Sarphati | FLEX_Commercieel rekenen_concept 2811 by Boom beroepsonderwijs

COMMERCIEELREKENEN

Basisprogrammahandelencommercie

Module-Verkoopresultaten

Module-Commercieelrekenen

CONCEPT

COLOFON

Boomberoepsonderwijs

info@boomberoepsonderwijs.nl www.boomberoepsonderwijs.nl

Auteurs:ErikLockefeer,AngeliqueSchouten

Redactie:HannaMolenaar

Hoofdredactie:AndreSeppenwoolde,KeesBenschop,WalterDirks

Titel:Commercieelrekenen

ISBN:9789037268843

Beeldverantwoording:Jay-Dee-Shutterstock.com

1edruk/1eoplage

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.Auteursrechttenaanzienvantekst-endataminingen machinelearningisnadrukkelijkvoorbehouden.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel 16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvaneen(ofmeerdere)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen (digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzich wendentotStichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp, www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.Degenendie desondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

CONCEPT

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmetdespecifieke productvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoomberoepsonderwijs,tevindenop www.boomberoepsonderwijs.nl.

vandegegevensineen

INLEIDING

Digitaleleeromgeving

Somswordterverwezennaarbijvoorbeeldfilmpjes,formulierenofeenwebsite.Dezestaan allemaalindedigitaleleeromgeving.Jeherkentdeverwijzingaanheticoontjeindevormvaneenwereldbol.In dedigitaleleeromgevingvindjeverderReflectieopdrachtenendeBegrippentrainer.Daarmeekunjeoefenen metdebetekenisvandebegrippendieaanheteindevaniederhoofdstukstaan.

BovendienzijnindedigitaleleeromgevingberoepstakenvanOpdrachtgestuurdOnderwijs(OgO)tevinden. Daarmeekunjejeoptimaalvoorbereidenopdeberoepspraktijk. AllesistevindenviaBoomdigitaal.nl.

Voordatjededigitaleleeromgevingkuntgebruiken,moetjejelicentieactiveren.

• Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

• Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

• Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

• Volgdestappen.

Daarnakunjeaandeslag!

Commercieel rekenen isonderdeelvanhetbasisprogrammaHandelenCommercievanSarphatiFlex.Metdit basisprogrammawordtdebredebasisgelegdvoordeopleidingenRetail,CommercieenOndernemerhandel.

Dehoofdstukkenindezetitelzijnverdeeldovertweemodules:demoduleVerkoopresultatenendemodule Commercieelrekenen.

DemoduleVerkoopresultatenbegintmeteenaantalhoofdstukkenoverrekenenmetprocenten,metenenwegen engemiddelden:belangrijkekennisdiejevaaknodighebtindehandelencommercie.

Voordatjekuntgaanverkopen,zuljedeproducteneerstmoeteninkopenofbestellen.Enalsdegoederenverkocht zijn,wiljegraagwetenhoeveelwinstjehebtgemaakt.Daarbijmoetjeinzichthebbeninprijzenenmoetje berekeningenkunnenmaken.Demodulesluitafmeteenhoofdstukwaarinjeleerthoejeeenprognosemaakt.

CONCEPT

DemoduleCommercieelrekenenbegintmeteenhoofdstukovertabellenengrafieken.Datzijnbelangrijke hulpmiddelenwaarmeejeinzichtkuntkrijgenindiecijfers.Ookkengetallenzijnbelangrijkomtekunnenbepalen hoejouwafdelingofbedrijfpresteerttenopzichtevananderebedrijven.

Vervolgenskomenonderwerpenaanbodals:directeenindirectekosten,constanteenvariabelekostenenhet verbandtussenomzet,kostenenresultaat.

Demodulesluitafmeteenhoofdstukoverbudgettenenbudgetbewaken.Watvoorsoortbudgettenzijner? Kloppendebudgettenofmoetenwevoordekomendeperiodedebudgettenbijstellen?

CONCEPT

Module-Verkoopresultaten CONCEPT

CONCEPT

Hoofdstuk1

Procenten,promillesenverhoudingen

Indehandelencommerciemoetjeregelmatigietsuitrekenen.Indithoofdstukleerjehoejemetprocenten, promillesenverhoudingenmoetrekenen.Jekunthierbijjerekenmachinegebruiken.Tochishethandigalsje hetookeenbeetjeuitjehoofdkunt.Alsjeindewinkelmetkortingenwerkt,bijvoorbeeldbijdeuitverkoop,kun jeooknietaltijdnaardekassalopenomuitterekenenwatdekortingpreciesis.Jezultdanhetbedragvande korting(ongeveer)uitjehoofdmoetenkunnenuitrekenen.

Leerdoelen

CONCEPT

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kunjerekenenmetprocenten.

• kunjerekenenmetpromilles.

• kunjerekenenmetverhoudingen.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Wanneerisdeuitverkoopontstaanenwaarom?

b. Waaromkwamerin1935deUitverkoopwet?

c. WanneerisdeUitverkoopwetafgeschaft?Enwaarom?

d. Waardoorisersteedsvakeruitverkoopenisdieagressievergeworden?

e. WatisBlackFriday?

1.1 Ietsuitrekenenmetprocenten

Procentenwordenindehandelen commercieveelgebruikt.Bijvoorbeeldbij berekeningenmetkortingenbtw.Vaak wordtbijeenuitverkoopdekortingnietals bedraggegeven,maaralspercentage.Want hoeveelkosteenjasalser20%kortingvanaf gaat?Hetwoordprocentisafgeleidvan‘per cent’.Datbetekent:perhonderd.1procent is1honderdste( 1 100 )deelvaniets.Het geheelisaltijd100%.

1procentschrijfjeals1%.Jenoemt1%het ‘percentage’.Ommeteenhogerpercentage tekunnenrekenen,ishethandigomhet totaaleersttedelendoor100.Jehebtdan1%.Daarnakunjedieuitkomstvermenigvuldigenmethetgevraagde percentage.

Percentagesberekenen

Alsjepercentagesgaatberekenen,kunjedatoptweemanierendoen:

1. Berekeningmetderekenregel

CONCEPT

Bijdezemanierdeeljehetbedragwaarjekortingopgeeftdoor100.Jekrijgtdan1%.Dieuitkomst(1%) vermenigvuldigjemethetpercentagedatjewiltweten.

2. Berekeningmeteenverhoudingstabel

Eenverhoudingstabelzieteralsvolgtuit:

Hoofdstuk1 Procenten,promillesenverhoudingen

JevultnaastGetalindetweedekolomhettotalebedragin.Datgetalis100%.Datbedragdeeljedoor100endan hebje1%.Daarnavermenigvuldigjemethetgevraagdepercentageomdeuitkomst(bijvoorbeelddekorting)te krijgen.

Rekenvoorbeeld

Eendetaillistgeeftopeentruivan€60eenkortingvan25%.

Gevraagd

Hoeveelkortingkrijgtdeklant?

Uitwerking

Jekuntdezeberekeningoptweemanierenmaken.

1. Berekeningmetderekenregel

Deelhetbedragwaarjekortingopgeeft,€60,door100.Deuitkomstis€0,60.

Jehebtnu1%van€60uitgerekend.Dekortingdiedeklantkrijgt,is25%.

Jevermenigvuldigt€0,60methetpercentage25.

Dekortingisdus25×€0,60=€15.

Inéénkeer:€60÷100×25=€0,60×25=€15.

Deklantkrijgtdus€15korting.

2. Berekeningmeteenverhoudingstabel

Vulindeverhoudingstabeldegegevensindiejeweet:

Alsjedeberekeningenmaakt,krijgjehetvolgende:

CONCEPT

Dekortingdiedeklantkrijgt,isdus€15.

Opdracht2 Verhoudingstabelkorting

Berekenmetbehulpvandeverhoudingstabelhoeveelkortingdeklantkrijgt.

a. 5%van€625=

b. 2%van€1.250=

c. 6%van€98=

d. 8%van€68=

e. 4%van€564=

Opdracht3 Kortingklanten

Hoeveelkortingkrijgendeklantenindevolgendegevallen?

a. 14%van€465,25

b. 23%van€3.479,95

c. 45%van€398,00

d. 18%van€2.578,50

e. 21%van€1.500,00

Opdracht4 Kortingtijdensdevakantie

Khadijaloopttijdenshaarvakantieineendorpjeenzietbijeenwinkeldezeposterhangen.

a. BerekenhoeveelKhadijabetaaltalszijnueenartikelmeteennormaleprijsvan€125kooptdatnietinde supersalezit.

CONCEPT

b. BerekenhoeveelKhadijabetaaltalszijhetzelfdeartikelonlinebestelt.

Opdracht5 Watbetaaltdeklant?

a. Berekendekortingenhetbedragdatdeklantbetaaltalsdekortingerafis.

b. Berekendekortingenhetbedragdatdeklantbetaaltalsdekortingerafis.

Klantmoetbetalen

c. Berekendekortingenhetbedragdatdeklantbetaaltalsdekortingerafis.

CONCEPT

Klantmoetbetalen

d. Berekendekortingenhetbedragdatdeklantbetaaltalsdekortingerafis. Klantmoetbetalen

e. Berekendekortingenhetbedragdatdeklantbetaaltalsdekortingerafis.

Korting

Klantmoetbetalen

€4.278,45

13%van €1.250,75

25%van €8.674,25

30%van €495,95

5%van

15%van €3.245,75

Opdracht6 Kortingopkleding

BaharkooptopdewebsitevanHennes&Mauritzkledingstukkenvoordevolgendebedragen:€24,95;€19,50; €59,95;€35,00;€9,95.

Bijhetafrekenenvultzeeencodeinvoor20%korting.

a. BerekenvoorBaharvoorwelkbedragzeintotaalbestelt.

b. BerekenhetbedragvandekortingdatBaharkrijgt.

c. BerekenhetbedragdatBaharuiteindelijkmoetbetalen.

1.2 Eenpercentageuitrekenen

JijwerktbijeengrootwarenhuisopdeafdelingHerenmode.Jouwchefwilsamenmetalleverkoperseen vergelijkingmakentussenjullieafdelingendeanderemodeafdelingen.Aanabsolutegetallenhebjedanweinig. Eenwinstvan€15.000zegthelemaalniets.Hethangtervanafbijwelkeomzetdezewinstgemaaktis.Alsde omzet€30.000isgeweest,isdezewinstnaarverhoudinghoog.Alsdeomzet€150.000isgeweest,isdezewinst naarverhoudinglaag.Jemoet,alsjegoedwiltvergelijken,dezegegevensaltijduitdrukkenineenpercentage.

Bijdezeberekeninghebjetweesoortengetallen:

• hetgetaldatjeinprocentenwiltuitdrukken(uitrekenen)

• hetoorspronkelijkegetalwaarvanjeeendeelinprocentenwiltuitdrukken(uitrekenen).Ditishetgeheelof hettotaal.

Voorhetuitrekenenvaneenpercentagekunjedevolgendeformulegebruiken:

Formule

Percentage = getal dat je in procenten wilt uitdrukken totaal waarvan je dat wilt weten × 100%

Voorbeeld

Ekremheeftzijnomzetenzijnbrutowinstberekend.Hijwilzijnbrutowinstuitrekenenalspercentagevande omzet.

Gevraagd

1. Watwiljeinprocentenuitdrukken?

2. Waarvan/vanwelktotaalwiljedatweten?

Uitwerking

1. Jewiltdebrutowinstalspercentagevandeomzetweten.Debrutowinstwiljeinprocentenuitdrukken.

2. Jedruktdebrutowinstuitalspercentage van de omzet.Deomzetishettotaal.

Rekenvoorbeeld

Ekremheefteenomzetbehaaldvan€80.000.Zijnbrutowinstis€24.000.

Gevraagd

Hoeveelprocentisdebrutowinstvandeomzet?

Uitwerking

1. WatwilEkreminprocentenuitdrukken?Debrutowinst.

2. Waarvanwilhijdatweten?Vandeomzet.

3. Ineensom:debrutowinst÷omzet.

4. Deuitkomstvermenigvuldigjemet100(%)omvanhetdecimaleantwoordeenpercentagetemaken.

Jeberekenthetpercentagebrutowinstopdevolgendemanier:

Percentage = getal dat je in procenten wilt uitdrukken totaal waarvan je dat wilt weten × 100%

Vulinwatjeweetenjekuntdeberekeningmaken.

Percentage = € 24.000€ 80.000 × 100% = 30%

Debrutowinstisdus30%vandeomzet.

CONCEPT

Tip

Indevraagstaathettotaalvaakachterindevraaggenoemd.

Bijvoorbeeld:Berekenhoeveelprocentdekortingis van de normaleprijs. Hettotaalishierdenormaleprijs.

Opdracht7

Brutowinstinprocentenvandeomzet

a. Drukdebrutowinstuitineenpercentagevandeomzet.Noteerookjeberekening.

€64.000,00

€128.000,00

€246.000,00

€145.750,00

€78.463,00

€12.800,00

€38.400,00

€49.200,00

€36.437,50

€35.308,35

b. Drukdebrutowinstuitineenpercentagevandeomzet.Noteerookjeberekening.

€224.540,00

€98.750,00

€186.426,00

€45.750,00

€178.428,00

€49.398,80

€30.612,50

€33.556,68

€13.725,00

€64.234,08

c. Drukdebrutowinstuitineenpercentagevandeomzet.Rondzonodigafopééndecimaal.Noteerookje berekening.

€238.476,00

€75.640,00

€328.450,00

€178.564,50

€125.478,00

€86.805,26

€21.197,20

€102.104,00

€46.426,77

€47.681,64

Opdracht8 Kortingberekenen

Ismaïlheeftineenmeubelzaakeenmooibankstelgezien.Deprijsvanhetbankstelbedraagt€2.850.Ismaïlheeft metdeverkopereendealkunnenmakendathijhetbankstelmagkopenvoor€2.565.

a. BerekendekortingdieIsmaïlkrijgt.

b. BerekenhoeveelprocentkortingIsmaïlkrijgt.

Opdracht9 Kosteninprocentenvandeomzet

Yasminheeftmethaarondernemingvorigjaareenomzetbehaaldvan€845.000. Zehaddevolgendekosten:

• personeelskosten€109.850

• huisvestingskosten€76.050

• overigebedrijfskosten€92.950.

a. Berekendepersoneelskosteninprocentenvandeomzet.

b. Berekendehuisvestingskosteninprocentenvandeomzet.

c. Berekenhoeveeldetotalebedrijfskostenzijninprocentenvandeomzet.

Opdracht10 Tweedeartikelhalveprijs

Deprijsvaneentubetandpastais€3,80.Eendrogisterijheeftdevolgendeaanbieding:Tweedetubetandpasta vanditmerkvoordehalveprijs.

a. Hoeveelkortingkrijgjealsjetweetubesvandezetandpastakoopt?

b. Berekenhoeveelprocentdekortingis.

1.3 Promilles

Naastrekenenmetprocentenkunjeookrekenenmetpromilles.Rekenenmetpromilleskomtinderetailniet veelvoor.Hetwordtvooralgebruiktbijhetbepalenvandepremievanverzekeringen.Diepremiewordtvaak uitgedruktineentariefper€1.000verzekerdbedrag.Datiseenpromille.Alsjebijeenwinkelketenwerktwaar ookverzekeringenwordenaangeboden,zoalsdeANWB,dankunjeditdustegenkomen.

Hetwoordpromillebetekent:eenduizendstedeel( 1 1000 ).Jegebruikthiervoorhetteken‰.Jenoemthetook welhet‘promillage’.

CONCEPT

Omeenpromillagetekunnenberekenen,moetjehettotalebedragofaantaleerstdelendoor1.000endan vermenigvuldigenmethetpromillage.Natuurlijkkunjeookhierweerdeverhoudingstabelgebruiken.Bijhet rekenenmetpromilleszietdieeralsvolgtuit:

Rekenvoorbeeld

ANWB-winkelsenbijvoorbeeldHEMAenKruidvat verkopenookverzekeringen.BijdeHEMA-verzekering betaaljevooreenopstalverzekering3‰premieper jaar.Eenopstalverzekeringofwoonhuisverzekering dektdeschadeaanjehuis.Bijvoorbeeldbijstorm-of brandschade.

Gevraagd

Johnwilvoorzijnwoningmeteenwaardevan€280.000 deHEMA-opstalverzekeringafsluiten.

BerekendejaarpremiedieJohnmoetbetalen.

Uitwerking

Eenpremievan3‰betekent€3premieper€1.000verzekerdbedrag. Hettotaalteverzekerenbedragis€280.000.

Jedeelthetverzekerdbedragdoor1.000:€280.000÷1.000=€280.Datis1‰. 3‰=€280×3=€840premie.

Opdracht11 Berekeningenmetpromilles

a. Berekenhetpremiebedrag.

€178.625,00 van 3‰

€125.250,00 van 4‰

€548.298,00 van 2‰

€125.680,00 van 5‰

€110.234,00 van 7‰

b. Berekenhetpremiebedrag.

CONCEPT

€178.465,00 van 14‰

€225.578,00 van 23‰

€176.398,00 van 15‰

€542.110,00 van 21‰

€415.500,00 van 32‰

c. Berekenhetpremiebedrag.

€3.125.878,50 van 5‰

€6.325.479,95 van 4‰

€1.215.578,50 van 16‰

€7.125.825,45 van 12‰

€5.111.500,00 van 23‰

Opdracht12 Premieinboedelverzekering

JamalwerktbijeenANWB-winkelenverkooptdaarookverzekeringen.Vooreeninboedelverzekeringrekentde ANWBeenjaarpremievan2‰.

Eenklantsluiteeninboedelverzekeringaf.Dewaardevanzijninboedelis€45.000.

a. Berekendepremiediedeklantmoetbetalen.

b. Deklantvraagtooknaardejaarpremievandeopstalverzekering.Dieis1,8‰vanhetverzekerdbedrag. Berekenhoeveelpremiedeklantpermaandbetaaltbijeenwoningwaardevan€375.000.

1.4 Verhoudingen

Indehandelencommerciewerkjevaakmetverhoudingen.Eenverhoudinggeefteenverbandweertussentwee ofmeergetallen.Zokaneendurewasmachinedieeenwitgoedwinkelverkoopt,misschienweldriekeerzolang meegaanalseengoedkopewasmachine.

Voorbeeld

‘Nou,nou,’zegteenklanttegenjou,‘datiseendure stofzuiger.’Watantwoordjedan?

Misschienzegje:‘Datvaltwelmee,hoor.’Of:‘Maardaar krijgtudanookhetbestevanhetbestevoor.’

CONCEPT

Jezouookkunnenproberenomdeklantdeprijsin verhoudingtelatenzien:‘Datlijktmisschienwelzo, maardezegaatweltweekeerzolangmee.’

Tweekeerstaatdantegenoveréénkeer. Of2staattot1.Of2:1.

Jekuntmetverhoudingenookrekenen.Bijvoorbeeldalsjedekostenvaneenwinkelverdeeltoverdeverschillende afdelingenvandiewinkel.Jekuntdanbepalenhoedekostenopdeafdelingenzichtotelkaarverhouden.

Rekenvoorbeeld

Dekostenvaneenwinkelwareninhetafgelopenjaar€45.500.Inhetverledenheeftdeondernemervastgesteld datdezekostenverdeeldwordenoverdeafdelingenFoodenNon-foodindeverhouding4:3.

Gevraagd

BerekendekostendiehorenbijdeafdelingFoodenbijdeafdelingNon-food.

Uitwerking

Erzijntweeafdelingen,namelijk:

Non-food : Food

Dedubbelepuntgeeftaandatdebedragenineenbepaaldeverhoudingtotelkaarstaan.Indeopgavestaatdat deverhouding4:3is.Jezetdezebedragenindekolommenonderdeafdelingen.

Non-food : Food 3 : 4

Omhetbedragvan€45.500tekunnenverdelen,teljedeverhoudingsgetalleneerstop.

Hettotaalbedragvan€45.500isgelijkaanhettotaalvandeverhoudingsgetallen7.Alsje€45.500door7deelt, hebjedewaardevanhetverhoudingsgetal1.Datis€45.500÷7=€6.500.Hiernavermenigvuldigjeperafdeling ditbedrag(€6.500)methetverhoudingsgetal.Deuitkomstenzijndekostenvandeafdelingen.

3 : 4 3×€6.500 4×€6.500

Alsjedevermenigvuldigingenmaakt,krijgjedekostenvandetweeafdelingen.

= Non-food : Food

Hoofdstuk1 Procenten,promillesenverhoudingen

Hebjedeberekeninggemaakt,teldandebedragenbijelkaaropomtecontrolerenofjegoedgerekendhebt.

€ = Non-food : Food 7 = 3 : 4

4×€6.500

€26.000

45.500

3×€6.500

€ = €19.500

45.500

Inditvoorbeeldhebjegewerktmettweeafdelingen.Jekuntnatuurlijkookmeerafdelingenineenwinkelhebben. Jekrijgtdanvooriedereafdelingeenverhoudingsgetal.Alsjeeenwinkelmetvierafdelingenhebt,dankrijgje vierverhoudingsgetallen.Bijdeuitwerkingteljedandievierverhoudingsgetallenbijelkaarop.Hetbedragdat jemoetverdelendeeljedandoordieuitkomstendaarnavermenigvuldigjevooriedereafdelinghet verhoudingsgetalmetdieuitkomst.

Opdracht13 Verhoudingenmettwee

Verdeeldebedragenindeerachtervermeldeverhouding.

a. €4.325metverhouding:2:3

b. €18.426metverhouding:3:6

c. €125.478metverhouding:4:5

d. €378.245metverhouding:5:2

e. €83.251metverhouding:4:3

Opdracht14 Verhoudingenmetdrie

Verdeeldebedragenindeerachtervermeldeverhouding.

a. €477.864metverhouding:2:3:8

CONCEPT

b. €7.192metverhouding:4:3:6

c. €96.435metverhouding:3:5:7

d. €690.850metverhouding:4:6:10

e. €125.465metverhouding:4:3:3

Opdracht15 VerhoudingenVersmarkt

DeVersmarktinPaterswoldeiseenzaakwaaronderééndakdrieverschillendebedrijvenzitten:eenslager,een groentemaneneenbakker.Dekostenvanhetpandbedragen€65.340.Ditbedragwordtoverdeverschillende ondernemersverdeeldindeverhouding4:3:2.

Hoeveelbetaaltiedereondernemervoorhetpand?

Berekening

€ = Slager

€ = Groenteman

€ = Bakker

€

Bedrag

Opdracht16 Verhoudingenbonus

SjaakvanCaulil,MarianvanGelderenenAnneVossenaarhebbenalsverkopersrechtopeenbonus.Eris€1.235 teverdelen.Zijhebbenafgesprokendatzeditgeldverdelenindeverhouding4:3:8.

Hoeveelkrijgtieder?

Berekening

€ = SjaakvanCaulil

€ = MarianvanGelderen

€ = AnneVossenaar

€

CONCEPT

Bedrag

Hoofdstuk1 Procenten,promillesenverhoudingen

Opdracht17 Verhoudingenpersoneelskostensupermarkt

SupermarktMichielsenheefthetafgelopenjaar€267.875aanpersoneelskostenuitgegeven.Dezekostenmoeten verdeeldwordenoverdeafdelingenSlagerij,Bakkerij,FoodenNon-foodineenverhoudingvan8:5:4:3.

Berekenhoeveelpersoneelskostenaanelkeafdelingtoegerekendworden.

Berekening

€ = Slagerij

€ = Bakkerij € = Food € = Non-food €

Opdracht18 Schappenvullen

Bedrag

Mehmetvulteenschapmetkoffie.Inhetschappassen450pakken.Hijheeftdriesoortenkoffie:

• A-merk

• B-merk

• huismerk.

Deverhoudingis3:2:4.

a. Berekenhoeveelpakkenvanelkmerkmaximaalinhetschapkunnen.

Berekening

= A-merk

= B-merk

= Huismerk

CONCEPT

Aantalpakken

Matsvulteenschapmetcola.Inhetschappassen620flessen.Hijheeftdriesoortencola:

• A-merk

• B-merk

• huismerk.

Deverhoudingis5:3:2.

b. Berekenhoeveelflessenvanelkmerkmaximaalinhetschapkunnen.

Berekening

= A-merk

= B-merk

= Huismerk

Aantalflessen

RebeccavulteenrekmetT-shirts.Aanhetrekpassen60shirts.ZijheeftvijfmatenT-shirts:

• XL

• L

• M

• S

• XS.

Deverhoudingis4:4:3:2:2.

c. BerekenhoeveelT-shirtsvanelkemaatmaximaalaanhetrekkunnenhangen.

Berekening = XL = L = M = S = XS

AantalT-shirts

Opdracht19 Opbrengstsportzaak

CONCEPT

AdenRachidzijnverkopersbijeensportzaak.Samenhebbenzijdriegroteordersafgeslotenmet tennisverenigingen.Order1brengt€7.500op,order2€1.468enorder3€4.523. Deafspraakisdatdeopbrengstenalsvolgtverdeeldworden:

• order1indeverhouding3:2

• order2indeverhouding4:5

• order3indeverhouding7:3.

Hoeveelontvangtiederintotaal?

1 Order2

Order3

Totaal

Opdracht20 Verhoudingstoelen

Deprijzenvantweestoelenverhoudenzichals4:5.Deduurstestoelkost€180. Berekendeprijsvandegoedkoopstestoel.

CONCEPT

Rachid

1.5 Samenvatting

Procentenwordeninderetailveelgebruikt,bijvoorbeeldbijkortingsacties.Eenprocentiseenhonderdstedeel. Jenoemt‘1procent’ookweleen‘percentage’.Eenpercentagekunjeoptweemanierenberekenen,namelijk meteenrekenregelofmeteenverhoudingstabel.

Naastrekenenmetprocentenkunjeookrekenenmetpromilles.Hetwoord‘promille’betekent:1duizendste deel.Omeenpromillagetekunnenberekenen,moetjehettotalebedragofaantaleerstdelendoor1000endan vermenigvuldigenmethetpromillage.

Eenverhoudinggeefteenverbandweertussentweeofmeergetallen.Jegebruiktverhoudingenbijvoorbeeldom dekostenoververschillendeafdelingenteverdelen.

Opdracht21 KlantenkaartUnique(plusopdracht)

KledingwinkelUniquewerktmeteenvasteklantenkaart.Alleaankopenstaanopdezeklantenkaart.Natien aankopenkrijgtdeklantbijhetvolgendebezoekeenkortingvan5%vandetotalebestedingvandeafgelopen tienaankopen.

FroukjeheeftdeafgelopentienkeervoordevolgendebedragengekochtbijUnique:€49,95;€125,75;€98,45; €74,75;€45,75;€69,95;€149,75;€24,95;€64,25;€35,00.

a. BerekenhetbedragdatFroukjeintotaalbijUniqueheeftbesteed.

b. BerekenhetbedragvandekortingdatFroukjebijdevolgendeaankoopkrijgt.

Opdracht22 Verschilhuisvestingskosten(plusopdracht)

KledingwinkelUniqueheeftdeafdelingenDamesmode,HerenmodeenKindermode.Dehuisvestingskostenvan ditmodehuisverhoudenzichals5:3:2.DeafdelingDamesmodeheeft€25.000meerhuisvestingskostendande afdelingHerenmode.

Hoeveelbedragendetotalehuisvestingskosten?

Opdracht23 Begrippentrainer

Wezijnaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Procent

• Promille

• Verhouding

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjenudezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomdigitaal.

Hoofdstuk1 Procenten,promillesenverhoudingen

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

Hoofdstuk2

Metenenwegen

DeinhoudvandithoofdstukvindjeindedigitaleleeromgevingvanBoomDigitaal.

CONCEPT

Langgeledenhadiederlandzijneigenmaten.Indepraktijkwasditerglastigwerken.Daaromwerdindetijdvan Napoleonhetmetriekstelselontwikkeld.Hetmetriekstelseliseensysteemmetstandaardmaateenheden.Een maateenheidgeeftaan:

• hoelangietsis,destandaardeenheidiseenmeter

• hoezwaarietsis,destandaardeenheidiseenkilogram

• hoeveelvanietsergensinpast,destandaardeenheidiseenliter.

Wereldwijdgebruikennubijnaallelandendezelfdemaateenheden,zoalskilogrammen,metersenliters.Inde handelencommerciehebjeooktemakenmethetmetriekstelsel.Alsjekledingverkoopt,krijgjetemakenmet maten.Bijeenslagerijofeengroentezaakwerkjemetgewichten.Ineenbouwmarktmoetjevaakmeten.Indit hoofdstukleerjerekenenmetmatenengewichten.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kunjerekenenmetgewichten.

• kunjerekenenmetverschillendematen.

• kunjeberekeningenmakenmetoppervlaktematen,inhoudsmatenendeomtrekberekenen.

CONCEPT

Hoofdstuk3

Gemiddelden

DeinhoudvandithoofdstukvindjeindedigitaleleeromgevingvanBoomDigitaal.

CONCEPT

Hetgemiddeldewordtvaakgebruiktommeeterekenen.Tochkandeuitkomstvanhetgemiddeldeeenraar beeldgeven.Alsjesameneenpizzahebtenjijeetdehelepizzaopendeanderniets,danishetraaromtezeggen datjullieallebeieenhalvepizzaophebben.Uitschietersnaarbovenenbenedenkunnenhetgemiddeldedanook sterkbeïnvloeden.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• weetjewateenongewogenengewogenrekenkundiggemiddeldeis.

• kunjeeenongewogenrekenkundiggemiddeldeuitrekenen.

• kunjeeengewogenrekenkundiggemiddeldeuitrekenen.

CONCEPT

Hoofdstuk4

Inkopenenbestellen

Indehandelencommerciegaathetomverkoopvangoederenen/ofdiensten.Voordatjeietskuntverkopen, moetjeereerstvoorzorgendatjegoederenofartikelenhebtomteverkopen.Ookalsjealleendienstenlevert, zuljemoeteninkopen,wantbijhetleverenvaneendiensthebjeookhulpmiddelenenmaterialennodig.

Dithoofdstukisheelbelangrijk.Hetmeestewatjeindithoofdstukleert,pasjeooktoealsjezelfgaatverkopen.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

CONCEPT

• weetjewathetverschilistusseninkopenenbestellen.

• kenjedekortingenophetgewichtenkunjeermeerekenen.

• kenjedeverschillendekortingenopdeprijsenkunjeermeerekenen.

• kenjedebetalingsconditiesenkunjeermeerekenen.

• kenjedebetalingskortingenenkunjeermeerekenen.

• weetjewatleveringsvoorwaardenzijn.

• weetjewateenfactuurisenaanwelkeeiseneenfactuurmoetvoldoen.

• kunjeberekeningenmakenmetvreemdevaluta.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Wiestelteisenaaneenfactuur?

b. Wanneermoetjedefactuuruiterlijkversturenalsjeeenopdrachthebtuitgevoerdop8oktober?Envaneen opdrachtdieop18oktoberisafgerond?

c. Watkunjedoenomjegeldsnellerbinnentekrijgen?

4.1 Inkopen,bestellen,btwenfactuur

Hetverkopenvanartikelenisalleenmogelijkalsjeervoldoendevanopvoorraadhebt.Daarvoormoetjezeeerst inkopen.Jebetaaltbtwaanjeleverancierendeleverancierstuurtjeeenfactuurvandekooptoe.

Inkopenenbestellen

Inkopenismeerdanbestellen.Alsjehethebtoverinkopen,danhebjehetoverhetaanschaffenvannieuwe producten,halffabricatenofgrondstoffen.Dathoudtindatjeeengeschikteleverancieruitzoektmetwieje afsprakenmaaktoverdeinkoopvoorwaarden.Datzijndevoorwaardenwaartegenjegoederenkuntkopen.Deze inkoopvoorwaardengeldenvooreenbepaaldeperiode,bijvoorbeeldvooréénjaar,enlegjeschriftelijkvast. Inkoopvoorwaardengaanbijvoorbeeldover:

• kortingenophetgewicht

• kortingenopdeprijs

• betalingscondities

• betalingskortingen

• leveringscondities.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Verderopinhethoofdstukkrijgjeuitgebreideuitlegoverdezeinkoopvoorwaarden.

Elkekeerdatjedaarnabijdeleveranciergoederenkoopttegendevoorwaardendiejesamenhebtafgesproken, spreekjevanbestellen

Alleswatjeindithoofdstukleert,pasjelaterinjouwbaanindehandelencommercieooktoeals jemetjouwklantinonderhandelinggaatomproductenteverkopen.

Btw

Alsjeietskooptofverkoopt,komterbovenopdeprijsaltijdbtwopderekening.Btwbetekent‘belastingover detoegevoegdewaarde’.Hetiseenbelastingopdeverkoopvangoederenendiensten.Voorbtwwordtookwel denaamomzetbelastinggebruikt.Dehoogtevandebtwhangtafvanhettariefwaaronderhetartikelofdedienst valt.InNederlandzijnerdrietarieven:

• 21%ishetalgemenetarief.Kortweg:btwhoogofh-tarief.Dittariefwordttoegepastopdemeestegoederen endiensten.

• 9%ishetverlaagdetarief.Kortweg:btwlaagofl-tarief.Dittariefgeldtglobaalvoorvoedingsmiddelen, agrarischeproducten,boeken,geneesmiddelenenbepaaldediensten,zoalsschilderwerk,fietsreparatiesen kledingreparaties.

• 0%isvantoepassingophetinternationalegoederen-endienstenverkeer,enopspecialeartikelen,bijvoorbeeld zonnepanelen.

Ineenadministratieprogrammaheefthetbtw-tariefeencodeomtevoorkomendateenverkeerdpercentage wordtingevoerd.

Deprijswaarvoorjeeenartikelofdienstverkooptexclusiefbtwisdeverkoopprijs Hetbtw-tariefisaltijdeen percentagevandeverkoopprijs.Deverkoopprijszelfis100%.Alsjedebtwbijdeverkoopprijsoptelt,krijgjede verkoopprijsinclusiefbtw.Inderetailnoemjeditdeconsumentenprijs.

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

OndernemerMurariaverkooptaaneenklantartikelenvooreenbedragvan€12.500.Degoederenvallenonder het21%btw-tarief.

Gevraagd

HoeveelbetaaltdeklantaanondernemerMuraria?

Uitwerking

Deklantbetaaltaandeondernemernietalleendegoederen,maarookdebtw.Debtwis21%van€12.500.Dat is0,21×€12.500=€2.625.Deklantbetaaltdus:

Factuurbedrag

Factuur

Alserindehandelencommercieietsverkochtwordt,maaktdeverkopendepartijaltijdeenfactuur.Dewetstelt eisenaaneenfactuuroverwatdaaropkomttestaan:

• naamvandeleverancierinclusiefvolledigeadres

• naamvandeafnemerinclusiefvolledigeadres

• btw-nummerleverancier

• nummerKamervanKoophandel

• datumwaaropfactuurisuitgereikt

• opeenvolgendfactuurnummer

• aardvandegeleverdegoederenofdiensten

• hoeveelheidvandegeleverdegoederenofdiensten

• datumwaaropdegoederenofdienstenzijngeleverd

• bedragdatinrekeningwordtgebrachtexclusiefbtw

• btw-bedragdatinrekeningwordtgebracht

• hetfactuurbedraginclusiefbtw.

Iedereondernemingontwerptdevormvanhaareigen factuur.

CONCEPT

Voorbeeld van een factuur.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Rekenvoorbeeld

GroothandelVanHooijdonkverkooptop26julivanhetjaar2024devolgendeartikelenaanWebshopGüler, Bezuidenseweg24,4906AAOosterhout:

• 100overhemdenblauwvooreenprijsvan€25perstuk

• 75overhemdenzwartvooreenprijsvan€30perstuk

• 125overhemdenwitvooreenprijsvan€22,50perstuk.

btw21%(code2)

Gevraagd

SteldefactuursamendieWebshopGülerontvangt.

Uitwerking

Jeberekentdetotaalbedragenperartikel.Jekrijgtdan:

• 100×€25=€2.500

• 75×€30=€2.250

• 125×€22,50=€2.812,50.

Totaalverkoopjevoor€2.500+€2.250+€2.812,50=€7.562,50.HierovermoetWebshopGülerooknog21%btw betalen.Datis21%van€7.562,50=0,21×€7.562,50=€1.588,13.

Defactuurzieteralsvolgtuit.

CONCEPT

Opdracht2 Inkopenenbestellen

a. Hoenoemjehetkopenvangoederentegenvoorafafgesprokenvoorwaarden?

b. Hoenoemjehetaanschaffenvannieuweproducten,halffabricatenofgrondstoffen,waarbijjeafspraken maaktoverdeinkoopvoorwaarden?

c. Waarovermaakjebijhetinkopenafsprakenmetdeleverancier?

Opdracht3 Btw

a. Watbetekentdeafkorting‘btw’?

b. Hoenoemjebtwookwel?

c. Welkebtw-tarievenzijner?

d. Waaroverwordtdebtwberekend?

GanaardesitevandeBelastingdienstenzoekdeantwoordenopdevolgendevragen.

e. Vooretenendrinkengeldthetbtw-tariefvan9%.Noemtweeanderegroepengoederenwaarvoorhetverlaagde tariefgeldt.

f. Noemtweedienstenwaarvoordebtw9%is.

g. Welkverschiliservoordefactuurofjetemakenhebtmetvrijstellingvanbtwofeenbtw-tariefvan0%?

h. Noemtweegoederenwaarvoorhetbtw-tariefvan0%geldt.

i. Noemvierbranchesofbedrijfsactiviteitendievrijgesteldzijnvanbtw.

Opdracht4 Factuur

Noemachtonderdelendieopeenfactuurmoetenstaan.

CONCEPT

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht5 Vuldefactuuraan

Devolgendefactuurwiljeaaneenklantverzenden.Helaaszijnenkelegegevensweggevallen.

CONCEPT

Welkegetallenofbedragenmoetenbijdenummers(1)totenmet(6)staan?Geefwaardatkansteedseen berekening.

4.2 Kortingenophetgewicht

Bijdeverkoopkunjeverschillendesoortengoederenonderscheiden.Decalculatieishetmakkelijkstbij stukgoederen.Datzijngoederendieperstukbetaaldworden,zoalstraysmetblikjesfrisdrankofeenwinkelstelling. Deprijsvanstukgoederengaatgewoonlijkpereenheid,perdoosofperdozijn(twaalfstuks).

Bij massagoederen zietdecalculatieerandersuit.Massagoederenwordenbetaaldnaargewichtofvolume. Massagoederenkunjeweeronderverdelenin:

• Bulkgoederen,wordenzonderverpakkingvervoerd.Jerekentmetkilo’s,tonnen(1ton=1.000kilo),litersof kubiekemeters.Voorbeeldenvanbulkgoederenzijnzand,graan,suikerbieten,benzine.

• Massagoederendievervoerdwordeninkratten,zakken,dozenendergelijke,zoalsgroenteenfruit.

Massagoederenzijnvaakverpakt.Voordieverpakkinghoeftdeklantnatuurlijknietdekiloprijstebetalen.De klantkandrieverschillendekortingenophetgewichtkrijgen:tarra,extra-tarraenrafactie.

Tarra

Bijverpaktemassagoederenhebjetemakenmethetbruto-ennettogewicht.Hetbrutogewichtishetgewicht vandegoedereninclusiefdeverpakking.Hetnettogewichtishetgewichtvandegoederenexclusiefdeverpakking. Jebetaaltvoordegoederenzelf,dusvoorhetnettogewicht.Hetgewichtvandeverpakkingnoemjetarra Dat ishetverschiltussenhetbruto-ennettogewicht.Datisbijvoorbeeldhetgewichtvandekistjesvanappels,maar hetkanookomcontainersgaanofanderverpakkingsmateriaal.Omdatjetarraaftrektvanhetbrutogewicht, wordttarragezienalseengewichtskorting.Tarrawordtvaakbijbenaderingvastgesteld,opgrondvansteekproeven ofervaring.Hetapartwegenvanallekistjeszouveelteveeltijdkosten.Detarrarondjeafophelekilo’svolgens denormaleafrondingsregels.

Netto – gewicht van het product. Tarra – gewicht van de verpakking. Bruto – totaalgewicht.

Rekenvoorbeeld

RetailmanagerEsserkooptgoedereninmeteenbrutogewichtvan1.870kilo.Detarrais2%.

Gevraagd

Berekenhetnettogewicht.

Uitwerking

Detarrais2%vanhetbrutogewicht.2%van1.870kilo=0,02×1.870=37,4kilo.Afgerondophelekilo’sisdat37 kilo.

1.870kilo

CONCEPT

Tarra

Brutogewicht – 37kilo

Nettogewicht

1.833kilo

Hetkanookvoorkomendatdegoederenverpaktzijninkistenmeteenbepaaldgewicht.Detarraisdanhetaantal kistenmaalhetgewichtperkist.

Rekenvoorbeeld

GroothandelStadegaartkooptgoedereninmeteenbrutogewichtvan2.400kilo.Degoederenzijnverpaktin30 kisten.Dekistenwegen1,5kiloperstuk.

Gevraagd

Berekenhetnettogewicht.

Uitwerking

2.400kilo

Brutogewicht – 45kilo

Tarra30×1,5kilo

Nettogewicht

2.355kilo

Extra-tarra

Somswordendegoedereninverbandmetzeevervoerextrastevigingepakt,bijvoorbeelddoorerextrabanden omheentedoenomzebijelkaartehouden.Hetgewichtvandezeextraverpakkingnoemjeextra-tarra.Ookhet gewichtvandepalletswordtgerekendtotdeextra-tarra.Deextra-tarraberekenjeoverhetgewichtnaaftrekvan detarra.

Rekenvoorbeeld

Achraflevertgoederenmeteenbrutogewichtvan4.680kilo.Detarrais3%endeextra-tarrais2%.

Gevraagd Berekenhetnettogewicht.

Uitwerking

4.680kilo

Brutogewicht – 140kilo

Tarra3%van4.680kilo

4.540kilo

CONCEPT

Extra-tarra2%van4.540kilo

Nettogewicht

91kilo

4.449kilo

Rekenvoorbeeld

OndernemerVerspeekkooptgoederenmeteen brutogewichtvan1.680kilo.Degoederenzittenverpakt in60kisten.Iederekistweegt2,5kilo.Dekistenstaan opeenpalletdie25kiloweegtenwordenbijelkaar gehoudendoorijzerenbandendiesamen5kilowegen.

Gevraagd

Berekenhetnettogewichtvandegoederen.

Uitwerking

Degoederenzittenverpaktin60kistenvanelk2,5kilo.

Detarraisdus60×2,5kilo=150kilo.

Dekistenstaanopeenpalletvan25kiloenwordenbijeengehoudendoorijzerenbanden,diesamen5kilowegen.

Deextra-tarraisdus25kilo+5kilo=30kilo.

1.680kilo

Brutogewicht – 150kilo

Tarra

Extra-tarra

Nettogewicht

Rafactie

1.530kilo

30kilo

1.500kilo

Eenderdesoortgewichtskortingheetrafactie Rafactieiseenkortingophetgewichtalscorrectievoorafwijkingen inkwaliteitofhoeveelheid.Denkbijvoorbeeldaaneenvrachttomatenwaarvandeonderstekistjesteveelklem zaten,waardooreendeelonbruikbaaris.Ofaaneenvloeistoftransportwaarbijwatlekkageisontstaan.Alshet gebruikelijkisdatbeschadigingtijdenshetvervoeroptreedt,dankunjedaarvoorafaleenafspraakovermaken. Inanderegevallenmaakjeachterafeenberekeningviaeennafacturering.

Rafactieberekenjeoverhetgewichtwaardetarraendeextra-tarraalvanafis.Ookderafactierondjeafophele kilo’s.

Rekenvoorbeeld

CONCEPT

Xilevertgoederenmeteenbrutogewichtvan3.560kilo.Detarrais3,5%endeextra-tarrais1,5%.Xigaatervan uitdatdegoederentijdenshetvervoerbeschadigdrakenengeefthiervooreenrafactievan2%.

Gevraagd

Berekenhetnettogewicht.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Uitwerking

Brutogewicht

Tarra3,5%van3.560kilo

Extra-tarra1,5%van3.435kilo

Rafactie2%van3.383kilo

Nettogewicht

3.560kilo

– 125kilo

3.435kilo

– 52kilo

3.383kilo

– 68kilo

3.315kilo

Hetnettogewichtbrengjeinrekening.Daarvoorvermenigvuldigjehetnettogewichtmetdeafgesprokenprijs perkiloofliter.Overhetbedragdatdaaruitkomt,moetjenogbtwberekenen.Alsjedebtwerbijoptelt,krijgje hetfactuurbedrag.

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

Hunterkooptgoederenmeteenbrutogewichtvan2.680kilo.Detarrais3,5%endeextra-tarrais1,5%.Hunter krijgtvandeleveranciereenrafactievan2%.Deafgesprokenprijsperkilobedraagt€3,75endebtwis21%.

Gevraagd

Berekenhetfactuurbedrag.

Uitwerking

kilo 2.680

Brutogewicht – kilo 94

Tarra3,5% kilo 2.586 – kilo 39

Extra-tarra1,5% kilo 2.547 kilo 51

Rafactie2% 9.360,00

kilo 2.496

Factuurbedrag

Opdracht6 Watisdejuistecombinatie?

Welkbegriphoortbijdeomschrijving?

Omschrijving Begrip

Brutogewicht

Extra-tarra

Nettogewicht

Rafactie

Tarra

Opdracht7 Tarra,extra-tarraenrafactie

a. Waarberekenjedeextra-tarraover?

CONCEPT

Kortingomdatjeervanuitgaatdatdegoederen tijdenshetvervoerbeschadigdraken

Gewichtvandegoederen

Gewichtvandenormaleverpakking

Gewichtvandeextraverpakking

Gewichtvandegoedereninclusiefdeverpakking

b. Hoeheetdekortingophetgewichtdieberekendwordtoverhetgewichtnaaftrekvandetarra?

c. Hetnettogewichtishetgewichtdatoverblijftnadeaftrekvan...?

Opdracht8 Nettogewichtnatarra

Sylviakooptgoedereninmeteenbrutogewichtvan775kilo.Detarrais4%.

a. Berekenhetnettogewicht.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Gerardkooptgoedereninmeteenbrutogewichtvan1.450kilo.Detarrais2%.

b. Berekenhetnettogewicht.

Carenkooptgoedereninmeteenbrutogewichtvan1.800kilo.Degoederenzijnverpaktin20kisten.Dekisten wegen2kiloperstuk.

c. Berekenhetnettogewicht.

Opdracht9 GroothandelLouwman

GroothandelLouwmankooptvatenmetverfinmeteenbrutogewichtvan8.400kilo.Deverfzitin80vaten.Een leegvatweegt5kiloperstuk.

a. Hoeveelweegtéénvatmetverf?

b. Berekenhetnettogewichtvandetotalepartij.

Opdracht10 Nettogewichtnaextra-tarra

Hoesseinkooptgoederenmeteenbrutogewichtvan8.260kilo.Detarrais4%endeextra-tarrais1,5%.

a. Berekenhetnettogewicht.

Peterkooptvloeistoffenmeteenbrutogewichtvan1.800kilo.Degoederenzittenverpaktin18vaten.Iedervat weegt1kilo.Devatenstaanopeenpalletvan25kiloenwordenbijelkaargehoudendoorijzerenbandendie5 kilowegen.

b. Berekenhetnettogewichtvandegoederen.

Opdracht11 Nettogewichtnarafactie

Lululevertgoederenmeteenbrutogewichtvan2.640kilo.Detarrais2%.Lulugaatervanuitdatdegoederen tijdenshetvervoerbeschadigingenzullenoplopenengeefthiervooreenrafactievan3%.

a. Berekenhetnettogewicht.

Jasonkooptgoederenmeteenbrutogewichtvan1.850kilo.Degoederenzittenin48kistendieperstuk1,5kilo wegen.Dekistenstaanopeenpalletvan25kilo.Dekistenwordenbijeengehoudenmetijzerenbanden,diesamen 10kilowegen.Omdatdeleverancierervanuitgaatdatdegoederentijdenshettransportbeschadigdraken,geeft hijeenrafactievan2%.

b. Berekenhetnettogewicht.

Opdracht12 Factuurbedragen

Lotjekooptgoedereninmeteenbrutogewichtvan1.420kilo.Detarrais2%.Deafgesprokenprijsvoordegoederen bedraagt€3,25perkilo.Debtwis21%.

a. Berekenhetfactuurbedrag.

Kayakooptgoederenmeteenbrutogewichtvan5.840kilo.Detarrais4%endeextra-tarra2%.Deafgesproken prijsperkilobedraagt€2,25.Debtwis21%.

b. Berekenhetfactuurbedrag.

Rezakooptgoederenmeteenbrutogewichtvan1.540kilo.Detarrais5%endeextra-tarra2%.Rezakrijgtvande leveranciereenrafactievan1%.Deafgesprokenprijsperkilobedraagt€7,50.Debtwis21%.

c. Berekenhetfactuurbedrag.

Youssefplaatsteenbestellingbijeengroothandelvoorvloeistoffenmeteenbrutogewichtvan2.600kilo.De goederenzittenverpaktin14vaten.Iedervatweegt1,5kilo.Devatenstaanopeenpalletdie25kiloweegten wordenbijelkaargehoudendoorijzerenbandendie15kilowegen.Deafgesprokenprijsvoordevloeistoffenis €4,45perkilo.Debtwis21%.

CONCEPT

d. Berekenhetfactuurbedrag.

JonnekeplaatsteenbestellingbijimporteurVanOekelvoor48kistengoederenmeteenbrutogewichtvan20.400 kilo.Iederekistweegt5kilo.Dekistenstaanopeenpalletvan25kiloenwordenbijelkaargehoudendoorstalen bandendie15kilowegen.Deafgesprokenprijsvoordegoederenis€1,75perkilo.Debtwis21%.

e. Berekenhetfactuurbedrag.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

4.3 Kortingenopdeprijs

Indehandelencommerciewordenveelverschillendekortingen verleend.Dezekortingenmakendeeluitvanhetonderhandelen, waarbijeenleverancierprobeerteenklantovertehalenbijhem tekopen.Bijeenkortingopdeprijsverlaagtdeleverancierde normaleprijs.

Deprijsisbijdeinkoopeenbelangrijkelement,maarniethetenige waarjeopmoetletten.Jekuntwelbijdeleverancierkopendie delaagsteprijsrekent,maaralsdienooitoptijdlevert,moetjij daardoorneeverkopenaanjouwklanten.Dekansisgrootdatje danklandiziekwijtraakt.Danisgoedkoopduurkoop.

Devolgendekortingenopdeprijskomenvoorindehandel:

• rabat

• kwantumkorting

• staffelkorting

• introductiekorting

• actiekorting

• bonuskorting

• vasteklantenkorting.

CONCEPT

Actiekorting bij de groothandel.

Somswordenanderebenamingenvankortingengebruikt.Metdezegroephebjewelzo’nbeetjeallekortingen opdeprijsgehad.

Rabat

Eenfabrikantkanbijdehandelaardeprijsvandeconsumentinrekeningbrengenendaarvervolgenseen afgesprokenkortingspercentageopinminderingbrengen.Dezestandaardkortingvoordehandelaarheetrabat. Opdezemaniermaaktdefabrikantduidelijktegenwelkeprijsdetussenhandelhetproductaandeklantkan verkopen.

Rekenvoorbeeld

WebshopHemdvoorHemd.nlkoopt250overhemdeninbijOlymp.Olympfactureerteenprijsvan€60exclusief btwdiedeconsumentmoetbetalen.HemdvoorHemd.nlkrijgteenkortingvoorrabatvan35%.

Gevraagd

BerekenhetfactuurbedragvandezepartijendeinkoopprijsperartikelvoorwebshopHemdvoorHemd.nl.

Uitwerking

Deinkoopprijsperoverhemdis€9.750÷250=€39.

Jekuntdeinkoopprijsookmeteenperartikelberekenen.

Korting35%van€60=0,35×€60=€21.

Inkoopprijs:€60–€21=€39.Of:inkoopprijsis0,65×€60=€39.

Kwantumkorting

CONCEPT

Alsjeeengrotehoeveelheidgoederen tegelijkertijdkooptbijjeleverancier,danisde leveranciervaakbereidomhiervooreen kortingtegeven.Dezekortingnoemje kwantumkorting.Dekortingisgegevenineen percentagevandetotaalprijsvandegoederen.

Jenoemtkwantumkortingookwel hoeveelheidskorting.

Rekenvoorbeeld

GroothandelTeurlingskooptartikeleninvoor€50perstuk.LéonvangroothandelTeurlingsheeftcontact opgenomenmetdeleverancieromtevragenofhijbijafnamevan1.000producteneenkwantumkortingkan krijgen.Deleveranciergeeftbijdeafnamevanditaantaleenkwantumkortingvan1,5%.Debtwis21%.

Gevraagd

Berekenhetfactuurbedragvandezepartijendeinkoopprijsperartikel.

Uitwerking

50.000,00 €

1.000artikelenà€50 – 750,00 € Kwantumkorting1,5% 49.250,00 € + 10.342,50 € Btw21% 59.592,50 €

Factuurbedrag

Deinkoopprijsperartikelis€49.250÷1.000=€49,25.

Jekuntdeinkoopprijsookmeteenperartikelberekenen. Korting1,5%van€50=0,015×€50=€0,75. €50–€0,75=€49,25.Of:inkoopprijsis0,985×€50=€49,25.

Staffelkorting

Eenhoeveelheidskortingkanookdevormkrijgenvan eenstaffelkorting.Daarbijlooptdekortingopnaarmate jemeerproductenafneemt.Eenstaffeliseentabel waarinjedekortingaangeeftbijoplopende hoeveelheden.Hoemeerproductenjekoopt,hoehoger dekorting.Destaffelkortingkanineenpercentage gegevenzijn,maarookineenaangepasteprijsvoor eenaantalproducten.Bijvoorbeeld:prijsvooréén product€2,50envoorvierproducteninéénkoop€8.

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

OndernemerMakatitahanteertbijzijnverkopendevolgendestaffelvoordekortingen:

• 0%bijafzettotenmet500producten

• 1%bijafzetvan501totenmet1.000producten

• 2%bijafzetvan1.001totenmet1.500producten

• 3%bijafzetvan1.501totenmet2.000producten

• 4%bijafzetvan2.001totenmet2.500producten

• 5%bijafzetvanmeerdan2.500producten.

JacobkooptbijondernemerMakatitamultomappenmeteenprijsvan€4.

Gevraagd

Berekenhetfactuurbedragendeprijspermultomapbijdeaankoopvan

a.450producten

b.1.250producten

c.3.000producten

Uitwerking

a.Hetbetreftminderdan500producten.Daaromisergeenstaffelkorting.

1.800,00 €

450multomappenà€4 + 378,00 €

Btw21%

Factuurbedrag

Inkoopprijsperstukblijft€4.

2.178,00 €

5.000,00 €

1.250multomappenà€4 – 100,00 €

Staffelkorting2%

4.900,00 € + 1.029,00 €

Btw21% 5.929,00 €

Factuurbedrag

Inkoopprijsperstuk€4.900÷1.250=€3,92

Of:€4–0,02×€4=€3,92

Of:€4×0,98=€3,92

12.000,00 €

3.000multomappenà€4 – 600,00 €

Staffelkorting5% 11.400,00 € + 2.394,00 €

Btw21% 13.794,00 €

Factuurbedrag

Inkoopprijsperstuk€11.400÷3.000=€3,80

Of:€4–0,05×€4=€3,80

Of:€4×0,95=€3,80

Introductiekorting

Ommogelijknieuweklantenovertehalenombijjoutegaankopen,kunjeoverwegenomzeeenintroductiekorting tegeven.

Nadatjehendeeerstekeermeteenintroductiekorting hebtovergehaaldombijjoutekopen,wiljehenals klantbehouden.Daarvoorishetbelangrijkdatjeje goedaandegemaakteafsprakenhoudt,zodatze tevredenzijn.Danbestaatdekansdatdeklantookin detoekomstbijjoublijftkopen. Deintroductiekortingkangegevenwordenals percentageofalsabsoluutbedrag.Kijkbijeen percentagealtijdgoedwaarjehetpercentagevanmoet nemen.

Rekenvoorbeeld

Umitgaatnaareenbeursenheefteenprettiggesprekmeteenleveranciervanaccuboormachinesdiehijverkoopt. Inhetverledenheefthijmetzijnhuidigeleveranciereenpaarkeerminderprettigeervaringengehad.De accuboormachineswerdennietoptijdgeleverdendekwaliteitlietooknogweleenstewensenover.Opdebeurs biedtdenieuweleverancierhemeenaccuboormachineaanvooreenbedragvan€36.Datis1euromeerdan Umitbetaaltbijzijnhuidigeleverancier.DaarombiedtdeverkoperopdebeursUmiteenintroductiekortingaan van€2.

Gevraagd

a.WatisdeprijsdieUmitgaatbetalen?

b.HoeveelprocentintroductiekortingheeftUmitgekregen?Rondafopééndecimaal.

Uitwerking

CONCEPT

b.Umitkrijgteenkortingvan€2÷€36×100%=5,6%.

Actiekorting

Eenanderekortingdieregelmatiggegevenwordt,isdeactiekorting Eenactiekortingiseentijdelijkekortingop deverkoopprijsvaneenartikelomdeverkooptebevorderen.

Rekenvoorbeeld

MuseeuwB.V.komtmeteennieuwproductopdemarkt.Deverkoopprijsvanditproductbedraagt€24,50.Om hetproducttepromoten,geeftMuseeuweenactiekortingvan€2,50.

Gevraagd

a.Hoeveelbedraagtdeprijsvanhetproductnaaftrekvandeactiekorting? b.Hoeveelprocentisdeactiekorting?Rondafopééndecimaal.

Uitwerking

24,50 €

Oorspronkelijkeprijs – 2,50 €

Actiekorting

Inkoopprijs

22,00 €

b.Deactiekortingis€2,50÷€24,50×100%=10,2%.

Bonuskorting(eindejaar)

Erisnogeenanderemanierwaarmeegroothandelsproberenhunklantenmeerbijhentelatenkopen.Zokunnen zijeenbonuskortingofomzetbonusgeven.Bijeenbonuskortingbekijktdeleverancieraanheteindvanhetjaar ofjeindatjaarvooreenbepaaldtotaalbedraghebtingekocht.Alsdathetgevalis,krijgjeachterafeenkorting overaljeinkopenindatjaar.Debonuskortingkanvoordeafnemereenstimulanszijnomaanheteindvanhet jaarnogwatextraintekopenomdaarmeedebonusindewachtteslepen.Vaakisdebonuskortingprogressief: depercentageslopenop,netalsbijdestaffelkorting.

Rekenvoorbeeld

BartenBViseengroothandeldierechtstreeksaanderetaillevert.BartenBVhoudtdeverkopenaanzijnafnemers perjaarbij.Aanheteindvanhetjaarwordtbijeenafnamevanmeerdan3.000printerseenbonuskortinggegeven van4%overdeomzet.HetafgelopenjaarheeftBartenBVaanWillemsen3.500printersgeleverdvooreen verkoopprijsvan€45.

Gevraagd

a.BerekendebonuskortingdieWillemsenoverhetafgelopenjaarkrijgt.

b.HoeveelbetaaltWillemsenuiteindelijkperprinterinhetafgelopenjaar?

Uitwerking

CONCEPT

a.Willemsenheeft3.500printersgekochtvoor€45perstuk.Datisvooreentotaalbedragvan€157.500.Omdat hijmeerdan3.000printersgekochtheeft,ontvangtWillemseneenbonuskortingvan4%overhettotaalbedrag. Dekortingbedraagtdus0,04×€157.500=€6.300.

b.Willemsenheeftvoordeprinters€157.500betaald.Hijkrijgtachteraf€6.300kortingenbetaaltdusuiteindelijk €157.500–€6.300=€151.200.

Datisperprinter€151.200÷3.500=€43,20.

Of:korting4%van€45=0,04×€45=€1,80.

Nakortingisdeprijs€45–€1,80=€43,20.

Of:prijsvandeprinteris0,96×€45=€43,20.

Vasteklantenkorting

Eenveelvoorkomendekortingindecommercieisdevasteklantenkorting Dit iseenafgesprokenkortingdieeenvasteklantiederekeerkrijgtalshijproducten kooptbijdeleverancier.Dezekortingisbedoeldvoordeklantenbinding.

Rekenvoorbeeld

BoerInstallatietechniekkooptproductenenonderdelen,dienodigzijnvoordewerkzaamheden,altijdbij groothandelWarmteservice.Hetbedrijfkrijgtbijiedereaankoopeenvasteklantenkortingvan5%.Vooreenklus kooptMichelvanBoerInstallatietechniekvooreenbedragvan€1.245aanartikelenbijWarmteservice.

Gevraagd

BerekendevasteklantenkortingdieBoerInstallatietechniekvanWarmteservicekrijgt.

Uitwerking

Bijdezeaankoopisdevasteklantenkorting0,05×€1.245=€62,25.

Factuuromzet

Hettotaalbedragvandegoederendieeenafnemerkooptvóóraftrekvandekorting(en)opdeprijsnoemjede bruto-omzet Hettotaalbedragvandegoederennaaftrekvandekorting(en)opdeprijsisdenetto-omzet Als jehierdebtwbijoptelt,krijgjedefactuuromzet

Opdracht13 Wathoortbijelkaar?

Koppeldeomschrijvingaandejuistekorting.

Soortkorting

Omschrijving

Kortingdieoplooptnaarmatejemeerproducten koopt Kwantumkorting

Staffelkorting

Introductiekorting

Actiekorting

Bonuskorting

Vasteklantenkorting

Tijdelijkekortingopdeverkoopprijsvaneen artikelomdeverkooptebevorderen

Kortingdieachterafverstrektwordtalsjevoor eenbepaaldbedraghebtgekochtbijjeleverancier

Afgesprokenkortingdiedeklantiederekeerkrijgt alshijproductenkooptbijdegroothandel

Kortingdiejekrijgtalsjeeengrotehoeveelheid tegelijkertijdkoopt

Kortingomeenmogelijkeklantovertehalenom bijjoutegaankopen

Opdracht14 Eenanderwoordvoor

Maakdezinnenaf.

a. Eenanderwoordvoorkwantumkortingis

b. Eenanderwoordvooromzetbonusis

Opdracht15 KwantumkortinggroothandelVanLith

GroothandelVanLithkooptartikeleninvoor€35.Margotismedewerkervandezegroothandel.Zijheeftcontact opgenomenmetdeleverancieromtevragenofzebijafnamevan1.500producteneenkwantumkortingkan krijgen.Deleveranciergeeftbijdeafnamevanditaantaleenkwantumkortingvan3%.Debtwis21%.

BerekenhetfactuurbedragvandezepartijendeinkoopprijsperartikelvoorVanLith.

Opdracht16 StaffelkortingondernemerKopmels

OndernemerKopmelshanteertbijzijnverkopendevolgendestaffelvoordekortingen:

• 0%bijafzettotenmet1.000producten

• 1%bijafzetvan1.001totenmet2.000producten

• 2%bijafzetvan2.001totenmet3.000producten

• 3%bijafzetvan3.001totenmet4.000producten

• 4%bijafzetvanmeerdan4.000producten.

RobkooptbijondernemerKopmelskoptelefoonsmeteenprijsvan€12,50.

a. HoeveelmoetRobbetalenalshij450koptelefoonskoopt?Berekenhetfactuurbedragendeprijsper koptelefoon.

b. HoeveelmoetRobbetalenalshij2.500koptelefoonskoopt?Berekenhetfactuurbedragendeprijsper koptelefoon.

CONCEPT

c. HoeveelmoetRobbetalenalshij4.500koptelefoonskoopt?Berekenhetfactuurbedragendeprijsper koptelefoon.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht17 FactuurbedragMaarten

DelaatstetijdheeftMaartenregelmatigproblemenmetzijnhuidigeleverancier.Hijkrijgtvaakverkeerdeproducten geleverdenonlangskreegMaarten10%teweiniggoederenbinnen,terwijlweldevolledigeprijsgefactureerd was.Deprijsperproductbijdezeleverancieris€24,50. OpeenbeursheeftMaarteneenprettiggesprekmeteenaccountmanagervaneengroothandeldiehetzelfde productlevert.Tijdenshetgesprekdoetdeaccountmanagereenaanbodvooreenprijsvan€25.AlsMaarten opmerktdatditmeerisdanbijzijnhuidigeleverancier,biedtdeaccountmanagereenintroductiekortingvan €1,50.Dezeintroductiekortingheefteenlooptijdvaneenhalfjaar.Debtwis21%.

Maartenplaatstmeteeneenbestellingvoor500productenenmaaktmetdeaccountmanagereenafspraakover vijfmaandenvooreengesprekoververvolgleveringen.

a. BerekendeprijsdieMaartengaatbetalen.

b. HoeveelprocentintroductiekortingheeftMaartengekregen?Rondafopééndecimaal.

c. Berekenhetfactuurbedragvooreenaankoopvan500producten.

Opdracht18 Hoehoogisdeactiekorting?

GroothandelGopiekomtmeteennieuwproductopdemarkt.Deverkoopprijsbedraagt€14,95.Omhetproduct tepromoten,geeftgroothandelGopieeenactiekortingvan€1.

a. Hoeveelbedraagtdeprijsvanhetproductnaaftrekvandeactiekorting?

b. Hoeveelprocentisdeactiekorting?Rondafopééndecimaal.

Opdracht19 Prijspercomputermuis

CONCEPT

SalahBViseengroothandeldieaanderetaillevert.SalahBVhoudtdeverkopenaanzijnafnemersperjaarbij. Alseenklantmeerdan5.000stuksineenjaarafneemt,dangeeftSalahBVaanheteindvanhetjaareen bonuskortingvan7%overdeomzet.HetafgelopenjaarheeftSalahBVaanKyemereh8.000stukscomputermuizen geleverdvooreenverkoopprijsvan€34,50.

a. BerekendebonuskortingdieKyemerehoverhetafgelopenjaarkrijgt.

b. HoeveelbetaaltKyemerehuiteindelijkperproductinhetafgelopenjaar?

Opdracht20 VasteklantenkortingRogerio

RogeriokooptdeproductendiehijnodigheeftbijzijnwerkzaamhedenaltijdbijgroothandelBroeders.Rogerio krijgtbijiedereaankoopeenvasteklantenkortingvan8%.VooreenkluskooptRogeriobijgroothandelBroeders vooreenbedragvan€860aanartikelen.

BerekendevasteklantenkortingdieRogeriovangroothandelBroederskrijgt.

Opdracht21 VerissimoBV

VerissimoBVlevertproductenrechtstreeksaanderetail.Afhankelijkvandeconditieskrijgtderetailkortingen. OverhetafgelopenjaarheeftVerissimoBVdevolgendegegevensverzameldoverdeverkopenaanWalop.

Geleverd350koptelefoonsvooreenbrutoverkoopprijsexclusiefbtwvan€45.Hierbijzijndevolgendekortingen verleend:

• vasteklantenkorting6%overdefactuurprijs

• 4%bonuskortingalsdenetto-omzetaanheteindevanhetjaargroterisdan€14.000.

a. Berekendenetto-omzetvandeverkopenaanWalopinhetafgelopenjaar.

b. Berekenhetbedragvandeextrabonusaanheteindevanhetjaar.

c. HoeveelheeftWalopafgelopenjaarbetaaldpergekochtekoptelefoon?

Opdracht22 ElshoutBV

ElshoutBVlevertproductenrechtstreeksaanderetail.Afhankelijkvandeconditieskrijgtderetailkorting.Over hetafgelopenjaarlevertElshoutBVaanNijhuis5.000spijkerbroekenvooreenbrutoverkoopprijsexclusiefbtw van€28.Hierbijzijndevolgendekortingenverleend:

• vasteklantenkorting4%overdefactuurprijs

• 1%bonuskortingoverdenetto-omzetaanheteindevanhetjaar.

CONCEPT

a. Berekendenetto-omzetvandeverkopenaanNijhuisinhetafgelopenjaar.

b. Berekenhetbedragvandeextrabonusaanheteindevanhetjaar.

c. HoeveelheeftNijhuisafgelopenjaarbetaaldperspijkerbroek?

Opdracht23 MizrakBV

MizrakBVlevertproductenrechtstreeksaanderetail.Afhankelijkvandeconditieskrijgtderetailkorting.Over hetafgelopenjaarheeftMizrakBVvandeverkopenaaneenklantdevolgendegegevensverzameld.

Geleverd4.650spijkerbroekenvooreenbrutoverkoopprijsexclusiefbtwvan€95.Hierbijzijndevolgendekortingen toegepast:

• vasteklantenkorting8%overdefactuurprijs

• bonuskortingaanheteindevanhetjaarwaarvoordevolgendestaffelwordtgehanteerd:Dekortingwordt berekendoverdenetto-omzetaanheteindevanhetjaar:

– 0%bijafzettotenmet1.000artikelen

– 1%bijafzetvan1.001totenmet2.000artikelen

– 2%bijafzetvan2.001totenmet3.000artikelen

– 3%bijafzetvan3.001totenmet4.000artikelen

– 4%bijafzetvan4.001totenmet5.000artikelen

– 5%bijafzetvanmeerdan5.000artikelen.

a. Berekendenetto-omzetvandeverkoopaandezeklantinhetafgelopenjaar.

b. Berekenhetbedragvandeextrabonusaanheteindevanhetjaar.

c. Hoeveelheeftdezeklantafgelopenjaarbetaaldpergekochtespijkerbroek?

Opdracht24 YoussoufBV

YoussoufBVlevertproductenrechtstreeksaanderetail.Afhankelijkvandeconditieskrijgtderetailkorting.Over hetafgelopenjaarheeftYoussoufBVvandeverkopenaanVanZalingedevolgendegegevensverzameld.

Geleverd3.000vloerkledenvooreenbrutoverkoopprijsexclusiefbtwvan€172,50perstuk.Hierbijzijndevolgende kortingenverleend:

• vasteklantenkorting6%overdefactuurprijs

• bonuskortingaanheteindevanhetjaar,waarvoorYoussoufBVdevolgendestaffelhanteert:Dekortingwordt berekendoverdenetto-omzetvanhetafgelopenjaar:

– 0%bijeennetto-omzettot€100.000

CONCEPT

– 1%bijeennetto-omzetvan€100.000tot€200.000

– 2%bijeennetto-omzetvan€200.000tot€300.000

– 3%bijeennetto-omzetvan€300.000tot€400.000

– 4%bijeennetto-omzetvan€400.000tot€500.000

– 5%bijeennetto-omzetvanaf€500.000.

a. Berekendenetto-omzetvanVanZalingeinhetafgelopenjaar.

b. Berekenhetbedragvandeextrabonusaanheteindevanhetjaar.

c. HoeveelheeftVanZalingeafgelopenjaarbetaaldpervloerkleed?

4.4 Betalingskortingen

Alseenondernemereenfactuurontvangt,hoefthijmeestalnietmeteentebetalen.Doordatjenietmeteenhoeft tebetalen,krijgjehetbedrageigenlijkzolangteleenvandeleverancier.Jespreektdaaromvanleverancierskrediet. Eengebruikelijkebetalingstermijnis30dagen.Deleverancierprobeertdeafnemerovertehalenomeerderte betalen.Daaromkanhijkortinggevenalsjegeengebruikmaaktvanhetleverancierskredieteneerderbetaalt, bijvoorbeeldalbinnenachtdagen.Dezebetalingskortingnoemjekortingvoorcontant.Andersdanjebijdeze termzouverwachten,gaathetzeldenomcontantebetaling,maaromsnelbetalen.

Dekortingvoorcontantiseenpercentagevanhetfactuurbedragexclusiefbtw.Laterleerjenogmetbtwte rekenen.Hetbtw-bedragmagjenietaanpassenalsjekortingvoorcontantgeeft.

Rekenvoorbeeld

RetailerVanPuffelenkooptbijdegroothandelgoedereninvooreenbedragvan€1.450.Degroothandelheeftde volgendebetalingsconditie:

• betalingnettobinnen30dagen;bijbetalingbinnen10dagen2%kortingvoorcontant

• btw21%.

Gevraagd

a.Berekenhetfactuurbedrag.

b.WelkbedragmoetretailerVanPuffelenvoordegoederenbetalenalshijnatwintigdagenbetaalt?

c.Enalshijnazesdagenbetaalt?

Uitwerking

a.Hetfactuurbedragbedraagt:

b.AlsVanPuffelennatwintigdagenbetaalt,krijgthijgeenkortingenbetaalthijdegewoneprijs.Datisdus €1.754,50.

c.Alshijnazesdagenbetaalt,maghijdekortingvoorcontantinminderingbrengen.Dekortingvoorcontantis 2%vandeprijsvandegoederenexclusiefbtw.

Datis0,02×€1.450=€29.

VanPuffelenmoetdan€1.754,50–€29=€1.725,50betalen.

CONCEPT

Omtevoorkomendatdeafnemerhetfactuurbedragpasnadebetalingstermijnbetaalt,kunnenleveranciersbij voorbaateenkredietbeperkingstoeslaginrekeningbrengen.Ditiseensoortboetevoortelaatbetalen.Jemag dezekredietbeperkingstoeslagophetfactuurbedraginminderingbrengenalsjewélbinnendebetalingstermijn betaalt.Dekredietbeperkingstoeslagberekenjeoverhetgoederenbedraginclusiefbtw.Jezethetonderaande factuur.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Rekenvoorbeeld

Fransontvangtdevolgendefactuur.

1.300,00 €

Geleverd3.250kgsinaasappelenà€0,40perkg + 117,00 € Btw9%

1.417,00 €

Factuurbedrag + 14,17 €

Totaal

Kredietbeperkingstoeslag1% 1.431,17 €

Debetalingsconditieis30dagennetto.

Bijbetalingbinnentiendagenontvangtueenkortingvoorcontantvan1,5%.

Gevraagd

a.WatmoetFransbetalenalshijbinnentiendagenbetaalt?

b.WatmoetFransbetalenalshijbijvoorbeeldnatwintigdagenbetaalt?

c.WatmoetFransbetalenalshijnameerdan30dagenbetaalt?

Uitwerking

CONCEPT

a.Kortingvoorcontantis1,5%van€1.300,00=0,015×€1.300,00=€19,50. €1.417,00–€19,50=€1.397,50

b.€1.417,00

c.€1.417,00+kredietbeperkingstoeslag1%=€1.431,17

Hettotaalbedragvandegoederennaaftrekvandebetalingskortingnoemjedenettofactuuromzet Jeberekent ditbedragdoordebetalingskortingvandenetto-omzetaftehalen.

Rekenvoorbeeld

VitalisBVlevertproductenaanderetail.Afhankelijkvandeconditieskrijgtderetailkorting.Overhetafgelopen jaarheeftVitalisBVvandeverkopenaanwinkelketenZoomvlietdevolgendegegevensverzameld.

Geleverd16.000printersvooreenbrutoverkoopprijsexclusiefbtwvan€25.Hierbijzijndevolgendekortingen vantoepassing:

• kwantumkorting6%overdebruto-omzet

• 1,5%kortingvoorcontantebetalingover40%vandenetto-omzet

• 4%bonuskortingoverdenettofactuuromzetaanheteindevanhetjaar.

Gevraagd

a.Berekendenetto-omzet.

b.BerekenhetfactuurbedragvanZoomvlietinhetafgelopenjaar.

c.Berekendenettofactuuromzet.

d.Berekenhetbedragvandebonusaanheteindvanhetjaar.

e.HoeveelheeftZoomvlietafgelopenjaarbetaaldpergekochteprinter?

Uitwerking a.

16.000×€25 Bruto-omzet

0,015×40%van€376.000 Kortingvoorcontant

d.Bonus4%is0,04×€373.744=€14.949,76.

e.Betaaldperproduct:(€373.744–€14.949,76)÷16.000=€22,42.

Kredietprijs

Leverancierskredietisduurvoordeklant.2%lijktnietveel,maarhetisvooreenkorteperiode.Omgerekendnaar eenpercentageopjaarbasisnoemjeditdekredietprijs.Jezultziendatjedanveelhogeruitkomt,endat gebruikmakenvandebetalingskortingmeestalveelvoordeligeris.

Voordeberekeningvandekredietprijshebjedevolgendegegevensnodig:

• Dekostenvanhetkrediet,hetbedragvandekortingvoorcontant.

• Hetkredietbedrag,hetbedragdatjemoetbetalennaaftrekvandekortingvoorcontant.

• Deduurvanhetkrediet,hetaantaldagendatjehetbedragleent.Hiervoorneemjehetaantaldagendatje leverancierskredietkrijgtminhetaantaldagenwaarvoorjekortingvoorcontantkrijgt.

• Voordekredietkostenperjaarrekenjedekostenvanhetkredietomnaardekostenvanhetkredietineen heeljaar.Eenjaarsteljedaarbijop360of365dagen.Alshetaantaldagenvaneenjaarnietgegevenis,gebruik je360dagen.

Vervolgensdrukjedekostenperjaaruitineenpercentagevanhetkredietbedrag.

Rekenvoorbeeld

OndernemerDeWeerdkooptveelbijzijnleverancierUnilever.Opdeinkoopfacturenstaandevolgende betalingsconditiesvermeld:

• betalingbinnen5dagen:1,5%korting

• betalingbinnen20dagen:netto.

Gevraagd

BerekenvoorDeWeerddekredietprijs.Rondafopééndecimaal.Steleenjaarop360dagen.

Uitwerking

Jevolgtbijdeberekeningdevolgendestappen:

1. Berekenhetkredietbedrag.Voordeberekeningvanhetkredietbedraggajeuitvaneengoederenbedragvan €100.De1,5%kortingvoorcontantis€1,50. Hetkredietbedragis€100–€1,50=€98,50.

2. Berekendekostenvanhetkrediet.Dekostenvanhetkredietbestaanuithetbedragvandekorting:€1,50.

3. Berekendeduurvanhetkrediet.Deduurvanhetkredietis20dagen–5dagen=15dagen.

4. Berekendekostenvanhetkredietperjaar.Dekostenvoor15dagenbedragen€1,50. Dekostenvanhetkredietzijnomgerekendnaareenjaar€1,50÷15×360=€36.

5. Berekendekredietprijs.Dekredietprijsis€36÷€98,50×100%=36,5%.

CONCEPT

Ditbetekentdathetdeafnemer36,5%renteperjaarkostalsdiegeengebruikmaaktvandebetalingskorting. Hetisdusaanteradenomaltijdgebruiktemakenvanzo’nbetalingskorting.Alsjeopdatmomenthetgeldniet beschikbaarhebt,kunjeproberenhetgeldgoedkoperbijeenbanktelenen.

Opdracht25 Betalingskortingen

a. Watisleverancierskrediet?

b. Watiskortingvoorcontant?

c. Watverstajeonderkredietbeperkingstoeslag?

d. Watisdekredietprijs?

Opdracht26 Kortingvoorcontant

WilcoBakkerkooptgoederenvooreenfactuurbedragvan€1.225.Debetalingstermijnis30dagennetto.Bij betalingbinnentiendagenkrijgthij1,5%kortingvoorcontant.

a. WelkbedragmoetWilcobetalenalshijna40dagenbetaalt?

b. WelkbedragmoetWilcobetalenalshijnanegendagenbetaalt?

Iustianakooptgoederenvooreenfactuurbedragvan€3.460.Debetalingstermijnistwintigdagennetto.Bij betalingbinnenachtdagenwordteenkortingvoorcontantverleendvan2%.

c. WelkbedragmoetIustianabetalenalszijna30dagenbetaalt?

d. WelkbedragmoetIustianabetalenalszijnazesdagenbetaalt?

CONCEPT

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht27 Kortingvoorcontantberekenen

FroukjeiscommercieelmedewerkerbijFacecare,eengroothandelincosmetica.Zeontvangtdevolgendefactuur vanhaarleverancier.

CONCEPT

a. WelkbedragmoetFroukjebetalenalszijna26dagenbetaalt?

b. WelkbedragmoetFroukjebetalenalszijnazevendagenbetaalt?

Opdracht28 KortingvoorcontantCosina

SchildersbedrijfCosinaBVontvangtdevolgendefactuurvanDeVerfkoning. Geleverd:

462,50 € 50blikkengrondlakà€9,25perblik + 994,00 € 70blikkenhoogglanslakRAL9020à€14,20perblik

1.456,50

1.369,11

Debetalingsconditieistwintigdagennetto.Bijbetalingbinnenachtdagenontvangtueenkortingvoorcontant van2%overhetbedrag,naaftrekvandeklantkorting.

a. WatmoetCosinaBVbetalenbijbetalingnazesdagen?

b. WatmoetCosinaBVbetalenbijbetalingnavijftiendagen?

c. WatmoetCosinaBVbetalenbijbetalingna25dagen?

Opdracht29 Watmoetdegroothandelbetalen?

Eengroothandelinbouwmaterialenontvangtdevolgendefactuurvanzijnleverancier. Geleverd:

300stuksbetonijzer6mm×6,00mà€1,14

342,00

780,00

200stuksbetonijzer8mm×6,00mà€3,90 + 1.035,00

150stuksbetonijzer10mm×6,00mà€6,90

CONCEPT

2.157,00

Totaal – 107,85

Actiekorting5% 2.049,15

Btw21%

+ 430,32

2.479,47

Factuurbedrag + 49,59

Kredietbeperkingstoeslag2%

Totaal

2.529,06

Debetalingsconditieis25dagennetto.Bijbetalingbinnennegendagenontvangtueenkortingvoorcontantvan 1,5%overhetbedragnaaftrekvandeactiekorting.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

a. Watmoetdegroothandelbetalenbijbetalingnaachtdagen?

b. Watmoetdegroothandelbetalenbijbetalingnaelfdagen?

c. Watmoetdegroothandelbetalenbijbetalingna30dagen?

Opdracht30

ExtrabonusWillemIII

Eengroothandelinbouwmaterialenlevertproductenrechtstreeksaanderetail.Afhankelijkvandecondities krijgtderetailkorting.OverhetafgelopenjaarheeftdezegroothandelvandeverkopenaanWillemIIIBVde volgendegegevensverzameld. Materialengeleverdvooreenbrutoverkoopprijsvan€125.000exclusiefbtw.Hierbijzijndevolgendekortingen afgesproken:

• 10%staffelkortingoverdebruto-omzet

• 2%kortingvoorcontantebetalingover75%vandenetto-omzet

• 6%bonuskortingoverdenettofactuuromzetaanheteindevanhetjaar.

a. BerekenhetfactuurbedragvanWillemIIIinhetafgelopenjaar.

b. Berekendenettofactuuromzet.

c. Berekenhetbedragvandebonusaanheteindevanhetjaar.

Opdracht31 Watkosteenkilosinaasappels?

ImporteurVanVleutenkochtineenjaarinSpanjediversepartijensinaasappels:

• 12februari

• 15april

• 10juni

• 18september

• 29november

CONCEPT

145.000kg

135.000kg

80.000kg

100.000kg

165.000kg

Betaaldop28februari

Betaaldop25april

Betaaldop10juli

Betaaldop25september

Betaaldop13december

VanVleutenheeftdevolgendeafsprakenmetzijnleveranciergemaakt:

• prijsvandesinaasappels€0,45perkilo

• kwantumkorting3,5%overdebrutoverkoopprijs

• staffelkortingperpartij,teberekenenoverdeprijsnaaftrekvandekwantumkorting:

– 0%bijeenafnametot€40.000

– 1%bijeenafnametussen€40.001en€50.000

– 2%bijeenafnametussen€50.001en€60.000

– 3%bijeenafnametussen€60.001en€70.000

– 4%bijeenafnameboven€70.000

• betalingbinnen30dagennetto,bijbetalingbinnenvijftiendagen2%kortingvoorcontant

• 4%bonuskortingoverdenettofactuuromzetaanheteindvanhetjaar.

a. BerekenhettotalefactuurbedragvanVanVleutenoverhethelejaar.Berekenhiervoorperpartijdenetto-omzet entelaanheteinddebtwerbij.

b. Berekendenettofactuuromzet.

c. Berekenhetbedragvandebonusaanheteindevanhetjaar.

d. HoeveelbetaaldeVanVleutenindatjaarperkilosinaasappels?

Opdracht32 WatmoetBritneybetalen?

CONCEPT

BritneyvangroothandelindamesmodeLenny’sontvangtdevolgendefactuurvanhaarleverancierByBar.

a. WatmoetBritneybetalenbijbetalingnazesdagen?

b. WatmoetBritneybetalenbijbetalingnavijftiendagen?

c. WatmoetBritneybetalenbijbetalingna30dagen?

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht33 KredietprijsDirven,KerkhofenRommens

CommunicatieadviesbureauDirvenstuurtaanzijnafnemersfacturenmetdevolgendebetalingscondities:

• betalingbinnen5dagen:2%korting

• betalingbinnen30dagen:netto.

a. BerekendekredietprijsdieDirvenhanteert.Rondafopééndecimaal.Gauitvaneenbedragexclusiefbtwvan 100euro.Steleenjaarop360dagen.

GroothandelKerkhofstuurtaanzijnafnemersfacturenmetdevolgendebetalingscondities:

• betalingbinnen8dagen:1,5%korting

• betalingbinnen24dagen:netto.

b. BerekendekredietprijsdiegroothandelKerkhofhanteertengaweeruitvaneenbedragexclusiefbtwvan100 euro.Rondafopééndecimaal.

CateringRommensstuurtaanzijnafnemersfacturenmetdevolgendebetalingscondities:

• betalingbinnen6dagen:1%korting

• betalingbinnen15dagen:netto.

c. BerekendekredietprijsdiecateringRommenshanteert.Rondafopééndecimaal.

4.5 Betalings-enleveringscondities

Naastdekortingenophetgewicht,dekortingenopdeprijsendebetalingskortingenmaakjemetdeleverancier ooknogafsprakenoverdebetalings-enleveringscondities.

Deafsprakentussenkoperenverkoperoverhoeenwanneerbetaaldmoetworden,noemjedebetalingscondities Hierbijkunjetemakenkrijgenmetdevolgendemogelijkheden:

• Vooruitbetaling:deklantmoeteerstbetalenvoordatdeleverancierdegoederenopstuurt.

• Betalingdirectbijlevering:deklantmoetmeteenbetalenophetmomentdatdegoederengeleverdworden.

CONCEPT

• Leveringonderrembours:deklantmoetdegoederenaandevervoerderbetalen.Zonderbetalingmagde vervoerderdegoederennietafgeven.

• Contantebetaling:deklantbetaaltdegoederenvrijwelmeteennadatdeleveringgeïnspecteerdenverwerkt is.Meestalhebjehierachttotveertiendagendetijdvoor.

• Betalingintermijnen:deklantmaghetbedragindelen(termijnen)betalen.

Leveringscondities

Goederendiejegekochthebt,moetjesomsophalenbijdeleverancier.Gebruikelijkerisdatdeleverancierhet vervoernaardeklantregelt.Vaakwordendegoederentijdenshetvervoerverzekerd.Aanditalleszijnkosten verbonden.Hetisbelangrijkomduidelijkaftesprekenwiedekostenbetaaltdiesamenhangenmethetvervoer: deklantofdeleverancier.Deafsprakendiejehierovermaakt,noemjeleveringsvoorwaardenofleveringscondities

Dezezijnonderandereafhankelijkvandebranche,hetsoortgoederen,hetlandvanherkomstenzovoort.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Demeestvoorkomendeleveringsconditieszijn:

• Leveringfrancohuis:deleverancierlevertdegoederenophetafgesprokenadresenbrengtgeenvrachtkosten inrekening.Diekostenneemtdeleverancierzelfvoorzijnrekening.

• Leveringniet-franco:deleverancierlevertdegoederenophetafgesprokenadresenbrengtwelvrachtkosten inrekening.Inditgevalbetaaltdeklantdetransportkosten.

• Leveringaffabriekofafmagazijn:deleverancierzorgtdatdegoederenklaarstaanvoortransportinzijn fabriekofmagazijn.Deklanthaaltdegoederenzelfopbijdefabriekofhetmagazijnvandeleverancier.De klantdraagtvervolgensallekostenenrisico’svoorhetvervoervandegoederennaardegewenstebestemming.

Alsdeverkoperhetvervoerregelt,en/ofhetinnenvandebetaling,danishetlogischdatdeverkoperdezekosten doorberekentaandeklant.Opdefactuurkomterdaneenbedragbijvoordetransportkostenofdeincassokosten. Dekostenvoortransportenincassoneemjeopvóórdebtw-berekening.Overdezekostenbetaaltdeklantook btw.

Rekenvoorbeeld

GroothandelVerdaasdonkverkooptgoederenvooreenprijsvan€1.300.Metdekoperwordtafgesprokendatde leverancierhettransportregeltenhiervoor€75inrekeningbrengt.

Gevraagd

Hoeveelmoetdekopervoordezepartijgoederenbetalen?

Uitwerking

Deklantmoetdegoederenendetransportkostenbetalen.Ditzieterzouit:

Opdracht34 Betalingscondities,wathoortbijwat?

Koppelelkeomschrijvingaanhetjuistebegrip.

Begrip

Vooruitbetaling

Betalingdirectbijlevering

Leveringonderrembours

Leveringcontant

Betalingintermijnen

Opdracht35 Leveringscondities

a. Watzijnleveringscondities?

b. Hoenoemjeleveringsconditiesookwel?

Omschrijving

Erwordtafgesprokendatjehetbedragineen aantaldelenmagbetalen.

Alleenalsdeklantdegoederenaandevervoerder betaalt,magdevervoerderzeafgeven.

Deklantmoeteerstbetalenvoordatdeleverancier degoederenopstuurt.

Degoederenmoetenbetaaldwordenophet momentdatzegeleverdworden.

Degoederenmoetenvrijwelmeteenbetaald worden,meestalbinnen8tot14dagen.

c. Bijwelkeleveringsconditiezorgtdeleverancierervoordatdegoederenklaarstaanvoortransportinzijnfabriek ofmagazijn?

d. Watishetverschiltussenleveringfrancohuisenleveringniet-franco?

Opdracht36 Transportkostenhandel

OndernemerThijssenverkooptgoederenvooreenprijsvan€2.250.AfgesprokenwordtdatThijssenhettransport regeltenhiervoor€275inrekeningbrengt.

CONCEPT

a. HoeveelbrengtondernemerThijsseninrekeningvoordezepartijgoederen?

GroothandelVanGentverkooptgoederenvoor€975.GroothandelVanGentzalhettransportregelen.Zespreken afdatvoordetransportkosten€145inrekeninggebrachtwordt.

b. HoeveelbrengtgroothandelVanGentvoordezepartijgoedereninrekening?

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht37 TransportkostenMildred

Mildredkooptgoederenmeteenbrutogewichtvan1.200kilo.Detarrais4%endeextra-tarra3%.Deafgesproken prijsperkilobedraagt€4,25.Debetalingsconditieisaffabriek.Mildredheeftaandeleveranciergevraagdofhij hettransportkanregelen.Datkan,maardeleverancierrekenthiereenbedragvan€175exclusiefbtwvoor.De btwis21%.

Berekenhetfactuurbedrag.

4.6 Vreemdevaluta

CONCEPT

DeeuroisdemunteenheidvaneengrootaantallandeninEuropa.Dezelandenvormendeeurozone.Alsjehandelt meteenbedrijfuiteenlandbuitendeeurozone,betaaljemeteenanderemunteenheid.Datzelfdegeldtalsje eenzakenreismaaktbuitendeeurozone.Demunteenheidvananderelandennoemjevreemdevaluta Detwintig landenvandeeurozonestaanophetvolgendekaartje.

Deprijsvanvreemdevalutaheetdewisselkoers.Metbehulpvandewisselkoerskunjeberekenenhoeveeleuro’s jekwijtbentvoordegoederendiejekooptofhoeveeljekrijgtvoordegoederendiejeverkoopt.Voordie berekeningengebruikjedekoerslijst Dekoerslijstiseenoverzichtvandeprijzenwaarvooreenbankvreemde

valutakooptenverkoopt.Omdatwisselkoersendagelijkskunnenveranderen,wordterelkedageenkoerslijst gemaakt.Eenvoorbeeldvaneengedeeltelijkekoerslijstvoorgiraalgeldziejehierna.DeISO-codeisdecodering vandemunteenheidvanhetdesbetreffendeland.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta01-11-2024

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Voorberekeningenmetdeaankoopenverkoopvanvreemdevalutaishetvolgendevanbelang:

• Dekoerslijstgeeftsteedsdetegenwaardeaanvan1euro.Bijelkemuntsoortstaantweebedragen.Alsvoorbeeld nemenwedeAmerikaansedollar.

• ‘Uverkoopt’betekent:alsklantverkoopjedollars.

Voorelke1,11705dollarwordt1euroopjouwrekeningbijgeschreven.

• ‘Ukoopt’betekent:alsklantkoopjedollars.

Voorelke1,09785dollarwordt1eurovanjouwrekeningafgeschreven.

Omdatdebankaanhetomwisselenwilverdienen,rekentdebankaltijdinzijneigenvoordeel.Dusbetaaljevoor vreemdevalutameerdanjeervoorterugkrijgt.Voordeklantisomwisselendusaltijdongunstig.

Rekenvoorbeeld

Piet-Heinontvangt500dollarvaneenAmerikaanseklant.DebankhanteertdevolgendekoersvoordeAmerikaanse dollar.

CONCEPT

Gevraagd

Welkbedragwordtopdeeuro-rekeningvanPiet-Heinbijgeschreven?

Uitwerking

Piet-Heinkijktnaardekoersuitdekolom‘Uverkoopt’.Datis1,11705dollarpereuro.

Devraagisdus:hoeveelkeerpast1,11705in500dollar?

Jemaaktdandeberekening:500÷1,11705=447,61euro.

Hoofdstuk4 Inkopenen

Rekenvoorbeeld

NellekemoetaaneenAmerikaanseklant1.200dollarbetalen.Gebruikdekoerslijstuithetvorigevoorbeeld.

Gevraagd

Welkeuro-bedragwordtvanderekeningvanNellekeafgeschreven?

Uitwerking

Nellekekijktnaardekoersuitdekolom‘Ukoopt’.Datis1,09785dollar.Voorelke1,09785dollarwordtdus1euro vanhaarrekeningafgeschreven.

Devraagis:hoeveelkeerpast1,09785in1.200dollar?

Jemaaktdeberekening:1.200÷1,09785=1.093,05euro.

Hetkanookvoorkomendatjevooreenzakenreisnaar hetbuitenlandcontantgeldwiltmeenemen.Daarvoor kunjeterechtbijeenbankofwisselkantoor.Daarkun jealleenbankbiljettenomwisselen,geenmunten.Voor contantetransactiesheeftdebankeenandere koerslijst.Ookberekentdebankdantransactiekosten ofprovisie.Dezeextrakostenbetaaljevoordeaankoop ofverkoopvanvreemdevaluta.Dehoogtevande transactiekostenisverschillendperbank. Transactiekostenbetaaljeperkeerdatjegeld omwisselt,ookalshetommeerderevreemdevaluta’s gaat.

Wisselkantoor.

Letop!Somsmoetjedeprovisieerbijoptellen,eenanderekeermoetjedeprovisieinmindering brengen.

Houdingedachtendatjealsklantde provisiealtijdmoetbetalen.Alsje vreemdevalutaaandebankverkoopt, ontvangjeeuro’sendaarvanmoetje deprovisiedusaftrekken.

CONCEPT

Alsjevreemdevalutavandebank koopt,moetjeeuro’sbetalenendaar deprovisiebijoptellen.

Rekenvoorbeeld

Piet-Heinverkoopt500dollaraandebank.Debankrekentaanprovisie0,75%,meteenminimumvan€3,50en eenmaximumvan€7,50.

Gevraagd

Watontvangthijvandebank?

Uitwerking

Voordeverkoopvan500dollarontvangtPiet-Hein€447,61(zieeerderevoorbeeldberekening).

Aanprovisiebetaalthij0,75%van€447,61.Datis€3,36.Debankrekentechtereenminimumbedragvan€3,50, dusdatisdeprovisieinditgeval.

Piet-Heinontvangtuiteindelijkvandebank€447,61–€3,50=€444,11.

Rekenvoorbeeld

Hannekekooptbijdebank1.200dollar.Debankrekentaanprovisie0,75%meteenminimumvan€3,50eneen maximumvan€7,50.

Gevraagd

WatmoetHannekeaandebankbetalen?

Uitwerking

Voordeaankoopvan1.200dollarmoetHannekeaandebank1.200÷1,09785=€1.093,05betalen.

Aanprovisiebetaaltzij0,75%van€1.093,05.Datis€8,20.Debankrekentechtereenmaximumbedragvan€7,50, dusdatisdeprovisieinditgeval.

Hannekemoetuiteindelijkaandebankbetalen€1.093,05+€7,50=€1.100,55.

Jekunteenbepaaldbedragaanvreemdevalutakopenofverkopen.Jewiltbijvoorbeeld15.000Marokkaanse dirhamkopen.Maarvaakgaanmensenjuistuitvaneenbepaaldbedragaaneuro’swaarvoorzijvreemdevaluta willenkopen.Zowiljebijvoorbeeld€6.500omwisselenvoorZwitsersefranken.Deberekeninggaatdaniets anders.

Rekenvoorbeeld

CONCEPT

OsangaatvooroverlegnaardeVerenigdeStatenenheeftcontantedollarsnodig.BijdeINGkoopthijdollarsvoor eenbedragvan€1.500.

Gevraagd

HoeveeldollarsontvangtOsanvoorditbedrag?

Uitwerking

Osangeeft€1.500uit,waarvoorhijdollarskoopt.Hijmoet€7,50provisiebetalen.Hijkandusvoor€1.500–€7,50 =€1.492,50aandollarskrijgen.

Kijkindekoerslijstindekolom‘Ukoopt’.Dekoersis1,09785.Hijkrijgtdusvoorelkeeuro1,09785dollar.

Osanontvangt:1.492,50×1,09785=1.638,54dollar.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht38 Vreemdevaluta

a. Watiseenwisselkoers?

b. Watiseenkoerslijst?

c. Watzijntransactiekosten?

Opdracht39 Vreemdevalutaontvangen

Tymprohandeltingehoorbescherming.Hetbedrijflevertookaanklanteninanderelanden.Indemaandmei hebbenafnemersdevolgendeleveringenbetaald.Rekenuithoeveelgeldsteedsopdeeuro-rekeningis bijgeschreven.Gebruikdevolgendekoerslijst.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta01-11-2024 NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

a. Op7meiontvangenGBP16.000.

b. Op12meiontvangenSEK135.000.

c. Op16meiontvangen78.000złoty.

d. Op23meiontvangenUSD28.000.

e. Op28meiontvangen45.000Deensekronen.

Opdracht40 Vreemdevalutabetalen

GülerHandelsmaatschappijbvkooptveelvandegoedereninhetbuitenlandin.Indemaandaugustuszijnde volgendeleveringenbetaald. Rekenuithoeveelerafgeschrevenwordtvandeeuro-rekeningvanGüler.Gebruikdekoerslijstvanopdracht39.

a. Op6augustusbetaald13.000Zwitsersefranken.

b. Op14augustusbetaald88.000Australischedollars.

c. Op18augustusbetaald25.000Engelseponden.

d. Op26augustusbetaald8.000Amerikaansedollars.

e. Op27augustusbetaaldNOK33.000.

Opdracht41 Aankoopvanvreemdevaluta

Berekenindevolgendegevallenhetbedragdatjebetaaltvoordeaankoopvandegenoemdevreemdevaluta. Voorkoersenenprovisiewordtdevolgendetabelgebruikt.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta01-11-2024

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Detransactiekostenvoorvreemdevalutabedragen0,75%meteenminimumvan€3,50eneenmaximumvan €7,50.

a. 2.768Amerikaansedollars.

b. 4.545Deensekronen.

c. 7.325Canadesedollars.

d. 67.845Japanseyen.

e. 2.546Zweedsekronen.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht42 Verkoopvanvreemdevaluta

Berekenindevolgendegevallenhetbedragdatjeontvangtbijdeverkoopvandevolgendevreemdevaluta.Voor koersenenprovisiewordtdevolgendetabelgebruikt.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta01-11-2024

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Detransactiekostenvoorvreemdevalutabedragen0,75%meteenminimumvan€3,50eneenmaximumvan €7,50.

a. 980Engelseponden.

b. 1.675Zwitsersefranken.

c. 36.550Poolsezłoty.

d. 28.750Hongaarseforint.

e. 3.450Australischedollars.

CONCEPT

Opdracht43 Voorzakennaarhetbuitenland

Gebruikindezeopdrachtdevolgendetabelvoorkoersenenprovisie.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta01-11-2024

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Zwitserland

Detransactiekostenvoorvreemdevalutabedragen0,75%meteenminimumvan€3,50eneenmaximumvan €7,50.

a. EenzakenmangaatnaarZwitserlandenwil1.850Zwitsersefrankenmeenemen. HoeveelmoetdezakenmanvoordeaankoopvandezeZwitsersefrankenbetalen?

b. Nielskooptbijdebank8.500Deensekronen,3.550Engelsepondenen1.425Canadesedollars. HoeveelmoetNielsbetalen?

c. CarmenisopzakenreisgeweestnaarZweden.Bijterugkomstheeftzij1.450Zweedsekronenover.Zijwisselt dezebijdebankinvooreuro’s. HoeveelontvangtCarmenvoordeZweedsekronen?

CONCEPT

Opdracht44 Vreemdgeldvoorjeeuro’s

Berekenindevolgendegevallenhoeveelvreemdevalutajekuntkopenvoorhetgenoemdebedragineuro’s.Voor koersenenprovisiewordtdevolgendetabelgebruikt.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta01-11-2024

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Detransactiekostenvoorvreemdevalutabedragen0,75%meteenminimumvan€3,50eneenmaximumvan €7,50.

a. Voor€1.750koopjeAmerikaansedollars.

b. Voor€1.450koopjeDeensekronen.

c. Voor€975koopjeCanadesedollars.

d. Voor€975koopjeJapanseyen.

e. Voor€1.230koopjeZweedsekronen.

CONCEPT

f. Voor€645koopjeEngelseponden.

g. Voor€2.650koopjeZwitsersefranken.

h. Voor€10.540koopjePoolsezłoty.

i. Voor€11.360koopjeHongaarseforint.

j. Voor€2.870koopjeAustralischedollars.

Opdracht45 Opzakenreis

Gebruikindezeopdrachtdevolgendetabelvoorkoersenenprovisie.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta14-04-2023

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Zweden

Detransactiekostenvoorvreemdevalutabedragen0,75%meteenminimumvan€3,50eneenmaximumvan €7,50.

a. GabykooptvooreenzakenreisnaarZweden1.800Zweedsekronen. WatmoetzijvoordeZweedsekronenbetalen?

b. NadereisheeftGabynog475Zweedsekronenover.Zijverkooptdezeaandebank. HoeveelkrijgtGabyterugvoordeZweedsekronen?

c. AadgaatopzakenreisnaarCanada.Hijwilvoor€1.750Canadesedollarsmeenemen. HoeveelCanadesedollarskrijgtAadmee?

d. NadereisheeftAadnog350Canadesedollarsover.Hijwisseltdezeinbijdebank. HoeveelkrijgtAadterugvoordeCanadesedollars?

Opdracht46 Hoeveelkoopjevoor€3.560?

Jehebt€3.560totjebeschikking.Jewilthiervoorvreemdgeldkopen.Voorkoersenenprovisiewordtdevolgende tabelgebruikt.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta01-11-2024

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Detransactiekostenvoorvreemdevalutabedragen0,75%meteenminimumvan€3,50eneenmaximumvan €7,50.

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

a. Welkbedragkunjenaprovisiebesteden?

b. HoeveelTurkselirakrijgje?

c. HoeveelHongaarseforintkrijgje?

d. HoeveelTsjechischekorunakrijgje?

e. HoeveelZwitsersefrankenkrijgje?

f. HoeveelCanadesedollarskrijgje?

Opdracht47 Alexanderkooptenverkoopt

Alexanderheeftnog2.500Deensekronen.Hijverkooptdezeaandebankenkoopttegelijkertijd600Zwitserse franken.Voorkoersenenprovisiewordtdevolgendetabelgebruikt.

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta01-11-2024

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Zwitserland

Frank CHF

Detransactiekostenvoorvreemdevalutabedragen0,75%meteenminimumvan€3,50eneenmaximumvan €7,50.

HoeveelmoetAlexanderbijbetalen?

4.7 Samenvatting

Tijdenshetinkopenmaakjeafsprakenmetdeleverancieroverdevoorwaardenwaartegenjedekomendeperiode goederenkuntkopen.Dielegjesamenvastindeinkoopvoorwaarden.Overiederekoopbetaaljebtw.InNederland kennenwedriebtw-tarieven:0%,9%en21%.Debtwberekenjealtijdoverdeverkoopprijs,deprijsexclusiefbtw.

Bijiederekoopmoetereenfactuurgemaaktworden.Erzijnwettelijkeeisenwaaraaneenfactuurmoetvoldoen.

Veelgoederenzijnbijdeverkoopverpakt.Hetgewichtvandegoedereninclusiefdeverpakkingishetbrutogewicht. Hetgewichtvandeverpakkingnoemje‘tarra’.Somsiserookextra-tarra.Hetgewichtvandegoederenzelfishet nettogewicht.Alseenverkoperverwachtdatdegoederentijdenshetvervoerbeschadigdzullenraken,kanhij hetgewichtcorrigerenmetrafactie,eenverminderingvanhetgewichtwaarvoorjebetaalt.

Indehandelwordenveelkortingenverleend.Voorbeeldenhiervanzijnrabat,kwantumkorting,staffelkorting, introductiekorting,actiekorting,vasteklantenkortingenbonuskorting.

Normaalgesprokenheefteenklant20tot30dagendetijdomzijninkopentebetalen.Ditleverancierskrediet kostdeleveranciergeld.Daaromdoetdieerallesaanomhetgeldzosnelmogelijkbinnentekrijgen.Hijgeeft bijvoorbeeldeenkortingvoorcontantenkaneenkredietbeperkingstoeslagrekenenomtevoorkomendatklanten telaatbetalen.

Verdermaakjeindehandelafsprakenoverbetalings-enleveringscondities.Debetalingsconditiesdiehetmeest voorkomen,zijnvooruitbetaling,betalingdirectbijlevering,leveringonderrembours,contantenbetalingin termijnen.Demeestvoorkomendeleveringsconditieszijnfrancohuis,niet-francoofleveringaffabriekofaf magazijn.

Alsjemetbedrijvenbuitendeeurozonezakendoet,moetjevreemdevalutaomrekenennaareuro’s.Metbehulp vandekoerslijstwaaropallewisselkoersenstaan,kunjeuitrekenenhoeveeldebuitenlandsegoederenjouin euro’skosten.

CONCEPT

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht48 Inkoopfactuur(plusopdracht)

Maakdevolgendeopdrachtdigitaalofopeenapartpapier.

Lotteisinkoperbijeengroothandelinzaden.Bijdeinkoopvaneenpartijzadenmaaktzijdevolgendeafspraken methaarleverancier.Debtwis21%.

Brutogewicht

€6,75 Prijs

Kwantumkorting

Klantkorting 2%naaftrekvanklantkorting

4%naaftrekvankwantumkorting

Actiekorting

Transportkosten

Betalingsconditie

€768

Betalingnettobinnen24dagen,bijbetalingbinnen9dagen2%kortingvoor contant

Kredietbeperkingstoeslag1,5%

a. SteldeinkoopfactuursamendiedeleverancieropsteltvoorLottealsdeleveringsconditie‘afmagazijn’is afgesproken.

b. SteldeinkoopfactuursamendiedeleverancieropsteltvoorLottealsdeleveringsconditie‘francohuis’is afgesproken.

c. Watmoetdegroothandelna30dagenbetalenbijdeleveringsconditie‘francohuis’?

d. Watmoetdegroothandelna15dagenbetalenbijdeleveringsconditie‘afmagazijn’?

e. Watmoetdegroothandelna7dagenbetalenbijdeleveringsconditie‘francohuis’?

CONCEPT

Opdracht49 InkoopfactuurMichielsen(plusopdracht)

Maakdevolgendeopdrachtdigitaalofopeenapartpapier.

ImporteurMichielsenmaaktmeteenleverancierinDenemarkendevolgendeafsprakenbijdeinkoopvaneen partijgoederen(btw0%).

Brutogewicht

Extra-tarra

Prijs

Kwantumkorting

Actiekorting

Transportkosten

Betalingsconditie

8.525kg

Denemarken

DKK3,25

3%naaftrekvankwantumkorting

DKK450

Betalingnetto30dagen,bijbetalingbinnen12dagen1,5%kortingvoorcontant

Kredietbeperkingstoeslag2%

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta) Uverkoopt Ukoopt Muntsoort

DKK

Kroon

Bijgiralebetalingenwordengeentransactiekostenberekend.

a. SteldeinkoopfactuursamendieimporteurMichielsenontvangtvanzijnleverancierinDenemarkenalsde leveringsconditie‘afmagazijn’isafgesproken.

Ophetmomentvanbetalen,35dagennadelevering,geldtdevolgendekoerslijst.

CONCEPT

Rabobankkoerslijstvreemdevaluta

NoteringswijzeEUR/VV(1euro=×vreemdevaluta)

Denemarken

DKK

Kroon

Bijgiralebetalingenwordengeentransactiekostenberekend.

b. HoeveeleurokostdezepartijgoederenvoorimporteurMichielsen?

Hoofdstuk4 Inkopenenbestellen

Opdracht50 Begrippentrainer

Wezijnaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Actiekorting

• Bestellen

• Betalingdirectbijlevering

• Betalingintermijnen

• Betalingscondities

• Bonuskorting

• Brutogewicht

• Bruto-omzet

• Btw

• Contantebetaling

• Duurvanhetkrediet

• Extra-tarra

• Factuuromzet

• Hoeveelheidskorting

• Inkopen

• Introductiekorting

• Koerslijst

• Kortingopdeprijs

• Kortingvoorcontant

• Kostenvanhetkrediet

• Kredietbedrag

• Kredietbeperkingstoeslag

• Kredietkostenperjaar

• Kredietprijs

• Kwantumkorting

• Leverancierskrediet

• Leveringaffabriekofafmagazijn

• Leveringfrancohuis

• Leveringniet-franco

• Leveringonderrembours

• Leveringscondities

• Leveringsvoorwaarden

• Nettofactuuromzet

CONCEPT

• Nettogewicht

• Netto-omzet

• Omzetbelasting

• Omzetbonus

• Provisie

• Rabat

• Rafactie

• Staffelkorting

• Tarra

• Transactiekosten

• Vasteklantenkorting

• Verkoopprijs

• Vooruitbetaling

• Vreemdevaluta

• Wisselkoers

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomDigitaal.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten. Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

Hoofdstuk5

Vanverkoopprijsinclusiefbtw (consumentenprijs)naarbrutowinst

Dagelijksbenjeinjebaanindehandelencommerciebeziggoederenendienstenteverkopen.Metdeverkoop vangoederenendienstenwiljewinstmaken.Eigenlijkisdatheelsimpel:jekooptgoedereninvooreenbepaalde prijsenverkooptzevooreenhogereprijs.Daarbijishetgoedomtewetenwelkegoederenofdienstendemeeste winstopleveren.Hiervoormoetjeinzichthebbenindeverschillendesoortenprijzenenmoetjeberekeningen kunnenmakendiedaarbijhoren.

CONCEPT

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kunjeeenverkoopprijseneenverkoopprijsinclusiefbtw(consumentenprijs)vaneenartikelberekenenmet hetjuistebtw-tarief.

• kunjedeverschillendebtw-tarievenonderscheiden.

• kunjevoorbeeldengevenvanartikelgroependieonderdeverschillendebtw-tarievenvallen.

• kunjeeeninkoopprijsberekenenalsdeinkoopfactuurprijsgegevenis.

• kunjemetgegevensoverdeinkoopprijsendeverkoopprijsdebrutowinstberekenen.

• hebjeinzichtindebegrippen‘inkoopprijs’,‘verkoopprijs’,‘btwhoog’en‘btwlaag’.

Opdracht1 Kennismaking

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Magikprijzenexclusiefbtwvermelden?

Hetkomtnogaleensvoordatwebwinkelsdiezichprimairrichtenopbedrijven(b2b),hunprijzenalleenexclusief btwweergeven.Magdatookzomaar?

Inderegelmoetjealleprijzeninclusiefbtwvermelden.Deenigeuitzonderingisvoorondernemersdiealleen maarzakelijkeklantenhebben.Hetmoetdanonmogelijkzijnvoorconsumentenomtebestellen.Ditmoetjeals b2b-ondernemerduidelijkcommuniceren.Verkoopjedusvoor95%b2b,maargeefjeconsumententochde mogelijkheidomtebestellen?Danmoetjedeprijzenookinclusiefbtwweergeven.

Hoejehetonmogelijkmaaktvoorconsumentenomtebestellen?Ditkaneenvoudigdoortijdenshet afrekenprocesverplichteenbedrijfsnaam,btw-ofKvK-nummeroptelatengeven.Eenoptioneelveldisdaarbij nietvoldoende.Opdezemanierkunnenconsumentennietbijjebestellen. Daarnaastmoetjeookduidelijkopjewebsitecommunicerendatjeproductenalleenaanbedrijvenverkoopt, zodathiergeenmisverstandkanontstaan.

Hoezitdatjuridisch?Uitverschillendewettenblijktdatinderegelprijzeninclusiefbtwvermeldmoetenworden. ZowelindeWetopdeomzetbelasting1968,hetBurgerlijkWetboekalsindeWetoneerlijkehandelspraktijkenzijn hiervoorbepalingenopgenomen.

WebwinkelKeur (bewerkt).

a. Wanneerishettoegestaanalleenprijzenexclusiefbtwtevermelden?

b. Welkevoorwaardenzijndaaraanverbonden?

c. Inwelkewettenkunjebepalingenhierovervinden?

5.1 Omzet,verkoopprijsenbtw

Verkoopprijsenbtw

JewerktbijSligro,eengroothandelinfoodennon-food voordehoreca,enjeverkooptaaneeneigenaarvan eenlunchroomeenfriteusevoor€114,95inclusiefbtw.

CONCEPT

Deprijsdiejouwklantuiteindelijkaandekassavoor eenartikelofdienstbetaalt,isdeverkoopprijsinclusief btw.

Btwbetekent‘belastingoverdetoegevoegdewaarde’. Hetiseenbelastingopdeverkoopvangoederenen diensten.Voorbtwwordtookweldenaam omzetbelastinggebruikt.

Indehandelontvangjevanjeklantendeomzetinclusief btw.Debtwdiehierinverwerktzit,draagjeafaandeBelastingdienst.Deomzetofverkoopprijsexclusiefbtwis voorjou.

Hoofdstuk5 Vanverkoopprijsinclusiefbtw(consumentenprijs)naarbrutowinst

Debenaming‘btw’heefttemakenmethetbegrip‘toegevoegdewaarde’.Ditisdewaardedieeenonderneming aaneenproducttoevoegt.Datgebeurtdoorhetvoordeklantaantrekkelijktemakenombijdieondernemingte kopen.

Enkelevoorbeeldenvanhoejijmetjouwaanbodwaardekunttoevoegen:

• adviesgevenovereenproduct

• serviceleveren

• artikelenbezorgen

• afhandelenvangarantie.

Voorbeeldtoegevoegdewaarde

Veelklantenvindenhetfijnomineenmodezaakkledingadviestekrijgen.Jijbentalsretailspecialistopdehoogte vandelaatstemodeentrends.Doorjouwspecialistischeassortimentskenniskunjejeklantenadviserenophet gebiedvanstylingenmooiekledingcombinaties.Klantenwaarderendatenzijnbereidhiervooreenhogereprijs teaccepteren.Zokunjijineenmodezaakmetjouwadviezenwaardetoevoegen.

Eerderhebjealgeleerddaterdriebtw-tarievenzijnenwaarvoorzegelden:hetalgemenetariefvan21%,het verlaagdetariefvan9%enhet0-tarief.

Vaakwordthettariefopeenfactuurmeteencodenummeraangeduid,bijvoorbeeld:

0=0%btw

1=9%btw

2=21%btw

OpdewebsitevandeBelastingdienstvindjealleinformatieoverdetarievenenvrijstellingen.

Hetbtw-tariefisaltijdeenpercentagevandeverkoopprijs.Ditisdeprijsexclusiefbtw,waarvoorjeeenartikel ofdienstverkoopt.Deverkoopprijszelfis100%.

Hetbedragdatdeklantbetaalt,isdeverkoopprijsinclusiefbtw Afhankelijkvanhetbtw-tariefisdat109%of 121%.Deverkoopprijsinclusiefbtwnoemjeookweldeconsumentenprijs,omdatditdeprijsiswaarvoorhet productinhetschapvandewinkelligt.

CONCEPT

Deverkoopprijsinclusiefbtwnoemjeinderetailde‘consumentenprijs’.

Omvanuitdeverkoopprijsdeverkoopprijsinclusiefbtwofdeconsumentenprijsteberekenen,maakjegebruik vanhetvolgendeschema.

€ Verkoopprijsinclusiefbtw/ Consumentenprijs

Verkoopprijs

Rekenvoorbeeld

EeneigenaarvaneenlunchroomkoopteensetpannenbijdeSligro.Ophetprijskaartjestaat:verkoopprijsexclusief btw€195.Eensetpannenvaltonderhetalgemenebtw-tariefvan21%.

Gevraagd

Berekendeverkoopprijsinclusiefbtwvandesetpannen.

Uitwerking

Debtwisaltijdeenpercentagevandeverkoopprijs.Daaromsteljedeverkoopprijsop100%.

Deverkoopprijsinclusiefbtwisdeverkoopprijs+btw,dus100%+21%=121%.

Noteerditinhetschema.

Verkoopprijsinclusiefbtw

Deverkoopprijsvan€195=100%.

Om1%teberekenen,deeljedeverkoopprijsdoor100.

1%=€195÷100=1,95.

Debtwis21%vandeverkoopprijs.Datis21×€1,95=€40,95.

CONCEPT

Deverkoopprijsinclusiefbtwis121%,dus121×€1,95=€235,95.

Volledigingevuldziethetschemaernualsvolgtuit: 121% 235,95 € Verkoopprijsinclusiefbtw – 21% 40,95 € Btw 100% 195,00 € Verkoopprijs

Deberekeningkanooksneller,wantdeprijsinclusiefbtwis100%+21%(of9%)=121%(of109%).Datis1,21(of 1,09)×deprijsexclusiefbtw.

Hoofdstuk5 Vanverkoopprijsinclusiefbtw(consumentenprijs)naarbrutowinst

Rekenvoorbeeld

Deverkoopprijsvaneensetpannenis€195.Debtwis21%.

Gevraagd

Berekendeverkoopprijsinclusiefbtw.

Uitwerking

Deverkoopprijsinclusiefbtwis1,21×€195=€235,95.

Jekuntookvanuitdeconsumentenprijsofdeverkoopprijsinclusiefbtwterugrekenennaardeconsumenten-of verkoopprijsexclusiefbtw.Jemaaktdanweergebruikvanhetzelfdeschema:

% € Consumentenprijsof verkoopprijsinclusiefbtw – % € Btw

% € Verkoopprijs

Rekenvoorbeeld

EenklantkoopteenmagnetronbijdeMediaMarkt.Hijrekentaandekassa€281,93af.Eenmagnetronvaltonder hetalgemenebtw-tariefvan21%.

Gevraagd

Berekendeverkoopprijsvandemagnetron.

Uitwerking

Omdatdebtweenpercentagevandeverkoopprijsis,steljedeverkoopprijsop100%.

Deconsumentenprijsisdeverkoopprijs+btw,dus100%+21%=121%.

Noteerditinhetschema.

CONCEPT

121% 281,93 € Consumentenprijs – 21% € Btw 100% € Verkoopprijs

Deconsumentenprijsvan€281,93=121%.

Om1%teberekenen,deeljedeconsumentenprijsdoor121.

1%=€281,93÷121=€2,33.

Debtwis21%vandeverkoopprijs.Datis21×€2,33=€48,93.

Deverkoopprijsis100%,dus100×€2,33=€233.

Letop:

Indeberekeningis1%eentussenstap.Tussentijdsmagjenognietafronden.Alshetbedragvan1%opmeerdan tweedecimalenuitkomt,laatjedievoorlopignogevenstaan.

Volledigingevuldziethetschemaernuzouit: 121% 281,93 € Consumentenprijs – 21% 48,93 €

Verkoopprijs

Btw 100% 233,00 €

Tip

Noteerbijhetuitwerkenvanjesommenaltijdhetschema!

Ookdezeberekeningkansneller,wantdeprijsinclusiefbtwis121%of109%.Deverkoopprijsexclusiefbtwis 100%.

Omvan121%of109%naar100%tekomen,deeljedeprijsinclusiefbtwdoor1,21of1,09.

Formule

Verkoopprijs exclusief btw =

Consumentenprijs of verkoopprijs inclusief 21% btw 1,21

Verkoopprijs exclusief btw = Consumentenprijs of verkoopprijs inclusief 9% btw 1,09

Rekenvoorbeeld

Opeeninkoopfactuurstaateenprijsvan€1.512,50inclusief21%btw.

Gevraagd

Berekendeinkoopprijsexclusiefbtw.

Uitwerking

Deinkoopprijsexclusiefbtwis€1.512,50÷1,21=€1.250.

CONCEPT

Opdracht2 Toegevoegdewaarde

Eenvoorbeeldvanwaardetoevoegenis‘dejuisteproductenonderdeaandachtbrengen’.

a. Geeftweeanderevoorbeeldenvanwaardetoevoegenindehandel.

b. Bedenkzelfeenvoorbeeldhoejealscommercieelmedewerkerofretailspecialistzoukunnenlerenopwelke manierjewaardekunttoevoegen.

Hoofdstuk5 Vanverkoopprijsinclusiefbtw(consumentenprijs)naarbrutowinst

c. Zoweleenwebwinkelinelektronicaalseenelektronicawinkelineenwinkelstraatvoegenwaardetoe. Noemtweevoorbeeldenvantoegevoegdewaardediebijeenwebwinkelanderszijndanbijeenfysiekewinkel (eenwinkelindewinkelstraat).

Opdracht3 Btw-tarief

Zoekuitonderwelkbtw-tariefdeartikelenvallen:0%,9%of21%.

Tip:kijkopdewebsitevandeBelastingdienst!

FlesMalibu

Flesjeparfum

Mapjepostzegels

ZakjeDuyvisborrelnoten

CadeaubonvanICIPARISXL

Kledingreparatie

BlikjeHeinekenbier

FlesRobijnwasverzachter

Kilobiefstuk

BakHertogslagroomijs

Opdracht4 Welkeprijs?

a. Watisdeconsumentenprijsofverkoopprijsinclusiefbtwvaneenartikel?

b. Hoenoemjedeprijsvaneenartikelwaarindebtwnognietisverwerkt?

c. Bijhetvaststellenvandeverkoopprijsishetbelangrijkomtewetenhoeveeldeklantbereidisdaarvoorte betalen.Leguitwaarom.

d. Zijndestellingengoedoffout?

1. Uiteindelijkbetaaltdeconsumentdeomzetbelasting.

2. Overartikelendiejevoorjeeigengebruikzondertebetalenuitjeeigenbedrijfhaalt,hoefjegeen omzetbelastingtebetalen.

3. Deverkoopprijsishetzelfdealsdeverkoopprijsexclusiefbtw.

e. Motiveerjeantwoordalsdestellingbijdevorigevraagfoutis.

CONCEPT

Opdracht5 Vanverkoopprijsinclusiefbtwnaarverkoopprijs

Voerdeberekeningenuit.Maakgebruikvanhetschema.

a. Deverkoopprijsinclusiefbtwvan2.500kiloaardappelsbedraagt€8.175.Debtwis9%.

Berekendeverkoopprijsenhetbtw-bedrag.

€ Verkoopprijsinclusiefbtw

€ Btw

€ Verkoopprijs

8.175

– 9%

b. Deverkoopprijsinclusiefbtwvaneenpartijgoederenis€17.303.Debtwis21%.

Berekendeverkoopprijsenhetbtw-bedrag.(Letopdatjeniettussentijdsafrondt!)

€ Verkoopprijsinclusiefbtw

17.303

21% € Btw

€ Verkoopprijs

c. Deverkoopprijsinclusiefbtwvan100bureaustoelenis€29.887.Debtwis21%.

Berekendeverkoopprijsenhetbtw-bedrag.

€ Verkoopprijsinclusiefbtw

Btw € Verkoopprijs

d. Deverkoopprijsis€32.625.Debtwis21%.

Berekendeverkoopprijsinclusiefbtwenhetbtw-bedrag.

€ Verkoopprijsinclusiefbtw

Btw

€ Verkoopprijs

e. Eenpartijbiefstukheefteenverkoopprijsvan€20.370.Debtwis9%.

Berekendeverkoopprijsinclusiefbtwenhetbtw-bedrag.

€ Verkoopprijsinclusiefbtw

Btw

€ Verkoopprijs

Opdracht6 Verkoopprijs,btwenconsumentenprijs

a. VulvoorBikker,eenwinkelinhuishoudelijkeartikelen,deontbrekendebedragenin. Consumentenprijs

b. VeelconsumentendiebijBikkerbinnenkomen,hebbenhetartikelwaarzevoorkomenvantevorenopinternet opgezocht.DitkanvoorBikkereenvoordeel,maarookeennadeelzijn. Legzowelhetvoordeelalshetnadeeluit.

Hoofdstuk5 Vanverkoopprijsinclusiefbtw(consumentenprijs)naarbrutowinst

Opdracht7 Verkoopprijs,btwenverkoopprijsinclusiefbtw

ZelfbedieningsgroothandelYildizvraagtjedeoverzichtstabelaantevullen.

a. VulinhetoverzichtsschemaindekolomBtw-percentageeerstdejuistebtw-percentagesin.

b. Berekendeontbrekendebedragenenvuldieindeoverzichtstabelin. Verkoopprijs

Opdracht8 Factuur

HuismanBVwileenfactuurnaareenklantverzenden.Helaaszijnenkelegegevensweggevallen.

CONCEPT

Welkegetallenofbedragenmoetenbijdenummers(1),(2),(3),(4)en(5)staan?

Geefwaardatkansteedseenberekening.

5.2 Inkoopfactuurprijseninkoopprijs

Deartikelendiejeinjouwondernemingwiltgaanverkopen,koopjeinbijeenleverancier,bijvoorbeeldeen fabriek,eengroothandelofeenimporteur.Alsjedeartikelenvanjeleverancierontvangenhebt,krijgjedaarvan eenfactuur(rekening).Opdefactuurstaateenomschrijvingvandeartikelendiejegekochthebt,deprijservan exclusiefbtw,hetbtw-tariefenhetbtw-bedragentotslotdeprijsinclusiefbtw.

Aandeleveranciermoetjedeinkoopprijsinclusiefbtwbetalen.Ditheetdeinkoopfactuurprijs Alsondernemer betaaljeoverjeinkopenbtwaandeleverancier.DezebtwkunjelaterterugkrijgenvandeBelastingdienst.Het bedragdatjeexclusiefbtwbetaaltvoorjeinkopen,isdeinkoopprijs

Tip

Controleerdeinkoopfactuuraltijdzorgvuldig.Kijkofergeenfoutenzijngemaakt,betaaloptijd,boekdefacturen opdejuistemanierinjeadministratieenbewaarzegoed!

Voordeberekeningvandeinkoopfactuurprijs,btweninkoopprijsmaakjegebruikvanhetvolgendeschema:

Inkoopfactuurprijs

Btw

Inkoopprijs

Rekenvoorbeeld

Sligroheefteenfriteuseingekochtvoor€221,43inclusief 21%btw.

Gevraagd

Berekendeinkoopprijsvandefriteuse.

Uitwerking

Debtwberekenjeoverdeinkoopprijs,dieisdus100%.

Deinkoopfactuurprijsisdan100%+21%=121%.

Noteerdepercentagesinhetschema.

Deinkoopfactuurprijsvan€221,43=121%.

Om1%teberekenen,deeljedeinkoopfactuurprijsdoor121.

1%=€221,43÷121=1,83.

Debtwis21%.Datis21×€1,83=€38,43.

Deinkoopprijsis100%,dus100×€1,83=€183.

CONCEPT

Ookditkankorter.Deinkoopfactuurprijsis121%endeinkoopprijsis100%.Jekuntdandeinkoopprijsberekenen doordeinkoopfactuurprijstedelendoor1,21.

Rekenvoorbeeld

Sligroheefteenfriteuseingekochtvooreenprijsvan€221,43inclusief21%btw.

Gevraagd

Berekendeinkoopprijsexclusiefbtw.

Uitwerking

Deinkoopprijsexclusiefbtwis€221,43÷1,21=€183.

Opdracht9 Inkopen

Kiessteedshetjuisteantwoord.

a. Deinkoopfactuurprijsis: deinkoopprijsmetdebtw deinkoopprijszonderdebtw hetzelfdealsdeinkoopprijs

b. Deprijsdieeenondernemerbetaaltvooreenartikelzonderdebtwerbijnoemje: inkoopprijs inkoopfactuurprijs verkoopprijs

c. Alsjegoedereninkoopt,dankrijgjenaenigetijdvanjeleveranciereen: bezoek factuur telefoontje

d. Alsjedebtwvandeinkoopfactuurprijsafhaalt,dankrijgjede: inkoopprijsinclusiefbtw inkoopprijs verkoopprijs

CONCEPT

Opdracht10 Vaninkoopfactuurprijsnaarinkoopprijs

Berekenvoorelkschemadeontbrekendepercentages.Berekendaarnaookdeontbrekendebedragen.

a. Blenders:

Inkoopfactuurprijsblenders

Inkoopprijsblenders

b. Druiven: 109% 2.180,00 € Inkoopfactuurprijsdruiven –

Btw

Inkoopprijsdruiven

c. Keukenmachines:

9.075,00

€ Inkoopfactuurprijskeukenmachines – 21% € Btw € Inkoopprijskeukenmachines

d. Zalm:

Inkoopfactuurprijszalm

Btw

Inkoopprijszalm

e. Messensets:

9.810,00

1.361,25

€ Inkoopfactuurprijsmessensets – € Btw

Inkoopprijsmessensets

Opdracht11 Vaninkoopprijsnaarinkoopfactuurprijs

Berekenvoorelkschemaeerstdeontbrekendepercentages.Berekendaarnaookdeontbrekendebedragenvoor SportgroothandelLooberg.

€ Inkoopfactuurprijstennisschoenen – 21% € Btw

€ Inkoopprijstennisschoenen

CONCEPT

26.400,00

€ Inkoopfactuurprijsvitaminepoeder – 9%

Btw

9.250,00 € Inkoopprijsvitaminepoeder

€ Inkoopfactuurprijspoloshirts – € Btw

31.875,00 € Inkoopprijspoloshirts

Inkoopfactuurprijssportdrank

Btw 12.683,00

Inkoopprijssportdrank

Inkoopfactuurprijshoody’s

Btw 43.870,00

Inkoopprijshoody’s

Opdracht12 Inkoopfactuurprijs,btweninkoopprijs

a. Eengroothandelincadeauartikelenvraagtaanjouomdeontbrekendebedragenuitterekenen.

Houtenpaarden

Windlichten

Theedozen

Kaarsen

Karaffen

b. Berekenvooreensupermarktdeontbrekendebedragen.

Artikel

GoldenDelicious

Jonagold

661,50

7.230,00

3.000,00

Inkoopprijs

202,05

1.965,00

Opdracht13 Inkoop-eninkoopfactuurprijs

Doe-het-zelfgroothandelVanGilsheeft360Makitaboormachinesbesteld.NaenkeledagenontvangtVanGilsde factuurmethetverzoekombinnentiendagen€63.162overtemaken.

a. BerekendeinkoopprijsvaneenMakitaboormachine.Bedenkzelfwelkbtw-tariefhiergeldt.

GroothandelingroenteenfruitVanStrienheeftberekenddatdeinkoopprijsvan2.500kgsinaasappelen€3.125 is.

b. BerekenhetbedragdatVanStrienaandeleverancierheeftbetaaldvoordesinaasappelen.Berekenzelfhet juistebtw-tarief.

c. VooreenbakjeaardbeienbetaaltVanStrienbijzijnleverancier€2,49inclusiefbtw. Berekendeinkoopprijs.

5.3 Brutowinst

Gewoonlijkverkoopjejeproductenvooreenhogereprijsdanwaarvoorjezeingekochthebt.Hetverschiltussen deverkoopprijsendeinkoopprijsnoemjedebrutowinst.Jegaathierbijaltijduitvandeprijzenexclusiefbtw. Debrutowinstisvooreendeelbestemdomdebedrijfskosten,zoalspersoneelskostenenhuisvestingskosten,te dekken.Hetanderedeelisbestemdalsuiteindelijkewinstvoordeonderneming.Alsdeverkoopprijslagerisdan deinkoopprijs,danisjebrutowinstnegatiefenhebjebrutoverlies.

Alsondernemerweetjijhoehoogdebrutowinstis.Daarmeekunjerekeninghoudenbijhetverkopenvanproducten.

Voorbeeld

Eenklanttwijfelttussendee-bikeVeronameteen verkoopprijsvan€3.099endee-bikeMilanometeen verkoopprijsvan€2.899.

Jijweetalsretailspecialistdatdeinkoopprijsvande Verona€2.759isendeinkoopprijsvandeMilano €2.495.Snelmaakjevoorjezelfhetsommetje: verkoopprijs–inkoopprijs=brutowinst. DebrutowinstopdeVeronais€340,debrutowinstop deMilano€404.Jehooptdatdeklantopbasisvanjouw verkoopargumentenkiestvoordeMilano.Hoeweldie fietsgoedkoperis,isdebrutowinsthoger.

CONCEPT

Voordeberekeningvandebrutowinstgebruikjehetvolgendeschema: € Verkoopprijs

Inkoopprijs € Brutowinst

Formule

Brutowinst = verkoopprijs – inkoopprijs

Rekenvoorbeeld

DeinkoopprijsvandefriteusevanSligrobedraagt€183,deverkoopprijsis€233.

Gevraagd

Berekendebrutowinst.

Uitwerking

Vulinhetschemadegegevensindiejeweet.

€ Verkoopprijs – 183 € Inkoopprijs

€ Brutowinst

Debrutowinstopdefriteuseis€233–€183=€50.Bedenkweldatdezebrutowinstnognietdeuiteindelijke, zuiverewinstis.

Tip

Jebrutowinstlaatzienhoeveelgeldjekuntbestedenaanjebedrijfskosten,zoalshetsalarisvanhetpersoneel, jehuur,verkoopkostenenzovoort.

Opdracht14 Brutowinst

a. Watverstajeonderdebrutowinst?

b. Wanneerisdebrutowinstnegatief?

Opdracht15 Brutowinst,inkoopprijsenverkoopprijs

Vuldeformulesaanmetdebegrippen‘brutowinst’,‘inkoopprijs’en‘verkoopprijs’.

= Brutowinst

Verkoopprijs

Inkoopprijs

Opdracht16 Brutowinst

a. BerekenvoorwebshopGamedebrutowinstvandevolgendeartikelen.

Artikel

Verkoopprijs

Inkoopprijs

Brutowinst

Artikel

Verkoopprijs

Brutowinst Inkoopprijs

Opdracht17 Vaninkoopprijsnaarconsumentenprijs

BerekendeontbrekendecijfersvoorsportzaakBoy.

CONCEPT

Consumentenprijs

Opdracht18 Vanverkoopprijsinclusiefbtwnaarbrutowinst

GroothandelintuinartikelenHetOostenvraagtjeomdeontbrekendegetallenuitterekenen. Tip:gebruikdeschema’sdiejegeleerdhebt.

CONCEPT

5.4 Samenvatting

Indehandelencommercieishetbelangrijkdatjeweetwatjeallemaalopfinancieelgebiedmoetkunnenberekenen bijhetverkopenvangoederen.

Deklantbetaaltdeverkoopprijsinclusiefbtw.Deverkoopprijszelfisvoordeleverancier.

VoordebtwkennenweinNederlanddrietarieven:21%,9%en0%.

Deprijsinclusiefbtwis100%+21%=121%of100%+9%=109%.

Jekooptalsondernemerjegoedereninbijeenleverancier.Diestuurtjouhiervooreenfactuur.Opdiefactuur staatdeinkoopprijsvandeartikelen(exclusiefbtw),debtwendeinkoopfactuurprijs(inclusiefbtw).Jekuntde inkoopfactuurprijssnelterugrekenennaardeinkoopprijsdoorhetbedragtedelendoor1,21of1,09.Vanuitde inkoopprijskunjedeverkoopprijsberekenendoordieteverhogenmetdebrutowinst.Uitdebrutowinstmoeten debedrijfskostengedektworden.Derestiswinst(ofverlies).

Opdracht19 Inkoopspijkerbroeken(plusopdracht)

Maxkooptbijzijnleverancier300spijkerbroekenin.Deinkoopfactuurprijsvandezepartijbroekenis€17.250.De verkoopprijsvaneenspijkerbroekis€60.InnovemberheeftMax236spijkerbroekenverkocht.Voorkledingisde btw21%.

a. Berekendeinkoopprijsvaneenspijkerbroek.

b. Berekendetotalebrutowinstopdespijkerbroekendieinnovemberzijnverkocht.

Opdracht20 Prijzenvankoelkasten(plusopdracht)

Rolandisaccountmanagerbijeengroothandelinwitgoed.Hijheeftvanvijftypeskoelkastendevolgendegegevens verzameld. Brutowinst

a. Welkbtw-tariefisvantoepassingopkoelkasten?

b. Berekenperkoelkastdeverkoopprijsinclusiefbtw.Vuldebedragenindetabelin.

Verkoopprijs

Verkoopprijsinclusiefbtw

Inkoopprijs

Koelkasttype € 207,20

Brutowinstperkoelkast

134AH800

CBoost

259,00

299,00

399,00

259,00

c. Berekendebrutowinstperkoelkast.Vuldebedragenindetabelin.

d. WaaromishetvoorRolandbelangrijkomdetabeloptestellen?

239,20

319,20

220,15

194,25

e. WelkekoelkastzalRolandproberenteverkopenalsdeklantbereidisommaximaal€350tebetalen?

f. Welkeredenkaneenklanthebbenomtocheenvandeanderekoelkastentekopen?

Opdracht21 Vijfproducten(plusopdracht)

Kiesvijfproductenuiteenbranchenaarkeuzeenbeantwoordvooriederproductdevragen.

Tip:gebruikbijdeberekeningendeschema’sdiejegeleerdhebt!

a. Onderwelkbtw-tariefvaltelkproduct?

b. Berekendeverkoopprijsperproduct.

c. Vraagaandegroothandelwatdeinkoopfactuurprijsvanhetproductis.

d. Berekendeinkoopprijsperproduct.

e. Berekendebrutowinstperproduct.

Hoofdstuk5 Vanverkoopprijsinclusiefbtw(consumentenprijs)naarbrutowinst

Opdracht22 Begrippentrainer

Wezijnaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Brutowinst

• Btw

• Consumentenprijs

• Factuur

• Inkoopfactuurprijs

• Inkoopprijs

• Verkoopprijs

• Verkoopprijsinclusiefbtw

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomDigitaal.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

Hoofdstuk6 Vanomzetnaarnettowinst

Indehandelencommerciegaathetomverkopen.Jekooptartikeleninbijjouwleveranciersenbetaalthun daarvooreenafgesprokenprijs.Dieartikelenbewerkjeofgebruikjebijjediensten.Daarnaverkoopjeaanjouw klantendeartikelenofdienstenenhiervoorontvangjegeld.Eendeelvanditgeldhebjenodigomdeinkoopte betalen.Ookgaateendeelervanopaanallerleikosten,zoalsdehuurvanjepand,lonenvanjepersoneelenzovoort. Uiteindelijkishetdebedoelingdatergeldoverblijft.Datisdanjouwwinst. Jemoetverschillendeberekeningenkunnenmakenomtekunnenvaststellenhoeveelwinstjeaanheteind overhoudt.Indithoofdstukleerjehoedatmoet.

CONCEPT

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kunjedebrutowinstmargeberekenen.

• kunjedebrutowinstopslagberekenen.

• kenjeverschillendekostensoorten.

• kunjedeomzetinclusiefbtw(consumentenomzet),deinkoopwaardevandeomzetendeomzetberekenen.

• kunjeeeneenvoudigexploitatieoverzichtopstellen.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Waargaatditfilmpjeover?

b. Watishetgevaarvandropshipping?

c. Welketipsmakenhetverschilindeverkoop?

6.1 Brutowinstmarge

Inhetvorigehoofdstukhebjegeleerddathetverschiltussendeverkoopprijseninkoopprijsdebrutowinstis. Voorjoukanhetinteressantzijnomjouwbrutowinsttevergelijkenmetdebrutowinstvananderebedrijvenin dezelfdebranche.Jekuntookjebrutowinstwillenvergelijkenmetdievanvorigjaar.Omeengoedevergelijking temaken,drukjedebrutowinstuitineenpercentage.Daarvoorzijntweemogelijkheden:

• inprocentenvandeverkoopprijs

• inprocentenvandeinkoopprijs.Ditwordtbesprokenindevolgendeparagraaf.

Brutowinstalspercentagevandeverkoopprijs

Alsjedebrutowinstuitdruktineenpercentagevande verkoopprijs,dannoemjeditdebrutowinstmarge.Indat gevalsteljedeverkoopprijsop100%.

Voordeberekeningvandebrutowinstendebrutowinstmargemaakjegebruikvanhetvolgendeschema:

Inkoopprijs

Brutowinst

CONCEPT

Voordeberekeningvandebrutowinstmargekunjedevolgendeformulegebruiken:

Formule

Brutowinstmarge = brutowinst verkoopprijs × 100% = %

Watis100%?

Vaakmoetjeietsuitdrukkenineenpercentagevanietsanders.Watachter‘van’staat,isdanaltijd100%.De brutowinstisbijvoorbeeld18% van deverkoopprijs.Inditgevalisdeverkoopprijs100%.

Jeprijzenverhogen?

Jebrutowinstmargezoujekunnenverbeterendoordeverkoopprijzenteverhogen.Maardaarzit eenrisicoaan.Meteenhogereverkoopprijshebjekansdatjemindergaatverkopen.Jetotalebrutowinstkan danlagerworden.Pasdusopmethetverhogenvanjeverkoopprijzen.

Rekenvoorbeeld

DeinkoopprijsvaneentasbijboetiekBrigitteis€45,deverkoopprijsbedraagt€60.Debrutowinstisdus€15.

Gevraagd

Berekendebrutowinstmarge.

Uitwerking

Voordeberekeningvandebrutowinstmargegebruikjedevolgendeformule:

Brutowinstmarge = brutowinst verkoopprijs × 100% = .%

Vuldegegevensindiejeweet.

CONCEPT

Brutowinstmarge = € 15€ 60 × 100% = 25%

Heteerdergenoemdeschemazieteringevuldalsvolgtuit:

Verkoopprijs

100% 60 €

Inkoopprijs 25% 15 €

– 75% 45 €

Brutowinst

Alsjedeinkoopprijsenbrutowinstmargeweet,kunjeookdeverkoopprijsendeverkoopprijsinclusiefbtw berekenen.

Rekenvoorbeeld

VanOekel,groothandelaarinwitgoed,hanteerteenbrutowinstmargevan20%opeenwasmachine.Deinkoopprijs vandewasmachineis€336.Debtwis21%.

Gevraagd

Berekendeverkoopprijsinclusiefbtw.

Uitwerking

Vulinhetschemadegegevensindiejeweet.

inclusiefbtw

Vuleerstdepercentagesin.

Hetbtw-tariefiseenpercentagevandeverkoopprijs.Daaromsteljedeverkoopprijsop100%.

Bij21%btwisdeverkoopprijsinclusiefbtw,dus100%+21%=121%.

inclusiefbtw

Jeweetdatdebrutowinstmarge20%is.

Debrutowinstmargeisaltijdeenpercentagevandeverkoopprijs.Deverkoopprijsisdus100%.Deinkoopprijsis dan100%–20%=80%.

CONCEPT

inclusiefbtw

Vervolgensberekenjedebedragen.

Jezietdatdeinkoopprijsvan€336gelijkisaan80%.

Om1%teberekenen,deeljedeinkoopprijsdoor80.

1%=€336÷80=€4,20.

Deverkoopprijsis100%,dus100×€4,20=€420.

Debrutowinstisdan€420–€336=€84.

Jekuntditooksnellerberekenen.Jezethetpercentagedanomnaareendecimalebreuk.

80%=80÷100=0,8.Jedeeltdandeinkoopprijsdoor0,8enkrijgtmeteendeverkoopprijs.

Debrutowinstberekenjedandoorvandeverkoopprijsdeinkoopprijsaftehalen.

Nahetinvullenvandezebedragenziethetschemaerzouit:

inclusiefbtw

Verkoopprijs – 80% 336 €

Brutowinst

Inkoopprijs 20% 84 €

Debtwis21%vandeverkoopprijs.Deverkoopprijssteljedaaromop100%.

Om1%teberekenen,deeljedeverkoopprijsdoor100.

1%=€420÷100=€4,20.

Debtwis21%,dus21×€4,20=€88,20.

Deverkoopprijsinclusiefbtwisdan€420+€88,20=€508,20.

Of:deverkoopprijsinclusiefbtwis121%,dus121×€4,20=€508,20.

Ookditkunjesnellerberekenenopdevolgendemanier:

Verkoopprijsinclusiefbtwis1,21×€420=€508,20.

Hetvolledigingevuldeschemazieternuzouit:

Verkoopprijsinclusiefbtw

121% 508,20 €

– 21% 88,20 € Btw

Verkoopprijs

100% 420,00 €

Inkoopprijs 20% 84,00 €

– 80% 336,00 €

Brutowinst

CONCEPT

Alsdeinkoopprijsverandert,kunjebesluitenomditnietofslechtsgedeeltelijkdoorteberekenenindeverkoopprijs. Danverandertdebrutowinstmarge.

Rekenvoorbeeld

Debrutowinstmargevaneenproductis25%.Deinkoopprijsvanhetproductis€112,50.Deinkoopprijsstijgtmet 4%.Deondernemerwildeverkoopprijsophetzelfdeniveauhouden.

Gevraagd

Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Uitwerking

Omdeverkoopprijsvóórdeverhogingvandeinkoopprijsteberekenen,gebruikjehetvolgendeschema:

Verkoopprijs

100% 150,00 €

Inkoopprijs 25% 37,50 €

– 75% 112,50 €

Brutowinst

Jekuntdeverkoopprijsookzouitrekenen:€112,50÷0,75=€150.

Deinkoopprijsstijgtmet4%enwordtdus€112,50×1,04=€117.

Deondernemerwildehuidigeverkoopprijs,€150,alsverkoopprijsbehouden.Vuldezegegevensinhetschema in.

Verkoopprijs

100% 150 €

Inkoopprijs 22% 33 €

– 78% 117 €

Brutowinst

Debrutowinstmargeisnu33÷150×100%=22%.

Debrutowinstmargedaaltdusvan25%naar22%.

Rekenvoorbeeld

Debrutowinstmargevaneenproductis20%.Deinkoopprijsvanhetproductis€60.Deinkoopprijsstijgtmet5%.

Deondernemerwildebrutowinstmargeineuro’sophetzelfdeniveauhouden.

Gevraagd

Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Uitwerking

Omdeverkoopprijsvóórdeverhogingvandeinkoopprijsteberekenen,gebruikjehetvolgendeschema:

CONCEPT

Verkoopprijs

100% 75 €

Inkoopprijs 20% 15 €

– 80% 60 €

Brutowinst

Jekuntdeverkoopprijsookzouitrekenen:€60÷0,8=€75.

Deinkoopprijsstijgtmet5%enwordtdus€60×1,05=€63.

Deondernemerwilhetzelfdebedrag,€15,alsbrutowinstbehouden.Vuldezegegevensinhetschemain.

Verkoopprijs

78 €

% 63 €

Brutowinst

Inkoopprijs % 15 €

Debrutowinstmargeisnu15÷78×100%=19,2%.

Opdracht2 Brutowinstmarge

Maakdezinnenaf.

1. Debedragenvandeinkoopprijsenverkoopprijszijnbeide.....btw.

2. Debrutowinstishetverschiltussende ende

3. Alsjedebrutowinstuitdruktineenpercentagevandeverkoopprijs,dannoemjeditde...... De.....prijsisinditgeval100%.

Opdracht3 Inkoopprijs,verkoopprijs,brutowinstmarge

Vulindeschema’sdegegevensindiejeweet.Jemaaktgebruikvandebrutowinstmarge. Berekenookdeontbrekendebedragen.

Opdracht4 Verkoopprijs,brutowinstmarge,brutowinst

VankledingzaakDormanihebjedevolgendegegevens:

BroekPradi

ShirtBorger

BroekGaabaana

ShirtDarmani

RiemBuggi

87,50

24,45

110,00

37,12

14,61

Gebruikhetschemaomdebrutowinstvandeartikelenteberekenen. BroekPradi,ShirtBorger,BroekGaabaana,ShirtDarmani,RiemBuggi

Brutowinst

Opdracht5 Inkoopprijs,verkoopprijsenbrutowinst

Jannick,accountmanagerbijgroothandelMakita,verkoopteenboormachinemeteenverkoopprijsvan€250. Debrutowinstmargeis40%.

a. Berekendeinkoopprijsendebrutowinst.

Verkoopprijs

Inkoopprijs

Brutowinst

CONCEPT

John,verkoperbijeenautodealer,verkoopteentweedehandsautometeenverkoopprijsvan€17.890.De brutowinstmargeis20%.

b. Berekendeinkoopprijsendebrutowinst.

Verkoopprijs

Inkoopprijs

Brutowinst

Opdracht6 Inkoopprijs,brutowinstmargeenverkoopprijs

GroothandelWoeffieverkooptdeartikelendiejeindetabelziet. Berekenvanelkartikeldeverkoopprijs.

Tip:gebruikdeschema’sdiejegeleerdhebt!

24,95 Benche

14,22

32,44

12,49

KluifXL

KongspeeltjeXL

Hondenborstel

Etensbak

Hondenkussen

4,15

7,49

3,12

1,52

18,74

Opdracht7 Vanconsumentenprijsnaarinkoopprijs

41,2%

36,6%

59,5%

37,6%

ModezaakPourVousinOudewaterverkooptdeartikelendiejeindetabelziet. Berekenvanelkartikelhetbtw-bedrag,deverkoopprijsendeinkoopprijs. Hetbtw-tariefis21%.Tip:gebruikdeschema’sdiejegeleerdhebt!

CONCEPT

Opdracht8 Vaninkoopprijsnaarverkoopprijsinclusiefbtw

GroothandelinsportartikelenDecaverkooptdeartikelendiejeindetabelziet. Berekenvanelkartikeldeverkoopprijsendeverkoopprijsinclusiefbtw.Debtwis21%.

Tip:gebruikdeschema’sdiejegeleerdhebt! Verkoopprijsinclusief btw€

16,68

21,45

5,13

4,57

Opdracht9 Vanconsumentenprijsnaarbrutowinstmarge

Berekendeverkoopprijs,hetbrutowinstbedragendebrutowinstmargevandeartikelenvanwebshopVanGils. Ronddepercentagesafopééndecimaalnauwkeurig.

CONCEPT

Toshiba50UL2B63

Opdracht10 Brutowinstmarge

Deinkoopfactuurprijsvaneenpennensetbedraagt€19,45. Deverkoopprijsis€39,75.Debtwis21%.

a. Berekendeinkoopprijsvandepennenset.

Inkoopfactuurprijs

Btw

Inkoopprijs

b. Berekendebrutowinstvandepennenset.

€ Verkoopprijs

Inkoopprijs

€ Brutowinst

c. Noteerdeformulevandebrutowinstmarge.

d. Berekendebrutowinstmargevandepennenset.Rondafopééndecimaal.

e. Berekendeverkoopprijsinclusiefbtwvandepennenset.

Opdracht11 Hogereinkoopprijs,verkoopprijsblijftgelijk

Debrutowinstmargevaneenproductis35%.Deinkoopprijsvanhetproductis€95.Deinkoopprijsstijgtmet8%.

Deondernemerwildeverkoopprijsineuro’sgelijkhouden.

a. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

CONCEPT

Debrutowinstmargevaneenproductis25%.Deinkoopprijsvanhetproductis€140.Deinkoopprijsstijgtmet 6%.Deondernemerwildeverkoopprijsineuro’shetzelfdelaten.

b. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstmargevaneenproductis22%.Deinkoopprijsvanhetproductis€97,50.Deinkoopprijsstijgtmet 4%.Deondernemerwildeverkoopprijsineuro’sophetzelfdeniveauhouden.

c. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Opdracht12 Hogereinkoopprijs,brutowinstbedragblijftgelijk

Debrutowinstmargevaneenproductis20%.Deinkoopprijsvanhetproductis€120.Deinkoopprijsstijgtmet 7%.Deondernemerwilhetbrutowinstbedraggelijkhouden.

a. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstmargevaneenproductis30%.Deinkoopprijsvanhetproductis€52,50.Deinkoopprijsstijgtmet 5%.Deondernemerwilhetbrutowinstbedraghetzelfdehouden.

b. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstmargevaneenproductis24%.Deinkoopprijsvanhetproductis€91,20.Deinkoopprijsstijgtmet 5%.Deondernemerwilhetbrutowinstbedragonveranderdlaten.

c. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Opdracht13 Hogereinkoopprijsgedeeltelijkdoorberekenen

Debrutowinstmargevaneenproductis20%.Deinkoopprijsvanhetproductis€150.Deinkoopprijsstijgtmet 8%.Deondernemerwildestijgingvandeinkoopprijsvoor50%meetellenindenieuweverkoopprijs.

a. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstmargevaneenproductis35%.Deinkoopprijsvanhetproductis€55.Deinkoopprijsstijgtmet 12%.Deondernemerwildestijgingvandeinkoopprijsvoor80%meetellenindenieuweverkoopprijs.

b. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstmargevaneenproductis23%.Deinkoopprijsvanhetproductis€107,80.Deinkoopprijsstijgtmet 10%.Deondernemerwildestijgingvandeinkoopprijsvoor40%meetellenindenieuweverkoopprijs.

c. Berekendenieuwebrutowinstmargeinprocenten.Rondafopééndecimaal.

Hoofdstuk6 Vanomzetnaarnettowinst

6.2 Brutowinstopslag

Jekuntdebrutowinstookuitdrukkenineenpercentagevande inkoopprijs Datnoemjedebrutowinstopslag

Hierbijsteljedeinkoopprijsop100%.

Metdeverkoopvanartikelenmoetdeondernemernietalleendeinkoopprijsterugverdienen.Hijmoetbijvoorbeeld ookdekostenvanzijnpanddekkenenzijngewenstewinstzientemaken.Daaromverhoogtdeondernemerde inkoopprijsmeteenbrutowinstopslag.Alsdebrutowinstopslaggroterisdanhetpercentagevandekosten,dan blijfterwinstover.

Hetpercentagevandebrutowinstopslagberekenjemetdevolgendeformule:

Formule

Brutowinstopslag = brutowinst inkoopprijs × 100% = %

Rekenvoorbeeld

DeinkoopprijsvaneentasbijboetiekBrigitteis€45,deverkoopprijsbedraagt€60.Debrutowinstisdus€15.

CONCEPT

Gevraagd

Berekendebrutowinstopslag.

Uitwerking

Debrutowinstopslagberekenjemetdevolgendeformule:

Brutowinstopslag = brutowinst inkoopprijs × 100% = %

Vuldegegevensindiejeweetenmaakdeberekening.

Brutowinstopslag = € 15€ 45 × 100% = 33,3%

Hetingevuldeschemazietzouit:

Alsjedeinkoopprijsendebrutowinstopslagweet,kunjeookdeverkoopprijsenverkoopprijsinclusiefbtw berekenen.

Rekenvoorbeeld

DeGezondeTafelhanteertopdeassortimentsgroep zachtfruiteenbrutowinstopslagvan65%.De inkoopprijsvaneenbakjeframbozenis€0,66.

Debtwopgroenteenfruitis9%.

Gevraagd

Berekendeconsumentenprijs.

Uitwerking

Vulinhetschemadegegevensindiejeweet.Gegeven isdebrutowinstopslag.Datiseenpercentagevande inkoopprijs.Daaromsteljedeinkoopprijsop100%.

Eerstvuljeinhetschemadegegevensindiejeweet.Daarnaberekenjedeontbrekendebedragen.

€ Consumentenprijs

100% 0,66

Brutowinst

Voorhetpercentagevandeverkoopprijsgeldt:…?...%–100%=65%.

Deverkoopprijsisdan100%+65%=165%.

Deinkoopprijsvan€0,66=100%.

1%=€0,66÷100=€0,0066.

Deverkoopprijsis165%,dus165×€0,0066=€1,09.

Debrutowinstisdan€1,09–€0,66=€0,43.

Hoofdstuk

Hetkanooksneller.Deverkoopprijsis165%.Deel165door100.Datis1,65. Daarnavermenigvuldigjedeinkoopprijsmet1,65.Jekrijgtdan€0,66×1,65=€1,09. (Voordeverkoopprijskunjeookeerstdebrutowinstberekenenendieoptellenbijdeinkoopprijs.)

Consumentenprijs

Verkoopprijs

Inkoopprijs

1,09 €

0,66 €

0,43 € Brutowinst

Debtwiseenpercentagevandeverkoopprijs.Daaromsteljenuinhetbovenstedeelvanhetschemade verkoopprijsop100%.

Jehebtalberekenddatdeverkoopprijs€1,09is.

Deconsumentenprijsis100%+9%=109%.

Debtwis9%vandeverkoopprijs:9%van€1,09=€0,10.

Deverkoopprijsinclusiefbtwisdan€1,09+€0,10=€1,19.

Ookditkannatuurlijkweersneller.Deel109%door100enjekrijgt1,09.

Deberekeningwordtdan1,09×€1,09=€1,19.

Hetvolledigingevuldeschemazieterdanzouit:

109% 1,19 €

0,10

1,09

Verkoopprijs

165% 1,09

0,66 € Inkoopprijs

Brutowinst

CONCEPT

0,43 €

Alsdeinkoopprijsverandert,kunjebesluitenomditnietofslechtsgedeeltelijkdoorteberekenenindeverkoopprijs.

Danverandertdebrutowinstopslag.

Rekenvoorbeeld

Debrutowinstopslagvaneenproductis45%.Deinkoopprijsvanhetproductis€80.Deinkoopprijsstijgtmet5%.

Deondernemerwildeverkoopprijsophetzelfdeniveauhouden.

Gevraagd

Berekendenieuwebrutowinstopslaginprocenten.Rondafopééndecimaal.

Uitwerking

Omdeverkoopprijsvóórdeverhogingvandeinkoopprijsteberekenen,gebruikjehetvolgendeschema:

145% 116 €

Verkoopprijs – 100% 80 €

Brutowinst

Inkoopprijs 45% 36 €

Jekuntdeverkoopprijsookzouitrekenen:€80×1,45=€116.

Deinkoopprijsstijgtmet5%enwordtdus€80×1,04=€84.

Deondernemerwildehuidigeverkoopprijs,€116,alsverkoopprijsbehouden.Vuldezegegevensinhetschema in.

138,1% 116 €

Verkoopprijs – 100,0% 84 € Inkoopprijs 38,1% 32 € Brutowinst

Debrutowinstopslagisnu32÷84×100%=38,1%.

Debrutowinstopslagdaaltdusvan45%naar38,1%.

Rekenvoorbeeld

Debrutowinstopslagvaneenproductis35%.Deinkoopprijsvanhetproductis€60.Deinkoopprijsstijgtmet8%.

Deondernemerwildestijgingvandeinkoopprijsvoor75%meetellenindenieuweverkoopprijs.

Gevraagd

Berekendenieuwebrutowinstopslaginprocenten.Rondafopééndecimaal.

Uitwerking

Omdeverkoopprijsvóórdeverhogingvandeinkoopprijsteberekenen,gebruikjehetvolgendeschema: 135% 81 €

Verkoopprijs – 100% 60 € Inkoopprijs 35% 21 € Brutowinst

Jekuntdeverkoopprijsookzouitrekenen:€60×1,35=€81.

Deinkoopprijsstijgtmet8%enwordtdus€60×1,08=€64,80.

Deondernemerwildestijgingvandeinkoopprijsvoor75%meetellenindenieuweverkoopprijs.Denieuwe verkoopprijswordtdan €81+(0,08×0,75×€60)=€84,60.

130,6% 84,60 €

Verkoopprijs – 100,0% 64,80 €

Inkoopprijs

Brutowinst

30,6% 19,80 €

Debrutowinstopslagisnu19,80÷64,80×100%=30,6%.

Opdracht14 Verkooptafel

Deinkoopprijsvaneentafelis€245.Debrutowinstopslagis34%.

a. Vuldejuistewoordenin.

Alsjedebrutowinstuitdruktineenpercentagevandeinkoopprijs,dannoemjeditde Indatgevalisde .....prijs100%.

b. Berekeninhetvolgendeschemaeerstdepercentages.

c. Berekendaarnadeverkoopprijsendebrutowinst.Vulzeinhetschemain.

€ Verkoopprijs

€ Inkoopprijs

€ Brutowinst

Opdracht15 Inkoopprijsenbrutowinst

HetFruithuislevertjedegegevensdiejeindetabelziet. Berekendeinkoopprijsendebrutowinstvandeartikelen.

CONCEPT

Inkoopprijs Verkoopprijs Artikel

1kilowittedruiven

Brutowinstbedrag

Brutowinstopslag

Opdracht16 Verkoopprijsenbrutowinstopslag

Gastoniseigenaarvaneengroothandelinherenmodediegespecialiseerdisingrotematen.Jekrijgtvanhemde gegevensindevolgendetabel.

a. Berekenvandeartikelendeontbrekendebedragenenpercentages.

26,19

83,98

b. Gastonwildeverkoopprijsvaststellen.Waaromishetbelangrijkdathijweetwatdeklantbereidisomte betalenvoorhetartikel?

c. LeguitwelkrisicoGastonlooptalsdeverkoopprijstelaagis.Gebruikinjeantwoordhetbegrip‘brutowinst’.

Opdracht17 Verkoopprijsbrutowinstopslagimporteurvanwijnen

Berekendeontbrekendebedragen.

CONCEPT

Opdracht18 Vanverkoopprijsinclusiefbtwnaarbrutowinstopslag

Cash-and-carrygroothandelBongers,eengroothandelinhuishoudelijkeartikelen,verkooptdeartikeleninde volgendetabel.Vooralleartikelengeldthetbtw-tariefvan21%.

Berekendeverkoopprijs.Berekenhetbrutowinstbedrag.Berekendebrutowinstopslag.Rondafopééndecimaal.

Verkoopprijs€ Verkoopprijs inclusiefbtw

Brutowinst€ Inkoopprijs

Brutowinstopslag

Artikel %

€17,95

€6,25

Thermoskan %

€16,75

€5,49

Vaas % €8,50

€22,49

Föhn % €3,85

Koekenpan

Kaars

€14,75

€6,49

€29,50

% €2,15

Waterkoker %

€49,75

% €9,85

€19,75

Strijkplank % €0,79

€2,69

Emmer % €26,45

Strijkijzer

Koffiezetapparaat

€69,50

€57,95

Opdracht19 Vaninkoopprijsnaarbrutowinstopslag

Deinkoopfactuurprijsvaneenstofzuigerbedraagt€178,50.

Deverkoopprijsis€219,00.Debtwis21%.

a. Berekendeinkoopprijsendebrutowinstvandestofzuiger.

Inkoopprijs

b. Geefdeformulevandebrutowinstopslag.

€22,58

Brutowinst

c. Berekenmetbehulpvandeformuledebrutowinstopslag.Rondafopééndecimaal.

d. Berekendeverkoopprijsinclusiefbtw.

Opdracht20 Brutowinstopslag

NTMobielTelecomheefthetafgelopenjaareenomzetvan€650.000voordeassortimentsgroeptelefoonsbehaald.

DaarnaastverkochtNTMobielTelecomaccessoires,zoalstelefoonhoesjes,batterijenenkabeltjes.Deomzet hiervanwas€98.000.

Detotaleinkoopwaardevandeomzetwas€374.000.Hiervanwas80%voordetelefoonsen20%voorde accessoires.

a. Berekendebrutowinstopslag.Neemdaarbijdetotaleomzetalsbasisvoorjeberekening.

b. Berekendebrutowinstopslagvoortelefoons.Rondafopééndecimaal.

c. Berekendebrutowinstopslagvooraccessoires.Rondafopééndecimaal.

Opdracht21 Inkoopprijsomhoog,verkoopprijsblijftgelijk

Debrutowinstopslagvaneenproductis40%.Deinkoopprijsvanhetproductis€120.Deinkoopprijsstijgtmet 10%.Deondernemerwildeverkoopprijsophetzelfdeniveauhouden.

a. Berekendenieuwebrutowinstopslaginprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstopslagvaneenproductis50%.Deinkoopprijsvanhetproductis€68.Deinkoopprijsstijgtmet5%.

Deondernemerwildeverkoopprijsophetzelfdeniveauhouden.

b. Berekendenieuwebrutowinstopslaginprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstopslagvaneenproductis35%.Deinkoopprijsvanhetproductis€105.Deinkoopprijsstijgtmet 8%.Deondernemerwildeverkoopprijsophetzelfdeniveauhouden.

CONCEPT

c. Berekendenieuwebrutowinstopslaginprocenten.Rondafopééndecimaal.

Opdracht22 Inkoopprijsomhoog,brutowinstopslagin%blijftgelijk

Debrutowinstopslagvaneenproductis50%.Deinkoopprijsvanhetproductis€75.Deinkoopprijsstijgtmet6%.

Deondernemerwildebrutowinstopslaginprocentenophetzelfdeniveauhouden.

a. Berekendenieuweverkoopprijs.

Debrutowinstopslagvaneenproductis60%.Deinkoopprijsvanhetproductis€100.Deinkoopprijsstijgtmet 10%.Deondernemerwildebrutowinstopslaginprocentenophetzelfdeniveauhouden.

b. Berekendenieuweverkoopprijs.

Debrutowinstopslagvaneenproductis35%.Deinkoopprijsvanhetproductis€30.Deinkoopprijsstijgtmet4%.

Deondernemerwildebrutowinstopslaginprocentenophetzelfdeniveauhouden.

c. Berekendenieuweverkoopprijs.

Opdracht23 Hogereinkoopprijsgedeeltelijkdoorberekenen

Debrutowinstopslagvaneenproductis35%.Deinkoopprijsvanhetproductis€60.Deinkoopprijsstijgtmet8%.

Deondernemerwildestijgingvandeinkoopprijsvoor75%meetellenindenieuweverkoopprijs.

a. Berekendenieuwebrutowinstopslaginprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstopslagvaneenproductis40%.Deinkoopprijsvanhetproductis€125.Deinkoopprijsstijgtmet 4%.Deondernemerwildestijgingvandeinkoopprijsvoor50%meetellenindenieuweverkoopprijs.

b. Berekendenieuwebrutowinstopslaginprocenten.Rondafopééndecimaal.

Debrutowinstopslagvaneenproductis30%.Deinkoopprijsvanhetproductis€35.Deinkoopprijsstijgtmet5%.

Deondernemerwildestijgingvandeinkoopprijsvoor40%meetellenindenieuweverkoopprijs.

c. Berekendenieuwebrutowinstopslaginprocenten.Rondafopééndecimaal.

6.3 Vanconsumentenomzetnaarbrutowinst

Totnutoehebjedeverkoopprijsinclusiefbtw(consumentenprijs),verkoopprijs,inkoopprijsenbrutowinstvan éénartikelberekend.Natuurlijkverkoopjemeestalmeerdanéénartikel.

Hetaantalartikelendatjeverkoopt,isjeafzet.Alsjedeafzetvermenigvuldigtmetdeverkoopprijsinclusiefbtw (consumentenprijs)vanéénartikel,danisdatjeomzetinclusiefbtw(consumentenomzet).Alsjedaardebtwuit haalt,danisdatjeomzet Ditisdetotaleopbrengstvanalleverkochteartikelenexclusiefbtw.

Deomzetkunjeookberekenendoordeafzettevermenigvuldigenmetdeverkoopprijs.

Inschema:

Rekenvoorbeeld

IndeafgelopenmaandheeftDeKoffiespecialisttwintig JuraG9koffiemachinesverkochtvoor€605perstuk inclusief21%btw.

Gevraagd

a.Hoeveelisdeafzet?

b.Hoeveelisdeomzetinclusiefbtw?

c.Hoeveelisdeomzet?

Uitwerking

a.Deafzetis20stuks.

CONCEPT

b.Deomzetinclusiefbtwis20×€605=€12.100.

c.Voordeberekeningvandeomzetvuljedegegevensindiejeweet:

Deomzetinclusiefbtwvan€12.100=121%.

Om1%teberekenen,deeljedeomzetinclusiefbtwdoor121.

1%=€12.100÷121=€100.

Debtwis21%vandeomzet.Daaromisdeomzet100%.

Deomzetisdus100×€100=€10.000.

Debtwis21×€100=€2.100.

Hetvolledigingevuldeschemazieterdanzouit:

inclusiefbtw

Dezeberekeningkanooksneller.Jedeelt121door100.Jekrijgtdan1,21.

Deomzetinclusiefbtwdeeljedoor1,21omdeomzettekrijgen.

Dus:omzet=€12.100÷1,21=€10.000.

Inkoopwaardevandeomzet

Alleproductendiejeineenbepaaldeperiodeverkoopt,leverenomzetop.Zelfweetjehoeveeljevoordieproducten hebtbetaaldbijdeinkoop.Dittotaalbedragvandeinkoopprijzenvanalleverkochteartikelennoemjede inkoopwaardevandeomzet(IWO).

AlsjedeIWOafhaaltvandeomzet,houdjedebrutowinstover.

CONCEPT

Eerderhebjealgeleerddatjedebrutowinstkuntuitdrukkenineenpercentagevandeverkoopprijs.Ditisde brutowinstmarge Ookalshetgaatoverdetotaleverkoop,kunjedebrutowinstmargeberekenen.Indatgeval drukjedetotalebrutowinstuitineenpercentagevandeomzet.

Ookweetjealdatjevoorde brutowinstopslag debrutowinstuitdruktineenpercentagevandeinkoopprijs.Op dezelfdemanierkunjedebrutowinstopslagberekenen,doordetotalebrutowinstuittedrukkenineenpercentage vandeinkoopwaarde.Indeinfographicziejenogeenkeerhetverschiltussendebrutowinstmargeende brutowinstopslag.

Rekenvoorbeeld

DeKoffiespecialistheefteerderdeJuraG9koffiemachinesingekochtvoor€384perstukexclusiefbtw.

Gevraagd

a.Berekendeinkoopwaardevandeomzet.

b.Berekendebrutowinst.

c.Berekendebrutowinstmarge.

d.Berekendebrutowinstopslag.

Uitwerking

a.Omdatjetwintigkoffiemachinesverkochthebt,berekenjeookvantwintigkoffiemachinesdeinkoopwaarde. Deinkoopwaardevandeomzetisdus20×€384=€7.680.

b.Deomzetbedroeg€10.000.Debrutowinstisdan:

Brutowinst

CONCEPT

DeKoffiespecialistheeftopdeverkoopvandeJuraG9koffiemachinesindeafgelopenmaanddus€10.000–€7.680=€2.320brutowinstgemaakt.

c.Jekuntnudebrutowinstmargeberekenen.Datisinditgevaleenpercentagevandeomzet.

Brutowinstmarge = brutowinst omzet × 100% = ...%

Vuldegegevensdiejeweetin.

Brutowinstmarge = € 2.320 € 10.000 × 100% = 23,2%

d.Debrutowinstopslagiseenpercentagevandeinkoopwaardevandeomzet.

Brutowinstopslag = brutowinst IWO × 100% = ...%

Vuldegegevensdiejeweetin.

Brutowinstopslag = € 2.320€ 7.680 × 100% = 30,2%

Opdracht24 Consumentenomzet,omzetenIWO

a. Watishetverschiltussendeconsumentenomzetenomzet?

b. Watwordtbedoeldmetdeinkoopwaardevandeomzet?

c. Watisdeafkortingvandeinkoopwaardevandeomzet?

d. Watishetverschiltussenafzetenomzet?

e. Vulin:omzet= .... × ....

Opdracht25 Omzet

BakkerJoppenheeftdevolgendegegevensverzameld. Berekendeomzetperassortimentsgroep.

56worstenbroodjes

1.287kadetjes

354krentenbollen

€1,65

€0,35

€0,55

Opdracht26 Afzet,verkoopprijsenomzet

SpelletjesgroothandelMarktenzoheeftdevolgendegegevensverzameld.

CONCEPT

a. Berekendeafzet.Noteerdeberekening.

b. Vuldeontbrekendebedragenenaantallenindetabelin.

8,91

124,10

67,00

3,65

Opdracht27 Brutowinstenbrutowinstmarge

Berekenvoordevolgendegegevensdegerealiseerdebrutowinstmarge.Rondafopééndecimaal.

Opdracht28 Vanomzetinclusiefbtwnaarbrutowinst

Berekendeontbrekendebedragen.

CONCEPT

Opdracht29 Consumentenomzet,brutowinst

Degerealiseerdebrutowinstvaneenwebshopis€40.075.Deinkoopwaardevandeomzetbedraagt€34.925en dewebshopheeft€15.750aanbtwontvangen.

Berekendeomzetendeconsumentenomzetvandewebshop. € Consumentenomzet

Btw

Omzet

Inkoopwaardeomzet

Brutowinst

Opdracht30 Omzetinclusiefbtwenbrutowinstopslag

Jamalheefteengroothandelinkantoorbenodigdheden.UitdeadministratievanhetafgelopenjaarhaaltJamal devolgendecijfers:

• gerealiseerdeinkoopwaardeomzet€250.960

• gerealiseerdeomzetinclusiefbtw€379.577.

BerekenvoorJamaldegerealiseerdebrutowinstopslagvanhetafgelopenjaar(rondafopééndecimaal nauwkeurig).Gebruikdaarvoorhetvolgendeschema:

€ Omzetinclusiefbtw

Btw

Omzet

IWO

Brutowinst

CONCEPT

6.4 Inkoopwaardevandeomzet(IWO)berekenen

Bijhetberekenenvandeinkoopwaardevandeomzetkunjeuitgaanvan:

• individueeltevolgengoederen

• individueelniettevolgengoederen.

IWObijindividueeltevolgengoederen

Bijdezegoederenkunjeperartikelofartikelgroepbijhoudenwelkeprijsjevoorditartikelbetaalt.Ditkandoor inhetadministratieprogrammaiederartikeleeneigencodetegeven.Hetgaathierbijvaakomduregoederen, zoalsauto’s.Deinkoopwaardevandeomzetberekenjevoorelkartikelofelkeartikelgroepdoorhetaantal verkochtestukstevermenigvuldigenmetdeinkoopprijsperstuk.Alsjevanallegroependeinkoopwaardesoptelt, weetjedetotaleinkoopwaardevandeomzet.Leteropdatjevoordezeberekeningdeinkoopprijsneemt,dus exclusiefbtw.Alsjealleendeinkoopfactuurprijsweet,haaljeeerstdebtwerafomaandeinkoopprijstekomen.

Rekenvoorbeeld

Peterheefteengroothandelinwitgoed.Hijverkochtinde afgelopenperiodedevolgendeapparatenmetdedaarbij behorendeinkoopprijzen:

• 30wasmachinesmeteeninkoopprijsvan€825

• 20diepvriezersmeteeninkoopprijsvan€342

• 60elektrischekookplatenmeteeninkoopprijsvan€250.

Gevraagd

BerekenvoorPeterdeinkoopwaardevandeomzet.

Uitwerking 24.750

30wasmachinesà€825 6.840

20diepvriezersà€342 + 15.000 €

60kookplatenà€250

Inkoopwaardevandeomzet

IWObijindividueelniettevolgengoederen

Erzijngoederenwaarvanjenietperstukbijhoudtwatdeinkoopprijsis.Bijvoorbeeldeenartikeldatjeregelmatig inkooptenwaarvandeprijsnogaleensverandert.Indatgevalbepaaljedeinkoopwaardemetbehulpvanje voorraadgegevens.

Gebruikhierbijhetvolgendeschema:

Beginvoorraad

Inkopen(exclusiefbtw)

Beschikbarevoorraad

Eindvoorraad

Inkoopwaardevandeomzet

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

Gökhanheeftop1januarieenvoorraadvan€78.000.Zijninkopeninhetafgelopenjaarbedroegen€1.325.000. Dewaardevanzijneindvoorraadisop31december€113.000.

Gevraagd

BerekenvoorGökhandeinkoopwaardevandeomzet.

Uitwerking

Jemaaktnueersthetschema.Hierinvuljedegegevensindiejealweet:

(exclusiefbtw)

Inkoopwaardevandeomzet

Jeberekentnueerstdebeschikbarevoorraadenvultdieinhetschemain:

Daarnaberekenjedeinkoopwaardevandeomzetenvultdiein:€

Alsdeinkoopfactuurprijsgegevenis,haaljeeerstdebtwerafomaandeinkoopprijstekomen.

Alsjehetschemagebruikt,kunjedeontbrekendewaardenberekenenalserminstensdriebekend zijn.Alsbijvoorbeelddebeginvoorraad,eindvoorraadeninkoopwaardevandeomzetgegeven zijn,kunjeookdeinkopenbepalen.

Opdracht31 Beginvoorraad,inkoop,eindvoorraadenIWO

Berekendeontbrekendebedragenindetabel.Tip:noteertelkenshetschemaenvuldegegevensindiejeweet.

Inkopenexclusiefbtw Beginvoorraad

Eindvoorraad

Inkoopwaardevande omzet

Opdracht32 IWO

BerekenvoorLauradeinkoopwaardevandeomzetvanhetafgelopenjaar.

Inkoopwaardevandeomzet

Opdracht33 Inkopen

FulfilmenthouseMahalverzorgtdeuitleveringvooreenaantaldropshippers.Mahalheeftoverheteerstekwartaal devolgendegegevensverzameld:

• voorraad1januari€45.890

• voorraad31maart€32.598

• deinkoopwaardevandeomzetbedroeginheteerstekwartaal€83.762.

a. BerekendeinkopenexclusiefbtwvoorMahal.

b. BerekendeinkoopfactuurprijsvoorMahal.Debtwis21%.

Opdracht34 Marktkoopman

EenmarktkoopmanheeftdevolgendegegevensoverdeartikelgroepT-shirtsverzameldinapril.Debtwis21%. Berekendeontbrekendegegevens.

Brutowinst€ IWO€ Omzet

5,79

22,50 €7,32 T-shirtszwart €39,45

T-shirtsgeel

7,89 €3,19

Opdracht35 SportzaakDeVoetbal

SportzaakDeVoetballevertaanconsumentenenvoetbalverenigingen.OverhetafgelopenjaarheeftDeVoetbal devolgendegegevensverzameld:

• Devoorraadop1januaribedroeg€325.784.

• DeIWObedroeg€462.291.

• Deinkopenoprekeningbedroegen€425.799inclusief21%btw.

• Decontanteinkopenbedroegen€15.730inclusief21%btw.

• DeVoetbalheeftvoor€89.800exclusief21%btwaanvoetbalbenodigdhedenoprekeningaan voetbalverenigingengeleverd.

• Decontanteverkopenbedroegenexclusief21%btw€508.525.

a. Berekendetotaleinkoopfactuurprijs.

b. Berekendetotaleinkopenexclusiefbtw.

c. Berekendevoorraadper31december.

d. Berekendeomzet.

e. Berekendebrutowinst.

Opdracht36

HandelshuisKaas

HandelshuisKaasheeftoverhetderdekwartaaldevolgendegegevensverzameld:

• Devoorraadop30septemberbedroeg€7.550.

• DeIWObedroeg€21.732.

• Deinkopenoprekeningbedroegen€18.434.

• Decontanteinkopenbedroegen€970.

• Erisvoor€4.453oprekeningkaasaaneenbejaardentehuisgeleverd.

• Decontanteverkopenbedroegen€40.079.

Allebedragenzijnexclusief9%btw.

a. Berekendetotaleinkopenexclusiefbtw.

b. Berekendevoorraadper1juli.

c. Berekendeinkoopfactuurprijs.Debtwis9%.

d. Berekendeomzet.

e. Berekendebrutowinst.

6.5 Btwverrekenen

InNederlandhebbenwedeWetopdeomzetbelasting.Omzetbelastingisdebelastingopdeverkoopvangoederen ofdiensten.Meestalnoemjedezebelasting‘btw’.Invorigehoofdstukkenhebjealkennisgemaaktmetdebtw. ‘Btw’betekent‘belastingoverdetoegevoegdewaarde’.Indezeparagraafontdekjewaardebetekenisvandie afkortingvandaankomt.

Deconsumentbetaaltbtwoveralleswathijkoopt.Diebtwkomteerstbijdeondernemer.Diemoetdebtwweer aandeBelastingdienstbetalen.DeBelastingdienstwordtookweldefiscusgenoemd.Omdatdebelastingbetaler (deconsument)debtwnietrechtstreeksaandeBelastingdienstbetaalt,isdebtweenindirectebelasting

Vandefiscusmageenondernemerdeontvangenbtwverrekenenmetdedoorhembetaaldebtw.Datwerktzo:

• Jekooptvoorjebedrijfgoederenin.Daarbijbetaaljebtw.DezebtwmagjeaandeBelastingdienstterugvragen ennoemjetevorderenbtw.Omdatjedezebelastingalaanjeleveranciersbetaaldhebt,noemjedezebelasting ookwelvoorbelasting

• Voordeproductendiejeverkoopt,ontvangjegeldvanjeafnemers.Eendeelvanditbedragbestaatuitbtw. Dezebtwisnietvoorjou,maardiemoetjeweerbetalenaandeBelastingdienst.Jenoemtdezebtwtebetalen btw

• Aanheteindevaneenperiode,meestaleenkwartaal,berekenjehoeveelbtwjepersaldomoetbetalenof terugkrijgenvandeBelastingdienst.Hetverschiltussendetebetalenbtwendetevorderenbtwheette verrekenenbtw.

Aanbtwverdienjealsbedrijfdusniets,enhetzijnookgeenkosten.Jemoetalleenweleenbtw-administratie bijhouden,endeaangiftevandeomzetbelastingdoen.

CONCEPT

Letop:jemagalleenopzakelijkekostenbtwterugvragen.Denkdaarbijaanbijvoorbeelddebtw opbenzinevoorjebestelwagen,debtwopdegekochteinventarisenzovoort.Debtwop privé-uitgaven,zoalsdewekelijkseboodschappenendebenzinevoorjeprivéauto,vallenhiernietonder.

DaarnaastmoetjevanjeleveranciereenfactuurhebbenontvangendieaandeeisenvandeBelastingdienst voldoet.Zondereengoedefactuurmagjegeenbtwterugvragen.

Rekenvoorbeeld

Abeliseigenaarvaneengroothandelintuinartikelen. Hijkooptbijeenimporteurvijftigzitgrasmaaiersinvoor

€57.475inclusiefbtw.Hijverkooptdevijftigzitmaaiers voor€77.494,45inclusiefbtw.

Gevraagd

a.Berekendevoorbelasting.

b.Berekendetebetalenbtw.

c.Berekendeteverrekenenbtw.

Uitwerkingvraaga

Devoorbelastingisdebtwdiejeaandeleverancier betaalt.

Vuldegegevensdiejeweetinhetschemain.

Inkoopfactuurprijs

Inkoopprijs

121% 57.475

21%

Berekeneerst1%.Deeldaarvoordeinkoopfactuurprijsdoor121.

€57.475÷121=€475.

Debtwis21%.Datisdus21×€475=€9.975.

Devoorbelastingis€9.975.

Vulallegegevensinhetschemainenjekrijgthetvolgende: 121% 57.475

Inkoopfactuurprijs

Inkoopprijs

Uitwerkingvraagb

21% 9.975

47.500

Detebetalenbtwisdebtwdiejevandeklantenbijdeverkoopontvangt.

CONCEPT

Jevultdegegevensdiejekentinhetoverzichtin.

Omzetinclusiefbtw

Omzet

121% 77.494,45

Berekeneerst1%.Deeldaarvoordeomzetinclusiefbtwdoor121.

€77.494,45÷121=€640,45.

Debtwis21%.Datisdus21×€640,45=€13.449,45.

Detebetalenbtwis€13.449,45.

Vulallegegevensinhetschemainenjekrijgthetvolgende:

Omzetinclusiefbtw

Omzet

Uitwerkingvraagc

HetbedragvandeteverrekenenbtwishetsaldodatjeterugkrijgtvandeBelastingdienstofmoetbetalenaan deBelastingdienst.

Overdeinkoophebje€9.975btwbetaald.Dezevoorbelastingisdetevorderenbtw.

Bijdeverkoophebje€13.449,45ontvangen.Datisdetebetalenbtw.

Deteverrekenenbtwishetverschiltussendezetweebedragen.

DebtwdieAbelpersaldobetaaltofterugvordert,berekenjemethetvolgendeschema.

Tebetalenbtw

Btwvandeverkopen

13.449,45

Totaaltebetalenbtw

Tevorderenbtw

Btwvandeinkopen

Btwoverhetprivéverbruikvandegoederen 13.449,45 €

Btwvandebedrijfskosten – 9.975,00 €

Teverrekenenbtw(nogaftedragen)

Opdracht37 Btw

a. Vuldejuistebegrippenindezinnenin.

CONCEPT

Totaaltevorderenbtw 3.474,45 €

DeBelastingdienstwordtookwelde(1) genoemd.Eenanderwoordvoorbtwis(2) Eenondernemermagdebetaaldebtwaanleveranciers(3)....bijdeBelastingdienst.Dezebetaaldebtwnoem jeookwel(4)

Debtwdiedeondernemerontvangtbijdeverkoopvanproductenmoethij(5)....aandeBelastingdienst.Het verschiltussenhetbedragvandetevorderenendetebetalenbtwnoemje(6) btw. Hetisuiteindelijkde(7) diedebtwbetaalt.

b. EenondernemerkannietallebtwdiehijbetaaldheeftalsvoorbelastingterugvorderenbijdeBelastingdienst. Welkebtwkanhijwelterugvorderen?Welkeniet?

c. HoenoemjehetbedragdatjeuiteindelijkaandeBelastingdienstmoetbetalenofkanterugkrijgen?Enhoe berekenjedatbedrag?

Hoofdstuk6 Vanomzetnaar

d. Zijndevolgendestellingengoedoffout?

1. Jemagalsondernemerhetbtw-bedraghoudendatindeomzetinclusiefbtwzit.

2. Alsdevoorbelastinghogerisdandetebetalenbtw,krijgtdeondernemerhetverschilterug.

3. Eenproducentvantafelsdraagtgeenbtwaf.

e. Leguitdatdebtweenindirectebelastingis.

f. Jekuntalsondernemer:

• veelbtwbetalenaandeBelastingdienst

• veelbtwterugkrijgenvandeBelastingdienst.

Wathebjijhetliefst?Waarom?

Opdracht38 Voorbelasting

Bartkooptvoorzijnkantooreennieuweinventaris.Hijontvangtvandeleveranciereenfactuurvan€15.275 inclusief21%btw.

a. BerekenhetbedragdatBartalsvoorbelastingmagterugvorderenvandefiscus.

Tulaykooptvoorzijnafhaalgroothandeleennieuwecomputerkassa.Hijontvangtvandeleveranciereenfactuur van€7.637,50inclusief21%btw.

b. BerekenhetbedragdatTulayalsvoorbelastingmagterugvorderenvandefiscus.

Opdracht39 Teverrekenenbtw

HarmiseigenaarvaneengroothandelingamesinLeeuwarden.Ditjaarhadhijeenomzetvan€245.000.Zijn inkopenbedroegen€175.000exclusiefbtw.Debtwis21%.

a. Berekenhetteverrekenenbtw-bedrag.

CONCEPT

b. MoetHarmbtwbetalenaandefiscusofkrijgthijbtwterugvandefiscus? Legjeantwoorduit.

Cheyennekoopt150jassenTwiggyinbijdeleverancier.DeinkoopfactuurprijsvandejasTwiggybedraagt€78,65 perstuk.Deverkoopprijsinclusiefbtwis€143,99perstuk.Debtwis21%.

c. WelkbedragkanCheyennealsvoorbelastingterugvorderenvandezeinkoop?

d. WelkbedragmoetCheyenneafdragenaandefiscusalszij150jassenheeftverkocht?

Opdracht40 Tebetalenbtw

Sanderneemtvoor€50exclusief21%btwhondenbrokkenuitzijnwinkelmeevoorzijneigenhond.Daarnaast heefthijvoor€94inclusief21%btwbenzinegetanktmetdebedrijfsauto.Metdeautoishijopbezoekgeweest bijoudestudievrienden.Daaromisdehelftvandebenzinekostenvoorprivégebruik.

BerekendetebetalenbtwvoorSander.

6.6 Toegevoegdewaardeenbtw

Derolvandehandelencommercieisindeloopvandetijdveranderd.Hetisnietmeeralleenhetverkopenvan artikelentegeneenbepaaldeprijs.Hetgaatnumeeromdetoegevoegdewaardediejouwondernemingbiedt, waardoordeafnemerzijnkeuzeopjouwbedrijflaatvallen.

Toegevoegdewaardeisdewaardedieeenondernemingaanproductentoevoegt.Ditgebeurtdoordeproducten voordeklantaantrekkelijkertemaken.Dietoegevoegdewaardekunjecreërendoorhetverschilmetandere ondernemerstemakendoorjepassieenpersoonlijkheid,ofdooreenuniekconcept,aanbodofproductteleveren.

Voorbeeldtoegevoegdewaarde

Jehebtnieuwebureaustoelenvoorjekantoornodig. Opdewebsitevangroothandelinkantoormeubilair

Guhlhebjedriestoelengeziendiejemooivindt.Hoe zoudenzezitten?Enwatisdekwaliteit?Jebezoektde groothandel,waarHumeyrajewelkomheet.Zijvertelt jouallesoverdebureaustoelen,adviseertjewelkehet geschiktstisvoorjouwkantoorenlaatjeproberen welkebureaustoelhetlekkerstzit.Alsjeweetwelke bureaustoeljeneemt,wordtdeorderonderhetgenot vaneenlekkerkopjekoffiegetekend.

CONCEPT

Debetekenisvandeletters‘btw’is:belastingoverdetoegevoegdewaarde.Dathoudtindatde te verrekenen btw gelijkisaan het btw-tarief over de toegevoegde waarde. Inhetvolgendevoorbeeldkijkenweofhetkloptdatjeoverdetoegevoegdewaardebtwafdraagt.

Rekenvoorbeeld

GroothandelinkantoormeubilairGuhlkooptbureaustoeleninvoor€24.200inclusief21%btw.Degroothandel verkooptdebureaustoelenvoor€36.300inclusief21%btw.

Gevraagd

ToonaanmeteenberekeningdatGuhl21%btwafdraagtoverdetoegevoegdewaarde.

Uitwerking

Deeerstedriestappenhebjegeleerdindevorigeparagraaf.Hieronderstaanzeverkortuitgewerkt.

• AlsvoorbelastingheeftGuhlbtwaandeleverancierbetaald:

€24.200÷121×21=€4.200

• DetebetalenbtwisdebtwdieGuhlvandeklantenbijdeverkoopheeftontvangen:

€36.300÷121×21=€6.300

• Deteverrekenenbtwishetsaldovandezetweebedragen.

PersaldodraagtGuhl€6.300–€4.200=€2.100btwafaandeBelastingdienst.

• Detoegevoegdewaardeisbijinkoopenverkoopvanproductengelijkaandebrutowinst.Denkeraandatje hierdebedragenexclusiefbtwgebruikt.

Inkoopwaardeomzet

Toegevoegdewaarde(brutowinst)

Detoegevoegdewaardeishierdus€10.000.

Debelastingoverdezetoegevoegdewaarde,debtw,is21%van€10.000=0,21×€10.000=€2.100.

DitisprecieshetbedragdatGuhlafdraagtaandeBelastingdienst.

Ditverklaartdenaam‘btw’:hetisdebelastingdieeenondernemeroverdetoegevoegdewaardeafdraagt.

Meestaldoejeeensinhetkwartaalbtw-aangiftebijdeBelastingdienst.Alsjeberekenthoeveelbtwjemoet verrekenen,kijkjenaardefactuurdatum.Hetdoeterdusniettoeopwelkedatumjedeinkoopbetaaldhebtof wanneerjouwklantenbetaaldhebben.

Ophetmomentdatjeeenfactuurontvangtvanjeleverancier,boekjedetevorderenbtwinjeadministratie.

Debtw-aangiftemoetbinneneenmaandnaafloopvanhettijdvakbijdeBelastingdienstbinnenzijn.Deaangifte kangedaanwordenviadewebsitevandeBelastingdienst,maarhetkanookviadeeigenfinanciëlesoftwarevan deonderneming.

Opdracht41 Teverrekenenbtwtv’s

Julienkoopttientv’sinvoorzijnwinkel.Deinkoopfactuurprijsvaneentvbedraagt€332,75.Deconsumentenprijs bedraagt€574,75perstuk.Debtwis21%.

CONCEPT

a. NoemtweemanierenwaaropJulientoegevoegdewaardekancreëren.

b. WelkbedragkanJulienalsvoorbelastingterugvorderenvandezeinkoop?

c. WelkbedragmoetJulienafdragenaandefiscusvandezeverkoopalshijdetientv’sheeftverkocht?

d. ToonmeteenberekeningaandatJulienalleenbelastingbetaaltoverdetoegevoegdewaarde.

Opdracht42 Teverrekenenbtwhondenkussens

DierenpensionHoogendonckbesteltbijwebshopDoggy25hondenkussens.Deonline-prijsisperstuk€39,75 inclusiefbtw.Deinkoopfactuurprijsvaneenhondenkussenbedraagt€30,25.Debtwis21%.

a. WelkbedragkanwebshopDoggyalsvoorbelastingvandezeinkoopbijdeBelastingdienstterugvorderen?

b. WelkbedragmoetDoggyvandezeverkoopverrekenenmetdeBelastingdienst?GeefaanofDoggyhetbedrag terugkrijgtofmoetbetalen.

c. ToonmeteenberekeningaandatDoggyalleenbelastingbetaaltoverdetoegevoegdewaarde.

Opdracht43 Teverrekenenbtwappels

Eenhandelaaringroenteenfruitkoopteenpartijvan10.000kiloappels.Deinkoopfactuurprijsvandezepartijis €7.085.Departijwordtinéénkeerdoorverkochtaandeplaatselijkesupermarkt.Dezebetaalthiervoor€9.267,18 inclusiefbtw.Debtwis9%.

a. Berekendevoorbelastingvandezepartijappels.

b. WelkbedragverrekentdehandelaarmetdeBelastingdienst?Geefaanofdehandelaarbtwmoetbetalenof terugkrijgt.

c. Toonmeteenberekeningaandatdegroothandelalleenbelastingbetaaltoverdetoegevoegdewaarde.

Opdracht44 Teverrekenenbtwsneakers

Indewebshopkosteenpaarsneakersvoordeconsument€169,00.Deinkoopfactuurprijsis€95,98.Inhettweede kwartaalzijn52vandezesneakersverkocht.Erwordtgeenvoorraadaangehouden.

Berekendeteverrekenenbtwvandesneakers.

CONCEPT

Opdracht45 Teverrekenenbtwharingen

GroothandelJonkkoopt8.500haringenin.Deinkoopprijsvaneenharingbedraagt€0,49.Deverkoopprijsinclusief btwvaneenharingbedraagt€0,73perstuk.Debtwis9%.

a. WelkbedragkanJonkalsvoorbelastingterugvorderenvandezeinkoop?

b. WelkbedragmoetJonkafdragenaandefiscusvandezeverkoopalshij8.500haringenheeftverkocht?

c. ToonmeteenberekeningaandatJonkalleenbelastingbetaaltoverdetoegevoegdewaarde.

Opdracht46 Teverrekenenbtwboxsprings

GroothandelBricenBrackoopt1.500boxspringsin.Deinkoopprijsvaneenboxspringbedraagt€850.De verkoopprijsinclusiefbtwvaneenboxspringis€1.234,20perstuk.Debtwis21%.

a. WelkbedragkanBricenBracalsvoorbelastingterugvorderenvandezeinkoop?

b. WelkbedragvandeverkoopmoetBricenBracafdragenaandefiscusalshetbedrijfalleboxspringsheeft verkocht?

c. ToonmeteenberekeningaandatBricenBracalleenbelastingbetaaltoverdetoegevoegdewaarde.

Opdracht47 Btw,wegermee!

Eenwebshopheefteenactie:‘21%btw,wegermee’.Indeadvertentiestaattoegelichtdatdebtwvoorrekening komtvandewebshop.Eenklantkoopttijdensdeactiebijdewebshopeenfotocameravan€249,00.Hijverwacht dathij21%kortingkrijgt.Bijdekassamoethij€205,79betalen.Volgensdeklantkloptditniet.Hijgaatuitvan eenkortingvanmeerdan€50,00.

Toonmeteenberekeningaandatdezeklantgeen21%kortingkrijgt,maardatdewebshopdekortingtochcorrect heeftberekend.

6.7 Kostensoorten

Eenbedrijfmoetkostenmakenomdeondernemingdraaiendtehouden.Maarwatvoorsoortkostenzijner?Je kuntkostenopverschillendemanierenindelen.Eenvandiemanierenisdeindelinginkostensoorten.Een kostensoortiseengroepkostenvandezelfdeaard.Bijdeindelingnaarkostensoortensteljejezelfdevraag:wat isdeoorzaakvandezekosten?

Erzijnzevenkostensoorten:

• kostenvanvermogen

• kostenvanmenselijkearbeid

CONCEPT

• kostenvandienstenvanderden

• kostenvanvoorraad

• kostenvanbelastingen

• kostenvanduurzamebedrijfsmiddelen

• kostenvangrond.

Kostenvanvermogen

Vermogendateigenarenineenondernemingsteken,kostgeld.Zehaddendatgeldnamelijkookergensanders kunnenbeleggen.Danhaddenzeerrendementopkunnenmaken.Nustekenzehetinhuneigenzaak,maardan moetenzeerwelminstensdatzelfderendementopmaken.Voorhetgemaksteltmendezekostenvaakgelijk aanderente,oftewelinterest,diejeopdatgeldzoukunnenkrijgen.Dekostenvanvermogenbestaandanuit interest.

Kostenvanmenselijkearbeid

Jepersoneelkomtnietvoornietsbijjouwerken.Jemoethenloonbetalenvoorhetwerkdatzijdoen.Dehoogte vanhetloonisonderandereafhankelijkvandeleeftijd,dewerkervaring,debehaaldediploma’s,hetwettelijk minimumloonendeloonafsprakenindecao.

Kostenvandienstenvanderden

CONCEPT

Bedrijvenkunnenofwillennietallewerkzaamhedenzelfdoen.Alsjevoorbepaaldediensteneenanderbedrijf ofandereinstellinginschakelt,rekenjedekostendaarvantotdekostenvandienstenvanderden Netalsbijalle anderekostenrekenjealleenmetdekostenexclusiefbtw.Debtwzelfhoortnietbijdekosten,wantdiekunje terugvorderenbijdeBelastingdienst.Voorbeeldenvankostenvandienstenvanderdenzijndekostendiejehebt vooreenverzekering,dekostenvanhetbedrijfdatjouwloonadministratievoertofdeICT-voorzieningenregelt.

Kostenvanvoorraad

Indehandelencommerciewerkjevaakmetvoorraden.Degoederendiejeinkoopt,slajeoptotjezeverkoopt. Hetaanhoudenvanvoorraadbrengtkostenmetzichmee.Dezekostennoemjevoorraadkosten Erzijndrie groepenvoorraadkosten,dieookweldedrieR’sgenoemdworden:ruimtekosten,risicokostenenrentekosten.

• Ruimtekostenzijndekostendieverbondenzijnaandevooropslagbenodigderuimteendeinrichtingvan dezeruimte.

• Risicokostenzijnkostendieontstaanwanneergoederenindevoorraadminderwaardworden,bijvoorbeeld omdatzeuitdemoderakenofbederven.

• Doordatjegeldhebtgeïnvesteerdindevoorraad,loopjerendementmis.Datgeldhadjenamelijkookkunnen beleggenofopeenspaarrekeningkunnenzetten.Hetrendementdatjemistdoorteinvesterenindevoorraad noemjederentekosten.

Kostenvanbelastingen

Indehandelencommerciehebjeookmetbelastingentemaken.Sommigedaarvanzijnbedrijfskosten,andere niet.Alszebijdebedrijfskostenhoren,berekenjedezebelastingendoorindekostprijsvandeproducten.Jekunt debelastingenindelenintweegroepen:

• Belastingendierechtstreeksverbandhoudenmetdebedrijfsvoering,zoalsmotorrijtuigenbelastingen onroerendezaakbelasting(ozb),rekenjetotdebedrijfskosten.Ookdeassurantiebelasting,diedeeluitmaakt vandeverzekeringskosten,werktdoorindekostprijsvandeproducten.Jenoemtzedaarom kostprijsverhogendebelastingen

• Belastingenoverinkomen,winstenvermogenzijngeenbedrijfskosten.Inkomstenbelastingen vennootschapsbelastingkunjedusnietdoorberekenenaandeklant.Jenoemtzedaarom niet-kostprijsverhogendebelastingen.Ookaccijns(verbruiksbelastingopalcohol,tabakenbrandstoffen)is geenkostprijsverhogendebelasting. Btw(omzetbelasting)iseenindirectebelasting.Dieteljeopbijdeverkoopprijs:dezezitdusverwerktinde verkoopprijsinclusiefbtw.Deuiteindelijkeconsumentbetaaltdebtwenalsondernemerdraagjedebtwaf aandeBelastingdienst.

DeBelastingdienstnoemtdeindirectebelastingenookwel‘kostprijsverhogendebelastingen’. Voordeconsumentkloptdit:btw,bijvoorbeeld,maaktdeprijsvoordeconsumenthoger. Voordeondernemerisbtwgeenkostprijsverhogendebelasting.Alsondernemerbenjealleeneen‘doorgeefluik’, doordatjeervoorzorgtdatdebtwbijdeBelastingdienstterechtkomt.

Ookdeloonbelastingisgeenkostprijsverhogendebelasting.Diehoudjeinophetbrutoloonvanjewerknemers endraagjeafaandeBelastingdienst.

Kostenvanduurzamebedrijfsmiddelen

Ineenbedrijfgebruikjebedrijfsmiddelen.Sommigegaanlangmee,anderekort.Goederendienodigzijnomte producerenofdeorganisatiedraaiendetehouden,dielangermeegaandaneenjaarenwaarbijdeaanschafprijs hogerdan€450is,zijnduurzamebedrijfsmiddelen.Zewordenookwelduurzameproductiemiddelen(dpm)of ‘kapitaalgoederen’genoemd.

Voorbeeld

CONCEPT

Gebouwen,machines,computers,bedrijfswagensendeinventarisgaanbijvoorbeeldlangermeedaneenjaaren deaanschafprijservanligtbovende€450.Daaromrekenjezetotdeduurzamebedrijfsmiddelen.

Hetaanschaffenvanduurzamebedrijfsmiddelenheetinvesteren.Alsjeinvesteert,ruiljegeldtegeneenduurzaam bedrijfsmiddelvandezelfdewaarde.Deinvesteringzelfmaaktjedusnietarmer:jerekentdeinvesteringdaarom niettotdekosten.

Jeinvesteertindehoopdatjedaardoormeerwinstgaatmakenofdeklantbeterkuntbedienen.Opdiemanier verdienteenduurzaambedrijfsmiddelzichzelfopdenduurterug.Deperiodedieligttussenhetmomentvan investerenenhetmomentwaaropjehetinvesteringsbedraghebtterugverdiend,noemjedeomlooptijdof ‘terugverdientijd’.Duurzamebedrijfsmiddelenhebbeneenomlooptijddielangerisdaneenjaar.

Doorgebruik,slijtageenverouderingwordteenduurzaambedrijfsmiddelminderwaard.Dekostenvande waardeverminderingvanhetduurzamebedrijfsmiddelrekenjedaaromweltotdebedrijfskosten.Jenoemtdit afschrijvingskosten.Doorelkjaarafteschrijven,zorgjeervoordatdeaanschafkostenvanhetduurzame bedrijfsmiddeloverdegebruiksjarenverdeeldworden.Zoujeditnietdoen,danzoudendekosteninhetjaarvan aanschafheelhoogzijnendedaaropvolgendejarenerglaag.

Deafschrijvingskostenberekenjedoorindekostprijs.Metiederverkochtproductverdienjeduseenstukjevan deinvesteringinhetduurzamebedrijfsmiddelterug.

Kostenvangrond

Jouwondernemingisergensgevestigd.Dezevestigingsplaatsbrengtkostenmetzichmee.Voordehandelen commerciegeldtdatdegronddoorhetgebruiknietinwaardeachteruitgaat.Jeschrijfthierdusnietopaf.Had jebijvoorbeeldeenmijnbouwbedrijf,danwasdatwélhetgeval. Totdekostenvangrondrekenjedehuurof pachtdiejebetaaltalsjedegrondnietineigendomhebt.Alsjeweleigenaarvandegrondbent,danrekenje alleenderentekostenoverhetindegrondgeïnvesteerdevermogentotdekostenvangrond.

Overigekosten

Allekostendienietondereenvandehiervoorgenoemdekostensoortenvallen,boekjeonder‘overigekosten’.

Opdracht48 Exploitatiekosten

a. Welkezevenkostensoortenzijner?

b. Waarbrengjedekostenonderdienietbijdezezevenkostensoortenhoren?

Opdracht49 Watbetaaljevoorhetlenenvangeld?

Vuldejuistewoordenin.

Devergoedingdieeenondernemingbetaaltvoorhetlenenvangeld,noemje‘rentekosten’of(1)... Ditzijn voorbeeldenvan(2)

Opdracht50 Kostenvanmenselijkearbeid

Waarvanisdehoogtevanhetloonafhankelijk?

Opdracht51 Kostenvandienstenvanderden

a. Watzijnkostenvandienstenvanderden?

b. Noemdrievoorbeeldenvankostenvandienstenvanderden.

c. Watisderedendatjedebtwnietmagmeerekenenindekostenvandienstenvanderden?

Opdracht52 Voorraadkosten

WaarstaandedrieR’svoorbijvoorraadkosten?

Opdracht53 Belastingen

a. Inwelketweegroepenkunjedebelastingenindelen?

b. Waaromisdebtwvooreenondernemergeenkostprijsverhogendebelasting?

c. Kieshetjuisteantwoord.Deonroerendezaakbelastingendemotorrijtuigenbelastingzijnvoorbeeldenvan: belastingendierechtstreeksverbandhoudenmetdebedrijfsvoering belastingenoverhetinkomen,dewinstofhetvermogen verbruiksbelastingen

d. Kieshetjuisteantwoord.Deaccijnsenomzetbelastingzijnvoorbeeldenvan: belastingenoverhetinkomen,dewinstofhetvermogen directebelastingen indirectebelastingen

Opdracht54 Kostenvangrond

a. Welketweekostenvangrondzijneralsjegeeneigenaarvandegrondbent?

b. Welkekostenvangrondhebjealseigenaarvandegrond?

Opdracht55 Kostprijsverhogendebelastingen

Verhogendevolgendebelastingendekostprijsvandeproducten?Maakdejuistecombinaties.

btw inkomstenbelasting

kostprijsverhogendebelasting

niet-kostprijsverhogendebelasting

assurantiebelasting loonbelasting motorrijtuigenbelasting accijns dividendbelasting vennootschapsbelasting

Opdracht56 Duurzamebedrijfsmiddelen

a. Watzijnduurzamebedrijfsmiddelen?

b. Noemvijfvoorbeeldenvanduurzamebedrijfsmiddelenineengroothandel.

c. Watisinvesteren?

d. Watisdeomlooptijd?

6.8 Exploitatieoverzicht

‘Exploiteren’betekent‘uitbaten’,oftewel:eenbedrijfzodanigrunnendatjeerwinstmeebehaalt.Indecommercie verdienjegelddoorproductenteverkopenvooreenhogereprijsdanwaarvoorjezehebtingekochtof geproduceerd.Ditlevertjebrutowinstop.

Omdeuiteindelijkewinstteberekenen,moetjeookrekeninghoudenmetjeexploitatiekosten.Ditzijnallekosten diejemaaktomjeondernemingdraaiendetehouden.Bijvoorbeelddekostenvoorpersoneel,energiekosten, huurvaneenbedrijfspand,transportkostenenverzekeringskosten.

Nettowinstofnettoverlies

Alsjeberekenthoeveeleroverblijftnadatjevandebrutowinstdeexploitatiekostenhebtafgehaald,weetjehet bedrijfsresultaat Isdebrutowinsthogerdandeexploitatiekosten?Danhebjeeenpositiefbedrijfsresultaat, ofteweleennettowinst Zijndeexploitatiekostenhogerdandebrutowinst,danisjebedrijfsresultaatnegatiefen hebjeeennettoverlies.

CONCEPT

Exploitatieoverzicht

Naafloopvaneenperiode,bijvoorbeeldnaeenkwartaalofnaeenjaar,steljemetaldezegegevenseen exploitatieoverzichtop.Ditiseenoverzichtvandeopbrengstenenkostenindieperiode.

Hetexploitatieoverzichtgeeftjeachtereenvolgensinzichtin:

• deomzetinclusiefbtw(consumentenomzet)

• deomzet

• debrutowinst

• hetbedrijfsresultaat.

Deomzetinclusiefbtwbestaatuitdecontanteomzetinclusiefbtwendeomzetinclusiefbtwoprekening.Deze gegevenshaaljeinbijnaallegevallenuithetadministratieprogramma.

Deomzetisgelijkaandeomzetinclusiefbtwmindebtw.

DebrutowinstisgelijkaandeomzetmindeIWO.

Samengevat:bedrijfsresultaat(nettowinstofnettoverlies)=brutowinst–exploitatiekosten.

Hetexploitatieoverzichtinderetailzieterzouit:

Consumentenomzet

Btw

Omzet

IWO

Brutowinst

Exploitatiekosten

Bedrijfsresultaat

Bijeengroothandelbeginthetexploitatieoverzichtmetdeomzet,omdatindegroothandeldeprijzenaltijd exclusiefbtwgegevenzijn.

Vuurwerkverbod

VuurwerkgroothandelDeVuurpijlheeft15.000klanten diesamenvoortonnenvuurwerkkopen.Tochmaakt deeigenaarzichzorgen.Hijplaatstnamelijkvervan tevorenzijnbestellingenenmaaktalandere voorbereidingskosten.

Watmoethijmetalhetvuurwerkalsereen vuurwerkverbodkomtenhijhetnietmeermag verkopen?Hijheeftdangeenomzet,maarwelkosten. Dusmaakthijverlies.

Rekenvoorbeeld

Deeigenaarvaneenretailondernemingheeftdevolgendefinanciëlegegevensverzameld:

• consumentenomzet€605.000

• brutowinstmarge42%

• exploitatiekosten€110.000

• btw21%.

Gevraagd

Stelhetexploitatieoverzichtop.

Uitwerking

Stelhetexploitatieoverzichtopenvuldegegevensindiejeweet.

Deconsumentenomzetvan€605.000isinclusief21%btw,dus121%.

Eerstberekenje1%.Datisdus€605.000÷121=€5.000.

Debtwis21%.Datisdus21×€5.000=€105.000.

Deomzetis100%.Datis100×€5.000=€500.000.

HetpercentageIWOis100%–42%=58%.

DeIWOis58×€5.000=€290.000.

Debrutowinstis€500.000–€290.000=€210.000.

Hetbedrijfsresultaatis€210.000–€110.000=€100.000.Deexploitatiekostenzijnlagerdandebrutowinst.Het bedrijfsresultaatisdaarompositief(nettowinst).

Volledigingevuldziethetexploitatieoverzichterzouit:

CONCEPT

Hoofdstuk6 Vanomzetnaarnettowinst

Jekunthetookandersberekenen.

Deconsumentenomzetvan€605.000is121%.Deel121door100enjekrijgt1,21.

Deomzetisdan€605.000÷1,21=€200.000.

Debtwis21%van€500.000=0,21×€500.000=€105.000.

HetpercentageIWOis100%–42%=58%.Deel58door100enjekrijgt0,58.

DeIWOis0,58×€500.000=€290.000.

Debrutowinstis€500.000–€290.000=€210.000of0,42×€500.000=€210.000.

Hetbedrijfsresultaatis€210.000–€110.000=€100.000.

Opdracht57 Exploitatieoverzicht

a. Watiseenexploitatieoverzicht?

b. Hoeberekenjedenettowinst?

RetailerSnijderheeftdevolgendefinanciëlegegevensverzameld:

• consumentenomzet€423.500

• btw21%

• brutowinstmarge52%

• exploitatiekosten€119.000.

c. StelvoorwebdesignerSnijderhetexploitatieoverzichtop.

CONCEPT

d. InhettweedejaardaaltdeomzetvanSnijdernaar€320.000.Denettowinstisinhettweedejaar€70.000. GeefeenmogelijkeverklaringwaaromSnijdereenhogerewinsthad,terwijldeomzetdaalde.

Opdracht58 Bedrijfsresultaat

Brianiseigenaarvaneengroothandelinkantoorbenodigdheden.Hijheeftdevolgendegegevensverzameld:

• omzet€220.000

• IWO€110.000

• exploitatiekosten€154.000

• btw21%.

a. BerekenhetbedrijfsresultaatvoorBrian.

GroothandelVanGinkelheeftdevolgendefinanciëlegegevensverzameld:

• omzet€480.000

• btw21%

• brutowinstmarge32%

• exploitatiekosten€110.400.

b. BerekenvoorVanGinkelhetbedrijfsresultaat.

Opdracht59 Beterofslechter?

Fransheefthetafgelopenjaareenomzetinclusiefbtwbehaaldvan€950.630,45.Zijnbrutowinstmargebedraagt 29%.Debtwis21%.

a. BerekenvoorFransdeomzetexclusiefbtwendebrutowinst.

Fransontmoeteencollegadieeenzelfdesoortondernemingalshijzelfheeftineenanderestad.Franswilzijn gegevensgraagvergelijkenmetdievanhem.Zijncollegaheefteenbrutowinstopslagvan38%.

b. LaatmeteenberekeningzienofFransbeterofslechterpresteertdanzijncollega.

Opdracht60 Nettowinst

HansiseigenaarvancateringVers&FruitiginOudewater.

Hansgeeftjoudevolgendegegevensoverhetafgelopenjaar:

• consumentenomzet€136.250

• brutowinstmarge36%

• exploitatiekosten€10.000

• btw9%.

Gebruikhetschema.

a. Berekendeomzet,deinkoopwaardevandeomzet,debrutowinstenhetnettoresultaat.Zeterachterofdat positiefofnegatiefis.

Consumentenomzet

Btw

Omzet

IWO

Brutowinst

Exploitatiekosten

Bedrijfsresultaat

Hansgaatkomendjaarvoorheteerstreclamemakenvoorzijnzaak.Hijwilhiermeenieuweklantenaantrekken. Reclamemaakthijmetfoldersenmetadvertentiesinhuis-aan-huisbladen.Daarnaastheefthijeenpaarkeer iemandingehuurdomflyersuittedelen.

VoorkomendjaarheeftHanshetvolgendekostenoverzichtgemaakt:

• reclamekosten€10.000

• personeelskosten€5.250

• overigebedrijfskosten€8.000.

CONCEPT

Deomzetstijgtkomendjaarwaarschijnlijknaar€155.000,deinkoopwaardevandeomzetbegrootHansop €110.000.

b. Berekenhetnettoresultaatvoorkomendjaar.Isheteenwinstofeenverlies? Gebruikhetschemavandevorigevraag.

c. AdviseerjijVers&Fruitigdoortegaanmetdezemaniervanreclamemaken?Legjeantwoorduit.

6.9 Samenvatting

Deinkoopprijsverhoogjemetdebrutowinstopslagomdeverkoopprijsteberekenen.Deklantbetaaltdeprijs inclusiefbtw.Ditisdeconsumentenprijs.Jekuntdebrutowinstookuitdrukkenineenpercentagevande verkoopprijs.Danspreekjevandebrutowinstmarge.

Doorproductenteverkopen,ontvangjealsondernemerdeomzetinclusiefbtw.Datisdeafzetvermenigvuldigd metdeverkoopprijsinclusiefbtw.Alsjehierdebtwafhaalt,danhoudjedeomzetover.

Deartikelendiejealsondernemerverkoopt,hebjeeerderingekocht.Daarvoorbetaaldejedeinkoopprijsinclusief btw.Voorzichzelfrekentdeondernemermethetbedragexclusiefbtw.Datisdeinkoopwaardevandeomzet (IWO).

Deconsumentisdegenedieuiteindelijkdebtw(ofomzetbelasting)betaalt.Hijbetaaltdebtwaandewinkelier ennietrechtstreeksaandeBelastingdienst.Daaromisbtweenindirectebelasting.

Deondernemerhoudtbijhoeveelbtwhijbetaaltaanzijnleveranciers(=voorbelasting=tevorderenbtw)en hoeveelbtwhijontvangtvanzijnklanten(=tebetalenbtw).Hetverschiltussendetebetalenbtwendetevorderen btwisdeteverrekenenbtw.Deondernemerdraagteensperperiode(meestalperkwartaal)deteverrekenen btwafaandeBelastingdienst,ofkrijgtdeteverrekenenbtwterugvandeBelastingdienst.

Eenbedrijfmaaktkostenomdeondernemingdraaiendtehouden.Dezekostenkunjeonderandereindelenin kostensoorten.Erzijnzevenkostensoorten:kostenvanvermogen,kostenvanmenselijkearbeid,kostenvan dienstenvanderden,kostenvanvoorraad,kostenvanbelastingen,kostenvanduurzamebedrijfsmiddelenen kostenvangrond.Kostendiejenietbijeenvandezesoortenkuntonderbrengen,noemje‘overigekosten’.

Inhetexploitatieoverzichtovereenperiodeberekenjeeerstdebrutowinst.Alsjedaardeexploitatiekosten (bedrijfskosten)afhaalt,houdjedenettowinstover.

Opdracht61 Chocolaterie(plusopdracht)

Wendewerktineenwinkeldiechocoladeproductenverkoopt.Vandrieverschillendesoortenbonbonsweetze perdoosjedeverkoopprijsinclusiefbtwendeinkoopprijs.Debtwis9%.

Gebruikdetabelvoorhetbeantwoordenvandevragen.

CONCEPT

a. Berekenvanelksoortdoosjebonbonsdeverkoopprijs,debrutowinstendebrutowinstmarge.Vuljeantwoorden indetabelin.

Brutowinst€ Verkoopprijs€ Verkoopprijs inclusiefbtw Btw Inkoopprijs

9,96 Bonne

Brutowinstmarge

7,75

12,50

21,75

b. Welksoortdoosjebonbonslevertdehoogstebrutowinstmarge?

c. HoeveeldoosjesmoetWendeperbonbonsoortverkopenom€1.000brutowinsttebehalenmetalleendat chocoladeproduct?Rondafophelegetallen.

d. ZoujeWendeadviserenomalleenhetmeestwinstgevendedoosjechocoladeteverkopen?Legjeantwoord uit.

Opdracht62 Groothandelinmode(plusopdracht)

Hansjeiseigenaressevaneenkledinggroothandel.Zeverwachtkomendjaareenomzettehalenvan€400.000.

Haaromzetvaltonderhetbtw-tariefvan21%.

Vorigjaarwashaarbrutowinst37%vandeomzet.Indatjaarbedroegendeafschrijvingskosten8%vandeomzet, derente-enbankkosten1,5%vandeomzet,dehuisvestings-eninventariskosten7%vandeomzet,de personeelskosten9%vandeomzet,dealgemenekosten2%vandeomzet,detransportkosten4%vandeomzet endeverkoopkosten3%vandeomzet.

Hansjeverwachtdatdezepercentagesookvoorhetkomendejaargelden.

StelhetexploitatieoverzichtvoorhetkomendejaaropvoorHansje.

Omzet

IWO

Brutowinst

Kosten

€ Personeelskosten

€ Huisvestings-eninventariskosten

Transportkosten

Verkoopkosten

Algemenekosten

Rentekostenenbankkosten

Afschrijvingskosten

Bedrijfsresultaat(Nettowinst)

Opdracht63 Benthe(plusopdracht)

Bentheheeftvanhaarmanagerdevolgendegegevensvaneenproductgekregen.BerekenvoorBenthede ontbrekendebedragen.

Bedrag

Verkoopprijsinclusiefbtw

Btw21%

Verkoopprijsdetaillist

Brutowinstmargedetaillist28%

Netto-inkoopprijsdetaillist

Brutowinstopslaggroothandel45%

detaillist

Inkoopprijsgroothandel

Opdracht64 Nawal(plusopdracht)

Nawalheeftvanhaarmanagerdevolgendegegevensvaneenproductgekregen. BerekenvoorNawaldeontbrekendebedragen.

Btw21%

Verkoopprijsdetaillist

Brutowinstmargedetaillist36%

CONCEPT

Inkoopprijsdetaillist

Introductiekortingdetaillist5%vandeinkoopprijs

Brutowinstmargegroothandel25%

Inkoopprijsgroothandel

Opdracht65

Froukje(plusopdracht)

Froukjeheeftvanhaarleidinggevendedevolgendegegevensvaneenproductgekregen. BerekenvoorFroukjedeontbrekendebedragen.

Bedrag

Consumentenadviesprijs

Actiekorting €

Consumentenprijs

Btw21%

Verkoopprijsdetaillist

Inkoopprijsdetaillist

€

Brutowinstopslagdetaillist25% €

€ Introductiekortingdetaillist5%vandeinkoopprijs

Brutowinstmargegroothandel25%

Inkoopprijsgroothandel

Opdracht66

Servijn(plusopdracht)

€

Servijnheeftvanzijnafdelingsmanagerdevolgendegegevensvaneenproductgekregen. BerekenvoorServijndeontbrekendebedragen.

Bedrag

Consumentenadviesprijs 4,95

Actiekorting

Consumentenprijs

Btw9%

Verkoopprijsdetaillist

Brutowinstmargedetaillist25% € Netto-inkoopprijsdetaillist € Brutowinstopslaggroothandel35% 1,00

Inkoopprijsgroothandel

Kortingdetaillist 15,00

Opdracht67 Begrippentrainer

Wezijnaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Afschrijvingskosten

• Afzet

• Bedrijfsresultaat

• Brutowinstmarge

• Brutowinstopslag

• DrieR’s

• Duurzameproductiemiddelen(dpm)

• Exploitatiekosten

• Exploitatieoverzicht

• Fiscus

• Indirectebelasting

• Inkoopwaardevandeomzet(IWO)

• Interest

• Investeren

• Kostenvandienstenvanderden

• Kostenvangrond

• Kostenvanvermogen

• Kostensoort

• Kostprijsverhogendebelastingen

• Nettoverlies

• Nettowinst

• Niet-kostprijsverhogendebelastingen

• Omlooptijd

• Omzet

• Omzetinclusiefbtw

• Omzetbelasting

• Rente

• Rentekosten

• Risicokosten

• Ruimtekosten

• Tebetalenbtw

• Teverrekenenbtw

• Tevorderenbtw

• Toegevoegdewaarde

• Verkoopprijs

• Verkoopprijsinclusiefbtw

• Voorbelasting

• Voorraadkosten

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjenudezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomDigitaal.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

Hoofdstuk7

Verkoopprognoseopstellen

Stikstofreductie,‘Kooplokaal’,klimaatverandering...Wewordenonssteedsbewustervandeimpactdieonze aankopenhebbenopdeleefbaarheidvanonzeplaneet.Wiljedannogeenexotischeplantindetuindiehetlokale ecosysteemschadetoebrengt?Steedsmeermensenkiezenvoorlokaalbekendeengeteeldeplanten.Ditsoort veranderingenvandefinalevraagopdeconsumentenmarktheeftdirectgevolgenvoorbedrijvendiehogerinde bedrijfskolomzitten.Diemoeteninspelenopdeveranderingeneninschattenhoedeverkoopzichindekomende periodezalontwikkelen.Zulkeschattingenzijngeennattevingerwerk:dezekunjevrijgoedberekenen.Hoeje datdoet,leerjeindithoofdstuk.

CONCEPT

Deschattingenvandeverkopenvoordekomendeperiodenoemjeeen‘verkoopprognose’ofeen‘omzetprognose’. Hoejeeenverkoopprognosevoorbijvoorbeeldeenafdelingofeenmedewerkermaakt,leerjeindithoofdstuk.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kunjeeenverkoopprognoseopstellen.

• kunjeeenseizoenspatroon,cycluslengteentrendherkennen.

• kunjeeenverkoopprognosemakenmetbehulpvanindexcijfers.

Opdracht1 Kennismaking

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Zijnautoverkoopcijfersnogweltevoorspellen?

RAIVerenigingenBOVAGgevenelkjaareenverkoopverwachtingvanhetaantalregistratiesvannieuwe personenauto’s.Maarzijndieautoverkoopcijferseigenlijknogweltevoorspellennuermeerfactorenzijndan ooitomrekeningmeetehouden?

Verkoopprognose voor 2023

Intotaal340.000exemplaren.RAIVerenigingenBOVAGverwachtendatin2023hetaantalregistratiesvannieuwe personenauto’suitkomtopditcijfer.Alsditklopt,dantrektdemarktin2023ietsaantenopzichtevan2022.

Prognose lichte bedrijfswagens in 2023

Hetaantalnieuwelichtebedrijfswagenskomtvolgensdeprognosein2023uitopcirca70.000.Eenstijgingten opzichtevande67.000nieuwelichtebedrijfswagenswaardemarktin2022waarschijnlijkopuitkomt.

Waar komen de cijfers vandaan?

Hoekomendezeprognoseseigenlijktotstand?‘DeprognosesvanRAIVerenigingenBOVAGkomentotstandna analysevandemarktdoorderekenmeestersvanbeideverenigingeneneenexternetoetsing’,aldusRAIVereniging.

Diverse factoren van invloed

Tochblijfthetvoorspellenvandezecijfersook‘nattevingerwerk’,wanterzijnmeerfactorendanooitvaninvloed. HetverloopvandeoorloginOekraïnebijvoorbeeld,ofdeontwikkelingvandeinflatieendelokaleenwereldwijde economie.Daarnaastiserooknogsprakevaneenhistorischlaagconsumentenvertrouwenendeenergiecrisis.

In de soep lopen

Enwatdachtjevanchiptekorten?Hoewel,voor2023lijktheteropdateendeelvandeautofabrikantenzijn leveringsachterstandenkangaaninlopen,omdatdeleveringvanchips,onderdelenengrondstoffenweerwat lijktteherstellen.Maardannog:erhoeftmaarietstegebeurenendeprognoselijktindesoeptelopen.Maarvoor nu:340.000nieuwepersonenauto’sin2023.Wegaanhetzien.

Autorai.nl.

CONCEPT

a. Waargaatditartikelover?

b. Noemverschillendefactorendievaninvloedzijnopdeprognose.

c. Welknutkunnenvoorspellingenoverdetoekomsthebbenvooreenhandelsbedrijf?

7.1 Gegevensverkoopprognose

Jehebtgeenglazenbolomdetoekomsttevoorspellen,maarhetisbelangrijkomeengoedeverkoopprognose temaken.Jevoorkomtdaarmeenee-verkoopofjuistvoorradendietelanginjemagazijnblijvenliggen.De verkoopprognosegeeftdeteverwachtenomzetofafzetweervoordekomendeperiode,bijvoorbeeldeenmaand ofeenjaar.Eenverkoopprognosewordtookwelomzetprognoseofsalesforecastgenoemd.

Nietelkemedewerkerdiewerkzaamisbinnendehandelendecommercieheefttemakenmethetopstellenvan verkoopprognoses.Maarookalsjenietzelfbetrokkenbentbijhetopstellenvandeprognose,hebjebijnaaltijd weltemakenmetdeuitkomsten.Werkjeindehandelencommercie,dankrijgjemeestaleenverkoopdoelstelling diegemaaktisopbasisvandeprognose.

Eenondernemerberekentzelfzijnomzetprognose.Eenstartendeondernemerzaldanantwoordgevenopde volgendevragen:

• Welkeartikelengaikverkopen?

• Inwelkehoeveelheden?

• Watwordenmijnverkoopprijzen?

• Waarkooptmijndoelgroep?

• Wordthetclicks(online)ofbricks(fysiek)ofeencombinatiehiervan?

Bijeenvestigingbepaalthethoofdkantoordeverkoopprognosevandevestiging.Opbasisdaarvanwordtvoor devestiginghetbudgetvooreenbepaaldeperiodevastgesteld.Ditiseenvastgesteldebegroting.Jemerktde gevolgenvanditbudgetopdewerkvloer.

Voorbeeld

Naomiwerktopdekaasafdelingvaneen foodgroothandel.

Voordemaandoktobermagzij380uuraanpersoneel inzetten.

Alszeindeloopvandemaandzietdathetminderdruk is,danstuurtzebij.Zekandanbijvoorbeeldminder oproepkrachteninzetten.

CONCEPT

Interneenexternegegevens

Eenverkoopprognosesteljeperjaaropensplitsjeuitnaarmaandenofweken.Voorhetopstellenmaakjegebruik vaninterneenexternegegevens.

Deinternegegevenskomenuitjeeigenbedrijf.Denkbijvoorbeeldaan:

• omzetgegevensineenbepaaldeperiode

• degemiddeldeomzet

• deomzetperwerknemer

• degemiddeldebrutowinstmarge

• hetbestedingspatroonvanklanten

• veranderingenindemarkt.

CONCEPT

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

Gegevensvanbuitenhetbedrijfzijnexternegegevens.Bruikbaregegevensvindjebijvoorbeeldbij brancheorganisaties(zoalsFIAR)enbijhetCBS.

Ervaringscijfers

Eenbedrijfdatalmeerderejarenbestaat,kandeverkoopprognosebaserenopervaringscijfers.Ditisinformatie uithetverleden.Jehaaltdezeinformatieuitdemanagementrapportagesofdeinformatieisafkomstigvanje medewerkers.Daarnaasthoudjerekeningmetdeontwikkelingenindebrancheenkijkjenaardetrendsdie invloedkunnenhebben.

Rekenvoorbeeld

ErzijnditjaarbijVergeer2.500e-bikesverkocht.VoorvolgendjaarverwachtVergeereengroeivan8%bijde e-bikes.

Gevraagd

Watisdeverkoopprognosevandee-bikesvoorvolgendjaar?

Uitwerking

DitjaarheeftVergeer2.500e-bikesverkocht,ditis100%.Voorvolgendjaarverwachthijeentoenamevan8%.Dit iseentoenamevan0,08×2.500=200e-bikes.Deverkoopprognosevoorvolgendjaarisdan2.500+200=2.700 e-bikes.

Deberekeningkanookkorterensneller.Meteenstijgingvan8%komtdeverkoopvolgendjaarop100%+8%= 108%.

Datis1,08×2.500=2.700e-bikes.

Bijhetmakenvaneenverkoopprognosehoudjeookrekeningmetdeprijsontwikkeling.

Rekenvoorbeeld

Deprijsvanmeubelsisditjaarmet15%gestegen.Hethoofdkantoorverwachthierdoordatdevestigingenkomend jaar5%mindertafelsverkopen.DeomzetvandetafelsditjaarvandevestiginginMiddelburgis€608.400.

Gevraagd

Watisdeomzetprognosevoordetafelsvoorhetkomendejaar?Rondafopheleeuro’s.

Uitwerking

Ditjaarisdeomzetverwachting€608.400.Ditis100%.Enerzijdszorgtdeprijsstijgingvoormindervraag,waardoor deafzetvolgendjaarmet5%daalt.Deomzetkomtdanuitop 100%–5%=95%.Datis0,95×€608.400=€577.980.

Anderzijdslevertdeprijsstijgingbijelkeverkoopmeerop.Daaromsteljedezeomzetprognosenaarbovenbij met15%.

Dusdeverkoopprognosevoorvolgendjaarisdan1,15×€577.980=€664.677.

Opdracht2 Verkoopprognose

a. Watiseenverkoopprognose?

b. Hoenoemjeeenverkoopprognoseookwel?Geeftweeanderebenamingen.

c. Waaromishetverstandigomeenomzetprognosetemaken?

d. Tommaaktdeverkoopprognosevoordekomendemaand.GeefindetabelaanofTomgebruikmaaktvan interneofvanexternegegevens.Zetkruisjes.

Uitdraai managementinformatiesysteem

Informatiebranchevereniging

Marktonderzoek

e. Noemdriegegevenswaarvanjeuitgaatbijhetmakenvaneenverkoopprognose.

Opdracht3 Omzetprognose

Jeverwachtdatdeomzetvantuinartikelenvolgendjaar4,8%groeitinvergelijkingmetdeomzetvanditjaar.De omzetvanditjaaris€580.845.

a. Berekendeomzetprognosevoorhetvolgendejaar.Rondafopheleeuro’s.

DeomzetvanHorloge4Youisditjaarvolgensjevoorspelling3,1%lagerdandeomzetvanhetafgelopenjaar.Uit degegevensblijktdatdeomzetvorigjaar€835.600was.

b. Berekendeomzetprognosevanditjaar.Rondafopheleeuro’s.

CONCEPT

Jeverwachtdatdeafzetvanjouwbedrijfvolgendjaarstijgtmet5%,omdatjehetassortimentjeansuitbreidt meteennieuwmerk.Ookverwachtjedatvolgendjaardeprijzenvanjouwassortimentmet2,5%stijgen.Ditjaar behaaljenaarverwachtingeenomzetvan€340.000.

c. Berekendeomzetprognosevoorhetvolgendejaar.

Externegegevens

Internegegevens

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

Injeverzorgingsgebiedvestigtzicheengroteconcurrent.Jeverwachthetkomendejaareendalingvandeafzet opjouwafdelingvan8%.Deverwachtingisdatdegemiddeldeverkoopprijzenvandeartikelenuitjouwassortiment met1,5%stijgen.Jeverwachtditjaareenomzetvan€115.000.

d. Berekendeteverwachtenomzetvoorhetvolgendejaar.

Opdracht4 Verkoopprognoseeerstekwartaal

Alscommercieelmedewerkerhebjeeenverkoopprognosegemaaktvoorheteerstekwartaalvan2024: Verkoopprognoseeerstekwartaal

Februari €46.500

Maart

a. Geeftweemogelijkeverklaringenwaaromdeprognosevoormaartflinkhogerisdanvoorjanuari.

Jehebtdezeprognoseuitgebreidmeteenopsplitsinginverschillendeartikelgroepen:

Verkoopprognoseeerstekwartaal2024perartikelgroep

Januari

32.000

33.500

2.500 €10.000

5.000 €10.000

Maart

15.000 €10.000 €46.500

b. Watishetnutvaneenopsplitsingvandeverkoopprognoseinartikelgroepen?

CONCEPT

19.500

18.500

Februari €21.500

ArtikelgroepenAenCzijnbasisartikeleninhetassortiment.ArtikelgroepBiseennieuweartikelgroep,waarvoor jijalscommercieelmedewerkereenstijgingvandeomzetverwacht.

c. Voorwelkeartikelgroepverwachtjedegrootsteafwijkingvandeprognoseinhetverkoopresultaat?Legje antwoorduit.

Opdracht5 Brutowinst

BouwbedrijfScholtenrealiseerdeafgelopenjaareenomzetvan€6.500.000. Deinkoopwaardevandeomzet(IWO)bedroeg€3.750.000.Chantalleverwachtvoorvolgendjaareentoename vandeomzetmet2%,deIWOstijgtmet1,5%.

a. Berekendeteverwachtenbrutowinstvoorvolgendjaar.

Eensupermarktverkooptzijnartikelenalleenonline.Hetafgelopenjaarisereenomzetgerealiseerdvan€7.040.000. Deinkoopwaardevandeomzetis70%.Voorhetkomendejaarverwachtdemanagereenstijgingvandeomzet met2,5%.Doorslimmerintekopen,verwachthij5%tebesparenopdeinkoop.

b. Berekendebrutowinstvoorvolgendjaar.

c. Berekendebrutowinstmargevoorvolgendjaar.

Opdracht6 Prognosebedrijfsresultaat

VorigjaarrealiseerdeHoubeneenomzetvan€5.310.000.Deinkoopwaardevandeomzetbedroeg€2.920.500. Detotaleexploitatiekostenwaren€1.805.400.Voorditjaarverwachthijeenomzetstijgingvan4,5%eneenstijging vandeinkoopwaardemet2%.Detotaleexploitatiekostenzullenditjaardoordestijgendeenergieprijzenmet 5%stijgen.

a. Watisdeprognosevanhetbedrijfsresultaatvoorkomendjaar?

UitdeadministratievanzijnwebshophaaltBadrhetvolgendeexploitatieoverzicht:

Badrverwachtdatdeomzetvolgendjaar5,5%toeneemtendathijeenbrutowinstrealiseertvan25%.De bedrijfskostenzullennaarverwachting1%lagerzijnvolgendjaar.

b. Berekenhetverwachtebedrijfsresultaatvoorvolgendjaar.

7.2 Tijdreeksanalyse

Bijhetmakenvanjeverkoopprognosekunjegebruikmakenvantijdreeksanalyse Jeonderzoekteenserie meetgegevensovereenlangereperiodemethetdoelereenpatrooninteherkennen.Jesplitstdandegegevens uitineenseizoenspatroonmeteenbepaaldecycluslengte,eneentrend.

Seizoenspatroon

Veelsectoren,artikelenendienstenkenneneen duidelijkseizoenspatroon.Hiervanissprakeals piekomzettenenlageomzettennaeenbepaalde periodesteedsweerterugkerenophetzelfdemoment indieperiode.Schaatsenverkoopjevooralindewinter, ijsjesindezomer.Injeverkoopprognosemoetjedaar rekeningmeehouden.Jekuntdannietdeprognose vandejaaromzetgelijkverdelenoverdemaanden, maarjemoetrekeninghoudenmethet seizoenspatroon.

Dieseizoensinvloedenzijnsomszosterkdatéénseizoen gevolgenheeftvoordeomzetinhethelejaar.De ijssalondieindewintergeslotenis,verdientineenjaarmetlagezomertemperaturenenveelregenminderdan ineenzomermetveeltropischedagen.Sommigeproductenhebbeneenheelkortverkoopseizoen,zoals kerstartikelen.

Seizoenenkunnenopverschillendemaniereninvloedhebbenopjeomzetprognose:

• Doorseizoenenishetsomslastigeromanderepatronenteontdekken.

• Alsjewerktmetbudgettenperweek,maandofkwartaal,moetjerekeninghoudenmetdeseizoenen.

Cycluslengte

Decycluslengteisdeperiodewaarineenseizoenspatroonwordtherhaald.IndegrafiekvanDeSpeelboom,in hetvoorbeeldhierna,ziejedathetpatroonvandevierkwartalenelkjaarherhaaldwordt.Decycluslengteisdus vierkwartalen.

Trend

CONCEPT

Eentrendiseentoonaangevendeontwikkelingdiezichgedurendeeenlangereperiodeineenbepaalde,duidelijke richtingbeweegt.Trendskunnenhelpenbijhetopstellenvaneenomzetprognose.Daarbijishetbelangrijkdat jejeprognoseafstemtoptrendsinjebranche.Dieinformatiekomtvanbrancheorganisaties,bankenof gespecialiseerdeonderzoeksbureaus.

Inberoepenindehandelencommercieishetbelangrijkomopdehoogtetezijnvandetrendsinjeeigenbranche. Jekuntdanbeterinspelenopdeklantvraag.

Deoorzakenvooreenstijgendeofdalendetrendvoordeomzetzijn:

• hogereoflagereverkoopprijzen

• hogereoflagereafzet.

Verkoop van ijs vooral in het zomerseizoen.

Voorbeeld

IndegrafiekziejedeontwikkelingvandeomzetperkwartaalvandeafdelingGezelschapsspellenvanDeSpeelboom overdeafgelopenvierjaar.

Jezietdatdeomzetinkwartaal2hetlaagstiseninkwartaal3hethoogst.Detopmaandenzijndusjuli,augustus enseptember.Ditishetseizoenspatroon.Hetpatroonwordtnaeenjaarherhaald,decycluslengteisdusvier kwartalen.Ookziejeeentrendlijn.Jeherkenteentrendaandevastestijgingofdalingperperiode.Voorje prognosekunjedetrendlijndoortrekken.Indegrafiekisdetrendmeteenoranjestippellijnaangegeven.

Alsjekijktnaardeomzetteninkwartaal3,danziejedatdeomzetjaarlijksinkwartaal3met3%toeneemt.Kijk maar:

€180.340–€

€191.323–€185.750=€5.573.€5.573÷€

CONCEPT

Jekuntnuzeggendatdeomzetvoorkwartaal3volgendjaarwaarschijnlijkook3%hogerzalzijn.Dus0,03× €191.323=€5.739,69. Deprognosevoordeomzetisdan€191.323,00+€5.739,69=€197.062,69.Afgerond€197.063.

Alseenstartendeondernemereenverkoopprognosemaakt,heefthijgeenervaringscijferswaarophijzijnprognose kanbaseren.Tochkanookhijeeninschattingmakenvandeomzetvoorhetkomendejaar.

Rekenvoorbeeld

YousefwilinaprileenjuwelierszaakopeneninHengelo. Hijvraagtzichafwateenredelijkeomzetprognosevoor zijnjuwelierszaakis.Volgensdebrancheorganisatieis deomzetpervierkantemeterwinkelvloeroppervlakte ongeveer€9.052.Deoppervlaktevandewinkelis60 vierkantemeter.Yousefheeftdriefulltimersindienst. Deomzetperfulltimerisvolgensdebrancheorganisatie ongeveer€171.636.

Gevraagd

Watiseenredelijkeomzetprognosevoorheteerste jaar?

Uitwerking

AlsYousefuitgaatvandewinkeloppervlakte,isdeomzetprognose60×€9.052=€543.120. Gaathijuitvanhetpersoneel,danisdeomzetprognose3×€171.636=€514.908. Zijnprognosevoorheteerstejaarzalrondde€500.000liggen.

Opdracht7 Begrippen

Verbindhetjuistebegripmetdeomschrijving.

Omschrijving

Toonaangevendeontwikkelingdiezichgedurende een(middel)langeperiodeineenbepaalde, duidelijkerichtingbeweegt

Deperiodewaarineenseizoenspatroonwordt herhaald

Begrip

Cycluslengte

Tijdreeksanalyse

Trend

CONCEPT

Onderzoekvaneenseriemeetgegevensovereen langereperiodemetalsdoelhetherkennenvan eenpatroon

Piekomzettenenlageomzettennaeenbepaalde periodekerensteedsweerterugophetzelfde momentindieperiode.

Seizoenspatroon

Opdracht8 Omzetprognose

Fatmawerktineengroothandelinverlichtingsartikelen.Indemanagementrapportagevanvorigjaarstaande volgendekwartaalomzetten:

Omzet Kwartaal

€1.170.000 1

€995.000 2

€1.169.050 3

€1.203.100 4

Degerealiseerdeomzetvankwartaal1inditjaaris€1.150.000.Fatmagaatervanuitdatdeanderekwartalen vanditjaardezelfdeprocentuelestijgingofdalingvolgenalsheteerstekwartaalvanditjaar.

a. Maakdeomzetprognosevoorkwartaal2,3en4.Rondafopheleeuro’s.

Jewordtgevraagdomvoordetweedehelftvanditjaareenomzetprognosevoordewebshopvandegroothandel temaken.Indemanagementrapportagevanhetafgelopenjaarleesjedevolgendekwartaalomzetten:

• eerstekwartaal:€620.500

• tweedekwartaal:€847.250

• derdekwartaal:€740.500

• vierdekwartaal:€1.041.000.

Degerealiseerdeomzetvanheteerstekwartaalvanditjaaris€603.750.Jegaatervanuitdatdeanderekwartalen vanditjaardezelfdeprocentueledalinglatenzienalsheteerstekwartaalvanditjaar.

b. Berekendeteverwachtenomzetprognosevoordetweedehelftvanditjaar.Rondafopheleeuro’s.

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

Opdracht9 Trend

IndegrafiekziejedekwartaalomzettenvanBosmanvandeafgelopenvierjaar.

a. Waaromishiersprakevaneentrend?

b. Berekenmethoeveelprocentdeomzetinkwartaal4vanhetlaatstejaarisgestegentenopzichtevanhet vierdekwartaalvanhetjaarervoor.

c. Watisdeverkoopprognosevoorhetvierdekwartaalvankomendjaar?Gauitvaneenzelfdeprocentuele stijgingalshetvoorgaandejaar.Rondafopheleeuro’s.

CONCEPT

Opdracht10 Omzetverloopwebshop

Eenwebshopintassenverstrektjedevolgendegrafiek.

a. Ishiersprakevaneentrend?Legjeantwoorduitmeteenberekening.

b. Watisdeomzetprognosevoorkwartaal4voorhetvolgendejaar?Rondafopheleeuro’s.

Opdracht11 Omzetkindermode

Indegrafiekziejehetverloopvandekwartaalomzetvandeafgelopenvierjaarvaneenkindermodezaak.

CONCEPT

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

a. Welkseizoenspatroonziejeindegrafiek?

b. Watisdecycluslengtebijdezekindermodezaak?

c. Leguitdathiersprakeisvaneentrend.

d. Berekenvoorelkpiekkwartaaldeomzetstijginginprocententenopzichtevanhetzelfdekwartaalinhet voorgaandejaar.

Opdracht12 OmzetverloopSmithVerf&Behang

DeomzetvanSmithVerf&Behangoverdejaren2021totenmet2025isbekend.Metdezegegevensiseen omzetprognosegemaaktdoordelijndoortetrekken.Ditishetgestippeldedeelvandeomzetlijn.

a. Leguitofhetgestippeldedeelvandelijneengoedeprognoselijnis.

CONCEPT

b. Watisvolgensdeprognoseeengoedeschattingvandeomzetin2026?

c. Noemtweeredenenwaaromdeprognosekanafwijkenvandewerkelijkeomzet.

Opdracht13 Omzetprognoseschoenenbranche

a. Alsjeeenvasteprognosegebruikt,dangebruikjesteedsdezelfdegetallen. Welkvoordeelheefthetomeenvasteprognosepermaandtegebruiken?

b. Alsjeeenseizoensgebondenprognosegebruikt,danhoudjerekeningmetdeseizoenen.Welkvoordeelheeft hetgebruikvanseizoensgebondenprognoses?

c. Bekijkdegrafiekmetdeomzetprognosevandeschoenenbranche. Jekooptelkemaandinvoordevolgendemaandenjegaatdaarbijuitvaneenvastemaandomzet. Inwelkemaandenloopjehetrisicoopnee-verkopen?Verklaarjeantwoord.

Opdracht14 Omzetprognosewebshop

CONCEPT

InhetafgelopenjaarwasdeomzetvanwebshopKnoks€81.065,60.Indatjaarzijner940ordersgeplaatst.Voor hetkomendejaarverwachtKnoksdatdegemiddeldewaardemet15%perorderstijgt.Ookhetaantalorderszal naarverwachtingstijgenmet5%.

Watiseenredelijkeomzetprognosevoorhetkomendejaar?

7.3 Indexcijfers

Omdeontwikkelingvanverschillendegrootheden,zoalsprijzen,omzetenafzetuitverschillendeperiodes,goed tevergelijken,maakjegebruikvanindexcijfers Eenindexcijferiseenverhoudingsgetaldatdeprocentuele veranderinglaatzienvaneenaantalofbedragtenopzichtevaneenafgesprokenperiode.Dieafgesprokenperiode noemjehetbasisjaar Hetindexcijfervanhetbasisjaarisaltijdgelijkaan100.Ishetindexcijfergroterdan100, danbetekentditeenstijgingtenopzichtevanhetbasisjaar.Ishetindexcijferkleinerdan100,danisereendaling tenopzichtevanhetbasisjaar.

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

Jegebruiktindexcijfersomdat:

• jesnellerziethoegrootdeverschillentussendeperiodeszijn.

• jemetindexcijfersmakkelijkkuntvergelijken.

Voorbeeld

Indegrafiekziejedeindexcijfersvandeomzetvankledingenschoenen.Hetbasisjaaris2020.Hetindexcijfer voordeomzetisdan100.Ditbetekentdatjehetindexcijfervoordeomzetvankledingenschoenenvergelijkt methetindexcijfervan2020.

In2020ishetindexcijfer102.Ditbetekentdatdeomzetin2025met2%toegenomenistenopzichtevan2020.

Rekenvoorbeeld

DeSanitairkoningverstrektdevolgendegegevens:

CONCEPT

Gevraagd

Berekendeverwachteomzetvoor2023totenmet2025aandehandvandegegevenindexcijfers.

Uitwerking

Deverwachteomzetvoor2023is€550.000÷100×105=€577.500. Deverwachteomzetvoor2024is€550.000÷100×98=€539.000.

Deverwachteomzetvoor2025is€550.000÷100×102=€561.000.

Rekenvoorbeeld

Eenparfumerieheefteenomzetprognosevan€1.560.000.Deindexcijfersvandeomzetverdelingoverdemaanden vanhetafgelopenjaarstaanindetabel.

Gevraagd

a.Berekendeomzetprognosevoordeeerstezesmaanden.

b.Berekendeomzetprognosevoorhetderdekwartaal.

c.Waaromvergelijkjetussentijdsdewekelijksecijfersmetdeprognose?

Uitwerking

a.Jeteltalleindexcijfersvandemaandenbijelkaarop: 95+108+91+98+107+105+91+90+88+97+112+118=1.200.

Deomzetprognosevoorvolgendjaaris€1.560.000enditisgelijkaan1.200indexpunten.

Eénindexpuntisdan€1.560.000÷1.200=€1.300.

Indemaandjanuariishetindexcijfer95.

Deomzetprognosevoorjanuariisdan95×€1.300=€123.500.

Opdezemanierberekenjedeomzetprognosevandeanderemaanden.

Maand

Januari

Februari

Indexcijfer

Omzetprognose

×€1.300=€123.500 95

×€1.300=€140.400 108

CONCEPT

Maart

April

Mei

Juni

×€1.300=€118.300 91

×€1.300=€127.400 98

×€1.300=€139.100

×€1.300=€136.500 105

b.Hetderdekwartaalbetreftdemaandenjuli,augustusenseptember.Dezedriemaandenhebbensamen91+ 90+88=269indexpunten.Dewaardevanéénindexpuntwas€1.300.

Deomzetprognosevoorhetderdekwartaalisdan269×€1.300=€349.700.

c.Alsjetussentijdszietdatdewerkelijkeomzetafwijktvandeprognose,dankunjeinderesterendeperiodenog bijsturen.Uiteindelijkisdedoelstellingeenjaaromzetvan€1.560.000.

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

Opdracht15 Indexcijfer

a. Watiseenindexcijfer?

b. Watverstajeondereenbasisjaar?

c. Kieshetjuisteantwoord.Hetindexcijfervandeomzetvaneenkledingwinkelisineenbepaaldjaar99.Dit betekentdatdeomzetdatjaarmet0,1%/1%/10%isgedaald/gestegentenopzichtevanhetbasisjaar.

Opdracht16 Verwachteomzetchocola

VanGoolChocolaverstrektdevolgendegegevens.Berekendeverwachteomzetvoor2022totenmet2025aan dehandvandegegevenindexcijfers.Noteerjeberekening.

Opdracht17 VerwachteomzetThieu

IndetabelstaandeindexcijfersvanThieumetbetrekkingtotdeverdelingvandejaaromzetvanzijnafdelingVerf.

Thieuverwachteenjaaromzetvan€624.840.

BerekenvoordeafdelingVerfvoorhetkomendejaardeverwachteomzetpermaand.Rondafopheleeuro’s.Zet jeberekeningindetabel.

Alleindexcijfersbijelkaaropgeteldis1.200.

CONCEPT

Opdracht18 VerwachteomzetGiovanni

Giovannibeschiktoverdevolgendeindexcijfersmetbetrekkingtotdeverdelingvandejaaromzetvanzijnvestiging.

Giovanniverwachteenjaaromzetvan€1.215.640.

BerekenvoorGiovannivoorhetkomendejaardeverwachteomzetvoorhettweedekwartaalenvierdekwartaal. Rondafopheleeuro’s.

Opdracht19 Omzetprognosedezeweek

Doordebrancheorganisatiezijndevolgendeweekindexcijfersbeschikbaargesteldvanhettweedekwartaal(week 14totenmet26).

a. Jouwomzetprognosevoorhettweedekwartaalis€95.000.Inweek22hebjeeenomzetgerealiseerdvan €8.500.

Watisvoordezeweekdeomzetprognoseopbasisvandeindexcijfersvandebrancheorganisatie?Rondafop heleeuro’s.

b. Berekenhetverschiltussendegerealiseerdeengeprognosticeerdeomzetvoorweek22.

Opdracht20 Omzetprognosebloemenhandel

Eenbloemenhandelbeschiktoverdevolgendeindexcijfersvandeomzetvanvorigjaar:

CONCEPT

Ditjaarwildebloemenhandeleenomzetvan€24.000.000halen. Degerealiseerdeomzetcijfersvandeeerstedriemaandenzijn:

• januari€1.625.000

• februari€2.585.000

• maart€1.115.000.

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

a. Berekenopbasisvandehistorischeindexcijfersdeomzetprognosevanheteerstekwartaal.

b. Berekenhoeveeldegerealiseerdeomzetvanheteerstekwartaalafwijktvandeteverwachtenomzetopbasis vandehistorischeindexcijfers.

Opdracht21

Teverwachtenomzet

Jebeschiktoverdevolgendeindexcijfersvandeomzetvanvorigjaar:

Jestreeftditjaarnaareenomzetvanminimaal€660.000.

Indemanagementrapportagevanhettweedekwartaalvanditjaarstaandevolgendegerealiseerdeomzetten:

• april€52.900

• mei€55.500

• juni€54.500.

Berekenhoeveeldegerealiseerdeomzetvanhettweedekwartaalafwijktvandeteverwachtenomzetopbasis vandeomzetindexcijfersvanvorigjaar.

Opdracht22

Seizoenspatroondrogisterijbranche

Indegrafiekstaathetseizoenspatroonvandedrogisterijbranche.Alsaccountmanageradviseerjededrogisterijen overdemarktontwikkelingen.Jezietdeindexcijfersvandegemiddeldemaandomzettenvandeafgelopendrie jaar.Degemiddeldemaandomzet=100.

a. Drogisterijenhalenhunhoogsteomzetindecember.Geefdaarvooreenverklaring.

b. Eengemiddeldedrogisterijbehaaldein2024eenomzetvan€1.485.000. Berekendeomzetvandecembervaneengemiddeldedrogisterij.Leeshetindexcijferafindegrafiek.

Opdracht23 Indexcijfers

Ineentijdschriftovercijfersentrendsindebranchestaandevolgendeindexcijfersvandeomzetenafzetvan eenbepaaldproduct.

Hetbasisjaaris2016(=100).

a. Vergelijkdeontwikkelingvanhetindexcijfervandeomzetmetdievandeafzet. Watvaltjeop?

b. Geefeenverklaringvoorjeconclusiebijvraaga.

Opdracht24 Verkoopprognose

Bilalheeftdeopdrachtgekregenomdeverkoopprognosetemakenperkwartaalvoorhetkomendejaar.Hijgaat uitvaneenomzetgroeivan3,5%perjaar.Voordeprognosekanhijdeindexcijfersperkwartaalvanhetafgelopen jaargebruiken.Detotaleomzetbedroegvorigjaar€1.143.000. Deomzetindexcijfersvanhetafgelopenjaarstaanindetabel.

Berekendetotaleverwachtejaaromzet.Rondafopheleeuro’s.

omzet

7.4 Zijndedoelengehaald?

Totnutoehebjegewerktmetprognosesvanafzetenomzet.Ookvoordewinstenhetverkoopresultaatkunje eenprognosemaken.

Hetverkoopresultaatisnooitpreciesgelijkaandeprognose.Erzijnaltijdomstandighedenwaardoorerafwijkingen ontstaan.Dieafwijkingenhoefjenietpasaanheteindvanhetjaarteontdekken.Ooktussentijdskunjenagaan ofjegoedbezigbentomjeverkoopresultaattehalen.Eenhulpmiddeldaarbijisbijvoorbeeldhetmaandbudget. Jekuntdanmaandelijksnagaanofjeafwijkingenvandeprognosehebt.

Kostenprognose

Eenverstandigeondernemermaakteenvoorspellingvanzijnomzetenkostenvooreenkomendeperiode.Dat doethijdooreenexploitatiebudgetvasttestellen.Naastdeverkoopprognosestaaterinhetexploitatiebudget ookdekostenprognose Hierinneemjedekostenopdiejeverwachtvoorhetkomendejaar.

Ookhoudjeinhetexploitatiebudgetrekeningmetverschillendemaandomzettendoorpiekmomenten.Stijgingen diejeindekostenverwacht(bijvoorbeelddoordathetpersoneelmeergaatverdienen),verwerkjeinhet exploitatiebudget.Deinformatievoorhetmakenvaneenexploitatiebudgethaaljeuitdeomzetenkostengegevens vanvorigejarenenuitgegevensvanbrancheorganisaties.Deondernemerofdemanagerheeftalstaakomdeze afwijkingenteanalyserenvoordehelevestiging.Maaralscommercieelmedewerkerofretailspecialistmoetook jijwetenhoedezakenervoorstaanopjouwafdeling!

Voorbeeld

Grotevoetbaltoernooienzorgennietalleenvoor dolenthousiastevoetballiefhebbers.Ooktv-verkopers kijkenernaaruit,zekeralshetNederlandselftal meedoet.

GrotetoernooienalshetEKenWKzorgdeninhet verledenvoorverkooppiekenenhebbendebedrijven geenwindeierengelegd.Tv’swerdenaandelopende bandverkocht,heelvaakmeteenextragrootscherm.

CONCEPT

Verschilverkoopprognoseenverkoopresultaat

Erkunnenmeerdereverklaringenzijnvooreenverschiltussenhetbegroteverkoopresultaatenhetgerealiseerde verkoopresultaat.Alsjevasteleverancierbijvoorbeeldeenanderecollectieopdemarktbrengtofeenhogere inkoopprijsvraagt,kandatinvloedhebbenopjouwverkoopresultaat.

Oorzakenvanverschillentussenprognoseenresultaatzijnbijvoorbeeld:

• Dewerkelijkeomzetishogeroflagerdandeprognose.

• Debedrijfskostenzijnhogeroflagerdanhetbudget.

• Hetbudgetginguitvaneenverkeerdeprognose.

• Hetresultaatisnietgehaald,omdathetwerknietgoedisuitgevoerddoordeverantwoordelijken.

• Deomstandighedenzijnveranderd,bijvoorbeeldeenpandemie,eenstakingvandepostbezorgers,eenlange warmezomer,eenterugroepactievandefabrikant.

Jemaakteenanalyseomdeoorzakenvaneenverschiltussendeomzetprognoseenhetverkoopresultaatte achterhalen.Jegaatnawelkeverklaringenerkunnenzijndatdeomzetprognosenietisgehaald.Hetlijktlogisch datjeditvooraldoetalshetverkoopresultaatlagerisdandeomzetprognose.Maarookbijeenhogerresultaat wiljewetenwaardoorhetresultaatafwijktvandeprognose.Wantjegaatookvoordeperiodedaarnaweereen prognosemaken.Endatwiljezogoedmogelijkdoen.

Bijdeanalysevandeverschillentussenhetbudgetendewerkelijkecijfersishetresultaatpositief:

• alsdewerkelijkeinkomstenofopbrengstengroterzijndandegebudgetteerdeinkomstenofopbrengsten.

• alsdewerkelijkekostenofuitgavenkleinerzijndandegebudgetteerdekostenofuitgaven.

Inomgekeerdegevallenishetresultaatnegatief.

Rekenvoorbeeld

EenautobedrijfinGroningenverkooptzowelnieuwebedrijfsauto’salsoccasions.Hetheeftoverhetafgelopen jaarhetvolgendeoverzichtopgesteld.EenmintekenvooreenbedragindekolomVerschilbetekentdatditeen nadeligverschilis.

Gevraagd

Verklaarvoorelkonderdeeluithetexploitatieoverzichtdemogelijkeoorzakenvandeverschillen.

Uitwerking

CONCEPT

Dewerkelijkeomzetis€75.000hogerdanhetbudget.Ditkanbetekenendatklantenmeerbesteedhebbenof datermeerauto’sverkochtzijn.

Deinkoopwaardevandeomzetisinwerkelijkheidhogeruitgevallendanhetbudget.Jehebtdeauto’sduurder ingekochtdanjevantevorenhadverwacht.Datkomtbijvoorbeelddoordatjeleverancierzijnhogereinkoopprijzen ookaanjouheeftdoorberekend.

Deloonkostenzijnlageruitgevallen.Jehebtminderurenofgoedkoperekrachteningezet.

Dehuisvestingskostenzijn€35.680hogerdanverwacht.Datkankomendoorgestegenenergiekostenenverhoogde verzekeringspremies.

Deverkoopkostenzijnlagerdangebudgetteerd.Ditkomtbijvoorbeelddoordatjeeenaanpassinghebtgedaan injepromotieactiviteiten.Jezetnunietmeerwekelijkseenadvertentie,maaromdeweek.

Deoverigeexploitatiekostenzijnlageruitgevallen.Ditkankomendoordatjebijvoorbeeldbezuinigdhebtop abonnementen,datdeICT-enadministratiekostenmeevielenendergelijke.

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

Rapporterenverkoopresultaten

Deanalysevanjeverkoopresultaatverwerkjeineenrapportage.Metdezerapportagekunjehethoofdkantoor en/ofdemedewerkersinformeren.Deverkoopresultatenkunjeopverschillendemanierenrapporteren:

• voordeheleorganisatie(voorallevestigingen)

• perfiliaalofperafdeling

• perartikel

• permedewerker

• perperiode,bijvoorbeeldeenweek,maandofjaar.

Demaniervanrapporterenmoetaansluitenbijjeverantwoordelijkheden.Benjeverantwoordelijkvooreen vestigingofeenafdeling?Danishetvooralzinvolomnaardeanalysedaarvantekijken.Jekuntdieanalyseook vergelijkenmetdeverkoopprognosesenverkoopresultatenvananderevestigingenenvergelijkbareafdelingen.

Opdracht25 Analyse

CONCEPT

a. Waarommaakjeeenanalysevanhetbegroteverkoopresultaatenhetgerealiseerdeverkoopresultaat?

b. Noemdriemogelijkeoorzakenwaardoordewerkelijkeomzethogeroflagerdandeprognosekanzijn.

Opdracht26 Rapporterenverkoopresultaten

Jebentsalesrepresentativevaneengroothandelintuinmeubelen.Jegeeftleidingaanviermedewerkers.De vestigingsmanagervraagtjeomdeverkoopresultatenterapporteren.

Noemdriemanierenwaaropjedeverkoopresultatenkuntrapporteren,geletopjouwfunctie.

Opdracht27 Verhogenverkoopprijs

Eenverhogingvandenettowinstzondereenhogereinkoopwaardeofhogerekostenkunjerealiserendoorde verkoopprijsteverhogen.Welkereactieskunjeverwachtenvanjeklantenenjeconcurrenten?

Opdracht28 NettowinstFashionBV

FashionBVheeftdevolgendewinstberekeninggemaaktvoorhetkomendejaar.Omdenettowinstteverhogen, heeftFashionBVdriemogelijkhedenuitgewerkt.

Bedrijfsresultaat

a. Welkeveranderingvan10%leverthetmeesteop?

b. NoemtweemanierenwaaropFashionBVditkanrealiseren.

Opdracht29 Rhodiana

Rhodianaheefthetvolgendeoverzichtontvangenvandeboekhouder.

a. Noemtweemogelijkeoorzakenvoorhetfeitdatdebrutowinstlagerisuitgevallen.

b. WelkeactiekanRhodianaondernemen?

7.5 Samenvatting

Eenverkoopprognoseofomzetprognoseiseenvoorspellingvandeverkopenvooreentoekomstigeperiode. Daarmeekunjeeendoelstellingvoordeomzetofdewinstbepalen.Meestalzalhetdoelzijnomtegroeien.De verkoopprognosehelptjebijhetuitvoerenvandewerkzaamheden.Deverkoopprognoseiseenrichtlijnvoorhet resultaatdatjewiltbehalenineenperiode.

Voorhetopstellenvaneenverkoopprognosemaakjegebruikvaninterneenexternegegevensoverdeafgelopen perioden.Hetgaatdanomgegevensalsdeomzet,degemiddeldeomzetpervierkantemeterofpermedewerker, degemiddeldebrutowinstmarge,deprijsontwikkelingenendeveranderingenindemarkt.

Bijhetopstellenvaneenprognosehoudjerekeningmetseizoenspatronen.Alsjedeenemaandveelmeerverkoopt dandeandere,moetjedaarbijjeprognoserekeningmeehouden.Somsishetnodigomeenverkoopprognose permaandofzelfsperweekoptestellen.

Vanuiteentabelofgrafiekkunjeeenreeksvoortzetten.Datbetekentdatjeeenschattingofberekeningmaakt vandewaardenindetoekomstopbasisvandegegevensuitdetabelofgrafiek.Jegaatervanuitdatde ontwikkelingindetoekomstongeveeropdezelfdemanierdoorloopt.Ditnoemjeookwelde‘trend’.

Jewerktindepraktijkmeestalmetmaandgegevensomeenverkoopprognoseoptestellen.Jemaakthierbij gebruikvanindexcijfers.Indexcijferszijnhandigomdatjesnelafkuntlezenofeenwaardestijgtofdaaltten opzichtevanhetjaardaarvooreneerderejaren.

Tenslotteanalyseerjedeverschillentussenhetbehaaldeverkoopresultaatendeomzetprognoseofopgestelde doelstellingen.Metdieanalysekunjenagaanofjeprognosevooreenvolgendeperiodemoetwordenbijgesteld enofjeietsinjeorganisatiemoetveranderen.

Opdracht30 Brillenvoorsenioren(plusopdracht)

LoomansuitGeleenheefthetvolgendeexploitatieoverzichtinzijnadministratie:

CONCEPT

Loomansverwachtvoorvolgendjaareenprijsstijgingvan2%.Doordevergrijzingverwachthijdatdeafzetvan brillenmet2,5%stijgt.Omdathijbijdefabrikantmeerbrilleninkoopt,krijgthijeenkortingvan1%.De bedrijfskostenstijgenmet0,5%.

Watishetgevolghiervanvoor:

• debrutowinstmarge?

• hetbedrijfsresultaat?

Geefdeberekeningenengebruikdelegetabelomeennieuwexploitatieoverzichtoptestellen.

Noteerachterdebedragenookdenieuwepercentages.

Omzetinclusiefbtw

Bedrijfsresultaat

Opdracht31 Devrolijkenoot(plusopdracht)

DeomzetvanDevrolijkenootvanditjaaris€845.000.Deinkoopwaardevandeomzetisditjaar€510.000.De eigenaarverwachtdatdeomzetvolgendjaarmet3,5%zalstijgen.Verderverwachthijdatdeinkoopwaardevan deomzetmet2%zalstijgen.

a. Berekenvoorditjaardebrutowinstinprocentenvandeomzet.Rondafopééndecimaal.

b. Berekenvoorvolgendjaardebrutowinstmarge.Rondafopééndecimaal.

c. Volgendjaarstijgtdeomzetmet3,5%.Tegelijkdaaltdeinkoopwaardevandeomzetmet2%.Leguitwatdit verandertaandebrutowinstalspercentagevandeomzet.

d. Noemeenoorzaakwaardoordeinkoopwaardevandeomzetdaaltalsdeomzetstijgt.

Opdracht32 Dolores(plusopdracht)

ParfumerieDolores,gevestigdinAlkmaar,wileentweedevestiginginNijmegenopenen.Deeigenaarverwacht metdezetweedevestigingheteerstejaareenomzetvan€800.000tebehalen.Dezaakheefteenoppervlaktevan 80vierkantemeter.Doloresschatdeinkoopwaardevandeomzetop45%enhoopteennettowinsttebehalen van15%vandeomzet.

CONCEPT

a. Berekendeinkoopwaardevandeomzet,hetbedrijfsresultaatendekostenvoorDolores.

b. Berekendebrutowinstmarge.

c. Berekendeomzetpervierkantemeter.

Hoofdstuk7 Verkoopprognoseopstellen

ViadebrancheorganisatieheeftDoloresdevolgendegegevensgevonden:

• gemiddeldeoppervlaktepervestiging:122vierkantemeter

• gemiddeldeomzetpervestiging:€1.442.000

• gemiddeldebrutowinstmarge:53,1%

• hetgemiddeldebedrijfsresultaat:14,3%.

d. VergelijkdegegevensvanDoloresmetdebranchegegevens.Noteerdeverschillen.

e. WelkeconclusiekunjetrekkenoverdeprognosevanDolores?

Opdracht33 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Basisjaar

• Budget

• Cycluslengte

• Externegegevens

• Indexcijfer

• Internegegevens

• Kostenprognose

• Omzetprognose

• Salesforecast

• Seizoenspatroon

• Tijdreeksanalyse

• Trend

• Verkoopprognose

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjenudezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomDigitaal.

CONCEPT

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten. Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

Module-Commercieel rekenen CONCEPT

CONCEPT

Hoofdstuk1

Interpreterenvandataoverzichten

HoeveelmensenwonenerinNederland?Hoeveelgeldgevenzeuitaankleding?Kopenouderenookonline? Hoeveelprocentvandejeugdislidvaneenvoetbalclub?Ditzoudenzomaareenseenpaarvragenkunnenzijn diejejezelfsteltalsjeproductenofdienstenwiltverkopen.Degegevenskomennietalleenuitjeeigendatabase (gegevensbestanden),maarookuitexternebronnen.

InNederlandverzamelthetCentraalBureauvoordeStatistiek(CBS)degegevensoverdeNederlandsesamenleving. Voordecommercieiserwww.firmfocus.bizenvoorderetailwww.retailinsiders.nl.Daarvindjecijfersoverjouw branche.

Deverzameldegegevensstaanvaakineentabelofeengrafiek.Voorveelmensenzegteen‘plaatje’meerdan rijtjesmetcijfers.Jezietineengrafiekbijvoorbeeldinéénoogopslagofergroeiisofeendalingvandeomzet.Er zijnveelverschillendesoortengrafieken.Hethangtvanhetsoortgegevensafmetwelktypegrafiekjedegegevens hetbestekuntpresenteren.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• hebjekennisvandiversesoortentabellenengrafieken.

• kunjedegegevensineentabelinterpreteren.

• kunjeeengrafieklezen.

Opdracht1 Kennismaking

Leesdetekstenbeantwoorddevragen.

Detoekomstvandegroothandel

Hetisduuromvoorraadaantehouden.Bovendienzijnprijzenvaneninformatieoverproductengemakkelijken goedkooponlineoptevragendoorafnemers.

Velenvragenzichafhoedefunctievandegroothandelzichzalontwikkelenindetoekomst.Retailersbestellen steedsvakerdirectbijdeproducentenslaangroothandelsdusover.Dezeketenverkortingvormteenbedreiging voorgroothandels.

Bijketenverkortingdenkenwevaakaandegroothandeldieverdwijnt,maargroothandelskunnenookderolvan eenandereketenpartijovernemen.Dankzijbijvoorbeeldeenonlinebestelmodulekaneengroothandeldirect leverenaanconsumenten(b2c)ofeindklanten(b2b).Doorhunmiddenpositieindeketenhebbengroothandels goedekansenomnietéénkeermaartweekeertoegevoegdewaardeteleveren,zowelnaarklantenalsnaar leveranciers.Denkaan:helpenomkostentebesparen,delenvaninformatieindeketenenhetuithandennemen vantakendienietbijdecorebusinesshoren.

a. Deontwikkelingenindehandelgaansnel.Denkjijdatergenoegwerkblijftindegroothandelenretail?Leg jeantwoorduit.

b. Noemtweetakendiedegroothandelvoorklantenuithandenkannemendienietbijhuncorebusinesshoren.

c. Waarombestellenretailerssteedsvakerdirectbijdeproducent?

1.1 Gegevensverzamelen

Wiljealsondernemersuccesvolzijn,danishetbelangrijkomtewetenwiejeklantenzijn,wathunbehoeftenzijn enwaaromzebepaaldeaankopendoen.Omdaarinzichtintekrijgen,verzameljegegevens.Zulkelossefeiten ofgegevensnoemjedata.Alsjeditsoortgegevensingroteaantallenverzamelt,noemjedit‘bigdata’.‘Bigdata’ iseenbegripwaarjeindehandelencommercienietomheenkunt.Jehebtzenodigombeslissingentenemen, bijvoorbeeldoverdevraagopwelkeklantenjejeaanbiedingenricht.

Alsjegegevenswiltgebruiken,moetjezeverzamelen,controleren,verwerken,rangschikkenenanalyseren.

CONCEPT

Voorbeeld

OndernemerVanEckwilwetenofdeklantentevredenzijnoverhetassortimentdathijaanbiedt.Iedereklantdie ietsbestelt,vraagthijeenvragenlijstintevullen.Alleingevuldevragenlijstenzijnde verzamelde gegevens.Hij controleert ofallevrageningevuldzijn.Dezegegevens verwerkt hijintabellenen/ofgrafieken.Alshijallesnetjes gerangschikt heeft,gaathijonderzoekenwatklantenbijvoorbeeldmisseninhetassortiment.Ditonderzoeken noemje analyseren.Alsveelklantenaangeveneenbepaaldproducttemissen,leverthemdatnieuwe informatie op.Opbasisdaarvankanhijoverwegenomditproducttoetevoegenaanzijnassortiment.

Vangegevensnaarinformatie

Datazijnlossegegevensdiebetrekkinghebbenopjebedrijfsprocessen,productenenklanten,zoalsdegegevens uitdevragenlijstenvanondernemerVanEck.Hetverzamelen,controleren,verwerken,rangschikkenenanalyseren vanaldiegegevensnoemjestatistiek

Jegebruiktstatistiekominzichtinjecijferstekrijgen.Datlevertinformatieop.Informatieiseenverzameling bewerktegegevenswaarjeconclusiesuitkunttrekken.ZoleverendegrafiekenentabellenvanondernemerVan Eckinformatieopoverwatklantenmisseninhetassortiment.Jekuntinformatiegebruikenvoordebedrijfsvoering endemarketing,bijvoorbeeldoverwatjeinjeassortimentkuntaanpassen.

Interneenexternegegevens

Bijhetverzamelenvangegevenskunjegebruikmakenvaninterneenexternegegevens.Internegegevensof internedatazijngegevensvanjeeigenbedrijf.Zegeveninformatieovergebeurtenisseninhetverleden.Jekunt hierbijdenkenaan:verkoopprijzen,afzetperartikelgroep,inkoopprijzen,aantalgewerkteuren,aantalbezoekers perdag,endergelijke.Dezegegevenshoudjegraagvoorjezelfendeeljelievernietmetanderen.Jewiltimmers nietdatdeconcurrentiehiermeehaarvoordeeldoet.

Voorbeeld

UitdeadministratievanUllingslederwarenblijktdatdeomzethetafgelopenjaar€615.550bedroeg.

Externegegevenszijngegevensdiebuitenjouwbedrijfverzameldzijn,bijvoorbeeldvanhetaantalconcurrenten, hetaantalgezinneninhetgebiedwaarinjegevestigdbent,degemiddeldeomzetindebrancheenzovoort.

CONCEPT

Voorbeeld

Eenautodealerwilwetenhoeveelmensenbovende18jaarerinzijnvestigingsplaatswonen.Hiervoorkanhij kijkenopwww.allecijfers.nl.HiervindjealleinformatievandegemeentesinNederland.Metdezegegevenskan hijberekenenhoeveelmensenbovende18jaarerinzijnvestigingsplaatswonen,mensendiemisschienbijhem willenkopen.

Controleren

Statistiekkanheelbehulpzaamzijn,maarookmisleidend.Misleidendeinformatieisnietvolledigofnietgoed gepresenteerd.Daarommoetjedegegevenscontrolerenvoordatjezegebruikt.

Voorbeeld

Eenvestigingvaneengroothandelinbouwmaterialen heefttienklantengeïnterviewddieallemaalzeer tevredenzijnoverdezaak.Hetbedrijfzounukunnen adverterenmet100%klanttevredenheid.Maarerkopen bijdegroothandelwelduizendenklantenin verschillendevestigingenoverheelNederland verspreid.

Tienwaarnemingenzijndannietvoldoendeomdaar eenbetrouwbareconclusieuittetrekkenvoordegehele keten.

Bijinternegegevenskunjezelfnagaanwelkegegevensjegebruiktenofzekloppen.Bijexternegegevensishet belangrijkomtewetenofdegegevensuiteenbetrouwbarebronkomen.Betrouwbarebronnenvoorstatistische gegevenszijnbijvoorbeeld:

• HetCentraalBureauvoordeStatistiek(CBS).HetCBSonderzoektalleswatvooronzesamenlevingvanbelang is.Jekunthierbijdenkenaandeontwikkelingvanconsumentenprijzen,criminaliteitenvrijetijd.

• Brancheorganisaties.Firmfocus.bizisbijvoorbeeldzo’nbrancheorganisatievoordegroothandel.Bijretailis erbijvoorbeeldeenbrancheorganisatievoorondernemersinderetailnon-food.

• Eenaantalgrotebanken,zoalsRabobank,INGenABNAMRO,publicerendecijfersvandeverschillende branches.

Opdracht2 Gegevensverzamelen

a. Watishetverschiltussengegevenseninformatie?

b. Watisstatistiek?

c. Geefeenredenwaaromstatistiekbelangrijkisindehandel.

CONCEPT

d. Geefeenvoorbeeldvaninternegegevens.

e. Geefeenvoorbeeldvanexternegegevens.

1.2 Presentatievandegegevensineentabel

Jemanagervraagtjehoeveelomzeterperdagopjevestigingisgerealiseerd.Jekuntdaneenopsomminggeven: maandag€4.500,dedagerna€6.874,woensdagendonderdag€1.000meerdandedagervoor.Echtoverzichtelijk isditniet.

Jekuntoverzichtkrijgendoordeverzameldegegevens ineentabeltepresenteren.Eentabeliseengeordende lijstgegevens.Bijhetmakenvaneentabelgeldener welregels.Alsjejeaandieregelshoudt,geeftdetabel eenjuistevoorstellingvanzaken.Danisdetabelniet alleenvoorjouzelfduidelijk,maarookvooranderen diejouwgegevenswilleninzien.

Gegevens in een tabel.

Eisenaaneentabel

Omervoortezorgendateentabelduidelijkenleesbaaris,houdjebijhetopstellenvandetabelrekeningmetde volgenderegels:

• Bovendetabelstaateenopschriftoftitel Ditiseenkorteaanduidingdieaangeeftwaardetabelovergaat.

• Eentabelbestaatuiteenaantalkolommen.Ineenkolomstaatverticaal(vanbovennaaronder)eenreeks gegevens.

• Bovendekolomzetjeeenkolomkopdieaangeeftwatvoorgegevensindekolomstaan.

• Ineenrijstaathorizontaal(vanlinksnaarrechts)eenreeksgegevens.

• Deeerstekolomvandetabelnoemjedevoorkolom Hierinstaatwaardegegevensinderijenbetrekkingop hebben.Bijvoorbeeld:hetartikel,hetfiliaalofeenjaartal.

• Hetvakjeindekruisingvaneenkolomeneenrijnoemjeeenveld Ineenveldstaateengegeven.

• Jegeeftindekolomkop,ineenveldofindetitelaanwatdeeenheidvanmetingis.Daarmeelaatjezienwat deeenheidvandegegevensindetabelis(bijvoorbeeldmeters,euro,stuksofeenpercentage).

• Onderdetabelvermeldjedebronwaardegegevensvandaankomen.

Voorbeeld

DeeigenaarvancateringbedrijfSachaheeftdevolgendegegevensuitzijnadministratiegehaald.

Omzetineuro’svancateringbedrijfSacha

CONCEPT

Totaal

Bron: administratie Sacha.

Gevraagd

a.Welkeinformatiegeeftdetitelbovendetabel?

b.Welkeinformatiegevendevoorkolomendekolomkoppen?

c.Watstaaterindevelden?

d.Watisdeeenheidvanmeting?Hoeweetjedat?

e.Welkfiliaalhaddehoogsteomzetin2025?

Uitwerking

a.Inhetopschriftziejedatdetabelinformatiegeeftoverdeomzetineuro’svancateringbedrijfSacha.

b.Indevoorkolomziejeopwelkfiliaaldeomzetgegevensbetrekkinghebben.Dekolomkoppengevenjaartallen aan.

c.Develdenzijngevuldmetdeomzetbedragen.

d.Deeenheidvanmetingiseuro.Ditstaatvermeldindetitel.

e.HetfiliaalinUtrechthaddehoogsteomzetin2025.

Ingangenvaneentabel

Voorhetaflezenvandeinformatieineentabelgebruikjedeingangenvandetabel.Deingangenvaneentabel zijndekeuzemogelijkhedendiejehebtomdeinformatieaftelezen.Eentabelmetéénkolomiseen enkelvoudige tabel.Eentabelmetmeerderekolommeniseen meervoudige tabel.Menzegtookweldateentabelmetéénkolom één ingang heeft,eenmeervoudigetabelheeftmeeringangen.Hoemeerkolommendetabelheeft,hoemeer informatiejeeruitkunthalen.Hethebbenvanteveelkolommengaattenkostevandeoverzichtelijkheid.

Voorbeeld

Yulmazheeftinweek15deklantengeteld.

Aantalklanteninweek15bijYulmaz

Aantalklanten

Totaal

CONCEPT

Gevraagd

Waaruitblijktdatdetabelmaarééningangheeft?

Uitwerking

Detabelheefteenvoorkolomenéénkolomwaarindegegevensvermeldstaan.Jekuntindetabelalleenkiezen vooreendagwaarvoorjehetaantalbezoekersafleest.

AlsYulmazonderscheidmaaktinmannenenvrouwen,danheeftdetabeltweeingangen.Inhetvolgendevoorbeeld zijntweeingangen,wantjekuntindetabeltweekeuzesmakenvanwaaruitjedegegevensafleest:1.vanuiteen dag,2.vanuithetgeslachtvandeklanten.

Rekenvoorbeeld

Yulmazheeftinweek15deklantengeteld.

Aantal klanten naar geslacht bij Yulmaz in week 15

Gevraagd

a.Watishetverschilindetitelvergelekenmethetvorigevoorbeeld?

b.Controleerhettotaleaantalklantenmeteenvierkantstelling:teldetotalenhorizontaalénverticaalop.

c.Hoeveelprocentvandebezoekersisman?

d.BerekenhetpercentagevrouwendatYulmazbezoekt.

Uitwerking

a.Indetitelstaatnuook‘naargeslacht’vandeklanten.

b.Vierkantstelling:

Horizontaalishettotaal329+611=940.

Verticaal:45+87+118+96+212+382=940.

Hetklopt,wantdeoptellingenzijnaanelkaargelijk.

c.Erzijn329mannenopeentotaalaantalklantenvan940.329÷940×100%=35%.

d.Erzijn611vrouwenopeentotaalaantalklantenvan940.611÷940×100%=65%.

Tercontrole:35%+65%=100%.

CONCEPT

Tip:gebruikeenspreadsheetprogramma

VoorhetmakenvantabelleniseenspreadsheetprogrammaalsExcelheelhandig.Jekuntineenspreadsheet ookmakkelijkrekenenengrafiekenmaken.

Opdracht3 Tabel

a. Watiseentabel?

b. Watishetdoelvaneentabel?

Opdracht4 Onderdelenvandetabel

Hiernastaateenlegetabel.

a. Zetopdejuisteplaatsdewoorden‘titel’en‘bron’.

b. Zetindetabelopdejuisteplaatsbovendejuistekolommen:‘kolomkop’en‘voorkolom’.

c. Arceerofkleureenrijblauw,eenkolomroodeneenveldgroen.Noteerdezebegrippendaarin.

d. Arceerofkleureenrijblauw,eenkolomroodeneenveldgroen.Noteerdebegrippenopdejuisteplaatsinde tabel:rij-kolom-veld-kolomkop-titel-voorkolom.

Opdracht5 Tabelaanschafnieuweauto’s

Bekijkdevolgendetabel.

CONCEPT

Bron: BOVAG.

Watisindezetabel:

a. hetopschrift?

b. devoorkolomkop?

c. deeenheidvanmeting?

d. debron?

e. Geeftweevoorbeeldenvaneenkolomkop.

f. Geeftweevoorbeeldenvandeomschrijvingvanderij.

g. Geeftweevoorbeeldenvaneenveld.

Opdracht6 TabelBouwmaterialen-enhouthandel

Hetaantalverkooppuntenstaatindetabel.

Bron: Mixonline.nl.

a. Watzoueenpassendetitelzijnvoorbovendetabel?

b. WatisdepreciezebetekenisvandekolomVerschil?

c. HoeveelverkooppuntenheeftBouwmaatin2024?

Opdracht7 Foutenindetabel

Jeleidinggevendegeeftjedevolgendetabelmetdaarindeverkoopgegevensvandrieartikelen:

CONCEPT

Noteerdriefoutendiebijdezetabelzijngemaakt.

Opdracht8 Controlevandetabel

GroentegroothandelDeGezondeTafelinNijmegenheeftdevolgendegegevensverzameld:

Bron: administratie De Gezonde Tafel.

a. BerekendetotaleomzetvanDeGezondeTafelencontroleerdezedoormiddelvaneenvierkantstelling.

b. Inwelkeweekhaddenfruitengroentedehoogsteomzet?

c. Watvaltjeopalsjekijktnaardetotaleomzettenperweek?

d. Welkeassortimentsgroepheefthetlaagsteaandeelindeomzet?

e. Watvaltjenogmeeropalsjedetabelleest?

Opdracht9 Tabelinkomens

JewerktalskassamedewerkerbijElektroWorldVanGils.Jehebtoverheteerstehalfjaardevolgendegegevens verzameld:

CONCEPT

Bron: administratie Elektro World Van Gils.

a. Hoeveeluurhebjeinheteerstehalfjaargewerkt?

b. Hoeveelverdiendejegemiddeldperuurindemaandmaart?

c. Hoeveelverdiendejegemiddeldpermaandinheteerstehalfjaar?

Opdracht10 Tabelvestigingen

IndetabelziejedeomzetgegevensvandeverschillendevestigingenvanschoonmaakbedrijfDubix.

OmzetgegevensschoonmaakbedrijfDubixineuro’s

Totaal

Bron: administratie schoonmaakbedrijf Dubix.

a. Welkeconclusiekunjetrekkenoverdeontwikkelingvandeomzet?

b. Welkevestigingheeftdehoogsteomzet?

c. HoegrootisdeomzetinApeldoornoverdejaren2023totenmet2025?

Opdracht11 TabelstudentenafdelingCommercie

IndetabelziejedeverdelingvanhetaantalstudentenvandeopleidingCommercievanhetHorizonCollegein Hoorn.Destudentenzijningedeeldnaaropleiding,leerjaarengeslacht.

StudentenperopleidingCommercienaarleerjaarengeslacht

CONCEPT

Bron: studentenadministratie Horizon College Hoorn.

a. Berekenperleerjaarhoeveelprocentvandestudentenvrouwis.Rondafopheleprocenten.

b. Hoeveelprocentvanallestudentenisvrouw?

c. Berekenhoeveelprocentvanhettotaleaantalstudenteninhetderdeleerjaarzit.Rondafopééndecimaal.

Opdracht12 Tabelverschillendedivisies

IndetabelziejehetaandeelvandeverschillendedivisiesindeomzetvaninstallatiebedrijfCombi.

AandeeldivisiesinstallatiebedrijfCombi

Bron: administratie installatiebedrijf Combi.

a. Welkeconclusietrekjeuitdegegevensindetabel?

b. Jemanagerwildeomzetverhogen.Watadviseerjehem?

Opdracht13 Tabelpersoneelsbestand

Indetabelziejeeenoverzichtvanhetpersoneelsbestandvaneenkledingzaakinstreetwear.

Overzichtpersoneelsbestandkledingzaakinstreetwear (M=mannen,V=vrouwen)

a. Welkevestigingheeftdemeestepersoneelsleden?Hoeveelpersoneelsledenwerkendaar?

b. Welkevestigingheeftprocentueeldemeestevrouwenindienst?Geefdeberekeningvanditpercentage.Rond afopééndecimaal.

CONCEPT

c. Hoeveelprocentvanallepersoneelsledenheefteennulurencontract?Rondafopééndecimaal.

d. Welkevestigingheeftdemeestefulltimersindienst?Hoeveelfulltimerswerkendaar?

e. Welkevestigingheefthetgrootsteprobleemmetdepersoneelsbezettingalsdewerkzaamhedenteruglopen? Waarom?

Opdracht14 Omzetontwikkelingtransportsector

Indevolgendetabelziejedeomzetontwikkelingvandetransportsector2022-2025:

Omzetontwikkeling transportsector

Omzetontwikkeling

(procentueleveranderingten opzichtevanjaareerder) Kwartaal Jaar

1ekwartaal 2022 3,5

2ekwartaal 2022

3ekwartaal 2022

4ekwartaal 2022

1ekwartaal 2023

2ekwartaal 2023

3ekwartaal 2023

4ekwartaal 2023

1ekwartaal 2024

2ekwartaal 2024

3ekwartaal 2024

4ekwartaal 2024

1ekwartaal 2025

2ekwartaal 2025

3ekwartaal 2025

4ekwartaal 2025

Hoeveelprocentisdeomzetinhetvierdekwartaal2025gestegentenopzichtevanhetvierdekwartaal2024?

1.3 Presentatievandegegevensineengrafiek

CONCEPT

Gegevenskunjeookpresenterenineengrafiekof diagram.Eengrafiekiseenfiguurdieeenbeeldgeeft vandesamenstellingofontwikkelingvaneenbepaald verschijnsel.

Hetvoordeelvaneengrafiekisdatjeinéénoogopslag eenbeeldkrijgtvandeverzameldegegevens.

Erzijnverschillendesoortengrafieken.Drietypen grafiekendiehetmeestvoorkomen,zijn:

• lijndiagram

• kolomdiagramofstaafdiagram

• cirkeldiagram.

In de handel en commercie gebruik je verschillende soorten grafieken.

Eisenaaneengrafiek

Vooreengrafiekgeldendevolgenderegels:

• Bovendegrafiekstaateentiteldieduidelijkeinformatiegeeftoverdeinhoudvandegrafiek.

• Deassenindegrafiekzijnbenoemd.Aandeas-omschrijvingkunjezienwelkverschijnselopdeasisuitgezet. Daarbijstaatookdeeenheidvanmeting(bijvoorbeeld:omzet×€1.000,ofdetijdinjaren).

• Eengrafiekmoetaantrekkelijkzijnvoordelezer.Hetformaatvandegrafiekisaangepastaandegegevensdie gepresenteerdworden.Verdermagdelengteverhoudingvandeassennietteveelverschillen.Alsvuistregel houdjeaandatdehoogtenietmeerdantweemaaldebreedtevandegrafiekmagzijn.

• Alsjemeerderereeksengegevensinééndiagrampresenteert,staanerverschillendelijnenofkolommen (staven)in.Danmoetjeereenlegendabijmaken.Indelegendastaatdeuitlegvandegebruiktesymbolenof kleuren.

• Linksonderdegrafiekstaatdebronvandegegevens.

• Voordeduidelijkheidvandegrafiekmagdeschaalverdelingvandeassennietteveelcijfersbevatten.Voor deschaalverdelingishetduidelijkeromtewerkenmetrondecijfers.

Lijndiagram

Eenlijndiagramgebruikjeomtelatenzienhoebepaaldegegevenszichontwikkelenindeloopvandetijd.Je zietaandelijnofereendalingofeenstijgingis.

Voorbeeld

CONCEPT

IJzerwarengroothandelVanWijckwildeomzettenvandeafgelopenzesjaarpresenterenineengrafiek.Een lijndiagramisdaneengoedekeuze.

Eenlijndiagramiseengrafiekdiemeteenofmeerlijnendeontwikkelingvaneenbepaaldgegevenindetijdlaat zien.Heteneverschijnselstaatopdex-as(dehorizontaleas),hetandereopdey-as(deverticaleas).Hetsnijpunt vandex-aseny-asnoemjede‘oorsprong’ofhet‘nulpunt’.

Indestatistiekishetdegewoonteomdeonafhankelijke,vaststaandegegevens(bijvoorbeeldjaren,maanden, geslacht)opdex-asweertegeven.Deafhankelijkewaardenzijnvariabel(bijvoorbeeldomzet,afzetofkosten) enkomenopdey-as.

Voorbeeld

Eenfabrikantheeftdeafzetvanspelcomputersvandeafgelopenzesjaarineenlijndiagramgezet.

Gevraagd

Hoeveelspelcomputerszijnerin2020verkocht?

Uitwerking

Omdeafzetvanspelcomputerstebepalen,gajealsvolgttewerk.Trekeenverticalehulplijnvanhetjaar2020 naardelijnindegrafiek.Vervolgenstrekjevanuitdatpunteenhorizontalehulplijnnaardey-as.Jekuntaflezen daterin2020300.000spelcomputersverkochtzijn.

Eennadeelvaneenlijndiagramisdatjedegegevensvaaknietheelprecieskuntaflezen.Jekuntditoptwee manierenoplossen:

• Jegeeftereentabelbijmetdaarindegegevens.

• Jeneemtdecijfersopinhetlijndiagram.

CONCEPT

Ineenlijndiagramkunnenmeerlijnenstaandiedeontwikkelingvanverschillendeverschijnselenweergeven. Danspreekjevaneensamengesteldlijndiagram.Jekunthiermeebijvoorbeelddeomzettenvanverschillende afdelingenlatenziengedurendeeenreeksjaren. Alsermeerlijneninhetdiagramstaan,geefjedelijneneenverschillendekleurofeenverschillendelijnsoort.Zo kunjedelijnenuitelkaarhouden.Rechtsnaastdegrafiekoferonderzetjedelegendametdebetekenisvande verschillendelijnsoortenofkleuren.

Voorbeeld

LeasebedrijfVanBeijenheeftdeomzetgegevensvandeafgelopenzesjaarineensamengesteldlijndiagram weergegeven.

Gevraagd

a.Welkekleurgeeftdeomzetvanbenzineauto’sweer?

b.Hoeveelisdeomzetin2023vandedieselauto’songeveer?

c.Schatdetotaleomzetvanleaseauto’svoorVanBeijenin2024.

Uitwerking

a.Deomzetvandebenzineauto’swordtmetblauwaangegevenvolgensdelegenda.

b.Deomzetin2023vandedieselauto’sisongeveer€195.000.

c.Degeschattetotaleomzetin2024is€175.000+€275.000+€350.000=€800.000.

Staafdiagram

Eenstaafdiagramgebruikjeomdegroottevaneenverschijnselperperiodeweertegevenalslosstaandestaven.

CONCEPT

Aandelengtevandestaafkunjedewaardezien.Alseenstaaféénsoortgegevenbevat,spreekjevaneen enkelvoudigstaafdiagram.

Bijeenstaafdiagramkunnendestavenverticaalofhorizontaalstaan.Dekeuzehangtafvanwelkegegevens logischerzijnomopdex-aseny-astepresenteren,inverbandmetdeleesbaarheid.

Eenstaafdiagramheeftdevolgendekenmerken:

• Bovendegrafiekstaateentiteldieverteltwaterindegrafiekafgebeeldstaat.

• Bijverticalestavenkomendeonafhankelijkevariabelenopdex-as,deafhankelijkevariabelenopdey-as.Bij horizontale(liggende)stavenisdatpreciesandersom.

• Iederestaafkrijgteenzelfdebreedte.

• Dehoogteoflengtevandestaafgeeftdewaardevanhetverschijnselaan.

• Tussendestavenziteengelijketussenruimte.

• Bijbeideassenstaatwatdegegevenseropvoorstellen.

Hoofdstuk1 Interpreterenvandataoverzichten

Voorbeeld

ImporteurDekkersimporteerttelecomapparatuur.Zijnassortimentbestaatuitdevolgendeassortimentsgroepen: telefonieapparatuur,datanetwerkapparatuurenbeveiligingsapparatuur.

Deomzetcijferszijnverwerktineenenkelvoudigkolomdiagrameneensamengesteldkolomdiagram.

HiernastaathetenkelvoudigestaafdiagramvanimporteurDekkers.Jeleesthieralleendetotaalomzetperjaar vanimporteurDekkersaf.

Samengesteldstaafdiagram

Jekuntookregelmatigeensamengesteldstaafdiagramtegenkomen.Ineensamengesteldstaafdiagramstaan ermeerdereonderdeleninéénstaafofingegroepeerdeofaanelkaargeplaktestaven.Indelegendakunjedan zienwatelkonderdeelvoorstelt.Erzijndriesoortensamengesteldestaafdiagrammen:

• Nevengesteldstaafdiagram:deonderdelenperwaardeopdex-asstaannaastelkaar(‘neven’betekent:naast).

• Gestapeldstaafdiagram:deonderdelenperwaardeopdex-asstaanbovenopelkaar(alsdestavenhorizontaal staan:naastelkaar).

CONCEPT

• Relatiefstaafdiagram:gestapeldstaafdiagramwaarbijhettotaalvandeonderdelen100%is.Allestavenzijn danevenlang.

Nevengesteld staafdiagram

HiernaziejeeennevengesteldstaafdiagramvanimporteurDekkers.Jeleesthierdeomzettenper assortimentsgroepperjaaraf.

Voorbeeld

Gevraagd

a.Welkegrafiekgeeftdemeesteinformatie:hetenkelvoudigofhetnevengesteldstaafdiagram?Motiveerje antwoord.

b.Inwelkjaarwasdeomzetvandetelefonieapparatuurhethoogst?

c.Welkeassortimentsgroepheeftdehoogstebijdrageaandeomzet?

Uitwerking

a.Hetnevengesteldstaafdiagramgeeftdemeesteinformatie.Jezietdaarinhetaandeelindeomzetvande verschillendeassortimentsgroepen.Inhetenkelvoudigestaafdiagramziejealleendatdetotaleomzetjaarlijks toeneemt.

CONCEPT

b.Jezietdatinhetjaar2024deomzetvandetelefonieapparatuurhethoogstwas.

c.Debeveiligingsapparatuurdraagthetmeestebijaandeomzet,datzijndehoogstekolommen.

Inhetvolgendevoorbeeldziejeookeennevengesteldstaafdiagram,maardanhorizontaalgepresenteerd.

Voorbeeld

Gevraagd

a.Welkeassortimentsgroepheeftdehoogstebijdrageaandeomzetin2022?

b.Welkeassortimentsgroepheeftdelaagstebijdrageaandeomzetin2023?

Uitwerking

a.Dehoogstebijdrageaandeomzetin2023heeftdebeveiligingsapparatuur.Debeveiligingsapparatuurheeft namelijkdelangstestaafin2023.

CONCEPT

b.Delaagstebijdrageaandeomzetin2023heeftdedatanetwerkapparatuur.Dedatanetwerkapparatuurheeft dekortstestaafin2023.

Gestapeld staafdiagram

Hetvoordeelvaneengestapeldstaafdiagramisdatjemeteenzietwathettotaalismetdeonderlingeverdeling. Datkanbijvoorbeeldhandigzijnalsjevanéénbedrijfdeomzetgegevensvanverschillendeproductgroepenwilt latenzien.Jekuntindegrafiekzienhoedetotaleomzetzichontwikkelt.Eennadeelisdathetsomslastigisom deafzonderlijkeonderdelenaftelezenofmetelkaartevergelijken.

Voorbeeld

DeomzetcijfersvanimporteurDekkerszijnnuineengestapeldstaafdiagramgepresenteerd.

Gevraagd

a.Hoeveelbedraagtdetotaleomzetin2024?Geefeenschatting.

b.Schatdeomzetinvoordeafzonderlijkeassortimentsgroepenin2024.

Uitwerking

CONCEPT

a.Detotaleomzetin2024bedraagtongeveer€5.700.000.

b.Deomzetvoortelefonieapparatuurisongeveer€1.800.000,voordatanetwerkapparatuur€1.700.000envoor beveiligingsapparatuur€2.200.000.

Hoofdstuk1 Interpreterenvandataoverzichten

Relatief staafdiagram

Bijeenrelatiefstaafdiagramwordendeonderdeleninprocentenuitgedrukt.Hettotaalvandeonderdelenis 100%.Allestavenzijndanevenlang,wantelkstaafjeis100%.

Voorbeeld

DeomzetcijfersvanimporteurDekkerszijnnuineenrelatiefstaafdiagramgepresenteerd.

DetotaleomzetvanimporteurDekkersstaatweergegevenindevolgendetabel:

Gevraagd

a.Inwelkjaarisdeomzetinbeveiligingsapparatuurhethoogst?

CONCEPT

b.Berekendeomzetaantelefonieapparatuurvoor2024.(afrondenopheleeuro’s)

c.Berekendetotaleomzetoverdejaren2022-2024voordeassortimentsgroepdatanetwerkapparatuur.(afronden opheleeuro’s)

Uitwerking

a.Deomzetinbeveiligingsapparatuurwasin2024hethoogst.

b.Deomzetbedraagt0,32×€5.708.736=€1.826.796.

c.Detotaleomzetindatanetwerkapparatuurbedraagt(0,28×4.240.000)+(0,28×€5.088.000)+(0,29×€5.708.736) =€4.267.373.

Cirkeldiagram

Eencirkeldiagramgaatoveréénonderwerpenlaatdeonderverdelingvaneengeheelzienindevormvaneen cirkel.Jezietdaaraanhoededelenzichverhoudentotelkaarentothettotaal.Jekuntpercentagesofaantallen gebruiken.Dehelecirkelis100%.

Voorbeeld

InhetcirkeldiagramziejedesamenstellingvandebevolkingvanMaastrichtnaarleeftijd.

Gevraagd

a.WelkeleeftijdsklassekomthetmeestvoorinMaastricht?

b.WelkeleeftijdsklassekomthetminstvoorinMaastricht?

c.Hoeveelprocentvandebevolkingisjongerdan75jaarinMaastricht?

Uitwerking

a.Deleeftijdsgroep15-29jaarismet26,8%hetgrootstinMaastricht.

b.Deleeftijdsgroep75+ismet10%hetkleinstinMaastricht.

c.DetotalebevolkingvanMaastrichtis100%.10%is75jaarofouder.

CONCEPT

Dus100%–10%=90%isjongerdan75jaar.(Jekuntookallegroepenjongerdan75jaarbijelkaaroptellen;je komtdanophetzelfdeantwoorduit.)

Opdracht15 Grafieken

a. Watiseengrafiek?

b. Noteereenvoordeelvaneengrafiek.

c. Kieshetjuisteantwoord.Dehorizontaleasisdex-as/y-as.

d. Kieshetjuisteantwoord.Deverticaleasisdex-as/y-as.

Opdracht16 Goedoffout?

Geefaanofdestellinggoedoffoutis.Motiveerjeantwoordalsdestellingfoutis.

a. Eentabelgeeftsnellereenbeeldvandeontwikkelingendaneengrafiek.

b. Eengrafiekisbetergeschiktomcijfersuittelezendaneentabel.

Opdracht17 X-aseny-as

a. Watvoorgegevensstaanopdex-as?

b. Watvoorgegevensstaanopdey-as?

c. Geefbijdevolgendetweecombinatiesaanwelkgegevenopdex-askomtenwelkgegevenopdey-as.

1.temperatuurinCelsiusendeverkoopvanijs

2.deafzetvanschoenenendekwartalen

Opdracht18 Grafiekschoenenzaak

IndegrafiekstaandeomzetgegevensvaneenschoenenzaakinRotterdam.

CONCEPT

a. Watvoorsoortgrafiekisdit?

b. Waarvoorgebruikjedezesoortgrafiek?

c. Inwelkjaarhaaldehetbedrijfdehoogsteomzet?

d. Hoeveelisdeomzetin2023toegenomenineuro’stenopzichtevan2017?

e. Watvaltjeopalsjekijktnaarhetomzetverloop?

Opdracht19 Grafiekafgeslotenleasecontracten

Eenleasemaatschappijheeftdevolgendegegevensoverdeafgeslotenleasecontractenoverheteerstekwartaal 2024verzameld.

a. Hoeveelleasecontractenzijnerafgesloteninweek5?

b. Inwelkeweekzijnerdeminsteleasecontractenafgesloten?Hoeveelleasecontractenwarendat?

c. Berekenmethoeveelprocenthetaantalafgeslotenleasecontractenisgestegentussenweek7enweek9.

Hoofdstuk1 Interpreterenvandataoverzichten

Opdracht20 Grafiekverzekeringsmaatschappijen

Indegrafiekziejehetaantalverzekeringendatbedrijvenafsluitenviatussenpersonenenviadirectwriters.Een directwriteriseenverzekeringsmaatschappijdiezondertussenpersoonwerkt.

a. Welkeconclusiekunjetrekkenalsjekijktnaarhetverloopvanhetaantaldirectwriters?

b. Geefeenmogelijkeverklaringvoordeontwikkelingbijantwoorda.

CONCEPT

Opdracht21 GrafiekDutzBV

DutzBVheeftdevolgendegrafiekvandeomzettenvandevestigingeninRoermondenEindhovengemaakt:

a. Hoenoemjedezegrafiek?

b. Welkevestiginghaddehoogsteomzetin2024?

c. WatkaneenverklaringzijnvoordelageomzetvandevestigingRoermondinoktober2022?

CONCEPT

Opdracht22 GrafiekTransportbedrijfMelchers

TransportbedrijfMelchersheefteengrafieksamengesteldoverhetaantalklantennaarregio.

a. Watvoorsoortgrafiekisdit?

b. InwelkeregiohadtransportbedrijfMelchersin2022hetlaagsteaantalklanten?

c. InwelkeregiohadtransportbedrijfMelchersin2023hethoogsteaantalklanten?

d. InwelkeregiohadtransportbedrijfMelchersin2024hethoogsteaantalklanten?

e. HoeveeldaaldehetaantalklanteninderegioZuidtussen2022en2024?

CONCEPT

Opdracht23 Grafiekwebshopingereedschappen

Timmersheeftdeopbouwvandeomzetvanzijnwebshopingereedschappenoverdeafgelopenvierjaarineen grafiekgezet.

a. Hoenoemjebovenstaandegrafiek?Kieshetjuisteantwoord. lijndiagram indexdiagram gestapeldstaafdiagram

b. Leguitwaarom.

CONCEPT

c. Inwelkjaarwarendeinkopenhetlaagst?Kieshetjuisteantwoord. jaar1 jaar2 jaar3 jaar4

d. Waaraanziejedat?

e. Methoeveelprocentisdeomzetvanjaar4gedaaldtenopzichtevanjaar3?Kieshetjuisteantwoord. 20% 25%

93,33%

125%

Hoofdstuk1 Interpreterenvandataoverzichten

f. Geefdeberekeningbijdevorigevraag.

g. Hoeveelisdebrutowinstinprocentenvandeomzetinjaar4?Kieshetjuisteantwoord.

16,7%

20%

25%

37,5%

h. Geefdeberekeningbijdevorigevraag.

Opdracht24 Grafiekschoenenbranche

Debrancheverenigingheeftdevolgendegrafieksamengesteldoverdeomzetontwikkelingindeschoenenbranche.

a. Watbetekent‘5%’opdey-as?

b. Watbetekent‘-5%’opdey-as?

CONCEPT

c. Kieshetjuistewoord. Inaugustuswasdeomzet %lager/hogerdaneenjaareerder.

d. Inwelkemaandenpresteerdedeschoenenbranchebeterdanhetjaarervoor?

e. Inwelkemaandwasdeomzetvandeschoenenbranchevergelekenmeteenjaareerderhetmeestgedaald?

Opdracht25 Bezoekduurconsumenten

Eenparkeerbedrijfheeftdebezoekduurvandeconsumentaanverschillendewinkelgebiedeninkaartgebracht.

a. Watvoorsoortstaafdiagramisdit?

b. Watiseenvoordeelvanhetgebruikvaneenstaafdiagram?

c. HoekunjeverklarendatinBredacentrumdemeesteklantenlangerdaneenuurblijven?

d. Hoeveelprocentvandeconsumentenismaximaalvieruuropdemeubelboulevard?

CONCEPT

Opdracht26 Grafiekbezoekmomenten

Eengroothandelinhorecabenodigdhedenheeftdebezoekmomentenaandediverseafdelingeninkaartgebracht.

a. Welkeafdelingheeftprocentueeldemeestebezoekmomentenopwoensdagendonderdag?

b. Welkeafdelingheeftprocentueeldeminstebezoekmomentenopmaandagendinsdag?

c. OpmaandagendinsdagishetaantalbezoekmomentenaandeafdelingNon-foodnaarverhoudingveelhoger danaandeandereafdelingen.Geefhiervooreenmogelijkeverklaring.

CONCEPT

Opdracht27 Onvolledigcirkeldiagram

Geeftweeredenenwaaromhetvolgendecirkeldiagramonvoldoendeinformatiegeeft:

Opdracht28 Grafiekregionaleomzetverdeling

EenGroningsehandelaarverkooptviadewebshopopenhaardhoutdoorheelNederland.Indevolgendegrafiek staatdeomzetverdelingnaarregio:

CONCEPT

a. Hoenoemjebovenstaandegrafiek?

b. Berekendetotaleomzetvandeondernemer.

Hoofdstuk1 Interpreterenvandataoverzichten

c. SchathoeveelprocentvandetotaleomzetdeomzetvanregioNoordenZuidsamenis.

d. BerekenhetpercentageomzetvanregioNoordenZuidsamen.Rondafopééndecimaal.

Opdracht29 Grafiekassortimentsgroepen

Sportivoheeftdevolgendegrafiekgemaaktvandeomzetverdelingnaarassortimentsgroep:

a. Welketweeassortimentsgroepenhebbenhetmeestebijgedragenaandeomzet?

b. Welkeassortimentsgroepheeftdeminstebijdrageaandeomzetgeleverd?

c. Hoekunjeverklarendatdeassortimentsgroepvanantwoordbhetminstbijdraagtaandeomzet?

d. DetotaleomzetvanSportivobedroegin2024€860.000.

CONCEPT

Hoeveelbedroegdeomzetvandeassortimentsgroepvoetbalin2024?

1.4 Samenvatting

Iederbedrijfsteltjaarlijksdoelenvast.Omtekijkenhoeverjebentmethethalenvanjedoelen,verzamelje gegevens.Zulkelossefeitenofgegevensnoemje‘data’.Metstatistiekkunjeinzichtkrijgeningrotehoeveelheden data.Dedataofgegevensmoetjeeerstverzamelen,verwerken,rangschikkenenanalyserenvoordatjeerinformatie uithaalt.Jekuntinterneofexternegegevensgebruiken.

Eentabelgebruikjeomgegevensoverzichtelijktepresenteren.Eentabelbestaatuitrijen(horizontaal)en kolommen(verticaal).Eénvakjevaneentabelnoemjeeen‘veld’.Omdateentabelduidelijkmoetzijnvooriedere gebruiker,geldenbijhetmakenervanverschillenderegels.Iederetabelheefteentitel,eenkolomkopenvoorkolom. Onderdetabelvermeldjedebron.

Eengrafiekheeftaltijdeenx-aseneeny-as.Eenx-asloopthorizontaalendey-asverticaal.Opdex-asstaatde onafhankelijke,vaststaandevariabele,bijvoorbeelddejaren.Opdey-asstaatdeafhankelijkevariabele:gegevens diedaarvanafhangen,zoalsdehoogtevandeomzet.Bovendegrafiekstaataltijdeentitel.Indelegendastaat eentoelichtingopdegebruiktekleurenensymbolen.

Eenlijndiagramiseengrafiekwaarineenlijndewaardenaangeeft.Hieraankunjezienhoebepaaldegegevens zichindeloopvandetijdontwikkelden.

Meteenstaafdiagramwordenverschillendedatainlosstaandekolommenofstavenmetelkaarvergeleken.Bij eensamengesteldstaafdiagramkunjeonderscheidmakentusseneennevengesteldstaafdiagram,eengestapeld staafdiagrameneenrelatiefstaafdiagram.

Meteencirkeldiagramgeefjedeonderverdelingvaneengeheelweer.Jeziethoedewaardenzichtenopzichte vanelkaarenhetgeheelverhouden.Dehelecirkelis100%.

Opdracht30 Socialmedia(plusopdracht)

Vanjongerentussen15en19jaarzijndevolgendevoorkeurenvoorhetgebruikvansocialmediabekend:

• WhatsApp:97%

• Snapchat:72%

• YouTube:86%

• Facebook:72%.

CONCEPT

a. Kunjemetdezegegevenseenlijndiagrammaken?Verklaarjeantwoord.

b. Kunjemetdezegegevenseencirkeldiagrammaken?Verklaarjeantwoord.

c. Kunjemetdezegegevenseenenkelvoudigstaafdiagrammaken?Verklaarjeantwoord.

d. Kunjemetdezegegevenseenrelatiefstaafdiagrammaken?Verklaarjeantwoord.

e. Zetdegegevensineengrafiek.Gebruikdaarvoordegrafiekvormdiehiervoor(hetmeest)geschiktis.Denk aanalleeisenwaaraandezegrafiekmoetvoldoen.

Opdracht31 Collage(plusopdracht)

Zoekopinternetvanelktypegrafiekeenvoorbeeldvandegrafiekendiebehandeldzijnindithoofdstuk.Het onderwerpvandegrafiekmoetmetcommercietemakenhebben.Maakvandeverschillendesoortengrafieken eencollage.Noteerbijelkesoortgrafiekwaarvoorjezo’nsoortgrafiekgebruikt.

Opdracht32 Begrippentrainer

Wezijnaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen.

Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• As-omschrijving

• Bron

• Cirkeldiagram

• Data

• Eenheidvanmeting

• Enkelvoudigstaafdiagram

• Externegegevens

• Gestapeldstaafdiagram

• Grafiek

• Informatie

• Ingangenvaneentabel

• Internegegevens

• Kolom

• Kolomkop

• Legenda

• Lijndiagram

• Nevengesteldstaafdiagram

• Opschrift

• Relatiefstaafdiagram

• Samengesteldlijndiagram

• Samengesteldstaafdiagram

• Staafdiagram

• Statistiek

• Rij

• Tabel

• Titel

• Veld

CONCEPT

• Voorkolom

• X-as

• Y-as

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjenudezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomDigitaal.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

Hoofdstuk2

Kengetallen

Alsverantwoordelijkevoordeafdelinghebjebehoefteaaninformatie.Jemaaktduidelijkhoeveelkostenjehebt. Jebepaaltzonauwkeurigmogelijkhoegrootjeomzetis.Jevergelijktderesultatenvanditjaarmetdievanvorige jarenbinnenjeeigenbedrijf.Danweetjeofjeaanhetgroeienbent.Jewiltookgraagwetenhoejouwafdeling presteerttenopzichtevananderebedrijvenindezelfdebranche.Belangrijkisdatjedekengetallenanalyseert enbeoordeelt.

Jijkrijgtvanjemanagerofvandefinanciëleadministratiegegevensopgestuurd. Metdezegegevensbeoordeeljijdekengetallen.Indithoofdstukleerjehoejedatmoetdoen.

CONCEPT

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• hebjeinzichtindebegrippen‘conversie’,‘IPT’,‘APT’,‘vloerproductiviteit’,‘arbeidsproductiviteit’, ‘marktaandeel’,‘verkoopkengetallen’en‘voorraadkengetallen’.

• kunjeconclusiestrekkenbijkengetallen.

• kunjehetmarktaandeelberekenen.

• kunjeverkoopkengetallenberekenen.

• kunjekengetallenvandevoorraadberekenen.

Opdracht1

Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

Steldatjijindetoekomsteenwinkelofwebshopgaatleiden.

a. Welkegegevens(cijfers)gajijgebruikenomnategaanhoejouwondernemingervoorstaat? Bedenkerminstensvijf.

b. Metwelkeanderegegevens(cijfers)zoujedezegegevenswillenvergelijken?

c. Hoevaakzoujijeenvergelijkingvandecijfersuitvoeren?

2.1 Beoordelingvandekengetallen

Eenkengetaliseenverhoudingscijfertussentweeofmeergrootheden.Hetzijngetallendieietszeggenoverde productiviteitenefficiëntievandeonderneming.Hetgeeftinfeiteaanhoejehetalsondernemerdoettenopzichte vanbijvoorbeeldhetbranchegemiddelde,dedirecteconcurrentofvoorgaandejaren.Jekuntmetdezekengetallen dusgaanvergelijkenenwaarnodigbijsturen.

Dekengetallendieindehandelencommerciewordengebruikt,zijn:

• commerciëlekengetallen

• kengetallenvanderuimte

• kengetallenvandearbeid

• kengetallenmarketing

• kengetallenvandevoorraad

• verkoopkengetallen.

2.2 Commerciëlekengetallen

Commerciëlekengetallenisdeverzamelingkengetallendieinzichtgeveninhetmarketingbeleid.Beleidbegint metonderzoekenvoorbereidingen.Maarjewiltookwetenofjemarketingactiesuiteindelijkgenoegopleveren. Hebjedejuistebeslissingengenomen?Moetenerbijstellingengedaanworden?Enzovoort.Eenhulpmiddelbij hetnemenvanmarketingbeslissingenzijndecommerciëlekengetallen,waaronder:

• deamountpertransactieenitemspertransactie

• deconversieratio.

Amountenitemspertransactie

Jouwklantenbepalenjouwomzet.Daaromishetbelangrijkdatjeweethoeveelklantenjouwwinkelofwebshop moetenbezoekenomjouwomzetdoeltehalen.

Hetkengetalamountpertransactie(APT)geeftjeinzichtindegemiddeldeuitgavepertransactie.‘Amountper transaction’wordtookwel‘gemiddeldaankoopbedrag’of‘gemiddeldverkoopbedrag’genoemd.

DeondernemerberekentdeAPTmetdevolgendeformule:

Formule

APT = consumentenomzet (omzet inclusief btw) aantal kassatransacties

CONCEPT

Methetkengetalitemspertransactie(IPT)meetjehetgemiddeldaantalartikelendateenklantkoopt.

DeondernemerberekentdeIPTmetdevolgendeformule:

Formule

IPT = aantal verkochte artikelen aantal kassatransacties

VoorbeeldAPT

Opeenzaterdaghebben150klantensamen225 artikelenineenherenmodewinkelgekocht.

Opdiedagisintotaalvooreenbedragvan€20.250 afgerekend.

DeAPTisdanconsumentenomzet÷aantal kassatransacties=€20.250÷150=€135.

VoorbeeldIPT

Opeenzaterdaghebben150klantensamen225artikelenineenherenmodewinkelgekocht.Opdiedagisintotaal vooreenbedragvan€20.250afgerekend.

DeIPTisdanaantalverkochteartikelen÷aantalkassatransacties=225÷150=1,5. Gemiddeldheeftiedereklantindezeherenmodewinkelopzaterdagdus1,5artikelgekocht.

WildeondernemervandeherenmodewinkeluithetvoorbeelddeAPTendeIPTverhogen,danmoethijsturen opdebijverkopendoorbijvoorbeeldeensetcompleettemakenmetaccessoireszoalseenstropdas,sokkenen riem.

Conversieratio

Hetisnatuurlijkbelangrijkomtewetenhoeveelvandeklantendiejouw(web)winkelbezoekenookdaadwerkelijk ietskopen.Jedruktdataantalklantenuitindeconversieratio Deconversieratioofhetconversiepercentageis hetaantalkopendeklantenuitgedruktineenpercentagevanhettotaleaantalbezoekendeklanten.

Deondernemerberekentdeconversieratiometdevolgendeformule:

Formule

CONCEPT

Conversieratio = aantal betalende klanten totaal aantal (winkel)bezoekers × 100% =

Bijeenconversievan5%gaanvijfvaniederehonderdbezoekersdaadwerkelijkovertotaankoop.Hoehogerde conversie,hoemeeromzetjemaakt.Perbrancheverschiltdeconversiepersoortwinkel.Uitdiverseonderzoeken blijktdatinveelnon-foodwinkelsmeerdan60%vanallebezoekersdewinkelweerverlaatzondertekopen.De supermarktbranchehaaltdaarentegeneenconversievanbijna100%.Degemiddeldeconversiebijwebwinkels schommeltergenstussende3%en4%.

Hetisbelangrijkvoordeondernemeromtewetenhoegroothetconversiepercentageinzijnwinkelis.Ishet percentagelaag,danbetekentditdaterergweinigbetalendeklantenzijn.Jekunterdanvoorkiezenom aanpassingenindewinkelindeling,depresentatie,deprijsstellingendeklantbenaderingdoortevoeren.

Deconversiekanvergrootwordendoor:

• eenduidelijkerewinkelindelingwaardoordeklantartikelendiebijelkaarhorenookbijelkaarzietstaan.

• eenprijsstellingdiemaximaalevenhoogisalsbijdeconcurrent:‘Zietuhetartikelergensandersgoedkoper, dankrijgtuhetbijonsookvoordieprijs.’

• hetbegroetenenactiefbenaderenvanalleklanten.

Voorbeeld

Injanuarihebben9.500consumenteneen parfumeriezaakbezocht,vanwieer2.450ietsgekocht hebben.

Deconversieratioisdan:2.450÷9.500×100%=25,8%.

Ditbetekentdatindemaandjanuari25,8%vanhet totaleaantalwinkelbezoekerseenbetalendeklantis geweest.

Opdracht2 APT

a. NoteereenredenwaaromdeAPTvooreenondernemereenbelangrijkkengetalis.

b. Watisdeamountpertransaction?Kieshetjuisteantwoord. hetgemiddeldeaankoopbedragexclusiefbtwvaneenklant hetgemiddeldeaankoopbedraginclusiefbtwvaneenklant hetaantaltransactiesineenwinkelbijelkaaropgeteld

c. HoeberekenjedeAPT?Noteerdeformule.

Opdracht3

Itemspertransaction

CONCEPT

a. Watmeetjemethetkengetal‘itemspertransaction’?Kieshetjuisteantwoord. hetaantalartikelendateenklantkoopt hetaantalartikelgroependateenklantkoopt hoeveelklanteneenbepaaldartikelkopen

b. HoeberekenjedeIPT?Noteerdeformule.

c. HoekunjedeIPTverhogen?

Opdracht4 APT

a. Deconsumentenomzetvaneencomputerwinkelwasafgelopenjaar€3.325.000. Erzijndatjaar7.150kassatransactiesgeregistreerd.

BerekendeAPTvandezecomputerwinkel.

b. Deomzetinclusiefbtwop19meibedraagtineenwebwinkel€6.004.Erzijndiedag475kassatransacties geregistreerd.

Berekenhetgemiddeldaankoopbedragperklant.

c. DeAPTvaneengroothandelbedraagtafgelopenjaar€576,80.Erzijndatjaar8.025kassatransacties geregistreerd.

Berekendeomzetinclusiefbtwvandezewinkel.

d. DeAPTvaneenwinkelbedraagtop26april€18,26.Erisdiedageenconsumentenomzetvan€6.664,90 gedraaid.

Berekenhetaantalkassatransactiesvandezewinkelop26april.

Opdracht5 IPT

a. Inweek50zijnerineenspeelgoedwinkel1.640artikelenverkocht.Indieweekzijn965kassatransacties geregistreerd.

Berekenhetaantalartikelendateenklantgemiddeldkooptinweek50.Rondjeantwoordafopééndecimaal.

b. Op26februariblijktdater135klantenbijwebshopCarolienietshebbengekocht.Erzijn310artikelenverkocht. Berekenhetaantalitemspertransactionop26februari.Rondjeantwoordafopééndecimaal.

c. DeIPTvaneenwinkelbedraagtopeenzaterdag2,2.Erzijndiezaterdag1.640artikelenverkocht. Berekenhoeveelklantendiedagindewinkelgeweestzijn.

d. DeIPTvaneenwinkelbedraagtindemaandmei3,5.Erzijnindiemaand1.562klantenindewinkelgeweest. Berekenhoeveelartikelenerinmeiindiewinkelverkochtzijn.

Opdracht6 Conversieratio

a. Watverstajeonderdeconversieratio?

b. Watbetekenteenconversievan18%?

c. Eenonlineaanbiedervanelektrischefietsenheefteenconversievan0,9%.Noteertweeredenenwaaromde conversiebijdezeaanbiederlaagis.

d. Noteerdrieactiviteitendiejealsretailerinjewinkelkuntaanpassenomdeconversieteverhogen.

e. Hoeberekenjedeconversieratio?

Opdracht7 Conversieratiodamesmodezaakenwebshop

a. Indemaandoktoberhebben1.624klantendamesmodezaakDolcybezocht,vanwieer978betalendeklanten waren.

Berekendeconversieratiovanoktober.Rondafopééndecimaal.

b. Eenwebshopheeftindemaandnovember3.168bezoekersgehad.Erzijninnovember2.155betalendeklanten geweest.

Berekendeconversieratiovoordezewebshop.Rondafopééndecimaal.

2.3 Kengetallenvanderuimte

Omtebeoordelenofjevoldoendeomzethaaltmetderuimtediejehebt,gebruikjekengetallenvanderuimte

Jevergelijkthiervoorjouwbedrijfmetanderebedrijvenindezelfdebrancheofjevergelijkthethuidigejaarmet voorgaandejarenvanjeeigenbedrijf.Jekuntditookdoenvooreenafdeling.

Indepraktijkgebruiktmendevolgendekengetallenvanderuimte:

• omzetperm2 vloeroppervlakte

• vloerrendement.

Bijdezeberekeningenmaakjegebruikvandebegrippenbvoenwvo Debvostaatvoorbedrijfsvloeroppervlakte

CONCEPT

Datisdehelebedrijfsvloerinclusiefbijvoorbeeldmagazijn,kantine,dekeukenenhettoilet.Hetishetgehele bedrijfspand.Dewvoisdewinkelvloeroppervlakte Alleruimtesvanwaaruitnietwordtverkocht,wordenbijde berekeningvandewvovandebvoafgehaald.

Dewinkelvloeroppervlakte(wvo)ofverkoopvloerisgemiddeldongeveer70%vandebedrijfsvloeroppervlakte. Winkelshebbenvaakookeenmagazijn,toiletteneneenkantine.Debedrijfsvloeroppervlaktehangtafvanhet typewinkelenhetwinkelcentrumwaardewinkelisgevestigd.Eentelefoonwinkelheeftweinigmagazijnruimte nodig.Deproductenliggenveelalindewinkeluitgestaldendeartikelenzijnklein.Eenwinkelineenduur winkelcentrumzalproberenzoveelmogelijkruimtetegebruikenvoordeverkoopenbesparenopderuimtevoor eenmagazijnofeenkantine.

Alsdekengetallenvanderuimtelagerzijndanhetbranchegemiddeldeofhetvoorgaandejaar,dankunjeproberen omzeteverbeteren.Datkanbijvoorbeeldviaeenandereartikelpresentatieofviaverkoopacties.

Omzetperm²vloeroppervlakte

Hetkengetalwaarmeejebeoordeelthoejouwbedrijfpresteerttenopzichtvanvorigejaren,tenopzichtevan concurrentenofdebranche,isdeomzetperm2 vloeroppervlakte

CONCEPT

• Deomzetperm2 bvo(bedrijfsvloeroppervlakte)isdeomzetgedeelddoorhetaantalm2 bvo.

• Deomzetperm2 wvo(winkelvloeroppervlakte)isdeomzetgedeelddoorhetaantalm2 wvo.

Formule1

Omzet per m2 bvo = omzet aantal m2 bvo =

Formule2

Omzet per m2 wvo = omzet aantal m2 wvo =

Rekenvoorbeeld

HethoofdkantoorvanmodezaakDolceheeftvastgesteld datdeomzetvanjouwafdelingDameskleding€446.250 bedraagt.

Deoppervlaktevanhetpandis215m2 ,waarvan1,5m2 toilet,4,0m2 keukenen4,5m2 magazijn.

HethoofdkantoorheeftvoorjouwafdelingDameskleding devolgendeberekeningengemaakt.

Berekeningwvo:

Deomzetperm2 wvo:

INretailheeftvoordeafdelingenDameskledingdevolgendegegevensberekend:

Gevraagd

Welkeconclusiekunjijtrekkenalsjejouwcijfersvergelijktmethetbranchegemiddelde?

Uitwerking

DebehaaldeomzetinhetafgelopenjaaropjouwafdelingDameskledingis€446.250.

Bijeenomzetvan€0-<€550.000isdeomzetperm2 vanhetbranchegemiddelde€2.125.Deomzetvanjouw afdelingDameskledingis€2.177perm2 wvoenligtbovenhetbranchegemiddelde.Ditbetekentdatdeafdeling DameskledingvanmodezaakDolcedewinkelruimtegoedbenut.

Vloerrendement

Hetkengetalvloerrendementmeetdebrutowinstperm2 winkelvloeroppervlakte(wvo).Metanderewoorden: jemeethoeefficiëntjemetjeruimteomgaat.Alshetgaatomdebeoordelingvandewinstgevendheid,ishet vloerrendementbelangrijkerdandeomzetperm2 Deomzetperm2 diejehiervoorhebtberekendzegtnamelijk nietsoverdewinstgevendheid.Debrutowinstperm2 diemethetvloerrendementberekendwordtwel.

Jeberekenthetvloerrendementmeteenvandevolgendeformules:

Formule

Vloerrendement = omzet per m2 wvo × brutowinstpercentage

Formule

Vloerrendement = brutowinst aantal m2 wvo

Rekenvoorbeeld

HethoofdkantoorvanmodezaakDolceheefthetvolgendeberekend:

• deomzetvanjouwafdelingHerenkledingis€446.250

• debvois215m2

• dewvois205m2

• hetbrutowinstpercentageis47%.

CONCEPT

MetdezegetallenheefthethoofdkantoorvoorjouwafdelingHerenkledingdevolgendeberekeningengemaakt:

• Hetvloerrendementisdeomzetperm2 wvo×brutowinstpercentage.

• Deomzetperm2 wvois€446.250÷205=€2.177.

• Bijjouwafdelingishetvloerrendementdus:€2.177×47%=€1.023.

INretailheeftvoordeafdelingenHerenkleding vastgestelddathetvloerrendementligtop €1.196perm2 .

Gevraagd

Welkeconclusiekunjetrekkenalsjehet vloerrendementvanjouwafdelingvergelijktmethet branchegemiddelde?

Uitwerking

HetvloerrendementvandeafdelingHerenkledingis lagerdanhetbranchegemiddelde.Ditbetekentdat dezeafdelingHerenkledingeenlagerebrutowinstperm2 wvorealiseert.

Opdracht8 Kengetallenvanderuimte

a. Welkekengetallenvanderuimtewordeninderetailgebruikt?

b. Waarvoorgebruikjedekengetallenvanderuimte?

c. Watishetverschiltussendebvoendewvo?Kieshetjuisteantwoord.

Debvoisalleendeoppervlaktevanhetverkoopgedeelte,dewvoisdeoppervlaktevandehelewinkel.

Debvoisdeoppervlaktevandehelewinkel,dewvoalleendeoppervlaktevanhetverkoopgedeelte.

Debvoisdeoppervlaktevanhetverkoopgedeelte,dewvoisderestvandeoppervlaktevandewinkel.

Debvoishetdeelvandewinkeloppervlaktewaargeenverkopenplaatsvindenzoalsdekantine,dewvo isdeoppervlaktevanhetverkoopgedeelte.

Opdracht9 Omzetperm²vaneenkaasafdeling

Dekaasafdelingvaneensupermarktheefteenomzetvan€363.800.Definanciëleadministratievandeorganisatie heeftdevolgendekengetallenberekendvoorjouwkaasafdeling:

Omzet per m2 bvo = omzet aantal m2 bvo = € 363.800 86 = € 4.231

CONCEPT

Omzet per m2 wvo = omzet aantal m2 wvo = € 363.800 68 = € 5.350

Verderheeftdefinanciëleadministratievoordetotaleorganisatieberekenddatdegemiddeldeomzetperm2 wvovanallekaasafdelingensamen€5.200bedraagt.

Welkeconclusiekunjijalschefvandekaasafdelingtrekkenalsjejouwcijfersvergelijktmethetgemiddeldevan deorganisatie?

Opdracht10 Omzetperm²dameskleding

Maschaisafdelingschefvaneendamesafdelingvaneenkledinghuis.Zijkrijgtvanuithethoofdkantoordevolgende gegevens:

Deomzetbedroegafgelopenperiode€845.500.

Devolgendekengetallenzijnberekend:

Omzet per m2 bvo = omzet aantal m2 bvo

Omzet per m2 wvo = omzet aantal m2 wvo

Hethoofdkantoorheeftberekenddatdegemiddeldeomzetperm2 wvovanallefilialen€6.500bedraagt.

a. WelkeconclusiekanMaschatrekkenvoorhaardamesafdeling?

b. Watkaneenoorzaakzijnvoorjeconclusiehierboven?

Opdracht11 Omzetperm²tuinmeubilair

Rischdanisvestigingsmanagervaneengroothandel.Hijkrijgtvanuithethoofdkantoordevolgendegegevens:

Omzetvan€476.500.

Omzet per m

VanuithethoofdkantoorkrijgtRischdandoordatdecijfersvanallefilialensamenzijn:

• gemiddeldeomzetperm2 bvo€3.700

• gemiddeldeomzetperm2 wvo€4.750.

WelketweeconclusieskanRischdantrekkenalshijzijncijfersvergelijktmethetbranchegemiddelde?

Opdracht12 Vloerrendement

a. Kieshetjuisteantwoord.Methetvloerrendementmeetje hoeefficiëntjemetjeruimteomgaat.

hoebelangrijkdewinkelvloervoorjeis. hoevoordeligjemetjeruimteomgaat.

Gijsisafdelingschefbijeensupermarkt.HethoofdkantoorvanGijsheeftberekenddathetvloerrendementvan deafdelingvanGijs€355bedraagt.Hetgemiddeldevloerrendementvandeafdelingenbijdezesupermarkt bedraagt€392.

b. WelkeconclusiekanGijstrekkenalshijzijnvloerrendementvergelijktmethetgemiddeldebijdesupermarkt?

MaartjeisafdelingschefNon-foodbijeensupermarkt.HethoofdkantoorvanMaartjeheeftberekenddathet vloerrendementvandeafdelingNon-foodvanMaartje€1.036bedraagt.Hetgemiddeldevloerrendementvan alleafdelingenNon-foodbijdezesupermarktbedraagt€1.000.

c. WelkeconclusiekanMaartjetrekkenalszijhaarvloerrendementvergelijktmethetbranchegemiddelde?

Abdullahisafdelingschefvandetuinmeubelafdelingineentuincentrum.Hijheefteenomzetvan€325.475.De brutowinstvanAbdullahbedraagt39%.Dewvois92,1m2 .Deomzetperm2 wvois€3.534.Hetgemiddelde vloerrendementvandetuinmeubelafdelingenvantuincentrabedraagt€1.332.

HethoofdkantoorheeftberekenddathetvloerrendementvandetuinmeubelafdelingvanAbdullah€3.534×39% =€1.378bedraagt.

d. WelkeconclusiekanAbdullahtrekkenalshijzijnvloerrendementvergelijktmethetgemiddeldebijde tuincentra?

2.4 Kengetallenvandearbeid

CONCEPT

Personeelskostenzijnbinnendehandelencommercieeengrotekostenpost.Daaromishetbelangrijkomte wetenhoeproductiefjouwmedewerkerszijn.Jeonderzoekthoedewerknemersprestereninhunwerk.Jekunt hierverschillendekengetallenvoorgebruiken.

Debelangrijkstekengetallenvoordearbeidindehandelencommerciezijnde:

• omzetperfte

• omzetperwerkzamepersoon

• omzetpergewerktuur.

Omzetperfte

Bijdemeesteretailerswerkenmeerderemensen.Daarzittenfulltimersbij,parttimersenoproepkrachten.Het islastigrekenenmetmedewerkersdienietallemaalevenveelurenmaken.Daaromdrukjehetaantalmedewerkers ookvaakuitinfte ‘Fte’staatvoor‘fulltime-equivalent’.

CONCEPT

Eénftestaatdanvooreenvolledigewerkweek.Perwerkgeverkanhetverschillendzijnhoeveeluureenvolledige werkweekheeft.Meestalisdit36,38of40uur.Deopbrengstvanjouwwerknemersdrukjeuitindeomzetper fte Dezeberekenjedoordejaaromzetvanjouwondernemingtedelendoorhetaantalfte’sinhetbedrijf.

Formule

Omzet per fte = jaaromzet aantal fte

Jekuntjouwomzetperftevergelijkenmethetbranchegemiddeldeofmetjouwomzetperfteindevorigejaren. Alsjouwomzetperfteachterblijft,dankunjeproberenditteverbeteren.Datkanbijvoorbeeldviaverkoopacties, viameerbijverkoopenverkooptrainingenvoorjepersoneel.

Rekenvoorbeeld

HethoofdkantoorvanmodezaakDolceheeftvastgestelddatdeomzetvanjouwafdelingHerenkleding€446.250 bedraagt.Opdeafdelingwerktnaastdeafdelingschefzelfnogéénfulltimer,voor38uurperweek.Daarnaast heeftdeafdelingeenparttimervoor19uurperweekindienst.

Metdezegegevensheefthethoofdkantoordevolgendeberekeninggemaakt. Deomzetperfteis:

Omzet per fte = jaaromzet aantal fte =

Deomzetperfteisindeherenmodebranchegemiddeld€167.000.

Gevraagd

WelkeconclusiekandechefvandeafdelingHerenkledingtrekkenalshijzijnomzetperftevergelijktmethet branchegemiddelde?

Uitwerking

HieruitkunjeconcluderendatdewerknemersvanDolcegoedpresteren.DeomzetperfteisbijDolcehogerdan hetbranchegemiddelde.

Omzetperwerkzamepersoon

CONCEPT

Hetkengetalomzetperwerkzamepersoongeeft inzichtindeomzetperwerkzamepersoonopde afdeling.Jemaakthierbijgeenonderscheidtussen fulltimersenparttimers.Jeteltbijditkengetalhet aantalpersonendatindeondernemingwerktbijelkaar op.Eenparttimerteltgewoonalséénpersoonmee.Dit betekentdatdeuitkomstvanditkengetalaltijdlager zalzijndandeuitkomstvanhetkengetal‘omzetper fte’.Deomzetperwerkzamepersoonberekenthet hoofdkantoordoordejaaromzetvandeafdelingte delendoorhetaantalwerkzamepersonen.

Formule

Omzet per werkzame persoon = omzet in een periode (jaar)aantal werkzame personen = €

Rekenvoorbeeld

Metdezegegevensheefthethoofdkantoordevolgendeberekeninggemaakt:

Omzet per werkzame persoon = € 446.250 3 = € 148.750

Deomzetperwerkzamepersoonisindeherenmodebranchegemiddeld€117.000.

Gevraagd

a.Waaromverschilthetcijfervandeomzetperftevandeomzetperwerkzamepersoon?

b.WelkeconclusiekanDolcetrekkenalshetzijnomzetperwerkzamepersoonvandeherenafdelingvergelijkt methetbranchegemiddelde?

Uitwerking

a.Bijdeberekeningvandeomzetperwerkzamepersoonteljeallewerknemersvolledigmee,ongeachthetaantal urendatzewerken.Alserveelparttimerswerkzaamzijnindebranche,danisdeomzetperwerkzamepersoon lagerdandeomzetperfte.

b.DeomzetperwerkzamepersoonligtbijdeafdelingHerenkledingvanDolceflinkhogerdanhet branchegemiddelde.DitbetekentdaterbijDolcevergelekenmetdebrancherelatiefweinigmensenwerken,of datdewerknemersbijdeherenafdelingvanDolceproductieverzijndanhetgemiddelde.

Omzetpergewerktuur(OPWU)

Hetkengetalomzetpergewerktuurgeeftinzichtindeomzetpergewerktuuropdeafdeling.Deomzetper gewerktuur(ookwel‘opbrengstpergewerktuur’genoemd)berekenthethoofdkantoorofdefinanciële administratiedoordeomzetvandeafdelingtedelendoorhetaantalurendatergewerktis.Alshethoofdkantoor deomzetvaneenweekheeft,dandeelthetdiedoorhetaantalurenvaneenweek.Heefthethoofdkantoorde omzetvaneenjaar,dandeelthetdiedoorhetaantalurenvaneenjaar.

Formule

CONCEPT

Omzet per gewerkt uur = omzet in een periode (jaar) aantal gewerkte uren

Rekenvoorbeeld

HethoofdkantoorvanmodezaakDolceheeft vastgestelddatjouwafdelingKinderkledingde afgelopenweekeenomzetdraaidevan€10.541.

OpdeafdelingKinderkledingwerkennaastde afdelingschefzelfnogtweefulltimers,ieder38uurper week.

DaarnaastheeftdeafdelingKinderkledingeenparttimer voor19uurperweekindienst.

Metdezegegevensheefthethoofdkantoordevolgende berekeninggemaakt:

Omzet per gewerkt uur = omzet in een periode (jaar) aantal gewerkte uren

DeomzetpergewerktuurisopalleafdelingenKinderkledinggemiddeld€75.

Gevraagd

WelkeconclusiekanDolcetrekkenalshetzijnomzetpergewerktuurvergelijktmethetbranchegemiddelde?

Uitwerking

DeomzetpergewerktuurligtopjouwafdelingKinderkledinghogerdanhetgemiddeldevandeafdelingen Kinderkleding.Hiervoorzijnmeerdereredenentebedenken.Denkhierbijonderandereaan:

• ErwerkenrelatiefweinigmensenopdezeafdelingKinderkleding.

• Dearbeidsproductiviteitvanhetpersoneelishogerdangemiddeld.Ditkanbijvoorbeeldkomendoorhet volgende:

– Erissprakevaneenbeteretrainingvanhetpersoneel.

– Hetpersoneelvandezeafdelingheeftmeerplezierinhunwerk.

– Hetpersoneelvandezeafdelingletbeteropdebijverkopen.

Opdracht13 Omzetperfte

a. Hoeberekenjedeomzetperfte?

CONCEPT

Fritsisafdelingschefvaneentuinmeubelafdelingbijeentuincentrum.Zijnafdelingheefteenomzetvan€285.400. OpdeafdelingwerkennaastFritsnogtweeparttimers,éénvoor32uurperweekenéénvoor19uurperweek. Eenvolledigewerkweekis38uur.Hethoofdkantoorheeftmetdegegevenshetvolgendeberekend:

Departtimerswerken(32÷38=)0,84+(19÷38=)0,5=1,34fte.Jewerktzelf1fte,hettotaalisdus2,34fte.

Omzet per fte = jaaromzet aantal fte = € 285.400 2,34 = € 121.966

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetperfteopdetuinmeubelafdelingenvandezeorganisatiegemiddeld €133.000.

b. WelkeconclusiekanFritstrekkenalshijzijnomzetperftevergelijktmethetgemiddelde?

Achrafisvestigingsmanager.Zijnvestigingheefteenomzetvan€845.500.OpdevestigingwerktnaastAchrafnog éénfulltimervoor38uurperweek.Daarnaastwerkenertweeparttimers,iedervoor28,5uurperweek.Het hoofdkantoorheeftmetdegegevenshetvolgendeberekend:

Omzet per fte = jaaromzet aantal fte = € 845.500 3,5 = € 241.571

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetperftevandezeorganisatiegemiddeld€226.000.

c. WelkeconclusiekanAchraftrekkenalshijzijnomzetperftevergelijktmethetgemiddelde?

Rischdanisafdelingschefvaneengroenteafdelingineengroothandel.Zijnomzetbedraagt€476.500.Opde afdelingwerktnaastRischdanzelfnogéénfulltimer,voor38uurperweek.Daarnaastwerkteréénparttimer15 uurperweek.

Hethoofdkantoorheeftmetdegegevenshetvolgendeberekend:

Omzet per fte = jaaromzet aantal fte = € 476.500 2,39 = € 199.372

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetperfteopdegroenteafdelingenvandezeorganisatiegemiddeld€188.000.

d. WelkeconclusiekanRischdantrekkenalshijzijnomzetperftevergelijktmethetgemiddelde?

Opdracht14 Omzetperwerkzamepersoon

a. Waargeefthetkengetal‘omzetperwerkzamepersoon’inzichtin?

b. Kiesinonderstaandezinnendejuistewoorden.

Bijdeomzetperwerkzamepersoonmaakthetaantaluurdatiemandwerktniet/weluit.

Bijdeomzetperftemaakthetaantaluurdatiemandwerktniet/weluit.

Opdracht15 OmzetperwerkzamepersoonCarolien

CONCEPT

CarolienisafdelingschefvandeafdelingDameskledingineenmodehuis.Haarafdelingheefteenomzetvan €886.750.IndewinkelwerkennaastCarolienzelfnogtweefulltimers,ieder38uurperweek.Daarnaastheeft Carolienéénparttimerindienstvoor19uurperweekentweeparttimersvoor11uurperweek.

Metdezegegevensheefthethoofdkantoordevolgendeberekeninggemaakt:

Omzet per werkzame persoon = € 886.750 6 = € 147.792

VolgenshethoofdkantoorisdeomzetperwerkzamepersoonopdeafdelingenDameskledingvanhetmodehuis gemiddeld€132.000.DeomzetperfteisbijCarolien€233.970.

a. Waaromverschilthetcijfervandeomzetperftevandeomzetperwerkzamepersoon?

b. WelkeconclusiekanCarolientrekkenalszehaaromzetperwerkzamepersoonvergelijktmethet branchegemiddelde?

Opdracht16 Omzetperwerkzamepersoonsieradenafdeling

Mikkieisafdelingschefopdesieradenafdelingvaneenwarenhuis.Haarafdelingheefteenomzetvan€218.650.

OpdeafdelingwerktnaastMikkiezelfnogéénfulltimer,voor38uurperweek.DaarnaastheeftMikkieéénparttimer indienstvoor16uurperweek.

Metdezegegevensheefthethoofdkantoordevolgendeberekeninggemaakt:

Omzet per werkzame persoon = € 218.650 3 = € 72.883

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetperwerkzamepersoonopdesieradendelingenvandewarenhuizen gemiddeld€73.000.DeomzetperfteisbijMikkie€90.351.

a. Waaromverschilthetcijfervandeomzetperftevandeomzetperwerkzamepersoon?

b. WelkeconclusiekanMikkietrekkenalszehaaromzetperwerkzamepersoonvergelijktmethet branchegemiddelde?

Opdracht17 OmzetperwerkzamepersoonAbdullah

Abdullahisafdelingschefvaneengroenteafdelingineensupermarkt.Degroenteafdelingheefteenomzetvan €325.475.OpdegroenteafdelingwerkennaastAbdullahnogtweefulltimers,ieder38uurperweek.Daarnaast werkenertweeparttimersvoor11uurperweek.

Metdezegegevensheefthethoofdkantoordevolgendeberekeninggemaakt:

Omzet per werkzame persoon = € 325.475 5 = € 65.095

Omzet per fte = jaaromzet aantal fte = € 325.475 3,58 = € 90.915

CONCEPT

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetperwerkzamepersoonopdegroenteafdelingenvandesupermarkten gemiddeld€74.000endeomzetperfteopgroenteafdelingengemiddeld€100.000.

a. WelketweeconclusieskanAbdullahtrekkennaaraanleidingvandezekengetallen?

b. WelkeactiekanAbdullahvolgensjouondernemen?

Opdracht18 Omzetperwerkzamepersoonenomzetperfte

Safirisafdelingschefvaneenslagerijafdelingineensupermarkt.Hijheefteenomzetvan€482.645.Indewinkel werktnaastSafirnogéénfulltimervoor38uurperweek.Daarnaastwerkenervierparttimersopdeslagerijafdeling, éénvoor24uurperweek,éénvoor15uurperweekentweevoor8uurperweek. Metdezegegevensheefthethoofdkantoordevolgendeberekeninggemaakt:

Omzet per werkzame persoon = € 482.645 6 = € 80.441

Omzet per fte = jaaromzet aantal fte = € 482.645 3,45 = € 139.897

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetperwerkzamepersoonopdeslagerijafdelingenvandesupermarkten gemiddeld€83.000endeomzetperfteopslagerijafdelingengemiddeld€130.000.

a. WelkeconclusieskanSafirtrekkennaaraanleidingvandezekengetallen?

BentheisafdelingschefvaneenafdelingBodyfashionineenwarenhuis.Haarafdelingheefteenomzetvan €478.540.OpdeafdelingBodyfashionwerktnaastBenthezelfnogéénfulltimervoor38uurperweek.Daarnaast werktopdeafdelingBodyfashionéénparttimer32uurperweekenwerkenertweeparttimers12uurperweek.

Metdezegegevensheefthethoofdkantoordevolgendeberekeninggemaakt:

Omzet per werkzame persoon = € 478.540 5 = € 95.708

Omzet per fte = jaaromzet aantal fte = € 478.540 3,47 = € 137.908

VolgenshethoofdkantoorisdeomzetperwerkzamepersoonopdeafdelingenBodyfashionvandewarenhuizen gemiddeld€78.000endeomzetperfteopafdelingenBodyfashiongemiddeld€130.000.

b. WelkeconclusieskanBenthetrekkennaaraanleidingvandezekengetallen?

Opdracht19 OPWU

a. Hoeberekenthethoofdkantoordeomzetpergewerktuur?

CONCEPT

Jouwvestigingvaneenkaasspeciaalzaakheeftafgelopenweekeenomzetbehaaldvan€6.995.Opdeafdeling werkennaastjouzelféénfulltimerenéénparttimervoor28,5uurperweek.Hethoofdkantoorheeftmetde gegevenshetvolgendeberekend:

Omzet per gewerkt uur = omzet aantal gewerkte uren = € 6.995 104,5 = € 67

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetpergewerktuuropallevestigingenvandeorganisatiegemiddeld€85.

b. Welkeconclusiekunjetrekkenalsjejouwomzetpergewerktuurvergelijktmethetgemiddeldevanalle vestigingenvandeorganisatie?

Fritsisafdelingschefvaneentuinmeubelafdelingbijeentuincentrum.Zijnafdelingbehaaldeafgelopenweekeen omzetvan€7.470.OpdeafdelingwerkennaastFritsnogtweeparttimers,éénvoor32uurperweekenéénvoor 19uurperweek.Eenfteis38uur.

Hethoofdkantoorheeftmetdegegevenshetvolgendeberekend:

Omzet per gewerkt uur = omzet aantal gewerkte uren =

€ 7.470 89 = € 89,93

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetpergewerktuuropdetuinmeubelafdelingenvandezeorganisatiegemiddeld €95.

c. WelkeconclusiekanFritstrekkenalshijzijnomzetpergewerktuurvergelijktmethetbranchegemiddelde?

Maschaisafdelingschefvaneendrogisterijafdelingineenwarenhuis.Dekwartaalomzetvanhaarafdelingbedraagt €212.500.OpdeafdelingwerkennaastMaschanogtweefulltimersvoor38uurperweek.DaarnaastheeftMascha nogtweeparttimersindienstdieieder28,5uurperweekwerken.

Hethoofdkantoorheeftmetdegegevenshetvolgendeberekend:

Omzet per gewerkt uur = omzet

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetpergewerktuuropdedrogisterijafdelingenvandezeorganisatiegemiddeld €102.

d. WelkeconclusiekanMaschatrekkenalszijhaaromzetpergewerktuurvergelijktmethetbranchegemiddelde?

Issamisafdelingschefvaneengroenteafdelingineensupermarkt.Zijnkwartaalomzetbedraagt€125.000.Opde afdelingwerkennaastIssamzelfnogtweefulltimersvoor38uurperweek.Daarnaastwerkteréénparttimer15 uurperweek.

Hethoofdkantoorheeftmetdegegevenshetvolgendeberekend:

Omzet per gewerkt uur = omzet aantal gewerkte uren =

CONCEPT

Volgenshethoofdkantoorisdeomzetpergewerktuuropdegroenteafdelingenvandezeorganisatiegemiddeld €67.

e. WelkeconclusiekanIssamtrekkenalshijzijnomzetpergewerktuurvergelijktmethetgemiddelde?

2.5 Kengetallenvandemarkt

Bedrijvenwillenwinstmakenomtekunnenblijvenbestaan.Omhetvoortbestaanvandeondernemingte waarborgen,streefjenaareenbepaaldeafzetvoorjouwproduct.Jewilteenbepaalddeelvandemarktinjebezit krijgen.

Jebentbijnanooitdeenigeaanbiedervaneenbepaaldproduct.Meestalhebjeconcurrentie.Demarktomvang is100%.Hetpercentagedaarvandatjijmetjouwproductvandietotalemarktverkoopt,isjemarktaandeel Het marktaandeelisdeomzet(ofafzet)vanéénbepaaldeaanbiederalspercentagevandetotaleomzet(ofafzet)in dieproductsoort.

Hetmarktaandeelberekenjeopbasisvanomzetofafzetmetbehulpvandevolgendeformules:

Formulemarktaandeelopbasisvanomzet

Marktaandeel = omzet merk eigen product marktomvang in euro's × 100% =

Formulemarktaandeelopbasisvanafzet

Marktaandeel = afzet merk eigen product marktomvang in stuks × 100% =

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

FabrikantKoffiemaatproduceertKoffieplus,gemaaktmetarabicakoffiebonen.Demarktomvangvanarabicakoffie is€160.000.000.DeomzetvanKoffieplusis€20.000.000.

Gevraagd

Berekenhetmarktaandeel.

Uitwerking

Marktaandeel = omzet merk eigen product marktomvang in euro's × 100% = € 20.000.000 € 160.000.000 × 100% = 12,5%

DitbetekentdatKoffiepluseenaandeelvan12,5%vandetotaleomzetindemarktvoorarabicakoffieheeft.

Omdatjealsondernemernaareenzogrootmogelijkmarktaandeelstreeft,steljemarketingdoelstellingenvast. Dezedoelstellingenzijnconcreetengevenhouvastindekoersdiejemetjeondernemingwiltvaren.

Voorbeeld

Koffiemaatheeftvoorhetkomendejaaralsmarketingdoelstellingvastgelegddathethetmarktaandeelwil verhogenvan12,5%naar12,7%.Alsdebestedingscijfershetzelfdeblijven,komtditneeropeenvereiste omzetstijgingvan(12,7%–12,5%)×€160.000.000=€320.000.

Hetisbelangrijkdatjedeontwikkelingenindemarktbijhoudt.Endatjebekijkthoedesituatiebinnenjouw bedrijfzichindetoekomstontwikkelt.Bijdeberekeningvanhetmarktaandeelhoudjehierrekeningmee.

Rekenvoorbeeld

Demarktomvangvanelektrischefietsenisditjaar€823miljoen.Voorvolgendjaarverwachtdebrancheeen omzetstijgingvan5%.ProducentSuperE-bikehadafgelopenjaar€85miljoenomzet.Dooraanhoudende problemenmeteentoeleverancierverwachtSuperE-bikeeenomzetdalingvan3%voorhetkomendejaar.

Gevraagd

a.BerekenhetmarktaandeelvanSuperE-bikevanditjaar.

b.BerekenhetverwachtemarktaandeelvanSuperE-bikevoorhetvolgendejaar(afrondenopééndecimaal).

Uitwerking

a. Marktaandeel = omzet merk eigen product marktomvang in euro's × 100% = € 85.000.000 € 823.000.000 × 100% = 10,3%

b.Omhetmarktaandeelvoorkomendjaartekunnenberekenen,moetjeeerstuitrekenenhoeveeljouwomzet naarverwachtinghetkomendejaarzalzijnenhoehoogdeomzetvandetotalemarktnaarverwachtingzalzijn.

BijSuperE-bikewasdeomzethetafgelopenjaar€85miljoen.SuperE-bikeverwachteenomzetdalingvan3%.

CONCEPT

Deomzetinhetkomendejaarwordtnaarverwachting

0,97×€85.000.000=€82.450.000.

Detotalemarktomvangvanelektrischefietsenwas€823miljoen.Debrancheverwachteenomzetstijgingvan 5%.Detotalemarktomvanghetkomendejaarwordtdan 1,05×€823.000.000=€864.150.000.

Hetmarktaandeelvoorkomendjaarwordtdan: € 82.450.000 € 864.150.000 × 100% = 9,5%

Opdracht20 MarktaandeelApple

Ganaardewebsiteenbeantwoorddevragen.

a. Watbedoeltmeneigenlijkmet‘Q4’?

b. HoeveelprocentishetmarktaandeelvanAppleinQ42022gestegentenopzichtevanQ42021?

c. WaaromisQ4voorAppletraditioneelgezieneenpiekperiode?

d. WaaromzoudekwartaaldominantievanAppleweleenssnelvoorbijkunnenzijn?

Opdracht21 Marktaandeel

a. Watbedoeltmenmetdemarktomvangvandemarktvoortelefoons?

b. Omschrijfhetbegrip‘marktaandeel’.

c. Welketweeformuleszijneromhetmarktaandeelteberekenen?

d. Waaromishetbelangrijkombijvoorbeeldiederjaarjemarktaandeelteweten?

Opdracht22 Marktaandeelberekenen

DeomzetvanhetmerkBolo-fietsenis€12.500.000.Detotaleomzetvanditsoortfietsenis€519.500.000.

a. BerekenhetmarktaandeelvoorBolo-fietsen(rondafopééndecimaal).

ChoczetinNederland1.200.000chocoladerepenaf.Detotaleafzetvankleinechocoladerepenis18.000.000stuks.

b. BerekenhetmarktaandeelvoorChoc-chocoladerepen(rondafopééndecimaal).

CONCEPT

9.000verkooppunteninNederlandverkopenLaMoheme-bonbons.Perjaarworden2.000.000doosjesbonbons verkochttegeneenverkoopprijsvan€15.DeverkooppuntendieLaMoheme-bonbonsverkopen,verkopen gemiddeldvoor€10.937.500.

c. BerekenhetmarktaandeelvoorLaMoheme(rondafopééndecimaal).

In4.000winkelsinNederlandwordtdeboormachineLoschverkocht.Perjaarworden10.000boormachines verkochttegeneenverkoopprijsvan€150.DewinkelsdieLosch-boormachinesverkopen,verkopengemiddeld voor€357.500.

d. BerekenhetmarktaandeelvoorLosch(rondafopééndecimaal).

Phoni,denieuwstetelefoon,wordtverkochtviadedetailhandeleninternet.Erzijn750detaillistendiePhoniin hetassortimenthebben.DegemiddeldeomzetdiePhonivooreendetaillistoplevert,is€25.000.Deomzetvia internetverkoopisvoorPhoni€3.000.000.Detotaleomzetvantelefoonsis€90.000.000.

e. BerekenhetmarktaandeelvoorPhoni(rondafopééndecimaal).

Opdracht23 MarktaandeelGrosso

GrossoproduceertdecomputerCompu.HettotaleaantalverkooppuntenvancomputersinNederlandis200.000. HetaantalverkooppuntendatdecomputerCompuverkooptinNederland,is50.000.Detotaleomzetvanalle computersvanalleverkooppuntensamenis€100.000.000.Deomzetvancomputersvandeverkooppuntendie decomputerCompuverkopen,is€20.000.000.DeomzetvandecomputerCompuis€15.000.000.

Kieshetjuisteantwoord.HetmarktaandeelvandecomputerCompuis:

Opdracht24 Marktaandeelbijveranderdeomstandigheden

Detotaleomvangvandemarktindierenbenodigdhedenbedraagt€450miljoen.Voorhetkomendejaarverwacht debrancheeenomzetgroeivan2%.UitdeadministratievanDoggyenCoblijktdatdeomzetafgelopenjaar€5 miljoenwas.Deverwachtingisdatdeomzetvolgendjaarmet4%stijgt.

a. BerekenhetverwachtemarktaandeelvanDoggyenCovoorhetkomendejaar(afrondenopééndecimaal).

CONCEPT

Detotalemarktomvangvangamesbedraagt€375miljoen.Voorhetvolgendejaarverwachtdebrancheeen dalingvan2,5%.UitdeadministratievanGamersblijktdatdeomzetafgelopenjaar€92,5miljoenbedroeg.De verwachtingisdatdeomzetvolgendjaarmet5%daalt.

b. BerekenhetverwachtemarktaandeelvanGamersvoorhetvolgendejaar(afrondenopééndecimaal).

2.6 Kengetallenvandevoorraad

Alsjeeenhandelsorganisatiehebt,koopjegoederenin.Jehoudtdaarbijrekeningmetdewensenenbehoeften vanjeafnemers.Dooroptijdtrendstesignaleren,hebjekansopeenhogereomzet.Ditbetekentdatjeverstandig moetinkopen.Eengrotevoorraadleidttothogevoorraadkosten.Eenkleinevoorraadkanleidentotnee-verkoop, waardoorklantennaareenandergaanenjijomzetmisloopt.Jezorgterdusvoordatdeverhoudingvoorraaden verkochtehoeveelheidzooptimaalmogelijkis.

Omdaarvoortezorgen,ishetbelangrijkdatjebepaaldeberekeningenkuntmakenmetjevoorraad.Devolgende kengetallenkunjedaarvoorgebruiken:gemiddeldevoorraad,omzetsnelheid,omzetduurenservicegraad.

Gemiddeldevoorraad

Devoorraadineenondernemingiselkeperiode(dag,week,maand,kwartaal,jaar)verschillend.Voorhetmaken vanbedrijfseconomischeberekeningenhebjemeestaldegemiddeldevoorraadnodig.Degemiddeldevoorraad iseenkengetaldatdewaardevandegemiddeldehoeveelheidartikelenaangeeftdiejeineenbepaaldeperiode invoorraadhebt.Jeberekentdegemiddeldevoorraadmetbehulpvandevolgendeformule:

Formule

Gemiddelde voorraad = voorraad begin periode + voorraad eind periode 2

Rekenvoorbeeld

CONCEPT

Bonobv,eengroothandelinbouwmaterialen,heeftop1januarivoor€7.800aanboormachinesinvoorraad.Op 31decemberisdezevoorraad€6.350.

Gevraagd

Berekendegemiddeldevoorraad.

Uitwerking

Gem.voorraad= voorraad begin periode + voorraad eind periode 2 = € 7.800 + € 6.350 2 = € 7.075

Alsjeopmeerderemomentendevoorraadvaststelt,berekenjehetgemiddeldeopeenietsanderemanier.Stel datjedevoorraadopneemtop1januari,op1april,op1juli,op1oktoberenop31december.Jehebtopvijf momentendevoorraadopgenomen.Hetmakkelijkstishetalsjehierbijdenktaandeseizoenen.Destandvan1 januariisdewinter,1aprilisdelente,1juliisdezomer,1oktoberdeherfsten31decemberweerdewinter.Bij dezeberekeninghoudjeerrekeningmeedatjetweekeereenstandvoordewinterhebtopgenomen.

Alsjenudezevijfbedragengewoonbijelkaaropteltendeeltdoor5,danteljedewintertweekeermeeende lente,dezomerendeherfstmaaréénkeer.Jekrijgtdangeeneerlijkgemiddelde.Omdattevoorkomen,neem jevandetweekeerdatjedestandvandewinterhebtdehelftenjedeelthettotaaldaarnadoor4.Jegebruikt dandevolgendeformule:

Formule

Gem. voorraad = 0,5 × voorraad 1 + 1 × voorraad 2 + 1 × voorraad 3 + 1 × voorraad 4 + 0,5 × voorraad 5 4

Rekenvoorbeeld

Bonobvheefthetafgelopenjaarvijfmaaldevoorraad boormachinesopgenomen.Devoorraadwasop1januari€5.000, op1april€9.000,op1juli€3.000,op1oktober€4.500enop31 december€6.000.

Gevraagd

Berekendegemiddeldevoorraad.

Uitwerking

Maakhetvolgendeoverzicht:

CONCEPT

Degemiddeldevoorraadboormachines=€22.000÷4=€5.500. Jekunthetookinvullenindeformule:

Gem. voorraad = 0,5 × € 5.000 + 1 × € 9.000 + 1 × € 3.000 + 1 × € 4.500 + 0,5 × € 6.000 4 = € 5.500

Omzetsnelheid

Alsjevaneenjaardegemiddeldevoorraadberekentenjeweetdetotaleinkoopwaardevandeomzetvandat jaar,danrekenjeeenvoudigdeomzetsnelheiduit.Ditiseenkengetaldataangeefthoevaakdegemiddelde voorraadineenbepaaldeperiodeverkochtwordt.Eenanderbegripvoordeomzetsnelheidisdeomloopsnelheid vandevoorraad.

Deomzetsnelheidgeeftaanhoevaakeenondernemerdezelfdeeurokaninvestereninzijnvoorraadgedurende eenbepaaldeperiode.Dieperiodeismeestaleenjaar,maarkanookeenmaand,kwartaalofseizoenzijn. Isdeomzetsnelheidvaneenartikel4,danbetekentditdatjedegemiddeldevoorraadvierkeerperjaarverkoopt. Deartikelenliggendangemiddelddriemaandenopvoorraadvoordatjezeverkoopt.

Erzijndrieformulesomdeomzetsnelheidteberekenen:

Formules

Omzetsnelheid = omzet gemiddelde voorraad tegen verkoopprijzen =

Omzetsnelheid = inkoopwaarde omzet gemiddelde voorraad tegen inkoopprijzen =

Omzetsnelheid = afzet gemiddelde voorraad in stuks =

Leteropdatbovenenonderdestreepdezelfdesoortwaardestaat.Erstaanverkoopprijzen(formule1), inkoopprijzen(formule2),ofstuks(formule3).

Rekenvoorbeeld

Deomzetoverhetafgelopenjaaris€386.000.Degemiddeldevoorraadtegenverkoopprijzenbedraagt€77.200.

Gevraagd

Berekendeomzetsnelheid.

Uitwerking

Omzetsnelheid = omzet gemiddelde voorraad tegen verkoopprijzen =

€ 77.200 = 5

Ditbetekentdatjedegemiddeldevoorraadvijfkeerperjaarverkoopt.

Rekenvoorbeeld

DeIWOis€135.000.Degemiddeldevoorraadtegeninkoopprijzenbedraagt€45.000.

CONCEPT

Gevraagd

Berekendeomzetsnelheid.

Uitwerking

Omzetsnelheid = inkoopwaarde omzet gemiddelde voorraad tegen inkoopprijzen =

€ 45.000 = 3

Ditbetekentdatjedegemiddeldevoorraaddriekeerperjaarverkoopt.

Rekenvoorbeeld

Dejaarafzetis65.700stuks.Degemiddeldevoorraadindatjaaris7.300stuks.

Gevraagd

Berekendeomzetsnelheid.

Uitwerking

Omzetsnelheid = afzet gemiddelde voorraad in stuks =

7.300 = 9

Ditbetekentdatjedegemiddeldevoorraadnegenkeerperjaarverkoopt.

Doorjeomzetsnelheidteberekenenenteanalyseren,verbeterjehetvoorraadbeheerenhetprijsbeleid.Alsje eenhogeomzetsnelheidhebt,kunjelagereverkoopprijzenberekenen.Jeneemtdangenoegenmeteenlagere winstmarge,maarhaalttochhetzelfdeofeenbeterresultaat.

Voorbeeld

Eengroothandelaarinvisverkooptperweek9.000 haringenmeteenbrutowinstvan€0,30perharing.Zijn brutowinstopdeharingenis9.000×€0,30=€2.700per week.

Doordeverkoopprijzenteverlagen,daaltdebrutowinst perharingnaar€0,25.Doordeverlagingvande verkoopprijzenverkoopthijnu12.500haringenper week.Zijnbrutowinstisdan12.500×€0,25=€3.125.

Ookalisdebrutowinstperharinglager,zijntotale brutowinstwordthoger.

CONCEPT

Jeachterhaaltmetdeomzetsnelheidookvanwelkeartikelendevoorradentehoogzijn.Bijdeinrichtingvanje magazijnhoudjerekeningmetdeomzetsnelheid.Artikelendiesnellopen,zetjeopeengoedbereikbareplaats. Hetisbelangrijkjeartikelenzokortmogelijkinvoorraadtehouden.Hoekorterdeartikelenbijjouopvoorraad zijn,hoekleinerdemogelijkheidisdatzeinwaardedalen.Artikelenkunnenbedervenofuitdemoderaken, waardoorjezewegmoetgooienofinprijsmoetverlagen. Bijeenhogeomzetsnelheidinvesteerjeookmindergeldindevoorraad.Jebesteltalleendevoorraaddiejenodig hebtomtegemoettekomenaandewensenvandeklant.

Voorraadaanhoudenbrengtkostenmetzichmee,namelijkrente-,ruimte-enrisicokosten.Uitfinancieeloogpunt ishetbelangrijkomdezeexploitatiekostenzolaagmogelijktehouden.Eenhogeomzetsnelheidbetekentniet altijddatjehetgoeddoet.Hetkanzijndatjetevoorzichtiginkoopt,metalsgevolgteveelnee-verkopenenhet mislopenvanomzet.Daaromishetverstandigomjeomzetsnelheidtevergelijkenmetdievanandere ondernemingenuitdebranche.

Rekenvoorbeeld

GroothandelBouareheefteenomzetvan€446.250.Debrutowinstmargeis47%.Devoorraadgewaardeerdtegen inkoopprijzenop1januaribedraagt€60.000.Per31decemberisdevoorraadgewaardeerdtegeninkoopprijzen €52.000.Degemiddeldeomzetsnelheidindebrancheis4,57.

Gevraagd

Berekendeomzetsnelheid.

Uitwerking

Voordeberekeningvandeomzetsnelheidhebjedeinkoopwaardevandeomzet(IWO)nodigendegemiddelde voorraadgewaardeerdtegeninkoopprijzen.

DeIWOisdeinkoopprijsvanjeverkochteartikelen.

Deomzetis100%,dusdeinkoopwaardevandeomzetis100%–47%=53%.

Deinkoopwaardevandevoorraadis0,53×€446.250=€236.512,50.

Gem. voorraad = voorraad begin periode + voorraad eind periode 2 = € 60.000 + € 52.000 2 = € 56.000

Omzetsnelheid = inkoopwaarde van de omzet gemiddelde voorraad = € 236.512,50 € 56.000 = 4,2

VergelijkjenudeomzetsnelheidvanBouaremethetbranchegemiddelde,danziejedatBouareonderhet branchegemiddeldezit.Omdeomzetsnelheidteverhogen,kanBouaredevolgendemaatregelennemen:

• Deomzetproberenteverhogen.Ditzalmoeilijkzijnomdatjenietzomaarmeerklantenvindtdiebijjougaan kopen.Ookgaanjehuidigeklantennietzomaarmeerbesteden.

• Degemiddeldevoorraadverlagen.Bijeengelijkblijvendeomzeteneenlageregemiddeldevoorraadwordt deomzetsnelheidhoger.

Omzetduur

Alsjedeomzetsnelheidweet,danweetjehoevaakperjaardegemiddeldevoorraadverkochtwordt.Maarjewilt ookgraagwetenhoeveeldagendegemiddeldevoorraadaanwezigisvoordatjedievoorraadinzijngeheel verkoopt.

Hetkengetaldatdetijdaangeeftdieverstrijkttotdatdeingekochteartikelenweerzijnverkocht,isdeomzetduur

Deomzetduurnoemjeookweldeopslagduurofgebruiksgraadvandevoorraad.

CONCEPT

Jeberekentdeomzetduurmetbehulpvandevolgendeformule:

Formule

Omzetduur in dagen = 365 omzetsnelheid = ... dagen

Eenjaarheeft365dagen.Jekuntdeomzetduurberekenenopbasisdaarvan,maarvaakgaatmenuitvan360 dagen.Datrekentwatmakkelijker.

Alsjedeomzetduurinmaandenwiltberekenen,staaterindeteller(bovendestreep)12. Alsjedeomzetduurinwekenwiltberekenen,staaterindeteller(bovendestreep)52.

Rekenvoorbeeld

Deomzetsnelheidbijeenondernemingis5.

Gevraagd

Berekendeomzetduurindagen.

Uitwerking

Omzetduur in dagen = 365 omzetsnelheid = 365 5 = 73 dagen

Ditbetekentdathet73dagenduurtvoordatdeingekochtegoederenverkochtzijn.Hoelagerdeomzetduuris, destesnellerverkoopjedegoederenendestekorterliggenzedusinjemagazijn.Datbetekentdatdetijdwaarin hetvermogenvandeonderneming‘vastzit’indevoorradenkorterwordt.Duszijndefinancieringskostenvoor deondernemingdanlager.

Servicegraad

Jesteltjeklantennietgraagteleuralszeeenorderplaatsen.Eigenlijkwiljeiedereordermeteenuitvoorraad leveren.Eenklantdiehetgewensteproductnietmeteengeleverdkrijgt,kaneenalternatiefproductbijjeafnemen ofkiestervooromtewachtentothetproducteris.Alsdatvaakvoorkomt,isdekansgrootdathijnaardeconcurrent gaatenjijomzetmisloopt.

Doordeservicegraadteberekenen,weetjeinhoeverrejeinstaatbentomopelkmomentartikelenuithet assortimentaandeklantteleveren.Hetgaatdanomdematewaarindejuisteartikelen,indejuistehoeveelheid, ophetjuistemomentopdejuisteplaatsaanwezigzijn.Deservicegraadgeefteigenlijkantwoordopdevraag:hoe vaakbenjebereidomneeteverkopen?

Deservicegraadbepaaltinbelangrijkematedeklanttevredenheidenjeklantenbinding.Bijeenservicegraadvan 100%hebjeallesopvoorraadenhoefjenooit‘nee’teverkopen.Maardatzorgterookvoordatjevoorraadkosten depanuitrijzen.Hetisdekunstomeenbalanstevindentussenzominmogelijknee-verkopenenzolaagmogelijke kostendiehetaanhoudenvanvoorraadmetzichmeebrengt.

Deservicegraaddrukjeuitineenpercentage.Datpercentageberekenjedoorhetaantalaanwezigeartikelenin voorraaduittedrukkeninhetaantalbestellingengedurendedelevertijdvandatartikel.Hetstrevenisaltijdeen servicegraadvan100%.Demeestebedrijvenindecommerciëlesectorhebbeneenservicegraadvan97%tot99%.

Ineenformule:

CONCEPT

Formule

Servicegraad = aantal artikelen in voorraad bestellingen gedurende de levertijd van dat artikel × 100% =

Jekuntdezeformulegebruikenvoorjeheleassortimentofvooreenspecifiekeartikelgroep.

Rekenvoorbeeld

Dorboheeftaltijd600ordnersinhetmagazijnliggen.Dorboverkoopt210ordnersperweek.Delevertijdvande ordnersisdrieweken.

Gevraagd

Berekendeservicegraad(afrondenopééndecimaalnauwkeurig).

Uitwerking

Servicegraad = 600 3 × 210 × 100% = 95,2%

DitbetekentdatDorboaan95,2%vandevraagkanvoldoen.

Jekuntbijdeberekeningvandeservicegraadookuitgaanvanhetaantalgeplaatsteorderregelsendetotale vraagnaarorderregels.Eénorderregelbetrefteenartikelbinneneenorder.Jegebruiktdandevolgendeformule:

Formule

Servicegraad = aantal geleverde orderregelstotale vraag naar orderregels × 100% =

Rekenvoorbeeld

Woltersheeft880orderregelsontvangeninweek34.Erzijnindezeweek844orderregelscompleetuitgeleverd.

Gevraagd

Berekendeservicegraad(afrondenopééndecimaalnauwkeurig).

Uitwerking

Servicegraad = 844880 × 100% = 95,9%

DitbetekentdatWolters95,9%vandegeplaatsteorderscompleetheeftuitgeleverd.

CONCEPT

Jekuntbijdeberekeningvandeservicegraadooknoguitgaanvancompleetuitgeleverdeordersenhettotale aantalorders.Jegebruiktdandevolgendeformule:

Formule

Servicegraad = compleet uitgeleverde orders totale aantal orders × 100% =

Rekenvoorbeeld

Woltersheeft420ordersontvangeninheteerstekwartaal.Erzijn378orderscompleetuitgeleverd.

Gevraagd

Berekendeservicegraad.

Uitwerking

Servicegraad = 378420 × 100% = 90,0%

DitbetekentdatWolters90%vandegeplaatsteorderscompleetheeftuitgeleverd.

Jekuntaldezeformulesgebruikenvoorjeheleassortimentofvooreenspecifiekeartikelgroep.

Deservicegraadkunjeookberekenenmetdevolgendeformule:

Formule

Servicegraad= 100% (aantal orders of artikelen) – % nee‐verkopen (aantal niet uit voorraad geleverde orders of artikelen)

Rekenvoorbeeld

Dorboheeftinhettweedekwartaal400orderscompleetuitgeleverdvande500geplaatsteorders.

Gevraagd

Berekendeservicegraad.

Uitwerking

Erzijn500–400=100ordersnietcompleetuitgeleverd.

Ditis100÷500×100%=20%.Deservicegraadis100%–20%=80%.

Opdracht25 Gemiddeldevoorraad(1)

CONCEPT

a. Watbetekent‘gemiddeldevoorraad’?

b. Welkeformulegebruikjeomdegemiddeldevoorraadteberekenenalsjetweeopnamemomentenvande voorraadhebt?

c. Welkeformulegebruikjeomdegemiddeldevoorraadteberekenenalsjetweeopnamemomentenvande voorraadopongeveerhetzelfdepuntvaneenperiodehebt?

Opdracht26 Gemiddeldevoorraad(2)

a. Youssefheeftop1januarieenvoorraadvan€17.800.Op31decemberisdevoorraad€16.350.Berekende gemiddeldevoorraad.

b. Merelheeftop1januarieenvoorraadvan€68.460.Op31decemberisdezevoorraad€59.730.Berekende gemiddeldevoorraad.

c. Halimaheeftop1januarieenvoorraadvan€8.645.Op31decemberisdezevoorraad€7.763.Berekende gemiddeldevoorraad.

d. Pieterheeftop1januarieenvoorraadvan€36.469.Op31decemberisdezevoorraad€33.547.Berekende gemiddeldevoorraad.

e. Rickheeftop1januarieenvoorraadvan€5.231.Op31decemberisdezevoorraad€4.972.Berekende gemiddeldevoorraad.

Opdracht27 Gemiddeldevoorraad(3)

Sachaheefthetafgelopenjaareenaantalkeerdevoorraadopgenomen.Dezewasop:

a. Berekendegemiddeldevoorraad.

Siegerheefthetafgelopenjaareenaantalkeerdevoorraadopgenomen.Dezewasop:

b. Berekendegemiddeldevoorraad.

Liliaheefthetafgelopenjaareenaantalkeerdevoorraadopgenomen.Dezewasop:

c. Berekendegemiddeldevoorraad.

Lourensheefthetafgelopenjaareenaantalkeerdevoorraadopgenomen.Dezewasop:

d. Berekendegemiddeldevoorraad.

Angeliqueheefthetafgelopenjaareenaantalkeerdevoorraadopgenomen.Dezewasop:

CONCEPT

e. Berekendegemiddeldevoorraad.

Opdracht28 Omzetsnelheid

a. Watisdeomzetsnelheid?

b. Hoenoemjedeomzetsnelheidookwel?

c. Welkedrieformuleszijneromdeomzetsnelheidteberekenen?

d. Watverbeterjedoordeomzetsnelheidteberekenenenteanalyseren?Legjeantwoorduit.

Opdracht29 Berekenenomzetsnelheid

a. Dejaaromzetis€292.500.Degemiddeldevoorraadtegenverkoopprijzenbedraagtindatjaar€48.750.Bereken deomzetsnelheid.

b. DeIWOis€374.250.Degemiddeldevoorraadtegeninkoopprijzenbedraagt€124.750.Berekende omzetsnelheid.

c. Dejaaromzetis€935.550.Degemiddeldevoorraadtegenverkoopprijzenindatjaarbedraagt€133.650. Berekendeomzetsnelheid.

d. Deinkoopwaardevandeomzetis€1.003.740.Degemiddeldevoorraadtegeninkoopprijzenbedraagt€83.645. Berekendeomzetsnelheid.

e. Ineenjaarworden98.400stuksverkocht.Degemiddeldevoorraadindatjaarbedraagt12.300stuks.Bereken deomzetsnelheid.

Opdracht30 OmzetsnelheidBen

Benheefteengroothandelintuinbenodigdheden.Hijheefteenomzetvan€1.348.600.Devoorraadop1januari bedraagt€145.600,op1juli€184.650enop31decemberisdevoorraad€132.784.Devoorraadisgewaardeerd tegeninkoopprijzen.Benheeftinditjaaringekochtvooreeninkoopprijsvan€695.436.Deomzetsnelheidinde brancheis5,1.

a. Berekendeomzetsnelheid(afrondenopééndecimaal).

b. NoemtweemanierenwaaropBendeomzetsnelheidkanverhogen.

Opdracht31 OmzetsnelheidRashid

Rashidheefteengroothandelinvulpennen.Hijheefteenomzetvan€78.243.Zijnomzetvaltonderhet21% btw-tarief.Devoorraadop1januaribedraagt€4.850,op1april€3.651,op1juli€3.348,op1oktoberisdevoorraad €3.978enop31decemberisdevoorraad€4.245.Devoorraadisgewaardeerdtegeninkoopprijzen.Rashidheeft inditjaaringekochtvooreeninkoopfactuurprijsvan€34.671,34.

CONCEPT

a. Berekendeinkoopprijs.

b. Berekendeomzetsnelheid(afrondenopééndecimaal).

c. AanheteindevanhetjaarbesluitRashideenpromotioneleactietestarten. Hierdoorstijgtzijnomzetmet5%.Welkgevolgheeftditvoordeomzetsnelheid?

Opdracht32 OmzetsnelheidHeleen

Heleenimporteertcadeauartikelen.Zijheefteenomzetvan€70.818.Devoorraadop1januaribedraagt€7.840, op1april€6.262,op1juli€5.488,op1oktoberisdevoorraad€6.522enop31decemberisdevoorraad€7.120. Devoorraadisgewaardeerdtegeninkoopprijzen.Debrutowinstmargeis20%.

a. Berekendeomzetsnelheid(afrondenopééndecimaal).

b. Heleenheeftbeslagkunnenleggenopeenpartijlampenenschilderijen.Hierdoorstijgtdewaardevande gemiddeldevoorraad.Welkgevolgheeftditvoorhaaromzetsnelheid?

Opdracht33 OmzetsnelheidTarik

Tarikimporteertzonnepanelen.Hijheefteenomzetvan€1.000.500.Devoorraadop1januaribedraagt€62.840, op1april€64.670,op1juli€63.490,op1oktoberisdevoorraad€64.340enop31decemberisdevoorraad €65.232.Devoorraadisgewaardeerdtegeninkoopprijzen.Debrutowinstopslagis30%.

a. Berekendeomzetsnelheid(afrondenopééndecimaal).

b. NoemtweemanierenwaaropTarikdeomzetsnelheidkanverhogen.

Opdracht34 OmzetsnelheidEvi

Eviheefteengroothandelinskispullen.Zijheefteenomzetvan€874.650.Devoorraadop1januaribedraagt €164.860,op1april€68.540,op1juli€25.460,op1oktoberisdevoorraad€158.472enop31decemberisde voorraad€176.540.Devoorraadisgewaardeerdtegeninkoopprijzen.Eviheeftinditjaaringekochtvooreen inkoopfactuurprijsvan€820.678,87.Hetbranchegemiddeldevandeomzetsnelheidis5,1.

Berekendeomzetsnelheid(afrondenopééndecimaal).

Opdracht35 OmzetsnelheidLodewijk

CONCEPT

Lodewijk,eigenaarvaneenhandelsonderneminginlederwaren,heeftop1januarieenvoorraadgewaardeerd tegeninkoopprijzenvan€118.700.Hetafgelopenjaariservoor€801.625aanleveranciersvanlederwarenbetaald. Deeindvoorraadop31decembergewaardeerdtegeninkoopprijzenis€136.500.

BerekenvoorLodewijkdeomzetsnelheidvanhetafgelopenjaar(afrondenopééndecimaalnauwkeurig).

Opdracht36 Omzetduur

a. Watisdeomzetduur?

b. Hoenoemjedeomzetduurookwel?

c. Metwelkeformuleberekenjedeomzetduur?

d. Vuldeontbrekendewoordenin.

Naastdagenkunjeomzetduurookberekenenin of

Opdracht37 Omzetduurberekenen

a. Deomzetsnelheidbijeenorganisatieis4.Steleenjaarop360dagen.Berekendeomzetduurindagen.

b. Deomzetsnelheidbijeenorganisatieis8.Berekendeomzetduurinmaanden.

c. Deomzetsnelheidbijeenorganisatieis12.Jaar365dagen.Berekendeomzetduurindagen.Rondafophele dagen.

d. Deomzetsnelheidbijeenorganisatieis4.Berekendeomzetduurinweken.

e. Deomzetsnelheidbijeenorganisatieis8.Steleenjaarop360dagen.Berekendeomzetduurindagen.

Opdracht38 OmzetduurLydia

Lydiaheeftuithaaradministratiedevolgendegegevensgehaald:Op31decemberwasdewaardevandevoorraad €139.000.Degerealiseerdeomzetvandatjaaris€671.800.Debehaaldebrutomargeis28,6%.Eenuitdraaivan devoorraadadministratiegeeftaandatop1januaridewaardevandevoorraad€128.000bedraagt.Devoorraad isgewaardeerdtegeninkoopprijzen.

a. Berekendegemiddeldevoorraad.

b. Berekendeinkoopwaardevandeomzet.

c. Berekendeomzetsnelheid.

CONCEPT

d. Berekendeomzetduur(jaar360dagen).Rondafopheledagen.

Opdracht39 Omzetduurvandevoorraadhandelsonderneming

Devoorraadgegevensvanhetafgelopenjaarvaneenhandelsondernemingzijnper:

• 1januari€96.800

• 1april€98.250

• 1juli €105.650

• 1oktober€106.500

• 31december€101.200.

Aanleveranciersisbetaaldinhet:

• eerstekwartaal€91.880

• tweedekwartaal€99.445

• derdekwartaal€86.880

• vierdekwartaal€102.340.

Btw21%.

a. Berekendegemiddeldevoorraad.

b. Berekendeinkopenexclusiefbtw.

c. Berekendeinkoopwaardevandeomzet.

d. Berekendeomzetsnelheidafgerondoptweedecimalen.

e. Berekendeomzetduur(jaar365dagen).

Opdracht40 Servicegraad

a. Welkedriesoortenkostenhebjebijhetaanhoudenvanvoorraad?

b. Watisdeservicegraad?

c. Metwelkevierformuleskunjedeservicegraadberekenen?

CONCEPT

Opdracht41 Servicegraadberekenen

a. Eenwijngroothandelheeft270ordersstaanvoordemaandmaart.Doordeslechteweersomstandighedenin Frankrijkzijneropditmoment255orderscompleetuitgevoerd.Berekendeservicegraad.

b. UitdeadministratievanfoodgroothandelDeGedekteTafelblijktdater20orderregelsuitgeleverdzijn.De totalevraagopbasisvandegeplaatsteorderregelswas35.Berekendeservicegraad.

c. Eenimporteurheeft965verschillendesoortenbabyartikeleninzijnassortiment.Opditmomentzijn85soorten nietleverbaar.Berekendeservicegraad.

d. IndemaandjanuariheeftBofix20%vande800geplaatsteordersnietuitkunnenleverendooreenstakingin hetbedrijf.Berekendeservicegraad.

e. InheteerstekwartaalheeftRoderick5%vande120geplaatsteordersnietuitkunnenleverendoorproblemen metdefabrikant.Berekendeservicegraad.

f. Uitdevoorraadadministratievaneenhandelsonderneminginhorlogesblijktdater50orderregelsuitgeleverd zijn.Detotalevraagvandedetaillistenopbasisvandegeplaatsteorderregelswas75.

g. Inhetlaatstekwartaalvanditjaarstaanernog40artikeleninbestellingbijexporteurJanus.Inhetlaatste kwartaalzijner380ordersgeplaatstbijdeexporteur.

Opdracht42 ServicegraadVerlegh

FabrikantVerleghinMaastrichtheeftdevolgendegegevensverzameldoverzijnvoorraadbadartikelen:

a. Berekenhetaantalaanwezigeartikelenperartikelgroep.

b. Berekendeservicegraadperartikelgroep(afrondenopééndecimaal).

c. Berekendeservicegraadvanhetgeheleassortiment(afrondenopééndecimaal).

Opdracht43 DoelstellingmarketingplanBas

Inhetmarketingplanstaatdedoelstellingdatdeservicegraadnietonderde85%magkomen.Basheeftde volgendegegevensverzameldoverheteerstekwartaal:

Voldoethetbedrijfaandedoelstellinguithetmarketingplan?Verklaarjeantwoordmeteenberekening(afronden opééndecimaal).

Opdracht44 ServicegraadLommelSchoenen

GroothandelLommelSchoenenverkooptvijftienverschillendemerkenschoenen.Detotalecollectieschoenen bestaatuit250verschillendeschoenen.Op30meiblijktdatervanzesmerkendematen43,44en45uitverkocht zijn.

BerekendeservicegraadvoorgroothandelLommelSchoenen(afrondenopééndecimaal).

Opdracht45 Controleservicegraad

Karinheeftdeopdrachtgekregenomtecontrolerenofdeservicegraadindevolgendewekennietonderde92% isgekomen.Datisnamelijkdedoelstellinguithetmarketingplan.

Voldoethetbedrijfaandedoelstellinguithetmarketingplan?Motiveerjeantwoordmeteenberekening(afronden opééndecimaal).

2.7 Verkoopkengetallen

Veelorganisatiesstellenzichzelfvaakdevolgendevragen:Bestedenweonzetijdenmiddelenaandejuiste klanten?Staatwatweaanmarketinguitgevenwelinverhoudingtotwathetoplevert?Zijnerbepaaldedoelgroepen dieonsmeerkostendanzeopleveren?

Jekuntgebruikmakenvanverkoopkengetallenominzichttekrijgenindevorigevragen.Deverkoopkengetallen zijn:

• gemiddeldeordergrootte

• gemiddeldefactuurprijs

• omzetperklant

• omzetpertijdseenheid

• omzetperdoelgroep.

Aantal

Gemiddeldeordergrootte

Degemiddeldeordergrootteisdegemiddeldewaardevaneenorder.Indepraktijkblijkterveelverschiltezitten indewaardeperorder.Deeneverkopersprokkelteengrootaantalkleineordersbijelkaaromzijntargettehalen, deanderneemtalleengenoegenmetgroteorders.Hetisbelangrijkomdeoorzaakhiervanteachterhalen.Neemt eenverkoperbijvoorbeeldsnelgenoegenmetkleineorders,ofishijbangomdoortevragen?Weetjedereden, dankunjeactieondernemen.Eenvertegenwoordigerdieweinigdoorvraagt,krijgtbijvoorbeeldeen verkooptraining.

Degemiddeldeordergrootteberekenjedoorhettotaalbedragvanjeomzettedelendoorhetaantalordersdat jehebt.Jegebruiktdaarbijdevolgendeformule:

Formule

Gemiddelde ordergrootte = jaaromzet aantal orders =

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

GroothandelLenSheefthetafgelopenjaar1.840ordersgehad.HiermeeheeftLenSeenomzetbehaaldvan €478.400.

Gevraagd

BerekendegemiddeldeordergroottevoorLenS.

Uitwerking

Gemiddelde ordergrootte = € 478.400 1.840 = € 260

Hoofdstuk2 Kengetallen

Gemiddeldefactuurprijs

Degemiddeldefactuurprijsisdegemiddeldewaardevaneenfactuur.Jeberekentdegemiddeldefactuurprijs doorhettotaalbedragvanjefacturentedelendoorhetaantalfacturendatjeverzondenhebt.Informule:

Formule

Gemiddelde factuurprijs = totaalbedrag facturen aantal facturen =

Rekenvoorbeeld

GroothandelLenSheefthetafgelopenjaar1.840facturenverstuurd.Hettotaalbedragvandefacturenbedroeg €478.400.

Gevraagd

BerekendegemiddeldefactuurprijsvoorLenS.

Uitwerking

Gemiddelde factuurprijs = € 478.400 1.840 = € 260

Omzetperklant

Veelorganisatieskijkennaardeomzetperklant.Datishetbedragdateenklantbijjoubesteedtpertijdseenheid. Isdeomzetvaneenklantlagerdandegemiddeldeomzetperklant,dankunjedoorgerichtemarketingacties proberendieomzetteverhogen.

Deomzetperklantberekenjedoorhettotaalbedragvanjeomzettedelendoorhetaantalklanten.Informule:

Formule

Omzet per klant = jaaromzet aantal klanten =

Rekenvoorbeeld

CONCEPT

GroothandelLenSheefthetafgelopenjaaraan460klantengeleverd.Hettotaalbedragvandeomzetbedroeg €478.400.

Gevraagd

BerekendeomzetperklantvoorLenS.

Uitwerking

Omzet per klant = € 478.400 460 = € 1.040

Omzetpertijdseenheid

Alsjeeennieuwproductopdemarktbrengt,moetjeklantenvindendiehetproductwillenproberen.Hetsucces komtpasalszijovergaantoteenherhalingsaankoop.Deomzetkannogverderstijgenalszepertijdseenheid meervanhetproductkopen.Vooraldeafnemersdierelatiefveelperperiodekopen,zijnaantrekkelijkvoorje bedrijf.Vankleineklantenhebjeerveelmeernodigomeenzelfdeomzettebehalen.

Deomzetpertijdseenheidisdejaaromzetverdeeldoverdetijdseenheiddiejewenst.Hierbijkunjedevolgende formulestegenkomen:

Formules

Omzet per kwartaal = jaaromzet 4 =

Omzet per maand = jaaromzet 12 =

Omzet per week = jaaromzet 52 =

Omzet per dag = jaaromzet 365 =

Bijdeberekeningvandeomzetperdagmagjeerookvanuitgaandateenjaar360dagenheeft.

Rekenvoorbeeld

GroothandelLenSheefthetafgelopenjaareenomzetgegenereerdvan€478.400.

Gevraagd

BerekenvoorLenS

a.deomzetperkwartaal

b.deomzetpermaand

c.deomzetperweek

d.deomzetperdag(jaar=365dagen).

Uitwerking

a. Omzet per kwartaal = € 478.400 4 = € 119.600

CONCEPT

b. Omzet per maand = € 478.400 12 = € 39.866,67

c. Omzet per week = € 478.400 52 = € 9.200

d. Omzet per dag = € 478.400 365 = € 1.310,68

Omzetperdoelgroep

Deomzetperdoelgroepisdejaaromzetverdeeldoverhetaantaldoelgroepen.Eendoelgroepmoetgrootgenoeg zijnomvoldoendeomzettegenereren.Jewiltjeinvesteringinontwikkeling,distributieenpromotievanhet productnamelijkwelterugverdienenbijdiedoelgroep.

Hoofdstuk2 Kengetallen

Deomzetperdoelgroepberekenjedoordejaaromzetteverdelenoverdedoelgroepen.Jegebruikthierbijde volgendeformule:

Formule

Omzet per doelgroep = jaaromzet aantal doelgroepen =

Rekenvoorbeeld

GroothandelLenSheeftzijnafnemersingedeeldinachtdoelgroepen.Deomzetbedroeg€478.400.

Gevraagd

BerekendeomzetperdoelgroepvoorLenS.

Uitwerking

Omzet per doelgroep = € 478.400 8 = € 59.800

Alsjeinhetadministratieprogrammajeklantengoednaardoelgroepindeelt,kunjevandaaruitdepreciezeomzet vooreenbepaaldedoelgroepaflezen.

Opdracht46 Verkoopkengetallen

Metwelkeformuleberekenjehet?Maakcombinaties.

Formule

CONCEPT

Begrip

Omzetpermaand jaaromzet aantal orders =

Omzetperdag totaalbedrag facturen aantal facturen =

Gemiddeldeordergrootte jaaromzet aantal klanten =

Omzetperweek jaaromzet 4 =

Omzetperkwartaal jaaromzet 12 =

Omzetperdoelgroep jaaromzet 52 =

Gemiddeldefactuurprijs jaaromzet 365 =

Omzetperklant jaaromzet aantal doelgroepen =

Opdracht47 Berekeninggemiddeldeordergrootte

a. HetafgelopenjaarhadimporteurPolkaeenomzetvan€950.000.Indatjaarzijner2.450ordersgeplaatst. Berekendegemiddeldeordergrootte.

b. UitdeadministratievanhandelsondernemingTimmersblijktdaterinhetafgelopenjaarvoor€675.850op rekeningisverkocht.Decontanteomzetbedroegindatjaar€65.425.Indatjaarzijner3.520ordersgeplaatst. Berekendegemiddeldeordergrootte.

Opdracht48 Berekeninggemiddeldefactuurprijs

a. GroothandelMeijvisheefthetafgelopenjaar945facturenverstuurd.Hettotaalbedragvandefacturenbedroeg €275.410.Berekendegemiddeldefactuurprijs.

b. MarketingbureauDenGuusheefthetafgelopenjaar125facturenverstuurd.Uitdeadministratieblijktdater voor€195.600datjaarisgefactureerd.Berekendegemiddeldefactuurprijs.

Opdracht49 Berekeningomzetperklant

a. DeomzetvanverzekeringskantoorVanLeeuwenbedroeghetafgelopenjaar€1.540.000.Dezeomzetis gegenereerddoor1.250klanten.Berekendeomzetperklant.

b. DeomzetvanuitzendbureauGillisbedroeghetafgelopenjaar€658.240.Dezeomzetkomtvan65klanten. Berekendeomzetperklant.

Opdracht50 MarketingbureauTrend

MarketingbureauTrendheefthetafgelopenjaareenomzetbehaaldvan€872.100. BerekenvoorTrend:

a. deomzetperkwartaal

b. deomzetpermaand

c. deomzetperweek

d. deomzetperdag(jaar=365dagen)

CONCEPT

Opdracht51 WebdesignbureauLucassen

WebdesignbureauLucassenhadhetafgelopenjaareenomzetvan€312.540.

a. Berekendeomzetperkwartaal.

b. Berekendeomzetpermaand.

c. Berekendeomzetperweek.

d. Berekendeomzetperdag(jaar=360dagen).

Opdracht52 Omzetperdoelgroepberekenen

a. GroothandelVerheijenheeftzijnafnemersingedeeldinzesdoelgroepen.Hettotaalbedragvandeomzet bedroeg€271.500.Berekendeomzetperdoelgroep.

b. BestratingsbedrijfVanBeekheeftzijnafnemersingedeeldindriedoelgroepen.Hettotaalbedragvandeomzet bedroeg€1.755.000.Berekendeomzetperdoelgroep.

CONCEPT

2.8 Samenvatting

Jekrijgtdevolgendegegevensvanjeleidinggevendeofhethoofdkantoor:commerciëlekengetallen,kengetallen vanruimteenkengetallenvandearbeid.Hetmarktaandeelendeverkoopkengetallenmoetjeberekenen.

Commerciëlekengetallenzijngetallendieinzichtgeveninhetmarketingbeleid.Binnencommerciëlekengetallen kunjeuitrekenenwatdegemiddeldeuitgavepertransactieis(APT),wathetaantalartikelenpertransactieis (IPT)ofwatdeconversievanjewinkelis.

Kengetallenvanruimtezijncijfersdiejegebruiktomtebeoordelenofjevoldoendeomzethaaltmetderuimte diejehebt.Jekunthierdevolgendekengetallenvoorgebruiken:deomzetperm2 vloeroppervlakteenhet vloerrendement.Deomzetperm2vloeroppervlaktebeoordeelthoejouwbedrijfpresteerttenopzichtevanvorige jaren,concurrentenofdebranche.Jekuntdeomzetperm2 bvoendeomzetperm2 wvoberekenen.Het vloerrendementmeetdebrutowinstperm2 winkelvloeroppervlakte.

Kengetallenvandearbeidzijncijfersdielatenzienhoewerknemersprestereninhunwerk.Jekunthiervoor verschillendekengetallengebruiken:omzetperfte,omzetperwerkzamepersoonenomzetpergewerktuur.

Hetmarktaandeeliseenbelangrijkkengetalomdatdeondernemerhiermeekanzienwelkgedeeltevandemarkt hijinhandenheeft.

Dekengetallenvandevoorraadzijngemiddeldevoorraad,omzetsnelheid,omzetduurenservicegraad.De verkoopkengetallenzijngemiddeldeordergrootte,gemiddeldefactuurprijs,omzetperklant,omzetpertijdseenheid enomzetperdoelgroep.

Opdracht53 MarktaandeelKiko(plusopdracht)

a. Patriciaiswerkzaamalsassistent-vestigingsmanagerbijKiko.Zeheeftdevolgendetabelopgesteld. Vuldeontbrekendegegevensindetabelin.Allebedragenafrondenophelecijfers,marktaandeelopéén decimaal.

Indexcijfer omzetKiko

CONCEPT

Marktaandeel

Marktomvangtotalemarkt

Indexcijfertotale markt

VoorvolgendjaarverwachtPatriciadathetmarktaandeelvanKikomet4%groeitendeomzetmet10%groeit tenopzichtevanhetjaarervoor.

b. Berekendeverwachteomzetvoor2025(afrondenopheleeuro's).

c. Berekenhetverwachtemarktaandeelvoor2025voorKiko(afrondenopééndecimaal).

Opdracht54 KostenperbonDoro(plusopdracht)

Doroheefteennieuwwasmiddelopdemarktgebracht.Omdittepromoten,wordener2.000.000waardebonnen verspreidvan€0,50.Doroverwachtdat40%vandebonnenwordtingewisseld.Dekostenvanverspreiding bedragen€0,02.Dewinkeliersontvangenperingeleverdebon€0,10.Dedrukkostenvandewaardebonnen bedroegen€1.500.

BerekendekostenperingeleverdebonvoorDoro.

Opdracht55 Begrippentrainer

Wezijnaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Amountpertransactie(APT)

• Bedrijfsvloeroppervlakte(bvo)

• Commerciëlekengetallen

• Conversieratio

• Fte

• Gebruiksgraadvandevoorraad

• Gemiddeldefactuurprijs

• Gemiddeldeordergrootte

• Gemiddeldevoorraad

• Itemspertransactie(IPT)

• Kengetal

• Kengetallenvanderuimte

• Marktaandeel

• Omloopsnelheidvandevoorraad

• Omzetduur

• Omzetperdoelgroep

• Omzetperfte

• Omzetpergewerktuur(OPWU)

• Omzetperklant

• Omzetperm2 bedrijfsvloeroppervlakte

• Omzetperm2 vloeroppervlakte

• Omzetperm2 winkelvloeroppervlakte

• Omzetpertijdseenheid

• Omzetperwerkzamepersoon

• Omzetsnelheid

• Opslagduur

• Servicegraad

• Vloerrendement

• Winkelvloeroppervlakte(wvo)

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjenudezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomDigitaal.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten. Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

Hoofdstuk3

Kostenenbreak-evenanalyse

Bijhetvaststellenvandeverkoopprijshoudjerekeningmetdekostenperproduct.Hetlastigedaarbijisdatje temakenhebtmetallerleiverschillendekostenenjenietaltijdweetmetwelkproductdiekostensamenhangen.

Tochmoetjeervoorzorgendatdekosteninverhoudingstaantotdeopbrengsten.Alsjedatnietgoedberekent, isdekansgrootdatjeeentehogeprijsrekent,waardoorjeteweinigverkoopt.Ofjekomtuitopeentelageprijs, waardoorjeverliesmaakt.Omgoedzichttehoudenopdekosten,ishetnodigomdekostenduidelijktebenoemen enintedelen.Bijdebreak-evenanalysegaathetoverhetverbandtussenomzet,kostenenhetresultaat.De analysegeeftjeantwoordopvragenals:hoeveelartikelenmoetjeverkopenomdekostenterugteverdienen?

CONCEPT

Hoeveelmagjeomzetdalenvoordatjeverliesgaatlijden?Watzijndegevolgenvanprijs-enkostenveranderingen opjewinst?

Indithoofdstukleerjeallesoverdezeverschilleninkosten.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• hebjeinzichtinconstanteenvariabelekosten.

• kunjeuitleggenwatproportioneel,progressiefendegressiefvariabelekostenzijn.

• kenjehetverschiltussendirecteenindirectekosten.

• weetjewatdebreak-evenomzeten-afzetendeveiligheidsmargebetekenen.

Opdracht1 Kennismaking

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Watkosteenautopermaand?

Dekostenvanhetbezitvaneenautozijneenbelangrijkefactorbijdebeslissingomeenautotekopenofteleasen. Hoewelhetopheteerstegezichtmisschienduurlijkt,zijnerveelmanierenomdekostenvaneenautooptermijn betaalbaardertemaken.Inzichtindekostenenhoejedezekuntbeheersen,kanjehelpenbijhetplannenvan detoekomstenervoorzorgendatjehetmeesteuitjeinvesteringhaalt.

Wanneerjedekostenvaneenautooverweegt,ishetbelangrijkomalleverschillendesoortenkostentebegrijpen dieermeegepaardgaan.Vasteenvariabelekostenzijntweeveelgebruiktetermen.Vastekostenverwijzennaar uitgavendienietveranderenindetijd.Variabelekostendaarentegenzijnuitgavendiefluctueren,afhankelijkvan hoeveeljedeautogebruikt.Bijleasehebjevooralvastekosten,metuitzonderingvandebrandstof,enhetstelt jeinstaateenduurdertypeautoterijden.ZorijdjewegineenexemplaarvandeBMW1-seriebijvoorbeeld.

Bron:www.ondernemersbelang.nl(aangepast).

a. Bedenkminimaaltweesoortenvastekostendiejehebtbijeenauto.

b. Bedenkminimaaltweesoortenvariabelekostendiejehebtbijeenauto.

c. Welkeredenkaneenbedrijfhebbenomhetwagenparkvoorzijnvertegenwoordigersteleaseninplaatsvan zelfaanteschaffen?

3.1 Directeenindirectekosten

Omtoteengoedeverkoopprijstekomen,ishetbelangrijkdatjedekostprijseerstduidelijkhebt.Dekostprijs vaneenartikelbestaatuitalledirecteenindirectekostendieeenondernemerheeftmoetenmakenomhetartikel aandeafnemertekunnenverkopen.

CONCEPT

Jemoetdekostprijsvaneenartikelwetenomtewetenofjebijdegesteldeverkoopprijsvoldoendewinstmaakt.

Directekosten

Hetberekenenvandekostprijsismoeilijkalsjeveel verschillendeartikelenverkoopt.Bijsommigekosten isduidelijkbijwelkproductofwelkeafdelingzehoren.

Ditzijndedirectekosten Jekunthierbijdenkenaan deloonkostenvandeafdelingMontageineen meubelfabriek,ofaandeverpakkingskostenvande verkochteartikelen.Indezegevallenkunjeeen rechtstreeksverbandleggenmethetverkochteartikel ofdeafdeling.

Ookdeinkoopprijsvandeartikelenbehoorttotde directekosten.

Indirectekosten

Hoofdstuk

Reclamekosten zijn indirecte kosten.

Vanveelexploitatiekostenisnietduidelijkbijwelkproductofwelkeafdelingzehoren.Ditzijndeindirectekosten. Voorbeeldendaarvanzijnreclamekosten,huisvestingskostenenkostenvaneenaccountantskantoor.Hetzijn kostendiejevoorhetgeheleassortimentmaakt.Jekuntdezekostendusnietrechtstreekstoerekenenaaneen artikelofproductgroep.Deindirectekostenwordenookweloverheadkostenofalgemenekostengenoemd.

Opdracht2 Directeenindirectekosten

a. Kieshetjuisteantwoord.Hetverbijzonderenvandekostenheeftbetrekkingop: variabelekosten directekosten indirectekosten

b. Kieshetjuisteantwoord.Watzijndirectekosten?

Dezekostenhangenrechtstreekssamenmeteenproduct. Ditzijnkostendiejemeteenmoetbetalen. Hiermeewordenkostenbedoelddiealtijdvoorkomen.

Opdracht3 Directeofindirectekosten?

Geefvandevolgendekostenvaneenwebshopaanofhetdirecteofindirectekostenzijn.

CONCEPT

directekosten

indirectekosten

inkoopwaardevandeomzet loonkostenoproepkrachtcustomerservice

verpakkingskosten

afschrijvingskostenbestelwagen

Opdracht4 Directeenindirectekostenfietsengroothandel

Eenfietsengroothandelgaatnaastfietsenookrollatorsverkopen.Voordeverkoopvanderollatorsiseenaparte ruimteingericht.Demedewerkershoudenzichbezigmetdeverkoopvanfietsenénrollators.Defietsengroothandel neemtdeelaanbeurzen.

a. Geefeenvoorbeeldvandirectekostenvoorderollators.

b. Geefeenvoorbeeldvanindirectekostenvoorderollators.

Opdracht5 Directeenindirectekostenwebshopinbloemen

Eenwebshopinbloemenverkooptnaastbloemenookbloemstukkenvoorrouwentrouwen.Eénmedewerker houdtzichalleenbezigmethetmakenvandebloemstukken.Deanderetweemedewerkersverrichtenalleandere voorkomendewerkzaamhedenenwerken,zonodig,aandebloemstukkenmee.

a. Geefeenvoorbeeldvandirectekostenvoordebloemstukken.

b. Geefeenvoorbeeldvanindirectekostenvoordebloemstukken.

Opdracht6 VaKo

VaKoiseengroothandelintuinartikelenensierartikelen.VaKoheefthiervooreenbedrijfsruimtegehuurd.VaKo verkooptonderanderetweetypengrasmaaiers:typeGreenentypeBlue.Deonderdelenvandegrasmaaiers wordeningekochtbijeenItaliaansefabrikant.DegrasmaaierswordendoorVaKoinelkaargezetenverpakt.Naast demedewerkersdiezichhiermeebezighouden,heeftVaKoeenadministrateur,schoonmakerenmanagerin dienst.

a. GeeftweevoorbeeldenvandirectekostenvangrasmaaierGreenbijVaKo.

b. GeefeenvoorbeeldvanindirectekostenvangrasmaaierGreenbijVaKo.

CONCEPT

Opdracht7 Kosten

a. Kieshetjuisteantwoord.Watbepaalthetverschiltussendirecteenindirectekosten? hetmomentwaaropjedekostenperproductkuntberekenen ofdekostenwelofnietafhankelijkzijnvandeomzet ofjedekostenwelofnietrechtstreekskunttoerekenenaanproducten

b. Kieshetjuisteantwoord.Welkekostenrekenjevrijwelaltijdtotdedirectekosten? kostenvanarbeid kostenvangrondstoffen kostenvanenergie

c. Kieshetjuisteantwoord.Watzijnindirectekosten? kostendiejenietmeteenhoefttebetalen kostendieconstantzijnennietzogauwveranderen kostenwaarvanjenietweetbijwelkproductzehoren

3.2 Constanteenvariabelekosten

Deexploitatiekostenineenondernemingkunjeopverschillendemanierenindelen.Zomaakjebijvoorbeeld onderscheidinconstantekostenenvariabelekosten.Eenbedrijfheeftmeerkostennaarmatehetmeerproduceert enverkoopt.Datzijnvariabelekosten.Anderekostenzijnnietafhankelijkvanhetaantalgeproduceerdeen verkochteproducten.Ditzijnconstantekosten.

Constantekosten

Sommigekostenhebjealtijd,ookalverkoopjegeenenkelproduct.Dezekostenzijnvoorafbekendenveranderen nietalsdeomzetstijgtofdaalt.Dezekostennoemjeconstantekostenof‘vastekosten’.Constantekostenzijn dusnietafhankelijkvandeomzetofafzet.

Datgeldtbijvoorbeeldvoor:

• dehuisvestingskosten

• derentekostenvaneenlening

• demotorrijtuigenbelasting

• deafschrijvingskostenvoordebestelauto.

Voorbeeldconstantekosten

DaphneisvestigingsmanagervaneenuitzendbureauinGroningen.

Dehuurvanhetpandbedraagt€75.000perjaar.

HetmaaktnietuitofDaphneveelofweinigomzetheeft,zijisde huursowiesoverschuldigd.

Daaromnoemjedehuurkostenvan€75.000constantekosten.

Inbepaaldegevallenveranderendeconstantekostenwel.Zekunnenbijvoorbeeldstijgenalsjemeervastpersoneel aanneemtofdooreenstijgingvandehuurprijs.Diekostenmakenhetookmogelijkommeerteverkopen. Alsjeomzetzotoeneemtdatjeeenbepaaldecapaciteitsgrensoverschrijdt,zullendeconstantekostenmeteen sprongtoenemen.Decapaciteitsgrensisdemaximaleomzetofproductiediejemetdeinzetvanjepersoneelen bedrijfsmiddelenkuntbereiken.Isdiegrensbereikt,danmoetjegaanuitbreidenmetbijvoorbeeldpersoneel. Daaromnoemjedeconstantekostenookwelcapaciteitskosten.Decapaciteitskostenzijnbinnenzekeregrenzen nietafhankelijkvandebedrijfsdrukte.Debedrijfsdruktebijeenhandelsondernemingblijktuitdehoogtevande omzet.Bijeendienstverlenendbedrijfblijktdebedrijfsdrukteuitdedeclarabeleurenenbijeenfabriekuitde omvangvandeproductie.

Voorbeeld

Deomzetvanhetuitzendbureauneemtjaarlijkstoe.Daphnebesluitdathettijdwordtomeenvastpersoneelslid aantenemen.Deloonkostenzijn€25.000.

Indegrafiekhiernaziejedatdeconstantekostenmeteenal€75.000zijnbijeenomzetvan€0.Daphnegaat namelijkmeteenhuurbetalenzodrazehetuitzendbureaubegint,ookalheeftzedannoggeenklantenennog geenomzet.Ookziejedatdeconstantekostenbijeenomzetvan€0tot€425.000gelijkblijven.PasalsDaphne eenomzetcapaciteitvan€425.000passeert,gaandeconstantekostenomhoog,omdatzedaneenvastpersoneelslid aanneemt.

CONCEPT

Variabelekosten

Naastdeconstantekostenhebjeineenondernemingookvariabelekosten.Dezekostenzijnweldirectafhankelijk vandeomzetofafzet.Variabelekostenstijgenalsjemeerverkooptendusmeeromzetmaakt,enzedalenalsje minderomzetmaakt.Devariabelekostenzijndusafhankelijkvandebedrijfsdrukte.Deinkoopwaardevande artikelenhoortaltijdbijdevariabelekosten,wantdeinkoopwaardevandeomzetisafhankelijkvanhetaantal stuksdatjeverkoopt.Anderevariabelekostenzijnbijvoorbeeldverpakkingskostenenverzendkostenvande productenvaneenwebshop.

Hoofdstuk3 Kostenenbreak-evenanalyse

Devariabelekostenlopendusopalsdeverkooptoeneemt.Vaakstijgenzegelijkmatigmee,maarzekunnenook inverhoudingsnellerofjuistmindersnelstijgen.Daarommaakjeonderscheidin:

• proportioneelvariabelekosten

• progressiefvariabelekosten

• degressiefvariabelekosten.

Proportioneelvariabelekosten

Dekostendieevenredigmetdeomzetstijgenofdalen,noemjeproportioneelvariabelekosten.Datbetekent datdevariabelekostengelijkopgaanmetdeomzet.Devariabelekostenblijvenpereenheidgelijk.

Voorbeeld

Eenfabrikantvangrasmaaiersverpaktiedere grasmaaierineendoos.

CONCEPT

Alserduizendgrasmaaiersgeproduceerdworden,heeft hijookduizenddozennodig.

Dekostenvandedozenzijnproportioneelvariabel.

Progressiefvariabelekosten

Somsstijgendevariabelekostenpereenheidsterkerdandatdeomzetstijgt.Danverlooptdekostenstijging progressief.Alsbijvoorbeeldhetpersoneelbijextradrukteoverurenmoetmaken,lopendeloonkostenin verhoudingsterkerop,wantoverurenzijnduurderdannormalewerkuren.Alskostenmeerdanevenredigtoenemen alsdeomzetstijgtenmeerdanevenredigafnemenbijeendalendeomzet,spreekjevanprogressiefvariabele kosten.

Voorbeeld

Indecember,netdedrukstetijdvanhetjaar,meldenviervastemedewerkersvanspeelgoedzaakDeBromtolzich ziek.Demanagerschakelteenuitzendbureauinomdeurenoptevangen.Hetuurtariefvandeuitzendkrachten ishogerdanhetuurtariefvanhetvastepersoneel.

Degressiefvariabelekosten

Alsdeomzetstijgt,ishetookmogelijkdatdevariabelekostenpereenheidgaandalen.Eenomzetstijgingkan hetgevolgzijnvaneengrotereafzetvanjeproducten.Indatgevalkoopjeookgroterehoeveelhedenvaneen productin.Vaakkunjedankortingopdeinkoopprijskrijgen.Hierdoordalendevariabelekostenpereenheid naarmatejeafzetenomzetstijgen.Jespreektinditgevalvandegressiefvariabelekosten Ditzijnvariabele kostendieminderdanevenredigtoenemenbijeenstijgendeomzetenminderdanevenredigdalenbijeendalende omzet.

Voorbeeld

Detaartfabriekkooptvoorhetmakenvanappeltaartenappelsinbijeenfruitteler.

Devolgendeprijzenzijnafgesproken:

Afname

Prijsperkilogram

€ 0-5.000kg 0,60

0,75

€ 5.001-10.000kg 0,50

€ 10.001kgofmeer

CONCEPT

Alsdetaartfabriekeengroterehoeveelheidappels inkoopt,daaltdeprijsperkilogram.Dekostenvande appelszijnvoordetaartfabriekdusdegressiefvariabele kosten.

Opdracht8 Constanteenvariabelekosten

Welkebeweringisjuist?Kieshetjuisteantwoord.

Constantekostenzijnafhankelijkvandeomzet.

Constantekostenzijnonafhankelijkvandeomzet. Geenvandevorigetweebeweringenisjuist.

Opdracht9 Constanteofvariabelekosten?

Eeneigenaarvaneencateringbedrijfhuurteenruimteineenschool.Iederemaandbetaaltdeeigenaar€2.800 aanhuur.

a. Zijndehuurkostenconstantofvariabel?Leguitwaarom.

b. Blijvendehuurkostenaltijdgelijk?

Eenoutdoorwinkelheeftpersoneelindienst.Erzijnmedewerkersmeteenvastcontractenerzijnoproepkrachten.

c. Zijndeloonkostenvandemedewerkersinvastedienstconstantofvariabel?Leguitwaarom.

d. Zijndeloonkostenvandeoproepkrachtenconstantofvariabel?Leguitwaarom.

Opdracht10 Constanteenvariabelekostengroothandel

Eeneigenaarvaneengroothandelheeftdevolgendeberekeningengemaakt:

• Alshijnietsverkoopt,zijndetotalekostenperweek€800.

• Alshijineenweek500stuksverkoopt,zijndetotalekosten€1.800.

a. Hoeveelzijndeconstantekostenperweekvandegroothandel?

b. Hoeveelzijndevariabelekostenperweekalsdegroothandel500stuksverkoopt?

Opdracht11 Variabelekosten

a. Kieshetjuisteantwoord.Watzijnvariabelekosten? kostendieafhankelijkvandeomzetzijn kostendieonafhankelijkvandeomzetzijn Geenvandezevorigetweebeweringenisjuist.

b. Kieshetjuisteantwoord.VestigingsmanagerSproetgeeftjaarlijks3%vandeomzetuitaanreclamekosten. Waarisditeenvoorbeeldvan? progressiefvariabelekosten proportioneelvariabelekosten degressiefvariabelekosten

c. Kieshetjuisteantwoord.Eenevenementenbureaukoopttwaalfpalletsbriefpapierin.Bijeenbestellingvanaf tienpalletsgeldteenkortingvan10%opdeinkoopprijsvanhetbriefpapier. Waarisditeenvoorbeeldvan?

progressiefvariabelekosten

proportioneelvariabelekosten

degressiefvariabelekosten

d. Kieshetjuisteantwoord.PandorainLeidschendamvoegtaaniederebestellingeenkortingsbontoevooreen volgendeaankoop.

Dedrukkostenvandekortingsbonnenzijneenvoorbeeldvan:

proportioneelvariabelekosten

progressiefvariabelekosten

degressiefvariabelekosten

e. Kieshetjuisteantwoord.Eenschildersbedrijfheefteengroteklusaangenomendiepersedezeweekklaar moetzijn.Maaralleszittegenenhetpersoneelmoetoverwerken.

Deloonkostenvanhetpersoneelzijneenvoorbeeldvan:

proportioneelvariabelekosten

progressiefvariabelekosten

degressiefvariabelekosten

Opdracht12 Progressief,degressiefofproportioneelvariabel(1)

Geefaanofdevariabelekostenvandeafdelingenprogressief,degressiefofproportioneelzijn.

a. AfdelingDamesmode

Variabelekostenperstuk Verkopen

progressief/degressief/proportioneel

b. AfdelingHerenmode

Variabelekostenperstuk Verkopen

progressief/degressief/proportioneel

Hoofdstuk3 Kostenen

c. AfdelingLingerie

Variabelekostenperstuk

Verkopen 2,00 € 1.000 2,00 € 2.000 2,00 € 3.000 progressief/degressief/proportioneel

Opdracht13 Progressief,degressiefofproportioneelvariabel(2)

Eenfabrikantheefteenoverzichtgemaaktvandevariabelekostenbijverschillendeafzetten.

Afzet

Totalevariabelekosten

Variabelekostenperstuk

Kieshetjuisteantwoord.Hierissprakevan: proportioneelvariabelekosten progressiefvariabelekosten degressiefvariabelekosten

3.3 Constantekostentarief

Omjebedrijfterunnen,maakjeallerleikosten.Denkhierbijaandehuurvanjepand,depersoneelskostenen afschrijvingskosten.

CONCEPT

Hetzijnhoofdzakelijkconstantekosten.Jemoetze terugverdienenmetdeverkoopvanartikelen.Inde verkoopprijsneemjedaaromeenbedragopdatde constantekostenmoetdekken.Devergoedingdieje doorberekentindeprijzenomdeconstantekosten terugteverdienen,noemjehetconstantekostentarief.

Hetisdebedoelingdatjedeconstantekosten terugverdientmetjenormaleomzet.Datisdeomzet diejeondernormaleomstandighedendenktte realiseren.Hierbijhoudjegeenrekeningmetextra meevallersoftegenvallers.

Opdracht14 Constantekostentarief

De huur van je pand valt onder de constante kosten.

Welkegegevenshebjenodigomhetconstantekostentariefteberekenen?

3.4 Break-evenpoint

Alsmanagerofondernemerwiljewetenhoeveelomzetjemoethebbenomjekostentedekken,zodatjeminimaal quittekuntspelen.Ditpuntwaaropjegeenwinstengeenverliesmaakt,noemjehetbreak-evenpoint.Jespreekt ookweloverhet‘kritischepunt’,het‘dodepunt’ofhet‘bedrijfsminimum’.

Break-evenafzetenbreak-evenomzet

Omhetbreak-evenpointteberekenen,maakjeeenonderscheidinconstantekostenenvariabelekosten.De constantekostenzijnkostendienietveranderenalsdeomzetstijgtofdaalt.Variabelekostenzijndirectafhankelijk vandeomzetofafzet.Eendeelvandeverkoopprijsgaatopaanvariabelekosten.Methetdeelvandeverkoopprijs datoverblijft,kunjedeconstantekostendekken.Ditverschiltussendeverkoopprijsendevariabelekostennoem jedaaromdedekkingsbijdrage(of‘dekking’).Ophetmomentdatnaastdevariabelekostenookalleconstante kostengedektzijn,hebjehetbreak-evenpointbereikt.

Hetbreak-evenpointberekenjeeerstinhoeveelheden(afzet)ennoemjedebreak-evenafzet(BEA) Ditisdeafzet aanproductenwaarbijjegeenwinstofverliesmaakt.

Letop!

Deinkoopprijsvandegoederen(ofinkoopwaardevandeomzet)hoortbijdevariabelekosten.

Vervolgenskunjehetbreak-evenpointberekeneningeld(omzet).Debreak-evenomzet(BEO)isdeomzetwaarbij jeopbrengstengelijkzijnaandegemaaktekosten.Jeberekentdebreak-evenomzetdoordebreak-evenafzette vermenigvuldigenmetdeverkoopprijs.Bijdezeomzetboekjegeenwinstengeenverlies.

CONCEPT

Jegaatpaswinstmakenalsdeconstantekostenterugverdiendzijn.

Erzijnverschillendemogelijkhedenomdebreak-evenomzeteerdertebereiken:

• Jekuntdeverkoopprijsverhogen.

Alsjedeverkoopprijsverhoogtterwijldevariabelekostengelijkblijven,danwordtdedekkingsbijdragehoger. Jehoeftdanminderartikelenteverkopenomdeconstantekostentedekken.Ditgeeftwelhetrisicodat klantenmindergaankopenendatjeconcurrentiepositieverslechtert.

• Jekuntdevariabeleexploitatiekostenverlagen.

Alsjedeartikelentegeneenlagereprijskuntinkopen,dalenjevariabelekosten.Bijeengelijkblijvende verkoopprijswordtdedekkingsbijdragehoger,waardoorjeeerderdeconstantekostenterugverdient.

• Jekuntdeconstanteexploitatiekostenverlagen.

Alsjedeconstantekostenverlaagtdoorbijvoorbeeldeenandereafschrijvingsmethodetegebruiken,hoefje minderteverkopenomdeconstantekostenterugteverdienen.

Kostenreductieplan

Hoeeerderjehetbreak-evenpointbereikt,desteeerdergajewinstbehalen.Eenvandemanierenomdatvoor elkaartekrijgen,isdoorhetverlagenvandeexploitatiekosten.Alsjeeenplanopsteltomdeexploitatiekosten teverminderen,spreekjevaneenkostenreductieplan.Indatplanbeschrijfjewelkeexploitatiekostenjewilt verminderenendemanierwaaropjeditgaataanpakken.

Omjekostenterugtedringen,kunje:

• besparenoploonkosten

Indrukkeperiodengajegebruikmakenvanuitzendkrachteninplaatsvanhethelejaareenvastekrachtin diensttehebben.Daarnaastkunjejeafvragenofbepaaldewerkzaamhedendooreengoedkoperearbeidskracht gedaankunnenworden.Metdezemaatregelenverlaagjedepersoneelskosten.

• besparenopenergiekosten

Energiekostenkunjeverlagenmetbijvoorbeeldgoedeisolatie,ledlampen,zonnepanelenenzovoort.

• besparenopmagazijnkosten

Jekuntdemagazijnkostenverlagendooreendoelmatigvoorraadbeheer.Hetaanhoudenvanvoorraden brengtimmersruimte-,rente-enrisicokostenmetzichmee.Daaromishetbelangrijkomeenzokleinmogelijke voorraadaantehouden.

• besparenoptransportkosten

CONCEPT

Bijhetbezorgenvanartikelenkunjeervoorzorgendatderoutezoefficiëntmogelijkisendaterzoveelmogelijk artikelenindebestelwagenpassen.

Opdracht15 Break-even(1)

a. Kieshetjuisteantwoord.

Het‘kritischepunt’,het‘dodepunt’ofhet‘bedrijfsminimum’zijnanderenamenvoor: debreak-evenomzet debreak-evenafzet hetbreak-evenpoint

b. Vuldejuistewoordenin.

Debreak-evenafzetisde(1)....waarbijde(2)....gelijkzijnaande(3)....

Debreak-evenomzetisde(4) waarbijde(5) gelijkzijnaande(6)

Dedekkingsbijdrageishet(7)....tussende(8)....ende(9)....

c. Hoeberekenjedebreak-evenomzet(BEO)?

d. Kieshetjuisteantwoord.WatishetverschiltussenBEOenBEA? BEOisaltijdineuro’senBEAinstuks. BEAkaninaantallenofinstukszijn,BEOalleeninstuks. BEOisaltijdinaantallen,BEAaltijdineuro’s.

e. Kieshetjuisteantwoord.Alseenbedrijfbreak-evendraait,dan: zijnallekostenterugverdiendenheefthetbedrijfooknogwinstgemaakt. heefthetbedrijfverliesgeleden. zijnallekostengedekt.

f. Kieshetjuisteantwoord.Metwelkekostenindelinghoudjerekeningbijeenbreak-evenanalyse? deindelinginconstanteenvariabelekosten deindelinginkostensoorten deindelingindirecteenindirectekosten

Opdracht16 Break-even(2)

a. Noteertweemanierenomdebreak-evenomzetteverlagen.

b. Noteertweemanierenomdebrutowinstteverhogen.

CONCEPT

c. Metwelkdoelrekenjehetbreak-evenpointuit?

Opdracht17 Kostenreductie

Waaromishetvanbelangomjekostentereduceren?

Hoofdstuk3 Kostenenbreak-evenanalyse

3.5 Veiligheidsmarge

Deberekeningvandebreak-evenafzet(BEA)enbreak-evenomzet(BEO)isvooralinteressantwanneereenbedrijf zichindeverlieszonebevindt.HetbereikenvandeBEOisdanjeeerstetaakstelling. Daarnaastishetberekenenvanhetbreak-evenpointvanbelangalsdewerkelijkeomzetnietveelgroterisdan deBEO.Meteenkleineomzetdalingzoujealsnogindeverlieszoneterechtkunnenkomen.Ditisgeengewenste situatie.Daaromberekenjedeveiligheidsmarge.Deveiligheidsmargeishetverschiltussendewerkelijkeomzet endebreak-evenomzet,meestaluitgedruktineenpercentagevandeomzet.Ditpercentagelaatzienhoeveelde werkelijkeomzetkandalenvoordatjehetbreak-evenpointbereikt.

Dehoogtevandeveiligheidsmargegeeftaanhoegroothetondernemersrisicois.Hoegroterdeveiligheidsmarge, destelagerhetondernemersrisico.

Opdracht18 Veiligheidsmarge

a. Watisdeveiligheidsmarge?

b. Welknutheefthetomdeveiligheidsmargeteberekenen?

CONCEPT

3.6 Samenvatting

Injeonderneminghebjetemakenmetverschillendesoortenkosten.Deindelingindirecteenindirectekosten heefttemakenmetdesamenhangvandekostenenhetproductwaarvoorjedekostenmaakt.Vandirectekosten ishetduidelijkvoorwelkartikelofwelkeafdelingzezijngemaakt.Indirectekostenkunnennietdirectaaneen productwordentoegerekend.

Jekuntkostenookindeleninconstanteenvariabelekosten.Constantekostenzijnnietafhankelijkvandeomzet, variabelekostenzijndatwel.Deindelinginconstanteenvariabelekostenkunjegebruikenalsjedekostenper productwiltuitrekenen.Omdatdeconstantekostenvooralafhangenvandecapaciteitvanjeonderneming, spreekjeookwelvan‘capaciteitskosten’.Devariabelekostenkunnenproportioneelvariabel,progressiefvariabel ofdegressiefvariabelzijn.

Indeverkoopprijsneemjevoorelkeeuroomzeteenbedragopomdeconstantekostentedekken,het constantekostentarief.Dittariefiseropgebaseerddatjedeconstantekostenterugverdientmetjenormaleomzet. Jehoudtdusgeenrekeningmetmee-oftegenvallers.

Omtewetenhoeveeljemoetverkopenomgeenverliestemaken,berekenjehetbreak-evenpoint.Datishetpunt waaropjegeenverliesmaarookgeenwinstmaakt.Jespeeltopdatpuntquitte,doordatjepreciesallekosten hebtterugverdiend.Hetbreak-evenpointdrukjemetdebreak-evenafzet(BEA)uitinaantallenofmetde break-evenomzet(BEO)ingeld.Verkoopjemeerdandebreak-evenafzet,danmaakjewinst.Verkoopjeminder, danlijdjeverlies.Metdegegevenswaarmeejehetbreak-evenpointberekent,kunjeookuitrekenenhoeveel omzeternodigisomeenbepaaldewinstdoelstellingtebehalen.

Hetverschiltussendewerkelijkeomzetendebreak-evenomzetnoemjede‘veiligheidsmarge’.Daaraankunje zienhoeveelondernemersrisicojeloopt.Alsdewerkelijkeomzethogerisdandebreak-evenomzet,dankande werkelijkeomzetmetdeveiligheidsmargedalenvoordatjedebreak-evenomzetbereikt.

Opdracht19 Kostenverloop(plusopdracht)

Bekijkdegrafiekenkiesdejuisteantwoorden.

CONCEPT

Hoofdstuk3 Kostenenbreak-evenanalyse

a. Devariabelekostenpercontainerhebbeneen:progressief/proportioneel/degressiefverloop.

b. Deconstantekostenpercontainerbijtwintigstukszijn:€100/€200.

Opdracht20 Break-even(plusopdracht)

Bekijkdegrafiekoverdeafzetvanvulpennen.

a. Hoeveelbedraagtdebreak-evenafzet?

b. Hoeveelbedraagtdebreak-evenomzet?

c. Berekendeverkoopprijsvanéénvulpen.

d. Berekendedekkingvanéénvulpen.

e. Berekendeinkoopprijsvanéénvulpen.

CONCEPT

f. Hoeveelbedragendeconstantekostenbijeenafzetvantienvulpennen?

g. Hoeveelbedraagthetverliesalsdezeondernemervijftigvulpennenverkoopt?

h. Hoeveelbedraagtdenettowinstalsdezeondernemerhonderdvulpennenverkoopt?

Opdracht21 Begrippentrainer

Wezijnaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Algemenekosten

• Break-evenafzet(BEA)

• Break-evenomzet(BEO)

• Break-evenpoint

• Capaciteitskosten

• Constantekosten

• Constantekostentarief

• Degressiefvariabelekosten

• Dekkingsbijdrage

• Directekosten

• Indirectekosten

• Kostenreductieplan

• Kostprijs

• Normaleomzet

• Overheadkosten

• Progressiefvariabelekosten

• Proportioneelvariabelekosten

• Variabelekosten

• Veiligheidsmarge

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjenudezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomDigitaal.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten. Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

CONCEPT

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

Hoofdstuk4

Budgetenbudgetbewaken

Alsondernemerbenjedeheledagdrukbezigmetallerleiwerkzaamhedendienaarjouwideenietkunnenwachten. Tochishetgoedomregelmatigtijdvrijtemakenomterugtekijken.Wathebjebetaaldvoordeinkoop?Wasje omzetnetzohoogalsjehadverwacht?Zijnjeloonkostenniettehoog?Enzovoort.

Tegelijkmoetjeookvooruitkijkenennadenkenoverdetoekomst.Watzijnjeplannen?Watwiljebereiken? Hiervoorsteljejedoelstellingenvast.

Leerdoelen

CONCEPT

Aanheteindvandithoofdstuk:

• weetjewateenbudgetis.

• kunjeeenbudgetbewaken.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. WaarstaandelettersVUDOMvoor?

b. Legbijelkeletteruitwatdiebetekentinditmodel.

c. Bedenkeendoeldatjemeteenondernemingkunthebben.Werkditinhetkort,metsteekwoorden,uitmet hetVUDOM-model.

4.1 Doelstellingenenplanningen

Alsjeondernemerwiltworden,hebjeallerleiplannen.Jewiltbijvoorbeeldkleinbeginnenendaarnajebedrijf latenuitgroeientoteenondernemingmeteenmiljoenenomzet.Daarvoorgajeplanningenmaken.Voordatje begintmetplannen,steljeeenofmeerdoelstellingenvast.Eendoelstellinggeeftaanwatjewiltbereikenbinnen eenvoorafgesteldeperiode.

Voorbeeld

Yamiz,eigenaarvaneenwebshop,kijktmetzijnpersoneeltevredenterugophetafgelopenjaar.Alszedeomzetgroei kunnenvasthouden,moetenzeinstaatzijnkomendjaardenieuweomzetdoelstellingvan€820.000tehalen, verwachtYamiz.

Primaireensecundairedoelstellingen

Elkbedrijfheeftdoelstellingen.Doelenkunjeonderverdeleninprimaireensecundairedoelen.Deprimaire doelstellingisdehoofddoelstellingvanjebedrijf.Vooreenondernemerheeftdeprimairedoelstellingaltijdte makenmetdeactiviteitendieervoorzorgendatjejeproductenverkooptaanjeklant.

Desecundairedoelstellingenvanjebedrijfzijnuitwerkingenvanjeprimairedoelstellingen.Daarbijrichtjejeop bepaaldeonderdelen.

Erzijndriesecundairedoelstellingendiejeinhetbedrijfslevenveeltegenkomt.Diegaanover:

• marktaandeel

• kostenbeheersing

• winstgevendheid.

CONCEPT

Marktaandeel

Jedoeliseenbepaaldmarktaandeelteverkrijgen.Eenmarktaandeelisdeomzet(ofafzet)vaneenonderneming tenopzichtevandeomzet(ofafzet)vandetotalemarkt.

Voorbeeld

Sligrowildatzijnmarktaandeelhetkomendejaar3%groterisdanhetmarktaandeelvanHANOS-ISPC.

Kostenbeheersing

Alskostenbeheersingjedoelis,benjeermetjeondernemingopgerichtomtegenlagerekostenteproduceren. Omdattebereiken,moetjeallebedrijfsprocessenanalyserenenkijkenwaarjeopkostenkuntbesparen.Hierdoor krijgjeeenkostenvoorsprongtenopzichtevanjeconcurrenten.

Doorzoveelmogelijkkostentebeperken,hebjedemogelijkheidomjeartikelentegendelaagstmogelijkeprijs indemarkttezetten.Ditbetekentoverigensnietdatjedezeartikelenookaltijdtegendelaagsteprijsgaat aanbieden.Wantalsjedemogelijkheidhebt(geziendeconcurrentie)ommeertevragendandelaagsteprijs,dan levertdatjeeenhogerewinstmargeop.Uiteindelijkgaathetjeomhetvergrotenvandenettowinst.

Voorbeeld

Makrowiltussen2025en2030eenenergiebesparingvan20%realiserenindevestigingen. Alsditlukt,kunnendeprijzen2%omlaag,waardoordeconcurrentiepositiezalverbeteren.

Winstgevendheid

Alswinstgevendheideendoelisvanjebedrijf,streefjeernaardewinsttevergroten.Ditbereikjedoorvoornog lagereprijzenintekopenofdoormeerteverkopen.

Voorbeeld

Voetbalsportshop.nlwilhetkomendejaar 5%meerbrutowinstbehalen.

Demanagervanhetbedrijfwilditbereiken doormetdehuidigeleverancierste onderhandelenoverlagereinkoopprijzenof dooropzoektegaannaargoedkopere leveranciers.

CONCEPT

Financiëleplanningen

Nadatjejedoelstellinghebtvastgesteld,kunjeplannengaanmakenvoordelangeenkortetermijn.Bijdieplannen horenookfinanciëleonderbouwingen.Meteenfinanciëleplanningkrijgjeinzichtindefinanciëlepositievanje onderneming.Hierdoorkunjeoptijdingrijpenalshetmisdreigttegaan.Erzijndriesoortenfinanciëleplanningen:

• prognose

• begroting

• budget.

Prognose

Eenprognoseiseenvoorspellingvanhetfinanciëleresultaatvaneenbedrijfsactiviteit.Ineenprognosekijkje eenbepaaldeperiodevooruit,bijvoorbeeldeenmaandofeenkwartaal.Eenprognosekunjetussentijdsbijstellen.

Voorbeeld

DemanagervandeafdelingGroenteenfruitverwachtdekomendemaandeenomzetvan€58.750terealiseren.

Begroting

Eenbegrotingiseenfinanciëleplanning.Jemaakteenbegrotingvooreenvasteperiode,bijvoorbeeldeenmaand, eenkwartaalofeenjaar.Zonodigkunjeeenbegrotingtijdensdeuitvoeringbijstellenalsnietallesvolgensplan blijkttegaan.

Voorbeeld

Deondernemersteltvoorhetkomendejaareenexploitatiebegrotingop.

Budget

Debegrotingwordtbeoordeelddoordeverantwoordelijkepersoon(meestaldeeigenaar).Alsdiedebegroting goedkeurt,danwordtdiebegrotingeenbudget Vanafdatmomentiservoorhetpersoneeleenverplichtingom ervoortezorgendatditbudgetgehaaldwordt.Degebudgetteerdeopbrengstenmoetenbehaaldwordenende kostenmogennietoverschredenworden.

Voorbeeld

HethoofdkantoorvanPontMeyerheeftvooreenvestigingeenpersoneelsbudgetvan€19.850permaand vastgesteld.Devestigingsmanagerblijftbinnenditbudgetalshijpermaandnietmeerdan€19.850aanlonenen anderepersoneelskostenuitgeeft.

Budgetteren

CONCEPT

Eenbudgetisernietalleenomdekostentebeheersen: hetisookeenmanieromdeorganisatieteinformeren entesturen.Daarmeeishetbudgetookeen communicatiemiddel.Deverantwoordelijkepersoon geeftviahetbudgetaanwelkedoelstellingengehaald moetenworden.Bijvoorbeeldeenomzetdieminimaal behaaldmoetwordeneneenkostenbudgetdatniet overschredenmagworden.

Bijhetopstellenvaneenbudgetsteljevoorafvasthoe hoogbepaaldekostenmogenzijn.Jespreektdanvan budgetteren.

Bijbudgetterenhoudjerekeningmet:

• historischefinanciëlegegevens

• (financiële)doelen

• marktomstandigheden

• wijzigingeninhetbedrijfsbeleid.

Opdracht2 Doelstelling

Watgeefteendoelstellingvooreenbedrijfaan?

Opdracht3 Watisdejuistecombinatie?

Welkeomschrijvinghoortbijhetbegrip?

Omschrijving Begrip

Marktaandeel

Kostenbeheersing

Winstgevendheid

Prognose

Begroting

Voorspellingvanhetfinanciëleresultaatvaneen bedrijfsactiviteit

Dewinstdieeenbedrijfmaakt

Deomzet(ofafzet)vaneenondernemingten opzichtevandeomzet(ofafzet)vandetotale markt

Bijhetopstellenvaneenbudgetsteljevoorafvast hoehoogbepaaldekostenmogenzijn.

Eenfinanciëleplanningvoorbijvoorbeeldeen maand,eenkwartaalofeenjaar

Doordeverantwoordelijkepersoongoedgekeurde begroting Budget

Budgetteren

CONCEPT

4.2 Soortenbudgetten

Alsondernemingprobeerjetegenlagerekosten teproduceren.

Ineenondernemingwordenverschillendesoortenbudgettengebruikt.Indezeparagraafwordendeverschillende soortenbudgettenbesprokenenleerjehoejedezeverschillendebudgettenkuntsamenstellen,elkmethuneigen doel.

Masterbudget

Allebudgettenvaneenondernemingbijelkaarnoemjehetmasterbudget Ditmasterbudgetgeeftinzichtinhet teverwachtenbedrijfsresultaat,dewinstgevendheid(hetrendementophetvermogendatindeondernemingis geïnvesteerd)eneventueleliquiditeitsproblemen(betalingsmoeilijkheden).

Hetmasterbudgetkunjeonderverdelenindeelbudgetten:

Investeringsbudget

Hetinvesteringsbudgetishetbedragdatjeindekomendeperiodemaginvesteren.Hetgaatdanomhetgebruiken vanvermogenvoordeaankoopvanbedrijfsmiddelen.Jehoudthierbijrekeningmetdeeconomischelevensduur vanjebedrijfsmiddelen,deprijsontwikkelingenendeteverwachtentechnischeontwikkelingen.

Voorbeeld

VishandelaarJanwilinaugustusvanditjaareennieuwebestelautokopen.Deaanschafwaardeis€25.000exclusief btw.DitbedragneemtJanopinzijninvesteringsbudgetvanditjaar.

Liquiditeitsbudget

Hetliquiditeitsbudgetiseengoedgekeurdebegrotingvandeteverwachtenontvangstenenuitgavenineen bepaaldeperiode.Ditlaatzienofergenoeggeldbeschikbaarisvoordegeplandeactiviteiten.

Voorbeeld

Jelenasteltaanhetbeginvanelkkwartaaleenliquiditeitsbudgetop.Inhettweedekwartaalzijnhaaruitgaven hogerdanhaarontvangsten.Zezietdusaankomendatzeinhettweedekwartaalgeldtekortkomt.Omdatte voorkomen,vraagtzeaanhaarleveranciersofzeeenmaandlatermagbetalen.

Omzetbudget

Hetomzetbudgetiseengoedgekeurdebegrotingwaarinstaathoeveelomzetjeineenbepaaldeperiodemoet realiseren.

Voorbeeld

KenanisverantwoordelijkvoordekaasafdelingbijeenvestigingvanHANOS-ISPC. Deomzetvanzijnafdelingmoetinhettweedekwartaal10%hogerzijndaninheteerstekwartaal.Deomzetin heteerstekwartaalbedroeg€200.000.

HetomzetbudgetvanKenanvoorhettweedekwartaalisdan:€200.000+10%van€200.000=€220.000.

Hoofdstuk4 Budgetenbudgetbewaken

Kostenbudget

Eenkostenbudgetiseengoedgekeurdebegrotingvandekostendieindekomendeperiodegemaaktmogen worden.

Voorbeeld

HarryvanijzerwarengroothandelVanOgneemtinhetkostenbudgetvoorhetkomendekwartaaleenbedragvan €15.000opvoorverkoopkosten.

Exploitatiebudget

Hetomzetbudgetenhetkostenbudgetsamennoemjehetexploitatiebudget

Vast,variabelengemengdbudget

Bijdekostenbudgettenkunjeonderscheidmakenineenvast,eenvariabelofeengemengdbudget.

CONCEPT

Bijeenvastbudgetkrijgjeeenvastbedragvooreenperiode.Hetbedragisonafhankelijkvandeomzet.

Voorbeeld

VestigingAmersfoortmagpermaandeenbedragvan€5.000bestedenaanschoonmaakkosten.

Eenvariabelbudgetiseenbedragdatafhankelijkisvandeomzet.Ditbetekentdathetbedragperperiodekan veranderenalsdeomzethogeroflagerwordt.Meestalwordthetuitgedruktineenpercentagevandeomzet.

Voorbeeld

GroothandelDerksenbudgetteertvoorzijnverkoopkosten8%vandeomzet.

Eengemengdbudgetiseencombinatievaneenvastbudgeteneenvariabelbudget.Inzo’nsituatiegebruikje meestaleenvastbudgetvoordevastekosteneneenvariabelbudgetvoordevariabelekosten.

Voorbeeld

Jaapneemtinhetbudgetvoordemaandjuli€4.500opvoorvastepersoneelskosten.Juliisnormaalgesproken een‘slappe’maand.Daaromstelthijvooroproepkrachteneenrelatieflaagpercentagevastvan5%vandeomzet.

Opdracht4 Budgettenvast,variabelengemengd

a. Kieshetjuisteantwoord.Allebudgettenvaneenorganisatiebijelkaarnoemjeeen: exploitatiebudget investeringsbudget kostenbudget liquiditeitsbudget masterbudget omzetbudget

b. Kieshetjuisteantwoord.Hetomzetbudgetenkostenbudgetsamennoemjehet: exploitatiebudget investeringsbudget kostenbudget liquiditeitsbudget masterbudget omzetbudget

Hoofdstuk4 Budgetenbudgetbewaken

c. Kieshetjuisteantwoord.Klaasgebruiktvoorhetbudgetterenvanzijnverkoopkostenaltijd2%vandeomzet. Hoenoemjedezevormvanbudgetteren? vastebudgettering variabelebudgettering gemengdebudgettering

Opdracht5 Welkbudget?

Bijwelkbudgethoortdeaankoopvaneentransportfiets?

Opdracht6 Soortenbudgetten

a. Welkeomschrijvinghoortbijhetbegrip?

Beschrijving

Omzetbudgetenkostenbudgetsamen

Goedgekeurdebegrotingvandeteverwachten ontvangstenenuitgavenineenbepaalde periode

CONCEPT

Goedgekeurdebegrotingvandekostendiein dekomendeperiodegemaaktgaanworden

Goedgekeurdebegrotingwaarinjehebt berekendhoeveelomzetjeineenbepaalde periodewiltrealiseren

Bedragdatjeindekomendeperiodemag investeren

Begrip

Exploitatiebudget

Investeringsbudget

Omzetbudget

Liquiditeitsbudget

Kostenbudget

b. Welkeomschrijvinghoortbijhetbegrip?

Beschrijving

Devestigingsmanagermag8%vandeomzetuit deafgelopenperiodeuitgevenaan promotiekosten.

Voorhetderdekwartaalmagde vestigingsmanager€5.000plus3%vandeomzet uithettweedekwartaaluitgevenaan promotiekosten.

Jemagpermaandhetzelfdebedragalsinde afgelopenmaandenuitgevenaan personeelskosten.

4.3 Functiesvanbudgetten

Begrip

Gemengdbudget

Variabelbudget

Vastbudget

Doorvooruittekijkenenmetbudgettentewerken,lukthetbeteromhetoverzichttehouden.Jekuntdan tussentijdsbijsturenalshetnodigis.

Functiesvanbudgetten

Budgettenkunnenverschillendefunctieshebben.Inhetvolgendeschemastaanalleachtfunctiesvanhetbudget:

CONCEPT

Allocatiefunctie

Doormiddelvandeallocatiefunctiewijsjedeverschillendeafdelingenbinnendeorganisatieeengedeeltevan hetbudgettoe.

Voorbeeld

IneengroothandelmagdeafdelingDameskledinghetkomendejaar€125.000aankostenuitgeven,deafdeling Herenkleding€100.000endeafdelingKinderkleding€75.000.

Planningsfunctie

Doorhetopstellenvaneenbudgetmaakjeeenplanning.Daardoorbenjebetervoorbereidopdetoekomst.Je stippeltdekoersvandeorganisatieuitdoorvooruittekijken.Daarnaastdwingjejezelfprioriteitentestellen.

Voorbeeld

OmdeafdelingHerenmodetelatengroeien,wordthetpromotiebudgetdekomendemaandverhoogdmet€5.000.

Delegatiemiddel

Viahetbudgetkunjebeleid,bevoegdheden,werkzaamhedenenverantwoordelijkhedenoverdragenaananderen. Ditnoemjedelegeren Jesteltdaniemandverantwoordelijkvoorderealisatievandedoelenbinnenhetbudget.

Voorbeeld

Joeryisverantwoordelijkvoorhetplaatsenvanadvertentiesinlandelijkebladen.Inhetkomendekwartaalmag hijvoormaximaal€75.000aanadvertentiesplaatsen.

Autorisatiefunctie

Jekuntiemandofeenafdelingautoriseren(machtigen)omeenhoeveelheidmiddelen(geldofgoederen)naar eigeninzichttegebruikenvooreenbepaaldeperiode.

Voorbeeld

DeeigenaarvaneenwinkelinelektronicamachtigtdemanagervandeafdelingTelecomvooreenbedragvan €18.000ineenkalenderjaar.Ditbedragmagdeafdelingsmanageruitgevenzonderoverlegtevoeren.

CONCEPT

Communicatiefunctie

Viahetbudgetkunjeinéénkeeraaneenafdeling,eenprojectgroepofdeheleorganisatielatenwetenhoeveel ertebestedenis.AlshetbudgetvanbijvoorbeelddeafdelingMarketingverhoogdwordt,danbetekentditdatde afdelingMarketingmeeractiviteitenmoetgaanontplooien.

Voorbeeld

DedirectievanevenementenbureauDeHardeNootheeftvooreenbepaaldprojecteenpersoneelsbudget.De projectgroepweetnuprecieswatzeaanpersoneelmaguitgeven.

Controlefunctie

Zondercontroleheeftbudgetterengeenzin.Eenbudgetwordtopgesteldvooreentoekomstigeperiode.Achteraf vergelijkjedewerkelijkecijfersmetjebudget.Jesteltdannietalleendeafwijkingenvast,maaronderzoektook waardoordieafwijkingenzijnontstaan.Opbasisvanjeconclusieskunjeeenbudgetopstellenvoordenieuwe periode.

Voorbeeld

Jehebtinjebudgetvooreenbedragvan€25.000aankostenopgenomen.Achterafblijkendekosten€35.000te zijn.Jemoetnukunnenverklarenwaardoordatverschilkomt.Alsdekostenechtnietlagerkunnen,moetjein devolgendebegrotinghethogerebedragaankostenopnemen.

Beheerfunctie

Dooreenbudgettoetewijzen,weeteenmedewerkerofafdelingwatdezeineenperiodemagbesteden.Tijdens dieperiodemoetdemedewerkerofafdelingsteedsbeoordelenofhetbudgetnietoverschredenwordt.De verantwoordelijkepersoonvoorhetbudgetmoethierachterafverantwoordingoverafleggen.

Voorbeeld

Margotishoofdvandeverkoopafdeling.Zemagineenjaar€360.000aanpromotiekostenuitgeven.Ditkomt neerop€30.000permaand.IederemaandcontroleertMargotdefacturen.Budgetoverschrijdingheefttotgevolg datzijdevolgendemaandmindermaguitgeven.

Vergelijkingsmiddel

Jekuntdegerealiseerdecijfersvergelijkenmetdecijfersuithetverleden.Komtdebehaaldewinstineenperiode overeenmetdebehaaldewinstindeafgelopenjaren?Wijkenbepaaldekostenafvandegemaaktekosteninde afgelopenjaren?Jevergelijktdanjehuidigecijfersmetcijfersuithetverleden.

Jekuntjouwcijfersookvergelijkenmetdievanandereondernemingenuitdebranche.Debranchecijfersvindje bijvoorbeeldbijjebrancheorganisatieofopdesitevaneenbank.

Voorbeeld

CONCEPT

OndernemerThijssenheeftditjaar16,8%vandeomzetuitgegevenaanpersoneel.Hetgemiddeldeindebranche is18,2%vandeomzet.DitbetekentdatThijssenminderaanpersoneeluitgeeftdanhetbranchegemiddelde.

Opdracht7 Functiesbudget

Geefaanwelkefunctievanhetbudgetbijdevolgendetweesituatieshoort.

a. DeafdelingCustomerserviceheeftdezemaand25uurpersoneelmeeringezetdanwasgebudgetteerd.

b. Jemagvanjemanagerkomendemaand800uuraanpersoneelinzettenvoorjeafdeling.

Opdracht8 Budgetfuncties

Welkeomschrijvinghoortbijhetbegrip?

Omschrijving Begrip

Allocatiefunctie

Planningsfunctie

Delegatiemiddel

Autorisatiefunctie

Communicatiefunctie

Controlefunctie

Beheerfunctie

Vergelijkingsmiddel

4.4 Budgetbewaken

Jevergelijktdewerkelijkegegevensmetde gebudgetteerdecijfers.

Viahetbudgetmachtigjeeenbepaaldepersoon ofafdelingtothetgebruikvaneenaantal middelen(geldofgoederen)vooreenbepaalde periode.

CONCEPT

Viahetbudgetlaatjewetenhoeveelerte bestedenis.

Doorhetbudgetweeteenmedewerkerhoeveel hijmagbesteden.

Jevergelijktdegerealiseerdecijfersmetdecijfers uithetverledenofmetdecijfersvanandere ondernemingenofhetbranchegemiddelde.

Viahetbudgetdraagjebeleid,bevoegdheden, werkzaamhedenenverantwoordelijkhedenover aananderen.

Jewijstverschillendeafdelingenbinnende organisatieeengedeeltevandegeldentoe.

Jestippeltdekoersvandeorganisatieuitdoor vooruittekijkenenjezelftedwingenom prioriteitentestellen.

Budgettensteljeopvooreentoekomstigeperiode.Dewerkelijkecijfersvergelijkjeachterafmetjebudget.Dat isdebudgetcontrole.Jekijktwaarerverschillenzijntussendebegrotingendeuitvoering.Bijhetvergelijkenvan dewerkelijkecijfersmetjebudgetbekijkjemeestalhetverschilinprocenten.Absolutebedragenzeggennamelijk nietzoveel.Alsjetussenjebudgetenwerkelijkheideenverschilhebtvan€10.000,danisdatbijeenomzetvan €12.600.000teverwaarlozen.Maarbijeenomzetvan€100.000is€10.000verschileenflinkbedrag.

Budgetverschillenontstaanvooraldoorfouteninhetbudget,doorgewijzigdeomstandigheden,ofdoor onvoldoendeleidingensturingdoordebudgetverantwoordelijke.Uitdevergelijkingtrekjeconclusies.Die conclusiesgebruikjevoorhetopstellenvaneenbudgetvoordenieuweperiode.Indeafbeeldingisditschematisch weergegeven.

Rekenvoorbeeld

Noamhadvorigjaarhetvolgendeexploitatiebudgetgemaakt:

NaafloopvanhetjaarhaaltNoamhetvolgendeoverzichtuitzijnadministratie:

Gevraagd

Vergelijkhetbudgetmetdewerkelijkecijfers.Berekenhiervoordeverschillentussenhetbudgetendewerkelijke cijfersinprocentenvanhetbudget.Watvaltjeopalsjedebegrotingmetdewerkelijkecijfersvergelijkt?

Uitwerking

Devolgendezakenvallenopalsjenaardezebegrotingendewerkelijkecijferskijkt:

• Deomzetis(€1.479.000–€1.450.000)÷€1.450.000×100%=2%hogerdanbegroot.

CONCEPT

• Deinkoopwaardevandeomzetis(€1.168.410–€1.160.000)÷€1.160.000×100%=0,725%hogerdanbegroot.

• Debrutowinstmargewasindebegroting€290.000÷€1.450.000×100%=20%.

Debrutowinstmargeisinwerkelijkheid€310.590÷€1.479.000×100%=21%.

• Deexploitatiekostenwarenindebegroting€188.500÷€1.450.000×100%=13%vandeomzet.

Deexploitatiekostenzijninwerkelijkheid€221.850÷€1.479.000×100%=15%vandeomzet.

• Denettowinstwasindebegroting€101.500÷€1.450.000×100%=7%vandeomzet.

Denettowinstisinwerkelijkheid€88.740÷€1.479.000×100%=6%vandeomzet.

Deomzetis2%hogerdanbegroot.Debrutowinstis1%hogerdanbegroot.Daarentegenisdenettowinst1% lagerdanbegroot.Datkomtdoordatdeexploitatiekosteninwerkelijkheidtweeprocentpunthogerzijndan begroot.Hetisbelangrijkdathetbedrijfonderzoektwaardatdoorkomt.

Jekuntinjebegrotingookdeprocentenalaangeven.Alsjedatbijdewerkelijkecijfersookdoet,dankunje meteendepercentagesmetelkaarvergelijken.

Rekenvoorbeeld

Servijnhadvorigjaarhetvolgendeexploitatiebudgetgemaakt:

NahetjaarhaaltServijnhetvolgendeoverzichtuitzijnadministratie:

Gevraagd

WatvaltjeopalsjedebegrotingendewerkelijkheidvanServijnmetelkaarvergelijkt?

Uitwerking

Devolgendezakenvallenopalsjenaardezebegrotingendewerkelijkheidkijkt:

• Deomzetis(€2.730.000–€2.600.000)÷€2.600.000×100%=5%hogerdanbegroot.

• Deinkoopwaardevandeomzetis2procentpunt(77%–75%)hogerdanbegroot.

• Debrutowinstmargeis2procentpunt(25%–23%)lagerdanbegroot.

• Deexploitatiekostenzijn1procentpunt(17%–16%)lagerdanbegroot.Zezijn€442.000–€436.800=€5.200 lagerdanbegroot.

• Denettowinstis1procentpunt(8%–7%)lagerdanbegroot.

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

Servijnuithetvorigevoorbeeldverwachtvoorvolgendjaareenomzetstijgingvan5%tenopzichtevandewerkelijke omzetvanditjaar.Depercentagesvandeinkoopwaardeendeexploitatiekostenblijvengelijkaandegerealiseerde percentagesvanditjaar.

Gevraagd

Steldebegrotingopvoorkomendjaar.

Uitwerking

Denieuweomzet€2.730.000×1,05=€2.866.500.

Debegrotingvoorvolgendjaarzieterdanalsvolgtuit:

Opdracht9 Budgetbewaken

a. Kieshetjuistewoord. Eenbudgetsteljeopvoordetoekomstige/afgelopenperiode.

b. Welkecijfersvergelijkjemetelkaarbijeenbudgetcontrole?

c. Waardoorontstaanbudgetverschillen?

d. Waarvoorgebruikjedeconclusiesvandebudgetcontrole?

Opdracht10 Eenvoudigbudgetbewaken

Edwinvergelijktzijneerdergemaakteexploitatiebudgetmetdewerkelijkecijfers.

a. Watvaltjeopalsjedebegrotingmetdewerkelijkheidvergelijkt?

Souffianvergelijktzijneerdergemaakteexploitatiebudgetmetdewerkelijkecijfers.

b. Watvaltjeopalsjedebegrotingmetdewerkelijkheidvergelijkt?

Yasminvergelijkthaareerdergemaakteexploitatiebudgetmetdewerkelijkecijfers.

c. Watvaltjeopalsjedebegrotingmetdewerkelijkheidvergelijkt?

Hilalvergelijkthaareerdergemaakteexploitatiebudgetmetdewerkelijkecijfers.

d. Watvaltjeopalsjedebegrotingmetdewerkelijkheidvergelijkt?

Opdracht11 Budgetmetprocentenbewaken

Benthevergelijkthaareerdergemaakteexploitatiebudgetmetdewerkelijkecijfers.

a. WatvaltjeopalsjedebegrotingendewerkelijkheidvanBenthemetelkaarvergelijkt?

Fayvergelijkthaareerdergemaakteexploitatiebudgetmetdewerkelijkecijfers.

b. WatvaltjeopalsjedebegrotingendewerkelijkheidvanFaymetelkaarvergelijkt?

Femkevergelijkthaareerdergemaakteexploitatiebudgetmetdewerkelijkecijfers.

c. WatvaltjeopalsjedebegrotingendewerkelijkheidvanFemkemetelkaarvergelijkt?

Jorisvergelijktzijneerdergemaakteexploitatiebudgetmetdewerkelijkecijfers.

d. WatvaltjeopalsjedebegrotingendewerkelijkheidvanJorismetelkaarvergelijkt?

Opdracht12 Eennieuwbudgetmaken

Wouterhaaltuitdeadministratievanvorigjaarhetvolgendeoverzicht:

Omzet

Inkoopwaardeomzet

VoorhetkomendejaarverwachtWouterdevolgendeveranderingen:

• Deomzetzalmet4%stijgen.

• Deinkoopwaardeomzetzalmet5%stijgen.

• Deexploitatiekostenzullenmet2,5%stijgen.

a. StelvoorWouterhetexploitatiebudgetvoorhetkomendejaarop.

Nursenhaaltuitdeadministratievanvorigjaarhetvolgendeoverzicht:

VoorhetkomendejaarverwachtNursendevolgendeveranderingen:

• Deomzetzalmet6%stijgen.

• Deinkoopwaardeomzetzalmet7%stijgen.

• Deexploitatiekostenzullenmet5%stijgen.

b. StelvoorNursenhetexploitatiebudgetvoorhetkomendejaarop.

Kayaheeftuitdeadministratievanvorigjaardevolgendegegevensgehaald:

VoorhetkomendejaarverwachtKayadevolgendeveranderingen:

• Deomzetzalmet4%stijgen.

• HetpercentageIWOzalmet1%dalen.

• Deexploitatiekostenzullenmet5%stijgen.

c. StelvoorKayahetexploitatiebudgetvoorhetkomendejaarop.

Rezaheeftuitdeadministratievanvorigjaardevolgendegegevensgehaald:

VoorhetkomendejaarverwachtRezadevolgendeveranderingen:

• Deomzetzalmet6%stijgen.

• HetpercentageIWOzalmet2%dalen.

• Hetpercentageexploitatiekostenzalmet3%stijgen.

d. StelvoorRezahetexploitatiebudgetvoorhetkomendejaarop.

CONCEPT

4.5 Samenvatting

Eenondernemingheefthaarprimairedoelstellingenuitgewerktinsecundairedoelstellingen.Aandehanddaarvan steltdeondernemingeenplanningop.Meteenfinanciëleplanningkrijgjeinzichtindefinanciëlepositievande onderneming.Zonodigkunjetijdigbijsturen.Definanciëleplanningbestaatuiteenprognose,eenbegrotingen eenbudget.Metdevastgesteldebudgettenkunjedekostenbeheersen,maarookanderenindeorganisatie informerenenaansturen.

Hetmasterbudgetisonderverdeeldineeninvesteringsbudget,liquiditeitsbudget,omzetbudgetenkostenbudget. Delaatstetweevormensamenhetexploitatiebudget.Eenkostenbudgetkanopgesteldzijnalseenvastbedrag, eenvariabelbedragofalseengemengdbudget.

Budgettenkunnenverschillendefunctieshebben:allocatiefunctie,planningsfunctie,delegatiemiddel, autorisatiefunctie,communicatiefunctie,controlefunctie,beheerfunctieenvergelijkingsmiddel.

Alsjehetbudgetendewerkelijkecijfersvergelijkt,ziejevaakbudgetverschillen.Doordecijfersteanalyseren, kunjeontdekkenwaardoorverschillenontstaanzijn.Datkangebeurdzijndoorfouteninhetbudget,gewijzigde omstandighedenofonvoldoendeleidingensturingdoordebudgetverantwoordelijke.

Opdracht13 Verkoopperkwartaal(plusopdracht)

Vaneengroothandelzijndeindexcijfersvandeverkoopperkwartaalbekend.Deverwachteomzetgroeivoorhet volgendejaaris3,5%.Detotaleomzetwas€2.143.000.Deverhoudingoverdekwartalenblijftzoalsdieis.

a. Berekendeverwachteomzetvoorvolgendjaarperkwartaalenintotaal.

b. Degebudgetteerdebrutowinstbedraagt25%vandeinkoopwaardevandeomzet.Berekendegebudgetteerde brutowinstvoorheteerstekwartaal.

c. Berekendegebudgetteerdebrutowinstvoorhethelevolgendejaar.

Opdracht14 Wiepresteertbeter:MathieuofWout?(plusopdracht)

CONCEPT

Mathieuheeftuitdeadministratievanvorigjaardevolgendegegevensgehaald:

• omzet€1.480.000

• brutowinstmarge26%

• exploitatiekosten€340.400.

a. StelvoorMathieudeexploitatiebegrotingopineuro’senprocentenvandeomzet.

VoorhetkomendejaarverwachtMathieudevolgendeveranderingen:

• Deomzetzalmet8%stijgen.

• DeIWOzalnaarverwachting€1.198.800bedragen.

• Deexploitatiekostenzullen€43.216hogerzijn.

b. StelvoorMathieuhetexploitatiebudgetvoorhetkomendejaarop.

Wout,eengoedevriendvanMathieu,heefteenvergelijkbaarbedrijf.Zijnomzetis€1.240.800.Debrutowinstvan Woutis32%vandeIWO.DeexploitatiekostenvanWoutbedragen€251.168.

c. PresteertWoutbeterofslechterdanMathieu?Verklaarjeantwoordmeteenberekening.

Opdracht15 Begrippentrainer

Wezijnaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen.

Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Begroting

• Budget

• Budgetteren

• Delegeren

• Doelstelling

• Exploitatiebudget

• Gemengdbudget

• Investeringsbudget

• Kostenbeheersing

• Kostenbudget

• Liquiditeitsbudget

• Masterbudget

• Omzetbudget

• Primairedoelstelling

• Prognose

• Secundairedoelstelling

• Variabelbudget

CONCEPT

• Vastbudget

Begrippentrainer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjenudezebegrippenmetde BegrippentrainerinBoomDigitaal.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

INDEX

Actiekorting51,85

Afschrijvingskosten150,162

Afzet129,162

Algemenekosten285,300

Amountpertransactie(APT)235,281

As-omschrijving210,231

Basisjaar180,193

Bedrijfsresultaat152,162

Bedrijfsvloeroppervlakte239

Bedrijfsvloeroppervlakte(bvo)281

Begroting304,322

Bestellen35,85

Betalingdirectbijlevering68,85

Betalingintermijnen68,85

Betalingscondities68,85

Bonuskorting52,85

Break-evenafzet(BEA)294,300

Break-evenomzet(BEO)294,300

Break-evenpoint294,300

Bron201,231

Bruto-omzet53,85

Brutogewicht40,85

Brutowinst101,107

Brutowinstmarge110,162

Brutowinstopslag121,162

Btw35,85,88,107

Budget167,193,304,322

Budgetteren304,322

Bvo239

Degressiefvariabelekosten290,300

Dekkingsbijdrage294,300

Delegeren311,322

Directekosten285,300

Doelstelling302,322

DrieR’s148,162

Duurvanhetkrediet61,85

Duurzameproductiemiddelen(dpm)149,162

E

Eenheidvanmeting201,231

Enkelvoudigstaafdiagram212,231

Exploitatiebudget307,322

Exploitatiekosten152,162

Exploitatieoverzicht153,162

Externegegevens169,193,199,231

Extra-tarra41,85

F

Factuur96,107 Factuuromzet53,85 Fiscus140,162 Fte246,281

G

CONCEPT

Capaciteitskosten288,300

Cirkeldiagram218,231

Commerciëlekengetallen235,281

Constantekosten287,300

Constantekostentarief293,300

Consumentenprijs89,107

Contantebetaling68,85

Conversieratio236,281

Cycluslengte173,193

Data198,231

Gebruiksgraadvandevoorraad262,281 Gemengdbudget308,322 Gemiddeldefactuurprijs275,281 Gemiddeldeordergrootte274,281 Gemiddeldevoorraad258,281 Gestapeldstaafdiagram216,231 Grafiek209,231

Hoeveelheidskorting48,85

Indexcijfer180,193

Indirectebelasting140,162

Indirectekosten285,300 Informatie199,231 Ingangenvaneentabel202,231 Inkoopfactuurprijs96,107 Inkoopprijs96,107 Inkoopwaardevandeomzet(IWO)131,162 Inkopen34,85

Interest148,162

Internegegevens168,193,199,231

Introductiekorting51,85

Investeren149,162

Investeringsbudget306,322

Itemspertransactie(IPT)235,281

Kengetal234,281

Kengetallenvanderuimte239,281

Koerslijst71,85

Kolom201,231

Kolomkop201,231

Kortingopdeprijs47,85

Kortingvoorcontant58,85

Kostenvandienstenvanderden148,162

Kostenvangrond150,162

Kostenvanhetkrediet61,85

Kostenvanvermogen148,162

Kostenbeheersing303,322

Kostenbudget307,322

Kostenprognose187,193

Kostenreductieplan295,300

Kostensoort147,162

Kostprijs284,300

Kostprijsverhogendebelastingen149,162

Kredietbedrag61,85

Kredietbeperkingstoeslag58,85

Kredietkostenperjaar61,85

Kredietprijs61,85

Kwantumkorting48,85

Legenda210,231

Leverancierskrediet58,85

Leveringaffabriekofafmagazijn69,85

N

Netto-omzet53,85

Nettofactuuromzet59,85

Nettogewicht40,85

Nettoverlies152,162

Nettowinst152,162

Nevengesteldstaafdiagram214,231

Niet-kostprijsverhogendebelastingen149,162

Normaleomzet293,300

O

Omloopsnelheidvandevoorraad259,281

Omlooptijd149,162

Omzet129,162

Omzetinclusiefbtw129,162

Omzetperdoelgroep276,281 Omzetperfte246,281 Omzetpergewerktuur248

Omzetpergewerktuur(OPWU)281

Omzetperklant275,281

Omzetperm2bedrijfsvloeroppervlakte240,281

Omzetperm2vloeroppervlakte240,281

Omzetpertijdseenheid276,281

Leveringfrancohuis69,85

Leveringniet-franco69,85

Leveringonderrembours68,85

Leveringscondities68,85

Leveringsvoorwaarden68,85

Lijndiagram210,231

Liquiditeitsbudget306,322

Marktaandeel254,281

Masterbudget305,322

Omzetperm2winkelvloeroppervlakte240,281

Omzetperwerkzamepersoon247,281

Omzetbelasting35,85,88,140,162

Omzetbonus52,85

Omzetbudget306,322

Omzetduur262,281

Omzetprognose167,193

Omzetsnelheid259,281

Opschrift201,231

Opslagduur262,281

Overheadkosten285,300

CONCEPT

Primairedoelstelling302,322

Procent10,26

Prognose304,322

Progressiefvariabelekosten290,300

Promille17,26

Proportioneelvariabelekosten289,300

Provisie73,85

Rabat48,85

Rafactie42,85

Relatiefstaafdiagram217,231

Rente148,162

Rentekosten149,162

Rij201,231

Risicokosten148,162

Ruimtekosten148,162

S

Salesforecast167,193

Samengesteldlijndiagram211,231

Samengesteldstaafdiagram213,231

Secundairedoelstelling302,322

Seizoenspatroon173,193

Servicegraad263,281

Staafdiagram212,231

Staffelkorting49,85

Statistiek199,231

TTabel201,231

Tarra40,85

Tebetalenbtw140,162

Teverrekenenbtw140,162

Tevorderenbtw140,162

Tijdreeksanalyse173,193

Titel201,231

Toegevoegdewaarde144,162

Transactiekosten73,85

Trend173,193

Variabelbudget308,322

Variabelekosten288,300

Vastbudget308,322

Vasteklantenkorting53,85

Veiligheidsmarge297,300

Veld201,231

Verhouding19,26

Wisselkoers71,86 Wvo239

X-as210,231

Y-as210,231

CONCEPT

Verkoopprijs35,85,89,107,162

Verkoopprijsinclusiefbtw89,107,162

Verkoopprognose167,193

Vloerrendement242,281

Voorbelasting140,162

Voorkolom201,231

Voorraadkosten148,162

Vooruitbetaling68,86

Vreemdevaluta71,86 W

Winkelvloeroppervlakte239

Winkelvloeroppervlakte(wvo)281