Kantoor van afgifte LEUVEN X
België-Belgique P.B. 2/111
:>»
'-1 ;
' V» V,
-mW , •-,
•. I
^
LEUVEN X
Staatsbaan 125, 3210 LUBBEEK
TEL. 016/62.10.26 - 62.03.43
UW IDEE, BETON DOET MEE CE QUE TU VEUX, LE BETON LE PEUT IDEEN... BETON MACHT WAS DRAUS
Villa - Dilbeek
Sierbetonblokken en -stenen. Blocs et briques en béton décoratif. Sichtmauersteine aus Beton.
Arch.: Lievens - Ternat
I I I
N,
1
. /V fV
•.Î.
.u
ARDUNA-tegels
van Ebema herstellen het
vakmanschap van weleer in ere. Door artisanaal
«
boucharderen komen de granulaten van natuur steen in hun verruwde vorm opnieuw aan de opper vlakte. Naast een bijzonder estetisch uitzicht geeft
1
'T^rSf/
deze uitgekiende behandeling de ARDUNA tegel de bijkomende eigenschap perfekt slipvrij te zijn, zelfs in natte toestand. Aanleg van terrassen en voetpaden, van promena des of winkelwandelstraten: zijn specifieke kenmer ken maken de ARDUNA-tegel uitermate geschikt voor de meest uiteenlopende toepassingen. De mogelijkheid tot kombinatie met alle andere Ebema tegels, in de meest diverse formaten en kleuren, is bij dit soort toepassingen zeker een bijkomend pluspunt.
2
it ->
4
. w- .
-J
iSt
.S'
r. . ;
^ ?
t..
ƒT'
^• r',i > \ ¥- '
/
■‘ -4
t 4
^
?
-,
V Ï.
-»■ ■■ /•:?• /X
4 ^^
_» /
y #
U DENKT DAT EEN STEEN VAN 434x100x240 NIET BESTAAT? DIE BESTAAT WEI. Als het MBI B2 blok.
neerd met een indrukwekkende uitstraling.
MBI: wij dragen de stenen aan die van uw
Daarmee hebt u de keus uit diverse maat
Het MBI B2 blok is een echte MBI-steen.
ideeën realiteit maken. Eigenlijk is er maar
voeringen, die heel wat forser zijn dan de
En biedt u dus een ruime keus in kleuren en
één ding onmogelijk bij MBI. Dat is tornen
gemiddelde metselsteen. Daardoor biedt
formaten, compleet met pasblokken en
aan de kwaliteit. Die staat vast. Al vijftig
deze MBI-steen verrassende mogelijkhe
hoekstukken. Zodat ontwerpen niet alleen
jaar. Voor het overige is de keus gan u.
den voor architectuur van formaat. Waar
op papier, maar ook echt gerealiseerd
Uil letoB Beijit N.V., DieBeke 23, $500 Gtioiitdsbeiiei.
bij rustgevende eenvoud wordt gecombi-
kunnen worden. Want daar gaat het om bij
lekfooii OSt-tlSS?/. Idefai 0St-tl?l25.
D E
MBI-STEEN.
V
iT •
B E T 0 N i .
im-
0 P
Z ' N
B E S T \
-
MBI BETON m Z Æ..
f‘ y
f
*
De kwaliteit van een marktieider h -I 'La qualité d'un leader de marché h
V
201-2
BENOR
21
Een Produkt dat u helemaal volgt in uw streven om het beste van uzelf te geven. Een bouwmateriaal dat volledig beantwoordt aan uw vraag naar kwaliteit. En een groep die u bijstaat met een ongeëvenaarde service. Vraag onze gedetailleerde dokumentatie over onze vloerelementen in gewapend en voorgespannen beton. Want Echo, da's pas een plezier om mee te bouwen.
ECHO
Un produit qui répond parfaitement à vos aspirations de donner le meilleur de votre art. Un matériau qui satisfait pleinement votre souci de qualité. Et un groupe qui vous comble d'un service inégalé. Demandez notre documentation détaillée sur nos éléments de plancher en béton armé et précontraint. Si vous tenez au plaisir de construire.
VLOERELEMENTEN ELEMENTS DE PLANCHER
Omdat de beste ideeën de beste steun verdienen. Parce que les meilleures idées méritent le meilleur appui.
4
nv ECHO sa
nv TRILCO sa
ECHOLUX sa
nv NERVA sa
Dondersiagweg 25 B-3530 Houthalen Tel. 089/04.03.11 Fax 089/38.54.36
Herbekestraat 58 B-2620 Hemiksem Tel. 03/870.39.39 Fax 03/887.06.74
Z. I .-Esch/Schifflange L-4149 Esch-Sur-AIzette Grand-Duché de Luxembourg Tél. 00352/55.59.69 Fax 00352/55.81.74
Kortrijksesteenweg 244 B-8530 Harelbeke Tel. 056/71.14.05 Fax 056/70.52.87
PREFAB-GARAGES IN GEWAPEND BETON
LITHOBETON
kanaalstraat 18, 8470 gistel route de wallonie 23-24, 7331 baudour
telefoon 059/27 60 60 téléphone 065/64 11 21
fax 059/27 65 03 fax 065/64 11 22
Afmetingen : inwendig 2.75 x 5.50 - uitwendig 2.85 x 5.60
VRAAG NU EEN DOKUMENTATIEMAP
naam : ......... straat : .......... postnummer : gemeente : vraagt vrijblijvend een dokumentatiemap betreffende prefab-garages 5
Bayferrox: des pigments colorés, sous toutes les formes. Pour garantir une production la plus économique possible et de la plus haute qualité, les propriétés
Livraison en buik-bag, sac en papier, camionsiio.
des pigments doivent être adap tées aux différents procédés de fabrication. Quelle que soit l'application, les pigments Bayferrox sont produits dans ia présentation adéquate: sous forme de poudre, ou de granulats faciles à doser et peu poussiéreux ou même sous forme de slurry. Les pigments Bayferrox sont livrés en silo, bulk-bag ou sac. Exigez les pigments Bayferrox de Bayer. Chez Bayer, la qualité est garantie au départ. Vous souhaitez en savoir plus? N'hésitez pas à prendre contact avec nous. Bayers, a. -n. Division Pigments et Céramique Avenue Louise 143 1050 Bruxelles Tél.: (02) 5356339 Téléfax: (02)5340113 LA
QUALITÉ
À
V
E
Pigments colorés Bayferrox’' 7
Iff
Mi m
» mjÊ,
I
E>l
m
m
:*j
I^SS 2!
mm p«s?ï
Lää
m
Ö1
m
¥■
h
'^^^striebouw r^^mux Wnaessens
AINSI NOUS EN AVONS DEJA CONSTRUIT 2997 m
Véritables best-sellers architec toniques. La ligne nouvelle en con struction industrielle, s’appuyant sur un savoir-faire professionnel et fiable. Willy Naessens maîtrise intégralement le processus de A à Z, de la conception au montage.
■B'J
V'
M)'
\
!
I.i;
i l
5'
>
,i} ^; îI
A
>à
A ’
B
^
)
<
;
• /• V. A '
L
i ■ *■.
fl
'J
)
'h
•b
I ''
—"Ï-.
Pour de plus amples informations, renvoyez le coupon-réponse.
) ) iv
)
,f
i
m
rH
i:
I
ism \
,
>€Nom Adresse
B
8
Tél
COUPON
REPONSE
A envoyer à: N.V. MONTAGE HANGARS ET PISCINES SA Willy Naessens Kouter 3 9790 WORTEGEM-PETEGEM ou téléphoner au : (056) 68 71 51 (056) 68 70 44 téléfax ; (056) 68 94 66
ARDUNA-TEGEL
"De ARDUNA
geeft een bijzondere meerwaarde aan een zœr eenvoudig en r^s lang
gekend produkt: de bebniegel. Door toepassing van de bouchardeer-techmek leent de nieuwe ARDUNA tegel zich uitermate goed voor de aanleg van de meest diverse bestratingen.
• metvellingkant • dikte; 6 en 8 cm 60 cm
ARDUNA-TEGEL
Dijkstraat 3, 3690 Zutendaal, Tel. 089/61.00.62, Fax 089/61.31.43
Voire meilleure proledion: le drainage
• ••
Mur-O-Sec System
Toitures circulables
Toitures végétales
Micromortier modifié Thoroseal FC pour l’étanchéité, Enkadrain pour la protection, la décompression et le drainage: un système "Haute Sécurité” jamais mis en défaut depuis 1978. Il y a un prix et un type d'Enkadrain adapté à chaque niveau de sollicitation, même le plus exigeant.
Pavés en béton encastrables Stonecross pour le revêtement, Enkadrain TP pré comprimé pour la protection, la décom pression et le drainage: un système qui maîtrise toutes les agressions que subis sent vos toitures circulables, même en cas de sollicitation extrême.
Sous les jardins classiques ou les lest ages précultivés Xéroflor les plus légers (25 mm, 35 kg/m®), Enkadrain protège, décompresse et draine efficacement et durablement. Que ce soit le B8, le P32 ou le ST, il y a un Enkadrain pour chaque type de jardin.
Terrains de sport
Tunnels
Décharges
Un gazon synthétique sablé, c’est bien. Avec une sous-couche Enkaflex 8 ou 10, c’est mieux, c’est beaucoup mieux. Enkaf lex assure un drainage instantanné, un re bond optimum, un confort de jeu sans pa reil, et il protège la semelle de vos tapis, donc leur longévité.
Des millions de m® d’Enkadrain assurent dans le monde à des millions de m® de voûtes et parois de tunnels, galeries, ponts cadres, etc... une étanchéité à toute épreuve grâce à la protection mécanique et à la zone de décompression qu’ils pro curent aux membranes étanches.
Pour drainer la couverture végétale d’un "capping", collecter les gaz sous une bâche, drainer les flancs, voire le fond d'un bassin, réaliser un contrôle de fuite entre deux membranes, toute une gamme d’Enkadrain vous offre le meilleur rapport efficacité-coût.
O) © Pour de plus amples Informations, découpez ce bon et renvoyez-le à l'adresse reprise ci-dessous.
Nom et prénom Société Fonction
S.A.
Adresse Code et localité Téi / Fax.
• • •
10
ED
PROVEDROUX, 18 - B-6690 VIELSALM TÉL. 080 / 21 46 42 - FAX. 080 / 21 46 50
le meilleur drainage; Enkadrain
U WILT EEN GEVEL WAARIN GEEN STEEN HETZELFDE IS? UT In met de splitblokken van MB!.
kleuren . Zoals Noors wit en Noors grijs.
Het splitblok behoort dan ook tot het beste
Want die worden, na de uithardingspe-
Mede dankzij
de toeslagstof marmer
wat de markt biedt. Een extra bewijs dat bij
riode, gebroken . En zien er daardoor stuk
behouden deze natuurstenen hun intensiteit.
MBI maar één ding onmogelijk is: tornen
voor stuk anders uit. Een gevel die is
Ook na jaren in weer en wind . Daar komt
aan de kwaliteit. Want die staat vast.
opgetrokken uit deze robuuste steen levert
bij dat splitblokken geen nabewerking
AI vijftig jaar. Verder is de keus aan u.
dan ook een exclusieve aanblik op.
vragen . In tegenstelling tot poreuze mate-
MBI BeioD Belgi! H.i ., Oilb ele 13 , 9500 6l1OGldlbligen .
U hebt de keus uit diverse formaten en
rialen, waarbij dat periodiek nodig is .
D E
MBI·STEEN.
BET 0 N
op
I
I
N BES T
IIIefOOl 054·4I5517.IeI.lol 014·417115 .
MBI BETON lïiIJ
o o
o o o -t
-o
•
o o o o
Etude/ Studie
Realisation/ Uitvoering
Speciale stukken
Pièces spéciales
v'
im',
% • T.>1
ÜP*'. [ES i
2
'y^ fï ü_ O œ: O
MN
Avenue Rousseau 40 6001 MARCINELLE Tél. (071 ) 44 02 25 - Fax (071 ) 44 02 50
Carnac 187, Uccle 203. Grace au ciment blanc, le béton garde sa luminosité par temps pluvieux. Profitez de cette propriété innée de BLANCBEL, vos constructions conserveront leur éclat originel!
BON
B5
Je désire recevoir la (les) brochure(s) relative(s) au béton de ciment blanc: LES APPLICATIONS DU CIMENT BLANC. LES 1001 ASPECTS DU BETON DE CIMENT BUNC, LES ELEMENTS DE MAÇONNERIE A BASE DE CIMENT BLANC. L'ENTRETIEN DU BETON DE CIMENT BLANC. LISTE DES FABRICANTS DE PRODUITS ABASE DE CIMENT BLANC.
N°:
Adresse: Code postal:
Localité:
A envoyer à CBR • Division Ornent, Chaussée de La Hulpe, 185-1170 Bruxelles.
UNIVERSELE MACHINES VOOR DE BETONINDUSTRIE MACHINES POLWALENTES POUR LINDUSIE DU BÉTON
dwarsliggers / traverses
dwarsliggers / traverses
MPF stationaire machine / machine à poste fixe MPF
kabelgoten / caniveaux
palissaden / palissades
machine met afnameapparaat / machine de dépalettisation automatique
hoge produktiviteit - lage arbeidskosten - trilling met frequentieregeling - geschikt voor veel Produkten
grande capacité de production - main-d'oeuvre réduite - vibration avec réglage de fréquence - convenant pour nombre de produits différents * Humarbo Machinery B.V. levert installaties variërend van handbediende tot nagenoeg volledig geautomatiseerde machines voor direct te ontkisten betonprodukten * Humarbo Machinery B.V. fournit des machines allant de l’opération manuelle, à l’opération presque entièrement automatisée, permettant le démoulage immédiat des produits en béton
humarbo machinery Runnenbergweg 11 - 8171 MC VAASSEN - HOLLAND Tel.: 00-31-57 88-6677 - Telefax: 00-31-57 88-6546
B.V.
VALCKE PREFAB
BETON
NV
VALCKE: Meesterlijk in beton
VALCKE: La maîtrise du béton
Portaalspanten Spanbetonbalken Wandpanelen TT-dakelementen (over spanning tot 12,00 m)
Portiques Poutres précontraintes Panneaux de bardage Dalles de toiture TT (portée jusqu'à 1 2,00 m)
Betonkonstruktie van - industriehallen
Construction en béton de - halls industriels
-
- garages - bâtiments agricoles - complexes sportifs
garages landbouwloodsen sportcomplexen warenhuizen kantoorgebouwen
- magasins - bureaux
VALCKE PREFAB BETON nv Rodenbachstraat 30 8908 leper (Vlamertinge) Tel (057) 20 25 01
Fax (057^ 20 38 14
15
HI-VRVVANDAIKIN: DE KLIMATISATIE, OPNIEUW UITGEVONDEN Een enkel systeem voor warmte en koude Geklimatiseerde gebouwen hebben tegenwoordig nogal wat kantoorinformatica. Vaste ramen met groot ruitoppervlak zijn dikwijls zongericht. Als gevolg van deze twee faktoren worden de koelsystemen zwaar belast. De warmtelast schommelt in functie van het uur van de dag en van het aantal personen In elke ruimte. Daarom worden nu meer en meer systemen geplaatst die kunnen koelen en verwarmen. Deze systemen vinden zelfs hun toepassing in de winter. Om aan deze vraag tegemoet te komen, lanceert DAIKIN zijn HI-VRV HEAT — — RECOVERY gamma.
Dit systeem verzekert een uiterst doeltreffend energiebeheer. Dank zij zijn polyvalentie komt dit systeem tegemoet aan de vereisten van zeer uiteenlopende types van gebouwen. Op eenvoudige aanvraag sturen wij U gratis onze technische documentatie.
DAIKIN : wij wijzen de weg. DAiKÊN
/^DAIKIBEL N.V. R. Lauwersstraat 13- 1560 HOEILAART Tel 02/657 39 05 - Fax 02/657 34 37 n
r «lâ,
□ stuurt U mij gratis uw catalogus □ als algemene informatie
Te kiimatiseren :
□ voor de volgende toepassing ;
m^
□ Ik wens gratis deel te nemen aan één van uw komende technische informatiesessies. NAAM;
......... BEDRUP :
ADRES :
TEL:
FAX:
Het exclusieve design van de PICASSE vijfhoeksteen geeft in combinatie met de andere PICASSE-steenvormen en steenkleuren een all-round toepasbaarheid. Het gebruik van edele, gebroken natuursteengranulaten in de slijtlaag garandeert een allesbestendige kleurvastheid en geeft deze steen een grote duurzaamheid en een verfijnd uitzicht.
1^ KLAPS BETON Betonstraatstenen/STONEHEDGE kasseiklinker/PICASSE sierbestrating/Betonrioolbuizen/ Betonputten/Betonopsluitbanden/Betonafvoergoten en molgoten/Betonpallisaden en tuinelementen/Grasbetontegels/Diverse betoneiementen/Betonmetselstenen/Beton nen kelders/L.elementen/Olie-en vetafscheiders/Slibopvangputten/Maatwerk in beton
Naam:
Voornaam:
Adres:.
Postnr:____
Voor meer informatie stuurt u deze bon naar NV KLAPS BETON, BreeĂŤrweg 33, 3680 Neeroeteren- Maaseik
Kritische inkoop, de modernste produktieprocessen, permanente controle en de kennis van vakkundige medewerkers zorgen ervoor dat onze produkten voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen.
NV KlAPS BETON BreeĂŤrweg 33 3680 Neeroeferen-Moaseik
Tel. 089/86 61 02 Fax 089/86 61 09
Bayferrox-pi g menten zijn kleurvast ... en kleurvast ... en kleurvast ... De kleurconstante is een van de belangrijkste punten bij het inkleu ren van beton: de zekerheid dat het gewenste pigment bij elke levering dezelfde kleurtint in dezelfde
Links: Bayferrox 910 van 1937 Rechts: Bayferrox 910 van 1993
kleursterkte heeft. Ook na 5, 10 of 20 jaar. Bayferrox garandeert absolute con formiteit van de pigmenten volgens een vast gedefinieerde standaard, gewaarborgd door een perma nente kwaliteitszekerheid in alle produktiefasen.
Neem het zekere voor het onzekere. Sta op Bayferrox van Bayer. Want Bayer staat van meet af aan garant voor kwali teit. Wilt u meer weten? Aarzel niet met ons kontakt op te nemen. Bayers, a.-n. Divisie Pigmenten en Keramiek Louizalaan 143 1050 Brussel Tel.: (02) 5356339 Telefax: (02) 5340113
1^
m
o o
iT) Q_
KWALITEIT VOOR HET LEVEN
0 Bayferrox’ U Kleurpigmenten 19
Betonblokken voor zichtbaar blijvend- en siermetselwerk - BENOR - vervaardigd met geselecteerde grondstoffen - natuurlijke betonkleur of gekleurd - waterafstotend in de massa - groot kleurengamma - structuur : glad of gekorreld - tekstuur : vlak - gegroefd - gekloven - gezaagd.
EDELBETON - Molenberg 19 - 2440 GEEL Tel. 014/58.22.01
Eléments en béton pour maçonnerie apparente et décorative - BENOR - fabriqués à base de produits sélectionnés - béton naturel ou coloré - hydrofugé dans la masse - tons divers - structure : lisse ou granuleuse - texture : plane - striée - clivée - sciée.
20
-,
De STONEHEDGE KASSEIKLINKER combineert het uiterlijk van natuursteen met de huidige geavanceerde betontechnologie. De klinker is vervaardigd met de modernste produktiemachines en met de beste natuursteengranulaten zoals basalt. Verkrijgbaar in diverse formaten en kleurschakeringen.
ir KLAPS BETON Betonstraatstenen/STONEHEDGE kasseiklinker/PICASSE sierbestrating/Betonrioolbuizen/ Betonputten/Betonopsluitbanden/Betonafvoergoten en molgoten/Betonpallisaden en tuinelementen/Grasbetontegels/Diverse betonèlementen/Betonmetselstenen/Betonnen kelders/L-elementen/Olie-en vetafscheiders/Slibopvangputten/Maatwerk in beton
Naam:
Voornaam:
Adres:.
Postnr:____
Voor meer informatie stuurt u deze bon naar NV KLAPS BETON, Breeërweg 33, 3680 Neeroeteren- /VLaaseik
Kritische inkoop, de modernste produktieprocessen, permanente controle en de kennis van vakkundige medewerkers zorgen ervoor dat onze produkten voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen.
NV KLAPS BETON Breeërweg 33 3680 Neeroeteren-Mooseik
Tel. 089/86 61 02 Fax 089/86 61 09
Samen bouwen wij aan de toekomst.
Plaat In gepolijst beton op basis van HK40 cement
1^ Beton
De Groep Obourg produceert met zijn spitstechnologie duur zame en hoogwaardige materialen. UW IDEE, BETON DOET M£E Dankzij de geautomatiseerde controle van het produktieproces en de permanente chemische analyse van alle bestand delen, kunnen Obourg en Haccourt Cement een absoluut constante cementkwaliteit garanderen. Maar de Groep Obourg betekent veel meer dan de cementfabrieken van Obourg en Haccourt. De Groep produceert ook granulaten, zand en stortsteen via Obourg Granulaten en Gralex evenals stortklaar beton en mortel via Inter-Beton. Kortom, de Groep Obourg produceert alle basismaterialen voor beton, zodat het beton zeker aan al uw eisen voldoet. En om u nog beter te dienen, beschikt de Groep Obourg over raadgevend ingenieurs die u technisch bijstaan in het optimaliseren van uw produktie. Obourg Cement N.V./Haccourt Cement N.V. Commerciële Afdeling: Louizalaan 489,1050 Brussel Tel. 02/642 98 11 Technisch Advies: Rue des Fabriques 2, 7034 Mons/Obourg Tel. 065/35 81 11
OBOIRG HACCOtRT Er zit toekomst in mooi beton. 22
z U < 5
■ LEES ALLES
••
OVER INDUSTRIËLE
Ensemble, nous posons les bases de l'avenir.
Dalle en béton poli à base de ciment HK40
Le Groupe Obourg produit des matériaux fiables et perfor mants issus de la haute technologie. CE QUE TU VEUX, LE BETON LE PEUT Les Ciments d'Obourg et de Haccourt, grâce au contrôle auto matisé du processus de fabrication et à l'analyse permanente des composants garantissent à leur production de ciment une qualité rigoureusement constante. Mais, le Groupe Obourg, c'est bien plus que les cimenteries d'Obourg et de Haccourt. C'est aussi les granulats, les sables et les moellons d'Obourg Granulats et de Gralex ainsi que le béton prêt à l'emploi et les mortiers préparés d’Inter-Béton. Le Groupe Obourg produit ainsi tous les matériaux qui composent le béton. Et pour toujours mieux satisfaire tous vos besoins, le Groupe Obourg dispose d'un Département Ingénieurs Conseils qui vous apporte une assistance technique afin d'optimaliser votre production.
Beton
Ciments d'Obourg S.A./Ciments de Haccourt S.A. Département Commercial: Avenue Louise 489,1050 Bruxelles Tél. 02/642 98 11 Conseils techniques: Rue des Fabriques, 2, 7034 Mons/Obourg Tél. 065/35 81 11
OBOIRG HACCOIRT Parce que l'avenir est au beau béton 24
Z
O < S
■ LISEZ TOUT
SUR LES
APPLICATIONS isl
INDUSTRIELLES DES PAVÉS
EN BÉTON DANS
r
LE PROCHAIN
NUMÉRO DE
STRADA VARIA
n 'H
Fax (03) 233 15 27
L
4
f .yc,
*
V V
•ƒ
«
«
'C-
%
V n?
.►..-.js
®
Dramix
UNE GRANDE FIBRE TOUTE SIMPLE Dramix. Des fibres d’acier pour une solidité à toute épreuve du béton. Produites dans le monde entier par Bekaert, le spécialiste par excellence du fil d’acier. Une garantie béton de qualité et de service. Fibres d’acier Dramix. Le renforcement par excellence pour de nombreux produits préfabriqués.
Elles se mélangent facilement et de façon tout à fait homogène. Pour un renforcement multi directionnel offrant un ancrage parfait et le meilleur rendement. Le béton à fibres d’acier Dramix est le matériau idéal pour une production efficace et simple. ^ Economique et durable.
■ I 11 □ Envoyez-moi la documentation sur les applications ■ I 11 + l’information générale .J#
■ □ Contactez-moi pour un rendez-vous sans engagement
m
BEKAERT
Bekaert Benelux S.A.
Portalis - Bollebergen 2A - boîte 22 NOM
PRENOM
B-9052 Zwijnaarde Tél. (0)91 /41 72 61
FIRME
Fax (0)91/41 72 51
FONCTION
A partir de 1.6.’93: Tél. (09) 241 72 61
ADRESSE
Fax (09) 241 72 51 TEL.
P»
J '• V
P I,
Y': tr
rAV
-rUr
!f
Ä' V* ^^' t' •W'
I
[ X
:>
r,
1
l l ?
II
Architektonisch beton, winkel- en woongebouwen, fabrieken, sport-hallen j kantoorgebouwen, sporttribunes, enz.
BOUW ECONOMISCH, BOUW MET DE GEPREFABRICEERDE BETONELEMENTEN VAN DE
J
N.V. GOUDEZEUNE
Vraag prijs - zonder verbintenis
POPERINGESTRAAT 2 TE 8956 KEMMEL tel. 057/44 48 33 - telex 86027 fax 057/44 69 29
27
IGNARDINA
is
de
voor tuin en terras!
nieuwste
Marlux-kreatie
üh\^y
' >•rrmsa
Een bijzondere buitentegel
met het prachtig uitzicht van graniet, rijkelijk en sober tegelijk! Hiermee levert Marlux weer een toonaange vend en grensverleggend kwaliteitsprodukt af. Men speelt ook gepast in op de laatste woontrends, zowel klassiek als design. y ■ ¥
UGN^RDÊN/K HEEFT
gepolierde en/of gestraalde delen, afhankelijk van het mode!
n
■e:
m 306 Î
7 verschillende motieven in 40 x 40 cm 4 hulpstukken Iedereen kan zijn fantasie en inspiratie voor taan naar hartelust uitwerken met Lignardina.
marlux
De moge
lijkheden zijn enorm (terras sen, trappen, tuinen, zitban ken, pilaren, ...).
En het resul
taat mag gezien worden! MARLUX N.V. ALBERTKADE 3, B-3980 TESSENDERLO TEL: 013/66 50 65 TELEX: 39.107 FAX: 013/66 20 87
-,
•.'l •>
m •(
'X ■^t
A io:- ’v)r' »
i. h'.T. tSS(
&
^LéSaliK5.<9-
■4, V. ' e.'' \m mm
;*i
',N..
?*H ' 'o? t* :. .' f/
O*'
L^ni’
fe;5. T
f'«
■
BINDENDE KRACHT Zand, granulaten, cement en water. Dat zijn de benodigde ingrediënten om al het duurzame dat de mens bouwt vast te leggen voor de toekomst. Cement is een hydraulisch bindmiddel. Maar onze taak, als cementfabrikant, als kalksteenproducent, bestaat erin ook andere bindingen te leggen. Bindingen tussen het primair tijdperk waarin onze steen ontstond en het jaar 2000. Bindingen tussen de meest ambitieuze plannen, de stoutmoedige aannemers en het dagelijks welzijn van talloze gezinnen. Bindingen tussen kwaliteitsprodukten uit de natuur en de levenskwaliteit waar zij toe bijdragen. Bindingen tussen CCB, Compagnie des Ciments Belges, en haar klanten. Met als troef de mooiste steengroeve van Europa en één van de modernste cementfabrieken ter wereld. Dank zij de gulheid van de natuur en de bekwaamheid van onze mensen.
S.A. COMPAGNIE DES CIMENTS BELGES N.V. GRAND-ROUTE, 260 - B-7530 DOORNIK - TEL. 069-25.25.11
lï
ffi Beton
COVIPACrsllt DPS CI/VIEMTS BELGES
CIMENTS FRANÃ&#x2021;AIS
Rumbelstones Hedendaagse kasseien die de romantische nostal
Des pavés contemporains qui ressuscitent la nos
gie van gisteren doen herleven en voldoen aan de
talgie romantique d’autrefois et qui répondent aux
kwaliteitseisen van vandaag.
exigences de qualité d’aujourd'hui.
Parking URBSFA/KBVB-Heysel-Bruxelles/Heizel-Brussel De kwaliteit van Rumbelstones beantwoordt volle
La qualité des Rumbelstones répond à 100% aux
dig aan de strenge eisen gesteld in de Belgische
exigences sévères imposées par la norme belge
norm NBN B 21-311 voor straatstenen.
NBN B 21-311 pour les pavés.
Nieuwe formaten !
Nouveaux formats !
De formaten 7x14x6 en 21x14x6 vervolledigen
Les formats 7x14x6 et 21x14x6 complètent
het assortiment bestaande uit 14 x 14 x 6,10x10x6,
rassortiment composé de 14x14x6, 10x10x6,
14x14x8, 21 X14X8, 10x10x8, 21
14x14x8, 21
X
14x10.
Rumbelstones : een exclusief produkt van Bleijko.
X
14x8, 10x10x8, 21
14x10.
Rumbelstones : un produit exclusif de Bleijko.
Bleijko :
een naam in beton ! c’est du béton !
België: Tel. 051/21.83.21 - Fax. 051/22.34.91 Nederland; Tel. (01148)4000 - Fax. (01148)2380 France : Tel. 20988999 - Fax. 20727939 32
X
Beton 33
Voor een vergelijkbare prijs, trekt de nieuwe HP DesignJet 200 5 keer sneller z'n plan, èn in stilte!
Een penplotter na 5 min
U wil de produktiviteit van uw bureau opvoeren zonder buitensporige uitgaven? Met de nieuwe HP DesignJet 200 haalt u de langverwachte oplossing in huis ! Inclusief een reeks onvermoede kwaliteiten...
De nieuwe HP DesignJet 200 na 5 min
U heht geen tijd te verliezen? Met de HP DesignJet 200 wint u tijd. In minder dan 5 minuten plot hij een complexe Al waar een penplotter zo'n 25 minuten over doet. Zonder hierbij de ongeëvenaarde resolutie uit het oog te verliezen, het resultaat van het befaamde inkjetsysteem van HP. U wil een toestel dat zelfstandig kan werken, geen ingewikkelde ingrepen vereist en geruisloos zijn gang gaat? Dat treft. De HP DesignJet 200 werkt stil en is heel eenvoudig te bedienen. Zelfs de installatie is een fluitje van een cent.
HP DesignJet 200
U zegt betaalbaar? In beide versies, zowel AO als Al, is de HP DesignJet 200 de goedkoopste inkjetplotter op de markt. Hij is niet duurder dan een instapmodel penplotter, maar biedt wel de talrijke voordelen van de inkjettechnologie van HP.
Eerst zien, zegt u? Lees dan niet verder maar overtuig u zelf van de prestatie's van de nieuwe HP DesignJet 200 : neem contact op met uw HP-dealer, of stuur ons deze bon terug. Binnen de kortste keren hebt u dan het hewijs, zwart op wit. I I I I
Wenst u afdrukken, kost per pagina en technische details? Stuur dan deze bon naar HP, DesignJet Info, Woluwedal 102, 1200 Brussel.
I
Naam: ..
Be
Functie: I Bedrijf: . I Adres: .. Tbl.:............ Uw dealer :
HEWLETT® PACKARD
'■» ‘ vi’;
V S
♦ h
/
“ V.
<-•'
h;
< \
<
\y:
V
« h»*'-'
•«Z
•;,. 'C\? .•• ÿ .’f t i.-', ePi . II
*■
■« ’<■;
r
» *
» V.
'* fI ' • Série "Universal"
T
J
*■* >
•’> i
, _ti
11 ■>1
<rî
f ^
combinent à votre guise pour former des ensembles originaux, tout en couleuis. Parson éventail unique de dalles, Marlux vous laisse une totale liberté pour embellir votre terrasse, entrée ou jardin. Outre une gamme variée de formats et de couleurs, vous pourrez choisir parmi différents types de structures ou de motifs. Quel que soit votre choix, vous opterez pour des dalles de qualité supérieure, très résistantes. Voici, pour vous convaincre, un aperçu de la gamme Marlux... La série "Universal" propose des dalles à structure marbrée, d'aspect subtil et luxueux. La série "Granité", quant à elle, vous permet de créerdesensemblespersonnalisésenjouantsur différents tons pastel. Les dalles de ces deux séries sont traitées d’une résine synthétique qui supprime l'efflorescence de chaux, embellit et avive les couleurs et augmente la résistance au verdissement. En outre, ce traitement unique facilite l'entretien de vos dallages. Marlux vous proposeégalement la série "Sablé", des dalles d'aspect sablé et anti-dérapantes. Sans oublier la série "Lignardina", dont la sobriété des motifs et l'originalité de la surface vous raviront par leur effet design. Laissez libre cours à votre imagination et personnalisez vos dallages extérieurs avec Marlux. Vous vous en féliciterez durant de longues années!
f-
'4.
■
, ■V
!
rf-.’ •V V
I
«•
t«
%
^ ft
Série "Granité"
# t »V/.
pour une doiumentution gratuite sur :
’.
i
'.•
*ÿ.‘.
■f .
□ la série Universal □ la série Granité
□ la série Sablé □ la série Lignardina
Nom Rue Code posta!
marlux
V
✓
•• * V
►Z Ingénieuses, séduisantes : les dalles Marlux se t..
i
■ n
.v -
^V’ .■ /
Tout
■é
!..
^
•♦.
%
•*•! T»
4 I-
,4
,n° .Commune
Tél.
« Profession....................................... Renvoyez ce bon à Marlux nv, Albertkade 3. B‘3980 Tessenderlo.
Série "Sablé'
« >■ ALBERTKADE 3, B-3980 TESSENDERLO t TEL.: 013/66 50 65 TELEX: 39.107 FAX: 013/66 20 87 P J
t M.' é' î
t;
v.‘
* A, .T*
f
Vt Jie
» A
é
'
Pour connaître toute la gamme de produits Marlux et Marlux Garden, il suffit de vous rendre chez votre distributeur Marlux. Pour 100 fr seulement, il tient à votre disposition “Anyway”, un splendide magazine en couleurs dans lequel vous trouverez des tas d’idées et des conseils pratiques pour tous vos aménagements autour de votre habitation et dans votre jardin.
ZENITH SAMEN MET ZENITH NAAR ENSEMBLE. AVEC ZENITH. VERS DE NIEUWE HORIZONTEN NOUVEAUX HORIZONS De aard von de produktle staat los von olle Improvisatie. Daarom Is het belangrijk om alle aspecten van het ondememen onder de loep te nemen zoals de marktperspectieven en morktevolutle, de lobrikagewijze en de doelstellingen die de ondernemer heeft vooropgesteld, ln dit fabricageproces kunnen wij met Zenith u zeker helpen om de voordelen van de verschillende produktietechnleken af te wegen, zoals daar zijn : bodemleggers, meerlagenproduktle op triltofel, vaste machine met fabrikage op planken of een combinatie die volledig op de produktmix is algestemd.
Les processus de production, ça ne s'improvise pas I Cest pourquoi, 11 est primordial de prendre en considération tous les aspects importants de l'entreprise tels que les pers pectives de marché, l'évolution, les programmes de fobricalion, les désiderotos de la clientèle finale ou encore les buis que l'entrepreneur s'est fixés. Cest dans cette recherche de l’optimum que ZENITH peut vous aider à sélectionner les différents produits sur base de leurs avantages respectifs. Citons à titre d'exemple le choix entre une pondeuse stan dard, une pondeuse à fabrication en couches superposées ou à fabrication sur planches ou encore une combinaison parfaite de ces éléments pour une production mixte.
1
Voorbeeld:
f
De Zenith betonsteenautomaat 940 SUPER kan automatisch de meest uiteenlopende betonelementen vervaardigen en dit in één machine die geheel voldoet aan de eisen die de markt stelt aan een moderne verrijdbare machine. De verschillende elementen kuimen vervaardigd worden half- of volautomatisch, met een variërende hoogte van 60 tot 1000 mm, met of zonder eindlaag. Alles is mogelijk met de 940 SUPER, van eenvoudig gebmikselement tot produkt met exclusieve vormgeving. De uitvoering van de machine kan individueel aangepast worden naar de behoeften van de klant.
Zenith 940 SUPER is uw marketing troef. ZENITH Maschinenfabrik GmbH Postfach 1160 • D-5908 Neunkirchen Tel. 2735/74-0 • Fax 27 35/74-211
Exemple:
La machine automatique 940 SUPER peut produire différents éléments automatiquement et ce, grâce à une seule machine qui satisfait à toutes les exigences du marché. Ces éléments peuvent être fabriqués avec une hauteur variant de 60 à 1000 mm, que ce soit de meulière automatique ou semi-automatique, avec ou sans couche de finition. Grâce ou 940 SUPER, toutes les formes sont permises, de la plus simple à la plus complexe. Chaque machine peut être adoptée selon les besoins et les exigences du client.
ZENITH 940 SUPER est votre atout pour l’avenir. BETONMA INTERNATIONAL S.A.N.V. Koeweidestr. 31 • B-1785 Merchtem Tel. 0032 52 374111 ■ Fax 0032 52 371776
Il
VEILIG VERKEER MET VICTORY
LE PAVE VICTORY POUR PLUS DE SECURITE ROUTIERE
De VICTORY steen biedt een eindeloze variatie van speelse patronen en kenmerkende vlakken. Door zijn unieke V-vorm is hij uiterst geschikt om bij de aanleg van voetgangerszones, fietspaden en wegen: • voorsorteerfuncties te signaleren • verkeersstromen te scheiden • autovrije promenades te markeren
Le pavé VICTORY se prête à des variations infinies de motifs ludiques et de zones distinctives. Grâce à son dessin unique en forme de V, il présente aussi l'avantage de permettre le marquage au sol: • des fonctions de tri du trafic • de la séparation des différents flux • des allées interdites aux voitures lors de l'aménagement de routes, de piste cyclabes et de piétonniers. En indiquant inconsciem ment la direction à suivre, le pavé VICTORY renforce la sécurité routière, il convient donc étonnamment bien à la réalisation de pistes cyclabes. Le pavé VICTORY est égale ment utilisé pour aménager de superbes places, allées et rampes d'accès.
Door het onbewust aangeven van de juiste rijrichting creèrt de VICTORY een bijkomend veilig heidsaspect. Zodoende ^ is de VICTORY als toepassing voor fietsW paden verrassend ver' keersvriendelijk. De VICTORY steen wordt ook * gebruikt voor de aan leg van de mooiste pleinen, promenades en opritten. Door accenten te leggen met de sterke kleuren classico bruin, rood, maïsgeel, grijs, zwart of speciale tinten zijn de meest originele combinaties te reali seren. De VICTORY is overigens de enige moderne sierbestratingssteen waarvoor een complete legdocumentatie werd ontwikkeld.
En jouant sur ses couleurs vives - brun classique, rouge, jaune maïs, gris, noir ainsi que des teintes spé ciales - il est possible de réaliser les combinaisons les plus surprenantes. Le VICTORY est d'ailleurs le seul pavé ornemental moderne pour lequel une docu mentation complète de pose a été conçue.
Dankzij zijn inspirerende veel zijdigheid groeit de VICTORY naar de top van de moderne sierbe strating. Elke toepassing is een unicum I
Polyvalent, Ie pavé VICTORY est une source d'inspiration qui en fait une valeur sûre dans le domaine du revêtement ornemental mo derne. Chaque application est unique en son genrel
Onze documentatie met inspi rerende voorbeelden ligt voor u klaar.
Une documentation avec des exemples inspirants est à votre dis position. _____
BIMSBEL & BETON
Briljant in Beton ...Béton en Beauté ■■■
OPENBARE HAVEN | TEL. 089/36.27,211 FABRIEKEN - USINES FAX 089/36.28.441 GENK, RAVELS & AARSCHOT | B-3600 GENK
OCOME/Vr,,^
De gespecialiseerde firma in alle betonprodukten voor wegenis Votre spécialiste pour tous produits en béton de voirie
Ongewapende- en gewapende betonbuizen ; bezoekschouwen ; straatkolken ; boordstenen ; watergreppels ; boordstenen-watergreppels ; kantstroken ; veiligheidsstootbanden ; grachtelementen ; leidingsgoten ; cirkelvormige sieufbuizen. Tuyaux en béton armé et non armé; chambres de visite ; avaloirs ; bordures ; filets d’eau ; bordures-filets d’eau ; bandes de contrebutage ; bordures de sécurité; éléments de fossé; caniveaux ; caniveaux rainurés.
BETONFABRIEK
FABRIQUE DE BETON
■'T
I
jLJ_n
ASTRIDLAAN 167 9500 GERAARDSBERGEN
B.V.B.A.-S.P.R.L.
TEL (054)41 18 64 FAX (054) 41 70 27
beton
Tijdschrift van de Revue de la
FeBe
Prix du numéro Prijs per nummer
175 F
Abonnement annuel Jaarabonnement
800 F (étranger-buitenland: 1200 F)
à virer au compte bancaire n° 21D-0442201-30 de la FeBe, Boulevard Aug . Reyers 207-209 1040 Bruxelles. Les ordres et Ie matériel de publicité doivent être en notre possession resp. Ie 1er janvier Ie 1er mars - Ie 1er mai - Ie 1er septembre et Ie 1er novembre.
te storten op bankrekeningnr. 210-0442201 -30 van de FeBe, Aug . Reyerslaan 207-209 - 1040 Brussel. Publiciteitsopdrachten en - materiaal moeten in ons bezit zijn resp . op 1 januari - 1 maart 1 mei - 1 september en 1 november.
Tirage/oplage: 8500
REPERTOIRE DES ANNO CEURS ADVERTEERDERSREPERTORlUM
B.P.M.N. Bayer Belgium Bekaert Belema Betonma Bimsbel/Savelkouls Bleijko Beton Broek e.B.R. Cime nts CCB Daikibel Dutfeleer Ebema Echo Edelbeton Elitbeton/Div. Bétorix
Pages-Blad 12 6-7-18-19 26 2 36 37 32 10 13 30-31 16 38 1-9 4 20 28
Goudezeu ne Hewle tt Packard Humarbo K1aps Beton Lithobeton Marlux MBI Beton België Naessens Obou rg Partek-Ergon Promotie Betonstraatstenen e.V. Groupe Ronveaux Scheys Structo Valcke
Pages-Blad 27 34 14 17-21 5 29-35 3-11 8 22-24 33 23-25 3e couv.-omslagp. 2e couv.-omslagp. 4e couv. -omslagp. 15
39
beton Sommaire-
Tijdschrift van het Prefab-beton Revue du Béton préfabriqué
41. Un beau monument en béton architectonique.
N. 123 DECEMBRE
1993
DECEMBER
Een mooi monument in architectonisch beton. 44. De pius beaux bâtiments industriels. Naar mooiere bedrijfsgebouwen.
Administration - Rédaction - Publicité:
58. Une terrasse qui tient !
Fédération de l’Industrie du Béton Bd. Aug. Reyers 207-209, 1040 Bruxelles T. 02/735.80.15 - F. 02/734.77.95 T.V.A. n° 407.408.809
Een terras dat standhoudt ! 64. Tuyaux en béton - 1ère partie. Betonbuizen - Deel 1.
Administratie - Redaktie - Pubiiciteit :
76. Un nouveau complexe de cinéma à Anvers. Een nieuw bioscoopcomplex in Antwerpen. 79. ... Et, en conclusion ... ... En, tot slot ...
Federatie van de Betonindustrie August Reyerslaan 207-209, 1040 Brussei T. 02/735.80.15 - F. 02/734.77.95 B.T.W. nr. 407.408.809 Fin. Rek./Cpte Fin.: 210-0442201-30
Catalogue Permanent : Fascicule II.A. - Eléments de canalisations fermées. Permanente Katalogus : Aflevering II.A. - Gesloten leidingselementen.
Membre de l’Union des Editeurs de la Presse Périodique. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
REDACTEUR EN CHEF - HOOFDREDACTEUR : M. W. Simons: Directeur de la FeBe Direkteur van de FeBe PUBLICITE - PUBLICITEIT: M.'R. van der Loo-Roisin
Page de couverture :
Pose d’un tuyau en béton (voir également notre article en pp. 64 et suivantes). Voorpagina :
Plaatsing van een betonbuis (zie ook ons artikel vanaf biz. 64).
Prix : 175 F Prijs
Abonnement annuel : 800 F Jaarabonnement
Etranger Buitenland : 1200 F
Paraît cinq fois l’an - Verschijnt vijf maal per jaar Services de travaux publics de l’Etat, des provinces et des communes, sociétés de construction d'habitations sociales, ingénieurs-conseils, architectes, maîtres d’ouvrages, entreprises de construction, fabricants de béton et tous utilisateurs de produits en béton. Verspreiding ; Staat-, Provincie- en gemeentelijke diensten voor openbare werken, maatschappijen voor sociale woning bouw, ingenieursbureaus, architecten, bouwheren, ondernemingen van bouwwerken, betonfabrikanten en alle gebruikers van betonwaren. Diffusion :
40
Jn beau monument
Een mooi monument
A l'occasion de l’ouverture des frontières en Europe, la com
Bij het ingaan van het "open" Europa bouwde de gemeente
mune de Lanaken a construit un monument unique en son
Lanaken een enig monument. Wij willen dit "Euromonu-
genre. Nous commentons ci-après cet "Euromonument" qui,
ment", dat er nu al ruim een jaar staat en de aandacht
érigé depuis un an à peine, attire l’attention des passants-
van de voorbijrijdende automobilisten trekt, hier even na
automobilistes.
der belichten.
L’Euromonument est une construction en béton de 8,60 m
Het Euromonument is een betonconstructie van 8,60 m hoog
de haut, constituée d’un noyau rectangulaire central, en
en bestaat uit één centrale, vierkanten kern omringd door
touré de quatre colonnes se terminant en forme d’arc. Ces
vier zuilen, die in "één-vierde"-cirkelvormige bogen eindi
quatre arcs de cercle, panneaux indiquant les quatre direc
gen. Deze bogen, die als vier wegwijzers naar alle windstre
tions principales du vent, constituent le symbole de l’ouver
ken wijzen, staan symbool voor de open poorten van Euro
ture de l’Europe, permettant la libre circulation des visi
pa, waardoor de bezoekers dan ook vrij rondlopen. De zui
teurs. La composition architecturale est plantée dans un bas
lencompositie staat in een cirkelvormig bekken, geflankeerd
sin, flanqué de quatre fontaines.
door vier fonteinen.
41
Un cerceau de cuivre, agrémenté de douze étoiles dorées,
Een roodkoperen ring met twaalf gouden sterren zweeft in
semble flotter autour des colonnes; les arcs de cercle s'épa
een los-vast verband rond de zuilen ; binnen de ring kun
nouissent librement à l'intérieur de l'anneau. Les douze pays
nen de bogen zich vrij ontwikkelen. De twaalf landen van
de l'Europe unifiée sont liés par la Communauté européen
het Verenigd Europa zijn weliswaar door de EG met elkaar
ne, mais conservent néanmoins leur particularité.
verbonden maar blijven toch hun eigenheid bewaren.
L'Euromonument a en outre une valeur symbolique pour la
Het Euromonument heeft bovendien een symbolische bete
commune-même de Lanaken.
kenis voor de gemeente Lanaken zelf.
Planté le long du Ring, très fréquenté, il remplit la fonction
Langs de drukke Ringlaan vervult het een signaalfunctie als
de logo de la commune ; il est d'architecture simplifiée, car
logo van de gemeente. Het hele project werd relatief een
il doit pouvoir être perçu d'un seul coup d'oeil par l'auto
voudig gehouden want een voorbijrijdende automobilist
mobiliste!
moet alles in één oogopslag kunnen zien !
Lanaken est en outre située à l'intersection de quatre ré
Lanaken is ook bet snijpunt van vier geografische streken :
gions géographiques ■ le pays mosan, la Campine, la Hes-
Maasland, Kempen, Haspengouw en Mergelland. Lanaken
baye et la région marneuse. Lanaken, le coeur de quatre
als het hart van vier regio's, gesymboliseerd door de vier
régions, symbolisé par quatre colonnes.
zuilen.
Le choix du matériau ne fit pas de doute : le gravier de la
De keuze van het materiaal was vlug gemaakt : maasgrint
Meuse est un produit de la région, des cimenteries se trou
is een produkt van de streek, vlak in de buurt liggen er ce
vent à proximité immédiate, et les techniques modernes per
mentfabrieken en met de moderne gespecialiseerde technie
mettent de construire des ouvrages d'art en béton décora
ken kan men ook sierlijke kunstwerken van beton maken,
tif. L'Euromonument serait donc sans hésiter en béton.
dus zou het Euromonument in beton worden uitgevoerd.
L'exécution fut confiée par l'Administration communale à
Voor de praktische uitvoering zorgden technici van verschil
des spécialistes de différentes disciplines.
lende disciplines, die met zorg door het gemeentebestuur wer den uitgekozen.
Nous clôturons cet article, en citant l'auteur de projet.
"Als leraar plastische kunsten ondervind ik dagelijks hoe
"En tant que professeur d'arts plastiques, je me rends quo
moeilijk het is om jongeren voor een betere schoolwerking
tidiennement compte, combien il est difficile de motiver les
te motiveren. Vandaar dat ik de uitvoering van de metalen
jeunes à l’école. C'est la raison pour laquelle j'ai confié l'exé
ringconstructie en de koperbekleding aan de goed uitgerus
cution de l'anneau métallique recouvert de cuivre à la sec
te lasafdeling van het Technisch Instituut Sparrendal heb
tion soudure de l'Institut Technique Sparrendal. Les étu
toevertrouwd. De studenten, Europaburgers van morgen, heb
diants, citoyens de l'Europe de demain, ont merveilleuse
ben dit werk schitterend uitgevoerd", aldus de ontwerper.
ment accompli cette ouvrage".
Conception : Paul Eurlings - Lanaken
42
Ontwerp : Paul Eurlings - Lanaken
43
DE PLUS BEAUX BATIMENTS INDUSTRIELS
NAAR MOOIERE BEDRIJFSGEBOUWEN
A plusieurs reprises, nous avons déjà traité dans cette revue de bâtiments "industriels" préfabriqués et de leur
Meerdere malen hebben wij het in dit tijdschrift reeds over geprefabriceerde "industriële" gebouwen en hun uitzicht
aspect.
gehad.
L’architecture sauvage que l’on rencontre parfois dans les zones "industrielles" (présentes aujourd’hui dans prati
soms in de "industriële" zones (nu in zowat elke stad of
quement chaque ville ou commune) nous dérange nous
gemeente aanwezig) aantreft.
Ook ons stoort de architecturale verwildering die men
aussi. Jusqu’il y a quelques années du moins, on n’attachait
Ogenschijnlijk schonk men - tot voor enkele jaren ten
apparemment que peu ou pas d’importance à l’aspect
minste - weinig of geen aandacht aan het uitzicht van dat
de ce type de bâtiments.
soort gebouwen.
Un revirement s’est opéré entretemps : le "construit"
Ondertussen is er een kentering opgetreden en hebben
d’aujourd’hui est pour le moins beaucoup plus accepta ble grâce aux prescriptions urbanistiques plus contrai
enerzijds, en het ruimere aanbod van een concurrentiële
blijkbaar stringentere stedebouwkundige voorschriften
gnantes et grâce aussi à un élargissement de l’offre d’un
markt anderzijds, ervoor gezorgd dat wat heden opge
marché concurrentiel.
trokken wordt meestal - op zijn zachtst uitgedrukt - veel aanvaardbaarder is geworden.
En fait, Ie beau n’est pas nécessairement beaucoup plus
Tenslotte hoeft mooier niet noodzakelijk veel duurder te
cher ...
zijn ...
L’amorce d’une amélioration : toujours des éléments plats de
Een aanloop naar beters ; nog steeds vlakke silexplaten maar
silex, mais agrémentés d’un auvent et de couleur contrastante
een luifel en wat contrasterende kleur (Wavre-Nord)...
44
Nous supposons que l’utilisation généralisée de pan
Wij veronderstellen dat de relatief simpele opdracht voor
neaux plats, les plus grands possible, était due à la rela
dit soort gebouwen (een gegeven volume omsluiten) er
tive simplicité de la commande pour ce genre de bâti
toe geleid heeft gewoonweg vlakke, zo groot mogelijke,
ments (fermer un volume donné). Et l’on en est ainsi ar rivé presque automatiquement à utiliser le silex lavé com
panelen te gebruiken. Men is ook bijna even vanzelfspre kend terechtgekomen bij uitgewassen silex als aggre gaat : dit laatste is niet duur en biedt, behoudens uitzon
me agrégat: il n’est pas cher et présente, dans la majo rité des cas, une grande durabilité.
deringen, een grote duurzaamheid.
Le "cahier des charges" assez sommaire décrit ci-dessus invite quasi naturellement à la banalité architecturale.
Het hierboven beschreven beperkte "lastenboek" nodigt bijna vanzelfsprekend tot architecturale banaliteit uit. De
La première intervention pour échapper à cette banalité, consista à introduire des teintes contrastées :
eerste ingreep om de banaliteit te ontvluchten, bestond
- soit par l’apport de châssis de fenêtre et de porte colorées ;
- hetzij door middel van gekleurde raam- en deurlijsten ;
' soit par l’utilisation d’agrégats de couleur (et éventuel
- hetzij door het gebruik van gekleurde aggregaten (en
lement de pigments) lors de la fabrication des pan
eventueel pigmenten) bij de fabrikage van de panelen.
erin contrasterende kleuren aan te brengen :
neaux. Suivit alors l’embellissement à l’aide d’ajoutes construc
Daarop volgde het aanbrengen van extra-beschikkingen
tives (tombant en dehors des colonnes et panneaux plus ou moins strictement modulés) tels marquises et portails,
(vallend buiten de min of meer strikt gemoduleerde ko lommen en panelen) zoals luifels en portalen. Ook kleine
ou encore, au moyen de petites constructions séparées
afzonderlijke konstrukties (meestal in metselwerk) lieten
(généralement réalisées en maçonnerie).
toe hetzelfde doel te bereiken.
Le - provisoirement - dernier pas consiste à utiliser diffé rents types d’éléments, permettant automatiquement d’ap
En de voorlopig laatste stap bestaat erin verschillende ty pes van elementen te gebruiken waarmee men ook auto
poser l’un contre l’autre des volumes inégaux. (Et le cir cuit est ainsi fermé puisque l’intention initiale était sim
kan rijgen. (En daarmee is de cirkel rond want de initiale
plement de clore un volume, quelles qu’en soient les con séquences esthétiques : de simples boîtes...)
... OU
la diversification par l’utilisation d’autres agrégats et cou
leurs (Ploegsteert).
matisch veel gemakkelijker ongelijke volumes aan elkaar bedoeling was immers gewoon een ruimte te omsluiten, ongeacht de esthetische gevolgen: blokkendozen...).
of diversificatie door de verwerking van “andere” aggregaten en kleuren (Ploegsteert).
45
Malgré l’utilisation exclusive d'éléments plans, le bâtiment a
Hoewel de volledige prefabrikage uitsluitend in vlakke elemen
quand-même acquis un propre cachet (Vlamertinge).
ten werd uitgevoerd, is men er hier toch in geslaagd om het gebouw een eigen “cachet” te verlenen (Vlamertinge).
46
Une décoction (?) du bâtiment SWIFT : une inspiration classi
Een zacht afkooksel (?) van het SWIFT-gebouw : classicistische
que, une certaine majesté, un atrium, mais probablement plus
inspiratie, een zekere statigheid, een “atrium" maar waarschijn
économique au niveau de l’investissement. Et sept volumes dif
lijk wat economischer qua investering. En zeven verschillende
férents (Renaix).
hoofdvolumes (Ronse).
47
Davantage de majesté encore : des éléments plans et deux volu
Nog meer statigheid : vlakke elementen en maar twee volumes.
mes seulement. Deux tonalités contrastantes, verre en abondan
Maar twee kleuren, veel glas en een koepel (Brugge, Blauwe To
ce et une coupole (Brugge, Blauwe Toren),
ren).
48
Deux tonalités, un portail en saillie et ... une implantation pri
Twee kleuren, een uitstekend portaal en ... een geprivilegieer
vilégiée (Heppignies).
de inplanting (Heppignies).
49
Un succès étonnant : nous n’avions pas pensé qu’il était possi
Een enigszins verrassend succes ; wij hadden niet gedacht, dat
ble d’obtenir un résultat si remarquable, à partir de moyens aus
het mogelijk was om met zulke eenvoudige middelen een der
si simples. Ceci est principalement dû aux colonnes en forme
gelijk opmerkelijk resultaat te bekomen. Dit is vanzelfspre
de Y et aux éléments shed (leper).
kend hoofdzakelijk te danken aan de Y-vormige kolommen en de shcd-dakelementen (leper).
50
Un bâtiment simple mais beau : le volume unique est mis en
Een eenvoudig maar mooi gebouw en dit ondanks het enige voÂ
valeur par la teinte, les grandes baies et les demi-colonnes (Wa-
lume maar met kleur, grote ramen en halve kolommen (Wavre-
vre-Nord).
Nord).
52
Des bâtiments industriels (et "semi-industriels") récem
Ook zijn ondertussen industriële (en "semi-industriële")
ment construits acquièrent également un tout autre as
gebouwen opgetrokken, die door het weglaten van de
pect, grâce au remplacement des grandes surfaces pla
vlakke elementen een gans anders uitzicht bekomen.
nes par l’utilisation d’éléments verticaux en forme de T, à
Meestal bestaan deze gebouwen uit vertikale T-vormige
largeur modulée.
elementen met gemoduleerde breedte.
Ces éléments sont auto-portants : ils sont raidis par leur structure nervurée et rendent colonnes, profils métalli
gen ribstruktuur zijn kolommen, stalen T-profielen of ver-
ques en T ou galandages superflus.
stijvingsbanden overbodig.
La finition est obtenue par des moules à structure ner vurée (nous ne sommes plus très éloignés du béton ar
De afwerking geschiedt door middel van bekistingsvormen met gelede struktuur (wij zijn niet zeer ver van het
chitectonique).
architectonisch beton verwijderd).
Deze elementen zijn zelfdragend : versterkt door een ei
Ces éléments sont conçus pour pouvoir répondre aux né
Deze elementen zijn dusdanig ontworpen dat aan de no
cessités de chaque projet (les ouvertures peuvent être
den van elk projekt kan voldaan worden (openingen kun
réalisées à la demande).
nen naar wens worden aangebracht).
Le beau n’est pas nécessairement plus cher...
Mooier hoeft niet noodzakelijk veel duurder te zijn...
Le concept est la simplicitc-mcme : des éléments en forme de
Het concept is de eenvoud zelve : T-vormlge, twee-verdieping-
T, de hauteur de deux étages sont placés les uns contre les
hoge elementen werden naast elkaar geplaatst maar in wit be
autres, mais exécutés en béton blanc. Grâce à l'utilisation de
ton uitgevoerd en verkrijgen door het gebruik van speciale be-
moules spéciaux, ils acquièrent un aspect agréable (Wavre-Nord).
kistingsvormen een aangenaam uitzicht (Wavre-Nord).
53
Un bâtiment du même type, pas très éloigné du précédent, mais
Een soortgelijk gebouw, niet ver van het vorige maar met twee
composé de deux ailes, reliées entre elles par de la maçonne
vleugels (verbonden door betoiunetselwerk). Let ook op de on
rie. Remarquez en outre l’inégalité des ouvertures brisant toute
regelmatigheid van de opcningcn waardoor monotonie wordt
monotonie (Wavre-Nord).
vermeden (Wavre-Nord).
54
Variations sur le même thème. Remarquez aussi le petit bâti
Variaties op eenzelfde thema. Let op het bijgebouwtje, dat in
ment annexe, érigé à l’aide des mêmes éléments (Heppignies).
gelijkaardige elementen is opgetrokken (Heppignies).
55
Cette réalisation totalise une plus grande surface, mais le résul
Bij deze realisatie was heel wat meer oppervlakte gemoeid maar
tat est beau. Remarquez les éléments de hauteur de trois étages
het resultaat is fraai. Let ook op de drie-vcrdicpinghoge ele
(Anderlecht).
menten (Anderlecht).
56
I’
g
^
^
c:
'^i%
ÎÏ
D 13
1-.
^•"l-
■
m " %■
.P-Uii^
rmf
ikll
il
9 '2
?
0
P*
a^n i
2
fïi'
j
•_ £i'v
s* . i^v
' • r: .'-• -.-.^ *■
m r'^ ■
'?*' 57
UNE TERRASSE QUI TIENT ! •••
•••
EEN TERRAS DAT STANDHOUDT ! •••
•••
Terrasse et stabilité: 2 concepts apparemment antagonistes si Ton
Terrassen en stabiliteit : dat zijn blijkbaar twee tegengestelde be
interprète le comportement habituel des terrasses telles que con
grippen wanneer men het gedrag van de terrassen van vroeger en
çues et construites hier, comme aujourd’hui d’ailleurs.
nu beschouwt.
Curieusement, s’il existe des facteurs responsables de cette mauvai
Er zijn weliswaar bepaalde factoren voor dit slechte gedrag verant
se tenue, il n’y a pas à proprement parler de coupables ; ce para
woordelijk doch er zijn vreemd genoeg geen echte schuldigen. Een
doxe mérite deux mots d’explication.
nieuwe tegenstelling, die enige verduidelijking verdient.
□ Le premier : La terrasse est encore répertoriée dans les "abords"
O Ten eerste beschouwt men een terras nog steeds als behorend
qui échappent à la mission de l’architecte. Elle sera construite
tot de "directe omgeving" van het huis en die maakt geen deel
"plus tard" Ittrsque les fonds, toujours trop justes, se seront ren
van de opdracht van de architect uit. De bouw van een terras
floués un tant soit peu. Ce faisant, le gros oeuvre de l’habitat igno
wordt "tot later" uitgesteld wanneer de (helaas veelal te krappe)
re la terrasse qui viendra s’y griffer.
middelen weer een beetje aangegroeid zijn. Bijgevolg is er in de ruwbouw van de woning niets voorzien voor het terras, dat er later zal worden aan toegevoegd.
□ Le second : Quel que soit le moment de sa construction, la ter rasse est conçue comme un élément reposant sur un support con tinu formé du sol en place ou rapporté et c’est de là que vien nent une grosse partie des problèmes. Si, depuis des siècles, la stabilité d’une bâtisse a toujours été le fait d'une fondation enter rée, appuyée sur bon sol, c’est que l’expérience, tout aussi an cienne, a prouvé que cette pratique était la seule efficace.
□ Ten tweede wordt het terras - ongeacht het moment waarop het wordt gebouwd - als een element beschouwd, dat op een doorlo pende (al dan niet aangevoerde) grondpartij rust en daar begin nen de problemen. Aangezien men reeds eeuwenlang met een ondergrondse fundering op stevige bodem werkt om een ge bouw voldoende stabiliteit te geven, mag men toch aannemen dat de eeuwenoude ervaring geleerd heeft dat dit de enige doeltref fende manier is.
38
Les avatars des constructions posées à même
Zoals duidelijk uit de tekeningen hiernaast
le sol, résultent de l'instabilité même de ce
blijkt, zijn de lotgevallen van constructies die
support qu’un simple coup d’oeil sur les cro
rechtstreeks op de grond werden gebouwd,
quis ci-contre fait comprendre.
te wijten aan het feit dat deze grond onvol doende stabiliteit biedt.
A. Par le jeu des fouilles et du charroi des engins de chantier (de plus en plus lourds), le sol naturel est déjà perturbé et sa por tance devient variable. La fondation étant
A. De graafwerken en de bewegingen van de (steeds zwaardere) bouwmachines ver storen de natuurlijke toestand van de bo dem waardoor ook zijn draagvermogen
légère à très légère sous prétexte, cor
verandert. In de (overigens correcte) ver
rect d’ailleurs, d’une sollicitation insigni fiante, la terrasse suit les tassements dif
onderstelling dat de belasting op een ter ras verwaarloosbaar is, wordt slechts een
férentiels du sol et des remblais.
lichte tot zeer lichte fundering aange bracht met als gevolg echter dat het de bodembewegingen volgt.
B. Si la terrasse est en déblai et un draina
B. Wanneer het terras verdiept wordt aan
ge efficace n’est pas prévu (cas classi
gelegd en er (zoals meestal het geval is)
que), l’extrémité va se trouver sur un sol
geen afdoende afwatering wordt voor
subissant des mouvements d’eau impor
zien, dan zal het terrasuiteinde zich op
tants.
een bodem bevinden, waarin aanzienlij ke waterverplaatsingen optreden.
C. Sur remblai, Ie tassement ne peut être
C. Wanneer het terras verhoogd wordt aan gelegd, zal er onvermijdelijk een onge
que différentiel.
lijkmatige zetting optreden.
D. Et quand bien même le sol serait vierge et la fondation correcte, le jeu des in tempéries interviendra ici comme sur les
D. Zelfs wanneer het terras op een onge repte bodem en een correcte fundering wordt aangelegd, dan zal het toch aan de
revêtements routiers qui - on l’oublie trop
speling van het weer worden blootge
souvent - bougent !
steld, net als de bestratingen overigens, die ook bewegen (wat men al te vaak ver geet !).
E. La construction ultérieure d’une véran da, étape de plus en plus fi"équente. se
E. Wanneer men later een veranda bouwt (wat momenteel erg "in" is) dan kan het
satisfera ou non de la terrasse comme sol
terras als vloer dienst doen maar zelfs
mais aura besoin d’une fondation qui,
wanneer dat niet zo is, zal men toch een
nouvelle, se tassera différemment de cel
nieuwe fundering moeten aanbrengen en
le de la bâtisse en place.
die zal zich anders zetten dan deze van het bestaande gebouw.
* * *
* * *
En somme, tout le problème provient du fait
Kortom, het hele probleem spruit voort uit het feit dat het terras doorheen de jaren stil
qu’insidieusement la terrasse a changé de fonction au cours des dernières années. Elle n'est plus l'aire "en dur", destinée princi
aan een andere functie is gaan vervullen. Het is niet langer zomaar een "verharde zone"
palement à éviter les pieds sales au retour des sorties utilitaires ou autres, à désherber
achteraan het huis om te vermijden dat men
une fois l’an et balayer une fois par semai
één maal per week moet worden schoon
ne.
geveegd en één maal per jaar van alle on
met vuile voeten binnenstapt en die slechts
kruid wordt ontdaan. Elle est devenue le living n“ 2, celui d’été, dont on veut profiter au maximum et qui se doit d’offrir les mêmes qualités de sol que
Het terras is een living nr. 2 voor de zomer periode geworden waarvan men zoveel mo gelijk wil genieten en de vloer aan dezelfde
le carrelage du living intérieur. Elle devien dra, si la fortune sourit, le sol de la véran
eisen als deze in living nr. 1 moet voldoen. En wanneer de beurs het toelaat, wordt het
da, le living n° 2 de toute l’année et que l'on baptisera "jardin d’hiver".
zelfs de vloer van de veranda, de living nr. 2 voor het hele jaar, die men dan "winter tuin" doopt.
59
IA SOLUTION ?
DE OPLOSSING ?
Elle découle d’elle-même de la fonction actuelle de la terrasse, telle
Die vloeit voort uit de huidige functie van het terras, zoals we ze
qu’elle vient d’être définie. Pour être aussi stable et susceptible d’une
zoéven hebben omschreven. Om even stabiel, precies en nauwkeu
égale précision et finition que celui d’un living, le revêtement de
rig afgewerkt te kunnen zijn als in een living moet ook deze bedek
cette terrasse doit également reposer sur un plancher conçu et exé
king op een aangepaste vloer rusten, die samen met de ruwbouw
cuté comme tel dans le gros oeuvre de l'habitat dont il fera partie
van de woning in kwestie moet worden ontworpen en uitgevoerd
intégrante (Fig. 1).
(Fig. 1).
Côté budget, Ie type de plancher s’impose également de lui-même : il sera le fait d’éléments préfabriqués, armés ou précontraints qui
Wat het budget betreft, ligt ook de keuze van het vloertype voor de hand : geprefabriceerde vloerelementen van voorgespannen of ge
seront mis en oeuvre comme leurs frères des planchers intérieurs.
wapend beton, die samen met hun broertjes voor de binnenvloeren worden geplaatst.
COMMENTAIRES DES FIGURES DE LA PAGE CI-CONTRE
COMMENTAAR BIJ DE TEKENINGEN OP DE BLADZIJDE HIERNAAST
Fig. 1 Schéma général de la solution proposée
Fig. 1 Algemeen schema van de voorgestelde oplossing
Côté habitat, le mur de fondation étant généralement conçu en blocs de 29 cm, l’appui des éléments du plancher de terrasse (rond rou
Aan de woningzijde wordt de funderingsmuur over het algemeen in
ge) induit le problème assez délicat du support du parement, étant donné les mouvements thermiques importants que ce plancher ex
den opgelegd, ontstaat een delicate situatie voor de ondersteuning van het dagvlak (rode stip), rekening houdend met de aanzienlijke
blokken van 29 cm uitgevoerd ; wanneer de vloerelementen hier wor
térieur risque de subir. Le risque de dégât n’est pas très important
thermische bewegingen die de buitenvloer dreigt te ondergaan. Het
et peut être annulé soit par un intercalaire du type néoprène, soit
risico voor beschadiging is niet groot en kan worden voorkomen
par une modification du mur porteur, solution plus conventionnelle
door het aanbrengen van een neopreen-verbinding. Als een meer
et, ce faisant, plus rassurante, développée ci-après.
conventionele, en dus zekerder, oplossing kan de uitvoering van de dragende muur worden aangepast zoals hierna wordt beschreven.
Fig. 2 Quelques variantes, options et détails
Fig. 2 Enkele varianten, opties en details
2A. Appui plus conventionnel du plancher de terrasse sur Ie mur
2A, Een meer conventionele oplegging van de terrasvloer op de dra
porteur de l’habitat, soit en concevant ce dernier en blocs de 39 sur
gende muur van de woning hetzij door deze laatste over de gehele
toute sa hauteur,
hoogte in blokken van 39 cm uit te voeren,
2B. soit en limitant cette épaisseur à un corbeau constitué des 2 lits
2B, hetzij door deze dikte enkel te gebruiken voor een kraagsteen
supérieurs (creux des blocs comblés de béton) à condition que le
bestaande uit de twee bovenste bedden (de holten van de blokken
plancher porteur intérieur prenne appui sur le mur en question et
worden met beton gevuld) op voorwaarde dat de dragende binnen
équilibre ainsi le moment de basculement résultant de cette solu
vloer op de muur steunt en aldus het kipmoment voortvloeiend uit
tion.
deze oplossing opvangt.
2C. Côté jardin, l’appui d’extrémité du plancher peut être le fait d’un muret sur semelle ou d’une tranchée comblée de béton. Dans
2C. Aan de tuinzijde kan het vloeruiteinde op een muurtje met voet of op een met beton aangevulde sleuf worden opgelegd. In beide
les 2 cas. il est souhaitable (mais pas indispensable) que cette extré
gevallen is het wenselijk (maar niet onontbeerlijk) dat dit vloeruit
mité soit libre de se déplacer par effet thermique pour que l’autre
einde zich onder invloed van de thermi.schc bewegingen vrij kan
extrémité (côté habitat) demeure fixe. Par contre, il est indispen
verplaatsen zodat het andere vloeruiteinde (aan de woningzijde) on
sable que le remplissage entre l’about du plancher et tout autre élé
bewegelijk blijft. Het is daarentegen wel onontbeerlijk dat de aan
ment suppt)rté par cette même fondation (bordure, filet d’eau, mur,
vulling tussen het vloereinde en ieder element dat op dezelfde fun
muret,...) soit exécuté en matériaux résilients : polystyrène en fond
dering rust (boordsteen, watergrcppel, muur, muurtje,...) uit mee gevend materiaal bestaat : polystyreen in de ondergrond en een elas
et joint élastique en surface (points rouges sur le schéma).
tische voeg aan de oppervlakte (zie rode stippen op de tekening). 2D. La solution du plancher-porteur trouve justification complémen
2D. De oplossing van een dragende vloer is zeker verantwoord in
taire dans le cas de la terrasse en déblai où la fondation supportera
het geval van een verdiept aangelegd terras waar de fundering ook
également le mur de soutènement, aisément drainable via le vide
de keermuur zal dragen en de holte onder de vloer voor de nodige
sous plancher, ainsi qu’en remblai où ce même vide pourra être ex
afwatering zorgt maar ook voor het verhoogd aangelegd terras waar
ploité pour mille et un usages dont le rangement ou l’entreposage
diezelfde holte kan worden gebruikt voor het stapelen of opbergen
qui font toujours défaut (cfr. les abris de jardin !).
van de duizend en één dingen waarvoor er steeds plaats te kort is (cff. tuinhuisjes!).
ET LE PRIX DANS TOUT CELA ?
WAT MOET DAT ALLES KOSTEN ?
Pour peu que les travaux fassent panie du gros oeuvre global de
Voor zover deze werken samen met de ruwbouw van de woning
l’habitat, les postes de cette construction sont ceux du gros oeuvre
worden uitgevoerd, stemmen de kosten in bedrag en berekening
classique et chiffrables comme tels.
met deze van de klassieke ruwbouwwerken overeen.
Dans Thypothèse d’un terrain plat et dans Ie cas le plus défavorable
Nemen we het voorbeeld van een vlak terrein en een dragende muur
d’un mur porteur de la maison, épaissi sur toute sa hauteur de cave,
van de woning met eenzelfde grotere dikte over de hele hoogte van
le compte s’établit comme suit :
de kelder, dan levert dit de volgende berekeningen op :
- Supplément de fouille pour mur de 39 en place de 29 cm et fouille nouvelle pour fondation d’extrémité: 0,6 m’ soit 250 FB/m‘;
- bijkomende graafwerken voor de muur met blokken van 39 in plaats van 29 cm en voor de fundering aan het andere uiteinde : 0,6 m* of 250 BEF/m';
- Maçonnerie et béton de fondation. Supplément pour mur de cave et totalité du support d’extrémité: 0,50 m’ x 5.000 FB/m^ soit 2.500 FB/m'.
- bijkomend metselwerk en funderingsbeton voor de keldermuur en de gehele ondersteuning van het andere vloereinde : 0,50 m’ x 5.000 BEF/m^ = 2.500 BEF/m'.
Ces 2 postes ramenés à une portée moyenne de 4,5 m, conduisent à un coût de fondation d’environ 600 FB/m^ de plancher.
Voor een gemiddelde draagwijdte van 4,5 m bedragen de fundcringskosten voor deze twee posten ongeveer 600 BEF/m^ vloer.
Le plancher préfabriqué en béton coûtant environ 1,400 FB/m^ pla
Wanneer men weet dat een geprefabriceerde betonnen vloer (plaat sing inbegrepen) ongeveer 1.400 BEF/m^ kost, dan brengt dat het
cé, porte le total "Structure de terrasse" aux alentours de 2.000 FB/ m^, hors 'l’VA et honoraires.
totaal "Terrasstruktuur" op ongeveer 2.000 BEF/m^ (exclusief BTW en erelonen).
61
PAS CHER POUR PAS MAL D’AVANTAGES
-
NIET ZO DUUR VOOR EEN HELEBOEL VOORDELEN -
A la conception
Bij het ontwerp • U krijgt de waardevolle medewerking van een architect, die voor
• L’assistance précieuse de l’architecte qui concevra correctement les appuis de ce plancher et les détails techniques afférant à l’étan
een correct ontwerp zorgt van de opleggingen van de vloer en de technische details m.b.t. de dichtheid aan de woningzijdc en
chéité, côté habitat, et à l’écoulement des eaux, côté jardin.
de afwatering aan de tuinzijde. • Deze post wordt in de globale ruwbouwkosten opgenomen het
• L’introduction de ce poste dans le global du gros oeuvre, d’où garantie de l’entreprise et estimation précise et contrôlable des
geen de waarborg van de aannemer en een nauwkeurige en con troleerbare raming van de hoeveelheden en de kosten garan
quantités et des coûts.
deert.
-
A l'exécution
- BiJ de uitvoering
• Terrassements et mouvements des terres opérés en une seule phase par les engins performants.
• Alle graafwerken kunnen in één moeite door speciale machines
• Mise en oeuvre par les corps de métiers compétents, disposant
• De plaatsing gebeurt door vakmensen met aangepast materieel
worden uitgevoerd.
du matériel adéquat et contrôlés par l’architecte.
-
A l'utilisation
en onder het toezicht van de architect.
- Bij het gebruik
• Stabilité parfaite.
• Perfekte stabiliteit.
• Support pouvant recevoir tous les revêtements, y compris les car
• Geschikt voor alle bekledingen - ook met tegels zoals de dunne
relages (voire les carreaux minces non gélifs du type intérieur),
vorstvaste tegels voor binnen - op een licht hellend oppervlak
posés à pente faible (que la stabilité seule autorise), solution as
(dat enkel mogelijk is bij een goede stabiliteit) voor een goed
surant le confort d’utilisation et l’hygiène par simple lavage.
gebruikscomfort en een gemakkelijk onderhoud.
• In afwachting van de definitieve keuze van de vloerbekleding biedt
• Possibilité d’utilisation du plancher brut en solution provisoire (mais correcte) avant choix et exécution du revêtement.
deze vloer een voorlopige (maar correcte) oplossing.
• Wanneer later een veranda wordt geplaatst, is de stabiliteit van
• En cas de véranda ultérieure, garanties de stabilité tant du sol que de la structure.
-
de bodem én de structuur verzekerd.
Economies ultérieures à prendre en compte dans le débours initial
-
Tevens spaart U reeds kosten uit voor eventuele latere werken
• Frais de fondation d’une terrasse sur terre-plein.
• De kosten voor een fundering voor een terras in ophoging.
• Frais de fondation des murets de soutènement, murs pare-vent
• De kosten voor de keermuurtjes, muren ter afscherming voor de
OU
pare-vue, structure de véranda etc...
RESUME DE L’ARTICLE :
wind of van de privacy, structuur van de veranda, ...
CONCEVOIR LA TERRASSE COMME LE PLANCHER D’UN
SAMENVATTING VAN HET ARTIKEL: ON’I’WERP EEN TERRAS OP DEZELFDE MANIER ALS EEN VLOER
SECOND LIVING
VAN EEN TWEEDE LIVING
J.M. HUBERTY
J.M. HUBERTY
* * >(<
* * *
Sans aucune relation avec ce qui précède.
Zonder enig verband met de voorgaande tekst.
Le personnage de la page ci-contre, compagnon de longue date du susnommé, prend sa retraite et quitte définitivement le monde du ciment et de ses dérivés.
Het personnage op de bladzijde hiernaast, die jarenlang de trouwe gezel van de voormelde persoon is geweest, gaat met pensioen en verlaat definitief de wereld van het cement en aanverwanten.
Pour assurer ses vieux jours et pourquoi pas faire enfin fortune, il a procédé à une étude de marché et conclu à une seule voie de rentabilité grasse et garantie :
Om in zijn oude dag te voorzien - en, wie weet, misschien eindelijk fortuin te maken - heeft hij een marktstudie uitgevoerd, waaruit is gebleken dat de...
la culture des navets, rien que des navets, et toujours des navets. Souhaitons lui "bonne chance'
62
rapenteelt de enige zekere weg naar de grote rijkdom is. Laten wij hem "veel geluk" toewensen.
64
TUYAUX EN BETON
BETONBUIZEN
1ère partie
Deel 1
INTRODUCTION
INLEIDING
Dans notre pays, chaque maison est raccordée à l’électricité,
In ons land is zowat ieder huis op het elektriciteits-, water-
à l’eau courante, à la télédistribution et dans la majorité des
leidings- en televisiedistributienet en in de meeste gevallen
cas aux égouts. Sous chaque me passe un tuyau d’évacua
ook op de riolering aangesloten zodat er onder iedere straat
tion en béton. Sans que nous les voyons, ils sont indisso
wel een betonnen afvoerbuis ligt. We zien ze misschien niet,
ciables de notre mode de vie. Ils rendent nos villes et mai
maar betonbuizen zijn uit ons leven niet meer weg te den
sons propres, saines et agréables à vivre ; nous allons donc
ken. Zij zorgen er immers voor dat het proper, gezond en aan
un peu nous attarder sur ces artisans, trop souvent mécon
genaam leven is in onze woningen en steden. Hun bijdrage tot
nus, de notre confort.
ons modem comfort wordt echter al te vaak miskend, vandaar dat wij er hier wat mimer aandacht willen aanbesteden.
Ces réseaux d’égouttage récoltent l’eau de nos habitations,
Het afvoernet vangt ons huishoudelijk en industrieel afval
les eaux de pluie et les eaux industrielles pour, dans une
water alsook het regenwater op om het (in het beste geval)
situation idéale, les amener épurées à la rivière. A l’inverse,
gezuiverd temg naar de rivier te loodsen. Omgekeerd zor
les tuyaux en béton peuvent aussi amener l’eau potable à
gen betonbuizen er ook voor dat er drinkwater uit onze kra
nos robinets. C’est ainsi que plus de 50 000 km de canalisa
nen stroomt. Niet verwonderlijk dus dat er in België meer
tions en béton sont enfouis dans notre sol national et que
dan 50 000 km betonleidingen onder de grond liggen en
chaque année, 1500 km de nouveaux tuyaux sont posés.
dat er jaarlijks 1 500 km nieuwe leidingen worden gelegd.
Le champ d’application des tuyaux en béton est large et ne
Het toepassingsgebied van de betonbuizen beperkt zich geens
se limite pas à l’égout classique ; canalisation d’eau pKJtable,
zins tot de klassieke riolering maar is zeer uitgebreid en om
canalisation sous pression, tuyaux de drainage viennent com
vat ook drinkwaterleidingen, dmkleidingen en draineerbui-
pléter la panoplie des emplois usuels.
zen.
Pour remplir correctement leur fonction, il est indispensable
Gezien de fiinctie die zij vervullen en de installatiekosten moe
que ces tuyaux soient étanches et, vu le coût de leur instal
ten deze buizen waterdicht én voldoende duurzaam zijn.
lation, qu’ils aient une durabilité suffisante. Précisons d’em
Dankzij hun intrinsieke kwaliteiten voldoen betonbuizen ruim
blée que de par leurs qualités intrinsèques, les tuyaux en
schoots aan deze eisen.
béton répondent largement aux exigences en matière d’étan chéité et de durabilité. Actuellement, la modernisation des techniques de fabrica
De moderne fabrikagetechnieken maken immers een perfec
tion permet un dosage parfait du ciment et des granulats ;
te dosering van het cement en het toeslagmateriaal mogelijk
un compactage optimal du béton assure une étanchéité par
en de optimale verdichting van het beton zorgt voor een per
faite des tuyaux. Des systèmes de contrôle de plus en plus
fecte dichtheid van de betonbuizen. De steeds strengere con
performants permettent d’assurer une production de qualité
trolesystemen verzekeren daarenboven een constante kwali
constante, le plus souvent d’ailleurs récompensée par l’oc
teit van de productie, die meestal met de toekenning van
troi du label BENOR.
het BENOR-label wordt beloond.
65
TYPES DE TUYAUX EN BETON
BUISTYPES
Pour répondre économiquement aux diverses applications et
Otn op een economische manier aan de verschillende be
sollicitations rencontrées dans la pratique, les tuyaux en bé
hoeften en belastingen te kunnen beantwoorden, volstaat één
ton ne sont pas tous d’un même et unique type.
type uiteraard niet.
Selon les matériaux employés et l’usage auquel ils sont des
Naargelang van het materiaal en de beoogde toepassing, kan
tinés, on peut distinguer les principaux types de tuyaux en
men de volgende types betonbuizen onderscheiden :
béton suivants : 66
- les tuyaux en béton non-armé: c’est de ce type que se pré sente la majorité des tuyaux d’égouttage ;
- ongewapend-betonbuizen : rioolbuizen zijn meestal van dit type;
- les tuyaux renforcés de fibres d’acier : de par la présence
- met staalvezels versterkte betonbuizen : de vezels zorgen
des fibres, ils sont à même de résister à des sollicitations
ervoor dat deze buizen aan grotere uitwendige belastingen
extérieures plus importantes. Ils présentent une ductilité
kunnen weerstaan ; de duktiliteit ligt hoger dan bij de on
supérieure à celle des tuyaux non armés ; ils nécessitent
gewapend-betonbuizen en dus zijn lagere veiligheidscoëf
donc des coefficients de sécurité inférieurs. Ce type de tuyau
ficiënten nodig ; dit huistype kan een economisch alterna
peut être une alternative économique au tuyau en béton
tief zijn voor de klassieke gewapend-betonbuis tot 0 900
armé classique, jusqu’au diamètre de 900 mm ;
mm ;
Confection des cages d’armatures
Aanmaak van de wapeningskorven
- les tuyaux en béton armé: ces tuyaux sont surtout utilisés
- gewapend-betonbuizen : deze buizen worden meestal voor
pour des diamètres supérieurs ; l’armature en acier est pri
grotere diameters gebruikt ; de stalen wapening wordt bij
se en considération dans le calcul de la résistance propre du
de berekening van de eigen sterkte van de buis in aanmerking
tuyau et permet de reprendre les contraintes de traction ;
genomen en laat toe de trekspanningen op te nemen ;
- les tuyaux en béton précontraint : alors que les types pré
- buizen van voorgespannen beton : terwijl de vorige types
cédents se limitent aux écoulements libres, ces tuyaux sont
uitsluitend voor vrije afvoer worden ingezet, is dit type bij
particulièrement destinés aux conduites sous pression. Ils
zonder geschikt voor drukleidingen aangezien zij een maxi
acceptent des pressions maximales de service de l’ordre de
male bedrijfsdruk tot 20 bar aankunnen ;
20 bars ; - les tuyaux à âme-tôle : de par leur coût, ils sont réservés à
- buizen met plaatstalen kern : gezien de kostprijs worden
des réalisations exigeant une étanchéité parfaite. Celle-ci
zij enkel voor projecten ingezet, die een absolute dicht
est assurée par l’âme en tôle du tuyau et par des joints
heid vergen ; daarvoor zorgen de plaatstalen kern en de
soudés. De même que les tuyaux précontraints, ils offrent
gelaste verbindingen ; zoals de buizen van voorgespannen
une grande résistance et une rigidité importante ;
beton bieden zij een hoge sterkte en een grote starheid ;
- les tuyaux perforés ou poreux : ce sont les opposés des
- geperforeerde of poreuze buizen : dit zijn de tegenhangers
autres tuyaux, ils sont volontairement non étanches et sont
van de voorgaande huistypes ; zij zijn gewild doorlatend
utilisés pour le drainage.
en worden voor de drainage gebruikt.
67
En Belgique, seuls les trois premiers types de tuyaux sont
In België zijn alleen de eerste drie huistypes genormali
normalisés. 11 s’agit des tuyaux à écoulement libre que l’on
seerd. Het betreft de buizen voor vrije afvoer, "buizen zon
dénomme "tuyaux non soumis à pression interne".
der inwendige druk" genoemd.
1.
1.
Les tuyaux en béton non-armé
Ce sont les tuyaux les plus courants. De forme circulaire ou
Ongewapend-betonbuizen
Dit is het meest voorkomende huistype. Het uitgebreide gam
ovoïde, avec ou sans embase, leur large gamme leur permet
ma met zowel cirkelvormige als eivormige buizen, met of zon
de couvrir la majorité des besoins usuels. Leur longueur va
der ligvlak komt aan de meest gangbare behoeften tege
rie de 1 à 2.5 m et leur diamètre est compris entre 300 mm
moet. De lengte varieert van 1 tot 2.5 m en de diameter gaat
et 1000 mm. Ils sont caractérisés par une résistance donnée
van 300 mm tot 1 000 mm. Voor iedere diameter geldt een
pour chaque diamètre. Ils répondent à la norme NBN B 21-
specifieke sterkte en de buizen beantwoorden aan de norm
011.
NBN B 21-011.
2.
2.
Les tuyaux circulaires en béton armé
Cirkelvormige buizen van gewapend-beton
Ces tuyaux sont semblables au type précédent mais par la
Dit type gelijkt sterk op het voorgaande maar dankzij de wa
présence des armatures, leur résistance mécanique augmen
peningen hebben deze buizen een hogere mechanische sterk
te et leur diamètre peut atteindre 3200 mm. Pour ces tuyaux,
te en kan hun diameter tot 3 200 mm gaan. Er gelden twee
il existe deux classes de résistance : les séries 90 et 135, va
sterkteklassen : de reeksen 90 en 135 ; deze waarden stem
leurs qui correspondent à la charge de rupture (exprimée
men overeen met de breuklast (uitgedrukt in kN) van een
en kN) d’un tuyau ayant un diamètre intérieur de 1 mètre et
buis met een inwendige diameter van 1 m en een nuttige
une longueur utile de 1 mètre. Ils répondent à la norme NBN
lengte van 1 m. De buizen beantwoorden aan de norm NBN
B 21-501.
B 21-501.
Essai d’écrasement
VerbrijzeUngsproef
68
3.
Les tuyaux circulaires en béton renforcé de fibres d’ader
3.
Met staalvezels versterkte cirkelvormige betonbuizen
Ces tuyaux sont normalisés jusqu’au diamètre 900 pour les
Deze buizen zijn tot 0 900 genormaliseerd voor de sterkte-
classes de résistance 90 et 135. Ils se réfèrent à la norme
klassen 90 en 135. Zij beantwoorden aan de norm NBN B
NBN B 21-502.
21-502.
Remarquons par ailleurs que la nouvelle version de la NBN B 21-502 est disponible à l'IBN et que les NBN B 21-011 et -501 sont en cours de réactualisation. Les valeurs reprises dans cet article proviennent des derniers projets de nor mes.
Wij maken er onze lezers attent op dat de nieuwe versie van de NBN B 21-502 bij het BIN verkrijgbaar is en dat de NBN B 21-011 en -501 momenteel worden herzien. De waar den die wij in dit artikel vermelden, zijn de waarden van de laatste normontwerpen.
Tuyaux de fonçage
Persbuizen
Du point de vue de leur mise en oeuvre, la pose de la quasi
In haast alle gevallen worden de buizen aangelegd middels
totalité des tuyaux se réalise à ciel ouvert, par l’intermédiai
het graven van een sleuf. Wil men dit vermijden, dan kan
re d’une tranchée. Un autre type de tuyaux permet de pal
dat door het gebruik van persleidingen ; zij onderscheiden
lier à cette nécessité; ce sont les tuyaux de fonçage. Ils peu
zich enkel van de voormelde huistypes door hun specifieke
vent être indifféremment de l’un ou l’autre type précité et
plaatsingswijze. Zoals hun naam het doet vermoeden, wor
ils ne se caractérisent que par leur mise en oeuvre. En effet,
den zij in de grond geperst en niet in een sleuf geplaatst.
ils ne sont pas posés dans une tranchée mais comme leur
Aangezien hun buitenoppervlak bijgevolg zo uniform moge
nom l’indique, ils sont foncés c’est-à-dire, poussés dans le
lijk moet zijn, worden zij zonder uitwendige kraag gefabri
sol. De ce fait, leur surface extérieure doit être aussi uni
ceerd.
forme que possible, ce qui, dans la pratique, se traduit par l’absence de collet extérieur.
L’aspect extérieur des tuyaux est en général celui du béton
Het uitzicht van binnen-en buitenwand van de betonbuizen
décoffré, tant sur la face extérieure que sur la face intérieu
is meestal dat van ontkist beton. In sommige gevallen, zoals
re. Cependant, certaines eaux contenant des effluents agres
vooral bij industrieel afvalwater, bevat het water aggressieve
sifs, d’origine essentiellement industrielle, peuvent présen
stoffen die zuurvormend kunnen werken. Naargelang van de
ter un comportement acide. Selon le type d’agressivité, le
aggressiviteit kan het klassieke cement worden vervangen door
ciment classique peut être remplacé par un ciment résistant
een sulfaatbestendig cement (HSR-cement) of kan de bin
aux sulfates (ciment HSR), soit les tuyaux en béton peuvent
nenwand met PVC of LDPE-lining worden bekleed terwijl op
être recouverts sur leur face intérieure de protection de type
de buitenwand een anti-corrosiemiddel wordt aangebracht.
PVC ou de type LDPE-Lining et sur leur face extérieure d’un
Op die manier komt het water niet meer in contact met het
revêtement anti-corrosion. De cette manière, l’eau n’est plus
beton en is, ongeacht de pH van het water, de duurzaam
en contact avec le béton et la durabilité de la conduite est
heid van de leiding verzekerd.
assurée quelque soit le pH de l’eau.
69
CARACTERISTIQUES DES TUYAUX EN BETON
KENMERKEN VAN BETONBUIZEN
Les tuyaux en béton sont fabriqués à base de ciment, de sa
Betonbuizen worden vervaardigd op basis van cement, zand,
ble, de granulats et d’eau. Ceux-ci sont mélangés, mis en pla
toeslagmateriaal en water. Deze bestanddelen worden ge
ce et compactés de manière à obtenir un matériau homo
mengd, gestort en verdicht teneinde een homogeen materi
gène. Il s’agit donc d’un matériau naturel. Après durcisse
aal te bekomen. We hebben dus met een natuurlijk materiaal
ment, ces tuyaux ont bien évidemment les qualités habituel
te doen. Na verharding hebben deze buizen vanzelfsprekend de
les de résistance et de durabilité des bétons.
gebruikelijke sterkte en duurzaamheid van het beton.
Dans Ie cas particulier des tuyaux en béton, on peut relever
De voornaamste kenmerken van betonbuizen kan men als
les principales caractéristiques suivantes :
volgt omschrijven :
- tuyaux rigides : le béton étant en pratique un matériau in
Betonbuizen zijn star. Aangezien beton een onvervorm-
déformable, sa résistance propre assure la stabilité de la
baar materiaal is, verzekert zijn eigen sterkte de stabiliteit
conduite. Contrairement aux tuyaux non rigides (PVC, amiante-
van de leiding ; in tegenstelling tot niet-starre buizen (PVC,
ciment,...), sa stabilité et donc la section utile d’écoule
asbestcement,...) zijn de stabiliteit en de natte doorsnede
ment ne dépendent pas de l’effet de voûte. Un tuyau rigi
niet van de gewelfwerking afhankelijk. Een starre buis is
de est aussi indéformable et donc quelles que soient les
even onvervormbaar en bijgevolg blijft de doorsnede, on
sollicitations extérieures, sa section reste constante jusqu’à
geacht de uitwendige belastingen, onveranderd tot de breuk-
la charge de rupture ;
last.
- Ie béton étant un matériau stable, ses propriétés ne chan
Beton is een stabiel materiaal, waarvan de eigenschappen
gent pas. En particulier, les tuyaux en béton ne sont pas
niet veranderen en betonbuizen in het bijzonder zijn in de
victimes du fluage au cours des années ; au contraire, la
loop der jaren niet aan kruip onderhevig. Integendeel, de
résistance du béton et son module de Young (E) s’accrois
sterkte van het beton en de elasticiteitsmodulus (E) ne
sent au fil des ans. Un même tuyau ne se plie donc pas et
men met de jaren toe. Zo’n buis zal dus niet plooien en de
sa section intérieure reste constante. De cette manière, ils
inwendige doorsnede blijft constant zodat tot in het on
assurent un écoulement optimal dans la conduite pour
eindige der dagen een optimale afvoer wordt verzekerd.
l’éternité;
- les tuyaux en béton résistent à l’usure : l’effet d’abrasion
- Betonbuizen zijn slijtvast. Bij snelheden beneden 10 m/s is
est insignifiant pour des vitesses inférieures à 10 m/s. Au
het afelijteffect verwaarloosbaar. Bij hogere snelheden neemt
dessus de cette valeur, il croît selon le cube de la vitesse.
de afslijting met de derde macht van de snelheid toe. Bij
De ce fait, il est conseillé de ne pas dépasser des vitesses
gevolg is het aanbevelenswaardig om snelheden boven
de l’ordre de 20 m/s, ce qui ne pose guère de problèmes
20 m/s te vermijden, hetgeen in de praktijk weinig proble
dans la pratique ;
men oplevert.
- les tuyaux en béton sont étanches : en effet, la perméabi
- Betonbuizen zijn waterdicht. Rekening houdend met de lage
lité naturelle du béton étant très faible, on peut considérer
natuurlijke doorlatendheid van beton mag men het water-
que les pertes en eaux sont nulles. L’essai d’étanchéité des
verlies als nihil beschouwen. De dichtheidsproef op beton
tuyaux s’effectue sous une pression de 10 bars, valeur qui
buizen wordt uitgevoerd bij een druk van 10 bar, een waar
est nettement supérieure à celle atteinte dans la pratique.
de die beduidend hoger ligt dan deze die in de praktijk voorkomen.
De plus, on constate même une amélioration au cours du
Bovendien stelt men met de tijd een verdichting van de
temps par un effet de colmatage des micro-fissures et des
haarscheurtjes en de bestaande poriën vast zodat de dicht
pores existants.
heid er nog op verbetert.
L’étanchéité entre les tuyaux est assurée par des joints en
Voor de dichtheid tussen de buizen zorgen de compacte
élastomère compact répondant aux prescriptions de la NBN
elastomeerringen, die aan de voorschriften van de NBN T
T 32-002. La tendance actuelle est d’insérer ces anneaux à
32-002 beantwoorden. Momenteel bestaat er een tendens
la fabrication et donc de les rendre solidaires des tuyaux.
om deze ringen tijdens de fabricage van de buizen aan te
Cette méthode assure une mise en place correcte du joint
brengen. Op die manier zijn buizen en ringen onwrikbaar
et donc diminue les risques de mise en place défectueuse.
met elkaar verbonden en vermindert het risico van gebrek kige verbindingen bij de plaatsing.
70
Fabrication des tuyaux et contrĂ´le sous vide
Fabricage van de buizen en vacuumkontrole
- les tuyaux en béton sont relativement lourds et de ce fait,
- Betonbuizen zijn relatief zwaar en weerstaan bijgevolg goed
ils résistent bien à la poussée des forces d’Archimède. Ils
aan de Archimedische drukkracht. Zo ontstaan er onder in
évitent ainsi les déformations longitudinales des condui
vloed van de schommelingen van de waterspiegel geen ver
tes, dues aux variations de hauteur de la nappe aquifère.
vormingen van de leidingen in de lengterichting. Ook tij
De même, ils restent en place lors de la compaction des
dens het verdichten van de sleufaanvulling blijven zij mooi
terres de remblaiement (ce qui n’est pas le cas des tuyaux
op hun plaats (in tegenstelling tot kunststofbuizen, die in
en matières synthétiques qui n’ont que peu de résistance
gevolge hun eigengewicht slechts een beperkte verschui-
au déplacement due à leur poids propre);
vingfïweerstand hebben).
- Ie béton présente un faible coefficient de dilatation ther
- Beton heeft een lage thermische dilatatiecoëfficiënt
mique (0.01 mm/m/K) soit 1 mm pour un tuyau de 2.5 m
(0.01 mm/m/K), namelijk 1 mm voor een buis van 2.5 m
subissant une variation de température de 40 K ; valeur qui
bij een temperatuurschommeling van 40 K. Deze waarde is
est tout à fait négligeable et donc aisément reprise dans les joints.
volledig verwaarloosbaar en kan dus gemakkelijk in de ver
A titre de comparaison, les tuyaux en matières plastiques
bindingen worden opgevangen. Ter vergelijking : bij kunst
ont un coefficient de dilatation 6 fois plus important ;
stofbuizen ligt de dilatatiecoëfficiënt 6 maal hoger.
- une des caractéristique du béton est sa très bonne résis
- Beton heeft een grote warmteweerstand, die slechts vanaf
tance aux températures élevées ; en effet, la résistance du
een temperatuur van 400°C noemenswaardig begint af te
béton ne commence à diminuer de manière significative
nemen. Deze waarde ligt heel wat hoger dan de maximum
qu’à partir de 400°C soit largement au-dessus de la tempé
temperatuur van water bij atmosferische druk.
rature maximum de l’eau libre ;
- les chambres de visite en béton permettent de réaliser des
- Betonbuizen kan men aan betonnen inspectieputten kop
jonctions composées du même matériau que les tuyaux.
pelen zodat de hele leiding in éénzelfde materiaal kan wor
On réalise ainsi des conduites homogènes du point de vue
den uitgevoerd. Daarenboven worden de inspectieputten
des matériaux utilisés. De plus, les chambres de visite en
van beton aan de BENOR-controles onderworpen en vol
béton sont soumises aux contrôles BENOR et répondent
doen zij dus aan de nodige kwaliteitseisen.
donc aux nécessaires critères de qualité.
72
RESISTANCE CHIMIQUE
CHEMISCHE BESTANDHEID
Généralités
Algemeen
Un des composants principaux des tuyaux en béton est évi
Eén van de voornaamste bestanddelen van betonbuizen is
demment le ciment. Celui-ci a une résistance limitée aux aci
vanzelfsprekend het cement. Cement heeft een beperkte be-
des et en cas de présence prolongée en milieu très acide
standheid tegen zuren en bij een langdurig contact met een
(pH < 4), il est attaqué et se désagrège.
zeer zuur milieu (pH < 4) wordt het aangetast en desinte greert het.
L’origine de l’acide présent dans les conduites peut être ac
De aanwezigheid van zuren in de leidingen kan een toeval
cidentelle mais peut aussi avoir une origine naturelle. En ef
lige maar ook een natuurlijke oorzaak hebben. In sommige
fet, dans certaines conduites, il se forme parfois des dégage
leidingen kunnen namelijk ingevolge de ontbinding van be
ments gazeux dus aux matières en décompiosition. Ces pro
paalde stoffen gasuitwasemingen ontstaan. Deze zure Pro
duits étant acides, ils peuvent attaquer le béton et réduire
dukten kunnen het beton aantasten en aldus de doeltref
ainsi l’efficacité et la durée de vie de la conduite.
fendheid en de levensduur van de leiding verminderen.
Overzicht van de chemische reacties
Aperçu des réactions chimiques
Principe
Principe
Dans la majorité des cas, l’origine de ce phénomène est pro
In de meeste gevallen wordt dit verschijnsel veroorzaakt door
voquée par l’eau stagnante dans les conduites. Celle-ci, de
het stagnerend water in de leidingen. Door de beperkte snel
par sa très faible vitesse, permet la décantation des matières
heid van het water kunnen de stoffen in suspensie bezinken.
en suspension. Ces déchets se déposent sur le fond de la
Deze afvalstoffen zetten zich op de bodem van de leiding af
conduite et ont alors le temps d’entrer en décomposition ;
en hebben de tijd in ontbinding te treden waardoor zich H^S
ce qui pormet la formation de H^S. Celui-ci est un acide fai
kan vormen. Dit is een licht zuur dat weinig gevaar voor het
ble, peu dangereux pour le béton. Cependant, par l’inter
beton inhoudt. In contact met de lucht kan het zich echter
médiaire de bactéries, ce produit, au contact de l’air, peut
door het toedoen van bacteriën tot H2SO4 omvormen. Zwa
se transformer en du H2SO4. L’acide sulfurique étant un aci
velzuur is een sterk zuur dat het beton aantast.
de fort, il attaque le béton. Signalons en outre que la température est un des facteurs
De temperatuur is één van de voornaamste factoren, die de
principaux favorisant le développement des bactéries néces
ontwikkeling van de bacteriën, nodig voor de vorming van
saires à l’apparition du H2SO4; ainsi, leur activité est maxi
H2SO4, bevorderen ; hun werking is het sterkst bij een tem
male pKJur une température de l’ordre de 30°C et est forte
peratuur van 30°C terwijl ze beneden 18°C sterk beperkt-
ment réduite pour des températures inférieures à 18°C.
blijft.
73
La manière la plus simple de remédier à ce phénomène est
De meest eenvoudige manier om dit verschijnsel te voorko
donc de permettre un écoulement adéquat dans la condui
men is dus voor een voldoende afvloeiing in de leiding te
te. Pour cela, il faut veiller, lors du dimensionnement, à con
zorgen. Daartoe moet er bij het vastleggen van de maten met
server une vitesse minimale d’écoulement et/ou une durée
een minimale afvoersnelheid en/of een maximumduur voor
maximale de présence des eaux usées dans la conduite. De
de aanwezigheid van het afvalwater in de leiding rekening
cette manière, on évite la présence de matière en décompo
worden gehouden. Aldus kan men voorkomen, dat er zich
sition et donc la formation d’acide sulfurique.
stoffen in ontbinding in de leiding bevinden en wordt bij gevolg de vorming van zwavelzuur vermeden.
Une autre solution consiste à veiller à une aération suffisan
Een andere oplossing bestaat erin voor een voldoende ver
te des conduites ce qui appiorte de l’oxygène dans l’eau. Cet
luchting van de leidingen te zorgen zodat er zuurstof in het
oxygène a pour effet d’y diminuer la concentration d’H^S et
water wordt aangevoerd. Deze zuurstof doet de H2S-concen-
donc d’empêcher la formation de l’acide.
tratie afhemen en helpt aldus zuurvorming te voorkomen.
Précautions
Voorzorgsmaatregelen
De manière pratique, on conseillera l’emploi de ciment ré
In de praktijk wordt in geval van water met een S04'^-ge-
sistant aux sulfates pour les eaux de teneur supérieure à
halte > 400 mg aangeraden om sulfaatbestendig cement te
400 mg de 804'^. Pour les eaux plus agressives, de pH infé
gebruiken. Voor aggressiever water met een pH < 4 wordt
rieur à 4, il est recommandé de n’employer que des tuyaux
aanbevolen om uitsluitend buizen met een speciale bekle
spécialement revêtus (PVC, LDPE-lining...).
ding (PVC, LDPE-lining,...) te gebruiken.
74
CONCLUSIONS DE LA PREMIÈRE PARTIE
CONCLUSIES VAN HET EERSTE DEEL
- Les tuyaux en béton offrent une large gamme de produits
- Het uitgebreid gamma betonbuizen biedt voor ieder wel
réjjondant précisément à l’utilisation demandée. Les carac
bepaald gebruik een specifieke oplossing. De kenmerken
téristiques du béton permettent la fabrication d’un produit
van het beton maken het mogelijk om een produkt te ver
ayant des qualités de résistance, d’étanchéité et de dura
vaardigen met gekende kwaliteiten op het gebied van sterk
bilité connues. De plus, un tuyau en béton correctement
te, dichtheid en duurzaamheid. Correct gefabriceerde be
fabriqué (et par définition les tuyaux BENOR le sont) ré
tonbuizen (en BENOR-buizen zijn dat per definitie) vol
pondent largement, sans traitement complémentaire, aux
doen bovendien zonder bijkomende behandeling aan de
exigences les plus sévères en la matière.
strengste eisen terzake.
- Dans des articles suivants, nous nous attarderons sur l'as
- Een kwaliteitsprodukt afleveren houdt echter meer in dan
pect complémentaire de la fabrication d’un produit de qua
alleen de fabricage zelf. Ook de plaatsing van een leiding
lité: la réalisation de la conduite. Nous aborderons ainsi
vormt een belangrijk aspect hiervan. In de volgende arti
différents aspects concernant la pose et quelques principes
kels zullen wij derhalve verschillende faktoren en enkele
qui régissent une mise en oeuvre de qualité.
principes voor een correcte uitvoering belichten.
75
UN NOUVEAU COMPLEXE DE CINEMA A ANVERS
EEN NIEUW BIOSCOOPCOMPLEX IN ANTWERPEN
Après e.a. le Kinepolis de Bruxelles, dont nous avons traité dans notre numéro 97 d’octobre 1988, le même groupe d’investisseurs fait ériger un énorme complexe de cinéma le long de la Noorderlaan à Anvers. Cette formule de salles de cinéma, équipées des dernières inventions techniques, semble être la garantie de suc cès.
Na o.m. de Kinepolis in Brussel, waarover wij het in ons nummer 97 van oktober 1988 hadden, laat dezelf de belangengroep momenteel ook een enorm bioscoop complex langs de Noorderlaan in Antwerpen optrek ken. Blijkbaar is deze formule van up-to-date uitgerus te bioscoopzalen nu dé gegarandeerde succesformule geworden.
Dans Ie cas présent, il s’agit d’un ensemble de 22 sal les d’une capacité totale de 7.450 places. Le maître d’oeuvre n’en est certes pas à son coup d’essai, mais ce qui est remarquable ici est le délai très court au cours duquel le projet a été réalisé.
In dit geval betreft het een geheel van 22 zalen met een totale capaciteit van 7.450 zitplaatsen. De bouw heer is dus niet aan zijn proefstuk toe, maar merkwaar dig is hier wel de zeer korte termijn waarop het pro ject wordt klaargestoomd.
Entamés fin mai 1993, les travaux étaient à un tel sta de d’avancement que, le 17 octobre 1993, l’entrée cen trale avec foyer, le bâtiment technique de 4 niveaux et une aile complète contenant 12 salles furent mis en exploitation, l’entièreté du complexe devant être ache vée à la mi-décembre 1993.
De werken werden immers eind mei 1993 aangevan gen en al op 17 oktober 1993 werden de centrale in gang met foyer, het technisch gebouw met 4 niveau’s en een volledige vleugel met 12 zalen in gebruik ge nomen terwijl het volledige complex midden decem ber 1993 afgewerkt moet zijn.
Tant les salles avec leur foyer intermédiaire, que les salles de projection et le salon d’accueil et de récep tion sont entièrement exécutés en béton préfabriqué. Dans sa conception, le projet devait essentiellement te nir compte de la stabilité, des exigences acoustiques entre les salles, du volume des salles, de la diversité des portées et des surfaces inclinées destinées aux gra dins.
De zalen met tussenfoyer, projectiekamer, de ontvangst en receptiezaal, enz. zijn volledig in geprefabriceerd beton uitgevoerd. Daarbij moest vooral aandacht wor den geschonken aan de stabiliteit, de akoestische ver eisten tussen de zalen onderling, de grootte van de zalen, de verscheidenheid van de overspanningen en de hellende vlakken voor het opstorten van de gra dins.
La façade aussi est entièrement préfabriquée et tant l’aspect que l’isolation était d’une grande importance.
Ook de gevel is volledig geprefabriceerd waarbij zowel het uitzicht als de isolatie van belang is.
76
La préfabrication poussée permit l’achèvement du grosoeuvre de 2 salles complètes en une seule semaine. La pose des panneaux de façade prit environ le même dé lai. Entretemps, les gradins, la structure de toiture, la partie plane du plancher de la salle ainsi que le foyer intermédiaire furent coulés et l’entrée de la salle ter minée.
Deze doorgedreven prefabricage maakte het mogelijk om de ruwbouw van 2 volledige zalen in één week af te werken. Het plaatsen van de gevelpanelen nam on geveer evenveel tijd in beslag. Ondertussen werden ook reeds de gradins, de dakstructuur, het vlakke vloergedeelte van de zaal alsook de tussenfoyer opgestort en werd de ingang van de zaal gerealiseerd.
Pareil tour de force n’est possible que grâce au béton préfabriqué... et les investisseurs le savent!
Zo’n krachttoer is enkel met geprefabriceerd beton mo gelijk ... en investeerders weten dat!
Nos photos montrent la structure (avec surface incli née destinée aux gradins) d’une petite salle et une vue partielle du foyer terminé.
Onze foto’s tonen de structuur (met het hellend vlak voor de gradins) van een kleine zaal en een deel van de reeds afgewerkte foyer.
Bureau d’étude/Studiebureau : Architecte/Architect : Entrepreneur général/Algemeen aannemer : 78
T.A.B. - Kortrijk Groep ES°TE et/en M. Jaspers - Brussel N.V. Pieters-De Gelder - Wetteren
... En, tot Slot...
en conclusion...
*
La brique survit au béton*
De baksteen overieeft het beton*
Depuis des siècles, on utilisait exclusivement le bois ou la brique comme matériaux de construction. Jusqu'à ce siècle où l’on voulu quelque chose de neuf: le béton, les matières synthétiques, les panneaux laminés-collés...
Eeuwenlang heeft men gebouwd met uitsluitend steen en hout. Totdat men in deze eeuw iets "moderners" wilde: beton, kunststof, plaatmateriaal.
Mais que constatons-nous? Les habitations n'ont certes pas amélioré en qualité. Parfois même, au contraire.
Maar wat blijkt : de huizen werden er kwalitatief niet beter van. Soms zelfs integendeel.
Nombre de maisons récentes présentent davantage de carences techniques que celles construites traditionnel lement. La cause en est d'une part, la rapidité ave laquel le tout doit être terminé et d'autre part, la méconnaissan ce des bonnes vieilles règles de l'art. Les maisons ne sont plus construites pour plusieurs générations. Les im meubles en béton à appartements p.ex. ne doivent résister que pour la durée d’une seule vie. Après quoi, ils sont rasés.
Vele nieuwbouwhuizen vertonen meer technische gebre ken dan de traditioneel gebouwde. Enerzijds is dat een gevolg van de haast waarmee alles voltooid moet wor den, anderzijds van het gebrek aan "ouderwets" vakman schap. Huizen worden niet meer gebouwd voor de vol gende generatie. Betonnen flatgebouwen b.v. moeten maar één mensenleven meegaan. Daarna worden ze gesloopt.
Le béton est déjà en sol, un matériau douteux. Le béton est essentiellement composé de ciment de haut-fourneau (radioactif), de gravier, de sable et de quelques adju vants (parfois toxiques). Dans certains cas, il y est même ajouté des cendres volantes. Certaines personnes sem blent souffrir de problèmes de santé dus au béton.
Op zieh al is beton een bedenkelijk materiaal. Beton be staat hoofdzakelijk uit (radioactief) hoogovencement, grind, zand en enkele (soms toxische) toeslagstoffen. In som mige gevallen wordt hieraan vliegas toegevoegd. Som mige mensen blijken daarvan gezondheidsklachten te on dervinden.
Un autre désavantage du béton est qu’il se dilate par le réchauffement de la température et qu'il se rétracte en cas de refroidissement. Le béton est toujours perçu com me un matériau froid et transmet en outre tous les bruits. En outre, le béton absorbe très rapidement l’humidité et ne la diffuse que très lentement sous forme de conden sation. Au niveau de la résistance au feu, le béton est loin d'être idéal. Nombre de bâtiments en béton présen tent, après quelques années déjà, des signes de vieillisse ment. Des dépôts de poussières, des traces et de la mousse sont provoqués par la pluie et la pollution atmosphérique.
Een ander nadeel van beton Is dat het bij verwarming uit zet en bij afkoeling weer samentrekt. Beton voelt ook al tijd koud aan en geleidt zeer goed alle geluiden. Bijko mend probleem Is dat beton zeer snel vocht opneemt en het slechts heel traag in de vorm van waterdamp weer afgeeft. Ook qua brandweerstand is beton verre van opti maal. Bovendien vertonen veel betongebouwen reeds na enkele jaren tekenen van veroudering. Ten gevolge van regen en luchtbezoedeling vormen zich stofafzettingen, strepen en mos.
OU Ie catalogue des calamités que notre cher matériau in flige à notre population innocente...
*
of de catalogus van de calamiteiten die ons dierbaar ma teriaal aan de onschuldige bevolking aandoet.
79
Dans une habitation où planchers, plafonds et murs sont en béton, l’acier d'armature présent dans le béton forme une cage, qui s'apparente à la "cage de Faraday". La capacité régénératrice des habitants peut en être pertur bée. Ce phénomène - connu sous le nom de maladie Ma ginot - était déjà constaté lors de la première guerre mon diale: les soldats dans les bunkers se plaignaient e.a. de nervosité, d'insomnie et de maux dans la région du coeur. Le lobby du béton a pendant longtemps réfuté ces plain tes en arguant qu'elles étaient dues à la guerre même. Mais aussi curieux que cela puisse paraître, les plaintes se répètent dans les villes-dortoirs en béton, cette fois sous le vocable de névrosé ou de fièvre des appartements.
Zijn in een woning zowel vloeren, plafonds als wanden van beton, dan vormt het In het beton aanwezige wapeningsijzer een kooi die vergeleken kan worden met een "kooi van Faraday". Daardoor kan het regeneratievermogen van de bewonders verstoord worden. Dit verschijn sel - de zogenaamde Maginotziekte - is al bekend sinds de Eerste Wereldoorlog : soldaten die in bunkers kloegen over o.m. nervositeit, slapeloosheid en pijn in de hart streek. De betonlobby heeft dit lange tijd willen wegcij feren door te stellen dat de gezondheidsklachten te wijten wa ren aan het oorlogsgebeuren. Maar merkwaardig genoeg her halen deze klachten zich in de hedendaagse betonnen slaap steden, ditmaal onder de noemer flatneurose of flatkoorts.
•k it it
★ * ★
Nous avons repris in extenso - dans une traduction aussi fidèle que possible - cette prouesse littéraire, publiée dans
Voormeld literair gewrocht hebben wij letterlijk én volle dig overgenomen uit de week-endeditie gewijd aan "wo
l’édition du week-end, sous la rubrique "Habitat", d’un de
nen" in één van onze kranten (wij verzwijgen barmhartig
nos journaux flamands (nous tairons le titre par charité).
de titel).
Il n’est pas possible de réagir devant un tel ramassis
Op dergelijk samenraapsel van nonsens kan men uiter
d’inepties. Cet entassement d’insinuations absurdes et d’assertions non-fondées, m’a finalement bien fait rire.
aard niet reageren. Het is zo’n opeenstapeling van ab surde insinuaties en onwetenschappelijke beweringen dat ik er gewoon smakelijk mee heb gelachen. Qua journalistiek is het alleen opmerkelijk dat de bewus
Au niveau journalistique, je salue Ie talent de l’auteur qui a pu résumer, en quelques lignes, toutes les bêtises écri
te schrijver erin geslaagd is om in zo weinig lijnen al de
tes à propos du matériau béton, ces 80 dernières an
"onnozelheden", die de laatste 80 jaar over het materiaal
nées. Certains de nos membres-fabricants vont peut-être
beton geschreven werden, samen te vatten. Sommige le-
me reprocher d’avoir reproduit ce morceau choisi ("il n’y pas de fumée sans feu"). Je trouve, évidemment, qu’il
den-fabrikanten zullen mij venwijten dit stukje te hebben
est malencontreux de devoir lire de telles grossièretés
het bijzonder vervelend dit soort schunnigheden in een
afgedrukt ("waar er rook is, is er vuur"). En ook ik vind
dans un journal populaire. Quant au lecteur de "Béton",
populaire krant afgedrukt te zien. Maar ik ben er ook van
c’est un lecteur intelligent...
overtuigd dat de lezers van "Beton" volwassen zijn...
W.S.
80
W.S.
II.A./1
II.A. ELEMENTS DE CANALISATIONS FERMEES
II.A. GESLOTEN LEIDINGSELEMENTEN
1. TUYAUX EN BETON NON SOUMIS A PRESSION INTERNE
1. BETONBUIZEN ZONDER INWENDIGE DRUK
1.1.
Tuyaux circulaires
1.1.
Cirkelvormige buizen
1.1.1.
Tuyaux circulaires non-armés Tuyaux circulaires renforcés de fibres d’acier Tuyaux circulaires armés
1.1.1.
Ongewapende cirkelvormige buizen Cirkelvormige buizen versterkt met staalvezels Gewapende cirkelvormige buizen
1.2.
Tuyaux ovoïdes armés et non-armés
1.2.
Ongewapende en gewapende eivormige buizen
1.3.
Tuyaux en forme de voûte
1.3.
Buizen in gewelfvorm
1.4.
Tuyaux de drainage
1.4.
Draineerbuizen
1.4.1. 1.4.2.
Tuyaux perforés Tuyaux poreux
1.4.1. 1.4.2.
Geperforeerde buizen Poreuze buizen
1.1.2.
1.1.3.
1.1.2.
1.1.3.
2. TUYAUX EN BETON POUR CANALISATIONS SOUS PRESSION ET DE FONÇAGE
2. BETONBUIZEN VOOR DRUKEN PERSLEIDINGEN
3. PERTUIS SANS PRESSION INTERNE
3. KOKERELEMENTEN ZONDER INWENDIGE DRUK
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
II.A./2
LEGENDE
LEGENDE
1. Dimensions
1. Afmetingen
Toutes les dimensions sont données en mm. dj = diamètre intérieur hj = hauteur intérieure b| = largeur intâieure e = épaisseur de la paroi 1„ = longueur utile
Aile maten zijn in mm aangegeven d; = inwendige diameter hj = inwendige hoogte b; = inwradige breedte e = wanddikte 1^ = nuttige lengte
O)
I 1 I
11
/
\ o;
b,-
12/93 Catalogue Permanent de 1’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
II.A./3 2. Autres caractéristiques
2. Andere kenmerken
- Type d’emboîtement (voir aussi normes tuyaux) 1 = emboîtement à mi-épaisseur 2 = emboîtement à collet extérieur 3 = emboîtement mixtes (types 1 et 2)
- Verbindingstype (zie ook buizennormen) 1 = verbinding op halve wanddikte 2 = verbinding met uitwendige kraag 3 = gemengde verbinding (type 1 en 2)
- Scellement du joint E = bague en élastomère M = mortier
- Voegdichting E = ring van elastomeer M = mortel
- Embase des tuyaux * = avec et sans embase ** = avec embase pas de * = sans embase
- Ligvlak van de buizen * = met en zonder ligvlak = met ligvlak geen * = zonder ligvlak
- Tuyaux avec possibilité de recouvrement intérieur (PVC, LDPE,...): #
- Buizen met mogelijkheid van binnenbekleding (PVC, LDPE,...): #
3. Indication des caractéristiques dans les tableaux du point 1.1. par fabricant et diamètre
3. Aanduiding van de kenmerken in de tabellen van pt. 1.1. per fabrikant en per diameter
-pt. 1.1.1.
- pt. 1.1.1.
lengte: longueur:
ligvlak: embase:
ki
_
* ♦♦
î verbindingstype: type d’emboîtement:
- pts. 1.1.2. et 1.1.3.
1.2,3
- ptn. 1.1.2. en 1.1.3.
sterktereeks: série de résistance:
* = 90 ** = 90 / 135
1 lengte: longueur:
ligvlak: embase:
*u
î verbindingstype: type d’emboîtement:
1.2,3
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
II.A./4
1. TUYAUX EN BETON NON SOUMIS A PRESSION INTERNE
1. BETONBUIZEN ZONDER INWENDIGE DRUK
1.1. Tuyaux circulaires
1.1. Cirkelvormige buizen
1.1.1. Tuyaux circulaires non armés
1.1.1. Ongewapende cirkelvormige buizen
Fabrikant Fabricant Avanti Rijkevorsel Belema Heusden/Zolder Bleijko Roeselare Bonna Machelen Bovin Kortenaken BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Dauby Marchieime-au-Pont De Clercq Ed. Gent De Clercq Brugge DufTeleer Geraardsbergen Hollevoet Torhout Klaps Neeroeteren Lemaire Ottignies Lithobeton Gistel Mabegra Hotton Omnibeton Hasselt Onssels Micheroux Savelkouls Ravels E.B.A. (Aarschot) Van Cauwenbergh Rumst V.O.R. Roeselare Verhuist Tielt
Kenmerken - Caractéristiques dj = 300 dj = 400
dj = 200
d = 150
1000
2
1000
2
1000
2
1000
1000
n
3
2
2
2400
2
2400
2
2500
2
2500
2
2500
2
2000
2
2400
2
2400
2
2400
2
2400
2
2400
2
2000
2
2500
2
2500
2
2250
2
2250
2
*/#
2250
2
2/3
1000
2/3
**
1000
2
2500
2
2500
2/3 1/2
2
2000 2500
1000 2000 2500
2
2000
2
1000
2
1000 2500
1000
2
1000 2500
2
1000
2
1000 2500
2
1000 2000 2500
3 2/3 2/3
1000 2000 2500
3 2/3 2/3
1000
2
1000
2000
2
1000 2200
3
2
2500
1000
**
2400
1000
1000
1000
2
H
2/3
3
1000
1
1000
1/2
*
d: = 500
*/#
1000
#
2000 2500
1000
2
1000
2
2500
1000 2500
3 2/3
2
1000
2
2500
2
2500
2
1000 2500
3
3
**
2
1000 2500
2
*
2
2500
2
2500
2
«
2000
2
2000
2
2000
2
1000 2000
1 2
1000 2000
1 2
2000
2
1000
2200
1
*
♦
3
1000
3
2200
1
2200
1
2500
2
2500
2
2500
2
1000
2
1000
2
1000
2
1000
2
1000
2
1000
2
1000
2
1000 2500
2/3
1000 2500
2/3
1000 2500
2/3
2
1000
2
1000
2
1000
2
1000
2
1000
2
2500
2
2500
2
2500
2
2 4>
«
2
Welkenhuysen
Zonhoven
*/#
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
4i
II.A./5
1.1.1. Ongewapende cirkelvormige buizen (vervolg)
1.1.1. Tuyaux circulaires non armés (suite) Fabrikant Fabricant
Avanti Rijkevorsel Belema Heusden/Zolder Bleüko Roeselare BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Bonna Machelen Bovin Kortenaken Dauby Marchienne-au-Pont De Clercq Ed. Gent
Kenmerken - Caractéristiques dj = 700
d = 600 2
2400
2
2400
2
2400
2
2400
2
2500
2
2500
2
2500
2
2500
2
2300
2
2400
2
2400
2
2400
2
2400
2
2400
2
2250
2
2000
2
2000
2
2000
2
2000
2
2400
2
2400
2
2400
2
2400
2
2500
2
2500
2
2500
2
2500
2
2500
2
1000
1/3
1000
2/3
1000
2/3
1000
2/3
1000
2/3
2500
2
2200
2
2200
2
2200
2
2200 2500
2 2
2
2000
2
2000
*/#
**
2000 1000 2000
Klaps Neeroeteren Lemaire Ottignies Lithobeton Gistel Mabegra Hotton
*/#
**
1000
1000 2
#
2000 1000 2000
2
2000
3
2500
2/3
2500
2
1000
2200
3 2
2500
2
2000
2
2000
2500
#
2500 2/3
*
2000 2500
2
2000
1000 2
2000
1000
2500
2
2500
1000
3
2000
2500
2/3
2500 2500
2
1000 2200
3 2
2/3
*
1000 2000
3
••
2/3
*
2500
2/3
*
2500
2
1000 2200
3 2
2
2500
2
1000 2200
3 2
1000 2200
3 2
2500
2
2500
2
2500
2
2500
2
2
2000
2
2000
2
2000
2
2000
2
2200
1
2200
1
2200
1
2500
2
2000
*
<¥*
Omnibeton
Hasselt Onssels
Micheroux Saveikouls Ravels E.B.A. (Aarschot) V.O.R. Roeselare
1000
2/3
2400
2
2500
2
1000
3
2200
1
2
2000
2
2000
2
2400
2
2400
2
2400
2
2000
2
2500
2
2500
2
2400
2
2500
2
**
Welkenhuysen
Zonhoven
*
2
2500
*
*/#
1000 2
2500
1000 2
*/#
1000
2500
2500
1000
*/#
1000
2500
2500
DufTeleer Geraardsbergen
dj = 1000
dj = 900
2400
2500
De Clercq Brugge
dj = 800
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
II.A./6
1.1.2. Tuyaux circulaires renforcés de fibres d’acier
Kenmerken - Caractéristiques
Fabrikant Fabricant
Avand Rijkevorsel Belerna Heusdoi/Zolder Bleÿko Roeselare BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Bonna Machelen Bovin Kortenaken Dauby MarchiMme-au-Pont De Clercq Ed. Gent De Clercq Brugge Duffeleer Geraardsbergen Klaps Neeroeteren Lemaire Otrignies Mab^ra Hotton Onssels Micheroux Savelkouls Ravels E.B.A. (Aarschot) V.O.R. Roeselare
1.1.2. Cirkelvormige buizen versterkt met staalvezels
dj = 300
dj = 400
d, = 500
dj = 600
2400
X
2
2400
X
2
2400
X
2
2400
X
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2000
X
2
2400
X
2
2400
X
2
2400
X
2
2250
X
2
2250
X
2
2250
X
2
2250
X
2
2400
XX
2
2400
XX
2
2400
XX
2
2400
XX
2
2000
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
X
2
2500
X
2
2500
X
2
2500
X
2
1000 2500
XX
2
1000 2000
XX
2
1000 2000
XX
2
2000
XX
2
XX
2
»
2500
XX
2
*/#
#
*/#
1000
2500
1000
1000 2500
*/#
2500
1000
2000 2500
XX
2
2000
XX
2
2500
1000 2000 2500
2500
X
2
2500
X
2
2500
X
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2200
X
2
2500
X
2
2500
X
2
2200
X
2
2000
X
2
2000
X
2
2000
X
2
2000
X
2
2200
XX
1
2200
XX
1
1000
2200
3
1000
1
2200
XX
3 XX
1
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
X
2
2500
X
2
2500
X
2
2500
X
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
Welkenhuysen
Zonhoven
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
*/#
II.A./7
1.1.2. Cirkelvormige buizen versterkt met staalvezels (vervolg)
1.1.2. Tuyaux circulaires renforcés de fibres d’acier (suite)
Kenmerken - Caractéristiques
Fabrikant Fabricant
Avanti Rijkevorsel Bdema Heusden/Zolder Bleÿko Roeselare BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Bonna Machelen Bovin Kortenaken Dauby Marchienne-au-Pont De Clercq Ed. Gent
2400
X
2
2400
X
2
2400
X
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2400
X
2
2400
X
2
2400
X
2
2000
X
2
2000
X
2
2000
X
2
2400
XX
2
2400
XX
2
2400
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2200
X
2
2200
X
2
2200
X
2
1000 2000
XX
2
1000 2000
XX
2
2000
XX
2
2000 2500
XX
2
•/#
2500
De Clercq Brugge DufTeleer Geraardsbergoi Klaps Neeroeteren Lemaire Ottignies Onssels Micheroux Savelkouls Ravels E.B.A. (Aarschot) V.O.R. Roeselare Welkenhuysen Zonhoven
dj = 900
dj = 800
dj = 700
*/#
1000
2500
2500
1000
1000 2000 2500
XX
2
2500
XX
2500
1000
2000 2500
XX
2
2
2500
XX
2
2500
XX
2
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2200
X
2
2200
X
2
2200
X
2
2200
XX
1
1000 2200
XX
2000
XX
2
2000
XX
2
2000
XX
2
2500
X
2
2500
X
2
2500
X
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2400
XX
2
yt
*/#
»
3
1
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
#
II.A./8
1.1.3. Gewapende cirkel vormige buizen
1.1.3. Tuyaux circulaires armés
Fabrikant Fabricant
Belerna Heusden/Zolder BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Bonna Machelen Bovin Kortenaken Dauby Marchienne-au-Pont De Clercq Ed. Gent De Clercq Brugge Duffeleer Geraardsbergen Klaps Neeroeteren Lemaire Ottignies Lithobeton Gistel Onssels Micheroux V.O.R. Roeselare
Kenmerken - Caractéristiques d, = 600 d, = 400 d, = 500
dj = 300 2500
XX
2
2250
X
2/3
3000
X
2
2500
X
2
XX
2
1000 2500
2200
It
XX
2250
X
3000
X
2
2/3 •/#
2
2500
X
2
1000 2000
XX
2
XX
2
1
2000 2500
XX
2250
X
3000
X
2500
2
2/3 *1»
2
X
2
»
2000
XX
2
2
2000
XX
2
2250
X
2/3
3000
X
2
2500
X
2
»
2000
XX
2
*!»
2
2500
XX
2
2000
X
2/3
3000
X
2
2500
XX
2
2200
X
2
»
XX
2
XX
2
2000 2500
1000 XX
2500
1000
2500
1000 XX
2500
1000
2500
1000 XX
2500
1000
2500
1000 2500
•m
2500
d, = 700
1000
2000 2500
XX
2
2000 2500
2500
X
2/3
2500
XX
2/3
2500
XX
2/3
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
X
2
2500
X
2
2200
X
2
2200
X
2
2500
XX
2
2200
XX
1
2200
XX
1
2200
XX
1
2200
XX
1
2500
X
2
2500
X
2
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
»
II.A./9
1.1.3.
1.1.3. Tuyaux circulaires armés (suite)
Fabrikant Fabricant
Belema Heusden/Zolder Bleüko Roeselare BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Bonna Machelen Bovin Kortenaken Dauby Marchi«me-au-Pont De Clercq Ed. Gent
Kenmerken - Caractéristiques dj = 800
Duffeleer Geraardsbergen Klaps Neeroeteren Lemaire Ottignies Lithobeton Gistel Omnibeton Hasselt
dj = 1000
dj = 900
XX
2
2000
XX
2
2/3
2250
XX
2/3
2350
XX
2
XX
2
3620
XX
2
3600
XX
2
XX
2
2500
XX
2
X
2
2500
X
2
XX
2
XX
2
2000
XX
2
XX
2
2500
XX
2
2300
XX
2
2400
X
2
2400
X
2
2400
X
2
2000
X
2/3
2000
X
2/3
2000
X
XX
2
XX
2
3620
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
2200
X
2
2200
X
2
2
1000 2000
3640 2400
1000 2000
XX
*
3640 2400
2500
2
1000 XX
2
0
2000 2500
XX
2
0
#
#
1000
1000
1000
2000
2000
2000
2500
2500
1000 2000 2500
XX
2200
dj = 1400
dj = 1200
2500
2500
2500
De Clercq Brugge
Gewapende cirkelvormige buizen (vervolg)
XX
2
2500
XX
2
2500
3000
3000
1000 2000
1000
1000
2000
2000
2500 3000
XX
2
2500
XX
2/3
2500
XX
2/3
2500
XX
2/3
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2200
X
2
2200
X
2
2200
X
2
2500
XX
2
2500
XX
2
XX
2
2500 3000
»
2500 3000
3000
XX
2500
XX
2
XX
2
XX
2
2500 0
3000
0
2500
0
2500
XX
2
3000
XX
1
1000
XX
1
1000
XX
1
3500
XX
2
3500
XX
2
2
2500
X
2
2000
X
2
2
2550
XX
2
1000
XX
1
2200
XX
1
3500
XX
2
2500
X
2500
XX
0
3000
2000 2500
2
0
Onssels
Micheroux Socea Oelegem V.O.R. Roeselare
2200
2500
XX
X
1
2
2500
X
2
0
Welkenhuysen
Zonhoven
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton • Permanente Katalogus van de Betonindustrie
0
II.A./10
1.1.3. Tuyaux circulaires armés (suite)
Fabrikant Fabricant
Belema Heusden/Zolder BPMC/BPMN Floriffoux Dupuia (Marcinelle) Bonna Machelen Bovin Kortenaken De Clercq Ed. Gent
DufTeleer Geraardsbergen Klaps Neeroeteren Lithobeton Gistel Socea Oelegem V.O.R. Roeselare
Fabrikant Fabricant BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Bonna Machelen Socea Oelegem
Gewapende cirkelvormige buizen (vervolg)
Kenmerken - Caractéristiques
d, = 1500 2000
XX
2
2350
X
2
3600
XX
2
2500
XX
1000 2000 2500
De Clercq Brugge
1.1.3.
XX
d, = 1600 2000
XX
2350
XX
4000
2350
X
2
XX
2
XX
2
XX
2
Hf
XX
1
#
XX
2
0
2400
2
X
2
XX
2
3000
XX
1
2330
XX
2
2400 3300
»
2400 XX
2
3000
XX
1
0
2330
XX
2
0
3600
2 1000 2000
2
2500
1/2 XX
1/2
1000 2000
1/2
2500
3000
3000
2
3000
1000
1000
1/2
2000 2500 3000
2000
1/2
1000 2000
XX
dj = 2200
2
»
3600
dj = 2000
dj = 1800
2
2500
XX
2
2500
XX
2
2500
XX
2
3000
XX
2
2000
X
Hf
2500 3000 2500
XX
0
3170
Hf
2 XX
2500 3000
1/2
XX
XX
2500 3000
2
2 1
0
2
0
3000 2330 3170
0
2
Kenmerken - Caractéristiques d, = 2800 dj = 3000
dj = 2500 2350
X
2
2400
XX
2
2330
XX
1
dl = 3200
0
0
2400
XX
2
2330
XX
1
0
2330
XX
1
0
2330
XX
1
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
0
II.A./11
1.2. Tuyaux ovoïdes non-armés et armés
Fabrikant Fabricant
BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Dauby Marchienne-au-Pont Duffeleer Geraardsbergen Lemaire Ottignies Matx^ra Hotton Omnibeton Hasselt Onssels Micheroux
1.2. Ongewapende en gewapende eivormige buizen
300/ 450
400/ 600
500/ 750
Inwendige afmetingen Dimensions intérieures 600/ 700/ 800/ 900/ 900 1050 1200 1350
1000
1000
1000
1000
1000
1000
1000
2000
2000
1000 2000
1000
1000 2000
1000
1000 2500
1000
1000
1000
1000
1000
1000
1000
1000 1000 2000
d,/ hj
1000/11200/
1500
1400/ 1800 2100
1000
1000
1000
1000
1000
1000 2000
1000
1000
Kenmerken Caractéristiques
(cm)
1000
1000
1000
1000 1000
2
3
X
X
3
X
X
3
X
X
3
X
X
3
X
1000
1000
1
X
X
1
X
X
3
X
1000
Kenmerken: Caracté ristiques : 1 Ongewapende buizen Tuyaux non-armés
2 Gewapende buizen Tuyaux armés
1.3. Tuyaux en forme de voûte Fabrikant Fabricant Belema Heusden/21older Omnibeton Hasselt
3
Verbindingstype Type d’emboîtement
1.3. Buizen in gewelfvorm Afmetingen / Dimensions b.
hi
1000
900
1300
1200
1000
900
1300
1200
lu
Verbinding Emboîtement
2000
1
1000
1
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
1
3
II.A./12
1.4.
Tuyaux de drainage
1.4.
1.4.1. Tuyaux perforés Fabrikant Fabricant
Belema Heusden/2^1der BPMN/BPMC Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Bovin Kortenaken Dauby Marchienne-au-Pont De Clercq Ed. Gent De Clercq Brugge DufTeleer Geraardsbergen Lemaire Ottignies Mabegra Hotton Omnibeton Hasselt Onssels Micheroux Socea Oelegem V.O.R. Roeselare
1.4.1.
Geperforeerde buizen
Kenmerken / Caractéristiques Referentie / Référence Beperkingen / Limitations geen / aucune
di > 200
pt. 1.1.1.
geen / aucune d, > 300 300 < di < 600 dj < 900
ptn/pts 1.1.1. en/et 1.2.
geen / aucune 200 < d; < 500 verbinding / emboîtement: 1 ligvlak / embase: 200 < d; < 400 verbinding / emboîtement: 1
pt. 1.1.1.
geen / aucune ptn/pts 1.1.3. en persbuizen / et de fonçage
1000 < d; < 3200 300 < d; < 600
pt. 1.1.1.
1.4.2. Tuyaux poreux Fabrikant Fabricant BPMN/BPMC Floriffoux Dupuis (Marcinelle) Socea Oelegem
DraineerbuLzen
1„ = 1000
1.4.2.
Poreuze buizen
Kenmerken / Caractéristiques Referentie / Référence Beperkingen / Limitations pt. 1.1.1. ptn/pts 1.1.3. en persbuizen / et de fonçage
200 < di < 500 1„
=
1000
1000 < d; < 3200
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
II.A./13
2. BETONBUIZEN VOOR DRUK- EN PERSLEIDINGEN
2. TUYAUX POUR CANALISATIONS SOUS PRESSION ET DE FONÇAGE
SOCEA - Oelegem
BONNA - Machelen »IL
d;
Drukbuizen Tuyaux sous pression 1
2
Persbuizen Tuyaux de fonçage 1
2
Dnücbuizen Tuyaux sous pression 1
2
Persbuizen Tuyaux de fonçage 1 /#
2 /#
6070
300
6070
400
6150
500
6150
6000
6150
600
6150
6000
6150
6150
6000
6000
6000
7000
6000
3200
6000
7000
6000
6150
3200
6000
7000
6000
6000
6150
3200
6000
7000
6000
6150
6000
6150
6000
7000
6000
1200
6150
6000
6150
6000
7000
6000
1300
6150
6000
7000
6000
1400
5030
6000
7000
700
6150
6000
6150
800
6150
6000
6150
900
6150
6000
1000
6150
1100
2000 3000
2000 3000
2000 3000
2000 3000 3000 3600
2400 3600
3610 3480
6150 6000
5030
3600
1500
4500
6000
4500
3600
4550
1600
5030
6000
5030
3600
3250
7000
6000
2400
2500
3600
4550 3300
3300
4280 3300
3300
5200 1700
5030
1800
5030
5030
6000
3250
2580 3300 4280
2300
2570
3250
4280
2475 3300
2475
2100
4500
4500
2200
4500
4500
2400
2300
2500
2970
2970
2400
2300
2800
2910
2850
2300
2300
2475
3000
2910
2850
2300
2300
2475
3500
2410
4000
2050
1 Plaatkem Ame en tôle
2400
2300
4500
2910
4500
2400
2000
3200
6000
5030
2500
2300
BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle)
2 Gewapend beton Béton précontraint
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
2300 2570 2300 2570
2300 2570
di = 2500
2475
2475
2500
2350
II.A./14
3. PERTUIS SANS PRESSION INTERNE
3. KOKERELEMENTEN ZONDER INWENDIGE DRUK Kenmerken - Caractéristiques
Fabrikant Fabricant
Belema Heusden/Zolder
BPMC/BPMN Floriffoux Dupuis (Marcinelle)
De Clercq Brugge
Verbinding Emboîtement
Afmetingen - Dimensions
Uiteinde Extrémité 3 4
bi
hi
1.
e
1
2
1200
800
1500
150
M
X
X
X
1000
1250
max. 1500
min. 160
(Ab = 250)
(Ah = 250)
M/E
X
X
X
max. 3(X)0
max. 2500
min. 1000
max. 200
max. 2500
min. 250
3500
1000
(Ab = 500)
(Ah = 500)
max. 6000
max. 3000
min. 1500
max. 300
max. 2000
min. 300
M
X
M
X
X
6500
1000
(Ab = 500)
(Ah = 500)
max. 12000
max. 2000
min. 1(XX)
max. 350
800
550
1000
130
M/E
1200
800
130
M/E
1400
1200
160
M/E
1000
2000
600
1000
(A = 100)
(A = 100)
max. 9000
max. 3000
2750
2250
(A = 250)
(A = 250)
6000
max. 3(XX)
800
1200
1000
min. 150 1500
M/E max. 200
1000
250
M/E
X
400
1000
150
M
X
600
2500
140
M
X
M/E
X
800
1200
X
1000 1200
1000/
2000
13/16
18
1450
1200
1000/2000
15/16.5
M/E
X
1500
1000
1000
140
M
X
1500
1250
1000
15/20
M/E
X
1600
1000
1000
160
M
X
1600
1400
1000
160
M/E
X
1800
1000
1000
160
M
X
1750
1500
1000/1500
20
E
X
1800
1600
2500
160
M
X
M/E
X
M
X
M
X
M
X
2000 2500 2600
1000 (A = 250) max. 2(XX) 2300
1000 1500 1500
1000 3000
(A = 500)
220
1000 max. 300
3500
250
2000
1000
4500 6500
max. 220
min. 250
max. 3000
4000
min. 180
300 300
2500
1000
150
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
X
X
II.A./15
3. PERTUIS SANS PRESSION INTERNE (SUITE)
3. KOKERELEMENTEN ZONDER INWENDIGE DRUK (VERVOLG)
Kenmerken - Caractéristiques Verbinding Afmetingen - Dimensions Emboîtement
Fabrikant Fabricant
hi
DufTeleer Geraardsbergen
e
1
1500
150
M
X
1200
1250
150
M
X
800 1000
1500
200
E
1500
200
E
1500
200
E
1500
200
E
1500
130
1000
1000
1200
800
1200 1200
1000
1500
1250 1000 1250
2000
2
Uiteinde Extrémité 3 4
1500 1000
2500
Lemaire Ottignies Omnibeton Hasselt Welkenhuysen Zonhoven
1500
800
550
min. 1000
min. 600
max. 6000
max. 3000
1600
1200
150
200
1000
160
M/E
800
500
1500
150
M
1000
1000
1500
150
M
1200
800
1500
160
M
800
1500
160
1500
1 Voegdichting Scellement des joints
1500
1250
2000
180
1500
1500
180
1750
1250
2000
160
2000
1000 1250
2000 2000
160
2500
1000
2000
200
E
3000
2000
1200
210
M
3500
2500
1100
210
M
2 Mechan. voorziening Dispos, mécanique
180
3 Afgeschuinde koker Pertuis bisauté
E E E
4 Taludelement Eléments de talus
12/93 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
SI A D n [ n I c n IN G A
U A
V Gepolijst beton: de duurzame oplossing met klasse voor al uw verlichtingspalen. De lantaarnpalen van RONVEAUX bewijzen dit al meer dan 40 jaar. Zowel in de stad als aan zee, als wegverlichting of als stadsverlich ting, weerstaan zij aan tijd, zeelucht, weersomstandigheden en vervuiling en fleuren de omgeving op. De elegantie en stevigheid van RONVEAUX: een nieuw licht op uw Projekten!
RONVEAUX PREFABRIKATIE: realisaties in gewapende en voorgespannen beton. RONVEAUX UITRUSTING: elektrische leidingen, waterzuivering, montage van torens, herstelling van gebouwen, industriële elektriciteit. Ets. E. RONVEAUX s.a. rue Rebonmoulin, 16. B-5590 Ciney. Tel.: (083) 21 29 01 Fax: (083)21 29 10
PRESItïlES ÜIÏEI ONS IN I'BIOED
SPANBETON
STRUCTO
BETON PRECONTRAINT