fb .v
.
Project
U
itg
ev
er
ij
Ed
u' Ac
tie
Dagprogramma en huishoudelijke werkzaamheden
Colofon Auteur: Lily Benjamin - Merens Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Dagprogramma en huishoudelijke werkzaamheden
©
tie
ISBN: 978 90 3724 052 8
fb .v
.
Uitgeverij: Edu’Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl
Edu’Actief b.v. 2018
u' Ac
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Ed
Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl). De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
U
itg
ev
er
ij
Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu’Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.
4
Vooronderzoek
7
Ontwerpfase
8
Realisatiefase
9 10
U
itg
ev
er
ij
Ed
u' Ac
tie
Oplevering
fb .v
Over dit project
.
Inhoudsopgave
3
Over dit project
Over dit project
.
Inleiding
u' Ac
tie
fb .v
In een projectgroep van vier studenten gaan jullie aan de slag. Jullie passen de theorie en vaardigheden over huishoudelijke werkzaamheden in de kinderopvang toe in dit project. Jullie stellen schema’s op over de werkzaamheden en het dagprogramma. Daarnaast bedenken jullie hoe je de kinderen betrekt bij de huishoudelijke werkzaamheden. Hoe je deze projectopdrachten vormgeeft, is aan jullie. Wees creatief!
Ed
Wat wordt wanneer schoongemaakt?
Leerdoelen
ev
er
ij
Je kunt: • een protocol lezen en toepassen • huishoudelijke werkzaamheden uitvoeren • op een efficiënte manier werken met schoonmaakmiddelen • op een ergonomische manier werken • ontwikkelingsgerichte activiteiten inzetten bij huishoudelijke werkzaamheden • randvoorwaarden organiseren om de huishoudelijke werkzaamheden goed te laten verlopen (niveau 4).
U
itg
Projectbeschrijving
4
Casus Kinderopvangorganisatie De Stampertjes heeft een nieuwe manager. De manager heeft in de afgelopen maanden regelmatig bezoeken gebracht aan de verschillende groepen van de instelling. Wat haar opviel is dat door drukte en wisseling van personeel er op de groepen wel huishoudelijke werkzaamheden worden uitgevoerd, maar niet meer op een structurele basis. De weekplannen voor de huishoudelijke werkzaamheden zijn niet meer actueel. Graag wil zij nieuwe weekplannen hebben, waardoor er weer overzicht is over alle huishoudelijke werkzaamheden voor de medewerkers.
Over dit project
fb .v
.
Een andere constatering van de manager is dat kinderen nauwelijks betrokken worden bij de huishoudelijke werkzaamheden. Zij vindt dit een gemiste kans. Kinderen kunnen eenvoudig en spelenderwijs meewerken met deze alledaagse klusjes. Dit hoeft niet vervelend te zijn. Het kan juist op een plezierige manier, waarbij de kinderen op verschillende ontwikkelingsdoelen gestimuleerd worden. Zelfs met een activiteit als de afwas in de keuken opruimen kun je kinderen stimuleren. Denk eens aan: het tellen van de bordjes, het noemen (woorden) van alle gebruikte huisraad of het wegbrengen van afwas op kleur. Oudere kinderen kunnen gestimuleerd worden in het zelfstandig uitvoeren van huishoudelijke taken. Wanneer de manager dit bespreekt met de medewerkers, merkt zij dat de medewerkers behoefte hebben aan eenvoudige en speelse ideeën om dit aan te pakken met de kinderen.
Ed
u' Ac
tie
Kinderopvangorganisatie De Stampertjes heeft verschillende vormen van kinderopvang. Er is dagopvang voor kinderen van 0–4 jaar, er zijn peuterspeelzalen en er zijn groepen voor de buitenschoolse opvang voor kinderen van 4–12 jaar.
Hoe betrek je de kinderen bij het opruimen?
ij
Opdrachtgever
ev
er
De manager van kinderopvangorganisatie De Stampertjes is jullie opdrachtgever. Zij heeft gevraagd of jullie deze opdracht uit willen voeren. De doelgroep van jullie opdracht zijn de pedagogisch medewerkers van De Stampertjes.
U
itg
Projectopdracht Bij de lessen Huishoudelijke taken en inrichten van de ruimte heb je geleerd hoe je allerlei schoonmaakwerkzaamheden aanpakt. Ook heb je geoefend met het inrichten van een ruimte. Hierbij heb je steeds gekeken hoe je veilig werkt maar ook hoe je kinderen kunt betrekken bij huishoudelijke werkzaamheden. Met dit project pas je de kennis en vaardigheden toe in een concrete situatie. In het project kiezen jullie voor welke groep van De Stampertjes jullie aan de slag gaan. Jullie maken zelf deze keuze. De kinderen zijn 1,5 jaar of ouder. Het weekplan, het dagprogramma en de activiteiten presenteren jullie aan de manager van De Stampertjes en jullie docent.
5
Over dit project
Projectproduct
fb .v
.
De producten die je oplevert met dit project zijn: 1. een weekplan voor alle huishoudelijke werkzaamheden in een kinderopvanginstelling 2. een dagprogramma voor de groep van de opvang Hierbij werk je de huishoudelijke werkzaamheden uit. Daarnaast werk je ontwikkelingsgerichte activiteiten voor de kinderen uit die je gebruikt om kinderen te betrekken bij de huishoudelijke werkzaamheden. Met de activiteiten streef je pedagogische doelen na. Ze zijn passend bij de groep kinderen.
ij
Ed
u' Ac
tie
De producten voldoen aan deze eisen: • In het weekplan zijn minimaal tien huishoudelijke werkzaamheden verwerkt. – In het weekplan zijn protocollen voor de huishoudelijke handelingen voor veiligheid en arbo verwerkt bij de tien huishoudelijke werkzaamheden (niveau 3). – In het weekplan zijn vier protocollen opgesteld voor de huishoudelijke handelingen op het gebied van veiligheid en arbo (niveau 4). • Het weekplan is overzichtelijk opgesteld. Medewerkers kunnen direct zien welke taken er op welke dag moeten gebeuren en welke protocollen zij hierbij gebruiken. • In het dagprogramma is één dag op de opvanginstelling verder uitgewerkt. Hierbij is rekening gehouden met voldoende rust, activiteit, verzorging, slapen en ontwikkelingsgerichte activiteiten. Jullie werken dit uit voor één volledige dag. Werken jullie in je project met de groep peuters op een peuterzaal, dan beschrijf je twee verschillende dagdelen. Voor een bso-groep beschrijf je een volledige dag (vakantie bijvoorbeeld). – De keuzes voor onderdelen van het dagprogramma zijn onderbouwd. Hierbij zijn minimaal vier visies op kinderopvang verwerkt (niveau 4). • Bij de huishoudelijke activiteiten zijn minimaal tien activiteiten uitgewerkt die een pedagogisch medewerker met kinderen kan uitvoeren, zodat de huishoudelijke taak is uitgevoerd, de kinderen hebben meegeholpen, de kinderen vaardigheden hebben geleerd en de zelfstandigheid van de kinderen is gestimuleerd. Motiveer jullie keuze. Geef aan welke ontwikkelingsgebieden je stimuleert met deze activiteiten en welke interactievaardigheden erbij worden gebruikt.
er
Beoordeling
De docent beoordeelt het project. Je wordt beoordeeld op: • Zijn de drie producten opgeleverd? • Zijn de producten passend voor de groep van de kinderopvang die jullie gekozen hebben? • Zijn de producten overzichtelijk en aantrekkelijk vormgegeven? • Is het samenwerkingscontract goed uitgevoerd? • Is het projectplan goed uitgevoerd? • Hoe was de samenwerking in jullie projectgroep? • Is je logboek compleet?
U
itg
ev
Beoordelingsformulier <
6
De omschrijving van alle punten waarop je beoordeeld wordt, staat in het Beoordelingsformulier.
Vooronderzoek
Vooronderzoek
Werkmodel Planning <
tie
Werkmodel Takenlijst <
a. Formeer de projectgroep en maak een samenwerkingscontract. Bepaal wat jullie moeten weten voordat je aan het project begint. b. Bepaal voor welke groep van De Stampertjes jullie het project uitvoeren. • Om welke leeftijd gaat het? • Om wat voor soort opvang gaat het hier? • Hoe ziet in de regel een dag er voor hen uit, wanneer komen zij, wanneer gaan ze? • Wat zijn vaste onderdelen? • Waarom is deze volgorde zo? Welke relatie is er met jullie pedagogische visie? • Bekijk een aantal protocollen (van de kinderopvang) en bepaal welke vaste onderdelen er in een protocol staan. c. Maak met elkaar een mindmap over de groep van De Stampertjes die jullie voor ogen hebben. • Wat zijn de kenmerken van de groep? • In welke fase van de ontwikkeling zijn zij? • Wat kunnen de kinderen zelfstandig? Waar kun je de zelfstandigheid in deze fase juist stimuleren? • Welke vaardigheden kun je hen in deze fase aanleren? • Welke specifieke veiligheidsaspecten spelen er voor deze groep wanneer het gaat om huishoudelijke werkzaamheden en het werken met schoonmaakmiddelen? d. Neem de theorie over het uitvoeren van huishoudelijke werkzaamheden nogmaals door. Neem ook de lesstof over ontwikkelingspsychologie, het aanbieden van activiteiten en het stimuleren van zelfredzaamheid door. Raadpleeg internet voor mogelijkheden. e. Kennen jullie voorbeelden uit de praktijk van (BPV-)instellingen waar huishoudelijke activiteiten en ontwikkelingsgerichte doelen op een goede manier worden uitgevoerd? Zoek de instellingen op internet op of kijk naar de mogelijkheden om hier op bezoek te gaan om je verder te oriënteren. f. Maak een takenlijst en een planning: • Wie onderzoekt wat? • Hoe informeren jullie elkaar daarover? g. Voer de afspraken uit. h. Maak een verslag van het vooronderzoek en leg dit voor aan je docent. In het verslag verwerken jullie de informatie uit de hiervoor genoemde punten a. tot en met g. i. Neem dit verslag op in je projectplan. j. Maak nu het projectplan volgens het Werkmodel Planning. Bedenk met elkaar wie goed is in welke taken en waar je bijvoorbeeld goed van elkaar kunt leren. Leg je planning voor aan de docent.
.
Werkmodel Samenwerkingscontract <
Vooronderzoek
fb .v
Opdracht 1
ev
er
ij
Ed
u' Ac
Werkmodel Mindmap <
itg
Opdracht 2
U
Werkmodel Logboek en evaluatie <
Logboek Begin met het schrijven van het logboek door de samenwerking tot zover te beschrijven. • Hoe is het samenwerken tot nu toe verlopen? • Wat ging goed en wat niet goed? • Wie heeft wat gedaan? Heeft iedereen een voldoende bijdrage geleverd? • Hebben jullie duidelijke afspraken gemaakt? Hoe is dit gegaan? Houd het logboek tijdens het project goed bij. De docent gebruikt het bij de beoordeling van het project.
7
Ontwerpfase
Ontwerpfase Opdracht 3
Ontwerp van de producten
fb .v
.
Jullie ontwikkelen drie producten, namelijk: 1. weekprogramma met huishoudelijke werkzaamheden en bijbehorende protocollen (leg de keuzes uit die jullie maken) 2. dagprogramma van één dag in jullie groep van De Stampertjes 3. overzicht van suggesties voor ontwikkelingsgerichte activiteiten bij huishoudelijke activiteiten (leg de keuzes uit die jullie maken).
Ed
u' Ac
tie
Bespreek het volgende met elkaar: • Hoe gaan jullie de producten vormgeven? Mogelijkheden zijn: op papier, in een map, in digitale documenten. • Wat wordt de opbouw van de producten? Wat is de indeling? • Gebruiken jullie beeldmateriaal, bijvoorbeeld foto’s of filmfragmenten, bij de uitleg van activiteiten? Bedenk hierbij dat het aantrekkelijk is om beeldmateriaal te gebruiken. Een beeld zegt vaak meer dan een stuk tekst. Filmfragmenten zijn ook bruikbaar. Wel kan het enorm veel tijd kosten om deze te maken. Blijf praktisch! Misschien kun je op de BPV filmpjes maken van de activiteiten. Overleg dit altijd eerst met je praktijkopleider en denk aan de privacy van de kinderen. • Bedenk steeds dat de producten makkelijk te gebruiken moeten zijn voor pedagogisch medewerkers. Wat moet er in de beschrijving van de activiteiten, zodat het makkelijk en snel te hanteren is in de praktijk? • Maak een handige indeling. Hoe kan een pedagogisch medewerker zoeken in het product? Voeg bijvoorbeeld tags toe of maak een register. • Is het handig om een instructie te maken voor pedagogisch medewerkers? Hoe werken zij handig met jullie product? • Zijn er kosten verbonden aan het maken van de producten? Maak hiervan een begroting.
U
itg
ev
er
ij
Maak een eerste opzet: • Maak een opzet/format voor jullie producten. • Voor het weekoverzicht maken jullie een (digitaal) document. Neem hierin op: huishoudelijke taken, frequentie, plaats, verantwoordelijke, materialen, toelichting van de gemaakte keuzes enzovoort. • Kijk eventueel naar voorbeelden uit andere lessen, naar voorbeelden van de BPV of van internet. • Maak een format voor een dagprogramma. Hierin is een tijdsindeling, ruimte, gebruik materialen en middelen, en aantal collega’s opgenomen. • Maak een format voor de beschrijving van de activiteiten. Neem hierbij op: groepsgrootte, leeftijd, doelen, materialen, tijdsduur. Wees creatief. Je kunt de activiteiten beschrijven op papier of in een map. Er zijn meer mogelijkheden: maak een toolbox, een digitale tool enzovoort. • Kun je moderne media inzetten bij je ontwerp, bijvoorbeeld YouTube, Instagram of Facebook? Denk na over de toegang tot deze middelen!
8
Laat het ontwerp goedkeuren door de docent en de opdrachtgever en neem het inclusief begroting op in je projectplan. Pas aan de hand van de feedback van de docent en opdrachtgever de formats en het ontwerp aan. Werk vervolgens het logboek bij.
Realisatiefase
Realisatiefase Opdracht 4
Realisatie
fb .v
.
Nu is het tijd om de producten daadwerkelijk te gaan maken. In het projectplan hebben jullie afgesproken wie welke taken uitvoert. Ook hebben jullie regelmatig overleg met elkaar over de producten. Voer het projectplan uit. Loopt de uitvoering niet zoals gepland, zorg er dan voor dat je tijdig met elkaar en eventueel met je docent overlegt.
tie
Pak regelmatig de Planning en het Samenwerkingscontract erbij. Loopt alles nog volgens schema? Welke taken zijn inmiddels afgerond? Zijn er taken die meer of minder tijd nodig hebben? Pas dan in overleg de Planning aan. Heb je hulp nodig van een andere student of kun je een student uit je projectgroep goed helpen, bespreek dit tijdens jullie overleg. Zo werk je aan een goed product!
U
itg
ev
er
ij
Ed
u' Ac
Werk steeds het logboek bij. Noteer hier hoe jij zelf aan je taken hebt gewerkt en hoe de planning, de communicatie en de samenwerking verlopen. Zijn er punten die je een volgende keer anders aan gaat pakken? Beschrijf deze.
9
Oplevering
Oplevering Opdracht 5
Oplevering
fb .v
.
Jullie producten zijn klaar. De volgende stap is de oplevering aan de docent en opdrachtgever.
Spreek met jullie docent af wanneer jullie de producten op gaan leveren. Hoeveel tijd hebben jullie voor de presentatie?
tie
Een presentatie kun je in veel verschillende vormen doen. • Je laat de producten zien. • Je vertelt over jullie opzet en producten. • Je houdt een pitch waarin je je producten ‘verkoopt’. • Je voert enkele activiteiten uit je plan uit. • Je laat een film zien waarin je enkele activiteiten uitvoert met kinderen op de BPV. • Je maakt een PowerPoint of Prezi over jullie producten. Overleg met je docent over de lengte van de presentatie, bijvoorbeeld 10–15 minuten.
u' Ac
Bedenk bij de oplevering dat je je docent en opdrachtgever laat zien: • welke producten jullie hebben gemaakt • voor welke groep jullie producten hebben gemaakt • wat pedagogisch medewerkers ermee kunnen • welk voordeel jullie producten opleveren.
Ed
Bereid je presentatie goed voor. Wat wil je precies vertellen of laten zien? Wat is jullie taakverdeling? Laat je iets zien met de beamer en laptop? Zorg er dan voor dat je goed weet hoe de apparaten werken. Hoeveel tijd denk je nodig te hebben? Oefen je presentatie eerst in jullie projectgroep en eventueel op je BPV.
ij
In je logboek beschrijf je hoe jullie de oplevering hebben voorbereid en uitgevoerd. Wat was je taak? Hoe is het gegaan? Waar ben je tevreden over? Wat doe je een volgende keer anders? Welke feedback heb je gekregen?
er
Jullie hebben nu het project gepresenteerd aan de docent en opdrachtgever. Bespreek of het mogelijk is om het project daadwerkelijk te presenteren aan een groep pedagogisch medewerkers van een kinderopvanginstelling.
Evaluatie
ev
Opdracht 6
itg
Werkmodel Logboek en evaluatie <
Opdracht 7
U
Werkmodel STARRT-methode <
10
Evalueer met elkaar het project en doe hiervan verslag in het logboek.
Reflecteren Bedenk een moment of situatie tijdens het werken aan de training waarvan je nu vindt dat je het in het vervolg anders zou moeten aanpakken. Kijk terug en doe dit met behulp van de STARRT-methode. Lever het reflectieverslag in bij je docent.