Dytikos #36

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

1

5/4/2005, 8:09 μμ

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

2

5/4/2005, 8:09 μμ

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

3

5/4/2005, 8:09 μμ

editorial δυτικώς

editorialissimo

Υπεύθυνος έκδοσης - Αρχισυντάκτης: Αλέξης Αλαματίδης Ειδικός σύμβουλος έκδοσης: Άγγελος Παμπουκίδης

ÁãáðçôÝò áíáãíþóôñéåò, áãáðçôïß áíáãíþóôåò,

Συνεργάτες Άννα Ακριτίδου Θόδωρος Ελευθεριάδης Μίλιτσα Κοσάνοβιτς Οδυσσέας Σταυράκης Κώστας Τσιόγκας

Το περιοδικό που κρατάτε στα χέρια σας διανύει τον 7ο χρόνο ζωής του, βγαίνοντας, σε πείσμα των καιρών, με καθαρές αξίες και δεοντολογία, τουλάχιστον όσον αφορά τη θεματολογία του. Τον τελευταίο καιρό, κάθε φορά που εκδίδεται ένα τεύχος και το διαβάζω, έχω την εντύπωση ότι είναι καλύτερο από το προηγούμενο. Η δική μας εξέλιξη δε σταματά ποτέ, αν και όταν σταματήσει, θα σταματήσει και η έκδοση του περιοδικού. Το ∆υτικώς ήταν και είναι μια πλατφόρμα επικοινωνίας μεταξύ των συνεργατών, αλλά και μεταξύ των αναγνωστών του. Μπορέσαμε και βρήκαμε την κατάλληλη φόρμουλα σε όλους τους τομείς: στην ύλη, στο στήσιμο, στη διανομή, στις διαφημίσεις. Όλα αυτά τα οφείλουμε και εν μέρει σε εσάς, αγαπητοί αναγνώστες, που με καλόβουλες κριτικές, αλλά και υποδείξεις μάς οδηγήσατε να γίνουμε καλύτεροι, πιο ευαίσθητοι, πιο ποιοτικοί. Το ∆υτικώς διαβάζεται, δεν ξεφυλλίζεται. Και φυσικά δεν πρόκειται να επαναπαυτούμε στις δάφνες μας, μια και τα ανήσυχα και πολυμήχανα μυαλά μας δουλεύουν συνεχώς προς μια ανοδική πορεία. Μοιάζει ακόμη και σήμερα απίστευτο το ότι πολλοί από τους συνεργάτες είναι εθελοντές, σε μια εποχή όπου τα πάντα μετριούνται σε χρήμα.

Συνεργάτες τεύχους: Λευτέρης Ακριτίδης ∆ώρα Γιαννιού Θόδωρος Γιαχουστίδης ∆άνος ∆ανιηλίδης Χριστίνα ∆εβρελή Μπάμπης Ιμβρίδης Γιώργος Κομελίδης Φώτης Κουτσαμπάρης Πασχάλης Μητρακούδης Ιωάννα Μπάμπη Μπουμπουλίνα Νικάκη Κώστας Ποτακίδης Θεοδώρα Ρούμκου Γιώργος Στάμκος Αλέξανδρος Υδάτης

Φωτογραφία Εξωφύλλου: Σωκράτης Iορδανίδης Παραλία Λευκού Πύργου, 1950 Ηλεκτρονική Σελιδοποίηση: adaction A.E. ∆ιαφήμιση • Μάρκετινγκ • ∆ημόσιες Σχέσεις Πλατεία Ιπποδρομίου 21, 546 21 Θεσσαλονίκη τηλεφωνικό κέντρο / φαξ: 2310 256.974-5 www.adaction.gr, email: creative@adaction.gr Καλλιτεχνική επιμέλεια: Γιώργος Παπαδόπουλος ∆ιευθυντής ∆ημιουργικού adaction A.E. ∆ιαφημίσεις: 2310 606.928 ∆ιορθώσεις κειμένων: ∆ώρα Γιαννιού Σκίτσα: ∆ημήτρης Νικολαΐδης Φιλμ - Εκτύπωση: Φίλιππος Εκδοτική Βορείου Ελλάδος ∆ιεύθυνση: Ευζώνων 7, Άνω Ηλιούπολη, 546 31 Θεσσαλονίκη ( 2310 606.928, Φαξ: 2310 642.055 Τα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τους Τιράζ: 8.500 ∆ιανέμεται δωρεάν σε πάνω από 300 σημεία στην πόλη

Ζούμε σε μια παράξενη εποχή. Για οτιδήποτε κακό συμβαίνει στον κόσμο τούτον ευθυνόμαστε εμείς, και μόνον εμείς. Οι απλοί πολίτες αυτού του κόσμου, που έχουμε παρασυρθεί από την εφήμερη ποιότητα αξιών και όλων αυτών που λάμπουν χωρίς να είναι χρυσός. Σε κανέναν μας δεν αρέσει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, τουλάχιστον αυτό ισχυριζόμαστε. Και όμως! Με τις καταναλωτικές μας συνήθειες και τον τρόπο ζωής μας προωθούμε πολέμους, πείνα, εκμετάλλευση των παιδιών, τη ρύπανση του περιβάλλοντος, τη ρύπανση των ψυχών μας και άλλα πολλά. Όταν αγοράζουμε λ.χ. κάτι, κοιτάμε την τιμή, χωρίς να αναλογιζόμαστε τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα παραγωγής: αν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα ή αν οι άνθρωποι εκεί έχουν πόσιμο νερό, αν τους καταπιέζει το καθεστώς κτλ. Ως απλοί πολίτες έχουμε τεράστια δύναμη, που στηρίζεται στην αγοραστική μας δύναμη. Στέλνουμε βοήθεια σε χώρες που επλήγησαν από πολέμους που οφείλονται στο πετρέλαιο, αλλά, από την άλλη, καταναλώνουμε περισσότερο από ποτέ. Αγοράζουμε φτηνά κινέζικα προϊόντα, χωρίς να αναλογιστούμε το «γιατί είναι τόσο φτηνά», αρκούμαστε στην εύκολη δικαιολογία πως «στην Κίνα είναι φτηνά τα μεροκάματα». Για τα χιλιάδες παιδιά που δουλεύουν κάτω από αντίξοες συνθήκες έναντι 2 ευρώ την ημέρα, χωρίς να πληρούνται

κανόνες και νόμοι που εδώ θεσπίστηκαν πριν από 100 χρόνια, κανείς δε νοιάζεται. Ούτε για τη ρύπανση που προκαλούν οι περισσότερες –απαρχαιωμένης τεχνολογίας– βιομηχανίες στη χώρα αυτή. Το παν είναι το κέρδος. Έτσι βάζουμε και εμείς ένα μικρό λιθαράκι σε μια γενικότερη κατάσταση, που θέλει τους πλούσιους πλουσιότερους, τους φτωχούς φτωχότερους και εξαρτημένους, την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο να γνωρίζει μια νέα «άνοιξη», και τον πλανήτη να «μαραζώνει» μέρα με τη μέρα, καθώς υφίσταται μια ανεπανάληπτη μη αναστρέψιμη φυσική καταστροφή. Λέμε πως ανησυχούμε για την καταστροφή του περιβάλλοντος, αλλά είναι πολύ λίγοι εκείνοι που κάνουν πραγματικά κάτι για το θέμα αυτό. Ακόμη και αυτοί που, για παράδειγμα, βάζουν Φυσικό Αέριο στο σπίτι τους, το κάνουν πρώτα απ’ όλα γιατί είναι φθηνότερο από το πετρέλαιο και όχι γιατί είναι φιλικό προς το περιβάλλον. Υπάρχει μια πολύ χαρακτηριστική σκηνή στην ταινία του David O. Russell «Το Νόημα της Ζωής και πώς να το Χάσετε», όπου μια συντηρητική αμερικανική οικογένεια έχει υιοθετήσει έναν ορφανό Αφρικανό, ο οποίος έχει χάσει την οικογένειά του σε πόλεμο. Σε έναν πόλεμο που προκάλεσαν οι Αμερικανοί λόγω του πετρελαίου. Και φυσικά η οικογένεια αυτή ψήφισε εκείνον τον πρόεδρο που έστειλε τα αμερικανικά στρατεύματα στη χώρα του Αφρικανού και δολοφόνησαν τους γονείς του. Έτσι για να εξιλεωθούν, υιοθέτησαν τον Αφρικανό. Αλλά είπαμε: Ζούμε σε μια παράξενη εποχή. Τόσο παράξενη, που κάνει τους πιο ευαίσθητους να αηδιάζουν, να αποτραβιούνται στην απομόνωση, και όταν ρωτιούνται «γιατί;», να απαντούν πως τίποτα δεν αξίζει στον κόσμο τούτον. Και όμως δεν θέλει πολύ, ένα μικρό κλικ μες στο μυαλό μας είναι, για να αλλάξουμε επιτέλους στάση και θέση, να δούμε τα πράγματα όπως αυτά συμβαίνουν στ’ αλήθεια, να κλείσουμε για λίγο τις τηλεοράσεις, που πλάθουν συνειδήσεις, καταστρέφουν τους νέους, χειραγωγούν τους πολίτες προς κατευθύνσεις που δε μας τιμούν ως Είδος. Για όλους υπάρχει κάτι, αγαπητοί φίλοι, κάτι που δε ζημιώνει κανέναν, που δεν προκαλεί τίποτα από τα παραπάνω δεινά. Σας εύχομαι Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση. Πραγματική Ανάσταση! Ως το επόμενο ραντεβού μας, να ’στε όλοι καλά.

ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: dytikos@the.forthnet.gr δικτυακός τόπος: http://users.forthnet.gr/the/dytikos

ãéá óõíäñïìÝò επικοινωνήστε στο τηλέφωνο: 2310 606.928 αποστείλετε: • για 10 τεύχη 18,00€ • για 5 τεύχη 9,00€

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

4

5/4/2005, 8:09 μμ

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

5

5/4/2005, 8:09 μμ

Ελλάδα

Ταξίδι στην Ευρυτανία ΑφήγησηΦωτογραφία Αλέξης Αλαματίδης

Πλούσια βλάστηση, περήφανη Ιστορία (Ρούμελη γαρ!), αμέτρητα βουνά, παραδοσιακοί οικισμοί, μοναστήρια, ποτάμια… Φύση ανόθευτη, νωχελικοί ρυθμοί, παραδοσιακό και μοντέρνο που εναλλάσσονται με αρμονία, γεφύρια που ενώνουν δρόμους και φέρνουν τους ανθρώπους κοντά… «Φιδίσιοι» δρόμοι που διασχίζουν βουνά, λίμνες, πανύψηλα έλατα, νύχτες με μπόλικα αστέρια που μοιάζουν με όνειρα ανεκπλήρωτα στο μυαλό αυτού που τα παρατηρεί και ψάχνει να βρει κάτι το διαφορετικό… Αυτά μου ‘ρχονται στο μυαλό όταν σκέφτομαι το πρόσφατο ταξίδι μου στο νομό Ευρυτανίας. Διαδροµές στο νοµό Ευρυτανίας Θα ξεκινήσω με μια σύντομη περιγραφή της (οδικής) διαδρομής από τη Θεσσαλονίκη μέχρι το Καρπενήσι (380 χιλιόμετρα). Τα 150 χιλιόμετρα μέχρι τη Λάρισα έρχονται σε 1 ώρα και κάτι (αν τελείωναν και αυτά τα τούνελ στα Τέμπη…) και άντε άλλη μιάμιση ώρα μέχρι τη Λαμία. Για τα 80 περίπου χιλιόμετρα που απομένουν από εκεί υπολογίστε άλλη μια ώρα. 4 ώρες σύνολο δηλαδή, χωρίς στάσεις, με 130 στην Εθνική και σβέλτα στους επαρχιακούς δρόμους. Σβέλτα σημαίνει ένα κλικ κάτω από το γρήγορα. (Σχεδόν) τέλειο (!) οδόστρωμα, μπόλικες στροφές, οι οποίες εξελίσσονται όσο πλησιάζεις στο Καρπενήσι από νωχελικό mezzo forte σε δυναμικό fortissimo! Για την απόλαυση της οδήγησης μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω, σε «ειδικό κεφάλαιο», αλλά πιστεύω πως η διαδρομή αποτελεί πάντα κύριο μέρος του ταξιδιού, και είναι οι εικόνες της διαδρομής που μένουν χαραγμένες ανεξίτηλα στη μνήμη σου, όταν αργότερα θα αναπολείς. Όποιος ζαλίζεται ή βαριέται, μένει καλύτερα σπίτι του (πώς λέμε: όποιος φοβάται πέφτει και κοιμάται…). Οι διαδρομές που μπορεί να κάνει κανείς με αφετηρία το Καρπενήσι, και μπορούν να αποτελούν ημερήσιες εξορμήσεις στα γύρω χωριά, είναι πάρα πολλές. Καρπενήσι – Προυσός (περίπου 30 χιλιόμετρα). Ο δρόμος χάνεται μπροστά σου μέσα από βουνά και ρεματιές. Οι στροφές «συναγωνίζονται» η μια την άλλη, και αν θέλεις να παρατηρείς έστω και λίγο το τοπίο, οδηγείς αργά. Παντού γύρω σου υπάρχει νερό. Το ακούς συνέχεια, αν και τις περισσότερες φορές δεν το βλέπεις. Τη μια το βρίσκεις κάπου χαμηλά, ανάμεσα σε κλαδιά και κορμούς δέντρων, την άλλη μαζεύεται μπροστά σου δημιουργώντας ένα ποτάμι που βουίζει. Σε ορισμένα σημεία βλέπω κάποιους που ετοιμάζονται να μπουν σε κανό. Η «Trekking-ΕΛΛΑΣ» βρίσκεται

στην περιοχή. Τώρα την άνοιξη που λιώνουν και τα χιόνια στα βουνά, παντού δημιουργούνται μικρά και μεγάλα ρυάκια, που μερικές φορές καταλήγουν σε μικρά ποτάμια με σχετικά μεγάλη ταχύτητα ροής νερού. Στα περισσότερα από τα χωριά της διαδρομής συναντάς σπίτια με χαρακτηριστική τοπική αρχιτεκτονική. Πέτρα, ξύλο, σκεπές, παράδοση… Και όταν περπατάς σε μερικά από τα πλακόστρωτα δρομάκια, κάνεις ένα μικρό ταξίδι στο χρόνο, παρασυρόμενος από την εικόνα που βλέπεις γύρω σου. Φτάνοντας στον Προυσό, δεν μπορείς να μην πας στο μοναστήρι της Παναγίας Προυσώτισσας, το οποίο βρίσκεται επιβλητικό πάνω σε ένα βράχο και το επισκέπτεται μεγάλος αριθμός πιστών. Στο μοναστήρι υπάρχειί και μουσείο με εικόνες, σπάνια βιβλία, χειρόγραφους κώδικες, ακόμη και το σπαθί του Καραϊσκάκη! Συνεχίζοντας το δρόμο λίγο μετά τον Προυσό, ξεκινά ένα μονοπάτι, που ύστερα από 30 λεπτά πεζοπορίας σε οδηγεί σε μια τεράστια σπηλιά. Η διαδρομή είναι εξαιρετική, σε περνά δίπλα από μικρά ποταμάκια και λιλιπούτειους καταρράκτες, μέσα σε ένα ατελείωτο ζιγκ-ζαγκ γύρω από δέντρα, μικρούς βράχους και ξύλινα γεφυράκια, για να καταλήξει στη «Μαύρη Σπηλιά». Η τελευταία υπήρξε καταφύγιο των ντόπιων κατά την επανάσταση του 1821. Φαράγγια, βουνά, πράσινο, ανόθευτη, «χαμογελαστή» φύση. Μυρίζει ωραία ο αέρας. Καρπενήσι – Λίμνη Κρεμαστών (περίπου 70 χιλιόμετρα). Ακούγονται πολλά ίσως τα 70 χιλιόμετρα, αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να βαρεθεί κάποιος, κάνοντας τη διαδρομή αυτή. Εντάξει, και εδώ υπάρχουν στροφές, αλλά το τοπίο σε κρατάει σε αγωνία, τα χωριά βρίσκονται άλλα «κρεμασμένα» σε απότομες πλαγιές και άλλα απλωμένα σε επίπεδες πλάκες, το νερό και πάλι σε ακολουθεί σε κάθε σου βήμα, η βλάστηση μερικές φορές μοιάζει αρχέγονη. Όταν αρχικά αντικρίζεις τη λίμνη, νομίζεις ότι έφτασες, αλλά η διαδρομή έχει τουλάχιστον άλλα 20 χιλιό-

6 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

6

5/4/2005, 8:09 μμ

Ελλάδα μετρα, με τη λίμνη να σου εμφανίζει διάφορες οπτικές γωνίες, μπαίνοντας στο σημείο εκείνο με τρόπο περίτεχνο μέσα στην ξηρά. Κάπου στο βάθος μια γέφυρα, που περνά πάνω από ένα σχετικά στενό κομμάτι της λίμνης, σε προσκαλεί να βρεις το δρόμο που οδηγεί προς τα εκεί και να περάσεις από πάνω της. Τις διαδρομές σου τις κανονίζεις όπως θέλεις εσύ – και είναι άπειρες. Ο δρόμος για το χωριό Φιδάκια, μοιάζει να φτιάχτηκε με σκοπό την περιήγηση στη φύση. Είναι ορεινός και, προχωρώντας τον, απορείς πού μπορεί να βγάζει ένας τέτοιος δρόμος. Χιόνια, έπειτα από λίγο πράσινο, έλατα, ανηφόρες, βουνά. Τα Φιδάκια αποτελούν έναν οικισμό πρότυπο όσον αφορά την τοπική παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Χωριό-πρότυπο στην αρχιτεκτονική αποτελούν και οι Κορυσχάδες που βρίσκονται μόλις 6 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι. Το κάθε σπίτι έχει τη δική του «προσωπικότητα», και ένας περίπατος στους πλακόστρωτους δρόμους του χωριού μόνο θαυμασμό μπορεί να προκαλέσει. Στο ∆ημοτικό σχολείο του χωριού (που τώρα μετατρέπεται σε μουσείο) συνεδρίασε στις 14 Μαΐου 1944 το Εθνικό Συμβούλιο της Ελεύθερης Ελλάδας, που λειτούργησε ως κοινοβούλιο. Παλιά αρχοντικά, ανακαινισμένα, και άλλα καινούργια που θέλουν και αυτά να μοιάζουν με τα παλιά. Και πόσες άλλες βόλτες που έκανα και για τις οποίες δεν υπάρχει χώρος να γράψω…

Στο Καρπενήσι Το Καρπενήσι, μια μικρή πόλη 10.000 περίπου κατοίκων, που είναι και η πρωτεύουσα του νομού Ευρυτανίας, βρίσκεται χτισμένο σε μια πλαγιά, με αποτέλεσμα να έχει πολλές ανηφόρες και κατηφόρες. Ζει κυρίως από τον τουρισμό, τουλάχιστον σε επίπεδο οικονομικό. Έχει ένα δίκτυο δρόμων που είναι παράλληλοι προς την πλαγιά, λίγους κάθετους που ανηφορίζουν (ή

κατηφορίζουν αντίστοιχα) και πολλά σκαλοπάτια που συμπληρώνουν τους τελευταίους, διευκολύνοντας τη διέλευση των πεζών. Αυτά τα σκαλοπάτια ανεβοκατέβαινα και εγώ, όταν βγήκα για περίπατο στην πόλη. «Οπλισμένος» με φωτογραφικό εξοπλισμό, προσπάθησα να πιάσω μερικές στιγμές από το ρυθμό και τη ζωή της πόλης. Εκκλησίες, πέτρινα σπίτια αλλά και οικοδομές, κίνηση στους δρόμους, ένας τροχονόμος που βοηθούσε τους οδηγούς να διέρχονται με πειθαρχία από την κεντρική πλατεία, μεγάλη αγορά, οι πρώτες εντυπώσεις… Περνάω έξω από ένα μαγαζί στην οδό Ζηνοπούλου, ραφείο, και να σου μπροστά μου ένας συμπαθητικός παππούς, πίσω από μια Singer. Αυθόρμητα μπαίνω στο μαγαζί του και αρχίζουμε κουβέντα. 50 χρόνια ράφτης στο Καρπενήσι και άλλα 10 πιο πριν, στην Αθήνα. Μου μιλάει για τον εαυτό του, για τη δουλειά του. Στην ερώτηση γιατί δεν έχει νέους στο επάγγελμα, γελάει. Ράβει ακόμη και σήμερα κουστούμια. Μου δείχνει ένα μισοτελειωμένο, με γραμμές από την κιμωλία και τις χοντρές άσπρες κλωστές. «Έχει πέσει πολύ η δουλειά», μου λέει, «αλλά δεν μπορώ να σταματήσω». Μου ποζάρει με μεγαλειώδη τρόπο, όταν τον ρωτάω αν θέλει να τον φωτογραφίσω. Φεύγω με ένα χαμόγελο που με συνόδευε όλη την ημέρα. Είναι ο κ. Χριστόφορος Τσιάτσος. Πιο πέρα μια καφετέρια όπου συχνάζουν φοιτητές του Τ.Ε.Ι. Παρέες, γέλια, μαθήματα, ξεγνοιασιά. Στάση για καφέ. Το Καρπενήσι είναι κάτι σαν «αποκομμένη Αράχωβα», χωρίς όμως εκείνη την ψευτογκλαμουριά του στημένου και του «θα σας τα πάρουμε». Τα πράγματα εδώ σου φαίνονται πιο γνήσια, πιο αυθεντικά. Αυτή την εντύπωση είχα συζητώντας με τον κύριο Χριστόφορο και την κυρία Μπακογιάννη που μας φιλοξενούσε στα ενοικιαζόμενα δωμάτια «Άρτεμις», κοντά στο κέντρο. «Ναι» στην ποιότητα, άλλα όχι εις βάρος των τουριστών. Την περίοδο κατά την οποία ήμουν στο Καρπενήσι, έβρισκες δωμάτιο με όλα τα κομφόρ, και με 30 ή 40 ευρώ. Το δε γραφείο τουρισμού του ∆ήμου Καρπενησίου που βρίσκεται απέναντι από το δημαρχείο, με επικεφαλής την κ. Βίκη Πλατιά, έδινε πρόθυμα πληροφορίες για τις διαδρομές, τα αξιοθέατα και τη διαθεσιμότητα των ξενοδοχείων και άλλων καταλυμάτων, σε όλους τους ενδιαφερόμενους. «Σε μέρες αιχμής γίνεται το αδιαχώρητο», μας είπε, «δεν προλαβαίνουμε να εξυπηρετούμε τους ενδιαφερόμενους». Το χιονοδρομικό κέντρο αποτελεί σαφώς τον κυριότερο πόλο έλξης, κάτι που κάνει τους κάπως πιο απομακρυσμένους προορισμούς πιο μοναχικούς, τις διαδρομές πιο ελεύθερες, το τοπίο πιο ανόθευτο.

7 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

7

5/4/2005, 8:09 μμ

Ελλάδα Στο μαγαζί «ΕΥΡΥΤΑΝ», ο ιδιοκτήτης μού εξηγεί την προέλευση της λέξης Ευρυτανία: οι Ευρυτάνες ήταν στους αρχαίους χρόνους εξαιρετικοί τοξοβόλοι, ευρύ + ταν, από το «τανύζω», δηλαδή τεντώνω. Η τοξοβολία δεν είναι πάντως άθλημα που εξασκείται σήμερα στο Καρπενήσι, μου εξομολογείται λίγο αργότερα. Ίσως να έχει αντικατασταθεί με το σκι, που τουλάχιστον κατά τη χειμερινή περίοδο ακμάζει. Τοπικά εδέσματα στις ταβέρνες, κρασιά, τσίπουρο. Και πώς να μην πιεις με τόσο κρύο, ειδικά τις βραδινές ώρες; Τις μέρες που ήμουν εγώ στο Καρπενήσι είχε φανταστικό καιρό. Την ημέρα είχε ηλιοφάνεια με πολύ φως και ζέστη (κάτι που δυσχέρανε τη φωτογράφηση), το βράδυ μετά τη δύση του ήλιου έκανε κρύο κάνοντάς σε να αναζητήσεις τη ζεστασιά του «μέσα» (ταβέρνα με κρασί μού ’ρχεται στο μυαλό). Ανεβαίνοντας τα 13 χιλιόμετρα προς το χιονοδρομικό κέντρο, βλέπεις το Καρπενήσι πανοραμικά, θαυμάζοντας το περίεργο σχήμα του, και τα γύρω βουνά που το περικυκλώνουν. Και όταν λέμε βουνά, εννοούμε πολλά βουνά και άγρια. Όχι σαν τα δικά μας εδώ γύρω (αν εξαιρέσουμε τον Όλυμπο) που είναι σχετικά «ήμερα» και χαμηλά. Λίγο πριν φτάσει κανείς στο χιονοδρομικό, βλέπει, λόγω του μεγάλου υψομέτρου, πολύ μακριά, και το μόνο που διακρίνει είναι βουνά. Πολλές σειρές από βουνά, από τα οποία μπορείς να δεις, σε μέρες καλής ορατότητας, μέχρι τον Όλυμπο! Ο Όλυμπος είναι ένας γίγαντας. Τα βουνά της Ευρυτανίας είναι ένας λαός από μικρούς γίγαντες…

Από τη θέση του οδηγού Μικροετοιμασίες στο αυτοκίνητο είχα κάνει από την προηγούμενη μέρα. Τυπικός έλεγχος σε λάδι, νερό, πίεση ελαστικών κτλ. Βγάζεις τα μικρά σου προσωπικά άγχη όταν οδηγάς Alfa Romeo 12 χρόνων (αν ήταν ουίσκι πάντως…), η οποία ακόμη μια φορά στάθηκε πολύτιμος συνεργάτης σε τέτοιου είδους αποστολή. Τα 1.200 χιλιόμετρα που κάναμε μαζί στο ταξίδι αυτό

Μαθητικός διαγωνισμός * ΤΕΤΑΡΤΗ 11 ΜΑΪΟΥ 2005 ∆ιαγωνισμός μαθητών της ΣΤ’ τάξης νομού Θεσσαλονίκης στα Μαθηματικά και τα Ελληνικά

Το σχολείο μας προκηρύσσει διαγωνισμό μεταξύ των μαθητών της ΣΤ’ τάξης των ∆ημοτικών σχολείων του νομού Θεσσαλονίκης, για τη χορήγηση υποτροφιών και εκπτώσεων στα δίδακτρα σε μαθητές που από το επόμενο σχολικό έτος 2005 - 2006 θα φοιτήσουν στην Α’ τάξη του Γυμνασίου μας.

Ο διαγωνισμός θα γίνει την ΤΕΤΑΡΤΗ 11 ΜΑΪΟΥ 2005 από τις 5 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ στα διδακτήρια του σχολείου μας. Οι υποψήφιοι διαγωνίζονται στα Μαθηματικά και τα Ελληνικά. Αιτήσεις συμμετοχής γίνονται δεκτές καθημερινά στη γραμματεία του σχολείου μας από τις 8 το

πρωί έως τις 4 το απόγευμα. Σημειώνουμε ακόμα ότι οι εγγραφές μαθητών για την Α΄ Τάξη του Γυμνασίου μας άρχισαν και παρακαλούμε τους γονείς, που ενδιαφέρονται να εγγράψουν τα παιδιά τους στο σχολείο μας, να επικοινωνήσουν με τη γραμματεία, για να ενημερωθούν σχετικά.

1 2 ο Χ Ι Λ . Θ ΕΣ Σ Α ΛΟ Ν Ι ΚΗ Σ-Μ ΟΥ∆ ΑΝ ΙΩΝ Θ Ε Ρ Μ Η Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ ΤΗΛ.:2310 475.958, 475.959

8 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

8

5/4/2005, 8:09 μμ

Ελλάδα έγιναν αδιαμαρτύρητα, χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα. Για τις πολλές στροφές μού έλεγαν κάποιοι που είχαν ξαναπάει. Με το που στρίβεις από τη Λαμία και αρχίζεις τα τελευταία 80 χιλιόμετρα προς το Καρπενήσι, ήδη ύστερα από 20 λεπτά, ο δρόμος αρχίζει να σε προϊδεάζει γι’ αυτό που θα ακολουθήσει. Αλλεπάλληλες στροφές με γρήγορα «εσάκια», στην αρχή, με μικρές ανηφόρες. Ύστερα από λίγο, όταν αρχίζει η κανονική «ανάβαση», οι στροφές γίνονται κανονικές φουρκέτες. 950 μέτρα υψόμετρο έχει το Καρπενήσι, κάτι που το καταλαβαίνεις και από το δρόμο, καθώς πλησιάζεις στην πόλη. Το κομμάτι αυτό έχει πάντως τέλειο οδόστρωμα, που γραπώνει το αυτοκίνητο και το κρατά γερά πάνω στο δρόμο. Οι δρόμοι στα γύρω χωριά πολλές φορές έχουν στροφές, μια και ανεβοκατεβαίνουν τα βουνά της περιοχής, αλλά κατά τα άλλα, αυτοί που έχουν καλά αυτοκίνητα και τους αρέσει η γρήγορη οδήγηση θα το ευχαριστηθούν. Ειδικά την εποχή που πήγα εγώ (20 Μαρτίου) η παρουσία άλλων οχημάτων ήταν σχεδόν ανύπαρκτη (το ίδιο και της τροχαίας), κάνοντας τις διαδρομές πιο προσωπικές και εσένα να αισθάνεσαι πως οι δρόμοι «σου ανήκουν». Πολλές οι στροφές, δε λέω, αλλά αν είσαι οδηγός (και όχι απλώς χειριστής), τότε η διαδρομή γίνεται εμπειρία πραγματική και όχι ένα «άντε να φτάσουμε». Το ζητούμενο δεν είναι βέβαια να αποκοπείς από το περιβάλλον σε ένα τέτοιο ταξίδι, μια και τα τοπία που ξεπροβάλλουν μπροστά σου είναι τις περισσότερες φορές καταπληκτικά. Είσαι μέσα στα βουνά, τρέχεις όσο μπορείς, ο μπάσος ήχος της εξάτμισης μαζί με το μεταλλικό του κινητήρα ηχούν περίφημα, το ίδιο και ο Τσαϊκόφσκι που ακούγεται στο στερεοφωνικό, και πάει και αυτός «γάντι» με την περίσταση. Τι άλλο να σας πω; Για τη διαδρομή από το Καρπενήσι προς το χιονοδρομικό κέντρο που βρίσκεται στα 2.315 μέτρα υψόμετρο και ανεβαίνεις, ανεβαίνεις, ανεβαίνεις… Νομίζεις πως θα φτάσεις στον ουρανό. Για τη διαδρομή προς το παραδοσιακό χωριό Φιδάκια, όπου ο πράγματι «φιδίσιος» δρόμος σε κάνει να μπαίνεις με τα «μούτρα» στις στροφές και σε οδηγεί μέσα από βουνά σε μέρη παρθένα, όμορφα, ακλόνητα;

Σαν φωτογράφος Η ιδιότητα του «φωτογράφου της αποστολής» αποτελεί σίγουρα πόστο διασκεδαστικό αλλά και ταυτόχρονα δύσκολο. Η έντονη ηλιοφάνεια σε συνδυασμό με τα χιόνια που έλιωναν στα γύρω βουνά (και όταν λέμε γύρω, εννοούμε γύρω και λίγο παραπέρα…), έκανε την ατμόσφαιρα σχετικά μουντή, με το μακρινό τοπίο να φαίνεται κάπως ομιχλώδες. Τα χρώματα

δεν ήταν ζωηρά. Το δυνατό φως σού έδινε όμως τη δυνατότητα να δημιουργήσεις καλές εικόνες μέσα στους οικισμούς, αφού παντού εύρισκες φως και σκιά. ∆υο μηχανές, μια ψηφιακή και μια συμβατική. Για το φακό της ψηφιακής δεν είχα πολωτικό φίλτρο. Αυτό με δυσκόλεψε, ειδικά όταν ήθελα να φωτογραφίσω χιονισμένα βουνά με μπλε ουρανό. Πήρα βέβαια «το αίμα μου πίσω» με την F100 και τον 50άρη, που είχε πολωτικό φίλτρο. Το γεγονός ότι στα χωριά δεν κυκλοφορούσε πολύς κόσμος είχε αποτέλεσμα να λείπει το ανθρώπινο στοιχείο από πολλές φωτογραφίες μου. Βρήκα λίγους, αλλά νομίζω καλούς. Όπως τον κ. Χριστόφορο ή κάποιον άλλον παππού στο χωριό Φιδάκια, του οποίου δυστυχώς το όνομα δε γνωρίζω. Η άνοιξη μόλις ετοιμαζόταν να πάρει μπρος στα ορεινά μέρη της περιοχής. Χιόνι υπήρχε μπόλικο μόλις ξεπερνούσες κάποιο ύψος, που στον δυνατό ήλιο αντανακλούσε εκθαμβωτικά το φως. Από την πτώση του ήλιου και μετά, είχα περίπου για άλλη μια ώρα ωφέλιμο φως για τη λήψη εικόνων. Λίγο, αν αναλογιστεί κανείς πως έπρεπε πάντα κάτι να «προλάβω» εκείνη την ώρα. Όταν έρθει σκοτάδι, τελειώνει και η φωτογράφηση (σε αυτή την περίπτωση). Αν θέλεις να πιάσεις πραγματικά καλές στιγμές (και από πλευράς στησίματος αλλά και φωτός), χρειάζεσαι χρόνο. Να βγεις, να ξαναβγείς, ξανά και ξανά ακόμη και στο ίδιο σημείο. Έτσι περιορίζεσαι στο «ό,τι κάτσει», που με λίγη τύχη μπορεί να έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Σαν φωτογράφος, κρατάς μοναδικές στιγμές στη μνήμη σου, αρκεί να θυμάσαι τη στιγμή της λήψης, στιγμές που είναι μάρτυρες στην περιγραφή ενός τόπου, ενός προσώπου, μιας κατάστασης. Προσωπικά θεωρώ τη φωτογραφία τουλάχιστον ισάξια της γραπτής περιγραφής για οτιδήποτε περιγράφεται σε αυτόν τον κόσμο.

Το Καρπενήσι απέχει 4 – 5 ώρες με Ι.Χ. αυτοκίνητο από τη Θεσσαλονίκη. Στην κεντρική πλατεία, απέναντι από το ∆ημαρχείο, υπάρχει το Γραφείο Τουρισμού του ∆ήμου (τηλ. 22370 21016) όπου μπορεί κανείς να πάρει πληροφορίες για οτιδήποτε έχει σχέση με το Νομό Ευρυτανίας (αξιοθέατα, διαδρομές, χιονοδρομικό κέντρο, δωμάτια κτλ). Ευχαριστούμε την κ. Βίκυ Πλατιά από το Γραφείο Τουρισμού και τον ∆ήμο Καρπενησίου για τη φιλοξενία και τη βοήθεια που μας παρέσχαν. Η διαμονή μας έγινε στον ξενώνα «Άρτεμις» της κ. Λένας Μπακογιάννη (τηλ. 22370 22118).

9 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

9

5/4/2005, 8:09 μμ

θεσσαλονίκη

Μόνο µαζί, ενωµένοι, µπορούµε να προχωρήσουµε

Μερικές φορές αισθάνοµαι πως αυτή η πόλη έχει µείνει πολύ πίσω…

Αν θέλεις να επιβιώσεις, πρέπει να είσαι ακροβάτης!

του Γιώργου Στάμκου

Η Σιωπηλή Άνοιξη της Θεσσαλονίκης stamkos@post.com

…ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΦΥΞΙΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑ∆ΑΣ Τα τελευταία χρόνια αισθάνομαι πως η Θεσσαλονίκη, η πόλη όπου ζω και που αγαπώ τόσο πολύ, βουλιάζει στην αποχαυνωτική αναμονή ενός πράγματος που δεν έρχεται. Οι ευκαιρίες την προσπερνούν αδιάφορα (τελευταίο παράδειγμα η ΕΧΡΟ 2008) και οι «Βάρβαροι» δεν έρχονται. Οι κυβερνήσεις την έχουν εγκαταλείψει στη μοίρα της και οι τοπικοί παράγοντες ασχολούνται μόνον με τα προσωπικά τους μικροσυμφέροντα. Ο λαός της Θεσσαλονίκης, αν και δημοκρατικός στην πλειοψηφία του, αισθάνεται αποπροσανατολισμένος από την οικονομική δυσπραγία, την έλλειψη οράματος και τον τηλεμάρκετινγκ εθνικισμό, που πλιατσικολογεί στην Ιστορία και προτείνει ως διέξοδο τη φυγή προς… το παρελθόν. Η Θεσσαλονίκη κλείνεται στον εαυτό της και φοβάται το αύριο, ενώ θα έπρεπε να ανοιχτεί άφοβα προς τα Βαλκάνια και το μέλλον. Εκφράζει μια μνησικακία απέναντι στην πρωτεύουσα –και όχι άδικα, αφού από το 1912 και μετά η Αθήνα έκανε τα πάντα για να μειώσει τη σημασία της Θεσσαλονίκης στο χώρο της Ελλάδας και των Βαλκανίων–, αλλά δεν κάνει και τίποτε για να ξεφύγει από τη μοίρα της, που μοιάζει αναπόδραστη. Υπάρχει στην ατμόσφαιρα της πόλης ένα είδος «γλυκιάς μελαγχολίας», που ορισμένες φορές κινείται στα όρια της καταθλιπτικής απαισιοδοξίας. Ωστόσο, δεν υπάρχει χειρότερος θάνατος από το θάνατο της ελπίδας. Κι αυτή την ελπίδα αρνούμαι να αφήσω να πεθάνει, γιατί πιστεύω πως σ’ αυτή την πόλη και στους κατοίκους της αξίζει κάτι το καλύτερο. Η Θεσσαλονίκη δεν πρέπει να χάσει το ραντεβού της με το μέλλον.

Μια παραλία έχουµε και αυτή είναι βρόµικη!

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Η ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΟΝΗ

Είμαι τέκνο της μακεδονικής γης κι εδώ και μια εικοσαετία μόνιμος κάτοικος Θεσσαλονίκης. Έχω κολλήσει στη Θεσσαλονίκη για προσωπικούς, συναισθηματικούς, ιστορικούς και πολιτιστικούς λόγους. Θα μπορούσα να ζω οπουδήποτε, και είχα την ευκαιρία να ζήσω και να ευημερήσω στην Αθήνα, αλλά επέλεξα να ζω και να εργάζομαι στη Θεσσαλονίκη. Είμαι συγγραφέας και προτιμώ να εργάζομαι εδώ και π.χ. τα βιβλία μου να πουλιούνται κυρίως στην Αθήνα, παρά το αντίθετο. Πιστεύω πως έτσι, εκτός των άλλων, επαναφέρω μια μικρή ισορροπία προς όφελος της Θεσσαλονίκης, εφόσον οι χιλιάδες Αθηναίοι αναγνώστες μου συνεισφέρουν στο να ζω εγώ και η οικογένειά μου στη Θεσσαλονίκη. Στη Θεσσαλονίκη βλέπω τα πράγματα πιο καθαρά, πιο ανθρώπινα, διεισδύω σε βαθύτερα επίπεδα γνώσης, από ό,τι αν ζούσα στην πολυτάραχη και αγχωτική Αθήνα, όπου παίζονται «όλα για όλα». Βλέπω τη ζωή των φίλων μου που επέλεξαν να ζουν εκεί και δεν τους ζηλεύω καθόλου… Ακόμη και στις χειρότερες στιγμές μου, όταν με ζώνουν οι πιο μαύρες σκέψεις, δεν σκέφτηκα να εγκαταλείψω τη Θεσσαλονίκη. ∆εν είμαι από αυτούς που εγκαταλείπουν εύκολα το χαράκωμά τους. Όμως έχω διαπιστώσει πως η Θεσσαλονίκη ανήκει σ’ εκείνες τις πόλεις όπου η βαρύτητα είναι πιο έντονη, καμπυλώνει το έδαφος και σε κρατά μέσα της. Αν παγιδευτείς συναισθηματικο-ψυχολογικά, δεν μπορείς να ξεφύγεις εύκολα. Ταυτίζεσαι με την πόλη και θεωρείς τα

προβλήματά της προσωπικά σου προβλήματα. Έτσι κι εγώ εκφράζω μια δημιουργική ανησυχία για το μέλλον της πόλης μας. ∆εν εγκαταλείπω και παλεύω από το δικό μου μικρό μου μετερίζι, επειδή πιστεύω πως αυτό είναι καλό για την πατρίδα μας και τον Ελληνισμό γενικότερα. Το άστρο της Θεσσαλονίκης πρέπει να ξαναλάμψει στα Βαλκάνια, αν θέλουμε να έχουμε κάποιο σημαντικό ρόλο σ’ αυτό το «μαλακό υπογάστριο» της Ευρώπης. Η ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ «ΕΡΗΜΟΣ»

Κάποτε, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, υπήρχε μια εκπομπή στην κρατική τηλεόραση με τίτλο «Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα». Ήταν μια εποχή κρίσης, κατά τη διάρκεια της οποίας έγινε αντιληπτό το αδιέξοδο του υπερσυγκεντρωτισμού στην πρωτεύουσα, που παρουσίαζε φαινόμενα υδροκεφαλισμού και χαμηλής ποιότητας ζωής, εξαιτίας τόσο του ατμοσφαιρικού νέφους όσο και του κυκλοφοριακού προβλήματος. Η ζωή στην Αθήνα των τριών εκατομμυρίων κατοίκων είχε υποβαθμιστεί ποιοτικά, και οι βιομηχανίες απέφευγαν το λεκανοπέδιο. Όλοι μιλούσαν τότε για την ανάγκη αποκέντρωσης, για αναζωογόνηση της περιφέρειας, η οποία παρουσίαζε εκείνη την εποχή ρυθμούς ανάπτυξης μεγαλύτερους από εκείνους της Αθήνας, κυρίως εξαιτίας του τουρισμού, της αγροτικής βιομηχανίας και της παραγωγής ενέργειας. Ξεκίνησε λοιπόν μια στοιχειώδης προσπάθεια αποκέντρωσης, που υποστηρίχτηκε θεωρητικά από τη νέα κυβέρνηση του Παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ,

Ζητιανεύουµε πάντα από την πρωτεύουσα…

…και από τα «µεγάλα έργα» παίρνουµε ψίχουλα

10 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

10

5/4/2005, 8:10 μμ

θεσσαλονίκη

Έχει περάσει φουρτούνες και φουρτούνες αυτή η πόλη…

αλλά το όλο σχέδιο παρέμεινε στα χαρτιά: το κέντρο εξακολουθούσε να εξουσιάζει και να απομυζεί την περιφέρεια. Η Αθήνα εκμεταλλευόταν ασύστολα τους πόρους της «επαρχίας» και επέστρεφε ελάχιστα σ’ αυτήν. Και δεν είχε καθόλου τύψεις γι’ αυτό. Όταν οι κάτοικοι της εκτός των Αθηνών Ελλάδας δυσανασχετούσαν, η αθηναϊκή ελίτ –καταγόμενη από προκρίτους και κοτζαμπάσηδες της επαρχίας, που μετατράπηκαν στη συνέχεια σε βουλευτές και σε επιχειρηματίες– ήταν αναγκασμένη να επιστρέφει σ’ αυτούς κάτι «ψίχουλα» από τους πόρους και τους φόρους που οι ίδιοι πλήρωσαν. Η όλη εικόνα θα μπορούσε να συνοψιστεί στη φράση: Η Αθήνα και η «ελληνική έρημος!» Ευτυχώς στις αρχές της δεκαετίας του 1980 άνοιξαν οι κρουνοί των χρηματοδοτήσεων από την τότε ΕΟΚ, και έτσι η ελληνική περιφέρεια μπόρεσε να δει κάποια σημαντικά έργα, να αναζωογονηθεί οικονομικά και δει το μέλλον της με περισσότερη αισιοδοξία. Άλλωστε, η οικονομία στην Ελλάδα ήταν πάντοτε αποκεντρωμένη και η

Θα λάµψει ξανά άραγε ο ήλιος;

Μια ζωή µάς τάζουν ψεύτικα όνειρα…

Η ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΥΠΟΦΕΡΕΙ

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 υπήρχε μια αισιόδοξη εκτίμηση πως η Βόρεια Ελλάδα, με τη Θεσσαλονίκη στο επίκεντρό της, θα μετατρεπόταν σε οικονομική «ατμομηχανή», που θα ρυμουλκούσε και την υπόλοιπη χώρα προς τον 21ο αιώνα. Ωστόσο, οι πόλεμοι στη Γιουγκοσλαβία, η αναβίωση του «Μακεδονικού ζητήματος», το εμπάργκο κατά της Σερβίας και των Σκοπίων (το ελληνικό), η οικονομική κατάρρευση των βαλκανικών χωρών και –κυρίως– η έλλειψη σωστής στρατηγικής, πολιτικής και υποδομών εκ μέρους της Ελλάδας, κατέστησαν αυτό το όραμα «όνειρο θερινής νυκτός». Και όχι μόνον η Βόρεια Ελλάδα δεν απέκτησε τον οικονομικό δυναμισμό που υποσχόταν, αλλά άρχισε σταδιακά και να μαραζώνει. Σήμερα σχεδόν ολόκληρο το βόρειο τόξο της Ελλάδας υποφέρει. Η Μακεδονία και η Θράκη πνίγονται από οικονομική ασφυξία. Μεγάλες βορειοελλαδικές εταιρείες βυθίζονται στα χρέη και ορισμένες έχουν ήδη χρεοκοπήσει (Λαναράς, Παρατηρητής, Φλώρινα-

Αυτό, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί το μεγαλύτερο οικονομικό έγκλημα που εκτυλίσσεται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Το προηγούμενο οικονομικό έγκλημα ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας, που αποτέλεσαν μια πρώτης τάξεως δικαιολογία για τη συγκέντρωση του πλούτου (και των έργων υποδομής) στην πρωτεύουσα σε βάρος της περιφέρειας. Από τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ, που κόστισαν συνολικά οι αγώνες, το 70% προέρχονται από πόρους της ελληνικής περιφέρειας (της Θεσσαλονίκης συμπεριλαμβανομένου), που κανονικά θα έπρεπε να μην επενδυθούν στην Αθήνα. Γι’ αυτή τη «ληστεία του αιώνα», κανείς δε λογοδότησε, ενώ η συντηρητική ελίτ της Θεσσαλονίκης, που νοιάζεται μόνον για τα προνόμια της, ποτέ δεν τόλμησε να ορθώσει δυναμικά το ανάστημά της και να ζητήσει το αυτονόητο: αποκέντρωση, δίκαιη κατανομή των πόρων και απαλλαγή από το στραγγαλισμό του κέντρου. Υπάρχουν. ωστόσο, ακόμη ευκαιρίες και περιθώρια να ανακτηθεί το χαμένο έδαφος. Η ήττα της Θεσσα-

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η Απαισιοδοξία μετατρέπει την πρόκληση σε παγίδα, ενώ η αισιοδοξία τη μετατρέπει σε ευκαιρία! συγκέντρωσή της στην Αθήνα είναι τεχνητή, καθώς οφείλεται σε πολιτικούς και δημογραφικούς λόγους (που με τη σειρά τους οφείλονται στην πολιτική π.χ. Μικρασιατική Καταστροφή και στον Εμφύλιο Πόλεμο, που οδήγησαν στον τριπλασιασμό του πληθυσμού της Αθήνας – 450.000 κατ. το 1920, 1.800.000 το 1950). ∆εν πρέπει να ξεχνάμε, άλλωστε, πως το συγκεντρωτικό μοντέλο, που υιοθέτησε λόγω του βαυαρικού καθεστώτος του Όθωνα το νεοελληνικό κράτος, ερχόταν σε ρήξη με την παράδοση του κοινοτισμού και του «αρχιπελαγικού μοντέλου», πάνω στα οποία άκμασε διαχρονικά ο Ελληνισμός. Με άλλα λόγια, η κατασκευή και η γιγάντωση της υπερσυγκεντρωτικής Αθήνας αποτέλεσε την ταφόπλακα των δυναμικότερων δυνάμεων του Ελληνισμού, που συντέλεσαν ιστορικά στην ακμή αυτής της γεωπολιτισμικής οντότητας στο χώρο των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου.

Παρ’ όλα αυτά…

Χωναίος κ.ά.). Οι ακάλυπτες επιταγές των επιχειρήσεων της περιοχής αυξήθηκαν κατά 150% τον τελευταίο χρόνο. Περίπου 1.500 μικρομεσαίες βορειοελλαδικές εταιρείες βρίσκονται ήδη στο «κόκκινο» και βλέπουν τους τζίρους τους να μειώνονται. Οι 500 αυτές θα κλείσουν σύντομα και 10.000 εργαζόμενοι θα χάσουν τη δουλειά τους μέσα στο 2005. Η ανεργία στη Θεσσαλονίκη ξεπερνά το 13%, ενώ σε κάποιες πόλεις της Μακεδονίας (π.χ. Νάουσα και ∆ράμα) φτάνει στο 25%. Στη Θεσσαλονίκη η κατάσταση δεν είναι ακόμη τόσο τραγική, επειδή η πόλη είναι το εμπορικό και διαμετακομιστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Για μια ακόμη φορά το εμπόριο (έστω και κινεζικών προϊόντων) σώζει τη Θεσσαλονίκη. Ολόκληρη η Βόρεια Ελλάδα, που αντιπροσωπεύει το 25% του Α.Ε.Π. της χώρας μας, ένας πραγματικός «εν υπνώσει γίγαντας», κινδυνεύει να μετατραπεί σε ζώνη οικονομικής υπανάπτυξης, τη στιγμή μάλιστα που η βαλκανική ενδοχώρα αναπτύσσεται οικονομικά και δύο βαλκανικές χώρες, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, θα ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το 2007.

λονίκης και της Ελλάδας γενικότερα δεν είναι αναπόδραστη. Προσωπικά παραμένω αισιόδοξος. Πιστεύω πολύ στις δυνάμεις και στα ιδανικά του Ελληνισμού, για να παραιτηθώ εύκολα και να αποδεχθώ την ήττα. Αρκεί να απελευθερώσουμε τα μυαλά μας από την γκρίζα ομίχλη του αδιέξοδου νεοσυντηρητισμού και του κλειστοφοβικού νεοεθνικισμού και να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις ως ευκαιρίες και όχι ως παγίδες. Θα επαναλάβω για πολλοστή φορά: το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα και η ελληνική κοινωνία δεν είναι οικονομικό ή γεωπολιτικό, αλλά διανοητικό και πνευματικό. Αν απεγκλωβίσουμε τη σκέψη μας και ξεκαθαρίσει το αντιληπτικό μας πεδίο, οι λύσεις θα εμφανιστούν μπροστά στα μάτια μας: «Αν καθαριστούν οι πύλες της αντίληψης, τότε ο άνθρωπος θα δει τα πάντα όπως είναι: άπειρα» (Γουίλιαμ Μπλέηκ).

…την πόλη µου την αγαπώ…

…µες στη «γλυκιά µελαγχολία» της.

11 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

11

5/4/2005, 8:10 μμ

κοινωνία

Πίστευε και µη ερεύνα Αυτή είναι η λογική της Εκκλησίας:

Γράφει ο

Μπάμπης Ιμβρίδης

«Πίστευε και µη ερεύνα», αλλά και κλείστε τις τηλεοράσεις (...!).

imxa@in.gr

Αυτό αντιπρότεινε από το ιερό βήµα ο µητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιµος σαν απάντηση των πιστών στις απίστευτες καταγγελίες που είδαν το φως της δηµοσιότητας... Με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, η ελληνική πολιτεία και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος εγκατέστησαν μεταξύ τους ένα πλέγμα νομικής, διοικητικής και οικονομικής αλληλεξάρτησης. Αρχικά αυτή η εξάρτηση θεωρήθηκε ότι είναι λειτουργική και χρήσιμη για την εμπέδωση της εθνικής ιδεολογίας αλλά και συνδετικός κρίκος της ελληνικής κοινωνίας. Σήμερα η σχέση αυτή κατάντησε δυσλειτουργική, διότι εμποδίζει την οικοδόμηση μιας ανεκτικής και ανοικτής δημοκρατικής κοινωνίας, εμποδίζει την ουσιαστική αυτοδιοίκηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας και την μετέτρεψε σε Νομικό Πρόσωπο ∆ημοσίου ∆ικαίου, προσδίδοντας στους κληρικούς χαρακτηριστικά δημοσίων υπαλλήλων που παρέχουν τις θρησκευτικές υπηρεσίες του κράτους. Εξαιτίας της αλληλεξάρτησης αυτής, Κράτους και Εκκλησίας, και μιας σειράς ιδεολογημάτων που τη νομιμοποιούν, η ελληνική πολιτεία δυσκολεύεται να επιλύσει κοινωνικά, ζητήματα ισονομίας και σεβασμού των ανθρωπίνων ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων. Το αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η έλλειψη θρησκευτικής ελευθερίας και οι συνέπειες αυτής. Συνέπειες που πολλές φορές οδηγούν στο διασυρμό της ελληνικής πολιτείας στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Τα πολιτικά κόμματα, με κορυφαίο το κυβερνών, προσπαθούν να αξιοποιήσουν στο μέτρο του δυνατού τον αρχιεπίσκοπο και τους παρ’ αυτού. Η Ν.∆., προκειμένου να επιτύχει στην εκλογική της επικράτηση, αναγνώρισε εμμέσως ακόμα και τον πολιτικό ρόλο του Χριστόδουλου. Σήμερα η στάση της είναι πλήρως αδιάφορη («σφυρίζει κλέφτικα») περιμένοντας να εκμεταλλευτεί τις εξελίξεις. Παρά τις όποιες προτροπές του σκληροπυρηνικού αλλά και χαμηλών τόνων Άνθιμου, η αλήθεια είναι ότι σε καμιά σελίδα δε λέει «ο Λόγος του Θεού», το ψεύτικο ρητό «πίστευε και μη ερεύνα», το οποίο ανακαλύπτουν οι πεφωτισμένοι πατέρες όταν και όποτε τους συμφέρει. Κανείς δεν πρέπει να δέχεται με παθητικό τρόπο, θρησκευτικά, εκκλησιαστικά αλλά και οποιαδήποτε άλλα θέματα. Ο άνθρωπος από τη φύση του είναι ερευνητικό ον, και μόνο σ’ ένα μικρό ποσοστό «αραχνιασμένων» μυαλών φαίνεται να λείπει αυτή η δίψα για αναζήτηση της αλήθειας. Το όμως απόλυτα βιβλικό «ου ψευδομαρτυρήσεις» δεν πτοεί κανέναν από τους ιεράρχες και δη την κεφαλή της αυτοκέφαλης Εκκλησίας μας. Ξεδιάντροπα η διοικούσα ιεραρχία είτε καλύπτει τους ανέντιμους φίλους της είτε ανακουφίζεται με το «εν οίδα, ότι ουδέν οίδα». Την ιστορία του ο άρχων της ελληνικής χριστιανοσύνης τη γράφει με πράξεις και λόγια αντιχριστιανικά, αντιθρησκευτικά, αντιπνευματικά: όταν διάβαζε επί δικτατορίας και ούτε έβλεπε ούτε άκουγε τι συνέβαινε παραέξω, όταν αρθρογραφούσε με πρωτοσέλιδα στη χουντική «Ελεύθερη Ώρα», όταν σήκωνε το λάβαρο της επανάστασης και ξεσήκωσε τον κουρνιαχτό για τις ταυτότητες, όταν απάγγειλλε το «∆όξα σοι ο Θεός για την ∆εξιά του Κυρίου», όταν χτυπούσε κάτω από τη μέση το Πατριαρχείο, το οποίο υποτίθεται ότι είναι η «μητέρα όλων των Εκκλησιών», όταν μας ξεφούρνισε το άκρως χριστιανικό για τα «κουσούρια», γνωρίζο-

Οι σχέσεις τους κλονίστηκαν, ο αρχιεπίσκοπος το προκάλεσε

ντας από πρώτο χέρι ποιοι και πόσοι από τους «κολλητούς» του «κουσουριάζονται». Πόσοι αρέσκονται στο να υπογράφουν και να αυτοαποκαλούνται Μπέμπα Μπλανζ, Ροζαλία, Σωσό, Σουλτάνα του Αιγαίου και άλλα φαιδρά και ευφάνταστα. Ο αρχιεπίσκοπος μας ανήγγειλε πριν από μερικά χρόνια πως «ο Θεός μάς στέλνει τους κατάλληλους ανθρώπους την κατάλληλη ώρα». Αφήνοντας εμμέσως να εννοηθεί πως ο Θεός έχρισε αυτόν αρχιεπίσκοπο και, φυσικά, και όλους τους υπόλοιπους μητροπολιτάδες. Άρα, αδίκως κατηγορούνται για όποια σκάνδαλα οικονομικά, σεξουαλικά κτλ., γιατί όλα αυτά που διεπράχθησαν ήταν θέλημα Θεού. Το ίδιο βέβαια ισχυρίζεται και ο Μπους, πως ο Θεός τον όρισε πλανητάρχη και πως οι αποφάσεις του λαμβάνονται «ελέω» Θεού. Έτσι διάφοροι χαρακτηρισμοί, προτροπές και αποφάσεις του αρχιεπισκόπου ταυτίζονται μ’ αυτές του Μπους, όπως π.χ. αυτή για την εναντίωση στους γάμους των ομοφυλοφίλων. Η Βίβλος βέβαια υποστηρίζει πως αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να θανατώνονται (Λευιτικόν, 13), και μήπως ο αρχιεπίσκοπος έπρεπε να προχωρήσει στην ανακοίνωση της πιστής εφαρμογής των ταγών της Βίβλου ή μήπως όρισε τον τηλε-παπατσάκαλο άντ’ αυτού να ανακοινώνει στα τηλεπαράθυρα: «Σ’ όλους «αυτούς» αξίζει ένας γλυκός θάνατος, να τους αλείψουν με ζάχαρη και να τους εξαφανίσουν...»; Ο αρχιεπίσκοπος σήμερα με την ηγεμονική του συμπεριφορά έχει αυτοαναγορευτεί εθνάρχης, αυτό φανερώνουν τόσο τα εθνικοπατριωτικά όσο και τα υπόλοιπα ρητορεύματά του. Ανεξάρτητα αν κάπου αλλού η Βίβλος μάς ανακοινώνει δια στόματος Αποστόλου Παύλου πως οι υπάρχουσες εξουσίες έχουν τεθεί από το Θεό, και όποιος αντιστέκεται σ’ αυτές, στο Θεό αντιστέκεται. (Ρωμαίους ιγ1, 2) Άρα, ο Χριστό-

δουλος ή παραβαίνει το λόγο του Αποστόλου Παύλου ή θεωρεί εαυτόν απόλυτη εξουσία. Έτσι μόνο μπορεί να δικαιολογεί, άλλωστε, τις παρεμβάσεις του τόσο σε εσωτερικά όσο και διεθνή κρατικά ζητήματα. ∆εν αποτελεί διεθνή πολιτική παρέμβαση η αποστολή εκ μέρους του επιστολών προς τους αρχηγούς κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της αναγνώρισης των Σκοπίων ως Μακεδονίας; Η εναντίωσή του, με λόγο προς το Ευρωπαϊκό λαϊκό κόμμα στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.; Η κινητοποίηση σε διαδηλώσεις και η συλλογή υπογραφών από χιλιάδες πιστούς για το θέμα των ταυτοτήτων; Ας μην ξεχνούμε και τις κατά καιρούς ρατσιστικές του εκφάνσεις προς το θρησκευτικό του πλήρωμα: «Ο πληθυσμός της Ελλάδος μειώνεται, αυξάνονται οι ξένοι που έρχονται εδώ, εγκαθίστανται, αποκτούν δικαιώματα. Αλλά εμείς θέλουμε να κρατήσουμε τους Έλληνες καθαρούς». Ποιο λόγο του Θεού πρεσβεύει ο Χριστόδουλος, αυτόν της Παλαιάς ∆ιαθήκης που συμβουλεύει τον εκλεκτό λαό του Θεού πως «οι σκλάβοι που θα κατέχει πρέπει να προέρχονται από γειτονικά κράτη» (Λευιτικόν, 44) ή αυτόν του Αποστόλου Παύλου (Γαλάτας, γ 29), που δηλώνει πως δεν πρέπει να υπάρχουν διαφορές εθνικότητας, κοινωνικής τάξης και φύλου; «∆εν είναι πλέον Ιουδαίος ουδέ Έλλην δεν είναι δούλος ουδέ ελεύθερος δεν είναι άρρεν και θήλυ διότι πάντες σεις είσθε εις εν Χριστό Ιησού». Στην πρώτη περίπτωση το να έχουμε στη δούλεψή μας Αλβανό και να του συμπεριφερόμαστε σαν να ’ναι σκλάβος είναι σύμφωνο με τις βουλές του Κυρίου και δε δηλώνει καμιά ρατσιστική πρόθεση από πλευρά μας. Η δε δεύτερη μας εξισώνει με όλους τους μετανάστες. Πού έχει δίκιο και πού άδικο ο Χριστόδουλος; Της εκκλησίας ημών το κεφάλαιον Η Εκκλησία θεωρείται ο μεγαλύτερος γαιοκτήμονας από την ίδρυση του Ελληνικού κράτους. Οι αναγνωρισμένες εκτάσεις των οικονομικών υπηρεσιών της Ιεράς Συνόδου σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας ανέρχονται στα 96.500 στρέμματα. Υπό την κατοχή και εκμετάλλευσή της βρίσκονται άλλα 108.000 στρέμματα ως «διακατεχόμενα», χωρίς έγγραφα κυριότητας. Παράλληλα, έχει ολόκληρα νησιά και βραχονησίδες στην κατοχή της. Οικονομικοί αναλυτές υπολογίζουν την αξία της περιουσίας στα 15 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται σ’ αυτήν τα 2.500 μοναστήρια και οι ναοί και φυσικά η δική τους περιουσία και τα έσοδα από δασικές εκτάσεις, αμπελώνες, ελαιώνες, μελίσσια, δωρεές πιστών. Η Εκκλησία έχει, επίσης, στην κατοχή και υπό την εκμετάλλευσή της 800 κτίρια που ξεκινούν από γραφεία, καταστήματα, εμπορικά κέντρα, ξενοδοχειακά συγκροτήματα, θέατρα, έως και βενζινάδικα. ∆ιαθέτει ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και μετοχές, ενώ η ρευστότητά της αγγίζει τα 40 εκατομμύρια ευρώ. Η εταιρεία «Μετόχι Α.Ε.», που ιδρύθηκε το 2003 στο Αίγιο, έχει σκοπό την ίδρυση και την εκμετάλλευση συνεδριακών κέντρων, τουριστικών επιχειρήσεων, καθώς και την αγορά, πώληση, κατασκευή, μίσθωση

12 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

12

5/4/2005, 8:10 μμ

κοινωνία

«… ο Θεός µάς στέλνει τους κατάλληλους ανθρώπους την κατάλληλη ώρα»

και εκμετάλλευση ακινήτων. Το 2002 ίδρυσε την εταιρεία «∆ιαχείριση υποστήριξη επιχειρησιακών και χρηματοδοτικών προγραμμάτων, μελετών και έργων Α.Ε.» με έδρα την Αθήνα. Σκοπός της εταιρείας είναι η διαχείριση των χρημάτων που εισρέουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η διαχείριση των πόρων που εισρέουν από το ελληνικό δημόσιο, από τις δωρεές και τις χορηγίες. Πρόεδρος του ∆.Σ. ο σε διαθεσιμότητα μητροπολίτης Αττικής Παντελεήμων. Η Εκκλησία διεκδίκησε το 1993 από το Β΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 10 δισ. δρχ, από τα οποία κατόρθωσε να πάρει τα 4 δισ., στο Γ΄ Κ.Π.Σ. υπέβαλε πρόταση για 430 εκατ. ευρώ, αν και τελικά συμβιβάστηκε στη διεκδίκηση 230 εκατ. ευρώ. Όλα τα παραπάνω δε φαίνεται να αρκούν για να καλύψουν

τις ανάγκες της ιεραρχίας, η οποία βάλθηκε σε ένα ανελέητο κυνηγητό χρήματος. Ξεθάβοντας τούρκικα κιτάπια, κιτρινισμένες κληρονομιές, παραχωρητήρια, ιδιωτικά συμφωνητικά, πολλά απ’ αυτά πλαστογραφημένα και παραχαραγμένα, και βάζοντας στο παιχνίδι δικαστές, δικηγόρους, πολιτευτές, μαφιόζους, που αναπτύσσουν το επιχειρηματικό τους δαιμόνιο. Χαρακτηριστική η περίπτωση του Αρχιμανδρίτη Μάξιμου στο Λιτόχωρο Κατερίνης που συνεχίζει μια διαμάχη 140 χρόνων, διεκδικώντας 4.250 στρέμματα από τους κατοίκους της περιοχής. Στο πλευρό του Μάξιμου, ο πρόεδρος πρωτοδικών Λεωνίδας Στάθης και ο εισαγγελέας Κατερίνης Θόδωρος Σταμάτης. Απίστευτη η ιστορία στο Αγρίνιο με πρωταγωνιστή τον παπα - φαντομά Αθανάσιο Βακράκο, που διεκδικεί το μισό στρατιωτικό αεροδρόμιο και ενώ χάνει δικαστικά και πρωτοδίκως, στο εφετείο με υπογραφή του νυν υπουργού Άμυνας του παραχωρείται η έκταση. Στο ∆ήμο Αγίας Βαρβάρας Αττικής η Αποστολική ∆ιακονία της Αρχιεπισκοπής ζητά άδεια έγκρισης υψομετρικής στάθμης για να ανεγείρει το τυπογραφείο της. Αντ’ αυτού, οι κάτοικοι της περιοχής με έκπληξη βλέπουν το κτίριο να εξελίσσεται σε τεράστιο κτιριακό συγκρότημα και να ενοικιάζεται σαν σούπερ μάρκετ! Εκατοντάδες είναι οι κραυγαλέες περιπτώσεις που έχουν ακουστεί και άλλες τόσες που δεν έχουν δει –ακόμα τουλάχιστον– το φως της δημοσιότητας. Σήμερα άρχισαν πλέον και οι πιο δύσπιστοι να μιλούν για διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους, τόσο τα πολιτικά κόμματα, όσο και αρκετοί ιεράρχες δείχνουν πρόθυμοι να αποδεχθούν μια τέτοια λύση. Ποιο θα είναι το μοντέλο αυτού του διαζυγίου, δεν το γνωρίζουμε και μάλλον θα έρθει στην επικαιρότητα ύστερα από πέντε χρόνια, με την αναθεώρηση του συντάγματος. Άραγε θα είναι αποφασισμένοι, θα έχουν την πολιτική βούληση, οι αριστεροδεξιοί του κοινοβουλίου μας να αλλάξουν τόσο το νομικό καθεστώς της Εκκλησίας από Ν.Π.∆.∆. που είναι σήμερα, όσο και διάφορα άρθρα και νόμους; Νόμους σχετικά με την ορκωμοσία του προέδρου της ∆ημοκρατίας αλλά και βουλευτών,

Παρά την τεράστια περιουσία της Εκκλησίας, για την αποπεράτωση των ναών καλούνται να πληρώσουν από το υστέρηµά τους οι πιστοί

σχετικά με τη μορφή διδασκαλίας του μαθήματος θρησκευτικών στα σχολεία, με τον υποχρεωτικό και κατηχητικό χαρακτήρα της θρησκευτικής εκπαίδευσης, με τον προσηλυτισμό, με την καθιέρωση πολιτικού όρκου στα δικαστήρια και στο στρατό, με τη θρησκευτική κατήχηση στο στράτευμα. Ακόμα σχετικά με την καθιέρωση υποχρέωσης του πολιτικού γάμου, καθιέρωσης της κοσμικής κηδείας και δήλωσης του ονόματος των παιδιών στο ληξιαρχείο και όχι στη βάπτιση. Όλα τα παραπάνω και πολλά ακόμα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους, αν θέλουν να λέγονται ευρωπαίοι πολίτες τόσο οι ψευδοεκσυγχρονιστές πολιτευτές όσο και οι μουτζαχεντίν της σημερινής Ορθοδοξίας.

Νηστίσιμα: •Καλαμαράκια •Γαρίδες •Μπιφτέκι λαχανικών

13 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

13

5/4/2005, 8:10 μμ

περιβάλλον

Νερό η μάστιγα του νέου αιώνα

γράφει ο Δάνος Δανιηλίδης (bdd@med.auth.gr)

Το νερό δεν είναι ένα αγαθό που μπορεί να αναπαράγεται στο διηνεκές, αφού ακόμη και κατά τις εποχές που οι βροχοπτώσεις είναι πολλές, μονάχα το 25% διαποτίζει το έδαφος, ενώ το υπόλοιπο εξατμίζεται. Ήδη από το 1995, το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι η Γη βρίσκεται εδώ και πολύ καιρό μπροστά στη μεγαλύτερη έως τώρα κρίση έλλειψης νερού. Σήμερα περισσότερες από 80 χώρες του πλανήτη, στις οποίες κατοικεί ο μισός πληθυσμός της Γης, έχουν μεγάλη έλλειψη, ενώ τουλάχιστον τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα να γίνει αφαλάτωση των υδάτων. Δυσοίωνες οι προοπτικές Για το μέλλον οι προοπτικές είναι ακόμη πιο δυσοίωνες. Αυτή είναι η πολύ ανησυχητική εικόνα που έδωσαν οι 80 ειδικοί, καθηγητές πανεπιστημίων και ερευνητές που συγκεντρώθηκαν στο Κόμο της Ιταλίας, συμμετέχοντας στο συνέδριο με θέμα: «Όλη η αλήθεια για το νερό στην τρίτη χιλιετία: Τα κράτη της Μεσογείου μπροστά σε μια κοινή πολιτική». Σύμφωνα

πόλεις γιγαντώνονται. Μοιάζει να επιβεβαιώνεται ο νόμος του Μάλθους, που λέει ότι κάθε 20 χρόνια ο πληθυσμός θα διπλασιάζεται και αντίστοιχα θα μεγαλώνουν και οι ανάγκες σε νερό. Και όχι μόνο. Η ανάπτυξη της βιομηχανίας και της γεωργίας αυξάνει με εξίσου αλματώδη ρυθμό την κατανάλωση του νερού. Σύμφωνα με τον Ιταλό καθηγητή, «πρόκειται για ένα αδιέξοδο από το οποίο θα βγούμε μόνο με τη βοήθεια της τεχνολογίας, αλλά και την εκπαίδευση του πληθυσμού στη σωστή διαχείριση του νερού». Σήμερα η γεωργία απορροφά το 70% των υδάτινων αποθεμάτων, ενώ ο χώρος της ενέργειας και της βιομηχανίας απορροφά το 22%. Αντίθετα, για να πιούμε και να καθαριστούμε, ξοδεύουμε μονάχα το 8%. Στη γεωργία, λοιπόν, εντοπίζεται η μεγάλη απώλεια, αφού το νερό που χάνεται αναξιοποίητο φτάνει στο 50%60% της συνολικής ποσότητας που χρησιμοποιείται, εξαιτίας της κακής κατάστασης, του λανθασμένου σχεδιασμού των δικτύων μεταφοράς και διανομής, αλλά και λόγω των πεπαλαιωμένων τεχνικών ύδρευσης και της αδυναμίας ανακύκλωσης των υδάτων. ∆εν είναι λίγοι οι επιστήμονες και οι φορείς που μιλούν ανοιχτά πλέον για έναν «πόλεμο νερού» στο ορατό

Οι αριθµοί του νερού -Αν και το υγρό στοιχείο καλύπτει το 70% της επιφάνειας της Γης, μόνο το 2,5% είναι γλυκό νερό και από αυτό μόλις το 1% είναι διαθέσιμο στον άνθρωπο.

-Ο πλανήτης συνολικά δεν εμφανίζει υδατικά ελλείμματα, αφού διαθέτει 1.360.000.000 κυβικά μέτρα νερού. Ουσιαστικά, το μεγαλύτερο μέρος αυτής της αστρονομικής ποσότητας είναι αλμυρό ή υφάλμυρο νερό, που δεν ενδείκνυται για κατανάλωση.

-Από την ποσότητα της βροχής που πέφτει ετησίως μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο ένα 10% του νερού.

-Η κατανομή του νερού στη Γη είναι «άδικη». Στο 40% της επιφάνειας της Γης που πλήττεται από ξηρασία υπάρχει μόνο ένα 2% του συνολικού τρεχούμενου νερού που υπάρχει στον πλανήτη.

-Ενώ Αμερικανοί και Ευρωπαίοι χρειάζονται καθημερινά 700 λίτρα νερού για τις ανάγκες τους, οι Σενεγαλέζοι πρέπει να αρκεστούν στα 30.

-Ετησίως 800 εκατομμύρια Αφρικανοί χρειάζονται 40 δισεκατομμύρια ώρες για να μετακινηθούν προς εξασφάλιση πόσιμου νερού.

-Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το 2025 η έλλειψη του νερού θα επηρεάσει σημαντικά 52 χώρες και το 1/3

Τα αποθέµατα εξαντλούνται διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα. Βαδίζουµε προς έναν περιφερειακό ή παγκόσµιο πόλεµο νερού; Ας προβληµατιστούµε για το πολύτιµο αυτό αγαθό πριν να είναι πολύ αργά. με τον Ιταλό καθηγητή Μαρτινέλι, «τα τελευταία 40 χρόνια καταναλώσαμε τόσο νερό όσο δεν είχε καταναλωθεί τους τρεις προηγούμενους αιώνες». Η χρήση νερού τριπλασιάστηκε από τα μέσα του 20ού αιώνα. Η αποξήρανση ποταμών, λιμνών και η πτώση της στάθμης των υδροφόρων στρωμάτων αποδεικνύουν με τον πιο χειροπιαστό τρόπο ότι οι πηγές ύδρευσης δεν είναι αστείρευτες και ότι δεν μπορούν να καλύψουν τις διογκούμενες απαιτήσεις για κατανάλωση. Οι κάτοικοι του πλανήτη πολλαπλασιάζονται και οι

μέλλον. Και ενώ σε κάποιες χώρες το νερό ξοδεύεται με απρονοησία, δεν έπαψε ποτέ να είναι αγαθό γεωστρατηγικής σημασίας, να προκαλεί κατά καιρούς έριδες, όπως, για παράδειγμα, στον πόλεμο του 1967 για την ύδρευση της Τιβεριάδος (που έδινε το 1/3 του νερού της στο Ισραήλ) ή στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ το 1980 για τον έλεγχο του ∆έλτα του Shat-al-Arab.

του πληθυσμού της Γης.

-Το 8% του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει από έλλειψη νερού και τουλάχιστον το 1/3 ζει με οριακή επάρκεια.

-∆ύο δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν άμεση πρόσβαση σε πόσιμο νερό.

-Κάθε χρόνο 5-10 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από προβλήματα υγείας που δημιουργεί η κακή ποιότητα νερού, ενώ 30 εκατομμύρια πεθαίνουν από την έλλειψή του.

14 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

14

5/4/2005, 8:10 μμ

περιβάλλον Η κατάσταση στην Ελλάδα «Το νερό δεν περισσεύει, μην το σπαταλάς». Με αυτό το σύνθημα έτρεξε μια από τις μεγαλύτερες ενημερωτικές καμπάνιες που έκανε η Ε.Υ∆.ΑΠ. τα τελευταία χρόνια, ενδεικτική της σοβαρότητας της κατάστασης. Στη Θεσσαλία είναι γνωστές οι οξύτατες διαμάχες μεταξύ των κατοίκων της Λάρισας και της Καρδίτσας για τα νερά της λίμνης Πλαστήρα, ενώ και τα περισσότερα νησιά του Αιγαίου έχουν περιέλθει σε άσχημη κατάσταση, λόγω της μείωσης των αποθεμάτων νερού. Κατά τη διάρκεια συμποσίου που έγινε στην Παροικιά της Πάρου με θέμα «ΑιγαίοΝερό-Βιώσιμη Ανάπτυξη», ο κ. Τσακίρης, καθηγητής στο τμήμα ∆ιαχείρισης Υδατικών Πόρων στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής ∆ιαχείρισης Υδατικών Πόρων, δήλωσε πως «η ανάπτυξη στο Αιγαίο έχει φθάσει σε αδιέξοδο. Τα πράγματα στο μέλλον θα είναι χειρότερα, γι’ αυτό χρειάζεται η τεχνοκρατική διάσταση, η διοικητική δομή, η διαδικασία υλοποίησης στο αδιέξοδο του Αιγαίου. Επιδιώκεται πάντα η μείωση της ζήτησης, μέσα από τη βελτίωση λειτουργίας των δικτύων, αλλά και τα προγράμματα περιορισμού των απωλειών στα δίκτυα».

Υπάρχει ελπίδα υπό προϋποθέσεις Οι περισσότεροι επιστήμονες που ασχολούνται με το θέμα του νερού, στην Ελλάδα και διεθνώς, συγκλίνουν στην άποψη ότι πρέπει να υπάρξει ένας ευνοϊκός συνδυασμός πολλών ετερόκλητων μεταξύ τους παραμέτρων, ώστε ο πλανήτης να βγει από το σημερινό υδατικό αδιέξοδο. Από τη μια είναι η τεχνολογία, η οποία διαθέτει ένα επαρκές οπλοστάσιο (δυνατότητες βελτιστοποίησης των αντλήσεων, χρήσης συστημάτων αφαλάτωσης και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, μέθοδοι ελέγχου των διαρροών, χρήση γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών στη διαχείριση των υδατικών πόρων, επεξεργασία υφάλμυρου νερού, κατασκευή διπλών δικτύων ύδρευσης πόσιμου και μη νερού, περαιτέρω επέκταση της επαναχρησιμοποίησης του νερού κτλ.), η οποία κοστίζει πολύ. Μία άλλη παράμετρος είναι η βούληση των κυβερνήσεων να πάρουν δραστικά αντιλαϊκά μέτρα (π.χ. αύξηση της τιμής του νερού στα πραγματικά επίπεδα κόστους του, πίεση στις βιομηχανίες και στη γεωργία για ορθολογικότερη διαχείρισή του, πρόστιμα σ’ αυτούς που ρυπαίνουν το νερό κτλ). Η τρίτη και σημαντικότερη παράμετρος έχει να κάνει με εμάς τους ίδιους και το κατά πόσο είμαστε διατεθειμένοι να αλλάξουμε την καταναλωτική συμπεριφορά μας, αντιμετωπίζοντας το νερό ως κάτι πιο πολύτιμο από ένα απλό καταναλωτικό αγαθό.

15 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

15

5/4/2005, 8:10 μμ

συνέντευξη Συνέντευξη στη Ρούµκου Θεοδώρα

Αγλαΐα Παππά Εκεί, στο φουαγιέ του «Μικρού Θεάτρου» Μονής Λαζαριστών, συνάντησα την κ. Αγλαΐα Παππά, δέκα λεπτά μετά την απογευματινή της παράσταση. Όση ώρα συνομιλεί με φίλους και την παρατηρώ από μακριά, κλέβω μια μυρωδιά από τις κινήσεις και το χαμόγελό της. Έχει τη στόφα μιας μεγάλης θεατρίνας αλλά και την ανέμελη αύρα ενός μικρού κοριτσιού. Γεννήθηκε στην Πάτρα, μεγάλωσε στη Γαλλία, επέστρεψε στην Ελλάδα. Πατρίδα της τα Γιάννενα, όπου πιστεύει πως αυτά τα βουνά είναι οι ρίζες της, που την έχουν καθορίσει. Το ανήσυχο πνεύμα της, δε σταματά στις Πανεπιστημιακές της σπουδές, (Πτυχιούχος του Γαλλικού τμήματος της Φιλοσοφικής σχολής του Α.Π.Θ.) και έτσι βρίσκει «το επαγγελματικό της σπίτι» στο Εθνικό Θέατρο, όπου ερμηνεύει μεγάλα έργα Eλλήνων και ξένων συγγραφέων και αποσπά βραβεία σε ∆ιεθνή Φεστιβάλ για το ρόλο της παράστασης, «Μόλλυ Μπλουμ».

Το θέατρο για κείνην είναι ένα παιχνίδι, που απαιτεί όμως έναν πολύ καλό και ελεγχόμενο αναβάτη, τον ηθοποιό. Η Αγλαΐα Παππά, δεν είναι ο άνθρωπος, που θα συνομιλήσεις εύκολα μαζί του. Η εξυπνάδα της, η μόρφωσή της, ο ξεκάθαρος λόγος της και η σαφήνειά της, δε σου επιτρέπουν λάθη και υπεκφυγές. Απόμακρη και φιλική, αυστηρή και ευαίσθητη, με ονειροπόλο βλέμμα σ΄ αυτά που αγαπά αλλά και με γήινη ματιά απέναντι στη ζωή, είναι τελικά ένας πολύ καλός «ακροβάτης», που τολμά να μπαινοβγαίνει με απίστευτη ευελιξία σε όλες τις ηλικίες και τα συναισθήματα, που μπορούν να υπάρχουν σε μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα ανθρώπου, που αγαπάει τη ζωή. Άλλωστε, η ίδια λέει: «εμείς που ζούμε τη ζωή με τη φυσιολογικότητά της, πρέπει να είμαστε ευγνώμονες απέναντί της».

«Τσικλιντάν», µε το έργο της κ. Στέλλας Βογιατζόγλου-Χριστίνας Χατζηβασιλείου, στο ρόλο της Μαίρης, µια γυναίκα αντιµέτωπη µε µια σοβαρή ασθένεια. Τι σας γοήτευσε και σας συγκίνησε, ώστε δεχτήκατε να τον ερµηνεύσετε; Αυτό το παιχνίδι των διαφορετικών ηλικιών, όπου καλείται να ερμηνεύσει η ηρωίδα, ήταν για μένα μια εξαιρετική πρόκληση. Από κει και πέρα, βρήκα μία αλήθεια στο κείμενο, που μου άρεσε. Όλοι όσοι βγαίνουν από την παράσταση, είναι βουρκωµένοι. Πιστεύετε πως έχετε κεντρίσει τις ευαίσθητες πλευρές του θεατή, και έχει πετύχει η ερµηνεία σας; ∆εν ξέρω αν έχει πετύχει η ερμηνεία. Πιθανόν. Αλλά αυτό εξαρτάται απ΄ όλους τους συντελεστές της παράστασης και είμαστε όλοι υπεύθυνοι. Πιστεύω, ότι είναι ο δρόμος, που εμένα μ΄ ενδιαφέρει σ΄ αυτό το πράγμα που λέμε θέατρο, να μπορώ να δίνω στους ανθρώπους με τους οποίους καθημερινά μοιράζομαι, αυτό το μικρό ταξίδι της κάθε παράστασης, ένα ταξίδι στη φαντασία τους, στα συναισθήματά τους, στον προσωπικό τους κόσμο και να τους αναδυθούν εκείνα τα στοιχεία, τα οποία θέλει ο καθένας. Η κάθε παράσταση άλλωστε, είναι μια κοινή περιπέτεια των δύο στοιχείων, του ηθοποιού και του κοινού. Γιατί κακά τα ψέματα, μπορεί μία παράσταση να έχει πολλούς συντελεστές, όπως σας ανέφερα, αλλά στην τελική της, είναι η εξίσωση δύο στοιχείων, κοινό και θεατής. Ο τίτλος του έργου είναι «Τσικλιντάν», ένα παιχνίδι, όπου το µαγικό κλειδί φτιάχνει µια κρυψώνα, που περιέχει τι άραγε; Ό,τι θέλει η ηρωίδα. Ό,τι θέλω εγώ. Οτιδήποτε, μπορεί να κουβαλήσει ένα παιδί, ένας άνθρωπος, ένας έφηβος, πάντα έχει ένα καταφύγιο. Και σεις νομίζω, στα δύσκολα, στα ζόρικα, στα χαρούμενα, να έχετε έναν τρόπο, αυτό το πράγμα να γίνεται πιο προσωπικό. Άλλος έχει την πίστη, άλλος έχει τον ασκητισμό. Εσείς έχετε το θέατρο για καταφύγιο; Είναι η δική σας κρυψώνα; Είναι η φανερή μου κρυψώνα. Που τη διαλέξατε γιατί και γίνατε ηθοποιός; Γιατί δεν ήθελα να μοιάσω στα πράγματα, που θέλανε να κάνω οι γονείς μου. Από µια αντίδραση µόνο ή ήταν και συνειδητή επιλογή; Συνειδητή και σε μεγάλη ηλικία. ∆εν ήμουν όμως από τα παιδιά που λένε: «θέλω να γίνω ηθοποιός». Καθόλου. Έχω κάνει διάφορες σπουδές άλλωστε. Ξεκίνησα από Ιατρική, δε μου άρεσε, έζησα πολύ στη Γαλλία, έκανα θέατρο δρόμου, έκανα μετά στη Φιλοσοφική της Θεσσαλονίκης. Αφού τέλειωσα και τις Πανεπιστημιακές μου σπουδές και που πια έπρεπε πραγματικά ν΄ ακολουθήσω έναν επαγγελματικό προσανατολισμό, αποφάσισα ότι θα γίνω ηθοποιός. Αυτά τα πράγματα τα οποία έχω κάνει δεν έγιναν βέβαια τυχαία. ∆εν είχα κάτι άλλο να κάνω κι έκανα αυτά. Ήταν γιατί αυτά επιθυμούσα να κάνω και σ΄ ένα βαθμό υπήρξα και τυχερή.

αφέρον ι δ ν ε ο ρ ε τ ύ µεγαλ ύ λ ο π ι ε χ ντασία έ α φ η ι ε «Η ζωή σ ώ ρεί να δ ο π µ υ ο π πρέπει , ό ο ρ τ α έ θ απ' αυτ ο ώς, τ λ π Α . υ ο ρ τα» τ α ά µ γ ά ρ π του θε α αι άλλ κ ί ε θ χ ι ν ι να υπα 16 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

16

Προϋποθέτει ταλέντο ή και τύχη για να ακολουθήσει κανείς το δρόµο που επιθυµεί; ∆εν προϋποθέτει μόνο ταλέντο. Τι σημαίνει η λέξη ταλέντο; Η λέξη ταλέντο βγαίνει μέσα από το τάλαντο, που σημαίνει πρέπει να είσαι άξιος να πληρωθείς γι΄ αυτό το πράγμα που κάνεις. Πρέπει να κάνεις μία Τέχνη σε τέτοιο βαθμό, που ν΄ αξίζει την πληρωμή από τους άλλους, όπως κάνει ο τσαγκάρης, ο αρτοποιός, ο ράφτης που κάνει τα ρούχα σας. Για να ν΄ αξίζεις αυτή την πληρωμή, χρειάζεται πάρα πολύ εξάσκηση καθημερινή και πειθαρχία και στόχος και δρόμος προσωπικός. Και φυσικά παίζει ρόλο η τύχη, γιατί στο θέατρο πρέπει να σου δοθεί η ευκαιρία και να σου ξαναδοθεί για να ξεφύγεις από το μέσο όρο και να διακριθείς, επειδή δεν είναι πρόσκαιρο, ούτε περιστασιακό. Από κει και ύστερα, πως εσύ θα καλλιεργήσεις, θα φτιάξεις αυτό το οποίο είσαι, όπως ένας γλύπτης σμιλεύει το μάρμαρο, είναι δικό σου το αποτέλεσμα. Εσείς είχατε αυτή την αυτοπειθαρχία, που αναφέρατε ή την αποκτήσατε στην πορεία; ∆υστυχώς αυτή την έχω από πολύ μωρό. Έχω μεγαλώσει σ΄ ένα σχολείο καθολικό, θρησκευτικό, πάρα πολύ σκληρό σχολείο, το οποίο με καθόρισε. Τα παιδικά μου χρόνια, η βασική μου εκπαίδευση, στην οποία οφείλω πάρα πολλά από τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μου, ήταν ζόρικα. Η χρονική στιγµή του έργου είναι η Μεγάλη Εβδοµάδα. Πιστεύετε πως κουβαλάµε όλοι µας ένα σταυρό σ΄ αυτή τη ζωή; Αυτό που λέει και η ∆όμνα στο έργο, «Σταύρωση χωρίς Ανάσταση».

5/4/2005, 8:10 μμ

συνέντευξη Σαφώς ο καθένας κουβαλάει ένα μικρό, μικρότερο, μεγαλύτερο σταυρό, αυτό είναι σίγουρο. Και νομίζω, ότι εμείς που έχουμε την τύχη να ζούμε μία ζωή με τη φυσιολογικότητά της, ο σταυρός που κουβαλάμε, είναι σταυρουδάκι, σχεδόν δεν υπάρχει. Πρέπει να θεωρούμε τους εαυτούς μας, εξαιρετικά ευνοουμένους. Ποιο συναίσθηµα, πιστεύετε πως κυριαρχεί στη γυναίκα αυτή, που βρίσκεται αντιµέτωπη µε τον καρκίνο; Του σαρκασμού. Και σε όλες τις γυναίκες του έργου. Ο σαρκασμός βγαίνει πάντα όταν έχεις ν΄ αντιμετωπίσεις το μεγαλείο της ζωής, όταν νιώθεις πόσο μικρός είσαι. Μόνο όταν νιώθεις μεγάλος υπερόπτης και αλαζών, τότε μόνο δε σαρκάζεσαι. Πώς µπορούµε όµως ν΄ απαλύνουµε αυτήν τη συνεχής αγωνία του θανάτου; Αν καταλάβουμε το μέτρο των πραγμάτων και περιορίσουμε τον εγωισμό μας. Να πάψουμε να θεωρούμε ότι είμαστε το σύμπαν ολόκληρο. Στο έργο παίζεται το πασίγνωστο σε όλους µας παιδικό παιχνίδι, το κουτσό, πάνω σ΄ένα ανθρώπινο περίγραµµα. Ίσως τελικά η ζωή είναι ένα παιχνίδι; Βλέπετε τι ωραία πράγματα μπορεί να σκεφτεί ο θεατής; Είναι πολύ ενδιαφέρον να δίνεις ένα ερέθισμα και από κει κι ύστερα ο θεατής, που το μοιράζεται μαζί σου, να μην το περιχαρακώνει σε μια μονοδιάστατη αντίληψη των πραγμάτων αλλά να τον αφήνεις να δίνει εκείνος τη δικιά του αίσθηση. Το γεγονός, ότι παίρνεις ένα στοιχείο της ζωής πολύ αναγνωρίσιμο και το μετατρέπεις σε κάτι άλλο, δίνοντάς του και άλλους παραμέτρους, δίνοντας ελεύθερο το πεδίο της φαντασίας σε όλους αυτούς που θα το δουν, αυτό κατά τη γνώμη μου, είναι η αρχή της λογικής της θεατρικής πράξης. ∆εν αναπαριστούμε πιστά τη ζωή, κανέναν δεν θα ενδιέφερε. Η ζωή έχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον απ΄ αυτό, που μπορεί να δώσει η φαντασία του θεάτρου. Απλώς, το θέατρο πρέπει να υπαινιχθεί και

άλλα πράγματα, τα οποία η καθημερινότητα ως μονοσήμαντες στιγμές δεν μπορεί να είναι τόσο συμπυκνωμένη. Αυτή είναι η διαφορά. Το θέατρο, έχει μέσα σε πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα μια πυκνότητα μεγάλη, χώρου και χρόνου. Μέσα σ΄ αυτό το χώρο και το χρόνο εσείς πως λειτουργείτε; Ταυτίζεστε µε ρόλους ή διατηρείτε µια «ιδανική απόσταση»; Εγώ έχω πάντα την εντύπωση, ότι ποτέ δεν πρέπει να ταυτίζεσαι με το ρόλο που παίζεις. Ο ηθοποιός είναι ένας απολύτως, κατά τη γνώμη μου, ελεγχόμενος τεχνίτης. Επιμένω σ΄αυτό. Πρέπει να είναι ξεκάθαρος, να ξέρει πολύ καλά κάθε στιγμή τι κάνει και γιατί το κάνει. Και είναι επιδίωξή μου μέσα στη δουλειά να κρατάω πάντα αυτή την απόσταση, να ελέγχω το πράγμα με απόλυτη ακρίβεια, και τίποτα δεν κάνω κάτω από την επήρεια του συναισθήματος. Θέλω ν΄ αφουγκράζομαι ανά πάσα στιγμή, τι γίνεται κάτω στην πλατεία και αναλόγως σαν ένας πάρα πολύ καλός αναβάτης να πηγαίνω το άλογό μου εκεί που θέλω και όχι να με πηγαίνει οτιδήποτε άλλο, οπουδήποτε. Γιατί τότε ο θεατής, θα ζήσει μια πολύ κακή περιπέτεια. Δεν επηρεάζεστε όµως; Καθώς σας παρακολουθούσα µετά την παράσταση, «κρατούσατε» κάτι από την κοριτσίστικη δροσιά και την παιδικότητα της ηρωίδας που ερµηνεύετε. Όταν είμαι σε μία παράσταση, ακριβώς επειδή δεν είμαι ο άνθρωπος που κάνει πολλά πράγματα συγχρόνως, γιατί διασπώμαι και τρελαίνομαι, θέλω να είμαι πάρα πολύ συγκεντρωμένη σ΄ ένα πράγμα. Αυτό λοιπόν, με διέπει από τη στιγμή που αρχίζω τις πρόβες, μέχρι που τελειώνουν οι παραστάσεις. Και αυτό το πράγμα γίνεται σαν ένα γάντι, που έρχεται και κάθεται πάνω μου και αναλόγως κινούμαι και συμπεριφέρομαι μέσα στη ζωή μου την καθημερινή. Υπάρχουν ρόλοι από τους οποίους θα έλεγα και προσδοκώ να είναι έτσι. Επηρεάζομαι από τους ρόλους, δηλαδή ο φέρων οργανισμός είμαι εγώ. Αλίμονο!

Το έργο κατακλύζεται από γυναίκες. Η παρουσία του αντρικού φύλλου, λειτουργεί µόνον ως αναφορά. Για σας τι σηµαίνει η ύπαρξή του στη ζωή σας; Εμένα μου φαίνεται εξαιρετικά ανιαρή η ζωή χωρίς τους άντρες. Αγάπησα πάρα πολύ τον πατέρα μου, αγάπησα και αγαπώ πάρα πολύ οτιδήποτε φέρει το αντρικό φύλλο και πραγματικά δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτούς. Και στις χαρές μου και στις λύπες μου, το σύντροφό μου τον έχω πολύ δίπλα μου. Πιστεύετε πως την αγάπη τη συναντάµε, όταν είµαστε έτοιµοι να δοθούµε στον άλλον; Ναι, βέβαια. Όταν αγωνιστούμε πολύ γι ΄αυτήν. ∆ε μας χαρίζετε τίποτα. Όταν είμαστε έτοιμοι να δώσουμε πράγματα από τον εγωισμό μας, να τα πετάξουμε πίσω μας, τότε μόνο. Τελικά τι είναι αυτό, που σας γοητεύει στο θέατρο; Το θέατρο είναι το παιχνίδι μου. Είναι ότι δεν αφήνω την παιδική μου ηλικία και μπορώ να κάνω πλάκα ακόμα. Είναι συγχρόνως, ένα πάρα πολύ δύσκολο παιχνίδι, είναι Τέχνη, η πιο ζωντανή Τέχνη, που έχει όλες τις παραμέτρους του όντος, του ζωντανού οργανισμού, αλλά παίζω πάρα πολύ. Χαίρομαι όταν βρίσκομαι στο θέατρο. Είναι η διασκέδασή μου. Στο δικό σας παιχνίδι, στο δικό σας Τσικλιντάν, τι θα ελευθερώνατε µέσα από κει; Τον πατέρα μου, ο οποίος έχει πεθάνει. Ευχαριστώ πολύ γι΄ αυτήν τη συνέντευξη. Ευχαριστώ κι εγώ. Ήσασταν πολύ ευγενική.

17 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

17

5/4/2005, 8:10 μμ

συνέντευξη

Μίκρο-συνέντευξη Συνέντευξη στον Πασχάλη Μητρακούδη paskalis98@yahoo.com

Λίγο πριν από την έλευση της νέας χιλιετίας και την επικείμενη καταστροφή του κόσμου, ένα «μίκρο» γκρουπάκι από τη Θεσσαλονίκη εμπνεόταν τα κομμάτια του πρώτου του δίσκου. Έτσι ήρθε το «Τέλος του Κόσμου» και το «μίκρο» γκρουπάκι έγινε mega γνωστό με τις επιτυχίες να διαδέχονται η μία την άλλη. Ο «Λάθος Κωδικός», η «Άσπρη Σοκολάτα», «Το καλύτερό σου Λάθος» και οι «Σταγόνες» γίνονται τα αγαπημένα hit της νεολαίας και η επιτυχία συνεχίζεται… ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Η ιστορία των Μίκρο ξεκινάει στα 90’s από τότε που ο Νίκος Μπιτζένης και ο Γιάννης Λευκαδίτης αρχίζουν να πειραματίζονται πάνω στους σύγχρονους ηλεκτρονικούς ρυθμούς, αξιοποιώντας έτσι τις επιρροές τους από την electro pop των 80’s. Οι Depeche Mode, οι New Order, οι Erasure και οι Duran Duran ήταν αρχικά τα κίνητρα των δύο Θεσσαλονικέων για να γράψουν και να ερμηνεύσουν τη δική τους μουσική. Με τον καιρό, στις ηχογραφήσεις προστέθηκαν ο Πάνος Τόλιος (drums, κρουστά) και ο Γιώργος Κωστόπουλος, ενώ, διάφορες γυναικείες φωνές παρηλάσανε από το σχήμα (Ηλέκτρα ∆ημητριάδου, Ελίζα Πατσαλίδου), πριν καταλήξουν στη Ρία Μαζίνη. Το 1998 ηχογραφούν το πρώτο τους CD «Το Τέλος του Κόσμου», που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία και προαναγγέλλει τη μελλοντική πορεία του συγκροτήματος. Το Σεπτέμβριο του 1999 οι Μίκρο βρέθηκαν με αλλαγμένο line up (οι Τόλιος και Κωστόπουλος αποχώρησαν και στο group προστέθηκε ο Στέλιος Εμμανουηλίδης). Αμέσως μετά, το συγκρότημα αναλαμβάνει το soundtrack της ταινίας «E-MAIL» και το Μάρτιο του 2003 κυκλοφορούν το «Tronik*πλάσμα». Πρόσφατα ηχογράφησαν το «180 Μοίρες», ένα ακόμη μαγευτικό ταξίδι με πολυμορφία ήχων και αιθέριες χορευτικές μελωδίες.

Πώς δηµιουργήθηκε το συγκρότηµα και πώς εξελίχθηκε στην πορεία; Στέλιος: Πολλά χρόνια πριν δημιουργηθούν οι Μίκρο, δύο από τα μέλη του συγκροτήματος, ο Νίκος και ο Γιάννης, έπαιζαν στους CARPE DIEM. Η Ρία πειραματιζόταν πάνω σε κάποια άλλα πράγματα, ενώ εγώ έπαιζα κιθάρα. Τελικά οι συνθήκες μάς κάνανε, επειδή ήμασταν και παρέα, να βρεθούμε κάποια στιγμή και να δούμε ότι όλοι είχαμε πάνω κάτω την ίδια φιλοσοφία σχετικά με τη μουσική. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι «έδεσε το γλυκό».

Και φαίνεται πως «το γλυκό έδεσε πολύ καλά» από την αρχή, αφού από τον πρώτο κιόλας δίσκο κάνετε τεράστια επιτυχία µε το «Τέλος του Κόσµου». Ρία: Αυτό δε μας ενδιέφερε καν. Αυτό που μας ενδιέφερε ήταν να βγάλουμε αυτό που είχαμε μέσα μας και για το οποίο δουλεύαμε. Άλλωστε, μες στο στούντιο ή εκεί όπου κινούμασταν, δεν καταλάβαμε ότι ήρθε η επιτυχία ή οτιδήποτε. Ήμασταν λίγο έξω απ’ αυτό. Καλή η επιτυχία, αλλά δεν είναι για μας αυτοσκοπός.

Όλα τα µέλη του συγκροτήµατος κατάγεστε από τη Θεσσαλονίκη, απ’ όπου και ξεκινήσατε. Πιστεύετε ότι ισχύει ο χαρακτηρισµός που έχουν αποδώσει στην πόλη, «µητρόπολη του ροκ»;

Πώς προέκυψε το όνοµα του Στέλιος: Πιστεύω ότι αυτό ισχύει εν συγκροτήµατος; μέρει και θα σου πω το λόγο. Εδώ

Ρία: Το «Μίκρο» είναι όνομα που χαρακτηρίζει την τεχνολογία και την εποχή μας γενικά. Όλα γίνονται πιο μικρά και έχουν μεγαλύτερη δύναμη. ∆ηλαδή, βλέπεις, οι επεξεργαστές των ηλεκτρονικών υπολογιστών κάθε χρόνο όλο και πιο πολύ συμπυκνώνονται, αλλά τόσο περισσότερη ενέργεια βγάζουνε. Αν προσέξεις, και τα μηχανήματα που έχουμε πάνω στη σκηνή είναι συμμαζεμένα, δεν είναι όπως των άλλων συγκροτημάτων που έχουν μεγάλα συνθεσάιζερ με πολλά πλήκτρα. Μας αρέσει η νέα τεχνολογία κι από κει εμπνεόμαστε.

18 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

18

5/4/2005, 8:10 μμ

στη Θεσσαλονίκη όσα σχήματα ξεχώρισαν τα τελευταία χρόνια ή άλλα που δεν αναγνωρίστηκαν όσο θα έπρεπε εμπνέονται από την πόλη. Είναι μια πόλη που συνδυάζει τη μεγαλούπολη με την καλή έννοια και την ομορφιά μιας πόλης που είναι δίπλα στη θάλασσα, έχει ήρεμους ρυθμούς, φιλικούς ανθρώπους και πολλά στοιχεία που σου δίνουν έναυσμα να δημιουργήσεις. Αντίθετα, στην Αθήνα αν παρατηρήσεις τα περισσότερα συγκροτήματα, έχουν σκληρό ήχο, μιλάνε για τη σκληρή αντιμετώπιση του ανθρώπου, για την απομόνωσή του μέσα στις μεγαλουπόλεις κ.ά.

πρόσωπα Οι γνωστοί-άγνωστοι Έλληνες

επιµέλεια στήλης Δώρα Γιαννιού

Γιώργος Χειµωνάς Τι μπορεί να πει κανείς για ανθρώπους σαν τον Γιώργο Χειμωνά; Εν ζωή μιλούσε ο ίδιος μέσα από το έργο του, τώρα που έφυγε λάμπει δια της απουσίας του…

Ο Γιώργος Χειμωνάς γεννήθηκε το 1938 στην Καβάλα, αλλά μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, όπου και σπούδασε Ιατρική. Το 1962 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του μόνιμα στην Αθήνα. Εξειδικεύτηκε στη Νευρολογία. Εργάστηκε στην έδρα Νευρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών επί 29 ολόκληρα χρόνια ως επίκουρος Καθηγητής και στην πανεπιστημιακή κλινική του Αιγινήτειου, όπου δίδασκε αλλά και διηύθυνε το Νευροψυχολογικό Εργαστήριό της. Μολονότι δεν αρκέστηκε μόνο στο ρόλο του νευροψυχίατρου, θεωρούσε ότι η Νευρολογία τού είχε παράσχει εικόνες και σχέσεις ζωής. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1960 με το αφήγημά του Πεισίστρατος, που δημοσιεύτηκε στη Θεσσαλονίκη και κέρδισε το Λογοτεχνικό Βραβείο του ∆ήμου Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος όμως θεωρούσε ότι το έργο που σηματοδότησε την είσοδό του στη λογοτεχνία ήταν το πεζογράφημά του Εκδρομή (1964). Ακολούθησε πλούσιο συγγραφικό έργο: Το Μυθιστόρημα (1966), Ο Γιατρός Ινεότης (1971), Ο Γάμος (1974), Ο Αδελφός (1975), Οι Χτίστες (1979), Τα Ταξίδια μου (1984), 6 Μαθήματα για τον Λόγο (1984), Ο Χρόνος και το Σύμβολο (1984), Η ∆ύσθυμη Αναγέννηση (1987), Ο Εχθρός του Ποιητή (1990), Τα Όνειρα της Αϋπνίας (1994). Πολλά έργα του έχουν μεταφραστεί

στο εξωτερικό και κυρίως στη Γαλλία. Επίσης, το 1992 με το μυθιστόρημά του Ο Εχθρός του Ποιητή διεκδίκησε το Αριστείο Λογοτεχνίας (Ευρωπαϊκό Λογοτεχνικό Βραβείο), περνώντας στους έξι φιναλίστ. Παράλληλα, κατέθεσε και πλούσιο μεταφραστικό έργο, αφού εξαιρετικές υπήρξαν οι μεταφράσεις του σε αρχαία δράματα και σεξπηρικά θεατρικά έργα, όπως η Ηλέκτρα του Σοφοκλή, οι Βάκχες και ο Ορέστης και η Μήδεια του Ευριπίδη, ο Άμλετ και ο Μάκβεθ του Σαίξπηρ, πολλές από τις οποίες χρησιμοποιήθηκαν σε παραστάσεις του Κρατικού Θεάτρου. Κατά την περίοδο της δικτατορίας συμμετέσχε στην έκδοση των 18 Κειμένων –την πρώτη εντυπωσιακή πράξη αντίστασης συγγραφέων και διανοούμενων– όπου δημοσίευσε την εισαγωγή του βιβλίου του Ο Γιατρός Ινεότης. Συνέπεια αυτού ήταν να απολυθεί από το πανεπιστήμιο το 1972, με πρυτανική απόφαση, όπου όμως επανήλθε το 1975 με τη Μεταπολίτευση. Το θέατρο ήταν ένας από τους χώρους που αγάπησε ιδιαίτερα και υπηρέτησε ο Γιώργος Χειμωνάς. Υπήρξε, μάλιστα, ο πρώτος πρόεδρος του ∆.Σ του Εθνικού Θεάτρου μετά την αλλαγή του θεσμικού του προσώπου τον Ιανουάριο του 1995, θέση από την οποία όμως παραιτήθηκε σύντομα, το Μάρτιο του 1996, για λόγους υγείας. Ένα από τα πιο σημαντικά και τελευταία του έργα ήταν το λιμπρέτο για την όπερα Πυλάδης του Γιώργου Κουρουπού, που ανέβηκε με μεγάλη επιτυχία σε σκηνοθεσία ∆ιονύση Φωτόπουλου στο Μέγαρο Μουσικής το 1992. Επίσης, η Ειρήνη Παππά παρουσίασε στην Πάτμο και στην Ισπανία ένα δικό του εκτενή μονόλογο με τίτλο Αποκάλυψη, η Φωνή μιας Γυναίκας, όπου ο συγγραφέας επιχείρησε μια ελεύθερη απόδοση του κειμένου του Ευαγγελιστή Ιωάννη. Η πορεία του Γιώργου Χειμωνά στα γράμματα υπήρξε εξαιρετικά μοναχική και λόγω της ιδιοσυγκρασίας του, αλλά και λόγω του ιδιαίτερου λεκτικού του ύφους, κάτι μεταξύ πεζογραφίας και ποίησης, καθώς ο Χει-

μωνάς υπήρξε πριν και πάνω απ’ όλα ένας ορκισμένος νεωτερικός, που οδήγησε τη γλώσσα στα όριά της: υπερέβη την αλληλουχία, την έλλογη διατύπωση και την κοινώς αποδεκτή σημασία, φτάνοντας μέχρι την απελευθέρωση του ασυνείδητου και την κατάργηση του υπερεγώ. Πειραματίσθηκε με πάθος, και το αποτέλεσμα ήταν να μας χαρίσει την ποιητικότητα του πεζού λόγου, καταθέτοντας τη σκέψη του σε ολιγοσέλιδα έργα. Η εξημμένη του φαντασία, η θραυσματική του σύνταξη, η αδιάκοπα ονειρική ροή του και ο αφασικός του λόγος σημαδεύουν εφάπαξ τα κείμενά του. Μύθοι και σύμβολα, αλληγορίες και ιστορικές παραπομπές, παραληρηματικοί μονόλογοι, απρόσμενες ανατροπές μιας πάντα προσχηματικής δράσης ή διαρκείς μεταφορές κάνουν το έργο του Χειμωνά μοναδικό. Ο θάνατος όμως δεν κάνει εξαιρέσεις. Έτσι την Κυριακή 27 Φεβρουαρίου του 2000 μαθεύτηκαν τα δυσάρεστα νέα. Ο Γιώργος Χειμωνάς, ο άνθρωπος που έγραφε γιατί φοβόταν ότι θα πεθάνει, είναι νεκρός. Αυτός που έγραφε στο Ο Εχθρός του Ποιητή ότι ο Πεθαμένος ποιητής κερδίζει την αιωνιότητα της ελευθερίας του, άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 62 ετών, στην εντατική νοσοκομείου του Παρισιού, όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια και είχε ζήσει επί μεγάλα διαστήματα στο παρελθόν. Τι ειρωνεία! Μόλις είχε ολοκληρώσει τη νουβέλα του με τίτλο Το Σπίτι της Γερτρούδης, ένα έργο που θα έφερνε μαζί του την Κυριακή 5 Μαρτίου, που είχε προγραμματίσει να επιστρέψει στην Αθήνα. Ένα έργο για το ζήτημα της δημιουργίας και το θρίαμβο του δημιουργήματος. ∆εν πρόλαβε όμως… Ο θάνατός του αποδόθηκε σε καρδιακή ανακοπή. Και τώρα που έφυγε, η απώλεια είναι αισθητή. Γιατί –πώς να το κάνουμε– ορισμένοι άνθρωποι καταφέρνουν να είναι αναντικατάστατοι όχι μόνο για τους οικείους τους, αλλά και για πλήθος άλλων – κι ας μην τους ξέρουν καν…

19 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

19

5/4/2005, 8:10 μμ

πολιτιστικές προτάσεις

ÐïëéôéóôéêÝò ÐñïôÜóåéò Στην αίθουσα Τέχνης «Ζήνα Αθανασιάδου» φιλοξενείται από την 1η Απριλίου οµαδική έκθεση δέκα εικαστικών καλλιτεχνών: Αβρανά Αλέξανδρου, Βαφειά Κατερίνας, Δερµάτη Μπάµπη, Δηµητροπούλου Μάρθας, Ζαχαριουδάκη Μανώλη, Κοντοσφύρη Χάρη, Κοτσώνη Ελένης, Ποταµιανού Άρτεµις, Πόκα Ελένης και Σιτορέγκου Ανδρέα. Η έκθεση, που φέρει τον τίτλο «The Art Show» θα παραµείνει έως τις 30 Απριλίου. Ζήνα Αθανασιάδου, Π.Π. Γερµανού 5, τηλ.: 2310 275 985.

Στην οδό Σπ. Λούη 6 βρίσκεται το εργαστήριο ζωγραφικής του καλλιτέχνη Θανάση Μπακογιώργου, στο οποίο εκτίθενται έργα υψηλής αισθητικής και καλλιτεχνικής αξίας. Κύριο χαρακτηριστικό των έργων είναι η χρωµατική ποικιλοµορφία και η ρεαλιστική απεικόνιση τοπιογραφικών παραστάσεων. Εργαστήριο Ζωγραφικής, Σπ. Λούη 6, τηλ.: 2310 227 487.

Στο Βαφοπούλειο Πνευµατικό Κέντρο λειτουργούν ποικίλα προγράµµατα δηµιουργικής απασχόλησης για παιδιά Δηµοτικού και Γυµνασίου, που περιλαµβάνουν: Εργαστήρι Κουκλοθέατρου που απευθύνεται σε παιδιά της τρίτης, τετάρτης και πέµπτης Δηµοτικού. Ο κ. Σπύρος Κόκκινος και η κ. Εύη Χατζηµητάκου είναι οι κύριοι διοργανωτές. Λειτουργεί, επίσης, τµήµα εκµάθησης σκάκι για µαθητές δηµοτικού και γυµνασίου, τµήµα εικαστικής έκφρασης, για παιδιά ηλικίας 4-10 ετών, παιχνίδια πρόληψης για µαθητές της τετάρτης, πέµπτης και έκτης Δηµοτικού, οµάδα ανάγνωσης, που απευθύνεται σε παιδιά τετάρτης, έκτης Δηµοτικού και Γυµνασίου και τµήµα Ζωγραφικής για όλους τους µαθητές του Δηµοτικού. Βαφοπούλειο Πνευµατικό Κέντρο, Βαφόπουλου 3, τηλ.: 2310 424 132.

Το γνωστό Βρετανικό συγκρότηµα «Morcheeba» θα παρουσιάσει τον καινούργιο του δίσκο και όλες τις δισκογραφικές επιτυχίες του στο Principal στις 15 Μαΐου. Οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να καλέσουν για περισσότερες πληροφορίες τον τηλεφωνικό αριθµό: 2310 428 088.

Ο Μιχάλης Χατζάκης, δηµιουργός του «Ελληνικού Θεάτρου Σκιών», θα παρουσιάσει την κωµωδία Ο Καραγκιόζης υπηρέτης στις 7, 14, 21 και 28 Μαΐου στην αίθουσα «Αυλαία» της Χ.Α.Ν.Θ. Οι παραστάσεις πραγµατοποιούνται κάθε Σάββατο στις 6.30 το απόγευµα. Μέγαρο Χ.Α.Ν.Θ., τηλ.: 2310 241 007.

Το πρόγραµµα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος για το Μάιο περιλαµβάνει τις ακόλουθες παραστάσεις: Στο Βασιλικό Θέατρο θα συνεχιστεί το έργο του Ουίλλιαµ Σαίξπηρ «Τέλος καλό, όλα καλά», σε σκηνοθεσία του Γεωργίου Μιχαηλίδη. Στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών θα παρουσιαστεί το έργο του Άλαν Έικµπορν «Από δω και πέρα», σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη, στη σκηνή «Σωκράτης Καραντινός» στη Μονή Λαζαριστών το «Ουζερί Τσιτσάνης», σε σκηνοθεσία του Σωτήρη Χατζάκη και στο µικρό θέατρο της Μονής Λαζαριστών «Η ωραία Ταϊλάνδη» του Λένου Χρηστίδη, σε σκηνοθεσία του Πέρη Μιχαηλίδη. Η πρεµιέρα του χοροθεάτρου «Μέγκλα» έχει προγραµµατιστεί στις 20 Μαΐου, στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Πληροφορίες και κρατήσεις θέσεων στα τηλέφωνα: 2310 288 000 και 589 101.

Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στην οδό Δηµητρίου Γούναρη 39, λειτουργεί από το Δεκέµβριο το νέο πολυβιβλιοπωλείο του εκδοτικού οργανισµού «ΜαλλιάρηςΠαιδεία». Αξίζει να σηµειωθεί ότι λειτουργεί και χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων, όπου πραγµατοποιούνται βιβλιοπαρουσιάσεις, εικαστικές εκθέσεις, µουσικές και θεατρικές παραστάσεις. Συγκεκριµένα, το διάστηµα αυτό φιλοξενούνται τρεις ενδιαφέρουσες εκθέσεις, όπως τα δεκαπέντε οµοιώµατα αρχαίων ελληνικών πλοίων του κ. Παναγιώτη Δηµόπουλου, µε τίτλο «Θαλασσινές διαδροµές». Οι επισκέπτες µπορούν να λάβουν πληροφοριακά στοιχεία για την Αθηναϊκή Τριήρη, την Τριακοντόρο, τη Βοιωτική Διήρη, την Πεντηκοντόρο κ.ά. Επίσης εκτίθενται οι φωτογραφικές δηµιουργίες του κ. Στυλιανού Κυριζάκη, µε τίτλο «Αλµύρα» και η έκθεση Ξύλινων Κατασκευών µε κίνηση του κ. Βασιλείου Νικάκου. Το πρόγραµµα των επόµενων εκδηλώσεων έχει ως εξής: στις 21 Απριλίου θα παρουσιαστεί το βιβλίο του Κωνσταντίνου Μαρτινόπουλου, µε τίτλο «Οι Αποκλίνοντες» των εκδόσεων Γκοβόστη και από την Παρασκευή 22 Απριλίου µέχρι και τις 8 Μαΐου θα φιλοξενηθεί έκθεση φωτογραφίας Θεσσαλονικέων ζωγράφων, µε θέµα «Το Άγιο Πάσχα». Τους χώρους του βιβλιοπωλείου µπορούν να επισκεφθούν και σχολεία, κατόπιν συνεννοήσεως µε την υπεύθυνη, κ. Εµµανουηλίδου, στο τηλέφωνο: 2310 277 113.

Στο Κέντρο Ιστορίας του Δήµου Θεσσαλονίκης φιλοξενήθηκε το Φεβρουάριο η αξιόλογη έκθεση ζωγραφικής της κ. Αφροδίτης Καραµανλή, µε θέµα «Εν καιρώ ειρήνης…» Τα έργα της αποτέλεσαν εικαστικές διαµαρτυρίες στις αρνητικές επιπτώσεις του πολέµου, στην πορεία της ανθρώπινης δραστηριότητας. Αφορµή για τις συγκεκριµένες καλλιτεχνικές δηµιουργίες στάθηκε το ηµερολόγιο του πατέρα της, από τον πόλεµο του 1940. Τα ζωγραφικά έργα µε αυγοτέµπερες σε χαρτόνι, εφηµερίδες και κολάζ αποτύπωσαν εύστοχα τα αντιπολεµικά µηνύµατα της δηµιουργού. Η έκθεση θα παρουσιαστεί τον Απρίλιο στην αίθουσα του Δηµοτικού Συµβουλίου Καλαµαριάς µε αφορµή το αφιέρωµα στο Μικρασιατικό πληθυσµό της περιοχής. Το Σεπτέµβριο η έκθεση θα µεταφερθεί στην πόλη της Ξάνθης και τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Αξίζει να τονισθεί ότι η κ. Καραµανλή θα συµµετάσχει στην ίδρυση της Πινακοθήκης στο Ηράκλειο της Κρήτης.

Το 2005 είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτών µέσω Εκπαίδευσης. «Στόχος είναι να προωθηθεί σε όλη την Ευρώπη µια εκστρατεία εκλαΐκευσης και εφαρµογής της εκπαίδευσης για πολίτες και προγράµµατα παιδείας που αναπτύχθηκαν µέσα στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο» (Πηγή Πληροφόρησης Ευρωπαϊκό Κέντρο Επικοινωνίας Πληροφόρησης και Πολιτισµού, Τεύχος 49, Ιανουάριος 2005). Οι µαθητές και σπουδαστές της Β. Ελλάδας έχουν τη δυνατότητα να ενηµερωθούν για την ιστορία, τις πολιτικές και τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης µε οπτικοακουστικά µέσα στους χώρους του Ε.Κ.Ε.Π.Π. στην οδό Αριστοτέλους 18, και να προµηθευτούν ενηµερωτικά έντυπα για επίκαιρα θέµατα. Υπεύθυνη επικοινωνίας είναι η κ. Μάγδα Τσακίρη, τηλ.: 2310 223 428.

Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.

20 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

Κυκλοφόρησε το 3ο τεύχος του ανατρεπτικού περιοδικού ΖΕΝΙΘ, µε πλούσια και καυτή θεµατολογία. Ανάµεσα στα πολλά και άκρως ενδιαφέροντα θέµατα ξεχωρίζουµε: Το αφιέρωµα µε τίτλο «Σπάστε το Σύστηµα και Απελευθερωθείτε από το Matrix του Κόσµου», το οποίο αποτελείται από δέκα κείµενα-βόµβες. Τη συνέντευξη του Γρηγόρη Βαλλιανάτου και το άρθρο για την Οµοφυλοφοβία στην Ελλάδα. Το µίνι αφιέρωµα για την Ηλεκτροµαγνητική Μόλυνση από τα Κινητά Τηλέφωνα και τους φούρνους µικροκυµάτων. Το θέµα των φακέλων της χούντας, που το ΖΕΝΙΘ τολµά, ανοίγει και δηµοσιεύει. Το άρθρο του Δρ. Κλεάνθη Γρίβα για Τα Μυστικά της Ηρωίνης: Εξάρτηση, Στερητικό Σύνδροµο και Πώς θα τα Αντιµετωπίσετε. Το άρθρο της Δρ. Αριάδνης Γερούκη για τον Δρ. Χάµερ, τον νικητή του καρκίνου που σαπίζει στη φυλακή!… Το ΖΕΝΙΘ είναι εδώ για να κάνει τη διαφορά!

20

5/4/2005, 8:10 μμ

πολιτιστικές προτάσεις επéµÝëεéá ÉωÜííá Μπܵπç Για δεύτερη συνεχόµενη χρονιά τα Εκπαιδευτήρια Βασιλειάδη σε συνεργασία µε την Ε.Σ.Σ.Ν.ΘΧ διοργάνωσαν µε ιδιαίτερη επιτυχία το 4ο Ατοµικό Σχολικό Πρωτάθληµα Σκάκι Ανατολικής Θεσσαλονίκης όπως επίσης και το 4ο Διανοµαρχιακό Σχολικό Πρωτάθληµα Σκάκι των Νοµών ΘεσσαλονίκηςΧαλκιδικής, στις εγκαταστάσεις των Εκπαιδευτηρίων, τα Σαββατοκύριακα 26 & 27 Φεβρουαρίου όπως επίσης και 5 & 6 Μαρτίου 2005. Η διοργάνωση αυτή τείνει να γίνει θεσµός αφού όλοι οι εµπλεκόµενοι φορείς δήλωσαν µε ιδιαίτερα κολακευτικά σχόλια την ικανοποίησή τους για το επίπεδο της διοργάνωσης. Για πληροφορίες καλέστε Εκπαιδευτήρια Βασιλειάδη, 12ο χλµ Θεσ/νίκης – Μουδανιών, τηλ. 2310. 475958-9

Ανακαινισµένο, ζεστό και πλήρες το µικρό βιβλιοπωλείο των εκδόσεων «Ζήτρος», όπου υπάρχουν όλα τα βιβλία των εκδόσεων, περιλαµβάνοντας τους αρχαίους συγγραφείς, τη νέα σειρά «Βυζαντινοί Συγγραφείς», και τη σειρά σκέψης και φιλοσοφίας. Υπάρχουν και βιβλία µε παρεµφερή θεµατολογία άλλων εκδόσεων. Βιβλιοπωλείο εκδόσεων Ζήτρος, Πλάτωνος 2, Κέντρο, τηλ.: 2310 264050.

CD «Παραδοσιακά Τραγούδια του Δρυµού» Τραγούδια βγαλµένα απ’ τα πιο παλιά κι ακριβοστόλιστα µπαούλα, ποτισµένα µε χίλιες δυο µυρωδιές… Τραγούδια, που µε κόπο κρατήθηκαν σε δύσκολους καιρούς…. Τραγούδια γεµάτα µεγαλοπρέπεια και αξεπέραστο µερακλίδικο ρυθµό… Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δρυµού σε συνεργασία µε το τµήµα χορωδίας του Κ.Α.Π.Η. Δρυµού εξέδωσε CD µε τα «Παραδοσιακά Τραγούδια του Δρυµού». Η έρευνα και η καταγραφή διάρκεσε 3 ολόκληρα χρόνια και κατεβλήθη σηµαντική προσπάθεια ώστε να µην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας και το µουσικό ύφος των τραγουδιών του Δρυµού. Συνολικά περιλαµβάνονται 24 τραγούδια (εκ των οποίων τα 5 είναι οργανικά µε ζουρνάδες, όργανα που χαρακτηρίζουν τους χορούς του Δρυµού). Το CD συνοδεύεται από 24σέλιδο ένθετο, όπου αναφέρονται σηµαντικά στοιχεία για το τραγούδια και το χορό στο Δρυµό. Θα το βρείτε στο δισκοπωλείο Studio 52, Δηµ. Γούναρη 46, τηλ.: 2310 271.301 ή µέσω Ίντερνετ www.studio52.gr.

Παρουσίαση του λευκώµατος «Γυµνή Αλήθεια» του σκιτσογράφου Δηµήτρη Νικολαΐδη πρόκειται να γίνει στις 13 Απριλίου στο Βιβλιοπωλείο Μαλλιάρης – Παιδεία στην οδό Γούναρη απέναντι από την Καµάρα (πρώην κινηµατογράφος Ανατόλια. Το λεύκωµα που είναι γραµµένο στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα και ήδη πωλείται στα βιβλιοπωλεία, περιέχει πολλές «γυµνές αλήθειες» και λέει τα πράγµατα µε το όνοµά τους, µε τον χαρακτηριστικό τρόπο του Νικολαΐδη. Βιβλιοπωλείο «Μαλλιάρης», Γούναρη 39

21 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

21

5/4/2005, 8:12 μμ

εκδηλώσεις Η τέχνη σε χώρους εστίασης

16-30 Μαΐου 2005 Δήμος Θεσσαλονίκης - α΄ δημοτικό διαμέρισμα Εικαστικά και μουσικά δρώμενα & οι χώροι φιλοξενίας Έκθεση Φωτογραφίας-ζωγραφικής Τάρση Τζενανίδου

Η γνωστή δημιουργός, ύστερα από μακρόχρονη παρουσία στα εικαστικά δρώμενα της πόλης, επανέρχεται με μία εντελώς διαφορετική δουλειά. Εναπομείνασες εικόνες της παλιάς Θεσσαλονίκης, όπως τις «είδε» η ίδια και μέσα από το φωτογραφικό φακό, αλλά και από μία απόδοσή τους μέσα από την παλέτα της.

Μουσική Βραδιά Φώτης Ιωαννίδης, µπουζούκι Αντώνης Χατζηµανώλης, κιθάρα

Ο πρώτος έχει μία ιστορία 30 ετών στο μπουζούκι και μεταξύ άλλων έχει παίξει με τη Σωτηρία Μπέλλου, τον Νίκο Ξυλούρη και τον Χρήστο Μητρέντζη. Ο δεύτερος, με μία 15ετή ιστορία στην κιθάρα, έχει παίξει σε συναυλίες με τον Μανώλη Μητσιά, τη Μαριώ και τον Αντώνη Καλογιάννη. Η Γωνιά της Σούλης, Ραιδεστού 12-40 Εκκλησιές, τηλ. 2310 201113

Αναδροµική Έκθεση Ζωγραφικής Αναστασία

Ξεκίνησε να ζωγραφίζει από πολύ μικρή ηλικία σε χαρτί, πέτρα, ξύλο, μέχρι και στον ασβεστωμένο φούρνο στην αυλή της γιαγιάς της στη Θράκη, με κάρβουνα που έπαιρνε μέσα από αυτόν. Έμαθε να γράφει αργότερα. ∆ιδάχθηκε αγιογραφία από τον μάστορα Κώστα Τσιλσαβίδη. Έχει εκθέσει από το 1984 στη Νομαρχία Ροδόπης, στο ∆ήμο Κομοτηνής, στα πλαίσια της Πολιτιστική Πρωτεύουσας 1997 και σε γκαλερί της Θεσσαλονίκης.

Piano Party Μικαέλλα Παπαχρυσάνθου

Η Κύπρια καλλιτέχνης είναι φοιτήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών, στο τμήμα μουσικών σπουδών του Α.Π.Θ. Συνεχίζει να παρακολουθεί μαθήματα στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης στο τμήμα Βυζαντινής Μουσικής και μαθήματα πιάνου και αρμονίας στο Ωδείο Σερρών του Βασίλη Ταπέ. Γράφει μουσική και ενορχηστρώνει από τα 16 της χρόνια. Συνεργάζεται στενά με το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου και στα πλαίσια των εκδηλώσεών του έχει συνεργαστεί με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη και με τη ∆όμνα Σαμίου.

Morgan Cafe, Π. Μελά 17, τηλ. 2310 280140

Έκθεση Κατασκευών Αναστασία Μωραΐτου

Η ζωγράφος συνεχίζει να καταπλήσσει το φιλότεχνο κοινό της πόλης. Η δουλειά της έχει τίτλο Second Hand trash και δημιουργεί συναισθήματα ευχάριστης έκπληξης και εντυπωσιασμού στους θεατές.

Μουσική Βραδιά Θάνος Σταυρίδης, Ακορντεόν Θωµάς Νάτσης, Κιθάρα

Ο Θάνος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη σωστή απόδοση των τεχνοτροπιών και των ιδιωμάτων της λαϊκής μουσικής. Παράλληλα, ερευνά τις παραδοσιακές μουσικές αξίες της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Μεταξύ άλλων έχει συνεργαστεί με τους Κώστα Μαγγίνα, Eυανθία Ρεμπούτσικα και Μανώλη Μητσιά. Είναι μέλος του μουσικού σχήματος «ΒΟΡΕΙΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ». Ο Θωμάς τα τελευταία χρόνια κάνει σημαντικές εμφανίσεις προωθώντας την ισπανική μουσική και κουλτούρα στην Ελλάδα, παραδίδοντας ταυτόχρονα μαθήματα flamenco και κλασικής κιθάρας. Έχει συνεργαστεί με τους Αλέξανδρο Βέγγο, Ανδρέα Ασπρομάλλη, Maria del Transito, Marco

Antonio Himenez και Θεοδοσία Τσάτσου.

Allosmondo, Στρ. Καλλάρη 6, τηλ. 2310 224109

Έκθεση Φωτογραφίας Νίκη Καραπαναγιώτου

Η δημιουργός παρουσιάζει μία φωτογράφησηέκπληξη.

και στο μοναδικό κουαρτέτο σαξόφωνων με JAZZ ρεπερτόριο «SAX VOYAGE». Παράλληλα, διδάσκει σαξόφωνο στο Σύγχρονο Ωδείο Θεσσαλονίκης.

Don’t Tell Mama, Στρ. Καλλάρη 9, τηλ. 6945 174840

ΜΟΥΣΙΚΟ EVENT 2 D.J. SET + LIVE (QUITAR+SAX)

Η πρώτη επαφή του D.J. LEONI με τη μουσική ήταν από τον ίδιο του τον πατέρα, Άλκη Κακαλιάγκο, ιδρυτικό μέλος, πιανίστα και συνθέτη του θρυλικού συγκροτήματος OLYMPIANS. Έχει εμφανισθεί στο ”e-φως 2001”, σε club της Γερμανίας, του Λονδίνου και της Ίμπιζα, καθώς και στο Festival της ∆ρέσδης “Unity of the Underground”. Kυκλοφόρησε το cd single των OxiD8, με τίτλο Electro pass, όπως και 3 maxi singles. Ο D.J. KRITON δημιούργησε το funpunk group PankAkes στην Ελβετία. Αποφοίτησε από τη σχολή Fine Αrts and Μedia στη Ζυρίχη, με μάστερ στη φωτογραφία. Η καριέρα του ως D.J. ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’80 στη Ζυρίχη. Αποφοίτησε ως director από το London Film School. Από το 1993 το Βερολίνο, όπου μετακόμισε, αποτελεί τη «βάση» του. Είναι ζωτικό στέλεχος του γνωστού Friseur Club. Ο Τηλέμαχος Μούσας σπούδασε στο Σύγχρονο Ωδείο, στο Agostini Music School και στο Berklee College of Music. Συμμετείχε στα group «Μέθεξις», «Μπλε», «Xaxakes» και «Atractos». Έχει δημιουργήσει ένα quintet όπου παρουσιάζει συνθέσεις του που κινούνται στον ευρύτερο χώρο της jazz. Έχει γράψει τη μουσική για πάμπολλες ταινίες μικρού μήκους και για θεατρικά. Έχει εμφανιστεί σε όλους τους γνωστούς συναυλιακούς χώρους στην Ελλάδα και σε γνωστά κλαμπ και φεστιβάλ του εξωτερικού. Έχει διδάξει σύγχρονη κιθάρα σε Ωδεία. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός. Ο ∆ημήτρης Γιαννόπουλος αποφοίτησε από το Berklee College οf Music με έπαινο. Συμμετέχει στο μουσικό σχήμα της Banu Unuvar, όπου και πραγματοποιεί διάφορες εμφανίσεις σε Κωνσταντινούπολη, Ουάσιγκτον, Βοστόνη. Εμφανίζεται στο συγκρότημα «Xaxakes», στην «Big Band» της Θεσσαλονίκης, καθώς

Video Art-female Nude Νίκος Γιαβρόπουλος

Σηματοδοτεί το χώρο του video art με μια ιδιαίτερη χρήση του μέσου, μετατρέποντάς το σε εργαλείο και όχι σε τελικό προϊόν. Το στοιχείο που χαρίζει στη δουλειά του καλλιτέχνη έναν ξεχωριστό χαρακτήρα είναι σαφώς η εναλλακτική χρήση της θεματολογίας. Το γυμνό στα έργα του δε σοκάρει, δε συγχέει τα όρια μεταξύ τέχνης και πορνογραφίας, αλλά απεικονίζεται με τα πρότυπα της Αναγέννησης ή του Κλασικισμού.

Wanda, Ζεύξιδος 12, τηλ. 2310 274073

Οµαδική Έκθεση Εργαστήρι Ζωγραφικής Στέλιου Μαυροµάτη

Alexander Acevedo, Μάρη Βεργουλίδου, ΑνθήΑικατερίνη Κονιόρδου, Ελένη Μακρή, Τάσσα Μπιτζάνη, Ευαγγελία Παυλέα, Πόπη Πέτσα-Μπουρνάκα, Ελένη Χαρένια. Πέργολα-Βαγδαμαλή 10 - Πλ. Άθωνος, τηλ.

2310 224548 Χορηγός Επικοινωνίας FΜ 100, TV100 ∆ιοργάνωση: «Η Τέχνη Του Επικοινωνείν» Σκρα 3-546 22 Θεσσαλονίκη τηλ. 2310 286662-6945 045125 E-Mail: artofcommunication@plasticarts.gr

22 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

22

5/4/2005, 8:12 μμ

εκδηλώσεις

Ανώνυµος, περ. 1903, Παραλία Λευκού Πύργου.

Fred Boissonnas, Tα τείχη, 1913

Ματιές στην πόλη

Φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης στον 20ο αιώνα.

Το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης παρουσιάζει στις αρχές Απριλίου τη νέα του παραγωγή με θέμα τη φωτογραφική ιστορία της Θεσσαλονίκης στο πέρασμα ενός αιώνα. Η έκθεση, χωρίς τη φιλοδοξία να αποτελέσει εξαντλητικό τεκμήριο των φωτογραφικών αναπαραστάσεων της πόλης, επιχειρεί να προσεγγίσει την εξελικτική πορεία του φωτογραφικού μέσου από τις αρχές του 20ού αιώνα ως τις μέρες μας, καταδεικνύοντας τους σταθμούς στην ιστορία της φωτογραφίας που μετάλλαξαν τη ματιά των φωτογράφων στην πόλη. Παράλληλα, σε δεύτερο επίπεδο παρουσιάζονται τα κομβικά σημεία της ιστορίας της πόλης τα οποία άλλαξαν την εικόνα της, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο οι προγενέστεροι και οι σύγχρονοί μας φωτογράφοι προσεγγίζουν τον αστικό και κοινωνικό ιστό.

Η έκθεση πλαισιώνεται από το έργο σημαντικών Ελλήνων και ξένων φωτογράφων, που ο καθένας με τη δική του ματιά, ανάλογα με την εποχή που βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη, άφησε ένα λιθαράκι στο μωσαϊκό του χρόνου, το οποίο αποτελεί και την Ιστορία της πόλης μας. Σε έναν μόλις αιώνα, η πόλη μας έχει αλλάξει ριζικά πρόσωπο. Οι κάτοικοι, οι δρόμοι, τα σπίτια, οι συνήθειες... Οι φωτογράφοι με το έργο τους, που αποτελεί παρακαταθήκη για όλους, είναι οι μάρτυρες μέσα στο χρόνο, καταγράφουν, αναδεικνύουν, θυμίζουν.

H διάρκεια της έκθεσης θα είναι από 8 Aπριλίου μέχρι 22 Μαΐου και θα συνοδεύεται από εκτενή κατάλογο. Ώρες λειτουργίας: Tρ-Παρ: 11:00 - 19:00, Σαβ-Kυρ: 11:00 - 21:00, ∆ευτέρα κλειστά.

Xορηγός έκθεσης: A.Ε. Μακεδονικών Ξενοδοχείων, City Hotel – Eagles Palace Χορηγοί επικοινωνίας: Καθημερινή, Μακεδονία, Antenna Radio, ET 3 Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Λιμάνι, Αποθήκη ‘Α , τηλ. 2310.566716

Γιώργος Λυκίδης, µεσοπόλεµος, Άποψη από τον εξώστη του Mediterranean Palace.

Πάρις Πετρίδης, 2004, Παραλία Θεσσαλονίκης

Δηµήτρης Χαρισιάδης, Άποψη από την Άνω Πόλη, 1946

Άρις Γεωργίου, 1974

Γιάννης Kυριακίδης, Διαδήλωση για το Kυπριακό, 1954

Γιάννης Στυλιανού, περίοδος 1966-69, Ροτόντα.

Ingo Duennebier, 2004, Ποσειδώνιο αθλητικό κέντρο.

23 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

23

5/4/2005, 8:12 μμ

θέατρο Ανοιχτό Παράθυρο…

Κείµενο-φωτογραφίες Χριστίνα Δεβρελή

στο PlayBack Θέατρο

devric@zeroone.gr

Ελληνικό Playback Θέατρο

Κύριε Πλουµή, Θα θέλατε να µας κάνετε µία ιστορική αναδροµή του PlayBack Θεάτρου και της οµάδας που σχηµατίστηκε; Η ιδέα γι’ αυτό το θεατρικό είδος ανήκει στον Τζόναθαν Φοξ, που από το 1975 ίδρυσε μαζί με άλλους το αρχικό PlayBack σχήμα. Από τότε, η όλη ιδέα αναπτύχθηκε σταδιακά και μεταδόθηκε αυτά τα 30 χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο, με περισσότερα από διακόσια επίσημα σχήματα. Όσον αφορά τη δική μας ομάδα, είναι αποτέλεσμα καθαρά ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Υποστηρίζεται οικονομικά από τα μέλη της και για την ώρα δεν χρηματοδοτείται από καμία άλλη πηγή ή φορέα. Η ομάδα ολοκλήρωσε την εκπαιδευτική της φάση στις αρχές και στις τεχνικές PlayBack τον Οκτώβριο του 2004 – καλύφθηκαν σε 16 περίπου μήνες 130 ώρες. Η φάση αυτή περιελάμβανε περιοδικά εργαστήρια με τον JOZSEF PARADI από την Ουγγαρία, και ένα εργαστήρι με τον JONATHAN FOX και την JO SALLAS –τους ιδρυτές του PlayBack–, οι οποίοι πιστοποίησαν τη λειτουργία της σύμφωνα με τη δεοντολογία και τη φιλοσοφία του ∆ιεθνούς ∆ικτύου PlayBack Θεάτρων. Από το φθινόπωρο του 2004 εγκαινίασε την τακτική της επαγγελματική παρουσία στον ελληνικό χώρο – και ιδιαίτερα βέβαια στη Θεσσαλονίκη. Κυρία Δερµατά, µπορείτε να µας αναλύσετε τι είναι και πώς λειτουργεί το PlayBack Θέατρο; Το PlayBack μπορεί να είναι από μια κοινή θεατρική εκδήλωση ως μια επαγγελματική παροχή τόσο στον εργασιακό και εκπαιδευτικό χώρο όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό πεδίο. Το θεατρικό αυτό είδος είναι μια πρωτότυπη μορφή αυτοσχεδιαστικού θεάτρου. Μέσα στη δομή

Στις εικαστικές περιηγήσεις µου ανακαλύπτω συνέχεια καινούργιες εκφάνσεις της τέχνης που µε συναρπάζουν και φυσικά θέλω να τις περιγράψω και να τις µεταδώσω στους αναγνώστες µου. Την τελευταία φορά, είδα µία ξεχωριστή παράσταση Αυτοσχεδιαστικού PlayBack Θεάτρου, ένα θέαµα που διαφέρει πολύ από το θέατρο που έχουµε συνηθίσει. Kάθε παράσταση είναι µία αυθόρµητη εκδήλωση, µία θεατρική πράξη που δηµιουργείται µέσα από τη συνεργασία θεατών και ηθοποιών. Επειδή εντυπωσιάσθηκα πολύ, κατάφερα να έρθω σε επαφή µε µέλη της οµάδος «ΕΛΛΗΝΙΚΟ PlayBack ΘΕΑΤΡΟ», συγκεκριµένα µε τον Βασίλη Πλουµή, τη Μαρίνα Δερµατά και την Ελένη Λεβέντη. Η οµάδα αποτελεί το µοναδικό επαγγελµατικό σχήµα PlayBack στην Ελλάδα που καλύπτει τις προϋποθέσεις της ανάλογης εκπαίδευσης και είναι µέλος του Διεθνούς Δικτύου PlayBack Θεάτρων. Τα ιδρυτικά µέλη είναι γνωστοί Θεσσαλονικείς από τους χώρους της ψυχοθεραπείας και της τέχνης ή άτοµα µε προσανατολισµό και σχετική εµπειρία. ενός τελετουργικού πλαισίου, η παράσταση είναι μια αυθόρμητη εκδήλωση, που δημιουργείται μέσα από μια μοναδική συνεργασία θεατών και ηθοποιών. Το PlayBack Θέατρο θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι βρίσκεται ανάμεσα στο χώρο της ψυχολογίας και της τέχνης. Ωστόσο, μία τέτοιου είδους παράσταση δεν είναι μια ψυχοθεραπευτική συνάντηση. Είναι ένας μοναδικός συνδυασμός ψυχοδραματικών τεχνικών και σκηνικής δράσης. Στη δημιουργία του PlayBack Θεάτρου επέδρασαν η πλούσια παράδοση της προφορικής αφήγησης ιστοριών, οι παραδοσιακές τελετουργίες διάφορων κοινοτήτων, καθώς και το ψυχόδραμα του J.L. Moreno. Κυρία Λεβέντη, από ποιους αποτελείται γενικά µια οµάδα PlayBack και τι συµβαίνει σε µία παράσταση; Καταρχήν, ένα σχήμα PlayBack αποτελείται από πέντε έως επτά ηθοποιούς, έναν μουσικό, και το συντονιστή, που είναι ο συνδετικός κρίκος του σχήματος με τους θεατές και υπεύθυνος για τη ροή της παράστασης. Η παράσταση αποτελείται από διάφορα μέρη που κυλούν σε μία τελετουργική ατμόσφαιρα, και μπορεί να πραγματοποιείται με πολλούς τρόπους και παραλλαγές ή και να αναπτύσσεται ως προς μια ορισμένη θεματολογία. Κάποιος από τους θεατές αφηγείται μία ιστορία ή κάποιο στιγμιότυπο της ζωής του, διαλέγει τους ηθοποιούς που προτιμά για τους διάφορους ρόλους, και παρακολουθεί την ιστορία του να «αναδημιουργείται» –PlayBack– μπροστά του, βάσει ορισμένων τεχνικών, οι οποίες αναδεικνύουν την ιστορία του αφηγητή. Άλλοτε πολλαπλασιάζουν την έντασή της, άλλοτε εστιάζουν σε κάποια κύρια σημεία της, άλλοτε δείχνουν διάφορα γεγονότα στο χρόνο κτλ. ∆εν προηγείται καμιά απολύτως λεκτική συνεννόηση των ηθοποιών. Αμέσως μετά το πέρας της αφήγησης, αρχίζει η δράση. ∆εν ενδιαφέρει να είναι

ρεαλιστική, μιμητική ή περιγραφική. Το βασικότερο είναι ότι και η πιο απλή καθημερινή ιστορία, καθώς ζωντανεύει, παύει να είναι μία απλή σειρά γεγονότων και λέξεων. Μέσα από τους ηθοποιούς ανακτά συγκινησιακό υπόβαθρο. Ο αφηγητής βρίσκει το δικό του συναισθηματικό κομμάτι της ιστορίας, που συχνά είναι αποδυναμωμένο ή επιλεκτικά φιλτραρισμένο. Η ιστορία δεν είναι πια μία νεκρή μνήμη στριμωγμένη σε ένα νοητικό μόνο χώρο λεκτικής έκφρασης, αλλά αποκτά διαστάσεις σε πολυδιάστατα βιωματικά επίπεδα. Το PlayBack Θέατρο προσδίδει ιδιαίτερη σημασία στους κοινωνικούς παράγοντες της συνολικής εμπειρίας, οι οποίοι αλληλεπιδρούν με πολλούς τρόπους και σε διαφορετικά επίπεδα. Έτσι, δίνει τη δυνατότητα να παραχθεί μία εμπειρία που πλουτίζει τους ηθοποιούς και τους θεατές. Η ομάδα παρουσιάζει ένα μοναδικό θέαμα όπου ζωντανεύουν επί σκηνής, άμεσα, ιστορίες και όνειρα των θεατών. Η σκηνή γίνεται αυτομάτως ένας χώρος όπου τιμάται η μοναδικότητα κάθε προσώπου, όπου προάγεται με εντελώς ιδιότυπο τρόπο η ανθρώπινη επικοινωνία. Οι επόμενες παραστάσεις πραγματοποιούνται στις 7 Μαρτίου και στις 18 Απριλίου, ημέρα ∆ευτέρα και ώρα 21.30, στο Θέατρο Άνετον, στην οδό Παρασκευοπούλου 42, με ελεύθερη είσοδο.

Η σελίδα είναι ευγενική προσφορά της εταιρείας οργάνωσης εικαστικών εκδηλώσεων

24 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

24

5/4/2005, 8:12 μμ

«Η Τέχνη του επικοινωνείν» Σκρα 3, 546 22 Θεσσαλονίκη τηλ. 2310 28.66.62 και 6945 045.125 artofcommunication@plasticarts.gr

ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΦΙΛΙΠΠΟΣ από Φίλμ σελίδα 25

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

25

5/4/2005, 8:12 μμ

θέατρο Αφήστε τα λόγια και βγάλτε τα τσιγάρα», έχω ξελιγωθεί! (συνωµοτικά γέλια γύρω από το τραπέζι). Μπαίνετε καθηµερινά σ’ ένα ποιητικό σύµπαν τυλιγµένο στους καπνούς, του οποίου το πρελούδιο είναι η τυχαία συνάντηση «τρόπων ύπαρξης» και απ’ όπου παρελαύνουν µε µανδύα έξυπνου χιούµορ, προσδοκίες, εµµονές, παραισθησιακή πραγµατικότητα, πάθη, απόλαυση, σχέσεις ανταγωνισµού, υποτέλεια στην επιθυµία, µαταιότητα και µαταίωση, ανατροπές, αποµυθοποιήσεις, θάνατος. Πώς σας εµποτίζει; ΜΑΡ: Με τις ρωγμές της ατμόσφαιρας, τα πολλαπλά επίπεδα. Ανακαλύπτω καθημερινά κάτι καινούργιο! Νομίζω ότι βλέπω ένα καρπούζι που κυλάει και πάει παντού, ότι «το πράσινο μπορεί να γίνει κόκκινο»! ΛΕΜ: Ως ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ, ζω ένα δράμα, δεν υπάρχει τίποτα ποιητικό! Και ως Λεμονιά, κουβαλάω την ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ σχεδόν από το Σεπτέμβρη καθημερινά στη ζωή μου, για να βρω πώς μιλάει, πώς καπνίζει, πώς κινείται, έπρεπε να περάσει στο σώμα μου, να μου γίνει βίωμα! Έκανα συνειδητή προσπάθεια! Τη σκέφτομαι συνέχεια, όταν οδηγώ, όταν κάνω μπάνιο… ΧΡΥ: Στις πιο τραγικές στιγμές μάς πιάνει γέλιο! ∆εν υπάρχει πιο αστείο από το σοβαρό και πιο σοβαρό από το αστείο. Μέχρι πρόσφατα, κουβαλούσα μέσα μου όλη αυτή την ατμόσφαιρα, χωρίς ρόλο, διότι ο δικός μου γράφτηκε τελευταίος! ΦΩΤ: Έξυπνο και ανατρεπτικό χιούμορ, παιχνίδια με λέξεις και καταστάσεις… Κουβαλάμε τα πάντα, διότι η αυθεντική γραφή του Ανδρέα, χωρίς γραφικά, περιγραφικά και αναλυτικά στοιχεία, περιέχει τις σωστές δόσεις σε όλα!!! Οι ρόλοι (γ)ράφτηκαν «στα µέτρα σας», εν θερµώ, και ίσως µε «προκλητικό» για εσάς τρόπο! ΛΕΜ: Είχα στοιχεία της ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ όπως ηδυπάθεια, «νωθρότητα» αλλά υποσυνείδητα, δεν τα είχα ανασύρει. Τώρα όμως τα βρήκα! ΜΑΡ: Εγώ προσπαθώ καθημερινά αφενός να σταθεροποιήσω, αφετέρου να εξελίξω αυτόν το σύνθετο ρόλο. Ψάχνω! Είναι πολύ γοητευτικό το «ταξίδι», αλλά μου φαίνεται μακρινό, δεν αντέχω, θέλω να καταλήξω! Πάντως, αν ζούσα σε άλλη εποχή, θα ήμουν σαν τη ΓΕΩΡΓΙΑ, αν και δεν ξέρω αν θα είχα τα κότσια να ξεπεράσω εξίσου τον εαυτό μου! ΦΩΤ: Στην αρχή, δεν ήθελα να είμαι η μόνη «λογική» γυναίκα στην παράσταση! Αλλά έχω αγαπήσει την ΠΕΡΣΕΦOΝΗ, έκανα μια πορεία μέσα της, την έχω καταλάβει. Εγώ εκτονώνομαι, όταν αποκαλύπτεται ο πραγματικός μου εαυτός, η φαντασίωσή μου: «δράματα, χωρισμοί, ξυλοδαρμοί, μαχαιρώματα». ΧΡΥ: Εμένα μου ζητήθηκε να παίξω κάτι που μέσα μου το κατέκρινα! Θεωρούσα τη ΛΕΛΑ πρόστυχη! Τώρα την έχω ερωτευτεί, έχει επηρεάσει όλη μου τη ζωή! Μου βγαίνει λαγνεία ασυναίσθητα! Έχω ωριμάσει με αυτό το έργο, ως γυναίκα, ως ύπαρξη!

Στα άδυτα του καπνού… Μονόπρακτη φιλική συζήτηση με κρασιά και μαρτίνι, σε ήχους «θηλυκούς». «ΚΑΠΝΟΚΡΑΤΩΡ», Α.Στάικου, Θέατρο ΕΜΠΡΟΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ: Φωτεινή Τιμοθέου ΓΕΩΡΓΙΑ: Μαρίνα Πολυμέρη, ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ: Λεμονιά Γιανναρίδου, ΛΕΛΑ: Χρύσα Ζαφειριάδου Ένα λάθος φέρνει σε επαφή τέσσερις διαφορετικές γυναίκες. Οι προσδοκίες τους διαπλέκονται, διατηρώντας ωστόσο τον ιδιαίτερο άξονά τους, και η παράσταση… ξετυλίγεται!

συνέντευξη στη Μπουµπουλίνα Νικάκη

nikakibouboulina@yahoo.gr

Τι είναι ο καπνός για εσάς; ΦΩΤ: Η ΠΕΡΣΕΦOΝΗ δεν εκτιμάει καθόλου τον καπνό – ή μάλλον την εκνευρίζει η εμμονή της ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ για το τσιγάρο! Τη ζηλεύει, διότι η ίδια δεν έχει τον πνευματικό κόσμο ώστε να εκτιμήσει την αξία ενός «τσιγάρου»! Στα μάτια της είναι απλώς ένα τσιγάρο. Εγώ αντίθετα, λατρεύω τον καπνό, τις εμμονές, το πάθος… ΜΑΡ: Κι εγώ! Ως ΓΕΩΡΓΙΑ, επίσης είναι αυτό που με μεταμορφώνει. Πολύ μεγάλη εμπειρία! Είναι οπτικός λόγος! Αυτό που μας είχε πει αρχικά ο Αντρέας, ότι «οι γυναίκες αυτές δεν πατάνε στο έδαφος, είναι 20-30 πόντους πιο πάνω». ΧΡΥ: Για τη ΛΕΛΑ, είναι το σύννεφο πίσω από το οποίο κρύβεται η ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ. Θέλει να το καταπιεί για να φτάσει στην ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ. ∆εν έχει σημασία εάν είναι καπνός ή σοκολάτα, πρόκειται για πάθος της ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ! Και για τη ΛΕΛΑ, η ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ είναι πάθος, είναι ένα πλάσμα! Και η ίδια είναι αυτάρεσκη, «θεατρίνα», είναι μανιακή με το σταυροπόδι και το τσιγάρο, αλλά όλα ανάγονται στην ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ. Θέλει να διαλύσει τα πάντα και να μείνουν οι δυο τους! ΛΕΜ: Αρκεί να σου πω ότι ήταν όνειρό μου να παίξω σε μια παράσταση όπου θα καπνίζω! Τώρα (γελώντας) κατέληξα να μην κάνω τίποτε άλλο!!! ΜΑΡ: (χαριτολογώντας) Το δικό μου όνειρο ήταν να παίξω με τη Λεμονιά! ΧΡΥ: Κι εμένα με τη Φωτεινή! Υπάρχει εξαιρετικό κλίµα µεταξύ σας στις πρόβες, πώς γνωριστήκατε; ΛΕΜ: Με τη Μαρίνα είμαστε παιδικές φίλες, από δέκα χρονών! ΦΩΤ: Εγώ γνώρισα τη Λεμονιά στο «studio Νέες Μορφές». ΜΑΡ: Πριν τις «Νέες Μορφές», η Λεμονιά ήτανε μαζί μου στην ομάδα «Πούπουλο». Φ-Μ-Λ-Χ: Μπήκαμε και οι τέσσερις στη σχολή Βεάκη. Είχατε ξεκινήσει προετοιµασία για τις εξετάσεις του ΚΘΒΕ; ΦΩΤ: Όλες εκεί στοχεύαμε, δεν είχαμε στο μυαλό μας την προοπτική της Αθήνας! Μ-Λ-Χ: Ούτε εγώ! ΦΩΤ: Άρχισα να το σκέφτομαι αφού με έκοψε το ΚΘΒΕ δύο φορές (το λέει με μπρίο, σκάμε στα γέλια, οι άλλες σπεύδουν). ΛΕΜ: Κι εμένα τέσσερις. ΜΑΡ: Τρρρεις, εμένα. ΧΡΥ: Κι εμένα!!! Τι ονειρευόσασταν µπαίνοντας στη σχολή; Είχατε αυταπάτες; ΛΕΜ: Εμένα διαμορφώθηκαν τα όνειρά μου μέσα στη σχολή! Σίγουρα δεν ήθελα να κάνω επιθεωρήσεις στο «Περοκέ»! Όμως άκουγα ότι είναι δύσκολα και…

26 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

26

5/4/2005, 8:12 μμ

θέατρο

Απογοητευόσουν, φοβόσουν! ΛΕΜ: Ναι! Επίσης δεν ήθελα να κάνω παιδικό θέατρο! ΜΑΡ: Έκανα κάποια παιδικά, μετά τη σχολή, περιπλανήθηκα σε ∆Η.ΠΕ.ΘΕ. Λίγα πράγματα, αλλά κι αυτά δύσκολα. Γνώριζα τις δυσκολίες, αλλά ήθελα να πολεμήσω και να τα καταφέρω! ΦΩΤ: Εγώ είχα… πλήρη άγνοια της κατάστασης! Τυχαία πήγα στις «Νέες Μορφές», επειδή έπεσε ο «Εξώστης» στα χέρια μου. Μπήκα σε σχολή, επειδή έτσι μου είπε ο Γ. Παρασκευόπουλος, δεν είχα συνείδηση του τι πάω να κάνω. Με σόκαραν στην Αθήνα οι στρατιές ηθοποιών που παλεύουν να κάνουν κάτι! Επίσης, αγνοούσα ότι κανένας σκηνοθέτης δε θα μου πει: «Βεβαίως, κα Τιμοθέου, ελάτε να παίξετε την Έντα Γκάμπλερ»! ΧΡΥ: Εγώ πίστευα ότι με περιμένει κάτι πολύ καλό! Μετά, πήγαινα σε όλες τις οντισιόν, αλλά κουράστηκα, δεν ήθελα τελικά να με πάρουν σε οτιδήποτε! Πώς νιώθει κανείς στις οντισιόν; ΦΩΤ: Αμφισβητείσαι συνεχώς! Περιμένεις 15 ώρες, μπαίνεις, λες την «Κλυταιμνήστρα», σου λένε «ευχαριστούμε, θα σε ειδοποιήσουμε», κι εσύ βλέπεις το επόμενό σου εξάμηνο να εξανεμίζεται σε 2 δευτερόλεπτα, επειδή ο σκηνοθέτης είναι κουρασμένος, δε σε θέλει, έχει πάρει την γκόμενά του… ΛΕΜ: Τρεις γραμμές από την «Κλυταιμνήστρα»!! ΧΡΥ: Βρίσκεσαι απέναντι από έναν άνθρωπο που δεν σε κοιτάει καν μερικές φορές, και νομίζεις, στην αρχή, ότι όντως θα σου τηλεφωνήσουν!!! Δηµιουργούνται εσωτερικές συγκρούσεις; ΦΩΤ: Βεβαίως! Αρχίζεις να μισείς και να αμφισβητείς το δικό σου υλικό! Είναι παγίδα η συνεχής απόρριψη, δε σημαίνει ότι δεν κάνεις για ηθοποιός. Χρειάζεται να δει ένας άνθρωπος τι είσαι ικανή να κάνεις. Αυτό δε γίνεται σε δύο λεπτά! ΜΑΡ: Ευτυχώς, ήξερα ότι θα αρχίσω από χαμηλά! Αποκλείεται να σου δώσει ευκαιρία κάποιος που δε σε γνωρίζει. ΛΕΜ: Εγώ έδινα συνέχεια ελαφρυντικά και στον εαυτό μου και στους άλλους, ήταν το κίνητρό μου για να συνεχίσω. Οι αποτυχίες στο ΚΘΒΕ είχαν υποσκάψει τη δύναµή σας; Μ-Λ-Χ: ∆εν έγραψαν μέσα μας! ΦΩΤ: Ναι, λόγω ηλικίας! Εξάλλου εμένα ήταν τόσο θριαμβευτική η έξοδός μου προς την Αθήνα! Για καιρό μού φαινόταν σαν Χόλλυγουντ! Φοβερές αυταπάτες! Πώς υπερασπίζεστε το «σκοτεινό αντικείµενο του πόθου» σας; ΦΩΤ: Κάνω οποιαδήποτε δουλειά το πρωί, βιώνω την τραγική ζωή της Αθήνας. ∆εν επέστρεψα για να δουλέψω σε τράπεζα! Κατάλαβα τι σημαίνει θέατρο όταν

μου αρνήθηκαν αυτό που θέλω! Τότε είδα τι σημαίνει να αγαπάς κάτι και να μην το κάνεις! Αν σου αρνούνται κάτι που δεν αγαπάς πραγματικά, το πετάς. ΛΕΜ: ∆υόμισι χρόνια ζούσα με ακροάσεις και δέκα δουλεύω σε μπαρ! ΜΑΡ: Φέτος έδωσα τέλος στο παιδικό, θα έκανα κάτι που μου αρέσει ή θα έμενα άνεργη! ΧΡΥ: ∆εν μπορούσα να σκεφτώ ότι θα μείνω κενή, χωρίς θέατρο! Τι θα ’κανα; Μόνο αυτό θέλω! Νοµίζω ότι πολλά ήταν ξεκαθαρισµένα µέσα σας, ήσασταν λίγο πολύ έτοιµες για το µαγικό δωράκι! Το τζίνι πραγµατοποίησε όλες τις επιθυµίες σας! ΛΕΜ: Μάλλον! ∆εν είναι τυχαίο πως βρεθήκαμε με τον Αντρέα! Ήταν όνειρο! Φ-Μ-Λ-Χ: Ζούμε το όνειρό μας! Τις ιδανικές συνθήκες, έργο, συγγραφέα, σκηνοθέτη! Είμαστε ευτυχισμένες! ∆ε θέλουμε τίποτε άλλο! Ποια θα είναι η πρόκληση λοιπόν στην πρώτη και ταυτόχρονα ονειρεµένη σας παράσταση; Πώς ζείτε την επικείµενη έκθεσή σας στο κοινό; ΦΩΤ: Ο μεγαλύτερος εφιάλτης! Φοβάμαι τη διάψευση των προσωπικών μου δυνατοτήτων, μήπως δε δείξω όλο αυτό που έχω μέσα μου. Ογδόντα άνθρωποι θα περιμένουν να με φάνε, πρέπει να είμαι έτοιμη να τους πω «φάτε με»! ΜΑΡ: Νιώθουμε ανασφάλεια, αλλά αποζητάμε την κριτική. ΦΩΤ: Ναι, όταν αισθάνεσαι ασφάλεια, επαναπαύεσαι! ΛΕΜ: Ύστερα από πολύμηνη δημιουργική δουλειά, είμαι αισιόδοξη ότι θα πάει καλά, δεν μπορεί! Είναι ανάγκη μας πια να το δει ο κόσμος! ΦΩΤ: Και με το θέατρο, προκαλείς τον εαυτό σου σε οποιουδήποτε είδους συναίσθημα, είναι τραγικό! Μαζοχισμός! Μαζοχισµός; Εµένα µου ακούγεται: «Θέλω να γνωρίσω τη ζωή σε όλες της τις εκφάνσεις»! ΧΡΥ: Αυτό περικλείει και το μεγάλο πόνο και την απόρριψη, που συνειδητά δεν τα θέλουμε. «Η μικρή όμως δόση είναι ηδονή!» θα έλεγε η ΛΕΛΑ. Στον εαυτό μου λέω: «Αν φοβάσαι τόσο πολύ, χώσου κάτω από τη γη και μην το κάνεις». Η πρεµιέρα στην Αθήνα είναι την 1η Απριλίου. Συζητείται ότι το έργο θα ανέβει στη Θεσσαλονίκη. Το θέλετε; Φ-Μ-Λ-Χ: Ναι!!! Λ: Τιμής ένεκεν! Μ-Φ: (με τρανταχτά γέλια) Στο Κρατικό, αν γίνεται! Χ: Είναι έξυπνο το κοινό της Θεσσαλονίκης!!

27 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

27

5/4/2005, 8:12 μμ

κινηµατογράφος

Ο Γουές Άντερσον,

µιλά στον Θόδωρο Γιαχουστίδη

ένας παράξενος ταξιδιώτης εικόνων Είναι γεννημένος την Πρωτομαγιά του 1969! Είναι «κολλημένος» στη δεκαετία του ’70. Κι ενώ έχει γυρίσει μόλις 4 μεγάλου μήκους ταινίες όλες κι όλες, έχει αναδειχθεί ως σκηνοθέτης – μεγάλη ελπίδα του αμερικάνικου σινεμά! Το όνομά του; Γουές Άντερσον, ο πιο «Ευρωπαίος» από τους Αμερικανούς σκηνοθέτες... Η ταινία Υδάτινες ιστορίες (πρωτότυπος τίτλος: The life aquatic with Steve Zissou) έλαβε μέρος στο διαγωνιστικό τμήμα του τελευταίου φεστιβάλ κινηματογράφου του Βερολίνου. Και, πρόσφατα ξεκίνησε την προβολή της και στη χώρα μας. Είχαμε την τύχη να συναντήσουμε λοιπόν τον σκηνοθέτη, Γουές Άντερσον. Συνομήλικός μου, καθόταν στην καρέκλα του αγκαλιάζοντας με τα χέρια του τα λυγισμένα του γόνατα, σε μια προσπάθεια χαλάρωσης, φαντάζομαι. Η συνέντευξη ξεκίνησε και διαμείφθηκαν τα εξής: Ο Γουές Άντερσον «παίζει» στο σκηνικό της ταινίας The Life Aquatic.

Τι προσπαθήσατε να πετύχετε με αυτή την ταινία; Περιγράψτε με δικά σας λόγια περί τίνος πρόκειται.

Λοιπόν, έχει να κάνει με έναν ωκεανογράφο – κινηματογραφιστή, τον Στιβ Ζισού και την αποστολή του... Έχει να κάνει και με την οικογένεια των συνεργατών του και την αληθινή του οικογένεια, και όλοι αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον, προκειμένου να φέρουν εις πέρας ένα μεγάλο project, μια σπουδαία ιδέα.

Αυτή είναι η δεύτερη φορά που συνεργάζεστε με την Αντζέλικα Χιούστον, η τρίτη με τον Μπιλ Μάρεϊ και η τέταρτη με τον Όουεν Γουίλσον. Αισθάνεστε πιο ασφαλής δουλεύοντας με οικεία πρόσωπα;

Λοιπόν, ποτέ δεν αισθάνομαι ασφαλής όταν γυρίζω μια ταινία, αλλά αισθάνομαι μια ενέργεια δουλεύοντας με φίλους. Υπάρχει ένα είδος δύναμης, κι εγώ ανταποκρίνομαι σ’ αυτό. Νομίζω πως, τελικά, οι ταινίες μου αφορούν και αναφέρονται σε φιλίες, οπότε μ’ αρέσει αυτό που συμβαίνει στα γυρίσματα να αποτελεί καθρέφτισμα αυτού που συμβαίνει στην ταινία.

Πόσο εύκολο είναι να συγκεντρώσετε τα χρήματα που χρειάζεστε, για να γυρίσετε αυτού του είδους τις παράξενες ταινίες;

Για τη συγκεκριμένη, τα πράγματα ήταν πολύ απλά, επειδή το στούντιο με το οποίο συνεργάστηκα πριν (συγκεκριμένα, η Ντίσνεϊ) ήθελε να την κάνει. Πάντως, ήταν μια περίπλοκη ταινία σε ό,τι αφορά την προετοιμασία, αλλά είχαμε την υποστήριξη του στούντιο πίσω μας.

Η ταινία, μεταξύ των άλλων, αποτίνει φόρο τιμής στον Ζακ Ιβ Κουστό. Τι ήταν το στοιχείο εκείνο που σας έλκυσε στη δουλειά του;

The Life Aquatic

Παρακολουθώντας την ταινία, μου θύμισε λίγο το «Μόμπι Ντικ». Του μοιάζει κάπως, έτσι δεν είναι;

Ναι! ∆ανειστήκαμε από το «Μόμπι Ντικ» βασικές ιδέες της ταινίας. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι κυνηγάνε ένα είδος μυθικού καρχαρία, που... έφαγε τον αγαπημένο συνεργάτη του Στιβ Ζισού. Υπάρχει αυτή η σύνδεση... Και ο Μπιλ Μάρεϊ έχει μια ανάλογη ποιότητα με τον Έιχαμπ.

Τελικά, τι είναι η ταινία; Είναι κωμωδία; Είναι δράμα; Εσείς πώς θα την περιγράφατε;

Είναι δύσκολο να το αποσαφηνίσει κανείς, γιατί είναι και κωμωδία και δράμα, αλλά και ένα είδος τραγωδίας και περιπέτεια, όλα αυτά τα πράγματα αναμεμειγμένα μεταξύ τους. Νομίζω λοιπόν ότι πρέπει να τη δεις, και πρέπει να είσαι ανοιχτός στο ενδεχόμενο ότι δεν είναι ξεκάθαρο αν ανήκει σε ένα είδος ή σε ένα άλλο.

Μεγάλωσα βλέποντας τις ταινίες του Κουστό, και πάντοτε μου άρεσαν. Ήταν πάντοτε ένας από τους ήρωές μου και λάτρευα το γεγονός ότι ήταν ένας εραστής της περιπέτειας και παράλληλα, ωκεανογράφος αλλά και κινηματογραφιστής. Απολάμβανα πάντοτε τις ταινίες του, οι οποίες ήταν πανέμορφες.

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον Χένρι Σέλικ; (σημείωση: ο Χένρι Σέλικ είναι σκηνοθέτης ειδικευμένος σε ταινίες με τη χρήση stop motion, θα λέγαμε ταινίες κινουμένων μοντέλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ταινία «Ο Τζίμης και το Γιγαντοροδάκινο» (James and the Giant Peach, 1996), στην οποία συνεργάστηκε με τον Τιμ Μπάρτον, όπως και στον «Χριστουγεννιάτικο εφιάλτη»).

Θα δουλέψετε ξανά μαζί για την ταινία «The fantastic Mr. Fox», μια ταινία κινουμένων σχεδίων, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Ρόαλ Νταλ. Μπορείτε να μας πείτε κάτι περισσότερο γι’ αυτή την ταινία;

Αυτή τη στιγμή δουλεύω το σενάριο μαζί με τον Νόα Μπάουμπαχ, με τον οποίο γράψαμε μαζί το σενάριο για τις «Υδάτινες ιστορίες». Και, δεν ξέρω πού ακριβώς θα καταλήξουμε... Πάντως, βρισκόμαστε στη μέση της συγγραφής του σεναρίου. Ακολούθως, θα συνεργαστούμε με τον Χένρι και μάλλον θα συνδυάσουμε την τεχνική του stop motion, με, όπως το λένε αυτό, το ζωγραφισμένο πράγμα, το δύο διαστάσεων, επίπεδο, κλασικό κινούμενο σχέδιο, μαζί με κάποια άλλα πράγματα παράλληλα.

Έχετε επισκεφτεί ποτέ την Ελλάδα;

Όχι, δεν έχω έρθει ποτέ στην Ελλάδα. Αλλά, ξέρετε, μια φίλη μου πήγε στην Ύδρα κάποιες φορές και της άρεσε πάρα πολύ εκεί. Οπότε, αυτό με έχει ξεσηκώσει, θα ήθελα πολύ να πάω εκεί.

I.D. – Wes Anderson Ο Wesley Wales Anderson γεννήθηκε την 1η Μαΐου του 1969 στο Χιούστον του Τέξας, στις Η.Π.Α. Αυτή είναι η 4η μεγάλου μήκους ταινία του. Είχαν προηγηθεί: «Bottle rocket» (1996), «Rushmore» (1998) και «Οικογένεια Τενενμπάουμ» (The Royal Tenenbaums, 2001) Κέρδισε υποψηφιότητα για Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου για την Οικογένεια Τενενμπαουμ που έγραψε μαζί με τον μόνιμο πρωταγωνιστή του, Όουεν Γουίλσον. Όλες του οι ταινίες στο φινάλε διαθέτουν ένα πλάνο γυρισμένο σε σλόου μόσιον. Είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Όστιν.

Ήταν σπουδαία! Το να δουλεύω με τον Χένρι ήταν σαν να δουλεύω με έναν ηθοποιό. Οι ερωτήσεις που έκανε για να φέρει αυτά τα μοντέλα των περίεργων ψαριών, και όχι μόνο, στη ζωή ήταν σας τις ερωτήσεις που κάνει ένας ηθοποιός προκειμένου να φέρει τις λέξεις από το σενάριο στη ζωή. Είχα λοιπόν μια σπουδαία εμπειρία με τον Χένρι. Οικογένεια Τενενµπάουµ (The Royal Tenenbaums, 2001)

28 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

28

5/4/2005, 8:13 μμ

κινηµατ ο γρ άφος/βίντεο Γράφει o

Κώστας Ποτακίδης kostas@videoseven.gr

καθ’ εξής. Όχι, Μάρτιν μου, δεν τα ξέρεις καλά τα πράγματα. Άκου, λοιπόν, πώς μπορείς να γίνεις ένας καλός Αμερικάνος σκηνοθέτης και να σου αξίζει πραγματικά το χρυσό αγαλματίδιο. Σου δίνω λοιπόν 10 πολύτιμες συμβουλές:

Γράμμα σ’ ένα φίλο απ’ τα παλιά

Για σου, παλιόφιλε Μάρτιν. Μου είπαν ότι τελευταία στεναχωριέσαι πάρα πολύ. Κάτι λέει με τα Oscar που τόσα χρόνια κυνηγάς και πάλι δεν κατάφερες να τα αποκτήσεις. Κάτσε, ρε Μάρτιν, ποιος νομίζεις ότι είσαι; Ούτε έγχρωμος είσαι, ούτε εθνικός ηθοποιός είσαι, ούτε τον ήρωα ποτέ έκανες, ούτε καν Αμερικάνος είσαι. Μια ζωή να τα χώνεις ήξερες. Όχι φταίει το σύστημα, όχι το απατηλό αμερικανικό όνειρο, να τα πολιτικά υπονοούμενα, και ούτω

1ον Πρώτα απ’ όλα, ξέχνα την ταινία «Taxi driver». Κάνει κακό στο γενικό σύνολο, ενώ παράλληλα αφυπνίζει συνειδήσεις ενός κοιμούμενου λαού, κάτι που μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνο στις μέρες μας.

2ον ∆ε θίγεις ξανά οτιδήποτε έχει να κάνει με την ιστορία του έθνους που σε φιλοξενεί, κάτι που έκανες στις «Συμμορίες της Νέας Υόρκης». Άκου εκεί να λες σ’ έναν ολόκληρο λαό ότι αποτελείται από κομπογιαννίτες, αγύρτες και τυχοδιώκτες, που μαζεύτηκαν σε μια πόλη και από κλητήρες γίνανε δήμαρχοι!

3ον Κάνεις οπωσδήποτε τουλάχιστον μια ταινία που να έχει θέμα της τον Αμερικανό πρόεδρο και τη φρουρά του, κάτι δηλαδή σαν τη ∆εύτερη ευκαιρία. Και προσοχή στο χειρισμό: είσαι με το μέρος του και όχι εναντίον του. Με τον τρόπο αυτό γίνεσαι αυτομάτως αγαπητός στα μέλη της ακαδημίας (όχι του fame story) αλλά και ολόκληρου, άντε σχεδόν ολόκληρου, του έθνους.

4ον Κάνεις μια δακρύβρεχτη ταινία όπου κάποιος παραπληγικός ή ανάπηρος ή τέλος πάντων με ψυχολογικά προβλήματα θα διανύει μια Οδύσσεια και στο τέλος είτε να πεθαίνει είτε να δικαιώνεται. Τώρα πλέον μπορείς να χρησιμοποιήσεις και τον Σον Πεν (I am Sam), που πέρασε τα πέτρινα χρόνια και θεωρείται πλέον πολύ MUST. 5ον Μην αναφέρεσαι σε πραγματικά πρόσωπα που έτυχε να εμπλακούν σε πολιτικά παιχνίδια και μην προκαλείς το κοινό δείχνοντάς του

Ç ÓÅËÉÄÁ ÅÉÍÁÉ ÐÑÏÓÖÏÑÁ ΤΟΥ:

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

Α. ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ Μακρυγιάννη & Αγ.Λαύρας 2 ( 2310 640.605 ΔΕΛΦΩΝ Δελφών 4 & Κων/πόλεως ( 2310 812.960 ΟΛΓΑΣ B. Όλγας 101 ( 2310 889.286 ΒΟΥΛΓΑΡΗ Βούλγαρη 1 & Κηφισίας ( 2310 402.598 ΧΑΡΙΛΑΟΥ Ν. Πλαστήρα 10 ( 2310 330.316

Ο παραπάνω δεκάλογος είναι δοκιμασμένος και πετυχημένος από διάφορους σκηνοθέτες και ηθοποιούς του Hollywood. Αν λοιπόν θέλεις απεγνωσμένα το αγαλματάκι του θείου Oscar, πρέπει να τον τηρήσεις πιστά (τον δεκάλογο). Απ’ την άλλη πάλι, θέλω να ξέρεις ότι εμείς οι φίλοι σου στο Ελλάντα, διόλου σκάμε γι’ αυτό. Καλύτερα να παραμείνεις αυτός που είσαι και να μας χαρίζεις ταινιάρες χωρίς Oscar παρά να βλέπουμε μια από τα ίδια σε διαφορετικό περιτύλιγμα. Αυτά τα λίγα είχα να σου πω, φίλε Μάρτιν. Σε χαιρετώ λέγοντάς σου να μη σκας και πολύ. Πόσο χρονών είσαι; 60; 70; Έ, όπου να ’ναι θα σε τιμήσουν για το συνολικό σου έργο. Ελπίζω μόνο αυτό να σου συμβεί εν ζωή. Πολλούς χαιρετισμούς στη σύζυγο και στα παιδιά. Ο φίλος σου, Κώστας

ενοικιάσεις • πωλήσεις: κασετών I vhs I dvd I playstation I internet

ΑΛΥΣΙΔΑ ÊÁÔÁÓÔÇÌÁÔÙÍ "ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑΣ"

www.videoseven.gr ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ 24Hours Αγ. Δηµητρίου 60 ( 2310 517.063 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ Φιλιππουπόλεως 59 ( 2310 727.384 ΣΥΚΙΕΣ 24Hours Επταπυργίου 82 ( 2310 637.580 Κ. ΤΟΥΜΠΑ Μ. Μπότσαρη 120 ( 2310 912.584 ΕΥΟΣΜΟΣ 24Hours Μεγ. Αλεξάνδρου 83 ( 2310 705.008

έναν πλούσιο που γίνεται πλουσιότερος, όπως στην περίπτωση του Χ. Χιουζ στο «Aviator». ∆είξε καλύτερα τον φτωχό που καταφέρνει να γίνει πλούσιος, τον αδύνατο να δυναμώνει και γενικότερα εξύμνησε το αμερικάνικο όνειρο.

6ον ∆ημιούργησε σούπερ ήρωες τύπου Spiderman ή Βatman, άντε και Επιθεωρητή Κάλαχαν, που να υπερασπίζονται το δίκιο του λαού και να μάχονται ενάντια στα κακόβουλα σχέδια του εκάστοτε παρανοϊκού κακού.

7ον Χρησιμοποίησε, αν θέλεις, στις ταινίες σου την Τζούλια Ρόμπερτς, άσχετα αν τη θεωρείς ταλαντούχα ή όχι. Είναι αγαπητό πρόσωπο και πουλάει κιόλας. Άσε που παίρνει και Oscar απ’ το πουθενά.

8ον Κάνε μια μικρή ταινία χαμηλού προϋπολογισμού και αφελούς σεναρίου, κατά προτίμηση θριλεράκι τύπου «Ένοχο αίμα», έτσι ώστε όταν κάνεις την επόμενη μεγάλη σου ταινία, να έχει ο κόσμος ένα μέτρο σύγκρισης και να λέει: «Μπράβο στον Σκορσέζε, ξεπέρασε τον εαυτό του!». Αν ανεβάζεις τόσα χρόνια τον πήχη, κάποια φορά μπορεί και να τον ρίξεις άθελά σου.

9ον Πάρε μέρος σε πολιτικές συγκεντρώσεις, ανέβα στο βάθρο του πανηγυριού με τον υποψήφιο πρόεδρο, αρκεί αυτός να μη λέγεται Μπους (δεν πουλάει τελευταία).

10ον Μην ξανακάνεις διαφημίσεις τύπου «Γιάννη Περπατημένου», είναι πολύ νωχελικές. Πέρνα καλύτερα στο στρατόπεδο της αυτοκινητοβιομηχανίας και λάνσαρε ένα γρήγορο και χλιδάτο αυτοκίνητο. Θα σου ανεβάσει το prestige και θα σε βάλει στην καρδιά του μέσου Αμερικανού πολίτη.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΡΔΕΛΙΟ Εθ. Αντιστάσεως 64 ( 2310 760.497 ΑΝΩ ΤΟΥΜΠΑ Γρ. Λαµπράκη 214 ( 2310 989.061 ΡΕΤΖΙΚΙ Παπανικολάου 114 ( 2310 675.551 ΜΑΡΤΙΟΥ 25ης Μαρτίου 16 ( 2310 402.879 ΠΟΛΙΧΝΗ 24Hours Αγν. Στρατιώτη 80-82 ( 2310 654006

29

ΤΡΙΑΝΔΡΙΑ Ελευθερίας 10 ( 2310 989494 ΝΕΑΠΟΛΗ Ελ. Βενιζέλου 98 ( 2310 672762 ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ Μεταµορφώσεως 5 ( 2310 486584 ΠΑΠΑΦΗ 24Hours Παπάφη 100 ( 2310 953.288

ΑΘΗΝΑ ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ Λεωφόρος Πεντέλης 112-114 ( 210 810. 4999- 8 Κ. ΠΑΤΗΣΙΑ 24Hours Αχαρνών 335 ( 210 2116836 ΑΓ. ΜΕΛΕΤΙΟΥ Αχαρνών 157 & Κύµης ( 210 866. 8911 ΓΑΛΑΤΣΙ 24Hours Λεωφόρος Γαλατσίου 97-99 ( 210 21 37 864 ΚΑΤΕΡΙΝΗ 24Hours Εθν. Αντιστάσεως 21 ( 23510 46466

ΚΟΖΑΝΗ • Ι. Τράντα 8 ( 24610 49803 • Ιωάννη Μουράτη 3 24Hours ( 24610 39371 ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 25ης Μαρτίου 23 ( 24630 55375 ΙΩΑΝΝΙΝΑ Σπ. Λάµπρου 53 ( 26510 77282 ΒΟΛΟΣ Κ. Καρτάλη 160 ( 24210 53705

ΤΡΙΚΑΛΑ • Ασκληπίου 36 ( 24310-27022 • Βασίλη Τσιτσάνη 49 24Hours ΠΕΡΑΙΑ Αµπελοκήπων 21α ( 2390 21877 ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ Πλατεία Γκόνου Γιώτα 1 ( 23820 81457 ΧΑΛΚΙΔΑ Ελευθερίου Βενιζέλου 60 ( 22210 62613-14 ΦΛΩΡΙΝΑ Ιωάννη Αρτη 1 ( 23850 44644-5

5/4/2005, 8:13 μμ

ΒΕΡΟΙΑ Ανοίξεως 114 24Hours ( 23310 75448 ΚΟΜΟΤΗΝΗ Δηµοκρίτου 8 24Hours ( 25310 81280- 1- 2 ΛΑΡΙΣΑ • Ηρώων Πολυτεχνείου 92 24Hours ( 2410 555.420 • Παπαναστασίου 61 24Hours ΚΑΡΔΙΤΣΑ Καποδιστρίου 73 24Hours ( 24410 72777

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ Λεωφ. Δηµοκρατίας 150 & Νικοµηδείας 24Hours ( 25510 84508 ΚΙΛΚΙΣ Εθνικής Αντιστάσεως 5 24Hours ( 23410 75443 ΣΕΡΡΕΣ Εθνικής Αντιστάσεως 23 24Hours

29

ποδήλατο

Ποδηλασία & παιδί Σχολιάζει ο Λευτέρης Ακριτίδης

Η ποδηλασία είναι μία διασκεδαστική ασχολία για κάθε παιδί, μια και το ποδήλατο θεωρείται ένα από τα βασικά παιχνίδια που αγοράζει κάθε γονιός στο παιδί του. Το ποδήλατο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως παιχνίδι στη μόνιμη κατοικία όπως και κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών. Για να πραγματοποιήσουμε έστω και μία απλή βόλτα, θα πρέπει να τηρηθούν κανόνες ασφάλειας και χρήσης του απαραίτητου εξοπλισμού τόσο από τους γονείς όσο και από τα παιδιά. Έχει αποδειχτεί ότι τα παιδιά 7-12 ετών είναι ιδιαίτερα επιρρεπή σε ατυχήματα, γι’ αυτό η ασφάλειά τους θα πρέπει να απασχολεί ιδιαίτερα τους γονείς, προκειμένου να έχουμε υπεύθυνους και σωστά καταρτισμένους μελλοντικούς οδηγούς. Επειδή τα παιδιά αυτής της ηλικίας έχουν έλλειψη βασικών ικανιτήτων οδήγησης, η καθοδήγηση από τους γονείς σε κάποιο πάρκο, είναι ιδανικός τρόπος εκμάθησης και εξοικείωσης με το ποδήλατο. Στη συνέχεια, θα αναφέρουμε τους βασικούς κανόνες που θα πρέπει να γνωρίζουν τα παιδιά όπως και πληροφορίες που θα κάνουν την ασχολία του παιδιού με το ποδήλατο απόλαυση προσφέροντάς του αξέχαστη διασκέδαση. Το µέγεθος του ποδηλάτου Θα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς ότι το μέγεθος του ποδηλάτου είναι ένας από τους βασικότερους παράγοντες για ασφαλή οδήγηση, ιδίως για παιδιά μικρής ηλικίας. Η οδήγηση ενός ποδηλάτου ιδιαίτερα ψηλού ή χαμηλού για το ύψος και την ηλικία του παιδιού όπως επίσης ποδήλατο ιδιαίτερα βαριού, δημιουργεί προβλήματα ισορροπίας και πιθανή αιτία πρόκλησης ατυχήματος. Πώς θα ρυθµίσω το ποδήλατο σε σχέση µε το ύψος µου; • Για τις μικρές ηλικίες (άπειρους ποδηλάτες) θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα ο αναβάτης ενώ κάθεται στην σέλα του ποδηλάτου, να ακουμπά και τα δύο πέλματα των ποδιών του στο έδαφος με τεντωμένα πόδια. Σε περίπτωση που το παιδί βελτιώνει την ισορροπία και την ικανότητα οδήγησής του, θα μπορούσε η σέλλα του ποδηλάτου

να σηκωθεί σταδιακά προς τα επάνω βελτιώνοντας την ικανότητα ώθησης των πεντάλ.

• Ενώ ποδηλατούμε, ποτέ το πόδι δε θα πρέπει να κάνει πλήρη έκταση. Στο σημείο όπου το πόδι έχει τη μεγαλύτερη απομάκρυνση από το σώμα του παιδιού σχηματίζεται μια μικρή γωνία στην άρθρωση του γονάτου.

• Τα χέρια θα πρέπει να έρχονται σε επαφή με το τιμόνι με ιδιαίτερα εύκολο τρόπο έχοντας βέβαια την ιδανική θέση οδήγησης. Βασικοί κανόνες ασφάλειας • Συνεχής καθοδήγηση και έλεγχος από ενήλικο άτομο ιδίως για τα παιδιά κάτω των εννέα ετών. Τα περισσότερα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν έχουν ανεπτυγμένες ικανότητες οδήγησης τέτοιου επιπέδου προκειμένου να ποδηλατούν χωρίς επίβλεψη.

• Σιγουρευτείτε ότι τα παιδιά έχουν διδαχθεί και κατανοήσει τους κανόνες ασφαλούς οδήγησης πριν τους επιτραπεί να οδηγήσουν χωρίς επίβλεψη.

• Οι αυτοκινητόδρομοι είναι πάντοτε επικίνδυνοι για τα παιδιά. Σε περίπτωση που πρόκειται να τον διασχίσουμε κάθετα, θα πρέπει να ελέγξουμε το δρόμο με ασφάλεια κοιτώντας πρώτα αριστερά και μετά δεξιά και σε καμία περίπτωση χωρίς την καθοδήγηση ενός έμπειρου ενήλικα.

• Για λόγους ασφάλειας τα παιδιά θα πρέπει καθώς οδηγούν να μπορούν να αγγίζουν το έδαφος με τα πέλματά τους με ιδιαίτερη ευκολία ανά πάσα στιγμή εφόσον χρειασθεί.

• Πάντοτε χρησιμοποιούμε ειδικό προστατευτικό ποδηλατικό κράνος.

• Ποτέ δεν αφήνουμε τα παιδιά να οδηγούν τη νύχτα.

• ∆εν ακούμε μουσική (walkman) όταν οδηγούμε το ποδήλατο.

• Η ασφαλής οδήγηση απαιτεί τη χρήση και των δύο χεριών.

• ∆εν οδηγούμε πίσω από ογκώδη σταθμευμένα οχήματα (φορτηγά κτλ.).

• Η οδήγηση του ποδηλάτου τις βροχερές ημέρες

πρέπει να αποφεύγεται.

• Κατά τη διάρκεια της οδήγησης, θα πρέπει το βλέμμα να είναι στραμμένο συνεχώς εμπρός, προκειμένου να αντιληφθούμε εμπόδια που υπάρχουν στην πορεία.

• Τέλος, θα πρέπει τα παιδιά να ενημερώνουν τους γονείς τους πού πρόκειται να κινηθούν ή να παίξουν με το ποδήλατό τους. Απαραίτητος εξοπλισµός Κράνος Όλοι οι ειδικοί που ρωτήθηκαν από τι εξαρτάται η ασφάλεια στην οδήγηση ποδηλάτου απάντησαν ομόφωνα: «Φυσικά από το κράνος». Το μέγεθος και η χρήση του προστατευτικού ειδικού ποδηλατικού κράνους θεωρείται απαραίτητος εξοπλισμός, μια που οι χρήστες του ποδηλάτου νεαρών ηλικιών έχει αποδειχθεί ότι τραυματίζονται στο κεφάλι με ιδιαίτερα εύκολο τρόπο, λόγω έλλειψης εμπειρίας οδήγησης και έλλειψης συνείδησης των κινδύνων που διατρέχουν. Από την πλευρά τους οι γονείς θα πρέπει να επιμείνουν σε αυτόν τον κανόνα και να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους στη χρήση του κράνους. Το κράνος πρέπει να ταιριάζει απόλυτα στο κεφάλι του παιδιού για να παρέχει ασφάλεια. Σε περίπτωση που οι γονείς δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν τις απαραίτητες ρυθμίσεις του κράνους, θα πρέπει να καταφεύγουν στο κατάστημα που το αγόρασαν, προκειμένου να τους εξηγήσουν τον ιδανικό τρόπο ρύθμισης. Σε καμία περίπτωση το κράνος δεν πρέπει να μετακινείται αριστερά, δεξιά, εμπρός ή πίσω από το κεφάλι του παιδιού ενόσω ποδηλατεί. Θα πρέπει να ρυθμιστεί με τέτοιον τρόπο ώστε να εφαρμόζει σταθερά στο κεφάλι του παιδιού μέχρι το μέτωπο και να υπάρχει ένα κενό μέχρι τα φρύδια των ματιών περίπου τριών εκατοστών. Όσο απλή και αν φαίνεται η αγορά του κράνους, θεωρείται πολύ υπεύθυνη πράξη, μια και θα πρέπει να ταιριάζει απόλυτα στο κεφάλι του χρήστη. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το κράνος έχει αποδειχθεί πως μειώνει την πιθανότητα τραυματισμού στο κεφάλι μέχρι και 88%.

30 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

30

5/4/2005, 8:13 μμ

τεχνολογία Στη στήλη αυτή θα σας παρουσιάζουμε τεχνολογικά αντικείμενα που καθημερινά τα χρησιμοποιούμε όλοι, αλλά λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν τον τρόπο λειτουργίας τους. Με λόγια απλά και με τρόπο επεξηγηματικό θα σας βάλουμε στον κόσμο αυτό, για να γνωρίσετε τα βασικά στοιχεία λειτουργίας τους. Επιμέλεια στήλης: Αλέξης Αλαματίδης

Το αεροπλάνο

Η

επιθυμία του ανθρώπου να πετάξει ψηλά στον ουρανό σαν πουλί είναι παλιά και την πρωτοσυναντάμε σε αρχαίους λαούς. Αυτό που ο Ίκαρος αρκετές χιλιάδες χρόνια πριν πήγε να ξεκινήσει ολοκλήρωσαν οι αδελφοί Ράιτ το 1905. Στην Ελληνική Μυθολογία ήταν ο ∆αίδαλος και ο Ίκαρος οι πρώτοι που, με αυτοσχέδια φτερά, κατάφεραν να υπερνικήσουν την έλξη της μάζας τους (του βάρους τους) από τη Γη και να ανασηκωθούν στους ουρανούς. Επειδή όμως ο Ίκαρος (ως νεότερος που ήταν) δεν άκουσε τον πατέρα του ∆αίδαλο και ανέβηκε πολύ ψηλά, πλησιάζοντας έτσι προς τον ήλιο, τα φτερά του –που ήταν φτιαγμένα από κερί– έλειωσαν, με αποτέλεσμα να πέσει στη θάλασσα και να σκοτωθεί. Βέβαια, οι αρχαίοι Έλληνες δε γνώριζαν τότε πως όσο πιο ψηλά ανεβαίνει κανείς στον ουρανό τόσο η θερμοκρασία πέφτει… Ή μήπως το ήξεραν;

Εικόνα 1

Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι ήταν και αυτός ένας από τους ανθρώπους που ήθελαν με τη βοήθεια κάποιας κατασκευής να πετάξουν και σχεδίασε μια πληθώρα μικρών ξύλινων ανεμοπλάνων. Με κάποια από αυτά, που στην ουσία ήταν ένα φτερό από το οποίο κρατιόσουν, μπορούσε να πετάξει κανείς για μερικά μέτρα. Πώς μπορεί, λοιπόν, κάποιος να κατασκευάσει μια «μηχανή» που μπορεί να υπερνικά το βάρος της και να ανασηκώνεται στον ουρανό, να μπορούν οι κινήσεις της να ελέγχονται εκεί ψηλά από αυτόν που την πετάει και στη συνέχεια να μπορεί να κατέβει ξανά στο έδαφος με ασφάλεια;

Εικόνα 2

Γιατί πετά το αεροπλάνο Το εξάρτημα (τμήμα) που είναι υπεύθυνο για την ανύψωση του αεροπλάνου από το έδαφος είναι το φτερό του. Βλέποντας κανείς την εικόνα 1 (τομή του φτερού), παρατηρεί πως το πάνω μέρος του φτερού είναι πιο καμπυλωτό από το κάτω, το οποίο είναι σχεδόν επίπεδο. Καθώς το αεροπλάνο κινείται με σχετικά μεγάλη ταχύτητα (ας πούμε πάνω στον αεροδιάδρομο), λόγω αυτής της καμπυλότητας, ο αέρας που περνά από το πάνω μέρος του φτερού διανύει μεγαλύτερη απόσταση απ’ ό,τι ο αέρας που περνά από κάτω. Έτσι δημιουργείται στο πάνω μέρος μια υποπίεση, η οποία είναι και η δύναμη που «ρουφάει» το αεροπλάνο προς τα πάνω. Η δύναμη αυτή λέγεται άνωση. Ο κινητήρας του αεροπλάνου τού δίνει την απαιτούμενη ώθηση προς τα εμπρός και το σχήμα των φτερών του το ανασηκώνουν προς τα επάνω. Όσο πιο κυρτό είναι το πάνω μέρος του φτερού τόσο μεγαλύτερη άνωση μπορεί και παράγει και, άρα, τόσο μικρότερη ταχύτητα χρειάζεται το αεροσκάφος στον αεροδιάδρομο για να απογειωθεί. Τα πολεμικά αεροσκάφη που απογειώνονται με σχετικά υψηλές ταχύτητες και πετούν με πολύ μεγαλύτερες έχουν λεπτά και σχετικά μικρά φτερά με μικρή κύρτωση στο πάνω μέρος τους (κάτι που βοηθάει και στην καλή αεροδυναμική). Τα μικρά μονοκινητήρια αεροπλάνα

που απογειώνονται με μικρές ταχύτητες πρέπει να έχουν πιο χοντρά φτερά με μεγάλες καμπυλώσεις στο πάνω μέρος τους, για να μπορούν με λιγότερο αέρα να παράγουν την απαιτούμενη άνωση.

Η κίνηση του αεροπλάνου Την απαιτούμενη δύναμη (ώθηση) που χρειάζεται ένα αεροσκάφος για να κινηθεί προς τα εμπρός με ταχύτητα, να «σκίσει» τον αέρα και να εκμεταλλευτεί με το σχήμα των φτερών του τις δυνάμεις που αναπτύσσονται εκεί, του τη δίνει ο κινητήρας του. Στα μικρά ελικοφόρα αεροσκάφη, ο κινητήρας κινεί τον έλικα ο οποίος λειτουργεί σαν μια βίδα, που, καθώς περιστρέφεται με μεγάλη ταχύτητα, «βιδώνει» το αεροσκάφος προς τα εμπρός, μέσα στον αέρα. Και εδώ, τα πτερύγια του έλικα έχουν τέτοιο σχήμα, ώστε να «ρουφάνε» από τη μια πλευρά τον αέρα και να προχωρά το αεροσκάφος. Στα μεγάλα αεροπλάνα που έχουν μεγάλο βάρος και διανύουν μεγάλες αποστάσεις χρησιμοποιούνται για κινητήρες περιστρεφόμενες τουρμπίνες (αεριωθούμενα), που είναι πιο αποδοτικές από τους κινητήρες με έλικες, καταναλώνουν λιγότερα καύσιμα, είναι πιο αθόρυβες και αξιόπιστες, έχουν πιο εύκολη συντήρηση και αντέχουν περισσότερο στο χρόνο. Στα πολεμικά αεροσκάφη και

στα μικρά τζετ, χρησιμοποιούνται και επειδή μπορούν να προσδώσουν στο αεροσκάφος μεγαλύτερη ταχύτητα. Στην περίπτωση της τουρμπίνας, η απαιτούμενη ώθηση είναι η παραγόμενη, αντίθετη προς τα καυσαέρια δύναμη, τα οποία βγαίνουν με μεγάλη ταχύτητα και θερμοκρασία προς τα πίσω (αεριωθούμενα αεροπλάνα).

Ο έλεγχος στον αέρα Ένα αεροσκάφος δεν πρέπει μόνο να μπορεί να υπερνικά το βάρος του και να απογειώνεται, αλλά θα πρέπει να στρίβει ελεγχόμενα στον αέρα προς όλες τις κατευθύνσεις, για να μπορεί να προσγειώνεται και με ασφάλεια. Στην ουσία, όπως φαίνεται και στην εικόνα 2, το αεροπλάνο κινείται γύρω από τρεις άξονες: τον κατακόρυφο, το διαμήκη και τον εγκάρσιο. Για τις κινήσεις αυτές υπάρχουν τα πηδάλια που κινούν ειδικά πτερύγια, τα οποία είναι τοποθετημένα στα φτερά και στην ουρά του αεροπλάνου. Ο συνδυασμός των τριών αυτών κινήσεων που μπορεί και κάνει το αεροπλάνο τού επιτρέπει να πραγματοποιεί περίπλοκες και περίτεχνες κινήσεις στον αέρα, που μερικές φορές, κοιτάζοντάς τες, σου κόβεται η ανάσα!

31 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

31

5/4/2005, 8:13 μμ

απόψεις Γράφει o Γιώργος Κοµελίδης

Σε μια εποχή σαν αυτή που ζούμε... Σε μια εποχή σαν αυτή που ζούμε είναι θλιβερή η διαπίστωση ότι μας λείπουν οι αξίες, λείπουν τα ιδανικά, λείπει η αρετή και ο πνευματικός αγώνας. Λαίλαπα καταναλωτισμού και ευδαιμονισμού σαρώνει τη ζωή μας. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, την ανεργία και όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία, ο ευδαιμονισμός έγινε σκοπός της ζωής μας. Σημασία έχει να περνάμε καλά τώρα! Για αύριο, δε βαριέσαι! Τα μέσα ενημέρωσης, που έχουν καταντήσει το μοναδικό μέσο «ψυχαγωγίας» της Ελληνικής οικογένειας, έχουν κάνει καλά τη δουλειά τους. Εδώ και χρόνια ο αγώνας για την έκπτωση των αξιών, τον ευτελισμό της δημόσιας ζωής και των κοινωνικών δεδομένων άρχισε να φέρνει καρπούς. Τι άνδρας, τι γυναίκα, δεν έχει διαφορά. Ο πανσεξουαλισμός και η ομοφυλοφιλία είναι δικαίωμα, δεν είναι διαστροφή. Σημασία έχει να περνάμε καλά! Τίποτε άλλο δε μετράει. Η διαφθορά

και η θυσία των πάντων στο βωμό του χρήματος, στο κυνήγι της δόξας στην καθημερινή ευδαιμονία. Ξεχάσαμε το Θεό, τον βγάλαμε από τη ζωή μας. Ξεχάσαμε τελείως την αξία της πνευματικής ζωής. Ο άνθρωπος έχασε την πνευματική του υπόσταση. Κάναμε τη ζωή μας κόλαση. Στην εποχή μας οι λόγοι του Στρατηγού Μακρυγιάννη είναι ακόμη επίκαιροι: «...Χωρίς αρετή και θρησκεία δεν σκηµατίζεται κοινωνία, ούτε βασίλειον. Και πράγµα πολύτιµο, οπού το βαστήξαµεν εις την τυραννία του Τούρκου δεν το δίνουµε τώρα, ούτε το καταφρονοῦµε οὶ Ἓλληνες... »Κι όλος ο αγώνας τους, τώρα που έλαβαν επιρροή και εξουσία και τα µέσα στα χέρια τους, είναι διά την θρησκείαν. Μάζεψαν όλους τους µπερµπάντες, δικούς µας και ξένους κι αγωνίζονται µε µεγάλη προθυµία. »Οι ψεύτες και οι κόλακες σας

κάνουν και χάνετε τη δικαιοσύνη σας και δοξολογάτε τον διάβολον, αυτεῖνοι δεν πιστεύουν στον Θεό. Δεν δουλεύουν για την πατρίδα και τη θρησκεία αυτεῖνοι. Δι αυτά δουλεύουν και σκοτώνονται γενναίοι άντρες... »...Όταν µου πειράζουν την πατρίδα και τη θρησκεία µου, θα µιλήσω, θα ΄νεργήσω κι ότι θέλουν ας µου κάνουν. Κι αυτείνη η πατρίδα δεν λευτερώθη µε παραµύθια, λευτερώθη µε αίµατα και θυσίες, κι ολοένα βραβεύονται κόλακες κι οι αγωνισταί αδικιώνται. Κι όσο αγαπώ την πατρίδα µου δεν αγαπώ άλλο τίποτε.... »...Κι αν είµαστε ολίγοι και αδύναµοι, είναι δυνατός ο Θεός οπού µας προστατεύει, και θα δείξωµεν την τύχη µας. Παρηγοριόµαστε µ’ έναν τρόπον, ότι η τύχη µας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και έως τώρα, όλα τα θεριά πολεµούν να µας φάνε και δεν µπορούνε. Τρώνε από µας και πάντα µένει και µαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν και όταν κάνουν αυτείνη την απόφασην, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν. Η θέση όπου είµαστε σήµερα εδώ είναι τοιούτη και θα ιδούµεν την τύχη µας οι ολίγοι και αδύνατοι µε τους πολλούς και δυνατούς... »...Άν δεν υπάρχει σε σας αρετή, υπάρχει η δικαιοσύνη του µεγάλου Θεού, του αληθινού βασιλέα. Ότι εκείνου η δικαιοσύνη µας έσωσε και θέλει µας σώσει. Ότι όσα είπε αυτός είναι αληθινά και δίκαια και τα δικά σας ψέµατα και δολερά. Κι όλοι οι τίµιοι Έλληνες δεν θέλει κανένας να σας ακούση, ούτε να σας ιδή, ότι µας φαρµάκωσε η κακία σας, εσάς των ανθρωποφάγων που ζωντανούς τρώτε τους ανθρώπους και υπερασπίζεστε τους άτιµους και παραλυµένους και καταντήσατε την κοινωνία παραλυσία... »...Την αρετή εις την Ελλάδα, η ιδιοτέλεια την κάνει κακία...»

32 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

32

5/4/2005, 8:13 μμ

Διδαχαί και λόγοι π. Ηλία Μηνιάτη:

«Φοβερός είναι ο θάνατος για αυτούς που δεν τον θυµούνται. Είναι κάποιοι των ανθρώπων που φαίνεται να είναι σαν µεγάλα δένδρα που έχουν ριζώσει σε τούτη τη γη και την κρατούν σφικτά, κολληµένοι στα επίγεια κι έχουν ψηλά την κορυφή µε υπερηφάνεια και κενοδοξία και µαταιότητα. Δένδρα που ρίχνουν γύρω τους σκιά πολλή, έχουν φήµη, υπόληψη και όνοµα· δύναµη και δόξα πολλή. Δένδρα που δε

φοβούνται τους ανέµους δε συλλογίζονται τον θάνατο. Μα όταν φυσήξει ο βοριάς και το δένδρο πέσει και ξεριζωθεί κι αγγίξει η κορυφή τη γη και σπάσουν τα κλαριά και ξεραθούν, όταν έλθει ο θάνατος και φύγει η ψυχή που είναι τόσο γερά δεµένη µε τούτο τον κόσµο τούτη τη ζωή, πόνος πολύς πράγµα φοβερό αιφνίδιο κι απρόσµενο. Εκείνος όµως που συλλογίζεται και καθηµερινά σκέφτεται το θάνατο σιγά-σιγά λύνει τα δεσµά που τον κρατούν µε τη ζωή και ετοιµάζεται και διορθώνεται περιµένοντας το θέληµα του Κυρίου. Ας έλθει ο θάνατος· τι άλλο να του κάνει από το να του κλίσει τα µάτια, να µη βλέπει τη µαταιότητα του κόσµου τούτου, να µη κλαίει τη δυστυχία. Αυτός ο θάνατος τον φέρνει στη πραγµατική ζωή, στην Ουράνια Βασιλεία. Αυτός ο θάνατος είναι γλυκός είναι ύπνος ανάπαυσης είναι ταξίδι ευτυχές από τη τεθλιµµένη αυτή ζωή στην Ουράνια Βασιλεία».

απόψεις Κάθε χρόνο τέτοια εποχή έχουν έξαρση, λέει, οι ιώσεις. Το άκουσα στην TV. Καμιά φορά όμως είναι για καλό όλα αυτά. Μια τέτοια ίωση κόλλησα κι εγώ κι, όπως ήμουν κουρασμένος απ’ τη δουλειά, χάρηκα. ∆εν είναι κι άσκημα δυο τρεις μερούλες αραχτός. Ζεστούλα, χυμοί, ξάπλα και T.V. Ξύπνησα κατά τις 10. Τοστ, καφές, χυμός, ασπιρίνη και ξάπλα στο σαλόνι τώρα. Πατάω το τηλεκουμάντο στην τύχη. Ωπ! ένας τύπος με κουκούλα φωνάζει «Λευτεριά στην Τσετσενία». Τι έγινε, ρε παιδιά, μας «Tvπέσαν» οι Ταλιμπάν; Αλλάζω αίφνης κανάλι και βλέπω τη Ρούλα να μιλάει για τη Γιουροβίζιον με βαθύ ντεκολτέ. ο.κ. σκέφτομαι, όλα καλά που λέει και «ο Σάκις». Ξαναβάζω τον Τσετσένο και τι ακούω! Ήταν, λέει, στο «FAME ΖΟΡΙ» και τον διώξανε κάποιες καρακαλτάκες, επειδή ήταν Ντιντής. ∆εν H TV βλάπτει κατάλαβα γιατί στενοχωρέθηκε ο κύριος αυτός σοβαρά την υγεία που ήταν καθηγητής στο «ΖΟΡΙ». Το δημόσιο έχει ανάγκη από καθηγητές «τοιούτους» (τέτοιους) να επαναφέρουν το ήθος που χάθηκε απ’ τα σχολεία. Θα διοριστεί άμεσα. Εν τω μεταξύ, βάζω θερμόμετρο. 38οC Απ’ το «ΖΟΡΙ» θα’ ναι, λέω, και αλλάζω κανάλι. Βλέπω μια ξανθιά με ένα μίνι άλφα-άλφα να χορεύει. Ύπαγε οπίσω μου πρωί πρωί, σκέφτομαι. Ένας «αηδός» εκτελούσε το «κι αν είναι η μοίρα μου σακατεμένη». Μετά πιάσανε ένα τσιφτετέλι τούρκικο με ποιητικό στίχο, που

έλεγε κάτι σαν «με ξυραφάκι θα σε χαράξω στο κορμί μου τώρα που έφυγες απ’ τη ζωή μου». Άντε πάλι, σκέφτομαι, πρωινιάτικα είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμιοί. Εγώ θα κόψω τις βεντούζες για να μη βλέπω πρωινιάτικα παρ...ούζες. Θερμόμετρο 39οC. Χμμ…, σκέφτομαι, μ’ αυτά τα μίνι και τα ντεκολτέ, τι περίμενα; Πυρετός του έρωτα μ’ έπιασε. Αλλάζω κανάλι. Σοβαρή και μετρημένη η παρουσιάστρια. Ωραία, σκέφτομαι, ας δούμε το θέμα. «Η Ελένη η ζωντοχήρα» υπότιτλος. Κάτι έχει η κακομοίρα, σκέφτομαι. Ο άντρας της, λέει, ήταν παπάς και πήγαινε ταξίδια μακρινά. Το ερώτημα που βασάνιζε τους εκλεκτούς προσκεκλημένους ήταν: Ο παπάς ήταν παπάς; Ζευγάς; Ή παπαδιά; Κι αν ο παπάς ήταν παπαδιά, η παπαδιά τι ήταν;;; Και φτου κι από την αρχή, ο καθένας έλεγε ό,τι του κατέβαινε. Ο παπάς την κουνούσε την αχλαδιά; Τη συκιά; Την παπαδιά; Του έκανε κούκου του παπά; Κούπαπα; Κούκουπαπα; Και κούπεπε και κούπαπα 39,5οC το θερμόμετρο… Κι απ’ το νοσοκομείο που σας γράφω τώρα σας ικετεύω. Μη βλέπετε TV, κάνει κακό στην υγεία. Υ.Γ. Ο διπλανός μου νοίκιασε TV. Ευτυχώς το νοσοκομείο είναι κοντά στην Κρήνη. Καλύτερα μια βόλτα το βράδυ κι ας έχω πυρετό. ∆ε θ’ αντέξω άλλο TV, o κακομοίρης. ∆ημήτρης Τραπεζανίδης Πόντιος

… τη γλώσσα ακόµη κι αν µου κόψετε…, τη σκέψη µου να φυλακίσετε ποτέ δε θα µπορέσετε… Θα σας µιλούν τα µάτια µου…

MOBBING… Ψυχολογική τροµοκρατία στον εργασιακό χώρο Είναι σίγουρο πως λίγοι από εμάς γνωρίζουμε τη σημασία αυτής της λέξης. Πολλοί όμως από εμάς έχουν συναντηθεί με το φαινόμενο του mobbing, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που ένοιωσαν για τα καλά στο πετσί τους τις συνέπειες του…

Mobbing – είναι η χρήση ψυχολογικής βίας στο χώρο εργασίας (η αγγλική λέξη “to mob” σημαίνει προσβάλλω, ενοχλώ, στριμώχνω, περιστοιχίζω με κακούς σκοπούς). Είναι ο ψυχικός βασανισμός, ο ψυχικός εκφοβισμός του ατόμου. Είναι η εχθρική, ανήθικη και συστηματικά επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά απέναντι σε ένα ή και περισσότερα άτομα. Η επιθετική αυτή συμπεριφορά σκοπό της έχει να πλήξει την υπόληψη και την καλή φήμη του ατόμου καθώς και να παρεμποδίσει ή ακόμη και να διακόψει ολότελα την εκτελούμενη από αυτό εργασία του. Συνήθως για την επίτευξη του σκοπού αυτού χρησιμοποιούνται εκφράσεις και τρόποι συμπεριφοράς που μειώνουν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου και απειλούν κυριαρχικά του δικαιώματα. Στοχεύουν, επιδιώκουν την ψυχική αποδυνάμωση του θύματος και την απομάκρυνσή του από την εργασία του ή από τη θέση που κατέχει. ∆εν αφορά ούτε και θα πρέπει να περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο στην καταδιωκτική μανία του προϊστάμενου προς τον υφιστάμενό του. Αφορά και τις επιμέρους σχέσεις ανάμεσα σε εργαζόμενους, με δεδομένη όμως πάντα την παθητική αντιμετώπιση του φαινομένου από την προϊστάμενη αρχή. Το mobbing τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα του «συστήματος» που επικρατεί σε έναν εργασιακό χώρο. Αποτελεί χαρακτηριστικό ειδικά εκείνων των οργανώσεων όπου η διοίκησή τους αναζητεί ή προσπαθεί ανακαλύψει συγκρούσεις. Το mobbing επίσης έχει άμεση σχέση με την οργανωτική αναρχία και με τη διοικητική ανικανότητα που προκαλούν τη γέννηση των συγκρούσεων. Χαρακτηριστικά του φαινομένου αυτού είναι: - Η ύπαρξη σύγκρουσης, διαμάχης ανάμεσα σε αντίθετες μεταξύ τους επιδιώξεις των μελών μιας οργανωμένης ομάδας (εργαζόμενων).

- Η εμφάνιση του «θύματος» και του «θύτη» ή ακόμη ίσως και των «θυτών».

- Οι οχλήσεις έχουν χαρακτήρα συνεχή και διαρκούν μεγάλο χρονικό διάστημα (το λιγότερο έξι μήνες).

- Η απόκρυψη από την πλευρά του θύτη αυτής της καταπιεστικής δραστηριότητας από άτομα που θα έπρεπε ίσως να γνωρίζουν, να είναι ενημερωμένα και να επέμβουν, αν αυτό χρειάζεται.

- Η προμελετημένη και σκόπιμη δραστηριοποίηση των διωκτών με στόχο να κάνουν κακό στο θύμα και να επιφέρουν συγκεκριμένα οφέλη στους διώκτες.

- Η διασπορά ψευδών πληροφοριών, το κουτσομπολιό, η δυσφήμιση, η παραπλάνηση, η δολοπλοκή και οι μηχανορραφίες σαν βασικά εργαλεία της χρήσης ψυχολογικής τρομοκρατίας στον εργασιακό χώρο.

- Η επιδείνωση της κατάστασης της υγείας του «θύματος», ως αποτέλεσμα των συνεχών και μακροχρόνιων οχλήσεων. Μορφές και τρόποι, αιτίες και αφορμές για την άσκηση ψυχολογικής βίας υπάρχουν πολλοί και μπορούν να εφευρίσκονται σε καθημερινή βάση. Η ψυχολογική τρομοκρατία εντείνεται κυρίως σε περιόδους μεγάλης ανεργίας, όταν ο εργοδότης-προϊστάμενος μπορεί να επιβάλει τους όρους του και να αντιμετωπίζει τον εργαζόμενο-υπάλληλο σαν αντικείμενο που μπορεί όποτε θέλει να αντικαταστήσει. Ποιο αλήθεια μπορεί να είναι το πορτραίτο ενός «καταπιεστή»; Έχει λοιπόν αυτός αρχικά μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και υπερεκτιμά τις γνώσεις του και τις ικανότητές του. Αντιδρά με ψυχρή αδιαφορία ή με άκρατο θυμό στην κριτική που του ασκείται από άλλους και το άτομο που τον κρίνει το αντιμετωπίζει σαν προσωπικό του εχθρό που πρέπει να εξοντωθεί. Είναι ειδικός στην εκμετάλλευση των ανθρώπινων συναισθημάτων και αδυναμιών. Πιστεύει πως όλοι είναι εναντίον του. Τους νέους εργαζόμενους-υπαλλήλους τους αντιμετωπίζει σαν εχθρούς του. Χαίρει της πολύ καλής γνώμης των προϊσταμένων του και όταν πρέπει, μπορεί και συμπεριφέρεται δουλικά προς αυτούς. Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό εργαζομένων-υπαλλήλων τόσο γυναικών όσο και ανδρών τουλάχιστον μια μόνο φορά έχουν

νοιώσει στο πετσί τους την ψυχολογική τρομοκρατία στον εργασιακό τους χώρο, ενώ σε ένα ποσοστό που φθάνει το 8,1 % θεωρήθηκαν θύματα του mobbing. Η ψυχολογική βία στον εργασιακό χώρο αποτελεί την αιτία για το 15% των αυτοκτονιών στην Ισπανία, για το 20% στη Γερμανία. Στη χώρα μας τα πιο συχνά θύματα ψυχολογικής βίας είναι οι νέοι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και οι συμβασιούχοι υπάλληλοι του δημόσιου τομέα. Μάλιστα, οι τελευταίοι πολλές φορές πέρα από την ψυχολογική τρομοκρατία που υπόκεινται από το ίδιο το εργασιακό τους καθεστώς (συμβάσεις που λήγουν, συμβάσεις άγνωστο αν θα ανανεωθούν και πότε), βιώνουν ακόμη την εκμετάλλευση και την ψυχολογική βία -ακριβώς όπως στο στρατό– των παλιών – μόνιμων υπαλλήλων που βρίσκονται σε διοικητικές θέσεις. Πρόσφατα μάλιστα σε ∆ήμους της ∆υτικής Θεσσαλονίκης εργαζόμενοι – συμβασιούχοι εργάζονται κάτω από το καθεστώς του mobbing με αβέβαιο αν και πότε θα πληρωθούν. Στους αποδέκτες της ψυχολογικής τρομοκρατίας δεν απομένει παρά να αντισταθούν. Να παλέψουν για την καλή τους φήμη και την υπόληψή τους. Να δημιουργήσουν στο χώρο τους τις δικές τους συμμαχίες. Τέτοιες συμμαχίες που καλό είναι να απλωθούν σε ευρύτερη κλίμακα και να συμπεριλάβουν άτομα που έχουν άμεση και σταθερή σχέση με τον εργασιακό τους χώρο (πελάτες, εξυπηρετούμενοι κτλ.). Όσο ο εργαζόμενος οικοδομεί γύρω του διάφορους υποστηρικτικούς μηχανισμούς τόσο πιο δύσκολα μπορεί να ασκηθεί πάνω του οποιαδήποτε μορφή ψυχολογικής τρομοκρατίας. Τι γίνεται όμως με τη θωράκιση του συναισθηματικού του κόσμου; Σε ορισμένα πράγματα και γεγονότα καλό είναι να μη δίνει μεγάλη σημασία, ενώ θα πρέπει να αναζητήσει άλλες μορφές ανύψωσης της προσωπικότητάς του και όχι αποκλειστικά και μόνο μέσα από τον εργασιακό του χώρο. Επεξεργασία - επιμέλεια Αμπατζίδης Γιώργος Εργαζόμενος με Σ.Μ.Ε.* στο Κ.Ε.Π. ∆ήμου Σταυρούπολης * Σύμβαση Μίσθωσης Έργου

33 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

33

5/4/2005, 8:13 μμ

τοπικά νέα

Τα Εν δήµω… Γράφει ο Φώτης Κουτσαµπάρης

Με ρυθµούς χελώνας τα έργα διαπλάτυνσης της οδού Λαγκαδά! Αγανακτισµένοι οι επαγγελµατίες και οι κάτοικοι. Τεράστια ζηµιά υπόκεινται οι επαγγελµατίες της οδού Λαγκαδά και των κάθετων δρόµων, στο τµήµα όπου εκτελούνται εργασίες για τη διαπλάτυνση της οδού, από το στρατόπεδο Παύλου Μελά µέχρι την εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου, λόγω της καθυστέρησης της ολοκλήρωσης των έργων. Ανάλογη είναι και η ταλαιπωρία των κατοίκων που πρέπει καθηµερινά να κάνουν … ακροβατικά για να µετακινηθούν. Το έργο της διαπλάτυνσης, στην πρώτη φάση, επρόκειτο να ολοκληρωθεί, σύµφωνα µε τις υποσχέσεις που έδωσαν οι αρµόδιοι, µέχρι το τέλος του 2004. Ωστόσο, πέρασαν τέσσερις µήνες, και σήµερα δεν έχει προσδιοριστεί ακριβώς η ηµεροµηνία παράδοσης του έργου. Σηµειώνεται ότι το έργο χαρακτηρίστηκε «ολυµπιακό» και, βάσει του χαρακτηρισµού του, θα έπρεπε να τελειώσει το αργότερο στη διάρκεια των Ολυµπιακών αγώνων του περασµένου Αυγούστου. Ο τζίρος των καταστηµαταρχών έχει πέσει κατά 90% και η υποµονή τους ξεπέρασε τα όρια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρόσφατα, κάτοικοι και καταστηµατάρχες προχώρησαν σε συγκέντρωση διαµαρτυρίας, µπροστά από την εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου, ενώ είναι αποφασισµένοι να συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους µέχρι επιτέλους να «ιδρώσει» το αυτί της Πολιτείας και µέχρι να αποφασίσει να δώσει τα κονδύλια που απαιτούνται. Σύµφωνα µε τον εκπρόσωπο των επαγγελµατιών, κ. Γεώργιο Ξανθόπουλο, οι καταστηµατάρχες αντιµετωπίζουν πλέον πρόβληµα επιβίωσης, ενώ τα έργα προχωρούν µε ρυθµούς χελώνας. «Βλέπουµε καθηµερινά να εργάζονται µόνο 3 άτοµα. Μια δουλειά που θα µπορούσε να γίνει σε δύο ώρες γίνεται σε δύο µέρες. Ο τζίρος µας έπεσε κατά 90% εδώ και δύο χρόνια που άρχισαν τα έργα», ανέφερε ο κ. Ξανθόπουλος. Ακόµη και στον ιερό ναό του Αγίου Ελευθερίου δεν µπορούν να προσέλθουν να προσευχηθούν οι πιστοί, όπως περιέγραψε ο πατέρας Ιωάννης. Παρών στη συγκέντρωση διαµαρτυρίας στο εργοτάξιο της οδού Λαγκαδά ήταν και ο αντινοµάρχης χωροταξίας, κ. Στάθης Αβραµίδης, ο οποίος δήλωσε ότι θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να ασκηθεί πίεση στην Πολιτεία, ώστε να διαθέσει κονδύλια και να προχωρήσουν τα έργα. Στην κινητοποίηση βρέθηκε και ο δήµαρχος Σταυρούπολης, κ. Διαµαντής Παπαδόπουλος, ο οποίος άκουσε τα επικριτικά σχόλια κάποιων κατοίκων. «Έπρεπε να είστε κάθε µέρα εδώ, δήµαρχε», του είπε ένας κάτοικος. Όπως πάντως δήλωσε ο δήµαρχος, για τη δηµοτική αρχή αποτελούν ζητήµατα αιχµής η καθυστέρηση της διαπλάτυνσης, η δηµιουργία υποσταθµού της ΔΕΗ, η αποµάκρυνση των φυτοφαρµάκων της ΔΙΑΝΑ και η απόδοση των στρατοπέδων. Ο ίδιος υποστήριξε ότι τελείωσε η ειρηνική περίοδος µε την κεντρική εξουσία και ότι θα

Δηµοτική συγκοινωνία στη Νεάπολη Ξεκίνησε στη Νεάπολη η λειτουργία της δηµοτικής συγκοινωνίας, µε δύο µίνι µπας, που εκτελούν καθηµερινά δροµολόγια. Αφετηρία και τέρµα των λεωφορείων, χωρητικότητας 47 θέσεων το καθένα, είναι το δηµαρχείο Νεάπολης, ενώ τα λεωφορεία πραγµατοποιούν δύο αντίθετες κυκλικές διαδροµές στους δρόµους του δήµου, συνδέοντας εκτός των άλλων τους οικισµούς µε τις στάσεις του ΟΑΣΘ. Σε κάθε διαδροµή γίνονται 20 δροµολόγια ηµερησίως που µπορούν να εξυπηρετήσουν από 300 µέχρι 800 επιβάτες.

ακολουθήσουν δυναµικές κινητοποιήσεις. Πάντως, οι έχοντες την ευθύνη της κατασκευής του έργου υποστηρίζουν ότι κατά τη διάρκεια των εργασιών εντοπίστηκε αγωγός της αποχέτευσης, για την ύπαρξη του οποίου δεν είχαν ενηµερωθεί. Έτσι, έκαναν µελέτη για την αντικατάσταση του δικτύου αποχέτευσης και απαιτούνται επιπλέον 10 εκ. ευρώ, δηλαδή πρόσθετη χρηµατοδότηση από το ΥΠΕΧΩΔΕ, για να ολοκληρωθούν οι εργασίες. Ο συνολικός

προϋπολογισµός του έργου θα ανέβει από τα 60 εκ. ευρώ στα 70 εκ. ευρώ. Μέχρι σήµερα έχουν δαπανηθεί για το έργο 41 εκ. ευρώ για απαλλοτριώσεις, 5 εκ. ευρώ για εργασίες, 2,5 εκ. ευρώ για οργανισµούς κοινής ωφέλειας και 2 εκ. ευρώ για µελέτες. Το ΥΠΕΧΩΔΕ θα πρέπει άµεσα να δώσει τα απαιτούµενα κονδύλια, για να πάψει επιτέλους αυτή η εικόνα βοµβαρδισµένου τοπίου που έχει η Σταυρούπολη.

Προβλήµατα στον Εύοσµο Προβλήµατα µε τις αστικές συγκοινωνίες αντιµετωπίζει ο δήµος Ευόσµου, κάτι που οδήγησε το δηµοτικό συµβούλιο να εκδώσει οµόφωνο ψήφισµα σύµφωνα µε το οποίο «οι δηµότες του Ευόσµου δε θα δεχτούν να αντιµετωπίζονται από τη διοίκηση του ΟΑΣΘ σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας». Το ψήφισµα εστάλη στον υπουργό µεταφορών, κ. Μιχάλη Λιάπη και σε άλλους επικεφαλής φορέων. Όπως διαµαρτύρονται οι κάτοικοι, η συχνότητα των δροµολογίων ποικίλλει από ώρα σε ώρα, µε αποτέλεσµα κάποιες φορές να περιµένουν στη στάση ακόµη και µια ώρα και κάποιες άλλες να περνούν τα λεωφορεία µε διαφορά λίγων λεπτών. Επιτέλους, γυµνάσιο! Επιτέλους, ένα γυµνάσιο προστέθηκε στη σχολική στέγη του δήµου Σταυρούπολης, ενώ είναι σε εξέλιξη τα υπόλοιπα έργα. Πρόκειται για το 3ο γυµνάσιο που εγκαινιάστηκε πρόσφατα από το Νοµάρχη Θεσσαλονίκης, κ. Παναγιώτη Ψωµιάδη. Η κατάσταση µε τα σχολεία της περιοχής έχει ως εξής: 1. Ολοκληρώθηκαν το 13ο Δηµοτικό Σχολείο Σταυρούπολης (12/θέσιο) µε προϋπολογισµό 720.000 ευρώ και το εγκαινιαζόµενο 3ο Γυµνάσιο Σταυρούπολης µε προϋπολογισµό 902.000 ευρώ.

2. Κατασκευάζονται το Τ.Ε.Ε. Σταυρούπολης, το Διδακτήριο Γυµνασίου και Λυκείου Νικόπολης, το οποίο δηµοπρατήθηκε στις 7/2/2005, το 1ο και 2ο Γυµνάσιο & Λύκειο Σταυρούπολης, καθώς και το Γυµνάσιο – Λύκειο Οµόνοιας, µε προσαρµογή της υφιστάµενης µελέτης.

3. Εντάχθηκαν στο πρόγραµµα σχολικής στέγης και δροµολογούνται το 14ο Νηπιαγωγείο Σταυρούπολης, µε συγχρηµατοδότηση από το Δήµο και το 2/Θέσιο Νηπιαγωγείο ΠΡΟΚΑΤ.

4. Προσθήκες προγραµµατίσθηκαν, αφού ανταποκριθήκαµε στο αίτηµα για προσθήκη τεσσάρων αιθουσών ΠΡΟΚΑΤ στο 3ο Δηµοτικό Σχολείο Σταυρούπολης. Για το 3ο Γυµνάσιο Σταυρούπολης δαπανήθηκε από το Πρόγραµµα Σχολικής Στέγης ποσόν 902.000 ευρώ, από τα οποία, λόγω της θέσης του κτιρίου, δαπανήθηκε ποσόν 200.000 ευρώ για την αντιστήριξη των πρανών των οµόρων οικοδοµών.

34 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

34

5/4/2005, 8:13 μμ

∗Καθηµερινές Ιστορίες∗ •

•

•

Γιομίζει απελπισία ο κόσμος μας. Καθημερινές καινοφανείς – πλην όμως, παλιές όσο κι ο άνθρωπος – ιστορίες, που ξεθεμελιώνουν τα «ακλόνητα» πιστεύω μας, διαδραματίζονται μέσα στην κοινωνία μας. Με απελπισία παρακολουθούν οι χριστιανοί την αποκαθήλωση των ηγετών τους. Θλίβομαι γι' αυτούς που πονούν για την Εκκλησία και νοιώθω την ανάγκη τους. Ειλικρινά και καθόλου ρητορικά. Έχουμε μεγάλη ανάγκη την Εκκλησία μας, ακόμη κι αυτοί, όπως κι ο υπογράφων, που δεν την εμπιστεύονται. ∆ε θα θριαμβολογήσω επειδή σε εποχές που μεσουρανούσε το άστρο του Χριστόδουλου τού τα ‘ριχνα όποτε έβρισκα ευκαιρία, κι ας ήμουν μόνος. Τώρα δε θέλω να γίνω κι εγώ ξυλευτής του αρχαίου ρητού «δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται!» έχουν σειρά οι άλλοι, οι πολλοί! Αυτοί πια είναι κι ο μεγαλύτερος κίνδυνος. Οι παπάδες έχουν βυθιστεί στα σκατά! Όμως από την ελληνική τηλεόραση και τον καθημερινό Τύπο εκχέονται μεγαλύτερες ποσότητες σκατών, από όση εκβάλλει από τη λερωμένη φωλιά της Εκκλησίας. Το μόνο που έχω να σχολιάσω είναι

το απαράδεκτο: ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑ∆ΕΚΤΟ Η ΚΑΘΑΡΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΝΑ ΕΠΑΦΙΕΤΑΙ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ, ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ! Είναι σαν να κλέψει κάποιος κι ο ίδιος να δικάσει τον εαυτό του! Ούτε τα προσχήματα δεν κρατούν πια; ∆είτε τι συμβαίνει στην Παλαιστίνη! Πήραν με τις πέτρες τον Πατριάρχη οι Άραβες χριστιανοί! Εδώ δεν υπάρχει ούτε ένας άντρας; Τουλάχιστον να μιμηθεί τον Χριστό, που με το βούρδουλα έριξε και μερικές ψιλές στον πισινό των Φαρισαίων στο ναό του Σολομώντος…

•

åäþ ãñÜöåé ï ÕäÜôçò

•

ydates@panafonet

•

Κι αν δεν μπορείτε να δείτε μακριά, δείτε τι γίνεται στην ελληνική δικαιοσύνη. Άλλη τραγωδία αυτή! Άξιοι δικαστές βρήκαν έναν - έναν τους επίορκους συναδέλφους τους και τους άλλαξαν τα φώτα! Ο κάθε κατεργάρης κάθισε

στον πάγκο του κατηγορούμενου, και η λύση είναι πλέον ορατή. Κανείς επίορκος δικαστής δεν μπορεί να δικάσει τον εαυτό του. Ο Χριστόδουλος γιατί; Έχει μήπως εξουσία άνωθεν εκπορευόμενη; Μιλά με το Θεό; Τότε κάτι πρέπει να κάμει ο Πάπας! Μονάχα αυτός έχει τέτοιο προνόμιο κατά τις διδασκαλίες των καθολικών! Η Εκκλησία αποτελείται από τους απλούς ανθρώπους, αυτούς που ζουν καθημερινά στο πλάι μας. ∆ε φορούν χρυσοποίκιλτα άμφια, δεν κυκλοφορούν με Μercedes και Cadillac και δεν ορέγονται αστακομακαρονάδες! Ούτε επινοούν ανέκδοτα ούτε λοιδορούν αλλόθρησκους! Γνωρίζουν το μέτρο και την καλλιέπεια και καμία οίηση δε φανερώνεται στο λόγο τους. Άξιοι ηγέτες της Εκκλησίας μας όπως ο Αναστάσιος της Αλβανίας σιωπούν! Γιατί; Μήπως δεν ήρθε ακόμη η ώρα; Αλέξανδρος Υδάτης

Υ.Γ. Πλεονάκις γάρ επολέμησάν με εκ νεότητός μου και γαρ ουκ ηδυνήθησάν μοι! Ο κυρίαρχος ∆αυίδ!

35 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

35

5/4/2005, 8:13 μμ

βιβλίο

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇ ΜΑΡΙΑ ΤΣΟΥΜΠΡΑ

ΝΥΧΤΑ ΜΕΣΟΚΑΛΟΚΑΙΡΟΥ εκδόσεις ΜΙΚΡΟΣ ΙΑΝΟΣ Το διήγημα της Μαρίας Τσούμπρα Νύχτα Μεσοκαλόκαιρου ανήκει στη σειρά «Μικρός Ιανός», γράφτηκε το 1997 και είναι το πρώτο μιας σειράς διηγημάτων που ακολούθησαν. Κεντρικός θεματικός πυρήνας είναι η πορεία μιας εξαμελούς οικογένειας, που ορίζεται από τους νόμους της τραγικής της μοίρας και του πεπρωμένου. Με το πέρασμα των χρόνων οδηγείται στην ολοκληρωτική της καταστροφή. Το διήγημα συνδυάζει στοιχεία μυστηρίου και περιπέτειας, δοσμένα με λιτό αφηγηματικό λόγο. Η συγγραφέας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και σπουδάζει Βιοϊατρική στο Πανεπιστήμιο Royal Holloway του Λονδίνου. Το εξώφυλλο απεικονίζει εικαστικό έργο του Πάνου Παπανάκου.

«Υπόθεση Αλόις Μπρούνερ: Ο δήµιος των 50.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης» του Σπύρου Κουζινόπουλου εκδόσεις ΙΑΝΟΣ Ύστερα από έρευνα 20 και πλέον χρόνων, ο συγγραφέας συνθέτει το παζλ της υπόθεσης Αλόις Μπρούνερ, βοηθώντας τον αναγνώστη να σχηματίσει μία όσο το δυνατόν καλύτερη εικόνα για την προσωπικότητα αλλά και τη δράση του αρχιδήμιου των Ες-Ες, που οδήγησε στον πιο φριχτό θάνατο στα ναζιστικά κρεματόρια συνολικά 128.500 ψυχές. «Η µυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας Λοάνα» Ουµπέρτο Έκο εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΓΡΑΜΜΑΤΑ

Ο Έκο ξετυλίγει μια απολαυστική ιστορία για τα τελευταία εβδομήντα χρόνια, από το Β΄ Παγκόσμιο έως σήμερα, στο καινούριο του εικονογραφημένο χειμαρρώδες μυθιστόρημα, όπου η ζωή μεταμορφώνεται σε ανεξάντλητο πολύχρωμο κόμικ.

ΘΩΜΑΣ ΚΟΡΟΒΙΝΗΣ

ΤΡΙΑ ΖΕΪΜΠΕΚΙΚΑ ΚΑΙ ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΚΟΥΔΑ Ο φιλόλογος, λογοτέχνης και τραγουδοποιός Θωμάς Κοροβίνης δημοσιεύει στην παρούσα έκδοση το πρώτο ποίημα, το οποίο εμπνεύστηκε τον Ιανουάριο του 2004, την πρώτη μέρα της γνωριμίας του με τον Γεώργιο Κούδα. Το βιβλίο είναι μια αφιερωματική έκδοση προς τον ποδοσφαιριστή Γεώργιο Κούδα, στην οποία εμπεριέχονται αποσπάσματα από το βιβλίο του Αριστοτέλη Περί Ψυχής, τους Πυθιόνικους και Ολυμπιόνικους του Πινδάρου. Ο συγγραφέας έχει γράψει δώδεκα βιβλία λογοτεχνικού και λαογραφικού περιεχομένου. Ασχολείται με την έρευνα και τη μελέτη φιλολογικών και εθνογραφικών θεμάτων της Ελλάδας και της Τουρκίας.

«Ο άνεµος κουβάρι» Διονύση Χαριτόπουλου εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΓΡΑΜΜΑΤΑ

Μια ερωτική ιστορία, όχι συνηθισμένη, απ’ αυτές που οι εραστές δεν συμβιβάζονται, φτάνουν στα άκρα, γελοιοποιούνται, ζουν αληθινά. Η ιστορία του ∆ιονύση Χαριτόπουλου και της Μαλβίνας Κάραλη. «Ο πόθος καίει τα σωθικά» Κώστα Μουρσελά εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ Το τελευταίο βιβλίο του Κώστα Μουρσελά, αποτελεί μια συλλογή διηγημάτων, μια ανθολογία σχέσεων και προσώπων. Ήρωες που αναρωτιούνται αν υπάρχει αγάπη άνευ όρων και γιατί όταν σβήνει η επιθυμία, πεθαίνει ο έρωτας. «Συγχώρεση» Σώτης Τριανταφύλλου εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ Ένα αφήγημα για τη βία του κόσμου αλλά, κυρίως, για την καλο-

ΜΑΡΙΑ ΝΕΤΣΙΚΑ

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ Πάντα να έχεις στην αποθήκη σου ένα μπουκάλι με κρασί, στη βιβλιοθήκη σου ένα βιβλίο, στον κήπο σου ένα λουλούδι. Επίκουρος «Φιάλη, πώμα, ετικέτα: Τι μας λέει η φορεσιά του κρασιού», «φτιάχνω τη δική μου κάβα», «ό,τι πρέπει να γνωρίζουμε για το σερβίρισμα του κρασιού», «η μαγεία της γευστικής δοκιμής», «συνοδευτικά εδέσματα», χρήσιμες πληροφορίες για το ούζο και το τσίπουρο είναι μερικά από τα ενδιαφέροντα θέματα που εντάσσονται στο βιβλίο της χημικού-οινολόγου Μαρίας Νέτσικα. Το βιβλίο-οδηγός κατατοπίζει τον αναγνώστη και του παρέχει πολύτιμα στοιχεία για την «ταυτότητα» ποικίλων κρασιών. Η Μαρία Νέτσικα έχει αναλάβει την επιμέλεια εντύπων με οινολογικό περιεχόμενο και παρουσιάζει σχετικές ανακοινώσεις σε συνέδρια και ημερίδες.

σύνη. Η ηρωίδα του βιβλίου, έπειτα από χρόνια και χρόνια σε μια ιδιωτική κόλαση, ανακαλύπτει ότι η συγχώρεση είναι ο μοναδικός τρόπος για να επιζήσει. «Μητέρα Στάχτη» Αλέξη Σταµάτη εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ Στην Οία της Σαντορίνης ξανασυναντιούνται τα μέλη μιας οικογένειας επί δέκα ημέρες, κατά τις οποίες θα ζήσουν τα συγκλονιστικότερα ίσως γεγονότα της ζωής τους. Οι ψυχές ανάβουν, παλιά και νέα φαντάσματα κάνουν την εμφάνισή τους. Εκείνο όμως που θα συμβεί είναι κάτι που δεν το χωράει εύκολα ο νους του ανθρώπου… «Τα λόγια που χωρέσανε» Σταµάτη Κραουνάκη εκδόσεις ΙΑΝΟΣ Στιχάκια, σκίτσα, χειρόγραφα, χύμα σημειώσεις, φωτογραφίες από το 1978 ως το 2004. Μαρτυρίες «κόπου», μιας εποχής, που για όλους μας ήταν τα «γόνιμα νιάτα» μας. Κυκλοφορεί σε απλή και συλλεκτική έκδοση στη σειρά ΙΑΝΟΣ ο μελωδός.

H ÓÅËÉÄÁ ÅÉÍÁÉ ÅÕÃÅÍÉÊÇ ÐÑÏÓÖÏÑÁ ÔÏÕ ÂÉÂËÉÏÐÙËÅÉÏÕ - GALLERY IANOÓ • ΦΙΛΛΙΠΟΥΠΟΛΕΩΣ 57, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ •ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 7, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ • ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ 24, ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ •Δ.Ε.Θ. - ΗΕLEXPO - ΕΙΣΟΔΟΣ Χ.Α.Ν.Θ. •25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 45

HËEKTPONIKO BIBËIOÐÙËEIO - www.ianos.gr

36 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

36

5/4/2005, 8:13 μμ

βιβλίο

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇ ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΕΓΚΩΜΙΑΣΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ εκδόσεις ΖΗΤΡΟΣ Την Πέμπτη 17 Μαρτίου παρουσιάστηκε στο νέο πολυβιβλιοπωλείο-πολυχώρο Μαλλιάρης-Παιδεία«Ανατόλια» η σειρά βιβλίων, που φέρουν το γενικό τίτλο Βυζαντινοί συγγραφείς από τις εκδόσεις Ζήτρος. Οι υπεύθυνοι της σειράς αναφέρθηκαν στη διαχρονική σημασία των Βυζαντινών Λογοτεχνικών κειμένων, υπογράμμισαν το ουσιαστικό περιεχόμενο για το ευρύ αναγνωστικό κοινό και ανακοίνωσαν τις μελλοντικές εκδόσεις Βυζαντινών συγγραφέων.

ΤΟ ΤΣΙΠΟΥΡΟ ΚΑΙ Η ΤΣΙΚΟΥΔΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΠΟΣΤΑΓΜΑ ΣΤΕΜΦΥΛΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΣΟΥΦΛΕΡΟΣ, ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΔΟΒΙΤΗΣ Τσίπουρο, τσικουδιά, ζιβανία και όσες άλλες ονομασίες χρησιμοποιούνται από όλο τον ελληνόφωνο κόσμο, χαρακτηρίζουν το απόσταγμα στεμφύλων. Ένα απόσταγμα που οι βαθιές του ρίζες στην παράδοση και το μεράκι των Ελλήνων αμπελουργών και αποσταγματοποιών το διατήρησαν ως σήμερα και το έκαναν σύμβολο της ζεστασιάς, της ανθρώπινης επικοινωνίας και της ελληνικής φιλοξενίας. Το παρόν σύγγραμμα μελετά την πορεία του αποστάγματος στεμφύλων στο χρόνο, τη θέση του στο χώρο των αποσταγμάτων, τον παραδοσιακό και σύγχρονο τρόπο παρασκευής του, τη φυσικοχημική διεργασία γέννησής του, δηλαδή την απόσταξη, τη χημική του σύσταση, τη νομοθετική του οντότητα, την οικονομική του δυναμική, το ρόλο του στη διατροφή, στη γαστρονομία, στη λαογραφία, στους αναγκαίους για την επίτευξη της ποιότητάς του χειρισμούς και ακόμα στις λέξεις που πλάστηκαν από αυτό και γι’ αυτό, το γλωσσάρι του. Τα παραπάνω αντικείμενα αποτέλεσαν και αποτελούν πεδία έρευνας και μελέτης μιας 20χρονης επιστημονικής δραστηριότητας που είχε ως αποτέλεσμα αυτό το έργο. Στη μονογραφία αυτή θα βρει το ενδιαφέρον του ο επιστήμονας, ο παραγωγός, ο λάτρης των γεύσεων και των παραδόσεων της Ελλάδας, αλλά και ο διψασμένος για κάτι άλλο πέρα από αυτό που του «σερβίρουν» οι επιτήδειοι πρέσβεις ενός ομοιόμορφου τρόπου ζωής στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. M. I.

Στην παρούσα έκδοση, η οποία καλείται «Άγιος ∆ημήτριος-Βυζαντινοί Εγκωμιαστικοί Λόγοι», εντάσσονται πέντε κείμενα αφιερωμένα στον Άγιο ∆ημήτριο. Οι συγκεκριμένοι λόγοι εκφωνήθηκαν από σημαντικούς θεολόγους και λόγιους, όπως τον Νικηφόρο Γρηγορά, τον Συμεών τον Φιλόσοφο, τον Γρηγόριο Παλαμά, τον Άγιο Νεόφυτο και τον Κωνσταντίνο Αρμενόπουλο. Οι επαινετικοί λόγοι συγκεντρώνουν ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία και αποτελούν πηγές πληροφόρησης σημαντικών γεγονότων του παρελθόντος. Ο καθηγητής Πέτρος Βλαχάκος επιμελήθηκε την εισαγωγή, τη μετάφραση και τα εκτενή σχόλια και ο Βασίλης Κατσαρός προλόγισε την έκδοση. Ιωάννα Μπάμπη

ΟΙ ΚΛΗΤΟΙ ΚΑΙ ΕΚΛΕΚΤΟΙ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ UNIVERSITY STUDIO PRESS Στην παρούσα έκδοση, που φέρει τον τίτλο «Oι κλητοί και εκλεκτοί», του νομικού, ποιητή και δοκιμιογράφου ∆ημητρίου Τσινικόπουλου εμπεριέχονται δεκαεπτά κείμενα, που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά λόγου και τέχνης κατά τη διάρκεια των ετών 1990-2004. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα επικεντρώθηκε κυρίως στον τρόπο θέασης των μεγάλων μεταφυσικών και υπαρξιακών προβλημάτων από το οξύ και διαπεραστικό βλέμμα σημαντικών ανθρώπων της επιστήμης, της ποίησης, της πολιτικής, της φιλοσοφίας. Ο συγγραφέας ανιχνεύει τη μεταφυσική ποίηση του Τζων Ντον, ερμηνεύει τη θρησκευτικότητα του Ισαάκ Νεύτωνα, αναφέρεται στην άγνωστη ποιήτρια της Αμερικής, Έμιλυ Ντίκινσον και στις ανθρωπιστικές και φιλοσοφικές αντιλήψεις του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Καταγράφει τη διαπάλη μεταξύ καλού και κακού στο μυθιστοριογραφικό έργο του Φρανσουά Μωριάκ, αναδεικνύει τις θέσεις και σκέψεις του Ευγένιου Ιονέσκο για τη ζωή, τον άνθρωπο και την τέχνη, διεισδύει στη μεταφυσική ποίηση της Μελισσάνθης, προσεγγίζει την ποίηση του Νικηφόρου Βρεττάκου και πολλών ακόμη προσωπικοτήτων που σημάδεψαν με το πνευματικό τους έργο την πορεία της ανθρώπινης σκέψης. Ι. Μ.

PHOTOSHOP – ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΖΑΡΟΠΟΥΛΟΣ NEXUS PUBLICATIONS Ένα από τα τρία βιβλία των εκδόσεων Nexus που απευθύνονται σε φωτογράφους, γραφίστες και Web Designers είναι αυτό του Κώστα Λαζαρόπουλου. Αναπτύσσονται εξειδικευμένες τεχνικές στο Photoshop, τις οποίες ο αναγνώστης μπορεί εύκολα να μάθει στο δικό του υπολογιστή. Το βιβλίο αποτελεί και ένα θαυμάσιο σύγγραμμα για όλους όσοι θέλουν να μπουν στο μαγικό κόσμο της ψηφιακής φωτογραφίας και να δημιουργήσουν τις δικές τους εικόνες ή να επεξεργαστούν κάποιες άλλες. Υπάρχουν και στοιχεία της βασικής θεωρίας για την ψηφιακή φωτογραφία και τις δυνατότητες που αυτή προσφέρει, όπως και ζητήματα που αφορούν τα scanners, τις οθόνες και τις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές. Στο βιβλίο αναλύονται και οι τρόποι δημιουργικής σκέψης σε σχέση με το αποτέλεσμα που επιδιώκουμε. Έχουν επίσης κυκλοφορήσει από τη Nexus ειδικό βιβλίο για την ψηφιακή επεξεργασία πορτραίτων και η β’ (πιο πλούσια) έκδοση του Photoshop 7.0 – Εφαρμογές.

ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ Β΄ ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣ Στην Κρήτη οι μαντινάδες αποτελούν μια καθημερινή δημιουργία λαϊκής ποίησης υψηλής ποιότητας. Πρόκειται για ένα φαινόμενο μοναδικό στον εκβιομηχανισμένο κόσμο μας, που αναμφίβολα δεν έχεi αξιολογηθεί ακόμη όπως θα έπρεπε. Η θεματική των μαντινάδων αγκαλιάζει ζητήματα της καθημερινής ζωής, όπως είναι ο έρωτας, ο χωρισμός, η ομορφιά, ο σεβντάς κ.ά. Ο κ. Μπαρμπουνάκης με τον Β΄ τόμο του πονήματός του βάζει κι αυτός με τη σειρά του ένα λιθαράκι στο ζωντανό αυτό κομμάτι του πολιτισμού μας. Ας είναι ένα ερέθισμα το βιβλίο αυτό για τον αναγνώστη που πρωτοέρχεται σε επαφή με τη λαϊκή αυτή ποιητική δημιουργία, αλλά και για τον πιο εξοικειωμένο… ∆.Γ.

37 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

37

5/4/2005, 8:13 μμ

κόµ ικ

3388 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

38

5/4/2005, 8:13 μμ

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

39

5/4/2005, 8:13 μμ

Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 36.indd

40

5/4/2005, 8:14 μμ