Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Ε Σ Κ ΑΤΑ Σ Κ Ε Υ Ε Σ
187 ΜΑΪΟΣ 2014
ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
187 ΜΑΪΟΣ 2014
ΜΟΝΟκατοικία στη ΒΟΥΛΑ ΑΝΑκ αινιση κ ατοικιασ στα κυθηρα ΤΙΜΗ € 8,5 05
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: DIVERCITY Αρχιτεκτονικο γραφειο στα βριλησσια
farmers republic K ATOIKIA ΣΤην ΠΑΙΑΝΙΑ
EK_COVER_187.indd 1
5/9/14 1:34 PM
MORPHOS.indd 1
5/9/14 10:37 AM
CON TEN TS C O N T E N T S
Α R CH I T E C T S A R CH I T E C T U R E CO M M E N T
TO P I C S
P R OJ E C T
010 Η αρχιτεκτονική παρούσα
012
040
Agenda
034
018
Εκθεσιακό περίπτερο
Business News
028
022
Divercity
Ιωάννης Καποδίστριας, το αποτύπωμα Ελευθέριος Αμπατζής, Μαρία Τζάκη, Λία Μαρή, Γιώργος Παπαματθαιάκης
Brand New
038
187
Περίπτερο Μουσείο στο Νίγηρα Με τη σκέψη στα χέρια
paradox house Klab Architecture Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος
052 Μονοκατοικία στη Βούλα Η γεωμετρία της πλώρης Τάκης Εξαρχόπουλος, Ελένη Εξαρχοπούλου, Πάνος Γερακάκης
058 Μονοκατοικία στο Γέρακα Αντιπαραβολή χωρικών ποιοτήτων Ξένια Κοκούλα
Μαϊος 2014
Micromega Architecture & Strategies Αλέξανδρος Ζώμας, Μάρα Παπαβασιλείου
Κατοικία στην Παιανία
187-PERIEHOMENA.indd 1
12/05/2014 3:41 ΜΜ
Ένα
βήμα για τον άνθρωπο, ένα
άλμα για τη
www.durostick.gr | www.patiti.gr
MASTER ADV PAGE.indd 1
2/28/14 11:21 AM
CON TEN TS C O N T E N T S
A R CH I T E C T U R E
I N T ER I O R S
CO M PA N I E S
EVENT
110
100 068 Μονοκατοικία στo Διόνυσο Προσαρμογή και επικοινωνία PALY Αρχιτέκτονες
Νίκος Λυκούδης, Ισμήνη Παπασπηλιοπούλου
092 Αρχιτεκτονικό γραφείο στα Βριλήσσια
076
Το σπίτι με το Ηλιακό Ρολόι R.C.TECH
Χ.Α.Ν.Θ. Ασβεστοχωρίου Λειτουργικότητα & αναγνωσιμότητα
096 Farmers Republic στεγασμένη αγορά παραγωγών, παντοπωλείο και κουζίνα στο Κρυονέρι Αναφορές στην υπαίθρια αγορά NaNt Architects Νίκος Αλεξιάδης, Νίκος Τουρτόγλου
LG Nέες ολοκληρωμένες επαγγελματικές λύσεις
104 Mamalouka εστιατόριο στη Μύκονο Απόδοση της μυκονιάτικης αυλής Δημήτρης Οικονόμου
Μαϊος 2014
Π. Μακρίδης & Συνεργάτες
(inscape architects) Γεωργία Σαραντοπούλου, Χαριτίνη Ζεγκίνογλου
108
187
086
Παιχνίδι με τα όρια
Σχεδιασμός επικοινωνίας Χρυσή Τομή ΑΕ Planning design & Construction
Ανακαίνιση κατοικίας στα Κύθηρα
Sixteen café - bar στο Χαλάνδρι
187-PERIEHOMENA.indd 2
12/05/2014 2:24 ΜΜ
C O M M E N T
10
Η αρχιτεκτονική παρούσα
EK_010_Comment.indd 10
Με μια σειρά εκδηλώσεων σε διαφορετικούς τομείς, η ελληνική αρχιτεκτονική κάνει αισθητή την παρουσία της στο πολιτιστικό γίγνεσθαι της πρωτεύουσας τους τελευταίους μήνες της άνοιξης. Προηγήθηκε στις αρχές Απριλίου το Open House Athens 2014, που για ένα διήμερο έδωσε την ευκαιρία στους Αθηναίους να επισκεφθούν και να ανακαλύψουν σημαντικά κτίρια της πόλης, στο κέντρο ή στις συνοικίες της, κτίρια διαφορετικών περιόδων, ιδιαίτερα του 20ού αιώνα, αλλά και πρόσφατες υλοποιήσεις νέων αρχιτεκτόνων. Από την κατοικία Σπητέρη στην Κυψέλη, του Αριστομένη Προβελέγγιου και το σταθμό διανομής της ΔΕΗ στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου, του Κλέονα Κραντονέλλη, μέχρι τα νέα συγκροτήματα κατοικιών που μεταλλάσσουν τα παλιά βιομηχανικά κτίρια της περιοχής του Μεταξουργείου και από το μοντερνιστικό σχολείο του Καραντινού στην οδό Καλλισπέρη και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών του Γραφείου Δοξιάδη, μέχρι τα σύγχρονα εμπορικά κέντρα και τα κτίρια γραφείων της πρώτης δεκαετίας του νέου αιώνα, δόθηκε η ευκαιρία σε πολλούς από εμάς να δούμε, να αγγίξουμε και να αισθανθούμε τα απαραίτητα στοιχεία της αρχιτεκτονικής, το αδρό σκυρόδεμα και τις χρυσές τομές των υαλοστασίων της οδού Κυκλάδων, τα νεωτερικά υλικά και χρώματα και τους πορώδεις ενεργειακούς φλοιούς του σήμερα.
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής συνέχισε τη σειρά διαλέξεων νεότερων αρχιτεκτόνων στο μικρό αμφιθέατρο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου της Αθήνας, με τις διαλέξεις της Σοφίας Τσιράκη και του Γιώργου Τσολάκη, ενώ για το τέλος του μήνα προτείνει την αναδρομική έκθεση του γραφείου Divercity, ενός από τα δυναμικότερα νέα αρχιτεκτονικά σχήματα της Αθήνας, με διεθνή πλέον δραστηριότητα όπου και το περιοδικό μας είναι αποκλειστικός χορηγός επικοινωνίας στην εκδήλωση. Παράλληλα το ΕΙΑ συνεργάζεται στην παρουσίαση στην Αθήνα μιας σημαντικής ιταλικής έκθεσης, παραγωγής του περίφημου Μουσείου Αρχιτεκτονικής της Ρώμης ΜΑΧΧΙ, με αντικείμενο την ιταλική αρχιτεκτονική της τρίτης χιλιετίας. Ο Μάιος κλείνει με τη διοργάνωση στις εγκαταστάσεις της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών στην οδό Πειραιώς του 1ου συνεδρίου Ιστορίας της αρχιτεκτονικής του 20ου και 21ου αιώνα, με θέμα ”Αρχιτεκτονική και τέχνες μεταξύ ελληνικότητας και παγκοσμιοποίησης”. 60 επιλεγμένες εισηγήσεις θα προσεγγίσουν θέματα ιστορικής τεκμηρίωσης, συντήρησης και αποκατάστασης, αρχειακής έρευνας, θεωρίας και κριτικής της αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα στην Ελλάδα. Όπως αναφέρει ο εκ των εισηγητών Πάνος Δραγώνας, ”Όπως συνέβη αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του εικοστού αιώνα στο διεθνή χώρο, έτσι και σήμερα στην Ελλάδα η κρίση και ο περιορισμός των επαγγελματικών ευκαιριών ενθαρρύνουν την ανάπτυξη του αρχιτεκτονικού πειραματισμού και του αναστοχασμού των συνθηκών άσκησης της αρχιτεκτονικής, αναδύοντας μια νέα τάση η οποία αξιοποιεί τα αρχιτεκτονικά μέσα ανάλυσης, σύνθεσης και αναπαράστασης και εστιάζει σε θεωρητικές σχεδιαστικές προτάσεις για τον ελληνικό χώρο, με ιδιαίτερη επικοινωνιακή δύναμη, κριτική διάθεση και πολιτική διάσταση”. Η αρχιτεκτονική εξακολουθεί λοιπόν να είναι παρούσα, αν όχι ως πρακτική, σίγουρα πάντως ως αναζήτηση μιας νέας προοπτικής. Ας την παρακολουθήσουμε.
12/05/2014 10:57 ΠΜ
ΧΑΛΚΙΣ Νέο σύστημα ΟιΚΟδόμησης
κτίρια υψηλών προδιαγραφών παραδοσιακής βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής με το νέο σύστημα οικοδόμησης ΧΑΛΚΙΣ
Οπτόπλινθοι Κατακόρυφων Οπών (Ορθότρυπα ) για χρήση σε εξωτερική τοιχοποιία κτιρίων • Καλύπτουν τις απαιτήσεις θερμομόνωσης του Κ.ΕΝ.Α.Κ. • Εξασφαλίζουν διαχρονική Αντισεισμική Θωράκιση σύμφωνα με τον Ευρωκώδικα 8 • Μπορούν να τοποθετηθούν και χωρίς φέροντα οργανισμό εξοικονομώντας χρήματα από την κατασκευή • Έχουν μεγάλη θερμική αντίσταση και θερμοσυσσωρευτική ικανότητα μειώνοντας έτσι τις δαπάνες θέρμανσης και ψύξης αλλά μειώνοντας και τις ανάγκες για εξωτερική θερμομόνωση του κτιρίου • Συμβάλουν στην διατήρηση καλών συνθηκών θερμοκρασίας - υγρασίας με την φυσική διαπνοή του υλικού •Αντέχουν στον χρόνο και δεν γηράσκουν • Δεν περιέχουν χημικές ουσίες και άλλα πρόσθετα επιβαρυντικά για τον άνθρωπο • Παράγονται αποκλειστικά στην Ελλάδα χωρίς εισαγόμενες πρώτες ύλες
ΘΕρμΟΠΕρΑτΟτητΑ τΟιχΟΠΟιΑς μΕ ΟρΘΟτρυΠΑ τΟυβλΑ Με αρμό πάχους 3mm από κόλλα (με λ=0,45 W/mK) και επίχρισμα πάχους 20mm (με λ=0,80 W/mK) ΟΡΘΟΤΡΥΠΑ διαστάσεων 25 x 25 x 24: U = 0,344 W/m²K
ΟΡΘΟΤΡΥΠΑ διαστάσεων 25 x 30 x 24: U = 0,289 W/m²K
Με αρμό πάχους 12mm από σύνηθες συνδετικό κονίαμα (με λ=0,80 W/mK) και επίχρισμα πάχους 20mm (με λ=0,80 W/mK) ΟΡΘΟΤΡΥΠΑ διαστάσεων 25 x 25 x 24: U = 0,366 W/m²K
ΟΡΘΟΤΡΥΠΑ διαστάσεων 25 x 30 x 24: U = 0,310 W/m²K
Eργοστάσια: Βασιλικού Ευβοίας: Τ.Κ. 340 02 • τηλ: 22210 52839, 52811, 55080-1-2 • fax: 22210 53248 Σχηματαρίου: 63ο χλμ. Εθν. Οδού Αθηνών - Λαμίας Τ.Κ. 320 09 • τηλ.: 22620 59412, 59329, 59455-6-7 • fax: 22620 59356 e-mail: info@xalkis-sa.com www.xalkis-sa.com
MASTER ADV PAGE.indd 1
5/6/14 10:36 AM
A G E N D A
exhibitions
Μουσείο Μπενάκη οδού Πειραιώς
”Μικρές ουτοπίες”
Εγκαινιάστηκε στις 7 Μαΐου στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, η έκθεση ”Μικρές ουτοπίες. Ιταλική αρχιτεκτονική της τρίτης χιλιετίας μεταξύ ιστορίας, έρευνας και καινοτομίας”. Η έκθεση, με την επιμέλεια και το σχεδιασμό του Μουσείου Aρχιτεκτονικής της Ρώμης MAXXI, με τη συνεργασία του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου της Αθήνας και υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής, επιδιώκει
12
Μουσείο Μπενάκη οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 8 Μαΐου έως 30 Ιουνίου. Η είσοδος είναι ελεύθερη. Info: www.heliarch.gr, www.benaki.gr, www.iicatene.esteri.it
DiverCity, This show is about diverCity
Από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής οργανώνεται από τις 29 Μαΐου έως τις 27 Ιουλίου, στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, έκθεση έργων του αρχιτεκτονικού γραφείου Divercity. Η Divercity είναι ένα διεθνές αρχιτεκτονικό και design γραφείο με έδρα την Αθήνα (2006) και το Λονδίνο (2008, RIBA Chartered Practice). Δραστηριοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα προγραμματικής ατζέντας και κλίμακας, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων κατοικία, ξενοδοχεία, επαγγελματικούς και δημόσιους χώρους, με έργα στην Ελλάδα, την Ευρώπη, την Αμερική και την Β. Αφρική. Τα έργα της Divercity αναδεικνύουν τη μοναδικότητα της εντόπιας κουλτούρας μέσα από μία αρχιτεκτονική γλώσσα με διεθνείς αναφορές, με στόχο τη δημιουργία μιας διακριτής ταυτότητας για κάθε έργο. Στις διακρίσεις της Divercity περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, η υποψηφιότητα για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Μies Van der Rohe (nominated, 2009 & 2013), η βράβευση με το Ευρωπαϊκό Βραβείο European Hotel Design of the Year Award (Winner, 2007) και η υποψηφιότητα για το World Architecture Festival Awards (shortlisted, 2011). Το 2009, η Divercity συμπεριλήφθηκε στο Wallpaper* Architects Directory ως ένα από τα σημαντικότερα νέα αρχιτεκτονικά γραφεία στον κόσμο.
EK187_AGENDA.indd 12
να ανιχνεύσει τις κυρίαρχες τάσεις της ”νέας” ιταλικής αρχιτεκτονικής, ακολουθώντας μια διαδρομή που περιστρέφεται γύρω από τρεις παράλληλους άξονες: τους δημιουργούς, τα σχέδια και τα θέματα. Ο πρώτος άξονας μας επιτρέπει να αντιληφθούμε πόσο έχει αλλάξει η εκπαίδευση και η τοποθέτηση των Ιταλών αρχιτεκτόνων, οι οποίοι, σε σύγκριση με τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα, είναι πολύ περισσότερο ενσωματωμένοι στην παγκόσμια πολιτιστική και επαγγελματική σκηνή. Ο δεύτερος άξονας, που περιλαμβάνει τα σχέδια, παρουσιάζει μια σειρά από αξιόλογα πραγματοποιημένα έργα, αποτέλεσμα πολύ συχνά του νέου πλαισίου σχέσεων με τους αναθέτοντες θεσμικούς και ιδιωτικούς φορείς. Ο τρίτος άξονας, τέλος, καταγράφει μια νέα τάση προς θέματα που σχετίζονται περισσότερο με την τρέχουσα έννοια της έρευνας ως εκφραστικής, κοινωνικής, επιστημονικής, τεχνολογικής και περιβαλλοντικής καινοτομίας. Μεταξύ των θεμάτων στα οποία γίνεται αναφορά είναι: οικολογία και βιωσιμότητα, ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, δημόσιος χώρος και σχέση με τη ζωή παλαιών και νέων κοινοτήτων, ικανότητα ανανέωσης της υπάρχουσας κληρονομιάς, ποιότητα τοπίου, αστικού και μη, ποιότητα και καινοτομία του οικιστικού έργου, σχέση με την ιστορική κληρονομιά.
Πρόσφατα, (2012) η Divercity είναι ένα από τα μελετητικά γραφεία που συμμετέχουν στην κοινοπραξία Φάληρο 2014 που σχεδίασε την ολοκληρωμένη ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου, βασισμένη σε ένα concept του αρχιτεκτονικού γραφείου Renzo Piano Building Workshop. Info: www.heliarch.gr, www.benaki.gr
12/05/2014 2:29 ΜΜ
MASTER ADV PAGE.indd 1
11/29/13 11:24 AM
B R A N D
new
ΕΙΔΙΚΑ ΠΛΑΚΑΚΙΑ Πλακάκια γεννημένα από την ιστορία της τέχνης, παραδοσιακά, Slim and Maxi, Contemporary και Industrial όλα συγκεντρωμένα στην Ceramica Speciale. Ceramica Speciale Λ. Κύμης 61-63 142 35 Ν. Ιωνία Τ. 210 27.10.173 www.ceramicaspeciale.gr
24
CX 480
Comfort touch Έγχρωμη οθόνη αφής 12”, που παρέχει συνεχώς εικόνα των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων του σπιτιού, αυτόματη ενεργοποίηση του συστήματος ασφαλείας, έλεγχο των οικιακών συσκευών, του φωτισμού, της σκίασης ή της θέρμανσης. ABB 13ο χλμ Αθηνών Λαμίας 144 52 Μεταμόρφωση Τ. 210 28.91.900 www.abb.gr
EK187_AGORA.indd 24
Η συνολική επιφάνεια της επαγωγικής βάσης εστιών μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μία μεγάλη, ενιαία ζώνη μαγειρέματος. Τα μαγειρικά σκεύη αναγνωρίζονται αυτόματα και θερμαίνονται εκεί ακριβώς όπου εφάπτονται. Ο χειρισμός πραγματοποιείται μέσω της μεγάλης οθόνης αφής TFT, η οποία απεικονίζει τις εκάστοτε θέσεις, τα μεγέθη και τα σχήματα των μαγειρικών σκευών. Gaggenau 17ο χλμ. Ε.Ο. Αθηνών - Λαμίας & Ποταμού 20 145 64 Κηφισιά Τ. 210 42.77.827 www.gaggenau.com
12/05/2014 9:35 ΠΜ
Light is creation
Έξυπνα συστήματα φωτισμού LED υψηλών τεχνολογικών προδιαγραφών ειδικά για τις ανάγκες βιομηχανικών και δημόσιων χώρων.
Sirecled S.r.l Via Socrate 18, 41012 Carpi (MO) Italy, T. +39 059 64 34 66, T. +39 3881453587, F. +39 059 91 11 190 Sirecled Hellas S.A. 13, Protomayas Str., 14568 Krioneri Attica Greece, T. +30 210 62 20 080, F. +30 210 62 20 082, M. +30 6980 17 01 88 www.sirecled.com
SIRECLED_FINAL.indd 1
5/12/14 11:28 AM
Η Divercity είναι ένα από τα δυναμικότερα νέα αρχιτεκτονικά γραφεία στην Ελλάδα, με έδρα την Αθήνα και το Λονδίνο. Ιδρύθηκε στην Αθήνα το 2006 από το Νικόλα Τραβασάρο, και τη Δήμητρα Καραμπελιά και στη συνέχεια προστέθηκαν στην ομάδα ο Δημήτρης Τραβασάρος και ο Χρήστος Δημητρούκας. Το 2008 η Divercity αποκτά τη νέα βάση της στο Λονδίνο (2008, RIBA Chartered Practice), αντιλαμβανόμενη την αρχιτεκτονική ως διεθνή συζήτηση και ανταποκρινόμενη σ΄ ένα συνεχώς διευρυνόμενο πεδίο δράσεων. Σήμερα, η Divercity, αποτελείται από τους Νικόλα Τραβασάρο, Δημήτρη Τραβασάρο και Χριστίνα Αχτύπη και δραστηριοποιούνται σε ένα ευρύ φάσμα προγραμματικής ατζέντας και κλίμακας, που περιλαμβάνει την κατοικία, ξενοδοχεία, επαγγελματικούς και δημόσιους χώρους. Με ισχυρή και δραστήρια παρουσία στη διεθνή αρχιτεκτονική σκηνή στις διακρίσεις της Divercity περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, η υποψηφιότητα για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Μies Van der Rohe (Nominated, 2009 & 2013), η βράβευση με το Ευρωπαϊκό Βραβείο European Hotel Design of the Year Award (Winner, 2007) και η υποψηφιότητα για το World Architecture Festival Awards (shortlisted, 2011). Το 2009, η Divercity συμπεριλήφθηκε στο Wallpaper* Architects Directory ως ένα από τα σημαντικότερα νέα αρχιτεκτονικά γραφεία στον κόσμο. Από το 2012, η Divercity είναι ένα από τα μελετητικά γραφεία που συμμετέχουν στην κοινοπραξία Φάληρο 2014, η οποία συνέχισε την Προμελέτη Σχεδίου Γενική Διάταξης από το γραφείο Renzo Piano Building Workshop, μελέτες που εκπονήθηκαν με δωρεά του Ιδρύματος “Σταύρος Νιάρχος ΣΝF/ΙΣΝ“. Με νέα έργα τους να βρίσκονται σε εξέλιξη στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Αφρική και την Ασία, έχουν επεξεργαστεί μια δική τους προσέγγιση στη σχεδιαστική μεθοδολογία, εμπλουτίζοντας τα μοναδικά τοπικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής μέσω μιας διεθνούς αρχιτεκτονικής γλώσσας και δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην αειφορία.
Συνέντευξη Jenny Schafer A.A. Architect, RIBA II
28
DIVERCITY
A R C H I T E C T S
DIVER C EK_028-033_DIVERCITY.indd 28
12/05/2014 4:21 ΜΜ
1
3
29
2
1, 2, 3, 4. Μετασκευή κτιρίου Δοξιάδη - ΑΤΙ σε συγκρότημα κατοικιών One Athens, Αθήνα (φωτ. 1,2,4. © Erieta Attali, 3. George Fakaros)
4
R CITY EK_028-033_DIVERCITY.indd 29
12/05/2014 4:21 ΜΜ
P R O J E C T
Εκθεσιακό περίπτερο
Ιωάννης Καποδίστριας, το αποτύπωμα
34
Αρχιτεκτονική μελέτη Ελευθέριος Αμπατζής, Μαρία Τζάκη, Λία Μαρή, Γιώργος Παπαματθαιάκης Συνεργάτης κατασκευαστής Στράτος Σκριμιζέας
Η πρόταση αφορά στην κατασκευή και περιοδεία ενός εκθεσιακού περιπτέρου με θέμα τη ζωή και το έργο του Ιωάννη Καποδίστρια, το έργο του οποίου συνδέεται με την ενίσχυση του πολιτιστικού επιπέδου του λαού της Ελλάδας και γενικότερα της Ευρώπης. Η δημιουργία μιας Εθνικής Βιβλιοθήκης, ήταν πρωταρχική του επιδίωξη, που πραγματοποιήθηκε με την ανέγερση της Εθνικής Βιβλιοθήκης στην Αίγινα (τότε πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους) και τη μετέπειτα στέγασή της στην Αθήνα. Το εκθεσιακό περίπτερο δομείται σε κάναβο 4x4m και μεταβάλλεται-αναπτύσσεται ανάλογα με το χώρο στον οποίο φιλοξενείται. Η πρόταση αναμένει την εξεύρεση χορηγιών για την υλοποίηση και περιοδεία σε 10 - 14 ευρωπαϊκές πόλεις σε διάρκεια ενός έτους.
(SKRIMIZEAS SA)
Σε συνεργασία με το Κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών και Σπουδών Ι. Καποδίστριας Κείμενο Ελευθέριος Αμπατζής
Θεμελιακή ιδέα του σχεδιασμού του εκθεσιακού περιπτέρου αποτελεί το κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, το οποίο χρησιμοποιείται ως μια μεταφορική, εννοιολογικά και αρχιτεκτονικά, κατασκευή. Πιο συγκεκριμένα, η επιδίωξη μιας διαδραστικής σχέσης ανάμεσα στο χώρο και τον αναγνώστη - επισκέπτη της έκθεσης, αναζητείται μέσω σχεδίασης που αντιστέκεται στην ογκομετρική υπεροχή της Εθνικής Βιβλιοθήκης, διατηρώντας μέρη της κάτοψης, αλλά προσαρμόζοντας αναλογικά τα μεγέθη του κτιρίου στην ανθρώπινη κλίμακα. Το εκθεσιακό περίπτερο, με τη χρήση της διαφάνειας και του φωτός, αποσκοπεί στην εξαΰλωση του όγκου, τονίζει την άμεση σχέση μεταξύ της έκθεσης και του επισκέπτη, της βιβλιοθήκης και του αναγνώστη.
EK_034-037_Kapodistrias.indd 34
12/05/2014 3:46 ΜΜ
Η έκθεση περιλαμβάνει βιντεοπροβολές, παρουσίαση κειμένων, επιστολών, κειμηλίων αλλά και ενδυμασιών, ενώ θα πραγματοποιηθούν και δραστηριότητες, οι οποίες θα ενθαρρύνουν τη συμμετοχή του επισκέπτη. Πιο συγκεκριμένα, τα αντικείμενα προς έκθεση και οι επισκέπτες συγκατασκευάζουν τη χωρική αφήγηση της ιστορίας, προσδίδοντας φόρτιση στο χώρο, ο οποίος ξετυλίγεται διαδοχικά με οδηγό μία ”σκηνοθετημένη” πορεία.
EK_034-037_Kapodistrias.indd 35
Το ξεκίνημά της γίνεται με την πρόθεση να φωτιστεί το χρονικό της δράσης του Ι. Καποδίστρια. Mέσω του καθορισμένου περιπάτου κορυφώνεται η βιωματική εμπειρία της διαδρομής, καθώς πριν την έξοδο από την έκθεση ο ”θεατής” καλείται να έρθει αντιμέτωπος με την αναπαράσταση της δολοφονίας του Ι. Καποδίστρια.
35
Ο θησαυρός του περιπτέρου ”προστατεύεται” από τοίχους κατασκευασμένους από ημιδιαφανές υλικό, οι οποίοι πλαισιώνουν τις δραστηριότητες της έκθεσης. Η επιλογή του διάφανου κελύφους, σε συνδυασμό με την προσθήκη ιστορικά φορτισμένης πληροφορίας, έχει σκοπό να αναδείξει τα ”θραύσματα” της δράσης και της φυσιογνωμίας του Ι. Καποδίστρια.
12/05/2014 3:46 ΜΜ
P R O J E C T
Περίπτερο - Μουσείο στο Νίγηρα
Με τη σκέψη στα χέρια
Διάκριση στο διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό Pavilion Terre, a pavilion for the rammed earth architecture in Niger. Αρχιτεκτονική μελέτη Micromega Architecture & Strategies Αλέξανδρος Ζώμας, Μάρα Παπαβασιλείου
38
Κείμενο Micromega Architecture & Strategies
Το έργο Pavilion Terre: με τη σκέψη στα χέρια (penser avec les mains) απαντά στο κάλεσμα του ερευνητικού προγράμματος του Νίγηρα ”A cultural industry under development: the architecture of soil”. Αναζητά λοιπόν την προώθηση της κατασκευής από πεπιεσμένη γη, επισημαίνοντας την πολιτισμική, κοινωνική και οικονομική σημασία αυτού του τρόπου κατασκευής, που ενισχύει τη χρήση τοπικών υλικών και τη συνέχιση των παραδοσιακών τεχνικών. Το περίπτερο από πεπιεσμένη γη θα αποτελέσει το βασικό χώρο για την εγκαθίδρυση ενός διαλόγου που θα εμπλέξει την τοπική κοινότητα μέσω του παραδείγματός του. Είναι ένα εργαλείο που οι κάτοικοι θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να πολεμήσουν ενάντια στο χαμηλό βιοτικό επίπεδο και να βελτιώσουν το δικό τους περιβάλλον. Μορφολογία επηρεασμένη από τη γη Τα πρώτα κτίρια που έχουν κατασκευαστεί από πεπιεσμένη γη είχαν ελλειψοειδείς ή κυκλικές, κυρτές μορφές. Επιπλέον, τα υπάρχοντα κτίρια στην περιοχή δείχνουν από τη μορφή τους το αρχέτυπο τέτοιων κατασκευών. Το περίπτερο αναφέρεται σε αυτή την αρχιτεκτονική, που κατασκευάστηκε από ανθρώπινα χέρια και είναι τα χέρια που της έδωσαν το σχήμα της. Ο βασικός τοίχος ακολουθεί το ίχνος μιας καμπύλης υλοποιημένης από πεπιεσμένη γαία. Η εικόνα του τοίχου αναφέρεται σε μια αρχιτεκτονική παραδοσιακής υλικότητας, αλλά εκφρασμένης μέσω μιας σύγχρονης μορφολογίας. Η βασική κίνηση ξεδιπλώνεται γύρω από αυτή την καμπύλη. Επιπλέον, η κύρια είσοδος φέρει παραδοσιακά σχήματα και χρώματα που χρησιμοποιούνται στην τέχνη της κεραμικής. Σκηνογραφία του χώρου Η καμπύλη του τοίχου υπαγορεύει την πορεία του εκθεσιακού χώρου. Αποφεύγοντας ευθείες γραμμές
EK_038-039_Pavilion Terre.indd 38
και γωνίες, ο εσωτερικός χώρος γίνεται πιο ευέλικτος, ενώ η επιλογή αυτή βελτιστοποιεί τη σχέση μεταξύ του εκθεσιακού χώρου και της βιβλιοθήκης, η οποία αναπτύσσεται ταυτόχρονα με την πορεία της έκθεσης. Αυτό επιτρέπει τον καλύτερο συντονισμό των πηγών πληροφόρησης, των εικόνων και των μακετών, καθώς και τον οπτικό εμπλουτισμό της πορείας. Αντί για τη δημιουργία ενός κλειστού, εσωστρεφούς χώρου, στόχος ήταν η κίνηση του επισκέπτη να συνοδεύεται σε όλη την πορεία της από βιβλία. Η βιβλιοθήκη ακολουθεί λοιπόν την καμπύλη του τοίχου και καταλήγει σε κερκίδες, όπου ο χρήστης μπορεί να σταματήσει και να διαβάσει το βιβλίο που έχει επιλέξει.
12/05/2014 3:44 ΜΜ
39
Φωτισμός και Αερισμός Το φως εισέρχεται από γραμμικά ανοίγματα καθώς και από το κεντρικό αίθριο. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στη μεγιστοποίηση του φυσικού φωτισμού, ενώ τα παράθυρα επιτρέπουν τη διαμπερή κυκλοφορία του αέρα. Δομή και υλικά Ο κύριος τοίχος του περιπτέρου κατασκευάζεται από πεπιεσμένη γαία, ενώ η φέρουσα κατασκευή της οροφής προτείνεται από ξύλο. Η τελική επίστρωση της στέγης γίνεται με άχυρο και μπαμπού.
EK_038-039_Pavilion Terre.indd 39
12/05/2014 3:44 ΜΜ
A R C H I T E C T U R E
EK_040-049_Klab-Paiania.indd 40
09/05/2014 11:23 ΠΜ
paradox house
Αρχιτεκτονική μελέτη Klab Architecture Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος Συνεργάτες αρχιτέκτονες Enrique Ramίrez, Βερόνικα Βασιλείου, Mark Chapman, Νίκος Βενιανάκης
κατοικία στην Παιανία
H κατοικία βρίσκεται στην Παιανία σε μια ημιαγροτική περιοχή, που πρόσφατα εντάχθηκε στο σχέδιο πόλης.
Κείμενο Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος Φωτογράφηση Πάνος Κοκκινιάς
EK_040-049_Klab-Paiania.indd 41
09/05/2014 11:23 ΠΜ
A R C H I T E C T U R E
ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΑ
Το οικόπεδο βρίσκεται στη Βούλα και έχει µία σειρά ιδιαιτεροτήτων: βρίσκεται στη συµβολή δύο οδών, έχει σχήµα ακανόνιστου πενταγώνου και µέγιστη υψοµετρική διαφορά της τάξεως των 9,00m µεταξύ των δύο πλευρών του. Αρχιτεκτονική µελέτη - Επίβλεψη Τάκης Εξαρχόπουλος, Ελένη Εξαρχοπούλου, Πάνος Γερακάκης Στατική µελέτη Βασίλειος Χρηστάκης Μηχανολογική µελέτη Ιωάννης Συγκούνης Κείµενο Τάκης Εξαρχόπουλος Φωτογράφηση Δηµήτρης Καλαποδάς
EK_052-057_Exarhopoulos.indd 52
21/05/2014 3:03 ΜΜ
EK_052-057_Exarhopoulos.indd 53
21/05/2014 3:03 ΜΜ
A R C H I T E C T U R E
EK_058-065_Kokoula.indd 58
09/05/2014 11:47 ΠΜ
Αντιπαραβολή χωρικών ποιοτήτων
Αρχιτέκτονική μελέτη Ξένια Κοκούλα
Μονοκατοικία στο Γέρακα
Η δημιουργία δύο διακριτών χωρικών ποιοτήτων αποτελεί τη βασική συνθετική ιδέα της κατοικίας. Ένας ρευστός, ενιαίος χώρος περιλαμβάνει τους χώρους διημέρευσης, εργασίας, εστίασης, καθώς και ορισμένους βοηθητικούς χώρους. Η συνέχεια του χώρου αυτού τονίζεται από την περίοπτη θέση της σκάλας, καθώς και από την οπτική σύνδεση των δύο βασικών επιπέδων. Μια διαφορετική ποιότητα, αυτή ενός γεωμετρικά οριοθετημένου, περίκλειστου χώρου εμφανίζεται στα δύο παιδικά υπνοδωμάτια. Η λογική της αντιπαραβολής δύο χωρικών ποιοτήτων εκφράζεται τόσο μέσα από τη γεωμετρία, όσο και μέσα από την επιλογή των υλικών. Τα υπνοδωμάτια περιέχονται σε ένα μεταλλικό όγκο, ο οποίος στρέφεται ελαφρά ως προς τους άξονες του ενιαίου χώρου από σκυρόδεμα.
Κείμενο Ξένια Κοκούλα Φωτογράφηση Μπάμπης Λουιζίδης
EK_058-065_Kokoula.indd 59
09/05/2014 11:47 ΠΜ
A R C H I T E C T U R E
EK_068-075_PALY.indd 68
09/05/2014 12:04 ΜΜ
Προσαρμογή και επικοινωνία
Αρχιτεκτονική μελέτη PALY Αρχιτέκτονες Νίκος Λυκούδης, Ισμήνη Παπασπηλιοπούλου Συνεργάτις αρχιτέκτων Κατερίνα Αργυροπούλου Στατική μελέτη Παναγιώτης Ψυχογιός
ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤO ΔIΟΝΥΣΟ
Πρόκειται για μονοκατοικία δύο ορόφων με δύο υπόγεια σε πανταχόθεν ελεύθερο σύστημα δόμησης στο Διόνυσο. Η τοποθέτηση του κτίσματος στο οικόπεδο έγινε λαμβάνοντας υπ’όψη τον προσανατολισμό (προστασία από το βοριά), τη θέα προς το απέναντι πευκόφυτο βουνό και τη μεγάλη κλίση του εδάφους.
Κείμενο PALY Αρχιτέκτονες Φωτογράφηση Παναγιώτης Βουμβάκης
EK_068-075_PALY.indd 69
09/05/2014 12:04 ΜΜ
A R C H I T E C T U R E
EK_076-083_RCTech.indd 76
09/05/2014 12:15 ΜΜ
Το σπίτι με το Ηλιακό Ρολόι
Μελέτη - Κατασκευή R.C.TECH Αρχιτεκτονική μελέτη Νάσος E. Χαμηλοθώρης Συνεργάτες αρχιτέκτονες Δάνια Δουρίδα Ηλίας Κυριαζής Γιώργος Ξαγοράρης Τεχνική διεύθυνση έργου Βασίλης Δουρίδας Μάνος Βασιλάκης Μάρκος Δουρίδας Μαρί Κορωναίου Στατική μελέτη Ηλίας Γιαζλάς Μηχανολογική μελέτη Σταμάτης Καραγιάννης
ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ
Η ιστορική κατοικία Cavallini -ή πιο γνωστή, ως το σπίτι με το Ηλιακό Ρολόιαποτελεί διαχρονικό σημείο αναφοράς για τον οικισμό του Αβλέμονα στα Κύθηρα.
Κείμενο R.C.TECH Φωτογράφηση Θοδωρής Βρανάς
EK_076-083_RCTech.indd 77
09/05/2014 12:15 ΜΜ
A R C H I T E C T U R E
EK_086-091_Makridis.indd 86
09/05/2014 12:26 ΜΜ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΟΤΗΤΑ
Αρχιτεκτονική μελέτη Π. Μακρίδης & Συνεργάτες
Χ.Α.Ν.Θ. ΑΣΒΕΣΤΟΧΩΡΙΟΥ
Mε βάση τις λειτουργικές απαιτήσεις, επιλέχθηκε η ανάπτυξη του κτιρίου στην περίμετρο του οικοπέδου και η διάσπασή του σε επιμέρους όγκους στραμμένους προς το νότο, προκειμένου να διασφαλιστεί ο άμεσος, φυσικός φωτισμός στους περισσότερους χώρους. Το κτίριο εντάσσεται αρμονικά στο γύρω περιβάλλον λόγω του χαμηλού του όγκου, κατ’ επέκταση του υπάρχοντος αστικού ιστού. Χαρακτηρίζεται από απλές γεωμετρικές μορφές και διαφάνεια, με γυάλινες προσόψεις και ανοίγματα τόσο προς τον υπαίθριο χώρο της κεντρικής αυλής, όσο και προς την πλευρά του δρόμου, που εξασφαλίζουν την οπτική συνέχεια του εσωτερικού με τον εξωτερικό χώρο.
Κείμενο Πέτρος Μακρίδης Φωτογράφηση Αλεξάνδρα Χαριτίδου
EK_086-091_Makridis.indd 87
09/05/2014 12:27 ΜΜ
I N T E R I O R S
Αρχιτεκτονικό γραφείο στα Βριλήσσια
Σχεδιασμός επικοινωνίας Ο χώρος των γραφείων της Χρυσής Τομής αποτελεί μια διαφορετική προσέγγιση στην έννοια της επικοινωνίας και συνεργασίας. Ο επισκέπτης εισάγεται μέσω μιας κλιμακούμενης πορείας: από το showroom, όπου γίνεται η υποδοχή και η πρώτη επαφή, οδηγείται στο γραφείο διαχείρισης και σχεδιασμού. Μια ευρεία ξύλινη επιφάνεια αποτελεί την πύλη εισόδου. Τρία κράνη εργοταξίου, όσα και τα μέλη της εταιρίας, σε συνδυασμό με το επιβλητικό λογότυπο από μεταλλικές βίδες, ορίζουν την είσοδο στο χώρο εργασίας. “Two quantities are in the golden ratio if…” και το ταξίδι ξεκινά.
EK_092-095_Bakas.indd 92
Αρχιτεκτονική μελέτη Εφαρμογή Εταιρική ταυτότητα Χρυσή Τομή ΑΕ Planning design & Construction Υπεύθυνοι μελετητές Interior design - Eπίβλεψη Μιχάλης Μπάκας, Κώστας Μπάκας Η/Μ μελέτη - Επίβλεψη Αλέξιος Μπάκας Κείμενο Μαργαρίτα Σκιαδά Φωτογράφηση Ντέμη Καρατζαφέρη
09/05/2014 12:31 ΜΜ
EK_092-095_Bakas.indd 93
09/05/2014 12:31 ΜΜ
I N T E R I O R S
Αναφορές στην υπαίθρια αγορά
Farmers Republic στεγασμένη αγορά παραγωγών, παντοπωλείο και κουζίνα στο Κρυονέρι
Αρχιτεκτονική μελέτη NaNt Architects Νίκος Αλεξιάδης, Νίκος Τουρτόγλου Κατασκευή TwentyOneConstructions
96
Κείμενο NaNt Architects Φωτογράφηση NaNt Architects
EK_096-099_FarmersRepublic.indd 96
Το farmers republic αποτελεί την πρώτη στεγασμένη λαϊκή αγορά στην Ελλάδα. Στόχος της μελέτης ήταν η δημιουργία ενός χώρου ο οποίος θα συνδύαζε ποιότητες αντίστοιχων ευρωπαϊκών αγορών με το ελληνικό στοιχείο. Επιλέχθηκε ένα κτίριο, το οποίο βρίσκεται επί της εθνικής οδού Αθηνών - Λαμίας στην περιοχή του Κρυονερίου για να διευκολύνει την πρόσβαση τόσο των αγροτών όσο και του κοινού. Πρόκειται για ένα βιομηχανικό χώρο 1.200m2, ο οποίος αναπτύσσεται σε μία στάθμη και χαρακτηρίζεται από τον αυστηρό κάναβο του σκελετού του. Η κάτοψη οργανώνεται σε τρεις ενότητες: αγορά παραγωγών, παντοπωλείο και open plan κουζίνα. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι γνώριμα, με αναφορές στην ελληνική υπαίθρια αγορά και εμφανίζονται άλλοτε με οικείο και άλλοτε με ανατρεπτικό τρόπο.
09/05/2014 12:36 ΜΜ
97 EK_096-099_FarmersRepublic.indd 97
09/05/2014 12:40 ΜΜ
I N T E R I O R S
Παιχνίδι με τα όρια
Αρχιτεκτονική μελέτη interior design (inscape architects) Γεωργία Σαραντοπούλου, Χαριτίνη Ζεγκίνογλου Κατασκευή - Επίβλεψη inscape architects, Ευάγγελος Χάντζoς, Ορέστης Μακρίδης Τοιχογραφίες Μανώλης Ηλιόπουλος (imaginary rooms) Κείμενο inscape architects Φωτογράφηση George Fakaros
100
Βασική σχεδιαστική αρχή για το café bar Sixteen ήταν να αποτελέσει χωρική συνέχεια του πεζόδρομου και όχι συμπαγές όριο. Η πολύ μικρή δυνατότητα ανάπτυξης του εσωτερικού χώρου ήταν μια πρόκληση που έπρεπε να ληφθεί υπόψιν από την αρχή του σχεδιασμού και η ενίσχυση ενός εξωστρεφούς χαρακτήρα αποτέλεσε πρωταρχικό παράγοντα. Οι μεγάλες γυάλινες επιφάνειες και η υφή των υλικών της όψης, που μοιάζει να αναδιπλώνεται και να συνεχίζει στο εσωτερικό, οδηγούν την κίνηση του πεζόδρομου προς τα μέσα και από εκεί προς τα επάνω, σε μια συνεχόμενη ανοδική πορεία με πολλαπλά επίπεδα. Ο χωρικός διάλογος του μέσα με το έξω και του πάνω με το κάτω, με τις γυάλινες επιφάνειες των όψεων και την πολυεπίπεδη ανάπτυξη του εσωτερικού, δίνει τη δυνατότητα για πολλαπλές θεάσεις και μετατρέπει το χώρο σε ένα μικρό παρατηρητήριο.
Sixteen café - bar στο Χαλάνδρι
EK_100-103_Sixteen.indd 100
09/05/2014 1:03 ΜΜ
101 EK_100-103_Sixteen.indd 101
09/05/2014 1:03 ΜΜ
I N T E R I O R S
Απόδοση της μυκονιάτικης αυλής
104
Με βασικό σχεδιαστικό γνώμονα τη δημιουργία ενός ζεστού φιλόξενου χώρου, που να αποπνέει άνεση και πολυτέλεια, χωρίς να κουράζει, δημιουργήθηκε το εστιατόριο μεσογειακής κουζίνας Mamalouka στη Μύκονο, στο κέντρο της πόλης.
Mamalouka εστιατόριο στη Μύκονο
Interior design Δημήτρης Οικονόμου Κείμενο Ελένη Οικονόμου Φωτογράφηση Δημήτρης Οικονόμου
EK_104-107_Mamalouca.indd 104
09/05/2014 3:21 ΜΜ
105
Το βασικό ζητούμενο ήταν το εστιατόριο να “τραβάει” το βλέμμα, μιας και η μεγάλη αυλή που το φιλοξενεί είναι λίγο απομακρυσμένη από τα κεντρικά σοκάκια του νησιού. Γι’ αυτό το λόγο στο στενόμακρο διάδρομο της μιας εισόδου του δημιουργήθηκε μια μοντέρνα έκδοση της μυκονιάτικης αρχιτεκτονικής αισθητικής, με οπτικές ίνες και οπαλίνα αντί για πέτρα και σοβά, που ανάβει το βράδυ, δημιουργεί ενδιαφέρον οπτικό εφέ και προσελκύει τους περαστικούς.
EK_104-107_Mamalouca.indd 105
09/05/2014 3:22 ΜΜ
MASTER ADV PAGE.indd 1
5/12/14 12:30 PM