ôéìÞ: € 8x10-3 έτος 4o - χριστούγεννα 2002
Üποψη για τον Kόσμο
Ditikos Mag v27.indd 1
13/12/2002, 7:35:53 ìì
Τσιμισκή 99 • Τσιμισκή 43 • Μ. Μπότσαρη 31 Ditikos Mag v27.indd 2
13/12/2002, 7:35:54 ìì
Ditikos Mag v27.indd 3
13/12/2002, 7:35:55 ìì
edi tori al editorial
editorial
Υπεύθυνος έκδοσης - Αρχισυντάκτης: Αλέξης Αλαματίδης Σύμβουλος έκδοσης: Άγγελος Παμπουκίδης Συνεργάτες Άννα Ακριτίδου Θόδωρος Ελευθεριάδης Νώντας Ελευθεριάδης Ανδρονίκη Καραπαναγιώτου Μίλιτσα Κοσάνοβιτς Βούλα Παλαιολόγου Αλέξανδρος Σταυράκης Νίκη Στρατηλάτη Συνεργάτες τεύχους: Λευτέρης Ακριτίδης Θόδωρος Γιαχουστίδης Δάνος Δανιηλίδης Μπάμπης Ιμβρίδης Σπύρος Λαζαρίδης Πασχάλης Μητρακούδης Ιωάννα Μπάμπη Ìðïõìðïõëßíá ÍéêÜêç Άγγελος Παμπουκίδης Κώστας Ποτακίδης Γιώργος Στάμκος Αλέξανδρος Υδάτης Äéáëå÷ôÞ Öùôïðïýëïõ
Φωτογραφία εξωφύλλου: Αλέξης Αλαματίδης Ηλεκτρονική Σελιδοποίηση: adaction A.E. ÄÉÁÖÇMÉÓÇ•MÁΡΚΕÔÉÍΓΚ•ÄÇΜΟÓÉΕÓ Ó×ΕÓΕÉÓ Πëáôεßá Éπποäρομßου 21, 546 21 Θεóóáëοíßκç, ôçëεöωíéκü ΚÝíôρο/fax: 2310 256.974-5, 243.260 www.adaction.gr, email: creative@adaction.gr
Κáëëéôε÷íéκή επéμÝëεéá: Γιώργος Παπαδόπουλος (adaction A.E.) Äéáöçμßóεéς: 2310 606.928 Óκßôóá: Äçμήôρçς Néκοëáΐäçς Öéëμ - Eκôýπωóç: Φίλιππος Εκδοτική Βορείου Ελλάδος Äιεύθυνση: Ευζώνων 7, Ά. Çëéοýποëç 56431 Θεóóáëοíßκç Ôçë.: 2310 606.928, Fax: 2310 642.055 Tá Üρθρα εκöρÜζουí ôéς áπüψεις ôωí óυíôáκôώí ôους ÔéρÜζ: 7.000 ÄéáíÝμεôáé äωρεÜí óε πÜíω áπü 300 óçμεßá óôçí πüëç •çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï: dytikos@the.forthnet.gr •äéêôõáêüò ôüðïò:
http://users.forthnet.gr/the/dytikos
Ditikos Mag v27.indd 4
editorial
ÁãáðçôÝò áíáãíþóôñéåò, áãáðçôïß áíáãíþóôåò,
Ε
δώ και τέσσερα χρόνια -από τότε που εκδίδεται το περιοδικό που κρατάτε στα χέρια σας- προσπαθώ από τη σελίδα αυτή, να πω κάτι, να περάσω κάποιο μήνυμα. Δεν ξέρω πόσο καλά τα έχω καταφέρει, ή κατά πόσο σας ενδιαφέρουν αυτά που λέω. Είναι πολύ δύσκολο να γράφεις στη σελίδα αυτή, πιστέψτε με. Όπως επίσης είναι και η ευθύνη μεγάλη. Ετούτη τη φορά, θέλοντας να περάσω μερικά θετικά μηνύματα και συμβουλές, θα σας παραθέσω μερικές απόψεις ενός σοφού από την Ινδία, του Όσο (OSHO). Ο άνθρωπος αυτός παρότι έχει πεθάνει εδώ και 12 χρόνια, εξακολουθεί και έχει εκατομμύρια οπαδούς σε όλο τον κόσμο. Τα λόγια του είναι όμορφα και απλά, θα μπορούσε να τα είχε πει και ο Χριστός ή ο Βούδας. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου οπαδό του, όμως πολλά κείμενά του τα βρίσκω εύστοχα και σωστά. Στο επίκεντρο βρίσκεται πάντοτε ο άνθρωπος. Αυτόν προσπαθεί να βελτιώσει, να τον κάνει πιο συνειδητό, πιο ευτυχισμένο, πιο άνθρωπο. Ακούστε λοιπόν:
Να μοιράζεσαι Κοίτα.... Πήγαινε στον κήπο και δες. Αν τα λουλούδια μείνουν στο δέντρο, δεν θα ανθίσουν άλλα λουλούδια. Ποτέ δεν επιτρέπεται σε κανέναν να κόβει λουλούδια, αλλά αν άνθισαν πάνω στην τριανταφυλλιά πέντε λουλούδια και δεν τα κόψεις, δεν θα ανθίσουν καινούργια λουλούδια και τα πέντε που υπάρχουν μάλλον θα μαραθούν γρήγορα. Αν κόψεις πέντε, θα έρθουν δέκα στη θέση τους. Αν κόψεις δέκα, θα έρθουν στη θέση τους είκοσι. Όσο περισσότερα λουλούδια κόβεις, τόσο περισσότερα λουλούδια θα σου δώσει το δέντρο. Το ίδιο συμβαίνει όταν βρίσκεσαι σε ενότητα. Γίνεσαι ανθισμένο δέντρο. Όσο περισσότερα δίνεις, τόσο περισσότερα βρίσκεις να έρχονται. Όσο περισσότερα μοιράζεσαι, τόσο πιο πολύ μεγαλώνεις. Η ευλογία μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο. Η έκσταση βαθαίνει όλο και πιο πολύ. Μοιράσου, γιατί ότι δεν μοιράζεται πεθαίνει... Για την αγάπη και τον έρωτα Η αγάπη είναι τόσο ζωντανό φαινόμενο που δεν μπορείς να το κρύψεις. Μπόρεσε ποτέ κανείς να κρύψει την αγάπη του; Κανένας δεν μπορεί να την κρύψει. Είναι σαν φωτιά. Λάμπει. Όποτε κανείς ερωτεύεται, μπορείς να το δείς από το πρόσωπό του, από τα μάτια του, δεν είναι πια ο ίδιος άνθρωπος. Κάτι τον άλλαξε. Φωτιά άναψε
μέσα του, καινούργια ευωδιά μπήκε μέσα στην ύπαρξή του. Περπατάει χορεύοντας. Μιλάει και τα λόγια του έχουν γεύση από ποίηση. Και όχι μόνο όταν είναι με την αγαπημένη του. Όταν είσαι ερωτευμένος, ολόκληρη η ύπαρξή σου μεταμορφώνεται. Ακόμη και όταν μιλάς μ’έναν ξένο στο δρόμο, είσαι αλλιώτικος. Και αν ο ξένος γνώρισε αγάπη στη ζωή του, θα ξέρει πως είσαι ερωτευμένος. Δεν μπορείς να κρύψεις την αγάπη, αυτό είναι σχεδόν αδύνατο. Κανένας δεν κατάφερε ποτέ να κρύψει την αγάπη. Για τη ζωή Ο άνθρωπος είναι μια συνεχής αναζήτηση, μια συνεχής ερώτηση. Ως την τελευταία του πνοή συνεχίζει να αναπτύσσεται. Ίσαμε την τελευταία του πνοή μπορεί να αλλάξει την πορεία ολόκληρης της ζωής του. Μπορεί να κάνει ένα κβαντικό άλμα. Δεν υπάρχει αναγκαιότητα στον άνθρωπο να συνεχίσει το δρόμο που έχει ακολουθήσει. Την τελευταία - τελευταία στιγμή, μπορεί απλώς να βγει από αυτό. Δεν υπάρχει κανένας να του το απαγορεύσει, γιατί πρόκειται για την ελευθερία του. Ο άνθρωπος είναι το μόνο “ζώο” στην ύπαρξη που έχει ελευθερία. Και η αγωνία υπάρχει μέσα από την ελευθερία. Αγωνία σημαίνει: Δεν ξέρω ποιός είμαι... Για την πορεία σου Ο άνθρωπος έρχεται ως ύπαρξη και ακολουθεί η ουσία. Δεν σου έχει δωθεί κάποιος ενσωματωμένος προγραμματισμός. Έρχεσαι προσαρμόσιμος, χωρίς οδηγίες, χωρίς ξεκάθαρη ιδέα για το τι πρόκειται να γίνει... Θα μπορούσα να σας γράψω και άλλα πολλά, αλλά ο χώρος βλέπετε... Ελπίζω να σας αρέσουν τα λόγια του Όσο. Ας ανακαλύψουμε πρώτα ποιοί πραγματικά είμαστε και όλα τα υπόλοιπα εύκολα είναι. Να αγαπάμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Έρχονται και γιορτές βλέπετε... Εύχομαι σε όλους υγεία και δημιουργία για το νέο έτος. Ως το επόμενο ραντεβού μας στη σελίδα αυτή, να είστε όλοι καλά.
ãéá óõíäñïìÝò åðéêïéíùíÞóôå óôï ôçëÝöùíï: 2310 606.928 áðïóôåßëåôå: •ãéá 10 ôåý÷ç € 18,00 •ãéá 5 ôåý÷ç € 9,00
13/12/2002, 7:35:56 ìì
Ditikos Mag v27.indd 5
13/12/2002, 7:36:02 ìì
åë ëÜäá åëëÜäá
åëëÜäá üëá ãéá ôïí Üíäñá êáé ôç ãõíáßêá...
Επισκευθείτε μας και απολαύστε την φιλοξενία μας •5 Μεζονέντες 4-8 ατόμων •4 Στούντιο 2-4 ατόμων
Αντίο Γκρίζα Ελλ ά δ α ! Περιμένοντας την «ελληνική άνοιξη»
•Bar •Κεντρική Θέρμανση •Τζάκι •Κουζίνα •WC •TV
•Πρωινό με παραδοσιακές γεύσεις •Ενοικιάσεις Τζιπ •Οργάνωση Εκδρομών •Ιππασία •Ποδηλασία Βουνού •Πεζοπορία
6
Βασίλειος Περλαντίδης Παλιό Ελατοχώρι, Πιερίας Τηλ. κρατήσεων: 23510-86.000 κιν: 0973-200.395
Ditikos Mag v27.indd 6
Κάθε
φορά που μπαίνει ο χειμώνας, η Ελλάδα παύει να είναι η «Ντίσνεϊλαντ της Ευρώπης» και γίνεται σκιά του χαρούμενου εαυτού της. Οι χειμώνες είναι ανυπόφοροι σε μια χώρα που έχει ταυτιστεί με φως, ήλιο, θάλασσα και πρόσχαρους ανθρώπους. Το γκρίζο δεν είναι χρώμα που ταιριάζει στην Ελλάδα. Ταιριάζει όμως στην ψυχή και στο διανοητικό ορίζοντα αρκετών κατοίκων της, που με βδελυρή ικανοποίηση αναδεύονται στο χλιαρό βούρκο της νεοελληνικής μιζέριας. Ας αφήσουμε όμως τη «μιζερολογία», και την κλαψιάρικη απαισιοδοξία γιατί στην άγονη γη της μελαγχολίας δεν φυτρώνουν φωτεινές ιδέες. Σίγουρα υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να αισθάνεται κανείς δυστυχισμένος στην
Ελλάδα του 2003. Όμως, αν εξαιρέσει κανείς όσους έχουν προσωπικούς λόγους για τη δυστυχία τους, η αντικειμενική πραγματικότητα δεν είναι και τόσο άσχημη στη χώρα μας, ειδικά αν τη συγκρίνεις με την πραγματικότητα των αρχών της δεκαετίας του 1990. Καλά είναι να θυμηθούμε λιγάκι πως ήμασταν ως χώρα μόλις μια δεκαετία πριν, δηλαδή στις παραμονές του 1993. ΤΙ ΚΑΛΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΑΝ ΤΑ ΓΚΡΙΖΑ 1990ς! Σας υπενθυμίζω λοιπόν πως η Ελλάδα ήταν τότε το «μαύρο πρόβατο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απομονωμένη και παρεξηγημένη από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ένωσης. Όλα τα εθνικά θέματα ήταν ανοικτά και έβαιναν με μαθηματική ακρίβεια εις βάρος της. Όχι μόνον η τουρκική απειλή γινόταν πιο σοβαρή, έπειτα από τη μεταψυχρο-
13/12/2002, 7:36:03 ìì
åë ëÜä á åëëÜäá
åëëÜäá του Γιώργου Στάμκου
stamkos@post.com
α!! Για τους αισιόδοξους όλα είναι δυνατά.
«Είναι παράλογο και ανόητο για τον θνητό άνθρωπο να επιδιώκει μια συνεχή πορεία ευτυχίας στη ζωή του». Robert Burton, Ανατομία της Μελαγχολίας, 1621
πολεμική γεωπολιτική εξακτίνωση της Άγκυρας, αλλά και η διαμάχη με τα Σκόπια για το όνομα «Μακεδονία» καθώς και με τα Τίρανα για την ελληνική μειονότητα είχαν δημιουργήσει μια επιπλέον ανασφάλεια στα βόρεια σύνορα μας. Σ’ αυτό συντελούσε και ο πόλεμος στην πρώην Γιουγκοσλαβία, που δεν έδειχνε να τελειώνει. Ο εθνικιστικός λαϊκισμός ήταν στα ύψη. Το Κυπριακό βρισκόταν σε τέλμα και κανένα φως δεν φαινόταν στον ορίζοντα. Η Ελλάδα είχε χάσει την πρωτοβουλία των κινήσεων και βρισκόταν παντού σε άμυνα, στριμωγμένη θα έλεγε κανείς στη γωνία. Η ελληνική οικονομία είχε το μαύρο της το χάλι. Μαστιζόταν από υψηλό πληθωρισμό (18-20%), αρνητική ανάπτυξη (-0,5% το 1993), υψηλά δημόσια ελλείμματα (άνω του 10% ετησίως), δυσθεώρατα επιτόκια δανεισμού –θυμάστε πως ελάχιστοι διέθεταν τότε
πιστωτικές κάρτες, γιατί το επιτόκιο τους έφτανε στο απίστευτο 35-40% ετησίως;– κι ένα δημόσιο χρέος που είχε ξεπεράσει το 110% του ΑΕΠ. Όλοι οι δείκτες της ελληνικής οικονομίας είχαν κτυπήσει «κόκκινο», και μάλιστα σε μια εποχή που όλες οι χώρες της Ε.Ε. έπρεπε να προσαρμόσουν τις οικονομίες τους στα κριτήρια του Μάαστριχ, ώστε να ενταχθούν στη ζώνη του ευρώ. Ακόμη και ο πιο αισιόδοξος και φιλέλληνας Ευρωπαίος οικονομολόγος δεν στοιχημάτιζε τότε στην επιτυχία της Ελλάδας. Η απόσταση που έπρεπε να διανύσει η χώρα μας ήταν μεγάλη κι ο χρόνος λίγος. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά η ελληνική κοινωνία ήταν αποπροσανατολισμένη, λες και είχε υποστεί κάποιο σοκ. Η ανεργία ανέβαινε σταθερά και ο δημόσιος τομέας βούλιαζε στη διαφθορά (τα φακελάκια πήγαιναν σύννεφο) και στα χρέη. Οι μισθοί
• 1. MÁÊÑÕÃÉΑÍÍÇ 40, ΑÍÙ HËÉÏΥÐÏËÇ ÈÅÓÓÁËÏÍΙÊÇ, ÔÇË.: 2310-604.545 • 2. ÁÍÄÑΕÁ ÐÁÐÐÁÍÄÑΕÏÕ 58, ÊÏÑÄÅËÉΟ ÈÅÓÓÁËÏÍΙÊÇ, ÔÇË./FAX.: 2310-759.995
7
Ditikos Mag v27.indd 7
13/12/2002, 7:36:08 ìì
åë ëÜäá åëëÜäá
åëëÜäá
Μην κρυφοκοιτάτε το μέλλον, ζήστε το!
αυξάνονταν με ρυθμούς κάτω του πληθωρισμού (δηλαδή μειώνονταν) και η αγοραστική δύναμη του Έλληνα κατρακυλούσε συνεχώς. Χιλιάδες επιχειρήσεις κατέβαζαν τα στόρια γονατισμένες από το ανίερο μέτωπο των φορολογικών τεκμηρίων και των ακάλυπτων επιταγών. Τα φορολογικά νομοσχέδια άλλαζαν κάθε τρεις και λίγο, σαν ανεμοδείκτες. Οι περισσότεροι οικονομικοί και κοινωνικοί δείκτες επιδεινώνονταν. Το ελληνικό κράτος επιβίωνε με δανεικά. Η γραφειοκρατία ανθούσε και η ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών ήταν άθλια. Ανασφάλεια, κατήφεια και απαισιοδοξία κυριαρχούσαν παντού. Ακόμη και η Ολυμπιάδα του 1996 είχε χαθεί από την Αθήνα, που στέναζε από το κυκλοφοριακό και το νέφος. Πιστεύω πως για τους περισσότερους Έλληνες εκείνη η περίοδος, οι αρχές της δεκαετίας του 1990, δεν ήταν και ό,τι το καλύτερο μπορούσε να τους τύχει. Ευτυχώς όμως δεν κράτησε πολύ! ΦΩΣ, ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΦΩΣ! Σήμερα, από την ασφαλή απόσταση της μιας δεκαετίας, μπορούμε να αναπολήσουμε εκείνη τη γκρίζα εποχή όχι με διάθεση νοσταλγίας –εκτός κι αν είναι κανείς σας μαζοχιστής– αλλά ως μέτρο σύγκρισης, ώστε να απαλύνουμε κάπως τη σημερινή μας μιζέρια και να την κάνουμε πιο υποφερτή.
Αν αφήσουμε κατά μέρος κάθε είδους πολιτική σκοπιμότητα και δούμε τα πράγματα όσο γίνεται πιο αντικειμενικά, αρκεί για να διαπιστώσουμε πως η Ελλάδα του 2003 απέχει «έτη φωτός» από την Ελλάδα των αρχών της δεκαετίας του 1990. Αλλά ας γίνω λιγάκι πιο συγκεκριμένος. Κατ’ αρχάς στα εθνικά θέματα υπήρξαν ριζικές ανακατατάξεις. Οι σχέσεις με τα Σκόπια και την Αλβανία βελτιώθηκαν κατακόρυφα. Και στις δυο γειτονικές χώρες η Ελλάδα αναδείχτηκε στο σημαντικότερο ξένο επενδυτή. Με μια επιδέξια πολιτική ευρωπαϊκότητας και χάρη στην οικονομική της διπλωματία η Ελλάδα μετατράπηκε σε πρωταγωνίστρια χώρα στα Βαλκάνια. Το κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις βελτιώθηκε σημαντικά μετά τους σεισμούς του 1999 και, παρά τους όποιους εθνικιστικούς παροξυσμούς και από τις δύο πλευρές, η πιθανότητα ενός πολέμου στο Αιγαίο φαντάζει σχεδόν αδιανόητη. Το Κυπριακό, εξ αιτίας της προοπτικής ένταξης της μεγαλονήσου στην Ε.Ε., βγήκε από το τέλμα, κι απέκτησε δυναμική σε σημείο ώστε όλοι να μιλούν για επικείμενη λύση του μακροχρόνιου προβλήματος. Το δίλημμα πλέον στο Κυπριακό είναι σαφές: Θέλουμε έναν «δύσκολο γάμο» ή ένα οριστικό διαζύγιο με συρματοπλέγματα και νεκρές ζώνες; Με δυό λόγια όλα τα εθνικά μας μέτωπα είναι κλειστά ή κοντεύουν να κλείσουν. Στον τομέα της οικονομίας η εικόνα της Ελλάδα έχει βελτιωθεί ριζικά τη δεκαετία που πέρασε. Κανείς σοβαρός Έλληνες δεν πιστεύει πλέον πως η πατρίδα του είναι μια «φτωχή» χώρα, μια «ψωροκώσταινα». Σε πείσμα όλων η Ελλάδα κατάφερε τελικά και εισήλθε με το «σπαθί» της –αλλά και με τη βοήθεια της «δημιουργικής λογιστικής» του Υπουργείου Οικονομικών– στη ζώνη του Ευρώ. Έπειτα από μια 8ετία συνεχούς οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας, με ρυθμούς μεγαλύτερους από το μέσο όρο της Ε.Ε., η χώρα μας μείωσε σημαντικά την απόσταση που τη χωρίζει από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ένωσης. Μάλιστα τα τελευταία επτά χρόνια ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης της Ελλάδας ξεπερνάει το 3,5% ετησίως και συνεχίζει ακάθεκτος ακόμη και στη σημερινή περίοδο της διεθνούς ύφεσης. Ο πληθωρισμός έχει πέσει τα τελευταία χρόνια γύρω στο 3%, τα ελλείμματα έχουν σχεδόν μηδενιστεί, τα επιτόκια είναι χαμηλά και το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε πτωτική
πορεία. Το μόνο σημαντικό πρόβλημα παραμένει η ανεργία που βρίσκεται σε υψηλά, ακόμη και για την Ευρώπη, επίπεδα. Σε όλους τους υπόλοιπους τομείς υπάρχει σταθερή βελτίωση. Ανάμεσα στο 1996 και στο 2002 το βιοτικό επίπεδο του μέσου Έλληνα ανέβηκε κατά 30%. Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος ο συνολικός πλούτος των Ελλήνων την περίοδο 1995 - 2001 αυξήθηκε κατά 126%. Παρά την κατάρρευση του χρηματιστηρίου ο πλούτος (κυρίως από τα ακίνητα) των Ελλήνων το 2001 ξεπέρασε τα 208,9 τρισ. δρχ., δηλαδή το 468% του ΑΕΠ! Όλα αυτά τα στοιχεία, αν μη τι άλλο, αντανακλούν μιαν αυξανόμενη ευμάρεια, πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα. Και ο πλούτος ως γνωστόν αυξάνει την αυτοπεποίθηση και διευρύνει τον ορίζοντα των δυνατοτήτων ενός λαού. Πέρα από την οικονομία και η ελληνική κοινωνία, εξ αιτίας της αυτοπεποίθησης που προσφέρει μια ισχυρή οικονομία, απαιτεί –και συχνά κατακτά– καλύτερη ποιότητα ζωής και δημόσιων υπηρεσιών. Το ζητούμενο είναι πλέον η ποιότητα. Όλοι απαιτούν καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες, καλύτερη μεταφορά, δημόσια υγεία, εκπαίδευση, τηλεπικοινωνίες. Δεν είναι πλέον ανεκτή η διαφθορά, η γραφειοκρατία, οι δημόσιες σπατάλες και οι ουρές. Αυτά είναι φαινόμενα που πρέπει να εξαλειφθούν σε μια χώρα που θα φιλοξενήσει σε 1,5 χρόνο τους Ολυμπιακούς αγώνες. Μια χώρα που έχει πλέον τις δυνατότητες να οραματίζεται ένα καλύτερο μέλλον για τους πολίτες της –και πολίτες αρκετά έξυπνους για να το απαιτούν. Το συμπέρασμα λοιπόν είναι πως σε γενικές γραμμές πρέπει ως Έλληνες να είμαστε αισιόδοξοι. Η «γκρίζα Ελλάδα» είναι παρελθόν. Η «ελληνική άνοιξη» ίσως να μην είναι μακριά... Δεν ξέρω τι μας επιφυλάσσει το μέλλον. Έχω όμως βάσιμες υποψίες πως τα χειρότερα πέρασαν. Βρισκόμαστε σε φάση ανάρρωσης από το τραυματικό «σοκ» της χαοτικής δεκαετίας του 1990. Μέχρι το 2004 θα έχουμε πλήρως ανανήψει. Όποιους στόχους και να βάλουμε μετά θα έχουμε περισσότερες δυνατότητες για να τους πραγματοποιήσουμε. ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!
Κουράγιο, βλέπουμε φως στο βάθος του τούνελ!
8 Ditikos Mag v27.indd 8
13/12/2002, 7:36:10 ìì
åë ëÜä á åëëÜäá
åëëÜäá ΚΑΙ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΣΚΕΦΤΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΡΠΕΤΙΚΟ ΦΛΟΙΟ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΤΟΥΣ
Κάτι ακούω, αλλά θα αργήσει να βγει έξω…
Μια κοινωνία με ωριμότητα δεν αρνείται την αυτοκριτική. Το ίδιο συμβαίνει και στους ανθρώπους. Ας κάνω λοιπόν κι εγώ την αυτοκριτική μου: Κάποτε, κατά το πρώτο στάδιο της θρασύτατης νεότητάς μου, είχα κι εγώ κολλήσει το «μικρόβιο» του εθνικισμού, αλλά στη συνέχεια, αρχίζοντας πλέον να ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ, μπόρεσα και –ομολογουμένως πολύ δύσκολα– το ξεπέρασα, λες και επρόκειτο για μια ακόμη επώδυνη «παιδική αρρώστια». Γι’ αυτό και, έχοντας την απαραίτητη εμπειρία αλλά και «ανοσία», καταλαβαίνω πολύ καλά τους εθνικιστές, τα όρια, τις φοβίες και τα αδιέξοδά τους. Από ψυχολογικής άποψης οι περισσότεροι οπαδοί του εθνικισμού είναι άτομα με έντονες ιδεοληψίες, ψυχαναγκαστικές διαταραχές, συναισθηματικές ανασφάλειες, ανεκπλήρωτες προσωπικές φιλοδοξίες και ανεπούλωτα παιδικά τραύματα: Όποιον δεν του αγόραζε παγωτό η μαμάκα του όταν ήταν πέντε χρονών, μεγαλώνοντας κατάντησε να μισεί όλο τον κόσμο –γι’ αυτό μαμάδες προσοχή! Σε διανοητικό επίπεδο πρόκειται για άτομα χαμηλής ή μέτριας νοημοσύνης, με κλίση προς τον ανορθολογισμό και στενούς διανοητικούς ορίζοντες: τους δείχνεις το φεγγάρι κι εκείνοι κοιτούν το δάκτυλό σου! Οι εθνικιστές
δεν μελετούν την ιστορία, απλά κάνουν πλιάτσικο στο κορμί της. Δεν αναλύουν, απλώς προπαγανδίζουν. Λένε πως έχουν με το μέρος τους την «αόρατη πλειοψηφία»: Μιλούν εξ ονόματος των νεκρών των πολέμων, λες και οι νεκροί μας τους υπέγραψαν κάποια εξουσιοδότηση για να τους εκπροσωπούν! Αντλούν τη δύναμη αλλά και τα επιχειρήματα τους από «αρχέγονα κοιτάσματα», δηλαδή από τον ερπετικό φλοιό του ανθρώπινου εγκεφάλου, όπου κατοικούν κάθε λογής «αρχαίοι δαίμονες», δηλαδή όλα τα ένστικτα και τα αισθήματα με τα οποία είναι προικισμένο κάποιο τυπικό ερπετό. Ελάχιστα πραγματικά ανθρώπινα και λογικά πράγματα υπάρχουν στην κοσμοθέαση ενός εθνικιστή, που είναι εκπαιδευμένος να μισεί οτιδήποτε είναι διαφορετικό από αυτόν, όπως οι άξεστοι Αμερικανοί «Space Cowboys» των μπι μούβις της δεκαετίας του 1950: «Αν δεν μοιάζει μ’ εμάς σκοτώστε το με ακτίνες λέιζερ!» Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΜΚΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας των βιβλίων ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ, ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ κ.α. Το νέο του βιβλίο με τίτλο ΜΕΤΑ-ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ, που αναφέρεται στον πολυεπίπεδο έλεγχο του πλανήτη από την Αυτοκρατορία, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΡΧΕΤΥΠΟ.
Σας ευχόμαστε καλές γιορτές και ένα υγιές νέο έτος Β Ι Β Λ Ι Ο Π Ω Λ Ε Ι Ο
σύγχρονο
• • Σ. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΟΥ • Χάνι Γραβιάς 10, Άνω Ηλιούπολη, τηλ & φαξ: 2310-608.956 •
BIBΛΙΑ ΧΑΡΤΙΚΑ ÅÉÄÇ ÄÙÑÙÍ ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ Η/Υ
9 Ditikos Mag v27.indd 9
13/12/2002, 7:36:11 ìì
Èåóóáë ïíßêç Èåóóáëïíßêç
Èåóóáëïíßêç
Θα Ένα κείμενο με αφορμή το ο 43 Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
θυμάστε το διαφημιστικό σποτάκι* του 1997 εν όψει του εορτασμού της Θεσσαλονίκης σαν πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης.
Οι ταυτότητες που το χρώμα τους έκανε τη διαφορά. Με την πράσινη έμπαινες παντού, με την πορτοκαλί σχεδόν πουθενά!!!
Τότε η πόλη και οι άνθρωποί της, θεωρούτανε και εκλαμβανότανε ως ικανοί να καταναλώσουν, να αφομοιώσουν, να αναπαράγουν και να αναπτύξουν κάθε μορφής υψηλό πνευματικό έργο, έτοιμοι να καρπωθούν κάθε ευκαιρία πνευματικής εξέλιξης, μετασχηματίζοντάς την τόσο σε αντικείμενο αισθητικής απόλαυσης όσο και σε μοχλό κοινωνικής ανάπτυξης. Πως γίνεται μια τέτοια πόλη να μη διαθέτει αξιόλογους και ικανούς ανθρώπους να παράγουν, να σχεδιάσουν, να οργανώσουν, να διαχειριστούν πολιτισμό; Γιατί κάποιοι διαχειριστές πολιτισμού αυτής της πόλης να κατέχουν τρεις και τέσσερις θέσεις, με καθόλου ευκαταφρόνητες οικονομικές απολαβές για κάθε μια από αυτές; Γιατί οι υπόλοιποι να μας έρχονται από την πρωτεύουσα, γιατί αυτοί να «ξέρουν και να μπορούν»; Έτσι λειτουργούσε και συνεχίζει να λειτουργεί το κατ’ τίτλο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Μπορεί μεν να γράφονται και να λέγονται διάφορα στις τελετές έναρξης της διοργάνωσης, για αυτή την πόλη από Υπουργούς, Δημάρχους και υπευθύνους φορέων, τα ακούμε ξανά και ξανά χρόνια τώρα: «Η πόλη μας σταυροδρόμι πολιτισμών, τόπος συνάντησης δημιουργών Ανατολής και Δύσης, ολοζώντανη και δυναμική Ευρωπαϊκή πόλη». Αλλά, διοίκηση διαχείριση, πρόεδρος, διευθυντής, αναπληρωτής διευθυντής, μόνιμα στελέχη και υπάλληλοι της συγκεκριμένης διοργάνωσης όλοι από Αθήνα. Άλλωστε η έδρα του Φεστιβάλ βρίσκεται εκεί, ακόμα και οι συνεντεύξεις τύπου τα τελευταία χρόνια μετακομίσανε στην Αθήνα. Αυτοί το προετοιμάζουν, το αμπαλάρουν, και έρχονται για δέκα ημέρες στην πόλη μας να μας δείξουν τι ετοίμασαν για εμάς χωρίς εμάς. Εμείς πρέπει να ήμαστε έτοιμοι και διαθέσιμοι να τους χειροκροτήσουμε διαφορετικά δεν έχουμε θέση στον χώρο που κυριολεκτικά διαφεντεύουν. Το εδώ ιθαγενές προσωπικό με συμβάσεις ορισμένου χρόνου πρέπει να χτυπάει προσοχές στους διευθυντές, πρέπει να είναι υπάκουο και συγκαταβατικό σε κάθε τους κέλευσμα και αν κάποιοι από αυτούς δείχνουν να έχουν και να εκφράζουν άποψη, να διεκδικούν δικαιώματα, απολύονται αυτοστιγμεί. Έτσι φέτος, ξαφνιάστηκαν διάφοροι που ασχολούνται ή γράφουν για το φεστιβάλ στη Θεσσαλονίκη, βλέποντας καινούργια πρόσωπα ως υπευθύνους στα γραφεία Οργάνωσης Παραγωγής και Τύπου. Το τι έφταιξε γιατί και πως, κρατείται μυστικό. Στην πόλη με το μεγαλύτερο δείκτη ανεργίας άλλωστε τι πιο εύκολο από το να βρεις διαθέσιμους “εργάτες”. Τα Κ.Ε.Κ. (κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης) είναι πρόθυμα να στείλουν στο φεστιβάλ δεκάδες νέους ανθρώπους να απασχοληθούν εκεί χωρίς κανένα κόστος, μιας και την υποτυπώδη αμοιβή όλων αυτών χρεώνονται τα ίδια τα Κ.Ε.Κ. Το φεστιβάλ και εδώ πρωτοτυπεί, απασχολεί όλους αυτούς τους ανθρώπους και στη συνέχεια τους επιμορφώνει! Στη φετινή διοργάνωση, στην έως τώρα θέση της υπεύθυνης τύπου Μαρίας Ναλτσατζιάδου βρήκαμε την Εύα Μέρτζου να τα έχει χαμένα στον καινούργιο ρόλο που της είχε ανατεθεί και να προσπαθεί να δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα. Πώς να δικαιολογήσει την απόφαση του Φεστιβάλ για διαχωρισμό των δημοσιογράφων σε πρωτοκλασάτους και υποδεέστερους. Σε αυτούς που το φεστιβάλ χορηγεί πράσινη κάρτα που σήμαινε «σας επιτρέπουμε την είσοδο σε όλες τις εκδηλώσεις, σε όλες τις προβολές» και σε αυτούς που χορηγεί πορτοκαλί κάρτα -κάποιους ελάχιστους μόνο, από Θεσσαλονίκη- που σήμαινε «δεν επιτρέπεται πουθενά η δική σας είσοδος,
πλην μιας και μοναδικής αίθουσας όπου εμείς προεπιλεγούμε πριν από σας για σας, ταινίες που πρέπει να δείτε». Το γραφείο τύπου του φεστιβάλ δήλωνε πως πράσινη κάρτα λαμβάνουν μόνο οι συντάκτες του ημερήσιου τύπου και σε διαμαρτυρία πως δεν υπάρχει συντάκτης ή συνεργάτης από Αθήνα εβδομαδιαίου, μηνιαίου, εξαμηνιαίου εντύπου, ραδιοφώνου, ιστοσελίδας που να του χορηγήθηκε παρόμοια κάρτα, η απάντηση του γραφείου τύπου ήταν «εντολές άνωθεν». Έτσι η διοίκηση του φεστιβάλ φρόντισε να φιλοξενήσει, να ταΐσει και να προμηθεύσει με την κατάλληλη κάρτα εισόδου συνεργάτες πολλών γνωστών και αγνώστων ραδιοφωνικών σταθμών, ιστοσελίδων, φανταιζί σκανδαλοθηρικών και τηλεοπτικών εντύπων, καθώς και όλων εκείνων των «πρωτοκλασάτων» συντακτών που για μια ακόμα χρονιά ξεναγήθηκαν στα φαγάδικα και στα ξενυχτάδικα της πόλης, μερικοί δε εξ αυτών ανακάλυψαν και τα λουτρά του Λαγκαδά – να μην αναφερθούμε σε ονόματα και λεπτομέρειες, αυτά είναι της αρμοδιότητας της traffic και espresso. Το «εντολές άνωθεν» ίσχυε κατά την κα. Μέρτζου και για όλους αυτούς που χορηγούνται οι εκδόσεις του φεστιβάλ χωρίς ποτέ να αναφέρουν κάτι γι’ αυτές στο μέσον ενασχόλησής τους. Είναι άξιο απορίας αν ποτέ η διοίκηση του φεστιβάλ ζήτησε να μάθει αν οι εκατοντάδες διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι γράφουν κάτι για τη διοργάνωση, αν γράφουν, που γράφουν, τι γράφουν. Παρά τις όποιες καλές προθέσεις του γραφείου τύπου να συμπαρασταθεί στους παραγκωνισμένους συντάκτες της πόλης μοιράζοντας προσκλήσεις για «απαγορευμένες» σ’ αυτούς προβολές, δυστυχώς και αυτές έπεφταν στο κενό, μιας και τα εισιτήρια εξαντλούταν ως δια μαγείας. Η κα. Μέρτζου βέβαια, σίγουρη για τον νέο της ρόλο και τον τρόπο διεκπεραίωσής του στη διάρκεια του δεκαήμερου, εκδήλωνε την ικανοποίησή της την τελευταία βραδιά της δεξίωσης στο club Photography, λικνιζόμενη σε ένα μεταμοντέρνο οριεντάλ κάτω από τους ήχους των Ρουβά και Βανδή. Η διοίκηση και οι αξιοζήλευτες ικανότητες της
Η «πάνσοφη» διοίκηση του φεστιβάλ πέρα από το ρόλο της επιλογής των ταινιών, το σχεδιασμό και το πλάνο διεκπεραίωσης του δεκαημέρου, είναι επιφορτισμένη και με τις παράλληλες εκδηλώσεις, τελετές έναρξης, λήξης, πάρτι, δεξιώσεις, συνεντεύξεις και τόσα ακόμη. Ο ακάματος και ρέκτης «Ιζνογκούντ» της διοίκησης -βλέπε αναπληρωτής διευθυντής- έχει άποψη και συμβουλή περί των πάντων. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που παρά το τόσο τρέξιμο των ημερών καταφέρνει να σκηνοθετεί και την τελετή απονομής των βραβείων ποιότητας του ελληνικού τμήματος. Άλλα βλέπετε και τις προηγούμενες χρονιές, παρά τις όποιες ενασχολήσεις του με την οργάνωση του φεστιβάλ, πάντα ξεκλέβει χρόνο να σκηνοθετήσει και ένα - δύο ντοκιμαντέρ το χρόνο, τα οποία πάντα επιλέγονται να προβληθούν στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του Φεβρουαρίου στην πόλη μας, που φυσικά ο ίδιος διοικεί. Πόσοι γνωρίζουν πως πριν δύο χρόνια η διοίκηση του φεστιβάλ ντοκιμαντέρ άφησε εκτός προβολής παραγωγές ανθρώπων τις πόλης μας, ενώ επέλεξε το δικό της, πιο συγκεκριμένα αναφέρομαι στο ντοκιμαντέρ «Μνήμης Χάριν» μία παραγωγή της ΙΖ' Εφορίας προϊστορικών και κλασσικών Αρχαιοτήτων. Τι; Χάσατε το αριστούργημα; Δε χάσατε, μπορείτε και σήμερα να το απολαύσετε, προβάλλεται σε καθημερινή βάση στο μουσείο της Βεργίνας. Η αγωνία της διοίκησης κορυφώνεται κάθε χρόνο στις τελετές έναρξης και λήξης του φεστιβάλ, στην προσπάθεια τους μάλιστα να γεμίσουν την αίθουσα τις συγκεκριμένες ημέρες, αποστέλλουν χιλιάδες προσκλήσεις σε «άρχοντες» της τοπικής και δημόσιας διοίκησης, σε διάφορους φορείς, σε ΚΑΠΗ και παροπλισμένα πνευματικά κέντρα. Οι συγκεκριμένες προσκλήσεις αλλάζουν χέρια δύο τρεις φορές, και φυσικά η αίθουσα γεμίζει από φίλους φίλων, γραμ-
10 Ditikos Mag v27.indd 10
13/12/2002, 7:36:14 ìì
Èåóóá ëïíßêç Èåóóáëïíßêç
Èåóóáëïíßêç
*Εδώ πολιτισμός είναι οι άνθρωποι… ãñÜöåé ï
ÌðÜìðçò Éìâñßäçò
ματείς και καθαρίστριες δήμων, γεροντάκια των ΚΑΠΗ και πολλούς ακόμα που δεν ξέρουν που και γιατί ήρθαν. Όλοι αυτοί καλέστηκαν να χειροκροτήσουν τον Μιν Μπουνγκ-Χουν από την Κορέα για το καλλιτεχνικό επίτευγμα στην ταινία «μην κλαις», την Μάνσα Ντόρερ από τη Σλοβενία για την καλύτερη ερμηνεία στην ταινία «τυφλός Στόχος», τον Κάρλο Ρεϊγάδας από το Μεξικό για την σκηνοθεσία της ταινίας «Χαπόν» και τους Χιντενόρι Σουτζιμόρι από την Ιαπωνία και Απιτσατπόνγκ Ουεερασεθακούλ από την Ταϊλάνδη για τις καλύτερες ταινίες «η γυναίκα της βροχής» και «για πάντα δικός σου» αντίστοιχα. Έτσι την Κυριακή 17 Νοεμβρίου, ένα ζεύγος ηλικιωμένων στεκόταν όρθιοι στην πίσω πλευρά της αίθουσας, παρακαλώντας να τους παραχωρηθεί μια θέση από αυτές που είχαν δεσμευθεί για την παρέα του Υπουργού Πολιτισμού. Αφού εξιστόρησαν
το πόσο ταλαιπωρήθηκαν να φτάσουν με τα πόδια έως το Ολύμπιον, μιας και συγκοινωνίες δεν υπήρχαν λόγω της ημέρας και το πόσο ταλαιπωρήθηκαν στη συνέχεια να μπουν στην αίθουσα, δεν έβρισκαν και θέση να καθίσουν και αναρωτιότανε γιατί τους κάλεσαν. Τους προέτρεψα να πάνε σε κάποιο ζαχαροπλαστείο αντί του συγκεκριμένου χώρου, ή να κάνουν ένα περίπατο στην παραλιακή, θαυμάζοντας την αρχιτεκτονική φωτιστική εγκατάσταση του Yann Kersale που για’ αυτήν το φεστιβάλ ξόδεψε δεκάδες εκατομμύρια (δρχ.). Πότε και ποιοι ανεύθυνο –υπεύθυνοι επιτέλους θα αντιληφθούν πως η μεγέθυνση, ή γιγαντισμός του φεστιβάλ επιβάλει το «άπλωμά» του σ’ όλη την πόλη; Ότι οι έξη αίθουσες είναι καλές σαν σημείο αναφοράς αλλά δεν επαρκούν. Υπάρχουν ακόμα κάποιες αίθουσες στην πόλη που φυτοζωούν, γιατί
αυτές οι αίθουσες να μην προβάλουν ταινίες του φεστιβάλ για μια βδομάδα τουλάχιστον; Ακόμα και οι αίθουσες των περιφερειακών Δήμων Σταυρούπολης, Αμπελοκήπων, κτλ. Βρέθηκα τους περασμένους μήνες στο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου του Rio De Janeiro από 26 Σεπτεμβρίου – 10 Οκτωβρίου. 48 αίθουσες σε ολόκληρη την πόλη πρόβαλαν ταινίες του φεστιβάλ. Άλλα μεγέθη; Ίσως. Υπάρχουν δυνατότητες παρ’ όλα αυτά να αξιοποιηθούν περισσότερες αίθουσες στο μέτρο του εφικτού αυτής της πόλης, μιας και κάθε χρόνο θέλουν να εμφανίζουν αυξημένους αριθμούς θεατών και εισιτηρίων.
Tο κομμωτήριο DS σας εύχεται Kαλά Xριστούγεννα και το 2003 γεμάτο με αγάπη και δημιουργικότητα. Tηλ.: 2310 763.486 • 28ης Oκτωμβρίου 68 • Eύοσμος, Θεσ/νίκη
11 Ditikos Mag v27.indd 11
13/12/2002, 7:36:17 ìì
óõíÝíôåõîç
óõíÝíôåõîç
Μουσικές «Αντιθέσεις» «Αντιθέσεις» Μουσικές Θέλουν η μουσική τους να διαφοροποιείται από αυτήν των άλλων συγκροτημάτων. Άλλωστε το υποδηλώνουν και με το όνομα τους «Αντιθέσεις». Γι’ αυτό και δεν εντάσσονται σε κάποιο ιδιαίτερο μουσικό ρεύμα. Το συγκρότημα ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ δημιουργήθηκε το χειμώνα του 1989. Η σημερινή σύνθεσή του περιλαμβάνει τον Βασίλη Καρακότα (τραγούδι), Κώστα Κυριακίδη (πιάνο, πλήκτρα, ακορντεόν) και Αλέξη Κελεκτσόγλου (μπουζούκι, πολίτικο λάουτο, μπαγλαμά, τζουρά, σάζι). Πολλοί καλλιτέχνες προσαρμόζουν τη μουσική τους και τα τραγούδια τους στις τάσεις της εποχής. Εσείς δεν ακολουθείτε ένα συγκεκριμένο μουσικό ρεύμα. Πόσο δύσκολος είναι αυτός ο δρόμος; Είναι δύσκολος, αλλά και όμορφος. Μας αρέσει, πάντα μας άρεσε -γι’ αυτό εξάλλου βγήκε και το όνομα "Αντιθέσεις"- να ψαχνόμαστε με πολλούς και διαφορετικούς ήχους και μέσα απ’ αυτό να βγάζουμε κάτι καινούργιο. Βέβαια αυτό έχει τις δυσκολίες του, τις αντικρούσεις, αντιθέσεις όπως θα το λέγαμε εμείς, πάνω σ’ αυτά που σκεφτόμαστε και που θέλουμε να βγάλουμε και πάντα υπάρχει το στοίχημα πως θα το δεχτεί ο κόσμος, το στοίχημα που πρέπει να κερδίσεις απ’ τον κόσμο.
Στη σημερινή εποχή ένας καλλιτέχνης για να βρίσκεται στην επικαιρότητα, κυκλοφορεί δίσκο. Εσείς παρότι υπάρχετε σαν συγκρότημα εδώ και 13 χρόνια, μόλις πρόπερσι κυκλοφορήσατε τον πρώτο σας δίσκο, παρότι όλα αυτά τα χρόνια βρισκόσασταν και συνεχίζετε να βρίσκεστε στο μουσικό προσκήνιο της πόλης. Πως το καταφέρνετε αυτό; Κάναμε πολλές εμφανίσεις και συναυλίες και αυτό μας κράτησε στην επικαιρότητα. Είμαστε οργανωμένοι στο θέμα της επικοινωνίας με τον κόσμο και με τις επαφές με τα Μ.Μ.Ε. Πιστεύουμε ότι τα πάμε αρκετά καλά και σ’ αυτόν τον τομέα και πάνω εκεί στηρίχθηκε αυτό που λες. Δηλαδή, ενώ δεν είχαμε δισκογραφία ήμασταν στη επικαιρότητα και θα συνεχίσουμε να είμαστε, με την καλή έννοια όμως, δηλαδή δεν θέλουμε να γίνουμε αυτό που λένε "μαϊντανοί", αλλά όταν έχουμε κάτι καλό να βγαίνουμε και να το παρουσιάζουμε στον κόσμο.
Ποιες είναι οι επιρροές των τραγουδιών σας; Έχουν να κάνουν με πολλές αντιθέσεις. Είναι ένα μίγμα από στοιχεία δύσης και ανατολής, με έντονες τις επιρροές από την ελληνική μουσική παράδοση, που είναι σαν να μπήκαν όλα μαζί στο μπλέντερ και να ανακατεύτηκαν με έναν ξεχωριστό τρόπο.
Συνέντευξη στον Πασχάλη Μητρακούδη paskalis98@yahoo.com
Η μουσική τους είναι επηρεασμένη από την ελληνική λαϊκή παράδοση με συνδυασμό φυσικών και ηλεκτρονικών ήχων και στοιχεία έθνικ διάφορων μουσικών χώρων. Το 2000 οι Αντιθέσεις παρουσίασαν την πρώτη τους δισκογραφική δουλειά με τίτλο “Αντιθέσεις” με επιρροές από μουσική της Ανατολής αλλά και της Δύσης.
Μην αναζητάτε στερεότυπα στις “Αντιθέσεις”. Άλλωστε, αν τα είδη της μουσικής δεν είχαν αντίθεση μεταξύ τους, το γκρουπ δε θα είχε καν όνομα. Επιμένουμε να μην ακολουθούμε ένα συγκεκριμένο μουσικό ρεύμα, συνειδητά και επί μια δεκαετία. Στους στίχους τηρούνται οι αναλογίες του έντεχνου σε συνδυασμό με την αποφυγή της λεγόμενης βαριάς κουλτούρας.
τη μουσική. Δεν ασχολούμαστε αρνητικά με κάποιους καλλιτέχνες.
Μεταξύ σας έχετε αντιθέσεις; Μεταξύ μας είμαστε μόνο αντιθέσεις. Να φανταστείς από τα δέκα θέματα διαφωνούμε στα έντεκα! (γέλια!). Είμαστε καθένας εντελώς διαφορετική οντότητα από τον άλλον σε όλα τα επίπεδα. Στο τι μουσική ακούμε, στο τι μας αρέσει, στο πως ζούμε, στα πάντα. Αυτό που μας ενώνει είναι η κοινή πορεία και ο κοινός στόχος σ’ αυτό που θέλουμε να κάνουμε στη μουσική, είτε στις ζωντανές εμφανίσεις μας είτε στη δισκογραφία.
Συμμετείχατε σε ένα από τα μεγαλύτερα και γνωστότερα φεστιβάλ μουσικής του κόσμου, στο ONE WORLD WEEK FESTIVAL που πραγματοποιείται στο Λονδίνο. Πως προέκυψε η δική σας συμμετοχή;
Το μεγάλο «μπάμ» του συγκροτήματος έγινε με το τραγούδι «Άλλη μια φορά». Πιστεύετε ότι αυτή ήταν η επιβράβευση του κοινού και η καταξίωση σας σαν γκρουπ; Ήταν η φυσιολογική εξέλιξη του δίσκου. Κι αυτό το τραγούδι πήρε χωρίς ιδιαίτερες προωθήσεις τη θέση που του άξιζε. Αυτό το τραγούδι πήγε πολύ καλά και στο εξωτερικό, όπως και άλλα τραγούδια από το CD που πήραν πολύ καλές θέσεις σε chart του Καναδά, του Ισραήλ, της Γερμανίας, της Αγγλίας και αλλού.
Όσον αφορά την σημερινή κατάσταση στο ελληνικό τραγούδι, τι είναι αυτό που σας βρίσκει αντίθετους σαν γκρουπ; Δεν είμαστε, ούτε θεωρούμε τους εαυτούς μας επαναστάτες στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού. Οι αντιθέσεις είναι για μεταξύ μας, για το πώς αντιλαμβάνεται καθένας
Όσον αφορά την εμφάνιση μας στο Φεστιβάλ αυτό, η όλη επικοινωνία ξεκίνησε από το Ίντερνετ με επαφή που είχαμε με Έλληνες που είτε μας γνώρισαν εδώ είτε μέσω της ιστοσελίδας μας. Έγιναν λοιπόν κάποιες επαφές και η συγκεκριμένη πρόσκληση προέκυψε από την Ελληνική Κοινότητα του Πανεπιστημίου του Warwick.
Τι θα περιλαμβάνει η νέα σας δισκογραφική δουλειά; Η νέα δισκογραφική δουλειά που ετοιμάζεται αυτό το διάστημα περιλαμβάνει πολλά νέα στοιχεία. Προστέθηκε η φωνή του Κώστα παρέα με του Βασίλη. Ο Αλέξης χρησιμοποιεί περισσότερο το σάζι. Παιδική χορωδία, φωνητικά, περισσότερα όργανα και ήχοι είναι μερικά από τα νέα ακούσματα που περιλαμβάνονται. Οι "ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ" σας κρατούν συντροφιά κάθε Κυριακή στο χώρο της "ΒΑΡΔΙΑΣ", για να αρχίσετε την εβδομάδα σας με κέφι, νοσταλγία και πάνω από όλα με την καλύτερη διάθεση.
12 Ditikos Mag v27.indd 12
13/12/2002, 7:36:20 ìì
Ditikos Mag v27.indd 13
13/12/2002, 7:36:22 ìì
ðñüóùðá
ðñüóùðá
Δια Δ ι α μ α ν τ ής Π α π α δ όπ ου ουλος λος Το περιοδικό έντυπο «Δυτικώς», συνάντησε τον κ. Διαμαντή Παπαδόπουλο, λίγες ημέρες, πριν αναλάβει τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντά του, ως νεοεκλεγείς Δήμαρχος της Σταυρούπολης. Γεννήθηκε το 1956, στο προσφυγικό χωριό Τριανταφυλλιά, του Νομού Σερρών. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 ήρθε στη Θεσσαλονίκη, όπου τελείωσε το 10 Δημοτικό σχολείο, το λεγόμενο “πέτρινο” της Σταυρούπολης. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του
σπουδές στο οικονομικό σχολείο και συνέχισε την Πανεπιστημιακή του εκπαίδευση στη Βενετία της Ιταλίας, όπου σπούδασε στην Αρχιτεκτονική σχολή, με ειδικότητα στον τομέα της πολεοδομίας. Τη δεκαετία 1980-1990 ασχολήθηκε μεθοδικά με την εργασία του και κατόρθωσε, με ικανούς συνεργάτες, να δημιουργήσουν ένα από τα μεγαλύτερα τεχνικά γραφεία της πόλης. Γράφει η Ιωάννα Μπάμπη
κ. Παπαδόπουλε, πότε ασχοληθήκατε με τον τομέα της πολιτικής; Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ήμουν συνοικιακός σύμβουλος και γενικός γραμματέας στο Αθλητικό Κέντρο (Ε.Α.Κ.). Η σχέση μου με την πολιτική, ξεκινάει καθαρά από μια αυτοδιοικητική αντίληψη και σηματοδοτείται το 1990, όπου με τον Σπύρο Μπαρούτα αναλάβαμε το Δήμο Σταυρούπολης.
ορθολογίζεται. Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό μου είναι, ότι πάντοτε βάζω στόχους. Το στοιχείο, που με συγκινεί, είναι η διαδρομή. Το τρίτο χαρακτηριστικό μου είναι, ότι έχω μια σχέση μυθοπλαστική με τα πράγματα. Έχω πάντοτε την ανάγκη να μπαίνω σε μια διαδικασία μυθοπλασίας. Μπορώ να συνδυάζω το ιδεατό με το εφικτό. Πρέπει να έχω αυτή τη δυνατότητα στο μυαλό μου, αλλιώς δε μπορώ να λειτουργήσω.
Τι σημαίνει για σας ο όρος «αξιόπιστη πολιτική;» Η αξιοπιστία της πολιτικής κρίνεται, όταν ικανοί άνθρωποι, που πιστεύουν σε κάτι διαφορετικό, συνεργάζονται με σκοπό, να αλλάξουν τα πράγματα και αποτελούν μια μεταβλητή στο γίγνεσθαι ενός τόπου και μιας κοινωνίας. Ποιες θα είναι οι προτεραιότητες για το Δήμο Σταυρούπολης, την καινούργια τετραετία; Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει και συνέπεια και συνέχεια. Ο τόπος γνώρισε δύο σημαντικές περιόδους. Η «ιστορική» περίοδος του Χρήστου Τσακίρη από το 1978 έως το 1990, κατάφερε να απαντήσει στα πρωτογενή προβλήματα, ενός περιφερειακού Δήμου. Ο τόπος, αργότερα, γνώρισε μια άλλη «ιστορική» 12ετία, αυτή του Σπύρου Μπαρούτα, που ξεκινάει το 1990 και καταλήγει στο 2002. Τα χρόνια αυτά χαρακτηρίζονται από μεγάλα έργα, επεμβάσεις και μεγάλες δράσεις. Η νέα διοίκηση του Δήμου, από το 2003, θα προεκτείνει στο μέλλον, τα στοιχεία που παρέλαβε από τις προηγούμενες διοικήσεις. Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Δήμου Σταυρούπολης; Η Σταυρούπολη είναι πολυδιαιρεμένη. Συγκεκριμένα η Τερψιθέα και κάποιες άλλες περιοχές παρουσιάζουν δυνατότητες ανάπτυξης, ενώ οι παλιές ιστορικές περιοχές της χρειάζονται αναπλάσεις. Οι περιοχές της Νικόπολης, των Αμπελώνων παρουσιάζουν πρωτογενή προβλήματα. Αυτές τις τρεις διαφορετικές ταχύτητες πόλεων θα πρέπει να τις μειώσουμε και παράλληλα να τις ενώσουμε. Στη Σταυρούπολη κατοικούν άνθρωποι από την Μικρά Ασία, τη Σμύρνη, τον Πόντο και οι οικονομικοί μετανάστες. Όλο αυτό το μωσαϊκό, πρέπει να το τονώσουμε. Οφείλουμε να ανακουφίσουμε αυτές τις κοινωνικές ομάδες και να τις ενώσουμε, διότι προβάλλουν οι νέες απειλές της παγκοσμιοποίησης, της φτώχειας, της μοναξιάς, της απομόνωσης και της περιθωριοποίησης. Τα επόμενα χρόνια θα είναι δύσκολα για τους τόπους, τις κοινωνίες και τον άνθρωπο.
Δ ι αμαν τής Παπαδόπουλ ος
Τον ελεύθερο χρόνο σας, ασχολείστε με τη μελέτη βιβλίων; Με το βιβλίο έχω μια έντονη σχέση από τα μαθητικά μου χρόνια. Αγοράζω πολλά βιβλία, με την ελπίδα ότι θα τα διαβάσω. Μου αρέσουν τα βιβλία, που ασχολούνται με τον άνθρωπο και τη μυθοπλασία. Ο Ντοστογιέφσκι θεωρώ, ότι είναι μια κορυφαία έκφραση. Διαβάζω τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και δίνω έμφαση στην προσωκρατική αντίληψη, στην οποία κρύβεται η ομορφιά και η έννοια της αυθεντικότητας. Θεωρώ, επίσης σημαντικά τα βιβλία, που ασχολούνται με την ιστορία της Θεσσαλονίκης και είναι λυπηρό, που αρκετοί Θεσσαλονικείς δεν την γνωρίζουν. Ένας άλλος τομέας, που μ’ ενδιαφέρει πολύ, είναι η ιστορία του Βυζαντίου. Υπάρχει προγραμματισμός για τη δημιουργία Δημοτικής Βιβλιοθήκης; Θεωρώ, ότι πρέπει να ασχοληθούμε με το θέμα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, για την οποία χρειάζεται κατάλληλος χώρος και εξοπλισμός. Θα προσπαθήσουμε να έρθουμε σε επικοινωνία, με τον κόσμο μέσα από ενέργειες και δράσεις, για να στηρίξουμε τον ανθρώπινο παράγοντα. Θα συμβουλεύατε τους νέους να ασχοληθούν με τα κοινά; Η πολιτική για μένα είναι το γίγνεσθαι και ο μετασχηματισμός. Ξεκινάω και πάλι από την αρχαία Ελλάδα, που η πολιτική προέρχεται από τη λέξη «πόλις», που σημαίνει σύνολο πολιτών, επομένως και επικοινωνία. Συμβουλεύω τους νέους ανθρώπους να ασχοληθούν με τα κοινά, γιατί εάν δεν ασχοληθούν, το σύστημα της εξουσίας θα βρει τα πάντα ελεύθερα, να κάνει ό,τι θέλει. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να σταθεί, να ανακουφίσει και να προσφέρει στις τοπικές κοινωνίες.
Τα φοιτητικά χρόνια των 70's στη Βενετία
κ. Παπαδόπουλε σας ευχαριστώ. Κι εγώ σας ευχαριστώ.
Ποια είναι τα κύρια γνωρίσματα του Διαμαντή Παπαδόπουλου; Ένα από τα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα μου είναι ότι, λειτουργεί πρωταρχικά το ένστικτο και μετά ο ορθολογισμός. Ποτέ δεν ξεκινώ ορθολογιστικά, αλλά με το βαθύτερο ένστικτο, το οποίο στη συνέχεια,
14 Ditikos Mag v27.indd 14
13/12/2002, 7:36:22 ìì
ÅÍÅÑÃÅÉÁÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÓÔÁÕÑÏÕÐÏËÇÓ
•Εφαρμογές Φυσικού Αερίου
Ιδανικός συνδιασμός: Θέρμανση & ζεστό νερό χρήσης μόνο με μία συσκευή Το φυσικό αέριο είναι μέχρι και 70% φθηνότερο από το ηλεκτρικό και τουλάχιστον 10% φθηνότερο από το πετρέλαιο θέρμανσης
•Κλιματισμός Κάντε τώρα την Αλλαγή!
Επισκευθείτε ή τηλεφωνήστε μας για δωρεάν ενημέρωση!
ÅÍÅÑÃÅÉÁÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÓÔÁÕÑÏÕÐÏËÇÓ A.E. Διευθύνων Σύμβουλος: Μενέλαος Ξενίδης ËáãêáäÜ 337, Σταυρούπολη, ôçë: 2310-600.241 Öáî: 2310-642.008
Ditikos Mag v27.indd 15
13/12/2002, 7:36:25 ìì
ðñüóùðá
ðñüóùðá
Ειρήνη
ΕΙΡΗΝΗ for ever… Φωτογραφίες: Αλέξης Αλαματίδης Μοντέλο: Ειρήνη Τ. Περνάς σαν αγρίμι, της Τσιμισκή ελάφι, του Κούδα το τσαλίμι, το γκολ απ’τον Σαράφη. Περνάς σαν το αγέρι, αύρα της Σαλαμίνας του Φούντα το μαχαίρι, τα μάτια της Μελίνας. Περνάς σαν οπτασία, χνάρι ψηλά στα Κάστρα, είσαι θεά στην Κρήνη, νεράιδα στη Χαλάστρα, περνάς και’γω που ξέρω, τι θέλεις και ποια είσαι, μια ευχή σου δίνω: «σαν τα τραγούδια ζήσε». Περνάς πουλί χαμένο, στο Καλοχώρι κύκνος, βυζαντινών γραμμένο, και του Τσιτσάνη ύμνος. Περνάς σαν μαύρη εικόνα, Φλορέτα απ’του Μαράτου, του Στέλιου η «ανεμώνα», ο «παλιατζής» του Στράτου. ΠΕΡΝΑΣ Του Σπύρου Λαζαρίδη
16 Ditikos Mag v27.indd 16
13/12/2002, 7:36:28 ìì
ðñüóùðá
ðñüóùðá
17 Ditikos Mag v27.indd 17
13/12/2002, 7:36:32 ìì
θέατ ρο θέατρο
θέατρο Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ
κείμενο-φωτογραφίες Μπουμπουλίνα Νικάκη nikakibouboulina@yahoo.gr
Καλημέρα
σας! Ή καλησπέρα σας, αν για σας είναι βραδάκι! Δεν πειράζει που δεν συναντιόμαστε χρονικά, ίσως βρεθούμε κάποια στιγμή στην παράσταση. Έτσι κι αλλιώς η αυλαία ανοίγει από το πρωί για όλους μας! Για την παράστασή μας. Την δική μας παράσταση. Πρωταγωνιστές ή κομπάρσοι της ζωής μας. «…Και κατά τον ρουν των γεγονότων…» μέσα στην ημέρα, την εβδομάδα, τον μήνα, τα χρόνια, υποδυόμαστε εναλλάξ ή και ταυτόχρονα διάφορους ρόλους. Με «κοστούμια» συνάμα ασφυκτικά και ασπίδες προστασίας. Άγρια ένστικτα, […φρενολογικά ζητήματα, του πνεύματος φρικτά αποστήματα…] και ανάγκες που μας διακατέχουν και μας καλούν σε δράση, ικανοποιούνται, κατευνάζονται, ή παροχετεύονται παίζοντας διάφορα «θεατρικά παιχνίδια» καθ’ όλα νόμιμα και κοινωνικά αποδεκτά. Ασφαλής δράση και εκτόνωση. Χορηγία σκηνικών: «η πόλις».
Φώτα χαμηλά, αλκοολούχα ποτά και μουσικές εμπορικές ή για πιο απαιτητικούς, αλλά που αποτελούν εν πάσει περιπτώσει κοινές αναφορές. Εδώ έχει περισσότερες πιθανότητες κανείς να βρεθεί πλάι σ’ έναν «Κλιντ Ίστγουντ», που κάθεται βαρύς κι αμίλητος στο μπαρ με ουίσκι και ευγενικά σκληρό βλέμμα, γεμάτο λαϊκή σοφία από το Πανεπιστήμιο της ζωής! Ή σε μια καλλίγραμμη ύπαρξη, επίσης, της οποίας η έντεχνα αισθησιακή κίνηση, σε πείθει ότι οι μάγισσες δεν υπάρχουν μόνο στην ονειρική Ανατολή! Σάρον Στόουν στο «Βασικό ένστικτο» φαντάζεσαι σαν άγρυπνος θεατής! Αλλά και σε γερμανούς φιλόσοφους των αρχών του αιώνα, με ασημί στρόγγυλα γυαλιά μυωπίας και μελετημένο μουσάκι, σε σχεδόν γνήσιους στην όψη και στο μεράκλωμα ρεμπέτες πίσω από την πονεμένη από την πρέζα και τον ξεριζωμό πενιά! Ύφος, αισθητική, κίνηση, ατάκα. «Igual que en un escenario… ya conozco este teatro. Teatro. Lo tuyo es puro teatro.» (από ταινία του Αλμοδοβάρ). Το ισπανικό θέατρο τον μεσαίωνα ήθελε σκηνή και ταβέρνα, ηθοποιούς και θεατές ανάκατους.
Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ
18
Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ
Ditikos Mag v27.indd 18
Ρόλος: 1. πρόσωπο θεατρικού έργου, το οποίο υποδύεται ο ηθοποιός. 2. η κοινωνική συμπεριφορά που αναμένεται από πρόσωπο το οποίο κατέχει συγκεκριμένη κοινωνική θέση σε σχέση με τον κάτοχο άλλης θέσης (π.χ. ο ρόλος του πατέρα) Σκηνικό: ο σκηνικός διάκοσμος μιας συγκεκριμένης θεατρικής παράστασης ή πράξης. Είθισται να ξυπνάει το πρωί ο κόσμος και να πηγαίνει στο χώρο εργασίας του. Φοράει την κατάλληλη στολή και μάσκα και κατά το ένα τρίτο του εικοσιτετραώρου του τουλάχιστον παίζει εργαζόμενο (όπως λέμε «παίζει Άμλετ»): υπάλληλο, προϊστάμενο ή ελεύθερο επαγγελματία. Αποφεύγονται οι παρορμητισμοί, οι συναισθηματισμοί και εν γένει οτιδήποτε έχει σχέση με αυθόρμητη εκδήλωση ικανή να αλλοιώσει το γνήσιο επαγγελματικό προφίλ, που απαιτεί σοβαρότητα, λογική, ρεαλισμό. Το μεσημέρι, για όσους υπάρχει, γίνεται ένα μικρό διάλειμμα της παράστασης για χαλάρωση ή για άλλους γίνεται κατευθείαν το πέρασμα στον επόμενο ρόλο: της μαμάς, της συζύγου ή άλλο. Για κάποιους είναι η μόνη ώρα για τον ρόλο του εραστή. Το βραδάκι, οι νεότεροι ψυχικά άνθρωποι που δεν έχουν νεογνά στο σπίτι, επιχειρούν τις πολυπόθητες εξορμήσεις κυρίως σε μπαρ, καφενεία, ταβέρνες, με σκοπό συνήθως την συνάντησή τους με άλλους: φίλους, γκόμενους-γκόμενες, ή άγνωστους. Αλλαγή σκηνικού. Θέατρο: δραματική τέχνη που, ακολουθώντας ορισμένες συμβάσεις, αναπαριστάνει μπροστά στο κοινό μια σειρά γεγονότων με τη χρησιμοποίηση ανθρώπων (ηθοποιών) που μιλούν και δρουν.
[…Η τέχνη είναι η δημιουργία του πόθου μας, του πόθου για μια ύπαρξη υπέρτατη, όπως πρέπει να είναι η ίδια η ζωή μας…] από το Η ΑΥΛΑΙΑ ΠΕΦΤΕΙ, του Ανδρέα Στάικου. Θεατρικότητα: το να εκφράζεται κανείς με ιδιαίτερα εκφραστικό τρόπο (όπως ένας ηθοποιός του θεάτρου). Θεατρινισμός: ενέργεια, κίνηση, συμπεριφορά που χαρακτηρίζεται από υπερβολή και προσποίηση και που στοχεύει στον εντυπωσιασμό και στην παραπλάνηση. Από παιδί ενήλικας, κι από σπουδαστής εργαζόμενος. Μετά, φαντάρος. Και μετά; Στον στίβο της εργασίας, επαγγελματική αποκατάσταση και κοινωνική καταξίωση. Ο ρόλος του ενεργού. Και μετά; Συναισθηματική αποκατάσταση. Ίσως ένας πιο σοβαρός δεσμός. Γιατί; Γιατί έτσι γίνεται. «… Ξεχνάει. Λέει τα λόγια άλλου ρόλου…» (από ποίημα του Κ. Μαυρουδή, Το δάνειο του χρόνου). […Από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του στην αρχαία Ελλάδα το θέατρο συνδέθηκε με την κοινωνική πραγματικότητα… Το θέατρο λοιπόν συνιστά κοινωνικό γεγονός και ως τέτοιο το μελετά στις μέρες μας η επιστήμη της Κοινωνιολογίας…] από το βιβλίο της Α' Λυκείου ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ.
Και μετά;
Γάμος. Γιατί έτσι γίνεται. Ο ρόλος του συζύγου. Μετά, τα νεογνά, ο ρόλος του πατέρα γιατί πάλι έτσι γίνεται, αφού αυτή είναι η πορεία της ζωής. Η συνταγή πέτυχε και ο «Κλιντ Ίστγουντ» αναρωτιέται που πήγε ο αυτοσχεδιασμός του, η σκηνοθετική του άποψη κι αν η πορεία ήταν δική του! «Έστιν ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας» Αριστοτέλης
13/12/2002, 7:36:36 ìì
Ditikos Mag v27.indd 19
13/12/2002, 7:36:41 ìì
ðïëéôéóôéêÝò ðñïôÜóåéò
ðïëéôéóôéêÝò ðñïôÜóåéò
Ð ï ë é ô é ó ô é ê Ý ò Στους εκθεσιακούς χώρους του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης, θα φιλοξενηθεί αναδρομική έκθεση ζωγραφικής του Άλκη Πιερράκου. Στην έκθεση, που θα ξεκινήσει τη λειτουργία της τον Ιανουάριο του 2003, θα εκτεθούν εβδομήντα περίπου πίνακες και σχέδια. Η συγκεκριμένη έκθεση εντάσσεται στο πλαίσιο παρουσίασης Ελλήνων καλλιτεχνών, που διαμόρφωσαν το έργο τους στο εξωτερικό. Το φιλότεχνο κοινό μπορεί να λάβει πληροφορίες από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, τηλ. 589140
Εικαστικές δημιουργίες καταξιωμένων Ελλήνων καλλιτεχνών παρουσιάζονται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών από το μήνα Σεπτέμβριο. Εκτίθενται έργα των: Λ. Βενετούλια, Γ. Γαϊτη, Λ. Γεραλή, Γ. Γουναρόπουλου, Ν. Εγγονόπουλου, Α. Ζάχου, Β. Κανιάρη, Φ. Κόντογλου, Ν. Χατζηκυριάκου Γκίκα και άλλων. Η έκθεση, που φέρει τον τίτλο «η Ελλάδα που αλλάζει», θα διαρκέσει έως τις 31 Ιανουαρίου. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Αγίου Δημητρίου 159 Α, τηλ. 991.610
Φωτογραφικές αποτυπώσεις και αντίγραφα των έργων του κορυφαίου Αγιογράφου Μανουήλ Πανσέληνου, θα εκτίθενται από το Δεκέμβριο έως τον Ιούνιο του 2003 στους χώρους της Αποθήκης Γ', στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Οι κύριοι συντελεστές της έκθεσης είναι ο Επιστημονικός Επιμελητής, Ευθύμιος Τσιγαρίδας, η Μουσειολογική ομάδα της Δήμητρας Γουργιώτη και του Γεωργίου Τριανταφυλλίδη. Τη φωτογραφική επιμέλεια ανέλαβε ο Γεώργιος Πούπης. Η έκθεση, που αποτελεί μέρος των εκδηλώσεων της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας, πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Αγιορείτικης Εστίας Θεσσαλονίκης. Αποθήκη Γ΄ Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, τηλ. 593.911
Έκθεση ζωγραφικής του Σπύρου Βασιλείου φιλοξενείται στην Casa Bianca από τις 11 Δεκεμβρίου. Οι καλλιτεχνικές δημιουργίες προέρχονται από τη συλλογή του Δημητρίου Τσίτουρα. Η έκθεση, που εντάσσεται στο πρόγραμμα των Δημητρίων και θα διαρκέσει έως και τον μήνα Φεβρουάριο, υποστηρίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο Σπύρος Βασιλείου (1902-1985) υπήρξε μια πολυδιάστατη προσωπικότητα. Ασχολήθηκε με τη χαρακτική, την αγιογραφία, τη σκηνογραφία και τη συγγραφή βιβλίων. Casa Bianca, Βασ. Όλγας 180, τηλ. 427.555. Ένα ενδιαφέρον συνέδριο για την Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία και Τεχνική, από την προϊστορική μέχρι την ελληνιστική περίοδο, με έμφαση στην προϊστορική εποχή, θα πραγματοποιηθεί στο Ohlstadt της Γερμανίας, από 21 έως 23 Μαρτίου 2003. Στο συνέδριο θα συμμετάσχουν καθηγητές αρχαιολογίας από την Ελλάδα και διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες. Το συνέδριο υποστηρίζεται από το σύλλογο Αιγαίου του Μονάχου, το Ευρωπαϊκό Κέντρο για επιστημονική, οικουμενική και πολιτιστική συνεργασία, και το σύλλογο για την μελέτη και διάδοση της Ελληνικής Ιστορίας. Πηγή πληροφόρησης: Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Η Σχολή Παραδοσιακής και Βυζαντινής Μουσικής «ΕΝ ΧΟΡΔΑΙΣ», που διανύει 10 χρόνια λειτουργίας και στοχεύει στη μελέτη και διάδοση της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής αλλά και των συγγενών παραδόσεων της Ανατολικής Μεσογείου, για την τριετία 2002-2005, υλοποιεί το πρόγραμμα καλλιτεχνικών, εκπαιδευτικών και ερευνητικών ανταλλαγών MEDIMUSES. Το πρόγραμμα έχει ως στόχο του την έρευνα και ανασύνθεση των στοιχείων της Μεσογειακής μουσικής παράδοσης και τη διαμόρφωση συνείδησης, κοινής μουσικής κληρονομιάς. Αξίζει να τονισθεί, ότι οι δραστηριότητες του Πολιτιστικού Οργανισμού «ΕΝ ΧΟΡΔΑΙΣ» περιλαμβάνουν εκδόσεις βιβλίων και δισκογραφικών παραγωγών, οργάνωση σεμιναρίων και συναυλίες. ΕΝ ΧΟΡΔΑΙΣ, Παύλου Μελά 21, τηλ. 283.471
Στην αίθουσα Τέχνης του Δήμου, η σκιτσογράφος Πόλυ Χατζηϊωαννίδου εκθέτει, για πρώτη φορά στο κοινό της Θεσσαλονίκης, τις σκιτσογραφικές ιστορίες της από τις 16 Δεκεμβρίου. Τα σκίτσα της, με σαρκαστικό και χιουμοριστικό τρόπο, αποτυπώνουν τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα. Η έκθεση θα παραμείνει στο χώρο έως τις 15 Ιανουαρίου. Αίθουσα Τέχνης Εθνικής Αμύνης 9Α, τηλ. 229.593
Ο Μιχάλης Χατζάκης, ιδρυτής του «Ελληνικού Θεάτρου Σκιών» θα παρουσιάσει τη Λαογραφική Παράσταση «Ο Μεγαλέξανδρος και τα Αινίγματα της Βεζυροπούλας» στις 11,18 και 25 Ιανουαρίου στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΧΑΝΘ. Οι παραστάσεις πραγματοποιούνται το Σάββατο στις 6 το απόγευμα. Μικρή Αυλαία, Πλατεία ΧΑΝΘ τηλ. 241.007
Στους εκθεσιακούς χώρους του Αλατζά Ιμαρέτ προβάλλονται τα εικαστικά έργα της Χαρίκλειας Ιωσηφίδου-Τσουλέα από τις 12 Δεκεμβρίου έως 15 Ιανουαρίου. Η χρωματική αρμονία και οι συμβολικές προεκτάσεις είναι δύο γνωρίσματα, που χαρακτηρίζουν το εικαστικό της λεξιλόγιο. Στον ίδιο εκθεσιακό χώρο θα φιλοξενηθούν οι ζωγραφικές και γλυπτικές δημιουργίες του Γαβριήλ Ανδρονικίδη. Αλατζά Ιμαρέτ, Κασσάνδρου 91-93, τηλ. 278.587
20 Ditikos Mag v27.indd 20
13/12/2002, 7:36:41 ìì
ðïëéôéóôéêÝò ðñïôÜóåéò
ðïëéôéóôéêÝò ðñïôÜóåéò
Ð ñ ï ô Ü ó å é ò
επéμÝëεéá ÉωÜííá ΜπÜμπç
Στο Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο θα εκθέτει ο Γκέλας Κεσίδης τα γλυπτά έργα του από τις 19 Δεκεμβρίου έως τις 20 Ιανουαρίου. Η έκθεση εντάσσεται στις εκδηλώσεις της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού του Δήμου Θεσσαλονίκης. Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο-Γενί Τζαμί, Αρχαιολογικού Μουσείου 30, τηλ. 857.978 9η Διεθνής Έκθεση Τηλεκάρτας και Νομισμάτων Για 9η χρονιά θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη η Διεθνής Έκθεση Τηλεκάρτας και Νομισμάτων, το Σαββατοκύριακο 18-19 Ιανουαρίου. Έδρα της έκθεσης θα είναι και πάλι το ξενοδοχείο Mediterranean Palace στο λιμάνι και η έκθεση θα λειτουργεί με δωρεάν είσοδο, από τις 10 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ και για τις δύο μέρες. Σε 700 τ.μ. εκθεσιακό χώρο θα εκτίθενται τα πάντα σχετικά με την τηλεκάρτα, τα νομίσματα και άλλα συλλεκτικά είδη. Πληροφορίες στο τηλ./φαξ 98.98.73 Διαγωνισμό χειροποίητου παιχνιδιού διοργανώνει η «Σύγχρονη Μοντεσσοριανή εκπαίδευση-Μαριάννα Βιλδιρίδη» με χορηγό επικοινωνίας την ΕΤ3. Καλούνται μικροί και μεγάλοι να ονειρευτούν, να πειραματιστούν και να κατασκευάσουν παλιά και καινούργια χειροποίητα παιχνίδια. Υπάρχει αμοιβή για αυτούς που θα βραβευτούν, των οποίων οι κατασκευές θα αποτελέσουν στη συνέχεια αντικείμενο μελέτης από ανθρώπους της Τέχνης και από συλλέκτες. Για πληροφορίες καλείτε: 341.417, ή 341.513
Ο Δήμος Σταυρούπολης και το Κέντρο Κοινωνικών Υπηρεσιών, την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου πραγματοποίησαν με μεγάλη επιτυχία εκδήλωση με θέμα «ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ-ΑΘΗΝΑ 2004», στο Κλειστό Γυμναστήριο ΠΕΑΚ Σταυρούπολης. Ο σκοπό της εκδήλωσης ήταν η ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και η κινητοποίηση των πολιτών της Θεσσαλονίκης και ειδικότερα της Δυτικής, για την ιδέα της προσφοράς χωρίς ιδιοτέλεια, χωρίς ανταπόδοση, χωρίς αμοιβή. Ο Εθελοντισμός είναι πρόκληση για την κοινωνία των πολιτών, είναι πολύτιμο αγαθό για την κοινωνία των ανθρώπων. Ο Εθελοντισμός, αυτή η μεγάλη πρόκληση σε επίπεδο αξιών, συνδέεται άμεσα στην Ελλάδα με τους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004.
Η «Fix σκηνή» παίζει και έντεχνα. Με αγαπημένους σε όλους καλλιτέχνες. Το κοινό της Θεσσαλονίκης θα έχει την ευκαιρία από 19 Δεκεμβρίου έως 26 Ιανουαρίου, να απολαύσει τη Δήμητρα Γαλάνη και το Μιχάλη Χατζηγιάννη, σε βραδιές μελωδίας και ονείρου. Από 30 Ιανουαρίου του 2003, παρέα θα μας κρατά ο Γιάννης Κότσιρας, σε «άλλες» μουσικές διαδρομές του ελληνικού πενταγράμμου. Fix Community, 26ης Οκτωβρίου 47, περιοχή Fix, τηλ. 555.103 Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.
21 Ditikos Mag v27.indd 21
13/12/2002, 7:37:26 ìì
äéÞãçìá
äéÞãçìá
Ιστορίες απ’ τα Η τούμπα των εκτελέσεων
Ο χείμαρρος, ο δρόμος και το κανάλι δεν ήταν τα μόνα σημάδια που άφησαν οι εποχές σ’ αυτά τα χώματα, δυτικά της μεγάλης πόλης. Ούτε οι τάφοι που έρχονταν στο φως κάθε φορά που σκόνταφτε στο μάρμαρό τους το φτυάρι των οικοδόμων ή το αλέτρι των γεωργών. Ήταν και τρεις λόφοι, τρεις τούμπες, ακριβώς δίπλα στον πανάρχαιο δρόμο. Η πρώτη, καθώς άφηνε κανείς πίσω του την πόλη, στα δυτικά η δεύτερη, στα ανατολικά και η τρίτη, πάλι στα δυτικά. Τρεις σωροί χωμάτων, τρία διαφορετικά σημάδια.
Η δεύτερη τούμπα ήταν πιο παλιά κι από την πόλη που απλωνόταν από την θάλασσα μέχρι τις πλαγιές του βουνού. Δεν υπήρχε από πάντα. Βρισκόταν ακριβώς σ’ εκείνο το σημείο όπου για πρώτη φορά στη διαδρομή τους, ο δρόμος και ο χείμαρρος πήγαιναν πλάι-πλάι. Εκεί λοιπόν χτίστηκε το πρώτο σπίτι. Στα χαλάσματά του, ύστερα από αιώνες χτίστηκε κι άλλο και η ιστορία αυτή επαναλήφθηκε πολλές φορές και το χώμα σηκώθηκε είκοσι μέτρα πάνω από τον δρόμο και την κοίτη του χειμάρρου. Σταμάτησε να ψηλώνει από τότε που όλοι οι κάτοικοι των οικισμών κοντά στην θάλασσα, έγιναν πολίτες της νέας πολιτείας και άφησαν μόνο του τον δρόμο και τον χείμαρρο για χιλιάδες χρόνια μέχρι να τους θυμηθούν ξανά και να χτίσουν κάτι δίπλα τους ή και πάνω τους. Η πόλη μεγάλωσε πάρα πολύ και η τούμπα έχει πάλι σπίτια στην κορυφή της και κανείς δεν ξέρει πού θα φτάσει το ύψος της. Η τούμπα αυτή ήταν ο πρώτος σταθμός στην πορεία του μυστήριου ονόματος που κατηφόρισε από τα βορειοδυτικά υψώματα και φώλιασε στον μικρό προσφυγικό οικισμό και στο ίδρυμα για τους ανθρώπους με τα ταραγμένα μυαλά. Μ’ αυτό το όνομα τρύπωσε στα βιβλία και αποτυπώθηκε στους χάρτες. Η τρίτη τούμπα είναι η νεώτερη και βρίσκεται σ’ ένα σημείο από το οποίο φαίνεται ολόκληρη η πόλη και ολόκληρος ο κόλπος που την περιβάλλει. Είναι κι αυτή δίπλα ακριβώς στον πανάρχαιο δρόμο και υψώθηκε από ανθρώπινο χέρι. Έκρυβε στα σπλάχνα της έναν μεγαλόπρεπο τάφο, κάποιου, σπουδαίου στην εποχή του, ανθρώπου. Τότε δεν έθαβαν μόνο σώματα. Ο νεκρός έπρεπε να έχει μαζί του κι ό,τι θησαυρούς χάρηκε ή στερήθηκε στην ζωή του. Τον έκρυβε για πολλά χρόνια αυτόν τον τάφο, ώσπου, μ’ ένα λαγούμι έφτασαν στους θαμμένους θησαυρούς κάποιοι που ανοίγουν πρώτοι λαγούμια γι’ αυτόν τον σκοπό. Η πόρτα του νεκροθαλάμου βρίσκεται από την αντίθετη μεριά του δρόμου για να μένει αθέατη στους διαβάτες μα δεν κατάφερε να μείνει αθέατη από τους αρχαιοκάπηλους. Η θέληση των συγγενών του νεκρού δεν έβρισκε σύμφωνους κάποιους από τους απογόνους τους. Το στοργικό χέρι των αρχαιολόγων έφτασε, δυστυχώς αργά και φρόντισε όσο μπορούσε ό,τι απέμεινε από τον νεκροθάλαμο. Χρειάστηκε να θυσιαστεί η μισή πλευρά της τούμπας επειδή το βάρος των χωμάτων απειλούσε τα τοιχώματα του τάφου, αλλά κάτι τέλος πάντων, κι απ’ την τούμπα κι απ’ τον τάφο σώθηκε.
Η πρώτη τούμπα υπήρχε γιατί έτσι το θέλησε η φύση και εξαφανίστηκε γιατί έτσι το θέλησε ο άνθρωπος. Δεν έκρυβε κανένα μυστικό για πολλούς αιώνες και δεν ενοχλούσε κανέναν. Μόλις όμως έπεσε στο χώμα της, ο πρώτος εκτελεσμένος πατριώτης από το βόλι του τελευταίου κατακτητή της ένδοξης πόλης και σκάφτηκε στα σπλάχνα της ο πρώτος τάφος, την ίδια στιγμή είχε γραφτεί και η τύχη της σ’ αυτόν τον τόπο. Μόνο σε κάποια φωτογραφία έμεινε η πλαγιά της. Ισοπεδώθηκε και στην θέση της χτίστηκε ένα σχολείο κι ένα γήπεδο ώστε οι φωνές των παιδιών να σκεπάσουν τον βουβό πόνο των μελλοθανάτων και ο ιδρώτας των αθλητών να ξεπλύνει το αίμα των νεκρών.
Δίπλα στην πρώτη τούμπα στήθηκε ο οικισμός με τα προσφυγόσπιτα κι ανάμεσα σ’ αυτήν και την δεύτερη έκαναν την βόλτα τους, σε ήσυχους καιρούς, τ’ αγόρια και τα κορίτσια των προσφύγων. Ο προσφυγικός οικισμός, είχε πια υποδεχθεί και τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής και χωρίσθηκε σε μαχαλάδες. Κάθε μαχαλάς απέκτησε και την ποδοσφαιρική του ομάδα. Υπήρχε όμως και επίσημη ομάδα. «Μουσικογυμναστικός σύλλογος Απόλλων», γράφει στο πίσω μέρος της μια ξεθωριασμένη φωτογραφία. Τις Κυριακές λοιπόν γίνονταν αγώνες κι οι πρόσφυγες καμάρωναν τα βλαστάρια τους. Πόσο μπορούν όμως να κρατήσουν οι ήσυχοι καιροί; Νέος πόλεμος συντάραξε την οικουμένη και η ένδοξη πόλη γνώρισε τους, τελευταίους στη σειρά, κατακτητές της. Αυτοί δεν έμειναν πέντε αιώνες. Ούτε πέντε χρόνια καλά-καλά. Πρόλαβαν όμως κι έκαναν μεγάλο κακό. Ξεκλήρισαν μια ολόκληρη φυλή απ’ αυτές που έμεναν στην μεγάλη πόλη. Με τα τραίνα τους κου-
βαλούσαν στα κρεματόρια και τους εξολόθρευαν. Ισοπέδωσαν το νεκροταφείο τους και έκαναν ό,τι μπορούσαν για να τους εξαφανίσουν από προσώπου γης. Σε όσους από την φυλή αυτή σώθηκαν, δόθηκε, μετά την νέα απελευθέρωση, γη στη δυτική αυτή πλευρά της πόλης για να θάβουν τους νεκρούς τους. Τους νεκρούς που διέθεταν σώμα για να θαφτούν. Γιατί στον ίδιο χώρο, οι επιζήσαντες τίμησαν και τους ανθρώπους που μαζί με την πνοή τους έχασαν και το σώμα τους στα απαίσια στρατόπεδα του θανάτου. Έστησαν ένα κενοτάφιο, ένα μνημείο για να θυμίζει το Ολοκαύτωμα.
Το στρατόπεδο που έκτισαν δίπλα στον πανάρχαιο δρόμο οι κατακτητές που έμειναν στην μεγάλη πόλη για περισσότερο από πέντε αιώνες, το έκτισαν με δυτικά, ευρωπαϊκά σχέδια και μηχανικούς. Προσπαθούσαν να δείξουν πως κι αυτοί καταλαβαίνουν από την πρόοδο και τον πολιτισμό. Δεν φαντάστηκαν πως σε λιγότερο από μισό αιώνα, θα ήταν δυτικός, ευρωπαϊκός λαός αυτός που θα μετέτρεπε αυτά τα λαμπρά κτίρια σε μια απαίσια φυλακή και σ’ έναν πνιγηρό προθάλαμο εκτελέσεων. Οι νέοι κατακτητές δεν ανεχόντουσαν κανενός είδους αντίσταση. Σε κάθε προσπάθεια των πολιτών για ελευθερία, απαντούσαν με εξοντωτικά αντίποινα εναντίον αμάχων. Μαύρα χρόνια. Τότε ήταν που η τούμπα έγινε τόπος εκτελέσεων. Γειτόνευε με το στρατόπεδο κι αυτό αποδείχτηκε η καταστροφή της. Πολλοί πατριώτες έχυσαν εκεί το αίμα τους. Συγγενείς τους μα και αγνοί πολίτες, πήγαιναν κρυφά τις νύχτες κι άναβαν κεριά, άφηναν ξύλινους σταυρούς, μεταμόρφωναν το σκληρό τοπίο σε χώρο ανάπαυσης των ψυχών. Ένα ακόμη νεκροταφείο γεννιόταν στις παρυφές του πανάρχαιου δρόμου που ένωνε την μεγάλη πόλη με όλον τον κόσμο.
22 Ditikos Mag v27.indd 22
13/12/2002, 7:37:30 ìì
äéÞãçìá
äéÞãçìá
τα α χώματα V Το στρατόπεδο το διοικούσε ένα τέρας που λάτρευε το ποδόσφαιρο. Προσπαθούσε να δελεάσει τους κρατούμενους να ακολουθήσουν το παράδειγμα των παιδιών της γειτονιάς που έκαναν στέκι τους το γήπεδο που είχε φτιάξει σε μια γωνιά του στρατοπέδου. Οι κρατούμενοι, αντάρτες και στρατιώτες των λαών που πολεμούσαν τον φασίστα κατακτητή, είδαν το παράθυρο που τους κρατούσαν ορθάνοιχτο τα παιδιά της γειτονιάς. Το ποδόσφαιρο ήταν η αγάπη τους μα μπορούσε να γίνει και το όπλο τους. Και έγινε. Ένα καλοστημένο δίκτυο αποδράσεων στήθηκε και πολλοί αιχμάλωτοι ξέφυγαν και απέκτησαν επαφή με τους αντάρτες που συνέχιζαν την ένοπλη αντίσταση στον τελευταίο κατακτητή. Τα παιδιά της ομάδας που έπαιζε ποδόσφαιρο με τις ομάδες των αιχμαλώτων και των στρατιωτών του κατακτητή έμεναν σε διαφορετικές συνοικίες. Μερικά προέρχονταν από τον προσφυγικό οικισμό που είχε στηθεί δίπλα στον πανάρχαιο δρόμο. Αυτά τα παιδιά, μέχρι τα βαθιά τους γεράματα διατηρούσαν αλληλογραφία με τους στρατιώτες του γειτονικού λαού που έπαιζαν μαζί ποδόσφαιρο στο στρατόπεδο του θανάτου. Ήταν στρατιώτες του ίδιου λαού που έθαψε τα κόκαλα των παιδιών του που έχασε στον προηγούμενο Μεγάλο Πόλεμο εκεί, δίπλα στον πανάρχαιο δρόμο. Στο ίδιο σημείο αυτός ο λαός έστησε ένα μνημείο και έφερε από την ελληνική πρωτεύουσα ένα ζευγάρι που έπιανε πέτρες και χώματα στα χέρια του και έφτιαχνε αγγέλους και αγίους με φωτεινά χρώματα και το ζωγράφισε. Να έχουν τα κόκαλα και οι ψυχές κάποιον κοντά τους, να τους θρηνεί και να τους υμνολογεί. Το κακό φάνηκε να τελειώνει και πάλι. Η ζωή άρχισε να αναδεύει στην μικρή συνοικία, δυτικά της μεγάλης πόλης. Τα τσαΐρια της γέμιζαν με ζευγαράκια που χαίρονταν τον έρωτα. Τα κέντρα της τραβούσαν σαν μαγνήτης τους γλεντζέδες της μεγάλης πόλης. Δίπλα στην τούμπα του θανάτου, απέναντι από το στρατόπεδο, μια αλάνα διαμορφώθηκε σε γήπεδο ποδοσφαίρου και κάθε Κυριακή, παλικάρια με κουστούμια και γραβάτες καμάρωναν τους φίλους τους και τ’ αδέρφια τους να παίζουν μπάλα. Η τούμπα όμως τους πλάκωνε την ψυχή. Φέρανε τις μπουλντόζες και την έκαναν ένα με το χώμα. Μετέφεραν το γήπεδό τους πάνω στα χώματά της. Έκτισαν κι ένα σχολείο και προσπαθούσαν με την ζωή, το τρέξιμο και την γνώση να ξορκίσουν το κακό. Το σχολείο έβγαλε ανθρώπους που σπούδασαν και πρόκοψαν στην ζωή τους μα και το γήπεδο γεννοβολούσε ταλέντα και δύναμη. Ο νεαρός ποδοσφαιριστής, έδινε όλες του τις δυνάμεις σε κάθε αγώνα και περίμενε την στιγμή που
θα τον προσέξει και θα τον ζητήσει ένας μεγάλος σύλλογος για να ξεφύγει από τα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα και τα ξερά γήπεδα. Έβλεπε τον εαυτό του να παίζει σε αγωνιστικούς χώρους με χορτάρι και να τον λούζουν με το φως τους τεράστιοι προβολείς. Τα όνειρα που γίνονται δίπλα στο κανάλι με τα ξωτικά και προέρχονται από άδολες ψυχές, βγαίνουν αληθινά. Ίσως όμως τα ξωτικά να γνώριζαν τι θα συμβεί στις επόμενες χρονιές και φρόντισαν να στείλουν τον νεαρό ποδοσφαιριστή στα μεγάλα γήπεδα που ονειρεύτηκε. Η πρώτη του μεταγραφή έγινε σε μια ομάδα της πρωτεύουσας. Ένα καταπληκτικό σε έμπνευση και εκτέλεση γκολ, τον έστειλε σε μια ομάδα του εξωτερικού. Η τρίτη του ομάδα, ήταν πάλι στην πρωτεύουσα. Μια ομάδα με προσφυγικές ρίζες. Τα ’φερε λοιπόν έτσι ο καιρός και καθώς τα χρόνια περνούσαν ειρηνικά, ταράχτηκε πάλι η ψυχή των ανθρώπων. Οι δυτικές, ευρωπαϊκές χώρες -όλες τώρα, και αυτή με τον φασιστικό στρατό που ταλαιπώρησε όλον τον κόσμο στον προηγούμενο πόλεμο-, στράφηκαν κατά του βαλκανικού λαού που είχε νεκρούς θαμμένους δίπλα στον μεγάλο δρόμο. Δεν τους άρεζε λέει ο ηγέτης του και έπρεπε να τον αλλάξουν. Κι αφού δεν τον άλλαζαν με το καλό θα τον άλλαζαν με τις βόμβες. Βομβαρδισμοί και πόλεμος ξανά, στην δύσμοιρη αυτή γειτονιά του κόσμου. Οι πολίτες του γειτονικού κράτους φόρεσαν στο στήθος ζωγραφιστούς στόχους για να διευκολύνουν τα αεροπλάνα στο έργο τους. Ηρωικά υπέμεναν και τον κακό τους ηγέτη και τους απρόσκλητους σωτήρες τους. Πρόταση Φωνές συμπαράστασης ακούγονταν σε όλη την χώρα για τους αδελφούς γείτονες. Μέσα στον χαλασμό, το ποδόσφαιρο άνοιξε πάλι ένα παράθυρο ελπίδας. Η ομάδα της πρωτεύουσας, με τις προσφυγικές ρίζες και τον νεαρό ποδοσφαιριστή που έμαθε μπάλα στα χώματα της τούμπας που πια δεν υπήρχε, έφτασε στην πρωτεύουσα του γειτονικού κράτους για να παίξει ποδόσφαιρο, αδιαφορώντας για τις βόμβες. Οι σκηνές που μετέδιδαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία ήταν συγκινητικές. Στο πιο παλιό καφενείο της δυτικής συνοικίας της μεγάλης πόλης, εκεί που σύχναζε ο πατέρας του νεαρού ποδοσφαιριστή, δεν έπεφτε καρφίτσα στο πάτωμα. Όταν η τηλεόραση έδειξε τις δύο ομάδες παραταγμένες και τους ποδοσφαιριστές αγκαλιασμένους να φωτογραφίζονται, όλοι έστρεψαν τα βλέμματα σ’ έναν γεράκο που είχε το δεξί του χέρι στην θέση της καρδιάς και τα δάκρυά του έτρεχαν ασταμάτητα. Στην μέσα τσέπη του σακακιού του, εδώ και τρεις μήνες, από τότε που άρχισαν
κείμενο Σπύρος Λαζαρίδης σκίτσα Δημήτρης Νικολαΐδης
οι βομβαρδισμοί, φύλαγε ένα γράμμα με δύο φωτογραφίες που έφτασε από την πρωτεύουσα του γειτονικού κράτους. Στη μία φωτογραφία φαινόντουσαν οι ομάδες των παιδιών και των αιχμαλώτων στο γήπεδο του στρατοπέδου, πριν πενηνταπέντε χρόνια. Στην δεύτερη φωτογραφία υπήρχε ένα φέρετρο στους ώμους τεσσάρων παλικαριών. Ο αντίπαλός του στο γήπεδο, ο σύντροφός του στον αγώνα κατά του φασισμού, ο αδελφικός του φίλος στα χρόνια της ειρήνης, πέθανε μία ημέρα πριν να σκάσουν οι βόμβες στο έδαφος της πόλης του. Οι εποχές αφήνουν τα σημάδια τους στα χώματα. Οι δύο τούμπες κατά μήκος του πανάρχαιου δρόμου, κρύβουν στα σπλάχνα τους καταστροφές. Και μένουν στην θέση τους. Άλλο όμως καταστροφή και άλλο φρίκη. Την φρίκη την θυμίζει με την απουσία της, η άλλη, η ισοπεδωμένη τούμπα δίπλα στο στρατόπεδο.
για Χριστουγεννιάτικο Δώρο
Πλάτωνος 2, 546 31 Θεσσαλονίκη, τηλ: (0310) 270.884, 270.184 Fax: (0310) 271.766, www.zitros.gr, info@zitros.gr
23 Ditikos Mag v27.indd 23
13/12/2002, 7:37:33 ìì
ðå ñéâÜ ëëïí ðåñéâÜëëïí
ðåñéâÜëëïí
H ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ Με πρωτοβουλία του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ Ο.Τ.Α.
Οι Ενεργειακές Πόλεις
Μπάμπης Μπαρμπουνάκης
«Με γνώμονα την ποιότητα ζωής τον άνθρωπο και το περιβάλλον» Η Θεσσαλονίκη ανήκει πλέον στο δίκτυο των ενεργειακών πόλεων, που έχει ως μέλη του πάνω από 100 Ευρωπαϊκές πόλεις, με πρωτοβουλία του προέδρου του Συνδέσμου Ο.Τ.Α. Μείζονος Θεσσαλονίκης Μπάμπη Μπαρμπουνάκη και του πρωτοποριακού έργου για τα ελληνικά δεδομένα, της Μονάδας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από το βιοαέριο των απορριμμάτων. «Αποτελεί μια μεγάλη επιτυχία του Συνδέσμου Ο.Τ.Α. ο οποίος μέσα από την πορεία, το έργο και τη διαδρομή του αποτελεί ισότιμο συνομιλητή και συνεργάτη των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμμετέχοντας και συνδιαμορφώνοντας τις πολιτικές στη διαχείριση των απορριμμάτων, τα προγράμματα Ανακύκλωσης και ενεργειακής αξιοποίησης και γενικότερα της προστασίας του περιβάλλοντος. Η επιτυχία μας αυτή έρχεται ως συνέχεια σε μια προηγούμενη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία με τον Ευρωπαϊκό Οδηγό Διαχείρισης Απορριμμάτων που κατάρτισε με άλλες 9 Ευρωπαϊκές Πόλεις και αποτελεί χρηστικό εργαλείο για όλους τους Ο.Τ.Α. Συνεχίζουμε με τη συνεργασία όλων ων Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε έργα που αλλάζουν το τοπίο για το περιβάλλον και έχουν ως στόχο πόλεις καθαρές και ανθρώπινες στον 21ο αιώνα» τονίζει για το δίκτυο ο κ. Μπαρμπουνάκης. Στόχοι του Δικτύου των Ενεργειακών Πόλεων αποτελούν συνοπτικά η προώθηση της αειφόρου ενεργειακής πολιτικής μέσω τοπικών δράσεων, η ενδυνάμωση του ρόλου της τοπικής Αυτοδιοίκησης στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η διαμόρφωση κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής για την ενέργεια και το περιβάλλον και η ανάπτυξη πρωτοβουλιών της τοπικής Αυτοδιοίκησης για την ενέργεια και ανταλλαγή τεχνογνωσίας – κοινών σχεδίων και προγραμμάτων.
Οι «Ενεργειακές Πόλεις» είναι ένας σύνδεσμος Ευρωπαϊκών τοπικών αρχών, κυρίως δήμων, που εκτείνεται σε πάνω από 20 Ευρωπαϊκές χώρες και περιλαμβάνει 100 δήμους, η πλειοψηφία των οποίων έχουν από 100.000 έως 300.000 κατοίκους. Το δίκτυο δημιουργήθηκε το 1990, από δήμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συμμετείχαν σε ένα επιδοτούμενο κοινοτικό πρόγραμμα. Επίσημα καθιερώθηκε ως δίκτυο το 1994 και περιλαμβάνει δήμους και ενδο-δημοτικές δομές, τοπικές ενώσεις ενεργειακής διαχείρισης, δημοτικές εταιρίες και ομάδες με μέλη δήμους. Τον Σύνδεσμο διαχειρίζεται ένα Συμβούλιο που απαρτίζεται από 11 δήμους. Το δίκτυο «Ενεργειακές Πόλεις», με βάση το Μπεσανσόν (Γαλλία), εκπροσωπείται και στις Βρυξέλλες, παρέχοντας εξειδικευμένες συμβουλές στους δήμους, στους συνδέσμους των πόλεων, στα υπουργεία, σε Ευρωπαϊκά ινστιτούτα και ιδιωτικούς συνεργάτες. Το δίκτυο υποστηρίζει ότι η αειφόρος τοπική ενεργειακή πολιτική είναι η καρδιά της αστικής ζωής. Είναι μια βιώσιμη συνιστώσα των προγραμμάτων της Τοπικής Ατζέντας ‘21 που ενσωματώνεται και σε άλλες αστικές πολιτικές στρατηγικές. Η χρήση επαρκούς ενέργειας και η διαφοροποίηση των πηγών, πράγματι, θα οδηγήσουν σε μείωση των εκπομπών αερίων και σε βελτίωση της ποιότητας ζωής, ενώ περιορισμοί στη χρήση των Ι.Χ. αυτοκινήτων και ανάπτυξη της δημόσιας συγκοινωνίας θα έχουν ως αποτέλεσμα μικρότερης έκτασης ρύπανση και καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες για το κοινό. Όσον αφορά τις επαρκείς, σε ενέργεια, οικίες, αναγνωρίζεται το γεγονός ότι όλοι έχουν δικαίωμα στην ενέργεια. Το δίκτυο των «Ενεργειακών Πόλεων» περιλαμβάνει Ευρωπαϊκές περιπτώσεις καλής πρακτικής δράσης στο πεδίο της τοπικής αειφόρου ενεργειακής πολιτικής. Μεταξύ των πόλεων που αποτελούν μέλη του Δικτύου των Ενεργειακών Πόλεων περιλαμβάνονται οι πόλεις Άαλμποργκ (Γερμανία), Άμπερντην (Μ.Β.), Αλμάντα (Πορτογαλία), Αμορς (Γαλλία), Άντερλεχτ (Βέλγιο), Άπελντουρν (Ολλανδία), Όμπε-συνδικάτο κοινοτήτων (Γαλλία), Μπαρτσελόνα (Ισπανία), Μπάρι (Ιταλία), Μπέλφαστ (Μ.Β.), Μπεσανσόν (Γαλλία), Μπιέλσκο-
Μπιάλα (Πορτογαλία), Μπράντφορντ (Μ.Βρετανία), Βρασοβία (Ρουμανία), Μπερμεχέβεν (Γερμανία), Μπεντ (Μ.Βρετανία), Βρυξέλλες (Βέλγιο), Καρντίφ (Μ.Βρετανία), Κλεμόντ-Φερμάντ (Γαλλία), Επαρχία Κορκ (Ιρλανδία), Κρεμ (Ελβετία), Ντελφτ (Ολλανδία), Ντέρρυ (Μ.Βρετανία), Ντιζόν (Γαλλία), Δουβλίνο (Ιρλανδία), Έιξο Ατλάντικο (Ισπανία), Έττλινγκεν (Γερμανία), Φιρέντζε (Ιταλία), Φρανκφούρτη (Γερμανία), Φράιμπουργκ (Γερμανία), Γενεύη (Ελβετία), Χάιντελμπεργκ (Γερμανία), Ελσίνκι (Φιλανδία), Ιάσιο (Ρουμανία), Λοζάννη (Ελβετία), Μιλάνο (Ιταλία), Μόναχο (Γερμανία), Νιουκάστλ (Μ.Βρετανία), Τορίνο (Ιταλία). Ο Σύνδεσμος Ο.Τ.Α. Μείζονος Θεσσαλονίκης συμμε-
τέχει με το πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα έργο της Μονάδας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από το βιοαέριο των απορριμμάτων που παράγεται στον Χ.Υ.Τ.Α. Θεσσαλονίκης (θέση Καλαμάκι Ταγαράδες), που δημιουργήθηκε το φθινόπωρο του 1997 και είναι δυναμικότητας 240 ΚW. Πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι τόσο για το δίκτυο όσο και για τη δραστηριότητα του Συνδέσμου Ο.Τ.Α. μπορούν να αναζητήσουν και στο Internet στη διεύθυνση www.anakyklosi.gr.
24 Ditikos Mag v27.indd 24
13/12/2002, 7:37:37 ìì
ðåñéðÝôåéåò óêÝøåùí
ðåñéðÝôåéåò óêÝøåùí
∗ÐåñéðÝôåéåò ÓêÝøåùí∗ Ταξίδι… τόξον Αιγαίου νεύει και παράγει συναισθήματα πρωτόγνωρα στον άπειρο επιβάτη. Λόγου χάριν, η περιοχή Ηράκλειας, Καλλικράτειας, Μουδανιών, μεταμορφώνεται σε παραδεισένια, ενώ όλοι γνωρίζουμε πόσο προβληματική είναι η καταχρηστική οικοδόμηση αυθαίρετων κτισμάτων. Από τα 2,500 πόδια όμως, αποκτά άλλη, σημαντικά βελτιωμένη εικόνα. Αντίθετα το τρίγωνο Αμμουλιανής, Διώρυγας του Ξέρξη και χερσονήσου του Άθωνα, διατηρεί την ανείπωτη ομορφιά του και παραξενεύει η τελειότητα κι η φαντασία των σχεδιασμών της γης, που υφαίνεται με την θάλασσα και
Το δυνατό φως του πρωινού ήλιου αποκαλύπτει στα μάτια των χειριστών, όλες τις λεπτομέρειες, που εξασκήθηκαν ν’ ανιχνεύουν. Το μικρό Cessna ακινητοποιημένο στην άκρη του διαδρόμου, δονείται παλλόμενο από τις χιλιόστροφες περιστροφές της έλικας, καθώς οι διαδοχικοί έλεγχοι ικανοποιούν τους χειριστές, που εξάντλησαν όλη την σοβαρότητα των επιλογών τους. Η πτήση με τα τυπικά και μεγάλα επιβατικά αεροπλάνα δεν περιέχει ιδιαίτερες συγκινήσεις, για ένα τακτικό επιβάτη, πέρα από τον αποθαυμασμό του τοπίου κατά την απογείωση ή την προσγείωση. Το ταξίδι στα 30,000 πόδια είναι μονότονο, αφού τα σύννεφα και το μεγάλο ύψος εμποδίζουν κάθε οπτική απόλαυση. Για τον πρωτόπειρο επιβάτη του Cessna, ο θόρυβος του κινητήρα και η άμεση οπτική επαφή με τα όργανα, τους τροχούς αλλά και η πρωτόγνωρη συνολική αντίληψη του μεγέθους και της θέσεως του Cessna στον χώρο, αποτελούν εφαλτήρια περιέργειας κι ερωτηματικών για τη συνέχεια. Το αεροπλανάκι ορμά αχαλίνωτο σε μια σφοδρή επιτάχυνση, τριζοβολώντας και μουγκρίζοντας και ξαφνικά το αρπάζει ένα τεράστιο χέρι, σαν παιγνίδι, και το σηκώνει ψηλά κι ο κόσμος απλώνεται στο τραπέζι, ανάγλυφος, ζωντανός, πολύχρωμος και πανέμορφος. Οι καιρικές συνθήκες είναι τέλειες, το φως άπλετο κι η ορατότητα μαγευτική. Η εναλλαγή του τοπίου σαγη-
åäþ ãñÜöåé ï ÕäÜôçò
ydates@panafonet.gr
αποκαλύπτει τις πεπερασμένες δυνατότητες, που αναπαράγει η φωτογραφία και ο κινηματογράφος. Οι πιλότοι είναι διαφορετικοί άνθρωποι. Τούτο το θέσφατο το γνωρίζουν και το λένε πολλοί. Λίγοι, ωστόσο, μπορούν να τεκμηριώσουν τους λόγους.. Το ταξίδι στη Σάμο αποκάλυψε στον επιβάτη, μερικούς απ’ αυτούς. Τα συμπεράσματα φανερώθηκαν και διατυπώθηκαν φυσικά, όπως το νεράκι που αναβλύζει απ’ την πηγή του. Αφήνοντας ξοπίσω μας τον Άθωνα και καταμεσής του πελάγους, το Άγιο Όρος μεταμορφώνεται σε μια γιγάντια και ισοσκελή πυραμίδα. Η Λήμνος, ο Αϊ Στράτης, η Λέσβος, οι Οινούσσες, η Χίος γίνονται ψηφίδες στη Θάλασσα του Αιγαίου, όπου ο άνθρωπος πατά και περπατά και διασχίζει τον υγρό γαλάζιο πλανήτη και γίνεται συμπαντικός και δεν μπορεί να ανήκει στην Ελλάδα, στη Τουρκία, στα
δόγματα και στις ιδεολογίες. Είτε πετάς πάνω απ’ το Τούρκικο καταδρομικό είτε πάνω απ’ το Ρώσικο εμπορικό είτε απ’ το Σαμιώτικο ψαράδικο, είσαι άνθρωπος του σύμπαντος, είσαι “πιλότος”, δηλαδή πρότυπο των υπόλοιπων, για το πώς θά ‘πρεπε να βλέπουν τα της γης, τα της ζωής. Είσαι ο φυσικός άνθρωπος με πλήρη τη γνώση του άριστου μέτρου του παντός. Γράφει ο Ελύτης στα "Ελεγεία της οξώπετρας": -Τραβάτε τα κουπιά οι στα σκληρά εθισμένοι. Να με πάτε ‘κεί που οι άλλοι πάν’ Δε γίνεται. δεν εγεννήθηκα ν’ ανήκω πουθενά Τιμαριώτης τ’ ουρανού 'κεί πάλι ζητώ ν’ αποκατασταθώ Στα δίκαιά μου. Το λεει κι ο αέρας. Από μικρό το θαύμα είναι λουλούδι κι άμα μεγαλώσει θάνατος. Η θεώρηση του κόσμου από ψηλά επιτρέπει μια διαφορετική προσέγγιση της αλήθειας κι απαλλάσσεσαι, εύκολα, από μικρότητες κι ανοησίες. Αληθινά, μια τέτοια πτήση διευκολύνει το νου κι αυξάνει την πνευματική διαύγεια. Τυχερός όποιος μπορεί να μετέχει, μαθητής και μύστης, σε τέτοια περιπέτεια, που δεν σταματά μετά από κάθε προσγείωση, αλλά απλώς διακόπτεται προσωρινά. Το αεροπλανάκι, λικνιζόμενο και χοροπηδώντας, προσγειώνεται στο αεροδρόμιο της Σάμου και στον επιβάτη εκλύεται το περίεργο συναίσθημα της ασημαντότητάς μας, που διαδέχτηκε το μεγαλείο μιας επίπλαστης επικυριαρχίας, ενώσο ήμασταν ψηλά! Στο νησί του Πυθαγόρα θά ‘χουμε καιρό να ξεκουραστούμε και να προετοιμαστούμε για την επιστροφή. Άλλωστε ο επιβάτης έχει πολλά ακόμη να ρωτήσει, για το πώς καταφέραμε και βρήκαμε το νησί!
ΕΓΧΡΩΜΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΒΑΤΤΗΣ εργαστήρια έγχρωμης φωτογραφίας FOTAK ΒΑΤΤΗΣ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΥΣ Στο κέντρο, Βενιζέλου 43
25 Ditikos Mag v27.indd 25
13/12/2002, 7:37:39 ìì
áðüøåé ò áðüøåéò
áðüøåéò
ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ
τριάντα πέντε χρόνια απ' το πέρασμα στο μύθο Ο Ερνέστο Γκεβάρα ντε λα Σέρνα γεννήθηκε στις 146-1928 στο Ροσάριο της Αργεντινής. Πρωτότοκος γιος, πολυμελούς και ευκατάστατης οικογένειας αριστερών τάσεων, σπουδάζοντας Ιατρική στο Μπουένος Άιρες, ταξίδεψε σ’ όλη τη Λατινική Αμερική. Η πολιτική του δραστηριότητα ξεκινάει το 1954 στη Γουατεμάλα, την οποία εγκαταλείπει και πάει στην πόλη του Μεξικού, με κίνδυνο της ζωής του. Εκεί συνδέεται με Κουβανούς εξόριστους, και το 1955 γνωρίζει τον Φιντέλ Κάστρο. Στην πόλη του Μεξικού πήρε το παρατσούκλι "Τσε". Τον Δεκέμβρη του 1956 ο Τσε και οι σύντροφοι
Κι επειδή ...όλες οι επαναστάσεις καταλήγουν στην κατάκτηση της ανεγκέφαλης κυρίας, της εξουσίας, η οποία... ως γνωστόν δημιουργεί δίκαιο μακράν των επαναστατικών ονείρων, γιατί οι άνθρωποι που προκύπτουν απ' την επανάσταση, περιέχουν τα ίδια συστατικά με τους αποχωρήσαντες ή τους ηττηθέντες... τον Απρίλιο του 1965 ο Γκεβάρα άφησε πίσω του την επαναστατική ουτοπία της Κούβας, πέρασε απ' το Κονγκό, ξανά απ' την Κούβα, κι αφού δεν μπορούσε να ζήσει κατά πως πίστευε, πέρασε νωρίς στην αθανασία, δολοφονημένος στη Βολιβία στις 9-10-1967.
Ακόμη και οι φιλελεύθεροι εκείνοι κύκλοι, που δεν έτρεφαν μεγάλη συμπάθεια προς τα μαχητικά ιδανικά του όσο ζούσε, εξέφρασαν τη λύπη τους για το θάνατο του και το θαυμασμό τους για την ακεραιότητα του χαρακτήρα του και το πνεύμα αυτοθυσίας που τον διέκρινε.
του αποβιβάζονται στην Κούβα, όπου από γιατρός της ομάδας το 1957 γίνεται πρωτοκαπετάνιος του αντάρτικου στρατού. Το Γενάρη του 1959 σε αναγνώριση της συμβολής του στην απελευθέρωση της Κούβας, ο Γκεβάρα κηρύσσεται Κουβανός πολίτης, και γίνεται πρόεδρος της εθνικής τράπεζας, υπουργός βιομηχανίας, καθώς και βασικό στέλεχος του κομουνιστικού κόμματος Κούβας. Ο Τσε υπήρξε επιφανής εκπρόσωπος της Κούβας σ' όλο τον κόσμο.
Οι υποστηρικτές του Τσε του πιο ολοκληρωμένου ανθρώπου της εποχής μας όπως τον αποκάλεσε ο Γάλλος φιλόσοφος Ζαν Πωλ Σαρτρ, τον θεωρούν ως τον σημαντικότερο διανοούμενο και ενεργό πολιτικό στέλεχος στην Λατινική Αμερική, απ' την εποχή του Σ. Μπολιβάρ, ηγέτη του νοτιοαμερικανικού κινήματος ανεξαρτησίας. Δεν θα τον τοποθετήσουμε αμετάκλητα βάζοντάς τον σε καλούπι. Αυτό θα τον σκότωνε για δεύτερη φορά. Θα τον αφήσουμε έτσι σκιαγραφημένο σαν το παράδειγμα αδιάφθορου αντάρτη, που αποτέλεσε θέμα ενός από τα πλέον προβεβλημένα πορτρέτα στην ιστορία, συγκίνησε με την ανιδιοτελή αυτοθυσία του και παρέμεινε παράδειγμα ανθρώπου που απαρνείται τα θέλγητρα της εξουσίας. Αναπόφευκτο ορόσημο γι' αυτούς που θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. Κώστας Ν. Τσιόγκας tsiogkas @ otenet.gr Βιβλιογραφία 1. Ζαν Κορμιέ: Τσε Γκεβάρα, εκδ. Καστανιώτης 2002 2. Ο Τσε Γκεβάρα και το FBI, εκδ. Μαύρη Λίστα 1999 3. Λεύκωμα: CHE εικόνες μιας ζωής, εκδ. Μεταίχμιο 2001 4. Τσε Γκεβάρα: Ανταρτοπόλεμος, εκδ. Καρανάση 1977 5. Εφημερίδα Καθημερινή 27-10-2002 απ' όπου και το εντός " " κείμενο του Μ. Χατζηδάκη
ΓΝΩΘΙ ΜΑΘΩΝ του Σταύρου Χόη
Ελληνικός Τύπος Ο απλός πολίτης δεν ξέρει τίποτα για τις εφημερίδες. Απλά είναι αναγνώστης. Εγώ είμαι δημοσιογράφος, ξέρω τα πάντα γι’αυτές. Πρέπει να τα ξέρω. Είναι η δουλεία μου. Ξέρω επίσης ποιοι τις διαβάζουν. Το ΒΗΜΑ διαβάζεται από ανθρώπους που κυβερνούν την χώρα Τα ΝΕΑ από αυτούς που νομίζουν ότι κυβερνούν τη χώρα. Η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ διαβάζεται από αυτούς που νομίζουν ότι πρέπει να κυβερνούν τη χώρα. Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ διαβάζεται από αυτούς που νομίζουν ότι η χώρα θα’πρεπε να κυβερνιέται από μιαν άλλη χώρα. Το ΕΘΝΟΣ διαβάζεται από αυτούς που δεν ξέρουν ποιος κυβερνά την χώρα, αλλά είναι σίγουροι ότι κυβερνάνε λάθος. Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ διαβάζεται από τις γυναίκες αυτών που κυβερνάνε τη χώρα. Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ διαβάζεται από αυτούς που εξουσιάζουν τη χώρα. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ διαβάζεται από αυτούς που νομίζουν ότι η χώρα πρέπει να κυβερνιέται όπως κυβερνιόταν παλιά. Η ΧΩΡΑ διαβάζεται από ανθρώπους που ακόμα νομίζουν ότι η χώρα είναι κτήμα τους. Οι αναγνώστες της EXPRESS δεν ενδιαφέρονται για το ποιος κυβερνά την χώρα, αρκεί να έχει μεγάλα βυζιά.
“Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν τον κόσμον όλον κερδίσει ζημιωθεί δε την ψυχήν αυτού;” Και ποιος νοιάζεται για την ψυχή στις μέρες μας; Νοιάζεται κανείς για τον ψυχικό κόσμο; Ενδιαφέρεται κανείς για τη μοναξιά που περνά η ψυχή; Υπάρχει άραγε κάποιος που μπορεί να πει ότι έχει ψυχική επικοινωνία με άλλους ανθρώπους; Το κεντρικό μήνυμα που παίρνει ο άνθρωπος από τα μέσα διαστρέβλωσης της αλήθειας είναι το «ευ ζειν». Με πολύ δόλιο τρόπο έχει καλλιεργηθεί η αδιαφορία για ό,τι σημαντικό συμβαίνει δίπλα μας. Αδιαφορούμε για όλα, ακόμη και για πράγματα που μας αφορούν άμεσα. Σημασία έχει να περνάμε καλά. Τίποτε δεν μετρά σ' αυτή τη ζωή εκτός από τις απολαύσεις, τις ηδονές και την καλοπέραση. Η πνευματική υπόσταση του ανθρώπου καθυποτάσσεται στην ύλη. Τρόπος ζωής ο τζόγος, ο πλουτισμός με κάθε τρόπο. “Νέα εποχή” βλέπεις. Η εποχή που οι αδύναμοι, οι άρρωστοι, οι ηλικιωμένοι δεν έχουν θέση στη κοινωνία και στη ζωή. Λες κι εμείς δεν θα αρρωστήσουμε ποτέ, δεν θα περάσουμε δυσκολίες στη ζωή μας, δεν θα χρειαστούμε τη συμπαράσταση από συνανθρώπους μας, θα μείνουμε για πάντα νέοι, άφθοροι στο χρόνο. Καιρός είναι λοιπόν να αφυπνιστούμε, να ξυπνήσουμε από τον καταστροφικό λήθαργο, να αντιταχτούμε σ' αυτό τον χείμαρρο που οδηγεί στη καταστροφή κι εμάς και τα παιδιά μας. Κοινωνία χωρίς οράματα δεν έχει ελπίδα. Νεολαία χωρίς στόχους και ιδανικά είναι έρμαιο στη διάθεση των ανθρώπων που ρυθμίζουν τα δρώμενα. Αντίσταση λοιπόν με πίστη στο Θεό κι ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Γιώργος Κομελίδης
26 Ditikos Mag v27.indd 26
13/12/2002, 7:37:47 ìì
êéíçìáôïãñÜöïò - âßíôåï
êéíçìáôïãñÜöïò - âßíôåï
Παιδικές αρρώστιες
Γράφει ï Êþóôáò Ðïôáêßäçò
kostas@videoseven.gr
μη σου κολλήσει!
Χριστός γεννάτε σήμερον πατώντας μόνον play, οι ουρανοί προβάλλονται σε τούτη εδώ την οθόνη, εν το home cinema τίκτετε, εν φάτνη των αλόγων, ο βασιλεύς των DVD και ποιητής των vhs, εκ του Hollywood έρχονται 143 μάγοι με τα Oscar, φως λαμπερό video προβολέα τους οδηγεί κ.λ.π, κ.λ.π . Αν κάπως έτσι λετε τα κάλαντα, τότε σίγουρα έχετε πάθει το σύνδρομο του Χομσινεμίστα και χρειάζεστε άμεσα γιατρό. Τα ίδια συμπτώματα παρουσίαζα και εγώ πριν από αρκετά χρόνια. Ώσπου μία μέρα, παραμονή Χριστουγέννων είδα το μεγάλο όραμα. Θαύμα σας λεω. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή. Το πάθος μου για το σινεμά ξεκίνησε κάπου στα 12 μου χρόνια. Τότε τα σινεμά δεν επέτρεπαν την είσοδο σε ανήλικους χωρίς τη συνοδεία κάποιου ενήλικα και όπως καταλαβαίνετε τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα για έναν πιτσιρικά με κινηματογραφικές ανησυχίες. Μάταια προσπαθούσα να ορθώσω το ανάστημα μπας και ξεγελάσω τον κύριο του κισσέ και με περάσει τελικά στην αίθουσα. Οι γονείς μου μεγαλωμένοι διαφορετικά και υπό την πίεση του χρόνου, μόνο αυτό δεν είχαν στο μυαλό τους. Έτσι κι εγώ έβαλα σκοπό ζωής να μεταφέρω κάποια στιγμή την μαγεία του κινηματογράφου στο σπίτι μου. Τα πρώτα μου βήματα στο home cinema ήταν όταν παραμονή Χριστουγέννων ο πατέρας μου έφερε στο σπίτι μια κινηματογραφική μηχανή προβολής 8mm. Η πρώτη οθόνη, ένα κατάλευκο σεντόνι που άρον- άρον κρεμάστηκε απ’ το κουρτινόξυλο. Ανοίγοντας τη συσκευασία της μηχανής, προς μεγάλη μου έκπληξη βρίσκω ένα καρούλι (μπομπίνα) που στο κουτί της
φιγουράριζαν ένας καουμπόης και ένας σαμουράι. Ο τίτλος ήταν στ’ αγγλικά και δεν καταλάβαινα τι έλεγε. Άλλωστε ήταν το τελευταίο που μ’ ενδιέφερε εκείνη τη στιγμή. Βάζω λοιπόν μπρος τη μηχανή τοποθετώ το γεμάτο καρούλι στην μπροστά θέση, το κενό στην πίσω και σβήνουμε όλα τα φώτα. Το ένα καρούλι έστελνε με μανία την ταινία που ξετύλιγε σε ένα άλλο που με ιλιγγιώδη ταχύτητα τη ρουφούσε στο εσωτερικό του. Παρ όλα αυτά το πανί παράμενε κατάλευκο. Κάτι δεν πήγε καλά σκέφτηκα. Ώσπου ο ψυχραιμότερος όλων (ο πατέρας) άναψε τα φώτα και χαριτολογώντας μου λεει: Βλέπεις τίποτε παράξενο στη μηχανή; Ξανακοιτώ με μια πιο σχολαστική ματιά και τι να δω: ξέχασα να περάσω την ταινία από την ειδική οπή ώστε αυτή να προωθηθεί στο εσωτερικό του φακού προβολής. Έ! όλα τα δύσκολα σε μένα τα βάζετε. (είπα με το κεφάλι κατεβασμένο από ντροπή) Κι’ εγώ το ίδιο θα έκανα για πρώτη φορά (μου λεει ο πατέρας μου προσπαθώντας να μ’ ενθαρρύνει) Η δεύτερη προσπάθεια ήταν τελικά πετυχημένη Και ίδωμεν το φως το αληθινό. Ξάφνου μπροστά στα μάτια μου ξεδιπλώνονται τεράστιες εικόνες της άγριας δύσης, ινδιάνοι να κυνηγούν άμαξες, καουμπόηδες να πυροβολούν ιππεύοντας τα άλογα τους. Το μικρόβιο είχε ήδη προσβάλει τον οργανισμό μου. Το θαύμα έγινε. Είχα επιτέλους το δικό μου σινεμά. Και ξάφνου η καταστροφή. Η οθόνη ξαναπαίρνει το ψυχρό λευκό της χρώμα και κάτι καμένο μυρίζει στο χώρο. Η ταινία είχε μπλοκάρει και απ' τη θερμοκρασία που εκπέμπει η λάμπα της μηχανής, κάηκε. Η πρώτη μου ιδιωτική προβολή στέφθηκε με αγκάθινο στέφανο. Η απογοήτευση μεγάλη. Και τώρα τι κάνουμε; Σε λίγες μέρες (παραμονή πρωτοχρονιάς τώρα) πήραμε και τη δεύτερη ταινία μας που ήταν ένα καράτε με τον Μπρους Λη και αφού διορθώσαμε την καμένη πρώτη ταινία, μπορούσα πλέον να μιλάω για μια ιδιωτική ταινιοθήκη. Ο φόβος όμως μιας νέας πανωλεθρίας αιωρούταν στον αέρα της κάθε προβολής. Περάσανε δυο χρόνια και παραμονές Χριστουγέννων και πάλι, ο πατέρας μου έφερε ένα σφραγισμένο κουτί που έγραφέ απ’ έξω στα αγγλικά.: video player. Βρε πως προχωρά η τεχνολογία… με το πάτημα ενός κουμπιού και με μία μόνο κασέτα μπορούσαμε πλέον να βλέπουμε ταινίες εκ του ασφαλούς. Οι φόβοι μου άρχισαν να σιγά-σιγά σβήνουν. Τη θέση τους πήρε η μανία της συλλογής, και έτσι μετά από μερικά χρόνια κατάφερα να έχω μια πλούσια ταινιοθήκη. Με το πέρας του χρόνου (πάντα παραμονές Χριστουγέννων) το παλιό τεράστιο 2κέφαλο βίντεο έδωσε τη θέση του σε μικρότερο 6κέφαλο, η μονοφωνική τηλεόραση σε
Ç ÓÅËÉÄÁ ÅÉÍÁÉ ÐÑÏÓÖÏÑÁ ΤΟΥ:
Ditikos Mag v27.indd 27
Καλές γιορτές και καλά ψώνια. (ΨΩΝΙΑ) Είθε το νέο έτος να σας φέρει όσα πάντα λαχταρούσατε. Υ.Γ.1 Ο τίτλος της πρώτης μου ταινίας ήταν: Ο άσπρος, ο μαύρος, κι’ ο κίτρινος. Υ.Γ.2. Πατέρα σ’ ευχαριστώ που μου μετάδωσες αυτό τον υπέροχο ιό.
ενοικιάσεις • πωλήσεις: κασετών I vhs I dvd I playstation I internet
www.videoseven.gr θΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ • Διοικητήριο: Αγ. Δημητρίου 60 • Αμπελόκηποι: Φιλιππουπόλεως 59 • Ηλιούπολη: Μακρυγιάννη & Αγ. Λαύρας 2 • Συκιές: Επταπυργίου 82 • Εύοσμος: Μεγ. Αλεξάνδρου 83 • Κ. Τούμπα: Μ. Μπότσαρη 120 • Δελφών: Δελφών 4 • Όλγας: Β. Όλγας 101 • Βούλγαρη: Βούλγαρη 1 & Κηφισίας
στερεοφωνική με τελετέξ κι’ εγώ να βρίσκομαι σε μια καταναλωτική εγρήγορση. Πριν από 4 χρόνια απέκτησα και το πρώτο μου dvd player, και πάλι Χριστούγεννα, έτσι για να μη χαλάσω την παράδοση. Τον επόμενο χρόνο (μαντέψτε ποια περίοδο) το συνέδεσα με τον καινούριο μου πολυκάναλο ενισχυτή, τον παρεπόμενο με sub woofer κ.λ.π, κ.λ.π. Και τώρα που πλησιάζουν και πάλι οι γιορτές, σκέφτομαι να πραγματοποιήσω τελικά τη μεγάλη μου επιθυμία ώστε να αποκτήσω τον πολυπόθητο ιδιωτικό μου κινηματόγραφο (για πολλοστή φορά). Ναι, θα βάλω το ένα χέρι βαθιά στη τσέπη και το άλλο στην καρδία, ώστε να αποκτήσω έναν video projector. Τι να κάνω βρε παιδία, αυτές τις παιδικές αρρώστιες τις κουβαλάς πάνω σου μια ζωή. Και είναι και παραμονές Χριστουγέννων!
2310 517.063 727.384 640.605 637.580 705.008 912.584 812.960 889.286 402.598
ΑΛΥΣΙΔΑ ÊÁÔÁÓÔÇÌÁÔÙÍ "ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑΣ"
θΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ • Χαριλάου: Ν. Πλαστήρα 10 • Κορδελιό: Εθν. Αντιστάσεως 64 • Άνω Τούμπα: Γρ. Λαμπράκη 214 • Ρετζίκι: Παπανικολάου 114 • Μαρτίου: 25ης Μαρτίου 16 • Τριανδρία: Ελευθερίας 10 • Πολίχνη: Αγνώστου Στρατιώτη 80-82 • Νεάπολη: Ελ. Βενιζέλου 96 • Καλαμαριά: Μεταμορφώσεως 5
2310 330.316 760.497 989.061 675.551 402.879 989.494 587.711 672.762 486.584
ΠΕΡΑΙΑ • Αμπελοκήπων 21α ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ • 25ης Μαρτίου 23 ΙΩΑΝΝΙΝΑ • Σπ. Λάμπρου 53 ΒΟΛΟΣ • Κ. Καρτάλη 160 ΤΡΙΚΑΛΑ • Ασκληπιού 36
2392021.877 2463055.375 2651077.282 24210 53.705 24310 27.022
ΚΑΤΕΡΙΝΗ • ΚΟΖΑΝΗ • ΑΘΗΝΑ • Βριλήσσια: • Κάτω Πατήσια: • Άγ. Μελέτιος:
Εθν. Αντιστάσεως 21 Ι. Τράντα 8 Λεωφ. Πεντέλης 112-114 Αχαρνών 335 Αχαρνών 157
23510 46.466 24610 49.803 210 81.04.999-8 21.16.836 86.68.911
27
13/12/2002, 7:37:48 ìì
êéíçìáôïãñÜöïò
êéíçìáôñ ïãñÜ öï ò êéíçìáôñïãñÜöïò
Το μέλλον θα είναι… γυναίκα!
Γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης
Ελλλ η νικό ΣΣιινεμά Ελ νε μά , 2 0 0 2 : Υ πάρ χε ι φως στην Υπάρχε στ ην ά κ ρη τ ου ο υ τού νελ… νε λ … Λίγο
πριν την έλευση του χειμώνα ολοκληρώνεται το ετήσιο Φεστιβάλ Κινηματογράφου που διοργανώνεται στην πόλη μας. Λίγο πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς πάντα εμείς οι δυστυχείς που δεν είμαστε παιδιά, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια ολόκληρη χρονιά που πέρασε και κάνουμε τους απολογισμούς μας και τις ανασκοπήσεις μας. Συνδυάστε τα παραπάνω και αμέσως θα αντιληφθείτε το θέμα που θα μας απασχολήσει σε τούτο το άρθρο: ήταν καλή ή κακή η χρονιά για το ελληνικό σινεμά; Βέβαια και ο τίτλος δείχνει φως φανάρι με τι θα ασχοληθούμε αλλά, ας μην το σχολιάσουμε αυτό… Στο Πανόραμα Ελληνικών ταινιών λοιπόν του πρόσφατου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης παρακολουθήσαμε το σύνολο των ελληνικών ταινιών για το
ωργούλη, με μια πανέμορφη νέα ηθοποιό, την Μαρία Σολωμού, με το χαρακτηριστικό κυνικό χιούμορ κι όμως η ταινία δεν έκοψε εισιτήρια! Γενικά φέτος, καμία ταινία δεν τα πήγε καλά στα ταμεία. Το «Εφάπαξ» του Νίκου Ζαπατίνα τα κατάφερε αναλογικά καλύτερα, διαθέτοντας τον Πέτρο Φιλιππίδη στον κεντρικό ρόλο και υπό την μορφή της πάντα δημοφιλούς σεξοκωμωδίας. Τα νούμερα πάντως του «Safe sex» μάλλον δεν θα τα δούμε ποτέ ξανά στη χώρα μας… Άλλη ταινία από αυτές που προβλήθηκαν στις αίθουσες ήταν και το «Αύριο θα ‘ναι αργά» της Λάγιας Γιούργου, πάλι με τον Αλέξη Γεωργούλη στον κεντρικό ρόλο, που θα μπορούσε να είναι ενδιαφέρουσα αν δεν «βούλιαζε» κάτω από την ολοφάνερη φθήνια της. Η πλέον αξιόλογη από τις ταινίες που δοκιμάστηκαν στις αίθουσες πριν την προβολή τους στο Φεστιβάλ ήταν το «Αλεξάνδρεια» της Μαρίας Ηλιού, μια κατασκευαστικά άψογη ταινία, με πανέμορφη μουσική και φωτογραφία, η οποία μάλιστα τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ενδυματολογίας. Ήδη, από τις 5 ταινίες που προαναφέραμε, οι 2 είναι σκηνοθετημένες από γυναίκες. Συνολικά, από τις 23 μεγάλου μήκους ελληνικές ταινίες της χρονιάς (μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ) οι 8 είναι σκηνοθετημένες από γυναίκες! Και οι ταινίες που κέρδισαν βραβεία και εντυπώσεις ήταν επίσης σκηνοθετημένες από γυναίκες! Μιλάμε για τις ταινίες «Θα το μετανιώ-
με αρκετό παράλογο χιούμορ και επιρροές από το underground ανεξάρτητο αμερικάνικο σινεμά, που, όμως, στο δεύτερο μισό της (με το τροχόσπιτο – μπαρ) «χάνει τη μπάλα» και γίνεται ένας αδιάφορος, κακοφορμισμένος συρφετός. Περιμένουμε πάντως με ενδιαφέρον τη δεύτερη ταινία του νεαρού σκηνοθέτη. Δύσκολοι αποχαιρετισμοί: ο μπαμπάς μου της Πέννυς Παναγιωτοπούλου: μια από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες της χρονιάς! Ευαισθησία, ποίηση και τρυφερότητα, με εντελώς γήινο και καθόλου «δήθεν» τρόπο, μίλησαν κατευθείαν στην καρδιά μας. Ο μικρός Γιώργος Καραγιάννης συγκίνησε με το αυθόρμητο παίξιμό του. Η ταινία τιμήθηκε με δύο Κρατικά Βραβεία Ποιότητας: 2ο Βραβείο ταινίας μυθοπλασίας και πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη. Θα το μετανιώσεις της Κατερίνας Ευαγγελάκου: γλυκύτατη ταινία που κερδίζει πόντους για το καλογραμμένο της σενάριο και τις πολύ καλές ερμηνείες του σπουδαίου καστ. Ήταν ο θριαμβευτής των Κρατικών Βραβείων Ποιότητας, καθώς κέρδισε 6 από αυτά: 1ο Βραβείο ταινίας μυθοπλασίας, σκηνοθεσίας (εξ ημισείας με το Νίκο Νικολαΐδη), σεναρίου, α’ γυναικείου ρόλου (για τη Μάνια Παπαδημητρίου), β’ γυναικείου ρόλου (για την Υβόννη Μαλτέζου) και μακιγιάζ. Προσωπική μας γνώμη: κάποια από τα βραβεία ήταν υπερβολικά…
Δύσκολοι αποχαιρετισμοί: ο μπαμπάς μου
σωτήριο έτος 2002. Ή, καλύτερα, σχεδόν το σύνολο. Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος επέλεξε για άλλη μια φορά να μην «εμφανίσει» την τελευταία του ταινία «Κουράστηκα να σκοτώνω τους αγαπητικούς σου» στο Φεστιβάλ. Σπουδαίος σκηνοθέτης κι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς ο Παναγιωτόπουλος ποτέ δεν τα πήγαινε καλά με το Φεστιβάλ. Και τα βραβεία (έστω κι αν αυτά ονομάζονται πια Κρατικά Βραβεία Ποιότητας) δεν τα χρειάζεται… Πάντως, ο κόσμος δεν έσπευσε να δει την ταινία. Ένα νουάρ με καταπληκτική σκηνοθεσία και σινεφίλ αναφορές που χωλαίνει, όμως, στο σενάριο. Θαυμάζουμε, πάντως, τον Παναγιωτόπουλο γιατί τηρεί την υπόσχεσή του να γυρίζει κάθε χρόνο μία ταινία. Και όλοι ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι να γυρίζει κάποιος ταινίες στη χώρα μας… Από τις ταινίες που παρουσιάστηκαν στο Φεστιβάλ, κάποιες είχαν ήδη δοκιμαστεί στο εμπορικό κύκλωμα, συγκεκριμένα τέσσερις. Ο Νίκος Περάκης με τη «Φούσκα» του προφήτευσε ουσιαστικά τα γεγονότα που σαν χιονοστιβάδα κυρίευσαν το καλοκαίρι μας: μια κωμωδία με θέμα την τρομοκρατία, με έναν δημοφιλέστατο νεαρό πρωταγωνιστή, τον Αλέξη Γε-
σεις» της Κατερίνας Ευαγγελάκου και το «Δύσκολοι αποχαιρετισμοί: ο μπαμπάς μου» της Πέννυς Παναγιωτοπούλου. Ας ρίξουμε τώρα, όμως, μια συνοπτική ματιά σε καθεμιά από τις ταινίες ξεχωριστά (με αλφαβητική σειρά): Γύρω γύρω όλοι του Γιάννη Δράκου: πολύ ενδιαφέρουσα νεανική trash ταινία, αλήτικη και άναρχη,
Ο χαμένος τα παίρνει όλα
Ο βασιλιάς του Νίκου Γραμματικού: για μας, η καλύτερη από τις ελληνικές ταινίες της χρονιάς! Ο Γραμματικός, μέσω της ιστορίας του Βαγγέλη που προσπαθεί να ξεφύγει από τη ζωή του συναντώντας την αντίδραση των πάντων, κάνει ένα σχόλιο για την κοινωνία της Ελλάδας, δίνοντας θρησκευτικές διαστάσεις στην ταινία. Κέρδισε 4 Κρατικά Βραβεία Ποιότητας: 3ο Βραβείο ταινίας μυθοπλασίας, α’ ανδρικού ρόλου (για τον Βαγγέλη Μουρίκη), σκηνογραφίας και ήχου.
28 Ditikos Mag v27.indd 28
13/12/2002, 7:37:52 ìì
êéíçìáôñïãñ Üöïò êéíçìáôñïãñÜöïò
êéíçìáôïãñÜöïò
Ο χαμένος τα παίρνει όλα του Νίκου Νικολαΐδη: περιμέναμε περισσότερα από τον αγαπημένο μας σκηνοθέτη. Τούτη η ταινία είναι σαφώς καλύτερη από την προηγούμενή του, «Θα σε δω στην κόλαση αγάπη μου», απέχει όμως πολύ ακόμα και από τις πιο μέτριες ταινίες του. Φαίνεται εγκλωβισμένος στις εμμονές του… Καλός ο Αγγελάκας στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Η ταινία κέρδισε 2 Κρατικά Βραβεία Ποιότητας: σκηνοθεσίας (εξ ημισείας με την Κατερίνα Ευαγγελάκου) και φωτογραφίας.
Ανδρουλάκη, η πολύ ενδιαφέρουσα αυτή ταινία χαντακώνεται από τις κακές ερμηνείες των ηθοποιών της που φαίνεται να μην πιστεύουν καθόλου τους ρόλους τους…
Όνειρα γλυκά του Παντελή Παγουλάτου: συμπαθητικό μελόδραμα με καλή διαχείριση του υλικού, δυνατές ερμηνείες από τους ηθοποιούς (με κορυφαία εκείνη του Γιάννη Φέρτη) αλλά και μια τηλεοπτική σκηνοθεσία που δεν αναδεικνύει την ταινία.
Στη σκιά του Λέμι Κόσιον
Ο κόσμος ξανά του Νίκου Κορνήλιου: ταινία καλών προθέσεων και έξυπνης σκηνοθετικής προσέγγισης, με μερικές πολύ όμορφες εικόνες, η εμμονή της όμως σε σύμβολα, εντέλει αποδυναμώνει το τελικό αποτέλεσμα.
Όσο υπάρχει αλκοόλ του Δημήτρη Μακρή: με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία και μια προσπάθεια καταγγελίας της πολιτικής των νεοδεξιών της Ευρώπης, η ταινία μένει σε επίπεδο προθέσεων και αφήνει την αίσθηση του ανολοκλήρωτου. Πάμε για ένα ούζο της Κλεώνης Φλέσσα: γυναικεία ταινία με έξυπνες ιδέες αλλά ισχνό τελικό αποτέλεσμα. Από τις πιο αδύναμες στιγμές του φεστιβάλ. Παρά λίγο, παρά πέντε, παρά τρίχα της Στέλλας Θεοδωράκη: κρίμα. Όταν θέλεις να τα πεις όλα, χάνεις το μέτρο και γίνεσαι βαρύγδουπος και βαρετός. Τώρα, γιατί η ταινία κέρδισε το Κρατικό Βραβείο Ποιότητας για το μοντάζ της, δεν ξέρω να σας απαντήσω… Στη σκιά του Λέμι Κόσιον του Νίκου Ζερβού: τόσο πολλές γνώσεις για το σινεμά, τέτοια σινεφιλία και όμως, τόσο κακές ταινίες… Κλου της ταινίας, η εμφάνιση του Βαγγέλη Ρωχάμη!
Lilly’s story
Lilly’s story του Ροβήρου Μανθούλη: άψογη κατασκευαστικά σπονδυλωτή ταινία που αν έβρισκε καλύτερο τρόπο να ενώσει τις επιμέρους ιστορίες της και περιόριζε τον αριθμό τους, θα ήταν εξαιρετική. Κέρδισε 2 Κρατικά Βραβεία Ποιότητας: β’ ανδρικού ρόλου (για τον Μηνά Χατζησάββα) και μουσικής (για τον Νίκο Μαμαγκάκη). Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα! Εντέλει, όμως, και σε πείσμα των διάφορων Κασσάνδρων, το νέο ελληνικό σινεμά, παρά τα πολλαπλά και καίρια προβλήματά του, φαίνεται να βρίσκει πια το δρόμο του. Το 2003 διαφαίνεται περισσότερο αισιόδοξο…
Το μυστικό του Νοέμβρη του Τάκη Παπαγιαννίδη: βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μίμη
Το μυστικό του Νοέμβρη
áíáëáμâÜíουμε πÜóçς öýóεως εκäçëώóεéς äéáθÝôουμε äύο áßθουóες
AíοéκôÜ MεóçμÝρé - BρÜäυ Iáôροý Γωγοýóç 15 (ΠÜρκο TερψéθÝáς) Aμπεëüκçποé - Óôáροýποëç Tçë: 663.585 / 607.111
29 Ditikos Mag v27.indd 29
13/12/2002, 7:37:56 ìì
ôáîßäé
ôáîßäé
Στην Εσθονία, το διαμάντι της Βαλτικής Τέλη Οκτωβρίου και το «Δυτικώς» ντύνεται χοντρά, παίρνοντας για άλλη μια φορά τα … όρη και τα βουνά της ευρωπαϊκής ηπείρου, αυτή τη φορά επισκεπτόμενο την Εσθονία, μια χώρα που δεν υπήρχε καν στο… χάρτη πριν το 1991
Εσθονία,
τι είναι και πού πέφτει; Εντάξει λόγω αγάπης για τη γεωγραφία ήξερα ότι είναι μια από τις τρεις Βαλτικές -και πρώην Σοβιετικές- δημοκρατίες. Από κει και πέρα τίποτε άλλο, πλην βεβαίως του ότι ο φετινός διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision έγινε στην πρωτεύουσά της. Το στοιχείο του άγνωστου σε συνδυασμό με το ότι στην περίπτωση της Εσθονίας μιλάμε για ένα νέο κράτος-ταξιδιωτικό προορισμό, ήταν λόγοι αρκετοί για να πω το ναι σε μια δημοσιογραφική αποστολή στη χώρα. Η προσέγγιση της αποτέλεσε σχεδόν ολοήμερη διαδικασία, αφού το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας Τάλιν, δε συνδέεται ακόμη με πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Έτσι στα τέλη Οκτωβρίου ταξίδεψα αεροπορικώς από τη Θεσσαλονίκη στο Σκίπολ του Άμστερνταμ, από εκεί στο αεροδρόμιο Βάντα του χιονισμένου ήδη Ελσίνκι (-5 βαθμοί Κελσίου) και στη συνέχεια διέσχισα τη Βαλτική με το ταχύτατο νορβηγικό καταμαράν, φτάνοντας σε μιάμιση ώρα στο λιμάνι του Τάλιν, στη νότια πλευρά του κόλπου της Φινλανδίας.
Εσθονία και ιστορία: Πέρασε πολλά! Εάν έφτανα στην Εσθονία πριν τις 20 Αυγούστου του 1991, η σφραγίδα εισόδου στο διαβατήριό μου δεν θα έγραφε Eesti (Εσθονία) αλλά… USSR, αφού η Εσθονία μέχρι τότε δεν ήταν παρά μία από τις δεκάδες δημοκρατίες της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ. Έχοντας περάσει προηγουμένως από τα χέρια Δανών, Σουηδών, Γερμανών και άλλων «επισκεπτών»-κατακτητών, οι Εσθονοί ένιωσαν τι θα πει ανεξάρτητο κράτος μόλις το διάστημα 1918-1940. Από τότε και μέχρι το 1991 (με την τριετή εξαίρεση 1941-44 της γερμανικής κατοχής), η Εσθονία αποτέλεσε τμήμα της ΕΣΣΔ, ως αποτέλεσμα του Συμφώνου MolotovRibbentrop, με το οποίο ο Χίτλερ και ο Στάλιν μοίρασαν τα ευρωπαϊκά κράτη, εν είδη… τραπουλόχαρτων. Το 1988 ξεκίνησε στη σοβιετοκρατούμενη τότε Εσθονία η «Τραγουδιστή Επανάσταση», μέσα από την καθοδήγηση συγγραφέων και διανοούμενων, η οποία επέφερε στις 20 Αυγούστου 1991 την πολυπόθητη ανεξαρτησία για τους Εσθονούς. Στα 11 αυτά καλοκαίρια που μεσολάβησαν από τότε, η ολιγάριθμη (1,5 εκατομμύριο κάτοικοι) μικροκαμωμένη (45.000 τ.χλμ.) Εσθονία δεν άφησε ούτε μια μέρα να πάει χαμένη. Η χώρα καθημερινά ενσωματώνεται ολοένα και περισσότερο στην ευρωπαϊκή οικο-
ραμική θέα προς το λιμάνι και τη νέα πόλη. Μικρά γραφικά καφέ με κεριά και τζάκια, μπαράκια που σερβίρουν την περίφημη Εσθονική μπύρα Saku και τη βότκα Viru Valge (οι Εσθονοί εξάγουν βότκα ακόμη και στην πρωτεύουσα της βότκα, τη Ρωσία!), υπόγειες πετρόκτιστες γκαλερί σε κτίσματα με έντονα χρώματα και κοκκινο-μπορτντώ κεραμοσκεπές, αποτέλεσαν μερικά από τα πρόσκαιρα «καταφύγιά» μας για την αντιμετώπιση του κρύου, πριν να φτάσουμε στην πλατεία του Δημαρχείου. Εδώ δεσπόζει το καλύτερα διατηρημένο Γοτθικού τύπου δημαρχείο στη Β.Ευρώπη και το παλιότερο φαρμακείο στον κόσμο, το οποίο βρίσκεται σε συνεχή λειτουργία από το 1422 (70 χρόνια πριν την ανακάλυψη της Αμερικής από το Χριστόφορο Κολόμβο!) μέχρι σήμερα. Η πλατεία ήταν τόπος συνάντησης των εμπόρων της Βαλτικής, αλλά ήταν ενίοτε και τόπος δημόσιων… εκτελέσεων, φυσικά αιώνες πριν.
γένεια, της οποίας (Ευρωπαϊκή Ένωση) αναμένεται να γίνει επίσημο μέλος -πιθανότατα- το 2004.
Το διαμάντι του Τάλιν: Η παλιά πόλη Η παλιά πόλη θεωρείται ως η καλύτερα διατηρημένη μεσαιωνική πόλη της Β.Ευρώπης, (είναι ενταγμένη στην παγκόσμια λίστα πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO). Περπατώντας κανείς στα πέτρινα καλντερίμια της, διαπιστώνει ότι σχεδόν τίποτα δεν έχει αλλάξει από τη «Χρυσή εποχή» του Τάλιν (14ος-16ος αιώνας), όταν η πόλη άνθισε ως σημαντικό λιμάνι της Βαλτικής, κατά τη διάρκεια της Χανσεατικής περιόδου. Σ’αυτό βοήθησε, παραδόξως, και η Σοβιετική κατοχή της πόλης, μας λέει η ξεναγός μας Ulle, αφού την περίοδο εκείνη παρόλο που η συντήρηση των μεσαιωνικών θησαυρών ήταν ανύπαρκτη, δεν σημειώθηκαν -λόγω οικονομικής στασιμότητας- μεγάλα αναπτυξιακά έργα που θα μπορούσαν να αλλοιώσουν τη φυσιογνωμία της. Μια παλιά πόλη χτισμένη σε λόφους, η οποία περιβάλλεται από αμυντικό τείχος δύο χιλιομέτρων και 26 πύργους. Μέσα στη μεγάλη έκταση της μεσαιωνικής πόλης, περπατήσαμε χωρίς το άγχος των αυτοκινήτων, φωτογραφίζοντας εκκλησίες (την Oleviste από το 1200 ή την Toomkirik και τον περίλαμπρο ρωσικό ορθόδοξο καθεδρικό), το κάστρο Toompea, κατασκευασμένο από Δανούς και Γερμανούς κατακτητές και πολλά υπόγεια περάσματα και μικρές αυλές με πανο-
Η νέα πόλη: Προς το μέλλον, κρατώντας σημάδια του παρελθόντος Χωρίς να λείπουν οι γοητευτικές γωνιές και συνοικίες, δεν θα λέγαμε ότι η νέα πόλη αποτελεί το πιο δυνατό
χαρτί του Τάλιν. Τα σταλινικής τεχνοτροπίας γκριζωπά κτίσματα και κατοικίες, αποτελούν μια υπαρκτή πραγματικότητα. Η πόλη βρίσκεται σήμερα σ’ένα δημιουργικό οικοδομικό οργασμό, με πανύψηλα γυάλινα κτίρια, λειτουργικά εμπορικά κέντρα και συνεχή προσθήκη νέων υποδομών, όπως δρόμοι, καφέ και εστιατόρια, ξενοδοχεία και συνεδριακά κέντρα. Όπως μας είπε χαρακτηριστικά ένας κάτοικος «έχουν γίνει τόσες αλλαγές την τελευταία πενταετία, όσες δεν έγιναν τα τελευταία 100 χρόνια». Πάντως οι δημοτικές αρχές της πόλης έκριναν σκόπιμο να μη διαγράψουν το σοβιετικό τμήμα της ιστορίας της πόλης, όπως αυτό αποτυπώθηκε σε διάφορα μνημεία, μη θέλοντας -εκτός των άλλων- να έρθουν σε πόλωση με το όχι ευκαταφρόνητο 40% των συμπολιτών τους, οι οποίοι είναι ρωσικής καταγωγής (αυτοί ή οι γονείς τους είχαν εγκατασταθεί επί ΕΣΣΔ για να διευθύνουν τις βιομηχανικές μονάδες που δημιούργησαν οι Σοβιετικοί). Αυτό που πραγματικά εντυπωσιάζει, είναι η εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες: περισσότερο από το 50% των Εσθονών χρησιμοποιεί Η/Υ και διαθέτει κινητό τηλέφωνο, ενώ ένα 35% χρησιμοποιεί το διαδίκτυο. Οι επαφές μας με ανθρώπους του υπουργείου εξωτερικών και του εσθονικού γραφείου τουρισμού, μας έφεραν απέναντι σε
30 Ditikos Mag v27.indd 30
13/12/2002, 7:37:58 ìì
ôá îßäé ôáîßäé
ôáîßäé κείμενο Δάνος Δανιηλίδης (bdd@med.auth.gr)
öùôïãñáößåò Áíäñïíßêç Êáñáðáíáãéþôïõ
The Great Wall Chinese Restaurant
πολύγλωσσους και άριστα καταρτισμένους τεχνοκράτες και σωστά οργανωμένες υπηρεσίες. Οι Εσθονοί δείχνουν να είναι πολύ κοντά ως εξωτερική εμφάνιση, συνήθειες (φαγητό κλπ.), πολιτιστικές επιρροές και νοοτροπία στους Σκανδιναβούς γείτονές τους, σαν να μην υπήρξε ποτέ η 60χρονη και πλέον σοβιετική κυριαρχία. Η Εσθονική επαρχία Είχαμε την ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε εκδρομή στην εσθονική ύπαιθρο. Αν και οι καιρικές συνθήκες δεν ήταν οι καλύτερες (συννεφιές και χιονόπτωση), οι παραστάσεις από τις μετακινήσεις στα βορειοανατολικά της χώρας ήταν πολλές και ποικίλες. Βρεθήκαμε σε απόσταση 80 χλμ. από το Τάλιν, στην περιοχή που βρίσκονται μερικές από τις πλέον φημισμένες επαύλεις της χώρας, Vihula, Palmse και Sagadi, των Γερμανών γαιοκτημόνων του μεσαίωνα, μέσα στο Εθνικό Πάρκο Lahemaa. Οι επαρχιακοί δρόμοι σε γενικές γραμμές βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τους ελληνικούς, ενώ το φυσικό ανάγλυφο της περιοχής χαρακτηρίζεται από πεδιάδες (το ψηλότερο «βουνό» στη χώρα είναι γύρω στα 300μ.!), μερικές διάσπαρτες λίμνες και πολλά
και το επίσης παραθαλάσσιο καπετανέικο -και γι’αυτό πλούσιο- χωριό Kasmu. Δύο στοιχεία προσέχει κανείς
Σας περιμένουμε στον πεζόδρομο του Ευόσμου, Παύλου Μελά 3, ή μπορείτε να τα γευτείτε στο σπίτι σας με ένα τηλεφώνημα στο 2310-700.561
δάση, κυρίως ελάτων. Οι επαύλεις (δεκάδες «βασιλικά» διακοσμημένα δωμάτια, με αμέτρητα τζάκια, πιάνο και έργα τέχνης αξίας) και οι μεγαλόπρεποι κήποι που τις «συνοδεύουν» (με λιμνούλες, καταρράκτες, παγκάκια, πηγάδια κλπ) οφείλουν να βρίσκονται σε καλή κατάσταση, αν και δεν υπάρχουν πάντα οι πόροι (βλέπετε εδώ δεν υπάρχουν -ακόμη- κοινοτικά κονδύλια), μια και αποτελούν δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Πέρα από τις επαύλεις, η εμπειρία του Εθνικού Πάρκου και ιδιαίτερα του αειφορικού τρόπου διαχείρισής του, ήταν σημαντική. Σε μια Ελλάδα όπου δυστυχώς τα περισσότερα Εθνικά Πάρκα κατ’ όνομα μόνο είναι Εθνικά, στην Εσθονία είδαμε ένα άρτια οργανωμένο Κέντρο Πληροφόρησης του Πάρκου, το μουσείο Αυτοκινήτου, πλήθος μονοπατιών με σήμανση σχετικά με την χλωρίδα και πανίδα της περιοχής και κυρίως μια ελεγχόμενη οικοτουριστική ανάπτυξη, με πλήθος από ήπιες δραστηριότητες (ποδηλασία, παρατήρηση πουλιών, πεζοπορία, ελεγχόμενο κάμπινγκ, ράφτινγκ, κανόε-καγιάκ), παραδοσιακούς ξύλινους ξενώνες και ταβερνάκια, σ’ένα από τα οποία γευτήκαμε ποικιλία ψαρικών της βόρειας θάλασσας και -απροσδόκητα πολλών- σαλατικών. Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε το παραδοσιακό ψαροχώρι Altja, με το κοινόχρηστο ξύλινο κτίσμα εναπόθεσης των διχτυών όλων των ψαράδων
στο Kasmu, εκτός από τα έντονα βαμμένα σπίτια του. Το ένα είναι το πολύ ενδιαφέρον ναυτικό μουσείο που έστησε ένας ιδιώτης βιολόγος μέσα στον παλιό ρώσικο στρατώνα, όπου και… μένει μαζί με την οικογένειά του, ενώ το άλλο είναι ο παράκτιος τεράστιος σοβιετικός πύργος παρατήρησης, πάνω από τον οποίο νυχθημερόν οι Ρώσοι στρατιώτες πρόσεχαν μη τυχόν και δραπετεύσει κανένας Εσθονός προς τις απέναντι φινλανδικές ακτές. Όμως αυτές οι εποχές φαντάζουν πολύ μακρινές για την Εσθονία, η οποία κοιτάζει με αυτοπεποίθηση στο μέλλον. Αξίζει να αφεθεί κανείς στην πρόκληση της νέας αυτής ευρωπαϊκής χώρας, με μια επιπλέον για τους Έλληνες πρόκληση: το 15%-20% φθηνότερο από την Ελλάδα κόστος ζωής. TOURIST INFO: www.tallinn.ee www.visitestonia.com
Σινικό Τείχος Κιν έ ζι κο Εστ ι ατ όρι ο
31 Ditikos Mag v27.indd 31
13/12/2002, 7:38:05 ìì
ðïäÞëáôï
ðïäÞëáôï
Ξέρεις Ποδήλατο;
Σχολιάζει ο Λευτέρης Ακριτίδης
Γιατί σε αυτή την ερώτηση όλοι χαμογελούν, γελούν ή ξεκαρδίζονται; Μήπως επειδή μας θυμίζει το πιο διασκεδαστικό πράγμα στον κόσμο, το ποδήλατό μας; Θέσαμε τις παρακάτω ερωτήσεις: • • • •
Ξέρεις ποδήλατο; Από πότε; Είχε βοηθητικές στην αρχή; Πως ήταν; (το ποδήλατο, η εμπειρία)
Ιδού ορισμένες απαντήσεις: ΚΩΣΤΑΣ: • Ναι • Από παλιά όταν ήμουν πιτσιρίκι • Και βέβαια είχε, να μην είχε; • Ήταν άσπρο, μικρό σαν ΒΜΧ-άκι. ΔΗΜΗΤΡΑ • Ξέρω • Ο παππούς μου έλεγε «έλα-έλα» κι εγώ πήγαινα. • Δεν έπεσα ποτέ (;;;) • Ήταν κόκκινο-μπορντό
ΑΡΙΣΤΟΣ • Ξέρω • Έμαθα αργά, όταν ήμουν 6η Δημοτικού με 1η Γυμνασίου • (Εμπειρία): Καταπληκτική, σαν μια Mercedes. • (Πως): Ο ένας έσπρωχνε, ο άλλος ανέβαινε πάνω, δύο-δύο μαθαίναμε ΧΡΥΣΑ • Ξέρω • 4η Δημοτικού • Τσακίστηκα πάνω σε κάτι τριανταφυλλιές • Τι κερδίζω…;
Άλλες ιστορίες: «Ο πατέρας μου έστρωνε στο δρόμο μπροστά μου πέτρες και εγώ έπρεπε να τις φτάνω μια-μια. Δεν θα έπρεπε ποτέ να κοιτάω την μπροστινή ρόδα, έτσι δεν θα έπεφτα, έλεγε. Έπρεπε να κοιτάω μακριά.» «Έπεσα όταν ξαφνικά είδα ένα φίδι. Έσπασα το χέρι μου. Κανείς δε με πίστεψε ότι είδα φίδι, όλοι έλεγαν πως ντρεπόμουν που έπεσα και βρήκα μια δικαιολογία,
ΑΝΝΑ • Ναι • Πρώτη φορά ήμουν 6 χρονών • Έμαθα κατευθείαν • Ήταν πορτοκαλί, δώρο του νουνού μου ;;;; • • • •
Ναι Όταν ήμουν μικρή Μια βοηθητική Ήταν το πρώτο πράγμα που κατάφερνα, έτσι αισθανόμουν
για να κάνω την ιστορία πιο… ηρωική! Εσύ με πιστεύεις; Μια άλλη φορά που με κυνηγούσε ένα τετράποδο, έσπασα το πόδι μου…» Στείλτε και σεις την προσωπική σας ιστορία στη διεύθυνση «Ο ποδηλάτης» Βενιζέλου 115, Αμπελόκηποι Θεσσαλονίκης ή στο mail: info@podilatis.gr, και μπείτε στην κλήρωση για ένα ποδήλατο STATUS και 100 δωρεάν συνδρομές για ένα χρόνο στον Γ.Σ. Ελευθερίου Κορδελιού.
Πάμε Αγώνες
Με απόλυτη επιτυχία έγιναν οι ποδηλατικοί αγώνες που διοργάνωσε ο Δήμος Ελευθερίου Κορδελιού, σε συνεργασία με την ποδηλατική ομάδα του. Στον αγώνα συμμετείχαν αθλητές από όλη την Ελλάδα, μιας και ο αγώνας αυτός συμπεριλαμβάνεται στο καλαντάρι της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ποδηλασίας και είναι ένας από τους καλύτερους οργανωτικά αγώνες πανελλαδικά. Τους αγώνες παρακολούθησε πλήθος κόσμου από το Κορδελιό. Αυτή τη χρονιά είχε έναν παραπάνω λόγο να συμβεί αυτό, εφόσον συμμετείχαν αθλητές από την τοπική ομάδα και μάλιστα με αξιώσεις… Οι ατμόσφαιρα που δημιούργησαν οι φίλαθλοι ήταν εκπληκτική, κάτι που βοήθησε πολύ τους αθλητές της τοπικής ομάδας. Στην κατηγορία των παμπαίδων,
ΣΟΦΙΑ • Ναι ξέρω • Όταν ήμουν παιδάκι • Έμαθα κατευθείαν
ο πρωταθλητής και φαβορί του αγώνα Βασίλης Καραμάνης έφτασε με άνεση στον τελικό. Έναν τελικό που ήταν καταπληκτικός και ξεσήκωσε τους φιλάθλους, όπου ο Καραμάνης απέδειξε ότι δίκαια κατέκτησε το πρωτάθλημα. Η συνέχεια δόθηκε στην κατηγορία των μίνι. Εκεί όλοι περίμεναν να δουν τι θα κάνει ένας άλλος πολύ καλός αθλητής της ομάδας. Εδώ ο ανταγωνισμός ήταν πιο μεγάλος, αλλά ο Χρήστος Ιωάννου απέδειξε ότι μπορεί και έφτασε με αξιώσεις στον τελικό. Πήρε… φωτιά το Κορδελιό!!! Κυπελλούχος και νικητής και σε αυτή την κατηγορία, αθλητής της ομάδας του Δήμου Ελευθερίου Κορδελιού. Πολύ καλή επίδοση είχαν επίσης και όλοι οι άλλοι αθλητές της ομάδας.
Ποδηλατοδρόμιο Απίστευτο!! Ξεκίνησαν επιτέλους τα έργα στο Ε.Α.Κ. (Αθλητικό Πάρκο ΕΚΟ) κατασκευής πίστας ποδηλασίας. Ένα έργο, όνειρο πολλών χρόνων, γίνεται επιτέλους πραγματικότητα. Συγχαρητήρια στον Δήμαρχο. Ας ελπίσουμε πως δεν θα κολλήσει πάλι το έργο…
www.podilatis.gr
ãéá ü,ôé áöïñÜ ôï ÐïäÞëáôï
32 Ditikos Mag v27.indd 32
13/12/2002, 7:38:37 ìì
õãåßá
õãåßá
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Συμβουλές για «νου εν σώματι υγιή»
Ο οργανισμός μας χρειάζεται τροφές που πολλές φορές δεν τις περιέχει το καθημερινό μας διαιτολόγιο, είτε γιατί δεν μας αρέσουν, είτε γιατί απλά αμελούμε την διατροφή μας. Οι διατροφικές συνήθειες είναι το Α και το Ω της καλής Ζωής και Υγείας. Μια καλή ζυγαριά για εσάς και μια για τα τρόφιμά σας είναι τα μόνα έξοδα που θα κάνετε για ένα αισιόδοξο
ξεκίνημα. Στη συνέχεια ένας καθρέφτης θα σας έκανε να θαυμάζετε το σώμα που κρύβεται τώρα μέσα σας. Γιατί έτσι είναι! Το κρύβετε απλώς και με τις κατάλληλες προϋποθέσεις θα το εμφανίσετε! Λίγες πολύτιμες συμβουλές από τη στήλη του περιοδικού για δίαιτα με εγγυημένα αποτελέσματα.
με μέλι. Για τους μανιακούς του καφέ, που τον πίνουν γλυκό, θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν την ζάχαρη με ασπαρτάμη, την γνωστή σε όλους μας ζαχαρίνη.
Πως πρέπει να τρώμε
Πως πρέπει να μαγειρεύουμε Ένα σημαντικό σημείο για υγιές σώμα, είναι και ο τρόπος που μαγειρεύουμε και τρώμε. Θα πρέπει να ασχοληθείτε λίγο παραπάνω με τη μαγειρική για να συνηθίσετε. Απλώς αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη και να δημιουργείτε. Ελάχιστα λιπαρά και αρκετά μπαχαρικά θα σας δώσουν μια άλλη γεύση στο πιάτο σας. Το λάδι σαφώς απαραίτητο, αλλά καλύτερα να το τρώτε ωμό και πάντα με μέτρο (2 με 3 κουταλάκια του γλυκού ημερησίως). Όσο μπορείτε να καταναλώνετε μικρή ποσότητα άλατος. Και φυσικά δεν θα παραλείψουμε την γλυκιά και ύπουλη ζάχαρη που υπάρχει παντού! Μια καλή ποσότητα είναι 1 με 2 κουταλιές του γλυκού ημερησίως, και επειδή όλοι αγαπάμε τις γλυκιές γεύσεις θα μπορούσατε να την αντικαταστήσετε
Θα πρέπει αρχικά να θυμάστε πως δεν πρέπει να τρώτε γρήγορα (λαίμαργα), διότι έτσι δεν καταλαβαίνετε πότε έχετε χορτάσει. Αυτό συμβαίνει γιατί ο εγκέφαλος δεν προλαβαίνει να πάρει το μήνυμα του κορεσμού κι εσείς συνεχίζετε να τρώτε. Γι’αυτό λοιπόν όσο πιο αργά, τόσο το καλύτερο. Θα αναρωτηθείτε ίσως τώρα πως θα το καταφέρετε αυτό από τη στιγμή που θα τρώτε πιο λίγο από πρώτα και άρα θα νιώθετε περισσότερο πεινασμένοι. Δεν θα αφήνετε ποτέ λοιπόν τα γεύματά σας να ξεπερνούν τις έξι ώρες, αλλά να φροντίζετε πάντα να τρώτε πριν περάσουν τέσσερις ώρες μεταξύ δύο γευμάτων. Φαγητό λοιπόν μεταξύ τεσσάρων και έξι ωρών. Φρούτα θα ήταν καλό να τρώτε μισή ώρα πριν το γεύμα ή τρεις ώρες μετά.
κάτι ακόμα: μην λέτε από Δευτέρα αρχίζω δίαιτα. Από σήμερα!! Από σήμερα λοιπόν μια καινούργια αρχή, για μια καινούργια ζωή!
Μικρές ανταμοιβές Ύστερα από τις πρώτες επιτυχίες στον τομέα του αδυνατίσματος, μην ξεχνάτε να κάνετε μικρά δώρα στον εαυτό σας, όπως κάποια ρούχα που δεν περιμένατε ποτέ ότι θα μπορούσαν να σας κάνουν! Ο καθρέφτης θα πρέπει να γίνει πια σύμμαχος και όχι εχθρός και αυστηρός κριτής σας! Καλή αρχή λοιπόν, όχι από Δευτέρα, αλλά από σήμερα. Κλεί-
Νερό, νερό, νερό! Ενάμιση με δύο λίτρα ημερησίως κάνει θαύματα! Θα δείτε και από μόνοι σας πόσο καλά θα νιώθετε μετά από 15 με 20 μέρες. Το νερό κατά έναν περίεργο τρόπο σε κάνει να νιώθεις ευεξία. Άλλωστε είναι και το μόνο πράγμα που μπορείτε να καταναλώνετε άφοβα.
Αλκοόλ με μέτρο
νοντας, σας θυμίζουμε πως εάν όλα τα παραπάνω συνδυαζόταν με γυμναστική, αυτό θα ήταν και ό,τι καλύτερο για τη σωματική σας υγεία.
Μιας και μιλάμε για υγρά, ας πούμε και λίγα λόγια για το αλκοόλ. Κάποιες φορές, λόγω… περιστάσεων, μπορεί να είμαστε αναγκασμένοι να καταναλώσουμε αλκοόλ. Αν βρεθείτε σε τέτοια στιγμή, μην αγχώνεστε! 2 με 3 ποτά την εβδομάδα επιτρέπονται. Όμως και εδώ μπορούμε να κάνουμε έξυπνες επιλογές, όπως είναι το κρασί ή η μπύρα, που περιέχουν θρεπτικά συστατικά. Αποφύγετε για παράδειγμα το λικέρ ή το ουίσκι, που περιέχουν άφθονη ζάχαρη.
Μη βιάζεστε να αδυνατίσετε Μην περιμένετε να δείτε αποτελέσματα από τη μια μέρα στην άλλη. Αν το κάνετε αυτό, τότε ήδη έχετε χάσει το παιχνίδι της δίαιτας. Όλα θέλουν το χρόνο τους, έτσι και ο οργανισμός μας θέλει και αυτός τον δικό του. Αργά αλλά σταθερά θα φτάσετε εκεί που πρέπει. Μην επηρεάζεστε από «όμορφα λόγια» για δίαιτες 10 κιλών σε 10 μέρες! Αυτό θα σήμαινε κίνδυνο καταστροφής της υγείας. Και
Η σελίδα είναι ευγενική προσφορά του γυμναστηρίου:
Σμύρνης 39 Εύοσμος
33 Ditikos Mag v27.indd 33
13/12/2002, 7:38:42 ìì
ïéêïíïìßá
ïéêïíïìßá
Γράφει η Διαλεχτή Φωτοπούλου, οικονομολόγος
Να δικτυωθούμε;
Τα συν και πλην του ηλεκτρονικού εμπορίου
«ΔΙΚΤΥΩΘΕΙΤΕ» μας προτρέπει το Υπουργείο Ανάπτυξης μέσω του ομώνυμου προγράμματος που χορηγείται από το Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (http://www.go-online.gr). Το πρόγραμμα αυτό έχει ως στόχο να εισάγει 50.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις στο χώρο του διαδικτύου (internet) με σκοπό να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει οικονομική ενίσχυση για την προμήθεια υπολογιστικών συστημάτων και υπηρεσιών (hardware- software) καθώς και εκπαιδευτιΤι σημαίνει όμως για μια μικρομεσαία επιχείρηση να μπει στο χώρο του διαδικτύου, ποια είναι τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει και πως μπορεί να προστατευθεί από αυτά; Ας δούμε όμως πρώτα τι προσφέρει το διαδίκτυο. Το internet είναι ένας τεράστιος κόμβος ηλεκτρονικών πληροφοριών για την ενημέρωση, την ψυγαγωγία, την επικοινωνία και την κάθε είδους συναλλαγή μεταξύ των χρηστών σε όλο τον κόσμο. Η αύξηση των χρηστών του internet είναι αλματώδης, και παράλληλα με αυτήν, αυξάνεται και η δύναμη του ηλεκτρονικού εμπορίου (e-commerce). Το ηλεκτρονικό εμπόριο δεν είναι τίποτε άλλο παρά η εμπορική συναλλαγή μεταξύ μιας επιχείρησης και ενός καταναλωτή με τη βοήθεια των πληροφοριακών συστημάτων. Μια εταιρία, δημιουργώντας το δικό της δικτυακό τόπο (internet site) δημιουργεί αυτόματα ένα σημείο πώλησης. Τα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας ενέργειας είναι φανερά. Πρώτα απ’όλα αποτελεί την καλύτερη ίσως μορφή διαφήμισης. Έχει το πιο χαμηλό κόστος, είναι η πιο περιεκτική και μπορεί να αναβαθμίζεται συνεχώς. Επίσης μέσω του διαδικτύου μπορεί να γίνει η πιο αποτελεσματική έρευνα αγοράς για κάποιο νέο προϊόν ή υπηρεσία, προβάλλοντας το και αξιολογώντας στη συνέχεια την απήχηση του. Επιπλέον, η χρήση του ηλεκτρονικού εμπορίου προσφέρει άμεση και γρήγορη πρόσβαση στους καταναλωτές οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στην επιχείρηση να απευθυνθεί σε ένα πολύ μεγάλο αγοραστικό κοινό εκτός της περιοχής στην οποία λειτουργεί, να παρέχει άμεση εξυπηρέτηση στους αγοραστές και να βελτιώνει την επικοινωνία. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση των πωλήσεων και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Αρκεί να αναφέρουμε πως υπολογίζεται ότι τα κέρδη που θα αποφέρει το ηλεκτρονικό εμπόριο παγκόσμια μέχρι το τέλος του 2002 θα φθάνουν τα 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια (σύμφωνα με την έρευνα “Real Numbers Behind Net Profits” της Active Media Inc. στην Αμερική).
κή στήριξη με τη δημιουργία ενός κόμβου πληροφοριών (σε συνεργασία με εκπαιδευτικά ιδρύματα), για την ενημέρωση και καθοδήγηση των επιχειρήσεων. Ήδη έχει ολοκληρωθεί η 3η από τις πέντε φάσεις του προγράμματος και πολλές επιχειρήσεις κάνουν χρήση της επιχορήγησης του. Στο νομό Θεσσαλονίκης ο αριθμός των επιχειρήσεων αυτών αγγίζει τις 2132 ενώ ο αριθμός των αιτήσεων αυξάνεται σημαντικά.
Υπάρχουν όμως και αρκετοί προβληματισμοί για την αποτελεσματικότητα του ηλεκτρονικού εμπορίου. Συγκεκριμένα, πολλοί καταναλωτές δεν προτιμούν το ηλεκτρονικό εμπόριο διότι δεν μπορούν να αξιολογήσουν την ποιότητα του προϊόντος. Ένας ακόμη λόγος είναι ότι δεν έχουν όλοι γρήγορη και αποτελεσματική πρόσβαση στο διαδίκτυο ενώ κάποιοι δυσκολεύονται στο να αναζητούν κάποιο συγκεκριμένο προϊόν από τις μηχανές αναζήτησης.
Το σημαντικότερο ό μ ω ς πρόβλημα είναι η αξιοπιστία και η ασφάλεια των συναλλαγών. Γενικά οι καταναλωτές είναι επιφυλακτικοί στο να δώσουν προσωπικές τους πληροφορίες σε μια ηλεκτρονική συναλλαγή (όπως τον αριθμό της πιστωτικής τους κάρτας) με το φόβο ότι θα χρησιμοποιηθούν και για άλλους σκοπούς, ή ότι δεν θα έχουν κάποια απόδειξη για τη συναλλαγή αυτή. Αυτή η επιφυλακτικότητα δεν είναι παράλογη. Έχουν σημειωθεί αρκετά κρούσματα κλοπής στο διαδίκτυο και μεγάλο ποσοστό από αυτές οφείλεται στο γεγονός ότι μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε κάποιο νομοθετικό πλαίσιο για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Το νομοθετικό κενό καλυπτόταν εν μέρει από το νόμο περί «Προστασίας των Ευαίσθητων Προσωπικών Δεδομένων» και το νόμο περί «Πώλησης από Απόσταση» αλλά μόλις το 2000 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε συγκεκριμένη οδηγία για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Επίσης, μόλις φέτος διεξάγεται στην Ελλάδα το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για
το Ηλεκτρονικό Έγκλημα. Παρόλα αυτά, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως εάν παρθούν τα σωστά μέτρα, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές μέσω πιστωτικής κάρτας καθώς και η προστασία λοιπών προσωπικών δεδομένων είναι απολύτως ασφαλής. Αρκεί από τη μία οι επιχειρήσεις να εφαρμόσουν δικλίδες ασφαλείας, και από την άλλη οι καταναλωτές να είναι επιλεκτικοί στο που δίνουν τις πληροφορίες τους. Για παράδειγμα σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εμπιστευθούν ένα δικτυακό τόπο μιας εταιρίας που δεν δίνει σαφείς πληροφορίες για το ποια είναι, που εδρεύει, και ποιοι είναι οι υπεύθυνοι της. Κλείνοντας συμπεραίνουμε το εξής: Το ηλεκτρονικό εμπόριο δίνει τη δυνα-
τότητα σε μικρές επιχειρήσεις να εκμεταλλευτούν τα αγοραστικά και διαφημιστικά πλεονεκτήματα που μέχρι πρότινος είχαν στην αποκλειστικότητα τους οι μεγάλες επιχειρήσεις. Έτσι, σε κάποιες περιπτώσεις, μια μικρή επιχείρηση μπορεί να ανταγωνιστεί μία πολυεθνική, κάτι που δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει στον «εκτός δικτύου» κόσμο. Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή και μελέτη στο πως θα στηθεί ένας δικτυακός τόπος έτσι ώστε να είναι αποτελεσματικός, εύχρηστος, να κερδίζει την αξιοπιστία των αγοραστών, και πάνω από όλα να είναι ασφαλής. Δικτυωθείτε λοιπόν, αλλά φροντίστε να δικτυωθείτε σωστά!
34 Ditikos Mag v27.indd 34
13/12/2002, 7:38:45 ìì
KT185-00-12/12/02 Ditikos Mag v27.indd 35
13/12/2002, 7:38:47 ìì
âéâë ßï âéâëßï
âéâëßï
ÂÉÂËÉÏ ÐÁÑÏÕÓÉÁÓÇ Ο έρωτας στην Κρήτη είναι μελαγχολικός Λουδοβίκος των Ανωγείων Ιανός Ο Μελωδός
«Το όνομά μου είναι Γιώργης Δραμουντάνης. Το Λουδοβίκος των Ανωγείων το ακούω σαν διεύθυνση. Τη μάνα μου τη λένε Λουλουδιά και τον πατέρα μου Βασίλη. Είμαστε έξι αδέλφια. Εγώ είμαι ο δεύτερος. Ο Νίκος, ο Μανώλης, ο Γιάννης, η Μαίρη και ο Δημήτρης. Ένα μεσημέρι είχα πάει τον Μάνο με το παλιό ντεσεβώ στη «Μεγάλη Βρεταννία», όπου είχε συνάντηση με τον Νίκο Γκάτσο και κάθισα μαζί τους. Η ώρα περνούσε με σιωπή και λόγο. Κάποια στιγμή ο Νίκος Γκάτσος θέλησε να μάθει για τα ριζίτικα τραγούδια, για την Κρήτη, για τα Ανώγεια. Με άκουγε για αρκετή ώρα με προσοχή. «Λουδοβίκε γράφεις;», ρώτησε. «Όχι, κύριε Γκάτσο». «Κι όμως εσύ πρέπει να γράφεις», είπε κοιτάζοντας τον Μάνο σοβαρά. Έτσι πήρα το θράσος που χρειαζόμουν και άρχισα να γράφω τραγούδια». Τα λόγια αυτά αποτελούν τα πρώτα γραπτά σημειώματα του Λουδοβίκου των Ανωγείων, στο βιβλίο, που φέρει τον τίτλο «Ο Έρωτας στην Κρήτη είναι μελαγχολικός». Είναι το πρώτο της σειράς «Ιανός ο Μελωδός» και περιλαμβάνει όλα τα τραγούδια του γνωστού τραγουδοποιού. Στις 173 σελίδες του εντάσσονται περισσότερα από εκατό τραγούδια, προερχόμενα από τους ακόλουθους δίσκους: «Τα Μοιρολόγια», «Ο Έρωτας στην Κρήτη είναι μελαγχολικός», «Ο Χαϊνης», «Το Μεϊντάνι», «Χαρματούσα», «Πύλη της άμμου», «Το όχι αποκοιμήθηκε στην αγκαλιά του ναι», «Τέσσερις δρόμοι για τον Ερωτόκριτο», «Άνοιξα μανταρίνι και σε θυμήθηκα» και «Η γιορτή των ανέμων». Τα περισσότερα τραγούδια συνοδεύονται από σύντομους προλόγους, που προετοιμάζουν τον αναγνώστη για το περιεχόμενό τους και από παρτιτούρες, που φιλοτέχνησε ο συνθέτης- ενορχηστρωτής Γεώργιος Παυλάκος. Ο θάνατος, η αγάπη, ο πόνος και οι καημοί, κυριαρχούν στους στίχους και υποβάλλουν με ρεαλιστικές και συμβολικές εικόνες αισθήματα πικρίας, μοναξιάς και υπαρξιακής αγωνίας. Τα μοιρολόγια αποπνέουν μελαγχολική διάθεση και έντονη συναισθηματική φόρτιση. Εντύπωση προκαλούν οι τίτλοι των τραγουδιών και το περιεχόμενο των στίχων, που είναι εμπνευσμένο από παραδόσεις, μύθους και αληθινές ιστορίες της Κρήτης. Η χαρακτηριστική απλότητα των στίχων, η νοηματική συνέχεια και ο έντεχνος συνδυασμός τους, προσδίδουν ένα άρτιο εννοιολογικό αποτέλεσμα. Ο ίδιος αναφέρει: «… έμαθα από μικρός πως οι μεγάλες στιγμές ανήκουν στο τραγούδι. και ο θάνατος ίσως είναι η μεγαλύτερη. Το μοιρολόγι είναι το πιο βαθύ τραγούδι αγάπης, γιατί δεν έχει προσποίηση…». Οι στίχοι διαποτισμένοι από έναν υποβλητικό λυρισμό, μελοποιήθηκαν και χάρισαν στο κοινό τραγούδια μοναδικής καλλιτεχνικής αξίας. Το βιβλίο περιλαμβάνει ακόμη, δύο κείμενα του Μάνου Χατζηδάκη, ένα επεξηγηματικό γλωσσάριο, φωτογραφίες της Nelly’s, που ανήκουν στο φωτογραφικό αρχείο του Μουσείου Μπενάκη και μερικούς εύστοχους «Λουδοβίκειους» σχολιασμούς. Ιωάννα Μπάμπη
ΤΕΛΟΣ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΥ ΑΡΤΖΑΝΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ Πρόκειται για μια ιστορία που εκτυλίσσεται στη Θεσσαλονίκη, δοσμένη με μια διάθεση περιπετειώδη. Η Έλλη Πάππου, είναι μια αρχαιολόγος που επιστρέφει στην Θεσσαλονίκη με σκοπό να ανακαλύψει τα δώρα του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Μανουήλ Α' για τους Ιταλούς συμμάχους που δεν έφτασαν ποτέ στον προορισμό τους, αλλά θάφτηκαν από τους στρατιώτες που τα μετέφεραν, στην Ανατολική Μακεδονία. Ψάχνοντας να βρει την απάντηση, θα έρθει αντιμέτωπη με το μυστήριο της ζωής της. ΑΝΤΙΘΑΛΑΣΣΑ ΑΝΤΖΕΛΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ Μετά την «Ανταρκτική» και το «Άνοιγμα της μύτης», η Άντζελα Δημητρακάκη επιστρέφει με την Αντιθάλασσα, ένα πολυδιάστατο, ονειρικά αυτοκαταστρεφόμενο κόσμο, όπου η μυθιστορηματική αφήγηση συνιστά παράλληλα μια κριτική στα τεχνάσματα της σύγχρονης λογοτεχνίας. Οροθετώντας ένα πλαίσιο κοινωνικών ανταγωνισμών στο οποίο οι ήρωες προτείνουν συχνά τη φαντασία τους ως έσχατη μορφή αντίστασης και θυμίζοντας συχνά ένα κωμικοτραγικό ψυχαναλυτικό παραμύθι, η πλοκή εκτυλίσσεται με ρυθμούς που εκθέτουν της επίμονη παρουσία της πραγματικότητας. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ ΓΚΕΤΖ ΝΤΕΝΙ Ένα υπέροχο ιστορικό μυθιστόρημα εξελισσόμενο στην καρδιά της Γαλλικής Επανάστασης. Η επιχείρηση Μεσημβρία γίνεται μια «πολεμική» αποστολή. Οι αστρονόμοι σκαρφαλώνουν σε καμπαναριά, πύργους, βουνά. Κρύβονται από τους χωροφύλακες, τα μπλόκα, τους Μαυριτανούς πειρατές. Οι άδειες ελεύθερης κυκλοφορίας τους, προκαλούν υποψίες, τους νομίζουν κατάσκοπους, βασιλόφρονες εμιγκρέδες, τσαρλατάνους, μάγους. Ο Ντελάμπρ, καθαιρείται από την Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας και ο Μεσέν, εξορισμένος στην Ιταλία, στοιχειώνεται από τη σκέψη του να έκανε λάθος στις μετρήσεις του στη Βαρκελώνη. ΤΟ ΓΕΡΑΚΙ ΤΗΣ ΜΑΛΤΑΣ ΧΑΜΕΤ ΝΤΑΣΙΕΛ Ένας θησαυρός που γι’ αυτόν αξίζει να φτάσεις στο φόνο. Ένας αμφιλεγόμενος ιδιωτικός ντετέκτιβ, ο Σαμ Σπέιντ, με τον δικό του κώδικα ηθικής. Ένας απατεώνας που μυρίζει λεβάντα, ο Τζόελ Κάιρο, ένας χοντρός άντρας ονόματι Γκάτμαν και η Μπρίτζιντ Ο’ Σόνεσι, μια όμορφη προκλητική γυναίκα που κανείς δεν μπορεί να εμπιστευτεί. Αυτά είναι τα συστατικά της ιστορίας του Ντάσιελ Χάμετ, η οποία γοήτευσε τρεις γενιές αναγνωστών. Η ΜΕΡΑ ΠΟΥ Η ΑΜΕΡΙΚΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΗΚΕ ΖΑΡΚΑΔΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Έντεκα μικρές ιστορίες για αυτά που μας συμβαίνουν ή πρόκειται να μας συμβούν: Η μέρα που η Αμερική εξαφανίστηκε. Ένας τηλεοπτικός αστέρας ενώνει τις δυνάμεις του με τον ηγέτη μιας θρησκευτικής σέκτας με σκοπό να αλλάξουν το κλίμα της Γης. Δυο παιδιά ανακαλύπτουν τη φιλία μέσα από τις παράξενες εφευρέσεις ενός επισκέπτη από την Αφροδίτη. Ένας άγγελος κλέβει το όνειρο του τελευταίου ανθρώπου, κ.ά ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΑ ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΝΙΖΙΝΣΚΥ Η πρώτη πλήρης μετάφραση στα ελληνικά και η πρώτη που περιλαμβάνει το Τέταρτο Τετράδιο, γραμμένο στην αρχή της ψύχωσης, ακολουθώντας την Πρώτη Παγκόσμια Έκδοση χωρίς περικοπές του 1995. Περιλαμβάνει τις τελευταίες διαυγείς σκέψεις του Νιζίνσκυ, για τον Θεό, το σεξ, τον πόλεμο και την φύση του κόσμου, καθώς επίσης και για τη δική του κατεστραμμένη ζωή.
H ÓÅËÉÄÁ ÅÉÍÁÉ ÅÕÃÅÍÉÊÇ ÐÑÏÓÖÏÑÁ ÔÏÕ ÂÉÂËÉÏÐÙËÅÉÏÕ - GALLERY IANOÓ • ΦΙΛΛΙΠΟΥΠΟΛΕΩΣ 57, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ •ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 7, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ • ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ 24, ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ •Δ.Ε.Θ. - ΗΕLEXPO - ΕΙΣΟΔΟΣ Χ.Α.Ν.Θ. •25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 45
HËEKTPONIKO BIBËIOÐÙËEIO - www.ianos.gr
36 Ditikos Mag v27.indd 36
13/12/2002, 7:38:48 ìì
âéâë ßï âéâëßï
âéâëßï
ÂÉÂËÉÏ ÐÁÑÏÕÓÉÁÓÇ Μ.Π.Α.! Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΑΡΣΙΑ
ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΟΤΤΑΣ Εκδόσεις ΑΡΧΕΤΥΠΟ Ο Βασίλης Νόττας διδάκτωρ κοινωνιολόγος και αρχιτέκτων μηχανικός, διδάσκει Κοινωνιολογία των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στο έργο του αυτό, και δια στόματος και χειρός του Ανωνύμου Ενός, καταγράφει ένα αξιόπιστο χρονικό των Εσχάτων Ημερών. Των ημερών εκείνων όπου οι άνθρωποι έχουν ξεκόψει από τη Φύση, έχουν περιχαράξει τη Σκέψη και έχουν, μακάριοι, επαναπαυτεί στην αγκαλιά της παγκοσμιοποιημένης, καταναλωτικής τους «δημοκρατίας». Την ίδια στιγμή, στα βάθη της Κόλασης, οι εκσυγχρονιστές Νεοδαίμονες μαγειρεύουν εξέγερση και ετοιμάζονται να κατεδαφίσουν τον κόσμο. Όμως, εδώ έχουν να αντιμετωπίσουν ένα σοβαρό πρόβλημα: τους όρους της Αρχικής Σύμβασης που προβλέπουν την πραγματοποίηση Μιας και μόνο Μιάς Ανταρσίας, η οποία όμως έχει ήδη γίνει και έχει καταγραφεί ως η «Μεγάλη Παλαιά Ανταρσία», η περίφημη «Μ.Π.Α.!» των Γραφών. Οι τρεις νεαροί φοιτητές που έχουν αναλάβει να ερευνήσουν το θέμα, καθώς και οι μεγαλύτεροι παλιοί φίλοι που τους βοηθούν, μπλέκουν σε συναρπαστικές αλλά κι επικίνδυνες περιπέτειες. Ένα μυθιστόρημα φαντασίας, ένα παιχνίδι με τις ατελείωτες εκφραστικές δυνατότητες της γλώσσας, που έρχεται να προστεθεί στην πρώτη του δουλειά συγγραφής περιπετειώδους μυθιστορίας, που κυκλοφόρησε με τίτλο Το Πολυτεχνείο Τρέμει. Απολαύστε το διαβρωτικό χιούμορ του και διαβάστε πίσω από τις αράδες του τη σύγχρονη και μελλούμενη πραγματικότητα.
ΑΠΑΝΤΑ Εκδόσεις ΖΗΤΡΟΣ
ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΣΦΥΡΙΔΗΣ Εκδόσεις IANOΣ Ο συγγραφέας Περικλής Σφυρίδης στο πρόσφατο βιβλίο του, παρουσιάζει μια συλλογή από τεχνοκριτικά κείμενά του, που δημοσιεύτηκαν στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο, καθώς και σε καταλόγους εκθέσεων, τα τελευταία είκοσι χρόνια (1980-2000). Τα κείμενα αναφέρονται σε καλλιτέχνες της Θεσσαλονίκης και σε εκθέσεις, που φιλοξενήθηκαν σε διάφορους εικαστικούς χώρους της πόλης. Ένα προλογικό σημείωμα του συγγραφέα προϊδεάζει τον αναγνώστη για το περιεχόμενο του βιβλίου. Περισσότεροι από διακόσιοι καλλιτέχνες εντάσσονται στα κριτικά σημειώματα του κ. Σφυρίδη, στα οποία παρουσιάζονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ζωγραφικής τους, η θεματογραφία τους, οι αισθητικές αξίες της εικαστικής τους δραστηριότητας. Τα κείμενα του συγγραφέα διακρίνονται από ευκρίνεια και διαύγεια νοημάτων, χωρίς υπερβολές και δυσνόητους όρους. Ο ίδιος αναφέρει ότι: «… οι εκθέσεις ζωγραφικής και οι διάφορες άλλες εικαστικές εκδηλώσεις είναι σημαντικές για την καλλιέργεια της πολιτιστικής ζωής του τόπου. Μόνο που γρήγορα ξεχνιούνται αν δεν υπάρξει η δυνατότητα της έντυπης καταχώρησής τους σε κάποιο βιβλίο ή λεύκωμα, για να γίνουν κτήμα ενός ευρύτερου κοινού. Πιστεύω ότι ύστερα από τα δύο βιβλία μου «Οι καλλιτέχνες της “Διαγωνίου”» και «Δώδεκα ζωγράφοι της Θεσσαλονίκης», ήρθε η σειρά και του βιβλίου αυτού, να προσθέσει το λιθαράκι του στην προβολή του έργου των καλλιτεχνών της Θεσσαλονίκης». Ο Περικλής Σφυρίδης έχει γράψει τα βιβλία: Η αφίσα 1977, Χωρίς αντίκρισμα 1980, Το Τίμημα 1982, Κούφια λόγια 1984, Τίμημα χωρίς αντίκρισμα 1986, Μισθός ανθυπιάτρου 1987, Μεταμόσχευση νεφρού 2000, Εσωτερική υπόθεση 2002 κ.ά. Έχει ασχοληθεί επίσης και με την ποίηση και έχει δημοσιεύσει μελέτες και ανθολογίες για την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Το βιβλίο συμπληρώνεται από ένα ευρετήριο ονομάτων και από την παράθεση 76 ζωγραφικών έργων. Ιωάννα Μπάμπη
Ο καθηγητής φιλοσοφίας Τάσος Φάλκος-Αρβανιτάκης, ερευνά στο βιβλίο, που φέρει τον τίτλο “Ηράκλειτος -Άπαντα”, το σύνολο των αποσπασμάτων του ηρακλείτειου λόγου και των μαρτυριών, που διατυπώθηκαν για το φιλόσοφο και τη σκέψη του. Το βιβλίο διαρθρώνεται σε επτά θεματικά πεδία και περιλαμβάνει ένα ενδιαφέρον προλογικό σημείωμα του κ. Αρβανιτάκη, στοιχεία για τη ζωή και τη διδασκαλία του προσωκρατικού φιλοσόφου, από τα αποσπάσματα που διασώθηκαν, τη σχετική μελέτη του Άγγλου μελετητή W.K.C. Guthrie, βιβλιογραφικές αναφορές και το επίμετρο του κ. Χριστοδούλου. Στην πρώτη θεματική ενότητα εντάσσονται πληροφοριακά στοιχεία για τη γέννηση, τον χρόνο ακμής και τους τρόπους της διδασκαλίας του Ηρακλείτου, τα οποία προέρχονται από διανοητές της αρχαιότητας, όπως τον Διογένη Λαέρτιο, τον γεωγράφο Στράβωνα, τον Αριστοτέλη, τον Γαληνό, τον Πλάτωνα, τον Πλούταρχο, τον Κλήμη, τον Πολύβιο και άλλους. Στον Ηράκλειτο ανήκει η γνωστή φράση “Τα πάντα ρει” κατά την οποία πρέσβευε, ότι όλα βρίσκονται σε συνεχή μεταβολή και ότι η μονιμότητα και η ακινησία χαρακτηρίζουν τους νεκρούς. Οι μεταφορές, τα παράδοξα, οι αρχαϊκοί γραμματικοί και συντακτικοί τύποι αποτελούν τα κύρια γνωρίσματα των λόγων του. Οι φιλοσοφικές θέσεις του διακρίνονται από νοηματική αυτονομία, από προφητική και κριτική διάθεση. Ο κ. Αρβανιτάκης ξεκινάει τον πρόλογό του με την ακόλουθη παράγραφο: “όταν ρώτησαν τον Σωκράτη πώς του φάνηκε το βιβλίο του Ηράκλειτου, απάντησε ότι όσα κατάλαβε του φάνηκαν “γενναία”, δηλαδή στοχασμοί ευγενικού, τολμηρού και μεγαλόψυχου ανθρώπου. Υπέθεσε “γενναία ” ήταν και όσα δεν κατάλαβε. Και πρόσθεσε ότι για να τα καταλάβεις πρέπει να μπορείς να κάνεις βουτιές σε μεγάλα βάθη…” Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει και ο αναγνώστης, μετά την ολοκλήρωση της μελέτης. Το βιβλίο ανήκει στη σειρά “Αρχαίοι Συγγραφείς”. Ιωάννα Μπάμπη
Ο διωγμός της εθνικής αντίστασης συνεχίζεται μέχρι σήμερα ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ Εκδόσεις ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣ «Μετά τη Βάρκιζα, σαν άρχισε το όργιο του διωγμού της Εθνικής Αντίστασης, εξαπλώθηκε και στο νομό μας. «Οι νόμιμες κυβερνητικές αρχές» με τα τανκς του Σκόμπυ και το 101 τάγμα της Εθνοφυλακής «καταλάμβαναν» την μια μετά την άλλη, τις πόλεις της Αν. Μακεδονίας και Θράκης. Όλη τους η μανία στρέφονταν ενάντια στις οργανώσεις της Εθνικής Αντίστασης, ενάντια στους αγωνιστές της. Με τη φωτιά και το σίδερο ήθελαν να σβήσουν, να εξαφανίσουν την Εθνική Αντίσταση. Ιδιαίτερη μανία είχαν για τον νομό Έβρου, γιατί είχε μαζικές οργανώσεις, Εθνικής Αντίστασης… Στα ξερονήσια στην αρχή και αργότερα σε πολλά νησιά του Αιγαίου εξορίζονταν δεκάδες χιλιάδες αγωνιστές της Αντίστασης… Η καθημερινή εξαντλητική δουλειά, ο υποσιτισμός, από το άθλιο συσσίτιο με σάπια τρόφιμα, το αλμυρό νερό, η ανύπαρκτη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ο καυτερός ήλιος του καλοκαιριού, η υγρασία και το κρύο του χειμώνα ροκανίζουν τις σάρκες και την υγεία των αγωνιστών…». Το κείμενο, που προηγήθηκε, ανήκει στο βιβλίο, που φέρει τον τίτλο «Ο διωγμός της Εθνικής Αντίστασης συνεχίζεται μέχρι σήμερα». Η συγκεκριμένη έκδοση είναι ένα «οδοιπορικό» στις φυλακές της Ελλάδας από το 1945 έως το 1966, γραμμένο από τον πολιτικό κρατούμενο Μανώλη Πασχαλίδη. Ο κ. Πασχαλίδης περιγράφει με έντονο αφηγηματικό ύφος τις ζοφερές σελίδες της ελληνικής ιστορίας, εκείνης της χρονικής περιόδου, που περιελάμβανε βασανιστήρια, εκβιασμούς, προδοσίες, σκηνοθετημένες κατηγορίες, εφιαλτικές ανακρίσεις. Τα απαράδεκτα κελιά των μελλοθάνατων, οι δίκες των στελεχών του Ε.Α.Μ., οι μαζικές συλλήψεις για εξορία, οι υποκριτικές συμπεριφορές, οι απεργίες πείνας, συνθέτουν την προσωπική μαρτυρία του συγγραφέα. Ο ίδιος, ως πολιτικός κρατούμενος, παραθέτει τα γεγονότα και εντοπίζει τις αιτίες, που οδήγησαν στο διχασμό των Ελλήνων. Στο βιβλίο αναφέρεται, ότι ο Μανώλης Πασχαλίδης συνελήφθη δύο φορές στην Κατοχή από τους Γερμανούς. Ήταν οργανωτής των Εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων την περίοδο της Κατοχής, στο Τρίγωνο. Μετά την Απελευθέρωση ήταν μέλος της Π.Ε. του Κομμουνιστικού Κόμματος και γραμματέας της Νομαρχιακής επιτροπής του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Στις σελίδες του βιβλίου, οι οποίες έχουν τη μορφή ημερολογιακών σημειώσεων, καταχωρούνται τα ονόματα εκατοντάδων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης που καταδόθηκαν, δικάστηκαν και εκτελέστηκαν. Ο κ. Πασχαλίδης, 82 ετών σήμερα, ως εκπρόσωπος όλων εκείνων των αγωνιστών, εκφράζει την πικρία του, για την έλλειψη ουσιαστικού ενδιαφέροντος, από την πολιτεία και το δηλώνει ολοφάνερα με τον τίτλο της παρούσας έκδοσης. Το βιβλίο, που εμπεριέχει περισσότερες από εκατό θεματικές ενότητες και κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Μπαρμπουνάκης, αποτελεί ιστορικό ντοκουμέντο. Ιωάννα Μπάμπη
37 Ditikos Mag v27.indd 37
13/12/2002, 7:38:52 ìì
êüìéê
êüìé ê êüìéê
38 Ditikos Mag v27.indd 38
13/12/2002, 7:38:54 ìì
αφιέρωμα
αφιέρωμα
Ύστερα από την τρίμηνη λειτουργία του, σε έναν εντελώς ανακαινισμένο χώρο, το καφέ-μπαρ «Βίβλος» διαγράφει μια αναπάντεχα καλή πορεία. Ζεστές βραδιές με φίλους, που συνοδεύονται από ποτά, ροφήματα, κρύα πιάτα και ποιοτική μουσική, ανήκουν στο ημερήσιο πρόγραμμα των πελατών του. Ο χώρος λειτουργεί από το πρωί, σαν καφέ και έχει εξελιχθεί σε τόπο συνάντησης φίλων. Μια επίσκεψη αρκεί, να σας πείσει για το ποιοτικό σέρβις, την καλή μουσική και την άψογη αισθητική του.
Η διεύθυνση και το προσωπικό του «Βίβλος»
*Σας εύχονται καλές γιορτές και ένα υγιές 2003*
Óτο κέντρο του Ευόσμου, 28ης Οκτωβρίου 46, τηλ. 2310-76.22.59
39 Ditikos Mag v27.indd 39
13/12/2002, 7:38:57 ìì
Ditikos Mag v27.indd 40
13/12/2002, 7:39:02 ìì