Ordriket 3B Arbeidsbok NYN (9788211035516) by Fagbokforlaget

Christian Bjerke, Linda Evenstad Emilsen, Marit Midbøe Hagen, Anine K. Wold Halland og Gro Ulland Nynorsk • 2. utgåve

Ordriket er eit prisvinnande norskverk for heile barnetrinnet. Verket legg opp til eit systematisk arbeid med dei grunnleggande ferdigheitene, samtidig som det fremmer leselyst og leseglede.

Arbeidsbok 3B Arbeidsbøkene på 3. trinn legg opp til eit systematisk arbeid med grunnleggande ferdigheiter. Kvart kapittel er delt inn i fire rike: Leseriket, Taleriket, Språkriket og Skriveriket.

Taleriket gjennomgår og øver munnlege ferdigheiter. Språkriket inneheld grammatikk- og rettskrivingsoppgåver. Skriveriket øver opp skriveferdigheitene. Her er det lagt opp til at elevane skal skrive etter mønstertekstar og i ulike sjangrar. Supplerande oppgåver finst på ordriket.no og i kopioriginalane i lærarrettleiinga. Arbeidsboka finst også i digital utgåve. Les meir på fagbokforlaget.no

NYNORSK • 2. utgåve

Leseriket inneheld oppgåver til tekstane i Lesebok 3B. Oppgåvene øver leseforståing og er delt inn i kategoriane ord i teksten, hugse og tenke.

Ordriket Arbeidsbok 3B

1–7

Arbeidsbok 3B

Christian Bjerke, Linda Evenstad Emilsen, Marit Midbøe Hagen, Anine K. Wold Halland og Gro Ulland Nynorsk • 2. utgåve

Arbeidsbok 3B

Innhald

6 Vitsar og gåter 4 Førebu deg 4 Ord og omgrep 5 Fordjup deg 5

Språkriket 46 Stumme bokstavar 46 Skriveriket 50 Å skildre bilde 50

Leseriket 6 Taleriket 20 Å fortelje vitsar 20 Språkriket 22 Ord blir til setningar 22 Skriveriket 28 Gåter om dyr 28 Femradar 29

7 Redd og uredd 30 Førebu deg 30 Ord og omgrep 31 Fordjup deg 31 Leseriket 32 Taleriket 44 Kroppsspråk 44

8 Fotball og annan sport 52 Førebu deg 52 Ord og omgrep 53 Fordjup deg 53 Leseriket 54 Taleriket 66 Presentasjon 66 Språkriket 68 Samansette ord 68 Skriveriket 74 Saktekstar 74

9 Troll og eventyr 76

10 Heltar og skurkar 100

Førebu deg 76 Ord og omgrep 77 Fordjup deg 77

Førebu deg 100 Ord og omgrep 101 Fordjup deg 101

Leseriket 78

Leseriket 102

Taleriket 92 Dramatisering og rollespel 92

Taleriket 112 Stemmebruk 112

Språkriket 94 Å-lyd 94 O-lyd 96

Språkriket 114 Synonym 114 Antonym 116

Skriveriket 98 Eventyr 98

Skriveriket 118 Etterlysing 118

6 Vitsar og gåter LESERIKET

TALERIKET

SPRÅKRIKET

SKRIVERIKET

Her skal du lese vitsar og gåter og finne viktige ord i teksten.

Her skal du fortelje vitsar og gåter.

Her skal du bruke spørjeord og øve på punktum og spørsmålsteikn.

Her skal du skrive eigne gåter og femradarar.

Førebu deg Snakk saman. Finn tre ting som ser morosamt ut på bildet. Ler du kvar dag? Kva ler du av? Ler de av dei same tinga? Kan du ein vits eller ei gåte? Fortel.

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

Ord og omgrep Finn rett forklaring til VITS og skriv henne på linjene. • eit spørsmål med eit overraskande svar

Ein vits er

• ei kort forteljing med ein uventa slutt

Finn rett forklaring til GÅTE og skriv henne på linjene.

Ei gåte er

Sett ring rundt ord som tyder det same som MOROSAMT.

artig

slem

gøyalt

stor

grøn

komisk

kjekt

rutete

Korleis høyrest latter ut? Skriv i snakkebobla.

Kva kallar vi evna til å oppfatte noko som morosamt? Stokk om på bokstavane og skriv rett ord på linja.

MOHUR

Fordjup deg Lag di eiga vitse- og gåtebok. 5

LESERIKET Etter arbeid med Leseriket skal du kunne

MÅL

• lese og forstå poenga i morosame tekstar • velje ut nøkkelord i teksten

Oppgåver til «Kva ler du av?»

Leseboka side 10

ORD I TEKSTEN

1 Sett kryss ved rett forklaring. Ein GRIMASE er det same som

ein middagsrett eit rart ansiktsuttrykk utstyr til tur 2 Lag ordkart med ordet grimase. Ord

Teikning

grimase

Ordet i ei setning:

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

Forklaring

TENKE

3 Vel tre ting frå teksten som du ler mykje av.

Oppgåver til «Vitsar»

ho ho ho!

Leseboka side 11

ORD I TEKSTEN

1 a) Vel eitt nøkkelord til kvar vits.

Vits 1 Vits 2 Vits 3 Vits 4 Vits 5 Vits 6 b) To og to. Les opp nøkkelorda for kvarandre i tilfeldig rekkefølge. Den andre skal seie kva for ein vits han eller ho trur ordet høyrer til. HUGSE

2 Vel ein av vitsane. Øv godt på han. Fortel vitsen med dine eigne ord til ein annan.

LESERIKET

Oppgåver til «Svensken, dansken og nordmannen»

Leseboka side 12

ORD I TEKSTEN

1 a) Vel nøkkelord til ein av vitsane.

b) Fortel vitsen med dine eigne ord. Bruk nøkkelorda. 2 Kva heiter havet som ligg mellom Noreg og Amerika?

3 Kva for eit land kjem personen frå? Sett strek mellom rett land og person.

Kinesar

Sverige

Nordmann

Danmark

Svenske

Polen

Spanjol

Kina

Danske

Norge

Polakk

Spania

Finne

Island

Islending

Tyskland

Tyskar

Finland

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

HUGSE

4 Skriv inn rett slutt på setningane.

Viss ein kastar ned ein blomster frå toppen …

… ròtnar det før det når bakken

Viss ein kastar ned eit eple frå toppen …

… blir han til ein gammal mann før han når bakken

Viss ein kastar ein baby frå toppen …

… visnar han før han når bakken

Oppgåver til «Vanskeleg spørsmål»

ha ha ha!

Leseboka side 13

ORD I TEKSTEN

1 Skriv tre ord frå teksten som du synest er morosame.

2 a) Vel ut og skriv nøkkelord frå teksten.

b) To og to. Har de valt nokon like nøkkelord? 3 Byt om på bokstavane. Finn ordet på noko ein finn i eit klasserom.

LENTUP

LESERIKET

4 Kva for møblar og utstyr har de i klasserommet? Sett ring.

stolar krittavle pultar hyller tusjtavle smarttavle skap vask sofa bord arbeidsstol teppe kassar skiljevegg oppslagstavle HUGSE

5 I teksten nedanfor er det ein feil. Kan du finne han? Kvar fredag fram til vinterferien kjem eg til å stille dykk eit spørsmål. Den første som svarar rett, får fri neste måndag.

Feil ord: Rett ord: 6 Kva tok Jonas med til skolen den tredje fredagen?

7 Kva brukte han tingen til?

TENKE

8 Kvifor seier Jonas «Ser deg på tysdag!» til slutt i forteljinga?

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

Oppgåver til «Gåter»

Leseboka side 14

ORD I TEKSTEN

1 a) Vel nøkkelord til gåta om våte joggesko.

b) Fortel gåta med dine eigne ord. Bruk nøkkelorda. 2 Lag eit ordkart med ordet joggesko. Ord

Teikning

Forklaring

joggesko Ordet i ei setning:

HUGSE

3 Skriv setningane på nytt i rett rekkefølge.

Den som har vondt i halsen, kviskrar. Den som går med våte joggesko, frys. Den som er forkjølt, får vondt i halsen. Den som frys, blir forkjølt. Den som Den som Den som Den som LESERIKET

TENKE

4 Snakk saman. Synest de denne gåta var morosam? Forklar kvifor eller kvifor ikkje.

Oppgåver til «Kva er latter?» og «Når ler vi?»

Leseboka side 16

ORD I TEKSTEN

1 Sett ring rundt ord som tyder nesten det same som å le.

skrive humre knise sykle snakke smile fly fnise springe glise HUGSE

2 Kva skjer i ansiktet når nokon ler?

3 Kor ofte pleier folk å le?

TENKE

4 I gruppe. Kva kan de gjere for at heile klassen skal ha det kjekt saman? Skriv ned nokre tips her.

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

Oppgåver til «På besøk i storbyen»

Leseboka side 18

ORD I TEKSTEN

1 a) Vel nøkkelord til teksten.

b) To og to. Øv på å fortelje vitsen utanåt. 2 København er hovudstaden i Danmark. Kva heiter hovudstaden i Noreg?

3 Kva heiter hovudstaden i Sverige?

HUGSE

4 I kva by går handlinga for seg?

5 Kva stader i byen besøkte mannen og pingvinen saman?

TENKE

6 Snakk saman. Kva er det morosame poenget i denne historia?

LESERIKET

Oppgåver til «Forklaringen» ORD I TEKSTEN

1 Skriv tre lange ord frå teksten.

2 Finn ord i ordet KVELARSLANGE.

HUGSE

3 Skriv kva for nokre personar Siv skremmer denne dagen.

TENKE

4 Bruk fantasien og skriv kven Siv skremmer neste dag.

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

Leseboka side 19

Oppgåver til «Rare namn på dyr»

Leseboka side 21

ORD I TEKSTEN

1 Skriv tre ord frå teksten som du synest er morosame.

2 a) Vel eit av dei rare dyra i teksten. Skriv nøkkelord.

b) To og to. Forklar kvarandre kva uttrykket tyder. Bruk nøkkelorda som hjelp. 3 Dyrenamna er sette saman av to ord. Byt om på korleis delane er sette saman. Kva for nye dyrenamn kan du lage? Eksempel:

reddhest redd

hare

hybel

kanin

lese

hest

spøke

fugl

senge

hest

sofa

gris

LESERIKET

Oppgåver til «Dyrene i Bfrika»

Leseboka side 22

ORD I TEKSTEN

1 Det heiter fleire gjess på bokmål. Kva heiter det på nynorsk?

HUGSE

2 Kva for dyr er med i gåtene?

TENKE

3 Snakk saman. Kva gjer desse gåtene morosame?

Oppgåver til «Nytt kjæledyr» ORD I TEKSTEN

1 Skriv tre ord frå teksten som du synest er fine.

2 a) Vel ut nøkkelord til teksten.

b) Snakk saman. Har de valt nokon like ord?

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

Leseboka side 24

3 a) Les fakta om tusenbein. Ingen tusenbein har tusen bein, men talet varierer frå 11 til 375 par. I Noreg er det ein art som har 117 par bein. Beina er plasserte på kvar side av kroppen. b) Kor mange er 117 par bein? c) Kor mange er 375 par bein? HUGSE

4 Gjer vitsen om til ein teikneserie.

LESERIKET

Oppgåver til «Utrulege fakta»

Leseboka side 26

TENKE

1 a) Lag påstandar sjølv. Skriv sant eller usant bak. Eksempel:

Eiffeltårnet ligg i London. (Usant) Grisen har krøll på halen. (Sant)

b) I gruppe. Les påstandane for kvarandre og gjett på kva som er sant og usant.

Oppgåver til «Ein tabbe»

Leseboka side 28

ORD I TEKSTEN

1 Sett ring rundt ord som tyder nesten det same som skute.

snute

båt

skole

skip

dekk

skøyte

2 Skuter og båtar går på vatn. Kan du namn på fartøy som går i lufta?

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

flaske

HUGSE

3 Skriv korleis Pirat-Jonny ser ut. Svar med heil setning.

Pirat-Jonny har

TENKE

4 Pirat-Jonny seier at han har det siste innanfor sjĂ¸rĂ¸varskuter. Teikn skuta til Pirat-Jonny.

5 Farfar seier at ein kan eige humor, men at ikkje alle eig den same humoren. Kva trur du han meiner med det?

Han meiner at

LESERIKET

TALERIKET Etter arbeid med Taleriket skal du kunne

MÅL

• fortelje vitsar høgt og tydeleg og få fram poenget

Å fortelje vitsar No skal de øve på å fortelje kvarandre vitsar slik at det blir moro å høyre på. Her er nokre tips: Førebuing • Lær vitsen godt. • Skriv nøkkelord om du vil. Gjennomføring • Snakk høgt og tydeleg. • Snakk i roleg tempo. • Sjå på dei du snakkar til. • Ta ein liten pause og snakk ekstra tydeleg når poenget kjem.

Eksempel:

Ei mor spør sonen sin: – Kva sa du då du trakka på foten til mannen? – Eg sa unnskyld. – Kva gjorde mannen då? – Han gav meg fem kroner fordi eg var så høfleg. – Kva gjorde du då? – Eg trakka han på den andre foten, så klart! Nøkkelord kan vere • foten • unnskyld • fem kroner • den andre No kan du øve deg på å fortelje denne vitsen. Hugs tipsa. 20

KAPITTEL 6 – VITSAR OG GÅTER

1 a) Les vitsen.

Det var ein gong tre mus som krangla om kven som var tøffast. «Eg er så tøff at eg brukar musefella som sofa!» sa den største. «Å, det er då ingenting», sa den andre musa. «Eg drikk rottegift som saft.» Då begynte den minste musa å gå. «Kvar skal du?» sa dei to andre. «Eg skal berre ut og klappe katten», svarte den minste. b) Øv godt på vitsen. Hugs tipsa på førre side. Skriv gjerne ned nøkkelord som hjelper deg å hugse teksten.

c) To og to. Fortel vitsen til kvarandre. 2 a) Vel ein vits eller ei forteljing frå leseboka. Les han nøye. b) Øv på å lære vitsen godt. Skriv nøkkelord om du vil. c) Har du hugsa å følge tipsa på førre side? d) Fortel vitsen høgt i klassen.

TALERIKET

Christian Bjerke, Linda Evenstad Emilsen, Marit Midbøe Hagen, Anine K. Wold Halland og Gro Ulland Nynorsk • 2. utgåve

Ordriket er eit prisvinnande norskverk for heile barnetrinnet. Verket legg opp til eit systematisk arbeid med dei grunnleggande ferdigheitene, samtidig som det fremmer leselyst og leseglede.

Arbeidsbok 3B Arbeidsbøkene på 3. trinn legg opp til eit systematisk arbeid med grunnleggande ferdigheiter. Kvart kapittel er delt inn i fire rike: Leseriket, Taleriket, Språkriket og Skriveriket.

NYNORSK • 2. utgåve

Leseriket inneheld oppgåver til tekstane i Lesebok 3B. Oppgåvene øver leseforståing og er delt inn i kategoriane ord i teksten, hugse og tenke.

Ordriket Arbeidsbok 3B

1–7

Arbeidsbok 3B