Kantoor van afgifte LEUVEN X
I
TEL. 016/62.10.26 - 62.03.43
Staatsbaan 125, 3210 LUBBEEK
I
1
UW IDEE, BETON DOET MEE CE QUE TU VEUX, LE BETON LE PEUT IDEEN... BETON MACHT WAS DRAUS
i I
I I
i
t
//.
r'
i
C
t c nt t •*1
t
tf f f ■■'J-
mm r'
X
\
Xi-
t
\
I
T
Cl*-
«
n:
RüÜi
J
P
■I A
I
I
.1
Li
Appartementsgebouw met winkels/Immeuble à appartements et magasins Arch : Architektenatelier A Aksent BVBA
Sierbetonblokken en -stenen. Blocs et briques en béton décoratif. Sichtmauersteine aus Beton.
Hoisbeek
T
<
j'-
^ - '. ,Ȋu* \^'.'
'
Æ- ■'
Ç
*>*'
r^-»' r' '■ ‘-‘ij 3r-
■f '* v' ~L-ÿ. *..
■V,
' '7i
Ebema herstellen het van vakmanschap van weleer in ere. Door artisanaal
ARDUNA-fegels •
t*.
7'-'> <-*
boucharderen komen de granulaten van natuur steen in hun verruwde vorm opnieuw aan de opper vlakte. Naast een bijzonder estetisch uitzicht geeft deze uitgekiende behandeling de ARDUNA tegel de bijkomende eigenschap perfekt slipvrij te zijn, zelfs in natte toestand. Aanleg van terrassen en voetpaden, van promena des of winkelwandelstraten: zijn specifieke kenmer ken maken de ARDUNA-tegel uitermate geschikt voor de meest uiteenlopende toepassingen. De mogelijkheid tot kombinatie met alle andere Ebema tegels, in de meest diverse formaten kleuren, is bij dit soort toepassingen zeker bijkomend pluspunt.
GLM) 60x40
ARDUNA-TEGEL 30x30
TEGEIMUTS42X 0x30
ARDUNA-TEGEL 60X40
■
■■
« : '
r
:
•t
U WILT LIEVER BLAUW-GEEL GESTREEPTE MUREN? HAD OOK GEKUND. Want de MBI-metsel-
hebben we het niet alleen over de verschil
selsteen biedt
steen biedt u de keus uit een vrijwel onbe
lende kleuren, maar ook over de diverse
lijkheden. Eigenlijk is er maar één ding
perkt kleurenpallet. Het resultaat is dat
formaten, vormen en structuren. Een stra
niet mogelijk bij MBI, en dat is tornen aan
architecten hun fantasie de vrije loop kun
lend witte villa met een gebroken steen?
de kwaliteit. Die staat vast. Al vijftig jaar.
nen laten. Werken met de MBI-steen opent
Een rood-zwart kantoorpand? Afgeschuin
Voor het overige is de keus aan u.
exclusieve mogelijkheden die andere stenen
de stenen als finishing touch van uw pro
eenvoudigweg niet kunnen bieden. En dan
ject? U zegt het maar. Want de MBI-met-
D E
MBI-STEEN. -
r
^
BEST
diverse, kleurrijke moge
MSI Stloi Etigiê S.V., Dieïekt
23,
tSOO GtiiirSsSirgen.
Itlelmiii OS4'4l 5 5 7t. lelilm OSt tWUS.
MBI BETON m
ZENITH SAMEN MET ZENITH NAAK ENSEMBLE, AVEC ZENITH, VERS DE NIEUWE HORIZONTEN NOUVEAUX HORIZONS De aard van de produktie staat los van olle Improvisatie, Les processus de production, ça ne s'improvise pas I Daarom is het belangrijk om alle aspecten van het ondeme- Cest pourquoi, il est primordial de prendre en considération men onder de loep te nemen zoals de marktperspectieven tous les aspects importants de l'entreprise tels que les pers en morktevolutie, de fabrikagewijze en de doelstellingen die pectives de marché, l'évolution, les programmes de fobricade ondernemer heeft vooropgesteld. tion, les désiderotos de la clientèle finale ou encore les buts In dit fabricageproces kunnen wij met Zenith u zeker helpen que l'entrepreneur s'est fixés. om de voordelen von de verschillende produktietechnieken C’est dans cette recherche de l'optimum que ZENITH peut af te wegen, zoals daar zijn : bodemleggers, meerlagenpro- vous aider à sélectionner les différents produits sur base de duktie op triltafel, vaste machine met fabrikage op planken leurs avantages respectifs, of een combinatie die volledig op de produktmix is afge Citons à titre d'exemple le choix entre une pondeuse stan dard, une pondeuse à fabricaüon en couches superposées stemd. ou à fabrication sur planches ou encore une combinaison parfaite de ces éléments pour une production mixte.
Voorbeeld:
Exemple:
De Zenith betonsteenautomaat 940 SUPER kan automatisch de meest uiteenlopende betonelementen vervaardigen en dit in één machine die geheel voldoet aan de eisen die de markt stelt aan een moderne verrijdbare machine. De verschillende elementen kurmen vervaardigd worden half- of volautomatisch, met een variërende hoogte van 60 tot 1000 mm, met of zonder eindlaag. Alles is mogehjk met de 940 SUPER, van eenvoudig gebruücselement tot produkt met exclusieve vormgeving. De uitvoering van de machine kan individueel aangepast worden naar de behoeften van de klant.
La machine automatique 940 SUPER peut produire différents éléments automatiquement et ce, grâce à une seule machine qui satisfait à toutes les exigences du marché. Ces éléments peuvent être fabriqués avec une hauteur variant de 60 à 1000 mm, que ce soit de manière automatique ou semi-automatique, avec ou sans couche de finition. Grâce ou 940 SUPER, toutes les formes sont permises, de la plus simple à la plus complexe. Chaque machine peut être adaptée selon les besoins et les exigences du client.
Zenith 940 SUPER is uw marketing troef.
ZENITH Maschinenfabrik GmbH Postfach 1160- D-5908 Neunkirchen Tel. 2735/74-0 • Fax 27 35/74-211
ZENITH 940 SUPER est votre atout pour l’avenir.
BETONMA INTERNATIONAL S.A.N.V. Koeweidestr. 31 ■ B-I785 Merchtem Tel, 0032 52 374111 • Fax 0032 52 371776
PREFAB-GARAGES IN GEWAPEND BETON
LITHOBETON
kanaalstraat 18, 8470 gistel route de wallonie 23-24, 7331 baudour
059/27 60 60 telefoon téléphone 065/64 11 21
fax 059/27 65 03 fax 065/64 11 22
Afmetingen : inwendig 2.75 x 5.50 - uitwendig 2.85 x 5.60
VRAAG NU EEN DOKUMENTATIEMAP naam : straat : postnummer :
gemeente : ......................................................
vraagt vrijblijvend een dokumentatiemap betreffende prefab-garages
5
6
Opgedragen aan alle groene vingers
Voor wie zich laat inspireren door natuur. Hart heeft voor groen. Tijdloos sierbeton van Marlux Garden. Een uitgebreid gamma van kwaliteitsprodukten. Waar robuustheid samengaat met opvallende sierlijkheid. Haast ongelimiteerde kreatieve mogelijkheden om met groene vingers optimaal te benutten.
■ SIERBETON VOOR TUIN, LANDSCHAPS BESTRATING ■
marlux s ALBERTKADE 3 • B-3980 TESSENDERLO
GARDEN 7
o o o -o
o o o
Etude/ Studie
Réalisation/ Uitvoering
Speciale stukken
Ti o.
o o
MN
Avenue Rousseau 40 6001 MARCINELLE Tél. (071 ) 44 02 25 - Fax (071 ) 44 02 50
\ \
\\
\
\ \
\
I
^
.
\\ \N
\ 3 DBL^n ^ \ cjü \cjjjjsiiji billiJi
>
SIB
^4
r I
^4
^4
^4
r\ ift- «
yuii
\
^4
I MC>
0>
'r.n 1
f
P|S1
f \ V ï,
r •
I
^" '•
•ïltm
:/
r^.i #::
ï'
m
«
r-f
.f
ra f?,
j-a 4^
T ► •
m
Dips 4. -> .s
Jours de pluie en une année: Carnac 187, Uccie 203. Grâce au ciment blanc, le béton garde sa luminosité par temps pluvieux. Profitez de cette propriété innée de BLANCBEL, vos constructions conserveront leur éclat originel!
m
!î.\ >.•
BON
X
Je désire recevoir la (les) brochure(s) relative(s) au béton de ciment blanc:
I
il-;
I
> V
r*.
Vt
□ LES APPLICATIONS DU CIMENT BLANC. □ LES toot ASPECTS DU BETON DE CIMENT BLANC, ■ifl QUIDEPRATIQUEDUBETONABASEDECIMENTBLANC. '
LES ELEMENTS DE MAÇONNERIE A BASE DE CIMENT BUNC. L'ENTRETIEN DU BETON DE CIMENT BLANC. □ liste des FABRICANTS DE PRODUITS A BASE DE CIMENT BLANC. Nom: Adresse: Code postal:
i'
p>
Beton
N°: Localité:
A envoyer à CBR ■ Division ôment, Chaussée de La Hulpe, 185 - 1170 Bruxelles.
geotextiles Enkamat S® Cette forte nappe anti-érosion tridimentionnelle de filaments de polyamide, combinée à une géog rille robuste, permet d’établir et de maintenir durablement une cou verture végétale sur des pentes très longues ou très raides, ou sur des géomembranes.
Stabilenka Ce tissu de fils polyester à haut mod ule avec une résistance qui peut al ler de 150 jusqu'à 1.000 kN/maideà consolider les remblais sur sols mous et compressibles. De très nombreuses références dans le monde entier témoignent de son ef ficacité, même en situation extrême.
Cette ^amme de géogrilles offre des resistances de 20 à 110 kN/m. Fortrac est conçu pour le renforcement de sols, remblais, fondations, talus, pistes, routes, etc... Fortrac est synonyme de performances, d’économie et de durabilité.
Des géogrilles synthétiques pour renforcer et réparer les revê tements asphaltiques et empêcher le "reflective cracking".
Une gamme de housses géosyn thétiques à injecter de béton ou de sable pour la protection de pentes, berges, digues, bâches, etc...
HaTe® Des feutres synthétiques extrême ment résistants pour la filtration, la protection, le drainage, le renforce ment de tous ouvrages de génie civil.
Permacrib®
Incomat
Un bois néo-zélandais traité à coeur pour plus d’un siède, un ingénieux système de montage sans outils ni accessoires, une méthode de calcul éprouvée, et voici un mur-poids à haute performances, d’aspect agré able, écologique, économique, avec assurance garantie de 50 ans.
Nabento® Matelas géosynthétiques fourrés de bentonite au calcium activé pour une étanchéité optimale et durable dans toutes les applications confinées.
© ©
Pour de plus amples informations, découpez ce bon et renvoyez-le à l'adresse reprise ci-dessous.
Nom et prénom Société Fonction
S.A.
Adresse Code et localité Tél. / Fax.
10
GT
PROVEDROUX, 18 - B-6690 VIELSALM TÉL. 080/21 46 42 - FAX. 080/21 46 50
ont d U genie
VALCKE PREFAB
BETON
NV
VALCKE: Meesterlijk in beton
VALCKE; La maîtrise du béton
Portaalspanten
Portiques
Spanbetonbalken
Poutres précontraintes
Wandpanelen
Panneaux de bardage
TT-dakelementen (over
Dalles de toiture TT
spanning tot 12,00 m)
(portée jusqu'à 12,00 m)
Betonkonstruktie van
Construction en béton de
- industriehallen
- halls industriels
- garages - landbouwloodsen
- garages - bâtiments agricoles
- sportcomplexen
- complexes sportifs
- warenhuizen
- magasins - bureaux
- kantoorgebouwen
VALCKE PREFAB BETON nv
Rodenbachstraat 30
8908 leper (Vlamertinge)
Tel (057) 20 25 01
Fax (057) 20 38 14
11
ÜNTOELE MACHINES VOOR DE BETONINDUSTRIE ICH® POLWUE® PO® O'MSTRt Dl) DM /
dwarsliggers / traverses
MPF stationaire machine / machine à poste fixe MPF
dwarsliggers / traverses
kabelgoten / caniveaux
palissaden / palissades
machine met afnameapparaat / machine de dépalettisation automatique
hoge produktiviteit - lage arbeidskosten - trilling met frequentieregeling - geschikt voor veel Produkten
grande capacité de production - main-d’oeuvre réduite - vibration avec réglage de fréquence - convenant pour nombre de produits différents * Humarbo Machinery B.V. levert installaties variërend van handbediende tot nagenoeg volledig geautomatiseerde machines voor direct te ontkisten betonprodukten * Humarbo Machinery B.V. fournit des machines allant de l’opération manuelle, à l’opération presque entièrement automatisée, permettant le démoulage immédiat des produits en béton
HUMARBO MACHINERY B.V.
12
Runnenbergweg 11 - 8171 MC VAASSEN - HOLLAND Tel.: 00-31-57 88-76677 - Telefax: 00-31-57 88-76546
3941
IGNARDINA, tel est le nom de la dernière créa tion de Marlux. En mettant au point cette dalle d'extérieur au superbe aspect granité, à la fois riche et sobre, Marlux fournit une nouvelle preuve
I
3931
de son savoir-faire et de son esprit d'innovation. De plus, cette dalle de grande qualité s'inscrit parfaite ment dans les nouvelles tendances en aménage ments classiques et contemporains.
LiCNARDINA PROPOSE :
f
;
des dalles à sections polies et/ou grenaillées, selon le modèle
3061
7 motifs différents en 40 x 40 cm 4 accessoires
marlux Avec Lignardina, chacun peut donner libre cours à sa fantaisie et à sa créativité. Les possibilités sont d'une diver sité étonnante ; terrasses, esca liers, Jardins, banquettes, colon nes,... pour des résultats d'une qualité tout aussi étonnantel MARLUX N.V. ALBERTKADE 3, B-3980 TESSENDERLO TEL: 013/66 50 65 TELEX: 39.107 FAX: 013/66 20 87
14
Marlux van y
Bijzonder attractief en erg spitsvondig zijn de combinatiemogelijkheden die u met Marlux builentegels kan verzinnen. Een unieke waaier van troeven wacht op uw ontdekking, zodat uw terras, trap of tuinpad er perfect gaan uitzien. Vooreerst kiest u bij Marlux uit een ruim aanbod van formaten en kleuren. Verder bepaalt u zelf het uitzicht en de struktuur van de tegels. Hoe dan ook, kwaliteit staat boven alles en het vorstbestendig karakter van de tegels laat alle buitentoepassingen toe. Een greep uit de verschillende Marlux-Series maakt reeds veel duidelijk... De Serie Universalstraalteenriikeliikkarakter uit door haar subtiele marmerstruktuur. In de Serie Granité zorgt een kleurenspel van zachte tinten voor een eigen uitzicht. Deze 2 series zijn behandeld met een coating tegen kalkuitslag en groenvorming. Een unieke behandeling, die tevens zorgt voor een uitzonderlijk gemak in onderhoud. De Serie Sablé schittert dan weer door een gestraald oppervlak met uitgesproken antislip karakter, En de Lignardina zorgt meteen strak lijnenspel en apart oppervlak voor een design ontwerp! Laat uw fantasie de vrije loop, nu u met Marlux-tegels uw buitenvloer een persoonlijk tintje geeft. U kan er immers jarenlang van genieten!
t \
*4 "T •r * »„
r »
' V. .
t
4
Serie Universal
■f ' •V V\ V
'. J
•5 ;> ,• ^ >>' • ■
1t »•r
i'
,*
•V ^
* 4
« **. ' r ' ».'‘v Serie Granité •f •
>
voor gratis documentatie over :
' ' □ serie Universal □ serie Granité
^
^ ■y:. ••
□ serie Sablé □ Lignardina
Naam Straat
; marlux S
.* >. .'»I
Postkode
nr .Gemeente
Tel. Beroep ................................................. Bvn sturen naar Marlux nv, Alhertkade 3, B-3980 Tessenderlo.
A« ■
Serie Sablé «•
ALBERTKADE3, B-3980 TESSENDERLO »** TEL.: 013/66 50 65 TELEX: 39.107 FAX: 013/66 20 87 ''t/
■"
c*.■■■- ••'V
‘K
l
V. 4
•* A 'r. ■L e ‘ ■%
*'
.-1
Wenst u een volledig Marlux en Marlux Garden produktoverzicht? Dan ligt het schitterende vierkleurenmagazine “Anyway” voor u klaar bij uw Marlux-dealer aan slechts 100,-. Het biedt u 1001 ideeën en handige tips voor “om” het huis en “in” de tuin. Vraag ernaar!
16
i 1 » f i ■ i \1
f ■
\
à
»Ti i
\
t
.Ti
■
rj
;>
Al if A
«
-Ä
T I
«
Al
'> ■! »
■
70
* 4
V
L > ' ^
V:^
! > m -t
t- ^.
>
V//j
Met nieuwe nummer van STRADA VARIA, het
Le nouveau numéro de STRADA VARIA, Ie magazine
magazine van de Promotie BetonStraatstenen
de la Promotion des Pavés en Béton, sortira prochai
komt er aan. Speciaal voor u als architect,
nement. Un magazine spécialement conçu à l'inten
aannemer, ingenieur of beslissingsnemer.
tion des architectes, entrepreneurs, ingénieurs et autres responsables de la prise de décision.
>
U bereikt de Promotie Beton straatstenen op het faxnummer (03)233 15 27
■
Vous pouvez joindre le service de Promotion des Pavés en Béton ou numéro de fox (03) 233 15 27
Om up-to-date geïnformeerd te blijven over betonstraatstenen. Prachtige illustraties en een
Un magazine indispensable pour tous ceux qui sou
fascinerende kijk op creatief werken met beton
haitent être en permanence parfaitement informés
straatstenen.
de tout ce qui concerne les pavés en béton.
Als u ons magazine GRATIS wil ontvangen, vul dan meteen de antwoordbon in en fax hem
travail créatif que permettent les pavés en béton.
De superbes illustrations. Un regard fascinant sur le
Si vous souhaitez recevoir GRATUITEMENT notre magazine, remplissez dès à présent le coupon-
op het nummer (03) 233 15 27.
réponse et faxez-le au (03) 233 15 27.
r
Ik wens het nieuwe nummer van "STRADA VARIA", het magazine van de Promotie BetonStroatstenen gratis te ontvangen. Fax: (03) 233 15 27
Je souhaite recevoir, gratuitement, le nouveau numéro de "STRADA VARIA", le magazine de la Promotion des Pavés en Béton. Fax: (03) 233 15 27
Firma:........
Société:.......
Activiteit:....
Activités:.....
Naam:.......
Nom:...........
Functie: ...
Fonction:.....
Straat + nr.:
RueetN“:
Postnr.: ......
Code Postal:
Woonpl.: ....
Localité:........
PBS, Promotie BetonStroatstenen,
Tel.:............
Tél.:
Reyndersstraat 30, 2000 Antwerpen
Fax;............
Fax:
Betonblokken voor zichtbaar blijvend- en siermetselwerk - BENOR - vervaardigd met geseiecteerde grondstoffen - natuurlijke betonkleur of gekleurd - waterafstotend in de massa - groot kleurengamma -structuur: glad of gekorreld - tekstuur : vlak - gegroefd - gekloven - gezaagd.
EDELBETON - Molenberg 19 - 2440 GEEL Tel. 014/58.22.01
Eléments en béton pour maçonnerie apparente et décorative - BENOR -. - fabriqués à base de produits sélectionnés - béton naturel ou coloré - hydrofugé dans la masse - tons divers - structure : lisse ou granuleuse - texture : plane - striée - clivée - sciée.
18
Bleijkoliet®
straatstenen, tegels en boordstenen exclusieve Produkten van Bleijko. Bleijkoliet^
zijn
Bleijko :
Pavés, dalles et bordures clusifs de Bleijko.
Bleijkoliet®:
produits ex
een naam in beton ! c’est du béton !
België : Tel. (051)22 83 21 - Fax. (051)22 34 91 Nederland : Tel. (01148)4000 - Fax. (01148)2380 France ; Tel. 20988999 - Fax. 20727939 19
E
T
O
D
U
S
T
R
E
Marmorith Industrlepiark-Oost-Zwaluwstracjt 21 - B-3530 Houthalen-Helchteren - Tel.: 089/38,02.86(31.) - Fox: 089/38,13.57 Prefab Strukturen - breedp^ootvloeren - prefctowonir»gen-norr>od units - trappen In gronito • ifxJustriewanden in sandwich of met luchtspouw architektonisch beton - schuilhuisjes • plantenbakken - Evergreen geluidsschermen - St.-Michel terrostegels
MODUCON 2000 Tijdwinst en degelijkheid gaan hand in hand. Moducon 2000 is zo ontworpen dat de montage vlot kan verlopen. De betonelementen worden volgens strenge precisienormen klaargemaakt. Samen met een degelijk verwerkingsschema resulteert dit in een belangrijke tijdwinst. Dankzij zijn concept levert Moducon 2000 een zorgvuldige afwerking. De vloeren worden geplaatst, het volstaat te egaliseren en binnen de twee dagen legt u de eindlaag, vloerbekleding of andere.
Een aannemer-vriendelijk ontwerp.
Moducon 2000 laat u toe een antwoord te geven op de meest voorkomende pro blemen van de bouwprojekten. De be langrijke arbeidsbesparing op de werf werkt tijd- en geldbesparend. De invloed van het weer op de voortgang van de werf is mi nimaal. De elementen worden vorstvrij klaargemaakt. De constructie bestaat uit kolommen, vloe ren en wanden die zo ontworpen werden dat zij een stevige basis vormen.
Standaardisatie en flexibiliteit ingebakken.
De afmetingen van de Moducon 2000 vloer platen zijn standaard 3.60 / 7.20 maar zo wel in de breedte als in de lengte kan aan gepast worden. De architect beschikt over voldoende variabelen om zijn creativiteit in het ontwerp te laten spelen.
Moducon 2000, een Marmorith-produkt, ook voor u. 20 if: I ï
IIODUmn
G[HUW[M
A V
U
Hoe ziet U uw nieuwe gebouw? Het lijkt op U. Het drukt uw zorg uit om functionaliteit, rentabiliteit en esthetiek met elkaar te verenigen ; het weerspiegelt uw bedrijsimago... Met standaardschema's en type-elementen, bekleedt met een voorgevel op maat biedt RONVEAUX U de optimale oplossing. En verzekert U een aangenaam en functioneel gebouw, Ă&#x2013;konomisch zowel bij de bouw als in't gebruik, moduleerbaar, dat de aandacht trekt en dat weerstaat aan de tand des tijds. Een zeker produkt, vrucht van een voortdurend zoeken naar presteren: een RONVEAUX-produkt.
RONVEAUX PREFABRIKATIE: realisaties in gewapende en voorgespannen beton. RONVEAUX UITRUSTING: elektrische leidingen, waterzuivering, montage van torens, herstelling van gebouwen, elektromechanica. Ets. E. RONVEAUX s.a. rue Rebonmoulin, 16. B-5590 Ciney. Tel.: (083) 21 29 01 Fax: (083)21 2910
pc KXhupe
NVEAUX 22
PHSIAIIES Uim ONS II rOlOED
K
U WILT ROOD DAT OOK NA 10 JAAR NOG ROOD IS? RODER ZELFS. Tenminste, als u de Geo-
behouden. In weer en wind. Ze worden
voorbeeld van de kleurrijke mogelijkheden
coior®-straatsteen gebruikt. Want met het
zelfs steeds mooier. Dat opmerkelijke resul
van de MBI-steen. Want eigenlijk is er bij
Geocolor®-gamma biedt MBI u niet alleen
taat is te danken aan de minerale slijtlaag.
MBI maar één ding niet mogelijk: tornen
de keus uit diverse formaten, maar ook uit
Mineralen behouden hun kleur, terwijl het
aan de kwaliteit. Die staat vast. Al vijftig
verschillende, fraaie kleuren zoals rood,
cement waarin die mineralen zijn ingebed
jaar. Verder is de keus aan u.
grijs, groen, zwart,
geel en zalmrose.
verweert. Gevolg is dat de kleuren steeds
Kleuren die gegarandeerd hun intensiteit
beter tot hun recht komen. Het is maar één
D E
MBI-STEEN.
BETON
0 P
Z
BEST
Mil Beton Belgis H.V., Dieielie lelefooi
0it-(l5572.
23.
tSOO Beioonisleigeii.
leleloi
0S4-tl?l2S.
MBI BETON m
Tragelweg 4
24
•
B-9230 Wetteren
•
Tel. (09) 369 19 11
•
Fax (09) 369 07 04
Voor een vergelijkbare prijs, trekt de nieuwe HP DesignJet 200 5 keer sneller z'n plan, èn in stilte.
/ Een penplotter na 5 min
U wil de produktiviteit van uw bureau opvoeren zonder buitensporige uitgaven? Met de nieuwe HP DesignJet 200 haalt u de langverwachte oplossing in huis ! Inclusief een reeks onvermoede kwaliteiten...
De nieuwe HP DesignJet 200 na 5 min
U hebt geen tijd te verliezen? Met de HP DesignJet 200 wint u tijd. In minder dan 5 minuten plot hij een complexe Al waar een penplotter zo'n 25 minuten over doet. Zonder hierbij de ongeëvenaarde resolutie uit het oog te verliezen, het resultaat van het befaamde inkjetsysteem van HP. U wil een toestel dat zelfstandig kan werken, geen ingewikkelde ingrepen vereist en geruisloos zijn gang gaat? Dat treft. De HP DesignJet 200 werkt stil en is heel eenvoudig te bedienen. Zelfs de installatie is een fluitje van een cent.
HP DesignJet 200
U zegt betaalbaar? In beide versies, zowel AO als Al, is de HP DesignJet 200 de goedkoopste inkjetplotter op de markt. Hij is niet duurder dan een instapmodel penplotter, maar biedt wel de talrijke voordelen van de inkjettechnologie van HP.
Eerst zien, zegt u? Lees dan niet verder maar overtuig u zelf van de prestaties van de nieuwe HP DesignJet 200: neem contact op met uw HP-dealer, of stuur ons deze bon terug. Binnen de korste keren hebt u dan het bewijs, zwart op wit. Wenst u afdrukken, kost per pagina en technische details? Stuur dan deze bon naar HP, DesignJet Info, Postbus 374, 2800 Mechelen 3. Naam:........................................................... Functie:........................................................ Bedrijf:......................................................... Adres:........................................................... Tel.:........... Uw dealer:
HEWLETT® PACKARD
I
Alstublieft. Alles wat u nodig hebt om niets belangrijks te missen op Batibouw.
tout ce qu'il vous faut pour ne rien manquer d'essentiel à Batibouw.
35e Salon BATIBOUW
I
Dus, mis Echo niet!
II
Donc,
ECHO
I
I®
I I
I I t
(mÏ7 BENOR
26
ne manquez pas Echo!
5 STAND 5111 PALEIS/PALAIS
I
Onze Echo-vloerelementen zijn al jaren een onovertroffen waarde in de bouwwereld. Onze service is de meest komplete die u kan overkomen. Om dat te bewijzen tonen we u nu al de weg naar de stand die u niet mag missen. U bent van harte welkom!
Les éléments de plancher ECHO sont depuis longtemps une valeur inégalée dans le monde du bâtiment. Le service est le plus complet qui existe. Pour le prouver, nous vous aidons volontiers à trouver le stand qu'on ne peut pas manquer. Soyez le bienvenu!
Echo-vloerelementen, keihard de beste!
Eléments de plancher Echo, les plus solides!
ECHO nv/sa
TRILCO nv/sa
NERVA nv/sa
ECHOLUX sa
Dondersiagweg 25 B-3530 Houthalen Tel. 089/84.03.11 Fax 089/38.54.36
Herbekestraat 58 B-2620 Hemiksem Tel. 03/870.39.39 Fax 03/887.06.74
Kortrijksesteenweg 244 B-8530 Harelbeke Tel. 056/71.14.05 Fax 056/70.52.87
Z.l. - Esch/Schifflange L-4149 Esch-Sur-AIzette Grand-Duché de Luxembourg Tel. 00352/55.59.69 Fax 00352/55.81.74
jr^
De STONEHEDGE KASSEIKLINKER combineert het uiterlijk van natuursteen met de huidige geavanceerde betontechnologie. De klinker is vervaardigd met de modernste produktiemachines en met de beste natuursteengranulaten zoals basalt. Verkrijgbaar in diverse formaten en kleurschakeringen.
KLAPS BETON Betonstraatstenen/STONEHEDGE kasseiklinker/PICASSE sierbestrating/Betonrioolbuizen/ Betonputten/Betonopsluitbanden/Betonafvoergoten en molgoten/Betonpallisaden en tuinelementen/Grasbetontegels/Diverse betonelementen/Betonmetselstenen/Betonnen kelders/L-elementen/Olie- en vetafscheiders/Slibopvangputten/Maatwerk in beton
Naam: Adres: -
Voornaam: Postnr:___
Voor meer informatie stuurt u deze bon naar NV KLAPS BETON, BreeĂŤrweg 33, 3680 Neeroeteren- Maaseik
Kritische inkoop, de modernste produktieprocessen, permanente controle en de kennis van vakkundige medewerkers zorgen ervoor dat onze produkten voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen.
NV KLAPS BETON BreeĂŠrweg 33 3680 Neeroeteren-Maaseik Tel. 089/86 61 02 Fax 089/86 61 09
De gespecialiseerde firma in alle betonprodukten voor wegenis Votre spécialiste pour tous produits en béton de voirie
Ongewapende- en gewapende betonbuizen ; bezoekschouwen ; straatkolken ; boordstenen ; watergreppels ; boordstenen-watergreppels ; kantstroken ; veiligheidsstootbanden ; grachtelementen ; leidingsgoten ; cirkelvormige sieufbuizen. Tuyaux en béton armé et non armé; chambres de visite ; avaloirs ; bordures ; filets d’eau ; bordures-filets d’eau ; bandes de contrebutage ; bordures de sécurité; éléments de fossé; caniveaux ; caniveaux rainurés.
BETONFABRIEK
FABRIQUE DE BETON
T
I
JL_i_n
ASTRIDLAAN 167 9500 GERAARDSBERGEN
B.V.BJ».-S.P.R.L. TEL. (054) 41 18 64 FAX (054) 41 70 27
beton
Tijdschrift van de Revue de la
FeBe
Prix du numéro Prijs per nummer
175 F
Abonnement annuel Jaarabonnement
800 F (étranger-buitenland: 1200 F)
à virer au compte bancaire n° 210-0442201 -30
te storten op bankrekeningnr. 210-0442201 -30 van de FeBe, Aug . Reyerslaan 207-209 - 1040 Brussel.
de la FeBe, Boulevard Aug . Reyers 207-209 1040 Bruxelles. Les ordres et Ie matériel de publicité doivent être en notre possession resp . Ie 1er janvier Ie 1er mars - Ie 1er mai - Ie 1er septembre et Ie 1er novembre.
Publiciteitsopdrachten en - materiaal moeten in ons bezit zijn resp. op 1 januari - 1 maart 1 mei - 1 september en 1 november.
Tirage/oplage: 8500
RS M
Agref B.P.M.N. Belema Beton ma Bleijko Beton Broek C.B.R. Ciments CCB Dulfeleer Ebema Echo Edelbeton Elitbeton/Div. Bétorix Goudezeu ne
Pages-Blad 24 8 16 4
19 10
9 21 28 1-2 26 18 14 6
Hewlett Packard Humarbo Klaps Beton Lithobeton Marlux Marlux Garden Marmorith MBI Beton België Partek-Ergon Promotie Betonstraatstenen C.V. Groupe Ronveaux cheys tructo Yalcke
Page -Blad 25 12
27 5 13-15 7 20 23 4e couv.-om lagp. 17 22 2e couv.-omslagp. 3e couv.-om lagp. 11
29
beton Sommaire-Inhoud
Tijdschrift van het Prefab-beton Revue du Béton préfabriqué
31. Mobilier urbain et de jardin. Produkten voor stads- en tuinuitrusting.
N. 124 FEBRUARI
1994
FEVRIER
42. Tuyaux en béton - 2ème partie (La pose). Betonbuizen - Deel 2 (De plaatsing).
Administration - Rédaction - Publicité;
49. Le Prix "Hollow Core" 1993. De "Hollow Core"-Prijs 1993. 55. Visite à quelques constructions résidentielles en ma çonnerie de béton.. Een bezoek aan enkele residentiële gebouwen in betonmetselwerk.
Fédération de l'Industrie du Béton Bd. Aug. Reyers 207-209, 1040 Bruxelles T. 02/735.80.15 - F. 02/734.77.95 T.V.A. n° 407.408.809
Administratie • Redaktle - Publiciteit : Federatie van de Betonindustrie August Reyerslaan 207-209, 1040 Brussel T. 02/735.80.15 - F. 02/734.77.95 B.T.W. nr. 407.408.809
79. Bibliographie. Bibliografie.
Fin. Rek./Cpte Fin.: 210-0442201-30 Catalogue Permanent: Fascicule IV.A. - Produits pour récupératon et épuration d'eau. Permanente Katalogus : Aflevering IV.A. - Produkten voor watervang en -zuivering.
Membre de l'Union des Editeurs de la Presse Périodique. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
REDACTEUR EN CHEF - HOOFDREDACTEUR : M. W. Simons : Directeur de la FeBe Direkteur van de FeBe
Page de couverture: Vue sur la façade d'une villa à Meise (Arch.: Atelier d’architecture D. Nihoul & C. Dachy - Bruxelles).
PUBUCITE - PUBUCITEIT :
M.-R. van der Loo-Rolsin
Voorpagina : Gevel van een villa in Meise (Arch.: Atelier d’architecture D. Nihoul & C. Dachy - Bruxelles).
Prix Prijs : 175 F
Abonnement annuel : 800 F Jaarabonnement
Etranger Buitenland ; 1200 F
Paraît cinq fois i’an - Verschijnt vijf maai per jaar Services de travaux publics de l’Etat, des provinces et des communes, sociétés de construction d'habitations sociales, ingénieurs-conseils, architectes, maîtres d’ouvrages, entreprises de construction, fabricants de béton et tous utilisateurs de produits en béton. Verspreiding : Staat-, Provincie- en gemeentelijke diensten voor openbare werken, maatschappijen voor sociale woning bouw, ingenieursbureaus, architecten, bouwheren, ondernemingen van bouwwerken, betonfabrikanten en alle gebruikers van betonwaren. Diffusion :
30
Produkten voor stads- en tuin uitrusting
Mobiiier urbain et de jardin
Les produits en béton que l’on peut ranger sous cette
De betonprodukten die men onder deze noemer kan bren
appellation unique couvrent un large éventail d’utilisa
gen, dekken vele toepassingsmogelijkheden.
tions. Le titre même de cet article indique en soi déjà deux gran des destinations : l’espace public et le domaine privé. Mais il est évident que les jardins peuvent être tant publics que privés et qu’un bac à fleurs peut se trouver dans un parc
Onze titel zelf geeft reeds de twee belangrijkste bestem mingen aan : openbare ruimten en privétoepassingen. Maar een tuin kan zowel privé-domein als een openbare
public ou dans un jardin privé (même si, dans la pratique
ruimte zijn en een bloembak kan men zowel in een open baar park als in een privétuin plaatsen (hoewel in de prak
et dans la plupart des cas, sa dimension variera selon
tijk de afmetingen meestal verschillend zullen zijn naar
l’usage).
gelang van de toepassing).
Par ailleurs, il n’y a pas mal de superpositions fonction nelles : un même produit peut remplir plusieurs fonctions
Daarenboven zijn ook functionele overlappingen moge lijk : eenzelfde produkt kan verschillende functies vervul
et la même fonction peut souvent être remplie par diffé
len en eenzelfde functie kan door verschillende Produk
rents produits.
ten worden vervuld.
Le Groupe de Travail chargé de la normalisation euro
De Werkgroep voor de Europese normalisatie van stads
péenne du mobilier urbain et de jardin, récemment in
en tuinuitrusting, die onlangs in het kader van het Tech
stallée au sein de la commission "Produits en béton",
nisch Comité CEN/TC 229 "Betonprodukten" werd op
connue sous la référence CEN/TC 229, a provisoirement
gericht, heeft de volgende - voorlopige - classificatie op
classé les différents produits par groupes, comme suit :
gesteld :
1) Produits destinés à recevoir des personnes, par exem
1) Produkten, die door personen worden gebruikt zoals
ple, bancs, sièges, tables, éléments de jeux, blocs de
banken, zitjes, tafels, speeltuinelementen en blokken
marches.
voor traptreden ;
2) Produits de séparation, par exemple, claustras, bor
2) Produkten, die als scheidingselement dienst doen zo als claustra’s, allerhande boordstenen, paaltjes en bol
dures diverses, bornes, bollards.
ders ;
3) Produits destinés à contenir de l’eau ou de la terre
3)
Produkten, die (over een beperkte hoogte en zonder
(sur de faibles hauteurs et sans surcharges), par exem ple, bacs à fleurs, fontaines.
overbelasting) water of grond bevatten zoals bloem
4) Produits d’aménagement des sols, par exemple, grilles
4) Produkten voor grondbekieding zoals boomroosters,
d’arbres, pas japonais, dalles gazon, margelles.
bakken en fonteinen ;
stapstenen, grastegels en omrandingsstenen ; 31
'h 'll
,+
i^' if (‘
!^i>-
.y t
'•
■ ,4n', .-.t,
ft
• \ . ••
P'.
■ P3:
i
't •f
-Vi •■■i%
•■? (S
k.
„V'
-V-.j.^-
q
••
xrf ‘ ' '
iw • fy ■é-
I
'ü
s? Wi>^.'.
%(S:
■ iK
e
Æ.K ( i.'
mgm
Üü
-Tr ■■ "■ "Wr*s-
>v
i-i Mr
A
Ti"' I
,... 32
5) Produits d’information, par exemple, panneaux publi
5) Produkten met een informatieve functie zoals publici-
citaires, directionnels, enseignes.
teitspanelen, richtingborden en uithangborden ;
6) Produits de stabilisation des sols sans surcharges, par exemple, éléments de bacs à fleurs superposés, talus végétalisables.
6) Produkten voor grondkering (zonder overbelasting) zo
7) Produits avec raccordement électrique, par exemple, bornes d’éclairage, panneaux éclairés.
7)
8) Autres produits fonctionnels, par exemple, boîtes aux lettres, socles pour vélos, sèche-linge, barbecues, pou
8) andere functionele Produkten zoals brievenbussen,
als stapelbare bloembakelementen, begroeibare ta luds; Produkten met een elektrische aansluiting zoals verlichtingpaaltjes en verlichte panelen ;
fietsblokken, drooglijnpalen, barbecues, vuilnisbak ken ;
belles. 9) Produits décoratifs sans aspect fonctionnel, par exem ple, statues, colonnes.
9) decoratieve niet-functionele Produkten zoals standbeel den en zuilen.
Le but de cette classification étant de déterminer pour
De bedoeling van deze classificatie is om voor iedere
chacun des groupes les spécifications techniques (et leur
groep toepasselijke technische voorschriften en contro-
contrôle) applicables, il est probable que ce classement
leregels op te stellen. Deze classificatie zal dus waar
sera encore modifié.
schijnlijk nog wijzigingen ondergaan. 4r * *
★ * 4r
Le béton étant par définition un matériau qui permet beau
Het materiaal beton biedt een grote creatieve vrijheid en
coup de créativité, il peut prendre pratiquement toutes les
kan bijgevolg haast alle mogelijke vormen en uitzichten
formes et tous les aspects. Tant la grande diversité de
aannemen. Dankzij de talloze mogelijkheden zowel qua
textures de surface que le choix des ciments, des agré gats et des pigments permettent de métamorphoser le bé
oppervlaktetextuur als qua keuze van het cement, granu
ton, souvent perçu comme étant gris, en un matériau ri
beton in een kleurrijk materiaal worden omgetoverd.
laten en pigmenten kan het vaak als "grijs" bestempelde
che en couleurs. * * *
4r * ★
Nous faisons suivre cette introduction de quelques pho tos que nous avons puisées dans les différents "grou
Hierna volgt een reeks foto’s, die een greep uit de voor
pes" de produits énoncés ci-dessus. En sélectionnant ces
deze foto’s hebben wij, niet zonder enige verbazing ove
photos nous avons constaté, non sans quelque surprise, que certains produits sont nettement plus utilisés que d’autres. Ce phénomène est évidemment lié à la distri bution, les produits de firmes plus importantes s’appuyant généralement sur le négoce en matériaux. Nous n’allons pas jusqu’à dire qu’il suffit qu’une entreprise importante fabrique un certain type de produits pour qu’il soit très
melde produkt-"groepen" vormen. Bij het uitkiezen van rigens, vastgesteld dat bepaalde Produkten duidelijk meer dan andere werden gebruikt. Dit verschijnsel hangt na tuurlijk samen met de distributie, en de Produkten van grotere fabrikanten worden gemakkelijker via de bouw
présent - et utilisé - sur le marché; mais il y a une cer taine corrélation.
materialenhandel verdeeld. Wij willen niet zo ver gaan en beweren dat het volstaat voor een bepaald type produkt dat het door een belangrijke onderneming wordt vervaar digd opdat het in grote mate op de markt aanwezig is... en gebruikt wordt, maar er bestaat toch enig verband.
II est d’ailleurs sûr qu’en faisant le choix dans un pays
Een greep uit zulke Produkten van een buurland zou er
voisin, la récolte serait très différente.
ongetwijfeld helemaal anders uitzien. 33
Bacs à fleurs
Bloembakken
.fc ■m Ui*' Pfl
JT**
'w.
\\ fÄ? c^: ^1 »t‘• ' ;'4E
/.
C':2i.
m
, ï
mjj
•u
it
1 .. 5!^
7--^
T ySm
1
1
èfj
H:
Ces deux pages illustrent divers bacs à fleurs. La page de gauche (photos prises à Middelkerke, Nieuwpoort et Gosselles) est essen tiellement consacrée à des réalisations décoratives, tandis que sur la présente page - et nous visons les quatre photos de gauche, tou tes prises dans la Région Bruxelloise - les éléments remplissent une fonction technique. Même à Wetteren, ci-dessus. Il nous paraît que les bacs sont destinés à "sécuriser" un tant soit peu les piétons.
Op deze beide bladzijden tonen wl] een aantal bloembakken. Op de linkse bladzijde (foto’s genomen in Middelkerke, Nieuwpoort en Gos selies) zijn deze hoofdzakelijk als een decoratief element aange wend. Op deze bladzijde en vooral op de vier foto’s links (allen in het Brussels gewest genomen) werd hen blijkbaar ook een verkeers technische functie toebedacht. Ook hierboven (Wetteren) heeft men het voetgangersgedeelte van de straat enigszins willen "beveili gen".
35
Palissades
Palissaden
I
1
{■
J
i 'Al
Wm
J»
1
"ît fi
J
i
yy-'
3^,
S
Wé
■':$l r
S.
‘-rp^ £1 ■fk
•'lit bi
ää-.-aT
H
I
Ces potelets sont fort utilisés dans notre pays, et cela tant dans des réalisations privées que publiques. Ils peuvent en effet aller jusqu’à former des murets de soutènement. Le nombre de modèles mis sur le marché, est relativement Important.
Deze paaltjes worden in ons land zowel in openbare als particuliere realisaties enorm veel gebruikt, soms ook als steunmuurtjes. Het aan tal modellen dat op de markt wordt gebracht, is dan ook relatief groot.
37
Bollards
Bolders
ml X' •■
31 jir
lêll
II
l!l
Ï
■O
--T-,
-■ç
'-%
1 •i'
P
iÜ
f [TT:
It
My ftf*r
I
r
il .4
1
Leur but est clair et évident: il s’agit purement et simplement d'obstacles. Les deux photos ci-dessus ont été prises sur le Mar ché de Nieuwpoort (les bacs à fleurs ont été fabriqués avec la même finition). Les autres réalisations se trouvent à Quare-
Q
gnon. Stabroek et Schilde (ci-contre).
t* ■*r
/:
jf. • v<
Mmy -tj
De bedoeling van bolders is evident en overduidelijk ; het zijn gewoonweg obstakels. De twee foto's bovenaan werden op de Markt in Nieuwpoort genomen (let op de bloembakken met de zelfde afwerking). De andere realisaties bevinden zich in Quaregnon. Stabroek en Schilde (linkse foto).
38
Poufs...
Poefs
Comme les bollards, les poufs sont des obstacles, mais des obsta
... zijn net als bolders obstakels waar men in principe ook kan op
cles sur lequels on peut en principe s’asseoir (Gosselies et Bruxelles).
zitten (Gosselies en Brussel).
Bacs à papier
Papierbakken
Trois adaptations 'locales'' (deux à Bruxelles ,:t une provenant de
Driemaal hetzelfde i..dsismodel met "lokale" aanpassingen (twee
Louvain) d’un même modèle de base.
maal in Brussel en één maal in Leuven).
Dalles gazon
Grastegels
strictement parlant, ce produit n’appartient pas au 'mobilier ur
Alhoewel het produkt strikt genomen waarschijnlijk niet tot het 'stads-
bain", mais il se situe dans le voisinage. Vous savez sans doute que
meubllair” behoort, is het er desondanks hecht mee verbonden. Zo
ces dalles permettent de rendre une surface herbeuse carrossable.
als U wellicht bekend is, maken deze tegels de doorgroei van vege
Nous avons trouvé ce bel exemple à Hasselt.
tatie op een berijdbare oppervlakte toe. Een mooi voorbeeld vonden we in Hasselt.
39
Talus végétalisables
Begroeibare taluds
Pour une stabilisation des sols de hauteur modeste, notre in dustrie peut fournir des talus végétalisables et des éléments em pilables.
Voor eenvoudige grondkering staan begroeibare taluds en sta pelbare elementen ter beschikking.
40
Buitenbeentjes
Strictement parlant - une fois de plus - les produits ci-dessus n’ap
strikt genomen behoren de Produkten hierboven niet meer tot het
partiennent pas au "mobilier urbain”: ce sont en fait des construc
"stadsmeubilair"; het zijn constructies van architectonisch beton.
tions en béton architectonique. "Mentalement", nous avons repris
"Mentaal" hebben wij echter zowel de wachthuisjes (waarvan er heel
dans le présent panorama, tant les abris (que l’on rencontre un peu partout dans la province de Umbourg) que les "cellules" télépho
wat in de provincie Limburg werden geplaatst) als de luxueuze tele
niques de luxe (exécutées en béton architectonique poli) du Meir à
werpen ook in dit overzicht opgenomen.
fooncellen (van gepolijst architectonisch beton) op de Meir in Ant
Anvers.
41
TUYAUX EN BETON
BETONBUIZEN
2ème partie CONSIDERATIONS GENERALES CONCERNANT LA POSE
Deel 2 ALGEMENE BESCHOUWINGEN OMTRENT HET LEGGEN
INTRODUCTION
INLEIDING
Dans l’article précédent, nous avons décrit brièvement les différents types de tuyaux en béton ainsi que leurs proprié tés et qualités. Cette seconde partie s’attachera plus particu lièrement à évoquer les concepts généraux d’une p>ose cor recte des conduites d’égouttage. En effet, pour obtenir une conduite de qualité, il est indispensable, outre le fait de soi gner la pose, de respecter un certain nombre de principes et ce dès le stade de l’avant-projet. Quel que soit le type de tuyau employé, la qualité de la conduite est indissociable de la qualité de la pose, du respect des règles de l’art.
In het vorige artikel hebben wij bondig de verschillende ty pes betonbuizen, hun eigenschappen en kwaliteiten beschre ven. In dit tweede deel behandelen wij de algemene begrip pen voor het correct leggen van afvoerleidingen. Om de goe- ' de kwaliteit van een leiding te verzekeren, is immers niet alleen een verzorgde plaatsing vereist maar moeten tevens reeds van bij het voorontwerp specifieke principes worden nageleefd. Bepalend voor de kwaliteit van een leiding zijn dus de kwaliteit van de plaatsing en het feit of de regels van de kunst worden gerespecteerd, en dit ongeacht het aange wende huistype.
II est d’ailleurs remarquable que dans presque tous les cas de conduites déficientes, la cause provient essentiellement d’un manque de soins apportés lors de l’étude préalable ou des opérations de mise en oeuvre : joints sortis, 'branche ments défectueux, mauvais emboîtements, décalages, contrepentes, tassements différentiels... De plus, une exécution dé fectueuse entraîne forcément la dégradation ou la ruine des structures sous lesquelles la conduite est établie ; par la ré gression de l’érosion interne qu’elle provoque dans le soussol, elle peut même endommager sérieusement les construc tions voisines.
Het is trouwens opvallend dat de meeste problemen met lei dingen hoofdzakelijk blijken te worden veroorzaakt door een onzorgvuldige voorstudie of plaatsing : uitstekende dichtingsringen, gebrekkige aansluitingen en verbindingen, verschui vingen, tegenhellingen, ongelijke zetting, enz. Daarenboven leidt een gebrekkige uitvoering onvermijdelijk tot beschadi ging of instorting van de structuren waaronder de leiding is aangebracht en, door de regressieve inwendige erosie die zo’n gebrekkige uitvoering in de ondergrond teweegbrengt, kan zij zelfs aan de omliggende constructies schade toebrengen.
Remédier à ces désordres s’avère bien souvent très difficile et extrêmement coûteux en comparaison du supplément né cessaire à une pose correcte. Bon nombre des principes qui seront évoqués dans les paragraphes suivants peuvent sem bler élémentaires mais le fait de ne pas y prêter attention conduit à tant de désagréments qu’il nous semble utile de les remettre en mémoire.
Het naderhand verhelpen van zulke tekortkomingen blijkt vaak moeilijk te zijn en ook heel wat duurder dan de initiële extra kosten voor een correcte plaatsing. Heel wat van de hierna beschreven principes mogen onze lezers elementair lijken. Rekening houdend met de nadelige gevolgen van hun moge lijke veronachtzaming, achten wij het niettemin nuttig deze principes hierna in herinnering te brengen.
42
REMARQUE PRELIMINAIRE
VOORAFGAANDE BEDENKING
Le but d’une conduite d’égouttage est de permettre l’éva cuation des eaux qui lui parviennent tant en périodes sèches qu’en périodes de crue. En Belgique, de manière générale, les eaux usées provenant des habitations, bureaux et usines sont amenées dans les mêmes canalisations que les eaux de pluie. Cette manière de procéder offre l’avantage de ne re quérir la pose que d’une seule conduite. En outre, elle per met bien souvent le nettoyage de la conduite par l’intermé diaire des crues. Par contre, les débits de ces dernières sont extrêmement variables, ce qui impose la mise en oeuvre de canalisations d’un diamètre relativement important. La con séquence directe de cette habitude est que ces conduites tra vaillent quasi à vide la majeure partie du temps.
Het doel van een leiding is het afvoeren van het zowel in drogere als in bijzonder natte perioden aangevoerde water. Het afvalwater van woningen, kantoorgebouwen en fabrie ken én het regenwater komen in België doorgaans in dezelf de leidingen terecht. Deze werkwijze biedt het voordeel dat er slechts één leiding moet worden aangelegd. Bovendien sptoelt de vloed in natte perioden vaak de leiding schoon. Het debiet is in zulke gevallen echter zeer variabel zodat men in een leiding met een relatief grote diameter moet voor zien. Dit heeft echter tot gevolg dat de leidingen vaak leeg werken.
Remarquons aussi que cette pratique amène la totalité de l’eau de pluie à la station d’épuration qui se trouve généra lement dans l’impossibilité de traiter de tels débits... Une solu tion efficace serait de concevoir deux réseaux distincts ; l’un pour les eaux usées et le second pour les eaux de pluie. Ces dernières seraient ainsi directement conduites à la rivière et seules les eaux usées seraient amenées à la station d’épu ration. L’évacuation des eaux usées se faisant alors indépendemment des eaux de pluie, leurs débits seraient soumis à nettement moins de fluctuations. De cette manière la tota lité des eaux usées ptourrait être traitée.
Daarenboven wordt op die manier al het regenwater naar het zuiveringsstation meegevoerd en dat is meestal niet op zo’n groot debiet berekend... Het zou doeltreffender zijn om twee afeonderlijke leidingsnetten te voorzien : één voor het afvalwater en één voor het regenwater. Het regenwater zou dan rechtstreeks in de rivier terechtkomen en enkel het af valwater zou naar het zuiveringsstation worden gevoerd. Aan gezien de afvoer van het afvalwater dan onafhankelijk van het regenwater geschiedt, zal het debiet minder sterk schom melen en kan al het afvalwater worden behandeld.
Cette solution, imposant le placement de deux réseaux d’égout tage, présente évidemment un surcoût par rapport à la solu tion usuelle. Mais d’autre part, à quoi sert-il d’installer de coûteuses installations d’épuration si, à chaque pluie un peu importante, on est obligé de laisser s’écouler le tout libre ment?
Het aanleggen van twee afzonderlijke afvoemetten is van zelfsprekend duurder dan de huidige toegepaste oplossing. Maar men kan zich ook afvragen wat het nut is van een dure zuiveringsinstallatie, die bij de minste zware regenval over belast is zodat men het water onbehandeld moet laten door
PRINCIPES GENERAUX
ALGEMENE PRINCIPES
De manière pratique et générale, il est indispensable que les canalisations soient efficaces tant ptour les faibles débits que pour les débits de crues. Il s’agit essentiellement d’un pro blème de dimensionnement hydraulique ; problème que nous n’aborderons pas dans le cadre de ces articles, le laissant aux sptécialistes en la matière. De même, nous n’envisagerons pas le problème du calcul des sollicitations agissant sur la con duite et les contraintes en résultant. Pour de plus amples renseignements concernant ces aspects voir, éventuellement, le fascicule "Tuyaux en béton non-armé et armé" édité par le groupement FeBelco de notre fédération.
Vanuit praktisch en algemeen oogpunt moeten leidingen zo wel bij een zwak als een sterk debiet doeltreffend kunnen werken. Dit is voornamelijk een probleem van hydraulische dimensionering, een probleem waarop wij hier niet nader ingaan en dat wij liever aan de specialisten terzake overla ten. Wij behandelen hier evenmin de berekening van de be lastingen, die op de leidingen inwerken en de daaruit voort vloeiende spanningen. De lezers, die daaromtrent nadere in formatie wensen, verwijzen wij naar de aflevering "Buizen van gewapend en ongewapend beton", uitgegeven door de Vereniging FeBelco van onze Federatie.
stromen...
43
Pour que la conduite fonctionne de manière optimale, elle doit non seulement assurer l’évacuation des eaux, mais aussi être étanche. Cette étanchéité doit être assurée dans les deux sens : tant empêcher les fuites d’eau de la conduite qu’éviter l’infiltration d’eau des terres environnantes. Pour les eaux usées, les raisons en sont évidentes : essentiellement, proté ger les sols de la pollution que généreraient les fuites. Pour les canalisations réservées aux eaux de pluie, le problème écologique ne se pose évidemment pas. Cependant, les autres conséquences d’un manque d’étanchéité, si elles sont moins directes, peuvent être tout aussi graves : drainage non sou haité des terrains environnants, avec comme conséquences directes, des tassements ou des érosions imprévues. 44
Een optimaal functionerende leiding zorgt niet alleen voor de waterafvoer maar moet ook waterdicht zijn en wel in twee richtingen : enerzijds mogen er geen lekken in de leiding op treden en anderzijds mag er geen water uit de omringende bodem in de leiding kunnen binnendringen. Wat het afval water betreft, ligt deze vereiste voor de hand : er moet im mers worden voorkomen dat de bodem door het uitlekkend afvalwater wordt vervuild. Bij regenwaterleidingen stelt dit ecologisch probleem zich uiteraard niet. Maar een ontoerei kende dichtheid kan ook andere, misschien minder directe maar daarom niet minder ernstige gevolgen hebben : een on gewenste drainage van de omliggende bodem hetgeen recht streeks tot zetting of onvoorziene erosie leidt.
Pour remplir ses fonctions, une canalisation doit donc res pecter un certain nombre de principes, les uns visant à assu rer l’évacuation, les autres l’étanchéité :
Teneinde haar functies goed te kunnen vervullen, moet een leiding aan een aantal principes voldoen, enerzijds om een goede afvoer te verzekeren en anderzijds om een voldoende dichtheid te bieden.
- Son dimensionnement doit permettre l’évacuation des dé bits actuels mais aussi tenir compte de leurs évolutions pro bables. Il est donc nécessaire de considérer les zones d’ex tension possible d’habitat, la présence de zonings indus triels et le type d’usines qui pourraient s’y installer... de manière à approcher au mieux les débits que connaîtra la conduite en service. Il est évident que, vu la durée de vie importante des canalisations en béton, ce type de calcul est de toute manière assez imprécis et que, par consé quent, les canalisations risquent d’être surdimensionnées. Ce surcoût est cependant nettement moindre que le coût qui serait occasionné, quelque temps plus tard, par la pose d’une canalisation complémentaire.
- Ten eerste moet bij de bepaling van de afmetingen van een leiding niet alleen met het huidige debiet maar ook met de evoluerende omstandigheden rekening worden gehou den. Men moet zich bijgevolg een zo correct mogelijk beeld proberen te vormen van alle debieten waarmee de leiding tijdens haar dienst kan te maken krijgen, o.a. ingevolge een mogelijke uitbreiding van de woonzone, de aanwezigheid van industriezones, het type van eventueel in te planten fabrieken, enz. Betonleidingen hebben een lange levens duur zodat het derhalve moeilijk is om precieze bereke ningen te maken. Hoewel dit het risico van overdimensionering inhoudt, zijn zelfs dan de extra kosten nog lager dan wanneer men, ingevolge de veranderde omstandighe den, reeds na enige tijd een bijkomende leiding moet aan leggen.
Cependant, même si un sous-dimensionnement des canali sations engendre un certain nombre de désagréments, il est toujours possible d’améliorer la situation par l’interpo sition de bassins et de citernes d’orage ; mais ces solu tions, généralement peu esthétiques, sont souvent coûteu ses et relativement difficiles à mettre en oeuvre en milieu urbain ou semi-urbain ;
Een ontoereikende capaciteit van de leiding kan men wel iswaar proberen op te vangen door tussenin wacht-of stormbekkens te plaatsen maar zulke oplossingen zijn weinig es thetisch, meestal duur en relatief moeilijk uit te voeren in een stedelijke of halfstedelijke omgeving.
45
- La conduite doit être pourvue d’une pente suffisante de manière à assurer une vitesse minimale (de préférence > 0.5 m/s) pour empêcher les dépôts des matières en sus pension. En effet, à terme, ceux-ci risqueraient d’obstruer la conduite. Il est donc intéressant d’étudier les différentes possibilités de pentes et de diamètres en fonction des dé bits prévus ;
- Verder moet de leiding voldoende hellend worden gelegd om een minimumsnelheid (bij voorkeur >0.5 m/s) te ver zekeren om te vermijden dat de stoffen in suspensie zich zouden afeetten en zo na verloop van tijd de leiding zou den verstoppen. Het loont dus de moeite om de verschil lende hellingen en diameters in functie van de voorziene debietgevallen af te wegen.
- Corollairement à la vitesse minimale, il est utile de vérifier le temps de présence de l’effluent pollué dans la conduite, afin de prévenir la formation de constituant chimique in désirable et d’éviter ainsi tout risque de corrosion chimi
- Tevens is het nuttig om, in verband met de minimumsnel heid, de duur van de aanwezigheid van het vuile afvalwa ter in de leiding na te gaan zodat men de vorming van on gewenste chemische bestanddelen en bijgevolg het risico van chemische aantasting kan voorkomen.
que ; - Les contre-pentes qui sont par excellence des points de dé pôts sont évidemment à proscrire ;
- Uiteraard zijn tegenhellingen uit den boze aangezien zij de ideale plaats voor afzettingen vormen.
- Veiller à un emboîtement correct des tuyaux de manière à assurer l’étanchéité, entre autres, ne pas emboîter les tuyaux "à fond" de manière à éviter la fissuration ou l’endomma gement des abouts. L’emboîtement idéal étant fonction du type de bagues employées et du profil des abouts des tuyaux, il est utile de consulter le fabricant de tuyaux à ce sujet ;
- Bovendien vereist een optimale dichtheid een correcte uit voering van de verbindingen, t.t.z. de buizen mogen niet tot "het uiterste" worden ineengeschoven zoniet kan scheur vorming ontstaan of kunnen de buisuiteinden worden be schadigd. Een correcte verbinding verschilt echter naarge lang van de gebruikte ringen en het profiel van de buisuit einden zodat het aan te raden is hierover het advies van de buizenfabrikant in te winnen.
4: W
V
- Limiter les déviations angulaires entres deux tuyaux suc cessifs. En général, les angles maximum admissibles sont de 1,5 à 3°. Us sont fonction du type de joints employés ainsi que du diamètre du tuyau. Ainsi, les tuyaux de grands diamètres ne peuvent accepter, pour des raisons géomé triques évidentes, que de faibles rotations tandis que les petits diamètres supportent aisément les 3°;
- Daarenboven moet de hoekverdraaiing tussen twee opeen volgende buizen zoveel mogelijk worden beperkt. Over het algemeen bedraagt de toelaatbare maximale hoekverdraaiing 1,5 à 3°. Ook dit aspect is van het gebruikte verbindingstype en van de buisdiameter afhankelijk. Om evidente geo metrische redenen zijn voor buizen met grote diameter slechts kleine verdraaiingen aanvaardbaar terwijl deze bij buizen met kleine diameter tot 3° mogen oplopen.
- La résistance des tuyaux doit être suffisante pour éviter une rupture mécanique précoce. Il est donc nécessaire de con sidérer tous les cas de charges possibles, ainsi que la ma nière dont sera réalisée la pose. En effet, une compaction optimale des couches des sols environnants, permet une meilleure distribution des charges et, de ce fait, une dimi nution des charges effectivement reprises par la conduite. Dans le but d’écarter d’inutiles surcoûts, on veillera à évi ter les surdimensionnements et à adapter la classe de ré sistance demandée au projet ;
- Tenslotte moet de mechanische weerstand van de buizen voldoende groot zijn om een vroegtijdige breuk te voor komen. Bijgevolg moeten alle mogelijke belastinggevaUen alsook de plaatsingswijze in beschouwing worden geno men. Een optimale verdichting van de omringende grond lagen zorgt immers voor een betere spreiding van de las ten en vermindert derhalve de lasten die effectief door de leiding worden opgevangen. Om onnodige kosten te ver mijden, moet overdimensionering worden vermeden en moet de sterkteklasse in functie van het project worden aangepast.
46
- L’on veillera à ce qu’il ne se produise pas de tassements différentiels dans la conduite, ni à la pose, ni au fil des ans. L’origine essentielle de ces tassements provient du fait qu’un sol "vit"; son état ne reste pas parfaitement tel qu’il était à la réception de la conduite. C’est ainsi, qu’un sol mal compacté se compacte de lui-même, mais très lente ment... A titre d’exemple, on citera le cas extrême des argi les... Pour éviter ce genre de problèmes, il importe entre autres de vérifier le type de sol en place, de veiller à la qualité des matériaux d’apport éventuels, de soigner le bour rage des tuyaux et comme déjà signalé, d’adapter le com pactage.
- Ten tweede mogen er zich noch tijdens de plaatsing, noch in de loop der jaren ongelijke zettingen in de leiding voor doen. Zo’n zetting is voornamelijk het gevolg van het feit dat de bodem "leeft" en zich dus niet in perfect dezelfde toestand als op het moment van de plaatsing blijft bevin den. Zo zal een slecht verdichte bodem zichzelf - zeer lang zaam - verdichten... Denken we bijvoorbeeld maar aan het extreme geval van klei. Om zulke problemen te vermijden, moet men vooraf de aard van de bodem en de kwaliteit van eventueel aangevoerde materialen verifiëren alsook voor een degelijke aanvulling van de buizen en, zoals reeds eer der vermeld, voor een aangepaste verdichting zorgen.
En effet, ces tassements forment des points bas dans la con duite et sont donc à l’origine de la présence d’eau stagnan te. Celle-ci favorise, en plus des dégagements gazeux déjà envisagés, des dépôts dus au ralentissement du débit. A leur tour, ceux-ci amènent un rétrécissement de la section utile et donc une diminution du débit maximum évacuable. En cas de crue, le risque de refoulement d’eau et donc d’inondation est considérablement augmenté. Il est donc indispensable que l’axe des tuyaux reste linéaire.
Ingevolge deze zettingen komen bepaalde leidingdelen la ger te liggen waardoor het water in de leiding kan stagne ren. Naast de eveneens reeds eerder vermelde gasuitwase mingen, ontstaan op die manier ook afeettingen in de bui zen. Hierdoor wordt de doorstroming vertraagd hetgeen dan weer tot een versmalling van de nuttige buisdoorsnede leidt en bijgevolg tot een vermindering van het maxi male afvoerdebiet. Bij wassend water bestaat aldus het ri sico van opstuwing waardoor het overstromingsgevaar aan zienlijk verhoogt. Het is dus onontbeerlijk dat de as van de buizen lineair blijft.
En résumé, il faut veiller à la durabilité de la planéité du sol de fondation, excepté bien entendu aux collets, et donc, à l’homogénéité des compactages éventuels sous les tuyaux.
Samenvattend kan men zeggen, dat men voor een duur zame vlakheid van de funderingsbodem (behalve aan de kragen uiteraard) en voor een homogene verdichting on der de buizen moet zorgen. 47
A côté de ces aspects qui concernent directement la viabilité et l’étanchéite de la conduite, l’on veillera aussi à ce que cette dernière n’induise pas de nuisances pour son environ nement, par exemple en évitant des effets secondaires dus aux mouvements des eaux "souterraines":
De voormelde aspecten hebben rechtstreeks betrekking op de duurzaamheid en de dichtheid van de leiding. Daarnaast moet er echter ook op worden toegezien dat de leiding geen nadelige gevolgen voor haar omgeving heeft. Derhalve moe ten secondaire effecten ingevolge de bewegingen van het grondwater worden vermeden.
- Des matériaux d’apport du type sable peuvent transformer les abords de la conduite en un véritable drain. En pré sence d’une nappe aquifère, la conséquence directe est une variation de son niveau ; un rabattement de nappe entraî nant dans la pratique des tassements de terrain, il importe donc d’empêcher ce phénomène, ce qui se fait usuelle ment par l’interposition de "collorette” étanche ;
- Zo kan de aanvoer van bepaalde materialen zoals zand de onmiddellijke omgeving van de leiding tot een waar afwateringsnet omvormen hetgeen een schommeling in het ni veau van de grondwaterlaag veroorzaakt. Aangezien een ver laging van de grondwaterspiegel in de praktijk tot bodemzettingen leidt, moet dit fenomeen worden voorkomen. Dit gebeurt meestal door tussenin een waterdichte "kraag" aan te brengen.
- De même, l’interposition d’un sable, par l’écoulement qu’il permet, peut entraîner les particules fines des terrains en vironnants et être la cause de certains tassements. Ceux-ci peuvent ainsi être dommageables tant pour la conduite que pour la chaussée. En général, ils se limitent toutefois aux abords de la conduite.
- De aanwezigheid van zand maakt doorstroming mogelijk waarbij fijne deeltjes van de omringende bodem worden meegesleurd. Zo ontstaan zettingen, die zowel aan de lei ding als aan het wegdek schade kunnen toebrengen. Over het algemeen treden deze zettingen enkel in de onmiddel lijke omgeving van de leiding op.
CONCLUSION
CONCLUSIE
Même si la conception d’une conduite apparaît comme une opération relativement simple, il est nécessaire, comme dans tout autre ouvrage, d’étudier correctement le projet. En ef fet, la pose d’une canalisation est onéreuse et il est difficile d’y apporter des modifications a posteriori ; elle doit donc être parfaite dès sa réalisation, de manière à assurer, dans de bonnes conditions, une capacité d’évacuation suffisante pour toute sa durée de vie (50 à 100 ans).
Het ontwerpen van een leiding mag dan al een relatief een voudige operatie lijken te zijn, toch is het nodig om, zoals voor ieder werk, het ontwerp grondig te overleggen. Het aan leggen van een leiding is immers een dure zaak en het is moeilijk om er naderhand wijzigingen in aan te brengen. De leiding moet dus meteen perfect worden uitgevoerd en over een toereikende capaciteit voor haar gehele levensduur (50 tot 100 jaar) beschikken.
Par ailleurs, le soin apporté à l’étude préalable limite les ris ques d’impacts néfastes sur l’environnement, tant du point de vue pollution, que d’atteinte à la durabilité des structu res voisines.
Dankzij een degelijke voorstudie kan men ook de eventuele negatieve invloed op de omgeving - en hierbij denken wij niet alleen aan de mogelijke vervuiling maar ook aan de duur zaamheid van de omringende structuren - zoveel mogelijk beperken.
Le prochain article traitera des différentes méthodes de pose. Nous y envisagerons leurs caractéristiques principales et leurs domaines d’emploi privilégiés.
In het volgend artikel behandelen wij de verschillende plaatsingsmethoden, hun voornaamste kenmerken en hun meest geëigende toepassingsgebieden.
48
LE PRIX U HOLLOW CORE " 1993
DE "HOLLOW CORE PRIJS 1993
En 1993 également, les fabricants de dalles de plan cher alvéolées, affiliés à la FeBe, ont organisé un concours "Hollow core" à l'Intention des étudiants en architecture et ingénieurs civils et Industriels en construction.
Ook in 1993 organiseerden de fabrikanten van holle vloerplaten aangesloten bij de FeBe een "Hollow Co re"-wedstrijd ter intentie van de studenten Architec tuur en Burgerlijke en Industriële Bouwkunde.
Le but de ce prix est de primer un travail de fin d’étu des ou un projet d’étude qui mette en oeuvre d’une façon originale ou rationnelle et économique des élé ments préfabriqués de plancher alvéolés, soit pour
Met deze Prijs willen de fabrikanten een eindwerk of een studieproject van deze studenten bekronen waarin op een rationele of originele en economisch verantwoorde wijze geprefabriceerde holle vloerelementen werden aangewend en dit voor samenstel lende of volledige constructies.
une partie, soit pour l’ensemble d’une construction.
Le Prix "Hollow Core" 1993 a été octroyé unanime ment à MM. Philippe Huart et Patrick Massem de l’Institut Supérieur Industriel Catholique du Hainaut à Mons pour leur travail de fin d’étude "Le procédé Energon : Etude comparative des performances du système "série" et du projet "paralièle"". Nous re prenons ci-après le résumé du travail primé.
Les bénéficiaires et l’institut d’enseignement con cerné reçoivent un chèque pour un montant de
100.000 BEF. La remise officielle du prix aura lieu le mercredi 16 février 1994 au cours d’une séance
De "Hollow Core"-Prijs 1993 werd unaniem toege kend aan het gezamenlijk werk "Vergelijkende stu die van de prestaties van een systeem in serie en een systeem in parallel" van de heren Philippe Huart en Patrick Massem, beiden student aan het Institut Supérieur Industriel Catholique du Hainaut in Mons. Hierna publiceren wij een samenvatting van het bekroonde eindwerk. De laureaten en hun onderwijsinstelling ontvangen een cheque ten bedrage van 100.000 BEF. De offi ciële uitreiking van deze prijs heeft op woensdag 16 februari 1994 tijdens een academische zitting plaats.
académique. Le règlement du concours 1994 peut être obtenu auprès du secrétariat de la FeBe. Hr * ★
Het reglement van de wedstrijd 1994 kan op het FeBe-secretariaat bekomen worden. it
it
it
49
Le procédé Energon : Etude comparative des performances du système "série" et du projet "parallèle"
Het Energon-procédé : een vergelijkende studie van de prestaties van een systeem in serie en een systeem in parallel
Le procédé Energon est un système conçu et exploité
Het Energon-procédé werd vijftien jaar geleden in Zwe
en Suède depuis 15 ans. En 1982, le groupe CBR ob
den ontworpen en op de markt gebracht. In 1982 ver wierf de CBR-groep een exploitatielicentie van dit procé
tient une licence d'exploitation et s'adjoint les services du bureau d'étude Noirfalise & Piret afin de le promouvoir et
dé en vatte in samenwerking met het studiebureau Noir
de le développer. Actuellement, ce concept a pris la nou
falise & Piret de promotie en de ontwikkeling ervan aan.
velle dénomination Thermofloor® et cela, suite à un par
Nadat tussen drie belangrijke fabrikanten van geprefabri
tenariat entre trois importants préfabricants de béton (Par-
ceerd beton (Partek-Ergon, Ronveaux en Structo) een part
tek-Ergon, Structo et Ronveaux).
nership werd afgesloten, kreeg dit concept de nieuwe be naming Thermofloor® mee.
Le système Thermofloor® vise à concilier, au sein d'une
Met het Thermofloor®-systeem wil men in een bouwwerk
construction, les exigences économiques, écologiques et
op een economisch en ecologisch verantwoorde manier
celles imposées par les conditions de confort.
een optimaal comfort creëren.
Son principe consiste à récupérer les joules gratuits (éclai
Daartoe worden de "kosteloze" joules (van verlichting,
rage, appareils électriques, soleil, énergie dégagée par
elektrische toestellen, zonne- en lichaamsenergie) gere
le corps humain), à les stocker et à les restituer lorsque
cupereerd, opgeslagen en op het gepaste moment weer
le besoin s'en fait sentir, et ce, contrairement aux systè
vrijgegeven, terwijl bij de klassieke klimaatregelingssys-
mes classiques de climatisation qui éliminent ces joules,
temen deze joules juist worden geëlimineerd zodat zij van
et qui doivent donc en fournir lorsqu'il s'agit de réchauf
elders moeten worden aangevoerd wanneer het binnen
fer l'ambiance intérieure. Le système met à profit l'inertie
klimaat moet worden opgewarmd.
thermique du bâtiment et en particulier celle des dalles alvéolées en béton utilisées pour les planchers. Le système Thermofloor® réalise le transfert de ces jou les de l'ambiance intérieure vers l'ossature en béton en
Het Thermofloor®-systeem benut de thermische inertie van het gebouw en in het bijzonder van de betonnen holle
faisant circuler l'air pulsé à travers les dalles, les utilisant
vloerplaten, die het als een secondaire verluchtingslei-
ainsi comme gaines de ventilation secondaire.
ding aanwendt om de warme lucht van het binnenklimaat via de vloerplaten naar de betonstructuur over te brengen.
Actuellement, les dalles utilisées dans Ie cadre du sys
De vloerplaten die momenteel voor het Thermofloor®-
tème Thermofloor® diffèrent quelque peu des dalles al véolées classiques : elles comportent en effet, noyés dans la masse, des coudes réalisant la jonction d'une alvéole à l'autre, et permettant une circulation série de l'air pul sé. Cette particularité entraîne inévitablement une aug
systeem worden ingezet, verschillen enigszins van de klas
mentation du coût de la dalle et rend impossible l'utili sation du système Thermofloor® dans des constructions déjà existantes. Il est alors intéressant de réfléchir à d'autres techniques applicables à ce procédé.
sieke holle vloerplaten : zij bevatten immers in de massa gestorte bochten die de kanalen met elkaar verbinden en zo de seriecirculatie van de voortgestuwde lucht mogelijk maken. Die bijzonderheid brengt onvermijdelijk een ver hoging van de kostprijs van de vloerplaat mee en houdt tevens in dat het systeem niet in bestaande bouwwerken kan worden aangewend. Bijgevolg is het nuttig om te on derzoeken of er andere technieken op dit systeem kun nen worden toegepast.
50
On peut envisager que le flux d’air, au lieu de circuler
Eén mogelijkheid bestaat erin de luchtstroom niet in se
d’une alvéole à l’autre, en série, se divise à l’entrée de la dalle, parcourt la dalle suivant des circuits parallèles cons titués par les alvéoles et se reconstitue à la sortie dans
rie door de kanalen te laten stromen maar deze bij de ingang van de vloerplaat over de parallelle circuits, die door de kanalen worden gevormd, te verspreiden en op
un collecteur.
het einde van de vloerplaat in een verzameileiding op te vangen.
Fig. 1 - Croquis des deux procédés/Schets van de twee procédé's
/--------- ’
/7
/
/
/ L
/
Z/
J.
/ / / / / f / ^ ' /
/ K f 4 // / / / / // / / ! /
V/
L -J
/
/ ►
A
/
(
r - 7
/
4
/
/
/
/
/
/ / //
! / / / ill// /
L-‘
Procédé par circulation en série/Seriecirculatie
Procédé par circulation en parallèle/Parallelcirculatie
L’objectif de la recherche était de déterminer comment le nouveau type de circulation en parallèle pouvait être com
De opzet van dit werk was een vergelijkend theoretisch én experimenteel onderzoek van het nieuwe systeem met
paré au type de circulation actuel, la circulation en série.
parallelcirculatie en het huidige systeem met seriecircu-
L’étude a été réalisée tant d’un point de vue théorique
latie door te voeren.
que d’un point de vue expérimental. Tout d’abord, l’étude théorique permet de modéliser le
Vooreerst werd het thermisch gedrag van het Thermofloot®-
comportement thermique du système Thermofloor®; en
systeem in een theoretisch model gevat, dat als basis voor de
suite, grâce au modèle établi, elle analyse les deux pro
analyse van de twee circulatieprocédé’s zou dienen. In het ka
cédés de circulation. Cette partie, comportant un grand
der van de theoretische studie werden een hele reeks bere
nombre de calculs, est réalisée à l’aide d’un programme
keningen uitgevoerd. Dit gebeurde met behulp van een spe
informatique en Turbo Pascal créé à cet effet.
ciaal daartoe gecreeërd computerprogramma in Turbo Pas cal.
Les types de transfert thermique considérés sont :
Daarbij werden de volgende types van warmteoverdracht in beschouwing genomen :
- de la convection forcée entre l’air pulsé et la dalle,
- een geforceerde convectie tussen de voortgestuwde lucht en de vloerplaat,
- de la conduction à travers la dalle.
- een geleiding doorheen de vloerplaat,
- de la convection naturelle entre l’air du local et la dalle.
- een natuurlijke convectie tussen lucht in de betrokken ruimte en de vloerplaat,
- le rayonnement de ou vers la dalle.
- een uitstraling van of naar de vloerplaat.
51
L’ensemble des échanges est alors quantifié par l’outil informatique qui opère par intervalles de temps et par tran ches tout au long du parcours de l’air dans les alvéoles.
Met het computerprogramma, dat per tijdsinterval en per doorsnede langsheen het luchtcirculatietraject opereer de, werd vervolgens het geheel van de warmteoverdrach ten in de kanalen gemeten.
L’étude expérimentale s’intéresse dans un premier temps aux échanges de chaleur entre l’air pulsé et la dalle : on puise de l’air chaud dans la dalle et on relève la tempé rature à la sortie. Dans un deuxième temps, elle tente de
In het experimentele gedeelte van de studie werd in een
déterminer les pertes de charge qui se produisent pour
eerste fase de warmteuitwisseling tussen de voortgestuw de lucht en de vloerplaat onderzocht: de warme lucht wordt in de vloerplaat gestuwd en bij het uittreden wordt de temperatuur ervan gemeten. In een tweede fase werd
les deux types de circulation.
getracht de verliezen bij beide circulatiesystemen te be palen.
Les résultats de l’étude théorique et de l’étude expéri
Zowel uit de theoretische als uit de experimentele studie
mentale laissent apparaître que le procédé par circula
blijkt dat de twee systemen een gelijkaardig thermisch ge
tion en série et celui par circulation en parallèle ont des
drag vertonen.
comportements thermiques similaires.
FIg. 2 - Quantités totales de chaleur mises en jeu pour une dalie "série"/Totale warmtehoeveelheden bl] een vloerplaat met serlecirculatie
0>D O
2500000 T
c
<XVX>0<X>00<X><>X><X)«X>0CK>0<X)C<<>0C>0<X><><XX><>COCKX><>^^
"D
a> 0>a>> 0} £Oa> E
2000000
+
OO O O
O O O
1500000 +
a>a>
3O c<D 3 (0 x:O T3a>
O 1000000
+
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
O 500000 +
«
O^ ♦U
î“
c
10 a3
O
0 0
5
10
+
+
15
20
25
Temps en heures/Tijd in uren ■ Convection forcée/Geforceerde convertie
^ Rayonnement/Uitstraling
□ Convection naturelie/Natuurlijke convertie
O Stockée/Opsiag
Le graphique ci-dessus, issu de l’analyse informatique, montre à quel point l’échange le plus représentatif est la convection forcée ; celle-ci est environ deux fois supé
De computeranalyse leverde de bovenstaande grafiek op, waaruit blijkt dat de geforceerde convectie veruit de meest representatieve overdracht is : zij is ongeveer tweemaal
rieure à la convection naturelle. Il est à noter que l’évo lution des quantités totales de chaleur mises en jeu est
groter dan de natuurlijke convectie. Er dient op te wor den gewezen dat de evolutie van de totale warmtehoe
identique quel que soit le mode de circulation.
veelheden bij de twee systemen identiek is.
52
De l’étude de la convection forcée, il apparaît que cel
Uit de studie van de geforceerde convectie blijkt dat deze
le-ci est plus importante dans une dalle série, mais seu
groter is bij seriecirculatie ; dit geldt echter enkel voor de eerste meters van het traject want daarna is de uitwis seling groter bij parallelcirculatie. Hier blijkt dat de energieopslag in functie van de tijd varieert. Dit verschijn
lement dans les premiers mètres du parcours ; par la sui te, elle est plus importante dans la dalle parallèle. Il est question ici de la variation d’énergie stockée en fonc tion du temps. L’étude expérimentale met en évidence ce même phénomène : l’équilibre thermique de la dalle est atteint plus rapidement dans la dalle parallèle (après une durée de 7 heures) que dans la dalle série (après
sel wordt overigens duidelijk aangetoond bij de experi mentele onderzoeken: het thermisch evenwicht wordt sneller bereikt in een "parallel"-vloerplaat (na ongeveer 7 uur) dan in een "serie"-vloerplaat (na ongeveer 10 uur). Aangezien de proeven op vloerplaten met een lengte van
une durée de 10 heures). Les essais étant effectués sur des dalles de 5 mètres de long, on peut espérer que le
5 m werden uitgevoerd, mag worden gehoopt dat dit voor
gain va s’atténuer avec la longueur de celles-ci.
deel bij een grotere lengte zal afnemen.
Dans la dalle parallèle, l’échange thermique se fait mieux
In een "parallel"-vloerplaat geschiedt de warmteover
et sur toute la dalle : attendu que le coefficient de con vection est inférieur dans ce type de dalle, l’échange con-
convectiecoëfficiënt bij dit type vloerplaat lager is, is ook
vectif est moindre et l’air a encore de l’énergie à échan
de convectieve overdracht kleiner en heeft de lucht aan
ger lorsqu’il arrive en fin de dalle.
het vloerplaateinde nog energie over.
L’équivalence des procédés est donc soumise à une ré serve : le volant thermique de la dalle parallèle est plus
Er moet dus enig voorbehoud inzake de gelijkwaardig heid van de twee procédé’s worden gemaakt : de warm-
court que celui de la dalle série qui apparaît donc ici com
tecapaciteit van een vloerplaat met parallelcirculatie is kor
me un échangeur surdimensionné.
ter dan deze in een vloerplaat met seriecirculatie, die hier
dracht beter en over de gehele vloerplaat : aangezien de
als een overgedimensioneerde wisselaar lijkt op te treden. Quant à l’étude des pertes de charge, la comparaison
Wat nu het verlies betreft, blijkt zowel uit deze vergelij
des résultats et de ceux obtenus par CBR-Béton reflète
kende studie als uit de resultaten van CBR-Beton het nut
bien l’intérêt de l’utilisation de coudes intérieurs à la dal
van de vroegere techniek waarbij bochten in het beton
le sur le défoncement du béton entre les alvéoles, tech
tussen de kanalen van de vloerplaat worden aangebracht.
nique utilisée précédemment. Fig. 3 • Dalle Energon type série : évolution des pertes de charges en fonction du débit/ Energon-vloerplaat met seriecirculatie : evolutie van het verlies in functie van het debiet 100
90
+-
\ 80
\
\
X
y Ui
\
70
y
ü
E E,
O)
\ X
60
X X X
c
CÛQ
+'
X
50
X—X—X
LU
üE
40
■%
o
<D
OÎ £ ü
30
12^ A
ft
20
100 m3/h
90 m3/h
o
120m3/)i
ISO m3/h
160 tti3/h
180 m3/h
—X— 225 m3/h
—*— 250 m3/h
275 m3/h
■V
10 0
-P>
-cbT
-cb T
□
1
Eléments/Elementen
53
On constate également que bien qu’étant négligeables quel que soit le procédé de circulation, elles restent for
Hoewel het verlies voor beide systemen in principe ver
tement fonction du soin apporté lors de la préfabrication des dalles. Les débits d’air utilisés dans ce type d’appli cation (40 - 50 m^/h) étant largement inférieurs à ceux de
waarloosbaar is, blijkt de zorg waarmee de vloerplaten worden vervaardigd in dit verband van groot belang te zijn. Aangezien het luchtdebiet in dit type toepassing (40 à 50 m®/u.) aanzienlijk lager ligt dan bij deze van de proe
l’essai, il ressort le peu d’importance à accorder aux per tes de charges. Néanmoins, il est possible, grâce à cet essai, de donner une valeur de la rugosité des alvéoles
ven, blijkt dat de verliezen geen te groot belang moeten worden toebedeeld. Aan de hand van deze proef kon wel de stroefheidswaarde voor geëxtrudeerde kanalen wor
obtenues par extrusion: A = 1.2 ± 0.1 mm.
den bepaald: A = 1.2 ± 0.1 mm.
Au vu des résultats obtenus, il apparaît donc une quasi
Uit de resultaten van deze studie blijkt dus dat de twee
équivalence entre les deux systèmes (parallèle et série).
systemen (parallel en in serie) zo goed als evenwaardig
Le concept étant principalement fondé sur les propriétés thermiques du béton, il en résulte ainsi la nécessité d’une
zijn. Het concept is hoofdzakelijk op de thermische ei
étude afin d’évaluer son incidence sur le fonctionnement
zakelijk is om ook de invloed ervan op de werking van
genschappen van het beton gebaseerd, zodat het nood
d’une installation complète de climatisation. Ne serait-il
een volledige klimaatregelingsinstallatie te onderzoeken.
pas néanmoins plus judicieux d’utiliser le procédé "sé
Aangezien het rendement van het parallelsysteem slechts
rie" pour une nouvelle construction et de réserver le pro cédé "parallèle" à la rénovation de la climatisation d’un
lichtjes lager blijkt te liggen, lijkt het aangewezen te zijn
bâtiment existant? C’est une question que l’on est en droit
om het seriesysteem voor nieuwe bouwwerken te gebrui ken en het parallelprocédé enkel voor de renovatie van
de se poser eu égard au rendement légèrement inférieur
de klimaatregeling in een bestaand gebouw toe te pas
du procédé "parallèle"...
sen...
54
Visite à quelques constructions résidentielles en maçonnerie de béton
Bureau avec habItation/Kantoor met woning - Merksem
Un certain temps a passé depuis que nous vous avons montré quelques réalisations récentes en maçonnerie de béton.
Een bezoek aan enkele residentiële gebouwen in betonmetselwerk
Arch.: G. Wollaert - Schilde
Het was reeds een tijdje geleden dat wij U nog enige recente realisaties in betonmetselwerk had den getoond. 55
Si vous aviez eu, comme nous, toutes ces photos - et bien d’autres encore - en mains pendant des heures les regar dant, les comparant, et es sayant d’en dégager certai nes lignes de force, vous se riez tout aussi perplexes que
Als U, zoals wij, al deze foto’s - en nog vele andere meer urenlang had bekeken, ver geleken en getracht er een zekere lijn in te vinden, dan zou U ongetwijfeld even per plex hebben gestaan.
nous. Il est un fait incontournable qu’une habitation se constitue en principe de quatre murs, d’un toit et de quelques ouvertures (portes et fenêtres); qu’el le s’étende sur un ou deux niveaux ne change fi nalement pas grand’chose à l’esthétique "obtenable".
Het is een onweerlegbaar feit dat een woning in principe uit vier muren, een dak en enkele openingen (deuren en ramen) bestaat en of het ge bouw nu één of twee verdiepingen in beslag neemt, verandert in feite weinig aan de "esthetische uit voeringsmogelijkheden" .
L’implantation est finalement le plus important dans ce domaine : un encadrement "vert" rend n’importe quelle construction plus agréable, un certain re cul la met toujours en valeur, surtout si elle dégage quel que parfum d’originalité. Quel problème quand l’on veut en tant que maître d’ouvrage et/ implanter architecte OU une habitation un peu typée, sinon originale, dans une ran gée banale de constructions, telles que se présentent tou tes nos rues sans exception !
De inplanting is eigenlijk het belangrijkste aspect : een "groene" omlijsting verleent elk gebouw een aangenamer uitzicht en van op een zekere afstand komt steeds bouwwerk een beter tot zijn recht, vooral wanneer het op een zekere originaliteit kan bogen. Dat stelt de bouwheer en/of de architect, die een woning met een eigen of - meer nog - originele stijl in een banale huizenrij (zoals alle straten er uitzien) wil inplanten, wel voor problemen !
Parlons des maîtres d’ouvrages quand’même pour saluer les très rares courageux qui veulent sortir de la banalité! Le dictionnaire des idées reçues affirme que la banalité de notre architecture se rait due à la pauvreté d’inspiration de nos archi tectes. C’est faux évidemment, n’importe quel ar chitecte peut vous confirmer que la plupart de leurs clients les emmènent au départ de leur mis sion devant une maison tou te faite (généralement très ba nale) en définissant l’objectif à atteindre d’une façon très simpliste (nous exagérons à peine): "C’est ça que nous voulons, mais il nous faut trois fenêtres au lieu de deux au second niveau et la porte d’en trée doit se situer sur le côté...".
Ere aan de (eerder zeldzame) bouwheer, die de moed heeft om de banaliteit te doorbreken ! Vol gens het gevestigde ideeëngoed zou de banaliteit van onze architectuur te wijten zijn aan het ge brek aan inspiratie van onze architecten. Dat is fout natuurlijk, want iedere architect zal U beves tigen dat de meeste klanten hem bij het begin van een opdracht meetronen naar een afgewerkte (meestal banale) woning en hun "droomhuis" op de vol gende, nogal simplistische ma nier beschrijven (en we over drijven nauwelijks): "Dit is wat we willen maar dan wel met drie in plaats van twee ramen op de tweede verdie ping en de deur aan de zij kant..."
56
Feuilletez la vingtaine de pages qui suit et foimez-vous vous même une opinion. Constatez de par vous-même que l’on peut tout faire en maçonnerie de bé ton, l’original, le beau et le quel
Bekijkt U zelf eens dit twin tigtal pagina’s en vormt Uzelf een idee... U zult vaststellen dat met betonmetselwerk al les mogelijk is : van origineel over mooi tot gewoontjes...
conque... Une toute dernière remarque (qui n’a rien à voir avec les matériaux employés): nous constatons que les maîtres d’ouvrage tournent de plus en plus le dos à la rue. Du côté "rue", l’on nous offre un mur nu et une (ou deux) entrée(s) de garage, la plus belle "façade" se trouvant à l’arrière de la construction. L’on se replie sur soi, l’on fuit le bruit, l’on cherche sa "privacy" ... ?
Les cinq photos sur cette double page : Villas à St.-Michiels-Brugge, Kruishoutem et Nevele, Maison de repos à Herve et Maison de notaire à Wetteren. Architectes : BVBA Architectenburo E. Van Biervliet (Brugge), F. Schaffrath (St.-Martens-Latem), Expert-Projects Architectenbu reau c.v. (Gent), Bonnevie-Gulpen-Stassen (Verviers) et Verstraete (Eeklo).
Een laatste opmerking (die geen rechtstreeks verband met het gebruikte bouwmateriaal houdt): wij stellen vast dat meer en meer bouwheren de straat "de rug toekeren". De gevel aan de straatzijde is vaak niet meer dan een naakte muur onderbroken door één (of meer) garagedeur(en) terwijl de "mooiste" gevel zich aan de achterzijde van de woning bevindt. Men sluit zich van de buitenwereld en het lawaai af en is op zijn "privacy" gesteld ... ?
De vijf foto’s op deze dubbele pagina tonen U : villa’s in St.-Michiels-Brugge, Kraishoutem en Nevele, een rust huis in Herve en een notariswoning in Wetteren. Archi tecten : BVBA Architectenburo E. Van Biervliet (Brugge), F. Schaffrath (St.-Martens-Latem), Expert-Projects Archi tectenbureau c.v. (Gent), Bonnevie-Gulpen-Stassen (Verviers) en Verstraete (Eeklo).
57
Service flats - Korbeek-Lo
Arch.: Ontwerpteam Archidee & Partners N.V. - Niel
59
villa - Meise
Arch.: Atelier dâ&#x20AC;&#x2122;architecture D. Nihoul & C. Dachy - Bruxelles/Brussel
60
Villa â&#x20AC;¢ Brasschaat
Arch.: F. Leers - Brasschaat
61
Arch.: Architectenbureau Kooien - Kapellen
63
Habitation/Woning â&#x2013; St.-Denijs-Westrem
Arch.: L. Cosijns - Gent
64
RĂŠsidence secondaire/Tweede woning - Grez-Doiceau
Arch.: J. Bodart - Genval
65
villa -
66
Heldergem
Arch,: L. De Neve - Kerksken
67
Villa avec bureaux/Vllla met kantoor - Neerpelt
Arch.: J. Houben - Neerpelt
68
Maison dâ&#x20AC;&#x2122;architecte/Architectenwoning - Nalinnes-Haies
Arch.: M. Barattucci - Nalinnes-Haies
69
Immeuble à appartements et magasins/Appartementsgebouw met winkels - Leuven
«I
K 5:
I>R i
.J
tr '
r=f
U
t
y
'ÿ
P ■
"i
il
■
%
EXpZZÊ 11' ! r: *r<'
ti d
W
PJ
\
%
Œ
1 1 t)
II
i -i»
IIr
:r
4
rt ~k
FR
lI
% ru.
/ m
t-
m
■pi
LtMIII. 70
e
rm.
m
î.
\-.
Arch.: Architektenatelier A'Aksent B.V.B.A. - Holsbeek
71
Habitatlon/Woning - St.-Maria-Oudenhove
Arch.: L. Naert - Lierde
72
Maison de soins/Verzorgingstehuis - Kumtich
Arch.: J. Baudart - Leuven
73
Habitation/Woning - Haaltert
Arch.: E. De Smet - Aalst
74
Villa - LIedekerke
Arch.: P. Leonard - Bruxelles/Brussel 75
Villa â&#x20AC;˘ Waasmunster-Heide
Arch.: W. Cole - Waasmunster
Villa - De Pinte
Arch.: D. Claeys - Nazareth 77
Parking et appartements/Parking en appartementen - Oostende
JT I
CC
i
rrr
f.n
J V i
inr
B I â
i'' *"s
jtU
MRKINCLB
parking! ITEL •V
Z3
,
I 1
mn
ESBS
J Arch.: J.L. Peene - Oostende Immeuble à appartements/Appartementsgebouw - Tongeren
VM I •i1 t-
&îi t
Il'
Arch.: Architectengroep Delta - Hasselt
78
LIVRES
BOEKEN
Folker H. Wittmann : "Numerical Models in Fracture Me
Folker H. Wittmann : "Numerical Models in Fracture Me chanics of Concrete", A.A. Balkema Uitgvers B.V.,
chanics of Concrete", A.A. Balkema Uitgvers B.V.,
P.B. 1675, NL - 3000 BR Rotterdam, Brookfield 1993,
P.B. 1675, NL - 3000 BR Rotterdam, Brookfield 1993,
297 pp, BEF 2500
297 biz., BEF 2500
Numerical Get ouvrage reprend les articles présentés à l’occasion du "first Bolomey Workshop on Numeri cal Models in Fracture Mechanics of Concrete" tenu à Zurich (Suis se) en juillet 1992, ainsi nommé en mémoire du Professeur Bolo
Models in Fracture Mechanics of
»
mey.
I
Dit werk bundelt de voordrach ten van de "first Bolomey Work shop on Numerical Models in Frac ture Mechanics of Concrete", die in juli 1992 in Zurich (Zwitserland) plaatsvond en zo werd genoemd ter nagedachtenis van Professor Bolomey.
Les différents paramètres influençant fissuration du béton considérés leurs différents envisagés. Ce livre une synthèse récente des connaissances dans le domaine des mécanismes de rupture. Il en décrit les causes et développements en se basant essentiellement sur des simulations numériques et de laboratoire. La dernière partie de l’ouvrage propose des solutions numériques (exemples de discrétisations de poutres, tuyaux,...) ainsi qu’un modèle mathématique.
De verschillende parameters, die de scheurvorming in beton beïn vloeden en hun mogelijke effec Folker FF. Willmiirin ten worden in beschouwing ge Editor nomen. Dit boek is een synthese van de nieuwste kennis inzake de breukmechanismen en op basis van berekenings- en laboratoriumsimulaties worden de oorzaken en de evolutie ervan be schreven. In het laatste deel worden numerieke oplos singen (bijvoorbeeld het opsplitsen van balken, buizen,...) alsook een wiskundig model voorgesteld.
De plus, chaque article est complété d’une bibliographie relativement étoffée.
leder artikel is bovendien voorzien van een relatief uit voerige bibliografie.
Ce livre permet donc de faire le point sur l’aspect numé rique du problème. De par sa présentation assez théori que, ce livre s’adressera cependant plutôt au théoricien que directement au praticien. Ce dernier ne pourra en retirer sa substance que s’il est directement intéressé par le problème.
Dit boek verschaft een aktueel inzicht in het numerieke aspect van dit probleem maar door de theoretische be naderingswijze is het een werk dat eerder de theoretici dan de practici zal aanspreken, tenzij zij er rechtstreeks in de praktijk mee te maken krijgen.
79
Richard Widmann : "Grouting in Rock and Concrete",
Richard Widmann : "Grouting in Rock and Concrete",
A.A. Balkema Uitgvers B.V., P.B. 1675, NL - 3000 BR Rotterdam, Brookfieid 1993, 501 pp, BEF 3000
A.A. Baikema Uitgvers B.V., P.B. 1675, NL - 3000 BR
Cette ouvrage reprend les comp tes rendus (en anglais ou parfois en allemand) de la conférence in ternationale sur l’injection qui s’est tenue les 11 et 12 octobre 1993 à Salzbourg en Autriche.
Rotterdam, Brookfield 1993, 501 biz., BEF 3000
GROUTING r z o co
o
z 3 u>
/J A
Z Les deux premiers chapitres pré sentent les caractéristiques des matériaux et les procédures gé nérales d’injection. La seconde partie de l’ouvrage est consacrée à des cas pratiques d’injection des sols de fondation et des mas sifs rocheux ainsi qu’aux travaux de recherches et tests in-situ.
z Z
/
IN ROCK AND CONCRETE
Contrairement à l’ouvrage précédent, celui-ci s’adresse nettement plus aux praticiens qui y trouveront des exem ples pratiques et probablement des réponses à leurs pro blèmes.
80
Het eerste deel behandelt de ka rakteristieken van dit materiaal als ook de algemene injectieprocédé’s.
oc
isl
Dit werk bevat de voordrachtteksten (in het Engels of soms in het Duits) van de internationale con ferentie over betoninjectie, die op 11 en 12 oktober 1993 in Salz burg (Oostenrijk) heeft plaatsge had.
RICHARD WIDMANN EDITOR/HERAUSGEBER
In het tweede gedeelte worden praktijkgevallen van injectie bij fun deringen en rotsmassieven als ook onderzoekingen en in-situproeven beschreven.
In tegenstelling tot het vorige werk zal dit boek de prac tici van meer nut zijn : zij vinden er voorbeelden uit de praktijk in en misschien ook wel antwoorden op hun pro blemen.
IV.A./1
IV.A. PRODUITS POUR RECUPERATION ET EPURATION D’EAU
IV.A. PRODUKTEN VOOR WATERVANG EN -ZUIVERING
1. CITERNES
1. VERGAARBAKKEN
1.1. Citernes monolithiques 1.2. Réservoirs composés
2.
FOSSES SEPTIQUES 2.1. Fosses septiques circulaires 2.2, Fosses septiques rectangulaires
I
1.1. Ééndelige bakken 1.2. Samengestelde reservoirs
2. SEPTISCHE PUTTEN 2.1. Cirkelvormige septische putten 2.2. Rechthoekige septische putten
3. FOSSES DE DECANTATION A DEUX NIVEAUX
3. BEZINKPUTTEN MET TWEE NIVEAU’S
4. FILTRES BACTERIENS
4. BAKTERIENFILTERS
5. ELEMENTS POUR PUITS D’EAU ET PUITS PERDUS
5. ELEMENTEN VOOR WATER EN ZINKPUTTEN
6. SEPARATEURS
6. VANGPUTTEN
7. STATIONS D’EPURATION
7. ZUIVERINGSSTATIONS
2/94 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
IV.A./3 1. CITERNES
1. VERGAARBAKKEN
1.1. Citernes monolithiques
1.1. Ééndelige bakken
Fabrikant Fabricant
BIMSBEL Genk DE CLERCQ Gent
KERCKHOVE Torhout
LEMAIRE Ottignies REMACLE Floriffoux
RONVEAUX Ciney VALCKE Viamertinge VAN RYSSELBERGHE Zele
VERHAEGHE Markegem VERHULST Tielt
Afmetingen (mm) Dimensions (mm) Diameter Hoogten Diamètre Hauteurs 1500 1500 1700 2160 1400 1500 1700 1700 1700 2200 2200 2200 1500 1700
1200 1830 1700 1880 1350 1400 1400 1700 2150 1800 2150 2400
Nuttige inhoud (m^ Volume utile (m^ (*)
1.6 2,5 3,1 5 1.5
2070 2220 2700 3250 1490 1750
1510 1680
2
1490 1490 1490 1750 2230 2230 2500
1270 1510 1920 1680 1740 2440 2450
1700 2400 3400 4400 2650 3250 3250 1500 1700 1700 2000 2300 2600 3200 1300 1600 16.50 17.50 1500 1400 1700 1700 2150 2350 2350 2700 3250
3 hoogten / 3 hauteurs:
1,5 2 2,6 3 5,2 7,5 10 1,3 7 2,6/3,9 3/6/9 7/14/21 11/22/33 10 15 20
1000, 2000, 3000 2250 2250 2850 1420 1500 1650 2000 2120
2200 2200 1500 1500 1600 1700 1300 1650 1550 1750 1850 1800 2100 2200 2250
2 3 5 6
7
10 15 3
500 X 500
500x 600 x 600 x 600 x 600x 600 X 600 X
500 600 600 600 600 600 600
500 X 500
500x 500
600 x 600
2 2.5 3 5 8 10 15 1.5 2 2.5 3 1.5 2 2.5 3 5 6
7 10
15
I
I
600 X 600
2 2,5 3 4 5 6 7
1460 1680 1910 2130 2130 2130 2160
2000
Afmetingen toezichtsopening Dimensions du regard de visite
2/94 Catalogue Permanent de 1’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
0 = 450
500
X
500
500x 500 500 x 500 500 X 500 500 X 500 600 X 600 600 X 600 600x600 600 X 600 600x 600
IV.A./4 1.1. Ééndelige bakken (vervolg)
1.1. Citernes monolithiques (suite)
Fabrikant Fabricant
VERWERFT & KEYSERS Massenhoven
(*)
Afmetingen (mm) Dimensions (mm) Diameter Hoogten Diamètre Hauteurs 1350 1550 1600
1260 1450 1600
Des entités (volumes) supérieures sont réalisables par empilement de 2 cuves et/ou construction en batteries.
BETON DE LA LOMME Rochefort
CHAMPAGNE St.-Truiden
RONVEAUX Ciney
(*)
1.5 2 2.5
(*)
Afmetingen toezichtsopening Dimensions du regard de visite
500 x 500
Grotere gehelen (volumes) zijn realiseer baar door stapeling van 2 kuipen en/of batterijbouw.
1.2. Samengestelde reservoirs
1.2. Réservoirs composés
Fabrikant Fabricant
Nuttige inhoud (m^) Volume utile (m^
Afmetingen (mm) Dimensions (mm) Diameter Hoogten Diamètre Hauteurs
Nuttige inhoud (m^ Volume Utile (m^)
Aantal wandpanelen Nombre de panneaux
4.3 5.6 7.0 8.3 9.6 11.0 12.4 13.8 15.1 16.5 17.8 19.2 20.6 22.0 23.3 24.6 26.0 27.4 28.8 3.5 4.5 5.5 6.0 7.0 7.5 9.0
1.0- 3.8 12-46 6 1.0 - 3.8 22-85 8 35 - 135 10 1.0-3.8 12 1.0-3.8 52 - 196 1.0- 3.8 71 - 269 14 1.0-3.8 93 - 353 16 1.0-3.8 118 - 448 18 146 - 555 20 1.0-3.8 22 1.0-3.8 177 - 672 24 1.0-3.8 210-800 26 1.0-3.8 247 - 939 1.0-3.8 287 - 1090 28 30 1.0-3.8 330 - 1254 1.0-3.8 375 - 1425 32 34 424 - 1611 1.0-3.8 36 1.0-3.8 475 - 1805 1.0- 3.8 38 530 - 2014 40 1.0-3.8 587 - 2230 42 647 - 2460 1.0-3.8 1.0-5.0 7.7 - 46 6 12.7 - 76 8 1.0-5.0 8 1.0-3.5 19 - 78 1.0-5.0 23 - 136 16 10 1.0-3.5 31 - 126 1.0-5.0 35 - 155 16 51 - 305 1.0-5.0 16 1.0 - 3.5 76-313 15 11.0 123 - 508 19 1.0-3.5 14.0 2.42 446 16 16.0 565 2.42 18 18.0 697 20 20.0 2.42 24 2.42 22.0 844 25.0 2.42 1090 32 Vlakke of boogvormige panelen voor veelhoekige of cirkelvormige tanks met grote diameter en uitwendige verbinding onder voorspanning. Panneaux plans ou curvilignes pour cuves polygonales ou circulaires de grand diamètre avec précontrainte d’assemblage périphérique.
2/94 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
I I
IV.A./5 2. FOSSES SEPTIQUES
2. SEPTISCHE PUTTEN
2.1. Fosses septiques circulaires
2.1. Cirkelvormige septische putten
Fabrikant Fabricant
BIMSBEL Genk
DE CLERCQ Gent
KERCKHOVE Torhout
Afmetingen (mm) Dimensions (mm)
Diameter Diamètre
Hoogten Hauteurs
1500 1500 1500 1700
1620 1890 1830 1700
2160
1880
1500-2160 1700-2160
1830-1880 1700-2160
1400 2500 1700 1700 1700 2200 2200 2200
1400 1700 1550 2000 2200 1800 2150 2500
1500 1510 1700
1
2070 2700 3250
1460 1630 1680 1910 2130 2130 2160
1490 1490
1510 1620
1
1490 1490 1490 1750 1750 1750 2230 2230 2500 2230 2230 1500 1700 1700 1800 2000 2200 2300 2500 2600 2800 3000 1500 1400 1700 2150 2350 2700 3250
1170 1510 1620 1770 2040 2340 1740 2440 2450 1740 2440
2000
LEMAIRE Ottignies REMACLE Floriffoux
VAN RYSSELBERGHE Zele
VERHULST Tielt
Nuttige inhoud Aantal Aantal BE kuipen (*) (I) Volume utile Nombre EH Nombre de cuves (•) (1)
1420 1500 1650 1750 2000 2000 2120 2080
1 1 1 min. 1 max. 4 min. 1 max. 14
2 2
1
1 1 1 1 1 1 1 1 2
2
1
2200
2200 2200
1300 1650 1750 1850 2100 2200 2250
1200 1530 2100 min. 2410 max. 10820 min. 4180 max. 64260 6865 7410 1500 1800 2100 3000 3500 4350 5500 6575 1500 1800 2400 4250 5250 8650 12750
600
X
600
600 X 600 600x600
6 7 10 12 16 21 26 5 6 8 15 20 35 54 5 6
1200 1500 1800 2400 3000 3600 4200 6500 9000 8400 13000
4 5 6 8 10 12 15 25 36 34 54
1500 2100 2400 3000 4125 5250 6375 7500 8400 9750 11000
5 7
1500 2400 4125 6375 8625 13125
5(X) X 5(X) 5(X)x500 600 X 600 600 X 600
5
1550 1800
1200
1
4 5 7 min. 8 max. 45 min. 15 max. 280 27 30
Afmetingen toezichtsopening Dimensions du regard de visite
480 X 480
500x500 500x500 600 x 600 600 X 600 600 x 600 600 x 600 600 X 600 500x500
500 x500
8 10
15 20
25 30 34 40 45 4 5 8
15 25 35 55
2/94 Catalogue Permanent de T Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
« = 450
500 X 500 500x 500 500 x500 600 X 600 600 x 600 600 X 600 600 X 600
IV.A./6 2.1. Cirkelvormige septische putten (vervolg)
2.1. Fosses septiques circulaires (suite)
Fabrikant Fabricant
VERWERFT & KEYSERS Massenhoven
(*)
Afmetingen (mm) Dimensions (mm) Diameter Hoogten Diamètre Hauteurs 1350 1550 1600
Nuttige inhoud Aantal Aantal BE kuipen (♦) 0) Volume utile Nombre EH Nombre de cuves (♦) G)
Afmetingen toezichtsopening Dimensions du regard de visite
1500 2000 2500
500x 500
1260 1450 1600
1
Les combinaisons sont obtenues par empilement de 2 cuves et/ou montage en batteries.
(*)
2.2. Fosses septiques rectangulaires
Fabrikant Fabricant
REMACLE Floriffoux
VAN RYSSELBERGHE Zele
4050 4700 5950 7200 8450 9700
Breedte Largeur
Hoogten Hauteurs
Aantal kuipen Nombre de cuves
BIMSBEL Genk REMACLE Floriffoux
De kombinaties worden verkregen door stapeling van 2 kuipen en/of batlerijbouw.
Nuttige Afmetingen toezichtsopening inhoud (1) Aantal BE Dimensions du regard de Volume Nombre EH visite utile (1)
16300 70 80 19000 100 24500 2400 2800 400 1 130 29900 150 35400 40800 175 Samengesteld uit U-vormige elementen, eind- en dekplaten Constitué d’éle'ments en forme' de U, panneaux d’abouts et de couverture
Binnenpanelen en dekplaten voor septische putten Panneaux intérieurs et dalles de couvertures pour fosses septiques
3. FOSSES DE DECANTATION A DEUX NIVEAUX
Fabrikant Fabricant
8
2.2. Rechthoekige septische putten
Afmetingen (mm) Dimensions (mm) Lengte Longueur
4 6
Afmetingen (mm) Dimensions (mm) Lengte Breedte Hoogten Longueur Largeur Hauteurs 0 = 1500 0 = 1490
600
max. 400
3. BEZINKPUTTEN MET TWEE NIVEAU’S
Aantal kuipen Nombre de cuves
Totale nuttige inhoud (1) Volume utile total (1)
Aantal BE Nombre EH
Afmetingen toezichts opening Dimensions du regard de visite
1
1900 2300
7 12
600 x 600
1630 2000 1620 1920 2820
max. 90750
X
1750
1
7 12
500 X 500 4800 / 9600 25 / 50 50 10400 13000 60 15600 75 400 X 600 2800 1 20800 100 150 31000 200 39000 Samengesteld uit U-vormige elementen, eind- en dekplaten Constitué d'éléments en formé de U, panneaux d'abouts et de couverture
0 = 1750 2800 3430 4050 2400 5300 7800 9700
2200
1
1
/
2
2/94 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
IV.A./7 4. FILTRES BACTERIENS
Fabrikant Fabricant
4. BAKTERIENFILTERS
Afmetingen (mm) Dimensions (mm) Lengte Breedte Hoogten Longueur Largeur Hauteurs 0 = 1340 0 = 1490 0 = 2000 2800 3430 4050 240 5300 5950 7800
REMACLE Floriffoux
VAN RYSSELBERGHE Zele
2700 3830 5300 6050 7750 9450
2000 2200 2500 2500 3800 4500
1670 1920 1950
Aantal kuipen Nombre de cuves
Totale nuttige inhoud G) Volume utile total G)
1000 10 1500 15 3500 35 7500 75 9000 90 11500 115 280 1 155 15500 17500 175 22500 200 Geleverd met automatische kantelbak vanaf 25 BE Livré avec culbuteur automatique à partir de 25 EH 4125 + 1500 15 2000 5250 + 2000 20 2000 2100 9750 + 4000 40 1 2100 12000 + 5000 50 2100 23250 + 10000 100 34000 + 15000 150 2100 Bakteriënbed gekombineerd met septische put in één toestel Lit bactérien et fosse septique combinés en un seul appareil
5. ELEMENTS POUR PUITS D’EAU ET PUITS PERDUS (ANNEAUX)
1
Afmetingen (mm) Dimensions (mm) Hoogten Hauteurs
DE CLERCQ Gent
1000 1200 1500
1000
500x500
X
LEMAIRE Ottignies
1000
1000
500x 500
X
REMACLE Floriffoux
1000 1000
1000 500
500 X 500
VAN RYSSELBERGHE Zele
1000 2000
1000 2000
0 = 500
VERHULST Tielt
1000 1200 1500
1000
500 X 500
Les éléments indiqués par une croix sont aussi fabriqués non-drainants.
400 x 600
600 x 600
Drainering (*) Drainage (*)
Diameter Diamètre
(*)
600 X 1000
5. ELEMENTEN VOOR WATER- EN ZINKPUTTEN (RINGEN)
Afmetingen opening dekplaat (mm) Dimensions regard couvercle (mm)
Fabrikant Fabricant
Afmetingen toezichtsopening Dimensions du regard de visite
Aantal BE Nombre EH
(*)
Openingen Ouvertures
Poreus beton Béton poreux
X
X
De aangekruiste elementen worden ook niet-drainerend gefabriceerd.
2/94 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
X
IV.A./8
6. VANGPUTTEN
6. SEPARATEURS
Fabrikant Fabricant
Type (•)
Vet Graisse
Modder Boue
4
2
REMACLE Floriffoux
VAN CAUWENBERGH Rumst
VAN RYSSELBERGHE Zele
Vet en olie Graisse et huile
Stankafsluiting Coupe-odeur
Regenwaterfilter Filtre eau pluv.
2
1
2 8
1
1
VERHULST
1
Tielt
(*)
Le chiffre indique le nombre d’appareils à capacité différente.
(♦)
Het cijfer duidt een aantal vangputten met verschillende kapaciteit aan.
i
7. STATIONS D’EPURATION
7. ZUIVERINGSSTATIONS
Fabrikant: Fabricant:
- Technique: système à boue activée -
St.-Truiden
-
Techniek: aktiefslibsysteem
Construction: bassins préfabriqués circulaires - diamètre: de 3.5 à 25 m
- Konstruktie: - cirkelvormige geprefabriceerde bekkens - diameter: van 3.5 tot 25 m
Modèles d’exécution: a. compact: - bassins d’aération et de décantation concentriques - hauteur standard: 2.4 m - capacité: min. 300 E.H. max. 1000 E.H.
- Uitvoeringsvonnen: a. kompakt: - koncentrisch beluchtings- en bezinkingsbekkens - standaardhoogte: 2.4 m - kapaciteit: min. 300 B.E. max. 1000 B.E.
-
-
CHAMPAGNE
b. classique: - bassin séparé d’aération et de décantation - hauteur variable - capacité: à partir de 200 E.H.
b. klassiek: - gescheiden beluchtings- en bezinkingsbekken - veranderlijke hoogte - kapaciteit: vanaf 200 B.E.
2/94 Catalogue Permanent de l’Industrie du Béton - Permanente Katalogus van de Betonindustrie
SPANBETON
STRUCTO
BETON PRECONTRAINT
J
Beton
••m
Beton l
I
voor inlichtingen en dokumentatie : Marnixdreef, B-2500 LiER Tei. (03)490.04.11