DATA
32
Nieuwe producten
OP PAGINA 22
WWW.ELEKTRODATA.NL/EZINE
PAGINA PAGINA
6
Industriële connectoren klaar voor de ‘connected future’
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
Voedingschip met geïsoleerde terugkoppeling tussen primaire en secundaire regeling sluit rechtstreeks aan op lichtnet.
8
MACHINEBOUW & PRODUCTIE AUTOMATISERING Arduino in PLCvermomming is verkrijgbaar in drie modellen, met meerdere relaisuitgangen en ESDveilige I/O’s.
10
PROCESAUTOMATISERING & -CONTROLE Meetprincipe op basis van zuigerdruk bij stromingssensor en niveaumeter beperkt ingreep in buizeninfrastructuur.
14
ENERGIE & INFRA
Drukopnemers ontvangen van RFIDlezer benodigde energie om draadloos metingen te versturen via de RFIDinterface.
18
TEST & MEASUREMENT
Netwerktransmissietester beproeft 10- tot 1000-Mbit/s infrastructuren op basis van zowel koper- als glasvezelverbindingen.
20
Vijf jaar Mesa+ NanoLab in tien getallen Begin november vierde het Mesa+ NanoLab op de
• Er is 120.000 uren onderzoek verricht in de
campus van de Universiteit Twente zijn vijfjarige
extreem schone omgeving van de cleanroom.
jubileum. In die periode is de in totaal 1.250 vier-
Een flink gedeelte hiervan, zo’n 40.000 uur, is
kante meter oppervlakte aan cleanrooms intensief gebruikt voor nanotechnologisch onderzoek naar
verricht door onderzoekers van externe bedrijven.
de opslag van (duurzame) energie, toepassingen
mogen verwelkomen, waaronder 3.000 scholieren. • In vijf jaar tijd zijn 29 patenten aangevraagd voor vindingen van Mesa+.
• Het onderzoek van Mesa+, dat voor een groot
• Er zijn 295 wetenschappers bij Mesa+ gepromoveerd op hun onderzoek.
voor vroegdiagnostiek en nieuwe vormen van
gedeelte plaatsvond in het NanoLab, heeft
• Zo’n 20.000 sets van beschermende kleding
elektronica. Dit komt naar voren in de volgende
geleid tot meer dan 2.000 wetenschappelijke
kengetallen:
publicaties. • Momenteel telt Mesa+ 594 medewerkers van
zijn gereinigd. • Om de extreem schone werkomgeving te waarborgen is de afgelopen vijf jaar meer dan
in totaal 47 verschillende nationaliteiten. Hieronder vallen onder andere 44 hoogleraren, 279
5 miljard kubieke meter lucht gereinigd.
promovendi, 111 postdoc’s en 60 technici.
hoeveelheid lucht die de gehele
• Voor het creëren van extreem dunne laagjes van slechts één atoomlaag dik is vijf kilo goud verdampt. • In vijf jaar tijd zijn in totaal 40.000 wafers gebruikt in het NanoLab. • Het NanoLab heeft ongeveer 7.500 bezoekers
Dit komt overeen met de totale Nederlandse bevolking in 10 dagen verbruikt. www.utwente.nl/mesaplus/nl
JAARGANG 33 | NOVEMBER/DECEMBER 2015 | NUMMER 11/12
elektro
REDACTIONEEL
NOVEMBER/DECEMBER 2015
3
Wie is er nu nog echt zuiver op de graat? Er gaat bijna geen dag voorbij of er wordt wel weer een hoofd-
stoplicht. Kortom, al die veronderstelde milieuwinst zou er toch
stuk toegevoegd aan ‘the continuing story of the sjoemel-
nooit geweest zijn.
software’. Eerlijk gezegd kan ik mij er nauwelijks nog over opwinden, bijna murw van al het andere gesjoemel, waar je ook
Eigenlijk mogen we best een beetje trots zijn op de soft-
maar kijkt. Bij farmaceutische bedrijven die veel te veel geld vra-
ware engineers die de sjoemelsoftware hebben ontwikkeld.
gen voor medicijnen die in veel gevallen nauwelijks werken. Bij
Hiermee hebben ze namelijk laten zien dat ook technici
artsen die zich door diezelfde industrie uitgebreid laten fêteren
niets menselijks vreemd is. Technici hoeven door het wat over-
en onderzoeksgegevens naar believen aanpassen. Bij gepriva-
enthousiaste geprogrammeer van enkele VW-engineers niet lan-
tiseerde overheidsinstellingen, zoals woningbouwcorportaties
ger door het leven te gaan als die brave nerds die oplossingen
en vervoersbedrijven, waar eigengewin hoogtij vieren. Bij ‘gere-
vinden voor andermans problemen. Nee, net als bestuurders,
nommeerde’ advocaten- en accountantskantoren die tegen
advocaten en wat dies meer zij, kunnen ook zij voor problemen
peperdure uurtarieven helpen om de wet en niet te vergeten de
zorgen. Welkom bij de club!
belastingen te omzeilen. Bij oliebedrijven die ‘gerenommeerde’ p.r.-bureaus inschakelen om twijfel te zaaien over klip-en-klare
De enige beroepsgroep die zich aan deze sjoemeltrend lijkt te
klimaatproblemen. Bij de FIFA om zo’n beetje alles. En zo meer
onttrekken (sterker: vaak degene is die het gesjoemel boven
en zo verder. We sjoemelen heel wat af met elkaar.
water brengt) is die van de journalisten. Maar dat zal u, trouwe lezer van Elektro-Data, natuurlijk niet zijn ontgaan...
In dat perspectief kun je je afvragen wat er nu zo erg is aan die sjoemelsoftware. Een auto stoot onder ideale rij-omstandigheden iets meer uit dan is opgegeven. Ik weet niet wat uw beeld is van de gemiddelde Golf- en Audi-rijder, maar ik rangschik ze toch onder de ‘sportieve’ rijders, zeker de lease-gevallen. Die zogenaamde zuinige en milieuvriendelijke auto’s zijn helemaal niet aan hen besteed. Want ze rijden veel te hard, accelereren zich
Richard Bezemer, hoofdredacteur Elektro-Data
helemaal suf en laten de auto zeker niet uitrollen bij een rood
(R.Bezemer@mybusinessmedia.nl)
Meer elektroDATA op
NIEUWS
4
Pedak 40 jaar Pedak vierde onlangs het 40-jarig bestaan van het
gegroeid tot het huidige bedrijf, waarin hij samen
voor uitbreiding van specialisten is Pedak klaar om
bedrijf in het recentelijk vernieuwde bedrijfspand.
met zijn 12 medewerkers meetvragen van onder
haar klanten in de toekomst nog beter te kunnen
Oprichter Siegfried Peeters startte Pedak in 1975
helpen met al hun meetvragen.
in zijn woonhuis in Voorschoten. Siegfried koos
andere ziekenhuizen, installatiebedrijven, voedingsmiddelenfabrikanten, farmaceutische bedrijven en
bewust voor een eenmanszaak en dat bleef ook
industriële bedrijven oplost.
www.pedak.nl
zo de eerste 20 jaar. In 1998 nam Roland Vossen
Afgelopen jaar is er hard gewerkt aan nieuwbouw
het roer over en met hem verhuisde Pedak naar
van het bedrijfspand. Met een groter magazijn,
Heythuysen. Onder zijn leiding is Pedak gestaag
meer capaciteit voor de kalibratieafdeling en ruimte
Pilz vernieuwt trainingsprogramma Dit najaar heeft Pilz de nieuwe cursusgids uitgebracht. Hierin is een aantal nieuwe trainingen opgenomen en wordt aandacht besteed aan verbeteringen in onderwijsmethoden om op innovatieve en aantrekkelijke wijze de stof onder de aandacht kan brengen. De opzet van de trainingen is bij Pilz al jaren gericht op het aspect: doen. Alle trainingen zijn praktijkgericht. Cursisten gaan zelf aan de slag met het materiaal. Van tevoren worden zij geadviseerd eigen cases uit de praktijk in te brengen die worden behandeld tijdens de training. In de trainingen wordt gewerkt op tablets. Ook het naslagwerk, cases en bijlagen (normen en richtlijnen) zijn digitaal
10.000 Comau robots bestuurd door B&R “Dit is het concrete resultaat van een intense
terug te lezen. De vraag naar trainingen op locatie neemt toe. Om in te kunnen spelen op de vragen in de markt en daarmee invulling te geven aan de belangrijkste
samenwerking die ervoor gezorgd heeft dat beide bedrijven de belangrijkste spelers in de markt zijn geworden, met als doel om continu te verbeteren in technologieën en groeien in nieuwe marktsegmenten”, zegt Tobias Daniel, hoofd van de Robotics Europa en Amerika bij Comau. “We zijn blij om te vertellen dat deze samenwerking tastbare resultaten in een groeiende De samenwerking tussen Comau Robotics en
markt oplevert”, zegt Walter Burgstaller, ver-
B&R heeft een nieuwe mijlpaal bereikt. Inmiddels
koop directeur Europa bij B&R. “Meer en meer
worden er over de hele wereld 10.000 Comau
bedrijven kijken naar robotica om de productie
robots met B&R besturingstechniek ingezet. De
te optimaliseren en om te reageren op de steeds
twee bedrijven werken al jaren aan de integratie
toenemende eisen op het gebied van flexibiliteit
van robotica in de productielijnen. Uiteindelijk
en complexiteit.”
zullen OEM-ers en eindgebruikers profiteren van de uitstekende synchronisatie en de reactietijden
kernwaarden, legt Pilz, naast de trainingen in de Pilz Academy in Vianen, de focus op ‘in company’
www.br-automation.com
van het gecombineerde systeem.
trainingen. Samen met de klant maakt Pilz indien gewenst een opleidingstraject op maat en op locatie. Dit bespaart reis- en verblijfskosten. Bovendien heeft Pilz kennis van de productiemiddelen op loca-
SMD-tec vertegenwoordigt Viscom Viscom en SMD-tec zijn een samenwerkings-
tie zodat de training direct kan worden toegespitst op de praktijksituatie. Dit gebeurt steeds meer met ondersteuning van Virtual Reality en 3D content. De nieuwe cursusgids is te downloaden via www.
overeenkomst aangegaan voor de verkoop in de
nemen, van SPI, AXI en AOI, tot manuele X-ray systemen en wire-bond inspectie. SMD-tec biedt ook
Benelux van producten van Viscom, fabrikant van
andere systemen, aan zoals printers, bestukkings-
brochures.pilz.nl. Op www.opleidingen.pilz.nl is het trainingsaanbod
inspectiesystemen voor de elektronica industrie.
en soldeermachines, jetters en SMT-consumables.
te vinden.
www.smd-tec.be
www.pilz.nl
SMD-tec, gevestigd in Aarschot, zal de verkoop van de volledige Viscom product range voor zijn rekening
NIEUWS
NOVEMBER/DECEMBER 2015
5
Norm voor explosieve atmosferen vertaald NEN-EN-IEC 60079-14, de internationale norm met bepalingen voor ontwerp, keuze en opstelling van elektrische installaties in explosieve
procesverwarming. • Specifieke eisen voor cellen en batterijen
atmosferen, is vertaald in het Nederlands. Een
gebruikt in verplaatsbaar, draagbaar en persoonlijk materieel.
groot aantal delen van de EN 60079-reeks voor
• Nieuwe inspectieschema’s voor gedetailleerde
explosieve atmosferen is geharmoniseerd onder
inspecties voor eerste inbedrijfstelling, afgeleid
de atex-richtlijnen.
van NEN-EN-IEC 60079-17.
Om te zorgen dat NEN-EN-IEC 60079-14 aansluit bij de laatste technieken, is een aantal
• Aanvullende bepalingen voor optische straling bij toepassing van optische apparatuur in explosiegevaarlijke gebieden toegevoegd.
bepalingen toegevoegd: • Nieuwe eisen voor kabelinvoersystemen, roterende elektrische machines en elektrische
De eisen van deze norm gelden alleen voor het gebruik van elektrisch materieel onder standaard atmosferische omstandigheden, zoals gedefinieerd in IEC 60079-0. Voor andere omstandigheden kunnen aanvullende voorzorgsmaatregelen noodzakelijk zijn en het materieel behoort gecertificeerd te zijn voor deze andere omstandigheden.
• Aanvullingen op de eisen voor intrinsiek veilige stroomketens.
www.nen.nl
Machine Vision Technology Forum Op 1 december 2015
nig samengesteld, dat zowel beginners als experts
organiseert vision speci-
op het gebied van vision voor hen interessante
–een kleine 30– hebben ook een stand in de expositieruimte, waar bezoekers nader kennis kunnen
alist Stemmer Imaging in
onderwerpen kunnen selecteren op het gebied
maken met de nieuwste producten en ontwikkelin-
het Evoluon in Eindho-
van vision systemen, verlichting, optica, camera’s,
gen op het gebied van vision.
ven haar Machine Vision
bekabeling, data-acquisitie en software.
Kosten voor deelname bedragen € 90,-. Aanmelden
Technology Forum.
De presentaties worden deels gegeven door
kan via www.stemmer-imaging.nl/techforum. Daar
Hoofdbestanddeel van
docenten van de European Imaging Academy, het
is ook een pdf te downloaden met het lezingen-
dit tweejaarlijkse event is een programma met een
internationale trainings- en opleidingscentrum van
programma.
35-tal lezingen over actuele technologische ontwikkelingen in machine vision. Het programma is zoda-
Stemmer Imaging. Ook technici van toeleveranciers van Stemmer verzorgen lezingen. Deze leveranciers
www. stemmer-imaging.nl
WJ200
Compacte frequentieregelaar van Hitachi Hitachi Industrial Equipment Systems Co., Ltd. Tokyo
De compacte frequentieregelaar serie WJ200 van Hitachi in de vermogensreeks van 0,2 – 15kW (35,9A CT, 44A VT dual rating) is breed inzetbaar waarbij kracht en dynamiek mede vereist is. De serie onderscheidt zich door: : Zeer hoog startkoppel : Hoge toerentalnauwkeurigheid : PLC functie : Safety stopfunctie : Wachtwoord beveiliging : Positioneringsfuncties : Ingebouwde remunit : Veldbus aansluitingen : Ingebouwde energiemeter en energiebesparingsregeling : “Side by side” montage : Wereldwijde standaarden CE, UL, c-UL en c-Tick Hiflex voegt aan de zekerheid van dit wereldmerk toegankelijke ondersteuning en service toe. Meer informatie over Hitachi: www.hitachi-ds.com
Wolweverstraat 22 · 2984 CD Ridderkerk · Postbus 4070 · 2980 GB Ridderkerk Telefoon : 0180 - 46 60 04 · Telefax : 0180 - 44 23 55 · Service : 0180 - 44 23 40 Internet : www.hiflex.nl · E-mail : info@hiflex.nl
Meer elektroDATA op
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
6
Industriële connectoren klaar voor de ‘connected future’ INTELLIGENTE, ROBUUSTE EN EENVOUDIG TE GEBRUIKEN VERBINDINGSTECHNOLOGIE TE Connectivity (TE) introduceerde op de SPS IPC Drives 2015 een nieuwe serie rechthoekige heavy-duty connectoren (HDC), die geschikt zijn voor toepassingen in veeleisende omgevingen, zoals bij machines, robotica, spoorwegen en het opwekken en distribueren van energie. Daarnaast toonde het bedrijf verbindingsoplossingen die meehelpen om productieen installatieprocessen effi ciënter te maken. Deze oplossingen zijn een opmaat naar de innovatieve technologieën voor Internet of Things (IoT), die in de Innovation Pit Stop aan de orde kwamen.
De HDC-productserie heavy-duty connectoren zorgt zelfs in de meest veeleisende toepassingen voor een betrouwbare gegevens-, signaal- en stroomoverdracht.
Met marktvoorspellingen van meer
transporteren van stroom, gegevens
Goedkoper produceren
dan 24 miljard verbonden devices in
en/of signalen. Het thema ‘smart
De inzet van verbindingstechnologie,
2020 zal Internet of Things bedrijven
objects verbinden’ legde de nadruk
die intelligent, robuust en eenvoudig
als TE Connectivity geen windeieren
op slimme connectiviteit met geïntegreerde functies, zoals waarnemen,
te gebruiken is, kan op verschillende
op het gebied van verbindingstechnologie voert dan ook veel R&D uit
identificeren, communiceren, aan-
productieprocessen. Een voorbeeld
drijven en regelen, om de benodigde
www.te.com
op dit gebied. In Nürnberg, op de
datageneratie voor IoT mogelijk
hiervan is de circulaire hybride connector (CHC) die is ontwikkeld voor
Gijs Werner
SPS IPC Drives 2015, liet het bedrijf
te maken. Het derde thema, ‘de
realtime automatiseringstoepassin-
g.werner@te.com
in de Innovation Pit Stop zien welke
inhoud verbinden’, richtte zich op het
gen, die hoge transmissiesnelheden
innovaties er aan komen. Onder het
gebruik van gegevens binnen IoT met
vereisen. Deze circulaire connector,
www.ttieurope.com
thema ‘het fysieke verbinden’ werden
het doel om efficiëntie, productiviteit
die voldoet aan de CAT5e-specificatie
sales.benelux@nl.ttiinc.com
passieve en actieve oplossingen
en gebruiksgemak te analyseren,
en maximaal 10 A aankan, wordt
(040) 290 16 16
getoond voor het realiseren van
controleren, voorspellen, traceren en
vooral gebruikt voor het besturen
de infrastructuur van IoT, voor het
verbeteren.
van hydraulische en pneumatische
gaan leggen. De wereldmarktleider
manieren leiden tot kostenbesparende
NOVEMBER/DECEMBER 2015
7 kleppen. De connector is bovendien
serie bestaat uit drie kernelementen:
corrosie behuizing zorgt ervoor dat de
robotsystemen of bedrading voor
compatibel met de VARAN (Versatile
inzetstukken, contacten, en kappen
HDC-producten onder zware omstan-
windturbines.
Automation Random Access Network)
en behuizingen. De inzetstukken en
digheden blijven werken en zelfs in
bus-specificatie. Hierdoor kunnen
contacten zijn modulair. Ze kunnen uit
outdoor omgevingen kunnen worden
RJ45
machines sneller worden omgevormd
gebruikt.
Een andere introductie zijn IP20-
en zijn aanzienlijk minder kabels
de voeten met zowel krimpconnector-, kroonsteen- als veerdrukklem-
De in meer dan 2.000 uitvoeringen te
beschermde RJ45-connectoren voor
nodig. De connector biedt zo een
technologie. Naast de conventionele
leveren HDC-producten zijn geschikt
Cat6A-kabels die, net als de andere
vergrote ontwerpflexibiliteit, die onder
machinaal bewerkte contacten is er
voor nominale stroomsterktes van 5
RJ45-versies van TE, zijn gebaseerd
andere ten goede komt aan de fabrikanten van spuitgietmachines.
een groeiend assortiment inzetstuk-
A tot 350 A en kunnen tot meer dan
ken die de ‘stamped’ en ‘formed’
200 pinnen bevatten. Het modulaire
op een beproefde gemeenschappelijke kerntechnologie, waardoor
contacten van de Dynamic serie –het
systeem is dusdanig flexibel dat
snelle installatie, zonder gereedschap
Heavy duty
modulaire stroom- en signaalverbindingssysteem– ondersteunen. De
zonder verdere aanpassingen klantspecifieke oplossingen voor verschil-
mogelijk is. De RJ45-connectoren
Efficiency is ook een sleutelbegrip bij de met rechthoekige connectoren
kappen en behuizingen zijn voorna-
lende toepassingen kunnen worden
CAT6A-kabels en ondersteunen
uitgebreide HDC-productserie heavy-
melijk gemaakt van spuitgietalumi-
gemaakt. De connectoren voldoen
transmissiesnelheden tot 10 Gbit/s en
duty connectoren die zelfs in de
nium of thermoplastisch materiaal en
bandbreedtes tot 500 MHz. Daardoor
meest veeleisende toepassingen zorgen voor een betrouwbare gegevens-,
hebben een robuuste structuur voor
aan de IEC 61984 en UL 1977-standaarden. Ze zijn geschikt voor tal
de mechanische beveiliging van de
van industriële toepassingen, zoals
signaal- en stroomoverdracht. De
connector. De waterbestendige anti-
machinebewerking, bekabeling voor
de bediening van motoren of verbinding van industriële robots.
zijn te gebruiken voor alle normale
zijn ze geschikt voor toepassingen als
De PLC van nu en voor de toekomst! Het automatiseringssysteem PSS 4000
H
et automatiseringssysteem PSS 4000 staat voor een optimaal samenspel van hardware- en softwarecomponenten, netwerkapparaten en het realtime-ethernet. Het systeem wordt gekenmerkt door de meest uiteenlopende functies en combinatiemogelijkheden, die het van de klassieke automatisering onderscheiden. In talrijke toepassingen in verschillende branches heeft het zijn waarde al bewezen. Door de consequente verdeling van de besturingsfuncties kunnen projecten met het automatiseringssy-
steem PSS 4000 flexibeler en eenvoudiger worden gerealiseerd dan met bestaande systemen. Dit geldt zowel voor afzonderlijke machines als voor aaneengeschakelde installaties. Uw voordelen van PSS 4000: • Decentraal en centraal op te bouwen systeem • Veilige analoge ingangen • Software programmeerbaar zonder dat de hardware engineering reeds gereed is.
• Flexibele hardware opbouw • Uitbreidbaar en schaalbaar • Industrie 4.0 compatibel Één systeem voor uw industriële automatisering én veiligheidstoepassing! Maak kennis met de PSS 4000 en volg het gratis seminar op 18 november a.s. of volg een training. Kijk voor de actuele data op www.opleidingen.pilz.nl Met zekerheid succesvol!
Toepassingsvoorbeeld “Een PSS 4000 systeem die de noodstoppen, hekwerken en lichtschermen inleest en de desbetreffende relais schakelt. Daarnaast worden via Profibus DP de gewenste meldingen doorgemeld”.
Meer elektroDATA op
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
8
Schakelende-voedingschip sluit rechtstreeks aan op lichtnet GEÏSOLEERDE TERUGKOPPELING TUSSEN PRIMAIRE EN SECUNDAIRE REGELING In de Innoswitch-EP werken primaire en secundaire regeling met elkaar samen via een geïsoleerd terugkoppelkanaal op basis van de zogenoemde Fluxlink-techniek. Door de 725-V mosfet aan de ingang kunnen de IC’s in de reeks, bestaande uit drie typen die alleen in uitgangsvermogen verschillen, rechtstreeks met het lichtnet worden verbonden. Beide kenmerken moeten ervoor zorgen dat het aantal externe onderdelen beperkt blijft en dat de tolerantie van deze componenten geen invloed heeft op het rendement en op de regelprecisie. Afhankelijk van het bereik van de ingangsspanning en het uitgangsvermogen zou een rendement tot 90% haalbaar zijn.
Producent Power Integrations heeft zijn Innoswitch-EP-serie IC’s voor schakelende voedingen in de eerste plaats ontwikkeld voor gebruik in toepassingen die relatief veel vermogen in een compacte behuizing nodig hebben. Daarbij denkt het bedrijf onder andere aan industriële applicaties, ICT, bruin- en witgoed en verlichting. De INN2603K, 2604K en 2605K zijn opgebouwd rond een 725-V mosfet die direct aan het lichtnet kan worden gehangen. Ze bevatten zowel de primaire als de
Met zijn 725-V mosfet schakelt de Innoswitch-EP rechtstreeks de primaire
secundaire regeling met synchrone
spanning.
gelijkrichter en terugkoppeling. Mede hierdoor zouden rendementen tot 90% mogelijk moeten zijn. Het maximale uitgangsvermogen loopt op met het typenummer en is 24, 27 of 35 W bij een ingangsspanning van 230 V met een tolerantie van 15 procent. Wordt een universele voeding gerealiseerd die alles tussen 85 en 265 V accepteert dan liggen de prestaties met respectievelijk 15, 20 en 25 W zo’n 30% lager. In rust wordt minder dan 30 mW opgenomen, wat het streven naar een laag sluipverbruik kan ondersteunen. Terugkoppeling Het regelcircuit houdt de uitgangsspanning binnen 5% constant en doet
Elektromagnetische communicatie tussen primaire en secundaire regeling moet de beperkingen van een optische koppeling ondervangen.
dat onder meer door het dempen van opslingering en bescherming tegen
goedgekeurd volgens NEN-EN 60950
municatiesnelheid halen en zo een
overbelasting.
en UL1577.
betere transiëntresponsie mogelijk
Verder is voorzien in overspanningsbeveiliging aan zowel de primaire als
In de regel zijn primaire en secun-
maken. Ook claimt de producent een
daire kant galvanisch van elkaar
de secundaire kant. De isolatie tus-
gescheiden met een optokoppeling.
betere betrouwbaarheid, kleiner ruimtebeslag, hogere vermogendichtheid
sen deze twee zijden moet volgens
Die heeft, zo stelt de fabrikant, als
en langere levensduur omdat er niet,
de specificaties pieken van minimaal
nadelen dat hij het signaal vertraagt
zoals bij optokoppelingen, degradatie
3,5 kV weerstaan. Dit wordt tijdens de
en niet altijd betrouwbaar werkt. In
optreedt. Bovendien kan in een aantal
productie bij alle chips getest met een www.nijkerk.nl
gelijkspanning van 6 kV gedurende 1 s.
de IC’s wordt daarom de zelf ontwikkelde Fluxlink-techniek gebruikt. Deze
gevallen de rest van het voedingscircuit eenvoudiger worden uitgevoerd
ne@nijkerk.nl
Ze voldoen hiermee en op grond van
werkt met magnetische velden om
omdat het niet nodig is te compense-
(020) 504 14 24
hun andere beveiligingskenmerken aan
de isolatielaag te overbruggen en zou
ren voor de beperkingen van de opto-
NEN-EN 61000-4-8 en -9 terwijl ze zijn
hiermee een aanzienlijk hogere com-
koppeling.
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
NOVEMBER/DECEMBER 2015
9
w w w . e u c h n e r. n l
Veiligheidstechniek voor de Machinebouw
CES
Veiligheidssensor met transpondercodering CES-C04
NIEUW
Bewaking van afschermingen Middel tegen manipulatie Hoogste veiligheidsniveau PLe, SIL3, Categorie 4 Serieschakeling tot en met 20 sensoren Zeer kleine bouwvorm met 3 actieve vlakken
EUCHNER (BENELUX) BV
I
P O S T B U S 11 9
I
N L- 3 3 5 0 A C P A P E N D R E C H T
I
+31 ( 0 )78 615 47 6 6
I
INFO@EUCHNER.NL
Texim Europe
Bluetooth module De ISP130301 Bluetooth low energy
De op basis van de nRF51822 2.4GHz
kB Flash geheugen, een uitgebreide
module van Insight Sip meet 11 x 8 x
chip van Nordic Semiconductor en een
set analoge en digitale interfaces en
1,2 mm en heeft een energieverbruik
32-bit ARM Cortex M0 microprocessor
functies, een DC-DC converter, een
dat een fractie is van de klassieke
ontworpen modules zijn ontwikkeld
geïntegreerde RF antenne en stabiele
Bluetooth modules. Afhankelijk van de toepassing kan deze module enkele
in overeenstemming met de v4.2 Bluetooth Smart (low energy) specificaties
16MHz/32kHz kristal oscillatoren. Aangevuld met een RF ‘matching circuit’ en
jaren zonder opladen werken, wat hem
en functioneren als complete bi-direc-
passieve componenten is de ISP130301
geschikt maakt voor knoopcelbatterijen gevoede Bluetooth applicaties.
tionele zenders/ontvangers.
een compleet autonoom werkend blu-
De ISP130301 beschikt over 256
etooth low energy netwerkapparaat.
Rotero
Hoogspanning DC-relais De belangrijkste opgave voor een
contact wordt verkort. De nieuwe
misch aanstuursysteem, dat zorgt
fabrikant van DC-hoogspanningsrelais
hoogspanning DC-relais van Kissling
voor een probleemloze inschakeling
is het zodanig verkorten van de scha-
voldoen aan deze eis en zorgt voor
en een optimale levensduur. Van-
keltijd dat de vlamboog niet meer tot
het veilig schakelen van de gewenste
wege de hoge beschermingsgraad
volledige ontwikkeling kan komen,
spannings- en stroomsterkteniveaus.
(IP67/IP6K9K) is dat zelfs onder deze
waardoor de inbrandingstijd op het
Dit wordt gerealiseerd door een dyna-
extreme belastingen.
Meer elektroDATA op
MACHINEBOUW & PRODUCTIE AUTOMATISERING
10
Arduino in PLC-vermomming voor industriële toepassingen SERIE TELT DRIE MODELLEN, ELK MET MEERDERE RELAISUITGANGEN EN ESD-VEILIGE I/O’S Op zich is het niet verbazingwekkend dat in de snel groeiende lijst met Arduino-varianten ook op industrieel gebruik gerichte uitvoeringen opduiken. Inmiddels zijn er enkele van deze varianten geïntroduceerd, waarvan de Controllino de eerste is die via een regulier distributiekanaal wordt geleverd. De ontwikkeling van deze PLCvervanger ging van start met publieksinvesteringsgeld, de definitieve ontwerpen worden nu door producent SG-Tronic op de markt gebracht. Op dit moment is er keuze uit Van binnen is het een Arduino maar dan een met 16 relaiscontacten, 24 analoge en digitale ingangen en 24 digitale drie modellen, die afhankelijk uitgangen van 2 A elk. van het aantal relaispoorten en analoge en digitale in- en Technicus Marco Riedesser kwam op project en dat leverde voldoende op implementatie. Vergelijkbare alternauitgangen zijn gebaseerd op tieven zijn de Industruino, Ardbox, het idee van de Controllino toen hij om de ontwikkeling te starten. Het een ATmega328 dan wel een Olimexino en FA-Duino. Deze zijn een koffiemachine wilde repareren met resultaat is een serie van drie PLCATmega2560. behulp van een Arduino en daarvoor
achtige besturingseenheden die recent
vooralsnog alleen rechtstreeks bij
het processorkaartje moest uitrusten
in hun definitieve vorm op de markt
de producent te bestellen. Wat dat
met relaiscontacten en zwaardere in-
zijn gebracht door SG-Tronic.
betreft kan de Controllino profiteren
en uitgangen. Dat leidde in het vroege
De Oostenrijkse fabrikant is niet de
van een betere verkrijgbaarheid via
voorjaar van 2014 tot een Kickstarter-
enige met een industriële Arduino-
een regulier distributiekanaal. Modellen Zoals hun naam al doet vermoeden, verschillen de drie uitvoeringen Mini, Maxi en Mega vooral waar het de hoeveelheid in- en uitvoermogelijkheden betreft. Ze worden alle bestuurd door een Atmel-microcontroller op 16 MHz, zij het dat de kleinste variant het kan stellen met een ATmega328 terwijl de andere twee zijn ontworpen rond een ATmega2560. De meeste kenmerken komen in alle drie modellen terug. Zo is voorzien in een real-time klok, een of meer seriële poorten en SPI. Deze laatste is
business.conrad.nl
in het geval van de Mini geschakeld
business@conrad.nl (088) 428 54 90
Hoogte en breedte zijn voor alle modellen gelijk maar met 36 mm is de Mini drie maal zo klein als de Mega.
met de RTC, de Maxi en Mega hebben daar afzonderlijke lijnen voor.
NOVEMBER/DECEMBER 2015
11 Deze beschikken bovendien over I2C, Ethernet, RS485 en een extra RS232aansluiting. Daarnaast verschillen ze logischerwijze in het aantal I/O-lijnen. Deze worden allemaal nog steeds rechtstreeks aangestuurd vanuit de Arduino-kern, maar de 8, 12 of 24 ingangen zijn geschikt gemaakt voor 12- en 24-V analoge en digitale signalen. Verder zijn er 8, 12 of 24 digitale uitgangen die elk tot 2 A kunnen leveren. In principe schakelen deze naar de plusvoeding maar in de Mega zijn 12 lijnen uitgerust met een halve brug zodat die tevens naar de nul vermogen kunnen leveren. Ook beschikken alle uitvoeringen over relaiscontacten – 6, 10 of 16 stuks – waarmee tot 250 V en 6 A kan worden geschakeld.
De Maxi bewandelt zowel qua afmetingen als qua I/O-voorzieningen de middenweg, zij het dat hij wel de extra communicatiepoorten van de ATmega2560 heeft.
Programmeren Logischerwijze groeit de DIN-railbehuizing met het aantal connectoren.
Ondanks hun PLC-uiterlijk moeten de Controllino’s nog vanuit de
steuning te gaan bieden. Zo werd
werken zou komen maar hierover is
onlangs een samenwerking aan-
niets meer te vinden. Het realiseren
Hoogte en diepte zijn met 90 en 62 mm
reguliere Arduino-omgeving in de
gekondigd met de maker van het
van applicaties zal dus voorlopig wat
voor alle modellen vrijwel hetzelfde,
bijbehorende C/C++-versie worden
grafische ontwikkelpakket Visuino.
in de breedte meten de Mini, Maxi en
geprogrammeerd. Het is wel de
Oorspronkelijk was er ook sprake
omslachtiger zijn, het kostenvoordeel ten opzichte van reguliere PLC’s
Mega respectievelijk 36, 72 en 107 mm.
bedoeling om aanvullende onder-
van dat er software voor laddernet-
staat daar tegenover.
Pilz
Wittenstein
Talenpakket software uitgebreid
Servoactuator platform
Het softwareplatform PAS4000 van automatiseringssysteem PSS 4000
• Veiligheid en automatisering in één systeem.
beschikt over verschillende editors en
• Ruime keuze aan editors.
bouwstenen. De helpmenu’s, de installatieondersteuning, het veiligheidshand-
• Eenvoudige combinatie van PLCprogrammeertalen met PASmulti
boek en de systeembeschrijving zijn nu
maakt gestructureerd werken en
in acht talen beschikbaar. Naast Duits
overzichtelijke programma’s mogelijk.
en Engels, zijn nu ook Italiaans, Chinees, Spaans, Frans, Japans en Portugees in de tool geïntegreerd. Het gebruik van de moedertaal vergemakkelijkt de omgang
• Eenvoudige, uniforme bediening voor complexe functies. • Uitgebreide bibliotheek van veilige en niet-veilige bouwstenen.
met de software en versnelt het totale leerproces. De software
Onder de naam premo komt Witten-
kunnen modulair ten opzichte van
stein met een vernieuwde generatie
individuele motor-vertragingskast-
vereenvoudigt
servoactuatoren die wordt geken-
eenheden geconfigureerd worden. Dit
hiermee het
merkt door maximale constructieve
leidt tot drie productlijnen: base line,
engineeringsproces van
flexibiliteit, dubbele vermogensdichtheid in een geminimaliseerde ruimte,
advanced line en high line. Vanaf midden 2016 komen daar
automatiserings-
meer productiviteit en dankzij de digi-
branchespecifieke premo-uitvoerin-
projecten.
tale eenkabeltechnologie geoptimali-
gen bij die zijn toegespitst op bijzon-
De voordelen
seerde energie-efficiëntie. Motoren en
dere vermogens- en omgevingseisen
van PAS4000
vertragingskasten met applicatiespe-
van veeleisende eindapplicaties.
software:
cifiek getrapte vermogenskenmerken Meer elektroDATA op
NIEUWS
12
Turck
National Instruments
Contactloos werkende encoder
Embedded hardware systeem
Tijdens SPS IPC Drives toonde Turck
National Instruments heeft een
de eerste volledig contactloos wer-
embedded hardware systeem geĂŻn-
kende encoder, die zijn meetwaarde
troduceerd op basis van de open,
via IO-Link uitgeeft. Hiermee is de
flexibele LabVIEW reconfigurable
QR24-IOL een voordelig alternatief
I/O (RIO) architectuur. De hardware
voor encoders met analoge interface.
bevat de CompactRIO Controller voor
Gebruikers sluiten de singleturn enco-
integrators met robuuste industriĂŤle
der aan via een M12x1 standaard
lutie en de oriĂŤntatie van het signaal
applicaties, FlexRIO Controller voor
software, de LabVIEW FPGA Module
connector. Door eenvoudige drie-
(CW/CCW) zijn vrij in te stellen via IO-
ontwerpers van krachtige embedded
en NI Linux Real-Time, nu gebaseerd
draadskabels te gebruiken, worden
Link. De absolute resolutie bedraagt
toepassingen en Single-Board RIO
op Security-Enhanced Linux; waar-
dure afgeschermde kabels overbodig.
0,005 graden.
Controller voor designers die meer
door gebruik kan worden gemaakt
Bijkomende voordelen resulteren in de
Dankzij de data storage functie van
flexibiliteit eisen in hun embedded
van geavanceerde beveiligingsfunc-
combinatie met het contactloze meet-
IO-Link 1.1, is een plug-and-play
applicaties. De controllers maken
ties voor Industrial IoT applicaties.
principe van Turck. Het nulpunt van
uitwisseling van de QR24 mogelijk
gebruik van de nieuwste embedded
Het NI platform voegt intelligente
de encoder kan vrij gekozen worden;
bij eventuele defecten. Alle relevante
technologieĂŤn van Intel en Xilinx voor
systemen, connectiviteit en systeem-
na de montage kan er gemakkelijk
parameters van de encoder kunnen in
de realisering van ongekende paral-
naar-systeem communicatie samen
via IO-Link worden geparametreerd.
de IO-Link master worden opgeslagen
lelle prestaties en flexibiliteit, waar-
om aan de evoluerende eisen van het
Daarom is het niet langer nodig om de
en worden automatisch op elke enco-
door systeemontwerpers en machine
IIoT te kunnen voldoen. Dit in combi-
elektrische aansluiting van de enco-
der van hetzelfde type gebruikt. Zelfs
ontwikkelaars de meest complexe
natie met analytische software tools
der uit te lijnen en correctiefactoren
medewerkers zonder speciale vak-
besturings- en monitoring uitdagingen
die ontwikkeld zijn voor het geven van
te gebruiken voor het nulpunt in de
kennis kunnen hierdoor de encoder
aankunnen. De controllers worden
alle relevante bedrijfsinformatie en
sturing. Ook het meetbereik, de reso-
vervangen.
volledig ondersteund door LabVIEW
klantgerelateerde gegevens.
Wago
Compacte controller De PFC100 controller biedt op een
met een Cortex A8-processor en heeft
alle wensen die aan de ICT-security
breedte van 62 mm ruimte aan twee
een rekencapaciteit van 600 MHz.
worden gesteld. De Linux-omgeving
Ethernet-aansluitingen met DIP-scha-
De PFC100 is ook verkrijgbaar als
maakt de implementatie van code-
kelaars (750-8101) of met een seriĂŤle
ECO-uitvoering. Met een inbouw-
ringstechnologieĂŤn via TLS 1.2 (Trans-
RS-232-/RS-485-interface (750-8102).
breedte van 50 mm is deze controller
Het geheugen van beide varianten
12 mm smaller, omdat van de afzon-
moderne veiligheids- en coderings-
direct vanuit de besturing een IPsec-
is 12 MB en wordt automatisch
derlijke voedingsklem wordt afgezien.
technologieĂŤn; een geĂŻntegreerde fire-
of een OpenVPN-verbinding tot stand
opgesplitst in programmacode en
De benodigde voedingsspanning
wall biedt bijvoorbeeld bescherming
worden gebracht. Via deze verbinding
gegevens. Via de geĂŻntegreerde Micro
van 24 V wordt hierbij direct door de
tegen ongewenste toegang tot het
kunnen de gecodeerde gegevens vei-
SD-poort is meer geheugenruimte
besturing ter beschikking gesteld.
netwerk. Het realtime Linux-bestu-
lig worden overgedragen.
beschikbaar. De controller is uitgerust
De PFC100 is uitgerust met alle
ringssysteem komt tegemoet aan
port Layer Security) mogelijk. Zo kan
& ! ! ! & ! ! ! & " & ! # ! % & ! !# $ ! ! #
$$$ # !
PRODUCTNIEUWS
NOVEMBER/DECEMBER 2015
13
Sick
B&R IndustriĂŤle Automatisering
Barcodecamera’s
Update servo-aandrijving
De Lector 620 OCR barcodecamera identificeert
Lector 630 is inzetbaar voor
Met SafeMotion versie 1.9 heeft B&R
automatische sorteerinrich-
de veiligheidsfuncties voor de Acopos
niet alleen gangbare
tingen in de logistiek, als
multi servo-aandrijvingen bijgewerkt.
1D- en 2D-codes maar
presentatiecamera binnen
Naast twee nieuwe functies, Remanent Safe Position (RSP) en Safe
leest ook tekst via optische tekenherkenning (OCR). De barcodecamera
handmatige sorteerinstallaties, voor track & trace in de voedings-, verpakkings- en farmaceutische industrie,
Limited Acceleration (SLA), introdu-
is makkelijk in bedrijf te stellen en kan overweg met verschillende fonts.
maar ook als hoge-resolutiecodelezer
voor SafeMotion parameters. Om
De Lector 620 herkent cijfers, letters, symbolen en (datamatrix)codes
in de elektronica- en solarindustrie.
een veilige absolute multiturn positie
Algemene kenmerken van de Lector
te verkrijgen, was het noodzakelijk
–zowel statisch als dynamisch– en
portfolio: • Flexibel in codelezing 1D, 2D en
om bij elke herstart van de machine
waarde overschreden wordt. Mocht
te homen. In sommige gevallen is
dit toch gebeuren dan genereert de
dit een tijdrovend werk, vooral voor
SafeMotion module een resetbare
complexe meerassige systemen. De
fout. Wanneer de SLA functie gebruikt
RSP-functie maakt het mogelijk dat
wordt met gekoppelde assen, wordt
SafeRobotics functies zoals SLS, SLP
de maximale afstand die een as nog
automotive industrie.
• Intelligente decodering: zelfs beschadigde codes worden gelezen.
en SLO werken zonder dat bij het uit-
De Lector 63x heeft een 2 mega-pixel
• Intuïtieve set-up via functietoetsen,
en aanzetten van de machine telkens
kan bewegen in het geval van een veiligheidsfout, aanzienlijk verminderd.
wordt toegepast voor controles van houdbaarheidsdata, serie- en batchnummers in de voedings-, cosmetische en farmaceutische industrie, en van tekst op labels in bijvoorbeeld de
OCR. • Betrouwbare codelezing met een grote variÍteit aan codes.
ceert deze update ook machineopties
beeldresolutie (1200x1600 pixels),
auto set-upfunctie en richtlasers
opnieuw gehomed moet worden.
Hierdoor kan de maximale snelheid
een compacte behuizing en een flexibel design dat zowel verlichting als
zorgen voor minder training, kortere
De SLA-functie bewaakt versnelling en vertraging van een as. Hierbij
van de SLS SafeRobotics functie dus
wordt bewaakt of er geen grens-
gezet worden.
verschillende lenzen integreert. De
installatietijd en lagere kosten. • Ingebouwde verlichting.
dichterbij de echt gevaarlijke waarde
Wago
CC Nederland
Potentieelvrij schakelen
Multifunctioneel toegangssysteem
Met de relais uitgangsmodulen 041
Rockwell Automation introduceert
of zonder led-verlichte drukknoppen en noodstopschakelaar. Aansluiting
RO en RO 051 brengt Sigmatek
Beide modules kunnen worden ingezet bij de besturing van magneet-
twee digitale S-Dias modulen op de
ventielen, pompen, lampen, relais en
het 442G Multi functioneel toegangssysteem: een complete veiligheids-
markt om te kunnen switchen tussen
andere elektrische ladingen.
oplossing voor ‘full body access’
uitgang of een M23 connector. De
galvanisch gescheiden schakelingen
Met de engineering tool Lasal kun-
toepassingen. De hoge houdkracht
vergrendeling is ‘power-to-lock’ of
en actuatoren. De RO-041 heeft vier
nen de RO-041 en de RO-051 com-
van 2000 N, een grote tolerantie voor
‘power-to-release’.
relaisuitgangen ieder met een normaal
fortabel worden ingesteld. De relais
misuitlijning van Âą5 mm en de ‘rear
uitgangsmodulen zijn
escape’ optie maken dat de 442G de
VAC of +24 VDC nominale
zoals alle S-Dias modu-
ideale oplossing is voor het beveiligen
spanning en een maximale
les geschikt voor DIN rail
van deuren waar sprake is van een
continue stroom van maximaal 6 A per kanaal. Met
montage. De modules
opsluitmogelijkheid van personen.
zijn eenvoudig en zonder
De 442G is geschikt voor PLe, cat.4
een lagere spanning van
interlocking en guard lock monitoring
maximaal 115 V per kanaal
gereedschap te bedraden. EPlan macro’s zijn
is de RO 051 uitgerust met
beschikbaar voor beide
en voldoet aan de laatste functionele veiligheidseisen. De 442G is
vijf wisselcontactuitgangen.
modules.
verkrijgbaar in drie uitvoeringen met
open contact voor +230
is mogelijk middels een M20 wartel-
! !
van
tot hoek
Meer elektroDATA op
PROCESAUTOMATISERING & -CONTROLE
14
Stromingssensor en niveaumeter voor vloeistoffen en levensmiddelen MEETPRINCIPE OP BASIS VAN ZUIGERDRUK BEPERKT INGREEP IN BUIZENINFRASTRUCTUUR De twee meest recente toevoegingen in IFM’s assortiment opnemers zijn een stromingssensor die zonder aparte in- en uitlaatbuizen kan worden geïnstalleerd en een niveaumeter met verwisselbare meetpen. Beide zijn ondergebracht in een roestvaststalen behuizing wat ze geschikt moet maken voor diverse soorten vloeistof, hoge temperaturen en gebruik in hygiënegevoelige processen. Behalve dat de meetwaarden worden gecommuniceerd via IO-Link, zijn ze zichtbaar op een ingebouwd numeriek ledscherm. Bij de stromingsopnemer, die ook over een temperatuursensor beschikt, veranderen de cijfers van kleur als de ingestelde limiet wordt overschreden.
Water en olie, dat zijn
dan vooral met het oog op
de media waarvoor
toepassing in processen
IFM’s SBY/SBG-series
waarbij hygiëne een grote
stromingssensoren zijn
rol speelt. In combinatie
ontwikkeld. Daarbij
met afdichtingsmaterialen
moeten ze het vooral
als etheen-propeen en
hebben van processen
polyether-etherketon zou
met veeleisende omstandigheden. Zo beschermt
hij ongevoelig moeten zijn
de roestvaststalen behui-
voor water en schoonmaakmiddelen en geschikt
zing tegen stof en water
voor hoge en lage tempe-
volgens IP65 en IP67
raturen. Volgens de spe-
terwijl de elektronica
cificaties is de opnemer
omgevingstemperaturen
te gebruiken in media
tot 100 °C moet kunnen
tussen -40 en 150 °C en
weerstaan.
in omgevingen tussen -40
Een van de belangrijkste
en 80 °C. De elektronicabehuizing
kenmerken van de opnemer is dat hij geen afzon-
De SBY/SBG-stromingssensoren kunnen in elke positie
heeft een driecijferig
derlijke in- en uitlaatbui-
worden gemonteerd en hebben een draaibaar scherm.
scherm dat de meetwaarde weergeeft en via
zen heeft en daardoor weinig lengte toevoegt
IO-Link communiceert
aan de transportpijp waarin hij wordt
een grenswaarde worden ingesteld.
met de rest van het systeem. Hierbij
gemonteerd en op elke manier is
Bij overschrijding verandert de
kunnen verschillende meetpennen
te positioneren. De debietmeting
schermkleur van groen naar rood
worden gebruikt, met lengtes van 15
gebeurt dan ook niet door het vaststellen van de vloeistofsnelheid,
en wordt tevens het alarmcontact
tot 200 cm.
warmtecapaciteit of de verschildruk
geactiveerd. Verder zijn de meetdata in digitale vorm
dan wel met behulp van ultrasoon
beschikbaar via
geluid, impeller, turbulentie of geïnduceerde magnetische velden. In
IO-Link en als ana-
plaats daarvan gaat het om een
4..20-mA uitgang.
meer statische waarneming waarbij
Afhankelijk van de
een zuiger met veer verder wordt
uitvoering loopt
ingeduwd naarmate de vloeistofdruk hoger is. Een magneetsensor
het meetbereik van
bepaalt de positie van de zuiger en
minuut bij een tolerantie van 4%. De
geeft daarmee een signaal dat kan
loog signaal via de
0,3 tot 200 liter per
worden herleid tot de stromingssnelheid. Deze aanpak voorkomt
geïntegreerde tem-
ook terugloop van het medium als er
een maximale afwij-
geen stroming meer is.
king van 3 K.
peratuurmeter heeft
Na verwerking toont de opnemer Niveaumeting
info.nl@ifm.com
het resultaat op een driecijferig ledscherm. Voor het optimaliseren van
(0341) 43 84 38
de zichtbaarheid is de uitleeskop
LR2750 heeft een
360 graden draaibaar. Verder kan
rvs-omhulling, maar
www.ifm.com/nl
Ook de niveausensor
Op de niveau-opnemer kunnen verschillende meetpennen worden geschroefd, met lengtes tot 200 cm.
Wilt u een digitale krachtpatser met specificaties van de volgende generatie? Nieuwe dsPIC® DSC’s zetten de referentiepunten voor afmetingen, wachttijd en stroomopname
Wat dacht u van veelzijdige regelalgoritmen die werken op hogere schakelfrequenties en flashgeheugen met opwaardering tijdens gebruik? Dat zijn slechts enkele eigenschappen van Microchip’s 16-bit dsPIC33EP “GS” digitale signaalcontrollers, de digitale krachtpatsers van de volgende generatie. Deze DSC’s nemen zelfs tot 80% minder stroom op in elke willekeurige toepassing en hebben een wachttijd die minder dan de helft bedraagt van die van de voorafgaande generatie als ze worden gebruikt in een three-pole three-zero compensator. Naast deze buitengewone prestaties voor niet-lineaire, voorspellende en aanpassende regelalgoritmen biedt de DSPIC33EP “GS” serie dichtere integratie en nog veel meer interessante eigenschappen in uiteenlopende behuizingen, waaronder de 4x4 mm UQFN.
www.microchip.com/get/eudspic33ep De Microchip naam en logo is een geregistreerd handelsmerk van Microchip Technology Incorporated in de VS en andere landen. Alle andere hierin genoemde handelsmerken zijn het eigendom van de betreffende bedrijven. © 2015 Microchip Technology Inc. Alle rechten voorbehouden. DS70005225A. MEC2015Dut09/15
PROCESAUTOMATISERING & -CONTROLE
NOVEMBER/DECEMBER 2015
16 Michell Instruments
Krohne
Vocht en dauwpunt
Procesinstrumentatie voor drukmeting gepast bij hoge druk tot 1000 bar. De universele verschildruktransmitter DP 7060 kan worden toegepast in flow-, niveau- en drukapplicaties tot 420 bar. Dankzij de geïntegreerde absolute drukmeting zijn geen additionele sensoren nodig in flow- en niveau applicaties. Het kleinste meetbereik van 10 mbar is ideaal voor applicaties met kleine turndown ratio. De Optibar serie beschikt over druk-
Door de snelle responstijd zijn ze
transmitters met keramische (PC) of
geschikt voor toepassingen met een
metalen (PM) meetcellen, applicatie-
pulserende flow.
specifieke frontmembraan en acces-
Alle transmitters zijn onderdeel van
soires om flow-, niveau- of drukap-
een modulair concept en hebben
De Condumax II koolwaterstof dauwpunt analyser en de nieuwste generatie
plicaties van enkele transmitters tot
onderling uitwisselbare behuizingen,
tuneable diode laser vochtanalyser (TDLAS) is nu beschikbaar als totaaloplos-
complete meetsystemen te voorzien.
sing om gasproducenten te helpen de kwaliteit van hun gas te waarborgen.
De Optibar PC 5060 met capacitieve
elektronica, display en bedieningsmodules. Hierdoor zijn diverse output
Twee analysers in een totaaloplossing inclusief hoogwaardig conditionering-
keramische meetcellen is ontwikkeld
keuzes mogelijk zoals intrinsiekveilig/
systeem staat garant voor de hoogst haalbare prestaties, reduceert kosten
voor applicaties tot 100 bar. PM 5060
explosieveilig of 4…20mA Hart 7 /
en bespaart ruimte. Het systeem is volledig gecertificeerd voor installatie in
met metalen meetcellen en volledige
Hart SIL 2/3, Foundation Fieldbus- en
gevaarlijke omgevingen zoals ATEX, CCSAUS en IECEx.
gelaste procesaansluiting wordt toe-
Profibus PA.
Siemens Digital Factory
IP65 bedieningspanelen De Simatic IFP1900 Pro 19-inch
standvoet of een draagarm worden
grote kijkhoeken), hoge beeldresolu-
breedbeeld flat panels en IPC477D
gemonteerd.
tie, helderheid en automatische her-
Pro panel-PC’s met volledige IP65-
De bedieningspanelen zijn voorzien
kenning van abusievelijke aanraking
bescherming hebben een robuuste
van een glashelder en krasbestendig
of bediening. De projected-capacitive
aluminium behuizing en zijn speciaal ontwikkeld voor gebruik op
front van 100% glas, dat in hoge mate
touch technology (PCT) maakt enkelvoudige en meervoudige bediening
machineniveau in zware industriële
bestand is tegen chemicaliën. Ze worden onder meer gekenmerkt door een
omgevingen. Ze kunnen zowel aan
speciale industriële antireflectielaag,
mogelijk, zelfs als de gebruiker dunne
de boven- als de onderzijde op een
een uitstekende leesbaarheid (ook bij
handschoenen draagt.
en bediening op basis van gebaren
PRODUCTNIEUWS
NOVEMBER/DECEMBER 2015
17 Elipse
elobau Benelux
Troebelheidssensor
Ultrasone niveaumeter
De STS troebelheidssensor van
Bij de ultrasone niveau-
Seli meet overgedragen licht (180°
meter van elobau wor-
methode) in het nabije infrarood
den de ultrasone pulsen
golflengtegebied bij 880 nm volgens
opgewekt in de kop
de ISO 7072 standaard en duidt het
van de sensor. Deze
aan als een 0 tot 100% signaal in zijn
worden gereflecteerd
geïntegreerde display. Op deze manier
door het oppervlak van
worden cross-colour effecten volledig vermeden. Met het aanbieden van een
de vloeistof en teruggestuurd naar de sensor.
optische baanlengte van 5 mm tot 20 mm is de STS geschikt voor zowel kleine
Door het meten van de
als gemiddelde troebelheidsabsorptie.
looptijd wordt het niveau
De STS serie maakt gebruik van een led overbrengingsbron van hoge kwaliteit
berekend. Het contactloze principe voorkomt
waardoor er geen gebruik gemaakt hoeft te worden van een complexe stroombron, filterelementen of lenzen. Al de componenten zijn samengevoegd in één
contact met het te meten
component, wat ze een constante tolerantie geeft, ook bij temperatuurveran-
medium. De sensor is
deringen.
mede ontworpen voor een duurzame resistentie tegen diesel en biodiesel.
Het systeem voorziet in een beveiligde fasescheiding (als er troebelheid aan-
Over een bereik tot 1,2 m wordt het medium gedetecteerd met een resolutie
wezig is), filterbewaking en procesobservatie en documentatie via de pc.
tot 1 mm, bij temperaturen tussen -40 °C ... + 105 °C. Golfbewegingen van
Voordelen van de STS-serie zijn de concentratiemeting onafhankelijk van de kleur, een compact ontwerp met geïntegreerde elektronica en een display voor
het medium worden door de sensor geëlimineerd en hebben zo geen rechtstreekse invloed op het meetresultaat. Een optionele buis stuurt de golven en
parameterinstellingen.
stabiliseert het meetbereik in de tank.
Evenementenhal Hardenberg 8, 9 en 10 december 2015 Openingstijden
14.00 - 22.00 uur
VRAAG UW GRATIS E-TICKETS AAN! ga naar www.evenementenhal.nl/elektro-hb
NIEUW!
Meer weten?
T +31 (0)523 289 898 E hardenberg@evenementenhal.nl I www.evenementenhal.nl/elektro
Loop doormiddel van een tour letterlijk door het gehele productieproces: van idee tot recyclen. De tour biedt persoonlijk contact, inspiratiesessies en productbeleving rondom het thema SMART Industry.
Meer elektroDATA op
ENERGIE & INFRA
18
Industriële druktransmitters uitlezen via RFID RFID-LEZER ZORGT VOOR DE ENERGIE OM METINGEN DRAADLOOS TE VERSTUREN Keller heeft drukopnemers uit de 7 LD serie gecombineerd met transpondertechnologie. De twee nieuwe series 21D RFID en 21DC RFID, die van elkaar verschillen door het al dan niet aanwezig zijn van een geïntegreerde datalogger, ontvangen van de RFID-lezer de energie die nodig is om draadloos metingen te versturen via de RFID-interface. Die interface is samen met de andere RFID-componenten (waaronder de antenne) ondergebracht in een gegoten kunststof cap die de gebruikelijke stekker voor elektrische aansluitingen vervangt.
Drukmetingen vinden vaak plaats op plekken waar het sec uitvoeren van de metingen en het uitlezen van de meetgegevens lastig met elkaar te verenigen zijn. Digitale drukopnemers zijn wat dat betreft al een hele verbetering ten opzichte van manometers als het gaat om omstandigheden waar trillingen, vocht, vuil of extreme temperaturen de dienst uitmaken. Maar ook bij digitale drukopnemers kun je tegen praktische bezwaren oplopen. De sensoren mogen bijvoorbeeld niet te veel in het oog springen in verband met vandalisme of moeten verscholen worden geïnstalleerd vanwege kans op beschadiging. Ook kan een elektrische
De 21D RFID ontvangt de energie die nodig is om metingen te versturen
aansluiting of een draadloze module
draadloos via de RFID-interface. Die is samen met de andere RFID-componenten
lastig of niet te realiseren zijn. Voor
(waaronder de antenne) ingegoten in het zwarte kunststof gedeelte.
dat soort gevallen heeft Keller recentelijk een alternatieve oplossing uitgewerkt, waarbij het uitlezen van
dat je de sensoreenheid compact
Met of zonder batterij
de meetgegevens met behulp van
en robuust kunt houden. Bovendien
De druktransmitters in de Serie
een RFID-reader plaatsvindt, die
is –bijvoorbeeld in situaties waar
21D RFID en Serie 21DC RFID zijn
op enkele millimeters afstand van
meerdere sensoren moeten worden
gebaseerd op de Keller Serie 7 LD
de sensor moet worden gehouden.
uitgelezen– de kans op verwisselen
piëzoresistieve drukopnemers. Met
Voordelen van deze benadering is
van de sensoren uitgesloten.
beide producten wordt de energie die nodig is om metingen te versturen draadloos ontvangen via de RFID-interface. De passieve druktransmitters in de Serie 21D RFID zijn hierdoor autonoom in termen van energievoorziening, waardoor ze voor onbepaalde tijd kunnen worden gebruikt zonder onderhoud. Grootste verschil met de Serie 21D is dat de druktransmitters in de Serie 21DC voorzien zijn van een geïntegreerde datalogger, waarbij een speciale ingebouwde batterij met een levensduur van maximaal tien jaar garant staat voor een betrouwbare stroomvoorziening. Het interval
www.keller-holland.nl
voor druk- en temperatuurmeting
sales@keller-holland.nl (0182) 39 98 40
Bij de 21DC RFID is een datalogger geïntegreerd, die draait op een speciale
is instelbaar tussen 10 seconden
longlife batterij.
en 255 minuten. Afhankelijk van
ENERGIE & INFRA
NOVEMBER/DECEMBER 2015
19 de configuratie, zal de datalogger
gebruikt, die de meetwaarden weer-
stoppen wanneer het geheugen
geeft, ze in haar geheugen opslaat en
vol is (2.048 metingen), bestaande
beschikbaar maakt als XML-bestand
gegevens overschrijven (ring modus)
voor overdracht via usb.
of in standby gaan. Net als bij de druktransponder worden metingen
Toepassingen
geconfigureerd en afgelezen met
De RFID druktransmitters zijn ideaal
behulp van RFID, waardoor er zeer
voor gebruik waar trillingen, vocht,
zuinig met batterijcapaciteit wordt
vuil of ijzige omstandigheden mechanische manometers ongeschikt
omgegaan.
maken. Anders dan bij handmatige Onopvallende meetpunten
datalogging, kunnen leesfouten en
De toegepaste transpondertechnologie is het werk van de RFID-speci-
verwisselingen worden vermeden
alisten van microsensys GmbH. Een
en vrij configureerbare meetpunten.
gegoten RFID-transponder uit slagvast kunststof vervangt de gebruike-
RFID druktransmitters zijn een voordelige optie als het gaat om het grote
lijke stekker voor elektrische aanslui-
schaal toezicht op drukmeetfacilitei-
tingen. Roestvrij staal is gebruikt voor
ten, zoals bij chemische fabrieken,
alle onderdelen die in contact komen
chillers of grote gebouwcomplexen.
met het medium, de zogenaamde
Gelieerde toepassingen zijn de con-
‘wetted parts’. De druktransmitters
trole van drukvaten en inspectie van
Uitlezen van de meetgegevens kan via verschillende RFID-lezers, waaronder deze
in de Serie 21D(C) zijn op die manier
drukvaste componenten, bijvoor-
1 centimeter dikke Pocket Reader op credit card formaat voor gebruik in het veld.
ongevoelig voor omgevingsinvloeden
beeld als onderdeel van controles op
en vandalisme. De met de RFID-lezer
inkomende goederen. Het robuuste
machines. Op dit moment zijn de
van -10 tot +80 °C. De RFID serie
uitgelezen metingen kunnen via usb
en compacte ontwerp maakt het
druktransmitters beschikbaar in acht
wordt in de loop van 2016 uitgebreid
worden overgebracht naar een laptop
ook mogelijk om hydraulische druk
meetbereiken, van 0..3 tot 0..1000
met een serie draadloos uitleesbare
of pc. Als alternatief kan een batterijgevoede Pocket Reader worden
te controleren op bijvoorbeeld de
bar absolute druk. De totale fout is ± 0,7% FS bij een temperatuurbereik
niveausensoren en -dataloggers.
dankzij de draadloze transmissie
schoppen en klemmen van graaf-
TDK-Lambda
NSI
DIN-rail voedingen
Full travel toetsenbord
TDK-Lambda’s DRF serie DIN-rail
den kan een piekvermogen van 150%
voedingen, met vermogens van 120
in combinatie met een constante
W, 240 W en 480 W, zijn gecertificeerd
stroom overbelastingskarakteristiek
voor explosiegevaarlijke omgevingen en mariene toepassingen. Werkend
worden geleverd. Alle modellen hebben dezelfde hoogte (123,4 mm) en
met een ingangsspanningsbereik van
diepte (115,4 mm), waarbij de breed-
85 tot 265 VAC (met een piek van 300
tes van slechts 36,5, 49 en 82 mm
VAC gedurende 5 seconden) kunnen
variëren met het betreffende uitgangs-
deze voedingen 24 V leveren bij 5 A,
vermogen. Bij volle belasting kunnen
10 A of 20A. Gedurende vier secon-
de voedingen uit de DRF/HL serie werken bij een omgevingstemperatuur van 25
NSI heeft in het KFTC89S1 full travel
vereenvoudigen een eventuele fixatie
tot +60 °C, afne-
toetsenbord een industriële trackball
op de werkplaats. Het toetsenbord
mend tot 75%
is eenvoudig aan te sluiten met een
belasting bij
geïntegreerd. Deze trackball garandeert de hoogste weerstand tegen
70 °C, met ren-
impacts en krassen en heeft een IP65
bijvoorbeeld door het toevoegen van
dementen tot
afdichtingsgraad. Het toetsenbord
94%. Onbelast
maakt gebruik van full travel laser
een bedrijfslogo, specifieke functietoetsen, layouts, kleuren of zelfs een
gebruik is afhankelijk van het
gegraveerde Cherry ML-switches met
compleet op maat gemaakt full travel
low profile keycaps.
toetsenbord.
model 0,5 W of
De VESA100 M3 montagegaten op
0,75 W.
de achterkant van het toetsenbord
usb-kabel. Personalisering is mogelijk,
Meer elektroDATA op
TEST & MEASUREMENT
20
Netwerktransmissietester beproeft koper- en glasvezelverbindingen IN TE STELLEN ALS WIFI-TOEGANGSPUNT VOOR RAPPORTAGE VIA ANYWARE-APP De Signaltek NT van Ideal Networks test 10- tot 1000-Mbit/s infrastructuren op basis van zowel koper- als, via een extra module, glasvezelverbindingen. Hij is bedoeld om fouten en knelpunten in actieve netwerken op te sporen en de daadwerkelijke prestaties te meten. Dat laatste gebeurt door verkeer te genereren en uit te wisselen met het bijbehorende nevenstation. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten datastromen. De meetresultaten worden gerapporteerd als CSV- en PDFbestanden. Bovendien kan de tester als toegangspunt fungeren voor de eveneens onlangs geïntroduceerde Anyware-app en zo de rapporten mobiel toegankelijk maken.
Of een Ethernet-infrastructuur voldoet aan de eisen die de toepassing vereist, hangt af van een groot aantal factoren. Niet alleen voor de hand liggende aspecten als verbindingskwaliteit, afstanden en de snelheid van schakel- en routeringsapparatuur zijn van invloed maar ook de verkeersintensiteit, de typen datastromen, de verhouding daartussen en de hoeveelheid communicerende stations. Dat maakt het lastig om te voorspellen of het netwerk alle taken goed zal vervullen. Zo kan de uitwisseling van webdata probleemloos verlopen terwijl VoIP-gesprekken last hebben van haperingen. Omdat er geen gestandaardiseerde meting bestaat voor LAN’s, werkt Ideal Networks in Signaltek NT met transmissietesten. Het instrument gebruikt daarmee dezelfde methode als ook bij WAN’s wordt gehanteerd: hij verstuurt bekende, reële data over het netwerk naar een bijbehorende ontvanger en kan zo nagaan of prestaties en foutfrequentie voldoen aan in de IEEE 802.3ab-standaard voor
De transmissietester maakt automatisch verbinding met het bijbehorende
Gigabit Ethernet vastgelegde waar-
nevenstation voor het doormeten van het netwerk.
den. Scenario’s
worden nagegaan. De PoE/PoE+-
De meter en het nevenstation
verificatie belast de voedingslijn en
transmissiescenario’s ook op maximale databelasting beproeven. Tot de
maken automatisch verbinding met
meet de spanning ter plaatse.
overige hulpfuncties behoren het laten
elkaar. Voor het beproeven van de
Met de ingebouwde TDR-functie is
knipperen van een specifieke poort
netwerkprestaties zou het daarom
het mogelijk de afstand tot een kabelfout te bepalen, althans zolang het
om kabels te volgen, het tellen van
welk type dienst moet worden gesimuleerd. Daarbij is er keuze uit
om koperverbindingen gaat. Met een optionele module zijn ook glasvezel-
en het pingen van stations en internetadressen.
scenario’s als webverkeer, VoIP,
netwerken aan te sluiten maar dan
De metingen, statistieken en goed/
CCTV en video.
zonder reflectometerfaciliteiten. Een
fout-analyses kunnen op verschillende
Ten behoeve van installatietesten kan
andere uitbreiding is een meetpen
manieren worden gerapporteerd, als
verder worden gezocht naar onderbrekingen, kortsluitingen, onjuiste
met versterker die kabels kan traceren
samenvatting, als beknopte opsomming en als volledige lijst met alle
voldoende moeten zijn om te kiezen
en identificeren.
het aantal hops tussen knooppunten
resultaten. Deze zijn beschikbaar als
www.kwx.nl
bedrading en verwisselde aderparen
info@kwx.nl
terwijl ook configuratiegegevens als
Rapportage
PDF en in CSV-formaat voor verdere
(0186) 63 36 00
stations-IP en systeemadressen plus
Voor het controleren van het actieve
verwerking.
poortidentificatie via LLDP en CDP
netwerk kan de tester behalve met
Daarnaast is de tester in te stellen
NOVEMBER/DECEMBER 2015
21 als lokaal Wifi-toegangspunt. Via het onlangs door de fabrikant uitgebrachte programma Anyware kunnen mobiele toestellen hiermee contact maken. De app werkt onder iOS en Android en maakt het mogelijk om metingen en rapporten te bekijken, ze lokaal dan wel via internet op te slaan en door te sturen naar anderen.
Rapportages zijn beschikbaar als PDF- en CSV-bestand en kunnen via de app Anyware ook op mobiele toestellen worden bekeken.
tsb – bescom
Magnetostructieve sensoren MTS Sensors breidt haar R-serie van
de MTS Temposonics technologie.
wordt hierdoor een stuk minder gevoe-
robuuste, high-performance mag-
Ontworpen voor toepassingen zoals
lig voor aanwezigheid van elektromag-
netostructieve sensoren uit met de
netische interferentie. Daarenboven
RT4, een sensor uitgevoerd met twee
metaalverwerkende machines, houtzaagmolens en energiecentrales is deze
aparte sensorelementen, aangeboden
volledig redundant uitgevoerde positie-
tegen binnendringend vocht. De vrij-
teerd worden. Een werktemperatuur
in meetlengtes van 50 tot 2540 mm.
sensor voorzien van een Synchronous
staande elektronica van de RT4 kan tot
van 100 °C wordt gegarandeerd voor
Beide elementen maken gebruik van
Serial Interface (SSI). Dataoverdracht
600 mm van de meetomgeving gemon-
zowel sensorstaaf als aansluitkabels.
Flir Systems
beschermt de IP68 behuizing de sensor
Conrad Business Supplies
Vochtmeter met warmtebeeldcamera Installatietesters dellijk en efficiënt mogelijke vochtproblemen kan aanwijzen en visueel weer-
worden bediend met veiligheidshandschoenen.
geven in het warmtebeeld. De gebruiker
De testers kunnen met elk neu-
weet zo meteen waar de MR160
traal systeem (TT, TN, IT) worden
sondes geplaatst moeten worden op de
gebruikt, hebben gekleurde klem-
muur, op het plafond of op de vloer, om
men om aansluitfouten zoveel
zo goed mogelijk het vochtgehalte en
mogelijk te voorkomen en meten
Naast een warmtebeeldcamera heeft
Conrad Business Supplies heeft
weerstand, doorgang, isolatie, aarding, lusimpedantie, stroom, span-
de MR160 ook een interne pinloze
enkele elektrische installatietesters
ning en frequentie. De units zijn ook
sensor voor niet-invasieve kwantitatieve metingen, alsook een sonde met
toegevoegd aan zijn portfolio test- en
ideaal voor RCD-tests van type A en
meetapparatuur van Chauvin Arnoux.
AC en draaiveld-/fasevolgordetests,
externe pin voor invasieve metingen
De installatietesters C.A 6116N en
met een resolutie voor shunt-meting
die het eigenlijke vochtgehalte helpen
C.A 6117 voeren alle tests uit conform
van 1 mΩ. De C.A 6117, die beschikt
De Flir MR160 is een vochtmeter die
bevestigen. Een ingebouwde laser
de geldende Europese normen zoals
ook uitgerust is met een ingebouwde warmtebeeldcamera. Het toestel heeft
pointer en dradenkruis op het beeldscherm maken doelbepaling gemak-
IEC 60364-6, beschikken over elektrische veiligheid voor 600 V CAT III.
over een geïntegreerde zekeringstabel om resultaten snel te kunnen
Flir’s Infrared Guided Measurement
kelijk. Gebruikers kunnen metingen
Elk apparaat beschikt bovendien over
van RCD type B en meting van de
(IGM) technologie, die wordt aangestuurd door een Lepton warmtebeeld
en warmtebeelden samenvoegen,
17 verschillende functies, die kunnen
spanningsval ΔV%.
bewaren en overbrengen naar een pc
microcamera. Met deze toevoeging is
voor analyse en rapportage met de
worden geselecteerd via een draaischakelaar op het voorpaneel, zodat
een vochtmeter ontwikkeld die onmid-
Flir Tools software.
de testers ook gemakkelijk kunnen
vochtproblemen te kwantificeren.
aflezen, is geschikt voor controle
Meer elektroDATA op
TEST & MEASUREMENT
22 Pedak Meettechniek
T.T.M.S.
Kalibratiemeter
Golfvorm generatoren
De ClimMate van Novasina is een kalibratiemeter
De M4i.66xx Arbitrary Waveform
Naast de analoge kanalen heeft elke
die standaard voorzien is van een vocht/tempera-
Generatoren van Spectrum hebben een resolutie van 16-bit bij een
kaart drie digitale I/O kanalen. Alle
tuursensor (nSens-HT). Door middel van de eenvoudig te verwisselen sensoren kan deze opti-
maximum sample klok van 1,25 GS/
gesynchroniseerd. Middels een star-
oneel uitgebreid worden met druk, luchtstroom,
sec. De M4i.66xx familie bestaat
hub optie is het zelfs mogelijk om
CO2 en andere meetparameters. De ClimMate
uit vijf modellen: 1- en 2-kanaals
tot acht kaarten te synchroniseren.
heeft een hoge nauwkeurigheid van ± 0,5%
1,25 GS/sec kaarten en 1-, 2- en
De Spectrum Sbench6 software kan
luchtvochtigheid en kan mede daardoor toege-
4-kanaals 625 MS/sec kaarten. De
worden gebruikt voor het creëren van
past worden als kalibratie- en referentiemeter
kaarten hebben standaard een 2 GS
golfvormen. Daarnaast zijn er drivers
voor onder andere relatieve luchtvochtigheid en
geheugen. De M4i-serie is gebaseerd
temperatuur voor ziekenhuizen, farmaceutische
op een PCI Express 8 lane interface.
beschikbaar voor Labview, Labwindows en Matlab.
bedrijven en HVAC-installaties.
In combinatie met
Kenmerken kalibratiemeter:
FIFO mode is het
• Kleuren touchscreen met cursor.
ook mogelijk om
• Datalogging capaciteit voor 2 miljoen metingen.
datastreams van de
• Via usb-interface uit te lezen met de meegeleverde SmartGraph III software.
pc naar het interne
• Klimatologische calculator.
geheugen te sturen (maximaal 1,5
• Geïntegreerde druksensor.
GB/s). Hierdoor is
• Gevoed met batterij of usb-voeding.
realtime aanpassing
Kenmerken nSens-HT sensor:
van het uitgangssignaal mogelijk in
• Hoge nauwkeurigheid (RV: 0,5c%, T: 0,1cK). • Lineair respons karakteristiek.
bijvoorbeeld radar-
• Geen hysterese.
applicaties.
PCB-POOL® is een geregistreerd handelsmerk van Beta LAYOUT GmbH
Pool-productie van flexibele printen
www.pcb-pool.com
kanalen op één kaart zijn uiteraard
PRODUCTNIEUWS
NOVEMBER/DECEMBER 2015
23 Fluke
Delphin Technology
Infraroodcamera’s
Trillingsmeter
De acht nieuwe infra-
met beeld-in-beeldmodus
maken flexibele triggering mogelijk.
roodcamera’s van de
kunnen zowel probleem als
De meetgegevens worden ‘on the
TiS Performance-serie
locatie gemakkelijk worden
fly’ gecontroleerd door in millisecon-
hebben tot 2,5 keer meer
opgespoord. Er zijn vijf
den te schakelen tussen maximaal 8
pixels en een 70 procent
modellen met vaste focus en
digitale uitgangen.
betere verhouding tussen
drie met handmatige scherp-
De Expert Vibro kan via LAN of usb
afstand en meetopper-
stelling. De maximale resolu-
De Expert Vibro is een instrument
op een pc worden aangesloten.
vlak dan camera’s uit de
tie is 260 x 195 pixels.
voor het meten van transiĂŤnte sig-
Optioneel zijn WLAN, UMTS en LTE
Fluke Ti1xx-serie. Hier-
De TiS Performance-serie is
nalen en trillingen. Hij is uitgerust
modules leverbaar voor stand-alone
door kunnen potentiĂŤle
ontworpen om samen te wer-
met 16 synchrone analoge ingangen
werkzaamheden. Antennes kun-
problemen met appara-
ken met het Fluke Connect-
met bemonsteringsfrequenties tot
nen via SMA-aansluitingen worden
systeem waarmee technici
50 kHz per kanaal. Een 24-bits A/D
aangesloten. Voor veldbus aanslui-
converter garandeert zeer nauwkeu-
tingen zijn twee Profibus-interfaces
tuur bij industrieel en elektrisch onderhoud, in de proces-
meetgegevens van hun gereedschap-
industrie en bouwtoepassingen sneller pen draadloos kunnen verzenden naar rige metingen. Gebruikers kunnen worden geïdentificeerd. De camera’s hun smartphones, zodat ze veilig kun- bij de analoge ingangen schakelen zijn uitgerust met IR-Fusion-technolo- nen worden opgeslagen in de Fluke tussen spanningsmeting, IEPE- en gie. Door de onmiddellijke combinatie Connect Cloud en door het team op astrillingsmetingen. Geïntegreerde
beschikbaar, naast Modbus TCP.
van zichtbaar licht en infrarood samen
vele kanalen.
locatie kunnen worden geopend.
comparatoren en digitale ingangen
Meerdere Expert Vibro apparaten kunnen worden gesynchroniseerd voor het verwerken van trillingen van
T.T.M.S.
High speed digitizers Spectrum heeft de M4i serie uit-
in een enkelkanaals, dubbelkanaals
memory (3,4 GB/s). Standaard zijn de
gebreid. Naast de 14-bit 500 MS/s
en vierkanaals uitvoering. Het on-
verschillende data-acquisitie modes,
en 16-bit 250 MS/s zijn er nu de
board memory is 4GS waarmee dus
zoals ABA (sample speed switching),
M4i.22xx serie 8-bit digitizers. De
relatief lang kan worden gesampled.
FIFO (continu data opslag), segmen-
serie bestaat uit negen nieuwe model-
De basis van de M4i kaarten is een
ted recording (zeer snelle re-arm
logic triggering. Middels een starhub
len met een maximale sample speed
PCI express x8 Gen2 pc interface. Dit
tijd) en gated sampling. Er zijn ook
module zijn maximaal 8 kaarten te syn-
van 5 GS/s bij een bandbreedte van
interface staat garant voor een snelle
verschillende trigger modes mogelijk,
chroniseren waardoor een 32-kanaals
maximaal 1,5 GHz. De kaarten zijn er
dataoverdracht van de kaart naar pc
waaronder pulsbreedte triggering en
data-acquisitie systeem ontstaat.
+ GRAT
C-Cont ro
IS*
l Open
DÉ BUSINESSPARTNER IN ELEKTRONICA
Uno
Arduino + PLC = Controllino Open-Source Exclusief bij Conrad Automatisering Verkrijgbaar vanaf â‚Ź119,voor de industrie Gratis C-Control Open Uno bij uw bestelling * * Bestel minimaal 1 Controllino via email of telefoon onder vermelding van deze actie
Conrad.nl | Meer dan 400.000 producten | Standaard twee jaar garantie | Offerte op maat | business@conrad.nl | 088 - 4285490
! !
van
tot wireless
Meer elektroDATA op
HĂŠt online platform voor engineers!
Vind de juiste engineer voor uw met Engineersonline.nl!
Dagelijks bezocht door duizenden engineering professionals. vacatures.engineersonline.nl/mogelijkheden
Betrouwbaarheid in 7 prijsklassen – per muisklik
3200 kabels voor aandrijftechniek ... 22 producenten. Met het originele artikel nummer van de producent kunt u nu uit 7 prijs/kwaliteitsklasses de optimale keuze voor uw toepassing filteren. Met 36 maanden garantie. Deze motion plastics -Nieuwsfeiten vindt u op igus.nl/readycable-zoekfunctie ®
garantie 36 maanden plastics for longer life Tel. 0346-35 39 32 igus.nl@igus.de
®
igus B.V. ®
De begrippen "igus, readycable, motion plastics, plastics for longer life" zijn in de Bondsrepubliek Duitsland en eventueel internationaal beschermd als handelsmerk.
Toshiba frequentieregelaar De frequentieregelaar serie VFS15 van Toshiba is geschikt voor vele toepassingen in de machinebouw
HOE SLIM IS UW ENGINEERING?
DOE DE EFFICIENCY CHECK!
Hoe gaat u om met prijzen die onder druk staan, terwijl de kwaliteitsnorm steeds hoger komt te liggen? En met de stijgende vraag naar standaardisatie? Dergelijke ontwikkelingen zetten ons - als adviseur voor uw engineeringsprocessen en specialist in CAE-software – op scherp. Ze dagen ons dagelijks uit om engineering zo slim mogelijk te maken, waardoor onze klanten uiterst efficiënt kunnen werken. Wilt u weten hoe efficiënt uw engineering is? Doe de online check op www.eplan.nl of bezoek ons op de Elektro Vakbeurs in Hardenberg van 8 - 10 december op stand 467. Hier kunt u live de Efficiency Check doen.
BEURSACTIE DOE DE GRATIS EFFICIENCY CHECK O Tot 200% overbelastbaarheid (=startkoppel) O Vermogen van 0,2 - 15 kW (18.5 kW) O Eenvoudige bediening met een ‘easy’ toets O Profibus, Profinet, Ethernet/IP, Canopen, Modbus O Multifunctionele ingangen met PLC functionaliteit O Dualrating voor pompen en ventilatoren
Wij bieden: technische kennis, hoge servicegraad, betrouwbare levertijden, meer dan 25 jaar ervaring, breed assortiment, Japanse kwaliteit www.duranmatic.nl | T + 31 (0)78 631 05 99
OP STAND 467
Hebt u vragen, mail dan naar sales@eplan.nl
SCAN DEZE QR-CODE EN DOE DE CHECK!
COLOFON / ADVERTEERDERSINDEX
NOVEMBER/DECEMBER 2015
26
Adverteerdersindex
Colofon
AE Sensors
13
Euchner Benelux
9
AE Sensors
23
Evenementenhal Hardenberg
Altheris
16
Hiflex Automatiseringstechniek
Bege Aandrijftechniek
22
IFM Electronic
27
Beta Layout
22
igus
25
Conrad Electronic Nederland
23
Microchip
15 24
17 5
Redactie
Postbus 58, 7400 AB Deventer Fax: (0570) 50 43 89 e-news@mybusinessmedia.nl Richard Bezemer (hoofdredacteur) Tel. 06 34 65 95 02, r.bezemer@mybusinessmedia.nl José Pot, (eindredacteur) Tel. (0570) 50 43 82, j.pot@mybusinessmedia.nl Theo van Gelder, t.gelder@mybusinessmedia.nl ing. Henk de Vries Tel. (0570) 50 43 81, h.vries@mybusinessmedia.nl Advertenties
Digi-Key
1
MYbusinessmedia
Digi-Key
2
Pilz Nederland
7
Rob Swart, r.swart@mybusinessmedia.nl, 06 22 79 66 33 René Wibbelink, R.Wibbelink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 43 Publishing services
Duranmatic
25
Reichelt elektronik
Elipse
16
Twincomm
Eplan
25
Vandentempel
28 3 12
José Schermer j.schermer@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 58 Advertenties worden uitgevoerd overeenkomstig de-‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’ Uitgever
Elsbeth Lamfers Tel. (0570) 50 43 27, e.lamfers@mybusinessmedia.nl Een uitgave van MYbusinessmedia b.v., postbus 58, 7400 AB Deventer, Tel. (0570) 50 43 00. Vakblad over industriële elektronica en industriële automatisering voor Nederland en België.
JE VINDT HET SNELLER OP ISSN 0168-2873 Reproductie
Dé ingang voor producten en leveranciers: www.engineersonline.nl. U kunt nu nog sneller en eenvoudiger informatie vinden over producten en leveranciers via onze vernieuwde site www.engineersonline.nl.
Overname van artikelen, tekeningen en/ of foto’s uit ElektroData is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. © MYbusinessmedia, 2015 ‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden.’ Door het aanbieden van bijdragen aan dit tijdschrift verklaart de auteur zich accoord met de Standaardpublicatievoorwaarden voor bijdragen aan tijdschriften en soortgelijke uitgaven.
DIRECT ZOEKEN NAAR PRODUCTEN Ga naar www.engineersonline.nl en klik op ‘zoeken’. U kunt bijvoorbeeld zoeken op naam of op productrubriek.
Bescherming persoonsgegevens
DIRECT ZOEKEN NAAR LEVERANCIERS EN MERKEN Op zoek naar de leverancier van dat ene merk, leveranciers van sensoren, merken in testapparatuur, via de zoekfuncties op www.engineersonline.nl kunt u alle mogelijke zoekcombinaties maken. De zoekresultaten leiden altijd tot één of meer leveranciers die u verder kunnen helpen. Bovendien vindt u bij de leveranciers direct de informatie over de nieuwste producten uit het leveringspakket.
Abonnementen
ENGINEERING SHOP De vernieuwde website www.engineersonline.nl biedt nu ook de mogelijkheid om boeken, dossiers, losbladigen en CD’s te bestellen met informatie over engineering in de volle breedte: van elektronica-ontwerp tot aandrijftechniek, van besturingstechniek tot werktuigbouwkundig construeren. Kijk ook snel naar de speciale aanbiedingen, want op is op!
MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer. Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: - +31 10 289 4008 (international contacts) Faxen naar: +31 10 289 40 73 Mailen naar: klantenservice@elektrodata.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia bv Elektrodata Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Abonnementstarieven
Jaarabonnement Nederland € 127,50* Jaarabonnement Buitenland € 139,75* Studentenabonnement 50% korting * Prijzen zijn exclusief 6% BTW en € 3,95 administratiekosten exclusief 21% BTW. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats. Verzending en facturering
MYbusinessmedia Basislayout | Opmaak
Colorscan bv, Den Haag, www.colorscan.nl Druk
Drukkerij Roelofs, Enschede
Professionele kwaliteit tegen discountprijzen!
.nl
elektronik dan 45 jaar ervaring 9Meer 924Meeruursdanverzending 50.000 producten 9 Onze communicatietalen:
! # ' $ #%" !
# $ Dual-in-line Met diode IC-pin compatibel Ingekapselde DIP-versie Lage bouwvorm
DIP 7212-D 5V DIP 7221-D 12V
1,18 2,14
DankzÄł de NFC (Near Field Communication) en de app “FINDER Toolboxâ€?, die op Google Play kosteloos klaarstaat om te worden gedownload, kunt u deze tÄłdschakelklokken via een smartphone die over NFC beschikt, programmeren. Programmering via „Smart“ met NFC of “Classicâ€? met de joystick LCD-display met achtergrondverlichting Joystick-programmering 1 wisselcontact voor 16 A contactmateriaal AgSnO2 Aansluitspanning 230 V AC Dag- en weekprogramma met 6 jaar Loopreserve Automatische zomer- en wintertÄłdomschakeling
1 maak-contact 2 maak-contact
Single-in-line Hoge spoelweerstanden Lusstroomherkenning 1 maak-contact
SIL 7271-L 5V SIL 7271-D 5V SIL 7271-D 24V
1,01 1,26 1,26
FIN 12.51 230V
zonder diode met diode met diode
! % %
Levering zonder smartphone!
1 maak-contact In het glasobject 0,5 A Ă˜ 2,2 mm
# !"" # $
KSK 1A66
Kant-en-klaar gemonteerd koppelrelais voor inbouw van verdeler met LED EMC-module en (de-)montagebeugel.
FIN 48.31.8 24V FIN 48.52.8 24V FIN 48.31.8 230V FIN 48.52.8 230V FIN 48.72.9 24V FIN 48.72.8 230V
8,11 6,30 7,82 7,98 9,29 11,72
24 V AC 24 V AC 230 V AC 230 V AC 24 V DC 230 V AC
1 wisselcontact 2 wisselcontacten 1 wisselcontacten 2 wisselcontacten 2 wisselcontacten 2 wisselcontacten
10 A 8A 10 A 8A 8A 8A
CRR 05-1A
WereldwÄłd kleinste relais 1 maak-contact 0,5 A
'
% ## $
($ %% #
Stekkerrelais, 2x UM
Ontvang wekelijks nieuwe informatie over
9 9 9
RM 5,0 mm 2 wisselcontacten, 250 V / 8 A
&( &" #
FIN 40.52.9 24V FIN 40.52.9 12V FIN 40.52.8 230V
# & # "# )
1.89 1.89 3.45
24 V DC 12 V DC 230 V AC
' 2 wisselcontacten 2 wisselcontacten 2 wisselcontacten
8A 8A 8A
Dagtarieven! prÄłsniveau: 20.10.2015
Prijzen in â‚Ź excl. BTW, excl. verzendkosten | reichelt elektronik, Elektronikring 1, 26452 Sande (Germany)
Nu bestellen! Bestel-hotline:
www.reichelt.nl
+49 (0)4422 955-360
Internationale betaalmogelÄłkheid: