Be Agile in een rollercoaster van veranderingen

Mario Peters is commissielid van de VVCM.

Toenemende politieke onzekerheid heeft, in combinatie met de afname van het volume van de wereldhandel, de stemming in het bedrijfsleven verder aangetast.

Het is een interessante tijd, niet alleen voor de economen, maar voor de gehele samenleving. In het bijzonder voor het bedrijfsleven en onze rol en functie als credit managers wordt steeds belangrijker. Er zijn vier hoofdzaken aan te wijzen die veel invloed hebben op de risico’s om ons heen: toenemend protectionisme, politieke instabiliteit, verdergaande technologische ontwikkeling en milieu en sociaal fundament. ‘Be Agile’ is het motto voor 2020.

PROTECTIONISME Sinds de crisis bleef het op hoofdlijnen tot verbaal geweld, maar recentelijk zien we dat het protectionisme echt aan het gebeuren is. Kijk naar de handelsoorlog tussen de USA en China. Maar ook de Oost-Europese landen beginnen te schuiven.

POLITIEKE INSTABILITEIT Ik noem hier de Argentijnse valutacrisis, grote demonstraties in Hongkong en Rusland, de Brexit, de aanval op olie-installaties in Saoedie-Arabië, toenemende spanningen in het Midden-Oosten, USA versus Iran, USA versus Noord-Korea. Dit als willekeurige greep uit de vele gebeurtenissen die hun stempel op het derde kwartaal van 2019 hebben gedrukt. Toenemende politieke onzekerheid heeft, in combinatie met de afname van het volume van de wereldhandel, de zeer volatiele olieprijs en de afname van de autoverkoop in Europa en China, de stemming in het bedrijfsleven verder aangetast.

TECHNOLOGIE E-commerce heeft diepgaande impact op sectoren zoals de retail, de reiswereld, energieleveranciers, chemiesector en automotive. Robotic Process Automation, Artificial Intelligence en Machine Learning zullen daarnaast op korte termijn ons dagelijks werk sterk beïnvloeden.

MILIEU EN SOCIAAL FUNDAMENT De klimaatverandering is geen verwachting meer, maar wordt nu zichtbaar en voelbaar, en zet de mensheid in beweging. Het is noodzaak om over te gaan van fossiele naar groene energie. Het zal ook grote geopolitieke gevolgen hebben. Daarnaast is door het wereldwijde geloof in het neoliberalisme de kloof tussen arm en rijk gevaarlijk groot geworden.

ZAL HET PESSIMISME VAN DE INDUSTRIËLE SECTOR ZICH NAAR DE REST VAN DE ECONOMIE UITBREIDEN? Doordat de stemming in het bedrijfsleven is beïnvloed door een zomer die wereldwijd werd gekenmerkt door de hierboven genoemde ontwikkelingen, lijkt het waarschijnlijk dat 2020 een jaar van economische neergang wordt. Behalve de Europese en Aziatische bedrijven zijn ook Amerikaanse bedrijven nu openlijk bezorgd over de protectionistische retoriek van president Trump.

De Chinees-Amerikaanse handelsoorlog lijkt zich weliswaar te bewegen in de richting van een handelsakkoord, maar wat de Amerikaanse president gaat doen in het kader van een herverkiezingscampagne en een afzettingsprocedure blijft moeilijk te voorspellen. Bovendien vinden er in de automotive sector voortdurend structurele veranderingen plaats, zoals emissienormen in Europa en veranderend consumentengedrag in China. Tegen deze achtergrond ontwikkelen de Europese economieën zich op dit moment op twee snelheden: een deel is vooral afhankelijk van de wereldproductie en wereldhandel (Duitsland) en/of wordt getroffen door binnenlandse politieke onzekerheden (Italië, Verenigd Koninkrijk), terwijl de Franse, Spaanse en Nederlandse economieën wat beter tegen schokken bestand lijken te zijn. De centrale banken in de Verenigde Staten, de eurozone en veel opkomende landen hebben zich rekenschap gegeven van de situatie. Als gevolg van de scherpe groeivertraging zijn al monetaire verruimingsmaatregelen aangekondigd. Er bestaat onzekerheid over de effecten van monetair beleid waarin een negatieve nominale rente wordt gehanteerd. Een negatieve beleidsrente kan de economie stimuleren dankzij het positieve effect op huishoudens en bedrijven, maar kan ook een eroderend effect op de winstgevendheid van banken hebben. Maar in theorie overheerst het positieve effect op de bedrijvigheid. De verwachte impact van de recente monetaire verruimingsmaatregelen zou zich daarom, in het bijzonder in de eurozone, ook daadwerkelijk moeten voordoen, zelfs al is het met dit ultra-expansionistische monetaire beleid niet gelukt om de inflatie in de buurt te krijgen van het doel dat de landen die deze benadering volgen zich hadden gesteld.

Ook Amerikaanse bedrijven zijn nu openlijk bezorgd over de protectionistische retoriek van president Trump.

VOORUITZICHT VOOR 2020 Analisten verwachten dat 2020 door een economische vertraging zal worden gekenmerkt. Positief is dat men de ernst van de ontwikkelingen nu inziet en dat overheden en centrale banken klaar zijn om ze tegemoet te treden. In dit verband is de rating van twee landen dit kwartaal gewijzigd: Hongkong (afgewaardeerd van A2 naar A3) en Mauritanië (opgewaardeerd van D naar C). Wat sectoren betreft waren er na de reeks afwaarderingen in de automotive sector in juni dit kwartaal minder wijzigingen, maar de risico's zijn desondanks toegenomen (dertien afwaarderingen, geen opwaarderingen), vooral in de automotive sector (afwaardering in drie nieuwe landen) en in sectoren die van die sector afhangen (bijvoorbeeld de chemie in Duitsland). Het aan bedrijfskrediet verbonden risico stijgt ook in de papierindustrie in Noord-Amerika. Ten slotte heeft de toename van het handelsprotectionisme nieuwe

CENTRALE BANKEN KOMEN IN ACTIE slachtoffers gemaakt (de IT-sector in Korea).

Analisten verwachten dat 2020 door een economische vertraging zal worden gekenmerkt.

TOT BESLUIT Gezien het bovenstaande is het voor bedrijven meer dan ooit van levensbelang goed te weten wat hun plaats is in de waardeketen en detailkennis te hebben van specifieke ontwikkelingen in hun sector. Het is koffiedik kijken hoe de wereld er op lange termijn uit zal zien. Zelfs op de korte termijn is dit al een hele uitdaging. Degenen die overleven, zijn met name ondernemingen die in staat blijken zich snel aan veranderende omstandigheden weten aan te passen. Het elixer is goed geïnformeerd zijn. Als credit manager kun je daarbij een zeer belangrijke rol spelen. ‘Be Agile’!

Blog: voice steeds belangrijker!

Het zal u vast niet ontgaan zijn: voice-oplossingen dringen steeds meer door in de huiskamers en op de smartphone van consumenten. Op dit moment maken zo’n 400.000 early adaptors gebruik van spraakgestuurde apparaten zoals Amazon Alexa of Google Home en circa 29% van de Nederlandse bevolking maakt gebruik van de voice-mogelijkheden op hun mobiele telefoon (*bron: Kantar).

Woorden zijn emotioneel eendimensionaal indien ze via een toetsenbord tot stand zijn gekomen. De inzet van voice-applicaties maakt het mogelijk hier meer diepte aan te geven. Een stem bevat namelijk ook specifieke kenmerken qua klank en intonatie. Deze factoren dragen ertoe bij dat een boodschap meer losmaakt bij degene die het ontvangt.

Spraaktechnologie

De spraaktechnologie in een smart speaker is dezelfde als in een smartphone. Beiden reageren op commando’s en kunnen daardoor een actie uitvoeren. 10FORIT heeft een aantal jaar terug al spraakmoge lijkheden toegevoegd aan het EEZYCOM omnichannel communicatieplatform. Deze was in staat om simpele commando’s te ontvangen, interpreteren en uitvoeren. Vandaag de dag is deze technologie veel geavanceerder en zijn onze relaties in staat grotendeels geautomatiseerd te communi ceren met kun klanten. Waar wij nu veelal Google, Firefox of Safari voor gebruiken, gaan wij steeds meer zoekopdrachten middels spraakdevices inzetten. Binnen een zakelijke omgeving kan het daarbij bijvoorbeeld gaan om het opvragen van prijzen, aanpassen van persoonsgegevens of openstaande posten. Maar ook het zoeken en doorverbinden naar de juiste persoon binnen een organisatie of afdeling is een toepassing die meer en meer ingezet zal worden.

Relaties bouwen door voice

Klanten hebben steeds meer behoefte aan gepersonaliseerde communicatie met bedrijven. De artificial intelligence achter spraakapplicaties zorgen voor een bijna niet van echt te onderscheiden gespreks beleving. Hieraan vast zit de behoefte van mensen om relaties aan te gaan. Voice AI maakt het mogelijk om een relatie op te bouwen met klanten. De klant herkent uw corporate voice en zal reageren op de gebruikte intonatie. Ook is het mogelijk open vragen te stellen waardoor een ‘echt’ gesprek mogelijk is. Koppel dit aan een sterke database en de klant wordt ‘per soonlijk’ welkom geheten aan de telefoon. Door de koppeling is meteen inzichtelijk wat er speelt en dat kan natuurlijk in de communicatie met de klant worden ingezet.

Toepassingsgebieden voice-applicaties

Eigenlijk zijn de toepassingsgebieden voor de inzet van spraakapplicaties eindeloos. Uw eigen creativiteit is hierbij de limiet. Hieronder vermelden wij er een aantal om aan te geven wat er nu al mogelijk is. • Financieel. Internationaal zijn er al banken die het mogelijk maken betalin gen te doen via spraak. Maar denk ook aan het maken van betalingsregelingen.

Dit gehele proces kan door de spraakge stuurde AI afgehandeld worden, tot en met autorisatie en accordering aan toe. • (Semi)overheid. Voice AI is een prima optie om afspraken te maken of informa

tie op te vragen. Op deze manier is het ook mogelijk kwetsbare doelgroepen zoals ouderen, mensen met een beperking en analfabeten beter van dienst te zijn en minder afhankelijk te laten zijn van anderen. Zorg. Het Amerikaanse WebMD zet Amazon’s Alexa in om simpele zorgvragen te beantwoorden. WebMD geeft daarbij wel aan dat het puur bedoeld is om aanvullende informatie te verschaf fen. Wil je bijvoorbeeld weten welke bijwerkingen een bepaald medicijn heeft? Dat kan je nu gewoon vragen aan Alexa. Vanzelfsprekend is het ook mogelijk om via voice afspraken in te plannen. .

Meer weten over 10FORIT of een gratis pilot? Kijk op www.10FORIT.com

Annemiek Wissink is directeur van De Nederlandse Associatie (DNA).

Verenigingen maken een samenleving sterker

Sinds een aantal jaren is een kentering te zien in het aantal mensen dat lid wordt van verenigingen. Steeds meer verenigingen hebben het moeilijk. Ze kampen met dalende ledenaantallen en financiën, een vergrijzende achterban en de opkomst van nieuwe organisatievormen. Hoe kunnen verenigingen hier het hoofd aan bieden? Of is de tijd van de vereniging in de vorm die wij kennen voorbij?

Verenigingen zijn van alle tijden. Ze ontstaan omdat mensen een gezamenlijk doel hebben en zich daarom organiseren. Het recht op vereniging is een belangrijk onderdeel van ons maatschappelijk bestel en het recht op verenigen staat in de Grondwet. De vereniging is ook een rechtsvorm. Daar horen een paar formele zaken bij, zoals hoe de vereniging wordt ingericht, bestuurt en besluiten neemt. Wat hebben ze dus gemeen: leden, die gemeenschappelijke doelen hebben, daarvoor betalen en bepalen, in een organisatie die zelf geen winstoogmerk heeft.

DE SAMENLEVING VERANDERT Veel Nederlandse verenigingen, zeker brancheorganisaties, beroepsorganisaties en vakbonden, zijn groot en sterk geworden in de twintigste eeuw. Nederland was wereldberoemd door het poldermodel, waarin alle belanghebbenden tot gedragen standpunten kwamen door elkaar iets te gunnen. Maar de wereld is veranderd. Het is niet langer denkbaar om maatschappelijke vragen binnen nationale grenzen op te lossen. We hebben te maken met globalisering en met wet- en regelgeving uit Europa. Grenzen verschuiven en vervagen. Niet alleen nationale grenzen, maar ook die tussen groepen in de samenleving, functies in een organisatie, tussen sectoren en branches. Om hiermee om te gaan is snelheid en flexibiliteit essentieel. Organisaties worden fluïde. De samenleving in zijn totaliteit is steeds meer uit netwerken gaan bestaan en minder uit organisaties.

TRANSFORMATIES Door globalisering en digitalisering veranderen markten razendsnel. Beroepen, producten, diensten en businessmodellen veranderen mee. Voor veel verenigingen geldt dat hun leden staan voor ingrijpende transformaties. Dit stelt de verenigingen voor uitdagingen. Ze moeten leden helpen in dit proces en begrijpen wie of wat de leden worden.

INDIVIDUALISERING MEETS DIGITALISERING Internet en social media hebben hun intrede gedaan in de samenleving. Burgers en organisaties gebruiken deze nieuwe media om in actie te komen en doen dit niet meer alleen via de vereniging(en) waar ze bij aangesloten zijn. Steeds meer zie je dat mensen zich verenigen via Facebook-groepen, zoals PO in Actie (een lerarencollectief), of op het Malieveld, zoals de boeren en jongeren die tegen de klimaatverandering protesteerden. In dit soort acties grijpen digitalisering en individualisering in elkaar. We denken dat we alles zelf wel even kunnen regelen en we bepalen zelf wel waarvoor en wanneer we in actie komen. Daar hebben we geen vereniging voor nodig. Verenigingen worden geassocieerd met oud denken, onnodig veel aandacht geven aan regeltjes en onnodige kosten.

ZOLANG IK ER IETS AAN HEB Zowel in werk en privé hebben we allemaal ermee te maken dat we nooit alles kunnen doen wat we willen. Ook willen we regelmatig onze keuzen opnieuw overwegen: past deze baan, deze opleiding, deze partner, deze sport nog wel bij mij? We willen minder dingen hebben en meer zaken gebruiken op het moment dat we ze nodig hebben. Ontwikkelingen die haaks staan op het oude concept van trouwe leden, die zich jaar in jaar uit actief inzetten voor hun vereniging en daar hun hele leven lid van zijn. Leden willen betalen voor wat ze gebruiken – waar ze echt iets aan hebben – en niet voor alles wat de vereniging te bieden heeft.

HOE PAKKEN VERENIGINGEN DEZE TRENDS OP? Deze trends hebben veel invloed op de effectiviteit en vitaliteit van verenigingen. Heel veel verenigingen – niet alle – kampen met teruglopende ledenaantallen en daarmee samenhangend: teruglopende inkomsten. Tegelijkertijd willen ze een sprong naar voren maken en toekomstproof worden. Waar zetten ze op in?

WERKEN AAN DE RELATIE MET LEDEN Een eerste en logische reactie is fors inzetten op marketing en communicatie voor ledenwerving en ledenbehoud. Sommige verenigingen boeken grote successen. Verenigingen denken na over de relatie met leden en experimenteren met andere lidmaatschapsvormen. Zo kan je bij sommige verenigingen naast lid worden, jezelf associëren, doneren, vriend of iets anders worden.

JONGEREN AANTREKKEN Een belangrijk thema voor verenigingen vandaag de dag is het aantrekken van jonge mensen, als lid, maar ook als medewerker op het verenigingsbureau. Jongeren binden zich minder snel en minder lang aan verenigingen. Voor hen is het lidmaatschap van een vereniging, waar hun ouders kritiekloos jarenlang lid van waren, geen vanzelfsprekendheid. Bij hen staat de vraag ‘zolang ik er iets aan heb’ scherper op het netvlies. Verenigingen worstelen hiermee. Je ziet verenigingen die specifiek voor jonge leden netwerken oprichten in de hoop dat ze elkaar stimuleren lid te blijven en nieuwe jonge leden aan te trekken. Hetzelfde geldt voor het werven van jonge medewerkers die op het verenigingsbureau willen komen werken. Er zijn verenigingen die speciaal voor deze doelgroep trajecten ontwikkelen om jongeren te binden.

ANDERE VERDIENMODELLEN De teruglopende ledenaantallen zorgen ervoor dat verenigingen financieel minder ruim in hun jasje komen te zitten. Dit leidt ertoe dat zij steeds creatiever worden in het vinden van andere verdienmodellen zodat ze toch hun belangenbehartiging en dienstverlening op peil kunnen houden. Je kan daarbij denken aan betaalde congressen, opleidingen, gezamenlijk gefinancierde projecten met leden, betalen voor bepaalde diensten, een BV oprichten waarin betaalde dienstverlening plaatsvindt, partnerships met bedrijven, commerciële uitnutting van de website of op zoek gaan naar subsidies en fondsen.

NEDERLAND VERENIGINGSLAND

Exacte cijfers zijn er niet, maar globaal kent Nederland zo’n 150.000 verenigingen. Hierbij worden ook kerken, omroepen, voetbalverenigingen en schaakclubs meegeteld. Geschat wordt dat tussen de 1.500 en 2.000 verenigingen een of meer professionals in dienst hebben. Het zijn verenigingen die bedrijven organiseren (brancheverenigingen), die beroepsbeoefenaren organiseren (beroepsverenigingen), die personen verenigen (personen verenigingen), die sportclubs organiseren (sportbonden) en andere organisaties die (betalende) leden hebben. Verenigingen die een branche of beroepsgroep vertegenwoordigen, hebben globaal drie taken: collectieve belangenbehartiging, dienstverlening en het professionaliseren van de sector of het beroep. Dat laatste gebeurt al dan niet met een keurmerk of een persoonscertificering. Ook andere verenigingen hebben vaak dezelfde taken.

LEDEN FLEXIBEL ACTIVEREN De leden die lid zijn gebleven, zijn door de digitalisering en individualisering anders actief. Aangezien de vereniging niet meer en niet minder is dan het samenstel van de leden, is het belangrijk hier aandacht aan te besteden. Veel verenigingen zoeken de oplossing in het vragen om inzet van leden (en vrijwilligers) voor een beperkte tijd, voor een bepaald doel. En op maat voor de situatie waar het lid of de vrijwilliger zich in bevindt. Kan hij of zij alleen een aantal uren achter de PC iets doen voor de vereniging, dan wordt daar een ‘klus’ bij verzonnen.

BOTTOM-UP LOBBY Was het eerder duidelijk dat een vereniging de belangen vertegenwoordigde in Den Haag, nu zie je steeds vaker dat jongeren protesteren tegen het klimaat en de boeren tegen de stikstofmaatregelen, en dat deze groepen Vervolg op pagina 11...