ij
er
ev
itg
U
tie
u' Ac
Ed
Voorlichting
.
fb .v
Project
Auteur: Jolique van Wilsum Inhoudelijke redactie: Agnes Schouten Titel: Voorlichting
tie
ISBN: 978 90 3723 425 1
fb .v
Uitgeverij: Edu’Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl
.
Colofon
©
u' Ac
Edu’Actief b.v. 2018 Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Ed
Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl). De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
U
itg
ev
er
ij
Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu’Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.
4
Vooronderzoek
7
Ontwerpfase
9
Voorbereidingsfase Realisatiefase
12 13
U
itg
ev
er
ij
Ed
u' Ac
tie
Oplevering
10
fb .v
Over dit project
.
Inhoudsopgave
3
Over dit project
Over dit project
.
Inleiding
Ed
u' Ac
tie
fb .v
Voor cliënten is het soms lastig om zelf aan goede, bruikbare informatie te komen. Als hulpverlener heb je vaak meer kennis dan cliënten. Deze kennis kun je overdragen aan cliënten door voorlichting te geven. Als je kennis overzichtelijk aanbiedt, kunnen cliënten zelf bepalen hoe zij deze kennis gebruiken. In dit project ga je aan de slag met de voorbereiding op het geven van voorlichting aan een van de volgende doelgroepen: • oudere cliënten (VVT) • gehandicapte cliënten (GHZ) • cliënten met een psychische stoornis (ggz).
ij
Een folder wordt vaak gebruikt als voorlichtingsmateriaal.
er
Leerdoelen
U
itg
ev
Je kunt: • duidelijk uitleggen waarom je voor een doelgroep en het onderwerp gekozen hebt • een duidelijk voorlichtingsplan schrijven • voorlichtingsmateriaal maken dat afgestemd is op oudere cliënten, gehandicapte cliënten of cliënten met een psychische stoornis • samen met je projectgroep een presentatie geven over het voorlichtingsplan • samen een helder evaluatieverslag schrijven.
4
Projectbeschrijving Stel een projectgroep van maximaal vier personen samen. Je maakt tijdens dit project samen een voorlichtingsplan voor oudere cliënten, gehandicapte cliënten of cliënten met een psychische stoornis. Het voorlichtingsplan maak je over een onderwerp dat je in de casus kunt lezen. Je bedenkt samen welke boodschap je over wilt brengen aan de doelgroep en welke voorlichtingsvorm je hierbij wilt gebruiken. Ook maak je voorlichtingsmateriaal. Aan het einde van dit project presenteer je dit voorlichtingsplan en het voorlichtingsmateriaal aan je docent en klasgenoten.
Over dit project
Casus Drie organisaties hebben contact opgenomen met voorlichtingsbureau Zorg & Welzijn. Organisatie De Zonnebloem (VVT), organisatie Ziezo (GHZ) en organisatie De Rivieren (ggz).
fb .v
.
Organisatie De Zonnebloem heeft woon- en dagbestedingslocaties in de ouderenzorg (verzorgingstehuizen, verpleeghuizen en de thuiszorg). Organisatie Ziezo heeft woon- en dagbestedingslocaties in de gehandicaptenzorg. Organisatie De Rivieren heeft woon- en dagbestedinglocaties in de geestelijke gezondheidszorg. Deze drie organisaties hebben aan het voorlichtingsbureau gevraagd om een voorlichtingsplan op te stellen.
tie
De onderwerpen voor het voorlichtingsplan zijn: • het versterken van de eigen kracht en vergroten van de zelfredzaamheid van de cliënten • gezondheidsverandering van cliënten voor een gezonde leefstijl De organisaties willen het voorlichtingsplan gebruiken om voorlichting te geven aan de cliënten binnen hun organisatie.
Ed
Opdrachtgever
u' Ac
De manager van het voorlichtingsbureau Zorg & Welzijn vraagt of jullie het voorlichtingsbureau kunnen helpen met het opstellen van een van deze voorlichtingsplannen. Jullie mogen hierbij zelf kiezen voor een organisatie, een doelgroep en een onderwerp. Ook vraagt mevrouw Jansen of jullie voorlichtingsmateriaal willen maken. Dit voorlichtingsmateriaal moeten hulpverleners van de organisaties kunnen gebruiken om voorlichting te geven aan de cliënten.
De opdrachtgever is manager mevrouw Jansen van voorlichtingsbureau Zorg & Welzijn.
Projectopdracht
U
itg
ev
er
ij
Tijdens het project ga je je verdiepen in het geven van voorlichting over het versterken van de eigen kracht en gezondheidsverandering. Je werkt samen met je projectgroep van maximaal vier studenten. Je leert tijdens het project welke voorlichtingsvormen je kunt gebruiken en hoe je een voorlichtingsplan op moet stellen. Ook maak je voorlichtingsmateriaal voor oudere cliënten, gehandicapte cliënten of cliënten met een psychische stoornis. Aan het eind van het project geef je samen met je projectgroep een presentatie over het voorlichtingsplan en het voorlichtingsmateriaal aan je docent (mevrouw Jansen) en klasgenoten (hulpverleners van de gekozen organisatie).
Projectproduct Het product moet voldoen aan de volgende eisen: • een korte omschrijving van de doelgroep • een motivatie van de keuze voor het onderwerp (waarom heeft de doelgroep behoefte aan deze voorlichting?) • een voorlichtingsplan • voorlichtingsmateriaal • een PowerPointpresentatie van het voorlichtingsplan • een gezamenlijk evaluatieverslag • een individueel reflectieverslag.
5
Over dit project
Beoordeling Aan het eind van het project word je beoordeeld op verschillende punten. Je vindt deze punten in het beoordelingsformulier. Je wordt beoordeeld op inhoud en op uitvoering. Andere belangrijke punten bij de beoordeling zijn een actieve deelname en een nette correcte uitwerking.
U
itg
ev
er
ij
Ed
u' Ac
tie
fb .v
.
Beoordelingsformulier <
6
Vooronderzoek
Vooronderzoek
Werkmodel Planning <
Ed
u' Ac
tie
Werkmodel Takenlijst <
a. Vorm een projectgroep en maak gezamenlijk een samenwerkingscontract. Gebruik hiervoor Werkmodel Samenwerkingscontract. In het samenwerkingscontract maken jullie groepsafspraken voor de uitvoering, bijvoorbeeld over hoe kennis te delen en wat te doen bij onenigheid. b. Maak gezamenlijk een takenlijst en een planning (Werkmodel Planning). Wie onderzoekt wat en wanneer leveren jullie wat in bij de docent? Lees voorafgaand aan het maken van de planning het project helemaal door. Zo kun je een realistische planning maken. c. Voer de afspraken uit. d. Laat de uitwerking van het samenwerkingscontract goedkeuren door je docent. Als dit goedgekeurd is, kun je verder werken aan het project.
.
Werkmodel Samenwerkingscontract <
Vooronderzoek
fb .v
Opdracht 1
Verdeel de taken: wie doet wat?
er
Maak samen met je projectgroep een mindmap. Zet in het midden het woord voorlichting. Zet er woorden omheen die in jullie opkomen als je denkt aan het geven van voorlichting. Kijk voor een uitgebreide toelichting hoe je dit aanpakt in Werkmodel Mindmap. De mindmap kun je gebruiken om inspiratie op te doen over het onderwerp. Lever de mindmap in bij je docent en laat deze goedkeuren.
ev
Werkmodel Mindmap <
Mindmap
ij
Opdracht 2
Opdracht 3
U
itg
Werkmodel Logboek en Evaluatie <
Opdracht 4
Logboek Begin met het schrijven van het logboek, door de samenwerking te beschrijven. • Hoe is het samenwerken tot nu toe verlopen? • Wat ging goed en niet goed? • Wie heeft wat gedaan? Heeft iedereen een bijdrage geleverd? • Hebben jullie duidelijke afspraken gemaakt? Hoe is dit gegaan? Houd het logboek goed bij. De docent gebruikt het bij de beoordeling van het project.
Communicatievormen Tijdens het geven van voorlichting is het belangrijk dat je je boodschap duidelijk overbrengt aan je doelgroep. Om dit te bereiken moet je helder communiceren. Je kunt hierbij verschillende communicatievormen gebruiken. Tijdens deze opdracht leer je welke communicatievormen er zijn. Beantwoord hiervoor de vragen. Gebruik het internet om deze vragen te beantwoorden.
7
Vooronderzoek
fb .v
.
a. Wat betekent verbale communicatie? Geef een voorbeeld van verbale communicatie.
tie
b. Wat betekent non-verbale communicatie? Geef een voorbeeld hiervan.
a. Bekijk het filmpje ‘Zelfredzaamheid in de Zorg’. b. Beschrijf wat jullie opvalt in dit filmpje. c. Zou jij als hulpverlener hetzelfde doen als de hulpverlener in het filmpje of zou jij het anders doen? Licht je antwoord toe. d. Bekijk het filmpje ‘Gezond leven’. e. Haal uit dit filmpje vijf woorden, die jullie aanspreken. Beschrijf per woord wat dit woord volgens jullie betekent. Beantwoord de vragen over de filmpjes in een verslag van maximaal één A4’tje. Lever dit in bij je docent en laat dit goedkeuren.
U
itg
ev
er
Filmpje Gezond leven van TNO <
In deze opdracht verdiep je je in de volgende twee onderwerpen: • het versterken van eigen kracht en vergroten van de zelfredzaamheid van cliënten • gezondheidsverandering van cliënten voor een gezonde leefstijl.
Ed
Filmpje Zelfredzaamheid in de Zorg van Goed Gebruik <
Verdieping onderwerpen voorlichtingsplan
ij
Opdracht 5
u' Ac
c. Preverbale communicatie is een onderdeel van non-verbale communicatie. Wat betekent preverbale communicatie? Geef een voorbeeld hiervan.
8
Ontwerpfase
Ontwerpfase Opdracht 6
Omschrijving doelgroep
fb .v
.
Kies voor een organisatie en een doelgroep uit de casus. Voor deze organisatie en doelgroep ga je in dit project een voorlichtingsplan opstellen. Maak samen met je projectgroep een korte omschrijving van de gekozen doelgroep. De informatie die niet bekend is mag je zelf bedenken.
tie
Beschrijf de volgende punten: • Wat is de leeftijd van de doelgroep? • Welke mogelijkheden en beperkingen heeft de doelgroep op de volgende gebieden: – verstandelijk – psychisch – communicatie – sociaal-emotioneel • Welke interesses heeft de doelgroep?
Opdracht 7
Motivatie
u' Ac
Beschrijf dit in één A4 en laat dit verslag goedkeuren door je docent.
Ed
Maak een keuze voor een van de onderwerpen uit de casus. Over dit onderwerp ga je in dit project een voorlichtingsplan maken. In deze opdracht werk je samen met je projectgroep de volgende punten uit: (maximaal één A4’tje). • Wat is de reden dat je voor deze doelgroep gekozen hebt? • Wat is de reden dat je voor dit onderwerp gekozen hebt? • Waarom heeft de doelgroep behoefte aan voorlichting over dit onderwerp?
U
itg
ev
er
ij
Lever dit verslag in bij je docent en laat dit goedkeuren.
9
Voorbereidingsfase
Voorbereidingsfase Zelfredzaamheid in de zorg is erg belangrijk. Het stimuleert de cliënt om zelf te doen wat hij of zij (nog) zelf kan. Hierdoor kan de eigenwaarde toenemen. Ook kan de cliënt hierdoor meer in beweging blijven. Dit kan een positieve uitwerking hebben op de gezondheid van de cliënt. Beantwoord de volgende vragen. Gebruik hierbij de website Zorgvoorbeter.nl.
.
Pagina Zelfredzaamheid op Zorgvoorbeter.nl <
Zelfredzaamheid
fb .v
Opdracht 8
tie
a. Wat is zelfredzaamheid?
u' Ac
b. Welke twee vormen van zelfredzaamheid zijn er? Leg uit wat deze twee vormen betekenen.
Maak de leefstijltest individueel op de website Gezondeleefstijltest.nl Deze test bestaat uit vragen over jouw gezondheid. Bedenk samen, nadat iedereen de test ingevuld heeft, vijf vragen die je aan jullie gekozen doelgroep zou kunnen stellen over hun leefstijl. Zet deze vragen op papier. Beschrijf hoe je deze vragen kunt gebruiken bij het geven van voorlichting over een gezonde leefstijl.
ev
er
Website Gezondeleefstijltest.nl <
Gezonde leefstijl
ij
Opdracht 9
Ed
c. Kun je zelfredzaamheid meten? Waar meet je dat mee?
U
itg
Opdracht 10
Voorlichtingsplan Bij het geven van voorlichting is het belangrijk dat je bewust en doelgericht communiceert met de cliënt. Zo kan de cliënt informatie verkrijgen, verwerken en toepassen. Er zijn drie vormen van voorlichting: 1. informeren 2. adviseren 3. instrueren. Zoek op internet wat deze vormen van voorlichting inhouden en wat het verschil tussen deze vormen van voorlichting is. Beschrijf voor welke vorm van voorlichting jullie kiezen en waarom. Beantwoord verder de volgende vragen om je voor te bereiden op het maken van het voorlichtingsplan: • Welke boodschap wil je overbrengen aan de doelgroep? • Wat wil je met de voorlichting bereiken?
10
Voorbereidingsfase
• •
.
•
Hoe zou je dit kunnen bereiken? Waar moet je rekening mee houden als je aan deze doelgroep voorlichting geeft over dit onderwerp? (bijvoorbeeld in je taalgebruik). Welke vragen van cliënten kun je verwachten als je voorlichting aan deze doelgroep geeft?
U
itg
ev
er
ij
Ed
u' Ac
tie
fb .v
Maak hiervan een verslag van maximaal twee A4’tjes en laat dit goedkeuren door je docent.
11
Realisatiefase
Realisatiefase Lees samen met je projectgroep het werkmodel voorlichtingsplan goed door. Beantwoord de vragen die in het werkmodel gesteld worden. Gebruik hiervoor de uitwerkingen van Opdracht Omschrijving Doelgroep, Opdracht Motivatie en Opdracht Vooronderzoek voorlichtingsplan. Kies een voorlichtingsvorm en het voorlichtingsmateriaal dat je wil gebruiken. Schrijf hierna het voorlichtingsplan. Houd hierbij de hoofdstukindeling (hoofdstuk één t/m vijf) uit het werkmodel aan.
.
Werkmodel Voorlichtingsplan <
Voorlichtingsplan
fb .v
Opdracht 11
Opdracht 12
Voorlichtingsmateriaal
tie
Lever het voorlichtingsplan in bij je docent en laat dit goedkeuren.
u' Ac
In de vorige Opdracht Voorlichtingsplan hebben jullie een voorlichtingsplan geschreven en voorlichtingsmateriaal gekozen. In deze opdracht ga je het gekozen voorlichtingsmateriaal maken. Dit voorlichtingsmateriaal moet door hulpverleners van de organisatie gebruikt kunnen worden om voorlichting te geven aan de cliënten. Je kunt hierbij kiezen uit: • voorlichtingsmateriaal van papier, zoals een folder, brochure of stripboek (A4 met voor en achterkant) • een filmpje (maximaal drie minuten) • een PowerPointpresentatie (zes pagina’s). Zoek naar informatie en voorbeelden op internet om inspiratie op te doen.
Ed
Laat in het voorlichtingsmateriaal duidelijk jullie boodschap voor de cliënten naar voren komen. Benoem wat cliënten kunnen doen om dit te bereiken. Zorg dat het voorlichtingsmateriaal aansluit op de behoefte van de doelgroep. Zorg ook dat de cliënten het voorlichtingsmateriaal goed kunnen begrijpen.
PowerPoint
er
Opdracht 13
ij
Lever het voorlichtingsmateriaal in bij je docent en laat deze goedkeuren.
ev
In deze opdracht maken jullie een PowerPoint van jullie voorlichtingsplan. Jullie gebruiken deze PowerPoint voor jullie presentatie aan jullie docent (mevrouw Jansen van het voorlichtingsbureau) en jullie klasgenoten (hulpverleners van de gekozen organisatie). Laat in de presentatie de belangrijkste punten uit de vijf hoofdstukken van het voorlichtingsplan naar voren komen. Zoek toepasselijke plaatjes om de presentatie beeldend te maken.
U
itg
Zorg dat de presentatie van de PowerPoint 15 tot 20 minuten duurt.
12
Oplevering
Oplevering Opdracht 14
Presentatie
Werkmodel Logboek en Evaluatie <
Opdracht 16
Evaluatie
Evalueer samen het project en gebruik het werkmodel logboek en evaluatie. Werk daarnaast het logboek samen bij.
u' Ac
Opdracht 15
tie
fb .v
.
Jullie gaan het voorlichtingsplan en het gekozen voorlichtingsmateriaal presenteren aan jullie docent (mevrouw Jansen van het voorlichtingsbureau) en klasgenoten (hulpverleners van de gekozen organisatie). Maak hierbij gebruik van Opdracht PowerPoint en Opdracht Voorlichtingsmateriaal. Zorg dat er aan het einde van jullie presentatie ruimte is voor de docent en klasgenoten om vragen te stellen. Vraag aan het einde van de presentatie om feedback. De docent en klasgenoten geven jullie feedback op de volgende punten: • de inhoud van de presentatie • jullie manier van presenteren • of het voorlichtingsplan en het voorlichtingsmateriaal goed te gebruiken zijn voor de gekozen doelgroep. In totaal mag de presentatie (met vragen en feedback) 15 tot 30 minuten duren.
Individueel reflectieverslag
ij
Ed
Ieder projectlid maakt, naast het gezamenlijke evaluatieverslag, ook zelf een reflectieverslag. Beantwoord de onderstaande vragen: • Wat vond je leuk aan het project? • Wat vond je minder leuk aan het project? • Welke opdracht vond je het leukst en waarom? • Wat heb je van het project geleerd? • Welke feedback heb je van je medestudenten ontvangen na afloop van de presentatie? • Hoe neem je dit een volgende keer mee?
U
itg
ev
er
Lever het reflectieverslag in bij je docent.
13