y z s j e i n k ę i p Bóg jest od diabła
Amorth ks. Gabriele
TESTAMENT DUCHOWY
Bóg jest piękniejszy od diabła
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 1
19.01.2016 11:16
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 2
19.01.2016 11:16
ks. Gabriele
Amorth Bóg jest piękniejszy od diabła
TESTAMENT DUCHOWY Na podstawie rozmowy, którą przeprowadził ks. Angelo De Simone
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 3
19.01.2016 11:16
Tytuł oryginału: Dio più bello del diavolo © Edizioni San Paolo s.r.l Piazza Soncino, 5-20092 Cinisello Balsamo (Milano), Italia www.edizionisanpaolo.it Tłumaczenie: Dariusz Chodyniecki Redakcja: Ilona Kisiel Skład i łamanie: Tomasz Mstowski Projekt okładki: Anna Kawecka Zdjęcia zamieszczone w książce pochodzą z prywatnego archiwum ks. Amortha; zdjęcie w rozdz. 6 – fot. br. Krzysztof Zdanowicz. Zdjęcie na okładce: Prywatne archiwum ks. Amortha Druk i oprawa: Olsztyńskie Zakłady Graficzne SA Cytaty biblijne pochodzą z: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem © Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2011. ISBN 978-83-7797-521-3 © Edycja Świętego Pawła, 2016 ul. Św. Pawła 13/15 • 42-221 Częstochowa tel. 34.362.06.89 • fax 34.362.09.89 www.edycja.com.pl • e-mail: edycja@edycja.com.pl Dystrybucja: Centrum Logistyczne Edycji Świętego Pawła ul. Hutnicza 46 • 42-263 Wrzosowa k. Częstochowy tel. 34.366.15.50 • fax 34.370.83.74 e-mail: dystrybucja@edycja.com.pl Księgarnia internetowa: www.edycja.pl
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 4
19.01.2016 11:16
WPROWADZENIE
„BIEGNIE TAM, DOKĄD CZUJE SIĘ POCIĄGANY”1
„Przynaglają mnie Ewangelia, św. Paweł, Matka Boża. […] Moim celem jest doprowadzenie czytelnika do refleksji nad własnym życiem, aby stało się ono zgodne z celem, dla którego Bóg nas nim obdarował”2.
Żyję w tej samej wspólnocie zakonnej, blisko ks. Gabriela Amortha3, egzorcysty znanego we Włoszech i na całym świecie. W pamięci jego podopiecznych z pewnością utrwalił się obraz starszego kapłana w poplamionej sutannie, ze śladami przypalania, przypuszczalnie wywołanymi odpryskami piekielnego ognia. W moim umyśle i przed moimi oczami pojawia się jego duża twarz, starannie ogolona głowa i stos codziennej korespondencji na biurku. W uszach zaś rozbrzmiewają mi jego cięte żarty, błyskotliwe odpowiedzi, wypowiadane z bolońskim akcentem, mocnym i wyrazistym niczym musujące wino. Bardziej jednak od wszystkich jego powiedzeń zapamiętałem pozdrowienie,
1
Por. św. Augustyn, Komentarz do Ewangelii św. Jana (Traktat 26, 4-6). Padre Amorth con Paolo Rodari, L’ultimo esorcista. La mia battaglia contro Satana, Piemme, Milano 2012, s. 7 i 9. 3 Zob. Rys biograficzny o Amortha w Dodatku na końcu książki. 2
5
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 5
19.01.2016 11:16
Ksiądz Gabriele Amorth został mianowany egzorcystą diecezji rzymskiej przez kardynała Ugo Polettiego w 1986 r.
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 6
19.01.2016 11:16
które kierował do każdego z „sympatycznych koleżków” przy porannej kawie z ekspresu. Wielu myśli, że u domniemanego lub prawdziwego opętanego szuka on przede wszystkim diabła. W literaturze egzorcystycznej zauważyć można skłonność do nadawania zbuntowanemu aniołowi zbyt wielkiego znaczenia. Ksiądz Gabriele natomiast przenika każdego tą ojcowską i przyjazną dobrodusznością, która dowodzi, że jego największą troską jest sprawić, aby człowiek zasmakował w pięknie Boga, który ma nad upadłym aniołem pełną kontrolę. Naturalnie, w jego posłudze egzorcysty stałym odniesieniem jest diabeł, z którym walczy przy wtórze zarówno modlitw, jak i drwin, z pomocą wody święconej i egzorcyzmów. Tak naprawdę jednak stara się w nieszczęśliwych duszach odnaleźć Boski „obraz i podobieństwo”, którego żadna diabelska moc nie jest w stanie nawet zarysować. Krótko mówiąc, jest dla niego oczywiste, że Bóg jest bardziej obecny niż diabeł, że jest od niego lepszy i ciekawszy. Oczywiście, że tak jest, chociaż współczesny fundamentalizm religijny nie przysługuje się Bogu najlepiej, zaciemniając Jego życzliwe i wyrozumiałe macierzyńskie i ojcowskie oblicze i ukazując je – by tak rzec – jako odpychające i nieprzychylne człowiekowi. Fundamentaliści przedstawiają Boga w taki sposób, jakby miał serce z kamienia, z którego wzięły swój początek tablice Bożego Prawa. Wypowiadają zatem imię Boga, nie czyniąc go w żaden sposób pociągającym ani fascynującym, narzucają je innym, zupełnie Boga nie rozumiejąc. Wskutek tego osądzają „niewiernych”, nie motywując ich do nawrócenia. W istocie wzbudzają strach i stwarzają dystans wobec Boskiego Stwórcy, pozbawiony ducha i przylgnięcia do Boga. 7
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 7
19.01.2016 11:16
Bóg przedstawiany jest w sposób do tego stopnia odpychający, że wywołuje niesmak, który przeradza się w gniewne rozgoryczenie. Dlatego, paradoksalnie, dochodzi do tego, że człowiek staje bardziej po stronie diabła niż Boga. Jest to jeden z powodów – twierdzi słynny egzorcysta – braku dusz szczęśliwych, które byłyby zdolne zanurzyć się w pociągający, pełen uroku i fascynacji nurt spotkania z Bogiem. Uważa on, że wiele osób uznawanych za opętane, w rzeczywistości są istotami zranionymi, z rozdartymi duszami, gdyż odwołują się jedynie do Prawa Bożego, nie próbując nawet zasmakować w Bożej miłości. Faktycznie wielu jest takich, którzy uważają, że są opętani przez diabła, ponieważ nie odczuwają Boga jako Ojca. Toteż mój drogi Współbrat widzi w tych nieszczęśnikach pogubione dzieci, zaginione owce, osoby ukrzyżowane, które nie doświadczyły Bożej bezinteresowności. Jesteśmy naprawdę dziećmi, gdy zauważymy, że u początku naszego istnienia nie stoi przypadek lub jakaś konieczność, ale wolna decyzja, akt miłości ludzkiej i Bożej. Powodowany troską i kapłańską miłością ks. Amorth zachęca ich, by odkryli w sobie na nowo – mimo słabości i ograniczeń – tożsamość, godność i świętość dzieci Bożych. To dzięki owej wyzwalającej tożsamości dziecka Bożego ks. Gabriele potrafi stawić czoła diabłu, otrzymując moc i łaskę Bożą, aby go z mocą ujarzmić. „Jest zatem rzeczą dobrą, słuszną i pożyteczną – zachwala egzorcysta – głosić za pomocą książki, że nasz Pan jest zdecydowanie piękniejszy i bardziej fascynujący od diabła. Moje wcześniejsze książki były raczej opisywaniem diabła, zjawisk okultystycznych, demonicznych opętań, egzorcyzmów i wielu innych tego rodzaju spraw. W tej książce na pierwszym planie 8
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 8
19.01.2016 11:16
– z wiadomych powodów – stawiam naszego Pana, tak aby przyciągał on ku sobie, a więc odciągał od zła. To bowiem «wewnętrzne piękno Ojca wzbudza wiarę»4”. Co do pierwszeństwa tego, co nas pociąga, co wzbudza nasze zainteresowanie, ks. Amorth przytacza słowa św. Augustyna: „Pokazujesz zieloną gałązkę owcy i pociągasz ją; ukazujesz orzechy dziecku i jest pociągnięte; biegnie tam, dokąd jest pociągane; pociągane miłością, pociągane nie przemocą, ale więzami serca”5. Stąd również w tej książce ks. Amorth w sposób wyraźny i jednoznaczny odsyła złego ducha do spisu treści, to znaczy na margines, tak jak to zawsze czynił w swojej posłudze egzorcysty. Jeśli chodzi bezpośrednio o diabła, to ks. Gabriele odwoływał się przeważnie do swojej posługi i do napisanych przez siebie książek, czerpiąc z nich to, co najważniejsze. Podstawą tej książki są nasze spotkania i rozmowy. Drogiemu Współbratu, któremu jestem bardzo wdzięczny za okazane mi zaufanie, najpierw przedstawiłem pierwszą pisemną redakcję naszych rozmów. On je uzupełniał, a potem zaaprobował w ostatecznej wersji, zarówno jeśli chodzi o treść, jak i formę, które zostały przez nas wspólnie uzgodnione. ks. Angelo De Simone
4
Catechismo degli Adulti, 194 [Konferencja Episkopatu Włoch, Katechizm dla dorosłych – przyp. tłum.]. 5 Z komentarza św. Augustyna, biskupa, do Ewangelii św. Jana (Traktat 26, 4-6).
9
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 9
19.01.2016 11:16
Gabriele Amorth został wyświęcony na kapłana 24 stycznia 1954 roku w Towarzystwie Świętego Pawła.
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 10
19.01.2016 11:16
1
NASZ BÓG
„Człowiek powinien odpowiedzieć na tyle dobrodziejstw, lecz bojąc się, nie potrafi odpowiadać, bo kto wciąż jak niewolnik lęka się Stwórcy rodzaju ludzkiego, ten z pewnością nie kocha”6.
W jaki sposób religia łączy istotę ludzką z Bogiem?
Posłużę się konkretnym przykładem. Każda istota ludzka wie, że nie zawsze potrafi stawić czoła rzeczywistości, tym bardziej gdy musi udźwignąć ciężar nieuleczalnej choroby! Można wpaść w rozpacz. W tak dramatycznej sytuacji wszyscy jesteśmy religijni w tym sensie, że wszyscy powierzamy się jakiemuś świętemu: w tym przypadku dobremu lekarzowi. Jeśli nie wystarcza lekarz, zwracamy się do Boga.
6 Gregorio Magno, Moralia su Giobbe 9,64, Opere, Città Nuova, Roma 1994, vol. I/2, s. 86-87. Wydanie polskie: św. Grzegorz Wielki, Moralia. Komentarz do Księgi Hioba, t. 2, Księgi VI-X, tłum. Katarzyna Nastał i in., Wydawnictwo Benedyktynów, Tyniec 2006, Księga 9, XLI.64, s. 308.
11
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 11
19.01.2016 11:16
Czy fundamentalizm niektórych religii nie jest przypadkiem dziełem diabła?
Nie można lekceważyć faktu, że religie nakładają na ludzi ideologiczne ciężary, wywołując potem u nich silne reakcje na brak tolerancji i surowe nakazy, które przemieniają się w bunt, łamanie zasad, odrzucenie Boga, w ateizm teoretyczny i praktyczny. W ten sposób fundamentalizm oddziela świat i ludzkość od Boga. I dlatego jest on dziełem diabła. Może to ojciec wyjaśnić?
Różne rozpowszechnione formy ideologii religijnej zniekształcają obraz Boga i sakralny wymiar istoty ludzkiej, ponieważ głównie chcą „zmuszać” do Boga, tak jakby to Bóg potrzebował nas, a nie my Jego. Wręcz przeciwnie, św. Paweł w Dziejach Apostolskich wyjaśnia Ateńczykom, że Bóg nie czeka na żadną posługę z rąk ludzkich, jak gdyby czegoś potrzebował (por. Dz 17, 25). Można stąd wywnioskować, że ideologia religijna nie tylko nie jest w stanie wyzwolić człowieka i uczynić go lepszym, ale okazuje się wręcz szkodliwa, gdyż utrudnia lub co najmniej spowalnia objawienie i doświadczenie prawdziwego Boga. Trzeba zatem odrzucić religię pojmowaną w ten sposób albo w każdym razie poważnie uzupełnić jej braki. Dlatego prowokacje, dokonywane przez współczesny fundamentalizm religijny, wskazują na potrzebę zweryfikowania koncepcji religii, jak również języka i religijnych postaw. Wszystkie religie powinny doświadczyć kryzysu i postawić sobie pytanie, czy są naprawdę zainteresowane prawdziwym Bogiem i szczęściem człowieka, czy też czymś innym. 12
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 12
19.01.2016 11:16
Co w religii i w religiach powinno zostać ocalone?
Muszę powiedzieć, że jest mi trudno szukać igły w stogu siana, jakim generalnie są religie. Trudność ta wynika z różnorodności doświadczeń religijnych i wielości informacji na ich temat. Mimo to próbuję dociec, co wartościowego i dobrego można znaleźć w tym, co religie mówią o Bogu. W każdym razie doszedłem do przekonania, że religie nie mogą powiedzieć całej prawdy o Bogu właśnie dlatego, że Bóg jest Bogiem. A zatem nie powinny Go nikomu narzucać. Podkreślam jednak, jako rzecz oczywistą, że w różnych formach, w jakich wyraża się religia i kultura, napotykamy elementy prawdy w odniesieniu do Boga. Czy może się Ksiądz odnieść do jakiejś religii w szczególności?
W hinduizmie na przykład, religii najbardziej rozpowszechnionej w Indiach – jak czytamy w Katechizmie dla dorosłych nr 590 (zob. przypis 4 – uwaga tłum.) – „bardzo cenne jest pojęcie Boga jako transcendentnej i niewysłowionej Tajemnicy lub jako Bytu osobowego […]. Godne uznania jest pierwszeństwo przyznawane życiu duchowemu, szczególnie gdy zestawimy je z zachodnim materializmem i sekularyzmem […]. Szlachetna jest etyka i pełne pasji poszukiwanie ostatecznego zbawienia […]. Wielkoduszny jest duch tolerancji wobec innych religii […]. W religii tej dojrzewają radosne doświadczenia osobistej miłości do Boga, podobne do doświadczeń świętych chrześcijańskich”, czego świadectwem jest ta wspaniała modlitwa poety Tukarama (XVII wiek): „Ty [Panie] dzierżysz moją dłoń i prowadzisz mnie z niezachwianą 13
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 13
19.01.2016 11:16
pewnością, zawsze i w każdym miejscu jesteś przy mnie. Kiedy idę i opieram się na tobie, ty dźwigasz moje ciężkie brzemię […]. W każdym człowieku widzę przyjaciela, w każdym spotkaniu odczuwam pokrewieństwo. Jak szczęśliwe dziecko idę, o Boże, pośród radosnych igraszek, przez twój umiłowany świat”7. Albo kolejna modlitwa, ułożona w języku tamilskim przez mistyka Appara: „Ty jesteś dla mnie, o Panie, ojcem i matką. Ty jesteś wszystkimi krewnymi, jakich potrzebuję. Ty jesteś dla mnie umiłowanym. Ty jesteś moim drogocennym skarbem. Ty obdarzasz mnie życiem i radością. Odrzucam precz za siebie wszystkie fałszywe dobra świata. O Perło, o Bogactwo, Ty jesteś moim Wszystkim”8. A co powiedzieć o religii muzułmańskiej?
„Właściwa postawa człowieka wobec Boga, jaką jest uległość, posłuszeństwo i ufne oddanie, charakteryzuje religię muzułmańską. Wiara wyraża się w formule: «Nie ma innego Boga oprócz Allaha, a Mahomet jest Jego prorokiem». Praktyki religijne polegają na modlitwie, jałmużnie, poście, pielgrzymce, świętej wojnie. Ta ostatnia rozumiana jest jako wysiłek na rzecz utwierdzenia praw Boga we wszystkich obszarach życia i pociąga za sobą przede wszystkim walkę duchową, w celu dostosowania się do woli Boga, a więc misyjny trud szerzenia islamu (poddanie się Bogu), stosując – jeśli to konieczne – nawet zbrojny podbój […]. 7
Olivier Lacombe, Il brahmanesimo, w: Aa.Vv., La mistica e le mistiche. Il „nucleo” delle grandi religioni e discipline spirituali, San Paolo, Cinisello Balsamo (Mi) 1996, s. 604-605. 8 Tamże.
14
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 14
19.01.2016 11:16
Dzisiaj zsekularyzowana, indywidualistyczna i konsumpcyjna cywilizacja zachodnia przenika do świata islamskiego i niszczy go od środka, wzbudzając reakcję w postaci integryzmu muzułmańskiego, który swoją wrogość kieruje również przeciwko chrześcijaństwu”9. Czy nie lepiej ze sobą rozmawiać, niż się od siebie odsuwać i wzajemnie zwalczać?
W nauczaniu Kościoła nieustannie obecne jest zalecenie, by chrześcijanie, w zetknięciu z tymi, którzy są wyznawcami innych religii, jednoznacznie dawali świadectwo wiary chrześcijańskiej. Wychodząc zatem od tego istotnego wymogu i trzymając się zasady rzeczywistej wolności religijnej, tolerancji i szacunku, Kościół zachęca chrześcijan do postawy wielkiej miłości i dialogu ze wszystkimi. Trzeba przeżywać swoją chrześcijańską wiarę bez wydawania sądów i okazywania innym wrogości. Czy dzisiaj Kościół katolicki wciąż jest tolerancyjny i miłosierny?
Fakt, że Jan Paweł II znał z własnego doświadczenia krótkowzroczność i bezmyślność wszelkiego rodzaju ideologii, a także ich niezdolność do uznania własnych błędów, doprowadził go, w jego wielkim umiłowaniu prawdy, przewyższającym wszelkie doczesne kalkulacje i wyrachowanie, do wyrażenia z mocą wyzwalającej prawdy na ich temat. Akt odwagi i gotowość do dialogu ze strony papieża przypieczętowały zwrot, który skonkretyzował się 12 marca 2000 roku 9
Katechizm dla dorosłych, dz.cyt., 599.
15
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 15
19.01.2016 11:16
w postaci centralnego wydarzenia Dnia Przebaczenia, podczas którego poprosił on o przebaczenie grzechów popełnionych przez Kościół (nietolerancja wobec oponentów, wojny religijne, krzywdy wyrządzone podczas krucjat, inkwizycja), które rozbiły jedność Ciała Chrystusa (ekskomuniki, prześladowania, podziały); o przebaczenie win przeciwko Izraelowi, ludowi Pierwszego Przymierza (pogarda, akty wrogości, milczenie); grzechów przeciwko miłości, pokojowi, narodom, kulturze i innym religiom (popełnionych podczas prowadzonej ewangelizacji); przeciwko godności ludzkiej i jedności rodzaju ludzkiego (wobec kobiet, przedstawicieli różnych ras, grup etnicznych); przeciwko podstawowym prawom człowieka (najsłabsi, ubodzy, dzieci w łonach matek, niesprawiedliwość, nierówności ekonomiczne i społeczne, wykluczenia); przeprosił za zło współczesnego świata (ateizm, obojętność religijna, relatywizm etyczny, łamanie prawa do życia, lekceważenie ubóstwa)10. 10
Oto lista przewinień, za które przeprosił Jan Paweł II: Świadom, że „wiara w żadnym wypadku nie musi się obawiać badań historycznych, gdyż prawda ma swoje źródło w Bogu” i że „uznanie win przeszłości przyczynia się do przebudzenia naszych sumień w obliczu współczesnych kompromisów”, papież wypowiada mea culpa Kościoła za podziały wśród Kościołów chrześcijańskich (1980), udział chrześcijan w wojnach (1983), brak odpowiedzi na wezwania Lutra (1983), niezrozumienie Kalwina i Zwinglego (1984), konflikty z braćmi muzułmanami (1985), antysemityzm (1986), eksterminację Aborygenów w Australii (1986), zaniedbania w demaskowaniu społecznych niesprawiedliwości (1988), integryzm religijny (1988), potępienie Jana Husa (1990), schizmę wschodnią z Kościołem prawosławnym (1991), bierność w obliczu Holocaustu Żydów (1991), krzywdy i nadużycia wobec Indian amerykańskich i ludności Indios (1992), uczestnictwo chrześcijan w handlu niewolnikami (1992), błędy popełnione w tzw. przypadku Galileusza (1992), uległość wobec dyktatur (1994), błędy inkwizycji (1994), współodpowiedzialność chrześcijan za ludobójstwo w Rwandzie (1994), obrażanie godności kobiety (1995), wyprawy krzyżowe (1995), drugą wojnę światową, która rozegrała się w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej (1995), wojny religijne (1995), współudział chrześcijan w działalności mafii (1995), błędy papieży w historii (1995), winy chrześcijan podczas prześladowań Żydów (2000), okrucieństwa chrześcijan w Bośni i Hercegowinie (2003).
16
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 16
19.01.2016 11:16
Ale czy przepraszać nie powinni raczej ci, którzy byli nietolerancyjni? Co zatem ma z tym wspólnego Jan Paweł II?
Uwaga opinii publicznej stała się potwierdzeniem wyjątkowego znaczenia aktu prośby o przebaczenie, gorąco upragnionego przez Jana Pawła II, mimo sprzeciwów i dużego oporu od wewnątrz (co miało stworzyć wrażenie, że chodzi o akt osobistej pobożności Wojtyły, który nie może się stać przedmiotem uroczystego dokumentu, takiego jak encyklika). Papież zresztą wyjaśniał, że „prośba o przebaczenie nie może być rozumiana przez Kościół jako manifestacja fałszywej pokory ani zaprzeczanie własnej, trwającej dwa tysiące lat historii, z pewnością bogatej w zasługi na polach miłosierdzia, kultury i świętości. Odpowiada ona na niezbywalną potrzebę prawdy, która obok aspektów pozytywnych uznaje ludzkie ograniczenia i słabości różnych pokoleń uczniów Chrystusa11. Czy zła formacja religijna może prowadzić do buntu, występku, a w konsekwencji do ateizmu?
Ze względu na ograniczenie ludzkiego umysłu, w porównaniu z mądrością Bożą, i ze względu na potęgę nieskończonej wartości i absolutnego znaczenia Boga poznajemy Go jakby w zwierciadle. Tak twierdzi św. Paweł. W związku z tym mamy ograniczone pojmowanie Boga, a zatem możemy otrzymywać złe informacje i podlegać złej formacji chrześcijańskiej.
11
Przemówienie z 1 września 1999 r.
17
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 17
19.01.2016 11:16
Mamy tutaj bowiem ściśle określoną formułę związaną z naszą relacją z Bogiem, owoc Boskiego objawienia i chrześcijańskiego świadectwa. W latach naszej katechizacji zostaliśmy pouczeni o Bogu za sprawą tej formuły, traktując ją bardzo poważnie. Bóg był w niej przedstawiany w ściśle określony sposób. Nauczyliśmy się, że Bóg powinien być poznawany i miłowany dzięki naszemu rozumowi i naszym wysiłkom. Dołożyliśmy do tego swoją cząstkę: ponieważ Bóg jest Bogiem, ponieważ Bóg to Absolut, ponieważ nie do pomyślenia jest, by można było Boga nie uznać, nie przyjąć. Wielu jednak przez całą młodość pozostało z dala od przedstawianego w ten sposób Boga. A jeśli już byli bliżej, to formuła ta pokryła się u nich co najwyżej patyną rytualizmu i to wszystko. Przez pewien czas byli przekonani, że dystans ten wynika z faktu, że nie są wystarczająco dobrzy i uduchowieni, że nie otworzyli się na Bożą miłość. Później, w miarę jak życie szło naprzód, Bóg odczuwany był jako coraz bardziej daleki: On szedł swoją drogą, oni swoją. Pozostał w nich co najwyżej odciśnięty obraz zimnego i despotycznego Władcy. Krótko mówiąc, Bóg, który nie kocha i nie wyzwala. Wystarczył mały kamyczek, by zniszczyć glinianą, kruchą podstawę i cały posąg rozleciał się na kawałki. Często pojawiały się myśli, by kogoś za to obwinić, na przykład katechetów, rodziców albo niektórych proboszczów. Ale tak naprawdę to nie jest ich wina. To wina samej formuły, a właściwie – by postawić sprawę jasno – nie jest to niczyja wina, gdyż rozumienie Boga nie jest czymś, co dokonuje się łatwo i szybko. Wręcz przeciwnie, każda droga do Boga jest niedoskonała, trochę dlatego, że Bóg po prostu jest Bogiem, a trochę dlatego, że człowiek postrzega Go na swój sposób. 18
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 18
19.01.2016 11:16
W każdym razie istnieje wiele poglądów, wiele punktów widzenia na temat Boga: pogląd filozofów, pogląd, a więc obraz Boga, odkryty przez artystów, poetów, teologów, naukowców, astronomów, obraz propagowany przez religie naturalne. Są to jednak, jak powiedziałem wcześniej, jedynie poglądy. Przezwyciężenie kryzysu formuły religijnej było dla niektórych niezwykle absorbujące: albo powierzyli się oni bezpośrednio Ojcu, przywracając właściwe proporcje formule i uzupełniając ją, albo znikczemnieli, uparcie przy niej trwając. W konsekwencji, jak powiedziałem, ci ostatni pozostali dalecy od Boga i osamotnieni, z wielką złością w sercu, smutkiem i ateizmem. W jakiej mierze chrześcijanie letni bądź fundamentaliści mogą czynić zło?
Każdy dorosły człowiek powinien być zdolny do wzięcia odpowiedzialności i dokonywania wyborów. Osobowości niedojrzałe i ulegające sugestiom nie potrafią podejmować decyzji ani dokonywać wyborów. Wierzący, który jest bez wyrazu, taki ani zimny, ani gorący, będący chrześcijaninem tylko w teorii, może negatywnie wpływać na otoczenie. I to jeszcze jak! Mahatma Gandhi powtarzał, że „liczą się czyny. Nasze myśli, choćby były najszlachetniejsze, są fałszywymi perłami dopóty, dopóki nie zamienią się w czyny. Ty sam bądź przemianą, którą chciałbyś widzieć dokonującą się w świecie”. Dlatego można zauważyć pewne osłabienie świadectwa ze strony wierzących, jeśli chodzi o utwierdzanie dobra i sprzeciwianie się złu. W piątej pieśni dantejskiego Raju Beatrice tłumaczy poecie, jak chrześcijanie lekceważą swoje obowiązki wobec Boga, stąd przynagla ich, by byli bardziej konsekwentni: 19
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 19
19.01.2016 11:16
„Ważkiej wy bądźcie, chrześcijanie, przyrody, A nie jak wiotkie na wiatr każdy pierze: Was nie opłuczą lada jakie wody. Toć macie Stare i Nowe Przymierze, Wodza, który wam prawo przypomina; To was wybawi i zguby ustrzeże. Gdy się zła żądza w sercu waszym wszczyna, Nie zwierzę w sobie czujcie, lecz człowieka […] To-ć tylko jagnię, poniechawszy mleka Macierzy, Głupie uskoczy w komysze, Gdzie się igrając, nieszczęścia, doczeka”12. Niekonsekwencja niektórych chrześcijan to wielkie nieszczęście, gdyż powoduje ona, że słabi oglądają się na innych i dlatego buntują się, łamią zasady, odrzucają chrześcijaństwo i dopuszczają się wszelkiego rodzaju podłości. Jeżeli jedynym zamiarem kapłana jest odszukanie tych ostatnich i doprowadzenie ich ponownie do dawnej religijności, to uważam, że jest to błąd. W niektórych kręgach kościelnych przypisuje się zbyt duże znaczenie religijności, do tego stopnia, że wywołuje to porzucenie wiary. Moim zdaniem trzeba tych ludzi spotkać, aby uznać i przyjąć od nich domieszkę wartości profanum, wartości świeckich, laickich, które nabyli oni w wyniku doświadczenia spoza sfery sacrum, spoza owego świętego muru. Tak więc bolesny fakt porzucenia wiary może posłużyć do oczyszczenia i nadania nowego blasku tym, którzy odeszli i powrócili, jak też stać się dodatkową wartością dla tych, którzy pozostali w Kościele. 12
Dante Alighieri, Raj, Pieśń V, w: Boska Komedia, tłum. Edward Porębowicz, PIW, wyd. 6, Warszawa 1990, s. 354.
20
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 20
19.01.2016 11:16
Co można powiedzieć o chrześcijańskim Bogu?
Syn Boży, Jezus Chrystus, i chrześcijaństwo nie są religią w znaczeniu religii naturalnych i instytucjonalnych; nie są jakąś filozofią, z doktryną, prawdami i traktatami spekulatywnymi; nie są moralizmem, z obowiązkami przeważnie będącymi celem samym w sobie. Jezus Chrystus, Bóg Człowiek, jest Osobą, wydarzeniem, w którym otwierają się nadzwyczajne perspektywy na tożsamość Boga, a jednocześnie na wartość, znaczenie, powołanie i przeznaczenie człowieka. W Chrystusie ukrzyżowanym objawia się konkretna miłość Boga do ludzkości. „Ukrzyżowany nie jest człowiekiem, który umiera za Boga, ale jest Synem Bożym, który umiera za człowieka”13. A zatem w doświadczeniu wiary w Jezusa Chrystusa zupełnie inaczej odczytuje się Boga. Chrześcijaństwo dochodzi do czystego doświadczenia i stwierdzenia, że Bóg jest jeden jedyny i transcendentny, co jest już obecne w tradycji żydowskiej. Wyjątkowość chrześcijaństwa polega więc na przyjęciu samoidentyfikacji i samoobjawienia się Boga jako Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Rewolucyjne znaczenie chrześcijaństwa polega nie tylko na przyjęciu w obszarze wartości transcendencji i sacrum, ale również na przywróceniu godności i autonomii profanum, a więc temu, co nieświęte. W tajemnicy wcielenia Syna, który stał się człowiekiem, sam Bóg wkracza w wymiar profanum. Dzięki stałej uwadze skierowanej na stworzenie, na wcielenie i odkupienie, doświadczenie i kultura chrześcijańska rozszerzyły niepomiernie obszar sacrum, aż po utożsamienie go z „każdą rzeczą 13
Bruno Maggioni, Il Padre nostro, Vita e pensiero, Milano 1995, s. 25.
21
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 21
19.01.2016 11:16
stworzoną przez Boga”, a w szczególności z istotą ludzką, która według Ewangelii, „jest ważniejsza niż wiele wróbli” (Łk 12, 7). Chrześcijanin przeżywa swoją relację z Bogiem w satysfakcjonującym doświadczeniu czci w duchu i prawdzie. Spotyka Go zawsze i wszędzie, poza wszelkimi ograniczeniami czasoprzestrzennymi, ponieważ Bóg objawia się także w ludzkim działaniu, w stworzeniu, w historii w niemniejszym stopniu niż w obrzędach religijnych celebrowanych w świątyni.
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 22
19.01.2016 11:16
Ksiądz Gabriele podczas serdecznej pogawędki z założycielem swojego zgromadzenia, ks. Jakubem Alberionem (1884-1971).
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 23
19.01.2016 11:16
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 24
19.01.2016 11:16
Ksiądz Gabriele oprócz zwyczajnej posługi egzorcysty prowadzi korespondencję, pisze artykuły, utrzymuje kontakty telefoniczne, wygłasza konferencje.
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 198
19.01.2016 11:16
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE „BIEGNIE TAM, DOKĄD CZUJE SIĘ POCIĄGANY”. . . . . . . . . . . . . . . 5 1. NASZ BÓG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2. ODNAWIANIE OBRAZU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 3. WIADERKO I MORZE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 4. NIEWIDOCZNY DLA OCZU, OBECNY W SERCU . . . . . . . . . . . . . 57 5. BÓG I ZŁO. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 6. TEN, KTÓRY NIE ŚPI W NOCY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 7. „JA WYRZUCAM DEMONY MOCĄ PALCA BOŻEGO”. . . . . . . . . 91 8. NIE STAWIAĆ OPORU ZŁEMU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 9. „CÓŻ ONI MOGĄ MI ZROBIĆ ZŁEGO?”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 10. UZBROJENI I GOTOWI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 DODATEK Rys biograficzny ks. Gabriele Amortha. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Próba oceny obecnej sytuacji przez ks. Amortha. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 199
19.01.2016 11:16
EDYCJA ŚWIĘTEGO PAWŁA POLECA
ks. Gabriele Amorth Spotkałem Szatana Najdłuższy wywiad, jakiego udzielił ten najsłynniejszy egzorcysta świata. Rozmawia z nim ks. Sławomir Sznurkowski SSP, który swego czasu pomagał ks. Amorthowi w posłudze egzorcysty. W świecie, w którym coraz bardziej zaciera się granica między dobrem a złem, potrzebujemy jasnego i jednoznacznego rozróżnienia między rzeczywistym dziełem Szatana a naszymi lękami. Książka zawiera pytania polskich rodzin kierowane do ks. Amortha np. • • • • •
Jak rozpoznać opętanie? Jak rozróżnić chorobę psychiczną od opętania? Co to jest klątwa, zły urok? Kiedy potrzebny jest egzorcysta? Co zrobić, aby przezwyciężyć pokusy Szatana?
Na te oraz wiele innych pytań szeroko i wnikliwie odpowiada ks. Gabriele Amorth. W Dodatku do książki zamieszczono wybrane modlitwy o uwolnienie.
ks. Gabriele Amorth Wyznania egzorcysty audiobook MP3 czyta Rafał Porzeziński
Autor dzieli się z czytelnikami wieloletnim doświadczeniem posługi egzorcysty. Opisuje, jakie mogą być objawy obecności i działania Szatana. Odpowiada na wątpliwości, czy istnieją opętania, skuteczne gusła, czary, uroki, klątwy oraz czy możemy się od nich uwolnić. Radzi, jak na co dzień bronić przed złym duchem. Zachęca do przeciwstawiania się działaniu Szatana mocą słowa Bożego, sakramentów i autentycznego życia chrześcijańskiego. Książka jest do kupienia zarówno w formie papierowej, jak i w formacie MP3.
www.edycja.pl
521A_Bog_ jest_piekniejszy_inside.indd 200
19.01.2016 11:16
Dobro i Bóg
Ksiądz Amorth prowadzi nas przez dobre, choć czasem niezwykle trudne ścieżki Boże, i ostrzega przed zasadzkami Szatana. A któż zna je lepiej niż egzorcysta, który widzi diabła na własne oczy. Co zawiera duchowy testament tego niezwykłego kapłana? Czy zdradza nam jakąś tajemnicę, jak zwykły chrześcijanin może obronić się przed Złym? Książka nie pozostawia nikogo bez odpowiedzi na te pytania.
www.edycja.pl
Bóg jest piękniejszy od diabła
Barwna i zaskakująca opowieść o Bogu i Szatanie, których w sposób niecodzienny doświadcza w swoim życiu najbardziej znany na świecie egzorcysta.
Amorth
ks. Gabriele Amorth
ks. Gabriele
nie potrzebują ciemności, aby dowieść, że są światłem.