#71
‘21eko urria
Ongi izatea Ongizatean oinarritzen den hazkuntza ereduaren alde ari gara EROSKIn
www.eroski.es
Akuikultura
EROSKI Natur haztegiko arraina
Edergintza
Biziberritu zure ilea uda ostean
EROSKI club Urrezko Txartela daukaten bazkideentzako aldizkaria Hilean aldizkari bat Urrezko Txartel bakoitzeko. Dendan nahiko ale izanez gero.
EROSKI 71 CAPRABO 357 KELLOGG OFFSET.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
14:48
aurkibidea
2021eko urria
www.eroski.es
18 Akuikulturako arraina
Gerta daiteke denda guztietan ez izatea produktu guztiak. Galde ezazu zure ohiko dendan.
10 Animalien ongizatea.
24
Glutenik gabeko produktuak
27 Familian
Bidaiak
Edergintza
04 Zenbaki honetan.
38 Gailetak.
06 Gure dendetako azken kontuak.
40 Edergintza: itzuli ileari bizitasuna
10 Animalien ongizatea.
46
40
oporraldiaren ondotik.
18 Akuikulturako arraina.
44 Elkartasuna.
24 Glutenik gabeko produktuak.
46 Bidaiak: Fuerteventura.
27 Familian: haragi zuriak.
50 EROSKI club-en abantailak.
29 Familian:
55 Aurrezki-kupoiak.
jolasak eta eskulanak.
58 Albisteak.
3
03 Sumario_EUS.indd 3
17/9/21 23:52
editoriala
zenbaki honetan
Jaten duzuna zainduz Itxaso Cuesta EROSKI club-eko arduraduna
K
ontsumitzaile eta bezero gisa, jakin egin nahi duzu nondik datozen erosiko dituzun elikagaien osagaiak, eta baita horiek ingurumenari nola eragiten dioten edo animaliei zer-nolako tratua ematen dieten ere haragia lortzeko. Horregatik, gure oilasko haragia aipatzen denean, Aragoiko axuria edo EROSKI Natur saileko txerri eta untxi haragia, eta EROSKIren tokiko esneaz eta arrautzez hitz egiten denean, animalien ongizateaz ari gara.
ARGITARATZAILEA EROSKI S. COOP. Barrio San Agustín s/n. 48230 Elorrio (Bizkaia). Tel. +34 946 211 211
Kontsumo eta ekoizpen etikoarekin, bidezkoarekin eta arduratsuarekin dugun konpromisoa argi islatzen da GGN zigiluan ere; ikur hori darama akuikulturako gure arrainak, eta bermatu egiten du modu seguru eta jasangarrian ekoitzia dela, animalien ongizatea zainduz. Izan ere, espezieak eta ingurua zaintzea funtsezkoa da elikadura osasungarria eta kalitatezkoa bermatzeko etorkizunean. Zenbaki honetan, produktu osasungarriagoak prezio onean eskaintzeaz gain, horiekin etxean gozatzeko modurik onena proposatu dizugu, hainbat aholku, gida eta jolasekin, familia guztian ohitura osasungarriak susta ditzazun.
Valentín Beato, 44. 28037 Madrid Tel. +34 915 386 104
Inprimategia: Altavia Ibérica. Orense, 16 - 1. solairua. 28020 Madril. Tel. +911 21 38 38
Banaketaren kontrola: OJD
Lege gordailua: BI-222-2015
Publizitatea: Antonio García. Tel. +34 607 973 913 antoniogarcia@publimagazine.com
Galarazia dago testuak edo argazkiak osorik edo zatika erreproduzitzea enpresa argitaratzailearen baimenik gabe.
ARGITALPENAREN EGILEA
4
EROSKI 71 CAPRABO 357 ACTIVIA SC.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
15:25
Azken kontuak Hona hemen EROSKIn zain dituzun berrikuntzak. Zu eta zure ingurukoak zaintzeko pentsatuak daude, errezeta hobetuekin, formatu erosoagoekin eta ontzi jasangarriagoekin.
Bestelako pizzak
K
ristal ogiak mami arina eta azal oso kurruskatsua izaten du, eta hori lortzen da artisau eran hartzitzen delako bi aldiz eta oreak hidratazio handi-handia izaten duelako. Oso egokia da gaztarekin edo urdaitegiko produktuekin jateko. EROSKIn buelta eman diogu ogi horri eta pizzen antzeko aukerak proposatzen dizkizugu kristal ogi horren oinarriarekin, eta zapore handiko hiru topping. Zapore bizien zaleentzat: iberiarra gazta ketuarekin. Ahosabai finentzat: foie moussea eta ahate konfita. Italiar zapore benetakoena maite dutenentzat: caprese estiloa mozarella gaztarekin. Hozkailuan edukitzeko produktu bat, gonbidatu guztiak harrituta uzteko. Labean sartu baino ez duzu egin beharko eta prest egongo da kosk egiteko.
ETXEKOA BEZALAKO BERDURA KREMAK EROSKI BIO kremak etxean bezala prestatzen dira, Nafarroako Erriberako nekazariek ekoitzitako berdura fresko ekologikoekin. Ez daukate inolako gehigarri artifi zialik, ezta gluten eta esnerik ere; barazkiak baino ez, bildu bezain arin garbitu, zatitu eta kozinatzen dituztenak beren propietate guztiei eusteko.
PERRETXIKO SALTSA BERRIA EROSKIn osatu egin dugu gure saltsa sorta (Pesto, Gazta eta Arrabiata), eta Italiako errezeta batekin egindako perretxiko saltsa dakargu. Oso egokia da era guztietako pastari
eransteko, epela dagoela har daiteke, gazta birrinarekin jar daiteke edo platera arrautza guritu batekin lagundu edo perretxiko batzuekin.
6
06-08_Lo ultimo_EUS.indd 6
17/9/21 23:56
ENTSALADAK
Nonahi jateko prest
E
ROSKI markako entsalada berriak eramateko prest daude, eta irtenbide ezin egokiagoak dira gaur egungo bizi erritmorako. Irekin eta jateko prestaturik daude, eta banakako formatuetan aurkituko dituzu; oso egokiak dira, hortaz, otordu bat inprobisatzeko, bulegoan hartzeko edo baita guarnizio gisa erabiltzeko ere. Bi errezeta bikain eskaintzen ditugu: errusiar entsaladilla da bat eta pasta entsalada bestea, oilasko ukituarekin.
EROSKI BIO ezti ekologiko berria
G
ure eztirik jasangarrienak kolore urrekara eta distiratsua dauka, testura arina eta zapore delikatua baina aldi berean sendoa. Milalore eztien nahasketa bat da, eta ekoizpen ekologikoaren baldintzak betez biltzen eta ontziratzen da. Biltzen den gune bakoitzak fl ora espezifi koa dauka, eta horrek ezaugarri jakinak ematen dizkio eztiari, eta poto bakoitzean kolore, zapore eta testura berdina izateko aukera ematen du.
TXILAR EZTIA
GUZTIETAN ESTIMATUENA EROSKI txilar eztia Kantauri itsasertzeko mendietan biltzen dute, 600 metroko altueratik gora; izan ere, hor hasten da txilarra behar adina nektar jariatzen. Ezti krematsua lortzen da hortik, txilarrak ematen dizkion ñabardura guztiekin, adibidez kolore iluna, tonu gorrixkak, lurrin sendo eta iraunkorra, udazkeneko basoak oroitarazten dituena, eta zapore berezi bat, ukitu gazia eta osagai mikatz nabarmenak dituena.
7
06-08_Lo ultimo_EUS.indd 7
17/9/21 23:56
azken kontuak
Txokolatea guztiontzat
E
gunari gozotasuna emateko modu gustagarria da txokolatea janez egitea. Batez ere EROSKIn adina aukera duzunean. Gure txokolate sorta handia are gehiago handitu da orain, eta beste hiru motatakoak merkaturatu ditugu, horietako bat txokolate zuria hurrekin eta bestea urtzeko txokolate zuria, ezin egokiagoa zure postreen errezetei eransteko. Zapore sendoagoak nahi dituztenek eta kakaoarekin gozatu nahi dutenek, EROSKI SELEQTIA saileko txokolate beltz berria hauta dezakete, kakaoa %90 duena.
SURIMI BARRATXOAK MONOSODIO GLUTAMATORIK GABE Hobetu egin dugu EROSKI basic saileko surimi barratxoen errezeta, eta kendu egin diegu monosodio glutamatoa, baina zaporerik eta freskotasunik galdu gabe. Barratxo hauek osagarri ezin hobeak dira zure entsaladei eta berdura platerei eransteko. Arroz eta pasta platerak alaitzeko ere erabil ditzakezu, eta oso ongi gelditzen dira soja ukitu bat erantsiz, ekialdean egiten duten bezala. Beti dator ongi hozkailuan izatea txigorki edo pintxo batean jartzeko afari bat inprobisatu behar denean.
OSOKO OGI GEHIAGO AUKERAN Zuntzak zeregin garrantzitsua dauka gure dietan, batez ere digestio aparatua doitzen laguntzeko. Hartzeko modu ona da ogi %100 osokoak jatea, adibidez EROSKIn eskaintzen dizkizugun ogi mota berriak. Moldeko ogia azalarekin, baserriko ogia eta moldeko ogia azalarekin %0 azukre erantsikoa, oso egokia azukre kontsumoa murriztu nahi dutenentzat.
8
06-08_Lo ultimo_EUS.indd 8
17/9/21 23:56
club-erako
Lorea mintzo da
club-erako
IRUDI BERRIAREKIN DATOR Yurrita kontserben markarik ezagunena da Lorea, eta irudi berri eta guzti dator orain. 150 urtetik gorako historia dauka, eta Kantauri itsasoaren ertzean hasi zen dena, Mutrikuko portuan, 1867. urtean. Espezialista da Kantauriko antxoa eta bokarta kontserban prestatzen; lehenik garbitu egiten dira, xerratu, eskuz ontziratu eta azkenik olioa erantsen zaie zaporea areagotzeko. Nortasun berriarekin dator marka, betiko kalitatea eta tradizioa mantenduz kontserbak egiteko!
JARRAI IEZAGUZU HEMEN: www.loreagourmet.com
Sarasa mintzo da
club-erako
SARASA OLIBA ONDUAK
MOKADUTXO GASTRONOMIKOAK Oliba ondu zaporetsuak errezeta tradizionalekin, edozein harritzeko modukoak beren zapore eta testura paregabearekin. Verdial motako olibekin egina dago. Andaluziakoa eta Extremadurakoa da jatorriz, eta mami eta testura oparoak izaten ditu, ezin egokiagoak ongailuak xurgatzeko. Orain, Sarasa oliba onduek irudi berria dakarte. Andaluziako ikonografia hartu dute inspiraziotzat, eta oso erraz bereiziko dituzu apalategietan! Zeren zain zaude gastatzeko? Zaude ziur Sarasa oliba onduek ukitu gastronomikoa emango dietela zure mokadutxoei eta aperitiboei!
9
09_Lo ultimo_EUS.indd 6
17/9/21 23:58
hilabete honetan
Ongi izatea Horixe da: norbera ongi izatea. Elikadura ona, bizileku ona, osasun ona, harreman onak eta jokabide egokia. Horregatik, ongizatean oinarritzen den hazkuntza ereduaren alde ari gara EROSKIn.
G
ure harategietako oilasko, indioilar eta untxi haragi guztia, Natur saileko txerri haragia eta Aragoiko axuria, eta EROSKI arrautzak ematen dituzten animaliak haien ongizatea zaintzen duten etxaldeetatik datoz, ontzietan ageri den WelfairTM zigiluak erakusten duen gisan, zeinak bermatu egiten duen modu etiko, bidezko eta arduratsuan ekoitzi dituztela. Gaur egun gero eta kezka handiagoa dago animalien bizi baldintzekin eta ongizatearekin. Horregatik, zure nahia da
gure supermerkatuetan erosten duzun haragia ongizate baldintzetan hazia izan dadila. Produktu horien etiketan bilatu egiten duzu haragiaren jatorriari eta nutrizio arloko propietateei buruzko informazioa, baina jakin egin nahi duzu, halaber, animaliak zer-nolako baldintzetan hazi dituzten beren bizitzan. WelfairTM zigiluak berme horixe eskaintzen du, eta kontsumitzaileek ziur jakin dezakete haien mahaira iritsi den produktua modu etiko eta arduratsuan ekoitzi dutela.
10
10-12_Bienestar_EUS.indd 42
18/9/21 0:01
Asko gustatzen zait haren zaporea, eta orain, gainera, animalien ongizateari dagokion zigiluarekin”. Teresa, Manacorreko bezeroa (Mallorca)
ZER ESAN HI DU NAHI WELFAIRTM ZIGILUAK?
1
Bizilekua
Atseden gunearen erosotasuna: etzateko lekua, etzateko denbora, etzalekuaren egoera eta kalitatea. Mugitzeko erraztasuna.
Instalazioetako txukuntasuna eta baldintza termiko erosoak. Tenperatura kontrolatu egiten da, animalientzat egokia izan dadin.
WelfairTM zigiluak sustatu egiten du animalien ongizatea, eta horretarako, aztertu egiten du haien osasuna, bizilekua, elikadura eta jokabidea. Animaliak bakarrik eman dezake informazio bideragarri eta objektiboa haren egoerari buruz, bere jokabidearekin eta egoera fisikoarekin. Lau printzipio eta hamabi irizpide erabiltzen dira horretarako, animaliari eragin diezaioketen faktore guztiak biltzen baitira horietan.
2
Jokabidea
Jokabide sozial egokia agertzea, jarrera onekin (miazkatzea, jolastea, inguruak aztertzea, elkar txukuntzea…). Harreman ona izatea animalien artean eta zaintzen dituzten pertsonekin, beldurrik eta larriminik gabe.
Horretarako, ezinbestekoa da abeltzainek prestakuntza jasotzea animaliak erabiltzeko zereginetan, haiek baitira ongizatearen egiazko bermatzaileak. Egoera emozional ona: animalia aktibo egotea, lasai…
11
10-12_Bienestar_EUS.indd 43
18/9/21 0:01
hilabete honetan
3
Elikadura
Luzaroan gosetuta eta egarrituta ez egotea. Aztertu egiten da animalien gorpuzkera. Gainbegiratu egiten da ura etengabe eskura ote duten, nolako egoeran dagoen, edanlekuak nola banatuta dauden eta zein egoeratan.
4
Osasun egoera
Lesiorik eta gaixotasunik ez izatea, eta minik ere ez jardunbide desegokiak erabiltzearen ondorioz. Egiaztatu egiten da eztulik ez dutela, begietako gaitzik ere ez, arnasketa normala duten edo bizkortua, sabelalde puztua... Aztertu egiten da, halaber, etxaldean zenbateko hilkortasun tasa dagoen, beste zenbait gauzaren artean.
ZER EGIAZTATZEN DU ZIGILUAK? Ziurtagiria lortzeak esan nahi du etxaldeak eta hiltegiak ikuskatu eta gainbegiratu egin behar direla etengabe. Europak animalien ongizaterako ezarri dituen protokoloetan trebatuta dauden aztertzaileek egiten dituzte urteroko ikuskatzeak. IRTA erakundetik (Nekazaritzako Elikagaiak eta Teknologia Ikertzeko Institutua) eta Neiker-etik egiten dute formazio eta jarraipen hori.
Oso gustagarriak. Balio segurua haurren afarirako. Gainera, animalien ongizateari dagokion ziurtagiria darama”. Ander, Durangoko bezeroa (Bizkaia)
12
10-12_Bienestar_EUS.indd 44
18/9/21 0:01
EROSKI 71 CAPRABO 357 ARLA CASTELLANO SC.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
16:25
hilabete honetan
1,20 € ERRAZIOAK
Errazioak: 4 Zailtasuna
Denbora
30’
NUTRI-SCORE
A B CD E
Hutsik egiten ez duten errezetak
ERRAZIO BATEK DAUKA: KCAL
Duroc txerriaren sekretua ezti eta ziape saltsarekin Oinarria egiteko • 650 g sekretu, EROSKI Natur
NOLA PRESTATU. Nahasi saltsa egiteko osagaiak eta eragin.
Duroc txerriarena
laurdenak ordu laurden batez.
• 4 koilarakada ezti argi (akazia, loreak...) • Koilarakada bat ziape, Ancienne erakoa • Pomelo erdiaren zukua
• Ezkai freskoaren hostotxoak, koilarakada bat
GANTZ SATURATUAK
AZUKREAK
GATZA
%21
%27
%15
%10
heldu batentzako Erreferentziazko Kopurua (EK) aintzat hartuta
OHAR DIETETIKOA Plater hau laguntzeko sasoiko barazkiak berenjenak, perretxikoak... egongo dira onenean), hobetu egingo da nutrizio kalitatea. Duroc txerria haragi gorria da,
Kozinatu haragia plantxan su
kalitate oneko proteinak hartzeko iturri ona,
bizian hiru edo lau minutu alde
baita B multzoko bitaminak eta mineralak
bakoitzetik. Zerbitzatu sekretua
ere, burdina esaterako.
saltsarekin batean.
• Gatza (pittin bat) eta piperbeltz eho berria (beste pittin bat)
%15
GANTZA
14,55G 5,35G 13,90G 0,62G
era begetalak jarriz gero (urrian kalabazak, Utzi beratzen sekretua eta saltsaren hiru
Saltsa egiteko
306
Ba al zenekien...? Solomoaren barneko Iradokizuna. Platera osatzeko, Tuterako
aldean egoten den zatia da sekretua.
kukuluak jar ditzakegu plantxan, perretxiko
Gantza izaten du giharraren barnean, eta
erregosiak eta patata edo batata zatiak
ildaska zuriak ikusten zaizkio; testura eta
labean eginda.
zapore paregabeak ematen dizkio horrek.
14
14 RecetaSecreto_EUS.indd 14
18/9/21 0:07
1,24 € ERRAZIOAK
Hutsik egiten ez duten errezetak
Urdaiazpiko, zainzuri eta arrautza txigorkia
Jarri txigorki bakoitza platerean, banatu gainean zainzuriak, urdaiazpikoa eta arrautza egosia. Estali gazta birrinarekin.
• 8 ogi xerra handi
Zerbitzatu letxuga hostoekin lagunduta, eta
• 8 xerra urdaiazpiko ondu
eman gatza eta piperbeltza.
Errazioak: 8 Zailtasuna
• 8 arrautza • 240 g zainzuri berde
OHAR DIETETIKOA
• Letxuga hostoak
Txigorki osatua da oso, aski egokia otordu
• 40 g gazta parmesano
artean, gosaritan edo afaritan hartzeko.
30’
• Oliba olioa • Gatza eta piperbeltza
Denbora
NUTRI-SCORE
Nutrizio arloko ezaugarriak. Zerealak ditu,
A B CD E
elikagai proteikoak eta berdura. Gantzik gehienak arrautzatik eta oliotik datoz, eta, NOLA PRESTATU. Txigortu ogi xerra batzuk
beraz, ez diote kalterik egiten osasunari.
eta gorde geroko. Erregosi zainzuriak olio
Urdaiazpikoak oso gutxi ematen ditu,
pittin batekin pare bat minutuz.
errazio bakoitzean xerra bat hartzen baita.
ERRAZIO BATEK DAUKA: KCAL
Jarri ura eltzetxo batean eta,
Trikimailua. Gatz gutxiago izan dezan,
irakiten hastean, sartu arrautzak eta
gatz gutxiko urdaiazpikoa eta ogia
egosi sei minutuz.
hauta daitezke.
315 %16
GANTZA
GANTZ SATURATUAK
AZUKREAK
14,78G 4,05G 3,91G %21
%20
%4
GATZA
1,98G %33
heldu batentzako Erreferentziazko Kopurua (EK) aintzat hartuta
15 15
15_RecetaTosta_EUS.indd 15
20/9/21 17:39
hilabete honetan
Hutsik egiten ez duten errezetak
Indioilarra laranja eran • 600 g indioilar bularki
Eman gatza eta piperbeltza bularkiei eta
• 150 ml laranja zuku
gorritu pare bat minutuz alde bakoitzetik su
• Laranja birrina eta laranja xerrak
bizian.
1,20 €
• Koilarakada bat ziape (antzinako erakoa) • Usain belarrak
ERRAZIOAK
Erantsi tipulina eta laranja zukuaren
• Koilarakada bat soja saltsa
nahastura, eta utzi kozinatzen su ertainean
• Baratxuri atal bat
10-15 minutuz, bularkiak egiten diren arte.
• Tipulin bat
Guztiz egin baino bi minutu lehenago,
• Gatza eta piperbeltz beltza (ehoa)
erantsi laranjaren pare bat xerra.
Errazioak: 4
Zailtasuna
• 2 koilarakada oliba olio birjina estra
Denbora
30’
OHAR DIETETIKOA Indioilar bularkiari zaporea eta lurrina NOLA PRESTATU. Zartagin batean, jarri su
emateko proposamena dakargu saltsa
ertainean guritzen tipulina eta baratxuria
original eta fresko batekin. Plater osatua
xehe-xehe moztuta koilarakada bat oliba
izateko, berdura guarnizio batekin edo
olio birjina estrarekin.
entsaladarekin lagundu dezakegu, patata
NUTRI-SCORE
A BC D E
egosia ere jar dezakegu edo patata purea, Nahasi laranja zukua, birrina, ziapea, soja
baita kuskusa edo osoko arroza ere fruitu
saltsa eta usain belarrak eta sartu bularkiak
lehorrekin edo lehortuekin...
nahastura horretan.
Nutrizio arloko ezaugarriak. Indioilar bularkiak oso gantz gutxi dauka, eta kalitate
Tipulina guritu denean, atera sutatik eta
oneko proteina asko. Gainera, B multzoko
erantsi beste koilarakada bat oliba olio
bitaminak ere baditu, baita fosforoa,
birjina estra.
selenioa eta zinka ere.
ERRAZIO BATEK DAUKA: KCAL
220 %11
GANTZA
GANTZ SATURATUAK
AZUKREAK
GATZA
6,82G 1,40G 5,32G 0,76G %10
%7
%6
%13
heldu batentzako Erreferentziazko Kopurua (EK) aintzat hartuta
16
16 RecetaPavo_EUS.indd 22
18/9/21 0:14
EROSKI 71 LA ASTURIANA SC.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
14:33
hilabete honetan
AKUIKULTURAKO ARRAINA
COC 8480010000009
Osasungarria eta jasangarria Basatia bezain gustagarria da haztegiko arraina, eta EROSKI Natur sailekoak GGN zigilua darama, zeinak bermatu egiten duen modu seguru eta jasangarrian hazia dela, animaliaren ongizatea eta ingurumena zainduz.
L
upia, urraburua, erreboiloa, izokina, burbina... akuikulturako espezie horiek eta beste batzuk eskaintzen dizkizugu EROSKI Natur zigiluarekin gure arrandegietan. Basatia bezain gustagarria eta osasungarria da, eta mantendu egiten ditu bere propietate guztiak; bestalde, urte guztian eskura dagoenez, edozein unetan eros dezakezu prezio hobean. Gainera, EROSKI Natur saileko arrainaren hazkuntzak bete egiten ditu animalien ongizate baldintzak eta ingurua zaintzekoak. Kontrolatu egiten da uraren purutasuna eta hazteko eremua, eta horrek bermatu egiten du arrainak bilakaera hobea izango duela, haragi trinkoagoa, ezaugarri organoleptiko hobeak eta freskotasun handiagoa, denbora gutxiago pasatzen baita arrantzatzen dutenetik gure arrandegietara iritsi arte.
18
18-20_Acuicultura_EUS.indd 42
18/9/21 0:18
EDUARDO SOLER Avramar Taldearen Jasangarritasun arduraduna Espainian
Animalien ongizatea Arrainak modu egoki eta osasuntsuan hazi daitezen, kontrolatu egiten dira zenbait faktore: Elikadura orekatua, espezie bakoitzaren beharrizanetara egokitua eta etxaldean dauden arrain guztien eskura. Arrain bakoitza propio haientzat sorturiko pentsuekin hazten da, eta azken urteetan ugaritu egin diete landare jatorriko osagaien portzentajea, adibidez zerealak, artoa edo soja. Igerian lasai ibiltzeko eta taldekatzeko aukera emango dien dentsitatea. Osasun kontrol zorrotz bat, arrainen osasuna bermatuko duena, albaitari talde espezializatuekin,
zeinak etengabeko zaintza lana egingo duten. Ingurumen baldintza egokiak; hori lortzeko, instalazioak kokatzeko eremurik egokienak aukeratu behar dira, eta ongi kudeatu ekoizpena eta uraren kalitatea, eta etengabe monitorizatu tenperatura eta oxigeno kantitatea. Inguruaren jasangarritasuna funtsezko zutabea da eta haztegietan kontrolak egiten dituzte egunero arrainak itsasoarekin harmonia onean egon daitezen. Horrekin batean, mugatu egiten da espezie inbaditzaileen hedapena, eta eragotzi egiten da haztegietan ihesak gertatzea.
Zergatik da garrantzitsua akuikulturako arrainaren hazkundea zaintzea? Kudeaketa egokia eginez bakarrik lor daitezke ekoizpen jasangarriak eta kalitatezko arraina. Horregatik, lehentasuna ematen diogu arrainen ongizateari eta arrainak egoera onean egoteari alderdi guztietan eta ekoizpen prozesuko fase guztietan. Nabaritzen al da arrainaren kalitatean? Zalantzarik gabe! Kalitate handia estu-estu lotua dago arrainen ongizate baldintza zorrotzekin eta darabiltzagun teknika berritzaileekin, gure itsasoak eta ingurumena babesteko helburuz.
ESKA ITZAZU ARRANDEGIAN Zuk nahi duzun bezala garbituko dizugu arraina, aholkuak emango dizkizugu zenbat behar duzun jakiteko, nola kozinatu dezakezun... Esaguzu zer behar duzun, eta zuk nahi bezala prestatuko dizugu.
Urraburua
Izokina
Burbina
Lupia
Erreboiloa
19 919
18-20_Acuicultura_EUS.indd 43
18/9/21 0:18
hilabete honetan
Arrain izoztua MSC zigiluarekin EROSKIrekin erraza izango zaizu urte guztian arraina jatea. EROSKI Natur akuikulturako arrainaz gain, EROSKI arrain izoztua ere eskaintzen dizugu MSC zigiluarekin.
U
rte osoan arraina jan nahi baduzu, aukera ona da izoztua erostea. EROSKIn arrain izoztuaren eskaintza zabala aurkituko duzu MSC zigiluarekin, zeinak bermatu egiten duen beste espezieen eta itsas hondoen gaineko eragina ahalik eta gehiena gutxituz harrapatu direla. Izozteko modua oso berezia izaten da, eta horixe dute, hain zuzen, abantailarik onenetakoa: ultraizoztu egiten dituzte. Freskotasuna eta propietateak bermatzeko, itsasontzietan bertan ultraizozten dute, arrantzatu eta ia berehala, eta horri esker, mantendu egiten ditu zaporea, testura eta nutrizio arloko ezaugarri guztiak. EROSKIren arrain izoztuen aukera zabalarekin, oso erraza da produktu hori dietan sartzea: gustu guztietarako zatiak eta aurkezpenak aurkituko dituzu, azalarekin eta gabe. Xerrak, medailoiak, solomoak edo makilatxoak dituzu aukeran, eta ia hezurrik ez dutenez, oso egokiak dira haurrek eta adineko pertsonek ere jan ditzaten. Beste abantaila bat ere badu: iraupen luzeagoa izaten du, eta horri esker, erosketak aurreratu egin ditzakegu, menua planifikatzen ibili beharrik gabe. Eta patrikarako ere hobea da, freskoa baino merkeagoa da eta.
Arraina arrantzaleku jasangarri batetik dator, eta MSC-k egiaztatua dago. www.msc.org/es MSC-C-54536 y MSC-C-50852
EROSKI arrain izoztua ultraizozturik dago, eta horrek bermatu egiten dizkio freskotasuna eta propietate guztiak. Gure arrandegietan era guztietako aukerak aurkituko dituzu zure errezetetarako
20
18-20_Acuicultura_EUS.indd 44
18/9/21 0:18
EROSKI 71 CUCA SC.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
14:16
hilabete honetan
2,26 € ERRAZIOAK
• 2 hosto nori alga • 125 ml ur • 2 koilarakada oliba olio birjina estra • 2 koilarakada limoi zuku • Gatza eta piperbeltza NOLA PRESTATU. Birrindu azalorea eta prestatu gezurrezko kuskusa. Bota gatza eta piperbeltza, eta erregosi su bizian zartagin batean minutu bat baino gutxiago olio hari batekin. Gorde geroko. Birrindu pestoa egiteko osagai guztiak irabiagailuan eta gorde geroko. Nahasi eztia, zukua eta laranja birrina. Moztu burbinaren solomoak lau zatitan, eman gatza eta piperbeltza eta igurtzi arraina nahasturarekin, haragiaren zatian.
Burbina hazizko geruzarekin eta pesto de nori-z egindako gezurrezko kuskusarekin
Hutsik egiten ez duten errezetak
Burbina prestatzeko (kilo bat, gutxi gorabehera)
Errazioak: 4 Denbora
%21
%24
Zerbitzatzeko, jarri oinarrian nori pesto eta kuskus ohe bat, eta burbinaren solomoa gainean. OHAR DIETETIKOA
• 15 ml laranja zuku (koilarakadatxo bat)
Nutrizio kalitate bikaineko errezeta da,
• Laranja birrina
arraina eta berdurak ditu-eta osagai
• 20 g hazi (askotarikoak)
nagusiak. Oso originala eta gustagarria
• Gatza eta piperbeltz eho berria
da, konbinatu egiten baititu gezurrezko
AZUKREAK
%7
eta espeziak.
• Oliba olio birjina estra, haritxo bat
Nutrizio arloko ezaugarriak. Burbina
• Gatza eta piperbeltz eho berria
arrain zuria da eta, beraz, ugari ematen ditu kalitatezko proteinak; gantza,
GATZA
25,57G 4,82G 6,25G 0,63G %37
Jarri zartaginean hazien aldea egiten 30
• 180 g azalore
ERRAZIO BATEK DAUKA:
419
zapaltzen dugula itsatsita gelditu daitezen.
• 20 g ezti (leuna)
Gezurrezko kuskusa egiteko
A A B C D E
GANTZ SATURATUAK
bota haziak azalaren gainean, zertxobait
kuskusa, algen ukitua, zitrikoak, haziak
NUTRI-SCORE
GANTZA
Atera zartaginetik, igurtzi berriz ere nahasturarekin haragiaren aldean eta
• Koilarakadatxo bat oliba olio birjina estra
30’
KCAL
batean ia erabat egiten diren arte.
segundo eta minutu bat artean.
• Burbinaren bi solomo, garbituta
Zailtasuna
Kozinatu plantxan zartagin ez-itsaskor
%10
heldu batentzako Erreferentziazko Kopurua (EK) aintzat hartuta
Pestoa egiteko
aldiz, gutxi dauka. Nahiz eta Nutrizio
• 100 g espinaka
arloko Semaforoan gantz kantitate
• 2 hosto albaka fresko
aipagarria ageri den, gehienak kardio-
• 3 baratxuri atal
osasungarriak dira, oliba olio birjinak eta
• 10 g gazta parmesano (birrindua)
haziek ematen dituztenak.
22
22 RecetaCorvina_EUS.indd 16
18/9/21 0:20
Bakailaoa plantxan boletusekin eta gari zainzuriekin
azpian, zabaldu gainetik boletusen olioa eta zerbitzatu. Errazioak: 4 OHAR DIETETIKOA Bakailaoa maite dutenentzat, haren
• Bakailaoa, 4 solomo • Poto bat boletus oliotan, EROSKI SELEQTIA
Zailtasuna
Denbora
20’
zapore guztiarekin gozatzeko aukera ematen du errezeta honek.
• 12 gari zainzuri • Gatza eta piperbeltz eho berria
Nutrizio arloko ezaugarriak. Bakailaoa
NUTRI-SCORE
arrain zuria da, gantz gutxikoa, eta
A B CD E
kalitatezko proteinak %25 ditu. Kopuru NOLA PRESTATU. Kozinatu bakailao solomoak plantxan, eta berdin gari zainzuriak ere, oliba olio birjina estraren txorrotadatxo batekin. Eman gatza eta piperbeltza. Eman zartaginean buelta bat boletusei. Egin boletus eta zainzuri ohe bat solomoen
aipagarrian ematen ditu bitaminak eta mineralak (D bitamina, B12 eta selenioa), zeinak lagundu egiten duten immunitate
ERRAZIO BATEK DAUKA:
sistemak egoki funtziona dezan. Zainzuriek C bitamina eta azido folikoa eransten dute. Trikimailua. Bakailaoa gatzez ongi hornitua dagoenean, ez diogu gehiago botako.
GANTZ SATURATUAK AZUKREAK
KCAL
GANTZA
209
4,71
0,71
0,00
3,97
GATZA
%10
%7
%4
%0
%66
heldu batentzako Erreferentziazko Kopurua (EK) aintzat hartuta
3,60 € ERRAZIOAK
Hutsik egiten ez duten errezetak
23 22
23 RecetaBacalao_EUS.indd 22
18/9/21 0:21
hilabete honetan
Hautatu beldurrik gabe Gozatu beldurrik gabe
GLUTENIK GABE Ogi birrina edo plater prestatuak. Jogurtak edo gosaritarako produktuak. Gaziak edo gozatuak. Glutenik gabeko 160 produktu baino gehiago, gustatzen zaizun guztia prezio onean eskura dezazun. Oraingoan glutenik gabe, gu zurekin gaude.
GAILETAK ETA GOZOAK SCHÄR TXOKOLATEZKO MUFFIN-AK Betiko madalenak bezain samurrak eta harroak. Txokolatezko haziei esker, gozotasun puntu gehigarria daukate. Ezin hobeak kakaoa maite dutenentzat.
SCHÄR SCH C ÄR MAR MARIA IA GAI GAILET GA GAILETAK LETAK LET AK ETA MAXI CHOCO Maria gailetek lehen mokadutik harrapatuko zaituzte. Maxi choco-ak handiagoak dira eta oso egokiak eguneko edozein unetarako.
SCHÄR BULÉ-A Hurraz eginiko bonboi bat txokolate gozoz eta glutenik gabeko barkilloz estalia; zure ospakizunetako protagonista bihurtuko da. Ezetz esateko baino tentagarriagoa!
EROSKI HIRU TTXOKOLAREKO COOKIE-AK Cookie ezagunak hiru ttxokolateko zzaporearekin, glutenik gabeko oloz eginak.
TALOTXOAK GERBLÉ OSOKO ARROZEZ GER ERBLÉ B OS BL BLÉ O OKO K AR ARROZ R EZZ ROZ EGINAK TXOKOLATE EGI G NAK NA AK TX AK TXOKO OKOLAT OKO LAT ATE E BELTZAREKIN B BEL BE TZA AREK REKIN I IN Arroza eta txokolatea ezin hobeto konbinatuta. Egokiak dira glutenik gabeko dietetarako o eta zuntz asko h hartu artu art u nahi dutenentzat. entza en tzat. tza t.
GERBLÉ ERREZETA MEDITERRANEOA NEO E A Mokadu oso o mediterraneoa eo oa oliba olioaren e en ukitu batekin. n n. Eta, gainera, a, egokia da glutenik gabeko beko dietetarako..
24
24-25_SIN GLUTEN_EUS.indd 22
20/9/21 17:43
4
OGIAK EROSKI PIKOAK Bereziki kurruskatsuak eta zapore tradizionalarekin, ezin hobeak dira huts-hutsik jateko o edo edozein plater laguntzeko: o o: hestebeteak, gaztak...
Nutrizio arloko premia espezifikoei arreta eskaintzea
GERBLÉ GE GER B MOLDEKO BL BLÉ M LDE MO DEKO EKO K OGIA OG OGI O GIA GERBLÉ Glu luten te ten e ik i gab ga eko o og o ia err erre ezeta eze t Glutenik gabeko ogia errezeta estraleunarekin egina. Oso egokia da sandwich gustagarriak prestatzeko. Moztuta dago eta jateko prest!
EROSKI OGI BIRRINA Janari birrineztatuekin gozatzen jarraitzeko aukera izango duzu arto irinez egindako ogi birrin honekin.
EROSKI MOLDEKO OGIA, ZEREALEZ ETA HAZIZ EGINA Sandwich bat edo txigorki bat prestatzeko, aukera perfektua da glutenik gabeko gure moldeko ogia, arroz eta arto irinez egina.
ER ERO EROSKI REGAÑAK O Oli Oliba olio birjina estrarekin ta a liho olioarekin. eta Ku Kur u Kurruskatsuak eta zap ap p zaporetsuak dira, eta oso e eg egokiak hutsik jateko, dip dipeatzeko edo kremetan sar sartuta edo gaztarekin jateko.
SCHÄR OGIA EGITEKO PRESTAKINA Ezin hobea era guztietako ogiak eta oreak egiteko, gozoak bezala gaziak: moldeko ogia, opilak, pizza, focaccia, ogia fruitu lehorrekin... Tradizio handiz egina dago ore hau, eta eta erraz erabiltzen da.
PROCELI BASERRIKO CIABATTA Ogitxo aproposa da ogitartekoak egiteko eta mahaiko ogi gisa. Baserriko txapata klasikoa da, mami samurrekoa, eta azala kurruskatsu gelditzen zaio txigorgailuan tartetxo bat edukita. Glutenik gabea, laktosarik gabea, palma oliorik gabea eta zuntz emailea.
25
24-25_SIN GLUTEN_EUS.indd 23
17/9/21 22:32
Aneto mintzo da
club-erako
OILASKO SALDA
Naturaletik harago
B
aserriko oilasko onena eta berdurarik freskoenak. Osagai horiek kontu handiz garbitu eta su eztian egosten ditugu hiru orduan baino gehiagoan salda hau prestatzeko. Aneton guztiz konprometiturik gaude planetarekin. Horregatik, gure ontziaren %87 landare jatorriko materialekin egina dago, eta ereduzkoa da salda likidoaren munduan. Bestalde, giroko lehen salda da animalien ongizate ziurtagiria eskuratu duena, eta horrek agerian uzten du zer-nolako apustua egin dugun kalitatearen eta gure lehengaien jatorriaren alde.
OSO EGOKIA DA... Etxean egindakoaren zaporea emateko edozein plateri. Gure saldarik moldakorrena da: oilasko eta berdura zapore hori da hainbat plater egiteko oinarria, gisatuak, zopak, kremak... Beti eskura edukitzea komeni den laguntza. Aneto etxeko gainerako salda %100 naturalak bezala, errezeta hau ere osagai fresko eta naturalekin egina da, eta ez dauka elikagai deshidrataturik eta kontzentraturik, ezta lurrin erantsirik ere; etxean egingo zenukeena bezalakoa da. Gainera, ez dauka ez glutenik eta ez arrautza edo esne hondarrik ere!
26 BrandedAneto_EUS.indd 16
20/9/21 18:11
Familian 7. ZBK
Haragia gure neska-mutilen dietan EROSKIn ongi dakigu zenbat axola zaizun etxekoen elikadura eta osasuna, eta horregatik sortu dugu atal hau. Bertan aurkituko duzu nutrizio arloko informazioa, zure zalantzarik ohikoenak argitzeko leku bat, haurrentzat osasungarriak diren produktuen iradokizunak, familian egiteko errezetak, eta... ez da hor bukatzen kontua! Haurrentzako jolasak eta jarduerak ere baditugu, etxeko umeekin partekatu ditzazun; zalantzarik gabe, lagungarriak izango zaizkizu elikadura osasungarria sustatzeko jolasaren bidez.
H
aragi zuriak ere sartu behar dira dietan, adibidez oilaskoa, indioilarra eta untxia. Ugari ematen dituzte kalitatezko proteinak (aminoazido esentzial guztiak dituzte), B12 bitamina eta mineralak, adibidez potasioa, fosforoa eta selenioa. Gainera, zati egokia aukeratuz gero, sukaldean aukera asko ematen duen elikagai batekin gozatuko duzu, gantz gutxi duena, erraz jaten dena, digestio errazekoa eta aski prezio onekoa.
Ba al dakizu zergatik esaten zaion haragi zuria? Izenak dioen bezala, gordinik daukaten koloreak bereizten ditu haragi zuria eta gorria. Kolore gorrixka hori mioglobina kontzentrazioaren araberakoa da (giharreko proteina bat da, eta burdina izaten du bere egituran). Haragi gorrietan mioglobina dentsitate handiagoa izaten da zurietan baino.
ZENBAT HARAGI KONTSUMITU BEHAR DUGU? Astean hiru-lau aldiz jan daiteke haragi zuria.
27
27-34_FamiliaTODO_EUS.indd 27
18/9/21 0:30
familian
Haragi zuriak UNTXIA Ezezagun samarra da haragi zurien artean. Indioilar eta oilaskoarekin gertatzen den bezala, zati asko gantz gutxikoak ditu. Zapore leunekoa eta digestio errazekoa da, eta horregatik da hain egokia haurrentzat, bereziki zatirik garbienak eta hezurrik gabeak, adibidez solomoak. Gainera, oso egokitzat jotzen dute hazkunde garairako, kopuru aipagarrietan ematen dituelako proteinak, bitaminak eta mineralak.
INDIOILARRA Nutrizio profil ona dauka, beste haragi zuri batzuek baino hobea. Bularkia gantz gutxikoa da, erraz digeritzen da eta kolesterol gutxi dauka. Kaloriak neurrian ematen ditu -batez beste, 130 Kcal 100 gramo bakoitzeko -, eta alderdi hori garrantzitsua da janari arin eta gustagarria nahi dutenentzat. Izterra gantzatsuagoa da bularkia eta beste zati gihar batzuk baino, batez ere ez bazaio azala kentzen. Haragi horrek ere proteina asko du. Kantitatez eta kalitatez, beste haragien mailan dabil. Burdina ongi xurgatzen du gure organismoak, eta ugari ematen ditu potasioa, fosforoa, selenioa eta zinka.
ETA TXERRI HARAGIA? Gainerako ugaztunena bezala (behia, txahala, arkumea, zaldia eta ahuntza), txerriaren haragia ere gorritzat jotzen du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta hegaztiena eta untxiarena bakarrik sartzen ditu zurien multzoan. OILASKOA Oso erraz digeritzen da, eta horregatik, hain zuzen, horixe da haurrei lehenbizi eskaintzen zaien haragietako bat elikadura osagarriarekin hasten direnean. Ugari ematen ditu proteinak (%20 eta %22 artean), eta dezente mineralak eta B6 eta B12 bitaminak.
Haragi zuriaren eta gorriaren arteko desberdintasunak Koloreaz gain, desberdintasun nagusia da haragi gorriek burdina gehiago ematen dutela, baina baita purin gehiago ere (konposatu organikoak dira, azido uriko bihurtzen direnak), eta gantz saturatuak ere bai, hau da, kaloriak. Kontuan hartu behar da haragi zuriak eta gorriak aipatzea oso orokorra dela, bakoitzaren barnean ere nutrizio kalitatea asko aldatzen baita zati batetik bestera.
28
27-34_FamiliaTODO_EUS.indd 28
ZATIAREN ARABERAKOA IZATEN DA GANTZ KANTITATEA Haragi zuriak gantz gutxiago du gorriak baino, baina zatiaren araberakoa izaten da kantitatea. Oilaskoak eta indioilarrak, adibidez, bularkia izaten dute zatirik giharrena edo gantz gutxienekoa. Gainerakoetan, gantza mugatua izaten da, batez ere azala kentzen badugu. Untxi haragian, berriz, izterra eta azpizuna izaten dira gantz gutxienekoak, solomoaren xerrekin batean.
Kendu aldizkariari hurrengo orriak eta partekatu itzazu neska-mutikoekin.
18/9/21 0:30
Egizu denen bilduma!
7.ZBK
HARAGI MOKADUTXO BAT Loy, zenbat
Badakizu ez dela komeni egunero haragia jatea, baina... ez al dakizu haragi mota bat baino gehiago dagoela!
haragi gorri sartu duzun orgatxoan!
Ez al duzu inoiz entzun...?
Haragi zuria eta
Haragia gorria
Haragi gorriak? Zertaz ari zara?
Haragi zuriak, oilaskoarena, indioilarrarena eta untxiarena, astean 2 edo 3 aldiz jan daitezke... Eta, koloreaz gain, nolako desberdintasunak dituzte?
...gantz gutxiago dutelako gorriek baino eta hazteko behar ditugun mantenugaiak ematen dituztelako.
A! Ulertzen dut! Haragia egunero ez, eta hobe zuria bada.
Hortaz, berrikusi egin beharko dugu orgatxo hori... Gainera, egunero jatekoak diren bi elikagai falta zaizkizu!
27-34_FamiliaTODO_EUS.indd 29
Haragi gorriek burdina asko daukate, baina gantz saturatuak ere gehiago dituzte haragi zuriek baino.
Egia! Fruta eta barazkiak.
Horregatik jan behar genituzke zuriak baino gutxiagotan.
Marraztu itzazu eta zoaz ordainlekura!
Lagunduko al didazu nire erosketa hobetzen gehien gustatzen zaizkizun fruta eta barazkiekin?
29
20/9/21 17:49
Gehiago jakin nahi al duzu haragiaren inguruan? Gainditu itzazu erronka hauek!
Hozkailu parega ea Kun-ek eta Edda-k erosketa egin dute. Aztertu ezazu zenbat elikagai eta nolakoak dituzten hozkailuan.
Erantzuna: Bigarren hozkailua bikaina da! Haragi zuriak eta arraina ditu, eta batez ere, fruta eta berdura pila bat.
Plan perfektua Bazkaria prestatzen ari dira Loy eta Tix, baina plateretan zerbait falta da. Lagunduko al diezu elikagai bakoitza dagokion lekuan jartzen?
MATEMATIKAREN LAGUNTZA: Platera egoki osatzeko, batuketa erraz-erraza baino ez da egin behar!
Haragia
Patatak Osoko zerealak
Arrautza Arraina Lekaleak
Arroza, pasta, artoa, ogia...
Frutak Barazkiak Berdurak
ERANTZUNA: 1. platera: brokolia, ogia eta oilasko izterra | 2. platera: izokina, entsalada eta espagetiak | 3. platera: arroza, babarrun zuriak eta espinakak
30
27-34_FamiliaTODO_EUS.indd 30
18/9/21 0:31
Err nka korapilatuak Zer ematen digute haragi zuriek? Haragi zuriek mantenugai asko ematen diote zure gorputzari. Neurrian janda, lagundu egingo dizute sendo eta osasuntsu hazten. Aska itzazu hari korapilatu horiek eta ikas ezazu gure gorputzak nola ateratzen dien probetxua mantenugaiei. Osa itzazu falta diren letrak!
FOSFOROA Beharrezkoa da hezurrak eta hortzak eratzeko, baina baita zure giharrei funtzionatzen laguntzeko ere.
N RBIO SIST MA
AZ
LA
H RTZAK
RR
PROTEINAK
O
R K
E
K
A
IG
IH
BI
A
X O
A O
G
LA
Zure gorputzak milaka proteina behar ditu organoak, giharrak eta larruazala eratzeko eta hazteko.
UNITATE SISTE A
BURDINA LA
Beharrezkoa da hemoglobina eta mioglobina sortzeko (horien zeregina da oxigenoa gorputz osora garraiatzea).
HE Z RR AK
I
D
ZINKA B BITAMINA Babestu egiten du nerbio sistema, murriztu egiten du kolesterol txarra eta handitu egiten du ona, lagundu egiten du globulu gorri osasuntsuak sortzen eta elikagaietatik energia lortzen.
Immunitate sistemaren lagunik onenetakoa da: hark babesten eta sendatzen zaitu birusa gorputzean sartzen zaizunean.
31
27-34_FamiliaTODO_EUS.indd 31
18/9/21 0:31
JARDUERA
Kilo erdi galdera Honezkero aditua izango zara haragi zurietan...
Esan ezazu baieztapen hauek egia edo gezurra diren. Haragia zuria dela esaten dugu oilaskoek, indioilarrek eta untxiek luma ile zuri-zuriak izaten dituztelako.
Haragi zuriek zink izeneko mineral bat izaten dute, zeinak lagundu egiten duen zure gorputzak birus eta bakterioen aurka egin dezan.
Egia edo gezurra?
Egia edo gezurra?
Erantzuna: gezurra. Kolore askotako oilaskoak, indioilarrak eta untxiak daude.
Erantzuna: egia. ‘Pozink’ bizitzen lagunduko dizu zinkak.
Haragi zuriak astean 2 edo 3 aldiz har daitezke, eta gorriak zertxobait gutxiago. Baina, zalantzarik gabe, osasuntsu eta zorionez beteta egongo zara berdura errazio on batekin.
Haragi gorriek gantz saturatu gehiago dute zuriek baino, eta, horregatik, hobe da egunero hartzea.
Egia edo gezurra?
Egia edo gezurra?
Erantzuna: egia. Fruta eta berdurarekin dena doa hobeto.
Untxitxo erlaxatuak
1
1 Eser zaitez orpoen gainean, izterrak bikietan bermatzen dituzula. Gurutzatu hatzak bizkarraren atzealdean.
2
Erantzuna: gezurra. Txahal xerra batekin gosaldu? Haragi gorria noizbehinka jatekoa da.
KIROLA
Elikadura osasungarrian aditu baten pare jarria zaudenez, zer iruditzen orain kirol pixka bat egiten baduzu? Gero erlaxatu egin zaitezke yoga pixka bat eginez. Gorputz jarrera horri untxiarena esaten zaio!
Goratu itzazu untxi belarriak zerurantz, gorputza aurrerantz makurtzen duzula, eta jar ezazu kopeta zoru gainean, belaunen aurrean.
3
Jaitsi besoak eta eseri berriro.
Hartu arnasa lasai-lasai pare bat aldiz jarrera horretan.
32
27-34_FamiliaTODO_EUS.indd 32
18/9/21 0:31
Dendan
UNTXIA Izterrak, saiheskia, txuletatxoak, besotxoak, solomoak eta izter mamiak Oso aukera interesgarria da dietan sartzeko, moldakorra baita oso: plantxan egin daiteke, gisatuta, labean erreta, arrozekin, erregosita, kuskusarekin lagunduta... Haurrentzat bereziki erosoak dira hezurrik gabeko zati prestatuak, adibidez hezurrik gabeko solomo osoak eta solomo xerratuak.
OILASKOA Oilasko bularkiak, bularki xerratuak, azpizunak, hegoak (zatituak eta osoak), hezurrik gabeko izter xerratuak, izterrondoak, atzealdeak Gantz gutxiago dutenez, samurrak direnez eta hezurrik gabeak, bularkia eta azpizuna dira zatirik egokienak haurrentzat. Baina beste zati batzuk ere oso erraz jaten dira, adibidez izterrak.
INDIOILARRA Bularkia, izterra, hegoak, azpizuna, izterrondoak (xerra eta txuletatxoa) Oilaskoaren antzekoa da, zapore leunagoa du eta gantz gutxiago. EROSKIn hainbat zati dituzu aukeran, nahi duzun bezala prestatzeko: medailoiak, xerrak, erregosia...
33
27-34_FamiliaTODO_EUS.indd 33
18/9/21 0:31
familian
Nola egin plater osatu bat? Plater osatua esaten zaio dieta orekatua egiteko behar ditugun mantenugai guztiak kopuru egokietan ematen dituzten elikagaiak dituenari. Proteina osasungarriak %25 izango lituzke, adibidez haragi zuriak emanak, eta a horri gehitu beharko litzaizkioke, gutxi gorabehera, fruta eta barazkiak %50 eta osoko zerealak %25 (ogia, pasta, arroza...).
GUARNIZIOAK Lagundu ezazu haragia guarnizio Osasungarriekin, adibidez berdurekin, Eta erabil itzazu saltsa arinak ontzeko, Adibidez limoia. MODU OSASUNGARRIAN KONTSUMITZEKO IDEIAK Haurrentzat eta helduentzat haragi errazio berdintsua gomendatzen da, eta 125-150 gramo ingurukoa da. Lagungarri edo betegarri gisa joango den plateretan (entsaladak, enpanadillak, ogitartekoa...), kantitateak dezente txikiagoa izan beharko du.
BIRRINEZTATUAK SAIHESTEA Nuggetak, hegotxoak... Oilasko xerra bat birrineztatua edo arrautza-irinetan pasatua dagoenean askoz kaloria eta gantz gehiago ematen du (bi halako eta gehiago), oliotan frijitu behar izaten delako.
KOZINATZEKO METODOAK Gomendagarriena da ahalik eta gantz gutxien darabilten metodoekin kozinatzea haragia, eta propietate guztiak mantentzeko modua emango dutenekin: erregosita, su bizian frijituta, plantxan, ur irakinetan eginda, egosita edo lurrunetan.
Oilasko edo indioilar hestebeteak, Nutri-Score A edo B dutenak Haragi zuriei buruz ari garenean, oso garrantzitsua da ulertzea haragi zuriaz ari garela eta ez hestebeteaz. Zenbat eta elaborazio gutxiago eta freskotasun gehiago, hainbat hobeto; arau horrek balio du hemen ere. Urdaitegiko produktu batzuek ospe ona izan arren, adibidez indioilar edo oilasko hestebete xerratuak, beti izango da osasungarriagoa hegazti horien haragi freskoa, berdin du zein zatirena. Denbora baduzu, hobe indioilar bularkia plantxan eginda jartzea ogi tartean, eta ez
indioilar edo oilasko hestebetea, nahiz eta horiek haragi askorekin eginak izan. Hala ere, urdaitegiko produktu bat nahi baduzu indioilarrez edo oilaskoz egina, Nutri-Scorek lagundu egingo dizu aukerarik osasungarriena hautatzen. Zenbat eta letra hobea, orduan eta haragi gehiago eta gatz gutxiago duela esan nahi du. Beste aukera bat da oilasko bularkia kontserban erostea, naturalean edo oliotan; eutsi egiten die haragi freskoaren propietateei eta irtenbide erraz eta erosoa da.
34
27-34_FamiliaTODO_EUS.indd 34
18/9/21 0:31
Rincón de Soto Udareak mintzo da
club-erako
Berdinik gabeko udarea Rincón de Soto Udareak Jatorri Izena (JI) 2004. urtean onartu zuen Europako Batasunak, eta udareen artean lehenbizikoa izan zen Espainiako Estatuan.
F
elipe V.aren kortean ere, XVIII. mendean, estimu X handitan zeuzkaten Rincón de Sotoko udareak, Rincó zaporea berezia zeukatelako zapo orduan ere, eta horrek argi ordu erakusten du inguru horretan eraku tradizio handia dagoela tradi udarea landatzeko. Jatorrizko udar Izen Babestuak bi udare mota hartzen ditu bere barnean, hartz Blanquilla eta Konferentzia, Blanq azken hori da ugariena. eta a Zaporeak eta testura urtsuak Zapo egiten ditu hain bereziak. egite Zapore sendo eta iraunkor Za azukreek ematen diete, hori a beste inguru batzuetan ekoitzitako udareek baino ekoit gehiago izaten dute eta. Horien gehia azukrea, gainera, fruktosa azuk da, kaloria gutxiago dituena eta errazago metabolizatzen dena; hori dela eta, diabetesa dutenentzat ere egokiagoa da. Testura urtsua, berriz, landatze eremuko ibarretako lur sakonek ematen diete. Udarea behar bezala onduta dagoenean, beste udare batzuetan ez bezala, mamiak ez du pikorrik izaten (zelula harrikarak), eta urtu bezala egiten da ahosabaian eta oso freskagarria izaten da. Egun hauetan hasi da 2021 honetan bildutako udareak merkaturatzeko kanpaina berria; supermerkatuan eskuratzeko moduan daude, eta horiekin gozatzeko aukera duzu, bai bere horretan, bai postre gisa eta bai era guztietako platerak laguntzeko ere.
www.perasderincondesoto.com
13_BrandedPera_EUS.indd 19
20/9/21 18:12
hilabete honetan
TARTARIAR SALTSAREKIN
Chip k a l a t e g e b 4 ERRAZIO / ZAILTASUNA 2 / 75 MIN
CHIP-AK EGITEKO Erremolatxa bat 2 azenario Txiribia bat Batata bat Patata bat
TARTARIAR SALTSA EGITEKO Tipulin laurdena 10 g luzokertxo 10 g kapar 4 koilarakada maionesa Koilarakadatxo bat ziape Lima erdia% Gatza
NUTRI-SCORE
A A B C D E ERRAZIO BATEK DAUKA: KCAL
GANTZA
GANTZ SATURATUAK
AZUKREAK
GATZA
185
8,52
1,29G
8,11G
0,56G
%10
%12
%6
%10
%14
haur batentzako Kopuru Gomendatua (KG) aintzat hartuta
1. PAUSOA Moztu berdurak xafla finetan mandolina batekin.
2. PAUSOA Jarri berdurak ontzi batean urarekin, eta utzi beratzen 10 minutuz gehiegizko almidoia kentzeko. Kendu ura eta lehortu ongi zapi batekin.
4. PAUSOA Deshidratatzekorik izan ezean, sartu labean 150 ºCan 30 minutuz. Denbora hori pasatzean, eman buelta chip-ei eta eduki beste 20 minutu beste aldetik. Atera labetik eta zabaldu gatza gainetik.
5. PAUSOA 3. PAUSOA Banatu chip-ak labeko paperaren gainean, baina elkarren gainean jarri gabe. Elikagaiak deshidratatzeko baten laguntzarekin, deshidratatu berdurak ordubetez.
LAGUNTZEKO Moztu xehe-xehe tipulina, luzokertxoak eta kaparrak. Nahasi maionesa, ziape, lima zuku eta gatzarekin. Zerbitzatu begetalekin batean.
36
36-37_PekeReceta_EUS.indd 36
18/9/21 19:38
TRIKIMAILUA Espezia askotarikoak erabil ditzakezu chip-ei zaporea emateko. Horrela ez duzu gatzik erantsi beharko.
IKOA DIETET andia OHAR trizio kalitate h tal
nu ege honek asko. B -ak: Errezeta ta erabilera h c u ip e zakeg it dauka d a, n in bana kin eg baza, askore la go a in k , g jena estu e beren la saih ae k rr iz z o H o a... ak ed u it ij sagarr fr ain h aitira patata k, ez b ditugu la ingo ia g z e nditu komert a h a k iz ta iz e m , bi ald rriak, hortaz ndaga ; e a u m k o g ren le rria. berdu uraga dugu da on o g n iza
37
36-37_PekeReceta_EUS.indd 37
18/9/21 19:38
hilabete honetan
Eramateko, bustita jateko
GOZATZEKO Gure pasten zapore biribiletik hasi eta gurinez egindako daniar gaileten ahogozo paregabera. Cookieak, mariak, zuriak, beltzak, hazidunak, sagarrarekin, laranjarekin... Gosaritarako edo 17:00etako tea hartzeko. 300 aukera baino gehiago une biribil baterako. Eta biribila ez bada ere, ez du askorik axola.
KLASIKOAK EROSKI BASIC OSOKOA Familia osoarentzako moduko formatuan. Ekilore olioarekin eta palma oliorik gabe.
TXOKOLATEDUNAK ST MICHEL GAILETAK Frantziar gaileta tradizionala gurinarekin eta txokolatearekin. 1905. urteaz geroztik, bereganatu u egin ditu Frantziako eta beste herrialde batzuetako ahosabaiak.
GULLÓN OLOZ ETA TXOKOLATE BELTZEZ EGINAK Txokolate haziekin. Zuntza daukate eta oleiko handiko ekilore olioarekin eginak daude.
DIGESTIVE GULLÓN OLOZ EGINAK, OLOZ ETA LARANJAZ, %33 GANTZ GUTXIAGOKOAK, MUESLIA OLOAREKIN, MAHASPASEKIN, ABRIKOTEZ ETA SOJAZ EGINAK Oleiko handiko ekilore olioz eginak daude eta zuntz asko daukate.
38
38-39 Galletas_EUS.indd 22
20/9/21 17:51
ESPEZIALITATEAK LOTUS BISCOFF KARAMELIZATUAK Dasta ezazu Lotus Biscoff gaileta karamelizatu mitikoen zapore eta testura paregabea (250 eta 124 gramoko formatuetan), ezin hobeak zure kafea laguntzeko edo edozein ordutan zizka-mizka g gisa hartzeko. 124 g gramokoak banakako zorrotxoetan datoz, bi gaileta bakoitzean.
PALETS BRETONS SAINT AUBERT Pasta erako gaileta porotsua, gurin askokoa. Haurrei eta helduei gustatzen zaie, eta aski egokia da gosaritan eta askaritan hartzeko.
GALETTES FINES BONNE MAMAN Gurinezko premium gaileta sibaritenentzat. Kalitate handia eta formatu bikaina gosaritan edo askaritan hartzeko.
GALETTES BRETONNES SAINT AUBERT Gaileta fin gurindunak zapore sendoa maite dutenentzat, baina Palets Bretons direlakoena baino arinagoak. Bretainiako errezeta klasikoz eginak.
BETEAK LOTUS KREMAZKOAK, TXOKOLATEZKOAK ETA BANILLAZKOAK LLotus Biscoff etxearen zapore nahasezina eta Lotus kremarekin egindako e betegarria konbinatzen ditu; txokolate b eta banilla zaporekoak ere badira. e
39
38-39 Galletas_EUS.indd 23
20/9/21 17:51
edergintza
Biziberritu zure ilea uda ostean Ilea lehortuta, bizitasunik gabe eta kiribildua duzula oporren ostean? Oraintxe da garaia berriz ohitura onetara itzultzeko eta produktu espezifikoak erabiltzeko ileari bere distira, indar eta bizitasun guztia emateko.
E
guzkiak nabarmen eragiten dio ileari, baita itsasoko urak, kloroak eta hareak ere. Beharrezkoa da egunero zaintzea, eta udazkena garai ona izaten da berriz hidratatu eta elikatzeko, are gehiago kanpotik hainbeste eraso jasan dituen bolada baten ostean. Gure lurrundegietan aurkituko duzu beharrezkoa zaion guztia. Xanpuak, moldatzaileak edo maskarak, udan ahulduta gelditu den ilearen egitura lehengoratu eta indartzeko, eta bestelako erritual batzuk ere bai tratamendu intentsibo eta osatua emateko. Ilerako produktuen belaunaldi berria dakargu, eraginkortasun handikoa; pauso erraz batzuekin, behin betiko errituala izango da zure ileak gorputza, leuntasuna eta distira har ditzan.
1
GARBITU AURRETIK Garrantzitsua da ilea lehor dagoela oela eskuilatzea, ez dadin apurtu edo o eten. Horretarako, belle saileko eskuila a bat erabil dezakezu, bereziki diseinatuak tuak daudenak korapiloak askatu eta a orrazteko, ilea zainduz.
40
40-43 Belleza_EUS.indd 44
18/9/21 20:04
2
EGOKI GARBITZEA Egoki garbitzeko, xanpu sortatxo bat bota behar dugu esku ahurrera (intxaur baten neurrikoa), eta burua leun-leun igurtzi aparra atera arte. Ondoren, ur epel askorekin garbituko dugu eta, beharrezkoa bada, berriz emango dugu xanpua.
Original Remedies xanpu solidoa Xanpu horren bertsio solidoak luzaroago irauten du eta erraz eramaten da batetik bestera. Jengibrea dauka eta almendra olio ekologikoa, eta bi horiek ilea elikatzeko eta biziberritzeko balio dute. Ileko korapiloak erraz askatzea lortuko duzu eta lakartasunik gabe gelditzea. Osagaien %94 landare jatorrikoak dira, ez dauka plastikorik eta ontzia FSC kartoi %100 birziklagarriz egina dago. Gainera, uretan azkar garbitzeko formula duenez, ura aurreztuko duzu garbialdi bakoitzean. Pastilla batek bi xanpuk adina balio du, eta 48 aldiz erabiltzeko aukera ematen du.
NOLA ERABILI XANPU SOLIDO BAT Eskuak eta xanpu pastilla hezetu behar dituzu, aparra atera arte igurtzi eta ileen sustraietatik muturretaraino zabaldu xaboia. Eman masajea beti egiten duzun bezala eta garbitu uretan.
Be Belle kolore distiratsuko xanpua Za Zaindu ezazu zure ile tindatua edo xerloduna m modu delikatuan garbituz, babestuz eta ko kolore argitsu eta bizia izan dezan lagunduz. G Gari hoziaren estraktua eta kamelia eta gari olioa daramatza; horiek babestu egiten dute o kolorea, ilearen erresistentzia sendotu eta ko handitu eta leuntasunez eta distiraz bete. ha
41
40-43 Belleza_EUS.indd 45
18/9/21 20:05
edergintza
3
BABESTU ETA ELIKATZEA
Astean bi edo hiru aldiz moldatzaile bat edo maskara bat ematea komeni da. Xanpua urarekin garbitu ondoren, xukatu egin behar da ilea eta produktua banatu, ile muturretan bereziki. Hortz zabaleko orrazi baten laguntzaz egin dezakezu. Utzi bi edo hiru minutuz eragin dezan, eta ondoren garbitu ur epel ugarirekin, ur hotzarekin bukatzen duzula kutikula ixten laguntzeko. Zure ilea oso lehorra badago eta puntak irekita baditu, tratamendu intentsibo bat erabil dezakezu elikatzeko edo lehengoratzeko.
Elviveren tratamendu osatua Produktuen eragina areagotu nahi baduzu, erritual osatu bat erabil dezakezu, adibidez Elvive markak eskaintzen dizuna Dream long produktu sortarekin, zeina ile luzea zaintzeko prestatua baitago. Keratina begetala eta errizino olioa daramatza, adatsa garbi eta arin egon dadin luzaroago, eta aldi berean kiribilak eta punta irekiak murrizteko balio du.
Belle kolore distiratsuko maskara Ile tindatu edo xerlodunetarako tratamendu intentsiboa da, aldi berean zaindu eta babestu egiten duena koloreak luzaroago iraun dezan. Gari hoziaren estraktua eta kamelia eta gari olioa daramatza, kolorea babesten dutenak, ilea sendotu, leuntasunez bete eta kiribilen aurkako efektuz hornitu.
42 2
40-43 Belleza_EUS.indd 46
18/9/21 20:05
4
HEZETASUNA DESAGERRARAZTEA Ilea garbitu eta tratamendua eman ondoren, funtsezkoa da gehiegizko hezetasuna leun-leun kentzea toalla baten laguntzarekin, igurtzi gabe.
5
ORRAZTEKO ETA LEHORTZEKO TEKNIKAK Ile hezea leun-leun orraztu behar dugu. Ez apurtzeko, lehenbizi askatu egingo ditugu ileko korapiloak, erdialdetik muturrerantz daudenak, eta gero sustrai aldekoak. Nahitaezkoa da gure ileari ongi heldu zaion orrazi edo eskuila erabiltzea: kizkurretarako orrazi larria, erraketa eskuila... Aukera zabala eskaintzen dizu belle sailak egokiena hauta dezazun. Lehortzeko, aire beroa emanez hasi behar da, mugimendu zirkularrak eginez idorgailua distantzia pittin batera dagoela, eta aire hotzarekin bukatu ilearen zuntzak itxi daitezen, orrazkera fi nkatu dadin eta bolumena har dezan.
Nolako orrazkera nahi dugun, era bateko eskuila edo orrazia erabiliko dugu. Hezurdura itxurako orrazia idorgailuarekin erabiltzeko pentsatua dago, aukera ematen baitu aire beroa zirkulazioan ibil dadin, eta horrek lagundu egiten du ilea azkarrago eta modu eraginkorragoan lehortzen, moldatzen edo lisatzen. Eskuila termikoak ezin egokiagoak dira orrazkera moldatu eta finkatzeko, zeramikazko hodi zulodunari esker, zeinak aukera ematen duten beroa metatu eta transmititzeko, elektrizitate estatikoa gutxituz. Metalezko hortzak dituzten orrazi harrotzaileak oso egokiak dira ilea harrotu eta kardatzeko.
43
40-43 Belleza_EUS.indd 47
18/9/21 20:05
hilabete honetan
Bat egingo al duzu bularreko minbiziaren aurkako borrokarekin? EROSKIn, zentimo guztiek balio dute. Orain 6.000 emakume baino gehiago lagundu ditzakezu bularreko minbiziaren aurkako borrokarekin bat eginda; aski duzu zentimo batzuk ematea gure dendetan txartelarekin ordaintzen duzunean.
B
ularreko minbizia osasun publikoko arazo larria da. Kalkuluen arabera, zortzi pertsonatatik batek izaten du bizitzan zehar, nagusiki emakumeek. Azken urteetan handitu egin da gaitz horren eragina, eta gaur-gaurkoz, emakumeen artean heriotza gehien eragiten duena da tumore txarren ondorioz. COVID-19aren pandemiak, gainera, gaitza duen jendearen bizitzako alderdi guztiei eragin die, eta hor sartzen dira bularreko minbizia antzemateko probak, diagnostikoa, tratamendua eta zaintza osagarriak. Arlo horretan ari diren elkarteek funtsezko laguntza ematen diete
44
44-45_Solidaridad_EUS.indd 42
18/9/21 20:08
ELKARTE HAUEK LAGUNDUKO DITUGU AECC Minbiziaren Aurkako Espainiako Elkartea irabazteko asmorik gabea da, eta gaixoak eta haien familiak babestu eta laguntzea da haren zeregina, eta ikerkuntza proiektuak diseinatzea minbiziaren diagnostikoa eta tratamendua hobetzeko. ACAMBI Gaitza pasatu duten emakume boluntarioek osatzen dute Bularreko Minibiziaren eta/ edo Ginekologikoaren Bizkaiko Elkartea, eta lagundu egiten dute gaixotu den pertsona ulertua senti dadin.
pazienteei eta haien familiei. Lagun egiten diete eta arreta eskaini, lan handia egiten dute patologia horren ikerkuntzaren eta prebentzioaren alde, eta ikusgarritasuna emateko ekintza asko egiten dute. Elkarte horiek, gainera, arreta pertsonalizatua eskaintzen dute, banakako laguntza psikologikoa kaltetuei eta haien familiei, elkarrekin biltzeko taldeak antolatzen dituzte, osotara indarberritzeko tailerrak, nutrizionisten zerbitzuak, laneko aholkularitza, ileorde bankua, laguntza poltsak, bularretako kirurgikoak ematen dituzte, ariketa fisikoa egiteko ikastaroak (yoga,
IRAILEAN
ASMMA Bularreko Minbizia duten Emakumeen Arabako Elkartea irabazteko asmorik gabea
gimnastika terapeutikoa...), erlaxatzeko eta antsietatea kontrolatzeko ikastaroak, meditazioa... baita errehabilitazio eta fisioterapia zerbitzuak ere. EROSKIn bat egin dugu Bularreko Minbiziaren aurkako Mundu Egunarekin (urriaren 19an da), eta hilabete honetan guztian, gaitz hori duten pertsonekin lan egiten duten elkarteentzat izango da Elkartasun zentimoak programan biltzen dugun diru guztia.
Lor ditzagun 24.000 otordu
da, eta 30 urte daramatza babesa ematen, esperantza zabaltzen eta jarduerak eta baliabideak eskaintzen kaltetuei. KATXALIN Pazienteen elkarte bat da, irabazteko asmorik gabea; 1987an sortu zen bularreko minbizia dutenei eta haien familiei laguntza emateko. 1999. urteaz geroztik, minbizi ginekologikoa duten emakumeei ere eskaintzen die arreta. SARAY Bularreko Minbiziaren Nafarroako Elkarteak 25 urte daramatza lanean, bularreko minbizia dutenei eta haien familiei laguntza eta babesa eskainiz.
kon pro mi so osasungarriak jasangarriak
pertsona kalteberentzat
150.000 €
BAINO GEHIAGO
Consigamos 24.000 comidas
Eskerrak eman nahi dizkizugu 150.000 € baino gehiago bildu ditugulako, eta egoera zaurgarrian dauden neska-mutilak elikatzeko erabiliko dugu diru hori. Gizarte arloko beste kausa batzuk laguntzen jarrai dezakezu txartelarekin ordaintzen duzunean zentimo batzuk emanda.
para los más vulnerables Erakunde honen alde: En favor de:
Informazio gehiago Más información
EROSKIn, zentimo bakoitzak axola du
BILDU DITUGU
En EROSKI cada céntimo cuenta
K ESKERRI ASKO! Centimo_SEPTIEMBRE.indd 4
19/07/2021 10:36:55
45
44-45_Solidaridad_EUS.indd 43
18/9/21 20:08
bidaiak
URTE GUZTIAN ZABALIK Kanarietan zazpi uharte daude, zein baino zein ikusgarriagoa, baina uhartediko hondartza, zalantzarik gabe, Fuerteventura da. Itsasertz gorabeheratsuko uhartea da, urre koloreko harea eta ur gardenak dituena, lasaia eta gutxi bezain ederra; eguzkia izaten du urteko ia 300 egunetan, eta giro horrekin, urte osoan bisitatzeko modukoa da.
E
gon al zara inoiz basamortua eta paradisua elkarren ondoan dituen leku batean, oasi bat izango balitz bezala? Horixe eskaintzen du Fuerteventura iparraldeak, Corralejoko Parke Natural ikusgarriarekin, non urre kolore hondar itsaso batek kilometro luzeetako hondartzetara eramango zaituen, han uretako hainbat jarduera egin dezazun eguzkia hartzeaz gain: kitesurfa, surfa, padel surfa edo paseoak itsasontzian, uretako motorretan edo katamaranetan. Nahi izanez gero, gainera, Lobos uhartera eramango zaituzte. Inor bizi ez den txoko txiki bat da. Erromatarrak handik pasatu ziren orain dela ehunka urte, eta gaur egun itsas hondo ikusgarriak ditu urpekaritza egiteko, eta moila ezin bereziagoa, pasarela gisako batean bukatzen dena itsasorantz.
46
46-47_Viajes_EUS.indd 48
18/9/21 20:10
Calderon sumendia.
HONDARTZAK ETA LABAZKO IBAIAK Cotillotik Caleta de Fuste-ra, Las Salinas, Antigua, Gran Tarajal eta Ajuy-n barrena, uharteko iparraldea eta hegoaldea lotu daitezke eta irudi ederren kontrastea begiztatu, non harea beltza edo urrekara duten hondartzak ageri diren, eta labazko ibaiak ere bai, azken erupzioen arrastoak. Paisaia idor eta lauak ageri dira egun, Europan berdinik ez dutenak. Xenda sare bat prestatua dago ibilbide hori egiteko, edo gozatzeko beste aukera bat izan daiteke behatokietara igotzea, adibidez Sicasumbrekora; hegoaldean dago, Pajaran, eta leku paregabea da izarrak behatzeko.
Ayose-ko Guise eta ia. behatok
Salinas del Carmen-eko museoa, Antiguan.
HERRI ETA PARAJE PAREGABEAK Fuerteventurako historia ere nornahi maitemintzeko modukoa da. Betancuriako herrian hasten da, herri ezin politagoan, non zaindari gisa jarrita dauden Ayose (Jandiako erregea) eta Guise (Maxoratako erregea). Biosferaren Erreserba izendatua dago uhartea 2009. urteaz geroztik, eta ibilaldi apartak egin daitezke Jandiako hondartzako aintzira kilometrikoetan, edo Cofeteko hondartzako paisaia birjinekin gozatu daiteke, bakardadean eta seguru, aglomeraziorik gabe. “Uharte lasaia” esaten diote kanariarrek, eta gaueko ikusmirak ere paregabeak izaten ditu, zeru oskarbian izar eta konstelazioak metatzen baitira; hori dela eta, Startlight Erreserba izendatu dute.
GASTRONOMIA ETA TRADIZIOAK Uhartearen idortasunak agerian uzten du garai bateko biztanleen historia, majoreroena alegia, bizirik irauteko borroka bat izango zela, eta horren arrastoa jasotzen dute museoen sareko zenbait zentrotan; horietan azalduko dizute zergatik egiten den uhartean munduko gaztarik onena, nola esportatzen zuten gatza aurreko mendeetan edo egungo arrantzaleek orain ere nola harrapatzen duten arraina oso antzinako metodoak erabiliz. Tradizioa eta historia biltzen ditu, halaber, hango gastronomiak, zeinak berrasmatu egin duen bere burua hango taberna eta jatetxeen kalitateari esker.
itzuli egingo dizugu
%5
EROSKI Bidaietan, egizu erreserba modu seguru eta malguan
zure EROSKI club txartelean (1)
Eta hori guztia 365 egunetan, Fuerteventura urte osoan baitago zabalik. (1)
%5 itzuliko dizugu zure EROSKI club txartelean 2021eko urriaren 1etik urriaren 30era egindako erreserbetarako eta urtarrilaren 31 bitarteko egonaldietarako. Egizu erreserba gure webgunean eta EROSKI Bidaien bulegoetan. Eskaintza ez da metatzen.
47
46-47_Viajes_EUS.indd 49
18/9/21 20:10
EROSKI guztia tia zure mugikorrean orrean Berria!
Zure erosketa
]HUUHQGD
Sortu zure zerrendak. Gehitu produktuak ahotsa erabiliz, edo eskaneatuz.
Esportatu online supermerkatura, eta partekatu nahi duzunarekin.
5€
*
Deskargatu doan
erabiltzen hasteagatik Aurrezki-kupoiak Liburuxka Errezetak Ezagutu jolasean Eta askoz gehiago...
*Kontsultatu baldintzak eroski.es/eu/eroski-appak/ atarian.
* EROSKI aplikazioan lortuko duzu 5 €-ko aurrezki-kupoia astebeteko epean, gutxi gorabehera. 5 €-ak eskuratzeko, beharrezkoa da aurrez kupoia aktibatzea aplikazioan eta gero gutxienez 40 €-ko erosketa bat egitea trukatu ahal izateko. EROSKI club-eko bazkideei emango zaie, EROSKI aplikazioaren bidez lehenbiziko aldiz identifikatzen direnean EROSKI club kontu digital batean edo EROSKI aplikaziotik kontua sortzen dutenean 2021eko urriaren 7tik azaroaren 4ra. Lehenengo 100.000 bazkideentzat bakarrik.
48 APP_EUS.indd 4
20/9/21 18:10
EROSKI 71 FNMT SC.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
14:22
Abantaila gehiago EROSKI club-ekoa izateak abantaila handiak ditu. Disney-ren produktu paregabeak eskuratu ahalko dituzu, telefonoaren fakturan aurreztu eta erosketetan abantailak lortu haur txikiak izanez gero. Jakin nahi nola?
Goza ezazu DISNEYrekin Mickey eta haren kideak lagun hartuta Oraindik garaiz zaude hurbilen duzun EROSKI dendatik bederatzi opari hauetakoren bat eramateko.
Hauek dituzu eskura: Hiru eratako katiluak gosariei zapore berezia hartzeko. Egizu denen bilduma! Botila eta tuperra neska-mutikoek eskolara eraman ditzaten. Helduentzat, botila bat eta fruta ontzi bat lantokian atseden hartzen dutenerako. Gainera, Disney zaleak direnentzat, bi peluxe ditugu pertsonaiarik kuttunenekin: Minnie eta Mickey.
Haurrentzako botila 699 puntu edo 4,99 € aleak.
Peluxeak 699 puntu edo 5,99 € aleak.
© Disney
Helduentzako botila 699 puntu edo 5,99 € aleak.
Opari horiek guztiak, bereziki zuretzat EROSKIn. Nola? EROSKI club-eko bazkide izateagatik bakarrik, zatoz hurbilen duzun EROSKI saltokira, eta hantxe aurkituko dituzu. Aukeratu ezazu gehien gustatzen zaizuna, ordainlekuan erakutsi ezazu EROSKI clubeko bazkidea zarela, eta 699 Travel Punturekin edo prezio berezi batean eraman ahalko duzu ale bakoitza. Egizu guztien bilduma eta goza ezazu filmetan bezala Disney-ko zure lagunekin.
Fruta ontzia 699 puntu edo 4,99 € aleak.
Haurrentzako tuperra 699 puntu edo 4,99 € aleak. Katiluak 699 puntu edo 4,99 € aleak.
699
Zure oparia punturen truke edo prezio berezian: 4,99 edo 5,99 €-an bakoitza. Sustapenak 2021/09/16tik 2021/11/03ra balio du, edo aleak agortu arte. Ikus itzazu baldintzak eroski.es helbidean.
50
50_Ventajas_EUS.indd 50
20/9/21 17:57
bazkide izateagatik Zurekin gehien behar duzunean
Presta zaitez familian Halloweenerako
Aurreztu nahi? Eman izena hemen: eroski.es/familias012
Familia Plana 0·12 programarekin, deskontu esklusiboak eta aholku erabilgarriak eskuratuko dituzu, eta hobetu egingo duzu zure egunerokoa eta zure familiarena. Hilabete honetan, gainera, beste 5 € emango dizkizugu Sustapen Gehiago atalaren bidez. JAKIN NAHI NOLA? Oso erraz. Familia Plana 0·12 programan partaide bazara, eta 2021eko urriaren 7tik azaroaren 4ra lau marka hauetakoren bat erosten baduzu gure aplikazioko edo eroski.es guneko Sustapen Gehiago atalaren bidez, Sustapen Gehiagorekin aurreztuko duzunaz gain beste 5 euro ere emango dizkizugu opari (1) , nahi duzunean EROSKIn erosketa egin dezazun.
Familia Plana
0·12 club-era
ko
5€
gehiago
lau marka hauetan aplikazioko eta eroski.es guneko Sustapen Gehiago atalean
Eta presta zaitez Halloweenerako!
PLANA 0·12 ORAINDIK EZ AL ZARA FAMILIA de izena eman eta EKIMENEKO KIDE? Zeren zain zau guztiak eskuratzeko? eskaintzen dizkizun abantaila
(1) 2021/11/11n sartuko dizkizugu 5 € gehigarriak zure EROSKI club txartelean, baldin eta Familia Plana 0·12 programan izena ematen baduzu 201/11/04a baino lehen eta 2021/10/07tik 2021/11/04ra lau marka horietan erosketa egiten duten lehen 5.000 bazkideetako bat bazara. Gehienez: 5 € txartel bakoitzeko. Aukera gehiago duzu Sustapen gehiago atalean: https://www.eroski.es/eroski-club/mas-promociones
51
50-53_Ventajas_EUS.indd 32
18/9/21 20:19
Abantaila gehiago bazkide izateagatik Zatoz Virgin telcora Pasa zaitez Virgin telcora eta hilero zure EROSKI txartelean sartuko dizugu Virgin telcok igortzen dizun fakturaren %4a (1).
Eta aurreztu ezazu zure fakturan HILERO
4
%
Gainera, opari emango dizkizugu
5€
gehiago
Nola has zaitezke aurrezten?
1 eroski.es webgunean, zoaz EROSKI club atalera eta han sar zaitez Telefonia sustapena atalean: www.eroski.es/eroski-club/promocion-telefonia/
2
3
Klika ezazu Nahi dut.
Eta buka ezazu online kontratazioa edo utzi zure telefonoa zurekin harremanetan jar daitezen.
(1) Virgin telcok hilero igortzen dizun fakturaren %4 sartuko dizugu zure EROSKI club txartelean, BEZik gabe. Ikusi baldintzak hemen: www.eroski.es/eroski-club/ promoción-telefonía. Sustapenean izena emateagatik, 5 € jasoko dituzu EROSKI club txartelean sustapenari dagokion %4a lehenbizikoz sartu ondoren. Gehienez 5 € izena ematen duen bakoitzeko.
52
50-53_Ventajas_EUS.indd 33
18/9/21 20:19
EROSKI 71 KAS SC.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
14:28
EROKI 71 CAPRABO 357 FINISH SC.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
15:12
EROSKI 71 COLGATE SC.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
14:11
albisteak GALIZIAKO AMICOS ELKARTEAREKIN BAT EGIN DUGU ATLANTIKOA ZAINTZEKO
Lanean ari gara elikagai gutxiago alferrik galtzeko
K
ontsumo arduratsuagoa sustatu eta jendearengan kontzientzia sorrarazteko, EROSKIn bat egin dugu Elikagaiak xahutzearen aurkako 4. astearekin, eta hainbat ekimen landuko ditugu. Beste ekintza batzuen artean, elikagai gutxiago alferrik galtzeko aholkuak, trikimailuak, errezetak eta kontzientziazio kanpainak egingo ditugu gure
blogean, EROSKI Consumerren eta eroski.es webguneetan eta EROSKI Fundazioaren Elikadura Eskolan. Gure dendetan zenbait proiektu sustatzen ditugu asmo horrekin berarekin, adibidez fruta eta barazki “itsusiak” saltzeko kanpainak, besteak bezain onak baitira jateko, itxura edo neurria gorabehera. 2020. urtean 600 tona inguru saldu genituen produktu horietatik. Gure ontziak ekodiseinatzeari ere ekin diogu hondakinak murrizteko, iraungitzedata gertu duten elikagai freskoak merkatu egiten ditugu eta elikagaiak ematen ditugu Zero Hondakin programaren bidez (2,5 milioi euro 100 GKEri baino gehiagori urte honetako lehen seihilekoan).
8.000 euro eman dizkiogu Amicos elkarteari, eta hark Galiziako itsasertza garbitzeko eta kontserbatzeko erabiliko ditu, eta zenbait hondartzatan garbiketa lan osatuak egiteko aukera eman du Amicosen REMAR programaren barnean. Elkarte horrek laguntza ematen die desgaitasunak, garuneko paralisia eta autismoa duten pertsonei eta haien familiei Barbanzako eta Noiako eskualdeetan. Gainera, Rias Baixaseko itsas eremu babestuan hondakinak murrizteko lan egiten du. Ekimenean 350 pertsonak parte hartu dute, eta 100 kilo hondakin baino gehiago atera dituzte, era guztietakoak.
Pasa zaitez tiket digitalera! Erosoagoa da... eta jasangarriagoa! Aktibatu ezazu tiket digitala EROSKI aplikazioan eta ahaztu ezazu papera. Nahi duzunean ikusi eta deskargatu ahalko dituzu zure tiket guztiak. EROSKI guztia zure mugikorrean! Deskargatu ezazu doan hemen:
58
58 Noticias_EUS.indd 58
18/9/21 20:26
EROSKI 71 MIDSONA (TOKI) OFFSET.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
14:40
EROSKI 71- CAPRABO 357 DR SCHAR OFFSET.ai
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
16/09/21
14:56
