Elektro Data #8/9 2013 by ElektroData eZine

DATA

Nieuwe producten

op pagina 21

www.elektrodata.nl/ezine

jaargang 32 | SEPTEMBER 2013 | nummer 8/9

elektro 8 pagina

Energiebesparing gaat ten koste van power quality

IndustriĂŤle Elektronica

VPX-bord met twaalfkerns CPU en FPGA rekent met 173 Gflops en is hiermee geschikt voor data intensieve taken

Machinebouw & Productie automatisering Absolute en incrementele varianten van magnetische positieopnemer halen tot 40.000 omwentelingen per minuut.

Procesautomatisering & -controlE Waterdichte paneelinstrumenten voor het volgen en bewaken van vloeistof- en gasprocessen.

Energie & Infra

Test & Measurement

Met de klikconnector is het snel PVpanelen installeren. Het is voldoende om de kabel te strippen en in de connector te steken.

Het gros van de installateurs heeft nog te weinig kennis over het meten aan PV-installaties.

Systeempartner Murrelektronik gaat voor energiezuinig

Ontwikkelaar, producent en leverancier van elektrotechnische componenten Murrelektronik is onafhankelijk van andere bedrijven en hiermee in staat creatieve oplossingen te bieden. Onder meer aan de automotive, handling-, food&beverage industrie en interne logistiek. Hierbij put het bedrijf uit een compleet assortiment innovatieve producten die zij combineert met eventueel componenten van derden. Centraal staat de schakelkast maar ook decentrale oplossingen en complete systemen voor slimme bekabelingsoplossingen vinden hun weg naar de eindklant. Veiligheid en duurzaamheid zijn onder meer gegarandeerd door uitgebreide tests die Murrelektronik uitvoert in het eigen testlab. Bezoek ons op de beurs Elektrotechniek 2013!

GRATIS

VERZENDING VOOR BESTELLINGEN VAN MEER DAN â&#x201A;Ź 65,00!

DIGIKEY.NL

redactioneel

september 2013

Podium voor toekomstgerichte technici Voilà, een geheel vernieuwde Elektro-Data. Als je gaat lezen, zul je al snel merken dat die verandering niet alleen de ‘looks’ betreffen, maar ook het redactionele concept. Vernieuwingen die alles te maken hebben met de dynamiek in het medialandschap en in de markten waar Elektro-Data voor schrijft. Laat ik beginnen met de basis. Elektro-Data fungeert als ‘ouderwetse hard copy’ meer dan ooit als baken. Een punt dat je van ver kunt zien, waar je zelfs naar kunt verlangen. Een punt ook dat straalt en zo de lezers verwijst naar die dynamische wereld om hen heen, paden laat zien in de ongrijpbaarheid van het web. Wij willen meer dan ooit attenderen, prikkelen, verder op weg helpen. Dat doen we in eerste instantie door scherp te selecteren uit de overstelpende hoeveelheid aan nieuws. Actualiteit is een criterium, maar ook relevantie voor de doelgroepen en praktische bruikbaarheid. Hoe groot de verleiding soms ook kan zijn om een artikel te maken over een high-tech meetinstrument waar alleen technici van zeg maar een CERN mee uit de voeten kunnen, zien wij veel meer waarde in het schrijven over wat er komt kijken bij het meten aan PV-installaties, één van de artikelen in deze editie. Meten aan PV-installaties is geen willekeurig voorbeeld. Past natuurlijk uitstekend in een special over de beurs Elektrotechniek, maar heeft ook te maken met het ‘volwassen’ worden (ik bedoel hiermee ‘het naar het industriële opschuiven’) van de energie- en inframarkt. Het is dan ook logisch om in Elektro-

Data ook structureel aandacht te gaan geven aan deze markten, uiteraard naast onze andere kernmarkten van industriële automatisering als machine- en apparatenbouw, productieen procesautomatisering. Procesautomatisering, zien we, raakt steeds meer verweven met procescontrole en -analyse. Elektronica en elektrotechniek aan de kant van de automatiseerders en chemie (‘een raar woord binnen Elektro-Data’) aan de kant van de analytici hoor je geïntegreerd te benaderen. Vandaar de nieuwe rubriek: procesautomatisering en -controle. Natuurlijk verloochenen we onze roots niet: de industriële elektronica waar alles begint. En ook het testen & meten blijft als aparte rubriek. Gaan we zelfs meer mee doen, in andere rubrieken, als het meer over de toepassing van testen & meten gaat. Net als sensoren trouwens, die je door het hele blad zult terugvinden, in de omgeving waar ze horen: een lasersensor bij machinebouw en productie-automatisering; een radarsensor bij procesautomatisering en -controle. Elektro-Data wil met deze aanpassing in de redactionele formule een podium zijn voor toekomstgerichte technici, die kansen zien en zoeken in nieuwe markten en disciplines. Richard Bezemer, hoofdredacteur Elektro-Data (R.Bezemer@mybusinessmedia.nl)

Sterkstroomomvormer van TOP kwaliteit De DM5S is zo veelzijdig als een Zwitsers zakmes • Geschikt voor alle soorten netten • Volledige parametrering, lokaal, op afstand of off-line • Voorzien van 1-4 analoge uitgangen • Tot 32 energietellers • Standaard voorzien van Modbus interface • Gratis downloadbare CB Manager software • Configuratie via USB, zonder voedingsspanning • Uitlezen van meetwaarden met grafische weergave Bezoek onze stand op Elektrotechniek 2013 en ontvang iets leuks!

GMC Instruments Nederland B.V.

www.gmc-instruments.nl

Tel. 0348-421155 Meer elektroDATA op

nieuws

Sleutelrol voor installateur in toekomst smart grids Vroeg of laat zullen smart grids uitgerold worden in Nederland. Zowel op huis- en wijkniveau, om het energieverbruik bij de consument efficiënter aan te sturen, als in het 10 kV en 20 kV netwerk. Met dit laatste kunnen energiebedrijven de distributie efficiënter beheren. Beide ontwikkelingen hebben in potentie een grote betekenis voor de installatiebranche.

Een aantal exposanten op de vak-

aan elektriciteit op het net is én op

beurs Elektrotechniek pakt uit met

tijd om ervoor te zorgen dat de was is

een stukje toekomst: smart grids. In

gedaan op het tijdstip dat we vooraf

de discussie over een duurzame ener-

hebben ingegeven. Het huidige dag-

gievoorziening speelt dit onderwerp

en nachttarief gaat plaats maken voor

een belangrijke rol. Want, zo zeggen

een smart tarief. Wie kan wachten op

experts, zonder slimme elektriciteits-

een beter moment, betaalt een lagere

netten kunnen we ons energiever-

prijs.

bruik niet optimaliseren. “Duurzaam omgaan met energie is pas mogelijk

Goedkoper beheer

als we met elkaar bereid zijn vraag

Smart grids spelen ook op een ander

en aanbod zo gestalte te geven, dat

niveau. Het huidige middenspan-

deze met elkaar in evenwicht komen”,

ningsnet, de 10 en 20 kV netten, is

zegt Martin Eijsink van Finder Relais

ouderwets van opzet. Distributiebe-

Nederland. Het smart grid op woon-

drijven weten veelal niet wat het ener-

wijkniveau is daar een voorbeeld van.

gieverbruik achter de trafo’s is, noch

wordt direct duidelijk waar zich de

De elektriciteitsleverancier schakelt

hoe schakelaars staan, noch waar

storing voordoet. Aanrijtijden wor-

op afstand de wasmachine in, precies

zich een storing heeft voorgedaan.

den korter; storingsuitvallen worden

op het moment dat er een overschot

“Door intelligentie toe te voegen,

ingekort”, zegt Marco van Doorn van

CONTACTLOZE INDUCTIEVE ENCODER 9

Absoluut slijtagevrij dankzij een contactloos meetprincipe

Robuust en volledig afgegoten IP67/IP69K behuizing (binnenkort ook in volledig kunststof)

Flexibele procesaansluitingen zoals SSI, IO-Link, RS485, Modbus RTU, 4…20 mA en 0…10 V

www.turck.com

Hoogste nauwkeurigheid en storings9 ongevoeligheid

Met deze QR-Code ontvangt u verdere informatie

Aanzienlijke typereductie mogelijk door 9 programmeerbaarheid en montage op

assen tot 20 mm Met name geschikt voor toepassing in 9 Food & Beverage, Mobile Equipment en

Machinebouw

Sense it! Connect it! Bus it! Solve it! S0561_NL_201x133+3mm_Electro Data_QR24.indd 1

Turck B.V. Ruiterlaan 7, NL-8019 BN Zwolle Postbus 297, NL-8000 AG Zwolle Tel. +31 38 4 22 77 50 Fax +31 38 4 22 74 51 Email info@turck.nl internet www.turck.com

8.8.2013 14:24:28

nieuws

september 2013

GlobTek 2.13.13_ElektroData (Netherlands, Dutch) 2/26/2013 8:49 AM Page 1

Need Power?

Think GlobTek

Smart Battery Chargers Offer Three-Phase Operation

Available in versions delivering 4.2V, 8.4V, or 12.6V at 1 A to address single- or multiple-battery configurations, the GTM91128 families of smart Li-Ion battery chargers from GlobTek offer three charging methods: conditioning, constant current, and constant voltage. The universal-input devices have a minimum current charge termination technique with timer as back up, with LED indication of charging and fully charged states. An additional feature of the ...for more click www.globtek.se

Medically-Approved Open-Frame Switchers Deliver Up to 240W

Elspec. Hij merkt dat de belangstel-

stations uitgerust gaan worden met

ling hiervoor bij de distributiebedrijven

intelligente apparatuur. “Dan loop je

toeneemt. “Stroomuitval is een issue.

tegen giga investeringen aan. Realis-

Zeker nu de consument en de zake-

tisch is uit te gaan van 10 procent. En

lijke klant bij langere uitval financieel

dat zijn al grote aantallen. Dat levert

gecompenseerd moeten worden.”

veel werk op voor de sector, want de

Maar er is nog een andere drijfveer:

grote distributiebedrijven besteden

de dynamiek in het netwerk wordt

dit uit.”

Suitable for use in a variety of medical, ITE, and PoE applications, the GTM91110P240 Family of open-frame AC/DC switchmode power supplies from GlobTek deliver up to 240W in a 3 x 5-inch footprint. The devices are provided in factory-configured outputs from 12 to 55 V (in 0.1-V increments). Available in Class I or II versions, the 1.75-high power supplies are 85% efficient at full load and include features such as active PFC, a built-in EMI filter, and a 12-V fan output as well as DC-input versions from 130VDC to ...for more click www.globtek.se

groter door de toename van hernieuwbare energiebronnen, zoals

Smart grid op Elektrotechniek

zonne- en windenergie. “Vroeger ging

Elektro-installateurs kunnen op de

de elektriciteit slechts één kant op.

beurs in aanraking komen met smart

Dat verandert door de decentrale

grid technologie. Elspec toont bij-

opwekking. Je moet meer monitoren

voorbeeld de nieuwste 10 kV moni-

om instabiliteit te voorkomen.”

toringsystemen, die hun energie uit het elektriciteitsnetwerk halen en niet

Nieuwe markt

uit een losse accu. Marco van Doorn:

Smart grids vormen een toekomstige

“Daarmee voorkomen we onderhoud

markt voor de elektrotechnische

omdat we geen accu’s meer hoeven

installatiebedrijven. De eerste testop-

te vervangen. Op lange termijn levert

stellingen in trafo- en verdelerstations

dat een besparing op.” Finder Relais

draaien. Distributiebedrijven willen

Nederland laat samen met de PHT

ervaring opdoen: welke techniek

Groep enkele concrete toepassingen

werkt het beste? Moet je elk station

van smart grids in Nederland zien.

intelligent maken of een beperkt

Hierbij zijn meerdere communicatie-

aantal? Verzend je data via GSM

oplossingen gecombineerd in een

of andere netwerken? In de VS is

smart grid.

Rechargeable Battery Pack Provides Fuel Gauge Data

Providing smart rechargeable power capability to advanced portable and remote devices, the BL3100C1865004S1PSQA Li-Ion Battery Pack from GlobTek incorporates fuel-gauge functionality to provide important power status information. The 14.4V pack has a 3.1Ah capacity and includes a builtinprotection circuit as well. “You can no longer put a battery in one of today’s products without providing a means to check on the power status ...for more click www.globtek.se

elektro DATA

onder andere in Florida zo’n smart grid zowel op wijkniveau als voor het middenspanningsnet gecreëerd. Duizenden sensoren bewaken de schakelunits van Florida Power & Light en signaleren storingen nog voordat deze tot een stroomuitval leiden. Marco van Doorn denkt niet dat in Nederland alle

www.elektrotechniek-online.nl

www.globtek.se Meer elektroDATA op

nieuws

Lapp in gebouwautomatisering Waar de klassieke machine- en apparatenbouw nog steeds de ‘money maker’ is voor de Lapp Group, ziet het bedrijf gebouwautomatisering, hernieuwbare energie, elektromobiliteit en ‘life sciences’ als belangrijke groeimarkten voor hun kabels en connectoren. Op de beurs Elektrotechniek is dat al te merken.

Binnen de gebouwinfrastructuur

ECOLAR staat voor ‘Ecologic, Solar,

Lapp heeft als sponsor het ECOLAR-

stijgt de vraag naar hoogwaardige

Economic, Modular’. Met het huis

huis van het overgrote deel van beka-

bekabeling, vooral als het gaat om

heeft een multidisciplinair studen-

beling en connectoren voorzien. Zo

het integreren van decentrale energie-

tenteam deelgenomen aan de Solar

wordt Ölflex Solar XLR-bekabeling

opwekking en het gebruik van auto-

Decathlon Europe 2012 in Madrid. Op

gebruikt om de 24 fotovoltaïsche

matisering om het energieverbruik

de Solar Decathlon gaan hogescholen

panelen op het dak en boven de bui-

te minimaliseren. Tel daar de aan

en universiteiten de strijd aan met als

tenruimte met elkaar te verbinden.

domotica gerelateerde automatisering

doel in twee jaar tijd een huis voor de

Aan de AC-kant zijn Ölflex Classic

met bijhorende communicatie bij op

toekomst te ontwerpen én te maken,

130 H-kabels toegepast. Ölflex-

– inclusief de vraag naar bandbreedte

dat elektrisch volledig zelfvoorzienend

connectoren en kabels zijn ook

om aan alle mediaverlangens van de

is en die behoefte dekt met zonne-

gebruikt voor de overige elektrische

moderne consument te voldoen – dan

energie.

voorzieningen in het huis. Halogeen-

mag het duidelijk zijn dat producenten

De elektriciteit die nodig is om

vrije Ölflex Classic 120 H-bekabeling

van hoogwaardige industriële bekabe-

comfortabel in het ECOLAR-huis te

is bijvoorbeeld toegepast voor alle

ling daar op inspringen. Temeer daar

verblijven, wordt opgewekt met foto-

contactdozen en voor alle huishou-

voor een belangrijk deel de kabels

voltaïsche panelen. De panelen zijn

delijke apparatuur. Ze worden ook

en connectoren die binnen die markt

niet alleen op het dak van het huis

gebruikt om de blinden mee te bedie-

www.ecolar.de

kunnen worden ingezet toch al deel

geplaatst maar bekleden deels ook

nen. Unitronic Bus EIB H-bekabeling

www.lappbenelux.com

uitmaken van het productprogramma.

de wanden en in semi-transparante

is onder andere gebruikt om alle

Dat geldt ook voor de Lapp Group

uitvoering zijn ook de beide buiten-

KNX-sensoren en –actuatoren aan te

die als sponsor van het ECOLAR-huis

ruimtes met de panelen overkapt. Uit-

sluiten, die voor het EIB-bussysteem

van studenten van de Hochschule

eindelijk weet het huis drie maal zijn

(European Installation Bus) zijn ont-

Konstanz meedoet met de innova-

eigen energiebehoefte te dekken en is

worpen. Ook de temperatuursensoren

tieve koplopers in deze groeimarkten.

netto een energieleverancier.

in het hydraulische systeem zijn van

Standnummer: 08.D058

WJ200

Compacte frequentieregelaar van Hitachi De compacte frequentieregelaar serie WJ200 van Hitachi in de vermogensreeks van 0,2 – 15kW (35,9A CT, 44A VT dual rating) is breed inzetbaar waarbij kracht en dynamiek mede vereist is. De serie onderscheidt zich door: • Zeer hoog startkoppel • Hoge toerentalnauwkeurigheid • PLC functie • Safety stopfunctie • Wachtwoord beveiliging • Positioneringsfuncties • Ingebouwde remunit • Veldbus aansluitingen • Ingebouwde energiemeter en energiebesparingsregeling • “Side by side” montage • Wereldwijde standaarden CE, UL, c-UL en c-Tick Hiflex voegt aan de zekerheid van dit wereldmerk toegankelijke ondersteuning en service toe. Meer informatie over Hitachi: www.hitachi-ds.com

Wolweverstraat 22 · 2984 CD Ridderkerk · Postbus 4070 · 2980 GB Ridderkerk Telefoon : 0180 - 46 60 04 · Telefax : 0180 - 44 23 55 · Service : 0180 - 44 23 40 Internet : www.hiflex.nl · E-mail : info@hiflex.nl

Hitachi_Ad_WJ200_190x130.indd 1

21.05.13 14:03

nieuws

september 2013

Lapp verwacht veel van de organische fotovoltaïsche (OPV) technologie.

deze kabels voorzien. De hieraan gekoppelde communicatie en dus de regeling van de airconditioning en de vloerverwarming lopen over Unitronic Bus EIB H-kabels. In de schakelkast van het huis zelf zijn onder andere de zekeringen en relais met enkelvoudige H07V-K-geleiders aangesloten. Uit de hand Veel concepten en producten die oorspronkelijk zijn ontwikkeld voor de industrie worden steeds vaker in kantoren en woningen toegepast. De communicatiebehoefte die vanuit de domotica ontstaat is daar uiteraard voor een deel debet aan, maar ook de communicatieen mediabehoefte van de mens. Bandbreedte is daarbij een sleutelwoord en ook op dat terrein meent Lapp wel wat troeven in handen te hebben. Bijvoorbeeld met de Hitronic Fire-glasvezelkabel die binnenshuis voor ‘streaming video’ en datatransfersystemen zorgt. Met als bijkomend voordeel dat het 90 minuten bestand is tegen directe blootstelling aan een vlam en gedurende die periode ook data blijft doorgeven. Niet zo belangrijk als je op de bank van je ‘filmpje on demand’ zit te genieten, maar wel als het een alarmeringssysteem betreft. Ook Lapp’s Etherlineprogramma komt steeds vaker voor toepassing in woningen en kantoren in aanmerking nu netwerken worden

Weg lasdoos voor zonnepanelen

ingezet de blinden te bedienen en de

De Epic Solar Map Set van Lapp en FPE Fischer is een modulair fotovoltaïsch (PV) aansluitsys-

verlichting en temperatuur

teem dat bestaat uit slagvaste en weerbestendige kunststof componenten. De componenten

te regelen.

kunnen individueel worden gecombineerd om PV-modules naar wens te verbinden. Het aansluit-

elektro DATA

systeem dat was genomineerd voor de 2013 Intersolar Award maakt de lasdoos overbodig. De gestandaardiseerde componenten kunnen bovendien volledig geautomatiseerd op de modules

Een uitgebreid artikel over Lapp staat

worden gemonteerd en gelast. Zo draagt het systeem bij aan het verlagen van de kosten per

in Aandrijven & Besturen,

verbinding. Ook kunnen nieuwe ontwikkelingen naderhand in de PV-modules worden geïnte-

editie augustus/september 2013.

greerd; de componenten zitten niet weggewerkt in een lasdoos maar bevinden zich aan de ‘buitenkant’.

BHT2013-017 adv Electro Data 201x30 mm BHT NL.indd 1

26-3-2013 16:55:14

Meer elektroDATA op

nieuws

Energiebesparing gaat ten koste van power quality Stroomstoringen halen geregeld het nieuws. Minder prominent zijn lokale problemen als gevolg van netvervuiling: lampen die heel snel stuk gaan; aardlekschakelaars die om de haverklap omspringen. Power quality is een issue aan het worden en daarmee een groeiende markt voor gespecialiseerde bedrijven.

De omzet in power quality analyse

ten, zoals AET Energy Efficiency.

vertonen die veel hoger liggen dan

apparatuur groeit. Dat blijkt uit de

Frits Appel van dit bedrijf, gespe-

zou moeten bij een zuivere sinus. “In

reacties van enkele exposanten op

cialiseerd in het opsporen van net-

hogere frequentiecomponenten blijft

de vakbeurs Elektrotechniek. Bij

vervuiling, denkt dat de problemen

reststroom achter. Hierdoor ontstaat

Mors Smitt ziet men de vraag naar

binnen gebouwen groter zijn dan de

warmte in alle aangesloten compo-

deze analyse-apparatuur stijgen.

breed uitgemeten stroomstoringen

nenten waardoor de temperatuur veel

Zowel bij zakelijke als particuliere

bij de distributiebedrijven. Recent

hoger kan oplopen dan begroot.”

bedrijven groeit de behoefte aan

heeft hij een onderzoek gedaan bij

Dat zorgt uiteindelijk voor de schade

een gedegen power quality analyse,

een woontoren in Maastricht waar

aan componenten. Oorzaken kun-

bijvoorbeeld omdat er problemen

bewegingssensoren, geïnstalleerd

nen liggen in frequentieregelaars,

zijn met het uitschakelen van aard-

om de nieuwe led-verlichting in de

omvormers van zonnepanelen, led-

lekschakelaars, lampen waarvan de

gangen aan te sturen, om de haver-

verlichting, maar ook de geschakelde

levensduur korter is dan verwacht,

klap stuk gingen. “Wat bleek: de

voedingen van bijvoorbeeld laptops.

of hoog stroomverbruik, zegt Jeroen

problemen ontstonden zodra de lift

Het hoeft niet eens zo te zijn dat deze

Wubben, productmanager bij Nieaf

naar beneden ging en remenergie

apparaten zelf slecht zijn, maar de

Smitt. Hij denkt dat ook het eco-

terug aan het net werd gegeven.

combinatie van bijvoorbeeld vijftig

nomisch klimaat bijdraagt aan de

Dan krijg je een harmonischen

laptops in één bedrijf die tegelijkertijd

groeiende vraag. “Grote bedrijven

feestje!”.

gaan opladen, kan zoveel netvervui-

vragen vaker advies voor energie-

www.elektrotechniek-online.nl

ling veroorzaken dat er problemen

reductie en dan begin je met een

Energiebesparing de oorzaak?

ontstaan.

nulmeting.”

Ook Alex Wesemann van Wesemann

Dat de effecten van netvervuiling

wijst op het probleem met de harmo-

nu zo snel en veelvuldig zichtbaar

Rol netvervuiling

nische netvervuiling. Hierbij ontstaan

worden, heeft alles te maken met

Naast de kostenreductie speelt

er afwijkingen in de sinusvormige

de energiebesparing van de laatste

netvervuiling een rol. Rudolf Stavast

spanningen stroomgolfvorm. De

jaren. Terug naar het voorbeeld van

van Euro-Index hoort dit van klan-

golfvorm vervormt en kan pieken

de Maastrichtse woontoren: door de installatie van de led-verlichting en de sensoren daalde het stroomverbruik met de helft. Frits Appel: “Als je vroeger een vervuiling van pakweg 25 procent had, praat je nu over 50 procent. Misschien was de vervuiling er voorheen ook. Maar doordat men energie bespaart, neemt procentueel de vervuiling ten opzichte van de totale belasting sterk toe.” Eenvoudiger in gebruik De oplossing voor netvervuiling begint bij goed meten. Een van de ontwikkelingen bij de fabrikanten is dat ze de bediening gebruiksvriendelijker maken. “De wijze van meten zelf verandert niet, wel wordt het gemakkelijker alles in te stellen en ermee te werken”, zegt Rudolf Stavast van

Op de stand van onder andere

Euro-Index.

Euro-Index is t&m-apparatuur

Het bedrijf zal op de beurs eenvou-

te zien voor power quality.

dige loggers tot 3-fase analysers met geavanceerde functies tonen. Ook

nieuws

september 2013

Kennissessies voor toekomstgerichte professionals

JUMPFLEX® Loop-Powered scheidingsversterker

De vakbeurs Elektrotechniek 2013

on Stage’ is de titel van de Power Up

is een bron van informatie voor de

onder leiding van Herman Dummer,

toekomstgerichte professionals. In

gedreven ondernemer actief op het

de ‘E-Future Arena’ in hal 10 van

vlak van creativiteit en innovatie. De

de Jaarbeurs is alle beursdagen

Power Up van Marcel Bullinga, futu-

een hoogwaardig congres van VNU

rist en trendwatcher, heeft als thema

Exhibitions, beurspartner FEDET

‘Meet the Future’.

en brancheorganisatie Uneto-VNI.

Nog meer slimme oplossingen tijdens

Centrale thema’s zijn de trends en

Elektrotechniek 2013 worden aan-

de aanstaande ontwikkelingen naar

geboden in kennissessies in Theater

2020. Het programma gaat elke och-

Industrie (hal 7), Theater Installatie

tend van start met een ‘wake up call’

(hal 12) en Theater Energie (hal 7).

en wordt, om de dag vol energie af te

Het Smart Homes Paviljoen (hal 10)

sluiten, op 1, 2 en 3 oktober afgeslo-

bundelt geïntegreerde systemen die

ten met een Power Up.

alle elektrische toestellen in de woning

Tijdens de Power Ups worden de

bedienen en beheren. In het Solar

vragen en problemen die leven in de

Paviljoen (hal 7) staan specialisten in

zaal met en door iedereen behandeld.

zonne-energie en energiebesparing.

Levendige live cases die leiden tot

Elektrotechniek365 Live (tussen hal

oplossingen en tips. Beursbezoekers

7 en 8) is de live versie van het online

kunnen het volledige congrespro-

platform dat werkt als een trefpunt

gramma gratis bijwonen. Aanmelden

voor inkopers en toeleveranciers in de

kan op de beurssite. ‘Durftevragen

installatiebranche.

komt er meer gecombineerde appara-

gebruiker het stroomverbruik bespre-

tuur op de markt waarmee je zowel

ken, heeft meten geen zin.”

metingen aan PV-panelen kunt verrichten als ook power quality analyses

Oplossingen

kunt doen. In plaats van met drie of

Oplossingen voor de harmonische

vier instrumenten gaat de installateur

vervuiling zijn onder andere filter-

nog maar met één combi-instrument

spoelen en transformatoren in een

op pad.

driehoekschakeling plaatsen. Of dikkere kabels van hoge kwaliteit leggen.

Specialisatie

En netvervuiling meten voordat je het

Netvervuiling opsporen kan werk

stroomnet uitbreidt of in een pand

opleveren voor de elektro-installateur.

de complete TL-verlichting vervangt

Maar: power quality in beeld brengen

door energiezuinige led-verlichting.

is één; de bron van de storing ach-

Daarmee kun je dikwijls problemen

terhalen is een ander. “Analyse is een

voorkomen, maar dat vergt dan wel

vak apart”, meent Rudolf Stavast.

de extra investering in de nulmeting.

“Een installateur zal zich moeten

“Eigenlijk zou je ook voor de instal-

specialiseren in netvervuiling. Hij kan

latie van een behoorlijke PV-installatie

wel een meting verrichten, maar je

eerst een nulmeting moeten doen,

hebt verstand van zaken nodig om

ook al houd je je aan de NEN 1010

de oorzaak te vinden en om te weten

norm”, adviseert Jeroen Wubben van

welke filters je moet toepassen om de

Mors Smitt. Want één PV-installatie

problemen op te lossen.” Dat denkt

op het dak van een doorzonwoning in

ook Frits Appel. “Je moet de meetre-

een Vinexwijk kan geen kwaad. Maar

sultaten kunnen beoordelen. Je moet

als hele straten overstappen en door

verder gaan met je analyse dan alleen

de prijzenslag niet meer altijd voor

de pure meetgegevens. Zonder te

de beste omvormers wordt gekozen,

kijken naar de installaties op de plek

kan hernieuwbare energie wel voor

die je gaat onderzoeken en met de

stroomstoringen gaan zorgen.

NIEUW

JUMPFLEX® Loop-Powered scheidingsversterkers (857-450). Hiermee worden actieve I / O-modules galvanisch gescheiden van het veld. De scheidingsversterker wordt gevoed via het 4-20mA, uitgangssignaal (Loop-Powered), waardoor een aparte voeding niet nodig is.

JUMPFLEX® (857-450) Loop-Powered scheidingsversterker Multitalent met profiel: • Loop-Powered • Inbouwbreedte van slechts 6,0 mm. • DIN-rail montage • CAGE CLAMP®S-aansluitingen

www.wago.com

elektro DATA

Meer elektroDATA op

Te c h v e r t o r i a l

Systeempartner Murrelektronik: creatief met kennis van zaken focust op hoge rendementen en totaal oplossingen

Murrelektronik in Oosterhout is de Nederlandse vestiging van het wereldwijd opererende en gelijknamige Duitse moederbedrijf. Het productenpakket bestaat hoofdzakelijk uit elektrotechnische componenten die zijn terug te vinden in industriële besturingskasten en samenstellingen hiervan. Hieronder vele innovaties die de klant ondersteunen bij het realiseren van slimme en energiezuinige oplossingen. Systeempartner. Zo is Murrelektronik wellicht nog het beste te omschrijven. De ontwikkelaar, producent en leverancier van uiteenlopende elektrotechnische componenten (van de schakelkast via de interface actief of passief tot in het veld) werkt namelijk nauw samen met al haar klanten om te komen tot efficiënte en energiezuinige oplossingen. Hierbij bedient het bedrijf uiteenlopende markten van de handling- en automotive industrie tot aan food&beverage en de algemene machinebouw. Gert van Dam, verkoopleider bij Murrelektronik: “In feite leveren wij alles tót aan de PLC. Van de oorspronkelijke EMC- en ontstoortechnieken tot aan stekkermateriaal, bussystemen, voedingen,

filters en transformatoren. Voedingen vormen hierbij één van de vier hoofddisciplines waarin veel R&D capaciteit wordt geïnvesteerd. Hierdoor is Murrelektronik in staat om voedingen te leveren met een bijzonder hoog rendement tot wel 95%.”

Systemen Maar het blijft niet bij componenten alleen. Door een jarenlange ervaring in de uiteenlopende markten zijn de medewerkers van Murrelektronik als geen ander in staat advies te geven met betrekking tot de meeste efficiënte én veilige oplossing. Bijvoorbeeld op het gebied van kabelconcepten die machinebouwers in staat stellen om veel sneller – plug & play – te

installeren; met minder kans op fouten. Een belangrijk voordeel hierbij is het feit dat Murrelektronik volledig onafhankelijk opereert van welke leverancier dan ook. Gert van Dam: “Wij zijn bijvoorbeeld niet gekoppeld aan een bepaalde PLC- of sensoren fabrikant waardoor wij in staat zijn de betreffende vraagstukken beduidend creatiever op te lossen. Daarbij combineren we diverse componenten uit ons eigen programma met de besturing of PLC die de klant wenst tot een complete eindoplossing. We werken hierbij veel voor machinebouwers die exporteren; onder meer omdat Murrelektronik wereldwijd is vertegenwoordigd en componenten voorziet van wereldwijd geaccepteerde toelatingen.”

Onderzoek en ontwikkeling Nieuwe producten worden hoofdzakelijk ontwikkeld bij het moederbedrijf in Duitsland. De productie ervan vindt plaats op één van de vier locaties in Oppenweiler (veldbussystemen en interfacemodules), Stollberg (connectoren), Stodt (modules voor besturingstechnologie, distributiesystemen, transformatoren en netvoedingen) en Shanghai (connectoren en netvoedingen). Bij de productie van de verschillende componenten heeft Murrelektronik specifiek oog voor het milieu en haar medewerkers. Zo wordt in beginsel al geen gebruik gemaakt van materialen die schadelijk zijn voor de gezondheid en wordt gewerkt conform de RoHS-richtlijn; ook bij het selecteren van toeleveranciers wordt hiermee rekening gehouden.

Testcentrum Familie Emparro geschakelde voedingen met rendement tot wel 95%. De inhoud van dit artikel ligt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.

Voor het testen van haar eigen innovaties op het vlak van onder meer veiligheid,

duurzaamheid en functionaliteit, beschikt Murrelektronik over een eigen testcentrum. Dit testcentrum vindt zijn oorsprong in een EMC-laboratorium waar wordt gecontroleerd of de producten voldoen aan de eisen met betrekking tot elektromagnetische compatibiliteit. Daarbij is het testcentrum geaccrediteerd voor de meest gebruikte EMC-tests. Verder worden producten getest conform de eisen van de Laagspanningsrichtlijn; zo wordt via onder meer lekstroom metingen en hoogspanningstesten bepaald of er luchtspleten of lekkage paden aanwezig zijn waardoor de producten gevaarlijk zouden kunnen zijn voor gebruikers bij normaal bedrijf. Tot slot worden de technische eigenschappen van de producten getest door ze een aantal weken – tijdens duurtesten – bloot te stellen aan extreme (milieu)omstandigheden. De analyse van deze langetermijn testen ondersteunt de ontwikkelaars in het steeds verder verbeteren van de kwaliteit. Gert van Dam: “Een van de redenen om in eigen beheer tot op detailniveau te kunnen testen, hangt samen met de relatief lange tijd die nodig is om producten door onafhankelijke instanties te laten certificeren. Door zelf te testen heb je de mogelijkheid eventuele onvolkomenheden vooraf te ontdekken en op te lossen waardoor de kans op afkeur tijdens het certificeringsproces tot een minimum wordt beperkt.”

Innovaties Een aantal innovaties, dat in oktober ook op de beurs Elektrotechniek te zien is, betreffen de Cube20S, de MICO en de Emparro. Cube is binnen Murrelektronik synoniem voor modulaire veldbusoplossingen en onlangs uitgebreid met de Cube20S. Het gaat hierbij om een compact en krachtig veldbusstation voor de schakelkast waarbij de smalle in- en uitgangmodules en functiemodules naast de basismodule zijn te monteren. Deze basismodule is uitgevoerd met een geïntegreerde busnode waarop maximaal 64 modules zijn te monteren; de montagewijze is eenvoudig en voorkomt bedradingsfouten. Door toepassing van coderingstrips en LED’s is de

Murrelektronik vertegenwoordigt tevens Murrplastik. Op deze afbeelding een kabelrups op de stanslasermachine Trumatic van Trumpf waarmee verschillende bewegende delen worden voorzien van spanning, water en lucht. I/O status betrouwbaar af te lezen en toe te wijzen.

MICO MICO staat voor: Murrelektronik Intelligent Current Operator en is sinds kort ook beschikbaar als MICO+ uitvoering. Dit product voor een intelligente stroomverdeling draagt bij aan een veilige oplossing omdat hij niet alleen de stroom bewaakt, maar tevens detecteert wanneer er bijvoorbeeld 90% of meer stroom wordt afgenomen. Op deze manier biedt hij bescherming bij kortsluiting en voorkomt oververhitting. Daarbij reduceert hij inschakelpieken, onthoudt de instelling status en schakelt bij overbelasting snel en veilig af. Op het vlak van voedingen noemt Murrelektronik tot slot de Emparro. Het gaat hier om een geschakelde voeding met een rendement tot wel 95% en een minimum aan vermogensverlies. Het hoge rendement draagt niet alleen bij aan een lagere energierekening, maar tevens aan een lagere warmte-ontwikkeling (reductie van CO₂) waardoor zowel de voeding zelf als andere componenten in de besturingskast een langere levensduur hebben. Kenmerkend is verder de PowerBoost functie die – in combinatie met de vermogensbegrenzer – de mogelijkheid biedt om hoge secundaire lasten op te starten. In concrete cijfers levert de voeding gedurende minimaal 4 seconden 150% vermogen. Door het brede ingangspanningsbereik van 85 – 265 V AC (90 – 250 VDC) is Emparro bovendien wereldwijd inzetbaar.

Naast alle schakelkasten besturingscomponenten vertegenwoordigt Murrelektronik tevens Murrplastik in Nederland. Dit eveneens Duitse bedrijf is een wereldleider in de productie en levering van gespuitgiete kabelmanagement producten voor de industriële machine automatisering en robotsystemen. Hierbij valt te denken aan kabelrups- en kabeldoorvoersystemen maar tevens aan beschermslangen codeersystemen. Evenals Murrelektronik werkt ook dit bedrijf nauw samen met de klant om de gewenste producten te ontwikkelen; van concept tot productiefase in een dynamisch proces.

www.murrplastik.nl

Murrelektronik B.V. Meerpaal 1 4904 SK Oosterhout (NB) Tel: +31 (162) 492 411 Fax: +31 (162) 492 415 E-mail: sales@murrelektronik.nl

Industriële elektronica

september 2013

VPX-bord met twaalfkerns CPU en FPGA rekent met 173 Gflops Geschikt voor dataintensieve taken als beeldverwerking en communicatie

Naar eigen zeggen is de OpenVPX-module die ACQInducom heeft ontwikkeld de snelste in zijn soort. De Medusa gedoopte kaart is opgebouwd rond de T4240, een verwerkingseenheid waar chipbakker Freescale 12 processorkernen in heeft gestopt. In combinatie met wat perifere ondersteuning haalt de CPU 173 Gflops. Extern krijgt hij versterking van maximaal 12 Gbyte geheugen en communicatieen I/O-poorten. Ook bevat de eenheid een vrij programmeerbare FPGA, die bijvoorbeeld kan worden ingezet om toepassingsspecifieke data kanalen en protocollen te creëren of zelfstandig bepaalde taken uit te voeren.

Met zijn bijna 35 jaar is VME met

de toepassingen waar ACQ-Inducom

voorsprong de langst levende stan-

op mikt met zijn voor deze bus ont-

daard op het gebied van systeembus-

wikkelde processorkaart. Het bedrijf

sen. Dat het platform in de markt voor

claimt zelfs dat het de snelste VPX-

ingebedde systemen nog steeds met

eenheid zou zijn die op dit moment

succes aan de weg timmert komt

op de markt is.

omdat hij zich telkens weet aan te

De T4240 van ruim 18 vierkante

passen aan nieuwe technieken en

Medusa

centimeter domineert de 3U hoge

eisen. De jongste varianten, VPX en

Het officiële typenummer van de kaart

OpenVPX-module.

OpenVPX, communiceren dan ook op

is VPX3424 maar hij heeft, naar het

een totaal andere manier dan de oor-

veelkoppige monster uit de Griekse

spronkelijk voor de 68000-processor

mythologie, daarnaast de aanduiding

20 Gbit/s en patroonvergelijking tot

bedachte parallelle data- en adres-

Medusa gekregen. Dat verwijst naar de

10 Gbit/s. Een interne bus, Corenet,

kanalen van de oerspecificaties uit

processor, een T4240 van Freescale,

routeert de datastromen tussen de

1979. Nu worden de gegevens serieel

waarin twaalf 1,8-GHz e6500-kernen

verwerkingseenheden en perifere

overgedragen, waarbij de connector

zijn opgenomen die op hun beurt elk

blokken. Voor de communicatie met

ruimte biedt aan 32 lijnen van 6,125

twee simultane processen kunnen

de buitenwereld is voorzien in onder

Gbit/s elk. Al dan niet met hulp van

afhandelen. Daarmee haalt hij 173

andere vier maal PCIe, twee maal

een schakelnetwerk zijn diverse topo-

Gflops en 187874 Coremark-punten.

seriële RapidIO, Sata 2.0 en USB 2.0,

logieën op de moederkaart mogelijk.

De centrale chip is een BGA van 4,25

zestien Ethernet-poorten waarvan er

Desondanks is de hybride versie van

cm in het vierkant met 1932 aanslui-

vier 10 Gbit/s halen en verder diverse

de standaard nog steeds in hetzelfde

tingen. Onder de kap zitten de 64-bit

parallelle en seriële lijnen (Uarts, I2C,

systeem te combineren met klassieke

processorkernen, elk met 32 Kbyte

SPI, SD/MMC).

VME-modulen.

data- en instructiecache en per clus-

De producent heeft een deel van de

De hoge capaciteit van OpenVPX

ter van vier nog eens 2 Mbyte secun-

signalen op de print configureerbaar

maakt hem zeer geschikt voor toe-

daire cache. De drie clusters hebben

gemaakt, waarbij kan worden gekozen

passingen met grote hoeveelheden

elk een eigen DDR3-geheugenbestu-

uit 2 maal 4-kanaals PCIe, 1 maal PCIe

data, zoals het verwerken van radar-

ring (tot 1 Tbyte) met foutcorrectie en

x8 of een PCIe x4 plus sRIO x4. Verder

signalen, visuele inspectie, analyse

een 512-Kbyte buffer. Verder bevat

beschikt de module over 12 Gbyte

van videobeelden, FFT-algoritmen,

het IC circuits voor het versnellen van

RAM en voor niet-vluchtige opslag

snelle netwerken en al dan niet draad-

128-bit vectorbewerkingen, encryptie

over 2 Mbit FRAM en 256-Mbyte flits-

loze telecommunicatie. Dit zijn ook

tot 40 Gbit/s, datacompressie tot

geheugen. Ook biedt hij ruimte aan een MMC-kaartje tot 64 Gbyte. De communicatie met de rest van het systeem en randapparatuur loopt onder andere via maximaal tien Ethernetpoorten (1 en 10 Gbit/s), Sata, usb en CAN. Een belangrijke uitbreiding vormt de door de gebruiker te programmeren FPGA. Deze is verbonden met 38 vrije pennen van de OpenVPX-connector en via een PCIe x4 met de processor. Hij is inzetbaar voor afhandelen van applicatiespecifieke protocollen maar

www.acq.nl

kan ook onafhankelijk van de CPU

info@acq.nl

bepaalde monitoren besturingstaken

(0412) 641 922

Met zijn twaalf processorkernen komt de CPU 173 aan Gflops.

uitvoeren.

elektro DATA

elektro

Onze communicatietalen:

Uw competente online winkel voor Comfortabel bestellen!

}

Bouwelementen Stroomvoorziening Meettechniek

Werkplaats & Soldeertechniek Huis- & veiligheidstechniek Netwerktechniek

“Raspberry Pi”-Mini-PCs Realiseer uw project!

http://rch.lt/PI Gewoon de QR-code scannen en alle artikelen die u voor de Raspberry-start nodig hebt, liggen in uw winkelwagen!

Raspberry Pi — Modell B

HDMI

met 512 MB RAM

• Broadcom BCM2835 • 700 MHz ARM, Dual Core • Open GL ES 2.0, OpenVG • 10/100 BaseT-Ethernet-bus • HDMI-/RCA-Composite-videobus • SD-kaartsleuf • 2x USB 2.0

LAN Video Audio 2x USB

32,73

Raspberry Pi OS

• Exact afgestemd op model A en B • Snap-on-systeem • Vlamwerend materiaal • Statusweergave-venster • Ventilatiegate

• Linux-bedrĳfssysteem voor Raspberry Pi A/B • Voorgeïnstalleerd op SD-kaart (4 GB)

wit zwart transparant

RASPBERRY PI OS

passende VESA-adapter (50/75/100): transparant

Na de initiële installatie en conﬁguratie kunt u bĳvoorbeeld alle mediabestanden in huis samenvoegen en de Raspberry Pi vervolgens als HD-mediaplayer in de woonkamer, uw Entertainment Area, gebruiken. Of u gebruikt de Raspberry Pi als besturingscentrale voor netwerkdiensten.

4-delige koelset

• Ondersteunt QoS-WMM- & WMM-Power Save Modus • Chipset: RTL8188CUS • Ondersteunt WEP, WPA, WPA2 • WPS-compatibel EDIMAX EW-7811UN

TEK-BERRY VESA

Raspberry Pi – een printplaat met het formaat van een bankpasje en met toch bĳna oneindig veel toepassingsmogelĳkheden:

15,55

WLAN-USB-Adapter, 150 Mbit/s 4,16 4,16 4,16

Be Inventive!

Of u nu toegang tot een bestand of een printer wilt of een netwerkprinterpoort, of als u draadloos wilt printen met AirPrint of de luidspreker draadloos wilt gebruiken via AirPlay – met Raspberry Pi kan vrĳwel alles.

RASPBERRY PI B

“Raspberry Pi”-behuizing

TEK-BERRY TEK-BERRY SW TEK-BERRY TR

PC-techniek Sat-/TV-techniek Communicatie & Kantoor

• Compatibel met Rev. 1 + 2 • Extreem laag proﬁel • Eenvoudige montage

7,52

TEK-BERRY COOL

Levering zonder Raspberry Pi, meer kleuren online!

ry Pi aspber Your R world! To the d e t c e onn

PiFace Digital

TOP-Uitbreiding:

HD camera • 5 megapixel

LEDs

berry Pi. ing voor de Rasp De E/A-uitbreid schakelaars l • 2 relais • 4 ke ok -s O PI G • tgangen gangen • 8 ui • 8 digitale in ays • 8 LED-displ 30,21 PIFACE RASPBERRY Schakelaar

Nu bestellen!

voor de Raspberry Pi

OUT

• Foto: 2592 x 1944 pixels • Video: 1080p (Full HD), tot 30 foto‘s/sec. • Aansluiting: via een 15-polig foliebandkabel aan de seriële MIPI camera-interface IN

www.reichelt.nl

Engelstalige hotline:

+49 (0)4422 955-360

RASPBERRY PI CAM 25,17 Internationale betaalmogelĳkheid

Dagprĳzen! Prĳzenstand: 12.08.2013 Voor bedrijfsklanten: Alle vermelde prijzen in E exclusief de wettelijke btw, verzending vanuit voorraad voor de totale winkelmand. Uitsluitend onze AVV zijn van toepassing (onder www.reichelt.com/agb). Tussenverkoop is voorbehouden. Alle productnamen en logo‘s zijn eigendom van de betreffende fabrikant. Lijkend op afbeeldingen. Drukfouten, fouten en prijswijzigingen voorbehouden. reichelt elektronik GmbH & Co. KG, Elektronikring 1, 26452 Sande/Duitsland (HRA 200654 Oldenburg)

elektro_data_08+09-2013.indd 2

09.08.2013 09:15:45

industriële elektronica

B.E.S.D.

Top-Electronics

Computerkaart met ARM Cortex-9-technologie

Communicatiemodule UC20 is de nieuwste Quectel UMTS /

len, de industrie gestandaardiseerde

HSPA +-module met een maximale

interfaces (usb / UART / PCM / ADC /

Eurotech introduceert

worden gebracht

datasnelheid van 14,4 Mbps down-

Antenne-variaties) en veelvoudige

de CPU-301-16,

van 1 tot 2 W of

load en 5,76 Mbps upload. De UC20

functies (usb-stuurprogramma’s

een ARM geba-

lager. De module

is ontworpen om klanten te voorzien

voor Windows XP, Windows Vista,

seerd ingebed

is leverbaar als

van een wereldwijde netwerkdekking

Windows 7, Windows CE, Linux,

computerplat-

SBC (Single Board

op de connectiviteit van HSPA + /

Android / eCall) verlengen de toepas-

form speciaal

Computer) of als

WCDMA. De module kan ook volledig

selijkheid van de module voor een

ontwikkeld voor

CoM (Computer on

compatibel werken met bestaande

breed scala van M2M-toepassingen

M2M- en inter-

Module). Bij gebruik

EDGE en GSM/GPRS-netwerken door

zoals: automotive, metering, tracking

middel van de multi-band combinatie

systemen, security oplossingen, rou-

nettoepassingen. De CPU-301-16,

als SBC is de aan-

gebaseerd op de Freescale i.MX 6

sluiting van een voeding, kabels en

van quad-band WCDMA en quad-

ters, draadloze POS, mobiele compu-

processor serie, maakt gebruik van

eventueel een behuizing voldoende

band GSM. Het formaat van 32 x 29 x

ters, PDA’s en tablet-pc’s.

ARM Cortex-9-technologie verpakt in

om een compleet systeem te bou-

2,5mm, de in kosten geoptimaliseerde

een 67 x 85 mm printafmeting. Met

wen. Wanneer de CPU-301-16 wordt

SMT-factor en het hoge integratieni-

de door Eurotech ontwikkelde power

gebruikt samen met een carrier board

veau stellen integratoren en ontwikke-

management technology wordt het

(CoM-modus), heeft men de beschik-

laars in staat om eenvoudig applica-

energieverbruik en DDR3L geheugen

king over diverse interfaces zoals

ties te ontwerpen en daadwerkelijk te

drastisch verlaagd in de slaapstand.

Ethernet, 2x usb, Video (2x LVDS),

profiteren van het kleine formaat, het

De CPU-301-16 levert een 1,2 GHz

4x serieel, MIPI Camera, keyboard

lage energieverbruik en de mecha-

performance en het energieverbruik

matrix, I/O, 2x CAN,I2C , SATA en

nische sterkte van de module. Een

kan voor veel toepassingen omlaag

PCIe.

uitgebreide set van internetprotocol-

Innovatieve elektrotechniek solution your advantage

Our

Bezoek ons op: Elektrotechniek - 30 september - 4 oktober - Utrecht Offshore Energy - 15 - 16 okto ber - Amsterdam EWEA Offshore - 19 - 21 novembe r - Frankfurt

Bakker Sliedrecht realiseert turn-key elektrotechnische projecten voor industrie, infra en offshore. Als system integrator adviseren wij over doordachte elektrische aandrijftechniek, hoog- en laagspannings-energietechniek en besturingen voor zowel nieuwbouwinstallaties als renovatieprojecten. Renewable energy is voor ons geen loze kreet.

www.bakkersliedrecht.com

Industriële elektronica

september 2013

Binder Nederland

Top-Electronics

M12 D-gecodeerde connectoren met krimpcontacten

Gelijkspanningsomzetters CUI Inc introduceert met de PEM-

procent ten opzichte van de eerste

serie een reeks laagvermogen gelijk-

generatie. Bovendien zijn de modulen

ten niet meer voldoen

spanningsomzetters met een isolatie

zodanig ontworpen dat ze veel minder

aan de gestelde eisen.

tussen in- en uitgang tot 3000 VDC en

vermogen verbruiken als ze niet of

Connectoren met

een operationeel temperatuurbereik

weinig worden belast. De eenheden

krimpcontacten bieden

van -40 tot 105 °C.

zijn ondergebracht

in deze applicaties

Het ontwerp van de

in een SIP-behuizing

meer zekerheid. De

niet-gestabiliseerde

met zeven pen-

gedraaide contacten,

eenheden is gericht

nen en afmetingen

die los worden bijbe-

op het helpen verbe-

van 19,6 bij 7,0 bij

steld, worden buiten

teren van het rende-

10,0 mm. Voor de

de connector met een

ment en het thermi-

nominale ingangs-

standaard handkrimp-

sche gedrag van het

tang of machinaal aan

eindproduct. Zowel de 1-W als de

12, 15 en 24 VDC) geldt een tolerantie

spanningen (3,3, 5,

Dataoverdracht van industriële net-

de aderen gekrimpt. Daarna worden

2-W uitvoeringen bieden een oplos-

van 10%. Wat betreft uitgangsspan-

werken tot 100 Mb, CAT5 wordt veelal

de contacten in de overeenkomstige

sing voor het converteren en isoleren

ning is er keuze uit 3,3, 5, 9, 12, 15,

verzorgd door M12-connectoren met

contactkamer gestoken. Een veer klikt

van gelijkspanningsrails in een breed

24, ±5, ±12, ±15 en ±24 VDC. Om

D-codering. De huidig verkrijgbare

tegen het kunststof deel aan en ver-

scala aan applicaties, zoals medische

gevoelige verbruikercircuits extra

versies zijn beperkt bruikbaar in

grendelt het contact zodat het er niet

apparatuur, industriële besturingen,

te beschermen, zijn de convertoren

applicaties met zeer hoge trillingen

uit valt. Bij verkeerd plaatsen van het

beveiliging en telecommunicatiesyste-

uitgerust met continue kortsluitbevei-

omdat de schroefverbinding los zou

contact kan met een extractietool het

men. Met rendementen tot 89% biedt

liging en weerstaan zij statische ontla-

kunnen raken waardoor de contac-

contact verwijderd worden.

de PEM-serie een verbetering van 5

dingen tot 8 kV.

Meer elektroDATA op

Machinebouw & Productie automatisering

Magnetische positieopnemer voor veeleisende omgevingen Absolute en incrementele varianten halen tot 40.000 omwentelingen per minuut

De MIK36 en MSK36 van Lika zijn beide ontworpen voor positiebepaling in elektronicaÂonvriendelijke omgevingen. De respectievelijk incrementele en absolute roterende pulsgevers werken met een magnetische opnemer waardoor er geen elektrisch of mechanisch contact met de as is en er intern geen bewegende onderdelen nodig zijn. Ze zijn ondergebracht in een volledig afgedichte behuizing en zodoende beschermd tegen stof en vocht volgens IP68.

Met hun IP68-behuizing kunnen de pulsgevers ook onder water werken.

Volgens Lika Electronic lenen de

draaiing van de as doorgegeven via

een kleine 32 mm. Deze weerstaat

roterende pulsgevers die het bedrijf

een magneetsensor. Hierdoor kunnen

schokken tot 100 g (6 ms) en trillingen

onlangs op de markt heeft gebracht

voeler en elektronica worden inge-

tot 10 g (5..2000 Hz). Het operationele

zich prima voor omstandigheden

goten en gemonteerd in een geheel

temperatuurbereik loopt van -20 tot

waarin reguliere elektronica al snel

gesloten omhulling. Deze beschermt

85 Â°C. De 60 gram wegende bouw-

de geest zou geven. Als voorbeelden

tegen vocht en stof volgens IP68,

steen kan snelheden tot 40.000 tpm

noemt de fabrikant toepassingen in

wat tevens inhoudt dat de opnemer

registreren, afhankelijk van de pre-

zware machines voor het materiaalbe-

bestand is tegen permanente volle-

cisie. Bij de incrementeel werkende

werking, de winning en productie van

dige onderdompeling.

uitvoering is die op 22 waarden in

olie en gas en de mijnbouw.

te stellen, oplopend van 4 tot 2048

Dat de incrementele MIK36 en de

Afmetingen

pulsen per omwenteling. Het toerental

absolute MSK36 geen last hebben

Beide pulsgevers zijn vooral bedoeld

wordt daarbij begrensd door de maxi-

van stof, water, schokken en tril-

voor kleinere motoren, actuatoren, uit-

male uitgangsfrequentie van 300 kHz.

lingen komt in de eerste plaats door

gaande assen en servoâ&#x20AC;&#x2122;s. De hierop te

werken. In tegenstelling tot hun

Er zijn verschillende uitgangsconfimonteren magneet is beschikbaar met guraties mogelijk, waaronder NPN een binnendiameter van 6, 8 en 10 en lijn. De absolute gever bepaalt de

www.tevel.nl

elektromechanische en optische

mm. Opnemer en verwerkingscircuits

positie met een 13-bit resolutie. Deze

info@tevel.nl

tegenhangers hebben ze geen bewe-

zitten in een omhulling met een door-

wordt doorgegeven via SSI in binaire

(026) 303 00 60

gende onderdelen maar wordt de

snede van 36 mm en een diepte van

vorm of met Gray-codering.

de manier waarop beide opnemers

Machineveiligheid: Mayser en Fiessler

T T E I

+31 10 2928787 +32 2 2533120 info@hprtechniek.com www.hprtechniek.com

elektro DATA

september 2013

17 Bartec | Standnummer: 07.B.028

Ex p overdrukbehuizing

Niet-explosieveilig materieel, zoals

plete besturingskast met inhoud.

besturings- en schakelapparatuur en

De Ex p kast is ontworpen voor een

De Ex p overdrukbehuizing (Purging

de modulaire overdrukbesturings-

complete meet- en automatiserings-

omgevingstemperatuur van -20 tot

Universal Cabinet) van Bartec biedt

unit APEX (voor zone 1) die volgens

systemen kunnen in de Ex p kast

+60 °C in de temperatuurklasse T3

een Ex-oplossing voor de bediening

de ATEX richtlijn is gecertificeerd.

geïnstalleerd/ondergebracht worden.

tot T5. De Purging Universal Cabinet

en automatisering van componen-

Voor zone 2 is het SILAS overdruk-

Voor toepassingen voor zowel zone

is verkrijgbaar in plaatstaal gelakt,

ten, machines en systemen in zone

systeem beschikbaar dat zowel

1 als zone 2 beschikt Bartec over

rvs 304/316 en speciale kunststof

1 en 2. Het hart van de Ex p kast is

ATEX als IECEx is gecertificeerd.

(EG) typecertificaten voor de com-

uitvoeringen.

EAO Benelux | Standnummer: 07.E.061

Schmersal

Verlichte IP67 hevelschakelaar Profibus encoder

de kleinst verkrijgbare absolute encoder. Naast

De hevelschakelaar uit de serie

gekleurde led’s (wit, rood, groen,

De Wachendorff single- en

04 van EAO is door IP67 bescher-

geel en blauw) of meerkleurige

multi-turn absolute encoders

ming, heldere verlichting en het

led’s (rood/groen, rood/geel en

op basis van EnDra techno-

connector aansluiting. De

ergonomische bedienelement

groen/geel). Er is een keuze uit

logie werken zonder batterij

interface kan door de gebrui-

geschikt voor vele applicaties,

een 2 of 3 standen uitvoering

back-up en zonder tandwiel

ker zelf geconfigureerd worden

van besturingspanelen in spoor-

met de mogelijkheid om stap- en

overbrenging en zijn dan ook

voor de klassen 1 – 4. Hierdoor

wegvoertuigen tot gebruik in

pulsfunctie in dezelfde schakelaar

vrij van onderhoud en slijtage.

is een overstap naar bijvoorbeeld

machines onder zware omstan-

te combineren. Deze hevelscha-

Naast bestaande uitvoeringen met CAN

Profidrive mogelijk zonder de encoder te

digheden. De schakelaar is ver-

kelaar is uitgerust met een hoogst

open, SEA J1939, SSI en RS 485 interface

vervangen. Naast uitgaande as en holle as

krijgbaar in een rond of vierkant

betrouwbaar schakelelement dat

is nu ook een complete lijn Profibus enco-

uitvoeringen is de WDGA ook te leveren

ontwerp en kan voorzien worden

getest is op minimaal 1,25 miljoen

ders beschikbaar. Met een montagediepte

met een zeer hoge 400 N asbelasting voor

van verschillende enkelvoudige

bedieningen in iedere positie.

van slechts 60,7 mm is de WDGA Profibus

extreem zware toepassingen.

wartelaansluiting is de WDGA ook leverbaar met

Veiligheidstechniek voor de Machinebouw

w w w . e u c h n e r. n l

CET

Veiligheidsvergrendeling met transpondercodering

Bewaking van afschermingen Middel tegen manipulatie Hoogste veiligheidsniveau PLe, Sil3, Categorie 4 Hoge vergrendelingskracht 6500N Robuuste behuizing, stalen kop Grote toleranties, geen exacte deurgeleiding noodzakelijk

EUCHNER (BENELUX) BV

P O S T B U S 11 9

N L- 3 3 5 0 A C P A P E N D R E C H T

+31 ( 0 )78 615 47 6 6

INFO@EUCHNER.NL

Meer elektroDATA op

Machinebouw & Productie automatisering

Signalering met led Machinesignalering en signaallampen van Murrelektronik op beurs Elektrotechniek

Led-technologie staat aan de basis van twee producten die hun toepassing vinden binnen de machinebouw en productie-automatisering: de machinesignalering Modlight Xtreme 440 en de Comlight 57 signaallampen.

De Comlight 57 signaallampen kunnen wel

De machinesignalering

100.000 branduren mee.

Modlight Xtreme 440.

De machinesignalering Modlight

subtropische omgevingen tot 55 °C.

technologie. Dit heeft in dit geval

Xtreme 440 voor industriële omge-

Ook is de machinesignalering door de

de volgende voordelen: een lange,

vingen koppelt dankzij de gebruikte

100 procent afdichting bestand tegen

onderhoudsvrije levensduur (tot wel

led- technologie lage energiekosten

agressieve emulsies en oliën.

100.000 branduren) en een laag ener-

aan een lange levensduur. Het gege-

Monteren is simpel door middel van

gieverbruik. De compacte signaal-

ven dat de lamp ook nog eens onder-

een flexibele beugel. Als accessoire

lampen (diameter van 57 mm) vormen

houdsvrij is, zorgt voor een gunstiger

is er een M12 Xtreme connector met

een oplossing voor kleine apparaten

return of investment dan bij conven

geïntegreerde en volgegoten pola-

en machines. Een innovatief prisma-

www.murrelektronik.nl

tionele fluorescerende lampen.

riteitbescherming in verschillende

concept in de kappen zorgt voor een

sales@murrelektronik.nl

De machinesignalering is verwerkt

kabellengtes. Beschermslangen, die

bijzonder helder licht. Er is keuze uit

(0162) 49 24 11

in een rvs behuizing en is hierdoor

de kabels extra beschermen, kunnen

vijf verschillende kleuren: rood, geel,

bijzonder robuust. Tevens heeft dit

hier eenvoudig aan worden geklikt.

groen, blauw en wit. Comlight 57 is

model een IP69K waarde, wat hem

Standnummer: 08.B.090

schok- en vibratiebestendig. De aan-

geschikt maakt voor de zwaarste

Signaallamp

sluiting is naar keuze met een M12

toepassingen in industrie en appara-

Ook de Comlight 57 lampmodules

connector of door middel van veer-

tenbouw, zelfs bij continu gebruik in

zijn uitgerust met de nieuwste led-

klemmen.

Murrelektronik | Standnummer: 08.B.090

Veldbusstation

tegreerde busnode gemonteerd.

met een minimum aan installatiewerk

Beschikbaar zijn CUBE20S veldbus-

gemonteerd worden. De modules

Het nieuwste lid van de Cube familie

modules voor Profibus, DeviceNet,

worden met een schuifmechanisme

van modulaire veldbusoplossingen

CANopen, Profinet, Ethernet IP, Ether-

verpoolingszeker op een achterwand

is Cube20S. Hierbij worden smalle

cat, en Modbus. Door het grote aantal

gemonteerd, waarin de aanvoerlijnen

ingangen uitgangmodules (bouw-

varianten en de snelle responstijd

voor data en voeding reeds zijn inge-

breedte: 12,5 mm) met twee, vier of

tot 20 µs is CUBE20S geschikt voor

bouwd. Als onderhoud nodig is, kun-

acht kanalen als ook functiemodules

zeer veel applicaties. Op elke bus-

nen afzonderlijke modules in een paar

naast de basismodule met geïn-

node kunnen maximaal 64 modules

handelingen vervangen worden.

september 2013

19 Isotron Systems | Standnummer: 08.F060

Murrelektronik | Standnummer: 08.B.090

Multi-touch panel pc’s

Redundante 24 VDC stuurspanning Voor maximale beschikbaarheid van

duidelijk worden gelokaliseerd.

een machine worden stroomvoorzie-

De MB Redundancy Balance werkt op

ningsystemen vaak redundant (met

basis van MOSFET-technologie, waar-

twee voedingen) opgebouwd. De MB

door het eigenverbruik van de module

Redundancy Balance module ontkop-

bijzonder laag is. Dit geeft een ener-

pelt beide voedingen en zorgt voor

giebesparing tot 87% ten opzichte

steld kunnen worden.

een redundante 24 VDC stuurspan-

van conventionele diodemodules, wat

Beide modellen

ning. Met de module worden beide

uiteindelijk leidt tot verlaging van de

hebben een 16:9

voedingen automatisch 50:50 gelijk-

energiekosten.

breedbeeld aspec-

matig belast. Door de aanzienlijke

tratio, waardoor 40%

lagere belasting van de voedingen

meer schermoppervlak

wordt de levensduur verlengd. Als één

De TPC-1840WP en 2140WP van

beschikbaar is vergeleken met 4:3

voeding uitvalt, kan de andere voe-

Advantech zijn 18,5” en 21,5” wide

displays. Dankzij multi-touch kan

ding zijn werk gewoon blijven doen

screen multi-touch panel pc’s. Naast

de gebruiker visualisaties in- en

zonder enige interruptie. Voorwaarde

een IP65 frontpaneel bescherming is

uitzoomen, roteren en bedienen.

is uiteraard wel dat elke voeding

het schermoppervlak krasvast (7H),

Deze serie kan worden geleverd met

separaat de nominale stroom van de

waardoor toepassing in de zwaar-

diverse (embedded) operating sys-

belasting kan leveren. Elke ingang

dere industrie geen probleem is. Ze

temen. In het embedded image zit

heeft een led-status aanduiding.

hebben een Graphical User Interface

een tool geïntegreerd, SusiAccess,

Ook worden via potentiaalvrije con-

(GUI) voor snelle en simpele toegang

waarmee onder andere systeem-

tacten het functioneren van beide

tot de gewenste gegevens middels

herstel en -bescherming en remote

voedingen en de balans bewaakt.

‘intelligent-keys’ die naar wens inge-

monitoring mogelijk zijn.

Eventuele fouten kunnen dus snel en

Meer elektroDATA op

procesautomatisering & -controle

Waterdichte paneelinstrumenten meten diverse procesgrootheden Producten voor het volgen en bewaken van vloeistof- en gasprocessen

Aan zijn productassortiment voor procesautomatisering heeft Fluidwell een reeks instrumenten toegevoegd voor het meten aan en sturen van vloeistof- en gasstromen. Alle modellen in deze D-serie zijn bedoeld voor DINpaneelmontage. Ze zijn weerbestendig en volledig afgedicht, wat ze geschikt maakt voor toepassing in de buitenlucht en in situaties waarbij sprake is van bijvoorbeeld onderdompeling of reiniging met waterstralen. Vooralsnog telt de serie zestien modellen die, al dan niet ondersteund met een hoog/laag-alarm, doorstroming, niveau, druk en temperatuur meten.

Voor toepassing in onderwatersystemen en andere omgevingen waar apparaten van alle zijden kunnen worden belaagd door vocht, regen, spoelwater of drukstralen uit reinigingsmachines heeft Fluidwell zijn D-serie instrumenten op de markt gebracht. Hun behuizing beschermt, in tegenstelling tot veel andere paneelmeters die alleen aan de voorkant waterdicht zijn, volledig tegen stof en nattigheid volgens IP66/IP67/ Nema4X. De reeks telt vooralsnog zestien modellen, vooral bedoeld voor het meten en regelen van vloeistof- en gasstromen. Zo bepalen ze stro-

Het groen of amber verlichte lcd gaat rood knipperen bij een alarm.

mingssnelheid en volume, niveau, temperatuur en druk waarbij alarmen regeluitgangen het proces bij kunnen sturen. Menugestuurd Alle varianten hebben aantal eigenschappen gemeen. Zo zijn ze ondergebracht in een aluminium behuizing met venster van polycarbonaat. Het frontpaneel meet 144 bij 72 mm en heeft een hoogte van 16 mm, de diepte aan de achterzijde is ruim 55 mm. De bediening gebeurt met drie druktoetsen en afgezien van instrumentspecifieke details is de menustructuur voor alle modellen hetzelfde. Ook de

De menugestuurde bediening is bij alle modellen grotendeels gelijk.

lcd’s zijn veelal identiek. De reguliere uitvoeringen tonen de hoofdwaarde in zeven cijfers van 17 mm plus aanvul-

in twee kleuren, groen en amber, en

leerde relaisuitgangen.

lende gegevens zoals schakelpunt,

knippert in rood bij een geactiveerd

Tot de algemene kenmerken behoort

www.duranmatic.nl

alarminstelling, percentages en tota-

alarm.

ook het operationele temperatuurbe-

info@duranmatic.nl

len in drie tot elf 8-mm cijfers. Meters

Aan de ingangen kunnen in de regel

reik van -40..80 °C. Standaard betrek-

(078) 631 05 99

met extra grote weergave hebben 5,5

4..20-mA en 0..10-V signalen worden

ken de instrumenten hun stroom uit

digits van 26 mm hoog. Deze missen

gebruikt. Bij de stromingsopnemers

een 20..30-V gelijkspanning maar ook

de tweede cijferregel maar hebben

zijn dat magneetcontact of sinussen,

lithiumbatterij, lichtnet en 24 V wis-

wel een taartdiagram met tien seg-

Namur of pulsen (NPN/PNP, actief).

selspanning zijn mogelijk, desgewenst

menten als extra indicator. De ach-

Alarmen en stuursignalen gaan via

gecombineerd met voeding voor de

tergrondverlichting is configureerbaar

actieve, passieve of al dan niet geïso-

sensor.

Standnummer: 08.A.097

elektro DATA

september 2013

21 Telerex | Standnummer: 08.E.054

EPSITRON® COMPACT Power netvoedingen

I/O-modules Speciaal voor de toepassing in procescontrole en beveiliging brengt Sealevel een paar nieuwe eI/O producten op de markt, met of zonder Power over

van 9-30 VDC en de I/O-verbindingen

Ethernet. Met de eI/O-170E kan men

met bekabeling in het veld worden

acht 12-bit analoge inputs, twee digitale

gelegd via 3,5 mm afneembare terminal

inputs en twee solid state relais outputs

blocks. Sealevel’s eI/O-170PoE module

via elke 10/100 BaseT Ethernet verbin-

biedt hetzelfde functie- en I/O pakket

ding beheren. De Sealevel module biedt

als de eI/O-170E, maar wordt gevoed

acht single-ended of vier differentiële A/D

via Power over Ethernet volgens Klasse

inputs die via software kunnen worden

A. Zo kunnen voedingsspanning en

geconfigureerd voor een 0-5 V, 0-10 V,

data samen via CAT5-kabels worden

+/-5 V, en +/-10 V bereik. De eI/O-170E

gestuurd en is geen lokale separate

wordt gevoed via een afneembaar termi-

voedingsspanning nodig. De spanning

nal block met veerklemmetjes, waardoor

kan worden geleverd door PoE span-

installatie in het veld eenvoudig is. De

ningsbronnen, PoE injectors (midspans)

module werkt op een voedingsspanning

en switches (endspans).

Intercontrol Meet- en Regeltechniek

Magnetostrictieve niveaumeters De nieuwe serie in volledig roest-

lijk om exact de positie van een

vrijstaal uitgevoerde magnetostric-

tweede vlotter (drijvend op een

tieve niveaumeters van Intercontrol

scheidingslaag) te bepalen. ATEX-

zijn gebaseerd op een digitale

conformiteit en Hart-protocol zijn

looptijdmeting in de meetstaaf. Zij

standaard voorzien. Als optie kan

bieden een nauwkeurigheid van

men kiezen voor een geïntegreerde

± 0,3 mm. Hierbij is het moge-

1- of 5-punts temperatuurmeting.

Gunneman | Standnummer: 11.D.042

Led oplossingen De Protecta led-armaturen van Chal-

maar waarbij

mit zijn zo ontworpen dat de lichtout-

het regelmatig

put en lichtspreiding gelijk is aan die

vervangen van

van traditionele TL-armaturen. Naast

lichtbronnen pro-

de lage onderhouds- en energiekos-

blematisch is. De

ten, bieden led’s het voordeel dat ze

Solas is leverbaar

bij uitstek geschikt zijn voor lage tem-

in zowel explosie-

peratuur omgevingen. Voor toepas-

veilige uitvoering

singen bij omgevingstemperaturen tot

EPSITRON® COMPACT Power • Ingangsspanningsbereik AC 100 V - 240 V • Nominale uitgangsspanning DC 12 V en 24 V • Compact en gestroomlijnd DIN-rail montage • Uitgangsvermogen tot 100 W • Duidelijke indicatie van de operationele status via LED • Grote Uitgangsspanning aanpassing, toegankelijk aan de voorkant • Geschikt voor verhoogde inschakelstroom • No-load-en kortsluitbeveiliging • CAGE CLAMP®-aansluiting technologie • Totale hoogte van slechts 55 mm

Nu met GL Keur

(voor zone 1) als

wel -45 ºC, bieden led’s aanzienlijke

industriële uitvoering. De Solas is

voordelen, zoals direct bereiken van

tevens leverbaar met noodunit, zowel

de maximale lichtoutput, ten opzichte

in maintained (permanent) als non-

van fluorescerende lichtbronnen.

maintained (niet permanente) versie,

De Solas is een nieuwe generatie

zowel in Ex- als industriële uitvoering.

led floodlights (60.000 branduren bij

Het armatuur genereert ook in nood-

continu gebruik) en is ideaal voor toe-

functie 100% lichtoutput (gedurende

passing waar gericht licht is vereist,

90 minuten).

www.wago.com

Meer elektroDATA op

12.E022 11.C068

• MEGAMAN • OSRAM Benelux B.V.

12.A130 12.C130 12.D130 08.EL23 12.B094 10.A030 12.C008

CENTRAAL STATION UTRECHT

BEATRIXGEBOUW

• Attema B.V. • Draka Comteq Telecom BV • Elfa elementenfabriek • ESYLUX Nederland B.V. • forTop automation & energy control 08.F100 • HellermannTyton B.V. 09.B039 • Hemmink BV 09.B060 • iRidiumMobile.nl 10.C063 • Legrand Nederland b.v. • Phoenix Contact bv 07.D011 • Spaapen Handelmaatschappij bv 11.A040

• ABB b.v.

INNOVATORS ETOP INNOVATION AWARD 2013

• Jacs. Koopman B.V.

12.A130 12.C130 12.D130 11.C024

• ABB / Busch-Jaeger

GENOMINEERDEN ETOP INNOVATION AWARD 2013

2013

12A117

12A118

12B118

12C118

12B078

ETOP Innovation Award

E-future Arena

Industrie theater

Energie theater

Installatie theater

Catering en terras

12A087

12D076

VIP & EXHIBITORS LOUNGE

12B070

12E080

12C084

TERRAS

12D096

12B094

12C100

12A098

12A099

12A102

12C108

(SITUATIE PER 23-08-13. WIJZIGINGEN VOORBEHOUDEN)

12A130

12C130

12D130

12E112

12F062

12E069

12B049

12C046

12A045

12A056 12A050

12B054

12C058

12F046

01.A.024

STANDNUMMER

01.A.024

GANGPAD

01.A.024

HAL

OPBOUW STANDNUMMERS

12A061

TERRAS

12C068

12D062 12D056

12E062

12F073 12F069

12D070

12F060 12F061

12F072 12F066

12D068

12F088

12F038

12F042 12A039

12A042 12A033

12A032

12B033

12E022

12F018

12B023 12B017

12D038

12C028

12E030

12D048

12B036

12D064

12E038

12F032

12A012

INSTALLATIE THEATER

SP05

SP04

SP03

7D060

7E061

HAL 7

TERRAS

11E077

7D024

7C051

7B023

7B019

7A009 7A001

INDUSTRIESTRAAT

7B040

7C036

7D035

7C042

7D036

7D040

7B028

EL23 EL21 EL19 EL17

ELEKTROTECHNIEK 365 LIVE

EL24 EL22 EL20 EL18

9A121

9A120

9B120

9C120

9D120

11C011

HAL 8

8A097

8A100

8B100

8B089

8B090

8C091

8C088

8D089

8D088

8A085

8A094 8A088

8D096

8C100 8C101

8F090

TERRAS

8E090 8E088

8D099

8E102

9B080

9C081

9A074 9A070

9B073

8F095

8F100

9A091

9B085

9C089

11A007

9C082

11A018 11A014

11B011

11B016 11B012

9B090

9A110

11B024

11A024

11A039 11A033

11A034

11B033

11B036

11C039

11E010

11C016 11C010

11D010

11E020

11D017

11D018

11E025 11E019

11E024

11C024 11C014

ENTREE CROESEZAAL CONGRESSEN 7B001

7B010

7D011

7D010

7E010

7F012

7B007

7E020

7E052

7F025

7F051 7F047

7E034

7F030

11A079 11A075 11A073 11A067 11A059

11B044

11C049 11C045

11C042

LICHT

11D042 11D036 11D032

11E037

11E052 11E048 11E040

11A040

11A074 11A070

11B059

11B060

11B068 11B071 11B067

11C060

11C064

11D060

11E061

11E060

11A060

11A082

11B080

11C068

11D084 11D076 11D072

11E086

HAL 11

7B054 7B049

7D050

SOLAR PAVILJOEN

INDUSTRIE THEATER

7B070

7D070

7E071

7E070

SP08 SP09

ENERGIE THEATER

12A011

12A014

12B013

12B008

12C008

12D008

12E008

12F010

12A008

11E066 7F026

HAL 12

SP07

11E062 7F022

11C019

P L AT T E G R O N D H A L 7 T / M H A L 1 2

11A045

11C017

10D090

8B063

8B064

8C065

8C058

8A073

8A061 8A051

8A072 8A064

8B071

8B068

8C073

8C066

8F050

8F045

8F044

9A041

9A038

8A054

8A046

8B047

8A040

8B038

8C038

8D038

8A041 8A035 8A031

8B054

8D050

8E049

8E054 8E050 8E046 8E038

8B055

8D058

8F067 8F051

9A048

9B039

9B040

9C046

9D030

10A026

10C010

EHBO

8A020

8A030

8B030

8D030

8D035

8E015

8E020

8E030

9A030

9B026

9C030

9A018

9B019

9B010

9C014

9D009

9A017

9A006

9A002

9D001

9D005

HAL 9

ENTREE

ENTREE OOST

PERS

ENTREE

9D027 9D019

10A003

10A002

10A006

10A008

10B001

10B002

ENTREE

ENTREE WEST

9A011

10A010 10A015 10A011

10A020

10B011

10B016 10B010

10C018

10D001

9D020 9D016 9D008 9D002

10A029

10C030

10A030

10B040

10D027

10A040

ORGANISATIE

8F060 8F058

9A061 9A051

9A056 9A052

9B045 9B041

10A049

10A050

9D056

10B050

10C060

9B059

8D066 8D068

10C040

ETOP INNOVATION AWARD

9B063

8E067

10C050

E-FUTURE ARENA

10C057 10C051 10C047 10C041

9C066

9B060

10B043

10B061

10C063

9D066

8E070

9A064

11A002

11B001

11B003

11C001 10C065

11C004 10C068

11D004

HAL 10

2013

30 sept. t/m 4 okt.

SP01 SP02 SP06

10A041 10A045

10B021

11E080

7F034 7C041

7E048

DOMOTICA BOULEVARD 9A060

11A049

7E044

8F122 8E124 8F120

9A010

KASSA

Bedrijfsnaam

Hal/Standnummer

3M Nederland B.V. 09.B063 A. van der Hof Kabelfabriek B.V. 12.F066 Abato Motoren 08.E030 ABB B.V. 12.A130, 12.C130, 12.D130 Added Value Electronics B.V. (AVE) 07.E070 Adesys 08.F120 AE Sensors B.V. 07.B001 AKA Alberts & Kluft B.V. 09.B090 Allure Verlichting 11.E010 ALTHERIS B.V. 07.E020 AMC Nederland 12.F042 Amwittools 12.D048 Anamet Europe B.V. 08.C073 Anopanel B.V. 08.A035 APEM Benelux 08.A085 Aqualectra B.V. 12.B023 ARAS Security B.V. 10.A049 Ardic Cable Management Systems 09.B045 artsound 12.A087 ASA Boot Electro B.V. 12.C108 AstroVac Centrale Stofzuiginstallaties 08.E049 Atom Kablo Sanayi ve Ticaret AS 09.B041 Attema B.V. 08.EL23 Aura Light 11.A018 Avans+ 12.F038 B.E.G. Nederland B.V. 12.E008 Bailey Electric & Electronics B.V. 11.B024 Bakker Sliedrecht Electro Industrie B.V. 08.F095 Balluff B.V. 08.B089 Bals Led Europe B.V. 11.D017 Bals Nederland B.V. 12.A008 BAM | Cofely Fabricon 07.SP04 BARTEC NEDERLAND b.v. 07.B028 Batterij Import Nederland B.V. 10.A030 Bell Licht B.V. 11.B080 Bell Lux B.V. 11.B080 Belpa B.V. 08.A040 Bender Benelux B.V. 08.A040 bNRGY B.V. 07.D070 Boorwerk B.V. 12.A045 Brady N.V. 09.B073 Breda Lighting International B.V. 11.C060 Bredenoord B.V. 10.B040 Brinkmann & Niemeijer Motoren B.V. 07.D036 BTicino 10.B010 Busch-Jaeger 12.C130 B.V. Elspec 12.A102 C.N. Rood B.V. 08.E067 Cable Partners B.V. 09.B085 Cadac Group AEC B.V. 09.C014 Calpe B.V. 09.D056 CDE Technology B.V. 11.C017 Cellpack B.V. 07.B040 Cematic-Electric B.V. 08.A041 Centix 09.A121 CG Drives & Automation Netherlands B.V. 10.C040 Chargepoint Oplaadpunten 12.B049 Cito Benelux B.V. 07.D011 Comelit Nederland B.V. 12.D064 Control & Protection N.V. 07.E071 Control Techniques B.V. 10.C010 Cornelius Electronics kabel assemblage 08.F058 COVORDIA publishing (vakblad [inst]ALLICHT) 11.A002 Crestchic Ltd. 10.B061 Crestron Nederland 12.B013 Czechtrade - Czech Trade Promotion Agency 10.A015 D-Touch 12.D062 Dätwyler Cables 09.C081 DEHN + SÖHNE GmbH + Co.KG. 07.F012 Demas Kablo A.S. 08.E046 Demes Kablo San. ve Tic. Ltd. Sti. 09.A006 Dewetron Benelux B.V. 10.B002 DGM Techniek 08.A073 Dijkman Elektrotechniek B.V. 07.F051 Discountlight.com B.V. 11.E052 Distrelec B.V. 08.A064 DIT Bouw en Techniek 12.E062 Dolphin Electro Industrie B.V. 07.A001 Domare 10.C063 Domintell Nederland 10.A045 Donné Draad B.V. 08.A100 Draka Kabel B.V. 12.B094 Duotecno 12.A099 Duranmatic B.V. 08.A097 E-Light Almelo B.V. 11.A075 E-Power B.V. 08.B047 E-TEC Power Management B.V. 09.A010 e-TOTAAL / NHU media 10.A020 Eae Elektrik A.S. 12.A056 EAO Benelux B.V. 07.E061 EBT Plus B.V. 12.A117 Ecobility Benelux / Silbersonne LED Systems 11.A034 Elbo Technology B.V. 09.B040 Elcab B.V. 12.A011 Electromach B.V. 08.D096

Bedrijfsnaam

Hal/Standnummer

Elektro Praktijk 10.D090 ELEQ 10.C030 Elfa Elementenfabriek b.v. 10.A030 ELTAKO GMBH 12.F032 Emerson Industrial Automation 10.C010 Energy Holland B.V. 10.A040 ENK Software 09.B120 Eplan 07.D011 erfi Ernst Fischer GmbH+Co. KG 09.A056 Erico Europe B.V. 07.D040 ESYLUX Nederland B.V. 12.C008 Eta-com B.V. 12.F088 Euro-Index B.V. 08.C066 Eurotronic B.V. 08.C065 Famostar emergency l ighting B.V. 11.B059 FIAMM 08.D050 Filoform B.V. 09.A011 Finder Relais Nederland B.V. 07.B010 FIPA TUNISIA 07.F022 FLIR Commercial Systems B.V. 08.B068 Fluke Nederland B.V. 08.D066 FNV Bondgenoten Metaal 09.C089 FOCKERT GLASVEZELTECHNIEK 08.E020 Forehand Netwerken B.V. 09.D027 Formit B.V. 08.E015 forTop Automation & Energy Control 08.F100 Friand Elektrotechniek B.V. 10.A050 GE Lighting 11.B024, 11.C049 Gecom S.A. 07.F030 Georg Schlegel GmbH & Co. KG 07.B049 Gereedschapbeheer.nl 08.EL24 Geyer Nederland B.V. 11.D010 Gilde Software B.V. 09.A002 Gira Giersiepen GmbH & Co. KG 12.E038 GMC-Instruments Nederland B.V. 09.A091 GNB Industrial Power 08.F067 Grayle B.V. 07.SP02, 09.A120 Grayle B.V. 09.A120, 07.SP02 Gripple Europe 08.A051 Gunneman B.V. 11.D042 H.K. Electric B.V. 12.A118 Hagemeyer 12.B054 Hager 12.D096 Hateha Elektrotechnische Handelsonderneming B.V. 12.B008, 12.B017 Hatenboer Elektro B.V. 07.E034 Haupa GmbH & Co. KG 12.B118 Havells Sylvania 11.C064 HBI Bisscheroux B.V. 11.D018 HCS - Hes Cabling Systems 09.A074 Hella Benelux B.V. 11.D036 HellermannTyton B.V. 09.B039 Helmacab Holland B.V. 10.A029 Helukabel B.V. 08.E102 Helvar, Lighting Controls 11.A033 Hemmink B.V. 09.B060 Heynen B.V. 08.D089 Hirschmann Multimedia B.V. 08.B038 Hofte Agenturen 12.A061 Hokamo B.V. 08.B054 HOLIN / MUCO Technologies 09.D019 Hugro Technics 09.A061 Huibers Elektrotechnische Isolatiesystemen B.V. 10.A011 HyTEPS B.V. 09.C120 I.L.M.E. SpA 08.B071 IBozz 12.B054 igus Nederland 10.D027 Ilu Design 11.C039 INDEX ELEKTRO B.V. 08.D088 Indulite B.V. / Zemper 11.C001 Infralektra B.V. 09.A051 INOTEC Noodverlichting 11.D084 Installatie Journaal 08.B063 InstallerDirect.com 11.D032 Integratech B.V.ba 11.A073 Intellisol N.V. 11.E020 Intercel Energie B.V. 09.A041 iRidiumMobile.nl 10.C063 Iris Ohyama Europe B.V. 11.C010 Isotron Systems B.V. 08.F060 ISSO Kennisinstituut voor de installatiesector 09.D009 ITH Connect B.V. 09.B041, 09.B045 itsme ES Elektro 07.D024 Jacs. Koopman B.V. 11.C024 Jobarco B.V. 12.A102 Jowitherm Nederland B.V. 08.B030 JUMO Meet- en Regeltechniek B.V. 07.D035 K.S. Verlichting B.V. 11.A014 K’Electric GmbH 07.B023 Kabel Meet Techniek Services B.V. 07.B019 Kabelwerk Eupen AG 09.A070 Kardex Systemen B.V. 08.F044 Kemper en Van Twist Diesel B.V. 10.B011

Bedrijfsnaam

Hal/Standnummer

Klemko Techniek B.V. 09.D066, 09.D120 Klict B.V. 09.D030 Klik aan Klik uit 10.C065 Knipex - Werk C. Gustav Putsch KG 09.A048 KNX-Homecontrol 12.D062 KNX1 12.D062 08.C100 Koppeltron B.V. KWx B.V. 12.C058 Lagotronics B.V. 11.A082 Lambert & Company B.V. 10.A041 Lapp Benelux B.V. 08.D058 Lead Crystal Benelux 10.A002 LED Flatlight 11.B071 LED Products B.V. 11.B016 LEG Illumination 11.B024 Leroy-Somer B.V. 10.C010 Light Technology Nederland B.V. 12.F046 Lightronics B.V. 11.D072 Lioris Operations H.O, Semecs Netherlands B.V. 11.A059 LivingLight B.V. 11.C060 Livingston TEMS 08.E067 Lohuis lighting & energie 11.B003 LRS Solutions B.V. 11.E040 Lumin Special Lighting B.V. 11.D076 Luminaid 11.C019 Lumiparts B.V. 11.B068 Lumission 11.C045 Lumotronic 11.E025 Luximprove B.V. - OPTILED 11.B060 Luxor Licht 11.C016 LYSNO B.V. 11.B012 MAAS CPS 08.D099 MacBright B.V. 12.D038 Mainline Power Europe 12.A032 Maretti Projectverlichting B.V. 11.A060 Marktechnical B.V. 08.B055 Maskate B.V. 11.D060 Megaman 12.E022 METZ CONNECT GmbH 09.B080 MK Illumination B.V. 11.B024 Mobeye B.V. 09.D008 Monacor Nederland B.V. 10.C041 Mors Smitt B.V. 08.C091 Moujen Europe B.V. 08.F122 MSI (Mystar Computer B.V.) 10.C050 Murrelektronik B.V. 08.B090 Natus GmbH & Co. KG 12.B078 Nedelko B.V. 07.E010 NEN Nederlands Normalisatie-Instituut 08.F090 Nexans Nederland B.V. 08.D038 Nicomax B.V. 12.F010 Nieaf-Smitt B.V. 08.C091 Niedax Kleinhuis B.V. 12.C068 Niko Nederland 12.D008 NORLED 11.A040 Norton armaturen 11.A040 OBO BETTERMANN B.V. 12.A098 ONE2ID B.V. 07.E048 Onexis 12.B054 Oosterberg Elektrotechnische Groothandel 12.C028 OSEC B.V. 12.F073 OSRAM Benelux B.V. 11.C068 OTIB 09.C066 Output B.V. Prof. Audio Video en Lighting 11.E024 P&V Elektrotechniek 07.D060 P4P - Products for Projects 12.A061 Pantaflex B.V. 12.A102 Parat GmbH & Co. KG 09.A048 Paxton 12.F061 Peha Elektro B.V. 12.D076 Penn Elcom GmbH 07.A009 Peter Bröckskes Kabelspecialist 08.A072 Peugeot Nederland N.V. 10.B016 Phoenix Contact B.V. 07.D011 PI Nederland 07.E052 Pipelife Nederland B.V. 11.C042 PKB-Technics B.V. 10.A008 Poly Products B.V. 07.F047 Preflexibel NV 09.B059 Prins Motoren B.V. 09.A038 Pro-Face Benelux 08.E090 PROCENTEC 07.D050 Prysmian Cables and Systems B.V. 12.B094 PUK Benelux B.V. 12.A042 PUTkast B.V. 08.C058 Quics B.V. 09.A074 Raster Products B.V. 08.A030 Rebo B.V. Beletteringssystemen 09.A052 Reewoud Energietechniek B.V. 12.B049 Regiolux GmbH 11.B044 REHAU N.V. 12.D056 REKO Industrial Equipment B.V. 09.D016 Relcogroep.nl 11.B011 Rexel Nederland B.V. 12.B054 Rishabh Instruments PVT LTD 08.A020 Rittal B.V. 07.D011 Ritter Starkstromtechnik GmbH & Co. KG 12.E080 Rolight 11.E037 Roxtec B.V. 10.B043

Bedrijfsnaam

Hal/Standnummer

RSL & Partners B.V. 11.A070 Ruro Gereedschappen B.V. 09.A048 Safety-Lux Nederland B.V. 08.EL22 Santon Holland B.V. 08.E088 SBI Espana S.A. 12.A033 Schotman Elektro B.V. 12.E069 Schüco Nederland B.V. 09.A064 Schuurman Elektrokern 12.C084 Solutions Seher 12.B036 Sensor B.V. - FLIR Distributor 08.D068 Siebert Nederland B.V. 08.C101 Siedle Nederland B.V. 12.E030 Sight Light B.V. 11.E048 Simac Electronics B.V. 09.D001 Smans N.V. 07.C051 Smart Homes 10.C050 Snoek Centraal Stofzuiger Apparatuur B.V. 09.A017 Socomec B.V. 09.A030 Solar-Zuidholland 07.SP05 SolarClarity 10.B050 Solid Semecs B.V. 11.A059 Sollector 07.SP06 Somfy Nederland 12.C100 Sortimo Nederland B.V. 12.F072 Spaapen Handelmaatschappij B.V. 11.A040 Spelsberg B.V. 12.C118 Spijkerman B.V. 10.A010 Stabiplan B.V. 09.B026 STB security 09.D002 Stichting Protospace 10.D001 Strukton Systems B.V. BU Energy Solutions 08.A088 SWA Holland 08.D035 Switch Made 11.A079 Switchtron - OCAB Lichtvormgevers 11.B036 Syntess Software 09.B010 Tde-Lighttech B.V. 11.C011 Technicon B.V. 09.C030 Technische Handel Onderneming Romal B.V. 09.A018 Technische Unie B.V. 09.C082 TECSIGN Industrial Identification 09.D005 Telec SA 07.C036 Telerex Nederland B.V. 08.E054 Testo B.V. 08.F051 THE BEST SOLUTION 09.A110 Theben Nederland 12.C046 Thermusol by Legrand 08.EL21 Theunissen Technical Trading B.V. 11.D004 Tiggeloven Verankeringssystemen B.V. 10.B001 Tovèrli B.V. Lighting & Effects 10.C068 Traditech B.V. - Tradim 12.B033 Trescal 09.B019 Triolight B.V. 11.B033 Tronix Lighting 11.A007 UNETO - VNI 09.C046 Uniredlighting B.V 11.E061 UNIS Group 08.F045 Vacon Benelux B.V. 08.C088 Van der Burg Bennekom B.V. 08.A054 Van Lien Noodverlichting 12.C130 Van Spijk Agenturen B.V. 11.C014 Vanas Engineering Erfi 09.A056 Vecolux 12.D062 Veerman Technische Groothandel Rijswijk 10.A003 VEKO Lightsystems International B.V. 11.A024 Vello Elektro 08.E038 Venture Lighting Europe Ltd. 11.B024 Verbatim Europe 11.A049 VERCO 07.F026 Vercoma Communicatie Systemen B.V. 12.B070 Vierpool B.V. 07.D010 Viertron B.V. 10.C050 VOLTEC B.V. 07.C042 Vossen Laboratories Int. B.V. 09.A060 Wagner Nederland B.V. 07.F034 WAGO Nederland 08.C038 Wecycle 11.C004 Weidmüller Benelux B.V. 07.B070 Wenzhou Longhua Daily Electron Co.,Ltd. 12.A012 Wera Werk, Hermann Werner GmbH & Co. KG 12.F060 Werma Benelux B.V.BA 08.B064 Wesemann Transformatoren 08.D030 Westbrabantse Handelsmaatschapppij 08.E050 Wetac Stand-By 08.E070 Wijdeven Inductive Solutions B.V. 08.F050 Wireless Controlled 12.F018 Wisman Electrotechniek B.V. 08.E124 WKK Nederland B.V. 09.D020 xxter B.V. 10.C057 Yamaha Music Europe 11.B001 Yellowspot 11.A039 YUASA BATTERY (EUROPE) GMBH 08.B100 Zevim Bedrijfswageninrichting 10.A026 Ziggo Zakelijk 08.B038

procesautomatisering & -controlE

september 2013

Meerkanaals datalogger houdt CO2-concentratie in de gaten Draadloze data-overdracht geeft flexibiliteit aan applicatie

De Japanse firma TandD heeft een reeks compacte meerkanaals dataloggers ontwikkeld. Eén daarvan is de TR-76Ui, een driekanaals draadloze CO2-recorder voor het gelijktijdig meten en opslaan van gegevens voor temperatuur, relatieve vochtigheid en CO2-concentratie.

Een nabij infrarood gascel in de TR-

te downloaden en via (wireless) LAN

76Ui draadloze CO2-recorder meet

verder te sturen naar bijvoorbeeld een

met een nauwkeurigheid van ±50

e-mail adres of een webserver.

ppm (+ 5% van de schaal bij waarden

Er is keuze uit vijftien intervallen voor

onder de 5.000 ppm) de CO2-concen-

het opnemen van de data, variërend

tratie tot een bereik van 9.999 ppm.

van 1 seconde tot 60 minuten. Bij

De CO2-meting is zelfkalibrerend en

keuze voor het langste interval kunnen

is vrij van onderhoud. Softwarematige

meetapplicaties worden gemaakt die

drukcompensatie zorgt hierbij boven-

meer dan een jaar duren; de opslag-

dien voor meer stabiele en accurate

buffer heeft capaciteit voor 8.000

metingen. De temperatuur en de

datasets van de drie parameters.

relatieve vochtigheid worden gemeten

Het is ook mogelijk om limietwaarden

met externe sensoren. Het tempera-

De TR-76Ui kan gelijktijdig

in te stellen waarbij de datalogger via

tuurbereik is 0 °C tot 55 °C. Voor de

gegevens voor temperatuur,

een uitgang een alarm afgeeft (een

relatieve vochtigheid is het bereik 10

relatieve vochtigheid en CO2-

sms of e-mail) bij onder- respectieve-

tot 95% RV.

concentratie meten en opslaan.

lijk overschrijding van de ingestelde waarden.

Draadloos

De datalogger kan worden gebruikt

De opgenomen data kunnen via een

krijgbare datacollector TR-57DCi

in tal van toepassingen, variërend

usb-verbinding op een pc worden

kunnen opgenomen data ter plekke

van controle van binnenklimaat in

gedownload waarbij de data van

worden gecheckt; dit gaat via een

gebouwen tot ondersteuning voor

www.sensordata.nl

alle drie de kanalen gelijktijdig in

infrarood-poort. Ook is het mogelijk

energiebesparende maatregelen in de

info@sensordata.nl

grafiek- of tabelvorm kan worden

in combinatie met het RTR-500NW/

aansturing van ventilatie- en/of air-

(070) 307 07 36

bekeken. Met de afzonderlijk ver-

AW basisstation de data automatisch

conditioning installaties.

Marktechnical | Standnummer: 08.B.055

Jumo Meet- en Regeltechniek | Standnummer: 07.D.035

Vortex flowmeter

Universele procesregelaar

elektro DATA

behuizing zodat er geen extra afdich-

De tweekanaals universele proces-

lende fysische

elementen

ting aan de sensor nodig is. Op het

en programmaregelaar Dicon touch

meetwaarden

bestaande

moment is de KVO verkrijgbaar tot

beschikt voor beide regelkanalen over

registreren. De

KVO vortex

DN 80/3” met flens of wafer design.

het Jumo regelalgoritme met twee

aansturing van de

flowmeter

Flensaansluitingen met gereduceerde

mogelijke optimalisatie opties. Dit

actuatoren kan

bevat zowel

doorstroomdiameter om de snelheid

maakt een eenvoudige, nauwkeurige

door verschillende uitgangsvarianten

een vortex

te verhogen behoren tot het stan-

en tijdbesparende start-up mogelijk.

analoog of digitaal direct via het regel-

snelheids-

daard programma.

Ook een multi-zone, cascaderegeling,

instrument gedaan worden. Voorgepro-

opnemer als

Specificaties:

of andere complexe of aaneengescha-

grammeerde schermen voor regelaar,

een tempe-

• Hoge nauwkeurigheid bij een bereik

kelde regelopgaven zijn te realiseren.

programmagever, registratie en over-

De processen kunnen worden gevisu-

zichtbeelden ondersteunen een snelle

De uit twee

ratuursen-

tot 100:1.

sor. De

• Temperatuurbereik tot 400 °C.

aliseerd via een helder TFT-kleurendis-

start. Met de configuratiesoftware kan

flowmeter

• Drukbereik tot 100 bar.

play. Het touchscreen zorgt voor een

eenvoudig een individueel procesbeeld

is geschikt

• 4-20 mA loop-powered, puls- of RS

comfortabele en intuïtieve bediening.

worden gemaakt. Belangrijke analoge

Vier universele analoge ingangen voor

en digitale proceswaarden kunnen frau-

• Tot 3 analoge- en 3 alarmuitgangen.

het aansluiten van RTD’s, thermokop-

debestendig worden opgeslagen, gra-

van gassen, vloeistoffen en dampen.

• HART-programmeerbaar.

pels en eenheidssignalen en maximaal

fisch worden weergegeven, en geëx-

De KVO heeft een compleet gelaste

• Modbus-communicatie is mogelijk.

acht externe ingangen kunnen verschil-

porteerd naar een usb-stick of een pc.

voor massaflowmeting

485-uitgang.

procesautomatisering & -controlE

september 2013

Isotron Systems | Standnummer: 08.F.060

Kleine procesregelaar De nieuwste toevoeging aan de Blueport

buiten deze

reeks van PMA is de KS 20-1 program-

band komt zal

magever. Deze 1/16 DIN proces regelaar

de hold functie

(48 x 48 mm) is via de BlueControl

in de regelaar

software van PMA vooraf volledig te

worden geactiveerd. De regelaar stopt

programmeren en te simuleren. De

de programmagever maar blijft regelen

KS20-1 is voorzien van een program-

tot de actuele meetwaarde weer in de

magever met temperatuur/tijd functie.

gedefinieerde setpoint band gekomen

De programmagever is uitgerust met

is. In ieder segment zijn ook vier digitale

16 programma’s met elk maximaal 16

uitgangen van de programmagever vrij in

segmenten. De functionaliteit van ieder

te stellen. Hiermee kunnen statussen en

segment kan separaat worden geconfi-

schakelingen per segment worden vrij-

gureerd (time, rate, step of dwell functie).

gegeven of aangestuurd. De KS20-1 kan

Per segment kan een setpoint band wor-

met een RS485 communicatie worden

den geactiveerd waarin de meetwaarde

uitgerust Hij kan zowel als Modbus mas-

moet blijven. Indien de meetwaarde

ter of als Modbus slave worden ingezet.

A World of Switching Capabilities switches

A-B-T

Flowmeter met Profibus DP De 100-serie van Sierra Instru-

volle schaal van 200 SLPM

ments is nu optioneel

en de high flow versie tot

voorzien van Profibus DP.

1000 SLPM. Daarnaast zijn

De Profibus functionaliteit

er uitvoeringen met een

zit in een module die op een

lage drukval en is er een

standaard MFC opgebouwd

IP65 instrument.

wordt. Deze oplossing

Profibus vraagt niet meer

houdt het concept eenvoudig en staat overigens

om DAC en bij de signaalverwerking om ADC, hetgeen prin-

ook toe dat een bestaande

cipieel onnodige onnauwkeurigheid

MFC eenvoudig met Profibus commu-

voorkomt. Bovendien kan bespaard

nicatie kan worden uitgebreid.

worden op bekabeling. Via de digitale

Sierra’s 100-serie omvat low flow

communicatie komt er meer infor-

instrumenten met een volle schaal

matie voor diagnostiek beschikbaar

tussen 4 SCCM en 50 SLPM, een

en andersom kan een MFC ook van

medium flow MFC met een maximale

afstand geconfigureerd worden.

switch panels LED indicators

Hitma Instrumentatie

Capacitieve niveauschakelaars De FineTek EB5200

ling. De meetlengte is 200 tot 1000

capacitieve niveauscha-

mm; de nauwkeurigheid is 1% F.S.

kelaar meet het niveau in

De SC2400-serie van FineTek is een

een tank door middel van

compacte trilvorkniveauschakelaar.

het capaciteitsverschil

De trilvork is toepasbaar in zowel

tussen de probe en de

vloeistoffen als bulk. Door de BSP-

metalen tankwand. Bij kunststof tanks

draadaansluiting, transistoruitgang en

kunnen speciale referentieprobes wor-

hoge temperatuur- en drukcapaciteit

den gebruikt.

(tot 100 °C respectievelijk 40 bar) kan

De elektronische capaciteitsmeting

de SC2400 bij uiteenlopende instal-

wordt niet beïnvloed door geluid,

laties worden ingezet. De vorklengte is

stof, mist en temperatuurswisse-

100 mm.

joysticks

www.apem.nl

Meer elektroDATA op

techvertorial

Energie besparen en groen zaken doen met Saia Burgess Controls

PC r le ol tr

on C

Ead

Lean energiemonitoring Voor het vergroenen van bedrijven is energiemonitoring een must. Voor een optimaal resultaat moet deze wel lean worden uitgevoerd. Saia Burgess Controls komt daarom met S-Monitoring. S-Monitoring staat voor een gemakkelijk te beheersen bottom-up benadering om snel zichtbare resultaten te boeken. Deze ‘lean’ aanpak is het alternatief voor dure, top-down benaderingen. De basis hiervoor is standaard Web+IT technologie. Dat betekent gemakkelijk te installeren en betaalbaar in aanschaf en onderhoud.

Saia kWh-meters Energiemeters volgens Europese richtlijn De energiemeters van SBC zijn geschikt voor toepassingen van 0,25 A tot 6000 A. Dus voor

40-130823-01 techvertorial Honeywell.indd 2-3

zeer kleine gebruikers tot en met industriële toepassingen. Bovendien hebben de meters de hoogste nauwkeurigheidsklasse en zijn geschikt voor enkel- en driefasen. Een S0-pulsuitgang of seriele interface voor M-Bus, Modbus of Saia S-bus. Ze meten spanning, vermogen (actief en reactief) en vermogensfactor cosφ. Bidirectionele energiemeters Voor gebouwen met zonnepanelen of windmolens heeft SBC bidirectionele kWh-meters. Dus voor meting van energie die vanuit het netwerk wordt afgenomen en die vanuit de eigen installatie aan het netwerk wordt teruggegeven. Kwaliteit gegarandeerd Alle energiemeters van SBC voldoen aan de MID ofwel Measuring Instruments Directive, de Europese richtlijn 2004/22/EG voor meetinstru-

Energie besparen is niet alleen een kwestie van duurzaamheid, maar ook van groen zaken doen. Met de oplossingen voor energiemonitoring van Saia Burgess Controls - SBC - worden beide doelen bereikt. Zo snijdt het mes aan twee kanten.

menten. De productie vindt plaats in de eigen fabriek in Zwitserland. De meters worden in heel Europa gebruikt voor afrekening van geleverde energie en hoeven niet te worden gekalibreerd.

Energiebeheer binnen handbereik Voor Apple iOs en Android is er de S-Monitoring App. Dus hetzelfde gemak als alle producten van SBC met de S-Monitoringfunctie . Deze handige app is te downloaden van de iTunes en Google Play store.

techvertorial

Toepassingen Dankzij de schaalbaarheid van het S-Monitoringconcept ontstaan geheel nieuwe mogelijkheden in energiebeheer voor elke toepassing: • Datacenters • Zonnepanelen • Windenergie • Elektrische laadstations • Productie-installaties • Woningen en kantoren • Jachthavens • Campings

Energy Monitoring Standaard in alle PLC-toepassingen Diverse producten van SBC beschikken over de S-Monitoring toepassing. Saia PCD® producten zijn van industriële kwaliteit en zeer krachtig. De software kan geheel naar eigen voorkeur worden ingericht. De gebruiker kan zelf eenvoudig het programma aanpassen, uitbreiden of compleet veranderen. Om de toepassing nog gemakkelijker te maken kunnen andere verbruiksmeters, zoals gas-, warmte- en watermeters met pulsuitgang of met een Modbus of M-Bus interface, worden ingelezen.

De Saia Energy Manager Gebruiksklaar uit de verpakking en direct besparen Monteurs kunnen de Saia Energy Manager direct na aankoop in enkele minuten monteren. Er hoeft niets te worden geprogrammeerd of

geconﬁgureerd. Het uitlezen en verwerken van meterstanden is al net zo eenvoudig. Het verbruik is direct zichtbaar op het 5.7 inch of 10.4 inch touchscreen. Verbruik per meter beheren De verbruiksmeters sluit je plug & play via een twee-aderige verbinding aan op de S-Energy Manager. Het uitlezen van gas- en warmtemeters gaat via een gateway met S0-interface. Ook watermeters kunnen aangesloten worden, met als voordeel dat het watergebruik direct wordt geregistreerd. Altijd inzicht in verbruiksgegevens Koppeling van de S-Energy Manager met een netwerk (LAN) maakt het uitlezen mogelijk via internet vanaf iedere locatie. Dit bespaart tijd en voorkomt omslachtige en foutgevoelige meteraﬂezingen. Bovendien is hiervoor geen speciale software-installatie nodig. De S-Energy Manager slaat de gegevens op in een csv-bestand, dat ook per email verstuurd kan worden.

Saia E-Controller Energieverbruik onder controle In netwerken waar lokaal geen display nodig is, biedt de Saia E-Controller uitkomst. Net zoals bij de S-Energy Manager geeft E-Controller precies aan wat individuele afdelingen, etages, machines of installaties verbruiken aan elektriciteit, gas en warm water. De E-Controller combineert het uitlezen van de meterstanden met de bijbehorende visualisatie en opslag van gegevens in één compact apparaat. En doordat alle E-controllers geschikt zijn

voor DIN-railmontage is de inbouw in besturingskasten geen enkel probleem. Installateurs en system-integrators ervaren veel gemak met de E-Controller: ingewikkelde softwareprogrammering is niet nodig, want de S-Monitoringsoftware is tijdens de productie al geinstalleerd. De verbruiksmeters worden plug & play rechtstreeks vanuit de verpakking op een twee-aderig netwerk aangesloten.

Saia PCD® Regel- en besturingssystemen Standaard uitgerust met S-Monitoringapplicaties SBC levert haar PCD® regelen besturingssystemen standaard met S-Monitoringapplicaties aan boord. Door deze unieke service genieten gebruikers van Saia PCD® het enorme voordeel dat zij geen dure software of externe apparatuur hoeven aan te schaffen.

Energiemonitoring van Saia Burgess Controls: laag in kosten, groot in resultaat en installatiegemak, passend bij uw onderneming

Honeywell B.V. | Honeywell NV Saia Burgess Controls Hanzeweg 12c 2803 MC Gouda 0182-543154 ofﬁcenl@saia-burgess.com

02-09-2013 14:10:12

september 2013

Snelle installatie PV-panelen Steker aan te sluiten zonder eindhulzen of krimpcontacten

Weidmüllers PV-Stick is bedoeld om de aanleg van PV-systemen te versnellen door het aansluiten van de panelen te vereenvoudigen. De techniek die in de connec tor wordt toegepast, zou tevens kwalitatief goede en betrouwbare verbindingen moeten garanderen.

De PV-Stick vereenvoudigt het aansluiten van kabels.

Omdat de prijs van zonnepanelen op

Europese norm, NEN-EN 50521. Hij

staat temperaturen van -40 tot 85 °C

een constant niveau is gekomen door

is geschikt voor stromen tot 30 A

het handelsakkoord met China, zijn

en een spanning tot 1000 V. De IP

en accepteert aders van 4 en 6 mm2 bij een manteldiameter van 5,5 tot

het vooral de omvormer en het instal-

65-beschermende behuizing weer-

7,5 mm.

elektro DATA

latiewerk waar nog kostenbesparingen mogelijk zijn. Wat dat laatste betreft wil Weidmüller een bijdrage leveren met de introductie van de PVStick. Het betreft een steker voor het aansluiten en doorlussen van zonnepanelen. Zijn belangrijkste eigenschap is dat er weinig handelingen nodig zijn om hem aan de kabel te bevestigen, wat de installatie van het systeem

Gratis stencil

kan versnellen en zo arbeidsuren uitspaart.

voor alle bestellingen van prototypes

Klik Voor de aansluiting zijn geen krimp-

Assemblagedienst

verbindingen of eindhulzen nodig.

Mogelijk met zelfs een enkele component

Het is voldoende om de kabel een stukje te strippen en in de connector te steken. Deze heeft inwendig een klemmechanisme dat de ader vastzet

Embedded RFID

als de schroefdop wordt aangedraaid. De gekartelde rand geeft een hoorbare en voelbare klik als de dop www.weidmuller.nl

vast genoeg zit en zorgt er ook voor

info@weidmuller.nl

dat deze niet meer uit zichzelf kan

(035) 626 12 61

lossen.

! NIEUW

Verifieer, volg en bescherm uw product www.magic-pcb.com

sales@pcb-pool.com

Het mechanisme is zo ontworpen dat het resultaat een mechanisch en elektrisch duurzame verbinding zou moeten zijn. De connector volStandnummer: 07.B.070

doet in elk geval aan de betreffende

www.pcb-pool.com

PCB-POOL® is een geregistreerd handelsmerk van Beta LAYOUT GmbH Alle geregistreerde handelsmerken blijven eigendom van de fabrikant die het handelsmerk heeft geregistreerd!

Energie & Infra

september 2013

Wijdeven Inductive Solutions | Standnummer: 08.F.050

Wesemann | Standnummer: 08.D.030

80% meer ruimte voor transformatoren

Inschakelstroombegrenzers Wesemann brengt een serie 1-fase inschakelstroombegrenzers op de markt. Inschakelstroombegrenzers worden gebruikt om

Wijdeven introduceert op de

piekstromen af te vlakken, die worden veroorzaakt door inductieve

beurs Elektrotechniek een

of capacitieve belastingen. Met behulp van een inschakelstroombegrenzer

ruimtebesparende transfor-

wordt voorkomen dat een beveiliging van een belasting ongewenst afschakelt.

matorkast ten behoeve van de

Hierdoor is het mogelijk om een beveiliging te kiezen die bij de belastingstroom

medische sector. Deze kast,

hoort. Voorbeelden van belastingen die hoge inschakelstroompieken veroorzaken

de ‘powerFULL’, biedt bij een

zijn: schakelende voedingen en transformatoren. De inschakelstroombegrenzers

breedte van 1200 mm en een

zijn beschikbaar voor een maximale stroom tot 32A 1-fase.

hoogte van 2000 m plaats aan maar liefst 54 stuks 1600 VA transformatoren. In vergelijking

HellermannTyton | Standnummer: 9.B.039

met een standaard kast van

Sneller bundelen en bevestigen

een andere leverancier van 1200 mm bij 1800 mm, die er 30 kan huizen, is dat een ruim-

Met de Q-serie heeft HellermannTyton een systeem ontwikkeld

tebesparing van ongeveer 80

dat de gebruiker een tijdbesparing oplevert van 25% bij het

procent. De in samenwerking met Team-

bundelen en bevestigen. De bundelband is voorzien van een

works ontworpen plaatstalen

gemakkelijk in de sluitkop gelegd en aangetrokken kan wor-

kast is leverbaar in diverse

den. Ten opzichte van traditionele bundelbanden is één hande-

afmetingen en kan worden voor-

ling minder nodig, wat resulteert in de gestelde tijdbesparing.

zien van een standaard-, asym-

Op de stand is het mogelijk om de proef op de som te nemen

metrische-, of roldeur.

door in een testopstelling de Q-ties zelf te monteren.

POWER QUALITY

open sluitkop, zodat het smalle gedeelte van het bandeinde

Elektrotechniek - 10B.002

Ɣ :HE EDVHG R D VPDUWSKRQH HQ WDEOHW Ɣ 3RZHU )DXOW 5HFRUGHU LQ SDUDOOHO Ɣ 0HHW PHHUGHUH EXVEDUV JHOLMNWLMGLJ Ɣ 'UDDJEDUH HQ YDVWH V\VWHPHQ Ɣ 3ODWIRUP RQDIKDQNHOLMN :LQGRZV /LQX[

ZZZ GHZHWURQ FRP PDUOLQ info@dewetron.nl

Tel.: 076-544 2 544

Meer elektroDATA op

Energie & Infra

september 2013

Snel spanningsvrij schakelen Brandweerschakelaar zorgt voor extra veiligheid bij zonne-energie-installaties

De SOL30X PV is een kant en klaar voorbedrade brandweerschakelaar die voldoet aan de nieuwe richtlijn VDE-AR-E 2100712 die is ingegaan op 1 mei 2013. Deze richtlijn beschrijft enkele maatregelen die genomen moeten worden om de veiligheid van elektrische installaties te waarborgen in geval er brand uitbreekt. De richtlijn verbiedt expliciet om de string of het paneel permanent kort te sluiten.

De SOL 30 Safety PV

een afschakeling van de zonnepane-

brandweerschakelaar kan

len, zodat opbrengstverlies van de

voor meerdere schakel-

zonnepanelen vermeden wordt. Alle

combinaties toegepast

brandweerschakelaars zijn voorzien

worden. Bij brand kunnen

van één NO en één NC hulpcon-

brandweerschakelaars de

tact. Het NC contact is standaard af

kabel tussen de zonnepa-

fabriek bedraad en verbonden met

nelen en de omvormer snel

een aansluitblok. Hierdoor is het een-

spanningsvrij schakelen.

De SOL 30 Safety PV is opgebouwd uit 2, 3, 4

voudig om de actuele status van de

Dankzij de geïntegreerde

of 6 schakelaars in één behuizing.

schakelaar vast te stellen. Deze status

onderspanningsdetectie

kan dan weer aangeduid worden met

kan de schakelaar ook op afstand

nemende vraag uit de PV-markt,

behulp van een signaallamp en/of

afgeschakeld worden met een PV-

waar de meeste installaties bestaan

gemeld worden met behulp van een

nood uitschakelaar. De brandweer-

uit meerdere strings met voltages tot

alarmbericht. De brandweerschake-

schakelaar is opgebouwd uit 2, 3, 4

1000 VDC.

laars zijn verkrijgbaar met MC4 con-

of 6 schakelaars (30 ADC lastschei-

De geïntegreerde onderspannings-

nectoren of met metrische schroef-

ders met 230 V/50 Hz detectie) in

detectie wordt pas actief na 600 ms.

verbindingen. De behuizing heeft een

Eaton Industries

één behuizing. Maximum voltage

Deze korte tijdvertraging zorgt ervoor

beschermingsgraad van IP65 en is

www.eaton.eu

is 1000 VDC. Met deze component

dat korte spanningsdippen in het

geschikt voor temperaturen tussen

(0418) 57 03 95

komt Eaton tegemoet aan een toe-

voedingsnet niet zullen resulteren in

-25 °C en +60 °C.

elektro DATA

ELEKTROMOTOREN

elektrotecHnIek 2013 Stand: 07.e.061

Duurzaam, stijlvol en veelzijdig de verbeterde serie 82 drukknoppen van EAO

Het lijkt zo eenvoudig, maar dat is het niet. Het gaat om innovatieve ideeën en het draait om elektromotoren in de ruimste zin. Bege levert een compleet programma van gerenommeerde Europese fabrikanten. Geschikt voor alle frequentieregelingen en mogelijk in diverse bouwvormen en uitvoeringen. Meer dan 30.000 motoren staan in alle gewenste vermogens en toerentallen op voorraad. Afwijkende motoren worden direct in eigen beheer gebouwd.

Superbestendig tegen agressief gebruik en toch eigentijds en stijlvol. • Schokbestendig IK10 • Beschermingsklasse IP67 • Punt- of ringverlichting • Koper-, goudkleurig of geanodiseerd aluminium • Roestvast staal SUS 304 of verchroomd

Anton Philipsweg 30 2171 KX Sassenheim T 0252 220 220 F 0252 218 484 www.bege.nl bege@bege.nl

• drukvaste motoren met Atex-certificering • IEC-normmotoren • poolomschakelbare motoren • remmotoren • hygiëne motoren uit aluminium of RVS • trilmotoren • eenfasemotoren • cirkelzaagmotoren • explosiebeveiligde motoren • gelijkstroommotoren • draaiveldmagneetmotoren • reluktantiemotoren • servomotoren • speciaal motoren

Bedreven in aandrijven www.eao.nl

EAO – Your Expert Partner for Human Machine Interfaces

ABANA • LAFERT/AEG • SIEMENS • LG • HEW • VENANZETTI • CONRAD • MEZ

Energie & Infra

september 2013

Cematic-Electric | Standnummer: 8.A.041

Electromach | Standnummer: 08.D096

Ontvochtigingsunits voor schakelkasten

Explosieveilige led handlamp Naast de bekende voordelen die led-technologie met zich meebrengt,

Door Elmeko is in het kader van

biedt deze lichtgewicht led handlamp

kastklimatisering een ontvochtigings-

een extreem heldere lichtstraal (met

unit ontwikkeld die eenvoudig in de

een bereik van circa 155 meter) en

kastwand of in de kast gemonteerd

kan de handlamp 8 uur continu bran-

kan worden. Deze op Peltier techniek

den bij een volle accu. Door het ergo-

gebaseerde units kunnen functioneren

nomische ontwerp is de handlamp

tot een temperatuur van +65 °C. Wan-

eenvoudig met één hand te bedienen.

neer aan een Peltier element spanning

De handlamp is ATEX en IECEx

aangesloten wordt, koelt een zijde af

gecertificeerd en voldoet ook aan

oplaadkabel voor in de auto, verschil-

en wordt gelijktijdig de andere zijde

de normen en eisen die gelden voor

lende lenskleuren, universeel oplaad-

warm. Dit koeleffect wordt gebruikt

de brandweer (DIN 14642). Diverse

station en adapterplaat. Een speciale

voor een efficiënte ontvochtiging. De

accessoires zijn voorhanden om het

adapter is verkrijgbaar om de hand-

luchtstroom wordt langs het koude

apparatuur. In vergelijking met de

gebruik ervan te vergemakkelijken:

lamp compatibel te maken met een

vlak van de PSE unit gevoerd waarop

bekende manieren om vochtproble-

een riemclip, een schouderriem, een

oplaadstation van andere merken.

het vocht condenseert en er drup-

men te voorkomen zijn deze units

pels ontstaan. Dit wordt verzameld

ook nog energiezuinig met een aan-

en afgevoerd. Normaal kan dit leiden

sluitwaarde van maximaal 56 W bij

tot corrosie, storing of uitval van de

24 VDC.

CEMATIC-ELECTRIC

KWx | Standnummer: 12.C.058

Stromingssensoren

Energieloggers De beide PEL’s herkennen automatisch de stroomtangen, zodra die zijn aangesloten. De magneetbevestiging is standaard. De communicatie met de PEL’s is meervoudig: SD kaart (32 GB), usb, BT en Ethernet. Via een netwerk bedienen en uitlezen is mogelijk. De meegeleverde PEL-PAT software leest De PEL energieloggers van Chauvin

gelijktijdig meerdere PEL’s uit, zodat

Arnoux zijn compacte instrumenten

in één run meerdere energiestromen

voor het eenvoudig vastleggen en

zichtbaar zijn.

analyseren van energieverbruik. De

Configuratie kan softwarematig

PEL 103 met display, de PEL 102 zon-

vooraf plaatsvinden. Beide PEL-

der. Ze zijn geschikt om in éénfase en

modellen zijn standaard voorzien van

driefasen installaties energieverbruik

flexibele stroomsensoren, meetsnoe-

en harmonischen te meten.

ren, klemmen en PAT-software.

meetbereik vanaf 0.001 l/m analoge/digitale uitgang

voor vloeistoffen en lucht Atex uitvoering zone 0-1

Toepassing in o.a.: klimaatbeheersing koelsystemen

201 chniek e t o r t k Ele A041 stand 8

droogloopbeveiliging

... UW STROMING ONDER CONTROLE !!! EGE

ELEKTRONIK

CEMATIC-ELECTRIC B.V. Postbus 777 - 7550 AT Hengelo Tel. 074 - 243 34 22 Fax 074 - 291 33 33 E-mail sales@cematic-electric.nl Internet www.cematic-electric.nl

Business unit behuizingen & elektronica

T T E I

+31 10 2928787 +32 2 2533120 info@hprtechniek.com www.hprtechniek.com

Meer elektroDATA op

Energie & Infra

september 2013

product van de maand | september

Meetsysteem met IO-Link De meetsystemen voor positiebepa-

tolereren een verticale en horizontale

ling van Balluff staan voor nauwkeurige

afwijking van maximaal 15 mm van de

detectie van meettrajecten in grote

positiecodeerder ten opzichte van het

installaties van de verwerkings- en

sensorprofiel. Met een punt- tot – punt-

montage-industrie. Met het model

verbinding over alle soorten netwerken

Micropulse BTL6 Profile PF IO-Link

zet de IO-Link een betrouwbaar com-

is voor het eerst een magnetostrictief

municatiekanaal op in beide richtingen.

meetsysteem voor positiebepaling

De contactloze meettechnologie voor

voorzien van IO-Link.

positiebepaling communiceert met een snelheid van 230kbps, genereert een

Alle gemeten waarden en toestand-

procesdatacyclus van 1 ms en biedt

gegevens worden digitaal en via een

deze IO-Link is het eindresultaat een

die ongevoelig is voor schokken, tril-

een resolutie van 1µm. Hierdoor kun-

gewone driedraadskabel over de IO-

gestroomlijnde en productieve fabri-

lingen en vervuiling, dankzij de behui-

nen zelfs snelle bewegingen betrouw-

Link master verstuurd naar het contro-

cageoplossing die het automatisch

zing met beschermingsgraad IP 67.

baar worden gedetecteerd. De trans-

leniveau. De contactloze transductoren

configureren in de bedrijfstoestand

De contactloze transductoren maken

ductoren zijn via M12-connectoren

met intelligente communicatie-interface

mogelijk maakt, naast transparante

gebruik van multimagneettechnologie

met standaard sensorkabel snel en

worden bij voorkeur gebruikt als glo-

diagnose tot op het allerlaagste pro-

voor een betrouwbare vaststelling van

eenvoudig aan te sluiten op de IO-Link

bale IO-Link ontwerpen moeten zorgen

cesniveau. De PF magnetostrictieve

de meetpositie en staan tevens borg

master en te integreren in de controller.

voor een vereenvoudigde configuratie,

meetsystemen voor positiebepaling

voor een absoluut en nauwkeurig

Dankzij de geïntegreerde informatie-

een versnelde installatie en een beper-

onderscheiden zich door hun vlakke

resultaat. Meetlengten van 50 … 4570

stroom kunnen alle gegevens centraal

king van de bedradingskosten. Dankzij

vorm en door hun robuuste uitvoering

mm zijn mogelijk. De meetsystemen

en constant worden opgeslagen.

Balluff b.v. | www.balluff.nl

van lengte tot ... h ...de juiste sensor en het juiste advies vind je op www.aesensors.nl AE Sensors levert sensoren voor: Druk, Verschildruk, Nivo, Diepte, Lengte, Positie, Trilling, Versnelling, Inclinatie, Hoek, Kracht, Gewicht, Flow, Hoeveelheid, Moment, Snelheid, Gasconcentraties, Displays, Controllers

oek Te zien op Elektrotechniek Hal 7 B001

Spraakmakende noviteiten op onze stand Elektrotechniek (08.F050)

Spoelen Transformatoren Power Supplies Kastenbouw De Scheper 250 | 5688 HP Oirschot | Tel. +31(0)499-320130 | info@wijdeven.com | www.wijdeven.com Wijdeven_Beurs_Elektrotechniek_201x64.indd 1

22-08-13 06:43

Energie & Infra

september 2013

Reewoud Energietechniek | 12.B.049

ABB | Standnummer: 12.A.130

Slimme energievoorziening

Veilige verdeler voor zonnepanelen

Reewoud levert een uitge-

De ZV16-verdeler is

op elektrische schokken, brand,

breid pakket aan aansluit-

geschikt voor een veilige en

overbelasting en kortsluiting

materialen voor midden- en

economisch-efficiënte aan-

minimaal. De ZV16 voldoet aan

laagspanningsinstallaties.

sluiting van zonnepanelen

alle voorschriften (onder andere

Voor verschillende energie-

in bestaande woningen. De

NEN1010) en garandeert een

netwerkbedrijven stelt het

verdeler kan worden gebruikt

veilige installatie van zonnepa-

bedrijf montagekits op maat

op niet-afgetakte bestaande

samen, zodat de monteurs

leidingen, zorgt voor een veilige dis-

voorschriften zijn aangesloten. De ZV16

altijd de juiste materialen

tributie van opgewekte elektriciteit en

kan optioneel worden voorzien van een

toepassen. Dit heeft direct

maakt de panelen afschakelbaar in

kWh-meter om de opgewekte energie te

gevolgen voor de kwaliteit

noodsituaties. Hiermee wordt het risico

kunnen aflezen.

nelen indien deze volgens de

van de verbindingen, wat zich laat vertalen in een verhoogde energieleveringszekerheid op

geschikt om energie uit de auto te

igus | Standnummer: 10.D.027

de lange termijn.

trekken en te leveren aan het energie-

Reewoud manifesteert zich ook op

netwerk. Een andere slimme oplos-

het gebied van elektrisch rijden door

sing is de ondergrondse Marktput, die

CAT6A in slijtvaste TPE-mantel

het leveren van laadpunten voor

de toevoer van energie op marktplei-

Na 8 jaar heeft igus haar ethernetkabel

scherming van igus met meer dan 90

elektrisch vervoer. Elektrische auto’s

nen waarborgt door af te rekenen met

voor bewegende toepassingen door-

procent optische afdekking. De buig-

kunnen als tijdelijke opslagbron van

hinderlijke kabels waarover men kan

ontwikkeld van CAT6 tot de CAT6A-

factor van de nieuwe CAT6 is slechts

energie fungeren. De laadpunten zijn

struikelen.

standaard, met een datarate van

12,5 x kabeldiameter. Ter bescherming

tien gigabyte/s. Voor een voldoende

van het vlechtwerk van de afscher-

bescherming van de hier vereiste fre-

ming biedt igus de nieuwe CAT6A

Wijdeven Inductive Solutions | Standnummer: 08.F.050

quentie van 500 MHz zijn de getwiste

uit voorraad aan met een mantel van

Transformator voor medische ruimten

aderparen evenals de complete kabel

extreem slijtvast TPE. Daarnaast zijn

uitgerust met de bijzondere vlechtaf-

uitvoeringen in PUR en PVC leverbaar.

Mede met het oog op de voortdurende prijsdruk in bouwprojecten is

HellermannTyton | Standnummer: 9.B.039

het Wijdeven gelukt een nieuwe serie

Duurzame bundelbanden

medische 1600VA transformatoren te ontwikkelen tegen circa 10% lagere prijzen: de Economy Line. De reeks is

Met de Robusto-serie introduceert HellermannTyton

KEMA-keur gecertificeerd en voldoet

universele bundelbanden die passen binnen een

daarmee aan alle medische normen.

duurzame bedrijfsvoering. De bundelbanden wor-

Qua uitvoering is er keuze uit het

den vervaardigd uit Polyamide 11, een grondstof

standaard basismodel, een versie

op basis van ricinusolie, waaraan geen aardolie aan

met een WCD en een type met een

te pas is gekomen. Polyamide 11 is een duurzame

stroommeetspoel.

grondstof van plantaardige herkomst. De teelt van

In combinatie met isolatiewachter

ricinusolie vindt plaats op halfdroge grond, waarbij

IZ427 en meldpaneel MK2430 van

zo min mogelijk gebruik wordt gemaakt van pesti-

Bender Benelux wordt de mogelijk-

ciden en water. Op haar beurt wordt de olie van de

heid geboden om het stroomniveau

ricinusvrucht niet aan de voedselketen onttrokken.

vermeld te krijgen, waarbij een alarm-

Dit duurzame karakter gaat niet ten koste van de

grens ingesteld kan worden. Ook is de

technische eigenschappen. De robuuste band is

mogelijkheid gecreëerd om de tempe-

oersterk, zeer UV-bestendig, reageert niet met chlo-

ratuur uit te lezen.

riden en is ook bij lage temperaturen slagvast.

LASERSENSOREN VAN TOPKLASSE

optoNCDT 2300 Hoogdynamische sensor in de 50 kHz-klasse

MICRO-EPSILON BeNeLux | Patrick Aarts | Phone: +31 (0) 162 510 400 | patrick.aarts@micro-epsilon.com

www.micro-epsilon.com

Meer elektroDATA op

test & measurement

Meten aan PV-installaties Ontbreken dwingende weten regelgeving laat installateur zwemmen

Waar de veiligheid van PVinstallaties regelmatig kritisch wordt belicht in de media, is het wat betreft het testen en meten aan die installaties oorverdovend stil. Maar ook op dat gebied blijkt de praktijk nog ver af te staan van de ideale situatie. Dat ligt zeker niet aan het assortiment van de T&M-leveranciers, maar heeft vooral te maken met het ontbreken van regelgeving: niets moet, alles kan.

“Driekwart van de bezoekers aan

tiële metingen vaak achterwege

van te zijn dat ze correct zijn

onze seminars ‘Meten aan PV-

blijven.”

aangesloten op de systeemappa-

installaties’ is net begonnen met het

ratuur zoals schakelsystemen en

installeren van zonne-energie instal-

Meten bij ingebruikname

laties of doet dit werk er sporadisch

De metingen bij ingebruikname zijn

bij. Ik merk bij hen een enorme

vooral gericht op een correcte aan-

behoefte aan informatie”, aldus Ben

sluiting en in het verlengde daarvan

Janssen, die als productspecialist

een veilig gebruik. Die controles

Meetapparatuur bij Havé-Digitap

moeten zowel in het wisselstroom-

deze seminars verzorgt.

als het gelijkstroomdeel worden

Probleem is dat er voor het meten

uitgevoerd. Fluke beschrijft hiervoor

Meten van functionaliteit

bij installatie en onderhoud aan

zes stappen, die grotendeels met

Met de I-U curve kun je in eerste

PV-installaties geen dwingende

de Fluke 1654B en de 1587 kunnen

instantie het rendement van de

voorschriften zijn. “Vanuit NEN1010

worden uitgevoerd.:

PV-installatie beoordelen. Maar uit

worden aspecten als visuele con-

• Controle van alle wisselstroomcir-

de vorm van de curves kun je ook

omvormers. • Meting van de open klemspanning van een PV-string. • Meting van de kortsluitstroom van een PV-string. • Meting van de isolatieweerstand.

trole, aardingscontrole en meting

cuits volgens IEC 60364-6. Na

informatie afleiden over storingen

van isolatieweerstand behandeld;

het controleren van de wissel-

in de panelen, vervuiling en scha-

vanuit NTA 8013 en de NEN-EN

stroomkring moet ook de gelijk-

duweffecten. De I-U curve toont de

62446 komen ook andere metingen

stroomkring van de PV-installatie

relatie tussen stroom en spanning

aan de orde, zoals instraling, kort-

worden gecontroleerd.

bij verschillende belastingen. Uit-

sluitstroom en klemspanning van

• Controle van de doorlaatbaarheid

gangspunt hierbij is de curve zoals

het paneel. Maar dit zijn normen,

van de zekering, respectievelijk de

die door de fabrikant is gemeten

die weergeven hoe je een meting of

functionele aarding en

onder standaard testcondities.

inspectie het beste kunt uitvoeren.

aardleidingen.

Deze STC-curve wordt bepaald

Nergens staat: dit moet, en dit mag niet. Gevolg hiervan is dat essen-

• Controle van de polariteit van de gelijkstroomleidingen om er zeker

bij een instraling van 1000 W/m2, een paneeltemperatuur van 25 °C

Uit meting van de I-U curve blijkt in dit geval dat de panelen veel te weinig vermogen leveren. Dat hangt samen met de gemeten instraling, die met 86 W/m2 veel minder is dan de 500 W/ m2 waar van uitgegaan is.

www.have-digitap.nl info@have-digitap.nl (0184) 64 23 43 www.fluke.nl info@fluke.nl (040) 267 51 00

Standnummer: 08.D.066

september 2013

Met de Amprobe Solar 4000 kun je alle metingen uitvoeren die nodig zijn voor het construeren van de I-U curve.

en een airmass factor van 1,5. De

vindt draadloze data-overdracht

duiden op defecte cellen, kleine

Vervolginspecties

belangrijkste parameter is de MPP

plaats en worden op een door

schaduwvorming (de schaduw van

Juist die vervolginspecties kunnen

(Maximum Power Point), het maxi-

de pc in te lezen SD-kaartje alle

een lantaarnpaal zorgt al voor een

waardevol zijn voor de klanten van

maal afgeleverde vermogen.

gegevens geschreven. Die worden

verstoring!) of enkele vieze cellen.

de installateurs, volgens Ben Jans-

In de praktijk kun je natuurlijk

door de software verwerkt tot een

nooit onder die standaard condi-

genormaliseerde I-U curve die kan

Thermografie

jaar heeft de afnemer inzicht in de

ties meten. Hiervoor kun je met de

worden vergeleken met de nominale

Waar je met de Solar-4000 alleen

besparingen die de installatie heeft

Amprobe Solar-4000, een meetkit

STC-curve die is gebaseerd op de

een algemeen beeld kunt oproepen

opgeleverd. Door dit te koppelen

die bestaat uit een analyzer en een

fabrikantgegevens.

(er zijn defecte cellen), kun je met

aan het actuele presteren van de

sensor die draadloos met elkaar

Wanneer deze meting bij de instal-

behulp van thermografie nauwkeu-

PV-installatie kun je gerichte maat-

communiceren, de vereiste parame-

latie wordt uitgevoerd zal de genor-

rig en snel de defecte plekken in

regelen nemen om het rendement

ters meten. Je begint hierbij met het

maliseerde meetcurve samenvallen

de vorm van hot spots identifice-

te verbeteren. Afhankelijk van de

meten van de temperatuur van de

met de nominale. Als je diezelfde

ren. Temperatuurstijgingen in PV-

situatie kan dat het schoonmaken

panelen met de sensor. Die sensor

meting na enkele jaren herhaalt is

modules kunnen worden herleid tot

van de panelen zijn tot vervangen

plaats je vervolgens parallel aan het

dat niet meer zo vanzelfsprekend.

defecte bypass diodes, slechte sol-

van één of meer panelen. Voer je die

paneel, waarop je de hellingshoek

Een lagere stroomsterkte bij een

deerverbindingen of kapotte cellen.

meting niet uit, dan is de afnemer

en de intensiteit van de instraling

bepaald voltage kan duiden op een

Voor dergelijke metingen volstaan de

zich niet bewust van de potentiële

meet. Vervolgens bepaal je met de

smerig paneel, veroudering van

relatief goedkope thermografische

verbeteringen en blijft hij nog jaren-

analyzer bij de inverter de kortsluit-

het paneel of een defecte module.

camera’s met een resolutie van 120

lang doormodderen met een steeds

stroom en de spanning. Na nog-

Curves die bij lagere stroomsterkten

bij 160 meetpunten. Voorbeelden

slechter presterende installatie...”

maals meten van de temperatuur

al (onregelmatig) afvlakken kunnen

hiervan zijn de Fluke TI1xx-serie.

sen. “Na een periode van twee, drie

elektro DATA

De Europese referentie voor PCB prototypes & kleine series

www.eurocircuits.com

Meer elektroDATA op

test & measurement

september 2013

Euro-Index | Standnummer: 08.C.066

GMC-Instruments | Standnummer: 09.A.091

Software voor apparatentesters

Elektrische omvormer met usb

Speciaal voor

De Sineax DM5S is de

de popu-

eerste vrij programmeer-

laire Megger

bare meetomvormer voor

PAT400-serie

elektrische parameters

apparatentes-

uit de nieuwe DM5-serie.

ters introduceert

Hij is geschikt voor bewa-

Euro-Index

kingsdoeleinden en retrofit

Nederlandsta-

toepassingen in energie-

lige PowerSuite

verdelers en industrie. Het

Professional

instrument laat zich, ook

Software.

zonder aangesloten voe-

Nieuwe functies maken het onder andere mogelijk

dingsspanning, met behulp van de Megger PAT400-serie: de

van CB manager software

om inventaris-, gereedschap- en

Megger PAT4E, kunnen de Power

programmeren via de usb-

apparaatbeheer bij te houden,

Suite Professional Software gebrui-

interface. Afhankelijk van

evenals het printen van NEN3140

ken om deze gegevens in de nieuwe

de toepassing worden de

keuringscertificaten. Apparaat- en

PAT 400-serie te laden. De combi-

meetwaarden proporti-

keuringsgegevens kunnen in de

natie van een Megger PAT400-serie

oneel op de analoge DC-stroomuitgangen en/of op de Modbus-interface ter

PAT400-serie worden geladen, zodat

apparatentester met PowerSuite

beschikking gesteld. Er wordt onderbrekingsvrij in alle vier kwadranten geme-

dit niet bij elke keuring handma-

Professional Software, is geschikt

ten. Zowel de gemiddelde tijd van de meting als ook de te verwachten maxi-

tig hoeft te geschieden. Dit levert

voor apparaatbeheer voor het eigen

male signaalhoogte kunnen geparametreerd worden. De DM5S ondersteunt

tijdwinst op en maakt de kans op

tot 32 energietellers. Elk van deze tellers kan vrij toegekend worden aan een

foutieve invoer kleiner. Gegevens die

bedrijf, verhuurbedrijven en bedrijven die NEN3140-testen uitvoeren voor

zijn gegenereerd met de voorloper

derden.

energieverbruik per productiedag, kan de resolutie worden ingesteld.

basismeetgrootheid en tarief. Voor toepassingen met een korte meettijd, zoals

Hardenberg 10, 11 en 12 december 2013

Openingstijden:

14.00 - 22.00 uur

Dé vakbeurs voor de elektrotechniek Registreer u nu via www.evenementenhal.nl/elektro-hb met onderstaand registratienummer en ontvang twee gratis entreebewijzen voor Elektro Vakbeurs Hardenberg 2013.

6130002510 Evenementen

HAL

HARDENBERG GORINCHEM VENRAY

www.evenementenhal.nl

Industriële Engineerings Dagen

www.itsme.eu/hardenberg

test & measurement

september 2013

KWx | Standnummer: 12.C.058

Havé-Digitap | Fluke | Standnummer: 08.D.066

Testen van isolatiebewaking op aggregaten

Warmtebeeldcamera gaat draadloos Fluke breidt het systeem van CNX

worden bekeken en geïntegreerd in

draadloze meetinstrumenten uit met

zowel het infraroodbeeld als de CNX

De Eurotest IM van Metrel is een

de Ti1XX-serie warmtebeeldcamera’s.

3000 wireless multimeter, waarvan de

apparaat voor het testen van iso-

Het CNX wireless systeem is een

meetwaarden naast de waarden van

latiebewaking op aggregaten (IT

serie meetinstrumenten die meerdere

maximaal drie andere meetmodules

installaties). Typische voorbeelden

meetmodules met elkaar verbindt en

kunnen worden weergegeven. Met

hiervan zijn te vinden in de bouw,

gelijktijdige meetwaarden naar een

behulp van een computer die is voor-

groenvoorziening en aan boord van

CNX-hoofdinstrument verstuurt, dat

zien van een CNX pc-adapter, kunnen

vrachtwagens en mobiele werkplaat-

Sequence functie waarbij de tester

zich binnen een afstand van 20 meter

de live meetwaarden van maximaal

sen. Door middel van deze compacte

automatisch een programma door-

bevindt. Met de robuuste, aanpasbare

tien modules gelijktijdig worden beke-

tester kunnen installaties met isolatie-

loopt van spanningstest, lijnimpedan-

kit instrumenten kunnen gebruikers

ken.

bewaking getest worden op spanning

tie, lekstroom eerste fout, test van

verschillende meet-

en frequentie, circuitimpedantie L-N,

isolatiebewaking apparatuur. De tester

modules kiezen, van

spanningsverlies, eerste foutstroom

is geschikt voor schakelende isolatie-

spanning tot stroom

en de isolatiebewaking.

bewaking en toestellen met een alarm

of temperatuur,

De Eurotest IM heeft een Auto

functie.

afgestemd op hun specifieke testen storingzoekscenario.

Nieaf Smitt | Standnummer: 08.C091

Met de camera uit

Apparatentester

de Ti1XX-serie kun-

De SafetyPAT 3140 apparatentester combineert arbeidsmiddelen testen, registreren en Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E). Het

nen meetwaarden van maximaal vijf Kenmerken:

draadloze modules

•w erkt zowel op accu-pack (mee-

live op het scherm

geleverd) als 230 V; •4 00 V lekstroom middels optionele adapter;

Euro-Index | Standnummer: 08.C.066

instrument is voor-

•R CD test volgens NEN 3140;

zien van een digitale

• kleurenscherm;

camera, ter onder-

• usb / Bluetooth;

steuning van het

•g eheugen voor 50.000 metingen;

De Amprobe IR-450

• qwerty toetsenbord.

infraroodtempe-

documenteren en visualiseren van de keuring(en).

Infraroodtemperatuurmeter ratuurmeter met geïntegreerde laserpointer (class 2) en

Livingston | Standnummer: 08.E.067

led-zaklamp meet

Testset voor base stations

100 x 20 x 29 mm

Livingston komt met een nieuwe

testen van passieve intermodulatie

heeft een meetbereik

testset. Deze flexibele set is bedoeld

(PIM), meten van vermogens, testen

voor technici bij de implementatie of

van Gigabit Ethernet verbindingen

van -30 °C tot 500 °C, een responstijd van 500 ms en

nemen. De 3-in-1 combinatie zorgt

de verbetering van mobiele basisstati-

en het meten van veldsterkte voor

een resolutie vanaf 0,2 °C. De spot-

ervoor dat het instrument voor

ons. Het pakket is zelf samen te stel-

persoonlijke veiligheid. Door het

grootte bedraagt 8:1. De gemeten

verschillende alledaagse toepas-

len uit een breed scala producten van

samenstellen van verschillende items

temperatuur wordt gedurende 10

singen geschikt is, zoals HVAC/R,

vooraanstaande leveranciers, zoals

en deze te bundelen profiteren klanten

seconden op het display weerge-

brandveiligheid en bescherming,

apparatuur voor het analyseren van

van een korting die kan oplopen tot

geven, waardoor er voldoende tijd

industrieel onderhoud, automotive

antennekabels, richten van antennes,

10% van de totale huurprijs.

is om de meetgegevens over te

en kwaliteitscontrole.

en weegt slechts 50 gram. Het instrument

HIOKI Multimeters, meettangen, recorders, analyzers

T T E I

+31 10 2928787 +32 2 2533120 info@hprtechniek.com www.hprtechniek.com

Meer elektroDATA op

test & measurement

september 2013

Netanalysator is op afstand uitleesbaar met Android-app Instrument kan gegevens meerdere maanden meten en opslaan

De Unilyzer 900 van Unipower is in de eerste plaats bedoeld voor energieleveranciers en industriĂŤle verbruikers die over een langere periode de kwaliteit van de netspanning willen meten en registreren. Het mobiele instrument is ondergebracht in een stof- en spatwaterdichte behuizing voor binnen- en buitentoepassingen. Hij houdt zoâ&#x20AC;&#x2122;n vijftien parameters bij en slaat deze op in niet-vluchtig geheugen. Daarnaast is hij via WLAN toegankelijk voor bediening, besturing en uitlezing vanuit een pc. De bijbehorende Androidapp maakt het mogelijk om de meetgegevens op telefoon of tablet te tonen.

Met het groeiende aantal onzeker-

inzetbaar moeten zijn, onder andere

rimpel, kortsluitvermogen, netim-

heden aan zowel de verbruikerskant

in verdeel- en schakelkasten. De

pedantie, kortstondige over- en

als bij de bron, wordt de behoefte

IP65-behuizing van 16,5 bij 10,6

onderspanning, inschakelstromen en

aan het meten en registreren van

bij 4,9 cm beschermt tegen stof en

de omgevingscondities. Alle para-

de lichtnetkwaliteit steeds groter.

vocht terwijl hij is voorzien van mag-

meters worden opgeslagen in het

Zonnepanelen, warmte-krachtge-

neetstrips aan de achterzijde om de

interne flitsgeheugen van 32 Mbyte,

neratoren en windmolens leveren

montage te vergemakkelijken.

dat bij het standaard registratie-

energie aan het net maar deze toe-

interval van 10 minuten voldoende

voer is verre van constant. Ook de

Normen

ruimte biedt voor 170 dagen regis-

eigenschappen en toestand van de

De analysator telt acht ingangen,

tratie. Vanzelfsprekend wordt die

omvormer bepalen mede hoe zuiver

voor driefasenmeting van spanning

periode navenant kleiner als het

de spanning van deze bronnen is.

en stroom, en voldoet aan normen

hoogste meettempo van eens per

Aan de andere kant zorgt het snel

als NEN-EN 50160, NEN-EN-IEC

3 seconden wordt ingesteld. Uit-

stijgende aandeel verbruikers met

61000-2-2 en de Netcode. Daarbij

breiding met een SD-kaartje, tot 2

schakelende voeding of inductieve

zijn de specificaties conform NEN-

Gbyte, kan dan voorkomen dat het

belasting voor meer harmonischen,

EN-IEC 61000-4-30 klasse A, wat

geheugen elke dag moet worden

stoorpulsen en blindstroom.

onder meer tot uiting komt in ana-

uitgelezen. Daarnaast is de Unilyzer

Het is dan ook niet verwonderlijk

loge kwantiseringsfilters en geschei-

900 voorzien van WLAN zodat hij

dat parallel aan deze ontwikkeling

den ingangen voor de detectie van

via het netwerk en desgewenst via

de behoefte aan netanalysatoren

transiĂŤnten. Daarnaast worden

internet toegankelijk is.

toeneemt. Als het aan Unipower

standaardzaken als spanningen

Een bijbehorende Android-app

ligt, kan zijn Unilyzer 900 daar voor

stroomvariaties gemeten, evenals

maakt het mogelijk de meetgege-

een deel in voorzien. Het instrument

onder andere harmonischen, fre-

vens numeriek of in grafische vorm

zou met een eenvoudige installatie

quentieveranderingen, blindstroom,

op het scherm van een telefoon of

en dito bediening snel op locatie

flikker, onbalans tussen fasen,

tablet te krijgen.

elektro DATA

Door de IP65beschermende behuizing kan de lichtnetanalysator ook in stoffige en natte www.vandentempel.nl

omgevingen worden

info@vandentempel.nl

gebruikt.

(038) 444 90 09

test & measurement

september 2013

Nieaf Smitt | Standnummer: 08.C091

GMC-Instruments | Standnummer: 09.A.091

Multimeter met isolatiemeting

Multimeter met Bluetooth

De robuuste en waterdichte (IP67) NI 405PLUS is een

Gossen Metrawatt

heeft een aanwijzing

True RMS multimeter met ingebouwde isolatieweer-

heeft een nieuwe mul-

tot ± 310.000 counts

standsmeter. Hiermee kan de isolatieweerstand wor-

timeter ontwikkeld in

en bezit automatische

den gemeten met vier verschillende testspanningen

twee versies, de Metra-

bereikomschakeling.

voor het meten tot 4 GΩ. De CAT IV multimeter bevat

hit Ultra en de Metrahit

Meetfuncties zijn:

extra’s zoals duty cycle metingen en mA uitlezingen

Ultra BT, waarbij BT

vanaf 1 µV tot 600 VDC

voor analoge 4-20 mA stroomlussen in de indus-

staat voor Bluetooth

en TRMS 10 µV tot

triële analoge procesbewaking. Ook temperatuur-

communicatie. Via een

600 VAC + VDC (band-

meting is mogelijk. Met faciliteiten als een duidelijk

speciale gratis app

breedte 15 Hz tot 100

afleesbaar display met achtergrondverlichting en

voor Android kan men

kHz), 1 nA - 10 ADC en

de geheugenfunctie kunnen eenvoudig veilig-

contact maken met de

TRMS 10 nA - 10 AAC

heidscontroles worden uitgevoerd.

multimeter en vandaar

+ ADC, weerstand, fre-

meetwaarden bekijken

quentie, capaciteit en

(in tabel- of in grafi-

temperatuurmetingen

National Instruments

sche vorm) en als file

met Pt100/Pt1000 en

een instelbare aftast

Software-designed instrumenten

opslaan. Deze file is

thermokoppel type K.

rate van 9 ms tot 9 uur

later weer oproepbaar,

De multimeter beschikt

Naast een Bluetooth

maar kan ook direct als

ook over een geïnte-

interface beschikt de

e-mail worden verzon-

greerde datalogger tot

meter ook over een IR-

den. De Metrahit Ultra

300.000 waarden met

interface.

National Instruments

Meten in ruige omgevingen en luchtvaartsectoren evenals engineers in de militaire industrie hebNational Instruments kondigt ver-

breedte voor het streamen van

ben het nieuwe product

schillende toevoegingen aan voor de

gegevens tot 1,6 GB per seconde,

gebruikt om meetgege-

herconfigureerbare I/O-architectuur

terwijl het interne DRAM, in vergelij-

vens succesvol vast te

(RIO) van NI LabView.

king met de huidige FPGA-modules,

leggen en om dure her-

Nieuwe FPGA-extensies voor de

wordt verviervoudigd tot 2 GB. Er

halingstests te vermijden.

instrument drivers van de RF sig-

zijn daarnaast nog twee nieuwe NI

Daarnaast is het chassis

naalanalyzers en -generators com-

FlexRIO-adaptermodules, de 4,4

het eerste exemplaar van

bineren de flexibiliteit van een open

GHz NI 5792-RF receiver en NI 5793

FPGA met het gebruiksgemak dat

RF transmitter, verkrijgbaar. Met de

National Instruments kondigt de NI

form dat over een ingebouwde watch-

engineers verwachten van een stan-

nieuwe NI PXIe-8383mc PXImc-

cDAQ-9188XT aan. Dit Compact-

dog met vastgestelde veiligheidssta-

daard instrument driver. Dankzij de

adaptermodule kunnen engineers

DAQ Ethernet-chassis met 8 sleuven

tussen beschikt waardoor testen en

extensies is het nu nog makkelijker

floating-point-verwerking over meer-

is ontwikkeld voor gedistribueerde

apparatuur beschermd worden. Het

om met beperkte of zelfs geheel

dere CPU’s in het systeem verdelen.

en externe metingen in extreme

platform bestaat uit 10 chassisopties,

ontbrekende FPGA-programmeerer-

Daarbij wordt gebruik gemaakt van

omstandigheden. De cDAQ-9188XT is

drie communicatiebussen en meer

varing te profiteren van de voordelen

dezelfde technologie die gebruikt

bestand tegen temperaturen van -40

dan 50 modules uit de C-serie, met

van een open FPGA.

wordt om de dataverwerking van

tot 70 °C en heeft een schokbesten-

een grote hoeveelheid verbindings- en

De NI PXIe-7975R NI FlexRIO

fixed-point gegevens over meerdere

digheid tot 50 g en trilbestendigheid

I/O-opties. Bovendien biedt het plat-

FPGA-module verdubbelt de band-

FPGA’s te verdelen.

tot 5 g. Engineers in de automotive-

form integratie met LabView.

het NI CompactDAQ-plat-

Transiënt Recorders te HUUR ! 8 tot 16 simultane galvanisch gescheiden ingangen. Van mV tot kV en andere signalen/sensoren

info@dewetron.nl

Tel.: 076-544 2 544

www.dewetron.nl Elektrotechniek 10B.002

Meer elektroDATA op

SLIMMER

SAMEN EER R T S I REG R GRATIS O NU VO EGANG TO

WERKEN

30 SEPT. T/M 4 OKT.

JAARBEURS UTRECHT

UW ONTMOETING MET VERNIEUWING Elektrotechniek richt zich op de elektrotechnisch installateur en de industrie. Op de beurs worden de nieuwste systemen, technologieĂŤn en producten op het gebied van onder meer industriĂŤle elektronica, meet-, regelen

bedieningsapparatuur, installatiemateriaal, verlichting, bekabeling, gebouwbeheersystemen en domotica gepresenteerd. Naast een breed exposantenaanbod wordt er een uitgebreid inhoudelijk programma samengesteld over actuele vraagstukken binnen de markt.

Meer info: www.elektrotechniek-online.nl

VNE13-1037 Advertentie 230x325 mm_vs1.indd 1

01-08-13 10:40

test & measurement

september 2013

RS Components

Kipp & Zonen

Stroomtangen

Beter meten door ventilatie De Iso-Tech 1000 A AC IPM

Ventilatie van radiometers verbetert de

zeer hoog. Door wervelingen is er een

240-stroomtangen kunnen worden vast-

betrouwbaarheid en nauwkeurigheid

optimale luchtverdeling. Positie van de

geklemd op draden, kabels of andere

van de metingen ten gevolge van het

verwarmingselementen en een nieuw

geleiders op elk gewenst punt in het

reduceren van stof op de meetkoe-

materiaal van de meetkoepel brengen

elektrische systeem, om daar de stroom

pel en het verwijderen van dauw- en

met zich mee dat maar de helft van

te meten zonder het circuit te hoeven

regendruppels en sneeuw. Bij de ont-

de energie nodig is om sneeuw te

verbreken. Ze bieden uitgebreide diag-

wikkeling van de CVF4 ventilatie-unit

laten smelten als bij eerder toegepaste

nostische mogelijkheden, waaronder

is moderne flowsimulatie software

ventilatoren. De CVF 4 kan worden

faserotatie-indicatie, vermogens- en

gebruikt alsmede microflow en tempe-

gebruikt in combinatie met de CMP 6,

vermogensfactormeting, totale harmo-

ratuurmetingen om de werking te opti-

11, 21, 22 en SMP11 pyranometers,

nische distorsie en afzonderlijke harmo-

maliseren. Hierbij is de flow bovenop

de CGR 4 pyrgeometer en de CUV 5

nische, piekstroom en laagdoorlaatfilter.

de meetkoepel van de pyranometer

totaal UV radiometer.

Ze hebben een gebruikersvriendelijk navigatiesysteem waarin de traditionele drukknopbediening is vervangen door een enkele joystick, waarmee de gebruiker de gewenste functies direct op de display kan selecteren. Een automatische lamp op de tang verbetert de zichtbaarheid bij het klemmen op geleiders bij weinig licht. De stroomtangen voldoen aan CAT IV 600 V en CAT III 1000 V voor een spanningsmeting tot 1000 V AC/DC. Ze worden geleverd met meetkabels, een temperatuursensor, een 9 V-alkalinebatterij, een gebruikershandleiding en een draagtas.

Saia Burgess Controls

Uitlezen en verwerken van meterstanden Met de Saia S-Energy Manager is het

S-Energy Manager, met als voordeel

uitlezen en verwerken van meterstan-

dat het watergebruik direct wordt gere-

den erg eenvoudig. De ener-

gistreerd. Zodra de S-Energy Manager

giemeters sluit je aan via een

met een netwerk (LAN) verbonden is,

twee-aderige netwerkverbinding.

kan uitlezen vanaf iedere locatie. Dit

Het energieverbruik is direct af te lezen

bespaart tijd en voorkomt foutgevoe-

op het 5,7 of 10,4 inch touchscreen.

lige meteraflezingen. De S-Energy

Enkelfase en driefasen kWh-meters

Manager slaat de gegevens op in een

sluit je direct aan op de S-Energy

csv-bestand, die per mail verstuurd

Manager. Het uitlezen van gas- en

kunnen worden. Er is ook een Energy

warmtemeters gaat via een gateway

Manager App voor Android en iOs

met S0-interface. Ook watermeters

beschikbaar. De weergave is gelijk aan

kunnen aangesloten worden op de

die van de S-Energy Manager.

AMETEK-JOFRA, BEAMEX Kalibratieoplossingen

T +31 10 2928787 E info@hprtechniek.com I www.hprtechniek.com

Meer elektroDATA op

10:40

colofon / adverteerdersindex

september 2013

Adverteerdersindex AE Sensors Altheris Sensors & Controls Apem Benelux Bakker Sliedrecht Balluff Bege Aandrijftechniek Beta Layout Bronkhorst Nederland C.N. Rood Cematic Electric Dewetron Benelux Dewetron Benelux Digi-Key Digi-Key EAO Benelux Euchner Benelux Eurocircuits Evenementenhal Hardenberg Globtek GMC Instruments Hellermann Tyton

32 19 25 14 32 30 28 7 29 31 29 39 1 2 30 17 35 36 5 3 15

Hiflex Honeywell Saia-Burgess Controls HPR Techniek HPR Techniek HPR Techniek HPR Techniek Marktechnical Micro-Epsilon Messtechniek Murrelektronik MYbusinessmedia Reichelt elektronik Türck VNU Exhibitions WAGO Nederland WAGO Nederland Wijdeven Inductive Solutions

Bijlage van: Van Ekeris Exposervice

Je vindt het sneller op

Dé ingang voor producten en leveranciers: www.engineersonline.nl. U kunt nu nog sneller en eenvoudiger informatie vinden over producten en leveranciers via onze vernieuwde site www.engineersonline.nl. DIRECT ZOEKEN NAAR PRODUCTEN Ga naar www.engineersonline.nl en klik op ‘zoeken’. U kunt bijvoorbeeld zoeken op naam of op productrubriek. DIRECT ZOEKEN NAAR LEVERANCIERS EN MERKEN Op zoek naar de leverancier van dat ene merk, leveranciers van sensoren, merken in testapparatuur, via de zoekfuncties op www.engineersonline. nl kunt u alle mogelijke zoekcombinaties maken. De zoekresultaten leiden altijd tot één of meer leveranciers die u verder kunnen helpen. Bovendien vindt u bij de leveranciers direct de informatie over de nieuwste producten uit het leveringspakket. ENGINEERING SHOP De vernieuwde website www.engineersonline.nl biedt nu ook de mogelijkheid om boeken, dossiers, losbladigen en CD’s te bestellen met informatie over engineering in de volle breedte: van elektronica-ontwerp tot aandrijftechniek, van besturingstechniek tot werktuigbouwkundig construeren. Kijk ook snel naar de speciale aanbiedingen, want op is op!

Colofon 6 26/27 16 34 37 41 44 33 10/11 43 13 4 40 9 21 32

Redactie

Postbus 58, 7400 AB Deventer Fax: (0570) 50 43 89 e-news@mybusinessmedia.nl Richard Bezemer (hoofdredacteur) Tel. 06 34 65 95 02, r.bezemer@mybusinessmedia.nl José Pot, (eindredacteur) Tel. (0570) 50 43 82, j.pot@mybusinessmedia.nl Theo van Gelder, t.gelder@mybusinessmedia.nl ing. Henk de Vries Tel. (0570) 50 43 81, h.vries@mybusinessmedia.nl Advertenties

Rob Swart, r.swart@mybusinessmedia.nl, 06 22 79 66 33 René Wibbelink, R.Wibbelink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 43 Publishing services

José Schermer j.schermer@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 58 Advertenties worden uitgevoerd overeenkomstig de‑‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’ Uitgever

Elsbeth Lamfers Tel. (0570) 50 43 27, e.lamfers@mybusinessmedia.nl Een uitgave van MYbusinessmedia b.v., postbus 58, 7400 AB Deventer, Tel. (0570) 50 43 00. Vakblad over industriële elektronica en industriële automatisering voor Nederland en België.

ISSN 0168-2873 Reproductie

Overname van artikelen, tekeningen en/ of foto’s uit ElektroData is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. © MYbusinessmedia, 2013 ‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden.’ Door het aanbieden van bijdragen aan dit tijdschrift verklaart de auteur zich accoord met de Standaardpublicatievoorwaarden voor bijdragen aan tijdschriften en soortgelijke uitgaven. Bescherming persoonsgegevens

MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer. Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: - +31 10 289 4008 (international contacts) Faxen naar: +31 10 289 40 73 Mailen naar: klantenservice@elektrodata.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia bv Elektrodata Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Abonnementstarieven

Jaarabonnement Nederland € 116,90* Jaarabonnement Buitenland € 126,90* Studentenabonnement € 60,75* *Prijzen zijn exclusief 6% BTW en € 3,75 administratiekosten exclusief 21% BTW. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats. Verzending en facturering

MYbusinessmedia Opmaak

De Opmaakredactie, Wehl Basislayout

De Opmaakredactie, Wehl Druk

Drukkerij Tesink, Zutphen

Constructeursdag Constructeursdag Constructeursdag

OUTSIDE THE BOX ONTWERPEN OUTSIDE OUTSIDE THE THE BOX BOX ONTWERPEN ONTWERPEN Constructeur Constructeur POWERED BY POWERED BY

NOVEMBER 2013 OUTSIDE19THE BOX ONTWERPEN

Constructeur

LOCATIE DE FABRIQUE Vanwege succes weer het thema voor Constructeursdag 2013 IN MAARSSEN Constructeur Vanwege succes weer het thema voor Constructeursdag 2013 Vanwege succes weer het thema voor Constructeursdag 2013 POWERED BY

succes weer het thema voor Constructeursdag 2013 UITGEDAAGD Vanwege DOOR TOPSPREKERS BEOORDELING Topsprekers met passie voor hun vak dagen u weer uit gebruik te BEOORDELING BEOORDELING CONSTRUCTEURSDAG 2012 maken van nieuwe technologieën op aanpalende vakgebieden. Het programma is nog volop in ontwikkeling. Zeker is dat het weer BEOORDELING ‘Door opzet, kennis en enthousiasme was het een een inspirerende dag wordt. waardevolle en prettige dag, waarmee ik zeker mijn voordeel kan doen’

AL VASTGELEGDE SPREKERS

Prof. Adriaan Beukers, TU Delft Ontwerpen van lichtgewicht constructies Daan Kersten, Additive Industries en Philippe Reinders Folmer, Renishaw Benelux Trends in additive manufacturing: re-engineering van ontwerpen voor 3D printing, 3D metaalprinten Ir. Sjef van Gastel, Assembleon Het ontwerpen van duurzame machines: ontwerptips voor het reduceren van energieverbruik energie van machines Prof. Rudolf Kriens, Rudolf Kriens Consulting Productontwikkeling anno 2013/2014: de veranderende rol van de constructeur

‘Technische aspecten met goede onderbouwingen op hoog niveau. Fijne sprekers om naar te luisteren’ ‘Boven verwachting, goede sprekers, strak georganiseerd’ q q q 75% van de deelnemers bezocht het event om q q inspiratie op te doen q q q q Volgens 90% van de bezoekers voldeed het event (ruim) aan de verwachtingen q q q 92% heeft aangegeven de Constructeursdag 2013 te bezoeken

EEN DAG VOL INSPIRATIE EN VERRASSING. MET TOONAANGEVENDE SPREKERS, MARKTPARTIJEN EN COLLEGA’S. MELD NUALVAST ALVASTAAN AANENEN WEES GEGARANDEERD VANPLAATS! EEN PLAATS! MELD UU NU WEES GEGARANDEERD VAN EEN MELD U NUENGINEERSONLINE.NL/CONSTRUCTEURSDAG ALVAST AAN EN WEES GEGARANDEERD VAN EEN PLAATS! ENGINEERSONLINE.NL/CONSTRUCTEURSDAG ENGINEERSONLINE.NL/CONSTRUCTEURSDAG SPONSORED BY:

Constructeur Constructeur POWERED BY: VA nieuwe logo's.indd 1

Constructeur Constructeur 19-08-2013 13:03:16