Document 15

Epicurus Abruzzo wijngebied De kastelen van de Loire, deel 2 Nebbiolo Zwitserland wijnland Wijnkelders in Champagne

Ja a r ga n g 4 - E d i t i e 1 5

Epicurus 1

Inhoud

pg. 32 W i j n k e ld e r s C ha m p a g n e

pg.18 Z w i t se r la n d w i j n la n d

pg.12 N e bbi ol o

pg. 25 pg. 40 A br u z z o

K a st e le n v a n de L oi r e De e l 2

En verder nog Pg. 3 Cursiefje van het huis Pg, 4 Het wijnnieuws in een notendop Pg.47 Degustaties

2

Epicurus

Nu de feestdagen weer achter ons liggen en de wijnkelder enige lege plekken vertoont herneemt terug het gewone leven na de gastronomische uitspattingen van de feestdagen en kijken we weer Editie 1 5 richting wijngebieden, en keuze is er genoeg, het aanbod van Februari - Maart 201 5 wijnproducerende regio's over de ganse wereld groeit nog elk jaar Periodiek blad van de bruisende en is lang niet meer toepasselijk op de oude maatstaf van een ligging tussen de 30 en 50 graden ten noorden of ten zuiden van wijnliefhebber de evenaar. Binnen deze range vallen delen van China, Rusland, Gratis magazine voor de leden Iran, Turkije, Japan en Zuid-Korea waar het mogelijk moet zijn kwaliteitswijn te ontwikkelen, sommige zoals Rusland van wijnclub WineArt produceren reeds grote hoeveelheden wijn en hebben een groot potentieel.

Andere landen, zoals China (al 's werelds vijfde grootste Redactie: Eddy Duquet E-mail: eddy.duquet@telenet.be wijnproducent), werken hard aan het uitbreiden en verbeteren van hun wijnen, met enig succes. Op dit moment wordt Chinese wijn het meest gedronken in China, maar we verwachten binnenkort heel wat exportwijnen te kunnen beoordelen. Verschillende islamitische landen, waaronder Turkije, Iran en Algerije, hebben grote wijngaarden aangeplant, om religieuze redenen, zijn die echter gewijd aan andere, niet-alcoholische producten.

Door de opwarming van de aarde echter, dienen we de theorie van de wijngebieden bij te werken en zien we dat de wijnproducerende wereld zich meer naar het Noorden en het Zuiden heeft uitgebreid over de laatste tien jaar. Niet alleen door de natuur maar ook www.wineart.be door een betere kennis van de wijnbouw.Koelere landen zoals het Verenigd Koninkrijk en Denemarken, evenals grotere landen zijn Wine Art met sub-tropische klimaten zoals India en Brazilië ontdekken nu Baron Van Ertbornstraat 11 5 het wijnpotentieel .

2630 Aartselaar Aan ons om die landen verder te beoordelen... .

Gelukkig is er echter één constante: onze smaak,dus proeven maar is de boodschap.....

Jaargang 4

Eddy

Epicurus 3

W i jn n i e u w s Muzikale wijngaarden Sinds een jaar gebruiken ze in de appellation Montagne Saint­Émilion (Bordeaux) ‘biologische muziek’ om ziekten in de wijngaarden te bestrijden. Het is een vrij technisch verhaal, maar kort gezegd bevordert of onderdrukt de muziek de eiwit­ productie van de wijnstok, wat weer voorkomt dat de ziekte zich verder verspreidt. Verwacht geen lekker deuntje uit de top 40; het is speciale muziek ontwikkeld door een natuur­ kundige.

De gebruikte muziek wordt officieel ’protéodie’ genoemd en is ontwikkeld aan de hand van observaties van de natuurkundige Jöel Srernheimer.

Hervé Bonnet, regiodirecteur van Genodics, het bedrijf dat de muziek ontwikkelt, legt het nog even uit: "Als een organische entiteit eiwitten produceert, heeft elk aminozuur een eigen trillingsfrequentie. Aan de hand van kwantumfysica kan deze trillings­ frequentie met een vrij eenvoudige wiskundige berekening worden vast­ gesteld en vervolgens worden omgezet in een hoorbare geluidsgolf."

Elke dag klinkt er zeven minuten protéodiemuziek in de wijngaard.

Gérard Dupuy, wijnbouwer van het domein: "Op dit stuk grond met 20.000 wijnstokken zijn dit jaar maar tien planten bezweken onder druiven­ rot. Voorheen waren dit er elk jaar een stuk of honderd." Sinds het verbod op het chemische middel caustisch arseniet in 2000 zijn er geen produc­ ten meer beschikbaar voor het bestrijden van deze ziekte, waaraan de wijnstok al binnen 48 uur dood kan gaan. De nieuwe muzikale aanpak wordt inmiddels gebruikt door vijftien wijnbouwers in Libourne en meer dan zeventig wijnbouwers in heel Frankrijk.

4

Epicurus

Gouais blanc de "Casanova" onder de druiven De vader/moeder van veel druiven en wijnen, de naam is “Gouais blanc” Deze Casanova onder de druiven, die groeit tegen de Duits, Zwitserse grens, is een zeer belangrijke ouder van heel veel prominente druivenrassen. Ze flirtte met heel veel andere rassen. Daardoor konden meerdere nieuwe rassen ontstaan, o.a. alle Pinots, de Chardonnay en de Melon­de­ Bourgogne, (de Muscadet druif.), de Gamay (gebruikt voor de Beaujolais) en vele andere! Ik haal er één druivenras uit en dat is de Chardonnay die o.a. gebruikt wordt voor de Chablis.

Deze druivensoort is ontstaan in de 14e eeuw en wordt toegeschreven aan de monniken van de abdij in Citeaux, een abdij ten zuidoosten van Dijon.

W i jn n i e u w s Ook Crémantverkoop gestegen De verkoop van zeven Franse crémant­ appellations liep in 2013 op tot 75 miljoen flessen. Dat is een stijging van 5% ten opzichte van 2012. Terwijl de verkoop in Frankrijk stabiel bleef, groeide de verkoop in met name België en Duitsland gestaag.

De appellation crémant de Loire vertegenwoordigde in 2013 met 7,3 miljoen flessen 55% van de totale verkoop. Op de tweede plaats staat crémant de Bourgogne met 31% van de totale omzet (5,4 miljoen flessen), gevolgd door crémant de Limoux (30% ofwel 1,5 miljoen flessen), crémant d’Alsace (20% ofwel 1,4 miljoen flessen), crémant de Jura (10% ofwel 240.000 flessen) en crémant de Bordeaux (7% ofwel 210.000 flessen).

Door de groeiende vraag vanuit de hele wereld staat de huidige voorraad onder druk. In 2013 werden er bijvoorbeeld 34 miljoen flessen Crémant d’Alsace verkocht, terwijl er in datzelfde jaar slechts 32 miljoen flessen geproduceerd werden. De meeste appellations hebben inmiddels dan ook wettelijke goedkeuring gevraagd om de productie dit jaar te verhogen, zodat er nu 83 hl Crémant d’Alsace per hectare kan worden geproduceerd in plaats van 80 hl zoals in de voorgaande jaren. Voor Crémant de Loire is dat 78 hl in plaats van 75 hl, voor Crémant de Bourgogne 75 hl in plaats van 70 hl, voor Crémant de Bordeaux 75 hl in plaats van 74 hl, voor Crémant de Jura 80 hl in plaats van 78 hl en voor Crémant de Die 63 hl in plaats van 60 hl per hectare.

De nieuwste crémant­appellation, Crémant de Savoie, doet het ook goed.

Champagne grote verliezer op de sprankelende markt Champagne­makers leden een gevoelige nederlaag: in 2013 werden er wereldwijd voor het eerst meer flessen van de Italiaanse bubbeltjeswijn Prosecco verkocht. Franse producenten rekenen op herstel dit jaar, maar vraag is of dat genoeg is om de Italiaanse opmars te stuiten.

De vlag ging uit in Italië toen begin dit jaar bleek dat er in 2013 goed 307 miljoen flessen Prosecco waren verkocht, tegen 304 miljoen flessen champagne.

De Italiaanse bubbeltjeswijn is al een aantal jaar in opmars als alternatief voor champagne en de economische crisis heeft daarbij een handje geholpen.

Eén van de voordelen van Prosecco is de gemiddeld lagere prijs van minder dan een tientje tot iets meer dan 20 euro voor een behoorlijk goede variant.

Champagnes zitten vaak in een hogere prijsklasse oplopend vanaf 20 euro.

Volgens sommige culinaire experts biedt Prosecco ook meer flexibiliteit, als aperitief en maaltijdbegeleider. Maar de boeren uit de Franse Champagnestreek houden moed. Uit een rondgang van persbureau Reuters blijkt dat champagnemakers voor het afgelopen jaar rekenen op een lichte plus van de verkopen tot zo’n 308 miljoen flessen.

Dat zou moeten resulteren in een omzet van zo’n 4,5 miljard euro, het op één na beste cijfer ooit.

Epicurus 5

W i jn n i e u w s Champagne Barons de Rothschild De meeste Champagnehuizen dateren van de 18­19de eeuw en hebben dus een hele reputatie opgebouwd door de jaren heen. Nieuwe huizen komen vooral in het segment van de kleinere markt voor.

Voor nieuwe grote huizen kunnen we enkel Vranken, Nicolas Feuillate of Bruno Paillard vernoemen.

Het is dan ook een unicum dat een prestigieus merk op de markt komt.

Het is niet alleen uitzonderlijk in de Champagnewereld maar er is ook het feit dat voor de eerste maal de drie bestaande familietakken van de Rothshilds hun krachten bundelen.

Het zijn Benjamin, eigenaar van Château Clarke in Listrac; Eric eigenaar van Lafite­Rothschild in Pauillac en Philippine van Mouton­ Rothschild.

In plaats van een bestaand huis op te kopen besloten ze om er zelf één op te richten. Dit gebeurde stap voor stap vanaf 2005 toen in de Côte de Blancs, in Vertus, een eerste 50 ha werden aangekocht.

Nadien werd een kelder gebouwd in het dorp en werden er eiken vaten geplaatst om er de rode Verzenay te laten rijpen, bedoeld om de rosé Champagne te kleuren.

6

Epicurus

Voor hun keldermeeste r namen ze natuurlijk geen risico en het was Jean­ Philippe Moulin, de vroegere keldermeeste r van ondermeer Perrier­Jouët, Mumm en Ruinart die in 2007 verantwoorde lijk werd voor het nieuwe project.

De druiven komen allemaal uit de grand­cru wijngaarden op van de beste premier cru percelen.

Na de oogst wordt de wijn liefst vier jaar lang gelagerd.

Hierdoor kwamen de eerste flessen pas in 2009 uit de kelder.

Uit proefnotities blijkt elegantie en frisheid de hoofdkenmerken van deze Champagne.

Naast een 'Brut sans année' verscheen er ook een Blanc de blancs, dus volledig gemaakt met Chardonnay, en een Rosé die wel iets minder lang rijpte om de frisheid tot uiting te laten komen.

Ondertussen is het merk Barons de Rothschild reeds in 55 landen verkrijgbaar en is de productie een 250.000 flessen. Men mikt op het dubbele voor de toekomst.

W i jn n i e u w s Champagne tegen dementie en Pays d'Oc presenteert eigen L a n g u e d o c ­ R o u s s i llo n g la s A lz h e i m e r Champagne of een andere methode traditionelle is niet alleen maar lekker maar het schijnt ook nog eens beter te zijn voor je herinneringen.

Jeremy Spencer, professor biochemie aan een Britse universiteit raadt iedereen aan die boven de veertig jaar is om wekelijks twee tot drie glazen champagne te drinken. Er schijnt een zuur in de druivenrassen pinot noir en pinot meunier te zitten die wel een heel helende werking hebben op het geheugen van de mens.

“Dementie begint vermoedelijk tussen je veertigste levensjaar en loopt door tot je tachtigste levensjaar”, verklaart Spencer. “Het is een heel geleidelijke aftakeling die je soms zelf niet doorhebt totdat het te laat is. Hoe vroeger je begint met de inname van de heilzame ingrediënten die in bijvoorbeeld champagne zitten, hoe beter”.

Bij experimenten kregen proefratten zes weken lang, elke dag champagne in hun eten. De ratten moesten vervolgens in een doolhof op zoek naar eten. Vijf minuten later werd de test herhaald om te zien of de dieren zich de weg naar het eten herinnerden.

Zonder champagne vonden 50 procent van de ratten de weg terug. Van de ratten die aan de bubbels hadden gezeten, herinnerde 70 procent zich de weg naar het eten.

“De resultaten waren verbluffend.

Nadat de ratten regelmatig champagne hadden gekregen, zagen we een toename van 200 procent van eiwitten die van belang zijn voor het geheugen.

Dat trad al na zes weken op, we vermoeden dat het bij de mens ongeveer drie jaar zal duren”, verklaart Spencer in een Britse krant.

Na Bourgogne, Bordeaux en Moezel presenteert wijnlabel Pays d’Oc IGP, op de valreep van dit jaar, het nieuwe Languedoc­ Roussillon glas.Het uiteindelijke ontwerp kwam tot stand na een lang traject van testen en proeven. Na een eerste wijnproeverij werden wijnen in elf verschillende glazen geproefd om te onderzoeken wat het glas voor impact op de geur en smaak van de wijn heeft. Hieruit zijn er drie glazen gekozen. Glas producent Schott Zwiesel heeft aan de hand van deze glazen het uiteindelijke glas ontworpen dat alle kenmerken bevat om de kwaliteiten van de wijnen uit de Languedoc­Roussillon nog beter tot hun recht te laten komen.

Het glas heeft een diameter van 90 mm. Dit geeft een groot oppervlak wat nodig is om de rijke en complexe wijnen beter van zuurstof te kunnen voorzien, om zo de smaken nog verder te laten ontwikkelen.

Het glas is 211 mm hoog en heeft een slanke look, wat het geschikt maakt voor feestelijke tafels. De vorm van de kelk is modern en elegant, met een ronde maar scherpe curve.

Het is ontworpen om de delicate aroma’s vrij spel te geven en de wijn een zekere frisheid mee te geven. Het glas is geschikt voor zowel mousserende wijnen en likeurwijnen als de complexiteit en de grote diversiteit van de aromatische cépages uit de Languedoc–Roussillon, in rood, wit en rosé.

Epicurus 7

W i jn n i e u w s

8

Franse Coopératives in de lift

Twist to taste, de kurkschroefdop

Eind oktober organiseerde de Confédération des Coopératives Vinicoles de France (CCVF, unie van Franse wijncoöperaties) een persconferentie over de belangrijkste resultaten voor 2013. De Franse coöperaties behaalden een omzet van € 6 miljard. Dat is goed voor de helft van de binnenlandse productie.De CCVF maakt deel uit van de Coopération Agricole (landelijk orgaan dat Franse coöperaties vertegenwoordigt), die 3.000 coöperaties en 40% van de landbouwproductie in Frankrijk vertegenwoordigt. In totaal telden de Franse coöperaties vorig jaar 450.000 landbouwers en 150.000 werknemers.De CCVF vertegenwoordigt 85.000 coöperaties.

De totale oppervlakte die zij beheren is 310.000 ha. Ongeveer 65% van alle Franse wijnbouwers is lid en de coöperaties tellen in totaal zo'n 17.000 werknemers.

Tevens werd per regio aangegeven welk aandeel ze kwantitatief hadden in de totale productie van 2013: Loirevallei 12%; Champagne 41%; Bourgogne/Jura 28%; Beaujolais/Lyonnais 35%; Elzas 31%; Savoie 23%; Ardèche 78%; Drôme 75%; Corsica 57%; Var 57%; Vaucluse 63%; Bouches du Rhône 48%; Languedoc­Roussillon 69%; Midi­ Pyrénnées 39%; Aquitaine 28%; en Charente slechts 1%.

Eeuwenlang was elke fles wijn afgesloten met een kurk, toen was er de schroefdop, en nu is er de schroefkurk: een innovatie die de goede eigenschappen van kurk, zoals duurzaamheid en een premium imago, combineert met het gebruiksgemak van de schroefdop. Je draait hem met de hand zo uit de fles, inclusief vertrouwde plop. En je draait hem er dankzij de groeven in de kurk ook zo weer in.

De hals van de fles heeft aan de binnenkant namelijk schroefdraden van glas gekregen. De schroefkurk is ontwikkeld door twee wereldspelers in hun branche: Amorim (kurk) en O­I (glas). Samen hadden zij vier jaar nodig om deze innovatie te ontwikkelen en testen.

De nieuwe afsluiter heeft een positieve impact op het milieu. Elke kurk absorbeert namelijk tot 112g CO2, terwijl een schroefdop juist leidt tot CO2­uitstoot.

Kurk is bovendien biologisch afbreekbaar én recyclebaar en wordt met de hand geoogst van bomen die nooit worden gekapt.

Epicurus

W i jn n i e u w s Witte wijn ‘bestaat niet’

Monopolyspel met wijnaccenten

Wat is het verschil tussen witte en rode wijn? Sommigen beweren dat witte druivenrassen geen anthocyanen (kleurstoffen, red.) bevatten, waardoor witte wijn wit is.

Wetenschappers van de Italiaanse Edmund Mach­stichting ontkrachten deze opvatting en beweren dat witte wijn niet bestaat.

Liefhebbers van Franse wijnen kunnen zich nu een echte wijnboer wanen met de variant van monopoly.

In "Le monopolie de la France Viticole", ben je een negociant die op zoek is naar de beste wijngaarden en wijnen van Frankrijk.

In plaats van huizen en hotels koop je wijnkelder, proeflokalen en bereken je huur aan andere wijnboeren die wijn bij jouw willen maken.

Enkele van de beroemdste wijngaarden van Frankrijk nemen de plaats van de traditionele straten van Antwerpen, Brussel of Gent.

Cahors komt in de plaats van het Hasselt, Elzas neemt de plaats in van Leuven en Margaux komt in de plaats van Mechelen.

De duurste straten respectievelijk Meir en Lange Nieuwstraat zijn in de wijnvariant vervangen door Corton Charlemagne Grand Cru en Champagne. De stations zijn vervangen door aansprekende wijnbeurzen in Londen, Parijs, New York en Hong Kong.

Het spel is een samenwerking tussen La France Agricole Vin en (natuurlijk) Hasbro. De verkoop in Franrijk is net voor Kerstmis begonnen. Het is nog niet bekend of het spel ook in België verkocht gaat worden. Advies is om een Franse wijn te drinken tijdens het spelen van dit spel.

De onderzoekers hebben verschillende witte druiven geanalyseerd met een spectrometer.

Zij bestudeerden o.a. chardonnay, sauvignon blanc en riesling. Wat bleek? Deze druiven bevatten wel degelijk anthocyanen. Alleen in veel lagere concentraties dan in blauwe druivenrassen, zoals merlot. Zo heeft een gemiddelde blauwe druif duizend kleurstoffen méér dan een zogenaamde witte, die in feite niet bestaat. Het is gewoon een blauwe, maar met weinig kleurstoffen.

Daarmee is dan tevens verklaard waarom witte wijn soms een roze gloed heeft. “Er zijn wijnmakers die ‘witte druiven oogsten , maar uiteindelijk een rosé wijn produceren”, vertelt onderzoeker Panagiotis Arapitsas aan New Scientist. “Nu weten we hoe dit komt.” Volgens Arapitsas wordt de concentratie van alle pigmenten sterk beïnvloed door klimaatveranderingen.

De wetenschappelijke publicatie hierover verschijnt in maart in het wetenschappelijke journaal Food Research International.

Epicurus 9

W i jn n i e u w s Luchtvaartmaatschappij Verenigde Arabische Emiraten plaatst groot order

Rapper Jay­Z koopt Champagne­ merk Armand de Brignac

De luchtvaartmaatschappij van de Verenigde Arabische Emiraten kocht voor 500 miljoen dollar 1,2 miljoen flessen wijn. Door het schenken van de beste wijnen wil Emirates zich onderscheiden van de concurrentie.

“Voor ons is wijn een ervaring”, zegt Emirates­topman Tim Clark. “Onze klanten willen aan boord van wijn genieten alsof ze in een chique restaurant zitten. Het is niet zomaar wit, rood of rosé. Passagiers zijn geïnteresseerd in waar de druif vandaan komt, informatie over de wijngaard en hoe oud de wijn is.”

In plaats van afhankelijk te zijn van een tussenpersoon, heeft Emirates er al tien jaar geleden voor gekozen om een eigen team van experts relaties op te laten bouwen met een aantal van ’s werelds meest prestigieuze chateaus en wijngaarden. Emirates serveert meer dan 60 verschillende wijnen, champagnes en ports, afkomstig van de beste wijngaarden uit twaalf landen.

De wijnen van Emirates liggen niet in een wijnkelder in Dubai, maar in Frankrijk. Momenteel heeft Emirates meer dan 1,2 miljoen wijnen die liggen te rijpen in de wijnkelder in Bourgondië. Sommige van deze wijnen zullen pas over een decennium klaar zijn om te drinken.

De selectiecriteria houden niet alleen rekening met de kwaliteit van de wijn en hoe het smaakt bij het eten dat aan boord geserveerd wordt, maar ook hoe de wijnen zullen reageren wanneer deze geserveerd worden op een hoogte van tienduizend meter.

Rapper Jay­Z is al lang een liefhebber van Armand de Brignac Champagne, zoveel zelfs dat hij het bedrijf gekocht heeft.

Jay­Z (zijn echte naam is Shawn Corey Carter) wil voornamelijk werken met het trendy lijn "Ace van Spades" .De rapper werd voor het eerst geassocieerd met de Champagne in zijn 2006 door zijn hit "Show Me What You Got" . De video clip werd opgenomen in het casino van Monte Carlo. in deze clip weigert Jay­Z een fles Cristal Champagne (erg populair onder de rappers).

De inzet van een spel poker tijdens de clip is een goudkleurige tinnen fles Armand de Brignac.

Door de clip is het merk Armand de Brignac zeer snel gelanceerd. Het merk is onderdeel van het Champangenhuis Cattier. Mede door de clip en Rapper Jay­Z is het uitgegroeid tot een enorm populair merk. Een fles Armand de Brignac kost ongeveer € 300,­ De kenmerkende metallisch goud fles werd ontworpen door André Courrèges, een van de mannen die verantwoordelijk zijn voor de minirok terug in de jaren 1960.

Dat de aankoop van dit Champagne huis niet zomaar een bevlieging is blijkt wel uit de relatie tussen Armand de Brignac en Jay ­ Z. in 2012 was Jay­Z al fundraiser actief voor President Obama. Tijdens een van de avonden in Manhattan's 40/40 club, liet Jay­ Z al een Champagne toren bouwen van 350 flessen "Ace van Spades" .

Sinds 2008 is Jay­Z getrouwd met zangeres Beyonce.

10 Epicurus

W i jn n i e u w s Zonnebrand voor Australische druiven

Etiket 2012Mouton Rothschild gepresenteerd

De Australiërs beschermen niet alleen zichzelf, maar inmiddels ook hun druiven met een zonnebrandmiddel. Het is momenteel hartje zomer in Down Under en één van de heetste zomers ooit. Om te voorkomen dat de druiven verbranden worden de wijngaarden bespoten met een oplossing die zonnebrand bevat.

Dat Barones Philippine de Rothschild veel invloed had op de bedrijfsvoering was al algemeen bekend, naar nu blijkt heeft de barones zelf nog het etiket 2012 uitgezocht.

Warmte bevordert de rijping van druiven, maar te veel hitte kan ertoe leiden dat de druiven verschrompelen. Bij Tyrrell’s Wines in de Hunter Valley brandt de middagzon vol op een aantal van Australië's oudste wijnstokken die dateren uit eind 1800. De temperaturen kunnen er oplopen tot wel 45 °C. Reden genoeg dus om de wijnstokken wat extra bescherming tegen de felle zon te bieden. Bruce Tyrrell, directeur van Tyrrell’s Wines: ‘Je smeert je kinderen ook in met zonnebrandcrème als ze de zon in gaan, dus wij beschermen zo ook onze wijnstokken.’

Het etiket is ontworpen door de Spaanse artiest Miquel Barcélo. op het etiket staan twee rammen uitgebeeld en naar verluid was het etiket al voor het overlijden van de Barones klaar.

De Mallorcaanse kunstenaar Miquel Barceló. verwierf wereldwijde bekendheid door zijn deelname aan Documenta in Kassel in 1982.Zijn werken zijn erg geïnspireerd door de natuur en met gebruik van dikke, meestal donkere, penseelstreken brengt hij reliëf aan op zijn doeken

Epicurus 11

was in Asti, waar de Nebbiolo tot recent veel verbouwd werd. Het is eigenlijk pas sinds de laatste paar honderd jaren dat vermeldingen van deze druivensoort in de provincies Aosta en Vercelli en in de Valtellina (belangrijke Nebbiolozones), los van de link naar de uitstekende wijnen van de Langhe voorkomen., hoewel G.B. Groce in 1 606 al kort het bestaan van Nebbiolo in deze streken erkende.

Negentiende-eeuwse verwijzingen naar Nebbiolo geven aan dat zij voor de phylloxera-epidemie, veel wijdverspreider geplant was dan vandaag. In die tijd kwam Nebbiolo veelvuldig voor in de AstiMonferrato-streek van OostPiëmonte en in Saluzze, Pinerole en Canave, waar ze vandaag Hoewel de druif voor de volledig verdwenen is. veertiende eeuw voornamelijk gecultiveerd werd in de Langhe, Na het débacle van de phylloxera, toen er op Amerikaanse stammen vinden we in de Ruralium Commodorum van De' Crescenzi geënt moest worden, vergaten heel wat wijnproducenten de Nebbiolo in 1 303 pas de eerste en stapten over op gemakkelijkere gedocumenteerde vermelding variëteiten zoals de Barbera. De van Nebbiolo. De' Crescenzi noemt de 'Nubiola' een druif "van opkomst en grote roem begonnen grote vinositeit, die een wijn om halverwege de 1 9e eeuw. Toen werd de Franse wijnmaker Louis te bewaren produceert en erg krachtig is, wat in de stad Asti en Oudart gevraagd om de kwaliteit omstreken erg geprezen wordt." van de plaatselijke wijn te verbeteren Er valt wel te noteren dat De' Crescenzi vele jaren een rechter De Nebbiolo druif is de beste en edelste rode druivensoort van Italië. De naam is waarschijnlijk ook afkomstig van het woord “nebbia” of mist, die rond deze periode ’s ochtends de dalen in Piemonte vult.

De Nebbiolo is waarschijnlijk ook een van de bekendste druivensoorten van Italië, en wordt vanwege zijn geweldige kwaliteiten ook wel “de keizer” onder de italiaanse druivensoorten genoemd.

Mogelijk komt dit mede door de connectie met de bekendste wijn van deze druif, de Barolo, die ook wel “Wine of Kings and King of wines” genoemd wordt.

12 Epicurus

W i n e o f K i n gs K i n g o f W i n es

Epicurus 13

van de heuvels, maar tot ca 450 m boven zeeniveau. Als je haar niet de juiste plaats geeft, geen krachtige stam of geen ondergrond van kalksteen zal Nebbiolo niets presteren. Ze kiemt vroeger dan gelijk welke andere druivensoort in de buurt en is zeer vatbaar voor schade door vriestemperaturen. Ze rijpt dan ook weer later dan andere soorten en is op die manier ook kwetsbaar voor slecht herfstweer. Omwille van haar ongebreidelde energie is ze een last om in de wijngaard te hebben. Daarentegen is Nebbiolo, in goede omstandigheden, in staat om hoge suikergehaltes te verkrijgen, wat zich niet enkel manifesteert in de vorm van alcohol, maar ook in een wonderlijke, bijna port-achtige, zoetheid, terwijl ze technisch De nebbiolo heeft de reputatie een gezien een droge wijn geeft. De Nebbiolo druif bevat een vrij moeilijke druif te zijn, en dat hoog gehalte aan tannines bevestigt zich als je in Barolo heeft, met name in de schil. rondtoert: mooie, zuivere, evenwichtige nebbiolo's naast schrale, magere, uitdrogende exemplaren, totaal niet in overeenstemming met de reputatie van deze druif.

Kwaliteitsverschillen zijn er dus zeker onder de verschillende wijnboeren, en vooraf proeven blijft de boodschap maar dat is toch overal wel de regel.

De bekendste herkomstbenamingen zijn: Barolo, Barbaresco, Gattinara, Ghemme, Roero en Sforzato di Valtellina.

Hij ontdekte dat het fermentatieproces verbeterd kon worden door toepassing van de zogenaamde ‘malolactische fermentatie’, en ook dat de druif dan zeer geschikt was voor het maken van droge wijn want tot dan toe was Barolo vooral een zoete wijn.

Enkel in sommige begrensde gebieden hielden producenten de hoop erin, zodat de Nebbiolo vandaag, ondanks haar kwalitatieve uitmuntendheid, slechts een fractie van alle wijngaarden uitmaakt in het noordwesten van Italië (Nebbiolo vertegenwoordigt ongeveer 6% van de totale wijngaard oppervlakte in Piëmonte en 7.5% in Lombardije, ongeveer 27% in Valle d'Aosta, maar dat is nog steeds maar 200 hectare of minder).

Doordat de Nebbiolo zeer langzaam rijpt moet deze eigenlijk alleen aangeplant worden op de warmste hellingen met min of meer zuidelijke expositie aan de zon. Liefst niet op de hogere delen

14 Epicurus

Als de druiven niet goed rijp worden blijven zijn de tannines onrijp, groen en hard, en dit is iets dat zelfs met een lange flesrijping niet zal verdwijnen.

Vanwege deze tannines wordt nebbiolowijn dan ook vaak op hout gerijpt, dit om zo de wijn zachter en ronder te maken.

Maar ook dan blijft het altijd een wijn die vooral als hij jong is merkbare tannines heeft en veel structuur . Vrijwel alle wijnen van de nebbiolo hebben baat bij flesrijping, soms maar een paar jaar, de crus 1 0-20 jaar of zelfs nog (veel) meer.

Kenmerkend voor de smaak zijn toetsen van rood fruit, met name frambozen, florale tonen zoals viooltjes en geraniums, rozenblaadjes, en aardse tonen zoals (bos)grond, paddestoelen en teer. Een ander zeer herkenbaar kenmerk is zijn kleur: Nebbiolo heeft relatief weinig kleur, eerder roodbruin en de neiging om bij veroudering snel kleur te verliezen.

Er zijn zo'n 40 verschillende klonen van Nebbiolo geïdentificeerd. Nebbiolo is een druif die gemakkelijk muteert naargelang de terroir waar ze is gecultiveerd. Drie klonen domineren in de klassieke wijngaarden van de Alba-streek: Lampia, Michet en Rosé. Lampia, de meest verspreide kloon, is de meest betrouwbare producent, hoewel sommigen zeggen dat Michet (waarschijnlijk een genetische mutatie van de Lampia door virale infectie) de beste kwaliteit levert. Rosé, ofschoon de meest geparfumeerde van de drie, is de lichtste in kleur en body en wordt tegenwoordig zelden geplant en zal makkelijk vervangen worden omdat Barolo producenten al genoeg moeite moeten doen om kleur van hun druiven te krijgen. De laatste jaren heeft het Experimentele Centrum voor Wijnbouw en Oenologie van Piëmonte, in samenwerking met de Universiteit van Turijn, 1 9 nieuwe klonen ontwikkeld, de meeste afgeleid van de drie eerder vermelde klonen.

Nebbiolo lijkt enkel in staat te zijn om consistente uitmuntendheid te bereiken in de klei en kalksteen ondergrond van Alba, waar mist, overstroming en hagelschade veelvuldig voorkomen. In de meer zandige ondergronden van Roero, Vercelli en Novara, op de steile hellingen van Carema en in Valtellina Lombardije, presteert Nebbiolo geloofwaardig, heel af en toe briljant. Op andere plaatsen in de wereld, zoals in de rest van Italië, levert het zelden iets op en terwijl pioniers in Californië en Australië iets hebben bereikt dat de structuur en het aroma van de Nebbiolo in Alba benadert, lijkt niemand buiten Alba succes te hebben met het huwelijk tussen de structuur en de typiciteit van Nebbiolo. Bijna als een "heilige graal", is de Nebbiolo druivensoort voor de moderne producent een minstens even grote uitdaging als de Pinot Noir. Wijn van de Nebbiolo druif kan vanwege zijn kracht en structuur in de regel het beste gedronken worden naast iets te eten (het beste eiwitrijk voedsel), zeker wanneer de wijnnog jong is. Klassieke combinaties zijn met gebakken en gebraden rood vlees maar vooral met wild. Het zijn echte herfst- en winterwijnen en een goede cru nebbiolo is vaak de ideale begeleider van en mooi kerstdiner.

Epicurus 15

Enkele top voorbeelden van verfijnde Nebbiolo's zijn • Roberto Voerzio, Cerequio • Gaja, Sori Tildin • Aldo Conterno, Gran Bussia • Paolo Scavino, Bric del Fiasc • Conterno Fantino, Sori Ginestra • Domenico Clerico, Percristina • Giacomo Conterno, Cascina Francia

perfect getailleerde wijnstok draagt maar vier druiventrossen, resulterend in een grote concentratie. De gisting kan 1 5 tot 30 dagen duren, afhankelijk van het materiaal die de wijngaard aanlevert.

Verwacht echter prijzen tussen de 1 50€ en 300 €.

Vooral Roberto Voerzio is een typisch voorbeeld van de superieure kwaliteit en uiting van de karakteristieken van de streek.

Roberto en Gianni Voerzio erfden de landgoederen van hun vader Gianni die tot de vroege jaren tachtig onder zijn naam bottelde.

Nu maken de broers elk afzonderlijk hun wijnen hoewel ze slechts op een paar honderd meter van elkaar wonen. Roberto werd in de jaren tachtig bekeken als een curiosum door zijn fanatiek doorgedreven aanpak van wijngaardselectie en zeer lage opbrengsten. Nu wordt hij door velen als een meester in het vak beschouwd. Hij heeft drie afzonderlijke percelen in de Barolo - appellatie in La Morra: de wijngaarden van Brunate, La Serra en Cerequio, alsook wat Dolcetto en minieme aanplantingen van zeer oude Barbera.

Roberto Voerzio’s wijnmakerij is gelegen in La Morra met een prachtig zicht op de Italiaanse Alpen. Roberto’s élevage houdt het midden tussen oud en nieuw.

De focus ligt op de wijngaard, waar elke stok individueel wordt verzorgd, en de opbrengst wordt zeer laag gehouden (beneden 20 hectoliter per hectare in de Pozzo dell’ Annunziata wijngaard). Elke

16 Epicurus

De top van Barolo is echter het wijnhuis Paolo Scavino Huidig eigenaar Enrico Scavino, zoon van Paolo die in 1 921 het wijnbedrijfje opstartte, wordt vaak in één adem genoemd met Elio Altare in de groep van de rebellerende modernisten van de jaren tachtig van vorige eeuw.

kwaliteitsharmonie te beogen.

De hardheid van Castiglione Falletto, waarvoor het bekend is, wordt op die manier omgebogen naar meer elegantie.

Scavino slaagt daar meesterlijk in, waardoor de wijnen, mede dankzij intense maceratietijden aan hoge temperatuur, een ongekende fruitconcentratie én Hoewel beide wijnen even bewaarkracht bereiken. Dankzij modern zijn, hebben ze toch de rijping op ovalen foeders en hun eigen karakter en eigenzinnigheid. Enrico focust kleine Franse barriques wordt op fruit, waar de klassieken op nog extra complexiteit beoogd.

Naast enkele van de meest harmonie azen. Zijn gezochte barolo’s produceert wijngaarden op de Scavino enkele internationale zachtglooiende heuvels van Castiglione Falletto behoren tot druiven als ‘spielerei’ met cabernet, sauvignon blanc en de beste microcru’s van het chardonnay. gebied, zoals de Cannubi en Rocca dell’Annunaziata.

Net als Altare beschikt Scavino over een kleine eigendom, aangevuld met gepachte stukken in onder andere de locaties Barolo, la morra en Roddi, om een gezamenlijke

Epicurus 17

Het land Zwitserland doet de meeste mensen denken aan vakantie, banken, horloges en kazen. Als wijnland is het minder bekend en in het buitenland hebben de Zwitserse wijnen niet zo een grote naambekendheid en staan ze niet gemakkelijk op de wijnkaarten in onze toprestaurants. Op vakantie in Zwitserland word je in de toeristische centra dan weer geconfronteerd met eerder middelmatige wijntjes, het is dan ook zoeken naar de betere wijnen.

Zwitserland is een federale staat met vier landstalen: Duits, Frans, Italiaans en RetoRomaans. Ook de geschiedenis van het wijnland Zwitserland weerspiegelt deze grote verscheidenheid aan culturele invloeden en historische ontwikkelingen.Waarschijnlijk bereikte de wijncultuur langs meerdere wegen het grondgebied van het huidige Zwitserland: De wijnproducerende geografie is verdeeld in 6 gebieden. Deze gebieden grenzen aan 4 belangrijke wijnproducerende landen: Frankrijk, Italië, Duitsland en Oostenrijk.

18 Epicurus

Wijn werd ingevoerd in Zwitserland vanuit 4 invalswegen : • vanuit Massilia (Marseille), de klassieke Griekse invalspoort van de Midden-Europese wijngeschiedenis, via het Rhônedal tot aan het Meer van Geneve naar het Unterwallis; • van de Rhône door het Doubsdal naar de Bourgondische Poort en vandaar enerzijds naar de Zwitserse zijde van de Jura, anderzijds naar de Boven-Rijn en tot aan het Bodenmeer; • vanuit Lombardije naar Ticino en daarvandaan via de San Bernardino naar het Graubün-dense Rijndal; • vanuit het Aostadal via de Grote Sint Bernhard naar Wallis.

De Romeinse periode, waarop het begin van de Zwitserse wijnbouw algemeen wordt teruggevoerd, is in wijnland Zwitserland slechts spaarzaam gedocumenteerd. Meer sporen lieten in de 6e eeuw de Bourgondische monniken na. Ze stichtten niet alleen het klooster St-Maurice (nabij Aigle), maar gaven ook het Meer van Geneve een eerste rudimentaire wijnwetgeving. In de eeuwen daarop verspreidde de wijnbouw zich zoals overal in Europa met de kloosters.

Aan het begin van de 7e eeuw reikten de gebieden tot aan de Mont Vully. In het midden van de 8e eeuw zijn er al wijngaarden te vinden in het Rijndal in Chur en aan de Bodenmeer. In de bloeitijd van de Middeleeuwen ten slotte is geen landsdeel verstoken van wijnstokken. Ze groeien dan zelfs nog in het Berner Oberland.

Ondanks deze massale productie kon tot in de 1 6e eeuw aan de binnenlandse vraag alleen worden voldaan door extra import vanuit de Elzas en Zuid-Baden.

In de 1 9e eeuw vinden er een aantal gebeurtenissen plaats die in het begin van de 20e eeuw uitmonden in een crisis. In 1 835 treden Baden, Würtenberg en Beieren toe tot de Duitse douaneunie. Daarmee verliezen de Zwitserse grenskantons een intussen belangrijk geworden afzetmarkt. In 1 882 komt daar de opening van de Gorthard-tunnel bij, die goedkopere import uit Italië mogelijk maakte. Tussen 1 874 en 1 907 vernietigt de druifluis alle grote Zwitserse wijnbouwgebieden. En alsof dat nog niet genoeg is, breidt de valse meeldauw zich ook verder uit (1 886) , vanaf 1 898 volgt dan de echte meeldauw. De grootste

omvang ooit van het wijnbouwoppervlak van Zwitserland – 34.380 ha in het jaar 1 884 – wordt in 1 932 tot bijna een derde teruggebracht, namelijk 1 2.457 ha.

Pas in de jaren ’70 zwengelt de stijgende binnenlandse vraag de wijnconjunctuur weer aan.

Zwitserland heeft heden ten dage met 48 liter per persoon een behoorlijk hoge wijn consumptie.

Het wijnbouw oppervlak bedraagt tegenwoordig bijna 1 5.000 ha, een cijfer dat relatief stabiel is.

Zwitserland produceert per jaar gemiddeld 1 ,1 miljoen hectoliter wijn, waarvan 51 % wit.

De Alpen en hun uitlopers bepalen haast overal in Zwitserland de omstandigheden van de wijnbouw.

Zeer dicht bij de Alpen bevinden zich bodems die ontstaan zijn

toen het gebergte zich uiteen plooide. In de dalen van de VoorAlpen en langs de meren groeien de meeste wijnstokken op gletsjermorene. En ook de klimatologische omstandigheden hangen af van de onmiddellijke nabijheid van het gebergte. De bergketens geven regenschaduw en dienen vaak ook als windkanaal. De unieke topografische en klimatologische eigenschappen van de verschillende landsdelen ontplooien daarbij elk voor zich hun zeer specifieke sterke punten. Aan de zuidzijde van de Alpen schijnt de zon gemiddeld ruim 2000 uur per jaar. Toch zijn zowel in het droge Wallis met zijn 400 mm neerslag per jaar als in Ticino, dat met 1 800 mm als uitgesproken neerslagrijk geldt, uitstekende rode wijnen te vinden. Aan de noordzijde van de Alpen brengt Graubünden met 1 700 zonuren niet minder expressiviteit in het glas. Daar blaast de zuidelijke föhnwind, die zo beeldend ‘druivenkoker’ wordt genoemd, door het Rijndal. Weer andere regio’s, zoals Neuenburg aan de voet van de Jura, profiteren van de sterke temperatuurverschillen tussen dag en nacht. Steile terrassen in de nabijheid van water vormen eveneens een goed uitgangspunt voor kwalitatief hoogstaande druiven.

Epicurus 19

20 Epicurus

voorkeur aan hun producten uit protest als tafelwijn te etiketteren.

Door de niet te veranderen topografische voorwaarden en klimatologische risico’s moet de Zwitserse wijnbouw leven met hoge bedrijfskosten. Zwitserse wijnen zullen dan ook internationaal alleen een plaats kunnen vinden in het hoogste prijssegment. Het wijnland Zwitserland staat dus voor de opgave om te rechtvaardigen dat het merendeel van zijn grote wijngaarden beplant is met de chasselas (gutedel) – een druif die in het buitenland eerder als ‘tafeldruif’ wordt beschouwd.

Deze rechtvaardiging wordt vergemakkelijkt door een min of meer halfslachtige kwaliteitspolitiek.

En inderdaad, de chasselas bereikt op de beste locaties in Romandië een eersteklas, terroirgebonden uitdrukkingskracht . Daarnaast produceert Zwitserland echter ook opmerkelijke rode wijnen. De herkomstaanduidingen merlotwijn van Ticino heeft zich uiteindelijk toch weer inmiddels al ontwikkeld tot een overgelaten aan de kantons.

Sinds midden jaar ’90 besloten wijn van internationaal formaat.

Niet op de laatste plaats is de meeste kantons tot de Zwitserland ook een eldorado Zwitserland heeft geen wijnwet. invoering van AOC-statuten.

De levensmiddelenverordening Voor 2008 moesten dergelijke van de pinot noir!

Goede promotie en het behalen regelingen in alle kantons uit 1 909 kent weliswaar een van gerenommeerde prijzen die worden ingevoerd. De aantal basisregels met bevestigen dat de Zwitserse nagestreefde kwalitatieve betrekking tot de hygiëne, ter wijnen behoren bij de top bescherming van de gezondheid betrouwbaarheid had echter vaak te lijden onder politieke kwaliteitswijnen in de wereld, van de consument; de hebben gezorgd voor wijnbouwpolitiek is in de eerste concessies en eind jaren ’90 plaats een aangelegenheid van gaven enkele vooraanstaande internationale erkenning. wijnbouwers er dan ook de de 26 kantons. Het in 1 992 Het grootste wijnbouwgebied ligt in het Franstalige westen van Zwitserland, met zo'n 11 .000 hectare. Daar liggen de wijnkantons Waadt, Wallis en Genève. Het tweede wijngebied betreft het Duitstalige deel in Oost Zwitserland met de wijnregio's Zürich, Schaffhausen, Graubünden, St.Gallen en Basel met 2600 hectare wijngaarden.

Tessin is het derde grote wijngebied, gelegen in het Italiaans sprekende deel van het land met 1 000 hectare wijngaarden.

Binnen de uitgebreide hoeveelheid druifsoorten die door Zwitserse wijnmakers worden gecultiveerd, is vooral in het Westen de Chasselas bij uitstek de belangrijkste soort. De gerenommeerde Pinot Noir is de belangrijkste rode druifsoort en wordt in alle regionen verwerkt. Wat Zwitserland als wijnproducerend land interessant maakt, is de rijkdom aan overige druivensoorten.

Waaronder de Petite Arvine, Humagne Rouge en Amigne. In totaal een 40 tal klassieke en zeldzame soorten, sommige zo zeldzaam dat ze nergens anders ter wereld zijn te vinden.

aangenomen als bondsbesluit over de wijnbouw, dat verder werd uitgewerkt in het besluit van 1 998, was een poging om uniforme, algemene voorwaarden te definiëren. De situatie is daardoor echter niet fundamenteel veranderd.

Ten eerste stellen de royaal vastgelegde oogstbovengrenzen (bijvoorbeeld 96 liter per are voor de hoogste kwaliteit van wijn) die in dit besluit geformuleerde adhesiebetuiging van de politieke bevordering van een kwaliteitswijn in een vreemd daglicht; ten tweede werd de verdere uitwerking van de door het besluit geschetste

Epicurus 21

Wijngebied Valais

Valais (Wallis) is het grootste wijngebeid van Zwisterland. Men vindt hier de hoogst gelegen wijngaarden van Europa. De wijngaarden liggen tussen de 450 en 800 meter boven zeeniveau en beslaan ongeveer 5200 hectare. Deze 5200 hectare zijn eigendom van ongeveer 23.000 wijnboeren. Het gebied wordt beschermd door de Alpen en grenst aan Frankrijk en Itali毛.In Valais groeien meer dan 50 verschillende druivensoorten. Hiervan overheersen de vier soorten Chasselas, Pinot Noir, Gamay en Sylvaner. Naast deze soorten worden er ook wijnen gemaakt van de Cabernet Sauvignon, Syrah, Pinot Blanc, Petite Arvine en Chardonnay. Van de Chasselas druif wordt de meeste witte wijn gemaakt, gevolgd door de Sylvaner druif.

Wijngebied Waadt (Vaud)

Wijngebied Vaud kan onderverdeeld worden in vier zones. De twee belangrijkste zijn Lavaux en La C么te die langs de oevers van het Lemanmeer lopen. Het gebied heeft circa 3800 hectare wijngaarden. Door de zuidelijke ligging van de randen van het meer en de steile hellingen, wordt het gebied voorzien van een maximale zonneschijn. Het gebied heeft veel micro klimaten vanwege de uitgestrektheid en de diversiteit van het gebied. De bodem in Vaud bestaat onder andere uit leisteen, klei en mergel. De witte druiven overheersen in Vaud. Wijnen van de druif Chasselas zijn hier favoriet. Voor de witte wijnen worden de druivensoorten Chardonnay, Pinot Gris en Sauvignon veel gebruikt en voor rode wijnen zijn dat de druivensoorten Pinot Noir en Gamay.

22 Epicurus

Wijngebied Genf (Genève)

De wijngaarden in het wijngebied van Genève zijn verdeeld over drie regio's: de Mandement, op de rechteroever, met Satigny als grootste wijngemeente in Zwitserland, de streek Entre Arve et Lac, met onder meer de gemeente Lully en ten slotte Entre Arve et Rhône met bijvoorbeeld de gemeente Jussy.

Klei en zandgrond is de meest voorkomende ondergrond. Plaatselijk is de ondergrond ook nog kiezelrijk en kalkachtig.

Naast de alomtegenwoordige Gamay en Chasselas, heeft het wijngebied van Genève meer dan 25 druivenrassen, allen goed aangepast aan hun terroir. De belangrijkste witte variëteiten zijn: Chasselas, Chardonnay, Riesling x Sylvaner, Pinot Blanc, Pinot Gris en Sauvignon Blanc.

De belangrijkste rode druivensoorten zijn: Gamay, Pinot Noir en Gamaret.

Het kanton Genève is met 1 377 ha het op twee na grootste wijnbouwkanton in wijnland Zwitserland.

Slechts een klein deel van de Geneefse wijnbouwgronden ligt aan het meer. De Geneefse wijnbouw is sterk gemechaniseerd. De oogst wordt geheel machinaal gedaan. Ook de geringere klimatologische risico’s onderscheiden de wijnbouw van Genève duidelijk van die in de overige landsdelen.

Wijngebied Ticino

Het kanton Ticino geldt in wijnland Zwitserland – en vooral in de Duitstalige gedeelten – als de ‘zonneveranda’. Waarheid en toeristische legende vermengen zich hier tot een hardnekkig cliché.

Inderdaad is Ticino tegenwoordig een van de interessantste wijnbouwgebieden van wijnland Zwitserland. Met de Merlot del Ticino heeft een wijn die ook internationaal aansluit bij de huidige trend.

Toen echte en valse meeldauw tussen 1 850 en 1 860 het voorheen gangbare versnijden van Europese blauwe druiven, zoals freisa en barbera, onmogelijk maakten, ging men in Ticino over op resistente Amerikaanse soorten. Wijnen van hybriden smaakten weliswaar duidelijk minder, maar stelden wel het economisch overleven veilig.

In dit licht moet men ook de na 1 900 door een kantonnaal onderzoeksbureau begonnen experimenten met variëteiten zien. Vanaf 1 907 bevorderde men de aanplanting van merlot. Na het einde van de Tweede Wereldoorlog had deze zich ingeburgerd., hoewel hij lange tijd slechts werd gebruikt voor de productie van pretentieloze, heldere tafelwijnen. De aarzelende aanzetten van grotere wijnhandelaren om hun assortiment uit te breiden met prestigieuze wijnen vonden vaak geen weerklank. Pas toen een groep immigranten uit Oost-Zwitserland zich in Ticino geheel stortte op het voorbeeld van Bordeaux, begon een tot op heden voortdurende kwalitatieve verbetering.

Het kanton Ticino valt uiteen in de gebieden ten noorden en ten zuiden van de Monte Ceneri. In Sopraceneri domineren lichte, fruitige wijnen op zandige, aangeslibde bodems. In de zijdalen en langs de Ticino zijn de bodems rijker aan graniet en armer aan humus en de merlot valt daar dienovereenkomstig stofferig en steviger uit. Tot Sopraceneri wordt bovendien het officieel bij het kanton Graubünden behorende Misox gerekend – een bergdal in de nabijheid van Bellinzona. In Sottocineri brengt het gekloofde Malcantone pittige, langzaam rijpende wijnen voort, terwijl Mendrisiotto met zijn morenenbodems van kalk en leem staat voor bijzondere volle dieprode wijnen. Uit de omgeving van Lugano komen bessige, zachte merlotwijnen. Naast de merlot wordt overal in Ticino in kleine hoeveelheden Nostrani geproduceerd – ongecompliceerde rode wijnen uit een vermenging van overwegend piemontese variëteiten.

Epicurus 23

Wijngebied Duitstalig Zwitserland

Het Duitssprekende Oost Zwitserland is het tweede wijngebied met de kantons Zürich, Schaffhausen, Graubünden, Aargau, St. Gallen en Basel en in totaal 2.600 ha. Ook de wijngaarden van CentraalZwitserland en de noordwestelijke landsdelen worden tot het ‘oosten’ gerekend.

De Bündner Herrschaft is de noordelijkste punt van Graubünden, een wijnbouwgebied, dat zich langs de rechter Rijnoever uitstrekt tot aan de grens met het vorstendom Liechtenstein. Als «Herrschäftler» betitelt men overigens niet de bewoners van de streek, maar de voortreffelijke wijn. Dit gebied staat ook wel bekend als het Bourgogne van Zwitserland en heeft een mild klimaat en kalkrijke gronden.

In het zogenoemde föhnkanaal van het Graubündense Rijndal valt Blauburgunder stevig en goed gestructureerd uit. Door zijn uitdrukkingskracht lijkt deze wijn te zijn geschapen voor de opvoeding in barriques. De zuidelijke valwind begunstigt ook de wijnbouwrestanten aan de Walensee en in de Centraal-Zwitserse kantons. In de twee halfkantons van Appenzell groeien wijnstokken tot op 650 meter hoogte. Het noordelijke, tot het kanton Sankt Gallen behorende Rijndal vormt klimatologisch en stilistisch de overgang naar de wijnbouw van het Bodenmeer.

De belangrijkste druivensoorten in Oost Zwitserland zijn Müller-Thurgau, Pinot Gris, Pinot Blanc, Chardonnay, en Completer (een lokale specialiteit) in wit en Pinot Noir (hier Blauburgunder genaamd), Garanoir, Cabernet Sauvignon en Merlot in rood.

Wijngebied Neuenburg ­ De drie meren Neuchâtel

Het wijngebied van de Drie Meren strekt zich uit van het meer van Neuchâtel tot aan de uitlopers van de Jura. Het wordt gekenmerkt door twee dominerende druivenrassen, de Chasselas en de Pinot Noir. Van dezelfde druif wordt een grote roséwijn gemaakt, de Oeil de Perdrix. In het noorden van deze streek bezit het kanton Jura nog 7ha wijngaarden.

Chasselas (80%) is het witte hoofdras, terwijl Pinot Noir (95%) dit is voor de rode soort. Andere voorkomende druivenrassen zijn Pinot Gris, Chardonnay en Sauvignon Blanc.

Het lac de Neuchâtel, de Bieler See en het Lac de Morat (Murtensee) vormen een pittoresk landschap.

De drie meren slaan een brug tussen de Alemanische invloeden en het levensgevoel van Romandië – ook in de wijnbouw.

De wijnbouw van Lac de Neuchâtel vormt met zijn 598 ha het zwaartepunt van het drie-meren-gebied.

Het begint aan de kantongrens van Vaud en strekt zich aan de bovenkant, langs de noordwestelijke meeroever uit via het kerngebied richting Bevaix, Cortaillod en Auvernier.

Ook Neuchâtel zelf en zijn voorsteden beschikken over aanzienlijke wijngaarden, en via Cressier en het Entre-seux-Lacs bekendstaande gebied breidt de wijnbouw van het kanton zich verder uit tot aan Le Landeron aan de Bieler See. De wijnen van Neuchâtel behoren tot de stilistische hoogtepunten van de Zwitserse wijnkaart.

24 Epicurus

K a s t e le n v a n d e L o i r e De e l 2 Van Tours tot Angers

De vallei van de Loire is de mooiste tuin van Frankrijk.

Chambord, Chenonceau, Blois en Amboise zijn kastelen waarvoor destijds de beste Italiaanse architecten naar Frankrijk werden gehaald. De kasteeltuinen zijn adembenemend mooi en het ganse dal is een genot voor het oog. Het is een onophoudelijk genieten van een landschap met wijngaarden en bloemenvelden.

Een paradijs van alle tijden en niet eens zo ver weg....

Epicurus 25

Na het bezoek van Tours kiezen we terug voor enkele kastelen. In Villandry kunt u de tuinen uit de Renaissance bezoeken. Deze tuin is aangelegd op terrassen, en al wandelend komt u langs kool, bukshout, pompoenen en bloemen met, in het centrum, een vijver om frisse ideeën op te doen.

Wat het kasteel betreft, dit is voltooid in 1 536 door Jean Le Breton, minister van Frans I, en is daarmee het laatste kasteel dat in de Renaissance in het Dal van de Loire werd gebouwd. De tuinen zijn echter wereldberoemd.

Azay-le-Rideau ligt in de streek Touraine en kan in uw tocht worden opgenomen. U kunt rustig door het kasteel slenteren, dat van de charme uit de Italiaanse Renaissance getuigt. In het zomerseizoen kunt u het kasteel op een verassende manier ontdekken tijdens het nachtelijke spektakel 'Songes et lumières'.

Het Kasteel van Azay-le-Rideau werd aan het begin van de 11 e eeuw gebouwd op een eiland midden in de Indre en door brand verwoest tijdens de Honderdjarige Oorlog. Onder de heerschappij van Frans I werd het herbouwd door een rijke financier, Gilles Berthelot, die de Italiaanse vernieuwingen in de bouwstijl wilde combineren met de Franse bouwkunst.

26 Epicurus

Azay-le-Rideau, dat door Balzac werd omschreven als “een gefacetteerde diamant, gevat in de Indre”, is een van de mooiste Loire-kastelen, een meesterwerk van de renaissance. Op zomeravonden maakt het klank- en lichtspel de plek nog sprookjesachtiger. In deze levendige en moderne voorstelling ontdekt u vreemde figuren: een praatzieke koetsier, een muzikale smederij, een paardenmarionet, een dromedaris, een schimmenlaan...

beschuldigd werd van financieel gesjoemel. Veel koningen hebben er echter niet gewoond.

Toch ontbreekt het er niet aan schoonheid en elegantie. Het gaat door als een renaissancekasteel en geldt als een van de toonaangevende voorbeelden van deze bouwstijl.

Het trappenhuis dat centraal in het kasteel werd gebouwd is de blikvanger. Deze staatsietrap is zelfs het pronkstuk. De kamers zijn gemeubileerd en gedecoreerd nadat de staat het heeft gekocht in 1 905. Meubels, wandtapijten en andere stukken Château d'Azay-le-Rideau (1 6de zijn afkomstig uit andere eeuw) ligt in het water. De kastelen. Het zijn watergordel was vroeger de renaissancemeubels die het verdediging van het kasteel, nu kasteel in feite tot een museum is het de spiegel ervan. Het maken over deze bouwstijl. kwam in handen van de Franse koning toen de eigenaar

Azay足le足Rideau L ang e ai s

Epicurus 27

De tocht in de streek Centre, langs de Loire, wordt afgesloten met de vesting Langeais. Het Middeleeuwse gebouw opent zijn poorten voor uw bezoek: de valbrug is in perfecte staat en bewaakt de ingang. Vervolgens gaat u door de deuren van dit kasteel waar Karel VIII en Anne de Bretagne hun huwelijk vierden.

Het kasteel van Langeais is in de 1 0e eeuw gebouwd als versterking door Fulco III van Anjou op een overstekend gesteente boven de smalle vallei van de Roumer in het begin van de Loirevallei.

In de 1 2e eeuw werd de versterking verder uitgebouwd en versterkt door Richard I van Engeland (koning Richard Leeuwenhart). Koning Filips II van Frankrijk heroverde het fort echter in 1 206. Uiteindelijk werd het fort door de Engelsen vernietigd tijdens de Honderdjarige Oorlog.

Lodewijk XI van Frankrijk (1 461 1 483) heeft het laten herbouwen tot de staat waarin het vandaag de dag verkeert. Het kasteel is een van de beste voorbeelden van late middeleeuwse architectuur. Het kasteel staat vooral bekend om zijn monumentale gedecoreerde schoorstenen.

In 1 886 kocht Jacques Siegfried het kasteel van Langeais en begon aan het herstel en de restauratie. Hij installeerde een prachtige collectie tapijten en antieke meubelen. Hij schonk het kasteel aan het Institut de France, de huidige eigenaar van het kasteel. Het kasteel van Langeais is geopend voor het publiek.

28 Epicurus

De Loire zet haar koers voort en met haar de stoet prestigieuze plaatsen.

Ussé is de volgende pleisterplaats. Château d'Ussé is een prachtig gebouw omgeven door groen en gelegen langs de rivier Indre. Het dateert uit de 1 5de eeuw en werd meerdere malen verbouwd en uitgebreid.

Dit kasteel zou de inspiratiebron geweest zijn voor het sprookje Doornroosje. Zoveel bouwstijlen als er zijn voor het gebouw zelf, zoveel stijlen zijn er ook voor het interieur. Bij een bezoek kom je in de mooiste kamers zoals deze voorbehouden voor de koning.

Ook de nutsruimtes zoals de keuken worden je niet onthouden. Vergeet de kapel niet die los van het kasteel staat.

bracht rijkdom en macht met zich mee. Tot de abdij werd opgeheven bij de Franse Revolutie. Het werd toen omgebouwd tot een gevangenis en voorzien van vele bijgebouwen. Pas eind vorige eeuw heeft men zoveel mogelijk Abbaye de Fontevraud gerestaureerd en in de originele Op z’n minst is dit een merkwaardige abdij omdat het staat teruggebracht. bestond uit een mannen- en een Nu kan je er zelfs logeren in het voormalige ziekenhuis, het is vrouwenklooster. Bovendien een eenvoudig tweesterrenhotel waren het de vrouwen die de geworden. Het meest hoogste in rang mochten benoemen, de abdis. Deze was eigenaardige onderdeel is de keuken. Een rond gebouw met dikwijls van hoge adel al dan niet met koninklijke relaties. Dit een puntdak en zes alkoven (vroeger waren er dat acht), elk met een schoorsteen.

Een groot deel van de eigenlijke kloostergebouwen kan je bezoeken, zoals de kerk, de kruisgang, de kapittelzaal, de refter, ...

Chinon is een heel oud stadje met smalle straatjes, middeleeuwse huizen en een kasteel. Het oude centrum is van even grote waarde als het kasteel. Je vindt er een paar musea zoals het “Musée Animé du Vin”. Je komt er alles te weten over de wijn van de Chinonstreek. Geanimeerde poppen demonstreren de wijnproductie. In het “Musée du Vieux-Chinon” maak je kennis met de geschiedenis van de stad. Chinon is een stadje waar belangrijke personen langskwamen zoals Jeanne d'Arc die er een standbeeld

kreeg en Richard Leeuwenhart die hier zelfs gestorven is.

Ook Hendrik II van Engeland, Filips de Schone en vele andere verbleven even op het kasteel.

Van de eerste burcht blijft er maar weinig over. Het is een lange vestingmuur met daarin drie gebouwen: Tour de l'Horloge (1 4de eeuw), Château de Milieu en de burcht. Van deze laatste blijft bijna niets meer over. in de Tour de l'Horloge bevindt er zich een expositie over het leven van Jeanne d'Arc. Het kasteel zelf bevindt zich in het midden en staat volledig in het teken van de geschiedenis van het kasteel, uitgebeeld door wassenbeelden. Voor een uitzicht over de stad moet je in de bovenste zaal zijn van de Tour de Boissy.

Het kasteel van Saumur ligt in de stad Saumur. Het kasteel ligt op een hoger gelegen stuk grond langs de Loire en bepaalt daardoor voor een groot deel het aangezicht van de stad.

Waar nu Saumur ligt, werd vanwege de strategische positie een slottoren gebouwd door de graaf van Anjou, die het gebied had veroverd op de graaf van Blois. Onder koning Lodewijk IX, die veel hield van kunst en architectuur, beleefde het kasteel zijn bloeitijd.Na hem begon het kasteel te vervallen tot het in de twintigste eeuw werd aangekocht door de stad Saumur. Het kasteel werd gerestaureerd, zodat er musea konden worden ingericht: Musée des Arts Décoratifs met kunstvoorwerpen en het Musée du Cheval met een tentoonstelling over paarden.

Deze musea zijn er vandaag de dag nog steeds.

Epicurus 29

Aan weerszijden van het Dal van de Loire, in het noorden en het zuiden, kunt u ook de kathedralen van Chartres en Bourges bezoeken. Dit zijn beide juwelen van de gotische kunst die op de werelderfgoedlijst van de Unesco staan.

Angers is de laatste grote stad (aan de monding heb je natuurlijk nog Nantes) die als Loire kunstschakel wordt beschouwd.

Angers is nabij het verst verwijderde punt van de toeristische Loire. Die stroom blijft zelfs 5 km van Angers weg.

Het is immers de Maine die dwars door de stad stroomt.

Toch is Angers en zijn kasteel de moeite waard van een bezoek. Angers is de stad waar de beroemde likeur Cointreau (op basis van sinaasappelschillen) het levenslicht zag. Het bedrijf kan je bezoeken via hun museum (MusĂŠe Cointreau).

30 Epicurus

Beslist eveneens een bezoek waard is het kasteel van Angers, met zijn stevige muren en torens.

Op die muren loopt een wandelpad dat een prachtig uitzicht toelaat op de mooie kasteeltuinen en de stad.

Angers telt ook een paar musea waarvan de Galerie David d'Angers de meest opmerkelijke is; alles draait er om licht en beeldhouwwerken. De restanten van de oude Toussanitkerk werden met glas overkoepeld en daarin staan de beelden van de lokale kunstenaar David (1 9de eeuw) Zo eindigen we deze trip in de kastelenvallei in schoonheid en is het aan jullie voor een bezoek.

Epicurus 31

Champagneheuvel St-Nicaise in Reims Descente Ă la cave ou montĂŠe au paradis ?

Velen vragen zich nog af of dit de trap naar de kelder is of de weg naar de hemel, feit is dat zich beneden de schatkamer van Champagne bevindt.

32 Epicurus

Deze kalkheuvel werd in de Gallo-Romeinse tijd uitgegraven en herbergt nu een fortuin aan vloeibaar goud. Voor de opbouw van de stad Reims werd gebruik gemaakt van het materiaal dat dichtbij te vinden was: de kalkgroeve net buiten de stad. De heuvel was ontstaan door een afzetting, 70 miljoen jaar geleden, van schelpen en oesters in het tijdperk dat de zee nog reikte tot Champagne en Bourgogne. Het is zachte bijna zuivere kalksteen.

Door de uitholling van de heuvel (bij het wijnhuis Ruinart kan je daar trouwens een zeer mooie maquette vinden van hoe er rond de 5de eeuw werd gewerkt) ontstond een zeer grote centrale plaats, enkele kleinere hallen, allen verbonden door diverse gangen.

Je kan de Champagnestreek niet verlaten zonder enkele mooie Champagnekelders bezocht te hebben. En er zijn er vele ! Als je rondkuiert in de kleine pittoreske dorpjes kan je je niet voorstellen hoeveel gangen er onder de grond doorlopen. Een gigantisch netwerk van uitgegraven wijnkelders.

Alle grote huizen hebben natuurlijk mooiere kelders en een nog groter netwerk om hun

gigantisch aanbod flessen te stockeren\.Sommigen combineren kunst met hun aanbod zoals bijvoorbeeld in de kelders van Canard-Duchêne.

Tot het mooiste patrimonium behoren echter de kelders gelegen in de heuvel St-Nicaise te Reims. Vijf grote Champagnehuizen delen de heuvel namelijk Veuve Clicquot, Pommery, Ruinart, Charles Heidsieck en Taittinger.

De krijtblokken werden sinds de oudheid gebruikt in de habitat Durocortorum (Reims), eens de hoofdstad van de Galliërs. Het was voor meer dan 2000 jaar het enige bindmiddel met mortel voor de ontdekking van cement.

In poedervorm komt het ook voor in verven en coatings, speciaal voor het kunstschilderen op doek.

Om een goede kwaliteit te vinden moet je zo diep mogelijk gaan, dat wist men reeds in de oudheid. Daarom werd hiervoor het hoogste punt van de heuvel aan de rand van de stad uitgekozen. Het was de lokatie van de Benedictijnse abdijen van Saint Nicaise en Saint Rémi.

Epicurus 33

Taittinger, De Noiron en Martel geinteresseerden. Ook zij waren in staat om snel te profiteren van de voordelen van de individuele ruimtes door hen te koppelen via een uitgebreid netwerk van galeries.

Dit netwerk onder Reims bereikt bijna 1 00 km en een aantal muren zijn versierd met gigantische sculpturale reliëfs.

De constante temperatuur (ongeveer 11 °) in combinatie met permanente vochtigheid bieden de perfecte frisheid nodig voor de tweede gisting van de wijnen van de Champagne.

De microklimaat regeling wordt gecontroleerd door openingen aan het oppervlak. Daarbij zijn er de zachte duisternis en de geluidsabsorptie door kalk en diepte, die schadelijke trillingen vernietigen. De neutrale chemische samenstelling van het krijt vergemakkelijkt ook het behoud.

De meerderheid van Crayères waren tijdens de 1 ste wereldoorlog bestand tegen de massale vernietiging van de 1 e In de Middeleeuwen werd negentiende eeuw zoals ijzer en Wereldoorlog. gestart met de uitgraving die cement maakte een einde aan Dit ondergronds industrieel duurde tot het begin van de grote nood aan kalksteen en de erfgoed, uniek in de wereld twintigste eeuw: in 1 925 hadden groeve geraakte in verval. vanwege de specificiteit werd de kelders een oppervlakte van Het waren Mevrouw Ruinart de echter bedreigd door ruim 1 00 hectare.

Brimont, onze beroemde Veuve overmatige urbanisatie.

De bouw van de kathedraal van Clicquot Ponsardin en vooral Zich bewust van de noodzaak Reims vereiste meer dan Veuve Pommery die de percelen, om dit groot erfgoed van de 20.000 m3 kalk voor het maken die niemand nog wilde, Champagne wijn wereld te van mortel, de middeleeuwse overnamen. Ze zagen allen een behouden, investeerden de omwalling van de stad meer dan enorm potentieel in de gemaakte Champagnehuizen door in de 200 000 m3\ ruimtes. Vanaf 1 868 werden er kelders bekende culturele De techniek was eenvoudig, 1 8 km tunnels gegraven om de evenementen te starten, eerst werd een schacht verschillende ruimtes met elkaar geassocieerd met een gemaakt, en eens diep genoeg te verbinden en 1 20 Crayères toeristisch onthaal in de kelders begon men met het graven van aan elkaar te sluiten tot een zodat ze toegankelijk zijn voor galeries of cavées. De komst netwerk. In het gedeelte dichter iedereen . van nieuwe materialen in de bij de stad waren vooral

34 Epicurus

Naast de kilometerlange gangen met Champagne zijn er ook de zalen met reliĂŞfs gemaakt door Gustave Navlet.

Deze Franse kunstenaar uit Chalons-en-Champagne werkte twee jaar lang in de onverlichte kelders, enkel bijgestaan door kaarslicht. De constante temperatuur van 1 0 graden was zeker en vast ook geen meevaller om te werken aan zijn kunstwerken. Voeg daarbij de hoge vochtigheidsgraad van de kelders en je kan bedenken dat de werkomstandigheden verre van ideaal waren.

Toen hij zijn bas-reliefs had afgewerkt (met deze beeldhouwmethode wordt de weergegeven voorstelling vrij ondiep uitgewerkt in de zachte kalksteen) was hij bijna blind.

Een zware tol die hij moest betalen voor de schitterende beeldhouwwerken.

De grootste zijn tot 1 5 meter lang en 6 meter hoog !

In de kelders van Pommery en Veuve Clicquot kan je ze terugvinden gedurende de toeristische wandeling.

Epicurus 35

Vranken Pommery

Na de overname van Pommery door Vranken, is dit de tweede grootste champagnegroep. Een extra troef van het gigantische Pommery domein is de hedendaagse kunst die er aanwezig is. Nadat je je daaraan hebt kunnen vergapen, kan je via 11 6 treden afdalen in de champagnekelder. In vergelijking met de duisternis van de kelder, is de smaak champagne extra sprankelend. Een aanrader om te Veuve Clicquot is de lichte, fruitige Cuvée Veuve Clicquot heeft misschien kopen Louise Brut 1 999, die genoemd wel het meest luxueuze imago werd naar Louise onder de champagnes, temeer Pommery. madame Een begeleid bezoek nu het partners is geworden kost 1 2 euro en reserveren wordt met Ferrari. Veuve Clicquot aangeraden. Pommery huist in staat dan ook garant voor een prachtig kasteeldomein en is kwaliteit, aangezien enkel het verantwoordelijk voor de sap van de eerste persing, de van de Brut champagne cuvée, wordt gebruikt. Om deze uitvinding in 1 874 (voorheen was de kwaliteit te bezegelen koos de champagne veel zoeter met ambitieuze weduwe Clicquot, nadruk op VEEL). Het is een naar wie het merk genoemd commercieel bezoek voor een werd, voor een gouden label. prijs vanaf 1 2€ (met degustatie Bovendien voerde ze een van een glas). Je kan dus kiezen nieuwe techniek in om voor een duurdere degustatie van champagne nog helderder te topchampagne’s, zoals de maken. Om haar te eren wordt hun Cuvée Louise. elk jaar een 'business women Meer dan 1 8km gangenstelsel award' uitgereikt aan de 11 2 “crayères” ondernemende vrouwen. Als je verbinden (“krijtkokers”) en deze bieden dit legendarische aan zo´n 25 miljoen flessen champagnehuis bezoekt, kan je plaats champagne (jaarlijkse verkoop kiezen uit drie verschillende van ca 4,5 miljoen flessen). Een tours door de 24 kilometer lange kalkkelders. De tours met champagne bestaande uti proeverij variëren van 25 tot 90 euro en je moet verplicht reserveren. Er is ook een hele goede souvenirwinkel, maar hou zeker genoeg geld over om champagne te kopen. De populaire Brut Yellow label heeft een heerlijke afdronk met vanilletinten, maar de Grand Dame 2004 krijgt nog betere punten van verschillende critici.

36 Epicurus

verschillende jaargangen blijft daar minstens 1 5 maanden liggen en de vaste jaartellen (Millésimé) moeten minstens 3 jaar blijven liggen.

De gang met de grote Salmanazar flessen (inhoud 9L – 1 2 flessen – 1 8kg), die vele jaren langer dienen te rusten voor de gisting.

Een blik in één van de privékelders (privé-collectie van sterren-restaurants, superrijken, koningshuizen,\).

Ook Pommery heeft zijn eigen schatkelders met exclusieve champagne’s van oude jaargangen. Een uitzondering is dat deze meestal met de gist nog in de fles worden bewaard, zodat ze tot 40jaar drinkbaar blijven.

Epicurus 37

Taittinger

De 1 7 meter diepe kelders van Taittinger zijn al aan hun derde leven toe. In de vierde eeuw waren het groeves waar krijt werd ontgonnen.

Negenhonderd jaar later deden ze dienst als gotische kelder voor de abdij die erop gebouwd werd en die even later verwoest werd in de Franse revolutie.

Waar vroeger de monniken hun wijn lieten rijpen ligt nu onze favoriete champagne te rusten.

Vandaag kunnen we nog altijd genieten van de gotische architectuur en wat het nog beter maakt is het glaasje bubbels in onze hand. Koop zeker een Brut Millésimé uit 2004 als je houdt van een hint van citrus en honing.

Ruinart

Ruinart is een champagnehuis op 1 september 1 729 in Reims opgericht door Nicolas Ruinart, de neef van de benedictijnenmonnik Dom Ruinart die wilde dat het huis Ruinart het belangrijkste champagnehuis werd. Het is nu het oudste champagnehuis in werking.

Afkomstig uit een burgerlijke familie van Champagne die het laken verhandelden begrijpt Dom Ruinart snel de toekomstige inzet van de productie van champagne en zijn handel tijdens zijn reizen door Europa. Hij bemerkt het groeiende enthousiasme van de champagnewijn in de aristocratische kringen van de koninklijke hoffen. Hij geeft zijn geleerdheid en zijn visie van de champagnehandel aan zijn

38 Epicurus

broeder Nicolas Ruinart door die de Champagne Ruinart opricht.

Ruinart was het eerste huis dat champagne opsloeg in de oude Gallo-Romeinse krijtgroeven en in de galerijen die zich met elkaar verbonden. Een avantgardistisch initiatief aangezien men daar ontdekte dat deze hollen perfect waren om wijnen zoals de champagnes rustig, zonder lawaai, lichten, trillingen, temperatuurverschillen en met een perfecte hygrometrie aan te maken. Inderdaad begunstigt de hier constante temperatuur van slechts 1 0° een zeer langzame gisting op fles die de verplichte bepaling voor een goede inname van het schuim.

Tijdens de 1 8de eeuw schenen deze putten met een diepte van 35m gevaarlijk, ze dreigden met instorten en waren van geen dienst. Maar het huis begreep snel hoe daarvan te genieten. Ze sloegen eerst flessen op en in 1 820 begonnen ze de huidige 8km van kelders te delven, die in drie vlakken gedeeld zijn en 24 galerijen - waarvan sommige tot 50m hoog zijn - met elkaar verbinden. Vandaag vormen de beroemde kelders van het Huis Ruinart een fascinerende vertoning. Een indrukwekkende

trap duikt letterlijk tot meer dan 30m zodat we deze immense ondergrondse kathedralen ontdekken met witte tintjes, die okerkleurig worden door de verlichting met het natrium, het ene dat met de atmosfeer niet verwarmt. Dat beschermt de stabiele frisheid van de plaats.

Charles Heidsieck

Champagne Charlie was de bijnaam van de Franse champagnehandelaar Charles Camille Heidsieck (1 822 – 1 893). Hij kreeg deze bijnaam toebedeeld toen hij de inmiddels beroemde bubbelwijn uit Frankrijk, bekendheid gaf in Amerika. Het middel dat hij daarvoor gebruikte waren de in de 1 9e eeuw populaire universele tentoonstellingen. Dit champagnemerk legt de nadruk op de menselijke kant van champagne maken, het proces van assemblage van de wijnen voor de tweede fermentatie en de vinificatie door de keldermeester. De nadruk ligt daarmee meer op de techniek en de ervaring dan op de herkomst van de druiven. Met deze strategie is het huis zeer succesvol. Meermaals verkozen als Champagne van het jaar.

Epicurus 39

Ab r u z z o

40 Epicurus

Na Toscanië was het de beurt aan Umbrië om ontdekt te worden door de toeristen, het was authentieker, ruwer en vriendelijker.

Maak U echter op voor de nieuwe Italiaanse streek om te ontdekken: de Abruzzen.

Neem de ongereptheid van Umbrië, de heuvels, de middeleeuwse stadjes en voeg er extra strand en zee aan toe.... zonder de wijn te vergeten....

De naam Abruzzo is afgeleid van het latijnse ‘Aprutium’, oftewel het ‘land van de zwijnen’. Het klopt dat het wild in deze regio vrij spel heeft. Abruzzo heeft vier bijzondere natuurparken, die samen een derde van de regio beslaan. Wilde zwijnen, vossen, wolven, edelherten, dassen, gemzen en zelfs beren kunnen hier vrijwel ongestoord leven. In het Parco Nazionale Gran Sasso-Monti della Laga ligt het hoogste punt van Italie buiten de Alpen: de Corno Grande op 291 2 meter. Het Parco Nazionale della Majella staat bekend om de enorm diverse vegetatie en de vele hoge pieken en bergplateau’s afgewisseld met diepe dalen, die soms zelfs echt canyons lijken.

Het Parco Nazionale is het oudste van de drie nationale parken en werd al in 1 923 gesticht. Het park beschikt over vele mooie meren, bijzondere vegetatie zoals de zwarte pijnbomen en, wat het park beroemd heeft gemaakt, een populatie bruine beren.

In de winter komen ze voor de sneeuw die is te vinden op de hogere bergen van het Parco Nazionale d’Abruzzo en in de Gran Sasso. In de zomer zijn het dezelfde hoge toppen waar men heen gaat voor de frisse lucht, het spotten van wild en het genieten van de mooie uitzichten. In de zomer is ook de mooie kuststrook van Abruzzo favoriet. Een mooi stuk van de kust ligt net boven Pescara, bij Pineto, een ander mooi gebied ligt in het zuiden van de regio, Punta della Penna. Één van de bekendste dorpen in Abruzzo is het prachtige Scanno, aan de rand van het Nationaal Park van Abruzzo, Lazio en Molise. Het dorp is ook wel bekend als het meest gefotografeerde dorp van Italië.

(Middeleeuwen, Renaissance, Barok) is absoluut een bezoek waard. Hier is niet alleen het oude stadsbeeld met nauwe en steile straatjes bewaard gebleven maar ook de lokale traditionele klederdracht van de vrouwen. Met een beetje geluk kom je hier zo’n dame op leeftijd in het zwart tegen. In de vele ambachtswinkeltjes in het dorp kun je lokaal handwerk kopen, je vindt er bijvoorbeeld gekloste kant en goudwerk, evenals ringen, kettinkjes en hangertjes van fijn filigraan, authentieke souvenirs dus.

Aan de voet van het dorp Scanno, ligt het gelijknamige meer. Dit adembenemende waterbekken is met zijn azuurblauwe water en aangename klimaat een waar sprookje, gelegen in het midden Met haar middeleeuws verleden, van aanzienlijk hoge bergen. Het omgeven door bergen en natuur, is de ideale bestemming voor is het namelijk een waar paradijs een ieder die op zoek is naar voor fotografen. De oude verkoeling, vissers, dorpskern, met haar vogelliefhebbers, kanovaarders verschillende stijlsoorten en overige sportbeoefenaars.

Een mooie afwisseling op de natuurpracht zijn de slaperige stadjes en dorpjes die de heuvels van Abruzzo versieren.

Vrijwel elk dorpje heeft wel een lekkere Osteria voor de maag en een Albergo voor de nacht. Als je van wat meer leven verzekerd wilt zijn, moet je het zoeken in bekendere plaatsjes zoals Atri, Penne, Sulmona en Scanno. Dit zijn de toeristencentra voor onder andere Romeinen die een paar dagen de stad willen ontvluchten en zich, uiteraard goed gekleed, de natuur in wagen.

Epicurus 41

42 Epicurus

Wijnskioord In Abruzzo bepalen de Apennijnen het landschap. De Gran Sasso d’ltalia en de Majella zijn als hoogste en vaak besneeuwde bergtoppen ideale skioorden. Samen met Molise vormde Abruzzo tot 1 963 een geheel. Het is een vrij belangrijk wijngebied qua volume, maar telt slechts enkele herkomstbenamingen.

De streek kent twee dominante druivensoorten: montepulciano voor de rode wijnen en trebbiano d’abruzzo, lokaal bombino bianco genoemd, voor de witte wijnen. Sangiovese komt steeds meer opzetten, net zoals de meer bekende internationale druivensoorten.

Een interessante druif die in ere wordt hersteld is de pecorino of uve delle pecore. De meer dan veertig coöperatieve kelders hebben het grotendeels voor het zeggen in Abruzzo. Helaas leiden de vaak hoge gemiddelde opbrengsten per hectare slechts tot middelmatige kwaliteit.

Gelukkig bevestigt de uitzondering de regel.

Sinds ongeveer een decennium krijgen wijndomeinen zoals Valentini, Masciarelli, Villa Gemma, Marina Cvetic, en recentelijk Villa Medoro met zijn hypermoderne wijnmakerij, de eer die ze verdienen. Dit voor hun zoektocht om het terroir van de regio en de eigenheid van de druivensoorten te laten weerspiegelen in de wijn.

De eerste DOCG die ze in 2003 kregen, was daar een logisch gevolg van. Ook de zopas goedgekeurde DOC Terre Tollesi herbergt wijnen om naar uit te kijken.

De montepulcianodruif levert droge, zachte en evenwichtige rode wijnen, die wanneer ze binnen de vijf jaar gedronken worden, voor een harmonieus glas wijn zorgen. De naam van de druif leidt echter vaak tot verwarring. In Toscane draagt een beroemde wijngemeente immers dezelfde naam, maar buiten dat is er geen enkel verband. Lang heeft men gedacht dat de montepulcianodruif tot de familie van de sangiovese behoorde, maar Dna-onderzoek bewees het tegendeel.

Deze druif, die we aan de hele oostkust vinden, heeft nogal wat synoniemen, waaronder uva abruzzese, morellone, primaticcio en cordisco. De witte trebbiano is in italië alomtegenwoor dig. In Frankrijk heet deze druif ugni blanc. misschien geeft de lokale versie wel de wijnen met de grootste eigenheid.

Een fris karakter met subtiele aroma’s en puntige zuren zijn kenmerkend. in zeldzame gevallen zitten die verweven in een weelderige textuur.

De Montepulciano d’Abruzzo wijn uit Abruzzo heeft doorgaans een fruitige smaak en weinig tannines waardoor deze een hoog ‘lekker gehalte’ heeft.

Dit is een perfecte wijn om te combineren met pasta recepten. Ook zijn er een aantal meer karakteristiek Montepulciano d’Abruzzo wijnen verkrijgbaar welke uitstekend passen bij Italiaanse vleesgerechten.

Epicurus 43

Naast toerisme zijn de belangrijkste bronnen van inkomsten te vinden in de landbouw en voedingsmiddelenindustrie.

Belangrijk is het kweken van saffraan, ook wel het 'goud van Abruzzo' genoemd. Het gaat hierbij om de stuifmeelstempeltjes van de saffraankrokus die gebruikt worden als basis voor een aantal traditionele gerechten die vanwege smaak en kleur niet zonder saffraan kunnen.

Geen risotto milanese zonder saffraan. Ook de Spaanse paella en de Franse bouillabaisse kunnen niet zonder.

De saffraankrokus wordt gekweekt op de Navelli-vlakte vlakbij de hoofdstad L'Aquila. In oktober worden ze met de hand geoogst wat ook de hoge prijs verklaart. Twee weken voor de oogst staan de krokussen in bloei. Dit zorgt voor een geweldige paarse gloed over de hele vlakte.

44 Epicurus

De regione staat ook bekend om de productie van pastaproducten van hoge kwaliteit . De pasta secca dankt haar kwaliteit onder andere aan het zuivere bronwater dat gebruikt wordt bij de bereiding.

Samen met de beste kwaliteit tarwegries zorgt de traditionele bereiding (oprekken met een bronzen gewicht en langzaam laten drogen, zodat er een ruwer oppervlak ontstaat en daardoor de sugo of ragĂš beter laat hechten) voor een optimaal resultaat. De belangrijkste producent is Delverde uit Fara San Martino. De producten van deze fabrikant die naast pasta ook rijst, meel en kant-en-klare sauzen produceert, zijn ook in BelgiĂŤ verkrijgbaar.

Abruzzo is een bijzondere en nagenoeg onaangetaste regio waar je naast een overweldigende natuur, onverwachte cultuur, stadjes aantreft die erin geslaagd zijn aan de voortschrijdende vooruitgang te ontkomen.

Epicurus 45

Favoriet van dit wijnmagazine Honderdentien hectare zijn aangeplant met variëteiten zoals Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Merlot en Pinot Noir. Op 3 Juli 1 693, gunde Simon van der Stel, het land aan Henning Hüsing, die de hoeve de naam Meerlust gaf, daarmee beschreef hij het genoegen van plezier die hij kreeg van de zeebries die waaide van False Bay over het binnenland.

Johannes Albertus Myburgh kocht Meerlust en zijn eigendom markeerde de grondlegging van de Myburgh Dynasty.

Het werk dat afgebeeld werd door Johann Frederici, geeft een werkelijke impressie van het leven op de Meerlust wine farm op het einde van de 1 8e eeuw. Meerlust, met zijn historisch herenhuis, klassieke wijnkelder en familiebegraafplaats, ligt 1 5 kilometer ten zuiden van Stellenbosch, met de blauwe maansikkel van False Bay op zo’n 5 kilometer afstand. Het Estate is uniek gepositioneerd voor de productie van wijnen met uitzonderlijke complexiteit en karakter. In de zomermaanden, zorgen de briesjes van de oceaan en de avondmist voor afkoeling van de wijngaarden. De druiven rijpen traag en krijgen daardoor een volle geconcentreerde mengeling van aroma’s. De bodem bestaat voornamelijk uit diepe, goed gedraineerde Hutton en Clovelly bodem types, waardoor de wijnen excellente weerstand bieden aan droogte en een ideale omgeving voor het produceren van geconcentreerde, complexe wijnen.

Druivensoorten : 74% Cabernet Sauvignon, 8% Merlot, 1 8% Cabernet Franc Diep rode kleur met paarse tint Geur : Braambes, bosbes, cassis, zwarte kers, viooltjes, rijpe pruim, cederhout, koffie, thee, peper, kruidnagel, zoethout, mineraal Afdronk / Smaak : Geconcentreerde fruitaroma's, soepele edele tannines met minerale toets Gastronomisch: bij een rood gebraad Prijs: 24.95€

Voorheen zat deze iconische wijn in het gamma van Rouseu.

Nu kan je deze wijn kopen op de webwinkel van Quality Wines of bij Kaapwijn Import de Leeuw Tarantellastraat 20 Anderlecht

46 Epicurus

D e g u s ta ti e s

Vol g en d

n u m m er Epicurus 47

48 Epicurus