ENTERTAINMENT BUSINESS
Will Page over het succes van Spotify in Nederland Cashless betalen: de portemonnee mag thuisblijven Waarom GTA V de grootste gamerelease ooit is Special: groothandel en distributie
EB LIVE
Thema: cashless payments Spotlight: event-promotie
3 7 e J A A R G A N G /// N O V E M B E R 2 0 1 3 /// N R .1 1
EB201311_COVER.indd 1
31-10-2013 18:14:49
EDITORIAL Uitgave iMediate Arendstraat 53 Postbus 2227 1200 CE Hilversum Telefoon: 035 - 646 58 00 Fax: 035 - 646 58 99 redactie@entertainmentbusiness.nl Uitgever/hoofdredacteur Frank Janssen Redactie Edgar Kruize, Jeroen van Trierum Eindredactie Arnold le Fèbre, Jiska Staal Medewerkers Marcel Debets, Werner Schlosser Exploitatie Joost Spanjaard, Mitchel van der Heide E-mail: sales@imediate.nl Abonnementen Mitchel van der Heide Telefoon: 035 - 646 58 05 Fax: 035 - 646 58 99 Mitchel.vanderHeide@imediate.nl Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervanuit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post of per telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode. Tarieven Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: Halfjaarabonnement: € 125. Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80 per halfjaar. Andere landen: € 180 per halfjaar. Productie en traffic Judith Nicol, Yvonne Schouren Basisontwerp Nout Design - Lex Kaasschieter Vormgeving Rik van den Berg, Tim van den Berg, Louis Bertrand, Marloes Draaijer, Natalie Moorelisse, Louise Stavast Drukkerij Roto Smeets GrafiServices © Copyright 2013 ISSN: 1875-2888
(Topsectoren)beleid Zodra de politiek interesse toont in de entertainmentindustrie, is er stront aan de knikker. Het topsectorenbeleid uitgezonderd natuurlijk. Hoewel ik nog maar moet zien wat dat concreet gaat opleveren, is het in ieder geval positief te noemen dat de politiek aan tafel gaat met de muzieksector om constructief overleg te voeren. Toch heb ik me onlangs met stijgende ver bazing door een lijst met vragen van twee PvdA-kamerleden aan de heer Teeven geworsteld. Onderwerp: de uitbetaling van Buma/Stemra aan haar rechthebbenden. De twee, Oosenburg en Van Dekken, voelden Staatsecretaris van Veiligheid en Justitie (de heer F. Teeven dus) eens even flink aan de tand. Want wist Teeven eigenlijk wel dat er artiesten zijn die ontevreden zijn over het uitkeringssysteem van de auteursrechtenorganisatie? Voor de duidelijkheid: Oosenburg en Van Dekken zijn vertegenwoordigers van diezelfde partij die zich eerder vooral druk maakte om de rechten van de internetgebruiker en waarbij PvdA-kamerlid Recourt het volgende liet optekenen in het debat over een downloadverbod uit evident illegale bron: “Wij steunen geen wetgeving die auteursrechtenorganisaties kunnen gaan misbruiken om toch particuliere downloaders te gaan aanspreken.” Even daargelaten of een download verbod überhaupt nog relevant is, maakte de PvdA daarmee in ieder geval duidelijk waar de electorale prioriteiten liggen. Daarnaast bestaat er in Den Haag dus de angst dat auteursrech tenorganisaties misbruik maken van wetgeving (?). Overigens staan ze bij de PvdA dus ook bekend om uitkeringssystemen waar artiesten on tevreden over zijn. Flauw om hier te stellen dat Buma/Stemra helemaal niet uitbetaalt aan artiesten maar aan auteurs en uitgevers. Want een groot deel van die auteurs zijn natuurlijk ook vaak de uitvoerende artiesten. Het antwoord van Teeven was kristalhelder: “Ja, ik ben be kend met de berichten in de media dat er onder bepaalde artiesten ontevredenheid bestaat over de uitbetaling door Buma/Stemra.” Einde antwoord. Prachtig antwoord natuurlijk. En nee , dit is geen Koefnoen-satire. Vraag 3 in de brief luidt: ‘Kent u de berichten dat de geïnde gelden van Spotify langer op de plank blijven liggen bij Buma/Stemra dan wenselijk?’ Antwoord Teeven: “Nee, mij zijn daar over geen berichten bekend.” Nogmaals, ik citeer letterlijk uit de brief. Voeg niets toe en laat niets weg. Ik vraag me af of er duidelijkheid bestaat over wat precies bedoel wordt met ‘wenselijk’. Overigens besluit het duo met de vraag of Teeven van plan is Buma/Stemra aan te spreken op de gang van zaken met betrekking tot de repartitie. Het antwoord van Teeven: “Gelet op het feit dat de uitkeringen binnen de gestelde wettelijke termijn plaatsvinden, zie ik geen aanleiding de gang van zaken bij Buma/Stemra met betrekking tot repartitie onder de aandacht te brengen van het College van Toezicht Auteursrechten.” Na het lezen van de vragen en de antwoorden werd duidelijk dat hier weer kostbare tijd aan een zinloze exercitie verloren is gegaan. Graag hadden we als entertainmentindustrie die enorme Haagse betrokkenheid inzake het auteursrecht, en alles wat daar mee samenhangt, wat vaker en vooral ook wat eerder gezien. Wat deze actie kan niet anders als uitermate pot sierlijk worden bestempeld. Dus door naar het topsectorenbeleid. Ik ben benieuwd.
Frank Janssen Uitgever/hoofdredacteur 4
EB201311_INHOUD.indd 4
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
November 2013
31-10-2013 18:23:48
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////
» Interview
» Interview
INHOUD
» ANALYSE
Henk Hoogendoorn, Take Two Interactive
Will Page, Spotify
Het grote EB/IGN Benelux Filmonderzoek
Niet eerder domineerde een game release de complete entertainment wereld zoals GTA V dat deed. Een interview met Henk Hoogendoorn, directeur Take Two Interactive Benelux: “Ik denk dat inkopers volgend jaar rond deze tijd met grijze haren zitten”.
Will Page, director of economics bij Spotify, is enthousiast over het Spotify-gebruik in Nederland. Maar, het kan volgens Page nog veel beter. “Weet de kritische muziekliefhebbers te overtuigen en de muziekindustrie heeft de potentie om te exploderen.”
In samenwerking met IGN Benelux heeft Entertainment Business onderzoek gedaan naar de huidige filmconsumptie onder IGN-lezers. Is digitaal of fysiek favoriet? Welke streamingdienst is het populairst? En is Netflix interessant genoeg?
» EB SPECIALS
10 20 28
31 Special /// Groothandel en distributie 32 Kritische stellingen beantwoord 35 Goede groothandels volgens retailers 36 De technische kant van digitale distributie 41 VSN 43 Bertus Distributie 45 MMS 47 CLD Distributie 49 Micromedia Service 51 Game World Distributie 53 Level03 55 Sony DADC 57 ODMedia
» EB LIVE
» EN VERDER
59
Thema /// Cashless payments 64 De toekomst van cashless betalen 67 LOC 7000 69 CREO Spotlight /// Eventpromotie 71 Citydogs 73 Reality Outdoor
04 Editorial 06 In ’t kort 08 In ’t nieuws 12 Sony Computer Entertainment over PS4 17 Vergelijking van de grote muziekstreamingdiensten 18 De collectieve campagne is terug 22 Muziekcuratie als businessmodel 25 Marktaandeel STOMPleden groeit 26 Rankingz: vod-diensten 30 N iels Roodenburg over Media Lizard 60 In ’t kort LIVE 62 Sociale media en klantrelaties 74 Previews festivals
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_INHOUD.indd 5
november 2013
5
31-10-2013 18:50:45
Bart van de Giessen en Ronny Hoekman /////////////////////////////////////////////
‘ Je moet de gamer nog steeds prikkelen om een PS4 aan te schaffen’ Sony Computer Entertainment Benelux maakt zich op voor de lancering van de PlayStation 4. De console verschijnt zonder next-gen-concurrentie, maar wel in een roerige markt. Managing director Bart van de Giessen en marketingdirecteur Ronny Hoekman over marketing, voorraad en concurrentie. Door: Jeroen van Trierum
De PS4 verschijnt op 29 november, heerst er al een koortsachtige drukte op het kantoor? Bart van de Giessen (BvdG): “Het is nu bijna midden oktober en we zitten in een cruciale fase, omdat het daags voor lancering is. Druk is het dus wel. Zoals je begrijpt, is iedereen al sinds de PS4aankondiging in februari bezig met het opbouwen van de lancering en het daarbij horende go-to-marketplan.” Microsoft cancelde de release van de Xbox One in de Benelux voor dit najaar. De PlayStation 4 lanceert zonder concurrentie zijn next-gen-console. Heeft dat jullie plannen veranderd? BvdG: “Je moet altijd uitgaan van je eigen kracht en niet naar anderen kijken. Dat gezegd hebbende: er is altijd competitie in de omgeving waar Sony PlayStation zich bevindt. Sinds de aankondiging hebben wij een duidelijke boodschap naar buiten gebracht. Een boodschap waar tussentijds niet aan gesleuteld is. Dat we nu de enige partij zijn, betekent overigens niet dat Sony rustig achterover kan leunen. Je moet de gamer nog steeds prikkelen om een PS4 aan te schaffen. De verantwoordelijkheid 12
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_RONDE TAFEL SONY PLAYSTATION.indd 12
om met een sterke PlayStation 4-lancering te komen, is meer dan ooit aanwezig.” De voorbestellingen gaan goed. Zo goed zelfs dat klanten die na 7 augustus een PS4 hebben besteld, deze waarschijnlijk niet dit jaar gaan krijgen. Worden er op 29 november nog wel losse consoles te koop aangeboden? BvdG: “Het is natuurlijk wel de bedoeling dat wij voorraad gaan neerzetten voor de impulsieve koper. De voorinschrijving is echter behoorlijk hoog. Het kan dus snel gaan. Maar dan kijk je alleen naar de eerste dag, terwijl wij juist kijken naar de langere termijn. De eerste verkooplichting is voor de echte fans. Daarna is het aan ons om nog meer mensen naar het platform en de winkels te trekken.” Is er straks wel of geen losse voorraad? BvdG: “We wilden geen situatie creëren waarin we onze trouwe klanten iets beloven, maar dit niet waar kunnen maken. Daarom hebben we op een gegeven moment duidelijk gezegd: dit is de voorraad die wij kunnen garanderen. Ga dus niet je voorintekeningen zodanig verder inzetten dat je straks een probleem hebt. Dat houdt
echter niet in dat we niet extra gaan leveren. Er komt meer voorraad dan enkel de pre-orders. De uitlevering hiervan gaan we echter wel gebalanceerd doen.” Hoeveel units zet Sony Computer Entertainment Benelux dit jaar in de markt? BvdG: “We gaan er zoveel mogelijk uit leveren, maar dat zijn er uiteindelijk natuurlijk nooit genoeg.” Hoe is de ondersteuning op marketinggebied? Ronny Hoekman (RH): “Ik kan nog niet alles vertellen, maar wel dat het heel erg groot wordt. De centrale boodschap is ‘this is for the player’. Daar draait de complete communicatie op en dat zie je dus overal terugkomen. Er start een imposante mediacampagne rondom de release. In Nederland wordt op tv de kick-off gegeven tijdens een populair televisieprogramma. Verder zullen we ook onze eigen games ondersteunen met aparte televisieuitingen. Uiteraard wordt digitaal niet vergeten en voeren we bijvoorbeeld een grote sociale-engagementcampagne. Tal van teasertrailers worden tussen nu en 29
november 2013
31-10-2013 18:33:44
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////// INTERVIEW
n
BART VAN DE GIESSEN (LINKS) EN RONNY HOEKMAN
november de wereld ingestuurd via ‘owned & earned’-media. Tenslotte zullen er in de grote steden via buitenreclame ook veel spectaculaire activiteiten plaatsvinden, waaronder één die in Nederland niet eerder heeft plaatsgevonden. Voor retail is er een aansprekend pakket met ‘point of sale’-materiaal. Om met de PS4 zo breed mogelijk bekendheid te bereiken, start er voor de release een ‘shoppingmall tour’ in Nederland en België.” Hoeveel consumenten bereiken jullie met de campagnes? RH: “We hebben niet alles opgeteld, maar
‘De PS3 heeft de komende jaren nog genoeg potentie’ Managing director Bart van de Giessen
je hebt het over miljoenen contactmomenten, omdat we tijdens de lanceringfase, gezien de omvang van de campagne, ook een breder publiek zullen bereiken. Het is onze wens dat die momenten in het teken staan van kwaliteit. Consumenten moeten hierdoor geactiveerd worden.”
Gaat de aandacht voor de PS4 ten koste van de PS3? BvdG: “Beslist niet. We hebben zeven jaar geknokt om de PS3 in de huiskamers te krijgen. Het zou een bijzonder slechte zaak zijn als we dat platform laten vallen. Er is een hoge installed base en die blijven ▶
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_RONDE TAFEL SONY PLAYSTATION.indd 13
NOVEMBER 2013
13
31-10-2013 18:33:47
Will Page, director of economics Spotify ///////////////////// //////////////////////
‘De zwijgende meerderheid moet bereikt worden’ Onlangs verscheen het rapport Adventures In The Netherlands, waarin Will Page, director of economics bij Spotify, uiteen zet hoe de muziekstreamingdienst een plek in Nederland heeft verworven en hoe dit piraterij heeft beïnvloed. Maar volgens de Spotify-topman is piraterij een item waar de muziekindustrie misschien iets te veel nadruk op legt. Door: Edgar Kruize
N
ederland neemt voor Spotify een belangrijke plek in. Het is het eerste land waar de muziekstreamingservice na Scandinavië voet aan de grond gekregen heeft. Iets wat Page heeft verbaasd. “Had je mij een paar jaar terug de kaart van Europa voorgelegd en mij aan laten wijzen waar Spotify buiten Scandinavië het snelst succesvol zou zijn, dan had ik Nederland zeker niet aangewezen. Maar Nederlanders zijn praktische mensen en dat is een van de redenen dat Spotify blijkt aan te slaan. Natuurlijk is de content belangrijk. Zonder muziek hebben we geen dienst. Maar een meerwaarde waarom mensen willen betalen voor Spotify, blijkt hier ook het gemak te
wil zijn, of dat nu concurrerende audio streamingdiensten zijn of videodiensten als Netflix, gewoon beter moet zijn dan piraterij. “Makkelijker toegankelijk, een compleet aanbod waarbij niet in hokjes wordt gedacht. Een gebruiker heeft er geen boodschap aan hoe de industrie in elkaar steekt en aan hen is het niet uit te leggen waarom sommige content wel en andere niet beschikbaar is.” De Spotify-director geeft daarbij wel aan dat hij heel goed inziet dat die vertaalslag voor de industrie nog een lastige is. “Verandering is lastig en natuurlijk blijft er wel in enige mate behoefte aan een fysiek product. Ik ben persoonlijk ook nog een fysieke koper. Ik geef maandelijks minstens 40 pond uit
‘Wij zijn niet te vergelijken met radio, iTunes of een traditionele cd-winkel’ Will Page, director of economics Spotify zijn. Het moment dat een kennis een bepaalde artiest of band aanraadt en men indien gewenst op datzelfde moment nog via Spotify zo’n act kan beluisteren. De waarde die daaraan gehecht wordt door de gebruikers, blijkt groter dan we vooraf hadden gedacht.”
Verdwijnende dragers Page meent dat een dienst die op het gebied van streamingcontent succesvol 20
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_WILL PAGE SPOTIFY.indd 20
aan vinyl, nadat ik de muziek op Spotify heb ontdekt. Maar als je de geschiedenis bekijkt, zie je dat geluidsdragers altijd in golfbewegingen hebben bestaan. De lp is verdwenen, de cassette is verdwenen, de cd is aan het verdwijnen. Tenminste, voor de massa. Amazon levert met AutoRip bij aankoop van een album al meteen de mp3-rip mee. De nieuwste generatie iMacs heeft al niet eens meer een cd-speler. Het digitale domein is de nieuwste drager.”
Met die nieuwe drager is het volgens Page nu vooral zaak om de meerderheid te bereiken. Een meerderheid die door veel partijen over het hoofd wordt gezien. “Enkele jaren geleden – nog voor ik voor Spotify werkte – raakte ik in gesprek met mijn nichtje. Student, 21 jaar, perfecte demografie van een Spotify-gebruiker. Zij gebruikte het niet. ‘Maar mijn vader is er gek op’, zo zei ze. Dat was opvallend. Haar vader, mijn oom, liep tegen zijn pensioen, is zijn hele leven een muziekliefhebber geweest, ging veel naar concerten, had geld genoeg om fysiek product te kopen en had dat desalniettemin al sinds zijn aanschaf van Thin Lizzy’s A Black Legend in 1981 niet meer gedaan. Gewoon omdat hij die behoefte niet meer voelde. Maar via Spotify ontdekte hij weer nieuwe muziek en was hij bereid om vanwege het gemak er maandelijks een tientje voor te betalen. Vergeet alle piraterij voor een moment en realiseer wat er gebeurt als we met zijn allen die markt, die er aantoonbaar ook in Nederland is, aan weten te boren. Er is een kritische massa aan muziekliefhebbers die al heel lang, zelfs nog voor de komst van piraterij, geen muziek meer koopt. Weet die te overtuigen, binnenboord te halen en ze een tientje per maand te laten betalen, en de muziekindustrie heeft de potentie om te exploderen.”
Kritische massa Will Page is zich bewust van de kritische geluiden over de betaling van Spotify.
november 2013
31-10-2013 15:15:08
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////// INTERVIEW
d
‘Aan gebruikers is niet uit te leggen waarom sommige content wel en andere content niet beschikbaar is’ Will Page, director of economics bij Spotify
WILL PAGE, DIRECTOR OF ECONOMICS BIJ SPOTIFY
Hij snapt het geluid wel, maar vindt ook dat de klachten in een onrealistisch kader zijn geplaatst. “Wij zijn niet vergelijkbaar met enerzijds radio of televisie en anderzijds een verkoopkanaal als iTunes of een traditionele cd-winkel. Voor het juiste perspectief zou ik Nederlandse artiesten willen aanraden om hun Buma/ Stemra-afschriften op radio en televisiegebied eens af te zetten tegen het aantal kijkers of luisteraars dat hiermee gemiddeld hun muziek heeft gehoord. Zo bepaal je een gemiddelde ‘inkomsten per luisteraar’. Zet je deze naast de inkomsten uit traditionele verkoop, dan zal je zien dat Spotify wat betreft uitbetaling ergens in het midden zit. Precies waar een partij als de onze, of Deezer, of welke andere
dienst dan ook, moet zitten om als model te kunnen werken. Ook hier weer is er dus het belang om die kritische massa te bereiken. Trek je die binnen, dan zal de schaalgrootte toenemen, worden onze uitbetalingen hoger en krijgen de artiesten dus meer inkomsten.”
Verschoven consumptie Want – zo heeft Page onderzocht – de bereidheid om voor muziek te betalen is er nog steeds. Al is de consumptie verschoven. Op Buma NL presenteerde Page cijfers waarin, aan de hand van gegevens van GfK en Buma, de Nederlandse liveindustrie werd afgezet tegen de reguliere muziekindustrie. “In 2003 werd er in Nederland aanzienlijk meer aan cd’s
en legale downloads uitgegeven dan aan concertkaartjes. Over 2012, de laatste cijfers waarmee we hebben gewerkt, zie je dat de livemarkt inmiddels twee keer groter is dan de markt voor opgenomen muziek. Het kantelpunt lag in 2005/2006, toen piraterij op zijn hoogtepunt was in Nederland. Daarna bleef de livemarkt stijgen. In een recessie, nota bene. Er was op het moment dat in 2011 de btw voor de concertmarkt werd verhoogd even een klein dipje te zien, maar daarna is de groei doorgegaan. Mensen geven meer uit aan live-entertainment, zelfs als de prijzen voor tickets omhoog gaan. Terwijl men minder uitgeeft aan muziek, ook met prijzen die naar beneden gaan. Het is in mijn ogen een belangrijke ontwikkeling die heel goed aangeeft waar wij met Spotify nu tegenaan kijken en waar de hele industrie tegenaan kijkt. Wat de cijfers aantonen, is dat de Nederlandse consument dus van muziek houdt en er geld voor over heeft. Met die wetenschap enerzijds en anderzijds de wetenschap dat er een grote groep mensen is – een zwijgende meerderheid die tegelijkertijd een kritische massa is – die al vele jaren geen geld meer aan muziek uitgeeft, maar wel van muziek houdt, moeten we gaan werken. Met zijn allen. Ik ben ervan overtuigd dat er in Nederland, in navolging van Zweden, weer een fl ink groeiende muziekmarkt kan ontstaan als we die groep weten te bereiken.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_WILL PAGE SPOTIFY.indd 21
NOVEMBER 2013
21
31-10-2013 15:15:11
/ / ///////////////////////////////////////// //////////////////////
Facebook populair onder vod-diensten
Entertainment Business kijkt in samenwerking met Rankingz.com elke maand naar de activiteit rondom een merk, artiest of titel op de door hen gebruikte socialemediaplatformen. Dit keer: video-on-demand-diensten uit de Benelux. DOOR: JISK A STA AL
De meeste vod-platformen zetten sociale media in via de reeds bestaande sociale kanalen van het merk. Er wordt door de meeste partijen geen apart kanaal gecreëerd voor video-on-demand. Dat wil zeggen dat geen van de vod-diensten de sociale kanalen als een ecosysteem integraal onderdeel maakt van hun communicatiestrategie. Daarnaast valt op (zie kader linksonder) dat Facebook voor de voddiensten populairder is dan Twitter. Een mogelijke verklaring is dat Facebook, op gebied van sociale media, meer een kanaal voor de massa is. Uit cijfers van comScore blijkt dat, gekeken naar het maandelijks unieke bezoek aan sociale media in Nederland, Twitter qua websitebezoek minder presteert dan vorig jaar. Voor Facebook is het aantal driemaal hoger dan vorig jaar. Zo’n 15% van alle internetgebruikers gebruikt Twitter, terwijl de helft van alle internetgebruikers Facebook gebruikt. Deze afspiegeling is terug te zien in deze vod-lijst. Maar de inzet van Twitter blijft achterwege.
ENKELE TIPS: • Gebruik Twitter als sociale plek. Gebruik het niet om alleen reclame te spuien. • Voeg zelf interessante informatie toe. • Meng je in gesprekken en ga de interactie aan. • Beantwoord vragen. • Retweet berichten van anderen en geef anderen ook credits voor hun informatie. • Iemand direct aanspreken is een goede manier om meer volgers te krijgen, maar toon vooral interesse in anderen. Dat levert uiteindelijk meer volgers en meer klanten op.
TELENET
26
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_RANKINGZ.indd 26
TELENET ON DEMAND
2
KPN VIDEOTHEEK THUIS
3
ZIGGO ON DEMAND
4
UPC ON DEMAND
5
NETFLIX NL
6
BELGACOM ON DEMAND
7
TELE2 VIDEOTHEEK
8
VIDEOLAND
9
PATHÉ THUIS
10
XIMON
81
30.152
Deze ranking wordt bepaald door: de omvang van de fanbase (het aantal volgers en fans), ofwel: hoe goed is een merk in staat om fans te binden; de mate van activiteit rondom een merk, ofwel: hoe goed is een merk in staat om fans te boeien; en de mate van invloed online, ofwel: hoe goed is een merk in staat om fans te beïnvloeden en/of de interactie met fans aan te gaan.
Avg. Buzz
73.526
191
FACEBOOK-FANS 76K 75K 74k 73k 72k
t ok 28
t
ok t 27
ok 26
t
ok t 25
t
ok 24
t
ok 23
ok 22
kt 21 o
t
t ok
ok 20
t 19
t
ok 18
ok 17
ok
t
0
16
Het Belgische Telenet staat op nummer 1 in de lijst. De invloedscore is veruit beter dan die van de andere partijen en het merk zoekt actief de interactie op met het netwerk. Het Facebook-account kreeg er in twee dagen, tussen 19 en 21 oktober, 1000 likes bij. Dat kwam onder meer door winacties van het Belgische bedrijf. De Kloutscore van 81 is eigenlijk het ’sociale kapitaal’ van Telenet. Klout monitort de fanbase op sociale media en genereert een getal tussen 0 en 100. Hoe hoger de score, hoe meer invloed. De Kloutscore zal stijgen wanneer iemand die veel volgers/vrienden heeft jouw merk volgt, als je een interessant bericht deelt dat veel geretweet of geliked wordt of als een persoon met veel invloed jouw bericht beantwoordt.
1
NOVEMBER 2013
31-10-2013 17:44:43
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////// VIDEO-ON-DEMAND
KPN VIDEOTHEEK THUIS
62
KPN Videotheek Thuis staat op nummer 2 en wat opvalt is de grote hoeveelheid Facebook-fans. Verreweg de meeste van alle vod-diensten. Zoals uitgelegd op de linkerpagina, zet ook KPN de sociale media voor video-on-demand in via de reeds bestaande kanalen. Facebook is een kanaal voor de massa en KPN is zo ongeveer de grootste speler in Nederland. Waarin KPN verschilt van nummer 3, Ziggo, is de activiteit online: het merk is zelf actiever en er is meer activiteit vanuit het KPN-netwerk rondom het merk. De Twitterbuzz van KPN ligt erg laag. KPN is op Twitter voornamelijk aan het zenden met nieuws over het bedrijf en heeft weinig interactie met de achterban. Terwijl KPN wel veel mentions krijgt van twitteraars. Hier valt nog een slag te maken.
11.623
Avg. Buzz
115.655
169
TWITTER BUZZ 5 4 3 2 1
t 28
ok
ok
t
t
27
t
ok 26
t
ok 25
t
ok 24
ok 23
t ok
t
22
ok
t
21
19
20
ok
ok
t
t ok 18
17
16
ok
ok
t
t
0
NETFLIX 60
5.102
Avg. Buzz
6.772
208
TWITTER BUZZ 1250 1000 750 500 250
t ok 28
t ok 27
ok t 26
t ok 25
t 24
ok
t ok 23
t
kt
ok 22
21 o
t
t ok
ok 20
t 19
t
ok 18
ok 17
16
ok t
0
Avg. Buzz TELENET ON DEMAND
81
30.152
73.526
191
KPN VIDEOTHEEK THUIS
62
11.623
115.655
169
ZIGGO ON DEMAND
56
25.748
81.506
61
UPC ON DEMAND
57
33.847
41.638
73
NETFLIX NL
60
5.102
6.772
208
BELGACOM ON DEMAND
59
7.747
24.203
27
TELE2 VIDEOTHEEK
48
2.937
32.412
71
VIDEOLAND
47
724
12.342
1
PATHÉ THUIS
43
432
7.501
15
XIMON
41
576
4.666
2
Netflix, op nummer 5, is op gebied van videoon-demand de nieuwkomer in Nederland. Het sentiment rondom de berichten over Netflix op Twitter zijn over het algemeen positief. Toch is er de laatste tijd geen grote significante toename in berichten. De activiteit van Netflix op de sociale kanalen is niet van uitschietend niveau. Behalve het beantwoorden van tweets, het geven van updates en het verwijzen naar Customer Support, is er van een noemenswaardig engagement (veel actieve fans en het vaak noemen van het merk in berichten) nog geen sprake. Vrienden maken om vrienden te krijgen begint niet alleen bij hoofdzakelijk BN-ers aan de volglijst (135 stuks op het moment van schrijven) toe te voegen. Er zijn wellicht veel andere belangrijke twitteraars die veel invloed binnen de microbloggingdienst hebben op het gebied van video-on-demand.
Klout-score: hoe invloedrijk je bedrijf gemiddeld is, gemeten op alle socialemediakanalen, op schaal van 1 tot 100 Het aantal Twitter-volgers Het aantal Facebook-volgers
Avg. Hoe vaak er per dag, over de afgelopen 7 Buzz dagen, over je merk wordt gesproken Deze gepubliceerde lijst is een momentopname en kan ieder moment veranderen aan de hand van wat er dagelijks op de socialemediaplat formen gebeurt. Kijk voor de actuele Rankingz-lijst op Entertainmentbusiness.nl onder het kopje Trending.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_RANKINGZ.indd 27
NOVEMBER 2013
27
31-10-2013 17:44:44
Technische voorzieningen in digitale distributie //////////////////////////////////////////
De schakels tussen contenteigenaren en aanbieders De wereld van fysieke distributie is overzichtelijk en helder. Maar met steeds meer opkomende streamingservices – op gebied van muziek, games en films – is er ook een nieuwe digitale distributietak ontstaan. Hoe ziet die wereld er aan de achterkant, ingezoomd op video-on-demand, uit? Door: Marcel Debets
H
et succes van online platformen als Spotify, iTunes (muziek), Steam (games) en video-on-demand diensten als Uitzending Gemist, Netflix, Pathé Thuis en Videoland.com, hebben tot gevolg dat er een hele nieuwe m anier van contentdistributie is ontstaan. Reden om eens dieper in die achtergronden te duiken. Welke ketenpartners zitten er t ussen de content van de studio en het apparaat (smartphone, tablet, computer, televisie) van de consument? En welke technische voorzieningen zijn er nodig om veel consumenten tegelijk te kunnen bedienen? We leggen de focus op video-on-demand.
Over-the-top De afgelopen jaren zagen we een flinke groei in over-the-top-aanbieders (OTT): contentaanbieders die direct via internet, en zonder zakelijke of technologische tussenkomst van een tv-aanbieder bijvoorbeeld,
Content Distribution Network. Links de conventionele manier van dataverspreiding, rechts het principe van CDN. Een typisch CDN beschikt over een netwerk van 500 gigabits tot enkele terabits per seconde (1 terabit is ongeveer 1.000.000 megabit/s).
Maar de massale overstap van de consument naar OTT heeft een keerzijde. “We staan de komende jaren wel voor een uitdaging”, zegt Joost Sanders, directeur van Maxx-XS. Zijn bedrijf is een van de technische partners in de markt voor vod en
‘We staan de komende jaren voor een uitdaging’ Joost Sanders, directeur van Maxx-XS hun content verspreiden. OTT-aanbieders zijn door bestaande eerder genoemde aanbieders al omarmd door consumenten. Ze zijn in staat om films tegen een veel lager tarief aan te bieden dan de aanbieders van digitale televisie. En ze leveren een veel groter aanbod. 36
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
zorgt onder meer voor de back-end van Videoland. “Wanneer iedereen alleen nog maar televisie of andere content via internet kijkt, dan komt er onvermijdelijk een probleem met de beschikbare bandbreedte in Nederland.” Sanders wijst erop dat het met de ‘last mile’ inmiddels wel goed zit: “We
zijn hard op weg om heel Nederland van glasvezel te voorzien, maar het probleem zit hem in de backbones van de provider, waar een flinke overschrijvingsfactor (het aantal keer dat de beschikbare bandbreedte wordt doorverkocht – red.) de norm is.” Volgens Sanders komt er daarom nog een grote technische slag aan om vod comfortabel de ruimte te geven op het internet. “Al is het op dit moment nog onduidelijk of internet providers die ontwikkeling gaan omarmen of tegenwerken.”
Vod-keten We zijn in onze markt natuurlijk maar al te bekend met de distributieketen van fysiek product. Maar hoe ziet die keten eruit in het geval van vod? Wanneer een contenteigenaar digitaal rechten wil exploiteren,
november 2013
EB201311_DISTRIBUTIESPECIAL WAT DOEN DE TECHNISCHE PARTIJEN.indd 36
31-10-2013 17:34:53
SPECIAL
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////////////////////////////////
GROOTHANDEL EN DISTRIBUTIE
moet hij op zoek naar een technische partner voor het voorbereiden en leveren van de content voor verschillende platforms. “Helaas is daar niet één standaard voor”, zegt Sjef Pijnenburg, directeur van ODMedia, een van de grotere bedrijven in Nederland die content codeert voor digitale streaming. “Het encoderen van een fi lm voor een iptv- of kabeloperator is heel anders dan voor bijvoorbeeld een iPad-app.” ODMedia werkt voor heel verschillende klanten, sommige nemen gecodeerde content af en verspreiden dat zelf verder, andere streamen rechtstreeks vanaf het datacenter van ODMedia naar de consument. Pijnenburg: “We streamen onder meer voor Belgacom, Cinemalink, en het binnenkort verschijnende Comedy Station van PIAS Comedy.”
Onmisbare partijen Bedrijven als Maxx-XS en ODMedia zijn de spinnen in het vod-web. Ze zijn de onmisbare technische schakel tussen de contenteigenaren en de aanbieders van vod. Ze werken niet exclusief voor bepaalde aanbieders en dat biedt interessante mogelijkheden voor nieuwe partijen in de markt om ook gebruik te maken van digitale distributie. Beide bedrijven bieden hun diensten ook als white-label aan, zodat een retailer vod via een eigen site of app kan distribueren. “Denk bijvoorbeeld aan een retailer die naast fysiek product een rek
met kaarten of vouchers heeft staan”, zegt Sanders. “De consument rekent een bedrag af en met de code op de kaart krijgt hij een bepaald tegoed om films te kijken via de website of de app van de retailer.” Sanders ziet in de toekomst het fysieke product verdwijnen uit de schappen van tankstations en supermarkt, en deze vervangen worden door vouchers. Ook Pijnenburg denkt dat de gemiddelde consument de komende jaren meer
leverd. De dvd en Blu-ray zijn echter steeds minder belangrijk. ODMedia is betrokken bij de codering in de verschillende formaten. “De distributeur wil de fi lms zo breed mogelijk verspreiden, dus er moeten versies komen voor elk mogelijk platform”, zegt Pijnenburg. “Daarna wordt hij bij alle vod-aanbieders neergelegd.” Pijnenburg verwacht dat dit vaker zal gebeuren, naarmate vod meer en meer ingeburgerd raakt bij de consument. “De distributeurs zien
‘Het encoderen van een film voor een kabeloperator is heel anders dan voor een iPad-app’ Sjef Pijnenburg, directeur van ODMedia en meer in contact gaat komen met vod. “Momenteel werken wij bijvoorbeeld aan white-labeloplossingen voor het openbaar vervoer, de luchtvaart, loyaltyprogramma’s, Facebook, YouTube en Samsung.”
Laagdrempelig Steeds vaker wordt de digitale release van een titel direct na de bioscoop gedaan. “Wij krijgen van distributeurs het verzoek voor volledige digitale levering van een titel, naar alle relevante platformen in de Benelux, of daarbuiten”, vertelt Pijnenburg. Tegelijk wordt dan ook de dvd-, Blu-ray- en screening-omgeving ge-
Bandbreedtevereisten HD-films vereisen meer bandbreedte dan standaard films. Met opkomende technieken als Full HD 3D en Ultra HD zullen de eisen nog groter worden. Maar over welke getallen praten we eigenlijk? Formaat (MPEG-4)
Bandbreedte
SD
2 Mbps
HD
4 Mbps
3D (2x SD-formaat)
4 Mbps
Full HD 3D
8 Mbps
Ultra HD
(16 Mbps)
1 Mbps – 1 megabit per seconde. ADSL heeft gemiddeld 16 Mbps, internet via de kabel gemiddeld 50 Mbps (kan tot 120 Mbps), en glasvezel tot 10 Gbps (=10.000 Mbps). Maar de bandbreedte van vele huishoudens bij elkaar opgeteld leidt tot problemen verderop in het netwerk, zodat deze niet geheel beschikbaar is voor vod.
het als een nieuw distributiekanaal, waarvoor ze de drempel zo laag mogelijk willen houden.”
Content Delivery Networks Om daadwerkelijk te kunnen streamen, moeten de bits en bytes uiteindelijk via internet naar de consument worden getransporteerd. Het mag duidelijk zijn dat hiervoor aan het ene uiteinde een batterij dataservers nodig is om de fi lms op te slaan, en aan het andere einde een fl inke dataverbinding naar buiten. Bedrijven die zich hiermee bezighouden, zogeheten Content Delivery Networks, ofwel CDN’s. Dat laatste is nog helemaal niet zo eenvoudig als het lijkt, en dat wordt veroorzaakt door de manier waarop internet data transporteert. Een stroom gegevens wordt in stukjes gehakt – zogeheten packets – en het internet op gestuurd. De grote uitdaging is dat deze packets niet allemaal dezelfde route af hoeven te leggen. Omdat alle servers op internet in principe met elkaar verbonden zijn, kunnen packets de op dat moment gemakkelijkste weg afleggen, en dat is niet per se de kortste. Het is duidelijk dat deze packets wél allemaal op de juiste tijd door de computer van de consument in de juiste volgorde moeten worden gezet, en bovendien met een zeer strikte timing. Een CDN zorgt ervoor dat de data wordt gedistribueerd over meerdere servers in een datacenter, zodat er aan de kant van de bron zo min mogelijk vertraging optreedt, vooral van belang wanneer veel ▶
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_DISTRIBUTIESPECIAL WAT DOEN DE TECHNISCHE PARTIJEN.indd 37
NOVEMBER 2013
37
31-10-2013 17:34:54
EBL_20130828_advertentie_v2.pdf
1
28-08-13
17:49
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
EB201311_ADVERTENTIES.indd 58
31-10-2013 17:57:12
EB201311_COVER EB LIVE.indd 59
31-10-2013 15:24:14
Sociale media en klantrelaties /////////////////////////////////////////////////////
‘Hoe negatief een reactie ook is, we geven overal antwoord op’ Bij de voorverkoop van twee One Direction-shows in de Amsterdam ArenA wordt de kracht van sociale media als communicatiemiddel heel helder. Live Nation Nederland (Mojo Concerts) en Ticketmaster hielden gezamenlijk de enorme stroom geïnteresseerden rustig. Sociale media als manier om effectief klantrelaties op te bouwen. Door: Edgar Kruize
I
n alle eerlijkheid, het is voor ons een leerproces geweest”, zegt Renate van der Sluijs, online marketeer bij Mojo Concerts. “One Direction trad in mei al eens op in de Ziggo Dome en destijds waren wij niet voorbereid op de enorme stroom aan contact via sociale media en met name Twitter. Toen heeft ons dat overdonderd, de One Direction-fans zijn een heel specifieke doelgroep. Het zijn jongeren die heel fanatiek zijn en voornamelijk Twitter als communicatiemiddel gebruiken. Daarnaast is het gezien de gemiddelde leeftijd van de fans vaak de eerste keer dat ze naar een concert gaan. Dat betekent
“
veelgestelde vragen. Zodat iedereen op het moment dat de voorverkoop van start ging goed geïnformeerd was.”
Traditioneel contact Ook ticketer Ticketmaster was klaar voor de stroom aan fans. Op basis van de eerdere voorverkoop wist men wat eraan zat te komen. “Waarbij we al onze kanalen hebben ingezet: traditionele én nieuwe, zoals sociale media”, zegt Wouter Bremen, online marketeer van Ticketmaster. “In het geval One Direction zijn het de jonge mensen die via Twitter en in mindere mate Facebook heel actief met die voor-
‘We hebben een ‘wall of fame’ met de beste reacties en een ‘wall of shame’ met de meest rare en bizarre vragen die we ontvangen’ Wouter Bremen, online marketeer van Ticketmaster dat je vragen krijgt die anders nooit worden gesteld. We waren de eerste keer niet voorbereid op de grote stroom vragen en reacties. Die kwamen direct bij aankondiging binnen en op basis daarvan hebben we een dag na de aankondiging van de Ziggo Dome show ook een FAQ en speciale handleiding opgesteld. Op basis van die ervaring hebben we voor de ArenA-show deze informatie direct beschikbaar gemaakt, via sociale media steeds in stukjes gecommuniceerd en steeds aangepast naar nieuwe 62
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_ONE DIRECTION.indd 62
verkoop bezig zijn, maar het zijn vaak hun ouders die tot de daadwerkelijke aanschaf van tickets overgaan. En die mensen communiceren in eerste instantie toch nog meer traditioneel via webformulieren en telefoon.” Het streven van Ticketmaster is om naar zowel de evenementhouders als het publiek open en eerlijk te communiceren. De manier waarop de consument wordt benaderd via Twitter is daar volgens Bremen en onderdeel van. “Het is een hele transparante manier van communiceren
die tot gevolg heeft dat men ook in een drukke voorverkoop rustig blijft en blij is met de informatie die men krijgt. Wat we hebben geleerd is de bereidheid tot delen. Als wij via Twitter een plattegrond van een zaal delen of andere informatie, merk je dat de kaartkopers deze informatie onderling verspreiden.”
Gericht op de doelgroep Dat laatste geldt ook voor Mojo Concerts, al geeft Van der Sluijs aan dat een massale hysterie zoals bij One Direction een uitzondering is. “We hebben onderzoek gedaan naar de mensen die ons volgen op Twitter. Dat zijn over het algemeen dertigers en veertigers. Wij richten ons in de toon van onze uitingen heel erg op de beoogde doelgroep. Wij communiceren vanuit de artiest gedacht, want daar koopt men een kaartje voor. Niet voor de organisator. Twitter is dan ook vooral een van de middelen voor ons om een aankondiging te doen. Bij een gemiddelde aankondiging van een concert komen er via sociale media dan ook nog niet zo heel veel vragen binnen. Meestal een stuk of tien. Onze policy is dat als iemand ons een rechtstreekse vraag stelt, deze persoon altijd persoonlijk antwoord terugkrijgt. In het geval One Direction waren het ineens honderden reacties, waardoor we op een gegeven moment aan de limiet van berichten zaten die je per dag mag versturen. We hebben aan Ticketmaster en aan diverse One Direction-fanaccounts gevraagd of
november 2013
31-10-2013 14:56:26
//// / / ///// / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /////////////////////////////////// ACHTERGROND
,
ONE DIRECTION ZORGDE VOOR OPSCHUDDING
zij wilden melden dat wij onze tweetmax hadden bereikt. Daarna hebben wij zelf de binnengekomen vragen beantwoord via direct messages. Toen twee uur later de max kwam te vervallen, zijn we weer verder gegaan met het openbaar reageren.”
Tactisch samenwerken De overname was volgens Ticketmaster niet vooraf afgesproken, maar is wel op organische manier verlopen. “Wij werken zo nauw samen, zulke dingen gaan als vanzelf”, aldus Bremen, die stelt dat Ticketmaster qua hoeveelheid berichten bewust heeft ingehouden aan het begin van de voorverkoop om speling te hebben in een later stadium. Het bedrijf zet de komende tijd in op twee Twitter-kanalen om hiermee nog efficiënter op de behoeftes van de klanten in te kunnen spelen. Aimée van den Berg, manager customer support bij Ticketmaster: “Wij zijn begonnen om de klantenservice van Ticketmaster ook via Twitter uit te rollen, zodat we één account hebben voor marketing, en één voor customer support. Dat maken we in eerste instantie zichtbaar via het algemene
Twitter-kanaal. Voor de consument is het wellicht in eerste instantie niet heel logisch dat dit wordt opgesplitst, maar de afdeling marketing kan niet bij klantengegevens in het geval van vragen over een bestelling, dus voor ons is dit een logische en klantvriendelijke manier van werken, waarbij we over en weer naar elkaar doorverwijzen.”
Wall of shame Zowel Mojo Concerts (via Twitteraccount @LiveNation_nl) als Ticketmaster (@ Ticketmaster_NL) zoekt de interactie met de bezoekers op, maar houdt zich tegelijk op de vlakte wat betreft het zenden. “Wij geven alleen antwoord op vragen die rechtstreeks aan ons gericht zijn”, legt Renate van der Sluijs uit. “Natuurlijk monitoren wij wat er over ons gezegd wordt en evalueren we continu hoe men over ons denkt. Je merkt dat het publiek steeds nieuwsgieriger wordt. Tot een paar jaar terug kregen we voornamelijk telefoontjes en mails. Nu zie je via sociale media brutalere reacties komen. Dat is alleen maar leuk. Via deze kanalen reageert men op een heel pure manier. Maar dat is vooral naar anderen toe. Dat kan je als be-
drijf signaleren, maar we maken bewust de keus ons daar verder niet in te mengen tenzij men zich direct aan ons richt.” Aimée van den Berg: “Van iedere voorverkoop en de reacties via sociale media leer je weer iets wat je in een volgende voorverkoop mee kan nemen. Je peilt hoe een doelgroep reageert, zorgt dat je actief de vragen die spelen kunt beantwoorden. Of een voorverkoop succesvol is verlopen, lezen we af aan de resultaten van verschillende meetinstrumenten die we inzetten. Of de verkoop soepel verloopt, wat er op de klantenservice gebeurt tijdens een voorverkoop, hoe er over je gepraat wordt op sociale media, et cetera.” Wouter Bremen: “Op de afdeling marketing kijken we daarbij vooral naar het aantal positieve ten opzichte van negatieve reacties. We hebben een zogenaamde ‘wall of fame’ met de beste reacties en een ‘wall of shame’ met de meest rare en bizarre vragen die we ontvangen. Maar hoe raar of negatief een reactie ook is, we geven overal antwoord op. Sociale media maken het bij uitstek mogelijk om als bedrijf open en transparant te zijn en dat doe je door alle reacties – positief en negatief – even eerlijk te beantwoorden.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_ONE DIRECTION.indd 63
NOVEMBER 2013
63
31-10-2013 14:56:28
de toekomst van betalen //////////////////////////////////////////////////////////////
Cashless mobiel betalen, hoe verder? Dat cashless, of contactloos, betalen de toekomst heeft, daar is iedereen het wel over eens. Maar hoe die toekomst er precies uit gaat zien, is nog de vraag. Zeker nu een belangrijke speler als Apple NFC niet zal ondersteunen, juist nu deze technologie momenteel op grote schaal als mobiele oplossing wordt doorgevoerd. Door: Edgar Kruize
D
e sleuteltermen in cashless oplossingen zijn RFID (Radio Frequency Identification) en NFC (Near Field Communication). RFID draait primair om het informatie opslaan in, en van een afstand aflezen van de zogenoemde RFIDtags, chips die een bezoeker van een evenement met zich meedraagt. Hetzij op een badge, dan wel verwerkt in een polsbandje. RFID is eenrichtingscommunicatie. NFC is een doorontwikkeling van die techniek en draait om beperkt én beveiligd toelaten van tweerichtingscommunicatie, bijvoor-
de NFC-oplossing, maar zijn er wat beren op de weg gekomen. “Apple heeft bekend gemaakt voorlopig geen NFC-oplossingen te gaan ondersteunen en de kans is heel reëel dat dit ook echt nooit gaat gebeuren. Omdat de gebruikers van Apple-producten vaak een voortrekkersrol spelen bij de introductie van een nieuwe techniek, moet nu bekeken gaan worden wat er aan die kant gaat gebeuren. Dus dat is een ontwikkeling die impact heeft op de manier waarop de branche zich de komende jaren gaat bewegen.”
'De ontwikkeling van Apple heeft impact op de manier waarop de branche zich gaat bewegen' Roland Wassink, directeur LOC7000 beeld door de mobiele telefoon als betaalmiddel of als ticketsysteem te gebruiken. Laatstgenoemde oplossing wordt door velen gezien als dé oplossing voor de toekomst. Eerder dit jaar op Paaspop, gaf Roland Wassink van LOC7000 PaySystems het volgende voorbeeld: “Straks kun je op je smartphone al aangeven wat je wilt hebben, je houdt je smartphone tegen een laser en de barvrouw ziet je bestelling verschijnen. Je hoeft het alleen nog maar te pakken en je bent weer weg.” Enkele maanden later gelooft hij nog steeds heilig in 64
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_OPENINGSVERHAAL CASHLESS.indd 64
Experimenten Het is dan ook een opvallende stap die Apple vorige maand heeft gezet. Andere telefoonfabrikanten experimenteren wel al jaren met NFC. Flink wat telefoons van Samsung, HTC en Nokia zijn met NFCtechnologie uitgerust. Diergaarde Blijdorp heeft er als betaal- en toegangsoplossing, samen met de Rabobank, zelfs al uitgebreid mee geëxperimenteerd. Eerder dit jaar heeft het Eindhovense festival STRP tijdens het STRP Biënnale 2013 eveneens geëxperimenteerd met NFC-telefoons en
een door Connect2Pay (waarvan LOC7000 en DutchBand eigenaren zijn) ontwikkelde betaal-app. Het Android-besturingssysteem is ingericht op de NFC-technologie, met daaraan Google Wallet gekoppeld en een betaalmogelijkheid bij Q-Park-garages. In Leiden is sinds september de pilot ‘mobiel betalen Leiden’ geïntroduceerd. Dit is een initiatief van ABN AMRO, ING en Rabobank, verenigd in het verband Mobiel Betalen Nederland, in samenwerking met MasterCard en KPN, dat uiteindelijk over heel Nederland uitgerold moet gaan worden en dat betalen via NFC op brede schaal moet introduceren. ABN AMRO en ING doen dit door middel van een daarvoor geschikte bankpas, Rabobank middels een app. Gijs Schreuder, directeur betalen particulieren ABN AMRO: “Deze nieuwe manier van betalen is sneller en gemakkelijker en bovendien efficiënter. Het is net zo veilig als betalen met pincode met de huidige betaalpas.”
Mogelijke blokkade Met de presentatie van de nieuwe generatie iPhones heeft Apple de ontwikkeling voor een groot deel van de markt echter geblokkeerd. De technologiegigant komt met een eigen dienst, iBeacons. Deze dienst is ontwikkeld voor meerdere locatiegebaseerde activiteiten. Contactloos betalen is daar slechts een onderdeel van. Waar NFC een
november 2013
31-10-2013 18:50:52
THEMA
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////////// ///////////////////////
CASHLESS PAYMENTS
?
bereik van een centimeter of twintig van het betaalapparaat heeft, maakt de universele standaard Bluetooth Low Energy (BLE), waar iBeacon gebruik van maakt, het mogelijk om een communicatie over ruwweg vijftig meter tot stand te brengen. De dienst moet een soort ‘push’-functie krijgen om consumenten tot een aanschaf over te laten gaan. iBeacon herkent wanneer een gebruiker in de buurt van een dienst of product is, en kan in potentie dus op maat gemaakte aanbiedingen verzenden en de gebruiker direct naar die dienst of het product leiden. De techniek, waar Apple nog niet veel over heeft losgelaten, zou eveneens heel goed ingezet kunnen worden bij toegangscontrole bij evenementen, concertzalen of festivals.
Alle kanten op Rabobank-woordvoerder Margo van Wijgerden stelde in De Volkskrant dat zij het jammer vindt dat de nieuwe Appleapparaten niet met NFC-chips zijn uitgerust. “We hadden het al een beetje zien aankomen. Maar deze hele markt is nog zo
ontzettend in ontwikkeling, het kan nog alle kanten op. We hebben daarom ook heel veel tijd uitgetrokken om dit systeem te ontwikkelingen. Heel veel toestellen hebben NFC. De vraag is: hoe sterk wil je daar als enige partij tegenin gaan? Dan zet je jezelf op achterstand.” Daarnaast vindt ze het niet wenselijk, en verwacht ze ook niet, dat er meerdere systemen voor mobiel betalen naast elkaar bestaan. “Daar zitten zowel consumenten als winkeliers niet op te wachten.”
Veiligheid Een heikel punt wat betreft contactloos betalen, blijft de veiligheid. De diverse banken hebben hier, ondanks diverse negatieve verhalen die zijn opgedoken over veiligheid, vertrouwen in. Gijs Schreuder: “Deze technologie draait al volop in het buitenland. Onder meer in Engeland is het al heel groot. Daarbij hebben wij de beste securityexperts in huis die alle denkbare tests hebben uitgevoerd. Natuurlijk valt niet uit te sluiten dat er in de verre toekomst methodes worden gevonden.
Maar is dat een reden om het niet te doen? Belangrijker is de functionaliteit, operabiliteit en de winkeliers die zich aansluiten. De techniek moet werken. Dan sluit ik niet uit dat er in de toekomst klanten desgewenst ook grotere bedragen op deze wijze kunnen afrekenen.” Roland Wassink van LOC7000 PaySystems ziet voor het gebruik van NFC op (grote) festivals en evenementen de veiligheid ook niet in het geding komen. “Fraude is nooit honderd procent uit te bannen. Zodra er ergens geld in om gaat, zijn er mensen die daar misbruik van willen maken. Een muntensysteem is wat dat betreft ook niet waterdicht. De meeste evenementenorganisatoren realiseren zich dit ook, maar men is nog afwachtend. Niemand wil de eerste zijn. Dat is gezien de ontwikkelingen logisch. Je ziet nu, ook internationaal, waar men al wat verder is, de tussenoplossing met polsbandjes of contactloze kaarten oprukken. Dat is voor dit moment ook de meest praktische oplossing. Dat het uiteindelijk bij de telefoon gaat landen, daar is echter iedereen het over eens.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201311_OPENINGSVERHAAL CASHLESS.indd 65
NOVEMBER 2013
65
31-10-2013 17:08:39