243 Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ 2 019
BEST OF
2019
ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ Ν. ΤΟΜΠΆΖΗΣ
243
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
ΕΝΑΕΡΙΟ ΠΑΡΚΟ "THE TIDE"
ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ
ΛΑΝΊΤΕΙΟ ΓΥΜΝΆΣΙΟ
ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ
2 019
ΑΠΟΤΈΦΡΩΤΗΡΙΟ ΣΤΗ ΡΙΤΣΏΝΑ
ΛΎΚΕΙΟ SCHORGE ΣΤΗΝ ΜΠΟΥΡΚΊΝΑ ΦΆΣΟ
ek-mag.com
AMARA HOTEL ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΌ
ISSN: 2547- 8362
12 9
772547
836008
foreign affairs
architecture
034
040 objects
agenda
018
businessstories
editorial
Αλέξανδρος Ν. Τομπάζης 058 H αρχιτεκτονική ως σύστημα
projects
016
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019
contents 243
architects
Πάνος Τσακόπουλος
Τhe Cube 072 Παρατηρητήριο φλαμίνγκο
στο Άμπου Ντάμπι
Παναγιώτης Δημακίδης, Ραφαήλ Γκαϊδατζής
Ceci Tuera Cela! 074 Λύκειο Schorge στην πόλη Κουντούγκου,
Μπουρκίνα Φάσο
Νίκος Πατσαβός
The Tide 084 Eναέριο και ισόγειο αστικό πάρκο
στο Λονδίνο
Diller Scofidio + Renfro (Lead) σε συνεργασία με Neiheiser Argyros
Ανάπλαση και Aνάδειξη Xώρων 096 στη συνοικία Μούτταλου
XO-Architects, Sigma & Co
Amara 106 Ξενοδοχείο στη Λεμεσό
Γραφείο Μελετών Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη ΑΕ
004
ek_006-008_PERIEXOMENA.indd 4
22/11/2019 15:56
Master_Layout.indd 1
20/11/2019 15:03
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019
contents 243
architecture
Λανίτειο Γυμνάσιο 122 Νέα κτίρια στη Λεμεσό
Αρμεύτης & Συνεργάτες
Αποτέφρωσης Νεκρών 132 Κέντρο στη Ριτσώνα Ευβοίας
Monogon Office for Architecture
Oικία 1003 στη Λευκωσία 140 Simpraxis Architects Κατοικία στη Νότια Κρήτη 148 Στέφανος Σκανδάλης interiors
Δώμα στα Άνω Πετράλωνα 156 vk architects Concept Store 158 Inolivia στη Χαλκιδική
Aspasia Taka architects
Greek Designers 162 The Store Boutique
bestof
165 Κατοικίες, Kτιριακά,
materialreport
companies
Κeno Arena
Interiors, Ξενοδοχεία
180 Oι Αντλίες Θερμότητας
στο Σύγχρονο Κτίριο
Αθανάσιος Ράπτης
182
Προφίλ Εταιριών
006
ek_006-008_PERIEXOMENA.indd 6
22/11/2019 15:58
artemide.com
Discovery vertical
Pierpaolo Ferrari, 2018
Ernesto Gismondi
Athens 34 Solonos Str. 106 73 Kolonaki Tel. (+30) 210 3646770 info@artemide.gr
MASTER ADV PAGE.indd 1
Thessaloniki 92 G. Papandreou Str. 546 55 Thessaloniki Tel. (+30) 2310 403934 thessaloniki@artemide.gr
15/11/2019 09:26
Eκδότης ek ARCHITECTURAL PUBLICATIONS Ltd Editor in Chief Άγγελος Τζιγκουνάκης angelos@ek-mag.com
blending with nature
Διευθύντρια Σύνταξης Aριάδνη Βοζάνη Αρχιτέκτων-Αν. Καθηγήτρια ΕΜΠ avozani@ek-mag.com
Eπιμέλεια Ύλης Σταύρος Μαρτίνος stavros@ek-mag.com
Οικονομικός Διευθυντής Μηνάς Ελμέζογλου Λογιστήριο Δημήτρης Αρκολάκης Σωτηρία Τσαπραζλή Σχεδιασμός Eντύπου Designing Solutions
Εβίτα Φανού evita@ek-mag.com
info@designing-solutions.eu
Ρεπορτάζ Χαρά Τζαναβάρα
Art Director Ευδοκία Στιβακτάκη
Διαφημιστικό Τμήμα Γιάννης Γεωργάς georgas@ek-mag.com
Άντα Σαραμαντή asaramanti@ek-mag.com
Ελίνα Τζιαχρή elina@ek-mag.com
Marketing Executive Μαίρη Μακρυγιάννη mary@ek-mag.com
Γραμματεία Eμμανουέλλα Χούλη info@ek-mag.com
Web Developer Animart Web Design Studio
Senior Graphic Designer Μαρία Παπαχρήστου Graphic / Web Designer Φαίδων Δαραβίγκας Εκτύπωση Printco Manufacturing & Trading Ltd Λευκωσία, Κύπρος Πρακτορείο Διανομής Τύπου Κύπρος: Κρόνος Λτδ Ελλάδα: Άργος A.E.
Φωτογράφοι George Fakaros
Παραγωγή ek ARCHITECTURAL PUBLICATIONS Ltd Λευκωσία, Κύπρος
Παναγιώτης Βουμβάκης
info@ek-mag.com www.ek-mag.com
www.animart-design.net
www.fakaros.com www.voumvakis.com
Γιώργης Γερόλυμπος www.yerolymbos.com
Χρήστος Δράζος www.drazos.com
Γιώργος Κορδάκης
www.yiorgoskordakis.com
Γιώργος Μεσσαριτάκης www.gmessaritakis.com
Μαριάνα Μπίστη
www.marianabisti.com
Βαγγέλης Πατεράκης
15
www.studiopaterakis.com
Γιώργος Σφακιανάκης
www.gsfak.com
Pascal Reynaud
www.pascalreynaud.com
@ekmagazine
@ek_magazine
@ekmag
Απαγορεύεται κάθε αντιγραφή ή αναδημοσίευση κειμένων και λοιπών στοιχείων, ηλεκτρονικά ή μη, χωρίς προηγούμενη έγγραφη άδεια του εκδότη.
@ek_magazine
@ek magazine
@ek magazine
w w w . e k - m a g . c o m ek243_014_TAYTOTHTA.indd 12
21/11/2019 14:05
Gira E2 Μαύρο ματ, η νέα επιφάνεια. Εντυπωσιακή εμφάνιση, με κλασσική τοποθέτηση. Η πετυχημένη σειρά διακοπτικού υλικού Gira E2 διευρύνθηκε τώρα με μια νέα μοντέρνα επιφάνεια: Μαύρο ματ. Αυτή η νέα απόχρωση ταιριάζει σε κάθε εσωτερικό χώρο υψηλής αισθητικής, παρέχοντας τη δυνατότητα μια απλής εγκατάστασης. Η σειρά Gira System 55 μπορεί να τοποθετηθεί σε κλασσικά ηλεκτρολογικά κουτιά για ενιαία πλαίσια ή στα κουτιά επίπεδης τοποθέτησης Gira. Η σειρά διατίθεται επίσης σε λευκό ματ ή γυαλιστερό, ασημί, ανθρακί και ανοξείδωτο ατσάλι. Περισσότερες πληροφορίες: www.gira.com/e2
MASTER ADV PAGE.indd 1
15/11/2019 12:48
editorial
αποτιμώντας τον ”χαμένο” χρόνο Σ
το τέλος κάθε χρονιάς εκφράζεται συχνά η ανάγκη μιας θετικής, ή και αρνητικής, αποτίμησης σε μια απόπειρα να ιεραρχήσουμε τη σημασία έργων και γεγονότων, κομβικών σημείων στη ροή του χρόνου που πέρασε. Στο περιοδικό ek τα τελευταία χρονιά η αποτίμηση αυτή αφορά στη διάκριση των πιο αξιολόγων έργων που έχουν παρουσιαστεί αναλυτικά στα επιμέρους τεύχη στη διάρκεια του έτους, σε τέσσερις κατηγορίες: κατοικίες, σύνθετα κτίρια, ξενοδοχεία και διαμορφώσεις εσωτερικών χωρών. Είναι ίσως δύσκολο για τον αναγνώστη χωρίς τη συνολική εποπτεία των δημοσιευμένων έργων να κατανοήσει συγκριτικά τις συγκεκριμένες επιλογές αλλά και τις παραμέτρους αξιολόγησης. Τόσο η πρωτοτυπία της προσέγγισης όσο και η ποιότητα στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και την υλοποίηση της κατασκευής αποτελούν σταθερά κριτήρια της διάκρισης, ανεξαρτήτως κατηγορίας. Σε κάποιες από αυτές η επιλογή ήταν δυσχερέστερη, είτε επειδή υπήρχαν ανάλογες αρχιτεκτονικές χειρονομίες μεταξύ υψηλής ποιότητας έργων, είτε επειδή το πλήθος των υλοποιημένων έργων δεν ήταν ανάλογο με εκείνο των άλλων κατηγοριών.
Έτσι και φέτος, ο αριθμός των αξιόλογων συνθέτων κτιρίων παραμένει σχετικά περιορισμένος, ενώ αντίστροφα παρατηρείται μια έξαρση ποιοτικών έργων στον τομέα του τουρισμού, της κατοικίας αλλά και των επεμβάσεων σε εσωτερικούς χώρους. Στη διάρκεια του χρόνου που πέρασε ωστόσο θα θέλαμε να αποτιμήσουμε και τη σημασία της απόφασής μας να συμπεριλάβουμε συστηματικά πλέον στην ύλη του περιοδικού αφενός συνεντεύξεις με καταξιωμένα αρχιτεκτονικά γραφεία, αφετέρου κριτικά άρθρα διαφορετικών θεματικών μέσω της συνεργασίας μας με νέους αξιόλογους αρχιτέκτονες, προσδοκώντας στον εμπλουτισμό της αρχιτεκτονικής σκέψης και έρευνας. Επιπλέον τη χρόνια αυτή ξεκίνησε μια νέα σειρά ετήσιων εκδηλώσεων με τον τίτλο Material Matters, σε μια απόπειρα ανάδειξης της σημασίας της υλικότητας στην αρχιτεκτονική, με την παρουσίαση έργου διακεκριμένων αρχιτεκτονικών γραφείων. Η πρώτη επιτυχημένη εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στο σκυρόδεμα, ενώ ήδη προετοιμάζεται η επερχόμενη για το αλουμίνιο. Το 2019 ολοκληρώνεται με την τιμητική εκδήλωση για το Γραφείο ”Μελετών Αλ. Τομπάζη“ στο πλαίσιο των αρχιτεκτονικών ημερίδων εκδηλώσεων που οργανώνουν οι εκδόσεις μας κάθε Δεκέμβριο. Στις 13 Δεκέμβριου στο ΚΠΙΣΝ, με προσκεκλημένους ομιλητές τους Σταύρο Γυφτόπουλο, Χάρρυ Μπουγαδέλη, Ματθαίο Σανταμούρη, Έλενα Σταυροπούλου, Νικόλα Τομπάζη και Παναγιώτη Tουρνικιώτη και παράλληλα με την έκδοση βιβλίου για το έργο της τελευταίας δεκαετίας ενός από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά γραφεία της Ελλάδας, επιδιώκουμε να τιμήσουμε τον ιδρυτή του, τον πρωτοπόρο αρχιτέκτονα, μεθοδικό ερευνητή και στοχαστή Αλέξανδρο Τομπάζη. Αριάδνη Βοζάνη
002 016
ek243_018_EDITO.indd 2
20/11/2019 14:39
MASTER ADV PAGE.indd 1
18/11/2019 13:20
100% Hotel Show βραβείο για το εκθεσιακό περιπτέρο του ek mec Παιανίας
Το εκθεσιακό περίπτερο του περιοδικού ek, σχεδιασμένο από την αρχιτέκτονα Αλεξάνδρα Νικολάου του γραφείου Workroom2, απέσπασε το φετινό Βραβείο στον Διαγωνισμό Περιπτέρου του 100% Hotel Show, για την κατηγορία ”Περίπτερα έως 20m2“. Το περίπτερο του ek είναι σχεδιασμένο βάσει της ιδέας ότι το περιοδικό, όπως και η αρχιτεκτονική ως τέχνη, βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη. Για την απόδοση αυτής της αίσθησης χρησιμοποιήθηκε το οπτικό εφέ του illusion μέσα από καθρέφτη: το περίπτερο μοιάζει με σήραγγα απεριόριστου βάθους, μέσα από την επανάληψη των δομικών στοιχείων του και τον συνακόλουθο τονισμό του
προοπτικού βάθους. Αρχικά η κατασκευή εμφανίζεται σε γυμνή μορφή, με εκτεθειμένο τον μεταλλικό σκελετό της, ενώ στη συνέχεια το κέλυφος αποκτά σώμα και στεγάζει τον χώρο της έκθεσης. Δύο ξύλινα έπιπλα σε μορφή αναλογίου βοηθούν στην ανάδειξη και αποθήκευση των περιοδικών, δίνοντας στον εκθεσιακό χώρο σχεδόν μουσειακό χαρακτήρα. Τα υλικά του περιπτέρου είναι μαύρη ακατέργαστη λαμαρίνα και MDF και χρησιμοποιούνται στην πρωτογενή μορφή τους, ώστε να βοηθούν στην προβολή κάθε διαφορετικής έκδοσης. Τα τεύχη του περιοδικού, τοποθετημένα σε παράταξη, συντελούν σημαντικά στη συνολική εντύπωση του χώρου και δίνουν νέα παραλλαγή της εικόνας του σε κάθε διαφορετική έκθεση.
agenda
agendaevents
Η μελέτη φωτισμού, η οποία είναι μεγάλης σημασίας για μία ολοκληρωμένη εκθεσιακή εμπειρία, έγινε από την εταιρία Halo Architectural Lighting. Τα φετινά βραβεία δόθηκαν για τα περίπτερα που συμμετείχαν στην προηγούμενη έκθεση 100% Hotel Show, ανάλογα με την επιφάνειά τους, στη βάση των προτιμήσεων του κοινού με ανοιχτή ψηφοφορία. Βραβεία απέσπασαν επίσης το περίπτερο της εταιρίας Bagno Υ Bagno στην κατηγορία ”50+m2“ και της εταιρίας Vagenas Contract Materials στην κατηγορία ”20-50m2“. Η απονομή έγινε από τον διοργανωτή της έκθεσης 100% Hotel Show, Δημήτρη Αντωνάκο.
018
ek243_024-032_AGENDA.indd 18
21/11/2019 09:32
agenda
agendacongress
διαπλοκές του χώρου ήθος-κοινωνικές πρακτικές-αρχιτεκτονική Θεσσαλονίκη Το διεπιστημονικό συνέδριο οργανώνεται από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΑΠΘ, σε συνεργασία με το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ, τη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ και το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΠΠ, στη Θεσσαλονίκη, 15-17 Μαΐου 2020. Η σύγχρονη εποχή σημαδεύεται από την πολυδιάστατη κρίση των συμβατικών σχημάτων του τρόπου ύπαρξης όπως αυτά διαγράφονται εντός του πλαισίου των κοινωνικών ”σκοπιμοτήτων” προκαλώντας μετα-τοπίσεις και στο πεδίο της αρχιτεκτονικής. Ο προβληματισμός γύρω από ζητήματα ηθικής-περιγραφικής, κανονιστικής ή μετα-ηθικήςδιαπερνά όλους τους τομείς της κοινωνικής πρακτικής, αλλά και των γνωστικών αντικειμένων που απαρτίζουν το επιστητό. Αμφιλεγόμενος όρος που σχετικοποιείται ανάλογα με το πολιτισμικό, γεωγραφικόπεριβαλλοντικό, κοινωνικόπολιτικό-οικονομικό και τεχνολογικό πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώνεται. Από τον Πλάτωνα έως τους σύγχρονους φιλόσοφους η ηθική προσέφερε απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τις αξίες, τα νοήματα και τον τρόπο ζωής -ατομικό και κοινωνικόπροτείνοντας έννοιες ή συστήματα εννοιών διαφοροποιημένα ως προς τον επιστημολογικό χαρακτήρα
τους, κυρίως στις περιπτώσεις της περιγραφικής ηθικής και της μετα-ηθικής. Ο χώρος ως το υλικό πεδίο ανάπτυξης των ατομικώνσυλλογικών-και-κοινωνικών πρακτικών εμποτίζεται από τις εκάστοτε αξίες και νοήματα και κατασκευάζεται, στο επίπεδο της οργάνωσης, του περιεχομένου και της μορφής του, σύμφωνα με τις διαφορετικές πτυχές μιας κυρίαρχης ηθικής ή και αντικρουόμενων αξιακών συστημάτων που χαρακτηρίζουν το συγκεκριμένο πλαίσιο παραγωγής του. Στο συνέδριο θα διερευνηθούν ερωτήματα όπως το κατά πόσο οι διαφορετικές εκφάνσεις της ηθικής επηρεάζουν την
παραγωγή του χώρου ή κατά πόσο ο ίδιος ο χώρος ως πεδίο πρακτικών και δραστηριοτήτων επηρεάζει τη συγκρότηση νοημάτων και αξιών, με σκοπό την εξέταση κοινωνικο-χωρικών θεμάτων μέσα στην πορεία του χρόνου, με έμφαση στη σύγχρονη εποχή. Στη σύγχρονη συνθήκη της οικονομικής, κοινωνικής, πολιτισμικής και περιβαλλοντικής κρίσης το μέγεθος της αμφισβήτησης καθιερωμένων αξιολογικών σχημάτων στις διαδικασίες του σχεδιασμού και της αρχιτεκτονικής εκπαίδευσης οδηγεί σε έναν δυναμικό αναστοχασμό πάνω στην ”ηθική” διάσταση του χώρου.
www.ethos-and-space.web.auth.gr
020
ek243_024-032_AGENDA.indd 20
21/11/2019 09:33
βραβεία αρχιτεκτονικής
europe 40 under 40
agenda
agendacompetitions
Tο European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies και το Chicago Athenaeum: Museum of Architecture and Design, προκηρύσσουν την υποβολή συμμετοχών για τo Europe 40 Under 40®, ένα ετήσιο πρόγραμμα που βραβεύει τη νέα ταλαντούχα γενιά ευρωπαίων αρχιτεκτόνων και βιομηχανικών σχεδιαστών. Το πρόγραμμα απευθύνεται αποκλειστικά σε αρχιτέκτονες και βιομηχανικούς σχεδιαστές που δεν έχουν συμπληρώσει το 40ό έτος της ηλικίας τους (Δεκέμβριος 2019). Σκοπός του προγράμματος είναι η ανάδειξη των 40 πιο υποσχόμενων επαγγελματιών της αρχιτεκτονικής και του βιομηχανικού σχεδιασμού, οι οποίοι πρόκειται να επηρεάσουν τη σύγχρονη κατασκευαστική εποχή με τις νέες και καινοτόμες ιδέες τους, που εργάζονται στις χώρες της Ευρώπης. Η κριτική επιτροπή του προγράμματος, αποτελείται από μια ομάδα διακεκριμένων αρχιτεκτόνων και βιομηχανικών σχεδιαστών, κατασκευαστών, δημοσιογράφων, εκπαιδευτικών και κριτικών και θα επιλέξει μεμονωμένους βιομηχανικούς σχεδιαστές και αρχιτέκτονες βάσει των υποβαλλόμενων τριών έργων τους για τις καινοτόμες ιδέες τους. www.europeanarch.eu/europe-40under40.html tinyurl.com/y4xxqjv5
βραβεία αρχιτεκτονικής LafargeHolcim Το Ίδρυμα για Αειφόρες Κατασκευές της LafargeHolcim, μητρικής του Ομίλου Ηρακλής, διοργανώνει για 6η χρονιά τα Διεθνή Βραβεία LafargeHolcim, τον μεγαλύτερο και πλέον καταξιωμένο θεσμό στον κλάδο των βιώσιμων κατασκευών. Η εξέχουσα αυτή διοργάνωση με βραβεία ύψους 2 εκατ. δολαρίων αναζητά και αναδεικνύει έργα και ιδέες από τους κλάδους της αρχιτεκτονικής, της μηχανικής, του πολεοδομικού σχεδιασμού καθώς και της τεχνολογίας υλικών και κατασκευών, που συνδυάζουν τις αειφόρες και αποδοτικές λύσεις με την αρχιτεκτονική αριστεία.
Η κύρια κατηγορία του διαγωνισμού αφορά σε κορυφαία έργα αειφόρων κατασκευών από επαγγελματίες, τα οποία θα πρέπει να βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο μελέτης και να έχουν μεγάλη πιθανότητα υλοποίησης.
Επιπλέον, φοιτητές και νέοι επαγγελματίες μέχρι 30 ετών έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν στην κατηγορία ”Επόμενη Γενιά”. Η τελική ημερομηνία υποβολής των συμμετοχών είναι η 25η Φεβρουαρίου 2020.
www.lafarge.gr/i-6i-diorganosi-ton-diethnon-vraveion-lafargeholcim-anazita-exypnes-lyseis-gia-viosimes-poleis
022
ek243_024-032_AGENDA.indd 22
21/11/2019 09:34
αποτελέσματα αρχιτεκτονικού διαγωνισμού Ανακοινωθήκαν τα αποτελέσματα του σύνθετου αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ιδεών με τίτλο ”Ανάπλαση του Κέντρου της Αθήνας” για την ανάπλασηανάδειξη του Κέντρου της πόλης, στην περιοχή που περικλείεται από τις οδούς Σταδίου-Πειραιώς-Ερμού. Κύριος στόχος της ανάπλασης είναι ο σχεδιασμός επεμβάσεων που θα οδηγήσουν στην ανάκτηση του δημόσιου χώρου, στην περιβαλλοντική του αναβάθμιση και στη διασύνδεση του Κέντρου με την ευρύτερη περιοχή. Η κριτική επιτροπή απένειμε 3 βραβεία και 3 επαίνους Α’ βραβείο: Ανδριανόπουλος Τηλέμαχος, Σκαντζούρης Νέστορας ”Δύναμις ΑΕ” Β’ βραβείο: Στεφάν Φισεντζίδη ΕΕ, με ΔΤ. ”Fissentzides Architects Studio Ltd”, Θωμάς Μενιδιάτης, Στυλιανός Ευσταθιάδης και Συνεργάτες EΕ Δημήτριος Β. ΚατσαρόςΒασίλειος Σ. Σαπουλίδης και
Συνεργάτες ΕΕ, με ΔΤ ”Γεώσφαιρα” Γ’ βραβείο: Ακριβή-Αθηνά Βλάχου, Δήμητρα Χονδρογιάννη, Σταυρούλα Κατσογιάννη, Μαρία Βελαώρα, Πανωραία Γρανιτσιώτη, Αλέξανδρος Κάππα, Μαργαρίτα Μαλλίρη, Ελένη Παπαγεωργίου 1ος Έπαινος: Okra Landschapsarchitecten BV Νama Σύμβουλοι Μηχανικοί και Μελετητές-Ανώνυμη Εταιρία, Παρασκευή Δούμπα, Ευριπίδης Μπαντής, Ευθαλία Βούτα Stipo,
Αθήνα
agenda
agendaawards
Αναστάσιος Ρηγόπουλος. 2ος Έπαινος: Πέτρος Μπαμπασίκας, Μάνια Λάμπρου, Κυριάκος Τυρολόγος, Λητώ Χριστοδουλοπούλου, Miranda Fay, Ambika Pharma, Nikolas McGlashan, Anne Kwang, Thomas Huang, Marienka Bishop-Kovac, Farah Michel. 3ος Έπαινος: Κριμίζη Σοφία, Κυριάκος Κυριάκος, Κίζης Κωνσταντίνος, Come Menage Μαυρογεώργης Θεόδωρος, Τάτσης Κωνσταντίνος.
αποτελέσματα αρχιτεκτονικού διαγωνισμού
Φλώρινα
Ανακοινωθήκαν τα αποτελέσματα του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού προσχεδίων με τίτλο: ”Ανέγερση Κτιριακού Συγκροτήματος της Σχολής Καλών Τεχνών στη Φλώρινα”. Το αντικείμενο του διαγωνισμού αφορούσε στην ανέγερση ενός κτιριακού συγκροτήματος, συνολικής επιφάνειας 4.600,00m2, με υπόγειο συνολικής επιφάνειας 1.000,00m2. (βοηθητικοί χώροι, Η/Μ εγκαταστάσεις), με σύγχρονες αντιλήψεις σχεδιασμού και κατασκευής, για τη συμπλήρωση των κτιριακών υποδομών του Π.Δ.Μ. στη Φλώρινα. Eγκρίθηκαν το 1ο βραβείο και 3 ισότιμες εξαγορές. Α’ βραβείο: Δημήτριος Γιαννίσης 49%, Σπυρίδων Κακάβας 49%, Αντώνης Τακάσης 1%, Installations Σύμβουλοι Μηχανικοί ΙΚΕ, Μηχ. Μηχανικός 1%. Εξαγορές: • Ιφιγένεια Τριανταφύλου 50%, Δημήτρης Τριανταφύλου 50% • Ελένη Χατζηνικολάου 67%, Χρυστάλα Ψαθίτη 33% • IND International Design 90%, Gogaite Ingenieros Consultores SLP 5%, Φώτιο Σπύρου 5%. tinyurl.com/y22vd9xs
024
ek243_024-032_AGENDA.indd 24
21/11/2019 09:34
agenda
agendanews
5η διεθνής διάσκεψη μηχανικών προσόψεων της Εtem SEC Σόφιας
Στις 16 Νοεμβρίου η Εtem συγκέντρωσε παγκοσμίου φήμης ονόματα της αρχιτεκτονικής σκηνής στη Διεθνή Διάσκεψη Μηχανικών Προσόψεων. Στην εκδήλωση συμμετείχαν πάνω από 700 άτομα-επαγγελματίες από παγκόσμια αρχιτεκτονικά γραφεία, μηχανολογικές εταιρείες και εκπρόσωποι του κλάδου των κατασκευών. ”Είμαστε περήφανοι που η διάσκεψη μηχανικών προσόψεων της Εtem μετατράπηκε σε μία επαγγελματική πλατφόρμα που παρουσίασε τις τελευταίες καινοτομίες και τάσεις στον τομέα των μηχανικών προσόψεων και τις τελευταίες ιδέες και απόψεις στον τομέα της αρχιτεκτονικής και της αειφόρου ανάπτυξης“, δήλωσε εγκαινιάζοντας το φόρουμ ο Λάμπρος Γιαννούχος, Γενικός Διευθυντής του Ομίλου Εtem. Ο Hristo Nitsev, αρχιτεκτονικός σύμβουλος στην ομάδα μεγάλων έργων της Εtem στη Βουλγαρία εγκαινίασε το πρώτο πάνελ του φόρουμ, παρουσιάζοντας τις τάσεις στον σχεδιασμό των προσόψεων σε συνθήκες τεχνολογικής και ψηφιακής προόδου. Παράλληλα, παρουσίασε και το πρώτο περίπτερο επίδειξης με μια πρόσοψη υαλοπινάκων με ροή κυκλοφορούμενου νερού που άνοιξε στη Βουλγαρία. Ο Παύλος Βαταβάλης, Επικεφαλής Τεχνικός Διευθυντής της Εtem, παρουσίασε τις νέες εξελίξεις της Εtem και ανακοίνωσε τη στρατηγική συνεργασία της εταιρείας με την πορτογαλική μάρκα για τα μινιμαλιστικά συστήματα αλουμινίου Hyline. Ο Miron Mutyaba, επικεφαλής σχεδιασμού των Zaha Hadid Architects, παρουσίασε το πρώτο ψηλό κτίριο εξωσκελετών σε ελεύθερη μορφή καθώς και τη διαδικασία σχεδιασμού και εκτέλεσης του ξενοδοχείου Morpheus 5 αστέρων.
Ο Philippe Fouché, Διευθυντής του Αρχιτεκτονικού Γραφείου SAOTA Architecture & Design παρουσίασε εργασίες σχετικά με τα κτίρια κατοικιών στο Κέιπ Τάουν και τη μοναδική καμπύλη πρόσοψη του έργου Neul Quarree, στο Αμβούργο. Η Manuela Belova, εκπρόσωπος της Βουλγαρίας στο Συμβούλιο για τα Υψηλά Κτίρια και το Αστικό Περιβάλλον (CTBUH), ενημέρωσε το κοινό για τον σκοπό και τις δραστηριότητες αυτού του παγκόσμιου επαγγελματικού οργανισμού. Η BIM τεχνολογία και τα διάφορα τεχνολογικά εργαλεία της ομάδας Elval Color παρουσιάστηκε από τον Άγγελο Ζωγράφο, τεχνικό σύμβουλο της εταιρίας. Ο Pablo Zamorano των Heatherwick Studio μοιράστηκε την προσέγγιση της ομάδας στο στούντιο σχετικά με τη διαδικασία σχεδιασμού και υπολογιστικής μηχανικής. Για τον Georgi Petrov, αναπληρωτή διευθυντή στο γραφείο της Νέας Υόρκης Skidmore, Owings & Merrill (SOM), οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί καλούνται να βρουν τρόπο να δημιουργήσουν έναν νέο κόσμο σε συνθήκες συνεχώς αυξανόμενου πληθυσμού και μετανάστευσης στις μεγάλες πόλεις. Ο Daniel Bosia, Διευθυντής Σχεδίασης στο γραφείο του Thornton Tomasetti στο Λονδίνο, δήλωσε ότι η ομάδα του ερευνά μια σειρά υλικών και καινοτόμων τεχνολογιών επένδυσης προσόψεων. ”Η αρχιτεκτονική προορίζεται να εξυπηρετεί τους ανθρώπους και η πρόσοψη είναι το πρόσωπο με το οποίο παρουσιάζουμε τους εαυτούς μας και αυτό είναι το πιο σημαντικό εργαλείο“, δήλωσε ο αρχιτέκτονας, Angel Zahariev του Studio A & A. Ο Steven Kennedy, συνεργάτης των Grimshaw Architects, παρουσίασε διάφορες καινοτόμες τεχνικές σχεδιασμού και λύσεις για την υλοποίηση αρχιτεκτονικών σχεδίων σε αρμονία με το περιβάλλον τους. Ο Vladimir Marinov του Studio Define Engineers μοιράστηκε με το κοινό τις δομές και τις λύσεις πρόσοψεων σχεδίων στα οποία εργάστηκε, όπως το Coal Drops Yard, η Sagrada Familia, το νέο στάδιο Camp Nou στη Βαρκελώνη και το Sky Fort στη Sofia. Χορηγοί στην εκδήλωση ήταν οι εταιρίες Elval Colour, Ursa, Sherwin-Williams, Şişecam Flat Glass, Nemetschek Bulgaria, όπως και το Συμβούλιο για τα Ψηλά Κτίρια (CTBUH).
www.facadeconference.com
026
ek243_024-032_AGENDA.indd 26
26/11/2019 11:19
η φράγκικη πρόκληση στον βυζαντινό μυστρά Ασπασία Λούβη
Τη Δευτέρα 21 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε στον κήπο του Νομισματικού Μουσείου η παρουσίαση του βιβλίου της αρχαιολόγου-βυζαντινολόγου Ασπασίας Λούβη-Κίζη με τίτλο ”Η Φράγκικη πρόκληση στον Βυζαντινό Μυστρά”. Χαιρετισμό απηύθυνε ο Ακαδημαϊκός Παναγιώτης Βοκοτόπουλος, προλόγισε ο Διευθυντής του Νομισματικού Μουσείου, αρχαιολόγος δρ Γιώργος Κακαβάς. Το βιβλίο παρουσίασαν οι: Μανόλης Κορρές (Ακαδημαϊκός, Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας Αρχιτεκτονικής, ΕΜΠ), Μελίτα Εμμανουήλ (Ομότιμη Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης, ΕΜΠ), Όλγα Γκράτζιου (Ομότιμη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης) και Αναστασία Δρανδάκη (Επίκουρη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης, ΕΚΠΑ). Συντόνισε ο συγγραφέας-δημοσιογράφος Γρηγόρης Χαλιακόπουλος.
agenda
agendapublications
www.triantafylloug.blogspot.com
Αθήνα: από κακέκτυπο σε αντιπαράδειγμα Σόδα
www.sodathens.gr
Ο συλλογικός τόμος “Αθήνα: από κακέκτυπο σε αντιπαράδειγμα” αποτελεί μια ανασύνθεση της δράσης της ΣΟΔΑ κατά τη διετία 20172018, η οποία αρθρώθηκε γύρω από την εκπόνηση επτά διπλωματικών εργασιών από δεκαέξι φοιτητές της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Όλες οι εργασίες τέθηκαν στη βάση της παραπάνω κοινής προβληματικής και εξερεύνησαν θέματα ανάλυσης και σχεδιασμού δημόσιου χώρου στο αστικό πορώδες της πρωτεύουσας. Το ενδιαφέρον της ΣΟΔΑ για την Αθήνα, συνέπεσε -πιθανά όχι τυχαίαμε μια έξαρση της συζήτησης για την πρωτεύουσα. Έτσι, στo πλαίσιo αυτής της “Αθηνολογίας“, η ομάδα βρέθηκε στο επίκεντρο του
λόγου που παράγεται σήμερα γύρω από την πόλη. Παράλληλα, με έναν πιο έμμεσο τρόπο, η ίδια η διαδικασία του εγχειρήματος της ΣΟΔΑ αποτέλεσε και αυτοσκοπό, καθώς διαμόρφωσε μία συλλογική πλατφόρμα στην οποία παρήχθη ένας εν δυνάμει προθετικός λόγος για την πόλη. Η έκδοση συγκεντρώνει υλικό από τις συναντήσεις και τα σχεδιαστικά αποτελέσματα της ΣΟΔΑ, τοποθετήσεις των καθηγητών που επέβλεψαν τις εργασίες, καθώς και τα πρακτικά από τον ομότιτλο κύκλο ομιλιών που οργάνωσε η ομάδα στη σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ την άνοιξη του 2017 με τη συμμετοχή δεκατριών ομιλητών από διαφορετικά επιστημονικά πεδία.
028
ek243_024-032_AGENDA.indd 28
21/11/2019 09:35
publis
Sub-Zero & Wolf
Η ΙΣΤΟΡΊΑ ΠΊΣΩ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΊΑ ΠΟΥ ΆΛΛΑΞΕ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΉ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΏΝ ΣΥΣΚΕΥΏΝ
Από το 1945, η Sub-Zero πρωτοπορεί στην επιστήμη της οικιακής ψύξης και μεταμορφώνει οποιαδήποτε κουζίνα με τις μοναδικές συσκευές της. Εξίσου σημαντική κληρονομιά φέρει και η Wolf, η οποία μετράει πάνω από 80 χρόνια εμπορικής εμπειρίας όσον αφορά το κομμάτι της μαγειρικής -τόσο σε ερασιτεχνικό, όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Αλήθεια, όμως, τι κρύβεται πίσω από την ιστορία των Sub-Zero και Wolf, δύο εταιριών που έχουν αφιερώσει τη δυναμική, το προσωπικό και την τεχνογνωσία τους στο να σας βοηθήσουν να δημιουργήσετε την πιο λειτουργική και ευέλικτη κουζίνα που πάντα ονειρευόσασταν;
ΠΏΣ ΞΕΚΊΝΗΣΑΝ ΌΛΑ... Ο Westye Bakke δημιούργησε το πρώτο του ψυγείο για τον μικρό του γιο, προκειμένου να μπορεί να διατηρεί με απόλυτη ασφάλεια την ινσουλίνη που έπρεπε να του χορηγείται καθημερινά. Κάπως έτσι, με μία τόσο απλή,
ek_040-041_WS_Publis.indd 2
αλλά παράλληλα τόσο σημαντική αφορμή, οι Bakkes ίδρυσαν στη συνέχεια την εταιρία Sub-Zero, μια οικογενειακή επιχείρηση με έδρα το Ουισκόνσιν, η οποία παραμένει αφοσιωμένη στη διατήρηση και διαχείριση των τροφίμων μέχρι σήμερα.
29/05/2019 15:28
DESIGN ΠΟΥ ΓΕΝΝΆΕΙ… ΤΆΣΕΙΣ
Ο επίσημος αντιπρόσωπος των εταιριών Sub-Zero & Wolf για την Ελλάδα και την Κύπρο είναι η WS Products ΑΕ. Πρόκειται για μία εταιρία η οποία ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στη χώρα μας από το 2008 με τα προϊόντα της να διανέμονται μέσω επιλεγμένων καταστημάτων επίπλου κουζίνας σε όλη την Ελλάδα. Το 2015, τη διοίκηση της εταιρίας αναλαμβάνει η Άννα Πολάκη, η οποία -μέχρι σήμερα- τελεί καθήκοντα Διευθύνουσας Συμβούλου. Το όραμά της; Να συστήσει, με τη βοήθεια της ομάδας της, σε Ελλάδα και Κύπρο τα μοναδικά προϊόντα της Νο1 εταιρίας οικιακών ηλεκτρικών συσκευών. Στα χέρια της, τα προϊόντα αποκτούν άλλη διάσταση, το ίδιο και το showroom της εταιρίας το οποίο γίνεται σημείο αναφοράς για όλους όσοι θέλουν να γνωρίσουν τις μοναδικές συσκευές. Η υπερσύγχρονη εταιρική έκθεση της Sub-Zero & Wolf στον Άλιμο, προσφέρει σε κάθε επισκέπτη, μια ξενάγηση υψηλών προδιαγραφών στον κόσμο της ψύξης και της μαγειρικής. Μια ξενάγηση, η οποία είναι ικανή να καλύψει ακόμα και τις πιο υψηλές προσδοκίες.
Μπορεί οι συσκευές να είναι το Α και το Ω όσον αφορά τη λειτουργία της κουζίνας, παρ' όλα αυτά δεν αποτελούν το μοναδικό στοιχείο που συνθέτει τον συγκεκριμένο χώρο. Υπάρχουν αμέτρητα στυλ και παραλλαγές μέσω των οποίων μπορεί κανείς να συνθέσει την κουζίνα των ονείρων του. Τα καλά νέα είναι ότι οι συσκευές Sub-Zero & Wolf μπορούν να συνυπάρξουν με οποιοδήποτε στυλ διακόσμησης και να καλύψουν οποιεσδήποτε ανάγκες προκύψουν. Τα ακόμα καλύτερα νέα είναι ότι η εμπειρία και η τεχνογνωσία της εταιρίας, την έχουν βοηθήσει να συγκεντρώσει, όλα αυτά τα χρόνια, αμέτρητες προτάσεις μέσα από τις οποίες οι πελάτες της μπορούν να αντλήσουν ιδέες για τη δημιουργία οποιασδήποτε κουζίνας, μικρής ή μεγάλης, σύγχρονης ή πιο παραδοσιακής. Μιας κουζίνας η οποία θα ανταποκρίνεται στο μέγεθος του χώρου, στις ανάγκες και φυσικά στην αισθητική του ιδιοκτήτη της.
Sub-Zero&Wolf Λ. Ποσειδώνος 78, Άλιμος T. 210 9816163 In house service T. 210 9816663
www.subzero-wolf.gr subzerowolf.greece WS Products AE ek_040-041_WS_Publis.indd 3
advertorial
SUB-ZERO & WOLF ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ
Made in U.S.A.
subzerowolf.greece subzerowolfgreece
wsproducts
subzerowolfgreece 29/05/2019 15:28
η Elval Colour στην Batimat 2019
Η Elval Colour συμμετείχε στην Batimat, τη διεθνή έκθεση στις κατασκευές κτιρίων, που πραγματοποιήθηκε στις 4-8 Νοεμβρίου 2019, στη Γαλλία στο εκθεσιακό πάρκο της Villepinte. Η εξειδικευμένη ομάδα της Elval Colour
παρουσίασε την πλήρη γκάμα των σύνθετων πάνελ αλουμινίου etalbond®, των καινοτόμων προϊόντων της για εφαρμογές επένδυσης κτιρίου, τις υφές και τα εμπνευσμένα μοναδικά χρώματα που διαθέτει, προσαρμοσμένα σε
business
businessstories
κάθε αρχιτεκτονικό όραμα, ενώ το προσωπικό της αντάλλαξε απόψεις, ιδέες, πρότεινε και βοήθησε τους επισκέπτες να εντοπίσουν το καλύτερο δυνατό σύστημα που ταιριάζει στο κτίριό τους και στο κατάλληλο βαφικό σύστημα.
Η ΚΕΒΕ στήριξε με τη συμμετοχή της την αναβίωση της μεγαλύτερης έκθεσης δομικών υλικών Οικοδομή Expo 2019. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι προτάσεις στον τομέα της στέγασης με δύο νέες σειρές κεραμιδιών επίπεδης επιφάνειας, Ideal Γαλλικό και Novel, σε όλα τα χρώματα και τεχνοτροπίες, καθώς και νέα προϊόντα δόμησης ΜΚ200-ΜΚ250 που έρχονται να εμπλουτίσουν τη σειρά τούβλων κατακόρυφων οπών Ορθοblock. Kατά τη διάρκεια της έκθεσης, έγιναν σημαντικές επαφές με ανθρώπους του τεχνικού κόσμου, αλλά και B2B συναντήσεις με ενδιαφερόμενους από διεθνείς αγορές που κατέληξαν σε εμπορικές συνεργασίες.
ο όμιλος Ηρακλής στην Οικοδομή Εxpo
η ΚΕΒΕ στην Οικοδομή Expo 2019
Με σύνθημα ”Μπροστά σε κάθε πρόκληση, πίσω από κάθε έργο που ξεχωρίζει“, ο όμιλος Ηρακλής, μέλος του ομίλου LafargeHolcim, συμμετείχε δυναμικά στην επαγγελματική έκθεση ”Οικοδομή Expo 2019”, η οποία πραγματοποιήθηκε 18-20 Οκτωβρίου στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo. Σε έναν χώρο σύγχρονης αισθητικής, ο οποίος ανταποκρίνεται στο μέγεθος, την ηγετική θέση και τη συνεισφορά του ομίλου Ηρακλή στον κλάδο των κατασκευών, οι άνθρωποι του ομίλου παρουσίασαν στους επισκέπτες προϊόντα υψηλών επιδόσεων καθώς και έξυπνες λύσεις που προσφέρει για αειφόρες κατασκευές, με τα ειδικά σκυροδέματα, και τις προηγμένες λύσεις που επαναπροσδιορίζουν τα δεδομένα στην αρχιτεκτονική και το design, να προκαλούν ιδιαίτερη αίσθηση. Παράλληλα, οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στη μακρόχρονη ιστορία του ομίλου μέσα από φωτογραφικό υλικό των μονάδων σε Βόλο, Δραπετσώνα και Μηλάκι από το αρχείο της εταιρίας.
034
ek243_036-038_BUSINESS.indd 34
21/11/2019 09:37
η Electra πρωτοπορεί Η Electra Equipment είναι μια ελληνική επιχείρηση που από το 1938 δραστηριοποιείται στον σχεδιασμό και στην κατασκευή επαγγελματικού εξοπλισμού εστίασης, ξενοδοχείων, καφέ, κα. Συνδυάζοντας υλικά πρώτης ποιότητας με τα πιο σύγχρονα συστήματα παραγωγής CNC και με το άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό καταφέρνει να επενδύει καθημερινά στην άψογη εξυπηρέτηση των πελατών της, με πολύ γρήγορες παραδόσεις των εμπορευμάτων και φυσικά after sale support. Η εταιρία διαθέτει στους εκθεσιακούς της χώρους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη καθώς και στο επίσημο site της, 2.000 κωδικούς προϊόντων σε υφάσματα, χρώματα ξύλου, χρώματα μετάλλων, κλπ, στις καλύτερες τιμές της αγοράς. Η μακρόχρονη πείρα, τα σύγχρονα συστήματα παραγωγής και τα σωστά επιλεγμένα υλικά κάνουν την Electra να διακρίνεται στην ελληνική και ξένη αγορά.
η Εθνοκάτ στο Syntopia Hotel Η εταιρία Εθνοκάτ ανέλαβε τη ριζική ανακατασκευή του ξενοδοχείου Syntopia στο Ρέθυμνο στα μέσα του περσινού Νοέμβρη. Στην πορεία των εργασιών διαπιστώθηκε ότι πρέπει να γίνουν ενισχύσεις του φέροντος σκελετού του κτιρίου. Ο πρόσθετος χρόνος δε των εργασιών αυτών, περίπου 70 ημέρες, απορροφήθηκε από το γενικό χρονοδιάγραμμα
business
businessstories
των εργασιών. Οι επιβλέποντες μηχανικοί, οι εργαζόμενοι της εταιρΊας και οι υπεργολάβοι, ξεπέρασαν όλες τις δύσκολες και αντίξοες καιρικές συνθήκες και μετά από έξι μήνες παραδόθηκε στην Σ. Γιαννικάκης ΑΕ, που είναι ο κύριος του έργου, ένα απολύτως νέο ξενοδοχείο με 119 δωμάτια και σουίτες, δύο πισίνες, κέντρο ευεξίας και αίθουσα συνεδρίων.
η Caramondani Hellas στο μουσείο Β+Ε Γουλανδρή Η Caramondani Hellas, που φέτος συμπλήρωσε 20 χρόνια λειτουργίας στην Ελλάδα, προμήθευσε το νέο μουσείο σύγχρονης τέχνης της Αθήνας, του ιδρύματος Β + Ε Γουλανδρή, με πληθώρα υλικών και συστημάτων υψηλής ποιότητας για την κατασκευή του. Συγκεκριμένα, με υλικά στήριξης των εργοστασίων Tyco-Erico-Apollo-Mea-Korff-Mefa, καθώς και με σωλήνες και εξαρτήματα αποχέτευσης από πολυπροπυλένιο PP-HT του εργοστασίου Ostendorf Γερμανίας και PPR της ελληνικής Interplast. Επιπλέον με αυλάκια απορροής ομβρίων από πολυαιθυλένιο PE-HD, σχάρες από χυτοσίδηρο και γαλβανισμένο χάλυβα της MUFLE Ιταλίας, σιφώνια και απορροές των εργοστασίων Dallmer και Viega Γερμανίας. Επίσης η Carmondani Hellas εξόπλισε με καλύμματα φρεατίων επιλογής τελικής επιφάνειας Hago Αυστρίας, συμβάλλοντας στο σύγχρονο αισθητικό αποτέλεσμα του έργου.
036
ek243_036-038_BUSINESS.indd 36
21/11/2019 09:37
Α.24
objects
objects
Νέο ευέλικτο αρχιτεκτονικό σύστημα σχεδιασμού φωτός, από την Carlotta de Bevilacqua, με ενιαίο προφίλ πάχους 24mm, που μπορεί να εγκατασταθεί ως χωνευτό, οροφής ή κρεμαστό και να ακολουθεί αδιάκοπα όλες τις γωνίες σε μια επίπεδη ή τρισδιάστατη επιφάνεια. Παρέχει διάφορες επιλογές φωτισμού, διάχυτο φως, sharp mini optics με πολλές δέσμες, ή 48V μαγνητική ράγα για spots. ARTEMIDE ΕΛΛΑΣ ΑΕ Σόλωνος 34, 106 73 Κολωνάκι Τ. 210 36.46.770, www.artemide.com
vint Νέες πλάκες διαστάσεων 150x150cm, 100x250cm και 100x100cm, εμπνευσμένες από υλικά όπως άμμος, πέτρα και νερό σε θερμούς χρωματισμούς. BAGNO Y BAGNO ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ 16ο χλμ. Λ. Λαυρίου - Παιανίας 190 02 Παιανία Τ. 210 60.28.277 www.bagnobagno.gr
tt3 Δάπεδο σε σχήμα ψαροκόκκαλου από τη νέα σειρά ημιμασίφ ξύλινων δαπέδων της Parador, με εύκολη και γρήγορη πλωτή τοποθέτηση (click in), σε 8 αποχρώσεις με εξαιρετικά ανθεκτική επιφάνεια και φινίρισμα με ματ βερνίκι. PARKELLAS SA Μεσογείων 231, 154 51 Ν. Ψυχικό Τ. 210 69.15.037 www.parkellas.gr
040
ek243_040-054_AGORA.indd 40
21/11/2019 09:40
objects
objects
zira Λουτήρας 180x80cm με light grey velour με τρίπλευρες ποδιές, διαθέσιμος σε διάφορα χρώματα και σε υφή gloss ή matte. ACRILAN SA Χαλκηδόνα, 57007 Θεσσαλονίκη Τ. 23910 23.117 www.acrilan.gr
panoramah Κούφωμα λεπτής διατομής 20mm με συρόμενα πάνελ μεγάλης διάστασης έως 18m2. FINESTRE Λεωφ. Κηφησίας 298 152 32 Χαλάνδρι Τ. 210 6618984, 210 6654408 www.finestrehellas.com
τραπέζι neolith Τραπέζι με industrial αισθητική από Neolith Iron Corten, 12mm. Designed by Tablez. Η μεγάλη γκάμα επιλογών των επιφανειών Neolith επιτρέπουν τη δημιουργία μοναδικών επίπλων με αισθητική προσαρμοσμένη στον δικό σας χώρο. STONETECH GROUP Βιομηχανική Περιοχή Ηρακλείου, οδός Ζ-Γ, 716 01 Κρήτη Τ. 2810 380.054 www.stonetechgroup.gr
042
ek243_040-054_AGORA.indd 42
21/11/2019 09:41
objects
objects
novacem creative Ο συνδυασμός του καινοτόμου υδραυλικού τσιμέντου Novacem Creative με τις βοτσαλωτές ψηφίδες κοκκομετρίας από 1-4 mm, δημιουργεί ενιαίες, ανθεκτικές και αντιολισθητικές επιφάνειες υψηλής αισθητικής σε πισίνες, δάπεδα και τοίχους, παρέχοντας μοναδικές δυνατότητες για διαμορφώσεις σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. NOVAMIX-ΔΟΜΟΧΗΜΙΚΗ ΑΒΕΕ Παπανικολή 40, 152 32, Χαλάνδρι T. 210 68.93.953, www.novamix.gr
aria Σειρά μπαταριών του ιταλικού οίκου Webert με την υπογραφή του M. Settimelli βραβευμένη με Red Dot design Award, σε έξι αποχρώσεις. WEBERT www.webert.it
sub zero & wolf Ψυγείο πλάτους 90cm, συντηρητής κρασιών 60cm και κατάψυξη στα 76cm από τη σειρά Integrated της Sub Zero. Φούρνοι πυρολυτικοί της Wolf στα 76cm, συνδυασμένοι με φούρνο ατμού και φούρνο μικροκυμάτων. WS PRODUCTS AE Athens Showroom Λ. Ποσειδώνος 78, 174 55 Άλιμος, T. 210 98.16.163 www.wsproducts.gr
044
ek243_040-054_AGORA.indd 44
21/11/2019 09:42
master easy clean
objects
objects
Xρώμα υψηλών αντοχών εσωτερικής τοιχοποιίας, με τεχνολογία κεραμικών μικροσφαιριδίων της 3Μ™ που το καθιστά ιδανική λύση για βαφή τοίχων σε χώρους που λερώνονται συχνά, όπως παιδικά δωμάτια, παιδικοί σταθμοί, διάδρομοι, σχολεία, ξενοδοχεία, κλπ. Πιστοποιημένο με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Indoor Air Comfort™ Gold του οργανισμού Eurofins ως Best-In-Class προϊόν στην κατηγορία του DRUCKFARBEN HELLAS SA Λ. Μεγαρίδος , 19300 Ασπρόπυργος T. 210 55.19.500, www.kraftpaints.gr
pattern bed Κρεβάτι με χειροποίητο πλεκτό κεφαλάρι και ξύλινο μασίφ πλαίσιο. Η βάση είναι ντυμένη με λινό ύφασμα. Ο συνδυασμός των φυσικών υλικών και των λιτών γραμμών αναδύει την boho chic πλευρά του. HOME-DECO Αλίμου 42, 17455 Άλιμος T. 210 97.51.672, www.home-deco.gr
wallpapers collection Mοντέρνες υφασμάτινες ταπετσαρίες, σε πολλά χρώματα και σχέδια από τη συλλογή φθινόπωρο-χειμώνας 2019 του οίκου Designers Guild. ΣΥΛΛΟΓΕΣ Φωκυλίδου 7Α 106 73 Αθήνα Τ. 210 36.32.760 www.eurotextile.gr
046
ek243_040-054_AGORA.indd 46
21/11/2019 09:43
tem
objects
objects
Ολοκληρωμένο σύστημα καναλιών αλουμινίου υψηλής ποιότητας για το διακοπτικό υλικό Tem Modul, ιδανικό για επαγγελματικούς χώρους.
N. ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ ΑΕ Λεοντίου 9Α (Λεωφ.Συγγρού 111) 117 45 Αθήνα, T. 210 92.27.780 www.papachristou.com
wallpepper Ταπετσαρίες τοίχου από καινοτόμα ηχοαπορροφητικά, αδιάβροχα, υψηλών αντοχών υλικά, ιδανικά για κατοικίες, ξενοδοχεία, εστιατόρια και επαγγελματικούς χώρους με δυνατότητα προσαρμογής διαστάσεων και εξατομικευμένης παράστασης οποιασδήποτε φωτογραφίας. CRIPE ΑΕ Αθήνα: Λ. Κηφισίας 194, 152 31 Χαλάνδρι Τ. 210 67.75.780 Θεσσαλονίκη: Βασιλίσσης Όλγας 212, 551 33 Τ. 2310 801.616 www.cripe.gr
elements lux Μια συλλογή πλακιδίων από πορσελάνη σε διαστάσεις μέχρι και 120χ240cm που προσφέρει πιστή αναπαραγωγή των κομψών μοτίβων του μαρμάρου. VOKOS 16 16ο χλμ Ε.Ο. Αθηνών Θεσσαλονίκης 145 64 Νέα Κηφισιά Τ. 210 80.74.080 www.vokos.gr
048
ek243_040-054_AGORA.indd 48
21/11/2019 13:09
objects
objects
woodalux Nέο καινοτόμο προϊόν, το οποίο αποτελεί μία εξαιρετική λύση για πληθώρα εφαρμογών, όπως επενδύσεις κτιρίων, προσόψεις σκίασης, περσίδες για πέργκολες, περιφράξεις, κ.α. Αποτελείται από στιβαρά προφίλ αλουμινίου επικαλυμμένα με ειδικό συνθετικό υλικό το οποίο χαρίζει την αισθητική του φυσικού ξύλου. ALUMIL Αθήνα: Λ. Τατοΐου 67, 136 72 Αχαρνές, T. 210 62.98.100 Θεσσαλονίκη: Ιατρού Γουγούση 8, 564 29 Ευκαρπία T. 23130 11.000, www.alumil.com
mirro pendant Κρεμαστός διακοσμητικός δίσκος σε χρυσό ή μαύρο χρώμιο σε τρεις διαφορετικές διαστάσεις, σχεδιασμένος από το design team 13&9 για τον οίκο Wever & Ducre. Επιδέχεται ειδικό λαμπτήρα ανεστραμμένου καθρέπτη. HALO ARCHITECTURAL LIGHTING Παλαιολόγου 1 & Συγγρού 152 32 Χαλάνδρι Τ. 210 68.34.134, www.halo.gr
level surfaces Κεραμικά πλακίδια πάχους 6.5mm και 12mm ιδανικά για μεγάλες επιφάνειες χωρίς ενώσεις, για κουζίνες, μπάνια, πάγκους εργασίας, τραπέζια, πόρτες, τοίχους και δάπεδα. 12 CONCEPT Καραμανλή 89, 13677 Αχαρνές Τ. 210 24.07.420 www.twelveconcept.gr
050
ek243_040-054_AGORA.indd 50
21/11/2019 09:49
concrete dot Πλακίδια σκυροδέματος σε δύο διαφορετικές υφές και τέσσερις αποχρώσεις, σε σχέδιο του Andrea Maffei για την εταιρία Fioranese. DEPOT6 Κάστορος 41 & Φωκίωνος 8 185 45, Πειραιάς T. 211 18.20.006 www.depot6.gr
objects
objects
invisible Φωτιστικό της εταιρίας Grok με led 27watt, 2.835 lumen. Διαθέτει κινητές κεφαλές για κατευθυνόμενο φωτισμό και είναι ιδανικό τόσο για οικιακούς όσο και για επαγγελματικούς χώρους. AXTIDA Λεωφ. Λαυρίου 49, 15354 Σταυρός Αγ. Παρασκευής T. 210 66.15.400, www.axtida.lighting
sarlas in style Νέα, αποκλειστική συλλογή εμπνευσμένη από τις σύγχρονες, διεθνείς τάσεις που διαθέτει ένα πλούτο επιλογών σε κουρτίνες, υφάσματα επιπλώσεων και ταπετσαρίες υψηλής ποιότητας και αισθητικής, ιδανικά για να καλύψουν όλες τις ανάγκες εσωτερικού ή εξωτερικού χώρου. SARLAS CONTRACTS Λ. Ηρακλείου 143, 14231 Νέα Ιωνία Τ. 210 25.86.200 www.sarlas-contracts.gr
052
ek243_040-054_AGORA.indd 52
21/11/2019 09:49
objects
objects
fenix Κουζίνα του ιταλικού οίκου Arrital, με επιφάνειες και νεροχύτη από Fenix Ntm, υλικό με προηγμένα χαρακτηριστικά όπως θερμική θεραπεία των μικροφθορών, μεγάλη αντίσταση στην τριβή και υψηλή αντοχή σε οικιακά απορρυπαντικά. KITCHEN PLUS Λεωφ. Κηφισίας 19 154 51 Νέο Ψυχικό Τ. 210 67.27.056 www.kitchenplus.gr
vega Πέργκολα με βραβευμένο σχεδιασμό, μεγάλη ευελιξία που μπορεί να καλύψει κάθε χωροταξική και αρχιτεκτονική ανάγκη και φωτισμό που ενισχύει τη μαγευτική της εμφάνιση και επεκτείνει τη χρηστικότητά της. DESIGN PERGOLA Λ. Κηφισίας 192, 154 51 Νέο Ψυχικό T. 210 67.28.408, www.design-pergola.com
wanderlust Conceptual συλλογή με πουφ εξωτερικού χώρου, με υψηλή ποιότητα κατασκευής και υφάσματα πενταετούς εγγύησης που συνδυάζουν αντοχή στον χρόνο και μοναδικό design. ΔΙΑΣΤΡΑ Λ. Κηφισού 54, 10442 Αθήνα Τ. 210 53.25.650 www.diastra.gr
054
ek243_040-054_AGORA.indd 54
21/11/2019 09:50
architects
Αλέξανδρος Ν. Τομπάζης η αρχιτεκτονική ως σύστημα ”[…] Θεωρώ βέβαιο ότι ένα γεγονός τόσο σημαντικό όπως το μοντέρνο κίνημα δεν μπορεί παρά να εξακολουθεί να υπάρχει πολύ μετά από τον βιολογικό του θάνατο ή τον καιρό που έπαψε ενεργά να αναγεννάται”1
1
Kείμενο Πάνος Τσακόπουλος, Δρ αρχιτέκτων
Θα εντόπιζα το σημαντικό στίγμα του Αλέξανδρου Τομπάζη στην ελληνική αρχιτεκτονική των τελευταίων πέντε δεκαετιών στο γεγονός ότι το έργο του αποτέλεσε τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στα διεθνή (ευρωπαϊκά και αμερικανικά) τεχνικά επιτεύγματα της κατασκευής και τη θεωρητική σκέψη της αρχιτεκτονικής πρωτοπορίας αφενός και στην ελληνική αρχιτεκτονική και κατασκευαστική πραγματικότητα αφετέρου ή, αλλιώς, στο ότι μπόρεσε να αποδείξει ότι η αρχιτεκτονική υψηλών τεχνολογικών απαιτήσεων είναι δυνατόν να μελετηθεί και να υλοποιηθεί και στον ελληνικό χώρο και μάλιστα από Έλληνες αρχιτέκτονες και μηχανικούς. Παράλληλα, η ευαίσθητη καλλιτεχνική πλευρά της προσωπικότητάς του, τα ποικίλα ταλέντα του και η αγάπη των ταξιδιών, αλλά και η ικανότητα της επιλογής νεότερων, επίσης ταλαντούχων, συνεργατών, εμφύτευσαν συχνά στο έργο του
την ποιητική θεώρηση που μπόρεσε να το αποσπάσει από το επίπεδο μιας, απλώς, εξαιρετικά άρτιας και τεχνολογικά προηγμένης κατασκευής και να του προσδώσει πνευματική υπόσταση και μοναδικότητα. Η συνεργασία του με τον γλύπτη Γιώργο Ζογγολόπουλο σε κάποια έργα και συμμετοχές σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς της πρώτης περιόδου του έργου του εντάσσεται σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο. Ο Τομπάζης (γεν. 1939, Καράτσι), απόφοιτος του Πολυτεχνείου της Αθήνας, το 1962, είναι πεπεισμένος διεθνιστής, είναι πριν απ’ όλα κοσμοπολίτης. Η κατασκευή ενός αυτόχθονος (ελληνικού ή μεσογειακού) μοντέρνου ιδιώματος είναι γι’ αυτόν δευτερεύουσα: ακολουθεί τα διεθνή αρχιτεκτονικά ρεύματα της εποχής του (στην αρχή τα περισσότερο πρωτοποριακά) και, παράλληλα, έλκεται ιδιαίτερα από τα ζητήματα
058
ek243_058-069_AFIEROMA TOBAZHS_Tsakopoulos.indd 58
21/11/2019 13:29
architects
2
1. Καλαμάτα. Μελέτη ενός πυρήνος πόλεως για 50.000 κατοίκους, διπλωματική εργασία, Σχολή Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π., 1962, καθηγητής Κυπριανός Μπίρης, δημοσίευση στην Αρχιτεκτονική 39/1963 2. Πτηνοσφαγείο στα Ιωάννινα, με τη Θεοδώρα Παπαδέα, 1966-1968
της τεχνολογίας της κατασκευής, αλλά και από ζητήματα οργάνωσης της επαγγελματικής πρακτικής, κυρίως αντιμετωπίζει την αρχιτεκτονική ως σύστημα.2 Κάτω από αυτό το πρίσμα, θα μπορούσαμε να τον κατατάξουμε στη γενεαλογία της ελληνικής αρχιτεκτονικής στους κατιόντες του Κωνσταντίνου Δοξιάδη -στο Γραφείο Δοξιάδη απέκτησε άλλωστε κάποιες από τις πρώτες επαγγελματικές του εμπειρίες. Και, αντίστροφα, να τον θεωρήσουμε ως chef de file πολλών αρχιτεκτόνων στην Ελλάδα που, όπως αυτός, επένδυσαν στην ποιητική της υψηλής τεχνολογίας -κάποιοι από τους οποίους υπήρξαν στο ξεκίνημά τους συνεργάτες του γραφείου του. Παράλληλα, το Γραφείο Τομπάζη μπορεί να καταταχτεί στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική γενεαλογία στην ομάδα εκείνη πολυπρόσωπων γραφείων που, κάτω από τη διεύθυνση μιας χαρισματικής προσωπικότητας, ανέπτυξαν διεθνή
δραστηριότητα και διαμόρφωσαν το παγκόσμιο οικιστικό τοπίο στο γύρισμα της χιλιετίας, συχνά με εμβληματικά έργα.3 Το ενδιαφέρον του Αλέξανδρου Τομπάζη για μια συστημική/τεχνολογική θεώρηση των προβλημάτων της πόλης και της κατασκευής εκδηλώνεται ήδη κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Σχολή Αρχιτεκτόνων της Αθήνας.4 Στη διπλωματική του εργασία, με επιβλέποντα τον καθηγητή Κυπριανό Μπίρη, το 1962, μια σύνθεση αστικού σχεδιασμού με θέμα τον κεντρικό πολεοδομικό πυρήνα της Καλαμάτας, ο νεαρός αρχιτέκτονας δείχνει όχι μόνο να έχει αφομοιώσει τους σχεδιαστικούς κώδικες του διεθνούς μεταπολεμικού φονξιοναλισμού, αλλά ταυτόχρονα να έχει συνείδηση των τεχνικο-οικονομικών παραμέτρων μιας μελέτης τέτοιας κλίμακας.
059
ek243_058-069_AFIEROMA TOBAZHS_Tsakopoulos.indd 59
21/11/2019 13:29
projects ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΉΡΙΟ ΦΛΑΜΊNΓΚΟ ΣΤΟ ΆΜΠΟΥ ΝΤΆΜΠΙ
the cube Εισερχόμενος στον προστατευόμενο υδροβιότοπο Al Wahtba στο Άμπου Ντάμπι, ο επισκέπτης μεταβαίνει από ένα αστικό περιβάλλον σε ένα διαφορετικό φυσικό τοπίο, αποτελούμενο από λίμνες και χαμηλή ως μέτρια βλάστηση, το οποίο φιλοξενεί μεγάλο αριθμό διαφορετικών πτηνών.
Aρχιτέκτονες Παναγιώτης Δημακίδης , Ραφαήλ Γκαϊδατζής
Ανάμεσα στα διάφορα μεταναστευτικά είδη πτηνών που επιλέγουν να δημιουργήσουν προσωρινά τις φωλιές τους στον υδροβιότοπο Al Wathba είναι και τα φλαμίνγκο. Στόχος της αρχιτεκτονικής πρότασης ήταν η δημιουργία μιας βιώσιμηςοικολογικής κατασκευής, εύκολα προσβάσιμης προς όλους, η οποία θα αποτελεί τοπόσημο, ενώ παράλληλα θα βρίσκεται σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον και με την κουλτούρα του έθνους. Το κτίριο αποτελείται από εμφανή ξύλινα δομικά στοιχεία (modules), που μπορούν εύκολα να κατασκευαστούν εκτός της περιοχής και να μεταφερθούν στον χώρο, μειώνοντας έτσι τον χρόνο εγκατάστασης και κατασκευής,
τα επίπεδα CO2 και τον βαθμό όχλησης προς την τοπική πανίδα. Aκολουθώντας παράλληλα την “Ανάλυση του συνολικού Κύκλου Ζωής” (LCA), η επιλογή του συγκεκριμένου module είναι η ιδανική για να επιτευχθεί 100% ανακυκλωσιμότητα στο τέλος της ζωής του έργου. Επιπλέον, η τοποθεσία της διάτρητης κυβικής κατασκευής επιλέχθηκε να γίνει στρατηγικά στο κέντρο των τριών υπαρχόντων λιμνών, έτσι ώστε οι παρατηρητές να έχουν τη μέγιστη δυνατή θέαση. Πλησιάζοντας προς το παρατηρητήριο, ο επισκέπτης διακρίνει μια βαθιά υποχώρηση της πρόσοψης προς το εσωτερικό του όγκου, η οποία δημιουργεί τον κεντρικό χώρο εισόδου στο κτίριο.
072
ek243_072-073_PROJECT_THE CUBE.indd 72
20/11/2019 14:41
projects
Εσωτερικά ο θολωτός χώρος υποδοχής, ο οποίος παραπέμπει περισσότερο στο οργανικό εσωτερικό ενός σπηλαίου, έρχεται σε αντίθεση με την αυστηρότητα του κύβου εξωτερικά. Όπως και ο χώρος εισόδου, έτσι και οι υπόλοιποι χώροι εσωτερικά έχουν δημιουργηθεί με βάση την αφαίρεση “υλικού”, ακολουθώντας την ίδια λογική δημιουργίας οργανικών μορφών και αφήνοντας το υπόλοιπο κομμάτι της κατασκευής ως φέροντα οργανισμό. Παράλληλα, η αποδόμηση του κύβου εσωτερικά σε μικρότερα κυβικά pixel, υποδηλώνει ότι ο κύβος αποτελεί όχι μόνο την κεντρικη μορφή του παρατηρητηρίου, αλλά και δομικό στοιχείο της κατασκευής.
Το κτίριο είναι δηλαδή, ένα self-similar αντικείμενο. Το παρατηρητήριο αποτελείται απο τρία επίπεδα, η θέση των οποίων προσφέρει πανοραμική θέαση 360ο στην περιοχή περιμετρικά του κτιρίου. Η κυκλοφορία εσωτερικά και η πρόσβαση στις πλατφόρμες επιτυγχάνεται μέσω ήπια κεκλιμένων διαδρόμων, οι οποίοι δημιουργούν μια συνεχή εσωτερική διαδρομή. Η διαδρομή ξεκινάει από το ισόγειο, όπου ο επισκέπτης μπορεί να βρεί πληροφορίες σχετικά με την περιοχή και τα είδη των πουλιών που την επισκέπτονται, και καταλήγει στο ψηλότερο από τα τρία επίπεδα
παρατήρησης, το οποίο βρίσκεται 6m πάνω άπο την επιφάνεια του εδάφους. Παραπέμποντας στη χρήση που έχει ένα κλουβί, έτσι και ο κύβος επιχειρεί να φέρει αυτή τη φορά τον επισκέπτη στη θέση του κρατουμένου, αντιστρέφοντας έτσι τους ρόλους. Ο τρισδιάστατος διάτριτος κάνναβος της κατασκευής δημιουργεί αρκετές επιφάνειες με ανεμπόδιστη θέαση προς το τοπίο, ενώ παράλληλα ο σχεδιασμός των εσωτερικών χώρων προστατεύει από τον δυνατό ήλιο και τις ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες της ερήμου και μειώνει τα επίπεδα όχλησης που δημιουργούν οι επισκέπτες.
073
ek243_072-073_PROJECT_THE CUBE.indd 73
20/11/2019 14:41
foreign affairs
ceci tuera cela! Λύκειο Schorge στην πόλη Κουντούγκου, Μπουρκίνα Φάσο Κρατώντας ένα φρεσκοτυπωμένο αντίτυπο της Αγίας Γραφής στο ένα χέρι, ο μυθιστορηματικός Επίσκοπος Φρολό, δείχνει με το άλλο την Παναγία των Παρισίων. Δανειζόμενος τη φωνή του, ο Victor Hugo διατυπώνει έναν από τους διασημότερους αφορισμούς στην ιστορία της αρχιτεκτονικής. Αυτό θα σκοτώσει εκείνο! Το βιβλίο θα σκοτώσει την αρχιτεκτονική. Αρχιτεκτονική μελέτη Kéré Architecture Σκίτσα ©Francis Kéré Kείμενο Νίκος Πατσαβός, αρχιτέκτονας Φωτογραφίες ©Andrew Maretto
Η εφεύρεση της τυπογραφίας διέρρηξε τον δεσμό αρχιτεκτονικής και κοινωνίας. Για ποιον λόγο θα έπρεπε πλέον μια κοινότητα να συνεχίσει να επενδύει ένα τεράστιο κομμάτι των υλικών και άυλων πόρων της, αλλά και εκατονταετίες βαριάς σωματικής εργασίας, για ένα κτισμένο ιερό κείμενο που πλέον ο κάθε εγγράμματος πιστός μπορούσε να διαθέτει ως έντυπο σε μια ήσυχη γωνιά του σπιτιού του; Δεν είναι συνάμα απλή σύμπτωση ότι η πιο πάνω ιστορία εξελίσσεται την ίδια περίοδο που οι αρχιτέκτονες άρχισαν να διαχωρίζονται από τα μυστικιστικά σινάφια των οικοδόμων και να καταφεύγουν οι ίδιοι στη συγγραφή λόγιων ακαδημαϊκών πραγματειών, αναζητώντας μια νέα αυτόνομη δική τους παράδοση, όχι στο άμεσο παρελθόν αλλά στην ήδη αρκετά απόμακρη και βολικά ασαφή ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα.
Η σημασία της διαπίστωσης δεν αφορά αποκλειστικά την εποχή του Γουτεμβέργιου. Η έντυπη Παναγία των Παρισίων γράφτηκε εξάλλου τον 19ο αιώνα και, έκτοτε, διαβάστηκε ξανά και εμφατικά πολλές φορές. Η κοινωνική σημασία της αρχιτεκτονικής δεν είναι δεδομένη. Η αρχιτεκτονική δεν είναι μία και ιστορικά ενιαία∙ ιδιαίτερα σήμερα που οι έννοιες της πολλαπλότητας και της αντίφασης χαρακτηρίζουν
074
ek243_074-081_FOREIGN AFFAIRS_ceci tuera cela! .indd 74
20/11/2019 14:43
©Kéré Architecture
foreign affairs
παράδοξα την πολιτισμική ταυτότητα της τρέχουσας γεωλογικής εποχής του ανθρωπόκαινου. Το αντικείμενο, η γλώσσα, τα μέσα της αρχιτεκτονικής και του αρχιτέκτονα μεταβάλλονται διαρκώς, πολλαπλά και ριζικά, προσαρμόζονται στις κοινωνικές αλλαγές και το πνεύμα της κάθε εποχής. Αν και ο θάνατος της αρχιτεκτονικής έχει ήδη διαπιστωθεί πολλές φορές, η προαιώνια αυτή λέξη βρίσκει όλο και νεότερα νοήματα. Αντίστοιχα, οι αλλαγές που εξελικτικά έχουν συμβεί, ακόμα και μέσα στον εικοστό αιώνα, είναι τόσες που θα ήταν σχεδόν αδύνατο να συμφωνηθεί η ελάχιστη κοινή βάση για την αρχιτεκτονική ως ουσία. Το ερώτημα λοιπόν που μένει να απαντηθεί είναι το εξής: Υφίσταται σήμερα μια (τουλάχιστον) νέα αρχιτεκτονική που, όχι απλά επιδιώκει, αλλά έχει ήδη δημιουργήσει τις συνθήκες για ένα νέο συμβόλαιο αρχιτεκτονικής και κοινωνίας;
Αν ναι, ποιος είναι ο νέος ρόλος που έχει αναλάβει; Ποια τα εκφραστικά και μεθοδολογικά της μέσα; Ποιο το ευρύτερο ιδεολογικό και ηθικό πλαίσιο στο οποίο εδράζεται; Ο αρχιτέκτονας Diébédo Francis Kéré, γεννήθηκε στην Μπουρκίνα Φάσο το 1968. Το μελετητικό γραφείο Kéré Architecture αποτελεί τον αρχιτεκτονικό βραχίονα του ιδρύματος Kéré Foundation.
075
ek243_074-081_FOREIGN AFFAIRS_ceci tuera cela! .indd 75
20/11/2019 14:43
©Jef Moore
architecture THE TIDE ΕΝΑΕΡΙΟ ΚΑΙ ΙΣΟΓΕΙΟ ΑΣΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ
084
ek243_084-095_THE TIDE_Neiheiser Argyros.indd 84
20/11/2019 14:46
architecture
γλυπτική Αρχιτεκτονική μελέτη Diller Scofidio + Renfro (Lead) σε συνεργασία με Neiheiser Argyros Diller Scofidio + Renfro Ben Gilmartin (Partner-in-Charge), Elizabeth Diller, Charles Renfro, Ricardo Scofidio, Anthony Saby, Bryce Suite, Ning Hiransaroj, Alex Knezo, John Newman, Swarnabh Ghosh, Erioseto Hendranata Neiheiser Argyros Ryan Neiheiser (partner-in-charge), Χριστίνα Αργυρού, Giorgio Piscitelli, Ελένη Βαγιανού, Δανάη Χαρατσή, Nikolas von Schwabe, Αθηνά Ζαφειροπούλου, Catarina de Almeida Brito, Θάλεια Χρούσου, Chris Yuan, Kevin Larson Στατική μελέτη Υπερυψωμένο επίπεδο: AKT II Structural Engineers Eπίπεδο εδάφους: Arup Η/M μελέτη AECOM Αρχιτέκτονες τοπίου Gross.Max. Οικονομικός Σύμβουλος Gardiner and Theobold Σύμβουλοι πρόσβασης WSP Μελέτη ασφάλειας και υγείας Stace Κείμενο Neiheiser Argyros
δομή Το Tide θα αποτελέσει ένα δίκτυο 5χλμ., που θα φιλοξενεί δημόσιους χώρους και κήπους ενσωματωμένους στους ρυθμούς της καθημερινότητας του Greenwich Peninsula, στο νοτιοανατολικό Λονδίνο, μιας πρώην βιομηχανικής περιοχής με πλούσια ιστορία, που σήμερα μεταμορφώνεται με ταχείς ρυθμούς. Πρόκειται για εναέριο, αλλά και ισόγειο αστικό πάρκο, που με το διαχωρισμό των λειτουργιών σε δύο επίπεδα ενεργοποιεί τους χώρους πάνω και κάτω, παρέχοντας ένα πολυεπίπεδο δίκτυο αναψυχής, πολιτισμού και ευεξίας. Το Tide θα συνδυάσει ποικιλόμορφα οικοσυστήματα, νεοσύστατες γειτονιές και διακριτούς θεσμούς πολιτισμού, συνδέοντας τον βορρά με τον νότο, την ανατολή με τη δύση, το κέντρο με την περιφέρεια και την πόλη με το ποτάμι. Το Tide είναι γρήγορο, αλλά και αργό. Είναι ταυτόχρονα πεδίο για τρέξιμο και άθληση, αλλά και χώρος περιπάτου, μια σειρά από ήσυχους κήπους και ένα δίκτυο κοινωνικών και πολιτιστικών κόμβων. 085
ek243_084-095_THE TIDE_Neiheiser Argyros.indd 85
20/11/2019 14:46
architecture ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΧΩΡΩΝ ΣΤΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΜΟΥΤΤΑΛΟΥ
ιστορικός
περίπατος Αρχιτεκτονική μελέτη XO-Architects Sigma & Co Στατική μελέτη Γεώργιος Γιαννίκος Η/Μ μελέτη Τερέζα Παναγιώτου Κώστας Τούρβας Επιμετρητής Νικόλας Ονησιφόρου Συνεργάτης Δημήτρης Παπαϊωάννου Κατασκευή Miltiades Neophytou Civil Engineering Contractors & Developers Ltd
μνήμης Ο Μούτταλος είναι μια γραφική Συνοικία του ”Κτήματος” στην Πάφο, 2χλμ από την ακτή που ξεχωρίζει για τον ”ιδιαίτερο σχηματισμό των βράχων και των φυσικών σπηλιών” που χωρίζει την πόλη από την πάνω και κάτω Πάφο.
Κείμενο XO-Architects Sigma & Co Φωτογράφηση Creative Photo Room
096
ek243_096-103_PLATEIA PAFOS_Sigma&Co.indd 96
20/11/2019 14:48
architecture
097
ek243_096-103_PLATEIA PAFOS_Sigma&Co.indd 97
20/11/2019 14:49
architecture AMARA ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΌ
106
ek243_106-117_AMARA HOTEL_Tobazis.indd 106
21/11/2019 11:26
architecture
σύνθετες οπτικές προς τη
Αρχιτεκτονική μελέτη SB Architects (αρχιτέκτονες έργου / προμελέτη) Akisarchitects (άδεια δόμησης) Μελέτη εφαρμογής Γραφείο Μελετών Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη ΑΕ Υπεύθυνος μελέτης Γιάννης Ρωμάνος Ομάδα μελέτης Κατερίνα Λυκοπούλου Αχιλλέας Καλογρίδης Βασιλική Μακροζαχοπούλου Κέλλυ Ριζοπούλου Μαρία Τσάκαλη Θοδωρής Ζανάκης Ειρήνη Αγγελή Αννίτα Ρωμάνου Αγγελική Μαντά Κατερίνα Τσιτουρίδου Κατασκευή Εργοληπτική Εταιρία Σταύρος Δημοσθένους ΛΤΔ Κείμενο Γραφείο Μελετών Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη ΑΕ Φωτογράφηση Ευγενική παραχώρηση της Stademos Hotels plc
θάλασσα Το πεντάστερο, ενδεκαώροφο ξενοδοχείο, επιφανείας περίπου 38.000m2, βρίσκεται στο παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού, μπροστά σε μια αμμώδη παραλία με καθένα από τα 207 δωμάτια και τις σουίτες του να προσφέρουν πανοραμική θέα στη θάλασσα. Με ονομασία εμπνευσμένη από την αρχαία ελληνική λέξη ”αμάραντος” (που σημαίνει αιώνιος), κοντά στο αρχαίο βασίλειο της Αμαθούντας, το ξενοδοχείο εστιάζει στη μοναδική εμπειρία φιλοξενίας μέσα από τον ιδιαίτερο σχεδιασμό του, ο οποίος εμπνέεται από την αισθητική και την πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου.
107
ek243_106-117_AMARA HOTEL_Tobazis.indd 107
21/11/2019 11:26
architecture ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΑ ΚΤΙΡΙΑ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ
122
ek243_122-129_LANITEIO GYMNASIO_Armeftis.indd 122
20/11/2019 14:55
architecture
διαλεκτική Αρχιτεκτονική μελέτη Αρμεύτης & Συνεργάτες Στατική μελέτη ASD Hyperstatic Engineering Η/Μ μελέτη Hiteco Επιμετρητής ποσοτήτων Γιώργος Παπαδόπουλος Κατασκευή Ν. Γαβριήλ και Υιοί Κείμενο Αρμεύτης & Συνεργάτες Φωτογράφηση Χρήστος Παπαντωνίου
σχέση Οι συνθετικές αρχές για την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής μονάδας του Λανιτείου Γυμνασίου ακολουθούν τις γενικές αρχές της χωροταξικής επίλυσης όλου του συγκροτήματος. Κύριος στόχος είναι η δημιουργία ενός λειτουργικού συνόλου ενταγμένου στον ευρύτερο χώρο, που όμως να χαρακτηρίζεται από μια λειτουργική αυτονομία.
123
ek243_122-129_LANITEIO GYMNASIO_Armeftis.indd 123
20/11/2019 14:55
architecture ΚΈΝΤΡΟ ΑΠΟΤΈΦΡΩΣΗΣ ΝΕΚΡΏΝ ΣΤΗ ΡΙΤΣΏΝΑ ΕΥΒΟΊΑΣ
ήπια ένταξη Αρχιτεκτονική μελέτη MONOGON Office for Architecture Ομάδα μελέτης Ιόλη Ζαβιτσάνου, Βαγγέλης Ζούγλος Ζέτα Παπαβασιλείου Στην ομάδα μελέτης, κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, συμμετείχαν και οι αρχιτέκτονες Αντώνης Τζώρτζης, Χριστίνα Βούτου Στατική μελέτη Μηχανικοί Μελετών & Εφαρμογών Κατασκευή Άρση ΑΕ Μελέτη Φύτευσης Έλλη Παγκάλου & Συνεργάτες Κείμενο MONOGON Office for Architecture Φωτογράφηση Γιώργης Γερόλυμπος
στο περιβάλλον Το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών βρίσκεται εντός βιομηχανικής ζώνης στη Ριτσώνα Ευβοίας και εκτείνεται σε συνολική επιφάνεια περίπου 1500 m2, τα οποία κατανέμονται σε χώρους μηχανολογικών εγκαταστάσεων, βοηθητικούς χώρους και χώρους συνάθροισης κοινού. Βασική επιδίωξη του σχεδιασμού ήταν η δημιουργία μίας γαλήνιας και κατανυκτικής δομής για τον επισκέπτη, ενώ συγχρόνως έπρεπε να εξυπηρετείται με τον πλέον παραγωγικό τρόπο η βασική λειτουργία των εγκαταστάσεων.
132
ek243_132-137_APOTEFROTHRIO_Monogon Office.indd 132
20/11/2019 14:58
architecture
133
ek243_132-137_APOTEFROTHRIO_Monogon Office.indd 133
20/11/2019 14:58
architecture OIKIA 1003 ΣΤΗ ΛΕΥΚΩΣΊΑ
διπλό
διαπερατό Αρχιτεκτονική μελέτη Simpraxis Architects Μάριος Χριστοδουλίδης Χρίστος Χριστοδούλου Ομάδα μελέτης Στέλλα Πάρπα Χρίστος Πασαδάκης Μαρία Καρύδου Στατική μελέτη A.C.Antoniou Civil Engineers L.L.C Mηχανολογική μελέτη Emech Engineering Ηλεκτρολογική μελέτη En Lighten Building Services Engineering Consulting Group Κατασκευή Nicodemou & Gavrias Construction Company Ltd Κείμενο Simpraxis architects Φωτογράφηση Μάριος Χριστοδουλίδης Χρίστος Παπαντωνίου
κέλυφος Η κατοικία βρίσκεται στα περίχωρα της Λευκωσίας σε μια αραιοκατοικημένη περιοχή και σχεδιάστηκε για μια τετραμελή οικογένεια. Σημαντικό μέρος του σχεδιασμού ήταν ο χωρικός προσδιορισμός και η αυτονόμηση των διαφορετικών χρήσεων, διατηρώντας παράλληλα μια συνοχή αλλά και συνεχή ροή μεταξύ των διαφορετικών χώρων και διατηρώντας στο μέγιστο τη σχέση του κάθε χώρου με το έξω.
140
ek243_140-147_OIKIA 1003_Sipraxis Architects.indd 140
20/11/2019 15:00
architecture
141
ek243_140-147_OIKIA 1003_Sipraxis Architects.indd 141
20/11/2019 15:00
architecture ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΚΡΗΤΗ
148
ek243_148-155_KATOIKIA STH KRHTH_Stefanos Skandalis.indd 148
20/11/2019 15:04
architecture
σχέσεις υφής,
χρώματος Αρχιτεκτονική μελέτηΕπίβλεψη- Interior design Στέφανος Σκανδάλης Στατική μελέτη Iωάννης Τζανακάκης Η/Μ μελέτη Ιωάννης Πεσδεμιώτης Κατασκευή Οικοδομή ΑΤΕΕ Κείμενο Στέφανος Σκανδάλης Φωτογράφηση Ιωάννης Κονδυλάκης
και υλικού Η νότια Κρήτη έχει σαν χαρακτηριστικό τους ισχυρότατους βορειοδυτικούς ανέμους και την αυστηρότητα του μεσογειακού τοπίου της. Το φως είναι πολύ δυνατό, τα χρώματα του τοπίου είναι το γκρίζο των βράχων, οι γαιώδεις αποχρώσεις του χώματος και οι φαιοπράσινες πινελιές της κρητικής χλωρίδας.
149
ek243_148-155_KATOIKIA STH KRHTH_Stefanos Skandalis.indd 149
20/11/2019 15:04
interiors ΔΩΜΑ ΣΤΑ ΑΝΩ ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ
διαμένοντας
στο ελάχιστο
Κείμενο vk architects | Φωτογράφηση Δημήτρης Κλεάνθης
Αρχιτεκτονική μελέτη-Επίβλεψη vk architects Βαγγέλης Παπανδρέου Κατερίνα Τσακμάκη
Το δώμα βρίσκεται στην απόληξη τριώροφης πολυκατοικίας στην περιοχή των Άνω Πετραλώνων που χαρακτηρίζεται από τη συνύπαρξη κτισμάτων διαφορετικής κλίμακας αλλά και από ένα πλήθος κτιριακού αποθέματος που παραμένει ανενεργό, όπως και το εν λόγω δώμα.
156
ek243_156-157_ANO PETRALONA_VKArchitects.indd 156
20/11/2019 15:06
interiors
Η σχεδιαστική επίλυση ενεργοποιεί τη χρήση του χώρου με τέτοιο τρόπο που ενσωματώνει τον σύγχρονο αστικό τρόπο διαμονής. Ο σχεδιασμός του ελάχιστου, με τα προγράμματα της εργασίας, της εφήμερης κατοίκησης και της ψυχαγωγίας οδήγησαν σε μια επίλυση που δίνει έμφαση τόσο στο συνθετικό επίπεδο όσο και στον χειρισμό των λεπτομερειών. Η σύνθεση των προγραμμάτων αυτών επιτυγχάνει την αλληλοδιείσδυσή τους έτσι που ο ελάχιστος χώρος γίνεται βιώσιμος. Η κάτοψη του δώματος, τετράγωνου σχήματος (5x5m), συμπληρώνεται με τον ανοιχτό χώρο των 65m2, o οποίος προσεγγίστηκε ως προέκταση του εσωτερικού, ενεργοποιώντας την ”υπαίθρια” δραστηριότητα.
157
ek243_156-157_ANO PETRALONA_VKArchitects.indd 157
20/11/2019 15:06
To ”Inolivia“ είναι ένα flagship store το οποίο βρίσκεται σε εμπορικό κέντρο στα Νέα Μουδανιά και αποτελεί έναν μικρό πολυχώρο δειγματισμού και πώλησης προϊόντων ελιάς και λαδιού.
Αρχιτεκτονική μελέτη Aspasia Taka architects Oμάδα μελέτης Ασπασία Τάκα Μαρία Αβραμίδου
ελιάς
δειγματολόγιο
αρχιτεκτονικό
interiors INOLIVIA CONCEPT STORE ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Κείμενο Aspasia Taka architects Φωτογράφηση Nikos Vavdinoudis-Christos Dimitriou / studiovd.gr
Στις λειτουργικές απαιτήσεις του χώρου συγκαταλέγονται δύο ενότητες, του ισογείου, ένα επίπεδο αφιερωμένο στη λιανική πώληση και του εσωτερικού εξώστη ο οποίος εξυπηρετεί τις πωλήσεις χονδρικής διάθεσης.
158
ek243_158-161_INOLIVIA CONCEPT STORE_ASPASIA TAKA architects.indd 158
21/11/2019 11:12
interiors
Η κεντρική ιδέα περιστρέφεται γύρω από το μοντέλο φύσηςπαραγωγής-ανθρώπου και αισθήσεων, που διεγείρει ένα κλασικό ελληνικό προϊόν, όπως είναι η ελιά. Με αφορμή τη διάθεση του προϊόντος σε ένα τραπέζι χωρίς σύνορα, εντάχθηκαν στο χωρικό λεξιλόγιο του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού οι έννοιες της
ροής, της ένωσης και της απρόσκοπτης κυκλοφορίας. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός χώρου που ρέει ανάμεσα στο τρίπολο “παραγωγή, έκθεση, δοκιμή”. Η ανοξείδωτη μεταλλική κατασκευή με ύψος έως το πατάρι είναι μια μικρογραφία της παραγωγής, καθώς
αποτελεί ένα σύστημα αποθήκευσης με ψύξη του αγωγού για τη διατήρηση της σταθερής θερμοκρασίας του λαδιού. Παράλληλα η εκτύπωση στον καμπυλόγραμμο τοίχο εισάγει στον χώρο την εικόνα από τους ελαιώνες του κτήματος, στον οποίο παράγονται τα προϊόντα.
159
ek243_158-161_INOLIVIA CONCEPT STORE_ASPASIA TAKA architects.indd 159
21/11/2019 11:12
σχεδιασμού
απλές γραμμές
interiors THE GREEK DESIGNERS STORE BOUTIQUE
Το ”The Greek Designers Store Boutique“ βρίσκεται μέσα στο ξενοδοχείο St George Lycabettus στους πρόποδες του Λυκαβηττού, στην καρδιά της Αθήνας και αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα καθαρού μινιμαλιστικού σχεδιασμού.
Αρχιτεκτονική μελέτη Κeno Arena
Κείμενο Keno Arena | Φωτογράφηση Γιώργος Σφακιανάκης
Ο στόχος ήταν να επιτευχθούν απλές γεωμετρικές γραμμές, οι οποίες προσδίδουν μια ξεχωριστή και άμεσα αναγνωρίσιμη ταυτότητα, χωρίς όμως να αποσπάται η προσοχή του επισκέπτη από το ίδιο το περιεχόμενο του καταστήματος, τις δημιουργίες των Ελλήνων σχεδιαστών. Κάθε βιτρίνα είναι κατασκευασμένη εξολοκλήρου από επικαλυμμένο χάλυβα με σκοπό να επιτευχθεί μία δημιουργική αντίθεση, μια διακριτική και αέρινη αίσθηση με ένα σκληρό και βαρύ υλικό. Το αποτέλεσμα είναι να αποκτήσει ένας σχετικά περιορισμένος χώρος μία διευρυμένη προοπτική, ενώ το περιεχόμενο του καταστήματος δίνει την αίσθηση ότι αιωρείται.
162
ek243_162-163_GREEK DESIGNER STORE_Keno Arena.indd 162
22/11/2019 11:13
interiors
163
ek243_162-163_GREEK DESIGNER STORE_Keno Arena.indd 163
22/11/2019 11:13
Η οικοδομή αλλάζει
Συστήματα δόμησης σχεδιασμένα για τις ακουστικές απαιτήσεις σας
ΗΧΟΜΟΝΩΣΗ & ΗΧΟΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ KNAUF Η καλή ακουστική ενός χώρου βιώνεται σαν μια ευχάριστη εμπειρία. H Knauf προσφέρει μια ευρεία γκάμα συστημάτων δόμησης που υπερκαλύπτουν κάθε απαίτηση ηχομόνωσης, ακουστικής ποιότητας και αισθητικής.
KNAUF ΓΥΨΟΠΟΙΙΑ ΑΒΕΕ Ευριπίδου 10, Καλλιθέα • Τηλ.: 210 9310567 • Fax: 210 9310568 • knauf@knauf.gr • www.knauf.gr
Master_Layout.indd 1
20/11/2019 13:55
BESTOF κατοικίες κτιριακά interios ξενοδοχεία
ek243_165-179_BEST OF.indd 165
2019 21/11/2019 12:39
materialreport
αντλίες θερμότητας στο σύγχρονο κτίριο
Η αντλία θερμότητας είναι συσκευή που καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια. Είναι, όμως, ιδιαίτερα αποδοτικό ενεργειακό σύστημα (αποδίδει 4 φορές την ενέργεια που καταναλώνεται) διότι απορροφά θερμότητα από τον αέρα και την αποδίδει στο κτίριο μέσω υδραυλικού συστήματος νερού, σε θερμαντικά σώματα ή σε μονάδες ανεμιστήρα στοιχείου (fan coils) ή σε σωλήνες ενδοδαπέδιας θέρμανσης. Οι αντλίες θερμότητας εμφανίζονται στην Ευρώπη το 2006. Το 2009, με την οδηγία για τον Οικολογικό Σχεδιασμό 2009/125/EK, καθορίζεται το πλαίσιο για τους θερμαντήρες συνδυασμένης λειτουργίας, ενώ με την οδηγία 2009/28/ΕΚ για τις ανανεώσιμες πηγές, καθορίζεται ότι οι αντλίες θερμότητας ανήκουν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, ότι πληρούν τους κανονισμούς για τον έλεγχο των εκπομπών του θερμοκηπίου από τα φθοριούχα αέρια και των υδροφθοριοανθράκων HFC, καθώς κατά τη λειτουργία τους έχουν χαμηλές εκπομπές CO2 επειδή χρησιμοποιούν ψυκτικά μέσα που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Kείμενο: Αθανάσιος Ράπτης, Μηχανολόγος μηχανικός
Η αρχή λειτουργίας των αντλιών θερμότητας βασίζεται στον ψυκτικό κύκλο της θερμοδυναμικής και στην αντιστροφή του. Τα βήματα λειτουργίας είναι: • Ο αέρας του περιβάλλοντος τον χειμώνα διαπερνά τον 1ο εναλλάκτη θερμότητας (εξατμιστή). Το ψυκτικό μέσο, υγρό Freon, που είναι ψυχρότερο από τον αέρα, απορροφά τη θερμότητα και εξατμίζεται. • Ο ατμός στη συνέχεια περνά από τον συμπιεστή, συμπιέζεται και αυξάνεται η πίεση και η θερμοκρασία του. • Στη συνέχεια ο θερμός ατμός περνά από τον 2ο εναλλάκτη (συμπυκνωτή), όπου η θερμότητα αποδεσμεύεται στο νερό και ο ατμός συμπυκνώνεται ξανά σε υγρό. Το νερό που έχει θερμανθεί από το σύστημα κυκλοφορεί μέσω της υδραυλικής διάταξης της αντλίας προς το δίκτυο θέρμανσης και του νερού χρήσης. • Το ψυκτικό υγρό περνά από τη βαλβίδα εκτόνωσης, όπου μειώνεται η πίεση και η θερμοκρασία του και είναι πλέον σε φάση για τον επόμενο ψυκτικό κύκλο. Οι αντλίες θερμότητας χαρακτηρίζονται ως Αέρος-Νερού ή Νερού-Νερού, που παρέχουν
θέρμανση ή ψύξη. Οι γεωθερμικές αντλίες αντλούν ενέργεια από τη γη, ή από υπόγεια ύδατα. Aντλίες Αέρος-Νερού Κατατάσσονται σε: χαμηλών θερμοκρασιών, οι οποίες παρέχουν νερό μέχρι 40οC, μεσαίων (μέχρι 60οC) και υψηλών (μέχρι 80οC). Τα βασικά μέρη μιας αντλίας θερμότητας είναι: • Το τμήμα συμπιεστή–συμπυκνωτή, που απορρίπτει θερμότητα στο περιβάλλον (ή, κατά την αντιστροφή του ψυκτικού κύκλου, απορροφά θερμότητα από το εσωτερικό). • Το τμήμα ανεμιστήρα–ατμοποιητή, που απορροφά θερμότητα από το εσωτερικό περιβάλλον, ή αποδίδει θερμότητα κατά την αντιστροφή του ψυκτικού κύκλου. • Τον μηχανισμό αντιστροφής του κύκλου, που αποτελείται από μια τετράοδη βαλβίδα, που αντιστρέφει τον ψυκτικό κύκλο σε κύκλο θέρμανσης και αντιστρόφως. • Τους αυτοματισμούς για τον έλεγχο και λειτουργία της ψύξης ή της θέρμανσης. Οι αντλίες υψηλών θερμοκρασιών (νερό μέχρι 80οC) έχουν και δεύτερο εναλλάκτη στο τμήμα Συμπιεστή–Ατμοποιητή, για την αναγωγή του νερού στις υψηλότερες θερμοκρασίες.
Ο αντλίες θερμότητας είναι είτε συσκευές τύπου μονομπλόκ, όπου Συμπιεστής–Εξατμιστής και Υδροστάσιο είναι σε ενιαία συσκευή και ο εναλλάκτης βρίσκεται στη μονάδα που τοποθετείται εξωτερικά του κτιρίου, είτε διαιρούμενου τύπου, όπου το σύστημα ΣυμπιεστήΕξατμιστή αποτελεί ξεχωριστή συσκευή, που τοποθετείται εντός του κτιρίου. Στις διαιρούμενες αντλίες, εσωτερική και εξωτερική συσκευή συνδέονται μεταξύ τους με ψυκτικές σωλήνες ή με σωλήνες νερού. Στο υδροστάσιο, η συσκευή μπορεί να συνδυάζεται με θερμοδοχείο για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Επιπλέον, οι αντλίες μπορούν να συνδυασθούν με άλλες πηγές θέρμανσης, όπως η ηλιακή ενέργεια ή οι λέβητες κεντρικής θέρμανσης (Υβριδικά Συστήματα). Συντελεστές Απόδοσης O Ονομαστικός Συντελεστής Απόδοσης (COP) μιας αντλίας είναι ο λόγος της αποδιδόμενης θερμικής ισχύος (ΚW) προς την ονομαστική ισχύ εισόδου για τη θέρμανση: COP=Q απ/Q oν. Ο Εποχιακός Συντελεστής Απόδοσης SCOP είναι ο συντελεστής που χαρακτηρίζει τον μέσο βαθμό απόδοσης της αντλίας εντός μιας ολοκληρωμένης
180
ek243_180-181_MATERIAL REPORT.indd 180
22/11/2019 10:08
materialreport
περιόδου λειτουργίας στη θέρμανση. Αντίστοιχα, SEER είναι ο Εποχιακός Βαθμός Απόδοσης στην ψύξη. Ο Εποχιακός Βαθμός στις σύγχρονες αντλίες θερμότητας κυμαίνεται μεταξύ 3,5–5,5. Οι ελάχιστες επιδόσεις ώστε η ενέργεια που παράγουν οι αντλίες να θεωρηθεί ως ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, πρέπει να πληρούν τη συνθήκη SPF>1,15 X 1/N, όπου SPF o εκτιμώμενος μέσος Παράγοντας Εποχιακής Απόδοσης και Ν o λόγος της συνολικής ακαθάριστης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προς την κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας για την παραγωγή θέρμανσης και ηλεκτρισμού, που είναι ίσος με 1. Ο ελάχιστος SPF για τις αντλίες θερμότητας, ώστε να θεωρούνται ανανεώσιμες πηγές, πρέπει να είναι τουλάχιστον 1,15 (ΕΦ.ΚΥΒ Νόμος αριθ.3851). Μέχρι να καθορισθεί νομοθετικά η τιμή του, ο SPF πρέπει να είναι μεγαλύτερος από 3,3 για να θεωρείται το σύστημα ενεργειακά αποδοτικό. Από την 01/01/2011, οι νέες οικοδομικές άδειες επιβάλλουν το 60% του ζεστού νερού χρήσης να προέρχεται από ηλιακά ή αντλίες θερμότητας με SPF>3,3. Ο βαθμός απόδοσης υπολογίζεται σε συνθήκες περιβάλλοντος 7οC τον χειμώνα, 35οC το θέρος και αντίστοιχα 20οC εντός του κτιρίου. Γεωθερμικές Αντλίες Θερμότητας Η γεωθερμική αντλία θερμότητας αντλεί θερμότητα από το έδαφος και θερμαίνει το νερό, το οποίο στη συνέχεια κυκλοφορεί στο σύστημα θέρμανσης του κτιρίου. Το έδαφος έχει το πλεονέκτημα να διατηρεί περίπου σταθερή τη θερμοκρασία του (13-15οC) σε ετήσια βάση. Το σύστημα της γεωθερμικής αντλίας αποτελείται: • Από το σύστημα εναλλαγής της θερμότητας εντός του εδάφους (γεωεναλλάκτης οριζόντιας διάταξης ή κατακόρυφος εναλλάκτης υδρογεώτρησης). • Από τη γεωθερμική αντλία
θερμότητας και το σύστημα θέρμανσης-ψύξης εντός του κτιρίου. Τα γεωθερμικά συστήματα αξιοποιούν τη σταθερή θερμοκρασία του εδάφους, οπότε επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ηλεκτρικής και πρωτογενούς ενέργειας. Έτσι, τον χειμώνα ένα ρευστό (νερό με αντιψυκτικό διάλυμα) που κυκλοφορεί στον γεωθερμικό εναλλάκτη, απορροφά θερμότητα από το έδαφος και την αποδίδει στο κτίριο, π.χ διαμέσου των σωλήνων της ενδοδαπέδιας θέρμανσης. Κατά το θέρος, αντίστροφα, απάγει τη θερμότητα από το κτίριο και μέσω του γεωθερμικού εναλλάκτη την αποδίδει στο δροσερότερο έδαφος, δημιουργώντας δροσισμό στους εσωτερικούς χώρους. Οι γεωθερμικές αντλίες συνδυάζονται με γεωεναλλάκτες ανοιχτού ή κλειστού κυκλώματος. Στο κλειστό κύκλωμα, είναι οριζόντιοι ή κατακόρυφοι σωλήνες πολυαιθυλενίου ή πολυπροπυλενίου σε τάφρους εντός του εδάφους 1,2-2,0m (οριζόντιοι), ή σωλήνες σε κατακόρυφη διάταξη μέσα σε γεωτρήσεις (bore holes). Στο ανοιχτό κύκλωμα, το νερό αντλείται από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα με υδρογεώτρηση και εισάγεται στη γεώτρηση επανεισαγωγής. Στο σύστημα με κατακόρυφους γεωεναλλάκτες απαιτούνται περισσότερες της μιας γεωτρήσεις
Υπολογίζεται ότι η μεταφορά ενέργειας είναι 25 Watt/m μήκους στην κατακόρυφη διάταξη, ενώ στην οριζόντια η μεταφορά ενέργειας από τον γεωεναλλάκτη είναι 55 Watt /m2. Το μήκος των κατακόρυφων γεωεναλλακτών εναι συνήθως 80-100m. Η γεωθερμία θεωρείται το πλέον αποδοτικό σύστημα για εφαρμογές θέρμανσης δαπέδου και δροσισμού, λόγω των χαμηλών απαιτήσεων θερμοκρασιών νερού <50οC, με συνέπεια ο βαθμός απόδοσης της αντλίας να είναι υψηλός 5,5-7. Το εύρος απόδοσης ισχύος των αντλιών Αέρος- Νερού κυμαίνεται από 4-25 KW, των γεωθερμικών μέχρι 55 kW, ενώ η στάθμη θορύβου κατά τη λειτουργία τους δεν υπερβαίνει τα 55 db. Σύμφωνα με έρευνα του ΕΜΠ, οι αντλίες θερμότητας έχουν τη μικρότερη κατανάλωση ενέργειας, σε σχέση με τους λέβητες κεντρικής θέρμανσης, τους λέβητες φυσικού αερίου, ή τους ηλεκτρικούς λέβητες. Οι αντλίες θερμότητας εναρμονίζονται πλήρως με την οδηγία Eco design που καθορίζει τις προδιαγραφές των συστημάτων θέρμανσης ώστε να είναι σύμφωνα με τον Οικολογικό Σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμβάλλοντας ουσιαστικά σε ένα καλύτερο οικολογικό περιβάλλον. Επιπλέον εντάσσονται στα επιδοτούμενα προγράμματα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.
Γεωθερμία Frank
1 81
ek243_180-181_MATERIAL REPORT.indd 181
22/11/2019 10:08
companies
συστήματα κλιματισμού και εξαερισμού
Η Delta Duct Dermitzakis δραστηριοποιείται με επαγγελματισμό στον χώρο του κλιματισμού και εξαερισμού, αναλαμβάνοντας έργα υψηλών προδιαγραφών σε Ελλάδα και εξωτερικό. Η εταιρία αντλεί τη δυναμική της από την αυτοματοποιημένη και εμπεριστατωμένη μελέτη των συστημάτων κλιματισμού και εξαερισμού. Στελεχώνεται από προσωπικό εξειδικευμένο και καταρτισμένο στις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις, με στόχο τη γνώση, την καινοτομία και τη δημιουργία νέων δεδομένων στον χώρο του κλιματισμού και εξαερισμού.
Η Delta Duct Dermitzakis αυτοματοποιεί την παραγωγή της, με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον, μειώνει τους ρύπους και ανακυκλώνει τα υπολείμματα της πρώτης ύλης. Η επιλογή των υλικών προδιαγράφεται αυστηρά και συνοδεύεται από τις εκάστοτε απαιτούμενες πιστοποιήσεις.
www.deltaduct.gr
Στόχος και διαρκής προσπάθεια της εταιρίας είναι η εξέλιξη με ορίζοντα την παγκόσμια αγορά. Έμπρακτα αποδεικνύεται αυτή η προσπάθεια, μέσα από σημαντικές συνεργασίες με διεθνείς οίκους του εξωτερικού και την αποκλειστική διάθεση καινοτόμων προϊόντων.
182
ek243_182-183_COMPANIES.indd 182
22/11/2019 15:25
companies
νέο showroom Η Novamix καινοτομεί, δημιουργώντας ένα μόνιμο showroom στην έδρα της επιχείρησης στο Χαλάνδρι. Σε έναν καλαίσθητο εκθεσιακό χώρο τριών ορόφων, ο κάθε ενδιαφερόμενος, ιδιώτης ή επαγγελματίας, μπορεί να γνωρίσει από κοντά τα υψηλής ποιότητας δομικά υλικά και διακοσμητικά συστήματα που παράγει η εταιρεία.
Η Novamix-Δομοχημική ΑΒΕΕ είναι μια σύγχρονη βιομηχανία παραγωγής εξειδικευμένων οικοδομικών υλικών. Παρέχει ολοκληρωμένα συστήματα δόμησης τα οποία καλύπτουν σχεδόν κάθε εφαρμογή απαιτήσεων, που συναντάμε στις σύγχρονες κατασκευές. Ο κυριότερος στόχος είναι η σωστή κατανόηση και κάλυψη των αναγκών των συνεργατών της τόσο στην Ελληνική όσο και στη διεθνή αγορά, ακόμα και με ειδικού τύπου προϊόντα.
Το έμπειρο προσωπικό της απαρτίζεται από εξειδικευμένους επιστήμονες μηχανικούς και είναι διαθέσιμο για να λύσει κάθε απορία, προτείνοντας πάντα τη βέλτιστη λύση που θα καλύψει και την πιο απαιτητική ανάγκη. Πατητές τσιμεντοκονίες, μωσαϊκά και μικροβοτσαλωτά, εξωτερική θερμομόνωση, εποξειδικά δάπεδα, κόλλες και αρμόστοκοι πλακιδίων, στεγανωτικά και επισκευαστικά προϊόντα είναι λίγες μόνο από τις εφαρμογές που προβάλλονται στο Novamix showroom. Παράλληλα, ανά τακτά χρονικά διαστήματα διεξάγονται εκπαιδευτικά σεμινάρια, τα οποία απευθύνονται σε επαγγελματίες.
w w w. n ova m i x . g r 183
ek243_182-183_COMPANIES.indd 183
22/11/2019 10:18
subscribe now!
Ιδιώτες Φοιτητές Εταιρίες Oργανισμοί Εξωτερικό
1 Χρόνος
-10% 90€
-20% 80€
100€
2 Χρόνια
-15% 170€
-25% 150€
-10% 180€
100€
150€
-10% 180€ -10% 270€
έως και
25% έκπτωση
στη συνδρομή
+ μια ετήσια έκδοση δώρο + 50% έκπτωση στις ετήσιες εκδόσεις
ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΓΙΑ
1 χρόνο (10 τεύχη)
2 χρόνια (20 τεύχη)
Ονοματεπώνυμο ........................................................................................................ Επάγγελμα ....................................... Εταιρία .............................................................................. Α.Φ.Μ. ........................................ Δ.Ο.Υ. ......................................... Διεύθυνση ............................................................................................................................... Τ.Κ.......................................... Τηλ. ...................................................................... E-mail ....................................................................................................... Τρόπος πληρωμής / Κατάθεση σε Τράπεζα EUROBANK CYPRUS LTD IBAN: CY 800 18 0000 8 0000 200 100 31 7079 SWIFT: ERBKCY2N Δικαιούχος Εταιρία EK ARCHITECTURAL PUBLICATIONS LTD EK Architectural Publications LTD: Θεμιστοκλή Δέρβη 48, Γρ. 401 | 1066 Λευκωσία, Κύπρος | Τ. +357 22 460350 ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΕΛΛΆΔΑΣ: Ίωνος Δραγούμη 46, 115 28 Αθήνα | T. +30 210 72 59 083-5
o n SYNDROMES_2019.indd 1
l i n e
σ υ ν δ ρ ο μ ή
w w w . e k - m a g . c o m 21/11/2019 14:43
MASTER ADV ADV PAGE.indd PAGE.indd 11 MASTER
12/1/14 9:01 AM 15/10/2019 12:49
HELIX IMAGEWORKS 3D visualization for architecture & design
3D Rendering
3D Animation
360 VR Rendering
3D Photogrammetry
Aerial Videography
Athens | Greece Paleon Patron Germanou 4 14231 Nea Ionia +30 210 2776097 Heraklion Crete | Greece Ouranias 15 71409 Agios Ioannis +30 2810 361904 info@helix-digital.com www.helix-digital.com
Master_Layout.indd 1
All images Computer Generated Š HELIX Imageworks 2019
20/11/2019 12:21