Klar, ferdig, norsk! Arbeidsbok Nivå 2 (NYN) - revisjon (9788211034687) by Fagbokforlaget

ÅSE HALVORSEN ASTRID MADSEN

KLAR, FERDIG, NORSK! omfattar nettressurs, biletordbok og to arbeidsbøker. Alle komponentane inneheld ti tema som er bygde opp rundt ein tenkt familie frå Irak: • Familie • Årstider • Klede • Bustad • Fritid og kjensler

• Skole • Kropp • Mat • Natur • Transport

Arbeidsbok nivå 2 inneheld tekstar, enkel grammatikk og oppgåver som er knytte til dei ti temaa. Oppgåvene trener leseforståinga til elevane, gir øving i skriftleg framstilling av tekstar og oppmodar til munnleg kommunikasjon rundt ulike tema.

KLAR, FERDIG, NORSK!

Læreverket er temabasert og gir ei systematisk ord- og omgrepsinnlæring. Dette gir eit heilskapleg og godt læringsutbytte for fleirspråklege elevar.

ÅSE HALVORSEN ASTRID MADSEN

KLAR, FERDIG, NORSK! er eit fleksibelt læreverk for undervisning av enkeltelevar eller grupper i grunnleggjande norsk. Det tek utgangspunkt i Læreplan i grunnleggende norsk for språklige minoriteter.

KLAR, FERDIG, NORSK! ARBEIDSBOK NIVÅ

NYN

,!7II2B1-adegih!

NYNORSK

ARBEIDSBOK NIVÅ 2

ISBN 978-82-11-03468-7

ÅSE HALVORSEN ASTRID MADSEN

KLAR, FERDIG, NORSK! ARBEIDSBOK NIVÅ

2 NYNORSK

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 1

17.01.2020 10:42

1. utgåve 2012 2. utgåve / 1. opplaget 2020

ISBN: 978-82-11-03468-7

Omsetjing til nynorsk: Eirik Ulltang Birkeland (med formval frå forlaget) Grafisk produksjon: John Grieg, Bergen Illustrasjonar av Paulina Mingiacchi Teikningar, Fagbokforlaget: s. 41, 43, 51 (1, 2), 97, 108 (9–11) Kjelder: s. 162: «Venn» av Tor Stallvik frå «Vi i verden 4», Cappelen Damm 2008.

Spørsmål om denne boka kan du rette til Fagbokforlaget Kanalveien 51 5068 Bergen Tlf.: 55 38 88 00. Faks: 55 38 88 01 E-post: fagbokforlaget@fagbokforlaget.no www.fagbokforlaget.no

Materialet er verna etter åndsverklova. Utan uttrykkjeleg samtykke er eksemplarframstilling berre tillate når det er heimla i lov eller avtale med Kopinor.

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 2

17.01.2020 10:43

Forord Læreverket du no held i hendene, er ei revidert utgåve av verket vi skreiv i 2010. Vi har brukt den første utgåva akঞvt i klasserommet i mange år, og erfaringane frå de e har vi drege ny e av i arbeidet med den nye. Alle oppgåver er gå gjennom og reviderte. Nye ord og omgrep har komme inn, mens andre ikkje lenger er aktuelle og er bli tekne ut. I arbeidsbøkene har vi lagt inn lesetekstar med ঞlhøyrande arbeidsoppgåver. I ঞllegg har verket få nye illustrasjonar og ny design. Klar, ferdig, norsk! tek utgangspunkt i læreplan i grunnleggjande norsk for språklege minoritetar, nivå 1 og 2. Vi legg vekt på hovudområda ly e og tale, lese og skrive, språklæring, språk og kultur. Vi har erfart at temabasert undervisning saman med systemaঞsk ord- og omgrepsinnlæring gir eit heilskapleg og godt læringsutby e for dei fleirspråklege elevane. Ti tema er bygde opp rundt ein tenkt familie frå Irak. Tanken med de e er å skape idenঞfikasjon og samanheng i språkinnlæringa. Klar, ferdig, norsk! omfa ar to arbeidsbøker (nivå 1 og nivå 2), ei biletordbok og ein ne ressurs. Komponentane kan brukast kvar for seg, men vi meiner at elevane vil få størst læringsutby e av å arbeide systemaঞsk med arbeidsbøkene, biletordboka og ne ressursen samঞdig. Ønsket vårt er at læreverket skal vere eit godt hjelpemiddel både for lærarar og elevar. Lykke ঞl med arbeidet og bruken av det nye Klar, ferdig, norsk! Helsing Åse Halvorsen og Astrid Madsen

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 3

17.01.2020 10:43

Innhald KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 4

Familie

Skole

Årsঞder

Kropp

Klede

Mat

Bustad

Natur

108

124

Friঞd og kjensler

Transport

139

163

Lesetekstar

Fotoliste

17.01.2020 10:43

Familie 1

Informasjon om Amin

Fornamn: Amin E ernamn: Karari Fødselsdato: 15.03. Adresse: Sjøgata 12, 4630 Krisঞansand Telefon: 987 65 432 Morsmål: arabisk Andre språk: norsk, engelsk Dialekt: krisঞansandsdialekt Skole: Sjøstjernen skole ar Nasjonalitet: norsk-irakkar Informasjon om deg Fornamn: ...................................... E ernamn: ................................... Fødselsdato: ................................ ............. Adresse: ...................................................... .............. Telefon: ...................................................... ........... Morsmål: ...................................................... ........... Andre språk: ................................................ .............. Dialekt: ...................................................... ............

Skole: ............................................................

........... Nasjonalitet: ................................................ Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 5

17.01.2020 10:43

Les og skriv re ord.

søskena

foreldra

Søstera mi er ...............................................................

ei jente

ein gut

Barn er ..........................................................................

vaksne

menneske

Farmor og farfar er .....................................................

fetrar

besteforeldre

Kusina mi er do era ঞl ..............................................

mormor

tante

Onkel er ............................................................ ঞl far.

faren

broren

Broren min er ................................................ ঞl mor.

fe eren

sonen

Søstera mi er ................................................... ঞl far.

do era

kusina

Foreldra ঞl Amin er ....................................................

barn

vaksne

Amina er 15 år og ......................................................

gammal

ungdom

Oldemor er .................................................... ঞl mor.

mora

mormora

Yngst er å vere ......................................... i familien.

glad

minst

Foreldre og barn er ein .............................................

slekt

familie

Tante er ei fin ..............................................................

jente

dame

Samir på seks månader er enno ein .......................

baby

bleie

Kven er barnet ঞl do era ঞl mormora di?

Svar: Du

Mor og far er ..................................................... våre.

Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 6

17.01.2020 10:43

Kven gjer kva i familien ঞl Amin? Storesøstera mi er flink ঞl å dekkje på bordet. Ho vaskar også stova kvar fredag. Mor pleier å vaske kjøkkenet og badet to gonger i veka. Far liker å støvsuge sofaen og golva. Morad tek ut søppelet. Noor vatnar blomane i huset. Eg set inn og tek ut av oppvaskmaskinen. Nokre gonger heng eg opp tøy. Veslebror har ingen plikter. Vi ryddar og vaskar romma våre. Mor seier at alle må hjelpe ঞl.

Les teksten og set re e ord på strekane. Far ........................ å støvsuge ........................ og golva. ........................ har ingen plikter. Storesøstera mi er ........................ ঞl å ........................ på bordet. Noor ........................ blomane i ........................ . ........................ seier at alle må ........................ ঞl i ........................ .

Finn substanঞv i teksten ovanfor. Kor mange substanঞv fann du? ..................................... Sjå om eleven ved sida av deg har like mange. Skriv 8 av substanঞva du fann:

Substanঞv er namn på personar, dyr, ঞng og stader.

1 ................................................................... 5 ................................................................... 2 ................................................................... 6 ................................................................... 3 ................................................................... 7 ................................................................... 4 ................................................................... 8 ................................................................... Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 7

17.01.2020 10:43

Kva slags husarbeid gjer du heime?

Spør nokon kva dei må gjere heime. Lag ei liste.

Skriv substanঞva i tabellen. far

mor

søster

barn

gut

land

søskenbarn

fe er

jente

familie do er

kone

hus

namn

ei | hokjønn

ein | hankjønn

Vi skriv ein, ei og eit framfor substanঞv. Det kallar vi kjønn.

eit | inkjekjønn

Lag eit skjema i skriveboka di. Skriv inn fem substanঞv av kvart kjønn og bøy dei.

Substanঞva bøyer vi i eintal og fleirtal.

Fleirtal

Eintal

slekt

Ubestemt

Bestemt

Ubestemt

Bestemt

ein gut

guten

to gutar

alle gutane

ei jente

jenta

to jenter

alle jentene

eit barn

barnet

to barn

alle barna

Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 8

17.01.2020 10:43

Vel fem substanঞv og skriv setningar. .............................................................................................

Stor bokstav i første ord og punktum e er siste ord. Døme: Guten skriv i boka.

............................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. 11

Skriv 5 spørsmål frå teksten i skriveboka. Spør nokon i klassen.

Heime hos Amin ein laurdag Amin speler mykje PlayStaঞon og står på rullebre med Fabian. Amina høyrer på musikk og er på Interne . Noor leiker med dokkene sine og teiknar. Morad ser på teiknefilmar og syklar utanfor huset. Veslebror Samir kryp på golvet og et på alt han finn. Far handlar mat, reparerer ঞng og les i avisa. Mor vaskar klede og snakkar med tante. Dei leiker også med veslebror.

Set ring rundt verba i forteljinga ovanfor. Kor mange verb fann du? ................................................. Spør i gruppa kva verb dei fann. Skriv 8 av verba her:

Verb er ord som fortel kva vi gjer.

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 9

17.01.2020 10:43

Kva gjer du på laurdagar? Skriv og fortel. Først ............................................................................. . Så .................................................................................. .

Verbet er på 2. plass i ei setning!

E erpå ......................................................................... . Eg .................................................................................. . Dere er ....................................................................... . Til slu ......................................................................... .

Sjå på biletet og skriv re preposisjon.

framfor

bak

mellom

Amin står .......................... vennene sine.

framfor

på

Samir sit .......................... golvet.

under

bak

ved sida av

Noor gøymer seg .......................... mor.

bak

ved sida av

Mormor står ................................... mor.

Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 10

17.01.2020 10:43

Skriv setningane re . gut ein 11 år. på Amin er ................................................................................................................................. stor Han har familie. ein ................................................................................................................................. er søsken. fem Dei ................................................................................................................................. bur Krisঞansand. Familien i ................................................................................................................................. ryddar Vi vaskar og våre. romma .................................................................................................................................

Skriv spørsmål ঞl svara. .................................................................................................................................................. Amin har to søstrer. .................................................................................................................................................. Dei kjem frå Irak. .................................................................................................................................................. Ho er 15 år. .................................................................................................................................................. Han snakkar arabisk og norsk.

Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 11

17.01.2020 10:43

Skriv spørsmål ঞl ein venn. Kva ....................................................................................................................................... ? Kvar ..................................................................................................................................... ? Korleis ................................................................................................................................. ? Kvifor ................................................................................................................................... ? Kven .................................................................................................................................... ? Når ....................................................................................................................................... ?

Har du tanter og onklar?

Kva heiter favori onkelen din?

Ja, eg har kjempemange.

Han heiter onkel Carlos.

Kvar bur han? I Oslo.

Når tre[e du han sist? For to veker sidan.

Kvifor liker du han så godt?

Han er veldig kul og snill.

Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 12

17.01.2020 10:43

Kjære dagbok!

Kristiansand, 15.06.

I går var det søndag, og eg hadde ein fin dag. Fetteren min kom klokka 10 om morgonen. Då sat heile familien og åt frukost. Vi sov litt lenge fordi det var søndag. Etter frukosten gjekk vi ut. Fabian kom også, og vi stod på rullebrett saman. Vi prata, lo og hoppa med bretta. Det var så kjekt. Alle tre fall nokre gonger, men vi slo oss ikkje. e Om kvelden åt vi kjempegod pizza som mor hadd laga. Heile familien såg ein film og slappa av i sofaen. No må eg sove. Helsing Amin

Vi bruker presens av verbet når vi fortel kva vi gjer no. Vi set -r på verbet: å leike – no leiker eg.

Kva for verb fann du? Skriv verba i presens. ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... .......................................................................

Skriv ei dagbokside. Fortel om dagen i dag.

Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 13

17.01.2020 10:43

Historia om meg Eg heiter Amin Karari, og familien min kjem frå Irak. Det har vore mykje krig i landet vårt, og derfor kom vi ঞl Noreg. Eg er fødd i Bagdad 15. mars. Bagdad er hovudstaden i Irak. Der har eg nær familie og mange slektningar. Vi er ein stor familie, og heldigvis bur ganske mange av oss i Noreg. Morsmålet mi er arabisk, og det er veldig forskjellig frå norsk. Familien min bur i Sjøgata 12 i Krisঞansand. Eg bur i eit rekkjehus med mor, far, to søstrer og to brør. Vi er fem søsken, så det er mykje liv i huset vårt. Eg må ikkje gløyme ka en vår, Buster. Han kosar vi alle mykje med, men han blir sint når veslebror dreg han i halen. Farmor og farfar bur i Krisঞansand. Det er eg glad for. Dei besøkjer eg o[e. Mormor bur i Bagdad saman med onkelen min. Morfar døydde under krigen i Irak. Det var veldig trist. Onkelen og tanta mi bur også i Krisঞansand. Dei har to barn, som er fe eren min og kusina mi. Onkel har ein matbuঞkk. Fe eren min og eg jobbar av og ঞl i buঞkken og tener li pengar. Eg prøver å spare ঞl ny sykkel. Eg går på Sjøstjernen skole. Skolen er ikkje så langt frå huset vårt, så eg syklar eller går. Eg har få mange gode venner og liker meg veldig godt i klassen min. Det er mykje meir eg kunne fortelje, men det får bli seinare. Eg trivst veldig godt i Noreg, men eg saknar venner og familie i Irak. Helsing Amin 20

Les forteljinga ঞl Amin nokre gonger. Fortel henne ঞl nokon. Lag spørsmål ঞl forteljinga ঞl Amin i skriveboka di.

Skriv di historie i skriveboka di. Når du er ferdig, kan du lese henne høgt for nokon. Har du lyst, kan du teikne eller lime inn eit bilete av familien din og slekta di.

Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 14

17.01.2020 10:43

Re eller gale? Set kryss. Re Gale Onkel og tante har tre barn. Amin og familien bur i Krisঞansand. Adressa deira er Sjøvegen 12. Amin har bursdag 25. mars. Familien bur i eit rekkjehus. Farmor og farfar bur i Irak. E ernamnet ঞl Amin er Karala. Ka en heiter Buster. Kva Amin har lært om ulike familieformer i Noreg. I Noreg og i andre land bur som regel mor, far og barn saman. Det kallar vi for kjernefamilie. I Irak budde familien min saman med mange slektningar. Det var ein storfamilie. Vi hadde eit stort hus i Bagdad, og eg likte godt å bu saman med familien min. Det var mykje liv i huset vårt. Oldemor, mormor, tante, kusinene og fetrane mine budde saman med oss. Mannen ঞl tante døydde, så ho er enkje med tre barn. Oldemor og mormor er også enkjer. Foreldra ঞl kameraten min, Krisঞan, er skilde. Han bur saman med mora si og sambuaren hennar. Dei er ikkje gi[e. Faren ঞl Krisঞan har gi[a seg igjen og få to barn. Dei er halvsøskena ঞl Krisঞan. Faren og halvsøskena bur i Oslo, og Krisঞan besøkjer dei annakvar helg. Tine i klassen min bur saman med mora si. Mora har ikkje vore gi[ og er aleinemor. Tine har ikkje søsken, ho er einebarn. I nabohuset vårt bur to damer saman. Dei er lesbiske og har ne opp gi[a seg. Trenaren ঞl Fabian er sambuar med ein mann og er homofil. Rahele på skolen er adoptert og kjem frå Eঞopia. Ho har få nye foreldre og to eldre søsken her i Krisঞansand. I Noreg er det mange forskjellige familieformer som vi ikkje har i Irak. Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 15

17.01.2020 10:43

Svar på spørsmåla med ei setning. Kven budde Amin saman med i Irak? .................................................................................................................................................. Kven bur Krisঞan hos annakvar helg? .................................................................................................................................................. Kvar kjem Rahele frå? ..................................................................................................................................................

Skriv kva orda betyr. skild: ...................................................................................... enkje: ..................................................................................... sambuar: ............................................................................... kjernefamilie: ....................................................................... homofil: ................................................................................. einebarn: .............................................................................. aleinemor: ............................................................................ adoptert: .............................................................................. storfamilie: ........................................................................... lesbisk: ..................................................................................

Fortel kva du har lært. Kva er likt og kva er ulikt frå di land?

Familie

KFN_Arbeidsbok_Nivaa_2_NY-9788211034687.indb 16

17.01.2020 10:43

ÅSE HALVORSEN ASTRID MADSEN

• Skole • Kropp • Mat • Natur • Transport

KLAR, FERDIG, NORSK!

Læreverket er temabasert og gir ei systematisk ord- og omgrepsinnlæring. Dette gir eit heilskapleg og godt læringsutbytte for fleirspråklege elevar.

ÅSE HALVORSEN ASTRID MADSEN

KLAR, FERDIG, NORSK! ARBEIDSBOK NIVÅ

NYN

,!7II2B1-adegih!

NYNORSK

ARBEIDSBOK NIVÅ 2

ISBN 978-82-11-03468-7