Editie 53 - mei/juni 2024

ESPECIAL LIFE

Nederlandstalig magazine over het leven in Spanje

Vernieuwende ideeën

Het politieke klimaat in Spanje

Zoete kus uit Alfarnate

Fleurig wandelen en fietsen

Tijd voor afscheid

Gemengde druiven in je glas

LUXE, MODERNE EN OP MAAT GEMAAKTE VILLA IN

MARBELLA

De prachtige woonkamer is zo ontworpen dat u ten volle kunt genieten van het geweldige uitzicht dat de Costa del Sol te bieden heeft.

m2Casas is een Deens bedrijf dat alles kan bieden wat u nodig heeft om snel en binnen het budget een prachtige, op maat gemaakte villa van de hoogste kwaliteit te bouwen.

Laat ons de perfecte luxe woning voor u vinden.

Marbella & Co is een Deens makelaarskantoor in de luxeklasse. We zijn gevestigd aan de Costa del Sol sinds 1997.

ESPECIAL LIFE TEAM

Annebeth Vis

Bert Kloosterman

Helga van der Zon

Marcel Boers

Kees Diks

Marlous Doeven

Maybritte van Blijderveen

Nazli van den Kieboom

Ronald Dorlas

Susanna Verboon

PUBLISHERS

Marjan Schut (commercial director) sales@especial-life.com +34 680 674 188

Maria Kupers (creative director) maria@especial-life.com

ADVERTENTIES

sales@especial-life.com

ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com

Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com

Free bi-monthly Dutch magazine. Also published online: especial-life.com. If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com

Alle rechten voorbehouden ©2014-2024

Het leven bestaat uit keuzes maken. Hele simpele en wat ingewikkeldere keuzes. Dat doen wij natuurlijk ook als het gaat om ESpecial. Waar gaan we over schrijven? Welke invalshoek kiezen we? Hoeveel pagina’s wijden we aan een onderwerp en welke foto’s geven een mooi en goed beeld bij dat onderwerp?

We kozen er deze keer opnieuw voor om te schrijven over een onderwerp waar onze lezers ons om vroegen: de Spaanse politiek. Daar moesten we wel even over nadenken want wij mogen dan wel onze mening hebben over wat er gaande is, in het magazine willen we wel graag zo objectief mogelijk blijven. We zochten mensen die onze vragen konden beantwoorden en hadden inspirerende gesprekken. Toen kwam het volgende keuzemoment: zoveel informatie en zo weinig pagina’s.

Een ‘probleem’ waar al onze schrijvers mee te maken hebben. Ieder van ons verdiept zich in een onderwerp en heeft bergen interessante feiten in haar of zijn hoofd. Eigenlijk zouden we elke keer wel een boek willen uitgeven. Uit al die informatie destilleren we die dingen waarvan we denken dat onze lezers ze interessant vinden. Maar als je onze schrijvers tegenkomt in ‘het wild’, schroom dan niet hen om meer details te vragen, we zijn inmiddels wandelende encyclopedieën.

Behalve een duik in de wondere wereld van de politiek, in deze editie weer een mooie wandeling. Dit keer tussen de orchideeën, met leuke informatie over de regio en een route in die buurt. Het is voorjaar dus dan liggen er weer kersen in de schappen, niet alleen uit de Valle de Jerte maar ook uit de provincie Málaga. Als je niet kunt kiezen welke druivensoort je het lekkerst vindt in een glas wijn, probeer dan eens een ‘field blend’ waar meerdere soorten in gemengd zijn. En het blijkt dat je in Spanje meer keuze hebt dan je waarschijnlijk dacht als het gaat om een uitvaart.

We maken het je makkelijk als het gaat om het kiezen van de artikelen die je wilt lezen: allemaal!

Foto cover: Erda Estremera

LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS

06 De wondere wereld van de politiek

12 Samen voor een beter Spanje

14 Niet links, niet rechts maar midden

18 Een plek onder de zon

22 Mengsel van druiven

36 Het is kersentijd!

NIEUWS, ACHTERGRONDEN & COLUMNS

29 Met gierende banden

30 Business Buzz

33 Standplaats Barcelona

44 Business Buzz

63 Bar op sleeptouw

65 Zo ziek als een hond

PRAKTISCH

60 Culturele agenda

66 Overzicht Nederlandstalige ondernemers en hulpverleners

ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR

48 Orchideeën safari

56 Tochtje door de vallei

hoe werkt het eigenlijk in Spanje

de wondere wereld van de politiek

Is politiek saai? Een onderwerp dat je voor de lieve vrede maar beter kunt vermijden? Zijn politici allemaal niet te vertrouwen?

Mensen die van het ene naar het andere land binnen de Europese

Unie verhuizen doen dat vaak vanwege het klimaat of om hun droom waar te maken. De afgelopen jaren zijn er echter steeds meer

Nederlanders die naar Spanje verhuizen vanwege, naar eigen zeggen, het politieke klimaat in hun vaderland. Maar wat is eigenlijk het politieke klimaat in Spanje? ESpecial zocht het uit.

Spanje is een democratische monarchie, veel van de organisatorische en politieke structuren hier zijn vergelijkbaar met die van België en Nederland. De slogan uit de jaren zestig om toeristen te trekken ‘Spain is different’ wordt door de Spanjaarden zelf nog steeds gebruikt om onlogische dingen te verklaren, waaronder zaken in de politiek.

Even wat geschiedenis

De bestuurlijke geschiedenis van de vorige eeuw heeft haar sporen nagelaten. Na de woelige jaren dertig kwam dictator Francisco Franco aan de macht. Zijn beleid had als gevolg dat generaties Spanjaarden opgroeiden met het concept ‘het één of het ander’: je was voor of tegen Franco. En sowieso was het voor iedereen duidelijk dat je maar beter je meningen voor jezelf kon houden en voor je eigen hachje moest zorgen.

Toen Franco in 1975 overleed werd er een democratie uit de grond gestampt. Onderdelen van grondwetten uit andere landen werden gekopieerd en aangepast om de meest moderne grondwet van Europa samen te stellen. Op papier heel goed geregeld. Maar de systemen én de mensen die die democratie moesten uitvoeren waren nog doordrenkt met oude overtuigingen. De twee blokken die al jaren bestonden, bleven in een net iets andere vorm bestaan. De rechtse Alianza Popular (voorloper van de Partido Popular) en de linkse Partido Socialista Obrero Epañol waren de nieuwe ‘fachas’ en ‘rojos’. Tot begin deze eeuw behaalde één van beide altijd de meerderheid, onderhandelen over een coalitie was nooit nodig. De andere kleine partijen in de kamer speelden een onbelangrijke rol.

Oppositie en op de man spelen

In de Spaanse politiek, zowel in de dorpen als in het parlement, neemt men de betekenis van het woord oppositie zeer letterlijk. De partijen die niet aan de macht zijn, zijn per definitie tegen elk voorstel van de regerende partij. Omdat tegen zijn belangrijker is dan het hebben van goede argumenten of constructieve voorstellen, wordt er vaak op de man gespeeld. En net als in andere landen in Europa wordt de toon tussen politici onderling steeds harder.

Geit op de stemlijst

Bij de lokale verkiezingen doet links of rechts er echter niet echt toe. Hoewel men nog heel goed weet wie wat deed tijdens de dictatuur gaat het in de dorpen om de persoon. Men kent elkaar en stemt op basis daarvan. Vaak is zelfs alleen de burgemeester lid van een partij, de rest van zijn team niet. De landelijke partijen hebben er echter wel belang bij een gemeente op ‘hun’ naam te kunnen zetten. Op het platteland zegt men wel eens cynisch dat partijen zelfs een geit als lid zouden accepteren als die de meeste stemmen zou halen.

Corruptieschandalen

Op alle niveaus in de Spaanse politiek zijn inmiddels vele corruptieschandalen geweest. De score tussen de beide grote partijen is wat dat betreft vrijwel gelijk. Op een uitzondering na hebben die schandalen niet echt veel electorale gevolgen. De partij in kwestie wordt bij volgende verkiezingen niet hard afgestraft. De bevolking lijkt de corrupte te zien als een bijna onvermijdelijk, zij het verachtelijk, onderdeel van de politiek.

Tekst: Maria Kupers. Foto’s: Stock

Waarvoor mogen buitenlanders stemmen?

√ Residenten uit landen binnen de Europese Unie hebben in Spanje recht te stemmen en zich verkiesbaar te stellen voor de gemeenteraad. De winnende partij van die verkiezingen vormt, al dan niet in een coalitie, het College van Burgemeester en Wethouders (Comisión de Gobierno). De burgemeester is dus ook gekozen.

X De samenstelling van de gedeputeerden van Provinciale Staten (Diputación) wordt bepaald door de wethouders van de gemeenten in die provincie.

X Het parlement van een deelstaat wordt in principe elke vier jaar gekozen, de president van de Junta kan zelf bepalen wanneer de verkiezingen gehouden worden. Iedereen met de Spaanse nationaliteit, en die geregistreerd is als inwoner van een gemeente in die deelstaat, mag stemmen.

X De landelijke verkiezingen vinden in principe elke vier jaar plaats. Mensen met de Spaanse nationaliteit mogen dan hun stem uitbrengen.

Bevolking is moe

De gemiddelde Spanjaard gaat het hele leven z’n eigen gang en besteedt alleen aandacht aan het bestuur als dat absoluut nodig is. Het idee ‘één pot nat’ heeft de overhand. Totdat er iets gebeurt dat volgens hen écht niet kan, dán zijn de Spanjaarden van de massale demonstraties. Onderwijs en de gezondheidszorg zijn onderwerpen waar de gemiddelde Spanjaard graag een spandoek voor uit de kast trekt.

Rechtszaken die verdwijnen

De amnestiewet zorgde vorig jaar voor enorm veel ophef onder de Spaanse bevolking. De Partido Popular won maar wist geen coalitie te vormen. De zittende socialistische premier Pedro Sánchez zocht de benodigde zetels voor een meerderheid in Cataluña. En de Catalanen zagen hun kans schoon. Veel van hun leiders waren in strafrechtszaken verwikkeld vanwege hun rol bij het referendum over de onafhankelijkheid dat in 2017 werd georganiseerd. De regering greep toen hard in, separatistenleider Puigdemont vluchtte zelfs naar België om vervolging te voorkomen.

In ruil voor hun steun aan de nieuwe regering van Sánchez eisten ze dat de strafrechtszaken zouden verdwijnen. Waarmee de staat eigenlijk aangeeft dat de grondwet, waarin staat dat regio’s zich niet mogen afscheiden, niet voor de Catalanen geldt. Hun eis werd ingewilligd en toen brak de hel los in de rest van Spanje. Tienduizenden mensen trokken in diverse steden dagenlang de straat op, volgens veel Spanjaarden was er een pact met de duivel gesloten. Deze protesten hebben de goedkeuring van de wet echter niet tegengehouden.

Die Catalanen en Basken

In mei zijn er weer verkiezingen in Cataluña, in tegenstelling tot de regionale verkiezingen in andere deelstaten, maakt de media groots melding van alles wat daar gebeurt. De Catalaanse partijen hebben, net als de Basken, de meeste zetels in het nationale parlement en hun stemmen zijn dus van belang. Bovendien is het handig hen te vriend te houden omdat beide deelstaten zich het liefst van Spanje zouden willen afscheiden. In het verleden werden ze afgekocht met een grotere mate van zelfbestuur en zakken geld.

Spanje en Europa

Toen Spanje bij de Europese Unie kwam ging er vrijwel overal in het land gejuich op. Mede dankzij de enorme investeringen in de infrastructuur heeft Spanje zich verder kunnen ontwikkelen. Ze hadden het gevoel erbij te horen, hoewel de gemiddelde Spanjaard nog steeds opkijkt tegen de noordelijke lidstaten. Hoewel de bemoeienis uit Brussel niet altijd op prijs gesteld wordt, dat werd vooral duidelijk toen er tijdens de financiële crisis stevige bezuinigingsmaatregelen werden geëist, is men over het algemeen pro-Europa.

Verschuivingen in het landschap Er zijn al meerdere pogingen gedaan om aan de poten van de PP en de PSOE te zagen. In de afgelopen vijftien jaar zijn nieuwe partijen als Podemos, Sumar, Ciudadanos en Vox ontstaan. Ciudadanos is inmiddels alweer verdwenen, vooral omdat ze zich niet wisten te onderscheiden van de Partido Popular. De ultrarechtse partij VOX weet echter wel steeds meer stemmen te behalen. Hun programma spreekt vooral jongeren en laagopgeleiden aan en zowel politieke partijen als de media doen niet heel veel om hun boodschap met feiten tegen te spreken.

Toch zijn er mensen die de hoop niet op willen geven. Ze vinden dat Spanje beter verdient en dat zij daar een bijdrage aan kunnen leveren. Mensen zoals Javier Peña die onder de naam Hope! via sociale media zijn ideeën voor een beter milieu onder de aandacht brengt opdat de bevolking van de politici veranderingen eist. Of de vereniging España Mejor die ideeën die aan de borreltafel zijn ontstaan, omzet in concrete voorstellen voor politici van welke kleur dan ook. Of de nieuwe partij CREE die met hervormingen van de diverse overheidssystemen gelijke kansen en rechten voor de inwoners van heel Spanje wil garanderen. Met de laatste twee gingen we om tafel zitten om meer uit te vinden over het hoe en waarom, je leest er alles over in de artikelen op de volgende pagina’s.

Van idee naar voorstel

De politieke arena in Spanje is op z’n zachtst gezegd interessant te noemen. Beatriz Becarra heeft een verleden als Eurocommissaris en is één van de oprichters van España Mejor. Een initiatief waar iedereen zich bij aan kan sluiten en waarbij in thematische werkgroepen ideeën worden omgezet in concrete voorstellen waar politici mee aan de slag kunnen. Hoog tijd voor een kopje koffie en een geanimeerd gesprek.

We treffen elkaar in Málaga en beginnen meteen over hoe de stad veranderd is in de afgelopen twintig jaar. We zijn het eens dat niet alles fantastisch is en komen dan ook al snel op het onderwerp politiek. Een gebrek aan brede visie op de toekomst op lokaal en ook op nationaal gebied heeft volgens ons beiden de overhand. “Zo jammer, politici denken aan de vier jaar dat ze er zitten, eventueel nog een paar termijnen meer, en dat is het dan wel” vertelt Beatriz.

Liberaal bestaat niet

Het zou heel simpel kunnen zijn, als politici slecht werk afleveren zou de bevolking niet meer op hen moeten stemmen. Dan komen er vanzelf politici die wèl in het belang van het land en de bevolking werken. Die logica gaat volgens Beatriz echter niet op. “Spanjaarden stemmen niet op basis van hun ratio. Ze zijn of links of rechts en dat verandert niet. Dus wat er ook gebeurt, ze blijven hun partij trouw. Er zijn afgelopen jaar dan wel een paar nieuwe partijen bijgekomen maar de grote massa blijft op de PP of de PSOE stemmen.

Het interessante is echter dat als je mensen een lijst met stellingen voorlegt, duidelijk wordt dat ze zich eigenlijk veel meer thuis voelen bij het liberalisme. En dat is niet zo verbazingwekkend, ondanks de schijn van zwart-wit zie je in het dagelijks leven dat wij Spanjaarden eigenlijk heel liberaal zijn. Onderwerpen zoals het homohuwelijk, abortus en euthanasie zijn niet links of rechts, die zijn liberaal.”

Spanje en Europa

Beatriz was van 2014 tot 2019 voor de partij UYpD gedeputeerde in het Europees Parlement. Daar zat ze in de commissies voor Gelijkheid en Ontwikkeling en was vice-voorzitter van de commissie Mensenrechten. Volgens haar kunnen de Spanjaarden daar wèl onderhandelen en samenwerken. “Onderhandelen met politici en ambtenaren uit andere landen welteverstaan. Als het gaat om onderwerpen waarvoor de gedeputeerden van alle Spaanse partijen eigenlijk als één blok zouden moeten opstaan om de belangen van het land te verdedigen, blijkt dat toch weer lastig te zijn.”

Beatriz heeft er geen verklaring voor. “Spanje speelt een belangrijke rol in de Europese Unie, zij het nog steeds wat bescheiden op de achtergrond, je ziet ons vrijwel nooit met de vuist op tafel slaan zoals andere landen dat wel doen.”

Spanje kampt volgens Beatriz met twee grote problemen. Het gebrek aan ‘fiscaal geweten’ en het feit dat de bevolking niet echt in de gaten

heeft dat zíj degenen zijn die politici kiezen en dat ze deze ter verantwoording kunnen en ook moeten roepen.

“Politici en ook de overheid staan in dienst van de bevolking, ze worden betaald door diezelfde bevolking. Maar in het dagelijks leven lijkt dat wel andersom te zijn. De belastingdienst bijvoorbeeld, als je één dag te laat bent of één foutje maakt word je als een crimineel behandeld, dat kán gewoon niet. Fraude aanpakken, natuurlijk, daar ben ik voorstander van. Maar een overheid kan de bevolking niet al op voorhand als delinquenten wegzetten of als kleine onmondige kinderen behandelen. We hebben recht op onderwijs, huisvesting en gezondheidszorg. Toch maakt de politiek geen prioriteit van deze onderwerpen. Kritiek leveren is een nationale sport, maar uiteindelijk maakt de bevolking geen gebruik van de middelen die tot hun beschikking staan om paal en perk te stellen aan slecht beleid.”

Idealisme?

Na haar jarenlange ervaring in de politiek en ondanks haar zeer kritische houding, geeft Beatriz het echter nog niet op. Ze heeft echter een andere insteek gekozen om dingen voor elkaar te krijgen. Na jarenlange voorbereiding en onderzoek richtte ze vorig jaar mei samen met Miriam Gonzalez Durantes España Mejor op. Een club mensen die diverse ideeën om van Spanje een fijner land te maken omzetten in concrete voorstellen.

“Er zijn zoveel mensen die goede ideeën hebben en deze in kleine kring eens ter sprake brengen. Ze hebben niet de kennis of de middelen om er concrete voorstellen van te maken en ze vervolgens op de politieke agenda te zetten. Sommige van die ingevingen om ergens iets te innoveren of te verbeteren zijn namelijk best goed uitvoerbaar. Dat kunnen kleine dingen zijn maar ook rigoureuzere veranderingen in processen. In de politiek kijkt men vaak te beperkt en ontbreekt professionele kennis. Wij kijken breder en maken van dat idee een concreet voorstel. Een heel simpel voorbeeld, er is geen landelijk evaluatiesysteem voor het onderwijs, elke deelstaat heeft zijn eigen manier. Zo kun je natuurlijk nooit de kwaliteit van onderwijs vergelijken. En wat je niet kunt meten kun je niet verbeteren” vertelt Beatriz.

Het maakt España Mejor niet uit welke politieke partij iets met hun voorstellen doet, ze brengen het bij iedereen onder de aandacht. “We zijn geen aanhangers van links of rechts, we geloven in wat werkt en willen daar een bijdrage aan bijleveren.”

www.esmejor.eu

De oplossing ligt in het centrum

Spanje wordt al jarenlang geregeerd door links of door rechts. Maar die behalen tegenwoordig niet meer de absolute meerderheid, samenwerken met andere partijen is dus de enige oplossing. Het vormen van een coalitie zit Spaanse politici echter niet in het bloed. Edmundo Bal Francès heeft een nieuwe partij opgericht die in juni voor het eerst aan de Europese verkiezingen meedoet.

Daarna hoopt hij bij de volgende nationale verkiezingen een sleutelrol te gaan spelen bij het vormen van een nieuwe regering, met links of met rechts.

Tekst: Maria Kupers. Foto: Edmundo Bal Francès.

We treffen elkaar op een terras in Madrid en ik val meteen met de deur in huis: is hij van plan stemrecht voor Europese residenten te regelen?

Het blijkt de tweede keer binnen een week te zijn dat een Nederlander hem die vraag stelt en zijn antwoord is een volmondig ja. “We willen dat er binnen Europa overeenkomsten tussen landen worden gesloten op basis van wederkerigheid zodat mensen stemrecht hebben in het land waar ze wonen” aldus Edmundo.

Ervaring bij de overheid

Edmundo Bal Francès is landsadvocaat en oud kamerlid voor de inmiddels ter ziele gegane partij Ciudadanos. Ervaring genoeg dus om te weten dat de politieke arena een leeuwenkuil is. “Als ik het even kort door de bocht formuleer zeg ik dat wij Spanjaarden alles bekritiseren, maar meewerken aan oplossingen laten we liever aan anderen over. Eigenlijk zijn we een volk van conformisten. Dat is echter niet mijn stijl, ik denk dat er wel degelijk iets te doen valt en dat wij een bijdrage kunnen leveren aan een beter land.”

Bal Francès is èèn van de medeoprichters van Plataforma Nexo, een vereniging van mensen die zich willen inzetten voor een hervorming van de overheid en de politiek. Vanuit dit platform is de partij CREE (Centro Reforma Esperanza Etica) ontstaan. Deze partij doet in juni mee aan de Europese verkiezingen en daarna aan de eerstvolgende nationale verkiezingen.

“We hebben een aantal speerpunten. Zoals de naam al zegt, we zijn het centrum tussen links en rechts en we willen hervormingen zodat alle inwoners van Spanje daadwerkelijk gelijke kansen en rechten hebben. Vooral in de afgelopen jaren is pijnlijk duidelijk geworden dat de verschillen binnen Spanje heel groot zijn. Daarom moet het systeem op de schop. Het kan niet zo zijn dat een Bask wel tandheelkundige zorg in het basispakket heeft en een Andalusiër niet. Of dat je in de ene deelstaat meer belastingen betaalt dan in de andere. Of dat Castilla-León een onderwijssysteem heeft dat hetzelfde niveau heeft als dat van het door ons zo hooggeprezen Finland terwijl uit het internationale PISA rapport blijkt dat Spanje in zijn geheel bijna de laagste kwaliteit onderwijs heeft van Europa. Waarom implementeren we dan het systeem van CastillaLeón niet in het hele land?”

“Het hele systeem moet op de schop, het functioneert zo niet”

Nieuwe aanpak

Hervormingen op velerlei gebied staan bovenaan het lijstje van CREE. In Spanje maar ook in Europa. Edmundo is groot voorstander van een sterk Europa. Volgens hem is het hoog tijd dat we daadwerkelijk als unie gaan functioneren. “Er gaat enorm veel tijd, geld en energie verloren aan onderwerpen die we centraal kunnen regelen. Dan denk ik aan fiscale eenheid, een gezamenlijke buitenlandpolitiek, immigratiebeleid en defensie. Samen krijgen we veel meer voor elkaar en kunnen we een belangrijker en vooral ook serieuzere rol spelen op het wereldtoneel” aldus Edmundo.

Klinkt leuk

De plannen klinken goed maar als het tot op heden nog niet gelukt is om orde op zaken te stellen in de Spaanse politiek en Europa een groot bureaucratisch monster is geworden, waarom zou dat er in de toekomst dan wel gebeuren? Waar is het misgegaan en hoe kan dat veranderd worden?

Glijdende schaal

De oud-politicus heeft een scherpe analyse. “In de beginjaren van de democratie, de Transición, werkten alle partijen samen. Ze hadden maar één doel voor ogen en dat was van Spanje een modern en welvarend land maken. De mensen die dat deden waren mensen met kennis van zaken en idealisme. In de loop van de jaren is het niveau van de politici gedaald en bijna erger nog, ze omringen zich met familie en vrienden die ook geen vakkennis hebben in plaats van de functies binnen ministeries in handen van goed opgeleide professionals te laten. Er is geen enkele vorm van zelfkritiek en er wordt meteen met de vinger naar een ander gewezen. Tel daarbij op dat in het parlement ook de fatsoensnormen tegenwoordig niet meer gelden, dan is het logisch dat de bevolking geen enkel vertrouwen meer heeft in de politiek.”

Juridisch twijfelachtig

De landsadvocaat vertelt op droge toon wat er gebeurde toen hij weigerde de amnestiewet voor de organisatoren van het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum te ondertekenen. “Ik werd simpelweg uit mijn functie ontheven. Dat is natuurlijk ongekend. Toen de abortuswet werd doorgevoerd waren er ook juristen die daar morele problemen mee hadden, daar was de oplossing dat simpelweg een collega de wet ondertekende. Maar moet je je voorstellen, dit is natuurlijk gewoon chantage. Ik heb hiernaast nog een andere baan dus ik kon nog in het onderhoud van mijn familie blijven voorzien, maar er waren collega’s die zich genoodzaakt voelden hun handtekening te zetten.”

Edmundo vindt dat het hoog tijd is voor een nieuwe manier van politiek bedrijven. Door mensen die aanwijsbaar over kennis en kunde beschikken en op hun werk beoordeeld moeten worden. En er moet een einde komen aan de ‘gijzeling’ door partijen die alleen aan hun eigen belangen denken. “Daarom moet er een centrumpartij komen. Een partij die zowel met links als met rechts door één deur kan. Dat is ons doel, op een transparante en constructieve wijze politiek bedrijven” sluit Edmundo af.

www.nexoplataforma.com www. cree.org.es

RETRO

Drukke stoffen en bekleding maken hun comeback in het interieur. Deze trend voegt persoonlijkheid en charme toe aan iedere ruimte.

Gebruik van fluweel, brocade en tapijtwerk zijn slechts een paar voorbeelden van stoffen voor deze comeback. Deze luxueuse materialen kunnen gebruikt worden om waanzinnige accenten te leggen of volwaardige statement-muren te creeren. Het zijn moderne interpretaties van vintage stijlen.

Een grote reden waarom deze trend maar terug blijft komen is nostalgie. Mensen associeren zekere stijlen met positieve herinneringen, een manier om het verleden weer terug te brengen.

De kleuren worden levendig dit jaar. Vooral blauw, geel en rood zullen centraal staan, de kleuren uit de Jaren 80, maar ook oranje, paars en groen zullen prominent aanwezig zijn. De kleuren zijn fel aanwezig en worden niet door grijs afgezwakt. We zien deze kleuren op muren maar vooral in meubels en accessoires.

Veel plezier met deze trend!

Showroom: Carril de Picaza, 30, San Pedro (Marbella)

Cathelijne de Vilder: Creatief directeur bij Acoola

Spanje is een fantastisch land om te wonen. Niet alleen het fijne klimaat, ook de cultuur is een reden waarom veel buitenlanders hier graag wonen. Lange lekkere lunches, siestas, de vrolijkheid. Belgen en Nederlanders voelen zich hier thuis. Als het leven afgelopen is, zijn er echter Spaanse tradities die niet zo bij ons passen.

We zijn nu eenmaal gewend om op een andere manier afscheid te nemen van onze dierbaren.

En die vrijheid heb je hier ook, er mogen uitzonderingen gemaakt worden op de tradities.

Ann Berkelaar-Kooijman verzorgt uitvaarten, zoals Nederlandse mensen dat zélf willen.

“Ik denk dat iedereen wel weet hoe belangrijk het is om goed afscheid te nemen van iemand. Op een manier die bij de overledene en de nabestaanden past. Daarom ervaren wij de uitvaarten in Spanje als bijna schokkend. Binnen 24 uur wordt iemand, na een korte dienst door een pastoor, in een muur bijgezet of gecremeerd en gaat iedereen weer naar huis” vertelt Ann.

21e eeuw

Er zit een bepaalde logica achter de Spaanse traditie om iemand binnen een dag te begraven of te cremeren, het is hier een groot deel van het jaar tamelijk warm. In sommige deelstaten staat nog steeds een termijn van 24 of 48 uur in de wet. Maar er mogen uitzonderingen gemaakt worden. Met de moderne koelsystemen kan het lichaam van de overledene langer geconserveerd worden en is er dus alle tijd om familie en vrienden te laten overkomen en een uitvaart naar eigen wens te organiseren.

Ann Berkelaar-Kooijman was in Nederland uitvaartbegeleider en toen een vriend van haar hier in Spanje overleed, organiseerde zij het afscheid. “Het was een stijlvolle bijeenkomst, precies zoals hij was. Dat was voor veel van de aanwezigen een ‘eye-opener’, ze wisten niet dat het kon hier. Daarna werd ik vaker gevraagd en besloot daarom hier officieel als uitvaartbegeleider aan de slag te gaan.”

Vreemde praktijken

Ann heeft in Nederland haar opleiding gevolgd en weet dan ook precies wat er allemaal komt kijken bij een uitvaart. Een uitvaart in Spanje is echter wel wat anders dan in Nederland. Dat begint al direct na het overlijden.

Een plek onder de zon

“In Nederland zijn er uitvaartondernemers die naar mijn mening echt ver gaan om de kosten zo ver mogelijk op te drijven. Maar hier lijkt het wel het Wilde Westen. Ziekenhuizen krijgen commissies van de uitvaartbedrijven, dus echt letterlijk voor je het weet is de overledene al meegenomen door hen en dan heb je eigenlijk geen andere keuze dan met dát bedrijf in zee te gaan. Nabestaanden hebben op dat soort momenten natuurlijk niet de kracht om overal tegenin te gaan. En dan hou je een rotgevoel over, daar kun je nog jaren last van hebben” aldus Ann.

Kisten zonder frutsels

Dat wetende, is ze op zoek gegaan naar een uitvaartondernemer die begrijpt dat iedere cultuur haar eigen tradities heeft. Ze kwam uit bij Grupo Sur. “Laten we er geen doekjes om winden, de uitvaartbranche doet niets uit liefdadigheid, het is een commerciële onderneming. De manier van werken van Grupo Sur vind ik prettig, we begrijpen elkaar. Zo heb ik hen ervan kunnen overtuigen kisten uit Nederland te gebruiken. Die zijn groter en hebben ook geen religieuze afbeeldingen in het hout gesneden.”

Maar waarom???

De dood is niet het meest geliefde gespreksonderwerp van mensen, laat staan dat ze er al te veel over willen nadenken. Wat bezielt iemand om de dood als middelpunt van haar werk van te maken?

“Sowieso zie ik niet de dood als het centrum van mijn werk, het klinkt waarschijnlijk als een cliché maar voor mij staat het leven centraal. Het leven van de overledene, het leven dat de nabestaanden weer opbouwen met het fysieke gemis van een geliefde en het leven in zijn algemeenheid, de dood maakt daar deel van uit. Natuurlijk is er verdriet,

maar er zijn ook zoveel mooie momenten in die dagen. Je ziet mensen eigenlijk in hun meest pure staat, er is liefde en begrip voor elkaar, er wordt samen gehuild en ook zeker samen gelachen. Ik voel me altijd een soort van vereerd dat ik daar iets van mag meemaken. Mijn taak in het geheel is het wegnemen van de praktische zorgen en het luisteren naar de kleine details in hun verhalen waardoor de uitvaart de vorm krijgt die bij hén past” aldus Ann.

Strand, olijfbomen of Nederland

Je hoeft hier dus niet binnen 24 uur begraven te worden, maar er zijn nog meer dingen die je helemaal zelf kunt bepalen. “Je kunt bijvoorbeeld een afscheidsbijeenkomst, zonder de kist welteverstaan, op het strand organiseren of op de favoriete golfbaan van iemand. In de provincie Málaga zijn verschillende locaties om te begraven of cremeren. In Álora bijvoorbeeld ligt de begraafplaats met crematorium midden tussen de olijfboomgaarden, en in Marbella zijn twee begraafplaatsen met een mooie, neutrale, ruimte om samen te komen, de keuze is aan de nabestaanden. Ik zorg er vervolgens voor dat alles perfect geregeld is, van de geluidsinstallatie of een live-streaming van de bijeenkomst, zodat familie of vrienden die toch niet aanwezig kunnen zijn online kunnen meekijken van uit Nederland tot de afhandeling van al het papierwerk. En als iemand in België of Nederland begraven of gecremeerd wil worden regel ik het vervoer en kan ik ook daar de uitvaart verzorgen. Nogmaals, het draait om de wensen van de overledene en de nabestaanden. Deze eerste stap in het rouwproces moet bij hén passen.”

www.stijlvol-afscheid.nl

WEGWIJS IN HET ERFRECHT

NEDERLAND SPANJE

SCHENKINGEN DONACIONES

HERENCIAS

BELASTINGEN IMPUESTOS ERFENIS

Achtergronden en actuele informatie: Nalatenschap in Nederland en Spanje, precies zoals u het wilt!

Of u nu in Nederland of in Spanje woont of in beide landen bezit heeft, wij stellen het juiste testament voor ú op. Zo weet u zeker dat uw wensen worden uitgevoerd en uw nabestaanden probleemloos en belastingvriendelijk erven.

Nederland:

Op onze website vindt u zeer uitgebreide inhoudelijke informatie over erfrecht, nalatenschappen en schenkingen en de fiscale aspecten daarvan.

Scan de QR-code voor een eerste indruk van onze dienstverlening.

HAK & REIN VOS juridisch adviseurs en notarissen

www.erfrechtinspanje.nl info@erfrechtinspanje.nl

tel.: 965.020.254 (vanuit Spanje) tel.: 0320-247394 (vanuit Nederland)

Spanje:

Calle Jacinto Benavente 23, Marbella

mr. R.L. (Renato) Zanardi Calle W.A. Mozart 3 Spanje, Albir mr. J.T. (Judy) Tromp

HAK & REIN VOS JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN

Het Ravelijn 50, Lelystad mr. J.T. (Judy) Tromp

JOHAN BUCKERT

Vermogensbeheer & Family Office

Neemt u gerust contact op voor een persoonlijk gesprek, Gratis en vrijblijvend.

Mobiel: +41 79 236 23 21 Mail: johan.buckert@swisspartners.com

gespecialiseerd in kroon- en brugwerk T H U IS A LLE S G O E D GEREGEL D electro-experts voor thuis

Judith en Eric, bekend van JE-Satelliet Systemen, brengen expertise aan huis. U kunt rekenen op vakmanschap, advies op maat, fantastische service en perfecte installatie.

TV, AUDIO, INTERNET

Wij beschikken over up-to-date kennis én apparatuur.

CCTV- & ALARM INSTALLATIES

Houd uw woning overal in het oog met alarm en camera beveiliging.

WITGOED

Alle merken snel leverbaar.

ADVIES

Advies en begeleiding tijdens de bouw over uw electro-systemen.

Volg ons op facebook voor de laatste up-dates en mooie aanbiedingen: JEsystemsSPAIN

We zijn gespecialiseerd in herstellen van uw gebit door middel van kronen en bruggen waarbij vaak implantaten (en chirurgie) overbodig zijn.

Maak een vrijblijvende afspraak voor een informatie consult.

Leonard Pelzer: of bezoek onze site: www.cdsoriano.com

Als je eens iets anders wil drinken dan de standaard witte Albariño of Verdejo wijnen of de rode Tempranillo wijnen, waarvan er zoveel zijn in Spanje, probeer dan eens een ‘field blend’. Dat zijn unieke en verrassend complexe en avontuurlijke wijnen, anders dan je gewend bent.

field blend

EEN MIX VAN druiven

Tekst: Ronald Dorlas. Foto’s: Stock

In de moderne wijnbouw wordt iedere druivensoort in een eigen perceel geteeld, geoogst op het beste moment voor de soort en apart gevinifieerd. Sommige wijnen worden direct na de fermentatie gemengd, zodat de blend verder kan rijpen in het vat; andere wijnen worden pas na de rijping, vlak voor die op de fles gaat gemengd. De wijnmaker bepaalt de blend– en dat kan ieder jaar een beetje anders zijn – op basis van zijn ervaring, door te proberen en te proeven en naar zijn eigen stijl en smaak.

Veel wijnen zijn blends (mengsels) van verschillende druivensoorten. Iedere soort voegt zijn karakteristieken aan de wijn toe, bijvoorbeeld fruitigheid of aardsheid, zuur, tannine, structuur, kleur, etc. en gezamenlijk brengen zij complexiteit (veelheid aan smaakcomponenten).

Field blends

Vroeger groeiden verschillende druivensoorten, die min of meer tegelijkertijd rijp worden, door elkaar in de wijngaard. Een van de redenen was om de wijngaard als geheel beter bestand te maken tegen ongunstige weersomstandigheden en ziekten, waarvoor de ene druivensoort gevoeliger kan zijn dan de andere. De gehele wijngaard werd in één keer geoogst op een moment dat de ene druivensoort misschien niet volledig rijp is en de andere overrijp.

Alle druivensoorten worden met elkaar gefermenteerd en gerijpt, waardoor de wijnmaker nauwelijks invloed kan hebben op het resultaat. Een field blend is een resultaat van traditie en terroir, maar ieder jaar anders afhankelijk van de wisselende weersomstandigheden. Tegenwoordig wordt deze methode vaak toegepast bij natuurwijn.

Een wijn die nog steeds gemaakt wordt uit een field blend is Port. In de Douro vallei in Portugal groeien rond 90 verschillende druivensoorten, waarvan de belangrijkste rode: Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinta Barroca, Tinta Cào en witte: Donzelinho Branco, Sercial, Malvasia Fina, Viosinho, Rabigato, Gouveio en Folgasão.

Quinta do Portal is een goed voorbeeld van een traditionele field blend, waar 29 rode en witte druivensoorten door elkaar groeien en met elkaar geoogst, gefermenteerd en gerijpt worden tot een karakteristieke port.

Unieke wijnen

Misschien heb je al een field blend gedronken zonder het te weten, want sommige wijnen zijn gemaakt van field blends zonder dat dat als zodanig wordt aangeduid. Meestal zijn dat wijnen van zeer oude wijngaarden, die door jonge wijnmakers weer tot leven gewekt zijn en biologisch worden geteeld. Field blend wijnen kunnen slechts in kleine hoeveelheden gemaakt, want ze komen van één enkele wijngaard. De prijzen zijn daarom boven het gemiddelde, hoewel toch weer redelijk zijn als je bedenkt dat ze afkomstig kunnen zijn van eeuwenoude percelen.

Dominio del Aguila in Ribera del Duero, bijvoorbeeld, maakt Picaro Clarete (€35,-) en Picaro Tinto (€27,-), die beide een field blend van Tempranillo, Albillo, Garnacha en Bobal zijn.

Oude en nieuwe mengsels

Het komt zelden voor dat field blends worden aangeplant in nieuwe wijngaarden, maar Telmo Rodriguez (een van Spanje’s bekendste wijnmakers) wekte op deze manier de Las Beatas wijngaarde in Lanzaga (Rioja Alavesa) weer tot leven, waar acht of negen druivensoorten door elkaar groeien (o.a. Tempranillo, Graciano, Garnacha, Garnacha Blanca), waarvan de Las Beatas rode wijn wordt gemaakt. Op dezelfde manier herplante Telmo de La Falcoeira wijngaard in Santa Cruz (Valdeorras) met een field blend van Mencía, Brancellao, Sousón, Garnacha en andere soorten, waarvan de wijn Falcoeira “A Capilla” (€50,-) gemaakt wordt.

Bodegas Viñas del Cenit in Tierra del Vino de Zamora (ten noorden van Salamanca) legt zich toe op wijnen van field blends uit 100 jaar oude wijngaarden waar Tempranillo, Garnacha Tintorera, Verdejo, Godello, Albillo en Palomino door elkaar groeien.

Las Contiesas (€15,-) is een witte wijn gemaakt van een field blend van Doña Blanca, Verdejo, Godello, Palomino en Albillo. Aroma’s van wit fruit en citrus overheersen, maar als je langer proeft komen de complexiteit van de varieteit aan druivensoorten en een lichte mineraliteit naar voren.

Bonales (€15,-) is een rode wijn gemaakt van een field blend van rode en witte druivensoorten: voornamelijk Tempranillo en Garnacha, maar ook de witte druivensoorten Doña Blanca, Verdejo, Godello en Palomino. Aroma’s van rood fruit en witte bloemen strijden om de aandacht.

Tradición (€15,-) is een rode wijn gemaakt van een field blend van Tempranillo, Doña Blanca, Albillo, Palomino, en Verdejo. Veel complexiteit, aroma’s van rijpe frambozen overheersen, met hints van wit fruit en zelfs iets grassigs. Met een kwart witte druiven biedt deze wijn een stijl, die ondenkbaar is voor deze regio die uitblinkt in krachtige rode wijnen.

Bodegas de Alto maakt in La Mancha Te Quiero blanca (€12), een field blend van Airén, Verdejo, Moscatel, Albillo and Malvasia. Een fris, fruitige wijn met rinze zuren en op de achtergrond een wit bloemetje.

Te Quiero tinto (€12), een field blend van Tempranillo, Syrah en Bobal. Een volle wijn met rijp, rood fruit en beetje specerijen, complex en balans.

KLASSIEKE BLENDS

• rode Bordeaux - Cabernet sauvignon, Cabernet franc, Merlot, Petit verdot

• witte Bordeaux - Sémillion, Sauvignon blanc, Muscadelle

• rode Rioja - Tempranillo, Garnacha, Mazuelo, Graciano

• witte Rioja - Viura, Malvasia, Verdejo, Garnacha blanca

• Rhône - Grenache, Syrah, Mourvèdre

• Chateau Neuf du Pape - Grenache, Syrah, Mourvèdre en nog 11! andere soorten

• Champagne - Chardonnay, Pinot Noit, Pinot Munier

• Cava - Macabeo, Parellada, Xarello, Chardonnay

• Provence Rosé - Cinsault, Grenache, Cinsault, Rolle)

Uw advocaat en uw accountant werken samen voor u

Uw zaken zijn in goede handen bij Marbella’s meest gerenommeerde advocaten, accountants en belastingadviseurs. Om uw juridische en belastingzaken nog begrijpelijker voor u te maken, spreken we meerdere talen, waaronder Spaans, Nederlands, Engels, Duits en Frans.

• Gerechtelijke en buitengerechtelijke civiele zaken

• Koop en verkoop van onroerend goed

• Belastingadvies en accountantsdiensten

• Corporate law, handelsmaatschappijen

• Erfrecht: testamenten en successie

• Handelsmerken en patenten

• Strafrechtzaken

• Afwikkeling faillissementen

• Algemeen fiscaal en juridisch advies

C/RAMÓN GÓMEZ DE LA SERNA 23, LOCAL 7 • 29602 MARBELLA

TEL: +34 952 775 521 • email: info@welex.es • www.welex.es

Uw Nederlandstalige uitvaartbegeleider in de regio Marbella.

Een bijzonder afscheid van u of uw dierbare, geheel conform uw wensen.

Vanaf het moment van overlijden tot en met de dag van de uitvaart begeleid ik u.

voor meer informatie kijkt u op de website: www.stijlvol-afscheid.nl.

Kees Diks, slaapspecialist

Met gierende banden terug

Op het moment dat ik dit schrijf staat er links van me een zielig rolkoffertje waar ik morgenvroeg voor vijf dagen wat plunje in moet gooien. Vijf dagen koude en natte dagen zie ik net op weeronline. Wat kan een mens zich aandoen vraag ik me af met een koud pilsje bij de hand zittend op mijn terras bij 25 graden deze column schrijvend....

Welnu beste lezer, uw columnist moet zijn paspoort verlengen. Kon men vroeger even naar het consulaat in de buurt, de regering van ons vaderland heeft enkele jaren geleden besloten het de in het buitenland verblijvende mede-Nederlander wat moeilijk te maken onder het mom van: ´we hebben het zelf al druk genoeg in eigen land´.

We hebben de keuze: 2 x 4 uur in de trein zitten richting Madrid of minimaal 5 dagen verplicht naar Nederland met 2 bezoeken aan de balie van de gemeente Haarlemmermeer aan een Schipholbalie met daartussenin 3 werkdagen. Aangezien ik in Nederland nog wat familie heb, een oude stamkroeg en een plaatselijke Chinees met de beste babi pangang van heel Nederland besloot ik tot het laatste. En morgen moet ik.

Ik kijk naar de truien die morgen dat koffertje in moeten en naar de ooit nog eens in Nederland aangeschafte winterjas. Vanuit mijn ooghoek kijk ik even bij hoge uitzondering naar het Nederlandse nieuws, wat achtergrond- en praatshows om in ´the mood´ te komen maar van datgene wat me wordt voorgeschoteld kom ik daar niet in.

Dan maar als ´foodie´ wat lokale menukaarten Googlen: jezus jongens, we willen de zaak niet kopen!! Hoe ga ik me verplaatsen? De laatste keer dat ik met het openbaar vervoer ging in Nederland was met een strippenkaart. Als ik een rondje om me heen bel word ik vierkant uitgelachen: ´Nee ome Kees, zó werkt dat al jaren niet meer´ Maar als ik uitleg dat wij met een kaartje, gekocht bij de lokale sigarenzaak, voor 49 cent de hele Costa af kunnen crossen wordt het stil aan de andere kant van de lijn. Los nog van het feit of ze me geloven...

Hoe ga ik verder de tijd doden? Museumpje pakken? Reserveren of de hoofdprijs ter plekke. Weet u wat ik op voorhand nu al mis, beste lezer? Het ´effe binnenlopen´ wat wij hier gewend zijn. Een paar oude vrienden spontaan opzoeken zit er ook niet in: volle agenda. Het beetje familie wat ik heb kan altijd, tsja...dát is de leeftijd en de lokale Chinees en de kroeg zijn gewoon open, maar trek ik dat voor vijf dagen? Ik besluit dat ik dat trek want volgende week rond deze tijd zit ik weer op deze zelfde plek met 25 graden, op de achtergrond de wasmachine klotsend met de inhoud van het koffertje, een biertje in bij de hand achter mijn laptop mijn ervaringen op te tikken voor mijn volgende column.

Ik moet nog gaan maar ik kijk er nu al naar uit...

We dagen je uit!

Marbella 4Days Walking introduceert dit jaar haar nieuwe event en zet dit jaar speciale routes uit voor wandelaars die wel van een uitdaging houden. Op zaterdag 5 en zondag 6 oktober gaan de deelnemers van Marbella 2Days Challenge de bergen in om te genieten van de prachtige natuur.

Na het succes van de trial met een bergroute in 2023, besloot de organisatie dit jaar een nieuw 2Daags event binnen het bestaande 4Daagse event te introduceren. Twee routes waar lopers twee dagen lang de mooiste stukken natuurgebied tussen Marbella en Ojén gaan zien. De routes gaan over smalle paadjes, langs afgronden, door de rivier en er moet hier en daar geklauterd worden.

Dit nieuwe evenement is bestemd voor fitte en getrainde lopers en maakt nu nog onderdeel uit van de vierdaagse van Marbella. Deelnemers kunnen ook hier kiezen voor één of twee dagen meedoen of een combi te maken met de bestaande routes van 10, 20 of 30 kilometer van Marbella 4Days Walking.

Deelnemers kunnen, samen met hun vrienden, familie en het algemene publiek, na terugkomst op de Plaza del Mar genieten van de after-parties. Tussen 12 en 20 kan er dan gefeest worden op live-muziek van diverse artiesten en de DJ’s van JammFM.

Het evenement gaat op woensdagavond 2 oktober van start met een White Party, en op zaterdag is er een 80’s -90’s Neon Party.

www.marbella4dayswalking.com www.marbella2dayschallenge.com

Geen idee nog wie

Even een nieuwe keuken plaatsen, de deuren vervangen of zo’n mooie vloer van beton laten gieten? Dat zijn toch zeker je eigen zaken zou je denken. Dat is niet helemaal waar.

Bij Euro Economics horen ze met enige regelmaat van klanten die hun huis willen verkopen dat de inhoud van het huis niet overeenkomt met wat er op de papieren staat. En dat bemoeilijkt de verkoop. Je bent namelijk verplicht om een vergunning aan te vragen voor vrijwel alles dat iets meer is dan een spijker voor een schilderij in de muur slaan.

Een dergelijke vergunning voor kleine verbouwingen (obras menores) vraag je aan bij de gemeente en die geeft die ook vrijwel altijd af. Meestal doet de aannemer dit voor je maar vraag het voor de zekerheid wel even na.

Elke gemeente heeft haar eigen regels, soms is een handgemaakte tekening voldoende, soms moet er iets meer uitgelegd worden over wat er gaat gebeuren en met welke materialen. Doe je dit niet dan bestaat de kans dat je het gedane werk weer terug moet draaien.

De tip van Euro Economics om problemen te voorkomen: zoek uit hoe het bij uw gemeente zit voor u de gereedschapskist tevoorschijn haalt!

COSTA DEL SOL BUSINESS

Expositie Madeleine Wijerman

Madeleine wordt in 1960 in Amsterdam geboren en vanaf het moment dat ze een potlood kan vasthouden tekent ze zoveel ze maar kan. Na haar opleiding aan de Rietveld Academie maakte ze illustraties voor onder andere de Telegraaf, verschillende magazines en productverpakkingen. Daarnaast werkte ze als ontwerpster en stylist voor modeshows, film en televisie. Eén van haar functionele ontwerpen, de tas ´Crisis´, is tentoongesteld in het COBRA-museum en het Tassenmuseum.

Als we naar haar schilderijen kijken zien we verschillende invloeden terug. Prachtige, sterke vrouwen die de show stelen. Veelal jurken, altijd gestyled met unieke items zoals pauwenveren, kragen, bloemen, paraplu´s en alles wat tekenend is voor het weergegeven personage. Iedere vrouw heeft haar geheel eigen persoonlijkheid die gebaseerd is op persoonlijke ervaringen, of die van mensen om haar heen. Dit is ook terug te vinden in kleurgebruik en symboliek zoals bepaalde dieren en planten. Vlinders voor overleden dierbaren en vogels als ultieme vrijheid.

De kleurexplosies en vrolijkheid zijn een weerspiegeling van haar eigen karakter en hierdoor voel je haar levenslust en liefde voor schilderen. De kenmerkende ogen met volupteuze wimpers zijn haar handtekening die je in ieder schilderij terug zien.

Vanaf 15 mei bij Sofas by Kees Diks

Avda Carlota Alessandri 158

La Carihuela - Torremolinos

Openingstijden: maandag tm zaterdag van 10 tot 14u

Muziek om op te dansen

JAMMFM bestaat 6 jaar en is uitgegroeid tot het grootste commerciële radiostation en een begrip aan de Costa del Sol. Vrijwel iedere Nederlander luistert er dagelijks naar, maar het bekende geluid van JAMMFM Radio is ook onder Spaanse en Engelse luisteraars erg populair geworden.

Er is veel veranderd sinds de start in 2018, zo is er een gratis APP en is het radiostation van Gibraltar tot Granada te horen via hun 3 FM en 4 DAB+ frequenties. Via de player op de veelbezochte website weten ze ook nog eens veel internationale luisteraars te trekken, en heeft ESpecial ook daar een plekje voor onze banner weten te bemachtigen.

Dit jaar zullen de DJ’s van JAMMFM Radio voor het eerst de muziek verzorgen op de HaringParty van de Marbella Dutch Business Club.

En van 3 t/m 6 oktober kun je live genieten van de Smooth & Groovy Sound van JAMMFM Radiotijdens de Marbella4DaysWalking, het grootste wandelevenement in Marbella.

De afgelopen 6 jaar hebben ook veel tevreden adverteerders hun naamsbekendheid weten te vergroten met eigen commercials.

Wil jij ook snel en goedkoop naamsbekendheid opbouwen? Neem dan contact op via: sales@ jammfmradio.com

Wij wensen jullie veel luisterplezier ! www.jammfmradio.com

UW HUIS OP MAAT GEMAAKT, KANT EN KLAAR OPGELEVERD

Denkt u erover een villa te bouwen aan de Costa del Sol?

Neem contact met ons op voor meer informatie of een afspraak

TURNKEY CONTEMPORARY DESIGNER HOMES BUILT TO NOTHERN EUROPEAN STANDARDS

Brood met tomaat

Annebeth Vis Barcelona Expert www.barcelonatips.nl annebeth@barcelonatips.nl

Een van mijn favoriete Catalaanse uitvindingen is pan con tomate, ‘brood met tomaat’. En dat is niets meer of minder dan, nou dat dus. Brood. Met. Tomaat. Letterlijk.

De eerste keer dat ik kennismaakte met pa amb tomàquet, de Catalaanse naam, was tijdens een tapasavond met Erasmusstudenten in mijn eerste week in Barcelona. Het was een van de hapjes op het menu in een goedkope tapastent waar studenten liters bier dronken, vino barato bestelden en ‘een bodem legden’ met onder meer albóndigas, calamares en dus ook brood met tomaat. In dit geval gewoon sneetjes simpel stokbrood met daarop tomatenpulp en een beetje zout.

Het was zó simpel, maar ik vond het lekker en het was natuurlijk goed voor mijn studentenbudget. Zo ontstond dit gerecht ook ooit: mensen gebruikten tomaat om oud brood smaak te geven en zacht te maken, zodat ze het toch gewoon konden eten. Hoewel ook wordt gezegd dat een overvloedige tomatenoogst in de negentiende eeuw de oorsprong is.

Gedurende de rest van mijn Erasmusverblijf at ik het volgens mij iedere dag wel een keer. Je kunt het hier ook gewoon de hele dag door eten: als ontbijt, bij de middagmaaltijd, bij de tapas, als tussendoortje. De lokale bevolking heeft zelfs een koosnaam voor dit gerecht: pan tumaca. Ik maakte het thuis, nam het mee in plaats van een boterham met kaas als ik ging uitwaaien in bijvoorbeeld Park Güell. En ik bestelde het steevast in de tapasbar.

Na een paar weken wilde ik bezoek uit Nederland laten kennismaken met mijn geweldige ontdekking. We gingen naar een lokaal restaurantje waar ik nog niet was geweest en bestelden het met tortilla española, queso manchego en patatas bravas. Vol verwachting zaten we alvast te genieten van onze wijn, toen de ober een mandje met brood en een plank met tomaat en knoflook voor ons neerzette. ¿Eh, qué es eso?, vroeg ik met mijn steenkolenspaans. ‘Pan con tomate’ antwoordde hij lachend. Ja, dat zag ik ook wel. Brood met tomaat. Mijn gasten kwamen niet meer bij. Het was inderdaad de bedoeling dat we het zelf klaarmaakten.

Destijds vond ik dat vooral iets zeggen over het Catalaanse serviceniveau, inmiddels weet ik dat het in sommige restaurants inderdaad gebruikelijk is om aan tafel zelf je brood met tomaat te smeren. Natuurlijk beging ik die eerste keer de radicale fout om mijn tomaat gewoon door de helft te snijden zoals iedereen dat zou doen. Maar voor pan con tomate snij je de tomaat dwars door de helft om er zo veel mogelijk vocht en pulp uit te krijgen. Gebruik geen gewone tomaat, nee de tomaat moet eigenlijk overrijp zijn. Catalanen hebben zelfs een speciale tomatensoort voor hun tomatenbrood: tomaquet de penjar, oftewel hangtomaten. Vergeet ook niet het brood – het liefst geroosterd boerenbrood - in te smeren met knoflook. Daarvoor snij je een teentje door de helft zonder het velletje te verwijderen, zodat je vingers niet gaan stinken. Om je pan tumaca af te maken besprenkel je het met olijfolie, wel extra vergine, en een beetje (zee)zout.

Nu ik er zo bij nadenk, zo simpel is het eigenlijk nog niet. Maar ik kan niet meer zonder.

Tieleman Keukens

Al meer dan 60 jaar een hecht en zelfstandig familiebedrijf!

“Wij leveren en monteren keukens voor ieder budget en wereldwijd!”

HET IS HIER GOED KERSEN ETEN

Tekst: Susanna Verboon.

Foto’s: Lui G. Marín, Rodolfo Carballo, Kapikua, stock

Bij wie loopt het water niet in de mond als je een bakje met verse grote sappige kersen voorgeschoteld krijgt. De dieprode of donkere, soms bijna zwarte kleur, het knappen van de vrucht in de mond en al het zoete sap dat vrijkomt… Dan denk je niet meteen aan Spanje, citrusvruchten, vijgen en meloenen staan bovenaan het lijstje typisch Spaanse vruchten. Maar toch is de kers niet meer weg te denken uit het rijtje favoriet voorjaarsfruit. In de streek ‘el Jerte’ in Extremadura worden de meeste kersen geteeld, zij zijn de hofleverancier zijn van deze ‘zoete kus’, maar hier in provincie Málaga staan inmiddels ook behoorlijk wat kersenbomen.

We reizen af naar het noorden van La Axarquía (een regio die we eerder bezochten met de route van de Ventas/ oude herbergen) We komen aan in Alfarnate, deze naam is van het Arabische “alfarnat” is afgeleid en betekent “bloemfabriek”. De eerste schriftelijke vermelding van de Alfarnates (Alfarnate en Alfarnatejo) dateert reeds uit de 10e eeuw.

In Alfarnate draait de economie al eeuwen om landbouw: olijven, amandelen en tarwe. In het verleden was deze streek ook beroemd vanwege de kikkererwten en is zelfs in de boeken van schrijver Miguel de Cervantes beschreven. Sinds de jaren tachtig is er een nieuw gewas aan de lijst toegevoegd: de kers. We spreken met José Bermúdez, een van de eerste boeren die in deze streek begon met de kersenteelt.

Pyreneeën van het zuiden

José begint te vertellen over het ontstaan van de kersenteelt in deze streek. Een groep biologen bezocht het gebied en vond de klimatologische omstandigheden en de geografische ligging zo ideaal voor kersenteelt dat ze begonnen met de propaganda ervan. In dit gebied, ook wel de Pyreneeën van het zuiden genoemd, heerst namelijk een ander klimaat dan aan de kust.

Het ligt veel hoger, Alfarnate is de hoogstgelegen gemeente in de provincie Málaga en heeft daardoor veel koudere getijden. ‘Een kersenboom heeft minimaal zevenhonderd uren kou nodig, met temperaturen tussen 1 en 7 graden, om goed fruit te dragen, hoewel het afhangt van de kersenvariëteit,’ aldus Bermúdez.

Geen idee

José is al zijn hele leven landbouwer en heeft altijd olijvenboomgaarden gehad. Hij begon in 2010 met de kerstenteelt.

José: ‘Het was spannend, we wisten er eigenlijk niets van af. De meeste mensen hebben wel een kersenboom in de tuin staan maar een hele plantage is wel even wat anders. Wij Andalusiërs hebben geen kersencultuur, dat is echt wel nieuw hier. Ik startte met een kersenboomgaard en heb er nu twee. In deze omgeving is nu ongeveer vijftig hectare die wordt ingezet voor deze teelt met een jaarlijkse productie die rond de 60.000 kilo ligt. Het is een groeiende industrie waarin momenteel ongeveer dertig gezinnen werken. We leveren vooral aan de lokale markten hier in de regio en aan de grote groente – en fruitmarkt in Velèz Malaga waar alle groentewinkels uit de regio hun producten kopen.’

We vragen hem naar de verwachte oogst, straks in juni. José: ‘Een kersenboer kijkt altijd naar de hemel’, zegt hij lachend. ‘Al zie ik het dit jaar wel wat somber in. De regen is erg laat gevallen, tijdens de bloesemperiode, en daardoor is er veel schade opgetreden. De bloesems zijn heel teer. Door regen later in het voorjaar kan de kers veel water opnemen en dan barsten, met als gevolg verrotting van de vrucht. Ik heb gemiddeld een opbrengst van zo’n vierduizend kilo.’

Iedere kers op z’n tijd

In deze regio, ook wel bekend als de ‘Jerte Vallei’ van La Axarquía, worden de vroegste kersenrassen geteeld. Omdat de hitte hier in juni meestal al toeslaat moeten de kersen dan al van de boom zijn. Het oogstseizoen loopt in Málaga dan ook van eind mei tot en met medio juni. In Alfarnate is het meest voorkomende kersenras de ‘Burlat’, een Franse soort. Daarnaast komen hier de rassen Primgiant, Starking, de wat latere rassen en het ras Bing voor. Met deze laatste eindigt praktisch eind juni het kersenseizoen.

Hoewel de populariteit van kersenrassen kan variëren afhankelijk van de regio en persoonlijke voorkeuren, zijn Picota-kersen en Burlat-kersen over het algemeen twee van de meest geliefde en gewaardeerde kersenrassen in Spanje. Hun unieke smaak en kwaliteit maken ze zeer gewild. De Picota kersen zijn te herkennen aan het feit dat ze geen steeltje meer hebben en zijn vooral afkomstig uit de Jerte vallei in Extremadura.

Natuurlijk superfruit

Kersen zijn een enorme bron van vitaminen. Naast hun ontelbare voedingsstoffen en de voordelen die de vruchten hebben voor de gezondheid, hebben ze weinig calorieën en veel antioxidanten die veel ziekten helpen voorkomen. Honderd gram kersen bevat bijvoorbeeld maar liefst 43% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamina A, belangrijk voor onder meer de ogen, de huid en het immuunsysteem. Ook vitamine C is in een grote hoeveelheid aanwezig in het vruchtje.

Feestje met kersen

Ook het toerisme wil graag meeliften op de kersenteelt in Alfarnate en omstreken. Er worden dan ook twee grote festiviteiten georganiseerd rondom de bloesemperiode en de oogst.

Tijdens de maand april, kleurt Alfarnate in een zee van zachtroze en witte kersenbloesems.

De omliggende gemeentes organiseren dan prachtige wandelroutes door het weelderige kersenbloesemland. Om deze bloei van de kersenboom te vieren is er in 2022 een nieuw festival geïntroduceerd: de Japanse Sakura Matsuri of gewoon Sakura, wat verwijst naar de kersenboom. Alfarnate verandert dan voor een paar dagen in een mini – Japan. Het idee hiervoor kwam van een groep Japanners die dit natuurfenomeen tegenkwamen op hun reis door de provincie Malaga en begonnen meer mensen enthousiast te maken totdat de gemeente zelf besloot er een officieel, jaarlijks festival van te maken. Overigens heeft Alfarnate al lang een relatie met Japan. Er is een interpretatiecentrum, gewijd aan de acht Japanse regio’s en een Sakuri tuin met zevenenveertig kersenbomen die gewijd zijn aan de prefecturen die Japan heeft.

Daarnaast viert Alfarnate de kersenoogst zelf, half juni. Daar kunnen bezoekers genieten van zo’n zeshonderd kilo aan kersen die de gemeente uitdeelt aan de bezoekers en bewoners van Alfarnate. Tijdens deze ‘dag van de kers’ kunnen bezoekers allerlei kersensoorten proeven maar ook de toepassingen in likeuren, zoetigheden, gebak, etc.

Hou de kalender in de gaten voor dit jaarlijkse zoete festival!

Wilt u onbezorgd gaan wonen en leven aan de Costa del Sol? Euro Economics helpt u hier graag bij.

Euro Economics

Euro Economics Marbella is in 2004 opgestart door Barbara Boshuis Ingenbleek. Barbara is directeur van het kantoor, partner en het gezicht van Euro Economics. In 2015 is Barbara gekozen tot Nederlandse zakenvrouw van Andalusië. Dat zegt genoeg!

Euro Economics bevindt zich in het kwaliteitssegment van aan- en verkoopbegeleidingen, verzorgt uitsluitend vastgoedtransacties waarbij buitenlandse partijen zijn betrokken en heeft een uitgebreide dienstverlening. Door onze jarenlange internationale ervaring leveren wij hoge service inclusief de bijbehorende snelheid en efficiency.

Bekijk ook deze informatieve sites: www.koopbegeleidingspanje.nl www.belastingenspanje.nl www.dochterbedrijfspanje.nl

Onze diensten Ontdek onze diensten op het gebied van aan- en verkoop van woningen, nalatenschappen, oprichting van vennootschappen en het verzorgen van belastingaangiften. Daarnaast verzorgen wij boekhoudingen en belastingaangiften van uw (beleggings-) vennootschappen in Spanje.

U bent van harte welkom op ons kantoor in Marbella. Wij helpen u graag!

www.euroeconomics.com marbella@euroeconomics.com

C. Jacinto Benavente 23, Marbella +34 952 859 380

Kleding, sieraden, tassen,

Avenida Isaac Peral (Naast Correos) 29130 Alhaurin de la Torre

info@wensconceptstore.com www.wensconceptstore.com

BARBARA BOSHUIS PARTNER

Kom langs in onze 400m2 showroom in San Pedro voor inspiratie.

Ma-vrij: 10 – 18 uur

Za: op afspraak

Calle Budapest 16 San Pedro de Alcantara

Tel: 620230376 www woodfactory es info@woodfactory es

Warme schaduw

Haal het maximale uit uw terras of tuin met De Tropen, uw expert in tuinmeubilair. De nieuwste producten van dit seizoen, naast alle nieuwe collecties van Hartman, 4SO en onze andere internationale merken, zijn onze geautomatiseerde bioklimatische pergola’s en modulaire buitenkeukens.

Naast de nieuwste trends op het gebied van tuinmeubilair bieden wij u deze gemotoriseerde bioklimatische pergola’s aan. Met afstandsbediening kunt u de hoeveelheid licht en lucht kiezen die u wilt en zo de temperatuur binnenin regelen.

De dubbellaagse aluminium lamellen verbeteren de isolatie en zorgen voor 100% waterdichtheid, terwijl ze water afvoeren naar de afvoergoten die in het aluminium frame zijn geïntegreerd. Bioklimatische pergola’s zijn een moderne, elegante en functionele manier om de nuttige ruimtes van uw huis uit te breiden. Ze zijn gemaakt van hoogwaardig aluminium. U heeft de mogelijkheid om de zijkanten af te sluiten met gemotoriseerde zonweringen, zodat u op uw terras of tuin een veilige ruimte creëert. U kunt deze ook afsluiten met glazen schuifdeuren.

Wij bieden kwaliteit en duurzaamheid met een klantenservice waar wij trots op zijn. Wij leveren en monteren in Malaga en Granada. Bezoek onze tentoonstelling van 13.000m² in Vélez-Málaga, op 2 minuten van C.C. El Ingenio, direct naast de snelweg A-7. www.detropen.es

Lekker

eten op de markt

In het oude marktgebouw in het centrum van Estepona draait alles nog steeds om eten. De oude kramen zijn echter vervangen door keukens, winkeltjes met producten uit de regio en een bar. De ‘Mercado de Abastos’ is een Mercado Gourmet geworden waar gasten gerechten uit de diverse keukens kunnen bestellen of zelf de groenten en wijnen uit de winkel kunnen kiezen waar de chef-kok vervolgens mee aan de slag gaat.

Behalve dat er gewerkt wordt met de beste producten uit Andalusië, zijn het ook niet de minsten die het eten bereiden. Eigenaren Hazel Gormley-Leahy en Janne Thorstenson hebben Michelin Chef Robin Hall ingehuurd om het aanbod van de vijf keukens te coördineren. Het gecombineerde aanbod van de Mercado betekent dat iedereen aan tafel zijn favoriete gerecht kan bestellen zonder daarvoor naar gespecialiseerde afzonderlijke restaurants te hoeven. De prijzen liggen tussen de 17 en 25 euro. De liefhebbers van exclusieve gerechten met vis kunnen terecht bij Ikan, deze keuken is alleen ’s avonds geopend en de gerechten zijn wat prijziger. In het weekend wordt er ook gegrilde kip verkocht en sowieso kunnen de gerechten thuisbezorgd worden.

De Mercado de Abastos werd in 1949 geopend als gemeentelijke markt. Het pand heeft een aantal jaren leeggestaan en is nu volledig opgeknapt waarbij oudere elementen zijn gecombineerd met moderne decoratie.

Calle Villa 9, Estepona www.mercadoestepona.com

COSTA DEL SOL

Ontdek Cortidea

Handig die kant en klaar producten voor je huis! Maar misschien toch een nadeel dat je keuze nét niet helemaal bij de rest van je interieur past. Of dat je nog eerst even achter de naaimachine moet zitten om bijvoorbeeld de gordijnen in te korten. Dat kan makkelijker!

Ontdek Cortidea: uw beste bestemming voor interieurs! Wij zijn gespecialiseerd in gordijnen, zonwering, zonwering, behang en tapijten en bieden kwaliteit en luxe. Van al onze producten heeft u jarenlang plezier. In tegenstelling tot online prijzen stemmen wij offertes af op uw unieke behoeften, waardoor nauwkeurigheid en tevredenheid worden gegarandeerd. Ervaar persoonlijke service en maak vandaag nog uw huis mooier met Cortidea.

Bezoek onze showrooms in Mijas en Marbella

Cortidea

Scandinavian Textile Blinds & Decor Ctra.De Mijas - Edif.Cortijo Del Agua Local 1, Mijas, 29650, MALAGA. mijas@cortidea.com +34 952 461 211 +34 617 380 238

Urb. Marbella Real, Local 3 29602, MARBELLA marbella@cortidea.com +34 951 487 735

www.cortidea.com

Argentijns Walhalla

Op één van de leukste en gezelligste pleintje van Fuengirola, op de Plaza de los Chinorros zit sinds kort Hierro Casa de Fuegos.

Het eerste restaurant in Spanje van dit bedrijf, in Argentinië hebben ze twee restaurants. Hun specialiteit zijn natuurlijk typisch Argentijnse gerechten, maar de kaart biedt ook andere gerechten.

En wie Argentijns zegt, zegt vlees. Op het menu staan diverse soorten vlees en je kunt zelf de grootte van het stuk bepalen. De echte liefhebber kan genieten van een stuk van 500 gram uitsteken bereid vlees.

Mensen die niet zo’n groot stuk willen, omdat er nog zoveel ander lekkers op de kaart staat, kunnen ervoor kiezen een stuk te delen. Als voorgerecht kun je bijvoorbeeld een knapperige empanada met een zalig vulling kiezen. Al het vlees wordt bereid volgens de wens van de klant, vergezeld van bijvoorbeeld een chimichurrisaus.

Voor de nagerechten kun je ook prima bij Hierro Casa de Fuegos terecht. De kok weet van een in principe simpele Dulce de Leche een waar smaakfestijn te maken.

Het eten is, ook voor vegetariërs een aanrader, de service uitstekend en vanaf het terras kun je heerlijk relaxed naar de voorbijlopende mensen kijken. En niet onbelangrijk, het personeel is ook vriendelijk voor honden.

www.hierroparrilla.com

Wie vindt M4Dw leuker?

De wandelaars of de vrijwilligers?

Maak het zelf mee!

Vanwege een groeiend aantal deelnemers en nieuwe activiteiten zoeken we meer vrijwilligers voor de diverse onderdelen van het event

Ben jij: - beschikbaar van 2 - 6 oktober - handig met computers/devices - meertalig (Engels en evt. Spaans) - bekend in de omgeving - flexibel en positief ingesteld

Dan voel je je zeker thuis in het team van M4DW vrijwilligers!

Het enthousiasme en de dankbaarheid van de duizenden enthousiaste deelnemers zijn je grootste beloning. Natuurlijk zorgen we ervoor dat je goed voorbereid aan de slag kunt en goed verzorgd en verwend wordt qua eten en drinken.

Meer weten?

Mail: info@marbella4dayswalking App: +34 722 24 77 36

ERVAAR AFRIKA

safari in Tanzania

op maat gemaakte reizen

avontuur is gegarandeerd

Marbella Dutch Business Club

uitnodiging om bijeenkomsten bij te wonen, of word direct lid!

Marbella Dutch Business Club is dé ontmoetingsplaats voor Nederlandse ondernemers en professionals aan de Costa del Sol. Met ruim 50 leden hebben wij maandelijkse bijeenkomsten met interessante sprekers waaruit onze leden nieuwe inspiratie halen. Daarna biedt de lunch in Puente Romano de gelegenheid ideeën, kennis, ervaring en netwerken uit te wisselen. Het jaarlijks hoogtepunt is de Haringparty in juni, waar meer dan 200 gasten genieten van de Hollandse nieuwe te midden van een weergaloos zomerfeest met live-muziek en dans.

Als u opzoek bent naar nieuwe contacten en inspiratie, op de hoogte wilt blijven van de laatste ontwikkelingen in het lokale en internationale bedrijfsleven en onder het genot van een voortreffelijke lunch ervaringen wil uitwisselen met Nederlanders die wonen en werken aan de Costa del Sol, dan is de Marbella Dutch Business Club voor u!

De groene vallei van de Guadiario rivier

Fleurige wandeling

Voorjaar in de Guadiaro vallei: de weg ernaartoe is al prachtig, alles groen en de bermen vol met kleurige bloemen. De bestemming is Jimera de Líbar, één van de dorpjes die ook, zowel heen als terug, driemaal per dag, worden aangedaan door de trein van Antequera naar Algeciras. Dit weekend is het hier feest, het Festival de Orquidías. We nemen vandaag deel aan een wandeling onder begeleiding van een orchideeëndeskundige. We zijn hier al eens eerder geweest, en waren onder de indruk van de grote hoeveel mooie bloemen. We namen vele foto’s, maar achteraf bleek slechts één ervan een orchidee te zijn. Tips van kenners blijken dus erg welkom.

Jimera de Líbar is een soort wandelkruispunt. Er lopen wandelpaden naar Benaoján, Atajate en Cortes de la Frontera. Ook is er een verbinding met de dorpjes aan de Genal rivier en Benalauría. Zie je groene sterretjes, op de weg welteverstaan, dan loop je op de ‘Ruta de Fray Leopoldo’. Dit is de route die deze kapucijnermonnik uit Granada, die door de paus zalig werd verklaard in 2010, volgde wanneer hij van het station van Jimera, via Atajate naar zijn geboortedorp Alpandeire liep.

De rood-witte route is één van de 35 wandeletappes van de Gran Senda de Málaga (GR 249) die loopt langs de buitengrenzen van de provincie Malaga over 663 kilometer, door tal van natuurgebieden. Maar dat is voor een andere keer. We zijn hier nú gekomen voor een bloemrijke voorjaarswandeling. Wilde orchideeën, een bijzondere plantensoort

De toppers in dit gebied zijn de wilde orchideeën die vanaf februari tot juni in bloei staan. Omdat de bodem van Andalusië zo kalkrijk is, is dit een orchideeën-buurt bij uitstek. Bovendien heerst er een mild klimaat, met net voldoende regen. Van de 115 soorten die op het Iberische schiereiland groeien, vind je meer dan de helft in de provincie Málaga. En maar liefst 20 soorten zijn alleen in Jimera te vinden.

Dankzij het microklimaat in dit gebied komen hier heel bijzondere variëteiten voor die afkomstig zijn van zowel het Noord-Europese als het Afrikaanse continent. Omdat deze soorten zich gemakkelijk onderling kruisen blijft het aantal nieuwkomers onverminderd toenemen en worden steeds nieuwe variëteiten ontdekt.

Nepinsecten

De orchidee is een plant met een aantal zeldzame eigenschappen. Zo zijn er verschillende manieren van voortplanting te onderscheiden. Sommige soorten bootsen vrouwelijke insecten na om de mannetjes aan te trekken en zich zo te laten bestuiven, andere soorten maken zoete nectar aan als lokmiddel, het aroma lijkt op die van het vrouwelijke insect.

Jimera de Líbar heeft zich helemaal op de orchideeën gestort. Een heel festival, een mooie folder en er zijn routes aangegeven waar je de meeste bloemen aan kunt treffen. Maar daarmee ben je er nog niet: de orchideeën zijn moeilijk te vinden. Sommige zijn superklein en of goed verborgen. En je moet natuurlijk ook nog eens precies in het goede jaargetijde op stap gaan. Maar…als je eenmaal een wat geoefender oog hebt ontwikkeld ben je verkocht: liefhebbers raken er niet over uitgepraat en zijn op zoek naar die ene speciale orchidee die ze alleen hier kunnen vinden. EN NOOIT PLUKKEN NATUURLIJK!!!

De route

Vertrekpunt is Jimera de Líbar (Wikiloc130251290, Los Caminos de Orquidias, 7,5 km – 2,5 uur, niveau gemakkelijk/gemiddeld, vervolg alternatief 164021338 )

Het dorp is te bereiken via de prachtige A369, vanuit Gaucin of vanuit Ronda. Vervolgens bij Restaurante El Paisaje, van beide kanten afslaan naar de MA-8307. Rij naar de Calle Martires en parkeer langs de straat aan de rand van het centrum.

We lopen vanaf de auto het centrum in en nemen even een kijkje op het dorpsplein bij de kerk en het gemeentehuis. In één van de zijstraatjes bevindt zich, met terras, Bar la Coperativa voor een koffie of drankje. Via de Calle Peña verlaten we het kleine centrum weer.

Aan het einde bevindt zich een routepaal en een oude fontein uit 1789. Vroeger was dit een ontmoetings-en handelspunt voor locals en passanten. Hier was drinkwater, konden dieren hun dorst lessen en werd de was gedaan.

De eerste ontdekking!

We volgen een klein stukje de weg (richting La Dehesa) en slaan bijna direct rechtsaf het pad op. Let op: hier zagen we al de eerste orchidee! Het pad loopt langzaam omlaag. Na enige tijd volgt een splitsing, het verharde pad loopt door maar wij slaan juist links af, het onverharde pad op met een prachtig uitzicht over het dal en de bergen.

Dit blijven we rechtdoor volgen totdat we een riviertje oversteken. Even later volgt een hek met een wildrooster, aangegeven met rood/witte bandjes.

Bij een informatiebord slaan we rechtsaf richting La Dehesa, één van de officiële orchideeënlaantjes. Wanneer we een aantal hekken bereiken zien we een bord Sendero dat ons naar links wijst. We lopen door een veld totdat er rechts een bruinrood zandpad zichtbaar wordt. We volgen het pad naar beneden waar aan het einde weer een wildrooster volgt.

Rechts is een groene brug te zien die over het treinspoor loopt. Deze brug steken we over. Aan de overkant is er links een park met vakantiehuizen (Molino la Flor). Voor wie het spannend vindt, je kunt hier slapen in een watermeloen. We volgen het pad hier naar rechts terwijl links van ons de rivier de Guadiaro loopt. We passeren een plek waar in de zomer gezwommen en gekanood kan worden.

Direct na het witte huis Venta del Rey, slaan we rechtsaf tussen een hek en een slootje door, op de paal aangegeven als rode route. Voor kans op orchideeën volgen we de Cañada del Olivar, die een slinger omhoog maakt. (Wie korter en vlak wil wandelen kan het pad langs de rivier rechtdoor volgen - bij het station onder de tunnel doorlopen, en daarna de route weer oppakken.) Via het pad omhoog arriveren we weer bij het treinspoor. Pas op! Voorzichtig oversteken.

Vanaf de start beneden, lopen we in ongeveer 30 minuten naar het keerpunt op de top. Hier staat ook weer een orchideeën infobord.

Jong grut in de bloemenweides

Met een scherpe bocht keren we om naar een naastgelegen pad. Iets verderop steken we de verkeersweg over om het pad te vervolgen. Hier treffen we de eerste lammetjes in een weide vol wilde bloemen, en op de achtergrond rijzen de enorme bergen omhoog. Een mooi plaatje. Onderaan dit pad steken we nogmaals de verkeersweg over en vervolgen het pad naar rechts. Bij het orchideeën info bord gaan we linksaf, het graspad in van La Trocha tot aan een nieuw aangelegde weg. Hier slaan we rechtsaf.

Vanaf hier wijken we af van de originele Wikiloc route, er werd behoorlijk aan de wegen gebouwd. (alternatief 164021338)

Omdat een voetpad (nog) ontbreekt lopen we voorzichtig langs de kant van de weg. Wanneer we onder het viaduct door zijn gegaan moeten we opletten voor een graspaadje naar rechts, La Cuesta de la Barca. Of is er behoefte aan een pauze? Dan gaan we eerst even rechtdoor. We komen nu uit bij het station. Hier is ook de voetgangerstunnel die vanaf het pad langs de rivier komt. Iets verderop is bar Allioli, voor een drankje of uitgebreider lunch. (De originele Wikiloc route gaat hier rechtdoor, maar wij keren om). Na de stop keren we terug naar het graslaantje. Hier gaan we in, steken verderop de weg over en lopen omhoog, richting dorp. Bij de T-splitsing gaan we rechts. We bereiken weer de plaats waar we begonnen zijn.

Eten bij het Zwarte Schaap

Wie na afloop een hapje wil eten kan terecht bij Venta La Oveja Negra, handig even de auto te verplaatsen. Behalve een Spaanse lunch kun je hier, (van 24 juni tot 10 september) ook verkoeling zoeken in het plaatselijke zwembad. Een andere lunchoptie is El Paisaje bij de afslag van de MA-8307 naar de A-369, waar we op de heenweg met de auto afsloegen. Op de weg terug, biedt de Mirador de Atajate tenslotte nog een prachtige uitkijk over het bergmassief.

Alternatief: Orchideeën en Vogels (Wikiloc 163976736)

Een leuk kort Orchideeën-wandelingetje is die naar de Observatorio Ornitológico vanaf de Paseo del Chorro. In het noordoostelijke deel van de stad ligt de gerestaureerde Chorro-fontein, met een vlinderoase en een vijver voor libellen en amfibieën. Een prachtig bergopwaarts pad doorkruist olijfgaarden en amandelterrassen en leidt naar het Vogelobservatorium met, in de schaduw, een picknicktafel. Vervolgens daal je weer af naar de Chorro-fontein door een gebied met unieke planten en prachtige vergezichten.

In de Serranía de Ronda kun je allerlei activiteiten ondernemen. Informatie over bijvoorbeeld kanoën en klimmen vind je door de QR code hiernaast te scannen.

De orchideeën staan goed verstopt, een scherpe blik is noodzakelijk

Blauw: wandelroute. Rood: verkorte route. Groen: orchideeënpaden

Tulipan de Noche (geen orchidee overigens)

loodgieterswerk • advies

Ookleukmet deautoofdemotor!

Fietsen in de vallei

Deze keer gaan we fietsen in de Sierra de Grazalema. Hier en daar een klimmetje, een prachtige omgeving met fantastische uitzichten en natuurlijk tijd voor koffie en lunch onderweg. We beginnen onze rit in Atajate, een klein dorpje met nog geen 200 inwoners. Eén van de vele pittoreske dorpen die we onderweg tegenkomen, allemaal met hun eigen charme en geschiedenis.

Bert Kloosterman. Foto’s: Bert Kloosterman, Helga van der Zon

We parkeren de auto bij restaurant El Paisaje en stappen op de fiets om rustig aan een warming up van 1,5 km te beginnen met een kleine beklimming. We gaan op weg naar het volgende dorp genaamd Benadalid. Als we hier even stoppen lijkt het alsof we enkele eeuwen terug in de tijd zijn. Het dorp stamt uit de Moorse tijd en waar nu het kerkhof is vinden we restanten van een oude burcht.

Na deze indrukken op ons te hebben laten inwerken gaan we verder. Na ongeveer 10 km te hebben gefietst komen we aan in Algatocin. Ook dit dorpje is niet heel groot. Smalle straatjes en mooie 18e -eeuwse panden waarvan sommige nog wapenschilden hebben.

Heel apart en opvallend is de kerk, Nuestra Señora del Rosario, met zijn blauwe koepel die overal bovenuit steekt. Als je naar het hoogste punt gaat vind je de El Cavelario kapel vanwaar je een schitterend uitzicht hebt over de omgeving. En even buiten het dorp is het uitkijkpunt Mirador del Genal. Ook zeker de moeite waard om even te stoppen en een foto te maken.

Op krachten komen

Bij de afslag naar rechts die we moeten nemen zit Venta Solera, hier stoppen we even voor een koffietje voordat we aan een lange afdaling van 9 kilometer beginnen.

Op weg naar Cortes de La Frontera komen we langs Cañada del Real Tesoro.Wat opvalt in dit kleine dorp, van ongeveer 500 inwoners, is dat er een treinstation is. Hier stopt de trein van of naar Ronda. Het station heeft enkele winkeltjes en verschillende barretjes met terrassen. Echt een idyllisch plekje.

We gaan klimmen naar Cortes de la Frontera. Dit dorp is ontstaan eind 17e eeuw doordat de productie van kurken een enorme ontwikkeling doormaakte. Ook hier vind je in het centrum mooie architectonische gebouwen zoals het stadhuis, de kerk en La Casa de Los Valdenebro. Aangezien we toch wat hongerig zijn geworden moet er even tijd worden gemaakt voor de lunch. Deze gebruiken we op het gezellige terras van Meson Los Alcornacales. Vriendelijke bediening en prima eten voor een acceptabele prijs.

Tekst:

Fietsen in alle rust

We verlaten Cortes de La Frontera met een afdaling van ongeveer 7 kilometer op weg naar het laatste dorp, Jimera de Libar. Met een klein klimmetje van 2,5 kilometer belanden we in Jimera de Libar in de Guadiaro Vallei. Het dorp bestaat uit twee lagen. Het origineel ligt hoog en later is er in de vallei nog een deel gebouwd rondom het treinstation waar volgens onze ober overigens zelden of nooit meer een trein stopt.

De belangrijkste gebeurtenis uit de geschiedenis van dit dorp stamt uit de Onafhankelijkheids Oorlog in 1810, alwaar een een groep dorpelingen gesteund door mannen uit omliggende dorpen de Franse Cavelerie versloegen. Nog even een laatste drankje op een van de vele terrasjes en dan door naar ons eindpunt. Ook hier nog een aardig klimmetje.

Wat opvalt is dat je tientallen minuten niemand ziet of tegenkomt. En ja, dan is de eerstvolgende die je tegenkomt natuurlijk een Nederlander. Even duimpje omhoog en door. Heel de vallei is groen en verder niets, dan opeens staat er een klein huisje. Ik stel mijzelf dan vaak de vraag; hoe kom je op het idee om juist op die plek een huisje te bouwen.

Nog een paar bochten en weer zijn weer aanbeland op de parkkeerplaats van restaurant El Paisaje. We kunnen tevreden terugkijken op weer een mooie rit. Prima begaanbare wegen en zeker doordeweeks zeer weinig verkeer. Een route van 40 km met iets minder dan 1000 hoogtemeters. Ook hiervoor geldt weer dat het voor de geoefende fietser geen probleem is. Ben je iets minder getraind neem een E Bike en geniet van de prachtige natuur en omgeving. Zeker een aanrader!

ACTIVITEITEN / MUZIEK

101 Music Festival

31 mei t/m 20 juli, Plaza de Toros Málaga www.101musicfestival.com

Weekend Beach Festival

4 - 6 juli, Torre del Mar www.velezmalaga.es

Alle culturele evenementen kijk voor de meest actuele agenda op: www.mmalaga.es

NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL

Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl)

Jazz Jamm Sessions

Elke donderdag om 22u, Torremolinos www.clarencejazzclub.com/

Cirque du Soleil

31 mei t/m 30 juni, Málaga www.cirquedusoleil.com/alegria

AGENDA

Bijeenkomsten eerste dinsdag van de maand

Ellas (ellas-spanje.nl)

Bijeenkomsten tweede dinsdag van de maand

Belgian Business & Community Club (bbcce.be)

Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es)

Club Tulipan (www.clubtulipan.nl)

Golfwedstrijden elke dinsdag op verschillende banen

Golfclub Costa del Sol (www.golfclubcostadelsol.com)

Golfwedstrijden elke donderdag op verschillende banen

LOKALE FEESTEN

Fiesta de la Cachoireña - Alhaurin el Grande 11 mei

Día del caracol - Riogordo 26 mei

Día del Pan Cateto - Corumbela 2 juni

SPAANSE FEESTDAGEN

1 mei

Dia de Trabajo

15 augustus

Asunción de la Virgen

Evenement vermelden? Stuur een e-mail naar info@especial-life.com

Schilderwerken

West Schilderwerken, al decennia lang een vertrouwd gezicht in Nederland, nu ook voor al uw binnen- en buitenschilderwerk aan de Costa del Sol.

Wij werken uitsluitend met Nederlandse materialen zoals Sikkens, in samenwerking met InterGreeN.

Mail, bel of Whatsapp voor een vrijblijvende offerte.

west-schilderwerken@outlook.com

Eva Meenhorst Kunstenaar en eigenaar Barcoboot

Insta & FB: BarcoBar_Marbella

Bar op sleeptouw

‘Ja hoor natuurlijk weer een Nederlander, die de eerste bar op zee heeft’, krijg ik vaak te horen van onze Noord Europese gasten aan boord van de BarcoBar. Een paar van onze Scandinavische gasten hadden namelijk hetzelfde idee, maar wisten niet goed waar te beginnen. Misschien komen ze aankomend seizoen met een geheel nieuwe super hippe beach club midden op zee. Want als ik hen mag geloven is ‘the sky the limit’! Een restaurant, minimaaal 20 zonnebedden, een zwembad en een DJ is wel een minimum voor een geslaagd project. Vind ik eigenlijk ook, maar ik zag geen andere opties toen ik de BarcoBar begon. De zee voor Marbella is niet makkelijk (lees: veel golven). Zo’n drijvende mega club zou kunnen, maar wat doe je ermee in de winter? Wij varen ons Tiki barretje gewoon ‘s avonds weer terug de haven in en blijft daar in de winter ook.

Met dat terugvaren hadden we van de zomer trouwens een akkefietje. Na een paar keer uitvaren viel ons wel op dat het leek of de motor het slechter deed. ‘Nee, tuurlijk niet Eva, het is een gloednieuw ding’, zeiden mijn nieuwe bootvrienden in de haven. Een nieuwe motor doet het zeker een jaar, daarna is er onderhoud nodig. Nou je raadt het al, na een drukke zomerse dag, stopte opeens de motor. Midden op zee... En nu?

We vonden nog net twee wietrokende, bierdrinkende boys met een ieniemienie huurbootje op een bijna ‘lege’ zee, die ons wel wilden slepen, als we zelf maar de boten aan elkaar vastbonden, want zij hadden geen idee. Jan, mijn zoon, het water in met het touw in zijn mond, en de boten zo goed mogelijk met ons (anker)touw aan elkaar ‘gepunnikt’. De twee veelgebruikte superhandige nautische knopen die we geleerd hadden tijdens de les, wisten we alleen nog op het droge en als we niet gestresst waren, ondervonden we toen. Je kon zien dat de jongens ook niet helemaal helder waren: onze mega boot (vergeleken met hun ‘dinghy’) werd namelijk al zigzaggend gesleept. Het ene moment zagen we het strand heel dichtbij komen, het andere moment hadden we opeens weer uitzicht midden op zee. Maar goed, we kwamen zowaar terug. Door deze lieve jongens, die door ons hun huurbootje veel te laat terugbrachten.

Mijn man heeft zich er de volgende dag maar eens mee bemoeid. Hoewel de monteurs die tot dan toe geweest waren, niks konden vinden, dacht mijn man dat er misschien water in de benzinetank kwam? Hij heeft vervolgens wat gesleuteld, onderdeeltje gekocht (waterfilter) en.... geen problemen meer gehad de rest van de zomer! Heel fijn zo’n man die alles kan! Ook Nederlander trouwens:-)

Jan Doorakkers

International Tax Law Fiscaal & juridisch advies

Begeleiding aan- en verkoop onroerend goed info@doorakkerstaxlaw.com www.doorakkerstaxlaw.com

Lynn Van Wilderode, vastgoedmakelaar

Primrose Real Estate

Estepona - Casares Costa - Manilva - La Duquesa www.primrose-realestate.com +34 952 893 289 +34 661 193 789

Zigtema Idiomas

Asociación Parasol Costa del Sol Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl (+34) 649 335 336

Martin Faessen WeCare Mortgages

Hypotheekbegeleiding in uw eigen taal

info@wecaremortgages.com I +34 952 263 023 www.spanjehypotheek.com

Pascal van der Woude StartGroup makelaardij

pascal@startgroup.com www.startgroup.com

Welex Abogados y Economistas

Advocaten, Economen & Acccountants

C/Ramón Gómez de la Serna 23, Marbella Telf +34 952 775 521 www.welex.es

AJ Automotive Services

Auto invoer – uitvoer – transport – ITV Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091

www.invoerinspanje.nl

Storage – Verhuizingen – Transport

Suzanne van Nunen & Arabella Wessels

+ 34 693 244 472 - +34 637 8757 22 move@vidastorage.com www.vidastorage.com

FM Thuis in Spanje

Baukje de Vries

Uw Nederlandse makelaar in Spanje +31 611591388 baukje@fmthuisinspanje.com www.fmthuisinspanje.com

Hugo Investing De broker die zorgt voor beleggers Zelf beleggen & Managed Portfolios hugoinvesting.com/nl I info@hugoinvesting.com + 34 951 56 56 56 I + 31 20 499 07 62

Baika & Erik Bablo Marbella makelaar regio Marbella

info@bablomarbella.com www.bablomarbella.com

Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten & op maat gemaakte bankstellen

Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos www.rogerslinnerie.com

Wen’s Conceptstore Kleding, accessoires & lifestyle

Avenida Isaac Peral, Alhaurin de la Torre www.wensconceptstore.com

Uw bedrijf in een kadertje? Stuur een mail naar: sales@especal-life.com

BaBlo MARBELLA

Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. pointerclinic.com

Kennelhoest

Kennelhoest is een wat onaardige naam voor een besmettelijke hoest bij honden. Onaardig omdat het niet alleen in kennels voorkomt, het is een zeer besmettelijke larynchotracheitis. Het wordt veroorzaakt door een bacterie: Bordetella Bronchiseptica. Deze bacterie wordt via de luchtwegen uitgescheiden en door de lucht verspreid, vandaar dat honden die naast elkaar in een kennel zitten en blaffen, dit snel wordt verspreid. Maar het kan natuurlijk ook in een hondenpark, op de hondentraining, bij de trimmer of bij de dierenkliniek.

De symptomen zijn hoesten. Dit is een slijmige onophoudelijke hoest die doet denken aan kinkhoest bij kinderen. Ze produceren een taai wit slijm dat ze ophoesten en vaak weer inslikken of uithoesten. Dat slijm irriteert de maag waardoor ze niet willen eten en zelfs overgeven. Bij de geringste opwinding beginnen ze te hoesten en ook ‘s-nachts blijven ze hoesten. In het ergste geval kunnen ze een longontsteking ontwikkelen.

De behandeling bestaat uit rust, antiinflammatoire middelen en antibiotica. Ze zijn dan nog wel vijf dagen besmettelijk dus moeten uit de buurt van andere honden blijven. Voornamelijk puppies, oudere honden of honden met een laag immunsysteem zijn bevattelijk.

Kennelhoest is te voorkomen met een vaccinatie. Er bestaan twee verschillende intranasale vaccinaties en een orale vaccinatie die al na drie dagen bescherming biedt. Het zijn levende vaccins, dus mensen met een slecht immun systeem dienen een aantal dagen uit de buurt van de hond te blijven. Er is ook een injectie vaccinatie die twee keer gegeven moet worden met twee weken ertussen en dan na twee weken bescherming geeft. Al deze vaccinaties zijn een jaar werkzaam.

NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS

HUISARTSEN

Alhaurin el Grande

Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer 952 597 230

El Morche

Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065

Fuengirola

Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992

Nerja

Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775

Nueva Andalucía

Centro Medico Romano - Carlos Azcona 952 810 154

Torremolinos

J.O. Landman - 952 388 872

Frank Buster - 952 380 279

TANDARTSEN

Marbella

Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer 951 317 021

Mijas

Clinica Monte Blanco, Hans Kools - 952 475 972

Nueva Andalucia

Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda 952 817 110

Torremolinos

Clinica Montemar - Snezana Kools 661 470 111

FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE

Op locatie / Monda

Markus Link Fasciatherapie & massage- 684 123 107

Benalmadena

Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025

Fuengirola/Mijas

Marielle de Bruin / Melushka Quandus - 670 663 910

Stanley Groot - 952 933 975

Marbella

Centro de Fisioterapia Roda

Robina vd Berge - 639 926 228

Patrick Vervaeke - 691 320 710

Nerja

Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881

KRAAMZORG

Costa del Sol

Esther de Vries - +34 677 362 317 / +31 634893247

ORTHOPEDEN

Nerja

Ortopedia Chatelin - 685 773 857

Marbella / Estepona

Joris van der Lugt (tevens traumatoloog) - 603115125

UROLOOG

Marbella / Pizarra

Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369

THUISZORG

Algarrobo Costa

Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919

Benalmadena

Anneke Verhoeff - 619 287 481

Fuengirola

Bep van de Bremer - 687 487 291

El Morche

Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443

PSYCHOLOOG

Marbella

Marlies van Boxtel - +31 627 320 264

Mijas/Fuengirola

Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928

Nerja/Málaga

Gerlinda Smit - 669 579 996

PODOLOOG / PEDICURE

Torremolinos

Desiré González Bossaers- 951 339 219

DIERENARTSEN

Estepona

Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165

Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049

Nueva Andalucía

Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626

DIETIST

Casarabonela

Gerry van den Brekel - +31 6 222 22 559 algemeen noodnummer 112

Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com

Ellas is een netwerk van Nederlandstalige zakenvrouwen aan de Costa del Sol. Dé ontmoetingsplaats om kennis en ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren en samen leuke dingen te ontdekken en doen.

• LEZINGEN

• SEMINARS

• EXCURSIES

• ACTIVITEITEN

Meer info: www.ellas-spanje.com Mail of app voor info: contact@ellas-spanje.com | +34 648 714 745 “WIJ LEREN JOU GRAAG KENNEN! KOM VRIJBLIJVEND LANGS OP ÉÉN VAN ONZE BIJEENKOMSTEN.”

> MELD JE AAN

ALS JE ZELF NIET MEER KUNT VERTELLEN WAT JE LAATSTE WENSEN ZIJN

Je staat nu midden in het leven maar er kán een moment komen dat alles verandert. En dan wil je natuurlijk wel dat jouw wensen voor de laatste momenten van je leven gerespecteerd worden.

De enige manier in Spanje om dit juridisch vast te leggen, is via het medisch testament.

Daarin geef je aan wat je wilt op het gebied van:

behandeling

medicatie

donorschap

wettelijk vertegenwoordiger

euthanasie

Hulp en vertaling bij het invullen en registreren van jouw medisch testament.

www.medischtestament.com