07 τεχνικεσ επεξεργασιασ μεταλλων oppi untracht

Μέρος Πέμπτο

ΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΧΕΡΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥΣ

Βασικές Ομάδες Εργαλείων

Σε κάθε περιοχή εργασιών, που υπάγο·

Σφυρί σφαιρικής κεφαλής

8

ουγγιών

νται στις παρακάτω επικεφαλίδες, ο τεχνί­

Σφυρί με κεφαλή από ανεπεξέργαστο δέρμα

της μετάλλου χρειάζεται ένα κάποιο αριθμό

ή ξύλο, στρογγυλό άκρο , επίπεδο άκρο

βασικών εργαλείων . Μερικά απ' αυτά είναι

Μανδρέλ δακτυλίου, σημειωμένο κατά μέ­

απαραίτητα για στοιχειώδη δουλειά ενώ

γεθος

άλλα είναι προαιρετικά.

Δακτυλιωτός σφιγκτήρας χεριού .

Για τους αρχά­

ριους, τα εργαλεία πρέπει να αποκτώνται

καθώς αναφαίνεται η ανάγκη για το καθένα

εΡΓΑΛεΙΑ

απ ' αυτά. Με την πάροδο του χρόνου σ·\}σ­

ΜεΤΑΛΛΟΥ

ΔιΑΚΟΣΜΗΤιΚΗΣ

σωρεύονται τελικά τα εργαλεία που χρειά­

Εργαλεία τεχνικής ρεπουσσέ

ζεται ο κάθε τεχνίτης για τον συγκεκριμένο

Μπωλ πίσας και πίσα

τομέα ενδιαφέροντος και επίδοσής του.

Σκαλιστικά εργαλεία

επεΞεΡΓΑΣΙΑΣ

Χαρακτικά εργαλεία Γ ραμμικά χαρακτικά εργαλεία ΒΑΣΙΚΑ εΡΓΑΛεΙΑ εΠεΞεΡΓΑΣΙΑΣ ΜετΑΛΛΟΥ

Προσοφθάλμιος φακός, εστίας

ΚΑΙ ΚΟΣΜΗΜΑ ΤΟΠΟΝ 'ΑΣ

Εργαλεία δημιουργίας ματ επιφανειών

Πλαίσιο σέγας κοσμηματοποιού βάθους

2-

5"

4"

Εργαλεία σταμπαρίσματος Ζομπάδες, συμπαγείς και κοίλοι

2 δ",δεκάδες

πριονόλαμες Ν ο

Ξύλινο μπλοκ σχήματος

5 και Νο Ο "V" και μέγγενη πά­

Μπλοκ διαμόρφωσης με σφυρηλάτηση Κοπτικά εργαλεία τύπου μήτρας Σφυριά: επιπέδωσης, καρφώματος πριτσι­

γκου

Ψαλίδι χρυσοχόου για κοπή μετάλλου, ολι­

νιών, σκαλισμάτων

κού μήκους

Σμίλη εργασίας εν ψυχρφ

7"

και μήκους κοπής Ι

3/ 4"

Χαλύβδινος χάρακας

Λίμες , βελονωτές

Ζομπάς

Χειροδράπανο με τρυπάνια

12" κέντρων μήκους 4"

Χαρακτικό γραμμών

Πλάκα τραβήγματος συρμάτων και τσιμπί­

Διαβήτης

δα τραβήγματος

3"

Μικρή τσιμπίδα ή τσιμπιδάκι, μυτερή

Χειροκίνητη καλάνδρα

Μικρή τσιμπίδα ή τσιμπιδάκι , με σταυροει­

Μέγγενη χεριού

δή σύνδεση και αμβλύ άκρο

Μέγγενη περόνης

Χειροδράπανο για τρύπες διαμέτρου μέχρι

Μπλο,.;.,χαράκτη

5/32"

Ραβδί στερέωσης από σελλάκ

Τρυπάνια

1/ 16,5 / 64,3 / 32,7 / 64,1 18

και

9/64" Πένσα επίπεδη ς μύτης, με λείες σιαγόνες ,

5"

5" Ακ:ροκοπτική πένσα, 4 1/ 2" Πλαγιοκοπτική πένσα, 4 1/ 2"

τερους

6",

για

τρόχισμα,

λείανση,

16

εκ .,

2

ημικυκλικής

σχεδίου,

τροχούς

στίλβωση κ.λπ .

Συλλογή βελονωτών λιμών, μήκους μήκους κοπής Νο

Γυαλιστικό εργαλείο (μηχανική ενέργεια)

Εύκαμπτος άξονας, με μικρούς .και μεγαλύ­

Πένσα στρογγυλής μύτης,

Λίμα

Εργαλείο στερέωσης δακτυλιοειδών τεμα­ χίων

διατομής,

ελβετικού

μήκους κοπής Νο Ι με λαβή

ΒΑΣΙΚΑ εΡΓΑΛεΙΑ ΚΑΙ εΞΟΠΛΙΣΜΟΣ εΠΡΟΓεΝΟΥΣ ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΗΣ

Επίπεδη λίμα και τριγωνικ:ήι κατά τα λοιπά

«Σκληρή)) ετερογενής συγκόλληση

όπως η παραπάνω

Αυλός και δοχ ε ίο, ή αυλός και παροχή φω-

510

ταερίου

Μπλοκ πάγκου από σκληρυμένο χάλυβα ,

Συλλογή προφυσίων διάφορων μεγεθών

τετραγωνικό

Φυσητήρας αυλός και λυχνία οινοπνεύμα­

Μέγγενη

τος

στρεπτή βάση, ανοίγματος

Αναπτήρας με σπινθήρα (σπινθηριστής) Μπλοκ αμίαντου , 12 x l2 - πάχος 1/ 2"

Σφυριά

Μπλοκ ξυλάνθρακα,

3 1/ 4

χ

2 1/ 4 - πάχος 2"

3

4", πάχους

πάγκου,

σφυριά υπερύψωσης

1/8

1/ 2"

8

Πλακίδιο βόρακα Πινέλα για βόρακα

Σφυρί επιπέδωσης ,

Κώνος ή σκόνη βόρακα ή υγρό συλλίπασμα

Σφυρί σφαιρικής κεφαλή ς,

«σκληρής» συγκόλλησης , φιαλίδιο

2 σφυριά

3

ουγ­

- 12

ουγ­

λίβρας

12 ουγγιών 12 ουγγιών

από ανεπεξέργαστο δέ ρμα ή ξύλο ,

με στρογγυλεμένο άκρο, επίπεδο άκρο και

γιών

Εργαλείο απόξεση ς

1/ 2

σιαγόνες,

61 / 2".

ουγγιών

γιών

-

Ι

Ι

χαλύβδινες

-

«ξυστρί» με λεπίδα

2

σφηνοειδές σχήμα Μεταλλοκοπτικό ψαλίδι γενικής χρήσης,

ιντσών

Ατσαλόμαλλο Νο Ο

μήκους

Κολλητικό αργύρου : ΙΤ, σκ ληρό-μέσο-ε ύ­

Επίπεδη λίμα με λαβή

7" 10",

μικτής κοπής

00

κολο-εύκολης ροής

Τσιμπίδα , κεκαμμένη μύτη, για ανόπτηση ,

Τσιμπιδάκια κολλητικού

μήκους

Τσιμπίδα σταυροειδούς κλεισίματος με αμ­

Ζομπάς κέντρωσης

βλύ άκρο

Ελατη ριωτός διαβήτης,

Τσιμπίδα με μυτερό άκρο

Παχύμετρο επιφανειών

17 " 6"

Χάλκινη τσιμπίδα

Κομμάτι κορμού σκληρού ξύλου, με τα νερά

Χάλκινο ρ.ηχό δοχείο

προς τα επάνω και τυφλές τρύπες που γίνο­

-

«τηγάνι» καθαρι­

νται σύμφωνα με τις ανάγκες

σμού με οξύ

Σάκκος άμμου.

Συνδετικό σύρμα Σκόνη θηραϊκή ς γης

-

ελαφρόπετρας

Σκόνη κίτρινης ώχρας ή κόκκινου οξειδίου του σιδή ρου-ρουζ Μικρό σκληρό πινέλο

Τα εργαλεία χεριού

Σμυριδόπανο, μέσο .

Τα εργαλεία χεριού που εξετάζονται πα­ «Μαλακή» συγκόλληση

ρακάτω ταξινομήθηκαν στο μέτρο του δυ­

«Μαλακό» κολλητικό, ρόλος, ραβδί ή φύλ­

νατού σύμφωνα με τις λειτουργίες που επι­

λο

τελούν . Πρόσθετες πληροφορίες βρίσκο­

Συλλίπασμα ετερογενούς συγκόλλησης, πά­

νται διάσπαρτες στις παραγράφους που πε­

στα ή υγρό

ριγράφουν τις τεχνικές που απαιτούν τη χρή­

Ατσαλόμαλλο Νο Ο

ση τους .

«Σίδερα» κόλλησης με χάλκινες άκρες Αυλός Σίδερα ετερογενούς συγκόλλησης.

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ YΛlKAΣHMAΔEMATOΣKAΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

Χαλύβδινοι χάρακες και γωνίες ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Ο χαλύβδινος κανόνας-χάρακας είναι μια

ΜΟΡΦΟΠOlΗΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΥΨΩΣΗΣ

Αμόνια κλασικά καί ειδικού σχεδίου

λουρίδα σκληρυμένου χάλυβα με ποικίλο πλάτος, μήκος και ευκαμψία. Η μια, ή και οι

Κεφαλή αμονιού σχεδίου Τ, ολικού μήκους

δύο πλευρές , έχουν χαραγμένες υποδιαιρέ­

10 1/ 2: με κυλινδρικό βραχίονα, με τετρα­

σεις σε ίντσες ή εκατοστόμετρα, υποδιαιρε­

γωνική επιφάνε ια, με επίπεδο βραχίοΎα

μένες

Κεφαλή αμονιού με επιφάνεια θόλου ή μα­

Εκτός από τη μέτρηση μηκών ευθύγραμμων

νιταριού

τμημάτων, που συχνά χαράζονται με μυτερή

Κεφαλή αμονιού με καμπύλο άκρο

γραφίδα, χρησιμοποιείται για τον έλεγχο

Κεφαλή

της ευθύτητας ακμών και επιφανειώγ χρη­

αμονιού για

πτύχωση-«ζάρωμα»

κλασματικές

μονάδες

μήκους.

σιμοποιείται τέλος για τη ρύθμιση καλι­

φύλλου Αμόνι πάγκου,

σε

50

λιβρών

μπρών και διαβητών (βλ. σελ.

81).

51

Ι

8ασιt(ή συλλΟ'Υή εργαλείων μετα λλο τε:ινίτη. ιδιαίτερο "οτάλληλη για τ ην κοσμηματοποιία και τις λεπτές με · τάλλο τ εχν ικές δουλειές.

Craftoo//nc..

Η. ΠΛ.

αλουμίνιο και άλλα σιδηρού-χ α μέταλλα σ ε

μια περιο'Χή μεγεθών από"" Ο μέ'Χρι

(0,289" - 0,005")

(βλ. σελ.

"" 36

72).

Μετρητής διαμέτρου τρυπανιών

Οι ορθές γωνίες 'Χρησιμοποιούνται κατά

Μια διάτρητη πλάκα από 'Χαλυβόκραμα,

κύριο λόγο για τον έλεγ'Χο ορθών γωνιών

που 'Χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του

αλλά μερικές έ'Χουν και κλίμακες μέτρησης

μεγέθους των τρυπανιών από"" Ι μέ'Χρι

μηκών. Υπάρ'Χουν διάφοροι τύποι: οι συ­

~υνήθως τυπωμένη στην επάνω επιφάνεια

μπαγείς 'Χωρίς κλίμακα μετρήσεων, οι με­

με τις ισοδύναμες δεκαδικές διαστάσεις και

τρητικές με μια κλίμακα μέτρησης, οι δι­

άλλες

πλές με ρυθμιζόμενη λαβή και μερικές φο­

ποιείται επίσης για τη μέτρηση 'Χαλύβδινων

ρές αλφάδι στη λαβή και οι μικτής 'Χρήσης,

συρμάτων (βλ. σελ. 9~).

που 'Χρησιμοποιούνται τόσο για γωνίες

45'

όσο και για έλεγ'Χο επιπεδότητας (βλ. σελ.

'Χρήσιμες

πληροφορίες.

"" 80,

Χρησιμο­

Λεπτός μυτερός ζομπάς ή ζομπάς κέντρω­ σης

81 ).

Ένα λεπτό μυτερό εργαλείο από σκλη­

Παχύμετρα για μεταλλιιcά φύλλα ιcαί σύρ­

ρυμένο 'Χάλυβα, που 'Χρησιμοποιείται με έ ,

ματα

να ελαφρύ σφυρί για τη σημείωση κέντρων

Τό πρότυπο αμερικανικό πα'Χύμετρο συρ­ μάτων και μεταλλίκών φύλλων, γνωστό ως

μετρήσεις. Τα σήμάδια του είναι ορατά ακό­

έ'Χει στις ακμές

μα κι όταν το μέταλλο είναι ζεστό. Το εργα­

του εγκοπές, που 'Χρησιμοποιούνται για τη

λείο αυτό είναι γνωστό και ως ζομπάς ιcέ­

Brown and Sharpe

η

ή άλλων σημείων αναφοράς για διάφορες

B&S,

μέτρηση πά'Χους φύλλων και συρμάτων.

Η

vτρωσης. Μπορεί να αγορασθεί έτοιμο με

μια πλευρά έ'Χει συνήθως 'Χαραγμένη κλί­

ελατηριωτό

μακα σε ίντσες και η άλλη σε δεκαδικούς

πίεση, για να δίνει αυτομάτως ένά απότομα

αριθμούς. Χρησιμοποιείται για μετρήσεις

'Χτύπημα μόλις τοποθετηθεί στην κατάλλη·

σε

λη θέση. Το δημιουργούμενο σημάδι μπορεί

512

άργυρο,

'Χρυσό,

'Χαλκό,

ορεί'Χαλκο,

μη'Χανισμό

και

ρυθμιζόμενη

Εργαλεία μi:τρησης : ι . Εσωτερική ελατηριωτή καλί­

του μέτρου και δέκατα έκτα της ίντσας,

μπρα , 2. Εξωτερική ελατηριωτή καλίμπρα, 3. Ερμαφρό­ διτη ελατηριωτή καλίμπρα, 4. Ολισθητική καλίμπρα

μήκος

τσέπης για εξωτερικέ ς μετρησεις τρυπανιών, ράβδων και σωλήνων . Μήκος: 6 .... βαθμο νόμηση σε χιλιοστά

βαθμονόμηση σ ε δωδέκατα της μοίρας και χιλιοστά του μέτρου . 7. Κυκλική κcλίμπρα .

6",

5 ..8ερνιέρος.

βαθμο νόμηση σε χιλιοστά του μέτρου και

δέκατα έκτα τη ς ίντσας,

6. Ελατηριωτό

μοιρογνωμόνιο.

513

επίσης να χρησιμεύσει ως υποδοχή στερέ­

καλιμπρών,

ωσης του τρυπανιού κατά τη διάνοιξη μιας

μειωμένες με χιλιοστά και μετρήσεις βερνιέ­

μικρής τρύπας (Βλ. σελ.

λές και διάφορες μορφές, που χρησιμοποιεί­

ται σε συνδυασμό με χαλύβδινο κανόνα ή άλλη ευθύγραμμη ακμή για τη σημείωση γραμμών επάνω στο μέταλλο. Η χαρακτική

Υραφίδα είναι ειδικό εργαλείο που χρησι­ μοποιείται για μάλλον βαθειές χαράξεις.

Για ακριβή εργασία, το στέλεχος του εργα­ λείου σχηματίζει γωνία ως προς τον κανόνα

81).

μεταφέρουν μετρήσεις από τους

κανόνες στο μέταλλο, καθώς επίσης και χα­ ράζουν περιφέρειες ή τόξα κύκλου. Τα σκέ­ λη τους έχουν μυτερές σκληρές αιχμές ενώ το ελατήριο στην κορυφή εξασφαλίζει την απαιτούμενη σταθερότητα των μετρώμενων

διαστημάτων. Το κάθε διάστημα μπορεί να ελεγχθεί με το σφίξιμο ή το χαλάρωμα ενός αυλακωτού περικοχλΙου, στην κορυφή του ·Οταν χρησιμοποιείτε τον διαβή­

τη για σημείωση κύκλων, το ένα άκρο του

τοποθετείται στέρεα στο κοίλο σημείο που έχει γίνει με τον ζομπά κέντρωσης, ενώ το

άλλο

περιστρέφεται

με

ελαφρά

πίεση.

·Οταν παίρνετε μια μέτρηση από ένα χαλύ­

Vernier, 1580-1637)

(Βλ. σελ.

513).

Μικρόμετρο Τα μικρόμετρα είναι εργαλεία ακριβείας, που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση μι­

κρών αποστάσεων από Ο μέχρι Ι ίντσας και

για

μεγαλύτερες

αποστάσεις

μέχρι

24

ιντσών. Κατασκευάζονται δύο είδη μικρομέ­ τρων, ο ένας για εξωτερικές μετρήσεις και ο Κάθε

μικρόμετρο

νείας των ενδείξεων του οργάνου (Βλ. σελ.

72). Ραβδιά μέτρησης δακτυλίων

Τα ραβδιά αυτά, κατά τα αμερικανικά πρό­ τυπα, χρησιμοποιούνται μόνο για τη μέ­ τρηση του μεγέθους των δακτυλίων και όχι

για σκοπούς διαμόρφωσης. Μερικά φέρουν αυλακώσεις και ραβδώσεις, έτσι ώστε να

μπορούν να μετρούν δαχτυλίδια με δεμένες πέτρες. Κατασκευάζονται υπό κλίμακα από

ξύλο επιστρωμένο με μέταλλο, από συμπα­ γές αλουμίνιο και από πλαστικό (Βλ. σελ.

516). ΌΡΥανα κατά προσέΥΥιση προσδιορισμού μεΥέθους δαχτυλιδιών

βδινο κανόνα, τοποθετείτε το ένα σκέλος

Μια σειρά αμερικανικών προτύπων μέ­

του διαβήτη στο σταμπωτό σημείο του κανό­

τρησης και βαθμονόμησης κυκλικών μεγε­

να, για να κρατήσετε τα δύο σκέλη στη θέ­

θών από

ση τους. Οι μύτες του διαβήτη πρέπει να

μορφή

προστατεύονται με την εισαγωγή τους σε

ποιούνται για τη μέτρηση του μεγέθους των

κομμάτια φελλού όσο είναι εκτός χρήσης

δαχτύλων στα οποία πρόκειται να περαστεί

(Βλ. σελ.

ένα δαχτυλίδι. Τα πρότυπα αυτά είναι διαθέ­

292).

Καλίμπρες Κατασκευάζονται δύο βασικοί τύποι ελα­

Ι μέχρι

15,

χαλύβδινου

σταμπαρισμένων σε

δακτυλίου,

χρησιμο­

σιμα για κανονικά κυκλικά σχήματα καθώς επίσης και με τις ακόλουθες διατομές: κα­

τηριωτών καλιμπρών, ο ένας για τη μέτρη­

νονική επίπεδη, τετραγωνική και ημικυκλι­

ση εξωτεΡΙΚών αποστάσεων επιφανειών και

κή (Βλ. σελ.

ο άλλος για τη μέτρηση εσωτερικώναποστά­

Χαλύβδι νες σφραΥίδες Υια σήματα ποιότη­

σεων επιφανειών. Κατά τη μέτρηση, σι ρυθ­

τας

μίσεις πρέπει να γίνονται αργά και προσε­

516).

Σφραγίδες ή ζομπάδες για την εγχάραξη

Όταν ληφθεί η μέτρηση, η καλί­

της λέξης «στέρλιγκ», του αριθμού καρα­

μπρα τοποθετείται σε επαφή με ένα χαλύ­

τιών ή άλλων συμβόλων σε εΙδη από πολύ­

κτικά.

.

κό Ρ.

συνοδεύεται από οδηγίες χρήσης και ερμη­

Οι ελατηριωτοί διαβήτες μετρούν αποστά­

διαβήτη.

ρος εφευρεύθηκε από τον Γάλλο μαθηματι­

άλλος για εσωτερικές.

Ελατηριωτός διαβήτης σεις και

ολισθαίνουσες, ση­

ρυθμίσεις και ακριβείς μετρήσεις (ο βερνιέ­

χαλύβδινο μυτερό εργαλείο με πολ­

(Βλ. σελ.

οι

ρου, που χρησιμοποιούνται για πολύ λεπτές

81).

Μεταλλική Υραφίδα ή χαράκτης

. Ενα

όπως

βδινο κανόνα και γίνεται η ανάγνωση. Οι

τιμα μέταλλα μπορούν να γίνουν επί παραγ­

εσωτερικές καλίμπρες μπορούν να πιεσθούν

γελία και βάσει προδιαγραφών σε ειδικά

κατά τη ρύθμιση για μια ορισμένη μέτρηση

εργαστήρια.

και να επανέλθουν στο αρχικό τους μέγεθος

σφραγίδες σε διάφορα μεγέθη, για να ταιριά­

Κατασκευάζονται

καμπύλες

μόλις τραβηχτούν από την μετρώμενη εσω-

ζουν στο εσωτερικό των δαχτυλιδιών, κι επί­

τερική επιφάνεια. Υπάρχουν ειδικοί τύποι

πεδες σφραγίδες για επίπεδες επιφάνειες, με

514

ίΕ' ο.

01-..

3

. Ioo ~ ... : 1 ./

8

Ζυγαριές και σταθμά πολύτιμων μετάλλων: Ι . Σταθμά από Ι μΙχρι 500 χιλιοστά του γραμμαρίου, 2. Σταθ~.ά

από Ι 12 έως

12

ιcό"ιCους-graίns,

J.

Σταθμά διαμαντιών

στο μετρικ ό σύστημα. 4. Φορητή ζυγα ριά χρυσού δυ­ ναμικότητας 2 οιιγγιών. 5. Ζυγαρι ά χρυσού σε κλειστό

γυάλινο 'ιιερίβλημα, 6. Σειρά σταθ μώ ν από 1/ 16 τη ς ουγγιάς μέχ ρι Ι λΙβρα, 7. Σειρά σταθμών από 1/ 4 μ έχ ρι 500 γραμμάρια. 8. Ζυγαριά pennywcight μέχρι 35 dwt ,

9.

Αυτόματη ζυγαριά χρυσού ταχείας ζύγισης. Δύο μο­

ντέλα:

1/ 50-1000 dwt

και Ι κόκκος μέχρι

14000 dwt.

515

σκαμμένα ή ανάγλυφα σύμ βολα (Βλ. σελ.

115). ΖυΥαριές

1

2

Υπάρχουν πολλοί τύποι ζυγαριών ακρι­ βείας για τη μέτρηση του βάρους των πολύ­ τιμων μετάλλων. Οι ζυγαριές χρυσού μ ε ­ τρούν από Ο μέχρι

300

ουγγιές μετάλλου. Η

ζύγιση των μετάλλων χρειάζεται για την προετοιμασία της χύτευσης, για την πώλη­ ση του σκραπ και για την ιcαταγραφή της

πραγματικά αναλισΙCόμενης για κάθε αντι­ κείμενο ποσότητας μετάλλου, έτσι ώστε να

γίνει

δυνατή

Ελεγμένα

από

η

ακριβής

το

κοστολόγηση .

αμερικανικό

Γραφείο

Προτύπων σταθμά συνοδεύουν συνήθως κά­

θε πωλούμενη ζυγαριά αλλά μπορούν να αγορασθούν και ιδιαιτέρως (Βλ. σελ . Σήμερα,

επειcτείνεται

συνεχώς

η

515).

χρήση

ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ζυγών χωρίς σταθμά. Ογκομετρικά σκεύη

Βαθμονομημένα ποτήρια ή σωλήνες από θερμοάντοχο γυαλί πυρέξ χρησιμοποιού­ νται για τη μέτρηση υγρών ιcαι την παρα­

σκευή

διαλυμάτων,

κυρίως

όξινων.

που

έχουν ανάγκη θέρμανσης . ΚΟΠΤΙΚΑ ΚΑ! ΔΙΑ ΤΡΗΤιΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ γΑ/ΚΑ

Κοπτήρες ιrαι ψαλίδια μετάλλου Τα ψαλίδια χρησιμοποιούνται για την κοπή μεταλλικών φύλλων και σ υρ μάτων με το χέρι . Οι κοπτήρες χρησιμοποιούνται για την κοπή υλικού κολλήσεων, σύρματος και λεπτών φύλλων. Το μέταλλο κρατιέται πά­

ντα υπό ορθή γωνία προς τις κοπτικές λεπί­ δες και σπρώχνεται προς τις σιαγόνες. Με­ ρικά ψαλίδια μπορούν να κάνουν μόνο ευ­ θείες γραμμές και εξωτερικές καμπύλες, ενώ άλλα κάνουν καμπύλες τομές. Τα ψαλίδια γενικής χρήσης κάνουν και τις δύο δου­ λειές. Η ιcάθε τομή πρέπει να είναι ίση με το

Εργαλεία μ έτρ ηση ς δαχτυλιδιών:

J.

Απλό μανόρέλ δα ·

χτυλιδιών σημι::ιωμένο μι:: μ εγέθη και χρησιμοποιούμι:­ νΙ) μόνο για μετρ ήσεις μεγ εθών, 2. Μανδρί:λ δαχτυλ ι­ διών σημι::ιωμένο με μεγέθη με αιιλάιcωση για δαχτυλί ­ δια με δεμi:νες στο κέντρο πέτρες. χρησιμοποιούμενο για μετρήσι:ις και όχι για εργασία, 3. Μεγέθη δαχτυλι­ διών, στενής ταινίας ή άξονα, 4. Μι:γtOη δαχτυλιδιών, πλατειάς ταινίας. Περιλαμβάνονται και μισά νοίιj.lερα από Ι ί:ως '5. με εγγυημένη ακρίβ ε ια 0.0003 -. Συνιστώ ­ νται από το Γραφείο Προτύπων ΤΙύν Η . Π.Α.

μισό ή τα τρία τέταρτα του μήκους της λεπί­

δας . Οι λεπίδες πρέπει να ανοίγονται αργά και το μ έ ταλλο να σπρώχνεται ανάμεσα στα σαγόνια, έτσι ώστε η κοπή να μπορ ε ί να

ακολουθεί την ίδια γραμμή χωρίς κοφτερά γρέζια (Βλ. σελ.

291).

γ πάρχει μια μεγάλη ποικιλία ψαλιδιών και κοπτήρων για πολλές ειδικές εφαρμο­ γές. Μέταλλα βαρύτερα των

14 gauge πρέπει

ίσως να κόβονται με πριόνι μετάλλου, με

516

ψαλίδι πάγκου ή με λεπτή μεταλλοκοπτική σέγα χρυσοχόου. Για πρόσθετη ε πενέργεια μοχλού, η κάτω λαβή του ψαλιδιού μπορεί

να στερεωθεί έίτε στον πάγκο είτε σε μια μέγγ ενη πάγκου, εναι" δουλεύεται μόνο η επά­ νώ λαβή (Βλ. σελ .

29 1).

Ψαλiδ, πάγκου

Τα ψαλίδια αυτά είναι μόνιμα στερεωμένα

στον πάγκο εργασίας ή σε μια μ έ γγενη πά­

ΣέΥα με πλαίσιο χρυσοχόου

γκου. Είναι πολύ πιο ισχυρά από τα ψαλίδια

Η σέγα αυτή έχη ρυθμιζόμενο πλαίσιο,

χεριού και έχουν λεπίδες από εργαλειοχά­

που κρατάει υπό ελατηριοειδή τάση μια

λυβα υψηλής ποιότητας. Πολλά μοντέλα

σχετικώς λεπτή λεπίδα. Το πλαίσιο έχει διά­

έχουν μια πρόσθετη διάταξη που επιτρέπει

φορη ύψη, από

την κοπή όχι μόνο φύλλων αλλά και μεταλ­

γίνονται δυνατές βαθειές ή ρηχές τομές. Το

λικών ράβδων.

συνθέστε ρο ύψος είναι

21 / 4

μέχρι 8",έτσι ώστε να

3".

Το πριόνι αυτό

προορίζεται κυρίως για την κοπή μη σιδη­ ρούχων μετάλλων (Βλ. σελ.

Κοπτικές πένσες

91 ).

Οι κοπτικές πένσες είναι μια μορφή κο­

πτικής τανάλιας με ακμές από

βαμένο χά­

Οι λεπίδες της σέΥας χρυσοχόου

λυβα. Υπάρχουν σχέδια πλευρικής κοπής,

Οι λεπίδες αυτές,τοποθετούμενες στις σέ­

ακροκοπής και διαγώνιας κοπής. Χρησιμο­

γες χρυσοχόου,χρησιμοποιούνται τόσο για

ποιούνται συνήθως για την κοπή λεπτού

την κοπή όσο και για τη διάτρηση μετάλ­

σύρματος αλλά προσφέρονται και για την

λων. Κατασκευάζονται σε σειρές μεγεθών

κοπή μικρών τμημάτων λεπτών μεταλλικών

από"

φύλλων (Βλ. σελ.

προς την χονδρύτερη). Όσο πιο λεπτή εί­

247).

8/ 0

μέχρι"

14

(από την λεπτότερη

ναι η λάμα, τόσο μικρότερο είναι το πλάτος και το βάθος της. Οι λεπίδες τοποθετούνται

Χειροπρίονα μετάλλου

Τα χειροπρίονα μετάλλου με πλαίσιο,

στο πλαίσιο με τα δόντια κατευθυνόμενα

χρησιμοποιούνται για την κοπή χοντρών

προς τα κάτω και προς τα έξω, μακρυά από

μεταλλικών φύλλων, ράβδων και διατομών

τη ράχη του πλαισίου. Καθώς η ΙCOΠΤΙKή κί­

καθώς και σωλήνων με ραφή ή χωρίς ραφή.

νηση είναι μόνο προωθητική , κατά τη δια­

Το προς κοπή μέταλλο τοποθετείται στερεά

δρομή αυτή ασκείται μια ελαφρά μεγαλύτε­

στα σαγόνια μιας μέγγενης πάγκου , προ­

ρη πίεση. Τα νούμερα

στατευόμενο, όταν χρειάζεται, από τον κίν­

νται για την κοπή φύλλων

1/ 0, 1 ή 2 συνιστώ­ 18-20 gauge. Για

δυνο δημιουργίας χαραγών από τα σαγόνια

πολύ καμπυλωμένες τομές χρησιμοποιού­

της μέγγενης με φύλλα χαρτιού ή χαρτο­

νται στενότερες λεπίδες. Κατά το πριόνισμα

νιού. Η λεπίδα στερεώνεται στο πλαίσιο με

σωλήνων ασκείται μικρή πίεση μέχρις-ότου

περόνες που περνούν μέσα από τις τρύπες

η τομή φθάσει στο μισό της διαμέτρου του

των άκρων της και με σφίξιμο της πεταλού­

σωλήνα (Βλ. σελ.

93).

δας που υπάρχει στο κάτω άκρο του πλαι­ σίου. Μερικές λεπίδες είναι εντελώς σκλη­ ρυμένες και συνεπώς εύθραυστες, λες έχουν μόνο σκληρυμένα δόντια,

Μελισσοκέρι

ενώ άλ­

Εξευγενισμένο κερί μέλισσας σε κυλίν­

πιο εύ­

δρους της μιας ουγγιάς και σε μεγαλύτερες

καμπτες. Τα δόντια είναι «ρυθμισμένα»), δη­

ράβδους χρησιμοποιείται ως λιπαντικό για

λαδή βλέπουν εναλλακτικά προς αντίθετες

τις λεπίδες της σέγας χρυσοχόου. Πριν από

κατευθύνσεις και έτσι η λεπίδα δέν «κολλά­

την έναρξη της κοπής, η λεπίδα περνιέται

ω> στη δημιουργούμενη τομή. Τα δόντια με

μια φορά μέσα από τη μάζα του κεριού. Η

«κυματοειδή» ρύθμιση δημιουργούν πλατύ­

λάμα δεν πρέπει να υπερφορτώνεται με ιcερί ,

τερη τομή από τα κατά τον συνήθη τρόπο

το οποίο ανανεώνεται όταν το κόψιμο αρχί­

<<ρυθμισμένα» δόντια. Η κοπτική επενέργεια

ζει ν'! γΙνεται «σφΙΧΤό».

της λεπίδας ασκείταί ιcατά την ΠΡOωθητιΙCΉ κίνηση' γι' αυτό τα δόντια πρέπει να ΙCλί­

Ξύλι νο μπλοκ με εΥκοπή σχήματος

νουν μακρυά από την λαβή. Για το πιο απο­

στερέωση στον πάγκο

δoτιιcό ιcόψιμo συνιστώνται διαδρομές πλή­

. Ενα

«V"

Υια

κομμάτι σκληρού ξύλου που φέρει

ρους μήιcoυς. Οι λεπίδες έχουν διάφορους

συνήθως μια εγκοπή σχήματος

βαθμούς λεπτότητας (ΙCαι πυιcνότητας) δο­

ρεώνεται στον πάγκο εργασίας. Χρησιμεύει

«V» ΙCαι στε­

ντιών, που ορίζονται σύμφωνα με τον αριθ­

για τη στήριξη του μετάλλου ιcατά τη διάρ­

Οι

κεια των εργασιών πριονί!,ματος ιcαι λιμαρί­

πυιcνότερες οδοντώσεις, τα μεγαλύτερα νού­

σματος. Υπάρχουν διάφοροι τύl<οι τέτοιων

μeρα, χρησιμοποιούνται για την ιcoπή σωλή­

μπλοκ, μερικο! προορισμένοι για ειραγωγή

νων.

σε ένα συγκεκριμένο πάγκο και άλλοι ικα-

μό δοντιών ανά ίντσα

(14, 18, 24, 32).

517

νοί να στερεωθούν στον οποιοδήποτε πάγκο

ποιούνται και τρυπάνια συστροφής μεγαλύ­

με σφιγκτήρες ή βίδες.

τερων μεγεθών (Βλ. σελ./ΟΟ).

Ένα μοντέλο συν­

δυάζεται με μια μικρή μεταλλική επιφάνεια αμονιού (Βλ. σελ.

93).

Τρυπάνια συστροφής

Τα τρυπάνια αυτά αποτελούνται από δύο μέρη, το στέλεχος (που πιάνεται από το αυ­

Ψυχρές σμίλες-κοπίδια Μεγάλες επιπεδόσχημες σμίλες για ερ­

τοκεντραριζόμενο

τσοκ

του

χειροδράπα­

γασία εν ψυχρώ, λειασμένες κατά τις ακμές

νου) και το σώμα, ή το κοπτικό σπείρω­

σε σφηνοειδή σχήματα με σκληρυμένα και

μα (που ασκεί την κοπτική ενέργεια). Τα

βαμένα

τρυπάνια κατασκευάζονται από απλό αν­

κοπτικα ακρα χρησιμοποιούνται

1/ 2 λίβρας

θρακούχο χάλυβα, για συνήθη χρήση με το

για την κοπή μετάλλων που είναι πολύ χο­

χέρι, και ειδικό ταχυχάλυβα ανθεκτικό στη

ντρά για να κοπούν με ψαλίδια χεριού. Το

θερμότητα και την τριβή, με διατήρηση της

προς κοπή μέταλλο τοποθετείται σε ένα χα­

κοπτικής τους δύναμης,όταν χρησιμοποιού­

με τη βοήθεια ενός σφυριού Ι ή Ι

λiJβδινo μπλοκ ή αμόνι και δίνεται με το

νται σε ηλεκτρικούς δράπανους. Το άκρο

σφυρί ένα απότομο χτύπημα. Η σμίλη μετα­

διείσδυσης, ή μύτη του τρυπανιού, είναι αυ­

τοπίζεται προς τα πλάγια, κατά μήκος της

τό που κόβει αφαιρώντας μικρά τεμάχια του

γραμμής κοπής, με ελαφρά επικάλυψη και

μετάλλου καθώς προχωρεί. Το κοπτόμενο

δίνεται ένα νέο χτύπημα. Επίπεδες σμίλες

μtταλλο πρέπει να κρατιέται σταθερά στη

μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για το

θέση του μ" σφιγκτήρες ή με καρφιά σφυ­

σχίσιμο χοντρού μετάλλου με τοποθέτηση

ροκοπημένα σε ένα κομμάτι ξύλο, με τρόπο

του φύλλου σε μέγγενη και τη γραμμή κο­

ώστε η συγκρατητική δύναμη του καρφιού

πής να εξέχει ελαφρά από τις σιαγόνες της.

να αντιδρά προς την περιστροφική δύναμη

Το κοπίδι τοποθετείται στην αρχή του με­

του δραπάνου . Οι διάμετροι των τρυπανιών

τάλλου, περί τις

μετριώνται σε αριθμούς

300

επάνω από την οριζό­

gauge

όπως στην

ντια γραμμή και μετακινείται κατά μήκος

περίπτωση των συρμάτων, καθώς και σε κλά­

της μέγγενης , χτύπημα ύστερα από χτύπη­

σματα ή δεκαδικά της ίντσας.

μα, μέχρις ότου το μέταλλο χωρισθεί σε

Τα μεγέθη είναι σταμπαρισμένα εκεΙ όπου

δύο μέρη. Σημειώνεται μια κάποια παρα­

το

μόρφωση

. Οταν

του

μετάλλου,

που

μπορεί να

στέλεχος

ενώνεται

με' το

σπείρωμα.

οι ενδείξεις δεν είναι ευκρινείς μπο­

διορθωθεί με την τοποθέτηση επάνω σ' αυ­

ρούν να ελεγχθούν με ένα παχύμετρο σύρ­

τό μιας επίπεδης επιφάνειας και με το σφυ­

ματος ή τρυπανιών. Απλώς, το τρυπάνι εισά­

ροκόπημά της με ένα ξυλόσφυρο.

γεται στη μικρότερη οπή που το χωράει και

Για τη διάτρηση, το σχίσιμο και τη χά­

διαβάζεται η διάμετρος (Βλ. σελ.

98).

Κατά

ραξη μετάλλου χρησιμοποιούνται μικρότε­

το τρύπημα με χειροδράπανο το μέταλλο

ρα κοπίδια αλλά το θέμα αυτό εξετάζεται σε

πρέπει να είναι καλά στερεωμένο σε ένα επί­

άλλο σημείο του βιβλίου (Βλ. σελ./σσ) .

πεδο

Το χειροδράπανο Ο συνηθέστερος τύπος δράπανου χεριού είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να δέχεται τρυπάνια

συστροφής,

που

χρησιμοποιού­

νται για τη δημιουργία τυφλών και διαμπε­ ρών οπών, και έχει ένα τσοκ που παίρνει

στελέχη τρυπανιού διαμέτρου μέχρι

1/4".

Υπάρχουν και μεγαλύτερα τσοκ σε χειρο­

δράπανα αλλά για τρuπάνια μεγαλύτερα του

1/4"

κομμάτι σκληρού ξύλου.

άνοιγμα οπών μεγαλύτερων των

προτιμιέται συνήθως ένα ηλεκτρικό

δράπανο. Το τρυπάνι πρέπει να κρατιέται πάντα κάθετο προς το προς διάτρηση μέ­ ταλλο. Το διογκωμένο στο άκρο τρυπάνι έχει μια μεγάλη κεφαλή σχήματος μανιτα­

Κατά το

3/8"

αρχί­

ζουμε με τη δημιουργία μιας μικρότερης σε διάμετρο τρύπας. Όταν ανοίγονται τρύπες σε μέταλλα διάφορα του ορείχαλκου, του

μπρούντζου ή του χυτοσίδηρου, η διάτρηση επιταχύνεται με το να χρησιμοποιηθεί ως

λιπαντικό λίγο μηχανέλαιο. Τα στελέχη των τρυπανιών

πρέπει

να

τοποθετούνται

όσο πιο βαθειά μέσα στο τσοκ είναι δυνατό . Αυτό τους εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη δυ­ νατή ακαμψία και εμποδίζει τη δημιουργία

οπών με μεγαλύτερη από το κανονικο διά­ μετρό ή με ακανόνιστο σχήμα. Διατρητικές πρέσες

ριού, που δέχεται εύκολα σημαντικές πιέ­

Υπάρχουν στο εμπόριο πολλές ηλεΚΤΡΟΚί­

σεις όταν αυτές είναι αναγκαίες. Χρησιμο-

νητες διατρητικές πρέσες με ποικίλης δυ-

518

1

2

3

4

5

(

7

\

:»

6 Σέγες : Ι. Μ ε ρυθμι ζό μενο πλαίσιο, λάμα

8-12",

βάθος

2

Μ ε ρυθμιζόμενο πλαίσιο. λαβή τ ύ που πιστο­ λιού, λάμα 8-12"', βάθος 2 1/ 2'", 3. Λάμα σέγας 12'",4. ΣέΥα με γ ωνιώδη μύτη, μη ρυθμι ζό μενη λάμα 6", βάθος

[/ 2",2.

στη λαβή Ι 7/ 8,5. Με τετραγωνικό μη ρυθμιζόμενο πλαίσιο, λάμα 6", βάθος Ι 7/ 8,6. Λάμα 6"', 7. Δόvτια λεπίδων; κανονικά, λεπτά, για τούμπα.

ναμικότητας τσοκ και διάφορες ταχύτητες

μυτερό άκρο, που χρησιμοποιείται Ύια το

σύμφωνα με τις ανάγκες του μεταλλοτεχνί­

μαριcάρισμα των κέντρων των οπών πριν

τη. Στις μηχανικώς λειτουργούσες πρέσες,

από το τρυπάνισμα καθώς και των σημείων

το

τρυπάνι

πρέπει

να

στρέφεται

με

τις

στροφές για τις οποίες έχει σχεδιασθεί το

αναφοράς για πολυάριθμες

μετρήσεις.

Η

χρήση του κατά τη διάτρηση οπών προλαμ­

μηχάνημα. Στο άκρο του τρυπανιού προστί­

βάνει το «παίξιμο» τοι,> τρυπανιού κατά την

θεται μια μικρή ποσότητα ελαφρού μηχανέ­

έναρξη του τρυπήματος (Βλ . σελ . 9Χ).

λαιου. ΣυμπαΥείς ιcαι ιcoίλoι ζομπάδες

Διεuρυντήρες οπών ή «σουβλιά!)

Για το μεγάλωμα των οπών χρησιμοποιού­ νται εργαλεία χεριού μεγάλου μήκους με κωνικό

άκρο

πέντε

κοπτικών

ακμών.

Ο

διευρυντήρας μπορεί να στερεωθεί σε μια

κοίλη συγκρατητική λαβή ή σε μια μέγγενη περονών. Το ελεύθερο άκρο του εισάγεται στην τρύπα και στρίβεται αριστερά-δεξιά, έως ότου αφαιρεθεί η επιθυμητή ποσότης μετάλλου (φωτογρ. σελ.

521).

Ζομπάς ιcέντpωσης

Είναι ένα χαλύβδινο εργαλείο με σκληρό ,

Μικρές τρύπες μπορούν να γίνουν σε μέ­ ταλλο με τη χρησιμοποίηση μικρών, συ­

μπαγών, μυτερών ζομπάδων ενώ για μεγαλύ­ τερες τρύπες, διαμέτρου μέχρι

3",

χρειάζο­

νται κοίλοι κοπτικοί ζομπάδες. Το μέταλλο

τοποθετείται σε ένα μπλοκ από μόλυβδο ή ένα μπλοκ από σκληρό ξύλο με πυκνά «νε­ ρά»,

Το εργαλείο τοποθετείται πάνω στο

μέταλλο και χτυπιέται με ένα βαρύ σφυρί μέχρις ότου διαπεράσει το μέταλλο και φτά­

σει στο μπλοκ . Τρύπες μπορούν να γίνουν με ζομπά και στην περίπτωση δύο ή περισ-

519

σότερων φύλλων συνδεδεμένων με πριτσί­

1

νια. Σε περίπτωση παραμόρφωσης, το σύν­

θετο μεταλλικό είδος πρέπει "να επιπεδώνε­ ται μετά το άνοιγμα των οπών με την τοποθέ­ τησή του σε μια επίπεδη χαλύβδινη επιφά­

2

νεια και το χτύπημα με ένα σφυρί ξύλινου κεφαλιού (Βλ. σελ.IΟΗ).

3

ΕΡΓΑΛΕιΑ ΚΑΙ ΥΛιΚΑ ΜΟΡΦΟΠΟ!ΗΣΗΣ ΜΕΙί1ΛΛΟΥ

Λίμες γενικής χρήσης

Λίμες

από χρωμιούχο ή άλλο χάλυβα

χρησιμοποιούνται για τη διαμόρφωση και

4

το φινίρισμα μεταλλικών ειδών και για την αφαίρεση γρεζιών, ιδίως από τις ακμές τους. Ως μήκος μιας λίμας ορίζεται το μήκος της κοπτικής επιφάνειας της από τη μύτη μέχρι το στέλεχος (το στενό, μακρύ άκρο που

μΤιορεί να στερεωθεί σε μια λαβή). Τα συ­ νηθέστερα μήκη των λιμών γενικής χρήσης είναι

6, 8

και

10 ίντσες.

Όλες οι λίμες είναι

σχεδιασμένες έτσι ώστε να αφαιρούν μικρές ποσότητες .μετάλλου, όταν σπρώχνονται για να εκτελέσουν μια προχωρητική διαδρομή' κατά συνέπεια, κατά την επιστροφή. η πίε­ ση ελαφρώνεται. Κατά το λιμάρισμα, το μέ­

Τα μικρά υψηλόστροφα τρυπάνια είναι ευπαθή στις

εξαιρετικά μεγάλες ταχύτητες και πρέπει να χρησιμο­ ποιούνται σε ταχύτητι::ς μιιrφ{)τερες των σlJμβαΤΙKιilν

ταλλο πρέπει να είναι καλά στερεωμένο σε

μεγάλων τρυπανιών: Ι. Τύπος επίπεδης έλικας για αν­ θεκτικά μέταλλα , εΡΥαλειοχάλυβα, ανοξείδωτο χάλυ­

μια συγκρατητική διάταξη ή να κρατιέται

βα, χαλκό και αλουμίνιο,

σε μια περόνη πάγκου. Τα μεγάλα, ελαφρά «περάσματωl είναι πιο αποδοτικά από τα γρήγορα περάσματα μικρού μήκους.

γ πάρχουν

τέσσερις

κύριες

2.

Τύπος βραδείας κοπής για

ορείχαλκο, 3. Τύπος μεσαίας έλικας για γενική χρήση σε μαλακό χάλυβα και ορείχαλκο, 4. Τύπος επίπεδ9υ άξονα περιστροφής για ευθύγραμμες τρύπες ακριβείας χωρί ς προηγούμενη κέντρωση , 5. Τρία τριιπάνια ευθέ­

ος άξονα, με διάμετρο ίση με το μέγεθος του κορμού.

κατηγορίες

χρησιμοποιούμενα για βαθειές τρύπες.

λιμών: οι λίμες γενικής χρήσης, οι ράσπες, οι βελονωτές λίμες και οι πτυχωτές ή κυμα­ τοειδείς λίμες. Τα δόντια που σχηματίζουν

γενικώς για εργασίες φινιρίσματος. Οι λί­

τις κοπτικές ακμές κάθε λίμας γίνονται μη­

μες διπλής ή σταυροειδούς κοπής έχουν

χανικώς με σμίλη σε βαθμούς αδρότητας

διασταυρούμενες σειρές δοντιών. Οι πρώτες

που αρχίζουν με τις αδρομερείς ή χοντρές

σχηματίζουν γωνία

και τελειώνουν στις πολύ λεπτές οδοντώ­

τερες, που είναι λεπτότερες,

σεις. Τα δόντια αποτελούν τη βάση για τον

λίμες διπλής κοπής γενικώς αφαιρούν πε­

25'

περίπου και οι δεύ­

450

ως

500.

Οι

Όταν παίρνετε

ρισσότερο μέταλλο από τις λίμες απλής κο­

λίμες, πρέπει να προσέχετε το μήκος (χρή­

πής και χρησιμοποιούνται για βαρύτερες

σιμο), το σχήμα και την πυκνότητα των δο­

εργασίες . Πάντως, ως προς την απόδοση

ντιών.

παίζει ρόλο και ο βαθμός αδρότητας της λί­

χαρακτηρισμό των λιμών.

Οι βαθμοί αδρότητας των αποκαλούμε­ νων ελβετικών λιμών, που ισχύουν διεθνώς,

00 (οι πιο «χοντρές» 8 (οι πιο «λεπτές»).

κυμαίνονται από το

μες) μέχρι το

λί­

γωνία

θως δόντια με ακτίνα Ι

Ι /2" και χρησιμο­

ποιούνται για μαλαΚά μέταλλα. Οι ράσπες

είναι «χονδρές» λίμες με σαφώς προεξέχου­

Οι λίμες απλής κοπής έχουν σειρές πα­ ράλληλων γραμμών δοντιών, με

μας. Οι λίμες κυκλικής κοπής έχουν συνή­

σες

κοπτικές

αιχμές,

που

γίνονται

με

25"

οξύαιχμο ζομπά και όχι με σμίλη, όπως οι

περίπου ως προς τον διαμήκη άξονα της λί­

γνήσιες λίμες και κυκλοφορούν στο εμπό­

μας. Κόβουν αργά και χρησιμοποιούνται

ριο σε διάφορους βαθμούς αδρότητας από

520

μήκους

4-7 3{4",

μονής κοπής, λείες, που

χρησιμοποιούνται γενικώς στην κοσμημα­

2

τσποιία. (Τα δόντια αποξέονται με ένα οδο­ ντωτό κοπτικό εργαλείο σε μια εργασία που χαρακτηρίζεται ως "χτένισμα»). Συνήθως κατασκευάζονται

από Ο μέχρι

σε

πυκνότητες

δοντιών

6 (το'" 2 έχει την πιο διαδομένη

χρήση).

·Ολες οι βελονωτές λίμες έχουν στρογγυ­ λές λαβές εκτός από εκείνες που χαρακτηρί­ ζονται ως λίμες διαφυγής και έχουν τετρά­ γωνες λαβές. Στην ομάδα των βελονωτών

λιμών υπάρχει μια μεγαλύτερη

ποικιλία

σχημάτων διατομών από αυτή που υπάρχει στις λίμες γενικής χρήσης. Το δηλούμενο μήκος είναι συνήθως το μήκος κοπής και όχι το ολικό μήκος της λίμας. Λίμες επεξεργασίας αυλακώσεων Οι λίμες αυτές έχουν ειδικό σχέδιο με κα­

μπύλα και διαμορφωμένα άκρα διάφορων διατομών. Χρησιμοποιούνται για να εισχω­ ρούν σε υποδοχές, εγκοπές και γωνίες που είναι απρόσιτες στις κοινές λίμες. KυK~O­ φορούν στο εμπόριο με μικρές, μέσες και

μεγάλες πυκνότητες δοντιών, από". Ο μέχρι (Βλ σελ

Διευριιντήρες χεριού γ ια την μΕγέθυνση οπών, Ι. Β ι: · λονωτοί περονυι;ιδείς ο υγ κ:ρατητί: ς μικροσκοπικών

". 6

διευρυντήρων .

Καθαριστικά μέσα λιμών

2.

Μικροσκ οπ ικοί διευΡΙΙVΤήρες χφιοίl.

524 ).

Κατά τη χρήση, οι λίμες γεμίζουν με μι­

κρά σωματίδια που καλούνται ρινίσματα και χαράζουν το επεξεργαζόμενο μέταλλο

"χονδρές» μέχρι "λεπτές» . Οι λίμες ταξινομούνται επίσης σύμφωνα

με

παράλληλη μείωση της απόδοσης της

με το σχήμα της διατομής τους. Μερικά από

εργασίας , με συνδρομή του λιπαντικού και

τα

το

της σκόνης αυτός είναι ένας από τους λό­

στρογγυλό, το τριγωνικό, το ημικυκλικό, το

γους που καλό λιμάρισμα δεν μπορεί να γί­

σχήμα ουράς ποντικού, το μαχαιροειδές, το

νει παρά μόνο σε απολύτως καθαρές μεταλ­

οβάλ και το ακμής ασφαλείας (η μια πλευρά

λικές επιφάνειες. Για να κρατούν τη μέγι­

έχει αφεθεί επίπεδη, για να μην επενεργεί

στη αποδοτικότητά τους , οι λίμες πρέπει να

στην τελειωμένη επιφάνεια).

καθαρίζονται από καιρό σε καιρό. Για το

κοινά

σχήματα

είναι

το

επίπεδο,

Οι λίμες μπορούν επίσης να διαιρεθούν

καθάρισμα περνιέται από τη λίμα - ErKap-

κατά επιτελούμενη ειδική λειτουργία, όπως

σίως και όχι διαμήκως ένα εργαλείο σαν ξύ­

λίμες πριονιού (για το τρόχισμα των δο­

στρα λίμας , με ή χωρίς βουρτσάκι καθαρι­

ντιών των πριονολεπίδων), βελονωτές λίμες

σμού. Οι άκρες μπορούν επίσης να καθαρι­

(χρησιμοποιούμενες από τους κοσμηματο­

στούν μ ε ένα κομμάτι μυτερού ορειχάλκι­

ποιούς και τους αργυροχόους) και λίμες επί­

νου, χάλκινο υ ή σιδερένιου σύρματος. Οι

πλευσης (απλής κοπής, για χρήση σε μαλα­

ξύστρες λιμών γίνονται από μαλακό ορει­

κά μέταλλα). Οι καινούργιες λίμες πρέπει

χάλκινο ή χαλύβδινο σύρμα (Βλ σελ .

πρώτα να χρησιμοποιούνται σε πιο μαλακά,

μη σιδη ρούχα μέταλλα, μέχρις ότου στρώ­ σουν κι έπειτα σε σκληρότερα όπως ο σίδη­

ρος και ο χάλυβας. Βελονωτές λίμες Οι λίμες αυτές είναι λεπτές, στενές λίμες

525 ).

Λαβέ~ λιμών Για το καλό κράτημα των λιμών με το χέ­ ρι χρησιμοποιούνται συνήθως ξύλινες λα­ βές με τρί) πα στο ένα άκρο , ενισχυμένες συ­

νήθως με μεταλλικούς δακτύλιους . Οι λαβές γίνονται σε μεγέθη που ανταποκρίνονται

521

<::>

ο

Ο

c:::--..

]

c:

Δ

ι::::::J

,i

{'

r , ι

ι

ι

t

Ι

ΣΤΑΥΡΩΤΗ

ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ

ΧΕΡΙΟΥ

ΗΜΙΚΥΚΛΙΚΉ

ΤΕΤΡΑΓΩΝΗ

ΟΡΘΟΓΩΝΙΑ

ΤΡΙΓΩΝΙΚΗ

Λίμες χεριού ελβετ ικού σχεδίου, από θερμικά επεξερ­ γασμένο χάλυβα. μήκους 4"l(αι 8" με ξύλινη λαβή.

522

ΜΑΧΑΙΡΟΕΙΔΗΣ

ο

4

3

! <>

=

C>

2

.,

ο

D

C>

) = Χονδρές λίμες για εΡΎασ ία σε μαλακά υλικά: Ι . Λίμα

βουλκανίτη για τη διαμόρφωση κεριού,

2. Ράσπα γ ια

Λίμες κοσμηματοποιίας με κυρτό άκρα.

μαλακά μ έταλλα και ξύλο, 3. Λίμα επίπλευσης, ημικυ­ ΙCλΙKή, για μαλαιcά μέταλλα , 4. Λίμα επίπλευσης. επί ­

πεδη, για μαλακά μέταλλα ,

5. Μπλοκ λιμαρίσματος

πά­

γκου με ελαστtKό στήριγμα, για την τοποθέτηση αντι­

κε[μενων χωρίς φόβο ~ypατσoυνίσματoςll.

523

Λιμcς αργιιροχοϊκής με κυρτά άκρα.

524

ταιριάζουν με το γενικό περίγραμμα του

αντικείμενου καθώς προχωράει η μορφο­ ποίησή του (Βλ. σελ.

296).

Σφυριά υπερύψωσης

Χρησιμοποιούνται στις εξωτερικές επιφά­ νειες των μετάλλων κατά τα πρώτα στάδια της μορφοποίησης. Γενικώς, είναι πλατειά, τετράγωνα, με γωνιώδη πρόσωπα και κό­ βουν λιγότερο το μέταλλο από τα στενοπρό­ σωπα σφυριά.

Σφυριά ειcyλυφoπυίησης Γενικώς ενεργοί>ν στις εσωτερικές επιφά­

νειες του διαμορφούμενου αντικείμενου, για την υπερύψωση στενών γραμμών ή «λου­

Καθαριστικά μέσα λιμών .

κιών.) ενώ το αντικείμενο είναι στερεωμένο

σε μπωλ πίσας ή αμμόσακκο. Τα σφυριά αυ­ στα μεγέθη των κάθε είδους λιμών. Το στε­ ρεωτικό άκρο της λίμας σπρώχνεται αρκετά

τά έχουν λεία στρογγυλεμένα άκρα.

Σφυριά βαθειάς επεξεΡΥασίας

στην υποδοχή της λαβής έτσι ώστε να εξα­

Πρόκειται για μεγάλα αγκιστροειδή σφυ­

σφαλισθεί η καλή στερέωση της λίμας, πιε­

ριά, που χρησιμοποιούνται για δουλειά σε

ζόμενο απλώς με το χέρι. Αν χρειασθεί με­

επιφάνειες ευρισκόμενες βαθειά στο εσωτε­

γαλύτερη πίεση θα αρκέσουν λίγα ελαφρά

ρικό του υπό διαμόρφωση αντικείμενου .

χτυπήματα με ξύλινο σφυρί ενώ οι μικρές

λίμες θα κρατιώνται στο χέρι και οι μ'εγαλύ­ τερες θα ακουμπούν σε μια ξύλινη επιφά­ νεια (Βλ. σελ.

Σφυριά περιλαιμίου

Σφυριά με στενό πρόσωπο που χρησιμο­ ποιούνται στις εργασίες υπερύψωσης, κα­

522).

τάλληλα για τη μορφοποίηση βαθειών κα­ Σφυριά

μπύλων.

Κυκλοφορούν στο εμπόριο πολυάριθμα εί­

δη

σφυριών

από σφυρήλατο

χάλυβα

με

Σφυριά επιπέδωσης

στερεώνονται σε ξύλινες λαβές. Κάθε σφυρί

. Ενα είδος σφυριού με δύο επίπεδα πρό­ σωπα και βάρος 3/ 4 της λίβρας περίπου.

είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να επιτελεί διά­

Χρησιμοποιείται για τη διαμόρφωση επι­

φορες

σφυριά χρησιμο­

φανειών και την εξομάλυνση ανωμαλιών

ποιούνται σε συνδυασμό με άλλα εργαλεία

μετά τη χρήση των προαναφερθέντων τύπων

στιλβωμένες κεφαλές ποικίλου βάρους, που

λειτουργίες. Τα

(όπως τα χαρακτικά και τα πριτσινωτικά) ή

σψυριών. Συνήθι.()ς, οι επιφάνειες που δη­

από μόνα τους, για τη διαμόρφωση του με­

μιουργούνται με τα σφυριά αυτά είναι σι τε­

τάλλου που ακουμπάει σε διάφορες ανένδο­

λικές.

τες επιφάνειες (σφυριά υπερύψωσης και αμό­

νια). Μερικές φορές τα σφυριά δουλεύουν «στον αέρω), "χτυπώντας το ελεύθερο μέταλ­

λο. Συνήθως, το πρόσωπο της κεφαλής των σφυριών σκληρύνεται με θερμική επεξερ­ γασία.

Σφυριά με σφαιριιcό άιcρo Τα σφυριά αυτά έχουν κεφαλή με ένα κύ­

ριο επίπεδο πρόσωπο και μια στρογγυλή, ημισφαιρική ή κωνική προεξοχή απέναντι από το κύριο πρόσωπο. Η σφαιρική ή ημι­

σφαιρική ή άλλη προεξοχή προορίζεται για λεπτές επεξεργασίες. Πρόκειται για εργα­

Σφυριά αΡΥυροχοίας Χρησιμοποιούνται κατά τα αρχικά στά­

λείο γενικής χρήσης χρησιμοποιούμενο σε

δια της μορφοποίησης ενός σχήματος με

συνδυασμό με ζομπάδες κέντρωσης, ψυχρά

υπερύψωση. Κατασκευάζονται σε διάφορα

κοπίδια Κ.ά. εργαλεία καθώς και για την

βάρη, από

επιπέδωση της κεφαλής πριτσινιών και με­

3

ουγγιές μέχρι

2

λίβρες (ή και

περισσότερο), έχουν στρογγυλά ή οβάλ πρό­

ρικές φορές για εργασίες διαμόρφωσης ημι­

σωπα με διάφορες καμπυλότητες, μεγαλύτε­

θολίων. Το βάρος ποικίλλει από

ρης ή

μέχρι

μικρότερης ακτίνας, έτσι ώστε

να

4

2

ουγγιές

λίβρες.

525

Σφυριά ήλωσης-πριτσινώματος

αυτόν που το χρησιμοποιεί. Ο συγγραφέας

Σφυριά με ελαφρά κοιλωμένο πρόσωπο,

του βιβλίου κάνει μια προσπάθεια να ταξι­

που χρησιμοποιούνται για το στρογγύλεμα

νομήσει τα βοηθητικά αυτά μέσα εργασίας

κεφαλών πριτσινιών.

με βάση τη λειτουργία ή το σχήμα, μολονό­ τι ο αριθμός των ποικιλιών τους είναι τόσο

Σιδηρουργικά σφιιριά Σφυριά μεγάλου βάρους (περίπου

6

λι­

βρών) που χρησιμοποιούνται στις εργασίες μορφοποίησης του σιδήρου με θερμή σφυ­ ρηλάτηση (Βλ. σελ .

.134).

το σημείο. Οι όροι αμόνι και κινητή κεφα­ λή αμονιού θα χρησιμοποιούνται στο εξής χωρίς διάκριση.

Ανεξάρτητα από το σχήμα του, το αμόνι

Σφυριά χαρακτικής

Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με χα­ ρακτικά ε ργαλεία και με εργαλεία της τε­ χνικής ρεπουσσέ (Βλ. σελ. ! 26).

πρέπει να είναι καλά στερεωμένο πριν από τη χρήση του. Το πιο λειτουργικό ύψος το­

ποθέτησης είναι συνήθως το επίπεδο του αγκώνα του χειριστή, πράγμα που επιτυΎΙά­

Σφυριά με μη μεταλλική κεφαλή Τέτοια σφυριά χρησιμοποιούνται κατά το

νεται με τη στερέωση της βάσης. του αμο­

νιού σε βαρύ πάγκο με το κατάλληλο ύψος,

στάδιο της προκαταρκτικής μορφοποίησης

σε ένα κομμάτι κορμού, σε μια βαρειά μέγ­

με υπερύψωση και στις άλλες εργασίες δια­

γενη ή στην τρύπα

μόρφωσης , όταν είναι επιθυμητή η ελάχι­

δωμένου στο έδαφος σιδηρουργικού αμο­

στη

νιού.

επιφανειακή

βλάβη

της

επιφάνειας.

Hardie ενός μεγάλου,

βι­

Κατασκευάζονται από μια μεγάλη ποικιλία

Μόλο που μερικές κεφαλές αμονιού ξεφεύ­

υλικών: ξύλο, πιεσμένες ίνες, αιγόδερμα, κέ­

γουν από κάθε ταξινόμηση, τα περισσότερα

ρατο (μερικές φορές επιβαρυμένο με μολύ­

από τα μέσα αυτά μπορούν να καταταχθούν

βι), ανεπεξέργαστο δέρμα, πλαστικό, πιεσμέ­

στις ακολουθες ομάδες: κεφαλές σχήματος

νο ξυλοπολτό, λάστι"χο και νάυλον, σε πολ­

«Τ», κεφαλές σχήματος μανιταριού και επί­

λά και διάφορα σχήματα που ταιριάζουν σε

πεδης κορυφής , κινητές κεφαλές στερεού­

ορισμένες λειτουργίες. Μερικές φορές χα­

μενες σε μόνιμη βάση μανδρέλ, αμόνια δια­

ρακτηρίζονται γενικώς, ανεξάρτητα από το

μόρφωσης χειλέων πλακών και δίσκων και

υλικό κατασκευής τους, ως ξυλόσφυρα. Τα

μπλοκ ή πλάκες επίπεδης επιφάνειας .

άκρα των σφυριών αυτών μπορούν να έχουν

.

μεγάλος που κάνει πολύ δύσκολη κάθε προ­ σπάθεια ορθολογικοποίησης ως προς α';,Τό

. Ολα

αυτά τα μέσα κατασκευάζονται από

επίπεδο πρόσωπο, στρογγυλό πρόσωπο (για

ανθεκτικό χάλυβα, με πολύ στιλβωμένες

στρογγύλεμα

επιφάνειες εργασίας (Βλ. σελ .

επιφανειών),

επιπεδοκωνικό

πρόσωπο, σφηνοειδές πρόσωπο (χρησιμο­ ποιούμενο για υπερύψωση στενών ραβδώ­ σεων) και πολλά άλλα σχήματα προσώπου.

Τα ξυλόσφυρα χρησιμοποιούνται μερικές φορές αποκλειστικώς για τη διαμόρφωση μαλακών μετάλλων όπως ο κασσίτερος ιcαι ο μόλυβδος και τα κράματά τους (Βλ. σελ.

.108). Κεφαλές αμονιών και αμόνια Κυκλοφορεί στην αγορά μια μεγάλη ποι­

294).

Κεφαλές αμονιού σχήματος «Τ" Τα αμόνια αυτά οφείλουν το όνομά τους

στο γενικό σχήμα της κεφαλής τους: δύο επιφάνειες εργασίας ενωμένες καθέταις με μια επέκταση, που χρησιμεύει για τη στερέ­ ωση της κεφαλής στον συγκρατητή της. Χρησιμοποιούνται για τυποποιημένες ερ­

γασίες υπερύψωσης, διαμόρφωσης και επι­ πέδωσης όλες οι επιφάνειες εργασίας είναι πολύ

στιλβωμένες.

Κατασκευάζονται

με

κιλία μικρών αμονιών και κινητών κεφαλών

ποικίλα ευθέα, κωνικά και καμπύλα άκρα

αμονιών προοριζόμενων για χρήση των τε­

για γενική χρήση. Μερικές ειδικές κεφαλές

χνιτών μετάλλου. Μερικά αμόνια είναι σχε­

αμονιού σχήματος «Τ» είναι το αμόνι δη­

διασμένα για την εκτέλεση ορισμένων ερ­

μιουργίας

γασιών ειδικής φύσης και άλλα είναι σχε­

πτυχώσεων, το αμόνι «γλώσσας αγελάδας»,

διασμένα για λίγο πολύ γενική χρήση . Η

που έχει καμπύλωση προς τα πάνω, τοξοει­

σχετική ορολογία δεν είναι τυποποιημένη

δούς σχήματος με κωνικά άκρα (χρησιμο­

και μερικ ές φορές δημιουργεί συγχύσεις,

ποιούμενο για διαμόρφωση και τοπική επι­

αυλακώσεων,

ραβδώσεων

και

γιατί το ίδιο αμόνι έχει διαφορετικά ονόμα­

πέδωση σε διάφορα καμπύλα περιγράμμα­

τα σύμφωνα με τον κατασκευαστή και με

τα), το καμπύλο αμόνι με σφαιροειδή άκρα

526

οlι:::::======

ο

2 ()ΙΧΟΝ .

~

~ ΓψΙ:!Ι:'βlIj!ΙII;μilI

)

~------- ---

3

6

7

~-----'Ι i

-V

Μανδρέλ: ι . Μανδρέλ διαμόρφωση ς σφενδονών . 2, Μανδρέλ δαχτυλιοειδών σχημάτων χωρίς βαθμονόμη ­ ση, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για εργασία,

ΚΕκαμμένο μονδρέλ.

4.

5

3.

δές, οβάλ, 5. Ευθύ μανδρέλ αργυροχόου, 6. Συγκρατη­ τής μανδρέλ πάγκου. 7. Συγκρατητής μανδρέλ σε χρή­ ση .

Μανδρίλ βραχιολιών. κωνοι:ι -

527

(χρησιμοποιούμενο για τη διαμόρφωση μι­ ιcρών

πολύ

υπερυψωμένων

αντικειμένων)

και άλλα. Η <κλογή αμονιού εξαρτάται από την επιθυμητή μορφή του επεξεργαζόμενου αντικείμενου. Αμόνια με κορυφές σχήματος μανιταριού

και με επίπεδο άκρο Τα αμόνια σχήματος μανιταριού τοποθε­ τούνται καθέτως σε ειδικούς συγκρατητές, έχουν πολλά καμπυλωμένα περιγράμματα, από το ημικυκλικό ή το σφαιροειδές μέχρι το ελαφρά θολωτό και έχουν διάμετρο από Ι

1/2"

μέχρι

IΟΌ

Υπάρχουν,

επίσης, οβάλ

σχήματα για τη μορφοποίηση σχεδόν επί­ πεδων

σχημάτων.

Χρησιμοποιούνται

για

σκοπούς επιπέδωσης και διαμόρφωσης. Τα αμόνια με επίπεδα άκρα κατασκευάζο­ νται σε πολλές διαμέτρους και ονομάζονται επίσης

αμόνια

διαμόρφωσης

πυθμένων.

Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με σφυρί επιπέδωσης για την εξομάλυνση του πυθμέ­ να υπερυψωμένων φορμών. Συστήματα επι­ μήκυνσης του στελέχους

επιπέδωση ή τον έλεγχο τη ς επιπεδότ ητα ς επιφανΕιών (όπως δείχνει η φωτογραφία) και επίσης ως επιφάνεια στήριξης για τις ε ργασίες υπερύψωσ η ς και δ ιάτασης .

ΦωΤΟΥραφία Ορρί από

lcros, Taxco.

-ro εΡΥαστήριο Los

Casrίl10

P/a-

Μεξικό.

επιτρέπουν την

εργασία σε αντικείμενα με μεγάλο βάρος.

Μπλοκ και

Κεφαλές εΡΥασιών αμονιού Κατασκευάζονται

Μία απλή , χονδρή χαλίΙβδινη rιλάKα είναι απ ό μόνη της ένα 'Χρήσιμο εργαλείο. Είνα ι κατάλληλη για την

κεφαλές

πλάκες μόρφωσης επίπεδων

επιφανειών σε

Χρησιμοποιούνται όταν προκύπτουν ανά­

μια μεγάλη ποικιλία σχημάτων για ειδικές

αμονιού

γκες τελείως επίπεδων στιλβωμένων επιφα­

και γενικές

εφαρμογές διαμόρφωσης

και

νειών κατά τις εργασίες επιπέδωσης και

επιπέδωσης.

Έχουν κοντά στελέχη βάσης

μορφοποίησης . Συγκρατούνται σε μέγγ ενη

και γι' αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται

ή, όταν είναι αρκετά βαρειά, τοποθετούνται

στερεω μένα σε μέγγενη ή σε βραχίονες επέ­

επάνω στον πάγκο εργασίας.

κτασης (ευθύγραμμους, καμπύλους ή ορθο­ γώνιους).

Εκτός από τα κανονικά γεωμετρικά σχή­ ματα κατασκευάζονται και σε άλλες μορφές όπως

ραβδωτές,

υπό

κλίση,

τριγωνικές ,

οβάλ και άλλες. Μανδρέλ Αρχίζοντας από πολύ μικρά μεγέθη χρη­

σιμοποιούνται μανδρέλ επιμήκη, λοξότμη­ τα, κωνικής διατομής Κ.α., για τη διαμόρ­

φωση σφενδονών δακτυλίων, 'δαχτυλιδιών, βραχιολιών και κοίλων ειδών. Κρατιώνται σε μέγγενη ή , ότ.αν είναι αρκετά βαρε ιά , το­ ποθετούνται κατευθείαν στον πάγκο ε ργα­ σίας.

Αμόνια πλακών και δίσκων Οι πλάκες αυτές έχουν ένα κλιμακωτό

EltJlKA

ΑΜΟΝΙΑ

ΤΟ «γκρι νιάριΙCO σίδερOJ) Πρόκειται για ένα μακρύ, στενό καμπυ­

λωμένο αμόνι, συνήθως με στρογγυλεμένο ή σφαιροειδές άκρο , που εισάγεται σε κοιλα αντικείμενα με στενό ή μακρύ λαιμό, ως βοή­ θημα της μορφοποίησης . Η εργασία προ­ χωράει με σφυροκόπημα του επάνω άκρου του εργαλείου, κοντά στη μέγγενη που το

συγκρατεί. Το από αντίδραση «κλώτσημω> του αντίθετου στρογγυλεμένου άκρου, π ου

βρίσκεται στο εσωτερικό του αντικείμενου, σπρώχνει το μέσα μέρος της φόρμας. Το

αντικείμενο πρέπ ε ι να είναι τοποθετημένο με τέτοιο τρόπο, ώστε η προκύπτουσα πίεση

να ασκείται στο επιθυμητό μέρος.

βαθούλωμα, που χρησιμεύε ι στη διαμόρφω­ ση χει λέων πλακών και δίσκων και στερεώ­ νονται σε μια μέγγενη πάγκου εργασίας.

52Η

Ξύλινες και μεταλλικές φόρμες ή μπλοκ ' Φόρμες και μπλοκ από σκληρό ξύλο και

εργασίε ς

μορφοποίησης

ποίησης .

Μπορούν επίσης

και

να

αναγλυφο ­

χρησιμο­

ποιηθούν για την υποστήριξη ενός μπωλ πί­ σας , κατά τη διάρκεια της χρήσης του. Μολύβδινο μπλoιc

Χρησιμοποιείται για την KατασΙCευή μι­ ιcρών υπερυψωμένων o'Xεδιαστιιcών μονά­

δων σε κοίλα αντικείμενα και κοσμήματα. Το σύνηθες μέγεθος είναι

4-4- 1'

(πάχος).

Μπορ ε ί να χρησιμοποιηθεί και σε αντικατά­ σταση του μπλοκ ελαφρού σφυροκοπήμα­

τος . Προσφυόμενα στην επιφάνεια του υπό

επεξεργασία αντΙKεlμενoυ ίχνη μολύβδου πρ έ πει να αφαιρούνται πριν από κάθε διερ­

γασία θέρμανσης, καθώς ο μόλυβδος τήκε­ ται σε χαμηλή θερμοκρασία και θα εισδύσει

4

στο άλλο μέταλλο , δημιουργώντας ανωμα ­

λίες στη επιφάνειά του (Βλ. σελ .

388).

Τα ε ργαλεία ρεπουσσέ, τα ε ργαλεία ειc­

γλυφοπο ι'ησης, τα εργαλεία εrrλuφoποίη­ σης και τα εργαλεία επιφανειαιcής υφής πε­ ριγράφονται

στα

OΙΙCεία

ιcεφάλαια,

Εκεί

όπου εξετάζεται η τεχνική χρήσης τοης . Στα ίδια κεφάλαια θα βρεθούν και πληρο­ φορί ες σχετιιcά με τα μπωλ πίσας ιcαι τον τρόπ ο χ ρήσης τους (Βλ . σ ελ. ι 2 Ι και Ι 26).

Τανάλιες ιcαι πένσες Υπάρχουν δύο ομάδες των συλληπτικών

και συΥκ:ρατητικών αυτών εργαλείων, εκεί­ νες των οποίων τα σαγόνια περιστρέφονται Μ έΥΥενcς πάγκου: Ι . Στρεπ τ ή μ έηενη , πλάτος σ ιαγό­ νας 2 1/ 2", άνοιγ μα σ ιαΥό ιιων, 2 1/ 4'" βά ρος 2 λ ίβρες, 2.

Μ έηεν η π ά γκου. πλάτος σιαγό νας

Ι

1/ 2",

άνο ι γμα

σιαγό νω ν 2 1/ 4", βάρος 3 λ ίβρες , 3. Μ έ γ γενη πάγκου γενικ ή ς χρ ή σ η ς, σ τρεπτή, πλάτ ος σ ιαγόνας 4", άνοιγ μα

σιαγόνων

4 1/ 2",

βά ρος

28

λί β ρ ες,

4.

Μ έ'Υ'γενη σιδη ­

ρου ργού μ ε σκέλος στ ε ρέωση ς, αφαιρού με νες οιαΥόνες

σω λήνω ν . π λά τ ος σιαγόνας

4 1/ 4",

άνοιγμα σιαΎ6νων

4

1/ 2". β ά ρος 50 λί β ρ ες

χρησιμοπο ι εί ται γ ια τη συγκρά­ τηση κεφα λών αμο νιών .

γ ύ ρω από

ένα πριτσίνι

και εΙC-ε ίνε.ς

των

οπο ίων τα σαγόνια παραμένου ν παράλληλα όταν ε ίναι ανοικτά.

Κατασκευάζονται πολλά είδη ταναλιών για ειδικούς σκοπούς, συνήθως από χυτοχά­ λυβα, μήκους

5-10

ιντσών, με κλίμακα μέ­

τρησης μηκών ανά μισή ίντσα . Οι σιαγόνες

τύπου εσωτερικού κιβωτίου μπορούν να εί­ ναι οδοντωτές, για διευκόλυνση της σύλ­ μεταλλο , χρησιμοποιούνται για τη μορφο­ ποίηση

ε νός τ εμαχίου με τη μέθοδο της

έκταση ς (πο υ πε ριγράφ ε ται στο κεφάλαιο

το σχ ε τι κό με την αργυροχο ϊκή). Ξύλινα

μπλοκ με ραβδώσεις και αυλακώσε ις σχή­ ματος " ν

.. χρησιμοποιούνται ~ε ΡΙKές φορές

γ ια την τ ο πική πτύχωση στα ε ιδικά αμόνια αυλάκ ω ση ς ή πτύχωση ς. Σάκκο ι άμμ ου

ληψης ή λείες, για αποφυγή δημιουργίας ι'Χνών στο μ έταλλο . Οι τανάλιες και σι πέν­ σες χ ρησιμοποιούνται με μια μεγάλη ποικι­ λία τρόπων για το λύγισμα και κόψιμο συρ­ μάτων κα ι λεπτών με ταλλικώ ν φύλλων, για

τη μορφοποίηση σφενδονών δ ακτυλίων, για την τοποθέτηση μικρών πριτσινιών και για τον χ ε ιρισμό θερμών μεταλλικών αντικειμέ­ νων , για να περιορισθούμ ε σ ε μερικές μόνο εφαρμογ ές . Η διατομή της μ ύτης ή των σα­

Κατασκ ε υάζονται από καραβόπανο και

γονιών κάθε τανάλιας ή ,1ένσας είναι σχε­

γεμίζ ο ντ α ι με άμμο. Χρησιμοποιούνται για

διασμέ νη για ορισμένες λειτουΡΎίες: μ ύτη

529

αλυσίδωv (και οι δύο σιαγόνες επίπεδες

μέχρι

εσωτερικά και στρογγυλές εξωτερικά για

χρι

16 gauge 5/8".

και άλλα φύλλα πάχους μέ­

την κατασκευή κρίκων αλυσίδας), σΤΡΟΥγυ­

Μετά την εισαγωγή του μετάλλου στην

λή μύτη (και οι δύο σιαγόνες κωνόσχημες

υποδοχή του εργαλείου και το ταίριασμα

και στρογγυλές), ημιστρόγγυλη μύτη (η μια

του θετικού ζομπά με το μέγεθος της τρύπας

σιαγόνα επίπεδη και η άλλη στρογγυλεμέ­

που πρόκειται να δώσει το επιθυμητό κύρ­

νη), επίπεδη μύτη (και οι δύο σιαγόνες επί­

τωμα, αρκεί ένα ελαφρό σφυροκόπημα του

πεδες), πέvσα rεvικής χρήσης (μια φθηνή

θετικού κοπτικού ζομπά για να αποκοπεί ο

πένσα με ρυθμιζόμενες σιαγόνες για πολλές

επιθυμητός μεταλλικός δίσκος (Βλ. σελ.

γενικής φύσης εργασίες και για τη συγκρά­

ι Ι ι).

τηση

θερμού

μετάλλου).

Μερικές

άλλες

Οι περιστροφικοί τόρνοι και τα εΡΥαλεία

πένσες εκτελούν μια και μόνη λειτουργία

τόρvου όπως και τα μέσα χύτευσης έχουν

όπως η συγκράτηση δαχτυλιδιών, το κλεί­

εξετασθεί αναλυτικά σε προηγούμενα τμή­

σιμο των κρίκων αλυσίδας, η κοπή μικρών

ματα του βιβλίου (Βλ. σελ.

364

και

365).

σωλήνων κ.α. Τέλος, υπάρχουν σειρές πεν­ σών με πολύ μακρυές μύτες. Το σχήμα των

σαγονιών των ταναλιών και πενσών κ:οσμη­ ματοποιϊας μπορεί να μεταβληθεί ελαφρά με

λιμάρισμα και κατόπιν με εξομάλυνση της επιφάνειας με σμυριδόπανο.

ΜέΥγενη πάγκου

Οι μέγγενες πάγκου με ποικίλα πλάτη σιαγόνων (για τους περισσότερους σκοπούς

Πλάκες και τσιμπίδες τραβήγματος σύρμα­ τος χρησιμοποιούνται για την αλλαγή διαμέ­

τρου ή διατομής των μεταλλικών συρμάτων ενώ οι μικρές χειροκίνητες συνήθως καλάv­

δρες χρησιμεύουv για τη μείωση του πάχους τωv μεταλλικώv φύλλωv. Τα μέσα αυτά έxOuV

εξετασθεί σε προηrούμεvα σημεία του βι­ βλίου. Η κοπή μετάλλων σε μήτρες, το σταμπά­ ρισμα σε μήτρες και οι μήτρες διαμόρφω­ σης με

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗΣ

κτυπήματα έχουν εξετασθεί. στα

προηγούμενα.

συνηθίζονται πλάτη

3 Ι /2" μέχρι 5") και διά­ 4" μέχρι 6"),

φορα ανοίγματα σιαγόνων (από

μερικές με εναλλάξιμες θερμικά επεξεργασμέ­ νες και άλλες με σταθερές σιαγόνες, είναι

ουσιώδη μηχανικά μέσα για τον οποιοδή­ ποτε τεχνίτη κοσμημάτων και διακοσμητι­ κών ειδών. Πρόθετη ευκολία είναι μια στα­

θερή, εύκολα περιστρεφόμενη γύρω από κα­ τακόρυφο άξονα βάση, που επιτρέπει το γύ­ ρισμα του αντικεΙμενου σύμφωνα με τις ανά­ γκες του τεχνίτη, χωρίς αφαίρεση κι επανα­

τοποθέτηση.

Μέrrεvη που βιδώvεται στοv πάγκο εργα­

Κοίλοι ζομπάδες Είναι μια υποδιαίρεση των τεχνικών κο­ πής μετάλλου με σφυροκόπημα διαμορφω­ τικής μήτρας. Η κοπτική ακμή είναι πολύ

κοφτερή και ο ζομπάς είναι κοίλος. Με τη βοήθεια ενός σφυριού το εργαλείο διαπερνά­ ει το μέταλλo~ ενώ αυτό κρατιέται επάνω σε

σίας Πρόκειται

για

ελαφριά

μέγγενη,

περι­

στροφικού ή σταθερού τύπου, με άνοιγμα

σιαγόνων μέχρι

2 1/4",

που μπορεί να βιδω­

θεί στον οποιοδήποτε πάγκο(Βλ.εικ.σελ.529) Μέγγενη ή σφιγκτήρας δακτυλίωv

ένα πιο μαλακό μέταλλο, με αποτέλεσμα

Μια στρογγυλεμένη μέγγενη χεριού από

την παραγωγή ενός δίσκου και μιας αντί­

σκληρό ξύλο μέ σιαγόνες ντυμένες με δέρ­

στοιχης κυκλικής τρύπας (το σχήμα του δί­

μα, που χρησιμοποιείται για τη συγκράτη­

σκου καθορίζεται από το περίγραμμα της

ση μικροαντικείμενων και δαχτυλιδιών κα­

κοπτικής μήτρας) (Βλ. σελ.ΙΙΙ).

τά το λιμάρισμα, τη στίλβωση ή τη στερέω­ ση πετραδιών. Ανάμεσα στα δύο μέρη, στο

Κοπτήρας κύκλωv

άκρο της σιαγονας, σπρώχνε-τ;αι μια ξύλινη

Είναι ένα εργαλείο, αποτελούμενο από δύο χαλύβδινα μπλοκ με ενδιάμεσο χώρο

σφήνα, έτσι ώστε να στερεωθεί καλά το συ­ γκρατούμενο αντικείμενο.

για την τοποθέτηση μεταλλικών φύλλων, διάτρητο με οπές διαφόρων μεγεθών

3/16", 1/4", 5/16", 3/8", 7/16"

και

(1/8", 1/2").

Μερικά μοντέλα μπορούν να κόψουν φύλλα

530

Μέrrεvη χεριού Μια μικρή μέγγενη που κρατιέται στο ένα

χέρι; με σιαγόνες ελεγχόμενες με το σφίξι-

μο

ενός

πλευρικού

παξιμαδιού - κοχλία.

Χρησιμοποιείται για τη συγκράτηση αντι­ κείμενων, που δύσκολα

στερεώνονται

σε '

σταθερή μέγγενη, ή κατά τη διάρκεια του τρυπήματός τους, καθώς επίσης και σύρμα­ τος κατά την συστροφή του , ενώ το άλλο

άκρο στερεώνεται σε μια μέγγενη πάγκου. Μέγγενη περονών

Χρησιμοποιείται για τη συγκράτηση μι­ κρών εργαλείων όπως τα βελόνια, τα λεπτά τρυπάνια και οι διευρυντήρες, καθώς επίσης και

κομματιών

σύρματος.

Όσες τέτοιες

μέγγενες είναι εφοδιασμένες με τσοκ φέ­

ρουν κρίκο που δέχεται εργαλεία διαμέτρου μέχρι

χιλιοστών. Μερικές έχουν κοίλα

2

στέλέχη,

που

επιτρέπουν

την

εισαγωγή

σύρματος .

Mπλoιc χαράΙCΤη ή.μέγγενη με σφαιριιcή βά­ ση ιcαι προσαρτήματα

Χρησιμοποιείται από τους χαράκτες για τη συγκράτηση σε σταθερή θέση αντικεΙμε­ νων

οποιουδήποτε

σχεδόν

σχήματος

με

εκτεθειμένες ακμές, κατά τη διάρκεια της χάραξή ς τους. ·Ενα κοινό μοντέλο έχει διά·· μετρο

3

5

ιντσών, μέγιστο άνοιγμα σιαγόνων

ιντσών και μέγιστο βάθος σιαγόνας

2 Ι /4

ιντσών. διαστάσεις που δείχνουν και τους

περιορισμούς μεγέθους των αντικεΙμενων. Η σφαίρα έχει βάρος περί τις Ι 5 λίβρες και ακουμπάει σε ένα δαχτυλίδι από . κετσέ ή

δέρμα, που κάθεται στην εξωτερική στιλ­ βωμένη επιφάνεια. ·Ετσι, η σφαίρα μπορεί να στρέφεται εύκολα και ομαλά με ελαφριά

πίεση, τφάγμα σημαντικό για τη διεργασία της χάραξης. Υπάρχουν διάφορα προσαρτή­ ματα όπως περόνες και συγκρατητές διάφο­ ρων

σχημάτων,

δακτυλίων

κ.λπ. ,

συγκρατητικές

που

διατάξεις

χρησιμοποιούνται

στερεωμένες στις τρύπες του προσώπου των σιαγόνων, για να κρατούν αντικείμενα πρα­

κτικώς κάθε σχήματος, αρκεί να χωρούν στο διάκενο των ανοιγμένων σαγονιών της

2

μέγγενης. Το κλείσιμο και το σφίξιμο των σαγονιών ελέγχεται με ειδικό κλειδί που συνοδεύει τη μέγγενη. Σφιγκτήρες σχήματος «ο,

Κατασκευασμένοι από σφυρήλατο χάλυ­

βα ή ελατό σίδηρο, οι σφιγκτήρες αυτοί Σuγκρατητικά εργαλεία για σύρμα και μικ:ρoαντικ:είμε ~ να: Ι . Σιιγκρατητής χεριού για βελόνες και στρογγ\)λά μικροεργαλεία , 2. Μέγγενες χεριοίΙ μι: κοχλία avtiXI;Iρα για τη σιιγκ ράτηση μικροαντικείμενων.

ποικίλου ανοίγματος και βάθους, χρησιμο­ ποιούνται για τη συγκράτηση μεταλλικών ειδών με κατεύθυνση προς τα κάτω, για ερ-

531

8

Τσιμπιδάκια : 1.2.Με αιχμηρές μ ύτες,

9

532

10

3. Με απλά άκρα , 6. Αυτσα­

Με επίπεδη μύτη . 5. Με κεκαμμένη μύτη, σφαλιζόμενο , 7. Με πιεστική ασφάλεια .

4.

4

3

2

6

7

11

ΤσιμπιδάΚία συρμάτων συΎκόλλησης: 8. Επίπεδου άκρου, 9. Στρογγυλού άιcρoυ, 10. Στυλ δίσκου. Ι Ι. Ασφαλιζόμενο με ολίσθηση.

γασίες όπως το λιμάρισμα, το τρύπημα και το πριόνισμα . .

μικρών ποσοτήτων από διάφορες σκόνες ή σκόνες κιιιι υγρά σε μια γυάλινη επιφάνεια.

Οι σπΜουλες κατασκευάζονται σε διάφορα

Τσιμπιδάκια

Τα τσιμπιδάκια χρησιμοποιούνται για τη

σύλληψη μικρών αντικειμένων, όπως τα τε­ μαχίδια κολλητικού, και την τοποθέτησή τους εκεί που πρέπει. Εκτός από τα απλά

τσιμπιδάκια με αιχμηρή μύτη υπάρχουν και τσιμπιδάκια με ελατηριωτή ασφάλεια, που συγκρατούν τα αντικείμενα αυτομάτως χω­

σχήματα και από διάφορα υλικά. 1;τις με­ ταλλοτεχνικές εργασίες είναι χρήσιμες με­ ρικές οδοντιατρικές σπάτουλες για σκοπούς

δοκιμής και χάραξης, όπως και διαμόρφω­ σης του κεριού κατά την κατασκευή ενός

κέρινου μοντέλου χύτευσης μετάλλου. Στερεωτικός δ/σκος από κολλώδες σελλάκ

τσιμπιδάκια με ολισθαίνουσα

Το εργαλείο αυτό αποτελείται από έναν

ασφάλεια και σε μεγάλη ποικιλία σχεδίων,

ξύλινο δίσκο με λαβή, στρωμένο με ένα

για επιτέλεση ειδι'Κών λειτουργιών. Μερικά

στρώμα κολλώδους σελλάκ. Χρησιμοποιεί­

τσιμπιδάκια μπορούν να χρησιμοποιηθούν

ται για τη στέρεη συγκράτηση μικρών με­

ρίς

πίεση,

και για τη συγκράτηση δύο μεταλλικών με­

ταλλικών αντικειμένων σε ορισμένη θέση

ρών σε στενή επαφή, κατά τη διάρκεια της

για χάραξη , δημιουργία κυματώσεων ή άλ­

ετερογενούς συγκόλλησής τους.

Μαύρο συνδετικό σιδερένιο σύρμα Μαλακό ή ανοπτημένο σιδερένιο συνδε­ τικό σύρμα χρησιμοποιείται για τη συγκρά­

τηση διάφορων μεταλλικών μερών σε επα­ φή, κατά την ετερογενή συγκόλλησή τους.

Κυκλοφορεί στο εμπόριο σε κουλούρες και σε διάφορες διαμέτρους, ανάλογες με τις ανάγκες της κάθε συγκεκριμένης κατάστα­ σης. Τα μεγαλύτερα τεμάχια απαιτούν χο­

ντρότερο σύρμα,που δεν πρόκειται να καεί

εύκολα κατά τη θέρμανση. τα συνηθέστερα πάχη σε αριθμΟύς

λες παρόμοιες εργασίες. Το σελλάκ θερμαί­ νεται για να μαλακώσει και το αντικείμενο τοποθετείται πάνω σ' αυτό στην επιθυμητή

θέση . ·Οταν το υλικό κρυώσει, το αντικεί­ μενο σταθεροποιείται. Για την απελευθέ­ ρωσή του αρκεί η ελαφρά θέρμανση του

υλικού και η αποκόλληση του αντικείμενου με ένα μεταλλικό εργαλείο. Τα παραμένο­ ντα στο μέταλλο ίχνη σελλάκ διαλύονται με

αλκοόλη (λευκό οινόπνευμα) (Βλ. σελ.534). Για περιγραφή της χρήσης της πίσας χαρά­ κτη και της πίσας Βουργουνδίας βλ. σελ.122.

Κόμμεα, κόλλες και κοvίες

-

gauge και σε δεκαδικά ισοδύναμα κατά Stubbs είναι: 16 (0,063) - 18 (0,049) - 20 (0,035) - 26 (0,018) - 28 (0,014)31 (0,010). Αν το σύρμα είναι επιστρωμένο

και νέες συγκολλητικές ουσίες, ενώ δεν

με ένα μίγμα ώχρας, ρουζ ή κιμωλίας και

παύουν να εμφανίζονται συνεχώς και νέα

νερού, σε στρώμα απλωμένο με πινέλο ή

προϊόντα. Ο παρακάτω κατάλογος κάθε άλ­

τσιμέvτα Στην αγορά κυκλοφορούν πολλές παλιές

βουρτσάκι, πριν από τη θέρμανση, τότε θα

λο παρά εξαντλητικός είναι αλλά δεν παύει

προστατεύεται καλύτερα από την οξείδωση

να περιέχει μερικούς από τους συνηθέστερα

ή το κάψιμο. Το σύρμα δεν πρέπει να σφίγ­

χρησιμοποιούμενους

γεται υπερβολικά γιατί, με τη διαστολή του

ουσιών.

θερμαινόμενου μετάλλου, μπορεί η επιφά­ νεια του τελευταίου να παρουσιάσει δύσιιω­ λα αφαιρούμενα σημάδια. Α ν δεν υπάρχει αρκετά χοντρό σύρμα, μπορεί να αντικατα­

σταθεί από δύο κλώνους λεπτότερου σύρμα­ τος, που συστρέφονται και χρησιμοποιού­

νται πλεγμένα.

Για τη μεταφορά και τοποθέτηση υλικών σκόνης

συνδετικών

Εποξεικές ή εποξειδικές ρητίνες Οι εποξειδικές κόλλες δύο συστατικών εί­ ναι ισχυρές συνδετικές ουσίες που χρησι­ μοποιούνται σε ξύλο, πέτρα, μέταλλο και συνδυασμούς, εκεί όπου η ετερογενής συ­ γκόλληση είναι αδύνατη ή δύσκολη. Το υλικό είναι Ίωρισμένο σε δύο σωληνάρια

Σπάτουλες και εΡΥαλεία απλώματος σε μορφή

τύπους

μπορούν

να χρησιμο­

και χρειάζεται ανάμιξη των δύο συστατι­ κών, ένα από το κάθε σωληνάριο, κατά ίσες ποσότητες, πριν από την κάθε συγκόλληση.

ποιηθούν μικρές σπάτουλες-σπαθίδες, όπως

Οι εποξεικές κόλλες μπορούν να αναμι­

στην, περίπτωση του αλεσμένου νιέλο που

χθούν με ρινίσματα μετάλλου, να απλωθούν

ετοιμάζεται για πύρωση. Τα ίδια εργαλεία

σε μια μεταλλική επιφάνεια και να πασπα­

μπορούν να χρησιμεύσουν για την ανάμιξη

λισθούν με πρόσθετο μέταλλο σε μορφή

533

σκόνης, για να δόσουν τελικά μια ενδιαφέ­

τη σύνδεση μεταξύ τους πολλών υλικών και

ρουσα μόνιμη επιφανειακή υφή, που είναι

για την προσωρινή συγκράτηση σε ορισμέ­

αδύνατο να επιτευχθεί με άλλο τρόπο.

νη θέση διαφόρων αντικείμενων.

Αραβικό κόμμι και τραγακάνθινο κόμμι Τα δύο αυτά οργανικά κόμμεα, που προ­ έρχονται αντίστοιχα από ένα δέντρο και ένα

Κονία κοσμηματοποιϊας 'Κολοφώνιο σε μικρούς όγκους Γύψος Παρισίων

6 μέρη 4 μέρη

φυτό, χρησιμοποιούνται σε διάφορες με­

Η ρητίνη θερμαίνεται ήπια, μέχρις να λιώ­

ταλλοτεχνικές διεργασίες όπως η κοκκο­

σει και ύστερα προστίθεται λίγο λίγο η γύ­

ποίηση ή το νιέλλο και σε μερικές καταστά­

ψος υπό ανάδευση, που διαρκεί για λίγο χρό­

σεις ετερογενούς συγκόλλησης. Ατμοποιού­

νο ύστερα από κάθε προσθήκη γύψου. Οι

νται πλήρως με παρατεταμένη θέρμανση και

αναλογίες των δύο υλικών καθορίζουν τον

δεν αφήνουν στο αντικείμενο τέφρα. Τα δύο

βαθμό σκληρότητας του συνδετικού υλικού

κόμμεα είναι υδατοδιαλυτά.

(όσο πιο πολλή είναι η γύψος τόσο πιο

Κονία ελαστικού ή ελαστικό τσιμέντο

νία αυτή είναι ένα καλό προσωρινό συνδε­

Μια συγκολλητική ουσία που δεν ζαρώ­

σκληρό γίνεται το συνδετικό υλικό). Η κο­ τικό μέσο.

νει το χαρτί και χρησιμοποιείται για το

κόλλημα πατρόν σε μέταλλο, κατά την προ­

Συνδετικός δίσκος με στερεωτική ράβδο

ετοιμασία του πριονίσματος. Μετά την ερ­

Είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται

γασία το χαρτί ξεκολλάει εύκολα από το μέ­

σε ειδικές καταστάσεις δουλειάς στον τόρ­

ταλλο, με απλό τράβηγμα. Ως διαλυτικό

νο, όταν το επεξεργαζόμενο μέταλλο δε

χρησιμοποιείται το ασετόν-ακετόνη.

μπορεί να κρατηθεί στην επιθυμηΤή θέση με τους συνηθισμένους τρόπους. Το μέταλλο

Συνδετική κονία για μαχαιΡοπήρουνα

κρατιέται στον ραβδωτό αυτό άκαμπτο δί­

Μια καλή συνδεΤΙΚή κονία για τη στερέ­

σκο τόρνου με συνδετική κονία ή σελλάκ,

ωση των λεπίδων των μαχαιριών ή των στε­

που είναι απλωμένη σ' ολόκληρη την επιφά­

λεχών των πηρουνιών στις λαβές τους πα­

νειά του" πρώτα θερμαίνεται η συνδετική

ρασκευάζεται σύμφωνα με την ακόλουθη

ουσία, μετά τοποθετείται αμέσως το μέταλ­

συνταγή:

Κολοφώνιο Κερί μέλισσας

λο και το όλο αφήνεται να κρυώσει. Ο δί­

4 μέρη 1 μέρος

Γύψος Παρισίων

ή κεραμιδόσκονη

σκος φέρει προσαρτημένη μια προεξέχουσα ράβδο με σπείρωμα, που μπορεί να κρατηθεί από το τσοκ του τόρνου.

1 μέρος.

Τα υλικά αναμιγνύονται υπό θέρμανση και το θερμό μίγμα χύνεται στην υποδοχή

Εργαλεία δεσίματος πετραδιών

της λαβής. Εισάγεται το ζεσταμένο στέλε­

Εργαλείο σφενδόνης δακτυλίων

χος της λεπίδας στη θερμή κονία και το όλο

· Οταν δένεται ένα πετράδι σε σφενδόνη

αφήνεται να ψυχθεί, έτσι ώστε να στερεωθεί

δακτυλίου, σταθεροποιείται μονίμως στη θέ­

τελείως το συνδετικό υλικό.

ση με αυτό το ειδικό εργαλείο, που μοιάζει με χαρακτικό καθώς έχει μια στρογγυλεμέ­

Βουλοκέρι ή ισπανικός κηρός

νη ξύλινη λαβή και μια κοντή χαλύβδινη

Χρησιμοποιείται για το γέμισμα κοιλοτή­

τετραγωνική

των, στη ράχη μικρών μεταλλικών μερών

ιντσών, που προεξέχει από τη λαβή, και

δουλεμένων με την τεχνική ρεπουσσέ,καθώς

ράβδο

μήκους

2

περίπου

στιλβωμένο τετραγωνισμένο άκρο. Η εξομά­

επίσης και σε μικρέζ κοίλες χάντρες, με

λυνση της σφενδόνης γίνεται συνήθως με

σκοπό την υποστήριξη του μεταλλικού τοι­

ένα μη φθειρόμενο στιλβωΤΙΚό εργαλείο.

χώματος και τη διατήρηση του σχήματός του.

Δέσιμο πετραδιού: τομή

Cabochon

σε σφεν­

δόνη

Σελλάκ

Ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή της

Διαλυόμενη σε μετουσιωμένο οινόπνευμα

σχετικής τεχνικής. Το αντικείμενο, έστω

η φυσική αυτή ρητίνη χρησιμοποιείται για

ένα δαχτυλίδι, κρατιέται στερεά σε ένα σφι-

534

συμπιέζεται προς τα κάτω.

Στα δεσίματα κορώνας για πέτρες με γεω­ μετρικά διαταγμένες έδρες χρησιμοποιείται επίσης, για τους αυτούς σκοπούς, το ίδιο

εργαλείο. Κάθε αιχμή ή δόντι της κορώνας σπρώχνεται πάνω από την πέτρα με το ερ­

J J

γαλείο μέχρις ότου συμπληρωθεί το δέσιμο που κρατάει το πετράδι στη θέση του.

2

Κατά το δέσιμο μιας πέτρας είναι, επίσης, δυνατή η χρησιμοποίηση ενός εργαλείου ρεπουσσέ με επίπεδο άκρο , σε συνδυασμό με ένα πολύ ελαφρύ σφυρί, μια και η απαι­ τούμενη πίεση είναι ελάχιστη.

Μεταλλικά εργαλεία λείανσης και στίλβωσης

4

Τα μεταλλικά εργαλεία του είδους αυτού

,••

Ηγ

2t

χρησιμοποιούνται για την εξομάλυνση και

στίλβωση

μεταλλικών επιφανειών.

Είναι

κατασκευασμένα από στιλπνό σκληρό χά­

λυβα και έχουν ωοειδή διατομή με λοξό­ τμητες ευθείες ή καμπύλες λεπίδες. Μερικά Εργαλεία δεσίματος πετραδιών : Ι . Προωθητικό ερΎΟ­ λείο σφενδό νη ς , 2. Χαλύβδινο στιλβωτικό εργαλείο . 3. Διπλωτικό ε ργαλείο.

4. Σύρμα

σφενδόνη ς.

στιλβωτικά

εργαλεία

χρησιμοποιούνται

αποκλειστικά για την τελική στίλβωση του μετάλλου, ως τελευταίο στάδιο της επιφα­ νειακής επεξεργασίας του. Ο τύπος αυτός

γκτήρα , σε μια μέγγενη ή σε μια άλλη στε­

έχει συνήθως μύτη από αχάτη σε μια μεγά­

ρεωτική διάταξη . Το πετράδι τοποθετείται

λη ποικ ιλία μεγεθών και σχημάτων (Βλ.

στη

σελ.

σφενδόνη

και

σπρώχνεται

σταθερά

προς τα κάτω. Πρέπει να ταιριάζει εύκολα

493).

Μεταλλικά εργαλεία στίλβωσης χρησι­

χωρίς ζόρι καθώς μπορεί αργότερα να πρέ­

μοποιούνται κα ι στη διεργασία του δεσίμα­

πει να αφαιρεθεί (πετράδια, όταν ταιριάζουν

τος των πετραδιών, μετά τη συμπίεση της

όπως πρέπει, μπορούν να αφαιρεθούν από

σφενδόνης στην επιθυμητή θέση με το ειδι­

τη

σφενδόνη με απλό άγγιγμά τους με ένα

κό εργαλείο. Η σφενδόνη λειαίνεται και

βύσμα κολλώδους κεριού). Καθώς οι' σφεν­

στιλβώνεται με το πέρασμα του στιλβωτι­

δόνες είναι συνήθως φτιαγμένες από καθαρό

κού εργαλείου με κινήσεις « σκουπίσματος»

άργυρο, πιο μαλακό από τον άργυρο στέρ­

και με λιπαντικό πυκνό διάλυμα σαπουνιού .

λιγκ , και έχουν υποβληθεί συνήθως στη

Αν αυτό δεν πετύχει την πλήρη εξομάλυνση

θέρμανση που συνεπάγεται η ετερογενής

της σφενδόνης, μπορεί να χρειασθεί τοπικό

συγκόλληση, είναι εντελώς μαλακές και

λιμάρισμα και επανάληψη τη ς εξομάλυνσης

συνεπώς συμπιέζονται εύκολα.

με το στιλβωτικό εργαλείο .

Το

εργαλείο

σφενδόνες

δεσίματος

τοποθετείται

πετραδιών

στη

βάση

σε

Τα εργαλεία ετερογενούς συγκόλλησης,

της

θέρμανσης, χύτευσης και όξινου καθαρι­

σφενδόνης και πιέζεται με μια κίνηση κυ­

σμού έχουν ήδη εξετασθεί στα αντίστοιχα

λίνδρωσης, από τη βάση "ρος την επιφά­

κεφάλαια του βιβλίου.

νεια του πετραδιού, μέχρις ότου το μέταλλο έρθει σε επαφή με την πέτρα. Για να εξα­

σφαλισθεί το κεντράρισμα της πέτρας και μια ομαλή επιπέδωση της εργαλείο

σφενδόνης, το

εφαρμόζεται αρχικά

dta

κύρια

Ο εύκαμπτος άξονας και το μοτέρ Το πολυδύναμο αυτό εργαλείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τόσους τρόπους ώστε δί­

σημεία , έτσι ώστε να κρατιέται στη θέση

καια θεωρείται ως ένα «πρόσθετο χέρι>, για

που πρέπει και έπειτα το υπόλοιπο μέταλλο

τον τεχνίτη που ασχολείται με την κατα-

535

σκευή διακοσμητικών ειδών, κοσμημάτων και,μεταλλικών συμπληρωμάτων αμφίεσης. Το «εργαλείΟ)

. Εύκαμπτος

άξονας-φλεξΙμπλ γενικής χρήσης με μοτέρ

και μια ΠQικιλία χειρολαβών για διάφορ ες καταστά · σεις .

Craftoollnc.,

Η.Π.Α .

αποτελείται από ένα μικρό

ηλεκτρικό μοτέρ ισχύος

1110- Ι Ι Ι 5

του ίπ­

που, που τροφοδοτείται με ρεύμα του δι­

ΙCΤΡΙKό δράπανο ή διατρητική πρέσα, αρκεί

κτύου (στην Ελλάδα

περιόδων) "αι

η εισαγωγή του άκρου του στο τσοκ της

μπορεί να κρεμαστεί από ένα άγκιστρο στε­

υποδοχής του ηλεκτρικού εργαλείου και το

220V-50

ρεωμένο στον πάγκο εργασίας ή στον τοίχο

σφίξιμο της σύζευξης. Για την προσαρμογή

του εργαστηρίου. Το μοτέρ ενεργοποιείται

του εύκαμπτου άξονα σε μοτέρ χρειάζεται

με την πίεση ποδοδιακόπτη (με ρεοστάτη),

ιδιαίτερος ταχυσύνδεσμος .

που ρυθμίζει την ταχύτητα κάπου ανάμεσα στις

1500 και τις 15.000 στροφές / λεπτό, ανά­

Ο άξονας καταλήγει σε μια χειρολαβή μή­ κους

5-7

ιντσών, που περιέχει ένα συγκρα­

λογα με την ασκούμενη στον ποδοδιακόπτη

τητή στελεχών εργαλείων. Οι συγκρατητές

πίεση. Για την κοπή συνιστάται ταχύτης

αυτοί έχουν μέχρις ενός σημείου ρυθμιζό­

στροφών/λεπτότουλάχιστο, ενώ για

μενη διάμετρο ενώ για μεγαλύτερες περιο­

3500

τη λείανση και στίλβωση χρειάζονται με­

χές

γαλύτερες

ορισμένης μέγιστης διαμέτρου, που είναι

περιστροφικές

ταχύτητες (που

διαμέτρων είναι εναλλάξιμοι

μέχρις

αναφέρονται στον κινητήριο άξονα του μο­

χαρακτηριστιΚή

τέρ).

ποιούμενης χειρολαβής. Οι συνηθισμένοι

Ο κλειστός άξονας μετάδοσης της κίνη­

του τύπου της

χρησιμο­

συγκρατητές δέχονται στελέχη εργαλείων

σης , που αρχίζει από το"l κινητήριο άξονα

διαμέτρου

του μοτέρ, είναι τελείως εύκαμπτος-φλεξί­

λαβές έχουν τσοκ που ρυθμί ζονται με κλει­

μπλ και χωρίς την τελική χειρολαβή έχει

διά ενώ άλλες έχουν τσοκ που σφίγγονται

μήκος

με το χέρι.

36"

τουλάχιστο.

Μερικά

μοντέλα

μπορούν να συνδεθούν με ηλεκτρικό φορη­

0-1 / 8 της

ίντσας . Μερικές χειρο­

Σε κάθε . σύστημα μοτέρ-εύκαμπτου άξο­

τό δράπανο, που δέχεται τρυπάνια με στέλε­

να-χειρολαβής

χος διαμέτρου μέχρι Ι 14" ή με μικρή δια­

πολλά περιστροφικά εργαλεία που κάνουν

τρητική πρέσα, ενώ άλλα συστήματα έχουν

δουλειές δύσκολες ή χρονοβόρες με άλλα

μοτέρ ισχύος

ίππου. Όταν

μέσα. Τα περιστροφικά καθαυτό εργαλεία

στερεώνεται ο εύκαμπτος άξονας σε ηλε-

είναι συνήθως μονίμως στερεωμένα στο στέ-

536

1/4-1/3-112 του

μπορούν

να

στερεωθούν

1

Τ.

Υ ,

~

...

ffi.

~I

-Ι

3

2

ο 4

Παρελκόμενα φλε ξ ίμ πλ: Ι. Μα νδρi:λ χειρολαβής και μπορ ούντουμ. μπράιτμπό υ. σμύριδας, ελ ασΤΙΚΟύ. ΙCΙσ­

ντου μ) . 3. Β ούρτσες, τροχοί μουσι;λίνας. τροχοί ιcετσΙ:. τροχοί σαμουά. κω νικο ί μυτ ε ρ ο ί τροχοί κετσέ, βούρ­ τσες μ ε τρί χες, συρματόβουρτσ ες, πριoνόδιoιcoι, 4.

ση ρης. δίσκοι χαρτιού επιστρωμένου μ ε ιcαρμπoρo\)·

Τροχο ί και κώ νο ι διαμαντιού.

τσο" προσαρμογής,

2. Λ ε ιαντικοί

δ ίσκο ι (δ ίσΙCO Ι ΙCαρ­

537

2

Η ΙΗ

~"'-.

8:

Ν.

§a:;W 8

...... .,..

111

.....

1 3

§ ~ ••

i

~

00.

.

.

~ ~ ο. ~o ~.

8

8~

4

Τ

tι8

3

Settin"

c...

Ro"nd

Round

8.d

'ΟΠ8

Inverteό (οη8

r

(οπ.

(rOII

Flaιn.

Sq. Cut

Ccιn.

Cylind.r Sq. CfOI. Cut ~

InY8rted

~Con.

Hcιrt hcιΓίπ"

Cun.r

6

Παρελκόμενα φλεξίμπλ: ]. Πίνακας στάνταρντ μεγε­ θών κεφαλών, 2. Μεταλλικοί τροχοί, 3. Λευκοί στιλ­

βωτικοί κώνοι. 4. Κυκλικά πριόνια, δίσκοι διαμαντιού

538

_ _ Cylirw:l.f

c.p

5

και μnφολίμες.

των,

6.

5.

Μεταλλικές φρέζες διαφόρων σχημό

Κοπτική φρέζα.

λεχός τους . Υπάρχουν όμως και στελέχη που δέχονται εναλλάξιμα περιστροφικά ερ­ γαλεία, που στερεώνονται στο στέλε'10ς με διάφορους

τρόπους

(κοχλίες

κ.λπ.)

και

αντικαθίστανται όταν φθείρονται. Κατά την αγορά ενός εργαλείου πρέπει να παίρνεται

υπόψη η δυναμικότητα τσοκ του άξονα. ο τύπος της χειρολαβής και η δυναμικότητα του συΥκρατητή της. Καλό είναι να διαλέ ­

γονται

περιστροφικά

εΡΎαλεία

με

ποιημένο στέλε'10ςικατάλληλο για τη

τυπo~ '1ει­

ρολαβή και τον εύκαμπτο άξονα που '1ρησι­ μοποιείται, γιατί αλλιώς θα χρειασθούν ει­ δικοί προσαρμογείς. Υπάρχουν περιστροφικά εργαλεία για διά­ φορες

εργασίες.

Για διάτρηση χρησιμο­

ποιούνται μΙKρoσKoπιιcά τρυπάνια υψηλών ταχυτήτων. Για το τρόχισμα υπάρχουν στε­

ρεωμένοι μονίμως ή προσθαφαιρούμενοι δί­

σκοι από KαρμΠOΡOύVΤOυμ ιcαι οξείδιο του αργιλίου, σε μια μεγάλη ποικιλία σ'1εδίων. Κυκλοφορούν στο εμπόριο «τροχοί)) πολύ

μικρής διαμέτρου , στρεφόμενοι με μεγάλη ταχύτητα σε ποικίλα σ'1έδια, που '1ρησιμο­ ποιούνται σε όλα τα μέταλλα εκτός από τον

χάλυβα , κυκλικά πριόνια, κυκλικές λίμες , τροχοί διεύρυνσης και μικροσκοπικές λεια­

ντικές ταινίες , που είναι με πολλούς τρό­ πους

χρήσιμοι για την μορφοποίηση, την

κοπή και την επιφανειακή επεξεΡΎασία των μετάλλων. Για την αφαίρεση χαραγών και την εν Ύένει λείανση των επιφανειών με εκτριβή

υλικού χρησιμοποιούνται κάπως

μαλακοί τροχοί, σε συνδυασμό με σκόνη ελαφρόπετρας. Για τη στίλβωση υπάρχουν βούρτσες με φυσικές ή συνθετικές τρίχες

και με μετάλλικές τρί'1ες , όπως και μικροί δίσκοι από κετσέ με τετράγωνη ή κοφτερή περίμετρο. Τα εργαλεία αύτά χρησιμοποιού­

νται με τα συνηθισμένα λειαντικά και στιλ­ βωτικά μέσα, όπως η γη διατόμων , το ρουζ και τα ελεύθερα λιπαντικού παρασκευάσμα­ τα, σε καταστάσεις όπου οι τροχοί συνηθι­ σμένων διαστάσεων είναι πολύ μεγάλοι για να φτάσουν ορισμένα τουλάχιστο μέρη του

υπό επεξεργασία αντικείμενου.

Ι . Κρεμαστό μοτέρ με φλεξΙμπλ , χειρολαβή και ρεo~ στατικό ποδοδιακόπτη, 2. Μοτέρ και φλεξίμπλ δαxέ~ 001)· με ltκαμπτη χειρολαβή, βαρέος τύπου, 2. Δυο εΙδη χειρολαβών: για άξονα 3/32" και για άξονα 1 / 32~1 / 8".

Η θερμική επεξεργασία των εργαλείων Η καλή συντήρηση των εργαλείων που

χρησιμοποιούνται για την K07tή και τη δια-

539

μόρφωση αποτελεί σημανΤΙΚό μέρος των

ρει μέσο κερασέρυθρο χρωμα (θερμοκρασία

καθηκόντων του τεχνίτη προς τον εαυτό του

περίπου Ι 4500F) και ύστερα «σβήνεταH~ από­

και τη δουλειά του. Τα εργαλεία, ύστερα

τομα ή «βάφεταο) σε ψυχρό αλατόνερο ή λά­

από κάποιο διάστημα 'Χρήσης , στομώνουν ή

δι. Το «σβήσιμο» σε λάδι είναι βραδύτερο

και σπάνε αλλά συνήθως μπορούν να επα­

από το « σβήσιμΟ») σε νερό. Η ταχύτερη

ναφερθούν σε χρησιμοποιήσιμη κατάστα­

«βαφή» επιτυγχάνεται στον πολύ σκληρό χά­

ση. Κατά κανόνα, αυτό σημαίνει ότι το ερ­

λυβα. Η «βαφή» δίνει στον χάλυβα σκληρή

γαλείο θα πρέπει πρωτα να.ξανατροχισθεί ή

και λεπτόκκοκη δομή.

να ξαναμορφοπσιηθεί και στη συνέχεια να υποβληθεί σε σκλήρυνση, στίλβωση και τελική θερμική μετεπεξεργασία. Το τρόχι­

Θερμική μετεπεξεΡΎασία Ο χάλυβας είναι τωρα πολύ σκληρός για

περί

τις περισσότερες εφαρμογές και ίσως εύ­

λείανσης και λειάντικών υλικών (Βλ. σελ.

θραυστος. Η διεργασΙα της τελικής θερμι­

σμα

περιγράφεται

στο

ιcεφάλαιo

κής μετεπεξεργασίας μειωνει τη σκληρότη­

494 ).

τα και αυξάνει τις μη'Χανικές αντο'Χές του Σκλήρυνση

εργαλείου. Το προς επεξεργασία άκρο του

Πολλά εργαλεία χεριού KατασΙCευάζOνται

εργαλείου πρέπει πρωτα να στιλβωθεί σε

από χάλυβα υψηλής περιεκτικότητας σε άν­

ψηλό βαθμό. Αυτό γίνεται για να διευκο­

θρακα, απλό ανθρακούχο χάλυβα ή χαλυβό­

λυνθεί η οπτική παρατήρηση της αλλαγής

κραμα. Τα είδη αυτά χάλυβα μπορούν να

'Χρώματος, που εκδηλώνεται κατά τη διάρ­

σκληρυνθούν κσι να επεξεργασθούν θερμι­

κεια της θέρμανσης και αποτελεί το μέτρο

κως χωρίς δυσκολ.ία. Για την ανασκλήρυν­

κρίσης της συμπλήρωσής της.

ση μιας ακμής ή αιχμής, το σχεΤΙΚό μέρος

βραδεΙα θέρμανση του χάλυβα με υψηλή

του εργαλείου θερμαίνεται μέχρις ότου πά-

περιεκτικότητα σε άνθρακα, ή οξεΙδωση

Χύτης από το

8rindaban, Ινδία.

που στιλβώνει ένα χυτό

ορειχά­

λ ΙΩνο αγαλμάτιο του θεού

Krishna με ιι:εραμι δόσa::ονη. ΦωτοrΡα­

φία Ορρί.

540

Κατά τη

της επιφάνειάς του γίνεται ορατή με μια

Η τοπι"'ή σ",λήρυνση αιχμών ",αι α",μών

σειρά αλλαγών χρώματος, που ακολουθούν

Όταν η σκλήρυνση και η θερμική μετε­

μια ορισμένη τάξη και αντανακλούν αυξή­

πεξεργασία συγχωνεύονται σε μια φάση, τό­

σεις της θερμοκρασίας του μετάλλου. Τα

τε γίνεται λόγος για τοπική σκλήρυνση

διαδΟΧΙΚά

αιχμών ή ακμών. Το εργαλείο θερμαίνεται

χρώματα

χρυσοκίτρινο,

είναι

και

στη θερμοκρασία της κερασερυθροπύρω­

ωχροκύανο. Τα διάφορα εργαλεία χρειάζο­

σης και η αιχμή του εμβαπτίζεται στο νερό

νται για να λειτουργήσουν αποδοτικά πε­

«σβησίματος». Ενώ το εργαλείο κρατιέται

ρισσότερη

με μια τσιμπίδα, η αιχμή του στιλβώνεται με

ή

πορφυρό,

αχυροκίτρινο, βαθυκύανο

λιγότερη, κατά

περίπτωση,

θερμική επεξεργασία.

ένα κομμάτι σμυριδόπανο, στερεωμένο σε

Για τη θερμική μετεπεξεργασία ενός ερ­

ένα κομμάτι ξύλο. Καθώς το υπόλοιπο ερ­

γαλείου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας λύ­

γαλείο ξαναπαίρνει τη θερμότητά του, το

χνος Μπούνσεν ή ένα ερυθροπυρωμένο χα­

στιλβωμένο μέρος παρατηρείται προσεκτι­

λύβδινο τεμάχιο. Η θερμότητα προσάγεται

κά, μέχρις ότου φτάσει την επιθυμητή θερ­

από απόσταση μιας περίπου ίντσας από την

μοκρασία μετεπεξεργασίας . Ύστερα, «σβή­

αιχμή ή την επιφάνεια και παρατηρείται η

νεταΙ» απότομα ολόκληρο το εργαλείο . Κα­

χρωματική μεταβολή. Μόλις επιτευχθεί το

τά την πρώτη εμβάπτιση του εργαλείου στο

επιθυμηΤό χρώμα, το όλο εργαλείο «σβήνε­

υγρό «σβησίματος->, το εργαλείο δεν πρέπει

ται»

αμέσως γιατί αλλιώς η θερμοκρασία

να κρατιέται ακίνητο, αλλά να ~ινείται κα­

του θα ξεπεράσει το επιθυμητο όριο. Όταν

τακορύφως, πάνω κάτω,μέσα στο υγρό. Αυ­

χρησιμοποιείται ένα ερυθροπυρωμένο κομ­

τό γίνεται για να αποφευχθεί ο σχηματισμός

μάτι χάλυβα αυτό είναι σταθερό και το ερ­

μιας γραμμής νερού, που θα μπορούσε να

γαλείο τοποθετείται πάνω του. Το χρώμα

προκαλέσει κατά την προσέγγιση της θερμό­

πρέπει να φτάσει σχεδόν το κοπτικό άκρο

τητας μετεπεξεργασίας το σπάσιμο σ ' αυτό

του εργαλείου (Βλ. στον παρακάτω πίνακα).

το σημείο του εργαλείου.

θΕΡΜIΚΗ ΜΕΤΕΠΕΕΕΡΓ ΑΣΙΑ ΕΡΓ ΑΛΕΙΩΝ ΜΕ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΤΟ ΧΡΩΜΑ Ε9Υαλεία

Χρώμα

Αποξεσηκά,

Αχυροκίτρινο

φικά.

περισtρo­

τόρνου,

τρυπ~vια

φινιρίσματος Χρυσοκίτρινο Πορφυρό

489 531

Σφυρί, ψυχρές σμίλες

oστεoocoιm>Cά, ι..ιτtδες ψα­

ltStIj)y ι μητρες και ζομπά­ δες , χαραΙCΤΙKά,γλύφανμ Βαθυκύανο

550

Ωχροκύανο

610

οδοντιατρικά και χειρουρ­

Ύικά. θερμές σμίλες Βελόνες,

λεπΙδες

πριο­

νιών, ελατήρια, κατσαβί­ δια.

541

ΠΕΡΙΟΔΙΚ ΟΣ ΠΙΝΑΚΑΙ ΣΤΟlχεΙΩΝ

Στο επάνω μέρος ιc:άθε τετραγώνου δίνεται

διατεταγμένες κατακορύφως και οι περίοδοι

ο ατoμιιc:ός αριθμός κι ύστr.ρα το σύμβολο

ή σειρές οριζοντίως. Στο κάτω μέρος του

του στοιχείου με αποκάτω το αντίστοιχο

ατομικό βάρος (Ο

<~ Η

,.

;

1_'

•• ,',

/\

.

,.,

,.

Ί

; \

Ι

•

' .Ol!

" ::J,

f

, ,." ,:\.

.,.: ,,, .

.' "

"

..,.

,Ι

"

'"" :

\

= 15,999). Οι ομάδες

," \

.! \1 .... \! , ,

ι

, .,

~

νιι.

ν, Μ

Λ ι

Λ,

\

.,

,

'

"

.: ι

,/

.

v \,!

χείων .

'1/

: \

: i

'

.

Co

Ι

.

»

~,

, ,

/\ /\ /\ \1

\/

•

•

Β

.

Ι.,,'

>

~

~

ί\ /\\Γ'J~'

Ρ

10., ,1

...

Ι

.ιι

\

\/ "

.-•

He

1-

ο

1"-.7 Ι.

"

Αι

~

a "Ι, :ιο u , C, , . > Go

,

Χ/

Ν

C

ΙΖ.8ΙΙ

10..1

Ι :

,,:

•

••

/\,'\/\/\, J

\"" .,/ \! Μ."

~" Rb

: ,ι

"

,

J

,':" .

,:\.

.'

,υ

λ

,: \. :

"

J'

"

":'

",

f\ ,, :. : . ! \

,1 "

\

πίνακα αναγράφονται τα ονόματα των στοι­

είναι

Ι.

,

,

_

" ~ α ' .. Ι,;;., --

11' ..

πι

7UΙ

ιο : 11 : .u "Ι," u : .... : Ι. Τc :: Ru :: Rh Zr :: Nb t: Μο (11) , IOI.D7 , lοΖ... , .t..u ' .:ul ' ".Μ

:

~:

: .. : " : ~ : n : n : u : ~ :: Cs :: aι :: ·ΙΙ J: Ht ι; Τ. ~! W :; R. : I~tσ : 1:ί7... : Ι_Ι! ~. 1""". ~' Ι_Μ ~ψ_ ',Ι 1ιου

ι; ','

Ατομικός Αριθμός, Σύμβολο Στοιχείου και Όνομα Ι Η Υδρογόνο

2 He Ήλι ο 3 Ιί Λίθιο 4 Be Βηρύλλιο 5 Β Βόριο 6 C . Ανθραξ 7 Ν Ά ζωτο 8 Ο Οξυγόνο 9 F Φθόρ ιο 10Νο Νέο ΙΙ Na Νάτριο 12 Mg Μαγν ήσιο 13 ΑΙ Αργίλιο 14 Si Π υ ρίτι ο 15 Ρ Φωσφόρος 16 SΘr.ίο 17 CΙ Χλώριο 18 Α ή Ar Αργό 19 Κ Κάλιο 20 Ca Ασβέστιο 21 Sc Σκάνδιο 22 Τί Τιτάνιο 23 V Βανάδι ο 24 Cr Χρώμιο 25 Μπ ΜαΎΎάνιο 26 Fe Σίδηρος 27 Co Κ ο βάλτ ιο 28 Νί Νικέ λ ι ο 29 Cu Χαλκός 30 Ζπ Ψε UΔάΡΎυ ρoς 31 Ga Γάλλ ι ο 32 Gc Γε ρμάνιο 33 As Αρσε νικό 34 Se Σελήνιο

542

35 Br Βρώμιο 36 Kr Κρυπτό 37 Rb Ρουβίδιο 38 Sr Στρόντιο 39 Υ ' Υττριο 40 Zr Zιριc:όνιo 41 Nb Νιόβιο 42 Μο Μολυβδαίνιο 43 Tc Τεχνήτιο 44 Ru Ρουθήνιο 45 Rh Ρόδιο 46 Pd Παλλάδιο 47 Ag Άργυρος 48 Cd Κάδμιο 49Ιπ Ίνδιο

50 Sn Κασσίτερος 51 Sb Α ντιμόνιο 52 Τe Τελλούριο 53 Ι Ιώδιο 54 Xe Ξένο 55 Cs Καίσιο 56 Ba Βάριο 57 La Λανθάνιο 58 Ce Σέριο ή Δημήτριο 59 Pr Πρασεοδύμιο 60 Nd Νεοδύμιο 61 Pm Προμήθιο 62 Sm Σαμάριο 63 Ευ Ευρώπιο 64 Gd Γαδολίνιο 65 Tb Τέρβιο 66 ΟΥ Δυσπρόσιο 67 Ηο Όλμιο 68 Er Έρβιο

69Tm Θούλιο 70 Yb Υττέρβιο 7 Ι Lu Λουτητιο 72 Hf 'Αφνιο 73 Ta Ταντάλιο 74 W Τoυγιcστί: ν ιo ή 75 Re Ρήνιο 760, Όσμιο 77 Ir Ιρίδιο 78 Pt ΛευKόΊ.ΡUΣOς 79 Αυ Χρυσός 80 Hg Υδράργυρος 81 ΤΙ Θάλλιο 82 Rb Μόλυβδος 83 Βί Βισμούθιο 84 Ρο Πολώνιο 85 Αι Αστάτιο 86 Rn Ραδόνιο 88 Fr Φράνκιο 89 Ac Ακτίνιο 90 Th Θόριο 9 Ι Pa Πρωταιc:τίνιo 92 U Ουράνιο 93 Νρ Ποσειδώνιο 94 Pa Πλοnτώνιο 95 Am Αμμώνιο 96 Cm Κιούριο 97 Bk. Mπεριc:έλιo 98 Cb Καλιφόρνιο 99 Ε Αινστάνιο 100 Fm Φέρμιο 101 Md Μενδελέβιο 102 Νο Νομπέλιο 103 Lw Λαουρέντιο

Β ολ φράμω

Μέρος 'Εκτο

ΔΙΑΓΡ ΑΜΜΑ Τ Α ΚΑΙ ΠΙΝΑΚΕΣ

,..... ............... -*-········1 ~

12 ίντσες::; Ι πόδι 3 πόδια ::; Ι Ύιάρδα 5,5 γιάρδες = Ι rod 40 rods :; 1 furlong 8 furlogs::: Ι μίλι statute 5280 πόδ ια ::; Ι μ ίλ ι

Ι ουΎΎιά

troy::: 31,103 Ύραμμάρια Ι χιλιόΎραμμο::: 32,151 ουΥΥιές troy Ι ουγγιά troy::: 1,10 ουγΎιά Avoirdupois 14,58 ΟυΥγιές ΙΤΟΥ::: Ι λίβρα Avo irdupois

3 \ αυτικά μίλια :::

Ι λεύγα

BAPHΤROY

24 20

κόκκοι::: Ι

penny ::: Ι

ρeηηy weighιs

12 Ο"'ΎΎιές :::

weίghι ή dwι OUΎγιά

ΜΕΤΡΑ Ο ΓΚΟΥ

Ι λίβρα

Χρησιμοποιούνται Ύια το ζύγισμα χρυ­ σού, αργύρου και κοσμημάτων

1728 κυβικές ίντσες 27 κυβικά πόδια:; Ι

40 κυβικά

::; Ι κυβικό πόδι κυβική γιάρδα

πόδια:; Ι τόνος (γ ια φορτώσεις)

2152,42 κυβικές ίντσες

268,8

::; Ι πρότυπο μπο6σελ

κυβικές ίντσες::; Ι πρότυπο ξηρό Ύαλ*

ΒΑΡΗ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ

λόνι

20

Ι κυβικό πόδι :; πε ρΙπου

κόκκοι ::: Ι

scruple dram

3 scruples ::: Ι 8 drams ::: Ι ουγγιά 12 ουΥΥιές:; Ι λίβρα

4 / 5 το",

μπούσελ

ΜΕΤΡΑ ΕΠΙΦλΝΕΙΑΣ

Η ουΎΎιά και η λίβρα είναι αυτ ές του συ· στήματος ΙΤΟΥ

144 τετραΎωνικές

{ντσες ::; Ι τετραγωνικό πό­

δι

9 τετραγωνικά

πόδ ια::: Ι τcτραΥωνική Ύιάρ­

δα ΒλΡΗ

AVUJRDUPOIS

30 1/4 τετρ. Ύιάρδες:; Ι τετραΎ. rod 40 square ::; Ι rood rods 4 roods :; Ι άκρο 640 άκρα::; Ι τετρα:Υωνικό μί λ ι Ι Iownship ::; 6 τετραΎωνιιcά μίλια ::; 36 sec-

27 ,343 κόκκοι:; Ι dram 16 drams ::; Ι ουΎΎιά 16 ουΥΥιΙς :; Ι λίβρα 28 λίβρες ::: Ι quarter 2000 λ!βρες = Ι βραχύς τόνος 2240 λίβρες:; Ι μακρός τόνος:::

περ .

1000

'lιλιόΎραμμα

tions Ι section ::; Ι τεΤΡΟΎωνικό μίλι::; 640 άκρα 1/ 4 section ::; 1/ 2 τεψαΎωνικό μίλι ::; 160 άκρα

1/ 16 section ::; 1/ 4 τετραΎ .

μίλι::;

40

άκρα

νΓΡλ ΜΕΤΡλ

4 gills ::; Ι ρίηι 2 pints ::; Ι quart 4 quarts::;

ΔIΑΦΟΡλ

Ι γαλλόνι

J γαλλόνι ::; 3,785 λίτρα 31 1/ 2 γαλλόνια = Ι βαρέλι 2 βαρέλια = Ι hogshead Ι quart::; 57,75 κυβικές ίντσες Ι Ύαλλόνι ::; 23 Ι κυβικές ίντσες Ι αυτοκοατορικό γαλλ όν ι ::; 277,42 κυβικές ίντσες::; 4.543 λίτρα (Μ . Βρ.) ::; 1,200 αμερι* κανικά Ύαλλόνια

3 ίντΘ'ι;.ς ::; Ι παλάμη 4 ίντσε'ι;-' Ι:; Ι χ.έρι 9 ίντσες ::; Ι span

(αμερικανική)

18 Ιντσες::; Ι cubit 12 είδη :: Ι ντουζίνα 12 ντουζίνες:; Ι Ύρόσσα::; 144 είδη 2 είδη:; Ι ζευΎάρι 20 είδη::; Ι score 12 Ύρόσσες::; Ι μεΎάλη ΎρΟΟσα::; 1728

είδη

ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΜΕΤΡΑ

Ι μέτρο. m ::; 10 δεKατόί,J.ετρα. dm Ι μέτρο .

= 100

εκατοστά. cm :; 1.000 χιλιοστά. mm .

m :::: 0,1 δεκάμετρο. dkm ::; 0.01 εκατόμετρο, hm::; 0.001 χιλιόμεψο, km Ι μέτρο m = 39,37 (ντσες S. S ιandard 39.310113 ίη., BriIish Standard. Ι χιλιοστόμετρο. mm ::; 1.000 μικρά, μ ::; 0.03937 ίντσες::: 39.37 miis

=

Mtrρo

·I l'rot·,

m

in

ή

Πόδια

,

39.37

0.02S40

1.09361 0.02778 0.33333

12

1

36 198

3 16.S

792

66

1,609.3S 1,8S3.27 1,000

yd

0.08333

0 .91440 S .0292 Ι

ΓιάΡδι;,

"

3.28083

0 .30480

20.1168

544

Ι

Ο;

S.S

63,367

S,280

22 1,760

72,962.S 39,370

6,080.27 3,280,83

2,026.73 1,093,61

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΠΡΟΤΥΠΩΝ

Πάχος σε δεκαδικά της ίντσας

GAUGE

Αριθμός

8irιrιinglιam

Browna

Washburn

Trtnton

SW8

Β8

Gaugc

wi~(B. w·B·)

5har.Πc

.t Moen

Co.

Σύρμα

φύλλο

LoΜοπ

υ. 5.5ι.

Apι dμός

Gaugc

(Β.ί5)

00000οο

0.454 0.425

0.580000 0.516500 0.460000 0.409642

0.4900 0.4615 0.4305 0.3938 0.3625

0.450 0.400 0.360

0.500 0.464 0.432 0.400 0.372

0.380 0.340 0.300 0.284 0.259

0.364796 0.324861 0.289297 0.257627 0.229423

0.3310 0.3065 0.2830 0.2625 0.2437

0.330 0.305 0.285 0.265 0.245

0.238 0.220 0.203 0.180 0.165

0.204307 0.181940 0.162023 0.144285 0.128490

0.2253 0.2070 0.1920 0.1770 0.1620

12 13

0.148 0.134 0.120 0.109 0.095

0.114423 0.1111897 0.090742 0.080808 0.071962

14 15 16 17 18

0.083 0.072 0.065 0.058 0.049

19 20 21

000000 00000

.500 .46875

0000000 000000 00000 0000 000

0.5000

.454 .425

.4375 .40625 .375

0.348 0.324 0.300 0.276 0.252

0.4452 0.3964 0.3532 0.3147 0.2804

.38 .34 .3 .284 .259

.34375 .3125 .28125 .265625 .25

00

0.225 0.205 0.190 0.175 0.160

0.232 0.212 0.192 0.176 0.160

0.2500 0.2225 0. 1931 0.1764 0.1570

.238

4

.203 .18 .165

.234375 .21875 .203125 .1875 .171875

0.1483 0.1350 0.1205 0.1055 0.0915

0.145 0.130 0.1175 0.105 0.0925

0.144 0.128 0.116 0.104 0.092

0.1398 0.1250 0.11 13 0.0991 0.0882

.148 .134 .12 .109 .095

. 15625 . 140625 . 109375 .09375

9 10 11 12 13

0.064084 0.057068 0.050821 0.045257 0.040303

0.0800 0.0720 0.0625 0.0540 0.0475

0.0806 0.070 0.061 0.0525 0.045

0.080 0.072 0.064 0.056 0.048

0.0785 0.0699 0.0625 0.0556 0.0495

.083 .072 .065 .058 .049

.078125 .0703125 .0625 .05625 .05

14 15 16 17 18

0.035890 0.031961 0.028462 0.025346 0.022572

0.0410 0.0348 0.03175 0.0286 0.0258

0.040 0.035 0.031 ·0.028 0.025

0.040 0.036 0.032 0.028 0.024

0.0440 0.0392 0.0349 0.03125 0.02782

.040 .035 .0315 .0295 .027

.04375 .0375 .034375 .03125 .028125

19 20 21

23

0.042 0.035 0.032 0.028 0.025

~4 25 26 27 28

0.022 0.020 0.018 0.016 0.014

0.020101 0.017900 0.015941 0.014195 0.012641

0.0230 0.0204 0.0181 0.0173 0.0162

0.0225 0.020 0.018 0.017 0.016

0.022 0.020 0.018 0.0164 0.0148

0.02476 0.02204 0.01961 0.01745 0.015625

.025 .023 .0205 .0187 .0165

.025 .021875 .01875 .0171875 .015625

24 25 26 27 28

29 30 31 32 33

0.013 0.012 0.010 0.009 0.008

0.011257 0.010025 0.008928 0.007950 0.007080

0.0150 0.0140 0.0132 0.0128

0.0136 0.0124 0.0116 0.0108

0.0118

0.015 0.014 0.013 0.012 0.011

0.0139 0.0123 0.0110 0.0098 0.0087

.0155 .01372 .0122 .0112 .0102

.0140625 .0125 .0109375 .01015625 .009375

29 30 31 32 33

34 35 36 37 38

0.007 0.005 0.004

0.006305 0.005615 0.005000 0.004453 0.003965

0.0104 0.0095 0.0090 0.0085 0.0080

0.010 0.0095 0.009 0.0085 0.008

0.0092 0.0084 0.0076

0.0077 0.0069 0.0061 0.0054 0.0048

.0095 .009 .0075 .0065 .0057

.0085937 5 .0078125 .00703125 .006640625 .00625

34 35 36 37 38

0.003531 0.003144

0.0075 0.0070

0.0075 0.007

0.0052 0.0048

οοοΡ

000 00 Ο

1 2 3 4

5 6 7

8 9 10

11

22

39 40

0.0100

0.0068 0.0060

.22

.005 .0045

.125

σ

2 3

5 6 7

8

22 23

39 40 545

ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ φγΛΛΑ Βάρος σε ουγγιές ανά πόδι ή pennyweights ανά πόδι σε πάχη gauge B&S

Odxoς

Kaθαρ6(

"Aprιιpoς

'λρytJρO{

Kαθα~

Χρυοός

χ"..ός

Xpvo&;

λcι.ιι:ό-

Παλλσ-

όρ,υρικ;

artpλr.,..

Kcpμd rmv

XμJOός

IΟΚ

14Κ

ΙΒΚ

xρtιtJιJς

δ/ ο

OlJyyrt,

ΟυΥΥΙι'.ς

Dw/s

OM.~

Dwrs

Oυryrt,

Ovyγrt,

].58 1.41

].58 1.40

39.8 35.5 3].6 28.]

25.1

47.5 42.3 37.7 33.6 29.9

3.27 2.9] 2.59

22.3 19.9 17.7 15.8 ]4.0

26.6 23.7

]8.8

1.83 ].63 ].45 1.29

]6.7

] . ]5

1.2.5

Ι4.9

11 .]

13.3 11.8 ]0.5

].03 .9]3 .8]3 .724 .645

.574 .51 Ι .455 .405 .361

ίντσε,

Ι.6Ο

3 4 S

.28930 .25163 .22942 .20431 .18194

6 1 8 9 10

.16202 .14428 .12849 .11443 .10189

.894 .796 .709

11 12 13 14 15

.09074 .08080 .07196 .06408 .05706

.500 .446 .397 .354

16 11 18 19 20

.05082 .04525 .04030 .03589 .03196

.28Ι

21

2

Ι.26

Ι.25

Ι.25

58.9 52.5 46.7

Ι.Ι2

I.Ι2

.993

1.11 .988

37.0

35.3 3].4 28.0 24.9 22.2

.884 .787 .701 .624 .556

.880 .183 .697 .622 .553

33.0 29.4 26.2 23.3 20.8

19.8 17.6 ]5.7 14.0 12.4

.495 .44Ι

.494 .439

.392 .350 .311

.348 .310

18.5 16.5 14.7 13.1 11.6

11.1 9.85 8.71 7.8] 6.96

10.4 9.21 8.20 7.32 6.51

6.21 5.52 4.91 4.38

Ι.42

1.00

.63Ι

.562

.3Ι6

.39Ι

9.37

1.02 .912 .812 .723 .644

.574 .511 .455

3.90

8.35 7.43 6.62 5.89 5.25

.36]

.321 .286 .255 .227 .202

5.80 5.]6 4.59 4 .09 3.64

3.47 3.09 2.75 2.45 2.]8

3.92 3.49 3.11 2.71 2.46

4.67 4.]6 3.71 3.30 2.94

.322 .286 .255 .227 .202

.180 .160 .143 .]27 .113

.0547

.0866 .0710 .0686 .0611 .0544

3.24 2.88 2.58 2.29 2.04

1.94 1.73 ].54 1.37 1.22

2.19 1.95 ].74 1.55 ] .38

2.62 2.33 2.08 ].85 ].65

.]80 .]60 .]43 .]27 .] 13

.101 .0897 .0799 .0711 .0633

.0484 .0432 .0385 .0342 .0305

1.82 ] .62 1.44 1.29 ]. ]4

].09 .969 .863 .768 .684

].23

.03 ΙΟ

.0487 .0434 .0386 .0344 .0306

.975 .868 .712

].46 1.3] ].16 ].03 .921

.10] .0898 .0800 .0712 .0634

.0564 .0503 .0448 .0398 .0355

.0276 .0246 .02]9 .0]95 .0]73

.0273 .0243 .0216 .0193 .0]72

.0272 .0242 .0215 .0191 .0171

1.02 .908 .808 .712 .640

.6]0 .543 .483 .430 .383

.689 .6 13 .545 .486 .432

.82] .73] .650 .580 .5]6

.0565 .0503 .0448 .0399 .0355

.0316 .028 1 .0250 .0223 .0199

.250 .223 .198

.276 .246 .219

.Ι76

.Ι74

.173

.]57 .]40 .]24

.]55 .138 .]23 .110 .0976

.]54

23 24 25

.02846 .02534 .02257 .02010 .01790

.138 .]23 .110 .0973

26 21 28 29 30

.01594 .01419 .01264 .01125 .01002

.0879 .0783 .0697 .0620 .0553

.0870 .0714 .0690

31 32 33 34 35

.00892 .00795 .00708 .00630 .00561

.0492 .0438 .0391 .0348

36 37 38 39 40

.00500 .00445 .00396 .00353 .00314

546

9.91 8.82 7.86

2Ι.1

2 . 3Ι

2.06

7.00 6.23 5.55 4.94 4.40

.271 .247 .220 .]96

22

4Ι . 6

1.83 1.63 1.45 1.29 1.15

.ΙI1

.0988

.06Ι4

.Ι95

Ι .09

.406

ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΣγΡΜΑ

Βάρος σε

Pennyweights ή Ουγγιές Gaugc B&S

ndzoς

ΚaθοΡός

" Λ Ρ7υροι;

Άρyιφor;

Kaθt;ι~

οε ίνroες

ri(l'f1ipoς

αrtpAIY,.

.'εΡμάτω ν

;ιρι.ισό{

OurrItt;

DWI$

ανά πόδι στα νούμερα

ο."

Ι

•28930

4.36 3.45

3.40

161 • 128.

96.2

.25763

4.30 3.41

4.28

2 3 4

.22942

2.74

2.71

2.69

101 •

60.5

.20431 .18194

2.17 1.72

2.14 1.70

2.13 1.69

63.5

1.36

1.35

1.34

50.4

1.09

1.01

1.07 .844

39.9

30.2 23.9

31.6

19.0

25.2

IS.I

20.0

11 .9

5 6

80.1

7

.16202 .14428

8

.12849

.859

9

.11443

.682

.848 .673

10

.10189

.541

.534

.670 .530

.429 .339

.423

.421

15.8

.335

.333

12.6

.266

.265

9.94

.211 .167

.210

.166

7.87 6.25

76.3

48.0 38.0

II

.09074

12

.08080

Ι)

.07196

14

.06408

15

.05706

.270 .214 .169

16

.05082 .04525

.135 .107

.1)2

.1)2

4.96

17

.105

.105

18 19

.04030 .03589

.0846 .0611

.0835 .0662

.0834 .0659

3.93 3.11

2 .• 8

1.48

20

.03196

.0532

.0525

.0522

1.96

1.17

21 22

.02846 .02S34

.0422

.0416

.0414

.02257

.0328 .0261

1.56 1.23 .977

24

.02010

.0210

.0330 .0262 . .0208

. 931 .738

23

.0335 .0265

.0207

25

.01790

.0167

.0165

26

.01594

.0133

27 28

.01419

.01264

.0105 .008] 1

29

.01125

.00659

30

.01002

.00522

.00650 .00516

31

.00892

.00414

.00410

32

.00328 .00261

34

.00795 .00708 .00630

35

.00561

.00207 .00164

.00325 .00258 .00204

36

.00500

.00130

37

.00445

.00104

38 39

.00396 .00353 .00314

.000816

33

40

Xρuσός

Λειn:ό.

1<.

IIlK

χρtισoς

Dwts

Dw/s

OvrrIt t;

OvrrItt;

8.91 7 .07 5.61 4.45

4.99

χ.....

130.

109.

86.1 68.3 54.2

104.

Πuλλdδιο

3.94 3.19

43.0

81 .5 64.6 51 .2

3.53

1.97

34.1

40.6

2.80

32.2

2.22 1.76 1.39 1.11

1.56 1.24

27 .0 21 .4 17.0 13.5

25.6 20.3 16.1

2.42

.984 .780 .619

12.7

.877

10.1 8.01

.695 .552

6.36

.437

.245

4.23

5.04

.347

.194

2.97 2.35

3.35

4.00

.275

2.66

3.17

.154 .122

1.87

2.11 1.67 1.33

2.5 1 1.99

.218 .173

1.05

9.46 7.50

10.7 8.47

5.95 4.72

6.72 5.33

3.74

.491 .389 .309

.0968

.137

.0767

1.58

.109

.0609

1.25 .994

.0863 .0684

.0483

.833

.585

.661

.789

.0543

.775

.464

.615

.368

.625 .496

.0430 .0341

.0304 .0241

.0164

.524 .416

.0131

.01304

.488

.292

.330

.0103 ,00817

.386

.231

.0271 .0214

.184 .145

.247

.00647

.306 .243

.261 .207 .164

.393 .312

.0151

.0103 .00821

.00952 .00754

.00513

.193

.115

.1)0

.155

.0170 .0135 .0107

.00407 .00323 .00257

,153

.0914 .0726

.103 .0820

.123 .0978

.00474 .00377

.00299

.196

.0383

.0191

.0120

.00598

.0962

.0576

.0651

.0776

,00847 .00673 .00S34

.0761

.00162

.00203 .00161

.0604

.0456 .0362

.0515 .0408

.0614 .0487

.00423 .00335

.00236 .00188

.00128 .00102

.00127 .00102

.0480

.0287

.0324

.0387

.00266

.00149

.0380

.0257

.0301

.00211 .00167

.000649'

.0162

.OOOS 13

.OOOS07

.000802 .000637 .000504

.0306 .0243

.00118

.000806 .ό00641

.0228 .0180 .0143 .0113

.0128

.0193 .0153

.00133 .00105

.122

.0240 .0190

.0204

.000934 .000742 .000587

547

.ι;Υ Ι'ΜΑΗΙΝ ΑlIυ ΑΙ'Ι ' Υ JΊλησιfσrcρο

ΟΡΘΟΓΩΝΙΟ

μέΥεθος σι' ιντσει;

GaugeB&S

Πόδια

I'U

.ι;1ι,I'ΛΙΙΚ

ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ

Gauge B&S

ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ

GaugcB&S

Πόδια

ΗΜΙΚΥΚΛιΚΟ

5/ 16·

1/ 8"

•

8

5164" 1/ 16" 4

χ

16

6Χ

18

1/ 32· 8 χ 22

1/ 64"

8

χ

26

14

χ

30

14 χ 32

---

••

12 14 11->

16

21.4

18

• •

Ι

8 10

2\4

12

3~

14

6

16

9\4

4~

6 4

6

••

1\4

••

8

2

••

18

10

3 4~

14

.. .. ..

.....

.. •

7\1 12

20

•

19

22

•

30

ΑΠΟ ΑΡΓΥΡΟ ΣΤΕΡΛΙΓΚ

Ημ/κω,ολ ικό

.016 .020 .025 .032 .040 .051 .064 .081 .102 .128 .162 .204

0.016 0.027 0.042 0.067 0.107 0. 170 0.270 0.430 0.682 1.082 1.730 2.730

0.007 0.011 0.017 0.027 0.042 0.067 0.106 0.169 0.270 0.426 0.678 1.015

G~ugc

θάρος

8AS

12

.443

14

.351

16

.278

18

.221

20

.175

22

.\39

24

.110

26

.087

ΜΟΡΦΕΣ ΑΡΓΥΡΟΥ ΚΑΙ ΧΡΥΣΟΥ ΣΥΡΜΑΤΟΣ ΣΕ ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΧΙΛΙΟΣΤΟΜΕΤΡΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΟΡΘΟΓΩΝΙΟ

ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ

e Ι]

2x2mm

ο

6Χ ΙΥ.ι.

lY.:.xl1hmm

•

χ

21h rnm

1 χ 1 mm

548

ΕΙ

6x2mm Sx2mm 4x2mm

2Y.t

9\1

ΒΑΡΟΣ ΣΕ ΟΥΓΓΙΕΣ TROY ΑΝΑ ΤΕΤΡ. ΙΝΤΣΑ ΦΥ ΛΛΟΥ

Τετρdyωνo

3x3mm

3~

-

' Ιντσει;

4x4mm

1\1 2 \1

24

-

ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ ΚΑΙ ΗΜΙΚΥΚΛΙΚΟ ΣΥΡΜΑ ΑΠΟ ΑΡΓΥΛΟ ΣΤΕΡΛΙΓΚ Βάρος σε ουγγιές ανά πόδι

26 24 22 20 18 16 14 12 10 8

Πόδια

5/ 16·b. . . . . , inches

5/32"

G.lUgc

Gaugc B&S

Πόδια

•

mm

5xllhmm 4xllhmm

ΗΜΙΚΥΚΛΙΚΟ

~

=

ι:=:ι

= =

ι::;:ι

)xlY.ιmm

ι::;:ι

2xllhmm 4ΧΙ mm 3χΙ mm 2Χ Ι mm 11/.1 χ 1 mm

'"

""" =

'" α

6xlmm

~

5x2mm

-...

4x2mm

6xllhrnm

Sx lY.tmm 4Χ

l lhmm

3xB'~mm 2xlY.ιmm ΙΥ.ι. χ

1 mm

~

c:.

.c::..

.....

~

ΣΩΛΗΝΕΣ ΧΩΡΙΣ ΡΑΦΗ ΑΠΟ ΑΡΓΥΡΟ ΣΤΕΡΛΙΓΚ Eξωτεριιcη διάμετρος (0.0.) Πάχος τοιχώματος (Wall), Eσωτεριιcη διάμετρος (1.0.) Ι"

O.D.

Dia.

O.D.

%Η

O:D.

%" Dia.

O.D.

1>"

O.D.

%"

O.D.

14." Dia.

χ

waJl

o.D.

'Χ."

Dia.

χ

.07()'"

I.D.

.02S"

waJl

O.D.

~β" Dίa. χ

.032"

wall

Η

wall

O.D.

.150" Dia.

χ

.120"

I.D.

Oίa. χ

.036"

wall

O.D.

".. Dia.

χ

.068"

I.D.

Oίa. χ

.032"

wall

O.D.

%," Dia.

χ

.055"

I.D.

.032"

wall

O.D.

Οίθ. χ

.04()'"

I.D.

Dia.

χ

.025""

χ .036

χ

.062"

ΚΥΚΛΟΙΚΑΙΤΕΤΡΑΓΩΝΑ Περιφέρεις ιcαι εμβαδά

MήdJnς

Πεpιφ€{I€ια

ΕμfJaδό

Εμβαδά

Περιφέρεια

ίvtr:ι€{

nHόλoo ,

~Hoυ

τεφaγ.

οΙ:ύ ..λσι,

σε (vtr:ιες

σεπ:φ.

σε

σι: ίντο&{

tcrp.

Εμβαδό

Εμβαδό

σε ΤΗΡ.

σε τετρ.

ίντ~

ιντσες

π:τpaγ·

lντσες

ίvtr:ιες

2

6.283

3.142

4.000

. 1963

.0031

.0039

211•

6.480

3.341

4.254

.3927

.0123

.0156

2\8

6.676

3.547

4.516

.5890 .7854

.0276

.0352

211.

6.872

3.758

4.785

.0491

.0625

2\\

7.069

3.976

5.063

.9817

211• 2%

7.265 7.461 ;·7.658

4.200 4.430

5.348 5.641 5.941

. 0767

.0977

1.178

.1104

.1406

1.374

.1503 .1963

. 1914

2"'Aιs

.2500

21>

7.854

4.666 4.909

.2485

.3164

2'Κ.

8.050

5.1 57

6.566

1.571 1.767

6.250

1.963 2.160

.3068 .3712

.3906

2%

8.247

5.412

6.891

"Π.

.4727

2 1 ΙΑβ

8.443

5.673

7.223

11

2.356

.4418

.5625

211

8.639

5.940

7.563

liYι.β

2.553 2.749

.5185

.6602

210/.16

.6013

.7656

21ιJ

8.836 9.032

6.213 6.492

8.266

.8789

21~β

%

lιJ

'4\.

7.910

8.629

3

9.228 9.425

6.777

1.000 1.129

7.069

9.000

311.

9.621

9.379

1.266

310

9.817

7.366 7.670

1.108

1.410

311.

10.01

7.980

1.227 1.353

1.563 1.723

3\\

10.21 10.41

8.296 8.618

10.56

311.

1.485

1.891

3%

10.60

8.946

11.39

Ι%β

4.320 4.516

1.623

3?ιiβ

11>

4.712

1.767

2.066 2.250

31>

10.80 11.00

9.281 9.621

11.82 12.25

111.

4.909

311.

2.641

3%

11.19 11.39

9.968 10.32

12.69

5.105

1.917 2.074

2.441

1% l 1\oS.e 111

5.301 5.498

2.237 2.405

2.848

11.58

10.68

13.60

3.063

311h.

311

11.78

14.06

1'4\.

5.694

2.580

3.285

31~β

11.98

11.04 11.42

IIιJ

5.890

2.761

3.516

11~.

6.087

2.948

3.754

12.17 12.37

11.79 12.18

2.945

.6903

Ι

3.142

.7854

111.

110

3.338 3.534

.8866 .9940

111.

3.731

1\\

3.927

111.

4.123

1%

9.766 10.16

10.97

13.14

14.54 15.02 15.50

549

ΚΥΚΛΟΙΚΑΙΤΕΤΡΑΓΩΝΑ Περιφtρειες και εμβαδά

",ρ.",

'''r<lio<

Jiμ/Jαδό

ίνrαι:..

nί.:λυιι

rErμflr·

σε τεφ.

{Τε ,εφ.

lνr«ς

iντo&i

12.57 12.76 12.96 13.16 13.35

12.57 12.96 13.36 13.77 14.19

16.00

13.55 13.74 13.94 14.14 14.33

14.61 15.03 15.47 15.90 16.35

18.60 19.14 19.69 20.25 20.82

14.53 14.73 14.92 15.12 15.32

16.80 16.80 17.72 18.19 18.67

21 .39 21 .39 22.56 23.16 23.77

15.51 15.71 15.90 16.10 16.30

19.15 19.63 20.13 20.63 21.14

24.38 25.00 25.63 26.27 26.91

16.49 16.69 16.89 17.08 17.28

21.65 22.17 22.69 23.22 23.76

27.56 28.22 28.89 29.57 30.25

17.48 17.67 17.87 18.06 18.26

24.30 24.85 25.41 15.97 26.53

30.94 31.64 32.35 33.06 33.79

18.46 18.65 18.85 19.05 19.24

27.11 27.69 28.27 28.87 29.46

3~ .52

8\!ι

35.25 36.00 36.75 37.52

8~.

19.44 19.63 19.83 20.03 20.22

30.07 30.68 31.30 31.92 32.55

38.29 39.06 39.85 40.64 41.44

6\!ι

2ΟΑ2

6~.

20.62

33.18 33.82

42.25 43.07

4 4\1..

4\{ο

4'!ί.

4\ι.

4'!\, 4% 4'Μι

4* 4~,

4'18 41"8

41\ 41.~δ

4% 41~δ

5 5\1., 5\{ο

5'!ί.

51> 5'!\, 5% ''Μβ 5\!ι

Sttie 5'18 'lιλι

51<

Sl.s..

611.

6\1 6'!\.

6'18 6 ίιi&

550

Π;TpιflT·

«

rεrΡ·

Ι""'" 20.81 21.01 21.21 21 .40 21.60

34.47 35.13 35.78 36.45 37.12

43.89 44.72 45.56 46.41 47.27

711.

21.79 21.99 22.19 22.38 22.58

37.80 38.48 39.17 39.87 40.57

48.13 49.00 49.88 50.77 51.66

7\1

22.78

7'!\.

22.97 23.17 23.37 23.56

41.28 42.00 43.45 44.18

52.56 53.47 54.39 55.32 56.25

23.76 23 .95 24.15 24.35 24.54

44.92 45.66 46.42 47.17 47.94

57.19 58.14 59.10 60.06 61.04

24.74 24.94 25.13 25.33 25.53

48.71 49.48 50.27 51.05 51 .85

62.02 63.00 64.00 65.00 66.02

25.72 25.92 26.11 26.31 26.51

52.65 53.46 54.27 55.09 55.91

68.06 69.10 70.14 71.19

27.70 26.90 27.10 27.29 27.49

56.75 57.58 58.43 59.28 60.13

73.32 74.39 75.47 76.56

27.69 27.88 28.08 28.27 28.47

60.99 61.86 62.74 63.62 64.50

77.66 78.77 79.88 81.00 82.13

28.67 28.86

65.40

66.30

83.27 84.41

16: .~0

17.02 17.54 18.06 6 1 ΙΚ,

7 7\1..

7\{ο

7% 7\1..

7\!ι

7% 7 1 ΙΚ,

8 8\1..

8\{ο

8'!ί.

8\1

8'!\.

8%

8*.

8'18 8'\1.0 81< 8 1He

8\8 81M., 9 9\1..

9\{ο

911.

42.n

67.04

n .25

_.

Εμ",,"

na'A&HJ « u rp.

9,.

9";, 10 ΙΟΙΛ..

1010

1091, ΙΟ1Α

10000, 1010 101ί1,

1010

1091,

rrtpar·

.Ι!ιΜ,'λριι

nrp.

οι ΤΗΡ .

οι

(ντΟIf

{νrιιι,'

29.06 29.26 29.45 29.65 29.85

67.20 68.11 69.03 69.9' 70.88

85.56 86.72 87.89 89.07 ' 90.25

30.04 30.24 30,43 30.63 30.83

71 .82 72 .76 73.71 74.66 75.62

91 .44 92.64 93.85 95.06 96.29

31.02 31 .22 31.42 31 .61 31.81

76.59 77.56 78.54 79.52 80.52

97.52 98.75 100.0 101 .3 102.5

32.00 32.20 32.40 32.59 32.79

81.51 82.52 83.52 84.54 85.56

103.8 105.1 106.3 107.6 108.9

32.99 33.18

86.59 87.62

110.3 111 .6

,ι: φιη.

«

ΤΗΡ·

ι'νrικ.;

(~τσι;.;

33.38 33.58 33.77 33.97 34.16

88.66 89.71 90.76 91 .82 92.89

112.9 114.2 115.6 116.9 118.3

34.36 34.56 34.75 34.95 35.15

93.96 95.03 96.12 97.20 98.30

122.4 123.8 125.2

35.34 35.54 35.74 35.93 36.13

99.40 100.5 101.6 102.7 103.9

126.6 128.0 129.4 130.8 132.3

11% l1 11JoS..

36.32 36.52 36.72 36.91 37.11

105.0 106.1 107.3 108.4 109.6

133.7 135.1 136.6 138.1 139.5

11,. l1 t M,

37.31 37.50

110.8 111.9

141.0 142.5

1010 10 1 1Λ..

1091 101~δ l(Ρ,ό

ιο ι ικ.

11 Ι1Μ.

1110

111\, 11\\ lI ~8

11" Ι11ί1ι

1110 ll .s..

11% ι 1 1 ιn..

119.6 ω.Ο

ΣγΓΚΡΙΣΗ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ

Ίvτσι:.;

χΑστ.

.0130 .013S .0140 .0142 .0145 .0150 .0159 .0160 .0179 .0180 .0200 .0201 .0210 .0220 .0225 .0226 .0230 .0240 .0250 .0253 .0260

0.330 0.343 0.356 0.361 0.369 0.381 0.404 0.406 0.455 0.457 0.508 0.511 0.533 0.559 0.572 0.574 0.584 0.610 0.635 0.643 0.660

O.ugt BIlS

SIubbs

ΤΡlJιιά l'l

sl.lwirt

Νο.

80 80 79 27 79 78 26 77

78

25 76 75

77 76

24 75 74 74 23 73 72

73 72

22 71

71

'!lttoZf

xAa r.

.0270 .0280 .0285 .0290 .02925 .0300 .0310 .0320 .03 30 .0350 .0359 .0360 .0370 .0380 .0390 .0400 .0403 .0410 .0420 .0430 .0450

0.685 0.712 0.724 0.737 0.743 0.762 0.787 0.813 0.838 0.889 0.912 0.914 0.940 0.965 0.990 1.016 1.024 1.041 1.067 1.092 1.143

Gιιugc

Stubbs

Tpυιrάν,

BAS

s,.,..-in

Να.

70 70 21 69 69

20

68 67 66 65 64

68 67 66 65

63 62 61 60 59

64 63 62 61 60

19

18 58 57 56

59 58 57

ρ.~

5ιιι blιι$

Tpιιιrαl..

Ίνrιu.;

χAcrτ.

US

IIιt/ιιιi"

Nu,

.0453 .0465 .0500 .0508 .0520 .0550 .0571

1.151 1.181 1.210 1.290 1.321 1.397 1.450 1.473 1.512 1.600 1.613 1.629 1.676 1.702 1.753 1.778 1.829 1.854 1.905 1.930 1.956

17

.ό580

.0595 .0630 .0635 .0641 .0660 .0670 .0690 .0700 .0720 ,0730 .0750 .0760 .0770

56 55 16 54

55 54

15 53 53 52 52 14 51 51 50 50 13

49 49 48 48 47

551

ΣγΓΚΡIΣΗ ΜΕΤΡΗΣΕΩΣ σ..,.

Ίwσq

χΑιπ.

,0785

1.994

NS

47

45

,0820 2.083

.08S0

37

.1040 2.642

36 35

,1100 2,794

34

. 1110 2.819

,1130 2,870

33

22 21 20

t3

14

,1850 4,6.7

12

t3

.1880 4.773

11

.1890 4.799

12 10

.1935 4,919

9 9 7

7

,2040 5,182

S

6

.2043

5.189

8

S

,2070 5.2S8

4 4

.2090 5.309

22

.2 120 5.] 81

21

.2130 5.406

20

.2190 5.559

8

4

,20S5 5,220

3

3 2

.2210 5.615

2

.2270 5.768

19 19 18 18

.1720 4.371

11

10

6

6

,2280 5,793 .2294 5.829

3

,2576 6,S43

2

,2893 7,346

17

.1730 4.396

Xι.l .υσr4

552

3.988

.1,590 4.039

ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ

,1820 4,621

,1 990 5,OS9

23

,169S 4 ,302

9

IS

.2010 5.105

24

,1640 4,162

33

14 S

2S

23

.1570

34

16 15

,1970 5.008

24

.1550 3.937

.1680 4.263

16

26 2S

,1540 3.912

.1660 4.212

110..

,1960 4,982

,1520 3.861

35

TjN_'"

UilI..in:

.1940 4.932

7

3.802

.1620 4.111

Sιlltιι.

"$

.1910 4.8SS

27

. 1610 4.085

36

. 1065 2.705

.1080 2.743

'Α.

28 27

,1'5)0 3.886

37

Kλιltιμα

29 28

.1510 3.835

10

G• •

.1800 4.570

29

.1480 3.763

38

2.578

,1144 2,906

,1819 4,618

.144) 3.670

.1495

38

,1120 2.845

30

30 8

3.573

40 39

.0995 2.528

.1060 2.692

. 1405

.1470 3.758

39

.1030 2.616

,1780 4 ,S23

.1360 ).454

41 40

.0980 2.489

,1015

31

31

χλιπ.

.1750 4.447

.1460 3.712

41

.0960 2,438

.1010 2.565

.1770 4.498

.1440 3.662

42

,093S 2,378

.0990 2.5 Ι 5

32

32

.1430 3.636

42

.0910 2.464

Ί~

.1390 3.531

43

.0950 2.413

Νο.

.1340 3.404

11

.0920 2.337

.]0 19 2.588

.1270 ) ,226 .1285 3.264

43

,0890 2,261 .0907 2.304

46

44

.0860 2.184 .0880 2.235

ΤΡνν4νι

.,.Iw~

2.921

4S

44

2 , ΙS9

SIubb.t

. .5

,1200 3,048

12

.0810 2.0S7

.1150

c•.,. χΑ,",

.1160 2.946

46

.0790 2.007 .0808 2.0S2

'IIfft1l{

17

ΚΛΑΣΜΑΤΩΝ ΙΝΤΣΑΣ. ΔΕΚΑΔΙΚΩΝ ΙΝΤΣΑΣ ΚΑΙ ΧΙΛΙΟΣΤΩΝ

Κ'I dσμιι

X,'I,oστd

Kl6αμα

'Ivrm:,

XIA Ioσrd

Ί .......

Χιλ,σσΓ';

,01S6

0.3969

.1406

3.5718

1~

,2656

6,7468

,3906

9,9217

,0313

0,7937

,1562

3.9681

%2: .

.2812

7,1437

,4062

10,3186

,0469

1,1906

,1719

4.3656

l%.ι

,2969

7,540S

,4219

10,71SS

,062S

1.5875

.1875

4.7624

~δ

.3125

7,9374

,437S

11,1124

.0781

1,9843

.2031

5.1593

2:1ΑΜ

,3281

8,3)43

,4531

11.5092

,0937

2,3812

,2187

5.5562

Ι1Λι2

,3438

8,7312

,4687

11,9061

,1094

2,7?81

2344

S,9S30

'1όο

.3594

9.1280

,4844

12,3030

,12S0

3,1750

,2500

6,3499

%

,3750

9,5249

,SOOO

12,6999

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕΓΕΘΩΝ ΛΕΠΙΔΩΝ ΠΡΙΟΝΙΟΥ ΚΑΙ ΤΡΥΠΑΝΙΩΝ Ν•.

8/ 0 7/ 0 6/ 0 5/ 0 4/ 0 3/ 0 2/ 0 Ο

11'.

2 3 4 5 6 8 10 12 14

Πάχος

Βάθος

Iντσι:~

[ντσε,

.0060 .0065 .0070 .0080 .0085 .0095 .0100 .0110 .0115 .0120 .0135 .0140 .0150 .0160 .0190 .0200 .0205 .0230 .0240

.0130 .0135 .0140 .0150 .0170 .0190 .0200 .0230 .0250 .0255 .0270 .0290 .0310 .0340 .0410 .0480 .0580 .0640 .0680

Τρι,πά v,

80 80 79 78

77 76 75 73 71 71 70 68 67 65 58 55 51 51 50

ΠΡΙΟΝΙΑ ΚΑΙ ΛΕΠΙΔ ΕΣ ΧΡΥΣΟΧΟΟΥ : ΠΑΧΗ ΚΑΙ ΠΛΑΤΗ ΣΕ ΙΝΤΣΕΣ Λ. ΕΠΙΔΕΣ

ΠΡΙΠΝΙΛ ΧΡΥΣΟΧΟΟ Υ

ΠΡΙ(ΙΙ'I(1 λειrτότ(.{ΚI τnι, 4/ 0 δεν

MlγεθQι;

Πάχος

Πλιi τo.;

8/ 0

.0063

.0126

7/ 0

.0067

.0130

6/ 0

.007

.014

5/ 0

.008

.0157

4/ 0

.0086

.0175

4/ 0

3/ 0

.0095

.019

3/ 0

2/ 0

.0103

.0204

2/ 0

1/ 0

.011

.022

Ι /Ο

Ι

.012

.024

ιrι:ριλαμβιi ι,<, vτaι σ τα διάγραμμα

I~

.0125

.025

ΙΥ,

2

.0134

.0276

2

3

.014

.029

3

4

.015

.0307

4

5

.0158

.0331

5

6

.0173

.0370

6

7

.0189

.040

8

.0197

.044

8

10

.0215

.051

10

12

.0236

.065

12

14

.0236

.069

14

553

ΤΡΥΠΑΝΙΑ

ΜΕ ΕΥΘΥ ΑΞΩΝΑ,

Ολιο\"ό

λι.ιλά...-ωση

λρ. α8υ~

Δ,ιdμεrΡο{

μή.ο:ος

μή,,:ος σι

σύρμα τα;

σε ίντσες

σε (vrσε,

(νraι:ς

80 79 78 77 76

0.ΟΙ35

%

".

75 74 73 72 71

Ο.Ο2Ι

Ι

~

0.0225 0.024 0.025 0.026

Ι

~

Ιιί Ιιί

", ",

Ι~

9fι

0.028 0.0292

Ι~

9fι

Ι9fι

ιί

0.03Ι

Ι9fι

ιί

0.032 0.033

Ι9fι

ιί

Ι9fι

ιί

0.035 0.036 0.037 0.038 0.039

Ιιί

9fι

Ιιί

9fι

Ιιί

9fι

70 69 68 67 66 65 64

63 62 6Ι

60 59 58 57 56 55 54 53 52 5Ι

Ιό

'1\.

0.ΟΙ8

Ιό

". ~8

Ιιί

9fι

'!i, '!i, '!i, '!i.

Ι9fι

0.040

Ι9fι

Ο.Ο4Ι

Ι9fι

0.042 0.043 0.0465

Ι9fι Ι%

% %

0.052 0.055 0.0595 0.0635 0.067

Ιιό

Ιό

I',j,

Ιό

Ιιό

Ιό

Ιιό

Ιό

45 44 43 42

0.082 0.086 0.089 0.0935 0.096 0.098

SS4

~

0.020

0.070 0.073 0.076 0.0785

40

lΥ.ιι

0.ΟΙ6

50 49 48 47 46

4Ι

~

0.ΟΙ45

0.08Ι

Ι%

2

Ι

2

2 2 2 216

Ι

Ι

1 11ί

21ί

116

216 2\4 2\4

Ιιί

1\4 1\4

29fι

19fι

29fι

1%

Αρ.

GAUGE GIl IJgc

σύρμα""

ΣΥΡΜΑΤΟΣ Ολ ,,,ό

Αιιλόο\"ωση

Διάμι:rρος

μήκος

μήκοςσι:

σε ίνrσες

σε (νroες

{νro,ς

0.0995

29fι

Ι9fι

0.Ι ΟΙ5

210

1%1

Ο.ΙΟ4

21ί

Hi.

0. Ι065

210

J1ιi.

0.110

29fι

Ιιί

34 33 3'0 J1 30

0.111 0.113 0.116 0.120 0.1285

29fι

11ί

29fι

ΙΙ>

2% 2% 2*

19fι

29 28 27 26 25

0.136 0.1405

21ό

Ι%

21ό

Ι%

Ο.Ι44

3

Ιιό

0.147 0.1495

3 3

11ό

24 23 22 21 20

0.152 0.154 0.157 0.159 0.161

316

2

19 18 17 16 15

0.166 0.1695 0.173 0.177 0.180

14 13 12 11 10

0.182

3%

2,1\,

0.Ι85

31ί

2~.

0.189 0.191 0.1935

31> 31>

2tι.

39fι

2%.

9 8 7 6 5

0.196 0.199 0.201 0.204 0.2055

39fι

2%, 2%,

4 3 2 1

0.209 0.213 0.221 0.228

39 38 37 36 35

Ι9fι Ι9fι

11ό

31ί

2

316

2 .

3~

21ί

3~

21ί

3\4 3\4 3%

216

39fι 39fι

39fι

21ί

2'" 2,1\, 2", 2~,

39fι

2~.

3% 3%

21ί

3% 3%

21> 21>

31ό

29fι

31ό

29fι

21ί

ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙΩΝ:

ΜΗΚΗ KAI.ΔlAMETPOΙ ΣΕ INTΣEt Μ_

MΓγι~

Ο

Μ, ,,,,,

1.429

\Ι

1\

I'i 1.528 ΙΥι

2

'Υι 3 3Υι

Ι.632

Ι .735

Μ,,,,,,

Δ ιάμετρος

.458 .466 .474 .482

4

.490

6

.506 .522 .538 .554 .570

6Υι

1.835

4Υι

5

1.943

5Υι

7 71\ 8

2.045 2.Ι5

•.25

8Υι

Δ .dμtτ~

Ml:rrθoς

.586 .602 .618 .634 .650 .666 .682 .698 .714 .730

Μ,,,,,

Διdμειpoς

2.35

.746 .762 .778 .794

9 9 Υι

10

2.46

10Υι

11

2.56

IΙΥι ι.

• .63

.84.

2.76

.858 .874

I:ιΥι

13 Ι3\1

.81Ρ

.826

.890

ΠΡΟΤΥΠΑ ΠΑΧΗ ΦΥΛΛΩΝ ΧΑΛΚΟΥ Κα λανδραρlσμένα μέχρι του σωστού βάρους Β6Ρος Ι ΤΗΡ. ιιόδι

Oυrγι 4

Πλ ησιΙσιι:Ρο

ιrλdσμαi (νrσας

Ίννσtς

BotS

Ι6

.3456 .3.40 .30.4 .2808 .259:1 .• 376

00

00

Ο

Ο

'16<+

Ι

Ι

'!i<!i<

3 4 5 6 6 7 8 8 9

10 -

14 13 Ι.

11 10 9\1 9

Ι8

Πλ ηοιΙστε"", "ρ. σ~ UΙC

ΛifJpες

Ι5

80 7:1 64 56 48 44 40 36 32 28 24 20

""1'"

Ι

•

5Υι

.1188

5

. Ι080

3 4 4 4 5 5 6 7 7 8 9 10

4Υι

.097:1

4

.0864 .0756 .0648 .0594 .0540 .0486 .043. .0378 .0324 .0270 .0243 .0216

.2Ι6Ο

.205. . Ι944

8Υι

. Ι836

8

. Ι7:ι8

7Υι

. Ι6'0

7

.Ι51'

611

. Ι4Ο4

6

.1:ι96

3Υι

3 2% 2\1 2\1 2 Ι% Ι\Ι

Ι\ό

1\10

Ι6

14

1i

.ΟΙ89

Ι2

%

.ΟΙ62

ΙΟ

\i

.ΟΙ35

8 6 4

Υι

.0108

Ιί

.000Ι

10

.0054

:Ι

\10

.0027

Stubbs

•

'\Ιι

'!i<-

1b + '!i<

*. + '1ό.

!IS +

ΙΟ

!i<

ΙΟ

10-

11 Ι2

1ό. +

ΙΟ

13

!Is -

11

Ι4

13

Ι5

!όο+

14

Ι6

\\.

Ι5

17

Ι5

Ι7

Ι6

Ι8

Ι7 Ι9

19 20

20

2Ι

2Ι

22 23 24 26 27 29

22 .3 25 26 27 29 32 35

-

!i<-

\;, -

1ό.-

3Ι

33 35

Το orJIIr.(o • &;(1 "&' ιΙ ι/ τtι ι,trr:8ος li/L'flI ΠεΡισσό ιερο " /11 /fJ, μtyqλύ rεΡυ οκό το oνoμαατ, ιW Τι) σηιιι(ο

&Ιιι-ει QfI το μl:rεθικ; "''1'11 ιrι:ΡΙfX1ό rεjX> T~' Jr; μrιι;pό τεp" από το OνoμIW rI A"d

SSS

ΠΙΝΑΚΕΣ ΜΕΤ Α ΤΡΟΠΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΩΝ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΒΑθΜΩΝ

FAHRENHEIT (/Ψ)

ΣΕ ΒλθΜΟΥΙ ΚΕΛΣΙΟΥ

C'C) •C

ο

F

·C

32 212 400 420 440

100 204 216 227

660 680 700 720 740

349 360 371 382 393

960 980 1000 1020 1040

S16 S27 S38 S49 S60

1260 1280 1300 1320 1340

682 693 704 7J6 727

IS60 IS80 1600 1620 1640

849 860 871 882 893

1880 1900 1920 1940 1960

1026 1038 1049 1060 1071

2180 2200 2220 2240 2260

1193 1204 1216 1227 1238

460 480 SOO S20 S40

238 249 260 271 282

760 780 800 820 840

404 416 427 438 449

1060 1080 1100 1120 1140

S71 S82 S93 604 616

1360 1380 1400 1420 1440

738 749 760 771 782

1660 1680 1700 1740 1760

904 916 927 949 960

1980 2000 2020 2940 2060

1082 1093 1I0S 1116 1127

2280 2300 2320 2340 2360

1249 1260 1271 1284 1293

S60 S80 600 620 640

293 304 316 327 338

860 880 900 920 940

460 471 482 493 S04

1160 1180 1200 1220 1240

627 638 649 660 671

1460 1480 IS00 IS20 IS40

793 804 816 827 838

1780 1800 1820 1840 1860

911 982 993 1004 10lS

2080 2100 2120 2140 2160

1138 1149 1160 1171 1182

2380 2400

1305 1316

•C

•F

Ο

ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΒΑθΜΩΝ ΚΕΛΣΙΟΥ

•F

•C

(OC) ΣΕ

8ΑθΜΟΥΙ ΦΑΗΡΕΝΗΕIΤ(Gf")

100 200 210 220

32 212 392 410 428

330 340 350 360 370

626 644 662 680 698

480 490 500 S10 520

896 914 932 950 968

630 640 650 660 670

1166 1184 1202 1220 1238

780 790 800 810 820

1436 1454 1472 1490 1508

930 940 950 960 970

1706 1724 1742 1760 1778

1080 1090 1100 1110 1120

1976 1994 2012 2030 2048

230 240 250 260 270

446 464 482 500 SI8

380 390 400 410 420

716 734 752 770 788

S30 540 550 S60 570

986 1004 1022 1040 1058

680 690 700 710 720

1256 1274 1292 1310 1328

830 840 850 860 870

1526 1544 1562 IS80 1598

980 990 1000 1010 1020

1796 1814 1832 18S0 1868

1130 1140 1150 1160 1170

2066 2084 2102 2120 2138

280 290 300 310 320

S36 545 572 590 608

430 440 450 460 470

806 824 842 860 878

S80 590 600 610 620

1076 1094 1112 1130 1148

730 740 750 760 770

1346 1364 1382 1400 1418

880 890 900 910 920

1616 1634 1652 1670 1688

1030 1040 1050 1060 1070

1886 1904 1922 1940 1958

1180

2156

1190

2174

Ο

• 32"F " O"C. ΣημcΙο ζΙσης " F - 32 · 5/ 9 " 'C

T,ίιroι μH(lιρoιrής .ιrλ ιμd~·ιιι ν

ΣημtΙο ιιήξης νι::ρο':' ::

OC · 9/ S · 32 " ~F

556

καl

vι:po(ι"

21 2" F " 1000 C

ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΞΗΣ ΜΕΡΙΚΩΝ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ Σημεία

Μέταλλο

Σύ~βoλo

Αλουμίνιο

ΑΙ

Αντιμόνιο

Sb

Βισμούθιο

Βί

Κάδμιο

Χαλκός

Cd C Cr Co Cu

Χρυσός

Αυ

Ανθραξ Χρώμιο

Κοβάλτιο

Ιρίδιο

Ir

Σίδηρος

Fe

Μόλυβδος

Pb

Μαγνήσιο

Mg

Μαγγάνιο

Μη

Υδράργυρος

Hg

Μολυβδαίνιο

Μο

Νικέλιο

Νί

Όσμιο

05 Pd

Παλλάδιο Φωσφόρος

Ρ

Λευκόχρυσος.

ΡΙ

Ρόδιο Πυρίτιο

Rh Ru Si

. Αργυρος

Ag

Ρουθήνιο

Κασσίτερος

Sn

Βολφράμιο

W

Βανάδιο

ν

Ψευδάργυρ ος

Ζη

Ατομικός

Ατομικό

αριθμός

βάροs

26,98 121,75 208,98 112,40 12,01 52,00 58,93 63,54 196,97 192,20 55,85 207,19 24,31 54,94 200,60 95,94 58,71 190,20 106,40 195,09 195,09 109,90 101,07 28,09 107,87 118,69 183,85 50,94 65,37

13 51 83 48 6 24 27 29 79 77 26 82 12 25 80 42 28 76 46 78 78 45 44 14 47 50 74 23 30

τήξης

μετάλλων

κατά αύξον σημείο ζέσης

(OC) ·C 660,2 Υδράργυρος 630,5 Φωσφόρος 271,3 Κασσίτερος 320,0 Βισμούθιο 3500,0 Κάδμιο 1765,0 Μόλυβδος 1480,0 Ψευδάργυρος 1083,0 Αvτιμόνιο 1063,0 Μαγνήσιο 2454,0 Αλουμίνιο 1539,0 . Αργυρος 327,4 Χρυσός 651,0 Χαλκός 1260,0 Μαγγάνιο - 38,8 Πυρίτιο 2620,0 Νικέλιο 1455,0 Κοβάλτιο 2700,0 Σίδηρος 1554,0 Παλλάδιο 1773,5 Βανάδιο 1773,5 Χρώμιο 1966,0 Λε υ κόχρυσο ς 2500,0 Ρόδιο 1420,0 Ιρίδιο 960,5 Ρουθήνιο 231,9 Μολυβδαίνιο 3400,0 ' Οσμιο 1710,0 Βολφράμιο ή 419,4 Τουγκστένιο

- 38,8 44,1 231 ,9 271,3 320,0 327,3 419,4 630,5 651,0 660,2 960,5 1063,0 1083,0 1260,0 1420,0 1455,0 1480,0 1539,0 1554,0 1710,0 1765,0 1773,5 1966,0 2454,0 2500,0 2620,0 2700,0 3400,0 3500,0

Ι ' Ανθραξ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΓΡΑΜΜΙΚΗΣ ΔΙΑΣΤΟΛΗΣ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΣΕ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ

ΑΠΟ ΤΟΥΣ

ανά ΟC

Μέταλλο Αλουμίνιο Ορείχαλκος

0,0000238

100·C

Μέταλλο

'c

(3, Ι %C- Ι, 7%Si)

0,0000084

Σίδηρος , ηλεκτρολυτικός

0,0000120 0,0000291 0,0000260 0,0000133 0,0000090 0,0000191

Μαγνήσιο

Νικέλιο

0,0000 190

Λ ε υκόχρυσος

. Αργυρο ς

(4,2% Sn)

Ψυχρή εξέλαση

0,0000173

Χαλκός

0,000168 0,0000170 0,0000143

Χάλυβες

Everdur-ΙOIO Χρυσός

ανά

Σίδηρος, χυτός φαιός

Μόλυβδος

0,0000184

(65% Cu)

Ψυχρή εξέ λαση Μπρούντζος

0,0000177

(75% Cu)

Ψυχρή εξέλαση Ορείχαλκος

ΜΕΧΡΙ ΤΟΥΣ

(85%Cu)

Ψυχρή εξέλαση Ορείχαλκος

20

Κασσίτ ε ρος Ψευδάργυρος, χυτό ς

0,0000111 0,0000124 0,0000270 0,0000395

557

ΣΧΕΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΔΙΑΣΤΟΛΗΣ ΜΕΤΑΛΛΩΝ

ΜΕΡΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝ

ο συνtελ ι:στής θι:ρμιιc:ής δ ιαοι ολής ενός σώματος ε ίναι ο ρυθμός με τον οποίο α λλά·

ΜΕΤΑΛΛΩΝ

ζε ι η μονάδα μήιcoυς του , ωι:6 σταθερ ή πΙε­

(ταξινομημένων κατά φθίνο υ σα τάξη της κά­

ση, κατά τη μ ε ταβολή της θερμοκρασίας

θε μιας ιδιότητας )

του κατά ένα βαθμό Κ ελσίου. Ο OL>VΤc lc­

Αντοχή σε

aτής θερμική ς διαστολής των ε πιφανειών

Ελατότητα

είναι περΙπου διπλάσιος και ο συντελεστή ς

διαστολής του όΎΚΟΙ.> είναι π ε ρίπου τριπλά­ σι ος

τ ου

βασικού συντελεστή

διαστολής

που

καλείται

και

Οr:ρμική ς

ΎραμμΙΙCός .

Μια ράβδος ό τ αν δεν ε ίναι παΥωμενη. Uφί­ σταται α λλαγή μήκους μή ιcoς τη ς.

t

= Iln, όπου Ι ε ίναι το

ο αριθμός των βαθμών ΚΟΙ

nο

αντ ί στο ιχος γραμμιιcός συντ ελεσ τής. Γ ι α να βρεθεί η αύξηση του μήιcoυς μ ιας

Ολκιμότητα

εφελκυσμό

Χρυσός

Χρυσός

Σίδηρος

· Αργυρος

. Αργυρος

Χαλκός

Αλουμίνιο

Λευκόχρυσος Λευκόχρυσος

Χαλκός

Σίδηρος

Κασσίτερος

Χαλκός

. Αργυρος Ψευδάργυρος

Λευκόχρυσος Αλουμίνιο

Χρυσός

ση της θερμoιcρασίας πολλαπλασιάζεται το

Μόλυβδος

Αλουμίνιο

μήκος τη ς ράβδου επί την αύξηση της θερ ­

Ψευδάργυρος Ψευδάργυρος Κασσίτερος

ράβδου που προέρχ εται απ ό κάποια αύξη ·

μοκρασία ς σε

βαθμούς

και

το γι νόμενο

Σίδηρος

πολλαπλασιάζετα ι πάλ ι από τον συντελε ­

Νικέλιο Κασσίτερος

Μόλυβδος

Μόλυβδος

στή θι:ρμικής διαστολής που παίρνεται από τον πίνακα .

ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΒΑΡΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΥΛΙΚΩΝ

ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΕΧΝΙΤΕΣ Ειδ. βάρος

Υλικό

Ειδ. βάρος

Υλικό

ΜΕΤΑΛΛΑ, ΚΡΑΜΑΤΑ,

Νικέλιο, μέταλλο μονέλ

ΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΑ

Λευκόχρυσος , χυτός

Αλουμίνιο , χυτό

- σφυρήλατο

Αλουμίνιο, μπρούντζος Αντιμόνιο Αρσενικό

Βισμο ύθ ιο

-

Βολφράμιο ή τουγκστένιο

καλανδραρισμένος

Μπρούντζος από

8-14% Sn

Χρώμιο

Κοβάλτιο Χαλκός, χυτός

-

καλαν δ ραρισμ ένος Χαλκός , μετάλλευμα, πυρίτες

Χρυσός, χυτός Σίδηρος,

- σφυρήλατος χυτός - χελώνες

Σίδηρος , σφυρήλατος Σίδηρ ος, χάλυβα ς

Σίδηρος,

spiegeleisen

Σrδηρος, σι δηροπυρίτιο Σίδηρος, μ ε τάλλ ε υμα, αιματίτης Σίδηρος , μ ε τάλλευμα, λεμονί της

Σίδηρος , μετάλλευμα, μαγνητίτης Σίδηρος, σκωρία Μόλυβδος Μόλυβδος, μετάλλευμα, γαληνίτης Μαγνήσιο Μαγγάνιο

Υδράργυρος Μολυβδαίνιο Νικέλιο

558

σφυρήλατος

2,55-2,75 · Αργυρος, χυτός - σφυρήλατος 7,7 Κασσίτερος, χυτός - σφυρήλατος 6,62 Κασσίτερος, μέταλλο Babbit Κασσίτερος, μετάλλευμα 5,73 0,79 κασσιτερίτης

Ορείχαλκος ,

χυτός

-

8,4-8,7 8,5 6,93 8,72-8,95

Βανάδιο Ψευδάργυρος, χυτός

8,8-9,0 21,1-21,5 10,4-10,6 7,2-7,5 7,1 6,4-7,0 18,7-19,1 5,5-5,7

-

καλανδραρισμένος

6,9-7,2

Ψευδάργυρος, μετάλλευμα, μεικτό θειούχο

8,8-9,0 ΞΥ ΛΕΙΑ , ΞΗΡΑΜΜΕΝΗ 4,1-4,3 · Ελατο. λευκό. κόκκινο 19,25-19,35 Κέδρος, λευκός . κόκκινος 7,2 Καστανιά 7,6-7,9 Κυπαρίσσι 7,8-7,9 Ελάτη, Douglas 7,5 Ελάτη, ανατολική 6,7-7,3 Φτ ελ ιά , λευκή 5,2 Χέμλοκ(κωνοφόρο) 3,6-4,0 Αγριοκαρυδιά (Χίκορν) 4,9-5,2 Χαρουπιά 2,5-3,0 Σφενδάμι, σκληρό 11,28-11 ,35 Σφενδάμι , λευκό 7,3-7,6 Δρυς , βελανηφόρ ος 1,74 Δρυς , πρινοειδής 7,20-7,42 Δρυς, κόκκινη 13,55 Δρυς , λευιcή 10,20 Πεύκο Oregon 8,75-8,90 Π εύ κο. κόκκι νο

3,9-4,2 0,60 0,32-0,38 0,39 0,46 0,48 0,40 0,50 0,42-0,52 0,72 0,73 0,63 0,45 0,86 0,95 0,63 0,68 0,51 0,48

ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΒΑΡΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ γΛΙΚΩΝ Υλικό

Ειδ. βάρος

Πεύκο κίτρινο. μακροβέλονο

Πεύκο κίτρινο. βραχυβέλονο Πεύκο, λευκό Λεύκη

Ερυθρόξυλο,

Kalifornia

Ελάτη λευκή, μαύρη Καρυδιά, μαύρη Καρυδιά, λευκή

0,58 0,51 0,41 0,42 0,40 0,40-0,46 0,55 0,41

ΔΙΑΦΟΡΑ γΓΡΑ

Αλκοόλη,

· Κερί

0,95~,98

Οξέα, νιτρικό 91% Οξέα, θειϊκό 87% Καυστική σόδα

· Ελαια,

40%

0,79 1,20

άμορφος, γραφιτικός

66%

0,91~,94

Ορυκτέλαια, λιπαντικά

0,88

Βενζίνη

0,66~,69

πυκνότης

0,88~,92

Νερό, χιόνι, πρόσφατο

0,125 1,02-1,03

Λίπη

0,92~,94

Αμμωνία

Γυαλί, κοινό φύλλο

2,40-2,72 2,90-3,00 3,15-3,90 1,83 2,30-2,50

Διοξείδιο άνθρακος

Γυαλί, κρύσταλλο Γυαλί, βαρύ κρύσταλλο Φωσφόρος , λευκός Πορσελάνη, σινική Ρητίνες, κολοφώνιο, ήλεκτρο

1,07

Ελαστικό, καουτσούκ (φυσικό)

0,93 2,05

Θείο, άμορφο

ΑΕΡΙΑ ΑΕΡΑΣ=Ι,ΟΟΟΟ

Αέρας

OOC, 760

χλστ. υδραργύρου

Μονοξείδιο άνθρακος

°c

1,0000 0,5920 1,5291 0,9673

Αέριο, φωταέριο

0,35~,45

Αέριο, φυσικό

0,47~,48

Υδρογόνο

0,0693 0,9714 1,1056

· Αζωτο Οξυγόνο

Τα ειδικά βάρη στερεών και υγρών συγκρίνονται με νερό σε lJερμοκρασία

αερίων με τον ατμοσφαιρικό αέρα στους

1,00 0,9585

Νερό, πάγος

Νερό, θαλάσσιο

Φελλός

0,90~,93

Πετρέλαιο

1,88-2,25 0,24 1,22

Έβενος

1,50 1,80 1,70

φυτικά

4°C, μεγ. Νερό, 100°C

ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΤΕΡΕΑ

. Ανθρακας,

Ειδ. βάρος

Νερό

100%

Οξέα, υδροχλωρικό

Υλικό

και υπό πίεση

760

4'c.

Αυτά των

χιλιοστών υδραργυρικής

στήλης. Σε κοκκώδη, χαλαρά υλικά Κ.λπ. χρήσιμη "ίνα, η έννοια του φαινομένου ειδικού βάρους, δηλαδή του βάρους τους στην μονάδα του όγκου' είναι φανερό ότι το φαινόμενο

βάρος είναι πάντα μικρότερο του ειδικού βάρους για το κάθε συγκρινόμενο «χαλαρό» υλικό.

559

0000000000 000000000

~ggQ~

δόόόόόό . Ετοιμες

αλυσίδες ΙCOσμημαΤOΠOιίας και βοηθητικά

μιιcpoεξαρτήματα.

z:~c

η

=

g

Ο

.,

'OOOOOOOOOOOODoaaooσODDD

, u u σο ιι Q

g Q

a

ο α α α ι:ι

c

α

~~K

i<i

68~

ιqQ~ •

==~α

"

~

trtr ιr zr DQ~ 560

fJ

θ4

Μn:ρο(ιτζιvο χυτό

Kudno. Ashanti. Γκάνα , Αφρική . . Υψος: 6 J12 ίντσες. Museum of Primirivt: Arr, New York, Η.π.Α . ΦωΤΟΥΡαφία CharJes Uht.

561

Περσική ασημένια φιάλη ροδόνερου, επιχροοωμένη με φύλλο, 120 ς αιώνας μ.Χ. Είναι διακοσμημένη με εκ:­ γλυφή και νιέλλο. Το μοτίβο παρουσιάζει ασπίδες με τετράποδα ζώα και επιγραφές στη διάλειcτo Kufic .

. Υψος: 9 3/ 16", διάμετρος 4 3/4", Freer GaJ/cry of ArI, Washingron D-C:. Η.ΠΑ.

562

Μικρό Λεξικό Όρων

ΑΥωΥός: το μέρος του συστήματος τροφοδό­

ρισσότερα άλλα μέταλλα και συναντιέται ·

τησης που οδηγεί το λιωμένο μέταλλο από

στη φύση υπό μορφή λεπτών μακρών ινών ή

το άνοιγμα στην κοιλότητα του καλουπιού.

ινωδών μαζών σε μη αργιλιούχα κρυσταλ­

Αδρανή: το εμπορικώς άχρηστο μέρος ενός

λικά πετρώματα.

μετα,λλεύματος που πρέπει να αφαιρεθεί

Αμμοβολή: μια ξηρή ή υγρή μέθοδος κα­

πριν προχωρήσει η επεξεργασία του.

θαρίσματος .ή φινιρίσματος μετάλλων. Δια­

Αδροποίηση

ή επιφανειακή χημική διά­

βρωση: η διεργασία της επιφανειακής αφαί­ ρεσης μετάλλου με χημικά μέσα· για την προστασία μερών της επιφάνειας που δεν

πρέπει να διαβρωθούν χρησιμοποιούνται διάφορα καλυπτικά μέσα.

βρωτικοί κόκκοι λειαντικού υλικού εκτο­

ξεύονται με πίεση, συνήθως με πιεσμένο αέ­ ρα μέσω κατάλληλου ακροφύσιου, στη με­ ταλλική επιφάνεια, καθαρίζοντάς την από τις χημικώς και μηχανικώς . ΠΡ'οσφυόμενες

ακαθαρσίες. Αμμωνιακό άλας: χλωριούχο αμμώνιο· η ρί­

Ακουαφόρτε: νιτρικό οξύ.

ζα αμμώνιο προέρχεται από το γεγονός ότι

Αλκαλικό καθάρισμα: η αφαίρεση των ρύ­

οι πρώτες γνωστές αποθέσεις του άλατος

πων από τις μεταλλικές επιφάνειες με αλκα­

αυτού βρέθηκαν κοντά στον ναό του Αμμω­

λικά καθαριστικά μέσα όπως τα απορρυπα­

να Δία,στην Αίγυπτο. Χρησιμοποιείται ως

ντικά. Ο ρύπος απομακρύνεται λόγω φαινο­

αντιδραστή ριο κατά την αδροποίηση-χημι­

μένων επιφανειακής τάσης και λιγότερο με

κή διάβρωση των μετάλλων και ως συλλί­

διάλυση και κατανέμεται στο υγρό μέσο με

πασμα στη

μορφή γαλακτώματος.

ληση.

ΑμάλΥαμα: κράμα που βασίζεται στον υγρό υδράργυρο. (το μόνο υγρό μέταλλο

στη

«Αμαύρωση»: επιφανειακή χρωματική αλ­

μεταλλική επιφάνεια,οφειλόμε­

νη στον σχηματισμό ενός λεπτού φιλμ οξει­

δίου ή θειούχου μετάλλου όταν το μέταλλο παραμένει εκτεθειμένο στην επίδραση του αέρα ή άλλων αερίων. Αμίαντος: ορυκτό απρόσβλητο από τη

Αμόνι: ένα μπλοκ από σίδερο με χαρακτη­ ριστικό σχήμα και συνήθως επιφανειακώς σκληρυμένο πρόσωπο, όπου ακουμπάει το

θερμοκρασία του δωματίου).

λαγή στη

«μαλακή» ετερογενή συγκόλ­

μέταλλο όσο μορφοποιείται με σφυρηλάτη­ ση εν ψυχρώ ή εν θερμώ . Αμπtρ (Α): μονάς μέτρησης ηλεκτρικού

ρεύματος, που ισούται με ·ένα

coulomb/sec.

ΑναΥλυφοποίηση: χτύπημα ενός μεταλλι­ κού φύλλου από το πίσω μέρος σε επιθυμη­

φω­

τιά, που με κατάλληλη επεξεργασία μορφο­ ποιείται σε γάντια, πλάκες φύλλα, σωλήνες, πολτό, νήματα, υφάσματα,εκεί όπου επιδιώ­ κεται η προστασία από τις φλόγες ή τις ψη­

τή μορφή· γνωστή "αι ως ε"γλυφή.

Α ναΥωΥική φλόΥα:· φλόγα αυλού όπου πε­ ρισσεύει το καύσιμο αέριο σε σχέση με το

οξυγόνο.

λές θερμοκρασίες είναι σύμπλοκο πυριτικό

Α ναστροφή: μια διεργασία σφυρηλάτησης

άλας ασβεστίου και μαγνησίου με ένα ή πε-

όπου το μέταλλο δουλεύεται "ατά διεύθυν-

563

ση κάθετη προς τον διαμήκη άξονά του. Ανεπάρκεια αντοχής: η ιδιότης να είναι το

ηλεκτροκόλληση.

.Λργυρος κερμάτων: κράμα 900 μέρη αργύρου

αργύρου που

μεταλλικό αντικείμενο εύθραυστο από κακή

περιέχει

σχεδίαση, υπολογισμό ή επεξεργασία.

χαλκού και χρησιμοποιείται για την κοπή

Α νοδίωση: μια μέθοδος επιφανειακής βα­

και

100

μέρη

ασημένιων νομισμάτων (Η.Π.Α.).

φής του αλουμινίου με τη δημιουργία ενός

Αρσενικό: το επάνω μέρος ενός σπαστού

φιλμ οξειδίου του αργιλίου σε όξινο λου­

πλαισίου χύτευσης σε άμμο.

τρό' η διεργασία ακολουθείται από πλύσι­ μο και εμβάπτιση σε διάλυμα οργανικών χρωστικών,

οπότε

αυτές

προσροφώνται

από το φιλμ οξειδίου, και τελικώς, από νέο πλύσιμο, ξήρανση και επάλειψη με λανολί­ νη.

Αρχικό

τεμάχιο:

(+)

πόλος ενός ηλεκτρο­

λυτικού στοιχείου, συνήθως η πηγή χορή­ γησης του αποτιθέμενου μετάλλου. Άνοιγμα τροφοδότησης (σφυρηλάτηση): το μέρος της κοιλότητας ενός καλουπιού δια­ μόρφωσης μετάλλου με υδραυλική ή μηχα­ νική σφύρα που δέχεται την ανεπεξέργαστο ράβδο από την οποία γίνεται το αντικείμε­

νο' συνδέει το άκρο του μπλοκ του Kαλoυ~ πιού με το άνοιγμα της διαμορφωτικής κοι­ λότητας .

φινιρισμένο,

απλώς

χρησιμοποιείται ως βασικό υλικό για πα­ ραπέρα επεξεργασία . Βαθύ τράβηγμα: η χρήση ζομπά διαμόρφωση

Άνοδος: ο θετικός

μη

σταμπαριστό μεταλλικό αρχικό σχήμα που

κυπελλοειδών

για

τη

κελυφό,ν

ή

αντικείμενων σε καλούπι ή επάνω σε τσοκ .

Βασιλικό νερό

-

ακουαρέτζια: συνδυασμός

οξέων που διαλύει εύκολα πολύτιμα μέταλ­ λα όπως ο χρυσός, ο λευκόχρυσος και ο άρ­ γυρος.

Βιδολόγημα: η κατασκευή σπειρωμάτων σε

βίδες με τη

χρησιμοποίηση βιδολόγων και

διάτρητων πλακών-μητρών. Οι βιδολόγοι χρησιμοποιούνται για την κοπή θηλυκών σπειρωμάτων στο εσωτερικό περικοχλίων­ παξιμαδ!ων ή στο έσωτερικό μεταλλικών

Ανόπτηση: θερμική επεξεργασία ενός .με­

μαζών. Οι μήτρες χρησιμεύουν για την κο­

τάλλου, σε θερμοκρασία κάτω της κρίσιμής

πή αρσενικών σπειρωμάτων στις βίδες.

του περιοχής, κυρίως για την άρση υπο­

λειμματικών τάσεων, αλλά και για το μαλά­ κωμα του μετάλλου και τη

διευκόλυνση

Βώλος: μια μικρή μάζα μετάλλου, όπως ο

χρυσός ή ο άργυρος, που βρίσκεται αυτο­

της επεξεργασίας του.Οι ορείχαλκοι και τα

φυής στη φύση.

ψευδαργυρούχα κράματα πρέπει να ψύχο­

Γαλάκτωμα: το μη καθιζάνον αιώρημα ενός

νται βραδέως επειδή ο εμπεριεχόμενος ψευ­

υγρού σε ένα άλλο υγρό.

δάργυρος μπορεί να προκαλέσει σπάσιμο του αντικείμενου σε περίπτωση απότομης

ψύξης το αλουμίνιο μπορεί να θεωρ.ηθεί

Γλυφίδα: χαρακτικό εργαλείο για λεπτές δουλειές.

πως έχει ανοπτηθεί όταν το από πρι ν στρω­

Γλυφίδες:

μένο στην επιφάνειά του σαπούνι μαυρίσει

χρησιμοποιούμενες για τη

υπό την επίδραση της θερμότητας.

τάλλων.

ποικιλόσχημες

μικρές

σμίλες

χάραξη των με­

Αποκολλητική σκόνη: μια σκόνη που πα­

Γρέζι: αιχμηρή η κοφτερή ακμή που σχη­

σπαλίζεται στη

ματίζεται στο άκρο ενός μεταλλικού σχή­

μέσα επιφάνεια ενός κα­

λουπιού πριν από τη

χύτευση για να διευ­

κολυνθεί αργότερα ο διαχωρισμός του χυ­

ματος, συνήθως μετά την κοπή ή το τρύπη­ μα.

τού.

Απολέπιση:

η

αφαίρεση

επιφανειακών

στοιβάδων οξειδίων και άλλων ακαθαρσιών

από τις χελώνες πριν κάθε άλλη επεξεργα­ σία .

Γυαλιστικό μέσο: δίσκος

από

βαμβάκι,

μουσελίνα και άλλα ραμμένα κατά στρώμα­ τα

υλικά,

nQU

χρησιμοποιείται

για

τη

στίλβωση και το γυάλισμα των μετάλλων.

Α ποτεθειμένο μέταλλο: μέταλλο που έχει

Δαμασκηνή τεχνική: μια διεργασία διακό­

προστεθεί

σμησης μετάλλων που στηρίζεται στην επί­

με συγκόλληση' μέταλλο που

καλύπτει επιφανειακά ένα άλλο ύστερα από

564

θεση ή ένθεση ενος μετάλλου σε άλλο.

Διαβρέκτης: ουσία που χρησιμοποιείται σε

Δοκιμή: η εξέταση ενός μετάλλου με χημι­

διάλυμα για την μείωση της επιφανειακής

κά μέσα για τον προσδιορισμό της περιε ­

τάσης ενός αντικείμενου και για την «δια­

KΤΙΙCότητάς του σε πολύτιμα μέταλλα και

βροχή» της επιφάνειάς του με αποτέλεσμα

της συμμόρφωσής τ ου με ορισμένα πρότυ­

την προώθηση στενότερης επαφής με το διά­

πα .

λυμα ή άλλο υλικό.

« ΈΥκαυμα άμμουιι: ο σκληρός επίπαγος

Διάβρωση: η βαθμιαία προσβολή και αποσά­

(κρούστα) που σχηματίζεται στην άμμο από

θρωση των μετάλλων, χημικής ή ηλεκτρο­

τη

χημικής φύσης, που επισυμβαίνει όταν το

όπως έρχεται σε επαφή με την άμμο κατά

μέταλλο παραμείνει εκτεθειμένο στην επί­

τη χύτευση .

δραση της υγρασίας, ενεργών αερίων, αέρα ή άλλων συνθηκών. Διαμόρφωση

θερμότητα του

λιωμένου μετάλλου,

ΗΥχάραξη: διακοσμητική διεργασία μετάλ­ λων από την ορατή επιφάνεια, με τη

πυθμένα: η

διεργασία της

επιπέδωσης και της σκλήρυνσης του πυθμέ­ να μιας υπερυψωμένης φόρμας με την τοπο­

θέτηση σε μια ελαφρά κοίλη ή επίπεδη κε­ φαλή αμονιού και το σφυροκόπημα με ειδι­ κό επίπεδο σφυρί.

βοή­

θεια διάφορων, .ποικιλόσχημων ζομπάδων και σφυριών.

Έκχυση

μέσω

κοίλης

μήτρας:

τεχνική

μορφοποίησης μετάλλων σε συνεχείς φόρ­

μες όπως οι ράβδοι, οι σωλήνες και άλλες διατομές, με εξώθησή τους , μέσω μητρών,

Διαμόρφωση με μηχανική σφύρα: η μορφο­ ποίηση μετάλλων με μηχανική ή υδραυλική

σφύρα σε καλούπια για την πα :>α γωνή διά­ φορων σχημάτων.

σε ρευστή κατάσταση .

Ελατότητα: η ιδιότητα των μετάλλων που επιτρέπει τη

μορφοποίηση μερών τους με

εργασίες σφυρηλάτησης ή εξέλασης.

Διάνοιξη: .η χρήση ενός μυτερού κωνοει­

Ελκτικό λιμάρισμα: η εξομάλυνση χονδρο­

δούς εργαλείου για τη

λιμαρισμένων ακμών ή επιφανειών, στηριζό­

δημιουργία ή το με­

γάλωμα οπών στο μέταλλο.

μενη στο κράτημα της λ ίμας με τα δύο χέ­

ρια , στα πλευρά της επιφάνειας, κάθετα Διάταση

- «τέ VΤωμωι: μέθοδος δ ιαμόρφωσης

μεταλλικών σχημάτων στηριζόμενη

στην

επεξεργασία ενός μάλλον χοντρού τεμαχίου μετάλλου (δίσκου ή ράβδου) με σφυρηλά­ τησή του πάνω σε μια ανένδοτη μεταλλική επιφάνεια' στην περίπτωση των υπερυψωμέ­

νων ή καμπύλων μορφών το σφυροκόπημα αρχίζει από το κέντρο και προχωράει σπει­

ροειδώς προς την περίμετρο ή τα χείλη' γνωστή και ως συμπίεση. Διάτρηση με στρεφόμενο τρυπάνι: χρησι­

μοποίηση ενός ηλεκτρικού δράπανου, ενός

προς τη

διεύθυνση της κίνησης και το τρά­

βηγμά της προς τον τεχνίτη μέχρις ότου

εξαλειφθούν τα ίχνη της προεπεξεργασίας. Εμβύθιση: μια μέθοδος

κατασκευής μιας

φόρμας από φύλλο μετάλλου που στηρίζε­ ται στο σφυροκόπημα της εσωτερικής ή κοί­

λης επιφάνειας όσο το μέταλλο κρατιέται σε σάκκο άμμου, ξύλινο μπλοκ ή μεταλλική σκληρή επιφάνεια.

Ένθεση:

γενικός

όρος

που

αναφέρεται

στην οποιαδήποτε διακοσμητική διεργασία

χειροδράπανου, ενός δράπανου στηριζόμε­

που έχει να κάνει με τη

νου στο στήθος ή μιας διατρητικής πρέσας

σεων ή ραβδώσεων ή άλλων επιφανειακών

δημιουργία αυλακώ­

ή ενός εύκαμπτου άξονα συνδεόμενου με

σχεδίων και την εισαγωγή σε αυτές ενός

μοτέρ , σε συνδυασμό με περιστροφικά τρυ­

άλλου μετάλλου. Η δαμασκηνή διακόσμη­

πάνια για τη

ση , η εργασία μπίντρι και κουφγκάρι είναι

δημιουργία τυφλών ή διαμπε­

ρών οπών σε μεταλλικά αντικείμενα. Διαχωριστική Υραμμή: γραμμή σε μοντέλο

ή χυτό , όπου χωρίζεται το αρσενικό από το θηλυκό του καλουπιού . ΔιαφυΥές: λιωμένο μέταλλο που εκφεύγει

από ένα καλούπι, έναν φούρνο τήξης ή ένα χωνευτήριο .

παραδείγματα εφαρμογής της ένθεσης. Ο ίδιος όρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την προσθήκη άλλων υλικών , όπως η

λάκα ή το νιέλλο.

Τέλος, ισχύει και το

αντίθετο: μπορεί να γίνει ένθεση μετάλλου

σε άλλα υλικά, όπως το ξύλο, το νάυλον και άλλα πλαστικά ή τα κελύφη των οστράκων . Εξάνθιση: εμβάπτιση ενός κοσμήματος από

565

πολύτιμο μέταλλο σε ένα όξινο λουτρό, με

Επιφανεια/(ό

σκοπό να πάρει θαμπή εμφάνιση με ειδικά

λουτρό για την αφαίρεση επιφανειακού με­

ματ εφφέ.

τάλλου χωρίς να επηρεασθεί το βασικό μέ­

Εξέλαση-/(αλανδράρισμα: πέρασμα μεταλ­ λικού φύλλου μέσα από κυλίνδρους ειδικού μύλου,

με σκοπό τη μείωση του πάχους του

ή, στην περίπτωση σύρματος, τη

μείωση

/(αθάρισμα:

εμβάπτιση

σε

ταλλο · γίνεται είτε για το χρωμάτισμα της επιφάνειας είτε για την προετοιμασία του με~άλλoυ για επιμετάλλωση.

ΕτερΟΥενής συγ/(όλληση: η σύνδεση δύο

της διατομής ή την αλλαγή του σχήματός

(ίδιων ή διαφορετικών) μετάλλων με

του .

χρησιμοποίηση κολλητικών κραμάτων που

ΕξευΥενισμός: η διεργασία του καθαρισμού των πρωτογενώς παραγόμενων μετάλλων.

τη

ρέουν σε θερμοκρασίες σαφώς κατώτερες

από τα σημεία τήξης των συνδεόμενων με­ τάλλων.

Επαλήθευση: στην αργυροχοϊκή ο έλεγχος

Ευθραυστότης: η τάση ενός μετάλλου να

της ακριβείας της καμπυλότητας μιας συμ­

σπάει χωρίς μεγάλη παραμόρφωση.

μετρικής

φόρμας

με

την χρησιμοποίηση

ενός πρότυπου σχήματος, ενός αποτυπώμα­

το ς , μια ς καλίμπρας ή ενός μετρητή επιφα­ νειών το όργανο εγγράφει γραμμές παράλ­ ληλες προς την βάση και χρησιμοποιείται επίσης για την χάραξη οριακών γραμμών αποκοπής με ψαλίδι ή πένσα. Επίθεση, επιφανεια/(ή: η εφαρμογή μεταλ­

λικών μονάδων σε βάση από το ίδιο ή δια­ φορετικό μέταλλο με εφφέ αντίθεσης . Επι/(ασσιτέρωση

ορισμένες αναλογίες και έχει σημείο τήξης χαμηλότερο από τα συστατικά του μέταλλα, που λιώνουν όλα μαζύ στην ίδια θερμοκρα­ σία.

Ενδιάμεση επιφάνεια: κοίλη πλάκα ή δακτύ­ λιος που τοποθετείται στο πρόσωπο ενός

αμονιού και χρησιμεύει ως βάση για τη

διά­

τρηση διαμπερών τρυπών στο μέταλλο χω ­

((Υάνωμωι: η διεργασία

-

Ευτη/(τι/(ό (/(ράμα): δευτεροταγές ή τριτο­ ταγές κράμα που περιέχει συστατικά υπό

της επίστρωσης μετάλλων με κασσίτ ερο εν θερμώ (επίστρωση , εμβάπτιση ή ηλεκτροα­ πόθε ση).

ρίς να «χτυπηθεί» η επιφάνεια του αμονιού. Ζομπάς ή σΤΙΥέας: το

όποιου

συνδυασμού

κινητό μέρος

στιγέα-μήτρας

του

που

σπρώχνει το μέταλλο προς τη μήτρα· μερι­

Επιμετάλλωση:

η

απόθεση

ενός

λεπτού

κές φορές ο όρος ζομπάς χρησιμοποιείται

στρώματος μετάλλου στην επιφάνε ι α ενός

για να υποδηλώσει και μερικά εργαλεία

άλλου μετάλλου με εμβάπτιση σε διάλυμα

γλυφής κα ι ρεπουσσέ.

που περιέχει ιόντα του καλυπτικού μετάλ­

λου.

« Ήπαρ

θείου»: μικτά θειούχα άλατα καλίου

που χρησιμοποιούνται σε υδατικό διάλυμα

Επιπέδωση:

μια

διεργασία

εξομάλυνσης

για τη

δημιουργία πατίνας ή χρώματος, για

που αποβλέπει στο φινίρ.σμα υπερυψωμέ­

«τεχνητό αντικάρισμω) ή για επιφανειακή

νων σχημάτων με τη

οξείδωση μεταλλικών επιφανειών.

χρησιμοποίηση ειδι­

κών σφυριών επιπέδωσης, με ελαφρώς κυρ­ τό πρόσωπο , και κατάλληλου σταθερού ή φορητού αμονιού" σφυροκοπείται συστημα­

τικά η όλη επιφάνεια.

Θερμική αλλαΥή: κάθε αλλαγή των ιδιοτή­ των ενός μετάλλου που επιτυγχάνεται με

θερμική ή μηχανική επεξεργασία· ΑλλαΥή με

ανόπτηση: το

μέταλλο

μαλακώνει

με

Επίστρωση με φύλλο-((ντύσιμο»: η δ ι εργα­

ελεγχόμενη θέρμανση, Σκλήρυνση: αλλα­

σία της σύνδεσης δύο μεταλλικών ελασμά­

γή μηχανικώς επεξεργαζόμενου μετάλλου

των και στη

έν ψυχρώ,Ελατηριοειδής σκλήρυνση: αλ­

συνέχεια της εξέλασης του

συστήματος για την παραγωγή λεπτότερου

λαγή

σύνθετου φύλλου.

επεξεργασίας, Τοπι/(ή αλλαΥή (σκλήρυνση):

ΕΡΥαλεία

περιστροφι/(ής

διαμόρφωσης:

εργαλεία

χρησιμοποιούμΖνα

κατά

την

εντονότερη

σκλήρυνση

από αυτή της ψυχρής

του εργαζόμενου

άκρου ενός

εργαλείου από χάλυβα.

περιστροφική διαμόρφωση σε συνδυασμό

Θερμική επεξεΡΥασία: υποβολή εργαΆείων

με τον τόρνο για τη

σε ελεγχόμενη αναθέρμανση μετά την θερ­

ταλλικών σχημάτων.

566

δημιουργία κοίλων με­

μική σκλήρυνση και «σβήσιμο» σε ένα επί-

πεδο θερμοκρασίας που συχνά καθοΡίζεται με κριτήριο το χρώμα του φωτός που "κπέ­

μπει η στιλβωμένη επιφάνεια του μετάλλου' η διαδικασία μειώνει ελαφρά την σκληρό­ τητα του μετάλλου αλλά το κάνει πιο ανθε­ κτικό και λιγότερο εύθραυστο.

Θερμική επεξεργασία: μια διεργασία που καλύπτει τη

σκλήρυνση, το μαλάκωμα ή

την ανόπτηση του χάλυβα ή άλλων 'μετάλ­ λων.

τους πολύτιμους-και ημιπολύτιμους λίθους. Καράτια χρυσού: μονάδα περιεκτικότητας των χρυσοκραμάτων σε καθαρό χρυσό. Κά­

θε καράτι δηλώνει περιεκτικότητα σε χρυσό ίση με το

1/24 του

όλου κράματος.

Καρδιά: μονάδα από άμμο ή άλλο υλικό που χρησιμοποιείται στην εσωτερική κοιλότη­

τα ενός καλουπιού για τη δημιουργία ενός αντίστοιχου κενού στο εσωτερικό του χυ­ τού.

Θερμή σφυρηλάτηση: η διεργασία της δια­ μόρφωσης των μετάλλων, συνήθως σε θερ­ μή κατάσταση αλλά μερικές φορές και εν ψυχρώ, με τη

αμονιών

ή

χρησιμοποίηση σφυριών και

άλλων σκληρών

μεταλλικών

Κάσα: ξύλινο ή μεταλλικό πλαίσιο σε δύο μέρη, _ που χρησιμοποιείται για την άμμο

κατασκευής καλουπιών στην τεχνική χύ­ τευσης μετάλλων σε άμμο.

θερμή σφυρηλάτηση, το

"Καύκαλο>>: λεπτό στρώμα μετάλλου που

μέταλλο πρέπει να έχει πορτοκαλέρυθρο ή

παραμένει στον πυθμένα και τα τοιχώματα

κόκκινο χρώμα. Η σφυρηλάτηση εν ψυχρώ

ενός δοχείου χύτευσης ή χωνευτηρίου μετά

προαπαιτεί καλή ανόπτηση του μετάλλου.

την απόχυση του μετάλλου' επίσης, τα στε-

επιφανειών. Στη

Θηλυκό: το κάτω μέρος των σπαστών κα­ λουπιών ή πλαισίων από άμμο. Θύλακος-εσωτεΡΙΚό κενό: ένα εσωτερικό κενό μετάλλου που δημιουργείται κατά

τη.

χύτευση όταν δεν φεύγουν τα παγιδευμένα αέρια, συγκρατούμενα σε θυλάκους, με απο­

τέλεσμα το χυτό να είναι ελαττωματικό.

ρεά υπολείμματα ενός σωματιδίου σκληρού κολλητικού μετά την τήξη του.

Κεφαλή αμονιού (καταχρηστικά αμόνι): εί­

δος κινητού αμονιού με επιδεκτικό ελαφράς ανάπαλσης στέλεχος, που στερεώνεται σε οπές

σταθερών αμονιών, σε τρύπες

hardie

πάγκων εργασίας, σε μέγγενες πάγκου ή σε

ειδικούς συγκρατητές τα μέταλλα μορφο­

Ιξώδες:η ικανότητα μιας ουσίας να ρέει σε

ποιούνται σε επαφή με το πρόσωπό τους με

μια δοθείσα θερμοκρασία και υπό καθορι­

σφυρηλάτηση.

σμένες συνθήκες.

Κλάμμα κασσιτέρου: ο ήχος που αποδίδεται

Κάθοδος: ο αρνητικά φορτισμένος πόλος ενός ηλεκτρολυτικού στοιχείου όπου αποτί­

θεται το μέταλλο.

κατά την κάμψη καθαρού κασσιτέρου.

"Κόκκινο σχίσιμο»: μια ρωγμή, που είναι αποτέλεσμα της σφυρηλάτησης ενός υπερ­

Καλούπι: μια φόρμα με κοιλότητα όπου χύ­ νεται λιωμένο μέταλλο για την παραγωγή χυτού.

θερμασμένου τεμαχίου σιδή ρου. Κόλληση άκρο προς άκρο: κατευθείαν σύν­ δεση δύο μεταλλικών τεμαχίων τοποθετημέ­

Καλυπτικά μέσα: το οποιοδήποτε ανθεκτικό

νων δίπλα

στα οξέα υλικό, όπως η λάκα,

γκόλληση άκρο προς άκρο είναι η αντί­

η άσφαλτος,

το βερνίκι , το κερί Κ.α ., που χρησιμοποιεί­ ται για την προστασία περιοχών μεταλλι­

κών

επιφανειών

από

την

προσβολή

με

οξέα, όταν το αντικείμενο βαφτίζεται σε όξ ι νο λουτρό. Καμίνι: ο φούρνος που χρηΌιμοποιείται για

τη

θέρμανση των μετάλλων κατά την δια­

μόρφωση με σφυρηλάτηση.

-

δίπλα στο ίδιο επίπεδο. Συ­

στοιχη εργασία.

Κόλληση αλληλεΠΙΚάλυψης: σύνδεση, με αυτογενή

ή

ετερογενή συγκόλληση, που

συνίστατάι στη

συγκόλληση δύο μερικώς

επικαλυπτόμενων μερών. Κόλληση

φιλέτου:

κόλληση

τριγωνικής

περίπου διατομής που χρησιμοποιείται σε

συνδέσεις επικάλυψης γωνιών ή ,<Τ», όπου

Καμποσόν: ημιπολύτιμος λίθος χωρίς κοπή

δύο τεμάχια μετάλλου κολλιώνται σε ορθή

εδρών, με επίπεδο συνήθως κάτω μέρος,

γωνία.

ελαφρά μορφοποιημένος και λειασμένος. Καράτι πολύτιμων λ ίθω ν: μονάς βάρους για

Κουφτγκάρι: μια μορφή δαμασκηνής διακό­

σμησης από την Ινδία, στηριζόμενη στην

567

.

ένθεση ασημένιου ή χρυσού σύρματος σε

χονδρά προέρχονται από υπερθέρμανση ή

χάλυβα.

θέρμανση χωρίς κατάλληλα προστατευτικά

Κράμα: μεταλλική μάζα που αποτελείται από συνδυασμό δύο ή περισσότερων μετάλ­

λων ή ενός τυπικού μετάλλου και αμετάλ­ λων ή ημιμέταλλικών στοιχείων. Κρίσιμη

περιοχή: η

θερμοκρασία

μέτρα. Μερικές φορές αφαιρούνται δύσκο­ λα' προλαμβάνονται, σε μεγάλο βαθμό, με την κάλυψη της επιφάνειας με συλλίπασμα πριν από την θέρμανση' αφαιρούνται με

τη

θέρμανση και απότομη εμβάπτιση του αντι­

στην

οποία αλλάζει ριζικά μια μεταλλική κρυ­ σταλλική δομή.

κεΙμενου σε διάλυμα νιτρικού οξέος

50%

και σχολαστική έκπλυση με νερό. Λίμες με καμπύλα άκρα: λίμες με ποικιλό­

Κρυστάλλωση: κατά τη στερεοποίηση ενός

σχημα καμπυλωτά άκρα που χρησιμοποιού­

λιωμένου μετάλλου τα άτομα παίρνουν κα­

νται για δουλειά σε δυσπρόσιτες περιοχές,

θορισμένες

θέσεις και σχηματίζουν κρυ­

στάλλους με πλέγμα χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου μετάλλου. Η σχετική διερ­ γασία καλείται κρυστάλλωση.

όπου δεν μπορούν να φτάσουν οι κοινές ευ­ θείες λίμες. «Μαλακά» κολλητικά: κράματα, βασικώς χαλκού-ψευδάργυρου με σχετικώς χαμηλά

Κυπέλλωση: μια διεργασία οξειδωτικής τή­

σημεία τήξης, πάντως μεγαλύτερα από το

ξης που επιτρέπει τον διαχωρισμό του χρυ­

καλάι.

σού ή του αργύρου από τον μόλυβδο. Λαμινάρισμα: σύνδεση στοιβάδων του ίδιου

ή διαφορετικών μετάλλων.

Μανδρέλ: μια μεταλλική ράβδος οποιασδή­ ποτε διατομής, μικρής ή μεγάλης, που χρη­ σιμοποιείται για τη

Λαμπρή ανόπτηση: ανόπτηση σε ελεγχόμε­

μορφοποίηση αλυσί­

δων, συρμάτινων σπειρωμάτων, δακτυλίων,

νη ατμόσφαιρα φούρνου έτσι ώστε να ελα­

βραχιολιών και για την προετοιμασία του

χιστοποιηθεί η οξείδωση της επιφάνειας

τραβήγματος τούμπων.

του μετάλλου.

Μεταβατικό τσοκ: ένα προκαταρκτικό τσακ,

Λαμπρό λουτρό: όξινο διάλυμα που δίνει

ή σύστημα τσοκ. που χρησιμοποιείται κατά

στο

τη

εμβαπτιζόμενο μέταλλο

μια καθαρή ,

λαμπερή επιφάνεια μετά το πλύσιμο με νε­

διαμόρφωση μιας βαθειάς ή περίπλοκης

φόρμας σε διαδοχικά στάδια με ενδιάμεσες ανοπτήσεις πριν το αντικείμενο τοποθετη­

ρό .

Λείανση ή «τρόχισμα>>: η αφαίρεση μετάλ­ λου με το κράτημά του σε επαφή με μια πε­

θεί στο τελικό καλούπι που θα του δώσει την οριστική μορφή.

ριστρεφόμενη διάταξη όπως οι στερεωμένοι

Μετάλλευμα: φυσικό ορυκτό από το οποίο

στον κινητήριο άξονα μοτέρ περιστρεφόμε­

μπορεί να ληφθεί με οικονομικώς συμφέρο­

νοι τροχοί, ταινίες δίσκοι ή ιμάντες. Η επε­

ντες όρους ένα μέταλλο.

ξεργασία

αυτή,

συνήθως

προκαταρκτική

της μελλοντικής επεξεργασίας στίλβωσης,

αποσκοπεί στην αφαίρεση περίσσειας υλι­ κού από συγκολλήσεις, χυτά και σφυρηλα­ τημένα αντικείμενα. Χρησιμοποιείται επί­

σης για αναδιαμόρφωση των εργαλείων. Λειαντικά υλικά: φυσικά ή συνθετικά υλικά που χρησιμοποιούνται σε μορφή σκόνης

διάφορων κοκκομετρικών συνθέσεων, στε­ ρεών διάφορων διατομών ή συστημάτων με υπόστρωμα χαρτί και ύφασμα' κύριος σκο­

πός τους είναι η αφαίρεση υλικού από με­

Μήτρα: απλή ή σύνθετη μεταλλική φόρμα, συνήθως από σκληρό μέταλλο όπως ο χά­ λυβας, ο μπρούντζος ή ο ορείχαλκος, στην οποία σπρώχνεται ένα μεταλλικό φύλλο για να πάρει τη

μορφή της κοιλότητάς της.

Μικροπορώδες: η ύπαρξη εξαιρετικά μι­ κρών ανοιχτών πόρων, σκορπισμένων σε

όλη την επιφάνε ια ενός χυτού, οφειλόμενων

στην ατελή έκλυση αερίων κατά την ψύξη ή συστολή' του αντικεΙμενου. Μοντέλο: μια φόρμα από ξύλο ή άλλο υλικό

ταλλικές επιφάνειες, ακμές κ.λπ.

γύρω από το οποίο στοιβάζεται. η άμμος

«Λέπια»: οξείδια σχηματιζόμενα κάτω από

κοιλότητα του καλουπιού' αφαιρείται πριν

την επιφάνεια των χαλκούχων κυρίως κρα­

από την χύτευση. Μοντέλα χρησιμοποιού­

μάτων, όπως ο άργυρος στέρλιγκ' όταν είναι

νται και σε άλλες μεθόδους χύτευσης.

568

στη χύτευση σε άμμο, Ύια να σχηματισθεί η

Μορφοποίηση εν θερμώ: κάθε επεξεργασία

Ομαλοποίηση:

μορφοποίησης

σε

ενδιάμεσα στάδια της υπερύψωσης μιας με­

θερμοκρα­

ταλλικής φόρμας το αντικείμενο στρογγυ­

μετάλλου

που

γίνεται

θερμοκρασία ανώτερη από τη

σία του δωματίου.

αφαίρεση

ανωμαλιών,

σε

λεύεται ή εξομαλύνεται ενώ ακουμπάει σε

ΜΠΙΥιέτα: στα μη σιδηρούχα μέταλλα μέρος

χελώνας για έκχυση, εξέλαση ή σφυρηλά­ τηση' χυτό κατάλληλο για κυλίνδρωση. Μπίντρι: μορφή διακοσμητικής μεταλλοτε­ χνίας, προερχόμενη από την Ινδία' εντίθε­ ται άργυρος σε βάση από ειδικό κράμα ψευ­

δάργυρου, που τελικά μαυρίζεται. Μπλε βιτριόλι: θειϊκός χαλκός

- γαλαζόπε­

τρα.

ένα αμόνι ή μια επίπεδη μεταλλΙΚή επιφά­ νεια με τη

χρησιμοποίηση σφυριού, που

δεν αφήνει ίχνη, όπως από ξύλο, δέρμα, πλαστικό ή λάστιχο. Οξειδωτική φλόΥα: φλόγα αυλού με περίσ­

σεια οξυγόνου σε σχέση με το καύσιμο. Χρυσοποίκιλτο: μερικώς ή πλήρως επιχρυ­ σωμένο μέταλλο με στρώμα χρυσού, που

δημιουργείται είτε με αμάλγαμα χρυσού-υ­ δραργύρου είτε με ηλεκτρολυτική απόθεση.

Μπλοκ χτυπήματος: κυβόσχημο διαμορφω­

Όξινο καθαριστικό λουτρό: υδατικό διά­

τικό εργαλείο, που συνήθως φέρει ημικυ­

λυμα οξέος που χρησιμοποιείται για την

κλικές αυλακώσεις ποικίλων μεγεθών σε

αφαίρεση των οξειδίων από τις μεταλλικές

όλες της έδρες του και χρησιμοποιείται σε

επιφάνειες,

συνδυασμό με κατάλληλους ζομπάδες αμ­

συγκόλληση.

βλέος άκρου για την κατασκευή μικρών κα­ μπύλων μεταλλικών μορφών.

εξαερισμού: στενά

ανοίγματα

σε

κλειστά καλούπια που επιτ ρ έπουν την εκ­

Μπλοκάρισμα: τα αρχικά στάδια μιας μεθό­

δου

Οπές

συνήθως μετά την ετερογενή

διαμόρφωσης μεταλλικών

αντικειμέ­

νων που στηρίζεται στο σφυροκόπημα ενός

δίσκου ή άλλου επίπεδου σχήματος σε ένα θηλυκό καλούπι που μετατρέΠΕΙ ΤΩ επίπεδο σχήμα σε αρχόμενη τρισδιάσ,ατη μορφή.

φυγή αερίων.

ΠαΥίωση: εξαναγκασμός άμμου σε ένα κα­ λούπι να μεταβληθεί σε συμπαγή στερεή μά­

ζα με την επενέργεια εργαλείου που δου­ λεύει ως κριός. Παίξιμο: ένα ελάττωμα χυτού σε άμμο οφει­

Νιέλλο: διακοσμητική διεργασία κατά την οποία ένας σχεδόν ευτηκτικός συνδυασμός

λόμενο στη

μη καλή σύμπτωση του επάνω

μέρους της κάσας με το κάτω.

θειούχων αλάτων αργύρου, χαλκού και μολύ­

Παραμένουσες τάσεις: τάσεις που αναπτύσ·

βδου

σονται

τήκεται

σε

κοιλότητες μεταλλΙK(~ν

στη

μεταλλική

μάζα

κατά

τη

επιφανειών για την παραγωγή μαύρων πε­

διάρκεια της επεξεργασίας υπό άνιση ψύξη

ριοχών ή γραμμών.

ή από δραστικές αλλαγές της θερμοκρασίας

Ξεκαλούπωμα: Η αφαίρεση ενός χυτού από

συγκόλληση ή το «σβήσιμο».

Παρθένο μέταλλο:το μέταλλο που παίρνε­

το καλούπι του. Ξεφλούδισμα

κατά τη

καλουπιού: η

αποκόλληση

τεμαχιδίων (το «ξεφλούδισμα>.) από τα εσω­ τερικά τοιχώματα των που εγκλείονται στη

καλουπιών γύψου

μεταλλική μάζα του

χυτού και υποβαθμίζουν την ποιότητά του. Ολκιμότης ή όλκιμο: η ικανότης ενός με­

τάλλου να τραβηχθεί σε λεπτό σύρμα.

ται κατευθείαν από το μετάλλευμα, χωρίς να έχει υποβληθεί προηγουμένως σε άλλη επε­

ξεργασία. Πατίνα: η επιφανειακή εμφάνιση που παρα­

τηρείται στα μέταλλα (ιδίως τα χαλκούχα) με την πάροδο του χρόνου ή ύστερα από

κατάλληλη χημική επεξεργασία. Πατρόν: σχέδιο σε πλήρη κλίμακα σε μια

Ομαδοποίηση

κόκκων ή «κοκκοποίησψι:

επίπεδη επιφάνεια για δουλειά σφυρηλάτη­

μια τεχνική διακόσμησης μετάλλων, που

σης με βάση το σχέδιο αυτό μετριέται και

χρησιμοποιείται κυρίως στην κοσμηματο­

ελέγχεται το αντικείμενο.

ποιία, όπου μικρές σφαίρες από χρυσό ή

άργυρο

στερεώνονται

σε

μια

μεταλλική

Περιστροφική διαμόρφωση: η

διεργασία

επιφάνεια, χωρίς τη βοήθεια κολλητικού

της διαμόρφωσης μεταλλικών φύλλων προς

κράματος.

κοίλες φόρμες ή κελύφη σε περιστροφικά

569

συστήματα τόρνου, με το σπρώξιμό τους

Πυρίμαχο: κάθε μη μεταλλικό υλικό που

προς το ξύλινο ή μεταλλικό τσοκ.

ανθίσταται στην καταστροφική επίδραση

Περόνη

cotter.

στη

θερμή σφυρηλάτηση

του σιδήρου μια κωνική, σφηνοειδής περό­ νη με κεφάλι, που χρησιμοποιείται για την σύνδεση δύο κομματιών· στη

συγκόλληση,

της

θερμότητας,

υπενδύσεις

χρησιμοποιούμενο

των φούρνων και

στις

σε άλλους

σκοπούς που έχουν να κάνουν με την προ­

στασία από τη

θερμότητα και τη φωτιά.

επιμήκης περόνη σχήματος «ν»,που χρησι­

Πυρόμετρο: όργανο χρησιμοποιούμενο για

μοποιείται για τη

τη

συγκράτηση δύο προς

μέτρηση

ψηλών

θερμοκρασιών

σε

σύνδεση κομματιών όσο κρατάει η ετεΡΟ'Υε­

φούρνους, κλιβάνους και θερμαντικές διατά­

νής συγκόλληση.

ζεις ανόπτησης.

Πλάκα έλξης ή τραβήγματος: επίπεδη χαλύ­

Ραβδί υποστήριξης: ξύλινο ραβδί χρησιμο­

βδινη ·πλάκα με σειρές από βαθμονομημένα

ποιούμενο για την υποβοήθηση της περι­

ανοίγματα, μέσα από τα οποία τραβιέται

στροφικής μορφοποίησης των μετάλλων.

σύρμα με ειδική ελκτική τσιμπίδα, με σκο­ πό μείωσης της διαμέτρου και του μήκους του.

Ράβδος αυτογενούς συγκόλλησης: πληρω­

τικό

-

ή γεμιστικό μέταλλο σε μορφή χον­

δρού σύρματος ή λεπτής ράβδου, που χρη­

Πληρωτικό μέταλλο: μέταλλο που προστί­

σιμοποιείται κατά την αυτογενή Qυγκόλλη­

θεται στην ετερογενή ή αυτογενή συγκόλ­

ση με οξυακετυλενική ή άλλου τύπου οξει­

ληση , τηκόμενο με τη φλόγα, για σκοπούς

δωτικού καυσίμου αερίου φλόγα.

σύνδεσης, γεμίσματος

κενών ή

κάλυψης

επιφανειών .

Ραβδωτή κόλληση: κόλληση που γίνεται με την απόθεση πληρωτικού μετάλλου με μορ­

Προεξέλαση: αρχική μείωση του πάχους

φή ράβδωσης ανάμεσα στα προς σύνδεση

μπιγιετών σιδηρούχων μετάλλων ως προερ­

δύο μεταλλικά μέρη.

γασία για την κυρίως εξέλαση-καλανδράρι­ σμα.

Ρεοστάτης: σύστημα από στοιχεία αντίστα­

σης εισαγόμενα σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα

Πρώτο κόσκινο: κόσκινο χρησιμοποιούμε­ νο για την ομοιόμορφη κατανομή των πρώ­

των κόκκων άμμου κατευθείαν πάνω στο μοντέλο κατά τη

διεργασία χύτευσης σε

άμμο.

και ελεγχόμενα με ρυθμιστικό διακόπτη. Ρεπουσσέ: η διακοσμητική διεργασία της

διαμόρφωσης του σχεδίου της επιφάνειας

ενός ·κοίλου αντικεΙμενου με λεπτά τοιχώ­ ματα ή επίπεδης ανοιχτής μορφής, συνήθως

Πτητικότητα: η ατμοποίηση μιας ουσίας σε

από το πίσω μέρος του φύλλου, με ειδικούς ζομπάδες και σφυριά· η διεργασία ακολου­

μια ορισμένη θερμοκρασία.

θείται

συνήθως

από

τη

χάραξη

στην

Πτύχωση-κατσάρωμα: μια προκαταρκτική

εμπρός ή «καλή» επιφάνεια με χαρακτικά

ή εναρκτήρια επεξεργασία της τεχνικής της

εργαλεία, για την προσθήκη λεπτομερειών

υπερύψωσης με τη

και τον εμπλουτισμό του σχεδίου.

βοήθεια ειδικής κεφα­

λής αμονιού (αμονιού αυλάκωσης) ή ξύλι­ νης φόρμας με διάμηκες βαθούλωμα, σε

συνδυασμCf'με ένα ειδικό σφυρί με «στενό πρόσωπω). Γίνονται στο μέταλλο οκτινοει­

Ροϊκότητα: η ικανότητα ενός λιωμένου με­

τάλλου να ρέει εύκολα όταν θερμαίνεται σε ορισμένη θερμοκρασία.

δώς αποκλίνουσες ραβδώσεις, που εξομαλύ­

Σαπωνοποίηση: η μετατροπή ζωϊκού λίπους

νονται στο αμόνι με σφυρί.

ή φυτικού ελαίου σε σάπωνα όπως γίνεται

Πυρίμαχη πάστα: μίγμα από πυρίμαχο πηλό

ή

άλλα κατάλληλα πυρίμαχα υλικά που

χρησιμοποιείται

για

το

σφράγισμα

του

κατά το καθάρισμα των μετάλλων- κατα­ χρηστικώς και η γαλακτωματοποΙηση των ορυκτελαίων και των γράσων.

ανοίγματος ανάμεσα στο χείλος και το κά­

«Σαρώματα,,: σκουπίδια που μαζεύονται με

λυμμα των χωνευτηρίων-

επίσης μίγματα

σκούπα (ή αναρροφητήρα) από τους πά­

ρουζ, γης διατόμων, κιμωλΙας ή πηλού με

γκους εργασίας και το πάτωμα στα εργαστή­

νερό, που εφαρμόζονται σε μεταλλικά μέρη

ρια επεξεργασίας πολυτίμων μετάλλων, με

για την προστασία τους κατά τη

σκοπό την ανάιcτηση των μεταλλιιcών υπο­

ληση άλλων μερών.

570

συγκόλ­

λειμμάτων.

Σβήσιμο ή βαφή: η ταχεία εξαναγκασμένη ψύξη μετάλλου από ψηλά θερμοκρασιακά επίπεδα

μέσω

απότομης

επαφής

του

με

υγρά, αέρια ή στερεά, έτσι ώστε να αποκτή­

σει μερικές «προκαθορισμένες» ιδιότητες. Σενιέ: μεταλλικοί σωληνίσκοι χωρίς ραφή για την κατασκευή μεντεσέδων.

μέταλλο με αναγωγική τήξη και εξευγενι­ σμό .

Σκωρία: μεταλλικά οξείδια που επιπλέουν ή είναι ανακατεμένα με το λιωμένο μέταλ­

λο' ασκεί καταστρεπτική επίδραση στο χυ­ τό αν δεν αφαιρεθεί εγκαίρως. Σπαστό τσοκ: τσοκ χρησιμοποιούμενο για

Σιαγονωτή τσιμπίδα: για τη σταθερή σύλ­

την περιστροφική διαμόρφωση των μετάλ­

ληψη μικροαντικείμενων.

λων, που έχει διάμετρο μικρότερη από

Σιδηρομπιγιέτα: . μπιγιέτα σιδηρούχου με­ τάλλου που προορίζεται για μετατροπή σε

ράβδους, σύρμα και φύλλο ή για μορφοποί­ ηση με σφυρηλάτηση εν θερμώ.

«Σκληρή!!

ετερογενής

φους για την αφαίρεση από τη

τη

φόρμα μετά

διαμόρφωση, το τσοκ αποτελείται από

κινητά τμήματα. καθένα από τα οποία είναι

αρκετά μικρό, ώστε να μπορεί να βγει μέσα

συγκόλληση:

μια

μορφή συγκόλλησης όπου ως κολλητικό χρησιμοποιείται ειδικό κράμα ψευδάργυ­ ρου' άλλη μορφή «σκληρής» συγκόλλησης

είναι η χρήση ορειχάλκινων ραβδιών για τη

τη

διάμετρο μέρους του μορφοποιούμενου κελύ­

συγκόλληση άλλων μετάλλων.

από το άνοιγμα, αρχίζοντας από το κομμάτι

-

(~Kλειδί».

Σπειροειδής διαμόρφωση: μια τεχνική υπε­

ρύψωσης μιας μορφής με σφυρηλάτηση από την έξω επιφάνεια, με κατεύθυνση από το κέντρο προς τα άκρα της

μορφής, κατά

«Σκληρό!! τράβηγμα: το μαλάκωμα της υφής

σπειροειδή διαδρομή και κατά στάδια, μέ­

συρμ.iτων, σωλήνων χωρίς ραφή-τούμπων

χρι την επίτευξη του τελικού σχήματος.

και ράβδων με τράβηγμα εν ψυχρώ.

Στέλεχος εργαλείου: το άκρο μιας λίμας,

Σκλήρυνση: η διεργασία της επιφανειακής

μιας σμίλης, μιας εΚΥλυφίδας ή μιας κεφα­

σκλήρυνσης χαλυβοκραμάτων, κοινών χα­

λής αμονιού που εισάγεται σε μια λαβή ή

λύβων και πλούσιων σε άνθρακα χαλύβων,

άλλη συγκρατητική διάταξη.

συχνά όπως εφαρμόζεται στις αιχμές και τις

Στήριγμα συγκόλλησης: ένας «κουβαρια­

ακμές των χαλύβδινων εργαλείων' ταλλο θερμαίνεται στη κερασερυθροπύρωσης

το μέ­

θερμοκρασία της και

«σβήνεταη> το

γρηγορότερο δυνατό σε λάδι, νερό ή αλατό­ νερο'

κατά τη

σκλήρυνση, το μέταλλο

θερμαίνεται πέρα από την «κρίσιμη περιο­ χή)., έτσι ώστε να αποκτήσει τη

μέγιστη

σμένος» ρόλος συνδετικού σύρματος από "ί­ δηρο που χρησιμοποιείται για τη

συγκρά­

τηση μικρών αντικεΙμενων στη

διάρκεια

της συγκόλλησής τους.

Στίλβωση με νήμα: λείανση και στίλβωση δυσπρόσιτων με άλλους τρόπους περιοχών

δυνατή σκληρότητα.

ενός μεταλλικού αντικεΙμενου με ένα ισχυ­

Σκλήρυνση λόγω παλαίωσης: μια μεταβολή

με λειαντικό υλικό ή με το τράβηγμα του

των ιδιοτήτων ενός μετάλλου ή κράματος

που καταλήγει σε αυξημένη σκληρότητα και αντοχή και μειωμένη ολκιμότητα, παρό­ μοια με αυτή που παρατηρείται κατά την

ταχεία ψύξη, αλλ'

οφειλόμενη στην μα­

κροχρόνια έκθεση του αντικειμένου στον αέ­

ρό βαμβάκερό ή νάϋλον νήμα σκεπασμένο

μετάλλου μέσα από ένα κοπτικό-στιλβωτικό μέσο και ύστερά με τύλιγμα ή με πέρασμα του νήματος γύρω ή μέσα από το αντικείμε­

νο στα σημεία που πρέπει να λειανθούν με κίνηση μπρος-πίσω.

ρα του περιβάλλοντος.

Στίλβωση με σκληρό εργαλείο: μια διεργα­ σία στίλβωσης που εφαρμόζεται στα μέταλ­

Σκλήρυνση αιχμής-<ψύτης»: μια διεργασία

λα με ειδικό εργαλείο' χρησιμοποιείται επί­

σκλήρυνσης και επαναφοράς σε μειωμένη

σης για την περιορισμένη διαμόρφωση με­

σκληρότητα,

μύτη

ρικών μετάλλων όπως στην περίπτωση της

ενός χαλύβδινου εργαλείου , σε μια ολοκλη­

σφενδόνης των δαχτυλιδιών. Τα στιλβωτικά

ρωμένη φάση.

εργαλεία έχουν ποικίλα σχήματα και κατα­

που εφαρμόζεται στη

σκευάζονται από χάλυβα, αιματίτη ή αχάτη. Σκραιr:μέταλλo ακατάλληλο για άμεση χρή­ ση που μπορεί να δώσει χρησιμοποιήσιμο

Συλλίπασμα: χημική ουσία

-

ή μίγμα χημι-

571

υγρού, πάστας ή σκό­

σύνθετο σύστημα που περιλαμβάνει το κύ­

νης, που βοηθάει τη ροή του κολλητικού

πελλο χύτευσης, τους κύριους αγωγούς και

κατά τη

τους δευτερεύοντες αγωγούς.

κών ουσιών

- σε μορφή

συγκόλληση των μετάλλων, με τη

διάλυση, την πρόληψη ή την παρεμπόδιση του σχηματισμού των μεταλλοξειδίων και άλλων βλαπτικών ξένων υλικών' συλλίπα­ σμα χρησιμοποιείται επίσης στη

για τη

χύτευση

βελτίωση του ιξώδους των λιωμέ­

Τάσεις χύτευσης: τάσεις που εμφανίζονται στην μάζα του χυτού μετά τη

στερεοποίη­

ση και την ψύξη στο πλευρό των παραμε­ νουσών τάσεων.

νων μετάλλων- ως συλλίπασμα χρησιμο­

Τεχνική Ταρκάσι: ένθεση σύρματος σε ξύ­

ποιούνται, ανάλογα με τις συνθήκες, βόρα­

λο όπως γίνεται στην Ινδία και στην Πολω­

κας, άλας σαλπέτρ, αμμωνιακό άλας, μαγει­

νία (όπου αποκαλείται ινκρουστάτσια).

ρικό αλάτι και θειάφι.

Τήξη με χημική αντίδραση ή «σύντηξψ:

Σταμπάρισμα: διεργασία με την οποία δη­

κάθε διεργασία διαχωρισμού ενός μετάλ­

μιουργούνται σχέδια σε ομαλές μεταλλικές

λου από άλλα μέταλλα ή μ η μεταλλικές ου­

επιφάνειες με στιγείς, κάτι σαν σκληρές

σίgς, με τη

σφραγίδες άλλες μορφές σταμπαρίσματος

ρων προσθηκών που προκαλούν χημικές

είναι η αποκοπή τμημάτων μετάλλου από

αντιδράσεις το κύριο μέταλλο αποχωρίζε­

φύλλα και η δια μιας αποτύπωση εγχάρα­

ται συνήθως σε ρευστή κατάσταση.

κτων παραστάσεων.

βοήθεια θέρμανσης και διάφο­

Τοξικότητα: βαθμός πρόκλησης βλαπτικών

Συγκολλητική αυτοσχέδια διάταξη: κάθε .

επιδράσεων, λόγω δηλητηρίασης, στον ορ­

διάταξη όπως το συνδετικό σύρμα, τα τσι­

γανισμό κατά την εισπνοή ή διείσδυση μέ­

μπιδάκια, οι σφιγκτήρες και οι όποιοι συν­

σω του δέρματος της σκόνης ή των ατμών

δυασμοί τους,

ενός μετάλλου.

που χρησιμοποιείται για τη

συγιφάτησή των προς συγκόλληση μερών στη

σωστή θέση.

Τριχοειδής ενέργεια: φυσικός νόμος ενέρ­ γειας βάσει της οποίας ένα υγρό (όπως το

ΣύνΔCση με κολλάρο: σύνδεση δύο ή περισ­

λιωμένο κολλητικό), ερχόμενο σε επαφή με

σότερων μεταλλικών κομματιών με ένα συ­

ένα στερεό (όπως το προς συγκόλληση μέ­

σφιγκτικό κολλάρο.

ταλλο) έλκεται από το στερεό εξαιτίας των

Σύνδεση με σύρμα:

η χρήση σιδερένιου

συνδετικού σύρματος για τη

συγκράτηση

διάφορων μονάδων κατά την ετερογενή συ­

μοριακών έλξεων και ρέει προς την κατεύ­

θυνσή

του,

αποκαθιστώντας

μια

ισχυρή

σύνδεση.

γκόλλησή τους. Κάθε σχετική βοηθητική

Τρύπημα: κατασκευή τρυπών στο μέταλλο

διάταξη χαρακτηρίζεται ως αυτοσχέδιο συ­

με τη

γκρατητικό σύστημα Σύνδεσμος

JIG.

«τ»: σύνδεσμος

στο

σημείο

ένωσης δύο μεταλλικών μερών υπό κατά προσέγγιση ορθές γωνίες, σε σχήμα ,.τ

...

Συστροφή: το αποτέλεσμα των δυνάμεων συστροφής που ασκούνται εξωτερικώς ή . εμπεριέχονται στη

μάζα του μετάλλου λό­

γω των συνθηκών μορφοποίησής του.

χρησιμοποίηση

κούς ή διακοσμητικούς λόγους. Τσοκ: ξύλινη, ή μεταλλική, στερεή μορφή

με εσωτερικό σπείρωμα που χρησιμοποιεί­ ται για τη

στερέωση

στον τόρνο περι­

στροφικής διαμόρφωσης δίσκοι από φύλλο μετάλλου . σπρώχνονται προς τη

φόρμα αυ­

τή με περιστρεφόμενα εργαλεία, για τη δη­ μιουργία

Συνδετικά προσαρτήματα: μηχανικά προ­

μηχανικών εργα­

λείων ή εργαλείων χεριού για λειτουργι­

μεταλλικού

κελύφους.

Επίσης

τσοκ είναι κάθε συσφιγκτικό και στερεωτι­

σαρτήματα σε μια μεγάλη ποικιλία σχημά­

κό σύστημα στελεχών περιστροφικών ερ­

των, έτοιμα ή αυτοσχεδιαζόμενα, που χρη­

γαλείων.

σιμοποιούνται για τη

στερέωση κοσμημά­

των σε υφάσματα ή μέρη του σώματος.

Σύστημα

τροφοδότησης: η

είσοδος

Υπέρλεπτο φύλλο-φόιλ: μεταλλικό φύλλο πάχους μικρότερου των

από

0,005 " .

Υπερύψωση: η διεργασία που οδηγεί

στη

όπου μπαίνει το ρευnτό μέταλλο και προ­

δημιουργία μιας κοίλης μορφής από ένα επί­

χωράει μέχρι να φτάσει στην κοιλότητα τού

πεδο φύλλο μετάλλου με βαθμιαία ανύψωση

καλουπιού'

και άλλη διαμόρφωση των πλευρών του μέ-

572

αποτελεί

ένα

ολοκληρωμένο

Χρωμάτισμα: ανάπτυξη

σαι συστήματος σφυριών-αμονιών.

Υπόλειμμα: ρινίσματα πολύτιμων μετάλλων που συλλέγονται για ανάκτηση και επανα­ χρησιμοποίηση.

Φιλιrκρέ:

ανοιχτή

διακοσμητική

δομή,

συγκολλημένα

σε

μικρές ή

μεγάλες

μονάδες. Φυrοκεντρική χύτευση: μια τεχνιΚή χύτευ­ λο όσο και το καλούπι περιστρέφονται κατά

διάρκεια της χύτευσης σε ειδική μηχα­

νή φυΥοκέντρησης το μέταλλο σπρώχνεται

να υποστεί φυσική επιφανειακή οξείδωση.

Χτύπημα: το σφυροκόπημα ενός κομματιού

σιδήρου με σκοπό τη

συμπίεση, την επιπέ­

Φύλλο χρυσού: χρυσός σφυρηλατημένος ή

εξελασμένος σε μορφή εξαιρετικά λεπτού φύλλου · και άλλα μέταλλα όπως ο λευκό­ χρυσος και ο άργυρος μορφοποιούνται σε

Ι\πέρλεπτα

Χύτευση

βαρύτητας:

μέθοδος

χύτευσης

λιωμένων μετάλλων που βασίζεται για το

γέμισμα στη

του

καλουπιού

αποκλειστικώς

δύναμη της βαρύτητας.

Χύτευση σε μήτρα: χρήση μεταλλικών μη­

στο καλούπι.

φύλλα

που

χρησιμοποιούνται

για διακοσμητικούς σκοπούς. Φυσερό: ένα πιεστό δοχείο από δέρμα και

ξύλο με ελατήριο, που χρησιμοποιείται για τη

ματος ή λακκοχρώματος ή με το να αφεθεί

δωση ή το «άπλωμά» του.

σης κατά την οποία τόσο το ρευστό μέταλ­

τη

ση χημικών ουσιών, θερμότητας, ελαιοχρώ­ το μέταλλο εκτεθειμένο στο περιβάλλον και

όπου χρησιμοποιούνται σύρματα κάθε λο­ γής

πατίνας στην επι­

φάνεια ενός μετάλλου με την χρησιμοποίη­

δημιουργία ρεύματος αέρα, που ανεβά­

ζει την θερμοκρασία της φωτιάς ή εμπλουτί"

ζει με οξυγόνο την φλόγα ενός αυλού. Χάραξη, επιφανειακή:

η

τρών για τη

χύτευση διάφορων σχημάτων.

Χύτευση με «χαμένο κερί,,: μια μέθοδος χύ­ τευσης ακριβείας που περιλαμβάνει την κα­

τασκευή ενός μοντέλου από κερί, την επέν­ δυσή του με γύψο ή πηλό και, μετά την ξή­ ρανση της επένδυσης, τη

δημιουργία κοι­

λότητας με την εκδίωξη (λιώσιμο και μερι­ κό κάψιμο) του κεριού και πλήρωση του κε­

νού με .λιωμένο μέταλλο. Χύτευση: η διεργασία του χυσίματος λιωμέ­ νου μετάλλου σε καλούπι. Το αποτέλεσμα είναι το χυτό .

διακοσμητική

διεργασία της δημιουργίας αβαθών γραμ­ μών ή επιφανειακών εφφέ σε μέταλλο με

Χωνευτήριο: δοχείο από πυρίμαχο υλικό

για το προς τήξη μέταλλο.

χαρακτικά εργαλεία όπως οι γλυφίδες, οι

Ψεκασμός με μέταλλο: μια διεργασία εφαρ­

σμίλες κ .α.

μογής λεπτού σπρέυ ·λιωμένου μετάλλου για

Χαρτί λιμών: μέσο καθαρισμού στομωμέ­

νων λιμών από τα λεπτά γρέζια. Χελώνα:

χυτό

κανονικού

σχήματος

που

άλλη τεχνική διαμόρφωσης.

Dore:

ση

ειδικού

αυλού

τύπου

χρή­

πιστολιού,

που

τροφοδοτείται με σύρμα, το λιώνει με φλό­

επέξεργάζεται με εξέλαση, σφυρηλάτηση ή

Χρυσούχος άρrυρος

επιμετάλλωση μιας επιφάνειας με τη

άργυρος που πε­

γα ασετυλίνης και το εκτοξεύει στην καλυ­ πτόμενη επιφάνεια .

Ψυχρή έμφραξη: διαχωριστική γραμμή που εμφανίζεται

στην

επιφάνεια

ενός

χυτού

μικροποσότητες

εξαιτίας της διαφοράς θερμοκρασίας δύο

χρυσού μετά την αφαίρεση του μολύβδου με

ρευμάτων λιωμένου μετάλλου κατά τη χύ­

κυπέλλωση.

τευση.

ριέχει

υπολειμματικές

573

Βιβλιογραφία

HISTORICAL ADAIR, JOHN ,

University (1958).

The Νa\'οίο aIId Ptteblo SiIversnIit!,s. οί Oklahoma Press, Norman, Okla.

De Re MeIDJIir:α . Basle, 1556.

Translated by Herbert Clark Hoover and Lou Hoover (1912) . RepubJished: Dover Publica· ,ίοη" New York (1950) .

AIΤCHISON, LESLIE, Α History ο/ Με/α/5. Τwo volumes; Interscience Publishers, Inc., New York (Ι960); M.cdooald .nd Εν.η" London ( Ι960).

ANDERSON, LAWRENCE. The ΑΥΙ ο/ /he Si/versmiIII ίιι Mexico: 1519- 1936. Τwo volumes; Oxford University Press, New York (1941).

BANCO DE Ιλ REPUBLICA. Bogota, Colombia, 80 Masterpieas Irom ιΙιε Gold Museum (1954) .

- - - , Barradas, Jos6 Perez de, Orfebrerίa PreAGRICOLA, GEORGIUS ,

JIispanica de C'olombia (1958).

PAUL, Th e G;Jding Proass and !ιιε Metal/urgy οι Copper and Lead among Ι/ιε Pre-Columbian lndiaπs. Translated . by C. F. Reynolds; Danmarks Naturvidenskabelige Samfund, K~benbavn (Ι938).

DERRY-HILL. HENRV and SIONEY, Α nt;que Gold Boxes, ΤΙιε;, Lore and Their Llιre. Abelard Pre,s, New York (1953).

DHUSHAN, JAMILA 8RIJ. /ndian Jewellery, OrnanIellts and Decorative Designs. D. Β . Taraporeval. 50η, .nd Co., Ltd., Bombay (1958). Α general survey of lndian jewelry.

BIRINGUCCΙO. VANNOCCIO. The Pirotechn;ca (De la Pirotechnica). Venice, 1540. Englίsh translaιίοη by Cyril StanIey Smith and Martha Teach Gnudi. The American Institute οΙ Μίηίπι and Meta)lurgical Engίneers. lnc. (1942). Τhis is thc first printed book dealίng with the applίed meral arts and the proces..o;cs ο! ore reduction.

DONNJN. ALFRED. TuIenag and Paktong. Oxford University Press (1924). Α history ο! Chinese nickel aIIoys.

DQYER. MARTHA, ΜοηιοΙ Jewellery. Nationalmuseets Skrifter. Etnografίsk Roekke, ν, Ι Kommission Hos. Gyldenda)ske Boghandel. Nordisk Forlag, K~benhavn (Ι952).

BERGS;E,

DRADFORD,

ERNLE DUSGATE SELDY. Contemporαry

Jewel/ery and Si'ver Desigll . Heywood and Co., London (Ι950).

574

- - - , Four Cellluries ο/ European JewelIery.

Philosophical Library, New York (1953).

- - - , EngJis/J Victorian Jewellery. Robert Μ.

McBride Co., New York (Ι959).

BURGESS, FRED W •• AηΙίqιιε JeweJry and Trinkets.

Tudor Publi,hing Co., New York (Ι937 )..

CALVILLO, MADRIGAL 5., P/oteria Mexicana. νοl. 9 of Cο)Jeccίόn Anahuac De Arte Mexicano, Ediciones Oe Arte, Mexico (1948).

CARLI, ΕΝΖΟ, Pre - Conque~'I GoJd~'miIII 's Work ΟΙ ColoInbia. WilIiam HeinemaIln, London (1957).

CELLINI, BENVENUTQ. T,eati~'ej' οη GoldsnliIhing and Scu/pture. Tr.ns. by C. R. A, hbee (Ι898) .

CENNINI, CENNINO οΆΝΟΚΕι\, Τ/ι ε Cra/tsman's Handbook. 11 Libro Dell' Arte, fifteenth century. TransIated by ΟθΩίε\ V. Thompson Jr., Yale University Press (1933) . New Edition: Dover Publications, New York (1963).

CHIKASHIGE. MASUMI, Alc/Iemy and O,JIer ChenIical AchievemeIIts ο/ ι/ιε Orient. Tokyo (1936).

OAVIS, Μι\ΚΎ ι .• and PACK, ORETA. Mexican Jewelry.

University ο! Texas Press, Austin '(1963) . Απ excelIent survey. ΟΕ KERΤESZ, Μ. WAGNER , Historia Universol de 'os Joyas. Ediciones Centurίόn. Buenos Aires ( Ι947). ΟΕ LA BORDC LLA. OR. DANIEL RUBIN . Ιοι Tesoros Art;sticos del Perll. Museo NacionaI de Ciencias Υ Arte. Universidad NacionaI Autonoma de Μοχίcο, Μοχίcο, D.F. (196Ι).

EVANS. JOAN. Α HisIory οι JeweJlery, J 100-/870.

Pitman Publishing Corp., New York (1953).

F ETTICH. NANOOR, Α rcheologia Η IIngar;ca, Archaologische Studien. Akademiai Kaido, Budapest (1951). Α bistory ο! the late metal 8ΓΙ ο! the Huns.

Finnish Kalevala TrinkeIs. Kalevalaisen Naisen Muistromerkkiyhdistys, f. Υ. Suomi, HcIsinki (1939).

FLQWER, MARGAREΤ, Victorian Jewel,y. Duell.

5loan & Pearce, New York (195Ι).

FORMAN, W ., Swo,ds and Daggers 0/ /ndonesia.

London. Photographs.

GEJΞRLINGS. CERALD Κ ., WrougIII /ron ίιι Arc/IiIccIure. Charles Scribncr's Sons, New York (1929).

GOWLAND, W ., MetαJs αnd MetαIworking

in 01d Japan Sociery (1915) .

HAMLYN , Ρλυι w ., FORMAN, Β. , and DARX, PHILIP, Βει,ίπ Art. Batchworth Prcss Ltd., Spring Housc, London (1960) . ΗΟΜΜλ , J., editor, Masterpieces ο/ Japanese . Sword GlJards. Τokyo Society ΙΟΓ the Preservaιίοη οΙ Japanese ΑτΙ Swords (1952). Τext ίη Japanese and English. Folio οΙ 159 plates.

HUGHES, GRAHAM, Modern Jewelry. Crown PubJishers, New York (1963). Α handsome book, profusely illustrated. ΗυΝΤ, w. ΒΕΝ, Indiαn Si/versf1,itI,ing. Bruce PubIishing Co., MίJwaukee (1952).

JESSUP, RONALD F. , Anglo-Sαxon JeweJlery. Frederick Α. Praeger, New York (1953).

JOHNSON, λΟλ MARSHALL, Hispanic SίIverwork.

Hispanic Society οΙ America, New York (1944).

KAYSER, 5ΤΕΡΗΕΝ 5., JewisJJ Ceremonial Art. The Jewish Publication Society of America, Philadelphia (1959) . ΜλΝΝ, JAMES ο. , The EtclIed Decoration ο/ Armour. Proc. British Academy (1942).

MCCARΤIIY, JAMES REMJNGΤON, Rings thrortgh the Ages. Harper & Brothers, New Υ ork (1945).

Lietuv;u Liαudies Menas (Lithuanian Prehistoric Jewelry). ViJnius (1958). Russian and Lithuanian text. lavishly iIIustrated.

MERA, HARRY Ρ., lndiαn Silverwork ο/ the Southκιε.~I. VoIume Ι, Dale Stuart Κίηι, Globe, Arizona (1959). lllustrated. ΡΟΚΤλ, JOHN 8APTJSΤA, NatIfra/ Magick. Α volume ίη the CoIIector's Series ίη Science, edited by Derek J. Price. Τhe Smithsonian Institution.

Basic Books, New York (1957).

RACZ. JSTVAN, Kivikirves ία Hopearis/i (Stone Axe and SiIver Cross). Helsingissa Kustannusosakeyhtio Otava, Helsinki (1962) . Early Finnish "Kalevala" jeweJry. ΚΕJΝ, J. J., TJ,e lndus/ries ο/ Ιορaπ. London (1889) . κινΕΤ, PAUL and ARSANDAUX. Η . , La Metollurgie εη Amerique Pre-CoIumbienne. L'1nstitut dΈthnο­ logie, Paris (1946).

R08IN50N. 8. w .• The Arls '0/ the Jαpαnese Sword. Charles Ε. Tuttle Co., Rutland, νι (1961).

ROGERS, FRANCES, and ΒΕλΚΟ, ALICE, 5000 Years ο/ GeIns ond Jewelry. J. Β. Lippincott Co., Philadelphia (1947).

ROSSI, FILIPPO, ΙΙαlίαη Jeweled Arts. ΗaΠΥ Ν .

Abrams, Inc., New York (1954).

SAVILLE, MAR5HALL Η., ΤΙιε GoldsmίtlI's Art ίη Ancient Mexico. Museum οΙ the American Indian, Heye Foundation. Ncw York (1920).

SISSONS, w., Old SheffieId ΡΙα/ ε. Pawson and Brailsford, Sheffield.

SIYIERO, ROOOLFO, Gli Ori e Le Ambre del Museo Να1.ίοπalε di ΝαροΙί (Jewelry and Amber of the National Museum οί Naples). Sotto LΆΙtο Patronato della Accademia Nazionale dei Lincei •.Sansoni (1959). Ιαραπ .

ΤransIated,

5ΤEINGRARER,

ERICH, A,ιιίqιιε Je,,'e/ry. Frederick Praeger. lnc., (1957). ΤΙ/ι! $ΙUte Arl1IOlιry MIl.felInI ΟΙ ιΙιε Moscow Krtfll1in. Moscow (Ι 958) ; 381 pages of plates iIIustrating mainly metal objects ίη the colJection. ΤHEOPHILUS PRESBYTER (Roger οΙ Helmarshausen), Schedula DiversarilIJn Artiunt (Οη Diverse Arrs). Α twelfth-century treatise, translated by John G. Hawthorne and Cyril Stanley Smith, Τhe University οΙ Chicago Press (1963) . Τhe earJiest account, firsIhand. οΙ meIalworking. ΟΙ speciaI interest is Book ΠΙ: The Art οί the MetaJworker (ρρ. 77-J87).

UNDERWOOD. LEON, Bronl.es ΟΙ WesI A!ricα. Alec Tiranti Ltd., London (1949).

VASARI, GEORGIO, Vasari οπ Technique. 1550; translated by louisa S. Maclehose (1907).

Republished by Dover Publications, New York (1960) .

WYLER, SEYMOUR Β •• The Book ο/ Sheffield Ρ/α/ε.

Crown PubIi~hers, New York (1949).

- - - , Τlιε Book ο/ OJd Silver, .EngJisIr, Λ merican, Foreign. Crown Publishers. New York (1960). Α.

BOOKS

ΟΝ

ΜΕΤλΙ

CRAPΤS

BOLAS, ΤHOMAS,

EtcIIillg on Metals, Νίεllο and Inlay. Articles from the Useful Arts and Handicrafts Series, Νο. 22, edited by Snowdon Ward; Dawbarn and Ward, London (about 1900).

BOLLINGER, J05EPH WALΤER, Elementary Wrought Iron. Bruce Publishing Co., MiIwaukee (1930).

80VIN, MURRAY. Jewe/ry Mαking !or ScJIooJs, Tradesmen and CralIsmen. Published by the author, New York (1964).

BOWMAN, JOHN J., and HARDY, R. λΙΙΕΝ, The Jewe/ry Engraver's MaIIual. D. νιη Nostrand Company, Princeton; N.J. (1954).

CUZN.ER, BERNARD. Α Sίlversmith 's Manua/. Lon· don (1958).

ELLACOTT, s. Ε., Forge and FoΙIndry. Methuen's Outlines, Methuen, London (1955).

EMERSON, λ. Κ., Hand-Made Jewelry. The Dryad Press, Leicester (1953).

EVANS, Τ. FRANKLIN, Hammered Metαlwork. University οί London Press, London (1936).

FElRER, JOHN L., General Metols. McGraw-HiII ΒοοΙ Co., New York (1959).

FMANKE, LOJS Ε., Handwrought JeweIry. ΜcΚnίghΙ and McKnight Publίshing Co., Bloomington.

IlΙ. (1962). ΟΕΕ, GEORGE Ε .• The Goldsmit1I's αnd Silversmith'J Handbook. Τhe Technical Press, Gloucester Road, Kingston ΗίΙΙ, Surrey (1952).

COOGERTY, THOMAS Ρ., Hand Forging and Wroug/II Iron Ornamental Work. Popu)ar Mechanics, Chicago (1911).

HARDY, R. ALLEN. and BOWMAN, JOHN J., Tl,e ΜειαΙ

575

Jewelry Repair ΜaπυαΙ. D. Van Nostrand Company, Princeton, N.J. (1956).

- - - , The Jewelry Engraver's Μαιιυαl. D. Van Nostrand Company, Princeton, Ν.Ι. (1954).

HQRTH, λ. C., Repou$se Metalwork. Methuen and Co., London (1905). Art nouveau designs.

KRONQUISΤ, EMIL F., Metalcrajt and Jewe/ry. The CharIes Α. Bennet Company, Peoria, 111.

(1926).

LILLICO, J. W., Blacksmith'.f ManuaI, Jlluslraled.

Crosby Lockwood & Son, London (1930).

LINICK, LESLIE L., Jeweler's Workshop Prat:Iices.

Henry Paulson and Co., Chicago (1948).

MARTIN, CHARLES J., with D'λΜΙCΟ, VICTOR, How 10 Make Modern Jewelry. Museum ο! Modcrn Art, New York (1949). Distributed by Doubleday & Co., Inc., Garden City, Ν.Υ. ΜλΚΥΟΝ, ΗΕΚΒΕΚΤ, F.S.A., MeIalwork and EnamelJίng, Third Edition. Dover PubJίcations, New York (1955).

MILLER, JOHN Ο., Με/αΙ Arl Cra/l$. D. Van Nostrand Company, Princeton, Ν.Ι. (1948).

PACK. GRETA, Jewelry and Ename/ing. D. Van Nostrand Company, Princeton, Ν.Ι. (1941).

- -.- , Chain$ and Beads. D. Van Nostrand Company. Princeton, Ν.Ι. (1952).

PRUDEN, DUNSTAN, SίlversmiIhing, lts Principle and Practice ίιι the Smal/ Workshop. St. Dominican Press. Sussex (1933).

ROOD, JOHN, Sculpture with α TorcII. University of Minnesota Press. Minneapolίs (1963).

RURAL INDUSTRIES ΒυΚΕλυ, The Blacksmith'$ Cra/t (Publίcation Νο. 54). Wimbeldon, ,England (195~).

---ο

WroughI lronwork (Publication Νο. 55).

Wimbeldon, England (1953).

SCHOENFELT. JOSEPH F .• Designing and Making Handwrought Jewelry. McGraw-Hill Boo1c. Co., New York (1960).

SHIRLEY. λ. J., and SHIRLEY. λ. F •• Handcra/t ίπ Meιαl. Β. Τ. BaIsford, London (1953).

SMITH, DONALD. MeIalwork. Β. Τ. Batsford, London (1948) .

STOREY, MICKEY, Centrifugal Casting as a Jewelry Process. International Τext ΒοοΙ (1963).

THOMAS, RICHARD, MeIalsmiIhing jor the ArtisICrajtsman. Chilton Company, ΒοοΙ Division, New York (1960). νΟΝ ΝΕυΜλΝΝ. ROBERT, The Design and Creation οι Jewelry. Chilton Company. ΒοοΙ DivΊSΊ~n, New York (1961).

WATSON, JOHN, Tables jor ιlιε Use ο! BlacksmitIIs and Forgers. Longman·s. London (1906).

WEINER. LOUIS, Hand Made Jewelry. D. Van Nostrand Company, Princeton. Ν.Ι. (1948).

WILSON, Η., SiIverwork and Jewellery . .Sir Isaac Pitman and Sons. London (1951). Includes sections done with Professor Unnp Bisei of the Imperial Fine Art Col1ege, Tokyo. οη Japanese Techniques.

WINEBRENNER, ΚΕΝΝΕΤΗ Ό., Jewelry Making as απ Λτl Ex.pression. International Textbook Company, Scranton, Pa. (1955).

576

TECHNICAL

WILLIAM, and HOGABOOM, GEORGE Β., Princip/es οι Electroplaling and ElecIrojQrming, Third Edition. McGraw-Hill ΒοοΙ Co., New York (1949). Authoritative work οη the subject.

BRANNT, WILLJAM Τ., editor, Metal Work.er'$ Handy Book οι Receipts and Processes. Hodder and Stoughton, London (1920).

BRAY, JOHN L •• Non-Ferrous ΡrοdUΙ'ι;οn MetaJ/urgy, Second Edition. John Wiley and Sons, New York; Chapman and Hal1, London (1953).

FIELD, SAMUEL, and ΒΟΝΝΕΥ, SAMUEL ROBE;RT. The Chemical CoJoring ΟΙ Metals. Chapman and Η.Η, London (1925).

FRASER, RQLAND R., Gennal Metol: Principles, Procedures and Projects. Prcntice-Hall. Englewood CΙiffs, N.J. (1955).

Henley's Twentieth-Century Book ο! Formulas, Processes aΜ Trade Secrets, edited by Gardner D. Hiscox, Μ . Ε.; .1944 revised and enlarged edition by Professor Τ. O'Conor Sloane,. Α.Β., Α.Μ., . Ε.Μ., Ph.Q.. Τhe Norman W. Henley Publishing Co., New York.

HIORNS, ARTHUR Η., ΜειaΙ Coloring a"d Bronz~ ίπκ. Macmil1an and Co .• London (1920).

JOHNSON. CARL G., MeIaIlurgy, Fourth Edition, Revised. American Technical Society, Chicago ( 1956).

Metal Finishing Guidebook-Directory jor 1963, Thίrty-first Annual Edition. Metals and Plastics Publications, New York.

Metals Handbook, 1948 EdiJίorι, prepared under the direction οΙ the Metals Handbook Committee; edited by Taylor Lyman. American 50ciety for Metals. Cleveland. Reprinted January 1954.

MetaIs Handbook, VoJume 1: Properties and Selection οΙ Metals. Eighth .Edition. American Society for Metals, MeIals Park, Ο. (1961).

1959 Minerals Yearbook, Volume ΠΙ, Area Reports, prepared by the staff οΙ the Bureau ο!

Mines. Division of Minerals. United States Department of the InteriQr. United States ΟονεΓη­ ment Prinfing Office, Washington, D.C. (1960).

NIGHTlNGALE, Τίιι Solders. Τίη Research Institute, Birmingham Printers. London (1932).

TJle Oxy-Acetylene Handbook. Linde Company, Division ο! υηίοη Carbide Corporation, New York (1960).

Oxyacetylene Welding, Fourth Edition, revised by Morgan Η. Potter. American Technical SocieIy, Chicago (1956).

REAGAN, JAMES Ε .• and SMITH. EλK~ Ε . , MetaJ Spinning. The Bruce Publίsbing Co.. Milwaukee (1946).

SMITH, CYRIL STANLEY. Α History 0/ Metallography. University οΙ Chicago Press (1960).

The deve)opment of ideas οη the structure of metals before 1890.

BLUM.

7001 Enginet'r.s Hundbouk, An1erican Society οΙ Τοοl Engincers. DetroiI. Micb. McOraw-HilI Βοοκ Co. , New York (1949) .

WAtoNι:Jt.

CΙΙΑΚLι:.s

Wagner School 8",lon (1950) .

L . 11 . ,

Wι· lJί"g HιιllύΙ,oιJί, R~.)';.)Ίu,,,'e

1'~' xI

οΙ Sίgn

Βοοι..

and

υl (,' iιύί"κ .

Coηtmerc.:ia!

Sc:ction Two. GIJ.\', Prt)(:(·~'!it·.1·.

Wf'IJiIIg

f'ιJurIh

ΑΓΙ.

Arι: uIIJ EιJίιίoη.

American Weldina Society, New .York (1958).

MlSCELLANEOUS L VΙ-ΙCΗ.

JOHN. M~Ιal S,·II/pIIIrc. Studio·CroweIl, New Yurk (1951) .

Murking P,t'~:iolls Mt'tuls Commercia! StanιJ3rd~ published by Ihe U. S. Department οΙ Commerce. Nutional Bureau οΙ Standoιrds; solcJ by Suρc:rintendent οΙ DocumenIs. WashingIon, D.C, Commercia! Sιaηd:.ιrd CS66-38. ΜοιτΙίηΒ ο! Arricles Made Wl)olly οτ ίη ΡΟΙΓΙ οΙ Platinum Commerciu! Standard CS67-38, Mi&rking ΑΓιί­ cles Made of Κ;ΙΤθΙ Gold Commercia! Stundurd CSll ΙΙ-44 , Murking of Jewe!ry and NoveIIies οΙ SiIver Cuntmercial Sι;ιnd;ιrd CS51-H, Murking Arricles Made οΙ SiIver ίο Contbination wiIh Gold Commercial Standurd CS47-34 . ΜθΓΙίηι οΙ GoldFirIed and -RoIled Οοιd-ρl.ιΙι: Articics Other (han Wuιchcases Tlι ~ Murk;"K 1)/ Ρrι>Ι·ίιJιι.s M"luf.1" Α Guide Ιο Moιrkings <and DescripIions Used ίη rhe JeweIry Τr:.ιde, JewcΙι;:r's VigilHnce CommiIIee. 45 WcsΙ 4.sIh SIrccI, Nc'~ York CiIY.

SP ERISEN. FRANCΙS J .•

The Bruce (1961 ) .

TJ/e

Publίshing

ΛτΙ ο/

ΙlΙ~

Company,

LupiJuty.

Milwaukc:e

UNTRA C ιtT, ΟΙΙΡΙ, "l::nuιllt, IiIIg ωι Μι-ιι,Ι. ChiIton Comρany,

Βοοκ

Division,

l)hiIadcIphioι.

ul1ιl

New York (1957).

Κοίλο βραχιόλι από Υνήσιο ασήμι. σχεδιασμένο από τους Namma KoIJorgen Ο ί ΙΖθΙ για την Georg Jensen SiIversmiths. Ltd . 1960. Φωτογρ. Junio r.

577

ΠΑΡΟΡΑΜΑΤΑ

Σελ. » » » » »

578

363 390 519 549 558 558

Στίχ . » » »

»

»

7 28 17 11 13 22

Αντί »

Διόβαζε » »

»

φυθροπυρήτης σωμόιτα ποσότης Πφιφ€ρεις

»

παγωμ€νη

»

»

από

»

»

»

ερuθροπύρμισης σωμάτια

ποσότητα Περιφέρειες παγιωμένη επί

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΕΧΝΙΤΕΣ (ΜΕΤΑL TECHNIQUES FOR CRAFTSMEN) ΤΥΠΩΘΗΚΕ ΣΕ 3.000 ΑΝΤιΤΥΠΑ . ΤΟ ΝΟΕΜΒΡΙΟ 19Β6 ΣΤΟ ΛΙΘΟΓΡΑΦΕΙΟ ΦΩTOΓlOyNΙKA ΕΠΕ ΑΠΟ ΤΗΝ .ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΟΜΜΕΧ. ΕΠΕ ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΟΜΜΕΧ

*

- ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Δ . Π . βΑΚΑΤΑΤΣΗΣ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Α ' ΕΚΔΟΣΗ

• ΑΘΗΝΑ 1986 1986, ΓΙΑ ΤΗΝ

COPVRIGHT~

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ :

ΕΟΜΜΕΧ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ ΜΕΤΑΠΟIΗΤιΚΩΝ

ΕΠΙ Χ ΕΙΡΗΣΕΩΝ

&

ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙ Κ ΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ · ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ :

Ξενlα ς

16 & " ΕβΡοU • 11528 77 ,15,002·77,15,003 Τέλεξ : 218819 ΗΜΙΗ GR

ΑΘΗΝΑ

Τηλ. :

• Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΙΝΑΙ ΠΙΣΤΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ τον οουΒΙΕΟΑν & COMPANV

OIKOV

• ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΜΕΡΙΚΗ ' Η ΟΛΙΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

τον

KEIMENOV

ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΧΩΡΙΣ

ΤΗ ΓΡΑΠΤΗ ΑΔΕΙΑ τον ΕΚΔΟΤΗ

• 158":

0-385-03027-4

Library

σΙ

CΟΡΥήghι ΑΙΙ righιs uscά

Congress Cataloa Card Number "65-16397

© 1968, 191' by Doubleday '" Company, Inc, reserved.

Νο

materiaI

without written permission

ίο οΙ

this book may bc the pubIisher

ΟΤ οί

the copyrigbt owners whose names appear witb the lustratiνe material.

il~

Χάλ κ ινο υδροδοχείο μ ε διακό σμηση ρεπουσσέ α π ό τ ο New Delhi, Ινδία. Ύψος 12 ίντσες, συλ­ λογή Leonard Gang .. Φωτογραφία Ορρί .

...