ENTERTAINMENT BUSINESS
Frank Helmink over de Buma Awards en de Nederlandse muziekexport Vooruitblik: wat kunnen we de komende 10 jaar verwachten op entertainmentgebied? Amazon naar Nederland: dit zijn de gevolgen voor retailers
60 jaar Edison De geschiedenis, toekomst én ambities van dé muziekprijs van Nederland
43e JAARGANG | FEBRUARI 2020
EB202002_Cover_1.indd 1
| Specials: 60 jaar Edison en Advocatuur 1/31/2020 3:29:25 PM
CONTENTMARKETING
DAGELIJKS
heerlijke content UIT eigen keuken NUMMER 1 | JANUARI 2020
HÉT MAGAZINE VAN UW EIGEN SUPERMARKT
NR 27
INSPIRATIEMAGAZINE
BS2001_coverwissels.indd 1
De winterpeen Veelzijdige wortel
Moo i | FOOD & PEOPLE
Koken met gehakt
Warme ontbijtjes
SUPERUNIE
iMediate_Food for Thought.indd 6
02-12-19 10:46
WAARDE € 5,95 - GRATIS VOOR SLIGRO-KLANTEN
Exclusief / jaargang 6 - 2019
NR 27 - VERSCHIJNT ELKE DRIE MAANDEN
EXCLUSIEF_27_Cover.indd 1
Mooi
FOOD & PEOPLE
SLIGRO
6/18/2019 4:48:12 PM
BLOKKER
STAYOKAY
03-02-20 14:02
V
G
VOOR RETAIL, BRANDS & B2B
Trek?
NEEM CONTACT OP MET: MITCHEL.VANDERHEIDE@IMEDIATE.NL 035 646 5805 WWW.IMEDIATE.NL
Vast, mobiel of toch de cloud? Pagina 47
ChannelConnect | Nummer 8 | December 2019
Analyse: is het einde van de cd nu echt nabij? Hoe streamingdiensten illegaal downloaden stimuleren Vijf jaar platenzaak Wil’m in Veghel
WLAN op Keukenhof
“Fujitsu zit middenin de digitale transformatie” Bas de Reus
Pagina 58
Nummer 8 | December 2019 | ChannelConnect is een uitgave van iMediate
Highlights
ENTERTAINMENT BUSINESS
D E
N E D E R L A N D S E
V E R E N I G I N G
V A N
E N T E R T A I N M E N T
R E T A I L E R S
M A G A Z I N E NUMMER 16 | OKTOBER 2019
PATRICIA VAN DAM FREE MUSIC HIGH FIDELITY
Trots op Young Fujitsu
Cloud 9 viert feest!
Een belangrijk onderdeel in de innovatie en de transformatie zijn de kansen die Fujitsu geeft aan jongeren. De jeugd heeft immers de toekomst. Pagina 13
Raymond van Vliet over 15 jaar Cloud 9 Music 42e JAARGANG | OKTOBER 2019
| Specials: Cloud 9, Distributie en Publishing
ENTERTAINMENT BUSINESS EB201910_Cover.indd 1
‘Record Store Day is het beste dat ons is overkomen'
9/30/2019 10:23:38 AM
iMediate_Food for Thought.indd 7
LOGITECH CC8_Omslag met rug.indd 1
NIEUWE LOOK & FEEL VOOR AANGENAAM KLASSIEK 2019
Pagina 18
TERUGBLIK
SOUNDS VENLO VIERT 35-JARIG JUBILEUM
INFOSECURITY EN DATA & CLOUD EXPO
CHANNEL CONNECT
12/10/2019 1:24:50 PM
EDISON
NVER201916_cover.indd 1
NVER
10/1/2019 1:55:20 PM
03-02-20 14:03
COLOFON
EDITORIAL
Uitgave iMediate Arendstraat 53 Postbus 2227 / 1200 CE Hilversum Telefoon: 035 - 646 58 00 redactie@entertainmentbusiness.nl Uitgever Joost Driessen
Schop onder de kont
Content director Mels Dees Platformmanager Arnold le Fèbre Redactie & medewerkers Jeroen Noordeloos, Jeroen van Trierum, Jasper van Vugt Exploitatie & abonnementen Mitchel van der Heide & Tarik Lahri Telefoon: 035 - 646 58 05 mitchel.vanderheide@imediate.nl, tarik.lahri@imediate.nl Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post, mail of telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode. Jaarabonnement EB Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 79,95,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 50,- per jaar. Andere landen: € 125,- per jaar. Halfjaarabonnement EB + EB Live Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 125,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80,- per halfjaar. Andere landen: € 180,- per halfjaar. Basis layout Louis Bertrand Vormgeving Tim van den Berg, Tessa Geers ,Natalie Moorelisse, Milou de Waard, Martin Wolber Drukkerij Vellendrukkerij BDU bv, Barneveld © Copyright 2020 ISSN: 1875-2888 4
FEBRUARI 2020
EB2020_Editorial_Inhoud.indd 4
Een summiere aankondiging was voldoende voor een potje doemdenken. Midden januari werd bekend dat de Nederlandse tak van e-tailer Amazon zo’n twintig productcategorieën (waaronder games, consoles en muziek) openstelde voor externe partijen. Dit was de eerst voorbode van een ophanden zijnde lancering. Retailkenners begonnen er ogenblikkelijk op los te filosoferen. Zo verwacht kredietverzekeraar Atradius dat de komst van Amazon voor een groot aantal extra faillissementen zal zorgen. Ook online winkels zouden volgens de verzekeraar het effect van de Amerikaanse gigant gaan merken. Retailexpert Olaf Zwijnenburg vreest voor een kaalslag in de binnensteden en voorspelt dat Amazon binnen tien jaar zijn omzet in Nederland verveelvoudigt (zie ook het artikel op pagina 18). De grote webshops en e-tailers als bol.com, Wehkamp, Coolblue en Marktplaats zeggen zich vooralsnog weinig zorgen te maken; de e-commerce-vijver is groot genoeg voor meerdere vissen, zo klinkt het. Hoewel het natuurlijk wel heel toevallig is dat bol.com in januari startte met de verkoop van dames- en herenkleding en eind deze maand het commissiemodel voor zakelijke verkopers wijzigde. Overal waar Amazon komt aanzwemmen, vreet het de hele vijver leeg. In Duitsland, het eerste Europese land waar Amazon zijn deuren opende, is het al jarenlang marktleider. En dat is de Amerikaanse e-tailer inmiddels ook in Spanje, Frankrijk, Italië en GrootBrittannië. De reden? Amazon is favoriet onder consumenten die het vooral belangrijk vinden dat hun spulletjes snel en goedkoop worden geleverd. Het maakt hen weinig uit op welke manier dat gebeurt – rechtstreeks via Amazon, het desbetreffende bedrijf zelf of via third party-winkeltjes. Maar o mdat dat natuurlijk geen voedingsbodem is voor een langdurige relatie, probeert Amazon klanten te verleiden door het aanbieden van totaalpakketten, Met bijvoorbeeld streamingdienst Amazon Prime doet het een poging consumenten het eigen ecosysteem in te trekken. Slim, want ik zie bol.com niet zo snel een serie ontwikkelen. Maar uiteindelijk is het vooral Amazon zelf dat bepaalt hoe succesvol het bedrijf wordt in Nederland. Met een omzet van ruim 200 miljard euro tegenover de 1,6 miljard van bol.com beschikt Amazon in ieder geval over diepe zakken en een luxe uitgangspositie. De komst van de nieuwe speler kun je met twee brillen bekijken. Aan de ene kant kunnen mainstream consumenten op deze manier weer in contact komen met fysiek entertainmentproduct; Amazon valt dan te beschouwen als een gigantische entertainmentshowroom. Zet je een iets minder roze bril op, dan kun je Amazon zien als de nagel aan de doodskist van de ‘brick and mortar’ winkels. Of is dit de spreekwoordelijke schop onder de kont voor winkeliers die door Amazon weer eens echt kunnen en moeten ondernemen? Met flinke tegenwind weliswaar, maar dat kan natuurlijk ook voor de mooiste resultaten zorgen. ARNOLD LE FÈBRE PLATFORM MANAGER ENTERTAINMENT BUSINESS & EB LIVE
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/3/2020 11:11:49 AM
INHOUD
| ACHTERGROND
| ACHTERGROND
8
Vooruitblik 2020 We staan aan het begin van een nieuw decennium. Wat kunnen we verwachten? Geen vliegende auto’s of mensachtige-robots, maar wat dan wel? Onder anderen Dick van Dijk, Henk Hoogendoorn, Jordi de Heer en Tim Kuik gunnen ons een blik in de kristallen bol.
| INTERVIEW
18
Amazon komt naar Nederland
Nederlandse consumenten kunnen vanaf dit jaar terecht bij e-tailer Amazon. Kenners voorspellen een online prijzenoorlog, terwijl consumenten nu al enthousiast reageren. Wat betekent de komst van Amazon voor de fysieke entertainmentmarkt?
| INTERVIEW
20
Buma Cultuur
De Nederlandse muziekexport deed het in 2018 beter dan ooit. Voor Buma Cultuur zal dit dan ook één van de pijlers worden van het nieuwe beleidsplan. Directeur Frank Helmink vertelt over zijn ideeën én blikt vooruit naar de Buma Awards die op 9 maart worden uitgereikt.
| EDISON SPECIAL
| ADVOCATUUR SPECIAL
25 60 jaar Edisons 26 Interview Anne de Jong, Jessica van der Stoel en Paul Solleveld 33 Menno de Boer 35 De roemruchte historie van de Edison 42 Terugblik Edison Pop 2019 45 Nominaties Edison Pop 2020
46 2020 wordt een spannend jaar 49 SOLV 51 bureau Brandeis 53 De Vos & Partners 55 Van Kaam 57 Leeway
| EN VERDER
6 – In het kort
23
Full Focus Artist Management
Thijs Borgman is vooral bekend als de man achter muziekmaatschappij PM Label Group/PM Recordings. Daarnaast is hij al langere tijd actief als artiestenmanager. Om die activiteiten kracht bij te zetten, heeft hij het bureau Full Focus Artist Management opgezet.
58 – Het laatste woord
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB2020_Editorial_Inhoud.indd 5
FEBRUARI 2020
5
2/3/2020 11:12:02 AM
IN 'T KORT
Quotes “We kijken er heel hard naar uit om dit nieuwe decennium in te gaan met Downtown als partner.” Mickael Karkousse over de samenwerking met Downtown Music Publishing. Recent sloot Downtown een wereldwijde publishing administratie overeenkomst af met Safari Publishing.
Bigben brengt dit jaar al zijn gameactiviteiten onder bij het accessoirelabel Nacon. Benoît Clerc, director videogames, over het hoe en waarom van deze beslissing.
INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW
“Raymonds vertrouwen en inzet heeft ons bewezen dat hij een solide en loyale partner is met wie we onze jarenlange samenwerking graag doorzetten.” Babek Arjang Far over Raymond van Vliet van Cloud 9 Music. Eind 2019 hebben Cloud 9 Music en ROQ ’N Rolla Music hun labelovereenkomst voor meerdere jaren verlengd.
Waarom is er gekozen voor deze move? “In zo’n vier jaar is Nacon uitgegroeid tot een innoverende en gewaardeerde speler binnen de markt voor accessoires. Het is een logische stap om ook onze andere gameactiviteiten daar onder te brengen. Zoals je begrijpt, is er een sterke synergie tussen accessoires en games. Die verandering moet uiteindelijk bijdragen aan de groei binnen het hele bedrijf. Het zal onze ambitie om een van de topspelers te worden in de aaarena in een stroomversnelling brengen. Daarnaast blijven we natuurlijk ook op koers om nieuwe studio’s over te nemen en nog meer ambitieuze games uit te brengen.” Verdwijnt de naam Bigben compleet? “Beslist niet. Dit is de naam van het moederbedrijf. Daarnaast gaan we onze activiteiten binnen mobiele telefoons en audio onder de Bigben-vlag voeren.”
“Met deze investeringsverplichting versterk ik de positie van het Nederlands cultureel aanbod.” Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) diende een voorstel in dat streamingdiensten, bioscopen en omroepen verplicht om te investeren in lokaal product. “Haar muziek heeft een verbindende kracht, voorbij de subcultuur." Zangeres Floor Jansen heeft de Popprijs 2019 gewonnen. Volgens de jury is ze een van de beste en meest veelzijdige zangeressen van Nederland.
Wat zijn de ambities voor het vernieuwde Nacon? “We brengen onze games en accessoires onder in één merk. Hierdoor brengen we de expertise en talent van verschillende professionals, die eigenlijk in dezelfde industrie werken, samen. Een bijkomend voordeel is dat we door deze verticale integratie sneller kunnen inspelen op de mogelijkheden in deze snel veranderende branche. Nacon blijft actief zoeken naar niches die nog niet vertegenwoordigd zijn binnen de industrie. De vier pilaren blijven Racing,
Sport Simulation, Action Adventure en Simulation. Met de games die daarin verschijnen, richten we ons op de gepassioneerde gamer die meer wil. Racing is een goed voorbeeld. Alle grote titels zijn zogenoemde asfalt-racegames. Fans willen echter meer dan dat.” Wanneer verschijnt de eerste game onder de Nacon-vlag? “Ergens in de komende maanden. Er is veel te regelen op het gebied van legal, finance en administratie. Wij zijn heel blij met de verandering. Ik noem het de perfecte zet. Nacon heeft in een paar jaar tijd een eigen betrouwbare identiteit opgebouwd. We staan aan de vooravond van veel veranderingen binnen de industrie. Ik noem de nieuwe consoles en natuurlijk ook de kracht en de mogelijkheden van de cloud. Met een nieuwe naam zijn wij klaar om al die kansen nog beter te benutten.” Hoe groot wordt de Nacon-catalogus? “Je praat over ‘s werelds grootste portfolio aan aa-games. Op dit moment hebben we meer dan 100 titels voor consoles en pc in onze catalogus, waaronder tien eigen ip’s als Pro Cycling Manager, Rugby 20, Styx, Tennis World Tour en V-Rally. Ook hebben we meer dan 200 licentieovereenkomsten (WRC, Tour de France, Warhammer). Hierdoor kunnen we die merken, modellen, karakters en universums in games gebruiken.”
Entertainment Business online Altijd op de hoogte zijn van het laatste businessnieuws uit de entertainment-branche? Kijk dan op www.entertainmentbusiness.nl. Mag het gemakkelijker? Ontvang gratis en overzichtelijk het laatste nieuws middels de dagelijkse nieuwsbrief (zie rechtsboven op de homepage van de site). En: like en volg ons op de sociale kanalen voor de laatste updates, opvallend nieuws en interessante ontwikkelingen uit de industrie.
6
FEBRUARI 2020
EB202002_In het kort.indd 6
Facebook.com/EntertainmentBusiness Twitter.com/@EB_Nieuws
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/3/2020 11:41:20 AM
RVIEW
COLUMN 2020: het jaar van Amazon Onlangs woonde ik Koffiedikkijken bij in Amsterdam. Tijdens deze tradi tionele nieuwjaarsaftrap doen marketeers en andere goeroes voorspellingen voor de komende twaalf maanden. Het was een behoorlijke opendeurenshow (van ‘we gaan meer verduurzamen’ tot ‘het draait allemaal om communities’). Atva van Zanten, CEO bij mediabureau Mindshare, was de enige die iets zei over de komst van Amazon naar Nederland. Atva voorziet dat Amazon in 2020 - na bol.com - de tweede e-tailer van Nederland wordt en partijen als Coolblue en Wehkamp zal verslaan. Over de uitbreiding van Amazon in Nederland wordt al jaren gespeculeerd. In mijn laatste jaar bij Codemasters, inmiddels bijna 10 jaar geleden, wisten we zeker dat Amazon dat jaar écht naar Nederland zo komen… Onze glazen bol was echter minder nauwkeurig dan de gemiddelde horoscoop. Het afgelopen decennium is de entertainmentindustrie al veel afzetkanalen voor fysiek product kwijtgeraakt. Van Bart Smit tot V&D en van Free Record Shop tot Van Leest. Zoveel nieuwe spelers zijn er niet bijgekomen en een extra afzetkanaal wordt dan ook met open armen ontvangen. Vooral als het er eentje is waarmee collega’s in het buitenland goede zaken doen en als de partij in kwestie de transacties binnen de eigen landsgrenzen houdt en consumenten niet meer naar Engeland, Amerika of Duitsland jaagt voor een aankoop. De impact van Amazon is enorm. Niet alleen krijgen accountmanagers meer werk, maar ook (trade)marketingbudgetten worden anders verdeeld. Desondanks verwacht ik niet dat de grote Nederlandse webwinkels direct opzij zullen worden gezet door de consument. Nederlanders zijn over het algemeen trouw aan de huidige grote spelers en de marktleiders hebben hun positie stevig verankerd. Als Amazon flink onder de prijs duikt van de andere aanbieders in Nederland, kan Atva echter wel eens gelijk krijgen. Aan de marktplaatskant wordt het ook spannend. Kiezen marketplaceverkopers straks voor Amazon of blijven ze bij bol.com? Of allebei? Een ding staat vast: er gaat een hevige concurrentiestrijd losbarsten. Met meerdere spelers gaan de vergoedingen die gevraagd worden de strijd met elkaar aan. De situatie nu? Amazon vraagt enkel een percentage van de verkoop, terwijl bol.com nu nog een percentage en een vaste fee vraagt. Naast e-commerce is een belangrijke vraag wat Amazon met de rest van zijn diensten als Prime, Alexa, Kindle, Twitch en muziekstreaming in Nederland gaat doen. Zodra die er zijn, zal de lancering van Amazon meer zijn dan alleen een shake-up van het retaillandschap. Dan zal de intrede van Amazon impact hebben op de gehele vaderlandse entertainmentindustrie.
Mike Hendrixen is 15 jaar werkzaam in de gamesindustrie. Na een rol als Marketing Director bij Codemasters, startte hij in 2013 Vertigo 6 Marketing & PR, dat werkzaam is voor o.a. EA, Koch Media, Logitech, Asus, Asmodee en New Balance. Vertigo 6 werd in 2018 uitgeroepen tot beste jonge bureau van Nederland. In Entertainment Business schrijft hij op persoonlijke titel over de marketingontwikkelingen binnen de industrie.
IN 'T KORT
Cijfers
1,8
MILJARD
Fortnite was in 2019 goed voor een omzet van 1,8 miljard dollar (1,6 miljard euro). Dat blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau Nielsen. Daarmee heeft de game voor het tweede jaar op rij de hoogste omzet behaald in de game-industrie.
1
Het album Francis van Frenna was in 2019 het bestverkochte en meest gestreamde album van het jaar.
Uit onderzoek van Telecompaper blijkt dat Spotify op ruim 40 procent van de Nederlandse smartphones is geïnstalleerd.
40
1,32 MILJARD Disney’s Frozen 2 wist in twee maanden tijd een wereldwijde omzet te draaien van 1,32 miljard dollar. Daarmee is het de meestverdienende animatiefilm ooit.
1917
Oorlogsfilm 1917 van regisseur Sam Mendes wist twee Golden Globes binnen te slepen in de categorieën beste drama en beste regisseur. Quentin Tarantino’s One Upon a Time in Hollywood veroverde drie beeldjes, waaronder die voor beste musical of comedy, beste scenario en beste mannelijke bijrol.
De game-industrie verdiende wereldwijd 109,4 miljard dollar (98 miljard euro). Free to play-games waren verantwoordelijk voor 80 procent van de omzet.
109,4
MILJARD
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_In het kort.indd 7
7
2/3/2020 11:41:21 AM
2020 EN VERDER
De toekomst van entertainment We staan aan het begin van een nieuw decennium. Wat kunnen we het komende jaar en daaropvolgende periode verwachten? Toekomstvoorspellingen zijn weliswaar notoir lastig te geven, maar laten we eens een poging wagen. Wij vroegen aan een aantal prominenten uit de industrie om in hun kristallen bol te kijken. De grootste gemene deler: fysiek product blijft bestaan. DOOR: JEROEN NOORDELOOS, ARNOLD LE FÈBRE & JEROEN VAN TRIERUM
8
FEBRUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 8
2/3/2020 10:13:58 AM
ACHTERGROND
FOTO: MARCO OKHUIZEN
MUZIEKRETAILERS
DICK VAN DIJK
Groei en consolidatie Het is geen geheim dat de Nederlandse retailers het moeilijk hebben. Het afgelopen jaar is de leegstand van winkelpanden voor het eerst sinds 2015 weer toegenomen. Met de muziekretail gaat het echter relatief voorspoedig. Dat signaleert ook Concerto's Dick van Dijk, die het nieuwe jaar vol vertrouwen tegemoet ziet. “Ik verwacht een consolidatie van het cd-segment, terwijl vinyl heel langzaam doorgroeit.”
I
n Nederland zijn ruim 90.000 winkels te vinden. Meer dan 2.700 winkels sloten vorig jaar hun deuren, een stijging van meer dan 40 procent in vergelijking met 2018. Volgens marktonderzoekbureau Locatus staat ruim 7 procent van de winkelpanden nu leeg. Het aantal muziekverkopers in Nederland blijft echter stabiel en het merendeel van hen laat gezonde (groei)cijfers zien. Dick
van Dijk, eigenaar van de Plato-groep en Concerto in Amsterdam, heeft het volste vertrouwen in de toekomst. “Er komen enkele goede en spannende releases aan die voor behoorlijk wat omzet kunnen zorgen. En dan heb ik het niet over de muzikale verrassingen, maar over de oudgedienden als de Rolling Stones, de Beatles en Pearl Jam. Vergeet ook niet de mooie jubileumuitgaves die dit jaar zullen verschijnen.”
Vinyl groeit nog steeds Na jaren van groei lijkt de populariteit van vinyl wat af te nemen. Hoewel de omzet in Nederland steeg de afgelopen jaren, neemt het aantal verkochte lp’s af: van 1,5 miljoen in 2015 naar 1,2 miljoen in 2018. Van Dijk merkt dat er langzamerhand een licht vinyloverschot is, vooral op het gebied van midpricevinyl. “Dat is natuurlijk goed nieuws voor de fans, want het ging helemaal de verkeerde ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 9
9
2/3/2020 10:14:05 AM
2020 EN VERDER
Zinnige schakel
Streaming mag dan goed zijn voor ruim 70 procent (129 miljoen euro in 2018, NVPI) van de omzet in Nederland, fysiek product is nog altijd een belangrijke omzetmaker. Dat is iets wat in Nederland nogal eens wordt vergeten door de industrie. Dick van Dijk: “Wat ons parten speelt, is dat de industrie zo verwend is geraakt dankzij streaming dat het ze eigenlijk geen fluit meer interesseert. Alleen Universal en enkele relatief kleine labels investeren nog in fysiek. Ik krijg de indruk dat de meeste labels het maar lastig en vervelend vinden dat al die albums ook nog gedistribueerd en verspreid moet worden. In het buitenland vind je jaloersmakende en bijzondere configuraties, maar het lijkt wel alsof ze daar in Nederland totaal niet mee bezig zijn. De enige die echt nog wat doet, is zoals gezegd Universal Music. Het is juist heel goed als een release op Spotify en YouTube staat en breed wordt uitgelicht – dan verkopen wij er ook meer van. En vice versa: als wij goede acties hebben, is dat niet alleen gunstig voor ons, maar stijgt ook het aantal Spotify- en YouTube-luisteraars. Het een is niet los te zien van het ander. Fysiek product, instores, acties – zie het als marketingtools die ook nog wat geld kunnen opbrengen. Ik zou de labels aanraden meer te letten op de mogelijkheden om hun producten op de juiste manier te positioneren. Retail kan daar een hele zinnige schakel in zijn.”
kant op met de vinylprijzen. Of de markt voor vinyl verzadigd is? Bij ons zien we nog steeds groei, maar ik hoor om me heen dat het enigszins begint te stagneren; de echte rek is er wel een beetje uit. Je kunt er niet meer van uitgaan dat je van een leuke heruitgave standaard honderden stuks verkoopt. Door het steeds grotere aanbod verkopen we echter ook breder.”
Cd’s voor 50+’ers De markt voor cd’s laat een wat minder rooskleurig beeld zien. Brancheorganisatie NVPI becijferde dat het aantal verkochte cd’s in 2018 (cijfers over 2019 worden binnenkort bekendgemaakt) daalde tot 4,2 miljoen exemplaren – een miljoen minder dan in 2017. Een schril contrast met een
topjaar als 1997. Van lokale en internationale artiesten als Jantje Smit, Spice Girls, Radiohead en No Doubt gingen destijds ruim 35 miljoen cd’s over de toonbank. Van Dijk: “De markt voor cd’s zakt nog steeds en het einde is nog niet in zicht. De omzet zakt echter harder dan het aantal verkochte exemplaren. Cd’s worden goedkoper, maar de verkochte aantallen zijn nog altijd heel behoorlijk. Vooral vijftigplussers kopen cd’s. We proberen wel een jongere doelgroep aan te spreken, maar dat is lastig. Wat wel scoort, zijn de K-pop-releases, waarvan we er belachelijk veel verkopen aan vooral vrouwelijke fans die alle configuraties verzamelen. Grappig genoeg heeft het merendeel van hen geen cd-speler in huis; zij zien die releases als echte hebbedingetjes. De industrie
FOTO: MARCEL KRIJGSMAN
'Vooral vijftigplussers kopen cd’s. We proberen wel een jongere doelgroep aan te spreken, maar dat is lastig' Dick van Dijk 10
FEBRUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 10
2/3/2020 10:14:12 AM
FOTO: MARCEL KRIJGSMAN
ACHTERGROND
speelt daar steeds beter op in, door aparte cd-versies uit te brengen voor een niet al te gestoorde prijs. De cd-varianten van de Prince-albums die vorig jaar verschenen en Abbey Road van de Beatles bevatten tal van extraatjes en verkochten dan ook erg goed.”
Consolidatie en groei Eind februari opent naar alle waarschijnlijkheid de Amerikaanse e-tailer Amazon zijn deuren in Nederland. Is dat iets wat Dick van Dijk zorgen baart? “Welnee, wij zijn online een van de belangrijkste verkopers van vinyl. Voor nieuw vinyl is het veel belangrijker dat je de limited editions hebt, met een kleurtje, een poster, uitklaphoes en noem het maar op. Amazon biedt wel meer concurrentie dan bol.com, want laatstgenoemde heeft zich op vinylgebied uit de markt geprijsd. Kortom, in 2020 verwacht ik een consolidatie van het cd-segment, terwijl vinyl heel langzaam doorgroeit dankzij exclusieve releases en midpricetitels. We gaan een gezellig jaar tegemoet. Ik zou zeggen: kom maar op, we lusten iedereen rauw!” ▶
RONALD DRAYER
Ronald Drayer, CEO Suburban Records “Het is mooi om te zien dat de industrie uit de rode cijfers is gekomen. Dat was natuurlijk nooit gelukt zonder streaming, maar vlak de verkoop van fysiek product niet uit. Dit is weliswaar een klein, maar belangrijk aandeel. Ik vind het fantastisch dat die twee groepen naast elkaar bestaan. Het zorgt ervoor dat de consument weer positief over de muziekindustrie spreekt. Dat zal in de toekomst niet veranderen. Binnen de werkwijze van labels verwacht ik wel verschuivingen. Wij zijn bijvoorbeeld ingestapt op het model label services. De artiest of band heeft de keuze uit een scala aan diensten die wij voor hen kunnen verzorgen. Van distributie, manufacturing, administratie en merchandise tot promotie en marketing. Je werkt samen op een gelijkwaardig niveau en dat past uitstekend in deze tijd. De komende jaren zal het segment streaming blijven groeien, maar ik zie ook
nog genoeg mogelijkheden voor de lp en cd. En dan vooral voor kleinere bedrijven. De grote jongens zetten bijna volledig in op digitaal. Dat biedt weer kansen voor de kleinere distributeurs. Een gedeelte van de consumenten wil namelijk nog altijd een fysiek product in de handen hebben. Dit zorgt natuurlijk niet voor omzetten waarvan je een tweede huis op de Bahama’s kan kopen, maar is voor veel partijen nog steeds interessant om erbij te hebben. Vinyl is een fantastisch product dat zijn weg gevonden heeft. Hoe de toekomst van cd eruitziet? Op verjaardagen hoor je vaak dat niemand meer cd’s koopt. Het tegendeel is echter waar. Er wordt binnen dit segment nog steeds geld uitgegeven. Het is dan ook moeilijk te voorspellen waar het heen gaat met de cd. Wie weet krijgen we straks ook een opleving van dat product, zoals dat destijds ook gebeurde met vinyl. Ik kan mij in ieder geval geen toekomst voorstellen zonder fysiek muziekproduct.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 11
11
2/3/2020 10:14:18 AM
2020 EN VERDER
GAME-INDUSTRIE
‘ De consument is onvoorspelbaar’ De nestor van de Nederlandse game-industrie is Henk Hoogendoorn. Als directeur van Take 2 Benelux en voorzitter van NVPI Interactive is hij al meer dan dertig jaar actief in de game-industrie. In de toekomst kijken is niet zijn meest favoriete bezigheid, maar desondanks waagt hij een poging.
H
oe de industrie er aan het einde van het decennium uitziet? Henk Hoogendoorn schuift deze vraag gelijk van tafel. “Tien jaar is een te lange tijd. Laten we vijf jaar vooruitkijken. Dan krijg je een realistischer beeld.” In tegenstelling tot de muziek- en film industrie heeft het gamesegment niet al te zeer te lijden gehad onder teruglopende consumentenbelangstelling of verkopen. Hoogendoorn verwacht ook niet dat dit in de toekomst zal gebeuren. “Onze industrie groeit ieder jaar. In Nederland is er een economische waarde van ongeveer miljard euro. Analisten voorspellen dat dit in 2025 zal zijn verdubbeld. Dat komt door het diverse karakter van de branche. We hebben voor iedereen wat wils, van fysiek tot digitaal en van streaming tot free-to-play.”
Fysiek x digitaal Digitaal is het leidende formaat, vooral dankzij in-game uitgaven, extra content en mobile gaming. De Take 2-directeur plaatst echter wel een kanttekening. “Eind dit jaar komen zowel Sony als Microsoft met nieuwe consoles waar je gewoon nog een schijfje in kunt doen. Digitaal wordt voor full game weliswaar steeds populairder, maar vlak de fysieke schijf nog niet uit. Er zal altijd een fysieke markt blijven voor grote titels. Een goed voorbeeld daarvan is Red Dead Redemption, waarbij de digitale verkopen relatief achterbleven op de fysieke. Er is dus behoefte aan doosjes. Hoe lang dat nog blijft? Dat is onmogelijk te voorspellen.”
Fysieke winkels Dat de fysieke winkels het moeilijk hebben, is een feit. Hoogendoorn: “Zij zijn echter wel een belangrijke schakel binnen het hele ecosysteem. Je hebt wel schapruimte nodig om je waar te tonen. Daarnaast kun je consoles, controllers en andere accessoires niet downloaden. En de vraag is of de consument straks alleen maar online wilt 12
FEBRUARI 2020
HENK HOOGENDOORN
kopen. Ik hoop dan ook dat er over een jaar of vijf nog steeds voldoende fysieke winkels zijn. En dat heeft weer te maken met de manier waarop de consument zijn games koopt. Zoals iedereen weet, is er niets zo onvoorspelbaar als de consument. Kijk maar naar het succes van vinyl! Het kan dus alle kanten op.”
Fortnite Een van de focuspunten van de n ieuwe consoles is de 8K-mogelijkheid. Hoogendoorn grapt dat er heel wat mannen eind 2020 hun vrouw moeten overtuigen dat er weer een nieuwe televisie
moet komen. “8K is natuurlijk een schitterende innovatie, maar je moet niet uit het oog verliezen dat een goede game de fundering is. Een ander belangrijk punt voor de toekomst is dat we de jonge gamers, die nu vooral Fortnite spelen, moeten verleiden de overstap te maken richting andere games. Dat doen we via marketing, maar alles staat of valt met games die net zo leuk en interessant zijn als Fortnite. De komende vijf jaar zullen we allemaal weer verrast zijn over wat gaat komen en hoe de consument daarop inspeelt. Het enige dat ik zeker weet is dat het weer mooie tijden worden.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 12
2/3/2020 10:14:23 AM
ACHTERGROND
DISTRIBUTIE
De toekomst van de groothandel Heeft fysiek (game)product nog toekomst? Hoe bereiden groothandels zich voor op de digitale ommekeer? Volgens Jordi de Heer, general manager van de Nederlandse tak van de Belgische distributeur CLD, ligt de sleutel in een bredere positionering en het slim inzetten van merchandise.
D
e Benelux kent momenteel vier groothandels die in fysieke gameschijfjes handelen. Deze situatie zal volgens Jordi de Heer de komende jaren compleet veranderen. “De opmars en populariteit van digitale games zorgt ervoor dat er uiteindelijk een ‘shake-out’ komt. Als groothandel moet je je daarop voorbereiden. Goed luisteren en kijken wat er bij je klanten leeft. Wij zagen afgelopen jaar al dat retailers - en dan met name de grote ketens die entertainment als bijproduct voeren - heel kieskeurig zijn geworden. Zij verkopen liever een koelkast dan een game. Niet zo gek natuurlijk, want eerstgenoemde biedt minder risico en er zit veel meer marge op. Tegelijkertijd begrijpen ze ook dat entertainment een smaakmaker is op de winkelvloer.” Hoe die te verwachten vermindering van fysiek product op de winkelvloer opgevangen gaat worden? “Nog meer merchandise. Je zie dat nu al gebeuren. Lampen, verzamelobjecten, action figures, mokken, T-shirts – retailers zijn hier massaal op ingesprongen. De marges zijn uitstekend en de omzetsnelheid is hoog.
Bovendien zorgen deze producten voor een bepaalde sfeer in de winkels.” JORDI DE HEER
Top 20 Toch denkt De Heer niet dat de rol van het fysieke product het komende decennium is uitgespeeld. “Het staat vast dat digitaal over een jaar of vijf gemeengoed is. Uiteindelijk zal het assortiment bestaan uit enkel titels die in de GfK Top 20 staan. Dat is een logisch gevolg van het veranderende consumeergedrag, maar ook van de manier hoe retail met fysiek omgaat. Iedereen is heel voorzichtig. Het speelgoedkanaal gaat bijvoorbeeld de komende generatie consoles nog wel uitzitten. Wat zij daarna gaan doen, is de vraag. Als ze hiermee stoppen, zal dat een klap zijn. Niet alleen voor de groothandels, maar ook voor de consument. Wie straks nog fysieke non triple-a-titels wil hebben, zal flink moeten zoeken.” De Heer durft niet te zeggen hoeveel groothandels er eind 2029 nog zijn. “Dat is een moeilijke vraag om te beantwoorden. Je ziet wel dat iedereen zich breder positioneert, om de overlevingskansen te vergroten. Uiteindelijk worden we alle-
maal ondernemingen waar retail terecht kan voor entertainmentschijfjes maar ook bijvoorbeeld, noem iets geks: theedoeken.”
Branchevreemd Eind dit jaar verschijnen de nieuwe consoles van Sony en Microsoft. Deze nieuwe generatie zorgt er volgens de general manager voor dat het huidige groothandel businessmodel nog twee à drie jaar vooruit kan. “Je ziet nu al dat platformhouders steeds meer inzetten op de digitale gamekoper. Die verandering is niet omkeerbaar. Hoe een groothandel toekomstbestendig blijft? Denk en handel vanuit de wens van je klant. Ons onderscheidend vermogen is de leveringsperformance. De boodschap die wij bij onze klanten neerleggen is dat we dat ook voor andere producten realiseren. Breng ons in contact met jullie klanten zodat we jullie ook kunnen beleveren met producten die nu nog niet in ons assortiment zitten.” ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 13
13
2/3/2020 10:14:27 AM
2020 EN VERDER
STREAMING
Oorlog in streamingland? “Streaming heeft de muziekmarkt gemondialiseerd”, concludeert de Industry Update van STOMP. Maar niet alleen de streamingmarkt voor muziek is de afgelopen jaren enorm veranderd. Ook op het gebied van films en series heeft de consument dankzij de ontwikkeling van streaming oneindig veel content tot zijn beschikking. Hoe ontwikkelt de streamingmarkt zichzelf verder?
H
oe je het ook wendt of keert: 2020 lijkt het jaar te worden dat de streamingoorlog pas écht losbarst. Alleen eind vorig jaar al zijn er met Disney+ en Apple TV+ twee mondiale spelers bijgekomen. Daarnaast maken NBC’s Peacock en HBO Max, die in respectievelijk april en mei van dit jaar in de VS worden gelanceerd, mogelijk ook een sprong over de oceaan. En dat zijn alleen nog maar de wereldwijde spelers, want daarnaast is er nog lokaal streamingaanbod van RTL XL, NPO Plus, Videoland en Pathé Thuis die de Nederlandse consument verleiden om naar hun films en series te kijken. Een andere trend is de opkomst van ‘nichediensten’ zoals Horrify, Fear Unlimited, WithLove en just4kids.tv. Zij richten zich allemaal op een bepaalde consument die naar een groot aanbod in één breed genre zoekt. Toen Just4kids. tv-directeur Fokko Vonk zijn platform voor kinderen lanceerde, gaf hij een mogelijke verklaring voor de enorme groei in
MIDiA Research
Volgens MIDiA Research zullen zich enkele veranderingen voordoen op de streamingmarkt voor muziek. De verwachting is dat de groei in belangrijke markten als de Verenigde Staten en Engeland zal vertragen. Opkomende markten, zoals China en India, zullen juist sneller gaan groeien dan de totale markt. Westerse rechthebbenden kijken verder met bijzondere belangstelling naar India en Indonesië. Spotify lanceerde in India haar dienst met een abonneeprijs van 1 dollar per maand. Hiermee wordt een markt met ruim 1,3 miljard consumenten aangeboord.
14
FEBRUARI 2020
het aantal streamingdiensten: “Aangezien de markt voor fysiek product steeds kleiner wordt, is de lancering van een eigen streamingplatform een logische stap.” Hierdoor is de markt voor videostreaming niet overzichtelijker geworden. Zeker nu steeds meer verschillende content eigenaren nieuwe diensten lanceren. Het gevolg is dat consumenten steeds vaker worden gedwongen om een keuze te maken. Zeker nu licenties en rechten steeds vaker worden teruggeroepen naar het eigen platform. Zo deed Disney+ dit bijvoorbeeld als rechthebbende van de titels uit de Marvel-stal bij Netflix voordat haar eigen streamingdienst werd gelanceerd. Het gevolg is dat er nog meer versplintering en segmentering op de markt ontstaat.
Muziek Op het gebied van muziek lijkt het Nederlandse streaminglandschap een stuk overzichtelijker. Spotify is de absolute marktleider, gevolgd door Apple Music. Echter, schijn bedriegt. Naast deze twee diensten, vragen ook Deezer, Google Music, YouTube Music en nichediensten als Mozart (klassieke muziek) om een luisterend oor. Uit de STOMP Industry Update, die op onze site entertainmentbusiness.nl is te vinden, blijkt echter dat streaming een positief effect heeft op de groei van de wereldwijde muziekmarkt, waardoor er meer geïnvesteerd kan worden in talentontwikkeling. In maart 2019 werd bekend dat streamingdiensten in de Verenigde Staten goed waren voor driekwart van de totale muziekinkomsten. Uit cijfers van Alpha Data blijkt dat er op de Amerikaanse muziekmarkt 1 biljoen tracks werd gestreamd door de consument.
Hierdoor groeide ook de gemiddelde albumconsumptie met 13,5 procent, naar 759,9 miljoen units en vergaarden streamingdiensten in totaal 7,37 miljard dollar aan inkomsten. Ruim 5,4 miljard dollar van dit bedrag werd opgehaald door betaalde abonnementen. Uit cijfers van het NVPI blijkt dat streaming in Nederland goed is voor 71,5 procent van de totale omzet in de muziekindustrie. In 2015 was dat nog minder dan vijftig procent. “Streaming is de dominante factor geworden als het gaat om de exploitatie van muziek”, is te lezen in de STOMP Industry Update. Naast de omzet uit verkoop van downloads, cd en vinyl, komt het overgrote deel van de ‘salesomzet’ voornamelijk uit streaming. Wereldwijd telden de verschillende streamingdiensten eind juni 2019 samen zo’n 305 miljoen muziekabonnees. Een stijging van 34 miljoen abonnees vergeleken met een jaar eerder.
Verplicht lokaal product Overheden zien dat steeds meer (Amerikaanse) streamingdiensten in Europa actief worden. Om de eigen entertainmentindustrie te beschermen
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 14
2/3/2020 10:14:32 AM
ACHTERGROND
heeft het Europees Parlement daarom vorig jaar aangekondigd dat platformen minimaal 30 procent lokaal product moeten aanbieden. Frankrijk beschermt al jarenlang op een soortgelijke manier zijn lokale entertainmentindustrie en dit model wordt nu Europees doorgetrokken. Ook onze eigen minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Ingrid van Engelshoven, heeft een voorstel ingediend dat streamingdiensten, bioscopen en omroepen verplicht te investeren in lokaal product. Zij maakt zich zorgen over de dominantie van internationale streamingdiensten. “Met deze investeringsverplichting versterk ik de positie van het Nederlands cultureel aanbod”, aldus Van Engelshoven over het voorstel. “Zo kan het publiek blijven genieten van goede series en films van eigen bodem.” Toch lijken de internationale diensten steeds vaker open te staan voor lokale producties. Zo dacht Netflix in eerste instantie met Europese series als Dark en La Casa de Papel een kleiner publiek te trekken, maar groeiden deze series uit tot wereldwijde hits. Hetzelfde geldt voor de Vlaams-Nederlandse productie Undercover die in het Verenigd Koninkrijk en
Betaalde abonnementen
Netflix had eind 2019 167 miljoen betalende gebruikers wereldwijd, een stijging van 20 procent ten opzichte van een jaar eerder. Hierdoor kwam het totale marktaandeel uit op 43%. Disney+ wist na de lancering op 12 november binnen 24 uur 10 miljoen inschrijvingen te vergaren. Cijfers rondom het abonnementsbestand van Apple TV+ zijn niet bekend.
Vietnam goed scoort. Of dat ook zal gebeuren voor Ares, de eerste échte Nederlandse Netflix-serie, moet nog blijken. De serie is in ieder geval beschikbaar voor een publiek van 158 miljoen kijkers. Voor het einde van het jaar volgt ook Slag om de Schelde. In de muziekwereld lijkt er echter weinig te veranderen. Traditioneel gezien zijn platenmaatschappijen alom aanwezig op de lokale markt en investeren zij in nationaal talent. In 2018 steeg de totale omzet van de Nederlandse muziekindustrie met 5,5% naar 179,8 miljoen euro. Hierin zijn alle majors en independents meegenomen die worden vertegenwoordigd door de brancheorganisatie NVPI. Zoals benoemd bedroeg het aandeel vanuit streaming in 2018 al 71,5%. Wie de Top 40 bekijkt, kan ook niet anders concluderen dat er een gezonde mix is van nationale- en internationale muziek.
Veranderingen Het contentaanbod zal in 2020 nog groter worden, net als het aantal diensten zelf. Veel zal af gaan hangen van de c onsument en zijn portemonnee: hoeveel geld hebben zij over voor m ediaconsumptie? Zeker nu partijen als Google, Microsoft en Apple ook in gamestreaming stappen en consumenten voor gamingplatformen een abonnement kunnen afsluiten. De komende jaren zullen er ongetwijfeld veel veranderingen in de wereldwijde markt plaats gaan vinden. Niet alleen qua aanbod, maar ook de manier van werken in de industrie. Maar ook dankzij de herzieningen van het auteursrecht en de nieuwe verdienmodellen. Iedereen wil een graantje meepikken van deze verder mondialiserende markt. ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 15
15
2/3/2020 10:14:38 AM
F R IE N D LY - RELI A BLE - COLLECTIB L E
MERCHANDISE
PBM Express B.V.
EB202002_Advertenties_1.indd 16
Jacobus Lipsweg 5 3316 BP Dordrecht
Tel: +31 78 6316453 Fax: +31 78 6316474
www.pbmexpress.nl E-mail: sales@pbmexpress.nl
1/31/2020 4:15:32 PM
ACHTERGROND
PIRATERIJ
‘ Nederland kent een hoge acceptatiegraad van piraterij’
E
r zal volgens Tim Kuik zal er een verdere professionalisering plaatsvinden van illegaal aanbod. “Denk aan illegale IPTV. Waar geld verdiend kan worden, duiken ook criminelen op, van beunhazen tot georganiseerde criminaliteit. Voor dat laatste is naast een civielrechtelijke aanpak ook de inzet van strafrechtelijke opsporing en vervolging nodig. Verder verwachten we dit jaar de blokkering van toegang tot illegale sites door access providers definitief toegewezen te krijgen in The Pirate Bay-zaak. Waarschijnlijk in het tweede kwartaal. Dat gaan we daarna ook aanvragen voor andere populaire illegale diensten. In landen waar dit al breed wordt uitgevoerd, is te zien dat dit een significante impact op illegaal gebruik heeft.”
FOTO: S VEN VAN DER VLUGT
Dankzij de populariteit van muziek- en filmstreamingdiensten lijkt de noodzaak om illegaal te downloaden naar de achtergrond gedrongen. Maar is dat wel zo? Tim Kuik van Stichting BREIN over de staat van illegaal product.
Bewustwording en handhaving Nederland is vanwege de goede ITinfrastructuur en lage kosten een belangrijk hostingland. “Er staat hier dus ook veel rotzooi. Om dat aan te pakken is de medewerking van Nederlandse hosting providers nodig. Onderbreking van illegale dienstverlening heeft grote impact en om door te pakken, is het ook van belang dat zij de ware identiteit van hun klanten kennen. Op die manier kunnen zij worden aangesproken. Ook op Europees niveau is hiervoor actie van de EU nodig.” Kuik benadrukt dat bewustwording van consumenten van groot belang is. “De EUIPO ziet in Nederland een hogere acceptatiegraad van piraterij dan in de ons omringende landen. Het collectief van rechthebbenden in de Federatie Auteursrechtbelangen heeft daarom een onderwijsprogramma samengesteld dat door de EUIPO wordt gesubsidieerd. Daarnaast werken wij aan de voorbereiding van gerichte voorlichting aan internetadressen waarop wij frequente of langdurige inbreuken detecteren. Wij verwachten op dat vlak ook te gaan handhaven.” ◾
TIM KUIK
Europese auteursrechtrichtlijn
In april 2019 stemde een meerderheid van de Europese lidstaten in met een nieuwe auteursrechtenwet. In de stemming werd de nieuwe richtlijn met 71 procent van de stemmen definitief aangenomen. Volgend jaar, in juni 2021, moeten alle Europese lidstaten de vernieuwde wetgeving implementeren in hun nationale wetgeving. Het doel van de richtlijn is onder meer het auteursrecht beter aan te laten sluiten bij de ontwikkelingen in de digitale wereld. Ook moet het makkelijker worden om licenties te verlenen voor auteursrechtelijk beschermde content. Ondanks de wens om het auteursrecht te moderniseren, is er ook kritiek. Zo zijn tegenstanders bang dat er te streng gefilterd gaat worden, waardoor het internet ‘minder vrij’ wordt. Maar hoe de uiteindelijke wetstekst eruit gaat zien en de toepassing in de praktijk, is nog even afwachten. Dat de hervorming wenselijk was en goed is voor auteurs en publishers, lijkt wel al duidelijk; de veelbesproken ‘value gap’ waar met name YouTube van profiteert, moet door de aanpassing verdwijnen. Zo komt er ook een eind aan het verschil in vergoeding dat Facebook en YouTube betalen in vergelijking met andere streamingdiensten die muziek aanbieden, met betere vergoedingen voor de auteurs en publishers, ook gezien het feit dat van veel populaire liedjes honderden covers op YouTube te vinden zijn.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Wat brengt het nwe decenium.indd 17
17
2/3/2020 10:14:42 AM
AMAZON
Amazon in Nederland:
revolutie of evolutie?
De kogel is door de kerk. Nederlandse consumenten kunnen dit jaar miljoenen producten tegen scherpe prijzen aanschaffen bij e-tailer Amazon. Kenners voorspellen een online prijzenoorlog, terwijl consumenten nu al enthousiast reageren. Wat betekent de komst van de internationale webgigant voor de Nederlandse entertainmentmarkt? DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
D
at de Nederlandse variant van Amazon binnenkort zijn virtuele deuren opent, kwam voor velen als een donderslag bij heldere hemel. Toch hebben er de afgelopen jaren meerdere gesprekken plaatsgevonden met muziek-, game- en filmdistributeurs. In de wandelgangen werd dan gefluisterd: ze komen eraan hoor! Een definitieve datum werd echter nooit gegeven. Tot halverwege januari. Roeland Donker, Amazons countrymanager voor de Benelux, nodigde verkopers uit om zich alvast te registreren. Voor externe partijen werden er zo’n twintig categorieën benoemd, waaronder games, consoles en muziek. Hiermee vuurt de nieuwe e-commerce-speler in Nederland direct een schot af naar bol.com, de huidige marktleider in het digitale verkoopdomein.
10 miljard winst In Amerika is Amazon goed voor de helft van de pakketjes die online besteld w orden. Op de Duitse markt is de onlinewinkel goed 18
FEBRUARI 2020
EB202002_Amazon.indd 18
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/2/2020 2:43:24 PM
ACHTERGROND
'Amazon haalt nu al, zonder veel moeite, 350 miljoen uit de Nederlandse markt. Ik verwacht dat de e-tailer over 10 jaar misschien wel 10 miljard euro omzet in Nederland’ Olaf Zwijnenburg voor ongeveer 30 procent van het complete pakketverkeer. De omzet in 2018 bedroeg 233 miljard dollar met een winst van 10 miljard dollar. Amazon biedt tevens muziek- en filmstreamingdiensten aan en is eigenaar van gamedienst Twitch. Oprichter Jeff Bezos wordt door Forbes omschreven als ‘de rijkste man in de moderne geschiedenis.’ Nederland is de volgende stap voor Amazon. De aanloop tot de lancering is relatief lang geweest. Op 12 november 2014 opende Amazon zijn eerste webwinkel in Nederland, met een assortiment dat bestond uit e-books en de eigen e-reader Kindle. De verwachting dat het assortiment snel uitgebreid zou worden, bleek niet te kloppen. De Nederlandse consument kon echter wel terecht in de Britse en Duitse Amazon-winkels. Vooral de Duitse Amazon-variant richtte zich vanaf 2016 nadrukkelijk op de Hollandse consument, door onder meer een Nederlandstalige interface en klantenservice aan te bieden. Wederom staken de geruchten de kop op dat dit een voorbode zou zijn van een Nederlandse tak van Amazon. Dat moment liet echter nog vier jaar op zich wachten.
Clubgevoel Amazon is het schoolvoorbeeld van een zogeheten one-stop-shop, waar van a lles is te vinden, van entertainmentproducten tot de dagelijkse boodschappen en kleding. Daarnaast speelt het van oorsprong Amerikaanse bedrijf sterk in op het ‘clubgevoel’. Consumenten die een Amazon Prime-abonnement afsluiten krijgen (in een aantal landen) ook toegang tot Amazons film- en muziekdiensten. Bovendien worden de bestellingen gratis verzonden. Of dit ook in Nederland het geval zal zijn, is nog niet bekend.
Veranderingsvermogen Olaf Zwijnenburg, retaildeskundige Rabobank, voorspelt een enorme groei
voor de Nederlandse tak van Amazon. “De website haalt nu al, zonder veel moeite, 350 miljoen uit de Nederlandse markt. Ik verwacht op basis van een licht groeiende retailmarkt en een verdere shift naar online dat Amazon over 10 jaar misschien wel 10 miljard euro omzet in Nederland.” Een prijzenoorlog is op korte termijn goed nieuws voor de consument, maar de komst van een grote online speler heeft ook een schaduwkant. “Fysieke winkels vormen samen met horeca het hart van de aantrekkelijkheid, vitaliteit en leefbaarheid van binnensteden”, legt Zwijnenburg uit. “Doordat fysieke retail de prijs betaalt voor de groei van online, zullen er beduidend minder steden in Nederland overblijven die relevant genoeg zijn om lekker te gaan funshoppen.” Daarbij denkt Zwijnenburg dat de komst van Amazon zowel fysieke als online retailers dwingt om versneld in actie te komen. “Bijvoorbeeld door het sterker maken van de formules, de kwaliteit van het personeel, service en de beleving binnen de locaties, verdere digitalisering en het aantrekkelijker maken van winkelgebieden. En dat is positief, want het gaat op dit moment allemaal echt niet snel genoeg. Als Amazon een push kan geven aan het versnellen en verbeteren van het verandervermogen, dan is dat een positief effect dat naar mijn mening zeer welkom is.”
De kracht van lokaal Het ophanden zijnde Nederlandse debuut van Amazon zorgt ervoor dat regerend marktleider bol.com er een stevige concurrent bijkrijgt. Woordvoerder Roos Franssen van bol.com: “Wij hebben veel vertrouwen in de lokale positie die bol.com heeft en we staan er sterk voor. Iedereen die onderneemt kijkt om zich heen en houdt de ontwikkelingen in de markt goed in de gaten. We kijken niet anders naar Amazon dan naar andere spelers en richten ons op hoe we zelf zo goed mogelijk het dagelijks leven van klanten makkelijker kunnen maken,
innen het veld van andere spelers dat om b bol.com heen bestaat.” Algemeen Directeur Huub Vermeulen vult aan: “Het gaat erom hoe relevant je bent. Wat beteken je voor je klanten? Ik denk dat Nederland een uniek land is. We zijn hier gewend aan vandaag besteld, morgen in huis en het kost nauwelijks iets of vaak zelfs helemaal niets. Dat is in Europa heel bijzonder. We werken steeds inniger samen met lokale retailers. Ons eigen beeld is dat we dicht op de Nederlander en Belg zitten. Om een voorbeeld te noemen: toen het ijs dik genoeg was om te schaatsen, raad eens wat toen bij ons in de aanbieding was? We hebben destijds heel veel schaatsen en thermisch ondergoed verkocht. Dat bedoel ik met dichtbij zijn.”
Eigen kracht Games wordt een van de pijlers in de entertainmentstrategie van Amazon. Kris Lenaerts, CEO van Game Mania, volgt het Amazon-nieuws dan ook op de voet. Zorgen maakt hij zich vooralsnog niet, hoewel hij wel realistisch is. “Dat Amazon er straks is, gaat iedere retailer merken. Een quote uit de film Moneyball beschrijft goed hoe wij in de wedstrijd zitten: ‘If you play like them, you will lose from them.’ De usp’s van Amazon zijn niet de onze en dat is goed. Game Mania blijft de koers varen die we een aantal jaar geleden hebben ingezet: een omnichannel aanpak waarbij de gamer centraal staat en we nog meer focussen op experience en events, persoonlijke benadering en community building. We blijven op deze pijlers innoveren met een goeie mix tussen digitale én fysieke initiatieven. Zo lanceren we binnenkort een vernieuwend loyaliteitsprogramma genaamd Game Mania XP. We gaan onze klanten nog meer belonen voor zowel hun aanschaf als interactie met ons merk. De introductie van een nieuwe speler houdt ons scherp en we zijn overtuigd van onze eigen identiteit en sterktes.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Amazon.indd 19
19
2/2/2020 2:43:26 PM
FRANK HELMINK
Imago Nederlandse muziek Buma Cultuur-directeur Frank Helmink heeft de komende maanden een drukke agenda. Zo staan begin maart de Buma Awards op het programma en moet er dit jaar een nieuw beleidsplan komen voor de komende vijf jaar. Lang genieten van het succesverhaal van de Nederlandse muziekexport kan hij dus niet. DOOR: JEROEN NOORDELOOS
F
rank Helmink staat inmiddels elf jaar aan het roer van Buma Cultuur en heeft de organisatie in rustiger vaarwater gemanoeuvreerd. In mei gaat de organisatie aan de slag met het nieuwe beleidsplan. “Dan staan er waarschijnlijk veel heisessies in mijn agenda”, lacht Helmink. Voor het beleidsplan van 20212025 heeft de directeur verschillende ideeën. Een daarvan is het idee om zoveel mogelijk d irectbetrokkenen mee te n emen in het proces. “Tijdens de realisatie hebben we met veel partijen rekening te houden, zoals bijvoorbeeld de Raad van Rechthebbenden, zij vertegenwoordigen immers diegenen voor wie wij het doen, de leden van Buma”, legt hij uit. “Ik wil graag weten wat hun ideeën en visie zijn. Daarnaast is het essentieel om de huidige markt in kaart te brengen. Aan de hand daarvan kunnen we onze plannen bepalen. Ook is het van belang om te praten met partijen die van buiten naar je organisatie kijken. Denk daarbij aan de live-industrie en de labels.”
Muziekexport Pijler van het beleidsplan wordt ongetwijfeld de Nederlandse muziekexport, die in 2018 betere cijfers liet zien dan ooit. Belangrijk hierin is de rol van Dutch Music Export, een samenwerking tussen Buma Cultuur en het Fonds Podiumkunsten. Zij heeft als doel om de internationale positie van de Nederlandse popmuziek binnen de wereldwijde muzieksector te versterken. “Juist met Dutch Music Export kom je tot de kern van faciliteren, ondersteunen en initiëren. Daarom moet je non-stop scherp zijn en in de gaten houden of zaken op de juiste manier worden aangepakt.” Vooralsnog lijkt dat het geval, aangezien de muziekexport een stijgende lijn blijft vertonen. Voor Helmink is het vooral een signaal dat de markt steeds volwassener wordt. Dat mensen die werkzaam zijn in de branche het spelletje steeds beter leren begrijpen. “In 2017 zag je dat de groei een beetje afvlakte, omdat de Amerikanen hun eigen markt probeerden te beschermen. Dat is natuurlijk voor een deel gelukt. Maar vanuit Nederland richten we dan onze pijlen op 20
FEBRUARI 2020
EB202002_Buma awards.indd 20
FRANK HELMINK
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
1/31/2020 2:14:58 PM
k
INTERVIEW
internationaler dan ooit andere markten, zoals Zuidoost-Azië. Er is gewoon een enorme ondernemingszin in de muziekindustrie en ik heb het idee dat we aan het begin staan van een enorme groei. Dit kan ineens in een stroomversnelling komen. Vergis je niet, Nederland stopt belachelijk weinig geld in die exportondersteuning. Wat wij met het Fonds doen is net iets meer dan een druppel op een gloeiende plaat. Het zou mooi zijn als we de schouders er wat breder onder kunnen gaan zetten de komende jaren, zodat Dutch Music Export echt kan uitgroeien tot een substantiële ondersteuner van die zo belangrijke export van Nederlandse muziek.”
Maximale efficiëntie Om die groei te continueren denkt de Buma Cultuur-directeur erover na om acts op langere termijn en substantiëler te gaan ondersteunen. Het gevolg is dan wel dat je niet iedereen meer kan helpen. “Met één miljoen euro blijft het budget natuurlijk beperkt, en daarmee je invloed ook. Je zult moeten zorgen dat dat wat je doet zoveel mogelijk kans op effect sorteert.”
Music Export. Hij denkt dat een exportbureau dat niet gelieerd is aan een organisatie zoals Buma Cultuur andere partijen kan bewegen om het platform mede te financieren. Daardoor zou die organisatie meer slagkracht krijgen en meer talent kunnen ondersteunen. Hij neigt dan ook naar een bedrijf of stichting waarin mensen worden aangesteld die ervaring hadden of hebben in de uitvoer van muziek. In die opzet zouden evenementen als ADE en Eurosonic Noorderslag ook een belangrijke rol kunnen spelen. “Het hangt natuurlijk wel af van hoe je dit aanpakt. Gelukkig biedt de huidige situatie ons de mogelijkheid om alles rustig te overwegen en hebben we de tijd om te bepalen wat de beste manier is. Maar ik ben er wel van overtuigd dat je daar in zo’n overgangsjaar extra goed naar moet kijken. De puzzelstukken zouden op een andere manier zomaar eens beter kunnen passen.”
Buma Awards Het portfolio van Buma Cultuur kent diverse evenementen, maar de Buma Awards zijn voor Helmink een jaarlijks hoogtepunt.
'We komen steeds dichter bij het Zweedse model, dat wereldwijd bekend staat om zijn componisten en producers' Op dit moment is het platform onderdeel van Buma Cultuur en financieren zij samen met het Fonds Podiumkunsten het project. De Popcoalitie is penvoerder en uiteindelijk verantwoordelijk voor het beleid. Het streven is dat er ieder jaar vooruitgang wordt geboekt, en dat er continu wordt nagedacht over maximale efficiëntie. Eind 2020 loopt tevens het contract af met de Popcoalitie. Het Fonds Podiumkunsten en Buma Cultuur zijn voornemens om Dutch Music Export te blijven financieren, alleen is de manier waarop nog niet bekend. “Iedereen staat open voor een goede fundamentele discussie. Wel moeten we ervoor waken dat we niet eindigen met oplossing. een typisch Hollandse polder Uiteindelijk draait het erom dat we blijven duwen tegen de rollende steen die Nederlandse muziekexport heet. Met halfslachtige oplossingen gaat dat niet lukken.”
Meer slagkracht Een van de plannen waar Helmink over nadenkt is de verzelfstandiging van Dutch
Vorig jaar vielen Nederlandse schrijvers in de prijzen voor hun werk aan wereldhits van artiesten zoals Selena Gomez, Post Malone, Lost Frequencies en David Guetta. Dit is volgens Helmink ook één van de redenen waarom de exportwaarde van Nederlandse muziek blijft groeien. Volgens hem was het imago van de Nederlandse muziek toen hij elf jaar geleden in dienst kwam, lang niet zo internationaal als nu. “Met de Buma Awards laten we jaarlijks zien dat een behoorlijke groep succesvolle Nederlandse schrijvers verantwoordelijk is voor iedereens favoriete muziek. Steeds meer Nederlandse componisten en uitgevers kunnen successen claimen met buitenlandse nummers tijdens de Buma Awards. Aan de buitenkant van een liedje is natuurlijk lang niet altijd te zien of er een Nederlandse componist aan heeft meegewerkt.” Op de vraag waar dit Nederlandse schrijftalent vandaan komt, kan Helmink geen sluitend antwoord geven. “Dit is echt een ontwikkeling van de afgelopen tien jaar. Ik denk dat het talent er altijd al geweest
is, maar dat zij tegenwoordig nog meer mogelijkheden krijgen om er iets mee te doen. Daardoor winnen zij aan populariteit. Publishers, managers en agenten doen op dit vlak goed werk.” Hij ziet dat door een aantal grote successen, maar ook door de manier van werken en het lef dat musici tonen door zich volledig op internationaal succes te focussen, de Nederlandse muziek staat waar ‘ie nu is. “Daardoor komen we ook steeds dichter bij dat Zweedse model, dat wereldwijd bekend staat om zijn componisten en producers. Het is mooi om dat met Buma Cultuur te kunnen ondersteunen en we moeten dit ook blijven onderstrepen. Blijven n astreven.”
Resultaten tellen Niet alleen het imago van de Nederlandse muziekindustrie is veranderd, ook de Buma Awards gaan mee in de veranderingen. Zo worden de awards dit jaar op een nieuwe manier toegekend. “De Harpen waren ooit een juryaangelegenheid en daar denkt iedereen altijd het zijne van. In de nieuwe opzet leveren de Stichting Top 40 en SoundAware data aan van de meest succesvolle muziek, waarna wij deze cijfers controleren. Op die manier kunnen we de awards nu uitreiken op basis van resultaat. Dat werkt wat mij betreft goed.” Naast de vernieuwde toekenning van de Buma Awards, krijgt ook de awardshow zelf een nieuw tintje. Zo ligt de presentatie van de jaarlijkse gala-avond dit keer in handen van Fernando Halman, die het stokje overneemt van Erik de Zwart. Ook Studio 21 is compleet vernieuwd. “De Buma Awards zijn hét moment van het jaar waarop Nederlandse schrijftalenten en componisten in de spotlights worden gezet. Maar voor je het weet, doe je tien jaar lang hetzelfde. Het grootste risico met evenementen die zo lang bestaan, is dat je achterover gaat leunen en een oubollig instituut wordt. Zeker Buma Cultuur moet daarvoor waken en meegaan met de tijd. Met al deze veranderingen krijgt de awardshow van 9 maart een heel andere beleving.” ◾
Waar in 2004 ongeveer 31,6 miljoen euro aan Nederlandse muziek werd geëxporteerd, is dit in 2018 gegroeid naar 216,5 miljoen euro. Het meeste geld wordt verdiend met optredens. Bijna 174 miljoen euro van de exportwaarde wordt op deze manier vergaard. 29,5 miljoen euro komt binnen via rechten en 13,1 miljoen met opnamen.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Buma awards.indd 21
21
1/31/2020 2:15:00 PM
Van harte Ed! (Ja, wij mogen Ed zeggen. We kennen elkaar al jรกรกรกren)
Trotse partner iMediate feliciteert Edison.
EB202002_Advertenties_1_1.indd 22
1/31/2020 4:16:28 PM
ACHTERGROND
‘ Full Focus Artist Management
staat voor familie’
Thijs Borgman is bij velen bekend als de man achter muziekmaatschappij PM Label Group/PM Recordings. Borgman is echter ook al langere tijd actief als artiestenmanager. Om deze activiteiten kracht bij te zetten, heeft hij Full Focus Artist Management opgezet.
GIORGIO SANCHES
DOOR: JEROEN NOORDELOOS
“
V
anuit het label ondernam ik al heel veel activiteiten voor de artiesten en dat begon steeds breder te worden”, vertelt Borgman enthousiast. “Bij sommige artiesten ging dat vanzelf, omdat je telkens meer uit de releases en de artiest zelf probeert te halen.” Volgens Borgman is het echter niet zijn bedoeling om veel artiesten bij FFAM te contracteren. “Dan kan ik me niet voldoende focussen. Ik wil juist bewust met een select aantal namen werken, zodat ik mij kan onderscheiden met een persoonlijke benadering. FFAM staat dan ook voor een soort familie.”
Eerste signings Sinds hij Full Focus Artist Management (FFAM) heeft opgericht, mocht Borgman twee nieuwe artiesten in zijn stal verwelkomen. Zo tekende hij het dj/producerduo East & Young en koos ook zanger en acteur
ZANGER EN PRODUCER GIO EN THIJS BORGMAN
Giorgio Sanches voor FFAM. “East & Young ken ik al jaren uit de regio en ik ben dan ook blij dat we nu op muzikaal gebied officieel mogen samenwerken en elkaars krachten kunnen bundelen. Marc en Ivo hebben al meer dan vijftig miljoen streams op Spotify verdeeld over diverse originals en remixes.” Ook volgt binnenkort de debuutsingle van Giorgio Sanches, ook bekend als acteur in SpangaS, Flikken Rotterdam, Celblok H en de speelfilm Mees Kees. “Voor Team Rush Hour heb ik eerder met Giorgio gewerkt. Dat resulteerde in de single Betasten, die niet alleen een festivalhit is geworden, maar ook veel gestreamd wordt.” Het feit dat Full Focus Artist Management direct samenwerkt met PM Recordings heeft meerdere voordelen voor de artiest. Zo kunnen artiesten snel en eenvoudig met elkaar samenwerken. “Maar omdat er al een label staat, kan muziek ook sneller op de
markt worden gebracht. Het sneller kunnen schakelen is een groot voordeel van een independent”, legt hij uit. “Hierdoor kun je ook vanuit de managementkant beter een carrière plannen, omdat je de releases zelf in de hand hebt. Dat neemt niet weg dat we in de toekomst blijven samenwerken met andere labels. Voor sommige genres is het beter om de expertise buitenshuis te zoeken. Daarnaast wil ik ook dat de artiest zelf een grote mate van onafhankelijkheid blijft behouden.”
PM Recordings Naast zijn managementactiviteiten blijven ook PM Recordings en PM Label Group draaien. Volgens Borgman laten ook deze bedrijven een gezonde groei zien omdat steeds meer artiesten ervoor kiezen om een eigen sublabel op te richten. Een voorbeeld is Gio Music, het label van zanger en producer Gio. Niet alleen lanceert hij zijn eigen muziek via dit platenlabel, ook de muziek van zijn vrienden en a nder talent wordt via Gio Music gelanceerd. Borgman: “Artiesten willen meer flexibiliteit. Ze willen snel en op het juiste moment hun reeds opgebouwde fanbase voorzien van nieuwe muziek. Zeker nu streaming het b elangrijkst is geworden. Daarnaast hebben veel artiesten die hiervoor kiezen al een eigen fanbase opgebouwd. Met een eigen label kunnen zij zichzelf nog beter profileren en hun releases uitbrengen in hun eigen tempo. PM Recordings is in dit geval facilitator, terwijl de artiest zelf de regie behoudt.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_PM_Recordings.indd 23
23
1/31/2020 2:12:34 PM
Als trotse sponsor van de Edisons feliciteren wij de Edison Stichting met haar 60-jarig bestaan.
EB202002_Advertenties_2.indd 24
1/31/2020 4:17:12 PM
S P E C I A L
60 JAAR EDISON 60 jaar na de uitreiking van de eerste Edison is de jaarlijkse prijzenregen nog steeds een bijzonder belangrijk moment in de Nederlandse muziekindustrie. De oudste en gerenommeerdste muziekprijs van Nederland is relevanter en dynamischer dan ooit. In deze special staan we uitgebreid stil bij de komende jubileumeditie. Zo komen onder anderen Anne de Jong, Paul Solleveld en Jessica van der Stoel van organisator NVPI uitgebreid aan het woord en licht Menno de Boer, juryvoorzitter Edison Pop 2020, alvast een tipje van de sluier op. Verder nemen we onder meer een duik in de Edison-geschiedenis en staan we stil bij de talloze muzikale hoogtepunten. Op naar de volgende 60 jaar!
26 33 35 42 45
Interview Anne de Jong, Paul Solleveld en Jessica van der Stoel Edison Pop-juryvoorzitter Menno de Boer De roemruchte geschiedenis van de Edison Fotoverslag Edison Pop 2019 Nominaties Edison Pop 2020 WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Edisons_Cover.indd 25
FEBRUARI 2020
25
2/2/2020 2:42:28 PM
Edison viert zijn zestigste verjaardag 2020 is het jubileumjaar voor de belangrijkste Nederlandse muziekprijs ooit. De Edison viert dit jaar zijn 60ste verjaardag. De drie drijvende krachten achter deze gerenommeerde en prestigieuze muziekprijs zijn Anne de Jong, Paul Solleveld en Jessica van der Stoel van organisator NVPI. Zij vertellen over het waarom, de populariteit en het belang van de Edisons. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
D
e Edison is een van de oudste muziekprijzen in de wereld. Naar het voorbeeld van de Amerikaanse Grammy lanceerde de toenmalige Nederlandse Commissie Collectieve Grammofoonplaten Campagne (CCGC) de Edison als ‘een jaarprijs voor artiesten, die met hun platenoeuvre van dat jaar de beste prestatie – naar het oordeel van jury – in hun genre gegeven hebben.’ Paul Solleveld herinnert zich nog dat zijn ouders naar het event gingen en hij voor de televisie meekeek. Anno 2020 is het event weliswaar anders van opzet, maar de grandeur, het belang én de kracht van de prijzen zijn onveranderd sterk gebleven.
Het is bijzonder dat een evenement zijn diamanten jubileum viert. Paul Solleveld: “We hebben bij het vijftigjarig jubileum van de Edisons een groot feest gegeven. Toen hebben we gezegd: laten we dit iedere tien jaar doen. In de tussenliggende tijd is het event behoorlijk veranderd, maar dat is altijd organisch gegaan. De Edison-uitreiking vormt een afspiegeling van wat er in de industrie gebeurt.” Anne de Jong: “Onze blik bij de jubileumeditie is gericht op de toekomst. De grootste kritiek die je kunt hebben op de Edison-uitreiking, is dat er geen direct publieksbereik is. In het verleden had
'Onze blik bij de komende jubileumeditie is gericht op de toekomst' Anne de Jong 26
FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons.indd 26
Anne de Jong
Anne de Jong is sinds 2018 Algemeen Directeur van NVPI. Anne heeft een lange staat van dienst, zowel als zelfstandig ondernemer van Challenge Records, als bestuurder van NVPI, NVPI Audio en Sena.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/2/2020 2:41:25 PM
60 JAAR EDISON
SPECIAL
'Het is niet mijn taak om een stempel op het event te drukken' Anne de Jong
je televisiepartners die voor bereik van Edison Pop zorgden. Dat moeten we nu op een andere manier bewerkstelligen.” Jessica van der Stoel: “Dat we geen televisiepartner hebben, heeft ook een voordeel. Hierdoor zijn we wel weer interessant geworden voor programma’s als RTL Boulevard, DWDD en Shownieuws. Zij willen heel graag aanwezig zijn en reportages maken over de Edisons. Het resultaat is dat we tegenwoordig meer consumenten bereiken dan het geval zou zijn bij een televisie-uitzending.” Paul Solleveld: “We zagen ook dat artiesten het heel prettig vonden dat ze zich tijdens de uitreiking en het feest niet druk hoefden te maken over de aanwezigheid van een camera. De uitreiking is nu dan ook een echt artiestenfeestje. Wij willen de artiesten eren voor de producten die zij voor ons maken. Daarnaast blijft Edison ook een uitgelezen moment om je relaties uit te nodigen. We hebben een prachtig product en dat kunnen we daar in al zijn glorie laten zien.” Leggen jullie zelf de uitreiking vast? Anne de Jong: “We hebben door de jaren heen meer en meer content gemaakt om materiaal te hebben van al die bijzondere Edison-momenten. Daar gaan we natuurlijk iets mee doen. Voor veel mensen is het hartstikke leuk om die oude en nieuwe optredens terug te kijken. Kijk naar het succes van het Toppop-kanaal op YouTube. Ik denk dat we een start gaan maken met het vrijgeven van al die content in dit jubileumjaar om in 2021 vol los hiermee te gaan.” Paul Solleveld: “Edison hoort bij de drie meest bekende prijzen in Nederland. Als je het grote publiek vraagt welke prijzen ze kennen dan noemen ze De Gouden Kalveren, De Televizier-Ring en de Edison. Het wordt voor ons in de toekomst nog belangrijker om naar het merk Edison te kijken en dit nog beter en sterker in de markt te zetten.” ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Edisons.indd 27
FEBRUARI 2020
27
2/2/2020 2:41:40 PM
Jessica van der Stoel
Jessica van der Stoel is hoofd communicatie bij NVPI. Ze werkt al ruim twintig jaar bij de brancheorganisatie en is als coรถrdinator al twee decennia nauw betrokken bij de organisatie van de Edisons.
28
FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons.indd 28
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/2/2020 2:42:04 PM
60 JAAR EDISON
Jullie zijn relatief laat begonnen met het delen van content via socials als YouTube. Anne de Jong: “Kort door de bocht zeg ik: beter laat dan nooit. Maar natuurlijk heeft dat ook te maken met een andere manier van denken over en omgaan met content. Er zijn nogal wat vragen waar we een antwoord op moeten geven. Een daarvan is bijvoorbeeld wat onze contentstrategie is. We willen natuurlijk meer laten zien dan enkel de artiest die een beeldje krijgt. Daarnaast denken we ook over manieren hoe we de Edisons in de toekomst gaan branden. Doen we voor iedere tak (Pop, Klassiek en Jazz) een ander kanaal of houden we alles bij elkaar? We zijn hierover met elkaar in gesprek. Alles ligt nog open.” De industrie is de afgelopen tien jaar enorm veranderd. Hoe zijn jullie daar mee omgegaan? Jessica van der Stoel: “Een belangrijk verschil is de manier waarop albums worden ingezonden. Vroeger had je een fysiek album waar verschillende nummers op stonden. Tegenwoordig is het heel normaal dat artiesten een of twee tracks uitbrengen en dat gebeurt vaak op streamingdiensten of socials. Krijg je die beide op het bureau dan is het voor de jury natuurlijk appels met peren vergelijken. We hebben dit jaar de afspraak gemaakt dat een inzending minimaal drie tracks moet hebben.” Anne de Jong: “In het verleden waren er categorieën als Beste Man, Beste Vrouw, Beste Groep etc. Dat was erg lastig voor de jury. We hebben toen de genres opnieuw ingevoerd en behoorlijk gesnoeid in het aantal categorieën.” Jessica van der Stoel: “In de categorie Edison Pop hanteren we nu twaalf categorieën en dat is een mooi aantal. In 1991 werden er maar liefst 32 Edisons uitgereikt; dat was veel te veel. We kijken waar de behoefte ligt en veranderen als het logisch is. Zo is de categorie Volksmuziek Hollands geworden.” Anne, dit is de tweede Edison Pop die je meemaakt als directeur. Wat is jouw invloed bij deze editie geweest? Anne de Jong: “Het is niet mijn taak om mijn stempel op het event te drukken. Dat doet de werkgroep samen met het conceptbureau. Als je naar de toekomstplannen kijkt, dan zie je wel de accenten die ik heb ingebracht, maar die komen nog niet terug bij de 2020-editie. Voordat ik di-
'De genomineerden zijn bekend en we maken ons op voor een bijzondere avond. Voor de rest houden we de lippen stijf op elkaar' Jessica van der Stoel recteur werd, was ik natuurlijk al zijdelings betrokken. Grappig genoeg was ik ooit budgetbewaker en altijd moest vragen: hoezo hebben jullie meer geld nodig? Nu zit ik aan de andere kant van de tafel en lobby ik - ik chargeer natuurlijk - voor meer geld om dat ene lampje extra dat de uitreiking nog mooier zal maken. Dat gevecht ga ik aan met financiers als NVPI Audio, SENA en Stichting STEP. Zij staan dicht bij het vuur, maar je moet toch altijd strijden voor het belang van de Edison-uitreiking en uitleggen waarom het goed is dat er ieder jaar een dergelijk event wordt georganiseerd.” Hoe overtuig je ze van het belang? Anne de Jong: “Daar ligt wel een moeilijkheid en dat begrijp ik. Als producent of distributeur wil je dat alles wat je doet in het teken staat van verkoop. Dat is bij de Edisons niet echt het geval. De awards zijn een promotie voor de complete sector. Als individueel lid het grote belang te blijven zien is niet altijd makkelijk. Het is onze taak om dat constant duidelijk te maken. Door bijvoorbeeld te roepen: het zijn jullie artiesten die vol in de spotlights staan. Hoe vaak kan je dat op deze manier en met een evenement als dit doen?” Jessica van der Stoel: “Dat begrijpen producenten en distribiteurs overigens wel. Ik weet dan ook zeker dat de industrie het belang van deze prijs ziet. Het is grappig als ik een aankondiging van een optreden zie, of een interview lees, dat de artiest of band altijd wordt omschreven als Edisonwinnaar. Men vindt het dus belangrijk. Een beter voorbeeld van de Edison-kracht is er volgens mij niet.” In het verleden werd de Edison Popuitreiking ook aangedaan door grote internationale artiesten, variërend van David Bowie tot Shakira. Is het een ambitie om voor de komende show of in de toekomst weer een grote naam te strikken? Anne de Jong: “Dat zou fantastisch zijn, maar tegelijkertijd het moeilijkste wat er is om te realiseren. Het maakt het plan-
nen heel erg moeilijk en je zit met veel onzekerheden, wat nou als artiest X afzegt omdat er in Londen ook een awardshow is? Ik denk dat het goed is als wij ons blijven focussen op het nationale talent. In Nederland gebeuren een hoop heel mooie dingen en er valt genoeg te ontdekken. Overigens hebben we bij Jazz en Klassiek wel internationale namen op het podium staan.” Hoe kijken jullie zelf naar de 60-jarige mijlpaal? Anne de Jong: “In de afgelopen twee jaar is mijn waardering over de manier waarop deze evenementen op poten worden gezet en uitgevoerd nog groter geworden. Geen jaar is het event hetzelfde geweest. Bij iedere editie ging er een schepje bovenop.” Jessica van der Stoel: “In september werk ik twintig jaar bij NVPI en al die tijd ben ik nauw betrokken geweest bij de uitreikingen. Het jubileum voelt als een extra kroon op mijn werk.” Paul Solleveld: “Er zijn door de jaren heen genoeg relletjes geweest. Denk aan artiesten die hun optreden afzegden, een politicus die vanuit de zaal uitgescholden en uitgefloten werd, bands die problemen hadden met het geluid of een klassieke artiest die vond dat ze te klein op het affiche stond toen ze deze zag hangen in Amsterdam. Het team springt daar dan op in en weet dit toch altijd om te buigen naar iets positiefs.” Jessica van der Stoel: “Dat soort momenten zorgen ervoor dat je voor volgende edities nog scherper bent.” ▶
10 februari 2020
De uitreiking van de Edison Pop 2020 vindt plaats op maandagavond 10 februari. Dit gebeurt voor de vierde keer in de Westergas in Amsterdam. Het event wordt mogelijk gemaakt door de branchevereniging NVPI Audio en de sponsoren, met als belangrijkste sponsor Sena. De uitreiking is een feest voor en door artiesten. Tegelijkertijd kan een select aantal genodigden uit de branche genieten van netwerkmomenten, de show en de muziek.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Edisons.indd 29
SPECIAL
FEBRUARI 2020
29
2/2/2020 2:42:25 PM
FELICITEERT
MET HAAR 60 e VERJAARDAG! BUMA AWARDS 2020 WORDEN UITGEREIKT OP 9 MAART 2020
VOOR MUZIEK! 538 FELICITEERT 60 JAAR EDISONS.
WARNER
MUSIC BENELUX
FELICITEERT
MET HAAR
60 JARIG JUBILEUM EB202002_Advertenties_4.indd 30
1/31/2020 4:17:56 PM
60 JAAR EDISON
SPECIAL
'Wij willen de artiesten eren voor de producten die zij voor ons maken' Paul Solleveld
Bij grootse evenementen als de uitreiking van Edisons zijn tal van ‘stille krachten’ betrokken. Wie zijn die mensen? Anne de Jong: “Als je het hebt over de Edisons, dan zijn de werkgroepen niet weg te denken. Ook onze productiepartners van de afgelopen zes jaar - Treat en Kingcanary – zijn belangrijk geweest. Zij zijn er verantwoordelijk voor dat het event iedere keer weer anders is. Daarnaast denk ik aan bijzondere mensen als Karin Schenk en Nicole van der Valk, die op promotioneel en productioneel gebied van onschatbare waarde zijn geweest.”
Paul Solleveld
De ‘diplomaat van de entertainmentindustrie’ verruilde in 1991 Buma-Stemra voor de branchevereniging NVPI. Hij was vele jaren directeur van NVPI en Edison Stichting. Hij is nu nog actief als beleidsadviseur voor NVPI.
Heeft de Edison een houdbaarheidsdatum? Paul Solleveld: “De Edison is een prijs voor een productie. Dat kan dus altijd blijven bestaan. De vraag is alleen in welke vorm dat gebeurt. De afgelopen zestig jaar heeft deze award zijn positie verworven binnen de muziekindustrie en bewezen dat het een blijvertje is. Waarom zou je stoppen?” Anne de Jong: “Ik denk niet dat de Edisons op een bepaald moment zouden verdwijnen. Er blijven altijd opnames gemaakt die worden uitgebracht en beloond kunnen worden met deze inmiddels bewezen belangrijke industrieprijs. Bij mijn aantreden zei ik al dat ik mij geen wereld zonder Edison kan indenken. Er is immers niets mooiers dan tijdens de uitreiking elkaars successen vieren én het feit dat er zoveel moois is gemaakt. Natuurlijk, verkopen, streams en views zijn zeer belangrijk, maar daar draait het die avond niet om. Aan het einde van iedere Edison Pop-uitreiking moeten we het gevoel hebben dat dit weer de beste ooit was.” Kunnen jullie al iets vertellen over de jubileumeditie? Jessica van der Stoel: “Als je 60 jaar bestaat, dan heb je het over een diamanten jubileum. De diamant staat dus centraal op die avond. De genomineerden zijn bekend en we maken ons op voor een bijzondere avond. Voor de rest houden we de lippen stijf op elkaar.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Edisons.indd 31
FEBRUARI 2020
31
2/2/2020 2:42:48 PM
Add_Edison_Final.pdf 1 24-1-2020 16:04:11
Laatste nieuws
feliciteert haar artiesten en auteurs die genomineerd zijn voor een Pop Award
C
M
Y
CM
MY
3 keer genomineerd Snelle in de categorie: Beste album, Hiphop & Nieuwkomer
Armin van Buuren, Davina Michelle en Marco Borsato in de categorie: Song (auteurs Armin van Buuren & Benno de Goeij)
CY
CMY
K
Danny Vera in de categorie: Song (auteur John Verhoeven namens Downtown Music Benelux)
Paul Sinha in de categorie: Nederlandstalig
Armin van Buuren in de categorie: Dance
Josylvio in de categorie: Hiphop (auteur Josylvio)
EB202002_Advertenties_3.indd 32
Pip Blom in de categorie: Alternatief (auteur Pip Blom)
1/31/2020 4:32:21 PM
60 JAAR EDISON
SPECIAL
Edison Popjuryvoorzitter Menno de Boer MENNO DE BOER
Een van de belangrijkste schakels binnen de jaarlijkse uitreiking van de Edisons is natuurlijk de jury. Een groep van vakgenoten beslist wie er met de prijs naar huis gaat. Voor het tweede achtereenvolgende jaar leidt Menno de Boer, Radio Director en dj van Radio 538, als juryvoorzitter alles in goede banen. Je bent nu voor de tweede keer juryvoorzitter. Hoe zou je jouw rol omschrijven? “Als juryvoorzitter van de Edisons probeer je de discussie in goede banen te leiden. Iedereen heeft zo zijn of haar eigen voorkeuren, invalshoeken en specialismen en juist dat zorgt voor discussie. De discussies waren scherp, mede dankzij de jury die nog uitgebalanceerder was dan vorig jaar. Ik merk dat ik wat ervarener ben geworden in mijn rol als voorzitter, waardoor het nog leuker wordt om te doen. Het is misschien een cliché om te zeggen, maar ik vind het echt een eer dat ik dit mag doen. Het is te gek om zo met muziek bezig te zijn, samen met anderen die daar net zoveel passie voor hebben. Het is echt genieten. En vooral ook: genieten van de verschillen.” Wat viel de jury op bij het samenstellen van de nominaties? “Eigenlijk dacht ik na 2018: dit kunnen we niet meer overtreffen, 2018 was zo’n goed muziekjaar. Het blijkt dus toch nog beter te
kunnen! Het gaat gewoon erg goed met de Nederlandse muziekindustrie en dat is geweldig voor de artiesten, de industrie zelf en de luisteraars. Wat ik dit jaar heel leuk vond, was dat er heel veel genre-overschrijdend wordt gewerkt. Je merkt dat artiesten de breedte opzoeken en doelbewust experimenteren met verschillende genres en invloeden. Dat zorgde soms voor discussie. Als jury kijken wij natuurlijk vanuit de ‘hokjes van de prijzen’, maar proberen tegelijkertijd ook naar de artiest als geheel te kijken.” Waar heeft de jury dit jaar op gelet? “We hebben experts uit de schrijvende pers, maar ook leden die thuis zijn in de liveindustrie, de urbanhoek of het Hollandse genre. Wat belangrijk is, is dat ieders mening op tafel komt. Het afgelopen jaar zijn er zoveel mooie dingen gebeurd. Neem nu het succes van Snelle en het rijke en veelzijdige repertoire dat hij heeft neergezet. Ook nieuwkomers als Suzan & Freek hebben in korte tijd een unieke positie veroverd. En wat te denken van Duncan Laurence en de
De vakjury
De prestigieuze Edisons gaan naar producties van bijzondere kwaliteit en worden toegekend door een onafhankelijke en vooraanstaande vakjury. Op basis van kwaliteit en artistieke waarde heeft de jury een lijst van drie genomineerden per categorie samengesteld. Naast voorzitter Menno de Boer (Radio 538) bestaat de jury dit jaar uit Daniël Dekker (Radio2), Wilbert Mutsaers (Spotify Benelux), Robert Haagsma (muziekjournalist), Fernando Halman (FunX), Max van Bossé (Paradiso) en Sophie Keyzer (Qmusic).
nieuwe Eurovisie Songfestival-deelnemer Jeangu Macrooy? De lat wordt steeds hoger gelegd.” Je hebt nu al zin in de jurybijeenkomsten voor de komende editie? “Je haalt me de woorden uit de mond. Ik vind het echt fantastisch, een van de leukste dingen die ik elk jaar mag doen. Blijer kun je me echt niet krijgen. De Edisons zijn het afgelopen jaar enorm gegroeid en het is te gek dat we met z’n allen dit podium hebben kunnen creëren voor de Nederlandse muziek.” Hoe gaat Edison 2020 eruitzien? “Ik denk dat één artiest de erkenning gaat voelen die hij of zij al langer had verwacht. Verder hebben we nog wel een of meerdere verrassingen in petto. Hele vrolijke verrassingen, wel te verstaan…” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons_Jury.indd 33
33
2/3/2020 10:37:02 AM
Edison; gefeliciteerd! Een ode aan de makers. Aan muzikaal talent. Aan onderscheiding in de breedste zin van het woord. Want alleen door onderscheid te maken, kun je echt talent ook onderscheiden en hen het podium en de pluimen bieden die zij verdienen. Edison snapt dit. Edison doet dit. IINII trotse producent van Edison Jazz/ World en Edison Klassiek
EB202002_Advertenties_2_1.indd 34
1/31/2020 4:33:25 PM
60 JAAR EDISON
SPECIAL
De roemruchte geschiedenis van de Edison De eerste Edison werd in 1960 uitgereikt. Zestig jaar later is de muziekprijs uitgegroeid tot dé prijs die ertoe doet in de Nederlandse muziekindustrie. Aan de vooravond van het zestigjarig jubileum nemen we een duik in het turbulente Edison-verleden. DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
N
aar het voorbeeld van de Amerikaanse muziekprijs Grammy (die in 1959 voor het eerst werd uitgereikt), lanceerde de toenmalige Nederlandse Commissie Collectieve Grammofoonplaten Campagne (CCGC) in 1960 de Edison. Auteur Dimitri Frenkel Frank verzon de naam Edison als eerbetoon aan Thomas Alva Edison, de uitvinder van de phonograaf (zie kader). Frenkel Frank was ook degene die met het idee van het Grand Gala du Disque kwam, dé gala-avond waar de Edisons uitgereikt zouden worden en
waar een keur aan nationale en internationale artiesten zou optreden.
Grand Chaos du Disque Op 22 oktober 1960 werden de eerste Edisons uitgereikt in het Concertgebouw in Amsterdam. Het eerste gala duurde in totaal zeven uur en kende ongeveer vijftig acts, van wie vijf een Edison ontvingen. Willy Alberti, Dietrich Fischer-Diskau, Frank Sinatra en (postuum) Eduard van Beinum behoorden tot de allereerste artiesten die een Edison ontvingen. ▶
Beeldje
De Edison Award zelf is een bronzen beeldje gemaakt door beeldhouwer Pieter d’Hont (19171997). Aanvankelijk ging het om forse exemplaren van 65 centimer hoog en een gewicht van ongeveer 12 kilo. In 1963 werd besloten een kleinere variant, die aanvankelijk voor het kinderrepertoire bedoeld was, voor alle categorieën te gebruiken. Pieter d’Hont was de officieuze stadsbeeldhouwer van Utrecht en heeft daar vele beelden achtergelaten, waaronder het bekende beeld van Anne Frank op het Janskerkhof.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons_Flashback.indd 35
35
2/2/2020 2:33:52 PM
FOTO: STE VEN VAN KOOIJK
FOTO: LEON DAKKUS
WILLEM RUIS EN WINNARES DIONNE WARWICK TIJDENS DE EDISON-UITREIKING IN 1984. WINNAARS VAN DE EDISON POP 1987: THE NEW LONDON CHORALE, NADIEH, URBANUS, HAKIEM, ROB DE NIJS, ZANGERES ZONDER NAAM (MARY SERVAES) EN SJEF VAN OEKEL (DOLF BROUWERS). JANINE JANSEN WON IN 2004 DE PUBLIEKSPRIJS TIJDENS HET EDISON KLASSIEK GALA.
'De eerste editie zette de Edison direct groots op de kaart' Willem Duys
kijkers zo massaal naar huis keerden, dat de politie genoodzaakt was om de verkeerslichten (die ’s nachts uitgeschakeld stonden) weer aan te zetten. Voor de incrowd was het traditionele ‘platenbal’ na afloop van de gala’s een absolute must.
Vedetten voor de camera In het voorwoord van het boek 50 Jaar Edison omscheef presentator Willem Duys deze ‘buitenproportionele’ eerste editie als ‘Grand Chaos du Disque. “Maar”, zo voegde Duys eraan toe, “deze avond zette de Edison wel direct groots op de kaart.” Onder leiding van achtereenvolgens Willem Duys en Piet Beishuizen organiseerde de CCGC in de jaren 1960 tot en met 1974 de gala’s. De belangstelling voor de televisieuitzendingen was enorm. Tot oktober 1964 was er natuurlijk slechts één zender op de Nederlandse buis. Aangezien niet veel mensen in het bezit waren van een televisietoestel, keken veel mensen bij elkaar in één huis. Zo kon het voorkomen dat na de uitzending van het Grand Gala in 1963 de 36
FEBRUARI 2020
Honderden beroemdheden kwamen voor de camera’s. Door de internationale uitstraling en groeiende allure van de Edison-uitreiking lukte het steeds beter om wereldvedetten naar Nederland te halen, onder wie Josephine Baker, Astrud Gilberto, The Four Tops, Tom Jones, Tina Turner, David Bowie en The Who. Roddels, rellen en ruzies waren er te over. Nieuws voor de showpagina’s was er altijd. Het aanvankelijke doel was natuurlijk om de platenverkoop te stimuleren. In het algemeen zorgden de gala’s voor een positief effect op de verkoop. Het kwam echter ook voor dat een artiest danig tegenviel, waardoor de verkopen navenant daalden. Zo werd in 1966 het optreden van Tony Bennett
met de grond gelijk gemaakt (‘Uitsmijter Grand Gala bleek zacht ei te zijn’, schreef de Volkskrant). Erger was dat De Telegraaf in het bezit was gekomen van een lijst met de winnaars en die had gepubliceerd vóór de daadwerkelijke uitreiking. In 1974 besloten de organisatoren te stoppen met de gala’s. De kosten waren erg hoog geworden. Het gala in 1974, waar overigens geen Edisons werden uitgereikt, kostte 800.000 gulden. Bovendien was het unieke karakter verdwenen omdat er nogal wat navolging was ontstaan. Het stoppen van de gala’s werd ook zeer betreurd door kappers, couturiers en verhuurders van feestelijke kleding, die goede zaken deden…
Eerherstel Van 1974 tot 1977 werden geen Edisons uitgereikt. In 1977 werd de uitreiking van de prijzen in ere hersteld door de NVPI (Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van beeld- en geluidsdragers), de Nederlandse branchevereniging van de entertainmentindustrie. Werden
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Edisons_Flashback.indd 36
2/2/2020 2:34:15 PM
Wie is Thomas Alva Edison?
Thomas Alva Edison werd geboren op 11 februari 1847 in de Amerikaanse plaats Milan in Ohio. Zijn eerste baan was als krantenjongen bij de Grand Trunk Railroad. Tijdens dit werk zou, volgens de overlevering, Edison het zoontje van een van de stationsmedewerkers gered hebben. Als dank leerde de stationmedewerker Edison omgaan met de telegraaf, iets waar hij al doende zijn werk van zou maken. De kennis van de telegraaf zette Edison ook aan tot het maken van zijn eerste echte uitvinding: de automatische telegraaf. Hier zou hij in 1868, op 22-jarige leeftijd, patent voor aanvragen. Het jaar daarop ontwikkelde Edison alweer een tweede machine, de automatische ‘beurstikker’. Hij ontving voor deze uitvinding 40.000 dollar, waarmee hij een winkel in ‘beurstikkers’ begon. Uiteindelijk stelde dit apparaat hem in staat een laboratorium te beginnen in Menlo Park (in 1876). Zijn eerste daad in zijn nieuwe laboratorium was het verbeteren van de telefoon. Alhoewel Graham Bell in 1876 de telefoon had uitgevonden zorgde Edison ervoor dat je ook over langere afstanden verstaanbaar kon bellen. Zijn experimenten voor de telefoon gaven Edison ook een idee voor zijn volgende uitvinding. Hem was opgevallen dat het membraan in de hoorn van het telefoontoestel trilde gelijk met de trillingen van je stem. Dit bracht hem op het idee om deze trillingen op een of andere manier vast te leggen, zodat ze later teruggespeeld kunnen worden. Hij testte dit idee door een naald te bevestigen aan het membraan, de trillingen van het geluid prikten zo harder of zachter in zijn vinger. Later verving hij zijn
vinger door een wasrol. Hij plaatste de naald op de draaiende wasrol en riep heel hard “HALLO” in het membraan. Toen de wasrol later weer gedraaid werd hoorde Edison zijn eigen stem terug. Dit experiment zou leiden tot de uitvinding van de phonograaf die de basis vormt voor de hele huidige muziekindustrie. In februari 1878 vroeg hij patent voor deze uitvinding aan. Na de uitvinding van de phonograaf begon Edison aan het uitwerken van zijn volgende idee, het ontwikkelen van een gloeidraad die een langere periode licht zou kunnen geven. Na een jaar hard werken lukte het hem om een carbondraad 40 uur te laten branden. Edison realiseerde zich dat de lamp alleen een succes zou zijn als zoveel mogelijk huizen elektriciteit zouden hebben. Vandaar dat hij een plan opzette voor een systeem dat aangedreven werd door een dynamo en waarbij kleine ‘porties’ stroom afgeleverd konden worden in huizen en bedrijven. Een idee dat tot op de dag van vandaag in de elektriciteitscentrales wordt gebruikt. In 1882 was de eerste centrale een feit: The Pearl Street Generating Station in New York. In 1884 zou er een tijdelijk einde komen aan Edisons productiviteit met het overlijden van zijn eerste vrouw aan tyfus. In 1886 trouwde hij opnieuw en verhuisde naar Glenmont in New Jersey waar hij een nieuw laboratorium inrichtte en onder andere de batterij en de eerste bewegende beelden (later de basis voor de filmindustrie) uitvond. Op 18 oktober 1931 overleed Edison op 84 jarige leeftijd.
SPECIAL
FOTO: RUUD WAGENVOORT
60 JAAR EDISON
BART PEETERS, RENÉ FROGER EN CÉLINE DION IN 1994. TOTO WON IN 1999 DE OEUVREPRIJS.
in het verleden de Edisons wel eens met de losse hand toegekend, vanaf nu was de onafhankelijke status van de prijs gewaarborgd: per genre werden statuten gemaakt met richtlijnen waaraan de beoordeling moest voldoen. Voor Klassiek en Populair werden twee onafhankelijke jury’s benoemd bestaande uit deskundigen uit de muziek, onder voorzitterschap van Leo Boudewijns, de toenmalige NVPI-directeur. In deze jaren werden stijlvolle locaties gekozen waar de beelden werden uitgereikt door bekende Nederlanders als Henri Knap, minister Gardeniers, Jan Terlouw, Erik Jurgens, Pieter van Vollenhoven. Televisie-aandacht was er in die tijd maar beperkt.
Weer op tv In 1983 werd door de NVPI de Edison Stichting opgericht met als doel ‘promotie en publiciteit voor beeld- en geluidsdragers te bedrijven en evenementen op dit gebied te organiseren of daaraan deel te nemen’. De Edison Stichting werd de organisator ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons_Flashback.indd 37
37
2/2/2020 2:34:40 PM
Strengholt Music Group feliciteert de Edison Stichting met 60 jaar muziekprijzen waaraan ook onze songwriters hun muzikale steentje mochten bijdragen!
Wij bedanken de volgende auteurs: l
Boudewijn de Groot l
l
Malando
Lennaert Nijgh
l
Belinda Meuldijk
l
Ruud Bos
l
Ramses Shaffy
l
Jules de Corte
Lenny Kuhr l ThĂŠ Lau l Peter van Asten l Richard de Bois l Piet Souer l John Ewbank
Jan Akkerman l Ferdi Lancee l Lori Spee l Hans Vermeulen l Eric van Tijn l Jochem Fluitsma l Jack Bulterman l
Wim Kersten l Henk Temming l Jeroen Englebert l Pim Koopman l Pierre Kartner l Emil Hartkamp l
l l
l
l
Riny Schreijenberg l Mirjam Timmer l Jan Nijman l Vincent Stok l Xander Stok l Nico Outhuyse
Syb van der Ploeg l Jan Smit l Cees Tol l Thomas Tol l Simon Keizer l Jim Geurts l Sergio de Groot
Megan de Klerk l Emiel de Nennie l Tessa Raadman l Emil Landman l Johannes Sigmond l Maxime Barlag
l
Tom Broshuis l Samgar Jacobs l Danny van Tiggele l Justin Pieplenbosch l Johnny Sap l Henny Thijssen l
Jeroen Russchen l Diederick Nomden l Radboud Miedema l Bart Claessen
en alle andere rechthebbenden die hieraan een bijdrage hebben geleverd.
EB202002_Advertenties_2_1_3.indd 38
1/31/2020 4:34:01 PM
60 JAAR EDISON
SPECIAL
Even geen Edisons
FOTO: EDISON STICHTING/ TON K ASTERMANS FOTOGR AFIE
De Edisons (Populair) zijn niet elk jaar uitgereikt. In 1966, 1974, 1975, 1976, 1996, 1997, 2007, 2008 en 2012 vond er geen uitreiking plaats.
van alle Edison evenementen. Vanaf 1984 werden de televisie uitzendingen, soms onder de noemer ‘Edison Gala’, weer in ere hersteld. De procedures voor de jurering en de soorten en het aantal categorieën zijn in de loop der jaren regelmatig aangepast aan de ontwikkelingen in de muziekmarkt. Zo werd in 1986 voor het populaire repertoire de jury van vijf deskundigen uitgebreid tot twee jury’s van elk vijf personen, een voor de lichte muziek en een voor pop/rock muziek. Van 1984 tot en met 1998 was Rob Edwards de voorzitter van de klassieke jury. Daarna gedurende tien jaar Yvonne Looye. Olaf Klijn zat van 1984 tot en met 1991 de jury’s in de popsector voor. Van 1992 tot en met 1995 was dat Paul Solleveld. In 1996 en 1997 zijn geen populaire Edisons uitgereikt.
50-jarig jubileum
DJ TIËSTO WON IN 2005 IN DE CATEGORIE DANCE. IN 2016 ZOU HIJ DE EDISON POP OEUVREPRIJS IN ONTVANGST NEMEN.
Promotie
De Edison is geen populariteitsprijs, maar een kwaliteitsprijs. De uitreiking had echter ook een ‘hoger doel’: de promotie van muziek in het algemeen. Om mensen naar de platenzaken te lokken, vond van 15 tot 22 oktober 1960 de eerste Week van de Grammofoonplaat plaats, die werd afgesloten met een Grand Gala du Disque waar de eerste Edisons werden uitgereikt. Ter promotie werden twee 45-toeren premieplaten uitgebracht, beide van het Koninklijk Concertgebouworkest, die consumenten voor 1 gulden konden aanschaffen bij
aankoop van minstens 5 gulden aan platen. De ene EP bevatte klassieke fragmenten, de ander ‘populaire hoogtepunten’. De daaropvolgende Edison-jaren werden de bijbehorende premieplaten steeds populairder. Van de EP’s van 1961 en 1962, met opnamen van Toon Hermans en Wim Kan, gingen bijvoorbeeld een slordige 180.000 stuks over de toonbank. In de jaren tachtig werd de Platen-10-Daagse gelanceerd, die na enkele edities ook werd ingezet ter promotie van de Edisons. Zo werden de lp’s van de genomineerden stevig gepromoot op de winkelvloer. Rond het klassieke Edison-evenement ontstond de
De Edison is in haar eerste 50 jaar altijd dynamisch geweest en heeft zich herhaaldelijk opnieuw uitgevonden. Zo is in 1998 het concept voor de Edisons veranderd met een driedeling. Er kwamen de Edison Music Awards voor Pop, de Edison Classical Music Awards voor Klassiek en de Edison Jazz Awards voor Jazz. Elk genre kreeg ▶
Klassieke Platen 10-daagse, inclusief een klassieke premieplaat voor 6,50 gulden. De actie werd een groot succes. Toen eind jaren negentig de Edison Jazz zijn intrede deed, werd ook een promotie-cd gelanceerd. In 1999 koppelde de Stichting CPG (Collectieve Promotie Geluidsdragers) zijn Aangenaam… klassiek-concept aan de Edison Classical Music Awards en werden ook de promotie-cd’s onder die noemer uitgebracht. Begin deze eeuw vonden er samenwerkingen plaats met onder meer dagblad Trouw, Classic FM, energiebedrijf REMU en koffiemerk Nescafé.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons_Flashback.indd 39
39
2/2/2020 2:35:14 PM
Universal Music feliciteert de Edisons met haar jubileum. 60 jaren vol Rock ’n Roll.
We gaan genieten van een prachtige avond in de Gashouder.
EB202002_Advertenties_2_1_2.indd 40
2/3/2020 11:45:28 AM
60 JAAR EDISON
SPECIAL
OEUVREPRIJSWINNAAR DAME KIRI TE KANAWA
FOTO: EDISON STICHTING/ TON K ASTERMANS FOTOGR AFIE
EN MINISTER PLASTERK IN 2008.
Edison Oeuvreprijs
Sinds 1995 wordt ook de Edison Oeuvreprijs Pop, Klassiek en Jazz/World uitgereikt aan een artiest of groep voor het volledige werk. In 1971 werd de Oeuvreprijs overhandigd aan Creedence Clearwater Revival en Rogier van Otterloo.
aandacht in een afzonderlijk evenement. Na verloop van tijd is weer afgestapt van de Engelse benaming. Iedereen weet immers wat Edison betekent. Het is nu Edison Pop, Edison Klassiek en Edison Jazz/World. In de jaren 1998 tot 2006 is de jurering van de populaire muziek in handen gegeven van een grote groep deskundigen in de wereld van popmuziek. In 2007 en 2008 waren er geen Pop Edisons. Per 2009 is de jurering, net als bij Klassiek en Jazz weer in handen van een kleine vakjury. Bovendien is toen besloten om voor het populaire genre uit te gaan van nationale artiesten. Drie vakjury’s bepaalden in het jubileumjaar 2010 de winnaars van de Edison Pop, Klassiek en Jazz/World. Zij stonden onder voorzitterschap van respectievelijk Leo Blokhuis, Stef Collignon en Vincent van Engelen.
Voortdurend in ontwikkeling De daaropvolgende edities werd de uitreiking nog nadrukkelijker gepositioneerd als een brancheaangelegenheid waarbij de
muziekindustrie zijn artiesten in het zonnetje zet en stil staat bij de successen. Na enkele edities in Rotterdam WTC, werd in 2013 neergestreken in de Heineken Music Hall. Nieuw was de livestream via het Edison YouTube-kanaal van de besloten Edison Pop 2013. In 2014 verhuisde de uitreiking niet alleen naar de Harbour Club in Amsterdam, maar kregen de categorieën een metamorfose. Waar voorheen uitgegaan werd van brede categorieën zoals beste mannelijke artiest, beste vrouwelijke artiest, beste groep, werd er vanaf dat jaar gejureerd per genre. Als nieuwe categorieën werden geintroduceerd Pop, Rock, Hip Hop, Dance, Alternative, Nieuwkomer, Volksmuziek, Videoclip, Album en Song. In 2017 werd gekozen voor de Gashouder op het terrein van de Westergasfabriek in Amsterdam, waar op 10 februari de 60ste editie plaatsvindt. En aldus handhaaft de Edison zich al zestig jaar moeiteloos tussen de Grammy Awards, de BRIT Awards, de Echos, de Schallplattenpreis en de Grand Prix du Disque. ◾
1971: 1988: 1992: 1995: 1997: 1998: 1999: 2000: 2003: 2004: 2005: 2006: 2007: 2008: 2009: 2010: 2011: 2012: 2013: 2014: 2015: 2016: 2017: 2018: 2019:
Creedence Clearwater Revival / Rogier van Otterloo Concertgebouw Orkest Dame Joan Sutherland Elly Amerling Dame Elisabeth Schwarzkopf Boudewijn de Groot / Cliff Richard / Carlo Maria Giulini Toto / Golden Earring / Herbie Hancock / Gustav Leonhardt André Hazes (geweigerd) / Status Quo René Froger / Mark Knopfler / Tony Bennet / Anne Sofie von Otter Frank Boeijen / George Michael / George Duke / Mstislav Rostropovich De Dijk / Eddy Christiani / Phil Collins / Thomas Hampson Ramses Shaff y / Normaal / Rita Reys / Jessye Norman Joe Sample & Randy Crawford / John Williams (guitarist) Al Jarreau / Piet Noordijk / Dame Kiri Te Kanawa Krezip / Dianne Reeves / Beaux Arts Trio Herman van Veen / Rowwen Hèze / Chaka Khan / Pierre Boulez Marco Borsato / Ivan Lins / Daniel Barenboim André van Duin / Doe Maar / Dee Dee Bridgewater / Frans Brüggen Marcus Miller / Reinbert de Leeuw BLOF / Youp van ’t Hek / Greetje Kauff eld / Kurt Elling / Radio Filharmonisch Orkest Thé Lau & The Scene / Flairck / Itzhak Perlman Tiësto / Metropole Orkest / Bernard Haitink Anouk / Lee Towers / Joshua Redman / Ton Koopman Extince / Carel Kraayenhof / Eliane Elias / Renée Fleming Ilse DeLange / Patti Austin / Kronos Quartet
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons_Flashback.indd 41
41
2/2/2020 2:35:37 PM
Edisons 2019 in beeld
Tijdens de afgelopen editie van de Edison Popprijzen was singer-songwriter Nielson de grote winnaar van de avond. Hij won twee Edisons, waaronder in de categorie Nederlandstalig voor zijn album Diamant. Ilse DeLange kreeg de oeuvreprijs overhandigd, terwijl ook Zwart Licht ft. Ray Fuego, Wende en Douwe Bob een felbegeerd beeldje overhandigd kregen. FOTO'S: DENNIS BOUMAN & JONI ISR AELI
ALLE WINNAARS VAN DE EDISON POPPRIJZEN 2019.
42
FEBRUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Edisons_Fotospread.indd 42
1/31/2020 3:41:09 PM
EDISON 60 JAAR
WENDE
SPECIAL
ILSE DELANGE KRIJGT DE EDISON OEUVREPRIJS UITGEREIKT.
DE PRIJS VOOR BESTE VIDEOCLIP GING NAAR ZWART LICHT, FT. RAY FUEGO VAN REGISSEUR DANIËL AJDEI.
ANDRÉ HAZES JR. WON EEN EDISON IN DE CATEGORIE HOLLANDS MET ZIJN ALBUM ANDERS.
FRENNA GING ER VANDOOR MET EEN EDISON IN DE CATEGORIE HIPHOP.
NIELSON KREEG TWEE EDISONS UITGEREIKT.
DE EDISON VOOR ALBUM GING NAAR MENS VAN WENDE.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons_Fotospread.indd 43
43
1/31/2020 3:41:42 PM
feliciteert met trots hun componisten met de Edison 2020 nominatie
Scott Storch
Jonna Fraser
Jordan Wayne
Armand Dusault
Morscha Von Grumbkow
Dopebwoy
Niels Zuiderhoek
Elisa van Dolderen
Ramon de Wilde
Fiora Cutler
Geert Sluijter
Kensington
Timo Dirksen
Glen Faria
De Staat
Tofer Brown
Tribal Kush
Duncan Boontjes
Willem de Bruin
Zerodix
Frederic Gervais
Emmastraat 21, 1211 NE, HILVERSUM, Nederland
Untitled-1 1 EB202002_Advertenties_4_1.indd 44
29/01/2020 13:40:10 2/3/2020 11:44:03 AM
EDISON 60 JAAR
SPECIAL
Genomineerden Edison Pop 2020 Op basis van kwaliteit en artistieke waarde heeft de jury een lijst van drie genomineerden per categorie samengesteld voor de 60ste editie van de Edisons. De winnaars worden bekendgemaakt op 10 februari 2020 in de Gashouder in Amsterdam. Pop
Nieuwkomer
Rock
Nederlandstalig
Dance
Hiphop
SWEET HIGH – Krezip GEDEELD DOOR ONS – Suzan & Freek 2019 SINGLE RELEASES – Maan
BUBBLE GUM – De Staat TIME – Kensington 2019 SINGLE RELEASES – DI-RECT
BALANCE – Armin van Buuren 2019 SINGLE RELEASES – Martin Garrix 2019 SINGLE RELEASES – Tiësto
NONA – Nona VIERENTWINTIG – Snelle 2019 SINGLE RELEASES – Duncan Laurence
DIT IS VOOR MIJ – Trijntje Oosterhuis GEDEELD DOOR ONS – Suzan & Freek 2019 SINGLE RELEASES – Paul Sinha
GIMMA – Josylvio VIERENTWINTIG – Snelle VISIONAIR – Henkie T
Album
TIME – Kensington VIERENTWINTIG – Snelle GRAVEL & DUST – Ilse DeLange
Alternative
SNOWSNIPER – S10 BOAT – Pip Blom FAIRE DE SON MIEUX – Son Mieux
Hollands
ATJE VOOR DE SFEER – René Karst ONVERSLAANBAAR – Frank van Etten TOPPERS IN CONCERT 2019 – De Toppers
Videoclip
LAAT ME TOE - Saman Amini ARCADE -Duncan Laurence DRUP - Bizzey ft. Kraantje Pappie, Jonna Fraser & Ramiks
Song
ARCADE - Duncan Laurence ROLLER COASTER - Danny Vera HOE HET DANST - Marco Borsato, Armin van Buuren, Davina Michelle
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Edisons_Nominaties.indd 45
45
2/3/2020 10:38:34 AM
S P E C I A L
ADVOCATUUR Veel mensen staan er niet bij stil, maar zodra ze hun favoriete track beluisteren, een theater bezoeken of een video op YouTube bekijken, gaat veel wet- en regelgeving in de achtergrond schuil. Met de komst van nieuwe wetgeving en de uitkomst in de zaak Martin Garrix zal daar de komende jaren veel in gaan veranderen.
Juridische veranderingen in de entertainmentbranche O
p 7 juni 2021 gaat de nieuwe Europese auteursrechtenrichtlijn in werking. De nieuwe wetgeving is volgens voorstanders een broodnodige modernisering van het auteursrecht. En belangrijker: het zou de artiesten beter moeten gaan beschermen. Platformen als YouTube, Facebook en Instagram moeten volgens de nieuwe wet vergoedingen gaan afdragen over auteursrechtelijk beschermd materiaal, zoals video’s, foto’s en muziek dat door gebruikers wordt geüpload. Daarnaast moeten zij zorgen voor strengere controles op schending van het auteursrecht. Deze hervormingen moeten ervoor zorgen dat ‘creatieven’ beter beschermd worden tegen inbreuk, waarbij met name de zogenoemde ‘value gap’ belangrijk is.
Meer duidelijkheid
46 49 51 53 55 57 46
Juridische veranderdingen SOLV bureau Brandeis De Vos & Partners Van Kaam Leeway FEBRUARI 2020
Digitalisering was een jaar of vijftien geleden een belangrijke ontwikkeling, in 2010 kregen de muziekstreamingdiensten vaste voet aan de grond in Nederland. “De afgelopen vijf jaar was er het nodige te doen rond de auteursrechtrichtlijn. Het dichten van de ‘value gap’ was daar onder andere een issue”, zegt Hans Bousie, partner en advocaat bij bureau Brandeis. “Ik ben dan ook benieuwd wat er allemaal op ons pad komt. 2020 wordt een ongewis jaar.” Hanneke van Lith, advocate bij Van Kaam is vooral benieuwd in hoeverre een online platform verantwoordelijk kan worden gehouden voor de content die gebruikers down- en uploaden. “Dit vraagstuk was twintig jaar geleden nog niet aan de orde en is nu uiterst actueel.” Ook Michiel Odink, advocaat en partner bij Leeway, is nieuws-
gierig naar de gevolgen van de nieuwe wet: “Eigenlijk hangt alles af van hoe de rechter de wetgeving gaat toepassen. Wat we wel merken is dat bestaande en nieuwe cliënten ons steeds sneller inschakelen. Op die manier willen zij vroegtijdig inspelen op alle ontwikkelingen en zich alvast contractueel weren.” Bij advocatenkantoor SOLV hanteren ze dezelfde aanpak, maar zien zij dat er nog veel onduidelijkheid is voor de sector. Volgens advocaat Douwe Linders is er nog altijd geen duidelijkheid over de implementatie. “En de Nederlandse wetgever heeft weinig ruimte genomen om af te wijken van die richtlijn. Laat staan rechtszekerheid. Hopelijk komt er dit jaar meer helderheid.”
Spraakmakend Als er één zaak is geweest die door de entertainmentbranche is gevolgd, is het wel de zaak die dj Martin Garrix tegen Spinnin’ Records had aangespannen. De 23-jarige dj stapte in 2017 naar de rechter omdat hij het gevoel had misleid te zijn door zijn voormalige platenlabel en managementbedrijf Music Allstars bij het tekenen van zijn eerste contract in 2012. Eelko van Kooten was destijds directeur van beide bedrijven en dus was er volgens Garrix sprake van belangenverstrengeling. In 2015 brak hij al met zijn label en wilde onder andere de volledige rechten van zijn muziek hebben. Destijds zei hij: “Ik wil erkenning dat ik de producent ben van de nummers. Ik vind het niet chill dat ik die niet krijg van Spinnin’.” Volgens Marga Verwoert, partner en advocate bij Leeway, kan deze rechtszaak niet los van de nieuwe Europese auteursrechtlijn gezien worden. “Er wordt
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202002_Advocaat Special.indd 46
1/31/2020 4:36:30 PM
ADVOCATUUR
SPECIAL
DE NEDERLANDSE WETGEVER HEEFT WEINIG RUIMTE GENOMEN OM AF TE WIJKEN VAN DE EU-RICHTLIJN
steeds meer gekeken naar op welk punt in de keten er waarde wordt toegevoegd, en hoe die schakel vervolgens kan meeverdienen aan het succes. Degene die waarde creëert, moet daarvoor beloond worden. Dat gold in de zaak Garrix, maar dat geldt ook zeker voor de content creators op social media.” Douwe Linders: “De Martin Garrix-zaak is exemplarisch. Het afgelopen jaar zijn we met name in het dancesegment actief geweest. Er komt relatief veel onenigheid voor tussen dj’s en zijn of haar label/publisher.”
Juridische knokpartijen Hans Bousie was rechtstreeks betrokken bij de spraakmakende zaak. Volgens hem gaat het om juridische knokpartijen over het feit of er wel of geen goede overeenkomsten zijn gesloten tussen platenmaatschappijen, managers en hun artiesten. Het Hof bepaalde in 2015 dat alle contracten tussen de dj, zijn platenlabel en het management werden ontbonden. Ook verkreeg Garrix de rechten van zijn zelfgeproduceerde nummers. Hier gingen Spinnin’ en MAS tegen in hoger beroep, maar kreeg de dj wederom gelijk. Volgens het Hof was het ‘onredelijk’ dat de artiest zo weinig rechten
had op zijn eigen muziek, gezien ‘het grote commerciële succes’. Ook werd bepaald dat het niet terecht was dat de contracten zomaar tegen dezelfde voorwaarden met twee jaren verlengd kon worden door de bedrijven. Garrix moest van de rechters wel de managementvergoeding betalen aan Spinnin’ Records en MAS.
'Degene die waarde creëert, moet daarvoor beloond worden'
Optie tot verlenging
lijk nog een vervolg gaan geven met een cassatieklacht. Bousie vindt het bijzonder dat het Hof heeft bepaald dat je als label – in dit geval Spinnin’ Records – best een optie tot verlenging in een contract mag opnemen, maar als blijkt dat iemand succesvol is, deze niet mag uitoefenen. “Dat is redelijk onverteerbaar.” Margiet Koedooder, van De Vos & Partners, schreef een artikel over een soortgelijke zaak rond de hit Old Town Road van Lil Nas X. “De song werd gemaakt op een beat van de uit Purmerend komende Young Kio die deze op Beat Stars aanbood. Ik was bang dat hij hiervoor 35 dollar afkoop had gekregen. Gelukkig voor hem was de standaard overeenkomst zodanig slecht dat alles opnieuw onderhandeld moest worden. Een goed voorbeeld waarom advocaten belangrijk zijn voor dit soort deals.” ◾
In het vonnis valt te lezen dat de dj niet verkeerd is voorgelicht, bedrogen of misbruikt door de bedrijven. Bousie: “Vlak voor de feestdagen hebben we er hard aan getrokken en kwam er een arrest in de zaak. We hebben weliswaar niet helemaal gelijk gekregen, maar het belangrijkste was dat nagenoeg alle verwijten – die onder meer te maken hadden met contractbreuk, misleiding, bedrog en onredelijke bepalingen – van tafel werden geveegd.” De vergoeding die Garrix aan de bedrijven moet betalen, wordt in een aparte procedure bij de rechtbank bepaald. De proceskosten worden evenredig verdeeld, aangezien het Hof van oordeel is dat de dj, Spinnin’ Records en MAS in gelijke mate hebben gewonnen en verloren. Toch zal bureau Brandeis de zaak moge-
Marga Verwoert
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Advocaat Special.indd 47
47
1/31/2020 4:36:46 PM
EB202002_Advertenties_4_4.indd 48
1/31/2020 4:36:40 PM
ADVOCATUUR
SPECIAL
SOLV
‘Ik heb nog nooit zo vaak mijn toga aangehad!’ SOLV was twintig jaar geleden het eerste advocatenkantoor dat zich specialiseerde in technologie, media & entertainment, intellectueel eigendom en privacy. SOLV heeft al die jaren een open blik gehouden op het recht en zich vooral gericht op het begrijpen van de business van hun klanten. “Wij zien het recht als een kneedbaar iets. Veel dingen liggen helemaal niet zo vast.”
N
“
aast de vertrouwde werkzaamheden op het gebied van privacy advies en IT en automatiseringsgeschillen zijn we in 2019 veel bezig geweest met de nieuwe auteursrechtrichtlijn”, blikt advocaat Douwe Linders van SOLV terug. “We hebben onze cliënten geadviseerd over de impact en de mogelijke gevolgen. Maar het wetsvoorstel ter implementatie in de Nederlandse wet heeft weinig duidelijkheid gegeven. De Nederlandse wetgever heeft nauwelijks ruimte genomen om af te wijken van de richtlijn of rechtszekerheid te geven. Hopelijk komt er binnenkort meer helderheid.” 2019 stond voor het Amsterdamse kantoor verder in het teken van procederen. Véél procederen. Linders: “Ik heb nog nooit zo vaak mijn toga aangehad. Soms is het nodig om de botte bijl tevoorschijn te halen en dan komt ons litigation-team om de hoek kijken. We zijn met name in het dancesegment actief geweest. De Martin Garrix-zaak (die wij overigens niet hebben gedaan) is exemplarisch. Er komt relatief veel onenigheid voor tussen dj’s en labels/ publishers.” Dit jaar wordt deze lijn voortgezet en staan er de nodige procedures op het programma. “Zo houden we ons bezig met datagebruik door apps.” Oftewel: consumenten die schade ondervinden doordat commerciële partijen zich niet houden aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). “De individuele schade is klein, maar als collectief kun je een flinke klap uitdelen. Ik verwacht dat een collectieve zaak dit jaar van de grond komt en er een claim wordt neergelegd bij een grote partij.” Vorig jaar zijn er uitspraken geweest waarbij de rechter individuele consumenten in het gelijk heeft gesteld die vonden dat zij schade hebben geleden doordat de AVG niet werd nageleefd. “De compensatie was relatief gering”, aldus Linders, “maar de eerste horde is in ieder geval genomen.
DOUWE LINDERS
Consumenten weten steeds beter wat hun rechten zijn en rechters nemen AVGschadezaken serieus. Waar 2019 nog in het teken stond van normuitleg, zullen in 2020 zowel de Autoriteit Persoonsgegevens als consumenten van zich laten horen.”
E-sports & kansspelen Aandachtspunten voor 2020 zijn voor SOLV verder e-sports, online gambling en secondary ticketing. “Wij hebben dit jaar een team ingericht dat zich bezig gaat houden met deze zaken. E-sports is commercieel enorm in ontwikkeling en juridisch erg interessant. Je hebt te maken met dezelfde zaken als bij ‘gewone’ sporten, maar dan aangevuld met softwareaanbieders en online platformen. De vraag is wie er nu uiteindelijk de controle pakt. Bij welke partij liggen de rechten? Vragen waar wij ons graag mee bezig houden.” En dat geldt ook voor online gambling. De Nederlandse Kansspelautoriteit heeft bepaald dat bepaalde loot boxes in strijd zijn met Wet op de kansspelen. Uitgevers hebben maatregelen genomen, maar zijn deze voldoende? Linders: “Het wachten
is op een groep gamers die een collectieve zaak aanspant. Dit krijgt mogelijk nog wel een staartje voor een civiele rechter. Verder is de verwachting dat in 2021 het eerste legale online kansspelaanbod van de grond komt. Dan moet er wel dit jaar meer duidelijkheid komen over de inrichting en het verkrijgen van licenties. We zijn druk met de advisering hierover.”
Secondary ticketing Tot slot houdt SOLV alle ontwikkelingen rond secondary ticketing nauwlettend in de gaten. “Aangezien de wetgever er zelf niet actief mee aan de slag gaat, zie je dat ticketers nu zelf platformen oprichten om commerciële doorverkoop tegen te gaan en ondertussen fans een betrouwbare manier willen bieden om tickets door te verkopen. Je zou het misschien niet direct zeggen, maar secondary ticketing is juridisch een behoorlijk complex onderwerp. Oplossingen moeten niet alleen gezocht worden in de commerciële hoek (vanuit de ticketers zelf en bijvoorbeeld Google), maar ook vanuit juridische hoek. Kortom, het wordt een spannend en leuk jaar.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_SOLV.indd 49
49
2/3/2020 10:34:07 AM
‘When the shit hits the fan’
Hans Bousie Sophie van Everdingen Syb Terpstra Tessel Bossen
_____
Sophialaan 8 1075 BR Amsterdam The Netherlands +31 (0)20 7606 505 info@bureaubrandeis.com bureaubrandeis.com
EB202002_Advertenties_4_2.indd 50
2/3/2020 11:47:07 AM
ADVOCATUUR
SPECIAL
BUREAU BRANDEIS
‘Managers kunnen weer rustig gaan slapen’ 2019 stond voor bureau Brandeis in het teken van de gevechten over dj-overeenkomsten. Of dat dit jaar ook het geval zal zijn, durft founding partner en advocaat Hans Bousie niet te voorspellen. “2020 wordt een ongewis jaar - ik ben benieuwd wat er allemaal op ons pad komt.” “
W
e hebben ons de afgelopen tijd vooral beziggehouden met de zaak rond Martin Garrix en Afrojack”, vertelt Hans Bousie. “Oftewel: juridische knokpartijen over het feit of er wel of geen goede overeenkomsten zijn gesloten tussen platenmaatschappijen/ managers en hun artiesten. Vlak voor de kerstdagen kwam het arrest in de zaak Garrix, daar hebben we hard aan getrokken. We hebben weliswaar niet op alle punten gelijk gekregen, maar het belangrijkste was dat nagenoeg alle verwijten - die onder meer te maken hadden met contractbreuk, misleiding, bedrog en onredelijke bepalingen - van tafel werden geveegd. Bijzonder is wel dat het Hof heeft bepaald dat je als
'De uitspraak in de Garrix-zaak heeft onrust weggenomen' label – in dit geval Spinnin’ Records - best een optie tot verlenging mag opnemen in een contract, maar als blijkt dat iemand succesvol is, mag je deze niet uitoefenen. Dat is redelijk onverteerbaar. Daar zou zo nog maar een cassatieklacht over kunnen volgen.”
Weggenomen onrust Wat de toekomst ons brengt? Bousie heeft er naar eigen zeggen lang over nagedacht. “Ik vind het enorm leuk om te laten merken dat ik een helikopterview heb, dat ik een strategisch denker ben, een ziener. Maar even zonder gekheid: ik heb werkelijk geen flauw idee wat ons dit jaar te wachten staat. Digitalisering was een jaar of vijftien geleden
een belangrijke ontwikkeling, in 2010 kregen de muziekstreamingdiensten vaste voet aan de grond in Nederland. De afgelopen vijf jaar was er het nodige te doen rond het auteurscontractenrecht en de Europese auteursrechtrichtlijn. Het dichten van de ‘value gap’ was daar onder andere een issue. Het auteurscontractenrecht wordt nu geëvalueerd. Er zijn echter nauwelijks zaken over geweest. Hebben meer mensen geroepen dat hun contract niet redelijk is? Nee. Heeft het dan gewerkt? Dat weet je niet, misschien hebben partijen onder druk van die wijzigingen hun contracten aangepast. Ik ben heel benieuwd wat er uit die evaluatie gaat komen.” De trend dat je het niet goed kunt doen als publisher of manager en voortdurend op je hoede moest zijn dat je door een artiest voor de rechter wordt gesleept, heeft zich echter niet doorgezet. Bousie: “De uitspraak in de Garrix-zaak heeft wel onrust onder met name managers weggenomen. Als ik een manager zou zijn, zou ik nu een stuk rustiger slapen. Ook al worden wij van slapende managers niet rijk…”
Data vermarkten en datalekken bureau Brandeis is voor alles een proceskantoor. “Als er oorlog is of gevoerd moet worden dan ben je bij ons aan het goede adres. We houden zich daarnaast bezig met zaken rond databescherming, datalekken en privacy. Er gebeurt op dat vlak gewoon heel veel. Zelf word ik als burger eerlijk gezegd helemaal kierewiet van de privacyregels zoals die nu worden gehanteerd, bij elke site moet ik aangeven welke cookies ik wel of niet wil accepteren. Zet ze gewoon standaard allemaal uit, dan zet ik ze wel aan als ik dat wil. Daarnaast geven deze regels in de praktijk heel veel administratieve rompslomp. Ik denk niet de gemiddelde retailer zijn klanten zal aan-
HANS BOUSIE
schrijven om te laten weten hoe hij hun klantgegevens verwerkt. Bedrijven zijn natuurlijk wel beducht dat ze regels overtreden en roepen dan onze hulp in. Wat ik wel verwacht – ik heb het al vaker geroepen – is dat het vermarkten van persoonlijke data veel belangrijker wordt dan de manier waaróp je ze vermarkt. Of je dat nu met muziek doet, of films of met badeendjes, dat maakt niet zoveel uit voor de gemiddelde databoer.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Brandeis.indd 51
51
1/31/2020 2:41:37 PM
THERE ARE NO RULES TO CREATIVITY.
Margriet Koedooder is our most experienced lawyer in Music & Creative Industry Law.
For queries we recommend that you contact her directly. A
Van Miereveldstraat 13 1071 DW Amsterdam Netherlands
T
+31 (0)20 20 607 55
M
mkoedooder@devos.nl
W
www.devos.nl
linkedin.com/in/margrietkoedooder
Where there are rules we will take care of them. CREATIVE INDUSTRY LAW
MUSIC LAW
Copyright • Contracts • Entertainment Law • Advertising • Film &
Publishing • Labels • Booking Agencies • (Inter)
Television • Internet & Ecommerce Law • Litigation • Media Law
National DJ’s & Artists • Intellectual Property
Music Law • Education Law • Trademark & Competition Law • Privacy
Protection • Internet & Webshops • Licensing •
Telecommunication Law • Business & Corporate Operations &
Reputation Management • Selling & Buying •
Transactions • Food Law • Restructuring • Labour Law • ICT Law.
Employment Law • Agents & Franchising.
EB202002_Advertenties_4_5_1.indd 52
1/31/2020 4:45:28 PM
ADVOCATUUR
SPECIAL
DE VOS & PARTNERS ADVOCATEN
‘Onze advocaten zijn een meerwaarde voor onze klanten’ Wat zijn de zaken die een advocaat bezighoudt en wat maakt een kantoor uniek? Managing partner Margriet Koedooder legt uit welke rol De Vos & Partners Advocaten speelt.
D
e entertainmentindustrie is constant in beweging. Voor het nieuwe decennium verwacht managing partner Margriet Koedooder dat er desondanks niet veel verandert in de werkwijze van haar bedrijf. “Wat je ziet is dat al die creatieve branches steeds meer technologische stappen gaan maken. Wij bedienen beide vlakken en gaan door op de eerder ingeslagen weg. Natuurlijk is er ook plaats voor nieuwe zaken. Dit jaar wil ik bijvoorbeeld aan labels of muziekuitgevers een geautomatiseerd contractensysteem aanbieden, dat door ons beheerd wordt. Een goedkoper, sneller en efficiënter alternatief dat bovendien interessant is voor kleinere bedrijven die vaak geen in-house jurist kunnen betalen.”
uitdagingen opleveren. In het buitenland gelden andere wetten en dat is interessant.” Eind vorig jaar schreef Koedooder een blog op de website van het kantoor over de situatie rond de hit Old Town Road van Lil Nas X. “De song werd gemaakt op een beat van de uit Purmerend komende Young Kio die deze op Beat Stars aanbood. Ik was bang dat hij hiervoor 35 dollar afkoop had gekregen. Gelukkig voor hem was de standaardovereenkomst dusdanig slecht dat alles opnieuw onderhandeld moest worden. Een goed voorbeeld waarom advocaten belangrijk zijn voor dit soort deals.”
Details De insteek van De Vos & Partners Advocaten is niet standaard. “Wat wij van onze advocaten willen is dat zij een meerwaarde zijn voor onze klanten. Je moet dus exact weten wat er in onze sector aan de hand is. Tot in de kleinste details. Dat lukt veel beter als je de branche echt leuk vindt. Je moet naar feestjes, leest vakliteratuur en duikt op alle relevante events op. Onze huidige en toekomstige mensen moeten een enthousiasme hebben voor de creatieve industrie. Dat zorgt voor je meerwaarde en hierdoor word je nog beter in je werk.” ◾ MARGRIET KOEDOODER
Diversiteit Koedooder omschrijft zichzelf als nieuwsgierig en is constant bezig met nieuwe ontwikkelingen binnen de entertainmentindustrie. Voor de komende jaren zijn er verschillende zaken die haar bezighouden. “De discussie rond diversiteit is een heel belangrijke. In de VS is er commotie ontstaan over inclusiviteit binnen de Grammy Awards. Het ‘old boys network’ en de corruptie over wie nu een prijs krijgt en wie niet, wordt daar flink aan de kaak gesteld. Dat zie ik een stuk minder in Nederland. Er is nog wel een aantal slagen te maken. De muziekindustrie kan op alle vlakken wel wat meer vrouwen gebruiken.”
Old Town Road Vergeleken met 15 jaar geleden worden er binnen de muziekindustrie weer veel deals gesloten. “De markt is veel positiever. Ik word vaak ingehuurd om te helpen met de verkoop of koop van catalogussen. Dit gebeurt in het binnen- en buitenland en kan ingewikkelde internationaal gerechtelijke WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_DeVos.indd 53
53
1/31/2020 2:59:33 PM
www.van-kaam.nl
Oosteinde 3, 1017 WT Amsterdam T: 020 – 421 2040 E: info@van-kaam.nl
EB202002_Advertenties_4_5.indd 54
1/31/2020 4:45:53 PM
ADVOCATUUR
SPECIAL
VAN KAAM
Hét kantoor voor de entertainmentbranche De technologische ontwikkelingen volgen elkaar snel op binnen de entertainmentwereld. Dat levert uitdagende situaties op binnen het gebied van media-, privacy- en intellectueel eigendomsrecht. Van Kaam IP, Media & Privacy volgt deze ontwikkelingen op de voet, zodat zij hun cliënten optimaal kan adviseren en bijstaan.
V
an Kaam Advocaten bestaat uit een zorgvuldig samengesteld team van zes advocaten, waarvan drie meer ervaren advocaten en drie jonge talenten. ‘’Samen zijn we een sterk team met veel kennis en ervaring op het gebied van het intellectuele eigendoms-, media- en privacyrecht”, legt Hanneke van Lith uit. Ze werkt sinds 2014 bij het in Amsterdam gevestigde Van Kaam. En sinds 2017 als advocaat. Haar studies Nederlands, Internationaal & Europees recht en stages binnen de advocatuur en de media- en entertainmentbranche hebben haar veel ervaring en expertise opgeleverd binnen de entertainmentwereld. Dit komt haar nu als advocaat goed van pas wanneer bekende en minder bekende cliënten te maken krijgen met ongewenste publicaties, zowel online als offline. Zo werkt ze voor uiteenlopende cliënten; van omroepen, uitgeverijen, tv- en filmproducenten tot individuele creatieve makers en het MKB. In haar werk kijkt ze breder en verder dan alleen of er moet worden geprocedeerd.
Snel schakelen “Procederen is onze kracht”, vertelt Hanneke van Lith, “maar liever kijken we naar de meest strategische oplossingen voor onze cliënten. Dat betekent dat het soms de voorkeur geniet niet te procederen en tot een andere oplossing te komen. Doordat we veel kennis en ervaring hebben in de theater-, film- en muziekwereld kunnen we dat goed inschatten en snel schakelen indien nodig. Bij geschillen rondom perspublicaties is vaak sprake van kort geding procedures. Daarbij moet er op zeer korte termijn geprocedeerd worden. Ik vind het uitdagend om direct in een zaak te duiken, deze in een relatief korte termijn goed voor te bereiden en helder te bepleiten.”
Waardevol Bijzonder aan het kantoor Van Kaam is dat zij bij onrechtmatige perspublicaties aan beide kanten kan opereren. De ene keer vertegenwoordigt het Amsterdamse kantoor de media of de journalist, de andere keer degene die onderwerp is van een publicatie. Van Lith: “Die afwisseling en het spanningsveld tussen vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid enerzijds en de vraag hoe ver die mag gaan voor wat betreft inbreuken op de persoonlijke levenssfeer en reputatie van personen en bedrijven anderzijds vind ik uitdagend. Voor veel mensen is het recht heel statisch. Het mediarecht, intellectueel eigendomsrecht en de privacywetgeving is echter constant in beweging door de zich in rap tempo opvolgende technologische ontwikkelingen. "
Deep fakes Hanneke van Lith vervolgt: "Met nieuwe media volgen ook nieuwe juridische vraagstukken. Kijk bijvoorbeeld naar de opkomst van deep fakes, waarbij het portretrecht speelt, en/of het auteursrecht. Momenteel is dit nog een leuke tool maar in de toekomst zou dit wel eens tot hele interessante procedures kunnen gaan leiden. Maar ook het uploaden en downloaden van beschermde content door internetgebruikers en de vraag in hoeverre een online platform daarvoor verantwoordelijk kan worden gehouden, is een vraagstuk dat twintig jaar geleden nog niet aan de orde was en nu uiterst actueel is. De combinatie van de creatieve en de juridische wereld is interessant en uniek. Dat ik creatieve makers kan helpen het beste uit hun creativiteit te halen, hen daarbij te adviseren en juridisch bij te staan, maakt mijn werk uiterst waardevol.’’ ◾
HANNEKE VAN LITH
'Procederen is onze kracht, maar we kijken liever naar de meest strategische oplossingen' WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Van_Kaam.indd 55
55
1/31/2020 2:55:02 PM
PERHAPS YOU COULD USE A LITTLE LEEWAY.
www.leeway.nl
EB202002_Advertenties_4_6.indd 56
1/31/2020 4:46:38 PM
ADVOCATUUR
SPECIAL
LEEWAY
‘Als advocaat moet je deze branche ademen’ Het afgelopen halfjaar heeft advocatenkantoor Leeway een grote ontwikkeling doorgemaakt. Zo wisten steeds meer entertainmentpartijen hen te vinden om hun expertise in te roepen. Partner en advocaat Marga Verwoert: “De entertainmentsector wordt niet alleen professioneler, ook de eisen worden hoger.”
H
et in media- en entertainmentrecht gespecialiseerde Amsterdamse advocatenkantoor Leeway heeft net zijn derde verjaardag gevierd. Het kantoor behandelt - in hun eigen woorden ‘alle aangrenzende commerciële kwesties en contracten’. Ondanks de jonge leeftijd van het kantoor brengen partners Marga Verwoert en Michiel Odink allebei meer dan twintig jaar ervaring in de media- en entertainmentbranche met zich mee. “We zijn een van de jongste kantoren in Nederland dat gespecialiseerd is in entertainment”, vertelt Odink. “De explosieve groei van het aantal cliënten is voor ons het bewijs dat we voorzien in een aanbod waar vraag naar is in de markt.” Volgens Odink is dat niet alleen kennis van de branche, maar ook een internationale, praktische mindset waarmee cliënten in een vroeger stadium worden geadviseerd over de te nemen stappen. “Door het opstellen van goede contracten of op een andere manier te adviseren, proberen we procedures juist te voorkomen.” Nederlandse entertainmentbedrijven zijn vaak dochterondernemingen van internationale partijen. Verwoert ziet daardoor dat eisen zijn veranderd: “Een dossier kan niet te lang blijven liggen. Vragen van cliënten moeten snel én duidelijk worden beantwoord. Daardoor is het niveau van de dienstverlening dat Leeway nastreeft hoog.
MARGA VERWOERT
mentrecht, maar ook over merkrecht en privacywetgeving. Daarom is het Leeway-team ook groter dan gemiddeld, zodat we op al die facetten kunnen adviseren.”
'We moeten over de volle breedte kunnen meedenken met de klant'
Thuis in alle facetten Het kantoor vertegenwoordigt onafhankelijke artiesten, maar ook grote internationaal opererende partijen als Warner Bros. Daarnaast weten ook vloggers het kantoor steeds vaker te vinden. “De verschillende takken van de entertainmentbranche vertonen steeds meer raakvlakken. Zeker met de opkomst van het multitalent”, merkt Verwoert op. “We moeten dus over de volle breedte kunnen meedenken met de klant. Niet alleen op het gebied van entertain-
Odink: “Entertainmentrecht is ook niet te vergelijken met bijvoorbeeld het arbeidsrecht, dat als rechtsgebied duidelijk is omlijnd. In de entertainmentbranche komen juist verschillende rechtsgebieden samen. Daarom is het belangrijk dat je als advocaat de entertainmentbranche ademt.”
Verandering Onderwerpen die een hoop stof hebben doen opwaaien zijn de rechtszaak tussen
MICHIEL ODINK
Martin Garrix en Spinnin’ Records, en de voorbereidingen op de Europese auteursrechtenrichtlijn. Beide kunnen volgens Verwoert niet los van elkaar gezien worden. “Er wordt steeds meer gekeken naar op welk punt in de keten er waarde wordt toegevoegd, en hoe die schakel vervolgens kan meeverdienen aan het succes. Degene die waarde creëert, moet daarvoor beloond worden. Dat gold in de zaak Garrix, maar dat geldt ook zeker voor de content creators op social media.” Beide denken echter niet dat de nieuwe auteursrechtlijn direct meer duidelijkheid gaat bieden. “Dat hangt compleet af van hoe de rechter de wetgeving gaat toepassen”, aldus Odink. Het gevolg van alle veranderingen is dat Leeway Advocaten door bestaande en nieuwe cliënten steeds vroeger wordt ingeschakeld. Op die manier willen zij vroegtijdig inspelen op alle ontwikkelingen en zich contractueel weren. Volgens beide advocaten is dat een groot verschil met tien jaar geleden. “Dankzij de professionaliseringsslag van de entertainmentbranche zijn er minder conflicten.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
EB202002_Leeway.indd 57
57
1/31/2020 2:27:51 PM
FOTO: JESSE KRAAL FOTOGRAFIE
HET LAATSTE WOORD
Entertainment Business staat ieder nummer vol met interviewsmet professionals die (meestal) over hun werk praten. In deze rubriek zetten we de spotlights op het persoonlijke leven van die prominenten. Dit keer Esther Vollebregt, projectmanager van Record Store Day. ESTHER VOLLEBREGT Wat is het leukste aan je baan? “Never a dull moment. Het leukste is misschien wel om met honderd losse winkels één ‘club’ te vormen, waar je weer met veel andere partijen leuke dingen voor kunt opzetten.”
Wat wilde je vroeger worden? “Comédienne of kinderboekenschrijfster.”
Vinyl, cd of mp3? “Cd en vinyl. Zelf koop ik steeds vaker cd’s, want met een vinylverzamelaar in huis met een eigen ‘mancave’ vol platen is het kopen van vinyl een redelijk kansloze missie (waar moeten die paar platen van mij staan, hebben we ‘m niet al etc.), dus heb ik nu op kantoor een klein verzamelingetje staan én uiteraard een platenspeler. Al draai ik eigenlijk te weinig muziek, omdat ik me dan niet altijd even goed kan concentreren. Onze kinderen hebben ieder een eigen cd-speler op hun kamer met hun lievelingscd’s. Ik kan nog steeds blij worden als ik m’n dochter 58
FEBRUARI 2020
EB202002_Laatste woord.indd 58
met een vriendinnetje op haar kamer hoor meezingen met de cd van Suzan & Freek, met het cd-boekje in hun handen voor de teksten. Als we nou eens al die kinderen zouden kunnen bereiken? We hadden er een hele leuke brainstorm over met drie andere ‘women in vinyl (& cd’s)’, dus wordt hopelijk vervolgd!”
Aan welke plaat heb je de mooiste herinnering? “Foo Fighters – Foo Fighters. Ik had de cd in korte tijd grijs gedraaid, voordat ik voor het eerst naar Lowlands ging (in 1995!) en de band daar live ging zien. Ik herinner me nog de spanning die ik voelde terwijl ik vooraan stond, in ‘de pit’. Bij de eerste tonen werd ik letterlijk weggeblazen, maar voelde tegelijkertijd een soort brok in m’n keel. Een onvergetelijke herinnering.”
Hoeveel keer heb je dit jaar in het vliegtuig gezeten? “Dit jaar nog niet, maar vorig jaar één keer (naar Making Vinyl in Berlijn).”
Welke streamingdiensten gebruik je? “Spotify. Ik heb in het begin nog wel eens met een vriendin een paar playlisten gemaakt met bijvoorbeeld ideale stofzuigen hardloopmuziek, maar tegenwoordig laat ik me gewoon moeiteloos leiden door wat mij aangeboden wordt.”
Welke overleden artiest zou je nog een keer willen zien? “Jeff Buckley.”
Wat weten de meeste professionele relaties niet van je? Dat ik heel gelukkig word van wroeten in de tuin of bloemen in een vaas zetten. Verder heb ik een best aardige imitatie in huis van Louis Armstrong én ken ik vrij veel nummers van de Zangeres Zonder Naam uit m’n hoofd.” ◾
Volledige naam: Esther Vollebregt Geboortedatum: 20 december 1973 Functie: projectmanager RSD
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
2/3/2020 10:35:30 AM
ADDED VALUE DISTRIBUTION PARTNER Releasedatum: 7 februari 2020
Releasedatum: 28 februari 2020
CLD EXCLUSIVE PRODUCTS
Releasedatum: 6 maart 2020
CLD Distribution salesnl@cld.eu www.cld.be
EB202002_Advertenties_4_7.indd 59 ADV_CLD_januari2020.indd 1
Rue du Grand Champ 14 5380 Fernelmont Belgie
03-02-20 31-01-20 14:14 10:37
NO BULLSH*T
JURISTEN WWW.BLONK.NU EB202002_Advertenties_4_3.indd 60
1/31/2020 4:48:11 PM