A
elektro
industriële automatisering en industriële elektronica
DATA
jaargang 32
6/7
juni/juli 2013
# IE 6
IE 10
IA 13
II 16
SE 20
TM 23
www.elektrodata.nl/ezine
Configureerbaar van 5 tot 72 MHz met versterking van 0 tot 10 dB HF-laagdoorlaatfilters op chip hebben instelbare bandbreedte
Door lage lekstroom en rimpel geschikt voor medische toepassingen IP68-ingegoten en ingekapselde voeding voldoet aan UL60601-1
SE
II
TM
IE
Voldoet aan hygiëne-eisen voor toepassing in voedingsindustrie en farma Delta-plaatsingsrobot neemt helft minder oppervlakte in
TM
IE
Modulen voor DIN-railmontage werken tussen -40 en 70 °C Industriële voedingen hebben vergroot temperatuurbereik
II
TM
Smartsens sensoren praten direct met procescontrolesysteem Analytische sensoren met geïntegreerde transmitter
IE
Communiceert draadloos met basisstation over afstanden tot 2 km Kastje verzamelt temperatuur, RV en andere omgevingsdata
Kastje verzamelt temperatuur, RV en andere omgevingsdata IE
Met de Env-link van Lord Microstrain kunnen diverse soorten informatie over de omgeving worden bemonsterd, opgeslagen en doorgestuurd. Het weervaste kastje heeft een seriële poort voor het aansluiten van een digitale sensor die temperatuur en relatieve luchtvochtigheid meet. Daarnaast beschikt hij over connectoren voor drie analoge opnemers waarmee hij bijvoorbeeld luchtdruk, lichtsterkte en grondvochtigheid kan registreren en meteorologische waarnemingen kan uitvoeren. Via het door de fabrikant ontwikkelde LXRS-protocol worden de gegevens draadloos uitgewisseld met een basisstation, waarna ze in analoge of digitale vorm beschikbaar zijn voor verdere verwerking. De gegevens worden opgeslagen in het interne, nietvluchtige geheugen met een capaciteit van 540k metingen. Een 2,4-GHz zender/ontvanger zorgt voor de draadloze communicatie met een aan een pc of netwerk gekoppeld basisstation en daarbij kunnen afstanden tot 2 km worden overbrugd.
De in een IP67-beschermende behuizing ondergebrachte eenheid is 15 cm hoog en ruim 10 cm breed bij een hoogte van iets meer dan 5 cm. Hij weegt bijna 300 gram en werkt op twee AA-formaat batterijen, naar keuze 1,5-V alkaline of 3,6-V lithium-ion. Deze laatste hebben meer capaciteit maar beperken het operationele temperatuurbereik, dat bij alkalinebatterijen van -40 tot 60 °C loopt. De 24bit delta-sigmaconvertor bemonstert in een tempo van maximaal 2 Hz en minimaal eens per 17 minuten. Lees meer op pagina 22
GRATIS
VERZENDING VOOR BESTELLINGEN VAN MEER DAN € 65,00!
DIGIKEY.NL
130523_IRBE_ELDATA_NL.indd 1
5/1/13 4:30 PM
redactioneel
Dank u wel, Frau Pilz!
www.elektrodata.nl/ezine
Het scheelde niet veel, of ik was voor het eerst van mijn leven in tranen uitgebarsten tijdens een persbijeenkomst. De bijna memorabele dag was 30 mei, bij Pilz in Vianen. Ter gelegenheid van de opening van het nieuwe pand was niemand minder dan Renate Pilz, sinds 1994 ‘Vorsitzende der Geschäftsführung’ van familiebedrijf Pilz, present die naast de gebruikelijke plichtplegingen en statements een openhartige anekdote vertelde die alleen al door de welgemeenheid en oprechtheid mij tot tranen toe beroerde (en wellicht ook de rest van de zaal, maar mijn door opwellende tranen omfloerste blik, strak gericht op de persmap voor mij, wist dit niet te registreren). Op de vraag wat zij persoonlijk in haar lange carrière het meest is bijgebleven voerde zij ons -na enige aarzeling- naar het einde van de vorige eeuw naar een grote houtzagerij, ergens in Oostenrijk. Op deze fabriek, die ook nog eens een jubileum te vieren had, zou zij met een druk op de knop de allereerste Safetybus-applicatie in gang zetten. Deed het door haar geschetste zweet dat over haar rug gutste bij de spanning of het wel of niet zou werken mij al sidderen, bij het Heimat-tafereel dat zij vervolgens opriep werd het mij week in de knieën. Vrij vertaald: “Na de succesvolle inwerkingtreding zette de lokale harmonie ‘Großer Gott, wir loben dich’ in. Als vanzelf vouwden mijn handen zich, net als bij de werknemers en gepensioneerden, zag ik vanuit mijn ooghoeken. Het beeld greep mij aan, niet alleen om de vroomheid, maar ook om wat ik zag. Veel van de oudere werknemers en gepensioneerden misten één of meer vingers; de handen van de jongere werknemers waren nog ongeschonden. Dit mag vanaf nu nooit meer gebeuren, ging het door mij heen. Later
begreep ik dat ik toen de essentie van ons bedrijf had aanschouwd, de drijfveer die aan onze ambitie ten grondslag ligt. En ik was trots dat wij als bedrijf een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan veilige werkomstandigheden.” Toeval bestaat niet, maar een dag later kwam buurman Ties een oude zaagtafel brengen om het sloophout van de verbouwing thuis tot mooie stukjes voor de houtkachel te kunnen verzagen. Tevergeefs zocht ik naar noodstop of afscherming. ‘Gewoon aanzetten, met een stok de zaag een zetje geven zodat hij op gang komt, en de plank met twee handen aan weerskanten van de zaag goed op de tafel drukken en ‘door’ de zaag duwen’, luidde de instructie. Na vijf minuten zagen brak het zweet mij uit. Ik werd mij steeds meer bewust van de circa tien centimeter afstand tussen mijn onbeschermde vingers en de zaag. Moest bij ieder stuk hout steeds beter nadenken waar ik mijn handen zette en zag ook steeds duidelijker de niet meer terug te draaien situatie van een verminkte hand, net als bij de oudere werknemers van de zagerij van Frau Pilz. Ik zette direct de zaag uit, die pas na dertig seconden stilstond, en besloot om de zaagtafel niet meer te gebruiken. Ook al heb ik voor het typen van dit stukje maar twee vingers nodig...
Richard Bezemer, hoofdredacteur Elektro-Data (R.Bezemer@mybusinessmedia.nl)
Mensen in nood vertrouwen op EAO De noodknop met een tactiel “help” symbool wordt in een noodsituatie direct gezien.
EAO – Your Expert Partner for Human Machine Interfaces
www.eao.nl
# 6/7
juni/juli 2013
• Geschikt voor openbare ruimtes • Perfect schakelgevoel • Bedieningsvlak 74mm • Brede verhoogde frontring • Slagvast IP69K
3
nieuws uit de markt
Pilz Nederland opent nieuwbouw Pilz Nederland is weer terug op de vertrouwde locatie aan de Havenweg 22 in Vianen. Maar wel in een gloednieuw pand. Op 30 mei 2013 is de nieuwbouw feestelijk in gebruik genomen. De openingshandeling is verricht door Renate Pilz als president van Pilz GmbH & Co, haar zoon Thomas Pilz eveneens lid van het management van het moederbedrijf en Jan Tournois, directeur van Pilz Nederland. De inrichting van het pand is opgehangen aan het thema ‘Leven’, met als uitgangspunt een boom. De kleuren groen en bruin zijn dan ook door het gehele bedrijfspand terug te vinden. De begane grond staat voor de fundering van de boom en de basis van Pilz - de back office, de logistiek en de borging van kennis in het trainingscentrum, maar ook voor ondersteuning van klanten. De eerste verdieping is de stam van de boom, hier vindt de productie plaats. Veel groene elementen en vruchten
komen hier terug. De afdelingen engineering en services zijn hier gevestigd. De tweede verdieping symboliseert de lucht boven de boom. De blauwe lucht is het symbool van business development, uitbreiding, strategie en toekomst. Deze kleur is te vinden op de tweede verdieping waar de afdelingen midoffice, sales, marketing, finance en de directie zijn gevestigd.
Intelligente user interfaces
# 6/7
juni/juli 2013
Met een toename in het gebruik van moderne hardwaretechnologie in industriële omgevingen, zoals smartphones en tablets, is er ook een toenemende vraag naar nieuwe operationele-, interactie- en visualisatieconcepten. In het kader van het onderzoeksproject ‘zenon Smart Interfaces’ richt Copa-Data zich op deze nieuwe eisen vanuit de markt. Het onderzoeksproject is enerzijds gericht op intelligente gebruikersinterfaces die zich kunnen aanpassen aan de specifieke situatie en aan de gebruiker. Anderzijds richt men zich op de bijbehorende interactieconcepten die het gebruikelijke operationele ontwerp overtreffen. Het doel is om een automatiseringssysteem de hardware te laten detecteren waar het op draait en zich automatisch te laten aanpassen voor een geoptimaliseerde bediening voor specifieke onderdelen. Oplossingen die voortvloeien uit dit onderzoek moeten voldoen aan vier innovatie-vereisten: • nieuwe operationele interactie concepten; • intelligente besturingselementen (gebruikersinterface); • aanpassingen voor het gebruik op mobiele apparaten; • ondersteuning tijdens engineering en applicatie ontwerp. Reinhard Mayr, product manager bij Copa-Data, legt uit: “Medewerkers of onderhoudspersoneel zouden de processen op een tablet pc willen zien. Bijvoorbeeld ter controle of om direct de bediening van de productie over te nemen. Anderen zien graag hun planning voor vergaderingen op een tablet pc en willen het liefst de belangrijkste cijfers op hun mobiele apparaten ontvangen. Het gaat dus allang niet meer over de beschikbaarheid van data onafhankelijk van tijd en plaats, maar meer over de meest ideale presentatie en communicatiemogelijkheden - afhankelijk van het uitvoerapparaat. We willen deze uitdagingen in dit nieuwe onderzoeksproject tot uitvoering brengen.”
www.copadata.com www.sigmacontrol.eu
4
In het najaar kunnen cursisten gebruik maken van de ‘experience wall’, een set van zes boxen waarin je onveilige situaties kunt ervaren. Rationeel denken wordt beïnvloed door het niet aanwezig zijn van veilige maatregelen, en het kost ook nog eens veel energie. Door dat als echt te ervaren is de impact veel groter dan wanneer je dat mondeling overdraagt, stelt Pilz. Dit uitgangspunt ligt ook ten grondslag aan een klein bioscoopje waar 3D-films kunnen worden gedraaid. Met 3D-technologie kan door diepte-ervaring een veel beter beeld worden gekregen van onveilige situaties. Die filmpjes kunnen instructiefilms zijn, maar ook opnames van machines van cursisten die met een speciale 3D-camera op lokatie kunnen worden opgenomen. www.pilz.nl
Intronics neemt activiteiten Compricon over Intronics neemt per direct de activiteiten over van de onlangs failliet verklaarde onderneming Compricon. Compricon was 25 jaar actief in de it-, telecom- en installatiebranche en leverde oplossingen op het gebied van netwerken, bekabeling en glasvezelkabels, security, video surveillance, datacenters en mobility. De activiteiten van Compricon worden geïntegreerd in de organisatie van Intronics. Ook een deel van het personeel van Compricon zal overgaan naar Intronics. Er wordt hard gewerkt om de klanten via Intronics toegang te geven tot de productlijnen van Compricon. “Met de overname van de activiteiten van Compricon willen we de klanten blijven bedienen, op dezelfde persoonlijke en oplossingsgerichte manier zoals zij dat gewend zijn. Zowel de productgroepen als de klanten van Compricon passen goed in de core business van de Intronics Groep. Wij doen ons uiterste best om klanten zo min mogelijk hinder te laten ondervinden van het faillissement door zo snel mogelijk de producten via het Intronics platform beschikbaar te stellen. Klanten kunnen zich nu al melden bij onze verkoopafdeling voor advies”, aldus Marc Swolfs, directeur van Intronics. www.intronics.nl
nieuws uit de markt GlobTek 2.13.13_ElektroData (Netherlands, Dutch) 2/26/2013 8:49 AM Page 1
Led’s Philips Lumileds bij RS Components RS Components heeft een wereldwijde distributieovereenkomst gesloten met led-leverancier Philips Lumileds. De overeenkomst is onderdeel van een recent initiatief van Philips Lumileds om via diverse distributiekanalen armatuurontwerpers wereldwijd te voorzien van hun producten. In de zeventien distributiecentra heeft RS de capaciteit om het hele Lumileds-assortiment wereldwijd te bevoorraden en zo krijgen armatuurontwerpers direct toegang tot een uitgebreid aanbod led’s voor uiteenlopende toepassingen. “Deze overeenkomst betekent dat we aan de behoefte van ons groeiend klantenbestand kunnen voldoen en dat we onze uitgebreide expansie in nieuwe markten kunnen voortzetten”, zegt Pierre-Yves Lesaicherre, CEO
Philips Lumileds. “Onze strategie is sterk gefocust op het verkorten van ontwerptijden voor inge nieurs door hen gratis online ontwerphulpmiddelen te bieden en snelle en eenvoudige toegang te bieden tot een uitgebreide en direct beschikbare voorraad”, zegt Jonathan Boxall, global head of Semiconductors bij RS Components. “Wij zijn verheugd dat we een partnerschap vormen met Philips Lumileds, een stap die armatuurontwerpers concurrentievoordeel zal opleveren door de kwaliteit van de producten te combineren met de tijd- en kostenbesparende diensten van RS Online.”
Need Power?
Think GlobTek
Smart Battery Chargers Offer Three-Phase Operation
Available in versions delivering 4.2V, 8.4V, or 12.6V at 1 A to address single- or multiple-battery configurations, the GTM91128 families of smart Li-Ion battery chargers from GlobTek offer three charging methods: conditioning, constant current, and constant voltage. The universal-input devices have a minimum current charge termination technique with timer as back up, with LED indication of charging and fully charged states. An additional feature of the ...for more click www.globtek.se
Medically-Approved Open-Frame Switchers Deliver Up to 240W
www.rsonline.nl www. philipslumileds.com
Suitable for use in a variety of medical, ITE, and PoE applications, the GTM91110P240 Family of open-frame AC/DC switchmode power supplies from GlobTek deliver up to 240W in a 3 x 5-inch footprint. The devices are provided in factory-configured outputs from 12 to 55 V (in 0.1-V increments). Available in Class I or II versions, the 1.75-high power supplies are 85% efficient at full load and include features such as active PFC, a built-in EMI filter, and a 12-V fan output as well as DC-input versions from 130VDC to ...for more click www.globtek.se
www.etconnect.com
...for more click www.globtek.se
www.globtek.se
juni/juli 2013
folio van producten op het gebied van beveiliging en energiemanagement binnen de data- en telecommunicatie- en beveiligingsmarkt. Electronics & Telematics is al ruim zestig jaar value added importeur en distributeur van producten, maatwerkoplossingen en diensten voor de data- en telecommunicatie-, elektronica- en beveiligingsmarkt. Opererend, zowel nationaal als internationaal, als de partner voor elektronicaontwerpers en -fabrikanten, EMS/ productiebedrijven, telecomoperators, Internet Service providers, Data Centers, ICT eindgebruikers en adviesbureaus en installatiebedrijven.
# 6/7
Suren Systems, fabrikant van onder andere (PIR) sensoren en Electronics & Telematics (E&T) hebben een partnership overeenkomst gesloten voor de Nederlandse markt. Suren is meer dan tien jaar fabrikant van een breed scala aan sensoren op het gebied van beveiliging en energie management. Het bedrijf is de ontwikkelaar van de gepatenteerde Pyroflex, DFIR (dual frequency), HDIR (high definition), SureTrac (curtain PIR) technologieën. Deze technologieën zorgen voor een brede inzetbaarheid voor beveiliging en/of energiemanagement, ook onder extreme omstandigheden. De samenwerking met Suren Systems betekent voor E&T een verdere uitbreiding van de port-
Providing smart rechargeable power capability to advanced portable and remote devices, the BL3100C1865004S1PSQA Li-Ion Battery Pack from GlobTek incorporates fuel-gauge functionality to provide important power status information. The 14.4V pack has a 3.1Ah capacity and includes a builtinprotection circuit as well. “You can no longer put a battery in one of today’s products without providing a means to check on the power status
Partnership Suren Systems en Electronics & Telematics
Rechargeable Battery Pack Provides Fuel Gauge Data
5
ind u s t r i ë le e l e k t ro n i c a & I CT
Configureerbaar van 5 tot 72 MHz met versterking van 0 tot 10 dB
HF-laagdoorlaatfilters op chip hebben instelbare bandbreedte
A
Aan zijn reeks IC’s voor de verwerking van basisbandsignalen en middenfrequenties heeft Hittite de HMC1023LP5E toegevoegd. Het is een dubbel uitgevoerd zesdeorde laagdoorlaatfilter, instelbaar op bandbreedtes tussen de 5 en 72 MHz. Daarbij is de versterking te variëren tussen 0 en 10 decibel. De configuratie kan op de chip worden opgeslagen in een eenmalig programmeerbaar geheugen. Voor het aansturen van analoog/digitaal-omzetters is voorzien in een afzonderlijke stuurtrap terwijl het filter kan worden gekalibreerd met behulp van een extern referentiesignaal op een frequentie tussen 20 en 80 MHz.
respectievelijk differentiële en asymmetrische signalen. Door de impedantie af te stemmen op die van de omringende elektronica, wordt het ruisniveau zo laag mogelijk gehouden. De uitgangsbuffers zijn eveneens op verschillende manieren te gebruiken. Ze hebben een impedantie van 10 ohm (differentieel) of 20 ohm (asymmetrisch) en kunnen worden geconfigureerd als in-fase- of kwadratuurlijnen. Verder is het spanningsbereik instelbaar van 0,9 tot 3 V bij een maximale amplitude van 2 Vpp.
De HMC1023LP5E bevat, evenals zijn pen- en registercompatibele voorganger HMC900LP5E, twee laagdoorlaatfilters voor frequenties tussen de 5 en 72 MHz. Producent Hittite heeft het IC in de eerste plaats ontworpen voor gebruik bij basisbandsignalen voor of na dataconvertoren in zend- en ontvangsttrappen voor draadloze en cellulaire communicatie. Ook in SDR-applicaties (Software Defined Radio) zou de bouwsteen tot zijn recht moeten kunnen komen. Meer algemene toepassingen zijn de afvlakking en reconstructie van signalen, test- en meetapparatuur en analoog/digitaal-omzetters. Het hart van de analoge circuits wordt gevormd door twee zesde-orde Butterworth-filters. Deze worden voorafgegaan door een ingangstrap met tussen 0 en 10 dB instelbare versterking. Ook hun impedantie is programmeerbaar, op 100, 400 en 1000 ohm respectievelijk 50, 200 en 500 ohm bij
Wordt het filter overbrugd dan gedraagt de component zich als een variabele versterker met een winst van 0 tot 10 decibel. De frequentierespons is dan recht tot zo’n 300 MHz. Maar uiteraard gaat het normaliter juist om de filterfunctie. De bandbreedte is via een register in negen stappen in te stellen tussen 5 en 72 MHz. De fijnafregeling gebeurt met een externe referentieklok en daarvoor kan elk signaal met een frequentie tussen 20 en 80 MHz worden gebruikt. Na deze kalibratie zou de bandbreedte binnen de 2,5% stabiel moeten blijven. Zowel de analoge als de digitale circuits worden gevoed met een 5-V gelijkspanning. Het gemiddelde stroomverbruik varieert met de bandbreedte en bedraagt ruim 170 mA bij 5 MHz, oplopend tot 260 mA bij 72 MHz. Reductie van de instelstroom van de versterker-opamps kan die
Bij geoptimaliseerde impedantie ligt het ruisniveau vanaf circa 20 kHz op of onder de 20 nV/rtHz.
6
#6/7 juni/juli 2013
Kalibratie
Frequentiekarakteristiek per bandbreedtestap. Ongefilterd is de respons recht tot 300 MHz.
ind u s t r i ë le e l e k t ro n i c a & I CT
consumptie met 90 mA verminderen al gaat dat wel ten koste van de lineariteit. De in een 5 bij 5 mm metende QFN-behuizing ondergebrachte bouwsteen telt 32 aansluitingen waarvan er 23 een functie hebben. Vier lijnen zijn in gebruik voor de SPIpoort die toegang geeft tot de configuratieregisters. Als alle daarin opgeslagen instellingsgegevens juist zijn dan kunnen ze als opstartdata worden weggeschreven naar het eenmalig programmeerbare geheugen op de chip.
De HMC1023LP5E
bestaat uit twee inen uitgangscircuits met daartussen
Butterworth-laag-
www.nijkerk-ne.com ne@nijkerk.nl (020) 504 14 24
doorlaatfilters plus
via SPI toegankelijke
configuratieregisters.
Ultradunne silicone verwarmingskabel De verwarmingskabel met constant vermogen van Tasseron is zo dun, dat hij bijna overal toepasbaar is. Constant vermogen wil zeggen dat iedere meter kabel evenveel warmte geeft, ongeacht de totale lengte van de kabel. Dit is een groot voordeel in een toepassing waar niet altijd dezelfde lengte nodig is. Iedere gewenste lengte kan van een rol afgeknipt worden. Bij standaard weerstandsdraad is er minder ver-
mogen bij een langere kabel. De verwarmingskabel heeft een constant vermogen dankzij een slimme parallelle schakeling. Hij is opgebouwd uit twee kernen met daaromheen weerstandsdraad die om de halve meter contact maakt met een kern. De silicone buitendiameter van de kabel is met een doorsnede van 3,5 mm niet dikker dan een lucifer. Dankzij de siliconen isolatie is de kabel ook heel erg flexibel. Het vormt uitstekend om allerlei contouren heen en laat zich zeer gemakkelijk om hoeken heen wikkelen. Tasseron
CompactFlash geheugenkaarten De zesde generatie CF-kaarten van Apacer bieden dankzij de PCMCIAATA functionaliteit een brede compatibiliteit, hebben een vergrote capaciteit (12 MB), zijn geschikt voor een breed industrieel temperatuurbereik (-40 °C tot 85 °C) en hebben een hogere transmissiesnelheid (115/80 MB/seconde). Daarnaast zijn de CF6 kaarten betrouwbaar aangezien ze ondersteuning bieden voor 72-bits ECC, Wear Leveling en S.M.A.R.T.-controle (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology). De veiligheid is verbeterd vanwege een extra schijfbeveiliging. De fysieke vergrendeling zorgt ervoor dat gebruikers gegevens wel kunnen lezen maar niet kunnen schrijven. Op deze wijze wordt het onbedoeld wissen van gegevens voorkomen en wordt
gevoelige informatie beschermd tegen manipulatie. De geheugenkaarten zijn geschikt voor industriële computersystemen en automatische gegevensopslag in medische en militaire toepassingen. Koning & Hartman
Netmodules met laag nullastvermogen Met de series RAC04/277 (4 W) en RAC10/277 (10 W) breidt Recom haar programma aan efficiënte mini-voedingseenheden in het vermogensgebied tot 10 watt uit. De voedingseenheden zijn voor de montage van printplaten ontworpen en onderscheiden zich door lage nullastvermogens van maar net 50 mW voor de 4 W-module respectievelijk 300 mW voor de 10 W-module. Daarmee liggen de modules tot factor 10 onder de in de EuP-richtlijn voor de
modi ‘stand-by’ en ‘uit’ vastgestelde grenswaarden.De beide series omvatten modules met verschillende uitgangsspanningen van +3,3 VDC tot +24 VDC, evenals modellen met ±5 VDC, ±12 VDC respectievelijk ±15 VDC (RAC10/277). De RAC04/277-serie is ook met een 5/12 VDC uitgang verkrijgbaar. Het ingangsspanningsbereik van de beide omzetterfamilies ligt tussen 80 en 305 VAC. In het bedrijfstemperatuurbereik van -25 °C tot +80 °C (RAC04/277) respectie-
velijk -20 °C tot +75 °C (RAC10/277) hebben de modules noch een koellichaam, noch een speciale ventilatie nodig. De series hebben een rendement van 80% en beschikken tussen ingang en uitgang over een isolatiespanning van 3,75 kVAC. Recom Electronic
#6/7 juni/juli 2013
7
ind u s t r i ë le e l e k t ro n i c a & I CT
IP68 trackballs
Haakse aangespoten connectoren
De Scroll & Roll reeks trackballs kenmerkt zich door de integratie van een IP68 waterdicht scrollwiel met klik-functie en is verkrijgbaar in acht verschillende uitvoeringen. De laser trackball heeft een afneembare topring voor gemakkelijke reiniging, ontsmetting en onderhoud. Het gebruik van roestvrij staal voor de verschillende onderdelen garandeert de beste weerstand in zoute of vettige omgevingen, zowel binnen als buiten. De Scroll & Roll range is verkrijgbaar met 38 mm (type MTSX38) in een compact design of met grote 50 mm (type LTSX50) laser trackball. Beide panel mount typen zijn verkrijgbaar met studs of met gaten voor M4 schroeven. Verder is er keuze voor een roestvrijstalen blanco of matzwarte draagplaat. Een siliconen afdichting wordt meegeleverd met de module om voldoende afdichting te garanderen in paneel- of
Na de invoering van de 8-polige rechte connectoren vult Binder de M8-serie aan met een 3-, 4-, 6- en 8-polige male en female haakse aangegoten kabel. De tullen van de genormeerde M8 connector hebben een facelift ondergaan en worden uit diecast-zink geproduceerd met een zeskantmoer voor eenvoudig en zekere montage. De M8 aangegoten kabels worden toegepast bij sensoren en in meet- en besturingsapplicaties. De standaardlengtes zijn 2 m en 5 m en beschikbaar in pur en pvc. Op aanvraag kunnen ook andere lengtes worden geleverd. In gekop-
klantconsole. Een afdekplaat aan de achterkant beschermt de componenten. Deze serie is direct compatibel met PS/2 of usb aansluitingen en biedt gemakkelijke montage en integratie. NSI
De high current pulsed laser diode driver, model 773 is een compacte lage spanning DC input power converter/laser diode driver die is ontworpen om hooggepulsde stroom te leveren voor laser diode-stack loads. De gepulsde uitgangsstroom is 100 A met een stijgtijd van ≤ 25 µs voor
van
Te Lintelo Systems
Binder Nederland
500-mA schakelende gelijkspanningsregelaars
Pulsed laser diode driver diode-stacks bij een gemiddeld vermogen op de load van 1,0 W. Een 1824 V load versie is in ontwikkeling). Prestaties bij temperaturen van -32 °C tot + 55 °C zijn gegarandeerd. De driver weegt 60 gram en is ideaal voor applicaties zoals rangefinder en afstandsmeting. De unit hoeft niet gekoeld te worden en biedt open circuit en kortsluitbeveiliging.
pelde en goed gesloten toestand voldoen de M8 aangegoten kabels aan IP67.
CUI kondigt zijn tweede-generatie niet-geïsoleerde, schakelende gelijkspanningsregelaars aan. De P7805-Sserie levert tot 500 mA en heeft een betere vermogensdichtheid en rendement, alsmede lagere rimpel- en ruisniveaus. De componenten halen een rendement van meer dan 96%. De P7805-S is ontworpen als pencompatibel alternatief voor de lineaire spanningsregelaars in de LMXX78- en LMXX79-series. Door
hun betere prestaties maken ze een koellichaam overbodig. Daarmee zijn ze geschikt voor gebruik in draagbare of batterijgevoede apparaten en in ingebedde toepassingen met beperkte printruimte en hoge eisen wat betreft energieefficiëntie. Het ingangsspanningsbereik van de P7805-S-serie, 4,75 tot 32 VDC, hangt mede af van de gekozen uitgangsspanning. De reeks omvat versies met 1,5, 1,8, 2,5, 3,3, 5, 6,5, 9, 12, en 15 VDC. Met het oog op LMXX79-applicaties heeft CUI alle bouwstenen uitgerust met de mogelijkheid om te converteren van positieve naar negatieve spanning, wat de flexibiliteit in het gebruik verder vergroot. Top Electronics
tot ... ...de juiste sensor en het juiste advies vind je op www.aesensors.nl AE Sensors levert sensoren voor: Druk, Verschildruk, Nivo, Diepte, Lengte, Positie, Trilling, Versnelling, Inclinatie, Hoek, Kracht, Gewicht, Flow, Hoeveelheid, Moment, Snelheid, Gasconcentraties, Displays, Controllers
AE Sensors for heavy duty electronics AE SENSORS B.V. | Postbus 9084 | 3301 AB Dordrecht | Tel. (078) 6213152 | Fax (078) 6213146 | E-mail: aesensors@aesensors.nl
8
#6/7 juni/juli 2013
ind u s t r i ë le e l e k t ro n i c a & I CT
Compacte DC/DC module De U64 Nano-Brick DC/DC power module van Glary Power Technologies meet minder dan 1,8 cm bij 1,8 cm en levert 40 W vermogen. Daarnaast heeft de converter een rendement van 93% bij volledige belasting en een MTBF van 7.600 kHrs @GB/25 °C. Deze compacte afmetingen in combinatie met de hoge MTBF worden bereikt door een zeer beperkt aantal componenten in het design. Een vermindering van bijna 40% in vergelijking met bestaande DC/DC converters van gelijke omvang en vermogen. Ook maakt Glary Power Technologies gebruik van een gepatenteerde Couple-inductor SR topologie. Deze technologie verhoogt de efficiëntie waardoor minder warmte wordt opgewekt. Dit maakt het mogelijk om
EPSITRON® COMPACT Power netvoedingen
het volledige uitgangsvermogen te leveren over de breedte van 36-75 V ingangsspanning in combinatie met een temperatuurbereik van -40 °C tot +115 °C. De DC/DC module is beveiligd op thermisch vlak, tegen te hoge spanningen en overbelasting en heeft een under-voltage lockout aan de ingang. Elipse
Kabelconnectoren met krimpaansluiting Naast de bestaande soldeer en schroefversies kan er bij de Binder M16 connectoren nu ook gebruik worden gemaakt van krimpcontacten. De kabelconnectoren en de chassisdelen met krimptechnologie zijn beschikbaar als 5-, 6-, 7- en 8-polige connectoren. Met de huidige versie krimpcontacten kunnen aderdiameters van 0,25 mm2 tot 0,5 mm2 worden aangesloten. Verdere uitbreiding van het programma in aan-
EPSITRON® COMPACT Power
tal polen en aderdoorsnedes zijn in voorbereiding. Binder Nederland
ATEX-gecertificeerde connector Binnen de lijn compacte en waterdichte PNC connectoren lanceert Marechal Electric de PNCX 10 A, die is ontwikkeld voor zware omstandigheden en explosiegevaar onder atmosferische omstandigheden. De van zilver-nikkel drukvlak contacten voorziene connector is toepasbaar
• Ingangsspanningsbereik AC 100 V - 240 V • Nominale uitgangsspanning DC 12 V en 24 V • Compact en gestroomlijnd DIN-rail montage • Uitgangsvermogen tot 100 W • Duidelijke indicatie van de operationele status via LED • Grote Uitgangsspanning aanpassing, toegankelijk aan de voorkant • Geschikt voor verhoogde inschakelstroom • No-load-en kortsluitbeveiliging • CAGE CLAMP®-aansluiting technologie • Totale hoogte van slechts 55 mm
binnen zone 2 (gas) en 22 (stof). Het product is voorzien van een easygrip handvat en is daardoor simpel los te koppelen. Wanneer de connector is aangesloten wordt deze door een sluitring geborgd zodat de connector niet per ongeluk kan worden ontkoppeld. Deze oplossing garandeert dat de PNCX trillingen en schokken (IK08) kan weerstaan, ongeacht het aantal keren dat de connector is gebruikt (2000 maal getest). Marechal Electric
Nu met GL Keur
www.wago.com
#6/7 juni/juli 2013
9
ind u s t r i ë le e l e k t ro n i c a & I CT
Door lage lekstroom en rimpel geschikt voor medische toepassingen
IP68-ingegoten en ingekapselde voeding voldoet aan UL60601-1 M Met de introductie van zijn GTM91099-serie voedingsmodulen heeft Globtek zijn vooral op consumentenelektronica en de industrie gerichte assortiment uitgebreid met producten die zich ook lenen voor gebruik in medische apparatuur. De blokjes leveren 30 of 60 watt en zijn beschikbaar met uitgangsspanningen van 5 tot 48 V. Qua beveiligingen, isolatie, lekstroom, rimpel en andere elektrische kenmerken zijn ze ontworpen om te voldoen aan de medische norm UL60606-1. Verder is de in een kunststof behuizing ondergebrachte elektronica volledig ingegoten, wat de voeding water- en stofbestendig maakt. Door de reeks toelatingen die Globtek met zijn GTM91099reeks heeft verzameld, zijn de voedingen in principe geschikt voor bijna alle soorten toepassingen. De in een polycarbonaat-omhulling ondergebrachte voeding is in zijn geheel ingegoten en zodanig ingekapseld dat hij IP68beschermd is volgens BS-EN60529 respectievelijk IEC529. Daarmee is hij volledig afgedicht tegen stof en blijft hij ook werken als hij wordt ondergedompeld in water. Vandaar dat de fabrikant ook applicaties als sensoren en actuatoren in douche- en toiletruimten noemt, evenals gebouw- en woningautomatisering, ledverlichting en batterijladers. Verder komen in principe de meeste industriële en con-
sumententoepassingen in aanmerking, althans zolang er geen sprake is van een extreme omgevingstemperatuur want die moet volgens de specificaties tussen de 0 en 40 °C blijven. Maar de belangrijkste rol speelt de UL60601-goedkeuring. Die houdt in dat de beveiligingen en elektrische eigenschappen van de voeding voldoende zijn om hem te integreren in medische apparatuur, zoals patiëntbewakingssystemen en meetinstrumenten.
UL60601 versus IEC60601
Ofschoon de toelating is afgegeven op basis van de Amerikaanse UL60601, is er in technisch opzicht geen verschil met de internationale basisnorm, de IEC60601, en de hiermee identieke Europese EN60601. De documenten verschillen alleen van elkaar op het organisatorische vlak. Zo hebben ze andere definities voor wat wel en niet onder het leveren van professionele zorg valt. Alle varianten hebben gemeen dat ze tot doel hebben maximale bescherming te bieden aan kwetsbare mensen in een bijzondere situatie waarin ze niet volledig vrij kunnen bewegen. Dat schept een veel grotere verantwoordelijkheid ten opzichte van reguliere situaties en dat komt terug in strengere elektrische eisen. IEC60601 categoriseert apparaten en medisch gebruikte
De IP68-dichte behuizing van
de GTM91099-
serie voedingen
kan ook worden geproduceerd
volgens klantspecifiek ontwerp.
10
#6/7 juni/juli 2013
ind u s t r i ë le e l e k t ro n i c a & I CT
ruimten in vier klassen: • klasse 0 - er is geen galvanisch contact tussen patiënt en medisch elektrisch toestel; • klasse 1 - er is wel galvanisch contact maar alleen tot op de huid, dus uitwendig; • klasse 2 - er is galvanisch contact tot in het lichaamsvocht maar niet tot aan of in het hart; • klasse 3 - er is galvanisch contact mogelijk tot in het hart.
Modellen
De voedingen in de GTM91099-serie zijn beschikbaar in uitvoeringen tot en met klasse 2. Alle hebben ze een universele ingang die wisselspanningen van 50 tot 60 Hz en van 90 tot 264 V accepteert. Qua uitgangsspanning zijn er vijf varianten, van 5, 12, 19, 24 en 48 V. Daarbij levert de 5-V versie maximaal 6 A oftewel totaal 30 W, de andere modellen gaan tot 60 W. Alle uitvoeringen zijn beveiligd tegen kortsluiting, overspanning, overbelasting en overtemperatuur. Over het gehele stroombereik blijft de uitgang binnen 2% constant met een rimpel van maximaal 150 mV (bij de 5-V en 12-V versies) dan wel 1% van de nominale spanning bij de rest. Bij het in- en uitschakelen kan een piek optreden maar die blijft binnen de 5% gedurende ten hoogste 500 µs. Een van de essentiële eisen wat betreft medische toepassingen, en zeker waar het gaat om instrumenten die tot in het lichaam van een patiënt kunnen gaan, is een minimale lekstroom. Bij de GTM91099 is die minder dan 250 µA bij een ingangsspanning van 240 V. Verder zijn de primaire en secundaire lijnen van elkaar geïsoleerd tot pieken van 5656 V gelijkspanning.
De GTM91099-serie voedingen is beschikbaar tot en met medische klasse 2.
www.globtek.de vertrieb@globtek.de (00) 49 251 134 96 371
HEEFT U WEL DE JUISTE VOEDING? De SYSKON voedingen bieden u het beste van het beste!
• Zeer hoge nauwkeurigheid • Super snelle insteltijden (2 ms!) • Uitgangen tot 1500, 3000 en 4500 W • Master / Slave functie mogelijk • USB, RS232 en IEEE 488 interfaces • Standaard met DAkkS kalibratiecertificaat • Gratis software voor remote aansturing • Programmeerbare uitgangssequenties
GMC Instruments Nederland B.V.
www.gmc-instruments.nl
Tel. 0348-421155
#6/7 juni/juli 2013
11
ind u s t r i ë le a ut o m at i s e rin g
Voldoet aan hygiëne-eisen voor toepassing in voedingsindustrie en farma
Delta-plaatsingsrobot neemt helft minder oppervlakte in
De Wide Delta-robots in de Abiflexx-serie nemen tot de helft minder plaats in dan hun voorgangers.
E
Evenals bij de productfamilie waarvan hij is afgeleid, gaat het bij de Abiflexx Wide Delta Robot van Electro ABI om een plaatsingssysteem dat van bovenaf objecten op toe- en afvoerbanden manipuleert. Zoals uit de aanduiding blijkt, gaat het om een uitvoering met een vergrote reikwijdte. Daarnaast zijn de robots vooral in de diepte compacter dan de reguliere modellen zodat ze achter elkaar gemonteerd met de helft minder ruimte toe zouden moeten kunnen. Met de modulaire opbouw zijn standaard- en applicatiespecifieke configuraties mogelijk terwijl het gebruik van materialen als rvs, titanium en PTFE-geïmpregneerd aluminium aansluit op de normen voor toepassing in hygiënekritische omgevingen. In de gemêleerde wereld van de industriële automatisering vormen de deltarobots een geheel eigen categorie. Met hun kenmerkende driehoekige armconstructies onderscheiden ze zich duidelijk van de gebruikelijke robotarmen en lineair aangedreven manipulatoren. De vorm vloeit voort uit het mechanische principe, waarbij een
12
#6/7 juni/juli 2013
of meer servo’s door middel van scharnierende parallellogrammen een grijper verplaatsen. Afhankelijk van de configuratie zijn zo bewegingen in alle drie dimensies mogelijk. Kantelen en roteren van de grijper zorgt voor extra vrijheidsgraden. Het grote verschil met de traditionele robotarm is dat de motoren geen deel uitmaken van het bewegende deel maar vast boven het werkvlak zijn gemonteerd. Hun armen vormen een of meer zijden van het parallellogram en besturen zo de eronder hangende grijper. Belangrijk voordeel van deze aanpak is dat de dynamische constructie heel licht en stijf kan worden uitgevoerd. Dat maakt kleine toleranties en hoge manipulatiesnelheden mogelijk, tot enkele honderden acties per minuut.
Toepassingen
Voor zware klussen zijn de deltarobots minder geschikt. Ze worden wel gebruikt voor precisiewerk, zoals chirurgische operaties, maar komen het meest tot hun recht in toepassingen waarin het gaat om grote aantallen, relatief lichte
ind u s t r i ë le a ut o m at i s e rin g
of drie parallelle dimensies kunnen worden aangevuld met een vierde vrijheidsgraad via een roterende basisplaat terwijl een extra servo het Z-bereik kan vergroten.
Toleranties
De grijper kan roterend worden uitgevoerd.
objecten. Typerende voorbeelden zijn de verpakkingsindustrie, farmacie en de levensmiddelenproductie. Vooral met het oog op die laatste sectoren ontwikkelde Elektro ABI, in samenwerking met ontwerpbureau Stevens idé partners, zijn Abiflexx-familie. Het betreft een modulair concept dat complete systemen omvat maar dat ook de mogelijkheid biedt om afzonderlijke componenten samen te bouwen tot applicatiespecifieke configuraties. De twee
Industriële pc De PC 322, specifiek ontworpen voor installatie in de schakelkast, is uitgerust met een 2 GHz Intel Celeron G530T processor en heeft 2 GB intern geheugen (DDR3 RAM). Een energiebesparende Solid State Drive met 32 GB wordt gebruikt als harde schijf. De high performance IPC ondersteunt alle gebruikelijke besturingssystemen en is geschikt
De nu door het bedrijf geïntroduceerde Wide Delta-varianten combineren ten opzichte van de eerder uitgebrachte producten kleinere afmetingen met een vergroot werkgebied. Terwijl ze in de diepte tot de helft minder plaats innemen dan hun voorgangers, bestrijken ze op de toe- en afvoerband een ovaal met een breedte van 50 cm tot bijna 1,6 meter. Het hoogtebereik varieert van 20 tot 50 cm. Met een maximaal te hanteren gewicht van 3,5 kg halen ze snelheden tot 220 plaatsingen per minuut. Daarbij blijven de herhalingstoleranties wat betreft plaatsing en rotatie binnen de 0,2 mm respectievelijk 0,1°. De kern van de deltarobots wordt gevormd door een of meer servo-eenheden. Deze meten elk een kleine 38 bij 20 cm en zijn 14 cm diep. Hun van geanodiseerd aluminium vervaardigde, met PTFE geïmpregneerde behuizing beschermt tegen stof en water volgens IP65. Ook de andere onderdelen en bevestigingsmaterialen zijn gemaakt van hetzelfde aluminium dan wel van titanium of roestvast staal. Als gevolg hiervan voldoen de systemen aan de FDAen EHEDG-specificaties voor gebruik in hygiënekritische omgevingen.
www.abi.nl info@abi.nl (023) 531 92 92
Borstelloze 32 DC-motor als pc voor complexe besturing- en visualisatieapplicaties in zowel machine- als systeemconfiguratie. De HMI-Link biedt de gebruiker een grote hoeveelheid vrijheid, omdat de besturings- en visualisatie unit zich op zo’n 100 meter afstand van elkaar kunnen bevinden maar direct bij de machine bediend kunnen worden. De signalen voor DVI, audio, usb 2.0, touch en Ethernet worden tussen de computer en operationele eenheid verzonden via een standaard CAT-5 kabel zonder dataverlies. De pc-322 heeft de volgende interfaces: 2 x Gigabit Ethernet, HMI-Link (optioneel), 8 x usb 2.0, 1 x RS232, 2 x PS/2 voor toetsenbord of muis, audio, DVI en display poort. Met twee vrije PCI slots, kan de industriële pc kan individueel worden uitgebreid.
Sigmacontrol
Naast de KinetiMax 32EB borstelloze buitenloper motor komt er nu ook een DS versie (Dual Shaft) op de markt. Deze compacte motor met een doorlopende as is uitgevoerd met twee identieke montageflensen en identieke (634) kogellagers om zware belastingen aan beide zijden op te kunnen nemen. Hierdoor is het mogelijk om twee gelijke applicaties door één motor aan te drijven. De 32 mm motor levert een nominaal koppel van 32 mNm bij 4750 rpm. Hierbij is ieder gewenst toerental tussen 250 en 6000 rpm in te stellen. De levensduur is minimaal 20.000 uur. De gesloten aluminium behuizing biedt een hoge bescherming tegen vocht en vuil (IP54). Verder beschikt de aanstuurelektronica van de KinetiMax 32 over een geïntegreerde stroombegrenzing, een ompool- en thermische beveiliging. De tweedraadsversie is een goed alternatief voor een standaard PMDC borstelmotor, die direct aan te slui-
ten is op een gelijkspanningsvoeding. De vierdraadsverie, uitgerust met een spanningsregeling (0-5 volt, of PWM), is op ieder gewenst toerental in te stellen en geeft een tachosignaal (18 pulsen per omwenteling) voor het monitoren van de ingestelde snelheid. De motor is geschikt voor applicaties zoals pompen en ventilatoren in medische en industriële toepassingen, waarbij duurzaamheid en betrouwbaarheid een vereiste zijn. Allied Motion Technologies
#6/7 juni/juli 2013
13
ind u s t r i ë le a ut o m at i s e rin g
Koppeling Step7 PLC aan BACnet
Permanente magneetmotor
De BASgatewayLX biedt een eenvoudige methode om een Vipa PLC te koppelen aan een BACnet/IP do motica netwerk. De Vipa PLC communiceert met de BASgatewayLX via Modbus RTU (RS485), de BASgatewayLX communiceert via BACnet/ IP met het BACnet Ethernet netwerk. Er bestaat eveneens de mogelijkheid om met de PLC te communiceren via Modbus TCP, maar hiervoor is de Vipa NET PLC (31xSN/PN) nodig. De BASgatewayLX wordt gemonteerd op een 35 mm DIN-rail. De configuratie van de BASgatewayLX gebeurt via de interne webserver. Zodra de BASgatewayLX geïnstalleerd en geconfigureerd is zijn alle Vipa controllers te benaderen vanaf elke BACnet/IP clients. In beide modules moet de seriële RS485 communicatie geconfigureerd worden. In de PLC gebeurt dit in de hardwareconfiguratie en in de BASgatewayLX via de interne webserver. In de gateway is er de mogelijkheid om 30 modbus apparaten te koppelen met een maximum van 1000 modbus registers.
De SyMAX IHP-serie bestaat uit permanente magneet AC-motoren, die dankzij hun radiale flux veel koppel afgeven, een extreem hoog rendement leveren en een grotere vermogensdichtheid hebben dan conventionele inductiemotoren. De SyMAX IHP-serie voldoet aan de IE4rendementsnorm en heeft 15% minder verlies dan de gelijkwaardige NEMA Premium motor. Deze motoren zijn lichter dan een typische inductiemotor en hebben een geheel gesloten omkasting met ventilatorkoeling (TEFC) en afgeschermde lagers en askeerringen. Een ander pluspunt is het gepatenteerde Max Guard-isolatiesysteem, dat een coronabestendige magneetdraad met een laagbelaste wikke-
Door een virtuele BACnet routing verschijnt elk uniek geadresseerd BACnet apparaat als een individueel BACnet apparaat met een unieke BACnet device instance assignment. Binnen elk apparaat kan een profiel opgebouwd worden van BACnet objecten die gekoppeld worden aan Modbus registers. Vipa Vires
Compacte PLCs De FX3GE PLC van Mitsubishi Electric biedt alle voordelen van de FX3G besturing, inclusief twee standaard analoge ingangen, een analoge uitgang en Ethernet communicatie. De PLC is verkrijgbaar in twee versies: met 14 digitale ingangen en 10 digitale uitgangen of met 14 digitale ingangen en 16 digitale uitgangen. De FX3GE besturing kan naar be-
hoefte aan de rechterzijde worden uitgebreid tot maximaal 128 I/O en aan de linkerzijde met één analoge ADP module en één seriële ADP module. Standaard beschikt de FX3G(E) over een geheugen van 32k stappen EEPROM met een verwerkingssnelheid van 0.21 μs/logische instructie. Communiceren met de CPU kan via Ethernet, RS422 of usb. De PLC is met name geschikt voor applicaties in de toegangstechniek, tuinbouwapplicaties, verpakkingsapplicaties, doseer- en weegsystemen, generatoren, koelinstallaties en pompinstallaties. Koning en Hartman
De werking van de nieuwe Amtronic en Smartronic strekt zich uit van het open/dichtschakelen van een pneumatisch bediende afsluiter met signalering van de eindposities tot een regelende bediening, die onafhankelijk van een besturing kan functioneren. Een VDI/ VDE aansluiting tussen de positieregelaar en de aandrijving maakt de directe montage op de eigen 1/4 slag aandrijvingen uit de series Actair en Dynactair mogelijk. Het stuurventiel, de elektronische besturings- en regelkaarten en de elektrische aansluitingen bevinden zich in gescheiden compartimenten, waardoor elk van deze functies bij de inbedrijfname en bij onderhoudswerkzaamheden is beschermd. De ruimtelijke scheiding en de behuizing van polycarbonaat garanderen een hoge mate van robuustheid en betrouwbaarheid. Uitvoeringsdetails: • Intelligente besturingsregelaar met gebruikersvriendelijke grafi-
www.eurocircuits.com #6/7 juni/juli 2013
Regal
Afsluiterbesturingen en positieregelaars
De Europese referentie voor PCB prototypes & kleine series
14
lingsopstelling combineert om een probleemloos motorleven te waarborgen, zelfs onder de zwaarste omstandigheden. De omkasting heeft de IP55-beschermingsgraad.
sche interface of via HART-protocol vrij programmeerbaar. • Compatibiliteit met Profibus DP of AS-i veldbussen. • Autokalibratie van de positieregelaar. • Grote keuze aan micro- of naderingsschakelaars. • Intrinsiek veilige uitvoering volgens ATEX II 1 G. KSB Nederland
ind u s t r i ë le a ut o m at i s e rin g
Signaalversterker
Motion controller
De IFC 050 signaalversterker voor elektromagnetische flowmeters kan gecombineerd worden met de Optiflux en Waterflux serie elektromagnetische flowsensoren. In combinatie met de Optiflux 1000, 2000 en Waterflux 3000 sensoren, kan de versterker worden toegepast voor onbehandeld water, drinkwater, afvalwater en zeewater, bijvoorbeeld in waterwinning en zuiveringsinstallaties, riool of ontziltingsinstallaties. De IFC 050 heeft de volgende uitgangssignalen: 4….20 mA HART, een actieve pulsuitgang voor controle van bijvoorbeeld elektromechanische tellers en een RS485 Modbus uitgang voor communicatie met microcontrollers en PLC’s. Optioneel kan de signaalversterker worden uitgerust met drie uitgangen. De IFC 050 beschikt over een stevige robuuste constructie: de schokbestendige aluminium behuizing is voorzien van een beschermende dubbele verflaag bestand tegen zoutachtige omgevingen. De elektronica
Galil Motion Control heeft de serie motion controllers uitgebreid met een 1-assige controller waarin een 800 W servoversterker of een 6 A microstep drive geïntegreerd kunnen worden. De controllers kunnen worden aangestuurd via ethernet of een seriële verbinding. De servo-update tijd bedraagt 125 µsec. Op de controller kunnen incrementele encoders aangesloten worden en is dual-loop standaard. Optioneel kunnen absolute SSI en BiSS en analoge encoders aangesloten worden. Tevens is de controller voorzien van digitale ingangen ten behoeve van eind- en referentieschakelaars. Ook zijn nog 8 in- en 4 uitgangen beschikbaar, alle optisch gescheiden. Servosystemen worden in veel gevallen getuned in het tijddomein. In bepaalde applicaties, waarbij resonanties kunnen optreden, heeft het echter de voorkeur om te tunen in het frequentiedomein. Om hieraan te voldoen heeft Galil Motion Control nieuwe software geïntroduceerd die dit mogelijk maakt. De frequentie analyse software geeft de gebruiker de mogelijkheid om PID en filter te simuleren, om zo de open loop frequentie response inzichtelijk te maken.
heeft een extra beschermende coating tegen condensatie voor gebruik in bijvoorbeeld tropische gebieden. Krohne
Touch screen met hardware knoppen De Beckhoff Multi-touch Control Panels van de series CP2xxx en CP3xxx zijn nu ook verkrijgbaar met hardwarematige knoppen. Ondanks alle functionaliteit die een multi-touch
scherm biedt, blijven voor veel applicaties binnen de machinebouw de elektromechanische knoppen onontbeerlijk. Er zijn ook mogelijkheden om bijvoorbeeld een noodstopknop, RFID of een usb interface bij het Control Panel te integreren. Deze hardware opties kunnen direct worden verdraad, maar de interne communicatie kan ook via usb of via een industriële veldbus verlopen, zoals bijvoorbeeld EtherCAT. Veiligheidsrelevante functies kunnen worden geïntegreerd via het Twinsafe of het Profisafe protocol. Beckhoff
Olie niveauregelaar De olie niveauregelaar de INT280 van Kriwan wordt toegepast voor oliebeheer in airconditioning- en koelsystemen. Het product werkt volgens een opto-elektronisch principe en bestaat uit een mechanisch gedeelte met een kijkglas, een magneetventiel, een optisch meetsysteem en een elektronische regeleenheid. Een kenmerk van het product is de onafhankelijkheid van de inbouwpositie, waardoor hij ook op 180°, dus omgekeerd, gemonteerd kan worden. Deze elektronische oliepeil regelaar draagt actief bij aan de bescherming van compressoren en leidt tot een verhoogde veiligheid en efficiëntie van de koelsystemen. De INT280 wordt indien mogelijk rechtstreeks aan de
compressor gemonteerd. Indien nodig zijn er ook adapters voor andere typen koelmachines beschikbaar. Isotron Systems
Eltromat
Ethernet switches De Rocketlinkx ES8105GigE en ES8108-GigE switches hebben respectievelijk vijf of acht 10/100/1000 Ethernet poorten. De robuuste Gigabit Unmanaged Ethernet switches zijn geschikt voor indus triële en IP-surveillance-applicaties. Ze hebben een temperatuurbereik van -25 °C tot +70 °C en een hoge betrouwbaarheid met een MTBF van tenminste 45 jaar. De switches ondersteunen QoS, zijn uitgevoerd met een redundante voeding en een speciaal alarmcontact voor foutmeldingen. Koning & Hartman
#6/7 juni/juli 2013
15
industriële installatie & veiligheid
Alle modulen in de S8VK-G-serie zijn geschikt voor DIN-railmontage.
Modulen voor DIN-railmontage werken tussen -40 en 70 °C
Industriële voedingen hebben vergroot temperatuurbereik V
Volgens Omron zijn de S8VK-voedingen die het bedrijf onlangs op de markt heeft gebracht, zo’n 13 procent compacter dan vergelijkbare tegenhangers met hetzelfde vermogen. Wat voor ontwerpers wellicht zwaarder weegt is dat de standaarduitvoeringen binnen de productfamilie geschikt zijn om bij omgevingstemperaturen van -40 tot 70 graden Celsius hun werk te doen. Verder moeten trillingsen schokbestendigheid bijdragen aan de betrouwbaarheid. Voor applicaties die een maximale beschikbaarheid vereisen, is ook een redundante versie beschikbaar terwijl de Lite-reeks mikt op de minder veeleisende toepassingen. Er zit een hele filosofie achter de jongste uitbreidingen op het assortiment voedingen van Omron, althans dat mogen we opmaken uit de toelichting die de fabrikant in zijn blog geeft. Daarin wordt geconstateerd dat, mede dankzij verbeterde ontwerptechnieken en kennis van componenten en materialen, het steeds beter mogelijk is om producten qua specificaties volledig toe te snijden op een bepaalde toepassing. Ze hebben exact de daarvoor benodigde functionaliteit en leveren precies de juiste prestaties gedurende de te verwachten levensduur van het systeem. Het belangrijkste voordeel van deze benadering is de gunstige kostprijs want er hoeft niet betaald te worden voor
16
#6/7 juni/juli 2013
kenmerken die niet of slechts deels worden benut. Ook kan het in de ontwerpfase de selectie van de meest geschikte voeding vereenvoudigen. Uiteraard is er ook een keerzijde: de markt is continu in beweging en als daaruit de noodzaak voortvloeit om in te spelen op nieuwe, vaak zwaardere eisen, volstaat de oorspronkelijke configuratie niet meer.
Toekomstbestendig
Omdat het bedrijf met zijn S8VK-familie mikt op langetermijn inzet in industriële productieomgevingen, heeft Omron die redenering in feite omgekeerd. Het operationele temperatuurbereik van de S8VK-G, -40 tot 70 °C, is ruim bemeten voor bijna alle toepassingen. Maar als gevolg daarvan, zo stelt de fabrikant, is de voeding ook beter bestand tegen fluctuaties, harmonischen, spanningspieken, stoorsignalen en andere ongewenste verschijnselen op het lichtnet, die onder andere tot meer dissipatie leiden. Ook zouden de ontwerpmarges voldoende moeten zijn voor het omgaan met hoge luchtvochtigheid, overbelasting en temperatuurvariaties. En dat de eenheden schokken (15 G in alle richtingen) en trillingen (5 G tussen 10 en 150 Hz) verdragen is in de eerste plaats van belang in mechanisch veeleisende omgevingen maar kan ook op rustige plekken
industriële installatie & veiligheid
uitval voorkomen als die worden opgeschud door het passeren van zwaar verkeer of bouwwerkzaamheden bij de buren. Uiteindelijk is de gedachte dat het geschikt maken voor extreme omstandigheden ertoe leidt dat de voeding bij regulier gebruik langer storingsvrij zal blijven werken. En aangezien deze doorgaans aan het begin van de keten staat, moet dat ervoor zorgen dat ook de rest van het sys teem minder uitval zal hebben. In elk geval gedurende drie jaar want dat is de MTBF waarop de S8VK-G-reeks is ontworpen.
Modellen
Alle dertien voedingen in de serie hebben dezelfde specificaties wat betreft temperatuurbereik en mechanische belastbaarheid. De lichtste modellen leveren maximaal 15 W bij een uitgangsspanning van 5, 12 of 24 V, aan de andere kant van het spectrum is dat 480 W bij 24 of 48 V. Alle zijn ze kortstondig belastbaar op 120% terwijl het gemiddelde rendement oploopt van zo’n 80% in de 15-W varianten tot boven de 90% in de zwaarste uitvoering. Aan de ingang accepteren ze wissel- en gelijkspanningen tussen 85 en 265 V respectievelijk 90 en 350 V. Variaties aan de lichtnetzijde leiden tot minder dan 0,5% afwijking in de uitgangsspanning, tussen nul en maximale belasting is die tolerantie zo’n 2 procent. Daarnaast telt de familie voedingen nog twee series. Bij de S8VK-R gaat het om een redundantiemodule met twee ingangen, elk voor een gelijkspanning tussen 12 en 48 V. Normaliter wordt de primaire vermogensbron naar de uit-
Veilige pengrendel De veilige pengrendel TK is een veiligheidsschakelaar voor kappen en deuren. De pengrendel dient op een onbereikbare positie te worden gemonteerd waardoor manipulatie wordt uitgesloten. Het metalen penmechanisme kan hoge vergrendelingskrachten weerstaan. De veiligheidscontacten worden
De voedingen zijn ontworpen voor een hoge continuïteit in productieomgevingen.
gang geleid. Valt deze weg dan schakelt de eenheid over naar de tweede voeding en meldt dat met een indicatorled en een alarmsignaal. De S8VK-C is bedoeld voor minder kritische systemen en voor applicaties waarin de kostprijs een belangrijke rol speelt. Deze modulen hebben wat beperktere specificaties, zoals een temperatuurbereik van -25 tot 60 °C, beschikken niet over vermogensreserve en zijn bijvoorbeeld ook niet parallel of in serie te schakelen. www.industrial.omron.nl omron-nl@eu.omron.com (023) 568 11 00
Aardingskabel met functiecontrole ingeschakeld zodra de ‘neus’ van de pengrendel volledig naar buiten staat. Met een driehoeksleutel kan deze desgewenst met de hand worden teruggedraaid, waarbij de veiligheidscontacten vanzelfsprekend openen. De TK is bedoeld voor toepassing op kleinere apparatuur, compacte machines en liften. Deze TK beschikt over twee of over vier contacten en is leverbaar in ‘powerto-lock’ of ‘power-to-unlock’. Op drie posities onderaan is een kabelinvoer van M20x1,5. De maximale vergrendelingskracht in dwarsrichting bedraagt 5000 N. Euchner
De Bond-Rite is een draagbaar aardingscontrolesysteem van Newson Gale dat ingezet kan worden voor het veilig aarden⁄doorverbinden van metalen objecten, ter preventie van elektrostatische oplading bij het overgieten, mengen en verpompen van poeders en vloeistoffen. De Bond-Rite combineert de eenvoud van uiterst sterke industriële ATEX/FM aardingsklemmen, met een volwaardig aardingssysteem: de aardingslus wordt volledig gecontroleerd op zijn goede ohmse waarde (≤ 10 ohm). Het aardingssysteem communiceert dit met de gebruiker door middel van een duidelijk knipperende led.
Deze systemen laten toe om op een eenvoudige en relatief goedkope manier een functiecontrole te voorzien op aardingskabel. Athex
FSG Sensoren voor hoek, lengte, inclinatie en bedieningshendels
T T E I
+31 10 2928787 +32 2 2533120 info@hprtechniek.com www.hprtechniek.com
#6/7 juni/juli 2013
17
industriële installatie & veiligheid
PLe sensor met montagevrijheid
Temperatuurgestuurde AC axiale ventilatoren
De CES-C04 sensoren kunnen individueel worden gebruikt of serieel met elkaar worden verbonden. Dit doet geen afbreuk aan het veiligheidsniveau PLe. Deze sensoren kunnen ook deel uitmaken van een keten waarin andere Euchner veiligheidscomponenten zitten, zoals de vergrendelbare CET en MGB. Ook dan blijft PLe gehandhaafd. De flexibele montage- en detectiemogelijkheden zijn handige opties. De sensoren detecteren langs drie vlakken en de detectieafstanden zijn ruim. Bij de montage kan de positie van het
In veel toepassingen is het gewenst om axiale ventilatoren met een instelbare temperatuur te gebruiken. Deze draaien bij een lage temperatuur met een lagere snelheid, wat resulteert in energiebesparing en minder lawaai. Als de temperatuur stijgt, dan stijgt het toerental van de ventilator en dat zorgt dus voor een verhoogde hoeveelheid lucht toevoer. Tot nu toe waren alleen DC axiale ventilatoren beschikbaar. Vanaf nu, zijn er ook 230 V AC axiale ventilatoren in de afmetingen 119 x 119 x 38 mm beschikbaar. Deze ventilatoren hebben een aluminium behuizing en waaiers van kunststof volgens UL 94 V-0 en worden aangesloten met 280 mm lange vertinde litze. De detectie van de temperatuur vindt door middel van een sensor plaats. De sensorkabel heeft een lengte van 250 of 1500 mm en kan op de gewenste plaats in de schakelkast of apparaat geplaatst wor-
transponderblokje worden afgesteld door middel van sleufgaten. Euchner
Smalle magneetschakelaars
De nieuwe J7KN-10D - 22D serie magneetschakelaar is uitwisselbaar met de vorige serie en behoudt de voordelen zoals het robuuste ontwerp, temperatuurbestendigheid (speciale T90-markering volgens IEC 61058, temperaturen van - 40 tot 90 ºC en geen derating van de AC3waarden) en het smal ruimtebespa-
rend ontwerp. De nieuwe serie heeft een verbeterd ontwerp, biedt met een compleet stofdichte behuizing een hogere bescherming, is gemakkelijker in onderhoud en is voorzien van een geïntegreerd hulpcontact dat geschikt is voor het schakelen van elektronische schakelingen (17 V, 5 mA). De spoelaansluitingen zijn zo gepositioneerd dat aansluiten gemakkelijker is en de aansluitblokken zonder gereedschap gewisseld kunnen worden. De indicatie van de aansluitposities zijn groter en scherper en de spoelspanning is nu duidelijk zichtbaar aan de buitenkant van de behuizing. Omron Electronics
den. Als de temperatuur 15 °C is, dan draait de ventilator op een toerental van 1.150 toeren per minuut en produceert een airflow van 80 m3/h. Als de temperatuur stijgt tot 45 °C, dan stijgt het toerental tot 2.600 omwentelingen per minuut, en de airflow stijgt tot 150 m3/h. EVG Martens
Kleine voetschakelaar
De NKF voetschakelaar van Schmersal is ontworpen om aan de miniaturiseringwens van de industrie te kunnen voldoen. In eerste instantie is de voetschakelaar leverbaar in de meest voorkomende uitvoering met één pedaal. Uitvoeringen met twee en drie pedalen worden op korte termijn aan het programma toegevoegd. De NKF kent de volgende
primaire technische eigenschappen: thermoplast behuizing, schakelvermogen 5 A/230 VAC, afdichting IP67, contactbezetting 1 wisselcontact, andere contactbezettingen zijn op aanvraag leverbaar, temperatuurbereik -25 oC…+70 oC, en 2 meter kabel aansluiting. Voor OEM-toepassingen zijn specifieke uitvoeringen op aanvraag leverbaar.
Schmersal
www.sensors.nl SENSORS & CONTROLS
telefoon 0162-314285 - fax 0162-321212
EVERYTHING UNDER CONTROL
(verschil)druk - temperatuur - flow - debiet - kracht - niveau - displays/uitlezingen - explosieveilig - gas - inclinatie
BHT2013-017 adv Electro Data 201x30 mm BHT NL.indd 1
18
#6/7 juni/juli 2013
26-3-2013 16:55:14
Signaalzuil voor de hygiënische toepassing
ZWAARSTE SCHARNIER
voor hygiënische en stofvrije toepassingen. Dit hangt samen met het ontwerp dat geen groeven of naden kent; alle randen zijn aflopend. De zuil is IP69K en heeft het EHEDG keurmerk. Door staande of wandmontage maakt deze lamp zich veelzijdig in toepassing en gebruiksgemak. De signaalzuil is verkrijgbaar in diverse led-uitvoeringen waaronder RGB-aansturing en EVS (Enhanced Visibility System). CC heeft een nieuwe Werma signaalzuil speciaal voor de voedingsindustrie. Deze signaalzuil is ideaal
Deze scharnierschakelaar kan ècht niet stuk. De ESH is super robuust en vervult onder alle omstandigheden zijn functie. Geschikt voor montage op alle soorten hekwerk. Er is een scharnier met interne contacten maar ook een ‘leeg’ scharnier. Deze laatste zorgt er voor dat de scharnierpunten perfect in lijn liggen. • Twee interne contacten • M12 connectoraansluiting • Behuizing spuitgiet zink • Gewicht 0,75 kg. • Schakelpunt definitief of variabel
CC Nederland
Nieuwsgierig? Check de nieuwspagina op de website!
Ultralichte handheld behuizingen De behuizingen uit de Tekmag serie van de Italiaanse fabrikant Teko zijn van ‘Teknium’, een speciale magnesiumlegering, die bijzonder licht is en bovendien goed bestand tegen mechanische belastingen. In combinatie met de meegeleverde IP67 afdichtingsset en de goede beschermende eigenschappen van de legering zijn de behuizingen ideaal geschikt voor ruwe omgevingen. Reichelt biedt de behuizingen in versies mét en versies zonder batterijvakje (voor 2 x AA / 1 x 9 V of 4 x AA / 2 x 9 V) aan. Alle versies beschikken over een verzon-
ken frontoppervlak waarin een folietoetsenbord of een LCD geplaatst kan worden. reichelt elektronik
Behalve veilig Ultra Heavy Duty
De TT230 serie geïsoleerde procestransmitters van Acromag bestaat uit 12,5 mm brede modellen om onder andere thermokoppel, RTD, spanning- of stroomingangen om te zetten naar een 4-20 mA uitgangssignaal. Deze tweedraads instrumenten zijn loop-powered en ondersteunen source/sink aansluitingen via een 12-32 VDC voeding. Het ontwerp staat een operationeel gebruik van -40 °C tot 80°C toe in ATEX Zone 2 omgevingen, en is beveiligd voor spanningspieken. Op de thermokoppel modellen kunnen acht verschillende sensoren aangesloten worden (J, K, T, R, S, E, B, N), maar ook
die met ±100 mV aansluitingen. De RTD modellen beschikken over aansluitingen voor 2-, 3-, en 4-draads 100 ohm Pt sensoren of voor 0-900 ohm lineaire weerstand typen. De modellen voor spanningsingangen converteren ingangen van ±10 mVDC tot ±150 VDC in verschillende in te stellen stappen. De modellen met een stroomingang zijn geschikt voor ±20 mA, 0-20 mA, en 4-20 mA DC-signalen.
w w w.eu chner.nl
Procestransmitters
Amplicon Benelux
#6/7 juni/juli 2013
EUCHNER (Benelux) BV - Postbus 119 - NL-3350 AC Papendrecht - Tel +31 (0)78 615 47 66 - Fax +31 (0)78 615 43 11 - info@euchner.nl - www.euchner.nl
industriële installatie & veiligheid
19
sensoren
Smartsens sensoren praten direct met procescontrolesysteem
Analytische sensoren met geïntegreerde transmitter G
‘Goodbye Transmitter’, dat is het motto van Krohne achter de introductie van de Smartsens analytische sensoren, vooralsnog voor pH, redoxpotentiaal en geleidbaarheid; later volgen andere parameters. Door de transmitter in de kop van de sensor in te bouwen neemt de storingsgevoeligheid af en wordt kalibratie een stuk eenvoudiger. Dit maakt de sensor goedkoper in gebruik dan conventionele analoge sensoren. Meten van de pH in een procesomgeving vergt nogal wat van de pH-sensor. Factoren als vochtigheid, temperatuur, medium en vervuiling beïnvloeden de hoog-impedantie meting (> 1 GΩ), waardoor regelmatige kalibratie van de doorgaans analoge sensor noodzakelijk is. Die kalibratie zal moeten plaatsvinden samen met de transmitter, in de regel op de plek in het proces waar de sensor is geïnstalleerd, een plek die niet altijd even gemakkelijk bereikbaar is. Extra nadeel dat daarbij komt kijken is dat regeneratie en kalibratie van de pH-elektrode niet ter plekke kunnen worden uitgevoerd omdat er geen stabiele omstandigheden zijn, zoals je die wel treft in een laboratoriumomgeving. Oplossingen die vandaag de dag op de markt zijn, leggen zich min of meer neer bij dit probleem door de elektrode simpelweg te vervangen als die niet meer goed functioneert. Dat valt ook af te lezen uit marktdata die laten zien dat jaarlijks zo’n driekwart van de verkochte pH-elektrodes dienen ter vervanging. Slechts in een kwart van de gevallen wordt ook een transmitter verkocht, die zorgt voor de
vertaling van het analoge meetsignaal naar een digitale waarde die via bijvoorbeeld 4...20 mA/Hart naar het procescontrolesysteem gaat.
Weg met die losse transmitter
De vervangingsmarkt legt menig leverancier geen windeieren, en is het dan ook niet verwonderlijk dat een voor de gebruiker goedkoper alternatief uit de koker komt van een speler die in deze business weinig tot geen omzet te verliezen heeft. Krohne heeft de transmitter dusdanig verkleind dat die past in de kop van de meetelektrode. Elke Smartsens sensor kan zo direct worden gekoppeld aan het procescontrolesysteem via 4...20 mA/Hart 7, dat in naar schatting 75% van de toepassingen wordt gebruikt. De Smartsens sensoren zijn beschikbaar voor verschillende toepassingsgebieden, waaronder explosiegevaarlijke omgevingen en hygiënische omstandigheden. Omdat de transmitter is ingebouwd in de sensor kan de gehele meeteenheid binnen IECex zone 0 worden toegepast. Bij de analoge tegenhanger is er veelal sprake van een splitsing: de pH-elektrode in zone 0, en de transmitter in zone 1.
Offline kalibratie
Het gemak van meeteenheid en transmitter in één komt het meest tot zijn recht bij kalibratie van het meetsysteem. Die kan offline plaatsvinden in een laboratorium onder gecontroleerde condities. De sensor wordt hierbij aan een pc gekoppeld die de PACTware kalibratiesoftware draait. Een usb-interface zorgt hierbij voor de tweeweg Hart-communicatie en de voeding. De sensor slaat de kalibratiedata op en kan vervolgens weer on site worden ingeplugd. Bovendien kan vóór het kalibreren de sensor ook worden gereinigd en geregenereerd wat de levensduur ten goede komt: Krohne claimt wat dat betreft een verlenging tot een factor 4.
Investering- en onderhoudskosten lager
Krohne heeft tijdens een perspresentatie voorgerekend hoe groot het voordeel is van de digitale sensor ten opzichte van de analoge sensor. Bij de investering zit dat voordeel hem vooral in het niet hoeven aanschaffen van een prijzige transmitter, al dan niet met display. De aanschafprijs voor de digitale sensor met geïntegreerde transmitter is ook nog eens even hoog als van een losse analoge versie. Resultaat voor de investering: bijna drie keer zo goedkoop. Bij de bedrijfskosten is dat verschil een factor 2, maar absoluut gezien is het verschil nog groter dan bij de investering. Bovendien keert dat voordeel elk jaar terug. Het verschil zit hem vooral in de dure onderhoudstijd (een half uur per jaar versus vijf uur) die gemoeid is met het kalibreren en verwisselen van de sensoren. Smartsens analytische sensoren met geïntegreerde transmitter zijn
op dit moment verkrijgbaar voor het meten van pH, redoxpotentiaal en geleidbaarheid.
20
#6/7 juni/juli 2013
www.krohne.nl infonl@krohne.com (078) 630 62 00
sensoren
Vision sensor De nieuwe versie van de FQ visionsensor combineert camera, lens en verlichting in één pakket, compleet met beeldverwerkingsmogelijkheden die de noodzaak voor een aparte controller elimineren. De sensor ondersteunt alle inspectie-algoritmen van Omron, zoals vorm zoeken, kleurinspectie, OCR, codelezen en -verificatie. Voor vormdetectie realiseert het Shape Search II-algoritme een snelle en betrouwbare detectie van positie en 360° hoek, zelfs als de objecten elkaar overlappen. Daarnaast kan dit algoritme tot 32 objecten in hetzelfde beeld detecteren. De herkenningstechnologie maakt een stabiele herkenning van afgesleten of vervormde tekens mogelijk en vereist geen instelling van parameters om het tekencontrast of de positieafwijking te compenseren. De sen-
soren zijn verkrijgbaar met resoluties van 350.000 tot 1,3 miljoen pixels. De FQ2 kan gelijktijdig tot 32 metingen verrichten, en meer dan 5.000 objecten per minuut controleren. De FQ2 kan ook worden gebruikt voor het positioneren. Sensoren met geïntegreerde lenzen zijn beschikbaar voor detectieafstanden tot 1 m voor
objectgroottes van 7 tot 300 mm. Daarnaast zijn sensoren verkrijgbaar met C-mount lenzen voor detectieafstanden van meer dan 1 m.
verschildrukken bij niet-agressieve gassen en perslucht. De sensor biedt de mogelijkheid om het ingestelde meetbereik (van 1,6 mbar tot 1000 mbar) eenvoudig, met behulp van DIP-schakelaars aan te passen. De DPS300 heeft drie geïntegreerde uitgangssiganalen: 0 ... 10 V; 0 ... 20 mA en 4 ... 20 mA. Hierdoor kunnen met hetzelfde instrument applicaties in bijvoorbeeld HVAC, farmacie en industrie worden afgedekt. De DPS 300 is uitgerust met een 2-cijferig
LCD waarmee de sensor eenvoudig te parametreren is. Optioneel kan de sensor met schakeluitgangen en zogenaamde ‘square root extraction’ ten behoeve van flowmeting worden uitgevoerd.
Omron
Verschildruksensor
BD Sensors heeft haar portfolio aan verschildruksensoren uitgebreid met de DPS 300, die ontwikkeld is voor het meten van geringe
BD Sensors
Signaallamp met IO-link De Smart Light met IO-link van Balluff is de eerste lichttoren die zonder complexe hardwareconfiguratie kan worden aangepast aan zowat elke situatie. Dure combinaties van modules met verschillende kleur om
een lichtbaken te vormen zijn niet meer nodig, aangezien deze installatie via de controller kan worden afgeregeld. De Smart Light is multifunctioneel en kan meer dan de door de systeemoperator bepaalde
vooraf ingestelde statussen met behulp van drie kleuren melden. Zelfs tendensen, evoluties en trends van fysische waarden kunnen worden weergegeven. Op de lichtkolom, die twintig led’s hoog kan zijn, kunnen temperatuurtoestanden worden gevisualiseerd, evenals de vulniveaus van een systeem of ook de via een positiesensorsysteem bepaalde stand van een rijtuig. Aansluiting en installatie gebeuren met één enkele niet-afgeschermde, drieaderige sensorkabel, wat kenmerkend is voor IO-link. Balluff
#6/7 juni/juli 2013
21
testen en meten
Communiceert draadloos met basisstation over afstanden tot 2 km
Kastje verzamelt temperatuur, RV en andere omgevingsdata M
Met de Env-link van Lord Microstrain kunnen diverse soorten informatie over de omgeving worden bemonsterd, opgeslagen en doorgestuurd. Het weervaste kastje heeft een seriële poort voor het aansluiten van een digitale sensor die temperatuur en relatieve luchtvochtigheid meet. Daarnaast beschikt hij over connectoren voor drie analoge opnemers waarmee hij bijvoorbeeld luchtdruk, lichtsterkte en grondvochtigheid kan registreren en meteorologische waarnemingen kan uitvoeren. Via het door de fabrikant ontwikkelde LXRS-protocol worden de gegevens draadloos uitgewisseld met een basisstation, waarna ze in analoge of digitale vorm beschikbaar zijn voor verdere verwerking.
De Env-link kan zijn
werk in de buitenlucht doen en verzamelt
meteorologische en
omgevingstechnische data.
Voor het op afstand registreren van klimaatgegevens en andere informatie met betrekking tot de omgeving heeft Lord Microstrain een zelfstandig functionerende, weerbestendige eenheid ontwikkeld. Deze Env-link leest de data van een digitale temperatuur- annex relatieve-luchtvochtigheidssensor in en bemonstert daarnaast de signalen van maximaal drie analoge opnemers. De gegevens worden opgeslagen in het interne, niet-vluchtige geheugen
met een capaciteit van 540k metingen. Een 2,4-GHz zender/ontvanger zorgt voor de draadloze communicatie met een aan een pc of netwerk gekoppeld basisstation en daarbij kunnen afstanden tot 2 km worden overbrugd. Tot de doelgroep behoren behalve klimatologen en meteo rologen ook kwekers, tuinders en boeren die de omstandigheden waarmee hun gewassen te maken hebben in de gaten willen houden. Ook is het kastje inzetbaar bij ecologisch onderzoek en bij het volgen van wind en zonnestraling bij de opwekking van duurzame energie. Daarnaast kunnen koel- en verwarmingsinstallaties in intelligente gebouwen de informatie benutten om hun werking en rendement te optimaliseren.
Sensoren
De in een IP67-beschermende behuizing ondergebrachte eenheid is 15 cm hoog en ruim 10 cm breed bij een hoogte van iets meer dan 5 cm. Hij weegt bijna 300 gram en werkt op twee AA-formaat batterijen, naar keuze 1,5-V alkaline of 3,6-V lithium-ion. Deze laatste hebben meer capaciteit maar beperken het operationele temperatuurbereik, dat bij alkalinebatterijen van -40 tot 60 °C loopt. De 24-bit delta-sigmaconvertor bemonstert in een tempo van maximaal 2 Hz en minimaal eens per 17 minuten. Het kastje beschikt over vier poorten, allemaal naar buiten gevoerd via een eveneens IP67conforme bajonetverbinding. Een daarvan is gereserveerd voor het meten van temperatuur en digitale luchtvochtigheid. De betreffende sensor heeft zijn eigen conversie- en kalibratiecircuits, waarbij twee 14-bit A/Domzetters de signalen converteren naar digitale data. Het RV-bereik loopt van 0 tot 100% met een tolerantie van 2% en een herhaalbaarheid die binnen 0,1% constant blijft terwijl de hysteresis en niet-lineariteit op minder dan 1% uitkomen. Bij de temperatuurmeting, over een bereik van -40 tot 124 °C, is de afwijking bij 25 °C zo’n 0,3 °C, oplopend tot 1,5 à 2 °C aan de onder- en bovengrens van het meetgebied.
Zonlicht
De drie andere connectoren accepteren analoge signaalbronnen die een gelijkspanning tussen 0 en 5 V produceren. Dat kunnen opnemers zijn voor barometrische druk, wind en windrichting, geleiding, kracht, waterniveau en dergelijke. Vier sensoren heeft de fabrikant specifiek voor de Env-link ontwikkeld. Zo dient de pyranometer voor het vaststellen van de verdamping van water uit de grond of de
22
#6/7 juni/juli 2013
testen en meten
transpiratie uit bladeren. Deze werkt met een siliciumcel en heeft een bereik van 0 tot 1750 W/m2, waarbij de uitgang is gekalibreerd op 0,2 mV per W/m2. De herhaalbaarheid is 99% bij een absolute fout van 5%. Gaat het om het registreren van de hoeveelheid zonlicht dan kan de fotosynthetische fluxsensor worden gebruikt, die het aantal micromols fotonen (tussen 400 en 700 nm golflengte) per vierkante meter per seconde bepaalt. Hij zit in dezelfde 90 gram wegende cilindervormige behuizing als de pyranometer, 28 mm hoog en 24 mm in diameter, die bescherming biedt tegen weersinvloeden en onderdompeling. Ook de bladvochtigheidssensor is vooraf gekalibreerd. Hij simuleert zijn natuurlijke tegenhanger met een bladvormig vlak van 0,65 mm dik glasvezel die de juiste warmtecapaciteit en stralingskarakteristiek heeft. Water- en ijsafzetting alsmede de duur daarvan worden bepaald door de resonantiefrequentie vast te stellen. Het meten van de bodemvochtigheid gebeurt op basis van de diëlektrische constante. Deze beïnvloedt de capaciteit tussen de twee elektroden van de opnemer en door die te laten werken op 70 MHz, moet de invloed van zouten, de bodemstructuur en verontreinigingen worden geminimaliseerd. De sensor is instelbaar op diverse grondsoorten en is onder andere gekalibreerd voor minerale grond, potgrond, steenwol en perliet.
Ondersteunende programmatuur helpt bij het analyseren van de verbinding tussen meetknooppunten, het basisstation en de rest van het systeem.
www.aesensors.nl aesensors@aesensors.nl (078) 621 31 52
Modulair meetsysteem Het PMX-meetversterkerplatform is een schaalbaar en modulair opgebouwd systeem dat de gebruiker voorziet van alle functionaliteit, die hij voor de uitvoering van meettaken, de monitoring en aansturing van productieprocessen nodig heeft. Het data-acquisitiesysteem kan signalen met 19,2 kHz per kanaal samplen; ze intern verwerken en de resultaten realtime doorgeven. Dat betekent dat gemiddelde waarden of limietwaarden bepaald kunnen worden, waardoor de gebruiker processen als fitting of pressing in een productielijn kan monitoren. Ook een effectieve monitoring van machines of fabrieken is met het sys teem mogelijk. Het PMX-systeem
Instrumenten voor controlewegers bestaat uit een basisunit, die plaats biedt aan vijf plug-in kaarten. De eerste kaart die ingeplugd wordt kan een communicatiekaart zijn voor een Industrieel Ethernet-protocol als EtherCAT of Profinet. De vier andere slots kunnen worden gebruikt voor data-acquisitie modules met elk vier kanalen voor bijvoorbeeld rekstroken, analoge standaardsignalen (zoals stroom en spanning) en voor digitale in- en uitgangen. Het PMX-systeem kan stand-alone ingezet worden of als onderdeel van een automatiseringsnetwerk. Meerdere PMX-apparaten kunnen automatisch gesynchroniseerd worden. De communicatie met een pc die gebruikt wordt voor configuratie van het systeem of voor de visualisatie van de meetresultaten verloopt via Ethernet. De bediening van PMX vindt plaats met behulp van een webservertechnologie, zodat aparte software niet nodig is. HBM
Penko lanceert een serie instrumenten voor controlewegingen die bestaat uit drie uitvoeringen, kanten-klaar geprogrammeerd. Alleen de soort controle hoeft hierbij te worden gekozen: • Vaststellen van het gewicht, bijvoorbeeld voor prijsberekeningen. • Bepalen of het gewicht binnen de toleranties ligt. Men kan kiezen voor één uitstoot, van niet goed gevulde verpakkingen, of twee uitstoten, voor te lichte en te zware verpakkingen. • Wegen van stilstaande (statisch) of bewegende (dynamisch) goederen of verpakkingen.
De drie uitvoeringen zijn: • Type 1020, de basisuitvoering, met een lcd-display, drie ingangen en vier uitgangen. • Type FLEX-2100, voorzien van een touch screen bediening, acht ingangen en acht uitgangen. • Type FLEX, eveneens met een touch screen bediening, en een flexibel aantal ingangen en uitgangen.
Penko Engineering
#6/7 juni/juli 2013
23
testen en meten
Meten van complexe stukken
De IM-reeks meet met het Image Dimension Measurement System in een oogopslag de exacte afmetingen van volledige stukken tot op maximaal 99 punten gemeten. Om vormen automatisch te herkennen en te meten is er nu een autofocusfunctie met een extra gemotoriseerde Z-as met 30 mm reikwijdte en distortieverbetering. De IM-6600
Monitoren van Profibus in Ex-gebieden
controller kan gebruikt worden met vier verschillende meetkoppen: de IM6015 en IM6025 vormen de toestellen voor het eerder brede, algemene gebruik. De IM-6140 is het hoge precisiemodel met een herhalingsnauwkeurigheid van 0,1 μm, terwijl de nieuwe IM-6120 het breedste meetbereik heeft (200 mm). Vier belichtingstypen zijn beschikbaar: achtergrondverlichting, ‘epi’-belichting voor meten van ondoorschijnende stukken zoals flessendoppen, ‘ring epi’-belichting voor het meten van blinkende voorwerpen of tapse oppervlakken zoals conische stukken en de zogenaamde ‘grazing’-verlichting voor het meten van stukken met ruwe oppervlaktes of randen (die moeilijk te meten zijn door lichtdiffusie).
Keyence Netherlands
De nieuwe standaard ENIG in plaats van chemisch tin voor uw printplaat
De COMbricks RS 485-IS module creëert Profibus segmenten voor explosiegevaarlijke gebieden en kan tegelijkertijd vanuit een veilige zone de segmenten permanent monitoren via Ethernet. De module elimineert zo ‘hot permits’ om Profibus te monitoren in Ex-zones. De gebruiker hoeft niet meer de zone te betreden en aan te raken wegens de permanente montage en de beschikbaarheid van Ethernet. De RS 485-IS module voldoet volledig aan de Profibus specificaties voor intrinsiekveilige veldbussegmenten en kan 31 Profibus devices handhaven. De ProfiTrace analyzer en een oscilloscoop zijn volledig geïntegreerd en gecertificeerd voor ATEX: II (2) G [Ex ia Gb] IIC. Het tekort aan technisch personeel en projecten op moeilijk te bereiken locaties maken
dit product geschikt om optimaal onderhoud te kunnen plegen aan Profibus installaties. Als alternatief kan de module ook achter bestaande barriers worden aangesloten om een monitoring punt te realiseren. Procentec
Aanwijsinstrument De RIA15 is een compact looppowered aanwijsinstrument voor veld- en paneelmontage met een spanningsval die lager is dan 1 V en de mogelijkheid voor achtergrondverlichting. De paneelversie heeft een inbouwdiepte van 37 mm en past dan ook in vrijwel alle panelen. Het aanwijsinstrument wordt direct in de 4..20 mA meetkring opgenomen (standaard of intrinsiekveilig), waarbij het geen invloed heeft op de SIL classificatie van de meetkring. De meetwaardeweergave is met een 5-cijferig 7-segment lcd (17 mm hoge digits) met bargraph en meeteenheid. De instelling van het meetbe-
reik, decimaalpunt en offset wordt gedaan op een eenvoudige manier via drie druktoetsen. Dit kan ook tijdens bedrijf uitgevoerd worden. Endress+Hauser
Oscilloscopen Zonder extra kosten! Kwaliteitsmateriaal: ENIG
Multilayer Tot wel
50%
lagere prijzen
bij 2-5 multilayerprintplaten
www.pcb-pool.com
24
#6/7 juni/juli 2013
Als opvolger van de in 2010 geïntroduceerde RTM1000 serie komt R&S nu met de RTM2000 serie. Er zijn vier modellen beschikbaar (350 MHz of 500 MHz en 2 of 4 kanalen). Bovendien is er een zestien kanaals logic analyser optie beschikbaar. De geheugenlengte is uitgebreid van 8 MS naar 20 MS. De volledige bandbreedte van de oscilloscoop is
beschikbaar bij een maximale gevoeligheid van 1 mV/div. Naast lage ruis en cross talk van de ingangsversterkers bieden de oscilloscopen uitgebreide triggermogelijkheden met optioneel ook I2C, RS232, LIN, SPI en CANbus triggering. Elke oscilloscoop heeft standaard een DVI-uitgang voor aansturing van een extern beeldscherm. Lan- en usb-interface zijn standaard voorzien; GPIB is optioneel. TTMS
testen en meten
Mobiel 3D-meetsysteem De Faro TrackArm combineert de Faro Laser Tracker Vantage, die een bereik heeft tot 80 meter, met de gehele FaroArm productlijn - Edge, Prime en Fusion - tot een taster met zes vrijheidsgraden en een groot bereik. De integratie van de Tracker en de Arm is mogelijk dankzij nieuwe adapters, die geen synchronisatiekabel tussen de eenheden nodig hebben, waardoor het systeem draadloos kan worden bediend. De CAM2 Measure 10 software zorgt voor een eenvoudige gebruikersinterface waarmee snel tussen de twee systemen kan worden gewisseld. Plaats de Laser Line Probe op de Arm voor non-contact inspecties voor onder meer reverse engineering, CAD-to-part analyse en kwaliteitscontrole. Er zijn geen beperkingen met betrekking tot zichtlijnen. De TrackArm kan eenvoudig van de Tracker naar de Arm omschakelen
JUMPFLEX® Loop-Powered scheidingsversterker
NIEUW
om met de zes vrijheidsgraden van de Arm meetpunten te bereiken die buiten de zichtlijn van de Laser Tracker liggen, zelfs rond hoeken en in gaten. De TrackArm is verkrijgbaar als compleet systeem (Laser Tracker, FaroArm en TrackArm Kit). Bestaande gebruikers van de FaroArm of Laser Tracker kunnen een TrackArm Upgrade bestellen om de twee mobiele CMM’s te combineren. Faro Europe
JUMPFLEX® Loop-Powered scheidingsversterkers (857-450). Hiermee worden actieve I / O-modules galvanisch gescheiden van het veld. De scheidingsversterker wordt gevoed via het 4-20mA, uitgangssignaal (Loop-Powered), waardoor een aparte voeding niet nodig is.
8-bit MCU met OpAmp De 8-bit PIC microcontrollers PIC16F527 en PIC16F570 zijn met een dubbele OpAmp module op de chip, een 8-bit ADC en twee spanningvergelijkers/comparatoren geschikt voor systemen die om signaalconditionering en versterking vragen voor het interpreteren en verwerken van analoge ingangssignalen. De hardware interruptmogelijkheden geven ontwerpers de vrijheid om meer complexe functies te implementeren zonder de toevoeging van software overhead. Een geïntegreerde Brown-Out Reset (BOR) kan storingen in de systeemvoeding detecteren en kan de MCU veilig resetten om beschadiging van het geheugen te voorkomen. De beide MCU’s bieden tevens eigen lees/schrijf programma Flash-
JUMPFLEX® (857-450) Loop-Powered scheidingsversterker Multitalent met profiel:
geheugen voor veelgebruikte data EEPROM functies. De PIC16F527 MCU wordt aangeboden in 20-pens PDIP, SOIC, SSOP en QFN behuizingen; de PIC16F570 is er in 28-pens PDIP, SOIC, SSOP en QFN behuizingen. Microchip Technology Europe (Netherlands)
• Loop-Powered • Inbouwbreedte van slechts 6,0 mm. • DIN-rail montage • CAGE CLAMP®S-aansluitingen
www.wago.com
#6/7 juni/juli 2013
25
colofon
Redactie
adverteerdersindex
Postbus 58, 7400 AB Deventer Fax: (0570) 50 43 89 e-news@mybusinessmedia.nl
AE Sensors..................................................... 8
Flir Commercial Systems............................27
Richard Bezemer (hoofdredacteur) Tel. 06 34 65 95 02, r.bezemer@mybusinessmedia.nl José Pot, (eindredacteur) Tel. (0570) 50 43 82, j.pot@mybusinessmedia.nl Theo van Gelder, t.gelder@mybusinessmedia.nl ing. Henk de Vries Tel. (0570) 50 43 81, h.vries@mybusinessmedia.nl
Altheris Sensors & Controls....................... 21
Globtek...........................................................5
Beta Layout................................................. 24
GMC-Instruments........................................11
Bronkhorst Nederland................................18
HPR Techniek................................................ 17
Digi-Key.......................................................... 1
IFM Electronic............................................. 28
Digi-Key..........................................................2
Marktechnical..............................................18
EAO Benelux...................................................3
Siba Nederland..............................................3
Euchner Benelux.........................................19
Wago Nederland.......................................... 9
Eurocircuits..................................................14
Wago Nederland.........................................25
Advertenties
Rob Swart, r.swart@mybusinessmedia.nl, 06 22 79 66 33 René Wibbelink, R.Wibbelink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 43 Publishing services
José Schermer j.schermer@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 58 Advertenties worden uitgevoerd overeenkomstig de‑‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’ Uitgever
Elsbeth Lamfers Tel. (0570) 50 43 27, e.lamfers@mybusinessmedia.nl Een uitgave van MYbusinessmedia b.v.,
postbus 58, 7400 AB Deventer, Tel. (0570) 50 43 00. Vakblad over industriële elektronica en industriële automatisering voor Nederland en België.
Je vindt het sneller op ISSN 0168-2873 Reproductie
Overname van artikelen, tekeningen en/ of foto’s uit ElektroData is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. © MYbusinessmedia, 2013 ‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden.’ Door het aanbieden van bijdragen aan dit tijdschrift verklaart de auteur zich accoord met de Standaardpublicatievoorwaarden voor bijdragen aan tijdschriften en soortgelijke uitgaven. Bescherming persoonsgegevens
MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer. Abonnementen
Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: - +31 10 289 4008 (international contacts) Faxen naar: +31 10 289 40 73 Mailen naar: klantenservice@elektrodata.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia bv Elektrodata Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Abonnementstarieven
Jaarabonnement Nederland € 116,90* Jaarabonnement Buitenland € 126,90* Studentenabonnement € 60,75* *Prijzen zijn exclusief 6% BTW en € 3,75 administratiekosten exclusief 21% BTW. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats. Verzending en facturering
MYbusinessmedia Opmaak
De Opmaakredactie, Wehl Basislayout
Heuvelmans Ontwerp!, Den Bosch Druk
Drukkerij Tesink, Zutphen
26
#6/7 juni/juli 2013
Dé ingang voor producten en leveranciers: www.engineersonline.nl. U kunt nu nog sneller en eenvoudiger informatie vinden over producten en leveranciers via onze vernieuwde site www.engineersonline.nl. DIRECT ZOEKEN NAAR PRODUCTEN Ga naar www.engineersonline.nl en klik op ‘zoeken’. U kunt bijvoorbeeld zoeken op naam of op productrubriek. DIRECT ZOEKEN NAAR LEVERANCIERS EN MERKEN Op zoek naar de leverancier van dat ene merk, leveranciers van sensoren, merken in testapparatuur, via de zoekfuncties op www.engineersonline. nl kunt u alle mogelijke zoekcombinaties maken. De zoekresultaten leiden altijd tot één of meer leveranciers die u verder kunnen helpen. Bovendien vindt u bij de leveranciers direct de informatie over de nieuwste producten uit het leveringspakket. ENGINEERING SHOP De vernieuwde website www.engineersonline.nl biedt nu ook de mogelijkheid om boeken, dossiers, losbladigen en CD’s te bestellen met informatie over engineering in de volle breedte: van elektronica-ontwerp tot aandrijftechniek, van besturingstechniek tot werktuigbouwkundig construeren. Kijk ook snel naar de speciale aanbiedingen, want op is op!
T400-Series_201x270_NL.indd 1
6/4/13 5:11 PM
Naamloos-1 1
23-05-2013 09:39:16