ENTERTAINMENT BUSINESS
NedGame is stabiele factor in retailmarkt Buma/Stemra bundelt krachten met Europa E3 verleidt de moderne consument Special publishing: de belangrijkste partijen
EB LIVE
Met onder meer: Special Ziggo Dome 37e JAARGANG /// JULI 2013 /// NR.7
EB201307_COVER.indd 1
27-06-13 18:55
EDITORIAL Uitgave iMediate Arendstraat 53 Postbus 2227 1200 CE Hilversum Telefoon: 035 - 646 58 00 Fax: 035 - 646 58 99 redactie@entertainmentbusiness.nl Uitgever/hoofdredacteur Frank Janssen Redactie Jeroen van Trierum, Edgar Kruize Eindredactie Thijs Jaski, Arnold le Fèbre Medewerkers Jan Meijroos Exploitatie Joost Spanjaard, Mitchel van der Heide E-mail: sales@imediate.nl Abonnementen Mitchel van der Heide Telefoon: 035 - 646 58 05 Fax: 035 - 646 58 99 Mitchel.vanderHeide@imediate.nl Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een half jaar verlengd. Opzeggen kan via per post of per telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van uw abonnementsperiode. Tarieven Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: Halfjaarabonnement: € 125,-. Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80,- per halfjaar. Andere landen: € 180,- per halfjaar. Productie en traffic Judith Nicol, Yvonne Schouren Basisontwerp Nout Design - Lex Kaasschieter vormgeving en dtp Rik van den Berg, Tim van den Berg, Louis Bertrand, Miquel Daale, Natalie Moorelisse Drukkerij Roto Smeets GrafiServices © Copyright 2013 ISSN: 1875-2888
Elke dag opnieuw In het proces rond Free Record Shop was het de wens van alle betrokken partijen om eind juni inzichtelijk te hebben hoe nu verder. En met wie. En of het wel verder gaat. Op het moment van schrijven, donderdag 28 juni, kunnen we nog geen nieuwe ontwikkelingen ten aanzien van Free Record Shop melden. Behalve dat FAME voornemens is een doorstart te maken. Typisch gevalletje: wordt vervolgd. De huidige editie kent een redactionele focus met drie thema’s: 1. de internationale gamebeurs E3, die begin juni plaatsvond in LA en waar vooral werd uitgekeken naar de aankondigingen van Sony PlayStation rond de PS4 en Microsoft, die de Xbox One gaat lanceren; 2. ‘music publishing’: een onderdeel dat zich meer dan ooit in de geschiedenis van de moderne muziekindustrie geconfronteerd ziet met een dynamiek die veelal van buitenaf gedicteerd wordt. Namelijk door online partijen die zich bezig houden met online muziekexploitatie (YouTube, Apple, Spotify, Amazon, Rdio, Deezer om er maar een paar te noemen) en de Brusselse politiek die zich, niet gehinderd door gedegen kennis van de materie, graag wenst uit te spreken over noodzakelijke veranderingen in de auteurswet. 3. en tot slot het 1-jarig bestaan van de Ziggo Dome. Een nieuwe pop & rocktempel, die juist het eerste jaar heeft afgesloten met de spectaculaire shows van Rihanna. Laat ik met dat laatste beginnen. Want het is verheugend dat juist in deze tijd een nieuw initiatief in de live-entertainmentindustrie zich zo succesvol heeft weten te manifesteren. Naast euforie was er namelijk ook de nodige scepsis over het nut, de noodzaak of de haalbaarheid van een grote ‘music dome’. Maar met het eindresultaat en de successen van het eerste jaar zijn de kritieken verstomd. Ziggo Dome was dit jaar simpelweg een succes! De consolestrijd tussen Sony en Microsoft wordt een spannende. Het geeft de markt in ieder geval de broodnodige impulsen. En laten we eerlijk zijn, daar waren we ook wel aan toe. Nieuwe spannende innovatieve producten geven wellicht inhoud aan het wensdenken van ons huidige kabinet, namelijk dat we moeten consumeren. Ben wel benieuwd welke positie Nintendo hierin gaat kiezen. In music publishing ontstaat de dynamiek door vooral de onlineontwikkelingen, die mede de aanjager zijn voor het zoeken naar internationale samenwerkingsverbanden tussen de verschillende Europese collectieve beheersorganisaties. Het gaat om kostenbesparingen, om efficiëntie, om het creëren van een strategische positie ten aanzien van partijen als Apple, Google of Amazon. Zodat de best denkbare tarieven voor muziekgebruik onderhandeld kunnen worden. En om het behoud van collectiviteit. Omdat collectiviteit bijdraagt aan een waardevol ecosysteem in het beheer en de exploitatie van muziekuitgaverechten. Maar het gaat ook om voorlichting, lobby, communicatie, transparantie. Het journalistieke gedrocht in het AD (21 juni) over de vermeende gang van zaken bij Buma/Stemra, waarbij uitspraken deels werden toegeschreven aan Europarlementariër Toine Manders, maakt eens te meer duidelijk dat het verhaal elke dag weer verteld moet worden. Overigens heb ik de afgelopen weken, tot mijn grote ergernis, een aantal malen geconstateerd dat berichtgeving in de dagbladen over ons vakgebied van een allerbelabberdst niveau is. Rammelende verhalen vol feitelijke onjuistheden. En daarom is communicatie over de handel en wandel in de entertainmentindustrie echt nodig. Elke dag opnieuw.
FRAnk JAnssEn UITgEvER/hOOFDREDAcTEUR 2
EB201307_INHOUD.indd 2
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
JULI 2013
27-6-2013 18:03:00
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////
INHOUD
Nedgame
Publishing special
E3 Special
Met elf onafhankelijke gamewinkels in Nederland is NedGame uitgegroeid tot een grote speler. De huidige marktsituatie staat haaks op de koers die de keten vaart. Eigenaren Niels Thomassen en Eric Huizinga nemen geen blad voor de mond en spreken openhartig over onder meer succes, de crisis, concurrentie en games.
Entertainment Business duikt in de wereld van publishing. Daarnaast een interview met directievoorzitter Buma/Stemra Hein van der Ree en reacties van Strengholt Music Group, BMG Rights Management, Cloud 9 Music, Collect!@Music Publishers, Nanada Music en Sony/ATV Music Publishing op drie pittige stellingen.
PlayStation4 en Xbox One zijn aangekondigd en verschijnen dit jaar. Niet alleen consoles stonden in de spotlights tijdens de gamebeurs E3, ook de belangrijkste najaarsreleaes kwamen langs in Los Angeles. Toonaangevende uitgevers geven in deze special vast een voorproefje op de belangrijke verkoopperiode.
» INTERVIEW
8
» SPECIAL
15 49 » SPECIAL
66 In ’t Kort EB Live /// 68 Uitgelicht: Valtifest /// 71 Ziggo Dome Special
/// 74 Commercieel directeur Danny Damman over het eerste jaar Ziggo Dome /// 79 Facts & Figures: Alles wat je wil weten over Ziggo Dome ///
65
83 Leon Ramakers van Mojo Concerts, Coen ter Wolbeek van Agents After All, Pascal Stolk van Heineken en Michael Yanoscik, touraccountant Barbra Streisand, over Ziggo Dome /// 85 Ziggo Dome in beeld /// 80 Previews Festivals
» EN VERDER
02 Editorial /// 04 In ‘t Kort /// 06 Nieuwsoverzicht /// iMediate Cup in beeld /// 12 Bij De Voorpagina /// 13 Airplayanalyse /// 16 Introverhaal publishing /// 18 Interview Hein van der Ree /// 20 Rankingz /// 21 Publishing-stellingen /// 25 Buma/Stemra /// 27 Universal Music /// 29 BMG /// 31 Imagem /// 33 Sony ATV /// 35 Nanada /// 38 Cloud 9/HotStreak //// 41 Collect © Music /// 43 Warner Chappel /// 45 Strengholt /// 50 Achtergrond E3 /// 52 Activision Blizzard /// 54 Sony PlayStation /// 56 Bigben Interactive /// 58 Koch Media /// 60 Microsoft /// 62 Warner Bros. Interactive Entertainment /// 64 E3 in beeld /// 90 Personalia WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INHOUD.indd 3
JULI 2013
3
27-6-2013 18:03:04
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Dvd-film Blu-ray
1.255 192
Aantallen x 1.000
Singles Albums Dvd/Blu-ray muziek Downloads
51
7 788 58 1.110
▼ ▼
▼ ▼ ▲ ▼
1.323 7.863 4.422
▼ ▼ ▼
-62,5% -35,7% -43,4%
▼ ▲
-4,3% 7%
▼ ▼ ▼ ▼
-28,2% 3,4% -23,8% 4,1%
Omzet x 1.000
-10,1% 0,7%
12.984 2.955 Omzet x 1.000
-22,8% -1,3% -23,1% 2,2%
32 9.494 755 2.612
52,6
Van de 141 Nederlandse vestigingen van Free Record Shop sluiten in de komende maanden 51 winkels definitief hun deuren.
42,4 -19,4%
399
Sony Computer Entertainment zet de PlayStation4-console voor € 399 in de markt. De spelcomputer moet dit najaar in het schap liggen.
(Aantallen in miljoenen)
23,6 16,3
Games
Zynga zet 520 werknemers op straat. Hiermee hoopt de gameontwikkelaar 80 miljoen dollar te besparen.
2013
520
15,9 -2,4%
13,6 -42,2%
2012
Entertainment
De opvolger van de Xbox 360 is vanaf november verkrijgbaar en heeft een consumentenadviesprijs van €499.
12,7
12,9 1,3% 2013
499
2012
Nederland en België zijn twee van de 21 landen waar Xbox One vanaf november verkrijgbaar is.
Aantallen x 1.000
-41,6% -31,0% -45,4%
Muziek
21
▼ ▼ ▼
85 259 22
2013
Het Ierse Hooggerechtshof heeft 6 internetserviceproviders gesommeerd toegang tot The Pirate Bay te blokkeren.
Pc games Consolegames Hardware
Omzet x 1.000
2012
6
Aantallen x 1.000
Video
Alles Is Familie heeft 4 Rembrandt Awards in de wacht gesleept. De opvolger van Alles Is Liefde werd onder meer uitgeroepen tot Beste Nederlandse Film.
De Entertainment Business Branchebarometer is gebaseerd op cijfers van GfK Retail and Technology. Deze maand de gegevens van mei, afgezet tegen dezelfde maand in 2012.
2013
4
Branchebarometer mei
2012
Cijfers
ADVERTENTIE
4
Micromedia-190x89mm-outlines.indd 1
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_IN HET KORT 1.indd 4
JULI 2013
9/19/2012 11:48:52 AM
27-6-2013 13:27:20
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////////
euwsmaker - Nieuwsmaker - Nieuwsmaker - Nieuwsmaker -
“Het ligt er een beetje aan of ik op dat moment een plaat heb met een goede zanger of zangeres erbij, want ik kan zelf natuurlijk niet zingen. Ik kan best dingen schrijven, maar het is niet heel prettig voor je radio als je mij hoort zingen. Maar als ik iets heb, waarom ook niet?” Armin van Buuren overweegt op Nu.nl deelname aan het Eurovisie Songfestival
een goede e3 gehad? “Absoluut. We staan aan het begin van een nieuw tijdperk en het is altijd geweldig om daar deel van uit te mogen maken.” Wat was volgens jou het hoogtepunt? We zijn natuurlijk al enige tijd bezig met alle voorbereidingen rondom de Xbox One, maar ook ik heb me laten verrassen door de enorme line-up aan exclusieve games en content die we op de E3 hebben onthuld. Forza Motorsport 5 ziet er ongekend realistisch uit, en ook Ryse, Son of Rome, is een game waar ik persoonlijk ontzettend naar uitkijk.”
Waarom zou een consument straks een Xbox one moeten kopen? “De enorme line-up aan exclusieve nieuwegeneratie-games, gemaakt door de hoogst gewaardeerde ontwikkelstudio’s ter wereld, zou wat dat betreft al voldoende moeten zijn. Daarnaast is de Xbox One niet slechts de opvolger van, maar een volledig nieuw ontworpen console die inspeelt op de hedendaagse ontwikkelingen binnen games en entertainment, en die voorbereid is op een toekomst zonder beperkingen.”
Fans waren dolblij. Hebben jullie reacties gehad van retailers? “Retail kan momenteel wel een steuntje in de rug gebruiken. Met de nieuwe consoles heeft ze eindelijk weer een goed en winstgevend eindejaar in het vooruitzicht. De pre-orders gaan boven verwachting en dat
Nieuwsmaker
“Generally speaking, we view piracy as a proxy of consumer demand.” David Kaplan, senior vice president intellectual property counsel van Warner Bros., doet een opmerkelijke uitspraak in een teaser voor de Anti-Piracy And Content Protection Summit
schept bij iedereen veel vertrouwen. We merken dat onze retailpartners ook echt bereid zijn om van de Xbox One een groot succes te maken. Het succes van de Xbox One is het succes van de gehele industrie.”
na de beurs gooit Microsoft het roer om. Waarom? “We hebben de Xbox One gebouwd voor de fans. Hun feedback was dat ze dezelfde flexibiliteit met de games willen als bij de Xbox 360. Daar hebben we naar geluisterd. We geven de consumenten nu een keuze uit digitale content en games, en blijven intussen ons digitale platform doorontwikkelen.”
-
Quotes “We had one good day. But it’s not over yet.” De Engelse baas van Sony Computer Entertainment, Fergal Gara, in MCV over de persconferentie van zijn bedrijf tijdens de E3
Gamers en retailers waren niet blij met de mogelijkheden van Xbox One. Het roer werd dus omgegooid. Second hand is gewoon speelbaar en de console hoeft niet constant in verbinding te staan met internet. Mischa Claessens, business manager Xbox Microsoft Nederland, geeft uitleg.
euwsmaker
IN ’T KORT
Hoe lang blijft de 360 nog relevant? “De Xbox One en de Xbox 360 vullen elkaar straks perfect aan. Naast een nieuw uiterlijk zullen er nog lange tijd first- en third-party games voor het platform blijven uitkomen.”
-
Nieuwsmaker
-
“We zijn een winkel, geen platform.” Pieter Zwart, medeoprichter en CEO van Coolblue, omschrijft zijn bedrijf in Emerce “Het is een business van lage marges en hoge risico’s. Bij een uitverkochte Heineken Music Hall kunnen we bijvoorbeeld zo’n 15.000 euro verdienen, maar als we ernaast zitten, verliezen we zo 1 of 2 ton.” Dick van Zuijlen, directeur van Mojo Concerts in MT.nl over het businessplan “Lady Gaga en haar platenmaatschappij zijn te ver gegaan door twee kunstobjecten van Orlan te gebruiken zonder toestemming.” De advocaat van de Franse kunstenares Orlan zegt tegenover RadarOnline 24 miljoen dollar te willen zien. Gaga zou kunst van Orlan hebben gebruikt ter inspiratie voor de cover en de video van Born This Way
Nieuwsmaker “We - have not informed our retail partners about a specific launch date for the Xbox One. It is commonplace for retailers to put placeholders dates and prices into our system until they are given a specific date. We are excited to release the Xbox One in November 2013.” Microsoft reageert in een officieel statement op de datum die Amazon communiceert bij de release van de Xbox One
Top Top 10 best gelezen onlineberichten mei 2013 Tien 01
Free Record Shop Nederland vraagt faillissement aan, hoopt op doorstart
06
Industrie hoopt op doorstart Free Record Shop
02
Onverwachte eerste plaats voor Maaike Ouboter in Single Top 100
07
Free Record Shop stopt met inname eigen cadeaukaart
03
Toekomst Free Record Shop hangt aan zijden draad
08
Website Free Record Shop blijft in de lucht ondanks faillissement
04
Free Record Shop Nederland officieel failliet verklaard
09
ProCures verlangt flexibele houding om Free Record Shop te redden
05
ProCures nog steeds geïnteresseerd in overname Free Record Shop Nederland
10
Free Record Shop betaalt salarissen en vakantiegeld niet uit
“Amerikaanse videoplatforms proberen met zo veel mogelijk aanbod zo snel mogelijk markten te veroveren.” Eric Anderson, CEO Premiere Digital Services, voorspelt op Emerce dat na Netflix ook andere streamingbedrijven de Nederlandse markt zullen betreden
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_IN HET KORT 1.indd 5
jULI 2013
5
27-6-2013 13:27:21
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Week 22
27 t/m 31 mei
Een zwarte dag in de entertainmentgeschiedenis. De rechtbank van Rotterdam verklaart Free Record Shop officieel failliet. De website blijft wel open, maar deze wordt bestierd door ECI. Personeel ontvangt geen salaris en vakantiegeld. Onder het kopje Wij van WC Eend het volgende: WiMP, de Noorse concurrent van Spotify, meldt
Best gelezen week 22
» Onverwachte eerste plaats voor Maaike Ouboter in Single Top 100 » Free Record Shop Nederland officieel failliet verklaard » ProCures nog steeds geïnteresseerd in overname Free Record Shop Nederland » Free Record Shop stopt met inname eigen cadeaukaart » Website Free Record Shop blijft in de lucht ondanks faillissement
Week 24
» Free Record Shop Nederland sluit 51 winkels definitief » Bijenkorf stopt cd- en dvd-verkoop » Mojo blaast Inspire Festival af » Jason Bouman wint finale Bloed, Zweet En Tranen » Van der Vlist en Poustochkine starten boekingskantoor Pick Up
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_IN HET KORT 2.indd 6
Best verkocht week 22 » Dvd: Borgen Seizoen 3 » Game: FIFA 13 (PS3) » Single: Maaike Ouboter Dat Ik Je Mis » Album: Anouk Sad Singalong Songs » Download: Maaike Ouboter Dat Ik Je Mis
van tweedehands product. Een gebrek dat Microsoft een paar weken later alweer verhielp.
“Free Record Shop floreert online, ondanks het faillissement” Uitgever Hubert de Koning (ECI) houdt de moed erin
10 t/m 14 juni
Best gelezen week 24
6
dat consumenten, jong en oud, bereid zijn om te betalen voor streamingmuziekdiensten. Met 39.192 bezoekers en een box office van 312.662 euro heeft The Hangover Part III het record van beste opening ooit voor een komedie verbroken. Dit record stond op naam van Gooische Vrouwen. Je kunt je afvragen of een van de titels daadwerkelijk een komedie is. De bekendmaking van Xbox One werd wereldwijd door 10 miljoen mensen bekeken. Daarvan was niemand blij met het niet afspelen
Nederland loopt niet warm voor het nieuwe festival Inspire. Drie weken voor de geplande datum blaast Mojo Concerts het nieuwe concept vooralsnog af. Alles wat oud is, wordt vanzelf weer nieuw. Het vernieuwde Myspace wordt gelanceerd. Inclusief mobiele app, geïntroduceerd voor zowel iOS- als Android-smartphones. Die was er vroeger niet. Slecht nieuws. Van de 141 Nederlandse vestigingen van Free Record Shop sluiten in de komende maanden 51 winkels definitief hun deuren. Het personeel van alle Nederlandse vestigingen wordt daarnaast voor het eind van de
“We willen aan een nog groter publiek laten zien wat we te bieden hebben” Talkshowhost Jimmy Kimmel gaat artiestconcerten live streamen via Myspace
Best verkocht week 24
» Dvd: Verliefd Op Ibiza » Game: The Last Of Us (PS3) » Single: Maaike Ouboter - Dat Ik Je Mis » Album: Anouk - Sad Singalong Songs » Download: Maaike Ouboter - Dat Ik Je Mis
maand juni formeel ontslagen. Piraterijbestrijder Tim Kuik, directeur van Stichting BREIN, valt in de prijzen. Hij ontvangt de Pictorightprijs. Toch gek dat wij met zo’n pakkende naam nog niet eerder van deze award hadden gehoord. Enfin, deze prijs wordt uitgereikt om waardering te tonen voor diegenen die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van het auteursrecht.
JULI 2013
27-6-2013 15:10:53
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////////
Week 23
3 t/m 7 juni
Paniek in de tent. Free Record Shopcurator Jos Borsboom wil de verkoop van Game Mania en FRS België mogelijk terugdraaien. Eigenaar ProCures is zich van geen kwaad bewust. Waarna het stil blijft. Het is jou, net als de Nederlandse consument, waarschijnlijk ontgaan, maar Napster is bij ons verkrijgbaar. Niet meer als p2p-downloaddienst, maar als legale muziekdienst. Tijd voor een marketingcampagne, Napster?
Best gelezen week 23
» Onverwachte eerste plaats voor Maaike Ouboter in Single Top 100 » Buma teleurgesteld in berichtgeving 3voor12 » Frank Groenveld weg bij A-Film » Hans Breukhoven verkoopt zijn aandelen in SnowWorld » Curator wil verkoop Game Mania en FRS België terugdraaien
Week 25 “Nederland, we komen eraan!
“Dit biedt ons de kans nieuwe sociale initiatieven te ontplooien, voor tablets en mobiele
come!)” Netflix US op haar twitteraccount (@ netflix)
Weet je nog dat iedereen het erover eens was dat social gaming voor Facebook de toekomst was? Niet meer dus. Zynga (Farmville) zet 18 procent van zijn personeel op straat. Op naar de volgende hype. Reken je rijk: de provincie Zeeland laat weten dat Concert at SEA voor een jaarlijks rendement van 3,5 miljoen euro zorgt. Wedden dat het festival de komende jaren daar nog te zien is?
Best verkocht week 23
» Dvd: Flikken Maastricht Seizoen 7 » Game: FIFA 13 (PS3) » Single: Maaike Ouboter Dat Ik Je Mis » Album: Anouk - Sad Singalong Songs » Download: Maaike Ouboter Dat Ik Je Mis
dragers” CEO Zynga Mark Pincus reageert op massaontslag bij zijn bedrijf
17 t/m 21 juni
De E3 brandt los. De gamebeurs staat in het teken van PS4, Xbox One én klagende journalisten. De streamingdienst Netflix is vanaf het eind van dit jaar beschikbaar in Nederland. Experts voorspellen een streamingoorlog. Andere buitenlandse bedrijven zouden staan
(Netherlands here we
IN ’T KORT
Best gelezen week 25
» Paagman stopt met FAME en breidt muziekafdeling onder eigen naam uit » Nederlandse lancering Netflix officieel bekendgemaakt » Wijzigingen door fusie A-Film en Benelux Film Distributors » Inge Verdegaal en Daniël Nagelkerke nieuwe programmeurs bij Patronaat » Nederlandse lancering Netflix begin van online video-oorlog
te trappelen om hier aan de slag te gaan. Het duurt nog even, maar in 2015 heeft ook Utrecht een megabioscoop. De Jaarbeurs en Wolff Bioscopen slaan de handen ineen om dit te realiseren. Alles wordt minder. De invloed van Pinkpop op de albumlijst
Best verkocht week 25
» Dvd: Verliefd Op Ibiza » Game: The Last Of Us (PS3) » Single: Gerard Joling & Jandino Mijn Liefde » Album: Anouk - Sad Singalong Songs » Single: Gerard Joling & Jandino Mijn Liefde
is dan ook minder groot dan vorig jaar. Toen stonden zes optredende Pinkpopacts met een album genoteerd bij de tien best verkochte titels in de GfK Dutch Album Top 100. Dit jaar zijn dat er slechts drie. Wij kijken nergens meer van op. Bol.com is een samenwerking aangegaan met LG Electronics. Hierdoor kunnen consumenten via een app op een LG smart-tv hun bol.com-bestellingen doen. WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_IN HET KORT 2.indd 7
JULI 2013
7
27-6-2013 15:10:54
NedGame-eigenaren Niels Thomassen en Erik Huizinga: ///// ///////////////////////
‘Wij hebben geen last van de crisis’ In een tijd waarin retail onder druk staat is NedGame een stabiele factor. Eigenaren Niels Thomassen en Erik Huizinga hebben een nuchtere verklaring voor de aantrekkingskracht van de winkels. “Wij zijn enthousiast, en dat slaat over op personeel en klanten.” Door: Jeroen van Trierum
H
et eerste filiaal van NedGame opende in 1998 zijn deuren in Groningen. De winkel was het resultaat van een samenwerking tussen Niels Thomassen (NT) en Erik Huizinga (EH). De twee verkochten eerder onafhankelijk van elkaar games en consoles via krantenadvertenties, maar samen was er meer slagkracht. Vijftien jaar later is de firma uitgegroeid tot een belangrijke en independent speler in de Nederlandse gamemarkt, met in totaal elf winkels. Een speler met een duidelijke mening en retailvisie. Wat is het geheim achter het succes van NedGame? NT: “Wij zijn onszelf gebleven. Wat consumenten vijftien jaar geleden leuk aan ons vonden, is er nog steeds. Ik noem sfeer, merchandise, prijs, assortiment en natuurlijk de medewerkers. Ook niet onbelangrijk is dat ‘nee’ niet voorkomt in ons woordenboek. Wil een klant een bepaalde game, dan is de kans heel groot dat wij die op voorraad hebben. Mocht dat niet zo zijn, dan halen we deze bij onze andere winkels vandaan. Wij verkopen geen nee.” EH: “NedGame kan zich dan ook goed onderscheiden van de concurrentie. Elk filiaal heeft een heel breed assortiment van retro tot nieuw, veel merchandise en productkennis. Alles in onze winkels ademt games uit en dat waarderen klanten. Als je iets bijzonders biedt, weet de consument je te vinden.” NT: “De mensen die bij Media Markt ko-
8
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW.indd 8
pen, pakken een game uit een wit rek, rekenen deze af en gaan weg. Onze klanten gaan meer voor beleving. Ieder bezoek is een feestje, waar je iedere keer wel iets nieuws tegenkomt.” Iedere keer? NT: “Jazeker, daar zorgt het brede assortiment voor. NedGame voert iedere nieuwe game, maar ook merchandise, variërend van exclusieve beelden tot sleutelhangers, retrogames en natuurlijk tweedehands. De stroom van goederen wordt constant aangevoerd.” Hebben jullie last van de huidige financiële situatie? EH: “We houden ondanks de crisis de rug recht. Je merkt het natuurlijk wel, maar echt last hebben wij er niet van. Dat ligt
neerzitten, zoeken wij kansen. We werken vol overtuiging en enthousiasme. Dat slaat over op het personeel en uiteindelijk ook de klant.” Free Record Shop heeft haar faillissement aangevraagd. Merkt NedGame daar iets van? NT: “Dat verwacht ik niet. Free stelde op gamegebied de afgelopen jaren al niks voor. Over het verdwijnen van winkels ben ik nuchter. Het komt en het gaat. Op een gegeven moment hebben we extreem veel concurrentie gehad van andere onafhankelijke gameshops, e-Plaza, Game Mania, Media Markt en Bart Smit. Inmiddels is het winkelbeeld op gebied van games een compleet anders.” EH: “Als er winkels binnen het segment bij komen, dan pakken zij een puntje van
“Wat consumenten vijftien jaar geleden leuk aan ons vonden, is er nog steeds” Niels Thomassen in lijn met de mening van retailexperts. Zij zeggen dat alleen specialisten de crisis overleven. Wij hebben een duidelijk keuze gemaakt in wie wij zijn en wat wij voeren. Niets gebeurt hier half, want: schoenmaker blijf bij je leest. Hierdoor geven we consumenten een reden om bij ons in de winkel te blijven komen.” NT: Erik en ik zijn altijd positief ingesteld. Waar andere ondernemers bij de pakken
de taart dat niet bij anderen komt. Het is een logisch gevolg dat als er winkels verdwijnen, die taartpunt weer vrijkomt voor andere ondernemers.” Hoe kijk je naar de steeds digitaler wordende toekomst? NT: “Dit is voor nu en in de toekomst geen bedreiging voor NedGame. Op deze voet kunnen we nog minstens tien jaar verder.
juli 2013
26-6-2013 17:53:44
/// / / ///// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////// INTERVIEW
Nedgame in cijfers Nedgame heeft elf filialen (in Apeldoorn, Almere, Amersfoort, Arnhem, Dordrecht, Gouda, Groningen, Haarlem, Leiden, Nijmegen en Utrecht), een distributiecentrum en een webshop. De grootte van de winkels varieert van 60 tot 130 vierkante meter. In totaal werken er dertig mensen.
voegen en was dit een logische keuze. Er is bewust gewacht om niet gelijk om een distributiecentrum te beginnen. Het belangrijkste was een goede basis. Toen die er was, konden we verder bouwen.”
NIELS THOMASSEN EN ERIK HUIZINGA
Geen twijfel mogelijk. Wij hebben een goedlopende webshop waar fysieke games worden verkocht. De volgende stap is misschien het direct aanbieden van puntenkaartjes of downloads van pc-games. Maar dat is op dit moment nog toekomstmuziek.” EH: “Je merkt het wel dat digitaal vaak gebruikt wordt. Als er bijvoorbeeld een mappack verschijnt van Call Of Duty, zie je een significante stijging in de verkoop van puntenkaartjes.” Hoe belangrijk is jullie webshop? NT: “Het is een belangrijk onderdeel van de gehele propositie. Wij waren een van de eerste gameretailers met een volledige webshop. Destijds kreeg je één bestelling per week. We zien dit niet alleen als bestelportal, maar ook als servicepunt. Klanten kunnen van tevoren bekijken wat er is.” EH: “Het is het visitekaartje van de fysieke winkel.” Zijn jullie blij met de aankondiging Xbox One en PlayStation4? EH: “Iedere consolelancering zorgt voor een impuls voor de complete markt. Dus ja, erg blij.” NT: “Zeker heel leuk, iets nieuws verkoopt
altijd. Er is een grote groep consumenten die een nieuwe console gelijk kopen. De prijs maakt dan niet uit.” Hoe doet de Wii U het bij jullie? EH: “Ondanks de berichten best aardig. Het wachten is op de games die nog meer consumenten over de streep trekken om de console te kopen.” NT: “Ik zie de vergelijking met de 3DS. Pas toen er een prijsverlaging kwam en genoeg leuke games, begon de verkoop goed te lopen.” Wat zou een goede prijs zijn? NT: “Ik denk dat 299 euro een mooie prijs is. Dat dan wel in combinatie met een wagonlading goede games. Wii U is misschien nu geen groot succes, maar dat komt beslist.” Vijftien jaar NedGame: wat is het hoogtepunt? EH: “Dan noem ik de opening in 2011 van ons eigen distributiecentrum. Hier worden alle winkels van NedGame beleverd, alsook de consument die via onze webshop bestelt.” NT: “Op het laatst groeiden we uit onze
En het dieptepunt? NT: “Vanaf het begin is onze insteek altijd geweest om langzaam te groeien en geen risico’s te nemen. Terugkijkend durf ik dan ook te zeggen dat er niet echt dieptepunten zijn geweest. Natuurlijk zat het weleens tegen. Zo openden we een filiaal in Enschede. Andere winkels in het winkelcentrum trokken daar weg. Op het laatst waren wij er nog de enige. Daarna opende Media Markt een filiaal in Enschede, en dat was voor ons het signaal om te vertrekken. Wij hebben de winkel toen verhuisd naar Amersfoort, en daar ging het weer hartstikke goed.” Wat zijn de ambities? NT: “Er is genoeg vertrouwen in de toekomst. De focus ligt op verbetering van de webshop en de bestaande winkels. We zijn niet actief bezig met nieuwe winkels. Je weet echter nooit wat er op je pad komt. NedGame gaat rustig zijn eigen gang. Er is geen plan om binnen zoveel jaar zoveel nieuwe winkels te hebben. Je moet ook niet groot willen groeien. Dan raak je winkels uit het oog en verlies je het overzicht.” EH: “Als er een ondernemer zijn winkel wil verkopen en die zit op een toplocatie, dan zeggen wij natuurlijk nooit nee.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW.indd 9
JULI 2013
9
26-6-2013 17:53:46
FOTOMOMENT / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////////////////////////
iMediate Cup 2013
SCAN WITH
En toen was het zover. Maandenlange voorbereidingen en trainingskampen aan de Turkse kust ten spijt, op de dag zelf bepaalde de mentale kracht wie er met de cup vandoor gaat. Zie hier: iMediate Cup 2013 in 11 foto’s. Stukje actie, stukje plezier en 1 grote winnaar. Bedankt en tot volgend jaar!
HET TEAM VAN DE HOOFDSPONSOR WIM PEL PRODUCTIONS BESPREEKT DE IDEALE LOOPLIJNEN NOGMAALS.
HEERLIJK WEER OM LANGS DE ZIJLIJN BIJ TE KOMEN EN VAN HET ZONNETJE TE GENIETEN.
OOK BUITEN DE LIJNEN IS ER VERMAAK, VOORAL VOOR DE KLEINSTEN ONDER ONS. BROOD EN KROKETTEN TIJDENS DE LUNCH. DEBUTANT SENA IN ACTIE TEGEN WARNER BROS.
HET BIER VLOEIT AL RIJKELIJK
HAMBURGERS, HOTDOGS, SATÉ EN VEEL MEER OM DE HONGERIGE MAGEN TE STILLEN! HOE GROTER DE BEKER, HOE MEER BIER. WIN-WIN-SITUATIE.
DE 3 WINNAARS VAN DE KIDS CUP IN DE LEEFTIJDSCATEGORIE T/M 8 JAAR 10
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_IMEDIATE CUP 2.indd 10
FINALE SOUNDAWARE TEGEN SPORT1...
...EN SPORT1 WINT DE IMEDIATE CUP 2013!
JULI 2013
27-6-2013 18:00:58
DE FAVORIETEN VAN / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////// LISA LOIS
SERIE
ALBUM
SINGLE
“Een van mijn favoriete albums aller tijden is Continuum van John Mayer. Dat is echt een van de beste albums van de afgelopen jaren, en het verveelt mij nooit. Op mijn nieuwe album heb ik voor het eerst zelf teksten meegeschreven. Ik kan niet zeggen dat John Mayer me daarbij beïnvloed heeft; hij is wat poëtischer dan ik. Maar als je Breaking Away goed beluistert, hoor je de John Mayerinvloed heel goed terug. De meeste gitaarpartijen op het album zijn door Scott McKeon, een vriend van mij uit Londen, ingespeeld in de RAK Studios. Scott weet heel goed hoe hij invloeden moet ‘lenen’ om precies dat geluid te krijgen. Ik wilde dan ook graag met hem werken, omdat ik wist dat hij dit goed kon. Dus hoewel mijn muziek op het eerste gehoor heel anders klinkt, zijn de invloeden er zeker.”
“Ik weet niet goed meer wat mijn eerste single was. Ik denk No Scrubs van TLC. Die band is een beetje in de vergetelheid geraakt nadat zangeres Lisa ‘Left Eye’ Lopes overleed. Het succes van mijn eerste eigen single Hallelujah [de Leonard Cohen-cover die de best verkochte single in Nederland werd in 2009, dubbel platina, red.] en mijn album Smoke [platina, red.], met alle aandacht die daarbij kwam kijken, heeft me enorm overdonderd destijds. Tot het punt dat ik mijn huis bijna niet meer uitkwam en me begon af te vragen waarom ik dit werk ook alweer zo leuk vond. Gelukkig heeft mijn platenmaatschappij me alle ruimte gegeven om als muzikant mijn eigen weg te vinden, in mijn eigen tempo. Breaking Away is wat dat betreft een geheel natuurlijke stap in mijn ontwikkeling.”
CONCERT “Waar ik een aantal jaar terug echt heel erg van onder de indruk was, was Aerosmith op Arrow Rock. Dat ze het na al die jaren nog steeds zo krachtig kunnen, dacht ik toen ik daar stond, en dan ook nog die performance van Steven Tyler. Die man is totaal niet aantrekkelijk, maar straalt toch zo veel uit. Heel indrukwekkend. Zelf ben ik op het podium in het geheel niet zo uitbundig. Ik kan wel gaan rondspringen of een dansje doen, maar dat past niet bij me. In die zin trek ik mijn eigen plan en kijk ik niets af bij anderen. Alles wat bij mij op het podium gebeurt is spontaan, al kan dat soms wel eens onnozel overkomen, zo vind ik. Het podium op stappen vind ik na al die jaren nog elke keer opnieuw heel erg eng. Voor iedere show denk ik: waarom doe ik dit werk ook alweer? Eenmaal op het podium weet ik dat vervolgens weer al te goed en kan ik ervan genieten.”
“Ik heb niet echt een favoriete serie, wel een favoriet tv-programma: Wie Is De Mol? Daar zou ik enerzijds best aan mee willen doen, anderzijds vraag ik me enorm af of ik daar wel tegen zou kunnen. Ik heb er in het dagelijks leven al moeite mee onbekenden te vertrouwen, en liegen gaat me ook niet goed af. Maar het lijkt me desondanks te gek. Talentenjachten op televisie volg ik sinds ik X-Factor heb gewonnen niet heel intensief meer. Wel kijk ik trouw naar The Voice UK. Daar zit toch zulk fantastisch talent tussen, dat inspireert me enorm.”
FILM “De twee films die in mijn jeugd de meeste indruk hebben gemaakt en die ik nog steeds regelmatig kijk, zijn Labyrinth, met David Bowie, en The Neverending Story. Die laatste is echt de vetste film aller tijden. Tegenwoordig houden de speciale eff ecten van die jarentachtigproducties niet altijd meer even goed stand, maar dat is nu juist de charme. Beide films komen uit de fantasyhoek en zijn in die zin ook in het geheel niet van invloed op de muziek die ik maak. Mijn teksten zijn juist heel realistisch. Vroeger geloofde ik nog in sprookjes, waarschijnlijk. Tegenwoordig niet zo veel meer.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_FAVORIET VAN.indd 11
JULI 2013
11
27-6-2013 17:33:44
BIJ DE VOORPAGINA / / / / / / / //////////////////////////////////////////////////////
Destiny
De bedenkers van Halo gooiden de afgelopen E3 in Los Angeles hoge ogen met Destiny. Het nieuwe spel moet minimaal tien jaar meegaan. DOOR: JAN MEIJROOS
“H
et is de grootste investering in een nieuwe franchise die ooit in deze industrie is gedaan”, aldus Activisions ceo Eric Hirschberg over Destiny. Cijfers wilde Hirschberg niet noemen, maar analisten verwachten dat het bedrag rond de ettelijke honderden miljoenen zal liggen. Niet zo vreemd, aangezien de vermaarde ontwikkelaar Bungie aan het roer staat en het project een periode van tien jaar moet omvatten.
Geen MMO Hoewel Destiny gericht is op online (samen)spelen met andere gebruikers noemt ontwikkelaar Bungie het geen MMO. Community manager Eric Osborne legt uit: “Destiny is vooral een avontuurlijk schietspel. De reden dat we het geen MMO in de traditionele zin van het woord noemen, is dat mensen dit genre niet associëren met shooters. Zeg je echter Bungie, dan zeg je Halo en die serie was een blauwdruk voor het shootergenre op de console. Destiny wil dat opnieuw zijn.” Een onlineshooter dus, met een grote nadruk op verhaal en samenwerken met andere ingelogde gamers. Diezelfde gamer hoeft straks geen maandelijkse bijdrage te betalen, iets dat in traditionele MMO’s vooralsnog wel het geval is. Wat voor be-
12
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_BIJ DE VOORPAGINA.indd 12
taalmodel Destiny zal voeren na de initiële aanschaf van het spel, is op dit moment nog niet bekend.
Verschillende klassen Als speler kruip je in een verre toekomst in de huid van de zogeheten Guardians. Zij moeten de ‘Last Safe City On Earth’ beschermen tegen verschillende buitenaardse vijanden. Het mysterieuze hemellichaam The Traveller dat stoïcijns boven de stad hangt, geeft de speler bovendien vreemde krachten, maar het hoe en waarom hieromtrent leren gebruikers gaandeweg in het spel. Destiny kent verschillende klassen, waarvan tot op heden de Titan, de Hunter en de Warlock bekend zijn gemaakt. Elke klasse kent verschillende vaardigheden en unieke wapens. Al spelende stijgen gebruikers in rang en worden de wapens en uitrustingen beter en sterker. In private events kunnen spelers anderen uitnodigen om een bepaalde missie af te werken. Public events zijn gebeurtenissen die tijdens het spel plaatsvinden of zich ad hoc aandienen en waaraan de gamer desgewenst kan deelneemt.
50 miljoen spellen Destiny ambitieus noemen, is een understatement, maar uitgever Activision heeft
veel vertrouwen in de game en de makers. Dat is niet vreemd, want Bungie heeft een imposant cv. Van de door Bungie gemaakte Halo-serie zijn inmiddels meer dan 50 miljoen games over de toonbank gegaan. Daarnaast heeft de franchise een uitermate succesvolle reeks films, boeken, comics, cartoons en speelgoed voortgebracht. Een dergelijk scenario wordt ook met Destiny beoogd. Met World of Warcraft heeft Activision laten zien de ervaring in huis te hebben om een titel voor een langere periode voor de veeleisende gamer urgent te houden. ◾
Destiny » VANAF LEEFTIJD: 16 » ONTWIKKELAAR: BUNGIE » UITGEVER: ACTIVISION » RELEASEDATUM: 2014 » PLATFORM: PS3, PS4, XBOX 360, XBOX ONE
De redactionele aandacht op deze pagina is exclusief voorbehouden aan de titel op de cover van Entertainment Business.
JULI 2013
27-6-2013 11:53:50
MUZIEK/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////// AIRPLAY CHARTANALYSE
NEDERLAND
VLAANDEREN
AIRPLAY CHARTAANDELEN MEI 2013 DM VM MAATSCHAPPIJ 1 1 Universal 2 2 Sony 3 3 Warner 4 N Armada 5 N Pacemaker 6 8 8Ball 7 4 Spinnin´ Records 8 5 Cloud9 9 N Artist & Company 10 10 Overig
DM # titels 34,6 33 27,7 25 16,2 15 2,7 1 2,3 2 1,9 1 1,7 3 1,7 1 1,5 2 9,7 17
AIRPLAY CHARTAANDELEN MEI 2013 VM 40,0 24,9 12,7 1,8 0,6 2,1 2,3 2,3 1,9 11,4
DM VM MAATSCHAPPIJ 1 1 Universal 2 2 Sony 3 3 Warner 4 4 EMI 5 5 NEWS 6 7 PIAS 7 6 CNR 8 N V2 9 N LCM 10 10 Overig
AIRPLAY TOP 10 MEI 2013 Points Plays 99.222 1.258 99.037 1.028 90.491 1.014 88.465 1.135 81.596 811 81.556 887 65.491 618 64.652 656 60.233 698 56.726 468
NEDERLANDSTALIGE AIRPLAY TOP 5 MEI 2013
DM: DEZE MAAND VM: VORIGE MAAND N: NIEUW POINTS: CUMULATIEVE AUDIENCE IN DUIZENDEN (NL-LEEFTIJD: 10+, BE–LEEFTIJD:12+) T100 POS: POSITIE IN DE TOP 100 AIRPLAY CHART
VM 28,7 24,2 16,3 10,8 4,9 4,0 4,0 0,6 0,5 6,1
AIRPLAY TOP 10 MEI 2013
Maatsch DM VM ARTIEST/TITEL 1 3 Robin Thicke ft. T.I. & Pharrell - Blurred Lines UNI 2 1 The Lumineers - Ho Hey UNI 3 9 Michel Bublé - It’s A Beautiful Day WEA 4 N Daft Punk ft. Pharrell Williams - Get Lucky SME 5 4 Rihanna ft. Mikky Ekko - Stay UNI 6 N Armin van Buuren ft. Trevor Guthrie - This Is What It Feels Like ARM 7 N Pitbull ft. Christina Aguilera - Feel This Moment SME 8 N Train - Mermaid SME 9 N Macklemore & Ryan Lewis - Can’t Hold Us WEA 10 N Emeli Sandé - Read All About It (pt III) UNI
DM VM ARTIEST/TITEL 1 5 Nielson & Miss Montreal - Hoe 2 1 Racoon - Oceaan 3 3 Nick & Simon - Julia 4 2 Guus Meeuwis - Het Kan Hier Zo Mooi Zijn 5 4 BLØF - Zo Stil
DM # titels 28,7 29 27,4 21 13,5 14 6,5 4 4,5 6 3,6 4 3,6 4 2,5 4 1,9 3 7,9 11
DM VM ARTIEST/TITEL 1 N Daft Punk ft. Pharrell Williams - Get Lucky 2 N Robin Thicke ft. T.I. & Pharrell - Blurred Lines 3 3 Ozark Henry - I’m Your Sacrifice 4 N Bastille - Pompeii 5 N Macklemore & Ryan Lewis - Can’t Hold Us 6 N Paulien Mathues - There’s Some Place I’ve Got To Be 7 6 James Arthur - Impossible 8 4 Haim - Don´T Save Me 9 9 Justin Timberlake - Mirrors 10 N Maitre Gims - J’me Tire
Maatsch Points Plays SME 73.878 1554 UNI 60.415 1462 EMI 54.651 626 UNI 47.606 768 WEA 40.885 1255 UNI 40.847 313 SME 38.438 688 UNI 36.429 480 SME 36.103 897 SME 35.390 661
NEDERLANDSTALIGE AIRPLAY TOP 5 MEI 2013 Maatsch PAC UNI ART UNI EMI
T100 pos 13 27 35 38 56
DM VM ARTIEST/TITEL 1 1 The Opposites - Sukkel Voor De Liefde 2 2 Gabe Moretti - Alleen Op Reis 3 N Slongs Dievanongs - Lacht Nor Mij 4 5 Contraband - Morgen Beter 5 N Liliane Saint-Pierre - Geef Me Adem
Maatsch UNI GLO SME LCM LSP
T100 pos 30 57 58 65 76
UNI: UNIVERSAL ART: ARTIST & COMPANY SME: SONY MUSIC ENTERTAINMENT PET: PETROL WEA: WARNER ELEKTRA ATLANTIC
Legenda: de Airplay-chartaandelen zijn gebaseerd op de gegevens van Nielsen Music. Meetperiode: 1 mei t/m 31 mei 2013
De absolute airplayheld van mei is Pharrell Williams. Zijn samenwerkingen met Robin Thicke (Blurred Lines) en Daft Punk (Get Lucky) zijn zowel in Nederland en België goed voor de koppositie in de charts. Met 1.258 plays stoot Thicke The Lumineers van de eerste plek in de Nederlandse lijst. Hoogste nieuwe is daar, niet geheel verrassend, Daft Punk met Get Lucky. Thicke moet in de Vlaamse lijst genoegen met nemen met een tweede positie. Opmerkelijk genoeg geen Nederlandstalige nummers in beide lijsten. Hoogste notering is er voor Nielson & Miss Montreal. Hun ‘Hoe’ staat op de 13de positie van de maandelijkse top 100. WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_AIRPLAY.indd 13
JULI 2013
13
27-6-2013 11:56:58
BIOSCOOPCHARTANALYSE /////////////////////////////////////////////////////
In hun laatste avontuur beleven de drie vrienden hun laatste extreme avontuur. Waar anders dan in Las Vegas vindt het drietal hun Waterloo? Met uiteraard een bijzonder prominente – en voor de hoofdrolspelers irriterende – bijrol van onze Chinese crimineel Chow.
TOP 20 FILMS MET HOOGSTE BOX OFFICE MEI
TOP 5 FILMS MET HET HOOGSTE DOEKGEMIDDELDE MEI TITEL THE HANGOVER PART III FAST & FURIOUS 6 AFTER EARTH STAR TREK: INTO DARK THE GREAT GATSBY 3D
DIST. WB UPI UPI UPI WB
WEKEN 3 4 1 2 5
TOTAAL 10.268 9.580 8.482 5.918 3.176
TOP 2 LOKALE FILMS MET HOOGSTE BOX OFFICE MEI TITEL DAGLICHT LEVE BOERENLIEFDE
DIST. BFD DFW
WEKEN 10 5
BOX OFFICE MEI 840 768
Bron: NVF Meetperiode: 1 t/m 31 mei
TOP VIJF 01 02 03 04 05
14
Op dvd en Blu-ray I Give It A Year Entertainment One » 3 juli The Sessions 20th Century Fox HE» 3 juli Warm Bodies Belga » 17 juli Oz The Great And Powerfull The Walt Disney Company » 17 juli Valentino A-Film » 24 juli
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_BIOSCOOPANALYSE.indd 14
TOTAAL 6.997.585 2.117.921
TITEL THE HANGOVER PART III AFTER EARTH STAR TREK: INTO DARK FAST & FURIOUS 6 EPIC 3D THE GREAT GATSBY 3D ONLY GOD FORGIVES THE CROODS 3D BEFORE MIDNIGHT OLYMPUS HAS FALLEN TRANCE WELCOME TO THE PUNCH DAGLICHT SCARY MOVIE 5 THE ICEMAN QUARTET WADJDA TWO MOTHERS NIGHT TRAIN TO LISBON LEVE BOERENLIEFDE
TIP VIJF 01 02 03 04 05
DIST. WB UPI UPI UPI WB(FOX) WB CNA WB(FOX) WBU DFW WB(FOX) eOne BFD eOne DFW AFD WBU FD PAR DFW
WEKEN 3 1 2 4 3 5 1 12 2 6 2 1 10 5 2 3 2 2 9 5
BOX OFFICE MEI 692.334 661.617 418.315 390.972 211.994 153.655 151.348 55.826 51.467 44.863 44.781 43.801 36.227 35.380 33.729 30.761 30.684 29.531 26.685 26.361
TOTAAL 8.377.825 661.617 1.646.597 14.678.781 2.055.997 7.277.834 188.324 13.505.257 175.702 5.392.678 208.273 72.773 6.997.585 1.981.884 169.152 148.518 138.706 80.230 1.748.337 2.117.921
Bioscooptips voor juli Monster’s University WDS » 10 juli Byzantium CNA » 11 juli Pacific Rim WB » 18 juli The Wolverine WB » 25 juli Smurfs 2 UPI » 31 juli
JULI 2013
27-6-2013 11:55:30
SPECIAL
Publishing
NMUV
16
André de Raaff, voorzitter van de belangenorganisatie van muziekuitgevers NMUV: “Als uitgevers lopen wij enorm achter in de inkomsten van de onlinemuziekplatforms.”
EB201307_COVER PUBLISHING SPECIAL.indd 15
Buma/Stemra
18
“Om een optimale dienstverlening voor de leden, auteurs en uitgevers te organiseren, is het belangrijk om internationale samenwerkingsverbanden te realiseren”, aldus directievoorzitter Buma/Stemra Hein van der Ree.
Stellingen
21
De wereld van publishing is volop in beweging. De in deze special participerende uitgevers werd een drietal stellingen voorgelegd die ingaan op recente ontwikkelingen.
27-6-2013 17:26:43
NMUV, André de Raaff / ///////////////////////////////////////////////////////////////
‘Onlinemarkt wordt groter dan de dragerbusiness ooit was’ In zijn laatste jaar als voorzitter van de NMUV, de belangenorganisatie van muziekuitgevers, constateert André de Raaff dat de onlineontwikkelingen bepalend zijn voor de dynamiek in de uitgeverswereld. “Belangrijk punt is bijvoorbeeld dat we als uitgevers enorm achterlopen in de inkomsten van de onlinemuziekplatforms.” Door: Frank Janssen
N
aast belangrijke zaken zoals het ‘imago van de uitgever’, het uitbreiden van het ledenbestand met librarymuziekuitgevers en het zo goed mogelijk informeren van alle leden over alle mogelijke ontwikkelingen rond het auteursrecht, heeft de NMUV zich het afgelopen jaar ingezet voor de belangen van de uitgevers ten aanzien van de voorgestelde wijzigingen in het auteurscontractenrecht en de aanpassingen in de auteurswet. De Raaff: “Het platform makers en de uitgevers zaten niet op één lijn in de gesprekken over de voorgestelde wijzigingen. Het belangrijkste knelpunt was dat dit platform zich op het standpunt stelde dat een contract, ook al was het voor een langere duur overeengekomen, toch na vijf jaar beëindigd zou moeten kunnen worden. Wij hebben als uitgevers gesteld dat het dan ondoenlijk wordt om op dezelfde schaal te blijven investeren. Omdat je simpelweg niet weet of je er bij succes na vijf jaar nog de vruchten van kunt plukken. Want ook voor uitgevers geldt helaas de 80/20-regeling: bij 20% komen de investeringen terug, bij 80% lukt het slechts ten dele of helemaal niet. Daar komt bij dat deze regeling in het buitenland helemaal niet bestaat, zodat je dan als uitgever moet uitwijken naar bijvoorbeeld Duitsland. Dat resulteert alleen maar in een slechtere economische situatie ten aanzien van publishing in Nederland.” “We hebben gelukkig heel veel componis-
16
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW NMUV.indd 16
ten en een groot deel van de Haagse politiek kunnen overtuigen dat dit niet de goede weg is. Die angel hebben we er dus uit kunnen halen. Een ander probleem was dat de overdracht van rechten niet mogelijk was. Overigens geldt dit alles niet alleen voor uitgevers van muziek, maar ook voor uitgevers van bijvoorbeeld boeken en kranten. Zo is er een regeling voor auteurs die zelf de exploitatie van hun werk willen doen, als ze van mening zijn dat er geen exploitatie meer plaatsvindt op het werk [non usageregeling, red.]. In het verleden is samen met PALM een regeling opgesteld waarin de auteur een uitgever kan aanschrijven om aan te geven dat er inspanningen geleverd
Overigens een Europees dan wel wereldwijd probleem, benadrukt De Raaff. “We moeten ons nadrukkelijk afvragen wat Stemra moet doen. Moeten ze stoppen en bijvoorbeeld tegen Gema zeggen: ‘Doen jullie het mechanische recht maar? En doen wij dan alleen nog maar de uitvoeringsrechten?’ Of is de oplossing het creëren van de vierde hub, dus een samenwerking van een aantal cbo’s op Europees niveau? Of moet je juist bijvoorbeeld bij de Engelsen aansluiting zoeken, omdat daar het sterkste repertoire zit? Zodat je dan in de onlinewereld meegezogen wordt in de betere deals met bijvoorbeeld Spotify? Omdat je ‘deal power’ sterker is als je je aansluit bij de sterkste
'Sluiten we ons aan bij de vierde hub, of juist bij de Engelsen met hun sterke repertoire?' moeten worden voor exploitatie. Als er binnen een vastgestelde termijn niets gebeurt, kan die auteur zijn rechten terugvorderen. Die regeling komt nu dus ook als standaardbepaling in de wet te staan.”
Mechanisch recht Al enige tijd een belangrijk agendapunt voor de muziekuitgevers en de collectieve beheersorganisatie (cbo) Buma/Stemra is de zorg over de dalende Stemra-inkomsten.
repertoirebron. Het is een heel moeilijke discussie, waarbij het NMUV-standpunt tot nu toe is dat Stemra zich zou moeten aansluiten bij een grote society, waarbij we ons wel moeten realiseren dat we dan de onderliggende partij zijn. Uiteraard moet zo’n society dat dan wel willen op condities die acceptabel zijn voor Buma/Stemra.”
Krachtenbundeling Onlangs maakte Buma/Stemra bekend dat
juli 2013
27-6-2013 13:14:50
SPECIALXXXXX
publishing
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
ANDRÉ DE RAAFF
het verregaand in gesprek is met een groot aantal Europese beheersorganisaties om de krachten te bundelen met betrekking tot exploitatie op mobiele en onlineplatformen – de door De Raaff al gememoreerde vierde hub. Niet alleen resulteert het bundelen van krachten in een strategisch voordeel ten aanzien van de exploitatieovereenkomsten, het moet ook leiden tot kostenreductie. Een belangrijk thema voor de muziekgevers, maakt De Raaff duidelijk. “De hamvraag is of we in staat zijn om het verwerken van de gegevens en de repartitie tegen lagere kosten kunnen realiseren. Het is natuurlijk onzinnig dat in elk Europees land een society hetzelfde zit te doen. Want de gemaakte kosten worden betaald uit de inkomsten van auteurs en uitgevers. Maar er zijn ook geen society’s meer die het daar niet mee eens zijn. Maar wat ons betreft kan het bundelen van krachten niet snel genoeg gaan.” De samenwerking tussen verschillende cbo’s wordt concreet in bijvoorbeeld ICE (International Copyright Enterprise): een centrale database voor het registeren van copyrights. De Raaff: “Buma/Stemra kijkt nu ook naar ICE, waarin de Engelse, Zweedse en sinds kort ook de Duitse society nu al samenwerken. Wanneer we dat gaan doen, betekent dat bijvoorbeeld dat Stemra zelf het repertoire niet meer hoeft in te voeren. De enige verplichting blijft
natuurlijk de controle op het invoeren van het nationale repertoire. Dat is echt een stap in de goede richting.”
Onlinebelangen Hoewel de potentie van onlinemuziekexploitatie in de optiek van De Raaff enorm is, ligt er voor de uitgevers en cbo’s nog wel een schone taak om zowel in de snelheid van uitbetalen als in de tariefstellingen nog een aantal belangrijke slagen te maken. “Ik denk dat de inkomsten uit onlinegebruik
major uitgevers zijn, die hun onlinerechten niet bij Buma/Stemra hebben zitten? Een belangrijk vraagstuk.” De NMUV stelt zich bovendien op het standpunt dat het tarief dat door onlineplatforms betaald moet worden, nu te laag is. De Raaff: “Dat is inderdaad veel te weinig. Daarom is het van groot belang om te kijken waar we ons als uitgevers bij aansluiten. Is dat dus die vierde hub? Of is aangesloten zijn bij de organisatie in Engeland met ijzersterk repertoire de beste positie
'Wat ons betreft kan het bundelen van krachten niet snel genoeg gaan' groter worden dan onze totale geluidsdragersbusiness ooit is geweest. Daar ligt voor de leden van de NMUV dus ook het grootste belang. Maar nu lopen we als uitgevers enorm achter in de ontvangsten uit online-exploitatie, terwijl bij platenmaatschappijen juist de business sterk is verbeterd. Dat komt onder andere doordat de society’s moeite hebben de enorme stroom data te verwerken. Dat betekent dat er nog heel veel geld boven de markt hangt dat voor componisten en uitgevers is bestemd. De andere vraag is: wat wordt de positie van Buma/Stemra? Welke rechten heeft Buma/ Stemra in de toekomst nog, wetende dat er
om het beste tarief te krijgen? Dat is een heel belangrijke vraag waarover de directie en het bestuur van Buma/Stemra zich de komende tijd zullen moeten uitspreken. De komende drie tot vijf jaar worden bepalend voor hoe het landschap van de cbo’s en uitgevers eruit gaat zien. In de VS gebruikt een aantal uitgevers de cbo’s vooral nog als backoffice en worden de deals en voorschotten met de onlinepartijen individueel onderhandeld. Als je dus straks met zo’n tien hoofdspelers 80% van de business weet te realiseren, dan ziet de wereld er natuurlijk volledig anders uit dan die we tot nu toe kennen.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW NMUV.indd 17
JULI 2013
17
27-6-2013 13:14:55
Buma/stemra / / / / / / / / / / ////////////////////////////////////////////////////////////////
‘Uiteindelijk gaan we naar één database toe’ Voor Buma/Stemra is het van belang om op korte termijn internationale samenwerkingsverbanden te realiseren. Het is volgens directievoorzitter Hein van der Ree de voorwaarde om op lokaal niveau optimale dienstverlening voor de leden, de auteurs en uitgevers, zo efficiënt en tegen zo laag mogelijke kosten, te organiseren. Door: Fr ank Janssen
Is er een noodzaak om met Europese beheersorganisaties samen te werken voor het licenseren van rechten voor mobiele en online platforms? “In het nu opgestelde voorstel voor een richtlijn collectief beheer in de digitale omgeving staat beschreven dat de rechteneigenaren zelf kunnen bepalen hoe ze de onlinerechten willen beheren. De grote Anglo-Amerikaanse en de grote onafhankelijke muziekuitgeverijen verstrekken nu al, als gevolg van de 2007-aanbeveling, de licenties aan de Europese platforms zoals iTunes, YouTube en Spotify. Overigens maken ze wel gebruik van de diensten van cbo’s. Als die grote uitgeverijen en cbo´s de zogeheten hubs creëren, rest de vraag
initiatief genomen al die kleinere society’s in Europa uit te nodigen om van gedachten te wisselen over de implicaties van die richtlijn. Tijdens de tweede meeting in Washington begin juni is een verklaring opgesteld door de zestien Europese society’s, waarin is uitgesproken de mogelijkheden tot samenwerking te onderzoeken. Een groep van acht of negen mensen gaat dat nu in detail verder onderzoeken en een businessplan opstellen. Dan heb je het dus over het creëren van een zogeheten vierde hub, naast de grote drie Frankrijk, Duitsland en Engeland. Het lijkt mij voor partijen als YouTube en Spotify interessant om op die ene plek het repertoire van zestien of achttien Europese landen te kunnen licenseren.
'Onze auteurswet is flexibel genoeg' wat alle andere middelgrote en kleine cbo’s gaan doen. Want er is nog heel veel ander repertoire in Europa. Belangrijk is te weten dat diezelfde richtlijn eisen stelt waaraan je moet voldoen voordat je over de grens mag licenseren. Denk daarbij aan eisen ten aanzien van bestuurlijke organisatie, transparantie, niveau van dienstverlening, snelheid van facturatie en uitbetalen. Wanneer een cbo niet kan voldoen aan deze eisen, is het mogelijk het repertoire aan te sluiten bij een andere cbo. Buma/Stemra heeft het 18
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW HEIN VAN DER REE.indd 18
Bij één loket, met één contract en één aanleveringspunt voor alle data.” Is het niet logischer om aansluiting te zoeken bij de sterkste repertoirebron, dus het Britse PRS/MCPS? “Daar valt wat voor te zeggen. Zoals de concept richtlijn zich nu laat lezen is het voor de Engelse beheersorganisatie mogelijk het repertoire uit Nederland mee te nemen, met die verplichting dat men ook repertoire uit andere landen mee moet ne-
men wanneer die zich melden. Alleen staat nergens beschreven dat ze het repertoire dan ook mee moeten licenseren. Dus wat ons betreft moet het altijd gaan om een ‘carry in’ en een ‘carry out’. Daar komt bij dat wij bij PRS niks te vertellen hebben. Maar de doelstelling is wel dat we voor alle aangeslotenen en leden, toegevoegde waarde willen bieden.” Hoelang duurt het nog voordat er één Europese database wordt gevormd? “In Europa zijn 27 cbo’s actief, dus zijn er ook 27 databases. Komt er een nieuw album van Adele uit, dan worden die tien liedjes 27 keer in 27 datebases door 27 copyrightmedewerkers ingevoerd. Wij willen absoluut bijdragen aan een hogere kwaliteit van de data doordat je minder databases gebruikt. Dat is een van de redenen waarom we begin volgend jaar gaan samenwerken met de database ICE, International Copyright Enterprise, in Zweden. De aandeelhouders zijn PRS (Engeland) STIM( Zweden) en binnenkort komt GEMA Duitsland erbij. Al het Anglo-Amerikaanse repertoire hoeven wij dan ook niet meer in te voeren. Zo ontstaat er dus ook één waarheid op het gebied van data. Uiteindelijk zal deze database onderdeel worden van GRD, de global repertoire database. Deze GRD wordt nu ontwikkeld door een ‘working group’ bestaande uit uitgevers en vertegenwoordigers van society’s, die daarbij overleg hebben met gebruikers zoals bij-
juli 2013
27-6-2013 16:49:56
SPECIAL
publishing
/// / / / ///// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
’ van de individuele auteursrechten op een collectieve manier de waarde van het auteursrecht bepaalt. Dat is ook de reden dat we überhaupt bestaan. Dat de collectiviteit onder druk komt te staan is de realiteit waar we mee om moeten gaan. Met vallen en opstaan en de nodige procedures is er de afgelopen 100 jaar een organisatie neergezet met een omzet van 175 miljoen euro. Dat komt door die collectiviteit. Dit is een heel sociaal en solidair systeem doordat iedereen naar ratio zijn steentje bijdraagt om het collectief mogelijk te maken.”
HEIN VAN DER REE
voorbeeld Google. Het is een gigantisch project, waar de komende drie tot vier jaar zeker aan gewerkt zal worden.” Hoe wordt er in de nabije toekomst op Europees niveau samengewerkt met betrekking tot het mechanisch recht? “Toen ik in mei 2010 startte was de opdracht van het bestuur om te komen met een plan voor de toekomst van Stemra. De cd- en dvd-verkopen gaan maar één kant op. Die dalen. Er zit echter ook groei in mechanisch recht. In online zit ook mechanisch recht. Voor een download is het in Nederland 75% en voor een stream 25%. Alleen is de groei in online niet gelijk aan de daling in offl ine. Het wordt overal minder, maar het gaat nog steeds over heel veel geld. Dus voor de administratie van mechanisch recht is het voor te stellen dat je één of twee plekken in Europa creëert waar je al dat volume naar toe stuurt. Zoals het er nu uitziet, willen wij daarvoor samenwerken met NCB, Nordic Copyright Buro, een club in Denemarken. Die heb-
ben al een samenwerking met de MCPS en verwerken nu al het mechanisch recht voor heel Scandinavië, de Baltische staten, IJsland en de UK. De samenwerking zou in 2014 voor het online en in 2015 voor het offl ine mechanisch recht geëffectueerd kunnen worden.” Ligt het politieke wensdenken vanuit Brussel voor verregaande flexibilisering van de auteurswet niet steeds op de loer waarbij tevens de ontmanteling van de collectiviteit dreigt? “Ik denk zelf dat onze auteurswet momenteel flexibel genoeg is. Brussel zegt enerzijds dat auteurs flexibel hun rechten moeten kunnen beheren, maar pleit tevens voor één loket voor de afhandeling voor de gebruikers. Dat zijn tegenstrijdige uitgangspunten. Als het om onlinerechten gaat, hebben we nooit exclusiviteit gehad. Er is geen vergunning van de overheid voor nodig. Iedereen kan dus hier een initiatief voor het beheer van onlinerechten starten. Het is absoluut waar dat het beheer
Hoe ziet de organisatie van Buma Stemra er dan over vijf jaar uit? “De ontwikkelingen op het gebied van samenwerkingen hebben gevolgen voor de organisatie en de personele bezetting. Dat zijn de moeilijke kanten van dit soort bewegingen. Je moet wel voor ogen blijven houden dat mogelijke pijnlijke beslissingen voor medewerkers met maar één reden worden genomen en dat is optimale dienstverlening aan je leden. Omdat je je best doet om de organisatie in stand te houden en mogelijk weer te laten groeien. We blijven kritisch kijken naar onze processen, naar automatisering en IT-systemen, die ons helpen om zoveel mogelijk 1-op-1 te kunnen uitbetalen. Over een aantal jaar kunnen we het gebruik nog veel beter detecteren dan dat we nu doen. Over vijf jaar zitten we structureel in internationaal verband in samenwerkingen met een groot aantal andere Europese society’s, zitten we in de grote database in Zweden, werken we samen met de Denen voor mechanisch recht. En er is dan één global repertoire database.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW HEIN VAN DER REE.indd 19
JULI 2013
19
27-6-2013 16:50:00
/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////
Buma/Stemra durft zich online te laten zien Rumour around the brand. De klassieke term is van alle tijden en gaat tegenwoordig vooral online op. Entertainment Business kijkt in samenwerking met Rankingz.com vanaf dit nummer elke maand naar de activiteit rondom een merk, artiest of titel op de social media-platformen. In dit deel: de publishers uit deze special. DOOR: THIJS JA SKI
Voor het nieuwste deel van rankingz heeft Entertainment Business gekeken naar de onlineaanwezigheid van Nederlandse publishers die in de special die voor u ligt worden behandeld. Uitgelicht: Buma/ Stemra. • N.b.: de data van Universal Music betreft de Universal Music Nederland-activiteiten en niet die van Universal Music Publishing: Universal Music Publishing Nederland heeft op moment van schrijven 128 Facebookfans en 206 Twitter-volgers Buma/Stemra is nog niet heel erg lang op de diverse onlineplatformen aanwezig, maar hun toegenomen activiteit van de laatste weken betaalt zich uit. Op het gebied van presence (aanwezigheid) staat de partij in de top 3 publishers. Wel kan worden gewerkt aan de vorm van de content (meer dynamisch, niet alleen nieuws) en meer interactie met de bezoekers. Reageer!
De Klout-score, oftwel de combinatie van het aantal Facebook-fans, Twitter-volgers en hoeveel over jouw merk wordt gesproken (schaal 1 tot 100).
Wie praat er op twitter over Buma/ Stemra?
Op twitter voelt Buma/Stemra zich al beter thuis, waarschijnlijk omdat ze de kenmerken van dit platform en de do’s en dont’s beter kennen. Buma meldt nieuws en retweet andere – gezaghebbende – bronnen. Dit zorgt voor een bredere onlinezichtbaarheid en laat zien dat de organisatie niet bang is ook de moderne consument en muziekgebruiker te informeren.
Buma/Stemra gebruikt Facebook vooral als nieuwsplatform, waar internationaal muzieknieuws aangaande publishing, auteursrecht en streamingontwikkelingen worden gedeeld. Een tip is om het nieuws op een interactievere manier te verpakken, zodat er ook daadwerkelijk een relatie wordt aangegaan met de lezers. Een relatie die vervolgens weer kan bijdragen aan een positiever imago.
20
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_RANKINGZ.indd 20
JULI 2013
27-6-2013 18:10:38
SPECIALXXXXX
PUBLISHING
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////
Auteurs en uitgevers, let op uw zaak! Meer dan ooit lijkt het uitgeversvak, de wereld van publishing, door vooral de digitale ontwikkelingen in beweging. Ook Brussel kijkt inmiddels nadrukkelijk over de schouders mee. De in deze publishing special participerende uitgevers werd een drietal stellingen voorgelegd die ingaan op de recente ontwikkelingen. DOOR: FR ANK JANSSEN
De binnengekomen reacties op de stellingen zijn afkomstig van: • • • • • •
Brian Dessaur Strengholt Music Group Frank Bruens BMG Rights Management Raymond van Vliet Cloud 9 Music Mark Wijnstekers Collect!©Music Publishers Willem van Kooten Nanada Music Niels Walboomers Sony/ATV Music Publishing
Stelling 1 De belangrijkste taak van iedere muziekuitgever is ervoor te zorgen dat het tarief dat onlinediensten betalen aan cbo’s of individuele uitgevers drastisch omhoog gaat. Brian Dessaur: “De belangrijkste taak van en muziekuitgever is zich zo goed mogelijk inspannen voor de exploitatie en administratie van de door haar vertegenwoordigde rechten! De bestaande en toekomstige onlinediensten dienen absoluut een redelijke vergoeding te betalen. Buma/Stemra zet zich daar ook voor in, maar heeft helaas te maken met het feit dat sommige majors de onlinerechten zelf direct de tarieven onderhandelen. Het gevolg is dat deze maat-
schappijen nu leading zijn in het maken van afspraken, en kleinere maatschappijen en cbo’s volgend zijn. Je kunt echter niet elke onlinedienst met elkaar vergelijken. De toekomst ligt bij de streaming services, waarbij een andere afrekenbasis geldt dan bij bijvoorbeeld iTunes.” Raymond van Vliet: “De belangrijkste taak van een uitgever is ervoor te zorgen dat haar auteurs op elk vlak tevreden zijn. Deze specifieke taak ligt bij Buma Stemra en andere auteursrechtenorganisaties. Dit proces is al enige jaren gaande. Onder aanvoering van directeur Hein van der Ree wordt hier keihard aan gewerkt en we laten ons niet meer met een kluitje in het riet sturen!” ▶
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_STELLINGEN PUBLISHING 2.indd 21
JULI 2013
21
27-6-2013 18:26:58
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Mark Wijnstekers: “Niet de belangrijkste taak. Wel één van de taken. Ik denk dat de auteurs en de schrijvers nog steeds een te kleine punt van de taart krijgen als je objectief naar dat gedeelte van de business kijkt. Ik vind de ontwikkelingen op dat vlak dus niet snel genoeg gaan. Het is nog steeds een vervelende situatie voor songschrijvers en uitgevers dat er veel gelden elders blijven hangen.” Frank Bruens: “Op termijn zal dit moeten groeien. Het is sowieso prettig dat mensen in grotere getalen de legale, betaalde services opzoeken, in plaats van het ‘minder legale’ circuit. Hoewel sommige zaken zich nog in een opstartfase bevinden, zullen ook deze services uiteindelijk goed geregeld worden en beter gaan uitbetalen.” Willem van Kooten: “De hoofdtaak van een muziekuitgever is om namens de auteurs de songs onder zijn beheer zo goed mogelijk te exploiteren. En de opbrengst te maximaliseren. Een en ander in de ruimste zin des woords. Daar hoort ook een fatsoenlijke betaling voor onlinediensten bij en dat is het doel waar wij naar streven.” Niels Walboomers: “De belangrijkste taak van iedere muziekuitgever is de belangen van haar auteurs maximaal te behartigen. Online is daar één onderdeel van en wij zijn het aan onze auteurs verplicht om voor hen het maximale uit de onlinestrijd te halen.”
Stelling 2 De collectieve beheersorganisatie Buma/ Stemra is het aan haar leden en aangeslotenen verplicht op korte termijn kosten te reduceren door aansluiting te zoeken bij één krachtige buitenlandse partner. Brian Dessaur: “Iedereen weet dat Stemra al jaren verliesgevend is. Elke mechanische beheersorganisatie heeft dit probleem, dus de mogelijkheden onderzoeken voor een 22
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_STELLINGEN PUBLISHING 2.indd 22
eventuele buitenlandse samenwerking is geen verkeerde gedachte. Het is overigens niet zo dat door Stemra aan te sluiten bij een buitenlandse mechanische beheersorganisatie, daarmee direct het (kosten)probleem zou zijn opgelost. Verschillende onderzoeken hebben dat al uitgewezen.” Raymond van Vliet: “Of dat een krachtige buitenlandse partner zal zijn, is de vraag. Er bestaan al diverse samenwerkingsverbanden in Europa en Stemra onderzoekt zeer actief de mogelijkheden voor een vergaande samenwerking. Ook hier is vanuit de directie enorme prioriteit aan gegeven.” Mark Wijnstekers: “Er zijn diverse ontwikkelingen gaande waarbij organisaties nu samenwerkingsverbanden onderzoeken. Buma/Stemra is daar ook druk mee bezig. Het zoeken is niet zozeer naar 'een samenwerkingsverband voor nu', maar naar 'het juiste samenwerkingsverband voor de lange termijn'. Dat zijn ze aan de leden en aangeslotenen verplicht. Er wordt ook vanuit Brussel enorm veel druk uitgeoefend om dit meer voor elkaar te krijgen, al vind ik dat bij bepaalde aspecten onredelijk. Je kunt tot een bepaalde hoogte centraliseren, maar zeker niet alles.” Frank Bruens: “Het is geen hogere wiskunde om te concluderen dat het efficiënter zou kunnen zijn om bepaalde backofficefuncties van diverse landen te combineren. Gezien de kostenbesparing, is het gezien de malaise bij diverse mechanische cbo’s een feit dat dergelijke samenwerkingen, in belang van velen, in een sneller tempo zullen moeten worden uitgevoerd. Bovendien creeert het ruimte om te investeren in de lokale frontoffice-activiteiten.” Willem van Kooten: “Buma is van de uitvoeringsrechten en dat gaat goed. Stemra incasseert mechanische rechten, waarvan de inkomsten teruglopen. Overal, ook bij Stemra. Stemra is in overleg met andere
mechanische rechtenorganisaties om de krachten te bundelen, teneinde de organisatiekosten te verminderen.” Niels Walboomers: “Dit proces met betrekking tot kosten is momenteel al gaande bij Buma/Stemra. Het is een ‘no brainer’ dat zaken in Europa efficiënter geregeld kunnen worden, vooral inzake het afgeven van Europese licenties. Het is echter momenteel te kort door de bocht om jezelf volledig aan te sluiten bij één buitenlandse partner. Daarvoor zijn de verschillen in Europa momenteel nog te groot.”
Stelling 3 De huidige flexibilisering van de auteurswet is slechts de voorbode van ingrijpende veranderingen en aanpassingen – veelal in het voordeel van de gebruiker – die door Europa bepleit zullen gaan worden. Brian Dessaur: “Alle huidige ontwikkelingen rondom flexibilisering zijn absoluut een voorbode van veranderingen en dat geldt niet alleen voor de komende aanpassingen in de auteurswet. Europa heeft ook al aangekondigd dat cbo’s zich flexibeler moeten gaan opstellen. Flexibilisering ondermijnt de collectiviteit. En die collectiviteit is nou net datgene wat de auteur/uitgever een sterke positie geeft.” Raymond van Vliet: “Helaas leven we in een land waar onze politici zich nauwelijks hebben ingelezen. Indien zij dit wel heeft gedaan is het kortetermijngeheugen bij een eerstvolgende vraag van een journalist alweer gewist. Bovendien win je weinig kiezers om bij DWDD te pleiten voor een verbod op illegaal dowloaden. Aan de andere kant geldt de auteurswet niet alleen voor muziek, maar ook voor boeken, die door dezelfde politici veel hoger worden aangeslagen. Daardoor betracht men hier nog wel enige voorzichtigheid. Het blijft een gotspe
jULI 2013
27-6-2013 18:26:58
SPECIALXXXXX
PUBLISHING
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
dat Nederland het enige grotere Europese land is waar geen wetgeving is tegen illegaal downloaden, maar waar men liever regels opstelt om de rechten van de auteur te beperken.” Mark Wijnstekers: “Het woord ‘gebruiker’ is wat aan de ruime kant. De gebruikers waar we het over hebben, zijn allen grote bedrijven die diensten met muziek gekoppeld willen introduceren. De uiteindelijke 'consument' als gebruiker die muziek wil kopen, heeft al een enorm aanbod. Het licentietraject dat Brussel wil vergemakkelijken is niet altijd even eenvoudig in te zetten zonder dat men voorbijgaat aan alle rechten van de rechthebbenden. Wat mevrouw Kroes roept gaat wel erg ver en voorbij aan alle bestaande situaties. Het is helemaal niet moeilijk om nu op Europees niveau te werken. Alle auteursrechtenorganisaties zijn eenvoudig te vinden of anders de uitgevers wel. Maar alle grote bedrijven die iets met muziek willen – en kleine, let maar eens op hoe veel start-ups 'iets' met muziek willen – willen het liefst één loketje en natuurlijk zo min mogelijk betalen voor muziekgebruik.” Frank Bruens: “Elke wijziging in de auteurswet vergt inspanningen van uitgevers om hier op een andere manier naar te kijken en mee om te gaan. Zulke wijzigingen kunnen ook leiden tot beperkingen van bepaalde zaken van een uitgever richting de auteurs. Hoe flexibeler de rechten zijn, des te minder kan een uitgever investeren. Dus bijvoorbeeld lagere voorschotten, want het loont dan immers op de langere termijn voor een uitgever minder. Bovendien vind ik de huidige auteurswet helemaal niet zo beroerd. En dan kijk ik even door de bril van de auteur.” Willem van Kooten: “Alleen al bij het horen van het woord flexibilisering in verband met auteursrechten, moet ik huiveren. Don’t fi x it, if it ain’t broke, hoge heren politici. De woningbouwcorporaties, de spoorwegen, de
nutsbedrijven, alles moest zo nodig geflexibiliseerd worden. De gevolgen zijn bekend. Auteurs en uitgevers, let op uw zaak!” Niels Walboomers: “Wellicht zullen er aanpassingen plaatsvinden. De lobby van partijen als Google is zeer sterk en mede daardoor is de druk hoog. Google heeft maar één belang en dat wijkt af van het belang van de gebruiker, hoewel ze anders wil doen geloven. De politiek dient te beseffen dat de waarde van intellectueel eigendom beschermd dient te worden. De gevolgen van het nalaten van deze bescherming zullen naar mijn mening verstrekkender zijn dan nu wordt ingeschat. Omdat dit ook ten koste zal gaan van andere vormen van ‘intellectual property’ en dus ook andere bedrijfstakken raakt. Momenteel ga ik ervan uit dat Europa wijs genoeg is om de belangen van alle betrokken partijen goed af te wegen en de juiste beslissingen te nemen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_STELLINGEN PUBLISHING 2.indd 23
JULI 2013
23
27-6-2013 18:26:59
BUM373_Corp_Adv_A4.indd 1 24 EB201307_ADVERTENTIES.indd
Foto Tilllate.com
Buma/Stemra is de auteursrechtenorganisatie in Nederland met meer dan 21.000 leden – componisten, tekstschrijvers en muziekuitgevers. Door middel van innovatie en internationale samenwerkingsverbanden streven wij voortdurend naar optimale incasso en uitkering van auteursrechten en de hoogste kwaliteit in dienstverlening.
26-06-13 10:46 27-6-2013 18:40:21
SPECIAL
publishing
/ / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
Buma/Stemra is de juiste weg ingeslagen Met verjongd bestuur en de nieuwe ledenraad, heeft Buma/Stemra de afgelopen tijd grote stappen gezet naar verandering op alle vlakken. Een veranderingsproces dat Buma/Stemra transparanter en klantvriendelijker heeft gemaakt, met meer mogelijkheid tot participatie voor de leden, vertelt Wim van Limpt. DOOR: EDGAR KRUIZE
V
oor in december vorig jaar het verjongde bestuur werd gekozen en de ledenraad werd geïnstalleerd, was het veranderingsproces al ingezet. Inmiddels zijn de verbeterde punten al heel duidelijk aan te wijzen. Nu, ruim een jaar later, zijn de verbeterde punten al heel duidelijk aan te wijzen. “Dit is een prachtig bedrijf en het werk dat hier wordt gedaan is een heel goede zaak”, stelt Wim van Limpt, verantwoordelijk voor klantcontact en rechthebbenden bij Buma/ Stemra. “Je merkt dat er door – of ondanks – alles wat er in de media gebeurd is ook bij het publiek het besef is ontstaan dat mensen die iets creëren ook recht hebben op een eerlijke vergoeding. Wij zijn er voor het belang van die componisten, die individueel niet zo’n vuist kunnen maken als dat zij als een collectief kunnen doen. Buma/Stemra heeft zich nog voor alle commotie losbarstte al gerealiseerd dat er verbeterpunten waren. Inmiddels zijn er heel goede resultaten bereikt en is het zaak om deze vast te houden.”
Meer interactie Concreet betekent het dat de organisatie vanuit een traditionele ‘procesmatige’ bedrijfsvoering aan het transformeren is naar een ‘klantgerichte’ manier van
werken. “Waarbij we ook enorm goed luisteren naar wat de rechthebbenden die wij vertegenwoordigen graag willen. Zo is de nieuwe portal die wij hebben ontwikkeld bijvoorbeeld voorafgegaan door sessies met auteurs en publishers, zodat het helemaal is en kan worden zoals zij er graag mee werken. Er is meer interactie gekomen tussen de mensen die we vertegenwoordigen en onszelf, waardoor er oplossingen zijn ontstaan waarover beide partijen tevreden zijn.” Een goed meetbaar resultaat is dat het aantal ‘commentaren’ – openstaande klachten van auteurs die niet of te weinig hebben ontvangen – historisch laag is. Waren dat er eind 2012 nog rond de 5800, nu zijn dat er rond de 2800. Van Limpt: “Nu is 2800 commentaren op een miljoenen liedjes procentueel niet zo heel veel. Maar je zal maar net tot die groep behoren. Wij willen niet dat zij het gevoel hebben dat hun commentaar in een ‘black box’ verdwijnt. We willen een open en transparante organisatie zijn. Vandaar dat we bij onze medewerkers ‘case ownership’ hebben ingevoerd. Waar in het verleden nog wel eens zaken naar collega’s werden doorgeschoven, is nu degene die het commentaar aanneemt er ook verantwoordelijk voor dat de zaak wordt opgelost.”
WIM VAN LIMPT
Kwaliteitscontact Andere gerealiseerde verbeterpunten liggen op het gebied van serviceverzoeken. Deze worden voor het overgrote deel (95%) nu binnen 48 uur na aanvraag afgehandeld, met concrete afspraken en een goede bereikbaarheid. “In het overgrote geval lukt dit ook. Alles als onderdeel van het klantgericht denken. Wij zijn vanuit die fi losofie nu ook bezig met de implementatie van het ECCS, een Europees keurmerk voor klantencontact dat op basis van ‘Key Performance Indicators’ iets zegt over de kwaliteit van het klantcontact. Dat Europees keurmerk helpt ons hierbij enorm.” Volgens Van Limpt kan het toepassen van ECCS ook voor andere afdelingen binnen Buma/Stemra groot effect hebben en is het vooral zaak nu door te pakken als organisatie. “Als we nu tevreden achterover leunen en roepen dat het aantal commentaren nooit lager is geweest, zijn we zo weer terug bij af. De verbeteringen moeten we continueren en juist zorgen dat we er over een jaar nóg beter voor staan op het gebied van klantcontact en klant tevredenheid. De eerste stap is gezet, maar die weg begint nu pas.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_BUMA STEMRA PUBLISHING.indd 25
JULI 2013
25
27-6-2013 15:33:58
COME TOGETHER
EB201307_ADVERTENTIES.indd 26
PHOTOGRAPHY BY TORBEN RAUN / WWW.RAUN.NET
DINAND @ THE SECRET HIDEAWAY OF THE MAGIC GARDEN
27-6-2013 18:40:32
SPECIALXXXXX
publishing
/ / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
Universal Music Publishing wil auteurs optimaal bedienen De missie van Universal Music Publishing is in vergelijking met vorig jaar niet wezenlijk veranderd. De ambitie om te groeien in synchronisatiedeals heeft wel geleid tot de oprichting van bureau Amp. Amsterdam. Daarnaast is en blijft lokale A&R nog altijd een speerpunt. DOOR: FR ANK JANSSEN
M
et het A&R-beleid lokaal een prominente speler zijn. Dat is en blijft een belangrijke kerntaak voor Universal Music Publishing, zo maakt managing director Benelux Mark Bremer duidelijk. Illustratief is dat na het vertrek van Ruby van der Linden het A&R-team versterkt is met de van EMI Music Publishing afkomstige Steven Hiemstra. Ook de recent getekende overeenkomst met Dinand Woesthoff (Kane) onderstreept de ambities van de uitgeverij op lokaal niveau. “Het gaat erom dat we met gezond verstand kijken naar de lokale kansen en mogelijkheden”, aldus Bremer. “Natuurlijk zijn we bezig nieuwe acts en auteurs aan ons te binden zoals Martin Garrix, die momenteel boven in Beatport te vinden is met zijn single Animals. Belangrijk uitgangspunt is dat wij al onze auteurs optimaal kunnen bedienen. Dat kan zijn door onze auteurs met elkaar te laten schrijven. Of faciliteren we de mogelijkheid om bijvoorbeeld in Nashville met buitenlandse componisten samen te werken. Onlangs heeft Top Notch in samenwerking met UMP nog in de Wisseloord Studio’s een writers camp opgezet voor een groot aantal Top Notch-componisten. Ook John Ewbank participeert dan, omdat het samenwerken met dergelijke auteurs inspirerend werkt. In toenemende mate gaan auteurs zoals Ilse Delange of de mannen
RONELL PLASSCHAERT, KIM ARZBACH, RICARDO BURGRUST, GLEN FARIA. (FOTOGRAFIE: ATLYNN VROLIJK)
van BLØF ook componeren voor anderen. En uiteraard bieden wij onze auteurs een uitstekende fi nanciële administratie met een eigen aansluiting via zijn Royalty Window-account.” Dat nauw wordt samengewerkt met Universal Music ligt voor de hand, maar Bremer benadrukt dat de muziekuitgeverij een autonomie heeft bij het nemen van lokale A&R-beslissingen. “We nemen onze eigen beslissingen, maar het is logisch dat we zoveel mogelijk samenwerken. Een ander belangrijk element in de samenwerking ligt in het succesvol realiseren van syncdeals, want met zowel master als publishing in huis kun je optimaal schakelen.”
concepten. Met het kantoor in Amsterdam zitten we in hart van de wereld van reclamebureaus en grote merken, zodat we zichtbaar zijn en snel kunnen anticiperen of reageren. Dat proces goed organiseren in combinatie met merken vraagt echt om specialisme en expertise. Daar valt nog een slag te maken en dat proberen we met Amp.Amsterdam optimaal in te vullen. Een juiste match tussen muziek en merk kan voor alle partijen versterkend werken. De betekenis en zeggingskracht van muziek is namelijk enorm. Kijk maar eens wat het Koningslied of het nummer van Anouk voor het Songfestival allemaal losmaakt.”
Amp.Amsterdam
Tot slot noemt Bremer de verdere uitbreiding van de site unippm.nl voor de zogeheten ‘production music’ of library muziek. “We hebben onze catalogus zo optimaal mogelijk bereikbaar gemaakt voor bedrijven en mediapartners en de catalogus verder uitgebouwd zoals met de BBC production music en de Real World Production Music [samenwerking UMP en bedrijf van Peter Gabriel, red.]. Daarmee verlenen we de beste service op het gebied van library muziekgebruik. We hebben alle mogelijke drempels weggehaald die het gebruik van muziek zouden kunnen belemmeren. Dus ook de registratie en afhandeling is helemaal geoptimaliseerd.” ◾
In het kader van de ambitie om te groeien in synchronisatieovereenkomsten, is het unieke initiatief genomen om met Joost Haartsen, Dagmar Heijmans en Simon de Koning Amp.Amsterdam op te zetten. Bremer: “Joost was al bij onze afdeling verantwoordelijk voor de afhandeling van syncdeals. Hij zag echter dat er meer mogelijkheden bestonden in relatie tot muziekconcepten, sponsoring en samenwerkingsverbanden met grote merken. De combinatie van zijn eigen ondernemersambitie en onze catalogus heeft geresulteerd in Amp.Amsterdam, dat zich geheel toelegt op synchronisatiedeals en muziek-
Library music
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_UNIVERSAL MUSIC PUBLISHING.indd 27
JULI 2013
27
27-6-2013 13:33:14
Proudly supporting extraordinary talent. One song at a time … one artist at a time.
w il l. i. a m Wen de
W i th in
Te m p t
a ti o n
B run o M a r s
K y te m
an
Your New Alternative
BMG Rights Management (Benelux) B.V. · Media Park/MC3 · Sumatralaan 45 · 1217 GP · Hilversum · 035-6770055 · info.nl@bmg.com · www.bmg.com
EB201307_ADVERTENTIES.indd 28
27-6-2013 18:40:36
SPECIALXXXXX
publishing
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
BMG Rights wil uitbouwen met lokale signings De deals met Wende en Within Temptation zijn illustratief voor de ontwikkelingen bij BMG Rights Management. Geen 360-gradendeals, en ook geen management, maar wel op basis van publishing en masterrechten op een flexibele manier bouwen aan carrières van acts en artiesten met enige staat van dienst. DOOR: FR ANK JANSSEN
T
erwijl Bertelsmann eind juni vol trots de uitgaveovereenkomst van BMG Rights Management met Mick Jagger en Keith Richards wereldkundig maakt, wordt op lokaal niveau, naast publishing, in toenemende mate invulling gegeven aan de zogeheten label services. Frank Bruens, managing director bij BMG Rights Management in Nederland, licht toe: “We hadden al masterrechten van zo’n tweehonderd Europese artiesten uit de boedelscheiding tussen Sony en BMG. Overigens masterrechten zonder toekomstige verplichtingen, dus puur back catalogus. Met dat deel is BMG opnieuw gestart met investeren in en bouwen aan een nieuwe publishingcatalogus en de administratie van naburige rechten. Het logische vervolg is om nu op het vlak van recorded door te ontwikkelen. Ons model is gebaseerd op recorded en publishing.
kunnen we bijvoorbeeld sturen door onder meer co-writes voor te stellen.”
Gedegen administratie Belangrijke doelstelling voor de komende tijd is de combinatie tussen label services en publishing verder uitbreiden. De focus, op het vlak van recorded, ligt nu vooral op het uitbouwen van de eerste lokale signings Wende en Within Temptation, maar Bruens geeft aan dat gaandeweg nieuwe acts getekend worden. Daarnaast blijft het uitbreiden van catalogi en het tekenen van uitgaveovereenkomsten met auteurs speerpunt in de dagelijkse activiteiten. “Wat daarbij niet onbelangrijk is en wat nogal eens on-
'Het staat ons vrij uit te breiden met alles wat ons pad komt en interessant is' Frank Bruens In dat model is geen ruimte voor beginnende acts, maar kiezen we voor acts die al een bepaald niveau hebben bereikt, maar die bijvoorbeeld vanuit een traditioneel model naar meer zelfstandigheid of een eigen labelstructuur willen. We hebben die activiteit label services genoemd, waarbij we met externe partijen de dienstverlening verder aanvullen. We haken dus bij externe partijen aan en kijken per project wie de beste partners zijn. De verantwoordelijkheid voor het artistieke deel rust voornamelijk bij de artiest en het management, maar we zetten vanzelfsprekend onze expertise en netwerk in. Vanuit publishing
derschat wordt, is een heel goede en gedegen administratie. Dit is voor Bertelsmann vanaf dag één een serieus item geweest. Er is dus fors geïnvesteerd in nieuwe systemen. Je administratie is toch echt de basis waarmee je van start gaat. Primaire business en focus ligt bij het publishingdeel. Daar kunnen we ook onbegrensd nieuwe deals tekenen en investeren we onder meer door voorschotten, zodat een auteur een eigen label of productiemaatschappij kan starten. Of je probeert een songwriter op een hoger niveau te krijgen door bijvoorbeeld cowrites of trips naar het buitenland om met andere auteurs samen te werken.”
Verschuivingen Bruens signaleert verschuivingen in het vakgebied van publishing: “Allereerst zie je dat A&R in toenemende mate bij publishing komt te liggen. De andere ontwikkeling is dat auteurs en artiesten daarna heel veel zelfstandig kunnen voortzetten. Ze hebben in steeds mindere mate het oude labelmodel nog nodig. Je kunt als auteur namelijk relatief veel zelf ondernemen en ontwikkelen. Kom je als auteur in een volgende fase, dan biedt ons label services model juist weer uitkomst voor doorontwikkeling. Het enige gevaar van die ontwikkeling is echter dat het steeds moeilijker wordt de weg naar de consument te vinden. Beter gezegd: hoe vindt de consument jou in dat enorme aanbod? De promotie op vlak ‘online’ wordt daarin ook in korte tijd steeds essentiëler.” Hoewel de naam van het bedrijf wellicht anders doet vermoeden, verzekert Bruens dat er geen managementtak aan het bedrijf wordt toegevoegd: “Nee, management is totaal niet aan de orde. Het gaat om het ‘managen’ van ‘rechten’ (rights management). Focus is nu echt doorgroeien door acquisities, signings, het blijven uitbreiden van je catalogi. Als we wat kopen gaat het erom of we het kunnen handelen en welke expertise we daarmee al in huis hebben, of halen, om het goed te doen. Want het moet wel rendabel zijn en succesvol blijven. De mogelijkheden zijn onbeperkt en het staat ons vrij uit te breiden met alles wat ons pad komt en interessant is.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_BMG PUBLISHING.indd 29
JULI 2013
29
27-6-2013 17:15:20
MARK RONSON
DAFT MATTANJA JOY BRADLEY PUNK WHEN WE SPSMTC ARE WILD
DEM SLACKERS
BOEBOE
Perquisite WOUTER HAMEL
CHAGALL YES-R DADA STEFFEN MORRISON LIFE ! SELAH SUE KAVINSKY
IMAGEM MUSIC | CP MASTERS #1 INDEPENDENT MUSIC PUBLISHER
NEW YORK LOS ANGELES HILVERSUM LONDON BERLIN BRUSSELS
netherlands@imagem.com | +31 (0) 35 647 40 40
EB201307_ADVERTENTIES.indd 30
27-6-2013 18:40:59
SPECIALXXXXX
/ / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
Publishing
Imagem maakt naam in buitenland In relatief korte tijd is Imagem Music | CP Masters uitgegroeid tot de grootste onafhankelijke muziekuitgeverij ter wereld. Met eigen kantoren in Los Angeles, New York, Londen, Brussel en Berlijn naast het hoofdkantoor in Hilversum, is het een wereldwijde speler. Eentje die met dat internationale netwerk lokale markten versterkt. DOOR: EDGAR KRUIZE
JITZE DE RAAFF
“O
ns bedrijf heeft vijf poten waarop het steunt: film, televisie, management en label en publishing. Laatstgenoemde is een enorm belangrijke tak omdat wij door de aanschaf van grote catalogi inmiddels zijn uitgegroeid tot de grootste onafhankelijke uitgeverij ter wereld”, aldus directeur Jitze de Raaff. “Vandaar ook dat wij er veel waarde aan hechten om kantoren te hebben in alle ‘key countries’. De naam Imagem mag wereldwijd wellicht nog niet tot de meest bekende horen, in ons roster hebben we wel grote namen als Daft Punk, Phil Collins en Elvis Presley. En recent is daar bijvoorbeeld Mark Ronson bijgekomen.”
Overstap maken Met de internationale kantoren is het volgens De Raaff makkelijker om met lokale signings richting het buitenland te gaan. De focus ligt momenteel dan ook vooral op de ontwikkeling van de diverse lokale signings. “Die zijn wij nu op structurele basis aan het tekenen. Nu houdt dat in theorie natuurlijk al snel in dat ‘lokale’ signings in Engeland of Amerika – goed voorbeeld is Mark Ronson – vaak al meteen voor de wereld zijn. Maar van-
uit Nederland, België en Duitsland kijken we ook de grens over. Dat betekent dat we bijvoorbeeld Nederlandse writers in Duitsland of België willen laten werken en andersom. En idealiter natuurlijk de overstap naar Engeland of Amerika laten maken. Dit zijn trajecten die we altijd samen met de betrokken auteur ingaan.”
Internationale ambities Bij die internationalisering van lokale signings zijn de kantoren in de diverse landen van groot belang. “Op eigen kracht krijg je – zeker als independent - deuren in het buitenland vaak niet geopend. Onze eigen kantoren hebben hun netwerk en kennen de lokale markt, terwijl daar wel onze eigen mensen werken met onze eigen bedrijfsfilosofie. Dat is erg prettig. Als er bij ons in Nederland een componist komt met ambitie richting het buitenland, dan zorgen onze lokale kantoren dat daar afspraken zijn. Een goed voorbeeld is een Nederlandse schrijver die voor Amerikaanse televisie en films wil gaan componeren. Natuurlijk kunnen we hem dan niet direct bij Steven Spielberg op kantoor krijgen, maar we hebben hem gezegd ‘ga er heen, ons kantoor daar regelt af-
spraken’. Hij heeft met tien netwerken gesproken, zijn showreel achtergelaten en nu komen er continu concrete aanvragen voor de grote tv-zenders.”
Samenwerking De Raaff stelt wel dat dergelijke ontwikkelingen wel vragen om actieve inspanningen van de auteurs zelf. “Het is een samenwerking. Wij werken hard voor een auteur maar verlangen ook dat hij zelf net zo hard meewerkt, zijn contacten onderhoudt en actief meedenkt. We krijgen regelmatig aanvragen van beginnende auteurs die dan direct met Daft Punk willen werken. Dat gaat niet gebeuren natuurlijk. Wij zijn ook altijd realistisch in wat we met auteurs bespreken en zeggen altijd dat het werk een combinatie is van onze én hun eigen activiteiten.” Op dit moment wordt het roster nog steeds uitgebreid, waarbij vooral wordt gekeken naar de groeipotentie richting het buitenland. “We werken stapsgewijs. We zijn begonnen met catalogi, zijn nu talent aan het binnenhalen en ontwikkelen en hebben de ambitie om binnen nu en afzienbare tijd in Nederland echte ‘A-schrijvers’ aan ons te binden.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_IMAGEM PUBLISHING.indd 31
JUNI 2013
31
27-6-2013 17:38:02
EB201307_ADVERTENTIES.indd 32
27-6-2013 18:41:00
SPECIALXXXXX
PUBLISHING Sony/ATV investeert in internationale potentie / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
Sony/ATV Music Publishing is ’s werelds grootste muziekuitgeverij, met een immense catalogus van meer dan 2 miljoen werken. Ondanks het internationale karakter houdt de publisher ogen en oren open voor lokaal talent, dat op persoonlijke manier begeleid en ondersteund wordt en waarvoor de internationale slagkracht meerwaarde kan bieden. DOOR: EDGAR KRUIZE
“N
aar mijn mening staan publishers aan de bron van de muziekindustrie en nemen zij vaak het initiatief. Zeker een partij als Sony/ATV geldt als ondernemende, creatieve kracht”, stelt managing director Niels Walboomers. “Dat is ook één van de redenen dat ik hier ben aangenomen. Ik ben een entrepreneur en als independent vijftien jaar ondernemend geweest en heb altijd de ambitie gehad om met de auteurs met wie ik werk, althans als die behoefte er was, over de landsgrenzen heen te kijken. Niks is onmogelijk en zoals Churchill al zei: ‘Never, never, never give up!’.”
Creativiteit stimuleren Sony/ATV kan naast een uistekend administratief systeem talentvolle en gedreven auteurs veel bieden, vertelt Walboomers. “Binnen Nederland is veel talent met internationale potentie aanwezig. Sony/ATV investeert hier veel in. We werken bijvoorbeeld op het Damrak in Amsterdam nauw samen met een geluidsstudio, waar onze schrijvers kosteloos in een professionele omgeving kunnen werken. We proberen daarnaast op alle vlakken creativiteit te stimuleren, samenwerkingen op te zetten, liedjes te pitchen en writing camps te organiseren, waardoor mooie dingen ontstaan in binnen- en buitenland.” Simultaan aan de ontwikkeling van nieuw talent, loopt het beheer van de immense catalogus. Zeker nu daar sinds vorig jaar de omvangrijke EMI-catalogus in geïntegreerd wordt. “De catalogus is enorm gegroeid. Het kost tijd, geld, geduld en mankracht om de boel goed in elkaar te schuiven. We hebben tegelijkertijd een mooi roster waarmee we actief bezig zijn. Muziek is voor onze medewerkers een passie en onze bedrijfsvoering staat volledig in dienst van onze auteurs en onze liedjes.”
Internationaal ontwikkelen Walboomers stelt dat Sony/ATV vanwege de catalogus de slagkracht heeft om wereldwijd de beste vergoedingen te kunnen krijgen voor zijn auteurs. “Onze kracht zit natuurlijk voor een groot deel op het gebied van het maken van de beste deals en het optimaal collecteren en verdelen van gelden. Je hoort vaak dat ‘majors te groot zouden zijn, die hebben geen tijd voor lokale auteurs’. Het tegendeel is waar. Door onze uitgebreide catalogus moeten we inderdaad selectief zijn in wie we tekenen. Wij spelen immers in de ‘Champions League’. Maar als we een samenwerking aangaan, dan gaan we daar volop voor en zetten we alles op alles om succes te bereiken. Wij willen onze auteurs ervan bewust maken van het feit dat de muziekmarkt tegenwoordig een wereldmarkt is. Een hit kan overal vandaan komen, kijk maar naar Psy. Vandaar ook dat we onze auteurs waar mogelijk internationaal op pad sturen om ze te koppelen aan andere schrijvers, zodat ze zich kunnen ontwikkelen naar een hoger niveau. Dat is een strategisch
spel, dat we effectiever kunnen spelen mede vanwege ons immense netwerk.”
Europese set-up Lokaal is Suzanne van den Dool als senior creative manager samen met Walboomers verantwoordelijk voor de lokale auteurs. Daarnaast is er een Europese set-up met in Engeland Guy Moot, President Europe Creative, en zijn team. “Mede hierdoor, maar ook door ons eigen internationale netwerk, is de toegang tot de internationale muziekwereld bereikbaar. Als voormalig independent weet ik hoe moeilijk het is om internationaal je voet tussen de deur te krijgen. Binnen deze constructie is men internationaal niet alleen op de hoogte van de signings die wij doen, maar is er ook volop support vanuit het buitenland om onze auteurs verder te helpen. Natuurlijk, realistisch gezien biedt dit niet meteen voor iedere auteur direct meerwaarde. Als er hard gewerkt wordt en de juiste ontwikkeling er is, gaan de deuren echter makkelijker open.” ◾
VAN LINKS NAAR RECHTS: SUZANNE VAN DEN DOOL (SENIOR CREATIVE MANAGER SATV BENELUX), NIELS WALBOOMERS (MANAGING DIRECTOR SATV BENELUX), VATO GONZALEZ, GUY MOOT (PRESIDENT CREATIVE SATV EUROPE), DAVID VENTURA (VICE PRESIDENT CREATIVE SATV EUROPE), STEPHAN OORBEEK (MANAGER VATO GONZALEZ).
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_SONY PUBLISHING.indd 33
JULI 2013
33
27-6-2013 18:13:45
'Str
Credit
Van links naar rechts: Joanne Bokhorst, Jessica van Engelen, Jose Teerink, Edu van Hasselt, Mieke Balk, Willem van Kooten en Cora Romein.
De DAG- en NACHTWACHT van NANADA MUSIC
Nanada Music B.V. Postbus 2231 Alexanderlaan 2 1213 XS Hilversum Email: info@nanadamusic.nl
EB201307_ADV Nanada Music.indd 34
27-6-2013 17:59:12
SPECIALXXXXX
PUBLISHING
/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
‘Nanada Music is beste uitgever van West-Europa’ Ondernemer Willem van Kooten is volgens eigen zeggen toch vooral een muziekuitgever. “Dat is het enige wat ik echt kan.” Op de vraag of hij ook een goede uitgever is, antwoordt Van Kooten met de hem kenmerkende olijkheid: “De beste van West-Europa. En omstreken, zoals ik pleeg te zeggen.” DOOR: FR ANK JANSSEN
E
en uitgever die op 72-jarige leeftijd nog steeds op zoek is naar dat ene wonderschone liedje dat hem kippenvel bezorgt. Het mooie liedje, in combinatie met het maken van de juiste deals: dat zijn de elementen die de basis vormen van het vak. Hoe Van Kooten de mooie liedjes vindt? “We hebben hier goede mensen met goede oren en een goed netwerk. En, talent meldt zich nog steeds bij Nanada. Daarin is niet zo bar veel veranderd. Ik ben nog steeds in staat om een mogelijke hit in een vroeg stadium te herkennen. Iemand anders koopt een schilderij, ik koop een liedje. Als we ervoor gaan, zorgen we ervoor dat het liedje wordt opgenomen. Bij voorkeur voor ons eigen label Red Bullet. Dat het wordt uitgebracht en vervolgens op de radio en onlineplatforms komt, dat er syncdeals gerealiseerd worden. En dat bij voorkeur wereldwijd, behalve voor het volkstümliche repertoire.”
De beste uitgever Het sinds 1968 actieve Nanada Music is een onafhankelijke Nederlandse muziekuitgeverij die kiest voor een overzichtelijke, behapbare catalogus. Niet miljoenen songs, maar kwaliteit is het streven. Van Kooten wil daarbij niet alleen de uitgave- maar ook de masterrechten. Zijn voornaamste doel is om steeds de beste, mooiste songs te ontdekken, te tekenen en te exploiteren. Gewapend met de overtuiging dat hijzelf de beste muziekuitgever van West-Europa en omstreken is, kiest hij zijn positie: “Als je niet met Nanada Music in zee wilt, moet je het niet doen. Ga lekker ergens anders heen. We hebben bewezen goede uitgevers te zijn. Kijk naar ons trackrecord en de hits in onze catalogus. De alles-onder-ééndakgedachte staat daarbij aan de basis van ons
succes met betrekking tot lokale copyrights en masterrechten.”
Lokale copyrights Het is Van Kooten vooral te doen om deze lokale copyrights. Dat kunnen ook originele Amerikaanse copyrights zijn. Zo kocht hij tien jaar geleden enkele Amerikaanse catalogi. Vanuit het bijbehorende kantoor in Nashville worden ook de Nederlandse copyrights geëxploiteerd. Zichtbaarheid in de markt is een belangrijke voorwaarde voor succes in Amerika, tevens de bakermat van vele syncdeals, aldus Van Kooten. “Maar uiteindelijk zijn oorspronkelijke Hollandse songs toch het leukst om aan te werken. Er zijn weliswaar geen garanties vooraf en het kost veel tijd en geld om een band van de grond te krijgen. Daarom zeg ik ook wel eens: ik hoef niet naar een casino, we zitten er de hele dag al middenin. Het is steeds een gok. We proberen alleen de risico’s te beperken.” Mede daarom pleit Van Kooten voor een quotum voor lokaal repertoire op radio. “Ja, een vrijwillig quotum, dat zou het mooiste zijn. Het is in feite een schande dat we steeds moeten opkomen voor lokaal repertoire op onze zenders en moeten lobbyen voor het feit
dat de wetgever Nederlands copyright dient te beschermen, terwijl de jongere generaties opgevoed worden met de gedachte dat alles maar gratis moet zijn. Zie wat er gebeurt met De Beste Singer-Songwriter van Nederland van Giel Beelen. Prachtig initiatief. Maar dat moeten we meer en vaker doen. Komt dat meisje Maaike Ouboter plots voorbij. Prachtig toch? Kippenvel. Dus daar ben ik dan direct achteraan gegaan. Maar de Vara, de publieke omroep nota bene, was me voor. Net Endemol.”
Netwerk Zodra het onderwerp op syncdeals komt, definieert Van Kooten een belangrijke succesfactor voor een goede uitgever: “Een goed team, en een zeer goed en uitgebreid internationaal netwerk. Zo heb ik onlangs via een relatie in Frankrijk het nummer Inkpot van Shocking Blue in een Franse film gekregen. En Mighty Joe op de nieuwe Morrissey-dvd. Composities van Robbie van Leeuwen. Slechts enkele van de vele recente voorbeelden. Netwerken is ongelooflijk belangrijk. De reden dat ik ook nog steeds elk jaar naar Midem ga. Omdat ik daar de hele wereld ontmoet en spreek.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_NANADA PUBLISHING.indd 35
JULI 2013
35
27-6-2013 17:44:58
THIS IS WHAT IT FEELS LIKE ARMIN VAN BUUREN ft TREVOR GUTHRIE HIGH ON YOUR LOVE SHARON DOORSON NEVER SAY GOODBYE HARDWELL & DYRO ft BRIGHT LIGHTS ZIJ MARCO BORSATO FASTER WITHIN TEMPTATION ZO MOOI ALS JIJ 3JS LOS VAN DE GROND LEONIE MEIJER & JEROEN VAN DER BOOM EPIC SANDRO SILVA & QUINTINO KROKOBIL YELLOW CLAW ft MR. POLSKA & SJAAK LET’S GO WILL I AM ft CHRIS BROWN FREAK ESTELLE ft KARDINAL OFFISHAL WORLD OF LOVE INNA ORIGINAL DON MAJOR LAZER ft THE PARTYSQUAD IN AND OUT OF LOVE ARMIN VAN BUUREN ft SHARON DEN ADEL DE SPEELTUIN MARCO BORSATO EEN WERELD JEROEN VAN DER BOOM FAIL IN LOVE SHARON DOORSON APOLLO HARDWELL ft AMBA SHEPHERD FREEFALL JECKYLL & HYDE STAND MY GROUND WITHIN TEMPTATION MR KNOW IT ALL SHARY-AN DIT PAKT NIEMAND ONS MEER AF KIM-LIAN BURN IT DOWN BILLY THE KIT HOE IK LOPEN MOET GUUS MEEUWIS NOT GIVING UP ON LOVE ARMIN VAN BUUREN VS SOPHIE ELLIS-BEXTOR AROUND THE WORLD ARTY NU DAT JIJ ER BENT CAREL KRAAYENHOF, TRIJNTJE OOSTERHUIS & JANINE JANSEN DARKSIDE OF THE MOON ERNESTO VS BASTIAN CONCRETE ANGEL GARETH EMERY ft CHRISTINA NOVELLI LEEF (BIG BROTHER TUNE) HAN VAN EIJK CALL ME A SPACEMAN HARDWELL ft MITCH CROWN ROCK CIVILIZATION HEADHUNTERZ SCHADUW LEONIE MEIJER CHAMPS MOGUAI DO YOU DREAM MARKUS SCHULZ HI SCANDINAVIA! MATISSE & SADKO CARNIVAL MILAN & PHOENIX WHERE YOU WANNA GO MISCHA DANIELS ft J-SON BE AS ONE (LA GUITARRA) ORJAN NILSEN PARTY PEOPLE RALVERO FEAT. MC BOOGSHE STA OP (EN DANS MET MIJ) JAN SMIT YEAR OF SUMMER WILDSTYLEZ ft NIEL GEUZEBROEK ARMY OF TWO UMEK VS BELTEK SKYFIRE SHOGUN SIX FEET UNDER SHARY-AN ORDINARY LIFE THE PROPHET JOHNNY DIRECT PERFECT IT A-LUSION ZERO 76 TIESTO & HARDWELL ABOVE & BEYOND VS. ANDY MOOR AIR FOR LIFE NEVER GIVE UP ATB ft RAMONA NERRA GO GET VODKA BOBINA STILL WITH ME TRITONAL ft CRISTINA SOTO WEEKEND WARRIORS (OFFICIAL DEFQON.1 2013 ANTHEM) FRONTLINER ROCKER MONSTER HEATBEAT BIG SKY JOHN O’CALLAGHAN ft AUDREY GALLAGHER IBIZA SUNRISE MYON & SHANE 54 ft LABWORKS EDEN ROGER SHAH & LEON BOLIER SOLO SEAN TYAS BURNING FROM THE INSIDE TENISHIA ft TIFF LACEY LIFT OFF! W&W HATE MONDAYZ WASTED PENGUINZ SHOW ME LOVE FAR EAST MOVEMENT ft ALVARO F.A.M.E. YOUNG JEEZY ft T.I. z
CLOUD 9 MUSIC B.V. PILOTENSTRAAT 6K
EB201307_ADVERTENTIES.indd 36
1059 CJ AMSTERDAM THE NETHERLANDS
INFO@CLOUD9MUSIC.NL +31(0)20-4084266
27-6-2013 18:41:03
SPECIALXXXXX
PUBLISHING Cloud 9 en Hot Streak plukken vruchten van samenwerking
/// / / / ///// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
Hoewel ze zich in verschillende muzikale werelden begeven, gaan Cloud 9 Music en Hot Streak Music op dezelfde creatieve manier om met hun catalogi, componisten en tekstschrijvers. In combinatie met het volledige apparaat van Cloud 9 nemen zij als muziekuitgevers een unieke positie in binnen Nederland. DOOR: EDGAR KRUIZE
“D
oor met een uitgever in zee te gaan, geeft een auteur of componist een stukje weg. Dan is het aan de uitgever om in ruil daarvoor ook weer iets terug te geven”, aldus Cloud 9-directeur Raymond van Vliet. “Als uitgever moet je een creatieve meerwaarde hebben. Wij doen er alles aan om de mensen met wie we een publishingdeal hebben te ondersteunen en verder te brengen.” Onder de overkoepelende Cloud 9-vlag valt Hot Streak Music, dat sinds de zomer
van 2012 bestaat en waar Lucas van Slegtenhorst managing director is. “Naar buiten toe profileren we onszelf ook als zelfstandig bedrijf omdat we ons meer op alternatieve muziek richten. Hot Streak Music is ontstaan door het verdwijnen van Chrysalis na de verkoop aan BMG Rights. We zijn in die zelfde lijn doorgegaan omdat er een gat ontstond dat met Hot Streak Music op lokaal niveau – zoals met local copyrights en Benelux sub-publishingdeals - opgevuld kon worden.”
Internationaal scoren Beide uitgeverijen zijn op dit moment volop aan het uitbreiden, waarbij over verschillende grenzen gekeken wordt. Enerzijds worden muzikale grenzen doorbroken door co-writes tussen mensen die van origine uit verschillende werelden komen. Anderzijds is internationalisering een belangrijk item. Van Vliet: “Het klimaat voor Nederlandse schrijvers en componisten is – zeker op dancegebied – enorm gunstig. Waar het voorheen voor urban en popartiesten ‘not done’ was om zich met dancemuziek in te laten, is EDM (Electronic Dance Music – red.) anno 2013 absoluut geen vies woord meer. Nederlandse dancemuziek is natuurlijk al jaren groot. Aanvankelijk door mensen als Armin van Buuren, Ferry Corsten en Tiësto, maar gevolgd door mensen als Nicky Romero, Hardwell en Afrojack, die ook voor derden producties maken. Waar het een paar jaar geleden voor Nederlandse schrijvers nog heel ingewikkeld was om een internationale hit te scoren, is er vooral sinds het laatste jaar een omslag in internationaal succes van de Nederlandse auteurs en producers. De deuren gaan toch iets sneller open dan voor mensen uit België of Duitsland.”
Volgende stap
HAN KOORENEEF (LINKS, ZITTEND) TEKENT BIJ CLOUD 9
Momenteel worden het netwerk en het roster van Cloud 9 ingezet om componisten en auteurs een volgende stap in hun carrière te laten zetten. “Dit bijvoorbeeld door mensen die voorheen echt alleen ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_CLOUD 9 PUBLISHING.indd 37
JULI 2013
37
26-6-2013 21:10:45
HOT STREAK MUSIC B.V. Pilotenstraat 6K , 1 059CJ A msterdam
EB201307_ADVERTENTIES.indd 38
Phone: +31 (0)20-3880324 Fax: +31 (0)20-6172249
Email: i nfo@hotstreakmusic.com Web: www.hotstreakmusic.com
27-6-2013 18:41:10
SPECIALXXXXX
PUBLISHING
/// / / / ///// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
Loenen aan de Vecht, waarbinnen wordt gewerkt aan nieuwe nummers en – in de avonduren – aan nieuwe toplines. Van Slegtenhorst: “We hebben er tot nu toe drie gehouden, met een vierde die later dit jaar in de planning staat. Voor ons een effectieve manier om nieuwe copyrights te creëren. De laatste sessies leverden zo’n veertig nieuwe tracks op. Natuurlijk is niet alles bruikbaar, maar er zit veel kwalitatief materiaal tussen en wat vooral gebeurt is dat de diverse schrijvers geïnspireerd door elkaar raken. Een goed voorbeeld van hoe effectief een Writerscamp kan zijn, is het liedje Cito Toets dat Jenny Lane en Leonie Meijer schreven voor het succesvolle laatste Kinderen voor Kinderen-album. Die twee hebben elkaar op een Writerscamp ontmoet en blijken goed samen te kunnen werken.”
DEELNEMERS AAN EEN WRITERSCAMPS GEORGANISEERD DOOR CLOUD 9 EN HOT STREAK
Kat uit de boom binnen Nederland werkzaam waren te koppelen aan collega’s die wel al internationaal opereren”, vertelt Van Vliet. “Een goed voorbeeld voor ons als publisher is This Is What It Feels Like van Armin van Buuren. Daar heeft John Ewbank aan meegeschreven, evenals Benno de Goeij, Jenson Vaughan en Trevor Guthrie. Het resultaat is een echte popdancetrack voor een breed publiek. Voor John Ewbank was dit zijn eerste echte internationale hit, terwijl het voor Armin de eerste keer in vijftien jaar was dat hij met een track in de Engelse Top 10 stond. In Amerika gaat het nu ook hard met die track, dus zulke kruisbestuivingen zijn heel vruchtbaar.” Vanuit diezelfde gedachte is onlangs ook Han Kooreneef getekend, vertelt Van Vliet. “Wij zijn onze uitgeverij aan het verbreden en zoeken dus ook componisten die heel breed kunnen schrijven. Han is een goed voorbeeld van iemand die dit kan. Samen met schrijver/producer Daniël Gibson heeft hij recent bijvoorbeeld voor Sharon Doorson geschreven, van wie ons label het album uitgeeft. Tracks die ook internationaal scoren.”
Topliner Van Vliet stelt dat het feit dat Cloud 9 ook een platenlabel heeft, het voor de diverse auteurs makkelijker kan maken. “Wij kunnen heel gericht zeggen: ‘Kun je een track schrijven voor die of die artiest? En als we het goed vinden dan plaatsen we dat nummer.” Terwijl in een andere situatie
een componist een song moet pitchen aan een publisher, waarna die publisher ermee naar de A&R van een platenmaatschappij moet en als deze het goed vindt, gebeurt er iets mee. Die stap halen wij uit het proces.” Een initiatief dat met het oog hierop is gelanceerd is het showcaseplatform toplinewriters.com, een site die is ontstaan uit de steeds terugkerende vraag vanuit dance/ electronic producers vanuit de Armada/ Cloud 9-stal naar goede zangers en zangeressen die tevens een tekst en vocal melody kunnen schrijven. “De site is een samen-
De Writerscamps zijn een manier voor Hot Streak Music om zich te profi leren, vertelt Van Slegtenhorst. “We zijn relatief nieuw, al draai ik zelf wel wat langer mee natuurlijk. De mensen kijken wat Hot Streak betreft de kat een beetje uit de boom, dus we laten actief zien wat we waard zijn. Er wordt enorm enthousiast gereageerd op die Writerscamps, zowel door de deelnemers als door mensen die daarbij staan en interesse hebben in wat er daar gebeurt. Belangrijke ontwikkeling voor ons is het later dit jaar te verschijnen nieuwe album
'Als uitgever willen we creatief bijdragen aan het werk van onze componisten' Lucas van Slegtenhorst, Hot Streak Music werking tussen Cloud 9 en Hot Streak”, aldus Van Slegtenhorst. “We hebben ‘m vooral geschikt gemaakt voor onze eigen auteurs, maar ook kwalitatieve partijen van andere uitgeverijen toegang gegeven. Bij het vinden van een geschikte topliner kan een producer een samenwerking aanvragen, waarna beide partijen met elkaar in contact worden gebracht. Inmiddels heeft de website zijn eerste vruchten al af geworpen.
Writerscamp Een andere manier om mensen samen te brengen, zijn de writerscamps die Cloud 9 Music en Hot Streak Music samen organiseren in de Fendal Sound Studio’s in
van De Staat. Torre Florim zit bij ons en we verwachten veel van dat album, ook op sync gebied. Daarnaast werkt Anneke van Giersbergen aan nieuw materiaal dat in september wereldwijd uitkomt en zit de nieuwe single Different van Janne Schra evenals een groot deel van haar catalogus - helemaal bij ons. We zoeken de samenwerking met Cloud 9 waar mogelijk. Een goed voorbeeld is Emma Hewitt die een topline schreef voor Armin van Buuren. Net als Cloud 9 zijn we constant aan het kijken waar we uit kunnen breiden en hoe we op een creatieve manier als uitgever bij kunnen dragen aan het werk dat onze componisten leveren.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_CLOUD 9 PUBLISHING.indd 39
JULI 2013
39
26-6-2013 21:10:50
Ready for the future!
*
New offices/same address Collect!© Music Publishers B.V. Breullaan 1F 3971 NG Driebergen The Netherlands T: +(31) 30-6918799 F: +(31) 30-6939898 www.collectmp.com info@collectmp.com *Whether it’s analog or digital...
2013-0182 advertentie A4__DEF.indd 1 EB201307_ADVERTENTIES.indd 40
25-6-2013 10:48:28 27-6-2013 18:41:13
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////
SPECIALXXXXX
PUBLISHING
Collect! voegt overal waarde aan toe In de bijna tien jaar dat Collect!©Music Publishers nu bestaat, is het publishingbedrijf van Mark Wijnstekers zich blijven ontwikkelen. Inmiddels is het bedrijf behoorlijk gegroeid en vooral het afgelopen half jaar zijn veel grote stappen gezet, waarbij Collect!©Music Publishers in toenemende mate internationale ambities tentoonspreidt. DOOR: EDGAR KRUIZE
“H
et feit dat we al bijna tien jaar bestaan is gezien de huidige muziekmarkt een mooie mijlpaal op zich”, stelt Wijnstekers, wiens bedrijf recent naar een groter onderkomen is verhuisd en waarbij het team van medewerkers wordt uitgebreid. “Zo’n nieuw pand en nieuwe medewerkers zijn fysieke tekenen van groei. Als we kijken naar het aantal klanten en successen dat we onder meer in het afgelopen half jaar hebben behaald, zit daar uiteraard de échte groei. We vierden recent een nummer 1-album in Nederland én Engeland van Caro Emerald, waarvan wij songwriter Vince Degiorgio in diversae landen vertegenwoordigen, dus dat was een unieke mijlpaal in allerlei opzichten. Maar ook de vertegenwoordiging van David Guetta’s publishing-catalogus in de Benelux. Een van de grootste namen in deze business, die aansluit op onze groeiambities - ook internationaal gezien.”
Potentie De catalogus van Collect!©Music Publishers bestaat uit een mix van buitenlandse catalogi en auteurs in allerlei genres die direct wereldwijd onder contract staan, gekoppeld aan een internationaal netwerk van uitgevers waarmee wordt gewerkt. “We zijn heel actief met het ten volle benutten van ons repertoire en zoeken en nemen graag het initiatief daarvoor. Afwachten is geen optie. We werken samen met allerlei internationale uitgevers en zoeken waar mogelijk kruisbestuivingen. Daar komen soms heel leuke dingen uit - en ja, ook op co-write en syncgebied”, aldus
DAVID GUETTA
Wijnstekers. “We zoeken continu naar nieuw talent zowel in de Benelux als daarbuiten. Deze business is steeds meer een wereldmarkt en niet beperkt door waar je bedrijf is gevestigd of de auteur zich bevindt. Steeds meer partijen weten ons ook te vinden.” De ambities betekenen echter niet dat Wijnstekers en zijn team niet kritisch blijven op hetgeen getekend word. “We zijn zorgvuldig met het aantrekken van nieuwe catalogi en signings en wegen constant af of iets voldoende en liefst internationale potentie heeft. Is die er volgens ons, dan contracteren we graag nieuwe schrijvers, producers of artiesten en dan zijn wij ook zeer actief betrokken bij de verdere carrière-ontwikkeling.”
Meerwaarde bieden De basis van Collect!© Music Publishers is een accuraat, betrouwbaar en snel werkend administratiesysteem, stelt Wijnstekers.
Het zijn de zaken die je als partij daarnaast kunt bieden, die aanvullende meerwaarde bieden. “Waarde toevoegen aan wat je vertegenwoordigt - of dat nu fi lmmuziek, een Frans chanson of dance betreft - is een kerntaak voor ons als uitgever. Dat kan via exploitatie, maar ook door controle daarvan bij de diverse gebruikers. Wij zijn partner op velerlei vlakken en vervullen daarin soms meer een managementrol dan puur en alleen die van uitgeverij. Maar ook op andere gebieden gaan we de komende tijd investeren en actief uitbreiden zoals onder meer met lokale producties in de Benelux. Een concreet voorbeeld daarvan is het eerste album van Levien, een Vlaamse zanger en liedjesschrijver, in wie wij enorm geloven. Daarvan zijn we niet alleen de uitgever, maar produceren we ook het album en gaan we het deels zelf in de markt zetten. Daarnaast gaan we ook meer doen op dancegebied, want er is duidelijk behoefte aan. Eerst en vooral blijven we echter muziekuitgever en streven we er vooral naar om voor al onze relaties en auteurs een betrouwbare en independent publishing partner te blijven, ook gedurende de volgende tien jaar.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_COLLECT PUBLISHING.indd 41
JULI 2013
41
26-6-2013 14:43:51
EB201307_ADV WarnerChapel.indd 42
27-6-2013 17:52:11
SPECIAL
PUBLISHING
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
Warner/Chappell investeert in kwaliteit Een Nederlands kantoor van een internationaal opererende major moet meerwaarde kunnen bieden om bestaansrecht te hebben. Zo redeneert het team van Warner/ Chappell Music Holland, dat actief inzet op het binnenhalen en beheren van catalogi en vooral op het actief en intensief ontwikkelen van nieuw talent. DOOR: EDGAR KRUIZE
M
et de komst van Silveer van Deinsen als A&R Consultant ruim een jaar geleden, heeft Warner/Chappell Music Holland een bewuste stap gezet naar het zelf ontdekken en ontwikkelen van nieuw talent. Een belangrijke stap voor het bedrijf, stelt managing director Arno van Berkel. “Een bedrijf als dit draait om content. Content die vanuit de diverse catalogi komt die we beheren en waarbij ik blijf zoeken naar nieuwe catalogi die hieraan kunnen worden toegevoegd. Veel deals die Warner/Chappell voor de wereld heeft, zitten hier. Je moet dan ook actief blijven, meerwaarde blijven bieden. Zou je alleen op het collecteren van werk uit de catalogi inzetten, kun je net zo goed één iemand op een kantoor zetten om de administratie te doen. Daarnaast zetten we nu fl ink in op de ontwikkeling. In het begeleiden van talent over de hele linie. Dat is waar Silveer voor is aangetrokken, met hem kunnen we als Warner/Chappell
“Daarbij kijken we vooral in de dancehoek, omdat dit internationaal gezien het meest kansrijk is. De dancewereld heeft zich de afgelopen jaren op een opvallende manier ontwikkeld. Het is vanuit de independents via de onderkant opgebouwd en je ziet nu dat de majors vanuit de top moeten zakken en artiesten en componisten zelfs op trackniveau benaderen. Als publisher kun je hiervan het voorportaal zijn. Ons doel
'Als je nu niet investeert, zie je over drie tot vijf jaar een dip in je resultaten’ Arno van Berkel in Nederland nog actiever de markt in gaan.”
Publisher als voorportaal Van Deinsen heeft de eerste maanden van zijn werkzaamheden binnen Warner/ Chappell eerst het roster eens goed tegen het licht gehouden. “We hebben heel kritisch gekeken en de boel opgeschoond. Met als doel om een overzichtelijk roster over te houden waar we allemaal enthousiast over zijn en dat we op persoonlijke basis kunnen ontwikkelen”, vertelt Van Deinsen.
is nu om op een ‘independent’ manier met het talent om te gaan, door het in vroeg stadium op te pakken en te begeleiden. Maar met de kracht die een major kan bieden.”
Zelf ontwikkelen Een voorbeeld van deze werkwijze is Wetdog, een collectief uit de dancehoek dat zich vooral als liveact heeft ontwikkeld en waarmee Warner/Chappell nu een half jaar actief aan het werk is. Van Deinsen: “Er wordt nu gewerkt aan een
EP, die we waarschijnlijk in eigen beheer gaan uitbrengen. Op deze manier werken is onze visie voor de toekomst. We bouwen samen met die jongens – we zoeken creatievelingen die ook zelf ondernemend zijn - aan hun carrière en als het balletje gaat rollen, kunnen anderen aanhaken. Als uitgever hebben we die flexibiliteit.” Van Berkel: “Uit onderzoek is gebleken dat als je als uitgeverij nu niet investeert, je over drie tot vijf jaar een dip in je resultaten zult zien. Wij investeren nu heel bewust. Tekenen niet meer veertig componisten en zien wel wat er gebeurt. We willen ontwikkelen en langzaam groeien. Deze manier werkt voor ons juist omdat we die enorme back catalogue hebben - zowel in Nederland als wereldwijd – die voor omzet zorgt. Waardoor we de ruimte hebben serieus en op persoonlijke basis met een act te werken, daarvoor vanwege ons netwerk ook buitenlandse ingangen te vinden en meer tijd in de ontwikkeling te steken. We zijn hard aan het werk om meer componisten op deze manier te begeleiden en naar een professioneel niveau te tillen. Als dat op de rit staat, is het tijd voor een volgende stap.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_WARNER CHAPPELL PUBLISHING.indd 43
JULI 2013
43
27-6-2013 15:07:42
EB201307_ADVERTENTIES.indd 44
27-6-2013 18:41:14
SPECIAL
publishing
/ / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////
Strengholt werkt vanuit een diepe passie
Met ruim een halve eeuw ervaring op de teller is de Strengholt Music Group een van de oudste en grootste onafhankelijke muziekuitgeverijen in de Benelux. Die positie, in combinatie met de overige activiteiten binnen het Strengholt-concern, maakt dat Strengholt Music Group het werk nét even anders doet. DOOR EDGAR KRUIZE
O
“
nze missie is ‘creativiteit omzetten in projecten’ en dat dekt ‘company wide’ onze aanpak. Kort op de bal en je toegevoegde waarde laten zien in de persoonlijke begeleiding van en het contact met auteurs en componisten. Zij doen niets anders dan hun creativiteit omzetten in prachtige muziekprojecten dus we werken vanuit hetzelfde principe”, aldus general manager Brian Dessaur van de Strengholt Music Group. “De basis van onze muziekuitgeverijen is stevig en degelijk met tal van beroemde evergreens die het fundament vormen. Maar de groei komt uiteraard uit de hedendaagse auteurs en componisten. We hebben onder meer ons dancesegment exponentieel zien groeien het afgelopen jaar.” De Strengholt Music Group bestaat uit drie grote muziekuitgeverijen, te weten Strengholt Music Publishing, Intersong Basart Music Publishers en Basart International Music Publishers, en is op
haar beurt weer onderdeel van het overkoepelende Strengholt-concern. Dessaur verduidelijkt: “We vieren dit jaar ons 85-jarig jubileum en dat is natuurlijk iets waar we enorm trots op zijn. De kracht van de hele groep is dat we naast de muziekuitgeverij ook andersoortige rechten en entertainmentproducten exploiteren. Dat maakt ons uniek. We verzorgen het proces vanaf de creatie tot aan de winkelvloer. Dat kan in Nederland niemand zeggen.”
Crisis? “Om ons heen heerst veel onrust, maar rechten blijven waardevol, want content is king. De consumptie van entertainment groeit en in combinatie met de andere activiteiten binnen onze groep en via onze partners, zien wij juist veel kansen. Deze periode vergt nog meer ondernemerschap.” Als voorbeeld haalt Dessaur de bladmuziekuitgeverij EMC aan, een van de oudste activiteiten binnen Strengholt. “Het is toch top dat wij onze
rechthebbenden ook bladmuziek kunnen aanbieden bij een nieuwe albumrelease, of ze laten meenemen bij een retailactie, of ze op een van onze themazenders Brava Klassiek NL en DJAZZ.tv airtime kunnen geven”, reageert Dessaur.
B2b De SMG is sterk vertegenwoordigd op het b2b-gebruik van muziekrechten. Er wordt nauw samengewerkt met de partners van Stage Entertainment, NOS, TROS en MTV Networks. “Ook is er een vruchtbare samenwerking met de platenmaatschappij V2 Records waar we als publishers kunnen inspringen voor hun artiesten en we hen vice versa helpen bij syncs en andere publishingzaken. Daarnaast werken we tevens samen met boekingskantoor Earth Beat en Jan Dirk Vis, waardoor we echt op elk entertainmentvlak actief zijn.”
Nieuwe rol muziekuitgever “Als een van de weinige onafhankelijke uitgevers zijn we heel kritisch bij het tekenen van nieuwe schrijvers omdat we moeten kiezen aan welk talent we onze tijd geven. En er is zo ontzettend veel talent in Nederland en daarbuiten! Samen ontwikkelen we een visie, waar gaan we naartoe? Maar ook een bijbehorende strategie en vervolgens de bijbehorende uitrol worden besproken. Waar majors de slipstream van hun A-brands gebruiken om de nog onbekende auteurs in mee te trekken, zijn wij de bouwers van de ‘A-merken’! Kortom, een intensieve begeleiding die veel verder gaat - zeker bij de jongere schrijvers - dan het ‘traditionele’ muziekuitgeven. Dat kan alleen maar omdat bij ons de liefde en passie voor het muziekvak vanuit onze ziel komt.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_STRENGHOLT PUBLISHING.indd 45
JULI 2013
45
6/27/13 7:07 PM
EB201307_Adv Talpa.indd 46
26-6-2013 9:52:47
EB201307_Adv Talpa.indd 47
26-6-2013 9:52:49
De NMUV: • Behartigt de belangen van muziekuitgevers • Geeft haar leden voorlichting • Adviseert op juridisch, fiscaal en economisch gebied • Voert promotie voor een rechtvaardig auteursrecht bij overheid en media • Onderhoudt contacten met Buma Stemra en andere entertainment organisaties
De NMUV leden zijn:
music
the global independent
en Nano Publishing NL, RTL Nederland Music Publishing.
De NMUV bestuursleden zijn: • André de Raaff (voorzitter) • Raymond van Vliet (vice-voorzitter) • Tony Berk • Arno van Berkel
• Dennis Bosheck • Brian Dessaur • Frans de Wit (secretaris)
NMUV: Stationslaan 117 - 5 / 3844 GC Harderwijk / t +31 (0) 341 43 18 40 / e info@nmuv.nl
062113_NMUV_Adv_210x297_FC_EntertainmentBusiness_3.indd 1 EB201307_ADVERTENTIES.indd 48
www.nmuv.nl 24-06-13 13:48 27-6-2013 18:41:16
SPECIAL
Achtergrond
50
Entertainment Business zet alle hoogtepunten van de grootste gamegebeurs ter wereld op een rij. Van nieuwe en oude consoles tot veel nieuwe games. Welke releases gaat het najaar overwegend kleuren?
EB201307_COVER E3 SPECIAL.indd 49
54
Sony Computer Entertainment
PlayStation kijkt terug op een succesvolle beurs. Met de onthulling van de PS4 maakt Sony Computer Entertainment een vliegende start. Alles wordt op alles gezet om dat momentum verder uit te bouwen.
Microsoft
60
Al het nieuws over de mogelijkheden van Xbox One. En antwoord op de vraag waarom de console een nieuwe revolutie op het gebied van game- en entertainmentbeleving moet ontketenen.
27-6-2013 18:11:53
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Het gevecht om de moderne consument is begonnen Zegeviert de PlayStation4, de Xbox One of komt de verrassing toch bij Nintendo's Wii U vandaan? En welke titels winnen het najaar voor zich? Op zoek naar de antwoorden op de grootste jaarlijkse gamebeurs ter wereld: de E3. Door: JErOEN vaN TriErUm
D
e game-industrie bevindt zich in een spagaat. Iedereen kijkt reikhalzend uit naar nieuwe consoles en ziet tegelijkertijd de game-inkomsten dalen. Alle ogen lijken gericht op de nieuwe generatie consoles. E3 2013 stond dan ook in het teken van de PlayStation4 en de Xbox One. Hoewel er nog genoeg games te zien waren voor de huidige spelcomputers, werden de pijlen vooral gericht op next-gen consoles. Concurrenten Sony en Microsoft probeerden elkaar al voor de E3 af te troeven, door details over hun nieuwste consoles, in een apart evenement, vrij te geven. De jaarlijkse beurs werd echter gebruikt om het belangrijkste nieuws (prijs en releasedatum) wereldkundig te maken.
PS4 vs Xbox One Volgens het overgrote gedeelte van de gespecialiseerde pers is Sony Computer Entertainment de grote winnaar van de E3. De PlayStation4 wordt namelijk voor een kleine honderd euro minder in de markt gezet dan de concurrent Xbox One. De consumentenadviesprijs van de PS4 is €399,99. De Microsoft-console is vanaf november verkrijgbaar voor €499,99. Ook benadrukt Sony expliciet dat het spelen van tweedehandscontent geen probleem is op zijn nieuwste console. Verder is het niet nodig is om een constante internetverbinding te hebben. Een niet echt subtiele stoot onder de gordel van de concurrentie. Sinds de eerste blik op de Xbox One heerst 50
WWW.ENTErTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTROVERHAAL E3.indd 50
er namelijk de nodige onduidelijkheid over de mogelijkheid van second hand en ‘always on’. Dat Microsoft ook geen pasklaar antwoord heeft, zorgt voor verwarring en speculatie. Een week na de E3 maakte het Amerikaanse bedrijf bekend de constante internetverbinding te schrappen en de console regiovrij te maken. Verder is het nu mogelijk om games te verkopen, te ruilen of weg te geven. Deze beleidsverandering werd volgens Don Mattrick, president interactive entertainment business, doorgevoerd op basis van de feedback uit de Xbox-community.
Fysieke schijf Gameretailers kunnen met een gerust hart terugkijken op de E3 2013. Niet alleen blijft de tweedehandsmarkt bestaan, ook lijkt het erop dat de komende generatie consoles vooralsnog draait op fysiekproduct. Volgens geruchten voorafgaand aan de beurs zouden de de nieuwe consoles een eerste stap richting streaming en cloud-gaming zetten. Over streaming werd echter in alle toonaarden gezwegen. Er werd wel over de cloud gesproken, maar dan ging het meer over opslag van data dan over vervanging van de glimmende schijf. Sony Computer Entertainment liet als enige meer los over zijn cloud-
strategie. De service wordt volgend jaar in de VS gelanceerd en komt beschikbaar voor de PS3, de PS4 en uiteindelijk ook voor de PS Vita. Het is niet bekend wanneer de dienst buiten Amerika verkrijgbaar is.
GTA-factor Iedereen lijkt blij te zijn met de najaarsrelease van de PlayStation4 en de Xbox One. ‘Off the record’ worden echter diverse kanttekeningen geplaatst. De lancering van Wii U heeft namelijk laten zien dat het in de markt zetten van een nieuwe console niet synoniem hoeft te staan aan instant succes. De consument lijkt gedreven te worden door voorzichtigheid als het gaat om grote uitgaven. Daarnaast concurreren de first party’s met zichzelf. De PlayStation3 en de Xbox 360 worden namelijk niet met de komst van de nieuwste consoles afgeschreven. Volgens Microsoft zijn er nog honderden games in ontwikkeling. Gegarandeerde toptitels als FIFA 14, Call Of Duty Ghosts, Battlefield 4 en Assassins Creed Black Flag zijn verkrijgbaar voor de nieuwe en oude platformen. Daarnaast is er nog de Grand Theft Auto-factor. GTA V verschijnt enkel voor de huidige generatie. Gezien de geschiedenis en installed base van de PS3 en de 360 is het aanneembaar dat dit wereldwijde fenomeen op 17
jULI 2013
27-6-2013 15:08:37
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
september verkooprecords gaat verbreken. Dit alles kan in principe redenen zijn voor een consument om een consoleaankoop uit te stellen tot 2014.
In de strijd om consumentengunst zetten de platformhouders in op exclusiviteit. Zo zijn Dead Rising 3 van Capcom en Titanfalls (Electronic Arts) enkel speelbaar op de Xbox One. De PS3-games Batman Arkham Origins (Warner Bros. Interactive Entertainment), Mad Max (Warner Bros. Interactive Entertainment), Watchdogs (Ubisoft) en Diablo 3 (Activision Blizzard) bevatten content special gemaakt voor de Sony-console. Om de release van GTA V (Take Two Interactive RockStar) kracht bij te zetten wordt de game gebundeld in een pakket en verschijnt er een branded PlayStation/ GTA V-koptelefoon.
vloer waren de focuspunten van Activision Blizzard Call Of Duty: Ghosts, Skylanders Swap Force en de nieuwe franchise Destiny. Deze sf-shooter wordt gemaakt door Bungie (Microsoft) en verschijnt volgend jaar. Bethesda Softworks blaast dit jaar de klassieke serie Wolfenstein nieuw leven in. Voor volgend jaar staan The Evil Within van Resident Evil-bedenker Shinji Makiami en The Elder Scrolls Online gepland. Op de gamebeurs werd bekend dat deze mmorpg ook versies krijgt voor PS4 en Xbox One. Hoewel Nintendo afzag van een persconferentie pakte de Japanse uitgever flink uit met nieuwe releases. Zo is Super Mario Bros vanaf december verkrijgbaar en verschijnt medio oktober een Wii U-versie van The Legend of Zelda: The Wind Waker. Dit jaar maakt ook Donkey Kong zijn opwachting op Wii U. Mario Kart 8 is vanaf lente 2014 verkrijgbaar. Volgend jaar staat Bayonetta 2 gepland.
Games
Veel aanbod
De E3 werd niet gedomineerd door hardware. Uitgevers trokken alles uit de kast om hun nieuwste games zo aantrekkelijk mogelijk te tonen. Zo toonde Disney Interactive niet alleen Disney Infinity maar ook de nieuwe franchise Fantasia: Music Evolved. Een game gemaakt door de voormalige Rockband en Guitar Hero-ontwikkelaar Harmonix. Het spel verschijnt in 2014 exclusief voor Xbox One Kinect en is een moderne versie van de tovenaarsleerling uit de tekenfilm Fantasia. Op de beurs-
Terugkijkend is E3 2013 de belangrijkste editie sinds jaren. Een voorbode van een op papier succesvol najaar en daarna. In de aanloop naar deze altijd weer belangrijke verkoopperiode staan ons zeker meer aankondigingen van Sony en Microsoft te wachten. De releaselijst voor de rest van de partijen lijkt definitief. Van Koch Media (Saints Row V) tot Namco Bandai (Dark Souls II), iedere partij heeft potentiële verkoopsuccessen. Het wordt weer ouderwets druk in de laatste maanden van het jaar.
Exclusiviteit
SPECIALxxxxx
Naast twee nieuwe consoles zal het dringen worden in het gameschap. Analisten en retailers mogen zelf uitmaken of dat goed nieuws is. ◾
De grootste najaarstitels van de E3 » Assassin’s Creed IV: Black Flag (Ubisoft) » Batman: Arkham Origins (Warner Bros. Interactive Entertainment) » Battlefield 4 (Electronic Arts) » Beyond Two Souls (Sony Computer Entertainment) » Castlevania: Lord Of Shadows 2 (Konami_ » Dark Souls 2 (Namco Bandai) » Dead Rising 3 (Capcom) » Disney Infinite (Disney Interactive) » FIFA 14 (Electronic Arts) » Final Fantasy XIV (Bigben Interactive) » Forza Motorsport (Microsoft) » Gran Turismo (Sony Computer Entertainment) » Killzone: Shadow Fall (Sony Computer Entertainment) » Pokémon X/Y (Nintendo) » Saints Row IV (Koch Media) » Skylanders Swap Force (Activision Blizzard) » Super Mario 3D World (Nintendo) » The Legend of Zelda: A Link Between Worlds (Nintendo) » Titanfall (Electronic Arts) » Watch Dogs (Ubisoft) » Call Of Duty: Ghosts (Activision Blizzard)
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTROVERHAAL E3.indd 51
jULI 2013
51
27-6-2013 15:08:47
NIEUWE START VOOR CALL OF DUTY-FRANCHISE /////////////////////////////////////////
Ghosts biedt de ultieme Call Of Duty-ervaring De jaarlijks verschijnende franchise Call Of Duty verbreekt keer op keer verkooprecords. Voor het nieuwste deel zet uitgever Activision de serie op zijn kop en is gekozen voor een gloednieuwe insteek. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
CALL OF DUTY: GHOSTS BIEDT EEN NIEUW VERHAAL, NIEUWE PERSONAGES, NIEUWE SPEELMANIEREN EN EEN NIEUWE ENGINE.
N
a dertien games op verschillende platformen in tien jaar, slaat de COD-franchise dit najaar een nieuwe weg in. Call Of Duty: Ghosts biedt een nieuw verhaal, nieuwe personages, nieuwe speelmanieren en een nieuwe engine. Wat gebleven is, is het spektakel dat je normaliter enkel in 52
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_ACTIVISION E3 SPECIAL.indd 52
Hollywood-films ziet. De game verschijnt niet alleen voor de huidige generatie consoles, maar ook voor de PlayStation4 en de Xbox One. Het verhaal van Call Of Duty: Ghosts is geschreven door Stephen Gaghan. Geen onbekende naam in filmland, want hij won in 2000 een Oscar voor het script van Traffic.
Aan het begin van de game worden het Amerikaanse leger en de regering weggevaagd door een onbekende tegenstander. Hierdoor is de speler niet meer onderdeel van een supermacht, maar juist de underdog die het opneemt tegen een veel sterkere vijand. Speciale wapens, superieure vuurkracht en niet aflatende steun
JULI 2013
27-6-2013 16:47:41
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
SPECIALXXXXX
CALL OF DUTY: GHOSTS WAS EEN VAN DE BLIKVANGERS TIJDENS DE E3.
zijn verdwenen. Spelers krijgen echter ondersteuning van een speciaal opgeleide hond. Dit zorgt voor een compleet nieuw speelelement. De herdershond Riley moet een belangrijk karakter binnen de game worden. Een karakter waar de speler een band mee opbouwt en die tegelijk onder-
'Spectaculaire actie, realistische graphics en de vertrouwde Call Of Duty-gameplay' deel is van de gameplay. Zo helpt Riley met het opsporen en in sommige gevallen uitschakelen van vijanden. Als dit gebeurt geeft de gamer de viervoeter opdrachten. Om de ervaring zo realistisch mogelijk te maken huurde ontwikkelaar Infi nity Ward een soldaat en een hond in van de gespecialiseerde troepen Navy Seals.
Spectaculaire actie De E3-beurs staat voor spektakel en Activision ging daar voor Call Of Duty: Ghosts compleet in mee. Zo werd op een halfrond scherm van ongeveer 36,5 meter de gameplay getoond. Versterkt door vele boxen was dit de ultieme Call Of Dutyervaring. Toeschouwers stonden letterlijk middenin de game. Het is dan ook niet gek dat Call Of Duty: Ghosts een van de blikvangers van de beurs was. Naast het
GHOSTS VERSCHIJNT OOK VOOR DE PLAYSTATION4 EN DE XBOX ONE.
onderscheidende vermogen van de nieuwe grafische engine, slaat de franchise een nieuwe weg in, zonder zijn wortels te verliezen. Lichtval en camerawerk zorgen ervoor dat de explosies en omgevingen zeer realistisch aanvoelen. Tijdens de presentatie werd een drietal levels getoond. Zo was er een presentatie waarin de hond Riley centraal stond. De speler communiceert met de hond via een oormicrofoon en een uitschuifbare camera die de hond met zich meedraagt. Een ander level speelde zich compleet onder water af. Hier vielen vooral
het beklemmende karakter van duikcombat op en de realistische weergave van de flora en fauna. Het laatste level speelde zich af in een flatgebouw waar de spelers zo onopvallend mogelijk een doel moeten uitschakelen. Iets dat overigens niet helemaal goed lukt, als het flatgebouw door explosies instort. De drie levels geven een goed beeld van hoe de complete Call of Duty: Ghosts eruit komt te zien. Spectaculaire actie, realistische graphics en de vertrouwde Call of Duty-gameplay met hier en daar een verrassende wending. â—ž
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_ACTIVISION E3 SPECIAL.indd 53
JULI 2013
53
27-6-2013 16:48:00
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Sony strijdt op alle PlayStation-fronten Sony Computer Entertainment verliet de E3 als grote winnaar. Het Japanse bedrijf zet de komende maanden alles op alles om dit momentum te continueren. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
H
et grootste nieuws van de E3 is misschien wel dat de PlayStation 4 later dit jaar verkrijgbaar is voor een consumentenadviesprijs van 399,99 euro. Dit nieuws resulteerde in voorbestelrecords op onder meer Amazon. com. Volgens Jim Ryan, president Sony Computer Entertainment Europe, is het de bedoeling om de PS4 een vliegende start te geven. “Er moet vanaf het eerste moment dat de PlayStation 4 in de schappen ligt momentum zijn. Als je naar het complete plaatje kijkt - de console, de games, de services en de mogelijkheden van de PS4 - dan is 399,99 euro een goede prijs om dat vanaf de start te realiseren.” Op dit moment zijn er 140 PS4-games in ontwikkeling, waarvan er minstens honderd in het eerste jaar van de release verschijnen. Naast bewezen third partyknallers als FIFA 14, Assassin’s Creed 4 Black Flag, Call Of Duty: Ghosts en Battlefield 4 blijft Sony zelf ook niet achter als het om grote titels gaat. Het bedrijf zet tijdens de lancering van de console Killzone Shadow Fall en #DriveClub in de markt.
Designprincipes Ook maakte Sony tijdens de jaarlijkse gamebeurs een aantal exclusieve samenwerkingsverbanden bekend. Zo verschijnt er voor de games Batman Arkham Origins, Watchdogs, Diablo 3 en Mad Max exclusieve content. Het enige commentaar dat Sony ontving, was dat er 54
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_SONY E3 SPECIAL.indd 54
KILLZONE SHADOW FALL
relatief weinig games enkel voor de PS4 aangekondigd zijn. Dat bleek een bewuste keuze. Naar verwachting zal het bedrijf op de GamesCom hierover meer bekendmaken. Ronny Hoekman, marketing director Sony Computer Entertainment Benelux: “Wij kijken uit naar de lancering van de PlayStation4 in de Benelux en verwachten dat de nieuwe console, dankzij de vijf designprincipes (simple, immediate, social, integrated en personal)
zal voldoen aan de wensen van zowel onze bestaande fans als de nieuwe gebruikers.”
PS Vita Het spreekt voor zich dat de PlayStation4 een grote rol speelt in de strategie van Sony Computer Entertainment. De huidige console wordt echter niet vergeten. Op de E3 werd gesproken over de sterkste line-up ooit. Naast de grote titels van andere uitgevers komt Sony zelf dit
JULI 2013
27-6-2013 17:58:51
SPECIAL
/// / / / ////// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////// /////////////////////////////
n najaar onder andere met het filmische Beyond: Two Souls en de klassieker Gran Turismo 6. Daarnaast was er ook veel aandacht voor nieuwe familiegames zoals Wonderbook: Walking with Dinosaurs en Invizimals. Invizimals zal eveneens worden uitgebracht voor de PS Vita. Op de gamebeurs werd voorspeld dat het portable platform dit jaar alleen nog maar sterker wordt. Voor het eind van
2013 verschijnen er 85 titels. Het gaat hier om zowel grote blockbustergames als spellen van independent ontwikkelaars. Bovendien zal PS Vita nauw geĂŻntegreerd zijn met de PS4. Door middel van remote play zijn alle PlayStation4games ook speelbaar op de PlayStation Vita. Alles bij elkaar heeft Sony Computer Entertainment uitstekende kaarten in handen. Het bedrijf blijft
de achterban trouw door extra te investeren in de PS Vita en de stroom van nieuwe grote PS3-titels op gang te houden. Bovendien wordt er voor zowel de PlayStation 3 als de PlayStation Vita veel aandacht besteedt aan games voor families en kinderen. Tot de lancering dit najaar wordt er nog een aantal grote PlayStation 4-aankondigingen gedaan. â—ž
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_SONY E3 SPECIAL.indd 55
jULI 2013
55
27-6-2013 17:58:57
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Bigben is van alle markten thuis
Als distributeur van zowel de producten van Square Enix als Turtle Beach, was Bigben Interactive ruimschoots vertegenwoordigd op de afgelopen E3. Voor dit najaar ĂŠn 2014 staan diverse nieuwe artikelen op stapel. DOOR: JAN MEIJROOS
56
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_BIG BEN E3 SPECIAL.indd 56
JULI 2013
27-6-2013 14:59:50
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
SPECIALXXXXX
H
et hardwaremerk Turtle Beach heeft de laatste jaren een fl inke groei doorgemaakt. Dat was te zien in Los Angeles: de grootte van de Turtle Beach stand deed niet onder voor die van de andere aanwezige uitgevers. Wiebe van der Werk, marketingmanager Bigben Interactive: “Turtle Beach is inmiddels, in navolging van Amerika en Engeland, ook in de Benelux marktleider op het gebied van gaming headsets. Dit hebben we gerealiseerd door een fl inke uitbreiding van het aantal verkooppunten, fors te investeren in marketing en uiteraard door het brede productaanbod van superieure headsets.”
Samenwerking Microsoft en Activision Tijdens de E3 kondigde Turtle Beach aan later dit jaar de eerste officiële Xbox One-headsets te lanceren. Tegelijk met de release van Microsofts nieuwe spelcomputer brengt het bedrijf de Ear Force XO FOUR en de Ear Force XO SEVEN op de markt. Een andere belangrijke partnership is de samenwerking met Activision. Opnieuw verschijnen headsets op de markt met de Call of Duty-licentie. Van der Werk: “Na het succes van de Modern Warfare 3- en de Black Ops II-headsets hebben we de exclusieve overeenkomst met Activision voor nog eens twee jaar verlengd. De nieuwe limited edition headsets zijn geoptimaliseerd voor Call Of Duty: Ghosts.” De nieuwe headsets zijn voorzien van Call of Duty: Ghosts-logo's en bonuscontent. Dit alles is ontwikkeld in samenwerking met de ontwikkelaars van het spel.
CALL OF DUTY: GHOSTS HEADSET
Kingdom Hearts HD 1.5 ReMIX op stapel. De titel bestaat uit de nooit in Europa verschenen spellen Kingdom Hearts Final Mix en Kingdom Hearts Re: Chain of Memories. Beide games zijn geremasterd en verschijnen exclusief voor PlayStation3.
Huidige en volgende generatie
Herlancering Op het gebied van games deed Square Enix een fl inke duit in het zakje tijdens de E3-beurs. Voor dit najaar staat bijvoorbeeld
In augustus dient zich echter eerst de MMORPG Final Fantasy XIV: A Realm Reborn aan. Het betreft een uitgebreide herlancering van het in 2010 verschenen Final Fantasy XIV dat toentertijd veel kritiek kreeg. Square Enix verving het ontwikkelteam en komt met een volledig herziene versie voor pc én PlayStation3. Het spel is bovendien cross-platform: pc-gebruikers en PlayStation 3-gebruikers kunnen samen met elkaar online op avontuur. De game zal tevens in 2014 verschijnen voor PlayStation4.
XBOX ONE HEADSET
Het was echter niet alleen Final Fantasy dat de klok sloeg op de stand van Square Enix. In de eerste helft van 2014 verschijnt bijvoorbeeld naast Lightning Returns: Final Fantasy XIII de nieuwe ip Murdered: Soul Suspect. Hierin speelt de gamer een detective die zijn eigen moord moet onderzoeken. Het verhaal wordt verteld vanuit het oogpunt van de dode politieagent. Met het langverwachte Thief stapt de uitgever in de nex-gen arena. Het stealth-action spel rondom meesterdief Garrett zal verschijnen voor PlayStation4, Xbox One en pc. De game slaat de huidige spelcomputers PlayStation3 en Xbox 360 niet over. Tenslotte wierp het Japanse bedrijf een blik in de toekomst met de onthulling van de eerste beelden van Final Fantasy XV en Kingdom Hearts III. Beide titels verschijnen exclusief voor de nextgen platformen. ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_BIG BEN E3 SPECIAL.indd 57
JULI 2013
57
27-6-2013 14:59:52
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Saints Row iv gaat verder dan ooit De evolutie van Saints Row is duidelijk. De misdaadgame is in zeven jaar en drie delen uitgegroeid tot een 'over the top' franchise waarin de gamer, de pittige humor en overdreven geweld centraal staat. Het nieuwste deel gaat verder dan ooit. Door: JeRoen van TRieRum
58
WWW.ENTErTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_KOCH E3 SPECIAL.indd 58
JULI 2013
27-6-2013 15:09:13
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
SPECIALxxxxx
'De vooral hilarische gameplay is in dit deel naar een hoger niveau getild' Joey Smits
Saints Row IV verschijnt 23 augustus en is beschikbaar voor PS3, Xbox 360 en pc
sterker en meeslepender verhaal en nog meer mogelijkheden om je personage, voertuigen en wapens aan te passen. Verder heb je als speler nu superkrachten tot je beschikking, wat een rijkere gameplayervaring zal bieden. Dit wordt een deel dat fans niet willen missen.”
Marketing
D
e eerste Saints Row werd in 2006 in de markt gezet als rechtstreekse concurrent van Grand Theft Auto. Jaren later is de franchise een compleet andere weg ingeslagen. Moet GTA het van realisme hebben, de unieke aspecten van Saints Row zijn het 'over the top' geweld, de inktzwarte humor en de vergaande aanpassingsmogelijkheden. De enige partij die na drie games nog centraal staat, is de straatbende Saints. Marketingmanager Koch Media Joey Smits: “De hilarische gameplay is in dit deel naar een hoger niveau getild. Er is goed geluisterd naar de feedback van consumenten. Dat zie je terug in onder meer de terugkeer van populaire missies, een
De Saints zijn inmiddels uitgegroeid tot een machtige organisatie. Zo machtig zelfs dat de bendeleider zich president van Amerika mag noemen. Het regeren van het machtigste land ter wereld doet hij op zijn eigen vertrouwde manier: met veel vuistslagen en de nodige kogelregens. Alles lijkt soepel te verlopen tot een buitenaards ras, The Zin, zijn zinnen heeft gezet op Amerika en de rest van de wereld. Als eerste valt The Zin letterlijk en figuurlijk het Witte Huis binnen en de leider van de Saints moet alles op alles zetten om zijn maten en zichzelf te redden. Hij heeft hiervoor flink wat krachten tot zijn beschikking. Zo kan hij over wolken krabbers springen en dwars door tanks of andere voertuigen rennen. Daarnaast heeft de speler beschikking over de meest bizarre wapenuitrusting ooit. De president schiet de buitenaardse Zin naar een andere wereld met onder meer een 'zwart gat geweer', ouderwets kogelspuwend wapentuig en een heus Dub Step Gun. Deze voorbeelden laten zien dat Saints Row IV zichzelf niet al te serieus neemt
en zich vooral richt op het bieden van een game waarmee de speler urenlang lol kan trappen. Koch Media start al voor de release met een bijzondere marketingcampagne. Smits: “De communicatie en campagne zal net als de game opvallend en niet-traditioneel zijn met inzet op tv, online, social media, print en pr. Op gebied van trade zullen wij ook pos-materialen bieden, online sterk aanwezig zijn en investeren in folders. We richtten ons op de inmiddels zeer grote Saints Row-fanbase en de sandbox gamers die vooral lol willen hebben in een wereld zonder grenzen.”
Special Edition Net als bij iedere grote game verschijnt er ook een collector’s edition: de Super Dangerous Wub Wub-editie. Hierin speelt de Dub Step Gun een belangrijke rol. Deze configuratie bevat een replica van de Dub Step Gun, een Johnny Gat Memorial Statue en een Dubstep Doomsday Button. Daarnaast ontvangt de consument ook de Commander In Chief pre-order bonus. In deze dlc zit onder meer Screaming Eagle VTOL, een limited-edition Americaniconic Uncle Sam-uniform en de Merica Gun. Dankzij de hilarische over de top gameplay, ongekende aanpassingsmogelijkheden, geliefde co-op en de combinatie van messcherpe en flauwe humor zal Saints Row IV ongetwijfeld een van de must have-titels voor het najaar worden. ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_KOCH E3 SPECIAL.indd 59
jULI 2013
59
27-6-2013 15:09:20
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Xbox One ontketent revolutie Microsoft gebruikte de E3 om haar nieuwste telg, de Xbox One, in de spotlight te zetten. De console is vanaf november verkrijgbaar en moet een nieuwe revolutie op het gebied van game- en entertainmentbeleving ontketenen. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
D
e Xbox One is ontworpen als combinatie van de meest geavanceerde gameconsole en de beste entertainmentconsole. Mischa Claessens, business manager Xbox bij Microsoft Nederland, legt uit: “Voor het eerst is een state-ofthe-art besturingssysteem voor gaming samengevoegd met een krachtig Windowsbesturingssysteem. Je hoeft niet langer je input op je tv te wijzigen om games te spelen of tv te kijken, en je kunt voortaan te-
gelijkertijd van apps gebruikmaken zonder je game te onderbreken.” De consumentenadviesprijs van € 499 en de releasedatum vanaf november waren de details waarop iedereen wachtte, maar de E3-persconferentie draaide vooral om de games. Onder meer de exclusieve Xbox One-games Forza Motorsport 5, Ryse: Son Of Rome, Dead Rising 3, Halo Xbox One, Killer Instinct, Project Spark, Sunset Overdrive, Titanfall en Quantum Break werden getoond.
LIVE Dat het Amerikaanse bedrijf serieus in de volgende generatie consoles stapt, blijkt uit het statement dat er op dit moment meer games in ontwikkeling zijn dan er ooit waren in de geschiedenis van Microsoft. “De Xbox One is ontworpen voor gaming. De beste gameontwikkelaars in de wereld maken optimaal gebruik van de mogelijkheden van de Xbox One; ze werken aan games die hiervóór simpelweg niet had-
FORZA MOTORSPORT 5
60
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_MICROSOFT E3 SPECIAL 2.indd 60
JULI 2013
26-6-2013 18:23:14
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
SPECIALXXXXX
t
den kunnen bestaan. Daarnaast maken al je favoriete franchises de overstap naar een nieuwe generatie”, aldus Claessens. De lancering van de Xbox One zorgt ook voor nieuwe mogelijkheden voor Xbox LIVE Gold-abonnees. Zo is het mogelijk om via Twitch gameplaybeelden naadloos uit te zenden. Ook krijgen abonnees toegang tot de grootste multiplayer-community en hoeven ze nooit meer te wachten op matchmaking met Smart Match. Daarnaast kunnen gameprestaties worden opgenomen, gedeeld, bewerkt en uitgezonden door de nieuwe toepassingen Game DVR en Upload Studio. Het huidige Xbox LIVE
Day One De eerste oplage van de Xbox One draagt de naam Day One Edition en is in beperkte voorraad verkrijgbaar. Consumenten ontvangen met deze editie een speciale controller en exclusieve achievement. Een soortgelijke editie is verkrijgbaar voor Xbox One LIVE Gold-abonnees. Hierbij verschijnt de digitale game Killer Instinct Round One en het exclusieve karakter Shadow Jago.
Gold-lidmaatschap voor Xbox 360 is overigens overdraagbaar naar Xbox One.
Kinect 2.0 De nieuwe console is uitgerust met een zogeheten octacoreprocessor met acht cores, 8 GB werkgeheugen, een harde schijf van 500 GB, een Blu-ray-drive, twee usb-poorten, een netwerkaansluiting en zowel een HDMI-out als een HDMI-in. Kinect is opnieuw ontworpen om optimaal gebruik te maken van alle mogelijkheden van de Xbox One. Nauwkeuriger, sneller, intuïtiever. De Kinect 2.0-sensor heeft een 1080p RGB-camera, kan een hartslag meten, geluiden en bewegingen herkennen en als controller dienen. Claessens: “De Xbox One leert je steeds beter kennen, al je favoriete zaken worden samengebracht op je persoonlijke startscherm. Omdat elke Xbox One met Kinect wordt geleverd, reageert het systeem natuurlijk op je stem, bewegingen en gebaren. Het tijdperk van eenzelfde systeem voor iedereen is voorbij.” Ondanks al het next-gen-geweld vergeet Microsoft zijn trouwe Xbox 360-ach-
terban niet. Zo kondigde het bedrijf een nieuwe versie van de huidige console aan. Deze is stiller en heeft een uiterlijk dat in de lijn ligt van de Xbox One. Daarnaast zal de spelcomputer de komende jaren ondersteund blijven worden door honderden nieuwe games. ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_MICROSOFT E3 SPECIAL 2.indd 61
JULI 2013
61
26-6-2013 18:23:17
WARNER BROS. INTERACTIVE /////////////////////////////////////////////////////////////
Warner biedt plaats aan superhelden, LEGO en Mad Max Ook dit jaar staat Warner Bros. Interactive Entertainment in het teken van superhelden en LEGO. Naast twee nieuwe Batman-games en een LEGO-avontuur rondom Marvel Comics staat echter ook het spel Mad Max op het programma. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
M
et Arkham Asylum maakte Batman een grootse comeback. De opvolger Arkham City maakte van Batman de meest populaire superheld in een game. Ook dit jaar doet de Dark Knight een gooi naar najaarsdominantie met Batman Arkham Origins. De rijen met wachtende journalisten op de E3 om deze prequel te kunnen zien waren lang. De game wordt gemaakt door WB Games Montréal en speelt zich jaren voor
de vorige twee delen af. Batman: Arkham Origins bevat een nieuwe singleplayercampagne die laat zien hoe Batman zijn toekomstige tegenstanders voor de eerste keer tegenkomt. Arkham Orgins maakt gebruik van het free flowing vecht systeem en bevat de nodige nieuwe gadgets en speelmanieren. Ook nieuw zijn de zogenoemde Most Wanted Side Missions. Hierin jaagt de superheld op bekende schurken. De cast bestaat uit bekende
DC-karakters als Black Mask, Penguin, Captain Gordon en The Joker. Batman Arkham Origins heeft alle ingrediënten in zich om zijn voorgangers te overtreffen. De game is vanaf 25 november verkrijgbaar voor de PS3, de Xbox 360, de Wii U en pc. Op dezelfde datum verschijnt ook Batman: Arkham Origins Blackgate. Een 2.5D-game voor de 3DS en de PS Vita. Spelers kunnen in deze game de verhaallijn van de consoleversie doorzeten.
EEN VAN DE GROOTSTE VERRASSINGEN OP DE E3 WAS MAD MAX.
62
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_WARNER BROS INTERACTIVE E3 SPECIAL.indd 62
JULI 2013
27-6-2013 18:05:55
SPECIALXXXXX
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////
BATMAN
LEGO Batman is niet de enige superheld waar Warner dit najaar op inzet. Na LEGOversies te hebben gemaakt van de figuren van DC Comics zijn nu de helden van Marvel aan de beurt. De lijst van figuurtjes in LEGO Marvel Super Heroes is indrukwekkend. Spelers hebben de keuze uit maar liefst 100 karakters. Naast de bekende helden Iron Man, Spider-Man, de Hulk, Captain America en Wolverine komen ook locaties zoals Stark Tower, Asteroid M, een verlaten Hydra Base en X-Mansion terug in de game. Dit alles is natuurlijk gemaakt op de overbekende LEGO-gamemanier van
pakkende humor, laagdrempelige gameplay en grafische kwaliteit. LEGO Marvel Super Heroes staat voor de herfst gepland en verschijnt voor de PS3, de Xbox 360, de Wii U, pc, de DS, de 3DS en de PS Vita. Een andere LEGO-game verschijnt in november en richt zich niet op superhelden, maar op meiden. LEGO Friends is een DS- en 3DS-spel waarin spelers een eigen stijl en persoonlijkheid krijgen terwijl ze de stad Heartlake City verkennen. Creativiteit is essentieel bij deze 'vriendinnengame'.
Next-gen Een van de grootste verrassingen op de E3
was Mad Max. Op de Sony-persconferentie werd de trailer voor het eerst getoond en ontvangen met luid gejuich. Het is de eerste keer dat deze bekende fi lmheld een consolegame krijgt. Mad Max staat gepland voor 2014 en komt beschikbaar voor de PS4, de Xbox One, de P3, de Xbox 360 en pc. De game is te omschrijven als een openwereldavontuur waarin de speler in de laarzen stapt van Mad Max. Naast de actiegameplay is het ook mogelijk om het ultieme combatvoertuig te ontwerpen. Mad Max belooft een verscheidenheid aan speelmogelijkheden en blijft de sfeer van de filmreeks trouw. â—ž
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_WARNER BROS INTERACTIVE E3 SPECIAL.indd 63
JULI 2013
63
27-6-2013 18:06:38
FOTOMOMENT /////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////
De E3 in foto’s BATTLEFIELD-BAAS.
DON MATTRICK (CHIEF OF INTERACTIVE ENTERTAINMENT MICROSOFT) EN HIDEO KOJIMA (METAL GEAR SOLID) TRAPPEN DE E3 AF.
SONY BELOOFT DE CONSUMENT NIETS MINDER DAN HET BESTE .
DRINGEN BIJ DE OPENING VAN E3 2013.
EEN TITANFALL-BEELD VAN EEN METER OF ZES.
OOK DE BOOTH BABES WAREN WEER VAN DE PARTIJ.
DE LIJN TUSSEN XBOX EN PLAYSTATION IS BEST WEL DUN.
HOEZO ZIE JE QR-CODE NIET?
DE ZOMBIES VAN DEAD RISING 3 IN ‘HET ECHT’.
DE STAND VAN COD GHOST WAS NIET TE MISSEN.
LEVENSECHT, DEZE CASTLEVANIA-POP.
64
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_FOTOPAGINA E3.indd 64
POTJE GRAN TURSIMO 6 IN STRALENDE ZON.
JULI 2013
6/27/13 6:56 PM
EB201307_COVER EB LIVE.indd 65
27-6-2013 14:07:15
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Cijfers
Prijscheck Europese concerten
de vierde editie van Buma nL vindt plaats op donderdag 19 september 2013. Het evenement dat zich volledig richt op Hollandse muziek bestaat uit een uitgebreid conferentieprogramma en een muziekfestival met zowel nieuwe als bekende artiesten.
David Byrne & St. Vincent 20-Jul the Mountain Winery, Saratoga 21-Jul the Fox theatre, Oakland 20-aug Folketeateret, Oslo 25-aug tivoli vredenburg, Utrecht Lamb of God 6-aug C-Club, Berlijn 12-aug the Limelight, Belfast 15-aug Melkweg, amsterdam 18-aug Le Bataclan, Parijs The B52's 9-aug Paradiso, amsterdam 12-aug O2 aBC, Glasgow 13-aug Manchester academy, Manchester 19-aug Kunst!rasen, Bonn Selena Gomez 1-Sep Spektrum arena, Oslo 3-Sep Heineken Music Hall, amsterdam 4-Sep Lotto arena, Merksen Fleetwood Mac (foto onder) 6-Oct Lanxess arena, Keulen 7-Oct Ziggo dome, amsterdam 9-Oct Sportpaleis, antwerpen 11-Oct Palais Omnisports, Parijs
4
240
Het aantal gestolen smartphones tijdens het indian Summer Festival. de politie heeft negen verdachten opgepakt. verschillende telefoons zijn inmiddels weer teruggevonden.
2020
Monumental Productions, de organisator van technofestival awakenings, heeft het contract met het recreatieschap Spaarnwoude met zeven jaar verlengd. dat betekent dat awakenings nog minstens tot 2020 in recreatiegebied Spaarnwoude plaatsvindt.
60.000
Datum
Locatie, plaats
Promotor
Goedkoopst
Duurst
Live nation Live nation Live nation Live nation
€ 34 € 34 € 72 € 37
€ 96 € 43 € 91 € 37
erG erG erG erG
€ 29.90 € 29.90 € 30 € 30 € 20 € 20 € 28.50 € 28.50
Live nation Live nation Live nation eLH Promotion
€ 37.50 € 38 € 35 € 47
Live nation Live nation Live nation
€ 53 € 34 € 35
Live nation Live nation Live nation Live nation
€ 47.50 € 65 € 44 € 51
€ 37.50 € 38 € 35 € 47 € 59 € 38 € 45 € 91.50 € 69 € 84 € 81.50
Het aantal bezoekers (waarvan 32.000 passe-partouts) van Pinkpop 2013. Overigens was de 44ste editie van het festival in Landgraaf voor het eerst sinds zeven jaar niet uitverkocht.
100.000
de vrienden van amstel Live! kan ook in 2014 op meer dan 100.000 bezoekers rekenen. Praktisch alle kaarten voor de acht shows zijn verkocht. de de vrienden van amstel Live! vindt plaats op 16, 17, 18, 19, 22, 23, 24 en 25 januari 2014 in de rotterdamse ahoy.
900.000
Ziggo dome in amsterdam heeft het eerste jaar ruim 900.000 bezoekers ontvangen. in die tijd werden er ruim 90 evenementen gehouden, waaronder concerten van Lady Gaga, Beyoncé en Barbra Streisand.
3,5 miljoen
advertentie
Concert at Sea levert de provincie Zeeland een jaarlijks rendement op van 3,5 miljoen euro. Op lange termijn vertegenwoordigt Concert at Sea voor de provincie Zeeland een maatschappelijke waarde van 67 miljoen euro.
Bescheiden campagnebudget?
Nieuwe posities in EB bieden de uitkomst. Neem contact op met Joost Spanjaard: Telefoon: 035-6465804 • mail: joost.spanjaard@imediate.nl
66
WWW.entertainMentBUSineSS.nL
EB201307_IN HET KORT LIVE.indd 66
JULi 2013
180x69_EB Banners.indd 1
17-04-13 15:52
27-6-2013 18:01:20
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////////
euwsmaker - Nieuwsmaker - Nieuwsmaker - Nieuwsmaker Het best bewaarde geheim in festivalland is omarmd door vijftienduizend muziekliefhebbers. Best Kept Secret verkocht drie dagen uit, kreeg lovende recensies en vindt zodoende ook volgend jaar plaats. Aan de lijn: Niels Aalberts van organisator Friendly Fire.
IN ’T KORT
Quotes "Megaland is net de Ziggo Dome, maar dan zonder dak. Het is zo perfect, er is geen spatje modder, geen stukje stof, het ligt er werkelijk als een biljartlaken bij." Pinkpop-directeur Jan Smeets een dag voordat Pinkpop losbarst “Giel en Eric zijn er toch ook? Dat zijn toch dé muziekkenners van Nederland? Nou dan.” HP recenseert de laatste editie van Pinkpop “We hebben de afgelopen maanden met veel enthousiasme en bezieling aan dit nieuwe festivalconcept gewerkt en dan is het geen makkelijke beslissing.” Festivaldirecteur Dick van Zuijlen over het stopzetten van het Inspire Festival
Eigenlijk moet je het bij een eenmalige editie houden. “Haha. Hoezo?”
andere festivals die harde band niet snel op zo'n plek zouden neerzetten.” En na Damien was de avond afgelopen. “Ook dat is een bewuste keuze. Om 02.00 uur stopt het. Mensen zijn de volgende dag fitter en genieten intenser. Muziekbeleving, daar draait het op Best Kept Secret om.”
Dit succes overtref je nooit. “We moeten er eigenlijk mee stoppen hè. Inpakken die boel en nooit meer van ons laten horen, haha.” Waar danken jullie het succes aan? “We hebben als organisatie vooraf bepaald dat we een festival wilde neerzetten waar muziekbeleving centraal stond. Beleving in de breedste zin van het woord. Die wordt natuurlijk gedragen door de line-up, op een mooi terrein, met een goede catering.”
Proeven artiesten die beleving ook? “Ja, de reacties waren bijzonder positief. Ook daar hebben we over nagedacht. Artiesten hebben we een safari op de Beekse Bergen aangeboden. Klinkt sullig, maar het was een doorslaand succes. Zo’n safari ontspant ze, ze lachen met elkaar en dat vertaalt zich hopelijk ook een beetje in sterke optredens.”
En het blokkenschema. “Inderdaad. We hebben een schema opgezet waarbij bezoekers ontspannen over het terrein konden rondlopen en zelden iets hoefden te missen. En een aantal opvallende keuzes in programmering gemaakt.”
Valt editie 1 van Best Kept Secret nog te overtreffen? “Het kan altijd beter. Het was een mooi jaar, waarin we met een sterk programma en moderne marketing (vrijwel alle marketing voor Best Kept Secret vond plaats via social media-platformen, red.) een buzz hebben gecreëerd die alleen maar sterker werd. Ook volgend jaar gaan we online de echte core-bezoeker enthousiasmeren en hopelijk activeren om andere mensen ook bekend met ons te laten worden. Bang dat het succes ons fataal wordt, zijn we niet. Onze bezoekers, de recensenten en de muziekprofessionals hebben bevestigd dat we de juiste weg zijn ingeslagen. Volgend jaar willen we voorzichtig groeien, maar de eerste editie en onze muzikale visie dienen opnieuw als uitgangspunt.”
Zoals? “De zaterdagavond afsluiten met een singer-songwriter als Damien Rice is niet gangbaar. Bij de bekendmaking van het blokkenschema werd door een enkeling geopperd waarom we het hoofdpodium niet feestend afsloten. We hebben bewust ervoor gekozen dat niet te doen. En het pakte fantastisch uit. Het was een van de mooiste optredens van het hele festival. Ander goed voorbeeld is Swans, op zaterdagmiddag in de grootste tent op het terrein. Ik denk dat
euwsmaker
-
Nieuwsmaker
-
Nieuwsmaker
-
Nieuwsmaker
“Nedap stelt 5.000 bandjes beschikbaar, waar bezoekers op kunnen intekenen. Het is absoluut niet zo dat wij de beschikbaarheid krijgen over de data. Daar hebben we helemaal geen behoefte aan, anders hadden we dat zelf wel gedaan. Wij hoeven niet te weten of iemand die Foo Fighters bezoekt ook naar Disclosure gaat en of iemand die een biertje koopt ook een ijsje haalt.” Lowlands-woordvoerder Bente Bollmann op 3voor12 over de plannen om te experimenteren met RFID-chips in polsbandjes “We krijgen vanuit sommige landen het bericht dat Rihanna niet op de afgesproken tijd begint. Het kan zijn dat ze in Nederland ook wat later het podium op gaat en het concert niet voor 23.00 uur eindigt. Wij doen ons uiterste best het concert toch op tijd te laten beginnen maar kunnen dit helaas niet garanderen.” Mojo waarschuwt fans die een kaartje voor een Rihanna-concert hebben gekocht “U.S. crowds come to observe. Europeans come to be in the show” Steve van Zandt in Rolling Stone over het verschil tussen Bruce Springsteen-fans “Wat er precies gebeurd was, konden we ons niet meer herinneren. Maar we werden wakker ergens in Brussel met twee grieten om de nek, een kater in de kop, gefluit in de oren en een voetafdruk maat 48 op de kont. Het duurde even, maar toen begon het te dagen: we waren getuige geweest van Queens of the Stone Age in het Koninklijk Circus. And they kicked our ass.” De recensent van het Belgische magazine HUMO was onder de indruk van Queens of the Stone Age
-
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_IN HET KORT LIVE.indd 67
JULI 2013
67
27-6-2013 18:01:21
Valtifest
vALTIfEST / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Sinds 2008 vindt Valtifest (dat dit jaar op 7 september wordt gehouden) jaarlijks plaats op de Amsterdamse NDSM-werf. Een terrein dat van oorsprong een industriële functie heeft en dus niet is ontworpen voor grootschalige publieksevenementen. Namens PLUS1, dat medeverantwoordelijk is voor Valtifest, wijst Michel Penders Entertainment Business op de unieke eigenschappen van het evenement en zijn locatie. DooR: EDgAr krUizE
De NDSM-werf
Thema en dresscode
“De locatie van Valtifest is heel organisch bepaald. Organisator Meubel Stukken wilde een feest organiseren vanwege hun tienjarig bestaan. Rond datzelfde moment was MTV een van de eerste multimediabedrijven die zich in Amsterdam-Noord aan de NDSM-werf vestigden. De samenwerking werd gevonden en beviel beide partijen erg goed. Zo’n verjaardagsfeest verliest impact als je dat elk jaar doet, zodoende is het ‘eenmalige’ feest tot een festival uitgegroeid.”
“Een van de onderscheidende elementen van Valtifest is dat we werken met een thema en een bijbehorende dresscode. Bij de eerste
editie riepen we het publiek op om in felle kleuren te komen en een ballon mee tenemen. Daaraan werd op zo’n grote schaal gehoor gegeven, dat we het heb ben doorge-
De helling “De NDSM-werf is een lastig terrein om op te werken, omdat je beperkt bent in de mogelijkheden. Zo is de scheepshelling bijvoorbeeld tot historisch gebied verklaard en van zichzelf poreus, wat betekent dat we deze niet te veel kunnen belasten. Omdat wij het terrein ieder jaar een volledig ander uiterlijk en een andere indeling geven, moeten we hier steeds weer creatief mee omgaan. Je kunt vanwege de locatie nu eenmaal niet om die helling heen. Maar die uitdaging maakt het iedere keer ook weer leuk.”
Omgeving “MTV was een van de eerste bedrijven die zich op deze plek vestigden, maar het gebied wordt inmiddels steeds verder ontwikkeld en er komen steeds meer (creatieve) bedrijven. Dat betekent echter niet dat het terrein wordt bedreigd. Vooralsnog is het de bedoeling dat ook de komende tien jaar ‘evenemententerrein’ in het bestemmingsplan van de gemeente Amsterdam blijft staan. Wel wordt er nu gewerkt aan het Brooklyn Hotel, dat volgend jaar aan de NDSM-werf de deuren opent. Dan hebben we voor het eerst te maken met ‘omwonenden’, en daaraan zal waarschijnlijk wel een en ander aangepast moeten worden.” 68
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_VALTIFEST.indd 68
jULI 2013
27-6-2013 18:07:04
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////// uitgelicht
zet. Maar wel met de bewuste filosofie om het thema sociaal relevant te maken en om een beetje te ontregelen. Niet dat we de grootste moraalridders zijn, maar het is leuk als Valtifest ‘meer’ is dan alleen een verkleedfeestje, en de bezoekers nadenken – al is het maar kort – over wat we proberen uit te dragen.”
Publiekstransport “Een groot deel van het publiek komt uit de regio Groot-Amsterdam, maar we zien dat de tickets in heel Nederland worden verkocht, en zelfs daarbuiten. Jaarlijks worden kaarten in de Verenigde Staten en tien tot twaalf andere landen verkocht. Er is parkeergelegenheid rondom de werf, maar het overgrote deel komt vanaf het Centraal Station met het pontje, dat naast het terrein
aan- en afvaart. Vanwege de dresscode en het thema zijn we hierdoor heel zichtbaar in de stad.”
Decor en aankleding “Vanwege het jaarlijkse thema is de aankleding van het terrein en de indeling ervan elk jaar anders. Dat is een relatief grote kostenpost, waar we niet op willen bezuinigen. We houden ieder jaar een onderzoek onder de bezoekers, en dit is juist een punt dat wordt gewaardeerd. Wink is elk jaar verantwoordelijk voor het ontwerp en de bouw en zorgt ervoor dat het terrein elk jaar weer onherkenbaar is ten opzichte van het jaar daarvoor. Ondanks die kosten proberen we de entreeprijs overzichtelijk te houden. Valtifest wil geen elitair festival zijn.”
Promo “Onze promotionele campagne werkt tweeledig. Enerzijds willen we natuurlijk bezoekers trekken die niet eerder naar het festival kwamen. Anderzijds weten de vaste bezoekers inmiddels wel wat ze van Valtifest kunnen verwachten en is de campagne een visualisatie van ons imago. Ook hier is het een additionele kostenpost, omdat we jaarlijks ons logo en de huisstijl aan het thema aanpassen. Dit jaar zijn we vanwege het thema een samenwerking aangegaan met internetcartoonist Kakhiel, die ook verantwoordelijk is voor de diverse filmpjes. De campagne speelt zich steeds minder in een traditionele omgeving af. Online heeft de plek van flyers en posters voor een groot deel ingenomen.” ◾
FACTS & FIGURES Valtifest: KAK! Zaterdag 7 september 2013 NDSM-werf, Amsterdam-Noord 12:00–23:00 uur Tickets: € 45 Organisatie: MTV en Meubel Stukken Ticketing: ticketscript Realisatie: PLUS1 Aantal bezoekers: 15.000 Aantal podia: 8 Aantal medewerkers: ruim 300 medewerkers, meer dan 80 dj’s en 100 andere artiesten/creatieven Podiumbouw: No Problem Stagedesign Decorontwerp: WINK Licht: Ontwerp Koen Peeters, uitvoering jurlight Geluid: Purple Security: ‘t Kollektief Catering: Number 1 Line-up: Onder anderen Dennis Ferrer, André Hommen, Risk Sound System, wAFF, Lilith, Cajmere, Musclefarm, Mike Mago, Scntst, Duke Dumont, joost Van Bellen, Aeroplane, Green Velvet, Boys Noize, Horse Meat Disco, SHMLSS, RipTide, Vriendje van Ferry, MikeyNice, HAARBAARBAAR, Faux Couture, Roostervrij Traxman, Interr-Ferenc, Ninjasonik (live), Serge (Clone), Vic Crezée, Eclair Fifi, CoCo & LouLou, 618, De jeugd van Tegenwoordig (host), Wannabe A Star, Fashionpack, DiscTwins, Zubrowka International, Covergirl Sunny, Doppelgang ft. Krause en 2 Man 1 Paardenkop.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_VALTIFEST.indd 69
jULI 2013
69
27-6-2013 18:07:07
Paylogic celebrates Live
Lesley Grieten Festivaldirecteur Concert at SEA
Naast de jarenlange successen van Concert at SEA en vele andere open air optredens was het moment daar om in november 2012 het 20-jarig bestaan van Bløf groots te vieren in de Ziggo Dome. Wat we daarvoor onder andere nodig hadden was een stabiel, transparant systeem met placeringsfunctie. Dat hebben we gekregen. Wij kijken dan ook samen met Paylogic terug op een groots evenement in een geweldige venue! Ziggo Dome, van harte met jullie 1-jarig bestaan!
Coen ter Wolbeek Manager BLĂ˜F Agents After All
Paylogic draagt sinds jaren zorg voor een transparante, hoogstaande ticketingoplossing voor de grootste (live entertainment) evenementen in de mooiste venues ter wereld. Ziggo Dome heeft een geweldig jaar beleefd waarin meerdere (ticketing)partijen mochten deelnemen en zo de groei gerealiseerd kon worden. Paylogic wil de Ziggo Dome dan ook van harte feliciteren met het succes van afgelopen jaar en voorziet een prettige samenwerking voor de toekomst. Mocht u interesse hebben in onze diensten voor een evenement (bijvoorbeeld in de Ziggo Dome), neem dan contact op via sales@paylogic.nl of bel 088-7000171.
EB201307_ADVERTENTIES.indd 70
27-6-2013 18:41:18
SPECIAL
E M O D O ZIGG
EB201307_COVER ZIGGO DOME SPECIAL.indd 71
27-6-2013 18:15:23
ZIGGO DOME BEDANKT
ALLE ARTIESTEN, BEZOEKERS E
VOOR EEN GEWELDIG EERSTE JAAR! W W W. Z I GG O D O M E . N L
EB201307_ADVERTENTIES.indd 72
27-6-2013 18:42:23
S EN ORGANISATOREN
EB201307_ADVERTENTIES.indd 73
27-6-2013 18:43:07
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
‘We zitten nog niet op driekwart van onze mogelijkheden’ Na een zeer succesvol eerste jaar staan onder anderen U2 en Tom Jones nog op het verlanglijstje van Danny Damman, directeur commerciële zaken bij de Ziggo Dome. “Tom Jones is een gevoel, dat kan ik niet uitleggen. Daar ben ik mee opgegroeid. U2 is zo groot, die band draag ik desnoods zelf naar binnen.” Door: Fr aNk JaNsseN
M
et de show van Rihanna op 24 juni 2013 sloot de Ziggo Dome een uiterst succesvol eerste jaar af. Meer dan 900.000 bezoekers, ruim 90 shows – terwijl de ambitie tussen de 65 en 80 lag. En nagenoeg alle evenementen boven target, zo verzekert Danny Damman, directeur commerciële zaken. Terwijl voorafgaande aan de realisatie van de Amsterdam Music Dome (AMD) nog voldoende hobbels genomen dienden te worden om uiteindelijk, later dan gepland, op 24 juni 2012 de eerste fans te mogen verwelkomen voor de openingsshow van Marco Borsato.
Music dome De basis voor het idee van een nieuwe ‘music dome’ kwam van vier ervaren professionals uit de livemuziekindustrie, te weten John Mulder, Erik Molenaar, Leon Ramakers en Dick van Zuylen. Mede op basis van het succes van de Heineken Music Hall (HMH) zagen zij in 2006 mogelijkheden voor de uitbreiding van de livemuziekactiviteiten. “Henk Markerink, directeur van de Amsterdam ArenA, wilde precies in die periode ook uitbreiden”, licht Damman toe, die toen nog voor de Amsterdam ArenA actief was. “Volgens 74
WWW.ENTErTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW DANNY DAMMAN 2.indd 74
Henk zou een music dome tegenover de ingang van de ArenA mogelijk kunnen zijn. En Henk illustreerde dat door het letterlijk op de achterkant van zijn sigarendoos uit te tekenen. Overleg tussen de ArenA en de vier genoemde heren heeft geleid tot een plan, dat overigens gelijktijdig kwam met een plan om in Amsterdam-Noord een sportcomplex te realiseren. De gemeente schaarde zich in eerste instantie niet achter het plan voor de music dome maar achter het realiseren van een sporthal in Amsterdam-Noord. Echter, de Finse investeerder achter het sportcomplex trok zich terug, waardoor er weer kansen kwamen voor de AMD. De vier heren, vertegenwoordigd in Black Box, namen toen weer het initiatief dat leidde tot de ontwikkeling van de AMD. Ik werd vervolgens gevraagd om kwartiermaker te worden van de Amsterdam Music Dome Exploitatie bv. Ik zat heel goed op mijn plek in de Amsterdam ArenA, maar deze uitdaging kon ik niet aan me voorbij laten gaan. Op 1 januari 2008 ben ik aan de slag gegaan.”
De cultuurshock Damman erkent dat de overstap van de sport naar de livemuziekwereld een cultuurshock betekende. Met zijn eerste kantoor
in de nabijgelegen HMH (“Ik ben daar letterlijk in de bezemkast begonnen”) werd hij geconfronteerd met de werkwijze in de livemuziekindustrie. “In de ArenA had je één keer in de veertien dagen Ajax, aangevuld met zo’n vijf of zes evenementen per jaar naast het voetbal. Wij leefden altijd als één familie naar die evenementen toe. Vier, vijf dagen opbouwen. We waren er dus altijd met zijn allen. Maar toen ik in de HMH kwam, vroeg ik me af waar al het personeel was. Dat begreep ik eerst niet, want daar wil je toch juist bij zijn, bij een evenement in jouw locatie? Maar dat kan helemaal niet als er 80 tot 90 events per jaar zijn. Logisch, als je bedenkt dat men voor de opbouw om vier uur 's nachts binnenkomt en de nacht erna om vier uur weer weg is. Doordat ik daar zat, leerde ik de hele industrie wel goed kennen.” Zijn eerste dag herinnert Damman zich ook nog goed: “Er trad een heavy metalband op, geheel in het zwart en geschminkt. In de veronderstelling dat mijn kantoor hun kleedkamer was, stapte de band plots bij mij naar binnen. Toen heb ik echt gillend achter mijn bureau gezeten, omdat ik dacht dat ik overvallen werd. Dat was mijn eerste dag in de HMH.”
jULI 2013
27-6-2013 18:43:47
SPECIALXXXXX
ZIGGO DOME
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
Vergunningen Verantwoordelijk voor de realisatie van de huidige Ziggo Dome was Black Box Real Estate bv, waarbij Erik Molenaar de bouw begeleidde. Molenaar nam eveneens intrek in het kantoor in de HMH, waar Damman al snel aanvullingen had op de bestaande bouwtekeningen. “Wat ik ontdekte, was dat de tekeningen vooral gemaakt waren door mensen uit de muziekindustrie. Er was gekeken naar het backstagegebied, de kleedkamers, hoe snel je kunt op- en afbouwen, wat er nodig is voor de akoestiek. Dat was allemaal top. Ik ging vervolgens juist naar de voorkant, frontstage, en de zakelijke mogelijkheden kijken. Het eerste wat ik heb gedaan, is functies toevoegen die vanuit de fans waren geredeneerd. Fans hebben namelijk maar één doel, en dat is zo goed mogelijk in contact komen met hun artiest. Die willen ze horen, zien, aanraken, heel dichtbij komen. Ze willen deel uitmaken van een muziekbeleving.” In de eerste plannen was er sprake van een opening in 2010. Het werd uiteindelijk echter juni 2012. De reden van dit uitstel heeft onder andere te maken met vergunningen. “In Nederland is het zo dat iedereen bezwaar mag indienen, ook al woon je
in Geleen of Groningen. Zo begon Ahoy' bijvoorbeeld over het parkeren rondom de Ziggo Dome. Dat was natuurlijk een vertragingstactiek. Ahoy was zelf met een verbouwing bezig en wilde gewoon eerder openen. Ook onze buurman Villa Arena heeft lang volgehouden om de vergunning
ook verantwoordelijk voor de verbouwing van het Stedelijk Museum. “Ik zag op een gegeven moment alleen maar wagens het terrein afrijden in plaats van oprijden, dus ben ik maar eens gaan bellen. Toen hebben we letterlijk het hek op slot gedaan, zodat men er niet af kon. Een dag later werd
'Pas op de ochtend van 24 juni waren alle bouwvakkers er om 12.00 uur uit' uit te stellen. Inmiddels zijn we goede buren, omdat ook zij inzien dat we veel mensen trekken die ook het winkelcentrum binnenlopen.”
Aannemer failliet Maar de voortgang van de bouw werd ook afgeremd door de economische crisis. De fi nanciering kostte derhalve aanmerkelijk meer tijd en energie dan gepland. Damman heeft zelf ruim een jaar lang met vele mogelijke investeerders moeten praten om de fi nanciering rond te krijgen. Maar een nog grotere tegenslag was het faillissement van aannemer Midreth, onder meer
het faillissement van Midreth aangevraagd. Mijn collega Erik Molenaar begeleidde al die bouwprocessen en die heeft er echt een enorme klus aan gehad. Een zware periode, en ook wel een paar slapeloze nachten. Ik heb diep respect voor deze prestatie. Maar ook de winter speelde ons parten. Toen het dak nog niet op de Ziggo Dome zat, begon het te regenen – harder dan het ooit had geregend. De hal stond op een gegeven moment gewoon blank. De prefabmaterialen die we binnen al hadden aangebracht, waren zeiknat en moesten er dus weer uit. In dat opzicht was het voor ons de slechtst denkbare winter.” ▶
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW DANNY DAMMAN 2.indd 75
JULI 2013
75
27-6-2013 18:43:48
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
De allereerste show Zijn ervaringen uit de ArenA kwamen overigens niet alleen goed van pas bij de bouwtekeningen, maar zeker ook bij de opening van de Ziggo Dome. “Bij de openingsperiode van de ArenA liepen we tegen veel problemen aan. Het dak lekte, de stoelindeling klopte niet, de grasmat viel van ellende uit elkaar en de akoestiek liet te wensen over. We moesten alle zeilen bijzetten om het product weer goed te krijgen. Een van de
ware, en goed functionerend personeel, de software.” Hoewel oorspronkelijk gepland was om met een grote internationale act van start te gaan, werd op 24 juni 2012 het allereerste optreden verzorgd door Marco Borsato. “We hebben in overleg met Marco Borsato kunnen bewerkstelligen dat hij de eerste show zou doen. Niet alleen is hij de grootste Nederlandse artiest, maar ook een artiest die met je meedenkt. Wij konden hem ook
'Ik zag op een gegeven moment alleen maar wagens het terrein afrijden in plaats van oprijden, dus ben ik maar eens gaan bellen' zaken die ik tijdens de openingsperiode geleerd heb, is dat je niet zelf een grote officiële opening moet doen. Ik had bij de ArenA gezien dat in de openingsperiode iedereen alleen maar met de opening bezig was en niet met het product. Nu moest het product top zijn. Bij ons lag nu de focus op een goed functionerend gebouw, de hard-
76
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW DANNY DAMMAN 2.indd 76
in alle eerlijkheid vertellen dat sommige zaken nog niet helemaal 100% waren, maar dat eraan gewerkt werd. Daar had hij dan ook begrip voor. De bouw liep dusdanig uit dat een try-out pas vier dagen voorafgaand aan dit concert mogelijk was. Overigens gingen de bouwwerkzaamheden hierna nog door. Pas op de ochtend van 24 juni waren
alle bouwvakkers er om 12.00 uur uit. Die zijn letterlijk door mijn collega naar buiten gereden, en met een shovel is alles wat er nog aan bouwmaterialen lag naar buiten geveegd. En zo zijn we begonnen.”
Rocktempel De recensies en reacties na de eerste show van Marco Borsato waren lovend. Maar een kritische noot in de Volkskrant bleef Damman niet onopgemerkt. “Wat ik niet vergeet, is dat de recensie afsloot met het zinnetje dat de echte test nog moest komen, omdat het nu nog een rocktempel moest worden. We waren er dus nog niet. En toen kwam Pearl Jam. Pas na het tweede concert van Pearl Jam was ik gelukkig. Ik heb die avond een grote groep fans gevolgd tot aan de parkeerplaats toe. Zo hoorde ik hoe geweldig ze het concert hadden gevonden, dat ze de locatie en de akoestiek geweldig vonden. Toen dacht ik voor het eerst: we zijn op de goede weg. Met het besef dat we met zijn allen iets goeds hadden neergezet heb ik wel even een traantje gelaten. Maar ook met het idee dat we er nog niet helemaal waren.” “We zijn nu een jaar verder en we zeggen ook tegen elkaar: jongens, nu niet meer zeuren dat we pas open zijn. Dat is voor-
jULI 2013
27-6-2013 18:43:56
SPECIALXXXXX
ZIGGO DOME
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
bij. We zijn volwassen en moeten aan de bak. Er moeten nog steeds dingen beter. Bijvoorbeeld in de beleving. Aanvankelijk was er geen WiFi. Ik las ergens een interview waarin iemand zei: ‘Dat is als de HMH zonder bier’. En ik dacht: ja, hij heeft gelijk. Het is een hele klus en een enorme investering geweest om de hele zaal van WiFi te voorzien, maar dat is recent wel afgerond. Waar je ook staat, in de Ziggo Dome heb je nu overal bereik. Dat hadden we zonder de steun van Ziggo nooit kunnen realiseren. In het kader van de beleving hebben we met een aantal horecamerken, waaronder Heineken, prachtige bars gerealiseerd. Een aantal daarvan pas zeer recent, omdat onze focus eerst op ons core-product lag, namelijk de realisatie van een platform waar fans en artiesten elkaar onder optimale omstandigheden kunnen ontmoeten. En, niet geheel onbelangrijk: je personeel. Dat is werkelijk allemaal heel goed gegaan. Daar ben ik het meest verheugd over.”
Partners Partner Ziggo is naamgever van de dome, maar er zijn verschillende langdurige partnerships gesloten met Heineken, Randstad en LG. Volgens Damman is in de gesprekken met partijen altijd gekeken naar de meerwaarde van een partnership. “Je kijkt naar meer dan alleen maar naar geld. Al snel kwam ik op een selectie van een aantal bedrijven uit mijn bestaande netwerk. Ziggo wilde bijvoorbeeld veel meer dan alleen het logo op de gevel plakken. Ze vinden vooral activatie belangrijk. Het gegeven dat je mogelijk met de zeven miljoen klanten via de 3,2 miljoen aansluitingen
DANNY DAMMAN
heel erg aanslaat bij de klanten van Ziggo. Als je kijkt hoe het partnership in relatie tot BLØF is ingevuld, is dat echt geweldig. Mede door Ziggo zijn we erin geslaagd een uitverkochte show te realiseren. En nieuwe dingen als concert-on-demand en het aan de buitenkant uitzenden van het concert
'Met het besef dat we met zijn allen iets goeds hadden neergezet heb ik wel even een traantje gelaten' van Ziggo kunt communiceren, is natuurlijk goud waard. Bijna alle ideeën die er waren zijn dan ook uitgevoerd. We zijn niet alleen heel blij met de manier waarop we samenwerken, we beseffen ook dat we nog niet eens op de helft van de mogelijkheden zitten. Er liggen enorme kansen. De MTV Awards komen eraan. Geweldig om daar iets mee te doen. Maar vooral meer doen met Nederlands product. Omdat het ook
zijn mede door de inspanning van Ziggo tot stand gekomen.”
Rapportcijfer Recent heeft de Ziggo Dome in samenwerking met Ziggo een klantenonderzoek uitgevoerd bij de fans, met als eindresultaat het cijfer 8. Onderzoek bij artiesten en hun managers is voor de Ziggo Dome echter lastiger. Damman baseert zich vooral op
wat hij leest of hoort via anderen. “Als locatie sta je wat verder af van de artiesten. Je monitort dat wel door de media te volgen. De bevestiging dat we goed bezig waren kwam van Thom Yorke van Radiohead, die in een interview met de Volkskrant deze zaal als een van de beste ooit betitelde. Dat was voor het eerst dat ik het direct van een artiest las. Ooit zat Sting in hetzelfde hotel als Muse, die toen nog in de Ziggo Dome moesten spelen. Sting sprak Muse tijdens een interview aan en vertelde dat het geweldig was om in de Ziggo Dome te spelen. De betreffende journalist gaf het vervolgens weer door aan mij.” Damman belooft voor het eerste deel van het tweede jaar nog spectaculaire namen, maar geeft ook aan dat er een duidelijke focus op de Nederlandse markt zal komen: “Holland Zingt Hazes heeft bewezen dat het Hollandse lied het hier heel erg goed doet. Wij geloven heel erg in een evenement als Live38XXL. Overigens is het wel zo dat we niet alles willen huisvesten. Enige exclusiviteit is en blijft voor ons wel van belang.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_INTERVIEW DANNY DAMMAN 2.indd 77
JULI 2013
77
27-6-2013 18:44:01
licor43.nl
Alweer één jaar supersterren in de schijnwerpers Licor 43 feliciteert Ziggo Dome
Geniet, maar drink met mate.
MAX1345-01_ADV_Licor43_Ziggo_A4_WT2.indd 1 EB201307_ADVERTENTIES.indd 78
24-06-13 17:07 27-6-2013 18:43:11
Facts & Figures
SPECIALXXXXX
ziggo dome
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
Overzicht shows/events 1e jaar JUNI 2012 ▶ Marco Borsato: eerste officiële concert ▶ Pearl Jam JULI 2012 ▶ Sting ▶ Madonna ▶ John Fogerty ▶ Paul Simon AUGUSTUS 2012 ▶ Amsterdam Ice Hockey: allereerste sport event SEPTEMBER 2012 ▶ George Michael ▶ Lady Gaga
Ziggo Dome in cijfers ONTWERP VOOR VERSTERKTE MUZIEK De Ziggo Dome is ontworpen vanuit het principe 'single purpose design, multi-use': speciaal gericht op versterkte muziek, maar met minimale aanpassingen ook voor andere doeleinden bruikbaar. In het ontwerp draait alles om de akoestiek.
AKOESTIEK De concertzaal is akoestisch ingericht, van de stoelen tot het plafond. Bij het verticale gedeelte van de tribune zitten bijvoorbeeld
ZES VERDIEPINGEN
Het gebouw bestaat uit 6 lagen: kelder, begane grond, en 2 ringen met tribunes over 4 verdiepingen.
BACKSTAGE
Backstage bevinden zich 20 kleedkamers. Vanuit de kleedkamer kunnen de artiesten de met leds verlichte gevel zien.
EERSTE CONCERT openingen van 20 centimeter bij iedere rij, waar akoestische panelen tegenaan zijn geplaatst. De bekleding van de stoelen komt uit de automotive-industrie; de muren en het plafond zijn voorzien van akoestische panelen die het geluid absorberen.
DECEMBER 2012 ▶ The Black Keys ▶ Chris Brown ▶ Swedish House Mafia ▶ Najib Amhali: eerste keer cabaret ▶ Muse ▶ 538JingleBall: eerste keer awardshow ▶ FreaQshow: eerste keer Oud & Nieuw
BLACK BOX
JANUARI 2013 ▶ The Script
Ziggo Dome is een strak vormgegeven 'Black Box' van ongeveer 90 bij 90 meter, met een hoogte van 30 meter. De zaalcapaciteit is 17.000 bezoekers. Een qua grootte vergelijkbare concertzaal is de 02 Arena in Londen.
120.000 leds, waarvoor de energie wordt opgewekt door de Ziggo Dome-windmolen. Boven het podium kan een gewicht hangen van 100 ton.
NOVEMBER 2012 ▶ Bløf: live uitgezonden ▶ Walking With Dinosaurs: eerste keer kinder-tv ▶ Jason Mraz ▶ Skunk Anansie: heeft voor de opening ook op de bouwplaats opgetreden! ▶ André Rieu: eerste keer klassiek
Roel van Velzen gaf officieus het allereerste concert na de plaatsing van de eerste paal op 16 april 2010.
LEDS EN METERS
De tribunerijen meten bij elkaar 5 kilometer, de bierleidingen 2 kilometer en het barblad 450 meter. Aan de gevel hangen
OKTOBER 2012 ▶ Lionel Richie ▶ Radiohead ▶ Dirty Dutch ▶ Headhunterz: eerste dance event
FEBRUARI 2013 ▶ Peter Pan MAART 2013 ▶ ENERGY ▶ Michael Jackson – The IMMORTAL World Tour ▶ The Killers ▶ Il Divo ▶ Mumford and Sons feit: 555.555e bezoeker
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_ FACTS AND FIGURES ZIGGO DOME.indd 79
JULI 2013
79
27-6-2013 16:52:34
EB201307_ADVERTENTIES.indd 80
27-6-2013 18:43:15
Facts & Figures
SPECIALXXXXX
ziggo dome
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
Jack Daniël's Bar
Overzicht shows/events 1e jaar
APRIL 2013 ▶ Qapitol ▶ Frozen Planet in Concert ▶ P!nk ▶ Eros Ramazzotti ▶ Beyoncé: haar beste show volgens de dagbladen ▶ Top Gear Live: eerste keer autoshow MEI 2013 ▶ One Direction: eerste keer boyband-gekte ▶ Mark Knopfler ▶ Zucchero
De Ziggo Dome heeft de eerste officiële Jack Daniël's Bar in Europa.
Ziggo Dome Member Club
JUNI 2013 ▶ Rush ▶ Neil Young ▶ Barbra Streisand ▶ Alicia Keys ▶ Toto ▶ Josh Groban ▶ Rod Stewart ▶ Placido Domingo ▶ Holland Zingt Hazes ▶ Rihanna ▶ 1 jaar Ziggo Dome
Ter leering ende vermaeck ▶ Hoogste bieromzet: concert Hazes op zaterdagavond ▶ Event met de meeste bandensporen: Top Gear ▶ Meest gelachen om: Najib Amhali ▶ Eerste keer vliegen in Ziggo Dome: Peter Pan ▶ 2 maal een eerbetoon: Michael Jackson & André Hazes ▶ Enige band met banjo: Mumford & Sons ▶ Vetste housebeat: Headhunterz ▶ Kortste optreden: Chris Brown ▶ Grootste juweel: Barbra Streisand (tevens allerduurste concertkaartje, tot € 1000,-!) ▶ Eerste Nederlandse artiest: Marco Borsato ▶ Eerste Nederlandse band: Bløf ▶ Oudste artiest: Dinosaurs ▶ Koudste event: Frozen Planet ▶ Snelst uitverkocht: Beyoncé ▶ Meest complexe productie: Lady Gaga (bouw van o.a. een heuse ruïne!) ▶ Gezelligste afterparty: Live38XXL met dj’s Wipneus & Pim
Ziggo Dome partners: De Member Club van de Ziggo Dome is een groot succes gebleken. Het plan is om het aantal seats van 500 naar 800 te verhogen.
▶ Ziggo ▶ Randstad ▶ LG ▶ Heineken
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_ FACTS AND FIGURES ZIGGO DOME.indd 81
JULI 2013
81
27-6-2013 16:52:42
SEE_EB_ZiggoSpecial_A4_v2.pdf
1
26-06-13
10:58
TICKETS FELICITEERT ZIGGO DOME MET EEN FANTASTISCH
ste C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
JAAR! EB201307_ADVERTENTIES.indd 82
PREFERRED SUPPLIER
27-6-2013 18:43:18
SPECIAL
Ziggo Dome
/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////
‘Ook als de nieuwigheid eraf is, blijft deze zaal gewild’ In het jaar dat de Ziggo Dome operationeel is, hebben niet alleen artiesten en publiek met de zaal te maken gehad, maar ook een keur aan managers, boekers, crewleden, partners en andere betrokkenen. Entertainment Business peilde de meningen. Leon Ramakers (Mojo Concerts) “De Ziggo Dome heeft in vrijwel alle opzichten de verwachtingen waar gemaakt. Natuurlijk moet alles wat nieuw is zijn plek nog vinden, maar dat is in het geval van de Ziggo Dome erg snel gegaan. Natuurlijk doet het me een beetje pijn dat de Ahoy waar we zo’n tweeduizend concerten hebben georganiseerd – hierdoor achter blijft, maar ‘c’est la vie’. Ik had ook wel verwacht dat andere partijen met niet-muziekgerelateerde evenementen de zaal sneller zouden ontdekken. Dat loopt een beetje achter, maar wat concerten betreft heeft de zaal zichzelf enorm bewezen. De Ziggo Dome voorziet in een behoefte door in de belangrijkste stad van Nederland de concertzaal met de grootste capaciteit te hebben. Die behoefte merk je aan twee kanten, daar het klantenbestand van Mojo Concerts tweeledig is. Enerzijds is er het publiek dat diezelfde voorkeur lijkt te hebben. Het is ondanks de grootte dan ook een intieme zaal, die bij het publiek al vrij snel in het
hart is gesloten als venue waar ze specifiek voor kiezen om daar bands en artiesten te willen zien. Je merkt dat bijvoorbeeld aan optredens als recent Toto. Zij trokken 10.000 bezoekers in de Ziggo Dome, wat ze in een andere Nederlandse zaal niet voor elkaar krijgen. Anderzijds zijn er de artiesten, die als ze mogen kiezen toch het liefst in Amsterdam optreden, waar voorheen voor de grotere namen nooit een geschikte venue was. Zij spreken nu al hun voorkeur voor de zaal uit vanwege de infrastructuur. Als we van Radiohead te horen krijgen dat het de ‘best sounding venue’ is waar ze ooit gespeeld hebben, dan weet je dat de zaal ook als de nieuwigheid er vanaf is een gewilde plek zal blijven.”
Coen ter Wolbeek (Agents After All) “De Ziggo Dome is absoluut een prachtzaal geworden en niet alleen qua capaciteit een aanwinst, maar ook als het gaat de geboden faciliteiten is het voor zowel voor zakelijke huurder als muziekfan die een
kaartje heeft gekocht van grote toegevoegde waarde. De proactieve houding van de directie van de Ziggo Dome heeft er mede voor gezorgd dat we met Ziggo een geweldige activatie op konden zetten rondom het twintigjarig jubileum van BLØF. Een activatie die uiteindelijk alleen maar winnaars kende. Ziggo als merk, Ziggo Dome als zaal en niet in de laatste plaats BLØF als band. Naast de ludieke uitzending van het concert op de led-wall aan de buitenzijde van de zaal, is het jubileumconcert ook online en op entertainment-tv-kanaal van Ziggo uitgezonden. Daarbij hebben meer dan 300 duizend mensen van het concert kunnen genieten. Twintig maal meer dan in de zaal passen. Hiermee hebben we uiteindelijk ook veel niet BLØF-fans kunnen verrassen met een geweldig concert. In de slipstream van al deze aandacht hebben ook platenmaatschappij en boekuitgever goede zaken kunnen doen door gezonde aantallen van de 20 Jaar BLØF jubileum CD-box en biografie en songbook te verkopen.” ▶
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_BELRONDE ZIGGO DOME.indd 83
JULI 2013
83
27-6-2013 16:58:35
MOJO CONCERTS FELICITEERT
ZIGGO DOME 1 JAAR!
MARCO BORSATO PEARL JAM STING MADONNA JOHN FOGERTY PAUL SIMON GEORGE MICHAEL LADY GAGA LIONEL RICHIE RADIOHEAD WALKING WITH DINOSAURS JASON MRAZ SKUNK ANANSIE THE BLACK KEYS CHRIS BROWN SWEDISH HOUSE MAFIA MUSE THE SCRIPT
AND MANY MORE...
EB201307_ADVERTENTIES.indd 84
CIRQUE DU SOLEI THE KILLERS LIL’ WAYNE IL DIVO MUMFORD & SONS P!NK EROS RAMAZZOTTI BEYONCE ONE DIRECTION MARK KNOPFLER ZUCCHERO RUSH NEIL YOUNG & CRAZY HORSE BARBRA STREISAND ALICIA KEYS TOTO JOSH GROBAN ROD STEWART
RIHANNA IRON MAIDEN THE WHO SYSTEM OF A DOWN PETER GABRIEL FLEETWOOD MAC BRUNO MARS EDITORS FLEETWOOD MAC THIRTY SECONDS TO MARS NICKELBACK AVENGED SEVENFOLD VOLBEAT QUEENS OF THE STONE AGE BLACK SABBATH DEPECHE MODE PLACEBO MAROON 5
WWW.LIVENATION.NL
27-6-2013 18:43:23
SPECIALXXXXX
Ziggo dome
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////
FELICITATIETWEETS @JurgenRutgers: De @ZiggoDome bestaat vandaag precies 1 jaar - gefeliciteerd namens @TripTicket en op een mooie voortzetting van onze samenwerking. @RichardNansink: Trots op mijn oude schoolkameraad: Ziggo Dome trekt 900 duizend bezoekers in eerste jaar @mauricewijnen: 1 jaar! Gefeliciteerd @MokumMagazine: HAPPY B'DAY! - Ziggo Dome bestaat 1 jaar! @W2GOservices: Gefeliciteerd @ZiggoDome met jullie 1ste verjaardag, en op naar nog vele jaren meer! Trots dat ik er (een beetje) deel van kan zijn! @538 @ZiggoDome Gefeliciteerd met jullie 1-jarig bestaan! #tweevioleneneentrommeleneenfluit #538radio @ChrisHeutink: @ZiggoDome gefeliciteerd met 1 jaar, topjaar! @TicketServiceNL: @ZiggoDome, Hieperdepiep HOERA! Gefeliciteerd met jullie 1e verjaardag! @RandstadNL: Feliciteert @ZiggoDome met 1 jaar!
Pascal Stolk (senior sponsor manager Heineken)
Michael Yanoscik (tour accountant Barbra Streisand)
“Het eerste jaar is ons als partner enorm goed bevallen. De Ziggo Dome heeft zich inmiddels lang en breed bewezen als dé nieuwe muziektempel van Nederland, waar vrijwel alle grote namen op muziekgebied nu al graag komen. Wij hebben als Heineken als vanouds iets met muziek en zijn er trots op dat wij in deze zaal het publiek kunnen bedienen; in het Heineken Backstage-café op de eerste ring waar verschillende biertjes verkrijgbaar zijn en bij de diverse bars in de zaal waar via de meest moderne tapinstallatie van Europa de best getapte biertjes worden geserveerd. Daarnaast geldt dat wij als partner een prachtige hospitality-
“Ik werk voor diverse artiesten en heb in die hoedanigheid in honderden venues gewerkt. De recente tournee van Barbra Streisand was voor mij de eerste waarmee ik in de Ziggo Dome terecht ben gekomen en ik kan naar alle eerlijkheid zeggen dat ik het op verschillende niveaus een erg prettige zaal vind. Het tourpersoneel kon zich snel en efficiënt door het de complete gebouw bewegen, de laad- en losruimtes zijn uiterst efficiënt, de kantoren en backstageruimtes voor artiesten, management en crew zijn erg prettig – al mocht de internetbandbreedte daar wel iets krachtiger zijn voor complexe producties, maar dat is slechts een klein puntje. Boven alles is het ondanks de grootte erg knus en is het geluid perfect en na afloop is de locatie ook in no-time weer leeg. Een tourcrew kan zich geen betere zaal wensen, zo efficiënt steekt de Ziggo Dome in elkaar. Tijdens de Barbra Streisand-tournee hadden we een avond vrijaf, die ik gebruikte om als bezoeker naar Alicia Keys in de Ziggo Dome te gaan. Ook als bezoeker werd ik aangenaam verrast door de efficiëntie. Het is erg prettig dat de zaal op loopafstand van een station ligt. De manier waarop de publieksstroom wordt gereguleerd – zowel bij de ingang als door de routing binnen – steekt erg goed in elkaar en de zichtlijnen in de zaal zijn vrijwel altijd erg goed. Ik kijk er naar uit om later dit jaar weer in de zaal te werken.” ◾
'Een tourcrew kan zich geen betere zaal wensen' Michael Yanoscik, tourmanager Barbra Streisand ruimte hebben, waar we onze relaties in ongedwongen sfeer kunnen ontvangen. Een ruimte die goed bereikbaar is, die volledig in de Heineken huistijl is ingericht en waar onze gasten tegelijk kunnen genieten van de ultieme live-ervaring én van het beste biertje ter wereld.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_BELRONDE ZIGGO DOME.indd 85
JULI 2013
85
27-6-2013 16:58:40
FOTOPAGINA //////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////
Ziggo Dome in beeld
RUIM OPGEZETTE BARS
DE BREDE EN RUIME ENTREE
ADVERTENTIE
Wij feliciteren
Ziggo Dome
met hun éénjarig bestaan! Ook in de komende jaren verzorgen wij graag het busvervoer en gereserveerde parkeerplaatsen voor de bezoekers van Ziggo Dome.
www.tripticket.nl
EB201307_FOTOPAGINA ZIGGO DOME.indd 86
6/27/13 7:05 PM
//////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /
SPECIALXXXXX
ziggo dome
BETALEN VOOR FOOD & DRINKS MET MUNTEN
WAARDEVOLLE SPULLEN EN TASSEN IN BEVEILIGDE LOCKERS
ZIGGO DOME SEATED
DE ONLANGS GEOPENDE JACK DANIEL’S BAR
BIJ DE INGANG NAAST DE GARDEROBE IS ER EEN APARTE SERVICEBALIE
DIT STRAALT MUZIEK UIT
CAFÉ BACO
RUIME EN KLANTVRIENDELIJKE BARS
NATUURLIJK EEN PLEK VOOR DE MERCHANDISE, HIER BIJ HET CONCERT VAN PAUL SIMON
DE KLEINE ZAAL WAAR BEGINNENDE BANDS KUNNEN OPTREDEN
ZIGGO DOME LEEG
CHILLEN IN DE RUIMTE VAN PARTNER LG
DUIDELIJKE MARKERINGEN BIJ DE VAKOPGANGEN
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_FOTOPAGINA ZIGGO DOME.indd 87
JULI 2013
87
6/27/13 7:06 PM
»
Port of Rotterdam North Sea Jazz Festival » DATUM: 12, 13, 14 JULI » LOCATIE: AHOY’, ROTTERDAM » EDITIE: 37 » AANTAL PODIA: 13 » ACTS: 150+ » CAPACITEIT: 70.000 » ORGANISATIE: MOJO CONCERTS » TICKETER: TICKETSERVICE
Op 12, 13 en 14 juli reizen zo’n zeventigduizend mensen af naar Rotterdam voor het grootste overdekte jazzfestival ter wereld. Het North Sea Jazz Festival staat wereldwijd bekend om zijn uiteenlopende programma, variërend van jazz, funk en fusion tot blues, hiphop en latin. Dit jaar beleeft het festival, dat door de samenwerking met het Havenbedrijf Rotterdam officieel ‘Port of Rotterdam North Sea Jazz Festival’ is gaan heten, zijn 37ste editie en zijn achtste in Ahoy’ Rotterdam. Tot de line-up behoren onder anderen Santana, Caro Emerald, Jamie Cullum, The Roots, John Legend, Charles Bradley en Sting. Het festival heeft dit jaar geen ‘artist in residence’. Wel kregen twee musici carte blanche om een avond in te vullen: in Steve Coleman Curates heeft componist, bandleider en saxofonist Steve Coleman een eigen programma, terwijl John Zorn zijn zestigste verjaardag viert in Zorn at 60, een marathon van diverse projecten. Er zijn vier soorten tickets beschikbaar: dagkaarten (€ 79), driedagenkaarten (€ 189), groepstickets (tot 10 personen, € 590) en juniortickets (t/m 15 jaar, € 20). Voorafgaand aan de drie dagen in Ahoy’ wordt er op 7 juli een speciale dag georganiseerd waarop kinderen hun muzikale hart kunnen ophalen: North Sea Jazz Kids. In LantarenVenster, op de Kop van Zuid, kunnen kinderen (en ouders) terecht voor diverse voorstellingen en workshops.
Bospop » DATUM: 13 EN 14 JULI » LOCATIE: SPORTPARK BOSHOVEN, WEERT » EDITIE: 33 » AANTAL PODIA: 2 » ACTS: 20+ » CAPACITEIT: 30.000 (PER DAG) » ORGANISATIE: STICHTING BOSPOP /
Zwarte Cross
MOJO CONCERTS » TICKETER: TICKETSERVICE
» DATUM: 26, 27 EN 28 JULI » LOCATIE: DE SCHANS, LICHTENVOORDE » EDITIE: 17 » AANTAL PODIA: 20+ » ACTS: 500+ » CAPACITEIT: 156.000 » ORGANISATIE: ALLES KOMT GOED BV » TICKETER: DE FEESTFABRIEK
Zwarte Cross begon in 1997 als crosswedstrijd op een weiland in Hummelo, maar is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot het grootste betaalde muziekfestival van Nederland. De mascotte van het festival (tevens afgebeeld op het logo) is ‘Tante Rikie’, oftewel Rikie 88
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_PREVIEWS FESTIVALS.indd 88
Nijman, de moeder van Jovink-manager André Nijman. Zij is bovendien benoemd tot officieuze directeur van het festival. Zwarte Cross richt zich traditiegetrouw op de wat harde muziekgenres, maar biedt ook een uitgebreid theateraanbod, diverse ludieke cross- en race-evenementen en een Nederlands podium. Dit jaar is een nieuwe themaweide toegevoegd aan het festivalterrein. The Meltdown vervangt de Metalweide, die sinds 2008 op Zwarte Cross was te vinden. Op het programma staan dit jaar artiesten als At The Gates, Dark Funeral, Guus Meeuwis, Kensington, Vanderbuyst en – uiteraard – Jovink en de Voederbietels.
Elk tweede weekend van juli vindt in het Limburgse Weert het tweedaagse Bospop Festival plaats. De eerste editie van Bospop vond plaats in 1980 en was bedoeld voor regionale amateurbands. Anno 2013 richt het festival zich op een breed publiek, hoewel de nadruk op (classic) rock ligt. De organisatie koos in 2010 voor een grotere locatie om de verwachte groei het hoofd te kunnen bieden; het festival werd daarom de afgelopen drie jaar gehouden op een evenemententerrein aan de Eindhovenseweg in Weert. Dit jaar keert Bospop echter weer terug naar Sportpark Boshoven.
JULI 2013
27-6-2013 13:50:58
A Day At The Park » DATUM: 13 JULI » LOCATIE: AMSTERDAMSE BOS
Festival
» EDITIE: 6 » AANTAL PODIA: 4 » ACTS: 40+ » CAPACITEIT: 15.000 » ORGANISATIE: A DAY AT THE PARK
vier podia geeft een groot aantal internationale artiesten er acte de présence, onder wie dit jaar Booka Shade, Michel de Hey, John Digweed, DJ Erick E, Derrick Carter en Ben Pearce.
» TICKETER: A DAY AT THE PARK
Het Amsterdamse Bos vormt op zaterdag 13 juli wederom het decor van het eendaagse festival A Day At The Park. Verdeeld over
Summer Darkness » DATUM: 27 EN 28 JULI » LOCATIE: DIVERSE LOCATIES, UTRECHT » EDITIE: 11 » AANTAL PODIA: 5 » ACTS: 40+ » CAPACITEIT: 7000 » ORGANISATIE: CYBERCASE / TIVOLI » TICKETER: ACTIVETICKETS
In het laatste weekend van juli kleurt de binnenstad van Utrecht zwart voor de elfde editie van Summer Darkness, hét festival voor liefhebbers van gothic, electro, industrial en aanverwante genres. De optredens vinden plaats op diverse plekken
in Utrecht, waaronder Tivoli Oudegracht en Tivoli de Helling. Naast concerten van onder anderen Apoptygma Berzerk, Welle:Erdball, Clan Of Xymox, God Is An Astronaut, Covenant en The Soft Moon kun je er ook modeshows en lezingen bezoeken.
Palm Parkies » DATUM: DIVERSE DATA IN JULI » LOCATIE: DIVERS, NEDERLAND EN BELGIË » EDITIE: 16 » AANTAL PODIA: 1 PER LOCATIE » ACTS: 5+ » CAPACITEIT: 500.000 (TOTAAL) » ORGANISATIE: PALM PARKIES » TICKETER: N.V.T.
Palm Parkies programmeert deze zomer in 18 steden en gemeenten (13 in België en 5 in Nederland: Breda, Tilburg, Roosendaal, Bergen op Zoom en Dordrecht) zeven weken lang
128 gratis festivalconcerten. Palm Parkies is in 1991 ontstaan in Vlaanderen. In 1998 maakte promotor vzw Divers de overstap naar Nederland. De festivals worden doordeweeks georganiseerd en gaan dus niet de concurrentie aan met weekendevenementen. Met onder anderen Raymond van het Groenewoud, Sioen, VOF de Kunst en Kate Ryan.
ADVERTENTIE
Het programma van de 33ste editie van Bospop bevat artiesten als Crosby, Stills & Nash, Roger Hodgson & Band, Amy Macdonald, Racoon, Rowwen Hèze, ZZ Top, Golden Earring, Within Temptation, George Thorogood & The Destroyers en Steven Wilson. Voorafgaand aan Bospop vindt op vrijdag 12 juli het Bospop Business Event plaats, inclusief een netwerkdiner in de Businessclub BSW en een rondleiding over het Bospop-terrein. WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_PREVIEWS FESTIVALS.indd 89
JULI 2013
89
27-6-2013 13:51:05
personalia / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////////////// / / / / / / / / / / / / / /
Charlotte Landman (foto) heeft haar baan als senior publicist bij Entertainment One Benelux omgeruild voor die van persvoorlichter bij SBS Broadcasting. Landman was meer dan 4,5 jaar werkzaam binnen het filmbedrijf. Er wordt gezocht naar een nieuwe publicist. In haar nieuwe baan wordt zij het Veronicaaanspreekpunt voor pers en gaat ze tevens ‘een en ander’ doen voor SBS6. Door de aanstaande fusie tussen A-Film en Benelux Film Distributors wordt de marketing, service en distributie vanaf 1 juli verzorgd door het vennootschap A-Film Benelux. De oprichting van het nieuwe bedrijf zorgt voor een aantal wijzigingen. De afdeling home-entertainment wordt geleid door director home-entertainment Marko Havinga. Binnen deze tak is de personeelsverdeling als volgt geworden: Patrick van Wijnen, Juan Beers en Chiel Scholte zijn de Nederlandse accountsmanagers, Tom Weyts is de salesmanager voor België en Liselotte Richard gaat marketing en publiciteit coördineren. De binnendienst sales en traffic wordt bemand door Ad Sterkenburg, en Mark Vanherck is binnen het nieuwe bedrijf production manager. Viacom International Media Networks benoemt Willem Schelling per 15 augustus 2013 als chief operating officer. Hij wordt binnen het cluster Noord-Europa verantwoordelijk voor financiën, strategie en business operations. In zijn nieuwe rol rapporteert hij aan Dan Ligtvoet, executive vice president, managing director, VIMN Northern Europe. Lesley-Ann Schilte (foto) treedt op maandag 15 juli in dienst bij Triple P Entertainment. Zij gaat de functie van communicatie-consultant vervullen. Ze heeft de hbo-opleiding media- en entertainmentmanagement 90
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201307_PERSONALIA.indd 90
in Haarlem afgerond en was eerder werkzaam bij Warner Bros. Pictures International, Aries Press & PR en Amsterdam Film Week. Local acquisition manager Frank Groenveld heeft afscheid genomen van A-Film. Reden is de reorganisatie binnen het filmbedrijf. Groenveld was vier jaar en zeven maanden werkzaam bij het bedrijf. Door de reorganisatie heeft ook salescoördinator Myrna Dijkstra A-Film verlaten. General manager Hans Lange (foto) heeft Koch Media heeft verlaten. Zijn werkzaamheden werden de afgelopen maand al overgenomen door Jeroen Pompen. Lange begon in april 2009 als general manager bij de destijds nieuwe Nederlandse tak van Koch Media. Iets meer dan vier jaar later neemt hij afscheid van het bedrijf om elders een nieuwe uitdaging aan te gaan. Jordy Bos (foto) is begonnen als accountmanager onlineadvertising bij Ticketservice Nederland. Eerder werkte Bos als accountmanager bij onder meer EMI en BMG. Verder heeft hij als accountmanager bij E-Power Radio Sales ervaring opgedaan in de wereld van de mediabureaus. Onder de naam Pick Up starten Kim van der Vlist en Sophie Poustochkine een nieuw boekingskantoor. Beiden zijn onder meer werkzaam geweest voor Popunie en GRAP. Boekingskantoor Pick Up is gevestigd in Den Haag en heeft als kerntaken
boekingen, promotionele ondersteuning en tourmanagement. Senior digital producer Rens Bosma heeft afscheid genomen van Media Republic. Zijn nieuwe titel binnen Universal Music is brand partnerships manager. Jenni Young (foto) is bij ticketscript begonnen als group marketing director. Eerder was zij werkzaam als marketing en pr director bij LiveNation. Binnen haar nieuwe baan is Young verantwoordelijk voor het ontwikkelen van het merk ticketscript en voor nieuwe brand partnerships in alle landen waar ticketscript actief is.
Bedrijfsinformatie:
Coda BvbA, de Belgische distributeur van klassieke muziek, is failliet verklaard. Circa 25 werknemers verliezen hierdoor hun baan. New Arts International, dat een joint venture met Codaex is aangegaan, heeft inmiddels een andere distributeur in de arm genomen: Black Box Logistics (BBL) uit Almere. Van de 141 Nederlandse vestigingen van Free Record Shop sluiten in de komende maanden 51 winkels definitief hun deuren. Het personeel van alle Nederlandse vestigingen is daarnaast uiterlijk eind juni formeel ontslagen. De streamingdienst Netflix is vanaf het eind van dit jaar beschikbaar in Nederland. Dat heeft het bedrijf bekendgemaakt.
jULI 2013
27-6-2013 12:16:25
Elke dag het laatste entertainmentnieuws in je mailbox?
MELD JE DAN AAN VOOR ONZE GRATIS E-MAILNIEUWSBRIEF!
Surf snel naar WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL 00_ADV_EB Nieuwsbrief_TB.indd EB201307_ADVERTENTIES.indd 91 1
03-12-12 12:56 27-6-2013 18:43:26
21 T/M 25.8.2013 KEULEN
www.gamescom-cologne.com
RS Vision Expo BV. Weena 246, 3012 NJ Rotterdam Telefon: +31 10 206 4850 Telefax: +31 10 201 9555 tickets@koelnmesse.nl, www.koelnmesse.nl
gamescom_2013_210x297_Entertainment_Business_B2B_NL.indd 1 EB201307_ADVERTENTIES.indd 92
07.06.13 14:03 27-6-2013 18:43:29