Od SŁOWA do ŻYCIA nr 1 by Edycja Świętego Pawła

SŁOWA ŻYCIA

Liturgia dnia z rozważaniami

nr 1. Wielki Post 2014

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 1

06.12.2013 12:24

SŁOWA

Miesięcznik ISSN 2353-2173

ŻYCIA

nr 1 Wielki Post (marzec-kwiecień 2014)

Liturgia dnia z rozważaniami

Redaktor naczelny: ks. Daniel Łuka SSP Redaktor odpowiedzialny: s. M. Iwona Kopacz PDDM Rozważania: s. M. Iwona Kopacz PDDM Korekta: Ewa Stuła Opracowanie graficzne: br. Zbigniew Gawron SSP DTP: Tomasz Mstowski Projekt okładki: Edyta Woźniczko

Adres redakcji: Od Słowa do Życia ul. Św. Pawła 13/15 • 42-221 Częstochowa tel. 34.372.34.22 • e-mail: odslowa@edycja.com.pl Zamówienia i prenumerata: e-mail: prenumerata@edycja.com.pl tel. 34.722.290.119 Wydawca: Edycja Świętego Pawła ul. Św. Pawła 13/15 • 42-221 Częstochowa tel. 34.362.06.89 • www.edycja.com.pl

Za zezwoleniem władzy duchownej

Dystrybucja: Centrum Logistyczne Edycji Świętego Pawła ul. Hutnicza 46 • 42-263 Wrzosowa k. Częstochowy tel. 34.366.15.50 • fax 34.370.83.74 e-mail: dystrybucja@edycja.com.pl

Teksty z Lekcjonarza i Mszału za zgodą Konferencji Episkopatu Polski i wydawnictwa Pallottinum

Księgarnia internetowa: www.edycja.pl

Druk: TZG Zapolex Sp. z o.o. – Toruń

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 2

06.12.2013 12:24

OD SŁOWA DO ŻYCIA...

OD SŁOWA DO ŻYCIA… Biskupi obecni na Soborze Watykańskim II wyrazili pragnienie, aby wierni „byli wdrażani do pełnego, świadomego i czynnego udziału w obrzędach liturgicznych, jakiego domaga się sama natura liturgii” (KL 14). Oddając do rąk naszych czytelników nowe czasopismo liturgiczne, pragniemy, aby przyczyniło się ono właśnie do takiego bardziej świadomego udziału w celebracji Mszy św. czy innych sakramentów. To czynne uczestnictwo należy rozumieć nie tylko jako podejmowanie konkretnych czynności podczas celebracji, ale raczej jako pełne wewnętrzne zaangażowanie i zrozumienie. Nasz czynny udział w obrzędach może bowiem wyrażać się zarówno przez spełnianie funkcji liturgicznych (odczytywanie słowa Bożego, wezwań modlitwy powszechnej, zaśpiewanie psalmu), jak również poprzez zaangażowanie wewnętrzne: wsłuchiwanie się w teksty liturgiczne i dążenie do ich coraz lepszego zrozumienia, uważne słuchanie tego, co Bóg ma mi do powiedzenia przez swoje Słowo, po to by móc prawdziwie przemieniać swoje życie. Tytuł naszego periodyku, Od Słowa do Życia, wskazuje drogę, którą mamy do pokonania. Słowo, które słyszymy w liturgii – nie tylko w czytaniach, ale również to, które w naszym imieniu jest wypowiadane przez kapłana w formie modlitw – ma stawać się naszym życiem, ma je przemieniać i kształtować. Dlatego też proponujemy, aby spotkanie ze Słowem odbywało się na trzech płaszczyznach:

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 3

06.12.2013 12:24

OD SŁOWA DO ŻYCIA...

umysłu – który poprzez uważne czytanie i słuchanie Słowa otwiera się na zawartą w nim prawdę; woli – która jest wzmacniana przez rozważanie Słowa przy pomocy zamieszczonych na wstępie i po każdym czytaniu komentarzy; zostajemy przez to ugruntowani w pragnieniu kroczenia za Jezusem, który jest Drogą i wskazuje nam swoim życiem kierunek, w jakim mamy za Nim podążać; serca – które poruszone rozważanym i przemodlonym Słowem będzie się rozpalało miłością do Jezusa Mistrza i do braci. Miłość ta wyrazi się przez podjęcie konkretnego działania. Pomocą w rozpoznaniu, jakie to ma być działanie, mogą być zarówno pytania umieszczone na końcu każdego dnia, jak również nasze własne poruszenia serca, które dobrze będzie zapisać. W dodatku, który jest umieszczany na końcu każdego zeszytu, nasi czytelnicy znajdą teksty prefacji i modlitw eucharystycznych, które stanowią integralną część liturgii Mszy św. Warto poświęcić trochę czasu na rozważanie również tych tekstów, które z czasem – podobnie jak i inne – będziemy chcieli opatrzyć stosownymi komentarzami, aby pomóc w lepszym ich rozumieniu. Wtedy i one zapewne staną się inspiracją do modlitwy płynącej z serca. W przyszłości będziemy chcieli również zamieszczać w naszym czasopiśmie wyjaśnienie znaków, gestów i postaw, z jakimi spotykamy się podczas celebracji Mszy św. i innych sakramentów.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 4

06.12.2013 12:24

OD SŁOWA DO ŻYCIA...

Niech to nowe czasopismo liturgiczne stanie się pomocą również dla tych, którzy z różnych przyczyn, często niezależnych od nich samych, nie mogą uczestniczyć w codziennej liturgii, ale chcą się nią ubogacić, zrozumieć i pogłębić jej znaczenie w swojej codziennej modlitwie. Mamy nadzieję, że dzięki swej poręcznej formie wydawnictwo to będzie mogło się stać przydatne podczas dojazdów do pracy, do szkoły, na uczelnię; a także podczas codziennych spotkań sam na sam z Panem. Czasopismo „Od Słowa do Życia” zostało pomyślane jako miesięcznik, jednakże dwa pierwsze numery będą obejmowały troszkę szerszy zakres czasowy. Niniejszy numer zawiera okres Wielkiego Postu, czyli czas prawie dwóch miesięcy (5 marca – 19 kwietnia). Drugi numer będzie zawierał teksty przeznaczone na cały okres Wielkanocy (20 kwietnia – 8 czerwca). Natomiast kolejne numery naszego czasopisma swym zakresem obejmą już pojedyncze miesiące. Zachęcamy czytelników, aby – szczególnie na początku ukazywania się czasopisma – dzielili się opiniami na jego temat. Wszelkie uwagi, propozycje i sugestie prosimy przesyłać na adres:

Redakcja „Od Słowa do Życia” Edycja Świętego Pawła ul. Św. Pawła 13/15 42-221 Częstochowa e-mail: odslowa@edycja.com.pl

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 5

06.12.2013 12:24

OD SŁOWA DO ŻYCIA...

KILKA SŁÓW O WIELKIM POŚCIE Okres Wielkiego Postu to czas poprzedzający i przygotowujący obchodzenie Paschy, czyli świąt Wielkanocy. Ten 40-dniowy okres pokuty rozpoczyna się surowym i charakterystycznym obrzędem posypania głów popiołem w Środę Popielcową. Pochodzi on ze starożytnego obrzędu, w czasie którego nawróceni grzesznicy poddawali się kanonicznej pokucie. Znak posypywania popiołem oznacza przyznanie się do własnych ułomności i śmiertelności, do tego, że potrzebujemy Bożego miłosierdzia do zbawienia. Dla nas, dzisiaj, ten zewnętrzny obrzęd ma być symbolem wewnętrznej postawy pokutnej, do której powołany jest każdy ochrzczony w czasie wielkopostnej wędrówki. Ma przypominać o konieczności nawrócenia i potrzebnie zaangażowania się w wewnętrzną odnowę paschalną. Okres Wielkiego Postu w pobożności ludowej koncentruje się na rozważaniu misterium człowieczeństwa Chrystusa, zwracając szczególną uwagę na Mękę i Śmierć Pana, czego wyrazem są tak popularne u nas nabożeństwa, jak Droga krzyżowa czy Gorzkie żale. Jednak rozważanie Męki Pańskiej nie powinno się dokonywać w oderwaniu od naszego życia. Podczas liturgii Wigilii Paschalnej usłyszymy bowiem następujące słowa: „Przez Misterium paschalne zostaliśmy w sakramencie chrztu pogrzebani wespół z Chrystusem w Jego śmierci, aby razem z Nim wkroczyć w nowe życie”. Dlatego okres Wielkiego Postu powinien charakteryzować się szczególnym zasłuchaniem w słowo Boże, co z kolei powinno prowadzić do nawrócenia, przygotowania do chrztu

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 6

06.12.2013 12:24

KILKA SŁÓW O WIELKIM POŚCIE

i obchodzenia jego pamiątki. Wielki Post to także czas szczególnego pojednania z Bogiem i braćmi, częstszego uciekania się do „broni pokuty chrześcijańskiej”, tzn. do modlitwy, postu i jałmużny (por. Mt 6, 1-6. 16-18). W czasie Wielkiego Postu należy kierować umysły ku tym rzeczywistościom, które w życiu liczą się najbardziej i domagają się zgodności wiary z ewangelicznym zaangażowaniem. Powinno wyrażać się to w naszych postawach: w spełnianiu dobrych uczynków, wyrzeczeniu się tego, co zbyteczne i luksusowe, oraz w solidarności z cierpiącymi i potrzebującymi. Podobnie praktyka postu, od starożytności chrześcijańskiej tak bardzo charakterystyczna dla tego okresu, jest ćwiczeniem, które dobrowolnie uwalnia od potrzeb codziennego życia i ułatwia odkrycie tego życia, które pochodzi z wysoka: „Nie samym chlebem żyje człowiek, ale tym wszystkim, co pochodzi z ust Pana” (Pwt 8, 3; por. Mt 4, 4; Łk 4, 4). Niech rozpoczynający się czas stanie się dla nas czasem „wyjścia z niewoli”, a pomocą w tym niech będą zamieszczone tu teksty, do których rozważania i pogłębiania serdecznie zapraszamy, abyśmy zgodnie z tym, co zostało powiedziane wyżej, żyli nie tylko chlebem, lecz także słowem, które Bóg każdego dnia do nas kieruje poprzez teksty liturgiczne.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 7

06.12.2013 12:24

Niech Jezus Boski Mistrz oświeci nasze umysły, abyśmy zrozumieli Prawdę, jaką chce nam przekazać; ożywi nasze serce, abyśmy całym życiem zapragnęli wypełnić to, co zrozumieliśmy, i wzmocni naszą wolę, abyśmy mogli to zrealizować na drodze kroczenia za Nim, aż do pełnego zjednoczenia z Nim.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 8

06.12.2013 12:24

5 MARCA 2014 ŚRODA POPIELCOWA Tego dnia w czasie Mszy św. poświęca się popiół przygotowany z gałązek palm lub innych drzew poświęconych w roku poprzednim i posypuje się nim głowy wiernych.

Wielki Post, który rozpoczynamy tak uroczyście w dniu dzisiejszym, to czas sprzątania we własnej duszy. W liturgii tego dnia rozbrzmiewa wezwanie: nawróćcie się (Jl 2, 12), tzn. przemieniajcie wasze życie, odrzućcie to, co stało się tylko zewnętrznym formalizmem i nie prowadzi już do autentycznego spotkania z Bogiem, który jest łaskawy i miłosierny (pierwsze czytanie). Nawrócenie – inaczej przemiana – nie jest charakterystyczne jedynie dla Wielkiego Postu. Jeśli się dobrze przyjrzymy tekstom liturgicznym, to również inne okresy (Adwent, okres zwykły) rozpoczynają się od tego wezwania: Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię (Mk 1, 15). Co zatem wyróżnia okres, który dziś rozpoczynamy? Wyjaśnia nam to Ojciec Święty Benedykt XVI: „Podczas Wielkiego Postu, pomni na nasz chrzest, jesteśmy wezwani, aby wyjść z zamknięcia w sobie i w ufnym zawierzeniu pozwolić, by Ojciec wziął nas w swe miłosierne ramiona” (Benedykt XVI, Orędzie na Wielki Post 2007).

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 9

CZWARTEK, ŚRODA,65MARCA MARCA 2014 ANTYFONA NA WEJŚCIE

por. Mdr 11, 24-25. 27

Panie, Ty wszystkim okazujesz miłosierdzie * i żadnego ze swych stworzeń nie masz w nienawiści. * Nie zważasz na grzechy ludzi, * aby mogli się nawrócić, * przebaczasz im, bo Ty jesteś Panem, Bogiem naszym. Opuszcza się akt pokuty, bo zastępuje go posypanie głów popiołem.

KOLEKTA

Panie, nasz Boże, daj nam przez święty post zacząć okres pokuty, * aby nasze wyrzeczenia umocniły nas do walki ze złym duchem. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg , przez wszystkie wieki wieków. PIERWSZE CZYTANIE

Jl 2, 12-18

Czytanie z Księgi proroka Joela

Tak mówi Pan: «Nawróćcie się do Mnie całym swym sercem, przez post i płacz, i lament. Rozdzierajcie jednak serca wasze, a nie szaty! Nawróćcie się do Pana Boga waszego! On bowiem jest łaskawy, miło-

06.12.2013 12:24

ŚRODA POPIELCOWA

sierny, nieskory do gniewu i wielki w łaskawości, a lituje się nad niedolą. Kto wie? Może znów się zlituje i pozostawi po sobie błogosławieństwo plonów na ofiarę pokarmową i płynną dla Pana, Boga waszego. Na Syjonie dmijcie w róg, zarządźcie święty post, ogłoście uroczyste zgromadzenie. Zbierzcie lud, zwołajcie świętą społeczność, zgromadźcie starców, zbierzcie dzieci i niemowlęta! Niech wyjdzie oblubieniec ze swojej komnaty, a oblubienica ze swego pokoju. Między przedsionkiem a ołtarzem niechaj płaczą kapłani, słudzy Pańscy! Niech mówią: „Zlituj się, Panie, nad ludem Twoim, nie daj dziedzictwa swego na pohańbienie, aby poganie nie zapanowali nad nami. Czemuż mówić mają między narodami: Gdzież jest ich Bóg?”». A Pan zapłonął zazdrosną miłością ku swojej ziemi i zmiłował się nad swoim ludem. Oto Słowo Boże.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 10

Jakże różny jest Bóg od człowieka. Człowiek Go nieustannie odrzuca, a Bóg go ciągle szuka i wzywa do nawrócenia… Trzeba jednak pamiętać, że istotą tego nawrócenia jest przemiana serca. Bóg, który jest miłosierny, nie pozostanie głuchy ani ślepy wobec swojego ludu, który zechce się przed Nim ukorzyć, uznać swój grzech i prosić o przebaczenie. Ukazuje to zakończenie dzisiejszego pierwszego czytania: Pan zapalił się zazdrosną miłością ku swojej ziemi i zmiłował się nad swoim ludem. Pan już się zmiłował nad swoim ludem! Uczynił to w momencie, gdy trwa wezwanie do nawrócenia, do przemiany życia. On nie czeka na owoce, lecz pragnie doceniać i wynagradzać podejmowany wysiłek. Obyśmy chcieli i umieli z tej łaski skorzystać tu i teraz. Dzisiaj. PSALM RESPONSORYJNY

Ps 51 (R.: por. 3a)

Refren: Zmiłuj się, Panie, bo jesteśmy grzeszni.

Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej, / w ogromie swej litości zgładź moją nieprawość. /Obmyj mnie zupełnie z mojej winy / i oczyść mnie z grzechu mojego. Ref.

06.12.2013 12:24

ŚRODA, 5 MARCA 2014

Uznaję bowiem nieprawość moją, / a grzech mój jest zawsze przede mną. / Przeciwko Tobie samemu zgrzeszyłem / i uczyniłem, co złe jest przed Tobą. Ref. Stwórz, Boże, we mnie serce czyste / i odnów we mnie moc ducha. / Nie odrzucaj mnie od swego oblicza / i nie odbieraj mi świętego ducha swego. Ref. Przywróć mi radość Twojego zbawienia / i wzmocnij mnie duchem ofiarnym. / Panie, otwórz wargi moje, / a usta moje będą głosić Twoją chwałę. Ref. DRUGIE CZYTANIE

2 Kor 5, 20 – 6, 2

Czytanie z Drugiego Listu Świętego Pawła Apostoła do Koryntian

Bracia: W imieniu Chrystusa spełniamy posłannictwo jakby Boga samego, który przez nas udziela napomnień. W imię Chrystusa prosimy: pojednajcie się z Bogiem. On to dla nas grzechem uczynił Tego, który nie

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 11

znał grzechu, abyśmy się stali w Nim sprawiedliwością Bożą. Współdziałając zaś z Nim, napominamy was, abyście nie przyjmowali na próżno łaski Bożej. Mówi bowiem Pismo: «W czasie pomyślnym wysłuchałem cię, w dniu zbawienia przyszedłem ci z pomocą». Oto teraz czas upragniony, oto teraz dzień zbawienia.

Oto Słowo Boże. Czyż można się pojednać z Bogiem, nie pojednawszy się wcześniej ze swoim bratem? Niestety, czasem próbujemy tak właśnie postępować. Przystępujemy do sakramentów (pojednania i pokuty, Komunii św.), nosząc zarazem w sercu skrywany żal do drugiego człowieka, któremu nie potrafimy przebaczyć lub którego nie umiemy przeprosić. Tymczasem prawdziwe pojednanie z Bogiem nierozerwalnie wiąże się z pogodzeniem się z drugim człowiekiem. Zgodnie z logiką zawartą w modlitwie Ojcze nasz, Bóg uzależnia niejako odpuszczenie nam grzechów od naszego przebaczenia

06.12.2013 12:24

ŚRODA POPIELCOWA

bliźnim. Ale zarazem nie odmawia nam tej łaski. Pozostaje tylko pytanie: Czy rzeczywiście chcemy się na nią otworzyć? ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ

Por. Ps. 95 (94) 8a. 7d

Chwała Tobie, Słowo Boże.

Nie zatwardzajcie dzisiaj serc waszych, lecz słuchajcie głosu Pańskiego. Chwała Tobie… EWANGELIA

Mt 6, 1-6. 16-18

✠ Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

Jezus powiedział do swoich uczniów: «Strzeżcie się, żebyście uczynków pobożnych nie wykonywali przed ludźmi po to, aby was widzieli; inaczej bowiem nie będziecie mieli nagrody u Ojca waszego, który jest w niebie. Kiedy więc dajesz jałmużnę, nie trąb przed sobą, jak obłudnicy czynią w synagogach i na ulicach, aby ich ludzie chwalili. Zaprawdę, powiadam wam: ci otrzymali już swoją nagrodę. Kiedy zaś ty dajesz jałmużnę,

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 12

niech nie wie lewa twoja ręka, co czyni prawa, aby twoja jałmużna pozostała w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie. Gdy się modlicie, nie bądźcie jak obłudnicy. Oni lubią w synagogach i na rogach ulic wystawać i modlić się, żeby się ludziom pokazać. Zaprawdę, powiadam wam: otrzymali już swoją nagrodę. Ty zaś, gdy chcesz się modlić, wejdź do swej izdebki, zamknij drzwi i módl się do Ojca twego, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie. Kiedy pościcie, nie bądźcie posępni jak obłudnicy. Przybierają oni wygląd ponury, aby pokazać ludziom, że poszczą. Zaprawdę, powiadam wam: już odebrali swoją nagrodę. Ty zaś, gdy pościsz, namaść sobie głowę i obmyj twarz, aby nie ludziom pokazać, że pościsz, ale Ojcu twemu, który

06.12.2013 12:24

jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie».

Oto Słowo Pańskie. Podobnie jak w każdym domu potrzeba od czasu do czasu zrobić dokładniejsze porządki, tak i w życiu potrzebny jest taki okres, w którym podejmuje się na nowo wysiłek uporządkowania tego, co z czasem mogło nam umknąć. I może warto postawić sobie pytanie nie tylko o to, jakie dzieła pokuty chcę podjąć w tym czasie, ale także w jakie… dzieła miłosierdzia chcę się zaangażować. Nie trzeba myśleć od razu o wielkich czynach, niekiedy wystarczą te małe, drobne, codzienne, jak np. życzliwe pozdrawianie sąsiadki, której nie darzę zbyt wielką sympatią; zwrócenie uwagi na osoby, które spotykam w autobusie (tramwaju, metrze, na przystanku) i ofiarowanie im choćby tylko uśmiechu czy pokonywanie własnego złego humoru bez zarażania nim innych. Czasami mogą one nas kosztować nawet więcej wysiłku i uwagi niż wielkie czyny. Trzy dzieła pokuty, o których wspomina dzisiejsza Ewangelia można odnieść do naszych relacji: z Bogiem (modlitwa), z innymi (jałmużna) i z sobą samym (post). A przebaczenie okazuje się często o wiele trudniejsze od prostego dania jałmużny.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 13

ŚRODA, 5 MARCA 2014 BŁOGOSŁAWIEŃSTWO POPIOŁU Po homilii kapłan zwraca się do zgromadzonych:

Drodzy bracia i siostry, pokornie błagajmy Boga Ojca, aby pobłogosławił ten popiół, który nakładamy na nasze głowy na znak pokuty. Po krótkiej modlitwie w milczeniu kapłan mówi:

Panie Boże, Ty przebaczasz ludziom, którzy się upokarzają i starają się zadośćuczynić za grzechy, † wysłuchaj łaskawie nasze prośby * i udziel hojnie błogosławieństwa X swoim sługom i służebnicom, którzy będą posypani tym popiołem, † niech wytrwają w czterdziestodniowej pokucie, * aby mogli z oczyszczonymi duszami uczestniczyć w paschalnym misterium Twojego Syna. Który żyje i króluje na wieki wieków. W. Amen. Podczas posypania głów popiołem wykonuje się odpowiedni śpiew. Obrzęd kończy się modlitwą powszechną.

06.12.2013 12:24

ŚRODA POPIELCOWA

14 MODLITWA PO KOMUNII

LITURGIA EUCHARYSTYCZNA MODLITWA NAD DARAMI

Panie, nasz Boże, przyjmij Ofiarę, którą uroczyście składamy na rozpoczęcie Wielkiego Postu, † wysłuchaj nasze modlitwy i spraw, abyśmy przez dzieła pokuty i miłosierdzia pokonali nasze wady, * i oczyszczeni z grzechów mogli zjednoczyć się z męką Twojego Syna. Który żyje i króluje na wieki wieków. 3-4 prefacja wielkopostna, nr 10-11. ANTYFONA NA KOMUNIĘ

Miłosierny Boże, niech przyjęty Sakrament pomaga nam w pełnieniu pokuty, † aby nasze wyrzeczenia podobały się Tobie * i przyniosły nam uzdrowienie duszy. Przez Chrystusa, Pana naszego. POMYŚL: ✓ Jak chcę przeżyć ten rozpoczynający się czas Wielkiego Postu? ✓ Co może mi pomóc w pokonywaniu moich wad? ✓ W jakie dzieła miłosierdzia mogę się zaangażować?

por. Ps 1, 2-3

Kto rozważa Prawo Pańskie dniem i nocą, * wyda owoc w swoim czasie.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 14

06.12.2013 12:24

CZWARTEK, 6 MARCA 2014

6 MARCA 2014 CZWARTEK PO POPIELCU

nastają. * Zrzuć troskę swoją na Pana, * a On cię podtrzyma.

Już na początku Wielkiego Postu otrzymujemy zaproszenie do naśladowania naszego Mistrza, który zdecydowanie podejmuje raz obraną drogę: Kto chce iść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie swój krzyż każdego dnia i niech Mnie naśladuje – słyszymy w Ewangelii. Kto chce iść za Mną – to zaproszenie zostaje potem powtórzone w antyfonie na komunię; jego echo odnajdujemy również w pierwszym czytaniu: Kładę dziś przed tobą życie i śmierć, błogosławieństwo i przekleństwo… wybieraj więc życie… Pan nie decyduje za nas. On ukazuje nam drogi i wskazuje to, czego dla nas pragnie: On chce, abyśmy wybrali życie, miłując Go, Boga naszego, będąc posłuszni Jego przykazaniom, ponieważ to On jest naszym życiem. Prośmy zatem słowami kolekty, by każde nasze działanie od Boga brało początek i w Nim znajdowało swoje dopełnienie.

Wszechmogący Boże, uprzedzaj swoim natchnieniem nasze czyny i wspieraj je swoją łaską, † aby każde nasze działanie od Ciebie brało początek * i w Tobie znajdowało dopełnienie. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków.

ANTYFONA NA WEJŚCIE

por. Ps 55(54), 17-20. 23

Kiedy wołałem do Pana, wysłuchał mojego głosu * i uwolnił mnie od tych, którzy na mnie

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 15

KOLEKTA

PIERWSZE CZYTANIE

Pwt 30, 15-20

Czytanie z Księgi Powtórzonego Prawa

Mojżesz przemówił do ludu tymi słowami: «Patrz! Kładę dziś przed tobą życie i szczęście, śmierć i nieszczęście. Ja dziś nakazuję ci miłować Pana, Boga twego, i chodzić Jego drogami, zachowywać Jego polecenia, prawa i nakazy, abyś żył i mnożył się, a Pan, Bóg twój, będzie ci błogosławił w kraju, który idziesz posiąść.

06.12.2013 12:24

CZWARTEK PO POPIELCU

Ale jeśli swe serce odwrócisz, nie usłuchasz, zbłądzisz i będziesz oddawał pokłon cudzym bogom, służąc im – oświadczam wam dzisiaj, że na pewno zginiecie, niedługo zabawicie na ziemi, którą idziecie posiąść, po przejściu Jordanu. Biorę dziś przeciwko wam na świadków niebo i ziemię, kładę przed wami życie i śmierć, błogosławieństwo i przekleństwo. Wybierajcie więc życie, abyście żyli wy i wasze potomstwo, miłując Pana, Boga swego, słuchając Jego głosu, lgnąc do Niego; bo tu jest twoje życie i długie trwanie twego pobytu na ziemi, którą Pan poprzysiągł dać przodkom twoim: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi». Oto Słowo Boże. Czy można świadomie wybierać śmierć zamiast życia? Czy można nie pragnąć dobra dla siebie i swoich bliskich? Wydawałoby się, że odpowiedź jest tylko jedna: NIE. A mimo to wielu z nas codziennie wybiera śmierć zamiast życia; to, co nie jest dla nas dobre, zamiast tego, co jest

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 16

prawdziwym dobrem. Być może nie są to do końca świadome wybory, bo ŚMIERĆ w dzisiejszym świecie jawi się jako życie i to życie bez jakichś tam „bezsensownych” ograniczeń… Bo niby dlaczego mam nie szukać przyjemności? W imię czego (Kogo?) mam podejmować jakiekolwiek wyrzeczenia czy pokonywać trudności, jeśli wszyscy wokół mnie mówią mi, że trzeba żyć lekko, łatwo i przyjemnie? PSALM RESPONSORYJNY

Ps 1 (R.: por. Ps 40, 5a)

Refren: Szczęśliwy człowiek, który ufa Panu.

Szczęśliwy człowiek, który nie idzie za radą występnych, † nie wchodzi na drogę grzeszników / i nie zasiada w gronie szyderców, / lecz w Prawie Pańskim upodobał sobie / i rozmyśla nad nim dniem i nocą. Ref. On jest jak drzewo zasadzone nad płynącą wodą, / które wydaje owoc w swoim czasie. / Liście jego nie więdną, / a wszystko, co czyni, jest udane. Ref.

06.12.2013 12:24

CZWARTEK, 6 MARCA 2014

Co innego grzesznicy: / są jak plewa, którą wiatr rozmiata. / Albowiem droga sprawiedliwych jest Panu znana, / a droga występnych zaginie. Ref. ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ

por. Mt 4, 17

Chwała Tobie, Słowo Boże.

Pan mówi: Nawracajcie się, bliskie jest Królestwo Niebieskie. Chwała Tobie… EWANGELIA

Łk 9, 22-25

✠ Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

Jezus powiedział do swoich uczniów: «Syn Człowieczy musi wiele wycierpieć: będzie odrzucony przez starszyznę, arcykapłanów i uczonych w Piśmie; zostanie zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstanie». Potem mówił do wszystkich: «Jeśli ktoś chce iść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech co dnia bierze krzyż swój i niech Mnie

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 17

naśladuje. Bo kto chce zachować swoje życie, straci je, a kto straci swe życie z mego powodu, ten je zachowa. Bo cóż za korzyść dla człowieka, jeśli cały świat zyska, a siebie zatraci lub szkodę poniesie?».

Oto Słowo Pańskie. Jezus w dzisiejszej Ewangelii mówi o tym, że Syn Człowieczy musi wiele wycierpieć, będzie odrzucony i zabity, A TRZECIEGO DNIA ZMARTWYCHWSTANIE… Jezus MUSI umrzeć, ale… ZMARTWYCHWSTANIE! Zauważmy, że za każdym razem, gdy mówi On o swojej śmierci, zapowiada też ZMARTWYCHWSTANIE! A zatem… jest nadzieja i dla nas. Odrzucenie Boga nie musi być ostateczną drogą, jedynym rozwiązaniem. Każdy z nas w Chrystusie i wraz z Nim oraz przez Niego i dzięki Niemu może doświadczyć mocy ZMARTWYCHWSTANIA, jest tylko jeden warunek: Jeśli kto chce iść za Mną, niech zaprze się samego siebie i niech Mnie NAŚLADUJE. MODLITWA NAD DARAMI

Panie, nasz Boże, wejrzyj łaskawie na dary, które składamy na Twoim ołtarzu, † niech eucharystyczna Ofiara wyjedna nam prze-

06.12.2013 12:24

CZWARTEK PO POPIELCU

baczenie * i przyczyni się do Twojej chwały. Przez Chrystusa, Pana naszego. 1-4 prefacja wielkopostna, nr 8-11. ANTYFONA NA KOMUNIĘ

Ps 51(50), 12

Stwórz, Boże, we mnie serce czyste * i odnów we mnie moc ducha. MODLITWA PO KOMUNII

* aby przyniósł nam odpuszczenie grzechów i dał nam zbawienie. Przez Chrystusa, Pana naszego. POMYŚL: ✓ Co dla mnie znaczy zatracić siebie? ✓ Co znaczy nie brać swojego krzyża? ✓ Przez jaką bramę usiłuję wchodzić do życia?

Wszechmogący Boże, przyjęliśmy Chleb życia wiecznego, † pokornie Cię błagamy,

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 18

06.12.2013 12:24

PIĄTEK, 7 MARCA 2014

7 MARCA 2014 PIĄTEK PO POPIELCU

ANTYFONA NA WEJŚCIE

Tematem dzisiejszej liturgii jest post, o którym mówi zarówno Ewangelia, jak i pierwsze czytanie. Post – umartwienie – ma nam wskazać, że czegoś/Kogoś nam brak, że nie jesteśmy samowystarczalni. Post, o którym mówi nam dziś pierwsze czytanie, wymaga od nas czegoś więcej niż tylko zewnętrznego wyrzeczenia, jakkolwiek i ono może się okazać niełatwe, ale za to pożyteczne. Przesłanie wolności, zawarte w dzisiejszej liturgii, skierowane jest do każdego z nas. Post, w tym kontekście, jest pozbyciem się tego wszystkiego, co miało nam służyć, a co stało się ciężarem. Tak jak pożywienie, które ma podtrzymywać życie, a w nadmiarze staje się przyczyną wielu chorób, nie tylko ciała (nadwaga, otyłość, nadciśnienie itp.), ale i ducha (niewrażliwość na innych, chciwość, zapatrzenie w siebie i swoje często wyimaginowane potrzeby…). Dlatego też modlimy się w kolekcie: Wspieraj swoją łaską rozpoczęte dzieła pokutne, aby naszym zewnętrznym wyrzeczeniom towarzyszyła prawdziwa odnowa ducha.

KOLEKTA

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 19

Ps 30(29), 11

Pan mnie wysłuchał i zmiłował się nade mną, * Pan stał się moim wspomożycielem.

Miłosierny Boże, wspomagaj swoją łaską rozpoczęte dzieła pokutne, * aby naszym zewnętrznym wyrzeczeniom towarzyszyła prawdziwa odnowa ducha. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. PIERWSZE CZYTANIE

Czytanie z Księgi proroka Izajasza

Iz 58, 1-9a

Tak mówi Pan Bóg: «Krzycz na całe gardło, nie przestawaj! Podnoś głos twój jak trąba! Wytknij mojemu ludowi jego przestępstwa i domowi Jakuba jego grzechy! Szukają Mnie dzień za dniem, pragną poznać moje drogi, jak naród, który kocha sprawiedliwość i nie porzuca prawa swego

06.12.2013 12:24

PIĄTEK PO POPIELCU

Boga. Proszą Mnie o sprawiedliwe prawa, pragną bliskości Boga: „Czemu pościliśmy, a Ty nie wejrzałeś? Umartwialiśmy siebie, a Ty tego nie uznałeś?”. Otóż w dzień waszego postu wy znajdujecie sobie zajęcie i uciskacie wszystkich waszych robotników. Otóż pościcie wśród waśni i sporów, i wśród niegodziwego walenia pięścią. Nie pośćcie tak, jak dziś czynicie, żeby się rozlegał zgiełk wasz na wysokości. Czyż to jest post, jaki Ja uznaję, dzień, w którym się człowiek umartwia? Czy zwieszenie głowy jak sitowie i użycie woru z popiołem za posłanie – czyż to nazwiesz postem i dniem miłym Panu? Czyż nie jest raczej postem, który Ja wybieram: rozerwać kajdany zła, rozwiązać więzy niewoli, wypuścić na wolność uciśnionych i wszelkie jarzmo połamać; dzielić swój chleb z głodnym, do domu wpro-

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 20

wadzić biednych tułaczy, nagiego, którego ujrzysz, przyodziać i nie odwrócić się od współziomków? Wtedy twoje światło wzejdzie jak zorza i szybko rozkwitnie twe zdrowie. Sprawiedliwość twoja poprzedzać cię będzie, chwała Pańska iść będzie za tobą. Wtedy zawołasz, a Pan odpowie, wezwiesz pomocy, a On rzeknie: „Oto jestem”».

Oto Słowo Boże. Dzisiejsze pierwsze czytanie wyraźnie pokazuje nam, o co chodzi w naszych wielkopostnych umartwieniach. Nie tyle liczą się czyny zewnętrzne, ile istotne jest przede wszystkim nastawienie wnętrza. Co nam po tym, że będziemy wypełniać zewnętrzne praktyki związane z przeżywanym okresem, jak np. wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, uczestnictwo w nabożeństwie Drogi krzyżowej czy Gorzkich żali, jeśli temu wszystkiemu będzie towarzyszyła zatwardziałość naszego serca, brak przebaczenia i zamknięcie na drugiego człowieka. Oczywiście nie chodzi o to, by wspomniane wyżej praktyki porzucać, lecz o to, by towarzyszyła im przemiana naszego

06.12.2013 12:24

PIĄTEK, 7 MARCA 2014

serca, którą one mają wspomagać. Byśmy coraz bardziej uwalniali się od wpływów złego ducha przez przebaczenie, wzajemne pojednanie i przyjęcie drugiego człowieka takim jaki jest, nie zapominając przy tym o uczynkach miłosierdzia. PSALM RESPONSORYJNY: Refren: Sercem skruszonym

Ps 51 (R.: por. 19b)

nie pogardzisz, Panie.

Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej, / w ogromie swej litości zgładź moją nieprawość. / Obmyj mnie zupełnie z mojej winy / i oczyść mnie z grzechu mojego. Ref. Uznaję bowiem nieprawość moją, / a grzech mój jest zawsze przede mną. / Przeciwko Tobie samemu zgrzeszyłem / i uczyniłem, co złe jest przed Tobą. Ref. Ofiarą bowiem Ty się nie radujesz, / a całopalenia, choćbym dał, nie przyjmiesz. / Boże, moją ofiarą jest duch skruszony, / pokornym i skruszonym sercem Ty, Boże, nie gardzisz. Ref.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 21

ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ:

Am 5, 14

Chwała Tobie, Słowo Boże.

Szukajcie dobra, a nie zła, abyście żyli, a Pan Bóg będzie z wami. Chwała Tobie… EWANGELIA

Mt 9, 14-15

✠ Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

Po powrocie Jezusa z krainy Gadareńczyków podeszli do Niego uczniowie Jana i zapytali: «Dlaczego my i faryzeusze dużo pościmy, Twoi zaś uczniowie nie poszczą?». Jezus im rzekł: «Czy goście weselni mogą się smucić, dopóki oblubieniec jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im oblubieńca, a wtedy będą pościć».

Oto Słowo Pańskie. Post – wstrzemięźliwość nie tylko od spożywania pokarmów, ale również powstrzymanie się od pewnych działań – jest obecny w wielu kulturach i religiach. Jego celem jest wskazanie z jednej strony, że nie jesteśmy zależni sami od siebie, a z drugiej, że jako stworzenia rozumne możemy panować nad własnymi instynktami.

06.12.2013 12:24

PIĄTEK PO POPIELCU

Często post może być wykorzystywany do pokazania/udowodnienia sobie i innym, jaki to jestem wspaniały, jak potrafię nad sobą zapanować – taki post jest jedynie utwierdzeniem się we własnym egocentryzmie i nie prowadzi do dobrych rezultatów. Dlatego prośmy słowami kolekty, aby naszym zewnętrznym wyrzeczeniom towarzyszyła prawdziwa odnowa duchowa. MODLITWA NAD DARAMI

Boże, nasz Ojcze, prosimy Cię, aby ta Ofiara, którą składamy w okresie czterdziestodniowej pokuty, † uczyniła nas miłymi Tobie * i udzieliła siły do ochotniejszego praktykowania wyrzeczeń. Przez Chrystusa, Pana naszego. 1-4 prefacja wielkopostna, nr 8-11. ANTYFONA NA KOMUNIĘ

Ps 25(24), 4

Daj mi poznać Twoje drogi, Panie, * naucz mnie chodzić Twoimi ścieżkami. MODLITWA PO KOMUNII

wanie grzechów * i uzdolnił nas do wykorzystania uzdrawiającej mocy Twojej łaski. Przez Chrystusa, Pana naszego. POMYŚL: ✓ Jakie są moje kajdany zła? ✓ Czy szatan – nieprzyjaciel Boga – nie trzyma mnie w niewoli nieakceptacji mojej historii, odrzucenia mojej przeszłości, tłumienia uczuć i wyrażania ich? ✓ Może jestem zaplątany w chore, niedobre, niewłaściwe relacje zależności od innych osób i sytuacji? ✓ Co jest moim chlebem, który mogę dzielić z głodnym, może jest to chleb miłości, uczuć, serdeczności? ✓ Może moja tożsamość (czy na pewno wiem, kim jestem?) jest tym tułaczem, którego należy wprowadzić do domu, czyli do serca? ✓ Czy nagim, którego mam przyodziać, nie jest moje serce odarte z uczuć i pozbawione wrażliwości? ✓ Jak traktuję samego siebie, czy nie odwracam się od swoich bliskich – tzn. także od samego siebie, swoich potrzeb (oczywiście właściwie rozumianych)?

Prosimy Cię, wszechmogący Boże, † aby udział w tej Ofierze wyjednał nam daro-

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 22

06.12.2013 12:24

SOBOTA, 8 MARCA 2014

8 MARCA 2014 SOBOTA PO POPIELCU Już na początku naszej wielkopostnej drogi możemy doświadczać zniechęcenia, dlatego też mamy wołać do Pana, by to On stanął w naszej obronie (por. kolekta). Aby Pan był z nami, musimy nie tylko sami POWSTAĆ z naszych upadków, ale i dostrzec wokół siebie innych ludzi, którzy tak jak my potrzebują Bożego miłosierdzia. To wymaga jednak oczyszczenia serca (modlitwa nad darami) i przemiany naszego postrzegania świata. Czas Wielkiego Postu jest czasem porządkowania, budowania na nowo naszej hierarchii wartości, powracania do tego, co w życiu istotne. ANTYFONA NA WEJŚCIE

Ps 69(68), 17

Wysłuchaj nas, Panie, * bo Twoja miłość jest łaskawa, * spójrz na nas w ogromie swego miłosierdzia. KOLEKTA

Wszechmogący, wieczny Boże, wejrzyj łaskawie na naszą słabość w walce z mocami ciemności * i wyciągnij w naszej obronie

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 23

swoją potężną prawicę. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. PIERWSZE CZYTANIE

Iz 58, 9b-14

Czytanie z Księgi proroka Izajasza

To mówi Pan Bóg: «Jeśli u siebie usuniesz jarzmo, przestaniesz grozić palcem i mówić przewrotnie, jeśli podasz twój chleb zgłodniałemu i nakarmisz duszę przygnębioną, wówczas twe światło zabłyśnie w ciemnościach, a twoja ciemność stanie się południem. Pan cię zawsze prowadzić będzie, nasyci duszę twoją na pustkowiach. Odmłodzi twoje kości, tak że będziesz jak zroszony ogród i jak źródło wody, co się nie wyczerpie. Twoi ludzie zabudują prastare zwaliska, wzniesiesz fundamenty pokoleń. I będą cię nazywać naprawiaczem wyłomów, odnowicielem uliczek – na zamieszkanie.

06.12.2013 12:24

SOBOTA PO POPIELCU

Jeśli powściągniesz nogi od przekraczania szabatu, żeby w dzień mój święty spraw swych nie załatwiać, jeśli nazwiesz szabat rozkoszą, a święty dzień Pana – czcigodnym, jeśli go uszanujesz przez unikanie podróży, tak by nie przeprowadzać swej woli ani nie omawiać spraw swoich, wtedy znajdziesz twą rozkosz w Panu. Ja cię powiodę w triumfie przez wyżyny kraju, karmić cię będę dziedzictwem Jakuba, twojego ojca. Albowiem usta Pańskie to wyrzekły». Oto Słowo Boże. Zmiana nastawienia do drugiego człowieka, do której nawołuje nas pierwsze czytanie, pociąga za sobą również zmianę postrzegania nastawienia Boga do nas. Jeśli my zaczynamy okazywać miłosierdzie naszym bliźnim, to zaczynamy również go doświadczać. To, co dotychczas wydawało się nam zniszczone – nasze relacje z bliźnimi – może zostać naprawione, wzmocnione, gdyż nagle zaczynamy dostrzegać to, czego nie widzieliśmy wcześniej.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 24

Także druga część tego czytania podkreśla tę właściwość, że jeśli Boga postawimy na pierwszym miejscu, będziemy przestrzegać Jego przykazań i zachowywać to, co nam nakazał, to nasze życie okaże się o wiele bardziej radosne i pogodne pomimo burz i trudności, które nadal będziemy napotykać. PSALM RESPONSORYJNY: Refren: Naucz mnie chodzić

Ps 86 (R.: por. 11)

drogą Twojej prawdy.

Nakłoń swe ucho i wysłuchaj mnie, Panie, / bo biedny jestem i ubogi. / Strzeż mojej duszy, bo jestem pobożny, / zbaw sługę Twego, który ufa Tobie. / Ty jesteś moim Bogiem. Ref. Panie, zmiłuj się nade mną, / bo nieustannie wołam do Ciebie. / Uraduj duszę swego sługi, / ku Tobie, Panie, wznoszę moją duszę. Ref. Ty bowiem, Panie, jesteś dobry i łaskawy, / pełen łaski dla wszystkich, którzy Cię wzywają. / Wysłuchaj, Panie, modlitwę moją / i zważ na głos mojej prośby. Ref.

06.12.2013 12:24

25 ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ:

SOBOTA, 8 MARCA 2014 por. Ez 33, 11

Chwała Tobie, Słowo Boże.

Pan mówi: Nie chcę śmierci grzesznika, lecz aby się nawrócił i miał życie. Chwała Tobie… EWANGELIA

Łk 5, 27-32

✠ Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

Jezus zobaczył celnika, imieniem Lewi, siedzącego w komorze celnej. Rzekł do niego: «Pójdź za Mną». On zostawił wszystko, wstał i poszedł za Nim. Potem Lewi wydał dla Niego wielkie przyjęcie u siebie w domu; a był spory tłum celników oraz innych ludzi, którzy zasiadali z nimi do stołu. Na to szemrali faryzeusze i uczeni ich w Piśmie i mówili do Jego uczniów: «Dlaczego jecie i pijecie z celnikami i grzesznikami?». Lecz Jezus im odpowiedział: «Nie potrzebują lekarza zdrowi, ale ci, którzy się źle

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 25

mają. Nie przyszedłem wezwać do nawrócenia sprawiedliwych, lecz grzeszników».

Oto Słowo Pańskie. Lewi z dzisiejszej Ewangelii jest symbolem człowieka zamkniętego w swoim grzechu, a zarazem otwartego na przyjęcie Bożego miłosierdzia. Słysząc zaproszenie Jezusa, Lewi WSTAJE (powstaje ze śmierci grzechu) i IDZIE za NIM. To znaczy staje się uczniem Jezusa. Co więcej, doświadczenie Bożego miłosierdzia otwiera go na innych ludzi, którzy podobnie jak on również potrzebują doświadczyć Bożego miłosierdzia. Zamknięci na to doświadczenie pozostają jedynie ci, którzy uważają, iż nie potrzebują Bożego miłosierdzia, gdyż są sprawiedliwi. Wydaje się im, że własną postawą i zachowaniem są w stanie zapewnić sobie Boże błogosławieństwo. W tym kontekście warto się zastanowić, po której stronie my jesteśmy. Czy potrafimy dostrzec w sobie człowieka zamkniętego w swoim własnym grzechu, potrzebującego Bożego miłosierdzia? Czy też może uważamy, że nie mamy sobie nic do zarzucenia? MODLITWA NAD DARAMI

Boże, nasz Ojcze, przyjmij tę Ofiarę uwielbienia i przebłagania, † i spraw, aby nasze

06.12.2013 12:24

SOBOTA PO POPIELCU

serca przez nią oczyszczone * odpowiedziały miłością na Twoją miłość. Przez Chrystusa, Pana naszego. 1-4 prefacja wielkopostna, nr 8-11. ANTYFONA NA KOMUNIĘ

Mt 9, 13

Miłosierdzia pragnę, nie ofiary, * bo nie przyszedłem powoływać sprawiedliwych, ale grzeszników. MODLITWA PO KOMUNII

Posileni Chlebem dającym życie wieczne, prosimy Cię, Boże, † aby Sakrament, któ-

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 26

ry przyjmujemy na ziemi, * stał się dla nas pomocą w drodze do wieczności. Przez Chrystusa, Pana naszego. POMYŚL: ✓ Jaka jest moja postawa wobec Boga? ✓ Czy zauważam, iż nieustannie potrzebuję doświadczać Bożego miłosierdzia? ✓ Czy w ciągu dnia, tygodnia, miesiąca, potrafię znaleźć czas na osobiste spotkanie z Bogiem? ✓ Czy modlitwa rzeczywiście jest potrzebą mojego serca czy tylko przykrym obowiązkiem?

06.12.2013 12:24

9 MARCA 2014 1 NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU Wielki Post, który rozpoczęliśmy parę dni temu, ma nas prowadzić do coraz lepszego, pełniejszego rozumienia tajemnicy Chrystusa (kolekta). Celem dobrego przeżycia tego czasu nie jest skoncentrowanie się na rozważaniu naszych grzechów, lecz właśnie na osobie Jezusa Chrystusa, Syna Bożego, potomka Ewy, który poprzez swoje posłuszeństwo woli Ojca pokonuje w nas pokusy samowystarczalności i pragnienia decydowania o tym, w jaki sposób mamy zrealizować swoje życiowe powołanie, oraz pokusę podporządkowywania Boga swoim planom. Starożytni mawiali: „Jedzmy i pijmy dziś, bo nie wiemy, co jutro może nas spotkać”. My jednak w życiu powinniśmy szukać głębszych wartości, a nie zadowalać się tylko tym, co TU i TERAZ. Choć nie wiemy, co nas czeka, możemy zaufać Bogu, że ON WIE i że cokolwiek nas spotka, będzie to dla naszego dobra, rozwoju; nawet jeśli obiektywnie stanie się nam coś złego, spotka nas nieszczęście… Czy jednak potrafimy uwierzyć w to, że takie wydarzenia mogą być dla mojego dobra?

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 27

NIEDZIELA, 9 MARCA 2014 ANTYFONA NA WEJŚCIE

Ps 91(90), 15-16

Będzie mnie wzywał, a Ja go wysłucham, * wyzwolę go i okryję sławą, * obdarzę go długim życiem. Nie odmawia się Chwała.

KOLEKTA

Wszechmogący Boże, spraw, abyśmy przez doroczne ćwiczenia wielkopostne postępowali w rozumieniu tajemnicy Chrystusa * i dzięki Jego łasce prowadzili święte życie. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. PIERWSZE CZYTANIE

Rdz 2, 7-9; 3, 1-7

Czytanie z Księgi Rodzaju

Pan Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą.

06.12.2013 12:24

1 NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU

A zasadziwszy ogród w Edenie na wschodzie, Pan Bóg umieścił tam człowieka, którego ulepił. Na rozkaz Pana Boga wyrosły z gleby wszelkie drzewa miłe z wyglądu i smaczny owoc rodzące oraz drzewo życia w środku tego ogrodu i drzewo poznania dobra i zła. A wąż był bardziej przebiegły niż wszystkie zwierzęta lądowe, które Pan Bóg stworzył. On to rzekł do niewiasty: «Czy rzeczywiście Bóg powiedział: Nie jedzcie owoców ze wszystkich drzew tego ogrodu?». Niewiasta odpowiedziała wężowi: «Owoce z drzew tego ogrodu jeść możemy, tylko o owocach z drzewa, które jest w środku ogrodu, Bóg powiedział: Nie wolno wam jeść z niego, a nawet go dotykać, abyście nie pomarli». Wtedy rzekł wąż do niewiasty: «Na pewno nie umrzecie! Ale wie Bóg, że gdy spożyjecie owoc z tego drzewa, otworzą się wam

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 28

oczy i tak jak Bóg będziecie znali dobro i zło». Wtedy niewiasta spostrzegła, że drzewo to ma owoce dobre do jedzenia, że jest ono rozkoszą dla oczu i że owoce tego drzewa nadają się do zdobycia wiedzy. Zerwała zatem z niego owoc, skosztowała i dała swemu mężowi, który był z nią: a on zjadł. A wtedy otworzyły się im obojgu oczy i poznali, że są nadzy; spletli więc gałązki figowe i zrobili sobie przepaski. Oto Słowo Boże. Grzech pierwszych rodziców oprócz tego, że jest grzechem nieposłuszeństwa, jest także grzechem braku wdzięczności. Widzimy tu bardzo wyraźnie taktykę działania złego ducha. Koncentrując człowieka na tym, na co Bóg nie pozwalał, oślepia go, aby przestał dostrzegać wszystko to, co od Boga otrzymał. Tymczasem Bóg, który jest Ojcem miłującym swoje dzieci, nie zakazuje nam czegokolwiek tylko dlatego, że taki jest Jego kaprys, lecz właśnie dlatego, iż wie, że to nie byłoby dla nas dobre. Jest jak matka/ojciec, która/-y nie pozwala

06.12.2013 12:24

NIEDZIELA, 9 MARCA 2014

dziecku włożyć ręki do ognia, choć ono bardzo by chciało w ten sposób sprawdzić, czym jest ogień. W przeciwnym razie dziecko może doświadczyć bólu związanego z poparzeniem. Pozwólmy zatem prowadzić się Duchowi Bożemu, by nie ulegać podszeptom złego ducha. PSALM RESPONSORYJNY:

Ps 51 (R.: por. 3a)

Refren: Zmiłuj się, Panie, bo jesteśmy grzeszni.

Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej, / w ogromie swej litości zgładź moją nieprawość. / Obmyj mnie zupełnie z mojej winy / i oczyść mnie z grzechu mojego. Ref. Uznaję bowiem nieprawość swoją, / a grzech mój jest zawsze przede mną. / Przeciwko Tobie zgrzeszyłem / i uczyniłem, co złe jest przed Tobą. Ref. Stwórz, o Boże, we mnie serce czyste / i odnów we mnie moc ducha. / Nie odrzucaj mnie od swego oblicza / i nie odbieraj mi świętego ducha swego. Ref.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 29

Przywróć mi radość z Twojego zbawienia / i wzmocnij mnie duchem ofiarnym. / Panie, otwórz wargi moje, / a usta moje będą głosić Twoją chwałę. Ref. DRUGIE CZYTANIE

Rz 5, 12-19

Czytanie z Listu Świętego Pawła Apostoła do Rzymian

Bracia: Przez jednego człowieka grzech wszedł do świata, a przez grzech śmierć, i w ten sposób śmierć przeszła na wszystkich ludzi, ponieważ wszyscy zgrzeszyli. Bo i przed Prawem grzech był na świecie, grzechu się jednak nie poczytuje, gdy nie ma Prawa. A przecież śmierć rozpanoszyła się od Adama do Mojżesza nawet nad tymi, którzy nie zgrzeszyli przestępstwem na wzór Adama. On to jest typem Tego, który miał przyjść. Ale nie tak samo ma się rzecz z przestępstwem jak z darem łaski. Jeżeli bowiem przestępstwo jednego sprowadziło na

06.12.2013 12:24

1 NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU

wszystkich śmierć, to o ileż obficiej spłynęła na nich wszystkich łaska i dar Boży, łaskawie udzielony przez jednego Człowieka, Jezusa Chrystusa. I nie tak samo ma się rzecz z tym darem jak i ze skutkiem grzechu, spowodowanym przez jednego grzeszącego. Gdy bowiem jeden tylko grzech przynosi wyrok potępiający, to łaska przynosi usprawiedliwienie ze wszystkich grzechów. Jeżeli bowiem przez przestępstwo jednego śmierć zakrólowała z powodu jego jednego, o ileż bardziej ci, którzy otrzymują obfitość łaski i daru sprawiedliwości, królować będą w życiu z powodu Jednego – Jezusa Chrystusa. A zatem, jak przestępstwo jednego sprowadziło na wszystkich ludzi wyrok potępiający, tak czyn sprawiedliwy Jednego sprowadza na wszystkich ludzi usprawiedliwienie dające życie. Albowiem jak przez nieposłuszeństwo jednego człowieka wszyscy stali

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 30

się grzesznikami, tak przez posłuszeństwo Jednego wszyscy staną się sprawiedliwymi.

Oto Słowo Boże. Można powiedzieć, że ten fragment Listu do Rzymian jest swoistą syntezą dwóch pozostałych czytań przeznaczonych na dzisiejszą pierwszą niedzielę Wielkiego Postu, ukazując nie tylko ich przeciwstawienie, lecz przede wszystkim ich wzajemne uzupełnianie się. Chrystus jest przeciwstawieniem Adama. I paradoksalnie obu z nich możemy odnaleźć w sobie. Żaden nie jest nam obcy. Istotne jest jednak to, czyje postawy będziemy wybierali, za kim będziemy chcieli podążać. Postawa Adama jest nam, z pewnością, w pewnym sensie, bliższa i wydaje się łatwiejsza. Do postawy Chrystusa natomiast musimy się przekonywać, przełamywać naszą ludzką wolę. Ale to właśnie postawa Chrystusa przynosi wolność, radość i prawdziwe poczucie, że jesteśmy dziećmi Bożymi. ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ:

Mt 4, 4b

Chwała Tobie, Słowo Boże.

Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych. Chwała Tobie…

06.12.2013 12:24

31 EWANGELIA

NIEDZIELA, 9 MARCA 2014 Mt 4, 1-11

✠ Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

Duch wyprowadził Jezusa na pustynię, aby był kuszony przez diabła. A gdy przepościł czterdzieści dni i czterdzieści nocy, odczuł w końcu głód. Wtedy przystąpił kusiciel i rzekł do Niego: «Jeśli jesteś Synem Bożym, powiedz, żeby te kamienie stały się chlebem». Lecz on mu odparł: «Napisane jest: „Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych”». Wtedy wziął Go diabeł do Miasta Świętego, postawił na narożniku świątyni i rzekł Mu: «Jeśli jesteś Synem Bożym, rzuć się w dół, napisane jest bowiem: „Aniołom swoim da rozkaz co do ciebie, a na rękach nosić cię będą, byś przypadkiem nie uraził swej nogi o kamień”». Odrzekł mu Jezus: «Ale jest napisane także: „Nie będziesz wystawiał na próbę Pana, Boga swego”».

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 31

Jeszcze raz wziął Go diabeł na bardzo wysoką górę, pokazał Mu wszystkie królestwa świata oraz ich przepych i rzekł do Niego: «Dam Ci to wszystko, jeśli upadniesz i oddasz mi pokłon». Na to odrzekł mu Jezus: «Idź precz, szatanie! Jest bowiem napisane: „Panu, Bogu swemu, będziesz oddawał pokłon i Jemu samemu służyć będziesz”». Wtedy opuścił Go diabeł, a oto przystąpili aniołowie i usługiwali Mu. Oto Słowo Pańskie.

Szatan przystępuje do Jezusa w chwili, gdy ten jest osłabiony, odczuwa głód. Pierwszą pokusą jest pokusa samowystarczalności. Zarówno w tej, jak i w następnej pokusie szatan uderza w poczucie tożsamości Jezusa: jeżeli jesteś Synem Bożym… Próbuje wmówić Mu, że Bóg nie troszczy się o Niego. W trzeciej pokusie chodzi o próbę zmiany historii; „to ja wiem najlepiej, jak powinno wyglądać moje życie”; „nikt nie będzie narzucał mi, co mam robić”…

06.12.2013 12:24

1 NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU

Wszystkie te pokusy są bardzo silne również dziś. Świat nieustannie usiłuje wmówić nam, że jesteśmy sierotami, że jeśli sami się o siebie nie zatroszczymy, to nikt tego nie zrobi, nawet Bóg. Jezus pokonuje pokusy – może inaczej, niż byśmy się tego spodziewali – opierając się na słowie Bożym, nie próbując udowadniać ani szatanowi, ani sobie, że Bóg troszczy się o Niego. I to jest wskazówka dla nas: Mamy zaufać Bogu, choćby wszystko wokół usiłowało przekonywać, że On o nas zapomniał. Odmawia się Wierzę.

MODLITWA NAD DARAMI

Panie, nasz Boże, spraw, abyśmy z należytym usposobieniem złożyli Tobie tę Ofiarę, * którą uroczyście rozpoczynamy zbawienny dla nas okres Wielkiego Postu. Przez Chrystusa, Pana naszego. Prefacja na 1 Niedzielę Wielkiego Postu, nr 12. ANTYFONA NA KOMUNIĘ

Mt 4, 4

Nie samym chlebem żyje człowiek, * lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 32

Albo:

por. Ps 91(90), 4

Pan cię osłoni swoją potęgą, * pod Jego opiekę się schronisz. MODLITWA PO KOMUNII

Posileni Chlebem z nieba, który ożywia wiarę, rozwija nadzieję i umacnia miłość, † prosimy Cię, Boże, naucz nas pragnąć Jezusa Chrystusa, Chleba żywego i prawdziwego, * i żyć każdym słowem, które pochodzi z ust Twoich. Przez Chrystusa, Pana naszego. POMYŚL: ✓ Na ile potrafię zawierzyć swoje życie Bogu? ✓ Jak wygląda moja walka z pokusą zwątpienia, samowystarczalności, nieustannego pragnienia, by Bóg potwierdzał swoją miłość do mnie? ✓ Co mogę uczynić w czasie tego Wielkiego Postu, aby wzmocnić swoje zaufanie do Boga, zawierzenie się Jezusowi? ✓ Jak mogę zapanować nad moim ciałem, abym to ja decydował o nim, a nie ono rządziło mną?

06.12.2013 12:24

261

OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ OBRZĘDY WSTĘPNE K. W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. W. Amen. K. Miłość Boga Ojca, łaska naszego Pana Jezusa Chrystusa i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi. W. I z duchem twoim. AKT POKUTY

K. Uznajmy przed Bogiem, że jesteśmy grzeszni, abyśmy mogli z czystym sercem złożyć Najświętszą Ofiarę. Spowiadam się Bogu wszechmogącemu * i wam, bracia i siostry, * że bardzo zgrzeszyłem * myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem: moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina. Przeto błagam

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 261

OBRZĘDY WSTĘPNE

Najświętszą Maryję, zawsze Dziewicę, * wszystkich Aniołów i Świętych * i was, bracia i siostry, * o modlitwę za mnie * do Pana Boga naszego. Albo:

Przeprośmy Boga za nasze grzechy, abyśmy mogli godnie przyjąć słowo Boże i złożyć Najświętszą Ofiarę. K. Zmiłuj się nad nami, Panie. W. Bo zgrzeszyliśmy przeciw Tobie. K. Okaż nam, Panie, miłosierdzie swoje. W. I daj nam swoje zbawienie. Albo:

K. Uznajmy przed Bogiem, że jesteśmy grzeszni, i błagajmy Go o miłosierdzie, abyśmy mogli godnie złożyć Najświętszą Ofiarę. K. Panie Jezu, który przyszedłeś na świat, aby pojednać nas z Bogiem Ojcem, zmiłuj się nad nami.

06.12.2013 12:24

OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ

W. Zmiłuj się nad nami. K. Chryste, który przyjąłeś na siebie nasze grzechy, abyśmy się stali uczestnikami świętości Bożej, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Panie, Synu Boży, który żyjesz z Ojcem w jedności Ducha Świętego, aby się wstawiać za swoim ludem, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. Albo:

K. Panie Jezu, który przyszedłeś na ten świat, aby szukać i ocalić to, co zginęło, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Chryste, który okazałeś swoją miłość, oddając życie za przyjaciół, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami.

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 262

262

K. Panie Jezu, którego serce zostało przebite za nasze grzechy, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Niech się zmiłuje nad nami Bóg wszechmogący * i odpuściwszy nam grzechy, * doprowadzi nas do życia wiecznego. W. Amen. K. Panie, zmiłuj się nad nami. W. Panie, zmiłuj się nad nami. K. Chryste, zmiłuj się nad nami. W. Chryste, zmiłuj się nad nami. K. Panie, zmiłuj się nad nami. W. Panie, zmiłuj się nad nami. Chwała na wysokości Bogu, * a na ziemi pokój ludziom dobrej woli. * Chwalimy Cię. * Błogosławimy Cię. * Wielbimy Cię. *

06.12.2013 12:24

263

CZWSDASASDAARTEK, 6 LITURGIA ADMARCASŁOWA 2014

Wysławiamy Cię. * Dzięki Ci składamy, * bo wielka jest chwała Twoja. * Panie Boże, Królu nieba, * Boże Ojcze wszechmogący. * Panie, Synu Jednorodzony, * Jezu Chryste. * Panie Boże, Baranku Boży, Synu Ojca. * Który gładzisz grzechy świata, * zmiłuj się nad nami. * Który gładzisz grzechy świata, * przyjm błaganie nasze. * Który siedzisz po prawicy Ojca, * zmiłuj się nad nami. * Albowiem tylko Tyś jest święty. * Tylko Tyś jest Panem. * Tylko Tyś Najwyższy, Jezu Chryste. * Z Duchem Świętym w chwale Boga Ojca. * Amen. KOLEKTA

LITURGIA SŁOWA Pierwsze czytanie - psalm - drugie czytanie (jeśli jest przewidziane) - Ewangelia - homilia

Wierzę w jednego Boga, * Ojca wszechmogącego, * Stworzyciela nieba i ziemi, * wszystkich rzeczy widzialnych i niewi-

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 263

dzialnych. * I w jednego Pana Jezusa Chrystusa, * Syna Bożego Jednorodzonego, * który z Ojca jest zrodzony * przed wszystkimi wiekami. * Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, * Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego. * Zrodzony, a nie stworzony, * współistotny Ojcu, * a przez Niego wszystko się stało. * On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba. I za sprawą Ducha Świętego * przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem. * Ukrzyżowany również za nas, * pod Poncjuszem Piłatem został umęczony i pogrzebany. * I zmartwychwstał dnia trzeciego, * jak oznajmia Pismo. * I wstąpił do nieba; siedzi po prawicy Ojca. * I powtórnie przyjdzie w chwale * sądzić żywych i umarłych, * a królestwu Jego nie będzie końca. * Wierzę w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela, * który od Ojca i Syna pochodzi. * Który z Ojcem i Synem

06.12.2013 12:24

OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ

wspólnie odbiera uwielbienie i chwałę; * który mówił przez Proroków. * Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół. * Wyznaję jeden chrzest na odpuszczenie grzechów. * I oczekuję wskrzeszenia umarłych. * I życia wiecznego w przyszłym świecie. Amen. Modlitwa wiernych

LITURGIA EUCHARYSTYCZNA PRZYGOTOWANIE DARÓW

K. Błogosławiony jesteś, Panie, Boże wszechświata, * bo dzięki Twojej hojności otrzymaliśmy chleb, * który jest owocem ziemi i pracy rąk ludzkich; * Tobie go przynosimy, * aby stał się dla nas chlebem życia. W. Błogosławiony jesteś, Boże, teraz i na wieki. Diakon lub kapłan wlewa wino i nieco wody do kielicha, mówiąc:

miesiecznik liturgiczny25_OK.indd 264

264

Przez to misterium wody i wina * daj nam, Boże, udział w Bóstwie Chrystusa, * który przyjął nasze człowieczeństwo. K.: Błogosławiony jesteś, Panie, Boże wszechświata, * bo dzięki Twojej hojności otrzymaliśmy wino, * które jest owocem winnego krzewu i pracy rąk ludzkich; * Tobie je przynosimy, * aby stało się dla nas napojem duchowym. W. Błogosławiony jesteś, Boże, teraz i na wieki. Przyjmij nas, Panie, stojących przed Tobą * w duchu pokory i z sercem skruszonym; * niech nasza ofiara tak się dzisiaj dokona * przed Tobą, Panie Boże, * aby się Tobie podobała. Obmyj mnie, Panie, z mojej winy * i oczyść mnie z grzechu mojego. K. Módlcie się, * aby moją i waszą Ofiarę * przyjął Bóg, Ojciec wszechmogący.

06.12.2013 12:24

Warunki prenumeraty: Miesięcznik „Od Słowa do Życia”. Cena jednego egzemplarza 7 zł Zamawiając prenumeratę na cały rok 1 lub 2 egz. gratis. Prenumerata zawiera koszty przesyłki. Prenumerata na terenie Polski dla odbiorców indywidualnych: Prenumerata:

do 9 egzemplarzy

od 10 egzemplarzy

3 numery

21 zł x ilość egz.

19 zł x ilość egz.

6 numerów

40 zł x ilość egz.

38 zł x ilość egz.

12 numerów

77 zł x ilość egz.

70 x ilość egz.

Płatność przelewem lub przekazem bankowym:

Konto: BZ WBK o/Częstochowa 91 1090 1795 0000 0001 0885 6138

Edycja Świętego Pawła • ul św. Pawła 13/15 • 42-221 Częstochowa Z dopiskiem: prenumerata „Od Słowa do Życia”, liczba egzemplarzy…, od numeru… Prenumeratę można zamówić także na stronie www. prenumerata.edycja.com.pl, Dla księgarń zamawiających co najmniej 5 egz., rabat 25%, dla mniejszych ilości rabat 15%. Egzemplarze są bez prawa zwrotu. Prenumerata zagraniczna dla odbiorców indywidualnych: wszystkie kraje świata

cena 1 egzemplarza

Prenumerata 12 numerów

przesyłka ekonomiczna

19 PLN

228 PLN

57 EUR

76 USD

przesyłka priorytetowa (expresowa)

22 PLN

264 PLN

66 EUR

88 USD

Prenumerata większej ilości: cena jednej prenumeraty x liczba egzemplarzy. Przy zamówieniu większej liczby egzemplarzy (od 20 egz.), prosimy o kontakt.