Editie 33. Februari / maart 2020

Editie 33, februari/ maart 2020

LIFE

ESPECIAL

Nederlandstalig magazine over het leven aan de Costa del Sol

ESpecial Sessies

OUDERS OVER SPAANS ONDERWIJS Roadtrips Axarquía & Guadalteba

Je huis verhuren aan toeristen?

Tropisch fruit uit Spanje Pelgrimstocht naar beste wijn

AZULL, VASTGOEDMAKELAAR AAN DE COSTA DEL SOL

I N V I T E S YO U AL WAT JE MOET WETEN VOOR JE VASTGOED KOOPT AAN DE COSTA DEL SOL

I N FO SESSI E

27- 02 27- 03 MARBELLA

Volgende Infosessie: Dinsdag 28 april 2020

WAAROM DEELNEMEN? We leggen je haarfijn uit wat de best scorende projecten aan de Costa de Sol zijn.

Voorstelling van projecten key ready en nu extra voordelig.

Voorstelling projecten op plan met de beste prijs/kwaliteit.

Azull Office Costa de Sol Our Space Oasis Business Centre Ctra. de Cádiz km 176 29602 Marbella, Málaga España Ontvangst vanaf 10u met een kopje koffie of thee

OOK VOLGENDE VRAGEN KOMEN AAN BOD Hoeveel huurinkomsten haal je nu werkelijk?

Start presentatie stipt om 10u30

Hoe zit het met bankgaranties, bouwvergunning?

Welke kosten heb je als eigenaar?

DEELNAME GRATIS Inschrijven verplicht via

Hoe zit het met de belastingen?

Mark Verhulst gsm +32 478 80 09 00 mark@azull.info Of via www.azull.info

Koop veilig en met een goed gevoel

www.azull.info info@azull.info

COLOFON

EDITORIAL

ESPECIAL LIFE TEAM Bianca van Hoorn Else Beekman Joyce van Ombergen-Jong Marcel Boers Maybritte van Blijderveen Nazli van den Kieboom Ronald Dorlas Sander Klomp Susanna Verboon Taco te Gussinklo

PUBLISHERS Marjan Schut (commercial director) sales@especial-life.com +34 680 674 188 Maria Kupers (creative director) maria@especial-life.com ADVERTENTIES sales@especial-life.com ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com

Tijdens een netwerkbijeenkomst vroeg iemand ons of we nooit eens zonder inspiratie voor nieuwe onderwerpen zitten. “Nee, nooit!” riepen we allebei tegelijkertijd.

Toen moesten we natuurlijk uitleggen waar al die ideeën dan vandaan komen. Het antwoord is heel simpel: van anderen. Als we met iemand in gesprek zijn tijdens een bijeenkomst, iets lezen in de krant of op de sociale media of ergens iets opvallends zien gaat er in ons hoofd meteen een creatief proces van start. Behalve dat wijzelf regelmatig met ons tweeën overleg hebben over nieuwe onderwerpen kunnen we natuurlijk ook nog rekenen op de input van onze professionele schrijvers. Allemaal deskundig op hun vakgebied en nieuwsgierig aangelegd.

Nadat we een planning met de onderwerpen voor de komende edities hebben opgesteld bespreken we met de redactie wat de beste invalshoek is zodat we onze lezers een interessant artikel kunnen bieden. Natuurlijk zijn er altijd onderwerpen die op het laatste moment bedacht worden en schuiven we hier en daar wat maar zonder inspiratie zitten we nooit!

Zo zaten we tijdens het brainstormen ietwat te gruwelen over het slachten van varkens maar het is een oude traditie die op het platteland nog steeds in ere gehouden wordt. Susanna Verboon vroeg een ‘matarife’ alles over de gebruiken rondom de slacht. Else Beekman ging koffiedrinken met een barrista en bezocht een plantage van tropisch fruit in La Axarquía. Wijnkenner Ronald Dorlas ging naar Santiago de Compostela, niet om te wandelen maar op zoek naar lekkere wijnen uit die regio.

Natuurlijk zijn we ook weer op stap gegaan, deze keer met de auto. En we spraken met ouders over onderwijs in Spanje. Onze columnisten Bianca en Sander kijken alvast vooruit naar de Semana Santa. Verder interessante columns over de trends op het gebied van beleggen dit jaar, mensen met angst voor honden en het spreken van meerdere talen. Een editie vol variatie dus.

Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com Dutch magazine, FOR FREE, with bi-monthly editions. Also published online: especial-life.com.

If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com Alle rechten voorbehouden ©2014-2020 Foto cover: Maria Kupers

Marjan & Maria ES Life 3

DECOR

Cathelijne de Vilder: interior designer bij Acoola Decor

Showroom: Carril de Picaza 30, San Pedro (Marbella) www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655

VEREN Een veer symboliseert eer, vertrouwen, kracht, wijsheid en vrijheid. Het is een krachtig symbool dat staat voor een connectie tussen de eigenaar, de maker en het dier waar het vandaan kwam.

Er wordt gezegd dat het vinden van een veer op een onverwachte plek staat voor een bericht van een engeltje, het kan ook een antwoord zijn

op een onbeantwoorde vraag of zelfs een bericht om te zeggen dat je op het juiste pad zit dus let op volgende keer als je er een vind!

En waarom halen we deze schoonheid niet in huis?!

Het kan op zoveel manieren, bijvoorbeeld als decoratie aan de muur, onder het bord, in een boeket, in een lamp of rondom een spiegel!

INHOUD LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS 19 Recept: carne con salsa 20 ESpecial Sessies: is het Spaanse onderwijs geslaagd?

26 We komen op de koffie 32 Aan wie verhuur jij je huis?

36 Pelgrimstocht naar wijn 44 Tropisch fruit uit Spanje NIEUWS & COLUMNS

44

25 Liefde en angst voor honden 34 Het past niet!

41 Taalkwesties 42 Beleggen in 2020 50 Semana Santa 53 Tandenpoetsen voor het slapen gaan

08

26 ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR 08 We gaan op een roadtrip!

16 Traditioneel slachtfeest: heel jaar eten

PRAKTISCH 55 Culturele agenda 56 Overzicht Nederlandstalige ondernemers en hulpverleners

ES Life 5

Onze vis is de verste vis van de hele Costa del Sol! Elke dag geopend van 12.00 - 16.30 en van 18.00 - 24.00 uur.

NIEUW: Onze menukaart is aangevuld met heerlijke Thaise gerechten.

TEPPAN YAKI SUSHI SASHIMI CHINEES JAPANS THAIS

NUEVO TORREQUEBRADA CENTRO COMMERCIAN TORRENUEVA • BENALMADENA COSTA FACEBOOK.COM/YINTEPPANYAKI

952 961 397 • WWW.YINTEPPANYAKI.COM

• • • • •

Aannemingsrecht Zakelijke zekerheden en Beslagrecht Huur en pachtrecht Vennootschapsrecht Contractenrecht

• • • • •

Vermogensrecht Personen- en familierecht Aansprakelijkheids- en Verzekeringsrecht Erfrecht Wegverkeer

Juridisch Advies Civiele & Strafrechtelijke Procedure Fiscaal Advies & Administratieve Ondersteuning

FRANCISKA SMIDT

NIEUW KANTOOR

EXPOSITIE

Mede oprichter Advocaat & Jurist Spreekt Spaans, Nederlands, Zweeds en Engels Gedreven en een doorbijter Lid van Ellas

Recent hebben wij een nieuw kantoor geopend voor allround Juridische, Fiscale & Administratieve Ondersteuning m.b.t. Onroerend Goed.

Momenteel hebben wij een expositie van het kleurrijke werk van de Nederlandse schilderes Petra Wilderink. Kom gerust eens langs om haar werk, waaronder het schilderij Love Life, te bewonderen.

LEGAL/CONVEYANCING DEPARTMENT (NIEUW)

LITIGATION DEPARTMENT & LO&AL ASESORIA FISCAL

Avda. Ricardo Soriano Nº5, edificio Espléndido 7ºB

Avda. Ricardo Soriano 29, Edificio Azahara II

Marbella, Málaga

Marbella, Málaga

+34 952 860 215

WWW.PROFESSIONALLAWINTERNATIONAL.COM

& Ontspan Fantastisch! Goede informatie en betrouwbaar! In minder dan 1 week staat de jacuzzi bij ons al op het terras.

Perfecte en snelle installatie en een uitmuntende service door Johnny. Dank jullie wel!

Robert van Kessel

ES Life 8

lekker weg in eigen provincie Er zijn van die dagen dat je echt even je huis uit wilt maar het toch nog wat te fris is om de hele dag buiten te zijn. De ideale oplossing: een dagje weg met de auto om nieuwe gebieden in de omgeving te ontdekken.

Else Beekman bezocht het westelijk deel van La AxarquĂ­a en bracht meteen een paar flessen lekkere wijn mee. Maria Kupers ging op ontdekkingstocht in het gebied rondom de Caminito del Rey.

ES Life 9

Guadalteba Vanuit het vliegtuig kun je regelmatig de prachtig blauwe stuwmeren van El Chorro zien en iedereen die hier woont kent inmiddels de Caminito del Rey. We besloten het zuidelijk deel van de regio Guadalteba eens op ons gemak vanuit de auto te bekijken. We kijken thuis op Google Maps wat een leuke route zou zijn en gaan op stap, met de route in de telefoon en wetende dat er toch overal borden zullen staan moet dat zeker goed komen. Dat deed het ook, we hebben echter wel wat meer van de omgeving gezien dan we van plan waren.

We nemen vanuit Coín de A-357 in de richting van Campillos. Onze eerste bestemming is Álora maar we nemen met opzet niet de snelste weg. We nemen een oude weg tussen Carratraca en Álora, de Camino de las Minas, die door het gevarieerde landschap van de Sierra de Aguas gaat. In dit gebied werd vroeger nikkel gedolven, deze weg werd twee eeuwen geleden aangelegd zodat het materiaal bij Álora in goederenwagons geladen kon worden. Het wegdek van deze A-7078 laat hier en daar wat te wensen over maar het uitzicht over het landbouwgebied en de bossen nodigt toch al uit om niet al te hard te rijden.

Vanuit de verte zien we de resten van het Castillo de Álora bovenop een berg en een verzameling witte huizen op de flanken. Een goede plek voor een kasteel, vanuit daar heb je uitzicht over de vruchtbare landbouwgronden van de Valle del Guadalhorce die in zuidelijke richting naar de zee uitstrekt. De Romeinen waren de eersten die hier een fort bouwden en op de resten bouwden de Arabieren het kasteel dat nu hèt symbool van het dorp is. Bij het binnenrijden van het dorp doen

we wat we altijd doen: officiële parkeerplaatsen negeren en richting het centrum rijden. We vinden een parkeerplekje op het plein van het gemeentehuis en genieten in de zon van een ontbijtje. Daarna maken we een korte wandeling door het dorp.

Het is niet het typische Andalusische dorp zoals je dat elders in de provincie ziet, tussen de witte huizen staat hier en daar een historisch pand waar vroeger de gegoede burgerij in moet hebben gewoond. Bovendien zijn er veel gietijzeren balkons met kleine uitbouwtjes zoals je die in steden ook ziet. Als we de auto weer pakken wordt het duidelijk dat parkeren aan de rand van het dorp ook z’n voordelen heeft, we komen in een doolhof van smalle en steile straatjes terecht voor we uiteindelijk in de buitenwijken komen. De straten daar zijn levendiger dan in het centrum zelf, om de paar honderd meter is een nieuw plein met een speeltuin of parkje te vinden met barretjes, restaurants en winkels eromheen.

Vertrekpunt: Coín Hoofdbestemming: El Chorro Stopplaatsen: Álora, Ardales Totaal aantal kilometers: 97km

ES Life 10

Hoogtevrees niet gewenst

De volgende bestemming is El Chorro, we zetten de navigatie weer aan en die stuurt ons volgens ons gevoel de verkeerde kant op. Bovendien staan er ook (niet officiële) borden die een andere richting aangeven. We rijden op goed geluk verder en genieten van het landschap van afwisselend sinasappelbomen, amandelbomen die beginnen te bloeien en olijfboomgaarden. Via de gehuchten Los Llanos, Paredones en Caracuel komen we bij El Chorro. Dit gebied is bekend vanwege de Caminito del Rey, een wandelpad langs de rotsen van de Salto del Gaitanejo en de Salto del Chorro. Dat pad en de brug over de honderd meter lagergelegen Rio Guadalhorce werden in 1901 aangelegd zodat medewerkers van de waterkrachtcentrale makkelijk van de ene kant naar de andere kant van de kloof konden komen.

Toen koning Alfonso VIII tijdens een bezoek ook over dit pad liep kreeg het pad de nieuwe naam.

We gaan lunchen in het restaurant van hotel La Garganta, een oude meelfabriek die eind jaren zeventig ophield met functioneren. Vanaf het terras hebben we een prachtig uitzicht op de Caminito en de indrukwekkende rotswanden. Op de kaart staan traditionele gerechten uit de regio maar ook verrassende recepten met producten uit de provincie. Tijd om weer in de auto te stappen en de stuwmeren Guadalhorce-Guadalteba te bekijken. Dat water wordt niet alleen voor de opwekking van elektriciteit gebruikt, het is ook drinkwater voor een deel van de provincie. De natuur in dit gebied is indrukwekkend, diverse soorten rotswanden zijn de achtergrond van bossen met loofbomen en naaldbomen.

Hier dringt geen internetsignaal door dus bij een kruising kiezen we voor een afslag van de MA-5403 die volgens de borden richting een uitkijkpunt gaat. Vijf kilometer verder komen we daar aan en daar houdt de weg dan ook op, maar we hebben wel een mooi uitzicht over de omgeving. We rijden weer terug en gaan weer verder op de MA-5403 richting Ardales (dat stond

niet op het bord...). De stuwmeren zijn vanaf de weg net zo prachtig blauw als vanuit de lucht en we zien meerdere parkeerplaatsen langs de weg vanaf waar je naar beneden kunt lopen. Er staan diverse borden die wijzen naar plekken waar je kano’s kunt huren, goed om te weten voor als de temperaturen weer stijgen. Vlakbij het water zijn picknick zones ingericht en op deze zonnige dag staan daar campers en zien we hele gezinnen buiten zitten.

Koffie in Ardales

Zodra we het berggebied verlaten komen we in weer een totaal ander landschap, glooiende akkers die lichtgroen beginnen te kleuren en veel windmolens. Het is weer tijd om even de benen te strekken dus we besluiten een kijkje te gaan nemen in Ardales. Ook hier staat weer een kasteel bovenop een berg: het Castillo de la Peña.

Eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het niet het meest mooie dorp in de provincie is, dat komt vooral omdat er niet echt een gezellig autovrij plein is.

Maar de cortado smaakt goed en tijdens onze wandeling ontdekken we dat er een archeologisch museum is waar uitleg over de geschiedenis van de regio Guadalteba wordt gegeven. Vlakbij het dorp ligt de Cueva de Ardales, de ingang van deze grot werd in 1821 na een aardbeving ontdekt. Op de wanden staan tekeningen die volgens experts uit de achttiende eeuw voor Christus stammen.

Voor een bezoek moet je contact opnemen met de gemeente en die was op de dag dat wij deze route reden helaas gesloten. Via de A-357 rijden we weer terug en zijn voor het vallen van de avond weer thuis. www.alora.es www.lagargaganta.com www.ardales.es

ES Life 11

La Axarquía De schitterende omgeving van Málaga leent zich goed voor het maken van boeiende trips met de auto. Van de talloze mogelijkheden die er zijn leek het ons leuk om het proeven en kopen van zoete Málagawijn te combineren met een lunch in Comares en een stadswandeling door de provinciestad Vélez-Málaga.

We besloten een mooie rit door de Montes de Málaga te maken, de Bodega Antigua Casa de Guardia te bezoeken, te lunchen in het schilderachtig mooie en witte bergdorp Comares en vervolgens te stoppen voor een stadswandeling en koffie in Vélez-Málaga.

Slingeren door de Montes de Málaga

Wie aan wagenziekte lijdt kan beter iets anders gaan doen of de route wat aanpassen. De weg A-7001 die ten oosten van Málaga de bergen in gaat richting Olías, heeft nogal wat bochten. Dat maakt deze route naar Comares zeker niet de snelste maar wel de mooiste. Zodra we de N-340 net voorbij de wijk El Palo in het oosten van Málaga verlaten om richting Olías en Comares te rijden, winnen we snel aan hoogte en zien we Málaga krimpen in de diepte. De containerschepen voor de kust lijken steeds meer op luciferdoosjes en de ‘Tetas de Málaga’ die we ooit beklommen en waarover we schreven in een eerdere editie van ESpecial Life, zien er nu uit als twee minuscule heuveltjes.

Gelukkig zijn hier en daar parkeerhaventjes langs de weg aangelegd voor wie net als wij even stil wil staan bij de fraaie weidse uitzichten of die wil fotograferen.

Ruim vijf minuten nadat we het gehucht Olías zijn gepasseerd, zien we rechts van de weg Bodega Antigua Casa de Guardia liggen. De witte gebouwen blinken ons tegemoet in het felle zonlicht van het einde van de ochtend. De wijnstokken hebben hun herfstpak aan en de druiven die er ooit aan hingen zijn veranderen nu in geurende wijn in oude eikenhouten vaten.

ES Life 12

Ze werden in september handmatig geplukt, zo vertelt María, de medewerkster van de bodega ons nadat we hartelijk zijn verwelkomd. De steile hellingen hier zijn ontoegankelijk voor de meeste machines. Er groeien Pedro Ximén en Moscatel druiven. De wijnen hiervan dragen het keurmerk Denominación Orígen Málaga y Sierras de Málaga.

Het is de oudste wijnbodega van Málaga, die inmiddels ook cultureel erfgoed is. De wijnen worden gedistribueerd naar gespecialiseerde winkels en restaurants in Spanje en een deel komt terecht bij de warenhuizen van El Corte Inglés.

Iedereen die toevallig in de buurt is kan er zelf ook wijn proeven en kopen. Wel rustig aan als je nog achter het stuur moet, de zoete wijnen kunnen een alcoholgehalte hebben van ruim 15% en in combinatie met het hoge suikergehalte stijgen ze je nogal snel naar het hoofd. Proeven kan trouwens ook goed bij de gezellige, historische taveerne aan de Alameda Principal nummer 18 in Málaga. Deze ‘vinoteca’ verkeert al ruim honderd jaar in dezelfde staat en is als ‘de sherrybar’ of de ‘kathedraal van de wijn’ een begrip in de stad.

Vertrekpunt: Málaga Hoofdbestemming: Comares Stopplaats: Vélez Málaga Totaalaantal kilometers: 97km

Lunchen in Comares

Nadat we een aantal flessen Pajarete 1908, Pedro Ximén 1908 en Isabel II in de kofferbak hebben gevleid en bijna een half uur hebben gereden, parkeren we onze auto voor de onlangs vernieuwde stadspoort van Comares. Deze geeft toegang tot het historische deel van het dorpje dat als een stenen wolk de bergtop bedekt. Dankzij deze spectaculaire ligging is het dorp van heinde en verre te zien. We wandelen onze neus achterna door de charmante, kronkelstraatjes en leren via de van tegels gemaakte informatieborden meer over de Moorse geschiedenis van het dorp. Tussen de gevels door zien we elke keer een ander subliem uitzicht over de omgeving.

Nadat we de begraafplaats met waarschijnlijk de spectaculairste ligging van Andalusië hebben bezocht, is het tijd om te gaan lunchen. Dat doen we bij hotel/restaurant El Molino de los Abuelos.

Dit pand en een groot deel van de inrichting stamt al uit 1800. Het heeft een prachtig terras met vergezichten over Vélez-Málaga, de zee daarachter en de Sierras de Tejeda y Almijarra met de ‘pico La Maroma’ in de verte. Grove houten balken, lage deuren, antieke kasten en verschillende door houten trapjes met elkaar verbonden niveaus geven je het gevoel het verleden in te stappen.

Op het terras voor de ingang van het restaurant op het dorpspleintje bij de ‘mirador’ schijnt een heerlijk winterzonnetje en daar eten we onze ‘gazpachuelo’.

Dat is een traditionele Andalusische vissoep.

Aan de visbouillon is mayonaise toegevoegd en erin drijven stukjes heek, kabeljauw, gamba’s en heerlijk smakende stukjes gekookte aardappelen in. We bestellen er nog een salade bij en kunnen voldaan onze tocht voortzetten via Benamargosa naar Vélez-Málaga.

Koffie in Vélez-Málaga

In een kleine veertig minuten komen we aan in wat het bruisende centrum van de intensief gecultiveerde streek Axarquía is. Hier zijn tal van landbouwcoöperaties gevestigd die alle in de omgeving geteelde mango’s, avocado’s, citrusvruchten, olijven, chirimoya’s en nog veel meer verhandelen. Die bedrijvigheid zorgt ervoor dat Vélez-Málaga een erg gezellig en nog zeer authentiek Spaans provinciestad is.

Achter de onooglijke bebouwing aan de rand van de stad ligt het historische centrum schilderachtig tegen de flank van een heuvel aan gedrapeerd. Het is leuk om vanaf Plaza de la Constitución waar de recent opgeknapte kerk San Juan Bautista staat, de Puerta de la Villa te beklimmen. Dit is een gerestaureerd gedeelte van de oude stadmuur met een indrukwekkende poort. Vanaf hier volgen we de straten die bedekt zijn met authentieke, in mooie patronen ingelegde keitjes. Rond siësta-tijd hoor je door de gesloten rolluiken gezellige huistuin-en-keukengeluiden. De inwoners die wel op straat zijn, groeten ons hartelijk. Het Moorse fort boven op de berg wordt omringd door groen.

De toren was enkele jaren gesloten, maar is nu weer te beklimmen om bovenop te genieten van een top-uitzicht. Weer beneden bezoeken we aan de Calle San Francisco 20 een fraai pand – nu cultureel centrum - waar de beroemde Spaanse schrijver Miguel de Cervantes in 1594 verbleef.

We strijken ten slotte neer op het terras van Restaurante Asador la Sastrería op Plaza de la Constitución met uitzicht op de bogengalerij van de eveneens onlangs opgeknapte expositieruimte El Pósito. Normaal gesproken eet je hier, maar wij bestellen alleen een koffie en genieten van het aan ons voorbijtrekkende Spaanse leven dat net uit de siësta ontwaakt. www.turismocomares.es www.turismo.velezmalaga.es www.antiguacasadeguardia.com

ES Life 13

PLATINUM CAR PARKING +34 951 402 866 | +34 695 982 031

WIJ LOSSEN UW COMPUTERPROBLEMEN OP! persoonlijke service 24 /7 * betrouwbare airport valet parking * geen wachttijd voor pendelbussen * persoonlijk ophalen en afleveren auto bij aankomst en vertrek * lange termijn tarieven al vanaf € 1,35 per dag * binnen en buiten parkeren beschikbaar

Dankzij onze Nederlandse medewerker kunt u uw computerproblemen nu ook in uw eigen taal uitleggen.

Home & office visits, virus removal, disaster recovery, screen repair, IPTV (40 countries) software updates, managed IT services and much more from Málaga to Estepona.

We are your experts in PC, laptop and Macbook repairs, cover all your IT needs and offer excellent remote support service.

gratis wassen (als u vertelt deze advertentie te hebben gezien in dit blad) Engels sprekend. www.carparkingatmalagaairport.es platinumcarparking@gmail.com

www.electronbox.net info@electronbox.net Phone (+34) 952 591 071

We also offer web design and development, social media marketing, site and email hosting and other business support services.

Paseo Jesús Santos Rein Nº. 11 Edificio Vega, Portal 3 Fuengirola

GRILL DEL PUERTO Puerto Banus 1ste lijn Tel : 952 811 686 www.grilldelpuerto.com open van 13:00 tot laat Dinsdag gesloten Dress code : Casual Elegant

Belgische keuken specialiteit : houtskool grill

Voor fijnproevers en wijnliefhebbers

Nieuw : Tiny Tastings Een selectie uit onze kaart als kleine degustatiegerechtjes.

Kleine proeverijen met een lekker glaasje wijn.

De perfecte oplossing voor de minder grote trek.

RANCHO GRILLE Ctra. de Cรกdiz - Urb Carib Playa Cambio de sentido LAS CHAPAS exit km. 194 Tel : 952 831 922 www.grillerancho.com open van 17:00 tot laat Zondag open vanaf 13:00 uur Dinsdag gesloten Dress code : Casual Elegant

Dia de la Matanza de dag van de slacht

Al sinds mensenheugenis vieren families in de binnenlanden in Spanje het slachten van het varken. Er zijn zelfs bronnen die melden dat de eerste Kelten de slachtrituelen meenamen naar het Iberisch schiereiland. Het was een hoogtepunt in het jaar en werd gevierd als een feestdag, waarbij familie en buren ook meehielpen met de verwerking van het vlees. Tegenwoordig is er slechts nog een enkele familie die zelf slacht, maar gelukkig kunnen de liefhebbers van varkensvlees inmiddels wel jaarlijks genieten van een gastronomisch evenement. Tegenwoordig staat het typische witte bergdorp Ardales, zo´n vijftig kilometer ten noordwesten van Målaga, ieder jaar in februari in het teken van de slachtrituelen en de gebruiken die daarbij horen.

ES Life 16

Ardales

Sommigen zien het als barbaars, maar anderen geloven dat het een traditie is die bewaard moet blijven. Daarom gaan we op zoek naar de rituelen van de matanza. De weg naar Ardales voert ons eerst door de groene Guadalhorce vallei en vervolgens voor het laatste deel door vrij onherbergzaam gebied. Tegenwoordig is Ardales vooral bekend als de toegangspoort naar de beroemde Caminito del Rey. Toch heeft Ardales zelf ook nog wel wat bijzondere bezienswaardigheden, waaronder een grot uit de Paleolithicum periode en de resten van een Moors kasteel. Eenmaal aangekomen in Ardales ontmoeten we onze gastheer, José Antonio Berrocal Florido, eenendertig jaar oud en wethouder van landbouw en veeteelt, op het stadhuis in Ardales.

Matarife

Niet alleen is José Antonio de wethouder van veeteelt en landbouw, maar ook gepassioneerd matarife (slachter). Als we hem vragen naar het verschil tussen de matarife en de matador, lacht hij en zegt: “Beiden betekenen slachter, maar matarife heeft altijd een relatie gehad met het slachten van de varkens.” José Antonio kreeg het slachten met de paplepel ingegoten. In zijn familie werd traditioneel de matanza na Drie Koningen (zes januari) uitgevoerd en dat doet hij zelf, tot op de dag van vandaag, nog steeds. De traditie, het feest en de mooie momenten met elkaar, zijn voor hem de belangrijkste elementen op deze dag. Ik slacht al jaren en heb het mezelf aangeleerd door mee te kijken en het vervolgens zelf te doen. Nu ben ik matarife en help ook andere families als ze hun varken willen slachten.”

Koudste maanden

Vroeger werden de varkens in de ruimtes (los cuadros, een soort stallen) achter de woonruimte gehouden en gevoerd met alles wat overbleef van de maaltijd en van het land. Tegenwoordig lopen de varkens in de weide en eten voornamelijk wat de bodem hen geeft: grassen, olijven en eikels (bellotas). In de wintermaanden krijgen de varkens vaak nog mais of graan bijgevoerd. “De mestperiode duurt zo´n vijftien maanden”, voegt José Antonio toe, “tot de dieren zo´n 230 kilo wegen en klaar zijn voor de slacht.

We slachten tussen november en februari. Dit zijn de koudste en meest droge maanden. Deze periode was heel belangrijk in de tijd toen de mensen nog geen koelkasten hadden. Het conserveren van het vlees kon zo in de open lucht plaatsvinden. Het geslachte varken werd dan vaak eerst een nacht buiten gehangen, zodat het vlees (de spieren) 'stijver’ werd en de volgende dag makkelijker te bewerken was voor de matarife.”

Rituelen

“De families beginnen vroeg op deze speciale dag. Iedereen kent zijn of haar taak: de matarife zorgt ervoor dat het varken op een goede manier wordt geslacht en de mondongueras, dit zijn (huis)vrouwen, verwerken het vlees tot worsten en andere specialiteiten. Iedere familie en matarife heeft wel zijn ‘geheimen’ en bijgeloof: van de meest geschikte doodssteek en het lossnijden van delen van het varken tot en met de beste marinades voor speciale gerechten of worsten. Zo mogen er tijdens deze dag ook geen menstruerende of zwangere vrouwen aanwezig zijn, want dat brengt ongeluk.

Er wordt gewerkt zonder haast, maar ook zonder pauze. Iemand steekt het vuur aan, anderen zorgen dat er een grote pan met water op staat om straks de huid los te kunnen weken van het varken en weer een ander zet alle specerijen klaar… In twee dagen tijd is zo het hele varken ´verwerkt´.”

Alles gebruiken

“We gebruiken bijna alles, echt alles, voegt José Antonio er trots aan toe. We legen de darmen, wassen en desinfecteren ze en daarna vullen we ze met het verse vlees. De huid wordt gekookt, gedroogd en gezouten. Daaruit krijgen we de tocino, het beroemde witte spekvet wat onder andere gebruikt wordt voor de traditionele puchero (witte soep van kikkererwten, aardappel en varkensvlees). Vet en het vers opgevangen bloed zijn de belangrijkste ingrediënten voor de morcilla (bloedworst). De chorizo, salchichon en alle andere bijproducten worden door de vrouwen bereid. Ze maken zo’n vijftig chorizo worsten uit een varken.

Tekst: Susanna Verboon. Foto’s: Ayuntamiento de Ardales ES Life 17

Het vet dat vooral rondom de organen zit, wordt gebruikt als manteca (varkensvet) en gegeten als ‘kaantjes’ (stukjes vlees die nog in het vet zaten).

Tot op de dag van vandaag gebruikt men manteca nog in de typische kerstkoekjes: mantecado´s. De maag wordt geroosterd geserveerd en is voor ons een delicatesse. De achterpoten laten we een paar jaar drogen voor we van de Serrano ham kunnen genieten. Met alle producten die gemaakt worden van de slacht konden de gezinnen vroeger vooruit tot het volgende jaar.”

Specerijen

De gebruikte specerijen verschillen per product of gerecht. Er is een mengsel voor chorizo, een andere samenstelling voor salchichon en dan verschilt dat ook nog eens per dorp. José Antonio vertelt dat in Ardales de meest voorkomende specerijen zijn: knoflook, gerookte, zoete paprikapoeder, komijnpoeder, kruidnagel, peper, anijszaad en zout.

Vlees wordt geconserveerd in aardewerken potten of inmiddels ook in roestvrijstalen pannen in het varkensvet, maar ook in olijfolie.

Lokale tapa

Het valt op dat in Ardales de jonge generatie op het stadhuis ook instemmend knikt als het gaat over alle gerechten die gemaakt worden van het varken. “Dit festival houdt onze tradities in ere, zegt José Antonio”, waarna er door zijn twee collega´s enthousiast wordt geknikt. Ik vraag hen of ze ook zo genieten van geroosterde maag of gebakken nier. “Ja, lekker!” wordt er instemmend geantwoord. Als we vanmiddag een drankje gaan doen in de bar op de hoek krijgen we er een tapa bij: ‘sangre con tomate’ (een blokje gestold bloed met tomaat) geserveerd.

Heerlijk toch?!”

“Sommige mensen vinden het barbaars, anderen koesteren de traditie”

ES Life 18

Carne con salsa Dit gerecht wordt door de Andalusiërs vaak gegeten. Ook staat het vaak op de tapaskaart. Een klassieker dus!

Ingrediënten (4 personen) • 500 gram magere varkenslappen • 1 à 2 teentjes knoflook • 1 gesnipperde ui • halve rode paprika in stukjes • halve groene paprika in stukjes • 350 gram tomatenblokjes (vers of uit blik) • glaasje droge witte wijn • olijfolie extra vierge • glas water • zout/peper • halve theelepel tijm • (eventueel rozemarijn) • laurierblad Bereiding Snijd de groenten in kleine stukjes (ui, knoflook, rode- en groene paprika).

Bak in een grote pan de groenten aan in een scheut olijfolie extra vierge tot ze gaar zijn.

Voeg dan het vlees toe met wat zout. Laat het vlees zo´n 15 minuten zachtjes bakken. Voeg dan de wijn, het water, de tijm en het laurier toe.

Laat het mengsel zo´n 20 minuten zachtjes stoven.

Als laatste worden de gehakte tomatenstukjes bijgevoegd.

Laat het mengsel nog eens zo´n 20 minuten koken tot de tomaten en het vlees helemaal zacht zijn en de saus wat meer is ingedikt.

Proef nog even na of er nog zout bij moet en dan… genieten maar!

ES Life 19

ESPECIAL SESSIES

Goed cijfer voor Spaanse scholen?

Als je kinderen hebt moeten die natuurlijk naar school. Het Spaanse onderwijssysteem zit anders in elkaar dan in Nederland en België en de cultuur is anders: ouders staan soms voor moeilijke keuzes. Openbaar onderwijs of privéschool? Studeren in Spanje of een kamer voor je kind huren in Nederland? We gingen met zes Nederlandse ouders om de tafel zitten om over hun ervaringen met het Spaanse onderwijs te spreken.

Tekst: Maria Kupers

Marjan Schut heeft het echt geprobeerd maar deze keer is het niet gelukt Belgische ouders aan tafel te krijgen en ook vaders hadden geen tijd. Het resultaat was een gezellig en uitermate informatief gesprek met Nederlandse moeders van kinderen van verschillende leeftijden.

Marieke Vaandrager heeft twee dochters van 17 en 15, samen met haar man verhuisde ze naar Spanje toen de oudste 5 maanden oud was. “Wij hebben altijd midden in de Spaanse samenleving gestaan en voor ons was de keuze voor het openbaar onderwijs heel logisch. In Ronda zijn trouwens ook helemaal geen privéscholen.” Voor Joyce van Ombergen was de keuze ook makkelijk. Zij kwam elf jaar geleden met haar zoon en dochter naar Villafranco, een klein dorp tussen Alhaurín el Grande en Coín waar één openbare basisschool is. “Mijn kinderen zijn inmiddels de deur uit maar als ik terugkijk zou ik het exact hetzelfde doen, ze konden lopend naar school, ideaal!”

Eva Meenhorst woont nu twee jaar in Spanje met haar man en vier kinderen van 9, 11, 14 en 16. “Wij hebben veel gereisd en dachten dat een privéschool volgens het Engelse systeem het beste bij hen zou aansluiten. Je hoort hier zoveel verhalen over de kwaliteit van het openbaar onderwijs dat we dachten een goede keuze te hebben gemaakt. Wat ons vooral opviel is dat de leerlingen, en dus ook de ouders, op die internationale school zo competitief ingesteld zijn. Vooral op materieel gebied, iedereen moet het nieuwste van het nieuwste hebben en het moet vooral duur zijn ook.” Eva krijgt meteen bijval van de andere vrouwen; voorbeelden over dure uitstapjes, designertassen en arrogantie vliegen over de tafel.

ES Life 20

Kostbaar

Je kinderen op een internationale school laten studeren is geen goedkope grap. Per maand moet er gemiddeld 1.300 euro op tafel gelegd worden. Een privéschool volgens het Spaanse systeem is goedkoper, die kost ongeveer 800 euro per maand. Kristel Schoeman, moeder van vier kinderen, heeft bewust gekozen voor het openbaar onderwijs omdat ze wil dat haar kinderen in een reële Spaanse maatschappij opgroeien. Toen hun oudste zoon naar het middelbaar onderwijs ging maakte ze een uitzondering: “hij was niet gelukkig op de school waar hij zat dus besloten we hem naar een Spaanse privéschool te sturen en dat gaat prima nu. Waar ik overigens wel gestoord van word zijn de ouders hier in Marbella. Iedereen denkt het beter te weten, men kijkt neer op het openbaar onderwijs en als je kinderen daarop zitten word je toch wat meewarig aangekeken alsof je geen privéonderwijs zou kunnen betalen.”

Het feit dat iedereen het beter lijkt te weten komt iedereen bekend voor. De algemene mening is dat er niet te generaliseren valt, de kwaliteit van het onderwijs en de ervaring van de kinderen hangt af van de docent, de school en het kind zelf.

Ilse Burggraaf heeft een dochter van 7 en een zoon van 3 jaar oud. Haar zoon gaat nu naar de kleuterschool en haar dochter zit op de basisschool. “Er wordt veel gewerkt in thema’s, laatst hadden ze een paar weken gewijd aan Egypte en dan wordt het hele klaslokaal omgebouwd. Het idee dat ze de hele dag in de schoolbanken lesstof zitten te stampen is echt een misvatting. Mijn dochter moet ook geen teksten stomweg uit haar hoofd leren. Er wordt echt getest op het begrijpen van de inhoud.”

Mariëlle de Bruin heeft twee zoontjes, van 2 en 4 jaar oud, en staat nog aan het begin van de leercarrière van haar kinderen. Ook zij heeft bewust voor het openbaar onderwijs gekozen.

“Als er volgens ons iets ontbreekt aan het onderwijs dan kunnen wij hen dat leren maar een school heeft ook een sociale functie. Ik wil dat mijn kinderen vriendjes in de buurt hebben. Als ze naar een privéschool zouden gaan moeten ze gehaald en gebracht worden. Na schooltijd even bij vriendjes thuis spelen betekent dan ook altijd een autorit.”

Spaans onderwijs streng en slecht?

Uit het laatste onderzoek van de Organization for Economic Co-operation and Development onder 15-jarige studenten in 72 landen blijkt dat Spanje niet goed scoort op het gebied van natuurwetenschappen, wiskunde en begrijpend lezen. Het algemene advies van de OECD is dat leerlingen meer moeten leren zelfstandig te denken. We zijn benieuwd wat de ouders aan tafel van de kwaliteit van het onderwijs vinden.

Ilse vindt dat er weinig tijd aan creativiteit wordt besteed. Slechts 20 minuten per week is gereserveerd voor knutselen. “Maar ja, ik koop dan zelf wel wat papier, lijm en kleurpotloden en dan ga ik gewoon thuis met mijn kinderen aan de slag.”

Marieke was verbaasd toen ze haar dochter op driejarige leeftijd naar school bracht: “ze moesten allemaal in de schoolbankjes zitten en binnen de lijntjes kleuren, beetje overdreven voor zulke jonge kinderen.” Op de school waar de zoon van Mariëlle zit wordt gewerkt met de principes van het Montessori onderwijs, de kinderen mogen een deel van de dag zelf kiezen waar ze mee bezig zijn. Volgens Joyce is het niveau van het onderwijs hier hoger dan in Nederland. “Mijn man is docent geweest en hij merkte dat het rekenniveau van onze kinderen hoger is dan dat van zijn studenten.”

De moeders zijn het erover eens dat er wel veel huiswerk wordt gegeven maar wijten dit aan de lange vakanties, daardoor is er minder tijd om al het lesmateriaal te behandelen. Waar iedereen zich lichtelijk over verbaast is het feit dat een vijf hier als een voldoende wordt gezien. Maar dat het eindcijfer niet alleen door de cijfers van de toetsen en examens wordt bepaald vinden ze wel weer goed. Ook het gedrag, de houding en de inzet van het kind gedurende het jaar wordt meegeteld. Zo kan iemand die twee vieren heeft gehaald alsnog

slagen. Blijven zitten kan ook in Spanje maar dat is hier niet zo’n schande als in Nederland, bovendien kun je ook vakken meenemen naar het volgende jaar en in de zomer bijlessen op school volgen.

Buitenlandse kinderen buitenbeentjes

Eva koos niet alleen voor een internationale school omdat ze dacht dat het onderwijs beter aan zou sluiten bij de kinderen. De verhalen dat kinderen van buitenlanders gepest zouden worden in het openbaar onderwijs joegen haar angst aan.

“Vooral ouders met kinderen op een privéschool zeggen dat je kind er nooit bij zal horen op een openbare school. Maar uiteindelijk voelden wij ons niet thuis bij de mentaliteit op die school en het werd ook tamelijk duur allemaal met vier kinderen. We besloten de gok te wagen. Zowel wij als de kinderen vonden het eng maar we hebben er geen moment spijt van gehad. De oudste zit overigens nog wel op die internationale school.

Dat leek ons en hem voor zijn toekomstplannen het beste.”

Geen van de moeders heeft klachten over pesten op school. Volgens Kristel zitten er vooral op de lagere school veel buitenlandse kinderen, blond haar is daar geen reden om gepest te worden.

Op het voortgezet onderwijs kan dat echter wel anders worden, sowieso omdat vanwege de leeftijd er meer groepjes gevormd worden maar ook omdat veel buitenlandse kinderen dan toch naar een privéschool gaan en een kind dan dus eerder buiten de groep kan vallen.

Schoolkeuze

Of je nu voor het openbaar onderwijs kiest of voor een privéschool, je moet altijd nog kiezen voor één bepaalde school. Voor de openbare scholen geldt over het algemeen dat die in de buurt van waar je woont is en de kinderen die op een bepaalde basisschool hebben gezeten gaan ook meestal naar dezelfde middelbare school. Ilse is van mening dat het op zich niet zoveel uitmaakt naar welke school je kind gaat. “Elk kind is verschillend en ook al heb je twee kinderen op dezelfde school, dan nog kan de ervaring enorm verschillen. De filosofie van de school moet bij je passen maar de docent is het allerbelangrijkst.”

De andere moeders zijn het daar volledig mee eens: er zijn horrormeesters en briljante juffen.

“Scholen in Spanje zijn prima maar liever studeren in Nederland” ES Life 21

Het contact met de school en de docenten is goed.

Marieke vertelt dat er wekelijks een spreekuur is waar je voor kunt intekenen zodat je even met de leraar kunt praten. Vroeger ging de communicatie via briefjes en mails maar tegenwoordig is daar een speciale app voor. Ouders kunnen daar zien wat de cijfers van hun kinderen zijn, welke tripjes en activiteiten gepland zijn en of er bijvoorbeeld de volgende dag iets speciaals meegenomen moet worden. Sommige van die mededelingen worden inderdaad pas de dag van tevoren gedaan maar je hoeft in ieder geval niet meer op zoek naar briefjes onder in de rugtas.

Gestructureerd en stressvrij

Als we gaan vergelijken blijkt Spanje bij de moeders in ieder geval de eerste jaren van het onderwijs favoriet te zijn. Veel huiswerk maar verder duidelijke regels en structuur, iets waar kinderen volgens de ouders behoefte aan hebben.

Op de basisscholen is de mobiele telefoon volledig verboden en op het middelbaar onderwijs mag je ‘m wel bij je hebben maar bij gebruik tijdens de les wordt de telefoon 10 dagen in beslag genomen.

De school is tijdens de lesuren volledig gesloten,

Eva Meenhorst Moeder van vier kinderen van 16, 14, 11 en 9 jaar.

Ilse Burggraaf Moeder van een dochter van 7 en zoon van 3 jaar.

ES Life 22

dus tijdens de pauze even van het schoolplein af om in een park in de buurt te gaan hangen is hier geen optie.

Het systeem van de middelbare school in Spanje wordt met gemengde gevoelens bekeken. De moeders leggen uit dat iedereen op hetzelfde niveau de ESO volgt en daarna kan kiezen voor ‘bachillerato’ om naar de universiteit te gaan of om éénjarig of tweejarig beroepsonderwijs te volgen.

“Ik heb wel eens geprobeerd uit te leggen hoe het in Nederland werkt met Mavo, Havo en VWO en dan krijg ik hier meteen de reactie dat leerlingen op hun twaalfde nog veel te jong zijn om al zulke keuzes te maken. Men vindt dat discriminerend” vertelt Kristel.

Er ontstaat een levendige uitwisseling over de stress van kinderen in Nederland, de veeleisende ouders, de citotoetsen en de schone schijn die men denkt te moeten ophouden op intellectueel en materieel gebied. “Ik bedacht laatst nog hoe fantastisch het moet zijn om je kinderjaren in Spanje door te brengen” zegt Mariëlle. “Een prettige en sociale cultuur, mooi land, lekker weer en het strand vlakbij.”

Joyce van Ombergen-Jong Moeder van een zoon van 20 en dochter van 18 jaar.

Kristel Schoeman Moeder van vier kinderen van 14, 12, 10 en 7 jaar.

Studeren in Nederland

De dochter van Joyce studeert in Nederland, de zoon van Kristel gaat dat in de toekomst doen en Marieke heeft met haar man besloten dat ze met het hele gezin een jaar naar Nederland gaan zodat hun dochters daar een ‘Nederlandervaring’ kunnen opdoen. “We vinden dat we ze die kans moeten bieden, er is veel meer keuze in Nederland. De oudste neemt een tussenjaar en gaat wat cursussen en werkervaring opdoen, de jongste gaat naar de vierde klas van de Havo. Door hen die ervaring mee te geven kunnen ze straks beter kiezen waar ze daarna willen studeren” aldus Marieke.

Om in Nederland te studeren moet je echter wel vloeiend Nederlands kunnen lezen en schrijven.

Voor Engelstalige opleidingen moet je een Cambridge certificaat kunnen overhandigen.

Kinderen die hier opgroeien spreken over het algemeen drie talen, die van Kristel spreken onderling Spaans totdat ze aan tafel gemaand worden over te stappen op het Nederlands.

Marieke doet spellingwedstrijdjes met haar dochters in de auto, Eva is groot fan van de Donald Duck als leesmateriaal voor haar kinderen en

Joyce heeft haar kinderen enkele online lessen laten volgen van juffrouwblom.nl. Ondanks dat de spelling van het Nederlands nogal eens wat te wensen overlaat wil niemand hun kinderen echt Nederlandse les laten volgen, ze hebben al genoeg te leren via school. Het niveau van het Engels van de docenten hier zorgt in sommige gezinnen wel voor hilarische situaties. Menig moeder heeft moeten uitleggen dat hun kind inderdaad gelijk heeft maar dat docenten er niet zo van houden gecorrigeerd te worden.

Verrassend enthousiast

Nadat iedereen is vertrokken praten wij zelf nog even na. Het valt ons op dat we op geen enkel moment kritiek op de Spanjaarden of de Spaanse manier van doen hebben gehoord. Een opmerking over de bergen formulieren die je moet invullen voor de inschrijving of de late communicatie wordt als een anekdote weggelachen. De ouders die wij spraken zijn enthousiast over Spanje, het onderwijs en volgen de ontwikkelingen van hun kinderen op de voet. Ze vertrouwen erop dat de combinatie van de Spaanse en Nederlandse cultuur hun kinderen een fantastische toekomst op zal leveren.

Ook dit jaar gaan we weer om tafel zitten om met lezers over verschillende onderwerpen te praten.

Artikelen van eerdere Sessies Mariëlle de Bruin Moder van twee zoons van 2 en 4 jaar.

vind je terug op www.especial-life.com

Met dank aan Barbara Ingenbleek van EuroEconomics, zij verzorgt voor alle ESpecial Sessies de locatie en de versnaperingen.

Marieke Vaandrager Moeder van twee dochters van 17 en 15 jaar.

ES Life 23

electro-experts voor thuis

THUIS ALLES GOED GEREGELD Judith en Eric, bekend van Satelliet Systemen, brengen expertise aan huis. Of u nu vernieuwing wenst op het gebied van televisie, internet, alarmsystemen of een wasmachine of koelkast nodig hebt, u kunt rekenen op vakmanschap, advies op maat, fantastische service en perfecte installatie. Alle merken leverbaar!

Vandaag besteld, morgen in huis!

TV, AUDIO, INTERNET

ALARM INSTALLATIES

WITGOED & HUISHOUDING

BOUW BEGELEIDING

TV, internet en audio systemen vernieuwen snel. Wij beschikken over up-to-date kennis én apparatuur.

Er komt het één en ander kijken bij het installeren van een alarmsysteem.

Wij staan klaar voor advies en montage.

Altijd lastig wanneer een huishoudapparaat kapot gaat. Eén telefoontje en u heeft morgen al een nieuwe machine in huis.

Tijdens de bouw is het handig alvast na te denken over uw electro-systemen.

Wij geven graag advies en begeleiding.

Volg ons op facebook voor de laatste up-dates en mooie aanbiedingen: JEsystemsSPAIN

Mijas, Costa del Sol • 952 591 603 • 676 888 565

WWW.JE-SYSTEMS.NET | INFO@JE-SYSTEMS.NET

COLUMN Liefde en angst voor honden Mensen en honden hebben al eeuwenlang een bijzondere vriendschap. De hond is vaak een wezenlijk onderdeel van iemands leven. Maar... er zijn mensen die verstijven van angst wanneer zij een hond tegen komen. Daar waar veel mensen en dieren bij elkaar wonen is het belangrijk rekening met elkaar te houden en te zorgen dat we elkaar geen overlast bezorgen.

Mensen met angst voor honden ervaren een hond als een directe bedreiging. Het lichaam reageert met een versnelde hartslag, transpireren en maakt stresshormonen aan die zorgen voor zeer heftige angstgevoelens. Sommige mensen zijn verstijfd van schrik, anderen reageren door weg te rennen.

De angst maakt dat iemand niet ‘normaal’ kan reageren en de hond raakt hierdoor ook van slag.

Het gebeurt vaak bij kinderen dat zij hard weglopen, waardoor de hond juist geprikkeld wordt om er achteraan te rennen omdat zijn/ haar jacht- of spelinstinct aangewakkerd wordt.

Het overwinnen van angst

Volwassenen met angst voor honden kunnen die het beste overwinnen door te praten met hondenmensen en te lezen over de hond. Want hoe beter iemand honden en hun lichaamstaal begrijpt, hoe beter iemand in staat is goed te reageren. Het is nl vrijwel onmogelijk om ieder contact met een hond te voorkomen omdat er zoveel mensen met honden zijn.

Er zijn mensen waarvan het leven zodanig beïnvloed wordt door de angst voor honden dat we kunnen spreken van een fobie, dit komt vaker voor dan we denken. Er zijn hiervoor speciale gedragstherapieën ontwikkeld, om te leren hoe het eigen gedrag het negatieve gedrag van de hond kan afremmen/ beïnvloeden

Een paar tips

1. Staar een hond nooit aan, dit ziet een hond als uitdagen. Kijk naar de staart, want deze geeft veel informatie.

2. Bereid kinderen voor hoe zij omgaan met risico’s in het contact met honden 3. Ouders die bang zijn voor honden moeten beseffen dat zij dit overdragen op hun kinderen.

4. Ga niet rennen wanneer tijdens wandelen of joggen een hond komt aanrennen: sta stil en negeer de hond.

5. Maak geen onverwachte bewegingen, draai je lichaam iets weg van de hond.

6. Vraag een eigenaar om de loslopende hond aan te lijnen 7. Bij een bezoek aan vrienden met een hond: vertel van de aanwezige honden-angst en vraag de hond ofwel apart te zetten ofwel aan te lijnen en ga tussen 2 hondenvrienden inzitten, om zelf minder angst te voelen en uit te stralen.

De realiteit is dat er jaarlijks mensen gebeten worden door een hond. Hondeneigenaren moeten meer bewust zijn van het feit dat hun lieve Pukkie doodsangsten kan veroorzaken. En wanneer iemand met hondenangst zich verdiept in een hond en misschien vriendjes wordt met de hond van een bekende dan kan angst misschien omslaan in liefde.

Mariëtte Laugeman Dierenarts/ eigenaresse van Den Herd Kliniek voor Gezelschapsdieren 1983 - 2018 www.dierenkliniekdenherd.nl

ES Life 25

OP DE KOFFIE bij barista Juanma Cafeina

ES Life 26

Gekleed in zwart overhemd en rood schort schenkt hij met een geconcentreerde blik en zeer behoedzame bewegingen een schuimend laagje melk op de donkerbruin-zwarte vloeistof in een minuscuul kopje. Vloeistof die voor velen de brandstof vormt om de dag mee te beginnen. Ondanks zijn zorgvuldige werkwijze lukt het hem onafgebroken te praten. Ratelen eerder. En dat in onvervalst ‘Andalu’. We doen ons best hem te volgen.

Tekst & foto’s: Else Beekman

Uit zijn ongebreidelde enthousiasme blijkt dat koffie zijn leven is. Hij weet alles van dit universele goedje en reist er de hele wereld voor rond. Vorige week was hij nog in Japan, volgende week vliegt hij naar Bangkok en tussendoor doet hij even de beurs Nuevo Futuro in Sevilla. We bezoeken Juanma Cafeina, de geuzennaam die hij zichzelf heeft aangemeten, op deze benefietbeurs voor opvanghuizen in Sevilla.

Juanma is de belangrijkste barista van Catunambú. Een barista is iemand die zich professioneel toelegt op het bereiden van koffie in alle soorten en maten. Na onze ontmoeting weten we zeker dat deze barista vrijwel alles weet van de processen die gepaard gaan bij het bereiden van de espresso en van de aard en smaak van koffiebonen, ongeacht hun herkomst. Juanma bereidt ook bijzondere desserts met koffie en verwerkt het goedje zelfs in gin tonic’s.

Catunambú

Catunambú is een Spaans familiebedrijf dat zich sinds 1897 met hart en ziel toelegt op het ambachtelijk roosteren van de lekkerste en hoge kwaliteit koffiebonen uit alle uithoeken van de wereld. De koffies van dit bedrijf staan erom bekend een intens aroma te hebben en uitzonderlijk te smaken. Volgens Juanma zit er Spaanse ‘pasión’ (passie) en ‘alegría’ (levensvreugde) in de koffie.

Die passie komt goed naar voren in de wijze waarop de koffie wereldwijd wordt gepromoot: een flamencodanseres gekleed in een bloedrode jurk (hetzelfde rood als in het logo) tegen een gitzwarte achtergrond. Dat beeld spreekt vooral in Azië, waar flamenco en dus ook Andalusië zeer geliefd zijn, flink tot de verbeelding.

Colombiaanse koffiemaker als oorsprong

Juanma vertelt ons, onder het genot van een heerlijke koffie met het melkschuim er in een creatief bloemetje op gedrapeerd, dat de naam Catunambú te danken is aan de Colombiaanse koffiebrander Juan Ferrer die ruim een eeuw geleden naar Sevilla emigreerde om daar mensen gelukkig te maken met goede koffie. Hij noemde zijn koffie naar een inheemse stam uit zijn geboorteland en opende een klein winkeltje in het hart van de Andalusische hoofdstad. In het winkeltje brandde hij zelf zijn koffiebonen en serveerde deze aan zijn gasten. Dat ging zo goed dat hij als snel meer koffieshops kon openen.

Tegenwoordig is Catunambú een van de oudste en bekendste koffiemerken in Spanje en het enige dat nog honderd procent in Spaanse handen is. Consumenten vinden de koffie in de rekken van de beste grootwarenhuizen. Omdat Juanma koffie schenkt op een beurs in Sevilla waarvan de opbrengst naar een goed doel gaat, combineren we het drinken van een kop koffie met de enthousiaste barista met een bezoek aan de koffiebranderij die aan de rand van Sevilla ligt.

Daar worden de hoge kwaliteit koffiebonnen afkomstig van over de hele wereld geselecteerd, ambachtelijk geroosterd en geblend (gemixt).

Sinds enkele jaren gaat de Andalusische koffie de wereld over en is de Spaanse passie in een kopje ook verkrijgbaar in Nederland, China, Thailand, de Verenigde Staten, Duitsland en Frankrijk.

Over Nederland wil Juanma wel praten. Hij is fan van ons land en schenkt al jaren kopjes koffie op de Horecava.

ES Life 27

Duurzame koffie, thee en cacaopoeder

Catunambú doet ook aan productdifferentiatie. Naast verschillende soorten koffie, levert het bedrijf ook cacaopoeder en thee. Bij de keuze van de grondstoffen wordt gedacht aan de omstandigheden van de producenten die aan de oorsprong van de productketen staan. Juanma: ‘Enkele jaren geleden hebben we Tea Quiero biologische fairtrade thee op de markt gebracht.

We streven niet alleen naar het leveren van producten van topkwaliteit, maar willen dat ook zo duurzaam mogelijk doen. Zo zijn al onze plantages gecertificeerd en steunen we verschillende Café Mundi-initatieven.

Café Mundi is een onderneming die in het leven is geroepen om het onderwijs en de levensomstandigheden van lokale koffieboeren te verbeteren.’ Terwijl onze barista onafgebroken en met vloeiende bewegingen in een recordtempo koffies bereidt, vertelt hij verder, terwijl wij ondertussen nippen aan onze derde cappuccino: ‘We promoten eveneens een gezonde en evenwichtige levensstijl. Zo sponsoren we in Andalusië tal van lokale jeugdvoetbalploegen en organiseren we geregeld onze ‘Catunambú Cup’.’ Juanma werkt, meer dan honderd jaar nadat Juan Ferrer de allereerste Catunambú-shop opende in hartje Sevilla, samen met de vierde generatie meesterblenders die de koffie in Sevilla nog steeds op diezelfde ambachtelijke manier met dezelfde passie bereidt.

Waar komt koffie vandaan?

De oorsprong van koffie, zo vertelt Juanma, ligt in Abessinië (nu Ethiopië), in Noordoost-Afrika. Hier was herder Kaldi zeer verrast toen hij op een dag zijn kudde veel energieker zag dan normaal het geval was, nadat zij rode zaden hadden gegeten van een struik die hij niet kende. Kaldi besloot de vruchten zelf te proeven en toen hij merkte dat hij zich er gesterkt door voelde, nam hij er een paar mee naar een nabijgelegen klooster.

De monniken kookten de vruchten en proefden de drank. Ze waren verrast door de onaangename smaak en gooiden de rest van de vruchten in het vuur. Toen er vervolgens een heerlijke geur uit het vuur opsteeg op het moment dat de vruchten geroosterd werden, besloten de monniken ze uit het vuur te halen en opnieuw aan heet water toe te voegen. Zo ontstond de eerste kop koffie.

hyperactieve schapen door cafeïne ES Life 28

De koffiefabriek

Licht stuiterend van de grote hoeveelheid koffie die we al achter onze kiezen hebben, krijgen we bij aankomst in de fabriek aan de rand van Sevilla opnieuw koffie aangeboden. Ditmaal vragen we om een cafeïnevrije koffie die versgeperst uit de espressomachine verrassend lekker blijkt te zijn. Juanma wijst ons op het belang van een goede espressomachine. ‘Je kunt nog zulke goede koffie hebben of de beste bonen hebben gemalen, heb je een verkeerd apparaat dan gaat het alsnog mis’.

We wandelen door een ruimte waar wordt geëxperimenteerd met het maken en blenden van verschillende koffies en met manieren om de bonen te branden. Ook wordt gesleuteld aan de espressomachines die Catunambú eveneens exporteert naar alle landen waar de koffie wordt verhandeld. Zo blijkt het inmiddels dankzij de voortschrijdende techniek mogelijk te zijn dat het roosteren van bonen in Bangkok in een machine van Catunambú vanuit een computer in Sevilla wordt aangestuurd.

Juanma leidt ons vervolgens door de enorme hal waar hoge stapels juten zakken met koffiebonen gestapeld liggen. De bonen verschillen soms van kleur. De ene soort is lichtgroen en de andere soort meer bruinig.

Opschriften wijzen ons op de herkomst uit onder meer Peru, Colombia, Brazilië, Costa Rica, Kenia, Nicaragua, Ecuador en uit Azië. Juanma wijst ons op een zak bonen uit China en zegt dat de koffie die daar vandaan komt ‘erg lekker is’ en voegt toe dat de enige plek in Europa waar koffie wordt geteeld een vallei is op Gran Canaria. ‘De koffie die uit de Valle de Agaete komt, is zeer exclusief.’.

De barista houdt zelf het meeste van een goede filterkoffie en de lekkerste koffie komt nog steeds uit Ethiopië, daar waar de bonen ook oorspronkelijk vandaan komen. ‘El buen café debe ser negro como el azabache, caliente como nuestro sol, puro como un angél y dulce como el amor’ (goede koffie moet zwart zijn als git, warm zoals onze zon, puur zoals een engel en zo zoet als liefde) zo besluit Juanma poëtisch zijn verhaal. We vragen ons later af of hij deze slogan van Catunambú heeft bedacht of dat Juanma deze zich, vanuit zijn fanatieke liefde voor ‘zijn’ koffie, maar heeft toegeëigend.

Foto’s: Links: rauwe bonen, Juanma, geroosterde bonen Rechts: Capuccino, Juanma in voorraadhal, laboratorium

ES Life 29

Mieke Feenstra en Tom van Wees van Very Good Estates vertellen u graag over de interessantste projecten aan de Costa del Sol. www.verygoodestates.com

info@verygoodestates.com

Telefoonnummers: +34 952 808 880 +34 629980882 (Mieke) +31 611334255

makelaar marbella

huis verhuren Als inwoner van Spanje heb je te maken met Spaanse wetten en regelgeving. Die is vaak anders dan in Nederland of BelgiÍ en met een beetje pech kom je daar pas achter als je ergens een boete voor hebt ontvangen. Dit jaar behandelen we diverse thema’s waar je als resident mee te maken kunt krijgen zodat je in ieder geval op de hoogte bent van hoe de zaken hier in elkaar steken. In deze editie gaan we in op de verhuur van je woning: aan welke regels moet je voldoen, wat moet je opgeven aan de belasting en op welke hulp van de overheid kun je rekenen? We vroegen het aan Wim Lamers van Welex Advocaten en Economen.

Tekst: Wim Lamers & Maria Kupers

ES Life 32

Een tweede huis als een bron van inkomsten is volgens veel mensen de beste manier om je financiële toekomst veilig te stellen. Verhuren kan interessant zijn maar hoe pak je dat aan? Ga je voor de toeristen of kies je toch liever iemand die voor langere tijd je huis huurt? Beide opties vereisen een totaal andere aanpak en hebben andere gevolgen, niet alleen voor je financiën en je eventuele kosten aan onderhoud en schoonmaak maar ook voor de sociale samenhang in je wijk of gemeente. Het laatste punt is een puur persoonlijke keuze maar als je bijvoorbeeld van plan bent om in de toekomst in het appartement dat je nu via Airbnb verhuurt te gaan wonen kan het van belang zijn te overwegen of je dan in een woonwijk of een vakantiewijk wilt wonen.

De vakantiewoning

Als je ervoor kiest je woning aan toeristen te verhuren heb je de garantie dat ze na een paar dagen of weken weer vertrokken zijn. Geen gedoe met achterstallige huur of huurders die het pand niet willen verlaten terwijl jij probeert het te verkopen. Bovendien is de kans dat je per maand meer verdient veel groter, je kunt in sommige gevallen voor een week hetzelfde huurbedrag vragen als voor een maand aan een vaste huurder.

Dat zijn positieve punten. Maar voor je je huis via internet te huur aanbiedt moet je wel een paar dingen regelen.

De Junta de Andalucía verplicht eigenaren die hun woning als vakantiewoning aanbieden zich te registreren in het Registro de Turismo de Andalucía (R.T.A.). En dat is nogal een klus. Je woning moet voldoen aan diverse regels: zo moet er airconditioning in alle kamers zijn, de licentie van eerste bewoning moet voorhanden zijn en een EHBO kistje, klachtenboek, de handleidingen van alle elektronische apparaten moeten allemaal ter beschikking van de gast gesteld worden.

Als je dan eindelijk ingeschreven staat bij het Registro de Turismo de Andalucía (niet doen levert een boete van duizenden euro’s op), kun je je woning op diverse internetplatforms publiceren.

De inkomsten moeten vervolgens opgegeven worden aan de belastingdienst. Daar is inmiddels een speciale post voor op het aangifteformulier.

Als je per jaar huurinkomsten hebt betaal je 19% (in geval dat u fiscaal resident bent in E.U). Je kunt echter ook de onderhoudskosten van de belasting aftrekken.

Verhuur voor de lange termijn

Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om je huis voor langere tijd te verhuren. Dat betekent onder andere dat je niet elke week de lakens hoeft te wassen of een welkomstpakketje klaar te zetten.

Bovendien heb je meer financiële zekerheid, je bent niet afhankelijk van de trends in het toerisme.

Net als bij de verhuur aan toeristen bestaan er ook voldoende horrorverhalen over vaste huurders maar over het algemeen zorgen die beter voor hun woonomgeving. Er zijn verschillende opties voor het opstellen van een huurcontract, een aantal van de clausules zijn verplicht volgens de huurwet.

Je kunt nog steeds de huurprijs zelf bepalen, de maximale hoogte van de borg (twee maanden) en de termijn voor het opzeggen van het contract (30 dagen) zijn vastgelegd in de huurwet. In die wet zijn de rechten van de huurder zeer goed beschermd maar dat betekent niet dat je als verhuurder aan de goden overgeleverd bent. Als er sprake is van achterstallige betalingen van huur en andere servicebedragen die in het contract zijn vastgelegd kun je een uitzettingsprocedure beginnen.

Als eigenaar van de woning word je geacht zelf het onderhoud en reparaties voor je rekening te nemen die nodig zijn maar die niet veroorzaakt zijn door het gewoon gebruik van de woning.

Ondanks dat het wat gedoe is om energie- en watercontracten op een andere naam te zetten kun je problemen voorkomen door deze zelf door de huurder te laten regelen.

Maar ook als verhuurder ben je verplicht de huurinkomsten op te geven. Je betaalt hier als niet fiscaal resident in Spanje 19% belasting over.

Onderhoudskosten van de woning kunnen ook hier weer van worden afgetrokken.

Toeristen of residenten?

Waar je uiteindelijk ook voor kiest, het verhuren van je huis kan zeker een financieel interessante optie zijn. De informatie in dit artikel is slechts een samenvatting van de uitgebreide regelgeving op het gebied van de huurmarkt. Voor individueel advies raden we aan contact op te nemen met een expert.

ES Life 33

COLUMN Het past niet!

De eerste tonen van het volkslied klinken. Het is het teken dat de troon met daarop het beeld van Christus over enkele seconden naar buiten zal komen. Binnen in de kerk schuifelen de broeders stapje voor stapje verder richting de deur. ´Langzaam´ roept de capataz, ´beetje bij beetje naar voren´. En dan ineens met een geschrokken stem: ´STOP, het past niet!´.

Ze hadden het nog zo nagemeten bij het maken van de nieuwe troon. Maar ergens is iets fout gegaan. Nu het Christusbeeld bovenop de nieuwe troon staat, is het geheel te hoog en past het niet meer door de deuren naar buiten!

Radeloos kijken de broeders en het toegstroomde publiek elkaar aan. Wat nu? Als de troon de kerk niet uit kan, kan de processie natuurlijk niet doorgaan! Maar dat een Malagueño niet voor een gat te vangen is, wordt snel duidelijk. Een trap en een hamer worden gauw gevonden en een van de broeders klimt razendsnel naar boven. Boven de deur hakt hij drie stenen weg, waardoor het kruis van Jezus er precies doorheen past.

Daags na de processie brandt er een discussie los. Plaatsen we de stenen terug? Maken we de troon kleiner? Elke Malagueño heeft van het verhaal gehoord en er een mening over. Al gauw wordt duidelijk dat de oplossing een hele speciale zal zijn. Men vond het gebeurde zo bijzonder dat besloten wordt dat de troon hetzelfde zal blijven. En de deur ook! Vanaf nu zal de processie ieder jaar beginnen met het weghakken van de drie stenen! En zo groeide het al gauw uit tot een van de vele tradities tijdens de Semana Santa van Málaga die deze week zo speciaal maken.

Vele jaren later blijkt dat de stenen constructie van de kerk, en met name de toren boven de deur, erg te lijden hebben onder het jaarlijks weghalen en terugplaatsen van de stenen. Helaas moet de traditie daardoor noodgedwongen gestopt worden. In een andere hoek van de kerk wordt een nieuwe deur gemaakt waardoor de troon jaarlijks de kerk verlaat. En die deur is, helaas zou ik bijna zeggen, wel hoog genoeg.

Meer weten over de Goede Week?

Sander Klomp is dé Semana Santa kenner van Málaga. Hij schreef er een online gids over met alle informatie en leuke weetjes. Daarnaast is hij opgeleid tot officiële gids over dit thema. In de weken rond Pasen organiseert hij speciale themarondleidingen over de Semana Santa. Dé mogelijkheid om alles over deze speciale week te weten te komen!

Voor meer informatie, de online gids en contact: www.ditismalaga.nl .

Sander de Klomp is eigenaar van Hotel Casa de las Mercedes in het centrum van Málaga. www.casadelasmercedes.com www.ditismalaga.nl.

ES Life 34

Uw advocaat en uw accountant werken samen voor u Uw zaken zijn in goede handen bij Marbella’s meest gerenommeerde advocaten, accountants

en belastingadviseurs. Om uw juridische en belastingzaken nog begrijpelijker voor u te maken, spreken we meerdere talen, waaronder Spaans, Nederlands, Engels, Duits en Frans.

• Gerechtelijke en buitengerechtelijke civiele zaken • Koop en verkoop van onroerend goed • Belastingadvies en accountantsdiensten • Corporate law, handelsmaatschappijen

• Erfrecht: testamenten en successie • Handelsmerken en patenten • Strafrechtzaken • Afwikkeling faillissementen • Algemeen fiscaal en juridisch advies

C/RAMÓN GÓMEZ DE LA SERNA 23, LOCAL 7 • 29602 MARBELLA

96

TEL: +34 952 775 521 • email: info@welex.es • www.welex.es ESPANJE!

GRATIS MONTAGE BIJ AANSCHAF VAN EEN QUOOKER CUBE • • • •

SPARKLING KOUD KOKENDHEET GEFILTERD WATER

AQUA-SANA BIEDT DUURZAME FILTEROPLOSSINGEN VOOR PARTICULIEREN EN BEDRIJVEN.

Welex 3-2019.indd 96

SPANJE & GIBRALTAR | WWW.AQUA-SANA.ES | +34 622 088 234

10-05-19 11:08

pelgrimstocht naar wijn

Santiago de Compostella is een eeuwenoud pelgrimsoord, omdat hier volgens de legende de apostel Sint Jakob (San Jacobo in het Spaans) begraven ligt.

Pelgrimsroutes uit heel Europa komen samen in Roncevalles aan de Frans/Spaanse grens en daarvandaan is het nog 750km naar Santiago.

Jaarlijks maken rond 300.000 pelgrims de tocht naar Santiago, die eindigt bij de Kathedraal van Santiago.

Hun symbool is de Jakobsschelp (Coquille St. Jacques), die in de Atlantische oceaan voor de kust van Galicië gevonden wordt.

Wij maakten de tocht naar Santiago de Compostella vanuit Malaga (een uurtje vliegen) om een andere reden: om de Albariño wijngaarden van Rías Baixas te bezoeken en de wijn te proeven.

ES Life 36

Galicië is het koelste en regenachtigste deel van Spanje en dat zien we aan de weelderige groene valleien waar we doorheen rijden.Het gebied van de Denominación de Origen Rías Baixas ligt 70 km ten zuiden van Santiago. In de Val do Salnès bij het stadje Cambados zien we de Albariño wijngaarden op de glooiende heuvels en in het dal. In Galicië is het gebruikelijk dat bij vererving de grond van de familie onder alle kinderen verdeeld wordt (anders dan rond Madrid, waar alle grond naar de oudste zoon gaat), waardoor de wijngaarden in kleine perceeltjes verkaveld zijn.

De Albariño wijnstokken worden traditioneel hoog opgebonden op pergola’s (emparrado) van wel twee meter hoog. Ik kan er onder staan en zie de druiventrossen boven mijn hoofd bungelen. Er zijn diverse redenen waarom de druiven een eind van de grond verbouwd worden. Op deze manier worden de druiven behoed voor de vochtige Atlantische zeemist die vooral ’s ochtends op grondniveau landinwaarts gaat. Schimmels doen het altijd goed in een vochtige omgeving, als druiven hoger hangen is de kans op ziektes kleiner. Een andere reden is de druiven zo veel mogelijk zon te kunnen laten vangen. Bovendien kunnen er zo op de toch al kleine stukjes land meer gewassen tegelijk verbouwd worden, onder de pergola’s kunnen prima aardappelen of uien groeien.

Wie is Martin Codax?

Met de kleine wijngaarden is het niet economisch voor iedere boer om zelf wijn te maken, daarom zijn de wijnmakerijen in Rías Baixas veelal coöperaties. We bezoeken de coöperatie Martin Codax (genoemd naar de Galicische troubadour uit de Middeleeuwen). Deze coöperatie heeft 270 leden en koopt druiven van nog eens 300 druiventelers in de Val do Salnés. De wijnmakerij is in 1986 gebouwd en heeft een moderne, grootschalige installatie, waar rond 600.000 flessen per jaar worden geproduceerd.

We worden in de wijnmakerij ontvangen met een glaasje Alma Atlántic, een licht mousserende wijn, gemaakt van half gefermenteerde most van Albariño en Godello druiven, waardoor het licht zoetje heeft en weinig alcohol (7%).

We worden vervolgens rondgeleid door een alleraardigste gids. We zien hoe de druiven door de telers aangeleverd worden in kratten van 20 kg. De druiven zijn met de hand geoogst, want mechanisatie is door de teelt op pergola’s en de kleine percelen niet mogelijk. De druiven gaan door de ontsteler en de pers. De most (druivensap) wordt vervolgens gefermenteerd in hoge roestvrijstalen vaten van 30.000 liter. Na de fermentatie wordt de wijn geklaard en gebottled.

Een deel van de wijn ondergaat een rijping op de lies (uitgewerkte gistcellen) in het gekoelde rvs vat, een ander deel ondergaat rijping op eikenhouten vaten. De gids laat ons de kelder zien waar de wijn in eikenhouten ligt te rijpen. Daar is ook een kleine tentoonstelling aan Martin Codax gewijd met een kopie van het Vindel Perkament, het manuscript van de ballades van Martin Codax (het originele Vindel Perkament ligt in de Morgan Library & Museum in New York) en een organistrum, het Middeleeuws snaarinstrument, waarnaar de houtgerijpte Albariño wijn is genoemd.

Na de tour door de wijnmakerij proeven we drie wijnen op het terras van de wijnmakerij met uitzicht over de wijngaarden rond Cambados naar de Atlantische oceaan.

Allereerst proeven we Martin Codax 2018, een helder strogele wijn met groene tinten, een knisperend fris aroma van citrus (limoen, mandarijn), iets bloemigs (Jasmijn) en grassigs; fris fruitig in de mond met een aangenaam fris zuurtje en een frisse, droge afdronk. We eten er een stukje Arzúa-Ulloa bij, een jonge, licht zure kaas van de Rubio Gallego koe.

Ronald Dorlas is vinoloog van de Nederlandse Wijnacademie sinds 2007. Hij heeft wijngebieden in Frankrijk, Italië, Duitsland, Californië, Australië, Nieuw-Zeeland en ZuidAfrika bezocht en is enthousiast wijnproever. Volg Ronald’s proefnotities op vivino.com/users/ronald.dor/.

ES Life 37

Martin Codax Lías 2018 heeft 12 maanden rijping op de lies ondergaan. De wijn is sprankelend strogeel met aroma’s van appel, peer en perzik met in de achtergrond de zoete geur van vers brood (van de lies); in de mond is hij zijdezacht en vol, fruitig met een licht botertoontje en een volle afdronk. Hierbij proeven we Tetilla, een romige, boterige kaas.

Organistrum 2017 is gemaakt van druiven van zuidwest gericht wijngaarden met een hoog suikergehalte (= alcohol potentieel). Deze wijn heeft 4 maanden in grote (500l) frans eikenhouten vaten gerijpt. De wijn heeft een sprankelende, goudgele kleur; achter het fruitige aroma van citrus en peer komen duidelijk de vanille en hout tonen naar boven. In de mond voelt hij vol en romig met fruit en zuur mooi in balans en een droge afdronk. Daarbij past de San Simon, een gerookte kaas uit Galicië.

En wie zijn Paco & Lola?

Tien kilometer verder naar het zuiden, in het dorpje Meaño, bezoeken we Bodega Paco & Lola, bekend van het stippen (Lunares) logo.

Deze wijnmakerij is in 2005 gebouwd, door een coöperatie van 400 leden, de grootste in Rías Baixas. Hier worden jaarlijks 2.500.000 flessen geproduceerd, waarvoor de druiven van meer dan 1800 perceeltjes, bij elkaar 200 hectare wijngaarden in de Val do Salnés komen. Hier wordt wijn gemaakt op een industriële schaal in rvs fermentatie vaten van wel 90.000 liter.

Ook de botteling installatie en het magazijn zijn gigantisch. Hier staan de stippendozen huizenhoog opgestapeld voor export over de hele wereld. Na de rondleiding door de wijnmakerij proeven we 3 wijnen, waarbij men een blikje sardientjes serveert: No 12 by Paco & Lola 2018 is een wijn die 12 dagen fermentatie ondergaat en dan wordt gestopt door een koude shock. Daardoor blijft er wat restsuiker in de wijn en is het alcoholpercentage slechts 12%.

ES Life 38

De wijn is bleek strogeel met wat groene tinten, heeft lichte aroma’s van citrus, bloemen en hint van lychees. Fris in de mond met veel fruit, frisse zuren en een lichte zoetigheid.

Paco & Lola 2018 is het belangrijkste product van de wijnmakerij. De wijn heeft een strogele kleur, frisse citrus en bloemen aroma’s. Fris en strak in de mond, fruitig met een klein bittertje in de afdronk.

Paco & Lola Vintage 2013 is gemaakt van druiven van de oudste wijngaarden. Na de fermentatie rijpt de wijn 1 jaar op de lies en blijft daarna nog 4 jaar in het rvs vat voor de botteling. De kleur is iets donkerder strogeel, de neus heeft iets rijper fruit, wat kruidigheid en brood (van de lies). In de mond is hij wat voller, weelderig, maar nog steeds frisse zuren, rijp fruit en licht toast en wat mineraliteit in de afdronk.

Iets heel anders …

Weer iets terug naar het noorden en landinwaarts bij Meis vinden we Pazo Señorans. Hier treffen we in vele opzichten het tegenovergestelde van de voorgaande wijnmakerijen. Een pazo is een klassiek Galicisch landhuis uit de 16e eeuw. Pazo Señorans is eigendom van de familie Mareque Bueno sinds 1979. Onze rondleiding begint in de wijngaard rondom het landhuis. Het landgoed omvat 12 hectare wijngaarden, daarnaast bezit de familie nog 6ha wijngaarden in Val do Salnés.

We bezichtigen ook het landhuis, dat volledig gerestaureerd en prachtig gemeubileerd is. Het wordt tegenwoordig gebruikt als trouwlocatie.

De wijnmakerij dateert uit 1989. De installatie is modern, maar het grootste fermentatie vat is slechts 10.000 liter. De jaarlijkse productie is 325,000 flessen. Pazo Señorans maakt 3 wijnen en 2 soorten brandewijn, die wij allemaal proeven.

Pazo Señorans 2018 is een bleek, strogele wijn met groene tinten, aroma’s van grapefruit, peer, meloen en bloemen; fris en fruitig in de mond met elegante zuren en wat mineraliteit in de afdronk.

Pazo Señorans Colección 2015 is dezelfde wijn, die minimaal 3 jaar rijping op de fles ondergaan voordat hij op de markt komt. De neus gaat naar gekonfijt fruit; iets soepeler in de mond, maar nog steeds fris met iets geprononceerdere mineraliteit.

Pazo Señorans Selección de Añada 2010, gemaakt van druiven van de 45 jaar oude Los Bancales (de terrassen) wijngaard. De wijn ondergaat 30 maanden rijping op de lies en daarna nog 5 jaar rijping op de fles. Dat geeft de wijn een diep strogele kleur, een expressieve neus van rijp perzik, peer en citrusfruit; vol in de mond, romig, geconcentreerd fruit met elegante zuren en aangename mineraliteit en een lang aanhoudende afdronk.

Aguardiente Orujo Pazo Señorans wordt gedistilleerd van de druivenschillen en pitten, die overblijven na de persing (zoals marc in Bourgogne of grappa in Italië). Het is een kleurloze brandewijn met een herkenbaar Albariño aroma.

Aguardiente de Hierbas Pazo Señorans is een amberkleurig kruidenbitter met aroma’s van kamille en anijs, een licht zoetje over een bittertje in de afdronk.

Terug in Santiago de Compostella proeven we in één van de steegjes in de oude binnenstad bij Abastos 2.0 de heerlijke Gallicische zeevruchten uit de Atlantische oceaan: oesters, percebes, zamburiños, almeijas, pulpo Gallega en natuurlijk de Sint-Jakobsschelp, waar de Albariño wijn uitstekend bij past.

ES Life 39

Dé slaapspecialisten van de Costa del Sol

www.rogerslinnerie.com

Wij gaan het 3e jaar in, en dat willen we vieren met u...

Lekker een nieuw bed, daar wordt je blij van!

25%

Boxspring Bornelli

jubileumvoordeel:

volledig traditioneel handgemaakt

€ 2.595

€ 1.950 Binnen 10 dagen gratis bezorgd √

Boxen en matrassen 360 pockets per m

√

Hoofdbord: diverse opties zonder meerprijs

√

Luxe design-stof verkrijgbaar in 12 verschillende kleuren

√

Keuze uit verschillende potensets zonder meerprijs

√

Inclusief luxe traagschuim topper

2

én gemonteerd aan de gehele Costa del Sol!

15% korting op alle overige Bornelli matrassen, toppers en bodems I.v.m. groot succes actie geprolongeerd!

Avenida Carlota Alessandri 158, La Carihuela - Torremolinos · Schuin tegenover Carihuela Park - Discotheek Voom Voom Openingstijden: maandag t/m vrijdag: 10.00 - 17.00 u - zaterdag 10.00 - 14.00 u · Tel. 951 395934 · Eigen parkeer oprit

COLUMN Taalkwesties “Goedemiddag, ik heb een auto gereserveerd”, zeg ik tegen de jongedame bij de autoverhuurbalie op Schiphol. “Good afternoon, what is your name?”, is haar antwoord. Het gebeurt me de laatste tijd steeds vaker als ik in Nederland ben; ik word in het Engels aangesproken! Ik blijf het een beetje gek vinden. Ik ben lang en blond dus duidelijk in Nederland uit de klei getrokken, waarom dan Engels? Maar het heeft natuurlijk niets met mijn uiterlijk te maken eerder met het feit dat er steeds meer buitenlanders in Nederland wonen en werken. Helemaal goed natuurlijk, ik ben zelf een omgekeerde versie, ik woon en werk als Nederlandse in Spanje. Ik vraag haar of ze Nederlands spreekt, ze zegt dat ze ermee bezig is en dat ze het erg moeilijk vind. Wat het natuurlijk niet makkelijk maakt is dat iedereen Engels spreekt in Nederland, Nederlands oefenen is dan soms lastig.

Dat was wel anders toen ik naar Spanje verhuisde. We gingen op het platteland wonen vlakbij een heel klein dorpje waar niemand Engels sprak. Het was dus zaak zo snel mogelijk mijn brakke Spaans naar een hoger niveau te tillen. Ik had de ultieme motivatie voor mezelf gevonden. Ik wilde mijn kinderen namelijk niet nodig hebben voor de vertaling op school of bij de dokter, die mochten gewoon kind zijn en dat was al een uitdaging op zich in een nieuw land. Aan het Nederlands van de kinderen zijn we overigens ook altijd aandacht blijven besteden. Ik zou het raar hebben gevonden als ze niet in hun eigen taal zouden kunnen communiceren met hun familie.

Terwijl ik dit schrijf realiseer ik me dat onze dochter inmiddels in Nederlands studeert maar wel een Engelstalige studie volgt. Met haar familie spreekt ze wel Nederlands dus onze aanpak heeft gelukkig gewerkt.

Ik merk dat er met name onder de jeugd steeds meer Engelse woorden in het Nederlands sluipen.

Is dat erg? Het belangrijkste is toch het kunnen communiceren met elkaar? Hoe fantastisch is het dat dit door middel van taal lukt. Welke taal dan ook. Ik zie het regelmatig bij de studenten die via ons voor een stage naar Spanje komen. Veel van hen spreken weinig tot geen Spaans als ze aankomen en toch lukt het de meesten vanaf de eerste dag te communiceren. Ze beroepen zich daarbij op hun handen, voeten, een flinke dosis wilskracht en Google Translate. Prachtig om te zien.

Tijdens mijn zakentrip door Nederland word ik ook dit keer weer getrakteerd op diverse dialecten, een aantal ervan zo sterk dat ik zou willen dat ze Engels tegen me spraken. Na een paar dagen lever ik de huurauto weer in en ben ik blij dat ik weer naar het warme Spanje mag. Bij het boarden zeg ik dan ook vrolijk ‘buenas tardes’ tegen de stewardess. Ik vlieg Transavia, ze is hartstikke Nederlands.

Hahaha, ze zal wel denken.

Joyce van Ombergen-Jong Internship & personal coach www.jongleren.es / www.yourjourney.academy ES Life 41

COLUMN Beleggen in 2020 Eindelijk eens een alternatief voor de standaardlijstjes met de verwachtingen voor het komende beursjaar! Waar de analytici met aanbevelingen van de toppers en floppers van 2020 komen, weten we allemaal dat niemand in te toekomst kan kijken. Dus blindelings dergelijke ‘adviezen’ over bijvoorbeeld individuele aandelen overnemen is uw goed recht, maar het is en blijft uw geld/ belegging en daar bent alleen u verantwoordelijk voor.

Mag er dan helemaal niet vooruit gekeken worden?

Als vooraf maar duidelijk is dat onderstaand lijstje met waanzinnige voorspellingen met een knipoog tot stand is gekomen, dan is dat in mijn optiek wat anders. Natuurlijk is het zinvol om naar verschillende visies op de markt te luisteren, zeker als deze afkomstig zijn van een kundig team. En als dit jaarlijks verschijnt en wanneer het voor iedereen duidelijk is dat onderstaande stellingen met een korrel zout moeten worden genomen, dan mag u zich wat mij betreft laten verassen! Niet om klakkeloos over te nemen uiteraard, maar om eens creatief na te denken wat er allemaal wel (niet) kan gebeuren in de (financiële) wereld.

‘Waanzinnige’ voorspellingen voor 2020

De originele titel is ‘Outrageous Predictions 2020’ en is afkomstig van de Chief Investment Officer Steen Jakobsen en zijn team van Saxobank. Met een historie van inmiddels twee decennia is deze publicatie een begrip in de financiële wereld. Deze 10 ‘voorspellingen’ kan ik nu niet allemaal inhoudelijk bespreken, maar uiteraard is het voor u mogelijk het volledige artikel te ontvangen als u dat wenst. Nogmaals, u moet de stellingen met een flinke korrel zout nemen.

1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10)

In 2020 bevriest de Techsector en er blijven alleen maar een paar grote jongens over?!

De stagflatie brengt de VS en diens dollar in mineur?!

De ECB verhoogt de rente en de Europese banken worden de grote winnaars?!

De oliesector laat de problemen achter zich en kiest de weg omhoog?!

Onder leiding van Zuid-Afrika valt een deel van de Afrikaanse economie?!

‘America First’-belasting leidt tot nieuwe handelsoorlogen?!

Zweden komt door hoge overheidsuitgaven in een recessie?!

De Democraten winnen, onder andere de farmasector gaat dit voelen?!

Hongarije stapt uit de EU en ziet haar forint kelder en kapitaal uitstromen?!

Azië creëert eigen reservevaluta ADR, met hulp van Rusland daalt de USD?!

Is uw portefeuille voorbereid op deze waanzinnigheden?

Zo, wanneer u weer bent bijgekomen, dan is het goed om rustig vast te stellen welke stellingen u gelooft en welke niet. Zie u een kans of dreiging voor uw beleggingen welke u zelf nog niet had gesignaleerd? Zorg dat uw portefeuille in lijn is met uw visie! Het is niet moeilijk om per stelling aanpassingen in uw posities te maken, indien u van mening bent dat nodig is.

Taco te Gussinklo, relatiemanager van BinckBank in Spanje taco.te.gussinklo@binckspanje.com / +34 952 924 011 / www.binckspanje.com

ES Life 42

Deze informatie is afkomstig van BinckBank Spanje. De informatie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Beleggen brengt risico’s met zich mee. Uw inleg kan minder waard worden.

Installatie, reparatie en onderhoud van alle merken ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥

Airconditioning Verwarming Zonneboilers Warmtepompen Elektriciteit Camerabewaking

Zonnepanelen Zwembadtechnieken Loodgieterswerken Alle technische problemen

Bij ons steeds de beste prijskwaliteit en service

www.allcoolheatingsolutions.com Hulp nodig van een taalgenoot aan de Costa del Sol?

S.O.S.PIA

to the rescue!

Geen

Met ons advies onderneemt ú de juiste stappen in Spanje.

job is te groot of te klein!

 Contactpersoon bij problemen in en rond jouw woning  Nederlandse begeleiding bij dokter, belastingdienst, bank  Spaanse bureaucratie: NIE, verhuurlicentie, fiscale aangifte, rijbewijs, autokeuring  Maar vooral: jij zegt het, Pia voert het uit! Wedden?

E

Fiscaal & Juridisch Advies Spanje Nederland Aan- & Verkoopbegeleiding Onroerend Goed Spanje Belasting Aangiftes Spanje Nederland Overige fiscale en juridische diensten

Nederland: Breda | Spanje: Marbella (+34) 951 419 998 www.doorakkerstaxlaw.com info@doorakkerstaxlaw.com

& PARTNERS

ONOPLOSBAR KLUS?

BEL S.O.S.PIA!

Pia Reekmans +34 663729471 - info@sospia.com - www.sospia.com

Tropisch fruit

Het landschap in de streek La Axarquía (Málaga) en langs de Costa Tropical (Granada) is ingrijpend veranderd. Enkele tientallen jaren geleden sierden voornamelijk olijfbomen, amandelbomen en wijnranken de glooiende heuvels, nu zijn er vooral mango- en avocadobomen te zien.

Toch groeien er nog veel meer interessante fruitsoorten in dit unieke Zuid-Spaanse landbouwgebied. ESpecial Life nam een kijkje op de biologische finca San Ramón in La Herradura.

Tekst & foto’s: Else Beekman

ES Life 44

ES Life 45

We komen daar terecht via Elena Sanchis Sanz van Plan a Málaga. Zij organiseert rondleidingen en andere activiteiten om de streek La Axarquía beter te leren kennen. Omdat de fruitteelt zo dominant aanwezig is, zijn veel van de activiteiten van Plan a Málaga daaraan gerelateerd.

We zochten contact omdat we meer willen weten over de duurzame ontwikkelingen in deze sector.

Elena is daar duidelijk over: ‘Voor bedrijven is het nog steeds erg kostbaar om de wijzigingen door te voeren die nodig zijn om te voldoen aan alle eisen voor duurzame teelt. Daarbij is de bureaucratie om in aanmerking te kunnen komen voor de Europese en Spaanse keurmerken zo tijdrovend dat veel hardwerkende landbouwers er gewoonweg niet aan beginnen. Maar dat is waarschijnlijk een kwestie van tijd omdat de vraag naar biologische producten toeneemt, vooral uit Noord-Europese landen, waardoor de boeren er uiteindelijk ook meer geld mee kunnen verdienen’. Desondanks zijn er bedrijven die hun producten op duurzame wijze telen. Finca San Ramón is er daar een van.

Terwijl ze ons met een groepje Engelse en Belgische toeristen van Vélez-Málaga naar La -Herradura rijdt, vertelt Elena dat hardwerkende landbouwers in deze streek sinds de jaren tachtig en negentig massaal zijn overgestapt op mango’s en avocado’s en dat het aantal hectares met deze vruchten blijft groeien. ‘Bij amandelen en olijven hadden boeren op een gegeven moment subsidies nodig om te overleven, terwijl de marges op mango’s en avocado’s veel beter zijn.

Die vruchten hebben dan ook veel economische voorspoed naar deze streek gebracht.’ Mango’s komen oorspronkelijk uit India en avocado’s groeiden in Mexico. Dit stukje Spanje is het enige gebied in Europa waar dankzij een bijzonder microklimaat deze en andere tropische vruchten erg goed gedijen. Volgens Elena is het verstandig om als je biologisch wilt eten, maar de tropische vruchten die je worden aangeboden niet dat keurmerk hebben, te kiezen voor tropisch fruit uit Spanje. ‘Omdat ze hier nog maar zo kort geteeld worden, hebben zich nog maar weinig plagen ontwikkeld. Daarom hebben boeren hier veel minder bestrijdingsmiddelen nodig vergeleken met boeren in Zuid-Amerika of Azië.’

Bijzondere verzameling tropische vruchten

Finca San Ramón ligt prachtig op een heuvel met uitzicht over de baai van La Herradura.

Eigenaresse Rita Galiana Callejón leidt ons langs haar uitgebreide verzameling van tropische vruchten. Naast mango’s en avocado’s teelt ze onder meer ook kumquats, lychees, granaatappels, babaco’s (een soort papaja), drakenfruit (pitaja), mispels, cherimoya’s, gewone papaja’s en guaves.

Dat kan dankzij de milde winters met een gemiddelde temperatuur van 20 graden Celsius met koele en vochtige nachten. Omdat er in ZuidSpanje minder water is dan in Zuid-Amerika en Azië, waar de vruchten oorspronkelijk vandaan komen, zijn ze hier vaak kleiner van stuk dan hun Zuid-Amerikaanse soortgenoten.

De laatste jaren vormt de watervoorziening wel een groeiend probleem voor landbouwers in deze streek. Niet alleen omdat het minder regent, maar ook omdat steeds meer bedrijven hun mango- en avocadoproductie uitbreiden en laten dat nou net vruchten zijn die extreem veel water nodig hebben. Een deel van de 19 hectare grond van Finca San Ramón langs de grens van het terrein kan niet worden benut. ‘Omdat onze buren niet biologisch produceren is dat een eis. Anders waaien de bestrijdingsmiddelen zo over naar onze bomen’, licht Rita toe.

Cherimoya

De rondleiding begint bij een cherimoyaboom.

Van de wereldwijde productie van cherimoya’s, ook wel ‘tropische roomappels’ genoemd, komt 87 procent uit Zuid-Spanje. Steeds meer boeren in dit gedeelte van Spanje vervangen echter hun cherimoya bomen door mango’s en avocado’s omdat cherimoya’s erg duur zijn om te produceren.

Elke boom heeft 80 liter water per dag nodig en moet jaarlijks na de oogst volledig worden gesnoeid om het jaar erop weer vruchten te krijgen.

Tot slot moeten de boeren deze tweeslachtige bomen zelf bestuiven omdat hier geen insecten zijn die dat doen. Een arbeidsintensief klusje: de gesloten bloemen in de mannelijke boom worden geplukt, binnen te drogen gelegd en vervolgens met de hand geopend om de pollen eruit te halen.

Foto’s: Boven: drakenvrucht, rondleiding Midden: winkel, caviar de lima Onder: kumkwats, Rita

ES Life 46

ES Life 47

Experten In de Spaanse vastgoedmarkt sinds 1984

BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997

Verkoop - Huur - Verzekering Zoekt u een vakantiestekje of wilt u permanent komen wonen in Spanje?

Bij aankoop van een huis in het buitenland komt heel wat kijken, daarom is het belangrijk om de juiste partner te vinden. Niet enkel voor de aankoop maar ook voor alle vragen en diensten nadien. Ons team van experts zit voor u klaar en begeleidt u in heel het proces.

Neem contact op en geniet van onze 100% klantgerichte service.

Marbella +34 952 78 75 52 Valencia +34 639 67 18 93 Ibiza +34 971 09 50 71

Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona

• • • • • • • • •

nieuwbouw verbouwingen renovatie schilderwerk tegelwerk metselwerk electra loodgieterswerk advies

Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas Frank van Krimpen Telefoon Mobiel Mail

+34 951 135 973 +34 628 111 989 info@nedpiramide.com

Vanessa Van Camp S.L.

admin@vancamp.es | www.spainvancamp.com

Kom langs in onze 400m2 showroom in San Pedro de Alcantara. Voor inspiratie & meubels op maat!

Ma - Vrij: 10-16 uur Za: 11-14 uur

OP MAAT GEMAAKTE MEUBELS VAN STEIGERHOUT Calle Budapest 16 San Pedro de Alcantara Tel.: 620 230 376 www.woodfactory.es info@woodfactory.es

Met een speciaal apparaatje worden de geopende bloemen in de vrouwelijke boom bestuift. Rita wijst ons op plastic flessen die gevuld met een roestbruin goedje aan takken in verschillende bomen hangen. ‘Insecten vormen het grootste gevaar voor het fruit op onze finca. Omdat we biologisch produceren gebruiken we geen bestrijdingsmiddelen. In de fles zit een mengsel van één deel natuurlijke ammoniak en twee delen water. Dit trekt fruitvliegjes en andere insecten die op de vruchten afkomen aan. Als je thuis geen fruitvliegjes meer wilt hebben, moet je dus een bakje met dit mengsel bij je fruitschaal zetten.’

Natuurlijke ammoniak koop je volgens Rita bij ijzerwarenwinkels (ferreterias) en kwekers.

Terwijl we verder wandelen door de boomgaard wijst Rita ons erop dat de bomen er vanwege het gebrek aan regen bij staan alsof het augustus is. Het is eind oktober. ‘Het is opnieuw een droog seizoen en dat het water hier schaarser wordt betekent ook dat de cherimoya zal gaan verdwijnen. Er is nu nog maar 20 procent over van de hoeveelheid bomen van enkele tientallen jaren geleden. ‘Mijn grootouders begonnen met het verbouwen van tropische vruchten en waren best rijk voor die tijd. Ik kan er nu alleen maar van leven omdat we er dingen naast doen, zoals de rondleidingen en proeverijen en de verkoop van producten’. In de hal van de finca runt Rita een klein winkeltje met eigengemaakte cosmeticaen andere producten, zoals avocado-olie voor huid en haar, lippenbalsem, eigen honing en natuurlijke zeep.

De natuur als bron van informatie

Rita leert ons dat als je de natuur goed kent, je er erg veel informatie uit kunt halen. Ze wijst ons op een type ficus is, die ‘granadilla’ wordt genoemd en als testboom fungeert. ‘Geeft dit boompje geen vruchten, dan is je terrein niet geschikt om tropisch fruit te verbouwen’. Rita laat ons als bewijs voor haar vruchtbare grond een paar mini-granaatappeltjes zien. Als ze even later een vlieg bij haar gezicht wegwuift zegt ze: ‘Als vliegen plakkerig zijn en steeds opnieuw op je komen zitten, komt er water aan’. We hopen het van harte voor de dorstige bomen en planten om ons heen.

Tegenover de ingang van de finca staat een ‘flamboyant’ boom die zijn naam dankt aan de flamboyant vuurrode bloemen. ‘Als de blaadjes zich naar elkaar toe vouwen, is er slecht weer op komst’.

Verder wandelend komen we langs nog meer bijzondere en ons deels onbekende vruchten.

Zo hadden wij nog nooit gehoord van een vingerlimoen ofwel kaviaarkalk. Het is een klein citrusvruchtje dat vol zit met transparante bolletjes. Echte smaakmakers zo blijkt. ‘Als je op verse oesters één bolletje legt, krijgt deze al een heerlijke limoensmaak’, zegt Rita, die ons een paar bolletjes laat proeven en erbij vertelt dat ze voor deze vruchtjes tussen 75 en 100 euro per kilo ontvangt. Terwijl we langs diverse soorten citrusbomen lopen, vraagt Rita ons te raden om welke citrusvrucht het gaat. Als ze nog groen zijn is het verschil tussen mandarijnen, citroenen, limoenen en sinaasappels moeilijk te zien. ‘Pluk een paar blaadjes, scheur die doormidden en wrijf deze even over de huid van je arm. Door het contact met de pH (zuurtegraad) in je huid komt de geur vrij.’

We snuffelen even aan de blaadjes in haar hand en ontwaren een duidelijke limoengeur. Ook wordt bij elke vrucht opnieuw duidelijk hoe gezond het is om veel en op gevarieerde wijze fruit te eten. We stoppen bij de guave, de ‘fruta reina’ (koninginnenvrucht). Een groengelige, enigszins peervormige vrucht. Rita snijdt hem open en we zien een rozerood vruchtvlees. ‘Diabetespatiënten in deze streek eten vaak guave omdat het de enige vrucht is die suiker in het bloed kan verbranden.

Verder zitten er heel veel mineralen in. Je kunt de vrucht met schil en pitten en al eten’.

Ter afsluiting van de rondleiding genieten we op het schaduwrijke terras van een bordje met seizoensfruit, vergezeld van een cherimoyasorbet. Tegen het decor van de Middellandse Zee en omringd door het vruchtbare groen vormt een grote houten schaal gevuld met alle vruchten die op Finca Ramón groeien, een fraai stilleven van wat de plaatselijke fruitteelt te bieden heeft.

Meer informatie

www.fincasanramon.net www.planamalaga.com, www.turgranada.com, www.axarquiacostadelsol.es

ES Life 49

COLUMN Semana Santa Een van de vele tradities die Andalusië rijk is, is die van Semana Santa. In Nederland kennen we dit als ‘De Goede Week’, de week voor Pasen. In Andalusië wordt dit van grote steden tot in kleine dorpjes groots gevierd; iedere dag van deze week vinden er processies plaats. Deze processies gaan gepaard met melancholieke muziek, kwistig rondgestrooide wierook, luide trommels en bellen en tronos (praalwagens) die rondgedragen worden. Het geheel gelardeerd met emoties, veel emoties.

Er lopen Nazarenos mee, mensen met puntmutsen. De kleur van de capirotes, puntmutsen, heeft een connectie met de broederschap waartoe de drager behoort. Als nuchtere Nederlanders begrijpen we deze overvloed niet altijd. Maar de devotie raakt me.

De eerste Semana Santa beleefde ik in mijn geliefde Granada. Ik postte er over op social media.

Naast positieve berichten kreeg ik ook reacties gebaseerd op angst. Via messenger werd ik gewaarschuwd. Ik moet eerlijk bekennen, dat toen ik de witte kappen voor het eerst zag, er ook een schok door mij heenging. Ik wil de traditie van Semana Santa begrijpen en me ermee verbinden.

Hoe zit dat nu met die witte kappen? Dus ging ik op zoek. De traditie in Spanje is al honderden jaren oud. De kappen verhullen de identiteit van de penitentes: degenen die meelopen om boete te doen.

Het verschil tussen Semana Santa en de KluKluxKlan is groot. In het overwegend katholieke Spanje symboliseert Semana Santa het herdenken van de dood van Jezus. Jezus stond voor vergeving, liefde en verbinding. De meest makkelijke negatieve associatie is die met de KluKluxKlan. De enige overeenkomst is de anonimiteit. Hoe heeft dit symbool van de witte kappen een anti-katholieke groep in Amerika kunnen inspireren dit kostuum te dragen om haat en verdeeldheid te zaaien?

De eerste witte kappen werden in Amerika zo’n 150 jaar geleden gedragen door een kleine groep die zich verzette tegen de bevrijdde zwarte slaven. Ze wilden hun slachtoffers angst aanjagen door zich als spoken te verkleden en daarbij graag anoniem blijven.

Hoe wonderlijk kan het gaan met een symbool. Een symbool is heel sterk; het heeft zowel een persoonlijke, een culturele als een universele/spirituele beleving. Het kan, net als een cultuur, positief of negatief uitgelegd worden. In Andalusië hebben in het verleden drie grote culturen met elkaar samengewerkt; de Moorse, Christelijke en Joodse cultuur. Door het bundelen van de verschillende kwaliteiten is er een gemeenschap ontstaan, die rijkdom en voorspoed bracht voor de inwoners. Ook verschenen er o.a. gerenommeerde universiteiten, waarin oude kennis en wijsheid werd onderwezen die door de Joodse vertalers uit het oude Bagdad in Andalusië terecht zijn gekomen. Vanuit Andalusië is deze kennis verder Europa binnen gesijpeld.

Mocht je je in de komende weken ergens over verbazen, een cultureel verschil, een mening van iemand, onderzoek dan, focus op het positieve en kijk wat dit kan bijdragen aan jouw eigen ontwikkeling.

ES Life 50

Bianca en Cees hebben jarenlang trainingen ontwikkeld en gegeven over bewustzijn en LevensKunst. Zij hebben over dit onderwerp boeken en columns geschreven. Zij wonen deels in de Lecrin Vallei net onder Granada. Ook wel ‘de vallei van het geluk’ genoemd. Zij werken daar aan een project over de vergeten schatten van Andalusie.

Op de website www.andarlucia.com kan je er alles over lezen.

Hills Café & Restaurant

Indonesische rijsttafel Als je iets wilt vieren met je familie of vrienden of gewoon een heerlijke lunch wilt, dan is dit verborgen juweeltje een uitstekende plaats om naar toe te gaan.

Kies voor de rijs�afel en de tafel komt helemaal vol te staan met allemaal bakjes rijst, stokjes saté, knapperige kroepoek en geurende groente- en vleesgerechten.

Wat ons betre� de beste rijs�afel aan de kust!

Elke zaterdag van 12.30 tot 16 uur (geopend tot 20 uur)

Hills Café & Restaurant Benavahavis Hills Country Club Bel voor reserveringen: 952 856 171 of mail hillscafe@benahavishills.com

Gewoon het beste vlees aan de Costa del Sol

Filet Americain & diverse salades

Winkel: Slagerij Stam Restaurant: Cafetaría Gourmet Carihuela

De beste biefstuk

Op ons terras geniet u van ons kwaliteitsvlees uit onze eigen slagerij, diverse delicatessen en heerlijke wijnen!

Open van dinsdag t/m zaterdag van 11.00 - 21.00. De keuken is dan de hele dag open. Kom gezellig langs!

Av. Carlota Alessandri 87 Rotonda Pez Espada Torremolinos

(+34) 672 108 573

Diverse vleeswaren & belegde broodjes

Gourmet, fondue & Barbeque schotels diverse sauzen Kazen, wijnen, & kant en klare maaltijden

HAK & REIN VOS

DENK OOK AAN UW NABESTAANDEN IN NEDERLAND. REIZEN IS NIET MEER NODIG. WIJ HOUDEN KANTOOR IN NEDERLAND EN SPANJE!

JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN

AL MEER DAN 10 JAAR UW NEDERLANDSE NOTARIS AAN DE COSTA DEL SOL Kantoren

De Nederlandse notarissen van Hak & Rein Vos Juridisch Adviseurs en Notarissen zijn specialisten in:

Spanje, Costa del Sol, Marbella, Calle Jacinto Benavente 23 Spanje, Costa Blanca, El Albir/l’Alfàs del Pí, Carrer W.A. Mozart 3 Nederland, Lelystad, Meentweg 8

• het opstellen van testamenten • het opstellen van levenstestamenten • het opstellen van tweetalige volmachten • het maken van een (fiscale) nalatenschapsplanning • het afwikkelen van nalatenschappen voor Nederlanders (met bezit) in Spanje.

Afspraken per Skype of bij u thuis zijn ook mogelijk.

Contact

Benieuwd?

Kom langs voor een gratis testamentcheck of intakegesprek.

Mail: info@erfrechtinspanje.nl Web: www.erfrechtinspanje.nl Telefoon: 965.020.254 (vanuit Spanje) Telefoon: 0320-247394 (vanuit Nederland)

ARCHITECTUUR URBANISME DUURZAAMHEID

Wij maken dromen waar.

Een comfortabel en betaalbaar huis.

952 89 39 58 info@a4tecnicos.com www.a4tecnicos.com

Met uw wensen als leidraad, helpen wij u met het kopen van het plot, het ontwerpen van het project en het selecteren van materialen en machines. Wij begeleiden de bouw zodat u uiteindelijk geniet van een kosteneffectieve woning met duurzame langetermijnwaarde.

GROOT IN KLEINE KLUSSEN Construxus S.L. is speciaal opgericht om uw kleine klussen zo snel en efficient mogelijk op te lossen. De meeste bedrijven nemen dergelijke klussen niet aan omdat het financieel niet aantrekkelijk is of omdat het hen aan tijd ontbreekt. Wij wel!

Wij werken met een betrouwbaar team van schilders, loodgieters, electriciens en overige vakmensen zodat wij u met welke klus dan ook direct kunnen helpen.

Voorbeeld klussen: klein schilderwerk, electrische reparaties, lekkages, instalatie sanitair, reparaties van kasten en deuren, vervangen van ramen of spiegels en kleine verbouwingen.

BEL VRIJBLIJVEND NAAR:

628 111 989

COLUMN Tandenpoetsen voor het slapengaan De natuurlijke wijze waarop honden en katten hun gebit reinigen is niet meer effectief genoeg door het veranderde dieet. Alleen kauwen op harde brokken is in de regel niet voldoende om de ontstane plaque te verwijderen voordat het tandsteen vormt. Bij honden en katten zijn het niet de cariĂŤs die problemen geven maar is het de parodontitis die leidt tot het terugtrekken van het mondslijmvlies en uiteindelijk het verlies van de tanden en kiezen. Al dit gaat gepaard met een stinkende adem, pijnlijkheid in de mond en uiteindelijk niet meer willen eten.

DUS.. hoe voorkomen we dit?

Gebitsverzorging is een dagelijkse activiteit, dus elke dag moet er iets gedaan worden!

Begin bij puppies en kittens zo snel mogelijk met het aanraken van de mond en de tanden en het openen en sluiten van de mond, maar ook het vasthouden van de snuit opdat ze stil zitten. Laat ze een korte tijd ‘spelen’ met een tandenborstel met iets lekkers erop. Geleidelijk aan houdt je de tandenborstel vast terwijl ze kauwen en later begin je de tanden en kiezen te borstelen. Gebruik daar overigens geen gewone tandpasta voor, fluor is uit den boze bij dieren.

Geef, liefst na elke maaltijd, maar in elk geval eenmaal daags, iets om op te kauwen of poets de tanden. Er zijn veel verschillende producten te verkrijgen: dental sticks, greenies, kalfsoren, bullepees, huidstaven etc. Runderbotten zijn ook een goed idee maar deze mogen niet gekookt zijn en aan minimaal 1 uiteinde dicht zijn. Geef deze voor een korte tijd en haal het dan weer weg. Sommige honden willen nergens op kauwen, daar zijn andere producten voor op de markt, zoals door het drinkwater, of als poeder op het eten. Deze voorkomen het neerslaan van kalk in de opgehoopte plaque.

Katten kunnen ook tandsteen en parodontitis ontwikkelen, maar behalve het kauwen op droge brokjes en tandenpoetsen zijn er eigenlijk geen producten waarop je ze kunt laten kauwen, en het drinken of eten van aanvullende goedjes accepteren ze vaak niet.

Kijk Fikkie en Minoes nu even goed in de mond. Zit er al tandsteen? Stinkt het uit de mond? Dan is het aan te raden eerst een gebitsbehandeling te laten doen door een dierenarts en daarna vol goede moed aan de gebitsverzorging te beginnen!

Paarden en konijnen hebben kiezen die doorgroeien en dus moeten afslijten door de hele dag door te kauwen. Beide diersoorten kunnen hun mond niet ver openen dus kan er alleen door veterinaire inspectie gekeken worden of er haken zijn ontstaan waardoor het dier niet goed kan eten

Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. pointerclinic.com ES Life 53

DECOR

SHADE

HOMES

EVENTS

Showroom: Carril de Picaza 30, 29670 San Pedro | www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655

AGENDA KUNST / MUZIEK Pianoconcert Made in Amercia 22 februari 19u - Les Roches, Marbella www.musicaconencanto.org Orquesta Filarmónica Málaga 20 & 21 februari 20.30u - Teatro Cervantes www.teatrocervantes.com Fantasia Arabe Tot 3 maart - Mueso Thyssen www.carmenthyssenmalaga.org Cultureel bezoek begraafplaats San Miguel 22 februari 11u - San Miguel, Málaga www.cementeriosanmiguel.malaga.eu

EVENEMENTEN Fiesta de la Matanza 9 februari, 12u - Ardales www.ardales.es Media Marathon de Málaga 22 maart, 10u - Málaga www.mediamaratonmalaga.com Festival Internacional de Manga, Cómic, Series TV y Videojuegos 7 & 8 maart - Palacio de Ferias, Málaga www.freakcon.es

NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl) Bijeenkomsten eerste dinsdag van de maand Ellas (ellas-spanje.nl) Bijeenkomsten tweede dinsdag van de maand Belgian Business & Community Club (bbcce.be) Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es)

SPAANSE FEESTDAGEN 28 februari Día de Andalucia 24 - 28 februari Semana Blanca 6 - 12 april Semana Santa

Evenement vermelden?

Stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ES Life 55

NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS HUISARTSEN Alhaurin el Grande Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer 952 597 230 El Morche Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065 Fuengirola Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992

Monda Craniokracht - Sophie Pothoven - 647 677 365 Nerja Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881 Torremolinos Fisioterapia PlayaMar - Desiree - 952 123 742 ORTHOPETEN

Nerja Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775

Nerja Ortopedia Chatelin - 685 773 857

Nueva Andalucía Centro Medico Romano - Carlos Azcona 952 810 154

UROLOOG Marbella Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369

Torremolinos J.O. Landman - 952 388 872 Frank Buster - 952 380 279 TANDARTSEN Marbella Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer 951 317 021 Clinica Dental Doctor Wouter Teng 952 827 392 Mijas Johan Alphons Kools - 952 475 972 Nueva Andalucia Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda 952 817 110 Torremolinos Clinica Monte Blanco - Snezana Kools 661 470 111 FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE Pizarra / Coín Markus Link Fasciatherapie & massage- 684 123 107 Benalmadena Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025 Fuengirola/Mijas Marielle de Bruin - 670 663 910 Stanley Groot - 952 933 975 Marbella Centro de Fisioterapia Roda Robina vd Berge - 639 926 228 Patrick Vervaeke - 691 320 710

THUISZORG Algarrobo Costa Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919 Benalmadena Anneke Verhoeff - 619 287 481 Fuengirola Bep van de Bremer - 687 487 291 El Morche Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443 PSYCHOLOOG Marbella Marlies van Boxtel - 697 878 694 Mijas/Fuengirola Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928 Nerja/Málaga Gerlinda Smit - 669 579 996 DIERENARTSEN Estepona Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165 Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049 Nueva Andalucía Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626

algemeen noodnummer 112 Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ES Life 56

NEDERLANDSTALIGE ONDERNEMERS Baika & Erik Bablo Marbella makelaar regio Marbella info@bablomarbella.com www.bablomarbella.com

B

BaBlo MARBELLA

Martin Faessen WeCare Mortgages Hypotheken in Spanje info@wecaremortgages.com www.Spanjehypotheek.com

Lynn Van Wilderode Primrose Real Estate info@primrose-realestate.com Belgische Costa del Sol makelaar www.primrose-realestate.com

Barbara De Swaan Orange Insurances barbara@orangeinsurances.com Verzekeraar voor Nederlandstaligen www.orangeinsurances.com

Zigtema Idiomas Asociación Parasol Costa del Sol Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl (+34) 649 335 336

Barbara Ingenbleek EuroEconomics marbella@euroeconomics.com Advocaten en accountants www.euroeconomics.com

De tuinmeubelspecialist met 13.000m2 expositie info@detropen.es A7-salida 272 Vélez Malaga www.detropen.es

Rens Zwanenburg lzwanenburg@interchem.nl InterChem - InterGreen - Marbella Sterk in duurzaam verven www.inter-green.eu

Welex Abogados y Economistas Advocaten, Economen & Acccountants C/Ramón Gómez de la Serna 23, Marbella Telf +34 952 775 521 www.welex.es

Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos www.rogerslinnerie.com

Residencia Estates Uw droomhuis aan de Costa del Sol Telf. +34 952 85 00 01 www.residenciaestates.com

JongLeren.es Joyce van Ombergen-Jong Stage- en projectbemiddeling in en rond Málaga www.jongleren.es

AJ Automotive Services Auto invoer – uitvoer – transport – ITV Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091 www.invoerinspanje.nl

makelaar marbella Very Good Estates Makelaar Marbella & Estepona Telf +34 952 808 880 +34 629 980 882 www.verygoodestates.com

Andalucía Specialist NVM-gecertificeerd aankoopmakelaar Bas Mulders & Angelique van Luijn www.andaluciaspecialist.com

Uw bedrijf in een kadertje?

Stuur een mail naar: sales@especal-life.com

ES Life 57

ERVAAR AFRIKA’S MEESTERWERK √ safari in Tanzania √ op maat gemaakte reizen √ avontuur is gegarandeerd

namaste - s a f a r i spowered by nature

namastesafaris.nl

WIJ WERKEN AAN UW IMAGO • • • • •

Vormgeving & Webdesign Logo´s & Huisstijlen Brochures & Advertenties Marketing & Events Fotografie

Voor pakkende communicatie, met een blijvende impact en een beter resultaat!

Geef uw bedrijfsuitstraling een boost, neem vandaag nog contact op. www.splez.com | +34 693 728 960

WAT ZIJN JOUW WENSEN ALS JE NIET MEER KUNT COMMUNICEREN? Als inwoner van Spanje kun je laten vastleggen wat je laatste wensen op medisch gebied zijn. √ behandeling √ medicatie √ donorschap √ wettelijk vertegenwoordiger √ geestelijke bijstand

Vol leuke wetenswaardigheden en tips over cultuur, gastronomie, natuur en geschiedenis van de Zuid-Spaanse stad en provincie.

Te koop bij Attent Holandes en Supermercado Diferente in Torremolinos of bestel een exemplaar via else@inspanje.nl. (€19,95)

Hulp en vertaling bij het invullen en registreren van jouw medisch testament bij de Junta de Andalucía en het Ministerie van Gezondheid.

www.medischtestament.com

Estepona is op zoek naar eerste klas vakantie-huurhuizen Het gaat heel goed met Estepona. De buitenlandse toeristen waarderen de authentieke Spaanse dorpsstraatjes vol bloempotten en bloembakken. En met de komst van mooie tapastenten en culinaire beachbars stijgt de populariteit van Estepona en daarmee de vraag naar accommodatie. De hotels zijn vol en er is steeds meer behoefte aan huurappartementen en -huizen. Met name in het hogere en hoogste segment.

Wij verhuren uitsluitend dit veel gevraagde segment. We kunnen voor u het volledige zorgenpakket uit handen nemen. De verhuur, de schoonmaak, de aankomst of het oplossen van calamiteiten. Als u een tweede huis in Estepona heeft en dit zou willen verhuren, dan praten we graag verder over wat wij voor u kunnen betekenen.

Very Good Estates +34 952 808 880 Mieke Feenstra +34 629 980 882 Tom van Wees +34 609 544 440 info@verygoodestates.com www.verygoodestates.com/verhuur

makelaar marbella

NOG GEEN KLANT? OPEN ONLINE EEN ACCOUNT EN PROFITEER DIRECT VAN

500 EURO TRANSACTIETEGOED

LEER VAN BINCK.

BEZOEK DE BINCK ACADEMY IN MARBELLA, MAAK GEBRUIK VAN PERSOONLIJKE ONDERSTEUNING EN BEZOEK ONZE EVENTS!

www.binckspanje.com info@binckspanje.com +34 952 924 011

ACTIEVOORWAARDEN: WWW.BINCKSPANJE.COM/500EURO

BELEGGEN KENT RISICO’S. UW INLEG KAN MINDER WAARD WORDEN.