EK magazine 198 | June issue

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Ε Σ Κ ΑΤΑ Σ Κ Ε Υ Ε Σ

198

IOYNIOΣ 2015

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

198 ΙΟΥΝΙΟΣ 2015 ek-mag.com

KΑτοικια στη Βουλιαγμενη ΑΝΑΚ ΑΙΝΙΣΗ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Elysium Beach Resort

06

ΤΙΜΗ € 8,5

Διαμόρφωση ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΗΦΙΣΙΑ

CYCLADIC CAFE ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ HOTEL Relux Ios Isl and

EK_COVER_198.indd 1

ek-mag.com

6/9/15 10:38 AM

H καινοτοµία ειναι στη

φύση µας Οι πούδρες ηλεκτροστατικής βαφής της AkzoNobel, µε περισσότερα από 40 χρόνια εµπειρίας, τεχνολογικής πρωτοπορίας και οικολογικής ευαισθησίας, αποτελούν την ιδανική επιλογή για το σύγχρονο αρχιτέκτονα. Με παλέτες χρωµάτων που ξεπερνούν κάθε προσδοκία, καλύπτουν οποιαδήποτε χρωµατική, αισθητική και ποιοτική απαίτηση που αφορά σε µεταλλικές επιφάνειες. Εµπνευστείτε από τα χρώµατα της Interpon και απογειώστε την αρχιτεκτονική σας δηµιουργία.

www.interpon.gr

AKZO.indd 1

1/30/13 9:46 AM

CON TEN TS C O N T E N T S

P R OJ E C T A R CH I T E C T U R E CO M M E N T

TO P I C S

008

026

Άνοιξη

010 Agenda

018 Business News

020 Brand New

Αποκατάσταση διατηρητέου κτιρίου και μετατροπή του σε ξενοδοχειακή μονάδα στη Νότια Γαλλία Περιβαλλοντική λογική Studionoh architecture

030 Hotel Relux Ios Island Αφαίρεση, ροή, γλυπτική αίσθηση A31 Architecture, Πραξιτέλης Κονδύλης

046 Elysium beach resort στην Κρήτη Σύγχρονη ανασχεδίαση OFFICETWENTYFIVEARCHITECTS

040 Panorama boutique hotel στη Σαντορίνη Παρεμβάσεις εναρμόνισης

054 Κατοικία στη Βουλιαγμένη Ρευστή γεωμετρία Έφη Σκλαβενίτη

Gem Architects

Ιούνιος 2015

198

EK198-PERIEHOMENA.indd 1

09/06/2015 2:57 μ.μ.

The art of luxury...

design & construction І spa consultants І spa management І equipment І products

32 Mpoumpoulinas, 16343, Helioupolis, Athens, Greece І www.aithra-wellness.gr І info@aithra-wellness.gr І mob.: +30 6945 296822 І tel.: +30 210 9929453

MASTER ADV PAGE.indd 1

6/9/15 12:21 PM

CON TEN TS C O N T E N T S

I N T ER I O R S

CO M PA N I E S

A R CH I V E S

110

092 062 Ανακαίνιση διαμερίσματος στην Αθήνα Σημειακές παρεμβάσεις Φίλιππος Φωτιάδης - we design

078 Μικροβιολογικό ιατρείο στην Αθήνα

066

Δωμάτιο ξενοδοχείου A - team ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΕ

Αναφορά στην ”εστία” Ελευθέριος Αμπατζής

Folding functions schema architecture & engineering

Διαμόρφωση μικρού διαμερίσματος στην Αθήνα

Maza espresso bar στη Νέα Υόρκη

082 Διαμόρφωση γραφείων στο Χαλάνδρι

096 Rock & Balls meat balls bar στην Αθήνα

104 Η Ελλάδα στις διεθνείς εκθέσεις: ”ελληνικές κατασκευές” για το εθνικό, τουριστικό μας ιδεολόγημα Κωσταντής Κίζης

Παιχνίδια φωτισμού k-studio

Μινιμαλιστικό concept Penny bartsoka

Χώρος χαλάρωσης apk architects

074 Νέο Cycladic Café στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Αφαίρεση, κλίμακα & αρμονία Kois Associated Architects

EK198-PERIEHOMENA.indd 2

086 Διαμόρφωση γραφείων σε ιστορικό κτίριο στην Κηφισιά Οικείο εργασιακό περιβάλλον Fermanoglou architects & associates

Burger Joint στη Γλυφάδα Το σύγχρονο και το οικείο SUCH

Ιούνιος 2015

Daios Cove Lounge Bar στην Κρήτη

100

198

070

09/06/2015 2:59 μ.μ.

C O M M E N T

Άνοιξη

8

Το πρώτο εξάμηνο αυτής της χρονιάς στην Αθήνα ήταν πλούσιο σε εκδηλώσεις, δράσεις και εκδόσεις με αντικείμενο την αρχιτεκτονική. Πολλά και ενδιαφέροντα ήταν ιδιαίτερα τα βιβλία αρχιτεκτονικής, που είδαν το φως τους τελευταίους αυτούς μήνες, κυρίως εκδόσεις βιογραφικών ή ιστοριογραφικών μελετών και κειμένων που στοχάζονται πάνω στο αρχιτεκτονικό φαινόμενο.

EK_008_Comment.indd 8

Στις βιογραφικές - ιστοριογραφικές μελέτες ανήκει το βιβλίο του Μάνου Μπίρη ”Κώστας Η. Μπίρης, Βίος αφιερωμένος στην πόλη των Αθηνών”, που επιχειρεί, βασιζόμενος σε ανέκδοτο αρχειακό υλικό να διερευνήσει και να κάνει γνωστά στο ευρύτερο κοινό, τη ζωή και το έργο ενός πρωτοπόρου της ιστορίας της νεότερης Αθήνας, αρχιτέκτονα και πολεοδόμου του περασμένου αιώνα, με σημαντικό συγγραφικό, σχεδιαστικό και διοικητικό έργο στην περίοδο της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης. Στην ίδια κατηγορία εντάσσεται και το βιβλίο του Δημήτρη Φιλιππίδη ”Κωνσταντίνος Α. Δοξιάδης (1913-1975), Αναφορά στον Ιππόδαμο” που αποπειράται να κατανοήσει τις πολλαπλές πλευρές και την πολυσχιδή δράση μιας από τις πλέον δυναμικές, οραματικές, αλλά και αμφισβητημένες προσωπικότητες της ελληνικής αρχιτεκτονικής και

πολεοδομίας, του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα, με διεθνή εμβέλεια και κύρος. Ο Φιλιππίδης έρχεται να μας θυμίσει ότι, παρά τις εκδόσεις που έγιναν για το έργο του Δοξιάδη πριν μερικά χρόνια, παραμένουν ακόμα πλευρές αυτού του έργου που δεν έχουν μελετηθεί και αποτελούν πρόκληση για τους νεότερους ερευνητές. Τα ”Αχαρτογράφητα ρεύματα”, του Τάσου Μπίρη και του Στέλιου Γιαμαρέλου, που παρουσιάστηκαν στα μέσα Ιανουαρίου, έρχονται να ανοίξουν ένα σημαντικό φάκελο της ελληνικής μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής και της αρχιτεκτονικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, κλειστό μέχρι σήμερα και σχεδόν πλήρως ανεξερεύνητο: το φάκελο του ”Μεταμοντέρνου”. Όπως αναφέρθηκε όμως, η γοητεία του βιβλίου δεν έγκειται μόνο στο θέμα του, αλλά κυρίως στη δια του λόγου αντιπαράθεση δύο αρχιτεκτόνων με ηλικιακή απόσταση τριών τουλάχιστον γενεών μεταξύ τους, με διαφορετικές προσωπικότητες, διαφορετικά γνωσιολογικά και θεωρητικά υπόβαθρα, εν τέλει δύο διαφορετικών σχολών σκέψης. Ο υποκειμενικός ”ηθικός” λόγος ενός αρχιτέκτονα εφαρμογής της γενιάς του 1965 απαντά στον ”αντικειμενικό” επιστημονικό λόγο ενός Ιστορικού και θεωρητικού της γενιάς του 2000. Τέλος, στις ”Σκέψεις για την αρχιτεκτονική σύνθεση”, που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, ο Τάσης Παπαϊωάννου στοχάζεται πάνω στη ”δυναμική και απρόβλεπτη νοητική διεργασία” που οδηγεί στη γέννηση και τη συγκρότηση της ιδέας του αρχιτεκτονικού έργου, ανιχνεύει ”τις διαδρομές της σκέψης κατά τη διαδικασία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης”. Παρά την ύφεση της παραγωγής αρχιτεκτονικού έργου κατά τα τελευταία χρόνια, το ενδιαφέρον του κοινού για την αρχιτεκτονική είναι ίσως υψηλότερο από ποτέ, κάτι που αποδεικνύεται από το πλήθος των ακροατών που προσήλθαν στις παρουσιάσεις των τεσσάρων βιβλίων, από τη συμμετοχή του κοινού στις διάφορες δράσεις, αλλά και από το πολυπληθές ακροατήριο των διαλέξεων που διοργανώνονται από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής και άλλους φορείς αυτή την περίοδο. Είναι ένα ενδιαφέρον που η ελληνική αρχιτεκτονική κοινότητα οφείλει να κεφαλοποιήσει, με στόχο μια νέα ”άνοιξη” της ελληνικής αρχιτεκτονικής στα χρόνια που θα έρθουν.

09/06/2015 3:03 μ.μ.

MASTER ADV PAGE.indd 1

6/9/15 9:27 AM

A G E N D A

events

Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων

διάλεξη Δημήτρη κ αι Σουζάνας Αντωνακ άκη

Στο πλαίσιο του 12ου κύκλου διαλέξεων Ελλήνων αρχιτεκτόνων που διοργανώνει το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής στην Αίθουσα Αντώνη Τρίτση του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Αθηναίων (Ακαδημίας 50), έχει προγραμματιστεί για την Πέμπτη 11 Ιουνίου διάλεξη του Δημήτρη και της Σουζάνας Αντωνακάκη, με τίτλο: ”Αρχιτεκτονική περιήγηση στις λέξεις και στα κτίσματα”. Τα θέματα στα οποία θα αναφερθούν στη διάλεξη, συνοπτικά είναι: 1. Λέξεις / Αρχιτεκτονική - Διάστημα - Κενό, 2. Καταγωγές / 2.1 Αρχέτυπα - Ειδώλια / 2.2 Ο οικοδομικός πλούτος στη Μεσόγειο, 3. Κάτοικος και πρόγραμμα / Δημόσιο - Ιδιωτικό - Διαδοχικά κατώφλια, 4. Τόπος - Τύπος - Κατασκευή, 5. - Επεξεργασία ορίων - Ζώνες κατασκευής - Υλικά, 6. Διαχείριση του κενού - Κίνηση και στάση / 6.1 Δρόμος / 6.2 Αυλή. Η Σουζάνα και ο Δημήτρης Αντωνακάκης μαζί με τη Ελένη Γούση-Δεσύλλα ίδρυσαν το 1965 το Atelier66, στο οποίο προστέθηκαν τα επόμενα χρόνια και άλλοι αρχιτέκτονες ως ισότιμοι συνεργάτες. Τα επόμενα 20 χρόνια, μαζί με μια σειρά από κτίρια, εκδόσεις, συμμετοχές σε διαγωνισμούς, συνέβαλαν στη διαμόρφωση των σύγχρονων αρχιτεκτονικών τάσεων στην Ελλάδα, έχοντας δημιουργήσει ένα χαρακτηριστικό στυλ που κατέστησε τη δουλειά του Atelier αναγνωρίσιμη.

Αυτός ήταν ο λόγος που οδήγησε στην έκδοση μιας μονογραφίας από τις εκδόσεις Rizzoli το 1984 με την επιμέλεια του Kenneth Frampton.

Xορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης είναι το περιοδικό Ελληνικές Κατασκευές. Ώρα έναρξης 19:00. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

Info: www.heliarch.gr

14

Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκ τονικής Mies van der Rohe Award 2015

Ανακοινώθηκε στις 8 Μαΐου, από την Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Βραβείου Αρχιτεκτονικής Mies van der Rohe, η απονομή του Βραβείου για το 2015 στο κτίριο της Φιλαρμονικής της πόλης Szczecin της Πολωνίας, έργο του ισπανικού αρχιτεκτονικού γραφείου Barozzi / Veiga. Η ανακοίνωση έγινε στο Περίπτερο της Βαρκελώνης, που είναι και η έδρα του θεσμού, αφού προηγουμένως η Επιτροπή επισκέφθηκε καθένα από τα πέντε έργα της ”βραχείας λίστας” και διαμόρφωσε την τελική κρίση της. Το νέο κτίριο της Φιλαρμονικής, στην ιστορική τοποθεσία του ”Konzerthaus” δίπλα στο ιστορικό κέντρο της πόλης, στεγάζει αίθουσες συναυλιών, πολυλειτουργικούς χώρους για εκθέσεις και συνέδρια και ένα μεγάλο φουαγιέ που μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για πολλαπλές εκδηλώσεις. Κάτω από ένα σύνθετο εξπρεσιονιστικό όγκο που χαρακτηρίζεται

EK198_AGENDA-4.indd 14

από την αιχμηρή γεωμετρία των στεγών του, το σύνολο των λειτουργιών και των εσωτερικών επιπέδων του κτιρίου συνδέεται με ένα συνεχή ”αρχιτεκτονικό περίπατο”. Το κτίριο έχει συλληφθεί ως ένα φωτεινό στοιχείο μέσα στην πόλη: το διπλής επιφάνειας γυάλινο κέλυφός του, φωτισμένο από το εσωτερικό του με ένα σύστημα φωτισμού led, επιτρέπει διαφορετικές προσλήψεις. Η εξωτερική του αυστηρότητα και η απλή σύνθεση των χώρων εσωτερικής κυκλοφορίας, βρίσκονται σε αντίστιξη με την εκφραστικότητα της κύριας αίθουσας και της αίθουσας μουσικής δωματίου, με την επένδυση φύλλων χρυσού. Το διπλό κέλυφος ενσωματώνει ταυτόχρονα τεχνικές ακουστικής άνεσης και ηχομόνωσης και συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας.

Info: www.miesarch.com

08/06/2015 1:30 μ.μ.

MASTER ADV PAGE.indd 1

5/21/15 11:20 AM

B U S I N E S S

news

18

Στην ολοκλήρωση του πολυτελούς One Kleomenous η Ergon Equipment συμμετείχε με την εγκατάσταση συστήματος ψυχόμενων οροφών τύπου Plafotherm GK Vario Flex της εταιρίας Lindner, σύστημα γεωθερμίας κλειστού κατακόρυφου κόμβου και αφυγραντές τύπου GHWZ της εταιρείας Hidros. Η εταιρία Ergon Equipment ΑΕΤΕ ιδρύθηκε το 1986 έχοντας αναπτυσσόμενη ανοδική πορεία μέχρι σήμερα και δραστηριοποιείται στις εγκαταστάσεις Θέρμανσης & Ψύξης δαπέδου & Κλιματισμού. Από το 2007 πρωτοστατεί στον τομέα των Α.Π.Ε. με τα συστήματα γεωθερμίας Ergon, ενώ το 2009 εγκαινίασε και έθεσε σε εφαρμογή το μοναδικό στην Ελλάδα ολοκληρωμένο σύστημα εξοικονόμησης ενέργειας Apolyton, απόσταγμα υψηλής τεχνογνωσίας και πολυετών μελετών.

H LG στο ”Ikos Olivia” Η LG συνεργάστηκε με τη νέα τουριστική μονάδα 5 αστέρων “Ikos Olivia” στη Χαλκιδική για την προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων ψύξης - θέρμανσης και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης. Η συνδυαστική ξενοδοχειακή λύση LG Multi V IV και LG Hydrokit που πρότεινε η LG εξασφαλίζει ασυναγώνιστη εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων για τα δεδομένα της ξενοδοχειακής αγοράς. Η λύση αποτελείτο από 480 εσωτερικές μονάδες κλιματισμού συνδεδεμένες με 23 εξωτερικές μονάδες κλιματισμού και 12 μονάδες Hydrokit.

EK_018_BUSINESS.indd 18

19/06/2015 12:01 μ.μ.

ERGOCHROM.indd 2

4/21/15 12:18 PM

B R A N D

new

logico garden Φωτιστικό κήπου σε τρία διαφορετικά ύψη, με πτυχές κατάλληλα σχεδιασμένες ώστε το κάθε ένα να μπορεί να εφαρμόζει μέσα στο άλλο, δημιουργώντας πολυπληθείς συνθέσεις ανάλογα με τις αισθητικές και φωτιστικές απαιτήσεις κάθε χώρου, από τους Michele de Lucchi και Daniele Moioli για την Artemide Ιταλίας.

Βραβευμένο smartphone με υψηλές επιδόσεις, κομψό σχεδιασμό και μοναδικές UX λειτουργίες προσαρμοσμένες στο κυρτό σχήμα του.

LG ELECTRONICS Εθνάρχου Μακαρίου 1 175 01 Π. Φάληρο Τ. 210 48.00.500 www.lg.com/gr

20

ARTEMIDE ΕΛΛΑΣ ΑΕ Σόλωνος 34 106 73 Κολωνάκι Τ. 210 36.46.770 www.artemide.com

G Flex2

catino Επικαθήμενος νιπτήρας 42x35cm, σε μαύρο και λευκό και πάγκος από φυσικό μασίφ ξύλο με διάσταση 60x50cm.

BAGNO Y BAGNO ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ 16ο χλμ. Λ. Λαυρίου - Παιανίας 190 02 Παιανία Τ. 210 60.28.277 www.bagnobagno.gr

EK198_AGORA.indd 20

09/06/2015 12:31 μ.μ.

MASTER ADV PAGE.indd 1

6/5/15 12:38 PM

P R O J E C T

Αποκατάσταση διατηρητέου κτιρίου και μετατροπή του σε ξενοδοχειακή μονάδα στη Νότια Γαλλία

Αρχιτεκτονική μελέτη Studionoh architecture Τάσος Κοσμάς, Δημήτρης Παύλου, Νάνσυ Αντωνίου Στατική μελέτη Στέφανος Αναστασόπουλος Μηχανολογική μελέτη Τάσος Στάθης FF&E consulting BOX Architects Project management Greece Παναγιώτης Αυγερινός 3d vizualization Illusion 3d

26

Κείμενο Studionoh architecture

Περιβαλλοντική λογική EK_026-029_Brassac.indd 26

Πρόκειται για διατηρητέο κτίριο στην επαρχία Brassac της Νότιας Γαλλίας, κατασκευασμένo σε διάφορες φάσεις κατά τον 19ο αιώνα, το οποίο στέγαζε, μέχρι τη δεκαετία του 1970, ένα μοναστήρι. Από τη δεκαετία του 1990, το κτίριο άλλαξε χρήση και ένα τμήμα του μετατράπηκε σε ξενοδοχείο, ενώ το υπόλοιπο παρέμενε κλειστό.

09/06/2015 12:28 μ.μ.

Στο σημερινό ιδιοκτήτη περιήλθε εδώ και μερικά χρόνια με σκοπό την πλήρη αποκατάστασή του, για να συνεχίσει να λειτουργεί σαν ξενοδοχείο, παράλληλα με τη δημιουργία διαμερισμάτων σε μία από τις πτέρυγές του, με κύριο σκοπό την πώληση. Το συγκρότημα αποτελείται από ισόγειο, α’ όροφο, β΄ όροφο και σοφίτα και αναπτύσσεται σε πέντε κύριες πτέρυγες, την πτέρυγα της πρόσοψης και τέσσερις εγκάρσιες. Η συνολική επιφάνειά του είναι 6.000m2. Το κτίριο δεν έχει ενιαίο όγκο και ύψος, με την κάθε πτέρυγα να έχει τη δική της δικλινή στέγη που εδράζεται σε περιμετρική εξωτερική και εσωτερική φέρουσα τοιχοποιία, πάχους 0,60-0,90m. Ο φέρων οργανισμός είναι από λιθοδομή. Οι στέγες έχουν φέροντα οργανισμό από ξύλινα ζευκτά και η επικάλυψή τους γίνεται με πλάκες σχιστόλιθου. Βασικό στοιχείο της αξίας του συνόλου είναι ο περιβάλλων χώρος, καθώς και ο κήπος του κτίσματος με ιδιαίτερα δέντρα και φυτά.

EK_026-029_Brassac.indd 27

Η σημερινή κατάσταση του κτιρίου είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Κάποια τμήματα των εξωτερικών τοιχοποιιών, των κουφωμάτων και των εσωτερικών πατωμάτων έχουν περιέλθει σε ερειπώδη κατάσταση και απαιτούνται άμεσες ενέργειες, τόσο για τη διάσωση του ιστορικού αυτού συγκροτήματος, όσο και για τη λειτουργία του, ώστε να ενταχθεί στη νέα δυναμική που αναπτύσσεται στην περιοχή, όπου σχεδόν τα περισσότερα κτίρια της ίδιας περιόδου επανέρχονται στην αρχική τους μορφή, μέσω σημαντικών εργασιών αποκατάστασης.

09/06/2015 12:28 μ.μ.

A R C H I T E C T U R E

EK_030-037_Relux.indd 30

18/06/2015 9:40 ΠΜ

Αρχιτεκτονική µελέτη A31 Architecture, Πραξιτέλης Κονδύλης Οµάδα µελέτης Πραξιτέλης Κονδύλης, Ηρώ Παπαδοπούλου, Χαρά Λασιθιωτάκη, Στέφανος Νασόπουλος Στατική µελέτη Τάσος Κοσµατόπουλος Η/Μ µελέτη Ηλίας Κοσµατόπουλος Μελέτη φωτισµού OKAPI Lighting Design Αρχιτεκτονική τοπίου Archetopo, Σαρίκ Μπαρµπαριάν, Νίκολα Γαλιάτσου Διαχείριση έργου Α31 Construction, Παναγιώτης Καρράς Επίβλεψη έργου Παναγιώτης Καρράς, Πραξιτέλης Κονδύλης, Κωνσταντίνος Πάσσαρης

Στο Γιαλό της Ίου, σε γήπεδο 3900m2 νοτιοδυτικού προσανατολισµού και πάνω στο νοητό άξονα που συνδέει την Ίο µε τη Σίκινο, κτίστηκε περί τα µέσα της δεκαετίας του ’80 το ξενοδοχειακό συγκρότηµα Blue Bay Hotel Ios, δίχως έκτοτε να ανακατασκευαστεί ή να ανακαινιστεί.

Κείµενο Πραξιτέλης Κονδύλης Φωτογράφηση Γιάννης Χατζηασλάνης

EK_030-037_Relux.indd 31

18/06/2015 9:40 ΠΜ

A R C H I T E C T U R E

Πρόκειται για ένα τετραώροφο κτίριο που χτίστηκε τη δεκαετία του 1960 πάνω στην καλντέρα των Φηρών, µε µια αρχιτεκτονική που δεν παρουσίαζε κανένα απολύτως στοιχείο εναρµόνισης µε το περιβάλλον. Πρόθεση της µελέτης ήταν να αλλάξει η µορφολογία του κτιρίου, µε τη δηµιουργία ενός συνόλου που να παραπέµπει στα παλαιά οχυρά κτίσµατα του νησιού, τα µόνα παραδοσιακά κτίρια µε ανάλογο ύψος και κλίµακα, σε µια προσπάθεια αποκατάστασης του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα του οικισµού.

EK_040-045_GEM-Panorama.indd 40

Αρχιτεκτονική µελέτη - Interior design Επίβλεψη κατασκευής Gem Architects: Δέσποινα Γουναροπούλου, Βασιλική Εµµανουηλίδου, Πέτρος Μπαζός Στατική µελέτη Κ. Μυλωνάς, Εµ. Φαράσογλου, Ι. Πριόνας & Συνεργάτες Η/Μ µελέτη Νικόλαος Χριστοφυλλάκης Κατασκευή Λιάγκας Κωνσταντίνος Ε.Δ.Ε Κείµενο Gem Architects Φωτογράφηση Κώστας Βέργας

18/06/2015 9:42 ΠΜ

EK_040-045_GEM-Panorama.indd 41

18/06/2015 9:42 ΠΜ

A R C H I T E C T U R E

EK_046-053_Elysium-Resort.indd 46

18/06/2015 9:44 ΠΜ

Αρχιτεκτονική µελέτη OFFICETWENTYFIVEARCHITECTS Interior design Geohow - Γιώργος Χρυσοχόου Μηχανολόγοι Ζεύξη - τεχνική εταιρία Κατασκευή ΚΤ ΙΡΙΟ ΑΕ - Κατασκευή Κτιρίων Επίβλεψη Διονύσης Αναγνωστόπουλος

Το Elysium beach resort, στην Ανάληψη Χερσονήσου, προϋπήρχε για αρκετές δεκαετίες χωρίς ιδιαίτερες επεµβάσεις εκσυγχρονισµού, µε αποτέλεσµα να έχει ανάγκη για αναβάθμιση, τόσο στη λειτουργία του όσο και στην αρχιτεκτονική του (εσωτερικά και εξωτερικά), έτσι ώστε να βελτιώσει την ποιότητα των υπηρεσιών του και να µπορέσει να λειτουργήσει για πολύ καιρό ακόµα, σαν ένα σύγχρονο, πια resort.

Κείµενο OFFICETWENTYFIVEARCHITECTS Φωτογράφηση Fotis Serfas Photography

EK_046-053_Elysium-Resort.indd 47

18/06/2015 9:44 ΠΜ

A R C H I T E C T U R E

EK_054-061_Sklaveniti.indd 54

18/06/2015 9:45 ΠΜ

Αρχιτεκτονική µελέτη Έφη Σκλαβενίτη

Η κατοικία αναπτύσσεται σε τέσσερα επίπεδα. Στο ισόγειο τοποθετούνται οι χώροι διηµέρευσης, στον όροφο η ενότητα του ζευγαριού, στο υπόσκαφο ισόγειο οι ενότητες των παιδιών και ψυχαγωγίας και στο υπόγειο χώροι στάθµευσης, γυµναστικής και προσωπικής φροντίδας.

Κείµενο Έφη Σκλαβενίτη Φωτογράφηση George Fakaros

EK_054-061_Sklaveniti.indd 55

18/06/2015 9:45 ΠΜ

I N T E R I O R S

Ανακαίνιση διαµερίσµατος στην Αθήνα

Αρχιτεκτονική µελέτη Φίλιππος Φωτιάδης - we design Οµάδα µελέτης Φίλιππος Φωτιάδης, Pezhman Rahmatkhah Κατασκευή Δηµήτρης Κοµνηνός DCDK Constructions

62

Κείµενο Φίλιππος Φωτιάδης Φωτογράφηση Γιώργος Βδοκάκης

EK_062-065_Fotiadis.indd 62

18/06/2015 9:46 ΠΜ

63

Αντικείµενο της µελέτης ήταν η ανακαίνιση ενός διαµερίσµατος 220m2 στο κέντρο της Αθήνας, που θέλησε να συνδυάσει τις σύγχρονες απαιτήσεις διαβίωσης µε τη διατήρηση επιλεγµένων στοιχείων της υφιστάµενης αρχιτεκτονικής και διακόσµησης.

EK_062-065_Fotiadis.indd 63

18/06/2015 9:46 ΠΜ

I N T E R I O R S

∆ιαµόρφωση µικρού διαµερίσµατος στην Αθήνα

Αρχιτεκτονική µελέτη - Επίβλεψη A - team ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΕ Γεώργιος Σταµατάκης Κατερίνα Καρανίκου

Ένα ’’κουτί’’ 3,5x4,5m κεντρικά της ταράτσας, σε πολυκατοικία του ’70, στη Νεάπολη των Εξαρχείων. Μια γκαρσονιέρα στο δώµα, µε αποκλειστική χρήση εξωτερικού χώρου 4x4m. Η κάτοψη παραπέµπει σε ’’τυπικό δωµάτιο ξενοδοχείου’’ και κρίνεται ικανοποιητική µε δεδοµένο το χαµηλό προϋπολογισµό. Στη νότια πανοραµική θέα από το Λυκαβηττό µέχρι το λιµάνι του Πειραιά, κυριαρχούν οι κορυφογραµµές του αστικού καµβά.

EK_066-069_A-team.indd 66

Κείµενο A - team Φωτογράφηση Παναγιώτης Βουµβάκης

18/06/2015 9:47 ΠΜ

67 EK_066-069_A-team.indd 67

18/06/2015 9:47 ΠΜ

I N T E R I O R S

Daios Cove Lounge Bar στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης

Χώρος χαλάρωσης

Αρχιτεκτονική µελέτη apk architects Αλεξία Αναστασοπούλου, Μαρία Κυριαζή Μελέτη φωτισµού IFI Architectural Lighting Design

70

Κείµενο apk architects Φωτογράφηση Μαρία Κυριαζή

EK_070-073_Daios.indd 70

18/06/2015 9:48 ΠΜ

Έτσι, η δηµιουργία ενός υπερυψωµένου ξύλινου deck κεντρικά στην εσωτερική ζώνη, κατάργησε τις δύο κεντρικές γυάλινες εισόδους, που ουσιαστικά κατακερµάτιζαν το χώρο, διευκολύνοντας τη θέαση προς τη θάλασσα για τους καθήµενους στην πίσω ζώνη του χώρου.

71

Βασική ιδέα της µελέτης ήταν η διαµόρφωση ενός υπάρχοντος εξωτερικού χώρου, δίπλα από το κεντρικό εσωτερικό µπαρ του ξενοδοχείου Daios Cove, στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης, σε ένα φιλόξενο χώρο χαλάρωσης καθιστικού - lounge - bar, µε αντιθέσεις και καθιστικά διαφορετικών ποιοτήτων, ώστε να προσελκύει κόσµο όλες τις ώρες της ηµέρας και να αποτελέσει πόλο έλξης και κατά τις βραδινές ώρες.

EK_070-073_Daios.indd 71

18/06/2015 9:48 ΠΜ

I N T E R I O R S

Νέο Cycladic Café στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

74

Αφαίρεση, κλίµακα και αρµονία

Στο πλαίσιο του νέου αρχιτεκτονικού σχεδιασµού των χώρων του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, στην οδό Νεοφύτου Δούκα, πραγµατοποιήθηκε αρχικά η ανακαίνιση του νέου Cycladic Café, που είχε ως στόχο την ανάδειξή του σε ένα σύγχρονο σηµείο συνάντησης µε ατµόσφαιρα ”κρυµµένης όασης” στο κέντρο της πόλης. Σύµφωνα µε την αρχιτεκτονική πρόταση, η παλέτα των χρωµάτων πηγάζει από τα φυσικά υλικά και τις τονικότητες του κυκλαδικού τοπίου. Οι πρώτες ύλες, πέτρα, ξύλο, µέταλλο, γυαλί, χρησιµοποιήθηκαν

EK_074-075_Cycladic-Cafe.indd 74

Interior design Kois Associated Architects φ ωτισµός Ελευθερία Ντεκώ Μελέτη φύτευσης doxiadis+ Αγγελική Μαθιουδάκη (αρχιτέκτων, αρχιτέκτων τοπίου) Κείµενο Kois Associated Architects Φ ωτογράφηση Γιώργος Σφακιανάκης

18/06/2015 9:48 ΠΜ

75

στην πρωτογενή τους µορφή και αντικατοπτρίζουν την υλικότητα αυτού του τοπίου. Το λευκό στέγαστρο, µε τη διαθλαστική του ικανότητα, έρχεται να συµπληρώσει, µε το φως που αποδίδει στο χώρο, την αφηρηµένη εικόνα της κυκλαδικής ατµόσφαιρας. Έµπνευση για το σχεδιασµό ήταν η συλλογή της Κυκλαδικής Τέχνης του Μουσείου, που φιλοξενεί τα ευρήµατα του θησαυρού της Κέρου, καθώς και µερικά από τα µεγαλύτερα µαρµάρινα σκεύη και ειδώλια, µε την αφαιρετικότητα, την κλίµακα, την αρµονία και τη λιτότητά τους.

EK_074-075_Cycladic-Cafe.indd 75

Παράλληλα, ο σχεδιασµός του φωτισµού θέλησε να δώσει την αίσθηση του άχρονου και του άυλου, ενώ η µελέτη της φύτευσης επιχειρεί να µεταµορφώσει ένα µυστικό χώρο της Αθήνας, να δώσει την αίσθηση ενός τρυφερού καταφύγιου στην καρδιά της πόλης.

Εταιρίες που συµµετείχαν στο έργο και διαφηµίζονται στο τεύχος αυτό: ETEM AE: Προφίλ αλουµινίου

18/06/2015 9:48 ΠΜ

I N T E R I O R S

Folding functions Το εργαστήριο βρίσκεται σε ένα µικρό δρόµο, µιας γειτονιάς της Αθήνας, µε αρκετή όµως κινητικότητα του τοπικού πληθυσµού. Πρόκειται για έναν ισόγειο χώρο κύριας χρήσης, ύψους 5,00m, µε πατάρι.

Μικροβιολογικό ιατρείο στην Αθήνα

Ο στόχος του σχεδιασµού ήταν να χωρέσουν όλες οι απαραίτητες υπηρεσίες ενός διαγνωστικού κέντρου σε ένα µικρό χώρο 80m2, καθιστώντας την οργάνωσή του όσο το δυνατόν πιο λειτουργική.

Αρχιτεκτονική µελέτη - Κατασκευή schema architecture & engineering Υπεύθυνος έργου Μαριάννα Αθανασιάδου Οµάδα µελέτης Αγγελική Ζωγραφάκη, Χρήστος Σταυρογιάννης Υπεύθυνος κατασκευής Σάββας Αθανασιάδης

78

Κείµενο schema architecture & engineering Φωτογράφηση Νίκος Αλεξόπουλος

EK_078-081_Mikrobiologiko.indd 78

18/06/2015 9:49 ΠΜ

79 EK_078-081_Mikrobiologiko.indd 79

18/06/2015 9:49 ΠΜ

I N T E R I O R S

Μινιμαλιστικό concept Απλός, μινιμαλιστικός και παράλληλα κομψός και άνετος· αυτός ο χώρος γραφείων σχεδιάστηκε έτσι ώστε να καλύψει τις παραπάνω ιδιότητες. Ένας μακρύς διάδρομος εισόδου οδηγεί σε έναν ενιαίο χώρο, όπου βρίσκεται η υποδοχή και ένα μεγάλο τραπέζι που παρέχει έναν πιο ανεπίσημο και άνετο τρόπο εργασίας απ’ ό,τι σε τυπικούς χώρους γραφείων. Γύρω από αυτό το χώρο βρίσκονται ένα γραφείο και μια αίθουσα συνεδριάσεων, πίσω από γυάλινους διαχωριστικούς τοίχους που προσφέρουν απομόνωση όταν χρειάζεται. Δίπλα τους, ακόμα πιο απομονωμένο, βρίσκεται το γραφείο της γραμματείας που οδηγεί στο κύριο γραφείο του προέδρου της εταιρίας.

EK_082-085_Bartzoka.indd 82

Διαμόρφωση γραφείων στο Χαλάνδρι

Αρχιτεκτονική μελέτη Penny bartsoka Μελέτη φωτισμού Στεφανίς Μιχαηλίδη Κείμενο Στεφανίς Μιχαηλίδη Φωτογράφηση Νίκος Αλεξόπουλος

08/06/2015 2:16 μ.μ.

EK_082-085_Bartzoka.indd 83

08/06/2015 2:16 μ.μ.

I N T E R I O R S

Διαμόρφωση γραφείων σε ιστορικό κτίριο στην Κηφισιά

Οικείο εργασιακό περιβάλλον

Κείμενο Fermanoglou architects & associates Φωτογράφηση Βαγγέλης Πατεράκης

86

Τα γραφεία βρίσκονται στον τελευταίο όροφο ενός από τα πιο σημαντικά κτίρια της Κηφισιάς, το κτίριο Μελά, το οποίο παλαιότερα ήταν γνωστό με την ονομασία ”Μέγα Ξενοδοχείο Κηφισιάς” (Grand Hotel de Kifissia), καθώς ήταν το πρώτο ξενοδοχείο που λειτούργησε στην περιοχή, με το έτος οικοδόμησής του να υπολογίζεται πριν από το 1887. Ο αρχιτέκτονας του κτιρίου είναι ένας από τους σπουδαιότερους που έδρασαν στην Ελλάδα, ο Ερνέστος Τσίλλερ, γεγονός που προσέδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα και ευθύνη στη μελέτη του χώρου.

Interior design Fermanoglou architects & associates

EK_086-091_Fermanoglou.indd 86

08/06/2015 2:13 μ.μ.

Πρόθεση κατά το σχεδιασμό των γραφείων ήταν η δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος με ύφος προσωπικό και φιλόξενο, που θα δημιουργεί στο χρήστη την αίσθηση ότι βρίσκεται στο σαλόνι του σπιτιού του, παραμένοντας παράλληλα σύγχρονο και λειτουργικό και πετυχαίνοντας τις επιθυμητές συνθήκες εργασίας. Η δημιουργία αυτής της αίσθησης πραγματοποιείται τόσο μέσα από το σχεδιασμό και την οργάνωση της κάτοψης, όσο και από την επιλογή των υλικών, της επίπλωσης και τη μελέτη φωτισμού του χώρου. Ειδικότερα, η κάτοψη οργανώνεται σε τρεις βασικές ζώνες: - τη ζώνη της εισόδου, που αποτελείται από το χολ της εισόδου στο κέντρο, με την κουζίνα στα αριστερά και το wc επισκεπτών στα δεξιά του

EK_086-091_Fermanoglou.indd 87

- την κεντρική ζώνη, που περιλαμβάνει το κεντρικό χολ - αίθουσα αναμονής και δύο γραφεία από τις δύο πλευρές του - την τελική και πιο ιδιωτική ζώνη, που αποτελείται από το σαλόνι - καθιστικό, την αίθουσα συσκέψεων στα αριστερά και το κυρίως γραφείο στα δεξιά του.

08/06/2015 2:13 μ.μ.

I N T E R I O R S

Παιχνίδια φωτισμού

Το έργο αφορά στο σχεδιασμό ενός αμερικάνικου bar (εντευκτηρίου) και εστιατορίου με εκτενή ενιαίο χώρο ώστε να συνδυαστεί με τo υπάρχον αρχιτεκτονικό ύφος Bauhaus, του κτιρίου. Η αρχιτεκτονική μελέτη εξέτασε τον τρόπο με τον οποίο το ύφος αυτό προσαρμόστηκε στις ΗΠΑ στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, αντλώντας έμπνευση από τα φουτουριστικά, αεροδυναμικά σχέδια και τη χρήση του φωτισμού ως διακοσμητικού εργαλείου.

Rock & Balls meat balls bar στην Αθήνα

Interior design k-studio Μελέτη φωτισμού IFI Architectural Lighting Design Κείμενο k-studio Φωτογράφηση Βαγγέλης Πατεράκης

EK_092-095_rock&balls.indd 92

08/06/2015 2:06 μ.μ.

93

Ο μεγάλος χώρος έπρεπε να διαμορφωθεί σε ένα εστιατόριο και ένα bar με δύο διαφορετικές κουζίνες, χωρίς να χαθεί η αίσθηση του ενιαίου και η ροή του φωτός. Τα 600m2 έπρεπε να κρατηθούν συνεχόμενα, αλλά ταυτόχρονα και να μοιραστούν σε ζώνες.

EK_092-095_rock&balls.indd 93

08/06/2015 2:06 μ.μ.

96

I N T E R I O R S

Αναφορά στην ”εστία” Το Maza ταξιδεύει παραδοσιακές ελληνικές συνταγές και μεσογειακές γεύσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ανοίγοντας το πρώτο υποκατάστημα της επερχόμενης αλυσίδας στη γειτονιά του West Village, στο Manhattan.

EK_096-099_Maza.indd 96

Maza espresso bar στη Νέα Υόρκη Interior design Ελευθέριος Αμπατζής

Graphic Design Πάνος Τσιριγώτης Κείμενο Ελευθέριος Αμπατζής Φωτογράφηση Fran Parente

08/06/2015 1:54 μ.μ.

97

Η πρώτη εντύπωση που δημιουργείται στον επισκέπτη είναι ότι εισέρχεται στην καρδιά ενός παραδοσιακού ξυλόφουρνου, απ’ όπου άλλωστε είναι εμπνευσμένη και η κατασκευή του, αλλά και το όνομα του μαγαζιού, καθώς ”μάζα” στην αρχαιότητα ήταν το καθημερινό ψωμί των Ελλήνων (αλμυρό και γλυκό). Η μορφή του χώρου, ο φωτισμός και τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν δίνουν μια εικόνα που δεν απέχει πολύ από τον ορισμό της αρχαίας ελληνικής ”εστίας”. Η Εστία είναι η θεά της φωτιάς, η ζωντανή φλόγα που καίει ασταμάτητα στο κέντρο του σπιτιού,

EK_096-099_Maza.indd 97

του ναού, της πόλης και προστάτιδα της πιστής και γερά δεμένης οικογένειας. Το Maza σχεδιάστηκε ν’ αποπνέει μια αίσθηση οικειότητας, που ενισχύεται από την επιλογή του ξύλου, το οποίο καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του χώρου (κυψελωτή οροφή και δάπεδο), αλλά και του χαλκού.

08/06/2015 1:57 μ.μ.

I N T E R I O R S

Burger Joint στη Γλυφάδα

100

Κύρια πρόθεση του σχεδιασμού ήταν η δημιουργία ενός σύγχρονου περιβάλλοντος, χωρίς να χάνεται η αίσθηση του οικείου. Η αντίθεση των υλικοτήτων αποτέλεσε τη βασική έμπνευση και συνθετική αρχή της μελέτης.

Το σύγχρονο και το οικείο

Interior design - κατασκευή SUCH (strigaris urban construction heritage) Μελέτη φωτισμού Χρήστος Παπαχρήστου Κείμενο SUCH Φωτογράφηση Παναγιώτης Βουμβάκης

EK_100-103_Burger-Joint.indd 100

08/06/2015 2:01 μ.μ.

101

Ο σχεδιασμός του καταστήματος επιδίωξε, μέσα από τη σύνθεση των διαφορετικών, σε φινίρισμα, υλικών όπως ο φθαρμένος σοβάς πάνω από τα τούβλα, με το δέρμα του καναπέ ή το βιομηχανικό μπετόν, να δημιουργήσει μια μοντέρνα αλλά ταυτόχρονα φιλόξενη ατμόσφαιρα. Παράλληλα, μέσα από τις αντιθέσεις, αναδεικνύονται οι διαφορετικές γωνιές του χώρου.

EK_100-103_Burger-Joint.indd 101

Συγκεκριμένα διατηρήθηκαν τα υπάρχοντα κεραμικά πλακίδια, ενώ άλλα κομμάτια του δαπέδου επικαλύφθηκαν με βιομηχανικό μπετόν. Με τη σύνδεση των δύο αυτών υλικών δίνεται η αίσθηση της καθαρότητας στο χώρο, αναδεικνύοντας περιμετρικά με το βιομηχανικό μπετόν, τον καμβά των πλακιδίων.

08/06/2015 2:01 μ.μ.

A R C H I V E S

Η Ελλάδα στις διεθνείς εκθέσεις: ”ελληνικές κατασκευές” για το εθνικό, τουριστικό μας ιδεολόγημα

”Η εξέλιξη των διεθνών μεγα-διοργανώσεων είναι ανάλογη της ανάπτυξης και διασποράς της ’νεωτερικότητας’ και της συνείδησης των εθνικών κρατών. […] Αναπαριστούσαν και συνεχίζουν να αναπαριστούν συγκυρίες κλειδιά στις οποίες εθνικές ’παραδόσεις’ και ’κοινότητες’, […] μπορούσαν να επινοηθούν και να συλληφθούν ως φαντασιακές” Μ. Roche Mega-events and Modernity: Olympics and Expos in the Growth of Global Culture. London: Routledge, 2000, σελ. 6.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1930 η Ελλάδα δεν είχε σχεδιασμένη πολιτική για τη συμμετοχή της στις διεθνείς εκθέσεις και η διοργάνωση των ελληνικών συμμετοχών ήταν στα χέρια των κατά τόπους προξενείων και πρεσβειών. Ωστόσο δεν φαίνεται να υπήρχαν πολλές εκδοχές για την εικόνα της Ελλάδας προς τα έξω: η κλασική αρχαιότητα ήταν το αδιαμφισβήτητο πρόσωπο της χώρας.1

104

Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί το περίπτερο του 1934 στο Σικάγο. Μια σκηνοθετημένη φωτογραφία της εποχής έχει απαθανατίσει ένα νεαρό ζευγάρι αγκαλιασμένο μες στους χιτώνες του να θαυμάζει αντίγραφα αρχαίων γλυπτών, τη στιγμή που στο βάθος της νεοκλασικίζουσας αίθουσας ένας άλλος ημίγυμνος νέος παίζει μια αρχαία κιθάρα. Η ειδυλλιακή αυτή εικόνα δεν έχει πολλά κοινά με μια μη στημένη φωτογραφία από την ίδια έκθεση: μια παρέα πιθανότατα Ελλήνων μεταναστών με φορεσιές τσολιάδων ποζάρει περήφανα μπροστά σε ένα αντίγραφο του Ερμή του Πραξιτέλη. Το μάλλον ακατάστατο σκηνικό συμπληρώνουν πίνακες με στατιστικά στοιχεία και προϊόντα προς πώληση, ανάμεσα στα οποία διακρίνει κανείς “τσολιαδάκια”.

1

EK_104-109_Archives.indd 104

Κείμενο Κωσταντής Κίζης, αρχιτέκτων ΕΜΠ, MSc Columbia University υπ. διδάκτωρ Αrchitectural Association

08/06/2015 1:45 μ.μ.

όπως το συνδιαμόρφωναν οι κατά καιρούς κυρίαρχες αντιλήψεις περί ελληνικότητας και η κρατική τουριστική πολιτική. Το σημαντικότερο προπολεμικό έργο των Μωρέτη ήταν το περίπτερο στη Διεθνή Έκθεση της Νέας Υόρκης του 1939 με θέμα τον κόσμο του αύριο. Το ελληνικό περίπτερο ήταν εξωτερικά σχεδιασμένο και προκατασκευασμένο από τους διοργανωτές, όπως άλλωστε και τα περισσότερα των εθνικών συμμετοχών. Ο διάκοσμος και οι επεμβάσεις των Μωρέτη, στις οποίες κυριαρχούσε το μάρμαρο, παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Χάριν συντομίας θα σταθώ σε λίγα στοιχεία του. Σε μικρή απόσταση από την πιο προβεβλημένη γωνία του κτιρίου, οι Μωρέτη είχαν κατασκευάσει ένα βαθμιδωτό μαρμάρινο βάθρο πάνω στο οποίο στεκόταν - ξανά ένα αντίγραφο του Ερμή του Πραξιτέλη. Οι μαρμαρεπενδύσεις

από διάφορα λατομεία στην Ελλάδα και τα μαρμάρινα γλυπτά - αυθεντικά και αντίγραφα που εκτίθεντο στο περίπτερο έγιναν το μέσο έκφρασης της εθνικής υπερηφάνειας για το ένδοξο παρελθόν που η χώρα ήθελε να προβάλει στον κόσμο. Μ’ άλλα λόγια στην έκθεση της νεωτερικότητας η Ελλάδα προέβαλε το αρχαίο της πρόσωπο. Αυτό δεν συνέβαινε απλώς και μόνον λόγω της έλλειψης τεχνολογικής προόδου στην Ελλάδα, κι ούτε αναγκαστικά αποτελεί αντίφαση. Κατά τη δεκατεία του 1930 το αρχαίο παρελθόν υπήρξε κύριο μέσο έκφρασης της νεωτερικότητας. Μια επανεκτίμηση και επανάχρηση των κλασικών συμβάδιζε με τον τότε ευρωπαϊκό μοντερνισμό και επίσης ήταν ένας βολικός τρόπος κυκλοφορίας μοντέρνων ιδεών κατά τη συντηρητική και αρχαιολατρική περίοδο της μεταξικής δικτατορίας.

105

Αυτό το χάσμα μεταξύ της σκηνοθετημένης ειδυλλιακής εικόνας και της αμφίβολης αισθητικής ανοργάνωτης πραγματικότητας ήρθε να γεφυρώσει ένα νέο ζεύγος αρχιτεκτόνων που ανέλαβε το σχεδιασμό των επίσημων ελληνικών περιπτέρων στις διεθνείς εκθέσεις. Η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου - Μωρέτη και ο Δημήτρης Μωρέτης άρχισαν να δουλεύουν μαζί το 1937 και διήνυσαν μια καριέρα τριάντα ενός χρόνων στο δημόσιο τομέα, έχοντας σχεδιάσει περισσότερα από εκατόν είκοσι περίπτερα μέχρι την παραίτησή τους κατά τη δικτατορία των συνταγματαρχών. Έτσι αρχίζει η ιστορία των σχεδιασμένων περιπτέρων, ένα είδος “ελληνικών κατασκευών” με διττή έννοια: γρήγορες, εφήμερες κατασκευές Ελλήνων αρχιτεκτόνων και τεχνικών επί ξένου εδάφους, αλλά επίσης κατασκευές του εθνικού μας φαντασιακού,

2

3 1. Milano 1954: Ένας δωρικός κίονας με το επιστύλιό του υπό γωνία πάνω σε μια στιλπνή μοντέρνα όψη διαμόρφωνε την είσοδο του ελληνικού περιπτέρου 2. Περίπτερο στο Σικάγο, 1934. Ερωτευμένο ζευγάρι με αρχαιοελληνική κώμη και περιβολή θαυμάζει αντίγραφα κλασικής γλυπτικής 3. Περίπτερο στο Σικάγο, 1934, μη σκηνοθετημένη φωτογραφία. Περήφανοι Έλληνες μετανάστες με περιβολή τσολιά πλαισιώνουν τον Ερμή 4. Νέα Υόρκη 1939. Μεγάλες εκτυπώσεις των κολάζ της Nelly’s, υπό τον τίτλο “parallelism”, συμπληρώνουν την αίθουσα της ελληνικής γλυπτικής 5. Νέα Υόρκη 1939. Στο εξωτερικό του περιπτέρου ο Ερμής έχει κυρίαρχη θέση.

Tην όψη κοσμεί φράση του Πινδάρου περί ειρήνης και ευνομίας, κάτω από αντίγραφο μέρους της ζωφόρου του Παρθενώνα. Η πλάγια όψη φέρει τοιχογραφίες του Γεράσιμου Στέρη

EK_104-109_Archives.indd 105

4

5

08/06/2015 1:45 μ.μ.

MASTER ADV PAGE.indd 1

3/3/15 9:05 AM