Document 22

Page 1

Epicurus

Viognier Vijftien mooiste dorpen in Europa deel 2 RosĂŠ Elzas Grand Cru Luxemburg Ja a r ga n g 5 - E d i t i e 2 2

Epicurus 1


Inhoud L u x e m bu r g

pg. 41

pg.12 Gr a n d Cr u E lz a s

pg. 29 V i og n i e r

pg. 20 pg. 35

M ooi s t e p le k k e n i n E u r op a R os é w i j n e n E n ve rde r no g Pg. 3 C urs i e fj e van he t hui s Pg, 4 He t wi j nni e uws i n e e n no te ndo p P g. 4 7 D e gu s t a t i e s

2

Epicurus


Jaargang 5

Het regent... neen dan hebben we het ditmaal niet over het weder waar we deze lente al overvloedig van "genoten" hebben, neen dan Editie 21 heb ik het over "het regent nieuwe aanplantingen van wijnvelden". Juni - September 201 6 In ons land, net als in Nederland beseffen vele boeren dat met Periodiek blad van de bruisende gewassen er momenteel niet veel te verdienen valt. wijnliefhebber Daarom worden er her en der wijnvelden aangeplant in de hoop dat de opbrengst toereikend is om wat extraatjes te verdienen. Gratis magazine voor de leden Ook amateurvinologen storten zich gretig op kleine proefpercelen. van wijnclub WineArt En waarom ook niet, het klimaat laat deze experimenten zeker toe in onze contreien. Mits een goede kennis van de ondergrond en aangepaste wijnranken valt er mogelijks wel hier en daar een Redactie: Eddy Duquet leuk product uit de bus. Ook Clos d'Opleeuw is op deze manier E-mail: eddy.duquet@telenet.be begonnen tegen alle logica in, en als we dan nu kijken naar het resultaat dan zien we dat het hier ook kan! Ondertussen is het ook weeral bijna zomer, dat merk ik ook al aan mijn twee eenzame wijnranken in de tuin. Die staan vol in blad en snoeien is dus aangewezen. De kleine wijntrosjes hebben zicht al gevormd en vanaf nu kunnen we elke dag de evolutie van de besjes volgen. Ook al dienen ze niet om te eindigen in een wijnfles toch is het leuk de progressie te volgen tot ze eindigen in de mond van één van mijn kleinkinderen of van een volhoudende merel die het net wist te omzeilen! www.wineart.be En de zomer voor de deur betekent ook meteen het einde van het wijnseizoen van Wine Art. Reeds 23 wijnseizoenen lang mochten Wine Art we de aanwezigen plezieren met fijne avonden, zo ook dit jaar. Baron Van Ertbornstraat 11 5 We denken dit seizoen zeker terug aan de avonden met Belgische 2630 Aartselaar wijnen in het Natiiënhuis, de winterse Italianen van Dell'Oro, de avonden van Australië, Portugal en Spanje maar zeker onder de indruk waren we van de avond met Dirk Vermeersch van Le Plan en de ongedwongen Italiaanse avond met Marc Huybrechts! Hoog tijd dus om te denken aan het volgende seizoen, die doen we terwijl jullie kunnen genieten ven hopelijk een heerlijke zomer.. Eddy

Epicurus 3


W i jn n i e u w s Grootste wijngaard provincie Antwerpen aangeplant in Boechout Midden april werden op een veld in Boechout zowat 18.000 wijnstokken geplant. Samen met een eerdere testveld zorgt dat voor de grootste commerciële wijngaard in de provincie Antwerpen. Volgend jaar wordt wellicht de eerste Boechoutse wijn van domein Oud Conynsbergh verkocht. Vijf jaar geleden vroeg wijnenthousiast Lode Van den Brande zich met een achttal vrienden af ook de provincie Antwerpen geschikt is voor wijnbouw. In 2014 startten ze met een eerste proefveld van zowat twee hectare. “We hebben de ondergrond getest, ook met de bodemkundige dienst. De ondergrond hier is erg kalkhoudend en is perfect voor de wijnbouw”, zegt Van den Brande. Door de succesvolle testen zijn specialisten uit het Groothertogdom Luxemburg dit weekend aan de slag om op een terrein wat verderop 18.000 nieuwe stokken aan te planten. Het gaat vooral om de druivensoorten Chardonnay, Auxerrois en Gamay. De totale oppervlakte is 8 hectare. In oktober van dit jaar zal de eerste oogst worden binnengehaald, om verwerkt te worden in de molen van Boechout. Naar verwachting zal in het najaar van 2017 de wijn op de markt komen. In eerste instantie werd in Boechout en deelgemeente Vremde 1,5 hectare beplant met 6.200 wijnranken. Het ging om zes druivensoorten, voornamelijk de Chardonnay en de Pinot Noir. Die leveren normaliter zo'n 10.000 flessen wijn op. Over de kostprijs van het project werden geen details gegeven. "Men gaat hier wel voor kwaliteit", zegt van Rennes. "Mede door de hoge loonkost zou je hier niet kunnen concurerren met landen als Zuid­Afrika of Chili. Een kwaliteitsvolle fles is minstens 10 euro waard.

4

Epicurus


W i jn n i e u w s Torres redt zes Spaanse cépages Torres gaat wijn maken van 6 bijna uitgestorven rassen, die tijdig werden gered. Querol is er daar één van. Torres heeft geregeld in kranten advertenties geplaatst met het verzoek bijzondere vondsten van zo goed als vergeten rassen te melden. Daaruit resulteerde verschillende experimenten, die de meest vitale en commercieel geschikte variëteiten een nieuw leven hebben bezorgd. Het gaat om de rode rassen Querol, Garró, Gonfaus, Moneu en Pitrene en om het witte ras Forcade. Daarmee zullen nu nieuwe wijngaarden worden aangeplant. ‘Garró werd voor het eerst terug aangeplant in 1996, waarna het verwerkt werd in de “Grans Muralles”,de ' Conca de Barberà rood van Torres. Querol,werd een paar jaar later herontdekt en maakte zijn debuut eveneens in de “Grans Muralles” van de 2009 vintage. Momenteel zijn er ongeveer 5 ha Querol, iets minder van Garró, en zeer beperkt van de andere rassen… Een andere wijn die pas op de markt is gebracht, de “Purgatorio”, Torres' eerste wijn uit de Costers del Segre appellatie, bevat 10% van de heropgeviste rode cépage Gonfaus. Torres verwacht tot maximum 30% te gaan… Dit past in de huidige trend van bescherming van oude percelen en reïntegratie van oude cépages. Wereldwijd is er hiervoor een stimulans, denken we maar aan de VIGNO group in Chile, of de Historic Vineyard Society of Sonom, maar het project van Torres is toch op grotere schaal. Dit project startte ongeveer 30 jaar geleden toen Torres in enkele Catalaanse kranten wijnboeren opriep om met hen contact op te nemen als ze over onbekende autochtone druivenrassen beschikten. Hierop kwamen er duizenden reacties waarvan ongeveer 10% in aanmerking kwam. Indien de reacties relevant waren werden ze naar de Universiteit van Montpellier gestuurd waar de grootste database van oude wijnrassen terug te vinden is. Indien de cépages niet voorkwamen in het bestand werd er begonnen met de aanplant op verschillende terroirs. Van de meeste cépages was weinig bekend, meestal waren deze met de phylloxera plaag in de late 19de eeuw vernietigd. Sommige cépages brachten echt ondrinkbare wijnen voort, andere werden vroeger bijna zeker gebruikt in blends met Garnacha en Cariñena. De actuele namen van de druiven komen dus niet uit het verleden maar zijn afkomstig van de lokale plaatsen waar ze voor de eerste maal zijn ontdekt. Eén voordeel hebben de nieuwe rassen alvast namelijk een zeer hoge aciditeit. Dit is een immens voordeel in de klimaatopwarming, De druiven worden moeilijk rijp en dienen laat geoogst te worden. Ook in Rioja, Rias Baixas en Ribera del Duereo werden gelijkaardige oproepen gedaan maar de respons is daar niet schitterend. Torres wacht in elk geval nu op de erkenning van de oude "nieuwe" rassen.

Epicurus 5


W i jn n i e u w s Italië grijpt de macht De Italiaanse economie stagneert, de werkloosheid is hoog en de ene na de andere crisis dient zich aan. Maar de wijnwerekld blijft daar onverstroorbaar onder. Het gaat steeds beter met de Italiaanse wijn. Niet alleen in de productie, maar ook in de export, met als grote voorbeeld de cijfers voor Prosecco. Nieuwe wijnbouwgronden worden naarstig aangeplant en de hectare­prijzen swingen de pan uit. Al voor het zesde achtereenvolgende jaar kent de export een aanhoudende sterke groei en een toename van het personeelsbestand met twee en een half procent. Dit was dit jaar ook weer duidelijk op Vinitaly in Verona, Italië's grootste wijnbeurs, die dit jaar ook voor de vijftigste keer plaatsvond. Precies 30 jaar na de beruchte methanol schandaal is de wijnscène onherkenbaar , De "boom" van Italiaanse wijnen is indrukwekkend. Eigenlijk begon de stijging van de uitvoer met fiasco. De gemiddelde Italiaan dronk in 1966 in de nog steeds maar liefst 111 liter per hoofd van de bevolking. Vandaag de dag is dit slechts 37 liter, maar de laatste voor de eerste keer is in 2015 de binnenlandse wijnconsumptie licht verhoogd mede door het wijntoerisme. Met een productie van 48,9 miljoen hectoliter veroverde Italië in 2015 de eerste plaats in de wereld voor Frankrijk (47.400.000 hl) en Spanje (36,6). Eén op de 6 gebottelde flessen wijn die in de wereld worden gedronken komt uit Italië. Het segment bulkwijnen daalde met twaalf procent wat tevens ook aangeeeft dat men meer zoekt naar kwaliteit. Uiteindelijk incasseerde Italië in 2015 5,4 miljard euro door de wijn, zeven procent meer dan in 2014. Producenten van de wijnen van Brunello van Montalcino zitten bijna met lege magazijnen, ze kunnen de vraag niet meer voldoen. De volgend stap in het proces zijn de uitbreiding van de biowijnen, momenteel een aandeel van 22% maar men hoopt op meer. Verder werkt men ook aan de geografische veranderingen: men moet rekening houden met zwaardere regenval en op de steile hellingen moet er af en toe wat gestructureerd gewerkt worden om de wijngaarden te behouden. Genetische manipulatie is een reddingsmiddel om de stijgende temperaturen en de lange periode van droogte te overkomen.

6

Epicurus


W i jn n i e u w s België produceert meer dan 1 miljoen liter wijn De productie van Belgische wijn is tussen 2014 en 2015 met meer dan de helft gegroeid. In 2014 werd er in België nog 600.000 liter wijn geproduceerd, in 2015 was dit al meer dan 1 miljoen liter. Zo blijkt uit cijfers van de FOD Economie en het Vlaams departement Landbouw en Visserij, die professor Ghislain Houben (UHasselt) heeft verwerkt, en waarover Het Belang van Limburg vandaag bericht. “Die groei is het gevolg van een grotere aanplant, maar ook van het goede weer van vorig jaar”, zegt Ghislain Houben. In 2014 hadden we in het hele land 175 hectare wijndruiven, in 2015 was dat al 235 hectare. Ter vergelijking: in 2006 had je in heel België amper 75 hectare wijngaard. Limburg blijft de grootste speler voor kwaliteitswijnen, aldus Eddy Vandenwyngaert van het Kenniscentrum Wijnbouw in Sint­Truiden, die dit jaar nog 35 tot 50 extra hectare wijndruiven verwacht.

Wijnslushie, een heerlijk zomerdrankje De hoogtijdagen van de Gin Tonic lijken nu echt voorbij. Noemden we eerder al vermout als zomerdrankje van 2016, daar willen we graag de wijnslushie aan toevoegen. Deze bevroren mix van wijn en fruit is al een tijdje bekend, maar lijkt nu echt door te breken. Pinterest is in ieder geval al dol op de frisse, kleurrijke smoothie met een twist. De basis is een droge witte of rode wijn met een fruitige toets. Denk aan Pinot Grigio, Sauvignon Blanc, Merlot of Rioja. Voeg daar fruitsap of vers zomerfruit, zoals aardbeien of perziken aan toe en stop het in de blender. Vervolgens zet je het drankje in de vriezer. Door de alcohol krijg je geen blok ijs, maar een lekker ijzig drankje, dat het midden houdt tussen sangria en een slush puppie.

Epicurus 7


W i jn n i e u w s Sherr yhuis La Guita bottelt eerste ongefilterde sherr y De veelzijdigheid en ongekende gastronomische mogelijkheden komen tot uitdrukking na het openen van deze nieuwe sherry van La Guita. Wijnmaker Eduardo Ojeda brengt een primeur op de markt met de La Guita En Rama 2015. ‘En Rama’ is de Spaanse term voor rauw. De drank draagt deze naam omdat het direct uit het vat op de fles wordt gebotteld. De Spaanse keldermeester heeft een strenge selectie van een aantal uitzonderlijke vaten Manzanilla gemaakt, afkomstig uit de Soleras in de Bodegas van Misericordia en Pago Sanlucar Viejo. Deze sherry past bij de ‘La Guita stijl’ die de wijnmaker duidelijk omschrijft: “Manzanilla La Guita staat bekend om de onmiskenbare mineraliteit. Het heeft bijna een delicaat zout karakter en dat maakt dat deze wijn veel finesse en complexiteit biedt”, aldus Ojeda. Met de bijzondere vermelding ‘En Rama’ is een droge manzanilla­ of fino­ sherry met ‘flor’ –een schimmellaagje dat sherry vaak frisheid en wat amandelachtigs geeft. De ‘En Rama’ sherry is echter eerder gebotteld. Wat extra speciaal is, is dat er ook een botteldatum op vermeld staat, in dit geval oktober 2015. Dat betekent dat de wijn vers en dus fris en crispy is. Robert Parker bekroonde deze sherry onlangs niet voor niets met maar liefst 93 punten! La Guita produceert deze wijn dus zonder stabilisatie, filtering of klaring. Hierdoor heeft deze sherry niet het herkenbare karakter van een normale manzanilla maar is hij complexer en 100% puur. Met recht dus gastronomische, een perfecte verrassing in een wijnarrangement bij complexere gerechten met veel smaken en texturen. Deze nieuwe en bijzondere variant is beperkt beschikbaar. De inhoud van de fles komt het best tot zijn recht als het gekoeld geserveerd wordt, op ongeveer 10 °C. Na openen is deze sherry niet al te lang houdbaar. Volgens de wijnmaker combineert de wijn het beste met zeevruchten zoals oesters, kokkels, langoustines, gegrilde­ en gerookte vis of met de Japanse keuken

8

Epicurus


W i jn n i e u w s Brunello 50 jaar ! Brunello di Montalcino viert nu volop de vijftigste verjaardag van de erkenning tot DOC, dus de promotie tot Italiaanse beschermde appellatie. Het was immers in 1966 al dat dit wijntype als één van de allereersten in Bella Italia deze officiële herkomstbenaming kreeg. Het verhaal gaat dat ergens in 1954 Marco Trimani, wijnhandelaar te Rome, bericht kreeg uit het presidentieel paleis. Kringen rond het staatshoofd hadden vernomen dat in Zuid­Toscane een grote wijn was ontstaan, luisterend naar de naam Brunello. Men wenste dit fenomeen voor een statiediner, of hij even 24 flessen wilde leveren. Trimani was niet alleen handelaar, maar ging ook prat op zijn ongehoorde wijnkennis. Maar een wijn die luisterde naar de naam Brunello was hem echter totaal onbekend. Wat te doen? Rondvragen in Rome leverde niets op. Dan maar de trein naar Florence genomen, alwaar hij na enige dagen zoeken dolgelukkig de hand wist te leggen op een paar doosjes Brunello. Trimani's geschiedenis illustreert de situatie van nog geen 50 jaar geleden. In en rond het oude heuveltopstadje Montalcino bevonden zich toen 5 producenten van Brunello, die krap 50 hectare wijngaard beheerden. Vanaf ongeveer 1975 trad een enorme groei in, leidend tot het huidige bestand van ruim 200 producenten en 1300 hectare aan wijngaard. Misschien wel de grootste successtory van de oude wijnwereld. Bij velen heeft Brunello de reputatie van een stoere, vrijwel oneindig houdbare wijn. Het 20 jaar opleggen van een Brunello zal echter bijna altijd eindigen in teleurstelling, bij opening blijkt de wijn al ruimschoots overleden. Een verkeerd wijnhuis of oogstjaar gekozen? Nee, hier zit de mythe de werkelijkheid in de weg. Een moderne Brunello is, uitzonderingen daargelaten, een jaar of 10 na de oogst volledig op ronk. De wijn is dan zowel vol en krachtig, als zwoel en zacht. Brunello is duur, de winkelprijs ligt gemiddeld bij een Euro of 40 per fles. Vaak wordt gevraagd: Is hij dat geld wel waard? Verschillende antwoorden zijn mogelijk. In de eerste plaats is Brunello, door zijn combinatie van kracht en drinkbaarheid, een unieke wijn. Dat is beslist geld waard. Aan de andere kant loopt een glas Brunello toch vaak uit op een lichte teleurstelling, omdat het net wat volheid in aroma, of net wat pit in de smaak mist. Brunello is een wijn met een jonge ontstaansgeschiedenis. Er wordt nog steeds aan geknutseld, zoals de recente bekorting van de vatrijping aantoont. Constante kwaliteit kan men daardoor niet garanderen. In de tussentijd zijn de prijzen wel onveranderlijk hoog, en daarin schuilt iets onrechtvaardigs.

Epicurus 9


W i jn n i e u w s Geen tanden poetsen na wijn Al vaker hebben we hier gehad over het effect van wijn op je gebit. Dat je tanden en kiezen verkleuren is niet het enige (nadelige) effect van wijn drinken. Voor je naar bed gaat nog een glas en daarna meteen je tanden poetsen is ook moordend voor je gebit. Daarmee kun je het tandglazuur ernstig beschadigen (tanderosie). Alle wijn­ en vooral witte­ bevat zuur. En daarom is het verstandig om minimaal een half uur na het laatste glas te wachten voordat je je tanden poetst. Tandglazuur heeft tijd nodig om te 'herstellen' van een zuuraanval. Door meteen je tanden te gaan poetsen, verstoor je dat proces en poets je de bescherming van je gebit weg. En eenmaal weg, komt glazuur niet meer terug. Dit meldde BBC News na een gesprek met een tandheelkundig professor over de effecten van wijn op het gebit. Extra wetenschappelijk bewijs is ook te vinden in het onderzoek naar de relatie tussen wijn drinken en schade aan het tandglazuur van de Universiteit van Mainz. Behalve wijn zijn ook frisdranken en vruchtensappen vijanden van het tandglazuur. Ook met zuur fruit zoals citrusvruchten en appels is het oppassen. Kortom: alle zure voedingsmiddelen, hoe gezond ook, kunnen schadelijk zijn voor het gebit.

En ook in Kapellen is er een wijnperceel Gert Hermans (44) uit Kapellen heeft zijn eerste duizend wijnstokken geplant en is daarmee de trotse eigenaar van de meest noordelijke wijngaard van de provincie. "Ik hoop binnen drie jaar mijn eerste wijn te produceren. Ik ben benieuwd hoe mijn vrienden zullen reageren als ze hier dan hun eerste glaasje wijn komen drinken." Van opleiding is Gert Hermans carrossier maar momenteel is hij uitbater van een speciaalzaak in dierenbenodigdheden. "Met de opkomst van het internet gebeuren steeds meer aankopen online. Daarom koos ik voor een bijkomende activiteit als wijnbouwer. Voorlopig nog als hobby maar wel met de bedoeling om het later verder uit te bouwen. Op het eerste gezicht is het misschien een gek idee om wijnbouwer te worden maar vergeet niet dat de Vlaamse grond van goede kwaliteit is." Op de Ekerse Puihoek kocht Gert een terrein om er zijn eerste duizend wijnstokken aan te planten. Netjes verdeeld over witte en rode druiven. "Uit analyse bleek de grond goed geschikt te zijn. We zitten hier in de overgangszone tussen polder­ en heidegrond. Onder de bovenste laag poldergrond zit een soort zeezand die historisch gevormd is. De druivenstokken zitten in putten van een meter diep die nadien zijn opgevuld met andere grond.

10 Epicurus


W i jn n i e u w s Na wit, rood en rosé ook "blauwe" wijn... Witte, rode en rosé wijn behoren al tot het vaste kleurenpalet van de wijnsoorten en misschien heb je ook al van oranje wijn gehoord. Maar blauwe wijn? De eerste in zijn soort is de GïK, bedacht door zes jonge Spaanse ondernemers uit het Baskenland. Je zou denken dat er allerlei chemische toevoegingen te pas komen aan de blauwe wijn, maar niets is minder waar. De blauwe wijn wordt gemaakt met witte en rode druiven waarbij anthocyaan en indigopigmenten uit de schil van de blauwe aan de witte wijn worden toegevoegd. Het drankje werd voor het eerst in 2015 gecreërd door zes ondernemers in samenwerking met de Baskische universiteit en Azti Tecnalia, het voedselonderzoekscentrum van de lokale overheid. Het duurde twee jaar om tot het eindresultaat te komen. Ondertussen heb ook al andere Spaanse wijnboeren het blauwe goedje opgepikt en wordt het onder andere ook in de streek van Valencia gemaakt. Daar maakt men Pasion Blue, een Chardonnay die in België verkocht wordt in het restaurant Bleu Blanc in Waregem. Bedoeling van dat de blauwe wijn zou zijn om ook de jongeren te verleiden om opnieuw meer wijn te gaan drinken. Spectaculair oogt het in elk geval, maar is het ook echt lekker? De wijn leent zich blijkbaar ook prima om mixdrankjes mee te maken: “We wilden een innovatief en gedurfd product maken om mee te zijn met een veranderende wereld. De wijnindustrie heeft nood aan een kleine revolutie”, zegt een woordvoerder aan Olive Press. De makers willen niet alleen tegen de schenen schoppen, ze kozen ook voor de blauwe kleur om wat het uitstraalt. Het staat voor innovatie, beweging en verandering. De wijn spreekt vooral jonge mensen aan, die geen vooroordelen hebben en op zoek gaan naar nieuwe dingen. De makers hebben op hun website zelfs een playlist gezet met nummers die goed passen bij het drinken van een glaasje Gik. De blauwe wijn met een alcoholpercentage van 11,5 procent wordt best fris geserveerd

Epicurus 11


G r and C r us i n d e E l z as 12 Epicurus


De AOC Grand Cru is gecreëerd in 1 975 en onderscheidt sindsdien 51 afgebakende cru´s. Ze bekroont terroirs van uitzonderlijke kwaliteit die aan de wijnen expressieve kracht en bijzondere authenticiteit verlenen. Deze cru´s zijn in 2011 erkend als individuele appellations, zodat elk ervan voortaan de kwaliteitsbescherming geniet van een AOP. Deze appellations zijn onderworpen aan de meest strikte productienormen voor wijngaarden. Bepaalde cru´s kunnen er overigens voor kiezen de regels nog aan te scherpen (voorbeelden zijn Zotzenberg, Altenberg de Bergheim, Kaefferkopf) met het oog op een kwalitatief ambitieuze wijnbouw.

Altenberg - Bergbieten

Gewurztraminer. Zeer aromarijke wijnen en Deze wijngaard van 29 ha gastronomische bestaat uit kleiachtige mergel krachtbommen. De wijnen van met dolomietkeien. De wijnen hebben florale elementen en een dit perceel vielen vooral in de lange afdronk. Wordt beschermd smaak van keizer Napoleon. door de Graben of Balbronn, hierdoor een microklimaat en ook Brand - Turckheim De oppervlakte van deze zijn zuid-oostelijke ligging zorgt Deze cru strekt zich uit over uitzonderlijke wijngaarden 58 ha granietzand met twee voor vele uren varieert tussen 3 en 80 hectare. zonneschijn.Vooral Riesling en schimmergesteenten. Vooral Gewurztraminer zijn aangeplant de Riesling leveren rijke Op het etiket is vermelding van met aanvullingen van Pinot Gris bewaarwijnen op. Gelegen het oogstjaar verplicht, evenals en Muscat d’Alsace. Men maakt aan het begin van de Munster de naam van een van de 51 reeds melding van deze percelen vallei, het land van vuur waar cru´s die van de appellation draken vochten tegen de in geschriften van 1 050. profiteren. In de regel wordt ook zon] Vooral in de het druivenras aangegeven. middeleeuwen één van de Altenberg - Bergheim bekendste Crus. Subtiele Deze cru is gelegen op de Behoudens een enkele zuidhelling van de Grasberg, een wijnen met grote finesse. uitzondering zijn alleen riesling, heuvel waarvan de rode ijzer- en gewurztraminer, pinot gris en Bruderthal - Molsheim kalkhoudende mergel uit de muscat toegelaten als De kalkmergelgrond is Juratijd gebruikt wordt voor het druivenrassen. verbouwen van 35 ha Riesling en bezaaid met keien. Deze gewürztraminer. Brede, krachtige Riesling wijnen en De Grands Crus d’Alsace Gewürztraminers hebben wijnen van Riesling en vertegenwoordigen een lange aanhoudende florale Gewurztraminer. Bekend sinds gemiddelde jaarlijkse productie de 1 3de eeuw voor zijn fijne elementen. Excellente van ongeveer 45.000 hl, wat klimaatcondities en de gastronomische wijnen. neerkomt op slechts 4% van het kwaliteit van de terroir zorgen totaal aan Alsacewijnen. er voor dat dit één van de Altenberg - Wolxheim Alfabetische lijst van de 51 wijngaarden is met de fijnste Deze 31 ha kleiachtige Grands Crus uit de Elzas wijnen.Hier is ook plaats voor kalkmergelgrond produceren Riesling wijnen met aroma's van Muscat en Pinot Gris. Optimaal na lange lagering. koolwaterstoffen en

Epicurus 13


Gewürztraminers zijn floraal met Deze cru beslaat 58 ha klei- en subtiel fruittoetsen. Ook in de Middeleeuwen was deze Grand zandhoudende bodems die de aroma's van de druivensoorten Cru bekend tot ver buiten de streek. uit de Elzas naar een hoger niveau tillen. Heeft een droog en Froehn - Zellenberg Deze klei-, mergel- en warm microklimaat met de schisthoudend ondergrond laagste regenval uit de streek. verhoogt de fruitigheid van een Rieslings, Gewurztraminer en Gewürztraminer. Een kleine Pinot Gris zijn aangeplant. De wijngaard van 1 4,6 ha. Ook Pinot aanplanting op de Eichberg dateren van de 11 de eeuw. Een Gris en Muscat worden hier aangeplant. Door hun volle zeer langer lagering komt de rijkheid kunnen ze lang gelagerd wijn nog ten goede. worden.

Eichberg - Eguisheim

Engelberg - Dahlenheim en Scharrachbergheim

Deze steile vol op het zuiden gerichte wijngaard van 1 5 ha bestaat uit kalkmergelgrond en levert stevige bewaarwijnen. Hier doen vooral Pinot Gris en Muscat het zeer goed aangevuld met Riesling en Gewurztraminer. Zeer oud gebied, de eerste vermeldingen dateren van 884 na Christus. Delicate aroma’s en elegant bouquet. Ook hier is een lange lagering aangewezen.

Florimont - Ingersheim en Katzenthal

Deze cru strekt zich uit over 21 ha kalkmergel. De geproduceerde Gewürztraminer is weelderig en lang aanhoudend. Gelegen in de gelauwerde Colmar vallei en beschut door de pieken van de Vogezen. Gewurztraminer is de meest aangeplante druif. Kruidige aroma’s maar elegant zijn de kenmerken van de Florimont Grand Cru.

Frankstein - Damback-la-Ville

Goldert - Gueberschwihr

Het bovenste gedeelte van deze cru (330m) is kalkhoudend, terwijl het onderste gedeelte (230m) kleihoudend is. Op deze 45 ha komen de beste Gewürztraminers en de fijnste Muscat wijnen tot stand. Zeer oude percelen want reeds in Furstentum - Kientzheim en 750 was er sprake van dit dorp Sigolsheim en zijn wijnvelden. De naam Deze grote wijngaard ligt genesteld in het hart van de vallei Goldert is afkomstig van de kleur van de wijnen, enorm van Kayserberg, op een steile geapprecieerd door helling. Dertig ha arme bruine kalkhoudende grond geven kracht gastronomen. Was ook één van de gekendste wijnen buiten de en finesse.De druiven (vooral Elzas in de Middeleeuwen. Een Riesling maar ook Pinot Gris en zeer harmonische wijn, Gewurztraminer) genieten hier optimaal van de zon. De wijnen Hatschbourg - Hattstatt en kenmerken zich door hun grote Voegtlinshoffen finesse en krachtige aroma’s. Ook het verouderingspotentieel is De 47 ha met kalkmergel en slik hebben een gunstige invloed op een extra troef. de aroma's van de 4 edele druivensoorten. Een zware Geisberg - Ribeauvillé Deze cru is gelegen op een steile ondergrond, goed water doorlatend, ideaal voor helling en kon pas in gebruik worden genomen na de bouw van wijnbouw. Was ook in de oudheid een wijn waarvoor scheidingsmuren. De mergel-, steeds hoge prijzen werden klei-, zandsteen- en betaald. Mooie aroma’s en zeer gipshoudende grond (8 ha) lijkt lange houdbaarheid zijn de gemaakt om de finesse en de troeven. kracht van een Riesling op een hoger niveau te tillen. Het perceel eindigt aan de rand van het dorp Ribeauvillé. Een bewaarwijn, krachtig, met fijne mineralen. Lange afdronk weet de kenners te bekoren]!

Deze omvangrijke cru van 56 ha heeft een bodem uit graniet met Gloeckelberg - Rodern en St.twee schimmergesteenten die Hippolyte een filterwerking hebben. De Deze cru beslaat 23 ha Rieslingwijnen en

14 Epicurus

wijngaarden op een ondergrond met graniet, zure en zanderige bruine aarde. Elegante, lang aanhoudende wijnen met een grote finesse. Vooral Pinot Gris en Gewurztraminer zijn hier aangeplant.


eisen.Deze cru is 71 ha groot en wordt vooral aangeplant met Riesling, Gewürztraminer en Pinot Gris. Verder bevat hij ook een beetje Muscat. De ondergrond bestaat voornamelijk uit graniet en zandsteen. Mogelijk wel aanzien als de beste wijn uit Elzas. Levert zalige wijnen.

Hengst - Wintzenheim

Deze wijngaard van 76 ha heeft een kalkmergelbodem. Bij een Gewürztraminer zorgt dat voor volle wijn, bij een Riesling voor finesse. Reeds in de 9de eeuw was er sprake van deze Cru en door de ganse periode heen was deze regio in trek bij de nobelen en adel van de streek. De wijnen hebben een ontembaar karakter (net als de naam hengst), eens gebotteld echter wordt de wijn getemd en levert zeer gastronomische wijnen voorl gewaardeerd door de echte kenners.

Hengst

Kanzlerberg - Bergheim

Deze wijngaard is de kleinste van alle grand crus: 3,23 ha! Een zware klei- en kalkhoudende ondergrond met grijze en zwarte mergel met gips uit de Keuper accentueert de aromatische kracht van deze wijnen. Volle en vette wijnen die wel tijd nodig hebben om tot rijkdom te komen.

Kaefferkopf

De heterogene ondergrond (40 ha) bestaat grotendeels uit kleikalkgrond en deze wijnen vragen geduld. Het zijn sterk gecorseerde maar toch delicate wijnen met een exotische kruidige fruitigheid zowel voor Pinot Gris, Gewürztraminer als Riesling.

Kirchberg - Ribeauvillé Kirchberg

Kaefferkopf - Ammerschwihr

Dit is de jongste toevoeging in de lijst der grand crus omdat bureaucraten lang deze percelen te waarderen als Grand Cru onder het mom dat de terroir niet uniform zou zijn aan de gestelde

Deze cru ligt op een hoogte van 300 tot 390m. de zand- en kleihoudende grond stimuleert het florale, volle en kruidige karakter van de Gewürztraminer. Riesling levert hier wel de beste wijnen. Vooral deze uit het centraal gelegen gedeelte zijn top, daar groeien de wijnstokken in een beschermde kom. Verder nog Pinot Gris en Muscat.

Kirchberg - Barr

Kastelberg - Andlau

Eén van de oudste wijngaarden van de Elzas. Deze kleine en erg steile grand cru (5,82 ha) heeft een schistondergrond en exclusieve Riesling druivenstokken. Hij levert een grote minerale wijn die lang bewaard kan worden. Pittige en delicate Rieslings die zelfs in mindere jaren groots kunnen zijn. Best ook enkele jaren laten ontwikkelen.

Kessler - Guebwiller

Deze cru is even oud als de Geisberg, heeft dezelfde ondergrond en levert droge Riesling wijnen met een zeer uitgesproken karakter en een groot bewaarpotentieel. Verder ook een mooie Muscat met sinaasappel en muskus en veel finesse.

Kanzlerberg

Epicurus 15


Ollwiller

Rangen

Schlossberg

Winzenberg

16 Epicurus

Zotzenberg


Kirchberg - Ribeauvillé

bekend om zijn Rieslings maar heden ten dage vooral om zijn Gewurztraminer. Ook Pinot en Muscat zijn hier top.

Osterberg - Ribeauvillé

Even oud en met dezelfde ondergrond als de Geisberg, maar minder steil. Oppervlakte: 24,6 ha. Hij accentueert het typische karakter van een Marckrain - Bennwihr en Riesling druif, maar is ook zeer Sigolsheim Dit is de Oostelijke helling van de geschikt voor Gewürztraminer en Pinot Gris. De wijngaard is Mambourg. Deze bekend sinds de Middeleeuwen. kalkmergelgrond licht op een zachte glooiing. Hij is geschikt De heren van Ribeaupierre voor Gewürztraminer, omdat hij hebben hier bezittingen gehad. Kitterlé - Guebwiller De klei- en kiezelachtige bodem De steile helling waarop deze cru de aroma's van die druif op een mergelondergrond voedt zich bevindt op een hoogte van verzacht, en voor Pinot Gris. vooral Gewurztraminer, en 270 tot 360m, heeft het nodig vervolgens Riesling. Moenchberg - Andlau en gemaakt om muurtjes op te trekken om de lichte vulkanische Eichhoffen - Eguisheim en zandgrond tegen te houden. De Deze cru “Monnikenberg” van 1 2 Pfersigberg Wettolsheim ha wordt langzaam opgevoed. 26 ha zijn beplant met Zijn ligging op het zuiden heeft De ondergrond van deze cru (76 Gewürztraminer, pinot Gris en ha) bestaat uit kalkmergel met een positieve invloed op de Riesling, wat drie klei en slik. Hij is gelegen op een geconcentreerde bewaarwijnen rijpheid van de Riesling die hoogte van 250 tot 330m en hij verwerkt wordt tot stevige en oplevert. Vooral de corpus en fruitigheid aan petroleumachtige Riesling heeft toch elegante en intens fruitige geeft een Gewürztraminer. grootte veel finesse. Gewürztraminer en Rieslings. Zeker hier ook niet de is dit de derde Grand In Cru van de Pinot Gris zijn aangenaam, rijk en Pinot Gris wijnen vergeten. Elzas, na de Schlossberg en de met een milde rokerige stijl. Hengst. Alhoewel de naam Muenchberg - Nothalten Deze cru bevindt zich op 1 8 ha verwijst naar perzikken, is het Mambourg - Sigolsheim onbekend of er ooit sprake is Deze uitgebriede cru van 62 ha lichte hellingen, zeer zonnig gelegen en hoort bij de abdij van geweest van kalkmergelgrond is uitermate Baumgarten. Hij ligt beschut aan perzikboomgaarden. De ene ligt geschikt voor Gewürztraminer. op glooiende hellingen ten de voet van de 900 m hoge Historiek gaat terug tot 783 in zuidwesten van Eguisheim, op geschriften. Is een lange uitloper Undersberg, met een de weg naar Husseren-lesmicroklimaat. De ondergrond van de Vogezen. Het zou het bevat er vulkanische afzettingen, Châteaux; het tweede stuk ligt warmste perceel van de Elzas iets steilere hellingen ten zijn. Daarom ook warme, milde, is zandig en met keien bezaaid. op oosten van Eguisheim. Hier zijn assemblagewijnen rijke en likoreuze wijnen. toegestaan. Gewürztraminer en Pinot Gris Pfingstberg - Orschwihr hebben enige rokerige Deze cru van 28 ha bevindt zich Ollwiller - Wuenheim kruidigheid. op de hoogte van 250 tot 350m. Deze wijngaard ligt op het Door de kalkhoudende grès, de zuidoosten. De roodachtige Mandelberg - Mittelwihr en kleihoudende glimmerhoudende zand- en kleihoudende grond Beblenheim zandsteen die wordt Deze wijngaard van 22 ha (op de zorgt voor een fijne, elegante Riesling. In deze Grand Cru valt t tegengehouden door de amandelboomberg) ligt op een minste regen van Frankrijk ! Toch muurtjes, wordt het florale middelmatig steile helling. De karakter van de edele is dit niet de beste Grand kalkmergelgrond heeft een druivensoorten naar een hoger Cru]Riesling en gunstige invloed op de finesse Gewürztraminer vallen nog het niveau getild. van de wijnen. Oorspronkelijk beste mee. Deze cru is even oud als de Geisberg, heeft dezelfde ondergrond en levert droge Riesling wijnen met een zeer uitgesproken karakter en een groot bewaarpotentieel. Verder ook een mooie Muscat met sinaasappel en muskus en veel finesse.

Epicurus 17


Praelaetenberg - Kintzheim

De gneis-, silicium en kwartsiethoudende ondergrond op deze 1 9 ha steile hellingen heeft en gunstige invloed op de aroma ontwikkeling van de gebruikte druivensoorten. Het ligt op een hoogte van 250 tot 350 m. op een bodem van gneiss (gneiss is verwant aan leisteen; heeft grotere kristallen. Kan uit graniet ontstaan) met veel ijzerhoudende keien, dus een zeer mineraalrijke grond. Er staat vooral Riesling aangeplant.

ontwikkeling van minerale en gekruide aroma's in Riesling. De wijngaard zou z’n naam te danken hebben aan de egelantier (wilde rozenstruik).

Saering - Guebwiller

Deze cru van 27 ha ligt op het oosten en zuidoosten. De zware zand- en mergelhoudende grond wordt door scheidingsmuurtjes tegengehouden. De vier edele druivensoorten zijn er aanwezig, in het bijzonder Riesling.

Schlossberg - Kientzheim

De in omvang grootste Grand Cru van de Elzas ligt op een vrij steile Deze cru is uniek door zijn ligging helling ten noorden van de weg tussen Kaysersberg en en zijn grond. Het is de Kientzheim. In hoogte varieert het zuidelijkste cru in de Elzas, de van 230 tot 350 m. De steilste (68 %) en de enige met een ondergrond van vulkanische Schlossberg is de oudste officiële oorsprong. Deze volledig op het grand cru uit de Elzas: hij werd in zuiden gerichte wijngaard van 1 9 1 975 erkend! Het is met 80ha één ha levert de fijnste Riesling wijnen van de grootste cru's. De wijngaarden hebben een zeer naast Gewürztraminer en Pinot vruchtbare ondergrond van Gris die kracht aan eigenheid koppelen. Kiezelhoudende rotsen graniet en een bovenlaag die soms zandachtig, dan weer en lava zijn door verwering omgevormd tot een tamelijk rijke kleiachtig aandoet en die een grote verscheidenheid aan bodem. Deze meest zuidelijke mineralen kent, zoals kalium, wijngaard van de Elzas ligt op magnesium, fluor en fosfor. een uiterst steile helling Riesling is het favoriete (gemiddeld 60%!), wat het druivenras hier. bewerken en plukken tot een alpine-sport maakt. Inmiddels is Schoenenbourg - Riquewihr en het de meest prestigieuze van Zellenberg alle wijngaarden (Grand Cru Deze cru wordt verbouwd op 53 sinds 1 983) in de Elzas en slechts enkele wijnboeren kunnen ha steile hellingen. De mergel-, dolomiet- en gipshoudende zich gelukkig prijzen, dat ze er ondergrond is geschikt voor de bezittingen hebben. productie van fijne gekruide Riesling die lang bewaard kan Rosacker - Hunawihr Een cru van 26 ha met een zware worden. In de 1 6e eeuw beroemd bodem met kalk en dolomiet, die in Noord-Europa, Voltaire bezat lichter wordt door het silicium- en hier enkele wijngaarden. zandsteenhoudende puin. Deze heeft een gunstige invloed op de

Rangen - Thann en VieuxThann

18 Epicurus

Sommerberg Niedermorschwihr en Katzenthal

De ondergrond van deze 28 ha wijngaarden bestaat uit granietzand. Hij is volledig op het zuiden gericht, wat het typische karakter van de Riesling druif nog onderstreept. De granietbodem zorgt voor een zeer mineraalrijke wijngaard, die reikt van 260 tot 400 m. Riesling staat het meest aangeplant.

Sonnenglanz - Belbenheim

Deze cru strekt zich uit over 33 ha. De met keien bezaaide kalkhoudende mergel is er zwaar, Gewürztraminer en Pinot Gris winnen er aan krachtige aroma's. Met een gemiddelde neerslag van minder dan 500 mm. per jaar, behoort de wijngaard tot de droogste van de Elzas.

Spiegel - Bergholtz en Guebwiller

Deze wijngaard van 1 8 ha heeft een ondergrond uit grès-, klei- en zandhoudende mergel die geschikt is voor de vier edele druivensoorten. Men vermoedt dat de naam iets te maken heeft met de weerkaatsing van het zonlicht. Gewurztraminer staat het meest aangeplant.

Sporen - Riquewihr

Een lichte helling met klei- en mergelhoudende grond geschikt is voor de productie van volle Gewürztraminer en Pinot Gris. De Sporen heeft een bijzonder microklimaat doordat het min of meer in een kom ligt. Daardoor blijft de warmte meer hangen en rijpen de druiven sneller. Een opmerkelijke bijdrage aan het terroir wordt geleverd door een rijke aanwezigheid van fosfor op een diepte van twee meter.


De op drie-na-grootste Grand Cru Kalksteen en mergel vormen de bodem. De lager gelegen Deze uitermate kalkhoudende zijn bedekt met een wijngaard van 39 ha produceert percelen dunne laag löss. De wijngaarden Gewürztraminer, Pinot Gris en hebben een beschermde ligging Riesling. De wijnen zijn zeer dankzij de toppen van de Petit en aromatisch en kunnen lang Grand Ballon. Het is een van bewaard worden. De geologische de de zonnigste en droogste toestand (droge, kiezelachtige van de regio. Zowel kalkrijke grond) bepaalt in sterke gebieden Gewurztraminer, als Riesling en mate de keuze van de druivensoort en de bouwmethode. Pinot gris staan aangeplant. Het is hier noodzakelijk gebruik te Wiebelsberg - Andlau maken van onderstammen die Deze wijngaard met een bestand zijn tegen actieve ondergrond met ijzer- en kalkdelen en tegen de droogte. siliciumhoudend kwartsiet produceert florale Riesling wijnen Steingrubler - Wettolsheim lang bewaard kunnen worden. Het hoogste gedeelte van deze die Een fijnkorrelige zandsteenbodem cru (350m) is kleiachtig en vooral voor Riesling te gebruiken. zanderig en geschikt voor Riesling, terwijl het onderste Wineck-Schlossberg gedeelte (280m) met zijn Katzenthal en Ammerschwihr kalkmergel geschikt is voor Deze wijngaard bevindt zich op Gewürztraminer. De druiven een hoogte van 280 tot 400m. De worden tot krachtige uiteengevallen graniet met twee bewaarwijnen verwerkt. de schimmergesteenten geeft een wijnbouw wordt ook al florale noot aan de Riesling. Het eeuwenlang uitgeoefend. De Wineck-kasteel domineert dan al naam van deze wijngaarden de vallei. De naam van het verwijst naar de steengroeven die eeuw kasteel houdt ook een verwijzing hier in de 1 3e eeuw hebben naar de wijnbouw in: wineck is bestaan. ‘wijn hoek’. Het is overigens ook het enige kasteel in de Elzas, dat Steinklotz - Marlenheim geheel is omgeven door De wijngaard van 40,6 ha is wijngaarden. gelegen op een kalkbodem vol keien. De wijnen zijn fruitig en - Blienschwiller gekruid. De Steinklotz is de meest Winzenberg gerenomeerde cru van 1 9 noordelijk gelegen Grand Cru van Deze ha bevindt zich op een steile de Elzas. Op de bodem van De ondergrond bestaat uit mergel en kalksteen staan vooral helling. uiteengevallen graniet met twee Riesling en Gewurztraminer schimmergesteenten, is geschikt aangeplant. voor Riesling wijnen en Gewûrztraminers en levert Vorbourg - Rouffach en overvloedige wijnen op. De naam Westhalten betekent wijnboer) geeft Deze grote cru van 73 ha is met (‘winzer’ band tussen de berg en de zijn kalkmergel geschikt voor vier de al prijs; de wijngaarden zijn edele druivensoorten, wat fijne, wijn vanaf de Middeleeuwen bekend. krachtige bewaarwijnen oplevert.

Steinert - Pfaffenheim en Westhalten

Zinnkoepflé - Soultzmatt en Westhalten

De hoogst gelegen cru van de Elzas (420m). Deze wijngaard van 68 ha reikt aan de onderkant tot in de dorpen (220m). De ondergrond bestaat uit grèshoudende schelpkalk. De Gewürztraminer is er gekruid en de Riesling fijn. Achter de bescherming biedende Petit Ballon is de Zinnkoepflé gevrijwaard van koude en storm. In dit welhaast subtropische microklimaat groeien zelfs citroenen en sinaasappels. Dat is ook de verklaring dat de Zinnkoepflé de meeste Vendanges tardives produceert.

Zotzenberg - Mittelbergheim

Deze 36 ha mergel en kalkgrond uit de Juratijd produceren wijnen die lang bewaard kunnen worden. De Zotzenberg is de enige Grand Cru wijngaard waar het – sinds 2005 - is toegestaan een Grand Cru Sylvaner te produceren. Op een hoogte van 21 5 tot 31 5 m. ligt de bekkenvormige wijngaard op de zuidelijke helling van de Mittelbergheimheuvel, onder het wakend oog van het château d’Andlau. Op de bodem met een onderlaag van mergel en kalksteen en een bovenlaag van klei- en leemslib vertegenwoordigt de Sylvaner bijna de helft van de aanplant (Riesling is een goede tweede).

Epicurus 19


Europa's mooiste dorpen Deel 2 20 Epicurus


Voor het tweede gedeelte van onze reeks mooiste dorpen van Europa zoeken we het meer oostwaarts. Zo ontdekken we als eerste toeristische parel het dorp

Lefaka (Cyprus)

Dit mooie dorp is zeker een dagtocht waard wanneer je de stranden van Cyprus even achter U wil laten. Het ligt aan de zuidelijke hellingen van het Troodos-gebergte op een hoogte van ongeveer 600 meter. Pittoresk met zijn rode pannendaken en okerkleurige muren van lokale steen, die zich aftekenen tegen de achtergrond van de wazige blauwe pieken, kortom ongelooflijk schilderachtig. Het gezonde klimaat van Lefkara, de gastvrijheid van de plaatselijke inwoners, de plaatselijke traditie van het ambachtelijk borduurwerk en de ongerepte Cypriotische natuurlijkheid en eenvoud, zijn enkele van de vele redenen waarom duizenden mensen uit de hele wereld dit dorpje komen bezoeken, en het is ongetwijfeld een van de topattracties in Cyprus. De grond rond Lefkara is meestal witachtige kalksteen - ". White Mountains" vandaar de naam van de stad, van Lefka Ori. Deze grond is niet vruchtbaar dus dienden de bewoners zich met handel bezig te houden in plaats van landbouw. Het is altijd het enige middel geweest om te overleven voor de dorpelingen. De smalle straten zijn vol van de drukke werkplaatsen van zilversmeden. De vrouwen zitten in groepen op de stoep en vertellen honderduit over het prachtige Lefkaritika kantwerk. De hele stad is als een levendig museum waar je achter elke hoek het verleden kan ervaren.

Epicurus 21


Rovinj (Croatia)

Zalipie (Polen)

Het oude centrum van Rovinj ligt op een schiereiland, het is één van de mooiste schiereilanden in Kroatië en lijkt veel op bijvoorbeeld het schiereiland van Primošten in Dalmatië. Het populaire stadje Rovinj wordt door veel toeristen bezocht in de zomer maar ondanks de drukte blijft het een sfeervol plaatsje, een echt stukje authentiek Istrië. Als je het autovrije centrum binnenloopt door de Poort van Balbi raak je al snel verzeild in een netwerk van oude straatjes die als een doolhof door het stadje lopen. Als je bergopwaarts blijft wandelen dan kom je uiteindelijk bij het belangrijkste monument van Rovinj: de St. Eufemija kerk met haar 60m hoge klokketoren. Je kunt de kerk gratis bezoeken maar om de toren te beklimmen moet je 1 0 kuna betalen, wat zeker de moeite waard is vanwege het prachtige uitzicht. Als je richting de haven en het Trg Marsala Tita (plein) wandelt kom je onderweg een aantal gezellige cafeetjes en restaurants tegen. Langs de haven ligt een boulevard met vele restaurants maar als je nog een stukje verder loopt richting Hotel Eden dan vind je na 600/700 meter een stuk of 4 restaurants aan je linkerzijde die kwalitatief veel beter zijn. De haven wordt nogsteeds volop gebruikt door de plaatselijke vissers die er ‘s ochtends vroeg in hun bootjes aankomen met de vangst van de dag om het vervolgens aan de restaurants te verkopen.

Het geschilderde dorp. Zalipie is bekend geworden door het beschilderen van o.a. huisjes, schuren, putten en hekken, met bloemen, dieren of geometrische vormen. Het Cottage Museum was eigendom van de plaatselijke kunstenaar Felicja Curylowa ( !904-1 974 ) Het kan voor toeristen moeilijk zijn om de huisjes te vinden, want het dorp is zeer verspreid en de huisjes staan verder van de hoofdweg. Zalipie ligt ± 85 km. ten oosten van Krakau en 35 km. ten noorden van Tarnow. Jaarlijks wordt er sinds 1 940 een wedstrijd "The Painted Cottage"georganiseerd door de Tarnow Etnografisch Museum.

22 Epicurus

Sinds het eind van de negentiende eeuw beschilderen de vrouwen van Zalipie hun huizen aan de binnen- en de buitenkant met kleurrijke bloemmotieven. Oorspronkelijk deden ze dit om aan het eind van de winter het door roet zwart geworden interieur voorafgaande aan de komende christelijke feestdagen weer op te fleuren. Langzamerhand ontwikkelde het zich tot een vorm van volkskunst die ook bleef bestaan lang nadat alle huisjes van een schoorsteen waren voorzien en de noodzaak tot de voorjaarsschilderbeurt verviel.


Kotor Porvoo

Epicurus 23


Kotor (Montenegro)

Porvoo (Finland)

Ohrid (Macedonia)

De Baai van Kotor is niet alleen het langste en diepste fjord van Zuid-Europa, hij is tevens een van de mooiste baaien van het Middellandse Zeegebied. De baai wordt omlijst door oprijzende bergen die lijken te zijn opengebroken opdat de zee erin kon stromen. De baai krult eigenlijk om zichzelf heen — een erfenis van grote gletsjers die langs de berghellingen gleden en het land uitholden.

Het levendige Porvoo (Borgå) is een van de aangenaamste stadjes langs de Finse zuidkust, en kent een lange traditie als stad van handelsreizigers, koningen, tsaren, kunstenaars, pelgrims (en tegenwoordig toeristen), die langs de historische Koningsweg trokken van Turku naar Viborg en Sint Petersburg. Porvoo, een van de zes middeleeuwse steden van Finland kreeg al in 1 346 stadsrechten tijdens een bezoek van de koning van Zweden. In de 1 8e eeuw was Porvoo met 1 600 inwoners na Turku de tweede stad van het land. Tegenwoordig is Porvoo een uniek stadje met zijn keienstraatjes, ossenbloedrode houten schuren langs de rivier, galeries, cafés en terrassen. De houten stad is nog grotendeels hetzelfde als in de Middeleeuwen. De kleuren van de houten huizen zijn voorgeschreven. De daken in oud-Porvoo moeten zwart of donkergrijs geschilderd zijn. In het toeristische centrum van de historische binnenstad vindt u kunstenaarsateliers en winkeltjes, gezellige terrasjes en restaurants. De belangrijkste bezienswaardigheden in de oude stad zijn de Kathedraal, de museum/woning van de nationale Finse dichter Johan Ludvig Runeberg, die het volkslied schreef, het Oude Raadhuis uit 1 764, nu Historisch museum, en het Edelfelt-Vallgren kunstmuseum.

De stad Ohrid aan de oevers van het Ohrid-meer, is een van de oudste menselijke nederzettingen in Europa. De stad werd tussen de 7e en 1 9e eeuw gebouwd. De stad heeft het oudste Slavische klooster (Sint Pantelejmon) en een verzameling van meer dan 800 Byzantijnse iconen uit de 11 e tot het einde van de 1 4e eeuw. Deze verzameling wordt – na die van de Tretiakov-galerie in Moskou – beschouwd als de belangrijkste verzameling iconen ter wereld. In het oude deel van Ohrid zijn overblijfselen te vinden van oude tempels en basilieken en van talrijke kerken en kapellen. Ohrid is al vele jaren de belangrijkste toeristische trekpleister van Macedonië. Deze status heeft de stad te danken aan zijn ligging aan het meer van Ohrid en de bijzonder lange geschiedenis van de stad. Ohrid stond vroeger bekend als de stad van de 365 kerken. Vandaag de dag zijn er niet meer zoveel kerken te vinden in Ohrid en de directe omgeving. Volgens de laatste telling zouden het er nog veertien zijn. Gelukkig is er in de stad nog veel meer te vinden zo is er een oud Ampi theater te zien en staan er standbeelden van de heiligen die het Cyrillische schrift hebben uitgevonden. Het historische centrum van Ohrid is een drukke en gezellige toeristische trekpleister met veel terrasjes en restaurants. In de avond kun je langs de boulevard een prachtige wandeling maken terwijl de stad reflecteert in het meer.

De Baai van Kotor bevindt zich langs de noordkust van de Adriatische Zee. De bergen vormen een natuurlijke barrière tegen het koude weer vanuit het noorden. Daardoor is dit gebied een soort mediterrane oase waar bijna onophoudelijk de zon schijnt. De regenval in de baai bereikt 1 500 tot 3000 mm per jaar, terwijl de jaarlijkse regenval in het gebied eromheen met 5000 mm bedraagt (meeste regenval in Europa). Het einde van de lente is de ideale reistijd, wanneer de bergtoppen bedekt zijn met sneeuw en op de uitlopers de rozen bloeien. De baai staat op de Werelderfgoedlijst — met alleen om zijn natuurschoon, maar ook om de oude stenen dorpen met terracottadaken die zich langs de kust bevinden. De afgezonderde wateren van de baai zijn al eeuwenlang een belangrijk maritiem centrum. De Altstadt van Kotor is spectaculair. In het stadje liggen verscheidene palazzi in Italiaans-Venetiaanse stijl.

24 Epicurus


Koprivshtitsa (Bulgarije) Koprivshtitsa is een stad waarin zoveel bezienswaardigheden staan dat het in zijn geheel als museum beschouwd kan worden. In Koprivshtitsa treft u vele voorbeelden van de architecturale stijl van de Nationale Wedergeboorte. Hoewel de plaats al in de 1 4de eeuw is gesticht, stammen de meeste gebouwen uit de 1 9de eeuw, waarin Bulgarije een bloeiperiode doormaakt. De in vrolijke kleuren geschilderde huizen geven de plaats een gemoedelijke en vriendelijke uitstraling. Tel daarbij een prachtig groene omgeving met mooie rivierbeddingen en een bezoek aan Koprivshtitsa staat garant voor een geslaagd dagje uit.

Epicurus 25


Berat (Albanië) een erg kleine stad die sinds 2008 deel uitmaakt van UNESCO’s Werelderfgoed en bekendstaat als ‘de stad van de duizend vensters’. Berat zou komen van ‘Bel(i)grad’, wat ‘witte stad’ betekent. Drie delen van Berat dragen de Unesco-stempel: de islamitische wijk Mangalem, het christelijke Gorica en het 2400 jaar oude kasteel Kale. Als je wilt begrijpen waarom ze Berat ‘de stad van de duizend vensters’ noemen, kun je best de rivier Osum oversteken. Van daaruit begrijp je meteen wat er bedoeld wordt. Als je dan de brug oversteekt naar het centrum van de stad vind je naast het busstation een grote, mooie orthodoxe kerk die zeker een bezoekje waard is. Nog een gebouw dat je van ver ziet staan en waarvan je zou kunnen denken dat het een basiliek of iets dergelijks is en dat verdacht veel wegheeft van Capitol Hill in Washington, is de universiteit van Berat. Wat wel beter in zijn omgeving past en wat je zeker moet bezoeken in Berat, is het kasteel, ooit gebouwd ter bescherming tegen Ottomaanse aanvallen, nu misschien wel de meest toeristische plaats in Berat en een van de meest toeristische plaatsen in Albanië. Om daar te geraken is het eventjes klimmen via een kasseiweg. Het kasteel is zeker ook de moeite waard om te bezoeken. Het is echt een grote site waar je wel even zoet mee bent. Er bevinden zich trouwens veel bewoonde huizen op die site, evenals kerken en moskeeën. De

26 Epicurus

kerk die ons daar het meest beviel, wellicht vooral door haar speciale ligging op de rand van de rots, was de Byzantijnse Kerk van de Heilige Drievuldigheid. Je hebt er trouwens ook een heel goed uitzicht over Berat, de rivier en de omringende heuvels.


Piran (Slovenië)

Vlkolinec (Slovakia)

Deze stad ten westen van Slovenië aan de Adriatische kust is samen met Portorož een toeristische trekpleister. Typische kenmerken aan deze stad zijn de smalle straten & romantische pleintjes. In deze mooie stad vind je huizen met een Gotische & Klassicistische bouwstijl. Het prachtigste bouwwerk is ongetwijfeld de klokkentoren van de Georgiuskathedraal.

Vlkolínec is een dorp op het platteland van Slowakije. Het dorp ligt ongeveer op vijf kilometer afstand van de stad Ruzomberok. Vlkolínec is een goed bewaard gebleven voorbeeld van volksarchitectuur in Slowakije. Vlkolínec is een typisch middeleeuwse bergdorp met rustieke houten huizen, omgeven door terrasvormige velden. De houten huizen werden gebouwd op fundamenten van steen, de muren werden bedekt met klei, de daken bedekt met houten shingles. De 55 houten huizen van Vlkolínec zijn tot op heden in hun originele staat gebleven. De twee verdiepingen tellende houten klokkentoren werd in 1 770 gebouwd. Er is een zeldzame houten put uit 1 860. Een kleine beek loopt door het hart van het dorp Vlkolínec. De bewoners van Vlkolínec leefden van het houden van schapen, landbouw en houtsnijden. Vlkolínec is geen open lucht museum, er wonen ongeveer twintig mensen Vlkolínec, ze respecteren en houden de tradities van hun voorouders in ere en bieden bezoekers een sfeer van de authentieke tradities. Een van de huizen is een klein museum, het laat zien hoe de bewoners van Vlkolínec hebben gewoond. Vlkolínec kreeg in 1 993 de status Werelderfgoed.

In de kathedraal zie je onder andere een verzilverd beeld, marmeren altaren & schilderijen van Venetië. Het bekendste pleintje van deze stad is het Tartiniplein genaamd naar de bekende 1 8de eeuwse violist Tartini. Tevens is er in deze stad een museum over deze populaire violist. In het zeemuseum van Sergej kan je een verzameling van Archeologische vondsten, scheepsmodellen & documenten van de visvangst in Piran bewonderen. Het museum Aquarium herbergt de verschillende vissoorten die leven in de Adriatische zee. Daarnaast vind je in dit stadje met uitzicht op de Adriatische Zee leuke cafés, tavernes en andere leuke restaurants. Vergeet ook geen ijsje te bestellen aan de talrijke ijssalons.

Epicurus 27


28 Epicurus


Vi o g n i e r Epicurus 29


Viognier druif: diva onder de druiven? De Viognier is een bijzondere witte druif. Wijnen van deze cépage zijn de laatste jaren erg populair geworden, omdat deze een goed alternatief kúnnen bieden voor de frisse, droge Sauvignon Blanc wijnen en de zachte, soepele Chardonnay wijnen. Met de nadruk op kunnen: want de Viognier gedraagt zich namelijk als de diva onder de druiven en heeft een goede wijnbouwer nodig om er het beste uit te halen. De oorsprong van de Viognier is onduidelijk, hoewel de meeste meningen van oordeel zijn dat de Romeinen hem lang geleden naar de Rhône hebben gebracht. Een ander punt ter discussie is haar naam: aannemelijk lijkt de naam van de Romeinse stad Vienne, maar anderen denken dat de naam is afgeleid van Gehennae (de weg naar de hel) vanwege de moeilijke groei eigenschappen. We mogen overigens blij zijn dat de Viognier überhaupt nog bestaat, want in de jaren zestig was er nog maar een tiental hectare mee beplant. Sinds de jaren tachtig is ze echter op haar weg terug naar de top: alleen al in het Franse Condrieu (Rhône), dat als bakermat van de druif geldt, groeit de Viognier inmiddels op meer dan 1 00 hectare. Daarnaast wordt er ook steeds meer aangeplant in de Languedoc, Californië en nieuwe wijnwereld landen als Chili, ZuidAfrika en Australië. De druif houdt van een arme, kalkrijke, granieten bodem en moet googst worden zodra het suikergehalte een potentieel

30 Epicurus

alcoholgehalte van 1 3% kan leveren. De Viognier druif is relatief moeilijk te verbouwen en heeft een lage opbrengst; op de steile wijngaarden van Condrieu – waar het de enige toegelaten druif is – wordt vanwege de terrassenbouw de opbrengst nog verder naar beneden gebracht. Een Viognier wijn kan tot de absolute top onder de witte wijnen behoren en heeft vaak veel body en alcohol en weinig zuren. In goede vorm geeft de druif een mooie goudgele kleur en een breed geur- en smaakpalet met elementen van bloemen, perzik, mango, abrikoos, noten en honing. Daarvoor heeft de Viognier geen houtrijping nodig; sterker nog, eikenhout en Viognier houden niet zo van elkaar. Doorgaans worden Viogniers jong gedronken, hoewel bepaalde appelations langer kunnen bewaard worden. Het meest bijzondere aan het verhaal van Viognier is het feit dat de cépage bijna aan het uitsterven was rond het einde van vorige eeuw. In 1 985 was er slechts 32 ha (80 acres) van het ras in de hele wereld geplant. De wijnschrijvers schreven toen 'kwantitatief verdient de Viognier wijnstok nog nauwelijks een vermelding, te verwaarlozen tussen de duizenden ha aanplant van wat we vandaag de klassieke druivenrassen noemen.

In het midden van de jaren 1 980 waren bijna alle officieel geplante Viognierstokken in de wereld terug te vinden in de Rhônevallei, het grootste deel in de Condrieu appellatie op de rechteroever van de noordelijke Rhône. De terrassen echter zijn er zo steil en moeilijk te bewerken dat en dat deze 23 ha (57 acres) alles was wat overbleef van een officieel toegestane totaal voor de appelatie van 200 ha (500 acres). In 2011 , echter was de aanplant in Condrieu fors gestegen tot 1 60 ha (400 acres) en het ras werd bekend vaak over de hele wereld dit vooral vanwege zijn buitengewone combinatie van parfum en body. Van Viognier kan echt worden gezegd dat dit een wijn is voor de echte levensgenieters van witte druivensoorten, ook al bezorgt ze de wijnboer soms hevige kopzorgen omdat om een optimaal resultaat te bekomen de cépage heel wat zorgen vereist om uiteindelijk dan toch zijn karakteristiek bedwelmend aroma volledig te ontwikkelen.


Viognier aanplant in Colchagua Valley Chili Het geuren- en smakenpallet van Viognier wordt beschreven als elementen van abrikozen, meibloesem, kamperfoelie, rijpe perziken en muskus. Sommige producenten van goedkope Viognier doen denken dat ze een deel Muscat bevatten, dit is echter verkeerd. Andere goedkope Viogniers, vooral deze ui de Pays d'Oc hebben soms vreemde cosmetische aroma's die meer doen denken aan een luchtverfrisser dan alles wat groeit in de grond, genoeg om te denken dat een kunstmatige aroma is gebruikt.

Oudere wijnboeren in het dorp Condrieu herinneren zich nog dat in de tijd de Viognierwijnen routinematig zoet werden gevinifieerd. Of dit een kwestie van smaak was of omdat de most te rijk tot droog waren, wisten ze echter niet.. Ook is Viognier één van de mooiste druiven om te ontwikkelen, haar verleidelijke primaire aroma's verdwijnen zelden onder invloed van een paar jaar lagering. De wijnen hebben algemeen een betrekkelijk lage zuurgraad, een minpuntje lijkt het voor een lange lagering.

Condrieu is gelukkig met de heropleving en de aanplant van het druivenras in gebieden zoals Vernay waar de cépage een nieuw levern werd ingeblazen en relatieve nieuwkomers zoals Cuilleron, Gangloff, Niero en Villard, regio's die met een nieuwe aanplant hebben bijgedragen tot een algemene verhoging van de kwalitatieve normen. De enige andere monocépage Vigonier appellatie in de wereld ligt net ten zuiden van Condrieu, namelijk ChâteauGrillet, een single wijnhuis appellatie gelegen in een prachtig amfitheater van wijngaarden. Sinds de overname door Château Latour wordt hier ook ernstig gewerkt aan de kwaliteit.

Nee, de beste Viognier heeft deze bedwelmende karakteristieke geur die men voelt het glas omhult en de drinker in een wolk van geuren houdt. Er is veel discussie over zowel residuele suikergehalte als het verouderingsmogelijkheden van Viognier.

Château Grillet

Epicurus 31


Kracht zijnde het sleutelwoord want veel van deze gouden, onstuimige wijnen zijn 1 4 of 1 5% alcohol. Het zijn klasbakken van ondermeer Alban, Calera, Jade Mountain, Nieuw-Zeeland heeft moeite met de rijping van Viognier om Kunde en Qupé. In de staat de druif de volheid te geven die Washington is McCrea de belangrijkste exponent. ze nodig heeft voor haar aromatische expressie, maar Maar in de 21 e eeuw zal hier wordt nu aan gewerkt. Viognier in toenemende mate In Chili is er ook een aanplant, worden gebruikt in rode wijnen. Ambitieuze en experimentele een koppeling van redelijk wijnmakers, met name in overtuigende en zeer goed geprijsde Viogniers, en ook aan Australië en Californië, de andere kant van de Andes in kopiëren het originele recept voor de Noord-Rhône rode wijn Mendoza, groeit de aanplant Côte Rôtie die Syrah blende van deze cépage volop. Ook wereldwijd wordt het met Viognier. Zij beweren dat druivenras geproduceerd en in de States maakt de druif een klein deel, ongeveer 5% de levert het meestal volle rassen Ook zijn opmars. Zo heeft Horton in kleur stabiliseert van de wijn en witte wijnen op. de textuur verdiept. Clonakilla Virginia een uitstekende in het Canberra District was de reputatie voor zijn Viognier, In Italië werd ze ontwikkeld maar de plaats, die misschien Australische pionier van deze door Ascheri in Piemonte en techniek, die is gekopieerd over het grootste succes d'Alessandro van Manzano in wel betekent voor Viognier (buiten de hele wereld, ook al is deze Toscane, die, net als de vandaag geenszins gebruikelijk is Californië. anderen, heeft aangetoond hoe Frankrijk) Joseph Phelps van Napa in de Rhône. goed Viognier combineert met Sinds de Viognier stekken kreeg na Chardonnay. een behandeling door het In Oostenrijk is de Davis virus behandeling toonaangevende Viognier in het midden van exponent Graf Hardegg van het programma de jaren 1 980, heeft het ras Weinviertel, terwijl Henri jaarlijks aan kracht gewonnen Cruchon het veld leidt in in de Gouden Staat, Zwitserland. Verder experimenteren In heel Europa wijnboeren met deze bijzondere en intrigerende variëteit. In schril contrast met de jaren 1 980, wordt Viognier nu op grote schaal aangeplant in heel Zuid-Frankrijk en duikt de cépage op in honderden blends van witte druiven, vaak samen met andere Rhône rassen zoals Marsanne en Roussanne (wiens verleidelijke boeket echter snel en gemakkelijk kan worden overtroffen door dat van de Viognier). Andere veel voorkomende cépages zijn Grenache Blanc (een andere full-bodied druif), Bourboulenc , Maccabeo en Vermentino, ook wel bekend als Rolle.

In Zuid-Afrika was Charles Back van Fairvieuw de eerste wijnboer die genoeg power had om Viognier door de strenge quarantaine reglementen te loodsen. De Australische Viognier pionier bij uitstek is Yalumba die nu Viogniers produceert op alle

32 Epicurus

niveaus van prijs en kwaliteit zelfs enkele Oaked exemplaren (een intense Viognier kan zeker een verfijnde eiklagering aan).


Vigonier en gastronomie • sushi • licht wild • stoofpotjes • zwarte bonen Viognier en buitenlandse keukens • Chinese Keuken • Japanese Keuken • Mexicaanse keuken • Kruidige keukens • Thaise keuken Viognier en kazen • zachte kazen • blauwe kazen • brie • geitenkazen Condrieu het thuisland van de Vigonier Condrieu is het belangrijkste herkomstgebied voor witte wijn in de noordelijke Rhône en de

wijnen die hier vandaan komen zijn altijd gemaakt van 1 00% viognier. De wijngaarden (± 1 68 ha in 201 3) liggen als een lint van ± 1 6 km parallel aan de rivier en verbinden als het ware de zeven dorpen die onder de AOP Condrieu vallen, van noord naar zuid: Condrieu, Vérin, Saint-Michel-sur-Rhône (allen AOP sinds 1 940), Chavanay, Malleval, SaintPierre-de Boeuf en Limony (laatstgenoemde dorpen zijn in 1 967 als AOP toegevoegd). Mogelijkheden voor verdere uitbreiding zijn er nauwelijks, mede waardoor Condrieuwijnen enigszins schaars zijn en een behoorlijk prijskaartje hebben. Het lage basisrendement van 37 hl/ha (en in 201 3 gemiddeld 29 hl/ha) en de moeilijk te bewerken hellingen spelen eveneens een rol.

Rondom het dorp Condrieu liggen de meest oorspronkelijke wijngaarden. Hier vindt men rijke en weelderige wijnen. Meer zuidelijk, richting Malleval bevat de bodem meer graniet en tonen de wijnen meer mineraliteit. In het algemeen kenmerken Condrieu-wijnen zich door een soepele en vettige (alcohol) mondinzet met exotische fruittonen en een aantrekkelijke frisheid in de jeugd. In de geur vinden we associaties van bloesem en abrikoos. Veel van de wijnen worden op barrique gelagerd (en gefermenteerd). Condrieu heeft een gemiddelde bewaarpotentie van ± vijf jaar en dient bij voorkeur jong gedronken te worden. In zeer goede oogstjaren kiezen sommige producenten voor een geringe oogst pourriture noble (overrijpe, door edelrot .

Epicurus 33


De wijngaarden van de noordelijke Rhône beginnen onder de stad Vienne met de Côte-Rôtie en in het verlengde daarvan Condrieu. We bevinden ons 40 km ten zuiden van Lyon. De ongeveer 1 40 ha wijngaarden van Condrieu liggen volledig op de rechteroever van de Rhöne en zijn verspreid over 7 gemeenten. Zij vormen zo een kruispunt van 3 verschillende departementen nl. le Rhône, la Loire en l’ Ardèche. Vele wijngaarden liggen op steile graniethellingen met meer dan 50% helling. Ze zijn aangelegd in ommuurde terrassen. Voordeel is wel de optimale ligging: vroege ochtendzon, late afkoeling. Manueel werken is dus hier de boodschap, wat dan ook deels de hoge prijs van de wijnen verklaard. Wijnen uit Condrieu behoren tot de duurste witte wijnen ter wereld!

druif, kreeg zij meer en meer succes en kon haar opmars binnen Condrieu en de randgebieden beginnen. Maar ook daarbuiten begon men de kwaliteiten van de viognier als onderdeel van een assemblage van witte druiven te erkennen: men begon viognier Lange tijd heeft men gedacht aan te planten in de Midi dat de viognier uit Dalmatië naar Condrieu is gebracht door (dankzij vooral Georges Leboeuf uit Beaujolais). In 2008 de Romeinse keizer Probus. bedroeg de aanplant van Wetenschappelijk onderzoek heeft onlangs aangetoond dat viognier in Frankrijk 4111 de oorsprong van viognier ter ha!Italië, Griekenland, Zwitserland, plaatse dient gezocht te Oostenrijk en Spanje volgden worden. gauw alsook de oversteek naar Zoals reeds vermeld stond Amerika, Australië, viognier, bijna uitsluitend Argentinië, Chili, Zuid-Afrika, ] aangeplant Belangrijk hierbij is wel te weten in Condrieu, op het punt te dat het buiten verdwijnen maar kwam er Condrieu over een andere kloon gelukkig een kentering in de gaat die een hoger rendement jaren ’80. Vanaf de tweede haalt. Dit verklaart helft van de jaren ’80 groeide het grote verschil in karakter en de appreciatie voor deze

34 Epicurus

stijl met een viognier uit Condrieu. Voor Condrieu is de gemiddelde productie vastgelegd op 37 hl/ha. Hoger zorgt voor een snelle vermindering van de kwaliteit. Viognier is een zeer aromatische druif maar je moet ze als wijnbouwer zeer goed kunnen beheersen. Een goede Condrieu dien je rijp genoeg te plukken om het typische aroma van abrikoos en exotisch fruit te bekomen. Pluk je echter te rijp dan verlies je aan viooltjes en aan mineraliteit (door de granietbodem). Hoge kwaliteit vereist het juiste samenspel tussen goede rijpheid en toch nog een goede frisheid. Dan pas toont de viognier uit Condrieu zijn schitterende aroma’s, zijn grootsheid.


é s Ro

Epicurus 35


Ofwel hou je ervan, ofwel moet je er niets van weten. Voor sommigen is het een dorstlesser, voor anderen mossel noch vis. Is het nu witte of rode wijn? Om eerlijk te zijn: rosé heeft kenmerken van zowel witte als rode wijn en dat komt helemaal door de manier waarop hij gemaakt wordt. Het moet ook gezegd dat rosé in al zijn vormen, als stille wijn maar ook als schuimwijn, een wereldwijde boom kent. Er werd nog nooit zoveel rosé champagne gemaakt als nu sommige grote merken zoals Bollinger lanceerden slechts onlangs een 'gewone' basisrosé - en ook de gewone roséwijnen zijn overal in trek. Dat komt deels door een goede marketing, maar deels ook door de manier van wijnmaken. De roséwijnen van nu zijn van een veel betere kwaliteit dan pakweg vijftien jaar geleden. Rosé kan men op twee manier bekijken. Ofwel beschouwt men hem als een witte wijn met kleur ofwel als een zeer lichte rode wijn, afhankelijk van de herkomst en de manier waarop hij gemaakt wordt. Rosé is een soort hybride. De vinificatie heeft elementen van het maken van witte en van rode wijn. Aromatisch en structureel gezien hoort rosé veeleer thuis in de categorie van witte wijnen. Rosé kan in theorie op vijf verschillende manieren worden gemaakt. De eerste is de eenvoudigste, maar ook de meest omstreden wijze: het mengen van witte en rode wijn. In Europa is deze methode enkel toegestaan in

36 Epicurus

Champagne, om rosé champagne te maken. Voor de productie van gewone rosé in Europa is dit procédé verboden, hoewel er meer en meer stemmen opgaan om dit 'blenden' ook voor gewone wijnen toe te laten. In de rest van de wereld mag dit mengen van witte en rode wijn wel. De meeste roséwijnen die op deze manier gemaakt worden, zijn meestal echter van een zeer laag en oninteressant niveau. De tweede manier, die men vaak enkel nog in traditionele (Franse) gebieden ziet, is de wijze waarop men witte wijn maakt. Rode druiven worden onmiddellijk geperst, er is geen maceratie van de schillen en pitten in het sap. Dit betekent dat het druivensap heel licht gekleurd is. Het vergist dan verder tot wijn en het resultaat noemt men vin gris. Sommige producenten in de Loirevallei en vooral dan in Sancerre, gebruiken dit procédé nog. Deze roséwijnen zijn zeer licht, delicaat en fruitig, vaak met lichte aroma's van rode bes. De derde methode gaat volgens de manier waarop men rode wijn maakt. De schillen en pitten macereren in het druivensap en men laat de alcoholische gisting beginnen, maar men stopt de maceratie vroegtijdig, meestal na één tot drie dagen. Daardoor is de extractie van kleurstoffen en tannines niet zo groot als bij gewone rode wijn en krijgt men rosé. Voor gewone rode wijn duurt de maceratie gemiddeld één tot drie weken. Dit soort roséwijn is fruitiger dan de vorige. De vierde manier is tegenwoordig de meest gebruikte. Het is de

vinificatiemethode die geleid heeft tot krachtige, aromatische en kwalitatief betere roséwijnen dan pakweg 1 5 jaar geleden. De Fransen noemen ze beeldrijk saignée, het laten 'bloeden' van de wijn. Men maakt gewoon rode wijn, volgens de traditionele methode. Om die rode wijn nog meer te concentreren, laat men tijdens de maceratie, na ongeveer 1 2 tot 24 uren, een deel van het (roodgekleurd) sap weglopen onderaan het vat. Dit sap wordt dan apart vergist tot rosé. Rosé is hier eigenlijk een bijproduct van rode wijn en het zijn vooral Spaanse wijnmakers geweest die in de jaren '90 krachtige roséwijnen op de markt zetten die volgens de saignéemethode gemaakt zijn. De laatste methode wordt in sommige grote wijnbedrijven in de Nieuwe Wereld gebruikt. Rode wijn wordt extreem gefilterd, zodat tannines en kleurstoffen eraan onttrokken worden. Om de kleur uit de wijn te halen gebruikt men actieve koolstof.


De bekendste Europese roséwijnen Tavel, in de zuidelijke Rhônevallei in Frankrijk, is wellicht nog steeds de meest gekende productieregio van rosé, alhoewel de kwaliteit niet altijd voldoet aan de reputatie. Tavel maakt rosé met een duidelijk herkenbare oranje kleur, veel alcohol en een wat geoxideerde geur. Dat maakt hem vrij warm door de alcohol - maar minder fruitig. De beste Tavels worden echter volgens de saignéemethode gemaakt en zijn roder, frisser en fruitiger, wat meer in de internationale stijl. Bijna alle roséwijnen uit de Provence worden op dezelfde manier gemaakt. In termen van volume zijn de bekende Mateus en andere Portugese roséwijnen belangrijker dan Tavel en de Provence. Ze zijn vrij vlak van smaak en vrij zoet. Vaak hebben ze wat prikkeling, door een vrij hoog CO²-gehalte dat toegevoegd wordt vlak voor de botteling om de wijn pittiger te maken. Het best worden deze wijnen flink gekoeld geserveerd.

doorzichtige structuur en met frisse, knisperige maar niet overdreven veel zuren en met lichte tannines die verwijzen naar de blauwe druiven waarvan de rosé is gemaakt. Het is vrij logisch dat de meest aromatische rosé's gemaakt worden van de meest aromatische druiven, denk aan cabernet sauvignon en pinot noir. Een van de meest traditionele roséstreken in Frankrijk is Anjou, in de Loirevallei. Hier worden van oudsher zeer bleke en vaak lichtzoete roséwijnen gemaakt van de cabernetfrancdruif. Vindt men een zeldzame rosé van pinot noir, dan is die delicaat lekker en zeer verleidelijk van karakter.

Ook in Bourgogne, in Marsannay, in het noorden van de Côte de Nuits, vindt men zulke zeldzame lichtgekleurde rosé. Ze zijn echter zeer zeldzaam. En de Nieuwe Wereld? Rosé uit de Nieuwe Wereld heeft een heel ander karakter dan de meeste Europese wijnen. Een typische Australische of Californische rosé zal levendig paarsrood tot diep roze van kleur zijn, van oranje kleurtinten is helemaal geen sprake. Dat betekent dat de wijn veel geconcentreerder en krachtiger is. Het boeket is zeer fris en fruitig en de wijnen worden gemaakt met de modernste vinificatietechnieken.

Spanje, zoals hierboven al gesuggereerd, produceert misschien wel de beste roséwijnen van de wereld. Spaanse rosé wordt voornamelijk gemaakt van garnacha of grenachedruiven en heeft uitgesproken aroma's van aardbeien. De belangrijkste productieregio is Navarra, in Catalunya. In het ideale geval zou elke rosé een frisse geur en smaak van verse druiven moeten hebben. De wijn moet zuiver en fris zijn, met een duidelijke,

Epicurus 37


38 Epicurus


De zeldzame Rosé des Riceys Deze zeldzame rosé wordt gemaakt in de gemeente Riceys in het departement van de Aube in het zuiden van de champagneregio. Deze donkere rosé is afkomstig van pinotnoirdruiven, gevinifieerd volgens de saignée-methode, en hij wordt slechts door drie domeinen geproduceerd. De wijn wordt niet gemengd met witte wijn om er champagne van te maken, maar komt als stille wijn op de markt. Rosé aan tafel De meeste rosé past bij dezelfde soort gerechten. Die zijn vrij licht en niet te complex van structuur en spelen vooral op frisheid. Met salades met vinaigrette bijvoorbeeld of met de aloude combinatie met charcuterie zit u altijd goed. Hoe donkerder van kleur de rosé, hoe krachtiger zijn smaak en hoe geschikter hij is om bij iets meer geconcentreerde gerechten te serveren. Rosé uit Spanje, Australië of Californië kan zeer welkom zijn bij geroosterd vlees, zolang er geen roomsausen aan te pas komen. Steak américain of steak nature met een slaatje kan perfect. Combinaties met fruit zijn niet altijd opportuun, tenzij de rosé wat zoetig is. Rosé Champagne Rosé champagne vind je tegenwoordig bij vrijwel elke producent. Dat is niet altijd zo geweest. Nog niet zo heel lang geleden was Rosé champagne veel minder populair. Hij werd als ‘snob’ beschouwd en door sommigen zelfs als ‘onechte’ champagne bestempeld.

Vandaag is Rosé champagne erg in trek. In die mate dat sommige champagnemakers zelfs twee verschillende soorten rosé champagne aanbieden. Rosé d’assemblage wordt gemaakt door toevoeging van stille rode wijn. Het lijkt een eenvoudig procédé, maar niets is minder waar. Het tijdstip van toevoeging en de dosering zijn extreem belangrijk. Het is net de hoeveelheid rode wijn die de kleur, de smaak en eigenlijk het karakter van de champagne zal bepalen. “Rosé de saignée” dankt zijn naam aan het laten bloeden (saigner) van de hoofdzakelijk blauwe druiven in de kuipen gedurende een bepaalde tijd. De persing gebeurt als het ware als vanzelf. De druiven worden geperst door hun eigen gewicht en de schillen geven op deze manier hun kleur af aan de champagne. De duur van dit proces en de verhouding tussen de witte en de blauwe druiven zal de kleur en de smaak bepalen. Een andere naam voor deze champagne is “Rosé par macération” (macérer : laten

weken). Beide productieprocessen zijn behoorlijk arbeidsintensief. Dat verklaart het duurdere prijskaartje van de rosé champagne. Wist je dat de Rosé de saignée de enige champagne is die na aankoop positief kan evolueren in de fles? Koop gerust een extra kistje van deze bubbels, vergeet het een jaar of vijf en laat de wijn rustig ontwikkelen. Vooral wanneer er veel of zelfs uitsluitend Pinot Noir in verwerkt zit, zal je aangenaam verrast zijn van het resultaat.

Epicurus 39


40 Epicurus


L u x em b u r g Luxemburg is het grootste wijnland binnen de Benelux. Ruime 50 individuele Luxemburgse wijngaarden liggen in een aaneengesloten smalle strook op hellingen langs de Moezel. Ze beslaan een oppervlakte van ongeveer 1 300 hectare en strekken zich uit van Schengen in het zuiden tot Wasserbillig in het noorden. Belangrijke wijnregio's zijn Grevenmacher, Remich, Wormeldange en Stadtbredimus. Alle stille en ook de nodige mousserende wijnen vallen onder een herkomstbenaming: Moselle Luxembourgeoise. Net als in Duitsland vermeldt het etiket in de regel de naam van de wijngaard en het druivenras. Voor de betere mousserende wijnen, gemaakt volgens de traditionele methode met de tweede vergisting op fles, mag de appellation Cremant de Luxembourg gebruikt worden.

Het grootste deel van de Luxemburgse productie vormen droge witte wijnen, afkomstig van o.a. rivaner (= muller thurgau), elbling, auxerrois (verwant aan de pinot blanc), riesling en pinot gris. Alcoholgehalte, zuurgraad en hoeveelheid restsuiker van deze wijnen kunnen behoorlijk varieren van oogstjaar tot oogstjaar. Onder uitzonderlijke omstandigheden kunnen bijzondere typen wijn gemaakt worden als Vendanges Tardives, Selection de Grains Nobles, Vin de Glace en Vin de Paille. De beschikbare hoeveelheden hiervan zijn echter uitermate beperkt. Hetzelfde geldt voor rode wijnen op basis van pinot noir. Wetgeving

kwaliteitscontrole. Wijnen die aan alle voorschriften voldoen dragen het zogeheten Marque nationale. Aan de officiele classificatie met premiers crus en grands premiers crus moet je je niet te veel gelegen laten liggen. Deze termen slaan niet op individuele wijngaarden, maar worden per oogst toegekend aan individuele wijnen via de keuring voor de Marque Nationale. Geschiedenis De wijnbouw, die al duizenden jaren in het Moezeldal wordt bedreven, bloeide voor het eerst op met de komst van de Romeinen. Het wijnbouwgebied van de Moezel strekt zich uit van Schengen in het zuiden tot aan Wasserbillig in het noorden, over een totale lengte van 42 km en een breedte van 300-400 meter.

De Luxemburgse wijnwetgeving voorziet in een verplichte

Epicurus 41


-liefhebbers waarderen ten zeerste de kwaliteit van de wijnsoorten en crémants door die domeinen geproduceerd. De zelfstandige wijnbouwers hebben «Les Domaines de Vinsmoselle» in 1 966 de “Organisation baten thans zowat 860 hectaren Professionnelle des Vignerons Indépendants” opgericht. Die wijngaarden uit, verspreid over het hele Luxemburgse wijnland. beroepsvereniging heeft als doel «Les Domaines de Vinsmoselle», zich bezig te houden met de wijnbouwproblemen van haar een belangrijke producent van Luxemburgse wijnsoorten, was leden en vooral te waken over de bestendige verbetering van de de eerste om verschillende variëteiten van de “Crémant de kwaliteit van de wijn en De verschillende wijnsoorten crémants, ze verzorgt eveneens Luxembourg” voort te brengen. worden voortgebracht door: de promotie van de edele - de wijnbouwers die lid zijn van De Privé-Wijndomeinen wijnsoorten. De wijnbouwers die een coöperatieve hun druiven aan de handelaars wijnbouwvereniging: ongeveer verkopen zijn, voor het 54 wijndomeinen behoren toe 62% van de productie; aan wijnbouwers die hun eigen merendeel, eveneens leden van - zelfstandige wijnbouwers: druiven oogsten en hun wijn aan deze organisatie. ongeveer 21 % van de productie; particulieren en restaurants - producenten-handelaars: verkopen. Wijnkenners en ongeveer 1 7% van de productie. De wijngaarden van de Luxemburgse Moezel leveren ondanks hun bewogen verleden wijnproducten van een bijzondere frisheid en finesse op. U treft hier een keur van prachtige wijnen aan: van de goede tafelwijnen tot aan de edele gecertificeerde (mousserende) wijnen en Crémants van de Luxemburgse Moezel.

’’Les Domaines de Vinsmoselle’’ Zij groeperen zowat twee-derde van de totale wijnproductie. Het ontstaan van de Luxemburgse wijncoöperatie ligt in het begin van de twintiger jaren. Na de ontreddering van de eerste wereldoorlog reageerden de wijnbouwers immers, bewust als ze waren van de gebrekkige en wankele toestand van de inlandse distributieketen, door structuren op te zetten die het hen mogelijk maakten wijn van hoge kwaliteit te bereiden en het op de markt brengen ervan onder controle te hebben. Een nieuwe stap, op dit gebied, werd in 1 966 gezet. De oprichting van de Europese Gemeenschap ging met een enorme concentratie van de vraag gepaard. En, om op die uitdaging te antwoorden,

42 Epicurus

groepeerden de coöperatieve kelders zich en verenigden ze hun wijn-, opslag- en handelsverrichtingen.


Epicurus 43


De Producenten-Handelaars Sedert 1 928 in een bond verenigd, hebben de traditionele handelshuizen vanaf het einde van de vorige eeuw een taak van pionier vervuld voor de verspreiding van de Luxemburgse wijnsoorten op de binnenlandse markt en voor de uitvoer. Bewust als ze zijn van de noodzaak voor een strenge controle van hun grondstoffen, hebben ze zich verbonden met befaamde wijndomeinen en contracten ondertekend met wijngaarden uit de streek voor de levering van druiven. Ook de verdienste van de schepping van de eerste eenheden mousserende wijn na de eerste wereldoorlog komt de traditionele handel toe. Vandaag wordt die sector gecontroleerd door de producenten-handelaars waarvan de leden gegroepeerd zijn in de vereniging van de “Producenten van Luxemburgse Dit geeft een breed gamma crémants waardoor je een mousserende wijnen en volledige maaltijd van aperitief crémants”. tot dessert kunt degusteren met de Luxemburgse crémant Dit is de enige niet Franse crémant. De eerlijkheid gebiedt (voornamelijk 'brut'). De productie verloopt gelijkaardig te zeggen dat het Groothertogdom kan bogen op een lange traditie van mousserende wijnen. De appellation Crémant de Luxembourg werd gecreëerd in 1 991 en is in zeer hoge mate gebaseerd op de Franse wetgeving. De druiven zijn Elbling, Pinot Blanc en Riesling, alsmede Pinot Noir voor de rosé's.

44 Epicurus

met andere schuimende wijnen: een eerste gisting in de kuipen, een tweede gisting in de fles. Bernard Massard en PollFabaire zijn de referenties voor de crémant-de-Luxembourg.


De aroma's en smaken van rode druivenrassen

Epicurus 45


De aroma's en smaken van witte druivenrassen

46 Epicurus


D e g u s ta ti e s

Vol g en d

n u m m er Epicurus 47


48 Epicurus


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.