EB / 2014, 03 - Maart

ENTERTAINMENT BUSINESS

SPECIAL

GAMES

Just Bridge: ‘We willen ook zelf films initiëren’

SPECIAL GAMES

Achtergrond: een Spotify voor games?

Game Mania introduceert DLC op de winkelvloer Retailers over Xbox One-release en PS4-tekorten

M

et de traditioneel rustige januari- en februarimaanden achter ons, nemen we in deze special een voorschot op het verschijningsschema van maart, april en mei. Titels als The Elder Scrolls Online, inFAMOUS Second Son, LEGO The Hobbit, Diablo III Reaper Of Souls en Mario Kart 8 hebben allemaal de potentie om het verschil te maken in de gameindustrie. Daarnaast komen in deze special ook hardware, streamingdiensten en accessoires voorbij. Kortom: alle ingrediënten om de komende periode(s) tot een succes te maken!

EB201403_COVER GAME SPECIAL.indd 17

27-2-2014 14:07:25

38e JAARGANG /// MAART 2014 /// NR.3

EB201403_COVER.indd 1

27-2-2014 17:29:28

02PSX0066-01_Ad-Infamous-SS_EntertainementBusiness_420x297.indd 1 EB201403_ADVERTENTIES.indd 2

24/02/14 11:17 27-2-2014 15:46:29

02PSX0

“2”and “PlayStation” are registered trademarks of Sony Computer Entertainment Inc. Also, “-” is a trademark of the same company. inFamous™ Second Son ©2013 Sony Computer Entertainment America LLC. Published by Sony Computer Entertainment. Developed by Sucker Punch Productions, LLC. “inFamous” and “infamous Second Son” are trademarks of Sony Computer Entertainment Europe. The Space Needle is a registered trademark of Space Needle LLC and is used under license. All rights reserved.

14 11:17

02PSX0066-01_Ad-Infamous-SS_EntertainementBusiness_420x297.indd 2 EB201403_ADVERTENTIES.indd 3

24/02/14 11:23 27-2-2014 15:46:30

EDITORIAL Uitgave iMediate Arendstraat 53 Postbus 2227 1200 CE Hilversum Telefoon: 035 - 646 58 00 Fax: 035 - 646 58 99 redactie@entertainmentbusiness.nl Uitgever/hoofdredacteur Roger Slangen Redactie Edgar Kruize, Jeroen van Trierum Eindredactie Arnold le Fèbre, Jiska Staal Medewerkers Mark Scholten Exploitatie Joost Spanjaard, Mitchel van der Heide E-mail: sales@imediate.nl Abonnementen Mitchel van der Heide Telefoon: 035 - 646 58 05 Fax: 035 - 646 58 99 Mitchel.vanderHeide@imediate.nl Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht.

Wij gaan ervanuit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post, mail of telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode.

Tarieven Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: Halfjaarabonnement: € 125.

Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80,- per halfjaar.

Andere landen: € 180,- per halfjaar.

Productie en traffic Judith Nicol, Yvonne Schouren Basisontwerp Nout Design - Lex Kaasschieter Vormgeving en dtp Rik van den Berg, Tim van den Berg, Louis Bertrand, Marloes Draaijer, Natalie Moorelisse, Barry Selim Drukkerij Roto Smeets GrafiServices © Copyright 2014 ISSN: 1875-2888

4

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_INHOUD EDITORIAL.indd 4

Het lange wachten Het startschot voor de volgende generatie consoles werd op 29 november gegeven met de release van de PlayStation 4. De spelcomputer verscheen zonder concurrentie, want Microsoft besloot een paar maanden eerder om hun ‘nieuwe’ niet uit te brengen in 13 landen, waaronder Nederland en België. Het vervolg is inmiddels bekend. De PS4 kent grote verkoopsuccessen, maar kampt met tekorten. De Xbox One-release staat op moment van schrijven nog steeds niet op de radar. In de wandelgangen hoor ik steeds vaker maand april als mogelijk releasemoment. Microsoft zelf houdt de lippen stevig op elkaar.

Bij de bekendmaking van het Xbox One-uitstel belden we met een groot aantal Nederlandse retailers. Opvallend was dat de winkeliers zich totaal niet druk maakten over het uitstel. Dit najaar alle ballen op PS4, was een veel gehoorde reactie. De Xbox One zou immers begin 2014 in het schap liggen. Microsoft riep namelijk dat de machine in de overgeslagen landen ‘zo spoedig mogelijk in 2014’ gelanceerd zou worden. Een dikke twee maanden later is het sentiment gekanteld. De winkelier die de Xbox One nog niet importeerde, vindt het ‘wel eens tijd worden’. Zeker nu Sony nog steeds moeite heeft met de voorraad en de handel ‘op zijn gat ligt’. Overigens is dat niets iets zorgelijks; januari en februari zijn traditioneel rustige maanden. Een mooi moment voor een aankondiging, zou je denken.

Natuurlijk komen de perikelen rondom Xbox One terug in de gamespecial in dit nummer.

Opnieuw belden wij met onafhankelijke retailers en legden hen een aantal pittige stellingen voor. Zoals: de Xbox One haalt de PlayStation 4 niet meer in. Zelden waren retailers het zo met elkaar eens. ‘Dat gaat zeker niet gebeuren.’ Redenen? Genoeg. De twee belangrijkste: een aanhoudende vraag naar de PlayStation 4 en de consumentenadviesprijs. De Xbox One is 100 euro duurder dan zijn concurrent. En 100 euro is, zeker in deze tijd, veel geld. Niets is echter zo aan tijd onderhevig als nieuws en meningen. Zo werd kort geleden bekend dat Microsoft in Engeland de prijs van Xbox One met dertig pond verlaagt. Dat heeft natuurlijk niets te maken met de marktsituatie, maar met het feit dat het Amerikaanse bedrijf de consument graag met de game Titanfall wil laten spelen. Ik zeg: breng de console rap uit in die 13 andere landen en die wens gaat in vervulling.

Natuurlijk zal Microsoft binnenkort (en hopelijk niet te snel na deze editorial) bekendmaken wanneer de Nederlandse en Belgische winkeliers de Xbox One mogen verkopen. Ondertussen heeft Sony Computer Entertainment nog steeds geen vrij te verkopen PlayStation 4-voorraad.

In april wel weer, zo voorspelt Tom Henderikx, conceptmanager Game Mania, verderop in deze uitgave. Een soortgelijke opmerking werd gemaakt door de Britse PlayStation-baas. Voor de oplettende lezer: waren de geruchten niet dat in april Xbox One (eindelijk) zijn intrede zal doen in Nederland en België? Toeval bestaat niet. Of toch wel?

Tenslotte nog even dit. Voor wie de Xbox One op voorhand wil afschrijven: de geschiedenis leert dat het vertrouwen in de PlayStation 3, de 3DS en de Wii in het eerste jaar ook niet bijster hoog was. Een prijsverlaging en veel goede games maakten toen het verschil.

De bal ligt bij Microsoft.

Jeroen van Trierum Senior redacteur

MAART 2014

27-2-2014 18:05:26

INHOUD » INTERVIEW

» ACHTERGROND

Game Mania komt met DLC op de winkelvloer Met onder meer een verdere uitbreiding van het assortiment, Click & Collect via de website en downloadable content op de winkelvloer, moet Game Mania – los van het Free Record Shop-imperium – dit jaar het verschil gaan maken. Marketingmanager Sofie Peeters en conceptmanager Tom Henderikx hebben er veel vertrouwen in: “We worden nog zichtbaarder voor onze klanten.”

» EN VERDER

6

04 Editorial 06 In ’t kort 07 Het succes van Pathé Thuis op de PlayStation 3 20 Update: Free Record Shop strompelt verder

» INTERVIEWS

Just Bridge Entertainment

De komende maanden staan er veel filmreleases van Just Bridge Entertainment op de agenda. Maar het bedrijf kijkt ook alvast naar de komende jaren.

“Alleen Nederlandse films aankopen en (co)produceren, om de processen zoveel mogelijk in eigen hand te houden”, aldus Frank Groenveld, manager local acquisitions & productions.

“We hebben op termijn ook plannen om zelf films te initiëren.”

» SPECIAL: GAMES

Onafhankelijke gameretailers aan het woord Zes onafhankelijke gameretailers reageren op enkele pittige stellingen.

Wat gaat er gebeuren op het gebied van digitalisering? Hoe zit het met het afprijzen van games? Zal de Xbox One de PlayStation 4 ooit inhalen? GTA V was een lichtpuntje vorig jaar, maar van de tekorten omtrent de PS4 had en heeft iedereen last. 2014 staat in het teken van opkrabbelen met geloofwaardigheid als belangrijke pijler.

14 20

18 Gamestreaming: komt er een Spotify voor games?

24 inFAMOUS: Second Son, de eerste grote PS4-game van 2014 27 De grootse plannen van Bigben Interactive met Turtle Beach 29 Warner Bros: meer dan standaard filmgames 34 Bethesda Softworks Benelux stapt in MMO-markt 37 3DS centraal in het voorjaar van Nintendo 41 Uitbreidingsset moet succes Diablo III prolongeren 42 Game World wil dé plek zijn voor iedere gameretailer WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_INHOUD EDITORIAL.indd 5

MAART 2014

5

27-2-2014 18:05:40

Quotes

Tijdmachine

“Voor de Super Audio Cd had je een nieuwe speler nodig, nieuwe speakers. (Zucht.) Ik geloofde erin, hè? Nu zou je kunnen zeggen, hoe kom je erbij?”

Dirk De Clippeleir, directeur van Ancienne Belgique en in het verleden directeur van EMI en Universal Music, in NRC Handelsblad over vervlogen tijden

“Er moet nu gezocht worden naar een nieuw initiatief, zoals een 'all you can read'Spotify voor boeken.”

Auteur Susan Smit in de Volkskrant over de toekomst van E-books.

“Het is mij nog nooit gelukt om een hit echt te herkennen.”

Rob de Nijs bekent in RTL Late Night dat hij misschien niet de meest geschikte persoon is om mee te werken aan het nieuwe RTL5muziekprogramma The Hit

“De sector is sterker dan wij, dat blijkt. We hebben de strijd op alle fronten verloren.”

ProCuresinvesteerder Paul Dumas over de ondergang van boekenketen Polare

We gaan terug in de tijd en duiken het Entertainment Business-archief in. Omdat de geschiedenis ons een beter inzicht geeft in hedendaagse ontwikkelingen. En omdat het ook gewoon leuk is natuurlijk. Wat speelde er vijf, tien en vijftien jaar geleden in de entertainmentbranche?

MUZIEK EN BEELD, MAART 1999: GOUDEN TIJDEN VOOR FREE RECORD SHOP

Je zou het door de huidige ontwikkelingen haast vergeten, maar in de laatste jaren van de vorige eeuw was Free Record Shop een extreem goed draaiend bedrijf. Muziek & Beeld publiceerde de resultaten uit het jaarverslag ’9798. Hierin werd gesproken van een nettowinst van 12,6 miljoen gulden.

Vergeleken met het boekjaar daarvoor een stijging van dertig procent. Free telde toen 233 winkelvloeren en was actief in acht landen, waaronder El Salvador, Guatemala en Honduras.

Het meest opvallende is dat Free de verwachting uitspreekt dat binnen vijf jaar 15 tot 20 procent van de totale brancheomzet uit online sales zal worden gerealiseerd.

MUZIEK EN BEELD, MAART 2004: WIE WAREN DAT NU OOK WEER?

“Muziek maken is zaterdag en zondag in de Ziggo Dome niet aan de orde. Nee, we waren getuige van een snoeihard afgespeelde Avicii-playlist.”

Volkskrant-recensent Gijsbert Kamer was bij het concert van de Zweedse dj Avicii

"Het is heel irritant dat hij de macht heeft om artistiek onintelligente muziek groot te maken en dat hij iedereen vertelt waar je naar moet luisteren. Hij maakt de muziekindustrie kapot."

Pete O'Hanlon van de Ierse band The Strypes is geen fan van tvpersoonlijkheid Simon Cowell

“Het doosje is zo kapot, het is een verschrikkelijk product. Als iemand je nu een cd geeft voor je verjaardag, denk je: ga toch weg zeg.”

Dirk De Clippeleir is toch meer een vinylliefhebber

“Als artiest heb je vaak een hitje waar je twee jaar op kan teren, waarna je in het snabbelcircuit terechtkomt. Voor je het weet sta je op de poster van Holland Casino en dan zit je met die airconditioningrekening.”

Gitarist Ad Vandenberg vertelt in Noisey over zijn nieuwe project Moonkings, maar blijft realistisch 6

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_IN HET KORT.indd 6

Ch!ps zegt de naam u iets? In 2004 was de popgroep, of beter gezegd het marketingconcept, ‘big business’.

Twee singles gingen bijna 200.000 keer over de toonbank. Managementen marketingbureau Glam Slam, het bedrijf achter het Ch!ps-succes, sluit een overeenkomst af met C&A. De

groep geeft in de C&A-filialen instores, signeersessies en twee singles zijn exclusief bij de modewinkels verkrijgbaar. Glam Slam wil namelijk geen onderscheid maken tussen traditionele en non-traditionele handel. Medeoprichter Patrick van Thijn: “Het succes van Coca-Cola is niet alleen omdat het zo lekker is, maar ook omdat je het op iedere straathoek kunt krijgen.”

ENTERTAINMENT BUSINESS, MAART 2009: WAAR EEN KLEIN LAND GROOT IN KAN ZIJN

Sony Computer Entertainment maakt zich op voor de internationale release van Killzone 2. De exclusieve first person shooter werd gemaakt in Amsterdam door het Nederlandse bedrijf Guerrilla. De bedragen die hiermee gemoeid zijn, zijn gigantisch. Volgens development director Arjan Brussee komt het productiebudget in de buurt met dat van een Hollywoodblockbuster. “Als je bedenkt dat gedurende vier jaar 100+ man aan de game werkt, kun je begrijpen dat we niet over een klein bedrag praten.” Brussee kijkt in het artikel ook vooruit op de dag na de release. “Hopelijk heb ik dan niet te veel last van een kater. De dag daarvoor hebben we namelijk een groot lanceringsfeest.”

Entertainment Business online Altijd op de hoogte zijn van het laatste businessnieuws uit de entertainmentbranche? Kijk op: www.entertainmentbusiness.nl.

Mag het gemakkelijker? Ontvang gratis en overzichtelijk het laatste nieuws middels de dagelijkse nieuwsbrief (zie rechtsboven op de homepage van de site).

En: like en volg ons op de sociale kanalen voor de laatste updates, opvallend nieuws en interessante ontwikkelingen uit de industrie.

Google.com/ +EntertainmentBusinessNL Facebook.com/ EntertainmentBusiness Twitter.com/ @EB_Nieuws

MAART 2014

27-2-2014 17:14:46

IN ’T KORT INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW Begin februari kwam Pathé Thuis beschikbaar voor de PlayStation 3.

Volgens Thomas van de Weerd, managing director Pathé Thuis, een logische stap voorwaarts, die succesvol verloopt.

Pathé Thuis werd begin februari beschikbaar op de PlayStation 3.

Een succesvolle introductie?

“Zeker! Het is nog te vroeg voor de echte resultaten, maar we kunnen wel het aantal views van trailers en de tijd die men de app gebruikt afzetten tegen de eerste weken van Pathé Thuis op alle andere platformen. En dan kunnen we concluderen dat het gebruik van Pathé Thuis op de PlayStation 3 een zeer goed resultaat laat zien terwijl onze campagnes nog moeten starten.”

Hoe belangrijk zijn de gebruikers van consoles als Xbox en PlayStation 3 voor Pathé Thuis?

“Je merkt dat de groep gamers die van de consoles gebruikmaken ook echt intensieve mediaconsumenten zijn.

We zitten daarmee in een luxepositie, omdat we de enige lokale partij met actueel aanbod zijn op deze consoles.

Neemt niet weg dat de consoles wat betreft de kracht, gebruiksgemak en kwaliteit bij uitstek machines zijn waarop de Pathé Thuis-diensten optimaal tot hun recht komen.”

Wanneer komt Pathé Thuis beschikbaar voor de PlayStation 4?

“Daar kan ik nog niets over zeggen.

Niet omdat ik niet wil, maar omdat het nog niet duidelijk is. Wat ons betreft is er geen enkele reden om met een aankondiging te wachten als we die daadwerkelijk kunnen doen. Zodra we een datum weten communiceren we deze direct.”

Sinds september worden films ook te koop aangeboden via Pathé Thuis. Is dat een succes?

“Ook hiervoor geldt dat het nog te

Cijfers In 16 van de 23 Europese landen is het bioscoopbezoek ten opzichte van 2012 afgenomen. Dit blijkt uit cijfers van de International Union for Cinemas. In Nederland is wel een groei in bezoeken (1,8 procent) zichtbaar.

11.4 vroeg is om met harde cijfers te komen, maar de eerste resultaten zijn goed. Maar de toegevoegde waarde die deze service biedt is weldegelijk aantoonbaar.”

Waarom zou een consument iets kopen als het eenmalig bekijken goedkoper is?

“Er zijn films die een consument vaker wil zien en dan is kopen al snel voordeliger. Dat gaat bijvoorbeeld erg op voor kinderproduct, zo zien we. Anderzijds is het voor ons ook een middel om ons aanbod zo compleet mogelijk te houden. Als het tvod-window verstreken is, mogen wij zo’n film niet meer op die manier aanbieden. Door ze te koop aan te bieden, kan zo’n film gewoon continu beschikbaar blijven.”

Richt Pathé Thuis zich de komende tijd op het vergroten van de eigen naamsbekendheid? Of is het van belang om met name vod onder de aandacht te blijven brengen?

“De ontwikkeling van vod in Nederland gaat gestaag, maar nooit zo snel als je vooraf hoopt. Wel kunnen we constateren dat eind 2013 een kantelpunt heeft plaatsgevonden, waar een flinke stap voorwaarts is te constateren. Die groei gaat de komende tijd, zoals het eruit ziet, gestaag verder. Wij focussen ons vooral op het promoten van onze dienst en onze naamsbekendheid.

Pathé Thuis dekt als naam de lading perfect. Wat men in de Pathébioscopen gewend is, brengen wij naar de huiskamer. Met een breed aanbod en alle service, gemak en kwaliteit die men daarbij mag verwachten.”

INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW

In 2013 werden er 11,4 miljoen dvd’s en Blurays verkocht in België. Dat betekent een daling van 16,3 procent vergeleken met 2012.

38.000.000

De omzet van de Nederlandse muziekindustrie via muziekstreamingdiensten is in 2013 ruim verdubbeld. De inkomsten uit streaming stegen van 17,8 miljoen euro in 2012 naar 38 miljoen euro in 2013.

Sinds de lancering van de PlayStation 4 eind vorig jaar is de console wereldwijd 5,3 miljoen keer verkocht.

45.000 Het aantal bezoekers dat de Dutch Valley Festival-organisatie voor de vierde editie op zaterdag 9 augustus 2014 verwacht. Vorig jaar zagen ruim 40.000 bezoekers de optredens op het eendaagse festival.

360.000

165 De populairste torrentsites verdienen bij elkaar jaarlijks zo’n 165 miljoen euro aan advertenties.

Alle 360.000 kaartjes voor de dubbele verjaardagseditie van Tomorrowland zijn verkocht.

De helft van de tickets was bestemd voor Belgen, de overige 180.000 kaartjes verwisselden in één uur van eigenaar.

1

Het nieuwe Within Temptation-album Hydra heeft niet alleen de eerste plaats bereikt in de GfK Album Top 100, maar ook in de iTunes Store Top 10 Rock Albums van Amerika, Polen, Italië, Zweden en Noorwegen.

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_IN HET KORT.indd 7

5.3

MAART 2014

7

27-2-2014 17:14:48

game mania

‘Zonder tweedehands games is het moeilijk om succesvol te zijn’ Los van het Free Record Shop-imperium moet Game Mania dit jaar het verschil gaan maken. Uitbreiding van het assortiment, Click & Collect via de website en downloadable content op de winkelvloer staan daarbij centraal.

Door: Jeroen van Trierum

H

alverwege vorig jaar dreigde Game Mania meegezogen te worden in de financiële perikelen rondom – toen nog – moederbedrijf Free Record Shop Holding. Vlak voor de belangrijkste releaseperiode van het jaar werd de complete tak gekocht door de drie Game Mania-oprichters Peter Bergmans, Benny Cockx en Etienne Delrue. De doorstart tot een zelfstandige onderneming ging wel gepaard met het ontslag van 36 ­medewerkers. Ondanks deze ingrijpende gebeurtenissen was Game Mania klaar

de andere erg moeilijk maakten. Dit alles zorgt ervoor dat het bedrijf met gemengde gevoelens terugkijkt op 2013. Maar: “2014 gaat een hoop mooie en nieuwe dingen brengen”, aldus marketingmanager Sofie Peeters en conceptmanager Tom Henderikx.

Hoe was het najaar bij jullie?

Tom Henderikx: “Dubbel. Met uitzondering van GTA V hebben alle releases in het laatste kwartaal onder de maat gepresteerd. Wij denken dat dit komt doordat

'De titels die nu bekend zijn, kunnen next-gen een boost geven en old-gen-bezitters ook plezieren' Conceptmanager Tom Henderikx voor het najaar. Achteraf weten we dat die periode nagenoeg geheel werd gedomineerd door Grand Theft Auto V en PlayStation 4. Twee producten die het 8

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_INTERVIEW GAME MANIA.indd 8

de consument zat te wachten op een nextgen-console. Hierdoor is er beduidend minder software verkocht. Dat is niet goed gemaakt door de beperkte beschikbaarheid

van de PlayStation 4. Dat terwijl de PS4gameverkoop het wel weer goed heeft gedaan. Bij ons werden er tussen de twee en drie stuks per console verkocht. Als ik naar de harde cijfers van 2013 kijk, dan kunnen we stellen dat we, ondanks alle problemen, geen marktaandeel hebben verloren. En dat met dertien winkels minder. We mogen dus niet klagen.”

Ook jullie hebben last van PS4tekorten. Wanneer verwacht je dat de console weer leverbaar wordt?

Henderikx: “Medio april. Als je het aantal pre-orders vergelijkt met het tempo waarmee PlayStation 4 nu wordt uitgeleverd, dan hoop ik dat er in april weer vrije voorraad is. De situatie is zoals hij is. Daar kunnen wij of Sony geen verandering in brengen. Ik denk overigens niet dat het tekort negatief afstraalt op ons. Vanaf het begin zijn wij heel duidelijk geweest naar onze klanten. Nu heeft iedereen die de PS4 voor de release heeft besteld er ook een gehad. Tekorten horen bij iedere lancering, maar zo erg als nu heb ik het nog niet meegemaakt. Misschien destijds bij de Wii. Maar dat was een jaar na de

maart 2014

27-2-2014 14:18:00

INTERVIEW

s k

CONCEPTMANAGER TOM HENDERIKX EN MARKETINGMANAGER SOFIE PEETERS

release, toen iedereen ineens die console wilde hebben. Het heeft toen ook ruim een halfjaar geduurd, voordat de Wii weer vrij verkrijgbaar was.”

Waarom is ervoor gekozen om de Xbox One niet te importeren? Game Mania verkoopt de games immers wel.

Sofie Peeters: “Onze relatie met Microsoft is heel belangrijk geweest bij die afweging.

We wilden meer duidelijkheid voordat we geïmporteerde consoles zouden aanbieden.

Hopelijk is er op korte termijn meer nieuws over een releasedatum. Mocht dat niet gebeuren, dan gaan we serieus kijken naar de mogelijkheden van import.”

Henderikx: “Je kunt niet altijd het braafste jongetje van de klas zijn. Als er niet snel duidelijkheid komt, dan gaan we stappen ondernemen. Je moet dan niet denken aan losse voorraad in de winkel, maar voorraad voor de consumenten die de Xbox One hebben gepre-orderd.

Peeters: “Wij zijn wel begonnen met de gameverkoop, omdat dat verzoek kwam van de leveranciers.”

Henderikx: “Het waren er overigens niet heel erg veel.”

Kijk je uit naar een exclusieve Microsoft-release als Titanfall?

Henderikx: “Het is zonde dat de Xbox One naar alle waarschijnlijkheid niet beschikbaar is tijdens de release van Titanfall. Dit had een heel belangrijke en succesvolle titel kunnen worden. Nu verschijnt de game eerst voor de Xbox One en later die maand voor de Xbox 360 en pc. Dit was een titel geweest die de Xbox One op de kaart had kunnen zetten.”

Zijn er plannen om nieuwe winkels te openen?

Henderikx: “We hebben in Vlaanderen en Nederland een goede dekking qua winkels.

Wel wordt er intern steeds meer gekeken naar optimalisatie van die plekken. Er gaan geen stores dicht en er komen ook geen nieuwe bij. Wel staan er verschillende verhuizingen op de planning.”

2014 wordt ook het jaar van jullie online strategie?

Peeters: “Dat klopt. Uiteindelijk moet er een portal komen waar consumenten ook games kunnen kopen. Nu geven we enkel informatie over bijvoorbeeld releasedata,

ons tweedehandsassortiment en kunnen er pre-orders geplaatst worden. Op korte termijn lanceren we onze mobiele website en tegen het najaar moet het mogelijk zijn om onze producten online te bestellen en op te halen in de winkel. Het zogenaamde Click & Collect-concept. Op basis van die ervaringscijfers hopen we volgend jaar de stap te maken naar het volledige eCommerce-plaatje.”

Niet een beetje laat?

Henderikx: “Ja en nee. We hebben maandelijks ongeveer 500.000 unieke bezoekers op onze website. We willen geen standaard koopkanaal worden. Het moet iets zijn wat past bij Game Mania en de wensen van onze klanten. Het is straks de bedoeling dat consumenten hun bestellingen kunnen ophalen in de winkel. Maar het gaat hier om zowel nieuwe als tweedehands games.

Dat is geloof ik een unieke service.”

Peeters: “Alles wat je online kunt, moet ook in de winkel kunnen, en omgekeerd.

We zijn nu bezig om het totale plaatje in kaart te brengen, en te bekijken hoe dit logistiek ingevuld kan worden. Zo bevinden onze tweedehands games ▶

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_INTERVIEW GAME MANIA.indd 9

MAART 2014

9

27-2-2014 14:18:06

het Parool

Filmkrant

“LA VIE D’ADÈLE is een meesterwerk”

“Letterlijk adembenemend”

NRC

de Volkskrant

AD

Nu beschikbaar op

‘DIANA is een prachtfilm geworden die zonder sensatiezucht laat zien wie ze was’ - Vogue -

“Naomi Watts speelt de rol van Diana met verve” - Preview-

vanaf 17 maart verkrijgbaar op

Twin Pics_Adv_EB_210x297.indd 1 EB201403_ADVERTENTIES.indd 10

26-2-2014 9:11:16 27-2-2014 15:46:34

INTERVIEW

zich bijvoorbeeld lokaal in de verschillende winkelpunten en moeten deze intern vlot getransporteerd kunnen worden.”

Hoe gaat het met jullie tweedehandsaanbod?

Henderikx: “Heel goed. Dit segment was en blijft heel belangrijk. Ik durf zelfs te zeggen dat het zonder tweedehands games tegenwoordig heel moeilijk is om succesvol een winkelbedrijf te runnen. Daarnaast is het iets wat de consument zelf wil. In het laatste kwartaal van 2013 hebben we veel extra voorraad binnen gekregen. Veel van onze klanten die overschakelden naar de PS4 hebben hun oude games bij ons ingewisseld.”

Peeters: “Vooral nu er deze maanden niet veel releases zijn, komt dat erg goed uit.

Tweedehands is ook een belangrijke factor om deze maanden door te komen.”

'Alles wat online kan, moet in de winkel kunnen, en omgekeerd' Marketingmanager Sofie Peeters Geen last van verzadiging?

Henderikx: “Ja, maar daar zijn oplossingen voor. In januari was er een uitverkoop van tweedehands games, op lokaal niveau kunnen we acties doen en er zijn transfers tussen de winkels. De breedte van het assortiment is overigens geen probleem. Het gaat vooral om dubbele of driedubbele titels.”

Hoe kijken jullie naar de digitalisering?

Zowel bij de PlayStation 4 als de Xbox One wordt de nadruk gelegd op het downloaden van complete en nieuwe games.

Henderikx: “Ik denk dat er altijd een rol blijft voor de fysieke retailer. Dat gezegd hebbende moet je natuurlijk wel blijven evolueren. Zo zijn we met Sony Computer Entertainment en een aantal andere leveranciers stappen aan het nemen om digitale content ook bij ons op de winkelvloer te verkopen. Met andere woorden: we willen de virtuele PlayStation Store fysiek aanbieden. Dan worden codes afgedrukt via de kassa’s en op een tegoedbon geplakt.

Vooral interessant voor wie geen creditcard heeft of deze liever niet gebruikt.”

Peeters: “Een andere belangrijk voordeel daarvan is dat we op die manier de beste producten uit kunnen lichten en

onze klanten kunnen enthousiasmeren en adviseren. Daarnaast is fysieke downloadable content ook een aantrekkelijk plusproduct. De klant koopt een game en wij kunnen daar bijvoorbeeld gelijk een season pass bij aanbieden. Dat is zeker een meerwaarde.”

De winkels staan ook voller met merchandise en hardware.

Henderikx: “Dat klopt. Eind vorig jaar is dat een speerpunt geworden. Je moet dan vooral denken aan gamegerelateerde spullen als petjes, sleutelhangers, T-shirts en zelfs portemonnees en stripboeken. Je merkt dat dit vooral goed verkoopt als er een nieuwe game verschijnt. De klant koopt een nieuw Zelda-spel, ziet dat er ook een Zeldakeychain verkrijgbaar is en neemt deze ook mee. Daarnaast verkopen we bijvoorbeeld meer headsets. De vraag is er voor dat soort producten en deze kunnen niet als digitale content aangeboden worden.”

Zijn lifestyleproducten als hoesjes, pennen en boxjes niet interessant?

Peeters: “Alleen als er een link is met gaming. Onze strategie is dat alle producten die aangeboden worden een aanvulling vormen op het complete assortiment. Tablets zouden wel logisch zijn.

Alleen kun je dit soort apparaten bijna overal kopen. Er moet een onderscheidende factor zijn.”

In het buitenland doet het pc-segment weer goede zaken.

Henderikx: “Binnen het totaalaanbod doen pc-games het uitstekend. Je moet het natuurlijk niet gaan vergelijken met de PlayStation 3. Maar dat segment is bij Game Mania het op drie na bestverkopende platform. Dat heeft alles te maken met Blizzard en Electronic Arts. Het zijn de titels World Of Warcraft, Starcraft,

TOM HENDERIKX

SOFIE PEETERS

Diablo, SimCity en De Sims die vorig jaar het verschil maakten. Daarbij deed Rome Total War het ook niet slecht. In 2013 zag de pc-markt er net zo uit als die van de consoles. Een klein aantal titels was verantwoordelijk voor het leeuwendeel van de omzet. En een groot gedeelte van pcgamers haalt hun spellen binnen via Steam.

Maar er zijn er dus ook nog veel die daarvoor naar de winkel komen.”

Wat zijn de verwachtingen voor de rest van het jaar?

Peeters: “Game Mania gaat in 2014 nog zichtbaarder worden voor onze klanten.

Naast de bekende winkelbeleving ga je ons ook steeds vaker tegenkomen op evenementen. Niet alleen de grote namen, maar ook in de niche-events als Nintendoom.

Dit jaar zijn we in ieder geval aanwezig op alle grote evenementen als Epicon, FACTS en First Look. Het zijn goede momenten om op een andere manier in contact te komen met onze klanten.”

Henderikx: “Op gamegebied zijn er al wat potentiële grote namen aangekondigd, zoals Destiny, Watchdogs en The Elder Scrolls Online, en ongetwijfeld een nieuwe Call Of Duty en FIFA. Net als de hele wereld is het wachten op de E3-beurs voor de andere grote aankondigingen. Wat er nu bekend is, noem ik solide. Mooie titels die next-gen een boost kunnen geven en ook old-gen-bezitters plezieren. En laten we de nieuwe Mario Kart 8 niet vergeten. Ik hoop echt dat dit de game wordt waardoor er meer Wii U’s verkocht zullen worden.

Game Mania blijft vertrouwen hebben in deze console. Ook de 3DS werd met de grond gelijk gemaakt, tot er goede games verschenen. Hopelijk gaat dat ook lukken met de combinatie Mario Kart 8 en Wii U. Kortom: 2014 gaat op het gebied van plannen en releases voor Game Mania een mooi jaar worden.” ◾

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_INTERVIEW GAME MANIA.indd 11

MAART 2014

11

27-2-2014 14:18:18

Update Free Record Shop

Uitgekleed FRS strompelt verder Hoewel de samenwerking met investeerder Hilco is beëindigd, staat Free Record Shop nog steeds overeind. De kaalslag slaat echter toe en een oplossing lijkt niet in zicht.

Door: Jeroen van Trierum

H

et eens zo succesvolle Free Record Shop ligt nu al meer dan een halfjaar onder vuur. En dat eist zijn tol: veel minder winkels, een opgeheven Belgische tak, geen of een zeer wankele relatie met leveranciers en vrijwel geen ­ voorraad. Dit resulteert in bijna lege schappen en oude producten. Begin dit jaar ontvangen de Nederlandse filialen wel de Belgische voorraad, maar een dikke maand later is ook deze nagenoeg verdwenen.

De samenwerking met potentiële overnamekandidaat Hilco wordt half februari beëindigd Uit interne communicatie, die in het bezit is van Entertainment Business, blijkt dat de directie met andere partijen in gesprek is over mogelijke samenwerkingsverbanden. Het is niet bekend wie die partijen zijn. En het is tevens onbekend of Hilco nog wel in de race is voor een mogelijke overname.

Kortingsronde Om de benodigde cashflow te genereren, start er midden februari een nieuwe afprijsronde. Alle producten die nog in de ­w inkels liggen, worden verkocht met kortingen van 50 en 70 procent. Eerder was de reductie 30 en 50 procent. Dit zorgt in sommige gevallen voor een flink aantal extra klanten. Een zegen en een vloek, want doordat Free Record Shop geen nieuwe voorraad afneemt, raken de filialen steeds leger. En neemt het vertrouwen in een goede afloop alleen maar af. Wel is er in februari een 12

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_FRS UPDATE.indd 12

inkoopronde geweest met zogeheten restpartijen. Deze bevatten echter geen nieuwe cd’s, dvd’s en Blu-rays.

Huren De organisatie strijdt op meerdere ­f ronten.

Na de sluiting van het laatste Amsterdamse Free Record Shop-filiaal in januari, verw inkels. Maar liest het bedrijf nog meer ­ liefst vier shops sluiten in ­februari de deuren. Het filiaal in Den Helder wordt op 15 februari gesloten; het personeel krijgt dit drie dagen eerder te horen. De overgebleven producten worden overgebracht naar de Free Record Shop in Alkmaar. De plotselinge sluiting wordt toegeschreven aan het verlopen van het huurcontract.

Een anonieme bron spreekt dit echter tegen. Met uitzondering van het filiaal in de Amsterdamse Kalverstraat zou vorig jaar augustus voor alle 48 filialen een huurcontract voor vijf jaar zijn aangegaan.

Desondanks zou investeerder ProCures voor alle winkels op zoek zijn naar ­n ieuwe huurders. Ondertussen moeten ook de winkels in Purmerend, Doetinchem, Leiden en Sluis dicht. Het aantal Nederlandse Free Record Shop-winkels komt daarmee op dit moment op 41.

Uit de interne communicatie blijkt dat het sluiten van winkels niets te maken heeft met de prestaties, maar met de mogelijke interesse van andere retailpartijen. De firma onderzoekt of er meer winkelpanden kunnen worden overgedaan.

Niet serieus genomen Dat de situatie op de winkelvloer grimmig wordt, blijkt uit de reacties op een uitspraak van een niet bij naam genoemde FRS-woordvoerder op Nu.nl. In een bericht over de verkoop van een groot aantal gouden en platina platen van Free Record Shop wordt gesteld dat de verkopen in de overgebleven Free Record Shop-winkels ‘uitstekend gaan’. Iets wat bij veel personeelsleden in het verkeerde keelgat schiet.

Verschillende medewerkers nemen contact met ons op. ‘Uitstekend’ zou verre van de juiste afspiegeling van de werkelijkheid zijn. Een FRS-medewerker stelt dat dit het zoveelste bewijs is dat de nieuwe eigenaren het personeel niet serieus nemen. Ook ontvangt we een mail van een Free-werknemer die het einde van het bedrijf aankondigt.

“Het ziet ernaar uit dat dit laatste weken zijn waarin de FRS-winkels nog open zijn.

De winkels zijn allemaal namelijk al zo goed als leeg en in de meeste winkels is een groot deel van het interieur losgehaald en opgestapeld. Het is sneu natuurlijk, maar twee maanden geen (nieuwe) leveringen binnenkrijgen, uitverkoop, lege rekken, lege winkels, losgehaalde stellingen... Dat zegt eigenlijk wel genoeg, hier komt geen doorstart meer. Het zal waarschijnlijk net als in België gaan: uitverkopen en alles sluiten om zo de huurcontracten, net als bij Polare, dik te kunnen doorverkopen aan andere winkelformules.”

In een interne memo is te lezen dat er op

maart 2014

27-2-2014 18:04:11

Achtergrond

het hoofdkantoor in Capelle ‘een grote schoonmaak aan de gang is’. Een schoonmaak waarbij alle overbodige materialen weggegooid worden en de niet-gebruikte waardevolle spullen in de verkoop gaan. De memo sluit af met de oproep aan het winkelpersoneel om ook de opslagruimten op te ruimen en enkel het strikt noodzakelijke winkelmateriaal te bewaren.

Het einde van Polare We hebben meerdere keren contact opgenomen met woordvoerder Bart Maussen, met het verzoek om een reactie.

Uiteindelijk meldt de woordvoerder dat hij geen informatie heeft om te delen en niets kan bevestigen. Hij verwacht medio maart weer inhoudelijk te kunnen communiceren over Free Record Shop. Maussen voegt toe dat Polare momenteel alle tijd en energie van ProCures vergt.

Dat de investeringsmaatschappij het in f­ebruari druk heeft met het dossier Polare, spreekt voor zich. Begin februari wordt bekend dat er gesproken is met twee partijen over een eventuele overname. Polare-commissaris Cor Molenaar zei destijds dat de problemen bij de boekhandelketen ‘bijna opgelost’ zijn. Een f­aillissement zou ‘niet aan de

orde’ zijn. De werkelijkheid blijkt anders. Na de tijdelijke sluiting van twintig winkels vraagt de firma surseance van betaling aan. Tijdens een in Bussum belegde persconferentie wordt er met de beschuldigende vinger gewezen naar het Centraal Boekhuis en drie grote uitgevers. Volgens president-commissaris Carel Bikkers van Polare is er met de banken ABN Amro en ING een akkoord bereikt over de financiering en doorstart van de keten. De genoemde andere partijen zouden hierbij echter dwars liggen. Opmerkelijk genoeg doet Bikkers een beroep op de Nederlandse politiek om Polare te ­redden. Zo zou ‘het culturele erfgoed van de ­w inkels niet v­ erloren gaan’. Na de ­ beschuldiging komt het Centraal Boekhuis met een officiële ­reactie. Meewerken aan een reddingsplan zou een te groot financieel risico met zich meebrengen. “Polare heeft ons gevraagd een miljoenenschuld af te s­ chrijven.

Bovendien bleek uit een financiële analyse van het plan dat wij geen vertrouwen ­ konden hebben in de toekomstige betalingen en aflossingen door Polare.”

Op 19 f­ebruari gaan de 20 winkels van Polare weer open op bevel van curator Kees van de Meent. Het bedrijf moet per

vestiging of per groep winkels verkocht worden. Het verkopen van de complete keten zou geen reële optie zijn. Een kleine week later is Polare officieel failliet. Van de Meent houdt de winkels wel open.

Het zou op deze manier makkelijker zijn om een of meerdere panden te verkopen.

In een interview met NRC Handelsblad over de ondergang van Polare erkent ProCures-eigenaar Paul Dumas dat ze ‘de strijd op alle fronten verloren ­hebben’.

Laten we hopen dat het dossier Free Record Shop positiever eindigt. ◾

FRS-filialen in cijfers Eind 2012 heeft Free Record Shop Holding 224 winkels: 144 in Nederland, 76 in België en 4 in Luxemburg. Daarnaast is er een FAME Megastore en zijn er 9 Fame shop-in-shops. Bij de doorstart in 2013 waren er nog 49 Free Record Shopfilialen in Nederland, 68 in België en 3 in Luxemburg. Anno 2014 zijn de 68 winkels in België verdwenen en telt Nederland 41 FRS-winkels.

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_FRS UPDATE.indd 13

maart 2014

13

27-2-2014 18:04:15

JUST BRIDGE ENTERTAINMENT

‘Als coproducent sta je 5-0 voor op de distributeur’

Met een behoorlijk aantal producties op de agenda voor de komende maanden is Just Bridge Entertainment prominent aanwezig in de Nederlandse bioscopen. Frank Groenveld is verantwoordelijk voor de aankoop van alle Nederlandse films binnen het bedrijf en stelt dat Just Bridge door een duidelijke focus te hebben de films succesvol in de markt kan zetten.

DOOR: EDGAR KRUIZE

H

“

onderd procent zekerheid heb je natuurlijk nooit”, lacht Groenveld.

“Dat is ook de charme van deze branche, je begint steeds weer opnieuw met iets in de markt zetten en dan is het afwachten of het publiek het oppikt.

Maar ik ben er wel van overtuigd dat we door een goede focus te houden succesvol kunnen zijn in de bioscoopmarkt.” Frank Groenveld is sinds november werkzaam als manager local acquisitions & productions bij Just Bridge Entertainment. In zijn functie is hij niet alleen verantwoordelijk voor de aankoop van films, maar ook voor het begeleiden van alle (co)producties en het coördineren van de activiteiten gedurende de bioscoopreleases. De grootste releases de komende tijd zijn de romantische komedie Hartenstraat (vanaf 13 maart), de komedie Toen Was Geluk Heel Gewoon, (première 10 april), horrorthriller De Poel (1 mei) en de kinderfi lm Heksen Bestaan Niet (18 juni).

14

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_BIJ DE VOORPAGINA.indd 14

Groenveld: “Films met totaal verschillende doelgroepen, die we elk op een andere manier in de markt zetten.”

Voorsprong Groenveld stelt dat het Nederlandse filmlandschap fl ink is opgeschud door de fusie van Benelux Film Distributeurs (BFD) en A-film in mei 2013. “Er is een gat ontstaan waar Just Bridge Entertainment op een effectieve manier in is gesprongen.

Men heeft geanticipeerd en een duidelijke keuze gemaakt om de focus te leggen op

deze in de markt wordt gezet bezig te zijn.

Dit door alle stappen bewust mee te maken en bijvoorbeeld actief bij de casting en het script betrokken te zijn. “Niet dat je in die

'Door breed in te zetten wordt de naamsbekendheid groter en dat is voordeliger als een film het vod- en retailtraject ingaat' Nederlandse films en daarbij als distributeur en waar mogelijk als (co)producent op te treden.” Dat laatste maakt het volgens Groenveld mogelijk om al in vroeg stadium met een film en de manier waarop

rol het volledige creatieve proces omgooit, maar omdat je inzicht en invloed in kleine dingetjes hebt, kun je heel specifiek op een bepaalde doelgroep aansturen tijdens dat proces. Dan sta je al met 5-0 voor;

MAART 2014

27-2-2014 17:58:43

ACHTERGROND

dat is niet het geval wanneer je pas op het moment van distributie aanhaakt.”

Als voorbeeld van de voordelen van het coproductieproces haalt Groenveld Hartenstraat aan, de romantische komedie van Sanne Vogel met een bekende ensemblecast (onder anderen Bracha van Doesburgh, Georgina Verbaan, Egbert Jan Weeber, Jan Kooijman, Susan Visser). “Als Just Bridge kunnen we rondom zo’n productie heel bewust nieuwtjes naar buiten brengen over de opnames, over de cast et cetera. En met dat nieuws ook de diverse doelgroepen aanspreken. Omdat dit een

'We hebben op termijn ook plannen om zelf films te initiëren' grote publieksfilm is, mikken we daarmee ook op de grote landelijke media. Zodat er tegen de tijd dat de film gaat draaien echt een buzz is en iedereen weet dat die film er is.” Met een film als Hartenstraat wordt heel bewust breed ingezet, om zoveel mogelijk mensen van het bestaan van de film op de hoogte te brengen. “Door zo breed in te zetten bereik je met de nieuwtjes over de film ook mensen die niet tot de doelgroep behoren. Dat is onderdeel van de buzz, er wordt over gepraat. Daardoor wordt de naamsbekendheid groter en dat is voordeliger als zo’n film het vod- en retailtraject ingaat.”

Doelgroep bedienen Aan het andere eind van het spectrum is er een film als De Poel, die vanwege het in Nederland niet heel gangbare horrorthrillergenre een heel specifieke doelgroep kent. “Zo’n release pakken we ook heel anders aan. Omdat films als deze zo’n strak afgebakende doelgroep kennen, zoeken we die ook heel bewust op. Dit onder meer door de film zijn wereldpremière te geven op het Imagine FilmFestival in Amsterdam. Omdat ‘Mr. Horror’ Jan Doense met zijn House Of Netherhorror als producent betrokken is, is dat de meest voor de hand liggende plaats voor een première. De Poel zullen we daarna niet breed in roulatie brengen, dat moet je ook niet willen. We concentreren ons op de steden waar de doelgroep zit. In andere bioscopen zullen we eenmalige nachtelijke voorpremières houden, zodat we daarmee in

één keer met een volle zaal de hele doelgroep in een regio bedienen en daarmee ‘word of mouth’ op gang brengen.”

Alle kanten op De filmversie van Toen Was Geluk Heel Gewoon is de vreemde eend in de bijt, zo vindt Groenveld. Just Bridge is hierbij als distributeur betrokken. “Het gaat bijna zo ver dat we het een ‘wild card’ noemen. De naamsbekendheid van Toen Was Geluk Heel Gewoon is enorm hoog. De originele doelgroep is al wat ouder en daar zou je normaliter alle pijlen op richten. Maar doordat de serie enorm veel herhaald is en ook in die herhalingen gemiddeld 600.000 kijkers trokken, is er een heel nieuwe, jongere doelgroep ontstaan. Je merkt dat er ook op sociale media veel over de fi lm gepraat wordt, een plek waar de originele doelgroep doorgaans nauwelijks zit.

Waar we met een romantische komedie als Hartenstraat vanwege de cijfers van soortgelijke films ongeveer wel weten welk publiek daar op af gaat komen, kan het bij Toen Was Geluk Heel Gewoon nog elke kant op gaan. Dat is leuk en spannend.”

Duidelijke positie Op het gebied van jeugdfilms is Just Bridge ook internationaal actief, met de aankoop en nasynchronisatie van live-actionfilms die veelal in de filmhuizen te zien zijn. De productie Heksen Bestaan Niet is een eigen film voor een brede doelgroep.

“Dat wordt een heel vrolijke feelgoodfilm, voor zowel kinderen als hun ouders. Hiervoor geldt ook dat we door heel secuur met nieuwtjes en andere informatie naar buiten te komen, we de doelgroep laten weten dat de film eraan komt. In de zomerperiode is Heksen Bestaan Niet de enige Nederlandstalige liveaction-jeugdfilm in de bioscopen, dus daarmee nemen we een duidelijke positie in.” Terwijl genoemde films nog uit moeten komen, is Just Bridge Entertainment al bezig met releases van films in 2015 en 2016. Groenveld: “We hebben een heel duidelijke focus. Alleen Nederlandse films aankopen en (co)produceren, om de genoemde processen zoveel mogelijk in eigen hand te houden. Daar plukken we in de hele levensloop van een film de vruchten van. We zijn hierin erg ambitieus en hebben op termijn ook plannen om zelf films te initiëren. Ideeën daarvoor hebben we genoeg, dus dat is een logische volgende stap voor Just Bridge Entertainment.” ◾

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_BIJ DE VOORPAGINA.indd 15

MAART 2014

15

27-2-2014 17:58:55

VANAF 29 APRIL OP DVD, 3D/2D BLU-RAY EN VIDEO ON DEMAND

★★★★

★★★★

★★★★

- de Volkskrant

-Metro

- Sp!ts

VANAF 8 APRIL OP BLU-RAY, DVD EN VIDEO ON DEMAND

★★★★★

'Een instantklassieker in het oevre van de Coens' – de Volkskrant

★★★★★

'Deze heerlijke muziekfilm wil je direct nog een keer zien' – Trouw

★★★★★

'Eigenlijk geen leuke film.

Zo goed is hij' – NRC

VANAF 8 APRIL VERKRIJGBAAR OP DVD EN BLU-RAY EB201403_ADVERTENTIES.indd 16

27-2-2014 15:46:38

SPECIAL

GAMES

M

et de traditioneel rustige januari- en februarimaanden achter ons, nemen we in deze special een voorschot op het verschijningsschema van maart, april en mei. Titels als The Elder Scrolls Online, inFAMOUS Second Son, LEGO The Hobbit, Diablo III: Reaper Of Souls en Mario Kart 8 hebben allemaal de potentie om een groot verkoopsucces te worden op de winkelvloer. Daarnaast komen in deze special ook hardware, streamingdiensten en accessoires voorbij. Kortom: alle ingrediĂŤnten om de komende periode(s) tot een succes te maken!

EB201403_COVER GAME SPECIAL.indd 17

27-2-2014 17:59:08

GAMESTREAMING

Een Spotify v Streamingdiensten voor muziek en films mogen dan inmiddels ingeburgerd zijn, maar hoe zit het met dergelijke diensten voor games? Binnen de game-industrie wordt hard gewerkt een dergelijk platform, maar er moeten nog wel wat obstakels overwonnen worden.

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

I

Sony Computer Entertainment, meldde destijds in het tijdschrift Forbes over de overname: “Door de mogelijkheden en technologische kracht van Gaikai te combineren met onze uitgebreide platformkennis en ervaring, bieden we gebruikers een ongeëvenaarde cloud-entertainmentervaring. Gebruikers kunnen genieten van een breed aanbod aan content, variërend van core tot casual titels. De service zal worden aangeboden op een breed assortiment van aan internet gekoppelde apparaten.” Ambitieuze plannen, maar in 2013 bleef het stil rondom Gaikai. We spraken meerdere keren met Andrew House en Jim Ryan, de nieuwe Europese baas van Sony Computer Entertainment, maar over het onderwerp Gaikai spraken zij zich niet expliciet uit. Iedereen binnen de industrie verwachtte dat de streamingstrategie bekend PlayStation Now zou worden gemaakt bij de lancering van de Andrew House, group CEO en president PlayStation 4, maar dat bleek niet het geval te zijn. Begin vorig jaar maakte Sony Computer Entertainment de eerste details van de nieuwe console bekend.

Over een Gaikaimogelijkheid werd met geen woord gerept. Begin januari 2014, een dikke twee maanden na de uiteindelijke lancering van ANDREW HOUSE, GROUP CEO EN PRESIDENT SONY COMPUTER ENTERTAINMENT de PlayStation 4, n het midden van 2012 trilde de gameindustrie kortstondig op zijn grondvesten. Sony Computer Entertainment maakte toen bekend voor 380 miljoen dollar de gamestreamingdienst Gaikai te hebben overgenomen. Het Japanse bedrijf zette hiermee de eerste stappen naar een consolestreamingtoekomst. De kans is groot dat in de toekomst gamen in de cloud de standaard gaat worden, net zoals dat nu al het geval is bij muziek en films.

Gaikai-gebruikers kunnen games van Electronic Arts, Capcom, Ubisoft, SEGA, 505 Games, CD Projekt en Ubisoft spelen, zonder de content daadwerkelijk te hoeven downloaden of installeren. Ook is er geen specifieke hardware nodig. Gaikai is inmiddels standaard aanwezig op de 3D-televisies van LG.

18

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_OPENINGSVERHAAL CONSOLES.indd 18

kwam het Japansebedrijf met een onthulling: PlayStation Now.

Content Op de Amerikaanse gadget- en technologiebeurs CES kondigde Sony Computer Entertainment de streamingdienst PlayStation Now aan. Met de nieuwe streamingservice kunnen consumenten oude en nieuwere games (PS1, PS2, PS3) spelen zonder iets te hoeven downloaden of installeren. Gebruikers kunnen ervoor kiezen om een titel te kopen of een abonnement af te sluiten. PlayStation Now is in de toekomst te gebruiken op de PlayStation 3 en 4, PS Vita, Bravia-televisies en Xperiatablets. In een later stadium moet de dienst ook beschikbaar worden voor nietSony-apparaten. Er wordt vaart achter gezet, want de service wordt namelijk, naar verwachting, nog dit jaar gelanceerd in Amerika. Kenners verwachten dat de uitrol in Europa ergens in het eerste kwartaal van 2015 zal plaatsvinden. Op de CES toonde Sony demo’s van de recente titels The Last Of Us, God Of War: Ascension, Puppeteer en Beyond: Two Souls. Deze werden gespeeld op Bravia-televisies in combinatie met de PS Vita. Een aantal belangrijke vragen werd echter niet beantwoord; er werd niet gesproken over de abonnementsvormen en, misschien wel belangrijker, over de partners die meewerken aan de dienst.

Oud versus nieuw Niet iedereen was in een jubelstemming na de bekendmaking van PlayStation Now. De

MAART 2014

27-2-2014 17:59:52

SPECIAL

GAMES

y voor games? bekende Wedbush Morgan-analist Michael Pachter bijvoorbeeld gelooft niet in de streamingplannen. In het Amerikaanse magazine Game Informer noemt hij de service ‘a joke’. “Er is geen uitgever die content jonger dan twee jaar gaat vrijgeven op PlayStation Now. Ze zijn bang dat de titels niet meer verkopen als deze ook verkrijgbaar zijn in de verhuur of binnen een abonneedienst. PlayStation Now gaat echt niet werken.” Pachter ‘vergeet’ hier wel dat de dienst enkel bedoeld is voor oudere PlayStation-games. Sony kondigde op CES namelijk aan dat de dienst PS1-, PS2- en PS3-games gaat streamen.

Toch heeft de analist op het gebied van uitgevers wel een punt. Worden er straks nieuwe titels als stream aangeboden via PlayStation Plus, dan wordt de rol van de traditionele retailer nog kleiner.

Hoewel de fysieke verkopen dalen, blijft de winkelvloer nog steeds een belangrijk contactmoment en worden er nog steeds meer fysieke games dan downloads in de Benelux verkocht. Het ligt voor de hand dat dit verandert als nieuwste titels per stream worden aangeboden; de industrie zou op deze manier vroegtijdig zijn eigen glazen

ingooien. Aan de andere kant is daar de consumentenfactor. Zit de consument wel te wachten op een dienst waarin alleen oudere games zijn te vinden? Natuurlijk gaat het hart van de core-speler harder kloppen bij een groot assortiment aan klassieke titels. De massa, die inmiddels bekend is met streamingdiensten als Spotify, denkt daar wellicht anders over. Zij zijn gewend om, voor een laag bedrag, alles – dus ook nieuwe titels – te kunnen streamen.

Fysieke retail Een belronde langs een aantal prominente Nederlandse retailers leert dat zij zich op dit moment niet zo druk maken om PlayStation Now. De veelgehoorde uitspraak is dat dit ontwikkelingen zijn die je toch niet tegen kunt houden. Maar het wordt een ander verhaal als nieuwe gametitels als streaming worden aangeboden.

Een scenario waar nog geen enkele retailer aan wil denken. Sony verdient lof voor zijn eerste stappen op consolestreaminggebied, zonder de fysieke retailer van zich te vervreemden. Alles wijst erop dat streaming ook binnen de game-industrie de norm gaat worden. De vraag is alleen hoelang dat

gaat duren en wie de belangrijkste spelers zijn. ◾

Gaikia is niet de enige gamestreamingdienst. In 2009 werd de clouddienst OnLive geïntroduceerd op de Game Developers Confrence. OnLive was te gebruiken voor televisie, pc, Mac en tablet. Hiervoor was wel een gamesysteem van 99 dollar noodzakelijk. Nadat OnLive was gelanceerd in Amerika en Engeland, ging de dienst halverwege 2012 live bij het Belgische Belgacom. Na verschillende geruchten over een faillissement werd OnLive in augustus van dat jaar overgenomen door investeerder Lauder Partners. Hierbij werd het voltallige personeel op straat gezet, waarna de helft een nieuw contract aangeboden kreeg. Inmiddels is de dienst niet meer verkrijgbaar in België, maar nog wel in de VS. Het overgrote gedeelte van het assortiment bestaat uit oudere titels, die apart of in abonnementsvorm worden aangeboden.

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_OPENINGSVERHAAL CONSOLES.indd 19

MAART 2014

19

27-2-2014 17:59:55

Onafhankelijke retailers

‘2014 staat in het teken van opkrabbelen’ Zes onafhankelijke retailers reageren op een aantal stellingen. Gaat de Xbox One de PS4 ooit inhalen? Wat gaat er gebeuren op gebied van digitalisering? Prijst de industrie te snel af? We kijken niet alleen vooruit, maar blikken ook nog even terug op 2013.

Door: Jeroen van Trierum en Mark Scholten

Joost Bart, eigenaar BMM Games Het gamejaar 2013 viel tegen.

“Nee hoor. Ligt eraan hoe hoog of laag de verwachtingen waren. Natuurlijk hebben enkele grote titels niet gedaan wat ze zouden moeten doen. Niet zo gek met een nieuwe GTA en de PlayStation.

Er is overigens ieder jaar wel een titel die het de andere titels moeilijker maakt. In 2012 was dat Black Ops II. Qua kwaliteit was 2013 wel een uitstekend jaar. Wij mogen ook niet klagen, want er is geplust.

Met dank aan het laatste kwartaal natuurlijk.”

Na de uiteindelijke Benelux-lancering gaat Xbox One de PS4 niet meer in­ halen.

“Microsoft moet wel heel erg goed zijn best doen. Over inhalen kun je niets zeggen. Ik denk wel dat er een hoop geïmporteerde Xbox One-consoles in Nederland en België staan. Er is dus wel degelijk een installed base. Laten we hopen dat er een goede stroom aan games komt en dat de

Edwin Lacroix, eigenaar Gameshop Glanerbrug Het gamejaar 2013 viel tegen.

“Qua omzet is het redelijk hetzelfde gebleven, maar dat hebben we vooral te danken aan GTA V. Op de nieuwe generatie is Battlefield 4 bij ons de grote winnaar.

Iedereen zat te wachten op de next-gen en stapte daar ook snel in.”

Na de uiteindelijke Benelux-lancering gaat Xbox One de PS4 niet meer inhalen.

20

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL BELRONDE.indd 20

releasedatum snel bekend is, dan kan alles nog goed komen.”

Uitgevers prijzen te snel hun games af.

“Voor ons retailers is dat natuurlijk geen probleem. Als dat gebeurt dan ontvangen wij compensatie. Voor de consument is dat een ander verhaal. Als een game snel na de release een andere prijs krijgt, dan

'Ik denk dat we nog meer moeten inzetten op beleving en handel, aanpalend aan games' kan dit zorgen. aan toe pen of ten tot

voor een nadelige prijsperceptie De klant weet niet waar hij is. Moet ik de game nu komoet ik een maand wachde game goedkoper wordt?”

“Zowel van Sony als Microsoft heb ik nog geen levering gezien. De Xbox One heeft volgens mij meer games die de moeite waard zijn, maar er zijn uiteraard minder spellen voor verkocht. De PS4 heeft in Nederland sowieso gewonnen, ik denk niet dat Xbox dat nog in kan halen.”

Uitgevers prijzen te snel hun games af.

“Dat zijn gewoon paniekreacties. ‘Shit, een game loopt niet, ik moet die titel zo snel mogelijk kwijt.’ Tachtig tot negentig euro is trouwens ook gewoon te veel voor een

Digitaal is ook in games de toekomst.

“Natuurlijk klopt dat. Het is alleen de vraag welke rol wij retailers gaan spelen in de digitale toekomst. Kraskaartjes kan iedereen verkopen, daarmee heb je geen onderscheidend vermogen te pakken. Daarnaast is dat geen verdienmodel waarmee je een winkel open kunt houden. Ik denk dat wij nog meer moeten inzetten op beleving en handel, aanpalend aan games. Zoals T-shirts, action figures, merchandise en accessoires. In de marge is er dan zeker voor ons wel wat te verdienen.”

2014 wordt het beste gamejaar ooit.

“Dat zou ik heel graag willen, maar helaas.

2007/2008 was het hoogtepunt. Alle drie de consoles stonden stevig in de markt. De handheldbusiness deed het goed. Iedereen had geld en gaf dat ook uit. Dat zie ik dit jaar niet gebeuren. Beste gamejaar ooit dus niet, maar 2014 wordt wel een jaar waarin je als onafhankelijke gameretailer je boterham goed kunt verdienen. Daar ben ik niet bang voor.”

next-gen-game. Als je voor rond de 30 tot 40 euro een titel in de markt zet, verkoop je veel meer en heb je meteen het probleem met tweedehands aangepakt.”

Digitaal is ook in games de toekomst.

“Voor pc wordt alles digitaal. Op de consoles heb je toch altijd mensen die een game willen spelen, uitspelen en weer willen verkopen. Over het gerucht dat er een Xbox zonder discdrive aankomt, maak ik me wel zorgen. De vraag is dan of ze meteen de prijzen aanpakken. Je zou een prijs-

maart 2014

27-2-2014 18:04:28

SPECIAL

GAMES

Dragan Blom, eigenaar ForeGames Het gamejaar 2013 viel tegen.

“In absolute zin misschien wel, maar toch ben ik daar niet mee eens. Ik zag het aankomen, dus wij waren voorbereid. Dat zorgde ervoor dat er met veel moeite toch wat winst is gemaakt. 2013 had een matig begin, een bar slechte zomer en een fantastisch najaar.”

mag die 60 euro kosten. Sterker nog, bij 100 euro was het succes niet minder geweest.”

Digitaal is ook in games de toekomst.

“Ja, natuurlijk. Welke rol ForeGames op dat gebied gaat spelen, weet ik niet.

Misschien worden onze winkels kleiner en verkopen we nog meer bijproducten.

Een toekomst is er zeker. Voor uitgevers

'Ik hoop dat er een masterplan is, waardoor de uiteindelijke lancering van de Xbox One spectaculair en succesvol gaat worden' Na de uiteindelijke Benelux-lancering gaat Xbox One de PS4 niet meer inhalen.

“Dat gaat inderdaad niet meer gebeuren.

Microsoft gaat door een heel zure appel heen bijten als het straks een stapel nieuwe consoles in de markt zet. Ik hoop dat er een masterplan is, waardoor de uiteindelijke lancering van Xbox One spectaculair en succesvol gaat worden. Maar de PS4 inhalen? Onwaarschijnlijk. Die knalt al vanaf het begin en blijft knallen.”

blijft het belangrijk dat er fysieke verkooppunten blijven bestaan, waar games, maar ook consoles verkocht worden.

Ondanks de opmars van digitaal.”

2014 wordt het beste gamejaar ooit.

“No fucking way. 2014 staat in het teken van opkrabbelen. Eigenlijk niet anders dan we vorig jaar deden.”

2014 wordt het beste gamejaar ooit.

“Ligt er vooral aan of ik dit jaar eindelijk consoles geleverd krijg. De games heb ik allemaal, maar ik zit vlak naast de grens, dus mensen kunnen naar Duitsland voor hun console. Ik denk dat het te ver gaat om 2014 het beste gamejaar ooit te noemen, ik hoop het natuurlijk. Wij hebben nu de videotheek erbij, die zorgt ervoor dat we toch rendabel blijven.”

Het gamejaar 2013 viel tegen.

“Dat kan je wel zeggen.

GTA V was het enige lichtpuntje. Tegelijkertijd was dat ook de reden waarom het jaar uiteindelijk tegenviel. De consument liet veel titels vanwege GTA V links liggen. Niet zo gek, want geld kun je maar één keer uitgeven.”

Na de uiteindelijke Benelux-lancering gaat Xbox One de PS4 niet meer inhalen.

“Dat geloof ik ook. De belangrijkste reden hiervoor is het prijsverschil van honderd euro. In mijn winkel zie ik daarnaast dat veel Xbox 360-fans overgestapt zijn naar PlayStation 4. Niet zo gek, gezien er nog steeds geen officiële releasedatum bekend is gemaakt.”

Uitgevers prijzen te snel hun games af.

“Honderd procent mee eens. Het is nooit zo erg geweest als afgelopen jaar.

Paniekvoetbal is het. Door het massale succes van GTA V hebben veel titels het niet direct goed gedaan. Maar dat gaat niet veranderen als je een paar tientjes van de prijs afdoet. Sterker nog, je geloofwaardigheid richting de klant daalt gigantisch. Vooral bij diegene die je game een paar weken eerder voor een hogere prijs hebben gekocht.”

Uitgevers prijzen te snel hun games af.

“Klopt. Ik zou zeggen: prijs ze niet af, maar zet games goedkoper in de markt. Ga op zoek naar de ‘sweet spot’. Dat is volgens mij dertig euro. Je verkoopt dan veel meer.

Uitzonderingen daargelaten natuurlijk, zoals GTA V. Daar is jaren aan gewerkt en natuurlijk

verlaging kunnen verantwoorden door gedaalde kosten.”

Wouter Jamna, eigenaar Gameshop Den Haag

'De videotheek die we erbij hebben zorgt ervoor dat we toch rendabel blijven'

Digitaal is ook in games de toekomst. “Ongetwijfeld. Dat maakt de rol van fysieke retailer wel een stuk moeilijker. Ons onderscheidend vermogen is het assortiment, de breedte van het aanbod en de adviserende factor. Je moet er wel rekening mee houden dat de rol van de onafhankelijke retailer in de toekomst kleiner gaat worden.”

2014 wordt het beste gamejaar ooit.

“Nee hoor, dat geloof ik niet. Wij lopen al meer dan dertig jaar mee in de gamemarkt en ik voorspel zeker niet dat er dit jaar records verbroken gaan worden.

Zeker niet als we dingen zoals voorraad niet voor elkaar kunnen krijgen. Neem de leverbaarheid PlayStation 4. Een kleine drie maanden na de release heb ik nog steeds wachtende klanten.” ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL BELRONDE.indd 21

MAART 2014

21

27-2-2014 18:04:30

N É S N A F L A V I T S E F R VOO

N E R O T A S I N A G R O L A FESTIV L

.N S D I G L A V I IJNFEST

.M W W W : K C CHE al

/MijnFestiv

ds ijnFestivalgi

twitter.com

NL

Festivalgids

com/+Mijn

plus.google.

ivalgids

m/MijnFest

youtube.co

om/M

facebook.c

MFG ADV A4.indd 1 EB201403_ADVERTENTIES.indd 22

27-02-14 15:33 27-2-2014 15:46:39

SPECIAL

GAMES

Jord Coerse, eigenaar Next Level Hilversum Het gamejaar 2013 viel tegen.

“Het was absoluut slappe drab. Eigenlijk heb ik gemengde gevoelens. De zomer viel mee, maar het einde van het jaar viel tegen.

Vooral de beschikbaarheid van next-gen was echt een probleem tijdens de kerstperiode. Doordat grote titels ook crossplatform waren, hebben de meeste mensen ze links laten liggen om de games op de nieuwe generatie te spelen.”

Na de uiteindelijke Benelux-lancering gaat Xbox One de PS4 niet meer inhalen.

“Nee, de marktpositie van de One is zodanig verpest dat dit niet meer goed gaat komen. Daarentegen blijft Microsoft een grote speler, omdat de Wii U het ook zo dramatisch doet. De enige die echt wat voorstellen zijn de PS4 en de pc. Dat zijn de echte next-gen-consoles. Alleen is het voor retail wat minder gunstig, want veel verkopen zijn digitaal.”

Rena van der Molen, eigenaar Gameshop Play-it Emmen Het gamejaar 2013 viel tegen.

“We hebben een paar hele goede releases gehad, dus ik ben het er niet mee eens. De PS4 krijgen we in plukjes binnen, maar is niet aan te slepen. De Xbox One moet natuurlijk nog komen, maar de verwachting is dat die minder hard gaat lopen, ondanks dat veel klanten geduldig wachten op de release.”

Na de uiteindelijke Benelux-lancering gaat Xbox One de PS4 niet meer inhalen.

“Absoluut niet. Dat weet ik heel zeker.

Allereerst door het uitstel, maar ook door het verhaal dat beide bedrijven brachten rond de aankondiging. Veel gamers hebben Xbox One toen helemaal afgeschreven, dat heeft een klap opgeleverd die nu nog doorwerkt. De PS4 loopt echt waanzinnig goed. Alles wat we binnenkrijgen is bij voorbaat uitverkocht.”

Uitgevers prijzen te snel hun games af.

“Daar ben ik het zeker mee eens. Soms krijg je nog de volle pond en een week later raak je een game niet meer kwijt. Als wij groot inkopen dan zit je met compensaties die niet altijd toereikend zijn. Soms heb je er zelfs geen recht op en dan loop

Uitgevers prijzen te snel hun games af.

“Dit hangt af van de uitgever. Wanneer het gebeurt, zie je vaak dat retailers zelf al afprijzen doordat ze te groot inkopen. De opkomst van de vergelijkingssites heeft

'De marktpositie van de Xbox One is zodanig verpest, dat komt niet meer goed' veel invloed op de concurrentie. Als het wel vanuit de uitgever komt, is de compensatie eigenlijk nooit toereikend. Dan kun je hoog of laag springen, maar die games heb je al liggen, daar doe je niets meer aan. Je kunt niet dezelfde prijs blij-

ven hanteren, want dan verkoop je de game gewoon niet.”

Digitaal is ook in games de toekomst.

“Ja en nee. Veel mensen hechten waarde aan een fysieke game en een handleiding.

Platenspeciaalzaken hebben ook nog steeds bestaansrecht. Ik kan me 100 procent voorstellen dat digitaal voor bedrijven aantrekkelijk is, maar als de prijzen dat niet zijn, is het ook niet de moeite. Die gaan absoluut zakken. Eind dit jaar kiezen de grote bedrijven ervoor dat het voor de consument gunstiger is om bij hen te kopen dan bij de retailer.”

2014 wordt het beste gamejaar ooit.

“Nee dat zeker niet. Dat zagen we allang aankomen. De eerste stappen zijn gezet met het steeds verder uitsluiten van tweedehands. Wij houden het vol, omdat we een totaalplaatje aanbieden. Randapparatuur, merchandising, retro, dat levert klanten op.

Al die kleine dingetjes ernaast geven bestaansrecht.”

je toch veel geld mis. De redenen van een prijsverlaging blijven me vaak onduidelijk.”

ting, maar die inschatting is moeilijk. Je moet zo veel factoren meewegen.” ◾

Digitaal is ook in games de toekomst.

“Er zijn altijd mensen die toch een originele kopie in de kast hebben staan, die sparen dat. Hoe het verder loopt hangt af van bedrijven als Sony en Microsoft, als zij meer digitaal gaan leveren, dan kan het zo omslaan. Dit jaar zal geen grote verschuiving opleveren, maar uiteindelijk zal het wel gaan gebeuren.”

2014 wordt het beste gamejaar ooit.

“Het zou natuurlijk kunnen, want er komen goede titels aan. Maar ik weet niet of de gekte rond GTA V te evenaren is. Dit is altijd een onvoorspelbare markt – altijd al geweest. Al bij het maken van de bestellingen is het lastig. Soms zit je aardig in de rich-

'De redenen van een prijsverlaging blijven me vaak onduidelijk'

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL BELRONDE.indd 23

MAART 2014

23

27-02-14 18:15

De eerste exclusieve PS4-game van 2014 Voor Sony Computer Entertainment is inFAMOUS: Second Son een belangrijke titel. De eerste blockbuster sinds de release van PlayStation 4. Productmanager Ronald van de Zande: "Second Son is een echte aanjager voor onze nieuwe console."

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

T

egelijk met de lancering van de PlayStation 4-console bracht Sony Computer Entertainment eind vorig jaar een tweetal exclusieve titels uit: Killzone Shadowfall en Knack.

Oorspronkelijk zou inFAMOUS: Second Son ook tijdens die consolelaunch uit komen. Sony trok de game echter voortijdig terug. De reden?

Ontwikkelaar Sucker Punch had meer tijd nodig om het spel te optimaliseren en te perfectioneren. Het uiteindelijke resultaat verschijnt op 21 maart.

Een game die op audio- en grafisch gebied het beste haalt uit de nieuwe krachtige console en ook met een aantal revolutionaire spelideeĂŤn komt.

Geschiedenis

lijk van de held, de stad en zijn inwoners.

Daarnaast bevatte het spel een meeslepend verhaal waarin de speler het gevoel kreeg bij iedere actie een sterkere superheld of schurk te worden. Het eerste deel van inFAMOUS was een wereldwijd succes.

Niet zo gek dus dat er twee jaar later een vervolg kwam. In inFAMOUS 2 wordt MacGrath beschuldigd van de vernietiging van Empire City. Er wordt alles aan gedaan om zijn nieuwe verblijfplaats, New Marais, hetzelfde lot te besparen.

De game was groter en spectaculairder dan zijn voorganger.

Beide titels zijn verkrijgbaar in het PlayStation Essential Editionassortiment.

Een nieuwe held

inFAMOUS was in 2009 een van de verrassingen van het jaar.

De openwereldgame draaide om keuzes. De speler stapte in de schoenen van een doorsnee inwoner van Empire City, Cole MacGrath, die superkrachten verkreeg. De manier waarop gespeeld werd, had niet alleen consequenties voor het verloop van het verhaal, maar ook op het uiter24

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL SONY COMP.indd 24

inFAMOUS: Second Son speelt zich zeven jaar na het laatste avontuur van Cole McGrath af. Om een herhaling te voorkomen van de biologische rampen in Empire City en New Marais, is een federaal agentschap opgericht: Department Of Unified Protection. Iedereen die lijkt op een zogeheten bio-terrorist wordt direct

opgepakt. Delsin Rowe leeft in de schaduw van zijn oudere broer, politieagent Reggie. Hij heeft geen verantwoordelijkheidsgevoel, is werkloos en geeft nergens om. Delsins leven staat op zijn kop als hij na een busongeluk zijn nieuwe krachten ontdekt. Hij slaat op de vlucht, op zoek naar lotgenoten. Hij wordt op de hielen gezeten door het Department Of Unified Protection. InFAMOUS: Second Son draait rond een bekend thema: hoeveel van je vrijheden wil je inleveren om veilig te kunnen leven?

Goed of slecht Sucker Punch heeft er alles aangedaan om van inFAMOUS: Second Son de ultieme inFAMOUS-game te maken. Zo zijn er nieuwe performance capture-technieken gebruikt. Hierdoor zien de personages er realistischer uit dan ooit tevoren.

Daarnaast heeft de ontwikkelaar alles toegepast wat het sinds 2009 geleerd heeft.

Het resultaat is een soepele gameplay en innovatieve aerodynamische controls. Dus geen moeilijke knoppencombinaties, maar vloeiende en logische handelingen. Hierbij worden de PS4-mogelijkheden goed benut.

Zo moet de speler zijn duim op de touchpad leggen om deuren te openen. Net als bij de vorige delen speelt de zogeheten karma-meter een belangrijke rol. Delsin moet door zijn krachten constant keuzes maken. Of hij laat zijn onbaatzuchtige kant zien of hij toont zijn egoĂŻstische persoonlijkheid. Het is opnieuw aan de gamer om

MAART 2014

27-2-2014 17:50:05

SPECIAL

GAMES

e 4 de uiteindelijke inFAMOUSbeleving te creëren. Goed of slecht, elke handeling in de game kan verstrekkende gevolgen hebben.

De open wereld van Second Son is er dan ook één vol geheimen.

De keuzes die de speler maakt, zorgen daadwerkelijk voor een andere kijk op de wereld. De bad guy Delsin kan compleet andere dingen tegenkomen dan de good guy-versie.

Marketing Voor Sony Computer Enter-tainment is inFAMOUS: Second Son een belangrijke titel. De eerste blockbuster sinds de release van PlayStation 4. Op moment van schrijven is product manager Ronald van de Zande druk bezig om de marketingplannen te fi naliseren. “Een halfjaar na de release komt Sony weer met een onvervalste blockbuster. Een game die gezien het succes van de vorige delen al een grote en trouwe schare fans kent. We zijn bezig met de previewsessies voor de pers en iedereen is enthousiast. Hetzelfde horen we van de fans en retailers.

Laatstgenoemden hebben laten weten dat ze echt toe zijn aan een nieuwe grote PS4-titel. De pre-orders zijn in veel gevallen significant hoger dan bij eerder verschenen PS4-games. Second Son is een echte aanjager voor onze nieuwe console. De verwachting is dan ook dat een groot aantal PlayStation-bezitters

deze game zal aanschaffen. Daarnaast is inFAMOUS: Second Son een perfecte titel om de twijfelaars over de streep te trekken.”

Sony Computer Entertainment mikt met deze release op de core PS4-gebruiker.

“Deze is vaak online te vinden. Dat is ook de reden waarom een groot deel van onze marketingactiviteiten daar plaatsvindt. Zowel in België als in Nederland.

Je moet dan primair denken aan websitetake-overs, pre-rol, bannering en video’s.

Het is de bedoeling dat op 21 maart niemand om inFAMOUS: Second Son heen kan. Inmiddels is het pre-order-traject gestart. We werken met opvallende banners om de consument zowel de fysieke als de online winkels in te krijgen met een leuke pre-order-actie. Consumenten die het spel van tevoren bestellen, ontvangen een code waarmee een viertal digitale jasjes voor de hoofdpersoon Delsin te down loaden zijn. Daarnaast staan er advertenties gepland in relevante magazines en is er voor de winkelier een pakket met pos-materiaal beschikbaar. Het gaat hier om standees, posters en een set van drie cubes.

Ook zijn er voor winkeliers verschillende online mogelijkheden.” ◾

Speciale edities inFamous: Second Son verschijnt in drie verschillende configuraties. Naast de standaard versie brengt Sony Computer Entertainment een Special en Collectors Edition uit. De Special Edition bevat naast de game de beanie-muts van de hoofdrolspeler en het dlc-level: Cole’s Legacy. Dat overbrugt het gat tussen het voorgaande en huidige spel. Voor de echte fans is er de Collectors Edition.

Naast de muts en dlc bevat deze configuratie een Deslin Jacket-verpakking, badges, een flessenopener, een speciale munt en een exclusieve hoes. De drie versies hebben een consumentenadviesprijs van respectievelijk € 69,99, € 79,99 en € 89,99.

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL SONY COMP.indd 25

MAART 2014

25

2/27/14 6:11 PM

NIEUW IN 2014

Officiële Microsoft-gelicenseerde headsets voor Xbox One™ Release: 13 maart 2014

De officiële TITANFALL headset voor Xbox One™, Xbox 360™ en PC Release: 13 maart 2014

De Z60 voor PC biedt 7.1 kanaals Surround Sound via de gloednieuwe DTS® Headphone X-technologie.

Release: Q3 2014

De populaire P11 en PX22 in witte uitvoering.

Release: nu verkrijgbaar

www.turtlebeachgaming.nl Exclusief gedistribueerd in de Benelux door Bigben Interactive Franciscusweg 249-3B - 1216 SG - Hilversum - tel. 035 628 38 30 - www.bigben.eu © 2014 Voyetra Turtle Beach, Inc. (VTB, Inc.) All rights reserved. Turtle Beach, the Turtle Beach Logo, Voyetra, and Ear Force, are either trademarks or registered trademarks of VTB, Inc. AUDIO ADVANTAGE is a trademark of Turtle Beach, Inc. Titanfall © 2014 ELECTRONIC ARTS INC. All other trademarks are the property of their respective owners. Actual product appearance may differ from package imagery.

EB201403_ADVERTENTIES.indd 26

27-2-2014 15:46:41

SPECIAL

GAMES

Turtle Beach: van basismodel tot high-end headset Bigben Interactive heeft grootse plannen met Turtle Beach, marktleider in het segment van gameheadsets.

De gamedistributeur voert onder meer een nieuw assortiment door en gaat investeren in winkelzichtbaarheid.

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

H

eadsetmerk Turtle Beach sloot 2013 succesvol af.

Marketingmanager Wiebe van der Werk van uitgever Bigben Interactive: “We zijn met afstand markt leider geworden op het gebied van gameheadsets. Dat is natuurlijk iets wat we dit jaar verder willen en gaan uitbouwen.”

Om dit voor elkaar te krijgen verschijnen er in de loop van het jaar nieuwe modellen en blijft Bigben investeren in winkelzichtbaarheid. “Zo zijn er bij retailers specifieke schappen in de herkenbare Turtle Beachkleuren. En laten we ook onze demoopstellingen niet vergeten. Er staan op dit moment verschillende set-ups in de winkels. Consumenten kunnen hier kiezen uit drie headsetmodellen en zelf het comfort en de geluidskwaliteit van onze headsets uitproberen. Voor de winkelier met minder vierkante meters is er een display met één Turtle Beach-headset. Die kan de klant zelf aansluiten op bijvoorbeeld zijn mobiele telefoon.”

Xbox One Dit jaar zal Turtle Beach headsets gaat uitbrengen met de officiële Sony Computer Entertainment-licentie. De eerste wordt in het najaar verwacht. Hiermee voert het bedrijf de officiële licenties van alle drie platformhouders. Het bedrijf blijft daarnaast inzetten op koptelefoons voor de Microsoft-consoles. Medio maart verschijnen bijvoorbeeld twee headsets voor de Xbox One. Opmerkelijk, want een releasedatum voor deze spelcomputer in de Benelux is nog niet aangekondigd. “Het klopt dat de Xbox One dan waarschijnlijk nog niet officieel in de winkels ligt. Er zijn echter heel veel consumenten die de conso-

le uit bijvoorbeeld Duitsland of Engeland hebben geïmporteerd. Er is dus zeker een markt voor.” In dezelfde maand staat de officiële Titanfall-headset gepland, met de licenties van zowel Microsoft als Electronic Arts.

Deze koptelefoon is te gebruiken voor de Xbox 360, de Xbox One en pc. Voor de pc verschijnen er twee nieuwe modellen, waaronder het paradepaardje Z60. Deze 7.1 surroundsound-headset is gemaakt met DTS Headphone X-technologie, speciaal ontwikkeld om het beste geluid uit een headset te krijgen.

door bepaalde evenementen te sponsoren.”

Het jaar van Turtle Beach wordt afgetrapt met iets nieuws. De goedlopende modellen P11 en PX22 komen beschikbaar in het wit.

Van der Werk: “We zitten dit jaar niet stil.

Of je nu een high-end headset wilt hebben of juist een goedkoper basismodel, de kans is groot dat je bij Turtle Beach slaagt.” ◾

Major League Gaming Ook zet Turtle Beach de samenwerking voort met Major League Gaming. Deze wereldwijde organisatie staat voor professioneel en competitief gamen. Van de Werk noemt MLG ‘een keurmerk’.

“Major League Gaming is zeer populair in Amerika en wint steeds meer terrein in de Benelux. Turtle Beach voert verschillende MLGmodellen die gecertificeerd zijn door de organisatie. Daarnaast ondersteunen we dit segment WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL BIG BEN.indd 27

MAART 2014

27

27-2-2014 17:50:44

A4 Adv The Hobbit.indd 1 EB201403_ADVERTENTIES.indd 28

25/02/14 13:48 27-2-2014 15:46:42

SPECIAL

GAMES

Originele producten met aansprekende licentie Warner Bros. Interactive Entertainment mag dan bekendstaan als filmmaatschappij, het bedrijf heeft ook een succesvolle gameafdeling. Senior manager Dolf Hartman: “In het verleden zijn er te veel games uitgebracht waarop even snel een succesvolle filmnaam werd geplakt. Dat doen wij in ieder geval niet meer.”

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

W

ie Warner Bros zegt, denkt in eerste instantie aan de filmtak. Het internationale bedrijf heeft echter ook een goed draaiende gameafdeling. En die wordt steeds belangrijker. Senior manager Dolf Hartman onderstreept dat. “Ik neem Mad Max als voorbeeld. Volgend jaar staat er een grote blockbusterfi lm gepland. Dit jaar moet de gelijknamige game verschijnen. Deze is gemaakt om een nieuwe generatie kennis te laten maken met de klassieke licentie.

Eerst dus de game en dan de film.” De lineup van 2014 kent op dit moment een drietal speerpunten: LEGO The Hobbit, The Lord Of The Rings Shadows Of Mordor en de eerder genoemde Mad Max. Allemaal games die een duidelijke link hebben met een aantal grote filmtitels. Games gebaseerd op fi lms waren in het verleden niet

altijd succesvol. Hartman erkent de valkuil van licentiegames. “In het verleden zijn er te veel games uitgebracht waarop even snel een succesvolle filmnaam werd geplakt. Die naam was belangrijker dan de gameplay. Dat doen wij in ieder geval niet meer. De insteek van Warner Bros.

Interactive Entertainment is compleet anders. Maar toen wij in 2007 als zelfstandig uitgever aan de slag gingen, hebben wij die klassieke fout ook gemaakt. Hierdoor hebben we meerdere keren ons hoofd gestoten met games die de hype niet waar wisten te maken. De manier waarop wij dingen tegenwoordig doen, is veranderd.

De studio is nog steeds de merkenfabriek.

Andere divisies ontwikkelen die merken verder door. Dat gebeurt met eigen ideeën en een zelfstandige productie.”

Perfectioneren Het allergrootste voordeel van deze werkwijze is volgens Hartman dat je originele producten krijgt met een bekende en aansprekende licentie. “Je zit als ontwikkelaar niet meer vast aan de premièredatum van een film. Er is op deze manier dus genoeg tijd om een game verder te ontwikkelen en te perfectioneren. Ik denk dat onze Batman-reeks een goed voorbeeld is van deze insteek.”

Deze superheld is overigens de grote afwezige op het releaseschema 2014 van Warner Bros. Interactive Entertainment.

Hartman: “Ik kan niets zeggen over of er dit jaar wel of niet een nieuwe Batmangame komt. Eén ding staat vast en dat is dat er dit jaar nog enkele bijzondere aankondigingen worden gedaan. Op dit moment concentreren we ons op LEGO The Hobbit, The Lord Of The Rings Shadows Of Mordor en Mad Max.”

LEGO Als eerste staat een nieuwe LEGO-game gepland. Het is voor de eerste keer dat Warner Bros. Interactive Entertainment zo kort op elkaar nieuwe LEGO-delen uitbrengt. Vorig najaar was dat LEGO Marvel Super Heroes en een maand geleden zette de uitgever The LEGO Movie Videogame in de markt. Op 9 april moet LEGO The Hobbit in de schappen staan. Bang voor verzadiging is Hartman niet. “De vraag naar goede LEGO-games blijft nog steeds.

Dat komt natuurlijk door de hoge kwaliteit. Van Marvel Superheroes zijn er in twee maanden 45.000 units verkocht en de eerste tekenen van The LEGO ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL WARNER BROS INT.indd 29

MAART 2014

29

27-2-2014 17:53:56

Lego-Movie-poster.indd 1 EB201403_ADVERTENTIES.indd 30

26/02/14 14:32 27-2-2014 15:46:46

SPECIAL

GAMES

SHADOWS OF MORDOR SPEELT ZICH AF IN HET BEKENDE LORD OF THE RINGS-UNIVERSUM.

Movie Videogame zijn ook uitstekend.

Die games zijn een hit voor jong en oud.

Dat gezegd hebbende verwacht ik wel dat we met The Hobbit een iets ouder publiek gaan aanspreken. Bijzonder aan de vorige The Lord Of The Rings LEGO-games was dat deze geen verkooppiek in het begin hadden, maar een jaar lang solide door verkochten.”

Nieuwe manier Mad Max is een ander paradepaardje van de uitgever. De game is gebaseerd op de klassieke fi lmreeks uit de jaren 80. Het is ook een goed voorbeeld van de nieuwe werkwijze van Warner Bros. Interactive Entertainment. De gameversie staat namelijk een jaar voordat de film uitkomt gepland. Tijdens de E3 werd Mad Max

voor de eerste keer aan het grote publiek getoond. De reacties van journalisten en retail waren volgens Hartman unaniem positief. “We zijn druk bezig om die buzz door te trekken naar de release. Mad Max gaat op alle fronten een bijzonder project worden. Het moet een aanjager zijn voor de gelijknamige bioscoopfilm. Een manier waarop de jongere generatie gamers kennismaakt met de fantastische franchise.”

De laatste release is ook gesterkt door de nieuwe aanpak van het bedrijf. The Lord Of The Rings Shadows Of Mordor speelt niet in op een specifieke film, maar gebruikt het bekende universum wel. “De werelden die iedereen herinnert uit The Lord Of The Rings-trilogie en The Hobbitfilms zijn weliswaar gebruikt, maar er is een nieuw verhaal gemaakt. Een compleet nieuwe beleving van TLOR. Daarnaast is Shadows Of Mordor groter dan welke eerder uitgebrachte The Lord Of The Ringgames.” Een andere uniek aspect haak is de manier waarop de game gespeeld kan worden. Iedere beslissing die gemaakt wordt, heeft gevolgen voor de manier waarop het verhaal verloopt. Iedere speelsessie is dus anders. Zowel Mad Max als Shadows Of Mordor staat gepland voor het najaar en verschijnen op zowel next- als current-gen.

Marketing Dolf Hartman kijkt vol vertrouwen naar het nieuwe jaar. “Wij hebben mooie aansprekende titels en de buzz bij zowel journalisten als retail is goed. Het is aan ons om daar gedegen marketingcampagnes rondom te bedenken, zodat het algemene enthousiasme ook overslaat op de

consument. Op dit moment zijn we druk bezig met het fi naliseren van de plannen rondom LEGO The Hobbit. De release valt nagenoeg samen met de homevideorelease van The Hobbit 2: Desolation Of Smaug en dat betekent dat de consument in april niet om The Hobbit heen kan.

'Doordat je niet meer vastzit aan de premièredatum van een film is er genoeg tijd om een game verder te ontwikkelen en te perfectioneren' Een succesvol terugkerend element van de campagne zal weer de actie met gratis mini-LEGO-figuurtjes zijn die we bij een aantal partners weggeven bij de game.

Zoals je begrijpt is het nog te vroeg om iets te vertellen over de plannen voor Mad Max en The Shadow Of Modor. Alle drie de titels hebben een hoop potentie om goed te presteren op de winkelvloer. En zoals ik eerder al vertelde, Warner Bros.

Interactive Entertainment gaat dit jaar nog met een paar mooie aankondigingen komen.” ◾

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL WARNER BROS INT.indd 31

MAART 2014

31

27-2-2014 17:54:02

4.4.14 P C / MAC

JUNE

2014

P S 4 & X B OX O N E

Š 20 Medi tradem tradem of So or tra

/elderscrollsonline ESO_DPS_A4_legends_ENT_BUS_BEN.indd 1 EB201403_ADVERTENTIES.indd 32

26/02/2014 15:25 27-2-2014 15:46:51

ESO_D

14 15:25

WWW.ELDERSCROLLSONLINE.COM

© 2014 ZeniMax Media Inc. The Elder Scrolls® Online developed by ZeniMax Online Studios LLC, a ZeniMax Media company. ZeniMax, The Elder Scrolls, ESO, Bethesda, Bethesda Softworks and related logos are registered trademarks or trademarks of ZeniMax Media Inc. in the US and/or other countries. Mac and the Mac logo are trademarks of Apple Inc., registered in the U.S. and other countries. “2” and “PlayStation” are registered trademarks of Sony Computer Entertainment Inc. Also, “Ø” is a trademark of the same company. All other trademarks or trade names are the property of their respective owners. All Rights Reserved.

ESO_DPS_A4_legends_ENT_BUS_BEN.indd 2 EB201403_ADVERTENTIES.indd 33

26/02/2014 15:25 27-2-2014 15:46:52

Bethesda stapt in MMO-markt Bethesda Softworks Benelux brengt dit jaar diverse titels uit die door gamers en retailers met open armen zullen worden ontvangen. Zo maakt de bekende licentie The Elder Scrolls Online de overstap naar het massive multiplayer online-genre (MMO) en is de klassieke game Wolfenstein in een nieuw jasje gestoken.

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

B

ethesda Softworks Benelux bracht in 2013 weliswaar diverse games uit, waaronder een Game Of The Year Edition van Dishonored en The Elder Scrolls Anthology, maar het ontbrak echter aan nieuwe titels. Dat gemis wordt dit jaar meer dan goed gemaakt. Een vlugge blik op de releaselijst van Bethesda toont titels waar het hart van de echte gamer sneller van gaat kloppen. Dit najaar staat bijvoorbeeld The Evil Within gepland, een horrormeesterwerk van Shinji Mikami, de bedenker van survivalhorrorserie Resident Evil. De focus voor de komende maanden ligt voor Bethesda Softwork Benelux op twee titels: The Elder Scrolls Online en Wolfenstein: The New Order. Twee games met een grote geschiedenis en een nog grotere fanbase.

der genoeg om binnen het MMO-genre een verschil te maken. The Elder Scrolls is al jaren razend populair bij de doelgroep.

Het laatste deel verscheen drie jaar geleden en brak in de tussentijd ieder denkbaar record. Vanuit de consument, retail en pers horen we dat men echt zit te wachten op een nieuw deel!”

DLC The Elder Scrolls Online werkt met een abonnementsmodel. Om te kunnen spelen betalen gebruikers maandelijks 12,99

MMO Op 4 april ligt de pc-versie van The Elder Scrolls Online in de winkel. De PlayStation 4- en de Xbox One-configuraties volgen later dit jaar. Met deze release slaat Bethesda met de populaire franchise een nieuwe weg in. De game valt namelijk in het massive multiplayer online-genre (MMO). Een genre dat op dit moment gedomineerd wordt door één titel. Bart Verwijst, pr-manager, erkent dat, maar zegt gelijk niet de concurrentie aan te willen gaan met World Of Warcraft. “Wij doen ons eigen ding en de game is bijzon34

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL BETHESDA.indd 34

WOLFENSTEIN: THE NEW ORDER

euro. Het abonnementsgeld is niet alleen bedoeld om toegang te krijgen tot het spel.

Betalende gamers ontvangen gratis updates en nog te verschijnen down loadable content. Verwijst: “We laten zien dat onze eerste stap in de MMO-arena een serieuze is. We hebben het hier bijvoorbeeld niet over extra content die eens in de zoveel tijd verschijnt. Iedere vier tot zes weken moeten er nieuwe aanvullingen verkrijgbaar zijn. Je moet dan niet alleen denken aan nieuwe kleding, wapens of voer tuigen, maar ook aan complete levels met nieuwe opdrachten en speelmogelijkheden. Wij willen onze gebruikers het beste van het beste bieden. Daarnaast is het periodiek uitbrengen van nieuwe content een goede manier om de speelbaarheid van The Elder Scrolls Online constant te verlengen. Iets waar de fans natuurlijk heel blij mee zijn.”

Bethesda Softwork Benelux brengt tegelijk met de release van de game ook zogeheten time cards uit. Hiermee kan de consument 60 dagen spelen. De marketing en pr rondom The Elder Scrolls Online is al begonnen. De Benelux-website van IGN presenteerde zeven dagen lang iedere dag een nieuw verhaal over de game. “De reacties uit de doelgroep waren fantastisch. Deze game leeft daar echt. Rondom het releasemoment start de eigenlijke marketingcampagne. Hiervoor worden vaste waarden als televisie, print, online en outdoor ingezet. Bethesda’s grootste marketingcampagne ooit.”

MAART 2014

27-2-2014 15:47:51

SPECIAL

GAMES

THE ELDER SCROLLS

Singleplayer Wolfenstein is een bewezen licentie. Sinds 1992 zijn er verschillende delen van deze rauwe fi rst person shooter verschenen.

Door de jaren heen heeft Wolfenstein het stempel ‘klassieker’ gekregen. De laatste game kwam in 2009 uit. The New Order is de eerste Wolfenstein-game die wordt uitgebracht onder de Bethesda-vlag. De game verschijnt op 23 mei voor de PlayStation 3, de PlayStation 4, de Xbox 360, de Xbox One en pc. Opvallend is dat Wolfenstein: The New Order alleen een single playercampagne bevat. Verwijst begrijpt dat sommige liefhebbers daardoor teleurgesteld zijn. “Ik weet echter zeker dat dit gevoel verdwijnt als zij de game daadwerkelijk spelen. The New Order is gemaakt door de nieuwe studio MachineGames. Het grootste gedeelte van het personeel komt van de omgevallen ontwikkelaar Starbreeze.

Zij hebben destijds hun sporen verdiend met The Darkness en The Chronicles Of Riddick. Het team bestaat daarnaast ook uit oud-medewerkers van de ontwikkelaar

id Software, van de originele Wolfensteingames. Dankzij hun ervaring durf ik te stellen dat de singleplayer van Wolfenstein: The New Order alle elementen bevat die fans graag willen zien. Natuurlijk zijn er de bekende actie-elementen, waarbij je op zoek moet gaan naar health packs als je neergeschoten bent, maar de game bevat ook heel veel knipogen en hommages naar het roemruchtige verleden van deze serie.”

Nazi’s De nieuwe Wolfenstein speelt zich af in het jaar 1946. OSA-agent William B.J. Blazkowicz heeft last van geheugenverlies en wordt opgesloten in een gesticht. Veertien jaar later weet hij te ontsnappen. De nazi’s hebben de Tweede Wereldoorlog gewonnen en regeren de wereld. Reden genoeg voor Blazkowicz om ouderwets huis te houden.

MachineGames heeft er alles aan gedaan om de fans van het eerste uur tevreden te stellen. Zo voelt de game vertrouwd aan en worden controverses niet geschuwd.

Het bloed spettert in het rond en er wordt gebruikgemaakt van de beruchte naziiconografie. De ontwikkelaar heeft daarnaast ook de nodige aandacht besteed aan een meeslepend verhaal. Zo ziet de wereld die wij kennen er net iets anders uit onder de Duitse heerschappij. Zelfs bekende liedjes hebben een nazi-bewerking gekregen. Verwijst: “Dit is het schoolvoorbeeld van een game die gemaakt is uit liefde voor het product en met de fans in het achterhoofd.” ◾

Bètaversie van Doom Consumenten die de game pre-orderen krijgen toegang tot een bèta van een nieuwe versie van de gameklassieker Doom. Pre-orders voor de titel bevatten een toegangscode voor de nog aan te kondigen bèta. De pre-order-actie is geldig bij iedere retailer.

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL BETHESDA.indd 35

MAART 2014

35

27-2-2014 15:47:52

Mario. Ontdek op je gemak Toon je een behulpzame Yoshi en bescherm Baby en! Gooi eieren om de kleurrijke wereld waarin je Baby Luigi moet redd pen om te verzamelen! vijanden te verslaan en speur naar allerlei voorwer

SPECIAL EDITION VERKRIJGBAAR!*

Speel minigames met een vriend!

OOK COMPATIBEL MET

*Geen spel inbegrepen. © 2014 Nintendo. Nintendo 3DS and Nintendo 2DS are trademarks of Nintendo. © 2014 Nintendo.

EB201403_ADVERTENTIES.indd 36

Breek nieuwe routes open met mega-eieren!

Verander Yoshi in een helikopter, mijnwagentje en nog veel meer!

familie

www.yoshisisland.nl

27-2-2014 15:46:56

SPECIAL

GAMES

3DS speerpunt in het voorjaar van Nintendo Nintendo zet dit jaar wederom in op de 3DS-producten en de Wii U. Nieuwe releases moeten ervoor zorgen dat de consument beide platforms blijft omarmen. “Software verkoopt namelijk hardware”, aldus Frédéric Michaux, marketingmanager Nintendo Benelux.

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

E

en van de Nintendo-speerpunten van 2014 is de 3DS-productfamilie.

Het momentum dat de handhelds in de tweede helft van vorig jaar kregen, moet in 2014 een vervolg krijgen.

Marketingmanager Nintendo Benelux Frédéric Michaux: “Vorig jaar was een bijzonder goed jaar voor de 3DS. Sinds de zomer 2013 was er tot het einde van het jaar iedere maand wel een triple-a-titel verkrijgbaar. Fans en retail waren zeer blij met nieuwe releases als Mario & Luigi: Dream Team Bros., Pokémon X&Y, The Legend Of Zelda: A Link Between Worlds en Luigi’s Manision 2.

Daarnaast was er een constante ondersteuning vanuit marketing vooral op televisie, gericht op kinderen en ouders.” “En laten we de release van de Nintendo 2DS niet vergeten”, vult brandmanager Wieger Sturm aan. “Die vormt een aantrekkelijk instapmodel binnen de 3DS-familie. De release heeft de al bestaande 3DS-handhelds niet in de weg gezeten. Het is een echt plusproduct gebleken. De verkopen van 3DS en 3DS XL zijn overeind gebleven. De 2DS heeft

veel twijfelende consumenten over de streep getrokken.”

Michaux: “Dat schrijven we vooral toe aan de combinatie van sterke releases, efficiënte marketing en als laatste element in het rijtje: de lagere prijs.”

3DS-releases 2014 zag al 3DS-releases als Inazuma Eleven 3: Team Ogre Attacks en Mario Party: Island Tour. 14 maart komt daar Yoshi’s New Island bij. Het platformspel rond het groene wezentje ondersteunt de gyrosensor om de verschillende gedaantes van Yoshi te kunnen besturen.

Naast de game brengt Nintendo in beperkte oplage een groen-wit gekleurde 3DS XL Yoshi Special Edition uit. Sturm: “Een speciale gelimiteerde handheld ophangen aan een grote release slaat vaak goed aan. Het is natuurlijk bedoeld voor de echte fans binnen de 3DS-community of fans van de betreffende franchise. Vorig jaar hebben we speciale 3DS-handhelds uitge-

bracht voor onder andere Zelda, Pokémon en Luigi. Echte verzamelobjecten.”

Naast een nieuwe Yoshi-game keert dit jaar nog een aantal grote namen terug op de 3DS. Mario Golf: World Tour laat spelers golfen met de bekende Nintendofiguren uit Mario’s Mushroom Kingdom en in bekende omgevingen. Naast multiplayermogelijkheden bevat het spel de Kasteelclub. Een hub met locaties waar de spelers hun vaardigheden kunnen bijschaven. Er zijn golfbanen, toernooien, trainingslocaties, winkels, kleedkamers en een bar. Mario Golf: World Tour is op 2 mei verkrijgbaar.

De andere grote voorjaarstitel is Kirby: Triple Deluxe. Spelers maken kennis met de 20 verschillende kopieerkrachten van de roze held, zoals de Beetle, Circus en Archer. De zoektocht naar de zonnestenen wordt nog interessanter gemaakt door de 8-bit sleutelhangers die verstopt zijn in de levels. Het spel maakt gebruik van StreetPass-functionaliteit en is vanaf 16 mei verkrijgbaar.

Wii U Dat Nintendo de 3DS noemt als speerpunt betekent natuurlijk niet dat de Wii U ▶

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL NINTENDO.indd 37

MAART 2014

37

27-2-2014 15:39:03

F VANA I! 16 ME

NIEUWE KIRBY KRACHTEN

EEN PLATFORMSPEL DELUXE

Kirby’s zuigkracht neemt EPISCHE vormen aan!

OOK COMPATIBEL MET

KIRBY FIGHTERS MINI GAME!

Speel Kirby Fighters samen met vier vrienden!

TRIPLE THE FUN IN A DELUXE NEW ADVENTURE! WWW.NINTENDO.NL ©2014 HAL Laboratory, Inc. / Nintendo

EB201403_ADVERTENTIES.indd 38

27-2-2014 15:47:02

SPECIAL

GAMES

'De cijfers wijzen uit dat grote releases een positief effect hebben op hardwareverkopen.

Iedereen weet dat software nog steeds hardware verkoopt' Frédéric Michaux, marketingmanager Nintendo Benelux

vergeten wordt. Nintendo Benelux heeft het volste vertrouwen in de console en ondersteunt deze met een aantal grote voorjaarsreleases. Michaux: “2013 is een jaar geweest waarin heel veel gebeurd is rondom de Wii U. Zo werd de prijs verlaagd en kwamen er toptitels uit als The Legend Of Zelda: The Windwaker HD en Super Mario 3D World. Games die in de specialistische pers geweldige reviews kregen. Dit zagen we ook terug in de verkopen. Dit jaar staat ook weer een aantal Wii U-toppers gepland. Games die opnieuw voor een forse duw in de rug van de console moet zorgen.”

Michaux verwacht dat Mario Kart 8 vooral als katalysator voor Wii U-succes kan dienen. “Als je naar het verleden kijkt, zie je dat ieder nieuw Mario Kart-deel, op welk systeem dan ook, altijd voor langdurige verkopen zorgt. De verwachtingen voor de nieuwe game zijn dan ook heel erg hoog.

Mario Kart 8 is een titel die de consument gaat overtuigen om een Wii U te kopen.”

Brandmanager Mirjam Hoogendoorn de Jong trekt de vergelijking met de recent verschenen Donkey Kong Tropical Freeze.

“Dit is een grote naam, waar fans echt op zitten te wachten. Dit kaliber games zorgt er uiteindelijk voor dat de Wii U, ook in 2014, fl ink zal groeien.” Michaux vult aan: “De cijfers wijzen uit dat grote releases

een positief effect hebben op hardwareverkopen. Iedereen weet dat software nog steeds hardware verkoopt.”

Wii U-releases Mario Kart 8 is vanaf 30 mei verkrijgbaar. Deze keer neemt Bowsers bende ook plaats in het startveld. Voor het eerst zijn ze beschikbaar als speelbare personages. Naast deze bad guys kunnen spelers natuurlijk ook kiezen uit bekende namen uit het Mario-universum. Een andere release waar iedere Nintendo-fan naar uitkijkt is Super Smash Bros. Voor de game die dit jaar verschijnt voor 3DS en Wii U zijn al verschillende speelbare personages aangekondigd waaronder Little Mac uit de legendarische Punch-Out! Een andere titel die later dit jaar staat gepland is Bayonetta 2. Met de game, die exclusief voor Wii U verschijnt, laat Nintendo zien de core-speler niet te vergeten. Deze vechtgame combineert gevechten met een kleurige fantasiewereld. Naar verwachting wordt er tijdens de internationale gamebeurs E3 van 10 tot 12 juni meer bekendgemaakt over het komende releaseschema van Wii U.

Community Ieder van de bovenstaande releases wordt

ondersteund met een substantiële mediacampagne. Nintendo laat het daar echter niet bij. Het bedrijf wil de achterban nog meer betrekken bij de games. Zo wordt de community sinds vorig jaar uitgenodigd op speciale evenementen. Hier komt een afvaardiging voor of na de release in contact met het spel óf met andere spelers.

Sturm: “In 2013 deden we evenementen rondom Monster Hunter, Animal Crossing en Pokémon. De reacties waren positief.

Dergelijke evenementen slaan erg goed aan bij onze fans. Wij proberen er dan ook altijd iets speciaals van te maken. Insteek van de events kan een eerste kennismaking met een nieuw spel zijn, nog voordat deze in de winkel ligt. Bij spellen waarbij het samen spelen een belangrijke dimensie vormt, brengen we enthousiaste spelers graag bij elkaar om hun passie te delen en nóg meer uit de game te halen. Hierbij kun je denken aan Animal Crossing: New Leaf, Pokémon X&Y, maar ook aan Monster Hunter 3 Unlimited, waarbij er zelfs een koppeling is tussen spelers op Nintendo 3DS en Wii U. De events worden verder aangekleed met spelgerelateerde activiteiten en goodies.

Het rechtstreekse contact met de achterban zorgt voor een nog hechtere community. Daarbij is het fantastisch om uit eerste hand te horen wat leeft en waarom bepaalde spellen populair zijn.” De events werden georganiseerd in samenwerking met Sanoma Media. ◾

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL NINTENDO.indd 39

MAART 2014

39

27-2-2014 15:39:09

Blizzard launch EB 210x297:Layout 8

24-02-2014

09:31

Pagina 1

NO ONE CAN STOP DEATH

™

25/ 25/03 03//2014 2014 diablo3.com/reaper

Š 2014 Blizzard Entertainment, Inc. All Rights Reserved. Reaper of Souls is a trademark. Diablo and Blizzard Entertainment are trademarks or registered trademarks of Blizzard Entertainment, Inc. in the U.S. and/or other countries.

EB201403_ADVERTENTIES.indd 40

27-2-2014 15:47:04

SPECIAL

GAMES

Nieuwe uitbreiding moet succes Diablo III prolongeren Diablo heeft miljoenen fans aan zich weten te binden. Dit jaar verschijnt de uitbreidingsset Reaper Of Souls, die door Blizzard Entertainment groots in de markt wordt gezet met onder meer een persevent, virals en direct marketing.

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

D

iablo is een van de weinige pc-games waarvoor consumenten massaal naar de winkel rennen. Van Diablo III zijn er wereldwijd in de eerste 24 uur na de release 3,5 miljoen stuks doorverkocht. Aan het einde van de eerste verkoopweek stond de teller al op 6,3 miljoen units en net als bij deel twee was de gamepers laaiend enthousiast. Inmiddels zijn er over de hele wereld meer dan 15 miljoen units van Diablo III verkocht.

Oerkwaad Op 25 maart staat de Diablo IIIuitbreiding Reaper Of Souls gepland.

Een duister, onheilspellend nieuw hoofdstuk in het zich voortslepende confl ict in de wereld Sanctuary.

In Act V gaat de verhaallijn verder waar hij is gestopt in Diablo III. De speler wordt meegenomen van de legendarische stad Westmarch naar de verdorven zalen van het Pandemonium Fortress. Malthael, de gevallen Aartsengel der Wijsheid, is lang geleden verdwenen. In Reaper of Souls keert hij terug als de Engel des Doods en verovert hij de Black Soulstone. Deze steen bevat de essentie van het kwaad.

Het zou rampzalig zijn als deze zwarte kracht op de wereld wordt losgelaten.

Het is aan de gamer om het kwaad te stoppen. Je hebt de keuze uit zes zeer uiteenlopende klassen, waaronder de compleet nieuwe Crusader. Met zijn gigantische pantser en ondoordringbare schild heeft de Crusader een heel arsenaal aan vernietigende wapens tot zijn beschikking. Daarnaast gebruikt hij krachtige gevechtsmagie om bondgenoten te versterken en vijanden te verzwakken.

Nieuwe types Naast de uitbreiding van het maximaal haalbare level naar level 70, keren ook de bekende klassen Barbarian, Witch Doctor, Wizard, Monk en Demon Hunter terug. Maar wel met nieuwe spreuken en vaardigheden. Daarnaast zijn er twee nieuwe speltypen: Adventure Mode en Nephalem Trials. De upgrade van Diablo III’s Paragon progressiesysteem zorgt voor nieuwe mogelijkheden als het spel is uitgespeeld.

Reaper Of Souls introduceert daarnaast het nieuwe beloningssysteem Loot 2.0. Hierdoor ontvangt de speler minder, maar zijn de voorwerpen wel beter te gebruiken en in te zetten.

Positieve feedback Olivier Spaargaren, marketing- en prmanager Benelux, meldt dat Blizzard voor het maken van het expansion pack goed geluisterd heeft naar de fans. “Dat zie je onder andere terug in de sluiting van de Auction House, de grimmige, middeleeuwse setting van Act V, de verbeterde end-gamecontent zoals de adventure mode en Loot 2. Inmiddels hebben we een uitgebreide bètaperiode achter de rug, waarin een selecte groep spelers Diablo III Reaper Of Souls uitgebreid kon testen. De feedback was zeer positief.”

Marketing Een release als Reaper Of Souls gaat natuurlijk gepaard met het nodige marketinggeweld.

Uitgever Blizzard Entertainment heeft een uitgebreide pren marketingcampagne op poten gezet, waarin iedere marketingvorm naar voren komt. Naast een forse inzet op online, waaronder een YouTube Masterhead gedurende de lancering, komen ook uitingen in print voorbij, waaronder covers bij de specialistische magazines Gameplay en Power Unlimited.

Olivier Spaargaren: “Daarnaast zetten we viral videos en direct marketing op onze owned channels in, is er voor de retailers uitgebreid pakket pos-materiaal beschikbaar en wordt er voor de pers een evenement georganiseerd. De doelgroep zal weten dat Diablo III: Reaper Of Souls verschijnt op 25 maart!” ◾

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL ACTIVISION.indd 41

MAART 2014

41

27-2-2014 18:01:22

SPECIAL GAMES

Game World moet dé plek worden voor iedere gameretailer Gamedistributeur Game World komt dit jaar met een scala aan nieuwe en eigen producten en sloot een exclusieve overeenkomst met accessoiremerk Venom.

Project- en e-commercemanager Rick van Loon over de nieuwe line-up.

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

G

ame World Distributie is al meer dan 22 jaar distributeur van games, accessoires en aanpalende producten. Dit jaar wil de groothandel nog meer naar buiten treden met een scala aan nieuwe en bekende producten. Eind vorig jaar stapte het bedrijf in de markt voor nextgen-accessoires. Game World bracht onder de naam Calibur 11 een aantal producten voor zowel PlayStation 4 als Xbox One op de markt. Doordat deze rondom de release van de nieuwste consoles beschikbaar waren, verkochten ze uitstekend, meldt project- en e-commercemanager Rick van Loon. “In maart komt Game World met een tweede worp. Het gaat hier om drie PS4-items (Blu-ray Media Remote, een verlengkabel voor de PS-camera en een dual-oplaadkit).

Voor Xbox One staan vier accessoires in de planning (Kinect Sensor-verlengkabel, een mountclip, een hoogwaardige batterijpack en een dual-oplaadkit). Stuk voor stuk items die essentieel zijn en veel gebruikt worden door echte gamers.” Met Calibur 11 mikt Game World zich naast fysieke winkeliers ook op online kanalen als bol.com en Coolblue. “In winkels heb je vaak ruimteproblemen. Deze zijn natuurlijk niet aanwezig bij webshops. Zij kunnen ook vaker unieke items opnemen in hun assortiment, 42

WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL

EB201403_GAME SPECIAL GAME WORLD.indd 42

zoals Xbox One-accessoires. Dat wil overigens niet zeggen dat we fysieke winkels uitsluiten. Beslist niet. De accessoires van Calibur zijn natuurlijk ook voor hen beschikbaar. Zeker in deze tijd is de line-up bijzonder interessant. Vooral gezien de prijskwaliteitverhouding.”

Exclusief Naast Calibur 11 voert Game World Distributie ook het accessoiremerk Venom. Rick van Loon onderstreept geen concurrentie te zien tussen Venom en Calibur. “Venom is een compleet ander merk met producten die je niet tegenkomt bij onze eigen brand. Het paradepaardje is de PS4 Vibration Headset. Een koptelefoon met ingebouwde subwoofer. Geluid komt op deze manier optimaal tot zijn recht. We hebben eerder hetzelfde product uitgebracht voor de PlayStation 3 en de Xbox 360. De resultaten waren zeer bevredigend.”

Game World staat op dit moment op het punt om een grote, exclusieve deal te tekenen. Van Loon ligt een tipje van de sluier op: “Het gaat hier om een pc-accessoiresmerk met high-end producten die niet eerder binnen Europa verkrijgbaar waren.

Binnenkort kan ik daar meer over vertellen.”

Piggyback Naast accessoires is Game World sinds jaar en dag ook de verdeler van Piggyback Strategy Guides: complete naslagwerken waar een game tot in precisie wordt uitgelegd en waarin alle geheimen worden onthuld. Volgens van Loon zijn boeken als die van Piggyback perfecte artikelen om bijverkoop mee te generen. Vooral interessant omdat strategy guides mee zijn gegaan met de wensen van de consument. “Het meest recente succes was de guide van Final Fantasy Lighting Returns. Naast alle ins en outs van de game bevatte dit boek ook een downloadcode. Hiermee is exclusieve content voor het spel te downloaden. Het resultaat was dat het Piggyback-naslagwerk in korte tijd uitverkocht was. Er staat dit jaar nog een aantal van dit soort mooie projecten in de stijgers.” Van Loon schrijft de populariteit van Piggyback toe aan de compleetheid en uitstraling. “Deze gidsen zijn van een bijzonder hoge kwaliteit en de boeken zijn echt onmisbaar voor fans. Naast beschrijvingen van het spel bevatten ze ook bijzonder artwork.” ◾

MAART 2014

27-2-2014 18:10:06

PLAYSTATION 4 & XBOX ONE

EB201403_ADVERTENTIES.indd 43

27-2-2014 15:47:06

Naamloos-1 1 EB201403_ADVERTENTIES.indd 44

26/02/14 20:51 27-2-2014 15:47:20