ENTERTAINMENT BUSINESS
Frank Helmink over de Buma Awards en de Nederlandse muziekexport Vooruitblik: wat kunnen we de komende 10 jaar verwachten op entertainmentgebied? Amazon naar Nederland: dit zijn de gevolgen voor retailers
60 jaar Edison De geschiedenis, toekomst ĂŠn ambities van dĂŠ muziekprijs van Nederland
43e JAARGANG | FEBRUARI 2020
| Specials: 60 jaar Edison en Advocatuur
CONTENTMARKETING
DAGELIJKS
heerlijke content UIT eigen keuken NUMMER 1 | JANUARI 2020
HÉT MAGAZINE VAN UW EIGEN SUPERMARKT
NR 27
INSPIRATIEMAGAZINE
BS2001_coverwissels.indd 1
De winterpeen Veelzijdige wortel
Moo i | FOOD & PEOPLE
Koken met gehakt
Warme ontbijtjes
SUPERUNIE
02-12-19 10:46
WAARDE € 5,95 - GRATIS VOOR SLIGRO-KLANTEN
Exclusief / jaargang 6 - 2019
NR 27 - VERSCHIJNT ELKE DRIE MAANDEN
EXCLUSIEF_27_Cover.indd 1
Mooi
FOOD & PEOPLE
SLIGRO
6/18/2019 4:48:12 PM
BLOKKER
STAYOKAY
VOOR RETAIL, BRANDS & B2B
Trek?
NEEM CONTACT OP MET: MITCHEL.VANDERHEIDE@IMEDIATE.NL 035 646 5805 WWW.IMEDIATE.NL
Vast, mobiel of toch de cloud? Pagina 47
ChannelConnect | Nummer 8 | December 2019
Analyse: is het einde van de cd nu echt nabij? Hoe streamingdiensten illegaal downloaden stimuleren Vijf jaar platenzaak Wil’m in Veghel
WLAN op Keukenhof
“Fujitsu zit middenin de digitale transformatie” Bas de Reus
Pagina 58
Nummer 8 | December 2019 | ChannelConnect is een uitgave van iMediate
Highlights
ENTERTAINMENT BUSINESS
D E
N E D E R L A N D S E
V E R E N I G I N G
V A N
E N T E R T A I N M E N T
R E T A I L E R S
M A G A Z I N E NUMMER 16 | OKTOBER 2019
PATRICIA VAN DAM FREE MUSIC HIGH FIDELITY
Trots op Young Fujitsu
Cloud 9 viert feest!
Een belangrijk onderdeel in de innovatie en de transformatie zijn de kansen die Fujitsu geeft aan jongeren. De jeugd heeft immers de toekomst. Pagina 13
Raymond van Vliet over 15 jaar Cloud 9 Music 42e JAARGANG | OKTOBER 2019
| Specials: Cloud 9, Distributie en Publishing
ENTERTAINMENT BUSINESS EB201910_Cover.indd 1
‘Record Store Day is het beste dat ons is overkomen'
9/30/2019 10:23:38 AM
LOGITECH CC8_Omslag met rug.indd 1
NIEUWE LOOK & FEEL VOOR AANGENAAM KLASSIEK 2019
Pagina 18
TERUGBLIK
SOUNDS VENLO VIERT 35-JARIG JUBILEUM
INFOSECURITY EN DATA & CLOUD EXPO
CHANNEL CONNECT
12/10/2019 1:24:50 PM
EDISON
NVER201916_cover.indd 1
NVER
10/1/2019 1:55:20 PM
COLOFON
EDITORIAL
Uitgave iMediate Arendstraat 53 Postbus 2227 / 1200 CE Hilversum Telefoon: 035 - 646 58 00 redactie@entertainmentbusiness.nl Uitgever Joost Driessen
Schop onder de kont
Content director Mels Dees Platformmanager Arnold le Fèbre Redactie & medewerkers Jeroen Noordeloos, Jeroen van Trierum, Jasper van Vugt Exploitatie & abonnementen Mitchel van der Heide & Tarik Lahri Telefoon: 035 - 646 58 05 mitchel.vanderheide@imediate.nl, tarik.lahri@imediate.nl Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post, mail of telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode. Jaarabonnement EB Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 79,95,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 50,- per jaar. Andere landen: € 125,- per jaar. Halfjaarabonnement EB + EB Live Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 125,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80,- per halfjaar. Andere landen: € 180,- per halfjaar. Basis layout Louis Bertrand Vormgeving Tim van den Berg, Tessa Geers ,Natalie Moorelisse, Milou de Waard, Martin Wolber Drukkerij Vellendrukkerij BDU bv, Barneveld © Copyright 2020 ISSN: 1875-2888 4
FEBRUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
Een summiere aankondiging was voldoende voor een potje doemdenken. Midden januari werd bekend dat de Nederlandse tak van e-tailer Amazon zo’n twintig productcategorieën (waaronder games, consoles en muziek) openstelde voor externe partijen. Dit was de eerst voorbode van een ophanden zijnde lancering. Retailkenners begonnen er ogenblikkelijk op los te filosoferen. Zo verwacht kredietverzekeraar Atradius dat de komst van Amazon voor een groot aantal extra faillissementen zal zorgen. Ook online winkels zouden volgens de verzekeraar het effect van de Amerikaanse gigant gaan merken. Retailexpert Olaf Zwijnenburg vreest voor een kaalslag in de binnensteden en voorspelt dat Amazon binnen tien jaar zijn omzet in Nederland verveelvoudigt (zie ook het artikel op pagina 18). De grote webshops en e-tailers als bol.com, Wehkamp, Coolblue en Marktplaats zeggen zich vooralsnog weinig zorgen te maken; de e-commerce-vijver is groot genoeg voor meerdere vissen, zo klinkt het. Hoewel het natuurlijk wel heel toevallig is dat bol.com in januari startte met de verkoop van dames- en herenkleding en eind deze maand het commissiemodel voor zakelijke verkopers wijzigde. Overal waar Amazon komt aanzwemmen, vreet het de hele vijver leeg. In Duitsland, het eerste Europese land waar Amazon zijn deuren opende, is het al jarenlang marktleider. En dat is de Amerikaanse e-tailer inmiddels ook in Spanje, Frankrijk, Italië en GrootBrittannië. De reden? Amazon is favoriet onder consumenten die het vooral belangrijk vinden dat hun spulletjes snel en goedkoop worden geleverd. Het maakt hen weinig uit op welke manier dat gebeurt – rechtstreeks via Amazon, het desbetreffende bedrijf zelf of via third party-winkeltjes. Maar omdat dat natuurlijk geen voedingsbodem is voor een langdurige relatie, probeert Amazon klanten te verleiden door het aanbieden van totaalpakketten, Met bijvoorbeeld streamingdienst Amazon Prime doet het een poging consumenten het eigen ecosysteem in te trekken. Slim, want ik zie bol.com niet zo snel een serie ontwikkelen. Maar uiteindelijk is het vooral Amazon zelf dat bepaalt hoe succesvol het bedrijf wordt in Nederland. Met een omzet van ruim 200 miljard euro tegenover de 1,6 miljard van bol.com beschikt Amazon in ieder geval over diepe zakken en een luxe uitgangspositie. De komst van de nieuwe speler kun je met twee brillen bekijken. Aan de ene kant kunnen mainstream consumenten op deze manier weer in contact komen met fysiek entertainmentproduct; Amazon valt dan te beschouwen als een gigantische entertainmentshowroom. Zet je een iets minder roze bril op, dan kun je Amazon zien als de nagel aan de doodskist van de ‘brick and mortar’ winkels. Of is dit de spreekwoordelijke schop onder de kont voor winkeliers die door Amazon weer eens echt kunnen en moeten ondernemen? Met flinke tegenwind weliswaar, maar dat kan natuurlijk ook voor de mooiste resultaten zorgen. ARNOLD LE FÈBRE PLATFORM MANAGER ENTERTAINMENT BUSINESS & EB LIVE
INHOUD
| ACHTERGROND
| ACHTERGROND
8
Vooruitblik 2020 We staan aan het begin van een nieuw decennium. Wat kunnen we verwachten? Geen vliegende auto’s of mensachtige-robots, maar wat dan wel? Onder anderen Dick van Dijk, Henk Hoogendoorn, Jordi de Heer en Tim Kuik gunnen ons een blik in de kristallen bol.
| INTERVIEW
18
Amazon komt naar Nederland
Nederlandse consumenten kunnen vanaf dit jaar terecht bij e-tailer Amazon. Kenners voorspellen een online prijzenoorlog, terwijl consumenten nu al enthousiast reageren. Wat betekent de komst van Amazon voor de fysieke entertainmentmarkt?
| INTERVIEW
20
Buma Cultuur
De Nederlandse muziekexport deed het in 2018 beter dan ooit. Voor Buma Cultuur zal dit dan ook één van de pijlers worden van het nieuwe beleidsplan. Directeur Frank Helmink vertelt over zijn ideeën én blikt vooruit naar de Buma Awards die op 9 maart worden uitgereikt.
| EDISON SPECIAL
| ADVOCATUUR SPECIAL
25 60 jaar Edisons 26 Interview Anne de Jong, Jessica van der Stoel en Paul Solleveld 33 Menno de Boer 35 De roemruchte historie van de Edison 42 Terugblik Edison Pop 2019 45 Nominaties Edison Pop 2020
46 2020 wordt een spannend jaar 49 SOLV 51 bureau Brandeis 53 De Vos & Partners 55 Van Kaam 57 Leeway
| EN VERDER
6 – In het kort
23
Full Focus Artist Management
Thijs Borgman is vooral bekend als de man achter muziekmaatschappij PM Label Group/PM Recordings. Daarnaast is hij al langere tijd actief als artiestenmanager. Om die activiteiten kracht bij te zetten, heeft hij het bureau Full Focus Artist Management opgezet.
58 – Het laatste woord
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
FEBRUARI 2020
5
2020 EN VERDER
De toekomst van entertainment We staan aan het begin van een nieuw decennium. Wat kunnen we het komende jaar en daaropvolgende periode verwachten? Toekomstvoorspellingen zijn weliswaar notoir lastig te geven, maar laten we eens een poging wagen. Wij vroegen aan een aantal prominenten uit de industrie om in hun kristallen bol te kijken. De grootste gemene deler: fysiek product blijft bestaan. DOOR: JEROEN NOORDELOOS, ARNOLD LE FÈBRE & JEROEN VAN TRIERUM
8
FEBRUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
ACHTERGROND
FOTO: MARCO OKHUIZEN
MUZIEKRETAILERS
DICK VAN DIJK
Groei en consolidatie Het is geen geheim dat de Nederlandse retailers het moeilijk hebben. Het afgelopen jaar is de leegstand van winkelpanden voor het eerst sinds 2015 weer toegenomen. Met de muziekretail gaat het echter relatief voorspoedig. Dat signaleert ook Concerto's Dick van Dijk, die het nieuwe jaar vol vertrouwen tegemoet ziet. “Ik verwacht een consolidatie van het cd-segment, terwijl vinyl heel langzaam doorgroeit.”
I
n Nederland zijn ruim 90.000 winkels te vinden. Meer dan 2.700 winkels sloten vorig jaar hun deuren, een stijging van meer dan 40 procent in vergelijking met 2018. Volgens marktonderzoekbureau Locatus staat ruim 7 procent van de winkelpanden nu leeg. Het aantal muziekverkopers in Nederland blijft echter stabiel en het merendeel van hen laat gezonde (groei)cijfers zien. Dick
van Dijk, eigenaar van de Plato-groep en Concerto in Amsterdam, heeft het volste vertrouwen in de toekomst. “Er komen enkele goede en spannende releases aan die voor behoorlijk wat omzet kunnen zorgen. En dan heb ik het niet over de muzikale verrassingen, maar over de oudgedienden als de Rolling Stones, de Beatles en Pearl Jam. Vergeet ook niet de mooie jubileumuitgaves die dit jaar zullen verschijnen.”
Vinyl groeit nog steeds Na jaren van groei lijkt de populariteit van vinyl wat af te nemen. Hoewel de omzet in Nederland steeg de afgelopen jaren, neemt het aantal verkochte lp’s af: van 1,5 miljoen in 2015 naar 1,2 miljoen in 2018. Van Dijk merkt dat er langzamerhand een licht vinyloverschot is, vooral op het gebied van midpricevinyl. “Dat is natuurlijk goed nieuws voor de fans, want het ging helemaal de verkeerde ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
9
S P E C I A L
60 JAAR EDISON 60 jaar na de uitreiking van de eerste Edison is de jaarlijkse prijzenregen nog steeds een bijzonder belangrijk moment in de Nederlandse muziekindustrie. De oudste en gerenommeerdste muziekprijs van Nederland is relevanter en dynamischer dan ooit. In deze special staan we uitgebreid stil bij de komende jubileumeditie. Zo komen onder anderen Anne de Jong, Paul Solleveld en Jessica van der Stoel van organisator NVPI uitgebreid aan het woord en licht Menno de Boer, juryvoorzitter Edison Pop 2020, alvast een tipje van de sluier op. Verder nemen we onder meer een duik in de Edison-geschiedenis en staan we stil bij de talloze muzikale hoogtepunten. Op naar de volgende 60 jaar!
26 33 35 42 45
Interview Anne de Jong, Paul Solleveld en Jessica van der Stoel Edison Pop-juryvoorzitter Menno de Boer De roemruchte geschiedenis van de Edison Fotoverslag Edison Pop 2019 Nominaties Edison Pop 2020 WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
FEBRUARI 2020
25
EDISON 60 JAAR
SPECIAL
Genomineerden Edison Pop 2020 Op basis van kwaliteit en artistieke waarde heeft de jury een lijst van drie genomineerden per categorie samengesteld voor de 60ste editie van de Edisons. De winnaars worden bekendgemaakt op 10 februari 2020 in de Gashouder in Amsterdam. Pop
Nieuwkomer
Rock
Nederlandstalig
Dance
Hiphop
SWEET HIGH – Krezip GEDEELD DOOR ONS – Suzan & Freek 2019 SINGLE RELEASES – Maan
BUBBLE GUM – De Staat TIME – Kensington 2019 SINGLE RELEASES – DI-RECT
BALANCE – Armin van Buuren 2019 SINGLE RELEASES – Martin Garrix 2019 SINGLE RELEASES – Tiësto
NONA – Nona VIERENTWINTIG – Snelle 2019 SINGLE RELEASES – Duncan Laurence
DIT IS VOOR MIJ – Trijntje Oosterhuis GEDEELD DOOR ONS – Suzan & Freek 2019 SINGLE RELEASES – Paul Sinha
GIMMA – Josylvio VIERENTWINTIG – Snelle VISIONAIR – Henkie T
Album
TIME – Kensington VIERENTWINTIG – Snelle GRAVEL & DUST – Ilse DeLange
Alternative
SNOWSNIPER – S10 BOAT – Pip Blom FAIRE DE SON MIEUX – Son Mieux
Hollands
ATJE VOOR DE SFEER – René Karst ONVERSLAANBAAR – Frank van Etten TOPPERS IN CONCERT 2019 – De Toppers
Videoclip
LAAT ME TOE - Saman Amini ARCADE -Duncan Laurence DRUP - Bizzey ft. Kraantje Pappie, Jonna Fraser & Ramiks
Song
ARCADE - Duncan Laurence ROLLER COASTER - Danny Vera HOE HET DANST - Marco Borsato, Armin van Buuren, Davina Michelle
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
45
S P E C I A L
ADVOCATUUR Veel mensen staan er niet bij stil, maar zodra ze hun favoriete track beluisteren, een theater bezoeken of een video op YouTube bekijken, gaat veel wet- en regelgeving in de achtergrond schuil. Met de komst van nieuwe wetgeving en de uitkomst in de zaak Martin Garrix zal daar de komende jaren veel in gaan veranderen.
Juridische veranderingen in de entertainmentbranche O
p 7 juni 2021 gaat de nieuwe Europese auteursrechtenrichtlijn in werking. De nieuwe wetgeving is volgens voorstanders een broodnodige modernisering van het auteursrecht. En belangrijker: het zou de artiesten beter moeten gaan beschermen. Platformen als YouTube, Facebook en Instagram moeten volgens de nieuwe wet vergoedingen gaan afdragen over auteursrechtelijk beschermd materiaal, zoals video’s, foto’s en muziek dat door gebruikers wordt geüpload. Daarnaast moeten zij zorgen voor strengere controles op schending van het auteursrecht. Deze hervormingen moeten ervoor zorgen dat ‘creatieven’ beter beschermd worden tegen inbreuk, waarbij met name de zogenoemde ‘value gap’ belangrijk is.
Meer duidelijkheid
46 49 51 53 55 57 46
Juridische veranderdingen SOLV bureau Brandeis De Vos & Partners Van Kaam Leeway FEBRUARI 2020
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
Digitalisering was een jaar of vijftien geleden een belangrijke ontwikkeling, in 2010 kregen de muziekstreamingdiensten vaste voet aan de grond in Nederland. “De afgelopen vijf jaar was er het nodige te doen rond de auteursrechtrichtlijn. Het dichten van de ‘value gap’ was daar onder andere een issue”, zegt Hans Bousie, partner en advocaat bij bureau Brandeis. “Ik ben dan ook benieuwd wat er allemaal op ons pad komt. 2020 wordt een ongewis jaar.” Hanneke van Lith, advocate bij Van Kaam is vooral benieuwd in hoeverre een online platform verantwoordelijk kan worden gehouden voor de content die gebruikers down- en uploaden. “Dit vraagstuk was twintig jaar geleden nog niet aan de orde en is nu uiterst actueel.” Ook Michiel Odink, advocaat en partner bij Leeway, is nieuws-
gierig naar de gevolgen van de nieuwe wet: “Eigenlijk hangt alles af van hoe de rechter de wetgeving gaat toepassen. Wat we wel merken is dat bestaande en nieuwe cliënten ons steeds sneller inschakelen. Op die manier willen zij vroegtijdig inspelen op alle ontwikkelingen en zich alvast contractueel weren.” Bij advocatenkantoor SOLV hanteren ze dezelfde aanpak, maar zien zij dat er nog veel onduidelijkheid is voor de sector. Volgens advocaat Douwe Linders is er nog altijd geen duidelijkheid over de implementatie. “En de Nederlandse wetgever heeft weinig ruimte genomen om af te wijken van die richtlijn. Laat staan rechtszekerheid. Hopelijk komt er dit jaar meer helderheid.”
Spraakmakend
Als er één zaak is geweest die door de entertainmentbranche is gevolgd, is het wel de zaak die dj Martin Garrix tegen Spinnin’ Records had aangespannen. De 23-jarige dj stapte in 2017 naar de rechter omdat hij het gevoel had misleid te zijn door zijn voormalige platenlabel en managementbedrijf Music Allstars bij het tekenen van zijn eerste contract in 2012. Eelko van Kooten was destijds directeur van beide bedrijven en dus was er volgens Garrix sprake van belangenverstrengeling. In 2015 brak hij al met zijn label en wilde onder andere de volledige rechten van zijn muziek hebben. Destijds zei hij: “Ik wil erkenning dat ik de producent ben van de nummers. Ik vind het niet chill dat ik die niet krijg van Spinnin’.” Volgens Marga Verwoert, partner en advocate bij Leeway, kan deze rechtszaak niet los van de nieuwe Europese auteursrechtlijn gezien worden. “Er wordt
ADVOCATUUR
SPECIAL
DE NEDERLANDSE WETGEVER HEEFT WEINIG RUIMTE GENOMEN OM AF TE WIJKEN VAN DE EU-RICHTLIJN
steeds meer gekeken naar op welk punt in de keten er waarde wordt toegevoegd, en hoe die schakel vervolgens kan meeverdienen aan het succes. Degene die waarde creëert, moet daarvoor beloond worden. Dat gold in de zaak Garrix, maar dat geldt ook zeker voor de content creators op social media.” Douwe Linders: “De Martin Garrix-zaak is exemplarisch. Het afgelopen jaar zijn we met name in het dancesegment actief geweest. Er komt relatief veel onenigheid voor tussen dj’s en zijn of haar label/publisher.”
Juridische knokpartijen Hans Bousie was rechtstreeks betrokken bij de spraakmakende zaak. Volgens hem gaat het om juridische knokpartijen over het feit of er wel of geen goede overeenkomsten zijn gesloten tussen platenmaatschappijen, managers en hun artiesten. Het Hof bepaalde in 2015 dat alle contracten tussen de dj, zijn platenlabel en het management werden ontbonden. Ook verkreeg Garrix de rechten van zijn zelfgeproduceerde nummers. Hier gingen Spinnin’ en MAS tegen in hoger beroep, maar kreeg de dj wederom gelijk. Volgens het Hof was het ‘onredelijk’ dat de artiest zo weinig rechten
had op zijn eigen muziek, gezien ‘het grote commerciële succes’. Ook werd bepaald dat het niet terecht was dat de contracten zomaar tegen dezelfde voorwaarden met twee jaren verlengd kon worden door de bedrijven. Garrix moest van de rechters wel de managementvergoeding betalen aan Spinnin’ Records en MAS.
'Degene die waarde creëert, moet daarvoor beloond worden'
Optie tot verlenging
lijk nog een vervolg gaan geven met een cassatieklacht. Bousie vindt het bijzonder dat het Hof heeft bepaald dat je als label – in dit geval Spinnin’ Records – best een optie tot verlenging in een contract mag opnemen, maar als blijkt dat iemand succesvol is, deze niet mag uitoefenen. “Dat is redelijk onverteerbaar.” Margiet Koedooder, van De Vos & Partners, schreef een artikel over een soortgelijke zaak rond de hit Old Town Road van Lil Nas X. “De song werd gemaakt op een beat van de uit Purmerend komende Young Kio die deze op Beat Stars aanbood. Ik was bang dat hij hiervoor 35 dollar afkoop had gekregen. Gelukkig voor hem was de standaard overeenkomst zodanig slecht dat alles opnieuw onderhandeld moest worden. Een goed voorbeeld waarom advocaten belangrijk zijn voor dit soort deals.” ◾
In het vonnis valt te lezen dat de dj niet verkeerd is voorgelicht, bedrogen of misbruikt door de bedrijven. Bousie: “Vlak voor de feestdagen hebben we er hard aan getrokken en kwam er een arrest in de zaak. We hebben weliswaar niet helemaal gelijk gekregen, maar het belangrijkste was dat nagenoeg alle verwijten – die onder meer te maken hadden met contractbreuk, misleiding, bedrog en onredelijke bepalingen – van tafel werden geveegd.” De vergoeding die Garrix aan de bedrijven moet betalen, wordt in een aparte procedure bij de rechtbank bepaald. De proceskosten worden evenredig verdeeld, aangezien het Hof van oordeel is dat de dj, Spinnin’ Records en MAS in gelijke mate hebben gewonnen en verloren. Toch zal bureau Brandeis de zaak moge-
Marga Verwoert
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL FEBRUARI 2020
47
MEER LEZEN? ABONNEER JE OP EB