Dytikos #47 by Alexios Alamatidis

info@adaction.gr

Προσαρµογή: adaction A.E

Τσιµισκή 99 • Τσιµισκή 43 • Μ. Μπότσαρη 31

editorial ÁãáðçôÝò áíáãíþóôñéåò, áãáðçôïß áíáãíþóôåò,

ãéá óõíäñïìÝò

επικοινωνήστε στο τηλέφωνο: 2310 606.928 αποστείλετε: • για 10 τεύχη 18,00€ • για 5 τεύχη 9,00€

Υπεύθυνος έκδοσης Αρχισυντάκτης: Αλέξης Αλαματίδης Ειδικός σύμβουλος έκδοσης: Άγγελος Παμπουκίδης Συνεργάτες Άννα Ακριτίδου Θόδωρος Γιαχουστίδης Χριστίνα Δεβρελή Θόδωρος Ελευθεριάδης Θεοδώρα Ρούμκου Οδυσσέας Σταυράκης Τραπεζανίδης Δημήτρης Αλέξανδρος Υδάτης

Στο Μπαλί της Ινδονησίας έγινε αρχές Δεκέμβρη η παγκόσμια συνδιάσκεψη για το περιβάλλον, όπου εκατοντάδες ειδικοί συζήτησαν και δημοσιοποίησαν τα συμπεράσματά τους. Συμπεράσματα που πολλοί τα γνώριζαν και από πριν. Και για να μην τα πολυλογούμε αγαπητοί φίλοι: την έχουμε άσχημα… Ένα από τα συμπεράσματα των επιστημόνων, ή καλύτερα ένα από τα μέτρα που πρέπει να λάβει η ανθρωπότητα για την αποφυγή της καταστροφής του πλανήτη, είναι και η μείωση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του Θερμοκηπίου – δηλαδή κυρίως του CO2 – στο ήμισυ των σημερινών εκπομπών, μέχρι το έτος 2050. Αλλιώς λένε (οι ειδικοί) πως μας περιμένουν πολλά δεινά που θυμίζουν έντονα τις… πληγές του Φαραώ! Αναρωτιέμαι πως μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο όταν η χρήση του πετρελαίου συνεχώς και αυξάνεται και όταν χώρες όπως η Κίνα δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη καλά –καλά την κατανάλωσή του. Προσωπικά πιστεύω πως ο πλανήτης δεν σώνεται με τίποτα. Είναι τόσα πολλά τα σενάρια καταστροφής που υπάρχουν, που δεν μπορεί, κάποιο από όλα αυτά θα συμβεί. Ο κώδων του κινδύνου έχει χτυπήσει εδώ και πολλά χρόνια, αλλά ποιος ακούει τους επιστήμονες; Η ιστορία αυτή θυμίζει κάτι από την κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας, όταν πολλοί ήσαν τότε αυτοί που δεν συμφωνούσαν με τη ρίψη της στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι μια και είχαν αντιληφθεί το μέγεθος της καταστροφής, αλλά τελικά οι βόμβες έπεσαν στο έδαφος της Ιαπωνίας. Απ ‘ότι λένε οι ειδικοί, εμάς (τους κατοίκους αυτού του ωραίου πλανήτη) μας περιμένει η δική μας Χιροσίμα, με καταστροφές και καταστάσεις που κανένας δεν μπορεί να προβλέψει ή να φανταστεί. Ο μεγάλος φταίχτης για όλα αυτά, φαίνεται τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως να είναι το πετρέλαιο. Και όταν λέμε πως ο φταίχτης είναι το πετρέλαιο, πρέπει να δούμε ποιοι βρίσκονται πίσω από αυτό: ΕΜΕΙΣ οι «προηγμένες» χώρες είμαστε η καταστροφή του πλανήτη. Εμείς που έχουμε πέσει σε λήθαργο και δεν λέμε να αφυπνιστούμε επιτέλους, εμείς που έχουμε πέσει σε λήθη για το τι σημαίνει η Γαία για εμάς, εμείς που έχουμε λησμονήσει τίνος παιδιά είμαστε, εμείς που χαρούμενοι καίμε πετρέλαιο για να ζεσταθούμε ή να μετακινηθούμε. Οι κυβερνήσεις θα λάβουν μέτρα αλλά θα είναι ανεπαρκή και ο χρόνος μας θα έχει τελειώσει. Μα πόσο κουτός είναι τελικά αυτός ο Άνθρωπος; Καταστρέφουμε μη αντιστρέψιμα το περιβάλλον μας, τον ζωτικό μας χώρο, το ίδιο μας το σπίτι. Κανείς μα κανείς δεν θα έφερνε μπουλντόζα για να γκρεμίσει οικιοθελώς το σπίτι που κατοικεί, κι όμως τριγύρω μας καθημερινά αόρατες (για τους περισσότερους) «μπουλντόζες», έχουν ξεκινήσει εδώ και χρόνια το καταστροφικό τους έργο, ροκανίζοντας με τον έναν ή άλλο τρόπο τη φύση.

Άλλα και από θεολογικής πλευράς αν δει κανείς το παραπάνω ζήτημα, μόνο σε σενάρια καταστροφής οδηγείται. Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι όλα αυτά που υπάρχουν εδώ στη Γη είναι ένα θείο δώρο. Τότε δεν προκαλούμε την οργή του Δημιουργού, όταν ασύστολα και απροκάλυπτα καταστρέφουμε το έργο Του; Αξίζει ο άνθρωπος να ζει σε αυτό τον όμορφο κατά τα άλλα κόσμο; Δικαιούται ο άνθρωπος να καταστρέφει το ζωτικό χώρο χιλιάδων ζώων και φυτών; Μπορεί ο άνθρωπος να ορίζει την επιβίωση ή την εξαφάνιση των έμβιων όντων. Πιστεύω πως μόνο για τον εαυτό του μπορεί να το κάνει αυτό, αν και οι κάπως πιο φανατικοί της θρησκείας θεωρούν ακόμη και αυτό βλάσφημο. Οι εκκλησίες όλου του κόσμου θα έπρεπε να είχαν αναλάβει το ρόλο της Greenpeace και οι περισσότεροι ακτιβιστές θα έπρεπε να προέρχονται από το χώρο των κληρικών, του δικού τους Θεού το έργο καταστρέφεται, γιατί δεν το υπερασπίζεται κανείς; Ποιος θεός θα μπορέσει άραγε να μας φωτίσει να σώσουμε τον πλανήτη μας; Πόσες καταστροφές και πόσες ζωές θα πρέπει να χαθούν ακόμη για να καταλάβουμε πως δεν πάει άλλο έτσι, ήρθε τώρα η ώρα να αναλάβουμε δράση. ΕΜΕΙΣ οι απλοί πολίτες. Οι πολυεθνικές εταιρείες θα είναι οι τελευταίες που θα πάρουν μέτρα, τουλάχιστον για την εκπομπή των αερίων του Θερμοκηπίου, θα εξαντλήσουν όλα τα αποθέματα χρόνου που υπάρχουν και θα τα υπερβούν, γι’ αυτό ήρθε η δική μας ώρα, αγαπητοί φίλοι. Μην περιμένετε να σας πω τι πρέπει να κάνει ο καθένας. Νομίζω πως όλοι ξέρουμε τι είναι κακό για τον πλανήτη και πως μπορούμε να βοηθήσουμε την κατάσταση για να τον σώσουμε (αν σώνεται…). Δεν βαρεθήκατε τα ψέματα των πολιτικών για δήθεν μέτρα; Δεν σας πειράζει η αβεβαιότητα μέσα στην οποία θα μεγαλώσουν τα παιδιά σας; Δεν αισθάνεστε ενοχές ότι στη δική μας εποχή γίνονται οι μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές; Πρέπει επιτέλους να γυρίσουμε σελίδα και πρέπει να το κάνουμε ΤΩΡΑ! ΣΗΜΕΡΑ! ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΑΣ. Ενημερωθείτε. Δεκάδες οικολογικές και ανθρωπιστικές οργανώσεις σάς περιμένουν και κανείς δεν νοιάζεται αν είστε Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΛΑΟΣ, ΧΑΟΣ κτλ. Μην ξεχνάτε άλλωστε πως όλοι βρισκόμαστε πάνω σε ένα υπέροχο διαστημόπλοιο που ταξιδεύει μέσα στο αχανές και αφιλόξενο σύμπαν. Πρόκειται για το σπίτι και την μητέρα όλων μας, τη Γη. Αυτές είναι οι σκέψεις που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας χρονιάρες μέρες τώρα, αγαπητοί αναγνώστες. Εύχομαι σε όλους καλές γιορτές, χαρά, υγεία και δημιουργία για το νέο έτος. Ως το επόμενο ραντεβού μας, να’ στε όλοι καλά

Παραγωγή: adaction A.E. Πλ. Ιπποδρομίου 21, 546 21 Θεσσαλονίκη, τηλ: 2310 256.974-5 φαξ: 2310 243.260 email: creative@adaction.gr

Συνεργάτες τεύχους: Λευτέρης Ακριτίδης Θεοδώρα Γιαννιού Δάνος Δανιηλίδης Χαράλαμπος Δάντης Μπάμπης Ιμβρίδης Φώτης Κουτσαμπάρης Πασχάλης Μητρακούδης Σωτήρης Μπαμπατζιμόπουλος Ιωάννα Μπάμπη Ειρήνη Μπούρα Κώστας Ποτακίδης Γιώργος Στάμκος Κατερίνα Τερζοπούλου Δημήτρης Χορόσκελης

Γραφιστική: Γιώργος Παπαδόπουλος Διαφημίσεις: 2310 606.928 Διορθώσεις κειμένων: Δώρα Γιαννιού Σκίτσα: Δημήτρης Νικολαΐδης Φιλμ - Εκτύπωση: Φίλιππος, Εκδοτική Βορείου Ελλάδος Διεύθυνση Περιοδικού: Ευζώνων 7, Άνω Ηλιούπολη, 546 31 Θεσσαλονίκη, ( 2310 606.928, Φαξ: 2310 642.055 Hλεκτρονικό ταχυδρομείο: dytikos@the.forthnet.gr Δικτυακός τόπος: http://users.forthnet.gr/the/dytikos Τιράζ: 7.000. Διανέμεται δωρεάν σε πάνω από 300 σημεία στην πόλη. Οι ζωγραφιές του εξωφύλλου είναι από παιδιά του Εικαστικού Εργαστηρίου Σταυρούπολης

Τα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τους

ÌÅÓÇÓ ÅÊÐÁÉÄÅÕÓÇÓ

ÈÅÙÑÇÌÁ ÈÅÙÑÇÌÁ

ìå ðñïïñéóìü ôçí åðéôõ÷ßá!

ÅÊÐÔÙÓÇ

ÓÕÓÔÇÌÁ ÓÐÏÕÄÙÍ

25%

óôïõò Üñéóôïõò ìáèçôÝò

ÊëåéóôÜ ÔìÞìáôá 6 áôüìùí.

Â’ Ëõêåßïõ (Âáèìüò > 18)

50%

Äéäáóêáëßá áðü ôïõò õðåýèõíïõò äéåýèõíóçò.

óôïõò Üñéóôïõò ìáèçôÝò

30%

Á’ Ëõêåßïõ (Âáèìüò > 18) óôï óõíïëéêü ðïóü, ãéá äýï áäÝëöéá

ÄùñåÜí óõããñÜìáôá ôùí êáèçãçôþí ìáò óôïõò ìáèçôÝò. ÔáêôéêÞ åíçìÝñùóç ãïíÝùí. Óõóôçìáôéêü ðñüãñáììá äéáãùíéóìÜôùí áíÜ äåêáðåíèÞìåñï.

ÐÑÏÓÏ×Ç! Ç Ýãêáéñç åããñáöÞ óáò èá óõìâÜëåé óôçí ïëïêëçñùìÝíç ðñïåôïéìáóßá óáò êáé ôï óùóôüôåñï ðñïãñáììáôéóìü ôïõ öñïíôéóôçñßïõ

ËÁÃÊÁÄÁ 126 (ÅÍÁÍÔÉ ÏÁÅÄ) - ÔÇË.: 2310 552255

θεσσαλονίκη

Ο Μύθος της «Ερωτικής Θεσσαλονίκης»

του Γιώργου Στάμκου

stamkos@post.com

Γιατί μας καταδιώκει ο μύθος της «ερωτικής πόλης»;

νας από τους μύθους που κατατρέχει τη σημερινή Θεσσαλονίκη είναι αυτός της «ερωτικής πόλης». Πρόκειται για μια πεποίθηση-ταμπού, που οι ρίζες της χάνονται στα βάθη των αιώνων. Η κοσμοπολίτικη Θεσσαλονίκη, με την πανσπερμία των φυλών της, τις πανέμορφες φορεσιές των γυναικών, τις περίφημες πιάτσες και τα ονομαστά μπορντέλα της, ασκούσε πάντοτε μιαν ακαταμάχητη γοητεία στους κατοίκους της επαρχίας, που κατέφευγαν συχνά σε αυτήν για να γευτούν τις απαγορευμένες ηδονές της. Δεν είναι παράξενο λοιπόν που με την πάροδο του χρόνου η Θεσσαλονίκη απέκτησε τη φήμη της «ερωτικής πόλης» με φαλλικό μάλιστα σύμβολό της το... Λευκό Πύργο! Σήμερα ο χαρακτηρισμός της Θεσσαλονίκης ως «ερωτική πόλη» προβάλλεται από ορισμένους ειρωνικά, ακόμη και κοροϊδευτικά. Πρόκειται για ένα στερεότυπο που μάλλον δεν έχει αντίκρισμα στο παρόν της πόλης. Οι κυβερνώντες συνηθίζουν να χαϊδολογούν τον ευαίσθητο, ακόμη και στις ιδανικότερες συνθήκες, τοπικιστικό εγωισμό των Θεσσαλονικέων, με χαρακτηρισμούς περί δήθεν «ερωτικής πόλης», που είναι πιο «φιλική και αυθεντική», σε σχέση με την «ψυχρή και ψεύτικη» Αθήνα. Ορισμένοι προσπαθούν να βρουν την αιτιολογία της φήμης περί «ερωτικής πόλης» στα πάθη που εμπνέει ιστορικά η Θεσσαλονί-

«Όταν σκέπτομαι τη μοίρα των Εβραίων, η δήθεν “ερωτική Θεσσαλονίκη’’ μού μοιάζει σκηνικό θανάτου. Γράφουν και λένε πολλά γι’ αυτή την πόλη –αλλά σπάνια μία λέξη για τους χαμένους». Νίκος Δήμου, συγγραφέας κη: «Ζώντας στη σκιά της Βασιλεύουσας Κωνσταντινούπολης και εδώ και 90 χρόνια της Αθήνας, άναβε πάντα φωτιά για να ζεσταθεί…» Ανοησίες! Αν και πλέον η Θεσσαλονίκη ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΡΩΤΙΚΗ ΠΟΛΗ, εντούτοις η φήμη της είναι απολύτως δικαιολογημένη, διότι στο παρελθόν υπήρξε όντως η πλέον ερωτική πόλη των Βαλκανίων. Και θα δούμε αμέσως το γιατί.

Η «ΑΜΑΡΤΩΛΗ» ΜΠΑΡΑ ΚΑΙ Η ΣΤΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Δεν γνωρίζουμε κατά πόσο «ερωτική πόλη» υπήρξε η Θεσσαλονίκη κατά την αρχαιότητα, αν και είναι

γνωστό πως υπήρχαν στην πόλη αρκετά Ιερά της Αφροδίτης και άλλων οργιαστικών θεοτήτων της Ανατολής. Το σίγουρο πάντως είναι πως η Θεσσαλονίκη ήταν ένας φημισμένος προορισμός για «σεξουαλικό τουρισμό» από την εποχή ακόμη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Οθωμανική Θεσσαλονίκη προσέφερε κάθε είδους σεξουαλικές και άλλες απολαύσεις στους επισκέπτες της και ήταν φημισμένη για τα λουτρά της, τα χανουμάκια της, τα χασισοποτεία της και τα πορνοστάσιά της. Οι Οθωμανοί αξιωματούχοι είχαν τα μικρά ιδιωτικά τους χαρέμια, ενώ κάθε αξιοσέβαστος νεαρός Εβραίος της Σαλονίκης δεν μπορούσε να αρνηθεί την πρόσκληση κάποιου φίλου του να επισκεφθεί την «αδελφή» του. Όσο για τους Έλληνες της πόλης… Στα τέλη του 19ου αιώνα η περιοχή του αγοραίου έρωτα της Θεσσαλονίκης άρχισε να εντοπίζεται στα δυτικά της πόλης και κοντά στο λιμάνι. Οι αφιερωμένες στη θεά του έρωτα περιοχές του Βαρδαρίου, όπως τα πολυτραγουδισμένα Λαδάδικα και η θρυλική Μπάρα, βρίσκονταν πάντα κοντά στο λιμάνι και στις δυτικές πύλες της Θεσσαλονίκης, για να εξυπηρετούν καλύτερα τους εισερχόμενους στην πόλη ταξιδιώτες. Στα «Σπίτια» του Κανάλ ντ’ Αμούρ έβρισκαν ως πρόσφατα καταφύγιο οι κουρασμένοι ταξιδιώτες, οι φαντάροι, οι ναυτικοί, οι έμποροι, οι

θεσσαλονίκη βαριεστημένοι σύζυγοι και κάθε κατηγορίας εκπρόσωποι του αρσενικού φύλου. Με πρόσωπα φτιασιδωμένα από επιστρώματα φτηνών καλλυντικών, οι ιέρειες του έρωτα, γυμνές και με τα πόδια προκλητικά ανοιγμένα, καλούσαν τους βιαστικούς περαστικούς να γευτούν τον «αγοραίο έρωτα». Η χρυσή εποχή της θρυλικής Μπάρας (από το ισπανοεβραιϊκό «μπάριο») ή συνοικία των Ελών ήταν το 1916-1918, όταν η κοσμοπολίτικη Στρατιά της Ανατολής, που αριθμούσε 300.000 άνδρες, του Στρατηγού Σαράιγ αποβιβάστηκε στη Θεσσαλονίκη. Με την παρουσία της τεράστιας στρατιάς του Σαράιγ η Θεσσαλονίκη μεταβλήθηκε σε μια κοσμοπολίτικη μυρμηγκοφωλιά: στο ήδη υπάρχον εθνολογικό μείγμα των κατοίκων της (Έλληνες, Εβραίοι, Τούρκοι, Σλάβοι, Αρβανίτες, Βλάχοι, Φραγκολεβαντίνοι κ.ά.) προστέθηκε και το ετερόκλητο συνονθύλευμα του συμμαχικού εκστρατευτικού σώματος. Οι Γάλλοι μετέφεραν εκεί Αλγερινούς, Μαροκάνους, Σενεγαλέζους, μαύρους από το Σουδάν καθώς και κρεόλους από την Καραϊβική. Οι Άγγλοι αποβίβασαν στην πόλη και Σκωτσέζους, Αυστραλούς, Νεοζηλανδούς αλλά και διάφορες φυλές της Ινδίας. Υπήρχαν, επίσης, Ιταλοί και Ρώσοι στρατιώτες, ενώ τέλος προστέθηκαν οι πολυπληθείς Σέρβοι και Μαυροβούνιοι. Σε

σχεδόν οικογενειακή ατμόσφαιρα, ενώ οι πόρνες προέρχονταν απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας και της Κύπρου, ανάμεσά τους και αρκετές ντόπιες Θεσσαλονικιές (Ελληνίδες, Εβραίες και Μουσουλμάνες). Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμειναν στην Μπάρα γύρω στις 1.000 πόρνες, που εξυπηρετούσαν στα μικρά δωματιάκια φαντάρους, εμπόρους αλλά και αγρότες της Μακεδονίας. Όμως ο αριθμός τους έφθινε σταδιακά.

Ο ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΠΑΡΑΣ

καμιά άλλη ευρωπαϊκή πόλη δεν είχαν συγκεντρωθεί έως τότε τόσο πολλές και διαφορετικές φυλές – μια πραγματική Βαβέλ εθνοτήτων, γλωσσών, θρησκειών και συνωμοσιών! Η φανταχτερή Θεσσαλονίκη ζούσε εκείνη την εποχή ανεπανάληπτες στιγμές… Μαζί με τη Στρατιά της Ανατολής κατέφθασαν και καραβάνια από πόρνες, κάθε χρώματος, φυλής και γλώσσας που, μαζί με το ντόπιο δυναμικό, ανέλαβαν να ικανοποιήσουν τις σεξουαλικές ορμές της τεράστιας στρατιάς του Σαράιγ. Στην ακμή της η «συνοικία του αίσχους» είχε περισσότερες από 2.000 πόρνες! Στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου η Μπάρα ήταν η μεγαλύτερη συνοικία με «κόκκινα φώτα» στην Ευρώπη. Ειδικά τη νύχτα ήταν μια πολυσύχναστη περιοχή. Για τους νεαρούς στρατιώτες η Μπάρα ήταν ο αγαπημένος τους τόπος για διασκέδαση και απόλαυση. Στη διάρκεια του πολέμου οι στρατιώτες ήταν οι περισσότεροι πελάτες της Μπάρας. Γι’ αυτό και ξένοι στρατιωτικοί γιατροί επισκέπτονταν συχνά τις πόρνες για να εξετάσουν την κατάσταση της υγείας τους, ώστε να προστατεύσουν τους στρατιώτες τους από αφροδίσια νοσήματα και ιδιαίτερα από τη σύφιλη, τη μάστιγα εκείνης της εποχής. Ορισμένα «σπίτια» είχαν μια απλή και

Κέντρα Ξένων Γλωσσών

Το «γκέτο» της Μπάρας ήταν ένας σουρεαλιστικός κόσμος φουκαράδων, τυχοδιωκτών και αγοραίου έρωτα που λειτουργούσε με τους δικούς του κανόνες. Πολλοί συγγραφείς που επισκέπτονταν τότε τη Θεσσαλονίκη περιέγραφαν τη «γοητεία» και την «παραδοσιακή ερωτική αίσθηση της Ανατολής» που απέπνεε η πόλη και ιδιαίτερα η Μπάρα. Η ρωσική επανάσταση τον Οκτώβριο του 1917 καθώς και η Μικρασιατική καταστροφή έφεραν στην πόλη καταδιωγμένους Ρώσους αριστοκράτες και εξαθλιωμένους Μικρασιάτες πρόσφυγες. Ανάμεσά τους υπήρχαν και πολλά «απροστάτευτα και ορφανά κορίτσια», που η οικονομική ανάγκη τα καθιστούσε ευάλωτα και τα ωθούσε προς την πορνεία. Οι πουτάνες ή πόρνες (στα Τουρκικά ονομάζονταν και «μικρές κυρίες» ή χανουμάκια) ζούσαν κάτω από τη βία των νταβατζήδων τους και των πελατών τους. Κάποιες από αυτές τις «κοινές γυναίκες» κατέληγαν το πρωί μεθυσμένες, ημίγυμνες, με μαυρισμένα μάτια και με το αίμα να κυλά από τη μύτη και τα δόντια τους, αφού το προηγούμενο βράδυ είχαν υποστεί κακοποίηση από θυμωμένους και μεθυσμένους πελάτες. Σε μερικά ανωτέρου επιπέδου «σπίτια» η Πατρόνα ή «Μαμά» κανόνιζε τις τιμές και διαπραγματευόταν το «εμπόρευμά» της. Συχνά μάλιστα έστελνε και κοπέλες σε ιδιωτικές επισκέψεις σε σπίτια αριστοκρατών. Πολλές ήταν οι «Μαντάμ»

της εποχής που η φήμη τους απλώθηκε σε όλη την πόλη, όπως η Μαντάμ Κλεοπάτρα, η Μαντάμ Ζιζέλ (Εβραία) και η Μαντάμ Δεδέ. Η τελευταία, που ήταν και νονά του παιδιού του αρχηγού της αστυνομίας Νίκου Μουσχουντή, διατηρούσε το μπορντέλο της στην οδό Αγγελάκη, σχεδόν αποκλειστικά με κορίτσια-πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Η ίδια διατηρούσε ένα δίκτυο πληροφοριοδοτών, κι έτσι πολύ γρήγορα μια πληροφορία για νέα πρόσωπα του υποκόσμου έφθανε στις Αρχές. Ήταν γνωστές, άλλωστε, οι σχέσεις μεταξύ των επικεφαλής της αστυνομίας της Θεσσαλονίκης και του υποκόσμου.

ΑΡΧΙΝΤΑΗΔΕΣ ΚΑΙ ΜΑΧΑΙΡΟΒΓΑΛΤΕΣ

Από τις θρυλικές μορφές της Μπάρας εκείνης της εποχής ξεχωρίζει ο «ντυμένος πάντα στην τρίχα» Άλκης Πετσάς, ο επονομαζόμενος και «Βασιλιάς της Μπάρας». Ο Πετσάς, ο αρχινταής του Βαρδάρη, ήταν ο αρχηγός μιας συμμορίας, αποτελούμενης από νταήδες και μαχαιροβγάλτες, με προέλευση την Κωνσταντινούπολη και παραρτήματα σε Σμύρνη και Κρήτη. Σύμφωνα με τον αείμνηστο Θεσσαλονικιό συγγραφέα Μάριο Μαρίνο Χαραλάμπους (1937-2007): «Ο Άλκης Πετσάς ήταν τότε ο αναμφισβήτητος βασιλιάς του μικρόκοσμου και του υπόκοσμου της Θεσσαλονίκης. Των χασισέμπορων, των χασισοποτών, των νταβατζήδων, των μπουρδέλων, των μιζαδόρων, των χαρτοπαικτικών λεσχών. Είχε επιβληθεί με την παλικαριά του, το μυαλό του και την καλοσύνη του. Όλα εξαρτιόταν

130 υποψήφιοι

του Κέντρου Ξένων Γλωσσών µας, έγιναν κάτοχοι, Αναγνωρισµένων Πιστοποιητικών Γλωσσοµάθειας το ακαδηµαϊκό έτος 2007. Συγχαρητήρια!!!

�� 1. FLYERS

2. KET

3. PEΤ

MAY 2007

MARCH 2007

Σαρρής Δηµήτρης: 100% Μπιτζένης Στέφανος: 100% Σαββίδου Σοφία Ουζουνίδης Βασίλης Γώτσιος Γιάννης Τσακουρίδου Μαρία Τζαρτζά Μαρία Τσικρικές Ανδρέας Αναστασιάδου Αλεξάνδρα Στουγιαννίδου Ελευθερία Παπαδόπουλος Άρης Δαδείρα Ελένη Παπαδοπούλου Σοφία Μυγδαλιάς Θανάσης Βακάλη Ευαγγελία Ευριπίδου Βασιλική Πλιατσικίδου Ελένη Σιδέρη Φωτεινή Τσεσµετζίδου Ναταλία PwM: Pass with Merit

Ασµάνης Γιάννης: PwM Γεργωλά Νικολέτα: PwM Χρυσικού Μαρία: PwM Λάµπρου Λουκάς: PwM Λαζάρου Σωτηρία: PwM Σαββίδης Παναγιώτης: PwM Γραµµατικούδης Μίλτος: PwM Αζάς Μιχάλης Μπίσµπας Κων/νος Κανέλογλου Χριστίνα Γιαµακίδης Στέλιος Γιαµουρίδης Αντώνης Πάγκος Θανάσης Δαφνοπούλου Ολγα Τσικιτίκου Μαρία Καγκασίδου Ελένη Αντωνίου Νίκος

Κούτλα Αθανασία: PwM Αµανατίδης Χρήστος: PwM Χρυσικού Κατερίνα: PwM Μπαλτζή Ζωγραφιά: PwM Παπαδόπουλος Γιάννης: PwM Μήτσα Φωτεινή Ληµνιού Μάγδα Χαλκιά Γιούλυ Κεσίδης Χριστόφορος Λιόσιος Νίκος Βαρβατζίκη Άννα Βαρβατζίκης Ιορδάνης Αζά Κων/να Κιουτσουκηλία Ευαγγελία Σπανού Ελένη Θεοσίδου Νικολέτα Μαντσιόπουλος Δηµήτρης Ξαντινίδης Στάθης Μπαλταδάκη Ευαγγελία Λιάκου Κική

Μανιού Έµµα Αµανατίδης Παντελής Θεοδωρίδης Σωτήρης 4. FCE Σαµαλίδου Αθηνά Κόλκα Περσεφόνη Παζαρλόγλου Σταύρος Δαφνόπουλος Γιώργος- B Ξενιτόπουλος Θωµάς -B Τζανετάκης Αλέξανδρος -B Φλώρος Δηµήτρης - B Κρέκης Γιάννης Φούντα Καλλιόπη 5. ECCE Γκέκα Ειρήνη Kυρικλίδου Συµέλα Παζαρλόγλου Σταύρος Πιλίδου Ξένια Σαµαλίδου Αθηνά Τσολακίδης Γιώργος Δούκα Ζαφειρία

Μιµίκου Μαρία Χριστοπούλου Χρυσαυγή Δαφνόπουλος Γιώργος Δεληχατζόγλου Πρόδροµος Ελευθεριάδου Μόνικα Ελευθερίου Σταµάτης Φλώρος Δηµήτρης Φούντα Καλλιόπη Γεωργινέζη Αναστασία Καραθάνου Κική Καρατζά Λίζα Κλαυδιανού Εύα Κρέκης Γιάννης Κυριακίδου Υρώ Μαυροφρύδης Κων/νος Σαλονικίδης Βασίλης Ταµπάκη Φωτεινή Τσιπίδου Ολυµπία Τζανετάκης Αλέξανδρος Βακάλης Χρήστος Ξενιτόπουλος Θωµάς

6. ALCE Ακριτίδης Ιερεµίας Κύρµου Δήµητρα Ξενιτοπούλου Αργυρώ Τσιριπίδου Ελένη Σαµαλίδου Αθηνά Ιωαννίδης Τάσος 7. CΑE Παπαδόπουλος Ιωάννης Τσακάλης Κων/νος 8. CPE Βουγιούκα Ειρήνη Βουγιούκας Αλέξανδρος Χαψά Ιωάννα 9. ECPE Ανδρεάδης Γιώργος Χαψά Ιωάννα Δαναηλίδου Δήµητρα Δαναηλίδου Κυράννα Δεσπούδης Στάθης

Φιτσιώρη Μαριάνθη Καραθάνος Ηλίας Καρολίδης Κων/νος Νικολάου Χαρά Παντέλης Σπύρος Παζαρλόγλου Σταύρος Βουγιούκα Ειρήνη Βουγιούκας Αλέξανδρος 10. DEUTSCH Γεωργινέζη Αναστασία Μπαλτζή Ζωγραφιά: sehr gut Λάµπρου Λουκάς: gut Σαββίδου Ανατολή Τσολακίδης Γεώργιος Καραγιάννη Βαλεντίνη Παπαδόπουλος Ιωάννης Σαββίδης Παναγιώτης Κακάνης Δηµήτρης Δαφνόπουλος Γιώργος Τσιπίδου Ολυµπία

18 χρόνια προσφοράς στην ξενόγλωσση εκπαίδευση

1. Ωραιοκάστρου 55, 564 30 Θεσσαλονίκη, Τηλ: 2310 641.673 2. Δηµοκρίτου 17, 564 30 Θεσσαλονίκη, Τηλ/Φαξ: 2310 668.106 Ηλ. ταχυδροµείο: yvezer@hol.gr

θεσσαλονίκη

από αυτόν. Ήταν ο αφέντης της περιοχής» (Η Χρυσή Πύλη της Δύσης, εκδ. Άγνωστο). Ο Άλκης Πετσάς γεννήθηκε στο Βόλο, αλλά μεγάλωσε στην Κωνσταντινούπολη, στη συνοικία Ταταύλα. Εκεί μπήκε στον κόσμο του χασίς και της σωματεμπορίας. Όταν ήρθε στη Θεσσαλονίκη, επιβλήθηκε γρήγορα στο μικρόκοσμο της Μπάρας. Κάθε σύγκρουση μαζί του έβγαινε καταστροφική για τους αντιπάλους του. Δεν άργησε έτσι να εξελιχθεί στο «βασιλιά της Μπάρας». Το στέκι και ορμητήριό του ήταν ένα καφενείο-χασισοποτείο στην Μπάρα, στην οδό Αφροδίτης 51, απέναντι από το μπορντέλο της Μαντάμ Ερασμίας. Ήταν ένα μικρό μαγαζί με καναπέδες στον τοίχο, λίγα τραπεζάκια, καρέκλες κι ένα μιντέρι για να ξαπλώνει. Σε γενικές γραμμές ο Άλκης Πέτσας είχε καλή φήμη στον υπόκοσμο της Θεσσαλονίκης. Θεωρούταν άτομο «με μπέσα», αδιάφθορος, που βοηθούσε τους φτωχούς: Ο Πετσάς ήταν ο εγγυητής της ασφάλειας στην Μπάρα και κρατούσε

την εγκληματικότητα σε χαμηλά επίπεδα. Ωστόσο μέρα με την ημέρα μεγάλωνε ο αριθμός των δυσαρεστημένων, που ήθελαν να τον ξεφορτωθούν. Το 1932 έφθασαν στην Μπάρα δύο νταήδες από την Αθήνα, Σμυρνιοί στην καταγωγή. Ήταν δύο αδέρφια, οι Αυγουλάδες, ο Παράσχος και ο Χατζής. Αυτοί ήρθαν σε επαφή με δυσαρεστημένους Σμυρνιούς της Θεσσαλονίκης κι άρχισαν να οργανώνουν δικές τους λέσχες, εκβιασμούς και πορνεία. Σύντομα ο υπόκοσμος της πόλης χωρίστηκε σε δύο στρατόπεδα: στους «Κωνσταντινοπολίτες» του Άλκη Πετσά και στους «Σμυρνιούς» των Αυγουλάδων. Οι μεταξύ τους συγκρούσεις άρχισαν να πυκνώνουν. Ένα βράδυ το πρωτοπαλίκαρο του Άλκη, ο Κέρκυρας, πυροβόλησε και τραυμάτισε το μεγάλο αδελφό Αυγουλά. Αυτός ορκίστηκε εκδίκηση. Οι Αυγουλάδες παρακολουθούσαν τις κινήσεις του Άλκη για να βρουν ευκαιρία να τον κτυπήσουν. Η ευκαιρία δόθηκε ένα βράδυ στο μαγαζί του στην οδό Αφροδίτης 51. Οι Αυγουλάδες, προφασιζόμενοι ότι ήθελαν να του μιλήσουν, τον πυροβόλησαν πολλές φορές με δύο πιστόλια και μετά άρχισαν να τον μαχαιρώνουν. «Μπαμπέσηδες!», ήταν η μόνη λέξη που πρόλαβε να ξεστομίσει. Ζούσε ακόμη όταν τον πήγαν στο νοσοκομείο. Είχε φάει επτά σφαίρες και 11 μαχαιριές. Στην κηδεία του, που έγινε την επόμενη μέρα, παραβρέθηκαν όλοι οι ντάηδες της Σαλονίκης, ενώ όλα τα «σπίτια» και όλες οι χαρτοπαικτικές λέσχες της Μπάρας παρέμειναν την ίδια μέρα κλειστά ως ένδειξη πένθους…

«ΑΓΑΠΗΤΙΚΟΙ» ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΕΜΠΟΡΟΙ

Η πορνεία ήταν σημαντικό κομμάτι της οικονομίας της Θεσσαλονίκης του Μεσοπολέμου. To 1928 υπήρχαν τουλάχιστον 48 πορνεία με επίσημη άδεια, ενώ υπήρχαν και δεκάδες άλλα «σπίτια» που λειτουργούσαν παράνομα. Αλλά ήδη η καθωσπρέπει αστική κοινωνία της πόλης θεωρούσε καθήκον της την εξάλειψη του «αποστήματος» της Μπάρας. Αφορμή για τις εκστρατείες «εξυγίανσης» της πόλης και εξουδετέρωσης της αμαρτωλής Μπάρας υπήρξαν και διάφορα περιστατικά ορισμένων καλών και σεμνών κοριτσιών που εξωθήθηκαν από τους «αγαπητικούς» τους στην πορνεία. Είναι η γνωστή από τις εφημερίδες της εποχής η περίπτωση της Χρυσούλας Τ., που διατηρούσε «ερωτικές σχέσεις» με τον Παναγιώτη Πιερίδη, επειδή εκείνος της υποσχέθηκε ότι θα την παντρευτεί. Όμως η Χρυσούλα δεν στάθηκε τυχερή. Σύντομα βρέθηκε ξαπλωμένη σε κρεβάτι όχι στο νέο της σπίτι, όπως της είχε υποσχεθεί, αλλά στο μπορντέλο μιας παλιάς φίλης και συνεταίρου του Πιερίδη, της Αγγέλας Μαχαιρά, γνωστής και ως «Το Μαχαίρι». Η Χρυσούλα κατάλαβε τότε ότι ο «καλός» της την προόριζε για πόρνη, το έσκασε και κατήγγειλε το περιστατικό στην αστυνομία. Όπως έμαθε στη συνέχεια, δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβαινε κάτι τέτοιο και το σύστημα αυτό απέδιδε και εφοδίαζε τα μπορντέλα της πόλης με «φρέσκο κρέας». Το 1934 η συντηρητική εφημερίδα Μακεδονία επιδόθηκε σε μια ηθικολογική αρθρογραφία σχετικά με την «εξυγίανση» της πόλης από την «άσεμνη και καταραμένη» πορνεία, λέγοντας πως «άλλες πόλεις κατάφεραν ήδη να καθαρίσουν από αυτή την κατάρα».

Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΗΣ «ΕΡΩΤΙΚΗΣ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμου ο νέος αρχινταής της Μπάρας ήταν ο Κέρκυρας, το αλλοτινό πρωτοπαλίκαρο του Άλκη Πετσά. Αυτός την περίοδο της Κατοχής έγινε Ταγματασφαλίτης και συνεργάτης των Γερμανών. Άνοιξε μάλιστα και μπουζουκτσίδικο για τους μαυραγορίτρες –οι μόνοι που είχαν τότε λεφτά και καλοπερνούσαν–, όπου έπαιξε και ο Τσιτσάνης. Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το

Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, η Εκκλησία, αλλά και ο νεοσύστατος ΟΗΕ, ζήτησαν και επεδίωξαν να κλείσει η Μπάρα – η «ντροπή της Θεσσαλονίκης». Έξω από την Μπάρα τα περισσότερα μπορντέλα έκλεισαν το 1949, εκτός από ορισμένα που παρέμειναν ανοικτά για να εξυπηρετούν τις σεξουαλικές ανάγκες των στρατιωτών και των επισκεπτών της πόλης. Το 1951 τα περισσότερα σπίτια μέσα στην Μπάρα κατέβασαν τις πόρτες τους και ορισμένα από αυτά μετακόμισαν κοντά στην περιοχή του νέου σιδηροδρομικού σταθμού. Παρά τις διώξεις των αρχών, η πορνεία στη Θεσσαλονίκη συνέχιζε να υπάρχει underground και, όταν κάποιο αμερικανικό πολεμικό σκάφος προσέγγιζε το λιμάνι της, όπως έγινε το 1952, «ξαφνικά» η παραλία και το κέντρο της πόλης γέμιζαν από γυναίκες «αμφιβόλου και υπόπτου ηθικής». Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950 περισσότερες από εκατό «άσεμνες γυναίκες», σχεδόν όλες τους Ελληνίδες, ασχολούνταν επαγγελματικά με την πορνεία. Η περιοχή γύρω από την πλατεία Βαρδαρίου συνέχισε να εμπνέει τους ποιητές και συγγραφείς της πόλης, που συνέβαλαν με τα γραπτά τους στη φήμη της Θεσσαλονίκης ως «ερωτικής πόλης». Βέβαια μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι συγγραφείς είχαν την τάση να βλέπουν το ζήτημα ρομαντικά και να υμνούν την προπολεμική Μπάρα, παραβλέποντας το γεγονός πως η άνθηση της πορνείας την περίοδο του Μεσοπολέμου ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης κοινωνικής κρίσης που προκάλεσε στην πόλη η Μικρασιατική Καταστροφή. Σήμερα ωστόσο, όλες αυτές οι περιοχές δεν είναι παρά μια χλωμή σκιά του ένδοξου εαυτού τους των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα. Στις μέρες μας στις οδούς Βάκχου, Αφροδίτης, Οδυσσέως κ.α. τα «κόκκινα φωτάκια» σπανίζουν και οι επισκέπτες ολοένα και λιγοστεύουν – αν και τελευταία η ροή έχει κάπως αυξηθεί εξαιτίας των ανδρών μεταναστών που θέλουν να ικανοποιήσουν τις σεξουαλικές τους ορέξεις. Λίγους δρόμους πιο πέρα τα ονομαστά Λαδάδικα «αναβαθμίστηκαν» και μετατράπηκαν σε στέκια ενός αντισηπτικού τρόπου διασκέδασης της νεολαίας. Και η θρυλική Μπάρα, βυθισμένη στο απόκοσμο μεγαλείο της παρακμής της, ζει τους έσχατους καιρούς της. Άλλη μια παραδοσιακή γειτονιά, σήμα κατατεθέν της ερωτικής Θεσσαλονίκης, αργοσβήνει και ίσως κάποια στιγμή «αναβαθμιστεί» και αυτή και γίνει άλλη μια αντισηπτική ατραξιόν για ξεστρατισμένους τουρίστες... Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΜΚΟΣ είναι δημιουργός και διευθυντής του περιοδικού ΖΕΝΙΘ και συγγραφέας των βιβλίων ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ, ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΓΚΡΙΖΑ ΕΛΛΑΔΑ: Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ», ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ, ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΕΝΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ κ.ά. που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΑΓΝΩΣΤΟ.

Όταν περπατάω στην Τσιμισκή, γιατί δεν αισθάνομαι απανωτούς οργασμούς;

πόλη μάδας όλες –ή σχεδόν όλες– οι τοπικές επιχειρήσεις να κατεβάζουν τα κεπέγκια τους. Έτσι συνέβαινε στο παρελθόν, και οι θιασώτες του κινήματος προσπαθούν αυτό να διατηρηθεί και σήμερα. Σήμερα μόνο στην Ιταλία υπάρχουν 42 slow cities (Μπρα, Ποζιτάνο, Ορβιέτο κτλ.) και ακόμη περισσότερες σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως στη Μεγάλη Βρετανία, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Αυστρία, στην Πολωνία και στη Νορβηγία, ενώ το κίνημα εξαπλώνεται και στην Ασία (Κορέα, Ιαπωνία κ.α.). Μία slow city προσπαθεί να διατηρήσει τις αστικές δομές του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης, ενώ ταυτόχρονα είναι ανοιχτή στα νέα επιστημονικά δεδομένα της οικολογίας και αειφορίας, τα οποία και προσπαθεί να ενσωματώνει στην καθημερινή πρακτική της, όπως για παράδειγμα τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αργά αλλά σταθερά το σηματάκι των slow cities κατακτά νέους προορισμούς διεθνώς.

Τι γίνεται ή τι µπορεί να γίνει στην Ελλάδα

Μιλώντας γενικότερα για την Ελλάδα, θεωρώ πως υπάρχουν οικισμοί κάτω των 50.000 κατοίκων, οι οποίοι ικανοποιούν ή βρίσκονται κοντά στο να ικανοποιήσουν τα κριτήρια του κινήματος αυτού. Αναφέρομαι, κυρίως, σε παραδοσιακούς οικισμούς όπως ο Π. Παντελεήμονας Πιερίας, το Νυμφαίο Φλώρινας, τα Αμπελάκια Λαρίσης ή τμήματα οικισμών, όπως το επάνω παραδοσιακό τμήμα της Νικήτης Χαλκιδικής. Στους δύο πρώτους, ας πούμε, απαγορεύεται η είσοδος των αυτοκινήτων, αλλά επιτρέπονται… οι προτηγανισμένες πατάτες (θεωρώ απαράδεκτο ότι μου τις σέρβιραν στο ορεινό Νυμφαίο, όταν στο γειτονικό χωριό Σκλήθρο, χωριό παραγωγό πατάτας, πραγματοποιείται μέχρι και γιορτή πατάτας!). Μια ανάλογη αξιόλογη προσπάθεια είχε γίνει πριν από 10-15 χρόνια, με την ίδρυση ενός δικτύου έξι ιστορικών κοινοτήτων (Αμπελάκια, Νυμφαίο, Οία Σαντορίνης κ.ά.), το οποίο έθετε κάποιους όρους σεβασμού της αρχιτεκτονικής και όχι μόνο παράδοσης. Δεν το άκουσα ξανά εδώ και χρόνια, ενώ και στο ίντερνετ δεν βρήκα ίχνη αυτού του δικτύου. Εδώ στη γειτονιά μας έχει γίνει μια πολύ καλή προσπάθεια στο χωριό Πετροκέρασα, το χωριό που βρίσκεται πίσω από τον Χορτιάτη και κοντά στο Ζαγκλιβέρι. Το χωριό διαθέτει ένα μείγμα παλιών και νεότερων σπιτιών. Είναι ιδιαίτερα καθαρό και νοικοκυρεμένο για τα ελληνικά δεδομένα. Κανένας σχετικός σύλλογος δεν δημιουργήθηκε, κανένα ευρωπαϊκό κονδύλι δεν χρησιμοποιήθηκε. Απλώς ο προηγούμενος κοινοτάρχης είχε τσαγανό, αγάπη για τον τόπο του, πάθος για την καθαριότητα και κατόρθωσε να εμπνεύσει τους κατοίκους του χωριού να τον ακολουθήσουν σε πιο… καθαρές ατραπούς. Ξεναγώντας με στα ασπρισμένα δρομάκια, την υπέροχη πλατεία του χωριού (διαθέτει μέχρι και καύτρες με άμμο για το σβήσιμο των τσιγάρων!), στην ερώτησή μου «πώς εξαφανίστηκαν μπάζα, άροτρα, τρακτέρ κτλ.», μου είπε δύο από τα μυστικά της δράσης του: «Προσπάθησα να δελεάσω, κυρίως, τις γυναίκες του χωριού, με ένα διαγωνισμό για τον καλύτερο κήπο. Κινητοποιήθηκαν όλες τους και τα αποτελέσματα τα βλέπε-

τε. Το ακόμη σημαντικότερο επιχείρημα που χρησιμοποίησα ήταν ότι το χωριό μας βρίσκεται σε υπέροχη τοποθεσία, 50 μόλις χμ. από τη Θεσσαλονίκη. Τις Κυριακές πολλοί Θεσσαλονικείς έρχονται εδώ για να φάνε και έτσι γνωρίζουν το χωριό μας. Όσο πιο καλαίσθητο είναι, τόσο μεγαλύτερη αξία θα έχουν τα σπίτια και τα κτήματά μας. Φιλοδοξώ να γίνει το επόμενο Πανόραμα της Θεσσαλονίκης». Ακόμη και από αυτή τη –χρησιμοθηρική– αφετηρία σκέψης νομίζω πως το αποτέλεσμα είναι που μετράει.

Τι µπορεί να γίνει στη Θεσσαλονίκη

Ερχόμενοι τώρα στη Θεσσαλονίκη, το ένα δεδομένο είναι ότι η πόλη ξεπερνά κατά πολύ τους 50.000 κατοίκους που θέτει ως ανώτατο όριο το slow cities κίνημα. Μικροί περιφερειακοί δήμοι, όπως η Τριανδρία και ο Άγ. Παύλος θα μπορούσαν θεωρητικά να κάνουν κάτι (τώρα θα μου πείτε, με ένα Σέιχ Σου γειτνιάζουν και το έχουν εγκαταλειμμένο, αλλά ας το αφήσουμε αυτό). Slow cities σήμα μπορεί να μην αποκτήσει η Θεσσαλονίκη, οφείλουμε, όμως, όσοι ζούμε, εργαζόμαστε ή αγαπάμε αυτή την πόλη να το αποδείξουμε έμπρακτα βοηθώντας στη βελτίωση κάποιων πτυχών της καθημερινότητάς μας. Λιγότερη χρήση αυτοκινήτου, περισσότερη ανακύκλωση (εάν δεν έχετε κάδο χαρτιού κοντά σας, ο Δήμος Θεσσαλονίκης τα παραλαμβάνει ταχύτατα από το χώρο σας, τηλ. 2310.494.507), στήριξη των μικρών επιχειρήσεων της γειτονιάς και –εξωτερικό τουλάχιστον– συμμάζεμα της πολυκατοικίας (βάψιμο και αφαίρεση τυχόν επικίνδυνων σοβάδων), είναι μερικές χρήσιμες κινήσεις. Δύο πολύ ενθαρρυντικές πρωτοβουλίες που ξεκίνησαν στην πόλη εδώ και λίγο καιρό είναι αυτή της Ένωσης για τα δικαιώματα των πεζών (www.enosipezon.gr) και των Streetpanthers (www.streetpanthers.gr). Οι πρώτοι παλεύουν για την κατοχύρωση της προσβασιμότητας όλων μας (ΑΜΕΑ, πεζοί, νέοι, ηλικιωμένοι και έγκυες με καροτσάκια) στα πεζοδρόμια και στις διαβάσεις, πιέζοντας για λιγότερα αυτοκίνητα και τραπεζοκαθίσματα. Έγινα μέλος τους πριν από δυο εβδομάδες (5 ευρώ εγγραφή και 10 ευρώ ετήσια συνδρομή) και περιμένω την επόμενη Τετάρτη, για να βρεθώ στη συνάντηση που πραγματοποιούν κάθε 15ήμερο στο ξενοδοχείο City στην Κομνηνών. Οι δεύτεροι παλεύουν ακριβώς για τα ίδια πράγματα με μια πιο ακτιβίστικη διάθεση, όπως για παράδειγμα κολλώντας το αυτοκόλλητο «είμαι γάιδαρος! Παρκάρω όπου γουστάρω», στα τζάμια παράνομα παρκαρισμένων αυτοκινήτων. Ζώντας στο κέντρο και βιώνοντας καθημερινά τη χυδαιότητα των τραπεζοκαθισμάτων και βέβαια των αυτοκινήτων, θεωρώ πως πρόκειται για δύο από τις πιο ενθαρρυντικές πρωτοβουλίες που πάρθηκαν τα τελευταία χρόνια στην πόλη, τις οποίες και αξίζει να στηρίξουμε.

συνέντευξη Fair Trade Hellas

Γράφει η Ειρήνη Μπούρα eirini_mp@yahoo.gr

Σεβασμός στον άνθρωπο και στο περιβάλλον !

Ρούμι από την Κούβα, μπαμπού από το Βιετνάμ, μαρμελάδα ανανά από το Εκουαδόρ και πολλές άλλες εκπλήξεις περιμένουν να τις ανακαλύψετε στο μη κερδοσκοπικό κατάστημα Altromercato, στο κέντρο της πόλης. Η Fair Trade Hellas, σε συνεργασία με το συνεταιρισμό CTM Altromercato, άνοιξε το 2004 το πρώτο μη κερδοσκοπικό κατάστημα με προϊόντα δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου στο κέντρο της Αθήνας. Έπειτα από μία επιτυχημένη πορεία στην πρωτεύουσα, η Θεσσαλονίκη υποδέχτηκε πριν από λίγο καιρό το δικό της fair trade κατάστημα. «Ξεκινήσαμε το Σεπτέμβριο του 2006, περίπου πριν από ένα χρόνο στη Θεσσαλονίκη. Τότε δεν υπήρχε ακόμη οργανωμένος χώρος και κινούμασταν σε εκδηλώσεις, παρουσιάζοντας τι είναι το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο, πώς μπορεί κάποιος να ωφεληθεί και να ωφελήσει, πώς μπορεί να γίνει υποστηρικτής ή εθελοντής. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι να έχουμε σήμερα μία λίστα με 1.000 υποστηρικτές και εθελοντές», ανέφερε ο κ. Μπάμπης Παπαϊωάννου, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Fair Trade Hellas. Στο κατάστημα μπορεί κάποιος να βρει τρόφιμα, είδη δώρων, διακοσμητικά, παιχνίδια, μικροέπιπλα, ρούχα, καλλυντικά, ποτά, είδη γραφείου κ.ά. Χώρες

προέλευσης των προϊόντων είναι η Αφρική, η Ασία, η Λατινική Αμερική και κάποιες φτωχές περιφέρειες της Ευρώπης. Όσον αφορά την τιμολογιακή πολιτική, ο κ. Παπαϊωάννου σχολίασε: «Από τις τελικές τιμές λιανικής το 50% πηγαίνει στον παραγωγό, τα υπόλοιπα αφορούν τη μεταφορά, την πιστοποίηση και τυποποίηση, αφού κυρίως πρόκειται για προϊόντα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, συν ένα μικρό περιθώριο κέρδους που μας επιτρέπει να λειτουργούμε τα καταστήματά μας. Άρα, οι τελικές μας τιμές είναι καλές, αν τις συγκρίνουμε με αντίστοιχα καταστήματα». Επίσης, επειδή δεν υπάρχουν ενδιάμεσοι, ώστε να ανέβει το κόστος, διαπιστώνεται μεγάλη διαφορά ειδικά στα πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα: «Η Fair Trade είναι ταυτόχρονα ο μεσάζων και ο πωλητής, γι’ αυτό στα βιολογικά προϊόντα οι τιμές είναι μέχρι 50% και 60% κάτω από τις τιμές που πουλάει η αγορά της Θεσσαλονίκης», συμπλήρωσε ο κ. Παπαϊωάννου. Είναι γεγονός ότι όλο και περισσότεροι παραγωγοί εξαρτώνται από τις πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες αγοράζουν τα προϊόντα τους σε πολύ χαμηλές τιμές. Το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο τους δίνει τη δυνατότητα να συνδέονται με δίκαιους-μεσάζοντες, εναλλακτικούς εμπορικούς οργανισμούς και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις που αγοράζουν σε δίκαιες τιμές, παρέχουν οικονομική

στήριξη για την ίδρυση μιας επιχείρησης και επενδύουν στην εκπαίδευση παραγωγών και εργαζομένων. Στην Ευρώπη τα προϊόντα του δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου έχουν κατακτήσει το 10%-20% της αγοράς. Χαρακτηριστικά, ο δήμος του Brighton στην Αγγλία με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου έχει ονομαστεί Fair Trade City και όλα τα καταστήματα είναι υποχρεωμένα να πουλάνε fair trade προϊόντα. Γενικά υπάρχουν περισσότερα από 3.000 καταστήματα, 70.000 σημεία λιανικής πώλησης προϊόντων fair trade, που απασχολούν εκατοντάδες εργαζομένους και σχεδόν 100.000 εθελοντές. Στη χώρα μας η μη κερδοσκοπική, μη κυβερνητική οργάνωση Fair Trade Hellas, ιδρύθηκε το 2004 με στόχο τη διάδοση του κινήματος του δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου στην Ελλάδα και την εκπαίδευση ενσυνείδητων και υπεύθυνων καταναλωτών. Το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο είναι μια εναλλακτική προσέγγιση της εμπορικής δραστηριότητας. Σε αντίθεση με το συμβατικό διεθνές εμπόριο, στοχεύει στον περιορισμό της φτώχιας και στη βιώσιμη ανάπτυξη των οικονομικά μη προνομιούχων και περιθωριοποιημένων παραγωγών του αναπτυσσόμενου κόσμου. Προστατεύει, επίσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον εξασφαλίζοντας ίσες ευκαιρίες μεταξύ των δύο φύλων, υγιείς

και ασφαλείς συνθήκες εργασίας και υψηλή ποιότητα προϊόντων. Η λογική που διέπει το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο είναι ότι τα προϊόντα έρχονται κατευθείαν από τους παραγωγούς και δίνονται στους καταναλωτές. Στην ερώτηση ποιο είναι το σχόλιό του για τυχόν δισταγμό σχετικά με την ποιότητα των τροφίμων, ο κ. Παπαϊωάννου απάντησε: «Το 95% των τροφίμων προέρχεται από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και γίνεται αυστηρός έλεγχος στην είσοδό τους στην Ιταλία. Οι οδηγίες και οι κανονισμοί για τα τρόφιμα που έρχονται από τρίτες χώρες είναι ακόμη πιο αυστηροί από τους κανονισμούς που προβλέπουν έλεγχο για τις χώρες της Ένωσης. Επίσης, έχουμε δικούς μας ανθρώπους στους χώρους παραγωγής, ώστε τα προϊόντα να παράγονται με βάση τις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιστήμονες που, είτε σε εθελοντική βάση είτε σε επαγγελματική, είναι μαζί με τους συνεταιρισμούς μας. Φανταστείτε ένα φορτίο καφέ από το Μεξικό να μην έχει ελεγχθεί από εμάς, να το φέρουμε στην Ευρώπη και να μας πουν στην Ιταλία οι τελωνειακές αρχές ότι αυτό δεν είναι βιολογικό ή είναι χαλασμένο, πάρτε το πίσω». Ο κ. Παπαϊωάννου στη συνέχεια μας εξήγησε πως, εκτός από τον έλεγχο που κάνουν οι ιταλικές αρχές στην είσοδο, υπάρχει και ένας φορέας με κύρος που πιστοποιεί ότι αυτά τα προϊόντα είναι

κές. Το έχουμε ζήσει και στην Ελλάδα, ενώ στην Αμερική είναι δεδομένο. Αυτό είναι απαράδεκτο γιατί, όταν μία μη κυβερνητική οργάνωση έχει έσοδα από μεγάλες πολυεθνικές, τότε χάνει την ανεξαρτησία και το κύρος της», τόνισε ο κ. Παπαϊωάννου.

βιολογικά βάζοντας το λογότυπό του. Στην Ευρώπη υπάρχουν πέντε μεγάλες κεντρικές αποθήκες, όμως στην Ελλάδα τα προϊόντα έρχονται, μέσω Ιταλίας γιατί είναι η πιο κοντινή αποθήκη και δεν επιβαρύνονται με μεγαλύτερα μεταφορικά. Η λογική του δίκαιου εμπορίου είναι μία από τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα τελευταία δύο χρόνια φεύγουν μέσα από τα κτίρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα αυτόματα μηχανήματα πώλησης αναψυκτικών των πολυεθνικών, ενώ δημιουργούνται κυλικεία fair trade για την προώθηση του δίκαιου εμπορίου. Οι μεγάλες πολυεθνικές διαπιστώνοντας την ανταπόκριση του κόσμου και βλέποντας τέτοιου είδους πρωτοβουλίες αρχίζουν να φτιάχνουν δικά τους προϊόντα fair trade. «Προκύπτει ένα ηθικό ζήτημα. Όταν η Χ μεγάλη πολυεθνική εταιρεία

που κατά 85% κατασκευάζει προϊόντα σε φτηνές χώρες της Ασίας και Αφρικής, χωρίς να σέβεται το περιβάλλον και καταπατώντας τα δικαιώματα των εργαζομένων, βγάζει ένα 15% fair trade προϊόντων, είναι παράλογο. Αυτές οι εταιρείες λειτουργούν καθαρά με τις αρχές της αγοράς και τα fair trade προϊόντα τους βρίσκονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ», επισήμανε ο κ. Παπαϊωάννου. Παρατηρείται όμως και το φαινόμενο της ανάμειξης των μεγάλων πολυεθνικών στις μη κυβερνητικές οργανώσεις μέσω των χορηγιών. «Η οργάνωσή μας ευτυχώς καλύπτει τις ανάγκες της από τα έσοδα των καταστημάτων και δεν έχει το πρόβλημα της καθημερινής επιβίωσης, όπως οι περισσότερες μη κυβερνητικές οργανώσεις. Κάποιες, ωστόσο, πηγαίνουν στην εύκολη λύση της χορηγίας από τις μεγάλες πολυεθνι-

��

Στις προτεραιότητες της Fair Trade Hellas είναι να βρεθούν ελληνικοί συνεταιρισμοί που θα φτιάξουν ελληνικά προϊόντα με βάση τις αρχές του δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου, ώστε να αναπτυχθεί ένα ελληνικό δίκτυο fair trade προϊόντων. «Οι στόχοι μας είναι άνοιγμα στην τοπική κοινωνία, σε σχολεία, πανεπιστήμια, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, επαφή με συνεταιρισμούς και με παραγωγούς για τη δημιουργία ελληνικών προϊόντων που πληρούν τις προϋποθέσεις του δίκαιου εμπορίου», εξήγησε ο κ. Παπαϊωάννου. Εκατομμύρια εργαζόμενοι στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία αντιμετωπίζονται σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, δουλεύουν υπερωρίες υπό επικίνδυνες συνθήκες και αμείβονται πενιχρά. Με στόχο το μεγαλύτερο κέρδος οι μεγάλες εταιρείες καταστρέφουν το περιβάλλον, ενώ παιδιά εργάζονται μαζί με ενήλικες υπό σκληρές συνθήκες εργασίας. Σύμφωνα με έρευνες, ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός παιδιών εργάζεται στην Ινδονησία (700.000), στη Βραζιλία (559.000), στο Μπανγκλαντές (300.000), στην Αϊτή (250.000), στην Κένυα (200.000), στο Νεπάλ (43.000). Στο Σαν Σαλβαδόρ παιδιά εργάζονται

αναγκαστικά στις φυτείες. Στην Ινδία και στο Πακιστάν γονατιστά υφαίνουν χαλιά σε εργοστάσια ταπητουργίας. Στην Αίγυπτο εργάζονται περισσότερο από οκτώ ώρες σε βυρσοδεψεία και ο κατάλογος δεν τελειώνει εδώ… Αγοράζοντας κάποιος fair trade προϊόντα, στηρίζει έναν ανθρωπιστικό σκοπό και αντιδρά στην ακραία εργασιακή εκμετάλλευση. Το σύστημα ωθεί τους ανθρώπους στην κακή καταναλωτική νοοτροπία, γι’ αυτό είναι σημαντικό να διαμορφώσουν από μικρή ηλικία σωστή καταναλωτική συνείδηση και να καταλάβουν το τρίγωνο παραγωγός – έμπορος – καταναλωτής. H Fair Trade Hellas αναμφισβήτητα επιτελεί έργο μέσω των διαφόρων προγραμμάτων στα σχολεία. Όμως η ευαισθητοποίηση και η πληροφόρηση δεν είναι ευθύνη μόνο των μη κυβερνητικών οργανώσεων, αλλά και του κράτους που πρέπει να αναλάβει ανάλογες πρωτοβουλίες… Info: Fair Trade Hellas Βύρωνος 6, Διαγώνιος Τηλ./Φαξ: 2310.241-648 Email: thessaloniki@fairtrade.gr

��

Ήσασταν εκεί; Όχι. Χάσατε!

��

συνέντευξη

Φάκελος… Media Συνέντευξη του διευθυντή προγράµµατος του ανανεωµένου TV Θεσσαλονίκη κ. Δηµήτρη Καψάλα

Γράφει η Ειρήνη Μπούρα eirini_mp@yahoo.gr

Κύριε Καψάλα, τι περιλαμβάνει το νέο πρόγραμμα του σταθμού; Πήραμε ένα σταθμό γεμάτο telemarketing και μουσική, ουσιαστικά κενό και ανανεωθήκαμε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Έχουμε δύο δελτία ειδήσεων, ένα στις 19:00 που επικεντρώνεται κυρίως σε τοπικά θέματα και ένα σχολιαστικό, εναλλακτικό στις 21:00. Από πλευράς ενημέρωσης μαζί με ορισμένα ενδιάμεσα δελτία ειδήσεων έχουμε εξασφαλιστεί. Ταυτόχρονα, υπάρχουν ενημερωτικές εκπομπές, αθλητικές, καλλιτεχνικές, λαογραφικές με χορευτικά, μαγειρικής κ.ά. Επίσης, προβάλλονται ταινίες και επιλεγμένα ντοκιμαντέρ. Σήμερα που πέρασε το εξάμηνο θεωρούμε ότι δεν μας λείπει κάτι. Ποιοι είναι οι στόχοι του ανανεωμένου TV Θεσσαλονίκη; Ξεκινήσαμε με τεχνικό προσωπικό και δημοσιογράφους που δεν ξεπερνούσαν τα δέκα άτομα, σήμερα είμαστε περισσότεροι από 45 και ευελπιστούμε να αυξηθούμε. Τώρα ετοιμάζουμε το

«Φιλοδοξία μας ήταν να γίνει επιτέλους στη Θεσσαλονίκη ένας ιδιωτικός τηλεοπτικός σταθμός με ολοκληρωμένο πρόγραμμα», τόνισε σε συνέντευξη που έδωσε στο «Δυτικώς» ο κ. Δημήτρης Καψάλας, διευθυντής προγράμματος του ανανεωμένου TV Θεσσαλονίκη. καινούργιο μας στούντιο, έναν ιδιόκτητο χώρο 1.000 τ.μ. στη Μοναστηρίου, επειδή τα παλιά στούντιο του σταθμού δεν επαρκούν για τις ανάγκες μας. Είμαστε αισιόδοξοι και ικανοποιημένοι με την πορεία μας μέχρι τώρα. Το στοίχημά μας είναι να συνδυάσουμε την ποιότητα με τη θεαματικότητα που μας ανήκει στην κεντρική Μακεδονία. Επιθυμούμε να καθιερωθούμε ως ένας σοβαρός σταθμός, ο οποίος βγάζει τα έξοδά του.

��

O ιδιοκτήτης του σταθμού, ο Κώστας Ζήτρος, δεν στοχεύει στα κέρδη. Ξεκίνησε από μεράκι, το οποίο αποτελεί εφόδιο και όπλο για να μπορέσουμε να έχουμε ποιοτική τηλεόραση, και μέχρι τώρα το καταφέραμε. Αυτό φάνηκε ουτοπικό σε πολλούς του χώρου, επειδή δεν υπάρχει στήριξη ούτε των επιχειρηματιών ούτε των φορέων. Ποιο είναι το σχόλιό σας για τον αριθμό των μέσων ενημέρωσης που υπάρχουν σήμερα στη Θεσσαλονίκη σε σχέση με το παρελθόν; Στις εφημερίδες ο αριθμός είναι πολύ μικρός. Είναι κρίμα η Θεσσαλονίκη να μην μπορεί να αντέχει εφημερίδες, όταν στην περιοχή του Κιλκίς υπάρχουν επτά και στέκονται όλες. Βέβαια πώς να πουλήσει η πρωινή εφημερίδα, όταν οι απογευματινές εφημερίδες των Αθηνών είναι αναρτημένες στα περίπτερα στις 9:00 το πρωί;! Το αποτέλεσμα είναι ο κόσμος να αγοράζει των Αθηνών, πιστεύοντας ότι θα βρει περισσότερη ύλη. Έπειτα φύγανε και οι άνθρωποι που το αγαπούσαν. Κάποτε που δίδασκα, έλεγα στους μαθητές μου: «σας εύχομαι να αγαπάτε αυτό που κάνετε και να κάνετε αυτό που αγαπάτε». Θεωρείτε ότι στο χώρο των μέσων ενημέρωσης υπάρχει μια τάση ομογενοποίησης ή ακούγονται διαφορετικές απόψεις; Ομογενοποίηση υπάρχει σαν ένα αόρατο χέρι να κατευθύνει όλα τα προγράμματα των μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών προς την ίδια κατεύθυνση και να θέλει να ευνουχίσει πνευματικά τον ελληνικό λαό. Βλέπουμε ότι φεύγουν οι εκπομπές λόγου και μπαίνουν εκπομπές που δεν θέλουν σκεπτόμενο θεατή, ενώ όσες παραμένουν είναι κατευθυνόμενες με την ίδια θεματολογία. Το κρατικό και το δημοτικό κανάλι της πόλης ανταποκρίνονται στο ρόλο που θα έπρεπε να έχουν; Είναι δύσκολο να κάνω κριτική για άλλα μέσα. Μπορώ να πω, εφόσον το κρατικό και το δημοτικό έχουν τη δυνατότητα της χρηματοδοτήσεως και μάλιστα με πολύ μεγάλα ποσά, όπως κάθε Θεσσαλονικιός και εγώ θα περίμενα κάτι καλύτερο. Το τηλεοπτικό κοινό έχει ευθύνη για την ποιότητα των προγραμμάτων που προβάλλονται; Αυτό είναι το πάγιο ερώτημα, αν η κότα κάνει το αβγό ή το αβγό την κότα. Επικρατεί η άποψη ότι, αφού αυτά θέλει το κοινό, αυτά του δίνουμε. Όχι, δεν συμφωνώ, γιατί πριν μπει η ιδιωτική τηλεόραση, το κοινό έβλεπε ένα πρόγραμμα που είχε κάποια σοβαρότητα. Επομένως βλέπει αυτά που εσύ του δίνεις. Όταν με το ζάπινγκ πέφτει σε πανομοιότυπες εκπομπές, δεν έχει πολλές επιλογές.

��

Πώς σας φαίνεται το γεγονός ότι ανακυκλώνονται οι ίδιοι δημοσιογράφοι σε όλα τα μέσα; Καταρχήν μπλοκάρει την είσοδο νέων ικανών ανθρώπων. Όμως το μεγάλο τηλεοπτικό μέσο δεν θα τολμήσει να

κάνει κάτι καινούργιο. Όταν διαπιστώσει ότι κάποιος δημοσιογράφος θα του φέρει χρήματα, είναι λογικό να βασιστεί μόνο σε αυτόν. Δεν είναι τυχαίο που επιτυχημένες εκπομπές και παρουσιαστές από τη Θεσσαλονίκη ύστερα από λίγο καιρό κατεβαίνουν στην Αθήνα. Από τη μία πλευρά είναι αυτό καλό για τους ίδιους, από την άλλη η Θεσσαλονίκη χάνει τον κόσμο της. Βέβαια δεν φταίνε και οι δημοσιογράφοι: αφού η πόλη δεν τους προσφέρει τα μέσα, θα βρουν ό,τι καλύτερο μπορούν. Πιστεύετε ότι το lifestyle θα εισχωρήσει ακόμη περισσότερο; Ναι βέβαια, σαν να είναι κατευθυντήρια γραμμή. Αυτό που κάποτε λέγαμε κίτρινο τύπο σήμερα είναι η καθημερινότητα. Θα δείτε κάποια τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων που ασχολούνται με τριτεύοντα θέματα να έχουν υψηλή θεαματικότητα. Είναι θλιβερό, το ίδιο παρατηρείται και στα βιβλία. Όμως ο κόσμος βλέπει ενδιαφέρουσες εκπομπές, π.χ. ντοκιμαντέρ. Συνεπώς το κοινό θέλει την ποιότητα, αλλά εμείς δεν του τη δίνουμε. Εσείς πώς ξεκινήσατε στο χώρο της δημοσιογραφίας; Ξεκίνησα στην έντυπη δημοσιογραφία, έχοντας συνεργασία με πολλές επαρχιακές εφημερίδες από τα Τρίκαλα μέχρι το Κιλκίς. Όμως, η κύρια δουλειά μου είναι η επιμέλεια μικρών εφημερίδων. Όταν αργότερα μπήκε η ιδιωτική τηλεόραση και το ραδιόφωνο στη ζωή μας, άρχισα να απασχολούμαι και σε αυτά τα μέσα. Βέβαια, όταν λέμε δημοσιογραφία εννοούμε την εφημερίδα. Οι εφημερίδες έχουν κρατήσει ακόμη τη σοβαρότητά τους, όμως τα στατιστικά λένε ότι κατά αναλογία ο Έλληνας διαβάζει λιγότερο απ' όσο ο Τούρκος. Έχουν πει στον Κώστα Ζήτρο στην Αθήνα ότι παρακολουθούν το εναλλακτικό δελτίο ειδήσεων που κάνουμε στις 21:00, γιατί θέλουν να αλλάξουν τα δελτία ειδήσεων. Δυσκολεύονται όμως, επειδή υποχρέωσαν τους δημοσιογράφους των Αθηνών να βγαίνουν στα παράθυρα να κραυγάζουν, να ουρλιάζουν επί αμοιβής και σκόπιμα, με αποτέλεσμα να έχουν χάσει το κύρος τους. Ποιος θα κάνει ανάλυση και ο κόσμος θα τον εμπιστευτεί, ανεξαιρέτως αν συμφωνεί ή όχι μαζί του; Δυστυχώς κάψαμε τους ανθρώπους του χώρου μας…

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

• •• •• •• • • • • •• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

• •• •• •• • • • • • • • • • • • • •• •• •• • • • • • • •• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

• •• •• •• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

• • • • • • •• •• ••• ••• •• •• •• •• •• •• •• •• • ••• •••• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •• • •• • • • • • • • • • • • • • • • • • •

• • • • • • • • • ••• ••• ••• •• •• •• •• • •• •• • •• • •• • •• • •• • •• •••• ••• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

��

�

��

�

��

�

� ��

�

��

� � ��

��

�

��

�

ταξίδι

Νεαρές ποµάκες εξαφανίζονται µόλις αντιλαµβάνονται ότι επιχειρώ να τις φωτογραφίσω στο χωριό Μέδουσα. Αυτό τους επιβάλλει η θρησκεία και η οικογένειά τους.

οι Βούλγαροι ερευνητές τούς θεωρούν εξισλαμισμένους Βούλγαρους και οι Τούρκοι τουρκικής καταγωγής. Οι Βούλγαροι βασίστηκαν στο τοπικό ιδίωμα, το οποίο σε ποσοστό 50-70% είναι σλαβογενές, ενώ αντίθετα οι Τούρκοι στηρίχτηκαν στη θρησκεία. Στους κώδικες της ελληνορθόδοξης μητρόπολης Φιλιππουπόλεως αναφέρεται πως η αποδοχή του μουσουλμανισμού από τους πομάκους έγινε στα μέσα του 16ου αιώνα με στόχο τόσο την απαλλαγή τους από την τουρκική καταπίεση όσο και για να εκδικηθούν τους Βούλγαρους για την παλαιότερη καταδυνάστευσή τους. Σήμερα ο πληθυσμός των πομάκων πλησιάζει τις 350.000, από τους οποίους οι 35.000 ζουν στη Θράκη και ειδικότερα στις περιοχές της Ροδόπης και της Ξάνθης και οι υπόλοιποι σε ορεινά χωριά της Βουλγαρίας.

Εξερευνώντας τα χωριά

Φτάνουμε στον Εχίνο, την «πρωτεύουσα» της περιοχής. Μια γέφυρα που ενώνει τις όχθες ενός χειμάρρου μάς οδηγεί στον ημιορεινό αυτόν οικισμό των 3.500 περίπου κατοίκων. Ένας τυπικός μουσουλμανικός οικισμός με το μεγάλο τζαμί να τραβά το μάτι του επισκέπτη, αφού βρίσκεται σε ένα ψηλό σημείο του χωριού. Σε ένα παγκάκι παραδίπλα κάθονται ένα τσούρμο κοριτσόπουλα που μας κοιτούν με μάτια γεμάτα περιέργεια. Φορούν πολύχρωμα ρούχα και παρδαλά μαντήλια στα κεφάλια. Στην προσπάθειά μου να τα φωτογραφίσω, εξαφανίζονται αστραπιαία σαν να ήθελα να τους κάνω κάτι κακό. Ένας ηλικιωμένος πομάκος μάς πλησιάζει βιαστικά και αρχίζει να λέει κάτι στη γλώσσα του, που μου δίνει την εντύπωση πως δεν επιτρέπεται να φωτογραφίζονται. Διακρίνω μια φιλικότητα στον τρόπο με τον οποίο εκφράζεται και σε σπαστά Ελληνικά μάς λέει πως τα κορίτσια μόλις είχαν τελειώσει το μάθημα του κατηχητικού που κάνουν μέσα στο τζαμί. Στο μειονοτικό σχολείο όπου πηγαίνουν διδάσκονται τέσσερις γλώσσες: Ελληνικά, Τουρκικά, Αραβικά και μόλις πρόσφατα Πομακικά. Όσο κι αν σας κάνει εντύπωση, η μητρική γλώσσα των πομάκων μόλις τα τελευταία χρόνια καταγράφηκε σε λεξικά και επίσημα εγχειρίδια γραμματικής – συντακτικού, με σκοπό τη θεσμοθετημένη πλέον σχολική της διδασκαλία. Όσο για το μέλλον τους, «τα περισσότερα θα παντρευτούν σε μικρή ηλικία τον άνδρα που θα διαλέξουν οι γονείς τους», είναι η απάντηση. Κι αν θελήσουν να μορφωθούν; «Πολύ δύσκολα. Μόνο αν καταφέρουν να φύγουν από δω», μας λέει ο πομάκος. Με ανάμεικτα συναισθήματα φεύγου-

Όλες οι αγροτικές εργασίες στα χωριά των ποµάκων γίνονται µε τα χέρια και µε τη βοήθεια ζώων.

με από τον Εχίνο κινούμενοι προς τις Θέρμες. Στην ουσία πρόκειται για τρεις μικρούς οικισμούς (Άνω, Μεσαίες και Κάτω Θέρμες) και αμέσως μετά ακολουθούν τα λουτρά Θερμών με τις ιαματικές πηγές. Η περιοχή είναι γνωστή όχι μόνο λόγω των λουτρών, αλλά κυρίως εξαιτίας μιας τοιχογραφίας που αναπαριστάνει τον Μίθρα, τον αρχαίο Πέρση θεό της σοφίας και του φωτός, να θυσιάζει τον κοσμικό ταύρο. Η τοιχογραφία χρονολογείται στον 3ο αιώνα π.Χ. και δεν διακρίνεται πολύ καθαρά, γι’ αυτό αν δεν έχετε κάποιον κάτοικο από τα γειτονικά χωριά μαζί σας, είναι αδύνατον να τη βρείτε. Λίγο πιο κάτω, ο δρόμος μάς οδηγεί στη Μέδουσα. Ο οικισμός είναι κτισμένος σε υψόμετρο 340 μέτρων και κατά μήκος του ποταμού Κομψάτου, διεκδικώντας τον τίτλο ενός από τα ωραιότερα πομακοχώρια, κυρίως λόγω των σπιτιών του που διατηρούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω συναντάμε την Κοττάνη, έναν μικροσκοπικό οικισμό στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ο δρόμος που τη συνδέει με τη Μέδουσα είναι χωμάτινος και ανοίχτηκε μόλις πριν από τις εκλογές του 1998, ενώ το ρεύμα ήρθε εδώ στις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε. Το χωριό αποπνέει από την πρώτη στιγμή τη βεβαιότητα της επερχόμενης ερήμωσης. Μπορεί να περπατούν ακόμα άνθρωποι στα στενά σοκάκια του οικισμού, μπορεί ο ιμάμης να ανεβαίνει στην ώρα του για την προσευχή, μπορεί κάποιες γέρικες φιγούρες να ξεφυτρώνουν πίσω από τις σκιές των παραθύρων, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει ελπίδα. Ξαφνικά ακούγεται μια φωνή. Ένας άνθρωπος σκαρφαλωμένος σε μια στέγη προσπαθούσε να την επιδιορθώσει. Μας φώναζε δυνατά κι η φωνή του αντηχούσε απόμακρη. «Να μας κάνουν το δρόμο. Να τους πείτε να μας κάνουν το δρόμο», φώναζε, λες και είμαστε από κάποια υπηρεσία. Οι αρμόδιοι ίσως να αγνοούν την ύπαρξη αυτού του χωριού και σε λίγα χρόνια ίσως σταματήσει να ακούγεται και αυτή η πικραμένη φωνή και το χωριό σβηστεί από το χάρτη. Με αυτές τις σκέψεις φτάσαμε στην πλατεία της Κοττάνης την ώρα ακριβώς που αρχίζουν να ακούγονται τα πρώτα λόγια του χότζα. Οι άνδρες που βρίσκονταν ήδη μαζεμένοι στο παρακείμενο καφενείο αρχίζουν σιγά-σιγά να σηκώνονται από τις καρέκλες τους και να μπαίνουν στο τέμενος. Τα περισσότερα σχεδόν τζαμιά στα πομακοχώρια είναι κτισμένα στο κέντρο του χωριού με ανατολικό προσανατολισμό προς τη Μέκκα. Στον προθάλαμο οι πιστοί μουσουλμάνοι αφήνουν τα παπούτσια τους και προσεύχονται καθισμένοι στα γόνατα πάνω στα τεράστια χαλιά με σχεδιασμένες θέσεις, ενώ στους

τοίχους απεικονίζονται αποσπάσματα από το Κοράνι. Οι γυναίκες συγκεντρώνονται στο γυναικωνίτη, καθώς δεν επιτρέπεται να μπουν στον κυρίως χώρο του τζαμιού. Ακόμη και στο θέμα της θρησκείας υπάρχει ένας απίστευτος φυλετικός διαχωρισμός. Οι γυναίκες θεωρούνται κατώτερα όντα από τους άντρες, παρ’ ότι συμμετέχουν κι αυτές σε σκληρές εργασίες (μάζεμα καπνού, τσάπισμα κ.ά.), είναι υποχρεωμένες από την παιδική τους ακόμη ηλικία να τυλίγουν τα πρόσωπά τους και να έχουν τυφλή υπακοή προς τους άνδρες. Τίποτα όμως απ’ όλα αυτά δεν μπορεί να ματαιώσει τα όνειρα της μικρής Αϊσε που μια μέρα θέλει να φύγει από το χωριό και να πάει στην πόλη να σπουδάσει, φορώντας ευρωπαϊκά ρούχα και χωρίς τεστεμέλ (μαντίλα) και την καταπίεση που της επιβάλλει η θρησκεία και η οικογένειά της. Πόσες φορές δεν είδε αυτά τα όνειρα η μικρή Αϊσέ…

Πληροφορίες

αρκετά καλό οδικό δίκτυο. Διαμονή: Τα Πομακοχώρια δεν προσφέρουν δυνατότητες διαμονής, αν και είναι στα σκαριά οι πρώτοι ξενώνες. Πολύ κοντά όμως είναι η κωμόπολη της Σταυρούπολης που προσφέρει πληθώρα επιλογών. Ξεχωρίζουμε τους ξενώνες «Ξένιος Δίας» (τηλ.: 25420 22.444, www.xenios-zeus.gr) και το «Αρχοντικό» (τηλ.: 25420 22.225). Εναλλακτικές δραστηριότητες: Η περιοχή της Σταυρούπολης προσφέρεται για ποικιλία δραστηριοτήτων, σε αντίθεση με τα Πομακοχώρια. Μπορείτε να κάνετε κανό-καγιάκ στο Νέστο, ράφτινγκ στο φαράγγι της Πλατανόβρυσης, πεζοπορία στα χωριά και στον καταρράκτη του Λειβαδίτη, διαδρομές με 4Χ4 και πολλές ακόμη δραστηριότητες από την εταιρεία RiverLand (τηλ.: 25410 62.488, www.riverland.gr), που μία από τις βάσεις της βρίσκεται στη Σταυρούπολη Ξάνθης.

Αποστάσεις: Τα Πομακοχώρια απέχουν 240 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη και 18 χιλιόμετρα από την Ξάνθη σε ένα

KATAXΩΡΗΣΗ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΣΕΛ 28

υγεία

Προπόνηση Δόνησης Vibration Training Οι έρευνες για την προπόνηση δόνησης (Vibration Training) ξεκίνησαν τη δεκαετία του ’60 στην πρώην ΕΣΣΔ από τον Nazarov. Η βασική αρχή της εκπαίδευσης με τη χρήση δονήσεων-κραδασμών, οφείλεται στη ρωσική αστροναυτική. Εφαρμόστηκε για τη συντήρηση των μυών των κοσμοναυτών – και μάλιστα με επιτυχία! Οι Ρώσοι κατόρθωσαν με αυτόν τον τρόπο να κάνουν το ρεκόρ των 420 ημερών παραμονής στο διάστημα. Οι Αμερικανοί αστροναύτες που εκπαιδεύονταν με σύγχρονα μηχανήματα γυμναστικής αναγκάστηκαν να παραιτηθούν ύστερα από 120 ημέρες, εξαιτίας μυικής ατροφίας. Σαν εναλλακτική λύση στην έλλειψη βαρύτητας οι Ρώσοι επιστήμονες παρουσίασαν την εκπαίδευση με χρήση δονήσεων-κραδασμών. Δημιούργησαν δηλαδή, χάρη σε μια πλατφόρμα-πλάκα δονήσεων, ταλαντώσεις οι οποίες μεταδίδονται στο σώμα και στο μυϊκό σύστημα και προκαλούν αντανακλαστικό τέντωμα των μυών. Η δόνηση που προκαλείται λέγεται και Ολική Σωματική Δόνηση (Whole-Body-Vibration) και διαπερνά όλο το σώμα. Το αποτέλεσμα είναι η βέλτιστη δυνατή αιμάτωση. Οι τένοντες διαστέλλονται και ακόμη και οι μύες που βρίσκονται βαθύτερα όπως το μυϊκό σύστημα του εδάφους της πυέλου, της σπονδυλικής στήλης καθώς και αυτό του προσώπου δυναμώνουν μέσω της αντανακλαστικής ενεργοποίησης. Το ανθρώπινο σώμα έχει φυσικά αντανακλαστικά, όπως το αντανακλαστικό της κόρης του ματιού, το αντανακλαστικό της αφής και το αντανακλαστικό κάμψης. Το αντανακλαστικό κάμψης είναι εκείνο που παρατηρείται όταν ένας γιατρός χτυπάει το γόνατό μας με ένα σφυρί και ενεργοποιεί το αντανακλαστικό που τεντώνει το πόδι. Δημιουργεί ένα ειδικό διαρκές αντανακλαστικό κάμψης, που αποκαλείται τονική δονητική αντίδραση σε όλους τους μυς που συμμετέχουν. Η ειδική πλατφόρμα δονήσεων τεντώνει τους μυς, ενεργοποιώντας την τονική δονητική αντίδραση. Αυτό ουσιαστικά είναι μια επαναλαμβανόμενη μυοτατική ή συστολική αντίδραση των μυών, που σημαίνει

ότι οι μύες πρέπει να δουλέψουν σκληρά. Παράλληλα, ο χρήστης το μόνο που έχει να κάνει είναι να προσπαθήσει να ισορροπήσει πάνω στην πλατφόρμα που προκαλεί τους κραδασμούς. Η μυϊκή δραστηριότητα μπορεί να μετρηθεί με το ηλεκτρομυογράφημα. Έτσι, για παράδειγμα, σε μια μέγιστη προσπάθεια οι μύες συμμετέχουν και ενεργοποιούνται 100%. Με το μηχάνημα-πλατφόρμα δόνησης οι μύες ενεργοποιούνται σε ποσοστό από 200% έως 300% σε σχέση με τη μέγιστη προσπάθεια. Αυτό έχει άμεσα αποτελέσματα βελτιώνοντας σημαντικά τη μυϊκή απόδοση. Εξαιρετικά ευεργετικά αποτελέσματα παρατηρούνται και σε ασθενείς των οποίων οι μύες δεν λειτουργούν ομαλά (μυοπάθειες ή μυϊκοί τραυματισμοί) ή σε άτομα της τρίτης ηλικίας. Η προπόνηση των δονήσεων επιτρέπει στους μυς να γυμναστούν πολύ σκληρά, χωρίς να υπάρχει υπερφόρτωση στους συνδέσμους, στους τένοντες, στις αρθρώσεις και στη σπονδυλική στήλη. Ιδανικό για τους αθλητές υψηλού επιπέδου, αφού μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί του παραδοσιακού τρόπου προθέρμανσης ή να προετοιμάσει τον αθλητή για άλλη μορφή προπόνησης ταχοδύναμης ή ταχύτητας.

Αποτελέσµατα προπόνησης µε µηχάνηµα – πλατφόρµα δόνησης

• Η επίδραση της προπόνησης δόνησης στα αιμοφόρα αγγεία φαίνεται έντονα, μετά την εφαρμογή, συχνά το δέρμα των κάτω άκρων κοκκινίζει. • Η δραστηριότητα των μυών από την προπόνηση δόνησης προκαλείται από το νευρικό σύστημα. Από τις δονήσεις ενεργοποιείται έντονα το ΚΝΣ και το αποτέλεσμα είναι ευεργετικό σε αθλητές με την αύξηση της δραστηριότητας του ΚΝΣ. Επίσης, είναι ευεργετικό από έρευνες που έγιναν και σε ασθενείς με νευρικές παθήσεις. • Οστικές βλάβες, όπως οστεοπόρωση, είναι από τα μεγαλύτερα κοινωνικά προβλήματα υγείας, ειδικά σε πληθυσμούς τρίτης ηλικίας και σε γυναίκες. Κατάγματα των οστών, ειδικά της λεκάνης και των ισχίων, παρατηρούνται συχνά. Η συμβουλή που δίνεται συνήθως σε ασθενείς με οστεοπόρωση είναι να γυμνάζονται περισσότερο, κάτι όμως που είναι δύσκολο, αφού έχουν αδύναμο μυϊκό σύστημα, ειδικά στα πόδια.

Μια καλή εναλλακτική επιλογή, για δραστική και με γρήγορα αποτελέσματα άσκηση, είναι η προπόνηση δόνησης. Με τη δόνηση οι μύες δυναμώνουν γρήγορα, ενώ βελτιώνεται σημαντικά η κυκλοφορία του αίματος. Συγχρόνως οι δονήσεις προκαλούν άμεση διέγερση σε ορισμένα από τα οστικά κύτταρα, γνωστά ως οστεοβλάστες, υπεύθυνα για την παραγωγή και τη σύνθεση των οστών.

Επιστηµονικές έρευνες έχουν δείξει ότι η προπόνηση δόνησης µπορεί να χρησιµοποιηθεί ενάντια στην οστεοπόρωση.

• Συμβάλλει στην ταχύτερη αποκατάσταση μυϊκών τραυματισμών και στην αποκατάσταση αρθρικών προβλημάτων (Klyscz et al, 1997). • Βοηθά στη θεραπεία και στην πρόληψη κατακράτησης υγρών, χαμηλού μυϊκού τόνου, στη στήριξη της θεραπείας της κυτταρίτιδας και στην καύση του λίπους (Kraaienhoff, 1999). • Βελτίωση της φυσικής κατάστασης ατόμων τρίτης ηλικίας, καλύτερη λειτουργία του ορμονικού συστήματος, της κυκλοφορίας του αίματος και αύξηση της οστικής πυκνότητας (Kraaienhoff, 1999). • Έρευνες σε αθλητές και ασκούμενους έδειξαν: βελτίωση της ταχύτητας (Bosco et al, 1990), της ευλυγισίας (Issurin et al 1994) και της ισχύος (Bosco and colleagues, 1999).

Η σελίδα είναι προσφορά του

Εύ οσµος Σ µ ύρνη ς 3 9 , τ η λ. 2 3 1 0 7 0 7 0 6 6

απόψεις Στιγμές του 48oυ Φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Η μεγαλύτερη κινηματογραφική γιορτή της Θεσσαλονίκης, για μια ακόμη χρονιά, διακρίθηκε για τους καλεσμένους, τα τιμητικά αφιερώματα, τις ειδικές προβολές, τις εκθέσεις, τα σεμινάρια αλλά και την αύξηση της επισκεψημότητας και των εισιτηρίων. Τελικά πόσους χωρούν αυτές οι αίθουσες και κάθε χρόνο παρουσιάζουν αύξηση των εισιτηρίων; Το κυρίαρχο μέρος του φεστιβάλ βέβαια αποτελεί το διεθνές διαγωνιστικό τμήμα, με πρώτες και δεύτερες ταινίες νέων σκηνοθετών. Αυτό δίνει το στίγμα του φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Όλα τα υπόλοιπα τμήματα έρχονται και διανθίζουν το συγκεκριμένο. Και αυτό τις τελευταίες χρονιές είναι το πλέον κακό τμήμα του φεστιβάλ. Φέτος 14 ταινίες νέων σκηνοθετών διαγωνίσθηκαν για τον χρυσό Αλέξανδρο, μεταξύ αυτών 2 ελληνικές, και 2 Ελλήνων δημιουργών του εξωτερικού. Από τις 10 λοιπόν ταινίες που με «κόπο» προσπάθησε η διευθύντρια του φεστιβάλ να ανιχνεύσει και να εντάξει στο επίσημο πρόγραμμα, λίγες είχαν κάτι να πουν. Άραγε σε ολόκληρο τον πλανήτη δεν υπάρχουν αξιόλογες παραγωγές νέων δημιουργών που να θέλουν να ενταχθούν στο διαγωνιστικό τμήμα ενός φεστιβάλ, που φημολογείται πως συγκαταλέγεται μεταξύ των εικοσιπέντε καλύτερων στον κόσμο; Η κινέζικη παραγωγή «Ώριμο στάχυ»

του Τσάι Σανκτζούν που κέρδισε τον χρυσό Αλέξανδρο, αφηγείται την ιστορία ενός άντρα, που γυρνώντας ύστερα από πέντε χρόνια στο σπίτι του, μαθαίνει ότι η γυναίκα του έχει

κράτος όπου αστυνομία και στρατός αδυνατούν να προστατεύσουν τους πολίτες του και όπου κυριαρχούν το χάος και η αδιαφορία. Ενδιαφέροντα τα αφιερώματα στον

βρουν κώδικες επικοινωνίας. Μια εξαιρετικά εσωστρεφής ιστορία για το μηδενιστικό και αφασικό τρόπο προσέγγισης της καθημερινότητας από τους νέους του σήμερα. «Διόρ-

πεθάνει και ότι ο γιος του τον έχει διαγράψει από τα μητρώα, μια και τον θεωρεί νεκρό. Η ταινία αποτελεί μια καταγραφή των διαπροσωπικών σχέσεων, του επαναπροσδιορισμού της οικογένειας στη σημερινή αγροτική Κίνα, ενώ ταυτόχρονα παρακολουθεί την αστική ανάπτυξη που συμβαίνει γύρω της. Ο αργυρός Αλέξανδρος δόθηκε στην ταινία «ΡVC-1», του ελληνικής καταγωγής Σπύρου Σταθουλόπουλου, που στα 14 του, μαζί με τους γονείς του, έφυγε από τη Θεσσαλονίκη και ζει στην Κολομβία. Στηριζόμενος σε μια αληθινή ιστορία, ο δημιουργός κατασκευάζει ένα μονοπλάνο 81΄ εξιστορώντας την περιπέτεια μιας οικογένειας στην Κολομβία, η οποία δέχτηκε επίθεση από μία ομάδα κακοποιών που στην προσπάθειά τους να αποσπάσουν χρήματα, τοποθέτησαν στο λαιμό της μητέρας ένα κολάρο με εκρηκτική ύλη. Ταινία με πολιτικά σχόλια, σε ένα

εκπρόσωπο του αμερικανικού ανεξάρτητου σινεμά Τζον Σέιλς, στο σύγχρονο Ρουμάνο δημιουργό Νάε Κάρανφιλ, στο μεγάλο Ιάπωνα κινηματογραφιστή Μίκιο Ναρούσε και στο σύνολο του έργου του δικού μας Νίκου Νικολαΐδη. Καλές οι περισσότερες των ταινιών του τμήματος «Ματιές στα Βαλκάνια». Ξεχώρισαν οι ταινίες «Η άκρη του ουρανού» του γερμανοθρεμμένου Τούρκου Φατίχ Ακίν, «California Dreaming» του πρόσφατα αδικοχαμένου Ρουμάνου Christian Nemescu, «Η παγίδα» του Σέρβου Σερτζάν Γκολούμποβιτς, το «Χάντερσφιλντ» του επίσης Σέρβου Ιβάν Ζίβκοβιτς, το «Αυγό» του Τούρκου Σεμίχ Καπλάνογλου, η «Διεθνής» των Τούρκων Sirri Sόreyya Φnder και Muharrem Gόlmez. Από το ελληνικό τμήμα ξεχώρισαν οι ταινίες: «Valse sentimental» της Κωνσταντίνας Βούλγαρη όπου δύο μοναχικοί νέοι με φόντο τα καλοκαιρινά Εξάρχεια, προσπαθούν να

θωση» του Θάνου Αναστόπουλου, ένας άνδρας που μόλις αποφυλακίζεται προσπαθεί να ακολουθήσει την πορεία μιας μητέρας και του παιδιού της. Με ασαφείς τις σχέσεις των τριών ατόμων μέχρι το τέλος της ταινίας, ο φακός της κάμερας μας τριγυρίζει σε γειτονιές της Αθήνας όπου ζουν αλλοδαποί, άστεγοι και περιθωριακοί. Ο σκηνοθέτης προσπάθησε να αποτυπώσει έναν καθρέφτη μιας πολιτικής πραγματικότητας με θέματα όπως ξενοφοβία, ρατσισμός, εθνικισμός, χουλιγκανισμός που υπάρχουν γύρω μας, αλλά αρνούμαστε να δούμε και να τα αντιμετωπίσουμε. Αξίζει να σημειωθεί πως το σενάριο της ταινίας απορρίφθηκε τόσο από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου όσο και από την Ελληνική Τηλεόραση, ενώ κέρδισε το τρίτο βραβείο στα φετινά κρατικά βραβεία ποιότητας. Μπάμπης Ιμβρίδης

ΜΙΑ ΣΚΕΨΗ ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ Τότε, όταν ο άνθρωπος ή η άνθρωπος δεν είναι αυτιστικός Νάρκισσος ατομικού πλιάτσικου, τότε ο, η άνθρωπος γίνεται Πρόσωπον. Δημιουργεί εν Δήμω λογοδοτώντας υπέρ του Δήμου, προσφέροντας έργον, εν υψοποιώ κενώσει του Εγώ του! Κώστας Ζουράρις, Εν αινίγματι Πρόσωπα

για αυτοπαραίτηση, για μοιρασιά της ζωής, έρχεται όταν ακροβατούν πάνω στο τάνυσμα της ζωής και του θανάτου! «Καπετάν Κωνσταντή Κανάρη, πώς το έκανες, πώς το κατόρθωσες να κάψεις την τουρκική ναυαρχίδα; Πώς το ’καμα; Να, εξύπνησα ένα πρωί και είπα: Καπετάν Κωνσταντή, απόψε θα πεθάνεις! Θαρρώ πως κάθε πρόσωπο και κάθε λαός διαμορφώνουν ξεχωριστό χαρακτήρα (πολιτισμό) από το πώς αντιμετωπίζουν τη ζωή και το θάνατο. Οι διαφορές αυτές γεννούν συχνά συγκρούσεις λαών, ακόμα και «σύγκρουση πολιτισμών», κατά τον Samuel Huntington. Σκεφτείτε μόνο ποια ανθρώπινη ποιότητα και ποια ποιότητα πολιτισμού συγκρουόταν στην ελληνική επανάσταση ή, στις μέρες μας, στον πόλεμο των Σερβοβόσνιων, των Σέρβων και των Παλαιστινίων με το ΝΑΤΟ! Εκείνα τα αμούστακα παιδάκια που, ζωσμένα χειροβομβίδες και σφαίρες, υπεράσπιζαν τα κατεστραμμένα σπίτια τους και τους νιόσκαφτους τάφους ποιος θα τα νικούσε; Οι επαγγελματίες δολοφόνοι του Κλίντον και του Μπους ή οι Βρετανοί, παιδιά της καταναλωτικής ευωχίας και της φιλο-

τομαρικής ανεμελιάς; Είναι αστεία η σύγκριση ανθρώπινης και λαϊκής ποιότητας στις περιπτώσεις αυτές… Γι’ αυτό φαινόταν «τρελό» στο Γερμανό ταγματάρχη να αντιστέκονται τα φανταράκια του Ρούπελ στη «βροχή σιδήρου» της Βέρμαχτ! Γι’ αυτό φαινόταν α-νόητο για το ΝΑΤΟ να αντιστέκονται οι Σερβόσνιοι! Σ’ ένα λαό με ιεράρχηση αναγκών όμοια με αυτήν των Ελλήνων του ’40 και των Σερβοβόσνιων του ’93 γεννιούνται και τα απίστευτα επιτεύγματα. Όσοι λαοί στο δημόσιο βίο απαιτούν ελευθερία γεννούν και ελεύθερους ανθρώπους. Όσοι λαοί στο δημόσιο βίο απαιτούν «ανάπτυξη», «εκσυγχρονισμό», «υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα» γεννούν ανθρώπους-καταναλωτές, φυλακισμένους στη δυστυχία της βουλιμικής εξασφάλισης αγαθών και «δικαιωμάτων». Σήμερα στην ελλαδική κοινωνία σπάνια θα βρεί κάποιος ανθρώπους που τολμούν να υπερβούν το Εγώ, να δοθούν. Τα πάντα στο δημόσιο βίο βοηθούν στη θωράκιση του ατόμου. Κανάλια, εφημερίδες, προεκλογικές αφίσες και «σποτάκια» χρησιμοποιούνται από πολιτικούς και

δημοσιογράφους για να κρύψουν το πραγματικό τους πρόσωπο. Σαν να φοβούνται τον εαυτό τους, τον οποίο δεν διαθέτουν για κοινωνία με το λαό, αλλά για ακοινώνητη, ανέραστη φυλάκιση σε γυάλινα παλάτια. Το ίδιο παιχνίδι παίζουμε κι εμείς παραμονές Χριστουγέννων. Στολιζόμαστε με πλαστικές μπάλες και γλυκερούς Αϊ Βασίληδες, φωτιζόμαστε με λαμπιόνια και κρύβουμε για ένα δεκαπενθήμερο την τραγική μας φύση στη σκιά των τεράστιων δώρων. Επιδιώκουμε το διαρκές χάχανο (καταδικασμένο να ’ναι ψεύτικο) και όχι τα εναλλασσόμενα με εκπληκτικό τρόπο αισθήματα χαράς και λύπης. Εν ολίγοις βιάζουμε την ίδια μας τη φύση, την ιλαροτραγική! Αυτά τα Χριστούγεννα έχουμε την ευκαιρία να ανακαλύψουμε τι ασύλληπτο είναι να γεννιέται ένα πλάσμα, προϊόν ΣΧΕΣΗΣ Θεού και ανθρώπου! Ας επιχειρήσουμε ηρωικά να υπερβούμε το Εγώ μας μοιράζοντας την ύπαρξή μας με Πρόσωπα και με το Θεό. Για να γίνουμε κι εμείς δημιουργοί! Δάντης Χαράλαμπος

Είναι εκπληκτικό να έχει κανείς αίσθηση θανάτου! Η αίσθηση ότι το κορμί, συναρτήσει κινήσεως, φθείρεται και γίνεται ξανά γη δεν επιτρέπει ατομική θωράκιση, εξ-ασφάλιση δικαιωμάτων και, γενικά, καθετί που δίνει ψευδαίσθηση αυτάρκειας. Τότε ο άνθρωπος κάνει μια αυθυπέρβαση, υψώνεται από το σκληρό «κέλυφος» της ατομικότητας και μοιράζεται το βίο του. Ο άνθρωπος που έχει γνώση της τραγικής του φύσης, της ποτισμένης με χαρμολύπη, είναι ένας ερωτικός άνθρωπος! Συνήθως για τους απλούς ανθρώπους, που δεν αναζητούν νόημα ύπαρξης, αυτό διαμορφώνεται από τις εμπειρίες του βίου και η ανάγκη

φοιτητής του τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ.

τοπικά νέα Επεκτείνεται η Πολίχνη

φωτογραφία: www.photoreportage.gr

Νέα περιοχή έκτασης 450 στρεµµάτων ετοιµάζεται να εντάξει στο σχέδιο πόλης ο δήµος Πολίχνης. Η έκταση βρίσκεται πέραν της περιφερειακής οδού και περικλείεται από τους δήµους Ευκαρπίας, Πεύκων και Φιλύρου. Η θέση της κρίνεται προνοµιακή, καθώς ο περιφερειακός δρόµος είναι δίπλα, σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα δύο καινούργια νοσοκοµεία της πόλης, το Παπαγεωργίου και το 424 στρατιωτικό νοσοκοµείο, όπως κοντά βρίσκεται και το αλσύλλιο του δήµου, 350 στρεµµάτων. Ήδη ο δήµος χαρτογράφησε και αποτύπωσε την περιοχή, στη συνέχεια η αρµόδια υπηρεσία του δήµου θα εκπονήσει τις µελέτες, ενώ θα ληφθεί και σχετική απόφαση από το δηµοτικό συµβούλιο. Η διοίκηση του δήµου πάντως εκτιµά ότι οι διαδικασίες των µελετών και η πράξη εφαρµογής θα προχωρήσουν σχετικά γρήγορα, ώστε τα επόµενα χρόνια η έκταση αυτή να ενταχθεί στο σχέδιο πόλης.

Μαθητές στο δηµαρχείο Αναµένεται να κατεδαφιστεί το ένα και µοναδικό τελευταίο αυθαίρετο που έχει αποµείνει, για το οποίο η νοµαρχία έχει καταθέσει το ποσό της προβλεπόµενης αποζηµίωσης και έπρεπε τους προηγούµενους µήνες να είχε ήδη προχωρήσει στη δηµοπράτηση του έργου και στην κατασκευή του σχολικού συγκροτήµατος.

Στέκια χρηστών στις Συκιές Παραπήγµατα, παράγκες και ετοιµόρροπα εγκαταλειµµένα κτίρια που υπάρχουν στην οδό Πέτρου Λεβαντή στο δήµο Συκεών έχουν µετατραπεί σε µόνιµα στέκια τοξικοµανών και εµπόρων-διακινητών ναρκωτικών, όπως καταγγέλλουν η δηµοτική αρχή και οι περίοικοι. Οι τοπικοί φορείς επισηµαίνουν ότι η δίωξη ναρκωτικών και η αστυνοµία δεν καταβάλλουν καµία ουσιαστική προσπάθεια αντιµετώπισης του προβλήµατος, αλλά παραµένουν θεατές.

Ανάπλαση παιδικών χαρών Με στόχο την ασφάλεια των παιδιών ο δήµος Συκεών άρχισε ήδη εργασίες για την ανάπλαση όλων των παιδικών χαρών, ώστε το παιχνίδι να γίνεται χωρίς κινδύνους. Η διοίκηση και οι επιστηµονικοί συνεργάτες της τεχνικής υπηρεσίας του δήµου επεξεργάστηκαν µία σύγχρονη µελέτη, προκειµένου να υλοποιηθεί ένα εκσυγχρονιστικό έργο «αφιερωµένο» σε όλα τα παιδιά αλλά και στους γονείς τους, που θα νιώθουν πλέον σιγουριά για τους χώρους όπου θα παίζουν τα παιδιά τους. Η µελέτη αφορά 19 παιδικές χαρές, και το κόστος του έργου προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο ποσό των 612.850 ευρώ.

Τα αδέσποτα ζώα, η έλλειψη επαρκούς φωτισµού σε γειτονιές της Πολίχνης, η ανάγκη καθαρισµού των προαυλίων χώρων στα σχολεία αλλά και η ανάγκη δηµιουργίας παιδικών χαρών στα πρώην στρατόπεδα Καρατάσιου και Παύλου Μελά ήταν τα αιτήµατα που έθεσαν στο δήµαρχο Κώστα Θεοδωρίδη µαθητές της τρίτης τάξης του 10ου δηµοτικού σχολείου Πολίχνης. Τα παιδιά επισκέφθηκαν πρόσφατα το δήµαρχο στο γραφείο του, συνοδευόµενα από τη δασκάλα τους Χρυσή Τοπάλη και έκαναν ειδική αναφορά στο περιβάλλον, ζητώντας την τοποθέτηση ειδικών φίλτρων στις βιοµηχανίες, τη δηµιουργία χώρων πρασίνου στα σχολεία και την τοποθέτηση περισσότερων κάδων ανακύκλωσης και απορριµµάτων στην Πολίχνη. Τέλος, οι µικροί µαθητές, µε σύνθηµα «Θέλουµε µια όµορφη και καθαρή Πολίχνη» επισήµαναν στο δήµαρχο την ανάγκη αποµάκρυνσης των κεραιών κινητής τηλεφωνίας αλλά και των καλωδίων υψηλής τάσης της ΔΕΗ.

ÂÉÂËÉÏ ΠΛΑΤΩΝ

Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ ΕΥΘΥΦΡΩΝ-ΑΠΟΛΟΓΙΑΚΡΙΤΩΝ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΝΟΣ

«Ευθύφρων ή περί οσίου πειραστικός», «Απολογία Σωκράτους», «Κρίτων ή περί πρακτέου. ηθικός» είναι οι τρεις θεματικές ενότητες που περιέχει η ενδιαφέρουσα αυτή έκδοση. Περιλαμβάνει τρία αρχαία κείμενα και τις αντίστοιχες νεοελληνικές αποδόσεις, τις οποίες ανέλαβε ο Τάκης Θεοδωρόπουλος. Τα τρία κείμενα αφηγούνται την πορεία της Δίκης του κορυφαίου φιλοσόφου του οποίου η σκέψη έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας. Ο μαθητής του, Πλάτων, τον κατέστησε κεντρικό πρόσωπο των Διαλόγων του και διέσωσε το φιλοσοφικό στοχασμό του. Στο πρώτο κείμενο εντάσσεται ο διάλογος με το μάντη «Ευθύφρονα», στον οποίο ορίζεται η έννοια του «οσίου». Στην «Απολογία», που έχει τη μορφή μονολόγου ο Σωκράτης απευθύνεται στους συμπολίτες του και στο τελευταίο κείμενο ο αφοσιωμένος φίλος του Σωκράτη Κρίτων εμφανίζεται να αναλαμβάνει την ευθύνη της δραπέτευσής του από τη φυλακή. Τα τρία κείμενα αποτελούν πολύτιμα πληροφοριακά «αρχεία» για τη δίκη του Σωκράτη και περιλαμβάνουν διαχρονικές αλήθειες και αξίες.

«Του φιδιού το γάλα» του Γιάννη Ξανθούλη, εκδ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ.

Ο Ξανθούλης με το νέο του μυθιστόρημα συνεχίζει να παίζει σε πάτρια θεματικά εδάφη. Ο νέος του ήρωας είναι ένας εκδότης γύρω στα εξήντα πέντε, ο οποίος, καθώς ξαφνικά παρουσιάζει πρόβλημα μνήμης, μπαίνει στη διαδικασία να επιστρέψει στα χρόνια του ‘60. Παρουσιάζονται τα πληγωμένα αισθήματα, τα τραύματα της απόρριψης, αλλά και η γοητεία της αυτοκαταστροφής που ελλοχεύει μέσα στον καθένα περιμένοντας την ανάλογη «καλή» στιγμή για να εκδηλωθεί. «Τηλεµάχου Οδύσσεια» του Δηµήτρη Μίγγα, εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ.

Κάθε χωριό ή νησί έχει την εκκλησία, τον παπά και τον τρελό του. Ενδεχομένως να λείπει ο γιατρός ή ο δάσκαλος –συχνά και οι δυο– αλλά αυτοί αναπληρώνονται με χίλιους άλλους τρόπους. Οι κουζουλοί είναι ο καθρέφτης που κοιτάζονται οι σωστοί και καμαρώνουν, για τούτο και απαραίτητοι. Σε αντάλλαγμα περνούν αλώβητοι μέσα από τη ζωή αφήνοντας τους γνωστικούς να ξεμπερδέψουν το κουβάρι. «Η συνωµοσία εναντίον της Αµερικής» του Φίλιπ Ροθ, εκδ. ΠΟΛΙΣ.

Πρόκειται για μια πολιτική σάτιρα, ένα δριμύ κατηγορώ του

ΕΠΑΙΝΟΣ ΨΗΦΟΥ ΤΙΜΩΡΗΤΙΚΗΣ

αντισημιτισμού και διεισδυτικό ψυχογράφημα της αμερικάνικης

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΝΟΣ

Ιστορίας, τις εκλογές του 1940 κερδίζει ο αντισημίτης, Ρεπουμπλι-

ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ

Ο καθηγητής Φιλοσοφίας Χρήστος Γιανναράς στην παρούσα έκδοση υποστηρίζει ότι «ο πολίτης δεν έχει άλλο όπλο αντίστασης στην ψευδοπολιτική που λεηλατεί τη ζωή του παρά μόνο την ψήφο του. Και η ψήφος γίνεται όπλο, όταν είναι τιμωρητική». «Κοινωνία υπόδουλη στους λειτουργούς της», «Και οι εκλογές φενάκη», «Παιδεία: Η κακοφορμισμένη αδράνεια», «Πολιτική που υπονομεύει την άμυνα», και πολλά ακόμη ενδιαφέροντα κείμενα περιλαμβάνει το βιβλίο, τα οποία έχουν δημοσιευθεί στην εφημερίδα «Η Καθημερινή». Προτείνει ως αμυντική στάση την κριτική εγρήγορση απέναντι «στο φενακισμό της πολιτικής» και με τεκμηριωμένα επιχειρήματα παρουσιάζει τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα σε πολλούς τομείς. Ο Χρήστος Γιανναράς γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Αθήνας, της Βόννης και της Σορβόννης. Δίδαξε Φιλοσοφία, Πολιτιστική Διπλωματία και Συγκριτική Οντολογία σε πανεπιστήμια της Γαλλίας, της Ελβετίας, της Ελλάδας. Παρουσιάζει τις κριτικές τους απόψεις για την πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα σε εφημερίδες. Ι.Μ.

ψυχής. Σε μια αλλόκοτη, φανταστική εκδοχή της Αμερικανικής κανός και φιλοναζί Τσαρλς Λίντμπεργκ, ο οποίος και αποφασίζει να κρατήσει την Αμερική μακριά από τον πόλεμο… «Το Συγκρότηµα» του Αντώνη Τουρκογιώργη, εκδ. ΙΑΝΟS.

Ο Αντώνης Τουρκογιώργης, ιδρυτικό μέλος των SOCRATES DRANK THE CONIUM –ενός από τα σημαντικότερα ελληνικά ροκ συγκροτήματα (και εκτός Ελλάδος)– καταγράφει σε αυτό το βιβλίο με χιούμορ και ζωντάνια το πώς δημιουργείται ένα συγκρότημα, με βάση την προσωπική του πείρα, ενώ ταυτόχρονα ξετυλίγει τη μουσική του πορεία. Κομβικό σημείο βεβαίως του βιβλίου αποτελεί η μουσική διαδρομή του συγκροτήματος. «Προσωπικό Ηµερολόγιο Ανεκδοτολόγιο 2008» του Γιάννη Σερβετά, εκδ. ΙΑΝΟS.

Από τον Γιάννη Σερβετά δεν θα περίμενε κανείς ένα απλό ημερολόγιο, ακόμη και αν δεν έχει πιάσει στα χέρια του το πρώτο. Πρόκειται λοιπόν για ένα αντισυμβατικό, χρηστικό ημερολόγιο, όπου κάθε ημέρα του χρόνου διανθίζεται με ανέκδοτα, άρθρα, απίστευτες ιστορίες, στατιστικές, απόψεις του συγγραφέα για διάφορα θέματα και γεγονότα πάντα με την ανατρεπτική ματιά του Γιάννη του Όμορφου των ΑΜΑΝ και του ραδιοφώνου.

βιβλίο

ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΧΑΤΖΗΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ UNIVERSITY STUDIO PRESS

Στο μυθιστόρημα του Θεσσαλονικιού Θεόδωρου Χατζηαναστασίου, ο νεαρός μηχανικός Τζίμης ψάχνει αγωνιωδώς για δουλειά. Όταν του προτείνεται μία θέση στο εργοστάσιο της GEONIC, προσπαθεί να μάθει περί τίνος πρόκειται. Πληροφορίες τελικά του δίνονται από το μεγαλόσχημο Διευθύνοντα Σύμβουλο μιας κρατικής βιομηχανίας, πρώην εργαζόμενο της GEONIC. Καθώς ο Διευθύνων Σύμβουλος εξηγεί στον Τζίμη τα της GEONIC, βυθίζεται στις αναμνήσεις του. Το παρελθόν του επιστρέφει και σαν παλίρροια τον παρασέρνει σε αναψηλάφηση γεγονότων που έζησε πριν από χρόνια. Ο τρόπος με τον οποίο έπιασε δουλειά, η αγωνία της προσαρμογής στο νέο εργοστασιακό περιβάλλον, η ενεργός συμμετοχή του κατόπιν στις παραγωγικές διαδικασίες, σηματοδο-

τούν την πορεία του στο ξεκίνημα της καριέρας του. Σύντομα, όμως, το σκηνικό ανατρέπεται, η σύγκρουση με τους προϊσταμένους του και τα αποτελέσματα μιας συγκλονιστικής απεργίας τον οδηγούν σε αποφάσεις που χαράζουν ανεξίτηλα τα σημάδια τους στη ζωή του. Εργατικές διεκδικήσεις, έρωτες, κοινωνικές διακρίσεις, ανθρώπινα πάθη, πολιτικές συγκρούσεις, ανομολόγητες σκέψεις, ξεδιπλώνονται με ρεαλισμό, αλλά και λυρισμό, σε ένα πανόραμα εικόνων και χρωμάτων, στη μεταχουντική Ελλάδα. Ο ήρωας μας παρασέρνει στους ρυθμούς του και ξαναζούμε μαζί του τα χειμαρρώδη γεγονότα.

ΑΡΑΤΟΣ Ο ΣΟΛΕΥΣ

ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΔΙΟΣΗΜΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ

Στη σειρά «Αρχαίοι Συγγραφείς» του εκδοτικού οίκου «Ζήτρος» ανήκει και το πρωτότυπο αστρονομικό ποίημα «Φαινόμενα και Διοσημεία» του Άρατου του Σολέως από την Κιλικία. Το κείμενο αναφέρεται στα ουράνια και μετεωρολογικά φαινόμενα και περιγράφει τα χαρακτηριστικά τους και τις ιδιότητές τους. Το προλογικό σημείωμα ανέλαβε ο καθηγητής Αστρονομίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, Σταύρος Αυγολούπης, τη μετά-

φραση και τα σχόλια ο φιλόλογος Θεόδωρος Μαυρόπουλος. Ο πολυσέλιδος τόμος περιλαμβάνει χρήσιμα στοιχεία για την Ιστορία και την εξέλιξη των Ιδεών στην Αστρονομία έως την εποχή του Άρατου και πληροφορίες για τους αστερισμούς. Ακόμη περιέχει βιογραφικά στοιχεία για τον Άρατο και σχόλια για το αστρονομικό ποίημα από τον Θέωνα τον Αλεξανδρέα και τους δύο καθηγητές, τον κ. Μαυρόπουλο και τον κ. Αυγολούπη. Η έκδοση συμπληρώνεται από εκτενή βιβλιογραφία, ευρετήριο όρων και ένθετο φωτογραφικό υλικό. Ιωάννα Μπάμπη

Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΛΥΩΝ Πρόσωπα και Θεολογία

ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ

Η σύνοδος της Λυών (1274) ήταν ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία των σχέσεων της Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Εκκλησία της Ρώμης κατά τη διάρκεια του 13ου αιώνα. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει την πολιτική και την τακτική που ακολούθησε ο Μιχαήλ Η΄ απέναντι στην Εκκλησία και στον πάπα, ώστε να παρουσιαστούν τα κίνητρα των ενεργειών του και οι επιπτώσεις που είχαν αυτές τόσο εντός όσο και εκτός της αυτοκρατορίας. Τα κεντρικά γεγονότα της περιόδου που προηγήθηκε της συνόδου καθώς και τα πρόσωπα που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της στάσης της Εκκλησίας έναντι της αυτοκρατορικής πολιτικής, με επικεφαλής τον πατριάρχη Ιωσήφ, αποτελούν το κεντρικό μέρος αυτής της εργασίας. Επίσης, παρουσιάζεται, βασισμένη στις θεολογικές πηγές της εποχής, η άποψη της εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης για την προτεινόμενη «κοινωνία» της με την εκκλησία της Ρώμης και εκτίθενται τα επιχειρήματα και οι παρατηρήσεις της στην πολιτική προσέγγιση του θέματος, που έγινε από τον αυτοκράτορα. Τέλος, παρουσιάζονται με σαφήνεια τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη Λυών καθώς και ο ρόλος των προσώπων της αυτοκρατορικής αντιπροσωπείας που μετείχε στις εργασίες της. Θ.Γ.