ESPECIAL life over het leven aan de costa del sol
PAK GRATIS MEE
HET ZWARTE GOUD KAVIAAR UIT RIOFRIO
'ONS KIND KWAM GEWOND TER WERELD' DE 'VLINDERKINDEREN' VAN DEBRA
HOE DOET SPANJE HET?
HALF NOVEMBER 2015 - HALF JANUARI 2016
'RAPPORTCIJFERS' PER CATEGORIE
08 CULTUUR-, KUNST- EN SHOPTIPS CONCEPT CAR PORSCHE MISSION E DE INTERIEURSTIJLEN VAN CATHELIJNE DE VILDER
S J I T
MUZIKANT IN SPANJE
HOE WERKT SURENCE?
1
Bepaal je investeringsdoelen Surence betekent toegang tot slimme technologie. Met Surence bepaal jij zelf je investeringsdoelen. Je kunt er zoveel aanmaken als je wilt, zoals bij voorbeeld;
• Een aanvullend pensioen • De studie van je (klein)kind • Een financiële buffer • Het beheren van je vermogen • Of voor een deel van je liquiditeit actief handelen
2
Bepaal zelf je strategie en risico
Je kiest je verhouding aandelen versus obligaties, gebaseerd op je risicoprofiel dat wordt ondersteund door de AFM en VEB. Tevreden? Dan laat je het met één klik door een AFM geregistreerde partner* controleren en uitvoeren dus gedegen en vertrouwd. Je kunt het ‘instellen en vergeten’ of op elk moment van de dag checken.
3
Hou zelf grip op je investeringen Met de slimme technologie van Surence kun je altijd en overal zien hoe je investeringen ervoor staan. Op je computer, tablet of smartphone. Alles is 100% transparant. Checken of bijsturen werkt eenvoudig en snel. Direct invoeren van opdrachten om te storten of opnemen. Registreren kan in 3 minuten.
slimmer beleggen
* Geselecteerde AFM geregistreerde instellingen voeren je wensen uit. Surence is geen beleggingsinstelling of onderdeel van een grote bank of beheerder maar biedt een technologieplatform en vormt met haar gebruikers een community met voordelen.
WAAROM SURENCE?
A
Revolutionair … investeren zonder kosten De kosten zijn de grootste vijand van elke belegger. Door zelf te beheren bespaart Surence, als eerste ter wereld, de negatieve gevolgen van kosten*. Met recht een revolutionaire verandering in de wereld van beleggen. Geen kosten betekent een beter rendement. Surence zit op één lijn met de investeerder.
B
Verstandig investeren op de beurs
Bij Surence kun je met één klik echt verstandige investeringsstrategieën volgen, gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeken en bewijzen. De portfolio’s zijn wereldwijd gespreid voor de minste risico’s en een optimaal evenwicht. Resultaten uit het verleden vormen geen garantie voor de toekomst. Met Surence heb je wel een reële kans het op termijn beter te doen dan 95% van alle particuliere en professionele beleggers die (je) wel actief (laten) handelen en kosten dragen.
C Persoonlijke, geautomatiseerd en slimmer Surence helpt je om je persoonlijke financiële doelen te bereiken. Zo wil Surence miljoenen mensen internationaal helpen. De revolutie van persoonlijk, geautomatiseerd en slimmer investeren is begonnen en wij leiden de weg. Ga nu naar www.surence.nl en meld je aan voor een gratis demo account of voor één van onze informatieavonden in Zuid-Spanje of Nederland en online seminars.
* Met Surence neem je de negatieve gevolgen weg van in- en uitstapkosten, administratiekosten, beheerskosten, bewaarloon, transactiekosten en meer. Door slimme technologie zijn de werkelijke kosten nagenoeg nihil. Via Surence vermijdt je verborgen opslagen.
slimmer beleggen
ES LIFE | 3
OPEN E VERY DAY Lunch: 13.00 - 16.00 Dinner : 20.00 - 24.00 Centro Cristamar, nº 18-21 (opp. El Corte Inlgés) Puerto Banús Tel: 952 815 319 www.naga.es ES LIFE | 5
colofon
INHOUD ESpecial Life verschijnt eenmaal per twee maanden in een oplage van 5.000 stuks op meer dan 180 locaties. Daarnaast komt elke twee maanden de digitale ESpecial Life nieuwsbrief beschikbaar. Meld u aan via info@especial-life.com Heeft u suggesties, vragen, tips, opmerkingen of wilt u ons blad op uw locatie aanbieden of adverteren, mail ons dan op info@especial-life.com Copyright ESpecial Life Media S.L. Het overnemen van artikelen als bedoeld in artikel 15 van het Nederlandse auteursrecht is niet toegestaan. ESpecial Life is een merknaam en eigendom van ESpecial Life Media S.L. Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. De uitgever is echter niet aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade die zou kunnen ontstaan door het gebruik van de hierin aangeboden informatie. Aan de inhoud van deze uitgave kan op geen enkele wijze rechten worden ontleend of aanspraken worden gemaakt. ©2014-2015
Uitgever: ESpecial Life Media S.L. Carla van Hemert Carla van
ESpecial Life team: Carla van Hemert (redactie) Jeroen van der Weijden (redactie) Marieke Vaandrager (vormgeving)
Hemert
Jeroen van der We ijde
n
Verder werken mee: Elly van den Akker Elsbeth Krake Else Beekman Erik van Leeuwen Harro Rijnders Loni Olfers Nazli Kreft van den Kieboom Peter Roos Robert Schoemacher Sander Klomp Siska Oosterling Yvonne Zondag
EEN GREEP UIT DE INHOUD: pagina 10
HET ZWARTE GOUD UIT RIOFRIO pagina 21, 27
COLUMNS VAN O.A. AAD VAN DEN HEUVEL EN ERIK VAN LEEUWEN pagina 22
‘ONS KIND KWAM GEWOND TER WERELD’ NIEVES IBARRONDO OVER DEBRA ESPAÑA pagina 28
TIJS GROEN, VAN TOPSPORTER TOT BESTE GITARIST VAN NEDERLAND pagina 36
PORSCHE'S CONCEPT CAR MISSION E pagina 42
ROBERT SCHOEMACHER NATUURLIJK MARBELLA pagina 50
EVEN VOORSTELLEN: INTERIOR DESIGNER CATHELIJNE DE VILDER
EN NOG VEEL MEER.... Bezoek ons ook online: www.especial-life.com
andrager
Marieke Va
ES LIFE | 6
ESpecial Life Magazine
@ESpecialLifeMag
08
10 VOORWOORD
22 27
Voordat we het in de gaten hadden werd het herfst en nu staan we alweer voor de winterperiode. De neerslag die valt is meer dan in welkom om het waterniveau van de stuwmeren te laten stijgen. Gelukkig laat de zon zich ook nog zien! Tja, wat ging die zomer weer snel voorbij. Hopelijk brengt de warme en kleurige cover van deze ESpecial Life iedereen in een opgewekte en zonnige stemming. In ESpecial Life nummer 1 lieten wij onze lezers kennismaken met Charo van Hulst. Charo vertelde onder meer over de Stichting Debra (España) en ‘de butterfly kinderen’. Het kon dan ook niet uitblijven dat wij een keer over Epidermolisis Bullosa, zoals de ziekte van deze kinderen heet, zouden schrijven. ESpecial Life vindt het belangrijk om aandacht te besteden aan goede doelen. Else sprak daarom met de oprichtster van de stichting, de sympathieke Nieves Lbarrondo. Bij het lezen van dit interview druppelde er een traan van mijn wang op het papier. Hoe anders is het als ik met Else Beekman meega naar het interview met muzikant Tijs Groen. De energieke en zeer sportieve Tijs spreekt met veel passie over wat hem interesseert en is met enorm veel dynamiek en enthousiasme aan het woord op een zonnig terras in La Herradura.
29 36
De cijferlijstjes die aangeven hoe goed, slecht of middelmatig Spanje ‘het doet’ belichten allerlei onderwerpen. Ik weet er ook nog eentje: De leeftijdsverwachting is in Spanje 85,4 levensjaren voor de gemiddelde señorita. Daarmee is het hier voor vrouwen de hoogste levensverwachting in Europa. Mannen in Spanje worden gemiddeld genomen 79,5 jaar. België en Nederland staan in dit lijstje respectievelijk (pas) op de 16e en 17e plek. De Nederlandse dames worden gemiddeld naar verwachting 83 jaar oud, een maand verschil met de Belgische vrouwen. Of het nu 79,5 of 80+ wordt, het gaat om de kwaliteit van leven. Ik hoop dat u net zoveel geniet van het leven als ik dat doe. En… het gaat niet altijd om kwantiteit maar toch vooral om kwaliteit, nietwaar? Ik wens iedereen een ‘warme’ winter toe.
Carla van Hemert
uitgever
50 ES LIFE | 7
HACO Mue bles wenst u veel sla applezier to e voor 2015!
arvik Boxs prin g N 99,10 € cm 160 x 200 9,99 € cm 0 180 x 20
Boxspring Nero 160 x 200 cm € 1099,180 x 200 cm € 1199,-
Boxspring Stavanger 160 x 200 cm € 899,180 x 200 cm € 999,-
MET HANDIGE
OPBERGVAKKEN!
U vindt onze winkels in: Rojales - Altea - Denia - Campoamor - Ibiza - Torremolinos
Kies d e s prin boxh et b g die es te bij pas t bij HA u CO Mueb les!
WWW.HACOMUEBLES.ES HACO Muebles Torremolinos (Naast ´Supermercado Diferente´) Calle Francia 7 • 29620 Carihuela - Torremolinos Tel: 952 372 202 • torremolinos@hacomuebles.es
ES LIFE | 8
Scan de QR-Code en bekijk alle informatie op de website!
NAZLI KREFT VAN DEN KIEBOOM
DIERENARTS BIJ POINTER CLINIC IN ESTEPONA
tips
VAN
Nazli heeft haar eigen dierenartspraktijk POINTER CLINIC in Estepona. Zelf heeft zij 3 honden, 2 katten, 7 kippen, 3 kwartels, 2 landschildpadden en een aquarium met guppen plus een vijver met vissen en kikkers!!! www.pointerclinic.com
REGEN: We hebben absoluut regen nodig maar wat doe je als deze al dagen achtereen met bakken uit de hemel valt? Na een lekkere wandeling met de hond moet deze afgedroogd worden dus zorg dat de handdoeken al bij de ingang klaar liggen. Indien de hond niet goed geborsteld is kan het afdrogen klitten veroorzaken. De voeten moeten ook tussen de tenen worden afgedroogd. Verveling kan toeslaan als het zelfs voor de hond echt hondenweer is en hij niet z’n energie kwijt kan. Bedenk leuke activiteiten voor in huis. Tips: vul een lege waterfles met brokjes, verstop een speeltje en laat het dier ’t speeltje zoeken, leer de hond een nieuw woord of commando. Katten die altijd buiten plassen kunnen hun plas te lang ophouden vanwege de regen, dus zet een schone kattebak op een voor de kat veilige en rustige plaats (en dus niet naast de etensbak!). WIND: Ook dieren hebben last van de wind. Het is voor hen moeilijker om zich te oriënteren door de harde geluiden en de verspreiding van geuren. Menige hondof kattenstaart is door harde wind tussen de deur geklemd geraakt met alle nare gevolgen vandien. Na harde wind spoelt er allerlei rotzooi aan op het strand, dus houd de hond aan de riem of doe hem een muilkorf om. Sommige dieren zijn bang van onweer en zij voelen dat al van te voren aankomen. Ze raken in paniek en kunnen zich bezeren of wegrennen. Geef ze een veilige plek met de gordijnen dicht tegen de lichtflitsen en blijf zelf rustig. Angst voor onweer en harde geluiden is alleen met geduld, veel tijd en positieve trainingstechnieken te behandelen. Katten zijn slimmer, die verstoppen zich gewoon.
HEEFT U EEN
vraag? Heeft u een vraag voor Nazli, mail ons deze en misschien ziet u de volgende keer het antwoord wel terug in ESpecial Life: info@especial-life.com
leuke apps
Op onze website staan meer leuke tips.
SNEEUW, HAGEL, VORST: Ja ook aan de Costa kan het vriezen en hagelen! Een uitstapje naar Ronda of de Sierras vraagt ook om voorbereidingen voor de hond. Langharige honden kunnen sneeuwklompen tussen hun tenen krijgen die met koud tot lauw water moeten worden ‘opgelost’. Kortbenige honden koelen enorm af op hun borstkast en mogen wel een jasje aan! Voetzooltjes zijn te beschermen met een dunne laag vaseline of pawwax. BUITENDIEREN: De dieren die bij goed weer buiten zijn moeten nu onderdak en bescherming tegen weer en wind. Een laag stro of zaagsel in het verblijf zorgt voor isolatie en bescherming. De watervoorziening moet regelmatig gecontroleerd worden. Schildpadden gaan in winterslaap en zullen niet eten, maar zorg dat ze een droge plek hebben en controleer dat elke week. Konijnen zijn bijzonder goed uitgerust tegen de kou maar kunnen niet tegen nattigheid. Vogels mogen weer bijgevoerd worden; ze zijn dol op pindakaas op een stokje of gewoon uit de pot die op z'n zijkant aan een plankje wordt vast gemaakt.
OP STAP IN MÁLAGA
EEN HOTLINE MET DE STEWARDES
Voor diegenen die Málaga zelf nog niet zo goed kennen is dit een handige app... de beste 5 van alles wat er te doen en zien is in Málaga. Mocht je deze sprankelende stad al wel goed kennen, dan is het een aanrader voor alle vrienden en familie die op bezoek komen. Scheelt jou weer een routekaart tekenen en instructies geven!
Laatst moest ik medicijnen meenemen als handbagage en wist eigenlijk niet wat daarvoor de procedure is. Een vriendin attendeerde mij op de app van Transavia. Ook hebben zij een whatapp nummer en kon ik heel gemakkelijk even een berichtje sturen. Binnen 5 minuten wist ik waar ik aan toe was. Super service.
App: The 5 Best of Everything in Málaga
App: Transavia
ES LIFE | 9
SUPEREXCLUSIEF PRODUCT UIT EENVOUDIGE SPAANSE CAMPO-OMGEVING
HET ZWARTE GOUD UIT RIOFRIO Het duurde even voordat we onze bestemming voor deze reportage konden vinden. Want wie verwacht nou dat de plek waar de uiterst exclusieve en puur ecologische kaviaar vandaan komt, niet staat aangegeven en slechts bereikbaar is via een hobbelige zandweg die leidt naar een roestig hek? Tekst Else Beekman
De omgeving biedt echter alles wat je van de Spaanse campo mag verwachten. In het glooiende en nu in september uiterst dorre, bruingrijze landschap vormt het gehucht Riofrio een fijne oase dankzij de rivier die door het dorpje stroomt en hier ontspringt. Je zou er bijna opgelucht van raken, van al dat groen. Het kraakheldere water biedt bestaansrecht aan de vijftien restaurants in dit dorp met circa driehonderd inwoners. In dat water leven namelijk forellen en steuren. Dankzij deze twee vissoorten staat Riofrio stevig op de culinaire kaart en krioelt het er vooral in het weekend vaak van de families die van heinde en verre hier in een van die restaurants komen lunchen.
ES LIFE | 10
bezoek AAN
EEN KAVIAAR FARM
ES LIFE | 11
ADRIATISCHE STEUR
DE PROEVERIJ
Steur is de belangrijkste vis in het dorp. De oorspronkelijke soort is de Adriatische steur (Accipenser naccarii) en deze levert het beroemde 'zwarte goud' van Riofrio. Een in de vorm van piepkleine bolletjes glanzend zwarte eitjes voor velen onbereikbare delicatesse. Onbereikbaar vanwege de prijs. Een potje kaviaar van 200 gram kost minstens vierhonderd euro. Dat is nogal wat voor een hapje of vijftien. Het product wordt dan ook voornamelijk geëxporteerd. Naar Rusland, naar het Midden-Oosten en naar plekken in Europa en elders, waar men veel geld over heeft voor een hapje heerlijkheid. Dat werpt toch een ander licht op dit ogenschijnlijk wat slaperige en rommelige dorpje in de provincie Granada. Als je goed kijkt zie je in het heldere water honderden steuren rondzwemmen in de speciaal in de rivier aangelegde bassins. Het water heeft altijd een temperatuur tussen 15 en 18 graden. Zo vlakbij de bron is er geen tijd om af te koelen of op te warmen. En het is altijd schoon. Dit helpt het bedrijf dat we bezoeken mede aan het predicaat 'ecologisch'. Kaviaar uit Riofrio is namelijk de eerste ter wereld die alle officiële keurmerken kreeg die nodig zijn om als ecologisch op de markt te mogen verschijnen.
Binnen in een kleine, vrij strak ingerichte ruimte proeven we de kaviaar en andere producten. Het zwart-gouden logo contrasteert behoorlijk met de wat simpele, boerse omgeving. Larisa schenkt een glaasje champagne in. Kaviaar smaakt het beste met champagne, een goede droge witte wijn of wodka. Er staat een rij met potjes voor ons en Larisa schept met een klein theelepeltje het eerste bolletje kaviaar op de zijkant van onze tot vuist gebalde hand. 'Kaviaar smaakt het best direct van de hand. Dat komt omdat de hand warmte afgeeft aan de eitjes', zegt Larisa uit. Als we na de tweede variant nog niet echt onder woorden kunnen brengen wat het verschil is, zegt ze dat je kaviaar altijd twee keer moet proeven om de smaak goed te kunnen onderscheiden. Opvallend is dat het helemaal niet 'visachtig' smaakt. Larisa: 'Wij voegen zo min mogelijk zout toe aan de kaviaar om deze te conserveren. Zo blijft de natuurlijke smaak zo goed mogelijk behouden. Bij meer zout, proef je enkel zout en dat is zonde'. Toch maakt men hier wel een zoutere kaviaar. 'Die gaat vooral naar klanten in het Midden-Oosten. Daar zijn ze die smaak gewend van de daar goed verkrijgbare Iraanse kaviaar, dus die vinden ze lekkerder. Het derde potje bevat geplette kaviaar. Ook hier is de smaak veel geconcentreerder. 'Dan eet men het op een krackertje of op een stukje toast'.
Aan het hele proces dat vooraf gaat voordat de kaviaar onttrokken kan worden, komt niets onnatuurlijks te pas. We krijgen een rondleiding en proeverij. Dit is gelukkig niet alleen voorbehouden aan journalisten, maar tegen betaling kunnen ook groepjes belangstellenden reserveren om zo een superoriginele dagtrip te beleven op slechts een uurtje rijden van de Costa del Sol. Larisa Semenenko van de afdeling Sales & Marketing ontvangt ons en neemt ons meteen mee naar de bassins waar de steuren zwemmen. 'Jammer genoeg is het water vandaag niet helder, vanwege de harde regen de afgelopen dagen. Normaal kun je de steuren veel beter zien', zegt ze. En inderdaad: het water is erg troebel en we zien slechts de donkere schaduwen van de steuren. Ze zijn wel groot. 'Ze worden zo'n 1.20 meter lang', zegt Larisa. Balancerend over smalle muurtjes die de bassins van elkaar scheiden, wandelen we voort. Ondertussen legt deze Russische, die woonachtig is in Marbella, alles uit over de steur en de totstandkoming van de kaviaar. 'Een steur legt pas na zeventien jaar eitjes, daarom is kaviaar zo duur. Er gaan zeventien jaren van voeden en onderhouden aan vooraf vóórdat een steur eitjes werpt.'
ES LIFE | 12
Op de bar staat ook zout en peper, althans zo lijkt het. De peper is gedroogde kaviaar in poedervorm. El Alma del Caviar wordt dit genoemd (de ziel van de kaviaar). 'Die gebruik je als kruid en strooi je over je eten om smaak toe te voegen.' De zoutpot ernaast bevat gedroogde kaviaar gemixt met zout. Vervolgens krijgen we een klein, vierkant zwart blokje aan een satéprikker voorgeschoteld. Dit zijn de Dados de Caviar, kaviaar-dobbelsteentjes. 'Als je wodka drinkt kan de alcohol sterk aankomen in je keel. Dan eet je zo'n blokje kaviaar en dat verzacht'. Het gaat om geperste kaviaar die in zonnebloemolie wordt bewaard. 'Olijfolie kan niet, want die geeft smaak en geur af en dat gaat ten koste van de smaak van de kaviaar'. Uit een ander potje komt kaviaar die duidelijk kleiner is. 'De kleinere bolletjes zijn de eitjes van kleinere en jongere steuren'. Onze klanten hebben vaak een specifieke voorkeur voor óf juist de grotere óf het kleinere formaat'. Vervolgens proeven we nog zalmeitjes en slakkeneitjes. Heel bijzonder, want dergelijke hapjes staan niet dagelijks op ons menu.
VISSEN VAN FORMAAT
STEUR & KAVIAAR TERUG IN DE TIJD De geschiedenis van de kaviaar in Riofrio gaat terug tot de jaren zestig. Toen besloot bioloog Alberto Domezzin om naast forel ook steur te gaan kweken. Deze vis werd van oudsher al gevangen in de Spaanse rivieren Guadalquivir, de Taag, de Ebro en de Duero. Zowel de vis als de eitjes werden gegeten. Kaviaar van de Adriatische steur was ook toen al erg gewild in andere werelddelen. Nu vele decennia later is het bedrijf PiscifactorĂa de Sierra Nevada de enige producent die honderd procent ecologische kaviaar levert. Kaviaar die bovendien door experts tot de beste ter wereld wordt gerekend. Enige jaren geleden werd het bedrijf overgenomen door de Fin Sergei Kapanen. Alberto Domezzin werkt er nog steeds. Nu als directeur productie. De viskwekerij heeft een grote stempel op het dorpje gedrukt. Het aantal herbergen was hier altijd al groter dan normaal omdat Riofrio een tussenstop was onderweg van Sevilla naar Granada. Tegenwoordig zijn er vijftien restaurants van prima kwaliteit en de viskwekerij biedt zodoende direct en indirect werk aan tweehonderd werknemers. In de kwekerij werken 24 mensen. Larisa: 'Twee keer per jaar wanneer de steuren eitjes werpen, is het hier erg druk. De rest van het jaar worden de steuren slechts gevoed, verzorgd en gecontroleerd. Normaal eten steuren alles wat ze op de bodem van de rivier en zee kunnen vinden. Hier in Riofrio krijgen ze speciaal ecologisch voedsel dat uit Frankrijk wordt gehaald.' 'De hoge prijs van kaviaar zit hem vooral in het langdurige productieproces', legt Larisa uit. 'Pas na zeven jaar kunnen we via een echo pas zeggen of een steur een mannetje of een vrouwtje is. De vrouwtjes krijgen een chip en zo weten we van elke steur precies hoe oud ze is, wat ze eet en wie haar moeder is'. De bevruchting gebeurt in het laboratorium. Omdat het bedrijf in 1984 echt van start ging, hadden de eerste steuren pas in het jaar 2001 de eerste eitjes. Larisa zegt dat de steuren een speciale massage krijgen om er zo de eitjes aan te onttrekken. Daarna kan de vis weer verder zwemmen en jaren later opnieuw eitjes werpen. In andere landen worden steuren gedood om de eitjes te verwijderen. Steuren worden honderd tot honderdtwintig jaar oud. In de restaurants in Riofrio kun je de steuren van deze ecologische kwekerij eten. 'We exporteren ze niet, want we willen niets beloven dat we niet waar kunnen maken', zegt Larisa. Toch ligt de jaarproductie van dit bedrijf rond de drie ton aan kaviaar. Daarmee is het de belangrijkste kwekerij van de Adriatische steur ter wereld. lees verder
ES LIFE | 13
WAT IS NU KAVIAAR? Dierenarts Nazli Kreft legt uit:
De kuit van de steur wordt kaviaar genoemd. De meest bekende steur is de Beluga of de Adriatische steur (Acipenser naccarii)Deze vis leeft in verschillende rivieren in Spanje en Portugal. Kuit zijn de rijpe eieren van de vrouwelijke vis die in de eierstokken zitten en nog onbevrucht zijn. In de natuur zoekt het vrouwtje een goede paaigrond, bepaald door diepte, temperatuur, zoutgehalte, zuurstofpercentage en oppervlakte -type en -grootte. In stoten van 7 tot 10 seconden, gedurende 5 tot 8 uur legt ze haar eieren en legt het mannetje direct zijn hom (sperma) er overheen. Voor de kaviaar wordt de vis doorgaans gedood* waarna haar volle eierstokken verwijderd, gezeefd en gewassen worden en een exacte hoeveelheid zout wordt toegevoegd. Kuit is extreem bederfelijk en moet gekoeld blijven tot consumptie. De kwaliteit van de kuit is onder meer afhankelijk van de mate van rijping in het moederlichaam.
Een eetlepel kaviaar bestaat uit 42 kcal, 2.86 gram vet, 0.64 gram koolhydraten, 0 gram ruwvezel, 3.94 gram eiwit, 240 mg zout(Na) en 94 mg cholesterol. Het heeft dus een hoog zout, cholesterol en vitamine B12 gehalte. De rest van de vis wordt gerookt, van het kraakbeen wordt haaienvinnensoep gemaakt, van de zwemblaas wordt lijm gemaakt en van de beenplaten (zee ivoor) worden sieraden gemaakt. Wist u dat de grootste vers (zoet?)water Beluga een steur was van 1.571 kg en met een lengte van 7,2 meter?! Tegenwoordig worden de steuren gekweekt. Door overbevissinng en verandering van de habitat, worden de Beluga en andere soorten steur met uitsterven bedreigd. Vooral de waterkwaliteit en het soort steur bepalen dan de kwaliteit van het uiteindelijke product: de kaviaar. * Voor de kaviaar uit Riofrio wordt geen enkele steur gedood. Via een speciale massage wordt de kuit hier aan de kaviaar onttrokken.
Die bepaalt het vetpercentage en de stevigheid van de eitjes. Deze rijping kan via echografie worden gemeten. Andere factoren zijn de conditie van de vis, de kwaliteit van het water, het voedsel, de stress ten tijde van doding* en de tijd tussen het doden en oogsten van de kuit.
exclusief
KAVIAAR PROEVEN BIJ DIEGO GALLEGOS RESTAURANT SOLLO Wie niet helemaal naar Riofrio wil rijden, heeft sinds enkele maanden de perfecte gelegenheid om de kaviaar dichter bij huis aan de Costa del Sol te proeven. In Fuengirola in het complex van hotel Double Tree by Hilton Resort & Spa Reserva del Higueron heeft chef Diego Gallegos recent restaurant Sollo geopend. Deze chef was jarenlang werkzaam bij de viskwekerij in Riofrio en experimenteerde daar naar hartelust op allerlei recepten met de vis zelf en dek kaviaar. Daarbij was hij in de leer bij beroemde Spaanse chefs als Andoni Luis Aduriz van restaurant Mugaritz en Martín Berasategui. Begin dit jaar werd Gallegos tijdens Madrid Fusion geëerd met de prijs 'Chef Revelación 2015' (revelación betekent openbaring). In Sollo serveert Gallegos een proeverij van twaalf gangen met steur en kaviaar als voornaamste ingrediënten. Reserveren kan via telefoonnummer +34 951 385 622 of online via www.sollo.es.
ES LIFE | 14
LEUKE
kortingen
Uiteraard hebben wij gevraagd naar een exclusieve aanbieding voor onze lezers. Zie hieronder de verschillende mogelijkheden. Voor ieder wat wils!
1. KAVIAAR PROEVERIJ ‘CATA MARIDADA CON CAVA’ Deze proeverij vindt plaats in het restaurant Sollo in Reserva del Higueron (Fuengirola). Je proeft 3 typen kaviaar (20g p/p); de Russische, de ecologische en de Iraanse kaviaar. Ook wordt er een glas cava aangeboden.
4. MENU BIJ RESTAURANT SOLLO Ontdek zelf waarom restaurant Sollo (Fuengirola) zo'n goede naam heeft. Speciaal voor onze lezers hebben wij een menu in de aanbieding:
Prijs:
Prijs: Prijs:
• minder dan 10 personen 40 euro p.p. • tussen 10 en 20 personen 35 euro p.p. • meer dan 20 personen 30 euro p.p.
2. BEZOEK AAN DE FARM INCLUSIEF EEN PROEVERIJ Breng een bezoek aan de Riofrio kaviaar farm en geniet daarna van een proeverij in restaurante Sollo in Reserva del Higueron (Fuengirola) Prijs:
5. 20% KORTING WINKEL RIOFRIO Bezoek de farm en krijg aansluitend 20% korting op artikelen in de winkel van RioFrio.
• 65 euro p.p.
3. BEZOEK AAN DE FARM, PROEVERIJ EN DINER De full monty... je bezoekt eerst de Riofrio kaviaar farm, geniet daarna van de kaviaar proeverij en schuift vervolgens aan voor een heerlijk menu in restaurant Sollo in Reserva del Higueron (fuengirla) Prijs:
• 75 euro met 4 glazen wijn en/of cava • 90 euro met 8 glazen wijn en/of cava
• 140 euro inclusief 4 glazen wijn en/of cava • 160 euro inclusief 8 glazen wijn en/of cava
Alle menus en proeverijen worden persoonlijk door chef Diego Gallegos gegeven!! Bovenstaande ofertas zijn exclusief voor ESpecial Life lezers en kunnen gereserveerd worden bij Juanjo Bernal via taller@sollo.es of via telefoonnummer +34 609 578 068. De reis naar Riofrio en het restaurant zijn niet inbegrepen in bovenstaande prijzen. Wel kan Sollo desgewenst bij grotere groepen zorgen voor een minibusje. Prijs op aanvraag bij Sollo.
ES LIFE | 15
CultuurAGENDA Waarom we hier in Zuid Spanje wonen....? Een vraag die ons veel gesteld wordt. Vaak luidt het antwoord 'het klimaat, het strand, de natuur, het eten en de vriendelijke mensen'. Maar laten we niet de culturele pareltjes vergeten die Spanje ons biedt. Onderstaand een greep uit wat er de komende maanden te doen is.
ABBA SINFÓNICO 5 januari 2016 Eigenlijk houdt iedereen stiekem van ABBA en kan bijna alle liedjes meezingen. In dit symfonische spektakel komen alle hits aan bod, gegoten in een klassiek jasje. De stemmen van Agnetha, Björn, Benny en Anni-Frid, een stevige rockband en de Cinema Symphony Orchestra transformeren de zaal tot een aanstekelijk retrofeest. 5 januari 2016 in het Teatro Cervantes in Málaga. Kaarten bij uniticket via www.unientradas.es
ACTIVE OVER 50'S SHOW 28 en 29 november 2015 Je bent zo jong als je je voelt. Het programma van dit jaarlijkse evenement staat in het teken van gezondheid. De nieuwste trends, gadgets en bewegingen inzake voeding, sport, body en mind zijn ruim vertegenwoordigd. Gratis medische check-ups, dans en yogalessen maar ook spa behandelingen en gratis beauty make-overs. Gelukkig valt er ook te shoppen, te eten en drinken en zeker ook te genieten van werken van Andalusische kunstenaars. Op 28 en 29 november 2015 in het Palacio de Congresos in Estepona. Meer informatie: www.seniortimes.ie/shows
DIA DE MIGAS 22 december 2015 De laatste zondag voor de kerst houdt Torrox een groots culinair festival ter ere van de traditionele ‘migas’. Het is een eerbetoon aan de traditionele boerenmaaltijd van gebakken oud brood. De perfecte schotel voor de arbeiders op de velden en boomgaarden. De migas worden op de straten en pleinen bereid in enorme pannen en gratis uitgedeeld aan de duizenden bezoekers. Natuurlijk muzikaal omlijst door plaatselijke muzikanten en artiesten. Ook is er een grote rommelmarkt. 22 december 2015, Plaza de la Constitucion in Torrox.
ES LIFE | 16
DANIEL CASARES – PICASSARES ODE AAN PICASSO 19 december 2015 Wonderkind Daniel Casares wordt wel de redder van de pure essentie van de flamenco genoemd. Sinds zijn ontdekking op jonge leeftijd heeft hij zich ontwikkeld tot veelzijdig gitarist. Hij begeleidde operadiva Cecilia Bartoli op haar tournee en werkte samen met grootheden als Dulce Pontes, Miguel Poveda, Pasión Vega, Chambao, José Mercé en vele anderen. De Inspiratie voor dit soloprogramma komt voort uit zijn bewondering voor Pablo Picasso, aan wie hij een persoonlijke ode brengt. 19 december 2015 vanaf 20.30 uur in het Teatro Auditorio Felipe VI in Estepona. Kaarten via www.malagaentradas.com
RETRO AUTOSHOW IN MÁLAGA 29 t/m 31 januari 2016 Een rijdend paradijs voor liefhebbers van klassieke oldtimers. Honderden authentieke vintage auto’s, motoren en scooters staan te pronken en zijn soms ook te koop. Op het marktplein is een omvangrijke verzameling wanna-haves te koop zoals verzamelitems, onderdelen, boeken, accessoires en magazines. Dé ontmoetingsplek van representanten van motor,en autoclubs, musea, collectioneurs en kenners. In het Palacio de Congresos in Málaga. Van 29 tot en met 31 januari 2016.
LIEFDADIGHEIDSDINER VOOR ZWERFDIEREN 25 december 2015 t.b.v AID animals in distress De dierenopvang in Coin, geleid door vrijwilligers en afhankelijk van donaties probeert op allerlei manieren geld te vergaren. U kunt een dier adopteren, geld doneren of naar de kerstlunch gaan op 25 december. De lunch wordt muzikaal omlijst door de flamboyante zanger Len Hunter. Na de lunch kan er gedanst worden op heerlijke retro nummers. Prijs 39 euro per persoon. Aanvang 13.30 uur in Restaurante Los Cabales, Cartama, Carretera Cartama/Coin. Kaartjes (alleen in de voorverkoop) via animalsindistress2007@yahoo.co.uk of bel +34 626 942 427
MUZIEK, DANS, CULTUUR AAN DE COSTA DEL SOL
SAMENGESTELD DOOR SISKA OOSTERLING
TEATRO SALON VARIETE Kerstrevue
FERNANDO NERIS MET DELTA BLUES 20, 21 & 27 november 2015
Dit Engelstalige theater is al ruim 30 jaar gevestigd in een oude bioscoop in Fuengirola. De shows zijn eigen producties met flair, stijl en humor in een breed genre. Van musicals tot tributeshows, van pantomime tot komedie. December staat in het teken van kerst. Een vrolijke kerstrevue vol bekende kerstliedjes van 4 t/m 8 december 2015 en een kerstconcert van Ricky Lavazza op 11 december 2015. www.salonvarietetheatre.com. Calle Emancipación 30 in Fuengirola. Telefoon +34 952 47 45 42.
MUSEO DE MINIATURAS Grootse mini kunstwerkjes! Dit bijzondere museum is gehuisvest in de caravan van de eigenaar en verzamelaar Max. De enorme collectie curiositeiten is het resultaat van zijn wereldwijde zoektocht naar bijzondere miniaturen. Om er een paar te noemen: opgezette vliegen, een gedroogd menselijk hoofd, het laatste avondmaal van Da Vinci op een rijstkorrel en een ballerina op een tandenstoker. Tip: Neem een ezel-taxi door de steile straatjes. Iedere dag van 10.00 – 15.00 uur open. Avda. del Compás, s/n. in Mijas. Telefoon +34 952 485820. www.elcarromatodemijas.com
Op 20 november 2015 in de Clarence Jazz Club, Calle Canon 5 in Málaga, 21 november 2015 in Tapasbar Saltaluna, Calle Mesoncillo 8 in Marbella en op 27 november 2015 in de Speakeasy Jazz Club in Fuengirola aan de Calle las Rampas. www.fernandoneris.com
VAREKAI – CIRQUE DU SOLEIL Betreed een droomwereld vol spektakel, schoonheid en extreme circusacts. Varekai, de taal van de zigeuners, een ode aan de ziel van de nomaden. De grootste betovering van het Cirque du Soleil is het decor met al die schitterende wezens die overal verschijnen en verdwijnen waardoor je ogen en oren tekort komt en er steeds nieuwe dingen te ontdekken vallen. Een magisch bos dat bevolkt wordt door allerlei kleurige en fantasierijke wezens en schitterende luchtacrobatiek. Een sprookjeswereld waarin je even mag vertoeven. Cirque du Soleil staat van 21 tot en met 24 januari 2016 in Málaga. www.cirquedusoleil.com/nl/shows/varekai/tickets.aspx.
KINDERKERST IN EL CORTE INGLÉS In de kerstvakantie hoeven de kleintjes zich niet te vervelen. Iedere dag zijn er activiteiten gepland zoals kinderzumba, marionettentheater, kookworkshops, crea workshops, Pitiflu workshops, lessen in rap, dansen, theater en circus. En dat allemaal gratis!
EL BARRIO APOSTEL VAN DE NIEUWE FLAMENCO 11 december 2015 El Barrio geeft slechts 3 concerten in Spanje, waarvan één in Málaga op 11 december 2015. De flamencoband is enorm populair. Met name door de zanger Jose Luis Figuereo. De emotionele bard, flamboyant en altijd klassiek gekleed, is de apostel van de nieuwe flamenco. In deze nieuwe show wordt de band begeleid door ruim 70 musici (!). En daar wil je bij zijn.
11 december 2015 in het Palacio de Deportes, in Málaga vanaf 22.30 uur. Kaarten www.corteingles.es en www.cantautorelbarrio. com/esencia
lees meer
Deze in België woonachtige Spaanse blues gitarist maakt een kleine concerttour langs de kust. Met zijn eigen one-man-band speelt hij gitaar, ukelele, mondharmonica en voetdrum. Zijn bluesrepertoire vindt zijn oorsprong in het vooroorlogse Mississippi Delta Blues met als bekende vertolkers Blind Lemon Jefferson, Robert Johnson, Blind Willie Johnson en Skip James.
Heel december 2015. El Corte Inglés, Las Lagunas Mijas Costa.
KINDER KERST SPEELPARADIJS MIMA MÁLAGA 26 december 2015 4 januari 2016 Voor de ouders en natuurlijk ook voor de kinderen is MIMA een kerstdroom. De grote expohal wordt omgebouwd tot een waar speelwalhalla, met activiteiten voor kinderen van 2 tot 12 jaar. Wat denk je van een ijsbaan, botsauto’s, springkussens, opblaaskastelen, een video- en gameshal, kinderbiljart, ping-pong, voetbal, golfbaan, kinderbios, workshops, mini-disco en nog veel meer. 26 december 2015 tot en met 4 januari 2016. Entree is Euro 6. Let op: 31 december 2015 en 1 januari 2016 is MIMA gesloten. Palacio de Ferias y Congresos de Málaga
OP ONZE SITE STAAN WEKELIJKS CULTURELE TIPS VOOR JE KLAAR! www.especial-life.com
ES LIFE | 17
STEIGERHOUTEN MEUBELEN IN SPANJE!
Woodfactory meubelen zijn te koop in onze showroom in San Pedro en via onze website www.woodfactory.es Openingstijden: maandag - vrijdag 10.00 - 16.00 uur en op zaterdag 11.00 - 14.00 uur Poligono San Pedro de Alcántara +34 620 230 376 Calle Budapest 16 info@woodfactory.es 29670 San Pedro de Alcántara Marbella, Intergas Málaga 194x133.pdf 24-09-2014 www.woodfactory.es 15:59:33
Intergas HR-combiketel:
Het kleine wonder voor grootse prestaties!
LEET COMP TEERD N GEMO 995 1.
Intergas presenteert u een echte superketel: de compacte Intergas HR-combiketel die dankzij de Dubbel Hoog Rendement Technologie verrassend hoge prestaties levert voor zowel verwarming als warmwatervoorziening (tot 15 liter warm water per minuut). Dit Nederlandse kwaliteitsproduct is de meest moderne en zuinige cv-combiketel die thans op de markt is. Eenvoudige bediening, lage energiekosten, geschikt voor gas en propaan, vrijwel geruisloos en overal te plaatsen, elektrische ontsteking (geen waakvlam!) en maar liefst 15 jaar garantie op de warmtewisselaar en 2 jaar op de overige onderdelen. U bespaart heel veel geld (honderden euro’s per jaar) als u nu deze combiketel aanschaft!
C.C. Gualdamina 4, local 107, San Pedro de Alcántara Telefoon: 952880442 of 626012478 E-mail: info@intergas.es Website: www.intergas.es
ES LIFE | 18
45cm
75cm
ADVERTORIAL
BELGEN EN NEDERLANDERS HEBBEN EINDELIJK HUN ‘SANDWICHBAR’ Omrijden voor een broodje Martino Je kunt hier aan de Costa heerlijk eten, maar een mooi en goed belegd broodje zoals in Nederland en ook vooral België was nauwelijks te krijgen. Terwijl België en Nederland vele prachtige broodjeszaken telt, beperkt de menukaart in Zuid-Spanje wat broodjes betreft zich vaak tot een ‘sandwich mixto’, een ‘tostada mantequilla y mermelada’ en met een beetje geluk een ‘club sandwich’ met droge kip. Investeerder Angelo van den Broek en managers Gerard Kaldewaaij en Bas Kampert openden in Nueva Andalucia in Marbella een prachtige sandwichbar waar je wél voor omrijdt…
Broodjes zoals je die in België en Nederland bij de beste sandwichbars geserveerd krijgt. Dat ontbrak nog in Marbella zo vonden de Nederlanders Gerard Kaldewaaij en Bas Kampert. Een goed belegd broodje waar je voor in de rij wilt staan. Gelukkig hoef je bij The Sandwichbar in Centro Romano - naast de ‘bullring’ - niet in de rij aan te sluiten. Iedereen kan comfortabel zitten op het ruime en moderne terras waar je als vanzelfsprekend vriendelijk wordt bediend. Van de menukaart wordt iedere Belg en Nederlander blij. Ga je voor het broodje met een salade van Hollandse garnalen, wordt het een smoske ham kaas of toch dat broodje bal gehakt? Je hebt de keuze uit zo’n beetje alle broodjes zoals we die in Nederland en België ook kennen. En naast de broodjes serveren ze er vers gesneden friet en vele snacks met echte Belgische sauzen. Waar veel Belgen en trouwens ook Nederlanders héél gelukkig van worden is het broodje Martino, zo blijkt al vanaf de opening in augustus. ‘Dat is filet américan met een gekookt eitje, uitjes, augurk en de beroemde Martino saus,’ vertelt Gerard Kaldewaaij met een enthousiasme alsof hij het befaamde broodje zelf heeft uitgevonden. ‘Die Martino saus laten wij net als veel andere producten met koel- en vriestransport uit België komen.’ KWALITEIT Kaldewaaij komt uit de financiële wereld, maar wilde eens wat anders zien dan een beeldscherm met getallen en statistieken. ‘Ik heb ook veel horeca-ervaring en een broodjeszaak leek mij hier op deze prachtige locatie een
gat in de markt,’ vervolgt Kaldewaaij. ‘De bullring schijnt te zijn overgenomen door een grote evenementenorganisatie dus het zal hier alleen maar drukker worden. Tijdens de markt op zaterdag is het nu het drukst.’ Ondanks dat veel Belgen en Nederlanders hun zaak al hebben gevonden, zegt hij ook veel andere nationaliteiten op hun terras te mogen verwelkomen. ‘Gelukkig maar! Engelsen, Ieren, Duitsers en Scandinaviërs vinden de broodjes ook lekker. En als ze een bitterbal of een Van Dobben-kroket hebben geprobeerd, zijn ze ook om, haha.’ MOSSELAVONDEN Hoewel broodjes hun ‘core business’ blijven, willen de ondernemers ook thema-avonden organiseren zoals barbecues en mosselavonden. ‘We hebben al een Belgische chef die daarmee aan de slag wil,’ zegt Bas Kampert. ‘Heel informeel, want we zijn ook geen restaurant. Maar we hebben er een prachtig en ruim terras voor. En als je gaat voor de beste kwaliteit, komen mensen terug. Dat zien we nu al.’ Ook zal The Sandwichbar de heerlijke broodjes gaan bezorgen bij bedrijven. ‘Niet iedereen heeft zin en tijd om de deur uit te gaan om te lunchen. Wat is er dan makkelijker dat wij je broodje Martino op kantoor langsbrengen…’ The Sandwichbar is open van maandag tot en met zaterdag vanaf 08.00 uur. Telefoon: 951 899 854. www.thesandwichbar.es
ES LIFE | 19
Internationaal verhuizen?
gastvrij drie sterren familiehotel in het hartje van san pedro
Kuiper De Internationale Verhuizer verzorgt uw internationale verhuizing tot in de puntjes. Wekelijks rijden er luchtgeveerde verhuiswagens naar en vanuit onder meer Frankrijk, Spanje, Portugal, Zwitserland en Italië. • Eigen (Nederlandstalige) vestigingen in heel Zuid-Europa • Wereldwijd betrouwbaar en ervaren agentennetwerk • Moderne opslagfaciliteiten in Nederland en op de bestemming • Tevens frequent op andere Europese en Overzee bestemmingen • Door combinatielading gunstige en concurrerende tarieven!
Van Houten Industriepark 12 1381 MZ Weesp T +31 (0)294 418080 E info@kuiperbv.nl F +31 (0)294 418157 W www.kuiperbv.nl Bel gratis (zonder landcode) vanuit: Spanje: 900 993 131 Zwitserland: 0800 555 733 Portugal: 800 831 458 Frankrijk: 0800 905 909
IAM
TM
Leneke, Kees en Paul zorgen graag voor ú, maar ook voor uw familie en vrienden! HOTEL DOÑA CATALINA Avenida Oriental 14 San Pedro de Alcántara
telefoon +34 951 406 348 www.hoteldonacatalina.com contacto@hoteldonacatalina.com
International Association of Movers
Uw advocaat en accountant. Samen werkend voor u. Uw bedrijf is in goede handen bij Marbella’s toonaangevende team van Spaans- en Nederlandstalige advocaten, accountants en belastingadviseurs. Bij Arcos & Lamers Asociados spreken wij verschillende talen – waaronder Spaans, Engels, Nederlands, Duits en Frans – waardoor juridische en belastingzaken voor u makkelijker te begrijpen zijn. Maite Arcos & Wim Lamers
VOOR EEN GEZOND, MOOI EN BETAALBAAR GEBIT voor
na (kronen en vaste bruggen)
Tandarts Leonard Pelzer begeleidt en behandelt u gedurende de hele behandeling. Nederlandse tandarts met ruim 30 jaar internationale ervaring. Algemene en cosmetische tandheelkunde, spoedgevallen, rimpelvullers, stop snurken systeem. Betaalbare tarieven. EERSTE INFORMATIECONSULT IS GRATIS
Telefoon: 951 317 021 www.cdsoriano.com
avda. ricardo soriano, 12 · edif marqués de salamanca, 10 -3 · 29601 marbella tel: +(34) 952 775 010 · fax: +(34) 952 900 577 www.arcos-lamersasociados.com | email: info@arcos-lamersasociados.com
ES LIFE | 20
Especial Life – 133mm x 92mm
Calle Calvario 8, Edificio Marbelsun 1, 6e verdieping, telephone +3411,952 817 110 (English,kerk Spanish, German) appartement Marbella (tegenover Calle Calvarlo)
honden Soms zijn er bepaalde gewoonten in een land die niet zo opvallen omdat je er niets mee te maken hebt. Maar dan besluit een echtpaar een rustige, oppassende en leergierige hond aan te schaffen die in de praktijk inderdaad leergierig blijkt te zijn maar verder als een ongerichte kanonskogel door het leven gaat. Hoe goed de aanschaf van een loot van het hondenras ook wordt voorbereid er ontsnapt altijd wel iets aan de aandacht. Het echtpaar dat samen met de trouwe mensenvriend per auto door Spanje rijdt stuit bijvoorbeeld onverwacht op een groot aantal hotels waar honden niet worden toegelaten. In bijvoorbeeld alle Paradores wordt de hondenbezitter beschouwd als een ernstig aan schurft lijdend persoon die met alle mogelijke middelen dient te worden geweerd. Tegenwoordig kan een oplettend mens ook reserveren via een speciaal bureau dat de hondvriendelijke hotels in een elektronische kaartenbak heeft verzameld. Maar helaas ging het bij ons al op de eerste avond mis, ondanks een geldige reservering bleek in een godverlaten gehucht het hotel hermetisch gesloten te zijn. Dat honden ook in veel restaurants worden geweerd kan ik mij nog wel voorstellen, rondzwevende hondenharen en een fraaie paté van het huis zijn wellicht niet zo´n goede combinatie. En ook voor hondenwerende levensmiddelenzaken kan ik alle begrip opbrengen. Maar dat bijvoorbeeld een middenstander die kranten verkoopt onze hond niet in zijn winkel duldt, als ware hij een vijand van de persvrijheid, ontgaat mij volledig. Misschien heeft het allemaal wel te maken met het oude credo: hoe verder naar het zuiden, hoe dichter bij de armoede. De mens die het al moeilijk genoeg had om het dagelijkse voedsel bijeen te sprokkelen had er niet zoveel trek in om ook nog eens een extra muil te voeden. Een hond diende onder zware omstandigheden hard te werken voor de kost. En heel lang heeft die Spaanse boer bevreemd gekeken naar zo´n toeristenhond. Een rondlummelend, langharig, met halsband en strik versierd, op een hond gelijkend nutteloos mormel. Wat was dat voor onzin? De verhouding tussen Spanjaarden en dieren is voor vele Europeanen lang een raadsel gebleven. De traditie om in het openbaar met veel muziek, bloed en applaus en gevaar voor eigen leven vreeswekkende stieren te doden is voor
buitenlanders moeilijk te begrijpen. En ook de manier waarop toeristen in druk bezochte vakantieoorden met zwerfdieren worden geconfronteerd leidt zo nu en dan tot wrange artikelen in de buitenlandse pers. Terwijl die toerist daar toch zelf niet zelden medeschuldig aan is. In Nerja werd men, tot groot ongenoegen van de plaatselijke bevolking, geconfronteerd met een plaag van vuilniszakken verscheurende en overlast bezorgende zwerfkatten. En de woede van die bevolking werd behoorlijk aangewakkerd door een legertje veelal bejaarde Britse dames die de ´zielige´ beestjes ging bijvoeren zodat hun aantal tot ongekende hoogte steeg. Alom worden in de toeristische oorden door betrokken pensionados opvangcentra voor uitgemergelde honden en katten gesticht. En dat is mooi. Maar als de bekommeringsgraad van de buitenlandse bezoeker zo hoog oploopt dat hij een niet ingeënt Spaans kneusje van de boulevard meesmokkelt naar het eigen land is dat minder slim. Mijn Nederlandse dierenarts schrikt daarvan want zo´n uitheems type kan nog lelijke en vooral onbekende ziekten onder de leden hebben. Aan een zonnige Spaanse kust heb ik een handelaar ontmoet die lelijke bastaardhonden fokte om ze vervolgens aan tot tranen toe bewogen vakantiegangers te schenken. Nou ja schenken! Hij vroeg wel een royale gift voor het deerniswekkende asiel waaruit dit diertje afkomstig zou zijn. En zo verdiende hij meer dan als fokker van erkende en dure rashonden. Maar onderschat de Spaanse dierenliefde toch ook weer niet. In Madrid wordt jaarlijks het feest van San Antón gevierd waarbij versierde geiten, honden, marmotten, konijnen, paarden, kanaries en kippen, zonder onderscheid tussen ras of geloof, de zegening van SintAntonius ontvangen. De priester zwaait de wijwaterkwast en wenst dat het dier maar altijd braaf moge blijven. En ook in Archidona kent men in de maand mei, met een plechtige opening in de kerk en in aanwezigheid van de viervoeters, de ¨Feria del perro´. En daar ligt het waarschijnlijk aan dat onze Guus, ondanks die lastige hotels, het in al die Spaanse jaren helemaal gemaakt heeft.
Aad van den Heuvel ES LIFE | 21
NIEVES IBARRONDO MOEDER VAN EEN 'VLINDERKINDJE' EN OPRICHTSTER VAN DEBRA, HÉT STEUNPUNT VOOR EB PATIËNTEN EN HUN FAMILIES
'DE ARTSEN WISTEN NIET WAT ZE MET ONZE BABY AAN MOESTEN' 'Het was een ongelooflijke schok. Ons kind kwam gewond ter wereld', vertelt Nieves Ibarrondo, oprichtster van Debra España, een stichting die zich inzet voor mensen die lijden aan de erfelijke ziekte Epidermolisis Bullosa (EB). Hun huid is zo teer als de vleugels van een vlinder. Bij de minste of geringste aanraking ontstaan er blaren en open wonden. Kinderen met EB worden daarom ook vlinderkinderen genoemd. Tekst Else Beekman
Dit is niet de zoon van Nieves maar een ander kindje dat lijdt aan dezelfde vreselijke ziekte EB. In Spanje zijn er circa 250 EB patiënten bekend.
ES LIFE | 22
We ontmoeten Nieves in het hoofdkantoor van Stichting Debra in het centrum van Marbella. In alle vroegte zijn er al zes mensen druk aan het werk. 'Toen Iñigo 27 jaar geleden geboren werd, was er nog weinig over de ziekte bekend', begint Nieves haar relaas, dat met regelmaat hartverscheurend is. Artsen in de kliniek in Málaga wisten niet wat ze met onze baby aan moesten en hij kreeg steeds meer wonden. Gelukkig kwamen we na een tijdje via een kinderarts in contact met een dermatoloog die wist van het bestaan van EB en zo ging het balletje rollen en kwamen we erachter dat Iñigo niet binnen een paar weken zou sterven, zoals ons tijdens de eerste weken van zijn bestaan werd voorspeld. Wel bleek dat hij van de vier typen EB die er zijn een relatief zware variant heeft.
Deze beelden uit de campagne van Debra, symboliseren hoe EB patiënten hun dagelijkse leven ervaren.
PIJNLIJK PROCES Moeilijke en traumatische jaren volgden voor Nieves, haar man en bovenal voor Iñigo zelf. Patiënten die aan de ziekte lijden, maken geen dag mee zonder dat ze wonden hebben. De kans op infecties is groot en dagelijks moeten dan ook alle wonden zeer secuur worden verzorgd. 'Het duurt een paar uur per dag om de verbanden te verwisselen.' Nieves legt uit dat dit per definitie voor de patiënt een pijnlijk proces is. 'Maar ook voor de ouder is het verschrikkelijk', zegt ze niet zonder emotie. 'Om je kindje goed te verzorgen moet je het pijn doen en dat gaat tegen je natuur in. Toen Iñigo een jaar of twee was stortte ik in. Het leek al een tijdje beter met hem te gaan, maar op een dag deed ik zijn shirtje uit en zag dat het weer helemaal mis was. Ik gooide alle spullen op de grond, liep de kamer uit en riep: "Ik stop ermee, ik geef het op, ik kán niet meer!" Maar natuurlijk ging ik even later terug. Mijn zoontje zat hoog op de aankleedtafel te huilen en had het koud.' ONTSTAAN DEBRA Om Iñigo zo goed mogelijk te kunnen helpen was Nieves vanaf het begin continue op zoek naar informatie. Zo kwam ze erachter dat er een vereniging was van families van EB-patiënten in Londen. Daar werden zij en haar man lid van. Ze wisten inmiddels dat er geen genezing van EB mogelijk is en hadden veel gesprekken met lotgenoten en artsen die meer van de ziekte wisten. 'De behandeling van patiënten is puur gericht op de verlichting van de symptomen door goede wondverzorging. Het doel is eigenlijk de kwaliteit van leven zo hoog mogelijk te maken', zegt Nieves. Terug in Spanje begon ze dermatologen aan te schrijven om in contact te kunnen komen met andere Spaanse families met vlinderkinderen. Ze ontmoette zo ook schrijnende gevallen. 'We leerden een familie kennen die oude kranten als verbandmateriaal gebruikten. Ze hadden geen geld voor om de dag weer nieuw verband en al het andere benodigde materiaal. 'Toen ik dit zag, dacht ik dit kán en mág niet gebeuren in Spanje. Feitelijk was dat de aanleiding om de stichting op te richten. Iñigo was toen een jaar of drie'. LEVENSVERWACHTING De levensverwachting verschilt per patiënt en ook per type EB waar hij of zij aan lijdt. 'Vroeger gingen mensen met deze ziekte veel eerder dood. Als je niet kunt eten omdat je ook wonden ontwikkelt in je slokdarm, houdt het op een gegeven moment wel op. Als een maagsonde in zo'n geval op jonge leeftijd wordt geplaatst, kunnen alle organen zich normaal ontwikkelen. Dit is ook het geval geweest bij
Iñigo. Eten werd tegen de tijd dat hij zes jaar was een ramp en wij besloten al vrij snel om een maagsonde bij hem te laten plaatsen. Dat hadden we gezien bij een patiëntje in Engeland met goed resultaat. Tegenwoordig hebben EB-patiënten niet per se een kortere levensverwachting. Wel is het zo dat als er keer op keer op dezelfde plek wonden komen die weer genezen, er zich uiteindelijk een bepaalde vorm van huidkanker ontwikkelt. Dit resulteert vaak in het amputeren van lichaamsdelen om te overleven, Iñigo heeft dat gelukkig nog niet.' Veel patiënten krijgen last van complicaties. Ontstekingen komen het meeste voor. Door het toenemende littekenweefsel ontstaan vervormingen in met name vingers en tenen. Nieves: 'Door al die complicaties moest Iñigo ook keer op keer worden geopereerd en zo'n operatie op zich is elke keer opnieuw weer een verzoeking. In het begin was het ziekenhuispersoneel amper op de hoogte van de ziekte, waardoor mijn zoon altijd gewonder uit de operatie kwam, dan hij erin ging. Dan hadden ze de infusen geplaatst, pleisters of verband met plakstrips aangebracht met voor hem desastreuze gevolgen'. WAT DOET DEBRA? Om deze situaties voor andere ouders en patiënten te voorkomen en hun bestaan op zijn minst enigszins te verlichten vond Nieves dat er betere informatie voorhanden moest zijn. Zo vormt Debra een dagelijks steunpunt voor families en patiënten van EB door heel Spanje. Nieves: 'Ik wilde het voor zijn dat er nog andere ouders net als wij zo'n enorme shock te verwerken kregen bij de geboorte van hun kind als gevolg van de onwetendheid van artsen en verpleegkundig personeel. Ook ondervonden wij aan den lijve dat de ziekte veel eenzaamheid genereert. Als ouder heb je het nodig om je ervaringen te delen. Je gaat continue door zware processen. Ik greep een keer uit een reflex Iñigo's handje vast toen hij viel, waardoor dit helemaal ontvelde. Elke dag is anders en je staat voortdurend voor onaangename verrassingen. Soms gaat het beter, soms gaat het slechter. Het is altijd zo als de ene wond is geheeld, de andere al ontstaat. Je leeft voortdurend in angst. Steun is dan hard nodig. Gesprekken met mensen die zich in eenzelfde situatie bevinden kunnen helend zijn. Zo ook psychologische hulp omdat de ziekte de relatie tussen ouder en kind sterk beïnvloedt.'
>> lees verder ES LIFE | 23
DE NEDERLANDSE CHARAZAD: 'HET WAS EEN TOTALE SHOCK BIJ DE BEVALLING. ZE HAD GEEN HUID OP DE HANDJES, VOETJES EN EEN KNIETJE. OOK WAS EEN VAN HAAR VOETJES VERVORMD.
OPLEIDING EN ONDERZOEK Debra coördineert ook voorlichting en opleiding van medisch personeel over de ziekte. Daarnaast wordt intensief contact onderhouden met de gezondheidsautoriteiten op landelijk, regionaal en lokaal niveau. Zo kreeg Debra het voor elkaar dat bepaalde wondverzorgingsmiddelen nu door het Spaanse ziekenfonds worden vergoed. Tot slot is er veel geld nodig voor medisch onderzoek. De staat maakt daar weinig voor vrij omdat het zo'n zeldzame ziekte is. In heel Spanje zijn er circa 250 patiënten met EB bekend. Op dit moment focust men zich op stamcelonderzoek. Verder wordt voortdurend het type verband en andere middelen voor wondverzorging onderzocht om dit te verbeteren en zo aangenaam mogelijk voor de patiënten te maken. Het materiaal is anno 2015 totaal niet meer te vergelijken met hoe het was toen Iñigo klein was. CHARITY EVENTS Een deel van de fondsenwerving loopt via allerlei evenementen die door bedrijven en instellingen worden georganieerd. Een van die evenementen was de Diamond & Delight Party van de ABN Amro Private Banking Spain. Na het golftoernooi overdag op het exclusieve resort La Zagaleta in Marbella werd tijdens de cocktailparty met een raffle op één avond maar liefst twintigduizend euro opgehaald. 'Met dit soort initiatieven zijn we zielsgelukkig', zegt Nieves emotioneel. De Nederlandse bank die kantoor houdt in Puerto Banús steunt Debra een heel jaar lang. Een ander initiatief is de Swap your Stuff Party die de Nederlandse Charo van Hulst twee keer per jaar organiseert. U las erover in het eerste nummer van ESpecial Life. Tientallen dames ruilen met elkaar kleding die ze niet meer kunnen of willen gebruiken. De restanten, vaak honderden kilo's, gaan naar de charity shops van Debra. De opbrengst van de entreekaarten en de raffle gaan eveneens in zijn geheel naar Debra. Nieves: 'Zo'n zestig procent van ons budget komt van die charity shops. In deze winkels wordt van alles verkocht. Naast kleding, accessoires en schoenen vind je er ook meubels, boeken, lampen en nog veel meer. ES LIFE | 24
DE NEDERLANDSE CHAHRAZAD IN HET RESPIJTHUIS IN MARBELLA Een deel van de fondsen gaat al vijf jaar naar 'Hogar respiro', het respijthuis. Een appartement in Marbella, waar gezinnen met een EB-patiënt met een gerust hart op vakantie kunnen gaan omdat specialistische kennis en hulp direct voorhanden is. Nieves vertelt ons dat afgelopen zomer de Nederlandse Chahrazad Belgharbi er gebruik van heeft gemaakt. We spreken Chahrazad later even per Skype. Haar dochtertje Amarissa werd in september 2015 geboren met EB. 'Het was een totale shock bij de bevalling. Ze had geen huid op de handjes, voetjes en een knietje. Ook was een van haar voetjes vervormd. De eerste maanden waren zodoende behoorlijk heftig, dus dan zoek je snel naar iets om het een beetje draaglijk te maken. Ik móest even uit de sleur en uit de zorgen. Toen ik hoorde van het respijthuis in Spanje wilde ik het heel graag testen. Ik vond het wel erg spannend en eng om voor het eerst op vakantie te gaan met een ziek kind. Het was zó fijn dat de mensen
in Marbella er zoveel van weten. Ze hielpen me met de verzorging en omdat ze zoveel kinderen met EB hebben gezien, kwamen ze met tips en tricks waar je u tegen zegt! Ik kon goed van gedachten wisselen met ze. Het allermooiste vond ik dat ik daar met Amarissa rondliep en niemand eigenlijk gek opkeek van je kindje in het verband. Als ik dan zei "ze is een vlinderkind", was het meteen duidelijk. Zo heerlijk! Volgend jaar wil ik weer terug, al moet ik er een week niet voor eten. Als dit huis blijft bestaan dan zal dit mijn rustplek zijn!' Chahrazad zegt dat Debra Nederland helaas niets van het verblijf in het respijthuis in Spanje vergoedt. Dat is per land anders.
HOE KUNT U HELPEN? • Doneer eenmalig of periodiek geld op rekeningnummer ES35 0081 0244 1100 0185 4991 t.n.v. DEBRA España (banco Sabadell). Dit kan ook via PayPal direct online via Pieldemariposa.es/donaciones.html. • Word ambassadeur en help Debra met uw contacten, via uw bedrijfsevenementen of uw professionele kwaliteiten. • Word vrijwilliger in één van de winkels (Marbella, San Pedro, Málaga, Madrid, Valencia, Rojales, San Fulgencio). • Doneer kleding en andere spullen aan één van de winkels. • Word klant bij één van de winkels. Het team van Debra aan het werk
Het team, met in het midden Chahrazad met haar dochtertje
• Volg Debra via social media op: > Facebook: facebook.com/pieldemariposa > Twitter: twitter.com/pieldemariposa > YouTube: youtube.com/user/pieldemariposa • Meer informatie in het Nederlands: > www.debra.nl > www.vlinderkind.nl.
ES LIFE | 25
* sin * beauty ds 2009 * award * proefm swinnaar * o (tegen k nsters * niet ge ostprijs) * test op die * halal * ren * * koshe r*
BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997
JEUNESSE GLOBAL VERVANGT BOTOX EN DURE OPERATIES
Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona
Revolutionaire anti-aging formules, gebaseerd op stamcel technologie met regeneratie van de huid. Helpt zelfs bij verkleurde en vlekkerige huidtinten. Voor man en vrouw, krachtige en snelle werking. Werkt als botox maar dan zonder naalden. Met de Luminesce producten van Jeunesse Global ziet uw huid er jonger uit.
www.pradecosmetics.jeunesseglobal.com prade.cosmetics@outlook.com +34 677 746 887 ES LIFE | 26
• • • • • • • • •
nieuwbouw verbouwingen renovatie schilderwerk tegelwerk metselwerk electra loodgieterswerk advies
Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas Frank van Krimpen Telefoon Mobiel Mail
+34 951 135 973 +34 628 111 989 info@nedpiramide.com
tong Waar Nederlanders vooral het hart op de tong hebben en goed van de tongriem gesneden zijn, laten Spanjaarden zelden het achterste van hun tong zien of, in het meest assertieve geval, bijten ze daar liever op. Zomaar een paar grepen uit het alledaagse leven hier. Mijn Spaanse vriend heeft een vierdubbele hernia en wordt daar geregeld voor behandeld in het ziekenhuis. Hij krijgt dan een injectie in zijn rug die, als hij rustig wordt ingespoten, niet bijzonder pijnlijk is. Vorige maand ging ik een keer met hem mee naar het ziekenhuis toen hij zijn injectie ging halen. Lijkbleek kwam hij de behandelkamer weer uitlopen. De behandelend arts, eentje die hij nog niet eerder had gehad, bleek de spuit achter elkaar te hebben leeg geduwd, alsof zijn leven ervan af hing. Mijn vriend was door de grond gegaan van de pijn, maar, hij had niets gezegd! Want een arts is een arts en die bekritiseer je niet, zo vertelde hij me. Een ander voorbeeld. Sinds kort gaat mijn dochter van zes jaar naar de lagere school. Deze school zit in een ander gebouw dan de kleuterschool van haar twee jaar jongere broer. De twee scholen zijn aan elkaar gelieerd, dus de kleuters stromen van de ene school vanzelf door naar de andere. Bij de start van het nieuwe schooljaar is mij gebleken dat beide scholen om negen uur ´s ochtends beginnen en om twee uur ´s middags eindigen. Laat er nu net een kilometertje afstand tussen beiden zitten, met de auto nog veel verder vanwege het door de smalle straatjes omvangrijke eenrichtingsverkeer bij ons in het dorp. Verder is het aardig om te vermelden dat je bij beide scholen niet tot nauwelijks kunt parkeren en het daarom elke dag weer een complete verkeerschaos is.
´s Ochtends valt het nog net te doen. Ik zet dan om vijf voor negen mijn dochter af bij de poort en – nadat ik mezelf ervan heb kunnen overtuigen dat ze, zichzelf tussen de ronkende auto´s door wur-mend, veilig en wel op het schoolplein is aangekomen – rijd ik door naar de andere school waar ik vervolgens meestal precies op tijd aankom. ´s Middags daarentegen, is het een grotere logistieke uitdaging. De poorten van beide scholen blijven namelijk hermetisch gesloten tot stipt twee uur, of meestal nog wat later, precies hoe het uitkomt. Nu zijn wij niet de enigen die kinderen op de beide scholen hebben. De Spaanse ouders lossen het ongemak op door een familielid (broer, zus, opa, oma) in te schakelen: de een haalt het ene kind op en de ander het andere kind. Even eenvoudig als doeltreffend. Laten wij hier nu net geen familie voorhanden hebben. Met mijn opmerkingen tegen de andere ouders dat het zo toch wel erg onhandig is, wordt volmondig ingestemd. Maar niemand, maar dan ook helemaal niemand, die op het idee komt om op de school of scholen eens een balletje op te werpen om te bekijken of er misschien een oplossing mogelijk is die voor iedereen werkt! Bijvoorbeeld het niet al te gecompliceerde ‘de kleuterschool eindigt om vijf minuten voor twee’, om maar wat te noemen. Komende week heb ik een afspraak bij de directrice van de kleuterschool om het onderwerp te bespreken. Ik overweeg verder om assertiviteitstrainingen te gaan geven aan de Spanjaarden. Ik ben benieuwd! Erik van Leeuwen – Levensverhalen onder de Spaanse zon www.3xWoordwaarde.es
ES LIFE | 27
DE ENERGIEKE TIJS GROEN KOOS VOOR ZIJN PASSIE
S J I T
RUNNING IS IN HIS BONES, MUSIC IS IN HIS BLOOD AND NOW HE RUNS ON HIS GUITAR Strakblauw is de lucht als we bij Tijs Groen aanschuiven en een koffie bestellen. We treffen elkaar in bar La Cupula aan het strand van La Herradura, even voorbij Nerja aan de Costa Tropical. Toeval bracht Tijs naar deze plek, waar hij zichzelf min of meer opnieuw uitvond. Tekst Else Beekman Beeld Boy Driessen (23pictures) & Carla van Hemert
ES LIFE | 28
Als drievoudig Nederlands kampioen korte cross (hardlopen) en finalist in het televisieprogramma 'De beste gitarist van Nederland' in 2013 en nog maar 27 lentes jong rook Tijs de vrijheid en liet de ene passie achter om volledig voor zijn andere te gaan. Zoals het op zijn website staat omschreven: 'running is in his bones and music is in his blood. Nowadays he runs on his guitar'. Na een jaar of acht professioneel atleet te zijn geweest, werd muziek voor hem steeds belangrijker. Hij besloot op het hoogtepunt van zijn atletiekcarriere naar Spanje te vertrekken. Het land van de acoustische gitaar.
HAD JE DIE DRIVE OOK MET RENNEN? "Eigenlijk veel minder. Op het moment van trainen wel. Ik heb wel veel talent voor het rennen, maar hoefde er niet zoveel in te stoppen als andere atleten. Ik was beter in de drie of vijf kilometer maar uiteindelijk liep ik ook halve marathons en deed baanatletiek. Voor het geld en omdat ik het leuk vond. Nadat ik tweede werd bij De Beste Gitarist van Nederland kreeg ik ook een imago: 'Tijs de beste gitarist', dat was wel een mooi onderscheidingskenmerk voor de organisatoren van wedstrijden om zo een iemand aan de start te hebben."
REN JE NU NOG? HOE KWAM JE IN LA HERRADURA TERECHT? "Ik ben hier langsgekomen toen ik een paar jaar geleden met een vriendin op vakantie was. Zij was kunstenares en introduceerde mij bij haar creatieve groep vrienden. Daarom ben ik terug gegaan. Het is niet de bekendste plek in Zuid-Spanje, maar ik vind het heel leuk hier en met mooi weer." Tijs straalt alleen al als hij praat zo'n tomeloze en positieve energie uit, dat het ons niet verbaast dat hij met beide passies ver boven de middenmoot uitkomt. Hij lijkt sneller te denken dan dat hij praat want schuwt geen enkele zijtak om dan toch weer terug te keren naar waar we het in eerste instantie over hadden. Met zijn komst naar Spanje ging hij 'back to basics'. Niet alleen omdat hij Nederland de rug toekeerde, waar hij immers bekend was, een groot netwerk had en verzekerd was van inkomsten. Ook omdat hij ervoor koos in een camper te gaan wonen om zo ultiem vrij te zijn. Door zich helemaal los van alles te maken hoopte hij in zijn muziek te vinden wat hij zocht. Een moedige keuze voor iemand die eigenlijk pas vrij laat serieus begon met spelen.
WANNEER EN WAAROM BEN JE BEGONNEN MET GITAARSPELEN? "Op mijn 25e begon ik met gypsy jazz, maar daarvoor speelde ik ook al elektrische gitaar in bandjes. Daarna heb ik tijdens mijn atletiekcarrière drie jaar nauwelijks mijn gitaar aangeraakt. Muziek speelde wel altijd een grote rol in mijn familie. Mijn broer Kobus is basgitarist bij Miss Montreal en zes broers van mijn vader zijn muzikant. Er werd altijd veel muziek gemaakt in mijn familie en mijn ouders hebben dat altijd erg gestimuleerd. Ik speel van kleins af aan al meer op mijn gehoor en kan het eigenlijk altijd meteen meespelen. Lukt dat niet dan oefen ik tot ik het wel kan. Toen ik op mijn 25e interesse kreeg in gypsy jazz kon ik nog helemaal niets. Door te luisteren kreeg ik de obsessie om het ook te kunnen en twee maanden later zat ik het op straat te spelen. Ik sluit me dan op tot ik het kan. Ik had zelfs ooit een tennisarm omdat ik zolang oefende zonder te stoppen."
"Ja ik ren veel. Als je me zes weken geeft, kan ik wel weer op hetzelfde niveau presteren. Ik heb eergister heel serieus hard intervaltraining gedaan op de boulevard. Vandaag korte duurloop gedaan. Ik wil heel fit zijn en gewoon twintig kilometer per uur kunnen rennen, al moet je daar veel voor trainen. In het verleden hield ik dat een half uur vol, nu tien minuten in deze hitte. Ik wilde wel wedstrijden doen in Spanje, maar ze hebben geen idee. In Noord-Europa meld je je gewoon met je cv. Dan krijg je bijvoorbeeld geen startgeld, maar worden wel je onkosten en hotel enzo betaald. Hier krijg ik vaak niet eens antwoord. Elke raceorganisator die weet hoe het zit wil die Nederlander die drievoudig kampioen is wel aan de start hebben. Dat is een privilege, maar dat snappen ze niet."
WAAR TREED JE OP? "Hier in deze bar en een vriend van mij heeft een katamaran die mensen kunnen huren. Daar treed ik op. De hele zomer is het elke dag druk. Vandaag vaart ie uit om half één tot vanavond tien uur half elf. Als ik mee wil ga ik mee en speel ik gitaar. Dat doe ik versterkt en met een loopstation. Daarmee kun je tijdens het spelen opnemen en dat ter plekke gebruiken als je eigen begeleiding. Ik doe alles live. Soms heb ik een drumloop, dan doe ik percussie op mijn gitaar en dat speel ik dan later weer af terwijl ik speel. Zo geef je meer dynamiek aan je spel."
HOE GAAT HET MET JE CD THE IMAGINEER? "Ja dat gaat prima. Ik ga mezelf wel de komende winter opsluiten voor een nieuwe cd met meer eigen werk. Op The Imagineer staat veel bossanova, latin en gypsy jazz. Ik maak gewoon liedjes en als ik er tevreden over ben ga ik dat opnemen. Als ik optreed, speel ik twee of drie eigen liedjes en dertig andere. En vaak is het zo dat mensen na het concert naar me toe komen en vragen wie die liedjes heeft gemaakt, want die vonden ze zo cool en dan blijkt het om mijn eigen songs te gaan. Dat is natuurlijk heel vet. Ik benader niet echt een muziekstijl, maar kan bijvoorbeeld wel de buleria [flamenco-stijl] op een Tijs-manier spelen."
ES LIFE | 29
NA TWEE MAANDEN KWAM IK ERACHTER DAT IK MEER NODIG HAD
VERDIEP JE JE IN FLAMENCO? "Die muziekstijl vind ik heel tof, dus daar ga ik me wel verder in verdiepen, al heb ik niet de drive om het echt te adopteren. Dan zou ik dat heel serieus een jaar alleen moeten spelen voor ik dat een beetje kan. Ik zou misschien nog sneller trompet leren spelen dan flamencogitaar met die ingewikkelde techniek en ritmes. Ik jam wel eens met flamencogitaristen, maar dan vinden ze het heel moeilijk om een vierkwartsmaat lekker in te vullen. Dat snappen wij dan weer niet want dat is tien keer makkelijker. Het is maar waarmee je bent opgegroeid denk ik."
WAT HAD JE ALLEMAAL BIJ JE TOEN JE HIERHEEN KWAM? "Een gitaar, handbagage en een gewone koffer met een groot en klein loopstation en een hoop snoeren. Een kleine versterker volgde later per post. Vrij simpel materiaal allemaal want ik dacht op straat te gaan spelen en in een camper te gaan wonen, lekker primitief enzo. Na twee maanden kwam ik erachter dat ik meer nodig had, want ik wilde ook ergens kunnen optreden en alles kunnen, dus had ik meer nodig. Mijn pa heeft toen de hele meuk opgestuurd in een mooie zelfgemaakte houten container. Dat hout kon ik weer gebruiken om mijn camper mee te betimmeren van binnen. Ik was heel gelukkig toen ik eindelijk al mijn spullen had."
AFSPRAKEN MAKEN IS LASTIG MET SPANJAARDEN ES LIFE | 30
WAT GEBEURDE ER NADAT JE JE HAD GESETTELD? "Ik werd heel snel geconfronteerd met het feit dat Spanjaarden Spanjaarden zijn en kwam erachter dat de Hollandse cultuur veel meer in mijn systeem zat dan ik dacht. Ik ben in verschillende restaurants en bars gaan vragen of ik op kon treden in ruil voor bijvoorbeeld een maaltijd. Dan speelde ik en was het tof geweest en dan vroegen ze niet eens of ik iets wilde drinken of moest ik om wat te eten vragen. Wel gek, want even daarvoor had ik in Duitsland een concert gegeven waar ik als een soort popster werd behandeld. Ook dacht ik een keer een leuke samenwerking te hebben en dan bleek dat helemaal niet zo te zijn. Dan kwam ik ergens om voor de derde keer op te treden en was die bar opeens gesloten, zonder dat ik daarover was ingelicht. We hadden toch een afspraak, dacht ik dan. Nou blijkbaar dus niet. Dat is Zuid-Spanje en daar heb ik in het begin heel veel moeite mee gehad."
HOE WERD JE ONTVANGEN DOOR HET PUBLIEK? "De guiris vonden het helemaal tof. Over het algemeen bestaat het beste publiek voor mij uit de niet-Spanjaarden. Hier in La Cupula speel ik bijvoorbeeld elke vrijdagavond. Dan zitten er veel Spanjaarden aan tafel die op 90 decibel aan het praten zijn en niet eens in de gaten heben dat ik speel. Dichterbij zitten dan de buitenlanders die echt komen luisteren. Maar dat is prima want ik kom er steeds meer achter dat ik muziek maak voor mezelf. Ik kan lekker experimenteren en verdien er dan toch mijn geld mee."
JE HEBT WELEENS GEZEGD DAT JE HET BESTE OP STRAAT SPEELT? "Ja, op straat hoéf je niet te spelen, daar speel ik voor mezelf. Dan improviseer ik binnen een bepaald concept want als mensen toch doorlopen, kan ik ter plekke een schema verzinnen en loslaten en gewoon muziek maken. Soms lijkt het dan wel magie, dan doe ik gewoon wat en kom uit op iets dat mooi is en dan denk ik niet meer na en volg een bepaalde flow waardoor het allemaal vanzelf gaat. Dat gebeurt alleen als je vrij bent en niet nadenkt over wat er om je heen gebeurt. Eerder was ik veel competitiever, ik wilde de beste zijn. Nu denk ik boeien, ik ga gewoon lekker spelen al blijf ik heel perfectionistisch, want ik wil wel graag heel goed kunnen spelen."
WELK CIJFER GEEF JE JE LEVEN NU? "Ik ben gelukkig als ik niet nadenk. Ik ben best wel hyperactief in m'n hoofd. Dus ik kan me heel druk maken om kleine dingen. In dat opzicht was het eerste jaar hier niet heel ideaal voor mij. Ik kon gemakkelijk drie dagen aangeslagen zijn over dat iemand niet tof met mij omging. Nu ben ik heel happy en ook comfortabel, heb werk, kan spelen, heb leuke vrienden van alle nationaliteiten. Ook meer Spanjaarden nu, al is mijn Spaans nog onder de maat. Wel heb ik met een paar Nederlanders hier een betere klik. Eigenlijk wilde ik niet met Nederlanders omgaan, maar merk nu toch hoe relaxt het is om dezelfde taal te spreken, dat had ik niet verwacht."
HEB JE EEN PLAN VOOR DE KOMENDE JAREN? "Ik kwam hier met de intentie om heel relaxt te gaan doen. Lekker elke dag op straat spelen. Maar blijk nu toch dezelfde ambitie te hebben als die ik in Nederland had. Ik wil voor gigs naar Málaga, naar Marbella en wil graag ingangen om ook optredens in de winter te hebben. Daar moet ik dus een netwerk voor creëren. Ook wil ik serieus genomen worden. Dat heb ik nu wel helemaal weer terug. Eigenlijk bizar, dan had ik beter in Nederland kunnen blijven omdat mijn netwerk daar veel beter is."
HEB JE JEZELF DAN OPNIEUW UITGEVONDEN? "Ja, ik realiseer me nu wel wat ik echt wil. Dat had ik anders niet ontdekt. Ik wilde die hippie zijn en vrijheid voelen maar ik zat me in mijn camper toch mooi druk te maken over de wifi om mijn email te checken en de administratie te kunnen doen. Eigenlijk maakte ik me dus druk om dezelfde dingen, alleen dan in een bus. Misschien ben ik toch best wel een commercieel ventje, in de zin dat ik het serieus wil doen. Ik ben dus helemaal niet die hippie. Mijn toekomst is wel hier. Afhankelijk van de winter, dan moet ik genoeg werk hebben, als dat zo is, dan ga ik gewoon verder, absoluut!"
ES LIFE | 31
Bar Bistro El Vecino In het pittoreske centrum van San Pedro, op het kerkplein, vindt u Bar Bistro El Vecino. Op het heerlijke terras kunt u genieten van het pure Spaanse leven. De internationale kaart biedt voor ieder wat wils. Ook voor een drankje of een klein hapje is Bar Bistro El Vecino het gezellige adres in alle jaargetijden. En voor catering bent u bij ons ook aan het juiste adres !
WAAR BEN JIJ OBER 5 JAAR? "Over vijf jaar zou ik wel in de Royal Albert Hall willen staan. Ik wil eerst heel goed zijn. Mijn broer speelt basgitaar, die speelt al op de grootste podia, de grootste festivals enzo. Ik weet daardoor wel dat de snelste weg om daar te belanden is door je repertoire aan te passen op de gemiddelde luisteraar en dat wil ik dus niet. Ik wil mijn eigen werk maken en blijven giggen en mijn netwerk vergroten. Toch vind ik het veel belangrijker om een nieuw, heel goed album te hebben dan om bekendheid te hebben. Ik verdien nu ook geld, maar kan wel gewoon surfen straks en op de boot werken wanneer ik wil."
SPEEL JE SAMEN MET ANDERE MUZIKANTEN? "Er is hier een Cubaanse pianist, gitarist en trompettist, Lino Diaz, die is onwijs goed, niet normaal. Een echt jazzmonster. Soms speel ik gewoon met hem mee. De chemie wat je wel en niet kunt doen samen, heb je alleen maar met goede muzikanten. Dat heb ik hier alleen met Lino Diaz, er is een wederzijds respect. Dan gaat het vanzelf. Naar andere muzikanten luister ik liever. Ik stap liever in bij iemand dan dat iemand bij mij komt die ik dan na een nummer moet wegsturen omdat het misschien niet werkt."
MIS JE NEDERLAND? "Nee. Wat ik het eerste doe als ik er ben? Kaas eten, brood met hagelslag en vla en eten bij mijn ouders. Oh dat is wel heel fout, maar mijn moeder kookt zo lekker." We ronden het gesprek af, want Tijs gaat weer spelen op het zeiljacht. Een tijdje later zien we hem voorbij varen. Het ziet er uiterst idyllisch uit.
Tijs bracht zijn cd The Imagineer uit in 2013. Op www.tijsgroen.nl kun je fragmenten luisteren en de cd kopen. Wil je Tijs inhuren voor een feest of gelegenheid, mail of bel hem: info@tijsgroen.nl | +34 603 309 206.
ES LIFE | 32
Elke dag geopend Uw gastheer: Jannes van der Stoel Bar Bistro El Vecino Plaza de la Inglesia 2 San Pedro de AlcĂĄntara bar bistro
+34 951 275 449 +34 661 328 782
SAN PEDRO DE ALCANTARA
info@elvecino.es
PLATINUM CAR PARKING +34 951 402 866 | +34 695 982 031
persoonlijke service 24 /7 * betrouwbare airport valet parking * geen wachttijd voor pendelbussen * persoonlijk ophalen en afleveren auto bij aankomst en vertrek * lange termijn tarieven al vanaf â‚Ź 1,35 per dag * binnen en buiten parkeren beschikbaar
gratis wassen (als u vertelt deze advertentie te hebben gezien in dit blad) Engels sprekend. www.carparkingatmalagaairport.es platinumcarparking@gmail.com
Spaans
NIEUWS
Achtergronden van de hand van Else Beekman. Lees meer nieuws uit en over Spanje op www.inspanje.nl
? T E H E J N A P S HOE DOET GASTRONOMIE Spaanse media zijn dol op lijstjes die aantonen hoe goed, slecht of middelmatig Spanje 'het doet' ten opzichte van andere landen. Of hoe goed een Spaanse stad het doet op gebieden die variëren van vakantiebestemmingen, plekken om moeder te zijn, gastronomie, armoede en ga zo maar door. Met wat recente ranglijsten is een divers beeld te krijgen van het land waarop we allemaal zo dol zijn.
CULTUUR Beste musea Over naar wat cultuur: Volgens TripAdvisor is het Prado museum in Madrid 's werelds vierde beste museum. TripAdvisor hield bij de samenstelling van de ranglijst rekening met zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de recensies die door reizigers op de veelgebruikte website worden geplaatst. Het Metropolitan Museum of Art in New York staat op de eerste plaats, gevolgd door Musee d'Orsay in Parijs en het Art Institute in Chicago. Het Prado staat zelfs een plek hoger dan het wereldberoemde Louvre in Parijs.
Spaanse gastronomie Het eten is vaak heerlijk in Spanje. Dat dat niet alleen ligt aan het heerlijke klimaat en de ontspannen sferen die hiermee gepaard gaan, blijkt wel uit het feit dat er zeven Spaanse restaurants gerekend worden tot 's werelds vijftig beste door het prestigieuze Britse tijdschrift Restaurant. El Celler de Can Roca in Girona staat op de eerste plaats. Op 6 staat Mugaritz uit San Sebastián, op 13 Asador Etxebarri Atxondo, op 17 Arzak uit San Sebastián, op 19 staat Arzumendi uit Larrabetzu, op 39 Quique Dacost uit Denia en tot slot op 42 Tickets uit Barcelona met een nieuwe notering. Beste restaurant van Europa Het Baskische restaurant Azurmendi werd in de vierde editie van de Top 100 Europa van het invloedrijke foodblog Opinionated About Dining (OAD) verkozen tot het beste restaurant van Europa. Dit blog verzamelt recensies van 4.500 foodbloggers en foodies uit heel Europa. In de top tien staan naast Azurmendi nog drie Spaanse restaurants. Dit zijn Quique Dacosta van de gelijknamige chef in Denia (Alicante) op 5. Van de 88e naar de 7e plaats steeg Diverxo in Madrid van chef David Muñoz. Dit restaurant was daarmee de grootste stijger in de geschiedenis van OAD. Tot slot staat Etxebarri in Axpe (Viscaya) op 10. Goedkoop bier drinken? Goed nieuws voor bierliefhebbers die in en rond Málaga wonen of verblijven. Van in totaal 75 onderzochte steden wereldwijd, zijn er slechts drie waar het bier goedkoper is dan in Málaga. Dit is de conclusie van de Bier Prijs Index die gebaseerd wordt op de prijs van het lokaal meest gedronken internationale bier en die van het belangrijkste lokale bier. Daarnaast werd gekeken naar de prijs van 33 cl bier in een gemiddelde supermarkt en de prijs van tapbieren in verschillende grote hotelketens. De top vijf: Krakau (1,48 euro), Kiev (1,49 euro), Bratislava (1,50 euro) en Málaga (1,51 euro).
ES LIFE | 33
ECONOMIE Uitgaven publieke zorg Van alle 34 landen die deel uitmaken van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD) is Spanje het vijfde land dat het meeste sneed in de begroting voor de publieke zorg als resultaat van de economische crisis. Logischerwijs vinden we in de top vijf vooral de landen die gedurende de crisisjaren (van 2009 tot 2013) het hardst werden getroffen. Griekenland staat op één en wordt gevolgd door Luxemburg, Ierland, Portugal, Spanje en Italië. De gemiddelde uitgaven aan publieke zorg gedaan door alle OECD-landen samen stegen echter met een half procent. Liever willekeurige baan, dan geen baan Opnieuw volgens de OECD is Spanje het land waar het grootste aantal jongeren tegen zijn zin deeltijdwerk accepteert. Het gaat om 22 procent van de jongereren ten opzichte van 4 procent in andere lidstaten van de OECD. De Spaanse jongeren accepteren liever 'elke willekeurige baan', dan dat ze werkloos zijn. Niet gek gezien het absurd hoge werkloosheidscijfer in deze groep van ruim 50 procent. In hetzelfde rapport staat vermeld dat het startsalaris van jongeren in Spanje sinds 2008 met 35 procent is gedaald tot 890 euro bruto per maand. Ongelijkheid Spanje is volgens de organisatie Oxfam Intermón het vierde land van Europa waar de inkomensongelijkheid het meest is toegenomen. In 2013 stond het land nog op de vijftiende plaats. Toen het rapport afgelopen september verscheen, werd daarin gesproken over drie miljoen personen in Spanje die in armoede leven en risico lopen op uitsluiting. Dat is het dubbele van 2007. Het rapport meldt in de conclusie het 'onbegrijpelijk' te vinden dat in tijden van crisis, wanneer juist de meest kwetsbaren in de samenleving beschermd dienen te worden, overheden maatregelen nemen waarmee juist het tegenovergestelde gebeurt. Beste CEO In de corporate wereld blijkt een Spanjaard het tot 's werelds derde beste CEO geschopt te hebben. Het gaat om Pablo Isla van modegigant Inditex, het moederbedrijf van Zara. Hij steeg elf plaatsen ten opzichte van de laatste ranking, die jaarlijks wordt samengesteld door Harvard Business Review. Nog twee Spanjaarden staan in de top honderd. Op nummer 13 vinden we Florentiono Pérez Rodríguez, CEO van Civil Engineering bedrijf ACS en tevens voorzitter van voetbalclub Real Madrid. Op de 51e plaats staat Iñigo Meiras. Hij is CEO van bouwbedrijf Ferrovial.
ES LIFE | 34
Rijk, rijker, rijkst Het zal de ongetwijfeld talentvolle Pablo Isla helpen dat hij werkzaam is voor het zeer succesvolle bedrijf Inditex. Deze textielgigant werd namelijk opgericht door Amancio Ortega, die op zijn beurt onlangs door de Bloomberg Billionaires Index werd bestempeld tot de tweede rijkste man ter wereld. Alleen Microsoft oprichter Bill Clinton is rijker met een vermogen van 80,6 miljard dollar. Ortega moet het doen met 9,5 miljard dollar minder, maar is daarmee wel de rijkste man van Europa. Werkgelegenheid Een positief bericht over de Spaanse arbeidsmarkt is dat in het tweede kwartaal van dit jaar de werkgelegenheid in Spanje het meeste toenam van alle landen in de Europese Unie. De werkgelegenheid steeg met 0,9 procent ten opzichte van het eerste kwartaal. Dit was drie keer zoveel als het gemiddelde in de Europese Unie, zo blijkt uit gegevens van Eurostat, het statistisch bureau van de Europese Unie. Vieze of schone stad? Het merendeel van de steden in Spanje is viezer geworden, zo blijkt uit een onderzoek van de Spaanse consumentenorganisatie OCU. In een enquête onder zesduizend inwoners van zestig steden werd gevraagd naar een oordeel over hun stad. De straten van Madrid, Alicante of Alcalá de Henares zijn het smerigst. Anderzijds is men in Oviedo, Bilbao of Gijón veel beter af. Dit zijn de schoonste steden van Spanje. De kwaliteit van de gemeentelijke reiniging is vooral ingezakt door bezuinigingen. Volgens OCU zijn de verschillen tussen de steden erg groot. Steden in het noorden van Spanje zijn doorgaans schoner dan steden in het zuiden. Beste land voor moeders De meeste moeders zullen er niet vaak over nadenken of ze in een land wonen dat goed is voor moeders, maar toch prijkt Spanje in de top tien van beste landen voor moeders op een zevende plaats. Dit blijkt uit het rapport 'State of the World's Mothers' van de ontwikkelingsorganisatie Save the Children. Men keek naar indicatoren als de gezondheid van moeders en kinderen, het genoten onderwijs, inkomsten, zeggenschap in politiek en status. Spanje staat in deze lijst net onder Nederland en boven Duitsland. De scandinavische landen vormen de top van de ranglijst. De complete top tien is als volgt: Noorwegen, Finland, IJsland, Denemarken, Zweden, Nederland, Spanje, Duitsland, Australië en België met Australië als enige nietEuropese land.
TOERISME Málaga is booming Vakantiebeoordelingen-site Zoover meldde onlangs dat van alle steden waarnaar op hun site gezocht wordt Málaga de grootste stijger is met een toename op jaarbasis van maar liefst 37 procent. Málaga staat in de top tien op een respectabele vierde plaats voor een stedentrip na Barcelona, Rome en Londen. Ook Valencia doet het met een vijfde plaats en een toegenomen belangstelling van 28 procent erg goed. Meest gewaardeerde steden Vier Spaanse plaatsen staan in de top 100 Best Value City Index voor 2016 die jaarlijks wordt samengesteld door de online prijsvergelijker voor hotels, Trivago. De Spaanse plaatsen in de lijst zijn Santillana del Mar (Cantabrië) op 40, Cangas de Onís (Oviedo) en de stad Oviedo op respectievelijk 47 en 81 en Ronda in de provincie Málaga op 82. Het zijn niet de bekendste bestemmingen maar men keek vooral naar de de online reputatie van de hotels op elke bestemming, de meest economische prijzen en naar het aantal toeristische attracties in de omgeving. Reputatie van steden Volgens het Reputation Institute staat Barcelona op nummer 9 van de top 100 steden ter wereld met de beste reputatie. Zo'n goede reputatie legt een stad geen windeieren, want die trekt toeristen, levert investeringen op en kent nog veel meer positieve gevolgen. Madrid is de enige andere Spaanse stad in de lijst. De hoofdstad staat op de 32e plaats. Brussel staat op 13 en Amsterdam op 14. Wenen, München en Sydney vormen de top drie. Meest bezochte steden Barcelona doet het goed en staat ook in top 10 van meest bezochte steden ter wereld in de Global Destination Cities Index die is gebaseerd op het aantal aankomsten op de luchthavens wereldwijd. De top tien: Bangkok, Thailand met 15.980.000 bezoekers; Londen, Engeland (15.960.000); Parijs, Frankrijk (13.920.000); Singapore (11.750.000); New York, VS (11.520.000); Istanbul, Turkije (10.370.000); Dubai, Verenigde Arabische Emiraten (9.890.000); Kuala Lumpur, Maleisië (9.200.000); Honkong (8.720.000); Barcelona, Spanje (8.410.000).
Blauwe vlaggen Spanje neemt al bijna dertig jaar de eerste plek in op de wereldranglijst van beste stranden die bekroond worden met een blauwe vlag. In 2015 nam het totaal aantal blauwe vlaggen toe met vier tot een totaal van 577. Om in aanmerking te komen voor een blauwe vlag, wordt door de internationale jury van de Blue Flag organisatie gekeken naar de kwaliteit van het zwemwater, de toegankelijkheid van het strand (ook voor invalide personen), zijn er toiletten, afvalbakken, hoe staat het met de hygiëne, zijn er reddings-materialen en EHBO-diensten aanwezig? Binnen Spanje zelf werden de meeste blauwe vlaggen toegekend aan Galicië (131). Valencia staat op twee met 120 vlaggen, Catalonië met 89 op drie, Andalusië op vier met 78 vlaggen en de Balearische Eilanden op vijf met 57 vlaggen. Aantrekkelijke landen voor toeristen Dit jaar stond Spanje voor het eerst bovenaan de ranglijst over toerisme en reizen van het World Economic Forum. Dat betekent dat het land beter dan 141 andere landen presteert in de index die aangeeft in welke mate het beleid van een land een duurzame ontwikkeling van de toeristische sector mogelijk maakt. De top tien bestaat dus naast Spanje uit Frankrijk (2), Duitsland (3), Verenigde Staten (4), Verenigd Koninkrijk (5), Zwitserland (6), Oostenrijk (7), Italië (8), Japan (9) en Canada (10). Nederland staat op de 14e en België op de 21e plaats. Landen die goed scoren in deze index zijn goed in het grijpen van kansen en mogelijkheden met betrekking tot nieuwe trends. Zo spelen ze goed in op de vraag uit opkomende economieën of op de verschillen in voorkeuren tussen reizigers uit verschillende leeftijdscategorieën. Meeste toeristen Spanje was in 2014 het derde meest bezochte land ter wereld met 60,6 miljoen buitenlandse toeristen, zo bleek uit gegevens van het Spaanse ministerie van Toerisme. Alle data tot nu toe dit jaar wijzen erop dat dit record in 2015 overtroffen zal worden. Alleen Frankrijk en de Verenigde Staten hadden meer bezoekers in 2014, met respectievelijk 84,7 miljoen en 69.8 miljoen.
ES LIFE | 35
auto
NIEUWS
MISSION E PORSCHE’S EERSTE ELEKTRISCH AANGEDREVEN SPORTWAGEN Tekst Jan Groeneveld Beeld Porsche
ES LIFE | 36
Dat Porsche achter de schermen druk bezig is met de ontwikkeling van een volledig elektrische vierzitter wisten de autoliefhebbers al, maar dat het merk deze Mission E uit de grote hoed zou toveren, komt toch als een verrassing. Op de autoshow van Frankfurt (IAA) onthulde Porsche de Mission E die de voorbode is van de eerste full-electric Porsche die binnen vijf jaar op de markt moet komen.
INSPIRATIE EN ERVARING UIT LE MANS De aandrijflijn van de Mission E is compleet nieuw en tegelijkertijd typisch Porsche. Het studiemodel maakt gebruik van twee ‘permanent magnet synchronous motoren’ (PMSM). Deze zijn vergelijkbaar met de elektromotoren die Porsche ook gebruikte in de 919 hybrid die dit jaar de 24 Uur van Le Mans won. De elektromotoren wekken energie op bij het afremmen. Samen leveren ze een vermogen van meer dan 440 kW/600 pk. Daarmee sprint de Mission E in minder dan 3,5 seconden van 0-100 km/u en in minder dan 12 tellen van 0-200 km/u. Bijzonder daarbij is dat de aandrijflijn in staat is om het volledige vermogen meermalen kort achter elkaar te gebruiken voor maximale acceleratie. Standaard beschikt de auto over ‘on-demand’ vierwielaandrijving met Porsche Torque Vectoring dat de aandrijfkracht over de individuele wielen verdeelt. Het vierwielbesturingssysteem draagt ook bij aan het sportieve karakter. De Mission E is in staat de Nordschleife van de Nürburgring in minder dan 8 minuten af te leggen.
ACTIERADIUS: 500 KM Zoals elke Porsche koppelt de Mission E hoge prestaties aan gebruiksgemak. Met een volledig geladen batterij heeft de auto een actieradius van ruim 500 km. Dankzij de 800 Volt-laadtechnologie is de batterij in slechts 15 minuten tot 80% te laden – een record. Conventionele laadsystemen maken gebruik van 400 Volt. Het 800 V-systeem zorgt voor kortere laadtijden en een lager gewicht, omdat de koperkabels lichter en dunner uitgevoerd kunnen worden. Een beweegbaar segment in het spatbord linksvoor geeft toegang tot de Porsche Turbo Charging-aansluiting, het 800 Volt laadsysteem. Overigens kan de Mission E ook worden gekoppeld aan een conventioneel 400 V-systeem. Inductief (draadloos) laden via een speciale laadplaat is eveneens mogelijk. ZE BASIS VAN DYNAMIEK De krachtige, ultramoderne lithium-ion batterij van de Mission E is tussen de assen in de wagenvloer onderbracht. Zo zorgt hij voor een perfecte gewichtsverdeling en bovendien ligt het zwaartepunt hierdoor zeer laag. Beide factoren dragen bij aan het hoge prestatieniveau en het pure sportwagengevoel. De carrosserie van de Mission E bestaat uit een slimme mix van aluminium, staal en met koolstofvezel versterkt kunststof. De brede banden zijn gemonteerd op 21 inch velgen voor en 22 inch velgen achter. HERKENBAAR DESIGN De Mission E is direct herkenbaar als Porsche. Hij is slechts 1,30 m hoog. De ‘integrated aerodynamics’ zijn zichtbaar door de opvallende luchtopeningen voor, opzij en achter. Dit maakt het mogelijk om luchtstromen optimaal langs en door de auto te leiden, om zo de efficiency en de prestaties te verbeteren. Zo optimaliseren speciale luchtgeleiders de luchtstroom rond de wielen. Dit voorkomt opwaartse druk en daarmee verminderde grip. Het front toont een nieuwe maar herkenbare interpretatie van de typische Porsche lijn – de band met bijvoorbeeld de 918 Spyder en racewagens van het merk is direct duidelijk. Ook zijn er duidelijke verwijzingen naar het design van de 911, zoals de laag uitgesneden kofferklep. De nieuwe matrix LED-koplampen vallen ook op. De vier LED-units zweven als het ware in een luchtopening. Ze omvatten tevens een platte sensor voor de assistentiesystemen. De randen van deze sensor fungeren op hun beurt als richtingaanwijzers. En profile komt de lijn van de 911 ook terug. Een belangrijk verschil is echter dat de Mission E over vier deuren beschikt. Deze openen tegengesteld. Ook ontbreekt een B-stijl. Daardoor is de instap naar voren en achteren optimaal. Nog een verschil: in plaats van spiegels heeft de Mission E camera’s. Deze verstoren de stoomlijn niet. De achterzijde is ook typisch Porsche. Hier valt het driedimensionale en van binnenuit verlichte PORSCHE-embleem tussen de lichtunits op.
ES LIFE | 37
filmpje ONLINE
ES LIFE | 38
OP ONZE SITE STAAT EEN FILMPJE OVER DEZE PORSCHE MISSION E! www.especial-life.com
EEN NIEUWE VORM VAN BEDIENING De Mission E heeft een vrijstaand gebogen display voor de bestuurder. In dit paneel zijn in goede Porsche-traditie vijf ronde klokken opgenomen. Ze zijn uitgevoerd in OLED-technologie (organic light emitting diodes). De vijf virtuele instrumenten geven informatie over belangrijke thema’s weer: Connected Car, Performance, Drive Energy en Sport Chrono. De bediening van de Mission E is zeer innovatief. Een camera die oogbewegingen volgt, ‘ziet’ naar welk instrument de bestuurder kijkt. Het menu van dit instrument is dan te activeren door een knop op het stuur in te drukken. Voor de navigatie in dit menu wordt ook een combinatie van oogbewegingen en handmatige handelingen gebruikt. Het display volgt zelfs de zit- en lichaamshouding van de bestuurder. Als die lager gaat zitten of naar links of rechts buigt, beweegt het 3D-display met de ronde klokken mee met de bestuurder. Dit voorkomt bijvoorbeeld dat het stuur het zicht op informatie ontneemt. Relevante informatie blijft zo in het blikveld. Zelfs rijplezier wordt zichtbaar gemaakt: een camera in de binnenspiegel herkent vrolijke bestuurders. Daarop verschijnt een lachend emoticon op het dashboard. Deze funfactor is evenals de afgelegde route en de snelheid te delen via een social media-link. HOLOGRAFISCH DISPLAY Het dashboard van de Mission E is onderverdeeld in twee driedimensionale lagen. In het bovenste deel zijn de instrumenten voor de bestuurder geïntegreerd. Tussen de verschillende lagen is een holografisch display ondergebracht, dat zich uitstrekt tot aan de passagierszijde. Hierin zijn individueel te selecteren apps ondergebracht. Deze worden in een virtuele ruimte opgeslagen en zijn naar volgorde van belangrijkheid door middel van 3D-effecten te rangschikken. Deze apps zijn door de bestuurder of de bijrijder te gebruiken om bijvoorbeeld media- navigatie-, klimaat-, autoen contactfuncties handsfree te bedienen. Het gewenste symbool wordt geactiveerd door gebaren: ‘grijpen’ betekent selecteren en ‘trekken’ staat voor bediening. Via een touchpad op de middenconsole zijn ook diverse andere functies te bedienen. VAN BUITENAF CONFIGUREREN Het studiemodel is dankzij Porsche Car Connect van buitenaf via een tablet te configureren. Met de ‘Over the Air and Remote Services’ kan de bestuurder het functioneren van de auto veranderen of beïnvloeden. Dit kan door middel van een simpele update via de geïntegreerde supersnelle datamodule. Zo is het mogelijk om routes in te voeren en extra functies voor het onderstel, de motor of het infotainmentsysteem toe te voegen. Dergelijke updates zijn verkrijgbaar via de Porsche Connect Store. Porsche Connect maakt het ook mogelijk om direct contact op te nemen met een Porsche Centrum voor bijvoorbeeld een diagnose op afstand of om een afspraak in te plannen. Ook de Digital Key is een handige feature. Via Porsche Connect kan de eigenaar andere personen, zoals familie of vrienden, autoriseren de auto te openen. Na een succesvolle identificatie geeft de digitale sleutel binnen een bepaald tijdsbestek en op een vastgestelde locatie toegang tot de auto. De virtuele buitenspiegels bevinden zich onderin de hoeken van de vooruit. Ze geven de beelden weer van speciale camera’s in de voorste spatborden. Hiermee krijgt de bestuurder een beter overzicht en veiligheidsinformatie kan hier actief worden weergegeven. Wat een concept car! Deze Mission E en z’n soortgenoten kunnen wat mij betreft niet snel genoeg op de markt komen. Als dit de voorbode is voor het genre wagenpark in de komende jaren dan ben ik een gelukkig man (en moet ik nog wel veel sparen …).
ES LIFE | 39
KUNSTagenda >>
KWALITEITSFILMS IN MARBELLA EN SAN PEDRO DE ALCÁNTARA
>>
Nu eens geen nagesynchroniseerde films maar in de oorspronkelijk taal en met Spaanse ondertiteling. Dat typeert deze ‘filmhuis-films’. In Marbella in het Instituto ‘Río Verde’, Calle Notario Luis Oliver 18 en in San Pedro Alcántara in het Centro Cultural, Plaza de la Libertad.
MUSEO CARMEN THYSSEN MALAGA Plaza Carmen Thyssen C/Compañía 10 - Málaga www.carmenthyssenmalaga.org ARTIST POSTERS tot 21 februari 2016 Posters van diverse kunstenaars. Van ToulouseLautrec tot Jeff Koons. Posters uit de José Luis Rupérez Collectie. In de eerste decennia van de 20e eeuw tijdens de opkomst van de avant-garde bewegingen werd de poster een massacommunicatiemedium. Op allerlei gebieden werd dit medium gebruikt, gericht op technische, expressieve en thematische mogelijkheden. Ook kunstenaars maakten gebruik van dit medium, denk aan de grote namen als Picasso, Dalí, Miró, Magritte, Matisse, Malevich, Chagall, Hockney, Warhol en Lichtenstein.
Entreeprijs Euro 3 per film/per persoon.
De grote groep verschillende kunstenaarsaffiches weerspiegelen de oorsprong van de tegenwoordige posters en geeft inzicht in deze vorm van expressie.
>>
MUSEO PICASSO MÁLAGA Palacio de Buenavista C/ San Agustín, 8 Málaga GERMAN RECORDS 19 oktober 2015 - 21 februari 2016
K >>
MUSEO DE NERJA Plaza de España 4 Nerja POETIC LIVES
Deze reizende tentoonstelling van de provincie Málaga bevat o.a. 13 groot formaat panelen die toebehoorden aan de leden van de generatie 1927.
ES LIFE | 40
Deze groepstentoonstelling toont werken van Pablo Picasso, Max Beckmann, Lucas Cranach de Oude, Lucas Cranach de Jongere, Otto Dix, Max Ernst, George Grosz, Erich Heckel, Hannah Höch, Wassily Kandinsky, Ernst Ludwig Kirchner, August Macke, Paula Modersohn-Becker, Otto Mueller, Emil Nolde, Max Pechstein en Karl Schmidt-Rottluff.
KUNST AAN DE COSTA >>
>>
RALLI MUSEUM MARBELLA Urb. Coral Beach (tussen Puerto Banús en Marbella) Ctr. Nac. 340, km 176 - Marbella www.rallimuseums.com (kies voor Marbella) CARLOS REVILLA 5 september 2015 t/m 15 september 2016 Revilla is een kunstenaar van het magisch realisme. In zijn werk zien we de reflectie van zijn zorgen, zijn obsessie(s) en zijn toewijding aan de schoonheid van de vrouw. Carlos Revilla wordt sterk beïnvloed door kunstenaars als Dürer, Bosch en Velázquez.
>>
MUSEO CASA NATAL DE PICASSO Plaza de la Merced 15 Málaga LA LÍNEA ININTERRUMPIDA. PICASSO, FIN, VILATÓ Y XAVIER Werk van drie generaties Picasso. 22 oktober 2015 t/m 24 januari 2016.
CENTRO POMPIDOU DE MÁLAGA Paseo de la Farola 4 - Málaga www.centrepompidou.es Het werk van belangrijke fotografen uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw zoals Laure Albin Guillot, Marianne Breslauer, Florence Henri, Nora Dumas, Germaine Krull en Dora Maar wordt getoond middels 150 foto’s uit die periode. 16 oktober 2015 – 24 januari 2016
K >>
Door Loni Olfers eigenaresse Red Penguin Gallery www.redpenguinartgallery.com
ES LIFE | 41
Robert Schoemacher is cosmetisch arts. Al meer dan 25 jaar is hij dé specialist op het gebied van injectables. www.schoemacher.nl
Botox: misverstanden
Al vijfentwintig jaar behandel ik mensen met botox. De vraag naar botoxbehandelingen neemt ieder jaar toe; het “transparante goud” is razend populair! Er bestaan echter zoveel misverstanden omtrent het goedje, dat ESpecial Life mij heeft gevraagd ze eens op een rijtje te zetten.
Een eerste misverstand is dat botox gevaarlijk zou zijn voor de gezondheid. Natuurlijk is botox, een afkorting van botulinetoxine, een gif, geproduceerd door de bacterie Clostridium Botulinum. Dat gif wordt echter in minieme hoeveelheden en in zeer lage concentratie ingespoten, en is al sinds de jaren zestig in gebruik, bij inmiddels tientallen miljoenen mensen over de gehele wereld. We kunnen dus echt wel stellen dat een stof, die al zo lang en op zo grote schaal wordt gebruikt, veilig is voor de gezondheid, op voorwaarde dat het gaat om gebruik bij gezonde mensen en niet-zwangere vrouwen, en ingespoten wordt door een ervaren arts. Een wijd verbreid misverstand is dat men iets op kan vullen met Botox. Hoe vaak mij niet gevraagd is om lippen met Botox op te vullen. Dat is echter onmogelijk, want Botox is geen 'filler', maar een spierverslapper! In lippen gespoten zou de mond er qua vorm bepaald niet op vooruit gaan. Botox is zeer geschikt om mimiek (tijdelijk) uit te schakelen, daar waar die mimiek als storend wordt ervaren. Bijvoorbeeld tussen de wenkbrauwen (de fronslijnen), naast de ogen (de kraaienpootjes) en op het voorhoofd (de horizontale lijnen, die verschijnen of verergeren bij verbaasd kijken). Voor acteurs is Botox dus uit den boze, en ik vind het knap hoe een Nicole Kidman, met haar spiegelgladde, bewegingloze voorhoofd, zich desondanks in het filmwereldje kan handhaven! Een ander misverstand is, dat Botox overal ter wereld hetzelfde goedje is, kant en klaar aangeleverd. Fout: Botox is een merknaam, en er zijn nog vele andere merken op de markt, zoals Dysport, Azzalure, Bocouture, Vistabel. De overeenkomst tussen de verschillende merken die voor cosmetische toepassing worden gebruikt is, dat de werkzame stof het botulinetoxine type A is. Het verschil in werking en werkingsduur tussen de verschillende merken is echter evident. Daarnaast wordt door sommige artsen ES LIFE | 42
merkloze botulinetoxine, de zogenaamde 'Chinese botox', gebruikt. Dit is spul van dubieuze kwaliteit, afkomstig uit het Verre Oosten, en spotgoedkoop in te kopen. U kunt na gebruik van dit materiaal interessante bijwerkingen verwachten … Botox wordt bovendien niet kant en klaar aangeleverd: het is een poeder, waar wij artsen zelf een door de fabrikant voorgeschreven hoeveelheid fysiologisch-zoutoplossing aan moeten toevoegen. U begrijpt het al: hier kan flink mee gesjoemeld worden. Ook als er een twee keer zo grote hoeveelheid fysiologisch-zoutoplossing aan het poeder wordt toegevoegd heb je namelijk bruikbare botulinetoxine, alleen werkt het twee keer zo kort! Als Botox ergens zeer goedkoop wordt aangeboden, zo’n beetje voor inkoopprijs, dan kun je de bui wel zien hangen…. Goedkoop blijkt toch meestal duurkoop. Nog een misverstand: botox mag door iedereen ingespoten worden, dus ook door schoonheidsspecialistes en fysiotherapeuten, bijvoorbeeld. Daar is echter geen sprake van: het inspuiten van botox is een aan artsen (en tandartsen) voorbehouden handeling. Als botox door een schoonheidsspecialiste zou worden ingespoten wordt dit door de wetgever gekwalificeerd als kwakzalverij, hetgeen strafbaar is. Een ander misverstand is dat botox alleen wordt gebruikt om rimpels te bestrijden. De cosmetische toepassing van botox is echter iets dat pas in de jaren negentig in zwang kwam. Daarvoor werd het o.a. gebruikt in de neurologie (bij spasmen van spieren in hals en gezicht, spasmen van armen en benen), urologie (als behandeling bij bepaalde vormen van incontinentie) en proctologie (behandeling van kloven in de anus, door verlaging van de spanning van de kringspier rond de anus).
Vandaag de dag wordt botox ook veel gebruikt om spanningshoofdpijn en bepaalde vormen van migraine weg te nemen. Botox wordt bovendien ingezet om overmatig transpireren van oksels, handen en voeten tegen te gaan. Zo heb ik een aantal bekende profvoetballers als cliënten, die direct na de wedstrijd beslist niet voor de camera’s willen verschijnen in shirts met grote zweetplekken ter plaatse van hun oksels. Zweethanden en -voeten kunnen natuurlijk ook een grote sociale handicap vormen, maar met een aantal kleine prikjes is het probleem snel, en gedurende een half jaar, opgelost. Een laatste misverstand heb ik hierboven ook meteen rechtgezet, namelijk dat botox alleen voor dames is. Echt niet, heren!
Robert Schoemacher cosmetisch arts
PRIJSWINNAARS DE WINNAARS VAN DE MARBELLA 4DAYS WALKING ACTIE UIT NUMMER 06: Bert Rechter, Gerda Deventer, Jacqueline de Jong, Carla van Herwaarden, Marcel van den Heuvel, H. Gottmer, Helga van der Zon, Gep Vahrmeijer, J. Dekkers en Ana Parrilla.
win!
Gefeliciteerd, we hopen dat jullie een mooi wandelevent hebben beleefd.
DE WINNAARS VAN HET 'BIERBOEKJE' ACTIE UIT NUMMER 07: Anna Karlijn, Hilde Coin en Berendina Jaasma. Gefeliciteerd, het boekje ligt voor jullie klaar!
NIEUWE ACTIE
doe mee en win een dit kookboek! Zoals al eerder aangegeven ontvangen wij graag feedback van onze lezers. Deze maand zijn wij benieuwd naar jouw restaurant tip. Stuur ons een e-mail met de naam van het restaurant, het adres en vooral een uitleg waarom jij dit restaurant aanbeveelt. En wie weet is dit schitterende kookboek van José Pizarro dan van jou! Verfijn zelf je Spaanse kookkunsten met José Pizarro! Deze culinaire Spanjaard kookt eerlijke, regionale recepten uit de Spaanse keuken, tjokvol smaak en temperament. Wat te denken van chorizo met gegrilde paprika, artisjokken met vongole en serranoham of manchego-ijs met kweepeer? Warmbloedige eenvoud met spectaculair resultaat.
meedoen?
OM TE
info@especial-life.com
smullen ES LIFE | 43
KOSTA VERHUIZINGEN SINDS 1986
Uw lokale en internationale verhuizer aan de Costa del Sol. WWW.KOSTAVERHUIZINGEN.NL
Wij doen lokale verhuizingen maar ook verhuizingen van en naar BelgiĂŤ en Nederland, opslag en transport. VOOR INFORMATIE EN OFFERTES telefoon 952 198 928 en 690 672 710 info@kostaverhuizingen.nl
KO
ST
AV E
RH
UI
ZIN
GE
N
Dental cosmetic First class implants (Nobel) Invisalign (invisible braces) Cerec systems (3d digital impression)
Centro Romano | Avenida Manolete 20 | Nueva Andalucia telephone +34 952 817 110 (English, Spanish, German) info@marbelladentalarts.com
Internationale VERHUIZER alle bestemmingen
DOE MEE & WIN!
Hoofdkantoor: poligono Ind. los Frailes Nave 46 28814 Daganzo De Arriba - Madrid telefoon +34 918 8413 89
Honderden tonnen sneeuw en ijs omgetoverd in de meest prachtige sculpturen, dat is het IJsbeelden Festival in Zwolle, op 6.500 vierkante meter. Met behulp van kettingzagen maken ruim 40 ijskunstenaars indrukwekkende ijssculpturen. Sommige zijn meters hoog en bevatten zeer veel details. Het zijn daarom echte kunstwerken op zichzelf en prachtig om te zien. ESpecial Life mag 3 x 2 kaartjes weggeven. Vertel ons met wie jij graag naar het Nederlands IJsbeelden Festival zou willen en waarom in maximaal 30 woorden, en wie weet win jij! Mail naar info@especial-life.com. Het festival is van 12 december 2015 t/m 24 januari 2016 in Zwolle.
meedoen?
info@especial-life.com
ES LIFE | 44
FAMILIE
uitje
Lokale verhuizingen Internationale verhuizingen Nationale verhuizingen Overzeese verhuizingen Opslag inboedels
Vestigingen in MĂĄlaga Alicante Barcelona
info@dehaanmovers.com www.dehaanmovers.com
Leuk voor de tienerkamer, maar wij vonden er ook leuke items voor onszelf. Te gekke lampen, opbergdozen en leuke cadeaus. www.dekleinegeneratie.nl
'It doesn't make sense to hire smart people and tell them what to do; we hire smart people so they can tell us what to do' - Steve jobs
TRAVEL
van alles wat
Neem jij ook altijd een kop koffie op de luchthaven van Málaga bij Starbucks? De Mexicaan Abe Green hergebruikt de bekers en laat zijn passie erop los. www.theabegreen.com
Kies een thema, vertel wat je wel en wat je niet wilt en srprs.me gaat voor je aan de slag. Een week voor vertrek krijg je het weerbericht door voor jouw bestemming. Ook komt de postbode je de kraskaart brengen met daarop de tijd waarop je op het vliegveld wordt verwacht. En verder weet je bijna niks. Op het vliegveld kras je de code open. Deze voer je op je mobiel of tablet in en zo ontdek je wat jouw vakantiebestemming is. Dat is het avontuur omarmen! www.srprs.me
JE EIGEN ROBOT
H&M
Voor 149 dollar is deze minirobot voor jou. Het is geen speelgoed, het is gezelschap, althans dat beweert de producent. Wat het ook is, het is grappig te zien dat je o.a. via gesproken commando’s de uitdrukking op de robot verandert. Zijn/haar naam: BB-8. Aangenaam kennis te maken. www.store.sphero.com euro 149
Bijna net zo leuk als ZARA Home, bij H&M heb je een flink aanbod van leuke woonaccessoires. Van fotolijsten, kleden, kaarsen, spiegels tot potjes en vazen, je vindt er van alles voor een betaalbaar prijsje. www.hm.com/es
BINNEN BALLEN Het merk IKKII betekent 'koud', en dat is nu net wat ze niet zijn. Lekker om mee te nemen naar de Sierra Nevada of naar winters Nederland/België. www.foudefoot.nl | euro 225
Met deze zachte minihockeystick en beschermsok nooit meer blauwe schenen.
www.billieandaxel.com | euro 28
HOVERBOARD – NIEUWE EVOLUTIE IN MOBILITEIT Oké, hij is erg duur maar je ervaart wel een opwindende vorm van persoonlijk vervoer met dit zelf-balancerende systeem. De Hoverboard is een Tesla, samengeperst tot scooter-formaat. Via je smartphone bedien je het board. Een leuke maar kostbare gadget, USD 3.775 (!) www.gadgetflow.com
Een doosje Geluk Om de maand in je brievenbus een doosje ontvangen vol met kleine cadeautjes. Van stickers tot stempels, van kaarten tot boekjes, van unieke handgemaakte spulletjes tot af en toe een vintage schat. Dat kan via:
www.gelukineendoosje.com vanaf euro 12 ES LIFE | 45
Golfnieuws door Harro Harro Rijnders woont sinds 1992 in Marbella en geeft zowel individuele- als groepslessen aan golfers van alle niveaus. www.harrogolfschool.com
"You can´t win them all, but you can try" Babe Zaharias ambieert al vanaf jonge leeftijd om de beste atleet in de geschiedenis te worden. Haar 6 "best athlete of the year awards" getuigen dat het haar ook gelukt is en dat aantal is nooit overtroffen, ook niet door mannelijke topsporters.
Voordat Babe in 1932 met golf in aanraking komt en het spel domineert en voor altijd verandert, probeert ze eerst verschillende sporten zoals softbal, honkbal, duiken, boksen, zwemmen, basketbal, atletiek, tennis, bowlen en biljarten. Zonder uitzondering blinkt ze hierin uit. Babe wordt in 1911 geboren in Port Arthur, Texas, in een groot gezin van geïmmigreerde Noren. Zonder uitzondering vinden alle gezinsleden het belangrijk om een goede fysieke conditie te hebben waarbij actief sporten dus belangrijk geacht wordt. In haar jonge jaren blijkt al snel dat Mildred een speciale gave heeft voor sporten. Ze krijgt de bijnaam "Babe" (naar Babe Ruth, de legendarische honkbal speler) na het slaan van 5 homeruns in één wedstrijd voor een lokaal jongensteam. In 3 jaar als basketbalspeelster voor de Golden Cyclones wint ze 3 landstitels, verliest geen enkele wedstrijd en word ieder jaar gekozen in het "All American" team. In de Amerikaanse kwalificatiewedstrijden voor de Olympische spelen in Los Angeles 1932, komt ze uit in 8 van de 10 disciplines, wint goud in 6 en haalt 4 nieuwe wereldrecords!
het verhaal van
BABE DIDRIKSON ZAHARIAS 1911 - 1956 Ze verslaat bovendien met 30 punten het Illinois Women´s Athletic Club, die met 22 atleten en 22 punten tweede worden. Babe haalt dit aantal in haar eentje! Als duidelijke favoriet wint ze 3 keer goud (speerwerpen, horden, hoog springen) op de Olympische spelen van 1932. Helaas mag ze maar aan 3 onderdelen meedoen, méér wordt als te zwaar geacht voor vrouwelijke atleten. Haar derde gouden medaille wordt haar echter ontnomen; ze springt weliswaar dezelfde hoogte als de uiteindelijke winnares van het goud, maar ze doet dit met minder stijl (…). Op zoek na nieuwe uitdagingen komt ze begin jaren dertig in contact met golf en het is hier waar ze haar grootste bijdrage levert. Met haar enorme atletische vermogens, onuitputbare ambitie, concentratie en eindeloos oefenen, is ze al snel in staat om de bal ver over de 200 meter te slaan. Dat is ongekend ver zeker gezien de soort ballen en stokken van die tijd en dan ook nog eens in die tijd voor vrouwen.
Ze krijgt de bijnaam "Babe" na het slaan van 5 homeruns in één wedstrijd voor een lokaal jongensteam. ES LIFE | 46
De lijst van Babe’s successen, records en grond brekend werk is duizelingwekkend. In totaal wint deze sportieve vrouw 10 Majors als professional en 3 als Amateur golfer. Ze wint 17 golftoernooien achterelkaar, is de eerste Amerikaanse die het Dames Britse Open wint, de eerste vrouw die zich kwalificeert voor een heren-pro-toernooi. Voorts heeft ze het record voor het snelst winnen van 50 toernooien en in 1950 wint ze de 3 Majors in hetzelfde jaar en de Grand Slam. In totaal wint Babe Zaharias 82 wedstrijden.
Een ‘Babe’ zal er wellicht niet meer komen, tegenwoordig is specialiseren de trend, uitblinken in sporten, zo’n verschillend sportpakket als speerwerpen en golfen, basketballen en hoogspringen is nu niet meer denkbaar. Met de verkiezing van Babe tot de beste vrouwelijke atleet van de eerste helft in de 20e eeuw doen we wat mij betreft Babe te kort.
Op het persoonlijke vlak, heeft Babe het nooit erg gemakkelijk. Haar jongensachtige gedrag en uiterlijk, stoten niet alleen de andere vrouwelijke atleten af maar ook veel mannen. Deze voelen zich ronduit bedreigd want ze is niet alleen vaak beter maar ze slaat ze ook gemakkelijk K.O. Haar uitspraken "Babe is hier, wie wordt er tweede?" dragen ook niet bepaald bij aan haar populariteit. Toch trouwt ze in 1938 met George Zaharias, een imposante professionele worstelaar van Griekse afkomst. Naast deze grote kerel lijkt zij vrouwelijker en voelt ze zich happy. Maar de echte liefde van haar leven vindt ze in 1950 met Betty Dodd, ook een professionele golfster die uiteindelijk intrekt in het huis van George en Babe en haar verzorgt in haar strijd tegen darmkanker waaraan ze uiteindelijk sterft in 1956.
Opwarmen
GOLF tips
Vreemd genoeg wordt opwarmen zelden tot nooit gedaan. Ondenkbaar in iedere andere sport. Toch is het een effectieve manier om het spel te verbeteren en misschien nog belangrijker, om blessures te voorkomen. Ongeveer 75% van alle professionele golfers heeft wel eens te kampen met blessures. Dat percentage is bij amateur golfers iets minder. Zij oefenen immers minder intensief en hebben derhalve minder slijtage, maar ruim 60% loopt wel eens een blessure op. De oorzaak van blessures is over het algemeen meestal een combinatie van slechte techniek, verkeerde stokken, iets anders slaan dan de bal (meestal de grond) en slecht opwarmen. Men vergeet nogal snel dat de golfswing een vrij agressieve beweging is die best wel wat van het lichaam vraagt. Goed opwarmen hoeft niet lang te duren, 10 minuten van gericht rekken is vaak al genoeg om een duidelijk verschil te maken op de golfbaan. Maak het ‘stretchen’ vóór het spelen een gedeelte van je routine, doe dit zo consequent mogelijk de komende rondes, daarna weet en wil je niks anders meer en neem je automatisch iets meer tijd voor een plezierige en vooral blessurevrije ronde. De beste manier om te ‘stretchen’ is iedere spiergroep te rekken. Begin bij de nek, dan de schouders, armen, polsen, enzovoort naar beneden toe totdat je eindigt bij de enkels. Op de weg door het lichaam kom je vanzelf spieren tegen die je meer voelt als je ze rekt en dat zijn de spieren waar je je het meeste op moet concentreren.
ES LIFE | 47
VOOR EEN VERFRISSENDE VORMGEVING zowel offline als online
BEKIJK ONS WERK OP ONZE WEBSITE
SPLEZ
GRAFISCHE VORMGEVING | WEBDESIGN | ONLINE & OFFLINE MARKETING MARIEKE VAANDRAGER & ALPHONS GERRITSEN: 693 728 960 • WWW.SPLEZ.COM • INFO@SPLEZ.COM
Wat onze gasten schrijven... ‘De mooiste en gezelligste brasserie van San Pedro.’ ‘De beste spareribs gegeten sinds tijden.’ ‘Geweldige service en gastvrijheid’ ‘De nasi goreng en hun saté zijn een absolute aanrader!’ ‘Een mooie selectie Franse kazen paste uitstekend bij de avond.’ ‘De hapjes zijn internationaal en van uitstekende kwaliteit.’ ‘Vriendelijk en professioneel personeel.’
687 822 188 ad_marques_especial.indd 1
ES LIFE | 48
facebook.com/elmarquesbrasserie 8/9/14 1:46 PM
Golfverhaal
Harro Rijnders
Wout komt na zijn wilde leven als succesvolle advocaat bij de poort naar de hel en wordt daar opgewacht door Lucifer.
Lucifer loopt even door zijn CV en merkt op dat Wout altijd een enthousiaste golfer is geweest en vraagt of Wout ook in de hel zou willen golfen? Wout, aangenaam verrast, hoeft niet lang te denken en zegt ‘Natuurlijk! Ik heb mijn leven altijd graag gegolfd met mijn handicap 23.’ Géén probleem zegt Lucifer, hij wijst hem de weg naar de golfclub en vertelt dat de stokken voor hem klaar staan. De volgende dag op de golfclub kan Wout zijn ogen niet geloven, nog nooit heeft hij zo´n mooie baan gezien, watervallen op iedere hole met rondvliegende flamingo´s, het volledige spectrum van intens groen waar hij ook kijkt, palmbomen, kurkeiken, bloemenpracht overal en een stralende zon. In de pro-shop krijgt Wout een golftas met allemaal nieuw glimmende Callaway stokken, een betere set als dat hij ooit gehad heeft. Op de eerste Tee slaat hij zijn bal 250 meter met een perfecte draw midden op de fairway en slaat een spectaculaire tweede slag op de green en maakt met twee puts een makkelijke par. Hole 2 gaat al net zo goed en als dit op hole 3 nog een keer gebeurt, kan Wout zijn geluk niet meer op. Hij denkt ‘Mijn hele leven heb ik dit willen kunnen!’
Dolenthousiast gaat hij na zijn ronde, die hij voor het eerst in zijn leven in Par heeft gespeeld, in de bar dit op een gepaste manier vieren met een fles van de beste champagne. Gek van vreugde vertelt hij aan iedereen over zijn fantastische golfronde, zijn beste ooit, en verklaart dat dit onmogelijk de hel kan zijn. Aan de bar zit een oude man met een lange baard, hij draait zich langzaam om en zegt: ‘Jongeman luister goed, ik speel hier al 350 jaar en IEDEREEN speelt hier IEDERE dag een ronde Par.’
Moraal Op de één of andere vreemde manier vinden wij zelfvoldoening in het golfen in de moeilijkheid om het spel te domineren. Het feit dat iedere dag anders is, dat onze buurman het niet in een week kan leren en dat het soms uitstekend kan gaan en soms ook helemaal niet, is positief! Golfen zou niet leuk zijn als we vooraf wisten hoe het zou gaan, we zouden ons snel vervelen en nooit een leven lang spelen. Een fijne gedachte voor de volgende slechte ronde die je speelt … nietwaar?
FAVORIETE
boek VAN
Bert Riemslag, Rotterdammer te Marbella. Het mooiste boek: The Drifters, een boek van James A. Michener. in 1971 voor het eerst gepubliceerd.
Waarom juist dit boek? Het boek beschrijft hoe 6 jonge mensen van verschillende nationaliteiten en achtergronden vanuit hun uiterst diverse woonplaatsen de wijde wereld intrekken om ook weer geheel uiteenlopende redenen. Na veel omzwervingen en belevenissen komen ze uiteindelijk allemaal in Torremolinos terecht. Daar leven ze geheel in de stijl van de dagen in vrijheid en blijheid, komen in aanraking met de drugs van die tijd en lees je hoe ieder van hen met alle uitdagingen van zo´n omgeving omgaat. Wanneer heb je dit boek gelezen? Voor het eerst ergens eind 70´er jaren op één van mijn vele reizen. Lees je veel? Ja, zéér veel zelfs, met de bekende paplepel ingegoten en nooit meer opgehouden. Zowel boeken en tijdschriften als digitaal op mijn Kindle of op scherm van PC of iPad. Vertel nog iets kort over jezelf? Ben een gelukkig mens. Kijk met veel plezier terug op mijn levensloop die al net voor WW II in Rotterdam begon waar ik ook mijn
opleiding kreeg en mijn werkzame leven begon. Daar heb ik ook mijn echtgenote ontmoet, waar we twee mooie zonen mee kregen. Goed gelukt ondanks dat ik voor mijn jobs nogal erg veel uithuizig ben geweest. Mooie carrière gehad met veel meer ups dan downs net als gelukkig in ons privé leven het geval was. Volgens plan vroeg kunnen stoppen met werken en nu al ruim 18 jaar genietend van La Edad Dorada. Sinds 1988 hier in Marbella neergestreken en lid van Aloha Golf Club geworden waar we sinds mei 2000 permanent wonen aan de eerste hole. Kinderen en onze 4 kleinkinderen wonen in NL maar komen vaak hier en Nelly en ik gaan 5 à 6 keer per jaar een paar dagen naar Nederland. We genieten van het Spaanse leven hier en hopen hier samen heel oud te mogen worden. Veel sporten moet helpen om daarbij ook nog gezond te blijven. Tot slot: van wie zou jij ‘het favoriete boek van’ willen lezen? Van Joyce van Ombergen-Jong, benieuwd of haar keuze laat zien waar haar gedrevenheid en passie vandaan komt.
ES LIFE | 49
AAN
tafel
MET
CATHELIJNE DE VILDER interior designer
Aan tafel met Cathelijne de Vilder, het is dat ik weg moest anders had het gesprek gemakkelijk nog een uur kunnen duren. Vol enthousiasme praat deze Hollandse zakenvrouw over hoe haar passie haar werk is geworden. Met energie en enthousiasme richt zij huizen en projecten in. Van banken, tapijten, complete keukens tot unieke en sfeervolle accessoires.
Tekst Marieke Vaandrager Beeld: Siesta Homes
'ZO VOELT JE INTERIEUR WEER ALS NIEUW EN HEB JE NIET DE KOSTEN VAN EEN COMPLEET NIEUWE BANK.'
ES LIFE | 50
C
Cathelijne woont inmiddels 17 jaar in Spanje en werkt sinds 3 jaar als interior designer onder de vleugels van makelaarskantoor Siesta Homes. Je merkt direct dat ze erg enthousiast is over haar huidige werk. Met een kop koffie in de hand vertelt zij me hoe zij in deze baan gerold is. 'Tijdens mijn studie Frans in Amsterdam deed ik diverse cursussen op het gebied van interieur en inriching. Dat ik daar uiteindelijk geld mee zou verdienen vermoedde ik toen nog niet. Eigenlijk wist ik niet zo goed wat ik wilde doen en had samen met mijn vriend bedacht om een lange reis te gaan maken door Zuid Amerika. Mijn schoonouders vonden echter dat we eerst maar eens wat werkervaring moesten opdoen bij hen in Marbella. Daar konden we dan meteen de taal leren. Tja, daar zat wat in en dus boekten wij een enkel reisje naar Spanje.' 'Ik vertrok al snel richting Salamanca om daar een taalcursus te doen. Met wat basiskennis op zak kwam ik terug naar Marbella en daar ontmoette ik een Nederlandse verzekeringsagent. Hij had wel vertrouwen in mijn verkoopkwaliteiten en bood mij een baan aan.... levensverzekeringen verkopen aan Spanjaarden! Niet echt een inspirerende baan maar ik kwam wel bij veel mensen aan de deur. En zo kwam het dat ik via via een baan kreeg als marketeer bij het Marriott Hotel. Ik heb gewerkt aan het time-share concept, misschien wel bekend van de stands op diverse vliegvelden. Leuk en veelzijdig werk maar toen ik zwanger raakte heb ik de time-share verruild voor een time-out.' En daar kwam haar oude hobby weer om de hoek kijken. Cathelijne startte haar eigen bedrijf in Personal Organizing. Zij hielp klanten overzicht te creĂŤren, zowel in huis als in hun leven. 'Ik vond het geweldig om mensen te helpen het 'licht en de ruimte' weer te zien, zeker in tijden van de crisis. Ik hielp ze hun 'puinhoop' op te ruimen om weer met frisse energie verder te gaan.'
Haar klanten waren vooral particulieren. Ondernemer in onroerend goed Morten Remo (eigenaar van Siesta Homes) zag dat Cathelijne's concept ook van meerwaarde kon zijn voor zijn klanten. Het bleek een gouden match. 'Klanten kochten een huis maar hadden in die 10 dagen dat ze hier in Spanje op vakantie waren vaak geen tijd om meubelzaken af te lopen. In beginsel ging ik met de klanten mee op pad, winkel in en winkel uit. Dat was natuurlijk heel gezellig maar ook tijdrovend.' Cathelijne kwam met een efficiĂŤntere werkwijze. 'Voor een klant is het vaak lastig om te verwoorden wat ze mooi vinden. Iets zien en dan beoordelen is gemakkelijker. Ik heb toen 5 stijlen ontwikkeld waar wij nu samen met de klant doorheen lopen. Eenmaal de stijl bepaald dan gaan wij de verdieping in om vervolgens te gaan 'inkopen'. Zo ontwikkelen we voor iedere klant echt een eigen stijl, in plaats van dat men moet kiezen uit standaard pakketten of beperkt is tot de stijl van die ene show-flat.' Cathelijne heeft uiteraard haar eigen smaak maar houdt van heel veel stijlen. 'Als je het maar goed doorvoert! Accessoires zijn daarbij van belang. Zelf heb ik hele neutrale meubels in huis maar ik wissel elk half jaar mijn zomer- en winterkussens en plaids weer om. Zo voelt mijn interieur steeds weer als nieuw en heb ik niet de kosten van een compleet nieuwe bank.' Het liefste levert Cathelijne een totaal concept aan haar klanten, alles moet kloppen, zelfs de kleur van de kaarsen. 'Een klant moet zich, zodra deze over de drempel stapt, meteen helemaal thuis voelen in hun nieuwe woning.' Om niet met standaard kussens, kandelaren en vazen aan te komen, reist Cathelijne veel en bezoekt zij diverse beurzen. Cathelijne is zo overtuigd van de waarde van accessoires dat zij inmiddels haar kantoor omgebouwd heeft tot winkel. Had ik al gezegd dat ze creatief en energiek is?
In elke uitgave van ons magazine biedt Cathelijne onze lezers een korting op een product uit haar winkel. Deze keer: een schitterend sierkussen van Au Maison. De winkellocatie: Centro Comercial Centro Plaza, oficina 44-46, Nueva Andalucia (naast de bullring en de zaterdagmarkt). Telefoon: +34 952 908 705 Vermeld wel even dat u de aanbieding in ons blad gelezen heeft.
korting
euro 79 (IPV EURO 99)
ES LIFE | 51
VIJF INTERIEUR STIJLEN Cathelijne de Vilder gaat vanaf ons komende nummer voor ons schrijven! Cathelijne is interior designer bij Siesta Homes en werkt met vijf interieurstijlen. Per uitgave zal zij ĂŠĂŠn van haar stijlen verder toelichten en ons informeren over nieuwe trends en topics op het gebied van lekker en vooral stijlvol wonen.
ICONIC TOUCHES Iconische stukken helpen om de persoonlijke touch van uw interieur compleet te maken. Het plaatsen van eyecatchers geeft kracht en vraagt om focus. Sterk zijn items die wat dramatisch hebben, bijvoorbeeld heldere of felle kleuren, ongewone texturen of interessante tegenstellingen. Dat kan een beeld, vaas, meubel of schilderij zijn, rechtstreeks afkomstig van pop art, edgy urban of ontworpen door 's werelds grootste architecten en industrieel ontwerpers.
NORTHERN CHIC Bij een moderne inrichting denkt men vaak aan een steriele, koude stijl. Dat is jammer want het kan juist ook heel huiselijk, comfortabel en gastvrij zijn. De kunst zit hem in het verzachten van de randen, en de juiste combinatie van materialen en kleuren. Scandinavische en Nederlandse designers weten hier een exacte balans in te vinden. Lichte kleuren en een natuurlijke verlichting kunnen de stijl opfrissen en luchtiger maken.
ES LIFE | 52
MAXIMIALIST EXUBERANCE Veel snuisterijen, drukke prints, donkere kleuren en opvallende elementen. Dat klinkt druk en rommelig maar wanneer er evenwicht in zit, brengt het juist veel warmte en geborgenheid. Met de juiste verhoudingen en combinaties is dit een uitgesproken stijl. Een stijl die belangstelling wekt. Past dit bij u? Dan is het enkel nog een kwestie van durven, verkennen en proberen! Doet u dat goed, dan brengt het u een interieur dat naadloos aansluit bij uw eigen persoonlijkheid.
COOL MEDITERRANEAN
MINIMALIST MODERN Een stijl die perfect past in een modern architectonisch vormgegeven huis. Strakgelijnde geometrie en rust staan centraal in deze stijl. Net als de kunst van het kiezen en het plaatsen van meubels en decoratieve elementen. Elk object straalt aandacht uit en mag een eyecatcher zijn. Ook hier is belangrijk dat de kleuren mooi bij elkaar aansluiten.
Deze pakkende Andalusische combinatie van Romeinse, Moorse en Spaanse invloeden kenmerkt zich door veel fris wit in combinatie met zachte aardetinten en hout. Aangevuld met blauwe hoogtepunten. Voeg een vleugje Provençaalse chique toe en je hebt de ingrediÍnten voor een strak modern huis met een warmte die past in het Mediterraanse klimaat.
ES LIFE | 53
UNIEK AAN DE COSTA DEL SOL
De street legal City Cars zijn ideaal om u comfortabel en veilig te verplaatsen in een stedelijke omgeving. - naar de supermarkt - naar het centrum van de stad, makkelijk parkeren - naar het restaurant - naar het strand . . .
c i r t c ele
street legal
CITY CARS
Rijden met officieel kenteken op de openbare weg. Te Koop vanaf 8000,00 € excl. BTW Te Huur vanaf 75,00 € incl. BTW Ecocarinvest is exclusief verdeler voor de Costa del Sol voor City Cars Garia.
Marbella office +34 952 929 770 +34 670 254 337
ES LIFE | 54
Calle Francisco Villalón, Local 13, Marina Banús 4 29660 Puerto Banús, Nueva Andalucia, Málaga, Spain
www.ecocarinvest.com
guy@ecocarinvest.com
valid till November 30th 2015
De revolutie van slim beleggen is gestart ‘Nu heb ik grip op mijn eigen toekomst’
Samen op één lijn voor een beter resultaat Welkom bij slimmer beleggen. Bij Surence hebben wij gepersonaliseerd en geautomatiseerd beleggen ontwikkeld met behulp van slimme technologie. Wij helpen mensen met het nemen van betere beleggingsbeslissingen en het efficiënt behalen van hun financiële doelen zoals pensioenopbouw, van pensioen genieten, een auto, een reis, een studie. Het maakt uw leven eenvoudiger met minder zorgen. Onze kosten van geautomatiseerd beleggen zijn het laagst. Met 0,15% per jaar is dit zelfs 90% lager dan gebruikelijk. Bovendien hoeft u deze kosten niet te betalen (zie voorwaarden op www.surence.nl).
De revolutie naar slimmer en gepersonaliseerd online beleggen is gestart en wij leiden de weg. Dat doen wij volledig transparant, zonder verborgen kosten. U heeft online meer grip en een continu overzicht over uw beleggingsdoelen via Surence. Binnenkort is het zover. Bedieningsvriendelijk en helder; • registreer u (kost u circa 3 minuten) • stel uw beleggingsdoel in • start Ga nu naar www.surence.nl en start met slimmer beleggen, zonder kosten voor een beter resultaat.