9789037234084 sociale veiligheid 1 pesten, mishandeling, grensoverschrijdend gedrag

fb .v

.

Project

U

itg

ev

er

ij

Ed

u' Ac

tie

Sociale veiligheid 1: pesten, grensoverschrijdend gedrag

Auteur: Meike Bouwer Inhoudelijke redactie: Napona Smid

fb .v

Uitgeverij: Edu’Actief b.v.

0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl

.

Colofon

Titel: Sociale veiligheid 1: pesten, grensoverschrijdend gedrag ISBN: 978 90 3723 408 4 Edu’Actief b.v.2018

tie

©

u' Ac

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Ed

Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl).

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

U

itg

ev

er

ij

Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu’Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.

4

Vooronderzoek

7

Ontwerpfase

8

Realisatiefase

9 10

U

itg

ev

er

ij

Ed

u' Ac

tie

Oplevering

fb .v

Over dit project

.

Inhoudsopgave

3

Over dit project

Over dit project

.

Inleiding

Ed

u' Ac

tie

fb .v

Pesten is veel in het nieuws de afgelopen tijd; pesten via sociale media, pesten op het werk, enzovoort. Misschien heb je het zelf wel eens meegemaakt, als slachtoffer of als dader. Of herken je het uit je klas. In dit project richten we ons op het pesten bij kinderen en jongeren.

Je gaat informatie verzamelen over onder andere de definitie van pesten, verschillende vormen van pesten, de oorzaken van pesten en pestprotocollen. Uiteindelijk gaan jullie deze informatie gebruiken om een groep medewerkers van een integraal kindcentrum (IKC) hierover voor te lichten.

Pesten gebeurt steeds vaker via sociale media.

Leerdoelen

Je kunt aan verschillende leeftijds-/doelgroepen (kinderen, ouders, collega's) uitleggen wat pesten is (en het verschil met plagen).

Je kunt verschillende vormen van pesten beschrijven.

Je kunt signalen en risicofactoren herkennen van een dader en een slachtoffer van pesten.

Je kunt voorwaarden noemen die zorgen voor een veilig en positief groepsklimaat.

Je kunt aandachtspunten noemen voor je eigen rol in het creëren van een veilig en positief groepsklimaat.

Je kunt verschillende protocollen tegen pesten benoemen met de bijbehorende vooren nadelen.

Je kunt verschillende manieren benoemen om pesten bespreekbaar te maken in de groep.

Je kunt ouders/kinderen/collega's handvatten aanbieden om op een goede manier om te gaan met pestgedrag van kinderen.

ij

•

er

• •

ev

• • •

U

itg

•

4

•

Over dit project

Projectbeschrijving Casus

fb .v

.

Integraal kindcentrum (IKC) ‘De Regenboog’ heeft een nieuwe aanmelding ontvangen.

Het gaat om Rick, een jongen van 6 jaar. Zijn ouders zijn op zoek naar een ander IKC omdat Rick eerder op school werd gepest. Om ervoor te zorgen dat Rick bij ‘De Regenboog’ in een veilig en positief groepsklimaat terechtkomt en niet opnieuw slachtoffer wordt van pesterijen heeft Sarah (leidinggevende) jullie gevraagd om een workshop over pesten voor te bereiden voor de collega’s van het IKC.

tie

Opdrachtgever

Projectopdracht

u' Ac

Jullie opdrachtgever is Sarah, de leidinggevende van het IKC waar Rick in de groep komt.

Sarah heeft jullie gevraagd om voor de collega’s (ongeveer 15 medewerkers) een workshop over pesten voor te bereiden en uit te voeren.

Ed

In deze opdracht gaan jullie je verdiepen in het onderwerp pesten. Jullie gaan informatie opzoeken over pesten en deze informatie gebruiken jullie om een workshop voor te bereiden en uit te voeren. In de workshop geven jullie informatie over de belangrijke onderwerpen die te maken hebben met pesten. Daarnaast geven jullie tips en handvatten aan de medewerkers over hoe je in de praktijk kunt omgaan met pesten. Aangezien het een workshop is, is het de bedoeling dat jullie vier opdrachten verwerken in de workshop. De medewerkers moeten dan actief meedoen aan de opdrachten. Dit helpt om de informatie beter te onthouden. Tot slot geven jullie de werknemers aan het eind van de workshop een infographic mee met daarop een deel van de belangrijkste informatie uit de workshop.

ij

Projectproduct

er

Jullie bereiden een workshop voor, voor de medewerkers van het IKC, en voeren de workshop uit.

U

itg

ev

De workshop moet informatie bevatten over: • wat pesten is • wat signalen/risicofactoren zijn voor daders en slachtoffers van pesten • de rol van een veilig en positief groepsklimaat en de rol van pedagogisch medewerker/onderwijsassistent hierin • de verschillende (soorten) protocollen tegen pesten en wat de voordelen en nadelen hiervan zijn • manieren om pesten bespreekbaar te maken in de groep • tips om ouders/kinderen/collega’s te adviseren in het omgaan met pesten.

De workshop moet de volgende interactieve opdrachten bevatten: • een opdracht om het belang van een veilig en positief groepsklimaat te demonstreren • een opdracht waarin het nut van een pestprotocol gedemonstreerd wordt • een opdracht waarin een nieuw pestprotocol gepresenteerd wordt • een opdracht waarin wordt gedemonstreerd hoe je pesten bespreekbaar kunt maken in een groep.

5

tie

Op school worden kinderen snel slachtoffer van pestgedrag.

fb .v

.

Over dit project

Beoordeling

Je wordt bij dit project beoordeeld aan de hand van het beoordelingsformulier. In de workshop moet in elk geval de volgende informatie worden verwerkt: • Wat is pesten?

• Wat zijn signalen/risicofactoren voor daders en slachtoffers van pesten?

• Wat is de rol van een veilig en positief groepsklimaat en wat is de rol van pedagogisch medewerker/onderwijsassistent hierin?

• Welke pestprotocollen zijn er en wat zijn de voor- en nadelen hiervan?

• Wat zijn manieren om pesten bespreekbaar te maken in een groep?

• Welke tips zijn er om ouders/kinderen/collega’s te adviseren in het omgaan met pesten?

Ed

Beoordelingsformulier <

u' Ac

De workshop moet minimaal driekwartier en maximaal een uur duren en moet ondersteund worden door een PowerPoint of Prezi. Ook maken jullie een infographic met daarop een deel van de belangrijkste informatie over pesten voor de medewerkers van het IKC.

U

itg

ev

er

ij

Daarnaast moet de workshop vier interactieve opdrachten bevatten. Elk groepslid voert een opdracht uit tijdens de workshop. Van elke opdracht moet de voorbereiding worden weergegeven in een kort verslag. Je geeft aan welke informatie jullie hebben gebruikt (per opdracht minstens drie bronnen), hoe de werknemers actief worden betrokken bij de opdracht, voor welke werkvorm is gekozen en een motivatie (waarom hebben jullie juist voor deze opdracht gekozen).

6

De vier opdrachten hebben de volgende vier doelen: 1. het belang van een veilig en positief groepsklimaat demonstreren 2. het nut van een pestprotocol demonstreren 3. het presenteren van een nieuw pestprotocol 4. het demonstreren van een manier om pesten bespreekbaar te maken in een groep.

Voor de beoordeling van de presentatie wordt gelet op de inhoud en de lay-out (zie beoordelingsformulier). De presentatie moet daarnaast minstens drie kwartier en maximaal een uur duren.

Tot slot worden jullie beoordeeld op jullie infographic. De infographic wordt beoordeeld op de inhoud en lay-out (zie beoordelingsformulier).

Vooronderzoek

Vooronderzoek

Werkmodel Takenlijst <

1. Formeer de projectgroep en maak een samenwerkingscontract. Bepaal wat jullie moeten weten voordat je aan het project begint.

2. Maak een takenlijst en een planning: wie onderzoekt wat? Hoe informeren jullie elkaar daarover?

3. Voer de afspraken uit.

4. Maak een verslag van het vooronderzoek en leg dit voor aan je docent.

5. Neem dit verslag op in je projectplan.

.

Werkmodel Samenwerkingscontract <

Vooronderzoek

fb .v

Opdracht 1

In het vooronderzoek voeren jullie een literatuuronderzoek uit. Jullie verzamelen informatie om antwoord te geven op vragen die jullie in de workshop moeten beantwoorden. De antwoorden op deze vragen verwerken jullie later in een presentatie en een infographic.

Daarnaast gaan jullie op zoek naar informatie om de interactieve opdrachten voor te bereiden en onderzoeken jullie welke werkvormen geschikt zijn om te gebruiken tijdens de workshop.

Deze informatie nemen jullie ook op in het verslag van het vooronderzoek.

Opdracht 2

Begin met het schrijven van het logboek, door de samenwerking tot zover te beschrijven.

• Hoe is het samenwerken tot nu toe verlopen?

• Wat ging goed en niet goed?

• Wie heeft wat gedaan? Heeft iedereen voldoende bijgedragen?

• Hebben jullie duidelijke afspraken gemaakt? Hoe is dit gegaan?

Houd het logboek tijdens het project goed bij. De docent gebruikt het bij de beoordeling van het project.

U

itg

ev

er

ij

Ed

Werkmodel Logboek en evaluatie <

Logboek bijwerken

u' Ac

tie

Werkmodel Projectplan <

7

Ontwerpfase

Ontwerpfase Opdracht 3

Ontwerp

er

ij

Ed

u' Ac

tie

fb .v

.

1. Nu jullie de informatie over de verschillende deelonderwerpen hebben verzameld, gaan jullie de workshop voorbereiden. De gevonden informatie moet geordend worden en er moet worden bepaald welke informatie jullie gebruiken in de presentatie en welke informatie in de infographic. Let goed op de eisen die worden gesteld aan de informatie die jullie moeten vertellen tijdens de workshop.

2. Als alle informatie bekend is, gaan jullie de vier opdrachten verdelen. Iedere student gaat een opdracht voorbereiden die hij/zij uitvoert tijdens de workshop.

3. Vervolgens moeten er afspraken gemaakt worden over de presentatievorm die jullie gaan gebruiken. Wordt het een Powerpoint een Prezi, of misschien een andere manier om de informatie weer te geven. Maak een voorbeeld van hoe de presentatie er ongeveer uit gaat zien. Denk ook aan afbeeldingen om je verhaal te ondersteunen.

4. Overleg met de docent welke vraag uit criterium ĂŠĂŠn van het beoordelingsformulier jullie behandelen in de infographic. Maak ook een voorbeeld van hoe jullie infographic er ongeveer uit komt te zien. Welke informatie gebruiken jullie, welke afbeeldingen gebruiken jullie, enzovoort.

5. Laat het ontwerp goedkeuren door de docent en de opdrachtgever en neem het inclusief begroting op in je projectplan.

6. Werk vervolgens het logboek bij.

U

itg

ev

Bedenk goed hoe je je resultaten gaat presenteren.

8

Realisatiefase

Realisatiefase

U

itg

ev

er

ij

Ed

u' Ac

tie

Werkmodel Voorlichting aan een groep <

Als alle informatie bekend is en geordend, de opdrachten zijn bedacht en de presentatievorm gekozen, is het tijd om de presentatie in elkaar te zetten en de infographic te maken. Wat wordt de volgorde van de verschillende onderdelen (wissel het geven van informatie af met het doen van een opdracht) en wie gaat welk onderdeel uitvoeren? Denk bij het maken van de presentatie ook aan de opmaak (het gebruik van kleuren/contrast, hoeveelheid informatie per sheet, enzovoort).

Naast de presentatie maken jullie nu ook de definitieve versie van jullie infographic. Bedenk welke informatie jullie willen presenteren, welke afbeeldingen hierbij passen en denk ook om de opmaak.

.

Werkmodel Presenteren <

Realistie

fb .v

Opdracht 4

9

Oplevering

Oplevering Opdracht 5

Oplevering

Opdracht 7

Reflecteren

Bedenk een moment of situatie tijdens het werken aan de training waarvan je nu vindt dat je het in het vervolg anders zou moeten aanpakken. Kijk terug en doe dit met behulp van de STARRT-methode. Lever het reflectieverslag in bij je docent.

U

itg

ev

er

ij

Ed

Werkmodel STARRT-methode <

Evalueer met elkaar het project en doe hiervan verslag in het logboek.

tie

Werkmodel Logboek en evaluatie <

Evaluatie

u' Ac

Opdracht 6

fb .v

.

In de laatste fase van dit project gaan jullie de workshop uitvoeren. Zorg ervoor dat je de workshop een paar keer oefent. Geef elkaar tips om de uitvoering van de workshop nog te verbeteren. Let ook op de duur van de workshop, niet te lang en niet te kort. Als dit allemaal is gedaan, gaan jullie de workshop geven.

10