Programma Vlaanderen & Brussel by FARO

TIJD

Programmabrochure

april 2013

0 p t s de !

zo n da g

En als Panamarenko wĂŠl iets interessants doet, maak je het mee op Cobra.be De cultuursite van de VRT

“Sta even stil bij de tijd.”

INHOUD

Beste erfgoedliefhebber,

Voorwoord Handleiding programmabrochure

PROVINCIE ANTWERPEN ANTWERPEN k.ERF KEMPENS KARAKTER MECHELEN NOORDERKEMPEN

8 17 20 23 30

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL

PROVINCIE LIMBURG MIJNSTREEK HASSELT HASPENGOUW

46 47 52

De slogan van deze dertiende editie van Erfgoeddag is meer dan ooit een uitnodiging. Een uitnodiging om de dagelijkse race tegen de tijd even af te remmen, en stil te staan en te genieten van het werk van de vele duizenden erfgoedwerkers, vrijwilligers en professionelen, die dag na dag het duel aangaan met de tijd. De tijd heeft een geweldige impact op ons cultureel erfgoed: het dreigende materiële verval, de ontoegankelijkheid van heel wat gegevens (denk maar aan die oude cassetjes en floppies), het vergeten, veronderstellen of reconstrueren … Met hun werk – vaak hun passie – proberen erfgoedwerkers de gevolgen van het verstrijken van de tijd naar best vermogen te stoppen. Hun inzet én uw interesse bieden de garantie dat wát we belangrijk en betekenisvol vinden, het cultureel erfgoed, aan de generaties na ons wordt doorgegeven. Het recente FARO-onderzoek ‘Vlamingen en het verleden. Een bevolkingsonderzoek naar erfgoedbeleving in Vlaanderen’ toonde aan dat er – gelukkig - een groot draagvlak bestaat voor cultureel erfgoed in onze samenleving. Het groeiend succes van deze jaarlijkse Erfgoeddag is er een illustratie van.

Op Erfgoeddag bent u eens te meer welkom bij meer dan 400 erfgoedinstellingen en –organisaties. Laat u verrassen door hun verscheidenheid, hun rijkdom en hun dynamiek. U zult het zien, horen en voelen: de erfgoedsector is in volle ontwikkeling en ze staat voor grote uitdagingen, op vlak van behoud en beheer, collectiemanagement, digitalisering en erfgoeddepots. Deze kansen en uitdagingen zijn globale ontwikkelingen die zich ook bij ons volop manifesteren. In en buiten de werelden van musea, archieven en erfgoedbibliotheken staan ze meer dan ooit op de agenda. Er ligt een boeiend traject voor ons. Alleen daarom al verdient deze editie van Erfgoeddag een stukje van uw kostbare tijd. Ik wens u een bijzonder interessante, boeiende en fijne dag toe! Joke Schauvliege Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur

PROVINCIE OOST-VLAANDEREN AALST 58 LAND VAN DENDERMONDE 61 GENT 62 MEETJESLAND 72 VIERSPRONG – LAND VAN RODE 76 WAASLAND 79 PROVINCIE VLAAMS-BRABANT PAJOTTENLAND & ZENNEVALLEI 86 LEUVEN 91 PROVINCIE WEST-VLAANDEREN BRUGGE 101 ZUIDELIJKE WESTHOEK 109 KORTRIJK 111 BIE-REGIO 117 DANKWOORD COLOFON

PAGINA 1

121 123

handleiding programmabrochure Beste lezer, Je begint aan de programmabrochure van Erfgoeddag: een prima idee. Een voorbereide bezoeker is er twee waard, niet? Neem even de tijd om deze handleiding door te lezen, ze helpt je bij de voorbereiding.

gemeente organiserende instelling adres instelling

Het programma is ingedeeld in zes hoofdstukken, één per Vlaamse provincie en één voor het Brussels Hoofd stedelijk Gewest. Die zijn alfabetisch gerangschikt. Per hoofdstuk zijn ook de deelnemende steden en gemeenten alfabetisch gerangschikt. En per gemeente vind je een overzicht van alle organisaties, eveneens netjes in alfabetische volgorde. Deze brochure vertelt waar en wanneer een activiteit op zondag 21 april plaatsvindt en geeft meer uitleg. Alle activiteiten die deze brochure vermeldt, zijn gratis. Voor meer informatie over de activiteit kan je terecht op het telefoonnummer, de website of het e-mailadres dat bij de organisatie vermeld staat. Let goed op! De activiteit vindt soms plaats op het adres dat vermeld wordt onder de organisatienaam, maar niet altijd. De deelnemende organisatie plant de activiteit soms ook ‘op verplaatsing’. Als dat het geval is, is het adres lichtgrijs gedrukt (net zoals dit stukje tekst). Dan weet je dat je het bezoekersadres voor de Erfgoeddagactiviteit onder de beschrijving kan terugvinden.

adres instelling grijs indien de activiteit elders plaatsvindt telefoonnummer e-mail

» Opgelet, voor een aantal activiteiten moet je reserveren. Dat is zo als er in de tekst ‘RESERVATIE’ staat. Je reserveert je plaats op het telefoonnummer, het e-mailadres of de website die bij de reserveringsgegevens vermeld staat. Om onaangename verrassingen te vermijden kijk je best goed na waarvoor je moet reserveren! Bij reservaties geldt ook het principe dat ‘wie eerst komt, eerst maalt’. Wees er dus tijdig bij.

website

titel activiteit

Hier staat een korte beschrijving van wat je op Erfgoeddag mag verwachten. Dit is een activiteit waar kinderen koning zijn. » » locatie (indien verschillend van adres instelling) » » openingsuren op erfgoeddag » » reservatie » » (eventueel) loopt nog verder na erFgoeddag »»

» Vlieg wijst kinderen tot en met twaalf jaar op Erfgoeddag de weg naar superleuke activiteiten. Telkens je Vlieg tegenkomt, weet je dus dat het om een activiteit gaat waar kinderen koning zijn! » Bij alle activiteiten staat vermeld of ze al dan niet toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers. Groene rolstoel toegankelijk voor rolstoelgebruikers Oranje rolstoel gedeeltelijk toegankelijk voor rolstoelgebruikers Rode rolstoel niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers » Hou er rekening mee dat je niet overal ook automatisch gratis toegang hebt tot het volledige aanbod of de volledige collectie van de deelnemende organisaties. Wanneer een organisatie je ook gratis toegang verleent tot de vaste collectie (of tijdelijke tentoonstellingen), wordt dat expliciet vermeld. Wanneer je een sleutel ziet, betekent dat dat je op Erfgoeddag de rest van de collectie GRATIS kan bezoeken. Met andere woorden: goed lezen is de boodschap. Neem contact op met de betrokken deelnemer indien je twijfelt.

PAGINA 2

handleiding programmabrochure » De Engelse sleutel vermeldt wanneer de activiteit in het teken staat van cultureel-erfgoedzorg. Hier krijg je – vaak letterlijk – de achterkant van het erfgoedbedrijf te zien, een exclusieve inkijk in hoe erfgoedwerkers ons cultureel erfgoed beheren en in optima forma proberen te houden.

» Pacman vermeldt wanneer de activiteit de brug slaat tussen Erfgoeddag en de Digitale Week. Je vindt alle info over de Digitale Week op www.digitaleweek.be. De Digitale Week vindt plaats van 20 tot 26 april.

In deze programmabrochure verneem je ongeveer alles over de activiteiten op Erfgoeddag. Voor nieuws en achtergrondinformatie is er www.erfgoeddag.be. Dankzij de handige zoekfunctie kan je het hele programma vlot raadplegen. Op de website vind je niet alleen de laatste stand van zaken, je vindt er ook informatie over de bereikbaarheid van de locaties. En … je leest er alles over onze grote prijzenpot! NL | FR | DE | EN

NOG

16 UREN

DAGEN

ERFGOEDDAG

PROGRAMMA

PERS EN CAMPAGNE

DOORZOEK HET PROGRAMMA

SECONDEN

CONTACT ADVERTENTIE

ZOEK

dropdown

Bekijk het promofilmpje

MINUTEN

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

> betalende adverteerders > wedstrijd EGD2014 > wedstrijd EGD2014

Bestel onze brochure

> tijdschrift FARO P ST0 DE TIJD!

ZONDAG

APRIL 2013

Wanneer een organisatie een ‘Speciale vermelding’ in de wacht sleept, merk je dat aan de achtergrondkleur. Een ‘Speciale vermelding’ betekent dat deze organisatie uitblinkt door de uitwerking van het thema, de samenwerkingsverbanden die ze n.a.v. deze editie heeft aangegaan, enzovoort. Anders gezegd: een aanrader!

Website

nieuwsbrief Erfgoeddag 2013 | 03 februari 2013

On consequam sit ipicatur moleculpa denimetur atem destem nus si aut doles ipienduntio volupta tiumqui aestorem ulparupic te officienis sed mo modi ditiatem rendit ommoluptia illiqui corum quae et utatem illatur On consequam sit ipicatur moleculpa denimetur atem destem nus iqui corum quae et utatem illatur ma aliandu ciusam aspe eum illaccu llignimus iditio il • eerste item van de nieuwsbrief • en nog een tweede item van de nieuwsbrief • eventueel nog een derde item van de nieuwsbrief • we blijven maar items verzinnen voor de nieuwsbrief • laatste item

OP ZONDAG 26 APRIL IS HET WEER ERFGOEDDAG! Een hele dag lang kun je in heel Vlaanderen en Brussel terecht voor een fantastisch en veelzijdig erfgoedaanbod. Je gastheren zijn onder andere musea, archieven, bewaarbibliotheken, kerkfabrieken, ver-

BEN JE AL FAN VAN ERFGOEDDAG?

zamelaars, jeugdbewegingen en amateurkunstenaars(verenigingen). Vast staat dat zij hun uiterste best

RECENTE FILMPJES ERFGOEDDAG zullen doen om je een dag lang - tussen 10 en 18 uur - in de watten te leggen. Een aantal organisaties laten hun activiteit ook langer duren. Uiteraard hopen ze op je terugkeer nà Erfgoeddag - als dat geen fijne garantie is voor een vijfsterrendag... Bovendien is al dit fraais volledig gratis.

CONULLA FACCUMSAN UTAT VELIS

RECENTE FEEDS

#EGD2013

JOUW BLIK OP #ERFGOEDDAG

Conulla faccumsan utat velis non utpat. Olestrud tat wisi te mod modigna feugait velit doloreet, quipsustin henibh elit praessed er sed mincilisim vullan el iniam volobortisi eniamcorper ipsummy niam irillummy nullam velestie elent augait ullut aciduis modolor eetuero dolore eum irilit, quamet praessequat ulluptat et, sectem incinis nullaor tionum velisi bla feui blaorpero odolesto dignibh etummodolore molessit utpatie tat. Re conumsandit inim vel dignisciduip eu feugiam, quamconum vulla augue dunt velessim quat. alismolorper iuscidui bla con enim alismod do odit ip eugait, volor augait nosto odio essed. te.velisim zzril et adignit aliquat umsandion et, sustio ent niat veros dolorem.

CONULLA FACCUMSAN UTAT VELIS Conulla faccumsan utat velis non utpat. Olestrud tat wisi te mod modigna feugait velit doloreet, quipsustin henibh elit praessed er sed mincilisim vullan el iniam volobortisi eniamcorper ipsummy niam irillummy nullam velestie elent augait ullut aciduis modolor eetuero dolore eum irilit, quamet praessequat ulluptat et, sectem incinis nullaor tionum velisi bla feui blaorpero odolesto dignibh etummodolore molessit utpatie tat.

VOLG ONS OP FACEBOOK

VOLG ONS OP TWITTER

PARTNERS

» Je kan uiteraard niet alles bezoeken op Erfgoeddag zelf. Daarom vermeldt de programmabrochure met een pijltje welke tentoonstellingen je, al dan niet betalend, ook na Erfgoeddag kan bezoeken.

Tip

Deze brochure blijft ook na Erfgoeddag handig. Je vindt er namelijk de contactgegevens van een groot aantal erfgoed organisaties in Vlaanderen en Brussel. Ideaal als je je horizon verder wil verruimen …

Coördinatie Erfgoeddag, p/a FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, Priemstraat 51, 1000 Brussel T +32 2 213 10 60 F +32 2 213 10 99 E info@erfgoeddag.be en W www.erfgoeddag.be

Vind ik leuk .

51.830 personen vonden dit leuk.

meer filmpjes op YouTube.

meer foto’s op Instagram.

Erfgoeddag is een initiatief van FARO, Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, in samenwerking met de erfgoedgemeenschappen in Vlaanderen en Brussel. © 2013 FARO, Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, coördinatie Erfgoeddag

Sociale media

Blijf helemaal bij en volg ons op: www.facebook.com/erfgoeddagvlaanderenbrussel twitter.com/#!/Erfgoeddag. Deel je ervaringen voor, tijdens en na Erfgoeddag op Twitter met de hashtag #EGD2013. Of plaats jouw sfeerbeelden van Erfgoeddag op Instagram met als hashtag #erfgoeddag.

PAGINA 3

Thema’s Erfgoeddag voor de komende jaren:

De Lijn

Erfgoeddag 2014 | 27 april | Grenzeloos

De Lijn schenkt elke Erfgoeddag-bezoeker een gratis duo-dagpas. Knip deze gratis duo-dagpas van De Lijn uit, geef hem op zondag 21 april aan je bus- of trambestuurder en ontdek de fraaiste cultureel-erfgoedcollecties op Erfgoeddag. Zo kan je niet enkel alle erfgoedorganisaties en -instellingen in deze brochure bezoeken, maar reis je er ook nog eens gratis naartoe. En weer terug natuurlijk, zonder enige vorm van parkeer- of filestress. Voor meer info over de dienstregeling, surf naar www.delijn.be of bel De LijnInfo op 070 220 200.

Grenzen: waar trek je die in erfgoedorganisaties? Wat toon of vertel je, bewust of onbewust, aan het publiek, en wat precies niet? Hoe ga je om met drempels en toegangen, binnen en buiten? En tot waar krijgt het publiek inzage in wat er bij jou voor en achter de schermen gebeurt? Op deze Erfgoeddag kan je tonen hoe grensverleggende ideeën en invloeden uit het buitenland (UNESCO, ICOM…) bij jou hun beslag krijgen. Of nog, confronteer het publiek met vragen, kansen en problemen die opduiken wanneer je de grens – letterlijk – oversteekt, met je collectie(s), je werk, je denken en je invloed. Een Erfgoeddag zonder grenzen dus!

Erfgoeddag 2015 | 19 april | Erf!

NMBS

Het Weekendbiljet: de voordelige formule om te sporen tijdens het weekend. Met het NMBS-Weekendbiljet geniet je tijdens de weekends een korting van 50% op je heen-enterugreis in 1e of 2e klas. Je bepaalt zelf de dag van de heenreis (op vrijdag vanaf 19u01, op zaterdag of op zondag) en je kiest wanneer je terugreist (op vrijdagavond, op zaterdag of op zondag tijdens hetzelfde weekend). Je koopt je biljet aan de loketten of op www.nmbs.be; hier vind je tevens alle info over het productaanbod van de NMBS.

In deze editie besteden we speciaal aandacht aan een specifieke component van het woord ‘erfgoed’: erven. Wat is de relatie tussen erven, erfenis en erfgoed? Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen erven en erfgoed? Hoe belangrijk waren erfenissen voor de samenstelling van collecties in onze musea, bibliotheken en archieven? Van welk erfgoed zijn onze kinderen en kleinkinderen erfgenamen en hoe gaat dat dan? je erfenissen weigeren en wat gebeurt er dan? Kan de staat ingrijpen als geërfde objecten het land dreigen te verlaten? Waar eindigt erven en waar begint erfgoedbeleid? Moet je er eeuwig zorg voor dragen, als ontvanger en doorgever van erfenissen? Kortom: wat kan de ‘erf’ in ‘erfgoed’ zoal betekenen?

MIVB

Erfgoeddag 2016 | 24 april 2016 | Rituelen [werktitel] Rituelen: ze zijn van alle tijden en overal ter wereld duiken ze op. Iedereen kent ze ook en koestert er wel een paar – hoogstpersoonlijke of publieke. Maar wat zijn rituelen precies en waarom zijn ze zo krachtig en betekenisvol? Ons leven zit boordevol met kleine en grote rituelen en handelingen die we van onze (voor)ouders hebben geleerd. Etnologen spreken over de jaarcyclus en de levenscyclus. Maar ook rituelen kunnen doorheen de tijd een andere vorm of inhoud aannemen. En hoe zit het met de rituelen van erfgoedwerkers? Kunnen we spreken van ‘erfgoedrituelen’? Is een museum te beschouwen als een nooit eindigend ritueel? Zijn alle rituelen immaterieel erfgoed en omgekeerd? Hoe staan we tegenover wat sommige historici ‘uitgevonden rituelen’ noemen? Is het tot erfgoed verklaren, en er vervolgens zo mee omgaan, niet een kwestie van ritueel?

Het Brusselse Erfgoeddag-aanbod op een makkelijke en comfortabele manier ontdekken met het openbaar vervoer? De MIVB heeft daarvoor een speciaal ticket, 1 dag JUMP. Op de dag van de ontwaarding heb je een hele dag lang onbeperkt toegang tot het MIVB-net (behalve op het vak NATO-Brussels Airport van lijnen 12 en 21) en het Brusselse stadsnet van De Lijn, TEC en NMBS. Meer info vind je op www.mivb.be.

PAGINA 4

GRATIS duo-dagpas van De Lijn Erfgoeddag zondag 21 april 2013

Voornaam

cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc

Naam

cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc

Straat

ccccccccccccccccccccccccccccc

Postcode

cccc

Nr. ccc

Busnr. cc

Gemeente ccccccccccccccccccccccccccccc

De twee dagpassen zijn enkel geldig voor 2 personen op zondag 21 april 2013. Enkel originele bonnen worden aanvaard. Niet verenigbaar met andere promoties. Evenementnummer: 199

ď&#x20AC;Ł

Knip deze gratis duo-dagpas van De Lijn uit, geef hem aan uw bus of tramchauffeur en ontdek de fraaiste cultureel-erfgoedcollecties op Erfgoeddag. Zo kan u niet enkel alle erfgoedorganisaties en -instellingen die in deze brochure zijn opgenomen bezoeken, maar reist u er ook nog eens gratis naartoe. En weer terug natuurlijk, zonder enige vorm van parkeer- of filestress. Een hele dag lang, met de bus en tram.

OM FERM VAN TE

GENIETEN 2EEN0536_Sponsor_Ad_Erfgoeddag_V2_156x202.indd 1

24/02/11 10:49

Provincie

ANTWERPEN

Stop de tijd! voor Radio 2 in Antwerpen! Luister in de week van 15 april naar Middag- en Avondpost op 97.5 FM en beleef je mooiste Erfgoeddag ooit! Meer info: www.radio2.be

provincie antwerpen

ANTWERPEN Neem plaats in een teletijdmachine en ontdek welke erfgoedparels Antwerpen voor jou in petto heeft. Reis langs de 45 locaties en zie hoe bijzondere stukken bewaard en gerestaureerd worden. De oudste zonnewijzer van Vlaanderen, eeuwenoude fossielen, 19e-eeuwse juweelschetsen en de historische pendules die gekocht werden door Napoleon, zijn stille getuigen die de tijd even stopzetten.

selectie veelzeggende beelden en een live-interview met een ooggetuige.

Atlas - Stad Antwerpen

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

2060 Antwerpen

Heel wat locaties nemen je mee achter de schermen en tonen erfgoed dat gerestaureerd en verzameld wordt. Je kan overstappen op de Tram des tijds. Deze authentieke historische tram rijdt tussen het Astridplein en de Groenplaats. Stap op en beleef de sfeer van weleer.

INFO Haal de gratis Antwerpse programmabrochure af aan de balie: Antwerpen Toerisme & Congres Grote Markt 13 2000 Antwerpen +32 3 232 01 03

ADVN - Archief, Documentatieen onderzoekscentrum Lange Leemstraat 26 2018 Antwerpen +32 3 225 18 37 info@advn.be www.advn.be contact erfgoeddag: +32 3 225 18 37

Tentoonstelling Bewogen Vlaamse jaren Wat herinner je je nog van de jaren 1960? Wat zegt je de tumultueuze taalstrijd tijdens de marsen op Brussel, de eerste onderhandelingen in Hertoginnedal, Leuven Vlaams, Voeren of het Vlaamse schooltje in Komen? Feiten van 50 jaar geleden die nog altijd boekdelen spreken. Het ADVN vat voor jou het decennium samen in een

atlas@stad.antwerpen.be contact erfgoeddag: +32 3 338 71 30

Mechelsesteenweg 14 2000 Antwerpen +32 3 707 22 32 schatten@anthony.be www.anthony.be

Tentoonstelling Het erfgoed van Anthony, Antwerps juweliershuis sinds 1822

Bijna twee eeuwen geschiedenis kunnen we tonen in dit juweliersbedrijf. Het art-nouveaumeubilair dat Philippe Wolfers ontwierp, wordt nog dagelijks gebruikt als kader voor de aan- en verkoop van antieke juwelen. We presenteren het bewaard gebleven goudsmidgereedschap, bestekmallen met familiewapens en modellen van sieraden. Een selectie van authentieke schetsen, ontwerptekeningen en oude foto's uit ons archief van de huizen Anthony, Emile Anthony & Wolfers Frères en Massaux illustreert de juwelenmode van de 19e eeuw tot de jaren 1970. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Demonstratie Waardevolle herinneringen: sieraden markeren je biografie

Antwerpen

+32 3 338 70 11 www.atlas-antwerpen.be

Anthony

contact erfgoeddag: +32 3 707 22 32

Je maakt kennis met de vakmannen van ons erfgoed. Wie bewaart en restaureert al die stukken? Op Erfgoeddag ontdek je de verschillende stielen. Elk materiaal vraagt om een specifieke behandeling. Papierstukken worden immers op een andere manier geconserveerd dan schilderijen en kledingstukken. Zo staat het ModeMuseum voor de uitdaging om het werk van hedendaagse modeontwerpers te bewaren. Ze demonstreren hoe ontwerpen uit kunststof bewaard worden.

Carnotstraat 110

Een gouden uurwerk met de inscriptie ‘voor 25 jaar trouwe dienst’, de geërfde ‘perles fines’, een schitterende verlovingsring, een medaillon ter herinnering aan … Bij het schatten van sieraden beoordelen wij het edelmetaal, de edelstenen, de ouderdom en de kunstzinnige waarde, maar zien wij ook het leven erachter. Wanneer je je juweel gratis wil laten schatten, ben je van harte welkom. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

PAGINA 8

Workshop Reis rond de wereld in 80 spellen i.s.m. fv Fireflies, Cultuurbuddy's, dienst Sociale Netwerken en KWB Wereldkoffer

Elke cultuur, elke generatie heeft haar typische spellen. De expo 'SpelMozaïek' toont hun geschiedenis, een geschiedenis die ons duizenden jaren terugvoert in de tijd, langs vergane beschavingen en vergeten karavaanroutes. Stop de tijd en speel mee! Tijdens de spelnamiddag word je door ervaren begeleiders ingewijd in de geheimen van bekende en minder bekende spelletjes als Okey, Backgammon en Mahjong. » » doorlopend open van 14 tot 17 uur, workshop en demonstratie om 14.15, 15.15 en 16.15 uur » » RESERVATIE atlas@stad.antwerpen. be, +32 3 338 71 30, maximum 80 plaatsen »» A

Bijzondere Collecties Universiteit Antwerpen Prinsstraat 13 2000 Antwerpen +32 3 265 44 34 www.lib.ua.ac.be

je wat de oorzaken zijn, hoe we die voortschrijdende verzuring een halt kunnen toeroepen en hoe ook jij kan helpen voorkomen dat er een gat in onze cultuur komt. » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» A

Demonstratie Erfgoed in de steigers

Via een parcours doorheen de bibliotheek maak je kennis met onze erfgoedzorgers en de inspanningen die zij dagelijks leveren om de knagende tand des tijds een halt toe te roepen. Maak van dichtbij mee hoe een handschrift digitaal ontsloten wordt, hoe er behoedzaam met archief en prenten wordt omgegaan en ontdek hoe eenvoudige EHBO-ingrepen de levensduur van een boek kunnen verlengen. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Dienst Archeologie stad Antwerpen Grote Markt 1 2000 Antwerpen +32 3 338 23 23 archeologie@stad.antwerpen.be www.archeologie.antwerpen.be contact erfgoeddag: +32 478 71 72 09

Rondleiding Bezoek het 16e-eeuwse Keizersbastion

Vaak zie je archeologen aan het werk in de stad, ze graven terug in de tijd. Maar weet je wat er met hun vondsten gebeurt? Je kan een kijkje nemen ‘onder de grond’ om het archeologisch relict van het Keizersbastion te ontdekken en de archeologische dienst van de stad aan het werk te zien. Je ontdekt hoe dit bastion werd bewaard, hoe men scherven puzzelt, vondsten tekent of grondstalen zeeft. » » ondergrondse parkeergarage Nationale Bank (verdieping -3), kruispunt

provincie antwerpen Marie-Henriëttalei - Frankrijklei, 2000 Antwerpen »» doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

van de globerestauratie illustreren we het belang van conserveren en preserveren in de Erfgoedbibliotheek. Er is ook een rondleiding achter de schermen mogelijk.

Zoektocht Wist je dat er in de ondergrondse parkeergarage Nationale Bank een 16e-eeuws bastion staat? Kom snel naar beneden en ontdek het zelf!

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

A In deze ondergrondse parkeergarage staat een groot bouwwerk uit de 16e eeuw. Het is een bastion dat deel uitmaakte van een verdedigingsmuur rond Antwerpen. Wil je dit bouwwerk van dichtbij bekijken? Ben je benieuwd hoe de archeologen dit ontdekten? Wil je ze live aan het werk zien? Of meer nog … wil je zelf eens archeoloog zijn? Kom dan snel naar beneden en ontdek of doe het allemaal! »» ondergrondse parkeergarage Nationale Bank (verdieping -3), kruispunt Maria-Henriëttalei - Frankrijklei, 2000 Antwerpen »» doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience Hendrik Conscienceplein 4 2000 Antwerpen +32 3 338 87 10 consciencebibliotheek@stad. antwerpen.be www.consciencebibliotheek.be contact erfgoeddag: +32 3 338 87 10

Tentoonstelling Globes terug in volle glorie

Exact 1 jaar geleden vertrokken onze 400 jaar oude hemel- en aardglobes van Blaeu op verjongingskuur. Omdat de tijd niet stilstaat, veroudert het materiaal waaruit de globes zijn vervaardigd en gaat hun conditie achteruit. Aan de hand

Tentoonstelling Zuur? Een gat in je cultuur ... i.s.m. Vlaamse Erfgoedbibliotheek Er tikt een tijdbom in onze erfgoedbibliotheken. Heel wat boeken, kranten en andere publicaties uit de 19e en 20e eeuw dreigen te verdwijnen omdat het papier waarop ze zijn gedrukt verzuurd is en als pulver uiteenvalt. We vertellen je wat de oorzaken zijn, hoe men die voortschrijdende verzuring een halt kan toeroepen en hoe ook jij kan helpen voorkomen dat er een gat in onze cultuur komt. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Rondleiding Beschermen tegen de tijd

Tijdens Erfgoeddag nemen onze medewerkers je mee achter de schermen en staan we stil bij het beschermen en verzorgen van de collectie in de Erfgoedbibliotheek. Er wordt uitzonderlijk halt gehouden in het reproductieatelier en het atelier behoud en beheer waar ze uitleg verstrekken over restauratie, conservatie en de verzorging van de collectie. » » om 11, 12.30, 15 en 16.30 uur » » RESERVATIE consciencebibliotheek@ stad.antwerpen.be, +32 3 338 87 43, » maximum 4x20 plaatsen »» A

Workshop Maak je eigen wereldbol i.s.m. Museum Plantin-Moretus

Geboeid door onze twee globes in de oude Nottebohmzaal? Ga dan zelf aan de slag en pimp je eigen wereldbol.

Samen met een medewerker van de Erfgoedbibliotheek maak je zelf een miniglobe en bekijk je in detail de twee globes van Blaeu.

het fototoestel) te maken. Vervolgens trekken ze de stad in om enkele foto's te nemen. Deze worden dan samen ontwikkeld in onze tijdelijke donkere kamer.

» » om 11, 13 en 15 uur (duur: 1 uur), (8-12 jaar) » » RESERVATIE consciencebibliotheek@ stad.antwerpen.be, +32 3 338 87 43, » maximum 10 plaatsen »» A

» » Atlas gebouw, Carnotstraat 110, 2060 Antwerpen » » om 10 uur (duur: tot 16 uur) » » RESERVATIE info@free-hands.be, » +32 484 80 81 93, maximum 60 plaatsen »» A

FelixArchief Sint-Felixpakhuis Oudeleeuwenrui 29

Herita vzw

2000 Antwerpen

Paleis op de Meir

+32 3 338 94 11

Meir 50

stadsarchief@stad.antwerpen.be

2000 Antwerpen

www.felixarchief.be

+32 3 206 21 21 info@paleisopdemeir.be

Tentoonstelling Even stilstaan graag

Foto’s laten als geen ander de tijd stilstaan. Iedere foto is een moment, de vereeuwiging van een persoon of landschap. Zelfs een beweging ontsnapt niet aan een foto. Ze documenteren, leggen drama vast, zijn bakens in een zee van tijd. Het FelixArchief diept uit zijn rijke collectie foto’s van brandweerlieden op. Vakmannen voor wie elke seconde telt. Helden voor wie de tijd even mag stilstaan. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur » » Deze activiteit loopt tot 6 mei 2013. »» A

Free Hands vzw Stenenbrug 11 2140 Antwerpen - Borgerhout +32 484 80 81 93 info@free-hands.be

www.paleisopdemeir.be contact erfgoeddag: +32 3 206 21 21

Tentoonstelling De keizerlijke onrust

Tot het interieur van het Paleis op de Meir behoort een groot aantal empirependules, die door Napoleon werden aangekocht. Met hun op de Romeinse en Egyptische oudheid geïnspireerde symboliek dienden ze als politieke propaganda voor de keizer. Voor Erfgoeddag wordt deze waardevolle collectie samengebracht in een unieke tentoonstelling. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, de capaciteit van het Paleis op de Meir laat 80 mensen toe per uur om de veiligheid te garanderen »» A

Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging

www.free-hands.be

Vrijzinnig Karel Cuypershuis

contact erfgoeddag: +32 484 80 81 93

Lange Leemstraat 57 2018 Antwerpen

Workshop Zet de tijd stil

+32 3 233 70 32

Na een korte kennismaking met fotografie krijgen de deelnemers instructies om zelf een camera obscura (voorloper van

info@h-vv.be

PAGINA 9

www.h-vv.be contact erfgoeddag: +32 3 233 55 13

Tentoonstelling Het vrijzinnig humanisme: andere tijden, andere prioriteiten i.s.m. Vrijzinnig Studie-, Archief- en Documentatiecentrum Karel Cuypers Een tijdlijn toont de geschiedenis van de vrijzinnigheid in Vlaanderen sinds de oprichting van het Humanistisch Verbond, hoe de aandachtspunten evolueerden doorheen de tijd en nieuwe organisaties het daglicht zagen. Scharniermomenten worden geïllustreerd met archiefteksten en oude foto’s. Er worden ook videointerviews met enkele 'founding fathers' van het Humanistisch Verbond getoond. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, het videoluik wordt niet vertoond tussen 11 en 12.30 uur en tussen 14 en 16 uur » » Deze activiteit loopt tot 3 mei 2013 »» A

Lezing Historiek van het vrijzinnig humanisme in Vlaanderen: een wijdvertakte boom met maçonnieke wortels Joseph Asselbergh, Grootmeester van het Grootoosten van België, wijdt uit over de oprichting van het Humanistisch Verbond in 1951 en de rol die de vrijmetselarij hierin speelde. Als vooraanstaand vrijmetselaar én lid van de Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging is hij de juiste persoon om de verhouding en eventuele kruisbestuivingen tussen beide verenigingen historisch te duiden. » » om 11 uur »» A

Multimediapresentatie Vrijzinnig vrij podium: mee met de tijd! i.s.m. De Maakbare Mens, deMens.nu, Grijze Geuzen Platform, Het Vrije Woord Radio, Hujo, Lichtpunt TV, VSAD

Is de tijdsbeleving van jongeren radicaal anders? Botsen de wereldbeelden van jong en oud, of vloeien ze mooi in elkaar over? Acht vrijzinnige organisaties actief in verschillende sectoren van de samen-

provincie antwerpen leving krijgen om beurten het podium om hun vroegere idealen, huidige prioriteiten en toekomstvisie uit de doeken te doen. Voor HVV treedt de kersverse jonge voorzitter in dialoog met een ancien. »» om 14 uur »» A

Koninklijk Conservatorium Antwerpen Desguinlei 25 2018 Antwerpen +32 3 244 18 20 jan.dewilde@artesis.be www.conservatorium.be

Tentoonstelling Zuur? Een gat in je cultuur ... i.s.m. Vlaamse Erfgoedbibliotheek

Er tikt een tijdbom in onze erfgoedbibliotheken. Heel wat boeken, kranten en andere publicaties uit de 19e en 20e eeuw dreigen te verdwijnen omdat het papier waarop ze zijn gedrukt verzuurd is en als pulver uiteenvalt. We vertellen je wat de oorzaken zijn, hoe men die voortschrijdende verzuring een halt kan toeroepen en hoe ook jij kan helpen voorkomen dat er een gat in onze cultuur komt. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

verwierpen de kunst van het verleden. Hun experimenten met alledaagse materialen en de effecten van omgeving en licht zorgden voor een vernieuwing in de collectie van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen.

moeten de kwetsbare originelen niet telkens uit het depot worden gehaald. In een mini-expo kan je ook de digitale kopieën van 'Kaas' van Willem Elsschot en van 'De feesten van angst en pijn' van Paul van Ostaijen doorbladeren.

» » Koningin Fabiolazaal, Jezusstraat 28, 2000 Antwerpen »» doorlopend open van 10 tot 17 uur, rondleiding om 10.30 en 14 uur (te reserveren) » » RESERVATIE publiekswerking@ kmska.be, +32 3 224 95 61, maximum 4x20 plaatsen »» A

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, » » Deze activiteit loopt tot 20-05-13 »» A

Zoektocht Kijk- en doeboekje avant-garde i.s.m. Provincie Antwerpen

A Vraag het kijken doeboekje aan de balie van de tentoonstelling 'De

Tentoonstelling Historische romans

Hendrik Conscience greep voor 'De Leeuw van Vlaenderen' terug naar de middel eeuwen, Louis Paul Boon ging met 'Het Geuzenboek' terug naar de 16e eeuw. 'De ramkoning' van Rose Gronon speelt zich af in de oudheid. En Stefan Brijs plaatst zijn roman 'Post voor mevrouw Bromley' ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Wat bracht auteurs ertoe om een aantal van hun werken in een vervlogen tijd te situeren?

Modernen. Avant-garde' en vertrek samen met je familie op ontdekkingstocht. Al eens kunstwerken gezien gemaakt met scheerapparaten of spijkers? Jij kan vast en zeker nog iets gekkers bedenken, tekenen of vertellen!

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 20-05-13 »» A

» » Koningin Fabiolazaal, Jezusstraat 28, 2000 Antwerpen »» doorlopend open van 10 tot 17 uur »» Deze activiteit loopt tot 1-09-13 »» A

In het Letterenhuis kan je tijdens een van de depotrondleidingen horen en zien hoe het literaire erfgoed van Vlaanderen wordt bewaard en welke maatregelen er worden getroffen om dat in zo goed mogelijke omstandigheden te doen.

Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen

Letterenhuis

Lange Kievitstraat 111-113 bus 100

Minderbroedersstraat 22

2018 Antwerpen

2000 Antwerpen

+32 3 224 95 50

+32 3 222 93 20

publiekswerking@kmska.be

letterenhuis@stad.antwerpen.be

www.kmska.be

www.letterenhuis.be

contact erfgoeddag: +32 3 203 42 05

contact erfgoeddag: +32 3 222 93 20

Rondleiding De Modernen. Avant-garde i.s.m. Provincie Antwerpen

Tentoonstelling Literatuur en digitalitijd Hoe bewaren we digitaal materiaal dat deel uitmaakt van schrijversarchieven? Technologie zorgt ook voor nieuwe mogelijkheden: dankzij digitalisering

Ontdek de baanbrekende kunst van de Europese avant-garde uit de jaren 19601975. Kunstenaars zetten de tijd stil. Ze

AAA

Rondleiding Literaire papieren bewaren

» » om 10, 11.30, 13, 14.30 en 16 uur » » RESERVATIE letterenhuis@stad. antwerpen.be, +32 3 222 93 20, maximum 5x20 plaatsen »» A

M HKA - Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen Leuvenstraat 32 2000 Antwerpen +32 3 260 99 99 info@muhka.be www.muhka.be

PAGINA 10

Rondleiding Collectietour. Was het nu 70, 80, 90 of 2000?

Ook in de hedendaagse kunst vliegt de tijd. De collectiepresentatie biedt een selectief overzicht van hedendaagse kunst van de jaren 1960 tot nu. Samen met een gids leer je de collectie in een tijdskader plaatsen. » » doorlopend open van 11 tot 18 uur, rondleiding om 11, 12, 14, 15 en 16 uur »» A

een verjongingskuur. Met fototoestel, filmcamera en computer toveren we oudere werken om in gloednieuwe creaties. Je leert materialen en technieken kennen waarmee je kunst kan maken. » » doorlopend open van 11 tot 17 uur »» A

Maagdenhuismuseum Lange Gasthuisstraat 33 2000 Antwerpen

Workshop Themarondleiding en workshop 'stop de tijd'

+32 3 338 26 20

Het museum kan wel een wonA derland lijken, dat niet zo ver staat van

www.ocmw.antwerpen.be/maag-

de bekende wonderwereld van Alice. Een gids neemt je mee op ontdekkingstocht. Je komt het witte konijn tegen dat de tijd in het oog houdt. Samen ontdek je een wondere wereld. Op het einde van de tocht knutsel je een kunstwerk voor de toekomst. » » om 11 en 14 uur (duur: anderhalf uur) »» A

Rondleiding Stop de tijd, behoud en beheer van hedendaagse kunst

Experts nemen je mee achter de schermen, in het depot waar de kunstwerken bewaard worden. Je ontdekt samen met hen de uitdagingen van het behoud en beheer van hedendaagse kunst. » » doorlopend open van 11 tot 18 uur, rondleiding om 14 en 15 uur (duur: 1 uur) »» A

Workshop Kunstplezier in het Salon

Kinderen kunnen terecht in het Salon voor kunstige ‘stop de tijd’opdrachten. De kunst van vandaag krijgt een verouderingskuur. We maken oude schilderijen van foto- en videokunstwerken. Oudere kunstwerken krijgen

maagdenhuismuseum@ocmw. antwerpen.be denhuismuseum contact erfgoeddag: +32 3 338 26 20

Tentoonstelling De tijd heeft geen haast. Conservatie en restauratie in het Maagdenhuismuseum i.s.m. Artesis Hogeschool Antwerpen en Koninklijk Instuut voor het Kunstpatrimonium, Brussel De expo schets het verloop van restauraties en bespreekt verschillende cases. Schilderijen uit de 16e en 17e eeuw zoals van Lambert Lombard, Jacob Jordaens en Theodoor Van Loon bieden een interessante casestudie om in te gaan op verschillende verouderingsprocessen op kunstwerken. De expo geeft een kijk op wie deze figuren waren en hoe hun herinnering werd bewaard onder invloed van tijd. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 11 en 15 uur (te reserveren) » » RESERVATIE maagdenhuismuseum@ ocmw.antwerpen.be, +32 3 338 26 20,» maximum 2x20 plaatsen »» A

MAS | Museum aan de Stroom Hanzestedenplaats 1 2000 Antwerpen

provincie antwerpen +32 3 338 44 00

www.tramdestijds.be

Museum Mayer van den Bergh

Workshop Fotoshoot

mas@stad.antwerpen.be

contact erfgoeddag: +32 494 10 28 83

Lange Gasthuisstraat 19

Als je vroeger een portret wilde, A nodigde je een schilder uit die nauwkeu-

www.mas.be contact erfgoeddag: +32 3 338 44 00

Tentoonstelling Spoorzoekers

Vijftien vrijwilligers gaan op zoek naar Marokkaanse erfgoedsporen in de stad. Zij doen onderzoek naar tewerkstelling, de oprichting van de eerste moskeeën, podiumkunsten, middenstand, mode, kinderverhaaltjes, de reis ... Dit erfgoed is nog niet bewaard, maar wel van belang voor het tijdsbeeld en de geschiedenis van de stad. De spoorzoekers vertellen hun ervaringen. »» doorlopend open van 10 tot 18 uur, spoorzoekers zijn aanwezig van 14 tot 17 uur »» A

Rondleiding Bonaparte aan de Schelde. Antwerpen in een Franse stroomversnelling

Antwerpen was tussen 1794 en 1814 onder Frans bestuur. Die korte periode had een grote impact op de Scheldestad en het leven van de sinjoren. Hoe hebben die 20 jaar Frans bestuur de dynamiek en de aanblik van de havenstad veranderd? De tijdelijke tentoonstelling focust op de grote impact van het Franse bestuur en Napoleon op de Scheldestad en het leven van de sinjoren. »» doorlopend open van 9.30 tot 18 uur, rondleiding om 10, 11, 12, 14, 15 en 16 uur (te reserveren) » » RESERVATIE erfgoeddagmas@stad. antwerpen.be, maximum 6x20 plaatsen »» A

META - Tram des Tijds Motstraat 20 2800 Mechelen www.metavzw.be

2000 Antwerpen

Rondrit | Spoor terug in de tijd met de Tram des Tijds i.s.m. De Lijn en lokale musea

Wist je dat META, Mobiliteitserfgoed Tram en Autobus, een collectie beheert van 200 historische trams en bussen? Maak kennis met een van de collectiestukken en stap aan boord van de Tram des Tijds. Beleef de sfeer van weleer en bezoek onderweg een museum of monument. Benieuwd naar het verhaal van de tram? Onze vrijwilligers vertellen je er alles over tijdens de rit. » » Tramhalte Groenplaats en Bolivardplaats, Groenplaats - Bolivardplaats, 2000 Antwerpen » » doorlopend open van 11 tot 17 uur »» A

+32 3 338 81 88 museum.mayervandenbergh@stad. antwerpen.be www.museummayervandenbergh.be contact erfgoeddag: +32 3 338 81 88

Rondleiding Stop de tijd In stillevens wordt de toeschouwer attent gemaakt op de vergankelijkheid van het aardse bestaan: eens stopt de tijd. Kunstwerken zijn onderhevig aan de tijd. Restauraties zorgen ervoor dat ze bewaard worden voor de toekomst en restauratoren gaan zo een gevecht aan met de tijd. Gidsen laten je kennismaken met de rijke collectie van het Museum Mayer van den Bergh. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

MoMu - ModeMuseum Provincie Antwerpen

Museum Plantin-Moretus

Nationalestraat 28

Vrijdagmarkt 22

2000 Antwerpen

+32 3 470 27 70

+32 3 221 14 50

rig elk detail op doek of paneel zette. Met een fototoestel gaat het zoveel sneller. Wie wil er op de foto staan met een echte molensteenkraag en een statige cape? Of als een echte prins of prinses in een van de prachtige kamers van het museum? Breng je mooiste kleren mee en laat je verrassen door het resultaat. » » doorlopend open van 14 tot 16 uur »» A

Christoffel Plantijn en zijn A dochter Martina verwennen kleuters,

Financiecentrum Noordster

ouders en grootouders in hun grote huis aan de Vrijdagmarkt. De handpoppen zorgen ervoor dat je als een soort van teletijdmachine terug in de tijd wordt gekatapulteerd. Christoffel laat de kleuters ontdekken hoe hij hier als rijke burger leefde en Martina deelt al haar passies: de letters, de drukkerij en de liefde.

+32 2 577 80 00

» » om 10 uur (duur: anderhalf uur) »» A

museum.plantin.moretus@stad. antwerpen.be

contact erfgoeddag: +32 3 470 27 70

www.museumplantinmoretus.be

Demonstratie De kunststofkwestie

Rondleiding Familieportretten: een momentopname in de tijd

Museum Vleeshuis | Klank van de Stad

Voor de uitvinding van de fotografie legden rijke families hun gezin vast met een portret. Balthasar I Moretus sprak zijn jeugdvriend Rubens aan om de familie te vereeuwigen. Balthasar II koos voor Jacob Van Reesbroeck als huisschilder. Tijdens de rondleiding kom je meer te weten over de kunstenaars en de portretten. Dankzij het familiearchief puzzelen we de geschiedenis netjes bij elkaar.

Vleeshouwersstraat 40

» » doorlopend open van 10 tot 17 uur, rondleiding om 11, 14 en 15 uur »» A

PAGINA 11

Nationaal Museum van Douane en Accijnzen vzw

www.momu.be

» » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Rondleiding Christoffel en Martina nodigen je uit

info@momu.be

Steeds meer hedendaagse modeontwerpers gebruiken kunststoffen voor hun nieuwste ontwerpen. Er is echter weinig gekend over hoe die optimaal bewaard moeten worden. Aan de hand van een jas van Maison Martin Margiela verrichte MoMu-medewerker Kim Verkens onderzoek naar de conservatie van kunststoffen. De jas vertoont namelijk ernstige bewaarproblemen omwille van blootstelling aan lucht en licht.

Themadag over de restauratie en het hergebruik van oude muziekinstrumenten met rondleidingen, een rondetafelgesprek, een lezing en concerten. Bij 10 instrumenten wordt toelichting gegeven over restauraties uit de jaren 1970, over meer recente restauraties en geplande projecten. Sommige instrumenten zijn weer bespeelbaar. Het al of niet opnieuw bespeelbaar maken van een instrument is een belangrijke keuze.

Vleeshuis 2000 Antwerpen +32 3 292 61 00 vleeshuis@stad.antwerpen.be www.museum.antwerpen.be/vleeshuis contact erfgoeddag: +32 3 292 61 00

Rondleiding Eeuwig jonge of oude muziekinstrumenten? i.s.m. Artesis Hogeschool Antwerpen, departementen Conservatorium Antwerpen en Koninklijke Academie voor Schone Kunsten - afdeling Conservatie en Restauratie

Ellermanstraat 21 2060 Antwerpen douanemuseum@minfin.fed.be www.nationaaldouanemuseum. jimdo.com

Tentoonstelling Stop ... Douane! In 2013 is het 20 jaar geleden dat de Europese binnengrenzen werden opengesteld. In de EU bewegen personen, goederen en diensten nu vrij van de ene lidstaat naar de andere, maar dat is ooit anders geweest. We staan stil bij dit scharniermoment. Hoe ging het er voor 1993 aan toe? Wat rest er nog van al die activiteiten? Hoe probeert men vast te houden aan het grenserfgoed? » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Odd Fellows I.O.O.F. Korte Leemstraat 24 2018 Antwerpen www.oddfellows.be contact erfgoeddag: +32 479 219 230

provincie antwerpen Tentoonstelling Odd Fellow zijn, een levenshouding De Independent Order of Odd Fellows is een genootschap samengesteld uit loges. In een tentoonstelling met oude geschriften en medailles ontdek je hun symbolen en rituelen. Tijdens een bezoek aan de Tempel wordt de tijd stopgezet en blikken we terug op 100 jaar geschiedenis van het broederschap. Dankzij een videopresentatie met interviews van de broeders blijft de geschiedenis bewaard. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Opleiding ConservatieRestauratie Blindestraat 9 2000 Antwerpen +32 3 213 71 34 Conservatie.restauratie@artesis.be www.artesis.be/academie/conservatie-en-restauratie

Rondleiding De studio's van de Opleiding Conservatie en Restauratie. Uitleg over het wetenschappelijk onderzoek en de praktische confrontatie van materieel verval en de vergankelijkheid van erfgoedobjecten De Opleiding Conservatie-Restauratie koos 3 thema’s n.a.v. Erfgoeddag, namelijk: '25 jaar Opleiding ConservatieRestauratie', 'Dialoog met de tijd' en 'Objecten en tijd'. De verschillende studio's tonen in de praktijk wat de opleiding zoal inhoudt. ‘Stop de tijd’ is immers zowat de essentie van de studie aan de Opleiding ConservatieRestauratie. »» doorlopend open van 10 tot 15.30 uur, vertrek rondleiding om de 15 min. (max. 15 personen) »» A

Rubenshuis Wapper 9-11 2000 Antwerpen +32 3 201 15 55 rubenshuis@stad.antwerpen.be

» » doorlopend open van 13 tot 18 uur, rondleiding om 14 en 16 uur »» A

www.rubenshuis.be

Sint-Pauluskerk

contact erfgoeddag: +32 3 201 15 55

Sint-Paulusstraat 22 2000 Antwerpen

Lezing De zonnewijzer van Jacobus de Succa

De oudste zonnewijzer van Vlaanderen maakt deel uit van de collectie van het Rubenshuis. Dit exemplaar uit 1601 is een merkwaardig stuk wetenschappelijk erfgoed: de tijd kan afgelezen worden in gelijke, ongelijke en Italiaanse uren. Willy Leenders geeft in een boeiende lezing uitleg over de werking en de geschiedenis van dit instrument dat opgedragen werd aan de aartshertogen Albrecht en Isabella. » » om 14 uur » » RESERVATIE rubenshuis@stad. antwerpen.be, +32 3 201 15 55, maximum 150 plaatsen »» A

Sint-Laurentius Sint-Laurentiuskerk Markgravelei 93

sint-pauluskerk@topa.be www.sint-paulusparochie.be contact erfgoeddag: +32 494 44 82 53

Filmvoorstelling Bewegende beelden stoppen de tijd

In primeur worden filmfragmenten getoond uit begin 20e eeuw. De beelden stoppen (even) de tijd en voeren je mee naar grote vieringen in en rond de St-Pauluskerk. Op de beelden is te zien welke voorwerpen er vroeger gebruikt werden in processies, kerkdiensten en optochten. Sommige voorwerpen zoals boeken, handschriften en foto’s uit de films werden bewaard en worden vandaag tentoongesteld. » » doorlopend open van 12 tot 17 uur, doorlopend gidsen beschikbaar »» A

2018 Antwerpen

Technicum Noord-Antwerpen

+32 3 237 40 53

de Londenstraat

st.laurentius.antw@skynet.be

Londenstraat 43

www.st-laurentius-antw.net

2000 Antwerpen

contact erfgoeddag: +32 479 98 30 66

+32 3 202 45 30 tac@tna.be

Rondleiding Op het weefgetouw van de tijd

In het kerkelijk jaar alterneren perioden van intense beleving met de monotonie van gewone zondagen. De kleur van de liturgische gewaden is aangepast aan de betekenis van elke periode. Deze traditie leeft nog voort, op het weefgetouw van de tijd … We presenteren oude en moderne gewaden, kostbare weefsels en sobere stoffen. Voor liturgische kledij bestaat immers ook een mode.

doos wordt aangevuld met hedendaagse foto’s. Zo zal je het verschil zien tussen 100 jaar geleden en nu. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Rondleiding Het verhaal van de Londenstraat i.s.m. Technicum Noord-Antwerpen

De neogotische gebouwen aan de Londenstraat getuigen van de katholieke reactie op de industrialisatie. De oudste vleugel (1900) herbergde het klooster van de Aalmoezeniers van de Arbeid en een opvangtehuis voor havenarbeiders: het 'Werkmanswelzijn'. Later werd het de vakschool. Tijdens de rondleiding wordt de evolutie van onderwijsactiviteiten doorheen de tijd belicht. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Demonstratie Restauratietechnieken

Allerlei restauratietechnieken voor uurwerken, klokken, boeken, schilderijen, beelden, juwelen, smeedwerk en auto’s worden gedemonstreerd door vaklui. De voorwerpen worden terug in hun oorspronkelijke staat gerestaureerd met respect voor oude technieken en materialen. Je kan deze restauratietechnieken vandaag ook aanleren. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

www.tna.be

Voor Kruis en Beeld vzw

contact erfgoeddag: +32 3 202 45 30

Lange Lozanastraat 92 2018 Antwerpen

Tentoonstelling Technicum Noord-Antwerpen vroeger en nu i.s.m. Technicum Noord-Antwerpen

Technicum Noord-Antwerpen ,'de Londenstraat', bepaalt al meer dan 100 jaar het straatbeeld van het eilandje. De tentoonstelling 'VTS Technicum 100 jaar, 10 jaar TNA' met foto’s uit de oude

PAGINA 12

contact erfgoeddag: +32 473 61 06 83 www.verbeelding.be

Wandeling Stop de tijd - een moment We gaan op stap door de ‘Parochie van miserie’. We leggen de nadruk op het nut van ons cultureel erfgoed - de nog bestaande gevelbeelden. Elke steeg had zijn

Mariabeeld. Enkele beelden zijn bewaard, andere zijn vervangen, maar de historische plaats wordt zoveel mogelijk gerespecteerd. In het kerkmuseum Sint-Andries kan je na de wandeling een 'gevelbeeld' bewerken. » » Kleine Markt - afspraak aan de pompzuil, Kleine Markt z/n, 2000 Antwerpen » » om 11 en 16 uur (duur: 2 uur) » » RESERVATIE paula.sornsen@skynet. be, +32 473 61 06 83, maximum 2x25 plaatsen »» A

Vredescentrum Lombardenvest 23 2000 Antwerpen +32 3 292 36 55 info@vredescentrum.be www.vredescentrum.be

Expertenbeurs Verhalendag: breng je familieherinneringen over Wereldoorlog I i.s.m. Europeana, Oxford University en In Flanders Fields Museum Ieper In aanloop naar de herdenking van 100 jaar 'Groote Oorlog' in Antwerpen organiseert het Vredescentrum een verhalendag om familieherinneringen uit ´t Stad op te tekenen en te digitaliseren. Kom langs met brieven, foto’s of voorwerpen en kom je verhalen delen. Je ontmoet experts en maakt alvast kennis met het grootse herdenkingsprogramma 'Antwerpen ’14-’18' dat in 2014 start. » » Paleis op de Meir, Meir 50, 2000 Antwerpen » » doorlopend open van 10 tot 17 uur (reservatie wenselijk) » » RESERVATIE info@vredescentrum. be, +32 3 292 36 55, maximum 60 plaatsen »» A

vzw Museum Nicolaas Rockox Rockoxhuis Keizerstraat 12

provincie antwerpen 2000 Antwerpen +32 3 201 92 50 inforockoxhuis@kbc.be www.rockoxhuis.be contact erfgoeddag: +32 3 201 92 50

Rondleiding Momentopname, een wandeling langs de portretten in het museum i.s.m. KMSKA

Voor de komst van de fotografie legden schilders de tijd stil met het maken van portretten. In het Rockoxhuis kan je zeldzame portretten van patriciërs bewonderen van Van der Weyden tot Rubens. Kledij en omgevingsfactoren verraden de periode waarin de geportretteerde leefde. Geen puistjes en geen rare snuiten, maar deftige heren en dames met hun meest verleidelijke glimlach op het gezicht. »» doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10.30, 11.30, 13.30 en 14.30 uur (te reserveren) » » RESERVATIE inforockoxhuis@kbc. be, +32 3 201 92 50, maximum 4x20 plaatsen »» A

Spektakel Momentopname, een karikaturist en een fotograaf aan de slag i.s.m. KMSKA We laten bezoekers stoppen in de tijd door ze te portretteren. Er is doorlopend een fotograaf aanwezig, die je terugschiet naar de 17e eeuw. Hij legt je op foto vast met een molensteenkraag om en in een 17e–eeuwse leunstoel. Karikaturist Marc Deroo legt je met enkele sterke halen en trekken vast op papier. De ‘momentopnames’ krijg je mee naar huis. »» fotograaf doorlopend van 11 tot 17 uur, karikaturist doorlopend tussen 11 en 14 uur »» A

Workshop Momentopname, ga zelf aan de slag! i.s.m. KMSKA

Een activiteit voor onze jongste bezoekers. Maak met je kleurpotloden een tekening van jezelf, je zusje of je broertje ... Of misschien ben jij wel de nieuwe Rubens en teken je liever een van de oude heren en dames die met hun statige portretten in het museum hangen. Stop je tekening in de grote bus aan de ingang van het museum en maak kans op een leuke prijs. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur (3-12 jaar) »» A

vzw Sint-Andries 2000 Sint-Andrieskerk Sint-Andriesstraat 7/4 2000 Antwerpen www.sint-andrieskerk.be contact erfgoeddag: +32 474 90 93 36

Rondleiding Stilstaan bij de tikkende tijd

In de schatkamer lijkt een processie van het rijke Roomse leven de tijd wel tot stilstand te brengen. 'Een blik op de eeuwigheid, stilstaan en zich bezinnen over eigen doen en laten', zo luidt de boodschap bij het monumentale uurwerk boven het laat-18e-eeuwse orgel. Ironisch genoeg is die ‘5-voor-12’-boodschap hier al 30 jaar blijven stilstaan. » » Sint-Andrieskerk, Waaistraat 1, 2000 Antwerpen » » doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

Antwerpen

Borgerhout 't Werkhuys vzw 't Werkhuys Zegelstraat 13 2140 Antwerpen - Borgerhout +32 3 289 72 97

info@werkhuys.be

en na hun restauratie.

www.werkhuys.be

» » doorlopend open van 12 tot 17 uur »» A

zilverwerk verzamelde. Vandaag wordt aan de hand van deze selectie ingegaan op passieve (en actieve) conservatie, recyclage en het tijdsaspect van zilverwerk.

Turninum Volksmuseum Deurne vzw

» » Umicore Zilverpaviljoen, Hanzestedenplaats 15, 2000 Antwerpen » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

contact erfgoeddag: +32 473 131 762

Multimediapresentatie Bevroren (lievelings)voorwerpen i.s.m. De Kleine Expeditie vzw en district Borgerhout

Wat mag nooit verloren gaan? Al onze voorwerpen; kleren, speelgoed, een fiets, een auto, een smartphone zullen over 100 jaar als erfgoed beschouwd worden. Niet alleen voorwerpen, maar ook gewoonten en gebruiken zullen het onderwerp worden van lijvige studies. We stoppen de tijd en maken de balans op. Borgerhoutenaars kunnen over hun lievelingsvoorwerp vertellen. Wij maken er foto's van. » » doorlopend open van 13.30 tot 17 uur »» A

Antwerpen

Deurne

Kerkfabriek Sint-Fredegandus Sint-Fredeganduskerk Lakborslei 31

Volksmuseum Deurne Koraalplaats 2 2100 Antwerpen - Deurne +32 3 326 75 98 peetersludo@skynet.be www.turninum.ch.vu

Demonstratie We zijn bezig in het Volksmuseum

Het museum belicht de meesterschilders-decorateurs, die door Rubens 'cladtschilders' werden genoemd. Prachtig vakwerk kwam tot stand in de 19e en 20e eeuw zoals marmer- en hout imitatie en muurschilderingen in gangen en salons van de huizen van de betere burgerij. We tonen nog tal van andere vergeten beroepen d.m.v. gereedschappen en fotomateriaal en we bezoeken de steegjes waar de ambachtslieden woonden. » » doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

2100 Antwerpen - Deurne

Zilvermuseum Sterckshof

+32 479 73 50 03

Hooftvunderlei 160

jan.oversteyns@antwerpen.be

2100 Antwerpen - Deurne

www.sintfredegandusgezellen.be

+32 3 360 52 64

contact erfgoeddag: +32 479 73 50 03

info@zilvermuseum.be www.zilvermuseum.be

Rondleiding De tijd staat stil

contact erfgoeddag: +32 3 707 26 13

De tand des tijds vreet meedogenloos aan het kunstpatrimonium. Houtworm, stof, kaarsroet, loskomende verf, beschadigingen en ontbrekende stukken zijn de meest voorkomende problemen. In de Sint-Fredeganduskerk werd de tijd gestopt door de kunstwerken bijtijds te behandelen. Tijdens de rondleidingen tonen we, aan de hand van veel fotomateriaal, de gerestaureerde objecten vóór

Tentoonstelling Zilver bewaren voor de eeuwigheid?! i.s.m. Umicore Tot 5 mei 2013 is de expo 'Vic Janssens uitgelezen' te zien in het Umicore zilverpaviljoen. Het gaat om een unieke selectie uit de verzameling van Vic Janssens die vanaf de jaren 1970 tot aan zijn overlijden in 2001 modern Duits

PAGINA 13

Antwerpen

Ekeren

District Ekeren Cultuurcentrum Ekeren Kloosterstraat 4 2180 Antwerpen - Ekeren +32 3 292 67 36 paulette.vermeersch@stad.antwerpen.be www.ccekeren.be contact erfgoeddag: +32 499 54 98 15

Tentoonstelling Waar is de toeter? i.s.m. CC Ekeren en Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders De toeter werd in 1978 dé trots van de spionkop van Germinal Ekeren: hij toeterde elk doelpunt de eeuwigheid in. Na de fusie met Beerschot werd hij verkocht en sindsdien is hij spoorloos. Via posters werd de Ekerenaar opgeroepen om hem te helpen terugvinden. Het resultaat hiervan kan je zien in de tentoonstelling. Het toont aan hoe kwetsbaar erfgoed is en leert ons dat we er voorzichtig mee moeten omspringen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Heemkundig Documentatiecentrum Wijkwerking Mariaburg vzw Wijkcentrum Mariaburg Van de Weyngaertplein 29

provincie antwerpen 2180 Antwerpen - Ekeren +32 3 605 73 61 hippopress@skynet.be www.mariaburg.be contact erfgoeddag: +32 476 59 223 78

Filmvoorstelling Ciné Rio

Tot 1960 was er een dorpsbioscoop, Ciné Rio. Als voorprogramma van de klassieke films werden lokale actualiteitsbeelden vertoond. We projecteren een aantal oude filmpjes in ons wijkcentrum. Tevens exposeren we affiches van de filmvoorstellingen uit de jaren 1930-1960 en oude foto's van filmsterren die destijds de massa lokten. »» doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Antwerpen

Hoboken District Hoboken UiThuis Hoboken Kapelstraat 64 2660 Antwerpen - Hoboken +32 3 292 65 40 cultuurantenne.hoboken@stad. antwerpen.be www.uithuishoboken.be contact erfgoeddag: +32 473 707 992

Wandeling De prehistorie aan de tand gevoeld i.s.m. Het GenOOtschap, de Gidsenwerking Fort 8 Hoboken, de cultuurraad Hoboken, de VZW Lokaal Cultuurbeleid en Museum voor Natuurwetenschappen Brussel

Fort 8 is ruim 33 ha groot en toch is het vrijwel onzichtbaar. De Gidsenwerking Fort 8 Hoboken (Gé-èF 8) maakt speciaal voor Erfgoeddag een vertelwandeling, waarbij niet zozeer het bouwkundig erfgoed, maar wel de verhalen centraal staan. Zo hebben we het over verschil-

lende schermutselingen en de choleraepidemie. Misschien kom je onderweg wel oog in oog te staan met de oudste bewoner.

Multimediapresentatie Van Jezus Christus tot nu (door de eeuwen heen) i.s.m. Het Landshuis

» » Fort 8, schansstraat 7, » 2660 Antwerpen - Hoboken »» om 10, 12, 14 en 16 uur »» Deze activiteit loopt tot 5-05-13 »» A

De Kerk als instituut is een gangmaker van de ‘tijd’. Er zijn perioden waarin de Kerk ingrijpende veranderingen aanbracht zoals de positie van het altaar en de taal waarin de eucharistie gevierd wordt. De hedendaagse kalender danken we aan Paus Gregorius. Vanuit het perspectief van de hedendaagse liturgie kijken we naar de periode van Jezus Christus tot nu en van het Oude tot het Nieuwe Testament.

Heemkundige Kring Hobuechen 1135 Kasteel Broydenborg Broydenborglaan 2 2660 Antwerpen - Hoboken www.hobuechen.be

Tentoonstelling Stop de tijd! 150 jaar Umicore i.s.m. Umicore NV

Deze fototentoonstelling toont de (voor) geschiedenis van de grootindustriële onderneming NV Umicore. De fabriek startte ca. 150 jaar geleden als de 'Usine de Désargentation', een ertswinningbedrijf, en groeide uit tot een wereldspeler in hoogtechnologische recyclage. Het is de enige overblijver van de grote industrieën (wolkammerij, scheepsbouw, ertswinning) aan de Hobokense Scheldeoever.

» » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Antwerpen

Merksem Academie voor Mineralogie vzw Mineralogisch museum Frans de l'Arbrelaan 12 2170 Antwerpen - Merksem +32 658 62 83 info@acam.be www.acam.be contact erfgoeddag: +32 3 658 62 83

1 uur, te reserveren) » » RESERVATIE info@acam.be, maximum 2x20 plaatsen »» A

Familiekunde Vlaanderen Regio Antwerpen Grimbert 35 2150 Borsbeek www.familiekunderegioantwerpen.be

Tentoonstelling Familiedocumenten bewaren en gebruiken bij je stamboomonderzoek

Bij een bezoek aan het Nationaal Documentatiecentrum van Familiekunde Vlaanderen krijg je een overzicht van de collectie die onze vereniging zorgvuldig bewaart. Je komt meer te weten over hoe je zelf kunt starten met het opmaken van je stamboom en hoe wij je hierbij kunnen helpen. Ook krijg je advies over het bewaren en ordenen van je familiegegevens. » » Nationaal Documentatiecentrum Familiekunde Vlaanderen, Van Heybeeckstraat 3, 2170 Antwerpen - Merksem » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

» » doorlopend open van 14 tot 17 uur » » Deze activiteit loopt tot 30 juni 2013 »» A

Tentoonstelling De tijd ... reeds gestopt

Koninklijke Kring voor Heemkunde Merksem vzw

Antwerpen

A Waar is de tijd beter gestopt dan bij fossielen, zoals een reusachtig

'de Kijkuit'

Lillo

Sint Benediktus Havenmarkt 5 2040 Antwerpen - Lillo +32 3 227 11 73 stevenosce@skynet.be contact erfgoeddag: +32 3 227 11 73

bot, een afdruk van een plantje of een kaak met vervaarlijke tanden? Elk stukje vertelt een ander verhaal. Maak kennis met de voorouders van pissebedden, met dino's, reuzenhaaien en paardenstaarten van miljoenen jaren geleden. Aan de hand van een zoektocht ga je zelf op onderzoek en ontdek je allerlei wetenswaardigheden. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10.30 en 14 uur (duur:

PAGINA 14

Hofke van Roosendael - museum Terlindenhofstraat 265 2170 Antwerpen - Merksem +32 3 644 37 99 kkvhm_vzw@hotmail.com www.heemkring-merksem.be contact erfgoeddag: +32 3 644 37 99

Tentoonstelling Tot hier ... en niet verder! De heemkring toont hoe ze haar collectie zo goed mogelijk probeert te bewaren, zodat ze ter beschikking blijft van

komende generaties. Er zijn lezingen over hoe Merksems erfgoed bewaard kan blijven door het toe te vertrouwen aan een financieel krachtige bewaarder. Zo werd een broodkar van bakkerij De Volkslust gerestaureerd en kan dit stukje erfgoed in zijn originele staat bewaard blijven. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, lezing om 11, 14 en 16 uur »» A

Vlaamse Vereniging voor Familiekunde afdeling Merksem Van Heybeeckstraat 3 2170 Antwerpen - Merksem +32 3 338 72 06 contact erfgoeddag: +32 3 338 72 06

Rondleiding Vind jouw betovergrootvader i.s.m. Nico Sturm, District Merksem en Cultuurcentrum Merksem

Ga op zoek naar je voorouders! Ben je er klaar voor om de tijd de stoppen en stil te staan bij de verhalen over je eigen afkomst? Vrijwilligers helpen je graag op weg in je zoektocht naar jouw familie in het enorme archief van de vereniging. Daarnaast wijdt theatermaker Nico Sturm je met zijn vertellingen in in de leefwereld van de Merksemnaar. » » doorlopend open van 12 tot 17 uur, rondleiding om 12, 13, 14, 15 en 16 uur (te reserveren) » » RESERVATIE cultuurantenne.merksem@stad.antwerpen.be »» A

Antwerpen

Wilrijk

't Vlaams Stripcentrum Boomsesteenweg 337 2610 Antwerpen - Wilrijk info@vlaamsstripcentrum.be

provincie antwerpen www.vlaamsstripcentrum.be

Bisschopslaan 1

contact erfgoeddag: +32 3 827 44 26

2340 Beerse +32 14 61 28 74

Tentoonstelling Geschiedenis, tijdreizen en toekomstdromen

A Je kent ongetwijfeld de teletijdmachine van professor Barabas, maar wist je dat ook Nero, Piet Pienter & Bert Bibber en Blake & Mortimer in een tijdmachine reisden? Kom dit en veel meer ontdekken in 't Vlaams Stripcentrum. »» Doorlopend open van 10.30 tot 17.30 uur » » Deze activiteit loopt tot 1 september 2013 »» A

BEERSE Museum Jan Vaerten

leo.dignef@telenet.be www.devlierbes.be contact erfgoeddag: +32 14 61 28 74

Tentoonstelling Post van het front in 1914-1918 i.s.m. Erfgoedcel Noorderkempen en dienst Cultuur Beerse

"De bommen ontploffen links en rechts, daarom dit kaartje om u teken van leven te geven." Teken van leven: het doel van de briefkaarten die onze soldaten in 1914-1918 naar huis stuurden. Voor soldaten en krijgsgevangenen stond de tijd 4 jaar stil. We tonen briefkaarten uit de uitgebreide collectie van Karel Van Nyen. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, doorlopend rondleidingen »» A

+32 14 61 75 02 www.museumjanvaerten.be

Tentoonstelling Sporen van onze tijd We volgen de voetsporen van Jan Vaerten en verdwalen in het schilderij ‘Hiroshima’. Samen met het meisje Sadako volgen we de sporen van onze tijd. Haar levenservaring in de nasleep van de oorlogsjaren heeft heel wat teweeggebracht. Zelfs nu nog wordt haar verhaal levendig gehouden. Haar moed, haar hoop om te overleven hebben velen geïnspireerd ... en deze tentoonstelling vormgegeven. »» Doorlopend open van 12 tot 17 uur »» Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013 »» A

vzw Heemkundig Museum Tempelhof Tempelhof

» » Gemeentelijke basisschool Berlaar, Aarschotsebaan 60, 2590 Berlaar » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Berlaar Erfgoedcel Kempens Karakter Fundatiehuis Begijnhof 27 2200 Herentals +32 14 21 97 00 info@kempenskarakter.be www.kempenskarakter.be contact erfgoeddag: +32 14 21 97 00

Tentoonstelling Tijd vliegt! Duivensport in de Kempen i.s.m. gemeenten en heemkringen van Berlaar, Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Lier, Lille, Nijlen, Olen en Vorselaar, plaatselijke duivenbonden, Kweekstation Natural, KBDB en privéverzamelaars

A Constateurs, looprecht,

» » Sint-Maartensberg 1, 2820 Bonheiden - Rijmenam » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

BONHEIDEN

RIJMENAM Heemkring 't Hoefyser Heemmuseum 't Smiske Hoogstraat 52A 2820 Bonheiden - Rijmenam

BONHEIDEN

Tentoonstelling Ambachten waarvoor de tijd bleef stilstaan

Kantcentrum 't Ordinaaltje

In Heemmuseum ’t Smiske staan oude ambachten in de kijker. De tentoonstelling neemt je mee terug in de tijd en laat je kennismaken met echte vakmannen in hun ambacht zoals de dorpssmid en blokmaker. In de blokmakerij van het heemmuseum kan je zien hoe een paar echte blokken uit hout worden gemaakt. De allerkleinsten maken kennis met oud speelgoed én ontdekken dat ‘oud’ speelgoed niet ‘out’ is.

Brouwersdreef 3 2820 Bonheiden +32 15 331 335 nieke.vermant@pandora.be

Peerdekensstraat 8 2340 Beerse

duivenwedstrijden … Uiteraard heeft de duivensport alles met tijd te maken, in de letterlijke zin. In de Kempen was de volkse sport jarenlang een van de meest populaire, maar nu verdwijnt hij stilaan. Daarom gingen we op zoek naar bijzondere getuigen, unieke foto’s en voorwerpen om het verhaal in beeld te brengen. Voor kinderen is er een interactieve zoektocht.

www.kantcentrumbonheiden.be

Rondleiding Tijd om even stil te staan bij de mooie wereld van de kant!

Tijdens de rondleiding wordt uitgelegd hoe kant goed bewaard kan worden, wat bijvoorbeeld de ideale bewaaromstandigheden zijn en met welke producten kant behandeld mag worden ...

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

BOOM

Workshop Schijnwerpers op het werken met draden doorheen de tijd

P/A Toerisme Rupelstreek-Vaart-

2850 Boom

Je komt tijdens een rondleiding alles te weten over hoe je kant kan bewaren. En wil jij ook iets moois knutselen met speldjes, draden en klosjes? Wij leren je graag kantklossen.

PAGINA 15

In Noeveren is veel zweet vergoten. A Een werkdag op de steenbakkerij duurde anno 1900 zo’n 12 uur. Vandaag focussen we op die ándere 12 uur. Wat deden arbeidersgezinnen in hun vrije tijd? Slapen, spelen, zingen, kindertjes maken en ook wel: drinken. Onze gidsen vertellen je alles over het sociale leven van toen. Met onderweg tijd voor een drankje. En voor liedjes en spelletjes van 100 jaar geleden. » » Noeveren, Noeveren 26, 67 en 196, 2850 Boom » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, geanimeerde rondleiding om 10.30, 13.30, 15 en 16.30 uur (te reserveren) »» RESERVATIE info@erfgoednoeveren.be,» +32 472 80 91 37, maximum 4x40 plaatsen »» A

BORNEM Gemeentebestuur Bornem Gemeentelijk Archief Broekstraat 42 2880 Bornem +32 3 296 91 83 gert.vankerckhoven@bornem.be

» » Museum 't Ordinaaltje, Sint-Maartensberg 1, 2820 Bonheiden - Rijmenam » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Rondleiding Het leven zoals het was: wonen, leven en drinken in Noeveren

ErfGoed Noeveren land vzw Schommelei 1/3 +32 3 880 76 25 info@erfgoednoeveren.be www.erfgoednoeveren.be contact erfgoeddag: +32 472 80 91 37

www.bornem.be contact erfgoeddag: +32 490 44 67 03

Demonstratie Sint-Bernardusabdij non-stop i.s.m. Abdij Bornem, CRKC, Kadoc, Provincie bestuur Antwerpen en Onroerend Erfgoed

Vrijwilligers worden ingezet bij de registratie en tijdelijke verhuis van de abdijbibliotheek. Schaderegistratie en inventarisatie van de boeken is een prioriteit i.f.v. de restauratie. Een tentoonstelling staat stil bij verschillende perioden in de geschiedenis en illustreert dit met erfgoedstukken. De

provincie antwerpen herbestemming van de abdij zet de tijd niet stop, maar vertelt het verhaal verder.

Nattenhaasdonkstraat 13

»» Sint-Bernardusabij Bornem, Kloosterstraat 71, 2880 Bornem »» doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 22-04-13 »» A

+32 3 889 18 47

BORNEM

HINGENE Kasteel d'Ursel Wolfgang d'Urselstraat 9 2880 Bornem - Hingene +32 3 820 60 11 info@kasteeldursel.provant.be

2880 Bornem - Wintam

Theatervoorstelling Temporisoscoop i.s.m. Surnateum

Tijdens de Wereldtentoonstelling van 1910 nam hertog Robert d'Ursel deel aan een gewaagd experiment met de Temporisoscoop, een machine die voorwerpen kan verplaatsen in tijd en ruimte. Het liep niet helemaal zoals gepland en een deel van de tentoonstelling brandde af. Op Erfgoeddag komt de Temporisoscoop naar Hingene en vertellen we de geheime geschiedenis ... Hopen maar dat alles goed afloopt! »» doorlopend open van 10 tot 18 uur, voorstelling (15 min.) op regelmatige tijdstippen (duur: 15 min.) »» A

BORNEM

WINTAM Ons Klein-Brabants Boerenerf - Havesdonckhoeve vzw

Havesdonckhoeve@skynet.be

Demonstratie Conservatie van boerenalaam en volkshuisraad

Gebruik en tijd hebben invloed gehad op de bewaarde werktuigen. Een graanmaat uit 1729 duidt dat de voorwerpen niet uit een recent verleden komen. Maar de tand des tijds knaagt verder. Medewerkers van het museum leggen uit hoe zij te werk gaan met conserverende technieken voor objecten in hout, metaal of leder. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

www.kasteeldursel.be contact erfgoeddag: +32 3 820 60 11

» » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

BRASSCHAAT Cultuurcentrum Brasschaat Vrijetijdscentrum Bredabaan 407 2930 Brasschaat +32 3 650 03 42 cultuurcentrum@brasschaat.be www.brasschaat.be/vrijetijd

Evocatie Kattekensberg ... de tijd van toen i.s.m. deelraad Erfgoed en Heemkundige kring Breesgata De Kattekensberg was in de jaren 1930 en 1940 een trekpleister voor toeristen uit de wijde omgeving. De Kattekensberg staat voor een gevoel van zorgeloosheid: spelende kinderen, kuierende wandelaars, picknicks en frisse buitenlucht. We brengen de tijd van toen terug tot leven: gekostumeerde figuranten, een paardentram en oldtimers. We eindigen met een afsluitend concert in de sfeervolle spiegeltent. » » Kattekensberg, Emmalei z/n, 2930 Brasschaat

BRECHT

momenten in hun leven. We lichten een tipje van de sluier en geven je mee dat je een trouwfeest uit de jaren 1970 en een historische dorpsstoet uit 1986 kunt bekijken. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Gemeente Brecht Gemeenteplaats 1 2960 Brecht www.brecht.be contact erfgoeddag: +32 3 660 28 30

DUFFEL Gemeentearchief Duffel

Fietstocht Zoek de vijf verschillen. Fiets doorheen het Brechts verleden

Gemeentehuis

Met oude postkaarten waan je je tijdens deze tocht in het Brecht van begin vorige eeuw. Hoe zag de gemeente eruit? Niet alleen aan de gebouwen maar vooral aan het 'leven in Brecht’ 100 jaar geleden wordt bijzondere aandacht geschonken. Hoe leefde men 100 jaar geleden? En hoe dankbaar moeten we de fotografen zijn die deze beelden voor ons vastgelegd hebben?

+32 15 30 72 13

» » Dienst Vrije Tijd, Gemeenteplaats 1, Heemkring Het Goor, Kerklei 13, 2960 Brecht » » brochure en routekaart af te halen tussen 10 en 13 uur »» A

Kempisch Museum Mudaeusstraat 2 2960 Brecht kempmus@hotmail.com www.brecht.be

Filmvoorstelling Oude cinemazalen in Brecht

Waar zag jij je eerste film in Brecht? Vroeger zette een filmvoorstelling het dagelijks leven letterlijk even stil want na zwaar fysiek labeur verloren mensen zich in de avonturen van de filmheld. Ook filmden ze de belangrijkste

PAGINA 16

Gemeentestraat 21 2570 Duffel ria.moens@duffel.be

Tentoonstelling Terug in de tijd: 100 jaar 't Kompas i.s.m. Dirk Van Engeland en Museum Het Gasthuis Het verhaal van 't Kompas start precies een eeuw geleden. Decennialang werd hier lager onderwijs aan jongens gegeven. Pas in 1995 konden ook meisjes hier schoollopen. In 2001 kwam er ook een kleuterafdeling. Erfgoeddag zet de tijd even stil. Foto's uit school- en privéarchieven tonen de school, de leerlingen en onderwijzers en heel wat leer-, speel- en reismomenten uit de afgelopen 100 jaar! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 30-10-13 »» A

www.duffel.be

Juwelier Herman Laenen

contact erfgoeddag: +32 15 32 11 39

Kiliaanstraat 43 2570 Duffel

Tentoonstelling Momentopnames: Duffel vroeger en nu i.s.m. Over de Brug

Deze expo toont beelden van het vroegere Duffel en zijn inwoners. De beelden zijn afkomstig uit het fotoarchief van de gemeente. Daarnaast geeft de tentoonstelling een forum aan de huidige inwoners van Duffel. Zij fotografeerden elk een voor hen bijzondere plek in het dorp, verbonden met hun eigen verhaal. » » Gemeentelijk museum Het Gasthuis, Rooienberg 21b, 2570 Duffel » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Gemeentelijke Basisschool 't Kompas Nieuwstraat 11B 2570 Duffel

+32 15 31 37 13 herman.laenen@skynet.be contact erfgoeddag: +31 15 32 11 39

Demonstratie Aan de grote klok

Met het diploma van uurwerkmaker op zak, startte Herman Laenen in 1973 een juwelierszaak in Duffel. Intussen is zijn stiel een ambacht geworden. In deze wegwerpmaatschappij zijn reparaties immers eerder uitzondering dan regel. Herman en dochter Els maken er een erezaak van om defecte uurwerken te herstellen. Vandaag brengt hij een grote, staande en … defecte klok mee en toont hoe je ze herstelt. » » Museum Het Gasthuis, Rooienberg 21, 2570 Duffel »» doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

+32 15 31 25 80

Museum Het Gasthuis

directie@tkompas.be

Rooienberg 21b

www.tkompas.be

2570 Duffel

contact erfgoeddag: +32 15 32 11 39

+32 15 31 11 39 museum@duffel.be

provincie antwerpen www.duffel.be contact erfgoeddag: +32 15 32 11 39

Zoektocht Stap in onze teletijdmachine i.s.m. Vrienden van het Museum, 't Kompas, Herman Laenen en Gemeentearchief Duffel

In het museumgebouw en A basisschool 't Kompas ga je op zoek naar vroeger. Onderweg pik je ook wat weetjes mee over tijd en klokken. Je komt ook een heleboel foto's en beelden tegen over schoollopen, verzorgen en spelen. Hoe zag een klas eruit? Hoeveel leerlingen telde ze? Hoe zag jouw straat er 50, 60, 70 jaar geleden uit? Wie zoekt, die vindt! »» doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

GEEL Bakkerijmuseum Geel Bakkerijmuseum Worfthoeven 5 2440 Geel +32 14 56 63 83 toerisme@geel.be www.geel.be contact erfgoeddag: +32 14 56 63 83

Tentoonstelling Het oude bakkersmateriaal gered i.s.m. Dienst Toerisme

Bakker Goossens' passie leidde tot een unieke collectie bakkersmateriaal, van allerhande vormen tot toestellen voor de bereiding van banket, suikergoed, ijs, chocolade en hosties. Deze lekkernijen voor altijd bewaren, dat lukt niet. Maar dankzij grondige restauratie bewaarde bakker Goossens wel het bakkersmateriaal. Hoe en waarom hij dat doet, willen we je graag vertellen. »» doorlopend open van 10 tot 18 uur,

doorlopend rondleidingen »» A

Gasthuismuseum Geel Gasthuisstraat 1 2440 Geel +32 14 56 68 40 gasthuismuseum@geel.be www.gasthuismuseumgeel.be contact erfgoeddag: +32 14 56 68 40

Tentoonstelling Het oude Geelse gasthuis: een wonderkamer i.s.m. Stadsarchief, Toerisme, Cultuurdienst, Bakkerijmuseum, Klokkenmuseum en Erfgoedcel k.ERF Geel investeert straf in het behoud en beheer van het Geelse erfgoed. Tijd voor een overzicht! Het Gasthuismuseum wordt voor 1 dag omgetoverd in een wonderkamer. Waardevolle stukken worden bekeken in het licht van conservatie en restauratie. Zo is er een kamer met wonderlijke archiefstukken zoals een atlas, perkamenten charters … Elders vind je vaandels van de Centrumharmonie, het oudste in Geel bekende St.-Dimpnaschrijn en archeologische vondsten uit recente opgravingen. Twee andere musea zetten 1 object in de kijker. Een unieke kans, want alle stukken worden nadien weer veilig opgeborgen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 5-05-13 »» A

Tentoonstelling Liefst bewaren! i.s.m. Stadsarchief, Toerisme, Cultuurdienst en Erfgoedcel k.ERF We vroegen de Geelse verenigingen om dat ene object te tonen dat ze zeker willen bewaren en beschermen tegen de tand des tijds. Het resultaat zie je in de Gasthuisschuur op de site van het Gasthuismuseum. Ze vertellen ook het verhaal achter het object.

» » Gasthuisschuur, Gasthuisstraat 5, 2440 Geel » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Demonstratie Wonderdokters aan het werk! i.s.m. Stadsarchief, Toerisme, Cultuurdienst en Erfgoedcel k.ERF

Tegen ouder worden bestaat geen kuur. Mensen krijgen rimpels, maar ook beelden, schilderijen ... hebben last van ouderdomsverschijnselen (barsten, scheurtjes). Voor die kwaaltjes bestaan er wondermiddelen. Restauratoren tonen in het museum hoe zij erfgoedstukken van de ondergang redden. Ooit werden op deze site mensen verzorgd, vandaag zorgt het museum er voor ons erfgoed. » » Gasthuisschuur, Gasthuisstraat 5, 2440 Geel » » Doorlopend open van 13.30 tot 16 uur »» A

Zoektocht Zoek de schat! i.s.m. Stadsarchief, Toerisme, Cultuurdienst, Bakkerijmuseum, Klokkenmuseum, Erfgoedcel k.ERF en werkgroep zoektocht

Ga op snuffeltocht door de A tentoonstelling en het museum en ontdek mysterieuze objecten in de wonderkamers, met een schatkaart in de hand! Daarna kan je zelf nog iets knutselen om je eigen waardevolle spulletjes in te bewaren. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Geelse Gidsenbond Toerismehuis De Waag Markt 1 2440 Geel +32 14 56 63 80 of 82 toerisme@geel.be www.geel.be contact erfgoeddag: +32 14 56 63 80 of 82

PAGINA 17

Rondleiding Het geheime schattenkamertje van de St.-Dimpnakerk i.s.m. Dienst Toerisme, Stadsarchief, Cultuur, Gasthuismuseum en Erfgoedcel k.ERF

Het secreet (de schatkamer) van de St.Dimpnakerk geeft zijn geheim prijs: ontdek er de schilderijen van ‘de Merodes’ (topstukken!), goed beschermd tegen de tand des tijds (klimaatschommelingen, vocht). Maak ook kennis met het St.-Dimpnaretabel. Dat draagt al eeuwen de Dimpnalegende over. Dankzij het goedbewaarde, minuscule beeldhouwwerk kunnen we de legende nog haarfijn

k.ERF

bestuderen en navertellen. » » St.-Dimpnakerk, St.-Dimpnaplein, 2440 Geel » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» A

Rondleiding Het verhaal van de kluizenaar van de St.Dimpnakerk i.s.m. Dienst Toerisme, Stadsarchief, Cultuur, Gasthuismuseum en Erfgoedcel k.ERF

Ken je de mysterieuze custoskamer van de St.-Dimpnakerk al? Het is

Onder het motto ‘Voor even en altijd’ zetten we in de k.ERF-regio het erfgoed dat we voor altijd willen bewaren voor even in de spotlights. In het Gasthuismuseum opent een unieke wonderkamer vol Geelse erfgoedstukken waarvan vele onlangs een ‘facelift’ ondergingen bij een restaurator. De Geelse gidsen nemen je mee langs schatkamers en klokkentorens. Het ideale tijdverdrijf – of moeten we zeggen ‘tijdverblijf’? – is het Klokkenmuseum in Geel, een gezellig oord dat klokken van alle tijden, maten en gewichten herbergt. Wip ook zeker eens binnen in het Lampen- of Bakkerijmuseum (Geel). Time flies when you’re having fun. Daarom start in Mol ‘Expo da Capo’, een tentoonstelling en terugblik op het feestelijke muziekleven van de gemeente. Een moment eeuwig laten duren, dat doen foto’s. Magie! Daarom digitaliseert Laakdal op Erfgoeddag oude kiekjes. In het Klompenmuseum ontdek je dat het maken en dragen van klompen zeker nog iets ‘van deze tijd’ is. Kortom, haast je naar de k.ERFregio!

INFO Erfgoedcel k.ERF De Billemontstraat 117 2440 Geel +32 14 56 66 88 info@erfgoedcelkerf.be www.erfgoedcelkerf.be

provincie antwerpen alsof de tijd er geen vat op heeft gehad. Wie binnenstapt, voelt de aanwezigheid van de vroegere bewoners. De custos die de kerk bewaakte, de familie die er tijdens de Hollandse Tijd woonde en de kluizenaar die los van tijd en mens leefde. Klim ... héél stilletjes! ... mee de trappen op en luister naar hun verhalen. »» St.-Dimpnakerk, St.-Dimpnaplein z/n, 2440 Geel »» om 13, 14, 15, 16 en 17 uur »» Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» A

Rondleiding Marmer, hout en steen in de St.-Amandskerk i.s.m. Dienst Toerisme, Stadsarchief, Gasthuismuseum, Cultuur en Erfgoedcel k.ERF

De kunstenaars uit de barok beelden scènes uit in marmer, hout en steen. Op het Verhaegenaltaar speelt bv. de Verlosser de hoofdrol: Hij breekt het brood na de Schriften te hebben ontsloten. Maar er schuilt nog een ander verhaal achter de kerkstukken: het verhaal van restauraties en gebruikte technieken. Wat gebeurde er bv. met het altaarmarmer, en met het oude beeld van St.-Jozef met kind? »» St.-Amandskerk, Markt z/n, 2440 Geel »» Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» A

Rondleiding Bim bam beieren, de klokken leggen eieren i.s.m. Dienst Toerisme, Stadsarchief, Gasthuismuseum, Cultuur en Erfgoedcel k.ERF

A Hoeveel trappen heb je geteld tot je helemaal boven in de klokkentoren was? Zijn de klokken van de St.-Amandskerk al terug thuis na hun paaskarw-eitjes? En vooral: welke verhalen vertellen deze klokken nog, als je goed luistert …? Over Duitsers die hen roofden en over hoe ze vroeger via speciaal gelui zowel de tijd als de activiteit

(bidden, begrafenis …) aankondigden. » » St.-Amandskerk, Markt 1, 2440 Geel » » om 13, 14, 15, 16 en 17 uur » » Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» A

Klokkenmuseum Geel Gooreind 94

Toerisme Geel Toerismehuis De Waag Markt 1 2440 Geel toerisme@geel.be

Diamantmuseum Provincie Antwerpen

www.geel.be

Koningin Elisabethlei 22

contact erfgoeddag: +32 14 56 63

2018 Antwerpen

80 of 82

+32 3 240 50 11

Wandeling Voor even en altijd i.s.m. Toerisme, Stadsarchief, Cultuur en Erfgoedcel k.ERF

www.diamantmuseum.be

+32 14 56 63 80 of 82

info@diamant.provant.be

2440 Geel contact erfgoeddag: +32 14 56 63 83

Tentoonstelling Zoals het klokje thuis tikt i.s.m. Toerisme Geel

Uurwerkmaker Victor Wuyts wist heel goed hoe het klokje moest tikken. Zijn passie voor klokken en horloges ligt aan de basis van deze collectie. De verzameling bestaat uit zo'n 600 kleinere en grotere, gewone en spectaculaire exemplaren. Het Klokkenmuseum zit vol rariteiten. Je leert er gegarandeerd hoe laat het is.

Neem deel aan dit exclusief bezoek aan stadhuis en stadsarchief, waar voorwerpen voor altijd bewaard en nu voor even getoond worden. In het stadhuis ontdek je de vlag van de Belgische Revolutie en het schilderij 'Lijdend China'. Duik het depot van het stadsarchief in, waar de archivaris de meest wonderlijke stukken uit de rekken haalt.

» » doorlopend open van 10 tot 18 uur, doorlopend rondleidingen »» A

» » Pleintje tussen stadhuis en CC De Werft, Werft tussen nrs 20 en 32, 2440 Geel » » om 13 uur (duur: 1 uur) »» A

Lampenmuseum Geel

Wandeling Wandelen doorheen de tijd i.s.m. Toerisme, Stadsarchief, Cultuur, Gasthuismuseum en Erfgoedcel k.ERF

Heimerik 19 2440 Geel www.geel.be

Tentoonstelling Een tweede leven voor oude lampen i.s.m. Toerisme Geel

De collectie olie-, gas- en petroleumlampen telt nu 1200 exemplaren. Ze begon in 1970 met een koperen fietslamp die van de vuilnisbelt werd gered. Met engelengeduld werden de lampen gereinigd en hersteld. Op die manier werd ons lampenerfgoed van verval gered en kan het verhaal van vóór de elektrische verlichting verteld worden. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, doorlopend rondleidingen »» A

Grobbendonk

Kunstenaar Luca Aussems maakte een groot schilderij getiteld 'Wandelen doorheen de tijd'. Het werk spoort toeschouwers aan om na te denken over het fenomeen tijd. Verderop restaureren ze momenteel de dekenij. Het wordt weer zoals het vroeger was, alsof de tijd stilstaat. De verhalen van de mensen die er woonden, brengen het gebouw weer in beweging. Een mysterieuze en filosofische wandeling! » » Gasthuismuseum St.-Dimpna, Gasthuisstraat 3, 2440 Geel » » om 14.30 en 16 uur »» A

PAGINA 18

contact erfgoeddag: +32 477 63 35 11

Demonstratie Toen waren ze nog met 20.000 i.s.m. Diamantmuseum Grobbendonk

De hoogdagen van de diamantbewerking komen vandaag terug tot leven in het Diamantmuseum te Grobbendonk. Tot het eind van de jaren 1960 telden Antwerpen en de Kempen 20.000 diamantslijpers. Sindsdien is het bewerken van diamant geëvolueerd naar een hoogtechnologische activiteit. Originele slijpmolens, zaagbanken en snijmachines worden vandaag door de diamantbewerkers van toen voor één dag bediend. » » Diamantmuseum Grobbendonk, Kabienstraat 2a, 2288 Grobbendonk » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

i.s.m. Heemkring Die Swane Heist-opden-Berg Wanneer vroeger iemand thuis overleed, werd de klok stilgezet. ‘Stop de Tijd’ in de letterlijke betekenis. Op deze expo proberen we een antwoord te geven op de vraag hoe de Heistse dorpsgemeenschap in vroegere tijden omging met de dood. We maken kennis met vele tradities die vandaag tot het verleden behoren. Rouwkledij en reportages van begrafenisstoeten komen aan bod. We doen hierbij o.a. een beroep op literaire bronnen en mondelinge getuigenissen. We serveren zelfs een koffietafel van weleer! Daarnaast kunnen genealogen een collectie ingescande rouwbrieven raadplegen. » » Heemkundig museum Die Swane, Kerkplein 24, 2220 Heist-op-den-Berg » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, koffietafel om 10 en 12.30 uur (te reserveren) » » RESERVATIE archief.heist@bibliotheek.be, +32 15 75 86 86, maximum 2x25 plaatsen »» A

Workshop De tijd in handen van een tienjarige jongen uit de 18e eeuw i.s.m. cultuurdienst en jeugddienst

document uit AwordtIn eeneen18e-eeuws overeenkomst gesloten HEIST-OP-DEN-BERG 1717

Gemeentearchief Heist-op-den-Berg Cultuurplein 2 2220 Heist-op-den-Berg +32 15 75 86 86 archief.heist@bibliotheek.be www.heist-op-den-berg.be contact erfgoeddag: +32 492 94 90 82

Tentoonstelling Oude gebruiken rond overlijden en begraven in Heist-op-den-Berg

tussen een notaris en een Heistse jongen van 10 jaar. Deze laatste moest op geregelde tijdstippen het uurwerk in de toren van de Sint-Lambertuskerk opwinden. We tonen hierover een toneelsketch en we organiseren een schrijfsessie. » » Oude gemeentezaal, Kerkplein 11, 2220 Heist-op-den-Berg » » om 13.30 en 15 uur » » RESERVATIE archief.heist@bibliotheek.be, +32 15 75 86 86, maximum 2x20 plaatsen »» A

provincie antwerpen HEMIKSEM Heemkundige Kring Heymissen vzw Sint Bernardusabdij 4 2620 Hemiksem www.heemkundigekringheymissen.tk

Demonstratie Ontrent den Hover

De tijd heeft vat op schilderijen, stenen tableaus en papier. Hoe restaureren we schilderijen het best? Hoe bewaren we alles voor ons nageslacht? Heemkundige Kring Heymissen toont de databank die de reeds bewaarde en gedigitaliseerde objecten bevat. Daarnaast zijn er demonstraties van een smid, imker, schrijnwerker en drukker. » » Museum Ontrent den Hover, Sint Bernardusabdij 4, 2620 Hemiksem » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

HERENTALS Stad Herentals

of landschap zijn naam te geven, zet je als het ware de tijd stil. Archiefstukken, foto’s en historische kaarten tonen hoe de plaatsnamen ontstonden.

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

» » Begijnhof, Begijnhof 27, 2200 Herentals » » Doorlopend open van 14 tot 16.30 uur, om 14 uur (duur: ca. 2 uur 30 min.), aangepast schoeisel is aan te raden (vooral bij regenweer), kinderwagens hebben plaatselijk moeilijke doorgang »» A

HOOGSTRATEN

Workshop Volksspelen in het Begijnhof i.s.m. Erfgoedcel Kempens Karakter

Oude volksspelen staan in schril contrast met de flitsende games en snelle competitiesporten die we nu kennen. We nemen de tijd om oude volksspelen te herbeleven. Kom langs en herontdek pagschieten, pudebak, slagwip, kegelen, bollen, tollen … » » Begijnhof, Begijnhof 27, 2200 Herentals » » doorlopend open van 11 tot 17 uur »» A

HERSELT Heemkundige kring Herselt De Mixx

Augustijnenlaan 30

Asbroek 1

2200 Herentals

2230 Herselt

+32 14 28 51 30 cultuurcentrum@herentals.be www.schaliken.be

Wandeling Plaatsnamen stoppen de tijd i.s.m. Natuurpunt en Natuurpunt Educatie Heist-op-den-Berg, Gemeentearchief, doodsprentjes en haarbloempje

Gehuchten, dorpen of steden kregen vaak hun naam door de geografische verschijningsvorm, de persoon die er woonde of een gebeurtenis die er plaatsvond. Toponiemen vertellen zo een stuk geschiedenis. Door een dorp

PAGINA 19

Tentoonstelling Herselt in de literatuur 1900-2000 i.s.m. erfgoedcel Herselt

In de tentoonstelling worden de schrijvers voorgesteld die in de periode 1900-2000 een of meer van hun romans (of belangrijke delen ervan) in Herselt situeerden. Aan de hand van die romans worden de grote veranderingen van Herselt van traditioneel en bijgelovig landbouwgebied tot moderne slaapgemeente geduid. Dit gebeurt aan de hand van foto's, fragmenten en bio's.

Stedelijk Museum Hoogstraten Begijnhof 9 2320 Hoogstraten +32 3 340 19 80 museum@hoogstraten.be www.erfgoedbankhoogstraten.be contact erfgoeddag: +32 474 52 17 48

Tentoonstelling Eén minuut in oktober - De restauratie van het kerkinterieur i.s.m. Davidsfonds Hoogstraten, Het Gulden Vlies en Kerkfabriek Sint-Katharina De gevolgen van het opblazen van de toren van de Sint-Katharinakerk door het Duitse leger in oktober 1944 waren catastrofaal voor het kerkinterieur en het meubilair. In de tentoonstelling krijg je een impressie van de restauraties door atelier Van Herck en andere. Plannen, voorwerpen en foto's geven je een beeld van de evolutie van het vroegere neogotische interieur en het meubilair. » » Sint-Katharinakerk Hoogstraten, Vrijheid z/n, 2320 Hoogstraten » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 21 mei 2013 »» A

vzw LA:CH Elsbroeken 26 2320 Hoogstraten +32 479 41 72 88 ann@vzw-lach.be

Filmvoorstelling Cine Café i.s.m. Zaal Cecilia vzw

Treed binnen in het unieke decor van een cinemacafé uit de jaren 1950. Geniet van een rustpauze en bekijk doorlopend de

provincie antwerpen

KEMPENS KARAKTER Wachten tot je duif valt, minutieus de aankomst constateren, met veel geduld een duivenjong verzorgen en kweken tot een kampioen … Het mag duidelijk zijn dat de duivensport op veel vlakken te maken heeft met tijd. En omdat de volkse sport in de regio van Kempens Karakter bijzonder populair was maar nu dreigt te verdwijnen, is deze Erfgoeddag een uitgelezen kans om dit erfgoed in de kijker te zetten. Bijzondere getuigen, prachtige objecten en fijne vondsten schitteren op de tentoonstelling Tijd Vliegt waaraan de negen gemeenten, heemkringen, duivenbonden, vrijwilligers … uit de regio meewerkten. Maar ook Lier (met haar Zimmertoren) ontbreekt niet in het programma. Heel wat Lierse musea en organisaties verrassen je met rondleidingen, wandelingen, demonstraties en meer. Verder zijn er toffe activiteiten in Grobbendonk, Herentals en Kessel. Wie dacht om het tijdens deze Erfgoeddag rustig aan te doen zoals het thema suggereert, heeft het volgens ons alvast mis. We nodigen je van harte uit op al deze boeiende activiteiten.

INFO Erfgoedcel Kempens Karakter Begijnhof 27 2200 Herentals +32 14 21 97 00 info@kempenskarakter.be www.kempenskarakter.be

originele Hoogstraatse erfgoedfilmpjes die geprojecteerd worden op groot scherm. De filmpjes die te zien zijn, zijn belangrijke tijdsdocumenten vanaf de jaren 1930, verzameld door de vzw Erfgoed Hoogstraten en het Stedelijk Museum Hoogstraten. Van harte welkom! »» Zaal Cecilia, Gelmelstraat 6a, 2320 Hoogstraten »» doorlopend open van 13.30 tot 18 uur »» A

HOVE Gemeentelijke cultuurdienst Hove Geelhandlaan 1 2540 Hove +32 3 460 33 12 of +32 493 77 86 06 cultuur@hove.be www.hove.be contact erfgoeddag: +32 493 77 86 06

Tentoonstelling Verstilde tijdsevolutie i.s.m. Heemkundige kring De Markgraaf, Kerkfabriek Sint-Laurentius, VZW Laurentius, Fotokring Parallax en Gemeentelijke Cultuurraad. Kan de tijd worden gestopt? Dat proberen we met onze tentoonstelling. Foto’s van Hove vroeger en nu stoppen de tijd en maken tijdssprongen. Kwartierstaten van memorabele inwoners tonen in een oogopslag een 'verstilde tijdsevolutie'. Hoe de tand des tijds wordt gestopt, illustreren we aan de hand van foto’s van religieuze objecten vóór en na hun restauratie. » » Kostershuisje, Kapelstraat 6, 2540 Hove » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Tentoonstelling Postzegels door de tijd heen i.s.m. Ruilvereniging Hofila en Fotoclub Parallax We bekijken de evolutie van de postzegels. In het begin bestonden ze maar uit één kleur, later kregen ze de meest fantastische kleuren en vormen. Postzegels herinneren aan het verleden maar verwijzen ook naar de toekomst. Daarnaast vertellen doop- en begrafenisdocumenten ons veel over de Hovese bevolking in de loop van de tijd. » » Gemeentelijk centrum De Markgraaf, Kapelstraat 8, 2540 Hove » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Evocatie Neem de tijd ... i.s.m. Literatuurkring De Statiepoweten, Plaatselijke Bibliotheek, Davidsfonds en Kunstkring De Geelhand

Exact 100 jaar geleden verhuisde Paul van Ostaijen samen met zijn familie naar Hove. We nemen je mee op reis naar zijn wereld en ontdekken waarom zijn gedichten zo tijdloos werden. En ook de Hovese dichter René Verbeeck dompelt je onder in zijn wondermooie poëzie.

PAGINA 20

Hun 'mooie woorden' blijven zweven. Je zou haast vergeten hoe laat het is ...

klokkendokter.contact@gmail.com

» » Gemeentelijk centrum De Markgraaf, Kapelstraat 8, 2540 Hove » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, voorstelling om 11, 14 en 16 uur »» A

contact erfgoeddag: +32 3 605 28 08

KALMTHOUT Provinciaal Suske en Wiske Kindermuseum Beauvoislaan 98 2920 Kalmthout +32 3 666 64 85 info@suskewiske.provant.be www.provant.be/suske&wiske

www.klokkendokter.com

Demonstratie Het klokkenatelier waar de tijd is blijven stilstaan

Het lijkt erop dat in dit restauratieatelier de tijd is blijven stilstaan. Alle klokken tikken echt, ze slaan op een bel of spelen hun muziekje uit vervlogen tijden. Tijdens je bezoek word je deelgenoot van de goed bewaarde geheimen van het klokkenmakersambacht waar de KlokkenDokter zelf over vertelt. Breng je eigen klok mee, de KlokkenDokter geeft een antwoord op je vragen. » » doorlopend open van 10 tot 17.30 uur »» A

contact erfgoeddag: +32 497 45 05 25

Rondleiding Even Barabas bellen!

Tante Sidonia ontvangt je in haar woonkamer en leidt je naar het museumparcours. Hier ontdek je waar tekenaar Willy Vandersteen inspiratie haalde voor zijn stripverhalen. De teletijdmachine van professor Barabas is er natuurlijk ook. Zijn er nog andere manieren om door de tijd te reizen? Je komt het te weten via een tentoonstelling, een workshop en diverse spelactiviteiten. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, start museumparcours om 10.30, 12, 13.30, 15 en 16.30 uur »» A

KAPELLEN KlokkenDokter Vloeiende 25 2950 Kapellen +32 3 605 28 08 of +31 858 88 05 75

KASTERLEE Forum voor Vlaamse Vrouwen Markt z/n 2460 Kasterlee

Tentoonstelling Culinair erfgoed - feestmenu's i.s.m. Heemkundige Kring Kasterlee We zetten de klok stil in onze Kempense keuken en gaan op zoek naar feestmenu's uit het verleden. Die vergelijken we met hedendaagse menu's, om zo de roots van de echte Kempense kost bloot te leggen. Kom proeven van onze heerlijke hapjes in Tielen en bezoek de tentoonstelling in de bibliotheek van Kasterlee. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur » » Deze activiteit loopt tot 27 april 2013 »» A

provincie antwerpen KASTERLEE

TIELEN

Heemkundige Kring Kasterlee-Lichtaart-Tielen Erfgoedhuis Markt 1 2460 Kasterlee - Tielen +32 14 85 07 68 hermanvangorp@pandora.be www.heemkring.kasterlee.be contact erfgoeddag: +32 499 27 77 80

Tentoonstelling Van brieven uit archieven tot vliegende post i.s.m. Biervereniging Kasterlee

In het Erfgoedhuis maak je kennis met vijf oude brieven: van Frans Masereel, van een soldaat van Napoleon, van een oud-strijder, van Renier Snieders en van Mgr. Heylen. Je ontdekt er in film en foto de oude herbergen van onze gemeente en je kan proeven van de lekkere hapjes en drankjes. Je kan er zelfs een briefje versturen met een echte postduif, alsof de tijd is blijven stilstaan ... »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

KONTICH Koninklijke Kring voor Heemkunde Documentatiecentrum

i.s.m. Koninklijke Duivenbond Kontich

Je ziet fossielen van voorhistorische (zee)dieren die hier leefden. Je kan de evolutie volgen van de woningen (maquettes) en gebruiksvoorwerpen van onze voorouders van duizenden jaren geleden tot nu. Hoe wisten onze voorouders hoe laat het was? Op tekendoeken borduurden schoolmeisjes tijdsgebonden motiefjes en jaartallen. In het verenigingsleven speelde tijd vooral een rol in de duivensport. » » Cultuurpunt Sint-Jan, Sint-Jansplein 8, 2550 Kontich »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Rondleiding Van voorbijgetikte tijd, opgezet spel en aloude zoete zonden i.s.m. Natuurpunt, De Boomvalk

Klokken geven de tijd aan of leggen hem stil. Een expert taxeert je antieke horloge of klok en geeft info over de restauratie ervan. De tijd meten of voor altijd stilzetten en bevriezen, zoals opgezette vogels. Bekijk uitgestorven lokale exemplaren, gevangen in de tijd. Proef Kontichse Specfour: gevulde speculaas naar authentiek recept. Tijdloos lekker! » » Documentatiecentrum, Duivenstraat 22, 2550 Kontich »» doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

LAAKDAL

Workshop Laakdalse filmkes i.s.m. Gemeente Laakdal, Laakdalse Werkgroep voor Geschiedenis en Heemkunde, Erfgoedcel k.ERF en SPK

+32 13 66 44 92

Oude foto's en een computer, op het eerste gezicht hebben deze twee met elkaar niks gemeen. Volg de workshop en ontdek hoe je leuke stop-motionfilms kunt maken met foto's uit de oude doos. Je knutselt met en monteert foto's uit het archief van de Laakdalse heemkring zodat je een mooi, zelfgemaakt filmpje kan tonen.

Filmvoorstelling Klompenmaken. Was het nu handmatig of machinaal?

» » Bibliotheek Laakdal, Kerkstraat 21, 2430 Laakdal » » om 13 uur (duur: 4 uur) » » RESERVATIE cultuur@laakdal. be, +32 14 25 97 05, maximum 15 plaatsen »» A

Demonstratie Onze Laakdalse foto’s? Lang zullen ze leven! i.s.m. Gemeente Laakdal, Laakdalse Werkgroep voor Geschiedenis en Heemkunde, Erfgoedcel k.ERF en SPK

Even stilstaan. Mooi lachen. Klik! Foto’s, ze leggen mensen, landschappen en gebeurtenissen vast. Wie ze jaren later opnieuw bekijkt, staat vaak versteld: “Wat is die straat sterk veranderd!”. Laakdal wil die oude tijdsopnames niet verloren laten gaan. Kom met je oude foto’s naar de bibliotheek van Laakdal. Ze worden gedigitaliseerd, beschreven en met heel veel liefde bewaard voor de toekomst. » » Bibliotheek Laakdal, Kerkstraat 21, 2430 Laakdal » » doorlopend open van 13 tot 17 uur »» A

2550 Kontich

Cultuur en Toerisme gemeente Laakdal

+32 3 457 86 04

Eindhoutdorp 13

heemkunde.kontich@gmail.com

2430 Laakdal

contact erfgoeddag: +32 470 93 04 38

+32 14 25 97 05

Klompenmuseum

cultuur@laakdal.be

Den Eik

www.laakdal.be

Hoeve den Eik 3

contact erfgoeddag: +32 473 60 88 03

2431 Laakdal

Duivenstraat 22

Tentoonstelling Van walvis tot reisduif

PAGINA 21

klompenmuseum@hotmail.com www.klompenmuseum.be contact erfgoeddag: +32 477 27 85 53

In het Klompenmuseum demonstreren klompenmakers hoe het klompenmaken met de tijd evolueerde: eerst handmatig en later ook machinaal. Iedere Kempense klompenmaker had zijn eigen stijl. Ja, zelfs ieder land had zijn eigen klompen. In het museum worden deze variaties en verhalen bewaard voor de toekomst. Voor de gelegenheid werden oude filmfragmenten gedigitaliseerd en die kan je komen bekijken. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10, 13.30 en 15.30 uur (duur: 75 min., te reserveren) » » RESERVATIE klompenmuseum@hotmail.com, +32 13 66 44 92, +32 477 27 85 53 of +32 13 66 26 55, maximum 3x25 plaatsen »» A

LIER De Vrienden van de SintGummaruskerk

rondleiding komen enkel de gerestaureerde werken in de kerk aan bod, waaronder een werk van P.P. Rubens, en krijgt de bezoeker een uitgebreide toelichting over elk werk. » » Sint-Gummaruskerk » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

Het Looks Lookstraat 14 2500 Lier +32 496 12 25 41 lookstraat14@gmail.com www.lookstraat14.blogspot.com contact erfgoeddag: +32 496 12 25 41

Tentoonstelling Stop(t) de tijd (?) Wanneer iemand overlijdt, stopt de tijd dan? Als iemand sterft, dan heeft dit een grote impact op het leven en de omgeving. Rituelen en gebruiken rond de dood - en hoe die evolueerden - worden getoond. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Stedelijk Museum Wuyts-Van Campen en baron Caroly F. Van Cauwenberghstraat 14 2500 Lier +32 3 800 03 96

Kardinaal Mercierplein 8

musea@lier.be

2500 Lier

www.bruegelland.be

+32 3 489 33 02

contact erfgoeddag: +32 3 800 03 96

karel.geenen@telenet.be www.sintgummaruskerktelier.be contact erfgoeddag: +32 3 489 33 02

Tentoonstelling Tand des tijds Doorheen de jaren hebben de Vrienden zich ingezet voor het kerkpatrimonium en verschillende restauratiedossiers opgestart om het verval van de werken tegen te gaan. Tijdens een speciale

Demonstratie Restaurator aan het werk Het museum doet meer dan alleen zijn collectie tonen. Achter de schermen gebeurt er veel om objecten te bewaren voor de toekomst. Ontmoet een restaurator aan het werk. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

provincie antwerpen Toerisme Lier Grote Markt 57 2500 Lier +32 3 800 05 55

MALLE

www.toerismelier.be

Familiekunde Vlaanderen regio Kempen vzw

contact erfgoeddag: +32 3 800 05 55

Kasteel de Renesse

toerisme@lier.be

Lierselei 30

Wandeling Torenwandeling

2390 Malle

Een gids neemt je mee langs het Belfort, de Zimmertoren en de toren van de Sint-Gummaruskerk. Tijdens de wandeling ligt de focus op de beiaarden, de klokken en tijd en de verhalen die ermee samenhangen. De beklimming van de Sint-Gummarustoren brengt je via de speeltrommel (sinds 2012 toegevoegd aan de Topstukkenlijst cultureel erfgoed) tot boven, een plek waar de torenwachter waakte over de stad.

+32 3 311 55 91

»» Belfort, Grote Markt, 2500 Lier »» om 11, 14, 15 en 16 uur (duur: 2 uur) » » RESERVATIE toerisme@lier.be, +32 3 800 05 55, maximum 4x20 plaatsen »» A

Zimmertoren Zimmerplein z/n 2500 Lier

marc.vandencloot@telenet.be www.fv-kempen.be contact erfgoeddag: +32 493 64 70 83

Tentoonstelling Red je verleden: maak je familiegeschiedenis op i.s.m. Domein de Renesse vzw

Via een tentoonstelling en een workshop leren we hoe je een eigen familiegeschiedenis opmaakt en zo de herinnering aan je voorouders bewaart. Je maakt kennis met DNA-onderzoek om je voorouderlijke migratie en verwantschap met andere families terug te vinden. We bieden ook een inkijk in de redding van een privéarchief. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

+32 3 800 03 95 musea@lier.be www.toerismelier.be contact erfgoeddag: +32 3 800 03 95

Tentoonstelling De klok tikt Louis Zimmer werd geboren te Lier op 8 september 1888 en overleed er op 12 december 1970. Hij was uurwerkmaker, autodidact in de astronomie en realisator van drie wereldberoemde werken: de Jubelklok, de Astronomische Studio en de Astronomische Wonderklok. In de toren zijn sinds 1930 de Jubelklok en de Astronomische Studio ondergebracht. »» Zimmerpaviljoen »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

MECHELEN Aartsbisschoppelijk Archief Mechelen Diocesaan Pastoraal Centrum Varkensstraat 6 2800 Mechelen +32 15 29 84 22 archiv@diomb.be contact erfgoeddag: +32 15 29 84 22

Tentoonstelling Een hemel voor archieven? Erfgoedzorg tussen tijd en eeuwigheid Bestaat er een hemel voor archieven? Een

plek waar oude documenten kommerloos gedijen in eeuwige peis en vree? Nee, zo’n plek bestaat niet. Kerkarchieven zweven dan wel tussen tijd en eeuwigheid, ook zij zijn onderhevig aan verval. We tonen hoe archivarissen als goede engelbewaarders hun archieven koesteren en beschermen en elke dag proberen de archiefhemel een stukje dichterbij te brengen.

Erfgoedcel Mechelen

» » doorlopend open van 10 tot 18 uur, toelichting bij tentoonstelling om 10, 11, 12, 14, 15, 16 en 17 uur, rondleiding in de vaste collectie om 10.30, 11.30, 12.30, 14.30, 15.30 en 16.30 uur »» A

Tentoonstelling Mechelse reuzen in de Erfgoedmobiel i.s.m. Stikbitchen van H30 en Wirre Warre Wol In de aanloop naar de Mechelse Ommegang in 2013 maakt de Erfgoedmobiel je warm voor deze feestelijke stoet. Speciaal voor Erfgoeddag belichten we het restauratieproces van de drie reuzenkinderen. We stellen meteen ook de nieuwe outfit van de kinderen en het Rad van Fortuin voor. De Stikbitchen en de wildbreiers en -hakers hebben deze figuren in een gloednieuw kleedje gestoken. Komt dat zien!

CJP vzw Kaaitheater Sainctelettesquare 19 1000 Brussel +32 2 204 00 94 lydia@cjp.be www.cjp.be contact erfgoeddag: +32 477 91 00 98

Workshop CJP-fotografieworkshop i.s.m. Erfgoedcel Mechelen

Samen met zo'n 30 beginnende én gevorderde fotografen tussen 16 en 26 jaar schaaf je je fotografietechnieken bij. Na een stoomcursus fotografie onder begeleiding van twee professionele fotografen, haal je je eigen fotocamera boven. Je trekt de stad in om Erfgoeddag en het erfgoed op een originele manier in de kijker te zetten en zo je theoretische kennis in praktijk om te zetten. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, zie: www.cjp.be/FotografieworkshopErfgoeddagMechelen » » RESERVATIE lydia@cjp.be, +32 2 204 00 94, www.cjp.be, maximum 15 plaatsen workshop beginners - 15 plaatsen workshop gevorderden »» A

PAGINA 22

Lamot Van Beethovenstraat 8-10 2800 Mechelen +32 15 29 49 10 erfgoedcel@mechelen.be www.erfgoedcelmechelen.be contact erfgoeddag: +32 15 29 49 00

» » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 30 septem ber 2013 »» A

Workshop Erfgoedzorgers in de dop | papierrestauratie

i.s.m. Stadsarchief Mechelen en Boekbindatelier K5

Erfgoedcel en Stadsarchief Mechelen stippelen de weg uit voor de erfgoedzorgers van morgen en restauratievakvrouw An Taveirne leert ze de kneepjes van het vak. De kinderen krijgen 'hands-on' inzicht in de speciale zorg nodig voor handschriften en oude boeken. Het stadsarchief maakte een selectie van beschadigde documenten die de kinderen spelenderwijs zelf leren herstellen en bewaren. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, omwille van de zorg voor het behandelde erfgoed kunnen max. 10 kinderen tegelijk aan de slag »» A

Workshop Erfgoedzorgers in de dop | Reuzenrestauratie

Ben je in de wieg gelegd om erfgoedzorger te worden? Erfgoedcel Mechelen begeleidt je bij je eerste stappen. Kinderen krijgen tijdens een workshop inzicht in de speciale zorg die komt kijken bij de restauratie van de Mechelse reuzen. De restauratrice die de reuzenfiguren behandelt, geeft achter-de-schermen-info op kindermaat. Spelenderwijs leren ze herstellen en bewaren aan de hand van enkele voorbeelden van beschadigde reuzenhoofden. Tot slot creëren ze hun eigen masker op basis van een reuzenmal. De oude Ommegangsgloriën vinden zo de weg naar het hart van de jonge Mechelaars van vandaag. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Workshop Gekiekt en gescand i.s.m. Stadsarchief Mechelen

Van foto's tot prentbriefkaarten: in de regionale Beeldbank ontdek je ware

provincie antwerpen erfgoedpareltjes uit de Mechelse regio. We breiden ze stelselmatig uit met nieuwe collecties. Heb jij foto's die je samen met ons wilt bewaren voor de toekomst? We zoeken beelden van de Hanswijkcavalcade en Ommegang, WO I en feestend Mechelen. Wij scannen ter plaatse in en jij krijgt je foto's meteen weer mee naar huis.

Rondleiding Neem de tijd ... voor TIJD

»» Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen »» doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

» » om 11, 14 en 16 uur » » RESERVATIE info@horlogeriemuseum.be, +32 15 21 18 94, maximum 3x25 plaatsen »» A

Galerij CG | Centrum voor oude grafiek

Bij ons staat de tijd soms letterlijk stil. Kom ontdekken hoe men vroeger probeerde om de tijd te meten en hoe restauratoren nu nog met aloude technieken 'de tijd' nemen om antieke klokken en horloges in hun oorspronkelijke staat te herstellen.

Sint-Janstraat 9

Kantclub Etterjefke

2800 Mechelen

Koninklijke Beiaardschool

+32 15 20 22 17

Bruul 52 bus 5

grouwet@skynet.be

2800 Mechelen

www.facebook.com/KunstenAn-

+32 15 31 18 61

tiekGalerij.CG

jot@base.be

contact erfgoeddag: +32 15 20 22 17

contact erfgoeddag: +32 473 563 297

Tentoonstelling De Heerlijkheid Mechelen, een tijdsbeeld

Tentoonstelling De tijd is niet te stoppen … i.s.m. Stedelijke Musea Mechelen en Erfgoedcel Mechelen

Meer dan 50 tekeningen, kaarten en schilderijen illustreren de stadsgeschiedenis. De oudste kern lag op de zuidelijke Dijleoever, nadien volgde ook de lage oever. In de loop van de 11e en 12e eeuw ontstond de 'Heerlijkheid Mechelen', een zelfstandig rechtsgebied dat verdween met de val van het ancien régime. Het centrum van de eengemaakte stad bestond uit de Grote Markt, het Schepenhuis en de kathedraal. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Horlogeriemuseum Lange schipstraat 13 2800 Mechelen +32 15 21 18 94 info@horlogeriemuseum.be www.horlogeriemuseum.be contact erfgoeddag: +32 15 21 18 94

Kant is fragiel en kostbaar. Een zachte aanpak is verplicht, wil je dit erfgoed voor volgende generaties bewaren. Etterjefke houdt niet enkel de traditie van het kantklossen levend, ze verzamelt ook kennis over oude kant en hoe die te conserveren. Stop familie-erfstukken dus niet zomaar in de wasmachine, maar ontdek hier welke speciale behandeling ze verdienen bij reinigen, restaureren en bewaren. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur, doorlopend demonstraties »» A

Workshop Erfgoedzorgers in de dop | initiatie kantzorg

Je mag kantwerkjes zelf in een sopje steken, voorzichtig aan de slag

gaan met naald en garen en zo zelf een kantwerkje maken of de werkjes zo inpakken dat ze veilig vervoerd kunnen worden … Alle kneepjes van het conserveringswerk komen aan bod. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Kazerne Dossin Goswin de Stassartstraat 153 2800 Mechelen +32 15 29 06 60 info@kazernedossin.eu www.kazernedossin.eu

Tentoonstelling Wat blijft, is de herinnering Kazerne Dossin biedt je een blik achter de schermen van haar archiefwerking. Infofiches tonen het proces vanaf de ontdekking van een document totdat het wordt tentoongesteld in het museum. Onze indrukwekkende portretmuur is bijvoorbeeld het resultaat van de modernste technieken. De tijd lijkt stil te staan bij het bekijken van de gezichten van hen voor wie de tijd niet meer verder mocht gaan. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Filmvoorstelling The Wave

De film brengt met precieze ‘timelapsefotografie’ de opgraving van een massagraf uit de Spaanse Burgeroorlog in beeld. Korrel per korrel zie je het graf verschijnen, alsof je zelf het zand wegblaast en de tijd vertraagt. Een verdrongen episode uit de Spaanse geschiedenis krijgt opnieuw een gezicht. Ook in Kazerne Dossin gaan we de confrontatie aan met een pijnlijke periode in onze geschiedenis. » » om 11, 12, 13, 14, 15 en 16 uur »» A

PAGINA 23

MECHELEN Voor meer dan 30 organisaties uit de Mechelse regio stopt de tijd even op 21 april 2013. Speciaal voor deze editie van Erfgoeddag zoeken zij in hun collecties naar prachtige tijdmeetinstrumenten, straffe staaltjes van conserveringstechnieken of treffende uitingen van de evolutie in ons tijds- en wereldbeeld. Heel wat erfgoedinstellingen denken aan de toekomst en zorgen mee voor het workshopprogramma ‘Erfgoedzorgers in de dop’: kinderen krijgen van een specialist ter zake de eerste kneepjes van het restauratie- en conservatievak aangeleerd. Hoe omgaan met oude kant, eerstelijnspapierrestauratie en het herstellen van uurwerken passeren zo de revue. Alles wat er op kindermaat te beleven valt, staat in het Erfgoeddag-kindergidsje. Verderop in de Mechelse regio leer je in ‘t Grom groenten inmaken zoals vroeger, experimenteer je in Hingene met tijdreizen of sluit je in Heist-op-den-Berg in stilte aan bij de traditie van de koffietafel.

INFO De lokale brochure vind je bij alle deelnemers, bij Uit en in Lamot. Centraal infopunt op Erfgoeddag Lamot Van Beethovenstraat 8-10 (ingang Haverwerf) 2800 Mechelen +32 15 29 49 10 erfgoeddag@mechelen.be

Kerkwerk Multicultureel Samenleven Huidevettersstraat 165 1000 Brussel +32 2 502 11 28 johan@kms.be www.kms.be contact erfgoeddag: +32 479 75 93 98

Rondleiding De andere verbeeld _verbeeld gevaar: Mechels religieus erfgoed in een nieuw perspectief i.s.m. KMS Mechelen

Enkele schrijvers lieten zich inspireren door kunstobjecten in Mechelse kerken. Zij zijn getuigen van een ander tijdperk, van een andere opvatting over de ‘vreemde’, ‘exotische’ of ‘ketterse’ medemens … De geschreven kortverhalen zijn een leidraad om met vernieuwde blik naar deze religieuze kunst te kijken. Ze brengen deze oude kunst tot leven en voeren je mee in een ander universum. » » Sint-Janskerk en Sint-Romboutskerk, Sint-Jansstraat z/n en Onder-den-Toren 11, 2800 Mechelen »» doorlopend open van 13 tot 17 uur »» A

provincie antwerpen Koninklijke Gidsenbond Mechelen - KGBM UiT in Mechelen Hallestraat 2-6 2800 Mechelen

» » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » om 10, 13, 14 en 15 uur (duur: 1 uur) »» A

uit@mechelen.be

Provinciaal Groendomein Vrijbroekpark

www.toerismemechelen.be

Ridder Dessainlaan 65

contact erfgoeddag: +32 70 22 28 00

2800 Mechelen

+32 70 22 28 00

+32 15 45 13 80

wat typisch erfgoed is onlosmakelijk verbonden met onze rivieren. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » om 11.15 en 14.30 uur, boottocht van Mechelen tot Boom (duur: ca. 2 uur) » » RESERVATIE info@rlrl.be, +32 15 21 98 53, maximum 2x80 plaatsen »» A

Wandeling Reuzenstoet

info@groenmechelen.provant.be

Om de 25 jaar – en nu in 2013! – staat in Mechelen de tijd even stil. Dan gaat de Hanswijkcavalcade met de Ommegang uit en trekken de reuzen, het Ros Beiaard en Opsinjoorke door de straten. Op Erfgoeddag volgen stadsgidsen dezelfde route, op zoek naar sporen van dit tijdsgebonden gebeuren in de stad. Plezante verhalen voeren je terug naar de vroegere edities, met één oog op de Ommegang van 2013.

Romboutwordtwijzer vzw

www.vrijbroekpark.be

Jef Denynplein 4/002

contact erfgoeddag: +32 15 45 13 80

2800 Mechelen

»» Toerismehuis De Gulden Arent, Hallestraat 2-6, 2800 Mechelen »» om 10.30, 13.30 en 16 uur (duur: 2 uur) »» A

Mechelenbinnenstebuiten vzw Schuttersvest 20

info@romboutwordtwijzer.be

Rondleiding De Vrijbroekcollectie

Het archief van het Vrijbroekpark past niet in een kast: honderden rozen, dahlia's, fuchsia's en bomen vormen een levende collectie. Hoe kwamen die collecties tot stand? En hoe beschermen we ze tegen de tand des tijds? Levend erfgoed vraagt een heel andere conservering dan museumobjecten. De parkbeheerders vertellen over hun aanpak vandaag en vergelijken die met de technieken uit het verleden. » » om 10.30, 14 en 16 uur »» A

info@mechelenbinnenstebuiten.be

Regionaal Landschap Rivierenland

www.mechelenbinnenstebuiten.be

Hombeeksesteenweg 264

contact erfgoeddag: +32 485 75 05 51

2800 Mechelen

www.romboutwordtwijzer.be contact erfgoeddag: +32 485 75 05 51

Tentoonstelling Rombout wordt wijzer!

Het hoogtepunt van Mechelen is ongetwijfeld de Sint-Romboutstoren, het gezicht van Mechelen. Maar deze toren mist al ruim 50 jaar zijn ogen … de torenklok, die van 1705 tot 1960 de toren sierde. Alles wat je graag had willen weten over de verdwenen skeletuurwijzerplaat (de grootste ter wereld) wordt je hier uitgelegd. » » Sint-Romboutskathedraal, Onder-denToren z/n, 2800 Mechelen » » Doorlopend open van 10 tot 16 uur »» A

Stedelijke Musea Mechelen

+32 15 21 98 53

Grote Markt 21

Rondleiding Tijdloze wandeling

info@rlrl.be

2800 Mechelen

www.rlrl.be

+32 15 29 40 30

De wandeling van Mechelenbinnen stebuiten zoekt naar sporen van tijdsbeleving in het straatbeeld. Je maakt kennis met de verhalen achter het bedreigde tijd-erfgoed en met ongekende tijd-anekdotes in de stad. Waarom kan je op geen enkele toren in de binnenstad nog het uur aflezen? Is het standbeeld van 'ons Margriet' eigenlijk een zonnewijzer? En waarom maak je van een reclameglasraam een klok?

contact erfgoeddag: +32 473 73 42 66

stedelijkemusea@mechelen.be contact erfgoeddag: +32 15 29 49 00

Rondrit | Getijdenboottocht

Deze boottocht vertelt het bewogen verhaal van ons rivierenlandschap en hoe dit doorheen de (ge)tijd(en) kronkelt. Kunstenaars verbeeldden het idyllische Zennegat, de uitgestrekte veengebieden leverden voer voor de turfstekerij en het water was de motor achter het kleibakkersverleden van de Rupelstreek. Heel

Workshop Erfgoedzorgers in de dop | In het atelier van de uurwerkmaker

Bewonder een verzameling klokken en ontdek het verschil tussen een klok die werkt en eentje waarvan de tijd stil bleef staan. Samen met

PAGINA 24

de uurwerkmaker ga je aan de slag met tandwielen en raderwerk in deze minirestauratieworkshop. Je kan ook deelnemen aan de wedstrijd 'start de tijd'. Wind een torenuurwerk op en laat je door de torenwachter meevoeren naar de top van de Sint-Romboutstoren. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Workshop Start de tijd

Kan jij een torenuurwerk opwinden? Kom het proberen en maak kans op een bezoek aan de Sint-Romboutstoren onder begeleiding van de torenwachter. Door het opwinden van het uurwerk begint de wijzer te draaien. Stopt de wijzer op het juiste cijfer, dan mag je de Sint-Romboutstoren beklimmen. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Vlaamse Kunstkring voor Marqueteurs p/a Zeevaartstraat 5 2800 Mechelen contact erfgoeddag: +32 15 29 49 00

Demonstratie Marqueteurs in actie of hoe het actief beoefenen van een oud kunstambacht collecties helpt te bewaren

Vaklui tonen verschillende technische aspecten van het ambacht: inleggen, lijmen, schaduwen, polieren. Deze technieken worden toegepast om nieuw werk te creëren, maar ook om verwaarloosde meubelen decoratiestukken in ere te herstellen. In de flankerende tentoonstelling zie je de effecten van een conserverende behandeling, in een 'voor en na'. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Workshop Erfgoedzorgers in de dop | initiatie marqueterie

Leer met enkele eenvoudige kunstgrepen je eigen houtinlegwerkje maken en neem het daarna mee naar huis. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Vormingplus Regio Mechelen Hanswijkstraat 74 2800 Mechelen +32 15 43 21 20 regiomechelen@vormingplus.be www.vormingplus-regiomechelen. be contact erfgoeddag: +32 15 29 49 00

Workshop Mechels erfgoed op het web. Een digitale verkenningstocht i.s.m. Erfgoedcel Mechelen en Stadsarchief Mechelen Tal van online platformen zoals stadsblogs en beeldbanken herbergen een schat aan gedigitaliseerde collecties. Dankzij deze tools zijn we slechts enkele muisklikken verwijderd van een reis in de tijd. Maar hoe vind je je weg in de schat aan Mechels erfgoed op het web? Aan de hand van een reeks Mechelse voorbeelden leggen we samen een digitale verkenningstocht af. » » Lamot, Haverwerf z/n, 2800 Mechelen » » om 11 en 15 uur » » RESERVATIE regiomechelen@ vormingplus.be, +32 15 43 21 20, maximum 2x12 plaatsen »» A

provincie antwerpen MERKSPLAS Cultuurdienst Merksplas Markt 1 2330 Merksplas +32 14 63 94 42 cultuur@merksplas.be www.merksplas.be

Tentoonstelling Van postduif tot Skype: versturen van berichten van vroeger tot nu i.s.m. Heemkring Marcblas, Duivenbond De Toekomst, de lagere scholen van Merksplas, Erfgoedcel Noorderkempen, Waerbeke en Vormingplus Kempen

Met deze tentoonstelling willen we onze evolutie van communiceren aantonen maar ook laten beleven. Enerzijds kan je als bezoeker grasduinen in oude brieven uit het archief van Heemkring Marcblas, anderzijds kan je een brief naar de toekomst schrijven. Bovendien halen we de postduif uit haar til en gebruiken we Skype om boodschappen de wereld in te sturen. »» Duiven De Toekomst, Steenweg op Beerse, 2330 Merksplas »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

MOL Harmonieorkest Mol Rauw vzw Hoveniersstraat 11 2400 Mol +32 14 33 09 70 archief@gemeentemol.be www.homr.be

Tentoonstelling Kempische klanken i.s.m. Gemeentearchief Mol en Kamer

voor Heemkunde vzw, Molse muziekverenigingen, 't Kristallijn en Erfgoedcel k.ERF Tijd vliegt als je plezier hebt! Zeker als er wordt gefeest en muziek gemaakt. Deze expo schetst aan de hand van foto's, filmpjes en muziek ruim 160 jaar muzikaal leven in Mol, de Kempen en daarbuiten. Op de expo spelen we het verhaal van de Molse muziekverenigingen nog eens vanaf het begin ('da capo') opdat het nog lange tijd mag blijven verder klinken. Stop de tijd, maar zeker niet de muziek! » » 't Kristallijn, Blauwe Keidreef 3, 2400 Mol » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 5 mei 2013 »» A

NIEL Niels Erfgoedarchief R. Berthoutlaan 1 2845 Niel +32 3 451 11 30 sandy.van.de.velde@niel.be www.niel.be contact erfgoeddag: +32 486 222 490

Tentoonstelling Stop de tijd ... stop het getij Een overzichtstentoonstelling over het watergebonden verleden langsheen beide Rupeloevers en de Schelde met de diverse dijken, vlieten, zaten, amers en killen. Speciale aandacht gaat naar de scheepsbouw, visvangst, brouwerijen, het vervoer met schepen, bruggen ... Niel profileert zich met het Keltische Nielderveer en het middeleeuwse Hellegatveer. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 1 mei 2013 »» A

NIJLEN

ravels Amazone Mens Milieu Muziek vzw

OUD-TURNHOUT Heemkundekring Corsendonca vzw Hofke van Chantraine

Netepaleis

Kerkstraat 46

Bogaertsheide 16

2360 Oud-Turnhout

2560 Nijlen - Kessel

+32 14 47 94 94

+32 3 480 31 84

heemkunde@oud-turnhout.be

mmmuziek@skynet.be

www.corsendonca.be

www.amazonemmm.be contact erfgoeddag: +32 3 480 31 84

Tentoonstelling In het Netepaleis stopt de tijd

A In en om het Netepaleis kan je onthaasten en de drukte vergeten. De bewaarde transportmiddelen van de tuinbouwsite worden op ludieke wijze tentoongesteld. Plukstoeltjes lijken wel zwaantjes en verwijzen naar het vroegere handwerk op het veld. Ondertussen kregen enkele oude transportmiddelen nieuw leven ingeblazen en dus ook een nieuwe functie. Kinderen kunnen hun eigen snelle-benen-mobiel maken. » » Doorlopend open van 10 tot 20 uur »» A

Spektakel Liedcultuur in het Netepaleis Koren en zangersgroepjes krijgen hier de kans om een traditioneel lied te zingen over tijd. De muziek zelf doet je meteen teruggaan in de tijd en is een mooi voorbeeld van het doorgeven van erfgoed. Rondleidingen, optredens en een instrumentenmarkt met authentieke instrumenten zoals de draailier maken van de dag een unieke belevenis. » » doorlopend open van 10 tot 20 uur, gelieve voor de zang te reserveren » » RESERVATIE mmmuziek@skynet.be, » +32 3 480 31 84, maximum 6x20 plaatsen »» A

PAGINA 25

Tentoonstelling Brieven uit archieven i.s.m. Erfgoedcel Noorderkempen en Cultuurdienst Oud-Turnhout

'Brieven uit Archieven' zijn 8 tentoonstellingen in 8 gemeenten met telkens 5 of meer brieven van historisch belang voor de plaatselijke geschiedenis. Brieven komen zelden uit archieven terug naar boven. Het zijn kwetsbare papieren voorwerpen die je beter niet te vaak vastpakt, of aan licht en vocht blootstelt. Toch zijn het ook getuigen van een periode, haast emotioneel geladen tijdscapsules. » » Bezoekerscentrum De Liereman, Schuurhovenberg 43, 2360 OudTurnhout » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Verzamelaar Louis Huybrechts stelt zijn collectie klokken tentoon. Daarnaast is ook een uitzonderlijke collectie constateurs te bekijken. Binnen de vaste collectie in het museum krijgen de Putse torenuurwerkmakers Pauwels extra aandacht, net als de authentieke kerkklok van hun makelij die ook te zien is in het heemmuseum. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Tentoonstelling Zij rust(t)en in Putte i.s.m. Cultuurdienst Putte

Naar aanleiding van de regularisatie van de 4 Putse begraafplaatsen werd een selectie aan grafzerken en attributen van verdwenen graven overgeplaatst naar het lapidarium bij de heemkring. Op die manier wordt een evolutie getoond van de grafzerken. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

vzw Speelbergen - Heem Dr. Jozef Weyns Ter Speelbergen Peredreef 5 2580 Putte +32 15 22 82 35 www.ter-speelbergen.be contact erfgoeddag: +32 15 22 82 35

PUTTE Heemkring Het Molenijzer Heemmuseum Het Molenijzer Heuvelstraat 41b 2580 Putte +32 15 75 27 98 www.bloggen.be/heemkringputte contact erfgoeddag: +32 15 75 27 98

Tentoonstelling Zoals het klokje thuis tikt ... i.s.m. Cultuurdienst gemeente Putte

Workshop Kinderspelen i.s.m. Cultuurdienst gemeente Putte

Een uitgebreide selectie kinderspelen uit de tijd van toen laat de oudere bezoekers herinneringen ophalen aan hun zorgeloze jeugd. Tegelijk krijgen jongeren een unieke kans om kennis te maken met het spelverleden van weleer. Kom volop spelen en genieten bij Ter Speelbergen. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

provincie antwerpen Lezing Landelijke Beweging: vooruitgang of conservatisme? i.s.m. CAG en Cultuurdienst Putte De lezing belicht de ‘mentale’ spagaat van de Landelijke Beweging, gewrongen tussen de roep om vooruitgang en de drang naar conservatisme. Organisaties als de Boerenbond wilden dat de landbouw snel moderniseerde, maar stonden erg terughoudend tegenover al die invloeden op het Vlaamse landelijke leven van toen. Hoe kijken we nu terug op dit dilemma? 'Stop de tijd' of 'ongebreideld vooruit'? »» om 14 uur »» A

RANST

EMBLEM de tramstatie Liersesteenweg 13 2520 Ranst - Emblem +32 477 47 55 40 detramstatie@skynet.be www.detramstatie.net

RAVELS

WEELDE Heemkunde-en Erfgoedvereniging Nicolaus Poppelius Archief en Documentatiecentrum Bredaseweg 46 2381 Ravels - Weelde www.nicolaus-poppelius.be contact erfgoeddag: +32 474 97 17 27

Rondleiding Een kijkje achter de schermen van ons archief en depot

Het archief en depot zijn normaal gezien niet toegankelijk voor bezoekers. Vandaag gooien we de deuren uitzonderlijk open, zodat je kan rondneuzen. Laat je verrassen door het werk van onze vrijwilligers en archivarissen! » » doorlopend open van 10 tot 17 uur, rondleiding om 10, 13 en 15 uur (te reserveren) » » RESERVATIE lc_ndrs@yahooco.uk, +32 474 97 17 27, maximum 3x20 plaatsen »» A

contact erfgoeddag: +32 3 480 27 95

Tentoonstelling Vooroorlogs reclamemateriaal

Het verdwijnen van de kruidenier 'om de hoek' en de hoge productiekosten hebben ertoe bijgedragen dat er midden jaren 1960 een terugval was van de productie van het emaillen reclamebord. In de jaren 1970 verdween deze vorm van promotie langzaam maar zeker uit het straatbeeld. Met deze nostalgische tentoonstelling plaatsen we de geëmailleerde reclameborden terug in hun 'omgeving'. »» Doorlopend open van 10 tot 22 uur »» A

Maak tijdens de fietstocht een reis door de geschiedenis van Rijkevorsel. Alle belangrijke verhalen zoals de verhalen van steenfabriek 't Sas, de spiegeltent, de molen en het uitzonderlijk te bezoeken domein van De Hees die Rijkevorsel maakten tot wat het nu is, komen aan bod. Een ongetwijfeld boeiende kennismaking met de geschiedenis van Rijkevorsel. » » Molen, Looiweg, 2310 Rijkevorsel » » doorlopend open van 10 tot 18 uur (ca. 15 km), in de Spiegeltent doorlopend een tentoonstelling over oude liefdesbrieven, in de molen doorlopend een tentoonstelling over oude brieven en mogelijkheid tot bezoek aan molen, geleide wandeling in Domein De Hees om 13 en 16 uur (enigste gelegenheid tot bezoek aan het domein) »» A

schilde

's gravenwezel Pasar Schilde Heemkring De Drie Rozen Kerkstraat 41-45

Rijkevorsel Cultuurdienst Rijkevorsel

2970 Schilde - 's Gravenwezel +32 494 57 01 08 pasar.schilde@telenet.be www.pasar.be/Schilde

2310 Rijkevorsel cultuurdienst@rijkevorsel.be contact erfgoeddag: +32 3 340 00 37

Fietstocht Trappen door de tijd i.s.m. VVV Rijkevorsel, Spiegeltenten Klessens en Zn, Heemkundige Kring, Molenvrienden Rijkevorsel, Domein De Hees, Fam. Lauryssen - Van Dijck en Erfgoedcel Noorderkempen

Pasar Schilde - 's Gravenwezel Veldvenne 1 2970 Schilde +32 3 383 07 28 pasar.schilde@telenet.be www.pasar.be/Schilde contact erfgoeddag: +32 494 57 01 08

Wandeling Erfgoedwandeling i.s.m. Werkgroep Erfgoed gemeente Schilde

A Maak kennis met mooie, soms verborgen hoekjes in ’s Gravenwezel: plaatsen waar de tijd is gestopt, zoals het ‘Pensionaat’ en het ‘Catershof’. Niet de gebouwen, maar wel wat de instelling en de luchtvaartpionier hebben betekend en nog steeds betekenen worden centraal geplaatst. Hoogtepunt van de wandeling is een bezoek aan de klokkentoren van de Sint-Catharinakerk. » » Heemkring De Drie Rozen, Kerkstraat 41-45, 2970 Schilde - 's Gravenwezel » » om 14 uur »» RESERVATIE pasar.schilde@telenet.be,» +32 494 57 01 08 »» A

contact erfgoeddag: +32 494 57 01 08

Molenstraat 5 +32 3 340 00 37

» » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» A

Tentoonstelling 75 jaar Vakantiegenoegens i.s.m. Werkgroep Erfgoed In 1938 werd 'Vacantiegenoegens' opgericht met als doel het pas verworven recht om de jaarlijkse vakantie voor arbeiders zinvol in te vullen. Vandaag dient Vakantiegenoegens als sociaal-culturele organisatie nog steeds hetzelfde doel. Aan de hand van documenten, foto's en getuigenissen nemen we de deelnemers mee naar de wortels van de sociale geschiedenis van ons land.

PAGINA 26

Schoten Bibliotheek Schoten Gelmelenstraat 81-83 2900 Schoten +32 3 680 17 10 bibliotheek@schoten.be www.schoten.bibliotheek.be

Tentoonstelling Ons verborgen kunstpatrimonium i.s.m. Cultuurdienst, cultuurcentrum en erfgoedraad De gemeente Schoten bezit heel wat kunstwerken zoals beelden en schilderijen. Ze werden erg goed bewaard en een aantal van hen zijn al heel oud en dus zeker het bekijken waard. Sommige kunstwerken hangen of staan in publieksruimten, andere krijg je zelden of nooit te zien. Een selectie van deze verborgen en goed bewaarde kunstwerken wordt nu tentoongesteld. » » Kasteel van Schoten, Kasteeldreef 61, 2900 Schoten » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Cultuurdienst Schoten Sint-Cordulastraat 10 2900 Schoten +32 3 680 23 40 cultuurdienst@schoten.be www.ccschoten.be

Workshop Beelden op tablets i.s.m. Cultuurcentrum, bibliotheek, erfgoedraad en vormingplus

Ontsluiten van beelden uit het verleden via tablets: hoe doe je dat? Via de juiste apps wordt cultureel erfgoed van musea en archieven zichtbaar voor iedereen, waar je ook bent. Ooit was de museumcollectie enkel in het museum zelf te zien; dankzij de nieuwe technologie breekt de collectie uit de muren. Cultureel erfgoed is niet langer statisch maar wordt dynamisch. » » Gemeentehuis (Blauwe zaal), Verbertstraat 3, 2900 Schoten » » om 14 uur (duur: 3 uur), voor elke deelnemer is een tablet voorzien » » RESERVATIE cultuurdienst@schoten.be, +32 3 680 23 40, maximum 10 plaatsen »» A

provincie antwerpen Erfgoedraad Kasteel van Schoten Kasteeldreef 61 2900 Schoten

Lezing Glaskunst (glas-inlood) i.s.m. Cultuurdienst, cultuurcentrum, bibliotheek, erfgoedraad en academie voor beeldende kunsten Joost Caen - docent aan de Antwerpse Koninklijke Academie voor Schone Kunsten en een autoriteit op het gebied van glasramen - geeft een lezing over de restauratie van glas-in-loodramen. »» om 9.30 uur (duur: 1 uur) » » RESERVATIE cultuurdienst@ schoten.be, +32 3 680 23 40, www.ccschoten.be, maximum 120 plaatsen »» A

Workshop Maak je eigen glasraam i.s.m. Cultuurdienst, cultuurcentrum, bibliotheek, erfgoedraad en academie voor beeldende kunsten

Kinderen maken een glasraam met zijdepapier, jongeren en volwassenen maken een glazen theelichtje. »» om 9.30 uur (duur: 1 uur, tot 12 jaar), om 10.30 uur (duur: 1 uur, vanaf 12 jaar) » » RESERVATIE cultuurdienst@ schoten.be, +32 3 680 23 40, www. ccschoten.be, maximum 2x10 plaatsen »» A

Heemkundekring Scot Arsenaal

Tentoonstelling Een blik achter de schermen i.s.m. Cultuurdienst, cultuurcentrum, bibliotheek en erfgoedraad Heemkunde is een kijkje nemen in de boeiende geschiedenis van onze voorouders in onze streek: dagelijks leven, werk, gewoonten, vrijetijdsbesteding van kinderen, volwassenen en ouderen. Dit alles aan de hand van overblijfselen uit vervlogen tijden. Hoe werkt de heemkundige kring? Wat bewaren of documenteren we? Wat is de meerwaarde voor onze bezoekers? » » Arsenaal, Sint-Cordulastraat 23-25, 2900 Schoten » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Demonstratie Beeldbank en boekenscanner i.s.m. Cultuurdienst, cultuurcentrum, bibliotheek en erfgoedraad

We geven een demonstratie over beeldbanken in het algemeen en die van Schoten in het bijzonder. Op deze beeldbank staan duizenden foto's over het Schoten van weleer. We demonstreren ook de boekenscanner. Hiermee zijn we volop oude verslagen van gemeenteraden en het bevolkingsregister aan het digitaliseren. Zo ontsluiten we een schat aan informatie voor wie in het verleden geïnteresseerd is. » » Gemeentehuis (raadzaal en 1e verdieping), Verbertstraat 3, 2900 Schoten » » doorlopend open van 13 tot 17 uur »» A

sint-amands

Sint Cordulastraat 23-25

Cultuurdienst Sint-Amands

2900 Schoten

Livien Van der Looystraat 10

+32 3 658 08 19

2890 Sint-Amands

arsenaal@scot.be

+32 52 39 98 62

www.schoten.be

cultuurdienst@sint-amands.be www.sint-amands.be contact erfgoeddag: +32 498 63 18 95

Sint-Katelijne-Waver, ‘t Grom, workshop rond het inmaken van groenten

Wandeling Stille kennismaking met een oeroud bos i.s.m. Veerle Van Rie Wandel mee terug in de tijd, oude verhalen komen weer tot leven. Maak kennis met de geheimzinnige krachten die hier aan het werk waren. Ontdek waarom je maar beter geen uitwerpselen van de flieremuis op je hoofd krijgt en waartoe de waterduivel van de Klaverbeek in staat is. Ook het mysterie van de Schavakkenboom wordt eindelijk opgelost. » » Lippelobos (tegenover café De Wandeling), Kasteeldreef 11, 2890 Sint-Amands » » om 10.30 en 11 uur » » RESERVATIE cultuurdienst@ sint-amands.be, +32 52 39 98 62, maximum 2x25 plaatsen »» A

PAGINA 27

Provinciaal Museum Emile Verhaeren E. Verhaerenstraat 71 2890 Sint-Amands +32 52 33 08 05

schermen van een museum. » » doorlopend open van 11 tot 18 uur, demonstratie om 15 en 16 uur »» A

verhaerenmuseum@skynet.be www.emileverhaeren.be contact erfgoeddag: +32 52 33 08 05

Demonstratie Restauratie van boeken in de praktijk Vocht, schimmels, verkleuring, vlekken, scheuren, gebroken boekbanden ... de vrijwaring van het papieren erfgoed is een permanente zorg in een literair museum. Aan de hand van gerestaureerde stukken uit de museumcollectie toont Diane De Sloovere wat er allemaal komt kijken bij de restauratie van boeken en papier. Zo werp je een blik achter de

Sint-KatelijneWaver Erf en Heem vzw Halewijnstraat 24 2860 Sint-Katelijne-Waver +32 15 31 10 93 info@erfenheem.be www.erfenheem.be contact erfgoeddag: +32 15 55 34 35

provincie antwerpen Demonstratie Maak tijd om te schrijven

Toetsenborden, touchscreens of schrijven met griffel en lei of met de kroontjespen op papier? Vergeet e-mail, sms, Facebook en Twitter. Kom het schoolgaan in de periode 1830-1950 zelf uitproberen in het 'klasje van toen' met kroontjes-, bol-, redis- of trekpen, waarbij je aan een houten schoolbank zit terwijl koene ridders en mooie maagden toekijken. »» Gemeentelijk documentatiecentrum, Borgersteinlei 203, 2860 Sint-KatelijneWaver »» doorlopend open van 10 tot 12 uur en van 13.30 tot 18 uur »» A

Pasar Sint-Katelijne-Waver 2860 Sint-Katelijne-Waver www.pasar.be/Sint-Katelijne-Waver

Tentoonstelling 75/25 jaar Pasar Sint-Katelijne-Waver i.s.m. vzw Erf en Heem

We blikken terug op 75 jaar nationale en 25 jaar gemeentelijke werking van Vakantiegenoegens/Pasar. Aan de hand van heel wat (archief)materiaal en foto's brengen we deze geschiedenis opnieuw tot leven. »» Groentemuseum 't GROM, Midzelen 25 A, 2860 Sint-Katelijne-Waver »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 12-05-13 »» A

't Grom Midzelen 25a 2860 Sint-Katelijne-Waver +32 15 31 50 55 katrien.sluyts@hotmail.com www.tgrom.be contact erfgoeddag: +32 15 31 50 55

Workshop Workshop inmaken: een hippe en oude bewaartechniek

Iedereen herinnert zich wel de potten ingemaakte groenten van bij de grootouders. Maar weet je nog hoe dit werkt? Heerlijke zachte tomaten of smakelijke wortels in een glazen pot. En wie deze overheerlijke groenten ook deze winter nog met smaak wil verorberen, kan zich samen met ons onderdompelen in de workshop inmaken. We stoppen de tijd en maken enkele seizoensgroenten samen in.

» » TRAM 41 - Stadsarchief Turnhout, Grote Markt 1, 2300 Turnhout »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Kerkraad H. Hart Turnhout H. Hartkerk Turnhout Kerkplein 17 2300 Turnhout contact erfgoeddag: +32 473 51 09 76

» » om 14 uur (duur: 2-3 uur) » » RESERVATIE info@tgrom.be, » +32 15 31 50 55, maximum 20 plaatsen »» A

Tentoonstelling De geschiedenis van kerk en parochie We tonen de 20 bijzonderste foto's uit de geschiedenis van kerk en parochie op reuzenformaat. We plaatsen de nog bestaande afgebeelde voorwerpen erbij en stofferen dit alles met feiten en anekdotes.

Turnhout

» » Doorlopend open van 10.30 tot 17 uur »» A

Erfgoedcel Noorderkempen

Natuurpunt Museum

Grote Markt 1

Graatakker 11

2300 Turnhout

+32 14 44 33 62

+32 14 47 29 50

info@erfgoedcelnoorderkempen.be

museum@natuurpunt.be

www.erfgoedcelnoorderkempen.be

www.natuureducatie.be contact erfgoeddag: +32 14 47 29 50

Tentoonstelling Brieven uit Archieven i.s.m. Heemkundige Kringen en Cultuurdiensten van Arendonk, BaarleHertog, Beerse, Hoogstraten, Kasterlee, Merksplas, Oud-Turnhout, Rijkevorsel, Turnhout en Vosselaar

'Brieven uit Archieven' zijn 8 tentoonstellingen in 8 gemeenten met telkens 5 of meer brieven van historisch belang voor de plaatselijke geschiedenis. Brieven komen zelden uit archieven terug naar boven. Het zijn kwetsbare papieren voorwerpen die je beter niet te vaak vastpakt of aan licht en vocht blootstelt. Toch zijn het ook getuigen van een periode, haast emotioneel geladen tijdscapsules.

Demonstratie Opgezet staat netjes

Opgezette dieren spreken tot de verbeelding. Ze zien er levensecht uit en je kan details van dichtbij bewonderen. Heb je altijd al willen weten hoe het opzetten van dieren in zijn werk gaat? Een taxidermist laat zien hoe een dier terug zijn oorspronkelijke vorm krijgt. Daarnaast kan je meer dan 140 opgezette dieren bewonderen. Van de familie vos tot de oehoe en de wolf. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Workshop Opgezet staat netjes

Opgezette dieren kan je van dichtbij bewonderen en zelfs aanraken. Vandaag komt een taxidermist je de kneepjes van het vak tonen. Je leert uiteraard geen dode dieren opzetten, maar je kan wel dieren maken uit klei. » » Doorlopend open van 10 tot 17.30 uur »» A

Project Klein Engelandhoeve Klein Engelandhoeve Klein Engeland 27-35 2300 Turnhout +32 14 82 81 00 bc.kleinengeland@natuurwerk.be www.kleinengelandhoeve.be contact erfgoeddag: +32 14 82 81 00

Rondleiding Het verleden van Klein Engeland - ontginning van de heide in het Turnhouts Vennengebied i.s.m. Trefpunt Toreke vzw, Natuurpunt, Natuurwerk vzw en stad Turnhout

Tijdens Erfgoeddag wordt op de Klein Engelandhoeve een replica van een oude schapenkooi ingehuldigd. In de schapenkooi wordt een tentoonstelling opgebouwd met materiaal dat vroeger werd gebruikt voor de heideontginning. Het geeft een beeld van hoe de mensen werkten en leefden in het Turnhouts Vennengebied. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» A

TRAM41 / Turnhoutse Route Archief en Musea Nationaal Museum vandeSpeelkaart Druivenstraat 18 2300 Turnhout +32 14 41 56 21 museum.speelkaart@turnhout.be

PAGINA 28

www.speelkaartenmuseum.be contact erfgoeddag: +32 14 41 56 21

Rondleiding Sneller, sneller, sneller!

Met de komst van fabrieken en de industrialisatie moest alles niet alleen sneller gaan, maar moest alles ook op tijd gebeuren. Om de machines te laten draaien, mochten arbeiders niet te laat komen. En om de winst groot te houden, moest het sneller gaan. Beleef hoe tijd een nieuw en overheersend begrip werd in de fabrieken. » » doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Rondleiding Bezoek aan het centrale museumdepot

Niets is bedoeld voor de eeuwigheid. Toch proberen musea hun objecten voor verval te behoeden. De meest kwetsbare voorwerpen worden veilig weggeborgen in een depot. Werp een blik achter de schermen en bezoek verborgen schatten. Het centrale depot van de Turnhoutse musea, dat normaal gezien niet toegankelijk is, opent vandaag eenmalig zijn deuren. » » Nationaal Museum van de Speelkaart -

provincie antwerpen Fragiele documenten uit het gemeentearchief dreigen verloren te gaan. Het digitaliseringsproject gerealiseerd door de leerlingen van het bijzonder onderwijs Berkenbeek wordt getoond. De aandacht voor het behoud van cultureel erfgoed werd opgenomen in hun leerpakket. Het resultaat mag gezien worden. » » Oud gemeentehuis, Dorpsstraat, 2990 Wuustwezel » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

Demonstratie Huis van het Kind met geschiedenis i.s.m. Uilenhof en Wuustwezelse vrijwilligers

In de geboorteboomgaard van het Huis van het Kind, een bewaard stukje erfgoed, brengen de Valkeniers van Wuustwezel een indrukwekkende roofvogelshow in een middeleeuws kader. Je kan ook deelnemen aan de workshop 'schrijven met veren' of je laten verwennen met een spirituele nekmassage.

Turnhout, Tram41, registrator Marie-Paule Peeters aan het werk in het centrale depot in het Nationaal Museum van de Speelkaart

Centraal depot, Druivenstraat 18, 2300 Turnhout »» om 10, 11, 14 en 15 uur »» A

Westerlo

Tongerlo Norbertijnenabdij Abdijstraat 40 2260 Westerlo - Tongerlo www.tongerlo.org

Tentoonstelling Een staalkaart uit onze erfgoedbibliotheek Ondanks het feit dat een boek in de loop van zijn bestaan vaak bedreigd wordt, zijn een aantal schitterende werken doorheen de eeuwen intact gebleven. Een boek goed bewaren en verzorgen is écht wel nodig opdat nog vele generaties met dit bijzonder boekenpatrimonium in contact kunnen komen. Zowel de inhoud als bv. de afwerking van het boekbindwerk kunnen wellicht vele bezoekers boeien. » » Doorlopend open van 14 tot 17 uur »» A

Wuustwezel Heemkundige kring Wesalia II

» » Huis van het Kind, Gasthuisdreef 6, 2990 Wuustwezel »» doorlopend open van 13.30 tot 18 uur, middeleeuwse roofvogelshow om 13.30 en 16 uur (duur: ca. 45 min.) »» A

Kerkraad Wuustwezel OLV-kerk Bredabaan 173 2990 Wuustwezel +32 3 669 74 65

Huis van het Kind

staf.van.riel@telenet.be

Gasthuisdreef 6

www.wuustwezel.be

2990 Wuustwezel

contact erfgoeddag: +32 468 33 36 84

+32 3 690 46 40 bibliotheek@wuustwezel.be www.wuustwezel.be

Tentoonstelling Een gemeentearchief met toekomst i.s.m. BuSo Berkenbeek

PAGINA 29

Spektakel Het leven onder de klokkentoren ... toen de kerken nog vol zaten i.s.m. Kerkraad Wuustwezel, Volkskundemuseum Augustijns en plaatselijke verenigingen

Ben je al in de smalle kerktoren geweest? Beklim de toren en bewonder de kerkklok van dichtbij. Oude gebruiksvoorwerpen brengen het leven uit de tijd van onze grootouders opnieuw tot leven. Sta versteld van een krachtig staaltje orgelmuziek en geniet van een prachtige volksdans. Gun jezelf even de tijd en geniet van een koffiekop van Broederlijk Delen. Leg je indrukken vast op schildersdoek. » » OLV-kerk, Dorpsstraat 95A, 2990 Wuustwezel » » doorlopend open van 13.30 tot 18 uur, orgelconcert om 13.45 en 15.30 uur, toelichting bij retabels om 14 en 16.30 uur, volksdansoptreden om 16 uur »» A

Toerisme Wuustwezel Gasthuishoeve Dorpsstraat 36 2990 Wuustwezel +32 3 690 46 40 toerisme@wuustwezel.be www.wuustwezel.be contact erfgoeddag: +32 3 690 46 40

Wandeling Erfgoedtocht met verhaal i.s.m. Dienst toerisme

Tijdens deze wandeling staan we stil bij de verhalen die verbonden zijn met onze historische gebouwen. Achter de tentoonstelling met oude postkaarten schuilen meer verhalen. Smoutpeerke demonstreert volksdansen uit de tijd van weleer. » » Poort naar platteland - Gasthuishoeve, Dorpsstraat 36, 2990 Wuustwezel » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur, wandeling met gids om 14 uur, volksdans om 14.30 uur »» A

provincie antwerpen

NOORDERKEMPEN

Zwijndrecht Gemeente Zwijndrecht Administratief Centrum

Brieven uit Archieven verzamelt 8 tentoonstellingen in 8 gemeenten met telkens 5 of meer brieven van historisch belang voor de plaatselijke geschiedenis. Brieven komen zelden uit archieven terug naar boven. Het zijn kwetsbare papieren voorwerpen die je beter niet te vaak vastpakt, of aan licht en vocht blootstelt. Toch zijn het ook getuigen van een periode, haast emotioneel geladen tijdscapsules. In tegenstelling tot pakweg de ambtelijke stukken uit het dossier waarin ze zich door omstandigheden bevinden, bezitten brieven de unieke eigenschap dat ze ons jaren of zelfs eeuwen later nog steeds kunnen raken. Omdat ze persoonlijk, grappig, ontroerend of net heel plechtig zijn. Brieven uit Archieven toont naast de brieven zelf, ook de tekst (sommige handschriften zijn moeilijk leesbaar) en wat uitleg over het belang ervan. Daarnaast staan deze brieven ook symbool voor het stille bestaan van archieven in het algemeen. Enerzijds trachten we via archieven kennis en informatie over het verleden vast te houden. Anderzijds moeten we, om dat te kunnen doen, de aftakelingsprocessen die het papier, het perkament, de foto’s, enz. onvermijdelijk aantasten, zo veel mogelijk vertragen. We stoppen het werk van de tijd dus ook letterlijk af. Brieven uit Archieven vindt plaats in: • Beerse – Tempelhof, Bisschopslaan 1, 2430 Beerse - van 10 tot 18 uur • Hoogstraten – De Klapekster, Kolonie 41, 2323 Wortel – van 10 tot 17 uur • Kasterlee – Gemeentehuis Tielen, Dorp, 2460 Tielen – van 10 tot 17 uur • Merksplas – Duivenlokaal, Beersebaan 88, 2330 Merksplas – van 10 tot 17 uur • Oud-Turnhout – De Liereman, Schuurhovenberg 43, 2360 Oud-Turnhout – van 11 tot 17 uur • Rijkevorsel – Bezoekerscentrum van de Stenenbergmolen, Looiweg 33, 2310 Rijkevorsel – van 10 tot 17 uur • Turnhout – Stadsarchief Turnhout, Grote Markt 1, 2300 Turnhout – van 10 tot 17 uur • Vosselaar – Glazen straat, Gemeentehuis , Cingel 7, 2350 Vosselaar – van 10 tot 12 uur

Binnenplein 1 2070 Zwijndrecht +32 485 82 59 13 cultuurdienst@zwijndrecht.be www.zwijndrecht.be contact erfgoeddag: +32 485 82 59 13

Workshop Begraaf de tijd. De grote Zwijndrechtse tijdscapsule

Wie weet nog wat een flippo is? Je kent natuurlijk Justin Bieber, One Direction of Dora, Kaatje en Galaxy Park. Maar weet jij nog wie en wat vorig jaar, of 5 jaar geleden, helemaal hip en cool waren? Samen maken we een tijdscapsule waar we allerlei foto's en spullen in stoppen over 2013. Weet je over een paar jaar nog wat je toen verstopt hebt? » » Bibliotheek Zwijndrecht, Binnenplein 1, 2070 Zwijndrecht » » doorlopend open van 10 tot 17 uur » » RESERVATIE menno.claes@zwijndrecht.be, +32 3 250 49 52, maximum 15 plaatsen »» A

Rondrit | Een zee van tijd. Markante graven vertellen de geschiedenis van Zwijn drecht i.s.m. Heemkundige Kring Zwijndrecht Burcht Een speurtocht langs de begraafplaatsen van Zwijndrecht en Burcht voert de bezoeker langs markante graven en opmerkelijke overledenen die het verleden van Zwijndrecht en Burcht naar boven brengen. De graven zijn een startpunt voor boeiende lokale verhalen, over helden en schurken of gewone mensen die in uitzonderlijke omstandigheden

PAGINA 30

een beeld schetsen van het Zwijndrecht en Burcht van weleer. » » Begraafplaats Zwijndrecht en begraafplaats Burcht, Kerkhofstraat z/n (Zwijndrecht), Zwijndrechtsestraat z/n (Burcht), 2070 Zwijndrecht en Zwijndrecht - Burcht » » om 11, 11.30, 12, 12.30, 13, 13.30, 14, 14.30, 15, 15.30, 16 en 16.30 uur »» A

Ontdek ons volledig programma vanaf begin augustus op www.openmonumenten.be

Ontdek met UiT wat in je zit.

Ontdek de meest volledige UiTagenda voor Vlaanderen en Brussel. Met duizenden tips voor cultuur en vrije tijd.

maakt u wegwijs in de wereld van kunst, antiek en design

Ontvang een gratis prOefnummer! Stuur vóór 6 mei 2013 uw volledige adresgegevens door via abonnementen.collect@ips.be met vermelding ‘proefnummer erfgoeddag’ en u ontvangt vrijblijvend een exemplaar van COLLECT.

Holocaust &

mensenrecHten NIEUW IN MECHELEN

Openingsuren : Ma-Zo 10:00 - 17:00 Woensdag gesloten

Een jaar lang leesplezier voor slechts €45 U wilt een jaarabonnement (9 nummers): België € 45 - Europa € 65 - Airmail € 74.

www.kazernedossin.eu

www.collectaaa.be 1302020 adv KD_erfgoeddag.indd 1 Erfgoeddag maart13.indd 1

11/02/13 13:56

12/02/13 10:12

Hoofdstedelijk Gewest

BRUSSEL

Stop de tijd! voor Radio 2 in Vlaams-Brabant/Brussel! Luister in de week van 15 april naar Middag- en Avondpost op 93.7 FM en beleef je mooiste Erfgoeddag ooit! Meer info: www.radio2.be

HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL Anderlecht Academie voor Beeldende Kunsten van het Gemeenschapsonderwijs Anderlecht Academie voor Beeldende Kunsten

in 1950 op deze molen inspireerde voor zijn strip 'Het Spaanse Spook'? Een gids vertelt je de geschiedenis van de Luizenmolen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Dapperheidsplein 17

Masereelfonds

1070 Anderlecht

Kazernestraat 33

+32 2 523 03 71

1000 Brussel

info@academieanderlecht.be

www.masereelfonds.be

www.academieanderlecht.be contact erfgoeddag: +32 484 63 29 44

Rondleiding De afdelingen Kunstambachten: glas in lood, hout-meubel, polychromie, schilderen, smeden, steenbeeld en textiel

Aan de hand van tekeningen, fotomateriaal, gereedschappen, demonstraties en afgewerkte stukken wordt de bezoeker binnengeleid in de wereld van ambacht en restauratie. Een rondleiding in de ateliers en een demonstratie van de kunstambachten met focus op het begrijpen, restaureren en conserveren van voorwerpen staan centraal: glasramen, ijzeren smeedwerk, polychrome beelden, schilderijen ...

vzw Bethlehem Veeweide Bethlehem

Goedkope arbeiderswoningen waren begin 20e eeuw prioritair voor de socialistische partij en de architecten-adepten van het tuinwijkmodel. Een eigen tuin, collectieve ruimten en sociale interactie creëerden een nieuwe leefwereld. De wandeling doet ons mijmeren over de evolutie van die ideeën doorheen de tijd, de opdracht van de overheid en de betekenis van sociaal wonen vandaag.

leen.bosgra@gmail.com

Luizenmolen

Maurice Carême Museum

Vlinderstraat

Nellie Melbalaan 14

1070 Anderlecht

+32 2 520 43 59

+32 2 521 67 75

robertdiederich@gmail.com

fondation@mauricecareme.be www.mauricecareme.be

De Luizenmolen is een van die plekken waar je met een beetje verbeelding al snel teruggeflitst wordt naar het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw, toen Anderlecht nog zeer landelijk was. Wist je dat Willy Vandersteen zich

Walcourstraat 103

»» Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» a

Rondleiding De molen doorheen de tijden

» » om 10, 15 en 17 uur » » Reservatie fondation@mauricecareme.be, +32 2 521 67 75 »» a

Wandeling Het Rad, behoud de tuinwijk i.s.m. Klare Lijn

» » Uitgang metrostation Het Rad, metrolijn 5, 1070 Anderlecht » » om 15 uur » » Reservatie brussel@masereelfonds.be, +32 2 502 38 80, maximum 25 plaatsen »» a

passe' refereren zeer duidelijk aan het fenomeen 'tijd'. Een rondleiding in het museum wordt dan ook afgewisseld met het voorlezen van deze tijdspecifieke gedichten.

Rondleiding De tijd in het oeuvre van Maurice Carême

Het thema van deze editie, tijd, is zeer sterk aanwezig in het oeuvre van Maurice Carême. Een greep uit zijn poëzie maakt dit duidelijk: gedichten als 'L'Horloge', 'Il vieillissait' en 'L'eau

1070 Anderlecht +32 2 522 07 42 contact erfgoeddag: +32 470 31 20 78

Tentoonstelling De tijd stilzetten in de kerk

Archiefbeelden, foto’s en film vertellen ons het verhaal van onze kerkgemeenschap. We stoppen de tijd, kijken naar het ontstaan van de kerk en de situatie van nu en vergelijken met andere protestantse kerken in Brussel. Binnenin de kerk bevinden zich een paar opvallende decoraties, die we verwerken in een kleurrijk en vrolijk spel voor jong en oud, De Koekoeksklok. » » Bethlehemkerk, Walcourtstraat 103, 1070 Anderlecht » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, theatervoorstelling om 15 uur »» a

Brussel Architecture Archive - Sint Lukasarchief Vanderlindenstraat 22 1030 Brussel www.sint-lukasarchief.be

PAGINA 34

BRUSSEL Archieven, musea, gidsen en cultuurhuizen schotelen je ook dit jaar weer een mooi programma voor: demonstraties van restauratietechnieken en oude ambachten worden afgewisseld met rondleidingen in unieke collecties. Geniet van een evocatie van een 19e-eeuwse militaire dagindeling, een dansvoorstelling gebaseerd op eeuwenoude schilderkunst, koninklijk theater in het station, Molenbeek als filmmekka of een unieke fototentoonstelling over leven en werken in het atelier Salu. De Brusselse erfgoedsector en de gidsenverenigingen wisten ‘Stop de tijd’ op een zeer vernieuwende en verrassende manier in te vullen. Ze nodigen je uit om te kijken naar elementen in ons denken en handelen die de stad tot stad en tot stedelijkheid maken.

INFO Erfgoedcel Brussel, +32 2 563 05 82 of erfgoedbrussel@vgc.be De brochure vind je bij alle deelnemende organisaties en in alle metrostations, bibliotheken, cultuurhuizen, Visit Flanders en BIP of in de editie van de stadskrant Brussel Deze week/Agenda van 11 april.

Tentoonstelling Theatraliteit en modernisme in amusement en wooncultuur, 1920-1935 i.s.m. Korei vzw, AMVB en Seniorencentrum Het Sint-Lukasarchief geeft een beknopt overzicht van het modernistische leven in de jaren 1920 en 1930 op het vlak van wonen en amusement. Het gaat hier om een dialoog tussen het eclecticisme, het theatrale en het modernisme. Highlights als toneel, muziek, dans, cinema, kunst, wonen, meubilair, design … worden extra in de kijker gezet. » » Seniorencentrum, Zaterdagplein, 1000 Brussel » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur » » Deze activiteit loopt tot 29 juni 2013 »» a

Argos - Centrum voor Kunst en Media Werfstraat 13 1000 Brussel +32 2 229 00 03 info@argosarts.org www.argosarts.org contact erfgoeddag: +32 2 229 00 03

Tentoonstelling In Remembrance of Times Past

Drie videoportretten gepresenteerd in een architecturale setting brengen intense, ontroerende en soms hilarische sfeerbeelden van ouder wordende vrouwen. Terwijl voor hen de tijd doortikt, verandert ook de stad. Het geheugen staat dus centraal: terwijl de vrouwen herinneringen ophalen over hun jonge jaren in Brussel, blikt de kijker terug op

HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL een hoofdstad die nooit meer dezelfde zal zijn. »» Doorlopend open van 11 tot 18 uur, » » Deze activiteit loopt tot 19 mei 2013 »» a

Art & Marges museum Hoogstraat 312-314

» » Doorlopend open van 11 tot 18 uur, rondleiding om 11 uur (uur: anderhalf uur) » » Reservatie info@artetmarges. be, +32 2 533 94 90, maximum 15 plaatsen »» a

Tijd. Als je het tot een goed einde brengt, wacht je een verrassing: laat je vereeuwigen op foto met vadertje tijd, een historisch personage of een futuristisch wezen. » » BIP - Brussel Info Plein (tentoonstelling experience Brussels!), Koningsstraat 2-4, 1000 Brussel » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

1000 Brussel

BELvue museum

+32 2 533 94 90

Paleizenplein 7

info@artetmarges.be

1000 Brussel

Brukselbinnenstebuiten

www.artetmarges.be

+32 70 22 04 92

Hopstraat 47 bus 1

contact erfgoeddag: +32 2 533 94 90

info@belvue.be

1020 Brussel

www.belvue.be

+32 2 218 38 78

Rondleiding Draaimolens | de tijd stopt

Nostalgie?! Wat klinkt dat barbaars! De draaimolens van Georges Counasse doen ons zeker van mening veranderen. Deze geniale knutselaar laat de kermis uit zijn kindertijd herleven en creëert een unieke leefwereld met oude platendraaiers, flessenstoppen en paraplupinnen. Georges is niet de enige kunstenaar die ons verrast met zijn herinneringen. Doe mee met spoorzoekertje en ontdek ze allemaal!

contact erfgoeddag: +32 2 545 08 00

Rondleiding Tijd doorheen de tijd

A Vind je ook dat de tijd soms stilstaat of juist snel voorbijgaat? Ervaren mensen tijd steeds op dezelfde manier doorheen de geschiedenis? Heeft de technologische vooruitgang ons tijdbeeld veranderd? Het BELvue museum probeert tijdsbeleving door de eeuwen uit te leggen aan de hand van leuke anekdotes en verhalen.

»» Doorlopend open van 11 tot18 uur, rondleiding om 14 uur (duur: anderhalf uur) » » Reservatie info@artetmarges. be, +32 2 533 94 90, maximum 20 plaatsen »» a

» » om 10 en 14 uur (te reserveren), doorlopend kinderquiz » » Reservatie info@belvue.be, maximum 2x25 plaatsen »» a

Rondleiding Onze collectie, kleine en grote verhalen

Koningsstraat 2-4

Een kunstwerk binnenhalen en bewaren in een museumcollectie doet de tijd even stilstaan. Des te meer wanneer het gaat over outsiderkunst en de kunstenaar zich zelf niet altijd bewust is van het belang van conservatie. Kijk mee in de reserves en ontdek hoe een collectie ontstaat. We serveren je kleine anekdotes en grote vragen over het in stand houden van kunstwerken.

+32 2 563 61 86

bruksel@skynet.be www.brukselbinnenstebuiten.be

BIP - Brussel Info Plein 1000 Brussel www.biponline.be contact erfgoeddag: +32 2 563 61 86

contact erfgoeddag: +32 2 218 38 78

Rondleiding De gestolde tijd

De stad is van alle tijden. Soms valt de stad stil en boert ze achteruit. Soms versnelt de evolutie en verwordt de stad tot machine. Bewoners, bezoekers en gebruikers raken hun pedalen kwijt. Sommigen klampen zich vast aan het collectief geheugen van de stad. Deze Brukselwandeling doet de deelnemers kijken naar elementen in ons denken en handelen die de stad tot stad maken. » » Portaal Sint-Goedele- & Sint-Michielskathedraal (bovenaan monumentale trap), Sint-Goedelevoorplein z/n, 1000 Brussel » » om 14 uur » » Reservatie bruksel@skynet.be, » +32 2 218 38 78, maximum 50 plaatsen »» a

Cinematek

Zoektocht Spel der Tijd i.s.m. Productions & Zonen

Hotel Van Cleve

1000 Brussel

Kan jij de verschillende vragen over Brussel in de tentoonstelling tegen de klok terugvinden? Kom dan naar het Spel der

Ravensteinstraat 3 +32 2 551 19 00 info@cinematek.be www.cinematek.be

PAGINA 35

Filmvoorstelling Beelden per seconde: films over en als tijd i.s.m. Vlaamse Dienst voor Filmcultuur vzw

Film is hét medium waarin de mens de tijd probeert te vatten. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat cineasten zich in de loop van de filmgeschiedenis het hoofd hebben gebroken over hoe tijd in beeld gebracht kan worden. Sommigen haalden alles uit de kast met behulp van trage 'long takes' of een snel gemonteerde race tegen de klok. Maak kennis met een mooie selectie uit het filmarchief! » » Cinematek, Baron Hortastraat 9, 1000 Brussel » » om 14, 15, 16 en 17 uur »» a

CJP vzw Kaaitheater Sainctelettesquare 19 1000 Brussel +32 2 204 00 94 lydia@cjp.be www.cjp.be contact erfgoeddag: +32 477 91 00 98

plaatsen workshop beginners - 15 plaatsen workshop gevorderden plaatsen »» a

Joods Museum van België Miniemenstraat 21 1000 Brussel +32 2 512 19 63 www.mjb-jmb.org contact erfgoeddag: +32 2 512 19 63

Tentoonstelling Het Huis der Levenden Een reeks voorwerpen illustreert de zorg van de levenden voor de doden. We reflecteren over het overlijden, het geloof in het hiernamaals, herinnering en rouw, het leven en de dood. Artistieke, symbolische en epigrafische afbeeldingen, waarvan sommige voor de eerste keer aan het publiek worden getoond, onderstrepen een constant respect voor de overledene. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Klare Lijn Dorpstraat 40

Workshop CJP-fotografieworkshop i.s.m. Erfgoedcel Brussel

1070 Anderlecht

www.klarelijn.be

» » zie: www.cjp.be/FotografieworkshopErfgoeddagBrussel, 1000 Brussel » » Doorlopend open van 10 tot18 uur » » Reservatie lydia@cjp.be, +32 2 204 00 94, www.cjp.be, maximum 15

+32 493 50 40 60 info@KlareLijn.be contact erfgoeddag: +32 493 50 40 60

Rondleiding Waar de tijd bleef stille staan i.s.m. Vrijwilligers van Brussel 1830 en Masereelfonds

In 1830 stopte de tijd even in de Zuidelijke Nederlanden. Er kwam een einde aan de overeenkomst die in 1815 werd gesloten, aan de Nederlandse macht in het zuiden, maar helaas ook aan het leven van honderden vrijwilligers. Vrijwilligers van Brussel 1830 vertellen in vol ornaat het verhaal van

HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL hun voorvaderen in de opstand, die zal leiden tot het ontstaan van België. » » Monument voor de Martelaars van de omwenteling van 1830, Martelaarsplein, 1000 Brussel » » om 14.15, 15.15 en 16.15 uur » » Reservatie info@klarelijn.be, +32 493 50 40 60, maximum 3x20 plaatsen »» a

Rondleiding Meten is weten: tijdmetingsinstrumenten in het Jubelparkmuseum i.s.m. Jubelparkmuseum

De collectie bevat topstukken inzake tijdmeting; oude gotische klokken, zonnewijzers, sterrenwijzers, astrolabia en kunstige 18e-eeuwse uurwerken. De basisprincipes van de techniek komen aan bod maar we vertellen ook over uitvinders zoals Frisius. De juiste tijd bepalen heeft veel te maken met de kennis van het heelal en de juiste positionering op aarde, cruciaal voor ontdekkers en kaartenmakers! » » Jubelparkmuseum (Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis), Jubelpark 10, 1000 Brussel » » om 11 en 14 uur » » Reservatie info@klareLijn.be, +32 493 50 40 60, maximum 2x15 plaatsen »» a

Rondleiding Zoals het klokje thuis tikte i.s.m. Clockarium en Masereelfonds

Brussel, KIK, rondleiding, Een blik in het restauratieatelier voor schilderkunst

Het eerste betaalbare horloge voor de gewone man was de keramische klok. Tussen beide wereldoorlogen was ze de schouwgarnituur in vele huisjes in België. In de jaren 1930 werd ze in arbeidersmiddens een gegeerd huwelijkscadeau, een populaire mode die het leven schonk aan miljoenen klokken vol fantasie met buitengewoon gevarieerde vormen. Het Clockarium, een krachttoer van een verwoed verzamelaar.

PAGINA 36

» » Clockarium, Auguste Reyerslaan 163, 1030 Brussel »» om 10.30 uur » » Reservatie info@klarelijn.be, +32 493 50 40 60, maximum 15 plaatsen »» a

Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium Jubelpark 1 1000 Brussel +32 2 739 68 03 simon.laevers@kikirpa.be www.kikirpa.be contact erfgoeddag: +32 2 739 68 03

Rondleiding Tijdloze kunst? Een unieke blik achter de schermen van het Belgische erfgoedbeheer

Maak kennis met het Belgische erfgoedbeheer en ontdek op eigen tempo onze verschillende restauratieateliers voor kunstwerken, laboratoria voor analyse van kunstmaterialen, studio's voor wetenschappelijke beeldvorming, dateringslabo's en nog veel meer. Gepassioneerde specialisten geven uitleg bij hun gezamenlijke strijd tegen het materiële verval van kunstobjecten. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» a

Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis Jubelpark 3 1000 Brussel

Veldslagen, wereldoorlogen, reA voluties ... stuk voor stuk hebben ze de loop van de geschiedenis bepaald. Maar vraag jij je ook wel eens af hoe het was gegaan als Napoleon in Waterloo niet was verslagen? Of als de Duitsers de Eerste Wereldoorlog hadden gewonnen? De Society for Weird and Mad People (SWAMP) biedt je de kans om zelf het verleden te beïnvloeden. Kom op Erfgoeddag naar het Legermuseum, reis met de prettig gestoorde Swampers terug in de tijd, en wie weet verandert de toekomst voorgoed. Het levert je alvast een leuk gadget op! » » doorlopend tussen 10 en 17 uur (om het uur) »» a

Evocatie Opstaan met trompetgeschal i.s.m. Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen Een militair kon in de 19e eeuw perfect zonder zakhorloge, hij liet zich leiden door de tonen van de trompet. Hij wist bij elk signaal precies hoe laat het was. Benieuwd wanneer een soldaat ging slapen en hoe het doven der vuren en lichten klonk? Door het spelen van de 19e-eeuwse militaire dagindeling laten de befaamde trompetters van de Gidsen de tijd stilstaan. Afspraak in de Historische Zaal! » » doorlopend tussen 10 en 17 uur (om het uur) »» a

www.klm-mra.be

Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten

contact erfgoeddag: +32 2 737 78 33

Paleis der Academiën

+32 2 737 79 42 piet.veldeman@klm-mra.be

Hertogsstraat 1

Spektakel Wat Als? i.s.m. Society of Weird And Mad People (SWAMP)

1000 Brussel +32 2 550 23 59 hans.rombaut@skynet.be www.kvab.be

HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL Rondleiding De bustes van het Paleis uit de tijd gelicht

Sinds de intrede van de Academiën in het Paleis werd het rijkelijke interieur aangevuld met meer dan honderd busten. Ze werden als het ware uit de tijd gelicht. We zoomen in op de geschiedenis van de beeldhouwkunst. 'De Verbazing' uit 1862 kondigt het tijdperk van de moderne kunst aan, Rodin kwam hier zijn stiel leren. Een gids vertelt je het verhaal van de beelden vanuit kunsthistorisch perspectief. »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur, rondleiding om 10.30, 13.30 en 14 uur (max. 3x50 plaatsen) »» a

Korei Goudblommeke Cellebroersstraat 55 1000 Brussel +32 2 380 22 09 korei@skynet.be www.korei.be contact erfgoeddag: +32 2 380 22 09

Rondleiding Theatraliteit in amusement en wooncultuur, 1920-1935 i.s.m. Arcitecture Archive - Sint-Lukasarchief vzw, AMVB en Seniorencentrum

We blijven stilstaan bij de amusementsbeleving en wooncultuur in de periode tussen 1920 en 1935. Het accent wordt gelegd op de nieuwe uitingen in de vrijetijdsbeleving van toen zoals cinema, jazz, thé-dansants en caf'cons. Twee wandelingen door het stadscentrum waarin we de amusementsbeleving en de wooncultuur van toen illustreren, zetten het geheel nog eens extra in de verf. »» Seniorencentrum, Zaterdagplein, 1000 Brussel »» rondleiding op tentoonstelling om 10 en 14 uur (in het Nederlands), om 10.30 en 14.30 uur (in het Frans), rondleidingen in de stad om 11 en 15 uur (in het

Nederlands), om 11.30 en 15.30 uur (in het Frans) »» Deze activiteit loopt tot 29 juni 2013 » » Reservatie Korei@skynet.be, +32 2 380 22 09, maximum 20 plaatsen »» a

Marie Martinez & Artistes Dans Compagnie Chaussee de la Hulpe 7 1180 Ukkel +32 476 31 54 77 mouvemologies@gmail.com

Dansvoorstelling Dans fever met 20 jonge choreografen i.s.m. Concept van Marie Martinez, Piano: Damien Lemonnier, Studio Hybrid, Studio Art-T en Educateam MAA

20 jonge choreografen creëren samen met het Museum voor Oude Kunst een dansvoorstelling die vertrekt van de schilderijencollectie. Ondersteund door de gidsen ontwikkelen ze een voorstelling met noties als tijdslengte/duur, verleden en de scheiding in tijd tussen vandaag en oudheidkundige werken van toen. Door de inhoud van de museumcollectie zelf wordt 'stop de tijd' in perspectief geplaatst. » » Museum voor Oude Kunst, Regentschapsstraat 3, 1000 Brussel » » om 14.30 uur (duur: 2 uur) »» a

Masereelfonds Kazernestraat 33 1000 Brussel +32 2 502 38 80 www.masereelfonds.be

Rondleiding De tijd doorheen de tijd i.s.m. Klare Lijn

'Meer presteren in minder tijd', quality time, werktijd versus vrije tijd ... het zijn sleutelbegrippen in onze hedendaagse

tijdsopvatting. In een niet zo ver verleden lag de nadruk echter niet zozeer op het meten van het tijdsverloop, maar op het situeren van de mens in tijd en ruimte. Dat verschil nemen we tijdens Erfgoeddag grondig onder de loep. Of hoe opvattingen over tijd doorheen de tijd evolueren. » » standbeeld kardinaal Mercier, Parochiaanstraat z/n, 1000 Brussel » » om 9.15 uur » » Reservatie brussel@masereelfonds.be, +32 2 502 38 80, maximum 25 plaatsen »» a

Museum van de Nationale Bank van België Wilde Woudstraat 10 1000 Brussel +32 2 221 22 06 museum@nbb.be www.nbbmuseum.be contact erfgoeddag: +32 2 221 56 56

Rondleiding Geld slaapt nooit

Time is money, zeker op de beurs. Maar wist je dat de eerste beurs ter wereld ontstond in een herberg in Brugge? En dat de beurs van Hong Kong sluit wanneer die van Brussel opengaat? Kom en ontdek het verhaal van Ter Buerse tot Wall Street in het Museum van de Nationale Bank van België. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om het uur (laatste rondleiding om 17 uur) »» a

Zoektocht Van schelp tot euro

A Wie kent ze vandaag niet, de euromunten en -biljetten? Misschien heb je ooit nog Belgische franken gezien, maar wist je dat geld al veel langer bestaat? Bezoek het Museum van de Nationale Bank en stop de tijd, zo kan je

PAGINA 37

zelf op ontdekkingstocht naar het geld van vroeger tot nu. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Museum van de Stad Brussel Broodhuis Peperstraat 1 1000 Brussel

'Mad Men'-tijdperk er zouden ingestopt hebben? We wisselen onze ervaringen uit met vrouwen van andere origine. Wie komt, brengt iets mee voor de tijdscapsule. » » Doorlopend open van 11.30 tot 15 uur »» a

Tochten van hoop

+32 2 279 43 76

Begijnhofplein 7

patty.vanbrabant@skynet.be

1000 brussel

www.museumvandestadbrussel.be

+32 496 79 36 24 info@tochtenvanhoop.eu

Demonstratie De kleerkast van Manneken-Pis bedreigd

De zaal met het originele beeldje van Manneken-Pis en zijn kleerkast is voor velen de aantrekkingpool van het museum. Maar de kostuumpjes zijn ook het meest bedreigde onderdeel van de collectie. Vochtigheid, stof en ongedierte liggen voortdurend op de loer. Tijdens een korte rondleiding gevolgd door een demonstratie kom je meer te weten over de conservatie van deze stukken. » » om 10.15, 11.15, 12.15, 13.15, 14.15, 15.15, 16.15 en 17.15 uur (per groep max. 12 plaatsen) »» a

Socio-Culturele Vereniging van Liberale Vrouwen Melsensstraat 34 1000 Brussel +32 2 280 37 47 annelies.de.pauw@liberalevrouwen.be www.liberalevrouwen.be contact erfgoeddag: +32 2 280 37 47

www.tochtenvanhoop.eu contact erfgoeddag: +32 496 79 36 24

Rondleiding De zeven werken van barmhartigheid i.s.m. Tram 66 "sociale fotografie"

Tot op vandaag vinden we in Brussel eeuwenoude sporen terug van een verzorgende levenshouding. We gaan op zoek naar plaatsen die illustreren hoe de zeven werken van barmhartigheid doorheen de geschiedenis evolueerden en geïnterpreteerd werden. Na de tocht bezoeken we de fototentoonstelling waar (ex-)daklozen en sociale werkers hun visie op dit thema in Brussel tonen. » » Station Brussel-centraal (uitgang Madeleine), Europakruispunt 2, 1000 Brussel » » om 14 uur » » Reservatie info@tochtenvanhoop. eu, +32 496 79 36 24, maximum 3x20 plaatsen »» a

VOS Brussel

Workshop Tijdcapsule Vrouwenlevens

E. Jacqmainlaan 124

We vullen en verzegelen een tijdcapsule, een 'bevroren moment' in de tijd. Wat typeert een vrouwenleven anno 2012? Zijn de voorwerpen en verhalen die we nú in een tijdcapsule stoppen heel anders dan wat onze voorgangsters uit het

+32 2 269 03 73

1000 Brussel contact erfgoeddag: +32 472 33 71 15

Tentoonstelling De tijd stond even stil We tonen beelden van Hiroshima en

HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL Nagasaki, Oradour en Lidice, Sharpville en Wounded Knee, Gernika en Katyn, Dresden en Coventry, My Lai en New York, Shabra en Shatila, Bloody Sunday, Bagdad en Amritsar, maar ook van Ieper. Geselecteerde momenten waarop de tijd even stilstond. Omdat de slachtoffers steeds meer en meer vooral onschuldige burgers, vrouwen, kinderen en bejaarden zijn. »» Doorlopend open van 11 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 30 juni 2013 »» a

VSAD 'Karel Cuypers' Universiteitsarchief VUB Pleinlaan 2 1050 Brussel +32 2 629 11 48 info@vsad.be www.vsad.be contact erfgoeddag: +32 496 71 59 53

Wandeling Tijdswandeling: vrijzinnigheid en vrijmetselarij in Brussel i.s.m. Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging - Gewest Brussel

Ieder jaar op 20 november vormt Brussel het decor van de studentikoze SintVerhaegenstoet. Die ontstond in de tijd toen de stad nog niet gekend was om haar sociale en taalkundige tegenstellingen, maar het decor vormde voor de confrontatie tussen vrijzinnigen en katholieken. We volgen het traject van de optocht en staan stil bij de vergeten geschiedenis van vrijzinnigheid en vrijmetselarij. »» Ingang Warandepark - Koninklijk Paleis, Paleizenplein z/n, 1000 Brussel »» om 10 uur (duur: ca. 2 uur) » » Reservatie info@vsad.be, +32 2 629 11 48, maximum 20 plaatsen »» a

vtbKultuur vzw Osystraat 35 2060 Antwerpen

+32 3 224 10 52 info@vtbkultuur.be www.vtbkultuur.be contact erfgoeddag: +32 473 40 11 19

Rondleiding Belangenverdediging, iets van alle tijden

Beroepscategorieën verenigden zich in gilden en kwamen op gezette tijden samen in hun Gildenhuis. Op de Brusselse Grote Markt herinneren namen als De Vos, De Pauw, Den Ezel of Den Cruywagen ons aan dit rijke gildenleven. Herken jij de symbolen? Draai de tijd terug en stap mee in het verleden van ambachten en gilden. » » Stadhuis (Leeuwentrap), Grote Markt z/n, 1000 Brussel »» om 11, 13 en 15 uur (duur: 1 uur) »» Deze activiteit loopt tot 21 april 2013 » » reservatie info@vtbkultuur.be, +32 3 224 10 52, maximum 3x20 plaatsen »» a

vtbKultuur vzw i.s.m. Eline George en Suzan Tolsma Osystraat 35 2060 Antwerpen +32 3 224 10 52 info@vtbkultuur.be www.vtbkultuur.be contact erfgoeddag: +32 473 40 11 19

Rondleiding De trein als uurwerk | Toneel: Wachten op de Koning i.s.m. B-Holding

Bij de uitbreiding van het spoornetwerk hoorde ook een exacte tijdmeting. Als het in Brussel 12 uur was, sloeg de klok ook in Mechelen. Wie een vast tijdstip van treindoortocht invoert, introduceert hiermee echter ook … het wachten. In 1952 werd voor Koning Boudewijn een eigen wachtsalon ontworpen. Twee dienstmeisjes wachten er op de konink-

lijke familie. Het wachten duurt lang en het wordt steeds minder duidelijk of de familie wel zal komen. Hoe spenderen de meiden hier hun tijd, in een situatie die er hoe langer hoe meer uitzichtloos uitziet? Theater en rondleiding wisselen elkaar af. » » Centraal Station Brussel (niveau -1), Europakruispunt 2, 1000 Brussel » » theatervoorstelling om 11.30, 13, 14.30, 16 en 17.30 uur (duur: 15 min., te reserveren), deze voorstelling wordt afgewisseld met rondleidingen in het Koninklijk Salon door vtbKultuurgidsen (doorlopend tussen de toneelvoorstellingen) » » Reservatie elinegeorge@hotmail. com »» a

vzw Culturama Baron de Vironlaan 140 1700 Dilbeek +32 2 569 27 74 culturama@telenet.be www.culturamavzw.be

Wandeling De tijd achterna. Van het Centraal Station naar de Grote Markt. Over geërfde tradities en gebruiken, vroegere bewoners en symboliek

We starten in het Centraal Station met een toneelstuk over wachten. Daarna zetten we koers richting Grote Markt en komen we voorbij aan allerlei apparaten om de tijd te meten. De Grote Markt, een plek waar veel folklore-evenementen plaatsvinden, is ook een plek vol verhalen. En is het waar dat oudburgemeester Karel Buls boodschappen uit de alchemie liet aanbrengen? » » Loketten Centraal Station, 1000 Brussel » » 10.30 uur (duur: anderhalf uur) » » Reservatie culturama@telenet.be, +32 2 569 27 74 »» a

PAGINA 38

vzw Pro Velo Londenstraat 15 1050 Brussel +32 2 517 17 64 info@provelo.org www.provelo.org contact erfgoeddag: +32 2 502 73 55

Fietstocht Fietsen op het ritme van de stad Deze tocht neemt tijd letterlijk, we fietsen langs klokkentorens, beiaarden en openbare uurwerken. Publieke horloges bepaalden ooit het ritme van de stad. We bekijken hoe Brussel zich in de loop der tijden ontwikkelde en hoe het straatbeeld veranderde. Na de Tweede Wereldoorlog werd het een veelkleurige metropool. Hoe kwam deze superdiversiteit razendsnel tot stand? » » om 14 uur » » Reservatie info@provelo.org, +32 2 502 73 55, maximum 20 plaatsen »» a

Brussel

Haren Davidsfonds Brussel Fernande Volralstraat 16 1090 Brussel +32 479 10 22 89 brussel@davidsfonds.be www.brussel.davidsfonds.be contact erfgoeddag: +32 479 10 22 89

Wandeling Haren, het laatste dorp van Brussel i.s.m. GC de Linde

Wandel mee door het laatste dorp van Brussel, met nog slechts 5.000 inwoners waar grote veranderingen op til zijn. Aangehecht bij de stad Brussel, maar er in mentaliteit mijlenver van verwijderd. Samen met een Harenaar wandelen we langs enkele markante plaatsen. Hij ver-

telt ons over de mensen die er wonen. Een verhaal tussen verleden en toekomst van een dorp in transitie. » » GC de Linde, Cortenbachstraat 7, 1130 Brussel - Haren » » om 14 uur »» Reservatie brussel@davidsfonds.be,» +32 479 10 22 89, maximum 25 plaatsen »» a

Brussel

Laken

Epitaaf vzw Grafmakersatelier Salu Onze-Lieve-Vrouwvoorplein 16 1020 Brussel - Laken +32 2 539 18 01 info@epitaaf.org www.epitaaf.org

Multimediapresentatie Stilstaan bij Salu i.s.m. AMVB

Epitaaf draait de klok terug: het atelier aan de ingang van het kerkhof van Laken wordt voor één dag opnieuw helemaal ingepalmd door de beeldhouwers Salu. Zij komen terug tot leven in een dynamisch gepresenteerde fotomontage die het reilen en zeilen in dit atelier in beeld brengt: van poserend model tot de plaatsing van het monument op het kerkhof. Een unieke en recent gedigitaliseerde fotocollectie werpt een blik achter de schermen van deze artistieke familie. Een strenge selectie van foto’s wordt tentoongesteld. Bij de aanwezige gidsen kan je doorlopend terecht voor een woordje uitleg. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, doorlopend rondleiding in de ateliers Salu »» a

HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL Evere Brussels Museum van de Molen en de Voeding Molen van Evere Windmolenstraat 21 1140 Evere +32 2 245 37 79 info@molenevere.be www.molenevere.be contact erfgoeddag: +32 2 245 37 79

Workshop Seizoenskookworkshop

De seizoenen vertellen ons niet A alleen over de tijd van het jaar. Ze zeggen ook iets over wat we op dat moment kunnen eten. Al gehoord van seizoensgroenten? Vandaag zijn we heel wat van deze groenten en hun recepten vergeten. Maar onze grootmoeders wisten er wel raad mee. Kom dit culinair erfgoed ontdekken in deze kookworkshop over seizoensgroenten op grootmoeders wijze. » » Doorlopend open van 13 tot 17.30 uur, workshop om 14 uur (duur: 3 uur) » » Reservatie cmathues@evere. irisnet.be, +32 2 245 37 79, maximum 16 plaatsen »» a

Sint-JansMolenbeek Cultuur in Molenbeek

Tentoonstelling Cinema in Molenbeek i.s.m. Heemkundige Kring Molenbecca, Davidsfonds, gemeente Sint-JansMolenbeek en Jekino film

Met 10 filmzalen was Molenbeek vroeger het mekka voor elke filmliefhebber. Vandaag brengen we dit rijke cinemaverleden terug tot leven in de vele zalen van het gemeentehuis: neem een kijkje in de cinemazalen van weleer en ontdek het verhaal achter historische sites, de eerste Belgische filmregisseur en plaatselijke filmdiva’s in een intrigerende fototentoonstelling. Onder live pianobegeleiding waan je je in de fantastische wereld van de stomme film. Jong en oud kunnen in ons mobiel filmmuseum zelf aan de slag, oude films herbeleven, in de huid kruipen van een echte filmster of cameraman. » » Gemeentehuis, Graaf van Vlaanderenstraat 20, 1080 Sint-Jans-Molenbeek » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur, filmvoorstelling om 15 en 16 uur »» a

1080 Sint-Jans-Molenbeek +32 2 412 06 33 cultuurbeleid.1080@molenbeek. irisnet.be contact erfgoeddag: +32 2 412 06 33

PAGINA 39

» » Doorlopend open van 12 tot 17 uur »» a

Demonstratie Het laboratorium van een schilderijenrestaurator

Net zoals een chirurg moet ook een restaurator van schilderijen zich op elk moment bewust zijn van de keuzes die hij maakt. Een goede wetenschappelijke achtergrond is onontbeerlijk, net zoals nauwgezette vakkennis en een flinke dosis behendigheid. Maskers, handschoenen, een afzuigkap, uv-lampen, penselen en pigmenten behoren onlosmakelijk tot zijn universum. Op Erfgoeddag laten we je kennismaken met deze verborgen wereld en legt onze schilderijenrestaurator je haarfijn uit wat er allemaal bij zijn beroep komt kijken.

Sint-JoostTen-Noode

» » om 12.30, 13.15, 14, 14.45, 15.30 en 16.15 uur » » Reservatie info@charliermuseum. be, +32 2 220 28 19, www.charliermuseum.be, maximum 6x6 plaatsen »» a

Charliermuseum

Demonstratie Het polijsten van meubels en lijsten

Kunstlaan 16 1210 Sint-Joost-ten-Noode +32 2 220 26 91 info@charliermuseum.be www.charliermuseum.be contact erfgoeddag: +32 2 220 26 91

Hovenierstraat 47B

Brussel, Epitaaf vzw, Digitalisering van de fotocollectie van de familie Salu in het AMVB, met Stephanie Aertsen aan de scanner

cultuurhistorische context. Enerzijds verneem je meer over de vriendenkring en leefwereld van kunstverzamelaar en beschermheer Henri Van Cutsem omstreeks 1890. Anderzijds focussen we op de dilemma's en werkwijzen verbonden aan de restauratie van het zwaar beschadigde doek 'Winterlandschap'.

Tentoonstelling Victor Horta en het Charliermuseum, 'Winterlandschap' van Guillaume Vogels Twee tentoonstellingen belichten enkele recente restauratiedossiers vanuit een

In dit doorlopend atelier doen experts de restauratie van 19e-eeuwse lijsten en meubels uit de doeken. Je bent getuige van het maken van plaasteren mallen en kijkt vanop de eerste rij toe hoe stukken gepolijst en gefineerd worden. Ook jij kan zelf aan de slag! » » Doorlopend open van 12 tot 17 uur »» a

HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSEL Sint-PietersWoluwe Bibliotheca Wittockiana Bemelstraat 23

Ukkel Masereelfonds Kazernestraat 33 1000 Brussel www.masereelfonds.be

1150 Sint-Pieters-Woluwe +32 2 770 53 33 info@wittockiana.org www.wittockiana.org

Rondleiding De Kunst van het trage schrijven i.s.m. Waerbeke, Vlaams-Nederlands Huis De Buren en Passa Porta

Bibliotheca Wittockiana bezit een uitzonderlijke verzameling boeken en handschriften. Op Erfgoeddag presenteren we een totaalprogramma over 'slow mail' of de kunst van het trage schrijven met een rondleiding over oude brieven in het museum, een briefschrijfworkshop en een wandeling langs stille plekken in de stad. Op het einde sluiten we aan bij het programma rond trage post in Passa Porta. » » om 10 uur rondleiding oude brieven, om 11 uur briefschrijf-workshop, om 13.30 uur wandeling naar Passa Porta via een Bessst-route, om 15 uur aansluiten programma Passa Porta » » Reservatie ploumaye@wittockiana.org, +32 2 770 53 33, maximum 15 plaatsen »» a

Brussel, Charliermuseum, Richard Fornasari, schilderijenrestaurator

PAGINA 40

Rondleiding Ondanks praal en pracht vergeten i.s.m. Klare Lijn

De vergankelijkheid van het leven is bijzonder goed zichtbaar op het kerkhof. Geleidelijk wordt het aan de natuur teruggegeven, ondanks de pogingen van rijke burgers om via prachtige praalgraven blijvend aanwezig te blijven in de herinnering. Op het kerkhof wisselen we uitleg over evoluties in de grafkunst af met mijmeringen over leven en dood, over vergeten worden en over de tijd die alles heelt. » » Kerkhof Dieweg, Dieweg 95, 1180 Ukkel » » om 14 uur » » Reservatie brussel@masereelfonds.be, +32 2 502 38 80, maximum 25 plaatsen »» a

B R U S S E L ONVERWACHT ONGEKEND ONGEWOON Met deze reeks boekjes wil het Museum van de Stad Brussel minder gekende elementen uit de rijke geschiedenis van onze hoofdstad onder de aandacht van het grote publiek brengen. In een handig formaat en mooi geïllustreerd!

HISTORIA BRUXELLÆ

€ 9,50 per boek Te koop in het Museum van de Stad Brussel, Grote Markt, 1000 Brussel, of te bestellen per post. Voor elke postbestelling, stort € 9,50 + € 2,31 verzendingskosten op rekening BE35 191051126137 met de omschrijving van de bestelling en het leveringsadres. De volledige boekenlijst vindt u op: www.museumvandestadbrussel.be Meer info: 02 279 43 54

Erfgoeddag begint bij de MIVB.

POSTKAARTEN AFFICHES BOEKEN & OBJECTEN Spoormakersstraat 50 1000 Brussel Dagelijks open van 11:00 tot 18:00, behalve zondag Tel +32 2 513 47 30

13-1488-Erfgoeddag-V3.indd 1

12/02/13 16:27

Provincie

LIMBURG

Stop de tijd! voor Radio 2 Limburg! Luister in de week van 15 april naar Middag- en Avondpost op 97.9 FM en beleef je mooiste Erfgoeddag ooit! Meer info: www.radio2.be

PROVINCIE LIMBURG As Koninklijke Schutterij St.-Sebastiaan As vzw Kantonnale Baan z/n 3665 As info@schutterij-as.be www.schutterij-as.be

Spektakel Koningschieten: terug in de tijd om de traditie de toekomst in te schieten

Sinds 1957 wordt in As een oude traditie uit de 17e eeuw nieuw leven ingeblazen: er wordt gestreden om de titel van ‘schutterskoning’ door met een historisch geweer op een houten vogel te schieten. Een tijdslijn met alle schutterskoningen en hun prestaties wordt getoond. Het ambacht van het kogelgieten wordt gedemonstreerd om dit erfgoed levend te houden voor toekomstige generaties van schutters. »» Doorlopend open van 12 tot 18 uur, historische parade om 12 uur, ontknoping om 18 uur » » reservatie info@schutterij-as.be, maximum 50 plaatsen »» a

Museum 't Mieleke André Dumontlaan 17 3665 As +32 89 85 72 19 vital-irene@skynet.be contact erfgoeddag: +32 479 30 85 04

Demonstratie Stop de tand des tijds! Erfgoed make-over redt de historie van As

De conservator-restaurator van ‘t Mieleke laat zien hoe zijn kennis als vakman kan helpen bij het verlengen van de levensduur van de collectie, en hoe daarmee de geschiedenis van As voor de toekomst bewaard kan worden. Hij zal

demonstreren hoe hij enkele voorwerpen uit de collectie heeft geconserveerd of gerestaureerd om deze te redden van de tand des tijds. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Niel-bij-As Museum voor antieke tractoren Hoogstraat 277 3668 As-Niel-bij-As +32 89 65 97 95 of +32 497 28 02 79 langers-walter@hotmail.com contact erfgoeddag: +32 497 28 02 79

Demonstratie Halt aan het steenkooltijdperk! Tijd kopen dankzij de koolzaadmobiel i.s.m. Bibliotheek As

A Dankzij zijn kennis van oude landbouwtechnieken en tractoren heeft de conservator van het museum de koolzaadmobiel kunnen bouwen. Deze mobiel is geïnspireerd door het stripverhaal ‘De Grasmobiel’ van Jommeke. De koolzaadmobiel toont aan hoe oude milieuvriendelijke technieken in de toekomst kunnen worden toegepast en roept daarmee een halt toe aan de opwarming van de aarde. » » Langers Lanz-Bulldog museum, Hoog straat 277, 3668 Niel-bij-As »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Beringen Heemkundige Kring Kiosk Maasheide 39

3580 Beringen-Paal +32 11 45 40 93 chris@heemkunde-beringen.be www.heemkunde-beringen.be contact erfgoeddag: +32 11 45 40 93

Tentoonstelling Rampen en zaligheden op de Beringse tijdslijn Heemkring Kiosk Beringen-Paal stopt de tijd op memorabele momenten van 2000 jaar Beringse tijdslijn. Die begint reeds voor Christus met Eburonen en Romeinen. Vrijheden, gilden, wallen en grachten, moorden, plunderingen, bokkenrijders en oorlogen ... we houden halt bij belangrijke momenten uit de plaatselijke geschiedenis en nodigen inwoners uit om hun familiestamboom te reconstrueren. » » Trouwzaal Oud-Stadhuis, Markt 8, 3580 Beringen » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Het Vervolg Pastorijstraat 40, bus 13 3530 Houthalen-Helchteren +32 11 60 30 19 britt.renckens@hetvervolg.org www.miningandmore.be contact erfgoeddag: +32 471 26 27 63

Rondrit | Stop de mijn! verhalen van bewoners en mijnwerkers i.s.m. Mijnmuseum Beringen

De klok luidde het einde in van de werkdag ‘in de put’. Maar hoe leefde de mijnwerker buiten de muren van de mijn? Wat deed hij in zijn vrije tijd, hoe woonde hij en waar haalde hij zijn levensmiddelen? Wat was de rol van de Kerk en waarom was Sint-Barbara zo belangrijk? De belangrijke plekken waar het sociale leven zich afspeelde worden tot leven gewekt met verhalen en historisch beeldmateriaal.

PAGINA 44

» » Mijnsite van Beringen, Koolmijnlaan 201, 3582 Beringen » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondritten om 10, 13.30 en 16 uur » » RESERVATIE reservaties@hetvervolg.org, +32 11 60 30 19, maximum 3x8 plaatsen »» A

Mijnmuseum Koolmijnlaan 201 3582 Beringen +32 11 45 30 25 info@mijnmuseum.be www.mijnmuseum.be contact erfgoeddag: +32 11 45 30 25

Rondleiding Tijd is geld

Tijd speelde een belangrijke rol in het beroep van de mijnwerker. Voor het mijnbedrijf was tijd immers geld. Oud-mijnwerkers vertellen persoonlijke verhalen over hoe ze het concept tijd in hun vroegere werkomgeving ervoeren. Hoe zat het met de tijdsdruk in de ondergrond, ging dit soms ten koste van de veiligheid, was er wel eens tijd voor ontspanning, wat met de schafttijd honderden meters onder de grond …? En werden de kantjes er soms afgelopen? Daarnaast maakt een verteller de sprong naar vandaag: mijnindustrie is nu mijnerfgoed geworden. Wat is de invloed van de tijd op dit mijnerfgoed? » » doorlopend rondleidingen tussen 10 en 17 uur » » maximum 8x25 plaatsen »» A

Natuurpunt Beringen Pijpenstraat 12 3582 Beringen +32 11 45 31 61 HansvdBossche@telenet.be www.natuurpuntberingen.be contact erfgoeddag: +32 11 45 31 61

Tentoonstelling Plekjes ontrafeld - naamgeving en landschapsgeschiedenis in Koersel i.s.m. Vlaams Bezoekerscentrum De Watersnip, Natuurpunt Limburg, Werkgroep Monumentenzorg Beringen, Heemkring Kiosk en gemeente Beringen De evolutie van het landschapsbeeld van Koersel en omgeving en de impact van de mens hierop wordt in beeld gebracht a.d.h.v. historische foto’s en kaarten. Vele plaatsen werden in de volksmond met specifieke namen bedacht, maar deze gewoonte raakt steeds meer in onbruik. Bedoeling is om bezoekers te sensibiliseren over dit immaterieel erfgoed en deze gewoonte terug in te voeren. » » Trouwzaal Stadhuis Beringen, Markt 8, 3580 Beringen »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» a

Bilzen Parochieraad Bree Eik 7 bus 2 3740 Bilzen +32 89 49 21 88 janshenri@telenet.be contact erfgoeddag: +32 89 49 21 88

Tentoonstelling 150 jaar terug in de tijd, langs weggetjes en paadjes van weleer Historische kaarten tonen de gebrekkige wegen in Eik, Heesveld en Spurk in de tweede helft van de 19e eeuw. Tijdens een wandeling langs die oude weggetjes verkennen we de toestand op het terrein en benoemen we de oude plaatsnamen. Na de wandeling kan je in de parochiezaal op zoek naar jezelf. Ongeveer 1800 gezichten op foto vertellen immers het verhaal van 85 jaar onderwijs in onze parochie.

PROVINCIE LIMBURG »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, wandeling om 14.15 uur »» a

Bilzen

Munsterbilzen Heemkring Landrada Kasteel Edelhof Leroyplein 2 3740 Bilzen-Munsterbilzen david.stulens@skynet.be www.landrada.be contact erfgoeddag: +32 476 57 84 03

Tentoonstelling Bodemvondsten en de tand des tijds Je kan kennismaken met talrijke bodemvondsten die letterlijk gered werden van de tand des tijds: restanten van vliegtuigen uit WO II, een Frans militair kamp uit 1794, munten, knopen, gespen ... Worden chronologisch toegelicht: opzoeking, metaaldetectie of oogvondst, opgraving, reiniging, conservatie, identificatie en vondstmelding. Er vinden doorlopend demonstraties plaats. »» De Remise New Style, Leroyplein 2, 3740 Munsterbilzen »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Borgloon Stad Borgloon Speelhof 10 3840 Borgloon +32 12 67 36 00 celcultuur@borgloon.be www.borgloon.be contact erfgoeddag: +32 12 67 36 00

Tentoonstelling Om-kijken: volksfoto's van het naoorlogse Borgloon i.s.m. Dienst cultuur en Erfgoedraad stad Borgloon

Een wandeling door Borgloon op Erfgoeddag is een wandeling door de tijd. Door middel van een uitgelezen parcours door het centrum van de stad en eindigend in de kapel van het Brigittijnenklooster kan je historische volksfoto’s uit het rijke archief van Albert Bamps bewonderen. ‘Stop de tijd’ wordt hier letterlijk genomen. Grote kans dat je plaatsen én gezichten zult herkennen! » » Dienst Toerisme, Markt z/n, 3840 Borgloon » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, De wandelroute start aan dienst toerisme en eindigt in Brigittijnenklooster, Nieuwland. » » Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013 »» a

Diepenbeek Erfgoedcel Hasselt Groenplein 1 3500 Hasselt +32 11 23 96 96 erfgoedcel@hasselt.be www.erfgoedcelhasselt.be

Zoektocht Proef, ruik en voel het eten van vroeger i.s.m. studenten Proviciale Hogeschool Limburg - lerarenopleiding - vak PKV

Wat aten de mensen vroeger, en A op welk moment van de dag? Studenten van de PHL ontwikkelden een ‘zintuigkastje’ met allerlei vragen en weetjes. Ontdek de eetgewoonten tijdens en net na de Tweede Wereldoorlog door te voelen, te kijken, te ruiken, te horen en te proeven!

» » Wekkermuseum Diepenbeek, Dorpsstraat 14, 3590 Diepenbeek » » start om 12 uur »» A

Gemeentebestuur Diepenbeek Dorpsstraat 14 3590 Diepenbeek +32 11 35 02 26 karsten.reyntjens@diepenbeek.be www.diepenbeek.be contact erfgoeddag: +32 473 52 55 95

Rondleiding Wekkermuseum i.s.m. Heemkundige Kring Diepenbeek Bezoek het Wekkermuseum, een indrukwekkende verzameling wekkers van de heemkundige kring, in de kelderverdiepening van het gemeentehuis. Je kan er ruim 300 antieke wekkers en tijdregelaars uit Europa, Azië en Amerika bezichtigen en krijgt een woordje uitleg van de gids. » » Wekkermuseum, Dorpsstraat 14, 3590 Diepenbeek » » om 11.45, 13.45, 15.45 en 17.30 uur » » RESERVATIE vrijetijdsloket@diepenbeek.be, +32 11 49 19 00, maximum 15 plaatsen »» A

Rondleiding Bezoek SintServaaskerk en toren i.s.m. Heemkundige Kring Diepenbeek

Bezoek de geklasseerde toren van de Sint-Servaaskerk (1497) onder begeleiding van een gids. We hebben speciale aandacht voor het gerestaureerde oude torenuurwerk dat staat opgesteld op de eerste verdieping van de toren. We brengen ook een bezoek aan de klokkenstoel met zijn drie klokken en bewonderen samen met een gids de glasramen, schilderijen en collectie beelden in de kerk.

PAGINA 45

Diepenbeek, Gemeentebestuur Diepenbeek, gedeelte van het Wekkermuseum gewijd aan de duivensport

PROVINCIE LIMBURG »» Sint-Servaaskerk, Marktplein, 3590 Diepenbeek »» Doorlopend open van 11.45 tot 18.15 uur, rondleiding in kerk om 12.45, 14.45 en 16.45 uur (duur 45 min.), rondleiding in toren om 11.45, 13.45, 15.45 en 17.30 uur (duur: 45 min.) » » RESERVATIE vrijetijdsloket@diepenbeek.be, +32 11 49 19 00, maximum 15 plaatsen »» a

Genk CJP vzw Kaaitheater Sainctelettesquare 19 1000 Brussel +32 2 204 00 94 lydia@cjp.be www.cjp.be contact erfgoeddag: +32 477 91 00 98

MIJNSTREEK Erfgoedliefhebbers in de zes mijngemeenten (As, Beringen, Genk, Heusden-Zolder, Houthalen-Helchteren en Maasmechelen) lieten hun creativiteit de vrije loop en ontwikkelden verrassende activiteiten over het thema ‘Stop de tijd!’. Zo zijn er demonstraties over conservatie en restauratie. De zorg voor erfgoed werd ook geïnterpreteerd als het doorgeven van tradities, verhalen en ambachten. Zo krijgen oude plaatsnamen opnieuw de aandacht die ze verdienen, kan je jezelf tot koning schieten en ervaar je het leven van een woonwagenbewoner. We gaan ook terug in de tijd naar het carboontijdperk, komen onderweg even tot rust bij de 19e-eeuwse broederschappen, beluisteren de pendelverhalen van mijnwerkers en stoppen de opwarming van de aarde dankzij de Koolzaadmobiel. We finishen met een snelle tijd bij Circuit Zolder! De lokale brochure vind je bij alle deelnemers, maar is ook te verkrijgen bij bibliotheken en toeristische diensten in de Mijnstreek.

INFO Erfgoedcel Mijn-Erfgoed E. Coppéelaan 87 3600 Genk +32 89 81 14 12 info@mijnerfgoed.be www.mijnerfgoed.be

Workshop CJP-fotografieworkshop i.s.m. Erfgoedcel Mijn-Erfgoed

» » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

Planetariumweg 19

Wandeling Op zoek naar het kunstenaarsdorp Genk i.s.m. Heemkring Heidebloemke

cosmodrome@genk.be

» » Jeugdcentrum Rondpunt 26, Europalaan 26, 3600 Genk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, zie: www.cjp.be/FotografieworkshopErfgoeddagGenk » » RESERVATIE lydia@cjp.be, +32 2 204 00 94, www.cjp.be, maximum 15 plaatsen workshop beginners en maximum 15 plaatsen workshop gevorderden »» A

Emile Van Dorenmuseum Villa Le Coin Perdu Henri Decleenestraat 21 3600 Genk +32 89 65 38 10 kristof.reulens@genk.be www.emilevandoren.be contact erfgoeddag: +32 476 77 30 22

Tentoonstelling Erfgoedzorg in het Emile Van Dorenmuseum

Het Emile Van Dorenmuseum heeft een rijke collectie schilderijen, siervoorwerpen en meubels. In 2012 werd de volledige inventaris geüpdatet. Een aantal schilderijen werden gerestaureerd. In het museum kunnen bezoekers de inspanningen rond erfgoedzorg bekijken en krijgen ze tekst en uitleg bij de recente restauratie van een schilderij van Van Doren dat op Erfgoeddag voor het eerst getoond wordt.

PAGINA 46

Villa Le Coin Perdu, de kunstenaarswoning waarin het museum is ondergebracht, viert zijn 100e verjaardag. We maken een reis doorheen de tijd en duiken in de bijzondere geschiedenis van het kunstenaarsdorp Genk aan de hand van achtergebleven sporen uit het verleden. Vertrekkend vanuit de museumcollectie word je langs de verhalen achter de gevels van de andere Molenvijvervilla's gegidst. » » van 14.30 tot 15.30 uur » » RESERVATIE cultuur@genk.be, +32 89 65 38 14, maximum 2x25 plaatsen »» a

Zoektocht Kamerspelen

Ontdek de boeiende verhalen achter het Emile Van Dorenmuseum met het educatieve spel Kamerspelen. Het museum vertelt het verhaal van het schildersdorp dat Genk ooit was, ergens tussen 1840 en 1940. In elke kamer van villa Le Coin Perdu staat een koffertje met een creatieve spelopdracht. Je duikt in de boeiende geschiedenis van het huis en zijn vroegere bewoner. De mooie schilderijen en meubelen in het museum brengen je terug naar een lang vervlogen tijd. Je ontdekt hoe Genk er lang geleden uitzag en waarom tal van landschapsschilders verliefd werden op de prachtige omgeving. » » Doorlopend van 14 tot 18 uur »» a

KattevennenEuroplanetar ium VZW Toegangspoort Kattevennen Cosmodrome

3600 Genk +32 89 65 55 55 www.cosmodrome.be contact erfgoeddag: +32 89 65 55 55

Lezing Tijdreizen in Kattevennen i.s.m. Het Vervolg vzw

In Kattevennen maak je een sprong in de tijd van 359 miljoen jaar! Via het Stenenpad reis je terug naar de periode waarin steenkool gevormd werd. Geboren vertellers brengen het mijnverleden van Genk tot leven. In de Cosmodrome staat de tijd stil op 21 juli 1969: de eerste man op de maan! Aan de hand van verhalen, herinneringen en tastbare memorabilia herbeleven we deze dag alsof het gisteren was. » » Doorlopend open van 13 tot 17 uur, lezingen om 14, 15 en 16 uur » » RESERVATIE cosmodrome@genk.be, +32 89 65 55 55 »» a

Vzw Mijn-Verleden Mijndepot Waterschei André Dumontlaan 67 3600 Genk +32 477 33 85 55 mijnverleden@hotmail.com www.mijndepot.be contact erfgoeddag: +32 477 33 85 55

Tentoonstelling Van treinmannen tot ondergronds fietsen: reistijden van mijnwerkers Om voldoende mijnwerkers aan te trekken, waren de mijndirecties afhankelijk van een goede transportinfrastructuur. Vele mijnwerkers waren aanvankelijk uren onderweg tussen werk en woonplaats. Door betere verbindingen en de modernisering van het transport

PROVINCIE LIMBURG verminderde de reisduur sterk. Ook wordt getoond welk traject een mijnwerker ondergronds aflegde vooraleer hij bij het kolenfront kwam. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Halen

Loksbergen Cultuurdienst Halen

» » Sint-Jansbergklooster, Sint-Jansbergstraat 9, 3545 Halen-Zelem » » lezing van 14 tot 15 uur, rondleiding om 15 uur »» a

Ham Dienst cultuur en toerisme Ham Gemeentehuis

GC De Rietbron

Dorpsstraat 19

Markt 14

3945 Ham

3545 Halen

+32 13 61 10 12

+32 13 35 08 30

bart.vankrunkelsven@ham.be

cultuurdienst@halen.be

www.ham.be contact erfgoeddag: +32 13 61 10 12

Rondleiding Bezoek aan het Streekmuseum De Reinvoart met een zoektocht naar voorwerpen die verband houden met tijd i.s.m. De Reinvoart vzw

Maak kennis met het dagdagelijkse leven in het Hageland anno 1900 en stap terug in de tijd in het streekmuseum De Reinvoart. »» Museum De Reinvoart, Hagelandstraat 1, 3545 Halen-Loksbergen »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Lezing Toen de tijd stilstond … moord in de vakschool i.s.m. Vzw Vrienden van het SintJansbergklooster We keren terug naar de woelige jaren 1920, toen de vakschool haar intrek nam in het klooster. Ondanks het grote succes van de school valt ook hier na enkele jaren de tijd stil: er wordt een moord gepleegd op een achtjarige jongen. Na de sluiting van de school valt opnieuw de tijd stil wanneer een orde van kloosterlingen zich hier vestigt ...

Multimediapresentatie Spelconcoles doorheen de jaren i.s.m. Jeugddienst en het jeugdhuis

A In de tentoonstelling zie je oude en nieuwe spelconsoles. Je kan de spelconsoles ook uittesten in onze 'gamehall' of de favoriete spelletjes van je grootouders uitproberen. » » Doorlopend open van 13.30 tot 18 uur »» a

Hasselt Abdijsite Herkenrode vzw Herkenrodeabdij 4 3511 Hasselt +32 11 23 96 70 abdijsiteherkenrode@hasselt.be www.abdijsiteherkenrode.be

Tentoonstelling Tijdstippen: een reis door de tijd i.s.m. Erfgoedkring Herkenrode-Kuringen

Stap binnen in het poortgebouw en een teletijdmachine stopt op vijf tijd-stippen uit de geschiedenis van de Abdijsite Herkenrode. Kamer per kamer maak je kennis met de bewoners: van bij het ziekbed van mystica Elisabeth van Spalbeek tot kaartenboekmaker Peter Meysman in zijn cartularium. Abdis Jutta I vertelt over haar bijzondere relatie met gravin Ada van Holland, Kapelaan Munters leest voor uit zijn dagboek en Télémaque Claes laat je genieten van zijn muziekstuk ‘Quatre mélodies’. De taferelen brengen belangrijke personen en gebeurtenissen uit het rijke verleden van de abdij tot leven. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Erfgoed Sint-LambrechtsHerk Wideuxdreef 4 3500 Hasselt

Demonstratie Sint-Lambrechts-Herk anno 1900

De erfgoedkring dook de archieven in en neemt je mee terug in de tijd. Met een traditionele, gregoriaanse mis wordt het startschot gegeven voor een dag vol activiteiten in de Sint-Lambertuskerk: presentaties over de glasramen of over het waardevolle schilderij van Walter Damery, liederen uit het interbellum, proeverij van een kerkbier gebrouwen volgens een recept uit 1900 en andere streekdranken- en hapjes. » » Sint-Lambertuskerk - Sint-LambrechtsHerk, Pastorijstraat, 3500 Hasselt » » Doorlopend open van 10 tot 16 uur, mis om 10 uur, presentatie om 14 uur, rondleiding om 14.30 uur, samenzang om 15 uur, proeverij kerkbier om 16 uur »» a

Erfgoedcel Hasselt Groenplein 1 3500 Hasselt

PAGINA 47

+32 11 23 96 96 erfgoedcel@hasselt.be www.erfgoedcelhasselt.be contact erfgoeddag: +32 11 23 96 96

Rondrit | Wekkers, klokken en horloges in Diepenbeek, Hasselt en Zonhoven i.s.m. Toerisme Zonhoven en Gemeente Diepenbeek De tijd stopt niet aan de grenzen van je eigen gemeente. Maak kennis met de horlogemakers van Zonhoven, een hele collectie van wekkers in Diepenbeek en de klokkenmakers van Hasselt. Twee pendelbussen brengen je langs al deze plaatsen. Vanzelf leer je zo de grote Limburgse namen in de klokkenwereld kennen. » » Bus 1. Station Hasselt – Capucienen straat (vlakbij het Stadsmus) Hasselt – » Zonhoven / Bus 2. Station Hasselt – Ca puc ienenstraat (vlakbij het Stadsmus) » Hasselt – Diepenbeek » » Doorlopend open van 11 tot 18 uur »» A

Het Stadsmus Guido Gezellestraat 2 3500 Hasselt +32 11 23 98 90

HASSELT Dit jaar is het al uurwerken en wekkers wat de klok slaat in Hasselt, Diepenbeek en Zonhoven! Neem de gratis Erfgoeddag-pendelbus langs een tentoonstelling over Zonhovense uurwerkmakers, het Diepenbeeks wekkermuseum en de tentoonstelling over Hasseltse klokken in het Stadsmus. Op elk van deze drie activiteiten valt er ook voor gezinnen met kinderen heel wat te beleven. Heb je meer zin in een reis door de tijd? Op de abdijsite Herkenrode ontmoet je verschillende oude bewoners van de abdij en in het Stadsarchief maak je via filmpjes een sprong naar 1912. Erfgoedkring Sint-LambrechtsHerk toont de resultaten van haar archiefonderzoek over het dorp.

hetstadsmus@hasselt.be www.hetstadsmus.be

Tentoonstelling Stop voor de tijd! Vandaag lopen uurwerken en klokken met een digitale precisie geheel vanzelf. De klokken en uurwerken van vroeger maakten een gezellige tik-tak, maar niet zonder onze hulp. In deze tentoonstelling tonen we oude exemplaren uit Hasselt en Limburg in een sfeervol kader. Voor kinderen is er een speciaal aanbod. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 30 juni 2013 »» a

Wie meer wil weten over het bewaren van erfgoed voor de toekomst, neemt een kijkje in het Stadsarchief of in de Provinciale Bibliotheek Limburg. Boeiende tentoonstellingen vertellen je daar hoe de tijd en het vervalproces ‘stil’ worden gezet voor affiches, plannen en oude drukken.

INFO Erfgoedcel Hasselt Groenplein 1 3500 Hasselt +32 11 23 96 96

PROVINCIE LIMBURG Expertenbeurs Expertisedag voor klokken en uurwerken Drie klokkenrestaurateurs nemen je mee in het binnenwerk van een klok: wat maakt een klok uniek en wat doet afbreuk aan de historische waarde ervan? Breng je eigen exemplaar mee: hoe bijzonder is je klok? Of kom gewoon eens kijken naar al die radertjes en het gevoel voor precisie van klokkenmakers toen en nu. »» Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

Rondleiding Tour artistique ... et zinzin

Tijdens deze niet-alledaagse rondleiding in de Hasseltse beiaardtoren - die je best niet al te serieus neemt – leidt een over-het-paard-getilde beiaardier je rond in zijn toren. Hij brengt de grote luidklokken, het uurwerk, de beiaard … op een surrealistische manier tot leven. Je maakt ook kennis met een andere, ietwat vreemde torenbewoner, die een mysterieuze band heeft met de klokken. »» Beiaardtoren, Vismarkt, 3500 Hasselt »» rondleiding om 11, 14 en 16 uur » » RESERVATIE hetstadsmus@hasselt. be, +32 11 23 98 90, , maximum 3x25 plaatsen »» A

Jos Sterk Runkstersteenweg 365 3500 Hasselt

Rondleiding Hasselt in memoriam. Een oud kerkhof vertelt i.s.m. bvba Vertelpunt

Het oude 19e-eeuwse kerkhof van Hasselt bevat een schat aan historische informatie. Journalist Jos Sterk bezocht alle 1500 graven en zocht naar verhalen

achter het graf, de persoon of de familie ... Tijdens een rondleiding komen deze verhalen over grafmonumenten aan bod. Jos Sterk stelt ook zijn nieuwe boek over het kerkhof voor, dat een stuk geschiedenis van Hasselt en Limburg blootlegt. » » Oud Kerkhof, Kempische Steenweg 87, 3500 Hasselt »» boekvoorstelling om 10.30 uur, rondleiding om 11 en 15 uur » » RESERVATIE erfgoedcel@hasselt. be, +32 11 23 96 96, maximum 2x25 plaatsen »» a

Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed Universiteitslaan 1 3500 Hasselt +32 11 23 75 75 pcce@limburg.be www.pcce.be

Expertenbeurs Community collecting day Europeana 1914-1918 i.s.m. Provinciale Bibliotheek Limburg

Op deze collectiedag willen we zoveel mogelijk anekdotes uit de Eerste Wereldoorlog verzamelen en bewaren voor de toekomst. Iedereen die foto's, brieven, voorwerpen of andere herinneringen heeft, kan die meebrengen naar de PBL. De voorwerpen en verhalen worden geregistreerd, gedigitaliseerd en via www.Europeana1914-1918.eu en andere websites blijvend toegankelijk gemaakt. » » Provinciale Bibliotheek Limburg, Martelarenlaan 17, 3500 Hasselt » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Provinciale Bibliotheek Limburg Martelarenlaan 17 3500 Hasselt

+32 11 29 59 00 pbl@limburg.be www.limburg.be/pbl contact erfgoeddag: +32 11 29 59 30

Tentoonstelling Gedrukt verleden: over mooie oude drukken. Kijken naar boeken gedrukt voor 1840

In deze tentoonstelling toont de PBL haar mooiste en meest waardevolle stukken uit de collectie Oude Drukken. Deze documenten hebben een grote cultuurhistorische waarde voor de provincie Limburg. Het verhaal van de preservering en digitalisering van de drukken staat centraal: aan de hand van beelden en concrete cases wordt nagegaan hoe de PBL de (beschadigde) documenten behandelde. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 1 juni 2013 »» a

Stadsarchief Hasselt Rederijkersstraat 42 3500 Hasselt +32 11 23 98 75 stadsarchief@hasselt.be

Filmvoorstelling Filmvertooning uit 1912 welke zal boeien van ’t begin tot ‘t einde i.s.m. Cinematek

Ben je gek van film en heb je altijd al willen weten hoe een filmvoorstelling eruitzag voor WO I? Grijp dan je kans: we organiseren een filmmiddag uit 1912! Tijdens de inleiding krijg je uitleg over de verschillende genres, de manier van vertellen, acteren en inkleuren van films. Pronkstuk van de voorstelling is een filmpje van de Virga Jessefeesten in 1912, de oudst bekende beelden van Hasselt. Na de voorstelling hoor je meer over conservering en het belang van filmmateriaal. Zin in meer? Tussen de

PAGINA 48

voorstellingen tonen we oude Hasseltse filmpjes. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, filmvoorstellingen om 10.30 en 14.30 uur» (reservatie) » » Deze activiteit loopt tot 18 mei 2013 » » RESERVATIE stadsarchief@hasselt. be, +32 11 23 98 75, maximum 2x50 plaatsen »» a

Tentoonstelling help! papier in nood. archiefstukken behoeden voor verval Deze tentoonstelling met gerestaureerde affiches en plannen toont hoe er in het verleden dingen werden aangekondigd, wat de invloed van tijd op papier is en hoe dat proces kan gestopt worden. Een archief is gespecialiseerd in het bewaren door aangepaste verpakking en klimatisering. Er is ook een infomoment over het bewaren van archief en een rondleiding in het archief en depot. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 16 uur (reservatie) » » RESERVATIE stadsarchief@hasselt. be, +32 11 23 98 75, maximum 20 plaatsen »» a

Vormingplus Limburg Cellebroedersstraat 13-15 3500 Hasselt +32 11 56 01 93 sam.stefani@vormingplus.be www.vormingpluslimburg.be contact erfgoeddag: +32 496 46 10 66

Workshop Schrijf een trage brief i.s.m. Waerbeke

Op Erfgoeddag staan we stil bij de kunst van brieven schrijven. We tonen je brieven uit het stadsarchief. Daarna kan je een brief schrijven die zorgvuldig bewaard wordt in een tijdscapsule tot oktober 2030. Dan mag de geadresseerde de brief ophalen in

het domein Waerbeke (Geraardsbergen): de bewaarplaats van de ‘trage post’. Zal hij/zij zo meer te weten komen over het verleden, dat jouw heden is? » » Stadsarchief Hasselt, Rederijkersstraat 42, 3500 Hasselt » » workshops: om 10 en 14 uur (duur: 2.30 min.) » » RESERVATIE sam.stefani@vormingplus.be, +32 11 56 01 00, maximum 2X10 plaatsen »» a

Hechtel-Eksel Diyanet Culturele Vereniging Hasseltsebaan 27 3940 Hechtel-Eksel bayram.saatci@limburg.be contact erfgoeddag: +32 11 30 57 00

Tentoonstelling Turkse migratie doorheen de tijd i.s.m. Provinciaal Integratiecentrum Limburg We draaien de tijd terug en focussen op de eerste migranten. Persoonlijke getuigenissen en verhalen staan centraal op Erfgoeddag. Daarnaast werpen foto’s en diverse voorwerpen licht op hun migratieverhaal. Wie zijn de mensen vandaag die 40 jaar geleden in de steenkoolmijnen kwamen werken? Natuurlijk mag op deze dag een Turkse theeceremonie niet ontbreken. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Herk-de-Stad Bibliotheek Herk-de-Stad Zoutbrugstraat 1 3540 Herk-de-Stad

PROVINCIE LIMBURG +32 13 55 39 01 bibliotheek@herk-de-stad.be www.herk-de-stad.be contact erfgoeddag: +32 13 55 39 01

Tentoonstelling Niet van gisteren i.s.m. de Markthallen en het Davidsfonds

De tijd stopt in de oudste, meest originele voorwerpen zoals haaientanden, het oude mes en een urne gevonden in het Schulens broek, de oudste medailles van de harmonie van Herk-de-Stad (1856), een gedenksteen, een munt (1200), een oorkonde, speelgoed, een boor, een zakuurwerk, juwelen ... Maar de tijd gaat ook verder in elk jongste voorwerp. De voorwerpen komen uit privécollecties en worden voor het eerst geëxposeerd. »» Markthallen, Markt 2, 3540 Herkde-Stad »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, receptie om 10 uur, prijsuitreiking om 14.30 uur, lezing om 15 uur »» Deze activiteit loopt tot 2 mei 2013 »» a

Heusden-Zolder Geschied- en heemkundige kring Heusden St. Jansblok 93

gebruiken aan bod zoals kinderstraatspelen of tradities uit het dagelijks leven waarmee vervlogen tijden terug worden opgeroepen. » » Vrije Lagere Jongensschool, Kapelstraat 1, 3550 Heusden-Zolder »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» a

Heemkundig Museum Woutershof

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Het Woutershof Dekenstraat 28 3550 Heusden-Zolder +32 11 53 70 81 hugo.beerten@imcse.be contact erfgoeddag: +32 495 40 43 31

Hoeselt Cultuurdienst Hoeselt Europalaan 2

Lezing De tijd zal het leren in Het Woutershof

3730 Hoeselt

In de oude pastorij is de tijd in het gereconstrueerde klaslokaaltje rond 1900 stil blijven staan. Het is een prachtige evocatie van het onderwijs dat onze (over)grootouders kregen. Vandaag kan je samen met je kinderen of kleinkinderen in het klaslokaal meemaken hoe onze voorouders onderwijs volgden en wordt er uitleg gegeven over 'schools' erfgoed zoals de lei en griffel.

cultuurdienst@hoeselt.be

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

+32 11 75 94 01

Museumwerking Circuit Zolder

3550 Heusden-Zolder

heeft een rijke traditie op het gebied van autoraces, motoren wielerraces, waarbij door de jaren heen de tijd aan de eindstreep op verschillende manieren zo nauwkeurig mogelijk werd vastgelegd. Maak vandaag kennis met een collectie diverse opwindbare chrono's vanaf de jaren 1950 tot elektrische chrono's anno nu.

sylvainhuybrechts@hotmail.com

Tribune Circuit Zolder

contact erfgoeddag: +32 473 26 96 85

Terlaemen 30

Tentoonstelling Heusden toen

+32 11 85 88 71

Net als vele andere dorpen is Heusden door de jaren heen veranderd van een plattelandsdorp in een verstedelijkt gebied. Historische foto’s, zichtkaarten, prenten en documenten reconstrueren Heusden zoals het door de tijd is veranderd. Hierbij komen ook oude

contact erfgoeddag: +32 476 29 75 74

3550 Heusden-Zolder marc.martens@circuit-zolder.be

Tentoonstelling Race tegen de klok i.s.m. vzw Terlamen

Op Circuit Zolder wordt al 50 jaar geracet tegen de klok. Het circuit

+32 89 41 63 58 www.hoeselt.be/cultuur contact erfgoeddag: +32 486 24 03 73

Lezing De tijd heelt niet alle wonden i.s.m. Petrus Vanlessen, GC Ter Kommen vzw en Kerkfabriek Sint-Stefanus Hoeselt 2062 Moeten we de tijd stoppen? Met deze kritische vraag wil Petrus Vanlessen het publiek prikkelen om met hem in debat te gaan. Petrus is van beroep conservator en restaurator van oude schilderijen. Met een eigen praktijkvoorbeeld in de Sint-Stefanuskerk van Hoeselt gaat hij op zoek naar een antwoord op de vraag of we de tijd moeten stoppen. » » Sint-Stefanuskerk Hoeselt, Dorpsstraat 15, 3730 Hoeselt »» Doorlopend open van 13 tot 17 uur, interactief debat om 13, 14, 15 en 16 uur »» a

GC Ter Kommen Europalaan 2 3730 Hoeselt

PAGINA 49

Heusden-Zolder, Museumwerking Circuit Zolder, exemplaar uit de collectie opwindbare chrono’s van het museum

PROVINCIE LIMBURG +32 89 41 63 58 gcterkommen@hoeselt.be www.terkommen.be contact erfgoeddag: +32 472 59 07 58

Workshop De kluizenaar neemt je mee - Herbeleef het kluizenaarsleven in en rond de Kluis van Vrijhern i.s.m. GC Ter Kommen vzw, Vzw De vrienden van de Kluiskapel, Erfgoedcel Haspengouw en Academie Hoeselt

A In de Kluis van Vrijhern is de tijd blijven stilstaan. Tijdens Erfgoeddag kan je via verschillende doe-activiteiten kennismaken met het vroegere kluizenaarsleven: soep maken met eigen gekweekte groentjes, les volgen bij de kluizenaar, een zoektocht in de prachtige omgeving, een leuke knutselworkshop … Een informatieve en educatieve gezinsdoedag in het prachtige kader van de Kluis. »» De Kluis van Vrijhern, Kluisstraat 1, 3730 Hoeselt »» Doorlopend open van 11 tot 18 uur » » RESERVATIE gcterkommen@hoeselt. be, +32 89 41 63 58, maximum 3x50 plaatsen »» a

Hoeselt

Schalkhoven Johan Bex Schalkhovenstraat 70 3732 Hoeselt-Schalkhoven +32 478 33 40 67 info@uurwerkmaker.com www.uurwerkmaker.com contact erfgoeddag: +32 478 33 40 67

Lezing Uurwerknijverheid in Vlaanderen en België i.s.m. Schrijver Eddy Fraiture

Wie had verwacht dat Vlamingen door Europa trokken om torenuurwerken te bouwen? Wie weet dat de Leuvense en Antwerpse bouwers van tijdmeetinstru menten de beste ter wereld waren? Als afsluiting kan je Vlaamse klokken bewonderen en breng je een kort bezoek aan de werkplaats.

» » RESERVATIE www.houthalen-helchteren.be/erfgoeddag »» a

»» lezingen met aansluitende rondleidingen» om 10, 11, 13, 14, 16 en 17 uur (duur: 1, 5 uur) »» Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013 »» RESERVATIE gcterkommen@hoeselt.be,» +32 89 41 63 58, maximum 6x20 plaatsen »» A

Pastorijstraat 13

HouthalenHelchteren Gemeentebestuur Houthalen-Helchteren NAC Pastorijstraat 30 3530 Houthalen-Helchteren +32 11 49 20 00

Heemkundige Kring De Klonkviool Pastorij 3530 Houthalen-Helchteren heemkring@houthalen-helchteren.be

Rondleiding Grasduinen in het nieuwe archief

Sinds de heemkundige kring gehuisvest is in de beschermde 18e-eeuwse pastorij is resoluut gekozen voor een nieuwe koers. De archieven zijn voortaan beter bestand tegen de tand des tijds. Wij nodigen iedereen uit om kennis te maken met de nieuwe werkmethode en met de weg die elk stuk uit de collectie aflegt. Tevens wordt het nieuwe boek 'In die tijd op Tenrijt' van M. Lambrechts voorgesteld. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

info@houthalen-helchteren.be www.houthalen-helchteren.be/ erfgoeddag contact erfgoeddag: +32 11 49 20 00

Lezing Ik weet nog hoe het was ... i.s.m. Erfgoedwerking Helchteren Al 50 keer verscheen de erfgoedrubriek ‘Ik weet nog hoe het was …’ in het gemeentelijke infoblad. Ter ere van dit jubileum worden een tentoonstelling en vertelmomenten georganiseerd waarin het dagelijks leven centraal staat. Uit de bijdragen wordt duidelijk hoe tijd daarin een rol speelde: klokken als boodschappers van levensmomenten, de sirene van de mijn, hooitijd en oogsttijd ... » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, lezing om 10.30 en 14 uur

Lanaken Dienst Erfgoed Koning Albertlaan 112 3620 Lanaken +32 89 77 61 11 erfgoed@lanaken.be www.lanaken.be/erfgoed contact erfgoeddag: +32 89 71 60 29

Tentoonstelling Restaureren?! i.s.m. Waterburcht Pietersheim

Tijdens de opgravingen in de waterburcht kwamen letterlijk duizenden scherven en voorwerpen aan de oppervlakte. Wij focussen op de restauraties

PAGINA 50

die gebeurd zijn en welke keuzes hierbij gemaakt werden. Waarom werd dat stuk wel gerestaureerd en een ander niet? Welke grens trek je? En wat doet een restaurator eigenlijk? In primeur worden enkele recent gerestaureerde pareltjes tentoongesteld. » » Waterburcht Pietersheim, Waterstraat 52, 3620 Lanaken »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» a

Demonstratie Inventariseren?! i.s.m. Openbaar Psychiatrisch Zorg centrum Rekem

Het Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum in Rekem heeft een lange geschiedenis en een uitgebreide historische collectie. In 2012 startte een groep vrijwilligers met het inventariseren, digitaliseren en ontsluiten van de collectie. Hoe gaan ze hierbij te werk? Wat houdt het werk in? Welke keuzes werden er gemaakt? De vrijwilligers vertellen over hun zoektocht en tonen het resultaat van hun werking. » » Activiteitencentrum Rado, Koning Albertlaan 102, 3620 Lanaken » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» a

Demonstratie Digitaliseren?! i.s.m. Bibliotheek Lanaken

De dienst Erfgoed startte in 2011 met de registratie en inventarisatie van het erfgoed op www.erfgoedplus.be. De eerste resultaten zijn al zichtbaar. We tonen hoe we te werk gaan wanneer we digitaliseren en vertellen waarom we dat doen. Als toemaatje digitaliseren we in de bibliotheek ook je oude foto’s. Breng je foto’s van het oude Lanaken en neem ze gedigitaliseerd weer mee naar huis! » » Bibliotheek Lanaken, Koning Albertlaan 112, 3620 Lanaken » » Doorlopend open van 9.30 tot 17 uur »» a

Lanaken

Veldwezelt Dienst Erfgoed Koning Albertlaan 112 3620 Lanaken erfgoed@lanaken.be www.lanaken.be/erfgoed contact erfgoeddag: +32 89 71 60 29

Wandeling Stop de tijd in Veldwezelt i.s.m. Erfgoedkring Wiosello Erfgoedkring Wiosello kon aan de hand van historische documenten, een kaart en een verslag van landmeter Jan Stevens het Veldwezelt anno 1755 reconstrueren. Wanneer we nu in Veldwezelt lopen, kunnen we nog heel wat plekken van toen herkennen. Daar werd letterlijk de tijd gestopt, op andere plaatsen dan weer niet. Ignace Geurts legt het allemaal uit. » » Voormalig Zusterklooster, Berenhofstraat 30, 3620 Veldwezelt » » wandeling om 10.30 en 14.30 uur »» a

Leopoldsburg Geschied- en Heemkundige Kring Leopoldsburg Hechtelsesteenweg 7 3970 Leopoldsburg +32 485 73 61 22 heemleopoldsburg@hotmail.com blog.seniorennet.be/leopoldsburg contact erfgoeddag: +32 485 73 61 22

Tentoonstelling De Fusillade i.s.m. Gemeente Leopoldsburg en cultureel centrum Leopoldsburg

September 1944. WO II loopt ten einde. In Leopoldsburg komen 904

PROVINCIE LIMBURG uitgehongerde politieke gevangenen vrij. 6 september: een 40-tal ex-gevangenen zit te eten in Brasserie Leopold als een vluchtende groep van 15 jonge, vooral Vlaamse SS-ers de brasserie binnenvalt en de ex-gevangenen in de gracht aan de overkant fusilleert. 21 mannen werden in koelen bloede vermoord. Een van hen werd die dag 20 ... Een aangrijpende tentoonstelling over die noodlottige septemberdag in 1944. ‘s Avonds wordt het boek ‘De Fusillade’, geschreven door Marius Louche, voorgesteld. »» Cultureel Centrum Leopoldsburg, Kastanjedreef 1, 3970 Leopoldsburg »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, boekvoorstelling om 19 uur »» Deze activiteit loopt tot 10 mei 2013 »» a

Museum Kamp Van beverlo

Het museum pakt uit met unieke stukken uit zijn bibliotheek, depot en archieven. Het gaat om een uitzonderlijke collectie van boeken en fotoalbums over de Eerste Wereldoorlog, het koningshuis, kunst en geschiedenis in het algemeen. Je komt alles te weten over hoe het museum zijn uniek erfgoed bewaart en beheert. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Lommel Erfgoed Lommel vzw De Barrier Historisch Documentatiecentrum Luikersteenweg 244 3920 Lommel +32 11 60 42 24

selbachmuseum@telenet.be contact erfgoeddag: +32 89 62 20 00

Rondleiding Stop de tijd: speeltijd! i.s.m. professionele gidsen

We bewonderen schilderijen waarop kinderen staan afgebeeld in ernstige en grappige situaties, waarbij we ook naar het speelgoed kijken. In het poppenmuseum gaan we op zoek naar gepast speelgoed. De speeltijd lijkt eindeloos, als we op het einde van de middag zelf de tijd even doen stilstaan terwijl we spelen met speelgoed van weleer! » » rondleiding om 13 en 15 uur » » RESERVATIE selbachmuseum@telenet.be, +32 89 62 20 00, maximum 2x15 plaatsen »» a

Hechtelesesteenweg 9

info@erfgoedlommel.be

Musea Maaseik

3970 Leopoldsburg

www.erfgoedlommel.be

Apotheekmuseum

Tentoonstelling Het kalf van Kato

3680 Maaseik

Wie was Kato? Met Family Search gaan we op zoek. Wat was er zo speciaal aan dit kalf? Kom kijken en vereeuwig het kalf in een tekening. Met BROCADE (webbased inventarisatiesoftware met online ontsluiting) maakt het opgezette kalf deel uit van de museumcollectie. Ontdek taxidermie als middel om de tijd te stoppen. Wat weten we over het kalf van Kato? Orale en gemene geschiedenis bieden een inzicht.

musea@maaseik.be

+32 11 34 48 04 museumkvb@skynet.be www.museumkampvanbeverlo.be contact erfgoeddag: +32 11 34 48 04

Tentoonstelling De tiendaagse veldtocht van 1831 i.s.m. Gemeente Leopoldsburg We stoppen de tijd bij een weinig bekende, bijna vergeten maar allesbepalende gebeurtenis uit het begin van onze geschiedenis: de Tiendaagse Veldtocht, die plaatsvond in augustus 1831. Deze oorlog was beslissend voor de toekomst van ons land, maar het prestige van het jonge België kreeg een deuk omdat Leopold I de hulp van Franse troepen moest inroepen. Het resultaat: België bleef onafhankelijk! »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Tentoonstelling Een uitzonderlijke collectie i.s.m. Gemeente Leopoldsburg

Markt 45

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Maaseik John SelbackMuseum Boomgaardstraat 18-20 3680 Maaseik +32 486 96 80 50 of +32 89 62 20 00

+32 89 56 68 90 www.museamaaseik.be contact erfgoeddag: +32 89 56 68 90

Tentoonstelling Thomas Botti zorgt voor een tijdstop in de 18e eeuw in het Apotheekmuseum i.s.m. Stad Maaseik Op Erfgoeddag kan je een bezoek brengen aan de nieuwe gerestaureerde apotheek van apotheker Van Venckenray. De bezoekers worden letterlijk gekatapulteerd naar de 18e eeuw, waar apotheker Botti hen meeneemt op een boeiende reis in het apothekersleven. Je kan genieten van een bloemlezing in de vorm van een tentoonstelling en van diverse anekdotes over Van Venckenray verteld door Maaseikenaren. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» a

PAGINA 51

Maasmechelen Rijksarchief Hasselt Bampslaan 4 3500 Hasselt +32 11 22 17 66 rombout.nijssen@arch.be contact erfgoeddag: +32 486 23 46 84

Tentoonstelling Nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Parochiale broederschappen in Maasmechelen in de 19e eeuw i.s.m. Erfgoedcel Mijn-Erfgoed en de kerkfabrieken in Maasmechelen De tentoonstelling toont het erfgoed van kerkelijke broederschappen in Maasmechelen, via een unieke mix van archiefstukken, beelden, processievaandels en insignes. We tonen het belang aan van deze broederschappen in het dagelijks leven van de leden. De focus ligt op hun opvatting over tijd en eeuwigheid en hoe het lidmaatschap van een broederschap hen op de eeuwigheid voorbereidde. » » Parochiekerk Sint-Monulphus en Gondulphus Mechelen-aan-de-Maas, Deken Bernardstraat 22, 3630 Maasmechelen » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Rimo vzw Marktplein 9 bus 21 3550 Heusden-Zolder +32 497 58 43 86 hilde.degol@rimo.be contact erfgoeddag: +32 497 58 43 86

Tentoonstelling Voyageurs doorheen de tijd; reis terug in de tijd met Limburgse voyageurs! i.s.m. Ons Leven vzw, Provinciaal Integratie Centrum, Pastorale groep 'voyageurs gaandeweg' en Jeugdhuis OKE

Waarom verkiezen voyageurs bewust een leven dat is gebaseerd op traditionele woonvormen en gebruiken die ver teruggaan in de tijd? Bezoekers worden ondergedompeld in de leefwereld, tradities en het dagelijks leven van woonwagenbewoners waarbij hun eigen taal, religie en het beoefenen van oude ambachten centraal staan. De tentoonstelling focust op het voyageursleven vroeger en nu. Kinderen kunnen een woonwagen knutselen. » » Jeugdhuis OKE, Europaplein 38, 3630 Maasmechelen » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Stichting Erfgoed Eisden vzw Museum van de Mijnwerkerswoning Marie Joséstraat 3 3630 Maasmechelen +32 89 76 45 75 jan.kohlbacher@euphonynet.be www.erfgoedeisden.be contact erfgoeddag: +32 477 44 81 36

Wandeling Zoals het klokje thuis in de cité tikt ... i.s.m. Tuinwijk 2020 vzw, Dienst Erfgoed Maasmechelen

De wandeling brengt ons naar historische punten die verwijzen naar historische momenten waar de tijd voor de betrokkenen letterlijk werd stopgezet: bij de kolenverdeling, de executiemuur, de tram, het cachot, de schuilkelders ... Daarnaast zijn er doorlopend geleide bezoeken aan het museum waarbij door inwoners van de cité wordt getoond hoe arbeiders in de jaren 1930 woonden. » » doorlopend open tussen 10 en 18 uur, wandeling start om 13.30 uur » » RESERVATIE jan.kohlbacher@euphonynet.be, +32 89 76 45 75, maximum 30 plaatsen »» a

PROVINCIE LIMBURG Maasmechelen

Uikhoven

Landbouwmuseum De Nostalgie Pastoor Goossenslaan 29 3631 Maasmechelen-Uikhoven +32 477 67 52 12 christel.kees@maasmechelen.be contact erfgoeddag: +32 477 67 52 12

Tentoonstelling Boeren op het ritme van de seizoenen i.s.m. Dienst Erfgoed Maasmechelen

De Nostalgie blikt met enige 'heimwee' terug naar het harde maar eenvoudige boerenleven, waar het weer en de seizoenen vaak de tijdmeters waren: aan de hand van het seizoen werd bepaald welke werkzaamheden er op het land of de boerderij moesten gebeuren. Ook worden verschillende seizoensgebonden ambachten gedemonstreerd die vroeger werden beoefend zoals mandenvlechten en steenkappen. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

MeeuwenGruitrode Gemeente Meeuwen-Gruitrode Kasteel Gruitrode Weg naar Opoeteren 2 3670 Meeuwen-Gruitrode +32 89 85 59 46 toerisme@meeuwen-gruitrode.be www.meeuwen-gruitrode.be contact erfgoeddag: +32 476 86 74 47

Demonstratie Ontdek de commanderij van Gruitrode en herbeleef de middeleeuwen!

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Van workshops zwaardvechten, dansen en muziek maken tot middeleeuws koken en vuurspuwen ... van een lezing over de Duitse ridderorde tot boeiende rondleidingen in de commanderij ... Bovendien organiseert cc cultuurpunt van MeeuwenGruitrode binnen dit programma enkele miniconcerten met Duitse en Oostenrijkse vioolsonates uit de barok.

Riemst

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding tussen 13 en 18 uur, lezing van 10.30 tot 11.30 uur, animatie van 13.30 tot 18 uur, muziekworkshop om 14.30, 15.30 en 17 uur, zwaardvechtworkshop tussen 14 en 18 uur, concert om 14, 15.30 en 17 uur » » RESERVATIE toerisme@meeuwengruitrode.be, +32 89 85 59 46 of +32 476 86 74 47 »» a

Overpelt Tauhid Cultureel Ontmoetingscentrum Breughelweg 52 3900 Overpelt contact erfgoeddag: +32 11 30 57 00

Multimediapresentatie De evolutie in de tijd van het Marokkaans ontmoetingscentrum i.s.m. Provinciaal Integratiecentrum Limburg

We tonen fotoalbums en voorwerpen uit de Marokkaanse cultuur. Daarnaast doen de initiatiefnemers van het ontmoetingscentrum hun verhaal. Hoe hebben ze een nieuw bestaan opgebouwd in een voor hen vreemde cultuur? Bezoekers kunnen ook van de Marokkaanse keuken proeven.

Gemeente Riemst Tongersesteenweg 8 3770 Riemst +32 12 44 03 73 thomas.beusen@riemst.be

Tentoonstelling Het klokken van duiven i.s.m. Geschied- en oudheidkundige kring Vlijtingen, Geschied- en oudheidkundige kring Millen, G.O.G.R.I, Heemkunde Kanne, Heemkunde StServaas, Heemkundige kring Falla Meirs, Heemkundige kring van Hei en Deuw en Historische kring Membruggen De duivensport was ooit alomtegenwoordig in ons land. Elk dorp had zijn duivenlokaal. Vandaag leer je alles over de geschiedenis van de duivensport en het klokken van de duiven (het bepalen van de tijd die de duif over de vlucht heeft gedaan). De tijd staat centraal in de duivensport en heeft voor grote veranderingen gezorgd, zowel positieve als negatieve. » » PC St-jozef in herderen, sint-jansstraat 8a, 3770 Riemst » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

HASPENGOUW We bekijken de tijd door een caleidoscoop! 27 erfgoedverenigingen bieden elk hun eigen kijk op het vlieden van de tijd. De tijd meten is weten: uurwerkmakers ontvangen je in hun atelier of astronomische studio. Duivenliefhebbers tonen het klokken van de duiven, vroeger en nu. Hoe je veroudering en beschadiging van oude kant, museum- en archiefstukken kan voorkomen, leer je in een open museumdepot, stadsarchief of archeologische tentoonstelling. Ambachten als imkerij en kantklossen zijn ‘eeuwig jong’ en tonen je dat traditie en hedendaagse toepassingen hand in hand gaan. De klik van het fototoestel bevriest een tijdsbeeld van straten en feesten. Ga mee op fotowandeling, herbeleef die oude foto’s en laat herinneringen ontdooien. Her en der duiken historische stadsfiguren op en nemen je in hun theater mee naar de tijd van toen. Erfgoeddag zal alweer te kort zijn maar geen nood: enkele activiteiten ontvangen je ook na 21 april met open armen!

INFO Erfgoedcel Haspengouw Diesterstraat 1 3800 Sint-Truiden +32 11 70 18 30 info@erfgoedhaspengouw.be www.erfgoedhaspengouw.be

begijnhof.buurtcomite@gmail.com contact erfgoeddag: +32 498 93 91 37

Sint-Truiden Begijnhof Buurtcomité Sint-Truiden Festraetsstudio Begijnhof 24-25 3800 Sint-Truiden +32 497 93 91 37

PAGINA 52

Tentoonstelling Reis herinneringen aan het astronomisch Festraetsuurwerk i.s.m. Toerisme Sint-Truiden Sinds 1943 is het astronomisch uurwerk van Kamiel Festraets een populair oord voor scholen en groepen. Met deze jeugdherinnering bezoeken toeristen nog steeds het begijnhof. De tentoonstelling

omvat krantenknipsels, promotiefolders, brieven, films en vooral foto’s van bezoekers in de begijnhofkerk en later in de Festraetsstudio. Wie nog oude reisfoto’s heeft, kan die ter plaatse laten scannen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10.45, 11.45, 12.45, 13.45, 14.45, 15.45 en 16.45 uur (duur 30 min) » » Deze activiteit loopt tot 30 september 2013 »» a

PROVINCIE LIMBURG De Bòddelkèèr Beekstraat 20 bus 102 3800 Sint-Truiden +32 479 20 70 71 danny.gennez@telenet.be contact erfgoeddag: +32 498 93 91 37

» » RESERVATIE vanelderenm@gmail. com, +32 11 31 60 06 »» a

Heemkundige Kring Groot-Sint-Truiden

Theatervoorstelling Uurwerkmaker Kamiel Festraets en schrijver Hendrik Prijs i.s.m. Begijnhof Buurtcomité

Melveren - Centrum 36

Straattheatergezelschap de Bòddelkèèr brengt herinneringen aan twee bekende Truidense stadsfiguren met meezingliedjes en herkenbare sketches opnieuw tot leven: uurwerkbouwer Kamiel Festraets en romanschrijver Hendrik Prijs.

Evocatie Boekpresentatie 'De burcht van Brustem' (W. Buttjens) i.s.m. M-theater Sint-Truiden

»» Festraetsstudio, Begijnhof 24, 3800 Sint-Truiden »» voorstelling om 14,15, 15.15 en 16.15 uur »» a

Geschied- en Heemkundige Kring Kortenbos Kruisstraat 61 3570 Alken +32 11 31 60 06 achten_ghislain@msn.com contact erfgoeddag: +32 474 77 76 04

Tentoonstelling Cortenbosch vroeger en nu

De tijd stopt in het 'Cortenbosch' A van vroeger met een fototentoonstelling van de wijken van Kortenbos: Rozenkranswijk, een wijk met meer cafés dan burgerhuizen, de wijk Nachtegaal en de wijk Heide met zijn vele vakwerkhuizen, die in de loop der tijd allemaal verdwenen. De tijd staat ook stil in 1945, 1947 en 1948 met foto's, dia’s en enkele films van Mariaprocessies en ruiterbedevaarten. »» Norbertusheem, Nachtegael z/n, 3800 Sint-Truiden » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013

3800 Sint-Truiden andre.philippaerts@gmail.com

De burchtruïne van Brustem legt een link tussen de middeleeuwen en onze tijd. Waar vroeger ridders en waarschijnlijk jonkvrouwen grote sier maakten, kwetteren nu de mussen en stoeien de vinken. Het boek stopt de tijd en de historische taferelen van het M-theater brengen je terug in de tijd van toen. » » Raadzaal Oud Gemeentehuis, Brustemdorp 1, 3800 Sint-Truiden » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

Historisch Centrum Luchtmachtbasis Brustem Grote Markt 3800 Sint-Truiden +32 11 70 18 18 dany_schoebrechts@hotmail.com contact erfgoeddag: +32 475 53 81 45

Tentoonstelling Jaren gaan voorbij, maar zij werden niet oud, zoals wij die overleefden (They shall not grow old as we that are left grow old) i.s.m. Erfgoedcel Haspengouw

Het verhaal van 6 oorlogsfiguren in WO II die actief waren op de luchtmachtbasis van Brustem. Drie duo’s: één Belgisch – Jean Offenberg & Raymond Lallemant, één Duits – Heinz Schnaufer & Friedrich

Sint-Truiden, Sint-Truidense Schatten vzw, liturgisch vaatwerk en gewaden uit de collectie van de schatkamer van de Onze-Lieve-Vrouw ten Hemelopnemingkerk

Rumpelhardt en één Amerikaans – James Hall & Floyd Blair. Een abrupt einde, de dood, is het lot van 3 van de 6 personen. De tijd is voor hen gestopt. De 3 anderen bleven achter … » » Historisch Centrum Luchtmachtbasis Brustem, Abdijsite, Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 31 oktober 2013 » » RESERVATIE dany_schoebrechts@ hotmail.com, +32 475 53 81 45 »» a

Kant in Vlaanderen vzw Clockemstraat 5a 3800 Sint-Truiden +32 11 68 74 67

PAGINA 53

info@kantinvlaanderen.be www.kantinvlaanderen.be contact erfgoeddag: +32 11 68 23 56

Tentoonstelling Goed bewaard i.s.m. Kantverenigingen uit Haspengouw Hoe zien kanten eruit die in het verleden niet optimaal bewaard werden? Beschadigde kanten laten zien welke impact de tijd had. Maar ontdek ook hoe het wel moet, maak kennis met een aantal bewaartechnieken en voorwerpen en leer ‘Sint-Truidense kant’ kennen, een vergane kantsoort die opnieuw wordt gelanceerd met patronen en uitgewerkte technische tekeningen. » » Kantsite Zusters Ursulinen, Clockemstraat 5 a, 3800 Sint-Truiden » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur

» » Deze activiteit loopt tot 2 juni 2013 »» a

KantelinK Ursulinen Cockemstraat 5 3800 Sint-Truiden rita.vanwelkenhuysen@hotmail. com www.kantelink.blogspot.com contact erfgoeddag: +32 11 68 77 13

Tentoonstelling Het is tea-time i.s.m. Toerisme Sint-Truiden KantelinK gaat de uitdaging aan om oude kanttechnieken te vertalen naar hedendaagse en originele vormgeving, de bewaring van het Sint-Truidens

PROVINCIE LIMBURG kant en het doorgeven van kennis. Miniatuurtheehuisjes uit kant, kunstvormen met textiel en kunstig geknoopte kantstructuren doen denken aan even verpozen, de tijd halt doen houden bij een kopje thee. »» Kerkje van Guvelingen, Guvelingen z/n, 3800 Sint-Truiden » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, lezing om 15 uur »» a

Museum De Mindere Capucienessenstraat 1 3800 Sint-Truiden

lectie van de schatkamer van de OnzeLieve-Vrouw-ten-Hemelopnemingkerk belichten we de oude tradities en rituelen van de Rooms-Katholieke Kerk bij het overlijden. Bezoekers kunnen niet alleen liturgisch vaatwerk en gewaden, die bij de begrafenis hoorden, ontdekken, maar ook 19e-eeuwse stichtingenregisters, rouwborden, doodsbrieven en prenten. » » Onze-Lieve-Vrouw-Ten-Hemelopnemingkerk, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» a

+32 11 67 29 71

Stadsarchief Sint-Truiden

info@demindere.be

Abdijsite

www.demindere.be

Diesterstraat 1

contact erfgoeddag: +32 11 67 29 71

3800 Sint-Truiden +32 11 70 18 36 of +32 498 93 90 98

Rondleiding Open depot in het museum De Mindere

thierry.ghys@sint-truiden.be

We besteden veel tijd aan het opbergen en bewaren van het franciscaans erfgoed. Kom en volg het traject van het voorwerp van bij de aankomst tot bij de opstelling in het depot. De tijd vreet aan voorwerpen, aan materie. Bekijk enkele straffe voorbeelden en leer hoe erfgoed het best wordt bewaard. Het aantal paters neemt gestaag af. Gelukkig zijn er nog hun getuigenissen ...

contact erfgoeddag: +32 498 93 90 98

»» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 14, 15, 16 en 17 uur »» a

Sint-Truidense Schatten vzw Plankstraat 16 3800 Sint-Truiden +32 485 91 18 72 contact erfgoeddag: +32 476 92 75 04

www.sint-truiden.be

Tentoonstelling Volksmuziekinstrumenten uit vervlogen tijden Volkskunst is tijdloos immaterieel erfgoed. Oude foto's stoppen de tijd in de geschiedenis van de groepswerking vanaf de oprichting in 1953. Oude muziekinstrumenten brengen je terug naar lang vervlogen tijden en een film stopt de tijd bij vroegere oogstfeesten in Kozen en Kerkom en bij de traditie van de meiboomplanting. » » Oud Atheneum, Zoutstraat z/n, 3800 Sint-Truiden » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, volksdans om 15 uur »» A

Sint-Truiden

Gingelom

Heemkunde Gingelom Gemeentelijke bibliotheek CLIM

Lezing Go Digital! Een doos van Pandora, vol mogelijkheden en uitdagingen Digitaliseren biedt de mogelijkheid om de collecties uit het archief maximaal toegankelijk te maken en tegelijkertijd de originele collecties voor verval door consultatie te vrijwaren. De tand des tijds wordt de pas afgesneden. Kunnen we van digitale applicaties ook de tijd stopzetten? Hoe gaan we dan om met authenticiteit? Wat is het origineel en wat is een kopie? » » lezing om 10.30 en 15 uur »» a

Volkskunstgroep Pierlala Terbiest 5

Tentoonstelling Als het tijdelijke eindigt i.s.m. Kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw ten Hemelopnemingkerk

3800 Sint-Truiden

Aan de hand van voorwerpen uit de col-

www.pierlala.be

+32 11 68 47 22 volkskunstgroep.pierlala@ telenet.be

Surlet de Chokierstraat 4 3890 Sint-Truiden-Gingelom +32 11 83 27 01 contact erfgoeddag: +32 11 83 27 01

Tentoonstelling Gingelomse dorpen onder de loupe: het dorpsbeeld en leven anno 1900-1940 i.s.m. Gemeentelijke bibliotheek CLIM Gingelom Oude prentkaarten tonen een wereld van verschil. Op de voorzijde een straatbeeld met statische gebouwen. Kijk en vergelijk met nu. Op de achterzijde wekken namen, een bericht en een postzegel nieuwsgierigheid op. Zo ontdekken we samen het dagelijkse leven van toen! Doe mee: haal de oudste familiefoto’s onder het stof vandaan en laat die op Erfgoeddag in de bib scannen om te printen, mailen, bewaren. » » open tussen 10 en 17 uur, gesloten tussen 12 en 13 uur »» a

PAGINA 54

Tessenderlo Gemeente Tessenderlo Markt z/n 3980 Tessenderlo cultuur@tessenderlo.be www.facebook.com/culttessen derlo

Workshop Slow mail/Trage post: wandelen schrijfworkshop in Stiltegebied Gerhagen i.s.m. VormingPlus Limburg, Regionaal Landschap Lage Kempen, Waerbeke en Loois Archief- en Documentatiecentrum

Het schrijven van een brief is een vergeten kunst. In tegenstelling tot e-mail en Twitter doorstaat een brief de tijd. Je schrijft een brief aan een persoon naar keuze. Die persoon mag de brief pas in oktober 2030 openen. Tegelijk maak je kennis met historische brieven uit Tessenderlo. We starten met een wandeling in stilte en laten je koesteren wat écht waardevol is. » » Bosmuseum, Zavelberg 10, 3980 Tessen derlo » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur » » RESERVATIE cultuur@tessenderlo. be, +32 13 35 33 64, maximum 20 plaatsen »» a

Tongeren Erfgoedcel Tongeren

meer te weten over het digitaliseren en restaureren van het Tongers erfgoed en tonen we je een aantal praktische voorbeelden. Daarenboven is er een presentatie over de restauratie van het mooie schilderij 'Rosa van Lima' en komt Raymond Bové praten over de restauratie van papier. » » lezing om 14 en 15.30 uur, presentatie om 14.30 en 16 uur, lezing om 15 en 16.30 uur »» a

Gallo-Romeins Museum Tongeren Kielenstraat 15 3700 Tongeren +32 12 67 03 30 contact erfgoeddag: +32 12 67 03 30

Expertenbeurs Waardevol erfgoed!

Kom met je antiquiteiten, kunst of kitsch naar het Gallo-Romeins Museum in Tongeren. De kunstexperts van ARGVS staan klaar om ze te identificeren en te taxeren. Restauratoren vertellen en tonen hoe je schilderijen, glas- en aardewerk optimaal kan bewaren of opknappen. Ontdek hoe waardevol erfgoed de tand des tijds zo goed mogelijk kan doorstaan. » » Doorlopend open van 11 tot 17 uur »» a

Jeugddienst Tongeren De Schiervelstraat 5 3700 Tongeren

contact erfgoeddag: +32 12 80 00 88

Workshop Spelenderwijs terug in de tijd i.s.m. Erfgoedcel Tongeren

Lezing Restaureren, digitaliseren of conserveren? i.s.m. Stadsarchief Tongeren Tijdens deze lezingenreeks kom je

Heel veel spelletjes die jullie vandaag spelen zijn al heel oud. Wist je bijvoorbeeld dat de Egyptenaren al speelden met tollen en poppen? Wij

Maastrichterstraat 10 3700 Tongeren

PROVINCIE LIMBURG stoppen de tijd en gaan terug naar de middeleeuwen. We geven jullie de mogelijkheid om middeleeuwse kinderspelen na te spelen: bikkelen, knikkeren, hoepeldraaien, op stelten lopen, kegelen en zo veel meer. Zo gaan we spelenderwijs terug in de tijd! »» Shopping Julianus, Via Julianus, 3700 Tongeren »» Doorlopend open van 14 tot 17.30 uur »» a

Keunsem Vrugger

beeld een begijntje voor jou de tijd en vertelt ze hoe zij zich ontspande ... » » Doorlopend open van 14 tot 17.30 uur »» a

Voeren

's Gravenvoeren Heem en Natuur Voeren

terug op 60 jaar heemkundige werking. Vele activiteiten die werden georganiseerd, worden opnieuw in de kijker geplaatst. Ook is er een zeer rijk archief uitgebouwd dat door velen gewaardeerd en geraadpleegd wordt. Een overzicht van 60 jaar werking. » » Gemeentehuis, Kerkplein 1, 3520 Zonhoven » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Ketten 13 3798 Voeren-'s Gravenvoeren

Zonhoven

Koninksemstraat 186

+32 475 69 79 99

3700 Tongeren

ritaplattau@gmail.com

Zoektocht Verdwenen Koninksems erfgoed i.s.m. Erfgoedcel Tongeren Tijdens deze fotozoektocht maak je kennis met het heden en het verleden in Koninksem. Welk erfgoed was er vroeger maar is er vandaag niet meer? Ga aan de hand van foto's op zoek naar verdwenen Koninksems erfgoed. Misschien ontdek je wel een neergestort vliegtuig uit de Tweede Wereldoorlog of een stukje verdwenen erfgoed ...

Demonstratie Imkerij en honing eeuwenoud i.s.m. Dienst Cultuur Voeren

Toerisme Zonhoven

Imkers Hans en Fridy tonen de evolutie van de bijenkweek in holle bomen, later in gevlochten korven en nu in bijenkasten. Zij demonstreren het oogsten en verwerken van honig tot lekkernij, zeep en kaarsen. Deze tijdrovende ambachten met hun specifieke gereedschappen, kennis en vaardigheden zijn eeuwenoud maar nu bedreigd door de bijensterfte en de daling van het aantal imkers. Ontdek de passie!

Heuvenstraat 2-4

»» Parochiezaal Koninksem, Kerkstraat z/n, 3700 Tongeren » » Doorlopend open van 14 tot 17.30 uur » » Deze activiteit loopt tot 21 juli 2013 »» a

Toerisme Tongeren

» » Schophemstraat 2, 3798 Voeren-'s Gravenvoeren » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Via Julianus

Heemkundekring Zonhoven

3700 Tongeren

Oud Gemeentehuis Heuvenstraat 4

Wandeling Stap in de tijd i.s.m. Erfgoedcel Tongeren

3520 Zonhoven

Laat je meevoeren en maak kennis met een aantal historische Tongerse personages. Maak op verschillende manieren kennis met het begrip tijd. In de stad zullen een aantal figuren staan die met jou teruggaan in de tijd en die de tijd even doen stoppen. Zo stopt bijvoor-

heemkundezonhoven@gmail.com

+32 11 81 33 08 contact erfgoeddag: +32 11 81 04 80

Tentoonstelling Jubileum: 60 jaar Heemkundekring i.s.m. Gemeentebestuur Zonhoven We zetten de klok even stil en blikken

Sint-Quintinuskerk, Oud Gemeentehuis 3520 Zonhoven +32 11 81 04 82 guido.pirotte@zonhoven.be www.zonhoven.be/toerisme contact erfgoeddag: +32 11 81 04 80

Rondleiding Zonhovense uurwerkmakers en de Loonse tradities i.s.m. Erfgoedcel Hasselt, Gemeente Diepenbeek en Heemkundekring Zonhoven

Van de 17e tot de 19e eeuw hebben verschillende generaties van de familie Bielen zich toegelegd op de bouw van uurwerken. In de St.-Quintinuskerk en in het Oud Gemeentehuis vinden wij fraaie staaltjes van hun vakmanschap. Daarnaast vinden wij in de kerktoren nog een 17e-eeuwse uurwerkmechaniek. Er is een speciaal parcours voor kinderen van 6 tot 12 jaar. » » rondleiding om 14, 15 en 16 uur, torenuurwerkbezoek om 14.30, 15.30 en 16.30 uur »» A

PAGINA 55

OTW_adv_202x156mm_conv 1

21/01/13 17:21

Provincie

OOST-VLAANDEREN

Stop de tijd! voor Radio 2 Oost-Vlaanderen! Luister in de week van 15 april naar Middag- en Avondpost op 98.6 FM (Aalst 90.7 FM en Waasland 89.8 FM) en beleef je mooiste Erfgoeddag ooit! Meer info: www.radio2.be

provincie OOST-VLAANDEREN

AALST Het Stadsarchief, de Erfgoedcel en het D.A.D.D. slaan de handen in elkaar en organiseren een expertenbeurs. Iedereen die materiaal uit de Eerste Wereldoorlog bezit, is welkom. Experten geven een woordje uitleg en lichten de context van het materiaal toe. Ook inwoners uit de omliggende gemeenten (Denderleeuw, Haaltert, Erpe-Mere, Lede en Ninove) zijn meer dan welkom op de beurs. Is Ninove voor jou beter bereikbaar? Dan kan je ook daar terecht met je oorlogsmateriaal. Op die manier kunnen we samen het lokale verhaal van de oorlog en de impact op het dagelijks leven reconstrueren. Het Priester Daensfonds neemt je mee naar de fabrieksstad Aalst. Tijdens het leven van Pieter Daens veranderde Aalst ingrijpend. De landelijke rust moest plaatsmaken voor fabrieken, treinen en een rechtgetrokken Dender. In restauratieatelier Tempera worden dankzij restauratie- en conservatietechnieken kunstvoorwerpen behoed voor de tand des tijds. Je kan er terecht voor een rondleiding, een demonstratie en heel veel deskundige info. ’t Gasthuys – Stedelijk Museum pikt ook in op dit thema. Ontdek ter plekke hoe twee schilderijen van Valerius De Saedeleer en een middeleeuwse tekstplaat worden gerestaureerd. Beeldmateriaal en uitleg verduidelijken het proces.

INFO De lokale programmabrochure vind je bij alle deelnemers in Aalst en in de omliggende partnergemeenten (Denderleeuw, Haaltert, Erpe-Mere, Lede en Ninove).

Aalst

Haaltert, Erpe-Mere, Lede en Ninove behoren tot ons onderzoeksgebied. Het materiaal blijft uiteraard jouw eigendom.

Tempera bvba

Priester Daensfonds

» » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

+32 496 54 60 86

Hekelgemstraat 47 9320 Aalst - Erembodegem secretariaat.daensfonds@skynet.be

't Gasthuys - Stedelijk Museum Aalst

www.daens.org

Oude Vismarkt

contact erfgoeddag: +32 475 45 94 09

9300 Aalst

+32 475 45 94 09

+32 53 73 23 45

Multimediapresentatie Aalst, groeiende fabrieksstad ten tijde van Daens

Tijdens het leven van priester Daens veranderde Aalst ingrijpend. Groene ruimtes werden fabrieken, de trein zorgde voor economische groei, de Dender werd rechtgetrokken en Chipka ontstond. De rust rond de Dender verdween en Mijlbeek werd meer en meer een getto. 'Aalst ten tijde van Daens' brengt in een beeldmontage deze ontwikkeling in beeld. » » 't Gasthuys - Stedelijk Museum Daenszaal, Oude Vismarkt 13, 9 Aalst »» Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» A

Stadsarchief Aalst Oude Vismarkt 1 9300 Aalst +32 53 73 23 10

Erfgoedcel Aalst Oude Vismarkt 1 9300 Aalst +32 53 73 23 06 erfgoedcel@aalst.be www.erfgoedcelaalst.be

archief@aalst.be www.madeinaalst.be contact erfgoeddag: +32 53 73 23 06

Expertenbeurs De Groote Oorlog in regio Aalst i.s.m. Erfgoedcel Aalst en DADD vzw Heb jij nog brieven, foto’s, verhalen of dagboeken uit WOI? Of heb je materiaal uit die periode? Kom dan naar het Stadsarchief. Deskundigen geven uitleg bij jouw materiaal, digitaliseren het of noteren je verhaal. We beperken ons niet tot Aalst alleen, ook Denderleeuw,

PAGINA 58

museum@aalst.be www.aalst.be/museum contact erfgoeddag: +32 53 73 23 45

Tentoonstelling Recente restauraties Twee schilderijen van Valerius De Saedeleer en de middeleeuwse tekstplaat 'Werfkapel 1336' werden recent gerestaureerd door gespecialiseerde vaklui. Het restauratieproces wordt geëvoceerd aan de hand van beeldmateriaal. Voorts wordt nog een selectie te restaureren museumobjecten getoond. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Workshop Reis door de tijd i.s.m. KaHo Sint-Lieven campus Dirk Martens Aalst - lerarenopleiding Lager Onderwijs

Nieuwbeekstraat 106 9300 Aalst tempera@telenet.be www.temperarestauratie.be contact erfgoeddag: +32 496 54 60 86

Demonstratie Restaureren en conserveren van kunstwerken, een blik achter de schermen

Tempera restauratieatelier conserveert en restaureert kunstwerken. Hoe gaan we concreet te werk bij het restaureren, hoe stoppen we de negatieve gevolgen van de inwerking van de tijd? Hoe vermijden we dat de verf op een schilderij verder afbrokkelt? Wat doen we met een verbruinde vernislaag? Hoe stoppen we een verder verval? Werp tijdens deze Erfgoeddag een blik achter de schermen van het atelier! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Aalter Gemeentebestuur Aalter Europalaan 22 9880 Aalter

A Avonturiers met veel fantasie, zet jullie schrap! We nemen je mee op

+32 9 325 22 61

een flitsende reis door de tijd. Omgeven door en inspelend op vele objecten die de geschiedenis van onze stad vertellen, lezen twee vertellers voor uit een spannend prentenboek. Tijdens een knutselmoment zetten ze je verbeelding aan het werk en ga je zelf aan de slag.

Tentoonstelling Aalter Verbeeld i.s.m. Heemkundige Kring A. Verhoustraete Foto's zijn momentopnamen van de werkelijkheid. Het is alsof de tijd even gestopt wordt. 'Aalter Verbeeld' toont hoe Aalter en zijn erfgoed door de jaren heen evolueerden. Laat je meenemen op deze digitale ontdekkingsreis of beleef de tentoonstelling in real life.

» » Doorlopend open van tot uur, om 14.30 uur (6-8 jaar), om 16 uur (8-10 jaar) »» RESERVATIE jasmine.verbeke@aalst.be,» +32 53 73 23 41, maximum 2x15 plaatsen »» A

cultuur.toerisme@aalter.be

» » Kasteel van Poeke, Kasteelstraat 26, 9880 Aalter

provincie OOST-VLAANDEREN »» Doorlopend open van 10.30 tot 18 uur »» A

Beveren CC Ter Vesten Kasteel Cortewalle Zwarte Dreef 1 9120 Beveren +32 3 755 70 40 Bert.Verwerft@beveren.be www.beveren.be/tervesten

Tentoonstelling Door de lens van de tijd i.s.m. Gemeentearchief Beveren, Hertogelijke Heemkundige Kring Het Land van Beveren, de Beverse fotoclub, FotoDiaclub Prisma 80, Fotoclub Lichtkunst en Fotoclub Fragma 13

De verschillende Beverse erfgoedpartners en fotoclubs slaan de handen in elkaar voor een uniek fotoproject. Door de lens van een moderne fotograaf worden 35 oude zwart-witfoto’s geconfronteerd met hedendaagse pendanten. Bezoekers kunnen met plezier en verwondering vaststellen hoe ingrijpend hun eigen dorp, straat en leefomgeving in de loop der tijden veranderd is. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 5 mei 2013 »» A

Tentoonstelling Gezocht (en gevonden): jong fotografisch talent in Kieldrecht i.s.m. Gemeentearchief Beveren, Fotoclub 9130 en GBS de Droomwolk

A Na een initiatie fotografie krijgen de leerlingen van de 6e klas van GBS de Droomwolk een oude prentbriefkaart toegewezen uit het gemeentearchief. Hierna trekken ze met een ervaren fotograaf op pad door Kieldrecht om beelden

te nemen van dezelfde locatie, die als moderne pendant scherp contrasteert met de foto’s uit het verleden. Kom dus zeker kijken naar het resultaat van dit jong talent! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 5 mei 2013 »» A

Rondleiding De (on) voltooid verleden tijd op Cortewalle i.s.m. Gidsenvereniging Beveren, CC Ter Vesten en Cultuurraad Beveren

Onze Beverse gidsen nemen je mee op sleeptouw en staan stil bij het (on) voltooide verleden van Cortewalle. Grappige, beklijvende en ontroerende verhalen vertellen hoe de adellijke bewoners van het kasteel hun tijd beleefden, indeelden en zichtbaar maakten in hun leefomgeving. Deze rondleiding biedt een schitterende tijdspiegel en dompelt je onder in de cultuurgeschiedenis van deze prachtige site. » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

Hertogelijke Heemkundige Kring Het Land van Beveren vzw Zwarte Dreef 1 9120 Beveren +32 3 755 70 40 info@landvanbeveren.be

van Beveren hun eigen tijd gestalte gaven en beleefden. Een unieke ervaring die je tijd meer dan waard is. » » Kasteel Cortewalle (zolder), Zwarte Dreef 1, 9120 Beveren » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 29 september 2013 »» A

Rijksarchief Beveren Kruibekesteenweg 39/1 9120 Beveren +32 3 750 29 77 rijksarchief.beveren@arch.be www.arch.be

Maak kennis met het begrip ‘tijd’ door de ogen van de modale Bevernaar. Aan de hand van bijzondere tijdsinstrumenten, gebruiksobjecten, beeldmateriaal en archiefdocumenten krijg je een getrouw beeld van de wijze waarop de inwoners

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

contact erfgoeddag: +32 3 750 29 77

Rondleiding Een exclusieve blik achter de schermen

Wie nog nooit een archiefdepot van dichtbij heeft gezien, krijgt op Erfgoeddag de kans. Voor één dag wordt het depot van het Rijksarchief Beveren, dat normaal niet toegankelijk is, opengesteld en krijg je een blik achter de schermen van het grootste archief van Vlaanderen! Tijdens de rondleiding word je geconfronteerd met diverse archieven en uitdagingen voor de toekomst. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10.30, 11.30, 13.30, 14.30, 15.30 en 16.30 uur »» A

www.landvanbeveren.be

Tentoonstelling Tijd in Beverse maat i.s.m. CC Ter Vesten, Archief de Bergeyck, Gemeentearchief Beveren en Gidsenvereniging Beveren

Tentoonstelling De tijd van toen: oude uurwerken i.s.m. Geschied- en Heemkundige Kring Triverius Tijdens Erfgoeddag focussen we op de evolutie van de tijdmeting. We presenteren je een ruime collectie uurwerken, zonnewijzers, horloges en zandlopers. Bijzondere aandacht gaat naar de staande klokken die omstreeks 1800 vervaardigd werden door Nederbrakelaars. Restauratoren van oude klokken geven uitleg en demonstreren de mechanismen van oude staande klokken en zakhorloges.

Brakel Culturele Raad en Werkgroep OM Openbare bibliotheek Tirse 1 9660 Brakel +32 55 42 12 45 Brakel@bibliotheek.be contact erfgoeddag: +32 473 92 39 10

PAGINA 59

De Pinte Gemeente De Pinte Polderbos 20 9840 De Pinte +32 9 280 98 50 Degenhard.Desmet@depinte.be www.depinte.be

Tentoonstelling Zondag 11 augustus 1963, Benoni Beheyt

Met deze tentoonstelling brengen we een van de meest spraakmakende wereldkampioenschappen opnieuw tot leven! 50 jaar geleden werd de jonge Pintenaar Benoni Beheyt wereldkampioen wielrennen door in Ronse Rik Van Looy te kloppen in de spurt. Naast de bestaande beelden laten we je onder meer kennismaken met nooit eerder vertoonde opnames van de huldiging in De Pinte en wielerattributen uit die tijd. » » Ontmoetingscentrum Polderbos, Polderbos 20, 9840 De Pinte » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» A

Deinze Museum van Deinze en de Leiestreek L. Matthyslaan 3-5 9800 Deinze +32 9 381 96 70 museum@deinze.be www.museumdeinze.be contact erfgoeddag: +32 9 381 96 70

Evocatie Wij maken jouw portret i.s.m. Studio Claerhout en dienst Cultuur Deinze

Reis terug in de tijd en neem plaats in een authentieke fotostudio uit de jaren 1920-1930 samen met je gezin en/of vrienden, voor de lens van een oude camera. Om je foto nog origineler te maken, kan je zelf oude kledingstukken meebrengen of ter plekke een keuze maken uit onze collectie. Als aandenken krijg je de foto mee naar huis. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Denderleeuw Cultuurdienst Denderleeuw Gemeentelijk archief A. De Cockstraat 1 9470 Denderleeuw +32 53 64 54 08 elke.deschutter@denderleeuw.be www.denderleeuw.be contact erfgoeddag: +32 488 98 20 46

Rondleiding Gemeentelijk archief i.s.m. commissie patrimonium

Het gemeentelijk archief opent zijn deuren en doet ons stilstaan bij het verleden

provincie OOST-VLAANDEREN Rondleiding 150 jaar gevangenis i.s.m. stad Dendermonde

Reeds 150 jaar worden mensen opgesloten in de gevangenis van Dendermonde, die dateert uit 1863. De rondleiding door het cellulair gedeelte, de werkhuizen, de keuken, de wasserij, de kapel en de bibliotheek gunt je een unieke blik achter de schermen en toont de anders zo besloten wereld van de gevangenis. Aan de hand van historische teksten, beeldmateriaal en de reconstructie van een oude cel blikken we terug op het verleden. We leggen ook een link met het Ros Beiaard. ‘Stop de tijd’ is hier meer dan ooit van toepassing!

Denderleeuw, Gemeentelijk archief, enkele stukken uit de verzameling zandlopers van Freddy Schoonjans

met talrijke opmerkelijke archiefstukken en mondelinge getuigenissen. We bekijken de werking van het archief in het heden en blikken vooruit naar de digitale uitdagingen van de toekomst. Een reeks oude zandlopers steelt de show op een aanvullende tentoonstelling. »» om 14, 15 en 16 uur »» A

Dendermonde Familiekunde Dendermonde Genealogisch Documentatiecentrum Prinsenhof

Multimediapresentatie Stop de tijd, start met familiekunde

Familie-erfgoed zoals familiefoto’s en familiedocumenten gaat dagelijks verloren. Stop dit proces, STOP de tijd en START met het samenstellen van je familiegeschiedenis. Verwerk en inventariseer je familiebronnen en realiseer een boeiende familiegeschiedenis. Familiekunde Dendermonde wil je hierbij graag een handje toesteken en toont hoe het moet. Je familie-erfgoed mag immers niet verloren gaan! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Vlasmarkt 29

Gevangenis Dendermonde

9200 Dendermonde

Sint Jacobstraat 26

+32 475 72 77 69

9200 Dendermonde

info@familiekunde-dendermonde.be

+32 52 33 91 33

www.familiekunde-dendermonde.be

gevangenis.dendermonde@gmail.

contact erfgoeddag: +32 475 72 77 69

com

» » om 9, 10.30, 13, 14.30 en 16 uur, reservatie is noodzakelijk, mail voor 14 april naar gevangenis.dendermonde@gmail. com met vermelding van je (voor)naam en rijksregisternummer » » RESERVATIE toerisme@dendermonde.be, +32 52 21 39 56, maximum 5x25 plaatsen »» A

Scheepvaartmuseum Baasrode Sint-Ursmarusstraat 137 9200 Dendermonde +32 52 33 72 38 info@scheepvaartmuseum.be

Rondleiding Hoe in het Baasroodse scheepsatelier Van Praet de tijd is gestopt

Stop de tijd. Dat mochten werklui van de scheepswerven in Baasrode op 31 december 1986 letterlijk meemaken. De werf werd gesloten, de machines bleven achter. Het Scheepvaartmuseum Baasrode illustreert het thema 'Stop de tijd' aan de hand van allerlei tijdsdocumenten. Wandel door het atelier Van Praet en proef van de unieke sfeer. Het lijkt wel alsof er morgen terug gewerkt wordt.

PAGINA 60

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Stedelijke musea Dendermonde

9200 Dendermonde +32 52 33 02 23 info@stoomtrein.be www.stoomtrein.be contact erfgoeddag: +32 52 33 02 23

Zwijvekemuseum Nijverheidsstraat 1 9200 Dendermonde +32 478 90 03 55 dimitri.beeckman@dendermonde.be www.dendermonde.be contact erfgoeddag: +32 478 90 03 55

Lezing De evoluerende tijd in foto’s en prenten Op basis van de collecties van het Historisch Documentatiecentrum gidst conservator Aimé Stroobants je door de evoluties, degradaties en restauraties op vlak van urbanisatie, woningbouw, openbare gebouwen, monumenten, kunstpatrimonium, feestelijkheden, rampen, vervoer en lokale dienstverlening in Dendermonde. » » Stadhuis Dendermonde (Reynoutzaal), Grote Markt, 9200 Dendermonde » » om 17 uur (duur: 1 uur) »» A

Concert Verleden en toekomst van onze orgels i.s.m. orgelcomité Organist Stijn Roels geeft een kort concert op het Van Peteghemorgel, afkomstig uit het gewezen Birgittines senklooster te Dendermonde. Vervolgens krijg je op het doksaal van organist Theo Roels uitleg over de werking van het orgel en de noodzaak van een restauratie en de daaraan verbonden procedure. » » Sint Appoloniakerk Appels, hoek Hoofdstraat-Vrijstraat, 9200 Dendermonde » » om 15 uur (duur: 1 uur) »» A

Stoomtrein DendermondePuurs vzw Station Baasrode Noord Fabrieksstraat 118

Tentoonstelling Keer terug naar 1922 en bouw mee aan een stoomlocomotief Foto's over de recente restauratie van een Haine-Saint-Pierre stoomlocomotief brengen je in sneltreinvaart terug naar 1922. Daarnaast kom je meer te weten over de lopende restauratieprojecten van nog oudere machines. Met een stoomtrein pendelen we afwisselend tussen Baasrode en Sint-Amands. Voor wie durft, is er een barbier die je fris geschoren terug afzet. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, vertrek stoomtrein uit Baasrode om 11.30, 12.45, 14, 15.15 en 16.30 uur, vertrek stoomtrein uit Sint-Amands om 11.55, 13.10, 14.25, 15.40 en 16.55 uur (duur treinrit: 20 min.) »» A

Eeklo Plattelandscentrum Meetjesland Leemweg 24 9980 Sint-Laureins +32 9 379 78 37 info@plattelandscentrum.be www.plattelandscentrum.be contact erfgoeddag: +32 9 327 04 47

Demonstratie Stop de tijd in Huysmanhoeve i.s.m. Erfgoedcel Meetjesland, culinair genootschap, vertelgenootschap, VVV Eeklo en provincie Oost-Vlaanderen

In woord en beeld belichten we de collectie van horlogemaker Minne uit Eeklo. Daarnaast ontdek je alles over de vroe-

provincie OOST-VLAANDEREN

LAND VAN DENDERMONDE Zeven gemeenten uit het Land van Dendermonde stoppen DE TIJD, maar ook HUN TIJD in een gevarieerd programma. De verenigingen in Buggenhout scharen zich achter een traject voor het beheer van hun verenigingsarchief. In Dendermonde kan je terecht voor onderzoek naar je voorouders, een bezoek aan de gevangenis of een scheepsatelier en een ritje met een stoom- of dieseltrein. Wie het wat rustiger aan wil doen, kan naar een met foto’s geïllustreerde lezing over het Dendermondse leven of naar een orgelconcert. Groot en klein kunnen het Hamme van vroeger en nu ontdekken tijdens wandelingen, begeleide tentoonstellingen of zelf voor de lens kruipen in een nostalgisch decor. In Laarne staat de evolutie van de telefonie in de 20e eeuw centraal. Lebbeke herbeleeft de jaren 1950 dankzij oude filmpjes. Private erfgoedverzamelaars zetten in Wetteren hun deuren open om je te laten zien hoe zij hun collecties behoeden voor de tand des tijds. Zele viert in stijl en toont prachtige feesten kermisaffiches uit de belle époque (ca. 1880-1914).

We draaien de klok terug naar de 20e eeuw en stoppen voor even de tijd. Wie woonde er in de huizen aan de noordzijde van het marktplein van Eeklo? Wat deden deze mensen en hoe zagen de handelspanden er toen uit? Laat je verrassen door een retrospectieve fototentoonstelling met materiaal uit het VVV-archief, tentoongesteld in de etalages van vandaag. » » Marktplaats Eeklo (Noordzijde), Markt z/n, 9900 Eeklo » » Doorlopend open van 9 tot 19 uur » » Deze activiteit loopt tot 5 mei 2013 »» A

Evergem Belgische Krulbolbond vzw Molen Doornzele Dries z/n 9940 Evergem

INFO

+32 476 46 60 02

Erfgoedcel Land van Dendermonde Nijverheidsstraat 3 9200 Dendermonde +32 52 25 03 40 info@egclandvandendermonde.be www.egclandvandendermonde.be

www.krulbol.be

huyghe.p@belgacom.net contact erfgoeddag: +32 476 46 60 02

Multimediapresentatie Krulbolerfgoed bewaard: laat jouw materiaal digitaal vereeuwigen i.s.m. Erfgoedcel Meetjesland en Gemeente Evergem

gere bewoners van de Huysmanhoeve in een film van de toenmalige BRT. We stoken de bakoven om te proeven van vers gebakken brood, gekruid met een woordje uitleg door de bakkers. Laat je smaakpapillen verwennen met stovebuispannenkoeken terwijl je luistert naar verhalen van vroeger.

lopend van 14 tot 17 uur, activiteit vertelgenootschap om 15 en 16 uur »» A

»» Provinciaal Streekcentrum Huysmanhoeve, Bus 1, 9900 Eeklo »» Doorlopend open van 11 tot 17 uur, activiteit culinair genootschap door-

+32 9 377 42 16

vvv Eeklo Garenstraat 31 9900 Eeklo

Tentoonstelling Van 'Conincks' tot de 'Pluime'

Krulbollen is een populaire sport in het Meetjesland. De krulbolexpo in de Molen van Doornzele toont de geschiedenis, de grote helden en leuke verhalen over het krulbollen. Heb jij ook herinneringen aan en verhalen over deze sport of heb je nog ergens oude foto's liggen? Kom dan tijdens Erfgoeddag naar de Molen en laat jouw materiaal digitaal inscannen! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

PAGINA 61

Gavere VVV 't Gaverland De Poort Markt 1 9890 Gavere +32 9 389 60 97 erfgoed@gavere.be www.gavere.be contact erfgoeddag: +32 496 08 54 33

Rondleiding De Sint-Amanduskerktoren

De Sint-Amanduskerk in Gavere is een sobere bakstenen kruiskerk. De oorspronkelijk 13e-eeuwse kerk werd omstreeks 1789 heropgebouwd en in 1874-1877 vergroot. Onder begeleiding van een deskundige gids nemen we je mee op een uitzonderlijk bezoek aan de kerktoren, het uurwerk en de klokken. In de kerk zelf belicht een tentoonstelling het thema 'tijd'. » » Sint-Amanduskerk, Molenstraat z/n, 9890 Gavere »» Doorlopend open van 10 tot 16 uur, geleid bezoek aan toren om 10, 11, 13, 14, 15 en 16 uur (te reserveren) » » RESERVATIE erfgoed@gavere.be, +32 9 389 60 97, maximum 6x10 plaatsen »» A

Gent Academie voor podiumkunsten Tweebruggenstraat 59 9000 Gent apk.sarahsmet@gmail.com www.apkgent.be contact erfgoeddag: +32 468 21 10 80

Rondleiding Acts in het boekenmagazijn van de bib

i.s.m. Stedelijke Openbare Bibliotheek Gent

Met een gids duik je de kelders van de bibliotheek in. 4,5 km boeken en tijdschriften worden hier bewaard. Van oude reisverhalen en jeugdboeken tot parels uit de Vlaamse letterkunde en wereldliteratuur. Boeken over Gent, de Wereldtentoonstelling 1913 en 100 jaar Vooruit staan extra in de kijker. Onderweg trakteren studenten van de Academie voor Podiumkunsten je op korte acts over tijdsbesef. » » Stedelijke Openbare Bibliotheek Gent, Graaf Van Vlaanderenplein 40, 9000 Gent » » om 10, 11, 14, 15 en 16 uur (duur: 1 uur, vanaf 10 jaar) » » RESERVATIE gentinfo@gent.be, +32 9 210 10 10, maximum 5x20 plaatsen »» A

Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis Bagattenstraat 174 9000 Gent +32 9 224 00 79 info@amsab.be www.amsab.be contact erfgoeddag: +32 498 26 36 80

Tentoonstelling Cinema Vooruit en restauratiesessies Kom naar onze Cinema Vooruit en zet de tijd even stil. Herbeleef de vorige eeuw en kies zelf waar je even halt wilt houden. Maar is die tijd wel te stoppen? Met een verrassende compilatie van filmfragmenten uit Amsab-ISG zie je hoe snel hij voorbijgaat. Ondertussen vreet de tijd ook aan onze collectie. Je komt te weten hoe we dit met restauratie en digitalisering een halt proberen toe te roepen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, om het uur geven restauratoren uitleg » » Deze activiteit loopt tot 30 augustus 2013 »» A

provincie OOST-VLAANDEREN

GENT Of je nu terugkeert in de tijd of vooruitblikt naar de toekomst, vast staat dat je je dit jaar op Erfgoeddag zeer bewust zal zijn van het begrip tijd. Archieven, documentatiecentra, heemkundige kringen en musea geven je aan de hand van oude foto’s, futuristische plannen, waardevolle kunstwerken, lyrische brieven en doorleefde verhalen een idee hoe het leven er in andere tijden moet uitgezien hebben. Bovendien kom je te weten hoe in vroegere tijden gedacht werd over de toekomst en hoe we vandaag omgaan met ons verleden. Op verschillende locaties demonstreren deskundigen het effect dat de tijd heeft op onze erfgoedcollecties. Ze leren ons iets over het bewaren en archiveren van papier, plant of dier. Gent herdenkt dit jaar de Wereldtentoonstelling van 1913. Tal van organisatoren wijden dan ook een activiteit aan de eeuw van de vooruitgang. Tijden veranderen en de vernieuwing die daarmee gepaard gaat, wordt niet altijd (meteen) gesmaakt. Na een bezoek aan de tentoonstelling over chirurgie in het Museum voor de Geschiedenis van de Geneeskunde ben je echter blij dat de tijd niet stil blijft staan! 65 activiteiten, waarvan 12 kinderactiviteiten en 7 gegidste wandelingen, fiets- of boottochten in 40 erfgoedinstellingen zijn gratis en doorlopend open van 10 tot 18 uur, tenzij anders vermeld. Los van de speciale Erfgoeddag-activiteiten kan je in alle musea de vaste collectie gratis bezoeken.

INFO STAM, Stadsmuseum Gent Bijlokesite Godshuizenlaan 2 9000 Gent +32 9 267 14 00 stam@gent.be www.stamgent.be

Archief OCMW Gent

Buren van de Abdij

Neermeerskaai 1B

Slachthuisstraat 26-30

9000 Gent

+32 9 266 94 01

+32 9 225 96 44

info.archief@ocmwgent.be

info@burenvandeabdij.be

www.ocmwgent.be/archief

www.burenvandeabdij.be

contact erfgoeddag: +32 9 266 94 01

contact erfgoeddag: +32 476 41 06 87

Tentoonstelling Ons stukje Gent: toen de Leie nog krom was We maken een wandeling door een stukje Gentse geschiedenis van het SintPietersstation tot aan Ekkergem en van het Patijntje tot aan de Bijloke. Bekende architecten, professoren, dichters en kunstenaars hebben hun stempel gedrukt op deze wijken. Dwars door deze straten gaan we op zoek naar wat er leefde in deze buurt. Foto’s, plannen, krantenartikels en teksten laten de straten van toen herleven.

Rondleiding Vergeten betekenissen en mysterieuze symboliek

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 25 oktober 2013 »» A

Workshop Ding dong. Wie woont hier?

100 jaar geleden ontwierpen enkele Gentse architecten prachtige gebouwen in de buurt van het Archief OCMW Gent. We gaan in gedachten aanbellen bij de vroegere bewoners en brengen ze in beeld. Hoe zagen ze eruit? Wat aten ze? Hoeveel kinderen woonden er? Welk behang hing er aan de muur? En sliep de poes toen ook al op de vensterbank? Originele foto’s uit die tijd geven je een beeld van toen, maar hoe denk jij dat deze mensen leefden? Maak je eigen collage, gedichtje of tekening en breng deze mensen en hun unieke verhaal opnieuw tot leven. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

PAGINA 62

Laat je verrassen door de vergeten betekenissen en de mysterieuze symboliek van de eeuwenoude grafstenen in de abdijruïne. De plek ademt het verleden en de vergankelijkheid van het wereldse, maar is tezelfdertijd ook vandaag nog een ‘thuis’ voor zoveel mensen. Hier komen verleden en heden elkaar tegen. » » Sint-Baafsabdij, Gandastraat - Voorhoutkaai (ingang via de Groene Kerk), 9000 Gent » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

Evocatie Magere Hein vertelt

Voor wie de Sint-Baafsabdij bezoekt, is de confrontatie met onze eigen eindigheid in de vorm van de dood op vele plaatsen, op vele manieren en in vele vormen aanwezig. Vertellers brengen op de begraafplaatsen in en rond de site verhalen over pest en cholera maar tonen je ook de 'chirurgijn' aan het werk. » » Sint-Baafsabdij (ingang via de Groene Kerk), Gandastraat/Voorhoutkaai z/n, 9000 Gent » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

een tag signeert, zo leer jij hier van een echte steenkapper je naam te beitelen in steen. » » Sint-Baafsabdij (ingang via de Groene Kerk), Gandastraat - Voorhoutkaai, 9000 Gent »» Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

Cultureel Centrum meulestede Meulesteedsesteenweg 515 9000 Gent +32 9 329 74 79 info@ccmeulestede.be www.ccmeulestede.be contact erfgoeddag: +32 473 17 98 70

Tentoonstelling Belgische filmaffiches uit de jaren 1950 en 1960 We draaien de klok terug naar de jaren 1950-1960, hét hoogtepunt van de getekende filmaffiche. De ontwerper evolueerde van anonieme kunstenaar tot ontwerper met een eigen stijl en signatuur. Denk maar aan de wereldberoemde ‘klare lijn’ van Hergé. Deze kunstvorm is ondertussen verdwenen, maar in de tentoonstelling komt de populaire en cinefiele cinema in 40 originele filmaffiches opnieuw tot leven. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 30 mei 2013 »» A

De wereld van Kina Sint-Pietersplein 14 9000 Gent +32 9 244 73 73

Workshop Steengoede graffiti

kinahuis@gent.be

A Namen en andere teksten werden en worden nog steeds met veel zorg

contact erfgoeddag: +32 9 244 73 73

gebeiteld in grafstenen, naamborden, beeldhouwwerken, enz. Zoals de graffitikunstenaar zijn muurschildering met

www.dewereldvankina.be

Rondleiding Opgezette dieren, draken en dino’s

A Zijn opgezette vogels echt? Hoe

provincie OOST-VLAANDEREN worden dode dieren in een museum bewaard en waarom rotten ze niet? De taxidermist toont je technieken om dieren te prepareren en te beschermen tegen de tand des tijds. En waarom lijken draken en dino’s eigenlijk op elkaar? Vraag het aan de museumgids! Hij heet alle tijdreizigers welkom om samen de tijd én de collectie in te duiken. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Design museum Gent Hotel de Coninck Jan Breydelstraat 5 9000 Gent +32 9 267 99 99 museum.design@gent.be www.designmuseumgent.be contact erfgoeddag: +32 9 267 99 99

Rondleiding Met een klokkenmaker op stap

In de verzamelingen van het Design museum Gent bevinden zich talrijke klokken. Ga met een professionele klokkenmaker op stap door de collecties en kom alles te weten over tandwielen, opwindmechanismen, slingers, wijzerplaten .... »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10.30 en 15 uur (te reserveren) » » RESERVATIE museum.design@gent. be, +32 9267 99 99, maximum 2x15 plaatsen »» A

workshop alles op z'n tijd!

A Nog even tijd voor creativiteit? Alles op z’n tijd! Ga in de workshop aan de slag met klokken en ontwerp je eigen bijzondere klok! »» Om 10.30 en 15 uur » » Reservatie museum.design@gent. be, +32 9 267 99 99, maximum 2x15 plaatsen

Gandante Waterlelielaan 1 9032 Gent - Wondelgem +32 9 375 31 61 info@gandante.be www.gandante.be contact erfgoeddag: +32 479 51 52 42

Fietstocht Gent gisteren, vandaag en morgen

Op de fiets ontdek je welke grote veranderingen de Wereldtentoonstelling in 1913 voorafgingen. Hoe gingen de Gentenaars om met hun veranderende stad? Waren ze even enthousiast als over hun 'schaapstal' vandaag? Is het toeval dat Gent 100 jaar later weer volop in vernieuwing is? Op onze tocht trachten we te achterhalen welke invloed stadsvernieuwing op de bewoners heeft, vroeger en vandaag. » » Stadshal, Emile Braunplein, 9000 Gent » » om 14 uur (duur: 2 uur) » » RESERVATIE info@gandante.be, +32 9 375 31 61, maximum 25 plaatsen »» A

Wandeling Over zware klokken en fijne weetjes

Rondrit | route Trage trekschuiten i.s.m. de cursisten 'Gids Kunststad Gent' van PCVO Het Perspectief Barges voeren sinds de 17e eeuw op het kanaal Gent-Brugge. Vanaf de 19e eeuw kregen de trage trekschuiten af te rekenen met concurrentie van snelle stoomboten en treinen. De barge kon niet meer mee en verdween helemaal. Tijdens een rondvaart met de Gentse Barge, gebouwd naar een historisch model en volgens ambachtelijke technieken, vertelt een gids de geschiedenis en teloorgang van de barges. » » Bijlokekaai en Muinkschelde, 9000 Gent » » om 10 en 14 uur van Bijlokekaai STAM naar Muinkschelde Kunstencenrum Vooruit, om 12 en 16 uur van Muinkschelde Kunstencentrum Vooruit naar Bijlokekaai STAM (duur: anderhalf uur) » » RESERVATIE denise@gentsebarge.be, maximum 4x40 plaatsen »» A

Gentse Cultuurvereniging Sint-Baafsplein 19 9000 Gent

We vertrekken in het ene pareltje van Gent, de Sint-Baafsabdij (inclusief bezoek), met zicht op dat andere pareltje van Gent, het belfort. Onderweg vertelt de gids graag kleine weetjes over zware klokken en grote verhalen over fijne belletjes.

contact erfgoeddag: +32 486 02 08 15

» » Sint-Baafsabdij, Spanjaardenstraat z/n, 9000 Gent » » om 10.30 uur (duur: 2 uur) » » RESERVATIE info@gandante.be, » +32 9 375 31 61, www.gandante.be, maximum 25 plaatsen »» A

Kerkbezoek behoort tot ons cultureel erfgoed, maar wordt door een toenemende secularisering anders ingevuld. De beklijvende reportage van fotograaf Reginald Van de Velde en kunsthistorica Anne-Françoise Morel roept prangende vragen op over het behoud en beheer van verlaten religieuze gebouwen. Ontdek kerken en kloosters die al jaren leegstaan, maar waar de verhalen nog springlevend zijn.

Gentse barge vzw Koophandelsplein z/n 9000 Gent +32 473 48 26 59 denise@gentsebarge.be www.gentsebarge.be

Tentoonstelling Sacrale Stilte i.s.m. Universiteitsbibliotheek Gent en Het Huis van Alijn

» » Norbertijnerkapel, Kaatsspelplein z/n, 9000 Gent » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, toelichting door Bart Verschaffel om

PAGINA 63

11 uur, rondleiding om 13 en 15 uur » » Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013 »» A

Gentse Gidsen

» » Bijlokesite, Godshuizenlaan 2, 9000 Gent » » om 13.45, 14.30, 15.15, 16 en 16.45 uur (duur: 30 min.) »» A

Bijlokesite

Het Huis van Alijn

Godshuizenlaan 2b

Kraanlei 65

9000 Gent

+32 9 233 07 72

+32 9 269 23 50

voorzitter@gentsegidsen.be

info@huisvanalijn.be

www.gentsegidsen.be

www.huisvanalijn.be

contact erfgoeddag: +32 476 73 83 80

contact erfgoeddag: +32 9 269 23 50

Wandeling Gentse eet- en drinkgewoonten doorheen de tijd

Workshop Tijd voor tachtig i.s.m. Tumult.fm, online mediaplatform, radioshow Urgent.FM en partners met een focus op kunst en cultuur in Gent voor al wat jong en/of student is

De tijd en de daarbij horende mode(grillen) hebben een invloed op onze drinken eetgewoonten. Een gids neemt je mee op een wandeling langs oude markten, de haven en middeleeuwse handelsstraten. Daarbij wordt duidelijk dat de evolutie in de Gentse eet- en drinkgewoonten van zowel rijk als arm het gevolg zijn van sociale, culturele en politieke verschuivingen. » » Het Groot Vleeshuis, Groentenmarkt, 9000 Gent » » start rondleiding om 10 en 14 uur (duur: 2 uUR) » » RESERVATIE info@gentsegidsen. be, +32 9 233 07 72, maximum 2x25 plaatsen »» A

Rondleiding Bijlokesite, Halte Bijloketuinen i.s.m. STAM en Muziekcentrum De Bijloke

Vandaag is de Bijlokesite een bruisende cultuurhaven, maar ooit werd de site bewoond door verzorgende cisterciënzerzusters, vlijtige artsen en academische hoogleraren. Het hedendaagse uitzicht getuigt nog van die geschiedenis. Verspreid over de Bijlokesite staan gidsen die elk een halte uit het vroegere leven op de site uit de doeken doen. Halte Bijloketuinen!

In het Huis van Alijn stopt de tijd niet. Op Erfgoeddag zetten we de jaren 1980 centraal. Stap mee in dit decennium en help het eighties-gehalte van de museumcollectie mee opkrikken. Tumult.fm zorgt alvast voor de computergestuurde beats en de acid party. Haal die video’s, muziekcassettes, computergames, foto’s en buttons maar boven. Beat it! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Historische Huizen Gent Sint-Baafsabdij Sint-Pietersplein 9 9000 Gent +32 9 243 97 30 tania.eeckhout@gent.be www.sintpietersabdijgent.be

Tentoonstelling Histories of Thoughts Tijd is een verschijnsel waarbij alles onophoudelijk in een verleden duikt waaruit het nooit terugkeert. Op de SintBaafssite krijgt tijd een andere dimensie. Tijd als inspiratiebron voor kunstenaars in woord, klank en beeld wordt voor de bezoeker een emotie. Onderga een mix

provincie OOST-VLAANDEREN van hedendaagse kunstvormen over tijd en vergankelijkheid, die elk op zich de tijd trachten te ontstijgen. »» Sint-Baafsabdij (ingang via groene deur), Gandastraat - Voorhoutkaai, 9000 Gent »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, om 10.45 uur gedicht Peter Flynn en groep, om 11 uur piano Frederik Croene en Timo Van Luyck, om 11.30 uur gedicht Guido Vanhercke, om 12 uur viool en gitaar Bryan en Glynn, om 13 uur gedicht Guido Vanhercke, om 14 uur piano Frederik en Timo, om 15 uur gedicht Peter Flynn, om 16 uur viool en gitaar Bryan Green en Glynn Cicada en om 17 uur performance Ilse Roman »» A

Historische Huizen Gent Sint-Pietersabdij

Tentoonstelling Pop-up museum voor één dag Nieuwe Gentenaars doen de tijd stilstaan bij betekenisvolle momenten uit hun migratiegeschiedenis aan de hand van zelfgekozen objecten en het verhaal erachter. Film- en audiofragmenten met getuigenissen dompelen je onder in de belevingswereld van migranten. Liggen je roots buiten Gent? Bouw dan zelf mee aan het museum. Breng een object of kleinood mee en bevestig het op onze ‘groeimuur’. » » De witte Gaanderij (tegenover ingang STAM), Bijlokesite Godshuizenlaan 2, 9000 Gent »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Klooster Paters Karmelieten 9000 Gent +32 9 225 57 87

9000 Gent

info@karmel-gent.be

+32 9 243 97 30

www.karmel-gent.be

tania.eeckhout@gent.be

contact erfgoeddag: +32 9 225 57 87

www.sintpietersabdijgent.be

Op de laatste dag van de tentoonstelling ‘Onbekende beelden. Sterke verhalen’ brengt het a-capellakoor Aquarius liederen met als thema ‘Als mensen sterven, zingen ze liederen’. Het wordt een muzikale bloemlezing waarin het tijdloze van verdriet in oorlog wordt bezongen. »» om 17 uur »» A

Integratiedienst Stad Gent

Rondleiding Onthaasten bij de karmelieten

Een rondleiding bij en door de karmelieten zorgt voor een bijzondere tijdsbeleving. In alle rust en sereniteit vertellen de paters je meer over hun rijke geschiedenis en het leven in een klooster anno 2013. De levenswijze van de paters doet je de gejaagdheid van alledag even vergeten. Stop de tijd en leef even in het nu op deze plaats van bezinning en onthaasting. » » Doorlopend open van 11 tot 17 uur »» A

9000 Gent

Koninklijke Bond der Oostvlaamse Volkskundigen

+32 9 265 76 95

Kraanlei 65

Kaprijkestraat 12

» » Doorlopend open van 11 tot 16.30 uur »» A

rebecca.vangestel@gent.be

9000 Gent

contact erfgoeddag: +32 474 72 01 38

+32 9 329 71 45 secretariaat@kbov.be www.kbov.be

Juli 1929. Louis Varlez, vermaard om zijn progressieve visie op werkloosheid en migratie, vertrekt op een wereldreis van 9 maanden in opdracht van de Internationale Arbeidsorganisatie, waar hij een topfunctie bekleedt. Zijn neef, Lucien Brunin, vergezelt hem, houdt een reisdagboek bij en neemt veel foto’s. Die kan je nu bekijken. Stop even onze tijd om te vertoeven in de wereld van 1930.

preventieve conservatie is, en hoe het MIAT er alles aan doet om de collectie te vrijwaren. Een uitdaging, want wat goed is voor het ene voorwerp is soms rampzalig voor het andere. Beestjes en schimmels liggen altijd op de loer. Een expert vertelt je hoe objecten worden behandeld en gereinigd. Al eens een museumstofzuiger uitgetest?

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 31 mei 2013 »» A

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, demonstratie om 10, 11, 15 en 17 uur (duur: 45 min.) »» A

9000 Gent

MIAT

Workshop Poetsen en verpakken is plezant

+32 497 52 88 03

Minnemeers 9

Kunstencentrum Vooruit Sint-Pietersnieuwstraat 23

luc@vooruit.be

9000 Gent

www.vooruit.be

+32 9 269 42 00

contact erfgoeddag: +32 9 267 28 28

publiekswerking.miat@gent.be www.miat.gent.be

Burgstraat 46

Sint-Pietersplein 9

Concert Als mensen sterven, zingen ze liederen

Tentoonstelling Voor wie de tijd al gestopt is Een blik op afscheidsbrieven, niet enkel van personen maar ook voor dieren. Het kan gaan om een definitief afscheid bij overlijden, maar ook om het uiteengaan van een groep. Je ontdekt zowel uitingen van droefheid als grappige bekendmakingen.

Multimediapresentatie Vooruit100 multimedia, exclusieve preview

Samen met jou testen we de nieuwe digitale snufjes ontwikkeld naar aanleiding van ons 100-jarig bestaan. Met ‘Time Machine’, een intuïtieve interactieve audiovisuele installatie, reis je door ons verleden en archief. ‘Vooruit Virtueel’ is een multiplayergame waarin je virtueel door het gebouw en de geschiedenis wandelt. Je komt op plekken waar je anders nooit zou (mogen) komen. » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» A

Liberaal Archief vzw Kramersplein 23 9000 Gent +32 9 221 75 05 info@liberaalarchief.be www.liberaalarchief.be contact erfgoeddag: +32 9 221 75 05

Tentoonstelling Un tour du monde, 1929-1930 (Louis Varlez - Lucien Brunin)

PAGINA 64

contact erfgoeddag: +32 9 269 42 26

Rondleiding Over kleine beestjes, muffe schimmels en azijn

Vervelende ronde gaatjes in hout, een verroest ijzeren voorwerp, schimmel, beschadigde films … voor een museum is dit realiteit. Aan de hand van museum objecten en voorwerpen uit het depot, vertelt een gids hoe het MIAT hiertegen ten strijde trekt, zonder daarbij de objecten te beschadigen. Je krijgt een unieke blik achter de schermen, onder meer in het filmdepot. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10, 11, 12, 13, 14, 15 en 16 uur (duur: anderhalf uur, te reserveren) » » RESERVATIE publiekswerking.miat@ gent.be, +32 9 269 42 20, maximum 7x15 plaatsen »» A

Demonstratie Hoe bewaart het MIAT zijn voorwerpen in het museumdepot?

Een expert demonstreert je wat

Laat je oogappel kennismaken met behoud en beheer op maat. We verfraaien een boek met een omslag, maken een museumverpakking voor keramiek en meten de zuurtegraad van karton, papier en plastic. Neem zelf een boek en/of koffietas mee en ga aan de slag! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Museum Dr. Guislain Jozef Guislainstraat 43 9000 Gent +32 9 216 35 95 info@museumdrguislain.be www.museumdrguislain.be contact erfgoeddag: +32 9 216 35 95

Tentoonstelling De tijd te kijk gezet Voor deze Erfgoeddag worden enkele unieke historische fotocollecties uit de psychiatrie eenmalig tentoongesteld. Met foto’s wordt de tijd gevat en de geschiedenis vastgezet, maar niets is wat het lijkt. Want hoe ze het tonen, wat ze tonen, en vooral wat ze niet tonen zegt veel. Geven foto’s dan toch geen mooi tijdsbeeld, bewaren ze de tijd minder correct dan het lijkt? Ontdek het in het museum.

provincie OOST-VLAANDEREN »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Museum voor Schone Kunsten Citadelpark z/n 9000 Gent +32 9 240 07 07 msk.educatie@gent.be www.mskgent.be contact erfgoeddag: +32 9 240 07 07

Workshop Vereeuwig jezelf

A Portretten worden al jaar en dag gemaakt om ‘knappe koppen’ te vereeuwigen. Vele hebben de tand des tijds doorstaan, waardoor we ze nu in al hun pracht kunnen bewonderen. Vandaag bekijken we enkele van deze ‘historische foto’s’ van dichtbij. Ga op stap met een gids en schilder nadien een portret in het atelier, of laat jezelf vereeuwigen in de fotostudio. »» om 10.30 en 14 uur (te reserveren), fotostudio doorlopend tussen 11 en 18 uur » » RESERVATIE msk.educatie@gent. be, +32 9 240 07 07, maximum 2x20 plaatsen »» A

Lezing De restauratie van het 'Lam Gods' Gedurende vijf jaar wordt het 'Lam Gods' gerestaureerd in het museum. Met zijn academische onderzoeksgroep van de UGent coördineert professor Martens de wetenschappelijke ondersteuning bij de conservatie en de restauratie. In zijn lezing stelt hij onder meer de vraag of de restauratie ons terugbrengt naar de tijd van Van Eyck of daarentegen net de leeftijd van het retabel reveleert. »» om 10.30 uur » » RESERVATIE msk.educatie@gent.be,» +32 9 240 07 37, maximum 120 plaatsen »» A

Concert Aan tijd gebonden i.s.m. Dudoka, kamerkoor voor hedendaagse klassieke muziek In dit koffieconcert bezingt een veertienkoppig koor de avond en nacht, de seizoenen en belangrijke gebeurtenissen in het leven zoals geboorte, huwelijk en dood. Een verrassend concert rond overgangen en periodes of momenten waar de tijd even lijkt stil te staan. Met werk van Kurt Bikkembergs (Vlaanderen), Sinnéad O'Connor (Ierland), Zoltan Kodaly (Hongarije) …

hoogleraren. Het hedendaagse uitzicht getuigt nog van die geschiedenis. Verspreid over de Bijlokesite staan gidsen die elk een halte uit het vroegere leven op de site uit de doeken doen. Halte Muziekcentrum De Bijloke!

dromen. Acteurs nemen je telkens weer mee in hun verhaal. Op Erfgoeddag nemen ervaren gidsen je mee op een rondleiding achter de schermen. Ze focussen op verhalen, anekdotes en weetjes uit de verschillende tijdsperiodes tussen 1965 en 2013. Je krijgt een boeiend overzicht van jarenlang Gents stadstheater.

» » Muziekcentrum De Bijloke, Bijlokekaai 7 (ingang via Godshuizenlaan 2), 9000 Gent » » om 10, 10.45, 11.30, 12.15 en 13 uur (duur: 30 min.) »» A

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10.30, 11.30, 12.30, 13.30, 14.30, 15.30 en 16.30 uur »» A

NTGent

OCMW Gent

Koninklijke Nederlandse Schouw-

Onderbergen 86

Rondleiding Het trage familieportret

burg

9000 Gent

Sint-Baafsplein 17

+32 9 266 93 97

Het familieportret van de 17e-eeuwse Vlaamse barokschilder Cornelis de Vos, waarbij een familiaal samenzijn voor de eeuwigheid werd vastgelegd, herinnert aan een hedendaagse foto. Toch is het geen snapshot, maar het resultaat van een langzame techniek en een weloverwogen programma met symbolische betekenis en moraliserende bedoeling. We kijken naar het schilderij en bespreken wat we zien.

9000 Gent

www.ocmwgent.be

» » om 15 uur »» A

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 14, 16 en 17 uur »» A

Muziekcentrum De Bijloke Bijlokekaai 7 9000 Gent +32 9 233 68 78 info@debijloke.be www.debijloke.be contact erfgoeddag: +32 478 78 34 26

Rondleiding Bijlokesite: Halte Muziekcentrum De Bijloke i.s.m. STAM en Gentse Gidsen

Vandaag is de Bijlokesite een bruisende cultuurhaven, maar ooit werd de site bewoond door verzorgende cisterciënzerzusters, vlijtige artsen en academische

+32 9 269 35 29 dirk.crommelinck@ntgent.be www.ntgent.be contact erfgoeddag: +32 9 269 35 29

Workshop Doe de tijd stoppen

NTGent haalt alles uit de kast om je op Erfgoeddag speciaal te verwennen. Vertellen, toneelspelen, dansen, voorlezen, illustreren, filmen ... Op alle mogelijke manieren gaan we samen spelenderwijs onderzoeken hoe we de tijd kunnen stopzetten. Je stippelt je eigen doe-parcours uit. Ervaren docenten laten je zelfs zonder teletijdmachine een tijdreis maken! » » Doorlopend open van 11 tot 18 uur (8-12 jaar) » » RESERVATIE publiekswerking@ ntgent.be, +32 9 369 25 29, www. ntgent.be »» A

Rondleiding In de schouwburg stopt de tijd elke keer weer ...

Theatermakers spelen veel met het thema tijd, van flashbacks tot toekomst-

PAGINA 65

Tentoonstelling Van Kronos naar Kairos i.s.m. senioren van de Lokale Dienstencentra van OCMW Gent, woonzorgcentrumbewoners en bewoners van de seniorenflats Antoniushof, studenten van het Hoger Kunstonderwijs en diverse middelbare scholen

We tonen creaties die het resultaat zijn van een intergenerationele samenwerking. Jongeren gingen in dialoog met ouderen en lieten zich inspireren door de boeiende levens van ouderen. Door in volle concentratie te werken, vloog de tijd voorbij en vloeiden kennis en vaardigheden van de ene generatie naar de volgende. Of hoe ouderen ook een voorbode voor vernieuwing kunnen zijn. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Poëziecentrum vzw Het Toreken Vrijdagmarkt 36 9000 Gent +32 9 225 22 25 sieglinde.vanhaezebrouck@poeziecentrum.be

www.poeziecentrum.be contact erfgoeddag: +32 9 225 22 25

Tentoonstelling Ik droomde dat ik langzaam leefde Ach, de tijd! Dichters raken er nooit over uitgepraat. Velen zijn hun tijd vooruit, anderen zijn tijdreizigers, nog anderen willen de tijd tot stilstand brengen. Poëziecentrum presenteert een veelzijdige en multimediale tentoonstelling die de worsteling tussen dichters en de tijd documenteert, met o.a. het tijdschrift Tijd en Mens, poëzie(scheur)kalenders, jaargetijdenboeken en tijdsgedichten. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 17 mei 2013 »» A

Wandeling Poëzieroute langs de klokken van Gent

Wandel mee langs de klokken van Gent, waar de tijd telkens even wordt stopgezet. Bij ieder uurwerk wordt een gedicht over tijd voorgedragen. Hoe wordt tijd in poëzie stilgezet? Hoe kan tijd worden teruggedraaid met woorden? Hoe vecht een gedicht tegen het verstrijken van de tijd? Een mooie bloemlezing uit het archief van het Poëziecentrum geeft antwoord aan jong en oud. » » om 11 en 15 uur (duur: 1 uur) » » RESERVATIE educatief@poeziecentrum.be, +32 9 225 22 25, maximum 2x20 plaatsen »» A

Workshop Maak je eigen poëzietijdcapsule voor 2033

Samen met een dichter schrijf je een gedicht over de toekomst. Hoe zal de wereld er over 20 jaar uitzien? Je stopt je gedicht in een poëzietijdcapsule die je thuis of in het Poëziecentrum voor 20 jaar bewaart. In 2033 wordt je gedicht gelezen door de mensen in de toekomst. Wie weet zijn jouw ideeën dan wel waarheid geworden.

provincie OOST-VLAANDEREN » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Dansvoorstelling Mouvemologies i.s.m. Marie Martinez en Artistes Dans Compagnie

Met dans en muziek stelt choreografe Marie Martinez de artistieke processen en bevragingen van kunstenaars op een andere, meer fysieke manier voor aan het publiek. Hoe kijkt een publiek naar beelden? Hoe wordt een kunstwerk gelezen? Hoe komt een beeld tot stand? Deze dansperformance speelt in op de locatie en de tentoonstelling 'Ensemblematic'. » » Doorlopend open van 13 tot 14.45 uur »» A

Gent, MIAT, compositie met enkele bewaarmethoden

»» Doorlopend open van 14 TOT 18 uur (duur: 30 min., 10-14 jaar) »» A

contact erfgoeddag: +32 9 269 29 10

i.s.m. Universiteit Gent, de kathedrale kerkfabriek, Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Museum voor Schone Kunsten Gent Kom het wereldberoemde 'Lam Gods' ont(k)leden en los samen met architectuurstudenten het vraagstuk op over de ideale plaats voor het 'Lam Gods' na de restauratie. Een drievoudige tentoonstelling belicht de opbouw van het veelluik en het wetenschappelijk onderzoek daarrond, de zoektocht van studenten naar de ideale locatie voor het 'Lam Gods' en de meest actuele informatie van de restauratoren zelf.

Tentoonstelling Het Lam Gods ont(k)leed. De restauratie op de voet gevolgd

» » Doorlopend open van 10 tot 17 uur » » Deze activiteit loopt tot 31 december 2013 »» A

Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster Caermersklooster Vrouwebroersstraat 6 9000 Gent +32 9 269 29 10 caermersklooster@oost-vlaanderen.be www.caermersklooster.be

S.M.A.K. N. De Liemaeckereplein 2 9000 Gent +32 9 240 76 01 info@smak.be www.smak.be contact erfgoeddag: +32 9 240 76 01

Zoektocht Stop de tijdzoektocht in S.M.A.K.

Lezing Er was eens ... een verhaal over tijd Leo Copers realiseerde in het Citadelpark naar aanleiding van TRACK het Museakerkhof. Het monumentale werk, met granieten grafzerken voor verschillende musea, biedt kritiek op de musealisering van beroemde kerkhoven en de huidige popularisering van musea zelf. Neem plaats op het picknickdeken en laat je meevoeren in vertelsels over bewaren en vasthouden van schoonheid in relatie tot de tijdgeest. » » om 11 en 15 uur (duur: 45 min.) » » RESERVATIE boekjebezoek@gent. be, +32 9 267 14 66, maximum 2x25 plaatsen »» A

Sarteelhuis

Albino Mion, schoonzoon van Leon Sarteel, leidt je rond in het atelier, de expositiezaal en de hal en geeft uitleg over de werkwijze van de beeldhouwer. We leggen de nadruk op de conservatie van de collectie aan de hand van foto's van de verschillende restauratiefasen van enkele gipsen beelden. We ontdekken ook sporen van restauratie en bewaring van de oorspronkelijke toestand. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om het half uur »» A

Sint-Baafskathedraal Hoofdkerkstraat 1 9000 Gent +32 9 269 20 45 bart.maton@kerknet.be www.sintbaafskathedraal.be contact erfgoeddag: +32 496 20 82 64

Tentoonstelling Gentse seminaristen in Wezel 1813-2013 i.s.m. Bisdom Gent Dit jaar viert het bisdom de 200e verjaardag van een dramatisch incident. Bisschop de Broglie werd door Napoleon gevangengezet in Parijs en als bisschop van Gent vervangen door de la Brue. Deze benoeming werd door de clerus en de seminaristen niet erkend, met alle gevolgen van dien. Ontdek in de SintBaafskathedraal waarom 1813 een ‘annus horribilis’ was voor het bisdom Gent. » » Sint-Baafskathedraal, Sint-Baafsplein z/n, 9000 Gent » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

A Hoelang deed de kunstenaar erover om het kunstwerk te maken? Wat

Vaderlandstraat 166 +32 9 222 33 53

is het geboortejaar van de kunstenaar? Ga op zoek in het museum, kijk exact één minuut naar een schilderij en geef antwoord op onze vragen. Dien je antwoordformulier in aan de balie en ontvang een S.M.A.K.-cadeau!

STAM - Stadsmuseum Gent

contact erfgoeddag: +32 9 222 33 53

Godshuizenlaan 2

Rondleiding Beelden van Sarteel (1882-1942) bewaren en koesteren i.s.m. Isabella Mion en Erwin Verstuyft

+32 9 267 14 68

PAGINA 66

9000 Gent

9000 Gent anja.hellebaut@gent.be www.stamgent.be contact erfgoeddag: +32 9 267 14 00

provincie OOST-VLAANDEREN Concert Aperitiefconcert i.s.m. Dudoka, kamerkoor voor hedendaagse klassieke muziek In dit aperitiefconcert bezingt een veertienkoppig koor de avond en nacht, de seizoenen en belangrijke gebeurtenissen in het leven zoals geboorte, huwelijk en dood. Een verrassend concert over perio des en overgangen of momenten waar de tijd even lijkt stil te staan. Met werk van Kurt Bikkembergs (Vlaanderen), Sinnéad O'Connor (Ierland), Zoltan Kodaly (Hongarije) … »» om 11 uur »» A

Wandeling Op zoek naar Meneer Perdu i.s.m. vzw De Kleine Expeditie

Het Miljoenenkwartier is het decor voor een vertelwandeling waarin acteurs de periode voor, tijdens en na de Wereldtentoonstelling 1913 schetsen. Aan de hand van een verzameling silhouetten, een erg populair souvenir in die tijd, maken we kennis met een zekere Meneer Perdu. Zijn belevenissen en ontmoetingen zijn een opmerkelijke getuigenis van een bewogen tijd. »» Station Gent Sint-Pieters, 9000 Gent »» om 14, 14.30, 15, 15.30 en 16 uur (duur: 2 uur) » » RESERVATIE boekjebezoek@gent. be, +32 9 267 14 66, maximum 5x20 plaatsen »» A

Zoektocht Niet voor slakken

Rondleiding Bijlokesite, Halte STAM i.s.m. Muziekcentrum De Bijloke en Gentse Gidsen

UGent - Faculteitsbibliotheek Letteren en Wijsbegeerte Rozier 44 9000 Gent +32 9 331 33 82 lib.flw@ugent.be www.flw.ugent.be/bibliotheek contact erfgoeddag: +32 9 331 33 75

Rondleiding Naar een 21eeeuwse bibliotheek

In het 19e-eeuwse klassieke bibliotheek model werden boeken bij de hand gehouden in kleine seminarie- en vakgroepbibliotheken. In de 21e eeuw zetten we de grote sprong voorwaarts en fungeert de bibliotheek als een volwaardige partner van het onderwijs en onderzoek. Daarbij wordt volop gebruikgemaakt van de mogelijkheden van het digitale tijdperk.

Op Erfgoeddag race je op de Bijlokesite individueel of met het hele gezin tegen de tijd. Hoe sneller en hoe meer juiste antwoorden je vindt over het vroegere leven op de Bijlokesite, hoe langer je bovenaan het klassement blijft staan. Wie durft de uitdaging aan te gaan?

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16 en 17 uur »» A

»» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Krijgslaan 281 - S30

UGent - Gentse Universitaire Musea 9000 Gent

+32 9 264 49 30 kristel.wautier@ugent.be

Tentoonstelling universiTIJD i.s.m. Etnografische Verzamelingen, Archeologisch Museum, Museum voor de Geschiedenis van de Geneeskunde, Museum voor Dierkunde, Plantentuin, Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen, Museum Morfologie en Universiteitsarchief

Tijd is relatief, zo leerde Einstein ons. Dat blijkt eens te meer in de tentoonstelling ‘universi-TIJD’. De Gentse universitaire collecties staan elk vanuit hun eigen invalshoek stil bij het fenomeen tijd en nemen je mee op een tijdreis langs etnische volkeren, de planten- en dierenwereld, het dokterskabinet en het labo van de wetenschapper! » » Het Pand (Novicengang), Onderbergen 1, 9000 Gent » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

UGent - Museum voor Dierkunde HIKW-gebouw K.L. Ledeganckstraat 35 9000 Gent +32 9 264 52 28 dominick.verschelde@ugent.be www.museumvoordierkunde. ugent.be contact erfgoeddag: +32 474 97 58 53

Tentoonstelling Stop de biologische klok! De trukendoos van de natuur en de wanhoop van collecties We bestuderen verschillende manieren en trucjes zoals hibernatie, bevriezing, droogteaanpassing of leven zonder water waarmee dieren de tijd stoppen om barre periodes te kunnen overbruggen. Niet alleen in de natuur maar ook binnenshuis in collecties blijken deze methodes zeer efficiënt. Wat kunnen we als collectie-

PAGINA 67

beheerders doen om ons te verdedigen tegen deze ongewenste bezoekers? » » Ingang via universitaire Plantentuin » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 11.45, 14 en 16 uur (reservatie aangewezen) » » Deze activiteit loopt tot 23 juli 2013 » » RESERVATIE dominick.verschelde@ ugent.be, +32 9 264 52 28 of +32 474 97 58 53, maximum 3x25 plaatsen »» A

Workshop Ecology Pursuit: een bio- en ecologisch vragenspel

Dieren die de tijd kunnen stoppen, komen heel dikwijls in extreme gebieden voor. We maakten een bordspel om jouw kennis van hun woongebied en milieu te testen. Na iedere vraag stoppen we de klok, want je antwoordtijd is beperkt. De dieren uit de vragen die je niet kent, bekijken we in het museum. Durf jij mee te doen? » » ingang via universitaire Plantentuin » » om 10 uur (duur: anderhalf uur, te reserveren, 9-13 jaar) » » RESERVATIE dominick.verschelde@ ugent.be, +32 474 97 58 53, maximum 8 plaatsen »» A

UGent - Museum voor geschiedenis van de geneeskunde het PAND Onderbergen 1 9000 Gent +32 9 223 08 32 museumgeneeskunde@ugent.be www.ugent.be/ge/museum contact erfgoeddag: +32 9 223 08 32

Tentoonstelling Reis door de tijd in de chirurgie De tentoongestelde chirurgische instrumenten illustreren de evolutie

van de chirurgie van de steentijd tot de Eerste Wereldoorlog. Dompel je onder in de fantastische vooruitgang van deze discipline en ontdek de merkwaardige gelijkenissen tussen sommige instrumenten uit de oudheid en hun moderne equivalenten. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

UGent - Plantentuin Universiteit Gent K.L. Ledeganckstraat 35 9000 Gent +32 9 264 50 73 chantal.dugardin@ugent.be www.plantentuin.ugent.be

Rondleiding Eeuwig jong en tijdloos oud

Levende fossielen, stokoude kiemkrachtige zaden, jaarlijkse verjonging in de lente: bij planten lijkt de klok soms gestopt of teruggedraaid. Tijdens deze rondleiding leren we welke strategieën ze hiervoor in petto hebben. We hebben ook oog voor symboliek, en voor de manier waarop sommige planten voor de mens de tijd doen stilstaan. » » Doorlopend open van 10 tot 16 uur, rondleiding om 10.30, 13, 14.30 en 16 uur »» A

Rondleiding Schatten in de kelder: rol en functie van een modern herbarium

In de kelders van de Plantentuin vind je een schat aan gedroogde kruiden, zaden en vruchten. Voor deze planten werd de tijd letterlijk stopgezet. Ze werden verzameld, gedroogd en opgeborgen in referentiecollecties. Tijdens het bezoek leer je hoe we deze planten(delen) beschermen tegen de natuurlijke afbraak en bewaren voor het nageslacht. » » doorlopend tussen 11 en 12.30 uur en 14 en 17 uur »» A

provincie OOST-VLAANDEREN Workshop Start zelf je eigen herbarium

A Bloemen zijn mooi maar verwelken snel. Ben je nieuwsgierig hoe je planten kan drogen en kan bewaren? Welke informatie stop je best bij de plant? Waarvoor wordt een collectie gedroogde planten gebruikt? Tijdens deze workshop kan je zelf de handen uit de mouwen steken en een herbarium maken. Misschien leg je wel de basis voor je eigen herbarium! »» om 14.30 uur (8-12 jaar) » » RESERVATIE chantal.dugardin@ ugent.be, +32 9 264 50 73, maximum 15 plaatsen »» A

Lezing Reizen door de tijd in het Instituut van de Wetenschappen, 1883-2013 i.s.m. UGentMemorie, het virtuele geheugen van de Universiteit Gent Aansluitend op de interactieve digitale tijdlijn laten we (ervarings)deskundigen aan het woord over de geschiedenis van het ‘Institut des Sciences’ of het 'RozierPlateaugebouw’. Al 130 jaar worden de ruimtes in dit gebouw voor verschillende doeleinden en door verschillende mensen gebruikt. De lezing belicht een uniek stuk academisch erfgoed. » » om 12 en 15 uur » » RESERVATIE lib.flw@ugent.be, +32 9 331 33 82, maximum 40 plaatsen »» A

UGent. Faculteitsbibliotheek Letteren en Wijsbegeerte

Zebrastraat NV

Rozier 44

9000 Gent

Zebrastraat 32/001

9000 Gent

+32 477 78 90 98

+32 9 331 33 82 of 75

isolde@zebrastraat.be

lib.flw@ugent.be

www.zebrastraat.be

www.flw.ugent.be/bibliotheek contact erfgoeddag: +32 9 331 33 75

Tentoonstelling Reizen door de tijd in het Instituut van de Wetenschappen, 1883-2013 i.s.m. UGentMemorie, het virtuele geheugen van de Universiteit Gent Het Instituut van de Wetenschappen werd sinds zijn opening in 1883 voortdurend uitgebreid, verbouwd en vernieuwd om de snelheid van de wetenschappelijke vernieuwingen bij te benen. Een tentoonstelling met fotoreportages en een interactieve tijdlijn brengt aan de hand van tekst en beeld structuur in de geschiedenis van het 'RozierPlateaugebouw' en zijn gebruikers. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Rondleiding Zebrastraat: 100 jaar na haar deelname aan de Wereldtentoonstelling van 1913

100 jaar geleden werd de hele wereld in Gent uitgenodigd om te komen kijken naar het wooncomplex in de Zebrastraat. Het werd als een typevoorbeeld voorgesteld van comfortabel wonen zonder verlies van licht en ruimte. Kom ontdekken wat er zo bijzonder is aan De Cirk en hoe groepswonen, samenleven en alles wat daarmee gepaard gaat evolueerde in de loop der tijden. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 10, 14 en 16 uur (te reserveren) » » RESERVATIE isolde@zebrastraat. be, +32 477 78 90 98, maximum 3x25 plaatsen »» A

Gent

Mariakerke Heemkundige kring Marka vzw Zandekensstraat 13 9030 Gent - Mariakerke +32 479 24 74 54 marka@telenet.be www.heemkringmarka.be contact erfgoeddag: +32 479 24 74 54

Tentoonstelling Mariakerkse vlaggen dekken de lading

Zoals elke gemeente kende ook Mariakerke in het verleden een bloeiend verenigingsleven. De tentoonstelling pakt uit met vlaggen, symbolen, foto’s en teksten die de Heemkundige Kring bewaart om de herinnering aan ter ziele gegane verenigingen levendig te houden voor toekomstige generaties. » » Mariakerkeplein 8, 9030 Gent - Mariakerke » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Gent

Sint-Amandsberg

begijnhofarchief brengen we het ritme van de dag en het tijdsgebruik van de begijnen gedurende het (kerkelijk) jaar in beeld. Uit het rijke erfgoedpatrimonium brengen we kunstwerken samen om tijd en vergankelijkheid uit te beelden. Of hoe de begijnen mystiek en devotie konden verweven met de dagelijkse arbeid in dienst van medemensen binnen en buiten het hof. » » Begijnhofkerk Sint-Amandsberg » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Tentoonstelling 1963, het tij keerde in Het Pand i.s.m. D.S.M.G. (DOBEG) Aan de hand van foto’s en merkwaardige documenten uit de erfgoedarchieven van architect-restaurator Michel Bourgois (1936-2011) zie je hoe bouwvallig het voormalige dominicanenklooster er 50 jaar geleden bijstond. In 1963 is dankzij de aankoop door de Gentse universiteit de verloedering gestopt. Ontdek het verhaal achter de foto’s en maak kennis met de opeenvolgende bewoners van Het Pand. » » Begijnhofkerk Sint-Amandsberg » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

vzw Gallische Hoeve Alfons Braeckmanlaan 430 9040 Gent - Sint-Amandsberg

Begijnhof Sinte-Elisabeth vzw

+32 494 12 28 66

Groot Begijnhof Sint-Amandsberg

info@gallischehoeve.be

Groot Begijnhof 67

http://on.fb.me/gallischehoeve

9040 Gent - Sint-Amandsberg

contact erfgoeddag: +32 478 71 30 33

+32 9 228 23 08 info@grootbegijnhof.be www.grootbegijnhof.be contact erfgoeddag: +32 498 24 29 95

Tentoonstelling De christelijke verankering van de tijd in het Begijnhof i.s.m. D.S.M.G. (DOBEG) Aan de hand van stukken uit het

PAGINA 68

Spektakel Door de Tijdspoort naar de IJzertijd

A Op een door de tijd vergeten plek kunnen jonge avonturiers op zoek naar de bron van de eeuwige jeugd. Je komt in aanraking met historische en mythische figuren die je op je educatieve zoektocht begeleiden. Laat je meevoeren

en zet een unieke stap in de wereld van de Kelten! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, start queeste om 10.30, 12.30, 14.30 en 16.30 uur »» A

Geraardsbergen Cultuurdienst Geraardsbergen Markt z/n 9500 Geraardsbergen +32 54 43 72 89 toerisme@geraardsbergen.be www.geraardsbergen.be contact erfgoeddag: +32 54 43 72 89

Tentoonstelling Conservatie en restauratie Geraardsbergen bezit een rijk en uitgebreid kunstpatrimonium. De afgelopen jaren investeerde de stad sterk in het restaureren en conserveren van haar schilderijen. Werken die de voorbije 12 jaar werden gerestaureerd, kan je nu bezichtigen in het stadhuis en de stedelijke kunstacademie (oud hospitaal). Er worden eveneens foto's tentoongesteld van voor en tijdens de restauratie. » » Stadhuis en Kunstacademie (oud Hospitaal), Markt en Gasthuisstraat, 9500 Geraardsbergen » » Doorlopend open van 14 tot 17 uur »» A

Wandeling History meets hightech i.s.m. Toerisme Vlaamse Ardennen

Drie wandelingen laten je genieten van het rijke verleden van de stad Geraardsbergen. We maken hierbij gebruik van hypermoderne technologie: de smartphone. De Krakelingenroute loopt langs de belangrijkste monumenten. De 'Vroeger en Nu'-wandeling geeft op di-

provincie OOST-VLAANDEREN verse plaatsen een beeld van hoe de stad er 100 jaar geleden uitzag. 'De Schat van ras-de-Piek' is een zoektochtwandeling. »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Workshop Slow mail/Trage post schrijfworkshop i.s.m. VormingPlus, Portaal van de Stilte, Waerbeke en Arch'Educ

We zetten de tijd 18 jaar stil. Kom stilletjes binnen en schuif mee aan aan de schrijftafel om je trage brief te schrijven! Je brief zal 18 jaar lang bewaard worden in het Portaal Van De Stilte en zal pas in oktober 2030 zijn bestemming bereiken. Tijdens de workshop doe je inspiratie op en kom je in de stemming! »» Kunstacademie Geraardsbergen, » Grotestraat z/n, 9500 Geraardsbergen »» om 10 en 14 uur (duur: 2,30 uur) » » RESERVATIE sonja.focketyn@vormingplus.be, +32 54 43 35 56, www. vormingplus-vlad.be »» A

Haaltert Gemeentebestuur Haaltert Hoogstraat 41 9450 Haaltert +32 53 85 86 36 cultuur@haaltert.be www.haaltert.be contact erfgoeddag: +32 53 84 15 13

Tentoonstelling Kom de tijd van toen ontdekken i.s.m. Mini Mussenzele Museum

Koekoeksklokken, regulateurs, staande klokken, zakhorloges, polshorloges, wekkers, constateurs of duivenklokken, stopklokken ... speciaal voor Erfgoeddag brachten we een brede waaier aan klokken bij elkaar in ons museum. Samen met jou doen we de tijd even stoppen!

» » Mini Mussenzele Museum, Mussenzele 1, 9450 Haaltert »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, vertelmoment om 15 uur »» A

Hamme Dienst cultuur Hamme Cultureel Centrum Jan Tervaert Kaaiplein 34 9220 Hamme +32 52 25 70 67 cultuur@hamme.be www.hamme.be contact erfgoeddag: +32 478 40 42 86

Tentoonstelling Hamme voor de lens i.s.m. Werkgroep erfgoed, fotoclub Imago, fotoclub Moedoka, Heemkring Osschaert, Peter Eyckerman, Luk Segers, Erfgoedbank Waasland en Jo Bocklandt

Zag ons Marktplein er altijd al zo uit? Wat met onze vele, verdwenen volksfiguren? Door de jaren heen werden heel wat beelden geschoten van Hamme en zijn inwoners. Hoe kan je deze beelden bewaren en 'borgen' voor de toekomst? Op Erfgoeddag geven we je hier een antwoord op. Kom een kijkje nemen in Hamme en neem een kiekje voor de eeuwigheid! » » Winterkapel, Marktplein z/n, 9220 Hamme » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Tentoonstelling Toen is de tijd blijven stilstaan ... i.s.m. Werkgroep erfgoed, fotoclub Imago, fotoclub Moedoka, Heemkring Osschaert, Pieter Windey en Staf Fierens

Nostalgie ... wie kent het gevoel niet? Iedereen droomt wel eens van lang vervlogen tijden. In deze tentoonstel-

ling laten we de tijd letterlijk even stilstaan. Oude radio's, fototoestellen, verdwenen apparaten en reclame uit het verloren gegane gemeenteblad 'De Durmeklokken' krijgen een plaatsje in deze tentoonstelling. Experts laten je wegdromen en geven graag een extra woordje uitleg.

Herzele

» » Zaal Den Bond, Kleinhulst 4, 9220 Hamme » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

9550 Herzele

Wandeling Nostalgie om de hoek: wandeling doorheen het centrum van Hamme i.s.m. Werkgroep erfgoed en Louis Windey Gekoppeld aan de tentoonstellingen wordt er op verschillende tijdstippen een gratis wandeling aangeboden doorheen het centrum van Hamme. De bezoeker maakt tijdens deze geleide wandeling kennis met het Hamme van vroeger en nu. Via anekdotes worden herinneringen opgehaald. Kortom, we werpen een unieke, nostalgische blik op Hamme!

Tentoonstelling Wegwijzers in de tijd i.s.m. dienst cultuur Herzele

» » Zaal Den Bond, Kleinhulst 4, 9220 Hamme » » om 11, 14 en 16 uur (duur: ca. 1 uur) »» A

Demonstratie Is het tijd voor iets nieuws? i.s.m. Bibliotheek Hamme en fotoclub Imago

Heemkundige Kring De Hellebaard Schepenhuis Markt 1 +32 53 60 70 70 antoine.fonck@skynet.be www.dehellebaard.be

De tijd kunnen we niet stoppen, maar met een teletijdmachine kunnen we wel teruggaan in de tijd. De onderdelen van deze reusachtige machine bestaan onder meer uit tijdsbanden, stambomen, foto’s, bidprentjes, documenten, muziek en beelden. Deze onderdelen leggen een moment in de tijd vast. Een moment dat we kunnen oproepen en kunnen zien, horen en soms ook voelen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Kaprijke Gemeentebestuur Kaprijke Veld 1

A Ga je met ons mee op tijdreis? Op Erfgoeddag breng je samen met je

9970 Kaprijke

familie een bezoek aan het verleden. Ontdek de woonkamer van opa en oma, leer alles over de tijd en laat je fotograferen in een ver verleden. Zo zie je hoe het leven vroeger was voor je ouders en grootouders. Een ware ontdekking!

www.kaprijke.be

» » Zaal Den Bond, Kleinhulst 4, 9220 Hamme » » Doorlopend open van 13.30 tot 18 uur »» A

PAGINA 69

+32 9 323 90 10 levenengenieten@kaprijke.be contact erfgoeddag: +32 490 45 04 25

Demonstratie De kers op de taart: de laatste dia digitaal i.s.m. COMEET

Het gemeentebestuur van Kaprijke en COMEET werken samen om de waardevolle diacollectie van de familie Spanhove

te digitaliseren. Dit werk van lange adem wordt voltooid op Erfgoeddag, wanneer het voltallige team symbolisch de laatste dia digitaliseert. Je kan kennismaken met de volledige collectie en krijgt toelichting van de deskundigen ter plaatse. » » Galerie Stadhuis, Plein 1, 9970 Kaprijke » » Doorlopend open van 14 tot 17 uur, symbolische digitalisering van de laatste dia om 15 uur »» A

Knesselare Bibliotheek Knesselare 't Boekengoed Veldstraat 53 9910 Knesselare +32 9 325 78 90 bibliotheek@knesselare.be www.knesselare.be/bibliotheek contact erfgoeddag: +32 9 325 78 90

Tentoonstelling 'over knesselare gesproken' i.s.m. Erfgoedcel Meetjesland

We maken een selectie oude foto's uit nieuwe boeken. In het 'ZuidwestMeetjeslandse dialectwoordenboek' werden dialectwoorden verzameld. Immaterieel cultureel erfgoed wordt gecombineerd met oude foto's waarop heel gewone voorwerpen en handelingen te zien zijn. 'Over Knesselare gesproken' vertrekt vanuit een uitgebreide fotocollectie. Woord en beeld als getuigen van verandering! » » Doorlopend open van 9.30 tot 12.30 uur »» A

Cultuurdienst Knesselare Pietendriesmolen of Toatse Meuln Pietendries 3 9910 Knesselare +32 498 60 4740 of +32 9 325 78 97

provincie OOST-VLAANDEREN cubeco@knesselare.be www.toatsemeuln.be; www.knesselare.be contact erfgoeddag: +32 498 60 47 40

Demonstratie De molen en zijn molenaar(s): een heel verhaal

Misschien denk je bij 'molens' en 'malen' aan een ver verleden waar de tijd is blijven stilstaan. Maar klopt dit wel? Of zit er in het ambacht toch nog toekomst? Op deze molen die in 2013 zijn 450e verjaardag viert, maak je kennis met een eeuwenoude stiel en een jonge molenaar. Nieuwsgierig? Kom dan zeker proeven van de unieke molensfeer en de heerlijke molenverhalen! »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Kruibeke

Rupelmonde Gemeente Kruibeke Onze-Lieve-Vrouwplein 18-20 9150 Kruibeke +32 3 740 03 15 cultuur@kruibeke.be www.kruibeke.be contact erfgoeddag: +32 3 744 10 13

Fietstocht Tijdloze route

Achter elk kapelletje schuilt een verhaal van volksdevotie: het werd er gehangen uit dank of om een gunst te vragen. Op je fietstocht ontdek je ook zonnewijzers, hét meetinstrument van tijd. In de kerk bezoek je een tentoonstelling over volksdevotie en vertelt een gids je meer over zonnewijzers en de tijdssymboliek in en om het gebouw. Je pikt er ook een tijdloos Rupelmonds proevertje mee. »» Onze-Lieve-Vrouw-BezoekingKerk, Mercatorplein z/n, 9150 Kruibeke Rupelmonde

» » doorlopend tussen 10 en 11 uur en 14 en 16 uur (17 km) »» A

Laarne

Kalken Stichting Sint-Pietersfeest Kalken Kruisenstraat 70 9270 Laarne - Kalken +32 477 39 58 06 sintpietersfeest@telenet.be www.sintpietersfeestkalkenbe.eu contact erfgoeddag: +32 477 39 58 06

Tentoonstelling De telefoon doorheen de 20e eeuw i.s.m. Gemeente Laarne

Laat je verrassen door een unieke collectie oude telefoontoestellen uit de periode 1920-1995, hun vormen en attributen. Hoe denk jij dat de telefoon van de toekomst eruit zal zien? Teken jouw ideale toestel, schrijf je naam op de achterkant en de tekening wordt je in de toekomst teruggestuurd. Spannend! » » Zaal Koninklijke Harmonie, Koffiestraat 72, 9270 Laarne - Kalken »» Doorlopend open van 10 tot 18.10 uur »» A

Lebbeke Oudheidkundige Kring H.H. Salvator Wieze Nieuwstraat 64 9280 Lebbeke +32 53 78 76 47 luc-van-driessche@skynet.be www.heemkringwieze.be contact erfgoeddag: +32 486 53 23 39

Filmvoorstelling Het dorpsleven rond 1950

Unieke filmfragmenten, gedraaid omstreeks 1950 en afkomstig uit het archief van brouwer Willy Van Roy, schetsen een beeld van Wieze zoals het toen was. Zowel het dorp als de inwoners komen tot leven op beelden van Vlaamse kermissen, het Rochus-kaatsziften, inhuldigingen van pastoor en burgemeester, een wielerkoers, een uitstap van de fanfare naar Lier en Antwerpen en veel meer. » » Gemeentelijk Ontmoetingscentrum, Schoolstraat 2, 9280 Lebbeke » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, start filmvoorstelling om 10.30, 14 en 16 uur (duur: ca. 2 uur) »» A

Lede Culturele Raad Lede Gemeentehuis Markt 1 9340 Lede +32 53 60 68 61 of +32 53 41 47 40 cultuur@lede.be www.lede.be

Tentoonstelling Adellijke Ledenaars i.s.m. Heemkundige Kring Heemschut - Lede

De tijd van de adellijke Ledenaars stopte in 1796. De tijd van hun glansrijke wapenschilden was voorgoed voorbij. Maak kennis met deze adellijke families, hun leven en hun bestaan. » » Huize Moens (parketzaal), Markt 5, 9340 Lede » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Tentoonstelling Het staat in de registers geschreven i.s.m. Heemkundige Kring Heemschut - Lede

PAGINA 70

Belangrijke momenten uit een mensenleven staan opgetekend in de burgerlijke stand en de parochieregisters. Kom deze momentopnames inkijken en maak van de gelegenheid gebruik om een bezoek te brengen aan het lokaal van de Heemkundige Kring Heemschut.

Lochristi

Zaffelare Vrienden van Willy vzw Sierteeltmuseum LOS

» » Huize Moens (parketzaal), Markt 5, 9340 Lede » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Zaffelare Dorp 83

Filmvoorstelling Heel lang geLEDEn i.s.m. Heemkundige Kring Heemschut - Lede

contact erfgoeddag: +32 495 62 62 06

Deze film over het dagelijks leven in Lede brengt ons terug naar de periode 1946-1957. Schoolgaande kinderen met de meester 'in de rang', spelende kinderen op straat, de melkman en de bakker met triporteur, de kermis en de beestenjaarmarkt, de koers, de processie, de inhuldiging van de reuzen ... hoewel de tijd voor deze evenementen is gestopt, bieden wij je een unieke kans om ze opnieuw te beleven. » » GC De Volkskring, Kasteeldreef z/n, 9340 Lede » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Filmvoorstelling De Leedse duivensport i.s.m. De Waneelse Kineasten

Deze recent gemaakte film geeft ons een unieke kijk op de constateurfabriek 'La Lédoise', waar alle activiteit stopte in 1970. Voor de fabriek bleef sindsdien de tijd stilstaan. De film laat ons ook kennismaken met de fascinerende bezigheid van de duivenmelker, die de tijd stopzet bij het insteken van de ring in de constateur als zijn duif is 'gevallen'. » » GC De Volkskring, Kasteeldreef z/n, 9340 Lede » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

9080 Lochristi - Zaffelare +32 495 62 62 06 vriendenvanwilly@gmail.com www.sierteeltmuseum-los.be

Tentoonstelling Een b(l)oeiende tijd

De site van de oude pastorie van Zaffelare, met het LoS Sierteeltmuseum, opent haar deuren. Aan de hand van voorwerpen, beeldmateriaal en demonstraties zoals het verspenen van planten en het gieten van zaaitelen, staan we stil bij de tijd van toen. Een b(l)oeiend verhaal, dat wordt gekruid met rondleidingen en activiteiten voor jong en oud, een zoeken een kleurwedstrijd. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Lokeren Stadsarchief Lokeren Torenstraat 1a 9160 Lokeren +32 9 340 50 61 stadsarchief@lokeren.be www.lokeren.be contact erfgoeddag: +32 9 340 50 61

Tentoonstelling Drie gerestaureerde archiefstukken Drie van de oudste en meest waardevolle documenten uit de archiefcollectie werden onlangs gerestaureerd naar aanleiding van de 25e verjaardag van de

provincie OOST-VLAANDEREN openstelling van de Lokerse archiefbewaarplaats en worden nu geëxposeerd: het register van wettelijke passeringen van Eksaarde (1349), het cijns- en renteboek van de kerk van Lokeren (1503) en het marktoctrooi van Lokeren (1555). »» Stadsarchief, Torenstraat 1a, 9160 Lokeren »» Doorlopend open van 13.30 tot 17.30 uur »» A

Tentoonstelling Lokerse ontwerptekeningen voor graven en grafmonumenten Mensen proberen de herinnering aan overledenen levend te houden, onder meer via graven of grafmonumenten. In deze minitentoonstelling worden ontwerptekeningen getoond van Lokerse graven en grafmonumenten uit de periode 1850-1950. »» Stadsarchief, Torenstraat 1a, 9160 Lokeren »» Doorlopend open van 13.30 tot 17.30 uur »» A

Wandeling Stadswandeling

Beelden in steen, al dan niet met een monumentaal karakter, hebben meestal tot doel om de tijd te stoppen en de herinnering levendig te houden. In deze rondleiding door stadsgids Erik Bielen worden diverse beelden in steen, die zich op of vlakbij het Lokerse marktplein bevinden, (kunst)historisch gesitueerd: onder meer het Ryngautmonument, de schandpaal en het beeld 'De Dwarsligger'. »» Sint-Lodwijkscollege, Markt 48, 9160 Lokeren » » om 13.30 uur (duur: anderhalf uur) » » RESERVATIE stadsarchief@lokeren. be, +32 9 340 50 61 »» A

Stadsmuseum Markt 15a 9160 Lokeren

+32 9 340 50 61 stadsarchief@lokeren.be www.lokeren.be contact erfgoeddag: +32 9 340 50 61

Tentoonstelling Glashelder geheugen. De glasplatencollectie van fotograaf Jozef Van Winckel (1882-1972) i.s.m. Stadsarchief Lokeren De Lokerse notaris Jozef Van Winckel was een getalenteerde en bedrijvige fotograaf. In deze tentoonstelling worden beelden getoond van mensen, feesten, straten en landschappen in Lokeren tijdens het interbellum. In de namidag verzorgt Jozef Ballinckx, fotograaf en medesamensteller van deze tentoonstelling, een rondleiding. » » doorlopend open tussen 10 en 12 uur en 14 en 17 uur, rondleiding om 15.30 uur (te reserveren) » » RESERVATIE stadsarchief@lokeren. be, +32 9 340 50 61, maximum 25 plaatsen »» A

Stedelijke Openbare Bibliotheek Kerkplein 3 9160 Lokeren +32 9 340 50 61 stadsarchief@lokeren.be www.lokeren.be contact erfgoeddag: +32 9 340 50 61

Lezing Mag, kan, en moet de tijd worden gestopt? Over de instandhouding van historisch erfgoed i.s.m. Stadsarchief Lokeren

Onder de titel 'Over Pompeï en Botox' publiceerde classicus en filosoof Luc Devoldere enkele jaren geleden een ietwat provocerend essay over onze omgang met (de materiële relicten uit) het verleden. Alles in stand houden kan uiteraard niet, maar hoeveel moet worden bewaard en

geconserveerd, en hoe moet dat gebeuren? In zijn causerie gaat de directeur van de vzw Ons Erfdeel hier verder op in. » » om 10.30 uur (duur: anderhalf uur) »» A

Lovendegem

Vinderhoute Werkgroep Geschiedenis Vinderhoute St.-Bavokerk Vinderhoute Dorsweg 1 9921 Lovendegem - Vinderhoute antoon.steyaert@telenet.be

Lezing Oude krant, digitaal i.s.m. Erfgoedcel Meetjesland, Cultuurraad Maldegem en Erfgoedcomité Maldegem Nele Van Uytsel, medewerkster van Erfgoedcel Meetjesland, vertelt over wat er zoal komt kijken bij het digitaliseren van kranten. Dankzij digitalisering stoppen we de tijd. Ook als het originele papier na verloop van tijd verloren gaat, blijft de inhoud behouden. Kranten kunnen blijvend geraadpleegd worden, belangrijke informatie blijft bewaard en wordt beschikbaar voor een breder publiek. » » Gemeentehuis, Marktstraat 7, 9990 Maldegem » » om 10.30 uur »» A

Tentoonstelling De vele gezichten van Vinderhoute De Werkgroep Geschiedenis Vinderhoute toont zijn collectie foto’s, postkaarten en bidprentjes. Maar veel gezichten zijn ons onbekend. Wie zijn deze Vinderhoutenaren van lang geleden? Help ons op Erfgoeddag de mensen van vroeger te herkennen op de beelden. Heb jij nog foto’s van lang geleden? Breng ze zeker mee! Wij scannen alles in en bezorgen je alles netjes terug.

Demonstratie Levensverlengend boekbinden i.s.m. Bibliotheek Maldegem, boekbinder Philip Debbaut, Cultuurraad Maldegem en Erfgoedcomité Maldegem

» » Gemeenteschool, Vredesdreef 20, 9921 Lovendegem - Vinderhoute » » doorlopend open tussen 10 en 12 uur en 13.30 en 18 uur »» A

» » Gemeentehuis (zaal Adegem), Marktstraat 7, 9990 Maldegem » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Maldegem Dienst Toerisme Maldegem Marktstraat 38 9990 Maldegem +32 50 72 86 22 diensthoofd.toerisme@maldegem.be www.maldegem.be contact erfgoeddag: +32 50 72 89 30

PAGINA 71

Boekbinder Philip Debbaut demonstreert hoe boeken vroeger ingebonden werden. Hij gaat aan de slag met houten ruggen, gouden opdruk en marmerpapier. Daarnaast toont hij ook hoe je op traditionele wijze waardevolle maar beschadigde publicaties kan herstellen.

Demonstratie Digitaliseer mijn beeld i.s.m. Videoclub Maldegem, Camera Obscura, Bibliotheek Maldegem, Cultuurraad Maldegem en Erfgoedcomité Maldegem

Ontdek hoe Videoclub Maldegem de Maldegemse filmische geschiedenis digitaliseert en duik in het rijke filmarchief van Camera Obscura. Ook jij kunt actief participeren: breng je waardevol fotoarchief mee naar Erfgoeddag! Wij scannen het in, jij krijgt het onmiddellijk terug en

na afloop kan je met trots zeggen dat je je steentje hebt bijgedragen aan de Maldegemse geschiedenis. » » Gemeentehuis (zaal Adegem), Marktstraat 7, 9990 Maldegem » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Multimediapresentatie Dit is Radio Saturnus, live vanuit het Gemeentehuis i.s.m. Vroegere medewerkers van Radio Saturnus en Pieter Blomme, medewerker Radiocentrum Gent, Cultuurraad Maldegem en Erfgoedcomité Maldegem

Het vroegere radioprogramma 'Satelliet' op zondagmorgen wordt terug tot leven gewekt, afgewisseld met een streepje muziek in de vroegere Radio Saturnus stijl. Herbeleef de sfeer van het voor velen nog herkenbare aan-de-radiogekluisterd-zitten op zondag, dit keer met een kopje koffie, geserveerd in belle-époquestijl. » » Gemeentehuis (1e verdieping), Marktstraat 7, 9990 Maldegem » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Erfgoedcomité Maldegem Marktstraat 38 9990 Maldegem +32 50 72 86 22 diensthoofd.toerisme@maldegem.be www.maldegem.be contact erfgoeddag: +32 50 72 89 30

Wandeling Een pad vol herinneringen i.s.m. Gothard De Coninck

Een wandeling door het centrum van Maldegem neemt je mee op een pad vol herinneringen. Op verschillende locaties worden de vitrines opgesmukt met archieffoto's van optochten, het dagelijks leven, het verenigingsleven (vooral verbonden aan herbergen), 'de weg naar …'. De blik naar herkenbare delen in

provincie OOST-VLAANDEREN

MEETJESLAND Op 21 april vertoeven professor Barabas en zijn teletijdmachine in het Meetjesland, zoveel is duidelijk. In de groene streek tussen Brugge en Gent zal je die dag in de tijd kunnen reizen. Wandel terug in de straten zoals ze vroeger waren, eet stovebuispannenkoeken, lees de krant van 21 april 1933, blijf gekluisterd aan radio Saturnus vanuit Maldegem of maak deel uit van de redactie van Victor De Lille. Het lokale programma vind je ook terug op www.uitinhetmeetjesland.be en in de programmakrant in de bib, het gemeentehuis en de toerismekantoren in de regio en Toerisme Meetjesland. Bij het lezen van de boekenreeks 'Erfgoed Leeft' staat de tijd ook even stil. In 10 edities vertellen we je over hoe het was en is in het Meetjesland (5 euro, excl. verzendingskosten). Of lees je (klein) kinderen voor uit 'Tobias en de Meetjesmobiel' over de talrijke verhalen en mythes uit de streek (9,95 euro, excl. verzendingskosten). Bestellen kan via www.erfgoedcelmeetjesland.be of op +32 9 373 75 96.

INFO

»» Gemeentehuis, Marktstraat 7, 9990 Maldegem »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Vrienden van 't Kasteeltje Kasteeltje Victor De Lille Noordstraat 15 9990 Maldegem +32 485 65 52 92 eugeen.delille@kasteeltje.com

» » om 10.30 en 14.30 uur »» A

Maldegem

Adegem Gothard De Coninck Kleine Moerwege 8 9991 Maldegem - Adegem +32 9 324 92 37 gothard.de.coninck@pandora.be contact erfgoeddag: +32 486 28 96 09

Tentoonstelling Tempus Fugit - de tijd vliegt i.s.m. Carlos Pauwels

In de St.-Adrianuskerk waren de torenklokken Petrus, Adrianus en Godelieve samen met het oude torenuurwerk belangrijke elementen voor tijdmeting. Een reeks foto's leert ons meer over de bewogen geschiedenis en de werking van deze instrumenten. Er is aandacht voor bijzondere locaties, gebeurtenissen en personen uit vervlogen tijden. Hier en daar bleef de tijd stilstaan, elders is alles veranderd.

Erfgoedcel Meetjesland Van Hoorebekeplein 1b4 9900 Eeklo +32 9 373 75 96 erfgoedcel@comeet.be www.erfgoedmeetjesland.be

het huidige straatbeeld brengt de herinnering aan vroeger weer tot leven.

wordt hartig gediscussieerd. Elke gelegenheidsjournalist wil zijn artikel gepubliceerd zien. Victor De Lille grijpt in. In een quasiauthentiek kader evoceert het Adegems Volkstheater hoe het er op 21 april 1913 aan toe ging.

www.kasteeltje.com contact erfgoeddag: +32 485 65 52 92

Theatervoorstelling Victor De Lille, uitgever van en voor het volk i.s.m. Erfgoedcomité Maldegem, Adegems Volkstheater (AVT), Camera Obscura en Dirk De Lille

Hoogspanning in 't Kasteeltje van uitgever-journalist Victor De Lille. Het volgende nummer van weekblad 't Getrouwe Maldegem moet immers in druk. Binnen de redactieploeg

» » Sint-Adrianuskerk, Adegem-Dorp z/n, 9991 Maldegem - Adegem » » Doorlopend open van 10.30 tot 18 uur »» A

Melle Gemeentelijk Museum, Archief en Documentatiecentrum Brusselsesteenweg 393-395

PAGINA 72

9090 Melle +32 9 252 26 47 museum.melle@skynet.be

Tentoonstelling Archeologische opgravingen anno 1972 i.s.m. Heemkundige Vereniging De Gonde

De tentoonstelling belicht de archeologische opgravingen uit 1972 waarbij een skelet werd gevonden en nadien tentoongesteld in de kelder van het Gemeentelijk Museum. Je verneemt meer over de C14-dateringsmethode, een methode waarmee de ouderdom van organisch materiaal kan worden bepaald aan de hand van chemische processen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Lezing Het skelet van Melle i.s.m. Heemkundige Vereniging De Gonde Tijdens opgravingen aan de tuinbouwschool, waar tot in de 16e eeuw een nonnenklooster stond, stootten leden van de Heemkundige Vereniging De Gonde in 1972 op een nagenoeg intact skelet. 40 jaar later geven de beenderen hun geheim prijs. Marit Vandenbruaene gaat in op de onderzoeksmethode die hierbij werd gebruikt. Botje per botje kom je meer te weten over het vroegere kloosterleven. » » om 10.30 en 14.30 uur »» A

Merelbeke Gemeente Merelbeke Hundelgemsesteenweg 353 9820 Merelbeke +32 9 210 32 92 mieke.van.damme@merelbeke. gov.be www.merelbeke.be

Tentoonstelling Tijdloze schoonheid in Merelbeke

We belichten de tijd in alle mogelijke vormen: klokken, uurwerken, tijdstabellen. In het tweede luik zien we wat tijd aanricht met de mens: de 'tekenen des tijds' tracht men al eeuwenlang te bestrijden én in Merelbeke lukt(e) men daar wonderwel in. We tonen hoe de doorsnee Merelbekenaar met zeep, parfum, een hoed, kledij en een beetje handigheid steeds stralend voor de dag kwam/komt! » » Huis Hebbelynck, Hundelgemsesteenweg 620, 9820 Merelbeke » » Doorlopend open van 10 TOT 18 uur, geleid bezoek op het uur. Doorlopend tussen 14 en 16 uur: poëtisch kapsalon van Kip van Troje waar elk kind betoverd wordt met een grappig, gek of eigenaardig kapsel. De kapsters fleuren alles op met verhaaltjes, liedjes en rijmpjes die aangepast zullen zijn aan het thema van stop de tijd. » » Deze activiteit loopt tot 5 mei 13 »» A

Klein trammuseum Hundelgemsesteenweg 249 9820 Merelbeke www.merelbeke.be

tentoonstelling uniformi-tijd

In 1892 werd noodgedwongen overgegaan van de 'ware plaatselijke tijd' naar een uniforme tijdrekening. Soms kwam je vroeger aan dan je vertrok. Je verneemt er meer over in het Klein Merelbeeks Trammuseum dat ook een bewaarplaats is van zo'n 400 kleurrijke rolfilms van trams en bussen. » » rondleidingen om 10, 11.30, 14 en 16 uur »» A

provincie OOST-VLAANDEREN Moerbeke-Waas Culturele Raad Moerbeke-Waas Lindenplaats 7 9180 Moerbeke-Waas +32 9 346 80 05

extra lezing over digitaliseren om 11, 13 en 15 uur »» A

Nazareth

maurice.fruytier@telenet.be

Gemeentebestuur Nazareth

contact erfgoeddag: +32 473 36 04 93

Dorp 1 9810 Nazareth

Tentoonstelling Het verenigingsleven digitaal gezien i.s.m. Culturele Raad, Heemkundige Kring en het verenigingsleven De Heemkundige Kring focust via recent opgedoken materiaal op de verdwenen verenigingen uit het dorp. In de afdeling genealogie wordt aan de hand van een voorbeeld digitalisering bij stamboomonderzoek in de verf gezet. Enkele lokale verenigingen promoten het digitaliseren van hun archief en tonen hoe zij hun archief voor het nageslacht bewaren. »» De bibliotheek en oud station, Statiestraat 4, 9180 Moerbeke-Waas »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, lezing over stamboomonderzoek om 14 en 16 uur »» A

Demonstratie Moerbeke gaat digitaal i.s.m. Culturele Raad, Heemkundige Kring en Moerbeke-interactief

Moerbeke-interactief digitaliseert foto's, documenten en krantenartikels en verzamelt deze gegevens in een beelden databank. Je krijgt de gelegenheid om met deze databank te werken. Doorlopend zal informatie gegeven worden over het nut van de beeldbank en wat tot nu toe is bereikt. Doorlopend kunnen foto's worden aangeboden om te digitaliseren. »» De bibliotheek en oud station, Statiestraat 4, 9180 Moerbeke-Waas »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur,

+32 9 382 82 60 vrijetijd.cultuur@nazareth.be www.nazareth.be

Tentoonstelling Jeugdclub 9731 i.s.m. Erfgoedwerkgroep Nazareth

In 1969 richtten enkele jongeren uit Eke de legendarische Jeugdclub 9731 op. De jeugdclub organiseerde heel wat evenementen en had zelfs zijn eigen orkest. Een tentoonstelling met beelden filmmateriaal zet de tijd even stil en roept de sfeer van toen terug op. Je kan eveneens kennismaken met de Erfgoedbank Leie-Schelde die het erfgoed uit de streek digitaal bewaart en ontsluit. » » CC De Brouwerij, Stationsstraat 3B, 9810 Nazareth »» Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» A

Nevele

Merendree Natuurpunt De Ratel Nevele Stationsstraat 123 9850 Nevele - Landegem +32 486 69 05 74 natuurpuntderatel@telenet.be www.natuurpunt.be/nevele contact erfgoeddag: +32 486 69 05 74

Wandeling Terug in de tijd: op stap in de Vallei van de Oude Kale i.s.m. Werkgroep Erfgoeddag Nevele, Natuurpunt en partners Meetjesland

Bewegwijzerde wandeling voor jong en oud doorheen het eeuwenoude valleilandschap van de Oude Kale. Er worden oude landbouwwerktuigen en foto’s van oude landbouwtechnieken getoond. We ontdekken er de natuurwaarden en brengen een bezoek aan het Driesselken, een driehoekig pleintje uit de vroege middeleeuwen, omringd door historische hoeves. » » Kerkplein Merendree, Merendreedorp z/n, 9850 Nevele - Merendree » » doorlopend tussen 13.30 en 16 uur »» A

Ninove Cultuurdienst Ninove Oudstrijdersplein 6 9400 Ninove contact erfgoeddag: +32 54 31 32 86

Tentoonstelling De affaire 'Van Liefferinge' i.s.m. Stedelijke Erfgoedraad In 2001 erft de stad Ninove de kunstcollectie van Lydia Van Liefferinge. Ze bevat onder meer tientallen precolumbiaanse, Oosterse en middeleeuws-Europese kunstobjecten. In 2012 doet de stad de collectie weer van de hand. Erfgoeddag 'schrijft' de geschiedenis van de collectie Van Liefferinge. Een tentoonstelling duidt de conservatieproblemen en de herbestemming. » » Doorlopend open van 10 TOT 18 uur, panelgesprek om 14.30 uur » » Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» A

PAGINA 73

Expertenbeurs De hype '14 -'18 i.s.m. Stedelijke Erfgoedraad

Ninove herdenkt de komende jaren de honderdste verjaardag van de Eerste Wereldoorlog. Over een aantal historische thema’s wordt een project opgezet. Om die projecten te ‘voeden’, organiseren we een inzameldag van erfgoedmateriaal. Heb je brieven, foto’s, dagboeken, objecten of geluidsopnames uit de Eerste Wereldoorlog? Kom ermee naar Erfgoeddag. We analyseren en digitaliseren je materiaal. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Zoektocht (ver)Stop de tijd! i.s.m. Stedelijke Erfgoedraad Op een tiental erfgoedplekken in Ninove verstoppen we voorwerpen ‘uit de goede oude tijd’. De verdwenen ‘tabaksplanter van de Beverstraat’, een moordhamer uit de 18e eeuw, een sleutel uit de abdij, een vlag van de vuurkruisers, de wandelstok van melaatsendokter Hemerijckx: via een zoektocht vind je ze allemaal terug. Hun verhaal krijg je er zomaar bij in een speelse brochure. » » doorlopend tussen 10 en 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» A

Oosterzele Davidsfonds Oosterzele Schoolstraat 23 9860 Oosterzele +32 9 362 41 40 queline23@hotmail.com contact erfgoeddag: +32 487 99 79 18

Tentoonstelling De duiven vallen: de geschiedenis van de duivensport belicht

i.s.m. Duivenmaatschappij Balegem Een goede duif is een snelle duif. De duif moet zo snel mogelijk terug naar het hok vliegen om een wedstrijd te winnen. De tijd stopt van zodra de duif op het hok is. Tijd is een essentieel gegeven voor de duivensport. We tonen de evolutie van de wedstrijden, de snelheidsbepaling en de manier van spelen. Word ook jij een enthousiast duivenmelker? » » Café De Watermolen, Balegemstraat 14, 9860 Oosterzele » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, lezing door Paul Lampaert om 10.30 uur (te reserveren) » » RESERVATIE queline23@hotmail. com, +32 487 99 79 18, www.erfgoedcelviersprong.be, maximum 50 plaatsen »» A

Imker Philippe De Landsheere Geraardsbergsesteenweg 102/A 9860 Oosterzele +32 9 363 88 51 contact erfgoeddag: +32 474 98 08 76

Tentoonstelling De geschiedenis van de bijenteelt en het imkerambacht i.s.m. Erfgoedcel Viersprong De geschiedenis van de bijenteelt en het imkerambacht wordt belicht in een tentoonstelling en een lezing. De continuïteit van het imkerambacht is bedreigd. Er zijn minder en minder imkers die het ambacht en de expertise die ermee samengaat nog beheersen. De tijd dringt om aan kennisdeling te doen en de kunde van het ambacht te borgen, te bewaren en door te geven aan toekomstige generaties. » » Erfgoedhuis, Sint-Antoniusplein 10, 9860 Oosterzele » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, doorlopend demonstratie korfvlechten, lezing om 11 en 14 uur (te reserveren)

Geel , Klokkenmuseum , werkmateria al in het atelier van uurwerkmaker Victor Wuy ts

Cultureel erfgoed in Vlaanderen: meer dan een kwestie van tijd Wie ooit de televisieserie Mission: Impossible of de gelijknamige films bekeek, kent de scène ongetwijfeld: “This recording will self-destruct in five seconds”. En inderdaad, luttele ogenblikken na afspelen wordt de bandopname onherroepelijk vernietigd door zelfontbranding of ontploffing. Stop de Tijd! Opdracht: onmogelijk, maar je moet het toch proberen, liefst in teamverband. Wat is de gemiddelde levensduur van een voorwerp? Hoe zit het met de houdbaarheidsdatum van verf op een schilderij of van een 19e-eeuwse krant? Hoe kan je de levensduur verlengen of ‘fixeren’?

De Schotse filosoof en theatermaker Stanley Eveling (1925-2008) koesterde een interessante stelling: “An object is just a slow event.” We zouden dat kunnen herformuleren als: “een object is gewoon een heel traag proces.” Een ander ongewoon idee is het begrip ‘materiële biografie van erfgoed.’ Tenzij je in de hemel en de hel gelooft is eeuwig leven helaas onmogelijk. Dit geldt ook voor objecten, zelfs al worden ze als erfgoed gekoesterd. Maar als je er goed over nadenkt, dan zeggen al deze zinnen wel iets over de uitdagingen waarvoor erfgoedwerkers zich gesteld zien. Het loont de moeite om de handschoen op te nemen, (kansen op) kennis en inzichten over te dragen, het (samen) leven op allerlei manieren te verrijken en duurzame ontwikkeling te betrachten. Het is niet zo dat de tijd gestopt wordt eens je een object in een museum, archief, bibliotheek of erfgoeddepot opneemt. Wel zijn er dan veel meer kansen dat de objecten heel lang worden bijgehouden, beschermd, doorgegeven, bewaard, onderhouden, gereinigd of verzorgd. Er wordt nagedacht over manieren om dat zo goed mogelijk te doen en dat betekent vaak compromissen sluiten. Licht, lucht, de adem en handen van bezoekers en erfgoedwerkers, insecten … ze brengen allemaal schade toe aan de kwetsbare objecten. Erfgoedwerkers doen hun best om zo goed mogelijk voor het erfgoed te zorgen en ermee aan de slag te gaan, maar daarvoor is een brede steun en belangstelling nodig.

Op Erfgoeddag maken we kennis met twee soorten erfgoed en met mensen die in een perspectief van duurzame ontwikkeling het gevecht met de tijd aangaan. Het gaat om roerend erfgoed enerzijds en om immaterieel erfgoed anderzijds. Het gaat dus enerzijds om objecten, documenten en elektronische informatiedragers die in musea, archieven, erfgoedbibliotheken en andere erfgoedbewaar instellingen in verzamelingen bewaard worden. Anderzijds gaat het om levend erfgoed, zoals tradities, gebruiken, feesten en verhalen vertellen. Zolang er mensen zijn die bereid zijn ze door te geven, blijven ze leven. Ervaring leert dat er een draagvlak moet zijn, een gemeenschap, die bereid is verantwoordelijkheid op te nemen en die dit, al dan niet ondersteund met raad en daad, over generaties heen wil doorgeven. Maar eigenlijk geldt dit ook voor roerend erfgoed, waar erfgoedgemeenschappen, lokale heemkringen, specialistennetwerken, maar soms ook bijvoorbeeld ‘de Vlaamse Gemeenschap’, zorg voor dragen. In Vlaanderen zijn er allerlei netwerken, verenigingen en organisaties actief die met deze speciale vormen van tijdsmanagement bezig zijn. Ze laten niet alleen zien hoe je dat roerend en immaterieel cultureel erfgoed kan verzorgen, borgen en ontsluiten, maar ook welke boodschappen en inzichten je kan overbrengen over de relatie tussen vroeger, nu en straks en over hoe mensen met elkaar en met hun spullen in het verleden omgingen.

PAGINA 75

Volledigheidshalve melden we nog dat er nog andere soorten sporen en erfenissen uit het verleden bestaan. Het gaat om onroerend erfgoed, dat wat nog onder de grond of onder water zit (en dat door archeologen bestudeerd kan worden) of aan de grond vastzit (zoals gebouwen of landschappen). De specialisten die zich daarmee bezighouden verwelkomen u graag op een volgende feestdag, de Open Monumentendag die in september plaatsvindt. In deze halfjaarlijkse estafettekoers zien we u daarna graag, grensverleggend, terug in 2014. Maar stop, kom eerst kijken en meedoen aan Erfgoeddag 2013.

provincie OOST-VLAANDEREN

VIERSPRONG – LAND VAN RODE De vier gemeenten van het Land van Rode stoppen op Erfgoeddag de tijd en nemen je mee op een tocht doorheen de geschiedenis van Melle, Merelbeke, Oosterzele en Sint-Lievens-Houtem. Het gemeentelijk archief- en documentatiecentrum van Melle diept het skelet van het nonnenklooster op. Botje per botje kom je meer te weten over het vroegere kloosterleven. Merelbeke geeft zijn geheim voor eeuwige schoonheid prijs en belicht wat tijd aanricht met een mens. Het Erfgoedhuis in Moortsele zoomt in op de geschiedenis van de bijenteelt en het imkerambacht. Balegem zet de duivensport in de kijker en vliegt door de geschiedenis van de duivenwedstrijden waar de tijd gestopt werd als de duif terug op het hok was. Nog in Oosterzele worden de hoekjes en kantjes van het Land van Rode getoond aan de hand van 40 tekeningen van Armand Heins. Vergeet ten slotte niet langs te gaan in de bib van Sint-Lievens-Houtem waar de tijdcapsule definitief afgesloten wordt voor de komende 10 jaar. Meer weten?

Maagdendale wordt hier letterlijk in beeld gebracht d.m.v. levensgrote projecties. Dansende figuren glijden over de muren als levende fresco's; hedendaagse beelden van een alledaagse familiegeschiedenis verschijnen en verdwijnen in het landschap van de meesterlijk geweven 'verdures' uit de MOU-collectie, schatkamer van Oudenaardse tapijtkunst. Even stilstaan bij het hier en nu, verzegelde tijd. » » Maagdendale, Tussenmuren 17, 9700 Oudenaarde » » doorlopend vanaf zonsondergang (ca. 21 uur) »» A

Oudenaarde

Ename

pam Velzeke Paddestraat 7

INFO

9620 Zottegem - Velzeke

Erfgoedcel Viersprong - Land van Rode Sint-Antoniusplein 10 9860 Oosterzele +32 9 363 88 51 info@4sprong.be www.erfgoedcelviersprong.be

pamzov@oost-vlaanderen.be

» » RESERVATIE info@4sprong.be, +32 9 363 88 51, www.erfgoedcelviersprong.be, maximum 50 plaatsen »» A

Oudenaarde MA vzw Lav-O-Matik Maagdendale Lange Steenstraat 16k

+32 9 360 67 16

9000 Gent +32 497 71 25 74 of +32 496 52 04 82 bart@lavomatik.be www.lavomatik.be contact erfgoeddag: +32 5 533 51 35

Evocatie 'Maagdendal, De Verzegelde Tijd', installatie Lav-O-matik #XVI, Emilie de Vlam en Bart Gabriel i.s.m. Cultuurdienst Oudenaarde, MOU, Erfgoedcel Oudenaarde en Stadsmuseum Oudenaarde

www.pam-ov.be contact erfgoeddag: +32 55 30 03 44

Provinciaal Archeologisch Museum Ename Lijnwaadmarkt 20 9700 Oudenaarde - Ename +32 55 30 90 40 museum@ename974.org www.pam-ename.be contact erfgoeddag: +32 55 30 90 40

Evocatie Enaamse feestdis van 1000 jaar: life i.s.m. Theater STAM

Heren en knechten, abten en lekenbroeders, gravinnen en archeologen zitten samen aan de 'Enaamse feestdis van 1000 jaar' en vertellen over hun leven. Verhalen van mensen uit de 10e, 14e, 18e eeuw. Stop de tijd? Niet in Ename! Op Erfgoeddag komt het verleden écht opnieuw tot leven! Acteurs kruipen op een eigentijdse manier in de huid van de visser, de zieke monnik, de zigeunerin en zoveel meer … » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Provinciaal Erfgoedcentrum

demonstreren hoe je de tand des tijds kan stoppen. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Workshop Word erfgoedconsulent voor één dag

Wil je zelf de tijd stoppen en je beste beentje voorzetten om kostbaar erfgoed voor de toekomst te bewaren? Kom dan naar het erfgoeddepot in het Erfgoedcentrum en word erfgoedconsulent voor één dag: maak een tekening van de voorwerpen, beschrijf ze deskundig, zorg voor de juiste verpakking en overleg met de deskundigen over verdere erfgoedacties! » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Ronse Stadsbestuur Ronse Stadsarchief Ronse Kasteelstraat 96

Lotharingenstraat 1

9600 Ronse

Rondleiding Vaar mee met de bronstijdboot i.s.m. Universiteit Gent en Provinciaal Erfgoedcentrum

9700 Oudenaarde - Ename

+32 55 31 76 62

+32 55 30 03 44

edevos@ronse.be

Met dit bezoek aan 'Voorbij de A horizon' ga je gekleed zoals 3500 jaar

www.oost-vlaanderen.be

geleden en ga je aan de slag met papier, karton en klei om een model te maken van de boot die duizenden jaren geleden op de Noordzee voer. De originele boot is door een internationaal team opgegraven in Dover, met zorg geconserveerd en op schaal nagebouwd met materialen en technieken van toen. Vraag het maar aan de gidsen!

Expertenbeurs Win advies in en stop de tijd voor jouw erfgoed Heb je gebruiksvoorwerpen uit de tijd van toen en wil je weten hoe je ze het beste kan beschermen tegen het verouderingsproces? Heb je familiefoto's ingescand, maar wil je de originelen toch behoeden voor verval? Wil je oma's trouwjurk bewaren om ook nog aan jouw kleinkinderen te kunnen showen? Onze depotconsulenten geven je advies en

» » Provinciaal Erfgoedcentrum, Lotharingenstraat 1, 9 Oudenaarde - Ename »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

PAGINA 76

erfgoedcentrum@oost-vlaande-

www.ronse.be

ren.be

contact erfgoeddag: +32 55 31 76 62

contact erfgoeddag: +32 55 30 03 44

Tentoonstelling De resultaten van enkele grootschalige archeologische opgravingsprojecten in Ronse i.s.m. SOLvA (Intergemeentelijk samenverkingsverband voor ruimtelijke ordening en socio-economische expansie Zuid-Oost-Vlaanderen - Dienst Archeologie) De tijd gestopt in Ronse! Twee archeologische projecten legden occupatiesporen bloot uit de prehistorie, de Gallo-Romeinse en de middeleeuwse tijd. Tijdsdoorsneden laten ons via

provincie OOST-VLAANDEREN bodemsporen en objecten toe om een beeld te vormen over het leven van toen. De sporen bleven onveranderd bewaard tot ze opgegraven werden. En de tijd moet blijven stilstaan: alle voorwerpen vergen een aangepaste bewaring! »» CC De Brouwerij, Priesterstraat 13, 9600 Ronse »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, lezing over de resultaten van de opgravingen in de Stadstuin om 11 uur, rondleiding vanaf 14.30 uur (om het half uur) »» A

Sint-Gillis-Waas Gemeentearchief Sint-Gillis-Waas Oud-Vredegerecht Kerkstraat 21 9170 Sint-Gillis-Waas +32 3 233 62 05 archief@sint-gillis-waas.be www.sint-gillis-waas.be contact erfgoeddag: +32 496 62 60 98

Tentoonstelling Sint-GillisWaas: als de tijd bleef stille staan i.s.m. Heemkundige Kring De Kluize We tonen de geschiedenis van SintGillis-Waas en deelgemeenten op een geïllustreerde tijdlijn. Af en toe zetten we de tijd stil om in te zoomen op het dagelijkse leven van de Sint-Gillisnaar in een bepaalde periode. Objecten en archiefdocumenten schetsen een beeld van de evolutie in de leefomstandigheden van het ancien régime tot de plastic jaren zeventig. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 11 september 2013 »» A

Sint-Gillis-Waas

Sint-Pauwels Heemkundige Kring De Kluize Oud-Gemeentehuis Dries 9170 Sint-Gillis-Waas - Sint-Pauwels heemkunde@dekluize.be www.dekluize.be

Tentoonstelling De tijd van toen, 1899-1920

We keren honderd jaar terug en laten de tijd even stilstaan tussen 1899 en 1920. Met foto’s over stoeten, vieringen, klassen, personen, families, straatbeelden en gebouwen reconstrueren en illustreren we de tijd van toen. Zo tonen we onder meer een foto van de wagen van de schoenmakersgilde bij het jubelfeest voor het vijftigjarig bestaan van de zondagsschool. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 10 september 2013 »» A

Sint-Laureins

Sint-Jan-in-Eremo vzw De Vrienden van Watervliet Moershoofde 1 9980 Sint-Laureins +32 9 328 92 32 erik.versluys@telenet.be

Lezing De triptiek van Watervliet of het chaotisch (over) leven van een topstuk i.s.m. Het Cultureel Advies Orgaan en Gemeente Sint-Laureins We brengen het verhaal van een monumentaal 16e-eeuws Passieretabel in een afgelegen polderdorp. Ondanks vele

perikelen en schade door vochtigheid, oorlogen, brand, ontmanteling en amputatie, verwarming en dakloosheid, haalde het tegen alle verwachtingen in toch de 21e eeuw. De biografie van het retabel leest als een spannend verhaal van aftakeling en herontdekking, verval en restauraties. » » Culturele site De Meet, Sint-Jansstraat 22, 9988 Sint-Laureins - Sint-Jan-inEremo » » om 14.30 uur »» A

Werkgroep Erfgoeddag Dorpsstraat 91 9980 Sint-Laureins +32 9 218 76 40 mieke.timmerman@sint-laureins.be www.sint-laureins.be

Lezing Mijmeringen van Laurens De Keyzer i.s.m. Cultureel adviesorgaan en Gemeente Sint-Laureins Als kind logeerde Laurens De Keyzer jaarlijks een vakantiemaand lang in Sint-Laureins, het geboortedorp van zijn ouders. De beelden van toen bleven hem steeds bij, als fotografische negatieven opgeslagen in zijn geheugen. Tot hij ze vastgelegde in zijn boek ‘In Sint-Laureins’ en zijn columns in De Standaard. Dankzij zijn herinneringen wordt het oude SintLaureins terug tastbaar. » » Culturele site De Meet, Sint-Jansstraat 22, 9982 Sint-Laureins - Sint-Jan-in-Eremo » » om 16.30 uur (duur: 1 uur) »» A

Sint-LievensHoutem Cultuurcentrum De Fabriek Fabrieksstraat 19

PAGINA 77

9520 Sint-Lievens-Houtem +32 53 60 72 35 cultuur@sint-lievens-houtem.be contact erfgoeddag: +32 474 98 08 76

Workshop Stop de tijd in de tijdscapsule i.s.m. Erfgoedcel Viersprong, Bibliotheek Sint-Lievens-Houtem en Kreazolder Sint-Lievens-Houtem

We stoppen de tijd en laten je voorwerpen in een tijdscapsule stoppen die je over tien jaar niet meer nodig denkt te hebben. CC de Fabriek hangt de capsule op en houdt ze tien jaar gesloten. Zal alles er over tien jaar nog hetzelfde uitzien? Misschien ga je bepaalde zaken toch weer missen? Ontdek het op onze slotshow! » » om 14 uur (duur: 1 uur) »» A

» » om 10, 11, 13, 14, 15 en 16 uur (depot enkel onder begeleiding te bezoeken) »» A

Zoektocht Ontdek en beleef het Wase verleden

Ga aan de slag met een verrassingsbox vol boeiende verhalen en leuke opdrachten: bouw een grafheuvel uit de bronstijd na, durf proeven van de Romeinse garum (vissaus), zet een gekke middeleeuwse hoed op of speel het gezelschapsspel van de Wase archeologische tijdlijn met zelfgemaakte pionnen. En wie weet … misschien neem jij het gezelschapsspel wel mee naar huis? » » SteM, Zwijgershoek 14, 9100 Sint-Niklaas » » doorlopend tussen 10 en 18 uur »» A

Bib Sint-Niklaas Hendrik Heymanplein 3

Sint-Niklaas Archeologische Dienst Waasland Regentiestraat 63 9100 Sint-Niklaas +32 3 778 20 50 admin@a-d-w.be www.a-d-w.be contact erfgoeddag: +32 496 53 97 25

Rondleiding De tand des tijds

Zonder de nodige speciale behandeling en zorg vreet de tand des tijds in een archeologisch depot kwetsbare archeologica uit hout, glas, leder en metaal tot stof. In het depot en de ateliers van de ADW tonen we hoe archeologen en restauratoren de strijd aanbinden met de tijd. Je maakt ook kennis met enkele onbekende pareltjes uit het depot. » » SteM, Zwijgershoek 14, 9100 Sint-Niklaas

9100 Sint-Niklaas +32 3 778 34 00 bibliotheca.wasiana@sint-niklaas.be www.bib.sint-niklaas.be contact erfgoeddag: +32 3 778 34 00

Rondleiding Bezoek de depots van het Stadsarchief, de Bib en Bibliotheca Wasiana i.s.m. Bibliotheca Wasiana en het Stadsarchief Sint-Niklaas

Archief- en bibliotheekmedewerkers nemen je mee in de ondergrondse depots van de bibliotheek, het archief en de Bibliotheca Wasiana. We focussen op de diverse bewaaromstandigheden, ook als die soms minder geschikt zijn, en geven meer info over de ideale klimatologische condities. Tijd voor een terugblik en een unieke kijk in de huidige depots! » » om 10, 11, 14 en 15 uur (duur: ca. 1 uur), verschillende rondleidingen starten gelijktijdig (max. 20 personen per groep) »» A

provincie OOST-VLAANDEREN www.bib.sint-niklaas.be contact erfgoeddag: +32 3 778 03 40

Tentoonstelling Tijdmachines i.s.m. Stadsarchief Sint-Niklaas en Bibliotheca Wasiana

Voor de Jeugdboekenweek (thema 'Tijd') bouwden leerlingen van twee SintNiklase scholen een tijdmachine gevuld met kijkkasten. De Bib plaatst een tijdcapsule waar de jongste bibbezoekers een voorwerp in kunnen deponeren om te bewaren. Tijdens Erfgoeddag worden deze creaties opnieuw opgesteld. We vergelijken de inhoud met die van een historische capsule, gevuld met oude documenten en voorwerpen. » » Doorlopend open van 9.30 tot 17 uur » » Deze activiteit loopt tot 18 mei 2013 »» A

Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas Huis Janssens Zamanstraat 49 9100 Sint-Niklaas +32 3 776 02 00 info@kokw.be

Sint-Niklaas, Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas, een wel en een nog niet gerestaureerde atlas

www.kokw.be contact erfgoeddag: +32 473 81 24 17

Bibliotheca Wasiana Hendrik Heymanplein 3 9100 Sint-Niklaas +32 3 778 34 40 bibliotheca.wasiana@sint-niklaas.be www.bibliothecawasiana.be contact erfgoeddag: +32 3 778 34 00

Tentoonstelling Armand Van Assche i.s.m. Stadsarchief Sint-Niklaas en de Bib Armand Van Assche overleed onverwacht op 27 augustus 1990. Naast dichter was Van Assche onder meer ook poëziecriticus, amateurfotograaf en wetenschapper. Aan de hand van

onze eigen collecties en het privéarchief van Van Assche presenteren we een overzicht van zijn veelzijdig oeuvre. We illustreren ook welke preserverende handelingen we kunnen uitvoeren om de invloed van de tijd te vertragen. » » Doorlopend open van 9.30 tot 17 uur » » Deze activiteit loopt tot 18 mei 2013 »» A

Tentoonstelling Zuur? Een gat in je cultuur ... i.s.m. Vlaamse Erfgoedbibliotheek

Er tikt een tijdbom in onze erfgoedbibliotheken. Heel wat boeken, kranten en andere publicaties uit de 19e en 20e

eeuw dreigen te verdwijnen omdat het papier waarop ze zijn gedrukt verzuurd is en als pulver uiteenvalt. We vertellen je wat de oorzaken zijn, hoe men die voortschrijdende verzuring een halt kan toeroepen en hoe ook jij kan helpen voorkomen dat er een gat in onze cultuur komt. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» A

Jeugdbib Sint-Niklaas Hendrik Heymanplein 3 9100 Sint-Niklaas +32 3 778 34 00

PAGINA 78

Tentoonstelling Confrontatie tussen wel en (nog) niet gerestaureerde kaarten, atlassen en objecten i.s.m. SteM Vertrekkend vanuit onze eigen collectie confronteren we je met het verschil tussen 'verwaarloosde' en prachtig gerestaureerde historische kaarten, atlassen en heemkundige objecten. In een verwaarloosde bundel ontdekten we een Orteliusatlas. In de resten van deze bundel zit nóg een mooie kaart, met daarop Madrid ten tijde van Karel V. We tonen je hoe we deze kaart uit de bundel halen. Je komt ook meer te weten over een aantal restauratiedossiers

en we brengen een bezoek aan het huis Janssens, waar de tijd stopte. » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur, rondleiding om 11, 14 en 16 uur »» A

Kunstenplatform Warp vzw Stationsstraat 70 9100 Sint-Niklaas +32 487 57 70 82 info@warp-art.be www.warp-art.be

Tentoonstelling De terugkeer van de Heirmanklok i.s.m. Erfgoedcel Waasland Pop-uptentoonstelling over de opmerkelijke astronomische Heirmanklok, een kunstwerk van technisch vernuft gemaakt door Waaslander Edgard Heirman. Je verneemt meer over de verschillende onderdelen van de klok, haar mechanismen, geschiedenis en onzekere toekomst. Unieke archiefbeelden illustreren dit uniek stukje vakmanschap waarmee de mens grip probeert te krijgen op de tijd. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 11, 14 en 17 uur »» A

Reynaertgenootschap vzw Nijverheidstraat 32 9100 Sint-Niklaas info@reynaertgenootschap.be www.reynaertgenootschap.be

Rondleiding 1000 jaar vossentaal brengt de tijd tot stilstand i.s.m. de Bib en SteM

Het Reynaertgenootschap neemt je mee op een poëtische ontdekkingstocht in het hart van Sint-Niklaas. Op diverse pleisterplaatsen brengen Marcel Ryssen, Rik Van Daele en Hilde Reyniers de tijd tot stilstand met verrassende teksten en verzen. Plukkend

provincie OOST-VLAANDEREN Zwijgershoek 14

WAASLAND

9100 Sint-Niklaas +32 3 778 34 50 stedelijke.musea@sint-niklaas.be www.sint-niklaas.be

Ook dit jaar staat het Waasland garant voor een aantrekkelijk programma. In Beveren leer je hoe de omgeving doorheen de tijd is geëvolueerd. Al fietsend kan je in Kruibeke kennismaken met de befaamde zonnewijzers. Lokeren biedt je een tentoonstelling over de glasplatencollectie van fotograaf Jozef Van Winckel. Hoe het dagelijks leven van de Sint-Gillisnaar eruit zag van het ancien régime tot de jaren 1970, ontdek je in Sint-Gillis-Waas. Het SteM in Sint-Niklaas vertelt je alles over het ideaal van de eeuwige jeugd. De ADW biedt verrassingsboxen aan kinderen aan en leidt je rond in het archeologisch depot. De Koninklijke oudheidkundige kring van het land van waas toont het verschil tussen ‘verwaarloosde’ en gerestaureerde historische kaarten en atlassen. Samen met fotograaf Johan De Meurichy vergast Stekene je op een tentoonstelling over 500 jaar markt. In Temse wandelen groot en klein en staat het verleden van de Boelwerf in de kijker. In Waasmunster maak je kennis met het verleden van de Gemeenteschool en senioren getuigen aan de hand van leuke anekdotes over het beroep dat ze vroeger uitoefenden.

INFO

contact erfgoeddag: +32 3 778 34 50

Debat Filosofisch café 'stop de tijd op je lijf!' i.s.m. vzw De Maakbare Mens Een aantal merkwaardige toestellen uit de vorige eeuw illustreren hoe men vroeger de strijd aanging met de zichtbare effecten van tijd op ons lijf. Deze toestellen inspireerden vzw De Maakbare Mens tot de organisatie van een filosofisch café. Denk mee na over boeiende stellingen over de drang naar schoonheid en het verlangen naar eeuwige jeugd. » » debat om 11.15 uur, rondleiding om 14, 15 en 16 uur (te reserveren) » » RESERVATIE stedelijke.musea@ sint-niklaas.be, +32 3 778 34 50, maximum 50 plaatsen »» A

Erfgoedcel Waasland +32 3 780 52 10 www.erfgoedcelwaasland.be

Stekene uit 1000 jaar vossentaal komen de vos en zijn reisgenoten weer tot leven. Op deze manier zag je de Reynaertstad nog nooit!

Demonstratie Stop-de-tijdatelier i.s.m. Bib en Bibliotheca Wasiana

»» de Bib, Hendrik Heymanplein 3, 9100 Sint-Niklaas »» om 14 uur (duur: ca. 1 uur) » » RESERVATIE info@reynaertgenootschap.be, maximum 50 plaatsen »» A

In het Stop-de-tijd-atelier geven we demonstraties van diverse preserverende en conserverende activiteiten. Archiefmedewerkster A. Pincé toont hoe zij de tijd probeert te stoppen en verhindert dat boeken en objecten gaandeweg degraderen. Ze richt voor deze gelegenheid een open atelier in. Wie handig is, kan meteen ook zelf de handen uit de mouwen steken.

Stadsarchief Sint-Niklaas Hendrik Heymanplein 3 9100 Sint-Niklaas +32 3 778 33 82 archief@sint-niklaas.be www.bib.sint-niklaas.be contact erfgoeddag: +32 3 778 34 00

» » om 10 en 14 uur (duur: 2 uur) »» A

Stedelijke Musea SintNiklaas

Gemeentebestuur Stekene Gemeentehuis Stadionstraat 2

fotografische vergelijking dat Stekene de voorbije 100 jaar grondig veranderde, maar tegelijkertijd toch heel herkenbaar bleef. » » Raadzaal Gemeentehuis, Dorpsstraat 1, 9190 Stekene » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Heemkundige kring d'EUZIE Museum Oud-Station Spoorwegwegel 1 9190 Stekene +32 3 779 79 62 John.Buyse@pandora.be www.deuzie.be contact erfgoeddag: +32 488 29 51 44

Tentoonstelling 500 jaar markt Begin 1513 verbood keizer Maximiliaan alle markten, behalve in enkele steden. Stekene kreeg op 6 juni 1513 een octrooi waardoor het toch zijn wekelijkse markt kon behouden. Is 500 jaar later de tijd blijven stilstaan of gingen de marktkramers met hun tijd mee? Kom zelf een oordeel vellen aan de hand van een historische situering en een vergelijking met de huidige tijd. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 31 maart 2014 »» A

9190 Stekene +32 3 790 03 70 an.demeersman@stekene.be www.stekene.be contact erfgoeddag: +32 3 790 03 70

Tentoonstelling Stekene 100 jaar geleden en nu i.s.m. Fotograaf Johan De Meurichy

50 oude postkaarten van Stekense dorpsgezichten worden vergeleken met 50 foto's van nu, genomen op exact dezelfde plaats en vanuit exact dezelfde hoek. Johan De Meurichy toont met deze boeiende

PAGINA 79

Temse Academie en Vaktekenschool Temse Galerij Philippus Nijs Schoolstraat 15 9140 Temse +32 3 771 10 03 info@academietemse.be www.academietemse.be contact erfgoeddag: +32 3 771 10 03

Tentoonstelling Voor Altijd i.s.m. Gemeentebestuur Temse Kunstzinnige tentoonstelling over het verleden van de academie (19e eeuw) met specifieke aandacht voor de afdeling ‘Scheepsbouwkundig tekenen’ die nauw verbonden was met de Boelwerf. Erfgoedobjecten worden geconfronteerd met artistieke toekomstvisies van de leerlingen. De expo toont zowel glorie als verval van een periode waarvoor de tijd jammer genoeg niet bleef stilstaan. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 21 april 2013 »» A

Kantschool Artofil August Wautersstraat 99 2830 Willebroek +32 3 886 35 38 wally@artofil.be www.artofil.be contact erfgoeddag: +32 476 88 30 91

Tentoonstelling Nostalgie - Geboorte, een zoete herinnering i.s.m. Gemeentebestuur Temse, cursisten en organisaties

Handgemaakte kanten doopkleedjes werden vroeger van generatie op generatie doorgegeven. Aan de hand van deze tijdloze herinneringen worden levensverhalen opgediept en prachtige stukken getoond waaraan met veel liefde werd gewerkt. De bewaring van deze delicate objecten, stuk voor stuk getuigen van een verdwijnende traditie, verdient onze volledige aandacht. » » Gemeentehuis Temse (Feestzaal, 2e verdieping), Markt 1, 9140 Temse » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 5 mei 2013 »» A

provincie OOST-VLAANDEREN Koninklijke Postzegelen Erfgoedkring Temse Kardinaal Cardijnlaan 15 9140 Temse +32 3 771 45 83 walter.jansegers@skynet.be contact erfgoeddag: +32 491 08 69 77

Tentoonstelling Temnostalgie i.s.m. Fotografencollectief Anders 23 Leden van de Postzegel- en Erfgoedkring gingen op zoek in hun verzamelingen en presenteren oude foto's, postkaarten en documenten over Temse. Deze documenten schetsen een nostalgisch beeld van Temse tussen 1870 en 1960. Een fotoreportage van fotografencollectief Anders 23 over het thema nostalgie vult de erfgoedcollectie verder aan. »» Het Molenhuis, Wilfordkaai 23, 9140 Temse »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 5 mei 2013 »» A

Op Stoapel vzw Oostberg 192 9140 Temse +32 486 89 76 85 opstoapel@scarlet.be contact erfgoeddag: +32 474 73 19 45

Tentoonstelling BoelWERFgoed i.s.m. Gemeentebestuur Temse

Vandaag is de Zaat in Temse een woon- en kmo-zone. 165 jaar lang, tot in 1994, werd op die plek de Boelwerf uitgebouwd tot een constructeur van zeeschepen. De naam van het bedrijf was bekend in binnen- en buitenland. Het verhaal van de Boelwerf is een epos als het leven zelf, met ups en downs, dat ruim zes generaties lang door duizenden mensen uit de streek met hart en ziel is geschreven. Aan de hand van plannen, maquettes, archiefmateriaal,

getuigenissen, een film, een praatcafé en een wandeling toont BoelWERFgoed het belang van lokale erfgoedzorg voor de huidige en toekomstige generaties. » » AC De Zaat - Zaal de Arcke, Frans Boelplein 1, 9140 Temse » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, filmvoorstelling om 10.30, 14.30 en 16 uur (duur: 40 min.), aansluitend praatcafé met luisterliedjes, wandeling om 11.30 en 14.30 uur (duur: ca. 1 uur) »» A

Temse

Elversele Heemkundige Kring Braem vzw Herberg De Swaene Dorpstraat 56 9140 Temse - Elversele +32 52 46 00 25 marcel.de.kimpe@telenet.be contact erfgoeddag: +32 484 62 08 11

Tentoonstelling De stilte van het land i.s.m. Gemeentebestuur Temse en landschapsfotograaf Willy De Westelinck

Landbouwfoto’s en -objecten zijn vandaag de stille getuigen van een voorbije tijd (1960-1970) waarin alles manueel gebeurde en de dagindeling werd gemarkeerd door de kerkklokken. De overgang van die tijd naar ons moderne levensritme was niet opportuun. Deze expo wil de herinnering eraan koesteren en confronteren met de landbouw van vandaag. Tevens lanceren we een oproep tot lokale erfgoedzorg. » » Huis De Fortune, Dorpstraat 56, 9140 Temse - Elversele » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Temse

Pasar Temse

Tielrode Milieuwerkgroep Ons Streven vzw Bettehemstraat 40 9140 Temse - Tielrode +32 3 711 16 83 gert.hooftman@skynet.be www.onsstreven.be contact erfgoeddag: +32 495 99 12 49

Wandeling Kabouter wandeling - Van alle tijden i.s.m. Gemeentebestuur Temse

Een natuurgids laat kinderen A kennismaken met planten en dieren die tijdloos zijn. Moeder Natuur liet ze eeuwenlang onveranderd. Hun volks- of dialectnamen verwijzen vaak naar eeuwenoude gebruiken die de tand des tijds hebben doorstaan. Ons Streven wil de herkomst van de naamgeving in de natuur in ere houden en doorgeven aan de jeugd.

Karel Van Hoeylandtlaan 6 9140 Temse +32 3 711 18 18 contact erfgoeddag: +32 476 94 20 35

Wandeling Het industrieel verleden van Tielrode - Vergane glorie i.s.m. CM Waas en Dender

Tijdens deze dauwwandeling gaan we op zoek naar restanten van het industriële verleden van Tielrode. Met het boek 'Het industrieel verleden van Tielrode' als leidraad brengen we de rijkdom en bedrijvigheid van vroeger weer tot leven aan de hand van verhalen, anekdotes en foto's uit de oude doos. » » Taverne 't Veer, Sint-Jozefstraat 35, 9140 Temse - Tielrode » » om 7 uur (duur: ca. anderhalf uur) » » RESERVATIE monique.mark@hotmail.be, +32 3 771 25 26 of » +32 476 94 20 35 »» A

» » Provinciaal Domein Roomacker (hoofdhek), Hofstraat z/n, 9140 Temse - Tielrode » » om 14.15 uur (duur: ca. 2 uur, exclusief 5-12 jaar) »» A

Waasmunster

Wandeling Tielrode - beeld van een dorp i.s.m. Gemeentebestuur Temse

9250 Waasmunster

Vorig jaar publiceerde Ons Streven het boek ‘Zo leefde Tielrode’ met ruim 340 foto’s van dit prachtige Durmedorp van begin 20e eeuw tot de fusie in 1977. Gewapend met foto’s uit de oude doos, gaan we op plaatsbezoek en herontdekken hoe Tielrode vroeger leefde.

www.waasmunster.be

» » Provinciaal Domein Roomacker (hoofdhek), Hofstraat z/n, 9140 Temse - Tielrode » » om 14.15 uur (duur: ca. 2 uur) »» A

PAGINA 80

Gemeentebestuur Waasmunster Vierschaar 1 +32 52 46 34 24 cultuur@waasmunster.be

Tentoonstelling Speurtocht naar onze school geschiedenis i.s.m. Gemeenteschool Waasmunster, Academie Waasmunster, VVV/Toerisme Waasmunster, Heemkring 't Sireentje en Erfgoedcel Waasland Het 5e en 6e leerjaar van de gemeentelijke basisschool van Waasmunster stellen documenten, oude (klas)foto’s en an-

der materiaal tentoon dat verband houdt met de geschiedenis van hun school. De leerlingen deden hiervoor een beroep op verzamelaars van oude foto’s, oudleerlingen en -leerkrachten, het archief van de school en het heemmuseum. Ook op de digitale Erfgoedbank kan je het documentatiemateriaal terugvinden. De oude school en haar geschiedenis komt voor even terug tot leven, de tijd wordt even stopgezet. » » Galerij Kasteel Blauwendael, Kerkstraat 21, 9250 Waasmunster » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Multimediapresentatie Memento - Over Arbeid en Werktijd i.s.m. Woonzorgcentrum 't Heuverveld, Academie Beeldende Kunst Waasmunster, Academie voor Muziek Waasmunster, VVV/Toerisme Waasmunster en Davidsfonds Waasmunster

In een aantal korte videoreportages gekruid met allerlei leuke anekdotes, getuigen senioren uit Waasmunster over het beroep dat ze vroeger uitoefenden. Gelinkt aan deze reportages is er een expo met foto’s, documenten en voorwerpen. Voor de kleinste bezoekers staat een teletijdmachine klaar die hen helpt om zich in te leven in de wereld van de senioren. » » Woonzorgscentrum 't Heuverveld, Molenstraat 41, 9250 Waasmunster » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Wetteren Gemeente Wetteren Markt 27 9230 Wetteren +32 9 369 88 24

provincie OOST-VLAANDEREN cultuur@wetteren.be www.wetteren.be contact erfgoeddag: +32 9 369 88 24

Tentoonstelling Huis-, tuin- en keukenmusea i.s.m. diverse privéverzamelaars

Privéverzamelaars zijn cultureelerfgoedzorgers avant la lettre. Dankzij hun inspanningen kunnen verzamelingen van dagdagelijkse voorwerpen uitgroeien tot unieke collecties. Op Erfgoeddag nemen we een kijkje in een aantal van deze collecties en laten we verzamelaars aan het woord over hoe ze hun collectie beheren en voor de tand des tijds weten te behoeden. »» diverse locaties (zie lokale programmabrochure Land van Dendermonde), 9230 Wetteren »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Zele Heem- en Oudheidkundige Kring Zele VZW Felix Timmermansstraat 12 9240 Zele +32 470 76 71 39 martine.smet@minfin.fed.be contact erfgoeddag:

Tentoonstelling Kermisen feestaffiches uit de belle époque (ca. 1880-1914) i.s.m. Gemeente Zele, Cultuurdienst Zele en Gemeentelijke Cultuurraad De gemeentelijke collectie met kermisen feestaffiches omvat pareltjes van drukkunst en decoratie, die tevens een goed beeld geven van het ontspanningsen verenigingsleven tijdens de decennia vóór de Grote Oorlog. De Heem- en Oudheidkundige Kring (HOK) Zele kreeg de toestemming om de collectie te

tonen. Aangevuld met eigen materiaal zetten we een leerzame stap terug in de tijd. » » Henri Van Daelecentrum, Lokerenbaan 43, 9240 Zele » » doorlopend open tussen 10 en 12 uur en 14 en 18 uur »» A

Zottegem Stedelijk Centrum voor Streekgeschiedenis Nieuwstraat 40 9620 Zottegem +32 9 361 09 79 cvs@zottegem.be www.zottegem.be contact erfgoeddag: +32 9 361 09 79

Wandeling History meets hightech i.s.m. Cultuurdienst Stad Zottegem, Toeristische Dienst Stad Zottegem en Toerisme Vlaamse Ardennen

Twee wandelingen laten je genieten van het rijke verleden van de stad Zottegem. We maken hierbij gebruik van hypermoderne technologie: de smartphone. De Vroeger en Nu-wandeling geeft een beeld van hoe er 100 jaar geleden geleefd en gewerkt werd. In de Muzikale wandeling ontdek je plaatsen die iets met muziek te maken hebben: van de beiaard tot muziek van Jean Blaute.

Zulte Gemeente Zulte Karreweg 13 9870 Zulte +32 9 280 97 26 emmy.tavernier@zulte.be

Tentoonstelling Zulte zoals het vroeger was. Locaties waar de tijd is blijven stilstaan i.s.m. Geschied- en Heemkundige Kring van Zulte De brouwerij Anglo-Belge speelde vroeger een zeer grote rol in het dorpsleven van Zulte. Speciaal voor Erfgoeddag toveren we een leeg klaslokaal om tot Café Anglo-Belge en brengen we de sfeer van toen terug tot leven. Een oud klaslokaal, oude volksspelen en een kort toneelstuk over het leven van Gaston Martens maken het plaatje compleet. » » Vrije Basisschool Olsene, Heirweg 30, 9870 Zulte » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, breng je smartphone mee » » Deze activiteit loopt tot 31 december 2014 »» A

PAGINA 81

faro | tijdschrift over cultureel erfgoed Met een abonnement op faro | tijdschrift over cultureel erfgoed houdt u de vinger aan de pols van de brede cultureel-erfgoedsector in Vlaanderen (archieven, bewaarbibliotheken, documentatiecentra, erfgoedcellen, erfgoedverenigingen, musea, expertisecentra â&#x20AC;Ś). faro verschijnt viermaal per jaar (maart, juni, september en december) en bevat actuele bijdragen over de kennis en praktijkervaring op het vlak van roerend en immaterieel cultureel erfgoed en de cultuur van alledag. Voor een jaarabonnement betaalt u slechts 25 euro. Abonneren doet u snel en eenvoudig via www.faronet.be/tijdschrift. U vindt daar ook alle reeds verschenen nummers.

Provincie

VLAAMS-BRABANT

Stop de tijd! voor Radio 2 in Vlaams-Brabant! Luister in de week van 15 april naar Middag- en Avondpost op 93.7 FM, 88.7 FM (Leuven) en 92.4 FM (Diest) en beleef je mooiste Erfgoeddag ooit! Meer info: www.radio2.be

provincie vlaams-brabant Aarschot Archief collegiale Onze-Lieve-Vrouwekerk Kardinaal Mercierstraat z/n 3200 Aarschot +32 497 41 64 12

Tentoonstelling Aarschots renteboek uit 1361 ontdekt en gerestaureerd - dossiertentoonstelling i.s.m. de schepen van Cultuur van de stad Aarschot

Bij de restauratiewerken aan de dekenij van Aarschot haalden architect Eli Geyzels en zijn broer Jan een gehavend perkamenten register van onder het stof van de zoldering. In de stemmige archiefruimte van de collegiale OnzeLieve-Vrouwekerk wordt het teruggevonden renteboek van 1361 tentoongesteld. Het archiefstuk onderging een grondige conservatiebehandeling door restauratrice Ann Peckstadt. »» Archief collegiale Onze-Lieve-Vrouw kerk, Jan Van Ophemstraat z/n, 3200 Aarschot »» Doorlopend open van 9 tot 17 uur, toelichting om 9.30, 14, 15 en 16 uur » » reservatie +32 497 41 64 12, maximum 15 plaatsen »» A

International Platform for Art Research and Conservation Onze-Lieve-Vrouw kerk Jan Van Ophemstraat 19 3200 Aarschot info@iparc.eu www.iparc.eu

Demonstratie Live restauratie barokke altaren i.s.m. Kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouwe-

kerk Aarschot en het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium De Onze-Lieve-Vrouwekerk, zelf een toonbeeld van Demergotiek, herbergt enkele opmerkelijke barokke altaren die momenteel worden gerestaureerd. Tijdens deze Erfgoeddag kan je de houten polychromierestauratoren live aan het werk zien. Ze beantwoorden al je vragen over de restauratie-ingrepen en maken een kunsthistorische schets van deze waardevolle erfgoedstukken. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, hoogmis om 11 uur »» a

Stedelijk Museum Aarschot Elisabethlaan 103 3200 Aarschot +32 16 56 84 51 museum@aarschot.be www.aarschot.be

Rondleiding Op ontdekkingstocht doorheen de Aarschotse archieven en documentatiecentra i.s.m. Autonoom Gemeentebedrijf stad Aarschot, Stedelijke Openbare Bibliotheek, Stedelijk Archief, Stedelijk Museum, Hertogelijke Aarschotse Kring voor Heemkunde, Aarschotse Gidsenbond, Archief collegiale OLV-kerk Aarschot en Syntra Limburg

Ga mee op ontdekkingstocht doorheen de Aarschotse archieven en documentatiecentra of bezoek de verschillende locaties op eigen houtje aan de hand van een plannetje, te verkrijgen in het Stedelijk Museum. De erfgoedorganisaties bieden een blik achter de schermen en tonen hoe de collectie bewaard en gerestaureerd wordt. » » Doorlopend open van 11 tot 15 uur » » Reservatie museum@aarschot.be, +32 16 56 84 51 »» a

Beersel

Alsemberg Gemeente Beersel Alsembergsteenweg 1046 1652 Beersel - Alsemberg +32 2 359 16 16 cultuur@beersel.be www.beersel.be contact erfgoeddag: +32 2 359 16 16

Tentoonstelling Heemkring Ascania: 60 jaar erfgoedzorg in beeld i.s.m. Koninklijke Heemkring Ascania

En de Oscar voor erfgoedzorg gaat naar ... Ascania! Reeds 60 jaar zetten de vrijwilligers van de heemkring zich met hart en ziel in voor het Asses erfgoed. Op algemeen verzoek geven ze hun geheimen prijs. Duik mee in de rijke geschiedenis van de heemkring en ontdek hun belangrijkste bronnen, interessantste vondsten en nog veel meer.

Multimediapresentatie Erfgoed digitaal i.s.m. Heemkundig Genootschap van Witthem Beersel, cultuurdienst Beersel en archiefdienst Beersel

» » Oude vredegerecht, Gemeenteplein 27, 1730 Asse » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Maak kennis met de wondere wereld van het digitale erfgoed. Zoek je voorouders in de genealogische databank of ontdek welke erfgoedobjecten je kan raadplegen op erfgoedplus.be. Vind je weg in de vele online historische bronnen over Beersel: kadasterkaarten, historische kranten, databanken over dialecten en volksverhalen … Scan tot slot je grote familiefoto’s gratis in op een A3-scanner.

Wandeling Terug naar Manke Fiel i.s.m. Koninklijke Heemkring Ascania, WRC Manke Fiel, CC Asse en Kunst atelier Crejong

» » Bibliotheek Beersel, Brusselsesteenweg 77C, 1652 Alsemberg » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, demonstratie om 11 uur, zoeken in de genealogische databank om 12.30 uur, demonstratie databank erfgoedplus.be om 12, 14, 14.30, 15, 16, 16.30 en 17 uur »» a

"Merci-astablieft!" Wie herinnert zich deze woorden van Asses volksfiguur Manke Fiel nog? Manke Fiel, de museumhouder die de kinderen leerde verzamelen en bewaren; Fiel, de erfgoedzorger avant la lettre. Het museum is er niet meer, maar aan herinneringen geen gebrek. Een wandeling (ca. 5,5 km) met onderweg filmfragmenten en foto's brengt je zo terug naar de Muzeumstraat van toen. » » Oud Gasthuis, Gemeenteplein 26, 1730 Asse » » vertrekken kan tussen 10 en 16 uur, filmlocaties sluiten om 18 uur »» A

Asse Cultuurdienst Asse Gemeenteplein 1 1730 Asse +32 2 454 19 27 cultuurdienst@asse.be www.asse.be

PAGINA 84

Filmvoorstelling Manke Fiel, een eerbetoon i.s.m. Koninklijke Heemkring Ascania, WRC Manke Fiel en CC Asse

Johan Stoefs en Willy Marivoet maakten een aangrijpend portret over het leven van Theofiel Van Vaerenbergh, alias Manke Fiel. Getuigen draaien de klok terug en vertellen over de zondagse

uitstappen naar het museum, over de uitkijktoren, over de met scherven gebetonneerde torentjes en terrassen. Over een bezoek dat niet compleet was zonder een glas gele limonade en een stuk chocolade. Ook heimwee? » » Cultuurzaal Oud Gasthuis, Huinegem 2, 1730 Asse » » filmvoorstelling om 12.30, 14, 15.30 en 17 uur »» a

Bekkevoort Gemeente Bekkevoort Eugeen Coolsstraat 17 3460 Bekkevoort +32 13 46 05 83 of 55 tamara.willems@bekkevoort.be www.bekkevoort.be contact erfgoeddag: +32 478 53 84 34

Fietstocht Stap met je fiets mee in onze teletijdmachine naar... i.s.m. Cultuur- en erfgoedraad, Pasar Bekkevoort, Heemkring Bekkevoort en Gezinsbond Bekkevoort-Assent

De prehistorie, de middeleeuwen, de 21e eeuw … We zetten de tijd even stop en vertrekken al fietsend met de teletijdmachine. Maak kennis met diverse plekjes en verhalen over vroeger en nu. Welke waarheden of volksverhalen horen waar thuis? Ook Loewie, onze jeugdvriend, gaat mee! Hij reist samen met onze jongsten naar het verleden en zal hen via leuke opdrachten terugbrengen naar vandaag. » » Gemeentehuis » » om 13.30 en 15.30 uur »» a

provincie vlaams-brabant Bertem

Diest

Erfgoedkamer Bertem vzw

Dienst Cultuurbeleid

Oude Tervuursebaan 32

Den Amer

3060 Bertem

Nijverheidslaan 24-26

+32 16 48 92 08

3290 Diest

rob.parisis@skynet.be

+32 13 46 06 48

www.erfgoedkamerbertem.be

cultuurbeleid@diest.be

contact erfgoeddag: +32 16 48 92 08

www.diest.be

Tentoonstelling Toen Bertem nog Berthem was Foto's en postkaarten geven een beeld van oude dorpsgezichten en gebeurtenissen. Verklarende teksten en kaarten zorgen voor de nodige uitleg. Hoe zag ons dorp eruit? Waar werden de eerste sportwedstrijden gehouden? En wat werd er zoal gevierd? Aansluitend is er een wandeling langs plaatsen en 'Stop van Tijd tot Tijd' die te zien zijn op de tentoonstelling.

Rondleiding Hoe tikt het klokje in de Begijnhofkerk? i.s.m. Werkgroep Erfgoed

»» Oude Pastorij, Vossenstraat 4, 3060 Bertem »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 30 juni 2013 »» A

Wandeling Stop van tijd tot tijd

De wandeling vertrekt en eindigt aan de tentoonstelling 'Toen Bertem nog Berthem was'. We wandelen langs plaatsen en plekjes die ook te zien zijn op de tentoongestelde oude postkaarten en foto's. Op een aantal relevante stopplaatsen wordt meer uitleg gegeven. »» Oude Pastorij, Vossenstraat 4, 3060 Bertem »» vertrek wandeling om 14.30 uur »» A

Het gotische torenuurwerk van de kerk werd enkele jaren geleden gerestaureerd. We bespreken de oude techniek, de historiek en het renovatieproces. Je komt alles te weten over het restauratieproject van de fresco's en artefacten in de kerk dat begin 2013 startte. Wat wordt er precies gerestaureerd en hoe gaan we te werk? We stoppen de tijd en houden ons erfgoed in leven. » » Sint-Catherinakerk, Infirmeriestraat z/n, 3290 Diest » » vanaf 13.30 uur » » Reservatie cultuurbeleid@diest. be, +32 13 46 06 48, maximum 80 plaatsen »» a

» » Reservatie cultuurbeleid@diest. be, +32 13 46 06 48, maximum 8x25 plaatsen »» A

Quiz Ontdek de Demervallei via de erfgoeddatabank i.s.m. Regionaal Landschap NoordHageland, 5 Demergemeenten en hun erfgoedliefhebbers: Diest, Scherpenheuvel-Zichem, Aarschot, Rotselaar en Begijnendijk

Diest

Kaggevinne Diestse Vereniging voor Familie- en Heemkunde

A Cultureel-erfgoedcollecties ontsluiten en bekendmaken bij het grote

Ontmoetingscentrum De Ketel

publiek kan via de digitale databank. We stellen dit nieuwe instrument graag aan je voor. Kom en probeer de databank zelf uit: vul de quiz in, leer iets bij en ga op pad met de resultaten. Misschien win je ook nog een prijs!

+32 13 33 32 64

» » Ezeldijk-werf in de schaffensestraat, 3290 Diest » » Doorlopend open van 13.30 tot 18 uur »» a

Familiekunde Vlaanderen regio Diest Rozengaard 73 c1 3290 Diest martien_mondelaers@hotmail. com

Rondleiding Demer i.s.m. Werkgroep erfgoed

contact erfgoeddag: +32 497 33 48 98

De Demer vormde ooit de basis en het hart van Diest. Door het opnieuw openleggen van de overwelfde Demer in het stadscentrum, wordt de rivier in ere hersteld. Op foto's en kaarten ontdek je hoe de Demer in de jaren 1950 het stadsleven bepaalde. Archeologische vondsten geven je zicht op het verleden van de rivier. Stap met ons mee en laat je meevoeren langs de Demer van morgen!

Tentoonstelling Pastoor J.Fr. Goyens, rector van het Ursulinenklooster te Scherpenheuvel Een tentoonstelling over wijlen Pastoor Goyens die rector was van de Ursulinen te Scherpenheuvel en geboren te Diest. Zijn persoonlijke briefwisseling is bewaard gebleven. VVF-Diest heeft de toelating gekregen een 200-tal brieven te digitaliseren en tentoon te stellen. Doorlopend is er een gids die het leven van pastoor Goyens verhaalt.

» » Ezeldijk-Werf in de Schaffensestraat, 3290 Diest » » rondleiding van 13.30 tot 17 uur (duur: 30 min.)

3290 Diest » » Doorlopend open van 9 tot 18 uur »» a

» » Begijnhof van Diest, in de schuur,

PAGINA 85

Diestersteenweg 237 3293 Diest-Kaggevinne karel_servaes@hotmail.com www.familiekunde-diest.be contact erfgoeddag: +32 496 12 73 51

Tentoonstelling Kaggevinne in het verleden.

Stop de tijd! We focussen op het verleden van Kaggevinne en gaan op zoek naar het verhaal achter de foto's. Wie herken je? Wat is het verhaal achter de afgebeelde personen of gebeurtenissen? Naarmate de tijd vordert, wordt het immers steeds moeilijker om informatie te verzamelen over wat er op de foto's te zien is. En misschien heb ook jij thuis nog waardevol materiaal? » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Dilbeek Dienst cultuur en toerisme Kasteelhoeve De Heetveldelaan 4 1700 Dilbeek +32 2 451 69 31 cultuur@dilbeek.be www.dilbeek.be contact erfgoeddag: +32 498 92 28 35

Wandeling Ontdek onbekend funerair erfgoed in Dilbeek i.s.m. Pasar Dilbeek vzw, Dilbeeks Erfgoed vzw en werkgroep Erfgoeddag

Al wandelend gaan we op vier Dilbeekse kerkhoven op zoek naar historische of persoonlijke verhalen. Wat vertellen ons de foto's, de teksten en de symbolen op een graf? Deze beelden uit het verleden vormen sporen van afwezigheid in het heden. Niet alleen onze persoonlijke vergankelijkheid wordt zichtbaar, ook de vergankelijkheid van ons cultureel erfgoed is nergens zo duidelijk. » » Begraafplaatsen gemeente Dilbeek, Dilbeek (d'Arconatistraat), GrootBijgaarden (Bosstraat), Itterbeek (Keperenbergstraat) en Sint-MartensBodegem (Kerkberg), 1700 Dilbeek » » tussen 10 en 17 uur »» a

Fietstocht Ontdek het onbekend funerair erfgoed te Dilbeek, een fietstocht van 27 km langs kerken en kerkhoven i.s.m. Pasar Dilbeek vzw, Dilbeeks Erfgoed vzw en werkgroep Erfgoeddag Al fietsend langs de Dilbeekse kerkhoven gaan we op zoek naar historische of persoonlijke verhalen. Wat vertellen ons de foto's, de teksten en de symbolen op een graf? Deze beelden uit het verleden vormen sporen van afwezigheid in het heden. Nergens is de vergankelijkheid meer zichtbaar, niet alleen die van onszelf, maar ook die van ons cultureel erfgoed. » » Begraafplaatsen gemeente Dilbeek, Dilbeek (d'Arconatistraat), GrootBijgaarden (Bosstraat), Itterbeek (Keperenbergstraat) en Sint-MartensBodegem (Kerkberg), 1700 Dilbeek » » tussen 10 en 17 uur »» a

provincie vlaams-brabant

PAJOTTENLAND & ZENNEVALLEI De regio Pajottenland en Zennevallei heeft heel wat cultureel erfgoed in de aanbieding! Zet de tijd stil tijdens een van de talloze activiteiten in de streek. Droom weg tijdens een poëtisch moment op zolder, neem een kijkje achter de schermen van het archiefdepot, leef je uit tijdens de volksspelen en dans mee op het ritme van ‘Radio Nostalikert’. Nog niet genoeg gehad? Ontdek al fietsend het funerair erfgoed in Dilbeek of laat oude familiefoto’s gratis inscannen. Dit en veel meer kan je uitgebreid nalezen op onze website: www. erfgoedcelpz.be/erfgoeddag-2013-stop-de-tijd. Neem zeker ook een kijkje op de Facebook-pagina Opge(t)rommeld, ontdek persoonlijke verhalen verbonden aan verschillende erfgoedobjecten, en stem op jouw favoriet!

INFO Erfgoedcel Pajottenland & Zennevallei Molenstraat 102 1700 Dilbeek +32 2 451 69 49 karen@erfgoedcelpz.be

Dilbeek

Sint-UlriksKapelle Gemeente Dilbeek, dienst cultuur en toerisme Kasteelhoeve De Heetveldelaan 4 1700 Dilbeek +32 2 451 69 31 Kathleen.Leys@dilbeek.be www.dilbeek.be contact erfgoeddag: +32 498 92 28 35

Tentoonstelling Verhalen in steen: funerair erfgoed in Dilbeek i.s.m. Dilbeeks Erfgoed vzw, Familiekunde Vlaanderen - regio Dilbeek vzw, werkgroep Erfgoeddag

Onze begraafplaatsen zitten vol historische en persoonlijke verhalen. Talrijke foto's van de Dilbeekse kerkhoven, documenten, symbolen, getuigenissen, devotieprenten en epitafen illustreren de vluchtigheid der dingen, maar brengen ook anekdotes en verhalen naar boven. Ontdek de Joodse begraafplaats, de zigeunergraven, het graf van de

beeldhouwer, van de burgemeester, van de pastoor ... » » Kasteel La Motte, Lumbeekstraat 20, 1700 Dilbeek-Sint-Ulriks-Kapelle »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013 »» a

Zoektocht In het spoor van Robert de Viron, ere-burgemeester van Dilbeek i.s.m. Dilbeeks Erfgoed vzw en werkgroep Erfgoed

A Kom je vaak op een kerkhof? Misschien was dat niet altijd zo prettig … Het is er stil, maar er is ook heel wat te zien. Wil je graag weten wat? Bezoek dan onze tentoonstelling. Oudburgemeester Robert de Viron, telg uit een belangrijke familie, zal je rondleiden. We verwachten je samen met je hele familie! » » Kasteel La Motte, Lumbeekstraat 20, 1700 Dilbeek - Sint-Ulriks-Kapelle »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013 » » reservatie toerisme@dilbeek.be, +32 2 451 69 34 »» a

Galmaarden Gemeentebestuur Galmaarden Marktplein 17 1570 Galmaarden +32 54 51 61 67 cultuur@galmaarden.be www.galmaarden.be contact erfgoeddag: +32 472 26 03 09

Wandeling Wandelend stilstaan bij poëzie i.s.m. cultuurraad Galmaarden

Woorden gewikt en gewogen met een kabbelende Mark op de achtergrond:

PAGINA 86

een ontdekkingstocht waarbij genieten van woorden en verwondering over de natuur centraal staan. Laat je gedachten stilvallen bij het lezen van de tijdloze gedichten van Andries Dhoeve langs het poëziepad. Op verschillende plaatsen langs het parcours werd bovendien permanent plaatsgemaakt voor Dhoeves gedichten.

Grimbergen

» » GC Baljuwhuis, Kammeersweg 2, 1570 Galmaarden » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

info@mot.be

Gooik Heemkundige kring van Gooik vzw De Cam Dorpsstraat 67 1755 Gooik +32 494 03 68 70 jp.deloecker@telenet.be www.heemkunde-gooik.be contact erfgoeddag: +32 494 03 68 70

Workshop Wie is dit? i.s.m. Gemeente Gooik

Je kan tijdens dit inscanmoment oude foto's laten inscannen. Op die manier wordt het verleden van Gooik in leven gehouden. We proberen ook direct namen te plakken op gezichten van Gooikenaars op die oudere foto's, zodat ook die info niet verloren gaat. De foto's krijg je uiteraard terug mee naar huis. Een aantal oude foto's zullen tentoongesteld worden, met bekende en minder bekende Gooikenaars als voorbeeld. » » lokaal van de heemkundige kring in het gemeenschapscentrum de cam, dorpsstraat 67, 1755 Gooik » » Doorlopend open van 14 tot 17 uur »» a

Museum voor de Oudere Technieken Guldendal 20 1850 Grimbergen +32 2 270 81 11 www.mot.be contact erfgoeddag: +32 2 270 81 11

Workshop Word voor één dag vrijwilliger in het MOT

De basiswerking van een museum, objecten verzamelen en bewaren, blijft voor het publiek vaak onzichtbaar. Daar wil het MOT op Erfgoeddag iets aan doen! Kruip in de huid van een inkomend object en volg het parcours van de collectiezorg. Klein en groot gaan in allerlei workshops aan de slag als MOT-medewerker. Je zal ervan versteld staan hoeveel taken er zijn. Van reinigen, nummeren en behandelen tot inventariseren en opbergen … iedereen gaat aan de slag! Onze medewerkers staan voor je klaar om het werk in goede banen te leiden. Wie weet word jij onze nieuwe MOT-vrijwilliger! » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» A

AAA

Volkssterrenwacht Mira vzw Abdijstraat 22 1850 Grimbergen +32 2 269 12 80 info@mira.be www.mira.be contact erfgoeddag: +32 2 269 12 80

Lezing Hoe Albert Einstein de tijd kon doen stoppen We focussen op het begin van de 20e eeuw, een scharnierperiode tussen het

provincie vlaams-brabant wereldbeeld dat zijn oorsprong vond in de klassieke mechanica met als protagonist Isaac Newton, en het moderne wereldbeeld, gebouwd op de relativiteitstheorie en kwantummechanica, en verpersoonlijkt in de figuur van Albert Einstein. Hierin zijn tijd en ruimte relatief, en kan zelfs de tijd gestopt worden. »» lezingen om 11 en 15 uur »» a

Rondleiding De tijd, stopt hij of stopt hij niet?

In een interactief bezoek aan Volkssterrenwacht MIRA nemen we het thema van Erfgoeddag als leidraad. We achterhalen hoe sterrenkunde ons brengt tot onze tijdsindeling in seconden, minuten, uren, enzovoort. We bekijken de slingerproef van Foucault als een klok die ons de exacte aardrotatietijd leert kennen. We laten een klok zakken in de gekromde ruimte en zien de tijd vertragen.

Als je de beelden en schilderijen van Brabantse trekpaarden en andere dieren bekijkt, lijkt het wel alsof je terugkijkt naar een lang vervlogen tijd. » » Craenevelthoeve, Kraneveld 1, 3150 Haacht » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur, »» a

Lezing Oude Haachtse verhalen! i.s.m. De Koraal en Hagok

Haachtse woordkunstenaars en authentieke 'Hogtenaars' lezen voor uit een boek met oude Haachtse verhalen van Hagok, 'Kringloop met duizend volwassen, onvolwassen en soms ongewassen Haachtenaars'. Verhalen, opgetekend van vorige generaties, worden ontsloten voor de huidige generaties bij een hapje en een drankje, begeleid door oude muziek (doedelzak, fluit ..) door Rémi Decker.

»» Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Reservatie francis@mira.be, » +32 2 269 12 80 »» a

» » Craenevelthoeve, Kraeneveld 1, 3150 Haacht » » lezingen om 13.30, 14.30, 15.30 en 16.30 uur »» a

Haacht

Demonstratie Levend erfgoed i.s.m. Steunpunt Levend Erfgoed

Gemeente Haacht

Steunpunt Levend Erfgoed ijvert A voor het bewaren van onze oude en streek-

Wespelaarsesteenweg 85 3150 Haacht +32 16 26 94 30 cultuur@haacht.be contact erfgoeddag: +32 16 26 94 31

Tentoonstelling Kunstig Erfgoed i.s.m. lokale kunstenaar

Op de stand van Stichting Levend Erfgoed kan je kennismaken met levende oude en streekeigen dierenrassen. Lokale kunstenaars geven hun eigen interpretatie aan het thema en brengen de dieren op verschillende manieren in beeld.

eigen dierenrassen. Een tentoonstelling maakt je wegwijs in de verscheidenheid aan 'oude' rassen van neerhof- en boerderijdieren. Je kan ter plekke een aantal van deze oude dierenrassen zien. Kinderen kunnen een tochtje maken met een huifkar en krijgen uitleg op kindermaat. » » craenevelthoeve, Kraeneveld 1, 3150 Haacht » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» a

Evocatie De Craenevelthoeve in beeld i.s.m. Fotovereniging Kc Plezier

Op de site Craenevelthoeve bleef de tijd stilstaan. Aan de hand van een projectie, een reeks oude beelden en foto's, onder meer van opgravingen, wekken we het verleden weer tot leven.

Stad Halle - toerisme en feestelijkheden

» » Craenevelthoeve, Kraeneveld 1, 3150 Haacht » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» a

feestelijkheden@halle.be

Halle Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei JC Castelhof Molenstraat 102 1700 Dilbeek +32 2 451 69 49 info@erfgoedcelpz.be www.erfgoedcelpz.be

Tentoonstelling Met oldtimers terug in de mobiliTIJD i.s.m. De Belgische Federatie voor Oude Voertuigen (BFOV), De Retro Vrienden, Forties and Fifties American Cars Enthusiasts, het Expertisecentrum voor technisch, wetenschappelijk en industrieel erfgoed (ETWIE) en Stad Halle

A Keer terug in de mobiliTIJD: bezichtig de Nostalbus en een tiental oude wagens uit het Pajottenland. Niet voor niets noemen we ze oldTIMErs. Ontdek hun verhaal en hoe ze al die jaren rijklaar bleven. In het decor van een oude garage ontdek je hoe wagens vroeger onderhouden werden. Later op de dag verwelkomen we nog eens 20 Amerikaanse wagens van voor 1960. Een niet te missen kans! » » Joseph Possozplein, 1500 Halle » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, Amerikaanse oldtimers te bezichtigen tussen 16 en 18 uur »» a

PAGINA 87

Oudstrijdersplein 18 1500 Halle +32 2 365 94 49 www.halle.be contact erfgoeddag: +32 497 11 41 39

Tentoonstelling Terug in de mobiliTIJD i.s.m. Erfgoedcel Pajottenland en Zennevallei, Stadsarchief Halle en Zuidwestbrabants Museum Halle

Heb jij de Nostalbus al gezien? De Nostalbus is een oude lijnbus die is ingericht als belevingsruimte over de geschiedenis van de mobiliteit in het Pajottenland en de Zennevallei. Oude foto’s, filmpjes en liedjes brengen de mooiste verhalen en interessantste weetjes terug tot leven. » » Joseph Possozplein, 1500 Halle » » Doorlopend open van 10 tot 16 uur »» a

Markt Erfgoedkraam i.s.m. Stadsarchief Halle en Zuidwestbrabants Museum Halle

Het erfgoedkraam vat post op de rommelmarkt. Ben je benieuwd naar het verschil tussen rommel en erfgoed? Dan vind je hier het antwoord. Erfgoedwerkers vertellen hoe zij aan behoud en beheer doen en geven praktische tips zodat je zelf aan de slag kan om je familiestukken te beschermen tegen de tijd. Je vindt er de winnaars van de wedstrijd 'Opgetrommeld!'.

Soms is het echter al te laat en moet een stuk gerestaureerd worden. Benieuwd hoe de plastische chirurgen van het erfgoed te werk gaan? Een textielrestaurator en een papierrestaurator restaureren ter plaatse een waardevol stuk. Deze demonstraties sluiten inhoudelijk aan bij de museum- en archiefworkshop. » » Oud - Jezuïtencollege, Kardinaal Cardijnstraat 7, 1500 Halle » » Doorlopend open van 14 tot 17 uur »» a

Workshop Word archivaris voor een dag! i.s.m. Stadsarchief Halle

Als volleerd archiefmedewerker word je samen met andere deelnemers aan het werk gezet. In groep vervul je opdrachten gebaseerd op de dagdagelijkse taken van een archiefdienst. Hoe we het geheugen van de stad Halle proberen te bewaren voor de eeuwigheid, heeft na deze sessie geen geheimen meer. » » Leeszaal stadsarchief (Sportcomplex de Bres), Mgr. Senciestraat 13, 1500 Halle » » workshops om 10 en 14 uur (duur 1.30 uur) » » Reservatie feestelijkheden@halle. be, +32 2 365 94 49, maximum 2x20 plaatsen »» A

Toerisme Halle vzw Grote Markt bus 1 1500 Halle +32 2 356 42 59

» » Grote Markt, 1500 Halle » » Doorlopend open van 8 tot 16 uur »» a

toerisme@halle.be

Demonstratie Een blik achter de schermen: het restauratieatelier i.s.m. Zuidwestbrabants Museum Halle

Filmvoorstelling Het mysterie van de bouwmeester

Erfgoedwerkers zijn voortdurend bezig met het preventief bestrijden van verval.

www.toerisme-halle.be contact erfgoeddag: +32 497 11 41 39

Acteur Hubert Damen en architect Karel Breda nemen je mee op speurtocht naar de mysterieuze middeleeuwse bouwmeester van de Sint-Martinusbasiliek.

provincie vlaams-brabant Via een uniek virtueel bezoek leer je de basiliek op een nooit eerder geziene manier kennen. Je ontdekt de schitterend gerestaureerde buitenzijde en komt meer te weten over de rijke geschiedenis van de basiliek als gebouw én als bedevaartsoord. »» Sint-Martinusbasiliek, Kardinaal Cardijnstraat 1B, 1500 Halle »» voorstellingen om 10, 13 en 15 uur » » Reservatie feestelijkheden@halle. be, +32 2 365 94 49, maximum 3x50 plaatsen »» a

Zuidwestbrabants museum Halle Kardinaal Cardijnstraat 7 1500 Halle +32 2 365 94 15 museum@halle.be www.streekmuseum-halle.be contact erfgoeddag: +32 497 11 41 39

Workshop Word conservator voor een dag

Musea herbergen een schat aan bijzondere, zelfs zeldzame voorwerpen. In deze workshop volg je een voorwerp op zijn weg door het museum. Je ontdekt welke stappen het museum onderneemt om zijn objecten te documenteren, te beheren en te bewaren. Tot slot mag je ook zelf aan de slag! »» workshops om 10 en 16 uur (duur 1.30 uur) » » Reservatie feestelijkheden@halle. be, +32 2 365 94 49, maximum 2x20 plaatsen »» a

Herne Gemeente Herne Centrum 17

1540 Herne +32 2 397 11 60 sarah.copriau@herne.be www.herne.be contact erfgoeddag: +32 2 397 11 60

Tentoonstelling Stop de tijd! i.s.m. Cultuurraad Herne

A Twee tentoonstellingen vertellen je hoe onze gemeente er vroeger

gezet en figuren als Staf Roth, Romain Maes, ‘Poeske’ Scherens, Eddy Merckx en vele anderen werden er vereeuwigd. Beeldhouwwerk, archiefmateriaal en foto’s van het atelier zorgen voor een sportief-artistieke ‘flashback’.

Workshop Ontdek het labo van een stop-de-tijd-oloog i.s.m. Herita

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 25 augustus 2013 »» a

doet het elke dag. Jij kunt de kneepjes van het vak ook leren. Hoe behandel je een metalen gesp die al eeuwen in de grond zit? Wat doe je met een middeleeuwse kralenketting die half vergaan is? Kan je deze waardevolle spullen voor de toekomst bewaren? Een conservator van het agentschap Onroerend Erfgoed geeft je het antwoord van een echte stop-detijd-oloog. Kom zelf beleven hoe een labo reilt en zeilt, en achterhaal in levenden lijve wat archeologie te maken heeft met röntgenfoto’s, sigarenkistjes en papiertape.

uitzag. Oude archieffoto’s belichten de kloostergang en de vijf originele kloostercellen. Daarnaast kan je jouw geschiedenis vertellen aan de hand van oude beelden. Voor kinderen zijn er volksspelen, sprookjes en oud snoepgoed. Kom proeven van rode neuzen, lekstokken, pepermuntjes, kauwgom en smoelentrekkers!

Holsbeek

» » Dominicanessenklooster Herne, Heilige Geeststraat 22, 1540 Herne » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur, »» Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» a

+32 16 62 33 45

Hofstade

Zemst

Sportimonium vzw Trianondreef 19 1981 Hofstade - Zemst +32 15 61 82 22 hilde.michiels@sportimonium.be www.sportimonium.be contact erfgoeddag: +32 15 61 82 22

Tentoonstelling Louis Van Cutsem, beeldhouwer van de sport

Ervaar de confrontatie tussen de verstilling in het beeldhouwwerk en de dynamiek van sport. In het atelier Van Cutsem (1909-1992) werd de tijd stop-

Herita vzw - Kasteel van Horst Kasteel van Horst Horststraat 28 3220 Holsbeek kathleen.buffels@herita.be www.herita.be contact erfgoeddag: +32 16 62 33 45

Rondleiding Horst. Steenrijk aan verhalen i.s.m. Onroerend Erfgoed

Hoe we in Horst de tijd een halt toeroepen, ontdek je via een archeologielabo in het kasteel. We leggen objecten bloot, illustreren hoe ze doorheen de tijd evolueren en hoe ze de tand des tijds doorstaan dankzij conservatie. In het kasteel huizen rijke verhalen over de bewoners, hun tradities en gebruiken. Duik in het verleden en maak ook kennis met het immateriële erfgoed van het kasteel. » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

Onroerend Erfgoed Koning Albert II-laan 19 bus 5 1210 Brussel contact erfgoeddag: +32 2 553 64 76

PAGINA 88

De tijd stoppen of zelfs terugA draaien: een archeologisch conservator

» » Kasteel van Horst, Horststraat 28, 3220 Holsbeek » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Huldenberg

Neerijse

Heemkundige Kring Huldenberg Huis ter Dijle Leuvensebaan 313 3040 Huldenberg - Neerijse willygoossens@telenet.be www.huisterdijle.be

Rondleiding De familiale schrijnwerkerij Leonaer te Neerijse, waar de tijd is blijven stille staan

In de eeuwenoude schrijnwerkerij Leonaer viel 20 jaar geleden de tijd stil. Het oude werkhuis bleef tot nu onaangeroerd. Het is een atelier zonder moderne machines, maar met een schat aan eenvoudig gereedschap uit de tijd van toen. Kom mee de oude werktuigen

en technieken uit de schrijnwerkerij ontdekken, een gids zorgt voor uitleg! » » Schrijnwerkerij Leonaer, Eygenstraat 26, 3040 Huldenberg - Neerijse » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Kapelle-op-denBos Gemeenschapscentrum de oude pastorie Kerkstraat 24 1880 Kapelle-op-den-Bos +32 15 71 02 53 cultuurdienst@gcoudepastorie.be www.gcoudepastorie.be contact erfgoeddag: +32 15 71 02 53

Tentoonstelling Hendrik 'Meester' Van de Ven en zijn dorp i.s.m. Erfgoedcel Kapelle-op-den-Bos De tentoonstelling over het leven en werk van onderwijzer en heemkundige Hendrik Van de Ven laat je kennismaken met ons dorp van toen. Het onderwijs, de natuur, het milieu, de folklore, het sociaal-culturele leven, de lokale geschiedenis en het dialect ... Van de Ven maakte het mee en schreef er verschillende boeken over. We keren 100 jaar terug, stoppen de tijd en halen er boeiende tips uit. » » Gemeentebestuur Kapelle-op-den-Bos, Marktplein 29, 1880 Kapelle-op-den-Bos » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» a

Fietstocht Boeiende en landelijke fietstocht i.s.m. Pasar

provincie vlaams-brabant A

Deze fietstocht brengt je langs pittoreske plaatsen in Kapelle-op-denBos en Ramsdonk. Onderweg vertellen infoborden opmerkelijke verhalen uit de boeken van Hendrik Van de Ven. Hoe zag het dorpsleven er 100 jaar geleden uit? Hoe zag het dorpsgezicht er toen uit? Unieke plaatsen van vroeger kregen intussen een nieuwe betekenis. Haal je stalen ros van stal en fiets terug in de tijd.

Tentoonstelling In Kortenberg stopt de tijd niet! i.s.m. Erfgoedhuis Kortenberg Deze tentoonstelling voert je terug in de tijd. Hoe ontstond de kalender zoals we die vandaag kennen? Hoe evolueerde de zandloper tot een digitaal horloge? Wat was de levensverwachting in 1300, 1500, 1800, 2000 en hoe gingen onze voorouders toen gekleed? Afspraak in het Erfgoedhuis!

»» Gemeentebestuur Kapelle-op-den-Bos, Marktplein 29, 1880 Kapelle-op-den-Bos »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

» » Erfgoedhuis Kortenberg, Dorpsplein 16, 3071 Kortenberg » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur »» A

Wandeling Historische en educatieve wandeling i.s.m. Gemeentelijke werkgroep gezondheidspreventie

Landen

Geschied- en Heemkundige Kring

We wandelen terug naar de tijd en de plekken waar dorpsonderwijzer en heemkundige Hendrik Van de Ven leefde en aan het werk was. Zijn liefde voor geschiedenis, sport, het milieu, het sociale maakten hem tot meer dan een onderwijzer. Je leert op deze 5 kilometer lange tocht hoe het vroeger was gesteld met het dorpsleven, het onderwijs, de gebouwen en nog veel meer. »» Gemeentebestuur Kapelle-op-den-Bos, Marktplein 29, 1880 Kapelle-op-den-Bos »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Kortenberg Cultuurdienst Kortenberg Administratief Centrum De Walsplein 30 3070 Kortenberg +32 2 755 22 83 stien.pardon@kortenberg.be www.kortenberg.be

Bezoekerscentrum Rufferdinge Molenbergstraat 4 3400 Landen +32 11 88 34 68 asevenants@landen.be www.ghklanden.be contact erfgoeddag: +32 11 88 34 68

Tentoonstelling Spoorslags 175 jaar i.s.m. Toerisme Landen Aan de hand van archiefbeelden en documenten uit de eigen collectie stelde GHK-Landen een tijdbalk samen met 175 jaar Landense spoorweggeschiedenis (1838-2013). Het spoor bracht welvaart en vreugde, maar ook leed en verdriet. Recent werden bepaalde 'sporen' uit het verleden van de stationsomgeving gewist en vond een ruimtelijke herinrichting plaats met link naar het verleden. » » Doorlopend open van 13 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 28 april 2013 »» a

Huldenberg-Neerijse, Heemkundige kring Huldenberg, werktafel met gereedschap in de voormalige schrijnwerkerij

Zoektocht 'Spoortje Landen' i.s.m. Toerisme Landen Alle hens aan dek voor ‘spoorneuzen'. Met behulp van een vragenlijst, gekruid met oude prentkaarten, archieffoto’s en informatieve teksten, ga je actief op zoek naar actuele herkenningspunten uit het spoorwegverleden van Landen. Je stapt af in het station Rufferdinge en reist met behulp van een spoorboekje mee op een 'tijdzate' van 175 jaar geschiedenis van de 'ijzeren weg'. Gewapend met deze kennis kam je de omgeving van het Landens station, het Stationsplein en de Stationsstraat uit. Misschien word je nadien verrast op een leuk pakket streekproducten. » » Doorlopend van 13 tot 18 uur »» a

PAGINA 89

Lembeek Coördinatie Zenne Akenkaai 2bis 1000 Brussel +32 2 206 12 03 contact@coordinatiezenne.be www.coordinatiezenne.be contact erfgoeddag: +32 475 96 54 42

Wandeling De Zenne vastgelegd in woord en beeld Langs de oevers van de Zenne in Lembeek wordt er stilgestaan bij de beelden en woorden die kunstenaars over hun rivier hadden of nog steeds hebben:

romantisch, idyllisch, maar soms ook bevreemdend en verwaarloosd. Schilders zoals Felix De Boeck en Louis Thevenet, dichters als Van Istendael en enkele lokale kunstenaars uit Halle wisten de Zenne en haar geschiedenis te vereeuwigen. » » Kasteelpark Lembeek, Bondgenotenstraat, 1502 Lembeek » » Doorlopend open van 14 tot 16 uur, Start wandeling om 14 uur (duur: 2 uur) » » Deze activiteit loopt tot 30 september 2013 » » Reservatie contact@coordinatiezenne.be, +32 2 206 12 07, maximum 20 plaatsen »» A

provincie vlaams-brabant Kasteel van Gaasbeek

3020 Herent

CJP vzw

Kasteelstraat 40

floryvloebergs@hotmail.com

Kaaitheater

1750 Lennik - Gaasbeek

www.onsleives.be

Sainctelettesquare 19

+32 2 531 01 30 kasteelvangaasbeek@vlaanderen.be www.kasteelvangaasbeek.be contact erfgoeddag: +32 2 531 01 30

Tentoonstelling Sam Dillemans, Authors. Painting 2010-2012 Waarom zijn Van Gogh, Rembrandt en Rubens tijdloos? Omdat hun typische stijl hen zo onsterfelijk maakte. Het 'hoe' staat dus centraal en dat geldt eveneens voor Sam Dillemans. Hij creëerde picturale momentopnames waarin de tijd wegvalt. Zijn stijl is een kruising tussen de Europese schildertraditie en het expressionisme. Kom jij ook een kijkje nemen in deze nostalgische tijdmachine? »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 16 juni 2013 »» a

1000 Brussel

Multimediapresentatie Leuvense dialectklanken van voor de oorlog

De vooroorlogse dialectklanken zijn met uitsterven bedreigd. Nog maar weinig mensen kennen ze en de generatie die ze nog kan spreken, verdwijnt. De Academie voor het Leuvens dialect wil daarom de tijd stoppen voor deze dialectvariant. Ze interviewde enkele van de weinige Leuvenaars die dit vooroorlogs Leives nog onder de knie hebben. Hun verhalen en klanken kan je beluisteren in het stadhuis. » » Stadhuis, Grote Markt 9, 3000 Leuven » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013 »» a

Campanae Lovanienses Brabançonnestraat 99

Rondleiding En de klok zegt tik, tik

3000 Leuven

A Het kasteel lijkt te slapen op het ritme van talloze wekkers tot ... TRING:

beiaard@kuleuven.be

tijd voor ontmoetingen met kasteelbewoners en verhalen. Wij zorgen voor houvast met een wijzerboekje dat je de tijd helemaal … niet doet vergeten! Laat jouw ervaringen vastleggen op foto. En als je graag even wil ontsnappen aan het getik, kan dat in onze tijdloze ruimte met heerlijke taarten op grootmoeders wijze. »» Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

Leuven Academie voor het Leuvens dialect Guido Gezellelaan 19

+32 475 69 06 69 www.campanaelovanienses.be contact erfgoeddag: +32 475 69 06 69

Demonstratie Manueel klokkenluiden in de Predikherenkerk

Klokken zijn erfgoedstukken met A een relevante betekenis. Hun geluid stopte

+32 2 204 00 94 lydia@cjp.be www.cjp.be contact erfgoeddag: +32 477 91 00 98

Workshop Fotografie i.s.m. Erfgoedcel Leuven

Samen met zo'n 30 beginnende én gevorderde fotografen tussen 16 en 26 jaar schaaf je je fotografietechnieken bij. Na een stoomcursus fotografie onder begeleiding van twee professionele fotografen, haal je je eigen fotocamera boven. Je trekt de stad in om Erfgoeddag en het erfgoed op een originele manier in de kijker te zetten en zo je theoretische kennis in praktijk om te zetten. » » de bib Leuven, diestsestraat 49, 3000 Leuven » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, zie: www.cjp.be/FotografieworkshopErfgoeddagLeuven » » Reservatie lydia@cjp.be, +32 2 204 00 94, www.cjp.be, maximum 15 plaatsen workshop beginners maximum 15 plaatsen workshop gevorderden »» A

Damiaan Vandaag

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 31 december 2013 »» a

Workshop Damiaan, zeg cheese!

We kruipen in de huid van Pater Damiaan voor zijn vertrek naar de missies. Voor zijn familie en vrienden liet Damiaan zich toen fotograferen. Je trekt een zwarte mantel aan, zet een brilletje op, neemt een missionariskruis en Bijbel in de hand en je laat je fotograferen als een 19e-eeuwse missionaris voor vertrek. Je missionarisportret wordt via mail opgestuurd! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

De FactorY OPEK Vaartkom 4 3000 Leuven +32 16 23 84 27 sanne.clerinx@leuven.be www.30CC.be/factory contact erfgoeddag: +32 499 67 06 31

Damiaancentrum Sint-Antoniusberg 5

het voortglijden van de tijd om een signaal te geven. Vandaag worden klokken geluid met motoren. In de kerk hangen 2 klokken die nog met het touw kunnen worden geluid. Onder begeleiding kan je dit oude gebruik live komen meemaken én uitproberen. Voor de kinderen zijn er handbellen en verkeersborden over de rol van klokken.

Tentoonstelling Damiaan vereeuwigd voor de lens

» » Predikherenkerk, Onze Lieve Vrouwstraat z/n, 3000 Leuven » » sessies om 14, 15, 16 en 17 uur »» a

Damiaans leven viel samen met de opkomst en de doorbraak van de fotografie. Een tiental keren werd hij gefotografeerd, vanaf zijn vertrek naar de missies (1863)

tot op zijn sterfbed (1889). Beslissende momenten waren het waarop de fotograaf voor Damiaan de tijd stopte en het moment vereeuwigde. We tonen de tien historische foto’s van Damiaan en vertellen het verhaal achter de foto.

3000 Leuven +32 16 31 63 68 info@damiaanvandaag.be www.damiaanvandaag.be contact erfgoeddag: +32 16 31 63 68

PAGINA 90

Tentoonstelling Stop de tijd i.s.m. 30CC en Wisper Verhalen uit onze (eigen) geschiedenis staan centraal. Van recent uitgestorven diersoorten tot de wederopbouw van ons erfgoed. Deelnemers van de FactorY interpreteerden de verhalen naar hun eigen leefwereld en brachten alles beeldend tot leven. Welk moment had nooit hoeven te gebeuren? Welk deed alles stoppen? Kunstwerken van diep emotionele littekens van de tijd, universele wonden ... » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur

»»

Deze activiteit loopt tot 28 april 2013

»» a

De Koerier van Navarra vzw Tervuursevest 130 3000 Leuven +32 16 23 84 16 info@kovana.com www.kovana.com

Rondleiding Peter Siemens, tijd gevat in glas

Door de spanningen met Frankrijk haalden de Engelsen hun wijn in Jerez, dat na de Reconquista erg te lijden had onder piratenraids uit Noord-Afrika. Om de ontvolking tegen te gaan, trok men daarom inwijkelingen aan die steun kregen als ze bereid waren ginds te huwen en hun naam te verspaansen. Peter Siemens uit het Hageland werd als Pedro Ximenez een Hispanoflamenco: als Vlaming geboren, als Spanjaard gestorven. De tijd en de zon muteerden zijn druiven van droog naar edelzoet en naar gastronomisch erfgoed. De oorspronkelijke ranken slingeren nu nog langs de muren van het Leuvense begijnhof. » » Ingang van het Begijnhofcongreshotel, Groot Begijnhof 15, 3000 Leuven » » om 15 uur (duur: 1 uur) » » Reservatie info@kovana.com, +32 16 23 84 16, www.kovana.com, maximum 40 plaatsen »» a

KADOC - KU Leuven Vlamingenstraat 39 3000 Leuven +32 16 32 35 00 postmaster@kadoc.kuleuven.be www.kadoc.kuleuven.be contact erfgoeddag: +32 16 32 35 00

Tentoonstelling Speelgoed waarin je kan geloven Wie denkt dat religieus speelgoed iets

provincie vlaams-brabant is uit lang vervlogen tijden, heeft het mis. De katholieke traditie van het ‘misje spelen’ met kelkjes en kazuifeltjes is inderdaad zo goed als verdwenen. Andere spelvormen zijn echter van recentere datum en komen voor in verschillende religies: er zijn poppen die heilige teksten declameren en bestaande borden kaartspellen krijgen een religieuze vertaling. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 15 juni 2013 »» a

Koninklijk Verbond der Jaartallen Leuven vzw Hoogland 68 3000 Leuven www.jaartallen.be

Rondleiding Een blik achter de schermen van M

M – Museum Leuven herbergt heel wat schatten en niet alleen in de museumzalen. Een medewerker van M neemt je mee achter de schermen van het museum en biedt een unieke blik op de omvangrijke collectie van M. Daarna zal er ook even stil worden gestaan bij het behoud en beheer van enkele topstukken in de collectie. Deze rondleiding biedt een aparte kijk op de werking van een museum. » » rondleiding om 11 en 14 uur (duur 90 min) » » Reservatie bezoekm@leuven.be, +32 16 27 29 29, maximum 2x25 plaatsen »» a

Zoektocht Het jaar M Demonstratie Jaartallen erfgoed verzegeld voor de toekomst i.s.m. de Mannen van 1973 en de Joorzangers

De leden van het jongste jaartal, de mannen van 1973, willen enkele erfgoedstukken over de werking van hun vriendenkring in een vat verzegelen om het pas binnen 10 jaar tijdens de viering van hun 50e verjaardag weer te openen. Kom ontdekken over welke stukken het gaat en wat hun context en betekenis is. Aan het eind van de dag zullen ze definitief in het vat belanden en verzegeld worden. »» Raadskelders stadhuis, Grote Markt 9, 3000 Leuven »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

M - Museum LEOPOLD Vanderkelenstraat 28 3000 Leuven +32 16 27 29 29 martijn.loix@leuven.be www.mleuven.be contact erfgoeddag: +32 16 27 29 29

Ontdek de collectie van M aan de hand van deze zoektocht. Samen met je ouders probeer je 12 opdrachten tot een goed einde te brengen. Elke opdracht staat voor een maand in het jaar M. Terwijl je zoekt, tekent, denkt en fantaseert, ontdek je de M-collectie. Een quiz op maat van gezinnen die op een andere manier de M-collectie willen ontdekken. » » Doorlopend van 11 tot 18 uur » » reservatie bezoekm@leuven.be, +32 16 27 29 29 »» a

Workshop Meester-restaurator van M

Een restaurator is verantwoordelijk A voor de zorg voor schilderijen, beeldhouwwerken en gebouwen. Tijdens deze workshop neemt een echte restaurator van M je mee achter de schermen van het museum. Hij geeft uitleg over zijn beroep en leert je de kneepjes van het vak. Zo leer je hoe schadelijke beestjes worden verwijderd en hoe je met bladgoud werkt. » » workshop om 11 en 14 uur (duur: 90 min)

» » Reservatie bezoekm@leuven.be, +32 16 27 29 29, maximum 2x25 plaatsen »» a

Lezing Lightmap: the making of i.s.m. De Werktank

Sinds 1/01/13 maakt de machine LIGHTMAP elke 5 minuten een fotoprint op een minuscuul blokje. Een foto van de lucht boven M, een heel jaar lang, dag en nacht. LIGHTMAP is een kunstwerk van Ief Spincemaille dat voortbouwt op de Kalenderwijzerplaat, een topstuk in de M-collectie. Spincemaille vertelt over de verrassende ontstaansgeschiedenis van LIGHTMAP met o.a. overzeese brieven en tegenslagen. » » Doorlopend open van 11 tot 18 uur, lezing om 13 en 15 uur » » Reservatie bezoekm@leuven.be, +32 16 27 29 29, maximum 2x100 plaatsen »» a

Matrix Minderbroedersstraat 48 3000 Leuven +32 16 33 20 43 info@matrix-new-music.be www.matrix-new-music.be

Lezing Statische muziek: lezing bij de tentoonstelling De laatste decennia probeerden verschillende componisten het lineaire karakter van klassieke muziek met de alsmaar voortsnellende ritmes en melodieën te doorbreken door muziek te schrijven die als het ware stilstaat en de ruimte verkent. Via een lezing met bijhorende tentoonstelling vol geluids- en beeldmateriaal uit de MATRIX-collectie, loodsen we je door de klankwereld van deze statische muziek. » » OPEK, vaartkom 4, 3000 Leuven » » lezing om 14 en 15.30 uur (duur 30 min) en workshops voor kinderen »» a

PAGINA 91

LEUVEN Leuven eert haar cultureel erfgoed in al zijn diversiteit. Het Scouts en Gidsen Museum blikt terug op een eeuw scouts in Leuven. In 2013 viert de eerste Leuvense scoutsgroep immers zijn 100jarig bestaan. Een tentoonstelling focust op de evolutie tot vandaag met rijk beelden archiefmateriaal en boeiende verhalen van (ex-)scoutsleden. Nog meer (im)materieel erfgoed ontdek je in OPEK, het vroegere douanegebouw aan de Leuvense Vaart kom. Met je smartphone en via QR-codes kan je op ontdekking naar restanten en getuigenissen van de vroegere bewoners. Verschillende Leuvense erfgoedorganisaties vertellen je meer over hun werking achter de schermen en hoe ze hun erfgoed(collecties) verzorgen en beschermen tegen de tand des tijds. In Museum M kan je met het hele gezin deze andere zijde van de museumwerking ervaren via speciale rondleidingen en workshops. Maar ook het stadsarchief focust met haar tentoonstelling op de digitalisering van de Leuvense schepenakten, een van haar meest bijzondere archiefbronnen. Of, tijdens de Open Labosessie van Alamire, hoor je niet alleen live de oude polyfonische muziek, maar kom je ook te weten hoe wordt omgegaan met deze 16e-eeuwse muziekmanuscipten. Erfgoeddag in Leuven vraagt ook om jouw bijdrage! In de Universiteitsbibliotheek staat een hele ploeg medewerkers klaar om jouw persoonlijke of familiale herinneringen en objecten over WOI te registeren. De Academie voor het Leuvens dialect focust op haar beurt in het stadhuis op de vooroorlogse dialectklanken die met uitsterven bedreigd zijn. Kortom, het wordt een veelzijdige Erfgoeddag in Leuven. Ontdek het programma en kom het meebeleven op verschillende locaties in de stad!

INFO Vraag de gedetailleerde Leuvense programmabrochure aan bij Erfgoedcel Leuven, Prof. Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven +32 16 27 22 85 erfgoedcel@leuven.be www.erfgoedcelleuven.be Op Erfgoeddag: Stadhuis, Grote Markt 9, 3000 Leuven en In&Uit Leuven, Naamsestraat 1, 3000 Leuven

provincie vlaams-brabant info@mooss.org www.mooss.org

Rondleiding Niets aan te geven? Ex-douaniers van het Openbaar Entrepot Leuven vertellen hun verhaal

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleidingen om 11, 12, 14, 15 en 16 uur »» a

Scouts en Gidsen Museum vzw

Gewapend met een smartphone ga je samen met je gezin op speurtocht in het Openbaar Entrepot, nu OPEK, het bijzondere douanegebouw aan de Vaartkom in Leuven. Spelenderwijs ontdek je er een uniek stukje immaterieel erfgoed. Via bijzondere filmpjes hoor je de verhalen van de ex-douaniers die hier vroeger werkten. Aan de hand van QR-codes maak je kennis met allerlei interessante documenten en kom je meer te weten over het kantoor met de immense brandkast, een verdieping vol tabak, de kelder vol wijn. Geen smartphone of niet vertrouwd met QR-codes? Mooss-medewerkers helpen je op weg! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Rijksarchief Leuven Vaartstraat 24

Leuven, Damiaan Vandaag, compositie met enkele foto’s en glasplaten uit de collectie van het Damiaancentrum

3000 Leuven +32 16 31 49 54 rijksarchief.leuven@arch.be www.arch.be

Concert Concert door leerlingen van de academies van Leuven, Oud-Heverlee en Zaventem i.s.m. Academies van Leuven, OudHeverlee en Zaventem

» » OPEK, vaartkom 4, 3000 Leuven »» concert om 17 uur »» a

Leerlingen van de academies van Leuven, Oud-Heverlee en Zaventem werkten samen met tubaïst, improvisator en componist Robin Hayward aan een compositie over het thema 'stop de tijd'. Het resultaat kan je live komen beluisteren tijdens hun gezamenlijk concert in M. Ontdek een staaltje cultureel erfgoed in wording dat nadien in de muziekbibliotheek van MATRIX kan worden bewaard.

Ontdek Minimal Music, een belangrijke muziekstroming uit de 20e eeuw. Muziek met eenvoudige ingrediënten, maar met een betoverende klank. De tijd lijkt de muziek soms te stoppen door de typische repetitieve tijdstructuren. Met de kleine bouwstenen van Karel Goeyvaerts' compositie 'Pourque les fruits mûrissent cet été' knutselen we zelf een nieuw muziekstuk in elkaar!

Workshop Minimal Music

» » OPEK, vaartkom 4, 3000 Leuven » » workshop op 14 en 15.30 uur (duur 45 min.), gelijktijdig lezing over statische muziek voor ouders (duur 30 min.). Kinderen 6-12 jaar » » Reservatie info@matrix-new-music. be, +32 499 18 54 51, maximum 2x20 plaatsen »» a

Mooss vzw Opek Vaartkom 4 3000 Leuven +32 16 65 94 65

PAGINA 92

collecties. Die vormen immers evenzeer momentopnamen uit het verleden. Op die manier wordt de tijd tweemaal gestopt.

contact erfgoeddag: +32 16 31 49 54

Tentoonstelling Momentopnamen voor de eeuwigheid: plaatsen van (persoonlijke) herinnering in Vlaams-Brabant i.s.m. Documentatiecentrum VlaamsBrabant

Iedereen is gehecht aan bepaalde plaatsen: een geboortehuis, een volkscafé, het atelier waar generaties voorouders gewerkt hebben. Ingezonden foto’s van dergelijke 'levensplaatsen' uit VlaamsBrabant worden gelinkt aan en geconfronteerd met archieven en boeken uit onze

Sint-Geertruiabdij Sint-Geertruiabdij 5 3000 Leuven +32 16 81 95 86 jc.dopere@euphonynet.be www.scoutsmuseum.be; www.100jaarscoutsleuven.be contact erfgoeddag: +32 473 98 56 96

Tentoonstelling 100 jaar scouts in Leuven i.s.m. Scouts en Gidsen Sint-Michiel, Erfgoedcel Leuven, Jeugddienst Leuven, KADOC en Heemkunde Vlaanderen Scouts en Gidsen Sint-Michiel, de eerste scoutsgroep in Leuven, viert dit jaar zijn 100e verjaardag. Dit feest is de aanleiding om 100 jaar scouts in Leuven in de kijker te zetten met o.a. een tijdlijn die de evolutie toont tot vandaag. Objecten, foto’s en verhalen van de Leuvense scoutsgroepen staan centraal en worden aangevuld met materiaal van het Scoutsmuseum en van ex-scoutsleden. » » Kapel van de voormalige Sint-Geertrui abdij » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 20 oktober 2013 »» a

Stadsarchief Leuven Rijschoolstraat 4 3000 Leuven +32 16 30 08 70 archief@leuven.be www.leuven.be/archief

provincie vlaams-brabant Tentoonstelling Itinera Nova Het digitaliserings- en ontsluitingsproject Itinera Nova probeert op verschillende manieren de registers van de middeleeuwse Leuvense schepenbank voor een groot publiek toegankelijk te maken. Via een tentoonstelling in het stadhuis stellen we het project in al zijn facetten voor en belichten een aantal resultaten die we samen met onze vrijwilligers de afgelopen jaren hebben gerealiseerd. »» Stadhuis, Grote Markt 9, 3000 Leuven »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Universiteitsbibliotheek

over WO I : foto’s, brieven, verhalen en voorwerpen. Erfgoedmedewerkers staan klaar om al deze waardevolle souvenirs en herinneringen op te tekenen en te digitaliseren. Zo bouw je mee aan het collectieve geheugen van de Eerste Wereldoorlog. Daarnaast krijg je ook advies over de goede bewaring. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

AAA

Leuven

Heverlee Alamire Foundation Centrale Bibliotheek

mgr. Ladeuzeplein 21

Mgr. Ladeuzeplein 21

3000 Leuven

+32 16 32 46 60

+32 477 57 20 98

erna.mannaerts@bib.kuleuven.be

veerle.francke@arts.kuleuven.be

www.bib.kuleuven.be/bibc

www.alamirefoundation.org

contact erfgoeddag: +32 16 32 46 60

contact erfgoeddag: +32 477 57 20 98

Tentoonstelling Stop de tijd, lees ‘n boek i.s.m. Universiteitsarchief KU Leuven

Demonstratie Open labosessie Vlaamse polyfonie i.s.m. Onderzoekseenheid Musicologie KU Leuven

‘Stop de tijd’, een noodkreet voor vele boeken. We tonen schadegevallen, maar ook preventieve ingrepen en up-to-date digitale technieken om de werking van de tijd tegen te gaan. ‘Stop de tijd’, dat deden de geschiedschrijvers in hun kronieken en geschiedenissen. We presenteren onze mooiste exemplaren. ‘Stop de tijd, lees 'n boek’, dat kan ook altijd in onze mooie Grote Leeszaal! »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Expertenbeurs Bouw mee aan het collectieve geheugen van WO I i.s.m. Europeana 1914-1918, Erfgoedcel Leuven, Stadsarchief Leuven en KADOC In de Universiteitsbibliotheek kan je terecht met al je familieherinneringen

Tijdens een muzieklabo in het Huis van de Polyfonie keren we zo'n 500 jaar terug in de tijd. Zangers brengen dit gouden tijdperk terug tot leven en musiceren uit de prachtig verluchte 16e-eeuwse Alamire manuscripten die recent werden gedigitaliseerd. Stratton Bull, stafmedewerker van de Alamire Foundation, geeft toelichting bij het digitaliseringsproject en het zingen vanuit oude notatie. » » Huis van de Polyfonie (Mariapoort), Abdij van Park 1, 3001 Leuven - Heverlee »» Doorlopend open van 14 tot 17 uur » » reservatie veerle.francke@arts. kuleuven.be, +32 477 57 20 98, maximum 60 plaatsen »» a

Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee Heilig Hartinstituut Naamsesteenweg 355 3001 Leuven - Heverlee + 32 16 39 93 20 archief.annuntiaten@hhh.ksleuven.be annuntiaten.skynetblogs.be

Tentoonstelling Straf?! Sterke verhalen uit een vervlogen schooltijd i.s.m. Basisschool De Ark, Groep T en Katholieke Hogeschool Leuven

Wat gebeurt er als je met je school en je buurt de klok 100 jaar terugdraait? Een nostalgisch verleden komt tot leven met sterke verhalen, geuren en geluiden. Exotisch voor de ene, nostalgisch voor de andere ... Komt dat zien, horen en ruiken. Een opmerkelijke reis in de tijd van school De Ark en de Sint-Franciscusgemeenschap. » » Norbertuspoort, Abdij Van Park, 3001 Leuven - Heverlee » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 1 mei 2013 »» a

Liedekerke Gemeentebestuur Liedekerke

Jeugddienst, Bibliotheek, Gemeentelijke Academie voor Woord en Muziek, vzw De Valier, Gemengd Koor Ter Muilen, Gaudeamus-koor, Mannen -& vrouwenkoor en muzikale particulieren

Op het programma een interacA tieve tentoonstelling over het Liedekerks muzikaal erfgoed. We geven informatie over het algemeen historisch muzikaal erfgoed en leggen uit wat 'erfgoedzorg' zoal kan betekenen. Daarnaast zijn er 2 muzikale workshops voor kinderen, een muzikale erfgoedwandeling, een Café Chantant met volksmuziek, en als slot een radio-uitzending met muzikale erfgoedacts. » » interactieve tentoonstelling van 13.45 tot 19 uur, gezinsnamiddag vanaf 13.30 uur, muzikale erfgoedwandeling van 13.45 tot 16 uur, café Chantant van 13.45 tot 16.15 uur, kinderworkshop van 13.45 tot 15.15 uur, radio Nostalikert van 16.15 tot 17.45 uur » » Reservatie kinderen jeugdworkshops cultuur@liedekerke.be, +32 53 64 55 91, maximum 20 plaatsen »» a

Londerzeel Cultuurdienst Londerzeel Lijsterstraat 1 1840 Londerzeel

GC Warande

+32 52 31 94 64

Opperstraat 31

cultuur@londerzeel.be

1770 Liedekerke

www.londerzeel.be

+32 53 64 55 91

contact erfgoeddag: +32 52 31 94 64

cultuur@liedekerke.be www.liedekerke.be contact erfgoeddag: +32 53 64 55 91

Markt Stop de tijd met Radio Nostalikert i.s.m. Heemkundig Genootschap Liedekerke, Pasar, Chiro Kreatien,

PAGINA 93

Tentoonstelling Botox voor oudjes. Restauratietechnieken door Johan Van den Eede i.s.m. Johan Van den Eede - restaurator Johan Van den Eede, restaurator uit Malderen, geeft ons bij een schilderij

in situ toelichting over de gebruikte conserverings- en restauratietechnieken. Een multimediapresentatie documenteert de restauratie van monumentale schilderijen van Jan Erasmus Quellin van de Nobertijnenabdij van Tongerlo. » » Administratief centrum, Brusselsestraat 25, 1840 Londerzeel » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

Tentoonstelling Nostalgie op FM 105.3 i.s.m. Gemeentelijke bibliotheek Londerzeel Nostalgie verwijst naar het gevoel iets dierbaars te zijn verloren, naar jeugdsentiment, naar het geromantiseerd beeld van ons verleden. We evoceren de 'goede oude tijd' met een terugblik in geluid en beeld op de geschiedenis van de vrije radio's in Londerzeel. De enige overgebleven vrije radio, Radio Tamara, zendt tijdens Erfgoeddag live uit vanuit een mobiele studio in de bibliotheek. » » Gemeentelijke bibliotheek, Molenstraat 5, 1840 Londerzeel » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 25 mei 2013 »» a

Multimediapresentatie "Wa zegde?" Lancering van het digitaal Londerzeels dialectwoordenboek

Sms-taal, twittertaal ... ons taalgebruik evolueert mee met de nieuwe media. Maar wie kent nog onze streektaal uit de tijd van toen? Met het Londerzeels dialectwoordenboek proberen we dit immaterieel cultureel erfgoed te bewaren voor latere generaties. Tijdens deze Erfgoeddag geven we je een voorsmaakje aan de hand van teksten woordfragmenten. » » Administratief centrum, Brusselsestraat 25, 1840 Londerzeel » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

provincie vlaams-brabant Rondleiding Archief backstage - Stam ik ook af van Rubens? i.s.m. Geschied- en Heemkundige Kring Londerzeel

Laat je op sleeptouw nemen door de archivaris en ontdek de verschillende stappen van het archiveringsproces. Naast een deskundige toelichting biedt hij je een unieke blik achter de schermen van het gemeentelijk en gedeponeerd verenigingsarchief. Tijdens een genealogische speeddate leer je meer over de herkomst van onze familienamen en de zoektocht naar onze voorouders. »» Administratief centrum, Brusselsestraat 25, 1840 Londerzeel »» Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

Machelen Gemeentebestuur MachelenDiegem Gemeentehuis Woluwestraat 1 1830 Machelen +32 22 54 12 15 cultuurdienst@machelen.be www.machelen.be contact erfgoeddag: +32 476 44 47 64

Lezing Het Machelse cinemaen filmverleden i.s.m. Heemkundekring Machala Machelen was in de jaren 1920 het centrum van de Belgische filmindustrie, toen in de hypermoderne studio van Belga Films stomme films werden opgenomen. Met de sluiting van Kinema Nova in 1976 werd de Machelse filmgeschiedenis definitief afgesloten. Doorheen de tentoonstelling en de lezingen wordt het filmverleden van Machelen - zowel de productie- als de consumptiekant uitvoerig belicht.

» » tentoonstelling over de Machelse filmgeschiedenis van 10 tot 18 uur, lezing 'Belga films Studio' om 10.30 uur, lezing 'Buurtcinema’s in Machelen en Diegem' om 14.30 uur »» a

Opwijk Heemkring Opwijk-Mazenzele Bolstraat 93 1745 Opwijk +32 52 35 50 27 info@heemkringopwijk.be www.heemkringopwijk.be contact erfgoeddag: +32 478 23 47 33

Tentoonstelling Bewaring en restauratie van erfgoed uit de Sint-Pauluskerk en -parochie i.s.m. Kerkbestuur Opwijk Sint-Paulus.

De Sint-Pauluskerk en -parochie herbergt heel wat voorwerpen van bekende en minder bekende kunstenaars en ambachtslieden. De afgelopen jaren werden een aantal voorwerpen geconserveerd of gerestaureerd. Beelden voor en na geven je meer uitleg over het verloop van het restauratietraject, de gekozen opties en de gebruikte technieken. » » De Waag, Kattestraat 27, 1745 Opwijk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Workshop Stop de tijd van je eigen verzameling. Digitalisering van meegebrachte documenten en voorwerpen De Heemkring bracht de afgelopen jaren een uitgebreide archief- en documentenverzameling bij elkaar. Voor ons is de inhoud van een document belangrijker dan het bezit. Heb jij thuis interessante documenten die je wil houden maar waarvan je de inhoud wel zou willen

delen? Breng ze dan zeker mee en laat ze digitaliseren! » » De Waag, Kattestraat 27, 1745 Opwijk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Multimediapresentatie Stop de Tijd. Digitale documenten gepresenteerd i.s.m. Kerkbestuur Opwijk Sint-Paulus.

Aan de hand van een multimediapresentatie worden de resultaten van de digitalisering getoond. Welke documenten worden gedigitaliseerd en hoe gebeurt dat? Hoe worden ze bewerkt? Welke gebruiksmogelijkheden zijn er allemaal? Hoe kan een en ander worden ontsloten? Vanuit de praktijk worden de mogelijkheden overlopen en gedemonstreerd. » » De Waag, Kattestraat 27, 1745 Opwijk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Opwijks Archief Oud Gemeentehuis Mazenzele Steenweg 131 1745 Opwijk +32 52 35 50 43 opwijksarchief@skynet.be www.opwijk.be contact erfgoeddag: +32 471 24 16 37

Tentoonstelling Reis door de tijd: confrontatie van oude en nieuwe gebruiksvoorwerpen i.s.m. Gemeenschapscentrum Hof ten Hemelrijk en Landbouwmuseum de Vedderboom Kaarsensnuiter, donderglas, snotneus ... het zegt je niets? Kom het ontdekken op Erfgoeddag! Sommige voorwerpen ga je zeker herkennen, al wijzigde hun werkwijze en constructie soms grondig. Onze gidsen zorgen voor meer uitleg en een demonstratie. We tonen de evolutie van zonnewijzer tot uurwerk, van kompas tot GPS, van vakmanschap tot seriewerk.

PAGINA 94

» » GC Hof ten Hemelrijk (Bakhuis), Kloosterstraat 7, 1745 Opwijk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

3090 Overijse

Oud-Heverlee

Tentoonstelling Verbroedering Jezus-Eik - Bellem i.s.m. Gemeente Overijse en dorpsraad Jezus-Eik Krantenknipsels, documenten en dia’s blikken terug op de verbroederingsfeesten in 1978. Meer dan 150 JezusEikenaren trokken toen naar Bellem, de Bellemnaars kwamen met zo’n 250 man naar Jezus-Eik afgezakt. De verbroedering herdenkt de schenking, in 1653, van een biechtstoel door de parochie Bellem aan Jezus-Eik uit dank voor een eerder ontvangen Mariabeeldje, gesneden uit de 'jezukeneyck'.

Gemeente Oud-Heverlee Gemeentestraat 2 3054 Oud-Heverlee +32 16 38 88 31 cultuur@oud-heverlee.be www.oud-heverlee.be

Wandeling 't Zoet water: vrije tijd vroeger en nu i.s.m. Geschied- en Heemkundige Kring Oud-Heverlee, Vrienden van O-L-V van Steenbergen en het ondernemersverbond

Deze wandeling schetst de geschiedenis van het Zoet Water vanuit de invalshoek vrijetijdsbeleving. De omgeving rond de vijvers en de kapel van Steenbergen was rond 1900 al een populaire bestemming voor de zondagse uitstapjes van de Leuvenaars. Vanaf de jaren 1930 zorgde het pretpark Lunapark van de familie Duchesne voor een extra trekpleister. Foto's en prentkaarten brengen de verhalen tot leven. » » Parking Zoet Water, M. Noëstraat 15, 3050 Oud-Heverlee » » vertrek wandeling om 11, 13 en 15 uur, fototentoonstelling en kapel van Steenbergen doorlopend open van 10 tot 18 uur »» A

Overijse Gemeente Overijse De Vuurmolen Begijnhof 17

+32 2 687 60 40 info@overijse.be www.overijse.be contact erfgoeddag: +32 2 657 31 79

» » GC De Bosuil, Witherendreef 1, 3090 Overijse » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Workshop Het archief van De Beierij van IJse i.s.m. gemeente Overijse en De Beierij van IJse

Heemkundige kring De Beierij van IJse bouwde in de loop der jaren een bijzonder rijk erfgoeddepot uit. In de nieuwe archiefruimte in het bezoekerscentrum Dru!f tonen we hoe je documenten kan onderzoeken en bewaren. Daarnaast geniet je van een aperitiefconcert, creatieve workshops voor kinderen en een nostalgische fototentoonstelling over de druiventeelt. » » Dru!f, huis van de tafeldruif, Waversesteenweg 2, 3090 Overijse »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Reservatie carine@beierij.be, » +32 2 687 94 05, www.beierij.be, maximum 9x10 plaatsen »» a

provincie vlaams-brabant Roosdaal Gemeentebestuur Roosdaal GC het Koetshuis Brusselstraat 15 1760 Roosdaal +32 54 89 13 51 karen.vanschuerbeeck@roosdaal.be www.roosdaal.be contact erfgoeddag: +32 54 89 13 51

Tentoonstelling Dichter bij de tijd i.s.m. Erfgoed Rausa en Cultuurraad Roosdaal Zeven Roosdaalse dichters verstillen de tijd in het woord. We laten je hun poëtische wereld kennen aan de hand van diverse publicaties. Een poëzievoordracht met muzikale omlijsting leidt je door de wereld van de dichters. Een wandeling brengt je langs gedichten in staal of steen en voert je binnen in de wonderbaarlijke kerk van pastoor Cuylits waar de dood het uurwerk slaat. »» Gemeenschapscentrum het Koetshuis, Kristus Koninglaan z/n, 1760 Roosdaal »» doorlopend tentoonstelling tussen 13 en 18 uur, rondleiding in de kerk van Strijtem om 14, 15 en 16 uur, poëziespektakel op poëziezolder om 14 en 16 uur, zoeken wandeltocht rond GC het Koetshuis tussen 16 en 18 uur, prijsuitreiking om 18 uur » » reservatie karen.vanschuerbeeck@ roosdaal.be, +32 54 89 13 51 »» a

Rotselaar Heemkring Groot-Rotselaar Torenstraat 38 3110 Rotselaar +32 16 58 07 93

christine.staes@telenet.be contact erfgoeddag: +32 16 44 74 83

Tentoonstelling Zoals het klokje thuis tikt ... Ken jij een comtoise, koekoeksklok, achtdagenklok, appelklok of oeil de boeuf? Een verzameling klokken geeft je samen met fragmenten uit het processieleven van vroeger een beeld van hoe onze dorpsgenoten leefden en werkten. Voor onze voorouders waren vrije dagen vooral heiligendagen waarop niet moest gewerkt worden. Ontmoet restanten van het rijke Roomse leven van toen! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Scherpenheuvel Dienst voor Toerisme Scherpenheuvel-Zichem Basilieklaan 16 3270 Scherpenheuvel +32 13 77 20 81 toerisme@scherpenheuvel-zichem.be

» » beiaardbezoek om 11, 13.30 en 16.30 uur » » Reservatie toerisme@scherpenheuvel-zichem.be, +32 13 77 20 81, maximum 3x20 plaatsen »» A

Lezing Klinkende klokken in de liturgie i.s.m. Erfgoed Scherpenheuvel en de parochie Scherpenheuvel Als klokken luiden neemt men aan dat er weer een uur is verstreken ... Vroeger ging er geen feestdag voorbij zonder feestelijk te worden ingeluid door de kerkklokken, denk maar aan blijde intredes en "Wedding bells"! Nu horen we ze minder vaak en weten we vaak niet meer waarom men ze laat luiden, daarom is het hoog tijd dat we hun boodschap weer leren begrijpen! » » Onthaalcentrum De Pelgrim (Bouckaertzaal), Isabellaplein 15, 3270 Scherpenheuvel » » Lezing om 15 uur (duur: 1 uur) » » Reservatie toerisme@scherpenheuvel-zichem.be, +32 13 772 081, maximum 120 plaatsen »» a

www.scherpenheuvel-zichem.be contact erfgoeddag: +32 13 77 20 81

Rondleiding Beiaardbezoek: Stop de tijd! i.s.m. Erfgoed Scherpenheuvel en de parochie Scherpenheuvel

Van oudsher kondigen de klokken van een beiaard de uurslag aan door een deuntje te spelen. Maar in het verleden brachten hun heldere stemmen ook wereldschokkend nieuws uit verre oorden of waarschuwden de klokken voor dreigend gevaar. De tijd heeft niet stilgestaan waardoor het zingend brons veel heeft meegemaakt. Neem de tijd om naar hun verhaal te luisteren en ontdek een verborgen stukje erfgoed! » » Onze-Lieve-Vrouwebasiliek, 3270 Scherpenheuvel

Ternat Cultuurdienst Ternat Gemeentehuisstraat 21 1740 Ternat +32 2 583 04 47 cultuurdienst@ternat.be www.ternat.be contact erfgoeddag: +32 473 68 26 63

Zoektocht Erfgoedgame 'Stop de tijd' i.s.m. de bibliotheek, commissie erfgoed en toerisme en scholen.

A Via Facebook wordt een spel ontwikkeld, gebaseerd op de historische PAGINA 95

Scherpenheuvel-Zichem, Dienst voor Toerisme, beiaardklok in de toren van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek van Scherpenheuvel

provincie vlaams-brabant verhalen van Frans Dumong. Het zijn verhalen met een knipoog naar een tijdselement: klokken, een zonnewijzer .... Voor elk belangrijk personage wordt een Facebookpagina gemaakt met informatie over het karakter, de plot en de opdracht of een vraag. Dit spel kan in klasverband, in groep of met de hele familie worden gespeeld.

Vilvoorde

»» a

www.risovlb.be

Riso Vlaams-Brabant Eénmeilaan 2 3010 Kessel-Lo +32 499 40 33 34 frank_mercado_avalos@hotmail.com contact erfgoeddag: +32 499 40 33 34

Tervuren Koninklijk Museum voor Midden-Afrika Leuvensesteenweg 13 3080 Tervuren +32 2 769 52 11 min.de.meersman@africamuseum.be www.africamuseum.be contact erfgoeddag: +32 2 769 52 04

Rondleiding Van tijd tot tijd

Een gids neemt je mee naar de Congolese dorpen van 1897 en verduidelijkt de eurocentrische en evolutionaire tijdsgeest. Hoe ‘tijd’ anders kan ervaren worden kom je te weten in de etnografische collecties. De renovatieplannen brengen je naar de toekomst: een uitdaging om gebouw en voorwerpen in ere te herstellen met hedendaagse representatietechnieken en aandacht voor het Afrika van nu. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 11.30, 13.45, 15.15 en 16.30 uur » » Reservatie reservations@ africamuseum.be, +32 2 769 52 00, maximum 4x23 plaatsen »» a

Rondrit | Stop de tijd in de Far-West i.s.m. Stad Vilvoorde-Wijkwerking FarWest. ArtEco, Profo en kunstenaars In de Far-West lijkt de tijd soms stil te staan. De wijk draagt immers een rijk en veelzijdig verleden met zich mee. Het was lang niet altijd makkelijk voor de arbeiders uit de Far-West. Aan de hand van foto’s, verhalen en landkaarten brengen we de geschiedenis van de bewoners van de Far-West in beeld. Naast deze toelichting is er ook een fikse wandeling doorheen deze kleurrijke wijk. » » Far-West, Duchéhof 17, 1800 Vilvoorde » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Galmaarden

Vollezele Museum van het Belgisch Trekpaard Oudstrijdersplein 4 1570 Galmaarden - Vollezele museum.trekpaard@hotmail.com www.museumvanhetbelgischtrekpaard.be contact erfgoeddag: +32 54 56 64 61

Rondleiding Stop de tijd in de bakermat van het Belgisch Trekpaard i.s.m. andere erfgoedprojecten in het Pajottenland

Het verschijnen van een Belgisch trekpaard, met zijn rustige cadans en oeroude uitstraling, doet de tijd als het ware even stilstaan. Ontdek alles over dit levend erfgoed tijdens de rondleidingen in het vernieuwde museum, in een tijdrit in een koets getrokken door trekpaarden, in de Brillantwandeling en prachtige natuur van het Pajotse stiltegebied. » » rondleidingen om 14, 15 en 16 uur »» a

Zoutleeuw Stad Zoutleeuw Historisch Stadhuis Grote Markt z/n 3440 Zoutleeuw +32 11 78 12 88 toerisme@zoutleeuw.be www.zoutleeuw.be contact erfgoeddag: +32 11 78 12 88

Tentoonstelling Nostalgisch Zoutleeuw: de herinnering is nooit ver Een oude familiefoto, een schilderijtje of middeleeuwse gebouwen laten ons idealiserend terugverlangen naar de tijd van onze voorouders, naar verdwenen gebruiken en waarden. Ook in de literatuur is de herinnering nooit veraf. Wilmet noemt Zoutleeuw nostalgisch "la ville des souvenirs". Bij Lampo krijgt "Zoetelede" een magisch-realistisch aura. » » tentoonstelling open van 10 tot 12 en van 13.30 tot 17 uur »» A

PAGINA 96

Wandeling 'Nostalgisch Zoutleeuw' Wandeling door het Zoutleeuw van Louis Wilmet en Hubert Lampo, aansluitend op de tentoonstelling 'Nostalgisch Zoutleeuw'. Hoe zag Zoutleeuw er in de 19e-20e eeuw uit ?Kunstenaar-schrijver Wilmet noemt Zoutleeuw nostalgisch "la ville des souvenirs". Tijdens de wandeling worden teksten gebruikt uit het boek 'Wijlen Sarah Silberman' van Hubert Lampo. » » vertrek Wandeling aan de toeristische dienst om 15 uur » » reservatie toerisme@zoutleeuw.be,» +32 11 78 12 88 » » a

Tijdens Erfgoeddag klinkt Radio 2

V VI VII

‘ k W i l niet dat v a n avond straks weer morgen wordt Dat dit moment ooit tot een ver verleden hoort Ik wil ’t nooit meer kwijt, stop de tijd ‘t Leven bracht ons samen op dit punt vannacht ‘k Heb er van gedroomd maar, ik had nooit verwacht Dat elke stap en elk besluit dat ik tot nu toe nam me leiden zou naar hier Met jou, vanavond Lijken alle sterren op de juiste plaats te staan Zo dicht bij jou, tot de zon komt Oh ik wil dit nooit meer kwijt Stop de tijd, vannacht Hou me vast Zorg dat dit moment nooit meer verdwijnen kan Dat met elke geur of blik het weer verschijnen kan Hoe je nu ruikt en hoe je lacht en hoe ik me nu voel Prent ´t in mijn hoofd, en druk ´t op mijn hart Met jou, vanavond lijken alle sterren op de juiste plaats te staan Zo dicht bij jou, tot de zon komt Oh ik wil dit nooit meer kwijt Stop de tijd, vannacht En ik duw met al m’n kracht tegen de wijzers van de klok Maar het lukt me niet ze af te remmen En het zand glijdt zonder moeite tussen al mijn vingers, door… Zo dicht bij jou, tot de zon komt O ik wil dit nooit meer kwijt Stop de tijd, vannacht... Vannacht… Kijk me aan Weet dat ik dit moment nooit meer vergeten zal

A/C: J. Ewbank - Publisher: Universal Music publishing

II III IV

IX IX VIII

X XII I

Neem de tijd om echt op eeN oNderwerp iN te gaaN

Boeiende cursussen en niet te missen dagevenementen staan open voor iedereen met een gezonde dosis interesse en nieuwsgierigheid. Want dat koesteren we bij Davidsfonds Universiteit Vrije Tijd. We nemen de tijd om echt op een onderwerp in te gaan, vaak met een extra belevenis. Zo beleeft u cultuur in Vlaanderen vanop de eerste rij.

Ontdek de cursussen van Davidsfonds Universiteit Vrije Tijd

interesse? Vraag dan snel de gratis cursusgids aan via de bon op deze bladzijde, via www.davidsfonds.be, uvt@davidsfonds.be of tel. 016/310.670. Ons volledige aanbod is ook te vinden op www.davidsfonds.be/uvt.

☛ cursussen van een viertal lessen, maar ook dagevenementen,

tentoonstellingen, theatervoorstellingen, opera en concerten

☛ enthousiaste vakspecialisten over uiteenlopende onderwerpen rond geschiedenis, erfgoed én actualiteit

☛ cursussen op meer dan 70 plaatsen in Vlaanderen, dus ook bij u in de buurt

☛ jaarlijks 10.000 cursisten die genieten van kwaliteit

gruuthuse

Brugge in het jaar 1400 In 2007 stond de culturele sector in rep en roer: het Gruuthuse-handschrift, een Vlaams topstuk, werd verkocht aan onze noorderburen. Na 6 jaar keert het handschrift even terug naar Brugge. De lezing door Frank Willaert, het bezoek aan de tentoonstelling en tot slot het concert door ClubMediéval geven enkele verrassende geheimen prijs over deze unieke bron. Dagevenement in Brugge op do. 18 april

moNumeNteN iN NatuursteeN

Een verrassende blik op vertrouwde historische gebouwen Natuursteen draagt bij tot de uitstraling van onze historische steden. Elke steen draagt een boeiend verhaal in zich over de manier waarop hij ontstaan is en gebruikt wordt. Roland Dreesen vertelt al die verhalen vol enthousiasme. De wandeling achteraf voert u langs historische gebouwen en leert u alles over de natuursteen in uw eigen streek. Op woensdag 24 april toont Roland Dreesen u de eigenheid van de monumenten in Lier. Dagevenement in Lier op woe. 24 april

✂ BoN terug te sturen naar Davidsfonds Universiteit Vrije Tijd, Blijde-Inkomststraat 77, 3000 Leuven, Fax 016/310 608 n Ik ontvang graag vrijblijvend de gratis Cursusgids Voorjaar 2013 (cursussen januari – mei) n Ik ontvang graag vrijblijvend de gratis Zomerbrochure (verschijnt vanaf april) Voornaam en naam: Straat en nr.: Postnr. en gemeente: e-mail:

Wet 8.12.’92. gegevens komen in databestand van Davidsfonds. Kunnen meegedeeld worden aan sectoren van het Davidsfonds en derden. Betrokkenen kunnen publiek register raadplegen; hebben toegangs- en correctierecht.

Provincie

WEST-VLAANDEREN

Stop de tijd! voor Radio 2 West-Vlaanderen! Luister in de week van 15 april naar Middag- en Avondpost op 100.1 FM en beleef je mooiste Erfgoeddag ooit! Meer info: www.radio2.be

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Alveringem De 2 Zoete Lievekes Pers Oerenstraat 12 8690 Alveringem +32 58 28 93 44 verschave_hendrik@hotmail.com contact erfgoeddag: +32 58 28 93 44

Demonstratie Druk de Tijd Maak Tijd voor Druk

sche voorwerpen vergt een specifieke behandeling. In de werkruimten volgen we de reis die een archeologisch object aflegt nadat het werd opgegraven. We zijn getuige van de arbeidsintensieve verwerking, studie, opslag en digitalisering van het object en besteden extra aandacht aan de behandeling en conservatie van metalen en houten voorwerpen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Een bezoek aan een (niet-professionele) drukkerij die nog werkt met de technieken van Gutenberg, is terechtkomen in een vervlogen wereld waar alles nog handmatig gebeurt. We zetten onze collectie oud drukkersmateriaal in de spotlights. Je maakt kennis met diverse drukpersmodellen, oude loden handzetletters en drukbenodigheden. Een demonstratie gidst je van A tot Z door het drukproces.

Blankenberge

»» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, lezing door schrijfster/blogster Sarah Devos om 11, 15 en 17 uur » » Reservatie verschave_hendrik@ hotmail.com, +32 58 28 93 44, maximum 3x20 plaatsen »» a

Rondleiding Een kijkje achter de schermen van de restauratie van het Belle Epoque Centrum

Avelgem

Waarmaarde Regionaal Archeologisch Museum van de Scheldevallei Rijtstraat 4 8581 Avelgem - Waarmaarde +32 55 38 64 42 www.vobow.be/museum contact erfgoeddag: +32 475 38 35 53

Belle Epoque Centrum Elizabethstraat 24 8370 Blankenberge www.belle.epoque.blankenberge.be contact erfgoeddag: +32 50 42 87 41

Drie belle-époquevilla’s, daterend uit 1894, werden gerestaureerd en verbouwd tot bezoekerscentrum. Restaurator Hubert Coeman geeft alle geheimen van de restauratie prijs. Daarna demonstreert hij een ‘trompe l’oeil’, een voor de belleépoqueperiode typische marmertechniek met verf. Geef je ogen de kost en ontdek een resem gerestaureerde materialen uit deze periode. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleidingen om 10.30, 14 en 16 uur » » Reservatie cultuur@blankenberge. be, +32 50 43 20 43, maximum 3x25 plaatsen »» a

Cultuurcentrum Blankenberge

Rondleiding Datering en duurzaamheid van archaeologica

8370 Blankenberge

De fragiliteit van sommige archeologi-

+32 50 43 20 43

Hoogstraat 2

www.cultuur.blankenberge.be contact erfgoeddag: +32 50 43 20 43

Tentoonstelling Archivering stopt de tijd Heemkundig Centrum De Benne stelt een reeks affiches tentoon uit de jaren 1970, waaronder enkele zeer zeldzame exemplaren. Het centrum beschikt over een bijzonder rijk archief en leert je meer over bewaring en archivering. Vrijwilligers tonen hoe boeken worden gecontroleerd op waterschade en schimmels en hoe de boeken behandeld worden. » » Cultuurcentrum De Benne, Hoogstraat 2, 8370 Blankenberge » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Wandeling Symboliek stopt geen tijd

Achter de gevels van heel wat Blankenbergse belle-époquehuizen schuilt een symbolische waarde. De aandachtige waarnemer kan er elementen terugvinden die de tand des tijds hebben doorstaan. Niet zelden verwijzen ze naar burgerlijke, katholieke of joodse symbolen of zijn het vrijmetselaarstekens. Met deze tekens als leidraad vertelt de gids je meer over de gebruikte symboliek. » » Dienst Toerisme, Leopold III Plein, 8370 Blankenberge » » om 14 uur » » Reservatie +32 50 43 20 43 »» a

Rondleiding Een duik in de 16e eeuw

8370 Blankenberge » » rondleiding om 11, 14, en 16 uur »» a

Rondleiding Restauratie stopt de tijd

We bekijken 4 schilderijen die onlangs werden gerestaureerd. Kom meer te weten over de schilderijen ‘Slag van Sluis’ van François Musin, 'Panoramisch strandgezicht' van Louis van Engelen en ‘Visdraagsters’ en ‘Vissers’ van Alexander Verhaeghe. We ontleden de inhoud van het schilderij en zoomen in op het restauratieproces. Wat kostte de restauratie en wie voerde ze uit? » » Stadhuis Blankenberge, J.F. Kennedy plein 1, 8370 Blankenberge » » rondleiding om 10.30 en 14.30 uur »» a

De Scute vzw Bevrijdingsplein 15 8370 Blankenberge www.descute.be contact erfgoeddag: +32 50 43 20 43

Rondleiding Maritiem erfgoed in De Scute

Met de reconstructie van de ‘Blankenbergse Schuit’ bracht vzw De Scute de tijd van de authentieke vissersboten zo’n twintig jaar geleden opnieuw in beweging. Ondertussen kunnen twee gerenoveerde boten aan het publiek worden voorgesteld. In de loods kan je daarnaast kennismaken met een boot die hersteld wordt en één die in aanbouw is. Kom alles te weten over het behoud van dit maritieme erfgoed.

In het Huisje van Majutte, het laatste authentieke vissershuisje in Blankenberge, ontleden we een triptiek uit 1555. De triptiek heeft de tand des tijds doorstaan en is afkomstig uit de vroegere hofkapel van de abdij van Coudenberg in Brussel. Dit historisch schilderij is hier en daar wat gehavend en een perfect voorbeeld van hoe de tijd inwerkt op een schilderij.

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

» » Huisje van Majutte, Breydelstraat 10,

PAGINA 100

Openbare Bibliotheek Blankenberge

Quiz Met Loewie terug in de tijd

In de bibliotheek ontdekt Loewie A een mysterieus boek en een amulet die hem meenemen in de tijd. Om terug bij zijn opa en zusje te geraken, moet hij 7 tijdvakken doorlopen door raadsels op te lossen en opdrachten uit te voeren. Zo belandt hij in de prehistorie, in een piramide bij de Egyptenaren en op een Vikingschip. Hou jij Loewie gezelschap op zijn tocht? » » spel start om 14 uur »» a

Zuivelmuseum Brugse Steenweg 68 8370 Blankenberge www.zuivelmuseum.be contact erfgoeddag: +32 50 43 20 43

Rondleiding Terug in de tijd met het 'boterbriefje'

Het boterbriefje werd vroeger op veel manieren gebruikt. Aan de hand van de vaste collectie van het museum en de vele verhalen van de eigenaar leer je alles over de verschillende betekenissen. Wie kan je immers meer vertellen over dit handige briefje dan iemand die zelf al meer dan 60 jaar in het vak zit en misschien zelf nog gebruik heeft gemaakt van het boterbriefje? » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Bredene Heemkundig Museum Turkeyenhof Zegelaan 42

Onderwijsstraat 17

8450 Bredene

8370 Blankenberge

+32 59 33 08 30 of +32 477 30 63 46

+32 50 41 59 78

ter.cuere@telenet.be

contact erfgoeddag: +32 50 43 20 43

www.heemkring-ter-cuere.be

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN contact erfgoeddag: +32 59 33 08 30 of +32 477 30 63 46

Tentoonstelling Dit was nieuw in 1900, 1950, 1960, 1970 en 1980

A Hoe kookten onze voorouders? Waarmee verwarmden ze zich? Hoe wasten ze hun kledij? We halen onze voorouders terug voor het voetlicht en zetten de spots op hun dagelijks leven. Daarnaast tonen we je hoe je teksten, boeken, manuscripten en foto's archiveert en conserveert. Tot slot proef je de zee te midden van een volledige collectie Noordzeeschelpen. Laat je verrassen door ons gevarieerde aanbod! »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, demonstratie broodbakken om 12 uur »» Deze activiteit loopt tot 30 september 2013 »» a

Brugge Bruges Art Route Atelier Flori Van Acker Korte Vuldersstraat 30 8000 Brugge +32 474 20 06 82 becueb@gmail.com www.bruges-art-route.com contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

» » Garemijnzaal (Hallen), Markt 7, 8000 Brugge » » wandeling om 10, 13 en 15 uur (duur: 2.15 uur) » » Reservatie +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 3x50 plaatsen, gelieve te Reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Bruggemuseum Mariastraat 38 8000 Brugge contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Lezing De Meifoor belicht

Al 8 eeuwen vindt de Brugse Meifoor jaarlijks plaats. Hoewel de foor als jaarmarkt is ontstaan, ontwikkelde ze zich meer en meer tot de kermis van nu. Patrick Vanden Berghe, auteur van '800 jaar Meifoor Brugge', brengt je het verhaal van de Meifoor vanaf het einde van de 19e eeuw, toen de fotografie en de cinematograaf er hun intrede deden. Ook de typische rariteitenkabinetten komen aan bod. » » Vriendenzaal (Groeningemuseum), Dijver 12, 8000 Brugge » » OM 10 UUR »» a

Bruggemuseum Dijver 12

Volkskundemuseum neemt je mee terug in de tijd. Er zijn foto's van toen en nu, maar ook oude kermisspelen en echte pandspekken. Test je kracht op de kop-van-jut, train je armspieren in de Ballosmito, of krijg de slappe lach bij de lachspiegels! Ben je uitgespeeld, dan kan je genieten van de knotsgekke capriolen van de baardvrouw en de zelfworstelaar. Vergeet niet raak te schieten in het fotoschietkraam en zo je bezoek aan onze nostalgische kermis te vereeuwigen. » » Volkskundemuseum, Balstraat 43, 8000 Brugge » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, straattheater om 14, 15 en 16 uur, kermis van 10 tot 17 uur »» a

Tentoonstelling Handmade in Brugge i.s.m. tapis plein vzw

Fotograaf Alain Meessen en videomaker Jasper van het Groenewoud portretteren Brugse kalligrafen, chef-koks, textielontwerpers en restauratoren, die allen een passie delen voor het verfijnde ambachtelijke werk. In hun ateliers lijkt de tijd stil te staan. Maar tegelijk durven deze makers en ontwerpers te vernieuwen en experimenteren zij met hedendaagse technieken, nieuwe smaken en vormentalen. » » Garemijnzaal, Markt 7, 8000 Brugge » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

8000 Brugge

Cultuurcentrum Brugge

+32 50 44 87 29

Sint-Jakobsstraat 20

Verleden, heden en toekomst spelen een belangrijke rol in het werk van enkele Brugse kunstenaars. Deze wandeling brengt je naar het huis van Van Acker, waar de tijd bleef stilstaan. Je maakt kennis met De Meulemeester, voor wie het heden een belangrijke rol speelde en van Swimberghe en Scherpereel die eerder visionair waren. Een boeiende tocht waarbij tijd en kunst nauw verbonden zijn.

Bruggemuseum@brugge.be

8000 Brugge

www.museabrugge.be

+32 50 44 30 40

contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

cultuurcentrum@brugge.be www.ccbrugge.be

Wist je dat de Brugse Meifoor meer dan 800 jaar bestaat? Het

Brugge, stad vol verleden en toekomst! Maar waar vind je er letterlijk de tijd terug? En hoe zorgen we ervoor dat ons erfgoed de tand des tijds doorstaat? Getijdenboeken, klokken, begraafplaatsen, archiefdocumenten, foto’s, affiches … laten je kennismaken met ‘de tijd’. Restauratie van schilderijen en boeken, maar ook het digitaliseren van erfgoed maken het hoe en waarom van bewaren en ontsluiten duidelijk. Met maar liefst 55 activiteiten heb je in Brugge tijd te kort op Erfgoeddag. Daarom maken we er een tweedaagse van! Ook op zaterdag kan je al heel wat activiteiten bezoeken. Kom zeker eens langs in ons Centraal Infopunt in de Garemijnzaal (Hallen) op de Markt. Je krijgt er alle info over Erfgoeddag in Brugge. Vijf partners bieden je er ook hun kijk op ‘de tijd’. Met munten of opgezette dieren geven ze je een uniek tijdsbeeld.

INFO Centraal Infopunt Erfgoeddag Hallen (Garemijnzaal), Markt 7 8000 Brugge Opgelet: Voor alle activiteiten op reservatie moet je tussen 15 en 18 april verplicht inschrijven via www.erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013 of +32 50 44 50 48. Zaterdag 20 april van 14 tot 17 uur Zondag 21 april van 10 tot 18 uur

Wandeling Kunstenaars en hun tijdsbeleving

Spektakel Een nostalgische Meifoor i.s.m. Erfgoedcel Brugge

BRUGGE

contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Rondleiding De Stadsschouwburg, een ontdekking!

A Cultuur voor iedereen? Niet zo in PAGINA 101

de 19e eeuw! Een gids neemt je mee naar die tijd, de eeuw van grandeur en rijke burgerij. Je kruipt in de huid van een 19eeeuwse 'volksmensch' of van een gegoede burger en ontdekt hoe beide 'klassen' cultuur beleefden. Kregen ze volgens jou dezelfde plaats in de schouwburg? Er zijn doe-opdrachten voor gezinnen waardoor je jezelf even terug in 19e eeuw waant! » » Stadsschouwburg Brugge, Vlaming

straat 29, 8000 Brugge » » Rondleiding om 13.30 en 15 uur (DUUR: 1 UUR) » » Reservatie +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 2X25 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Diamantmuseum Brugge Katelijnestraat 43 8000 Brugge +32 50 34 20 56 info@diamondmuseum.be www.diamondmuseum.be contact erfgoeddag: +32 50 34 20 56

» » Doorlopend open van 14 tot 18 uur » » Reservatie info@diamondmuseum. be, +32 50 34 20 56 »» a

Doenja Van Belleghem Heilige Geeststraat 4

Tentoonstelling Brugse diamantslijpers doorheen de tijd

A Waar bevond zich tot in de 20e eeuw de diamantnijverheid in Brugge? Wat is er vandaag van overgebleven? We kijken naar de ontwikkeling van het slijpen tot de heropleving aan het begin van de 20e eeuw. We zoeken uit welke bestemming de infrastructuur van toen nu heeft. Kinderen kunnen in de namiddag sieraden leren maken. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, kinderworkshop van 14 tot 17 uur »» a

Demonstratie Diamant slijpen

» » Garemijnzaal (Hallen), Markt 7, 8000 Brugge » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

8310 Brugge - Assebroek

Workshop Souvenirs

contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Aan de hand van oude filmpjes, foto’s of voorwerpen uit het verleden prikkelen we mensen om hun verhaal te vertellen. We praten over naar school gaan, werken en vrije tijd vroeger en nu. Drie thema's waar de tijd een belangrijke rol in speelt. Heb je zin om zelf te vertellen over deze thema's? Schrijf je dan in voor deze workshop!

Lezing Religieuze tijdsbeleving

Welke rol speelt de tijd in het religieuze leven? Christelijke riten zijn erg tijdsgebonden, denk maar aan de berekening van de paasdatum en de dagindeling van religieuzen. Doenja Van Belleghem gaat in gesprek met twee religieuzen over hun tijdsbeleving en -gebruik. Zijn die ervaringen en bedenkingen zo verschillend van wie geen religieus leven leidt? » » Hof Bladelin, Naaldenstraat 19, 8000 Brugge » » om 17 uur (duur: 25 min.) »» a

Erfgoedcel Brugge

»» demonstratie om 11, 14, 15, 16 en 17 uur » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 5x45 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Expertenbeurs 5 eeuwen Vlaamse juwelen Heb je nog oude juwelen maar weet je niet hoe oud ze zijn en of ze iets waard zijn? Haal ze uit de kast, reserveer je plaats (met vermelding en beschrijving van je stukken) en laat je juweel bekijken door onze expert.

Familiekunde Vlaanderen Regio Brugge

8000 Brugge

De slijpdemonstraties tonen elke stap van het proces: zagen, snijden en het eigenlijke slijpen. Doorheen de tijd is er niet zoveel veranderd aan dit ambachtelijke proces. De techniek wordt nog steeds van generatie op generatie overgeleverd.

des tijds langer doorstaan .... Medewerkers demonstreren de sites. Ga zelf op verkenning met leuke doe-opdrachten.

Pakhuizen Komvest 45 8000 Brugge +32 50 44 50 45 info@erfgoedcelbrugge.be www.erfgoedcelbrugge.be

Demonstratie Brugs erfgoed online i.s.m. www.beeldbankbrugge.be, www. verhalenbankbrugge.be, www.huizenonderzoekbrugge.be, www.historischebronnenbrugge.be

Maak kennis met unieke collecties Brugse foto's, kaarten, verhalen en bronnen op vier erfgoedwebsites. Dankzij het digitaliseren en online plaatsen zijn deze collecties nu voor iedereen toegankelijk. Bovendien blijft het originele materiaal veilig opgeborgen en kan het zo de tand

» » Salons (Stadhuis), Burg 12, 8000 Brugge » » workshops om 10.30 en 14.30 uur (duur: 90 minuten) » » Reservatie +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 4x10 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Lezing Brugs erfgoed online! i.s.m. www.verhalenbankbrugge. be, www.beeldbankbrugge.be, www. huizenonderzoekbrugge.be, www. historischebronnenbrugge.be en www. flandrica.be

Maak kennis met unieke collecties Brugse foto's, kaarten, verhalen en bronnen op vijf erfgoedwebsites. Dankzij het digitaliseren en online plaatsen zijn deze collecties nu voor iedereen toegankelijk. Bovendien blijft het originele materiaal veilig opgeborgen en kan het zo de tand des tijds langer doorstaan ... » » Openbare Bibliotheek Brugge (Striphoek beneden), Kuiperstraat 3, 8000 Brugge » » om 15 uur (duur: 1 uur) »» a

PAGINA 102

Baron Ruzettelaan 401

Demonstratie De tijd bevroren. Genealogische documenten doen je stamboom herleven

Doodsbrieven, rouwprentjes en kiezerslijsten bevatten heel wat informatie om je stamboom op te bouwen. Ontdek hoe deze documenten bewaard, gedigitaliseerd en uiteindelijk online consulteerbaar worden. Op Erfgoeddag krijg je toelichting over het scannen van rouwbrieven, het opstellen van de databank en de wijze van consulteren. Misschien een ideaal moment om met je stamboom te beginnen? » » GAREMIJNZAAL (HALLEN), MARKT 7, 8000 BRUGGE » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Fotohuis

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Frank Deleu Markt 7 8000 Brugge contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Lezing Brugge: de tijd gemeten en gezien! Beiaardier Frank Deleu brengt je het verhaal van de tijd, gemeten en gezien in Brugge. De Brugse klokken als uurwerk voor de Bruggeling, het eerste uurwerk op een Brugse kerktoren en nog zoveel meer verrassende elementen die de tijd weergeven, komen aan bod. » » Hof Bladelin, Naaldenstraat 19, 8000 Brugge » » om 16.30 uur (DUUR: CA. 30 MIN) »» a

Gidsenkring Brugge 't Zweerd 10 8000 Brugge

Komvest 32

+32 50 34 65 45

8000 Brugge

info@gidsenkringbrugge.com

+32 495 28 34 98

www.gidsenkringbrugge.com

info@fotohuis.be

contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

www.fotohuis.be contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Wandeling Gedenkplaten en hun verhaal

Demonstratie Fotografie zoals op de ouderwetse Meifoor i.s.m. Bruggemuseum

Een gedenkplaat wil ons een bijzondere gebeurtenis of persoon in herinnering brengen, als een laatste poging om deze gebeurtenis of persoon in de toekomst verder te laten leven. Luister tijdens deze wandeling naar de verhalen achter de gedenkplaten in het Sint-Anna- en Magdalenakwartier. Een boeiende reis doorheen de Brugse geschiedenis, waar de tijd af en toe blijft stilstaan.

Wist je dat de kermis een belangrijke rol speelde in de verspreiding van fotografie in het begin van de 20e eeuw? Voor het eerst kon de gewone Bruggeling zichzelf op foto of film zien op de Meifoor. Het Fotohuis keert terug in de tijd en gaat aan de slag met fotodecors en lachspiegels. Stop de tijd en laat jezelf fotograferen zoals honderd jaar geleden op de Meifoor! » » Volkskundemuseum, Balstraat 43, 8000 Brugge

» » Garemijnzaal (Hallen), Markt 7, 8000 Brugge » » 10 en 14 uur » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoed-

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN dag2013, maximum 4x25 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Historium Brugge Markt 1 8000 Brugge +32 50 27 03 11 info@historium.be www.historium.be contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Spektakel Brugge anno 1435

Hoe was het om te leven in het 15e-eeuwse Brugge? Brugge was het centrum van de wereld, de drukke haven fungeerde als spil. Jan Van Eyck was toen al de beroemdste schilder van Europa. Laat je onderdompelen in het Brugge van 1435 met een bezoek aan het Historium. Een meeslepend liefdesverhaal vormt de rode draad doorheen de zeven themakamers. »» om 10 en 17 uur: 2x10 plaatsen » » Reservatie +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Kantcentrum vzw Peperstraat 3 a 8000 Brugge +32 475 36 36 27 nico.blontrock@skynet.be www.kantcentrum.eu contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Multimediapresentatie Met veel geduld … De kunst van het maken van kant

Het maken van een kantwerkje neemt heel veel tijd in beslag. Van de eerste speldenprik tot de laatste knoop, ontelbare uren handenarbeid zijn ervoor nodig. Een videopresentatie laat je

de traagheid van het maken van een kantwerkje zien. Kantwerksters tonen je ter plaatse hoe hun fijne handen schitterende kunstwerkjes maken. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Tentoonstelling Waar het allemaal begon i.s.m. Stadsarchief Brugge In 1717 startten de zusters Apostolinnen met kantonderwijs in Brugge. Eeuwenlang was de Balstraat hun uitvalsbasis. Het Kantcentrum verhuist in 2014 opnieuw naar deze plek. Een ideaal moment voor een terugblik op de geschiedenis van het kantonderwijs in Brugge. Foto’s van toen worden gekoppeld aan plannen voor het nieuwe kantcentrum. Je komt toch ook? » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Kerkwerk Multicultureel Samenleven Huidevettersstraat 165 1000 Brussel +32 474 41 94 53 johan@kms.be www.kms.be contact erfgoeddag: +32 474 41 94 53

» » Sint-Gilliskerk Brugge, Baliestraat 2, 8000 Brugge » » theatertours om 13, 13.30, 14, 14.30, 15, 15.30, 16 en 16.30 UUR (duur: 20 min.) »» a

Koninklijke Maatschappij Numismatica Brugge en het Vrije Jasmijnstraat 10 8020 Oostkamp numismatica@telenet.be contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Tentoonstelling Tijd om te betalen! Al eeuwenlang worden munten gebruikt als ruil- en betaalmiddel. Ontdek hier een unieke collectie munten die een mooie weerspiegeling is van een bepaalde tijdgeest en regio. Laat je verrassen door munten van de heersers van Vlaanderen, maar ook door primitieve betaalmiddelen uit de hele wereld. » » Garemijnzaal (Hallen), Markt 7, 8000 Brugge » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Mens & Dier op papier Keizer Karelstraat 15

Theatervoorstelling Frans De Mulder vertelt ... i.s.m. Kerkfabriek Sint-Gillis, Theatergezelschap, Dirk Deckers (Cultuurraad en stadsgids)

Heb je altijd al willen weten wie A op die schilderijen in jouw kerk afgebeeld staan? Op Erfgoeddag kom je in de SintGilliskerk iemand tegen uit een schilderij. Frans De Mulder vertelt je over zijn verre reis, de vreemde culturen die hij gezien heeft, zijn gevangenschap en slavernij en hoe hij vrijgekocht en teruggehaald werd naar Brugge. Samen met jou kijkt hij terug op zijn woelige leven.

8000 Brugge +32 50 31 72 00 info@mendop.org www.mendop.org contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Tentoonstelling Kijken door glazen ogen. De magie van de taxidermie Opgezette dieren spreken tot de verbeelding. Jaren na hun dood staren ze nog altijd onbewogen voor zich uit. Eeuwig in surplace. Verzameld voor de wetenschap of als lesmateriaal; bewaard als curiosum, souvenir, trofee of siervoorwerp. Mendop presenteert de

PAGINA 103

Brugge, Openbare Bibliotheek Brugge, middeleeuws getijdenboek en de manier waarop het in een kartonnen zuurvrije doos bewaard wordt

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN kunst van het prepareren met historische stukken uit het naturaliënkabinet van Eric Biebauw. Allemaal bijzonder, allemaal met een uniek verhaal. »» Garemijnzaal (Hallen), Markt 7, 8000 Brugge »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Musea Brugge Dijver 12 8000 Brugge contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

len en te bewaren voor de toekomst. Een restaurator licht toe op welke manieren dit kan bereikt worden.

8000 Brugge

» » Groeningemuseum, Dijver 15, 8000 Brugge » » om 10, 13 en 14.45 uur (DUUR: 45 MIN.) » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 3x20 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

www.brugge.be/cabrio

Musea Brugge

Fietstocht Toeren tussen klokkentorens

Mariastraat 38

Klokken bepaalden eeuwenlang de tijdsindeling. We starten op het dak van het Concertgebouw. Via een console beluister je er alle klokken van Brugge. We nemen de fiets en gaan op zoek naar meer klokken en tijdsbepalingen in Brugge. We beklimmen de toren in de St.-Jakobskerk. Aansluitend kan je naar de lezing van Frank Deleu over klokken, uurwerken en zonnewijzers in Hof Bladelin.

+32 50 44 87 33

»» In en Uit Brugge (Concertgebouw), 't Zand 34, 8000 Brugge »» om 10 en 14 uur » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 2x20 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Rondleiding Restauratietechnieken in het Groeningemuseum i.s.m. Collectie en Documentatie Musea Brugge

De dienst Collectie en Documentatie van Musea Brugge laat medewerkers aan het woord die de impact van de tijd op het erfgoed een halt proberen toe te roepen: restauratoren die hun uiterste best doen om het Brugse erfgoed fysiek te herstel-

8000 Brugge musea@brugge.be www.museabrugge.be contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Rondleiding Een zolder vol verhalen

In het oude broederklooster van het Sint-Janshospitaal huist niet alleen een apotheek, maar ook een prachtige zolder waar vroeger de broeders leefden. Het was hun slaapplaats, de kamer van de meester, de bursier én een archiefkamer. We ontmoeten de broeders op de schilderijen van Memling, kijken naar hun rekeningen en documenten en ontdekken zo hun levensverhaal op deze unieke plek. » » Sint-Janshospitaal » » rondleiding om 11, 14, en 16 uur (DUUR: 1 uur) » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 3x20 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Openbare Bibliotheek Brugge Hoofdbibliotheek Biekorf Kuipersstraat 3

+32 50 47 24 20 valerie.logghe@brugge.be contact erfgoeddag: +32 50 47 24 36

Tentoonstelling Hora est. Middeleeuwse Getijdenboeken

De middeleeuwer leefde op het ritme van de dag. Ook bidden gebeurde op vaste uren. De monniken gebruikten een brevier, rijke burgers een getijdenboek. Deze luxehandschriften met prachtige miniaturen waren geordend per thema en tijdstip. Op Erfgoeddag kan je uitzonderlijk enkele van deze pareltjes van de Brugse bibliotheek bewonderen. Een filmpje geeft je meer achtergrondinformatie. » » Achiel Van Ackerzaal (Hoofdbibliotheek Biekorf), Kuipersstraat 3, 8000 Brugge » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Tentoonstelling De tijdscapsule

In de jeugdbibliotheek van de Biekorf staat een heuse tijdscapsule. Welk voorwerp of welk boek wil jij voor de eeuwigheid bewaren? Heb je een lievelingsding of verhaal dat je wil delen met buitenaardse bewoners en dat je via de tijdscapsule de ruimte wil insturen? Schrijf het op een briefje en stop het in de tijdscapsule. » » Jeugdbibliotheek (Hoofdbibliotheek Biekorf), Kuipersstraat 3, 8000 Brugge » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Lezing Mijn tijd, jouw tijd, onze tijd en de tijd. Filosofische reflecties over tijd Filosoof en wiskundige Jean Paul Van Bendegem is de geknipte persoon om het begrip tijd vanuit verschillende invalshoeken te benaderen. Hij vertelt je

PAGINA 104

meer over persoonlijke tijdservaring, de atoomklok in het natuurkundig laboratorium en nog veel meer. Ook vragen als 'bestaat tijd eigenlijk wel?' gaat hij niet uit de weg. » » Leeszaal (Hoofdbibliotheek Biekorf), Kuipersstraat 3, 8000 Brugge » » Aperitieflezing om 11 uur. »» a

Platform immaterieel erfgoed Sint-Jakobsstraat 36 8000 Brugge +32 50 68 37 94 info@immaterieelerfgoed.be www.immaterieelerfgoed.be contact erfgoeddag: +32 473 38 19 07

Rondrit | Immaterieel erfgoedroute: volg de tijd i.s.m. Gemeentebestuur Sint-LievensHoutem, Erfgoedcel Land van Dendermonde en Erfgoedcel Leuven

Tradities, feesten, ambachten … ze leven, groeien en evolueren mee met de tijd. Dit immaterieel erfgoed zit ingebed in ons dagelijkse doen en laten. Tradities kleuren samen onze culturele identiteit en kalender. Volg onze karavaan op eigen houtje met je auto langs verschillende van deze fenomenen. Ontdek en ervaar zo doorheen de dag de rijkdom en waarde van dit unieke erfgoed in Vlaanderen. » » Station (voorkant), 8000 Brugge » » van 9 tot 21 uur » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Rondrit | Reis mee met de tijd i.s.m. Gemeentebestuur Sint-LievensHoutem, Erfgoedcel Land van Dendermonde en Erfgoedcel Leuven Tradities, feesten, ambachten ... ze leven, groeien en evolueren mee met de tijd.

Dit immaterieel erfgoed zit ingebed in ons dagelijkse doen en laten. Tradities kleuren samen onze culturele kalender en identiteit. Reis mee met onze erfgoedkaravaan langs verschillende van deze fenomenen. Ontdek en ervaar zo vanop de eerste rij de rijkdom en waarde van dit unieke erfgoed in Vlaanderen. » » Station (voorkant), 8000 Brugge » » van 9 tot 21 uur » » Reservatie +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 25 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

POL MARTENS Garemijnzaal Markt 7 8000 Brugge www.bruggeinaffiches.be Contact Erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Tentoonstelling Brugge in affiches 'Brugge in affiches' houdt voor ons de tijd vast. Hoewel de tijd zelf doorgaans niet mild is voor affiches: eenmaal hun taak volbracht, belanden ze in de papiermand en worden vergeten. Tenzij iemand zich erover ontfermt, ze verzamelt en thematisch ordent. De digitalisering van duizenden exemplaren is een werk van lange adem. Je krijgt een inkijk in het hoe en waarom van deze unieke privécollectie. » » Garemijnzaal (Hallen), Markt 7, 8000 Brugge » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Rijksarchief Brugge Predikherenrei 4 a 8000 Brugge rijksarchief.brugge@arch.be www.arch.be contact erfgoeddag: +32 50 33 72 88

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Multimediapresentatie Stop de tijd. Stemmen uit het verleden

Syntra West

Het Rijksarchief te Brugge bewaart een schat aan brieven (liefdes-, soldaten-, nieuwjaars-, armen- en politieke brieven), pamfletten, reisverslagen en andere. Voor het tweede jaar op rij focust het Rijksarchief op een multimediapresentatie, waarbij fragmenten van de tentoongestelde documenten worden voorgelezen. Het luisteren naar de historische bronnen vergroot de betrokkenheid van het publiek.

+32 50 40 30 60

»» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» Deze activiteit loopt tot 27 april 2013 »» a

S-wan vzw Vlamingstraat 35 8000 Brugge +32 499 72 37 10 info@s-wan.be www.s-wan.be contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Spoorwegstraat 14 8200 Brugge-Sint-Michiels www.syntrawest.be contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Demonstratie Restauratie van boeken en archief Hebben inkt en papier een vervaldatum? Welke mogelijkheden zijn er om boeken en archieven te restaureren en te conserveren? We laten je zien wat tijd doet met papier en inkt, en hoe we die tijd proberen te stoppen. » » Rijksarchief Brugge, Predikherenrei 4A, 8000 Brugge »» Doorlopend open van 10 tot 16 uur »» a

Brugge

assebroek Commissie voor Graftekens Mariastraat 5

Wandeling Een groene STAP in de TIJD Laat je verrassen door een verhaal, gedicht of stil moment te midden van onbekend groen erfgoed. We gaan op zoek naar groen dat iets te vertellen heeft en herinneringen oproept. Denk maar aan het verhaal van Pyramus en Thisbe, die we terugzien in de Gouden Boomstoet en de Brugse wiegendruk van Ovidius' Metamorfosen. Een verrassende ontmoeting met de tijd vanuit een groene invalshoek! »» Garemijnzaal (Hallen), Markt 7, 8000 Brugge »» start om 14 uur » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be, maximum 2x20 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

8000 Brugge contact erfgoeddag: +32 50 44 50 45

Rondleiding Voor AL-TIJD

De tijd is een cirkel, er is geen begin en geen eind. Deze woorden vinden we terug op het afscheidsgebouw op de Centrale Begraafplaats. Tijdens deze rondleiding gaan we op zoek naar merkwaardige graftekens die door hun indrukwekkende vorm, symboliek en betekenis voor de overledene, erfgoed zijn. Vanzelfsprekend staat het verhaal erachter centraal. Een speciale benadering van onze dodentuin! » » Centrale Begraafplaats Brugge, Kleine Kerkhofstraat 62, 8310 BruggeAssebroek » » om 18 uur » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoed-

ingeborg@degroenetente.be

dag2013, maximum 1x20 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Dienst voor Monumentenzorg en Erfgoedzaken Oostmeers 17 8000 Brugge +32 50 44 50 48 Brigitte.Beernaert@brugge.be contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Wandeling Voor de Eeuwigheid?

De tijd staat stil op een begraafplaats, maar de zorg gaat eeuwig door. Dankzij de Commissie voor Graftekens zorgt Brugge voorbeeldig voor haar funeraire en groene erfgoed van de Centrale Begraafplaats. Maar een begraafplaats is ook een plek vol verborgen geschiedenissen. Een gids neemt je mee op een tocht vol verhalen over bekende en minder bekende Bruggelingen en schitterende graven. » » Centrale Begraafplaats Brugge, Kleine Kerkhofstraat 62, 8310 BruggeAssebroek » » om 10.30 en 14 uur » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 2x20 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Brugge

Dudzele Heemkring Dudzele Museum De Groene Tente

www.degroenetente.be

+32 50 40 68 55

contact erfgoeddag: +32 497 46 26 68

bib@cultuurbibliotheek.be www.cultuurbibliotheek.be

Tentoonstelling Dudzele in de donkere kamer

contact erfgoeddag: +32 50 40 68 55

Door de lens van Dudzelenaar LouisFrans Monbaliu krijgen we oude, authentieke foto's te zien van het polderdorp anno 1900. We belichten eveneens de figuur van deze amateurfotograaf en enkele fototoestellen uit deze periode.

Tentoonstelling Anno 1300: de wereld in kaart i.s.m. Sint-Lodewijkscollege De Herefordkaart is een van de bekendste mappae mundi. Deze kaarten gaven de middeleeuwer een wereldbeeld van verleden en toekomst. We focussen op honderden details uit de kaart. Ga mee op tocht langs meer dan 400 steden, tientallen mythologische en Bijbeltaferelen en vele, soms vreemde, planten, dieren en mensen.

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Brugge

Sint-Andries

» » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

Bijbelhuis Zevenkerken

Workshop Maak je eigen mappa mundi i.s.m. Sint-Lodewijkscollege

Bijbelhuis Zevenkerken 4 8200 Brugge-Sint-Andries +32 50 30 04 79 info@bijbelhuiszevenkerken.be www.bijbelhuis.org contact erfgoeddag: +32 50 30 04 79

Tentoonstelling Het boek Prediker - Een bij-de-tijdse visie! Het boek Prediker in het Oude Testament is meer dan tweeduizend jaar oud en maakt ontegensprekelijk deel uit van ons cultureel erfgoed. Het vertolkt een eigenzinnige visie op de tijd van het menselijk leven en de manier waarop we daarmee kunnen omgaan. Drie gedichten worden belicht. En we kijken hoe deze teksten doorheen de tijd werden geïnterpreteerd. Pluk de tijd, maar wees wijs in wat je doet. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Cultuurbibliotheek

Amaat Vynckestraat 2

Sint-Lodewijkscollege

8380 Brugge-Dudzele

Magdalenastraat 30

+32 497 462 668

8200 Brugge-Sint-Andries

PAGINA 105

Hoe keken middeleeuwse ridders naar de wereld? Hoe zag de wereldkaart in een middeleeuwse atlas eruit? En hoe zie jij het toekomstig wereldbeeld? Speelse opdrachten om hiermee kennis te maken wachten op je. » » Doorlopend open van 14 tot 17 uur »» a

Raakvlak Pakhuizen Komvest 45 8000 Brugge contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Demonstratie Wat schaft de pot in een Merovingisch huishouden? i.s.m. OCMW-Archief Brugge en Heemkundige Kring Maurits van Coppenolle

Archeologie liegt niet! Opgegraven resten zijn betrouwbare getuigenissen van het verleden. In de tuin van WZC Hallenhuis is het contact met dit verleden heel reëel! Een van de

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN sterrenkundig perspectief: historisch en fysisch'.

8310 Brugge-Sint-Kruis

» » lezing om 10.30, 11.30, 13.30, 14.30, 15.30 en 16.30 uur »» a

info@vlas.be

Brugge

Sint-Kruis Brugs Ommeland vzw Koninklijke Heemkundige Kring Maurits Van Coppenolle De Zorge Moerkerkse Steenweg 194 8310 Brugge-Sint-Kruis +32 50 36 02 62 kemel.y@skynet.be www.geschiedenisbrugge.brugseverenigingen.be contact erfgoeddag: +32 50 35 90 52

Dudzele, Heemkring Dudzele, oude 19e-eeuwse donkere kamer met een foto van Dudzelenaar Louis-Frans Monbaliu

opgegraven Merovingische gebouwplattegronden is er nagebouwd tot een echt huis. Voor deze gelegenheid wordt het huis bemand en kan je er proeven van een authentiek stoofpotje. Een ware stap terug in de tijd! »» WZC Hallenhuis, Pastoriestraat 1b, 8200 Brugge-Sint-Andries »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Volkssterrenwacht Beisbroek vzw Zeeweg 96 8200 Brugge-Sint-Andries

+32 50 39 05 66 info@beisbroek.be www.beisbroek.be contact erfgoeddag: +32 50 39 05 66

Tentoonstelling De tijd vanuit sterrenkundig perspectief: historisch en fysisch In de loop van de geschiedenis werden steeds betere instrumenten ontwikkeld om tijd te meten. We presenteren een collectie zonnewijzers, klokken en kalenders en focussen op de verschillende invullingen van het begrip 'tijd', zoals in Universele Tijd, sterrentijd ... Ook aspecten van de tijd die gerelateerd

zijn aan de moderne fysica zoals de relativiteitstheorie komen aan bod. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Lezing De tijd in kosmisch perspectief Vragen over de aard en oorsprong van de tijd worden al eeuwenlang gesteld. Via tijdmeting proberen we vat te krijgen op de tijd. De laatste eeuw heeft vooral de fysica inzichten over de tijd opgeleverd, met onder meer Einsteins relativiteitstheorie. De lezing sluit aan bij deze thema's die ook behandeld worden in de tentoonstelling 'De tijd vanuit

PAGINA 106

Tentoonstelling Archiefdocumenten, een ontdekkingstocht in de tijd i.s.m. Werkgroepen Brugs Kokkerellen, Erfgoed Sint-Andries, Erfgoed SintMichiels en Heemkunde Sint-Kruis Documenten, foto's en affiches zijn vaak een momentopname van een bepaalde tijd. Op papier staat de tijd stil, maar wij brengen het verhaal opnieuw tot leven. We focussen op een aantal periodes uit de Brugse geschiedenis. Zo illustreren we hoe archiefdocumenten waardevolle bronnen zijn om een beter idee te krijgen over de geschiedenis van je huis of familie. » » Doorlopend open van 10 tot 12 en van 13.30 tot 18 uur »» a

Vlaamse Traditionele Sporten vzw Effeta Polderstraat 76 a

+32 50 35 84 62 www.vlas.be contact erfgoeddag: +32 478 55 37 31

Workshop Mikken stopt de tijd i.s.m. Opleidingscentrum Traditionele Sporten

Handboogschieten, zowel de staande als de liggende wip, wordt al honderden jaren beoefend in Brugge. Ook voor deze traditionele sport is de tijd niet blijven stilstaan. De huidige competitievormen en moderne materialen vormen daar het beste bewijs van. Leer er meer over in deze workshop en ga op zoek naar jouw schutterskwaliteiten. In een mum van tijd leer je de knepen van het vak! » » Effeta, Polderstraat 76 a, 8310 SintKruis Brugge » » om 10, 11, 13.30, 14.30, 16 en 17 uur » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 6x8 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Brugge

Sint-Pieters Buurtcentrum De Dijk Blankenbergsesteenweg 221 8000 Brugge-Sint-Pieters +32 50 31 03 27 contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Tentoonstelling SintPieters, vroeger en nu i.s.m. Diaclub Imago Oude foto's en dia's uit de periode 1900 - 1960 tonen hoe Sint-Pieters vroeger

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN was. We vergelijken de beelden van vroeger met het huidige uitzicht van ons dorp. Een boerderij maakte plaats voor een winkelcentrum, een weide werd omgetoverd tot sociale woonwijk ... Kan jij je nog herinneren hoe het vroeger was? »» Buurtcentrum De Dijk, Blankenbergse steenweg 221 en Vormingplushuis, Sint-Pieterskerklaan 5, 8000 BruggeSint-Pieters »» Doorlopend open van 13 tot 17 uur »» a

ballroom uit de tijd van toen, livemuziek met ‘Ol’ da Folk’ en verse koffie. Jij danst toch ook?

Workshop Oude dia's en foto's digitaliseren i.s.m. Stedelijk Buurtwerk Sint-Pieters

» » Buurtcentrum De Dijk » » om 14 en 15.30 uur (duur: 1 uur) » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 2x20 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Je hebt nog stapels oude foto's en dia's liggen uit een ver verleden? Via digitalisering kan je deze beelden een nieuw leven geven! Op de computer kan je je gedigitaliseerde foto's en dia's delen met vrienden of verwerken in een fotoboek. Fotografe Kate Neels toont je hoe je te werk gaat met scanner en diascanner en hoe je de beelden opslaat en (een beetje) bijwerkt.

Multimediapresentatie Sint-Pieters, vroeger en nu i.s.m. Vormingplus

Tanats vzw - Hora Brugge

Het Sint-Pieters van de jaren 1950 en 1960 van de vorige eeuw herleeft. Via een multimediapresentatie toont Robert Moreeuw zeldzame beelden van hoe het ooit was: Sint-Pieters als dorp van 1000 inwoners. Je krijgt ook te zien hoe dit kleine dorp uitgroeide tot het Sint-Pieters van vandaag, vele evoluties en woonuitbreidingen later.

+32 50 31 51 85

»» om 15.30 uur (DUUR: 1 uur) » » Reservatie +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 50 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Buurtwerk Sint-Pieters Blankenbergsesteenweg 221 8000 Brugge-Sint-Pieters +32 50 31 03 27 contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Workshop Dansen zoals vroeger i.s.m. VormingPlus Brugge

Wie kent nog de wals, polka, mazurka en java? Kom deze bijna vergeten dansen herontdekken en help mee deze traditie voort te zetten. Tijd is natuurlijk essentieel, want wie niet telt, valt uit de maat. We zorgen voor een gezellige

Molenwiekstraat-West 26 8200 Brugge-Sint-Andries hellymol@hotmail.com www.tanats.be/horabrugge.html contact erfgoeddag: +32 50 44 50 48

Workshop Dansen door en in de tijd i.s.m. Buurtcentrum De Dijk

Wat gebeurt er met een danser als de tijd stopt? Wat is het verschil tussen tijd en ritme? Tijd is essentieel: zonder tijd is er geen muziek of dans, vroeger niet, nu niet. Volksdansen worden in verschillende culturen van generatie op generatie overgeleverd. In deze workshop leer je meer over volksdansen doorheen de tijd. En je mag natuurlijk zelf ook meedansen! » » Buurtcentrum De Dijk, Blankenbergsesteenweg 221, 8000 Brugge-Sint-Pieters » » om 11.30 en 12.45 uur (duur: 1 uur) »» a

Vormingplus regio Brugge Vormingplushuis Sint-Pieterskerklaan 5 8000 Brugge-Sint-Pieters +32 50 33 01 12 griet.provoost@vormingplus.be www.vormingplus.be/brugge contact erfgoeddag: +32 50 33 01 12

» » 14 uur (duur: 1 uur) » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 40 plaatsen, Gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Workshop Vergeten volksmuziekinstrumenten

Hommel, draailier, trekzak ... wie weet nog welke instrumenten dit zijn en hoe ze klinken? Iep Fourier, specialist in volksmuziekinstrumenten, neemt je mee op een muzikale trip naar vergeten instrumenten. Je krijgt verschillende instrumenten te zien en te horen en je hebt de unieke kans om er zelf een aantal uit te proberen. Oude muziek en volkse instrumenten worden weer tot leven gebracht! » » om 15.30 uur (duur: 1 uur) » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 15 plaatsen, Gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Workshop Boekbinden, een eeuwenoud ambacht i.s.m. De Damse Boekbindersgilde

Benieuwd hoe je een boek bindt? Drie leden van de Damse boekbindersgilde demonstreren enkele basistechnieken doorheen de tijd. Ze vertellen je hoe een boek gemaakt wordt, vroeger en nu. Tot

PAGINA 107

slot ga je ook zelf aan de slag en maak je je eerste zelfgebonden boekje. Maak kennis met boekbinden als een eeuwenoud ambacht, maar ook als een techniek om de zorg voor jouw boekenerfgoed te verbeteren. » » 14 en 15.30 uur (duur: 1 uur) » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 2x15 plaatsen, Gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Lezing Taatjespap, levaart en smout met kaantjes – wat schaft de arbeiderspot tussen 1850 en 1940?

Wat kookten de gewone man en vrouw in de periode 1850-1940? Werd er vlees gegeten? Hoeveel maaltijden per dag? Het bereiden van de dagelijkse maaltijd was vaak een strijd tegen tekort, bederf, fraude en slechte hygiëne. Dat is pas de echte keuken van 'ons grootmoeder'. Over mosselen, levaart, taatjespap, azijn, gesmolten varkensvet met kaantjes, refters, eettrommels, pompstenen en stoven. » » om 14 uur (duur: 1 uur) » » Reservatie , +32 50 44 50 48, www. erfgoedcelbrugge.be/erfgoeddag2013, maximum 50 plaatsen, gelieve te reserveren tussen 15 en 18 april »» a

Damme Museum Sint-Janshospitaal Kerkstraat 33 8340 Damme +32 50 46 10 80 museum@ocmw-damme.be www.ocmw-damme.be contact erfgoeddag: +32 50 46 10 86

Tentoonstelling Stop de tijd en kijk achterom! Verspreid over het museum laten we wekkers aflopen om aandacht te vragen voor herinneringsprentjes, klokken en zandlopers, geschilderde voogdenportretten, foto's van kloosterlingen en neergeschreven herinneringen. We stoppen de rondgang en kijken terug in de tijd naar hoe mensen de tijd wilden volgen, momenten wilden vasthouden en zich van de eeuwigheid wilden verzekeren. » » Doorlopend open van 11 tot 18 uur, doorlopend rondleidingen » » Deze activiteit loopt tot 1 mei 2013 »» a

Uilenspiegelmuseum Huyse de Grote Sterre Jacob van Maerlantstraat 3 8340 Damme +32 50 28 86 10 uilenspiegelmuseum@damme.be www.toerismedamme.be/uilenspiegelmuseum.htm contact erfgoeddag: +32 50 28 86 10

Tentoonstelling Uilen spiegel: tijdloos en/of tijdelijk Net zoals alle mythische figuren die verstarren in de tijd, blijft ook de Tijl van Charles De Coster eeuwig jong. Net als Nele kan hij slapen maar nooit sterven! Hoe gaat De Coster om met het verhaal dat gesitueerd is in de tijd en de hoofdpersonages die ontsnappen aan de tijd? Elke auteur die in de loop van 500 jaar het boek hertaalt, kleurt Tijl én het verhaal volgens de eigen tijdgeest. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 1 mei 2013 »» a

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN De Panne Dienst Cultuur Gemeentehuis De Panne Zeelaan 21 8660 De Panne +32 58 42 16 16 cultuur@depanne.be www.depanne.be contact erfgoeddag: +32 58 42 97 53

Concert Aperitiefconcert: Kotjesvolk

Kotjesvolk, opgericht n.a.v. de opening van de expo over vluchtelingen in het In Flanders Fields Museum (Ieper), speelt een uitgebreid repertoire gebaseerd op de geschiedenis van WOI. Ze zingen liedjes die toen bekend waren, maar evengoed zelfgeschreven nummers met een oorlogsverhaal of chansons, folk, kleinkunst ... in de hoop op die manier de Grote Oorlog in de Westhoek levendig te houden. »» Gemeentelijke Feestzaal, Zeelaan 21, 8660 De Panne » » Optreden start om 10.30 uur » » Reservatie cultuur@depanne.be, » +32 58 42 97 53, maximum 280 plaatsen »» a

Deerlijk René De Clercqgenootschap René De Clercqstraat 8 8540 Deerlijk +32 56 69 47 39 archief@deerlijk.be www.renedeclercq.be contact erfgoeddag: +32 494 15 72 62

Theatervoorstelling De kindersterfte in de 19e eeuw i.s.m. Het Gemeentebestuur Deerlijk

Kom binnen in de woonkamer van het gezin De Clercq (1875) en laat je meeslepen in het verteltoneel over de kindersterfte in de 19e eeuw. Authentieke voorwerpen uit die periode illustreren het verhaal. Op het ritme van het verhaal nemen we je mee naar een tijd waarin alles nog gebeurde bij kaarslicht. » » voorstelling om 11 en 15 uur » » Reservatie archief@deerlijk.be, +32 56 69 47 39, maximum 2x25 plaatsen »» a

Gistel Gestella vzw Warandestraat 28b 8470 Gistel +32 59 27 99 36 noel.denduyver@telenet.be www.gestella.be contact erfgoeddag: +32 59 27 99 36

Demonstratie Het digitaliseren van oud fotomateriaal en postkaarten

We laten zien hoe we postkaarten, fotomateriaal en gegevens digitaal verwerken. Oude en nieuwe foto's verbinden onze gemeente van vroeger met die van vandaag. Een ideale kans om enkele verdwenen dorpsgezichten opnieuw te ontdekken. » » Documentatiecentrum Jules Vanhevel, Warandestraat 29b, 8470 Gistel » » Doorlopend open van 10.30 tot 18.30 uur » » reservatie noel.denduyver@telenet.be, +32 59 27 99 36 »» a

AAA

Harelbeke Stad Harelbeke Marktstraat 29 8530 Harelbeke +32 486 34 36 31 suskewiet@harelbeke.be www.harelbeke.be/suskewiet contact erfgoeddag: +32 486 34 36 31

Tentoonstelling Expo Suskewiet i.s.m. Erfgoedcel CO7

Als de vinkenzetting start, wordt de tijd een uur stilgezet. De vinkenier vergeet de drukte van elke dag en heeft enkel nog oor voor het vinkengezang. In de loop der eeuwen ontwikkelde de vinkensport zich met eigen tradities, typische gebruiken en een rijke (beeld)taal. Expo Suskewiet toont met films, interviews en veel foto’s de vinkensport in al haar facetten en eigenaardigheden. » » Café Bockor, Gentsestraat 21, 8530 Harelbeke » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Wandeling Vinkenwandeling i.s.m. De Harelbeekse vinkenmaatschappijen

Vinkenzetten is iets van vroeger maar zeker ook iets van vandaag. De regio rond Harelbeke telt nog tal van bloeiende vinkenmaatschappijen. Tijdens de wandeling verneem je van de vinkeniers zelf wat deze sport zo boeiend maakt. Hoe beleven zij de zangwedstrijden? Unieke getuigenissen wijden je in in de geheimen van de vinkensport! » » Café Bockor, Gentsestraat 12, 8530 Harelbeke » » wandeling om 15 uur »» a

PAGINA 108

Demonstratie Wil je plezier, word vinkenier! i.s.m. De Harelbeekse vinkenmaatschappijen

ghelein@heuvelland.be, maximum 4X47 plaatsen

Beleef zelf hoe een vinkenzetting werkt. Een halfuur lang kruip je in de huid van een vinkenier, ga je in de reke zitten en teken je iedere duidelijke suskewiet aan op je regel. De prijsuitreiking achteraf mag natuurlijk niet ontbreken.

Hooglede

» » Café Bockor, Gentsestraat 12, 8530 Harelbeke » » Doorlopend open van 16 tot 16.30 uur, inschrijven vanaf 15.30 uur » » Reservatie suskewiet@harelbeke. be, +32 56 73 34 70 »» a

8830 Hooglede

heuvelland

kemmel

Gemeentebestuur Heuvelland De Warande Heuvelland +32 57 450 472 stefaan.decrock@heuvelland.be www.heuvelland.be contact erfgoeddag: +32 473 48 54 66

rondleiding In de buik van de kemmelberg: bezoek aan de commandobunker 1953 i.s.m. Erfgoedcel CO7 en Koninklijk Legermuseum Brussel

Daal af in een geheime commandobunker die onderdak bood aan diverse legerstaven van de Belgische lucht-, landen zeemacht. Stap in deze tijdcapsule en laat je onderdompelen in de sfeer van de jaren 1950. De tijd is er letterlijk blijven stilstaan. Het complex bevat vergaderlokalen, technische ruimtes en een 'operation room'. » » Commandobunker 1953, Lettingstraat, 8950 Heuvelland-Kemmel » » rondleiding om 10, 12, 14 en 16 uur » » reservatie +32 57 45 04 71, sabine.

Cultuurraad Hooglede-Gits Marktplaats 1 +32 51 26 38 14 tijs.boussier@hooglede.be www.hooglede.be contact erfgoeddag: +32 474 79 59 01

Lezing Restaureren voor dummies: Hoe twee zwaar beschadigde schilderijen toch een tweede adem kregen i.s.m. Heemkring Aubert en Tillo Van Biervliet Het restaureren van kunstwerken is niet van de poes. Geert Monteyne kan erover meespreken. Hij restaureerde twee schilderijen van de Gitse kunstenaar Clément Carbon en vertelt hoe hij deze zwaar gehavende werken in hun oude glorie wist te herstellen. Mark Broucke van de Heemkring leidt de lezing in en geeft je meer achtergrondinformatie over de kunstenaar. » » Oud Gemeentehuis Gits - in de raadszaal op de eerste verdieping, Torhoutstraat 5, 8830 Hooglede » » om 14.30 uur » » Reservatie tijs.boussier@hooglede.be, +32 474 79 59 01, maximum 30 plaatsen »» a

Hooglede

Gits

Erfgoedcel TERF Polenplein 15 8800 Roeselare

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN +32 51 26 87 49 hugo@bieterf.be www.bieterf.be contact erfgoeddag: +32 496 80 82 86

Lezing Dateringstechnieken in de archeologie: een tipje van de sluier opgelicht i.s.m. Onroerende erfgoeddienst RADAR Altijd al benieuwd geweest hoe archeologen hun vondsten dateren? Archeoloog Willem Hantson van RADAR brengt je op een laagdrempelige manier de kneepjes van het vak bij. Van de C14-methode tot het tellen van boomringen, van paleomagnetisme tot het vergelijken van stijlen en modes. Absoluut of relatief, na deze lezing hebben de dateringstechnieken in de archeologie geen geheimen meer! »» Oud Gemeentehuis, Torhoutstraat 5, 8830 Hooglede-Gits »» om 14 uur »» a

Ieper Erfgoedcel CO7 Sint-Jacobsstraat 1 8900 Ieper +32 57 23 93 12 erfgoedcel@co7.be www.erfgoedcelco7.be contact erfgoeddag: +32 473 48 54 66

Lezing De Luisterlezerbus stop de tijd i.s.m. De Luisterlezer, Diensten Cultuur uit Heuvelland, Ieper, Langemark-Poelkapelle, Poperinge en Zonnebeke

De Luisterlezer maakt een onverA getelijke reis door de tijd. Neem gewoon de tijd en kom luisteren naar een stukje schitterend cultureel erfgoed dat besloten zit in verhalen en kinderboeken. Wil

je horen hoe ‘tijd’ vroeger en nu beleefd werd? Mis dan zeker de Luisterlezerbus niet! Deze knusse vertelbus houdt halt op 5 locaties in de zuidelijke Westhoek. » » lezingen gaan door op diverse locaties en duren 30 minuten: Wijtschate (Heuvelland) om 10 uur, Hollebeke (Ieper) om 11.30 uur, Zonnebeke om 14 uur, Bikschote (Langemark-Poelkapelle) om 15.30 uur en Poperinge om 17 uur. » » Reservatie erfgoedcel@co7.be, +32 57 23 93 12, maximum 25 plaatsen »» a

Stedelijk Museum Ieper Sint-Maartensplein 3 8900 Ieper +32 57 23 94 50 els.deroo@ieper.be www.ieper.be contact erfgoeddag: +32 57 21 83 00

Rondleiding Over schilderijen en hun tweede jeugd i.s.m. intergemeentelijk samenwerkingsverband CO7

Het Stedelijk Museum van Ieper is het toneel voor de uiteenzetting over restauratie van schilderijen door Cécile Top-Berbé. Met kennis en kunde brengt zij de werken weer tot leven. In haar atelier krijg je bovendien een unieke inkijk in deze strijd tegen de tand des tijds. Deze lezing komt voort uit een samenwerking tussen Stad Ieper en CO7 in het kader van het nieuwe regionale erfgoeddepot. » » Stedelijk Museum, Ieperleestraat 31, 8900 Ieper »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleidingen om 10.30, 14 en 16 uur (duur: 1.5 uur) » » Reservatie els.deroo@ieper.be, +32 57 23 94 50, maximum 20x3 plaatsen »» a

Ieper

Hollebeke De Wegwijzer Komenseweg 102 8902 Ieper-Hollebeke +32 57 20 50 81 vera.lannoo@pandora.be contact erfgoeddag: +32 493 53 25 25

Wandeling Op stap door het dorp en door de tijd i.s.m. Cultuurdienst Ieper en Ieper Verbeeldt Enkele dorpsgenoten van vroeger overwonnen de tijd en bezoeken Hollebeke. Ze gaan met je op stap en vertellen hoe meester Boussemaere over de juiste tijd beschikte en waar het uurwerk van de kerk naartoe is, over de oorlog, de spoorweg en de oude vaart. Onze historische gidsen tonen je onder meer waar de mensen gingen schuilen tijdens de gevechten in 1940. » » Ontmoetingscentrum Hollebeke, Neerwaastensestraat 10 a, 8902 IeperHollebeke » » wandeling om 10.30, 11, 13.30, 14, 14.30, 15 en 15.30 uur »» a

Ieper

Zillebeke Spingroep De Wullekobbe Bezoekerscentrum De Palingbeek Vaartstraat 7 8902 Ieper-Zillebeke +32 57 23 08 40 bc.palingbeek@west-vlaanderen.be www.west-vlaanderen.be/ palingbeek contact erfgoeddag: +32 57 23 08 40

PAGINA 109

ZUIDELIJKE WESTHOEK De activiteiten op Erfgoeddag 2013 in de zuidelijke Westhoek focussen zowel op het thema ‘tijd’ als op ‘behoud en beheer’. Ontdek hoe de tijdgeest is af te lezen uit de affiches van de Poperingse Ommegang. In het Talbot House zorgen de Westhoekvertellers ervoor dat de oorlogsverhalen van gewone mensen blijven voortleven. In zaal D’n Aria licht een restaurator van Kerat zijn praktijk toe. Bovendien mag iedereen een kunstwerk meebrengen voor advies. In Ieper geeft Cécile Top-Berbé een inkijk in haar restauratie atelier en de schilderijen uit het Stedelijk Museum. Met de interactieve demonstratie over vlas in het bezoekerscentrum De Palingbeek wordt de draad van het verleden letterlijk opgenomen. In Hollebeke kan je een wandeling maken met enkele dorpsgenoten van vroeger die stilstaan bij het lokale erfgoed. Oostvleteren en Bikschote stoppen de tijd met een toonmoment van de beeldbank ‘WESTHOEK verbeeldt’. In de buik van de Kemmelberg kan je een bezoek brengen aan de commandobunker uit 1953 waar de tijd is blijven stilstaan. Mesen pakt letterlijk uit met topstukken van de collectie van het Geschiedkundig Museum. Neem tot slot even de tijd om op een van de vijf locaties in de Luisterlezerbus een stukje cultureel erfgoed te ontdekken dat besloten zit in verhalen en kinderboeken.

INFO De regionale brochure – met een exclusief artikel over het dagelijks leven in de zuidelijke Westhoek vóór de tijd er stilgezet werd door WOI – vind je bij de diensten cultuur van Heuvelland, Ieper, Mesen, Langemark-Poelkapelle, Poperinge, Vleteren en Zonnebeke of bij Erfgoedcel CO7 Sint-Jacobsstraat 1 8900 Ieper www.erfgoedcelco7.be

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Demonstratie Vlas, voel de tijd door je vingers glijden i.s.m. Bezoekerscentrum De Palingbeek

We verwerken vlas zoals het in preindustriële tijden bij de Kelten of in de middeleeuwen gebeurde, met heel eenvoudige werktuigen. We nemen letterlijk de draad van het verleden op en braken, zwingelen, hekelen, spinnen en weven op een primitieve manier. We tonen je de typische materialen: braak, hekel, spintol, spinnewiel, weefgetouw ... Kom kijken, doe mee en maak zelf een draad. »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» a

Ingelmunster Dienst Vrije Tijd Schoolstraat 35 8770 Ingelmunster +32 51 32 14 65 cultuur@ingelmunster.be www.ingelmunster.be contact erfgoeddag: +32 473 57 66 89 of +32 473 57 66 82

Evocatie Van Goden en mensen, re-enactment en beleving van de ijzertijd in onze regio i.s.m. Deuoxtonion

Een Gallische familie slaat haar A kamp op in onze gemeente. Ze tonen hoe ze rond 50 jaar voor onze jaartelling leven, eten en hun ambachten beoefenen. Ze geven een demonstratie van spinnen, weven, ijzeren lederbewerking en de bard vertelt wonderlijke verhalen. Alles wordt op een historisch correcte manier getoond. »» Sint-Amandspark, Sint-Amandstraat, 8770 Ingelmunster »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Izegem Stadsbestuur Izegem Korenmarkt 10 8870 Izegem +32 51 33 73 67 nele.descheemaeker@izegem.be www.izegem.be contact erfgoeddag: +32 485 24 28 76

Rondrit | Per trein door de Izegemse Industriële geschiedenis i.s.m. Stedelijke Izegemse Musea en Bibliotheek Spoor mee met het treintje langs het industriële stadsverleden! Laat je meevoeren door getuigenissen, geluidsfragmenten en foto’s van de arbeiders die Izegem groot maakten. In de bibliotheek belicht Maurice Terreyn met zijn fotoarchief het leven van de arbeider. Breng gerust eigen materiaal over dit thema mee. We scannen het graag in om het nadien op te nemen op www.erfgoedbankmidwest.be. » » Stedelijke Openbare Bibliotheek, Wolvestraat 2, 8870 Izegem » » rondrit om het half uur van 10 tot 17 uur, inscansessie tussen 14 en 17 uur, lezing van 14 tot 17 uur »» a

AAA

Jabbeke Permekemuseum Gistelsteenweg 341 8490 Jabbeke +32 50 81 12 88 inne.gheeraert@west-vlaanderen.be www.muzee.be contact erfgoeddag: +32 50 81 12 88

Rondleiding Permekemuseum, een plek waar de tijd bleef stilstaan

+32 50 81 26 67

We brengen een reconstructie van het beeldhouwatelier en woonhuis van de kunstenaar. In het woonhuis kan je kennismaken met een rijke verzameling kunstwerken van Constant Permeke, waaronder talrijke schilderijen, tekeningen en beelden.

contact erfgoeddag: +32 50 81 26 67

» » rondleidingen om 11, 14 en 16 uur »» a

Workshop Niobe

De mythologische figuur Niobe, dochter van Tantalos, had zes dochters en zes zonen. Maar Leto had slechts twee kinderen, Apollo en Artemis. Uit jaloersheid vermoordde Leto de kinderen van Niobe op één dag. Door haar immense verdriet versteende Niobe op de berg Sipylos. Niobe stond voor Constant Permeke symbool voor de beeldhouwkunst: het verstenen van een vorm. Ga mee op zoek naar Niobe! » » workshop van 14 tot 16 uur »» a

nicolejonckheere@hotmail.com www.museumdevelodroom.be

Tentoonstelling De antieke fiets, rariteiten en oude gebruiksvoorwerpen

Alle objecten in 'De Velodroom' werden minutieus en met authentieke onderdelen gerestaureerd. Voor wie een bezoek brengt aan het museum, lijkt het alsof de tijd bleef stilstaan. Ben je benieuwd hoe de fiets tussen 1820 en 1945 evolueerde? Heb je altijd al eens naast een 19e-eeuwse hoge bi willen staan? Dan ben je hier aan het geschikte adres! » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, Enkel na afspraak te bezoeken » » Reservatie +32 50 81 26 67 »» a

Knokke Littoralis

» » Parking CC Scharpoord, Meerlaan 32, 8300 Knokke » » rondleiding om 14 uur » » Reservatie info@littoralis.be, +32 479 51 52 42, maximum 25 plaatsen »» a

Fietstocht Modernistische architectuur in Knokke De modernistische architecten Huib Hoste, Léon Stynen, Henry Van de Velde en Louis Herman waren hun tijd ver vooruit. Hun ontwerpen en ideeën uit het interbellum ogen nog steeds tijdloos mooi, ook al moesten ze inspelen op nieuwe normen op vlak van wonen en toerisme. Konden zij de tijd doen stilstaan? » » Parking CC Scharpoord, Meerlaan 32, 8300 Knokke » » om 10 uur » » Reservatie info@littoralis.be, +32 479 51 52 42, www.littoralis.be, maximum 20 plaatsen »» a

Koksijde

Evocatie Ipads voor het Permekemuseum

Oude Molenstraat 14

A Oud ontmoet nieuw, de iPad als brug tussen heden en verleden. De iPad

+32 479 51 52 42 www.littoralis.be

Koinklijke Prinslaan 6-8

vertelt deze keer het verhaal over leven en werk van Constant Permeke. Met archieffoto's, -films en een tijdslijn over het leven van Permeke brengen we dit stukje geschiedenis terug tot leven.

contact erfgoeddag: +32 479 51 52 42

8670 Koksijde

»» a

Jabbeke

Snellegem Fietsenmuseum "De Velodroom" Woudweg naar Zedelgem 20 8490 Jabbeke-Snellegem

PAGINA 110

8400 Oostende info@littoralis.be

Abdijmuseum Ten Duinen 1138 +32 58 53 39 50

Rondleiding Botsende beelden: de openluchtschilders van de belle époque in confrontatie met het Knokke van vandaag

De schilders van de belle époque zijn de visuele kroniekschrijvers van de kust. Zij bieden ons een venster op het leven aan zee toen de bevolking vooral bestond uit vissers en keuterboertjes. Het destijds kleine en pittoreske Knokke trok heel wat schilders aan. Wij gaan staan op de plaats waar ooit hun schildersezel heeft gestaan. Waar is de tijd gestopt?

info@tenduinen.be www.tenduinen.be contact erfgoeddag: +32 58 53 39 50

Lezing De rol van abdijgemeenschappen als hoeksteen van onze Westerse samenleving. Invloeden tot vandaag Voor de Duinenabdij stopte de tijd toen de laatste monniken vertrokken en de abdij langzaam verzandde. In zijn lezing vertelt Dirk Vanclooster meer over de rol van abdijgemeenschappen als hoeksteen van onze Westerse samenle-

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN ving. Kinderen krijgen 'een pluim voor schrijven' en kunnen zich uitleven in het kunstig kopiëren van sierlijke letters. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, kinderworkshop om 15 uur, lezing om 16 uur » » Reservatie info@tenduinen.be, » +32 58 53 39 50 »» a

Archief Koksijde Zeelaan 303 8670 Koksijde +32 58 53 34 30 archief@koksijde.be

tentoonstelling Ontdek het archief

Kom een kijkje nemen in het archief van Koksijde, het geheugen van onze gemeente. Het archief bewaart alle documenten met administratieve, juridische of historische waarde van Groot-Koksijde. Je verneemt hoe boeken en documenten worden gerestaureerd, hoe we onze collectie behoeden voor verval en hoe we de tand des tijds een halt toeroepen. »» a

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 5 mei 2013 »» a

Wandeling Op zoek naar wat de tijd doet i.s.m. Littoralis

Een wandeling probeert de tijd stop te zetten en brengt reflectie. Wie waren de mensen die hier vroeger woonden? Wat deden al die veranderingen met hen? Tijdens de wandeling filosoferen we samen met de begeleiders over vragen over de identiteit van de bewoners en over hoe we iets uit het verleden met de ogen van vandaag zien. » » zoeavenplein, 8670 Koksijde » » wandeling om 10 en 15 uur (duur: 2 uur) » » Reservatie info@littoralis.be, +32 479 51 52 42, maximum 20 plaatsen »» a

NAVIGO-Nationaal Visserijmuseum Oostduinkerke

Koksijde

Oostduinkerke Erfgoedhuis Zeelaan 303 8670 Koksijde +32 58 53 34 30 archief@koksijde.be

Demonstratie Kom mee naar de goeie ouwe tijd

Laat je meenemen naar lang vervlogen tijden en haal herinneringen op aan die goeie ouwe tijd. Foto’s van oud-Koksijde, Oostduinkerke en Wulpen uit de collectie van KoksijdeVerbeeldt doen ons mijmeren en wensen dat de tijd stil was blijven staan. Of juist niet? » » Erfgoedhuis Bachten de Kupe, Leopold II-laan 2, 8670 Koksijde - Oostduinkerke » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Pastoor Schmitzstraat 5 8670 Koksijde +32 58 51 24 68 info@navigomuseum.be www.navigomuseum.be contact erfgoeddag: +32 58 51 24 68

Kortrijk Bibliotheek Kortrijk Leiestraat 30

Dienst Jeugd Koksijde

Rondleiding Zeeziekte

8500 Kortrijk

Zeelaan 303

Hoe kolkt de waanzinnige zee in A lichaam en geest? We stoppen de tijd bij

+32 56 27 71 75

8670 Koksijde +32 58 53 34 30

Tentoonstelling Stop de tijd in Koksijde Laat je meevoeren door de tijd langsheen enkele unieke locaties in onze gemeente! De eerste beelden werden genomen in 1904, bij het prille ontstaan van de badplaats. In 1980, 2004 en 2013 werden dezelfde locaties opnieuw gefotografeerd met een opvallende nadruk op de menselijke ingrepen. »» gemeentehuis, Zeelaan 303, 8670 Koksijde

het begin van de 20e eeuw en verdiepen ons in ziektebestrijding, hygiëne en zwangerschap. Een museumdokter gidst je langs erfgoed dat te maken heeft met de geestelijke en lichamelijke hygiëne van de vissersfamilies. Zeemonster Scrobot neemt de kinderen mee op een tekenworkshop. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, rondleiding om 11 en 15 uur, kinderworkshop om 14 uur » » Reservatie info@navigomuseum.be, +32 58 51 24 68 »» a

KORTRIJK Het verleden glipt ons voortdurend door de vingers. Nochtans zijn er mensen en instellingen die de tand des tijds trachten tegen te gaan. Wie deze mensen zijn kan je ontdekken tijdens een exclusieve blik achter de schermen. En welke schermen! In de schouwburg stap je in een ware tijdmachine, dankzij het 100 jaar oude theaterdecor Palais Romain, dat onlangs werd gerestaureerd. Met foto’s, archiefstukken, lichteffecten en geluidsfragmenten evoceren we een doodgewaand theatertijdperk. Restauratoren leggen uit hoe ze dit project aanpakten. Ook andere erfgoedzorgers tekenen present in en om de schouwburg. Elke expert vertelt over zijn strijd voor het behoud van fragiele collectiestukken. De erfgoedverenigingen staan mee op de barricades. Zij trakteren je op een sterk verhaal, een verrassende presentatie of een pittige rondleiding. Als rode draad kiezen we voor een aantal hete hangijzers: een bedreigde collectie, een archief dat ter discussie staat, een dakloos relict, een vergeten traditie … Erfgoed dat jarenlang verwaarloosd werd, brengt de gemoederen in beroering als het verloren dreigt te gaan. Ook jij kan je zeg doen. Kom op voor jouw miskende erfgoedschat!

INFO Erfgoedcel Kortrijk Erfgoedhuis Onze-Lieve-Vrouwestraat 45 8500 Kortrijk +32 56 27 74 24 erfgoedcel@kortrijk.be

bibliotheek@kortrijk.be www.kortrijk.be/bibliotheek

Tentoonstelling Lang lang geleden i.s.m. Woon- en zorgcentrum Heilig Hart De bewoners van het H. Hart duiken in een archief van foto’s en andere materialen die hen doen terugdenken aan de tijd van toen. Ze vertellen welke herinneringen de foto’s bij hen oproepen en trachten te duiden hoe de wereld er toen uitzag. Maar hoe anders is het verhaal wanneer je de foto vervolgens voorlegt aan een kind?

PAGINA 111

» » Schouwburg, Schouwburgplein 14, 8500 Kortrijk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Broelmuseum Kortrijk Broelkaai 6 8500 Kortrijk +32 56 27 77 80 broelmuseum@kortrijk.be

www.broelmuseum.be contact erfgoeddag: +32 56 27 77 80

Debat Welles/nietes i.s.m. Erfgoedcel Kortrijk

Het Broelmuseum bezit een collecA tie fragiele glasplaten uit de periode 1860 tot 1914. Ook schilderijen uit de 16e tot de 19e eeuw zijn kwetsbaar: het doek komt los van het kader, de verf verkleurt ... Moeten

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN we alle glasplaten bewaren en alle schilderijen restaureren? Op Erfgoeddag schuiven we het hete hangijzer door: kom uit voor je mening en stem Welles of Nietes! »» debat om 10 en 14 uur (duur: 2 uur) »» a

CJP vzw Kaaitheater Sainctelettesquare 19 1000 Brussel +32 2 204 00 94 lydia@cjp.be www.cjp.be contact erfgoeddag: +32 477 91 00 98

Workshop CJP-fotografieworkshop i.s.m. Erfgoedcel Kortrijk

Samen met zo'n 30 beginnende én gevorderde fotografen tussen 16 en 26 jaar schaaf je je fotografietechnieken bij. Na een stoomcursus fotografie onder begeleiding van twee professionele fotografen, haal je je eigen fotocamera boven. Je trekt de stad in om Erfgoeddag en het erfgoed op een originele manier in de kijker te zetten en zo je theoretische kennis in praktijk om te zetten. »» Erfgoedhuis Kortrijk, Onze – LieveVrouwestraat 45, 8500 Kortrijk »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, zie: www.cjp.be/FotografieworkshopErfgoeddagKortrijk » » Reservatie lydia@cjp.be, +32 2 204 00 94, www.cjp.be, maximum 15 plaatsen workshop beginners - 15 plaatsen workshop gevorderden »» a

Erfgoedcel Kortrijk Erfgoedhuis Onze-Lieve-Vrouwestraat 45 8500 Kortrijk +32 56 27 74 24 erfgoedcel@kortrijk.be www.geheugenvankortrijk.be

Evocatie Een Theatrale tijdmachine i.s.m. Schouwburg Kortrijk, Artesis Hogeschool Antwerpen, de Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel

Een 100 jaar oud theaterdecor werd onlangs gerestaureerd en kan nu in zijn volle glorie bewonderd worden. Met lichten geluidseffecten, foto's en archiefmateriaal evoceren we een doodgewaand theatertijdperk. Een Franse steracteur komt tot leven in het decor waarin hij ooit schitterde. Restauratoren vertellen over de restauratie, de bewaring en het verdere gebruik. Een hele uitdaging! » » Schouwburg, Schouwburgplein 14, 8500 Kortrijk » » Doorlopend open van 12 tot 18 uur »» a

Erfgoedcel Kortrijk Berg van Barmhartigheid Onze-Lieve-Vrouwestraat 45 8500 Kortrijk +32 56 27 74 46 bernard.pauwels@kortrijk.be www.geheugenvankortrijk.be

» » Schouwburg, Schouwburgplein 14, 8500 Kortrijk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

» » Baggaertshof, Sint Janstraat 37, 8500 Kortrijk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Erfgoedplatform

Kortrijk 1302

Onze-Lieve-Vrouwestraat 45

Streekbezoekerscentrum

8500 Kortrijk

Begijnhofpark z/n

Stadsarchief Kortrijk

8500 Kortrijk

Kortrijksestraat 388 a

+32 56 27 74 24

8500 Kortrijk

kortrijk1302@kortrijk.be

+32 56 27 88 00

Expertenbeurs Erfgoedverenigingen in de bres i.s.m. Leiegouw, Gidsenkring, KGOKK, Vrienden van de Musea en GidsenPlus

In het gevecht tegen de tijd staan erfgoedverenigingen op de eerste rij van de barricades. Ze verwelkomen je hartelijk en trakteren je op een sterk verhaal, een sprekend beeld, een nuttige tip of een verrassende rondleiding. Wil je ze beter leren kennen, en misschien aansluiten bij deze ontginners van het verleden? Dan is dit het moment. » » Schouwburg, Schouwburgplein 14, 8500 Kortrijk » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

GidsenPlus

stadsarchief@kortrijk.be www.kortrijk.be/stadsarchief contact erfgoeddag: +32 56 27 88 00

Multimediapresentatie Het graf van een malcontent i.s.m. Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk

Een grafsteen in de patio van het museum werd onlangs geïdentificeerd als behorend tot een krijgsheer die vanuit Menen Kortrijk heroverde op de calvinisten (ca. 1580). Met het vergeten verhaal van deze 'Waalse malcontent' als leidraad gidsen we je door een opmerkelijke case met zijsprongen naar de godsdienstoorlogen, de genealogie en het archiefonderzoek. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

info@gidsenplus.be

Rijksarchief Kortrijk

www.GidsenPlus.be

Berg van Barmhartigheid

contact erfgoeddag: +32 470 06 13 75

Guido Gezellestraat 1

Alle erfgoed bewaren, is helaas onmogelijk. Erfgoedzorgers moeten nu eenmaal keuzes maken. Wanneer is restauratie verantwoord? Mag je collecties dumpen? Is digitaliseren een waardig alternatief? Gooi je oude bandopnames weg nadat ze overgezet zijn op MP3? Wat doe je met die driehonderd strijkijzers? En wil je echt al die potscherven bewaren? Wij gaan de discussie niet uit de weg, en laten je mee nadenken. Op elke locatie krijg je een dilemma voorgeschoteld. In welk erfgoed wil jij investeren? En wat mag er afgestoten worden? Aan jou de keuze!

8500 Kortrijk

Rondleiding Het Baggaertshof en zijn kruidentuin i.s.m. Erfgoedcel Kortrijk

Maak kennis met de intieme sfeer van het 17e-eeuwse Baggaertshof en vooral met zijn kruidentuin die dringend aan een opwaardering toe is. De kennis over kruiden en volksgeneeskunde raakt snel in onbruik; Gidsenplus wil dat verlies stopzetten. We stappen in de voetsporen van Willem Quackelbeen, een bijna vergeten Kortrijkse arts en botanist uit de 17e eeuw.

PAGINA 112

contact erfgoeddag: +32 56 27 77 50

Peperstraat 87 +32 470 06 13 75

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

www.kortrijk.be/1302

Rondrit | Hete hangijzers i.s.m. musea, archieven, bewaarinstellingen en verenigingen

8510 Kortrijk-Heule

over preservatie, conservatie en restauratie of laat je verrassen door een geleid bezoek aan de volledig vernieuwde archiefbewaarruimtes en de leeszaal.

Tentoonstelling Voor eeuwig herinnerd i.s.m. Familiekunde Vlaanderen en Erfgoedcel Kortrijk

In de christelijke traditie houden bidprentjes de herinnering aan een overledene levendig. Maar sinds wanneer bestaat dit gebruik? Bestaan die prentjes overal? Gaat het om iconografie of fotografie? Wie verzamelt ze? En bestaan er speciale collecties? Uit een collectie van zo'n 1.500.000 bidprentjes destilleerden we een interactieve tentoonstelling. Kinderen kunnen deelnemen aan een quiz. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 21 mei 2013 »» a

+32 56 21 32 68

Vlasmuseum

marc.therry@arch.be

Etienne Sabbelaan 4

www.arch.be

8500 Kortrijk +32 56 21 01 38

Rondleiding Archieven bewaren is proberen de tijd te vertragen

vlasmuseum@kortrijk.be

Het Rijksarchief in Kortrijk wordt momenteel opgeknapt, er komt meer opslagruimte en de bewaaromstandigheden worden aangepast. Ontdek de vernieuwingen via een tentoonstelling

Demonstratie Van stof tot as?! i.s.m. Schouwburg Kortrijk en Vrienden van de Musea

www.vlasmuseum.be

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN A

Het Vlasmuseum staat voor de uitdaging zijn collectie voor het volgende millennium veilig te stellen en het vervalproces met alle middelen te vertragen. Verpakken. Innaaien. Fotograferen. Opbergen. Ontmoet experts en vrijwilligers en bekijk zwaar beschadigde topstukken. Laatste kans, daarna verdwijnen ze in ons nieuw depot. Kom experimenteren in het kinderlabo. Voor één keer mag je je laten gaan! »» Schouwburg kortrijk, Schouwburgplein, 8500 Kortrijk »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Vrienden van het Begijnhof Begijnhof Begijnhofstraat 8500 kortrijk

Tentoonstelling Bidprentjes van begijnen i.s.m. OCMW Kortrijk

8920 Langemark-Poelkapelle +32 57 49 09 45 cultuur@langemark-poelkapelle.be www.langemark-poelkapelle.be contact erfgoeddag: +32 473 63 09 18

Tentoonstelling Tijdhoppen: was het nu 1920, 1930, 1940 of nog later? i.s.m. Beeldbank, CO7, Dienst Vrije Tijd, ’t Bikschooltje en Okra Bikschote De fototentoonstelling toont het dagelijkse leven van de jaren 1920 tot 1960: de rituelen, de feesten, de kledij, de woning, de arbeid, enz. Foto’s uit oude albums vormen een momentopname. Tevens tonen we de gemeente van vroeger in pocketformaat via diorama’s. Basisschool ’t Bikschooltje zet het erfgoed uit de leefwereld van de kinderen in de kijker. » » OC Mariazaal, Bikschotestraat 107 a, 8920 Langemark-Poelkapelle » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

In het Begijnhof krijg je altijd het gevoel dat de tijd is blijven stilstaan. Maar de begijnen leven niet buiten de tijd. Ook voor hen is de dood het eindpunt waarop de klok stilvalt. Een collectie bidprentjes illustreert hoe begijnen omgingen met deze overgang. De teksten zeggen veel over de levenshouding en de filosofie van de begijnen.

Ledegem

»» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

www.heemkringledegem.be

Langemark

Poelkapelle Dienst Vrije Tijd LangemarkPoelkapelle Gemeentehuis Kasteelstraat 1

Heemkring Liedengehem Rollegemstraat 132 8880 Ledegem +32 56 89 48 78 cultuur@ledegem.be

Tentoonstelling Terug naar school ... foto's uit de schooltijd i.s.m. Heemkring Liedengehem De lagere schooltijd blijft je vaak je hele leven bij. Foto's en beelden uit die tijd als herinneringen aan de eerste zorgeloze levensjaren. We zetten de tijd stil in de klas van toen. Bij klasfoto's en andere foto's wordt er gemijmerd over de lagere schooltijd en worden wilde verhalen verteld over de 'meesters en juffrouwen' van toen.

» » De Samenkomst, Sint-Eloois-Winkelstraat 84, 8880 Ledegem » » van 10 tot 12 uur en van 14 tot 17 uur »» a

Lichtervelde Gemeentearchief Gemeentehuis Marktplaats 2 8810 Lichtervelde +32 51 72 46 76 luc.haeghebaert@bibliotheek.be www.lichtervelde.be contact erfgoeddag: +32 51 72 94 30

Wandeling Historische infopanelen i.s.m. Projectvereniging BIE

Het gemeentebestuur plaatst in de komende jaren verschillende borden waarop te zien is hoe Lichtervelde er vroeger uitzag. Wie de borden leest, keert voor even terug in de tijd. Op Erfgoeddag worden de eerste vier historische informatieborden voorgesteld. Deskundige gidsen nemen je mee op een reis door de tijd. » » Marktplaats aan de kerk » » Doorlopend van 10 tot 17 uur »» a

Heemkundige Kring Karel van de Poele Den Trolley Statiestraat 177 8810 Lichtervelde +32 51 72 46 76 heemkringlichtervelde@skynet.be www.heemkringlichtervelde. wikidot.com contact erfgoeddag: +32 51 72 46 76

Tentoonstelling Stop de tijd i.s.m. Gemeentearchief Lichtervelde en projectvereniging BIE

PAGINA 113

Onder het motto 'De instrumenten van de tijd' onderzoeken we aan de hand van een verzameling klokken, zakuurwerken, wekkers, zandlopers en digitale uurwerken hoe onze voorouders met de tijd omgingen. Ook publieke uurwerken en kerken hoeveklokken worden in de kijker gezet. Verschilt jouw omgang met de tijd sterk met die van je grootouders? » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, net zoals het documentatiecentrum »» a

Zedelgem

Loppem Gemeente Zedelgem

Tentoonstelling De gerestaureerde tuinbeelden uit het Park van Loppem i.s.m. Stichting Jean van Caloen In 2011 liet de Stichting van Caloen de rijke verzameling tuinbeelden in het park van Loppem restaureren. Tot de collectie behoren o.a. vier uiterst waardevolle, vroeg-18e-eeuwse beelden van de Hollandse beeldhouwer Ignatius van Logteren. Deze beelden zullen voortaan permanent geëxposeerd worden in de authentieke paardenstallen, dicht bij de manege. Een primeur dus voor deze Erfgoeddag. » » Kasteel van Loppem, Steenbrugsestraat 26, 8210 Zedelgem - Loppem » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 19 mei 2013 »» a

Gemeentehuis Snellegemsestraat 1 8210 Zedelgem +32 50 81 44 14 johan-braet@zedelgem.be www.zedelgem.be contact erfgoeddag: +32 485 35 33 16

Mesen Stad Mesen Stadhuis Mesen Markt 22

Tentoonstelling Topstukken uit het archief van het Kasteel van Loppem i.s.m. Stichting Jean van Caloen Het kasteel van Loppem van de familie van Caloen, gebouwd in 1859 -1862, bezit een rijk kasteel- en familiearchief dat reikt van de middeleeuwen tot nu. Met een selectie topstukken uit het archief belichten we allerlei thema’s uit de geschiedenis van dit eeuwenoude landgoed en de leefgewoonten van zijn adellijke bewoners. Een unieke kans om dit archief te bezichtigen! » » Kasteel van Loppem, Steenbrugsestraat 26, 8210 Zedelgem - Loppem » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 12 mei 2013 »» a

8957 Mesen +32 57 22 17 14 info@mesen.be www.mesen.be contact erfgoeddag: +32 57 22 17 14

Tentoonstelling 40 jaar Geschiedkundig Museum Mesen i.s.m. Geschiedkundig Museum Mesen en erfgoedcel CO7 40 jaar al verzamelt een groep gemotiveerde vrijwilligers materieel en immaterieel erfgoed over de kleinste stad van het land en stelt het tentoon in een museum. Door de restauratie van het pand moest de collectie in depotdozen worden verpakt. In 2014 opent een gloednieuw bezoekerscentrum, gebouwd rond deze collectie. Op

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Erfgoeddag stellen de museumleden hun topstukken voor. »» Vredesschool Mesen, Ketelstraat 6, 8957 Mesen »» Doorlopend open van 14 tot 18.30 uur »» a

Middelkerke Gemeente Middelkerke Populierenlaan 35 8430 Middelkerke www.middelkerke.be

Meulebeke Cultuurdienst Meulebeke Markt 1 8760 Meulebeke +32 51 48 80 80 veva.baert@meulebeke.be www.meulebeke.be contact erfgoeddag: +32 494 64 35 70

Rondrit | Terug naar school. Onderwijs in de jaren 1930, 1940 en 1950 i.s.m. Sint-Amandusschool, SintAntoniusschool, Sint-Lutgardisschool, Freinetschool De Koorddanser, Paanderschool, School Marialoop, Mulenbeca, Sportdienst, Bibliotheek en Erfgoedsamenwerking Tielt

A Hoe gingen onze ouders en grootouders naar school en hoe werd er les gegeven? Kregen de kinderen huiswerk? Hoe zag hun klas eruit? Kregen ze straf? Wat speelden ze op de speelplaats? Welke kinderliedjes leerden ze? Welke kleren droegen de kinderen en de leerkrachten? Deze fiets- of autoroute langs de Meulebeekse scholen vertelt je meer over het schoolleven in de periode 1930-1950. »» vertrekken kan aan deelnemende scholen »» Doorlopend van 13.30 tot 18 uur »» a

contact erfgoeddag: +32 498 90 58 52

Rondrit | Moord!

Dood is de meest drastische manier om de tijd te stoppen. Nog dramatischer wordt het wanneer de dood jou opgelegd wordt: je wordt vermoord. Of je wordt terechtgesteld, omdat je zelf een misdrijf gepleegd hebt. Tijdens een rondrit met de ‘moordtrein’, bezoeken we plaatsen in de verschillende deelgemeenten waar misdrijven werden gepleegd: moord en doodslag, overspel, pedofilie, zelfmoord, vergiftiging. Gids Eduard Vyvey geeft ter plaatse tekst en kleurrijke uitleg.

Rondleiding Bezoek aan de klokkentoren van de basiliek van Dadizele en tentoonstelling i.s.m. E.H. André Monstrey (pastoor) en de Hr. Thierry Christiaens (koster)

We bezoeken de klokkentoren van de basiliek met aandacht voor de wel zeer speciale constructie, die recent gerestaureerd werd. Een deskundige gids zal het ook hebben over de klokken zelf, hun schenkers en hun terugkeer op 11 november 1945, nadat ze op 4 april 1944 door Duitse soldaten werden weggehaald en naar Hamburg gevoerd. Over het thema is eveneens een kleine tentoonstelling opgezet. » » Basiliek, 8890 Moorslede - Dadizele » » Doorlopend open van 10 tot 17 uur, rondleiding om 9.30, 13.30, 15 en 16.30 uur » » Reservatie dadingisila@belgacom. net, +32 56 50 21 76/+32 474 43 90 48, » maximum 4x20 plaatsen »» a

Romuald Swieconeck geeft tijdens de workshops 'Stop de sluitertijd' enkele tips om te experimenteren met je eigen toestel. Hier doe je zeker inspiratie op!

Ensorhuis

» » Fort Napoleon, Vuurtorenweg 1, 8400 Oostende » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur, workshop om 10, 11.30, 13.30, 15 en 16.30 uur »» a

inne.gheeraert@west-vlaanderen.be

Lezing Vissersliederen: vluchtigheid in tijd i.s.m. Doris Clausing Hoe bewaar je authentieke vissersliederen die nooit werden opgenomen? Doris Clausing vertelt alles over het onderzoek en toont hoe belangrijk en boeiend mondelinge geschiedenis is. Muziek is immers vluchtig in ruimte en tijd. Voor en na de lezing kan je ook doorlopend de documentaire 'Vesche vis en nieuwe liefde' met getuigenissen van vissersvrouwen bekijken.

Oostende

» » Forumzaal bibliotheek Oostende, Wellingtonstraat 1, 8400 Oostende » » lezing om 11 en 15 uur »» a

Dienst Cultuur

Domein Raversijde

Stadhuis

Nieuwpoortsesteenweg 636

Vindictivelaan 1

8400 Oostende

+32 59 70 22 85

+32 59 56 20 16

domein.raversijde@west-vlaan-

Dadizele

cultuur@oostende.be

deren.be

www.oostende.be/cultuur

www.west-vlaanderen.be/

contact erfgoeddag: +32 59 51 67 21

raversijde

Heemkundige kring Dadingisila vzw

Tentoonstelling Fotografie en sluitertijd: de manier bij uitstek om even de tijd te stoppen en vast te leggen! i.s.m. Ishoothorizon en Fort Napoleon De geschiedenis van de fotografie wordt verteld aan de hand van een historische collectie fototoestellen en de resultaten van die toestellen. In de tentoonstelling ligt het accent op de effecten van sluitertijd. De professionele kunstfotograaf

Evocatie Flits terug naar de middeleeuwen

» » Centrum De Branding, Populierenlaan 35, 8430 Middelkerke » » om 10 en 14 uur » » Reservatie Erfgoed@middelkerke. be, +32 59 31 97 96, maximum 2x60 plaatsen »» a

Moorslede

Mandellaan 59 8890 Moorslede - Dadizele +32 56 50 21 76 dadingisila@belgacom.net www.dadingisila.be contact erfgoeddag: +32 473 27 48 23 of +32 474 43 90 48

PAGINA 114

Waan je even 500 jaar terug in de tijd in het gereconstrueerde middeleeuwse dorp. Op Erfgoeddag komen de originele bewoners terug tot leven. Hoe wisten zij hoe laat het was? Hoe gingen ze om met het aspect tijd? We stoppen de tijd en spoelen die samen met jou terug. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Vlaanderenstraat 27 8400 Oostende +32 59 50 33 37 www.muzee.be contact erfgoeddag: +32 59 50 33 37

Rondleiding Ensorhuis, een plek waar de tijd bleef stilstaan

Ensorhuis, een reconstructie van het woonhuis van de Oostendse kunstenaar James Ensor. Maar hoe bewaar je zijn authentieke spullen voor de eeuwigheid? Leer meer over bewaring van kunst en historisch waardevolle attributen tijdens de rondleidingen. » » rondleidingen om 11, 14 en 16 uur » » Reservatie info@muzee.be, +32 59 24 21 91, maximum 20 plaatsen »» a

Gidsenkring Lange Nelle Stadsmuseum Christinastraat 67 8400 Oostende lange_nel@hotmail.com www.gidsenkringoostende.be contact erfgoeddag: +32 59 51 67 21

Wandeling Het bloemenuurwerk en tijdbeleving in de publieke ruimte i.s.m. Dienst cultuur en stadsmuseum

We wandelen langs het bloemenuurwerk en andere historisch waardevolle uurwerken in de publieke ruimte. Keer terug in de tijd en ervaar de tijdbeleving van voor de digitale revolutie. » » Stadsmuseum, Langestraat 69, 8400 Oostende » » wandeling om 10, 14 en 16 uur » » Reservatie dispatching@gidsenkringoostende.be, maximum 25 plaatsen »» a

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Koninklijke Oostendse Heemen Geschiedkundige Kring De Plate Stadsmuseum Oostende Langestraat 69 8400 Oostende +32 59 51 67 21 stadsmuseum@oostende.be

» » Ter hoogte van de Mercator, Leopold II-laan, 8400 Oostende » » rondleiding om 10 uur » » Reservatie info@littoralis.be, +32 479 51 52 42, maximum 25 plaatsen »» a

www.stadsmuseumoostende.be

Mu.ZEE

contact erfgoeddag: +32 59 51 67 21

Romestraat 11 8400 Oostende

Tentoonstelling Het Oostends Bloemenuurwerk i.s.m. Cultuurdienst Oostende

Foto's en postkaarten laten je kennismaken met het bloemenuurwerk. Een gids vertelt aan de hand van het gepresenteerde beeldmateriaal hoe men voor het digitale tijdperk omging met tijd. De tentoonstelling is doorlopend te bezoeken maar vormt ook het vertrekpunt voor de wandeling 'Tijdbeleving in de publieke ruimte'. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Littoralis Oude Molenstraat 14 8400 Oostende +32 479 51 52 42 info@littoralis.be www.littoralis.be contact erfgoeddag: +32 479 51 52 42

Rondleiding Botsende beelden: de openluchtschilders van de belle époque in confrontatie met het Oostende van vandaag

De schilders van de belle époque zijn de visuele kroniekschrijvers van de kust. Zij bieden ons een venster op het leven aan zee toen de kust nog bestond uit één stad, Oostende. Enkele bescheiden gemeenten en dorpen, met een bevolking van vissers en keuterboertjes, bepaalden de kustlijn. Wij gaan staan op de plaats waar ooit de schildersezel stond. Waar is de tijd gestopt?

+32 59 50 81 18 inne.gheeraert@west-vlaanderen.be www.muzee.be contact erfgoeddag: +32 59 50 81 18

Workshop Stop de tijd bij de kunstwerken van Phillip Aguirre Y Otegui

De levensgrote sculpturen in beton van kunstenaar Philip Aguirre tonen de mens in eenvoudige houdingen. Verstild, versteend. Wat is vergankelijkheid en hoe stop je de tijd? We gaan op zoek naar beelden uit de media en maken een collage van beelden en gevonden voorwerpen.

Mu-zee-um Romestraat 11 a 8400 Oostende +32 59 50 81 18

Stadsmuseum

www.mu-zee-um.be

Langestraat 69 8400 Oostende

Workshop STOP-motion i.s.m. Roman Klochkov

+32 59 51 67 21

Met STOP-motion als rode (tijd)draad neemt kunstenaar Roman Klochkov de klasgroepen van het secundair onderwijs mee op sleeptouw. Gewapend met camera´s, computers en allerhande materialen verwerken de scholieren hun eigen draaiboek tot een tijdloos videowerk!

www.stadsmuseumoostende.be

» » Doorlopend open van 14 tot 17 uur » » Reservatie info@mu-zee-um.be, +32 59 26 90 64 »» a

Raversyde Archeologisch museum Walraversijde Nieuwpoortsesteenweg 636 8400 Oostende +32 59 70 22 85

Rondleiding De verstilde beelden van Philip Aguirre Y Otegui

contact erfgoeddag: +32 59 70 22 85

Philip Aguirre y Otegui is een Belgische kunstenaar van Baskische oorsprong. Zijn levensgrote sculpturen in beton tonen de mens in eenvoudige houdingen. Het lijkt alsof de tijd bleef stilstaan. Ze zijn verstild, versteend, als een bevroren moment uit het leven. Stop je de tijd, dan stop je de vergankelijkheid. » » Rondleidingen om 11, 14 en 16 uur. »» a

info@mu-zee-um.be

» » workshop van 14 tot 16 uur » » Reservatie info@muzee.be, maximum 20 plaatsen »» a

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

domein.raversijde@west-vlaanderen.be www.west-vlaanderen.be/ raversijde

Demonstratie Wakker Walraversijde: de grote kuis i.s.m. Tartes et Bastons en Provincie West-Vlaanderen

Hoe zag het leven aan onze kust A er tijdens de middeleeuwen uit? Welk tijdsbesef hadden onze middeleeuwse voorouders? En hoe onderhielden ze meubilair, keramiek, tinnen schotels en andere huishoudelijke voorwerpen? Vandaag houden middeleeuwse vissers grote kuis in de middeleeuwse huisjes. Misschien kan je nog wat van hen opsteken?

PAGINA 115

stadsmuseum@oostende.be contact erfgoeddag: +32 59 51 67 21

Tentoonstelling Het bloemenuurwerk i.s.m. Prospere Vroomen Enkele eeuwen geleden ontdekte de Zweedse natuurkundige Carl von Linné dat bloemen zich altijd op hetzelfde tijdstip openden of sloten. Die vaststelling leidde tot het ontstaan van het bloemenuurwerk. We vertellen de geschiedenis van dit fascinerende instrument aan de hand van historische foto´s. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Rondleiding Ten tijde van koningin Louise Marie i.s.m. Heemkring De Plate

Bij het overlijden van koningin Louise Marie in Oostende in 1850 leek de tijd even stil te staan, letterlijk zelfs: de klok in de kamer werd stilgezet. De wijzers stopzetten was in de 19e eeuw een belangrijk ritueel. Een gids vertelt je meer over de symboliek van het thema tijd en stopzetting. Ga met ons mee op een boeiende tijdreis! » » rondleiding om 11, 14 en 16 uur » » Reservatie stadsmuseum@oostende.be, maximum 3x20 plaatsen »» a

Pittem Heemkring Valère Arickx Verbiestcentrum

Markt 1 8740 Pittem +32 51 46 03 58

Tentoonstelling Pater Verbiest: een honderdjarige in Pittem i.s.m. Gemeente Pittem In 2013 is het 100 jaar geleden dat Ferdinand Verbiest een bronzen standbeeld kreeg in Pittem. Naast heel wat fotomateriaal bleef ook een omvangrijke briefwisseling bewaard, o.a. tussen organisator Blondeel en Cyriel Verschaeve. Nu de herinneringen aan die periode stilaan vervagen wil de heemkring even de tijd stoppen om de toenmalige gebeurtenissen weer ‘tot leven’ te brengen. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 30 september 2013 »» a

Poperinge Erfgoedcel CO7 Sint-Jacobsstraat 1 8900 Ieper +32 57 23 93 12 erfgoedcel@co7.be www.erfgoedcelco7.be contact erfgoeddag: +32 495 46 15 26

Lezing Omgaan met kunst historisch erfgoed i.s.m. Vormingplus Frederik Cnockaert, erkend conservator en restaurator van kunstvoorwerpen, neemt het woord. Met voorbeelden uit zijn eigen atelier, Kerat, illustreert hij de praktijk van een restaurator. Onderwerpen als vervalsing en waardebepaling komen ook aan bod. Iedereen mag een kunstwerk meebrengen voor advies over de waarde, ouderdom, stijl en de restauratiemogelijkheden.

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN »» Zaal D'n Aria, Gasthuisstraat 71, 8970 Poperinge »» lezing om 14 uur (duur: 2 uur) » » Reservatie erfgoedcel@co7.be, +32 58 31 14 94, www.vormingplusow. be, maximum 50 plaatsen »» a

Onzen Heertje erfgoedvereniging vzw Onzen Heertje Trommelaarstraat 15 8970 Poperinge +32 57 33 56 10

Wie zal ons de oorlogsverhalen vertellen … nu mé en pé gestorven zijn? Stop de tijd! De Westhoekvertellers zorgen ervoor dat de verhalen van toen blijven doorleven en hopen zo dat de kinderen van vandaag vrede blijven kennen. Verhalen over Bertha die zorgde voor de was in Eversam, een pastoor die zo mooi kon zingen en Peter Rom, een gewone soldaat: zullen hun graven onze jongens ook vrede brengen?

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 26 mei 2013 »» a

» » Talbot House, Gasthuisstraat 43, 8970 Poperinge »» optreden om 14, 15.15 en 16.30 uur »» a

www.roeselare.be

mvchvdb@skynet.be www.onzenheertje.be

Tentoonstelling Affiches stoppen de tijd i.s.m. Het Ommegangcomité Onzen Heertje stelt affiches van de Poperingse Ommegang tentoon. Waar het geheugen ons in de steek laat, helpen visueel sterke beelden om de gaatjes in de geschiedenis te dichten. Door ze in zuurvrije dozen te bewaren, zorgen we er bovendien voor dat de affiches ook in de toekomst nog kunnen geraadpleegd worden. Bij deze gelegenheid helpt ook jouw verhaal om die kous te mazen! »» Sint-Janskerk Poperinge, Sint-Janskruisstraat, 8970 Poperinge »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» a

Westhoekvertellers Zwijnlandstraat 11 8640 Westvleteren +32 57 48 58 49 ingeborg.sohier@telenet.be contact erfgoeddag: +32 471 82 52 55

Multimediapresentatie 'Poperingsch Geluk(t)' i.s.m. Talbot House, Ingeborg Sohier, Guido Vandermarliere, Pether Colpaert, Patrick Cardoen en Joris Baron

Roeselare Campus Tant (ASO van MS en KA Roeselare) Hugo Verrieststraat 68 8800 Roeselare +32 51 22 62 39 ms.roeselare@g-o.be www.filosofischetuin.be contact erfgoeddag: +32 493 18 08 45

Tentoonstelling 1938, een jaar als (g)een ander i.s.m. Wielermuseum Roeselare, Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen Universiteit Gent, Schoeisel- en Borstelmuseum Izegem, Onderwijsmuseum Ieper, Stadsarchief Roeselare, Liberaal Archief Gent, Stad Roeselare dienst Cultuur Terug naar 1938, het jaar van de stichting van onze school. Verder waren er ook de gemeenteraadsverkiezingen, Hitler, de mobilisatie, de teflonpan, art deco, een automobiel Dodge, Bing Crosby, Sjostakovitsj, de dood van filosoof Husserl, een Belgische wereldkampioen wielrennen. Via gebruiks- en siervoorwerpen, interviews, foto’s, films en archiefstukken verneem je meer over dit boeiende jaar.

Dienst Cultuur Roeselare Zuidstraat 3 8800 Roeselare +32 51 26 24 00 cultuur@roeselare.be

Rondleiding Naar kruisen voor aflaten i.s.m. West-Vlaamse Gidsenkring vzw afdeling Mandeldal

Op Erfgoeddag wordt het pas gerestaureerde kruisbeeld aan de Rijselstraat teruggeplaatst. Net zoals het eveneens pas gerestaureerde kruisbeeld langs de Wallenstraat en die langs de Iepersestraat en aan de Sint-Michielskerk, op wandelafstand van elkaar, verleent het aflaten aan de biddende voorbijgangers. Voldoende om de tijd in het vagevuur in te korten met 40 tot zelfs 100 dagen! » » Aan het kruisbeeld, Rijselstraat z/n, 8800 Roeselare » » Doorlopend open van 14 tot 17.30 uur (duur: 45 min.) »» a

Erfgoedcel TERF Polenplein 15 8800 Roeselare +32 51 268 749 hugo@bieterf.be www.bieterf.be contact erfgoeddag: +32 496 80 82 86

Evocatie Stop de tijd en blik terug op hoe het vroeger was! i.s.m. Erfgoedbank Midwest

Uit het digitaal museum van de BIEregio (www.erfgoedbankmidwest.be) plukten we voor elke (deel)gemeente een foto met een typisch zicht van toen:

PAGINA 116

Roeselare, Huis Sambaer, inkomdeur van de familiewinkel voor naaigerief Huis Sambaer

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN een verdwenen gebouw, veranderd dorpsgezicht of monument in opbouw. Op groot doek geprint en stevig bevestigd kan je op een centrale plek in elke gemeente het verschil met vroeger bewonderen. Het woordje uitleg krijg je er telkens bij.

» » Doorlopend van 14 tot 17 uur, in Roeselare om 15 en 17 uur »» a

»» BIE regio - Izegem, Roeselare, Lichtervelde, Staden, Hooglede, Moorslede en Ingelmunster »» Doorlopend open van 10 tot 17 uur »» Deze activiteit loopt tot 30 april 2013 »» a

Kokelaarstraat 5

AAA

Rondleiding Digitaliseren achter de schermen i.s.m. Sercu Microdata

Hoe worden boeken ingescand? Moeten alle negatieven verknipt worden? Hoe worden films gedigitaliseerd? Welke toestellen worden hiervoor ingeschakeld en hoe werken ze? Deze rondleiding in het atelier van Sercu Microdata biedt je een perfecte kijk achter de schermen. »» Sercu Microdata, Industrieweg 53, 8800 Roeselare »» doorlopend rondleiding tussen 13.30 en 17 uur (duur: 20 min.) » » Reservatie astrid@bienet.be, +32 51 26 8749, maximum 10x10 plaatsen »» a

Concert Oude kinderliedjes op beiaard i.s.m. Koninklijke Beiaardschool "Jef Denyn"

Familiekunde Vlaanderen Afdeling Mandel-Leie 8800 Roeselare +32 51 22 14 73 wilfried.devoldere@skynet.be www.fv-mandelleie.familiekundevlaanderen.be

Fietstocht Fietserfgoedroute Lievens i.s.m. TERF, Stad Roeselare dienst Cultuur en WieMu

Zin om als eerste een lus van de nieuwe fietserfgoedroute over Pater Lievens in te rijden? De route slingert zich door zijn familiegeschiedenis van de 16e tot in de 20e eeuw. Lievens stamde immers uit een roemrijk geslacht van herenboeren, burgemeesters, schepenen, brouwers, herbergiers ... Tijdens de fietstocht kom je alles te weten over het netwerk van de familie en de leefomstandigheden. » » WieMu - ter plaatse inschrijven tussen 10 en 10.30 en tussen 14.40 en 15 uur, Polenplein 15, 8800 Roeselare »» vertrek om 10.30 en 15 uur » » reservatie wilfried.devoldere@ skynet.be, maximum 2x25 plaatsen »» a

2012 nog haar 100-jarig bestaan mocht vieren. De derde generatie achter de winkeltoog, Ludwina Sambaer, vertelt je graag over haar liefde voor naaimachines en naaigerief, die ze deelde met haar moeder en grootmoeder, en over de geschiedenis van deze zaak. Het historische winkelinterieur ademt lang vervlogen tijden. »» rondleiding om 10 en 14 uur (duur: 2 uur) »» a

Roeselaarse Klokkengilde Sint-Michielstoren - Klokken torenmuseum Marie-Louise Demeesterplein 1 +32 485 93 83 14 mveracx@yahoo.com www.klokkengilde.be contact erfgoeddag: +32 485 93 83 14

Rondleiding Hoor de klokken luiden!

Verspreid over 13 verdiepingen vertelt het Klokkentorenmuseum een rijk verhaal doorspekt met plaatselijke sagen en legenden, van een door klokken geregelde samenleving. De torengids demonstreert de verschillende luidwijzen en heeft het over de gelegenheden waarop de klokken geluid worden. Wil je tijdens de rondleiding zelf de oefenbeiaard bespelen en de klokken luiden? Dat kan! » » rondleiding om 11, 14, en 16 uur » » Reservatie mveracx@yahoo.com, +32 485 93 83 14, maximum 3x25 plaatsen »» a

Huis Sambaer

Rondleiding Welkom in Huis Sambaer! i.s.m. Dienst Cultuur Roeselare

Stokerijstraat 9

»» Beiaard van Izegem en Roeselare, Polenplein 15, 8800 Roeselare

Kom een vleugje nostalgie opsnuiven in deze authentieke familiewinkel, die in

info@barnum.be

8800 Roeselare +32 51 20 20 35 huissambaer@hotmail.com contact erfgoeddag: +32 51 20 20 35

16 (erfgoed)organisaties, stads-of gemeentediensten, scholen, musea … stippelen lokale tijdlijnen uit en vullen die op Erfgoeddag in met verrassende evenementen. Leer iets bij over dateringstechnieken, bezoek een Gallisch kampement, neem deel aan een kermistraditie, duik in je familiegeschiedenis, ga kijken naar een circusdoortocht of haal herinneringen op aan vergeten dorpsgezichten … het kan allemaal. Zet je historische wekker op een of meerdere van deze vroegere tijdstippen in de BIE-regio en doorbreek je zondagse rust op 21 april met lezingen, tentoonstellingen, evocaties, wandelingen, rondleidingen, fiets- of treintochten en zoveel meer.

8800 Roeselare

Klokken duiden niet enkel de tijd aan, maar kunnen die ook even laten stilstaan, of zelfs doen teruglopen. Zo leer je kinderliedjes uit grootmoeders tijd zingen via een bezoek aan de beiaarden van Roeselare en Izegem, een muziekinstrument onlosmakelijk verbonden met tijd. Oefen je stembanden met dit stukje muzikaal erfgoed en wie weet mag je zelf ook eens de beiaard bespelen?

Poststraat 13

BIE-REGIO

Secundaire school Barnum 8800 Roeselare +32 51 21 05 02 www.barnum.be

PAGINA 117

INFO Een overzicht van alle lokale activiteiten vind je op www.bieterf.be, in het huis-aan-huis bedeelde regionale BIE-infoblad en in alle BROERE-bibliotheken of andere publieke plekken in de BIE-regio (Hooglede, Ingelmunster, Izegem, Lichtervelde, Moorslede, Roeselare en Staden). Erfgoedcel TERF Polenplein 15 8800 Roeselare +32 51 26 87 49 info@bieterf.be www.bieterf.be

Tentoonstelling Barnum 1901 i.s.m. Barnum Stuurgroep

Meer dan een eeuw geleden sloeg het wereldberoemde Amerikaanse circus Barnum & Bailey zijn tenten op in Europa. Deze ‘Greatest Show on Earth' geldt nog steeds als het allergrootste circus ter wereld. Het reisde in 1901 met 845 man door 6 landen en gaf 450 shows in 125 steden waaronder,

op 13 november, ook Roeselare. Duik in de wondere wereld van dit enorme circus met zijn ongelofelijke treinreis, 12 tenten en barnumreclame. Het nooit geziene spektakel lokte toentertijd tienduizenden mensen en liet na vertrek een Barnumwijk en -school na die de leerlingen ook nu nog begeestert. Komt dat zien! » » Doorlopend open van 14 tot 18 uur »» a

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Stadsarchief Roeselare Botermarkt 3 8800 Roeselare +32 51 26 22 40 archiefleeszaal@roeselare.be www.roeselare.be

» » doorlopend tussen 10 en 12 uur en 14 en 18 uur »» a

Ittrekapelstraat 31 8800 Roeselare

Stop de tijd en kijk terug naar bekende en onbekende lokale talenten. Op diverse vlakken van de samenleving bezorgden ze Roeselare mee de uitstraling die de stad vandaag de dag nog heeft. Een tentoonstelling blikt terug op 100 van die talenten en is meteen het startpunt voor onze zoektocht naar hét talent van Roeselare, waarbij ook jij je stem kan uitbrengen!

johan.vermeulen.roose@skynet.be

Vereniging voor Oudheidkundig Bodemonderzoek West-Vlaanderen vzw Bergeikenstraat 48 8800 Roeselare www.vobow.be

+32 51 22 61 95

Rondleiding Stop de tijd met Sint-Michielskermis in de stad i.s.m. Stad Roeselare en Erfgoedcel TERF

Wie kent nog de oude Roeselaarse Sint-Michielskermistraditie? Tijdens het feest van Sint-Michiel, patroonheilige van de stad, stond het leven even stil. Niemand werkte, iedereen vermaakte zich onder de goedkeurende blikken van Sint-Michiel, die toekeek vanaf de topgevel van het Arsenaal of het balkon van het stadhuis. » » Sint-Michielskerk, Sint-Michielsplein z/n, 8800 Roeselare » » rondleiding om 14, 15.30 en 17 uur »» a

WieMu - Wielermuseum Roeselare

Tentoonstelling Mammoet en consoorten: vondsten uit de kleigroeve van Oekene i.s.m. Stad Roeselare

Polenplein 15

Kom enkele vondsten uit het archeologisch onderzoek in de kleigroeve van Oekene bewonderen! Botmateriaal van reeds lang uitgestorven dieren als mammoet, oeros en holenbeer biedt samen met gevonden werktuigen een unieke inkijk in het stenen tijdperk. Gezien de beperkte overblijfselen uit de nevelen der tijden, vormen deze uitzonderlijke vondsten een tijdsdocument bij uitstek.

www.wielermuseum.be

»» Inkomhal stadhuis, Grote Markt 1, 8800 Roeselare

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Vrienden van het Erfgoed

Tentoonstelling De 100 talenten van Roeselare

»» De Bremstruik, Sint-Alfonsusstraat 42, 8800 Roeselare »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

want de schatten op de zolder van het WieMu zijn enkel te zien op Erfgoeddag!

8800 Roeselare +32 51 26 87 40 wiemu@roeselare.be contact erfgoeddag: +32 51 26 87 40

Tentoonstelling Schatten op zolder

Het WieMu stelt zijn fietsenzolder open voor het grote publiek. Beleef nostalgische momenten tussen kinderfietsen, hoge bi’s, Michauxs, plooifietsen, riksja’s, tandems en andere twee- en driewielers! Ook voor de ‘snelheidsfreak’ is er voer, met fietsen van Freddy Maertens en Frank Hoste. Vergeet je fototoestel niet,

Ruiselede Gemeentebestuur Ruiselede Markt 1 8755 Ruiselede +32 51 70 84 20 cultuur@ruiselede.be www.ruiselede.be

Workshop Kinderen van toen, senioren van nu: terug naar school! i.s.m. Provincie West-Vlaanderen en de partnergemeenten binnen het Erfgoedproject 'Kinderen van toen - Senioren van nu' (Dentergem, Meulebeke, Oostrozebeke, Pittem,Tielt, Wielsbeke, Wingene en Ruiselede

Jeugdige senioren blikken terug op hun schooltijd en brengen hun oude speelplaats weer tot leven. Speel samen met hen oude en minder oude kinderspelletjes. Kom langs voor een nostalgische babbel of breng zelf je oude speelgoed mee! » » Het Portaal, Nieuwstraat 8, 8755 Ruiselede » » Doorlopend open van 13.30 tot 17.30 uur »» a

Tielt Familiekunde Tielt Beernegemstraat 3 8700 Tielt +32 51 40 11 36 www.fv-tielt.familiekunde-vlaan-

Evocatie Pastoor Ludovicus Wauters protonotarius apostolicus uit het stof herrezen i.s.m. Familiekunde Tielt

Het verhaal van een vergeten pastoor wordt vanonder het stof gehaald met de voorstelling van zijn gedigitaliseerde en getranscribeerde 18e-eeuwse dagboek, een evocatie met muziek en toneel en een tentoonstelling. Het dagboek, een tijdsdocument vol oude wijken straatnamen en kleine anekdoten uit het dagelijks kerkelijk leven, werd gedigitaliseerd, zodat het nieuw leven heeft gekregen. » » Sint-Pieterskerk, Kerkstraat, 8700 Tielt » » lezing om 11 uur » » reservatie lneyt@skynet.be, maximum 400 plaatsen »» a

Katho Expertisecentrum Erfgoededucatie - Inter gemeentelijk Erfgoedproject Beernegemstraat 10 8700 Tielt +32 51 40 02 40 afstandsonderwijstielt@katho.be www.katho.be

Tentoonstelling Kinderen van toen, senioren van nu: terug naar school! i.s.m. HK De Roede van Tielt - Stad Tielt - Intergemeentelijk Erfgoedproject Kinderen van toen en Senioren van nu

Ken jij de spelregels van knikkeren, bikkelen of hinkelen? Het zijn een paar van de kinderspelletjes die gespeeld werden. Toen spraken de kinderen van marbelen, pekkelen of kalinkelen. Kom (opnieuw) plezier beleven en herinneringen ophalen aan typische kinderspelen van vroeger. Ontdek ook hoe al die namen van spelletjes klonken uit een kindermond.

» » Huis Mulle de Terschueren, Ieperstraat 42-46, 8700 Tielt » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Torhout Cultuurpunt Toren en Horloge Sint - Pieterskerk Zwanestraat z/n 8820 Torhout +32 50 22 31 66 cultuurpunt@torhout.be www.torhout.be contact erfgoeddag: +32 50 22 07 70

Rondleiding Bezoek aan het horloge van Torhout

Wie heeft het horloge van de kerk al eens horen tikken? En hoe werkt dit daarboven? Welk mechanisme zorgt ervoor dat de klok niet stilvalt? Een interessant en verrijkend ervaringsbezoek geeft een andere kijk op het horloge en de tijd die langzaam maar zeker wegtikt. Op weg naar boven hoor je allerlei interessante verhalen over het horloge en de toren. » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » reservatie cultuurpunt@torhout. be, +32 50 22 31 66 »» a

Veurne Bakkerijmuseum Albert I-laan 2 8630 Veurne +32 58 31 38 97 info@bakkerijmuseum.be www.bakkerijmuseum.be contact erfgoeddag: +32 58 31 38 97

deren.be

PAGINA 118

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN Tentoonstelling De bakker en de kringloop van het leven i.s.m. Stad Veurne Deze bijzondere tentoonstelling focust op hoe de bakker reeds jarenlang inspeelt op de belangrijkste overgangsriten uit het leven van de mens. Van doopsuiker, over ijslammetjes en huwelijkstaarten tot koffietafels ... bij elke belangrijke gebeurtenis zet de bakker zijn traditionele beste beentje voor. Op Erfgoeddag kan je in de verschillende museumkamers met al deze bijzondere baktradities kennismaken en herinneringen ophalen aan je eigen communie- of huwelijksfeest. »» Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Zoektocht De bakker en de kringloop van het leven i.s.m. Stad Veurne

A Wanneer mensen iets te vieren hebben, komen er zoetigheden op

Rondleiding Het archief van het leven. Vergelijkende rondleiding door Westerse en niet-Westerse beschavingen i.s.m. het Bakkerijmuseum

Waregem

Overal ter wereld beleven mensen dezelfde levensfasen. Ze worden geboren, worden volwassen, krijgen kinderen, stoppen op een bepaalde leeftijd met werken en gaan ten slotte dood. Op de rondleiding door het archief stoppen we even de tijd bij deze vijf momenten uit ons leven. We vergelijken onze archiefstukken met de overgangsgebruiken uit andere culturen in de wereld.

Gemeenteplein 2

» » rondleiding om 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16 en 17 uur » » reservatie niko.goffin@veurne.be, +32 58 33 55 35 »» a

Vleteren

tafel. Doopsuiker, een ijslam, een huwelijkstaart ... telkens opnieuw spelen gebakken lekkernijen een grote rol. Op onze verkenningstocht doorheen het museum komen we verschillende van deze producten tegen. Was er ook voor jou doopsuiker bij je geboorte? Waarvan heb jij al mogen proeven?

Gemeentebestuur Vleteren

»» Doorlopend open van 10 tot 18 uur, Kinderen 6-12 jaar » » reservatie info@bakkerijmuseum. be, +32 58 31 38 97 »» a

Tentoonstelling Vleteren stopt de tijd De Vleterse erfgoedvrijwilligers spelen hun troeven uit en laten de tijd even stilstaan. Aan de hand van een fotocollage maak je kennis met een aantal thema’s uit de beeldbank 'Vleteren verbeeldt'. Per thema kiezen we een centrale foto uit. Vleteren zoals je het nog nooit eerder zag!

Dienst Cultuur & Erfgoed Stad- & Landshuis Grote Markt 29 8630 Veurne +32 58 33 55 35 cultuurdienst@veurne.be www.veurne.be contact erfgoeddag: +32 58 33 55 35

Kasteelstraat 39 8640 Vleteren +32 57 40 93 23 + +32 494 13 11 08 cultuur@vleteren.be

Stadsarchief Waregem 8790 Waregem +32 56 621 218 archief@waregem.be www.waregem.be/archief contact erfgoeddag: +32 498 17 15 26

Tentoonstelling Iedereen Flandrien Expo: Tijdrijden zoals in den tijd i.s.m. Westtoer, Toerisme Leiestreek, Toerisme Vlaanderen en Veloods Smeer je kuiten in en maak een ritje op een replicafiets uit de periode waarin Briek Schotte actief was. Het parcours en de omstandigheden refereren naar een koers waarin de wielerheld een hoofdrol speelde. De tijd staat dus even stil. De tijd waarin je de rit met de replica aflegt, wordt online gepubliceerd in een ranking. Durf jij de uitdaging aan? » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur » » Deze activiteit loopt tot 30 augustus 2013 »» a

www.vleteren.be contact erfgoeddag: +32 494 13 11 08

Tentoonstelling Een puypke smooren om den tuyt te passeren: attributen van pijprokersgilden opgegaan in rook? i.s.m. Vrienden van het Tabaksmuseum en Geluwse pijprokersgilde Pijprokersgilden hebben hun rituelen en hun gewoontes. De leden tonen maar al te graag dat ze lid zijn van een plechtstatige vereniging die respect afdwingt binnen de dorpsgemeenschap. Aan de hand van iconografisch en ander materiaal wordt de rijke geschiedenis van de pijprokersgilden kleurrijk ontvouwen in het museum: van genummerde en individuele pijpen tot en met de magische tijdsklok ...

Nationaal Tabaksmuseum Wervik Koestraat 63 8940 Wervik +32 56 95 24 25 tabaksmuseum@wervik.be www.nationaaltabaksmuseum.be contact erfgoeddag: +32 56 95 24 25

» » Vrije basisschool Klavertje 3, H.Deberghstraat 8, 8640 Vleteren »» open tussen 10 en 12 uur en tussen 14 en 18 uur »» a

PAGINA 119

» » Gemeenschapscentrum De Gaper, SintDenijsplaats 11, 8940 Wervik - Geluwe » » Doorlopend open van 11 tot 14 uur »» a

Wevelgem

Gullegem

» » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Werkgroep Hagal

Wervik

+32 478 82 43 43

Grote Ieperstraat 9 8560 Wevelgem - Gullegem inlichtingen@hagal.be

Geluwe

www.hagal.be

Cel Vrije Tijd Wervik

Tentoonstelling Fotoreportage 'Zintekens in Gullegem en omstreken' & boekententoonstelling 'Geheime Zintekens' Tijdens een speciale fotoreportage worden zinnebeelden uit het straatbeeld van Gullegem en omstreken getoond. Maar wat betekenen ze eigenlijk? Kent iemand hun oorsprong nog? We willen de bezoekers kennis laten maken met deze tekens en hun betekenis blootleggen. We lichten ook toe hoe we ze bewaren voor toekomstige generaties.

Forum Speiestraat 16 8940 Wervik +32 56 95 24 22

Wervik

zien wie de race tegen de tijd wint. De brochure en sfeervolle tentoonstelling schetsen de historiek van de gilde, en geven tegelijk de bedreiging van dit stukje erfgoed weer: tijden veranderen, in de stamkroeg een puypke smoren om den tyd te passeren mag niet meer.

katrijn.decuypere@wervik.be www.wervik.be contact erfgoeddag: +32 56 95 24 25

Demonstratie Een puypke smoren om den tuyt te passeren: troyseren de pijprokersgilden de tijd? i.s.m. Nationaal tabaksmuseum, Cel Vrije Tijd Wervik en Geluwse pijprokersgilde

Op vergeelde foto's poseren statige mannen in maatpak voor de lens, met elk een lange witte kleipijp in de hand: de pijprokersgilde. Met 3 gram tabak om ter langst roken gewapend met enkel 2 lucifers. Elke seconde telt. De demonstratie van een ‘smooringe’ laat

contact erfgoeddag: +32 471 22 27 50

» » Dwarsschuur van ‘t Goet te Wynckele, Peperstraat, 8560 Wevelgem - Gullegem » » Doorlopend open van 10 tot 18 uur »» a

Lezing Tijdloze Tekens

Tijdloze tekens zijn tekens die duizenden jaren oud zijn en nog steeds in het

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN straatbeeld te zien zijn, hoewel hun bestaan in toenemende mate bedreigd wordt. In deze lezing kom je te weten welke categorieën van tekens er zijn en wat hun oorsprong is. Er is ook een bijhorende boeken- en fototentoonstelling voorzien. »» Dwarsschuur van ‘t Goet te Wynckele, Peperstraat, 8560 Wevelgem - Gullegem »» lezing van 14 tot 15 uur » » reservatie inlichtingen@hagal.be, +32 478 82 43 43 »» a

www.erfgoedkaart.be Erfgoedorganisaties zoeken was nog nooit zo eenvoudig! De erfgoedkaart wijst je de weg naar meer dan 1700 erfgoedorganisaties waaronder 541 musea, 250 archieven, 607 lokale erfgoedverenigingen, 175 erfgoedbibliotheken, 81 documentatiecentra, 21 erfgoedcellen en 56 onroerend-erfgoedorganisaties.

PAGINA 120

dankwoord Erfgoeddag zou niet mogelijk zijn zonder de inzet, de creativiteit en de medewerking van vele erfgoedzorgers. Zonder hen zou er geen Erfgoeddag plaatsvinden. Ook alle lokale coördinatoren en de erfgoedcellen verdienen alle lof voor hun ondersteunend werk. Daarom, heel oprecht en terecht: bedankt vanwege de Stuurgroep Erfgoeddag! De Stuurgroep bestaat uit: Sigrid Bosmans Erfgoedcel Mechelen, vertegenwoordigt de 22 erfgoedcellen van Vlaanderen en Brussel; Wouter Brauns Agentschap Kunsten en Erfgoed van het ministerie van de Vlaamse Gemeen schap; Chantal Brems Vlaamse Gemeenschaps commissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; Leen Breyne FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw; Stefanie Hap Herita vzw;

Roel Daenen FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw; Fons Dierickx Heemkunde Vlaanderen vzw, vertegenwoordigt de sector volkscultuur; Julie Hendrickx Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek-, Archief- en Documentatiewezen vzw, vertegenwoordigt de archiefsector; Marc Jacobs FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw; Hans Kerrinckx Toerisme Vlaanderen; Sylvia Matthys Erfgoedcel Meetjesland, vertegenwoordigt de 22 erfgoedcellen van Vlaanderen en Brussel;

Serge Migom Vereniging van de Vlaamse Provincies vzw, vertegenwoordigt de provincies;

Ann Vandeput ICOM Vlaanderen vzw, vertegenwoordigt de museumsector;

Leen Ochelen Brusselse Museumraad vzw, vertegenwoordigt de Brusselse musea;

Alexander Vander Stichele FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw;

Hilde Plas Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw; Tiny T’Seyen Erfgoedcel Leuven, vertegenwoordigt de 22 erfgoedcellen van Vlaanderen en Brussel; Kim Van Belleghem Erfgoedcel TERF, vertegenwoordigt de 22 erfgoedcellen van Vlaanderen en Brussel;

PAGINA 121

Tine Vandezande FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw; Hannes Vanhaverbeke LOCUS vzw; Gregory Vercauteren FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw; Jan Vermassen kabinet van de Vlaamse minister van Cultuur.

De Stuurgroep wordt voorgezeten door Marc Jacobs, directeur van FARO.

Erfgoeddag koos voor gerecycleerd papier. Zij maakten

the sWitch Daardoor reduceerden zij hun milieu-impact met:

21.282 kg afval

79.905 kWh energie

448.808 liter water

4.614 kg CO2

Zo ziet u maar dat gerecycleerd papier véél en véél beter is voor het milieu. En het straffe is: de kwaliteit van ons gerecycleerd papier ligt nu zó hoog dat u er de mooiste brochures, rapporten of magazines mee maakt. Zoals we deden voor de campagne van Erfgoeddag: de binnenpagina’s van deze brochure op natuurlijk wit papier, de cover op ultrawit; net zoals de affiches en flyers. En u? Wanneer maakt u de switch naar gerecycleerd papier? U sorteert papier? Mooi zo. Dan is nú het moment aangebroken om het ook te hergebruiken. Surf naar www.maketheswitch.eu en bereken de impact van uw switch met de Milieu Calculator.

34.577 kg hout 12845-NL-V2-202x156.indd 1

01/02/13 12:33

colofon Coördinatie Erfgoeddag

Blijf Erfgoeddag ook na 21 april volgen en sluit je aan bij een steeds groter wordende groep fans. Vind ons leuk op Facebook en blijf op de hoogte! Surf naar www.facebook.com/ erfgoeddagvlaanderenbrussel

Tine Vandezande (projectmedewerker) en Leen Breyne (coördinator) p/a FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw Priemstraat 51 1000 Brussel T +32 2 213 10 60 F +32 2 213 10 99 info@erfgoeddag.be www.erfgoeddag.be

Foto’s Philippe Debroe www.philippedebroe.com Vormgeving www.gramma.be

Adverteren in de programma brochure van Erfgoeddag 2014? Neem contact op met de Coördinatie Erfgoeddag.

Verantwoordelijke uitgever Papier Gedrukt op een FSC® Recycled (FSC-C021878) en Europees Ecolabel (FR/011/003) gecertificeerd papier met gerecycleerde vezels www.MakeTheSwitch.eu

Marc Jacobs, FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, Priemstraat 51, 1000 Brussel Deze programmabrochure bevat de informatie die de organisatoren aan de Coördinatie overmaakten. De Coördinatie

Oplage 100.000 exemplaren

Erfgoeddag is niet verantwoordelijk voor eventuele veranderingen, onnauwkeurigheden of onvolledigheden in het

Programmabrochure Coördinatie Leen Breyne Eindredactie Birgit Geudens en Annemie Vanthienen

Wat vind jij van je bezoek? Deel het met ons en de rest van de wereld in 140 tekens. Gebruik de hashtag #EGD2013 www.twitter.com/erfgoeddag

Samenstelling en redactie De lokale coördinatoren, de organisatoren, de erfgoedcellen en FARO. ‘Cultureel erfgoed in Vlaanderen: meer dan een kwestie van tijd’: Marc Jacobs

Ga je op Erfgoeddag met je smartphone op stap en maak je gebruik van Instagram? tag dan je foto’s met #Erfgoeddag. We laden ze op via de startpagina van onze website.

PAGINA 123

Campagnebeeld De wekker is een heel duidelijke verwijzing naar het begrip tijd. Bovendien houdt deze wekker, versterkt door het kleurenpalet, ook iets alarmerends in zich. Ook voor ons cultureel erfgoed tikt de klok immers verder. Door de zorg die we voor ons cultureel erfgoed dragen, kunnen we de tanende tand des tijds stoppen of op zijn minst vertragen. Erfgoedzorg is een fulltimejob. De wekker moet dan ook regelmatig met de sleutel worden opgewonden. Het ontwerp is van Gramma, en wel van Jan Hendrickx.

programma.

Wettelijk Depot D/2013/11.524/4

Archiefbank Vlaanderen Geef je verleden een toekomst

Schrijf je de geschiedenis van een plaatselijke voetbalclub of stel je een biografie op van een befaamd architect? Wil je weten waar je brieven, foto’s of andere informatie uit de Eerste Wereldoorlog vindt? Spoor je bijkomende gegevens op voor je stamboomonderzoek? Zoek je bronnen voor een academisch artikel? Of tracht je historische informatie op te diepen voor het jubileum van jouw vereniging? Vind wat je zoekt via www.archiefbank.be

Archiefbank Vlaanderen verzamelt gegevens over private archieven en erfgoedcollecties in Vlaanderen. Die gegevens worden ondergebracht in een onlinedatabank en zijn voor iedereen raadpleegbaar via de zoekbox op www.archiefbank.be Archiefbank Vlaanderen is geen verzamelpunt voor materiaal, maar een centraal informatiepunt over private archieven. Het erfgoed blijft bewaard op zijn oorspronkelijke plaats. Archiefbank toont niet de archiefstukken, maar wijst de weg er naar toe. Bezit je zelf een privaat archief? Beheer je de archieven van een lokale vereniging of kring? Wens je dit erfgoed met geïnteresseerden te delen? Signaleer en registreer een archief via www.archiefbank.be

Contactgegevens Archiefbank Vlaanderen p/a Bagattenstraat 174 9000 Gent [T] 09-224 00 79 [F] 09-233 67 11 [E] info@archiefbank.be

Archiefbank Vlaanderen is een initiatief van de Vlaamse overheid en vier archiefcentra, m.n. ADVN, Amsab-ISG, KADOC– K.U.Leuven en Liberaal Archief.

IMMATERIEEL CULTUREEL ERFGOED

VAN VROEGER NAAR MORGEN – ALTIJD IN DE WEER

Een biertje tappen op café, je handgeweven sjaal, Driekoningen zingen in de straat, krulbollen, jaarlijks een feestwagen klaarstomen … allemaal erfgoed! Het leeft, groeit en evolueert met de TIJD. In ons dagelijks doen en laten, kleurt het onze culturele kalender & identiteit. Het platform voor immaterieel erfgoed brengt mensen samen die dit erfgoed een warm hart toedragen en het actief toekomst geven.

www.immaterieelerfgoed.be: wat & hoe? > > > > >

een schat aan inspirerende initiatieven de vinger aan de actualiteitspols informatie over immaterieel erfgoed een blik op activiteiten in Vlaanderen … vul zelf aan met jouw initiatieven!

Zoek, voed en inspireer!

www.immaterieelerfgoed.be Dé plek voor wie immaterieel erfgoed bewust doorgeeft of wil doorgeven. Het platform www.immaterieelerfgoed.be is een initiatief van de Vlaamse Overheid waarmee de overheid het uitwisselen van kennis en expertise over het borgen van immaterieel erfgoed tussen alle gemeenschappen, groepen, individuen, organisaties en experten betrokken bij immaterieel cultureel erfgoed faciliteert. Het platform is tevens de ingang naar de Inventaris Vlaanderen voor immaterieel cultureel erfgoed.

Nieuwe special van Eos over geschiedenis rt a a m af 14

ke n i w e in d

Van

WETENSCHAP

Memo GESCHIEDENIS

EERDER VERSCHENEN Memo Memo WETENSCHAP

WETENSCHAP

GESCHIEDENIS nummer 1

nummer 2

ARCHEOLOGIE

MERCATOR DE ECHTE CLOVIS

Vlamingen in nazi-Duitsland

Frankische bruut of katholieke held?

Zelfmoord in de middeleeuwen

tot het bittere eind

Hoe Congo bijna Hongaars werd

200 JAAR

Volkstuintjes in de oorlog

SAGALASSOS

Vergeten stad herrijst

508

v.Chr.

2011 Caïro • 1989 Berlijn • Parijs • 1789 Brabant Athene • 1789

RECENT ONDERZOEK

Wie waren de eerste Amerikanen? 001-001 cover v4 memo1101.indd 1

DOSSIER

sport Antwerpen en Amsterdam

NIEUW Met een frisse kijk op het verleden

11/30/11 2:22 PM

001. cover v3 memo2.indd 1

NIEUWE TV-SERIE OVER WOI

Frontsoldaat voor een dag 300 JAAR ANTWERPSE ACADEMIE

NIEUW Met een frisse kijk op het verleden

TIJD VOOR

EEUWIG ONDERWEG

• Middeleeuws en tegendraads: Hadewych • Adelheid: machtige vrouw van Otto I • Kunst als bevrijdingsmiddel • Van suffragettes tot Dolle Mina's

2/8/12 3:39 PM

TRANS-ATLANTISCHE SCHEPEN

RACEN OVER DE OCEAAN 001-001 cover memo3.indd 1

Gezond eten in de steentijd

ALLEDAAGS KWAAD

Waarom CONSCIENCE niet gevierd wordt

VROUWEN!

• Belgenkampen in Nederland • Braindrain anno 1585 • Eerste grondplan New York • Red Star Line Antwerpen

• OLYMPISCHE SPELEN

de Tour • Van de vélocipède naar Gezelle • Het voetbal van Guido

nummer 4

nummer 3

MIGRATIE

DOSSIER

Revolutie atie & democr

GESCHIEDENIS

Iers heiligdom Tara: opgraven of niet?

in Hongarije

Collaboratie

Memo

WETENSCHAP

GESCHIEDENIS

DE WERELD VOLGENS

NEP OF ECHT?

Botticelli

NAZISOLDATEN KLAPPEN UIT DE BIECHT

VERLICHTING

Pornografie en politiek radicalisme

NIEUW

Met een frisse kijk op het verleden

9/12/12 3:55 PM

Met een frisse kijk op het verleden

001-001 cover V2 memo4.indd 1

na te bestellen op www.scienceshop.be

11/28/12 1:52 PM

openbaar kunstbezit vlaanderen

Wekelijks gRatis tickets en koRtingen voor: Film Muziek Comedy Theater dans Games Reizen Boeken

digitale week Vraag een gratis proefnummer aan

van zaterdag 20 tot vrijdag 26 april 2013

van het tweemaandelijkse kunst-en erfgoedtijdschrift

Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen. â&#x20AC;˘ Zes themanummers per jaar en zes keer een uitgebreide tentoonstellingsagenda met boeiende achtergrondinformatie.

â&#x20AC;˘ Surf naar

www.tento.be

Kijken naar de toekomst www.digitaleweek.be

0471 24 08 21

Week van de Smaak

14 - 24 november 2013 Surf naar www.weekvandesmaak.be en schrijf jouw smaakactiviteit in!

Vragen? Contacteer ons via info@volauvent.net of 02 527 28 00

GRATIS nostalgische radio bij G-Geschiedenis

G-Geschiedenis laat u op een spannende en vermakelijke manier kennis maken met de geschiedenis vanaf het stenen tijdperk tot het heden. In elk nummer nemen wij u mee op een

historische ontdekkingsreis. Maak nu voordelig kennis en ontvang 8 nummers voor slechts â&#x201A;Ź 32,50 ĂŠn een GRATIS nostalgische radio.

Wie het heden wil begrijpen, verdiept zich in het verleden, en leest G-Geschiedenis! Surf naar http://promotie.abonnementen.be en vul uw persoonlijke code in 93A13YDB of bel 078 - 35 33 13 (zonaal tarief)

nmbs advertentie Erfgoeddag 2013Page 1 01/02/2013 11:18:21

Het ultieme reisboek voor wie op zoek is naar 1000 onvergetelijke reismomenten in België van

49,99 voor

39,99

CMY

1000 PLEKKEN die je écht gezien moet hebben - BELGIË Luxe-editie. Met meer dan 500 kleurenfoto’s!

1000 bijzondere plekken beschreven in evenveel sprekende columns. Een overzicht van monumenten, parken, cafés, musea, pleinen, bedevaartsoorden,winkels, hotels, kerken, molens, dorpen en begijnhoven die je in België ooit eens moet hebben gezien. Dit boek is zowel een boeiend naslagwerk met verrassende weetjes als een praktische reisgids om op stap te gaan. Nu met een korting* van € 10. Slechts € 39,99 ipv € 49,99 via www.lannooshop.be/erfgoeddag *De korting: ‹1› is enkel geldig via de webshop van de uitgeverij en dus niet in de reguliere boekhandel, ‹2› wordt verrekend nadat je het boek in de webshop hebt toegevoegd aan je winkelmandje, ‹3› geldt enkel indien je gebruik maakt van bovenstaande actie-url en dit ‹4› zolang de voorraad strekt.

In 1892 voert België de universele tijd in, onder invloed van de spoorwegen. In 1905 stelt Einstein dat tijd relatief is. In 1984 voert NMBS klokvaste treinen in. Maar in de trein is de tijd van jou. Erfgoeddag beleef je met de trein. www.nmbs.be

Relax! ... we print

Since2005

PEFC/07-31-144 Voor duurzaam bosbeheer www.pefc.org

D R U K K E R I J

DE CUYPER Zorgeloze grafische producties door meer dan 100 jaar ervaring Drukkerijstraat 11 | B-9240 Zele | Tel +32 52 45 05 05 | www.decuyper.be

Stop de tijd…

Ontdek met UiT wat in je zit. Ontdek de meest volledige UiTagenda voor Vlaanderen en Brussel. Met duizenden tips voor cultuur en vrije tijd.

Vragen die een antwoord krijgen in ‘In geen tijd. Een niet-alledaagse geschiedenis’ van Kris Merckx dat verschijnt naar aanleiding van Erfgoeddag 2013.

IEDENIS

GESCH

tijd geen in ES GA AD E L LA -T EI N

Prijs: € 27,50 www.davidsfonds.be

in n gee tijd

E GS AA ED LL -A ET NI

Gaat de tijd voor een mug even snel als voor een olifant? ■ Sinds wanneer proberen mensen tijd te ‘vangen’ en te meten? ■ Hoe kort is het kortst mogelijke moment? ■ Sinds wanneer bestaat een jaar uit 365 dagen? ■ Hoe lang duurt het om per auto naar de zon te rijden? - en hoeveel keer moet je onderweg tanken?

N EE

voor een goed boek

Kris Merckx

GESCH

IEDENIS

NE E

adv;-in geen tijd.indd 1

4/03/13 1

Kunstenparcours sint-niKlaas

Coup de ville 2013

13 september - 13 oktober

www.warp-art.be advertentie_feb2013.indd 1

29/01/13 09:58

20ste EDITIE The Tallis Scholars & Psallentes Jan Decleir HespĂ¨rion XXI Huelgas Ensemble I Fagiolini & Octopus Kamerkoor Jakob Lindberg Emma Kirkby & Claron McFadden Fretwork Stile Antico Vox Luminis & Mezzaluna

Capilla Flamenca & HERMESensemble Phantasm Ricercar Consort & Carlos Mena e.a.

Advertentie_Laus_v2.indd 1

11/02/13 09:58

www.erfgoeddag.be Erfgoeddag is een initiatief van FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, in samenwerking met de erfgoedgemeenschappen in Vlaanderen en Brussel.

Scan mij met je smartphone