Organisatoren wijzen elkaar op het belang van Sena

Sena is als collectieve beheersorganisatie (CBO) belast met de uitvoering van de wet op de naburige rechten. Na een aantal woelige jaren staat ons nu een ‘normaal’ festivalseizoen te wachten en kan Sena doen waar de organisatie goed in is: zorgen dat rechthebbenden de vergoeding krijgen waar ze recht op hebben. Willem van Soomeren, Accountmanager Media & Evenementen bij Sena, legt uit waarom de rol van Sena zo belangrijk is.

DOOR: ARNOLD LE FÈBRE

Het was enorm prettig om te zien dat afgelopen festivalseizoen alles weer mogelijk was”, blikt Van Soomeren terug op 2022. “Tijdens corona werden alle plekken gesloten waar muziek openbaar werd gemaakt – tot aan de kapper aan toe. Dat hield in dat er een grote geldstroom voor de muzikanten opdroogde. We hebben de rechthebbenden tijdens corona gelukkig kunnen uitbetalen uit een speciaal fonds. We waren dan ook euforisch toen alles weer los mocht barsten. De timing was misschien alleen wat ongemakkelijk.”

Terugwerkende kracht

Van Soomeren doelt op de ‘Dance-zaak’, waar in november 2021 na een slepende juridische procedure een eind aan kwam. Organisatoren van (dance)evenementen en Sena waren het niet eens over een redelijk vergoeding voor het openbaar maken van materiaal waar naburig recht op rust. De rechter oordeelde dat organisatoren een deel van de recette moeten reserveren voor de afdracht aan Sena. De uitspraak geldt met terugwerkende kracht.

Van Soomeren: “De rechter deed midden in de coronatijd uitspraak, deze branche had het toen zeer moeilijk en het zou ongepast zijn direct de markt op te gaan en deze afdracht op te eisen. Dit deden we dus pas per 2022, waarna we organisatoren konden voorzien van de juiste licentie(s). Aan de ene kant is het fijn om rechthebbenden te geven waar ze recht op hebben, aan de andere kant ga je een markt op waar veel spelers soms niet zo veel ‘feeling’ hebben met zaken als rechten en vergunningen. Niet zo gek, want die dancezaak heeft 14 jaar gelopen en al die tijd konden we niet goed van ons laten horen. Er was dus soms wat schuring, maar tegelijkertijd was afgelopen jaar een uitgelezen kans om organisatoren te vertellen hoe het werkt en bijvoorbeeld het verschil uit de doeken te doen tussen het auteursrecht en het naburig recht.”

Draagvlak en begrip

Een persoonlijke benadering, zeker bij de wat grotere organisatoren, helpt enorm om het verhaal goed uit te leggen en om de juiste opgaves te krijgen, zodat zo veel mogelijk uitvoerenden de vergoeding krijgen waar ze recht op hebben. “Ik zeg weleens: ‘Als je een restaurant begint, wil je toch ook weten aan welke eisen je keuken moet voldoen?’ Het is echter geen sexy onderwerp. Organisatoren willen natuurlijk vooral kaartjes verkopen en een goed event neerzetten! En misschien weten sommige organisatoren wel dat ze een vergoeding af moeten dragen, maar willen ze geen slapende honden wakker maken. Het gaat gelukkig de goede kant op. We zijn nadrukkelijk aanwezig op evenementen als ESNS en ADE en organisatoren beginnen elkaar nu te wijzen op het belang van Senaafdrachten. We richten ons daarnaast heel erg op het educatieve aspect. We organiseren masterclasses, werken nauw samen met Buma en Norma (Music Rights on Tour) en gaan langs bij Hogescholen om de toekomstige generatie organisatoren en professionals voor te lichten. Het is belangrijk om meer draagvlak en begrip voor de rol van Sena te creëren.”

Playlists en fingerprinting

Om uit te kunnen betalen aan de rechthebbenden, moet je natuurlijk weten hoeveel je uit wilt betalen per liedje. “We werken enerzijds met playlists die we van organisatoren én van Buma krijgen waarop we éénop-één kunnen doorbetalen. Steeds meer organisaties maken nu ook gebruik van fingerprinting, waarbij opnames op basis van algoritmes worden geanalyseerd. We hebben niet van alle dance-evenementen playlists. In dat geval gebruiken we alle playlists die we hebben als referentie-repertoire (het totaal aantal playlists dat Sena heeft). We betalen dan dus naar rato uit aan de hand van de data die we hebben.” ook licenties af met horeca, supermarkten, makers van (online) radio- en tv-uitzendingen en noem het maar op; overal waar commerciële fonogrammen openbaar worden gemaakt.

Rechthebbenden kunnen hun gelden claimen met drie jaar terugwerkende kracht. “Dat betekent dat wij de gelden ook gedurende drie jaar vasthouden.

In de toekomst wil Sena nog transparanter zijn voor zowel de rechthebbenden als de gebruikers. “Met de MySena-app bieden we rechthebbenden een mooie omgeving waar zij van alles kunnen inzien. We denken nu aan een systeem waarbij je de gebruikers kunt koppelen met de rechthebbenden. Als organisator kun je dan precies zien hoeveel cent van jouw afdracht naar een bepaalde rechthebbende is gegaan en vice versa. Als we dit kunnen koppelen, hebben

We vinden niet altijd direct de juiste rechthebbende(n), maar na drie jaar wil je wel zoveel mogelijk hebben uitbetaald. Een uitkering van 100% is helaas een utopie. Het kleine stukje dat overblijft is bestemd voor het Fonds Sociale en Culturele Doeleinden, dat de ideële en materiële belangen van (uitvoerend) muzikanten en producenten behartigt.”

Het geld dat Sena drie jaar vasthoudt, blijft overigens binnen het ecosysteem dance.

“Het is niet zo dat zodra wij een danceevent zonder playlist licenceren, de vergoedingen uiteindelijk bij bijvoorbeeld Suzan en Freek terechtkomen – dat is een groot misverstand. Het feit dat we de markt nu actief kunnen bedienen is merkbaar. Het afgelopen jaar hebben we significant meer dance-afdracht kunnen realiseren.”

Transparanter

Sena houdt zich niet alleen bezig met (dance)evenementen. De organisatie sluit we een transparantie-issue opgelost waar je u tegen zegt. Op die manier maken we concreet inzichtelijk waar het geld naartoe gaat.”

Marges

Van Soomeren kijkt uit naar het komende festivalseizoen, maar benadrukt dat het voor veel organisatoren een moeilijk jaar gaat worden. “Ik ben blij dat ons eindelijk weer een ‘normaal’ seizoen te wachten staat, maar de marges staan echter onder druk. Het rondkrijgen van het commerciële exploitatiemodel wordt voor sommigen een uitdaging. Zo zijn onder meer de kosten van toeleveranciers en de artiestengages gestegen en is de concurrentie onverminderd groot.”

Toch verwacht hij dat de totale omzet van dit festivaljaar die van recordjaar 2019 zal evenaren of overtreffen. “Nederland is een echt festivalland; we vervullen internationaal gezien een voortrekkersrol.” ◾