ENTERTAINMENT BUSINESS
De ambities van Eurosonic Noorderslag 40UP viert 15-jarig jubileum STOMP lanceert educatief platform STOMP Academy 6e JAARGANG | JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Cover_EB_Live.indd 1
fanSALE Henk Schuit en Joost Spanjaard over het eigen (door)verkoopplatform fanSALE van Eventim | Specials: Connected Events, Green & Management & Agency 12/23/2019 9:37:20 AM
GELUK
NIEUW AAA EntertainmentBusiness-spread_2019_3.indd 1 EBLIVE20191201_advertenties.indd 2
12/19/2019 3:04:29 PM
UKKIG
WJAAR EBLIVE20191201_advertenties.indd 3
18-12-19 10:31 12/19/2019 3:04:29 PM
SOLID. RELIABLE. EASY. PAYM E N T T O KE N S
WRI S T B A N D S
S E A L S TAT I O N S
T O KE N M ACH I N E S
C A S H LE S S
HEAD OFFICE +31 20 330 99 04 info@dutchband.com
FRANCE +33 481 91 53 60 nassima@agp.fr
GERMANY +49 24 319 46 76 10 info@kultur-garten.de
UK +44 2035 14 00 18 info-uk@dutchband.com
SPAIN +34 916 59 36 71 info@eventindustries.com
INDIA +91 9820 08 58 56 anil.makhija@bookmyshow.com
EBLIVE20191201_advertenties_2.indd 4
12/19/2019 3:02:31 PM
For over 2 decades we offer innovative, efficient and visitor friendly solutions. Partner up with us and profit from our extensive and specialised knowledge in cashless payment, wristbands and accreditation.
How can we help to bring out the best in your event?
EBLIVE20191201_advertenties_2.indd 5
12/19/2019 3:02:32 PM
COLOFON
EDITORIAL
Uitgave iMediate Arendstraat 53 Postbus 2227 / 1200 CE Hilversum Telefoon: 035 - 646 58 00 redactie@entertainmentbusiness.nl Uitgever Joost Driessen
Nu of nooit
Hoofdredacteur Jeroen van Trierum Redactie & medewerkers Arnold le Fèbre (eindredactie), Jeroen Noordeloos, Wally Cartigny, Edgar Kruize, Jan Meijroos, Paul van Vliet, Jasper van Vugt Exploitatie & abonnementen Mitchel van der Heide & Tarik Lahri Telefoon: 035 - 646 58 05 mitchel.vanderheide@imediate.nl, tarik.lahri@imediate.nl Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post, mail of telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode. Jaarabonnement EB Live Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 125,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80,- per jaar. Andere landen: € 180,- per jaar. Halfjaarabonnement EB + EB Live Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 125,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80,- per halfjaar. Andere landen: € 180,- per halfjaar. Basis layout Louis Bertrand Vormgeving Tim van den Berg, Tessa Geers ,Natalie Moorelisse, Milou de Waard, Martin Wolber Drukkerij Vellendrukkerij BDU bv, Barneveld © Copyright 2020 ISSN: 1875-2888 6
JANUARI 2020
Zijn jullie een beetje bijgekomen van de oliebollen en champagne? Na de feestdagen staat iedereen weer te trappelen om het nieuwe jaar nog beter te maken dan het vorige. Dat begint in onze business traditioneel met Eurosonic Noorderslag. Hier wordt de basis gelegd voor wat komen gaat. Ik voorspel een jaar waarin onder meer milieu, duurzaamheid, geluidsoverlast, veiligheid, secundaire ticketing en het rookverbod ongetwijfeld weer de hoofdrollen zullen opeisen. EB Live zal ook dit jaar de achtergronden van onze branche blijven belichten via onze site www.eblive.nl, de EB Live-nieuwsbrief en natuurlijk het magazine dat je nu in je handen houdt. 2020 gaat daarnaast voor mij een bijzonder jaar worden. 2020. Best wel vreemd om dit getal nu al te tikken, aangezien ik deze editorial in de tweede week van december schrijf en aan de vooravond van een grote stap sta. Als jullie dit lezen, ben ik namelijk geen hoofdredacteur van EB Live en Entertainment Business meer. Op de laatste dag van 2019 zetten iMediate, de uitgever van dit prachtige blad, en ondergetekende een punt achter een carrière van meer dan 16 jaar. Dat voelt best vreemd - ook al is het geen definitief afscheid, want ik blijf nauw betrokken bij het reilen en zeilen van onze uitgaven. Zij het in een andere constructie en functie. Bijna iedereen die ik over mijn vertrek vertelde, vroeg me: waarom ga je weg? Mijn antwoord was een andere vraag: waarom niet? Meer dan zestien jaar is namelijk een heel lange tijd om bij een werkgever te blijven. Zeker gezien ik hiervoor nooit langer dan 2,5 jaar bij een bedrijf bleef zitten. De belangrijkste aanjager van de beslissing om voor mezelf te beginnen, heeft te maken met feit dat ik in 2020 Abraham tegen het lijf ga lopen. Het besef dat er voor mij meer geschiedenis dan toekomst is, zorgde ervoor dat ik de knoop doorhakte, onder de noemer: nu of nooit. Ik had dit werk makkelijk tot mijn pensioen kunnen blijven doen, maar ik merkte dat het vlammetje van het verlangen om eigen baas te zijn steeds feller ging branden. Het feit dat ik dik anderhalf decennium verbonden bent geweest aan EB en EB Live maakte die beslissing niet makkelijk. Het is dan ook niet zo dat ik de deur met een harde klap dichtgooi en aan nieuw avontuur begin. Met andere woorden: jullie zijn nog niet van mij af. Ik ben hier ooit begonnen als gamespecialist en door de jaren heen uitgegroeid tot allrounder – of zoals ik het zelf vaak gekscherend noem: manusje van alles. Zo rolde ik jaren geleden de live industrie binnen en vanaf het eerste moment voelde dit als een warm bad, een plek waar passie en hardwerken samenkomen met een van mijn grootste hobby’s: muziek. Wat is er mooier om dat te delen en bespreken met mensen die dezelfde passie hebben? Ik ben dankbaar voor de talloze mooie gespreken, interviews, de inspiratie, de concerten, evenementen, panels – en de ontelbare pagina’s die ik hier aan mocht besteden. Natuurlijk mag ik de mensen niet vergeten. Jullie zorgden ervoor dat (bijna) iedere dag als hoofdredacteur van EB Live een privilege en een feestje was. En dan in het bijzonder het team in wiens bekwamende handen ik ‘mijn kindje’ achterlaat. Ik weet zeker dat Arnold, Mitchel, Jeroen en Tarik het magazine en de website naar nieuwe hoogten gaan tillen. En daar mag ik mij nog een beetje (vanaf de zijlijn) tegenaan bemoeien. JEROEN VAN TRIERUM HOOFDREDACTEUR
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Editorial_Inhoud.indd 6
12/23/2019 8:51:25 AM
INHOUD
| INTERVIEW
| ACHTERGROND
10 fanSALE
Met de eigen doorverkoopservice fanSALE probeert Eventim meer grip te krijgen op ongewenste op- en doorverkooppraktijken. fanSALE biedt fans een platform waar zij veilig tickets kunnen verkopen en aanschaffen. Managing director Henk Schuit: “Met de lancering van fanSALE hebben we niet alleen een betrouwbare fan-to-fan dienst, maar ook een beter uitgangspunt en bredere basis gecreëerd voor de dialoog omtrent secondary ticketing met de consument, de overheid en Google.”
| INTERVIEW
14 ESNS
Traditiegetrouw vormt Groningen in januari het epicentrum van de Europese en internationale muziekindustrie. Eurosonic Noorderslag is uitgegroeid tot absolute must-visit voor professionals en muziekliefhebbers. Programmeurs Robert Meijerink en Joey Ruchtie gaan in op het muzikale programma, terwijl Maartje Glas en Frank Helmink stilstaan bij de mogelijkheden en de kracht van dit jaarlijkse event, dat in 2020 voor de 34e keer wordt georganiseerd.
| VOORUITBLIK
24 40UP
40UP is een dansfeest dat zich richt op bezoekers die ouder zijn dan veertig jaar. Het afgelopen jaar organiseerde 40UP meer dan tachtig edities die bezocht werden door tussen de vijftig- en zestigduizend bezoekers. Organisatoren Tjeerd Bijnsdorp en Gerda Boerboom vertellen over de geschiedenis en kansen van 40UP. “We geven mooie en gezellige feesten voor leeftijdsgenoten die zich nog jong genoeg voelen om een avondje door te halen.”
28 STOMP Academy
STOMP Academy is het nieuwe educatieve platform van, voor en door independent platenlabels. Het komende jaar zullen er op dit platform maandelijks een video en een industryupdate verschijnen die de branche naar een hoger niveau moeten tillen. Kees van Weijen, bestuursvoorzitter van STOMP en IMPALA, blikt alvast vooruit. “Verdere professionalisering en groei van de independent community is absoluut onze missie.”
| SPECIAL CONNECTED EVENTS
| SPECIAL GREEN EVENTS
| SPECIAL MANAGEMENT & AGENCY
| EN VERDER
44 47 49 51 53 55 57
60 63 64 67 68 71 73 74 77 79 81 85
86 In dienst van de artiest 91 Modestus 92 MOJO NL 95 AT Bookings 96 Agents After All 99 Friendly Fire 101 ROQ Music Group
08 23 31 32
Alles verbonden Gigtech Close Event Engineers Crew On Tour Wifi4Rent In2Event
Innovatie in events Coca-Cola Dutchband StarCups MOJO CupStack F&L Powerrental ID&T Cupking Barproducties Euro Events Festicup
In ’t kort NORMA BAAS Amsterdam Zero tolerance-beleid 35 SLOPER 36 All4Event 39 Charles Caldas
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Editorial_Inhoud.indd 7
JANUARI 2020
7
12/23/2019 8:51:30 AM
IN 'T KORT
Quotes ‘Dit is een keurmerk dat eenduidigheid in de sector creëert, om zo het tourmanagement in Nederland naar een hoger én vooral veiliger niveau te tillen.’ Lorenzo Lede over het nieuwe keurmerk voor het tourmanagement dat Strictly Tour & Security Management in samenwerking met Keurmerk Nederland heeft opgezet.
Het Amsterdamse poppodium de Melkweg viert in 2020 zijn 50-jarige jubileum. Gedurende het hele jaar vinden er diverse activiteiten plaats om het jubileum luister bij te zetten. Algemeen directeur Geert van Itallie blikt alvast vooruit op de festiviteiten.
INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW
‘We zijn nog steeds high van onze shows in de Ziggo Dome en kunnen dus niet wachten om weer te spelen in 2020.’ Jacqueline Govaert over de aankondiging van het Krezip Live on the Beach-concert, dat zaterdag 5 september plaats zal vinden op het strand van Scheveningen.
‘Het ontwerp laat de verbinding zien tussen de lucht, de zee en het land.’ Florian Wieder over het decor dat in Rotterdam Ahoy zal worden opgebouwd voor het Eurovisie Songfestival 2020.
Gefeliciteerd met het jubileum! Wat kunnen we dit jaar allemaal verwachten? ‘Te veel om op te noemen, het hele jaar door pakken we uit met events, concerten en bijzondere dingen, variërend van een Melkweg 50 Talk over de geschiedenis van ons podium tot themaprogramma’s over onder meer vrouwenzaken of genderissues. Verder hebben we een filmprogramma, zijn er diverse exposities, organiseren we een open dag in de zomer en vindt er op de dag dat dat we daadwerkelijk een halve eeuw bestaan een ‘do it yourself expositie-reünie’ plaats voor iedereen die intensief bij de Melkweg was en is betrokken. Eind dit jaar presenteren we een grootse avond, waarbij ook een boek over vijftig jaar Melkweg wordt gepresenteerd en onze clubcultuur centraal staat.” Voor ieder wat wils dus? “Gek genoeg typeert die uitspraak de Melkweg, we zijn een plek waar heel veel verschillende subculturen en niches iets van hun gading kunnen vinden en waar ze zich thuis voelen. We zijn meer dan alleen een poppodium. We hebben een expositieruimte en een lange geschiedenis met theater en film. Dat is ook wat ons uniek maakt. De Melkweg is een plek waar de diversiteit van de popcultuur in alle breedte aan bod komt.”
Wat is voor jou het Melkweg-hoogtepunt van de afgelopen jaren? “Als we kunnen uitpakken en onze diversiteit kunnen laten zien, zijn we in ons element. Neem ons minifestival Helemaal Melkweg, dat we nu twintig keer hebben georganiseerd. De eerste editie, in 2012, was direct een voltreffer. Bezoekers lieten zich verrassen door muziek, theater, film, comedy en fotografie. In de middenzaal hadden we wereldmuziek geprogrammeerd, in de grote zaal hadden we samen met Uitgeverij Lebowski en Top Notch een fantastisch programma samengesteld, waar een bijzonder gevarieerd publiek op af is gekomen.” Neem ons mee naar de toekomst. Hoe ziet de Melkweg er over vijftig jaar uit? “Dat is een van de onderwerpen die aan bod komen tijdens een thema-avond. Er zal naar alle waarschijnlijkheid iets gaan veranderen in de belevingscultuur. Virtual en augmentend reality zullen de kinderschoenen zijn ontgroeid, daarnaast zul je meer pluriformiteit zien in genres, subculturen en bezoekers. Dit is ook de kern van wat wij als de Melkweg te bieden hebben: samen iets beleven, je identiteit vinden én vieren. Het sociale aspect van popcultuur blijft onverminderd belangrijk. Ook de komende vijftig jaar.”
ADVERTENTIE
8
JANUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_In_het_kort.indd 8
12/23/2019 8:31:20 AM
RVIEW
1
IN 'T KORT
COLUMN Festivals en het Netflix-model
Fietsen, muziekspeakers, maaltijden, bloemen en sneakers – je kunt het zo gek niet bedenken, of het is verkrijgbaar in een abonnementsvorm. Bij een aantal producten is het een soort koop op afbetaling, zoals de Swapfiets en Sonos. Bij de rest, zoals Netflix en Spotify, is het een vergoeding voor het gebruik in een bepaalde periode. Waarom is deze vorm van consumptie ineens zo populair en waarom wagen concertzalen en festivals er zich nog niet aan? Bij Generatie Z draait het niet meer om bezit. Gebruik, inspiratie en verrassing zijn voor hen veel belangrijker. Het gemak en de service die met een abonnement gepaard gaan, spelen daarbij uiteraard ook een grote rol. Abonnementsdiensten en de vele variaties hierop, zoals ‘memberships’ of ‘clubs’, groeien daarom explosief. In 2019 betrad Disney de videostreamingmarkt en lanceerde Google de game streaming service Stadia. Zelfs Nike kondigde dit jaar kindersneakers in abonnementsvorm aan! Dat kan er allemaal nog wel bij, naast de Pathé Unlimited-pas en de bekende muziek- en filmabonnementen. Voor de moderne jongere zijn die tig abonnementjes de normaalste zaak van de wereld. Hoe lekker is het dat je de aanschafprijs van een speaker of een fiets niet in een keer hoeft af te tikken, maar ongemerkt van je rekening laat wegsijpelen? Bij verbruiksitems zoals maaltijden of bloemen zit de toegevoegde waarde van een abonnement vooral in het ontdekken. Deze abonnementen worden steeds beter en relevanter op basis van de feedbackloop, waarbij de gebruikers- en ervaringsdata van klanten worden ingezet. In de livesector is een abonnement geen volkomen nieuw fenomeen. Zo bestaan er diverse theater-passe-partouts en podiumpassen. Voor een abonnement op je favoriete festivals en of concertzaal moet je echter goed zoeken. Misschien zijn bezoekers nog niet echt bezig met volgend jaar zomer. Toch is het best vreemd, als je bedenkt dat een Lowlands-ticket 210 euro kost. Niet bepaald een impulsieve aankoop of een bedrag dat een tiener in z’n Apple wallet heeft zitten. En hoewel Pinkpop een betalingsregeling aanbiedt, klinkt dat toch wat minder sexy en uitnodigend dan een ‘membership’. In Engeland en Amerika experimenteert de startup Jukely succesvol met concerten in abonnementsvorm. De dienst zet volledig in op het ontdekken van nieuwe acts. Voor een abonnement vanaf 25 dollar per maand staan leden op de gastenlijst van de hopelijk toekomstige wereldacts. Iets dat volgens mij ook prima zou kunnen werken voor Tivoli, Paradiso en andere zalen in het Nederlandse clubcircuit. Sterker nog, om de consument van de toekomst aan zich te binden, kunnen festivals binnen afzienbare tijd niet meer zonder een subscription-model. En er zijn meer voordelen dan alleen tevreden bezoekers. Wat te denken van de deuk die dit in secondary ticketing kan slaan en de schat aan waardevolle en bruikbare gebruikersdata die binnen geharkt kunnen worden? Welke grote venue of festival zet de eerste stap? Mike Hendrixen is 15 jaar werkzaam in de gamesindustrie. Na een rol als Marketing Director bij Codemasters, startte hij in 2013 Vertigo 6 Marketing & PR, dat werkzaam is voor o.a. EA, Koch Media, Logitech, Asus, Asmodee en New Balance. Vertigo 6 werd in 2018 uitgeroepen tot beste jonge bureau van Nederland. In Entertainment Business schrijft hij op persoonlijke titel over de marketingontwikkelingen binnen de industrie.
Cijfers
Mariana Sanschotene stopte na één editie al als directeur van het Amsterdam Dance Event. Waarom de prille samenwerking is gestaakt, is niet bekendgemaakt.
185
Taylor Swift is volgens Forbes de best verdienende artiest van 2019. De zangeres verdiende in 2019 een slordige 185 miljoen dollar, dankzij onder meer haar Reputation-tour.
Mediatycoon Robert F.X. Sillerman, de oprichter van SFX Entertainment, overleed op 24 november 2019 op 71-jarige leeftijd aan een luchtwegaandoening. SFX Entertainment is de partij die ID&T in 2013 heeft overgenomen.
71
3.000.000 Soldaat van Oranje – De musical wist eind november de mijlpaal van drie miljoen bezoekers te doorbreken. De voorstelling is nog tot en met mei 2020 te zien.
50 De EB Festival Guide 2020 komt uit op 15 januari! Dit jaar beslaat de bekende festivalbijbel in totaal 484 pagina’s.
3
De Heerlense stichting De Nor viert het vijftigjarig bestaan. Vanaf 14 januari zal in vier avonden de geschiedenis van het poppodium uit de doeken worden gedaan tijdens ’50 jaar Stichting De Nor’.
484
ID&T organiseert in juli 2020 voor het eerst in drie jaar weer een editie van Sensation in de Johan Cruijff ArenA in Amsterdam. Beyond Sensation moet ‘het begin van een nieuw hoofdstuk’ worden.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_In_het_kort.indd 9
9
12/23/2019 8:31:22 AM
EVENTIM
Ticketplatform fanSALE gaat strijd aan tegen zwarthandel
Eventim lanceerde op 26 november de eigen doorverkoopservice fanSALE in Nederland. Het platform, waarop fans veilig tickets kunnen verkopen en aanschaffen en organisatoren de verkoopvoorwaarden bepalen, geeft de ticketer meer grip op ongewenste op- en doorverkooppraktijken. EB Live sprak met managing director Henk Schuit en salesmanager Joost Spanjaard. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
I
n dezelfde week dat Eventim haar fanSALE platform lanceerde, werd eveneens duidelijk dat de strijd tegen de zwarthandel nog lang niet is gestreden. Internationaal omstreden doorverkoopplatform ViaGoGo kondigde aan StubHub te willen kopen voor het duizelingwekkende bedrag van 4,1 miljard dollar. De Britse Antiticket ‘touting’ campagnegroep FanFair Alliance en FEAT (Face-value European Alliance for Ticketing) waren er als de kippen bij met een dringende oproep richting toezichthouders tot nader onderzoek.
Google gooide een dag later olie op het vuur door de advertentieban voor ViaGoGo op te heffen, waardoor in dezelfde week ook in Nederland weer volop werd geadverteerd bij zoekopdrachten naar populaire live-entertainmenttickets. Hoe kijkt Eventim aan tegen deze recente ontwikkelingen op secondary ticketing gebied? Henk Schuit: “Deze ontwikkelingen en vooral de internationale schaal blijven mij persoonlijk verbazen. Dat Google nu
wederom zwicht en ViaGoGo opnieuw in de gelegenheid stelt onwetende consumenten makkelijker te bereiken en te misleiden, is echt een stap terug in de strijd tegen ongewenste doorverkooppraktijken. De politiek laat het na hier een juridisch kader te scheppen om consumenten te beschermen. Als doorverkoop met woekerprijzen commercieel verboden zou zijn, kunnen dergelijke partijen niet meer adverteren, verdient Google er geen geld meer aan en wordt de consument niet meer opgelicht. Het is toch van de zotte dat de organisator van het evenement niet standaard op nummer 1 bij Google kan staan voor haar eigen shows? Hierdoor worden ticketers en organisatoren op kosten gejaagd en gedwongen om een technische oplossing te bedenken voor een juridisch probleem. Eigenlijk is dit de omgekeerde wereld. Maar we geven niet op en zullen deze slag uiteindelijk met de primaire kanalen gaan winnen.” Is er in de toekomst geen bestaansrecht meer voor doorverkoopplatforms als ViaGoGo, TicketSwap en Marktplaats? Joost Spanjaard: “Het is uiteindelijk aan de consument om te kiezen tussen ons veilige platform of onzekere alternatieven gebaseerd op onderling vertrouwen. Daar
10
JANUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Eventim.indd 10
12/23/2019 8:39:02 AM
INTERVIEW
'Tickets controleren wij op geldigheid voordat ze worden doorverkocht' Henk Schuit
HENK SCHUIT
gaat het vaak goed maar ook vaak ontzettend fout, omdat er geen check plaats kan vinden met onze ticketvoorraad. Je koopt immers een eerder uitgegeven kaartje en hebt geen idee of dit de enige versie van die barcode is die in omloop is. Zodra begin 2020 ook Ticketmaster zijn eigen doorverkoopdienst in Nederland heeft geïntroduceerd, waar je net als via fanSALE veilig en gegarandeerd een nieuw geldig ticket kunt bemachtigen, zullen consumenten vanzelf onbetrouwbare platforms verlaten.” Henk Schuit: “Als de grootste primaire ticketingpartners (Eventim, Ticketmaster, SeeTickets) van organisatoren hun doorverkoopdiensten hebben staan, wordt het bovendien wat makkelijker om richting de politiek een hernieuwd statement te maken en wederom op regelgeving aan te dringen. Organisatoren komen weer in de driver seat ten opzichte van de doorverkoopplatforms: met een oplossing van hun officiële ticketingpartner, wordt het makkelijker om ViaGoGo, TicketSwap en Marktplaats op te roepen ongecontroleerde verkoop te staken. Aan die verkoop komt dan immers een luchtje te zitten.” Hoe gaat fanSALE het verschil maken? Henk Schuit: “Het is de taak van Eventim
om via ticketing, promotors, artiesten en consumenten te verbinden. Al deze schakels ondervinden op hun eigen manier last van de secondary ticketing problematiek, waarop Eventim met fanSALE heeft toegewerkt naar een oplossing voor alle stakeholders. fanSALE werd een aantal jaar geleden al geïntroduceerd op Eventims thuismarkt Duitsland, waarna Italië, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland volgden. Als aanjager op het hoofdkantoor is het Joost gelukt om Nederland als vijfde Eventim-land te lanceren aan de hand van een compleet digitale benadering van het verkoop/koop-proces.” Joost Spanjaard: “Het is belangrijk om te weten dat fanSALE een fan-to-fan platform is. Wij bieden consumenten een betrouwbare dienst aan voor aan- en verkoop van tickets die via Eventim-kanalen zijn gekocht. Als deze worden doorverkocht
via fanSALE, maken wij de barcode van het aangeboden ticket ongeldig en krijgt de koper een nieuw, geldig toegangsbewijs. Aanbieders kunnen tot 20 procent meer vragen dan de originele prijs, minder mag natuurlijk ook. Ons platform is niet voor speculanten, maar voor bezoekers die een jaar van tevoren een ticket kopen voor een optreden en er vervolgens achter komen dat ze die dag niet kunnen. Dat uitgangspunt zullen we actief bewaken.” In de basis lijkt deze benadering toch veel op die van ViaGoGo en bijvoorbeeld TicketSwap? Henk Schuit: “Op het eerste gezicht natuurlijk wel. Maar een zeer wezenlijk verschil is dat wij tickets controleren op hun geldigheid voordat ze opnieuw worden aangeboden, en dat we nieuwe kopers verzekeren van de toegang tot het event door het ▶
Eurosonic Noorderslag
Ook tijdens de 2020-editie van ESNS is secondary ticketing een ‘hot item’. Op donderdag 16 januari wordt in de Oosterpoort uitgebreid gesproken over deze uitdaging. Onder de naam Solving Scalping Step 1: Build a Consensus zetten SP-politicus Peter Kwint, Sam Shemtob, een van de bedenkers achter Face-value European Alliance for Ticketing, en Neo Sala, de oprichter van het Spaanse festival Doctor Music, een uur lang hun tanden in het thema secondary ticketing.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Eventim.indd 11
11
12/23/2019 8:39:13 AM
EVENTIM
origineel aangeboden ticket te vernietigen en een nieuw toegangsbewijs uit te geven. Dat is bij ViaGoGo sowieso niet het geval. Die partij leunt puur op het onderling vertrouwen van consumenten en gaat bovendien nat als het aankomt op checks op grote op/doorverkopers en op het controleren van het meerdere malen aanbieden van dezelfde tickets.” Joost Spanjaard: “Een ander groot voordeel van fanSALE is dat we onze organisatoren straks ook kunnen voorzien van nieuwe klantdata, die zij op hun beurt weer kunnen gebruiken om de veiligheid en service te verbeteren. Zo kun je als organisator direct contact opnemen met de nieuwe koper als er sprake is van bijvoorbeeld een afgelasting waarbij geld teruggestort moet worden. Kopers die fanSALE niet gebruiken grijpen in dit soort situaties mis, want het bedrag gaat in dat geval naar de oorspronkelijke koper, die nog altijd in het systeem als zodanig geadministreerd staat. ” Henk Schuit: “In alle eerlijkheid: er is ons weleens gevraagd of wij met bijvoorbeeld
model. Een platform introduceren brengt immers de nodige kosten met zich mee. Het is moeilijk in te schatten hoeveel gebruikers we de eerste twee à drie jaar gaan helpen. Standaard vragen we vijf procent aan de koper en vijf procent aan de verkoper, waarmee we verwachten net breakeven te draaien. Dat is overigens niet erg, want de commerciële kant is voor ons niet de belangrijkste component. Een betrouwbaar alternatief bieden voor de verkoop en doorverkoop van tickets en daarmee een service richting onze organisatoren en consumenten wel.” Hoe gaan jullie de consumenten zo ver krijgen om daadwerkelijk van fanSALE gebruik te maken? Joost Spanjaard: “Eigenlijk zien we dat dit nu al heel goed lukt. We zijn amper twee weken live en hebben nu reeds honderden transacties kunnen faciliteren. Zichtbaarheid en integratie van de service op Eventim.nl en rondom het aankoopproces zijn belangrijk. Ook het informeren over
we concurrenten van elkaar zijn, komen we daardoor als live-industrie een samen stuk sterker in de strijd te staan. Bij de overheid hebben we tot op zekere hoogte al gehoor gevonden bij cultuurminister Van Engelshoven. In haar kamerbrief ‘Voortgang cultuur in een open samenleving’ kondigde zij aan samen met de branche een nieuwe voorlichtings- en bewustwordingscampagne ten aanzien van de doorverkoop aan consumenten te willen vormgeven. In 2020 zullen we hier met een relevant collectief concreet werk van gaan maken. Dat fanSALE en de officiële doorverkoopservices van de andere ticketers hierin een prominente plek zullen krijgen, staat wat ons betreft buiten kijf.” ◾
'Via fanSALE kunnen we onze organisatoren straks ook voorzien van nieuwe klantdata' Joost Spanjaard TicketSwap wilden samenwerken. Hoewel die site qua faciliteren van notoire op- en doorverkopers echt nog een wereld heeft te winnen, heeft men het afgelopen jaar positieve stappen gezet met checks op onder meer Paylogic-, Stager- en Eventixtickets. Wij vinden echter dat het faciliteren van een doorverkoopservice een logische taak is van de officiële ticketingpartners van de organisatoren en niet die van derde partijen. Anders raak je simpelweg grip kwijt op het proces en verlies je zicht op de (ver) kopers en malafide praktijken. Vanuit onze directe relatie met organisatoren en consumenten hebben we fanSALE primair vanuit de service-gedachte ontwikkeld.” Er is voor Eventim toch ook een commercieel belang? Henk Schuit: “Natuurlijk, al verwachten we niet dat de aantallen direct zo groot zullen zijn dat je kunt spreken van een verdien12
JANUARI 2020
de mogelijkheden van fanSALE via gerichte nieuwsbrieven en onze socials sorteren nu al een duidelijk effect. ‘Onze’ organisatoren zijn ook erg blij met de nieuwe dienst en zullen deze op hun beurt ook als gewenst doorverkoopkanaal naar voren schuiven in alle klantcommunicatie.” Henk Schuit: “Met de lancering van fanSALE hebben we niet alleen een eerlijke en betrouwbare fan-to-fan dienst geïntroduceerd, maar ook een beter uitgangspunt en bredere basis gecreëerd voor de dialoog omtrent secondary ticketing met de consument, de overheid en Google. Ik kijk dan ook met interesse uit naar de doorverkoopinitiatieven waar Ticketmaster en wellicht ook de andere primaire ticketers binnenkort mee op de proppen komen. Want hoewel
JOOST SPANJAARD
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Eventim.indd 12
12/23/2019 8:39:19 AM
INTERVIEW
Veilig doorverkopen
Klanten van Eventim ontvingen fanSALE met open armen. De algemene consensus is dat fanSALE een serviceproduct is voor de consument dat tegelijkertijd de handel in tweedehands tickets kan verminderen.
Rense van Kessel, directeur Friendly Fire: “Wij, onze bezoekers en mensen die soms achter het net vissen bij de kaartverkoop voor onze concerten en festivals, kijken al lange tijd uit naar een mogelijkheid om op een veilige manier ‘tweedehands’ tickets te kunnen verkopen en kopen. Met directe ingang zullen we de bezoekers van onze evenementen dan ook actief gaan wijzen op het platform dat Eventim hiervoor nu beschikbaar heeft gemaakt.”
Albert Verlinde, directeur Stage Entertainment: “fanSALE geeft ons een extra mogelijkheid om de zwarthandel verder terug te dringen en controle uit te oefenen op de voorwaarden waartegen een ‘tweedehands’ kaartje kan worden aangeboden. We begrijpen als geen ander dat het soms wenselijk is om je kaartjes door te verkopen, maar willen gewoon simpelweg niet hebben dat mensen te veel betalen voor onze shows of worden opgelicht op ongecontroleerde sites.”
Andreas Fleischmann, directeur DeLaMar Theater:
FANSALE IS EEN FAN-TO-FAN PLATFORM, DAT CONSUMENTEN EEN BETROUWBARE OPLOSSING BIEDT VOOR AAN- EN VERKOOP VAN TICKETS DIE VIA EVENTIM-KANALEN ZIJN GEKOCHT.
“Het is niet alleen heel vervelend als publiek veel te veel betaalt voor een kaartje, voor ons als theater is het ook onmogelijk om ons serviceniveau hoog te houden als kaarten worden doorverkocht. Die nieuwe kopers kunnen wij immers niet bereiken. Dankzij fanSALE houden we zicht op alle klanten en kunnen we hen indien nodig op de hoogte brengen van het laatste nieuws rondom de voorstelling – denk aan eventuele afgelastingen. Groot voordeel daarbij is dat de kopers in dat geval de originele ticketprijs vergoed krijgen.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Eventim.indd 13
13
12/23/2019 8:39:22 AM
ESNS
ESNS toont volle rijkdom hedendaagse popmuziek Er is geen festival dat elk jaar zo goed weergeeft wat er gebeurt in de Europese popmuziek als Eurosonic Noorderslag. In de 34 jaar dat het Groningse evenement wordt georganiseerd, is het een absolute must-visit geworden voor zowel de professional als de muziekliefhebber. Programmeurs Robert Meijerink en Joey Ruchtie vertellen over het gevarieerde programma van de komende editie. DOOR: JASPER VAN VUGT
M
et meer dan 350 Europese artiesten en ruim 40.000 bezoekers, waaronder 4.000 professionele delegates, kan Eurosonic Noorderslag voor artiesten de ‘gateway to Europe’ betekenen. Dat daar behoefte aan is, zelfs in een unie waar grenzen in de praktijk nog futiliteiten zijn, blijkt uit het enorme aantal internationale bands en artiesten dat zich aanmeldt om op ESNS te spelen. De eerste drie dagen van het festival, van woensdag tot en met vrijdag, staat de Europese muziek centraal, tijdens Eurosonic. Het is de 14
JANUARI 2020
taak van programmeur Robert Meijerink om uit het enorme aanbod de beste, spannendste, interessantste en bijzonderste acts te kiezen en een blauwdruk te bieden van alle muzikale ontwikkelingen op het continent. “Daarbij kijkt Eurosonic niet alleen naar de mainstream, maar worden ook de niches en onderbelichte genres een plek geboden”, legt Meijerink uit. “Er is ook dit jaar weer veel diversiteit in een muzikaal gelaagd programma. Met de komst van de Music Moves Europe Talent Awards, een
award van de Europese Commissie, is er een belangrijke prijs voor opkomende acts bijgekomen. Vorig jaar was Rosalía een van de winnaars. Ze was toen nog een onbekende, talentvolle artiest. Binnen een jaar is ze echter uitgegroeid tot een wereldster. Dit jaar hebben we haar gitarist Raül Refree op het festival staan, die de grondbeginselen van de fado herintroduceert. Dat is tevens een belangrijke niche voor het festival: de roots van de rijke Europese muziekgeschiedenis belichten met een nieuwe blik en origineel repertoire. Een ster als Rosalía
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_ESNS.indd 14
12/23/2019 8:35:47 AM
ACHTERGROND
PIP BLOM
is in dat opzicht een referentie die we heel belangrijk mogen noemen.” Welke muzikaal relevante genres in Europa zijn terug te zien binnen het programma van Eurosonic? “De verschillende ontwikkelingen binnen bepaalde stromingen laat ik terugkomen op het festival. Zo zie je dat er allerlei interessante dingen gaande zijn binnen neoklassiek en ambient. Er is ook veel aandacht voor vanuit het publiek. Kijk alleen al naar de grote stappen die Niklas Paschburg afgelopen jaar heeft gezet na zijn optreden op Eurosonic. Dit jaar hebben we vijftien artiesten binnen dit genre geprogrammeerd, die onderling erg van elkaar verschillen. Dan is er nog een stroming waar we in Nederland goed in zijn: bands met een mengelmoes van niet-westerse stijlen, zoals YĪN YĪN, Altin Gün, The Mauskovic Dance Band. In de rest van Europa zie je ook veel artiesten en bands die hun achtergrond of interesse gebruiken om hun sound heel divers te maken. Dat levert ook een bijzondere route op in het programma. Bijvoorbeeld met Pongo uit Portugal, die een Angolese achtergrond heeft en dat gebruikt om in haar muziek een brug te slaan tussen moderne dance en traditionele Angolese muziek. Verder zie je dat hiphop nog steeds groot is, maar de
stoere jongens meer naar de achtergrond zijn gedrukt en de gevoelige jongens en meisjes zich beter laten horen, met meer invloeden van R&B en soul. Daarnaast is de gitaarmuziek weer vertegenwoordigd en breken we een lans voor hardere bands.” Welke acts van vorig jaar hebben veel aan Eurosonic gehad? “Afgelopen jaar was Fontaines D.C. de meest geboekte act van Eurosonic. Ook Girl in Red, black midi, Pip Blom en Iris Gold hebben veel shows in Europa gespeeld. Een echte doorbraak was er voor Whispering Sons, dat na Eurosonic zalen wist uit te verkopen in diverse landen. Speciale vermelding is er voor Zabelov Group, een Tsjechisch duo dat met neoklassieke accordeonmuziek als grote onbekende uitstekend heeft gepresteerd en talloze Europese boekingen heeft binnengesleept. Hun succes onderstreept het belang van Eurosonic en is precies wat we met het festival voor ogen hebben.” Hoe houd je het programma muzikaal relevant? “Eurosonic is een showcasefestival waar artiesten die in een vroeg stadium van hun carrière zijn een platform krijgen. Om de meest interessante acts te spotten die er
'We bieden een heel diverse mix van genres aan, van folk tot elektronica' Robert Meijerink
klaar voor zijn om over de eigen landsgrens te spelen, hebben we een intensieve samenwerking met partners als het European Talent Exchange Programme (ETEP) en een wijd arsenaal aan Europese bookers. Zij zijn de kenners van hun eigen land en weten als geen ander of een artiest live kan presteren. Met mijn collega’s duik ik het hele jaar door naar de parels uit dat aanbod en proberen we naar boven te krijgen welke artiesten klaar zijn om zich in Groningen in de kijker te spelen. Daarbij bieden we een heel diverse mix van genres aan, van hard naar zacht en van folk tot elektronica. Belangrijk is ook dat ik als programmeur vanuit een bottom-up benadering werk, en niet van bovenaf de lijnen bepaal.” Dit jaar is Zwitserland focusland. Wat is er bijzonder aan Zwitserland als muziekland? “Zwitserland lijkt op het eerste gezicht een heel normaal land, maar blijkt bij nadere kennismaking juist heel bijzonder. Neem alleen al het aantal talen; er wordt Italiaans, Duits, Frans en Reto-Romaans gesproken. Daarbij zijn er opvallend veel festivals, clubs en optredens voor zo’n klein, centraal gelegen land. We wilden Zwitserland al langer als focusland op Eurosonic en voerden de afgelopen jaren veel gesprekken over de inhoudelijke invulling. Dat is nu gelukt, met een gevarieerd programma vol met kwaliteitsacts. Daar ben ik heel blij mee.” Noorderslag Op de zaterdag staat de Nederlandse muziek centraal tijdens Noorderslag. Het ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_ESNS.indd 15
15
12/23/2019 8:35:50 AM
TSC-A4-ad-NEW-HR.pdf
1
05-06-18
09:04
CROWD MANAGEMENT
WE LOVE CROWDS
EVENT SECURITY / HOSPITALITY TRAFFIC / OBJECT BEVEILIGING FIRE & SAFETY / DOG SECURITY CONSULTANCY / ACADEMY SPECIAL PROJECTS
Krommewetering 21 3543 AP Utrecht (NL)
EBLIVE20191201_advertenties_3.indd 16
Postbus 1012 3600 BA Maarssen (NL)
T. +31 (0)30 303 19 03 F. +31 (0)30 303 19 04
info@tsc.nl www.tsc.nl
12/19/2019 10:04:47 AM
FOTO: SIESE VEENSTR A
ACHTERGROND
FAMKE LOUISE
festival biedt een staalkaart van de huidige stand van zaken binnen de vaderlandse muziekwereld. En daar gaat het dezer dagen goed mee, zegt programmeur Joey Ruchtie: “Het floreert, aan alle kanten. Een paar jaar terug hoorde je nog wel eens de term ‘on-Nederlands goed’. Nu, die term bestaat niet meer. Er is een bepaald zelfbewustzijn en zelfvertrouwen onder Nederlandse artiesten, dankzij het besef dat ze niet onderdoen voor hun buitenlandse collega's. Dat zie je ook terug in de taal waarin ze zingen: opvallend veel artiesten zingen in het Nederlands. Niet alleen in de urban, tegenwoordig ook in de pop en de alternatieve muziek.” Welke trends zie je momenteel in de Nederlandse muziek? “Dat er een enorme pluriformiteit is. Daarbinnen zie ik ook dat de hiphop en urban over zijn hoogtepunt heen zijn. Ze zijn zeker nog populair, maar niet meer zo dominant als een paar jaar geleden. Vanuit de hiphop zie ik dat er mooie nieuwe ontwikkelingen ontstaan. Het ontwikkelt zich weer verder, zoals je bij Snelle ziet, die uit de hiphop komt maar bijna popmuziek maakt. Zo heeft hij ook een duet met Marco Borsato. Hij speelt op Noorderslag met een live-band, een trend die ik bij meer hiphop-
artiesten zie. Ze willen niet meer in het discothekencircuit optreden, maar met een live-band in de clubs en op de festivals.” Waar liggen de zwaartepunten in het programma van Noorderslag dit jaar? “Bij Nederlandstalige muziek, met MEROL, Meetsysteem, Eva van Manen, WIES, Davina Michelle, Snelle en Roxeanne Hazes. Verder zijn er geen hokjes meer of dominante stromingen, de Nederlandse muziek van nu is net een amoebe die constant in beweging is. De golfbewegingen in de popmuziek zijn tegenwoordig veel minder duidelijk zichtbaar, het speelveld is eclectisch. Verder zie ik dat hiphop een blijvertje is binnen het programma.” De popmuziek kent steeds meer niches. Wat betekent dat voor jouw werk? “De dynamiek van selecteren en programmeren is anders geworden, al kan ik niet aanwijzen op welk moment ik het roer heb omgegooid. Als programmeur moet je je aanpassen aan een nieuwe realiteit. Je moet tegenwoordig meer op je intuïtie en fingerspitzengefühl vertrouwen. Het huidige werkveld van de popmuziek is meer gedemocratiseerd, artiesten geven vaker zelf richting aan hun carrière. Dat betekent dat acts signaleren en ze op het juiste mo-
'Als programmeur moet je meer vertrouwen op je intuïtie en fingerspitzengefühl' Joey Ruchtie
ment presenteren op Noorderslag lastiger is geworden, het gaat tegenwoordig ontzettend snel. Kijk naar MEROL, die vorig jaar niet op het festival stond. Een week nadat ik het programma rond had, raakte haar carrière in een stroomversnelling en had ik geen ruimte meer voor haar op het festival. Tegelijkertijd heb ik in het verleden soms artiesten te vroeg in hun carrière geboekt.” Hoe belangrijk is Noorderslag nog voor de zomerfestivals, nu zij steeds vroeger hun programma samenstellen? “Er zijn natuurlijk tal van andere festivals, en daarbij kan ik niet voor hen spreken. Wel denk ik dat de dynamiek van het vastleggen van festivalprogramma’s is veranderd. Voorheen zag je dat de festivals wachtten tot na Noorderslag om Nederlandse artiesten te boeken. Een deel van de festivals legt nu de populairste Nederlandse artiesten al eerder vast. Tegelijkertijd zie ik dat zelfs de festivals die in het voorjaar plaatsvinden, plekken in hun programma vrijhouden voor de revelaties en ontdekkingen van Noorderslag. Die willen het momentum pakken.” De politiek heeft eindelijk oog voor de volle breedte van de popmuziek, inclusief urban dus. Wat doe jij daar mee, als programmeur van Noorderslag? “Ik zie het niet als opdracht, maar houd er onbewust wel rekening mee tijdens het samenstellen van het programma. Het opvolgen van deze wens van de politiek biedt de kans om sterker te staan als sector. Ook Noorderslag gedijt tenslotte in een gezond popklimaat.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_ESNS.indd 17
17
12/23/2019 8:35:53 AM
FOTO: HARMEN DE JONG
ESNS
VLNR; FRANK HELMINK, ROBERT MEIJERINK EN MAARTJE GLAS
18
JANUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Buma_Cultuur.indd 18
12/23/2019 8:41:50 AM
INTERVIEW
De nieuwe koers van Eurosonic Noorderslag Het paradepaardje van Buma Cultuur is zonder meer Eurosonic Noorderslag. Maartje Glas (manager Buma Music In Motion, co-curator ESNS, consultant voor DME), Hoofd Programma Robert Meijerink en directeur Frank Helmink vertellen over het waarom, de mogelijkheden en de kracht van dit jaarlijkse event in Groningen. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
E
"
urosonic Noorderslag 2020 gaat de vernieuwing die in 2018 werd ingezet verder uitbreiden”, vertelt Buma Cultuur-directeur Frank Helmink. “Eurosonic Noorderslag wil een afspiegeling zijn van wat er in de samenleving gebeurt. Als heel Nederland bestaat uit 180 soorten mensen, dan moet je in principe programmeren voor 180 soorten mensen. Die diversiteit zie je terug bij de bezoekers en in onze panels. De afgelopen jaren waren het bewijs dat dit werkt, gezien de toenamen jongere en vooral blije mensen.”
Forum De grootste vernieuwing van de jaarlijkse conferentie betreft de locatie voor het zaterdagprogramma. Dat vindt niet meer plaats in de vertrouwde Oosterpoort, maar in het nieuwe Groningse Forum. Helmink beschouwt deze verhuizing als een welkome verandering. “Iedereen die op zaterdag in de Oosterpoort liep, kreeg vaak het idee dat je er tegen het einde van de middag met zachte hand werd uitgeveegd. Dat moest ook wel, want opbouwen voor de avond kost tijd, maar echt gastvrij is het natuurlijk niet. Met Forum hebben we een toffe oplossing om tot het einde van de zaterdag een interessant programma aan te kunnen bieden. De
nieuwe locatie ligt vlak bij de markt en is dus goed bereikbaar.” Het zoeken naar een nieuwe locatie leefde al een tijdje, aldus Maartje Glas. “Ik zou niet weten welke andere plek we hadden kunnen uitzoeken die ook nog eens zulke goede netwerkmogelijkheden biedt. We zullen op die dag een intensieve focus gaan leggen op Nederlands repertoire en doen dat samen met ESNS, Dutch Music Export en Buma Cultuur.”
Muzikale exportproducten Robert Meijerink: “De samenwerking tussen Buma Cultuur en ESNS stond altijd al in het teken van de export van Nederlands repertoire naar Europa en daarbuiten. Daarom staat er elk jaar een zorgvuldig geselecteerde groep acts in Groningen geprogrammeerd, die volgens ons stuk voor stuk kans maken op zo’n internationale carrière. Kijk maar eens naar Altin Gün, recent genomineerd voor een Grammy, die internationaal nu echt doorbreken. Of Pip Blom, die voet aan de grond krijgt in Engeland. En Chef'Special natuurlijk. Al deze acts stonden in een pril stadium van hun carrière op ESNS. En hebben zich daar een voor een in de kijker gespeeld van een publiek bestaande uit internationale pers, bookers, agenten en festivals.”
'Eurosonic Noorderslag wil een afspiegeling zijn van wat er in de samenleving gebeurt' Frank Helmink
Vlaanderen Een van die programmaonderdelen op de zaterdag is een panelsessie over de manier waarop Nederlandse artiesten Vlaanderen kunnen veroveren. Glas: “Zowel Belgische als Hollandse artiesten geven aan dat ze het moeilijk vinden om de oversteek te maken. Terwijl dit niet heel moeilijk zou moeten zijn. Door de muzikale infrastructuur in kaart te brengen, willen we kijken of er een betere samenwerking mogelijk is. De panelinsteek is dat er tussen de twee landen veel meer mogelijk is dan er nu gebeurt. We moeten ervoor zorgen dat die twee markten blijven groeien.” Een concrete samenwerking met de Belgische evenknie van Buma, Sabam, zou logisch zijn. Helmink: “We werken op kleine schaal al wel samen, bijvoorbeeld op Midem, maar ik heb het gevoel dat we snel een volgende stap gaan zetten. Hoe dat er dan uit gaat zien? Ik denk bijvoorbeeld aan een mogelijkheid om elkaar het hele jaar te ondersteunen met projecten.Omdat we hetzelfde doel hebben – de markt voor onze leden verder te laten groeien – ligt die optie voor de hand.” Glas vult aan: “Voor Buma Music In Motion is er bijvoorbeeld al contact om dit jaar een uitwisseling te doen met componisten. Het is dus een duidelijk agendapunt, samen optrekken.” Helmink: “Er is nog geen kant-en klare invulling van die samenwerking. Er zijn namelijk meerdere wegen die naar Brussel leiden. Maar als je zorgt dat je een aantal dingen samen doet, ben je al een stuk verder dan wanneer je eens in de zoveel ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Buma_Cultuur.indd 19
19
12/23/2019 8:41:51 AM
EBLIVE20191201_advertenties_1.indd 20
12/20/2019 10:45:10 AM
FOTO: DEON PRINS
ACHTERGROND
HET ZATERDAGPROGRAMMA VINDT NIET MEER PLAATS IN DE OOSTERPOORT, MAAR IN HET NIEUWE GRONINGSE FORUM.
tijd samen gaat lunchen en wat ideeën bedenkt, die, om wat voor reden dan ook, nooit worden uitgevoerd. We gaan het thema later in het jaar in elk geval uitrollen via Buma Music In Motion en Buma NL. Een mooi begin, lijkt mij zo.”
Panels en gasten Een aantal jaar geleden besloot Buma Cultuur het roer om te gooien. Er werden nieuwe, jonge mensen aangenomen en hun invloed zag je gelijk terug in bijvoorbeeld het panelprogramma. “Hoewel we niet zo ‘out of the box’ gaan als vorige jaren, ben ik ervan overtuigd dat er bij de panels genoeg te beleven is en dat er iets bij zit voor iedere aanwezige”, stelt de directeur. “Je moet niet gek doen om het gek doen, maar een solide en interessante basis aanbieden. De keynotes zijn dit jaar groots. Zo hebben we de oprichter van het invloedrijke en baanbrekende onafhankelijke label Sub Pop Records (Soundgarden, Mudhoney en Nirvana) en Paul Hitchman, de president van AWAL, Kobalts Recordings Division. Hij was daarnaast medeoprichter van de Britse provider Playlouder en stond aan de wieg van streaming- en downloadplatform MSP en CI, dat zich bezighoudt met supply chain services voor de indie-sector. Daarnaast zijn er uitstekende sprekers als Martin Goldschmidt (Cooking Vinyl), Rob Trommelen (MOJO Concerts) en de com-
plete Dickings Family.” Glas onderstreept het panel Music en Brandpartnerships. “Dit doen we nu voor het derde jaar en de vorige twee edities zaten ramvol. Wij willen hier merken laten vertellen hoe zij de strategie zien tussen het merk en muziek. Ook willen we aan muzikanten en managers laten zien hoe zij een voet tussen de deur krijgen en wat dat kan opleveren. Vorig jaar vertelden Red Bull en Adidas daarover. In 2020 gaat Yves st. Laurent in op de samenwerking met Air France en Dua Lipa, en vertelt G-Star over de samenwerking met Pharrell Williams. Een ander bijzonder panel is het verhaal van singer-songwriter Joe Buck. Hij schreef een liedje voor een commercial van Plus Supermarkten. Daar is een heel plan om heen bedacht, inclusief een muziekrelease. Iets dat in het buitenland vaker gebeurt, maar heel goed werkt voor het merk en de artiest. Dit is een bijzonder verhaal waarin je ziet hoe alles bij elkaar komt.” Helmink: “Panels moeten iets los maken bij de aanwezigen. Je moet er iets van opsteken. En dat gaat dit jaar zonder meer lukken. Dat weet ik zeker.”
Ontmoetingsplek De Buma Cultuur-directeur is trots op wat er staat en ziet dat de nieuwe weg die is ingeslagen zijn vruchten afwerpt. “Voorheen was het zo dat Eurosonic vooral ging over het circuleren van Europese bandjes en
muziek. Dat is mooi, maar het gaat ons in eerste instantie om de Nederlandse inbreng. Die moet een mooie plek krijgen in de hele programmering. Buma Cultuur heeft samen met ESNS en Dutch Music Export de koppen bij elkaar gestoken om dat de komende jaren veel structureler aan te kunnen aanpakken. Dat ga je op deze editie al zien. Zo is er een Dutch Music Export meetingpoint op een prominente plek, waar je mensen bij de hand neemt en voorstelt aan de managers en bandjes die daar zijn. Een ideale netwerkgelegenheid, die gedurende de hele conferentie beschikbaar is.” Glas vult aan: “Ik ga daar heel proactief mee aan de slag. Het beoogde resultaat is dat er een nummer van een Nederlandse componist in bijvoorbeeld een buitenlandse serie of commercial komt.” Meijerink: “ESNS draait daarnaast vooral om het live circuit. Daarmee kunnen en moeten bands zich bewijzen.” Kensington, San Holo, Jungle By Night en Klangstof hebben de afgelopen jaren veel gehad aan een optreden op ESNS. Dit jaar zijn er volgens Meijerink weer veel kanshebbers, zoals Yin Yin, Iguana Death Cult, Amy Root, Eefje de Visser en De Ambassade. “Die laatste band is Nederlandstalige new wave. Het is eigenlijk het alter ego van Dollkraut. Of wat te denken van Hibakusha, die onder de vlag ESNS Loud het harde segment uit Nederland vertegenwoordigt?” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Buma_Cultuur.indd 21
21
12/23/2019 8:41:56 AM
MEET NORMA Als je als performer meewerkt aan een productie die wordt uitgezonden, dan heb je mogelijk recht op een vergoeding via ons. Meld je daarom aan bij NORMA en ‘claim’ jouw werk via ons portal! Wij incasseren voor uitzendingen in Nederland én buitenland.
We zijn aanwezig op Eurosonic Noorderslag: Zaterdag 18 januari • Forum 1 • 16:30 - 17:30
MUSIC RIGHTS ON TOUR: THE ESNS EDITION (WITH TEAM DAVINA MICHELLE) Het blijft voor veel muzikanten een bijna onmogelijk op te lossen puzzel: muziek en recht. Moet de hele band zich aansluiten bij Buma/Stemra? Krijg ik voor optredens ook geld van Sena? Om deze vragen en meer voor eens en voor altijd te beantwoorden, hebben de Nederlandse rechtenorganisaties de handen ineen geslagen met het initiatief Music Rights on Tour.
Jacob Bontiusplaats 9 (3A/3) 1018 LL Amsterdam +31 (0)20 6 27 27 98 info@stichtingnorma.nl
EBLIVE20191201_advertenties_1_1.indd 22 EBLE-01209_ADV_Norma.indd 1
12/20/2019 11:54:26 AM 16-12-19 13:48
ACHTERGROND
NORMA geeft vergoedingen aan muzikanten en acteurs Rondkomen als acteur of muzikant is een uitdaging. Makkelijker wordt het als je ingeschreven staat bij NORMA. Speelt een acteur of muzikant in een film, serie of op tv, dan verdienen partijen daar geld aan. NORMA zorgt ervoor dat ook de acteurs en muzikanten zelf iets terug zien van hun werk, via hun zogeheten naburige recht. DOOR: JASPER VAN VUGT
"
J
e kunt als acteur of muzikant natuurlijk niet zelf naar Ziggo of de NPO bellen en vragen of ze je willen betalen als ze jouw film of een registratie van Pinkpop uitzenden waar je in te zien bent. Als je je bij NORMA aansluit, doen wij dat voor je. Daarnaast kun je via ons ook een vergoeding ontvangen als je werken in het buitenland worden uitgezonden”, legt Joey Cramer uit. Hij is bestuurssecretaris bij de collectieve beheersorganisatie Naburige Rechtenorganisatie voor Musici en Acteurs (NORMA). Deze stichting zonder winstoogmerk is in 1995 opgericht door de vakbonden voor muzikanten en acteurs – die automatisch in aanmerking komen voor naburig recht.
Wetgeving moderniseren
FOTO: HANS-PETER VAN VELTHOVEN
Samen met Sena, Buma en Stemra is NORMA een van de partijen die vergoedingen voor de exploitatie van rechten op muziekwerken incasseren en verdelen. Sena incasseert de gelden voor muzikanten die te horen zijn op een opname en
Buma voor componisten, publishers en tekstschrijvers. NORMA vertegenwoordigt acteurs en muzikanten die te zien zijn op tv, in films, en via video-on-demand services als Videoland, NPO Start en RTLXL. Daarbij gaat het om acteren in films en series, het inspelen van soundtracks/leaders voor films of series, het inspreken van een (animatie)serie of film, een liveoptreden van een act in een televisieprogramma of een cabaret- of dansshow. Cramer: “Momenteel kunnen we nog niet incasseren bij Amerikaanse diensten als Netflix, Disney+ en Amazon Prime. Daarvoor hebben we een betere en modernere wetgeving nodig. Volgend jaar moet de huidige wetgeving over dit onderwerp worden geevalueerd. Met NORMA zullen we proberen om het zo hoog mogelijk op de politieke agenda te zetten.”
Music Rights On Tour
JOEY CRAMER
Het geld dat NORMA incasseert, wordt uitgekeerd aan de juiste rechthebbenden. Wie als acteur of muzikant op tv te zien is
geweest, heeft recht op een eerlijke vergoeding. Om die te ontvangen, moet de performer zich aansluiten bij NORMA en zijn of haar werken aanmelden. Om meer muzikanten en acteurs te informeren over hoe ze geld kunnen verdienen aan hun auteurs- en/of naburige rechten, organiseert NORMA met Sena en Buma/Stemra het panel ‘Music Rights On Tour’.
Claimen Tijdens Noorderslag leggen de drie organisaties aan de hand van één duidelijke case uit wie wat verdient via welk recht, en hoe ze die vergoeding op hun bankrekening krijgen. “We hebben veel geld dat op de rechthebbenden ligt te wachten”, zegt Cramer. “Maar dat geld moeten ze eerst officieel claimen, en wel binnen drie jaar. Het kost misschien één keer veel werk, maar met ons nieuwe portal is het niet ingewikkeld. Bovendien hoef je als acteur of muzikant je werken slechts één keer te registreren. Daarna doen wij ons werk en kunnen we jouw vergoeding uitkeren.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_NORMA.indd 23
23
12/23/2019 8:47:07 AM
Foto: Nathan Reinds
40UP
40UP vult al 15 jaar een gat in het uitgaansleven 40UP is een door Nederland trekkend dansfeest dat zich richt op bezoekers die ouder zijn dan veertig jaar. De events zijn een initiatief van Harry de Winter. Het afgelopen jaar organiseerde 40UP meer dan tachtig edities die bezocht werden door tussen de vijftig- en zestigduizend bezoekers. Organisatoren Tjeerd Bijnsdorp en Gerda Boerboom vertellen over de geschiedenis en toekomstige kansen van 40UP. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
24
JANUARI 2020
EBLIVE20191201_40UP.indd 24
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
12/23/2019 8:56:24 AM
INTERVIEW
TJEERD BIJNSDORP
GERDA BOERBOOM
'We proberen nu al zo breed mogelijk te gaan en ook de nieuwe generatie veertigers aan te spreken'
40UP IN DOORNROOSJE
Hoelang zijn jullie nu bezig met 40UP? Gerda Boerboom: “2020 gaat de boeken in als een jubileumjaar. Dan is het vijftien jaar geleden dat we met de eerste editie van 40UP in Amsterdam zijn gestart. En in dat anderhalve decennium hebben we flinke stappen gemaakt.” Op wat voor manier is de markt voor jaren 80- en 90-feestjes de afgelopen jaren veranderd? Gerda Boerboom: “Heel lang waren wij de enige organisatie die dit soort feesten organiseerden. Nu zie je kleinere partijen het concept kopiëren, maar dat lukt nooit helemaal. Wat 40UP uniek maakt, is de combinatie van muziek en beelden en de jarenlange ervaring die we hebben met het draaien voor de oudere doelgroep. We hebben inmiddels een solide reputatie opgebouwd. Het publiek weet wat het kan verwachten en heeft daar vertrouwen in. Met 40UP kunnen we ook terecht bij de grote popzalen en discotheken.” Verkopen jullie iedere keer uit? Tjeerd Bijnsdorp: “Het gebeurt vaak, maar niet overal. Soms denk je ‘dat doen we
met twee vingers in de neus’ en dan blijkt het vervolgens compleet de andere kant op te gaan. Een goed voorbeeld daarvan is Almere. Daar zijn we na drie edities gestopt. Terwijl je zou denken dat daar genoeg babyboomers wonen. Daar staat tegenover dat onze events in steden als Den Haag en Nijmegen steevast vol zitten. Als je daar op de dansvloer staat, zie je pas goed welke impact 40UP kan hebben. Onze stelregel? Is er na drie keer geen gezonde bodem, dan stoppen we in die stad.” Zorgt een ouder publiek ook voor minder van de gebruikelijke problemen tijdens een feest? Gerda Boerboom: “Sommige zalen gaan er standaard vanuit dat er bij een event minstens acht beveiligers aanwezig moeten zijn. Dat is bij 40UP echt niet nodig. Er is op onze feesten nog nooit iets naars voorgevallen. Onze bezoekers zijn niet uit op ruzie. Bovendien is 65 procent van hen vrouw. Dat scheelt ook in de sfeer.” Wat is de grootste verandering binnen de organisatorische aanpak van 40UP? Tjeerd Bijnsdorp: “In de jaren 2015 tot 2018 hebben we het 40UP Zomerfestival georganiseerd. Daar hebben we de nodige pech mee gehad. In 2017 ging we all-in, we hadden in Utrecht en Eindhoven edities op het programma staan van bij elkaar meer dan 200.000 euro. Net in de week dat ze plaatsvonden, regende het onophoudelijk. Het verlies was te groot en het jaar erna zijn we ermee gestopt. Dat is natuurlijk jammer,
maar de organisatie van het Zomerfesitval verschafte ons wel meer inzicht. Ineens hadden we meetbare antwoorden op vragen als ‘wie is ons publiek?’, ‘wat vinden ze leuk?’ en ‘hoe bereik je ze?’ Nu hebben we de marketing en ticketing in een aantal steden in eigen hand, waar dit voorheen werd gedaan door de zalen die ons boekten. Dat verliep niet per se slecht, maar je merkt dat 40UP bij hen niet altijd top of mind is. Als er bijvoorbeeld een vrije dag was na Koningsdag, dacht men altijd aan ons. Begrijpelijk, als je veertig of vijftig evenementen moet promoten. Zo hadden we elk jaar een solide aantal boekingen. Mooi, omdat er geen terugval was, maar van groei was evenmin sprake. Drie jaar geleden zijn we zelf begonnen met het organiseren van shows, inclusief kaartverkoop, zaalverhuur en marketing. Ineens was er veel meer mogelijk. Voor 2020 hebben we nu al zestig 40UP-events in de agenda staan en we zitten nog lang niet vol. ” Zijn de festivalambities compleet van de baan? Gerda Boerboom: “Zeker niet. We hebben gezien dat onze bezoekers het geweldig vonden om naar een outdoor festival te gaan. We kijken echter nu liever naar andere vormen, zoals een participatie. Een 40UParea past perfect bij Pinkpop, dat moet er maar eens van komen.” Merken jullie dat veertigers meer uitgeven dan een jonger uitgaanspubliek? Gerda Boerboom: “Op de festivals ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_40UP.indd 25
25
12/23/2019 8:56:29 AM
EBLIVE20191201_advertenties_8.indd 26
12/19/2019 11:07:58 AM
INTERVIEW
'We geven mooie en gezellige feesten voor leeftijdsgenoten die zich nog jong genoeg voelen om een avondje door te halen' zagen we dat deze doelgroep flink wat geld uitgeeft. Op de avonden doen wij natuurlijk niet de horeca, maar bij veel podia werken we met een staffeldeal in combinatie met de huurprijs, en dat pakt meestal goed uit.” Tjeerd Bijnsdorp: “Een ander voordeel voor zalen is dat je drankomzet bij een normaal concert na een uurtje of twee stopt. 40UP gaat meestal tot drie uur door. De gemiddelde uitgaven bij ons liggen tussen de 15 en 20 euro per persoon. Dat is veel voor een poppodium.” Hoe ziet de toekomst eruit? Tjeerd Bijnsdorp: “Toen ik hier een paar jaar geleden begon, hebben we er serieus over nagedacht om 40UP uit te laten groeien tot een groot en dragend merk. Daarbij moet je denken aan uitbreidingen zoals 40UP Travel en 40UP Dating. Ons bereik op social media is enorm dankzij de campagnes die we door het hele land voeren. Op papier klopte het ook, toch hebben we besloten om vooral te blijven doen waar we goed in zijn. Natuurlijk kunnen we nog verhuizen naar grote locaties om daar grotere edities te organiseren, maar dat is geen harde ambitie. We vieren dit jaar ons vijftienjarig jubileum en ik zal je eerlijk zeggen: het voelt alsof we pas net zijn begonnen. Dat moet ook, gezien de ontwikkelingen in de uitgaanswereld. Je moet jezelf continu blijven vernieuwen. Als wij enkel muziek uit de jaren zestig en zeventig blijven draaien, dan is het over een jaar of vijf klaar. We proberen nu al zo breed mogelijk te gaan en ook de nieuwe generatie veertigers aan te
spreken. Als we meerdere zalen tot onze beschikking hebben, programmeren wij bijvoorbeeld ook Upbeat, dat zich richt op dance classics uit de jaren negentig.” Gerda Boerboom: “Omdat 40UP mee moet met de tijd, betekent het ook dat de echt oudere muziek minder aan bod komt. Om dat op te vangen lanceren we dit jaar Good Vibrations. Dat is een spin-off die gericht is op de inmiddels oudere bezoeker die graag muziek uit de jaren zestig en zeventig wil blijven horen.” Harry de Winter en Alex van Oostrom zijn al vanaf begin betrokken bij 40UP. Hoe lang duurt het nog voordat zij het stokje aan iemand anders overgeven? Gerda Boerboom: “Het is niet zo dat zij de enige dj’s zijn die op 40UP draaien. Wij werken met nog vier anderen. Maar om antwoord op je vraag te geven: Alex en Harry blijven ook volgend jaar gewoon draaien. Harry gaat het overigens wat rustiger aan doen. Hij pikt de leuke boekingen eruit.” Wat staat er gepland in dit jubileumjaar? Tjeerd Bijnsdorp: “Er liggen plannen op de tekentafel om in december een groot 40UP feest te organiseren en we spreken met TivoliVredenburg en Oosterpoort over de mogelijkheden om deze mijlpaal met bijzondere edities te vieren. Daarnaast blijven we vooral doen wat we al jaren doen: goede, mooie en gezellige feesten geven door heel Nederland voor leeftijdsgenoten die zich nog jong genoeg voelen om een avondje door te halen.” ◾
De dj’s
ALEX VAN OOSTROM “Ik ben vanaf het begin betrokken en heb alles meegemaakt. Van kleine zaaltjes waar het soms lastig was om de sfeer erin te krijgen, tot duizenden mensen in de tent van 40UP Zomerfestival. Voor mij als dj is het allerleukste aan 40UP dat ik door het hele land optreed. Daarbij kan ik een keuze maken uit alle dansmuziek die ik de afgelopen 45 jaar heb gedraaid, variërend van disco tot house, van reggae tot urban en van pop tot rock. Je moet het publiek wel steeds in de gaten houden, want wat de mensen leuk vinden, kan per stad of streek behoorlijk verschillen. Waar ik ook trots op ben, is de ontwikkeling van onze productie. Het is echt een audiovisuele show geworden en we nemen bijna alles zelf mee. Er staan nu twee volwaardige dj-teams en het derde is in opbouw, zodat we straks nog meer shows kunnen doen door het land. The only way is up!”
HARRY DE WINTER “Toen ik vijftien jaar geleden met een paar vrienden een avondje wilde gaan dansen viel me op dat er nergens een plek was voor mensen van onze leeftijd. Ik heb toen 40UP bedacht, niet alleen om een gat in het uitgaansleven op te vullen, maar vooral ook om een fijne omgeving te creëren waar veertigplussers zichzelf kunnen zijn en genieten van de muziek waarmee ze zijn opgegroeid. Ik draai daarbij zelf ook en houd ervan om de plaat in z’n geheel te draaien. Dat zie je niet vaak meer, maar er zijn veel bezoekers die dit waarderen. Ik ben er zeer trots op om te zien dat 40UP is uitgegroeid tot misschien wel de leukste clubavond van Nederland. De sfeer is altijd geweldig. Die waardering voor muziek zie je trouwens ook terug bij 40UP Radio, dat op internet, de kabel en Radio Noord-Holland te vinden is. Al is dat vooral kwaliteitsluistermuziek die zich minder leent om te dansen. Ik ga ervan uit dat 40UP zowel in de clubs als op de radio nog lang zal bestaan.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_40UP.indd 27
27
12/23/2019 8:56:33 AM
STOMP ACADEMY
STOMP Academy wil inspireren én verbinden STOMP Academy is het nieuwe educatieve platform van, voor en door independent platenlabels. Het komende jaar zullen er op dit platform maandelijks een video en een industry-update verschijnen die de branche naar een hoger niveau moeten tillen. Kees van Weijen, bestuursvoorzitter van STOMP en IMPALA, blikt alvast vooruit. DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
D
e mensen die werkzaam zijn bij de independent labels moeten van alle markten thuis zijn. Er is vaak geen aparte product manager digital of iemand die zich puur bezig houdt met de socials”, vertelt Kees van Weijen. “De video’s die we onder de noemer STOMP Academy aanbieden, hebben als doel het kennisniveau in Nederland te verhogen, entertainmentprofessionals met elkaar te verbinden en zodoende de gehele sector te versterken.”
met mensen die hun medewerking hebben toegezegd, leest als een ‘wie is wie in de Nederlandse muziekindustrie’. Zo passeren Wilbert Mutsaers, Raymond van Vliet, Leo van Schaik, Maarten Leopold, Levy Isabella, Christiaan Nijburg, Bas van Wageningen, Floris Janssen, Robin van Beek, Dick de Groot, David Schreurs, Akwasi, Martijn Schok, Bos Vos, Martijn Swier, Helene Koekoek, Nadine van Bodegraven en Marcel Albers de revue.
Wie is wie in de industrie
Mooie selectie
In de korte video’s komen tal van relevante onderwerpen aan bod, waaronder streaming, muziekmarketing en A&R (zie het kader voor het volledige overzicht). De geïnterviewden zijn niet de minsten; de lijst
“We hebben een groot aantal mensen uit het veld benaderd en iedereen was enthousiast”, vertelt Van Weijen. “We zijn bijzonder trots op het eindresultaat. Het is een hele mooie selectie geworden, die alle
Data is King
Tijdens Eurosonic Noorderslag presenteert STOMP op zaterdag 18 januari een panel waarin onderzocht wordt hoe labels data verzamelen, opslaan, analyseren en implementeren. De panelleden zullen daarnaast bespreken hoe je toegang krijgt tot data die meer bieden dan de standaard statistieken van online platforms, wat de beste marketingmogelijkheden zijn en waar volgens hen de focus op zou moeten liggen.
28
JANUARI 2020
segmenten bestrijkt. Je moet je voorstellen dat Spotify’s Head of Benelux Wilbert Mutsaers iets vertelt over streaming en muziekdiensten, maar ook opduikt in de video’s over andere onderwerpen. We gingen in eerste instantie voor video’s van zo’n zes à zeven minuten, maar ze zijn zo leuk en interessant geworden dat we uit zijn gekomen op een lengte van een kleine tien minuten.”
Gefaseerd publiceren Vanaf januari wordt er maandelijks een video online gezet. In eerste instantie wordt de desbetreffende video verspreid via een besloten LinkedIn-groep, die alleen toegankelijk is voor independent labels die lid zijn van STOMP. Vervolgens wordt de video, na de ‘besloten periode’, op YouTube geplaatst, op de Stomp Academy-website en in een speciaal dossier op de website van Entertainment Business. Van Weijen: “We gaan ook in gesprek met muziekopleidingen zoals de Fontys Rockacademie en Hogeschool Inholland. Tot slot zullen er ook workshops worden georganiseerd waarin dieper wordt inge-
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Stomp_Academy.indd 28
12/23/2019 9:02:02 AM
VOORUITBLIK
Onderwerpen STOMP Academy
De volgende onderwerpen komen in 2020 aan bod: • Streaming • Music Marketing • Branche Organizations • Finance • Legal Affairs
• Management & Managers • Live Promotion • A&R • Buitenland • Media
KEES VAN WEIJEN
‘Verdere professionalisering en groei van de independent community is absoluut onze missie’ gaan op de materie. Als kers op de taart zullen er in de vakuitgaves Entertainment Business en EB Live, die zijn aangehaakt als mediapartner, de industry updates, die zijn geschreven door Frank Janssen, worden gepubliceerd. Vanzelfsprekend zullen we nieuwe video’s behoorlijk gaan promoten, waarbij we uiteenlopende kanalen inzetten.”
het succes van Caro Emerald, terwijl Martijn Swiers stilstaat bij de internationale zegetocht van Within Temptation. Noah Smits, die vorig jaar op de STOMP Ledendag XL te gast was en daar veel reacties op kreeg, laat zien hoe je data optimaal kunt gebruiken om heel gericht te adverteren – zonder dat je daarbijmeteen vele duizenden euro’s hoeft uit te gevenn.”
De diepte in
Nieuwe generatie
De video’s gaan weliswaar over specifieke onderwerpen, maar hebben alles in zich om een groot publiek aan te spreken. “We gaan zeker de diepte in”, aldus Van Weijen. “Zo zal David Schreurs uitgebreid ingaan op
Zoals gezegd is het de bedoeling om met het educatieve platform STOMP Academy de kennis van de mensen in de industrie te vergroten. “Verdere professionalisering en groei van de independent
De Stomp Academy-website werd gelanceerd tijdens de derde editie van de STOMP Ledendag XL in Podium de Vorstin. De site is te vinden via www.stompacademy.nl, waar je ook de trailer kunt bekijken. De eerste workshop wordt in mei georganiseerd.
community is absoluut onze missie”, legt Van Weijen uit. “We hopen met dit platform daarnaast de jongere, nieuwe generatie aan te spreken. Zij krijgen op deze manier informatie uit de eerste hand voorgeschoteld. Muziekprofessionals delen kennis, inzichten en ervaringen. Ik geef zelf al jarenlang les als gastdocent bij de Fontys Rockacademie en waar het mijns inziens enigszins aan ontbreekt is praktijkinformatie. De verwachtingen van STOMP Academy zijn hooggespannen, maar we hebben er alle vertrouwen in dat het een groot succes wordt, dat misschien ook internationaal wordt opgepikt en navolging krijgt.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Stomp_Academy.indd 29
29
12/23/2019 9:02:08 AM
EBLIVE20191201_advertenties_7.indd 30
12/11/2019 3:09:31 PM
FOTO: DENNIS BOUMAN
ACHTERGROND
Meer dan een pr-bureau Mirjam van Kleef en Bas Ouweneel werkten als freelancers steeds vaker samen. Communicatiebureau BAAS Amsterdam begon in 2011 dan ook letterlijk aan de keukentafel. Inmiddels rekent het bedrijf onder andere Ticketmaster, Viacom, Spotify en Sony PlayStation tot zijn klanten en is er een derde partner aangetrokken. DOOR: JEROEN NOORDELOOS
D
e keukentafel is er niet meer, maar diezelfde drive nog wel”, zegt medeoprichter Mirjam van Kleef. “Waar we nu staan met BAAS Amsterdam, dat was het stipje aan de horizon dat Bas en ik destijds voor ogen hadden. Maar we zitten nog steeds vol ambitie.” Om de groeiambities te realiseren, werd Femke de Veer in mei van dit jaar als Managing Partner binnengehaald. Met een cv met daarop onder meer opdrachtgevers als RTL Nederland en Stage Entertainment, is zij een uitstekende aanvulling. De Veer: “We kennen elkaar al sinds de lancering van BAAS. De afgelopen jaren huurde ik BAAS steeds vaker in om de communicatieafdeling van RTL te ondersteunen. Toen ik besloot om weg te gaan, en Mirjam en Bas mij benaderden voor deze rol, voelde dat heel natuurlijk.”
"
Ontwikkelingen in de branche In acht jaar tijd heeft BAAS zichzelf weten te ontwikkelen tot het full-service communicatiebureau dat het vandaag de dag is. Het bedrijf helpt nieuwe en terugkerende klanten met pr-vraagstukken en de organi-
satie van diverse evenementen. Van Kleef: “We hebben onze naam gevestigd met het neerzetten van filmpremières als Nova Zembla en Gooische Vrouwen. Uiteindelijk bleek dat voor ons de perfecte ingang om ons serviceaanbod binnen de entertainmentindustrie te verbreden.” BAAS biedt dan ook een 360 graden-aanpak waar free publicity onderdeel van is
Meer dan free publicity Duidelijk is dat BAAS, als communicatiebureau, niet alleen succesvol is in het genereren van publiciteit, maar ook bijdraagt aan het succes van evenementen en campagnes. Voorbeelden van projecten waaraan het bureau heeft gewerkt, zijn online campagnes voor supermarkt Lidl en het merk Jägermeister, de najaarspresenta-
'Waar we nu staan, was het stipje aan de horizon dat we destijds voor ogen hadden' en waarin een campagne vanaf het begin tot aan het eind wordt begeleid. “We zijn meegegroeid met de marktontwikkelingen, waardoor we een breder dienstenpakket kunnen aanbieden” , zegt Van Kleef. “BAAS is gespecialiseerd in de entertainmentbranche en beheerst behalve film en muziek ook musicals, concerten en andere vormen van live entertainment. Daar is ons team van pr-managers, marketeers, strategen en creatieven op geselecteerd. Bijzonder is dat zij daadwerkelijk afkomstig zijn uit de branche en het klappen van de zweep kennen.”
tie van RTL en de lancering van games van Sony Playstation. Van Kleef: “Om dit soort campagnes te realiseren, zien we dat we steeds vroeger in het traject worden ingeschakeld en ook kunnen meedenken over strategie en creatie. Vroeger lag er al een compleet plan klaar en kwamen wij pas aan het einde in beeld. Door deze nieuwe manier van werken kan BAAS meer bieden dan free publicity alleen en bouwen we samen aan een succesvolle campagne. Als klanten weer terugkeren, dan is dat het grootste compliment dat we kunnen krijgen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Baas.indd 31
31
12/23/2019 9:05:21 AM
ACHTERGROND
Zero tolerance en dancefestivals Met een manifest wees de gemeente Amsterdam bezoekers van ADE op het gevoerde zero-tolerancebeleid. In Hellendoorn trok de burgemeester zelfs de stekker uit festival Hardschok wegens drugsgebruik. Hebben deze acties het gewenste resultaat? DOOR: JASPER VAN VUGT
A
msterdam Drugs Event. Zo staat Amsterdam Dance Event bekend bij sommige inwoners van de hoofdstad. Het stadsbestuur wil af van de ontwrichtende invloed van de drugshandel op de stad en trok vier miljoen euro uit voor de aanpak ervan en bijbehorend preventief beleid. Zo bracht het daags voor Amsterdam Dance Event 2019 een statement naar buiten. Onder de titel ‘Wij houden van Amsterdam!’ wees de gemeente op het gevoerde beleid tijdens het grootste dancefestival ter wereld (400.000 32
JANUARI 2020
bezoekers in vijf dagen): “We hanteren in clubs en tijdens evenementen een zerotolerancebeleid: je mag niets meenemen, we nemen drugs af als we iets aantreffen en je mag het evenement niet meer bezoeken” ,aldus het bericht, dat ook ondertekend werd door ADE, horeca Nederland, Jellinek, Evenementen Vereniging Amsterdam en de Nachtburgemeester van Amsterdam. Hoewel de gemeente initiatiefnemer was van het statement, verwijst het naar medeondertekenaar ADE voor vragen over de campagne.
Celebrate Safe “Een moreel appèl op drugsgebruikers”, noemt Tim Boersma, woordvoerder van Stichting Amsterdam Dance Event, het statement van de gemeente. “Het idee voor dit bericht bestond al langer, de moord op advocaat Derk Wiersum zorgde ervoor dat het in een stroomversnelling kwam. Hoewel we weten dat het probleem niet verdwijnt als bezoekers van ADE geen drugs meer zouden nemen, vinden we het belangrijk dat mensen beseffen dat het gebruik ervan schaduwkanten kent. We
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Zero_Tolerance.indd 32
12/23/2019 9:11:55 AM
DRUGSGEBRUIK
hier niks tegen deed. Het is wel een gegeven dat het vechten tegen de bierkaai is. Waar wij kunnen helpen, doen we dat. Wij hebben het gebruik of bezit van hard drugs in onze locaties nooit geaccepteerd”, zegt hij.
Fouilleren Beide clubs volgen de instructies zoals die in het beveiligingsprotocol staan dat Amsterdam Dance Event volgt: alle bezoekers worden gefouilleerd en wanneer er harddrugs worden gevonden, krijgt de bezitter ervan geen toegang tot het evenement. Bij Doka leidde het fouilleren tot iets langere rijen, maar waren er verder geen bijzonderheden tijdens de feesten op die locatie. Ook in RADION verliep ADE naar wens: “Afgezien van een paar geweigerde mensen, wat wel vaker voorkomt, zijn er tijdens ADE weinig in het oog springende voorvallen geweest. Al kun je drugsgebruik in je club nooit helemaal voorkomen, wat je ook doet”, aldus Kole.
Hardschok
staan dan ook volledig achter het zerotolerancebeleid dat de gemeente volgt en hanteren met ADE het Amsterdams beleidskader dance event van de gemeente. Tegelijkertijd staan we midden in de maatschappij en is het een utopie te denken dat het event drugsvrij blijft. In Amsterdam wordt gebruikt, evenals in de rest van Nederland. Dus ook tijdens ADE, net als op willekeurig welke avond in het land. In elk geval willen we gezondheidsproblemen voorkomen en mensen meegeven: ‘celebrate safe’. Kom je in de problemen door het gebruik van verdovende, stimulerende en bewustzijn verruimende middelen, alcohol en andere drugs, zoek dan hulp.”
Hoog tolerantieniveau Het statement heeft volgens Boersma “vrij veel publiciteit” opgeleverd en is door de clubs zelf instemmend ontvangen. “Ik denk dat het goed is dat een dergelijk statement wordt gemaakt”, zegt Eva Kole, manager van RADION. “Bewustwording kweken bij gebruikers is altijd goed.” Ook Job Staal, manager van DOKA, kan zich vinden in de boodschapdie zijn club ‘altijd’ onderschrijft. “Wij denken dat een dergelijk statement niet per se nodig is, maar begrijpen de actie wel. Het tolerantieniveau is al heel hoog, dus het zou gek zijn als de overheid
'Niet helemaal te voorkomen' lijkt een understatement, gelet op wat er in Hellendoorn gebeurde. Daar besloot burgemeester Anneke Raven in 2020 geen vergunning meer te verlenen aan hardstylefestival Hardschok, omdat er uit door de politie afgenomen speekseltesten zou blijken dat er massaal drugs werden gebruikt: een 100% score onder de twintig geteste personen. Dit ondanks het zero-tolerancebeleid en fouilleren bij de ingang, zo zegt organisator John Althoff in de krant Tubantia. Volgens hem noemde de gemeente bij de evaluatie ‘de sfeer op en de organisatie van het festival uitstekend.’ Maar in een toelichting tegenover de NOS zegt burgemeester Raven: “De samenleving is druk bezig met ondermijnende criminaliteit. We zijn trots als een xtc-lab wordt ontmanteld, terwijl je aan de voorkant met zo’n festival het gebruik faciliteert.”
Undercover Op ADE controleerde undercover medewerkers of er aan de gestelde voorwaarden van het Amsterdams beleidskader dance event werd voldaan. Resultaat: “In veel gevallen was de controle aan de deur van bezoekers op onder andere drugs en wapens niet goed genoeg geregeld. Dit is dezelfde dag teruggekoppeld aan de organisator of horecaondernemer, zodat de situatie kon worden verbeterd. Meestal is daarna een hercontrole gedaan.” Het is diezelfde pagina waarnaar de Amsterdamse politie verwijst, als er gevraagd wordt naar het effect van het statement en het aantal bekeuringen, aanhoudingen en hulp door drugsgebruik. Exacte cijfers over de editie van ADE
kon de politie begin december (nog) niet geven volgens Nabil Ou-Aissa, woordvoerder van de Politie Amsterdam.
Beperkte controlemogelijkheden Ondanks de inspanningen van ADE, DOKA en RADION lijkt het statement in de praktijk nog weinig effect te hebben gehad, zo blijkt uit een korte rondvraag onder bezoekers en een drugsdealer. De laatste heeft naar eigen zeggen niets gemerkt van de actie. “Ik heb nog nooit zulke goede zaken gedaan als tijdens deze editie van ADE”, lacht hij. Bezoeker J.*, die tijdens ADE twee avonden op stap was in onder meer het Concertgebouw, Marktkantine en Radio Radio, was zelfs helemaal niet op de hoogte van het statement. “En van het zero-tolerancebeleid heb ik niets gemerkt. Bij de meeste clubs waar ik heen ga, is de controle in orde: ze fouilleren je en checken je tas. Maar als je drugs wilt meenemen, lukt dat altijd. Portiers van clubs mogen immers
'Bewustwording kweken bij drugsgebruikers is altijd goed' niet alles controleren. Als man kun je je drugs in je onderbroek stoppen, als vrouw in je BH. En als je je in de rij voor de club normaal gedraagt, dan kom je gewoon binnen.”
Test Bezoeker F. was drie nachten op stap tijdens ADE en bezocht onder meer LOFT, De School en Oumuamua. Ook hij was niet op de hoogte van het statement. “Iedereen gebruikt toch wel. Als ik uitga, dan zie ik mensen drugs gebruiken. Zelf neem ik niet eens meer de moeite om ze te verstoppen. Dat zero-tolerancebeleid is leuk bedacht door de hoge heren in hun achterafkamertjes, maar is in de praktijk totaal onhoudbaar.” J. is het daarmee eens: “De meeste gebruikers denken ‘ik neem vijf keer per jaar een pil op een feestje, dat is een druppel op een gloeiende plaat’. Daarbij is het effect van XTC of MDMA lang niet zo schadelijk als dat van alcohol, mits er geen rotzooi in zit. Ik pleit dan ook voor een terugkeer in de clubs van de test waarmee pillen op gevaarlijke stoffen gecontroleerd kunnen worden. Daar krijg je een veiliger festival mee dan met dit zero-tolerancebeleid.” ◾
* De namen van de geïnterviewden zijn bij de redactie bekend.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Zero_Tolerance.indd 33
33
12/23/2019 9:12:00 AM
EBLIVE20191201_advertenties_6.indd 34
12/13/2019 10:48:34 AM
INTERVIEW
SLOPER brengt
drumiconen samen Sloper: 'iemand die sloopt, kapot maakt, afbreekt of verwoest.' Het is ook de naam van een bijzonder muzikaal gelegenheidsproject van de topdrummers Mario Goossens (Triggerfinger) en Cesar Zuiderwijk van Golden Earring. Samen met twee gitaristen maken ze de komende maanden de Nederlandse podia onveilig. DOOR: JASPER VAN VUGT
oeie naam hè, SLOPER? Hij is bedacht door de enige echte sloper van Nederland: Cesar Zuiderwijk. Het past precies bij wat we gaan doen., Mario Goossens vertelt glunderend over het muzikale project dat hij met Golden Earring-drummer Cesar Zuiderwijk heeft opgezet. Met twee gitaristen vormen ze samen een kwartet dat de komende maanden de podia bestormt met scheurende gitaren, luide decibellen en epische drumbattles. Goossens kijkt er enorm naar uit om met SLOPER de bühne op te gaan, nu Triggerfinger een pauze heeft ingelast. “Cesar was al een idool van mij toen ik nog kind was. Ik leerde hem kennen toen hij me vroeg voor de DrumDrieDaagse, een driedaags programma met drumclinics en workshops. Zo raakten we bevriend en sindsdien komen we bij elkaar over de vloer. Volgens mijn vrouw zijn Cesar en ik dan net twee kleine kinderen als we over drummen praten, dat houdt niet op. Zo besloten we om eens samen de studio in te duiken en vroegen we twee vrienden van mij om mee te spelen. Cesar schakelde direct door naar
de vierde versnelling, en nu is SLOPER een band. We amuseren ons rot, terwijl we nog geen enkel optreden hebben gedaan.”
Keepers van de band “SLOPER is een schot voor open doel”, lacht Cesar Zuiderwijk. “Muziek is een teamsport, waarbij het soms mooier is om een goeie assist te geven dan om zelf te scoren. En drummers zijn de keepers van de band. Spelen met Mario voelde direct als thuiskomen, hij is een fantastische drummer en we voelen elkaar goed aan. We hebben er enorm veel plezier in, de sfeer is heel goed en we lachen veel. Dat wordt straks op het podium alleen maar leuker.” Bezoekers hoeven niet bang te zijn dat er straks uitsluitend ellenlange drumsolo’s vol polyritmes en 7/8e maatsoorten te horen zijn bij de concerten van de gelegenheidsformatie. SLOPER is rock-n’-roll, met zelfgeschreven liedjes en een paar covers van The Sonics, The Kinks en Jimmy Reed. “Dat betekent dat er humor in moet zitten, een anarchistisch gevoel en geen voorgekauwde koek”, aldus Goossens.
Dynamiek De twee drumiconen worden bijgestaan door de gitaristen Pete Shoulder en Fabio Canini, waarbij die eerste ook de vocalen verzorgt. De eigen liedjes zijn door de vier leden samen geschreven. Een album, te verschijnen bij het Nederlandse rocklabel Suburban Records, volgt later dit jaar. Zuiderwijk gaf de eerste aanzet voor de liedjes: “Binnen de Earring hebben we in gitarist George Kooymans natuurlijk een goeie componist, en Barry Hay is een geweldige tekstschrijver. Daarom was er voor mij nooit reden mij meer in het schrijven te verdiepen. Met SLOPER begonnen we dan ook met een paar covers. Dat werkte zo goed, dat de behoefte aan eigen werk ontstond. Ik zette wat ideeën op papier om met de andere jongens samen uit te werken. Zo ontstond er een dynamiek waar ik heel enthousiast van word.” De eerste festivals en clubshows zijn al geboekt. “We gaan gewoon spelen en ons best doen”, vertelt Zuiderwijk. “Vervolgens is het aan het publiek of ze het leuk vinden. Wij gaan in ieder geval ontzettend veel plezier hebben.” ◾
FOTO: GEERT BR AEKERS
G
“
V.L.N.R.: PETE SHOULDER, CESAR ZUIDERWIJK, FABIO CANINI EN MARIO GOOSSENS
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Suburban.indd 35
35
12/23/2019 9:15:33 AM
ALL4EVENTS & ENTERTAINMENT
Alles voor evenementen onder één dak Leveranciers van facilitaire voorzieningen voor evenementen vind je overal Een bedrijf dat echt alles levert dat events nodig hebben, blijft bijzonder. All4Events & Entertainment draait er zijn hand echter niet voor om. DOOR: WALLY CARTIGNY
V
orig jaar besloten Sebastiaan de Boorder en Marcus Muzea om samen een nieuw facilitair bedrijf voor de evenementensector te starten. De twee doorgewinterde vakspecialisten, aangevuld door de al even ervaren Erik Lohman, weten waar de markt écht behoefte aan heeft. “All4Events & Entertainment (A4E) is een partij die alles onder één dak heeft en waarvan je zeker weet dat er altijd wordt geleverd”, stelt De Boorder.
Decennia kennis en ervaring Marcus Muzea draait sinds de jaren 80 mee in de entertainmentindustrie. Eerst als geluidstechnicus, daarna ook als licht- en decorontwerper en productiemanager. Hij werkte voor shows van grote sterren, maakte diverse galavoorstellingen mogelijk en start36
JANUARI 2020
te Rotterdam Rigging, een bedrijf in riggers en riggingmaterialen. Sebastiaan de Boorder begon in de jaren 90 als geluidstechnicus en boeker in de evenementenbranche. Hij startte onder zijn eigen naam een evenementenbureau en artiestenbureau Bekendeartiesten.nl. Erik Lohman zit ruim dertig jaar in het vak, was eigenaar van een verhuurbedrijf voor evenementenbenodigdheden en is nu als adviseur verbonden aan A4E. De Boorder: “Samen vormen we een zeer ervaren team dat snel kan schakelen om alle soorten evenementen te bedienen.”
Compleet assortiment Evenementenorganisaties kunnen bij All4Events & Entertainment terecht voor zowel koop als huur van allerlei facilitaire voorzieningen. Het gaat dan om de gehele
aankleding van een event of locatie. Tot het assortiment behoren onder meer theaterdoeken, pipe & drape, kleedkamerinrichting, tenten en toiletten. De op- en afbouw kan ook door A4E worden verzorgd. Volgens De Boorder gebeurt dit in samenwerking met geselecteerde specialisten. “We hebben veel materiaal in eigen huis en werken daarnaast met vaste toeleveranciers. We nemen de organisator alles uit handen, zodat die zich nergens zorgen over hoeft te maken. Wij drieën kennen de markt door en door. Als er last minute iets moet gebeuren, regelen we dat gegarandeerd en binnen de afgesproken tijd doordat we precies weten waar we terecht kunnen voor faciliteiten.”
Boksgala stadion Excelsior De kracht van All4Events & Entertainment
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_All4Events.indd 36
12/23/2019 9:22:25 AM
ACHTERGROND
kwam half november volledig tot uiting bij de organisatie van boksgala Gladiatoren aan de Maas & World Port Boxing. Dat is een tweedaags boksevenement in Rotterdam waarbij ondernemers tegen elkaar boksen voor het goede doel. Daarnaast vinden er professionele bokswedstrijden plaats, waaronder een gevecht om de WBA-titel in het superweltergewicht. Een groot evenement van internationale allure, dat dit jaar voor het eerst in het stadion van Excelsior in Rotterdam werd georganiseerd. De Boorder: “De horeca is door het stadion geregeld, wij hebben alle andere zaken voor onze rekening genomen. Zo hebben we een tentencomplex van 3.500 m2 en 14 meter hoog op het veld laten plaatsen met een aluminiumvloer ter bescherming van het voetbalveld. Ook de toiletten, alle riggingmaterialen, barriers, het interieur et cetera zijn door ons geleverd. Vlak voor het evenement kwam de organisator met de wens om de zaal te stofferen. Daarop hebben wij binnen een paar uur 1.500 meter vloerbedekking laten leggen. Dat soort snelle acties regelen zonder de kwaliteit uit het oog te verliezen, daar zijn wij ijzersterk in.”
Streven naar perfectie In de tent in het stadion van Excelsior werden twee dagen lang 2.000 bezoekers verwelkomd. Ook in 2020 wordt het boksgala georganiseerd. A4E is dan graag weer van de partij. “De organisatie was heel tevreden en voor ons is zo’n evenement core business”, zegt De Boorder. “Of het
'Onze ambitie is een bepalende speler te worden binnen de Nederlandse entertainmentindustrie' nu een sportevenement is, een muziekfestival of een zakelijk event, het heeft allemaal met show te maken. Daarvoor moet een locatie perfect worden aangekleed en worden voorzien van een fijn interieur, het beste beeld en geluid en alle bijkomende benodigdheden. We leveren die middelen niet alleen, we zorgen er ook voor dat het past en op de juiste plaats staat. Evenementenvergunningen en veiligheidsrisicoplannen worden door ons doorvertaald naar de juiste afmetingen, loopruimtes en capaciteit van apparatuur. Niets wordt aan het toeval overgelaten, het feilloos laten slagen van een evenement staat voor ons voorop.”
Eigen opslag All4Events & Entertainment bestaat sinds een jaar en is nu al een veelgevraagde partner voor evenementen. Dat maakt het mogelijk om uit te breiden, reden waarom de organisatie een nieuw bedrijfspand heeft betrokken bij Rotterdam The Hague Airport. “We zijn naar een groter pand gegaan om meer materiaal in opslag te kunnen nemen”, zegt De Boorder. “Denk aan theaterdoeken, meubilair en andere facilitaire middelen. We schaffen zoveel mogelijk eigen materialen
aan om nog sneller te kunnen leveren aan concerten, beurzen, sportevenementen en festivals. Natuurlijk, er zijn wel 1.000 bedrijven die vergelijkbaar materiaal kunnen leveren. Het probleem voor afnemers is echter dat niet iedereen zijn zaken op orde heeft. Wij wel, altijd. Onze kennis van materialen, markt en omstandigheden vormt de beste garantie op succes. Ook wanneer we afhankelijk zijn van derde partijen. We weten precies wie we moeten hebben en wie wel en niet betrouwbaar zijn, en daar doet de klant zijn voordeel mee.”
Sterke speler Vanuit de nieuwe locatie bouwt All4Events & Entertainment nu verder aan een positie van marktleider. De Boorder: “Onze ambitie is om een bepalende speler te worden binnen de Nederlandse entertainmentindustrie voor zowel publieksevenementen als de zakelijke markt. We schakelen makkelijk met de verschillende generaties organisatoren door de mensen die we aan boord hebben. Wij richten ons vooral op grotere producties, omdat het voor organisatoren lastig is om die zelf te regelen. Iedereen kan een beroep op ons doen, wij gaan geen enkele uitdaging uit de weg.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_All4Events.indd 37
37
12/23/2019 9:22:28 AM
Wij feliciteren CHARLES CALDAS van MERLIN met de STOMP Independent of the Year Award 2019
V.l.n.r. (1) Charles Caldas, Kees van Weijen, (2) Interview met Charles Caldas tijdens STOMP Ledendag XL, (3) Charles Caldas, Kees van Weijen met STOMP Independent of the Year Award 2019. Foto’s gemaakt door Jaap Stolk.
De STOMP Independent of the Year Award wordt toegekend aan een persoon of organisatie die actief is binnen de independent muziek industrie. De prijs is een erkenning voor zijn of haar uitzonderlijke werk gedurende het afgelopen jaar. De award wordt jaarlijks uitgereikt tijdens de STOMP Ledendag XL. STOMP is hét independent platform van NVPI audio.
www.stichtingomp.nl
EBLIVE20191201_advertenties_5.indd 38
12/20/2019 2:04:59 PM
INTERVIEW
Charles Caldas neemt afscheid van Merlin Charles Caldas was jarenlang de CEO van Merlin, dat wereldwijd de digitale rechten beheert van onafhankelijke labels. Eind 2019 nam hij afscheid van de rechtenorganisatie. We blikken samen met de 44-jarige Australiër terug op het afgelopen decennium. DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
T
oen ik in 2006 startte bij Merlin was de markt volop in beweging”, vertelt Charles Caldas. “Technologische ontwikkelingen en de lancering van nieuwe streamingdiensten als iTunes veranderden de manier waarop we muziek luisterden en kochten.” Een groot probleem vormde het illegaal downloaden via onder meer Napster en KaZaA. De independents kregen destijds veel lagere schadevergoedingen dan de major labels. Caldas: “Volgens Apple had dit te maken met het feit dat met elk onafhankelijk label aparte gesprekken gevoerd moesten worden. Door ons te verenigen werd dit bezwaar ondervangen en konden de vergoedingen gelijk worden getrokken.” De lancering van Spotify bood kansen, vertelt Caldas. “Nog voordat de Zweedse muziekdienst daadwerkelijk van start ging in april 2006, hadden we al gesprekken met hen gevoerd over vergoedingen. Daarmee gaven we een signaal af naar de buitenwereld. Daar tegenover stonden partijen als MySpace Music of YouTube, die niet van plan waren rechten af te dragen en zich verschuilden achter de Amerikaanse wetgeving.” FOTO: JA AP STOLK
"
Groei Merlin heeft de afgelopen jaren een enorme groei doorgemaakt. Inmiddels zijn bijna 900 leden uit 66 verschillende landen verbonden aan de rechtenorganisatie en vertegenwoordigt het meer dan 20.000 onafhankelijke platenlabels en distributeurs. Het afgelopen decennium heeft Merlin deals gesloten met een groot aantal digitale platformen, waaronder Spotify,
volgens Caldas een uitdaging om de waarde van muziek zo hoog mogelijk te houden, terwijl de vergoedingen onder druk staan. “Je ziet dat muziek op uiteenlopende en soms verrassende manieren wordt ingezet; denk aan de opmars van smart speakers of de populariteit van de social mediaapp TikTok. We moeten scherp blijven op alle ontwikkelingen en de artiesten en de muziek die zij maken beschermen.”
'Alle inkomsten vloeien terug naar de leden, we hebben een eerlijk businessmodel.' Charles Caldas YouTube Music, Facebook, Deezer, Alibaba, NetEase en Tencent. “Het succes van Merlin heeft ook te maken met de manier waarop we georganiseerd zijn”, benadrukt Caldas. “Alle inkomsten vloeien terug naar de leden, we hebben een eerlijk businessmodel.”
Toekomstplannen Consumenten mogen inmiddels bereid zijn om (weer) te betalen voor muziek, het blijft
Wat zijn Caldas’ plannen voor de toekomst? “Ik ga eerst een paar maanden op het strand liggen! Met mijn familie ben ik in 2007 van Australië naar Londen vertrokken. Het wordt hoog tijd om mijn vrienden en familie ‘down under’ weer eens op te zoeken. Ik vertrek weliswaar met gemengde gevoelens, maar het is na twaalf jaar tijd voor verandering. Merlin gaat echter een voorspoedige toekomst tegemoet, daar ben ik van overtuigd.” ◾
Independent of the Year Award
Tijdens de STOMP Ledendag XL afgelopen november werd Charles Caldas verrast met de Independent of the Year Award 2019. Kees van Weijen, bestuursvoorzitter van STOMP en IMPALA: “Bij de volledige transformatie van fysiek naar digitaal in de platenindustrie heeft Charles vanaf de start bij Merlin een zeer belangrijke rol gespeeld. Met name bij het verdedigen van de rechten van independent labels en het streven naar een ‘same level playing field’ is hij van grote waarde geweest. Onder leiding van Charles heeft de independent sector nu een groot marktaandeel in de digitale wereld.”
CHARLES CALDAS
Het STOMP-bestuur heeft de Independent of the Year Award in het leven geroepen met als doel erkenning te geven aan het werk van een persoon of organisatie binnen de independent muziekindustrie. De STOMP Independent of the Year Award is voor het eerst uitgereikt in 2017. Het independent label Rotterdam Airlines heeft toen de award mogen ontvangen voor hun invloed op het Nederlandstalige hiphop en urban genre. In 2018 werd de award uitgereikt aan Helen Smith voor haar werk voor independent labels in Europa als Executive Chair van IMPALA.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Charles_Caldas.indd 39
39
23-12-19 12:00
EBLIVE20191201_See_Tickets.indd 40
12/20/2019 9:37:24 AM
Tweedehands tickets bestaan niet. En de peer-to-peer verkoop van ‘secundaire tickets’ brengt onnodig veel risico’s met zich mee. Je kunt een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt. Wij geloven in de directe relatie tussen organisatoren en fans. Daarom houden wij ons niet bezig met schijnoplossingen zoals blockchain of externe marktplaatsen. Wij staan voor één primair platform met gevalideerde tickets. Zo komt de controle weer terug in handen van de organisatoren. Zoals het hoort. Wil jij samen met ons het probleem bij de kern aanpakken? Kijk op tweedehandsticketsbestaanniet.nl.
EBLIVE20191201_See_Tickets.indd 41
12/20/2019 9:37:25 AM
OP ZOEK NAAR EEN LOCATIE VOOR JOUW ZAKELIJKE EVENEMENT?
AFAS LIVE IS DE PLACE-TO-BE! AFAS Live is niet alleen hèt podium voor artiesten, muziekliefhebbers en andere publieksevenementen, maar biedt bedrijven ook vele mogelijkheden om hun zakelijke evenement te laten stralen. Ben je bezig met het plannen van een congres, seminar of (plenaire) bijeenkomst en op zoek naar de perfecte locatie? Dan ben je bij AFAS Live aan het juiste adres! Met de verschillende zalen die AFAS Live biedt en het gemak waarmee deze zalen kunnen worden omgetoverd tot iedere gewenste sfeer, is er voor iedereen een uitkomst. De isla Talent Stage is uitstekend geschikt voor vergaderingen en bijeenkomsten. In combinatie met de Vide is deze verdieping multifunctioneel inzetbaar. De Vide is voorzien van flexibel meubilair en grote ramen, die uitzicht bieden op de Arena Boulevard. Van seminars, productpresentaties en modeshows tot premières, bedrijfsfeesten en dinershows; de ruimten binnen de locatie bieden tal van mogelijkheden om een (zakelijke) evenement de juiste sfeer mee te geven.
Ook op zoek naar een locatie voor uw evenement? Of het nu om 50 of 6.000 gasten gaat, vrijwel alles is mogelijk in AFAS Live. Voor meer informatie mail je naar sales@afaslive.nl of neem je contact op via 020 – 409 79 79.
WWW.AFASLIVE.NL/ZAKELIJK EBLIVE20191201_advertenties_9.indd 42
12/20/2019 9:37:39 AM
S P E C I A L
CONNECTED EVENTS Of het nu gaat om mobiele telefonie- of wifi-netwerken tijdens evenementen, apps waarmee je bezoekers een persoonlijke ervaring biedt, of toezicht wil houden op je generatoren en bezoekersstromen, technologie wordt steeds belangrijker voor event-organisatoren. De Connected Events-special laat op al deze vlakken de nieuwste oplossingen zien om nog effectiever jouw evenement te organiseren.
44 47 49 51 53 55 57
Alles verbonden GIGTECH Close Event Engineers Crew On Tour Wifi 4Rent In2Event WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Cover_Connected_Events.indd 43
JANUARI 2020
43
12/23/2019 9:29:19 AM
Steeds meer online, alles verbonden Als er ĂŠĂŠn ontwikkeling belangrijk is voor elk evenement, dan is het wel die van connectiviteit. Alles wordt met elkaar verbonden en dat biedt heel veel voordelen voor organisatoren en consumenten. Daarvoor is het wel zaak om de ontwikkeling goed bij te houden.
E
en paar jaar geleden was het vervelend als de internetverbinding bij een festival het slecht deed of zelfs uitviel. Inmiddels is het een drama als die situatie zich voordoet, voor zowel bezoekers als evenementenorganisaties. Steeds meer diensten en producten zijn beschikbaar via een lijntje met het web ofwel door een onderlinge verbinding tussen apparatuur. Hierdoor zijn we praktisch afhankelijk geworden (internet)connectiviteit.
Muziek meer gestreamd Om met de bezoekers te beginnen: CBScijfers van internetgebruik in Nederland laten er geen twijfel over bestaan dat iedereen steeds meer online is. Maar liefst 97 procent van de personen ouder dan 12
jaar had in 2019 toegang tot internet, een kleine toename ten opzichte van het jaar daarvoor. Ook het onderhouden van contacten via social media groeit nog steeds, afgelopen jaar met ruim twee procent tot een totaal van 87,4. De grootste groei in gebruik van online-diensten was te zien in de hoek van entertainment. Zo keek ruim 62 procent van de mensen met internettoegang online tv, ten opzichte van 55 procent een jaar eerder. Het streamen van muziek steeg zelfs met 10 procent, van 62 naar 72 procent.
Wallets We zijn zo goed als de hele dag connected en dat brengt een gedragsverandering met zich mee. Bijvoorbeeld op het gebied van
betalen. De Nederlandse consument was al jaren hooked aan pinnen - waarvoor een internetverbinding nodig is - en daar is de online wallet bijgekomen. De toename in gebruik daarvan wordt gezien als een van de belangrijkste trends voor 2020. Dat biedt interessante mogelijkheden voor events waar het gaat om verkoop van consumpties op het evenemententerrein, maar ook op het gebied van ticket sales.
Chat en sell Zo kan de wallet worden verbonden met communicatiekanalen waardoor de informatievoorziening en de verkoop dichter bij elkaar komen te staan. Een start-up als Close kan in dat proces bijvoorbeeld een belangrijke rol spelen. Close is een op chat
WE ZIJN NAGENOEG DE HELE DAG CONNECTED, OOK TIJDENS FESTIVALS EN CONCERTEN
44
JANUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Opening_Connected_Events.indd 44
12/23/2019 9:37:06 AM
CONNECTED EVENTS
gebaseerde app (ook de chat-trend zet door in 2020!) die gebruikers toegang biedt tot (exclusieve) informatie. “Dankzij Close stijgt niet alleen het aantal contactmomenten”, zegt chief marketing officer Remco Armee, “maar worden ook de upsellmogelijkheden uitgebreid. Bovendien biedt het platform nieuwe mogelijkheden om de relatie met de klant te optimaliseren.”
Aanpassingen infrastructuur Ook de behoefte van evenementenorganisaties aan een goede connectie met internet en een netwerk waarop allerlei apparatuur kan worden aangesloten, groeit en niet zo’n beetje ook. Een bedrijf als WiFi4Rent, gespecialiseerd in het leveren van tijdelijke ICT-infrastructuur, merkt dat dagelijks. Eigenaar Herman van den Dungen: “Er wordt steeds meer van een ICT-infrastructuur gevraagd, doordat er steeds meer taken aan worden gehangen. Naast streaming, betaalsystemen en weersoftware bijvoorbeeld ook geluidsmetingen, beveiliging en backoffice, en steeds vaker data over betalingen en bezoekers. Daar moet je infrastructuur weer op worden aangepast.”
Communicatiestromen Het houden van overzicht op organisatorische activiteiten tijdens events is een van die taken waarvoor de verbindingen steeds belangrijker worden. Bijvoorbeeld om In2Event in te kunnen zetten, een digi-
SPECIAL
'Er worden steeds meer taken aan een ICT-infrastructuur gehangen' Herman van den Dungen, WiFI4Rent
taal event managementsysteem. Medeoprichter Sjoerd Staal: “Voorheen was in2Event vooral gericht op het proces voorafgaand aan een event tot aan het inchecken van medewerkers en artiesten op een evenemententerrein. Tegenwoordig worden ook registratiemogelijkheden op het terrein gefaciliteerd. Denk aan uitgifte rondom crewcatering, zone-toegang, parkeertickets enzovoort. Zo worden steeds meer communicatiestromen toegevoegd.”
Grip op alles Die toevoeging van communicatiestromen zag ook GIGTECH, ICT-dienstverlener voor evenementen, al in eerder stadium. General manager Andrew Rijnbeek: “Alles wordt met elkaar verbonden. De interactie tussen de organisatie en de bezoeker, maar ook de organisatie en zijn toeleveranciers, neemt toe. Zo wordt er steeds meer gemeten, waardoor er realtime informatie inzichtelijk wordt over bijvoorbeeld beschikbare parkeerplaatsen, voorraden, stroomverbruik en bezoekersstromen. Op die manier krijg je als organisator een beter beeld van je totale evenement en meer grip op het geheel.”
Achteraf analyseren Die grip willen evenementenorganisaties uiteraard heel graag hebben. Dat maakt dat het Event Dashboard van Event Engineers bijvoorbeeld een interessant instrument is te midden van alle connected services op en rondom evenementen. Event Dashboard is speciaal ontwikkeld voor festivals die gegevens real-time willen bewaken en registreren voor een uitgebreide analyse achteraf. Ward Erhart, managing partner bij Event Engineers, wijst op de vele mogelijkheden die er zijn in verband met connectiviteit op dit gebied. “Festivals hebben verschillende doelen voor ogen. Zo richt Welcome To The Village zich vooral op duurzaamheid, wil Noorderzon zicht krijgen op de warmte in de tenten, en gebruikt Eurosonic Noorderslag het systeem om wachtrijen in beeld te brengen. Wat al deze festivals gemeenschappelijk hebben is dat zij achteraf de verzamelde data willen kunnen inzien om te bestuderen én om van te leren.” Met al deze wensen die digitaal vervuld moeten worden, is connectiviteit dus meer dan ooit onontbeerlijk voor evenementen. ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Opening_Connected_Events.indd 45
45
12/23/2019 9:37:31 AM
EBLIVE20191201_advertenties_10.indd 46
12/20/2019 11:59:32 AM
CONNECTED EVENTS
SPECIAL
GIGTECH
‘Onze focus ligt op kwaliteit en stabiliteit’ Het is moeilijk voor te stellen dat er ooit tijden waren waarin er amper bekabelde of draadloze connectiviteit op evenementen voorhanden was. De schaal waarop er nu vraag is, was ooit onvoorstelbaar. GIGTECH is als geen ander een exponent van die rap uitdijende wereld en kijkt ambitieus naar de toekomst.
G
IGTECH is een relatief jong bedrijf. Opgericht in 2014, heeft het zich in vijf jaar bewezen als vooruitstrevende ICT-partij met een volledige focus op tijdelijke ICT-voorzieningen. “We werken op grote evenementen als Lowlands, Defqon1, Mysteryland en de Libelle Zomerweek, maar ook verzorgen we connectiviteit op kleinere evenementen, beurzen en concertlocaties”, aldus general manager Andrew Rijnbeek. “De vraag blijft toenemen, steeds meer partijen haken aan op ons netwerk. Of het nu cashless betalingen zijn of de beveiliging/crowd control die met camera’s toezicht houdt. Er is vanwege steeds meer en betere livestreams ook vaker de behoefte aan bandbreedtecapaciteit. GIGTECH zal nooit aan evenementorganisatoren dingen beloven die we niet waar kunnen maken. Onze focus ligt op kwaliteit en stabiliteit en op dat gebied hebben we ons de afgelopen jaren volledig bewezen.”
Kwaliteit borgen Vanuit de efficiënte en technisch geperfectioneerde bedrijfsvoering kan GIGTECH altijd optimaal werkende netwerken garanderen. Of dat nu bekabeld is, of door de lucht. “Het liefst leg je natuurlijk overal
een bekabeld netwerk aan, via glasvezel kun je onbeperkt data verwerken. Maar dat kan natuurlijk niet altijd en dus bieden we ook betrouwbare draadloze verbindingen aan. We hebben licenties voor exclusieve frequenties, zijn klaar voor 5G-oplosingen en uiteraard hebben we ons wat betreft private LTE gespecialiseerd. Met het oog daarop heeft GIGTECH het afgelopen jaar de evenemententak van TripleA Networks overgenomen, specialist op het gebied van tijdelijke mobiele telefonie-sites. Op die manier kunnen wij als GIGTECH nog steviger de hoogwaardige kwaliteit borgen die wij willen leveren.” Dat laatste is volgens Rijnbeek wel een grote stap geweest, maar ook een noodzakelijke omdat er in deze jonge markt nog vrij veel kwaliteitsverschillen zijn. “Als het netwerk niet stabiel is, straalt dat ook op ons af. Ligt een regulier netwerk een halve dag plat, dan is dat niet ideaal, maar overkomelijk. Op een tijdelijk evenement dat soms maar een dag duurt, mag dat domweg niet gebeuren. Op deze manier ondervangen we dat en zorgen we op alle vlakken voor optimale kwaliteit.”
dere gebieden steeds steviger op aan en wij zijn daar uiteraard ook klaar voor. Wij kunnen komend jaar het hele traject desgewenst opzetten. Weersvoorspellingen en –modules, realtime parkeerplaatsen tellen, bezoekersbewegingen in kaart brengen, de mogelijkheden zijn eindeloos. Samen met onze klanten, stemmen we de dienstverlening af op hun wensen en omdat we op zo’n brede schaal werken kunnen we innovaties die voor grotere events zijn ontwikkeld ook in kleinere schaal inzetten voor andere klanten. Op die manier bieden we iedereen een voor hen meest ideale oplossing, uiteraard draaiend op ons betrouwbare netwerkplatform.” ◾
IOT en crowd management Vanwege de schaalgrootte en manier van werken is GIGTECH uniek in zijn soort. “Niemand doet wat wij doen”, zo stelt Rijnbeek. “Op het gebied van connectiviteit bieden we het volledige spectrum, het afgelopen jaar zijn wij met eigen crowd management-diensten gestart, onder andere door een camerasysteem en controlroomtechniek te leveren. De komende periode haakt ‘the internet of things’ daar op meerWWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Gigtech.indd 47
47
12/23/2019 9:27:45 AM
EBLIVE20191201_advertenties_11.indd 48
12/20/2019 9:40:31 AM
CONNECTED EVENTS
SPECIAL
CLOSE
Vergroot de band met jouw bezoekers In het verleden was het voor festival- en eventorganisatoren bijzonder lastig om hun doelgroep te bereiken. Technologische ontwikkelingen maken het inmiddels mogelijk om eenvoudig één-op-één relaties met bezoekers aan te gaan. De start-up Close helpt festivals de omzet te verhogen én de band met de bezoekers aan te halen.
D
e Close-app stelt organisatoren in staat om informatie met bezoekers te delen voor, tijdens en na een event. Het mobiele platform is een op chat gebaseerde app, die gebruikers toegang biedt tot (exclusieve) informatie. “Dankzij Close stijgt niet alleen het aantal contactmomenten”, legt chief marketing officer Remco Armee uit, “maar worden ook de upsellmogelijkheden uitgebreid. Bovendien biedt het platform nieuwe mogelijkheden om de relatie met de klant te optimaliseren en data te verzamelen.” Persoonlijkere en relevante communicatie leidt tot een hogere conversie, is de gedachte daarachter. Armee: “De aanschaf van een festivalticket of concertkaartje mag dan vaak het einde van een transactie zijn, wat ons betreft begint het dan pas écht. De relatie tussen een ticketkoper en ‘het merk’ dat een festival of evenement immers is, wordt vaak onderschat. Een ticket is méér dan alleen een entreebewijs.”
Een eigen kanaal Armee benadrukt dat een kanaal binnen Close voor de organisator echt een eigen (owned) kanaal is. “Met Close willen we geen vervanging van bestaande ticketingof promotietools bieden, je kunt het eerder beschouwen als een uitbreiding. En wel een uitbreiding die zichzelf snel terugverdient.
Als je kijkt naar de waarde van de data of de extra omzet die we genereren, verdien je minstens vijf keer het bedrag terug dat je hebt geïnvesteerd.” Die waardecreatie wordt onder meer gerealiseerd door tijdens de interactie met de gebruiker data te verzamelen over zijn voorkeuren en hem op basis daarvan persoonlijk advies te geven of aanbiedingen te doen – denk aan een artiest die je echt niet mag missen, een upgrade naar een VIPticket of aanbieding voor een volgend evenement. Met de ingebouwde betaalmodule is dit eenvoudig te doen, wat resulteert in een hoge conversie en meer omzet.
Merken en fans Close is niet alleen voor geschikt voor festivals en congressen, maar voor ieder event, uitstapje of avondje uit. Armee: “De Nederlandse Wandelbond gebruikt Close bijvoorbeeld als een vervanger van hun emailnieuwsbrief en biedt het hele jaar door onder meer informatie en aanbiedingen. Wandelaars worden bovendien met tips en adviezen voorbereid op de Nijmeegse Vierdaagse. Voor hen is Close veel meer dan gewoon een app; zij zien het echt als een soort wandelmaatje. Het is een goed voorbeeld van de manier waarop merken en hun fans elkaar kunnen stimuleren en versterken.” ◾
Close biedt een drietal functies dat de band van de bezoekers met het concert, festival of event verstevigt:
1
KLANTREIS Voorafgaand en tijdens een event krijgen bezoekers relevante informatie voorgeschoteld, variërend van praktische info over parkeerplekken en de openingstijden van nabijgelegen restaurants tot een welkomstboodschap van de optredende artiest of musicalcast. Dit is niet alleen praktisch en nuttig, maar zorgt ook voor meer beleving.
2
UPSELLING Dankzij samenwerkingsverbanden met bijvoorbeeld venues, festivalorganisaties, hotels en restaurants kunnen consumenten eenvoudig hun (concert)bezoek upgraden. Festivalgangers kunnen bovendien alvast tickets boeken voor de volgende editie. Betalingen zijn binnen Close met één klik te verrichten.
3
DATA VERZAMELEN Tot slot verzamelt Close data. Niet alleen van de kaartkoper zelf, ook van de mensen voor wie er tickets zijn gekocht. Door vragen te stellen, krijg je meer inzicht in het gedrag van bezoekers, kun je te weten komen hoe zij een festival hebben ervaren. Dat is directe feedback, waar je als organisator daadwerkelijk wat aan hebt.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Close.indd 49
49
12/23/2019 9:49:05 AM
EVENT WIFI
BETROUWBAAR INTERNET EN VERBINDINGEN VOOR UW EVENEMENT. VAN PINAUTOMAAT TOT CAMERA BEWAKING OF WIFI VOOR 10.000 PERSONEN, ALLES IS MOGELIJK.
EVENT DASHBOARD
HET ONLINE PLATFORM VOOR EVENEMENTEN OM GEGEVENS TE REGISTREREN EN TE BEWAKEN.
EVENT-ENGINEERS.NL
EBLIVE20191201_advertenties_12.indd 50
12/20/2019 10:47:11 AM
CONNECTED EVENTS
SPECIAL
EVENT ENGINEERS
‘Data combineren biedt meerwaarde’ Iedereen kent Event Engineers als betrouwbare partner voor het leveren van internet en WiFi. Naast het verbinden van mensen werkt het bedrijf nu aan een dashboard met allerlei slimme sensoren. Bijvoorbeeld voor het afrekenen van het stroomgebruik bij pachters, het bewaken van de temperatuur in tenten of het meten van de windsnelheid op het terrein. Met het Event Dashboard van Event Engineers is allerlei relevante informatie online beschikbaar.
H
et Event Dashboard is speciaal ontwikkeld voor festivals die gegevens real-time willen bewaken en registreren voor analyse achteraf”, vertelt Ward Erhart, managing partner bij Event Engineers. Het afgelopen jaar heeft het bedrijf verschillende pilots uitgevoerd met partners als Eurosonic Noorderslag, Oerol, Welcome To The Village en het Amsterdam Light Festival. “Al snel bleek dat elk festival een ander doel voor ogen heeft. Zo richt Welcome To The Village zich vooral op duurzaamheid, wil Noorderzon zicht krijgen op de warmte in de tenten, en gebruikt Eurosonic Noorderslag het systeem om wachtrijen in beeld te brengen. Wat al deze festivals gemeenschappelijk hebben is dat zij achteraf de verzamelde data willen kunnen inzien om te bestuderen én om van te leren.”
"
Welcome To The Village Zoals gezegd is Welcome To The Village één van de festivals die ervaring opdeed met het Event Dashboard. Festivaldirecteur Ruben Bosch: “Uit het oogpunt van duurzaamheid willen we zoveel mogelijk zaken meten. We gebruiken bijvoorbeeld geen aggregaten en willen graag weten waar stroom voor wordt gebruikt. Ook willen we pachters graag real-time inzicht geven in hun stroomverbruik. Volgens Erhart geven steeds meer leveranciers van aggregaten en accusystemen toegang tot hun gegevens. “Dankzij deze koppelingen hoef je als producent niet meer in te loggen bij verschillende dashboards. Bosch: “We hebben het Event Dashboard tijdens Welcome To The Village ook gebruikt om de grid-to-go accusystemen te monitoren en het watergebruik te meten. Ook op het gebied van gezondheid bood het systeem uitkomst. Via het systeem is namelijk continu de drinkwatertemperatuur gemonitord.”
Gekoppelde apparatuur Het Event Dashboard maakt gebruik van openbare informatie, gegevens die worden aangeleverd door partners én door eigen apparatuur. “We ontwikkelen in-house sensoren om nieuwe mogelijkheden aan het systeem toe te voegen”, legt Erhart uit. “Door al die data met elkaar te combineren, ontstaat meerwaarde. Neem bijvoorbeeld een windmeter. Als je de gemeten windsnelheid op het terrein combineert met de metingen van KNMI-stations in de buurt, krijg je snel een idee van de windgevoeligheid op het terrein. Op die manier kun je tijdig passende maatregelen nemen. Event Engineers probeert ook leveranciers te bewegen om data te delen. “We kunnen wel overal sensoren voor ontwikkelen, maar het is makkelijker als leveranciers toegang geven tot hun eigen dashboards. Veel partijen gaan daarin mee, zeker als het gaat om de belangrijkste performace indicators.”
Meerjarige samenwerking Het verzamelen van data leidt vaak tot een samenwerking waarbij Event Engineers langere tijd betrokken is: “Het gaat immers vaak om het meetbaar maken van ambities, legt Erhart uit. “Welcome To The Village
richt zich op duurzaamheid en wil in de toekomst CO2-neutraal worden. Daarom hebben we vorig jaar een nulmeting uitgevoerd en blijven we de komende jaren betrokken bij het festival om voortgang te monitoren. We hopen in 2020 nog meer festivals te helpen hun ambities waar te maken met allerlei relevante informatie in één dashboard.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Event_Engineers.indd 51
51
12/23/2019 9:50:07 AM
EBLIVE20191201_advertenties_13.indd 52
12/20/2019 10:47:19 AM
CONNECTED EVENTS
SPECIAL
CREW ON TOUR
Transparante sparringpartner Crew On Tour ontwikkelt apps, websites en software voor bedrijven, zodat zij hun business kunnen digitaliseren. Directeur Bart Scheffer: “Wij combineren onze ICT-kennis maar al te graag met onze passie voor evenementen, om zo de tofste oplossingen op maat te ontwikkelen.”
C
rew On Tour werkt met uiteenlopende klanten en partners. Zo faciliteert het bedrijf podiumbouwers, horecabedrijven, evenementenorganisaties, decorateurs en uitzendbureaus. Wij krijgen veel vragen van leveranciers om technologische oplossingen te bedenken voor het verbeteren van bedrijfsprocessen“, vertelt Scheffer. “Zo maken we apps of websites voor personeelsbeheer, voertuigbeheer of accreditaties. Voor Brink Verkeer hebben we bijvoorbeeld een applicatie gebouwd die verkeersleiders live in kaart brengt en deze beelden naar de controlekamer stuurt. Personeel kan live in de app taken zien, de locaties van andere collega’s en inen uitchecken.”
Bedrijfsprocessen effectiever maken Het gebruik van apps en het omarmen van technologische trends binnen de evenementenbranche worden steeds normaler. Toch ziet Scheffer ruimte voor verbetering. “Evenementenorganisaties en showproducenten zijn al ontzettend goed op weg. Zij gebruiken innovatieve technologieën om hun shows voortdurend te verbeteren en te vergroten. Voor leveranciers is er echter nog veel winst te behalen op het gebied van planning, personeelsbeheer en coördinatie door alledaagse activiteiten te digitaliseren en automatiseren. In de toekomst zal kunstmatige intelligentie (AI) hier ook een grote rol in gaan spelen. Zo voorkom je kopzorgen, worden er minder menselijke fouten gemaakt, de communicatie verbeterd én de productiviteit gestimuleerd. Daardoor kunnen leveranciers zich volledig richten op het perfectioneren van hun dienstverlening.” De inzet van AI neemt in de evenementenbranche dan ook voorzichtig toe. Toch weten veel partijen nog niet goed wat het daadwerkelijk voor hun business kan betekenen. Scheffer: “AI kan een lastig thema zijn dat nog klinkt als een ver-van-je-bedshow. Wij zien kansen om AI toe te passen
BART SCHEFFER
voor het maken van simpele beslissingen die een mens veel moeite kosten. Denk daarbij aan het inplannen van de juiste mensen voor een specifieke klus. Een computer kan dit heel makkelijk bedenken op basis van een aantal variabelen, terwijl een mens hier veel tijd mee kwijt is en mogelijk fouten maakt.”
personeel op andere fronten in te zetten en hen een directe bijdrage te laten leveren aan het perfectioneren van de business. Werknemers kunnen bijvoorbeeld automatisch ingepland worden, waardoor de planner alleen nog een laatste controle hoeft uit te voeren. AI wordt dus niet bepalend, maar kan wel sterk ontzorgend werken.”
'Wij zien kansen om AI toe te passen voor het maken van simpele beslissingen die voor een mens tijdrovend zijn'
Sparren en samenwerken
Dit wil niet zeggen dat mensen worden vervangen, benadrukt Scheffer. “Alleen de alledaagse, vaak tijdsintensieve, activiteiten worden verricht door een computer of robot. Bedrijven krijgen zo de ruimte om
Crew On Tour gelooft in transparantie en samen optrekken. Scheffer positioneert zijn bedrijf als een ‘transparante sparringpartner’ voor klanten. “Ieder bedrijf heeft andere behoeften en doelstellingen, waardoor wij altijd een oplossing op maat maken. Door onze ervaring kunnen wij conceptueel goed meedenken en dat idee van a tot z in-house omtoveren tot een realistisch eindproduct. Om dat te kunnen realiseren, sparren we samen over de exacte behoeften en doelstellingen. 2020 zal dan ook nog meer in het teken staan van cocreëren met toonaangevende partners. Zo kunnen we onze diensten en producten naar een nog hoger niveau tillen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Eventtool.indd 53
53
12/23/2019 9:52:33 AM
ETSCAN
WiFi4Rent_EBLIVE1-2020.pdf WiFi4Rent_EBLIVE1-2020.pdf 1 16-12-2019 1 16-12-2019 13:50:35 13:50:35
WiFi4Rent_EBLIVE1-2020.pdf 1 16-12-2019 13:50:35
® ® ® WIFI4RENT WIFI4RENT WIFI4RENT WiFi WiFiand andMore! More! WiFi and More!
WiFi4Rent WiFi4Rent is gespecialiseerd gespecialiseerd in in het het WiFi4Rent isis gespecialiseerd in het leveren leveren van van betrouwbare betrouwbare tijdelijke tijdelijke leveren van betrouwbare tijdelijke ICT ICT diensten diensten ICT diensten
Voor Voor meer meer informatie informatie belbel of email email of email onsons op op Voor meer informatie bel of ons op +31 878 704 521 email@wifi4rent.nl email@wifi4rent.nl +31+31 878878 704704 521521 email@wifi4rent.nl
CASHLESS WWSWWS PRINTING PRINTING WORKSPACE PINoIP PINoIPSTEAMING CASHLESS CASHLESS WWS PRINTING WORKSPACE WORKSPACEPINoIP STEAMING STEAMING VoIP VoIP
LTELTE 4G TICKETSCAN VoIP 4G4G LTETICKETSCAN TICKETSCAN
BEZOEK ONS TIJDENS BEZOEK BEZOEK ONS TIJDENS ONS TIJDENS CUE2020 STAND 1.037 CUE2020 CUE2020 STAND STAND 1.0371.037
EBLIVE20191201_advertenties_14.indd 54
12/20/2019 9:41:19 AM
CONNECTED EVENTS
SPECIAL
WIFI4RENT
Overal een betrouwbaar en stabiel netwerk Nog nooit waren er zoveel festivals in Nederland als nu. In die concurrentiestrijd moeten organisatoren zich steeds meer onderscheiden om te overleven. Een goed netwerk is daarvoor essentieel. WiFi4Rent is al meer dan tien jaar gespecialiseerd in het leveren van tijdelijke (draadloze) netwerken op de meest uiteenlopende evenementen en locaties.
I
n de paar uur tot een paar dagen dat een evenement duurt, moet de organisator zijn investeringen te gelde maken. Daarom is een vlekkeloos verloop essentieel. Zeker als het aankomt op het betaalverkeer of communicatie tussen medewerkers. Festivals worden steeds complexer, wat een goede onderlinge afstemming en controle op mogelijke calamiteiten of problemen onontbeerlijk maakt. Daarvoor is een betrouwbaar netwerk nodig, waarover verschillende gebruikersgroepen met elkaar kunnen communiceren en elkaar grote hoeveelheden data kunnen sturen. Het zijn wensen die WiFi4Renteigenaar Herman van den Dungen zelf ook had, toen hij bijna vijftien jaar geleden begon met het organiseren van evenementen. Het betekende de geboorte van het bedrijf uit Almere, dat organisaties helpt het verschil te maken in een zwaar concurrerende markt.
Eindeloze mogelijkheden “Een goede voorbereiding is 90% van een geslaagd evenement”, vertelt Van den Dungen. “Daarom word ik graag zo vroeg mogelijk in het proces betrokken, zodat ik kan meedenken over de gewenste ICTinfrastructuur. Er zijn namelijk veel mogelijkheden, terwijl je niet alles nodig hebt. De eerste vraag die ik daarom altijd stel, is: ‘Wat wil je gaan doen?’ Op die manier zorg je ervoor dat de oplossing ook echt een toegevoegde waarde is voor je evenement.” Een van de tevreden klanten van WiFi4Rent is Rick Liebregts, eventdirector van Intents en Karnaval. “We werken al jarenlang prettig samen met WiFi4Rent. De medewerkers zijn betrokken bij de voorbereiding en geven vanuit hun expertise nuttige input.
Daarbij zijn ze erg klantgericht en staan altijd voor ons klaar bij eventuele storingen of problemen.”
Koppelen aan één netwerk De groeiende behoefte aan steeds complexere communicatiemogelijkheden, zowel voor kleine evenementen als grotere, zorgt tevens voor een toegenomen vraag naar stabiliteit en betrouwbaarheid. “Er wordt steeds meer van een ICT-infrastructuur gevraagd. Naast streaming, betaalsystemen en weersoftware bijvoorbeeld ook geluidsmetingen, beveiliging en backoffice, en steeds vaker data over betalingen en bezoekers. Daar moet de infrastructuur op worden aangepast. Bovendien moet dataverzameling wel zijn vruchten afwerpen, bijvoorbeeld door beleid op basis van die data”, legt Van den Dungen uit.
Landrover De kenmerkende Land Rover Defender, met schotel op het dak, is overal in het land te zien, op dance-, sport-, educatieve en zakelijke evenementen als Dance Tour, het ASM Festival en het NK Handboogschieten, maar ook op b2b-evenementen in binnenen buitenland. Bijzonder is dat de geleverde diensten zowel in een stedelijke omgeving werken, als in landelijke omgevingen waar goede connectiviteit een grotere uitdaging vormt. “De ervaring leert dat we efficiënt en betrouwbaar werken en snel kunnen schakelen. Zo kunnen we bij sommige kleinere evenementen ’s morgens de infrastructuur opzetten, vervolgens het evenement draaien, om ’s avonds weer af te bouwen. Maar als de organisator er rustiger van wordt als we een dagje eerder het netwerk opbouwen, dan kan dat natuurlijk ook.” ◾
'Er wordt steeds meer gevraagd van de ICT-infrastructuur op een evenement' WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Wifi4Rent.indd 55
55
12/23/2019 9:54:36 AM
EVENT MANAGEMENT TOOL FOR PROFESSIONALS
The #1 event management platform that helps organize your events from start to finish. We simplify, automate and digitalize organizing events. Every aspect of organizing an event comes together in this web based system. It makes the life of promotors, artists and suppliers easier, clearer and less stressful. With In2Event your event will go off without a hitch.
WWW.IN2EVENT.COM
EBLIVE20191201_advertenties_15.indd 56
12/20/2019 9:42:00 AM
CONNECTED EVENTS
SPECIAL
IN2EVENT
Managementsysteem voor elk soort event Bij de organisatie van evenementen wordt er veel informatie uitgewisseld tussen de betrokkenen. In2Event biedt organisatoren de kans om al die communicatiestromen en data vanuit één overzichtelijk systeem te managen.
I
n2Event wordt omschreven als een digitaal event managementsysteem dat essentiële activiteiten structureert voor het organiseren van evenementen. Medeoprichter Sjoerd Staal: “In2Event is het enige platform in zijn soort dat alle facetten rondom evenementenorganisatie afdekt: artist advancing, productie, registratie van vrijwilligers en accreditatie. Het verbindt alle teamleden met elkaar, zowel intern als extern. Iedereen houdt overzicht op dat gedeelte van de informatie waartoe hij of zij toegang heeft gekregen van de programmamanager. Daardoor ontstaat er een communicatiehub die losse lijntjes overbodig maakt. De voordelen voor de gebruiker zijn overzichtelijkheid en efficiëntie.”
Modulaire opbouw Doordat teamleden onderling minder contact hoeven te hebben via mail en telefoon, kunnen met In2Event tijd en dus kosten worden bespaard. Accountmanager Nederland Nena Rienderhoff geeft aan dat nieuwe afnemers worden begeleid naar slim gebruik van de vele mogelijkheden. “In2Event is modulair opgebouwd, wat inhoudt dat je het platform indien nodig kunt uitbreiden met extra functionaliteit. Wij stemmen dat vooraf met de klant af. Als een organisatie er na verloop van tijd achterkomt dat er meer functionaliteiten gewenst zijn, kunnen extra modules eenvoudig worden ingeschakeld.”
Stappenplannen Hoewel de bestaande onderdelen al zeer goed zijn doordacht, wordt In2Event voortdurend doorontwikkeld. Staal: “Het is behalve een modulair ook een dynamisch systeem waarin altijd ruimte is voor nieuwe of verbeterde functionaliteiten. Maar het mag geen oneindige brei aan mogelijkheden worden, dat zou de user experience alleen maar verstoren. Met het oog daarop zijn er logische flows ingebouwd en werkt het systeem aan de hand van stappenplannen. Support voor gebruikers is daardoor steeds minder nodig, ook doordat we eerdere lear-
‘Ons uiteindelijke doel is om In2Event mondiaal leading te maken als event managementsysteem’ nings beschikbaar hebben gemaakt in het helpcenter.”
Meer mogelijkheden De slimme opbouw van In2Event maakt het tevens mogelijk om het geschikt te maken voor nog meer doeleinden. “Voorheen lag de focus vooral op het proces voorafgaand aan een event tot aan het inchecken van medewerkers en artiesten op een evenemententerrein“, zegt Staal. “Tegenwoordig worden ook registratiemogelijkheden op het terrein gefaciliteerd. Denk daarbij aan de uitgifte rondom crewcatering, zone-toegang, parkeertickets enzovoort. Zo worden steeds meer communicatiestromen toegevoegd, afgestemd op de wensen en feedback van klanten.”
Op maat gesneden In2Event wordt vooral gebruikt in de festivalbranche, maar ook steeds vaker daarbuiten. “Organisaties van corporate events en sportevenementen hebben er bijvoorbeeld veel
baat bij”, verklaart Rienderhoff. “De terminologie en workflow verschillen per sector, maar het soort functionaliteit dat ze wensen ontloopt elkaar niet veel. Bij muziek bestaat de gebruikersgroep bijvoorbeeld uit agencies, artiesten en tourmanagers, bij sport gaat het om atleten, teamleiding en bonden. Onze developers werken daarom samen met klanten om In2Event per evenementsoort te finetunen.”
Mondiale ambitie Naast een uitbreiding in sectoren streeft In2Event eveneens naar expansie in het buitenland. Staal: “Ook daarvoor geldt dat we in elk land kijken hoe het product kunnen afstemmen op de wensen van de markt. We richten ons daarom niet meteen op de hele wereld, maar eerst op Duitstalige landen. Daar is al een aantal events op ons systeem aangesloten. Stap voor stap gaan we verder, met als uiteindelijk doel van In2Event een mondiaal leading event managementsysteem te maken .” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_In2Event.indd 57
57
12/23/2019 10:00:35 AM
EBLIVE20191201_advertenties_16.indd 58 MECC CORP adv EB LIve A4 0519 DEF OL.indd 1
12/20/2019 AM 04-06-19 - wk 9:42:58 23 16:44
S P E C I A L
GREEN EVENTS De verduurzaming van evenementen heeft de laatste jaren een grote vlucht genomen. Zo nemen steeds meer evenementen afscheid van dieselaggregaten en wordt er geprobeerd om de afvalstromen te verkleinen. Dit vraagt om een compleet nieuwe wijze van werken van organisatoren, producenten en toeleveranciers. Maar ook bezoekers worden meegenomen in de verduurzaming. Op de komende pagina’s lees je alles over de ontwikkelingen en ideeÍn om jouw evenement te verduurzamen.
60 63 64 67 68 71 73 74 77 79 81 83
Groene innovaties Coca-Cola Dutchband StarCups MOJO CupStack F&L Powerrental ID&T Cupking Barproducties Euro Events Festicup WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Cover_Green_Events.indd 59
JANUARI 2020
59
12/23/2019 10:06:51 AM
Groene innovaties domineren festivalwereld Waar het vroeger nog slechts grasvelden met een podium waren, zijn festivals anno 2020 ware ministeden, compleet met alle benodigde infrastructuur. Dat maakt van deze tijdelijke gemeenschappen perfecte proeftuinen om duurzame innovaties te introduceren. Deze tien innovaties vielen het afgelopen festivalseizoen op.
1
Circulaire catering
Waar veel evenementen de stap naar vegetarisch of veganistisch en duurzaam aan het maken zijn, heeft het tweedaagse Amsterdamse muziekfestival DGTL de stap naar circulaire catering gemaakt. Dat betekent dat tijdens de afgelopen editie het voedselaanbod op het terrein in samenwerking met Instock en The Food Line Up was samengesteld uit zogenaamd ‘gered voedsel’. Het betrof voedsel dat anders was weggegooid. Denk hierbij aan voedseloverschotten van producenten uit de regio en voedsel dat tegen/net over de houdbaarheidsdatum zat van lokale supermarkten.
2
Droge toiletten
Rondom het Leeuwardense festival Welcome To The Village is het zevendaagse innovatieprogramma DORP opgezet, dat diverse duurzaamheidsprogramma’s in de festivalsetting test. Dit jaar is door LocalWise en Fides Lapidaire een programma opgezet om bezoekers bewust
te maken van ‘de waarde van uitwerpselen’. De mens haalt niet alle voedingsstoffen uit het voedsel en loost het overtollige in de ontlasting, dat via het riool bij waterzuiveringsinstallaties terechtkomt. Daar worden voedingsstoffen en mineralen eruit gefilterd, terwijl er wereldwijd problemen zijn met bodemdegradatie vanwege een tekort aan voedingsstoffen. Om de cirkel te sluiten moet ‘onze’ urine en ontlasting weer als bemesting op het landbouwgrond worden verspreid om de cirkel te sluiten. Hoewel op kleine schaal, waren de droge toiletten een start- en vooral bewustwordingspunt.
stig van de zonnepanelen die een naastgelegen boer op zijn schuur heeft liggen. Een ander deel kwam nu nog van biodiesel gemaakt van gerecyclede vetten zoals frituurvet. Ook de catering wordt lokaal gehaald, met als blikvanger de door FrietHoes gebakken friet die volledig was gemaakt van aardappels die de naast het terrein gelegen boer heeft geteeld. FrietHoes probeert zo weinig mogelijk van de aardappels die ze gebruiken weg te gooien, dus hebben ze van restmateriaal onder meer wodka en schillenbier gemaakt.
Friet, wodka, bier en energie
Het Paradigm festival heeft bij de Suikerunie in Groningen een semipermanent festivalterrein staan. Dat terrein heeft als voordeel dat niet alles voor één weekend op- en weer afgebroken moet worden. Daardoor wordt er veel bespaard op materiaal en vervoer. Alle podia op het festival zijn gebouwd van gerecycled materiaal en dit jaar werd ook met een biologisch toegangsbandje geëxperimenteerd. Het duurzame festivalbandje – ontworpen door designstudente Tessa Hesseling van Academie Minerva in Groningen, die het testte in samenwerking met Innofest – was gemaakt van hennep en bevatte zaadjes van wilde bloemen. Bezoekers konden het bandje na afloop planten, waardoor het als plant uitgroeide tot een ‘levende herinnering’ aan het festival.
3
Mysteryland is al jaren een van de groenste dancefestivals ter wereld. Het evenement innoveert ieder jaar verder. Zo is een samenwerking aangegaan met de gemeente Haarlemmermeer en het lokale energiebedrijf Tegenstroom om de komende jaren volledig op lokaal opgewekte duurzame stroom te gaan draaien. Dit jaar was al een groot deel van de energie afkomPARADIGM KWAM MET DE HENNEP POLSBANDJES
4
5
Hennep polsbandjes
Asfalt jungle voor vervoersbeperking
Op het Lowlands-terrein is asfalt neergelegd. Nu lijkt dat niet direct een groene oplossing, maar permanent asfalt op die locatie scheelt de aanvoer van rijplaten met vrachtwagens. In totaal zo'n 35 ritten. Het festival probeert hoe dan ook de vervoersbewegingen richting het festival te beperken, zowel wat betreft publiekstransport als productioneel. Ter plekke staat een
60
JANUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Opening_Green_Events_v2.indd 60
12/23/2019 10:10:43 AM
GREEN EVENTS
DE GEM-TOWER VAN DE TU EINDHOVEN
loods waar materiaal is opgeslagen dat alleen op Lowlands wordt gebruikt. Ook dat scheelt jaarlijks 150 vervoersbewegingen. Gehuurde contragewichten voor lichttorens zijn vervangen door betonblokken die op locatie blijven, dat scheelt 20 vervoersbewegingen per jaar en de befaamde loopbrug wordt ter plekke opgeslagen en in elkaar gezet. Dit scheelt 16 vervoersbewegingen per jaar.
6
GEM-tower
De Technische Universiteit Eindhoven heeft een zogeheten GEM-tower ontwikkeld, een 21 meter hoge toren die is voorzien van een windturbine en 144 felgekleurde LSC-zonnecollectoren, die ook energie opwekken als er geen direct zonlicht is. De toren wordt nog getest, zoals tijdens het afgelopen festivalseizoen op het Belgische festival Pukkelpop. Het einddoel is om een hele groep van soortgelijke torens door heel Europa op festivals in te zetten om honderd procent aan duurzame energie te leveren. In de periferie van de toren worden aan festivals nog 72 additionele zonnecollectoren geleverd. Deze kunnen tijdens het evenement op bijvoorbeeld cateringkramen, toiletgebouwen of tenten worden geplaatst en aan de accu van de toren worden gekoppeld.
7
Niet touren
Het grootste commentaar dat festivals krijgen bij het aankondigen van groene oplossingen voor hun evenement is
SPECIAL
STEEDS MEER EVENTS SERVEREN CIRCULAIR
dat de CO2-uitstoot van de artiesten die in komen vliegen met hun grote showproducties in schril contrast staat met de groene ambities. De Britse band Coldplay erkent deze problematiek en heeft aangekondigd geen grootschalige tours te gaan doen ter promotie van hun nieuwe album. Op die manier minimaliseren zij hun impact. Je zou dus kunnen zeggen dat elk evenement waar Coldplay dit jaar niet staat goed bezig is.
8
CO2-scorebord
De Hogeschool van Amsterdam (HvA) en het RIVM hebben aangekondigd het eetgedrag van festivalgangers en de ecologische voetafdruk daarvan bij te willen houden via Instagram-posts en een scorebord op het evenemententerrein, een test die – zoals meerdere innovaties in dit overzicht – in samenwerking met Innofest is gestart. Het HvA Food Lab wil met innovatief festivalvoedsel festivalgangers verleiden om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. De voetafdruk wordt realtime zichtbaar gemaakt op een groot scherm. De proef werd aanvankelijk aangekondigd voor 2019, maar zal nu voor het eerst op Eurosonic Noorderslag 2020 worden uitgerold.
9
Circulair douchen
Hamwells, eveneens een aan Innofest verbonden startup, heeft op Into The Great Wide Open een test gedaan met twee circulaire douches
op camping Stortemelk. Deze douches hergebruiken de warmte van het afvoerwater om zo nieuw douchewater te verhitten. Zodoende verbruiken deze minder energie. Hoewel getest in festivalsetting, is dit bij uitstek een innovatie die ook in gewone woningen toegepast moet gaan worden.
10
Green Deal
Negentien grote festivals hebben op ADE Green bekend gemaakt dat zij gaan voor volledig circulaire evenementen in 2025. Dit is beklonken in de Green Deal ‘Circular Festivals’, die 18 oktober is ondertekend. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Green Events International zijn de initiatiefnemers. Concreet betekent dit dat de aangesloten festivals geen afval meer produceren, dan wel het tijdens het evenement geproduceerde afval opnieuw gebruiken. Nederlandse festivals die deze Green Deal ‘Circular Events’ hebben ondertekend zijn Amsterdam Open Air, Best Kept Secret, DGTL, Down the Rabbit Hole, EurosonicNoorderslag, Into the Great Wide Open, Lowlands, Mañana Mañana, Milkshake, North Sea Jazz, de Vierdaagse Feesten en Zwarte Cross. Internationaal hebben zich vanuit Groot Brittannië Boardmasters, Shambala en Boomtown aangesloten, vanuit Ierland Body & Soul, Lollapalooza Berlin en het Deense Roskilde doen mee en vanuit Frankrijk heeft We Love Green de deal ondertekend. ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Opening_Green_Events_v2.indd 61
61
12/23/2019 10:11:00 AM
M
TE A
F
ES
E
RO
MAD
Vanaf 2020 is deze fles gemaakt • van 100% recycled plastic
LEAV
Besparing van ruim half miljoen kilo nieuw plastic 40% minder CO2 uitstoot van het flesmateriaal Verkrijgbaar in Q1 2020.
behalve dop en etiket
•
© 2020 DP Beverages, FUZE TEA is a registered trademark of DP Beverages.
EBLIVE20191201_advertenties_17.indd 62 44729.FT rPET KV A4S v1.indd 1
12/20/2019 9:51:01 AM 13-12-19 13:49
GREEN EVENTS
SPECIAL
COCA-COLA
Samen met partners duurzame oplossingen realiseren Met 7 miljoen verkochte drankjes per dag in Nederland is Coca-Cola alom vertegenwoordigd op uiteenlopende evenementen. Het bedrijf steekt zijn duurzame ambities tegelijkertijd niet onder stoelen of banken. “Wij streven ernaar om in 2025 een volledig circulaire drankbeleving aan te bieden op festivals.”
F
risdankmarktleider Coca-Cola is zich bewust van haar maatschappelijke rol. Het bedrijf profileert zich al jaren met het thema duurzaamheid. Carmen Helmink, Senior (Shopper) Marketing Manager bij Coca-Cola European Partners Nederland: “Middels ons duurzaamheidsactieplan This Is Forward richten wij ons op een aantal belangrijke thema’s. Daartoe behoren verpakkingen, suikerreductie, CO2-uitstoot, watergebruik, inclusiviteit en diversiteit. Wij kijken voortdurend naar deze onderwerpen en we nemen stappen om onze verpakkingen verder te verduurzamen.”
Besparen en opvoeden Wie denkt aan Coca-Cola, denkt vooral aan blikjes en plastic flesjes frisdrank. Op het gebied van verpakkingen, doppen, recyclebaar plastic en afvalscheiding is CocaCola echter zeer actief. Recent heeft de frisdrankleverancier haar ambitieuze duurzaamheidsplannen zelfs positief bijgesteld. Zo wordt in West-Europa de plastic omverpakking van multipack-blikjes vervangen door karton. Hierdoor wordt 4.000 ton plastic bespaard in 2020. Daarnaast werden onlangs de groene flessen van het merk Sprite vervangen door transparante PET-flessen die beter van fles tot fles kunnen worden gerecycled. Helmink: “Vorig jaar hebben we aangekondigd dat al onze flessen tegen eind 2019 voor 50% uit gerecycled plastic zouden bestaan, en die doelstelling hebben we behaald. En waar mogelijk zetten we extra stappen, de PET-flessen van Chaudfontaine, Honest en Glaceau Smartwater bestaan al voor 100% uit gerecycled plastic.” De materialen worden dus steeds duurzamer, maar daar stoppen de inspanningen van Coca-Cola niet. Helmink: “We zullen het samen moeten doen. Met onze festivalpartners, maar ook met de festivalbezoekers. Dat betekent dat we met diverse partners uit de festivalindustrie middels de ‘Never Give Up On Your Cup’-campagne meer aandacht vragen voor het correct weggooien van plas-
COCA-COLA ZET VOL IN OP RECYCLING EN AFVALSCHEIDING.
tic afval. Of dat nou een hardcup, recyclebare beker of PET-flesje is. Zolang alles goed ingeleverd wordt, kunnen we het hergebruiken of recyclen tot iets nieuws, maar als verpakkingen op de grond gegooid worden en vervolgens vertrapt, houd je helaas alleen maar restafval over. Soms moet je de festivalganger een beetje helpen daarbij.”
Informeren en motiveren Dat ‘helpen’ doet Coca-Cola overigens zonder belerend vingertje. Het bedrijf wil, samen met partners, de bezoeker informeren én motiveren om plastic te recyclen. “Tijdens de zomercampagne van 2019 waren we op meerdere vlakken actief”, zegt Helmink. “Deze zomercampagne, die volledig in het teken stond van recycling, was best gedurfd.” Helmink doelt hiermee op de slogan ‘Don’t buy Coca-Cola, if you don’t help us recycle’. “Ik ben hartstikke trots op dat statement, uiteindelijk kunnen we het alleen
samen bereiken. Tegelijkertijd proberen we die boodschap op een leuke, ludieke manier te verkondigen tijdens een festivalbeleving. Zo hebben we op verschillende festivals gebruikgemaakt van een rondreizende installatie waar bezoekers plastic flesjes in konden gooien. Hoe meer er werd ingezameld, hoe hoger het zogenoemde party level. Bij een bepaald level verscheen een dj en begon deze een set te draaien. Op weer andere plekken leverden bezoekers hun plastic afval in en konden zo een meet & greet met een van de aanwezige artiesten winnen.” Coca-Cola blijft werken aan haar duurzaamheidsdoelstellingen: Helmink: “Vanaf het eerste kwartaal van 2020 zijn ook al onze Fuze Tea-flessen van 100% gerecycled plastic. Daarnaast streven we ernaar om in 2025 een volledig circulaire drankbeleving aan te bieden op festivals, waarbij we ingezamelde PET-verpakkingen gebruiken om er nieuwe verpakkingen van te maken.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Coca_Cola.indd 63
63
12/23/2019 10:01:23 AM
DUTCHBAND
Dutchband loopt voor de troepen uit Als het gaat om betaal- en toegangsoplossingen voor festivals en events, loopt Dutchband voorop. Het bedrijf kijkt goed naar de ecologische voetafdruk die het achterlaat. Directeur Michiel Fransen: “Duurzaam, betrouwbaar en makkelijk toepasbaar blijven onze focuspunten.”
64
JANUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Dutchband.indd 64
12/23/2019 9:55:59 AM
GREEN EVENTS Het milieu heeft altijd al hoog op de agenda van Dutchband gestaan. Wat was jullie eerste groene project? “Vanaf de start van het bedrijf hebben wij inderdaad het milieu hoog in het vaandel staan. 15 jaar terug introduceerden we onze eerste munten. Toen hebben we bijvoorbeeld ook een retour- en recycleprogramma opgezet. Een volgende stap was de samenwerking met diverse partijen die gebruiksvoorwerpen maken van productieafval en van de munten die retour kwamen van festivals. De munten worden door ons vermalen. Een gedeelte gaat weer terug in ons eigen proces. Wat overblijft, is bestemd voor externe partijen die daar met bijvoorbeeld 3D-printing prachtige nieuwe producten van weten te maken. Denk aan marmerachtig uitziende platen die als bouwmaterialen zijn te gebruiken.” Is 'groen' hierdoor een verdienmodel geworden? “Dat is het voor ons in ieder geval niet. Gelukkig kunnen we het vermalen en verzenden van kunststof redelijk kostenneutraal realiseren. Het complete proces is op deze manier zo goed als kostendekkend. Verdienen doen we er zeker niet aan. Dat is natuurlijk ook niet de insteek. Dit alles past natuurlijk uitstekend in deze tijd, waar iedere organisator bezig is met het groener maken van zijn event of festival. Door op dit gebied constant op de voorgrond te blijven, helpen we om de ecologische voetafdruk van onze klanten verder te verminderen.” Naast munten levert Dutchband ook accreditatieproducten als toegangsbandjes. Zijn jullie ook bezig om die groener te maken? “Wij hebben altijd gezocht naar een manier waarop we dergelijke polsbandjes zo duurzaam mogelijk kunnen maken. Dat lukte toen we hiervoor gerecyclede PET-flessen gingen gebruiken. Een mooie oplossing, maar het kon nóg beter. In 2019 zijn we gaan samenwerken met het Paradigm Festival in Groningen voor Plantje Bandje. Designstudente Tessa Hesseling van de Groningse Hanzehogeschool ontwierp een duurzaam festivalbandje, dat compleet van hennep was gemaakt en dus biologisch afbreekbaar. Een leuke bijkomstigheid: in ieder bandje zijn plantzaadjes gelijmd. Bezoekers kunnen hun bandje dus na gebruik planten. Wij stimuleren onze klanten altijd om van het toegangsbandje iets moois te maken. In de meest ideale situatie wordt het bandje een modeaccessoire. Toch zijn er heel veel bezoekers die het na gebruik afknippen en weggooien. Met Plantje Bandje hebben we iets waarmee
SPECIAL
MICHIEL FRANSEN
dat toch op een natuurlijke en milieuvriendelijke manier gebeurt. Bovendien creëer je zo extra beleving én een aandenken.” Hoe ver zijn jullie met de uitrol van Plantje Bandje? “De test op Paradigm was relatief kleinschalig en wij zijn nu bezig om de vertaalslag te maken om een soortgelijk product bruikbaarder en daadwerkelijk commercieel in de markt te zetten. Denk aan een hennep bandje met een 100 procent gerecyclede PET-sluiting. Hierdoor ontstaat een volledig milieuneutraal alternatief voor het standaard textiel bandje.” Is een dergelijke oplossing ook duurder voor de afnemer? “De schaalgrote is er op dit moment nog niet en dan is het logisch dat een initiatief als dit meer kosten met zich meebrengt. Hierbij wil ik wel zeggen dat wij hier volledig in geloven. Dat komt omdat het haalbaar is om dit grootschalig te implementeren. We gaan dan ook proberen om het verschil in aanschaf zo klein mogelijk te maken.” Staan klanten hier ook voor open? “Dat denk ik wel. We krijgen hier veel vragen over en iedereen die de bandjes ziet, is enthousiast. Ik kan het goed begrijpen als organisatoren gaan rekenen en dit bijvoorbeeld in eerste instantie enkel voor vips en artiesten doen voordat ze het initiatief breed gaan uitrollen. Als je een alternatief voor plastic bandjes hebt dat twee of misschien wel drie keer zo duur is, is het aan de festivals en events om te laten zien hoe groen ze écht zijn.” En omgekeerd, stel dat een groot festival als bijvoorbeeld Lowlands enthousiast is. Heeft Dutchband dan het materiaal en de mogelijkheden derge-
lijke volumes aan te kunnen? “De komende perioden gaan we een aantal kleinere evenementen voorzien van dit soort bandjes. Een testcase om te zien tegen welke mogelijke uitdagingen zij aanlopen. Het is daarna de bedoeling om in de zomer ook grotere festivals te gaan beleveren.” Je hebt het meerdere keren over PET gehad. Wat zijn daar de grootste voordelen van? “Je kunt daar bijzondere dingen mee maken. Een goed voorbeeld was eind 2019 bij de Dutch Design Week. De bandjes die daar werden gebruikt, waren gemaakt van gerecycled PET-materiaal en ze zagen er werkelijk fantastisch uit. Het mooie van PET is dat het een metallic-achtige gloed heeft, dat een mooi effect geeft aan bandjes. Iets dat je weer mee kunt nemen in het ontwerp.” In welk tijdsbestek verwacht je dat het gerecyclede bandje de nieuwee standaard wordt? “Ik voorzie een nabije toekomst waarin gekozen wordt voor het meest duurzame alternatief. In sommige gevallen kan dat een plastic bandje zijn, inclusief een inzamelen recycleproces, en in andere gevallen het hennepbandje.” ◾
Dutchband
Het Nederlandse bedrijf Dutchband is bijna 20 jaar actief in de polsband- en cashless paymentbusiness. Het is uitgegroeid tot een wereldwijde speler op het gebied van plastic munten, uitgiftemachines, POS-terminals en sealstations. Het klantenbestand van Dutchband bestaat uit klinkende Europese namen als Solidays, Download, Rock am Ring, Open’er, Fete de l’Humanité, Lowlands, Paleo, Defqon.1, Mysteryland en WeAreFSTVL.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Dutchband.indd 65
65
12/23/2019 9:56:20 AM
EBLIVE20191201_advertenties_25.indd 66
12/20/2019 9:52:29 AM
GREEN EVENTS
SPECIAL
STARCUPS
Groen huurconcept voor festivalbekers StarCups biedt een alternatief voor wegwerpbekers. Het bedrijf uit Leeuwarden helpt festivalorganisatoren de omzet te verhogen, duurzamer te werken én bij te dragen aan een beter milieu. Oprichter Rik de Nekker en mede-eigenaar Alex Elsinga vertellen over de voordelen en misverstanden rond hardcups.
2
019 stond voor StarCups in het teken van innovatie en investeringen, vertelt mede-eigenaar Alex Elsinga. “Wij hebben dit jaar vooral gekeken naar wat beter kan. De bekers worden nu bijvoorbeeld achter de bar in kisten gedaan. Onhandig, want je ziet op die manier niet direct hoeveel bekers zijn ingenomen. Om dit proces efficiënter te maken, hebben we innamekorven ontwikkeld. Met deze korven zie je in één oogopslag hoeveel bekers zijn gebruikt en hoeveel er nog beschikbaar zijn. Ze zijn stapelbaar op een pallet en dus efficiënt te vervoeren.” “Bovendien passen dergelijke korven goed achter de bar”, vult StarCups-oprichter Rik de Nekker aan. “Het zijn mooie smalle korven waar naar verhouding heel veel bekers in kunnen. We hebben behoorlijk wat in deze techniek geïnvesteerd en het resultaat mag er zijn. Dit is een transparante en snelle oplossing.”
Duurzame wasstraat Daarnaast heeft StarCups geïnvesteerd in een nieuwe wasstraat. Elsinga: “Het gaat om een wasstraat van elf meter lang die voldoet aan alle strenge Nederlandse hygiëne-eisen. Voor de zeep en de naglans werken we samen met EcoLab, wat ons in staat stelt om te voldoen aan alle Europese eisen op dit vlak. Ik durf te stellen dat dit de energiezuinigste en duurzaamste wasstraat van dit moment is.”
Tikkie Bij evenementen met een open karakter is de inname en uitgifte van bekers én de verrekening van statiegeld vaak een uitdaging. “Om op eenvoudige manier het geïncasseerde statiegeld met alle betrokkenen te verrekenen, hebben we een systeem bedacht, waarbij we in zee zijn gegaan met Tikkie van ABN Amro”, vertelt De Nekker. “Bij inname krijg je een bonnetje dat je alleen hoeft te scannen met de camera op je smartphone. Je krijgt vervolgens een tikkie en het geld staat daarna direct op je
rekening. In april gaan we hiermee officieel van start.”
Trainingen en advies Dat ‘de klant ontzorgen’ bij StarCups geen loze belofte is, blijkt ook uit het feit dat het bedrijf een eigen kassasysteem heeft ontwikkeld waarmee barmedewerkers uit kunnen rekenen hoeveel munten zij in rekening moeten brengen. Elsinga: “Een vlotte doorloopsnelheid bij de bar is voor elk evenement van groot belang. Als het werken met hardcups of het statiegeldconcept nieuw is voor medewerkers, verzorgen we graag een training op locatie. Een uur van tevoren leren de festivalmedewerkers of vrijwilligers hoe om te gaan met hardcups, welke bekers ze wel en welke niet moeten innemen, wanneer je moet voortappen, hoe je actieve verkooptechnieken moet inzetten en ga zo maar door.” Vooraf informatie verstrekken en festivals adviseren wordt steeds belangrijker voor StarCups. De Nekker: “Voor sommige
evenementen is het verstandiger om te kiezen voor één soort beker in plaats van met meerdere varianten te werken. Verder merken we dat bekers met een eigen opdruk populairder worden. Logisch, een beker met een logo heeft meer uitstraling en drinkt prettiger. Een merkloze beker is... tja, gewoon een stuk plastic.”
Kwestie van gewenning De toekomst is aan de hardcup, benadrukt De Nekker. “In België is vanaf 1 januari wegwerpplastic verboden, In 2021 is Nederland aan de beurt en moet er dus een alternatief zijn tijdens festivals of events. Wat ons betreft zijn hardcups de beste oplossing. Het is een misverstand om te denken dat bezoekers daardoor minder gaan drinken waardoor de omzet daalt. Integendeel, het is puur een kwestie van gewenning. Vergeet ook niet dat het festivalterrein schoon blijft als je hardcups gebruikt. De kosten van afvalverwerking zijn tenslotte niet mis en duurzaam is het allerminst.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Star_Cups.indd 67
67
12/22/2019 9:53:15 PM
MOJO
MOJO zet in op een groener evenementenklimaat Een van de partijen die in Nederland zijn nek uitsteekt om de evenementenbranche te verduurzamen, is MOJO. Via innovaties, structurele aanpassingen in de infrastructuur en ambitieus doorpakken, heeft het bedrijf grote stappen gezet. En de plannen voor de komende jaren reiken nog verder, zo stelt directeur Ruben Brouwer.
M
OJO's aanpak is niet gericht op het opvoeden van zijn bezoekers, maar gebaseerd op de intrinsieke motivatie om deze branche van binnenuit te verduurzamen”, vertelt Ruben Brouwer, zelf een van de grote aanjagers van de verduurzaming van de bedrijfsvoering van MOJO en internationaal bij moederbedrijf Live Nation. In maart heeft hij tijdens een internationale meeting duurzaamheid ter sprake gebracht. “Omdat ik het opvallend vond dat de doelen die jaarlijks worden gesteld altijd over de ‘business’ gaan en amper over duurzaamheid. Het mooie van Live Nation is dat het echt dingen in gang zet. Dus toen dit eenmaal op tafel lag, zijn internationaal snel grote stappen gezet en is er direct een plan voor de komende tien jaar opgesteld. De internationale ambitie ligt in lijn met het Akkoord van Parijs. Dat betekent voor de genoemde periode een halvering van de CO2-emissie.”
"
Ambitieus, maar niet onrealistisch Voor MOJO in Nederland zijn de plannen echter nog ambitieuzer. Begin 2019 was MOJO een van de ondertekenaars van het Plastic Pact, dat een grote reducering van (single use) plastic wil bewerkstelligen en een grote groei van recycling. Minimaal 70 procent van het single use plastic dat in Nederland in de prullenbak terechtkomt, moet in 2025 gerecycled worden zonder dat de kwaliteit ervan achteruitgaat. In oktober was MOJO een van de partijen achter de Green Deal ‘Circular Festivals’, waarbinnen deelnemende festivals zich gezamenlijk committeren aan het delen van kennis en het ontwikkelen van circulaire oplossingen voor de internationale evenementenindustrie. Ook dit plan mikt op 2025. Dat betekent dat de evenementen van MOJO – net als die van de andere deelnemers – binnen nu en vijf jaar circulair moeten zijn en dat er oplossingen worden ontwikkeld
MOJO WIL ZIJN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK ZOVEEL MOGELIJK VERKLEINEN
die wereldwijd op evenementen geïmplementeerd kunnen worden. Brouwer: “Het is voor het eerst dat er op die manier een samenwerking is tussen verschillende internationale partijen. Het streven is enorm ambitieus, maar zeker niet onrealistisch. Als je als bedrijf – of zelfs als branche – stappen wilt maken, moet je dit soort ambitieuze deadlines stellen. Dan weet je waar je naartoe werkt en kun je daarop strak anticiperen.”
Kennisnetwerk Volgens Brouwer is het grote voordeel van de samenwerking zoals die onder de vlag van Green Deal ‘Circular Events’ dat niet iedere partij op ieder gebied het wiel zelf hoeft uit te vinden. “Het is een groot kennisnetwerk, waarbinnen op een open manier stappen worden gezet die iedereen kan implementeren. Uiteraard zijn er soms cultuurverschillen. Wij hebben met MOJO de afgelopen tijd veel geïnvesteerd in het gescheiden inzamelen en sorteren van de bio based drinkbekers die we op onze evenementen gebruiken, zodat deze gerecycled kunnen worden. Toen het systeem dat we zelf hebben ontwikkeld internationaal werd gepresenteerd, vroeg een collega uit Scandinavië waarom we niet overgaan op glas. Dat vonden wij vreemd, maar toen bleek dat bezoekers bij hen op een afgesloten terras hun drankjes drinken en daarna weer het festivalterrein op gaan. Het met een beker in de hand bandjes kijken zoals wij dat kennen, bestaat daar niet.”
Vervoersbewegingen beperken Om effectief stappen te kunnen gaan maken, is MOJO op verschillende gebieden nulmetingen aan het uitvoeren, die de ko68
JANUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_MOJO.indd 68
12/23/2019 9:54:20 AM
GREEN EVENTS
mende jaren kunnen dienen als basis voor duurzaamheidstoetsingen. “Alleen maar roepen dat je zoveel procent gaat verminderen in CO2-emissie of kilo’s afval, heeft weinig zin”, stelt Brouwer. “Het in kaart brengen van de startsituatie is overigens een minutieus proces. Op basis daarvan gaan we nu verder. Soms kun je snel schakelen, soms zit wet- en regelgeving in de weg. Dat laatste is nog weleens lastig. MOJO hanteert om het proces behapbaar te houden ieder jaar verschillende thema’s. Voor 2020 zijn dat mobiliteit, energieverbruik en afvalmanagement.” Wat betreft mobiliteit is de slag die geslagen wordt tweeledig. Enerzijds kijkt MOJO actief naar het beperken van het aantal vervoersbewegingen (vrachtwagens, transport) die noodzakelijk zijn om een evenement te organiseren, anderzijds naar de vervoersbewegingen van de bezoekers. Dat gaat van het actief stimuleren van openbaar vervoer tot het promoten van de bussystemen die rond Lowlands worden ingezet. “Met de kosten die we rekenen voor parkeren op het terrein, financieren we mede de touringcars die vanuit heel Nederland – er zijn wel 570 opstapplaatsen – naar het terrein rijden.”
Bewustwording Op het gebied van energieconsumptie onderzoekt MOJO de mogelijkheden om het dieselgebruik te verminderen. Alleen al de keuze welke aggregaten je ’s nachts laat aanstaan of juist uitzet, levert een flinke besparing op. “We kijken op de korte termijn ook naar alternatieven voor diesel en op de langere naar manieren om groene stroom op te wekken waarmee we onze evenementen kunnen draaien”, zegt Brouwer. “Zo
SPECIAL
verder. Drinkbekers zijn slechts twee procent van alle afval die achterblijft op een festivalterrein. Hoe ga je om met de partytenten, barbecues en andere rotzooi die na afloop op de camping achterblijft? Daar denken we actief over na en op dat gebied zullen we ook het publiek enigszins moeten opvoeden. We leven in een wegwerpmaatschappij, waar tentjes zo goedkoop zijn dat men niet eens de moeite neemt ze na afloop van een festival weer mee naar huis te
'Als je stappen wilt maken, moet je ambitieuze deadlines stellen' draait een zaal als Ziggo Dome – onderdeel van de Live Nation-familie – vanaf volgend jaar op 100 procent windenergie. Ook zijn we heel ver met de ontwikkeling van een zonnepark nabij een evenemententerrein, waarop we festivals kunnen laten draaien. Op dit vlak maken we in hoog tempo grote stappen. Ook op het gebied van afvalmanagement. Momenteel bouwen we de manier waarop we de afvalscheiding en recycling van onze PLA-bekers hebben geïmplementeerd verder uit. Maar we kijken ook
nemen. Dus wij zullen actief op bewustwording inzetten, zonder daarbij belerend over te willen komen. Dat is een wankel evenwicht. En vergis je niet, het is op dit moment nog duur om duurzaam te zijn. Zowel voor ons, want de stappen die we nemen zijn niet goedkoop, als voor de bezoekers. Dus om bewustwording in daden om te zetten, zullen we de komende jaren nog het nodige werk te verrichten hebben. Goed voorbeeld doet echter goed volgen, daar ben ik van overtuigd.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_MOJO.indd 69
69
12/23/2019 9:54:35 AM
-
Hoe zet ik hard cups in? Waar schaf ik ze aan? Hoe worden ze gereinigd? Wat zijn de kosten?
Wij helpen bij een duurzame inzet van hard cups zonder financiële risico’s
Neem contact met ons op: 030 207 25 55 www.cupstack.nl
EBLIVE20191201_advertenties_24.indd 70
•
Met meer dan 8 jaar er varing de specialist op het gebied van hard cups op evenementen
•
Een speciaal ontworpen spoelstraat voor het spoelen van hard cups, waarbij hoog volume en kwaliteit voorop staat
•
Bij onze dienstverlening richten we ons op alle facetten rondom hard cups
12/20/2019 9:59:06 AM
GREEN EVENTS
SPECIAL
CUPSTACK
Slimme initiatieven
en oplossingen in hardcups De oprichters van CupStack deden hun eerste ervaringen met hardcups op in 2012. Toen stelde stadsdeel Centrum (Amsterdam) de duurzame bekers verplicht op openbare evenementen. Inmiddels heeft het bedrijf, dat sinds juni 2019 operationeel is, ruime ervaring in het leveren van hardcups en willen zij meer partijen overtuigen over de inzet hiervan, aan de hand van slimme initiatieven en oplossingen.
S
inds 2019 worden de harde bekers steeds vaker verplicht gesteld door gemeenten, en stappen ook veel evenementenorganisaties vrijwillig over om hun ecologische voetafdruk te verminderen en de drinkbeleving te verbeteren. “Wij proberen hardcups bereikbaar te maken voor iedere organisatie, groot of klein. Bij concurrenten huren organisatoren de hardcups en betalen zij ook voor de bekers die niet zijn gebruikt. In dat model geloven wij niet”, vertelt oprichter Mirza van Meerwijk.
Eigendom van brouwerijen Barproducties, het andere bedrijf van Van Meerwijk en medeoprichter Gawein Hamers waarmee zij de natte horeca op festivals uitvoeren, constateerde dat veel partijen nog worstelden met de omgang met hardcups. Het tweetal wilde deze partijen helpen en gingen daarom op zoek naar een transparant businessmodel en een innovatieve spoelstraat. “In ons model zijn onze klanten, waaronder Koninklijke Grolsch, de eigenaar van hun cups”, legt Van Meerwijk uit. “Wij verkopen of verhuren dus geen cups, maar beheren deze namens onze klanten. Zo kunnen zij zich met hun core business bezighouden, zoals het verkopen van prachtige bieren.” De brouwerijen hoeven alleen de cups aan te schaffen, organisatoren krijgen ze vervolgens in bruikleen en betalen alleen voor de directe kosten. Dit houdt in dat zij betalen voor het spoelen, het transport en de uitval- en afkeurkosten. Dankzij deze werkwijze kan ieder festival gebruikmaken van hardcups, zonder dat hier allerlei financiële risico’s aan kleven. “Bovendien helpt het de klanten van CupStack om zichzelf als duurzaam te profileren en helpen zij op hun beurt organisatoren in het proces rond duurzaamheid”, stelt Van Meerwijk. Volgens hem kan dit model ook worden toegepast door ge-
meenten: “Je kunt immers niet verwachten dat iedere kleine organisatie zijn eigen cups aanschaft. We zijn daarom met verschillende gemeenten in gesprek over het uitrollen van hun eigen hardcups.”
Bekers doneren Organisatoren kunnen de kosten van transport, schoonmaak en uitval/afkeur eenvoudig terugverdienen met een statiegeldsysteem. “De bezoeker betaalt voor de eerste cup en wordt vervolgens op een andere manier gecompenseerd, bijvoorbeeld met een lot of goodie. Op die manier worden de kosten voor het gebruik van hardcups gedekt”, legt Van Meerwijk uit. Daarnaast wordt het doneren van cups steeds populairder. “We hebben dit jaar bij meerdere festivals verzamelbakken geplaatst die ieder een ander goed doel ondersteunden. Na aftrek van de kosten bleef er een mooi bedrag over dat gedoneerd kon worden. Zeker bij de inzet van lokale goede doelen werkte dit goed. Gemiddeld
komt in zo’n geval circa 95% in goede conditie terug”, vertelt Van Meerwijk trots.
Vertrouwen Volgens Van Meerwijk zijn er twee kampen: partijen die kiezen voor (r)PET en partijen die kiezen voor hardcups. “Wij willen iedereen ervan overtuigen dat hardcups prima inzetbaar en duurzaam zijn, mits je goed nadenkt over het hele proces. We nodigen iedereen dan ook graag uit om een kijkje in onze ‘keuken’ te komen nemen. We leggen dan meteen uit hoe rendabel hardcups zijn. Transparantie staat bij CupStack hoog in het vaandel.” Dat betekent ook dat klanten in Nieuwegein langs mogen komen om de hypermoderne spoelstraat, die door MEIKO is ontwikkeld, te bezichtigen. Van Meerwijk: “Hier worden de cups professioneel gereinigd. Veel partijen doen geheimzinnig over dit proces en daar geloven wij niet in. Alleen door transparantie krijgt iedereen vertrouwen in de hardcup.” ◾
GAWEIN HAMERS EN MIRZA VAN MEERWIJK
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_CupStack.indd 71
71
12/23/2019 9:46:03 AM
Fennaweg 22 • 2991 ZA • Barendrecht • 010 414 68 44 • info@powerrental.nl
EBLIVE20191201_advertenties_23.indd 72 Naamloos-1 1
12/20/2019 1:58:13 PM 20-12-19 10:59
GREEN EVENTS
SPECIAL
F&L POWERRENTAL
Groene oplossingen van F&L Powerrental Jaarlijks lever F&L Powerrental op zo’n vijfhonderd evenementen tijdelijke stroomvoorzieningen. Vooral de duurzame battery packs die het bedrijf heeft ontwikkeld winnen steeds meer terrein. Directeur Ralph van Veen: “Het verduurzamen van festivals en evenementen vergt weliswaar veel voorbereiding, maar is op den duur kostenbesparend.”
F
&L Powerrental is al decennialang een bekende partner in de evenementenbranche. Het familiebedrijf levert faciliteiten als stroomvoorzieningen, verwarming, watersystemen en lichtoplossingen, alles met oog voor duurzaamheid en ‘vergroening’. Deze visie heeft onder meer geresulteerd in battery packs die vermogens van 30, 60 en 120 kVA die 65 tot 120 KwH leveren. Binnen één uur kunnen deze volledig ontladen en opgeladen worden. Directeur Ralph van Veen: “Op die manier realiseren we een sterke en betrouwbare back-up voor andere systemen en is het mogelijk om het aantal vaste aansluitingen te vergroten wanneer dit nodig is. Denk bijvoorbeeld aan de pieken rond etenstijd. Op dat moment hoeven er geen extra aggregaten te draaien die schadelijke stoffen uitstoten.” Een goede planning vooraf is onontbeerlijk, vertelt Van Veen. “Het verduurzamen van festivals en evenementen vergt weliswaar veel voorbereiding, maar is wel kostenbesparend. Het verbruik en de capaciteit moeten nog nauwkeuriger in beeld worden gebracht. Daarom is het aan te bevelen om zo vroeg mogelijk een effectief plan met F&L Powerrental op te stellen.”
Duurzame keuze De battery packs van F&L Powerrental zijn een duurzame keuze voor organisatoren die een groene oplossing zoeken voor hun energievoorziening. Van Veen: “In 2019 hebben we veel ervaring opgedaan met de nieuwe battery packs. Nieuwe techniek vraagt altijd veel aandacht, maar brengt wel vernieuwing en mogelijkheden voor verduurzaming en besparingen. Het resultaat is een hogere huurprijs, maar daar staan lagere gebruikskosten tegenover, zeker voor meerdaagse festivals. Zij sparen veel geld uit op de kosten voor brandstof. In de toekomst zal dit ook gelden voor eendaagse evenementen, wanneer de techniek is uitgekristalliseerd en er meer concurren-
'Feit blijft dat de battery pack de meest duurzame keuze is' tie komt. Feit blijft dat een battery pack de meest duurzame keuze is. Organisatoren zullen zelf deze afweging moeten maken.”
Doorontwikkeling Vaak zijn stroompunten niet aanwezig op plekken waar je ze nodig hebt en wordt de productie gedwongen om met lange kabels te werken. Daarom werkt F&L Powerrental aan een oplossing om de battery packs aan elkaar te koppelen op gelijkstroom. “Hierdoor ontstaat een oplossing om een stroomnet dat qua voltages niet stabiel is, of waar stroom middels kabels over lange afstand wordt getransporteerd, stabiel te krijgen. Met onze nieuwe battery container, die een gelijkmatig voltage afgeeft, kan een nieuw netwerk worden opgezet. Houd je bij-
voorbeeld 370V over, dan kun je daarmee de battery laden. Door de containers in DC te schakelen ontstaat die mogelijkheid”, legt Van Veen uit. “Deze oplossing wordt, voor zover wij weten, nog niet door andere partijen aangeboden. Op het gebied van groen en duurzaam lopen wij voorop.” De battery packs zijn bovendien ook te koppelen aan mobiele apparatuur. “We hebben kleine en grotere batterijsystemen die aggregaten hybride maken, Tijdens de opbouw van het evenement levert dan bijvoorbeeld de batterij de benodigde stroom. Als die leeg raakt of meer stroom moet leveren dan mogelijk, doet het aggregaat de rest. Zo kunnen we allerlei combinaties bedenken om het stroomverbruik te verduurzamen.”◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_F&L.indd 73
73
12/23/2019 9:52:11 AM
ID&T
De groene bedrijfsvoering van ID&T Het terugdringen van de ecologische voetafdruk, vergroening en bewuster bezig zijn met de impact van evenementen op de omgeving worden meer en meer gemeengoed in de evenementenbranche. Voor ID&T zijn deze thema’s alweer heel wat jaren onderdeel van de bedrijfsvoering. Niels de Geus, operationeel directeur ID&T Events: “Duurzaamheid zit inmiddels in ons DNA.” Op welke manier geeft ID&T uiting aan een ‘groene’ bedrijfsvoering? “In 2009 hebben we als missie voor ons bedrijf ‘Celebrate Life’ gedefinieerd. Die overtuiging bestaat uit drie pijlers: Talent, Unity en Nature. Talent staat voor het creëren van mogelijkheden voor jonge mensen. Dat geldt zowel voor mensen binnen ons bedrijf om producties uit te voeren, als voor het realiseren van kansen voor jong muzikaal talent. Op deze manier houden we het bedrijf jong en blijven we de tijdgeest in acht houden. Unity draagt uit dat we meer willen doen voor onze omgeving. Middels de stichting 10.000 hours zetten we ons met behulp van vrijwilligers in voor de meer kwetsbaren in onze samenleving. We promoten vrijwilligerswerk rondom onze festivals. Dat kan zijn om mensen met een beperking een leuke dag te bezorgen of activiteiten te organiseren voor eenzame ouderen. Nature, ten slotte, staat voor onze drive om al onze evenementen zo duurzaam mogelijk te organiseren.” Bij dance-evenementen denken mensen wellicht niet direct aan duurzaam. Toch doen jullie al heel veel. Kun je wat voorbeelden noemen? “We zijn initiator van ADE Green, dat sinds 2013 een vast onderdeel is van ADE, we maken steeds vaker gebruik van groene stroom op onze evenementen, gebruiken emissievrije dieselbrandstof en zijn medeondertekenaar van de Plastic Promise die zorg draagt voor verantwoordelijk plasticgebruik.” ADE Green heeft zich de afgelopen jaren in rap tempo ontwikkeld. Trots? “Best wel, ja. Het begon ooit in een achterafzaaltje op ADE maar inmiddels is er een volwaardig ‘groene’ congresdag op ADE die 74
JANUARI 2020
EBLIVE20191201_ID&T.indd 74
stakeholders uit de evenementenindustrie bezoeken om best practices en nieuwe inzichten te delen. Het is een zeer waardevol, en niet meer weg te denken onderdeel van ADE geworden.” Hoe werd er aanvankelijk gereageerd op ADE Green? “Niet iedereen stond er direct open voor. We kregen ook best wel vreemde reacties toentertijd. Gelukkig is die teneur helemaal veranderd. Nu is iedereen gemotiveerd.”
ze naar een fabriek worden gebracht om machinaal gereinigd te worden. Voor festivals tot 20.000 bezoekers kan dat nog net. Maar bij grotere festivals is de handling niet meer te overzien. Je hebt dan een absurde hoeveelheid extra bekers en backstageruimte voor opslag nodig, dat is niet te doen. Daarom maken we op onze grotere evenementen bijvoorbeeld gebruik van rPET-softcups, drinkbekers gemaakt van gerecycled PET. Die moeten dan wel netjes worden ingezameld, want alleen als we ze schoon terugkrijgen kunnen daar weer
Mensen waren bang voor hun portemonnee, zoals ze dat nu ook lijken te zijn in de stikstofdiscussie? “Anders organiseren betekent niet altijd dat het meer geld hoeft te kosten. Ja, emissievrije diesel is beduidend duurder dan reguliere diesel. Door gebruik te maken van een smart-grid stroomopstelling, secuurder om te gaan met stroomvoorzieningen, geen extra marges in te bouwen en minder onnodige dieselmachines op het terrein te hebben staan, blijven de totale uitgaven aan stroom echter gelijk. Op een aantal locaties hebben we toegang tot vaste spanning. Daar hoeven we dan geen aggregaten meer neer te zetten. Maar hebben we wel weer flink wat meters kabel nodig. Zo kun je die kosten tegen elkaar wegstrepen.” Jullie zijn groot voorstander van de hardcup? “Jazeker, maar niet tegen elke prijs. Hardcups bieden een circulaire oplossing. Ze zijn stevig en steeds weer opnieuw te gebruiken, maar dan moeten ze wel ingeleverd worden. Een uitdaging is bovendien dat ze niet op locatie te spoelen zijn. Als ze zijn ingeleverd en verzameld, moeten
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
12/23/2019 8:39:34 AM
SPECIAL
FOTO: MERLIJN HOEK
GREEN EVENTS
NIELS DE GEUS
nieuwe bekers van gemaakt worden en heb je ook een circulaire oplossing. Bij te grote vervuiling van dat soort materiaal wordt van gerecycled plastic bijvoorbeeld een picknicktafel gemaakt. Dat noemen we ook wel downcycling.” Hoe motiveer je mensen om die bekers en flesjes netjes in te leveren? “Dat verschilt per evenement. Soms zit er een euro statiegeld op, soms een consumptiemuntje. Het blijkt dat een euro niet altijd genoeg is om mensen daadwerkelijk te bewegen om die drinkverpakkingen weer bij de bar in te leveren. Het is op het moment helaas toch nog zo dat hoe hoger het statiegeldbedrag is, hoe meer mensen hun cup inleveren. We zien wel een toegenomen bewustwording, maar er is nog veel werk te doen. Op de een of andere manier vonden mensen het heel lang normaal om altijd maar je flesje of bekertje gewoon op de grond te gooien. En stonden bezoekers daardoor tot hun enkels in de plastic troep op je feest. Dat is gelukkig echt aan het veranderen. We vragen samen met diverse partners continu aandacht aan bezoekers om netjes je afval in de juiste bakken te gooien of terug te brengen naar de bar.” En dan mogen ze ook al geen vlees meer eten op jullie festivals… “We hebben nu een aantal festivals die
'Het zou fantastisch zijn als we in 2025 volledig circulair zijn op al onze evenementen' volledig vegetarisch zijn. Dat roept soms nogal heftige emoties op bij bezoekers. Amsterdam Open Air en Milkshake Festival zijn 100% vegetarisch. Awakenings is nu 95% vegetarisch.” Dat vindt vast niet iedereen leuk. “Wanneer mensen een festival bezoeken waar uitsluitend vegetarisch voedsel wordt geserveerd, accepteert men dat wel. Sterker nog, de meesten zijn aangenaam verrast. Vleesvervangers zijn vandaag de dag tenslotte hartstikke lekker. Wanneer we een Facebookpost plaatsen over dit onderwerp, dan horen we ook wel kritische geluiden. Mensen hebben toch het idee dat we het stukje vlees van hen afpakken. Er is een tijd geweest dat we daarom wat minder over dergelijke topics communiceerden. Maar nu doen we dat juist weer wat vaker.” Discussie is belangrijk? “Ja. Het gaat er ons niet om mensen te straffen of belerend te zijn. Maar bewustwording is wél belangrijk. Mensen hebben de hele week hard gewerkt en komen op een dance-event om even te ontladen. Ze komen om te genieten. Dat kan echter ook
zonder vlees. En als je een of twee dagen in de week geen vlees eet, dan is dat natuurlijk alleen maar mooi.” Zijn er nog nieuwe duurzame middelen te verkennen? Nieuwe inzichten? “We blijven voortdurend nieuwe mogelijkheden onderzoeken. Duurzaamheid zit inmiddels in ons DNA. Zo zijn we nu samen met onze leveranciers aan het onderzoeken of we schonere machinerie op het terrein kunnen krijgen. Ons streven is dat er in 2021 heftrucks rondrijden met significant minder uitstoot. Daarnaast hebben we van onze collega’s van Roskilde en Glastonbury geleerd dat zij reizende artiesten compenseren. Je kunt biokerosine inkopen om de CO2-uitstoot van de vlucht die de artiest maakt om naar het festival te komen te compenseren. Dat zijn nieuwe ontwikkelingen die voor 2020 op de agenda staan.” Wat is jullie ultieme duurzame ambitie? “Ik vind dat je als organisatie of bedrijf altijd voor het hoogst haalbare moet gaan. Het zou fantastisch zijn als het lukt om in 2025 op al onze evenementen volledig circulair te zijn.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_ID&T.indd 75
75
12/23/2019 8:39:53 AM
Het afscheid van een icoon
Je bent gehaald, vaak vol verlangen. Hing aan onze lippen. Je bent gegooid, maar ook gevangen. Waar jij was, daar was feest. Maar wat ooit was... ..is nu geweest! Rust in vrede Wegwerpbekertje
www.cupking.nl
Weten wat jij bespaart met het gebruik van de bekers van Cupking? Ga dan naar www.cupking.nl
EBLIVE20191201_advertenties_22.indd 76
12/20/2019 10:17:35 AM
GREEN EVENTS
SPECIAL
CUPKING
Hardcups hebben de toekomst Als het afgelopen jaar één ontwikkeling tot in alle lagen van de bevolking is doorgedrongen, is dat het gebruik van single use plastics eigenlijk van de zotte is en dat we daar collectief ‘iets’ aan moeten doen. De festival- en evenementenomgeving is bij uitstek een omgeving die door zulke plastics gedomineerd werd. Met de nadruk op 'werd', want inmiddels zijn grote stappen gemaakt. De hardcup is wellicht de meest besproken oplossing geweest het afgelopen jaar. cups en de infrastructuur voor het verzamelen en ophalen van de bekers, zodat ze kunnen worden gereinigd. Wij denken daar uiteraard over mee met organisatoren.”
Honderden keren hergebruikt
D
e gemeente Amsterdam wil vanaf 2020 alleen nog maar hardcups op evenementen in zijn stad zien en dat heeft veel andere gemeenten wakker geschud. “Al zijn wij van mening dat gemeentes eigenlijk vooral bezig moeten zijn met het verlenen van vergunningen, de organisatoren moeten de stappen maken”, zegt Paul van Berlo, een van de drijvende krachten achter hardcupproducent Cupking. Van Berlo is tevens een van de eigenaren van boekings- en evenementenkantoor Loud Noise. Ergernis over de troep die na afloop op hun evenementen achterbleef, leidde ertoe dat het bedrijf zelf op zoek ging naar een oplossing. “De hardcups die Cupking levert, komen in eerste instantie dis voort uit een eigen behoefte. Maar we zien ook landelijk het besef groeien dat een schoon festivalterrein de totaalervaring enorm verbetert.”
Kantelmoment Het besef is er dat de plastic beker echt verleden tijd moet worden. Het gebruiksvoorwerp is echter zo ingeburgerd geraakt in de loop der decennia, dat de vervolgstap
een bepaalde veranderingscurve heeft. Van Berlo: “Een simpel voorbeeld is dat de plastic bekers in het verleden doorgaans door de cateraars werden meegenomen. Onze hardcups moeten rechtstreeks bij ons worden besteld en dat betekent dat je er als organisator op tijd bij moet zijn, omdat wij geen onuitputtelijke voorraad hebben. Wij werken op dit moment met ongeveer een miljoen bekers, waarvan altijd een deel door ons wordt gewassen. Dus in drukke festivalweekends – we kunnen ze op de festivalkalender allemaal aanwijzen – zijn die allemaal in gebruik. Wie dan kort van tevoren bekers wil bestellen, is mogelijk te laat. Voor organisatoren is dat nog een leerproces. Invoering van hardcups betekent dat het hele ecosysteem verandert. Er zullen minder containers en afvalpersen nodig zijn, en de schoonmaakploegen zijn sneller klaar. Daaarnaast zal er plek ingeruimd moeten worden voor de opslag van hard-
Cupking geldt inmiddels als een van de grootste hardcupleveranciers van Nederland. Hun bekers zijn recyclebaar en Cupking biedt de mogelijkheid om deze als collector’s item – inclusief logo – af te nemen. Uiteraard heeft het gros van de bekers geen logo. Deze worden dan ook na gebruik opgehaald, afgewassen, gedroogd en hergebruikt. “Het is een heel logische oplossing, deze hardcups kunnen honderden keren worden hergebruikt, stelt Van Berlo. “Omdat we dit al jaren doen, hebben wij een goed werkende infrastructuur. Met die voorsprong zullen we ook het komende jaar verder blijven groeien. Wat je ook ziet, is dat de hardcup als oplossing nog geen gemeengoed is. Het publiek loopt de ene week op een festival met een hardcup rond, de andere keer met andersoortige bekers. Zo wordt men steeds keer weer geconfronteerd met andere manieren van afvalscheiding en recycling. Persoonlijk vind ik dat dit de algemene manier van denken over het omgaan met drinkbekers niet ten goede komt. We moeten het publiek met zijn allen opvoeden en ik ben ervan overtuigd dat je dit het beste kunt doen als op ieder festival en daarbuiten – in voetbalkantines, op braderieën en kermissen, noem maar op – hetzelfde systeem wordt gehanteerd. En hardcups zijn dé oplossing die op dit gebied de toekomst heeft, daar zijn we bij Cupking van overtuigd.” ◾
'Door de invoering van hardcups zijn er minder containers en afvalpersen nodig' WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Cupking.indd 77
77
12/23/2019 9:51:26 AM
Transparante horeca catering gespecialiseerd
in
omzet-
en
winstmaximalisatie
• Duurzaamheid centraal • Transparante kosten • Kwaliteit en uitstraling vooraan • Niet verbonden aan drankendeals • Meer dan 10 jaar ervaring
‘‘Elk evenement is voor ons maatwerk met een intensieve samenwerking en dezelfde belangen’’
Neem contact met ons op:
020 210 12 76
www.barproducties.nl EBLIVE20191201_advertenties_21.indd 78
12/20/2019 10:19:04 AM
GREEN EVENTS
SPECIAL
BARPRODUCTIES
Duurzaamheid is het uitgangspunt Met meer dan twaalf jaar ervaring op het gebied van natte horeca op festivals, waarvan acht jaar met hardcups, is Barproducties al jarenlang een van de voorlopers op het gebied van duurzaamheid. Volgens Gawein Hamers moet dat thema echter niet alleen door de organisatie uitgedragen worden: “Ook leveranciers dienen waar mogelijk met ons mee te denken.”
B
arproducties is sinds 2012 een van de voorlopers in het gebruik van hardcups op grootschalige publieksevenementen. Samen met Apenkooi introduceerde men in 2014 als een van de eersten de hardcups op DGTL Festival. Toch blijft het bedrijf nieuwe oplossingen zoeken om de ecologische voetafdruk verder te beperken. “Vaak krijgen horeca- en cateringbedrijven vanuit de festivalorganisatie een duurzaamheidsrichtlijn gepresenteerd”, vertelt medeeigenaar Gawein Hamers. “Wij vinden het echter ook belangrijk om intern te kijken naar manieren om zo duurzaam mogelijk te opereren. Onze visie is dan ook om alle facetten van ons bedrijf te inventariseren en waar mogelijk te verduurzamen.” Een van de laatste wapenfeiten is het schenken van wijn uit fusten. Hamers: “Plastic en glazen flessen hebben natuurlijk een grote impact op het milieu. Daarom werken we sinds 2019 alleen nog maar met wijn uit RVS-
'Duurzaamheid hoeft geen extra kosten met zich mee te brengen' fusten. Een voordeel is dat deze tientallen jaren te hergebruiken zijn. Daarnaast hoeft er niet voor verpakkingen zoals flessen betaald te worden, waardoor je voor dezelfde literprijs hogere kwaliteit wijn kunt schenken. Dat resulteert in hogere verkoopaantallen en een betere bezoekersbeleving.”
Plastic afval voorkomen Als het aankomt op het verduurzamen van evenementen, ziet Barproducties een belangrijke rol weggelegd voor leveranciers. “Met Bar-Le-Duc hebben we een 100%-retourdeal,” zegt Hamers. “Wij verzamelen alle flessen en nemen deze mee retour.
Vervolgens worden deze een aantal keer per jaar opgehaald en gerecycled. Op het gebied van frisdranken hebben wij de voorkeur voor harde PET-flessen in krat. Deze zijn om te spoelen en opnieuw af te vullen. Daarnaast vermijd je hiermee de hoeveelheid plastic afval. Samen met onze leveranciers zoeken we altijd naar de beste mogelijkheden.” Ook wordt er naar de rest van het assortiment gekeken om afval terug te dringen. “Denk hierbij aan mixdranken. Deze worden eveneens uit RVS-fusten geschonken. Op deze manier vermijden we grote hoeveelheden blik, karton, plastic (fusten) en overig bijkomend afval. Dit resulteert, net zoals met de wijn, in een gunstigere literprijs en hogere kwaliteit drank”, verduidelijkt Hamers.
Extra selling point Duurzaamheid is een belangrijk thema, maar veel leveranciers en evenementenorganisaties zijn huiverig voor extra kosten. Die angst is volgens Hamers onterecht. “Duurzaamheid kan juist een extra selling point worden voor bezoekers. Bepaalde doelgroepen vinden het thema belangrijk en voelen zich prettig als dat ook op een festival terug te zien is.” Om omzet, winst en de bezoekersbeleving te optimaliseren, helpt Barproducties met het samenstellen van het assortiment, het uitvoerig calculeren van de benodigde drank en het leveren van advies op het gebied van merkendeals. Verder bekijkt het bedrijf hoeveel meters bar er benodigd zijn en wat daarvoor de beste positionering is. “We hebben de afgelopen jaren veel informatie over allerlei evenementen verzameld”, aldus Hamers. “Met deze data komen we tot een optimale strategie, waardoor we omzet- en winstmaximalisatie bewerkstelligen en tegelijkertijd bezoekers een goede service kunnen bieden. Hierdoor is er vaak ook minder koeling, materiaal en transport nodig. Ook dat draagt natuurlijk bij aan onze visie én de verduurzaming van een evenement.” ◾
BARPRODUCTIES WIL VAN FLES NAAR FUST
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Barproducties.indd 79
79
12/23/2019 9:50:28 AM
VAN AARDAPPEL NAAR BREEKMUNT! VERDUURZAAM UW EVENEMENT
DE BIO BREEKMUNT GEMAAKT VAN ZETMEEL UIT AARDAPPELS
100% H ISC G O L BIO AAR B K E E AFBR POLSBANDJES
100% BIOLOGISCH AFBREEKBAAR VERGAAT IN DE NATUUR BINNEN ÉÉN JAAR TE BEDRUKKEN MET EIGEN TEKST EN/OF LOGO CONSUMPTIEMUNTEN
BETAAL- EN WISSELAUTOMATEN
LANYARDS PROMOTIEARTIKELEN
088-319 07 40 - VERKOOP@EURO-EVENTS.NL -
EBLIVE20191201_advertenties_20.indd 80
GARDEROBENUMMERS VERHUUR
WWW.EURO-EVENTS.NL
12/20/2019 10:45:16 AM
GREEN EVENTS
SPECIAL
EURO EVENTS
Duurzame producten voor evenementen Plastic betaalmunten zijn een doorn in het oog van elke organisator, en ze laten verwijderen uit de bodem levert een grote kostenpost op. Daar bedacht Euro Events een slimme oplossing voor: de Bio Breekmunt. Het is een succesvol begin van de groene lijn evenementenproducten die Euro Events aanbiedt.
E
uro Events is al jaren een van de grootste spelers binnen de branche van evenementbenodigdheden. Met zijn jarenlange ervaring in het organiseren van evenementen heeft het bedrijf uit Duiven de kennis in huis om organisatoren van evenementen te voorzien van zowel de juiste kwalitatieve producten als van persoonlijk advies. Zo kan van elk evenement een succes worden gemaakt. Daarom vormde de vraag van evenementenorganisatoren of Euro Events een biologisch afbreekbare betaalmunt kon ontwikkelen een mooie uitdaging, vertelt commercieel directeur Mark Broeks. “We denken graag mee met onze klanten. Doordat we de productie in eigen huis kunnen doen, zijn we flexibel en kunnen we innoveren. De vraag naar een groen betaalsysteem leverde onze Bio Breekmunt op, naast de pin-only systemen die we reeds leveren. Veel organisatoren werken graag met fysieke munten. De Bio Breekmunt is vanaf het begin een groot succes gebleken. Afgelopen jaar zijn ze op talloze evenementen dan ook naar volle tevredenheid ingezet.”
Ontzorgen Euro Events ontzorgt evenementorganisatoren al sinds 2001 met de levering van uiteenlopende evenementbenodigdheden, of het nu gaat om wisselautomaten, polsbandjes, promotieartikelen of pinautomaten, zowel voor verkoop als voor verhuur. Broek: “Zo bieden we al geruime tijd duurzame consumptiemunten te huur aan, die na het evenement worden ingezameld, geteld en gewassen. Voor grotere evenementen maken we die op maat, waarbij de afnemer kleur en gravure mag kiezen. Dankzij onze duurzame aanpak kunnen de munten meerdere jaren worden gebruikt.”
Bio Breekmunt
MARK BROEKS
De groei van het aantal festivals en de grotere vraag naar consumptiemunten zorgden voor een toename in de hoeveelheid kunststof die na afloop van een evenement overbleef. De groei naar cashless betaalsystemen vermindert dat, net als pin-only evenementen. Voor beide betaalwijzen levert Euro Events systemen. Daar is nu ook de Bio Breekmunt bijgekomen, die Euro Events zelf heeft ontwikkeld en geproduceerd. Broeks: “Het is een munt
van kunststof op basis van aardappelzetmeel, met afbreekbare inkt. Komt die in de natuur terecht, en dat gebeurt op een evenement vaker dan je zou verwachten, dan vergaat deze binnen een jaar onder invloed van grond, wind, water en bacteriën.”
Meerdere groene alternatieven De Bio Breekmunt is afgelopen jaar ingezet op onder andere Valtifest en de Tilburgse kermis, de grootste van de Benelux. Het succes van de Bio Breekmunt zorgt ervoor dat Euro Events zijn productlijn verder uitbreidt met groene alternatieven. Voorbeelden zijn de poncho, drinkbekers en polsbandjes. “We zien een toename in de toepassing van biologisch afbreekbare stoffen”, aldus Broeks. “Daardoor kunnen we steeds meer duurzame producten aanbieden. Zo hoeven polsbandjes voor de toegang tot een evenement niet langer van plastic te zijn, maar kunnen ze ook van bamboe, textiel, PET of katoen zijn vervaardigd. Dat is minder milieubelastend. De prijzen van zulke duurzame alternatieven zullen steeds verder dalen naarmate ze vaker gebruikt gaan worden. Met Euro Events zijn wij klaar voor die stap.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Euro_Events.indd 81
81
12/23/2019 9:48:15 AM
EBLIVE20191201_advertenties_19.indd 82
12/20/2019 11:04:26 AM
GREEN EVENTS
SPECIAL
FESTICUP
Herbruikbare bekers mét vaatwasser voor festivals Festicup is hét concept voor hergebruik en op locatie wassen van evenementenbekers. In België is het al enkele jaren bekend, en sinds kort ook in Nederland beschikbaar.
J
oris de Ridder, voorheen leverancier van mobiele espressobars voor evenementen, kende Festicup nog niet toen hij het plan opvatte voor de levering en het wassen van herbruikbare festivalbekers. “Na afloop van festivals reed ik met mijn koffiebus vaak over een tapijt van op de grond gesmeten plastic bekers. De hele weg naar huis dacht ik dan na over een oplossing daarvoor. Ik heb een horecaachtergrond en kwam uit op de mobiele inzet van industriële vaatwassers. In mijn zoektocht naar de juiste oplossing kwam ik Jozef Plevoets tegen. Hij is in België met Festicup gestart op basis van dit idee. Hem heb ik benaderd met het voorstel om als franchisenemer in Nederland aan de slag te gaan, en daar zijn we afgelopen najaar mee gestart.”
Duizenden bekers per uur Festicup levert stevige en stijlvolle herbruikbare bekers aan horeca en evenementen. Daar kunnen wasstraten bij worden gehuurd met een capaciteit van 7.500 bekers per uur. De Ridder: “De bekers kunnen door iedereen worden afgenomen. De wasstraten zijn vanwege hun capaciteit vooral interessant voor evenementen vanaf 2.000 bezoekers. Je hebt er enige ruimte voor nodig, plus de toevoer van water en elektriciteit. Bovendien moet er een logistiek plan worden gemaakt om gebruikte bekers te verzamelen, naar de wasstraat te brengen en weer terug naar de bar. Ten slotte is er personeel nodig voor de bediening – waar wij ook voor kunnen zorgen.”
Verplicht en vrijwillig Festicup speelt in op de verduurzaming van festivals waar het terugdringen van (plastic)afval een belangrijk aspect is. De verwachting is dat herbruikbare bekers binnen afzienbare tijd overal verplicht worden gesteld via evenementenvergunningen. In Vlaanderen is dat per 1 januari al het geval. Jozef Plevoets heeft in zijn land daardoor niet te klagen over de interesse in Festicup. “De Belgische markt staat er voor open, we hebben veel werk. Momenteel kun-
'Dansen op zo’n plastic tapijt, dat kan eigenlijk niet meer' Joris de Ridder nen we dat nog aan met vier man personeel, maar dat zullen er meer worden. Dat aantal is overigens exclusief de bediening van de vaatwassers. Anders dan Joris in Nederland, verhuren wij de wasstraten zonder personeel. Dat kan doordat Vlaamse evenementen voor een groot deel op de inzet van vrijwilligers drijven. Er zijn dus voldoende mensen voor de bediening en die is gelukkig heel eenvoudig.”
Kostenbesparing Ondanks eventuele kosten voor personeel is er voor Nederlandse evenementen voordeel te behalen door met Festicup te
werken, zegt De Ridder. “Ten eerste is het goed voor de uitstraling. Dansen op zo’n plastic tapijt, dat kan eigenlijk niet meer. Het hergebruik van bekers heeft bovendien een positief effect op het weggooien van ander afval. Er kan daardoor worden bespaard op schoonmaakkosten. Er is veel interesse voor ons aanbod, het komende jaar zul je Festicup op heel wat plekken gaan terugzien. We breiden uit met meer wasstraten om zoveel mogelijk klanten te kunnen bedienen. Onze bedoeling is om de komende jaren een stabiele marktleider te worden in het hergebruik van bekers en het afwassen daarvan op locatie.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Wasfabriek.indd 83
83
12/22/2019 10:08:33 PM
ARTIST MANAGEMENT
BRUXAS DAVE VON RAVEN DE JEUGD VAN TEGENWOORDIG DONNIE FABERYAYO FATIMA YAMAHA GOTU JIM JACCO GARDNER KAREL LES ROBOTS LE LE LO-FI LE-VI
MEROL MICH MOSS PALMBOMEN PLOEGENDIENST SEF SOFIE WINTERSON THE KIK THE MAUSKOVIC DANCE BAND VJÈZE FUR WILLIE WARTAAL
WWW.RESORT.NET
EBLIVE20191201_advertenties_18.indd 84
12/20/2019 10:42:30 AM
S P E C I A L
MANAGEMENT & AGENCY Muzikanten willen tegenwoordig zelf de touwtjes stevig in handen houden en de regie voeren over hun carrière. De rol van agency’s en managers is de afgelopen jaren dan ook veranderd. Zo bieden zij meer ondersteuning en werken zij samen aan het carrièrepad. In deze special gaan we dieper in op de trends en ontwikkelingen in de sector van management en agency’s en de manier waarop zij in deze nieuwe werkelijkheid artiesten begeleiden.
91 92 95 96 99 101
Modestus MOJO NL AT Bookings Agents After All Friendly Fire ROQ Music Group WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Cover_management_agency.indd 85
JANUARI 2020
85
12/22/2019 9:03:46 PM
In dienst van de artiest In de complexe muziekindustrie van 2020 vormen management en boeker de twee rechterhanden van de artiest. In dienst van de artiest als een team.
D
e manager die zijn artiesten aan een been uit het raam hing als ze niet deden wat hij zei. Of de manager die, terwijl het geld binnenstroomde, zijn succesvolle band op een budget van twintig pond per week zette. Of wat te denken van die Nederlandse manager en boeker, die - zo gaat het gerucht - niet alleen over, maar ook van de gage zijn 15% rekende? De muziekgeschiedenis zit vol managers die er dubieuze praktijken en een twijfelachtige moraal op nahielden. Ze zijn er nog steeds, maar in de muziekindustrie van 2020 is hun carrière geen lang leven beschoren, en bij conflicten is de stap naar de rechter snel gezet. Artiesten zijn zichzelf immers van meer kennis over de industrie gaan voorzien, met dank aan opleidingen, informatiebronnen op bijvoorbeeld internet en frequentere kennisuitwisseling met collega’s. Deze tijd, waarin er informatie in overvloed is en deze snel reist, vraagt van managers transparantie, eerlijkheid, visie, kennis van de markt, vertrouwen en een lange termijnvisie, zo valt te lezen in deze management- en agency-special.
Veranderingen De professionalisering, digitalisering en ‘vernichisering’ van de muziekindustrie heeft ook het managersvak veranderd. Waar het vroeger gebruikelijk was dat een manager ook optredens regelde voor zijn artiest(en), daar is die taak al geruime tijd uitbesteed aan een boeker. Ook meegaan naar optredens is niet langer een van de belangrijkste taken van een manager; een
Deze tijd vraagt van managers kennis, visie expertise en inzicht 86
JANUARI 2020
tourmanager heeft die taken overgenomen. En waar een manager vroeger nog weleens rollend over straat ging als een collega zijn artiest probeerde af te snoepen, daar werken veel collega’s nu samen in bijvoorbeeld het Music Managers Forum NL.
Complex en uitdagend Spannender is het managersvak er niet op geworden. Wel complexer en uitdagender. Een manager moet anno 2020 niet alleen weten hoe de muziekindustrie in elkaar steekt, hoe contracten in elkaar steken en deze kunnen uitonderhandelen en waar kansen liggen voor zijn artiesten, hij moet ook aan de hand van (digitale) data beleid kunnen ontwikkelen, een (financiële) administratie kunnen voeren en een subsidieaanvraag kunnen schrijven. Dat vraagt om kennis, expertise, netwerk, vaardigheden, inzicht en visie, terwijl door de versplintering van genres het aantal artiesten is toegenomen, maar het aantal artiesten dat voor een manager écht financieel interessant is om exclusief mee te werken, klein blijft. Dat vraagt om een andere rol van de manager. Alleen de grootste artiesten kunnen zich day-to-daymanagers veroorloven. De gemiddelde Nederlandse manager is meer een strateeg dan een oppas, meer een regelaar dan een personal assistant en meer een connector dan een afperser.
Bewustwording De groei in populariteit van de Nederlandse popmuziek heeft voor een bewustwording gezorgd bij zowel artiesten als de muziekindustrie. Ook als Nederlandse artiest kun je Ziggo Dome uitverkopen zonder dat je Marco Borsato hoeft te heten of Lowlands afsluiten zonder dat je een buitenlands paspoort hoeft te hebben. MOJO, die door het afstoten van boekingen voor Nederlandse acts aan de basis stond van
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Opening_management_agency.indd 86
12/23/2019 9:16:58 AM
KREZIP TIJDENS PINKPOP 2019.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Opening_management_agency.indd 87
SPECIAL
FOTO: BEN HOUDIJK
MANAGEMENT & AGENCY
JANUARI 2020
87
12/23/2019 9:17:04 AM
kapneo.com
MOJO® Rental is the exclusive rental partner for MOJO® Barriers and TERRAPLAS® turf protection products. We provide the full scope of event infrastructure equipment. With a focus on Crowd Safety, Turf Protection, Touring Equipment and Site Infrastructure and the experience of the MOJO BARRIERS staff.
RENTAL
WORLDWIDE EVENT INFRASTRUCTURE BARRIERS | FENCING | FLOORING | SEATING & GRANDSTANDS | SITE MATERIAL TOURING EQUIPMENT | FURNITURE | DRESSING ROOMS | & MORE MOJO RENTAL ALL AREAS - VELDZIGT 3 - 3454 PW DE MEERN - +31 (30) 242 82 00
PART OF
GROUP
www.mojorental-allareas.nl EBLIVE20191201_advertenties_4.indd 88
12/20/2019 10:44:11 AM
MANAGEMENT & AGENCY
SPECIAL
Strategisch boeken is key geworden
FOTO: GEERT BR AEKERS
van Krezip wist Friendly Fire met management, recordings en boekingen zelfs drie diensten binnen het eigen bedrijf te verenigen. De muziekindustrie vandaag de dag maakt het bovendien mogelijk om ook als kleinere partij grote successen te boeken; in het beginstadium van ROQ Music Group wist de music agency met zijn artiesten al gouden platen in binnen- en buitenland te behalen. Inmiddels hangen er meer dan 75 gouden en platina platen aan de muur van het bedrijf, dat de focus steeds meer op het buitenland richt.
DE ROCKFORMATIE SLOPER
de oprichting van Agents After All, richt onder de naam Mojo NL zelfs een boekingsdivisie specifiek op Nederlandse acts op. Ook het vak van boeker is immers veranderd: het gaat niet meer alleen om zoveel mogelijk optredens wegzetten tegen zo gunstig mogelijke gage, strategisch boeken is key geworden. Zo kan een boeker bijdragen aan de strategie van management, waarvan de artiest profiteert. De enorme bedragen die er in potentie verdiend kunnen worden met muziek, vraagt ook om een professionele benadering. De tijd dat een ouder of vriend van de artiest optrad als manager, is grotendeels voorbij. Ook de manager die een artiest succesvol maakt terwijl die achterover leunt en alles aan de manager overlaat, is verleden tijd. Anno 2020 doet een muzikant met ambities eerst alles zelf, tot deze zo succesvol is dat zelfmanagement niet meer gaat en er gepraat gaat worden met mogelijke managers. Hier is het aan die laatste partij om de eigen meerwaarde aan te tonen. Bijvoorbeeld door de behaalde successen
met andere artiesten, samenwerkingen met partners, kennis van het genre waarin de artiest opereert of een gedeelde visie op het werkveld.
Synergie De manager van nu is steeds minder vaak een eenpitter die exclusief met één artiest of band werkt. De synergie die kan ontstaan als een manager binnen hetzelfde bedrijf ook publishing, legal advice, boekingen, label services, eigen evenementen of zelfs recordings kan bieden, kan zowel voor de manager als voor de artiest bijzonder goed uitpakken. Tegelijkertijd staat het artiesten vrij om rond te shoppen: een succesvol duo als Suzan & Freek brengt muziek uit bij Sony Music, wordt geboekt bij Friendly Fire en heeft zijn management ondergebracht bij Agents After All. Die laatste twee partijen zijn schoolvoorbeelden van bedrijven die combinaties zoeken tussen management en andere diensten, waarbij zowel de artiest als het bedrijf zelf wint. Met de tijdelijke comeback
Doelgroepen en kansen De entertainmentindustrie is breder dan ooit. Dat levert talloze mogelijkheden op voor artiesten. Kennis van doelgroepen én de kansen die hier liggen zijn essentieel. Zo heeft AT Bookings exclusieve samenwerkingen met onder meer Holland Casino, waardoor hun artiesten heel gericht op interessante evenementen kunnen optreden. AT kijkt daarbij verder dan alleen muzikanten; het vertegenwoordigt ook de popsterren van nu: influencers en personalities. Modestus zoekt creatief naar mogelijkheden voor zijn artiesten, bijvoorbeeld dankzij merkkoppeling (Guus Meeuwis en Ziggo), de combinatie met tv (Guus Meeuwis bij The Voice of Holland) of zelfs kookboeken (Guus en chefkok Dick Middelweerd). De mogelijkheden zijn eindeloos voor wie kennis heeft van het werkveld en de kansen ziet die er mogelijk zijn. Belangrijkste verandering ten opzichte van vroeger is dat het nu leidend is wat de artiest in kwestie wil, en niet waar de manager of boeker het meeste geld ziet. Want, in de woorden van Norbert Plantinga, algemeen directeur van Agents After All: “We staan in dienst van de artiest en kijken vanuit management altijd objectief naar wat het beste is voor hem of haar. Zij moeten een onmogelijk doel hebben en wij moeten de artiest helpen dat te halen, wat de droom ook is.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Opening_management_agency.indd 89
89
12/23/2019 9:17:22 AM
GUUS MEEUWIS & MODESTUS
BEDANKEN ALLE PARTNERS, LEVERANCIERS, BAND, CREW EN MEDEWERKERS VOOR 25 JAAR MUZIEK, CONCERTEN EN BIJZONDERE PROJECTEN. 25 jaar guus
Guus25jaar_EB-ad_dec-2019_v1.indd 1 EBLIVE20191201_advertenties_26.indd 90
15 jaar groots
12-12-19 16:56 12/13/2019 10:52:19 AM
MANAGEMENT & AGENCY
SPECIAL
MODESTUS
Modestus droomt graag groot Op welke manieren kun je een artiest een duurzame en rendabele carrière bieden? Op die vraag weet Modestus het antwoord. Het strategisch management- en productiehuis haalt op al tien jaar innovatieve wijze meer uit een artiestencarrière dan alleen muziek.
M
odestus werd in 2009 opgericht en inmiddels is het bedrijf uit ’s-Hertogenbosch uitgegroeid tot een strategisch management- en productiehuis, waar door een hecht team wordt gewerkt aan alles rondom de carrière van Guus Meeuwis. Zo verzorgt het bedrijf al jaren de Groots met een zachte G-concerten, waarvoor komend jaar alweer de vijftienjarige jubileumeditie op de planning staat. Ook de prestigieuze concerten van Meeuwis in Londen en Parijs werden georganiseerd door Modestus. Aan dat rijtje worden in 2020 twee uitverkochte shows in New York toegevoegd om te vieren dat de zanger 25 jaar in het artiestenvak zit. “We dromen graag groot”, aldus senior manager Mireille Versteeg.
Rowwen Hèze Sinds twee jaar wendt het bedrijf de expertise en ervaring die er in de loop der jaren is opgedaan met de carrière van Guus Meeuwis ook aan voor andere artiesten en bedrijven. Versteeg: “Zo hebben we de productie gedaan van het concert van Kraantje Pappie in de AFAS Live en tekenden we onder anderen Rowwen Hèze op ons label. Verder groeit het aantal componisten en tekstschrijvers bij onze publishingtak en doen we het management van Rob Dekay. In 2020 gaan we deze activiteiten op verschillende manieren uitbreiden.”
Gedeeld DNA De medewerkers van Modestus hebben hun sporen verdiend binnen verschillende disciplines in de muziek- en evenementenindustrie. Die gecombineerde ervaring
zorgt voor meerwaarde en de lijnen zijn kort binnen het bedrijf. Men weet van elkaar hoe het werk van de ander eruit ziet en op welke manieren je slim kunt samenwerken. “We begonnen als klein team dat de dromen en ambities van Guus wilde verwezenlijken. Dat heeft binnen het bedrijf een gedeeld DNA opgeleverd waarin we een enorme drive hebben om alles waar we onze tanden in zetten te laten slagen. Daarbij gaan we voor duurzaamheid. We werken graag samen met artiesten die een ambitie voor de lange termijn hebben.”
Rechtenservice Een onderverdeling in verschillende divisies maakte binnen Modestus de weg vrij voor verdere specialisatie. Dat betekent dat artiesten desgewest slechts een onderdeel van hun zaken kunnen onderbrengen bij Modestus, zoals de productie van hun concerten, juridisch advies, een personal branding traject of puur het uitbrengen van muziek. Ook een combinatie van verschillende componenten is mogelijk. Daar plukken de aangesloten artiesten de vruchten van. “Wat een artiest nodig heeft, verschilt per geval”, weet Versteeg. “Een management past haar werkzaamheden daarop aan, het is altijd maatwerk. Neem muziekrechten. Veel artiesten hebben die niet helemaal op orde, zeker niet als ze verschillende werken bij verschillende publishers en labels hebben uitgebracht. Daarbij zijn de statements ingewikkelder worden in het streamingtijdperk. Wij hebben daarom een speciale rechtenservice ontwikkeld die ervoor zorgt dat ze netjes uitbetaald worden voor hun werken. Ook andere artiestenma-
nagers kloppen daarvoor bij ons aan omdat het zulke specialistische kennis betreft.”
Jubileum Modestus maakt zich op voor een vol jaar. In het kader van het 25-jarig jubileum van Meeuwis vinden er, naast de shows in New York, meerdere bijzondere projecten plaats die in 2020 worden aangekondigd. Ook staan de release van het tweede studio album en de clubtour van Rob Dekay gepland in het voorjaar. Daarnaast kijkt het bedrijf uit naar nieuwe samenwerkingen. Versteeg: “Dit is de leukste branche om in te werken en we delen allemaal dezelfde passie: muziek. Er is niets mooiers dan daaraan bij te kunnen dragen door ervoor te zorgen dat artiesten zich onbezorgd kunnen focussen op het creëren en performen.” ◾
MIREILLE VERSTEEG
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Modestus.indd 91
91
12/23/2019 9:46:07 AM
FOTO: WOUTER VELLEKOOP
MOJO NL
MOJO NL bouwt aan de carrières van artiesten Het komende jaar start MOJO onder de vlag MOJO NL met het nog prominenter onder de aandacht brengen van de eigen boekingswerkzaamheden voor artiesten van vaderlandse bodem. De komst van de nieuwe unit is een logisch gevolg van de groeiende populariteit van Nederlandse acts de laatste jaren, zo zegt oprichter Gideon Karting.
92
JANUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_MOJO_NL.indd 92
12/23/2019 9:20:22 AM
MANAGEMENT & AGENCY
D
e afgelopen jaren is het landschap voor Nederlandse artiesten ingrijpend veranderd. Steeds meer acts stoten door naar de grotere zalen, zoals The Kik recent in Ahoy, en worden festivalheadliners – met De Staat dit jaar als sprekend voorbeeld. Grote namen als Anouk, Doe Maar en Marco Borsato vertrouwen voor hun grote shows op de slagkracht en expertise van MOJO en ook in de onderstroom is het live optreden een steeds belangrijker bron van inkomsten geworden. Het is dan ook niet gek dat MOJO zich daar al een paar jaar actiever mee bezig houdt, nadat het begin deze eeuw aanvankelijk de Nederlandse tak afstootte. “Toen lag de markt er heel anders bij”, aldus boeker Gideon Karting. “Destijds was het een logische beslissing om ons meer op buitenlandse acts te richten en de NL- tak te verzelfstandigen waaruit Agents After All is ontstaan. Maar we zijn bijna twintig jaar verder, de wensen en behoeften van Nederlandse bands zijn enorm veranderd en hun carrièrepad ook.”
Stevige aanpak Karting is op dit moment MOJO NL aan het opzetten, waarbinnen Ruud Peeters en Inge Verdegaal fulltime als boekers werkzaam zijn. “Als MOJO bieden we Nederlandse acts dezelfde service die we onze buitenlandse acts bieden. Vergis je niet, we werken – nog los van boekingskantoor Wolf, waar we ook in zitten als bedrijf – inmiddels alweer met zo’n zeventig Nederlandse artiesten. De tijd is nu echter rijp om het in een vastere vorm te gieten. Dat wordt MOJO NL. Zelf zet ik deze unit op naast mijn reguliere werkzaamheden binnen MOJO. De internationale namen voor komend jaar, zoals Harry Styles, Simple Minds en The Script, blijf ik ook doen. De komende tijd heb ik echter een vast aantal uren om MOJO NL goed van de grond te krijgen. We pakken het dus stevig aan en zijn nu op zoek naar een derde boeker om het team verder te versterken. Dus laat het weten als je interesse hebt, dan drinken we
OP DE FOTO: GIDEON KARTING. (EN OP DE ACHTERGROND RUUD PEETERS EN INGE VERDEGAAL.)
snel eens samen koffie. En je netwerk mag je uiteraard ook meenemen.”
Intensieve samenwerking Het doel van MOJO NL is om met de artiesten in het roster ‘zo comfortabel mogelijk aan hun carrière te bouwen’. Omdat het werk met Nederlandse artiesten intensiever is, is de begeleiding vanuit MOJO NL doorgaans op maat gemaakt. Karting: “Het is geen doel op zich om zo veel mogelijk artiesten richting de Ziggo Domes of AFAS Lives van deze wereld te loodsen. Maar het is natuurlijk logisch dat we alle kennis en expertise dusdanig stroomlijnen dat het zou kunnen, mocht een artiest dat willen. Zoals we uiteraard ook onze festivals eenvoudiger als speelplek kunnen ontsluiten voor de Nederlandse acts op het MOJO NL-roster. Maar ook dat is geen doel op zich, we kijken heel intensief samen met de artiesten waar hun specifieke wensen en behoeften liggen en waar zij hun artistieke uitdagingen of doorgroeimogelijkheden zien. Op basis daarvan bouwen we verder. Dat kan een gang richting het clubcircuit zijn, naar de theaters, festivals of eerder de b2b-markt. Dat laatste segment is overigens een gebied waarmee wij ons als MOJO tot nu toe nooit intensief hebben bemoeid. MOJO NL gaat dat veranderen.”
SPECIAL
bedrijfsfeesten denken. Hoewel die daar absoluut onderdeel van zijn, willen we ook breder en groter denken. Met merken en artiesten kunnen we actief concepten gaan ontwikkelen of niet-traditionele concertideeën ontwikkelen. MOJO NL maakt de weg vrij om dit alles vanuit een fris en nieuw perspectief te benaderen. Waarbij we ook altijd talentontwikkeling in de breedte in de gaten blijven houden. Als MOJO vinden we het belangrijk dat er aan de onderkant nieuwe acts bij blijven komen. Of deze uiteindelijk bij ons tekenen of elders, doet er niet zoveel toe. Het gaat er om dat er een gezond klimaat ontstaat waarin creativiteit kan groeien. Vandaar ook dat we met de opbrengst van onze MOJO For Music-
'Als MOJO bieden we Nederlandse acts dezelfde service die we onze buitenlandse acts bieden'
Fris, nieuw perspectief Het ontsluiten van de b2b-markt voor hun artiesten is onderdeel van een bredere positionering, maar ook van een strategie die het totale live-entertainment landschap op een nieuwe wijze benadert, zo stelt Karting. “We gaan actief zoeken naar strategische samenwerkingen met platenlabels, sponsoren, merken, winkelketens, noem maar op. Er is veel vraag naar live-entertainment en het traditionele plaatje waarin een artiest alleen op poppodium of festival behoort allang tot de verleden tijd. Wie aan de b2b-markt denkt, zal wellicht direct aan
veiling tijdens ESNS 2019 talent dat uit de Popronde is voortgekomen hebben ondersteund.”
Volgende stap Het uiteindelijke doel is dat artiesten die een volgende stap willen zetten wel altijd eerst even bij MOJO aankloppen. Karting: “Of het nu gaat om een immense show in De Kuip voor een gearriveerde artiest of een eerste clubtour van een startende band: we denken graag mee en hebben het netwerk en de expertise om over de hele breedte artiesten te kunnen bedienen. Dat gaat verder dan puur het ‘boeken’, het is bijna management te noemen. We hebben de ambitie om met MOJO NL iets neer te zetten waardoor elke act eerst aan ons denkt en daarbij geen drempels ervaart. De structuur tekent zich met Inge en Ruud en straks die derde boeker erbij al vrij duidelijk af, dankzij de ambitie op dit gebied bruist het binnen ons bedrijf enorm. MOJO NL gaat echt heel leuk worden!” ◾
'MOJO NL wil de Nederlandse markt vanuit een fris en nieuw perspectief benaderen' WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_MOJO_NL.indd 93
93
12/23/2019 9:20:43 AM
EBLIVE20191201_advertenties_27.indd 94
12/13/2019 10:53:31 AM
MANAGEMENT & AGENCY
SPECIAL
AT BOOKINGS
Matchmaker voor publiek, merk, artiest en personality Al jaren is AT Bookings een gerenommeerde naam in de entertainmentindustrie. Het bureau ondersteunt (inter)nationale artiesten en personalities bij het ontwikkelen van hun carrière. Het aanbod van AT Bookings is groot en divers, de afzetmarkt idem dito.
A
T Bookings vertegenwoordigt een indrukwekkende lijst aan artiesten, dj’s, bands, urban acts en bekende personen. Barry Hay, Snelle, DJ Jean, Nicolette Kluijver, Bryan MG, Anna Nooshin, Frenna, Dennis Weening, to name a few. “Het beste argument voor artiesten om hun boekingen door ons te laten verzorgen is de diversiteit die wij bieden”, zegt managing director Bjorn Pinas. “Ons aanbod bestrijkt bijna alle commerciële genres. Hierdoor staan we met de hele markt in contact en zijn we in staat om zeer breed te programmeren. Onze agenten hebben allemaal toegang tot de agenda’s van de artiesten die wij vertegenwoordigen en boeken gericht vanuit een breed perspectief. Behalve kruisbestuiving levert dat ook kansen en boekingen op voor corporate events en andere gelegenheden waar veel acts zonder ons niet zo snel voor zouden worden gevraagd.”
een show op een brand event dat wij organiseerden. De vraag naar dergelijke personalities bleek groot en daarom hebben we een platform opgericht om die wereld toegankelijker te maken. Inmiddels boeken we via dit platform veel succes met opdrachten voor merken en organisaties. Zo hebben we samenwerkingen opgezet voor de Overheid, easyJet, het Zilveren Kruis, Gelderland Herdenkt en vele andere grote merken. Het is overigens een heel andere tak van sport dan het boeken van artiesten. Je moet echt op zoek gaan naar de match tussen merk, campagne en influencer. Dat zijn intensieve trajecten waar je vakkundige mensen aan moet laten werken om te zorgen voor toegevoegde waarde voor alle betrokken partijen.”
AT Bookings Belgium AT Bookings heeft mede dankzij een nauwe samenwerking met aandeelhouders Cloud 9 Music en Anna Agency een krachtige positie in de markt. Die positie wil het de komende jaren verder verstevigen met de vertegenwoordiging van artiesten en personalities. Sinds afgelopen zomer ook vanuit België. Pinas: “We hebben een kantoor geopend in hartje Antwerpen. Daar zetten Belgische boekers zich ter plaatse in voor Belgische en Nederlandse acts. Door taalen cultuurverschillen werkt dat beter dan vanuit Nederland boeken in België. Een optimale vertegenwoordiging aan twee kanten van de grens levert al onze artiesten groot voordeel op. Dat is in alles wat wij doen ook altijd het belangrijkste uitgangspunt.” ◾
Entertainmentpartner Naast het verzorgen van de artistieke invulling voor (bedrijfs)evenementen is AT Bookings ook exclusief entertainmentpartner, onder meer van Holland Casino. Pinas: “Met dat account houden wij ons fulltime bezig, aangezien er in de 14 vestigingen het hele jaar door geprogrammeerd wordt. Enkele keren per week zorgen wij voor een gevarieerd entertainmentaanbod dat aansluit bij de brede doelgroep van Holland Casino. Wij presenteren onszelf in eerste instantie niet als evenementenbureau omdat we het vertegenwoordigen van artiesten zien als onze core business. Desalniettemin is dit een functie die we graag vervullen voor merken en bedrijven, zeker omdat dergelijke optredens voor onze eigen artiesten heel interessant zijn.”
Platform voor influencers Een andere in het oog springende rol van AT Bookings is de vertegenwoordiging van social influencers. Pinas: “Een paar jaar geleden zijn we daarmee gestart nadat het mij niet lukte om YouTubers te bereiken voor WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_AT_Bookings.indd 95
95
12/23/2019 9:44:32 AM
AGENTS AFTER ALL
Agents After All breidt managementdivisie uit Met de komst van algemeen directeur Norbert Plantinga is de groei van Agents After All in een stroomversnelling gekomen. Het Amsterdamse fullservicebureau voor Nederlandse artiesten mocht dit jaar maar liefst drie grote artiesten verwelkomen bij zijn managementdivisie: Suzan & Freek, Racoon en Douwe Bob. Coen ter Wolbeek: “Nu Norbert het bedrijf runt worden mensen vrijgespeeld en kunnen ze doen waar ze goed in zijn. Op die wijze kan Agents blijven groeien.”
Jullie breidden onlangs de managementdivisie uit, onder andere met de komst van Suzan & Freek, Racoon en Douwe Bob. Waarom besloten jullie dit uit te breiden? Norbert Plantinga: “Er is gelukkig een aantal goede managers in Nederland, maar daarnaast is het soms ook minder goed geregeld. Daar lag ruimte om met Agents een grotere rol in te vervullen, dus daar hebben we meer op ingezet. Zo weten we ook dat het allemaal goed geregeld is voor de andere takken binnen ons bedrijf waarbij we artiesten mogen vertegenwoordigen.”
Hoe hebben jullie dat aangepakt?
RACOON
A
gents After All werd in 2004 opgericht door Coen ter Wolbeek, Lesley Grieten en Henkjan Onnink. De drie heren zijn nog steeds gezamenlijk eigenaar van het bedrijf aan het Gedempt Hamerkanaal in Amsterdam-Noord, maar stelden in april een algemeen directeur aan: Norbert Plantinga, voorheen onder meer werkzaam bij Universal Music en Sony Music. Een logische stap en een logische keuze, aldus Ter Wolbeek: “Door de groei van Agents de afgelopen jaren waren er teveel overkoepelende taken gekomen die door verschillende mensen werden gedaan. Inmiddels werken hier ruim dertig mensen die uitsluitend bezig zijn met lokale artiesten, of ze nu publishing doen, boekingen in het theater, het besloten circuit, de
96
JANUARI 2020
festivals, de clubs of onze eigen evenementen. Dan kun je niet daarnaast ook nog het bedrijf runnen. Daarom zijn we gaan zoeken naar iemand die dat kon en wilde doen. De eerste op ons lijstje was Norbert.”
Norbert, met welke opdracht ging jij hier aan de slag? Norbert Plantinga: “Zorgen dat de mensen die hier werken hun werk optimaal kunnen doen. Dat betekent structuur aanbrengen in de organisatie en communicatielijnen op elkaar afstemmen. Dat komt iedereen ten goede, maar ook zodat Coen zich weer meer op de pure artist managementtaken kan richten, Lesley op de festivals en grote promoted shows en Henkjan op de boekingen.”
Norbert Plantinga: “We hebben een stabiele omgeving rond Coen gebouwd, waardoor hij volledig de focus op management kan leggen. We willen op het hoogste niveau werken en zo goed mogelijke service bieden. Zo is onze managementdivisie uitgebreid met de komst van Astrid de Koning, afkomstig van Sony Music. Edwin Mulder werkte voorheen bij Topbillin' en werkt nu bij het managementteam. Jaco van der Waal weet als eerste opkomend talent te vinden. Jochem Tromp mag Benny Sings vertegenwoordigen en verzorgt bij ons label services. Lesley Grieten is betrokken bij alles wat BLØF aangaat. Zo heeft Coen voor elke artiest een copiloot en blijft hij zelf eindverantwoordelijk. Daarbij hanteren we per manager een maximum van drie à vier artiesten voor wie ze werken, zodat we een hoog serviceniveau kunnen blijven garanderen en 24/7 voor ze klaar kunnen blijven staan. Doordat de artiestenmanagers bij elkaar zitten en er continu overleg is, versterken zij elkaar”.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Agents_After_All.indd 96
12/23/2019 9:41:54 AM
MANAGEMENT & AGENCY
SPECIAL
Waarom koos Racoon voor jullie?
Coen ter Wolbeek: “We zijn aantrekkelijk omdat we al heel lang doen wat we doen en daarom continuïteit kunnen bieden aan een artiest. Henkjan verzorgt al van voordat Agents After All vijftien jaar geleden werd opgericht de boekingen voor Racoon. Toen ze onlangs afscheid namen van hun vorige management gingen ze op zoek naar een partij die hen de komende jaren wil begeleiden. Dat vinden wij leuk om te doen, en zij vertrouwen ons. Na zo’n lange tijd samenwerken weet je wat iemand nodig heeft en hoe je elkaar aan het werk zet.” Norber Plantinga: “De lijnen met Racoon zijn kort. Niet alleen via Coen en Henkjan, maar ook via andere mensen binnen Agents. Zo was Astrid twintig jaar geleden bij Sony Music betrokken bij hun eerste albums en ik bij hun eerste single Feel Like Flying. We kennen elkaar dus al lang. Samen met die stabiele setup, de expertise en het netwerk dat we binnen de gehele organisatie in huis hebben betekent dit dat we hen nu mogen vertegenwoordigen.”
Jullie vertegenwoordigen ook artiesten die elders hun boekingen of label hebben, zoals Suzan & Freek. Waarom?
Norbert Plantinga: “Onze basishouding is dat we altijd in dienst staan van de artiest. Dat zit in het DNA van Agents. We kijken vanuit management altijd objectief naar wat het beste is voor de artiest. Zij moeten een onmogelijk doel hebben en wij moeten de artiest helpen dat te halen, wat de droom ook is. Wij zijn slechts een klein deel van het ecosysteem dat daarvoor nodig is, dus werken we daarbij juist graag samen met andere partijen.”
Wat opvalt is dat Agents After All langdurige samenwerkingen aangaat met artiesten. Dat geldt andersom ook. Hoe verklaar je die loyaliteit?
Coen ter Wolbeek: “Het is aan ons om de beste calls te maken voor de artiest en in dienst te staan van hem of haar. Als je dat kunt, kun je het heel lang met elkaar vol houden. En dat is ook wat wij graag willen bij Agents: wij zijn er voor de lange termijn. Als je gelooft in de artiesten waar je mee werkt dan wil je daar graag tien of vijftien jaar mee werken, ook als het eens wat minder vanzelf loopt. Daarom doen we al twintig jaar het management van Daniël Lohues en kennen we BLØF of Son Mieux al vanaf hun eerste singles en optredens. Je weet wat je aan elkaar hebt en dat ze op een bepaald moment met hét liedje gaan komen. Dan keert het tij, wordt het vloed, krijg je de wind in de zeilen en vertrek je.” ◾
SUZAN & FREEK
Onder één dak
In het pand waar de naam Agents After All boven de deur hangt, zetelen ook andere bedrijven die onder die gemeenschappelijke vlag vallen. Zoals AAA2010 (besloten evenementen), Agents After All Theater, Topbillin’ (boekingen voor urbanacts), de publishers The Missing Sync en Pennies From Heaven en AAA label services. Ook worden shows in Rotterdam Ahoy, Ziggo Dome, AFAS Live en het Olympisch Stadion en festivals zoals Concert at SEA en Royal Park Live binnen Agents After All bedacht, gepromoot en uitgevoerd. Al die verschillende activiteiten onder één dak leveren voordelen op, aldus Ter Wolbeek: “De gezamenlijke denkkracht onder dit dak is heel groot. Onze managers kunnen bij iedereen in het pand hun kennis halen. Als je al die mensen met hun jarenlange ervaring vraagt naar hun visie op een probleem, dan is de kans op een betere oplossing groter dan als je die in je eentje moet bedenken. Daarbij kun je snel schakelen, door de korte lijnen die we hier hebben.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Agents_After_All.indd 97
97
12/23/2019 9:42:11 AM
EBLIVE20191201_advertenties_28.indd 98
12/11/2019 3:28:13 PM
MANAGEMENT & AGENCY
SPECIAL
FRIENDLY FIRE
Tien jaar na zijn oprichting groeit Friendly Fire in rap tempo door. De intensieve samenwerking met Krezip, waarbij het bedrijf zowel de boekingen, het management als muziekreleases verzorgde, smaakt naar meer. Tegelijkertijd zet het meer stappen op het gebied van familyentertainmentshows.
E
en ongelooflijk mooie samenwerking”, zo noemt Rense van Kessel de tijdelijke comeback van Krezip. De populaire band sloeg voor de succesvolle reünie de handen ineen met Friendly Fire, dat zowel het management, de boekingen en de releases van nieuwe muziek verzorgde, met behulp van een geïntegreerde aanpak. Als het aan de mede-eigenaar ligt, smeedt het bedrijf aan de Wingerdweg in Amsterdam-Noord de komende jaren vaker dergelijke allianties met artiesten, “als de juiste mogelijkheid zich voordoet, het goed voelt en een samenwerking logisch is, bijvoorbeeld omdat die volgt uit onze huidige activiteiten.”
ten aan bij onze huidige activiteiten. Dan komt de vraag al snel of we dat kunnen oppakken, of het iets toevoegt aan wat we al doen en of er een bepaalde synergie is waardoor één en één drie wordt. Bij Friendly Fire hebben we verstand van iets in de markt zetten, hoe deals werken, hoe je een evenement creëert, produceert en vermarkt. Dat doen we al jaren met popmuziek, en dat doen we ook steeds vaker op vlakken die daar qua gevoel op aansluiten. Tegelijkertijd maken we scherpe keuzes in wat we wel of niet doen. Zo zullen we niet zo snel dancefestivals overnemen of organiseren.”
Synergie
Ondertussen wordt er hard gewerkt om ook in 2020 gestaag verder te groeien. Het afgelopen jaar geeft daar bovendien alle aanleiding toe; 2019 gaat als bijzonder
“
De afgelopen jaren heeft Friendly Fire vaker de grenzen van de eigen kaders opgerekt. Begonnen in 2009 als boekings-
FOTO: BEN HOUDIJK
Friendly Fire evolueert op eigen voorwaarden
1.000 shows
'In 10 jaar tijd groeide Friendly Fire uit van boekingskantoor tot full service agency' kantoor, is Friendly Fire in krap tien jaar tijd explosief gegroeid en inmiddels een fullservice agency met eigen festivals (waaronder Indian Summer, Best Kept Secret, Tuckerville), een managementdivisie (onder anderen Krezip, Maaike Ouboter, Laura Jansen) en een theaterdivisie (André Kuipers, Danny Vera, Suzan & Freek). Recent zijn daar speciale familie-entertainmentvoorstellingen als Blue Planet, Hans Zimmer live, Two Steps From Hell en GIJP Live XL bijgekomen. Van Kessel: “We zien kansen in de markt voor dergelijke voorstellingen en ze slui-
geslaagd de boeken in. Naast de bijzondere samenwerking met Krezip was er opnieuw een uitverkochte concertreeks van Kensington in Ziggo Dome, kreeg Best Kept Secret een nieuwe directeur in de vorm van Maurits Westerik en trok festival Tuckerville veertig procent meer bezoekers. Verder werd het stadsevenement City Sounds gelanceerd en was daar ineens het grote succes van Danny Vera, die na jarenlang hard werken de AFAS Live uitverkocht en de hoogste binnenkomer in de Top2000 werd. Bovendien wist Friendly Fire Theater anderhalf jaar na de oprichting zijn duizendste
KREZIP IN DE ZIGGO DOME
show te boeken. Veel tijd om tevreden te zijn, gunt Van Kessel zichzelf echter niet. “Ik kijk liever vooruit en wil altijd nieuwe dingen ontwikkelen, of met bestaande activiteiten nieuwe wegen inslaan. Bijvoorbeeld door op een grotere schaal te opereren, of een concept door te ontwikkelen. Dat zullen we ook in 2020 ook weer gaan doen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_Friendly_Fire.indd 99
99
12/23/2019 9:36:49 AM
WANNA BECOME A ROQ ARTIST? W W W. R O Q M N G M N T. C O M EBLIVE20191201_advertenties_29.indd 100
12/19/2019 11:20:33 AM
MANAGEMENT & AGENCY
SPECIAL
ROQ MUSIC GROUP
JEBROER EN BABEK ARJAN FAR
ROQ Music Group breidt managementdivisie verder uit Binnen de urban scene is ROQ Music Group al jaren een grote speler. Het allround muziekbedrijf heeft al jaren succes in de hitlijsten en beleefde met rapper Snelle in 2019 zijn beste jaar ooit. Reden genoeg om dit jaar de managementdivisie ROQ Management uit te breiden.
R
OQ Music Group is opgericht in 2006 door Babek Arjang Far, die anno 2020 nog steeds aan het roer staat. Onder de naam DJ Skillz was Arjang Far reeds actief als hiphop-dj. Achter de schermen werd hij steeds vaker ingeschakeld als organisator van evenementen en plugger voor artiesten uit de urbanscene. ROQ Music Group ontstaat wanneer hij wordt ingeschakeld als Nederlandse plugger en PR-agent voor nieuw talent als Rihanna, Sean Paul en Rick Ross van het bekende Amerikaanse hiphop-label Def Jam.
Jebroer ROQ Management wordt geboren wanneer Hind Laroussi, bekend van het eerste seizoen Idols, in 2012 een manager zoekt en bij Arjang Far uitkomt. Niet lang daarna klopt ook Timothy Kimman, beter bekend als Jebroer, bij hem aan met dezelfde vraag. “We kenden elkaar al jaren. Samen hebben we het label ROQ ’N Rolla Music en Roq ’n Rolla publishing opgezet, die beide onder ROQ Music Group vallen.”
Kind van de duivel De eerste hit van ROQ ’N Rolla Music is Kind van de duivel, een track van Jebroer die zijn
doorbraak betekent in Nederland en België. De volgende single, Miljoenen, wordt goud. Voor die release gaat ROQ ’N Rolla Music een samenwerking aan met Cloud 9 Music. Een praktische oplossing die voor beide partijen werkt, aldus Arjang Far: “Met de sound van Jebroer hebben we deuren geopend voor harde muziek. Dat leverde vanuit verschillende labels veel interesse op voor een samenwerking. Cloud 9 verzorgt onze backoffice, waardoor wij ons aan de voorkant kunnen richten op datgene waar we het beste in zijn: talent scouten en hen begeleiden richting succes.”
Toewijding Dat die samenwerking werkt, was afgelopen jaar te zien aan het enorme succes van rapper Snelle, die zijn releases op ROQ ’N Rolla Music uitbrengt. Samen met label-genoten Outsiders en Jebroer is hij verantwoordelijk voor de meer dan 75 gouden, platina, dubbel – en triple-platina platen die inmiddels op het CV staan. Bij het zoeken naar talent kijken Arjang Far en zijn team niet primair naar genres, maar naar persoonlijkheden en motivatie. Dat blijkt ook uit het motto van ROQ Music Group: ‘Dedication, innovation and always ‘ROQ’ing whilst doing it’.
Arjang Far: “Als je doet waar je liefde voor voelt en je je voor wilt inzetten, sta je elke dag met plezier op. We zoeken artiesten die zo’n drive voelen voor hun muziek, en daarbij ook talent en ondernemerschap hebben. Als die energie er is bij de artiest, dan helpen wij ze graag met het verder ontwikkelen van hun talent, het openen van deuren en het uitstippelen van hun weg.”
ROQ Management Het succes van ROQ Music Group heeft ertoe geleid dat afgelopen jaar de managementdivisie ROQ Management is gereorganiseerd en uitgebreid. “We zien veel potentie in managementdiensten, mede vanwege de successen die we met onze artiesten in het buitenland behalen”, zegt Arjang Far. “Zo doet Jebroer het inmiddels ook goed in Duitsland. Met onze managementdivisie willen we dan ook graag samenwerken met artiesten die een internationale focus hebben, of ze nu vocalist, songwriter of producer zijn. We zijn daarbij niet aan een genre als urban gebonden. Bovendien houden we er van om onszelf uit te dagen. Zo kijken we ernaar uit om ook met artiesten in de jazz en blues successen te gaan behalen.”◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL JANUARI 2020
EBLIVE20191201_ROQ_Music_Group.indd 101
101
12/23/2019 8:56:13 AM
HET LAATSTE WOORD EB Live staat iedere editie vol interviews met professionals die (meestal) over hun werk praten. In deze rubriek zetten we de spotlights op het persoonlijke leven van die prominenten. Aangezien Jeroen van Trierum na dit nummer afscheid neemt als hoofdredacteur, geven we hem (nu echt) het laatste woord. JEROEN VAN TRIERUM Wat wilde je vroeger worden? “Na het lezen van de strip Rik Ringers was mijn toekomst duidelijk: journalistiek. Boeven vangen, Parijs, mooie dame aan mijn zijde. Twee van die dingen zijn niet gelukt. Via omwegen als Music Store, HP, Schoenenreus, Hema en talloze kroegen ging ik als vrijwilliger werken voor het fanzine SF Report. Daarna volgde PlayNation en de afgelopen 16 jaar werden ingevuld bij Entertainment Business en EB Live. Missie geslaagd, durf ik te zeggen.”
Wat is het leukste aan je werk? “Werken in de entertainmentindustrie is (bijna) iedere dag een feestje. Dat komt vooral door de dingen die je doet, maar de belangrijkste factor is zonder twijfel de mensen. Naast je directe collega’s natuurlijk ook de mensen achter de schermen. Zonder hen zou dit alles toch op ‘echt’ werk gaan lijken.”
Hoeveel keer per jaar ga je naar een concert en wat was je laatste? “Ik heb de mazzel dat ik om de hoek van Paradiso en de Melkweg woon, waar ik 102
JANUARI 2020
minstens twee keer in de maand te vinden ben. De goede bands en feesten in Amsterdam zorgen ervoor dat ik eigenlijk niet heel erg veel buiten de hoofdstad te vinden ben...”
Wat is je meest bijzondere concertherinnering? “Dat zijn er twee. In maart 2004 werd ik meegenomen naar een concert van de toen voor mij compleet onbekende Beth Hart in Paradiso. Ik werd compleet weggeblazen door haar liedjes en haar persoonlijkheid. Daarna heb ik Hart nog meerdere keren live gezien, maar zo goed als destijds werd het nooit. Een andere artiest die ik vaak heb gezien, is Bruce Springsteen. Het bijzondere is dat zijn concerten juist wel iedere keer beter worden. De laatste keer was in Los Angeles tijdens The River Tour. Ik heb mij in het buitenland nog nooit zo verbonden en gelukkig gevoeld als toen The Boss de eerste akkoorden van Thunder Road inzette.”
Wat is buiten je werk je grootste passie? “Sinds ik een jaar of vier ben ik weer begonnen met vinyl. Het blijft zalig om een nieuwe plaat te kopen, die uit te pakken
en te beluisteren. Een van de vele geluksmomentjes in het leven.”
Ben je een ochtend- of een avondmens? “Beide niet en ook weer wel. Ik vind het geen probleem om vroeg te beginnen en laat te stoppen. Als ik in het weekend maar even kan bijslapen.”
Welk boek ligt er op je nachtkastje? “Ik lees veel en dan vooral als ik onderweg ben, dus niet in bed. Maar naast de bank staat een iedere week groter wordende stapel Amerikaanse comics en Nederlandse strips. Op mijn Kindle lees ik momenteel de biografie van Elton John en de nieuwste Mike Gayle.”
Wat weten de meeste professionele relaties niet van Jeroen van Trierum? “Dat Los Angeles, na Amsterdam, mijn lievelingsplek is om te zijn en te werken. Ik probeer daar minstens twee keer per jaar een aantal weken te zijn.” ◾
Naam: Jeroen van Trierum Functie: Hoofdredacteur EB en EB Live Geboortedatum: 13 maart 1970
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EBLIVE20191201_Laatste_wood.indd 102
12/23/2019 9:31:22 AM
EBLIVE20191201_advertenties_30.indd 103
12/13/2019 10:54:36 AM
EBLIVE20191201_advertenties_31.indd 104
12/11/2019 3:31:53 PM
Het complete kaartverkoopsysteem voor poppodia, festivals en evenementorganisatoren
De ultieme ervaring
gebruiksvriendelijke ticketshop voor jouw bezoekers
EĂŠn systeem
met alle benodigde functies en integraties
24/7 service
eventix staat dag en nacht voor je klaar
TIJD VOOR EEN OMSLAG stap over op eventix
Ondersteboven raken van eventix? | Maak een afspraak via (+31) 0858883007 of vind ons op www.eventix.nl