Beton221 by FEBE

Afgiftekantoor Gent x - P2a9256

221 SEPTEMBER SEPTEMBRE

2 0 1 3

DOSSIER: Bestrating & publieke ruimte Pavage & espace public

Architectonisch beton Béton architectonique Artesis Hogeschool

Tijdschrift van de Federatie van de Betonindustrie X 1ERSCHIJNT 4X PER JAAR (MAART, JUNI, SEPTEMBER EN DECEMBER) La revue de la Fédération de l’Industrie du Béton H PARAÎT 4 FOIS PAR AN (MARS, JUIN, SEPTEMBRE ET DECEMBRE)

CREATIVITY MAKES THE DIFFERENCE

Ebema ontwikkelde een breed gamma bestratingsproducten van betonstraatstenen tot lineaire elementen. In diverse afwerkingen van gewaterstraald tot gekliefd of onbehandeld. Ze geven elke omgeving een eigen identiteit. Ook de verscheidenheid aan kleuren, formaten en afwerkingen maken de knapste architectonische oplossingen mogelijk. by EBEMA

Ebema a développé une vaste gamme de produits de pavage: pavés en béton, dalles et éléments linéaires pour ne nommer que ceux-là. Ils sont lavés, grenaillés, clivés ou en ﬁnition standard. Un grand choix de coloris, formats et ﬁnitions caractérisent la marque Ebema.

Dijkstraat 3 B-3690 ZUTENDAAL T: +32 (0) 89/610011 F: +32 (0) 89/613143

Oostmalsesteenweg 204 B-2310 RIJKEVORSEL T: +32 (0) 3/3120847 F: +32 (0) 3/3117700

www.ebema.com

E: sales@ebema.be

Decomo en Structo zijn wild van beton. Zeker als het gaat over toonaangevende architectuur. We willen graag onze passie delen en daarmee ook architecturaal verantwoord bouwen met beton warm aanbevelen. Decomo (architectonisch beton) en Structo (span- en gewapend beton) zijn productiebedrijven uit de PSTgroep met het gemeenschappelijk motto A PASSION FOR CONCRETE Decomo et Structo sont fous de béton. Surtout lorsqu’il est à la base d’une architecture faisant autorité. Nous souhaitons partager cette passion et prescrire l’utilisation du béton dans une construction architecturale responsable. Decomo (béton architectonique) et Structo (béton précontraint et armé) sont des entreprises du groupe PST qui partagent la devise : A PASSION FOR CONCRETE

www. passion forconcrete .com

INHOUD SOMMAIRE

Publieke ruimte in beton Over nieuw aan te leggen publieke en semi-publieke ruimte wordt tegenwoordig goed nagedacht. We selecteerden een aantal geslaagde realisaties, ter inspiratie voor uw toekomstige projecten.

Le béton préfabriqué dans l’espace public De nos jours, l’aménagement de nouveaux espaces publics et semi-publics fait l’objet d’une réﬂexion approfondie. A titre d’inspiration pour vos projets futurs, nous avons sélectionné une série de réalisations couronnées de succès.

Betonstraatstenen komen duurzaam uit vergelijkend onderzoek! De verduurzaming van de bouwsector uit zich steeds vaker in de materiaalkeuze. Maar hoe is het gesteld met de milieu-impact van betonnen straatverharding? Een vergelijkend onderzoek van het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE) onthult de resultaten.

Les pavés en béton se révèlent durables dans le cadre d’une étude comparative ! La durabilisation du secteur de la construction s’exprime de plus en plus dans le choix des matériaux. Qu’en est-il de l’impact environnemental des revêtements de chaussée en béton ? Une étude du NIBE (Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie) vous dévoile les résultats.

“Een goede publieke ruimte raakt aan veel beleidsdomeinen.” De toenemende bevolking en grotere aandacht voor milieu en duurzame mobiliteit zorgen voor een grotere focus op de openbare ruimte. De Steunpunt Straten geeft zijn visie op de huidige toestand en de uitdagingen voor de toekomst.

« Un bon espace public touche à de nombreux domaines. » L’augmentation démographique et une attention accrue accordée à l’environnement et à la mobilité durable entraînent un intérêt croissant pour l’espace public. Le Steunpunt Straten nous conﬁe sa vision de l’état actuel de la situation et des déﬁs à relever pour l’avenir.

Nagespannen gevel voor nieuwe Artesis Campus Noord De werken aan de nieuwe campus van Artesis Hogeschool zijn in september 2012 begonnen. De bijzondere gevel, volledig in architectonisch beton, neemt een erg prominente plaats in.

Façade post-contrainte pour le nouveau Campus Artesis Noord Les travaux de construction du nouveau campus de l’École supérieure Artesis ont débuté en septembre 2012. La façade, entièrement réalisée en béton architectonique, occupe une place éminente dans le projet.

Beheer van BENOR overgenomen door vzw BENOR Onlangs werd de vzw BENOR @E ?<K C<M<E ><IF<G<E 1FFIQ@KK<I $I Paul Meekels legt uit hoe de vzw werkt en welke troeven het BENOR-merk voor aannemers en bouwheren inhoudt.

L’asbl BENOR reprend la gestion de BENOR L'asbl BENOR, a été créée récemment. Son Président, Ir Paul Meekels nous explique son fonctionnement et les avantages que propose la marque BENOR pour les entrepreneurs et constructeurs.

BETON221

"Binnenkort zullen particulieren en kleine gemeenschappen hun afvalwater zelf moeten verwerken." Eloy Water produceert benodigdheden voor waterverwerking en -recyclage. BETON ontmoette Damien Haulet, productieleider bij Eloy Water, en Julien Hans, commercieel directeur bij Eloy Water, in de ultramoderne kantoren van het bedrijf.

ÂŤ Dans le futur, ce seront les particuliers ou les petites collectivitĂŠs qui devront traiter leurs eaux usĂŠes Âť La sociĂŠtĂŠ Eloy Water est active notamment dans la fabrication de produits pour le traitement et la revalorisation de lâ&#x20AC;&#x2122;eau. BETON a rencontrĂŠ Damien Haulet, directeur de production et Julien Hans, directeur commercial chez Eloy Water.

"Een passiefhuis bouwen was voor mij een uitgemaakte zaak" BETON bezocht een passiefhuis in prefab beton. GeoďŹ&#x20AC;rey Depauw, eigenaar en bewoner, is meer dan tevreden met zijn keuze.

ÂŤ Construire une maison passive ĂŠtait pour moi une ĂŠvidence Âť BETON a visitĂŠ une maison passive en bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ. GeoďŹ&#x20AC;rey Depauw, le propriĂŠtaire et habitant de la maison est plus que satisfait de son choix.

Nieuws uit de wereldâ&#x20AC;Ś van geprafebriceerd beton

Producten in prefab beton

Wat viel er zoals te beleven de voorbije maanden in de sector van het prefab beton? Nieuwe producten, mooie projecten en tal van activiteiten.

Een handig overzicht van alle producten die de fabrikanten van de Federatie van de Betonindustrie kunnen leveren.

Informations sur le mondeâ&#x20AC;Ś du bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ Que sâ&#x20AC;&#x2122;est-il passĂŠ ces derniers mois dans le secteur du bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ ? Nouveaux produits, beaux projets et de nombreuses activitĂŠs.

Afgiftekantoor Gent x - P2a9256

221 SEPTEMBER SEPTEMBRE

2 0 1 3

Produits en bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ Un aperĂ§u pratique de tous les produits que les fabricants de la FĂŠdĂŠration de lâ&#x20AC;&#x2122;Industrie du BĂŠton peuvent fournir.

" $ %" H "K $ %" E. Dano " $ $K H $K "K $ E. Dano (ED), S. Maas (SM ' 1@AM<ID8E '1$ C<@I<E S. Russo (SR), J. Rodric (JR), J. Marinus (JM), K. Darras (KDA) ' " $ $ % " H $ K $ "$ K J FK " $ % K"

DOS S I E R : Bestrating & publieke ruimte Pavage & espace public

Architectonisch beton BĂŠton architectonique Artesis Hogeschool

Tom Mondelaers, Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE) " $ % $ $ H "K $ % $K K. Darras â&#x20AC;&#x201C; S. Russo #$" $ #$" $

1FIJKC88E Bd du Souverain - 1170 Brussel/Bruxelles T ! D8@C =<9< 9< NNN =<9< 9< # % " H " % K" 4 & "# maart, juni, september, december " $K mars, juin, septembre, decembre & "# " Overheidsdiensten voor openbare werken, architecten, ingenieurs, studiebureaus, bouwondernemingen, prefabrikanten en alle gebruikers van geprefabriceerde betonproducten. %# Services de travaux publics, architectes, ingĂŠnieurs, bureaux dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtudes, entreprises de construction, fabricants de bĂŠton et tous les utilisateurs de produits prĂŠfabriquĂŠs en bĂŠton. & "$ H $" % $ # Elan Languages, Philippe Debroe # www.megaluna.be "% ' " H " ## $ $

'8EEFF ILBB<I@A NNN C8EEFFGI@EK 9< & " $' " % $ & " H K $ %" " # #

Tijdschrift van de Federatie van de Betonindustrie X 1 -. #$%)/ 3 + - % - ( -/ %0)$ . +/ ( - ) La revue de la FĂŠdĂŠration de lâ&#x20AC;&#x2122;Industrie du BĂŠton H PARAĂ&#x17D;T 4 FOIS PAR AN (MARS, JUIN, SEPTEMBRE ET DECEMBRE)

( -

E 8EF 1FIJKC88E Bd du Souverain 1170 Brussel/Bruxelles COVER ÂŠ Lander Loeckx

BETON221

EDITO

De meeste bedrijven uit de prefabsector hebben een duidelijk beeld over kwaliteitsbeheer. Dit vertaalde zich meer dan dertig jaar geleden al in onze onvoorwaardelijke steun aan het kwaliteitslabel BENOR. In die tijd waren er geen geharmoniseerde normen. Daarom werden er binnen de sector technische voorschriften en certiďŹ ceringregels opgesteld, samen met partners van over de hele wereld. Die regels werden met gezond verstand maar ook nauwgezet toegepast. Ook in die tijd ontstond vzw Probeton, een controle-instantie voor betonproducten. We zien dat dit dertig jaar later in betonproducten van een hogere kwaliteit heeft geresulteerd. Ook vandaag de dag is onze sector nog altijd de grootste gebruiker van het BENOR-merk. Maar ondertussen is de wereld geĂŤvolueerd. De BFLNGIF;L:K<EI@:?KC@AE ;@< ;8K<<IK M8E <@E; D88I G8J <@E; N<I; ><GL9C@:<<I; @J M<IM8E><E ;FFI een reglement dat in zijn geheel van kracht werd op 1 juli 2013. De CE-markering is een referentie geworden die overigens voor verwarring zorgt bij heel wat gebruikers. Het gaat nog altijd niet om een kwaliteitslabel, wel om een aanduiding dat een product voldoet aan de Europese regelgeving en aan het geharmoniseerde gedeelte van de productnormen. Maar in veel gevallen gaat het eenvoudigweg om een conformiteitverklaring van de fabrikant, zonder tussenkomst van een derde partij. In andere gevallen controleert een derde partij wel het kwaliteitsbeheersysteem, maar niet de toepassing of de resultaten ervan. Het BENOR-kwaliteitslabel behoudt dus zijn waarde. FEBE heeft intensief meegewerkt aan een organisatie die het vertrouwen van de gebruikers in het merk kan herstellen. Behalve de gebruikelijke artikels vindt u in dit nummer ook een interview met de heer Paul Meekels, de voorzitter van de nieuwe vzw BENOR. In april zijn de statuten van deze vzw gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Net zoals hij zijn we ervan overtuigd dat dit kwaliteitslabel een mooie toekomst heeft. En dat het gemakkelijk aangevuld kan worden met kwaliteitsvoorschriften die zich richten op het milieu en, in ruimere zin, op duurzaamheid.

1<<C C<<JGC<Q@<I

Depuis toujours la plupart des entreprises du secteur du bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ ont une vision claire en matiĂ¨re de gestion de la qualitĂŠ. Celle-ci sâ&#x20AC;&#x2122;est, il y a plus de trente ans dĂŠjĂ , traduite dans un soutien inconditionnel de la marque de qualitĂŠ BENOR. A cette ĂŠpoque reculĂŠe, les normes harmonisĂŠes nâ&#x20AC;&#x2122;existaient pas et le secteur, ainsi que ses partenaires de tous les horizons ont discutĂŠ et rĂŠdigĂŠ des prescriptions techniques et des rĂ¨glements de certiďŹ cation, qui ont ĂŠtĂŠ appliquĂŠs, avec discernement mais aussi avec rigueur. Dans le mĂŞme temps, lâ&#x20AC;&#x2122;asbl ProbĂŠton de certiďŹ cation des produits en bĂŠton voyait le jour. Trente ans plus tard, cela a conduit Ă une amĂŠlioration gĂŠnĂŠrale de la qualitĂŠ des produits en bĂŠton et le secteur reste le plus gros utilisateur de la marque BENOR. Mais le monde a ĂŠgalement ĂŠvoluĂŠ entretemps. La Directive des PIF;L@KJ ;< FEJKIL:K@FE ;8K8EK ;< UE D8@J GL9C@f< ;f9LK 8 fKf I<DGC8:f< G8I LE RĂ¨glement, dont toutes les dispositions sont entrĂŠes en vigueur le premier juillet 2013. Le marquage CE est devenu une rĂŠfĂŠrence, provoquant dâ&#x20AC;&#x2122;ailleurs pas mal de confusion dans lâ&#x20AC;&#x2122;esprit des utilisateurs : il ne sâ&#x20AC;&#x2122;agit toujours pas dâ&#x20AC;&#x2122;une marque de qualitĂŠ, mais bien dâ&#x20AC;&#x2122;une indication de la conformitĂŠ avec la rĂŠglementation europĂŠenne et la partie harmonisĂŠe de la norme produits. Dans de nombreux cas, dâ&#x20AC;&#x2122;ailleurs, il sâ&#x20AC;&#x2122;agit simplement dâ&#x20AC;&#x2122;une simple dĂŠclaration de conformitĂŠ de la part du fabricant, sans aucune intervention dâ&#x20AC;&#x2122;une tierce partie. Dans dâ&#x20AC;&#x2122;autres, le systĂ¨me de gestion de la qualitĂŠ est auditĂŠ par une tierce partie, mais pas son application ni ses rĂŠsultats. La certiďŹ cation BENOR garde donc tout son sens et la FEBE a largement contribuĂŠ Ă la reconstruction dâ&#x20AC;&#x2122;une organisation capable de restaurer la conďŹ ance des utilisateurs dans la marque. Outre les articles habituels, vous pourrez lire dans ce numĂŠro lâ&#x20AC;&#x2122;interview de Monsieur Paul Meekels, le PrĂŠsident de la nouvelle asbl BENOR, dont les statuts ont ĂŠtĂŠ publiĂŠs aux annexes du Moniteur Belge en avril. Comme lui, nous sommes convaincus que la marque a un bel avenir devant elle, et quâ&#x20AC;&#x2122;elle pourrait utilement ĂŞtre complĂŠtĂŠe par les aspects de qualitĂŠ environnementale dâ&#x20AC;&#x2122;abord, puis plus largement de qualitĂŠs de durabilitĂŠ.

De hoofdredacteur BFEE< C<:KLI< Le rĂŠdacteur en chef

BETON221

... E T L E S F E B E E L E M E N T S 2 0 1 3 V O N T À ...

VOUS ?

... E N D E F E B E ELEMENTS 2013 G A A N N A A R ...

U? SOUHAITEZ-VOUS REMPORTER L’UN DES WILT U 28 NOVEMBER 3 FEBE ELEMENTS AWARDS DÉCERNÉS EEN VAN DE DRIE FEBE LE 28 NOVEMBRE PROCHAIN ? ELEMENTS AWARDS IN ONTVANGST NEMEN? Constituez un dossier sur votre projet en béton préfabriqué, le plus beau, le plus innovant ou le plus fonctionnel et inscrivez-le dans l’une des trois catégories : X Precast in buildings X Precast in Infrastructure X Outstanding Precast Les inscriptions sont ouvertes jusqu’au 22 octobre. Les lauréats seront désignés lors de la cérémonie des FEBE Elements Awards qui aura lieu le 28 novembre dans les bâtiments de Willy Naessens Industriebouw.

Stel een dossier samen over uw mooiste, meest innovatieve of eﬃciënte prefab betonproject en nomineer het voor een van de drie categorieën: X Precast in Buildings X Precast in Infrastructure X Outstanding Precast

De inschrijvingsronde loopt tot 22 oktober. De winnaars worden bekendgemaakt tijdens de FEBE Elements Awards op 28 november in de gebouwen van Willy Naessens Industriebouw.

NOMINEER PRESTIGEPROJECT IN PREFAB BETON

VOTRE

NOMINEZ PROJET PRESTIGIEUX EN BÉTON PRÉFABRIQUÉ En savoir plus ? Surfez sur www.febe.be pour plus d’informations ou envoyez un mail à sebastien.russo@febe.be. Meer weten? Kijk op www.febe.be voor meer informatie of mail naar sebastien.russo@febe.be.

Publieke ruimte in beton Het aantal inwoners per m² stijgt zowel in de stad als daarbuiten. De woonoppervlakte wordt kleiner en mensen worden aangemoedigd de ﬁets of het openbaar vervoer te nemen of te wandelen. Het is logisch dat de nood aan kwaliteitsvolle publieke ruimte steeds groter wordt. Over nieuw aan te leggen publieke en semi-publieke ruimte wordt tegenwoordig goed nagedacht. Ontwerpers integreren verschillende functies op een intelligente manier en met oog voor esthetiek. Kleinschalige elementen zijn daarbij een dankbaar product. We selecteerden een aantal geslaagde realisaties, ter inspiratie voor toekomstige projecten in uw gemeente of bedrijf.

L’espace public en béton Le nombre d’habitants au m² augmente en ville comme à la campagne. La surface habitable s’amenuise et on encourage la pratique du vélo, l’utilisation des transports en commun ou les déplacements à pied. Selon une évolution logique, les besoins d’espaces publics de qualité augmentent sans cesse. De nos jours, l’aménagement de nouveaux espaces publics et semi-publics fait l’objet d’une réﬂexion approfondie. Les designers intègrent plusieurs fonctions avec intelligence et souci de l’esthétisme. Les petits éléments en béton sont à privilégier ici. A titre d’inspiration pour les projets futurs dans votre commune ou entreprise, nous avons sélectionné une série de réalisations couronnées de succès.

Court-Saint-Etienne, Crematorium Champ de Court De integratie van de sobere tegels in het groen zorgen voor een rustgevend effect. www.ebema.be Court-Saint-Etienne, crématorium Champ de Court Les carreaux sobres intégrés dans la verdure offrent un effet apaisant. www.ebema.be Ontwerp/Conception: Anne-Marie Sauvat (Atelier Eole Paysagistes) Aannemer/Entrepreneur: Krinkels

BETON221

Westerlo, Basisschool Het Rietje Voor de speelplaats werden degelijke materialen gekozen. Het geheel heeft een warme en kindvriendelijke uitstraling. www.ebema.be Westerlo, école primaire Het Rietje Des matériaux de qualité ont été utilisés pour la cour de récréation. L’ensemble donne un aspect chaleureux et convivial, adapté aux enfants. www.ebema.be

Ontwerp/Conception: Plan X & Partners Architecten Aannemer/Entrepreneur: Bouwbedrijf Houben / J&K Van den Eyne

Mortsel, Stadsplein De textuur, kleurtint en maatvoering van de stroken wisselen elkaar af. Eén strook werd verlaagd en vormt een fietsverbinding onder de drukke Liersesteenweg door. www.stradusinfra.be Mortsel, Stadsplein La nouvelle place présente une alternance de textures, teintes et dimensions des bandes. Une bande abaissée offre aux cyclistes un passage sous la Liersesteenweg, à l’écart du trafic très dense. www.stradusinfra.be

BETON221

Ontwerp/Conception: Vangeel Wegenbouw Aannemer/Entrepreneur: Abscis Architecten

Mariakerke, herinrichting Duinenwijk Creatieve oplossingen voor weginrichting dragen bij tot kwaliteit van een residentiële wijk. Onregelmatige stenen in verschillende patronen in deze buurt zorgen voor een natuurlijk eﬀect. www.stradusinfra.be Mariakerke, réaménagement du quartier Duinenwijk Des solutions créatives en aménagement de voirie contribuent à la qualité d’un quartier résidentiel. Un pavement irrégulier à plusieurs motifs crée une ambiance naturelle dans le quartier. www.stradusinfra.be Ontwerp/Conception: AGSCO Oostende Aannemer/Entrepreneur: Penninck Aanemingen

Laureaat Tuinenfestival Appeltern (2012), Straatbomenbos - De straat is meestal een drukke plek. Het strakke en sobere ontwerp van het Straatbomenbos zorgt voor rust in zijn eenvoud. www.ebema.be Lauréat du Appeltern Tuinenfestival (2012), Straatbomenbos - La rue est le plus souvent un endroit fort animé. Le design sobre et épuré du Straatbomenbos oﬀre le calme en toute simplicité. www.ebema.be

Ontwerp & Aannemer/ Conception & Entrepreneur: Wim Van Mello (Ontwerpburo voor Tuin & Groene Ruimte)

BETON221

Landen, Station en stationsomgeving Een doordachte inrichting maakt het plein ook tot een aangename verblijfplaats. www.stradusinfra.be Landen, la gare et ses abords Un aménagement réﬂéchi transforme la place en un lieu où il fait bon ﬂâner. www.stradusinfra.be

BETON221

Oedelem, Markt De geslaagde combinatie van natuursteen (midden) en beton (omranding) zorgt voor een natuurlijk en rustgevend eﬀect. Oedelem, Markt La combinaison réussie de pierre naturelle (au milieu) et de béton (au bord) crée un eﬀet naturel et apaisant.

Ontwerp/Conception: TV Orizon: Goossens&Bauwens ir.-architecten en Nuvolab Entrepreneur/Aannemer: Paul Van Hulle Tielt

De details en de aandacht voor de ligrichting van de stenen maken het nieuwe plein af. www.bleijko.be.

Les détails et l’attention accordée à la disposition des dalles terminent la nouvelle place. www.bleijko.be

BETON221

DOSSIER

Betonstraatstenen komen duurzaam uit vergelijkend onderzoek! Les pavĂŠs en bĂŠton se rĂŠvĂ¨lent durables dans le cadre dâ&#x20AC;&#x2122;une ĂŠtude comparative ! , /@=,-474>,?4:9 /@ >0.?0@= /0 7, .:9>?=@.?4:9 > 0C;=480 /0 ;7@> 09 ;7@> 1=P<@08809? /,9> 70 .3:4C /0> 8,?P=4,@C ,4> <@ 09 0>? 47 /0 7 48;,.? 09A4=:990809?,7 /0> =0AQ?0809?> /0 .3,@>>P0 09 -P?:9 %90 P?@/0 .:8;,=,?4A0 /0 7 49>?4?@? 9P0=7,9/,4> 0/0=7,9/> Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie) se rĂŠvĂ¨le prometteuse 70> ;,AP> 09 -P?:9 =P,74>09? @9 0C.07709? >.:=0 09 ?,9? <@0 =0AQ?0809? /0 .3,@>>P0 ;:@= /0> =:@?0> 7P2S=0809? .3,=2P0>

BETON221

Durant

de longues annĂŠes, la construction durable a ĂŠtĂŠ placĂŠe quasi intĂŠgralement sous le signe de lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠnergie. Un glissement ĂŠvident se produit cependant depuis quelques annĂŠes. MĂŞme si le choix des sources dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠnergie durables et renouvelables reste trĂ¨s important, nous notons une attention croissante pour les matiĂ¨res premiĂ¨res et donc pour le choix des matĂŠriaux. Car les matĂŠriaux que nous utilisons exercent un impact indĂŠniable sur lâ&#x20AC;&#x2122;environnement. Lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠvaluation de cet impact sâ&#x20AC;&#x2122;opĂ¨re sur base dâ&#x20AC;&#x2122;une analyse du cycle de vie ou LCA. Cette analyse ĂŠtudie un produit sur lâ&#x20AC;&#x2122;intĂŠgralitĂŠ de son cycle de vie, de lâ&#x20AC;&#x2122;exploitation de la matiĂ¨re premiĂ¨re aux diďŹ&#x20AC;ĂŠrents scĂŠnarios de ďŹ n de vie (mise en dĂŠcharge, recyclage, incinĂŠration, rĂŠutilisation), en

BESTRATING & PUBLIEKE RUIMTE PAVAGE & ESPACE PUBLIC

0 A0=/@@=E,8492 A,9 /0 -:@B>0.?:= @4? E4.3 >?00/> A,60= 49 /0 8,?0=4,,760@E0 ,,= 3:0 4> 30? 20>?07/ 80? /0 84740@ 48;,.? A,9 -0?:9909 >?=,,?A0=3,=/492 &0=20745609/ :9/0=E:06 A,9 30? 0/0=7,9/> 9>?4?@@? A::=

Duurzaam

bouwen stond lange tijd nagenoeg integraal in het teken van energie. Maar de laatste jaren is er een duidelijke verschuiving merkbaar. Hoewel de keuze voor duurzame, hernieuwbare energiebronnen erg belangrijk blijft, groeit ook de aandacht voor grondstoďŹ&#x20AC;en en bijgevolg de materiaalkeuze. Want de materialen die we gebruiken, hebben een onmiskenbare impact op het milieu. Het beoordelen van die impact gebeurt op basis van een levenscyclusanalyse of LCA. Deze bekijkt

een product over zijn volledige levenscyclus van grondstofwinning via productieproces, inbouw en gebruik tot aan de verschillende eindelevensduurscenarioâ&#x20AC;&#x2122;s of dat nu stort, recyclage, verbranding of hergebruik is). BETON & MILIEU

Beton is een product met vele toepassingsmogelijkheden, maar we weten langer dan vandaag dat de impact op het milieu niet gering is. Dat is onder meer te wijten aan de hoge CO2-uitstoot bij de

Bouwbiologie en Ecologie ::2? A007-07:A09/ betonstraatstenen scoren @4?>?0609/ ,7> B02A0=3,=/492 A::= 74.3? -07,>?0 B0209

passant par le processus de production, lâ&#x20AC;&#x2122;intĂŠgration et lâ&#x20AC;&#x2122;utilisation. BĂ&#x2030;TON ET ENVIRONNEMENT

Le bĂŠton est un produit aux nombreuses possibilitĂŠs dâ&#x20AC;&#x2122;application, mais nous savons depuis longtemps que lâ&#x20AC;&#x2122;impact sur lâ&#x20AC;&#x2122;environnement nâ&#x20AC;&#x2122;est pas Ă sousestimer. Câ&#x20AC;&#x2122;est entre autres dĂť aux ĂŠmissions ĂŠlevĂŠes de CO2 lors de la production du clinker, le composant de base du ciment. Heureusement, lâ&#x20AC;&#x2122;industrie du bĂŠton travaille dâ&#x20AC;&#x2122;arrachepied aďŹ n de rĂŠduire ce problĂ¨me. Câ&#x20AC;&#x2122;est la raison pour laquelle la rĂŠduction de la teneur en clinker, en le remplaĂ§ant par exemple par des scories de haut fourneau, des cendres volantes ou de la poudre de pierre calcaire, constitue une

intervention eďŹ&#x192;cace pour limiter les ĂŠmissions de CO2. Le dĂŠveloppement de nouveaux produits, comme le bĂŠton Ă faible teneur en ciment et le bĂŠton ultrarĂŠsistant, permet aussi de rĂŠduire lâ&#x20AC;&#x2122;usage total des matĂŠriaux et de limiter ainsi lâ&#x20AC;&#x2122;impact sur lâ&#x20AC;&#x2122;environnement. Aujourdâ&#x20AC;&#x2122;hui, lâ&#x20AC;&#x2122;industrie du bĂŠton accorde en outre une prioritĂŠ maximale au recyclage du bĂŠton. Ă&#x20AC; ce jour, ces eďŹ&#x20AC;orts se limitent encore principalement au broyage du bĂŠton aďŹ n de le rĂŠduire en granulats et dâ&#x20AC;&#x2122;utiliser ceux-ci en tant que substituts pour le gravier dans du nouveau bĂŠton ou en guise de fondations dans le cadre de constructions routiĂ¨res. Ă&#x20AC; lâ&#x20AC;&#x2122;avenir, nous devrons cependant recycler de faĂ§on plus fondamentale et

rĂŠutiliser des parois et dalles de plancher dans leur intĂŠgralitĂŠ au lieu de les broyer avant de leur donner une aďŹ&#x20AC;ectation peu valorisante en tant que substitut de gravier. Ă&#x2030;TUDE COMPARATIVE

Lâ&#x20AC;&#x2122;institut NIBE (Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie) ĂŠvalue depuis dĂŠjĂ 20 ans lâ&#x20AC;&#x2122;impact environnemental des matĂŠriaux de construction sur base dâ&#x20AC;&#x2122;analyses du cycle de vie aďŹ n dâ&#x20AC;&#x2122;aider le monde de la construction dans le choix du produit le plus optimal. Il peut sâ&#x20AC;&#x2122;agir de propriĂŠtĂŠs techniques, de prix de revient ou dâ&#x20AC;&#x2122;aspect esthĂŠtique, mais tout autant dâ&#x20AC;&#x2122;impacts environnementaux. Câ&#x20AC;&#x2122;est prĂŠcisĂŠment pour cette raison que lâ&#x20AC;&#x2122;institut NIBE a dĂŠveloppĂŠ un systĂ¨me de

BETON221

DOSSIER productie van de klinker, het basisbestanddeel van cement. Gelukkig wordt er door de betonindustrie hard aan gewerkt om dat probleem te verminderen. Daarom is het verminderen van het klinkergehalte door bijvoorbeeld hoogovenslakken, vliegassen of kalksteenmeel een eﬃciënte ingreep om de CO2-uitstoot terug te dringen. Ook nieuwe productontwikkelingen, zoals beton met een laag cementgehalte en ultrahogesterktebeton, helpen het totale materiaalgebruik terug te dringen en zo de milieu-impact te verminderen. Bovendien is de betonindustrie op weg om beton zo veel mogelijk te recycleren. Dat gebeurt nu nog voornamelijk door het op te breken tot puingranulaat en dat als grindvervanger te gebruiken in nieuw beton of als onderconstructie van wegen. In de toekomst zullen we op een fundamenteler niveau moeten recycleren,

D-NOx

LUCHTZUIVERENDE BESTRATING PAVAGE PURIFIANT L’AIR

Oplossingen voor een duurzaam leefklimaat Solutions pour un cadre de vie durable

Ontdek meer op Découvrez plus sur

BETON221

www.stradusinfra.be

que

60%

Redu ct

m NOx eer d an

Oplossingen voor verkeersveiligheid en mobiliteit Solutions pour la sécurité routière et la mobilité

Functionele producten voor verwerkings-, gebruiks- en onderhoudsgemak Produits fonctionnels facilitant le traitement, l'emploi et l'entretien

Ré

Concepten voor een esthetische en harmonieuze omgeving Concepts pour un environnement esthétique et harmonieux

tio

n de NO

BESTRATING & PUBLIEKE RUIMTE PAVAGE & ESPACE PUBLIC hele vloeren en wanden hergebruiken in plaats van deze eerst op te breken tot puingranulaat en het dan laagwaardig in te zetten als grindvervanger.

Een milieuclassiﬁcatie wordt gemaakt voor een bepaalde, helder gedeﬁnieerde vergelijkingseenheid of functionele eenheid, om te vermijden dat er appelen met peren vergeleken worden. Het NIBE

hanteerde voor het vergelijkend onderzoek van verhardingen voor licht belaste wegen, de volgende functionele eenheid: Een vierkante meter wegverharding van een licht belaste weg, inclusief fundering. De beschouwde periode is 75 jaar. De maximale toegestane snelheid op de weg is 50km/h. Per etmaal wordt de weg belast door 52 vrachtwagens, als groeipercentage voor het vrachtverkeer is 2 % gehanteerd. In de beoordeling is

52 camions. Un pourcentage de croissance de 2 % a été utilisé pour le traﬁc de poids lourds. L’évaluation tient compte des nuisances dues aux vibrations pour un bâtiment d’après-guerre situé à une distance de 20 mètres. La route est située au niveau du sol, dans une zone riveraine sur un sol constitué de 9 mètres de couches molles. Des fondations standard de 500 mm de sable et 400 mm de granulats mixtes sont prévues dans le

cadre de l’étude comparative. Il n’est pas tenu compte de ces fondations standard dans la comparaison. Lorsqu’un revêtement routier est plus épais que les fondations standard, les matériaux supplémentaires par rapport aux fondations standard sont pris en compte dans la comparaison. L’agencement de la construction routière est déterminé sur base de la Publication CROW 189 : « Modèles de constructions routières ».

De redenering voor het bepalen van die zogenaamde schaduwprijs gaat als volgt: hoeveel zou het kosten om een bepaalde hoeveelheid CO2-equivalent te vermijden?

VERGELIJKEND ONDERZOEK

Het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE) beoordeelt al ruim 20 jaar de milieu-impact van bouwmaterialen aan de hand van levenscyclusanalyses, om de bouwwereld te helpen bij het kiezen voor het meest optimale product. Het kan gaan om technische eigenschappen, kostprijs of esthetische aspecten, maar ook om milieueffecten. Precies daarvoor ontwikkelde het NIBE een systeem van milieuclassificaties. Daarbij worden de verschillende milieueffecten uitgedrukt in een geldN88I;< 1FFI;<<C ><C; B8E A< FGK<CC<E en aftrekken. Het resultaat is met andere woorden één getal, dat je kan vergelijken met het resultaat van andere producten.

classifications environnementales. Dans ce cadre, les différents impacts environnementaux sont exprimés en valeur marchande. Avantage : l’argent peut s’additionner et se soustraire. Autrement dit, le résultat est un chiffre que l’on peut comparer au résultat d’autres produits. Le raisonnement à la base de la détermination de ce « prix virtuel » est le suivant : que coûterait l’effort visant à éviter une quantité déterminée d’équivalent CO2 ? Une classification environnementale est établie pour une unité comparative ou unité fonctionnelle clairement définie, afin d’éviter de comparer des pommes et des poires. L’institut NIBE a utilisé l’unité fonctionnelle suivante pour l’étude comparative des revêtements pour des routes légèrement chargées : Un mètre carré de revêtement d’une route légèrement chargée, fondations incluses. La période prise en considération est de 75 ans. La vitesse maximale autorisée sur la route est de 50km/h. Par période de 24 heures, la route subit la charge de

BETON221

DOSSIER rekening gehouden met trillingshinder van een naoorlogspand op 20 meter. De weg is gelegen op maaiveldniveau op een bodem van 9 meter slappe lagen in het Rivierengebied. In de vergelijking is een standaard fundering van 500 mm zand en 400 mm mengranulaat gehanteerd, deze standaard fundering is niet meegenomen in de vergelijking. Wanneer de fundering voor een wegverharding dikker is dan de standaard fundering wordt het extra materiaal ten opzichte van de standaard fundering in de vergelijking meegenomen. De opbouw van de wegconstructie is bepaald met CROW Publicatie 189: 'Keuzemodel wegconstructies'.

=:/@.? Produit

Straatbaksteen (dikformaat) Betonstraatsteen (dikformaat) PavĂŠ en bĂŠton (gros format)

Natuursteen; afkomst binnen Europa Pierre naturelle ; origine : Europe

Ongewapend Beton BĂŠton non armĂŠ

Conventioneel asfalt Asphalte conventionnel

#.3,/@B kosten CoĂťts virtuels

â&#x201A;Ź26,24

100

H Materiaal Hergebruik RĂŠutilisation des matĂŠriaux

Lâ&#x20AC;&#x2122;institut NIBE a comparĂŠ un pavĂŠ (gros format), un pavĂŠ en bĂŠton (gros format), une pierre naturelle europĂŠenne, un bĂŠton non armĂŠ et un asphalte conventionnel. Le tableau ci-dessus reprĂŠsente les rĂŠsultats. Les pavĂŠs et les pavĂŠs en bĂŠton rĂŠalisent le meilleur score. Lâ&#x20AC;&#x2122;impact environnemental de la pierre naturelle europĂŠenne est deux fois supĂŠrieur Ă celui du bĂŠton. La trĂ¨s populaire pierre naturelle en provenance de Chine, qui nâ&#x20AC;&#x2122;a pas ĂŠtĂŠ reprise dans lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtude, rĂŠaliserait un score

BETON221

Straatbakstenen en betonstraatstenen scoren het best, op de voet gevolgd door 9<KFEJKI88KJK<E<E <LIF < D@C@eu-impact van Europees natuursteen ligt twee keer hoger dan die van beton. De populaire natuursteen uit China, die niet in het onderzoek opgenomen werd, zou om voor hand liggende redenen nog een pak slechter scoren. De betonsector werkt volop aan de hergebruiksmogelijkheden,

Milieu klasse Classe

PavĂŠ (gros format)

Materiaal Gezondheid SantĂŠ des matĂŠriaux

Het NIBE vergeleek straatbaksteen (dikformaat), betonstraatsteen (dikformaat), Europese natuursteen, ongewapend beton en conventioneel asfalt. Onderstaande tabel geeft de resultaten weer.

waardoor zijn score in de toekomst ongetwijfeld nog zal verbeteren. Ongewapend beton komt als voorlaatste uit de vergelijking en asfalt scoort verreweg het slechtst, met een schaduwkost van <LIF Conclusie: betonstraatstenen scoren uitstekend als duurzame wegverharding voor licht belaste wegen. Beton veroorzaakt weliswaar nog steeds milieueffecten, maar signiďŹ cant minder dan vergelijkbare producten. (TM) O

B2B [%]

E Gebruik Duurzame Energie Usage durable de lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠnergie

W 1<I8EKNFFI; Waterbeheer Gestion responsable de lâ&#x20AC;&#x2122;eau

encore nettement moins favorable pour des raisons ĂŠvidentes. Le secteur du bĂŠton travaille d'arrache pied pour proposer des solutions de rĂŠutilisation ce qui permettrait d'encore amĂŠliorer son score dans le futur. Le bĂŠton non armĂŠ occupe lâ&#x20AC;&#x2122;avant-derniĂ¨re place dans le cadre de lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtude et lâ&#x20AC;&#x2122;asphalte rĂŠalise de loin le plus mauvais score, 8M<: LE :FnK M@IKL<C ;< <LIFJ Conclusion : les pavĂŠs en bĂŠton rĂŠalisent un excellent score en tant que revĂŞtement durable pour les routes lĂŠgĂ¨rement chargĂŠes. MĂŞme si le bĂŠton est encore

Ă lâ&#x20AC;&#x2122;origine de certains eďŹ&#x20AC;ets environnementaux, ils sont considĂŠrablement infĂŠrieurs Ă ceux dâ&#x20AC;&#x2122;autres produits comparables. (TM) O

Steunpunt Straten ET LES DĂ&#x2030;FIS QUE PRĂ&#x2030;SENTE Lâ&#x20AC;&#x2122;ESPACE PUBLIC

ÂŤ Un bon espace public touche Ă de nombreux domaines. Âť ,@2809?,?4:9 /P8:2=,;34<@0 0? @90 ,??09?4:9 ,..=@0 ,..:=/P0 N

ÂŠ Martin De Baerdemaeker

BESTRATING & PUBLIEKE RUIMTE PAVAGE & ESPACE PUBLIC

De nieuwe Markt in Deinze werd vorig jaar genomineerd voor de Prijs Publieke Ruimte van Steuntpunt Straten. De schakeringen in de verhardingen zijn bepalend voor de nieuwe identiteit. Le nouveau MarchĂŠ de Deinze a ĂŠtĂŠ nominĂŠ lâ&#x20AC;&#x2122;annĂŠe derniĂ¨re pour le prix de lâ&#x20AC;&#x2122;espace public du Steuntpunt Straten. Les agencements de couleurs diďŹ&#x20AC;ĂŠrentes des revĂŞtements dĂŠterminent une nouvelle identitĂŠ.

*1ER DE UITDAGINGEN 1 ) DE PUBLIEKE RUIMTE

7 0>;,.0 ;@-74. 0.4 0>? ;:>4?41 ;,=.0

â&#x20AC;&#x153;Een goede publieke ruimte raakt aan veel beleidsdomeinen.â&#x20AC;?

<@0 /0> =@0> 0? /0> ;7,.0> /0 <@,74?P

0 ?:090809/0 -0A:76492 09 2=:?0=0 ,,9/,.3? A::= 84740@

:9? @9 48;,.? 1,A:=,-70 >@= ;7@>40@=>

09 /@@=E,80 8:-474?04? E:=209 A::= 009 2=:?0=0 1:.@> :;

.3,8;> / ,.?4:9 : sur la mobilitĂŠ bien

/0 :;09-,=0 =@48?0 ,? 4> ;:>4?401 B,9? 6B,74?04?>A:770

>U= 8,4> ,@>>4 >@= 7, >,9?P ;@-74<@0 0?

>?=,?09 09 ;704909 6:809 ?09 2:0/0 ,,9 3007 B,? ,>;0.?09

>@= 7, >P.@=4?P

8:-474?04? 8,,= ::6 A:76>20E:9/304/ 09 A04742304/

7 09A4=:990809? 0? N 7, 8:-474?P /@=,-70 09?=,T909? @9 49?P=Q? .=:4>>,9? ;:@=

BETON221

DOSSIER SG<:@8C@JK<E K<IQ8B< %8E 1@C8@E <E Tom Dhollander zijn actief bij Steunpunt Straten en werken dagelijks aan een betere publieke ruimte. Zij geven hun visie op de huidige toestand en de uitdagingen voor de toekomst. BETON: Wat zijn de voornaamste werkterreinen van jullie organisatie? V : “Steunpunt Straten is het kenniscentrum voor publieke ruimte. Wij willen de boodschap rond de nood aan een kwaliteitsvolle publieke ruimte zo breed mogelijk verspreiden. We doen dat via adviesverlening enerzijds, en vorming en sensibilisering anderzijds. We zetelen in jury’s en geven lezingen. Op vraag van de opdrachtgever – meestal gemeentes of studiebureaus – doen we een screening van concrete projecten en bekijken we mogelijke gebreken en knelpunten.

We sensibiliseren opdrachtgevers en iedereen die betrokken is bij ontwerp, inrichting, gebruik en exploitatie van de publieke ruimte met onder andere onze jaarlijkse Prijs Publieke Ruimte. We organiseren vormingen en geven verschillende publicaties uit, zoals het vakblad en het praktijkboek Publieke Ruimte.” TOM D ": “Onze medewerkers hebben een achtergrond als landschapsarchitect, stedenbouwkundige of M<IB<<IJBLE;@>< 1<IB<<IJBLE;< B<E;< de laatste jaren veel opgang. Steunpunt SKI8K<E D88BK ;<<C L@K M8E ;< 1F<Kgangersbeweging vzw. Geleidelijk kreeg onze organisatie meer aandacht voor de

relatie tussen duurzame mobiliteit en openbare ruimte, wat een achttal jaren geleden tot de oprichting van Steunpunt Straten heeft geleid. Als je wil dat mensen te voet gaan, moeten ze een ruimte hebben die aantrekkelijk is en waar ze zich veilig te voelen. De kwaliteit van de publieke ruimte is een voorwaarde voor duurzame mobiliteit.” BETON: Wat zijn de voornaamste parameters om een plan dat jullie wordt voorgelegd meer ‘publieke ruimte-waarde’ te geven? TOM D ": “Over het algemeen zien we dat er nog erg veel vanuit de

Jan Vilain (l.) en Tom Dhollander werken met Steunpunt Straten dagelijks aan een betere publieke ruimte. Jan Vilain (g.) et Tom Dhollander œuvrent chaque jour à l’amélioration de l’espace public avec leur organisation Steunpunt Straten.

Des experts en la matière comme Jan 1@C8@E <K Tom Dhollander collaborent avec Steunpunt Straten et œuvrent chaque jour à l’amélioration de l’espace public. Ils nous conﬁent leur vision de l’état actuel de la situation et des déﬁs à relever pour l’avenir. BÉTON : Quels sont les principaux domaines d’action de votre organisation ? V : « Steunpunt Straten est le centre d’expertise de l’espace public. Nous voulons autant que possible faire connaître le besoin d’un espace public de qualité. Pour ce faire, d’une part nous dispensons des conseils et d’autre part nous assurons des campagnes de formation et de sensibilisation. Nous sommes membres de jurys et nous donnons des conférences. Sur demande du maître d’ouvrage – la plupart du temps des communes ou des bureaux d'études –, nous analysons des projets concrets et examinons les éventuels manques et aspects

BETON221

délicats. Nous attirons l'attention des maîtres d’ouvrage et de tout acteur impliqué dans le projet d’espace public, dans son aménagement, son utilisation et son exploitation, notamment grâce à notre « Prijs Publieke Ruimte » (Prix espace public), un prix que nous décernons chaque année. Nous organisons des formations et sommes responsables de diverses publications, comme la revue professionnelle « Publieke Ruimte » (Espace public) et le manuel éponyme. » TOM D " : « Nos collaborateurs disposent d’une expérience en tant qu’architectes paysagistes, urbanistes ou ingénieurs de la circulation. L’ingénierie de la circulation est très en vogue ces dernières années. Steunpunt Straten fait G8IK@< ;< C 8J9C 1F<K>8E><IJ9<N<>@E>

Notre organisation a progressivement bénéﬁcié d’une attention accrue en raison du lien entre mobilité durable et espace public, ce qui a mené il y a huit ans à la création de Steunpunt Straten. Si vous voulez que les gens se déplacent à pied, il faut mettre à leur disposition un espace public à la fois attrayant et sécurisant. La mobilité durable dépend entre autres de la qualité de l'espace public. » BÉTON : Quels sont les principaux paramètres à envisager pour donner à un projet qui vous serait présenté davantage de valeur du point de vue de l’espace public ? TOM D " : « En général, nous voyons que l’on pense encore énormément en termes d’infrastructure. Avec

BESTRATING & PUBLIEKE RUIMTE PAVAGE & ESPACE PUBLIC infrastructuur zelf gedacht wordt. Als Steunpunt Straten proberen wij meer te denken vanuit de verbindings- en verblijfsfunctie. Dat heeft dan op zich vaak een impact op de materiaalkeuze. We geven advies op theoretisch niveau, halen vanuit onze know-how een aantal parameters aan om een ruimte beter te laten functioneren.” SCHEPEN VAN PUBLIEKE RUIMTE

%8E 1@C8@E S#<K 9<C8E>I@ABJK< N<IB @J E@<K altijd op projectniveau, maar het voorafgaande proces. Om maar een voorbeeld te noemen: ons lobbywerk rond de Schepen van Publieke Ruimte. We stelden vast dat alles wat met publieke ruimte te maken had, op gemeentelijk niveau heel versnipperd is: mobiliteit is apart, dan is er nog een schepen van groenvoorzieningen, openbare werken en ruimtelijke ordening. Zij hebben allemaal hun zeg over de inrichting van straten en pleinen. Daarnaast hebben ook andere

beleidsdomeinen zoals welzijn, erfgoed en jeugd met publieke ruimte te maken. Een geïntegreerd beleid en een schepen van publieke ruimte zijn in dat geval essentieel. We hebben daarvoor heel wat lobbywerk verricht. Dat heeft na de vorige verkiezingen geleid tot een heel aantal schepenen van publieke ruimte.” BETON: Wat zijn de belangrijkste evoluties op het niveau van de publieke ruimte? TOM D ": “Er is veel meer sensibilisering vanuit verschillende hoeken. Er zijn ook heel wat praktische evoluties: Er is continu nood aan nieuwe woningen, maar die worden kleiner, waardoor ruimte errond een veel belangrijker rol krijgt. Heel wat projectontwikkelaars die vroeger vooral keken naar de kwaliteit van de woning zelf, besteden nu veel meer aandacht aan de meerwaarde rond de woning. Wij ondersteunen die tendens natuurlijk ten volle.”

V : S1IF<><I N<I; ;< @EI@:?-

ting van de publieke ruimte heel sterk bekeken als de inrichting van een straat of een plein. Dat verandert. In ons praktijkboek geven wij op heel veel manieren aan dat het niet alleen daarover gaat. Een goede publieke ruimte raakt aan veel beleidsdomeinen: volksgezondheid, mobiliteit, duurzame verplaatsing, citymarketing, enzovoort. De investering in de duurzame ruimte rendeert in een brede context.” PUBLIEKE RUIMTE EN GEZONDHEID TOM D ": “Het is van groot belang

om een ruimte te creëren waar mensen graag naar toe komen. Uit onderzoek

De discrepantie tussen planningslogica en politieke logica zou moeten overwonnen worden. JAN 1ILAIN

Une bonne politique de l’espace public permet à terme de réduire les coûts de soins de santé.

LES ÉCHEVINS DE L’ESPACE PUBLIC

était très morcelé au niveau communal : la mobilité est un domaine à part, et puis il y a encore un échevin responsable des espaces verts, un autre des travaux publics et un troisième de l’aménagement du territoire. Ils ont tous leur mot à dire sur l’aménagement des rues et des places. Ajoutez à cela d’autres domaines de compétences comme le bien-être, le patrimoine et la jeunesse qui ont aussi un lien avec l’espace public. Dans ce cas, il est essentiel d’avoir une politique intégrée et un seul échevin de l’espace public. Nous avons fourni énormément de travail de lobbying en ce sens. Cela a abouti après les dernières élections à la désignation d’un certain nombre d'échevins de l’Espace public. »

%8E 1@C8@E : « L’essentiel du travail ne se situe pas toujours au niveau du projet, mais au niveau du processus qui le précède. Pour ne citer qu’un exemple : notre travail de lobbying auprès des échevins de l’Espace public. Nous avons constaté que tout ce qui concernait l’espace public

BÉTON : Quelles sont les principales évolutions dont il faut tenir compte au niveau de l’espace public ? TOM D " : « Les gens sont beaucoup plus sensibilisés, et à beaucoup de choses diﬀérentes. Il y a également de

TOM DHOLLANDER

Steunpunt Straten, nous essayons de penser davantage en termes de liaisons et de logement. Ce qui a souvent un impact en soi sur le choix des matériaux. Nous donnons des conseils théoriques, nous nous basons sur notre expérience pour mettre en avant un certain nombre de paramètres conditionnant une utilisation optimale de l’espace. »

très nombreuses évolutions pratiques. On a constamment besoin de nouveaux logements, mais ceux-ci deviennent de plus en plus petits, ce qui implique que l’espace qui les entoure joue un rôle beaucoup plus important. De très nombreux promoteurs immobiliers qui s’intéressaient surtout à la qualité du logement en lui-même consacrent désormais beaucoup plus d’attention à la valeur ajoutée autour de l’habitation. Nous soutenons naturellement tout à fait cette tendance. » V : « Avant, l’aménagement de l’espace public consistait essentiellement en l’aménagement d’une rue ou d’une place. Cela change. Dans notre manuel, nous montrons de plusieurs manières que cela va bien au-delà. Un bon espace public touche à de nombreux domaines : à la santé publique, à la mobilité, au déplacement durable, au marketing urbain, etc. L’investissement dans l’espace durable est rentable dans un large contexte. »

BETON221

DOSSIER blijkt dat senioren die een wandeling kunnen maken omdat er een aangename ruimte met zitbank in de buurt is, langer ﬁt blijven en minder behoefte hebben aan gezondheidszorg. Los daarvan blijf je ook psychisch gezond omdat je langer aan de maatschappij participeert. Kinderen die te voet of met de ﬁets naar school gaan, zullen heel hun leven veel meer blijven bewegen en zoveel jaren langer gezond blijven. Met een doordacht publiekeruimtebeleid haal je op termijn een deel van de kosten in de gezondheidszorg weg.”

BETON: Jullie hebben een goede band met FEBESTRAL, de fabrikanten van betontegels en toebehoren. TOM D ": “Ja, we zijn ervan overtuigd dat, als je bepaalde ruimtes goed wil inrichten, je automatisch bij kleinschalige verhardingselementen komt. Een goed plan ontwerpen is iets meer dan KN<< C@AE<E K<B<E<E E8KLLIC@AB 1@8 FEKwerp zoek je naar de eigenheid van een plein, door te detailleren, te verkleinen in schaal en dwarsverbanden te creëren. Daar lenen kleinschalige elementen zich heel goed toe. Wij zijn pleitbezorger om onder meer voor verblijfszones, zones 30 en dorpskernen met dat soort elementen te werken. Die kunnen veel beter de identiteit weergeven dan een doorgang in asfalt. Ook de snelheid wordt een stukje geminderd.” V : “Het heeft ook met uitstraling te maken. Denk aan de Champs-Elysées

in Parijs of Times Square in New York: de Dorpsstraat of Kerkstraat zijn op niveau van elke gemeente gelijkwaardig. Gemeentes moeten zich ervan bewust zijn dat ze hun eigen uitstraling kunnen vergroten met de kwaliteit van hun stationsomgeving, het dorpsplein of zelfs het industrieterrein.” BETON: Waar liggen de volgende uitdagingen? TOM D ": “Er ligt op dit ogenblik een heel grote opportuniteit bij de I@FGIFA<:K<E 1<<C JKI8K<E <E GC<@E<E worden opengelegd om een gescheiden riolering aan te leggen. Al die projecten zijn opportuniteiten om de kwaliteit van de openbare ruimte te boosten. De rioolbeheerders die het rioleringsstelsel vernieuwen, houden de prijs per vierkante meter van de bovenbouw zo laag mogelijk. Het gevolg daarvan is een

De belevingswaarde van de openbare ruimte zorgt ervoor dat senioren buiten komen. Wandelen is de meest haalbare vorm van lichaamsbeweging, waardoor zij tot op hoge leeftijd ﬁt en actief kunnen blijven. Une des valeurs de l’espace public est de permettre aux personnes âgées de sortir de chez elles. Promener est un des meilleurs moyens de bouger le corps et grâce auquel il est possible de rester en pleine forme et actif plus longtemps.

ESPACE PUBLIC ET SANTÉ TOM D " : « Il est très important

de créer un espace où les gens se rendent volontiers. Il ressort d’une étude que les personnes âgées qui peuvent se promener parce qu'elles disposent dans leur quartier d'un espace agréable muni d'un banc restent plus longtemps en forme et ont moins besoin de soins de santé. Sans oublier que le fait de participer plus longtemps à la vie en société permet de conserver son équilibre psychique. Les enfants qui vont à l’école à pied ou à vélo continueront à bouger davantage toute leur vie et resteront ainsi d’autant plus longtemps en bonne santé. Une politique réﬂéchie de l’aménagement de l’espace public permet à terme de réduire une partie des coûts de soins de santé. »

BETON221

BÉTON : Vous entretenez des liens étroits avec FEBESTRAL, les fabricants de dalles en béton et d’accessoires. TOM D " : « Oui, nous sommes convaincus que, si l'on veut bien aménager certains espaces, on recourt automatiquement à des éléments de revêtement de petites dimensions. Dessiner un bon plan ne se résume évidemment pas à tracer deux lignes. L'élaboration du projet permet d’identiﬁer la particularité d’une place en détaillant tous les composants, en les ramenant à l'échelle et en créant des connexions. Des éléments de petites dimensions se prêtent particulièrement bien à cet exercice. Nous prônons entre autres l’utilisation de ce type de revêtement pour les espaces de rencontre, les zones 30 et les places de village. Ils peuvent bien mieux reﬂéter l’identité d’un lieu qu’une bande d’asphalte. Ils permettent également de réduire un peu la vitesse. »

V : « C’est aussi lié au rayonnement du lieu. Pensez aux Champs-Élysées à Paris ou à Times Square à New York : la Grand rue ou la rue de l'Église ont la même importance, au niveau communal. Les communes doivent prendre conscience du fait qu’elles peuvent accroître leur rayonnement grâce à la qualité des environs de la gare, de la place du village ou même de la zone industrielle. »

BÉTON : Où se situent les prochains déﬁs ? TOM D " : « Les projets Rio constituent actuellement une aubaine. De nombreuses villes et places sont ouvertes dans le but d’y installer un réseau d’égouts distinct. Tous ces projets constituent des opportunités d’accroître la qualité de l’espace public. Les gestionnaires d’égout qui renouvellent le réseau maintiennent le prix au mètre carré de la superstructure aussi bas que possible. Il en résulte un aménagement standard,

BESTRATING & PUBLIEKE RUIMTE PAVAGE & ESPACE PUBLIC

Met een goed openbareruimtebeleid bespaar je op termijn in de kosten voor gezondheid. TOM DHOLLANDER

Il faudrait combler l’écart entre la logique de planification et la logique politique. » JAN 1ILAIN

identique pour chaque commune. Si les communes veulent une qualité supérieure, cela leur coûte plus cher. C’est ainsi que l’on passe à côté d’opportunités. Il est naturellement beaucoup plus cher de réaménager un espace avec un bon plan mûrement réﬂéchi et des matériaux de qualité, mais, comme nous l’avons déjà dit, ces coûts sont amortis à terme grâce à la mobilité durable ou aux économies locales réalisées et, à plus long terme, grâce à la bonne santé publique. »

Het tijdschrift Publieke Ruimte verschijnt 4 x per jaar. Wilt u het graag ontvangen? Kijk op www.steunpuntstraten.be om te abonneren of neem contact op met bestellingen@steunpuntstraten. be met vermelding ‘BETON’ voor een proefnummer.

N’hésitez pas à vous adresser à Steunpunt Straten pour toute question relative à votre projet ou à l’espace public en général. Cette organisation dispose d'un vaste réseau et peut si nécessaire vous orienter afin que votre question soit traitée par l’instance ad hoc. Steunpunt Straten travaille en vertu d’une affiliation pour les administrations locales et d’un partenariat (Publieke Ruimte Partner) pour le secteur privé. Les communes affiliées et les Publieke Ruimte Partners bénéficient de nombreux avantages comme des abonnements supplémentaires gratuits aux publications ou des réductions sur les initiatives de formation. Steunpunt Straten n’est pas un bureau d’études et ne mène pas de missions de réalisation.

La revue Publieke Ruimte paraît 4 fois par an. Pour la recevoir, rendez-vous sur www.steunpuntstraten.be pour vous abonner ou envoyez un e-mail à bestellingen@steunpuntstraten.be, en indiquant « BÉTON » dans l’objet du message aﬁn d’obtenir un exemplaire.

driemaandelijks tijdschrift van Steunpunt Straten (VGB vzw) V.U. Tom Dhollander - Generaal Capiaumontstraat 11 bus 1 - 2600 Antwerpen (Berchem) Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X - P913782 - nr. 5/2013, april – mei – juni 2013

Met vragen over uw project of over de publieke ruimte in het algemeen kan u steeds bij Steunpunt Straten terecht. De organisatie beschikt over een uitgebreid netwerk en kan u indien nodig doorverwijzen zodat uw vraag bij de juiste instantie terecht komt. Steunpunt Straten werkt met een lidmaatschap voor lokale besturen en met een partnership (Publieke Ruimte Partner) voor de private sector. Lidgemeenten en Publieke Ruimte Partners genieten heel wat ledenvoordelen zoals gratis extra abonnementen op publicaties of korting bij vormingsinitiatieven. Steunpunt Straten is geen studiebureau en voert geen ontwerpopdrachten uit.

tijdschrift 6/2013

publieke ruimte Dossier alledaagsheid en tijdelijkheid Projectoproep ‘Publieke Ruimte 2014’ Projecten: De Panne, Herstal, Seraing, Rotterdam Schepenen van publieke ruimte en stedenbouw aan het woord

Publication trimestrielle de Steunpunt Straten (VGB vzw) E.R. Tom Dhollander - Generaal Capiaumontstraat 11 bus 1 - 2600 Antwerpen (Berchem) Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X - P913782 - N° 6/2013 avril – mai – juin 2013

standaardaanleg die in alle gemeenten hetzelfde is. Als gemeenten meer kwaliteit willen, moeten ze daar extra voor betalen. Daar wordt een zeer grote kans gemist. Het is natuurlijk veel duurder om opnieuw aan te leggen met een goed en doordacht plan en hoogwaardige materialen, maar zoals we al vertelden, kan je op termijn veel terugverdienen via duurzame mobiliteit of lokale economie en op nog langere termijn via volksgezondheid.” V : “De discrepantie tussen planningslogica en politieke logica zou moeten overwonnen worden. Beleidsmensen moeten leren denken op termijnen die veel langer zijn dan hun mandaat. De planning en realisatie van kwaliteitsvolle publieke ruimten vraagt meer tijd dan de duur van één legislatuur. Daar ligt nog een grote uitdaging.”(kda, lvi) O

cahier 6

/2013

espace public

Dossier le quotidien et l’éphémère Appel à projets ‘Espace Public 2014’ Projets: La panne, Herstal, Seraing, Rotterdam Les échevins de l’espace public et de l’urbanisme ont la parole

V : « Il faudrait combler l’écart

entre la logique de planification et la logique politique. Les politiques doivent apprendre à penser beaucoup plus loin que la fin de leur mandat. Le planning et la réalisation de projets d’aménagement de l’espace public demandent plus de temps que la durée d’une seule législature. Cela constitue encore un grand défi. » (kda, lvi) O

Steunpunt Straten Generaal Capiaumontstraat 11 bus 1 2600 Berchem T. 03 270 06 35 BBB >?0@9;@9?>?=,?09 -0 info@steunpuntstraten.be

BETON221

Nous portons votre projet

Wij dragen uw project

Voor nieuwbouw en renovatie, kies voor onze combinatievloeren met balken en vulstenen. Geniet, naast een volledig gamma van oplossingen, van de begeleiding en van de diensten van een specialist in voorgespannen beton sinds 1953. Voorschrijving, dimensionering stabiliteit en brandweerstand, legplan, …

Pour la construction neuve et la rénovation, optez pour nos planchers à poutrelles et entrevous. En plus d’une gamme complète de solutions, bénéﬁciez de l’accompagnement et des services de qualité d’un spécialiste des produits en béton précontraint depuis 1953. Prescription, dimensionnement stabilité et résistance au feu, plan de pose, …

Koraton nv-sa

Visserskaai 26

8500 Kortrijk

T 056 23 07 11

F 056 22 79 63

rector.benelux@koraton.be www.rector.be

Innovatie in projecten: NAGESPANNEN GE1EL 1**R NIEUWE ARTESIS CAMPUS NOORD 0249 >0;?08-0=

B0=/ /0 00=>?0 >?009 20702/ A,9 /0 940@B0 campus van Artesis Hogeschool aan 30? 9?B0=;>0 ,=6 #;::= ::=/ 0? ;=:50.? 4> 009 :9?B0=; A,9 /0 architectenbureaus Poponcini & ::?09> 09 ,>;0=> D0=> ,=?90=> 0 -45E:9/0=0 20A07 A:770/42 49 ,=.34?0.?:94>.3 -0?:9 9008? 009 0=2 ;=:84909?0 ;7,,?> 49 ,-=46,9? A,9 /0 20A07070809?09 &0=30D09 0?:9 @4? =09/:96 /=:02 80? E459 kennis en ervaring heel wat bij tot /0 ;=,6?4>.30 @4?B0=6492 A,9 /4? -:@B?0.39:7:24>.30 3::2>?,9/50

De l’innovation dans les projets : FAÇADE POST-CONTRAINTE POUR LE )*01EAU CAMPUS ARTESIS NOORD , ;=084S=0 ;40==0 /@ 9:@A0,@ .,8;@> /0 7 K.:70 >@;P=40@=0 =?0>4> /,9> 70 ,=. #;::= ::=/ N 9A0=> , P?P ;:>P0 ,@ /P-@? /@ 8:4> /0 >0;?08-=0

0 ;=:50? , P?P /PA07:;;P ;,= 70> -@=0,@C / ,=.34?0.?0> :;:9.494 ::?09> 0? ,>;0=> D0=> ,=?90=> , 1,O,/0 09?4S=0809? =P,74>P0 09 -P?:9 ,=.34?0.?:94<@0 :..@;0 @90 ;7,.0 ;=:P84909?0 /,9> 70 ;=:50? 0> P7P809?> /0 1,O,/0 :9? P?P =P,74>P> ;,= 7, >:.4P?P &0=30D09 0?:9 N =09/:96 <@4 , 7,=20809? .:9?=4-@P 2=M.0 N >0> .:99,4>>,9.0> 0? N >:9 0C;P=409.0 N 7 P7,-:=,?4:9 ;=,?4<@0 /0 .0??0 ;=:@0>>0 ?0.39:7:24<@0

BETON221

nieuwe campus zal plaats bieden aan 3500 studenten uit de professionele bacheloropleidingen bedrijfskunde, gezondheidszorg, technologie, lerarenopleiding en sociaal werk. Het ontwerp vertrekt vanuit een centrale groene patio met daarrond een nieuwbouw: een trapeziumvormige hoofdbouw aan de Noorderplaats (Italiëlei), een rechthoekige bouw aan de Ellermanstraat en een langgestrekte laagbouw aan de Noorderlaan. De Artesis Hogeschool investeert 64 mio € in dit project.

Niet enkel de architectuur van het gebouw is opmerkelijk, ook de samenwerking met alle partners (aannemer, bouwheer, studiebureel, architect, ...) van bij het ontwerp in de vorm van een bouwteam is eerder uitzonderlijk in België. Hierdoor werd heel wat know-how bij elkaar gebracht. Ook de fabrikant van de prefab betonnen elementen speelt een erg belangrijke rol bij het tot stand komen van de constructieve opbouw. Dit samenwerkingsverband leidde tot een beter ontwerp, economischer uitvoering en een beter product.

EEN BIJZONDERE GEVEL

Le nouveau campus accueillera 3 500 étudiants qui pourront y suivre des formations de bacheliers professionnalisants dans diﬀérents domaines tels que les sciences de gestion, les soins de santé, la technologie, l’enseignement ou encore l’action sociale. Le projet part d’un patio central vert entouré d’une nouvelle construction : un bâtiment principal trapézoïdal le long de la Noorderplaats (Italiëlei), une construction rectangulaire dans l’Ellermanstraat et un bâtiment bas tout en longueur aux abords de la Noorderlaan. L’École supérieure Artesis a investi un montant de 64 millions € dans ce projet.

collaboration entre tous les partenaires (entrepreneur, maître d’ouvrage, bureau d’étude, architecte...) dès le stade de la conception est elle aussi plutôt exceptionnelle en Belgique. Cette approche a permis de réunir un savoir-faire considérable. Le fabricant des éléments préfabriqués en béton joue lui aussi un rôle particulièrement important dans la réalisation de l’agencement constructif. Cette association de coopération a débouché sur un meilleur concept, une réalisation plus économique et de meilleure qualité.

L’ensemble de la façade est suspendu à de lourdes solives dans le toit. Au niveau des éléments de façade en béton architectonique, des consoles qui supportent les planchers ont été coulées. L’aspect de la façade est déterminé par ;<J fCfD<EKJ <E 3 <K <E 1 9FI;fJ 8L sommet et à la base de dalles de couverture, de bandeaux et de solives, le tout en béton architectonique. Les jambes ;< :<J fCfD<EKJ <E 3 <K <E 1 M8I@<EK C< long du tracé de la façade. Les jambes s’ouvrent du côté de la saillie. Les éléments changent tous les 20 m, soit un KFK8C ;< ;@qfI<EKJ KPG<J ; fCfD<EKJ <E X. À cela viennent s’ajouter des éléments spéciﬁques permettant de réaliser la KI8EJ@K@FE <EKI< C<J KPG<J GI@E:@G8LO Les angles sont également formés par

L’architecture du bâtiment n’est pas le seul aspect remarquable de ce projet, la

BETON221

UNE FAÇADE PARTICULIÈRE

La façade du bâtiment principal se dresse totalement en porte-à-faux, sans être soutenue par la moindre colonne.

De gevel van het hoofdgebouw kraagt volledig uit, zonder kolom eronder. De volledige gevel wordt opgehangen aan zware, verdiepingshoge balken in het dak. Aan de gevelelementen in architectonisch beton worden consoles gestort die de vloeren opvangen. Het uitzicht van ;< ><M<C NFI;K 9<G88C; ;FFI 3 <E 1 MFImige elementen, boven en onderaan afgeboord met dekstenen, banden en balken, allemaal in architectonisch 9<KFE < 9<E<E M8E ;< 3 <E 1 <C<menten variëren over het verloop van de

gevel. Naar de overkraging toe openen de benen zich. De elementen veranderen om de 20 m, zodat er in totaal M<IJ:?@CC<E;< KPG<J 3 <C<D<EK<E EF;@> zijn. Daarbovenop komen nog speciďŹ eke elementen om de overgang te vormen KLJJ<E ;< M<IJ:?@CC<E;< ?FF=;KPG<J Ook de hoeken worden gevormd door complexe 3D-gevorme elementen (zie ook het artikel: Artesis-Campus: Het ontwerp door POLO Architects). Het ontwerp door POLO Architects. De bovenste verdiepingen van het hoofdgebouw bestaan uit een structuur van betonnen wanden die ĂŠĂŠn geheel MFID<E D<K <<E :D ;@BB< QN8I< dakplaat. Dit geheel vormt de draagconstructie waaraan de gevel en vloeren opgehangen worden. Naar beneden toe lopen de krachten in ĂŠĂŠn rechte lijn

over de verschillende benen van de X-elementen. Elke lijn moet zo een trekkracht van 500 kN opvangen, en dat met een sectie van 20 x 50 cm. Beton neemt echter beter drukkrachten op. TECHNISCH: 1STE VOORSTEL

In een eerste voorstel van het studiebureau stabiliteit staat een zware en volledig ingebetonneerde staalstructuur in voor het opvangen van de trekkrachten. De elementen worden aan elkaar gekoppeld met scharnieren in inox. Aan deze structuur worden consoles gelast, met daarop proďŹ elen om de vloeren op te vangen. Stabiliteitstechnisch een aanvaardbare oplossing, maar met de kans op scheuren in het beton, wat vanuit esthetisch oogpunt uiteraard totaal onaanvaardbaar is.

In een eerste voorstel van het studiebureau stabiliteit staat een zware en volledig ingebetonneerde staalstructuur in voor het opvangen van de trekkrachten. Dans le cadre dâ&#x20AC;&#x2122;une premiĂ¨re proposition du bureau dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtude ÂŤ stabilitĂŠ Âť, une lourde structure en acier entiĂ¨rement coulĂŠe dans le bĂŠton est appelĂŠe Ă compenser les forces de traction.

des ĂŠlĂŠments complexes en 3D (voir aussi lâ&#x20AC;&#x2122;article : Campus Artesis : Le projet de POLO Architects). Les ĂŠtages supĂŠrieurs du bĂ˘timent principal se composent dâ&#x20AC;&#x2122;une structure de parois en bĂŠton qui forment un seul ensemble avec une dalle de toiture noire ; LE< fG8@JJ<LI ;< :D <K <EJ<D9C< constitue la structure portante Ă laquelle sont suspendus la faĂ§ade et les plan:?<IJ 1<IJ C< 98J C<J =FI:<J :@I:LC<EK <E une seule ligne droite en empruntant les diďŹ&#x20AC;ĂŠrentes jambes des ĂŠlĂŠments en X. Chaque ligne doit ainsi absorber une force de traction de 500 kN, ceci avec une section de 20 x 50 cm. Le bĂŠton absorbe en eďŹ&#x20AC;et mieux les forces de compression.

APPROCHE TECHNIQUE : 1Ă&#x2C6;RE PROPOSITION

La premiĂ¨re proposition du bureau dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtude ÂŤ StabilitĂŠ Âť, consiste en une lourde structure en acier, totalement coulĂŠe dans le bĂŠton, qui absorbe les forces de traction. Les ĂŠlĂŠments sont couplĂŠs les uns aux autres au moyen de charniĂ¨res en acier inoxydable. Des consoles ĂŠquipĂŠes de proďŹ lĂŠs destinĂŠs Ă supporter sont soudĂŠes sur les planchers. Il sâ&#x20AC;&#x2122;agit dâ&#x20AC;&#x2122;une solution acceptable en termes de stabilitĂŠ, mais elle prĂŠsente un risque de ďŹ ssuration du bĂŠton, ce qui est ĂŠvidemment totalement inacceptable dâ&#x20AC;&#x2122;un point de vue esthĂŠtique.

BETON221

TECHNISCH: TEGENVOORSTEL

88IFD ;F<K 1<I?<P<E Beton in de aanbestedingsfase een tegenvoorstel om elk element afzonderlijk na te spannen in de fabriek. In dit voorstel wordt de scharnier om de elementen aan elkaar te koppelen behouden. Het gaat om twee metalen delen die in elkaar passen en waarin na de montage een pin geplaatst wordt om de elementen samen te houden. Ter afwerking wordt het geheel opgespoten met een epoxy. De voetplaat van de scharnier vormt in dit voorstel van naspanning tegelijkertijd de nodige steun voor de kabels van de naspanning. Deze oplossing is beter dan het oorspronkelijke voorstel: De naspanning van 750 kN kan ervoor zorgen dat zelfs het zwaarst onder trek belaste element nog steeds onder druk staat en

Typische console van een X-element onder spanning Console type d’un élément en X sous tension

Verbinding van X-elementen onder spanning, met stalen drukplaat en dichtingsring. Raccord d’éléments en X sous tension, avec plaque d’appui en acier et joint d’étanchéité

BETON221

><<E J:?<LIKA<J M<IKFFEK 1FFI ;< 88Enemer en ingenieur is dit een volkomen aanvaardbare oplossing. Toch blijft de scharnier een ingewikkelde en moeilijk te realiseren element, vooral omdat ;< KFC<I8EK@<J 9<G<IBK Q@AE 1<I?<P<E Beton blijft zoeken naar een betere oplossing en komT uiteindelijk met een erg innovatief, tweede tegenvoorstel op de proppen. M@:?<C 8KK<8L M8E 1<I?<P<E Beton stelt voor om de volledige gevel op de werf na te spannen. In eerste instantie wordt erg sceptisch gereageerd, maar omdat zo de dure scharnieren komen te vervallen, krijgt het idee toch groen licht. De opeenvolgende benen van de X-elementen vormen een doorlopende lijn, weliswaar met een lichte knik omdat de opening van de elementen varieert. Dit kan technisch opgevangen worden. Op de hoeken zijn er elementen die

APPROCHE TECHNIQUE : CONTRE-PROPOSITION

C’est la raison pour laquelle la société 1<I?<P<E Beton a fait, pendant la phase de soumission, une contre-proposition visant la post-contrainte séparée de chaque élément en usine. Cette proposition maintient la charnière destinée à l’accouplement des éléments. Il s’agit de deux parties métalliques qui s’emboîtent l’une dans l’autre et dans lesquelles une broche est enchâssée après le montage pour tenir les éléments ensemble. En guise de ﬁnition, un revêtement époxyde est ensuite appliqué au pistolet sur l’ensemble. Dans cette proposition de post-contrainte, la platine de la charnière joue également le rôle de support d’appui pour les câbles de post-contrainte. Cette solution est meilleure que la proposition initiale : la post-contrainte de

niet opgevangen worden in deze rechte lijnen. Die worden er eenvoudigweg tussen gemonteerd, zonder naspanning. Om het eﬀect van de naspanning op de betonnen elementen te kennen, voert men controleberekeningen uit die rekening houden met krimp, kruip en de tijd. Die wijzen uit dat de elementen na verloop van tijd een vervorming zouden vertonen van 3,73 mm. Dit wordt opgelost door de elementen 3 mm groter te maken dan de oorspronkelijk ontworpen afmetingen, een vergroting van 1%. PROBLEMEN EN HUN OPLOSSING

Uiteindelijk zal elk X-element 4 stortkokers voor de plaatsing van de naspankabels meekrijgen, twee in elk been. Na het naspannen worden deze kokers opgespoten met een krimpvrije mortel. Om elk risico op luchtholten te vermijden, wordt de mortel onder druk van

750 kN permet de veiller à ce que même l’élément le plus lourdement soumis à une charge de traction subisse toujours une pression et ne présente aucune fissuration. Il s’agit donc d’une solution totalement acceptable pour l’ingénieur et l’entrepreneur. La charnière reste néanmoins un élément compliqué et difficile à réaliser, surtout parce que les tolérances sont particulièrement limiKf<J 1<I?<P<E Beton poursuit donc ses recherches et finit par soumettre une seconde contre-proposition innovante. M@:?<C 8KK<8L ;< 1<I?<P<E Beton propose ni plus ni moins que la postcontrainte de l’ensemble de la façade sur chantier. Bien que les réactions initiales soient extrêmement sceptiques, l’idée finit par obtenir le feu vert car elle permet d’éliminer les charnières beaucoup trop onéreuses. Les jambes successives

onder naar boven gespoten. Hierdoor ontstaat probleem 1: op de voegen tussen de elementen zal een druk van 5 à 6 bar ontstaan, waardoor de mortel kan uitspuiten. Dit wordt opgevangen door het plaatsen van stalen drukplaten in de voegen, die de toleranties van de betonnen elementen >IFK<E;<<CJ FGM8E><E 1FFI 8CC< Q<B<Iheid wordt rondom een rubber proﬁel geplaatst dat aan de hoge druk kan weerstaan. Een ?B00/0 ;=:-7008 ontstaat in het centrum van de X-en, waar de stortkokers elkaar kruisen. Die moeten naast elkaar doorlopen. De oplossing bestaat erin de gaines in het ene been meer naar buiten (op 11 cm van de buitenrand) en in het andere meer naar het midden (op 16 cm) te positioneren. Zo lopen ze mooi naast elkaar door.

des éléments en X forment une ligne continue, même si cette ligne présente de légères cassures suite aux variations d’ouverture des éléments. Celles-ci peuvent être compensées par des moyens techniques. Les éléments d’angle ne sont pas inclus dans cette trame de lignes droites. Ils sont simplement montés sur place, sans post-contrainte. Pour connaître l’effet de la postcontrainte sur les éléments en béton, les ingénieurs ont procédé à des calculs de contrôle tenant compte du retrait, du fluage et du temps. Ceux-ci démontrent que les éléments présenteraient au fil du temps une déformation de 3,73 mm. Ce problème sera solutionné en ajoutant 3 mm aux dimensions initialement prévues des éléments lors de la fabrication, soit un agrandissement de 1 %.

BETON221

HET VERLOOP VAN DE WERKEN

Hoe zullen de werken uiteindelijk verlopen? BFM<E88E NFI;<E ;< 1 <C<menten aangestort aan de zware dakplaat die nodig is om alle krachten op te nemen. BFM<EFG ;< 1 <C<D<EK<E wordt, na de montage, de vijzel geplaatst voor de naspanning van het geheel. Onderaan wordt eerst een balk onder het FE;<IJK< 1 <C<D<EK ><GC88KJK @< NFI;K mee nagespannen, zodat ze één geheel vormt met de rest van de gevelconstructie. Deze balk vormt een soort console die via een proﬁel aangestort wordt aan de vloerplaat. Op de hoeken worden twee elementen samengebracht.

LES PROBLÈMES ET LEUR SOLUTION

Finalement, chaque élément en X héritera de 4 gaines de coulée pour la pose des câbles de post-contrainte, deux dans chaque jambe. Après la post-contrainte, un mortier irrétrécissable sera injecté dans ces gaines. Pour éviter tout risque de cavités d’air, le mortier sera injecté sous pression de bas en haut. Cette approche donne lieu au problème 1 : une pression de 5 à 6 bars sera exercée sur les jointures entre les éléments, cette pression pouvant engendrer un débordement de mortier. Ce phénomène sera compensé par la pose de plaques d’appui en acier dans les jointures, qui compenseront dans une large mesure les tolérances des éléments en béton. Pour toute sécurité, ces plaques seront enrobées d’un proﬁlé en caoutchouc conçu pour résister aux hautes pressions. Un second problème prend naissance au centre des éléments en X, où se croisent les gaines de coulée. Celles-ci doivent en eﬀet se côtoyer. La solution consiste à positionner les gaines d’une jambe davantage vers l’extérieur (à 11 cm du bord extérieur) et celles de l’autre jambe

BETON221

De montage van de gevel verloopt dus als volgt: 1 Eerst worden de balken onderaan geplaatst 2 88IFG

BFD<E ;< FE;<IJK< 1 <C<-

menten 3 Daarna

de X-elementen

4 < 9FM<EJK< 1 <C<D<EK<E JCL@K<E

de gevel af

De gevel van de nieuwe Artesis hogeschool is een opmerkelijk ontwerp, met <<E L@KQFE;<IC@AB< >IFK< L@KBI8>@E> 1FFI de realisatie werd heel wat kennis bijeengebracht. Door tijdens de aanbestedingsfase de volledige constructie kritisch te bekijken en op zoek te gaan naar een economisch meer rendabele oplossing, realiseerde de prefabrikant een belangrijke besparing.(JM) O

5 De

gevel wordt in zijn geheel nagespannen

6 Dan

wordt de dakplaat aangestort en nagespannen

7 Tenslotte

worden de stutten onder de vloeren verwijderd

plus vers le centre (à 16 cm). Elles suivent ainsi un tracé parfaitement parallèle.

Bij het ter perse gaan van dit artikel lag nog een extra voorstel op tafel om de uitkraging te realiseren en de gevel op te hangen. Als belangrijkste reden wordt de strakke uitvoeringstermijn opgegeven.

4 '<J fCfD<EKJ JLGfI@<LIJ <E 1 G8I8-

chèvent la façade façade est post-contrainte dans son ensemble 6 La dalle de toiture est ensuite coulée et post-contrainte 7 Les étais supportant les planchers sont ﬁnalement retirés La façade de la nouvelle École supérieure Artesis est un projet remarquable, présentant une saillie exceptionnellement grande. Sa réalisation a exigé de rassembler des connaissances et un savoir-faire considérables. En jetant un regard critique sur l’ensemble de la construction dès la phase de soumission et en recherchant des solutions plus rentables, le fabricant des éléments préfabriqués a permis de réaliser une économie considérable. (JM) O 5 La

LE DÉROULEMENT DES TRAVAUX

Comment les travaux se dérouleront-ils finalement ? En haut, les éléments <E 1 J<IFEK :FLCfJ JLI C8 CFLI;< ;8CC< de toiture qui est indispensable pour supporter toutes les forces. Après le montage, on installera sur ces éléments <E 1 C<J MfI@EJ HL@ J<IFEK LK@C@JfJ GFLI C8 post-contrainte de l’ensemble. Dans le bas, on posera d’abord une solive JFLJ C fCfD<EK @E=fI@<LI <E 1 <CC< :@ J<I8 également post-contrainte afin de former un seul ensemble avec le reste de la construction de la façade. Cette solive formera une sorte de console qui sera coulée dans le hourdis par l’intermédiaire d’un profilé. Une jonction de deux éléments est prévue aux angles. Le montage de la façade se déroule donc comme suit : 1 On procède d’abord à la pose des solives à la base 2 Sur celles-ci sont posés les éléments @E=fI@<LIJ <E 1 3 1@<EE<EK <EJL@K< C<J fCfD<EKJ <E 3

Une autre proposition de suspension de la façade était mise sur la table au moment de la mise sous presse de cet article. La principale motivation de cette proposition supplémentaire est le délai de réalisation très limité.

Artesis-Campus:

De Artesis Hogeschool sluit aan bij de groene wandelboulevard van Park Spoor Noord. L’École supérieure Artesis rejoint le boulevard-promenade vert du Parc Spoor Noord.

HET ONTWERP DOOR POLO ARCHITECTS &::= /0 940@B0 =?0>4> :20>.3::7 B0=/ 009 20>7:?09 B0/>?=45/ @4?20>.3=0A09 $B00 -:@B?0,8> 6=0209 /0 6,9> :8 009 A::=>?07 @4? ?0 B0=609 0? -@=0,@ =.34?0.?> :;:9.494 ::?09> 6=002 /0 :;/=,.3? ?:020B0E09 in samenwerking met het ,=.34?0.?09-@=0,@ ,>;0=> D0=>

Campus Artesis : LE PROJET DE POLO ARCHITECTS %9 .:9.:@=> 10=8P , P?P :=2,94>P ;:@= 7, =P,74>,?4:9 /0 7, 9:@A0770 K.:70 >@;P=40@=0 =?0>4> N 9A0=> 0@C P<@4;0> >0 >:9? A@ :W=4= 7 :;;:=?@94?P /0 /PA07:;;0= @9 ;=:50? , 84>>4:9 , P?P ,??=4-@P0 ,@ -@=0,@ =.34?0.?> :;:9.494 ::?09> en collaboration avec le bureau / ,=.34?0.?@=0 ,>;0=> D0=>

BETON221

Le terrain de construction se trouve à la fin de l’avenue d’Italie, dans le virage vers la Noorderlaan. En face, de l’autre côté des avenues, s’élève le célèbre palais de justice de l’architecte Richard Roger. Le Campus Artesis est appelé à devenir le digne pendant de cet imposant édifice. Les avenues seront ainsi flanqués, tant au nord qu’au sud, de bâtiments magnifiques d’un point de vue architectural, qui formeront une véritable porte d’entrée de la ville d’Anvers. Dans le cadre de ce concept, le bureau POLO Architects s’est basé sur le PPA (Plan Particulier d’Aménagement) Park Spoor Noord, qui représente cette zone comme un boulevard-promenade vert débouchant aux pieds de l’École supérieure Artesis via une côte verdoyante plantée d’arbres et d’éléments

BETON221

d’éclairage et donnant accès au Parkbrug qui enjambera les avenues. Cette passerelle piétonnière et cyclable de 70 m reliera la zone du Parc Spoor Noord et le quartier de l’Îlot (Eilandje). ADAPTATIONS

Le PPA indique également que les bâtiments de l’École seront implantés sous et à côté de ce plan incliné, avec un bâtiment en hauteur à l’extrémité du projet. POLO Architects a néanmoins préféré limiter la hauteur aﬁn de garantir une meilleure intégration au cadre architectural existant. Ce mariage est encore favorisé par le choix du béton blanc, qui se combine bien avec les matériaux minéraux (pierre naturelle et parpaings en béton) des autres façades du boulevard.

La seconde modification importante est une saillie au-dessus du plan incliné (27 mètres). Celle-ci crée une sorte de porte à l’extrémité du parc, comme une place couverte. La promenade au-dessus du boulevard vert hérite ainsi d’une dimension supplémentaire. La façade de cette saillie fait en outre l’objet d’une distorsion angulaire afin d’améliorer la perspective depuis la Noorderlaan. La façade est dès lors nettement plus perceptible sous cet angle. Le patio est finalement abaissé jusqu’au niveau -1 par rapport au volume initialement prévu, ce qui permet aux salles de classe et auditoires qui l’encerclent de bénéficier de beaucoup de lumière du jour. Une des exigences du programme était par ailleurs que tous les locaux bénéficient d’une incidence suffisante de

Het bouwterrein ligt aan het einde van de Italiëlei in de bocht naar de Noorderlaan. Aan de andere zijde van de Leien ligt het bekende gerechtsgebouw van architect Richard Roger. De Artesis Campus moet een waardige tegenhanger vormen voor dit imposante gerechtsgebouw. De Leien worden zo aan de noord- als aan de zuidzijde geﬂankeerd worden door architecturaal waardevolle gebouwen, die een toegangspoort tot de stad vormen. POLO Architects vertrok voor het concept van het BPA Park Spoor Noord, dat deze zone voorstelt als een groene wandelboulevard, uitlopend via een groene helling met gras, bomen en verlichting op de sokkel van de Artesis Hogeschool en toegang tot de Parkbrug die over de Leien zal lopen. Deze 70 m lange voetgangersen ﬁetsersbrug zal Park Spoor Noord met het Eilandje verbinden.

AANPASSINGEN

1FC><EJ ?<K BPA zijn de gebouwen voor de Artesis Hogeschool naast en onder dit hellend vlak gelegen, met op het einde een hoogbouw. POLO Architects opteerde om de hoogbouw te beperken, en liet de bouwhoogte zakken, met het oog op een betere aansluiting op de bestaande gebouwen. Die wordt nog verder bevorderd door de materiaalkeuze van wit beton, die goed aansluit bij de minerale materialen (natuur- en kunststeen) van de andere gevels aan deze Lei. De tweede belangrijke wijziging is een overkraging boven het hellend vlak (27 meter). Die creëert aan het einde van het park een soort poort, een overdekt plein. De wandeling over de groene boulevard krijgt hierdoor een extra dimensie. De eindgevel van deze uitkraging krijgt bovendien een hoekverdraaiing, voor de verbetering van de perspectiefwerking

vanuit de Noorderlaan. De gevel wordt hierdoor beter waarneembaar vanuit deze hoek. Ten slotte wordt ten opzichte van het oorspronkelijk voorziene volume de binnenpatio tot op niveau -1 verlaagd, zodat de er rond liggende leslokalen en auditoria ook veel daglicht vangen. Een eis in het programma was trouwens dat alle lokalen voldoende daglicht krijgen. Om de beleving van de volumes nog te versterken wordt de achterbouw een monolithisch volume, die drie auditoria huisvest. De daken zijn toegankelijk en zo geïntegreerd in het publieke park van Park Spoor Noord. KRUIS

De gevel wordt gedomineerd door kruisvormige elementen in wit architectonisch beton. Naast hun constructieve functie zijn ze ook esthetisch en functioneel.

Een 27 m grote overkraging boven het hellend vlak creëert een soort poort aan het einde van Park Spoor Noord Une saillie de 27 m au-dessus du plan incliné crée une sorte de porte à l’extrémité du Parc Spoor Noord

BETON221

Het constructieve aspect wordt uitvoerig uitgelegd in het artikel ‘Nagespannen gevel voor nieuwe Artesis-Campus’. De elementen doen dienst als zonwering voor de glazen gordijnwand, die de eigenlijke gevel van het gebouw vormt. De kruisvormige elementen in architectonisch hebben een verloop in de opening van de benen. Aan de zuidkant zijn ze meer gesloten en houden ze dus meer warmte buiten. De zuidkantelementen zijn gewoon op druk belast en er is dus meer sectie nodig om knik in de elementen te vermijden. Aan de noordkant, ter plaatse van de oversteek, zijn de kruisen belast op trek waardoor er geen gevaar voor knik is en ze een grotere openheid toelaten. De beleving van het gebouw wordt door het verloop van de beenopening ook boeiender. (JM) O

Schetsmatige voorstelling voor de evolutie van het volume. Proposition schématisée pour l'évolution du volume.

37.40 = 43.75 TAW (max BPA)

34.57 = 40.92 TAW

35.10 = 41.45 TAW 3 1

27.99 1

23.94

5 3

20.34

5 1

19.40 = 25.75 TAW (max BPA)

16.74

17.10 = 23.45 TAW 16.57 = 23.98 TAW

5 4

13.14

5 1

12.34 = 18.69 TAW 7 4

9.54

aansluiting brug op pas +6.28 = 12.63 TAW

7.40 = 13.75 TAW 7

6.30

4 11 3 1

4.46 = 10.81 TAW

7 2

0.00 = 6.35 TAW

2 6

lumière naturelle. Pour renforcer encore le jeu des volumes, les concepteurs ont choisi un volume monolithique pour le bâtiment à l’arrière, qui abrite trois auditoires. Les toitures sont accessibles et intégrées en tant que telles dans le parc public de la zone Park Spoor Noord.

constructive, ils sont aussi esthétiques et fonctionnels. L’aspect constructif est expliqué de façon circonstanciée dans l’article « Façade postcontrainte pour le nouveau Campus Artesis ». Les éléments font oﬃce de système pare-soleil pour le mur-rideau vitré, qui forme la façade proprement dite du bâtiment.

CROIX

La façade est dominée par des éléments cruciformes en béton architectonique blanc. En plus de leur fonction

BETON221

Les éléments cruciformes en béton architectonique présentent une échappée visuelle dans l’ouverture des jambes. Au

sud, ils sont davantage fermés et gardent donc plus la chaleur à l’extérieur. Les éléments du côté sud sont prévus pour une charge simple et une plus grande section est donc requise pour éviter un ﬂéchissement des éléments. Au nord, au niveau du porte-à-faux, ce risque de ﬂéchissement n’existe pas et une plus grande ouverture est tolérée au niveau des jambes des croix. L’esthétique du bâtiment est aussi plus passionnante grâce à ce jeu des jambes. (JM) O

Paul Meekels, voorzitter van de vzw BENOR Paul Meekels, prĂŠsident de l' asbl BENOR

BEHEER 1 ) BENOR *1ERGENOMEN DOOR 152 BENOR

â&#x20AC;&#x153;BENOR heeft een dubbele waarde, ĂŠĂŠn voor de klant en ĂŠĂŠn voor de interne kwaliteit.â&#x20AC;? ASBL BENOR REPREND LA GESTION DE BENOR

ÂŤ BENOR a une double valeur, une pour le client et une pour la qualitĂŠ interne. Âť , 8,=<@0 /0 .:91:=84?P " 9:=80 -0720 0>? @9 2,20 /0 <@,74?P ;:@= 70> ;=:/@4?> /@ -P?:9 <@4 09 >:9? 8@94> ,>-7 " , P2,70809? A@ 70 5:@= =P.08809? 0? .0 ;:@= ;7@>40@=> =,4>:9> ,@7 00607> 70 =0>;:9>,-70 /@ /P;,=?0809? C;0=?4>0 P?:9 0? .40= ,@;=S> /@ 494>?S=0 G,8,9/ /0 7, :-474?P 0? /0> $=,A,@C ;@-74.> ;=P>4/0 .0??0 ,>>:.4,?4:9 7 9:@> 0C;74<@0 .:8809? 1:9.?4:990 .0??0 ,>-7 0? <@07> >:9? 70> ,?:@?> /0 7, 8,=<@0 " ;:@= 70> 09?=0;=090@=> 0? 8,T?=0> / :@A=,20

BETON221

BETON : Pourquoi avoir fondĂŠ lâ&#x20AC;&#x2122;asbl. Benor ? P % M # : ÂŤ La marque BENOR est un label de qualitĂŠ volontaire depuis une quarantaine dâ&#x20AC;&#x2122;annĂŠes. Tout allait bien en soi. BENOR sâ&#x20AC;&#x2122;est forgĂŠ une rĂŠputation dâ&#x20AC;&#x2122;ouvrages de qualitĂŠ et de bons produits. Alors, pourquoi diable fonder une asbl ? Selon lâ&#x20AC;&#x2122;Europe, il y avait un problĂ¨me de confusion dâ&#x20AC;&#x2122;intĂŠrĂŞts. La marque BENOR ĂŠtait gĂŠrĂŠe jusquâ&#x20AC;&#x2122;Ă lâ&#x20AC;&#x2122;an dernier par des organisations dĂŠpendant du Gouvernement belge : dâ&#x20AC;&#x2122;abord lâ&#x20AC;&#x2122;IBN (Institut belge de normalisation), puis le NBN ou Bureau de normalisation. En C Europe a dĂŠcidĂŠ que, en procĂŠdant de la sorte, la Belgique commettait une confusion dâ&#x20AC;&#x2122;intĂŠrĂŞts et engendrait une situation protectionniste. Il a fallu rompre le lien entre la marque et le gouvernement belge. Nous nous sommes rassemblĂŠs autour de la table avec toutes les parties concernĂŠes par BENOR. Âť

0?:9;=:/@.?09 /40 30? 80=6 " 0724>.30 :=8 /=,209 >?,,9 A::= 6B,74?04? 97,92> B0=/ ::6 /0 AEB " 49 30? 70A09 20=:0;09 ,? 300\ A0=>.347709/0 =0/0909 = ,@7 00607> 49 30? /,207456>0 70A09 ,1/07492>3::1/ A,9 /0 ,1/07492 C;0=?4>0 0?:9 09 #?,,7 -45 30? &7,,8> 494>?0=40 van Mobiliteit en Openbare '0=609 4> A::=E4??0= A,9 /0 AEB 45 702? @4? 3:0 /0 AEB B0=6? 09 B0760 ?=:0A09 30? " 80=6

BETON: Wat is de reden van de oprichting van BENOR vzw? P % M #: â&#x20AC;&#x153;Het BENOR-merk is al sinds een veertigtal jaren een vrijwillig keurmerk. Op zich liep alles goed. BENOR heeft een reputatie opgebouwd van kwaliteitsvolle werken en goede producten. Waarom werd dan een vzw opgericht? 1FC><EJ Europa was er een probleem van belangenvermenging. Het merk BENOR werd tot vorig jaar beheerd door organisaties in de schoot van de Belgische Overheid: eerst was dat het BIN (Belgisch Instituut voor Normalisatie), later het NBN of Bureau voor Normalisatie. $E 9<JC@JK< Europa dat BelgiĂŤ zo aan belangenvermenging deed en een protectionistische situatie creĂŤerde. De band tussen het merk en de Belgische overheid moest worden doorgeknipt. We zijn rond de tafel gaan zitten met alle partijen die bij BENOR betrokken waren.â&#x20AC;?

BETON: De oplossing was de oprichting van een vzw. P % M #: â&#x20AC;&#x153;Door een vzw op te richten, koppelen we het beheer van het merk los van de Federale Overheid. De vzw vertegenwoordigt alle betrokken partijen: de publieke sector en de private gebruikers, de producenten en de certiďŹ catie-instellingen.

P % M # : ÂŤ Oui, nous vĂŠriďŹ ons ĂŠgalement si tout se fait dans les rĂ¨gles. En fait, nous faisons exactement ce que faisait le NBN. Celui-ci est encore propriĂŠtaire de la marque et perĂ§oit une rĂŠtribution, mais il ne dĂŠtermine plus le contenu de la marque. Âť

secteurs, nous pouvons nous amĂŠliorer dans ce domaine. Les instances de certiďŹ cation doivent par exemple respecter un certain nombre de clauses de conďŹ dentialitĂŠ. Il y a beaucoup dâ&#x20AC;&#x2122;informations quâ&#x20AC;&#x2122;elles ne peuvent pas diďŹ&#x20AC;user, ce qui nâ&#x20AC;&#x2122;est pas toujours Ă lâ&#x20AC;&#x2122;avantage de lâ&#x20AC;&#x2122;utilisateur. Certaines entreprises adoptent une communication trĂ¨s ouverte au sujet dâ&#x20AC;&#x2122;erreurs de production. Toyota par exemple. Cela favorise certainement la transparence par rapport Ă la marque. Ici, il ne sâ&#x20AC;&#x2122;agit pas dâ&#x20AC;&#x2122;un produit, mais dâ&#x20AC;&#x2122;une marque. Nous devons malgrĂŠ tout voir comment concilier Ă la fois transparence et conďŹ dentialitĂŠ. Âť

BETON: Vzw BENOR beheert nu het merk. Wat houdt dat precies in? P % M #: â&#x20AC;&#x153;We bepalen volledig onder welke voorwaarden het merk gebruikt mag worden. We moeten er daarbij natuurlijk voor zorgen dat er uniformiteit bestaat en dat de bepalingen stroken met de wet.â&#x20AC;? BETON: Vzw BENOR schept dus de juiste voorwaarden zodat certiďŹ catieinstellingen hun werk kunnen doen?

voor aannemers en bouwheren 493:@/?

BETON : La solution consistait Ă crĂŠer une asbl. P % M # : ÂŤ En crĂŠant une asbl, nous dissocions la gestion de la marque du gouvernement fĂŠdĂŠral. Lâ&#x20AC;&#x2122;asbl reprĂŠsente toutes les parties concernĂŠes : le secteur public et les utilisateurs privĂŠs, les producteurs et les instances de certiďŹ cation. Âť BETON : Lâ&#x20AC;&#x2122;asbl gĂ¨re dĂŠsormais la marque. Que cela signiďŹ e-t-il exactement ? P % M # : ÂŤ Nous dĂŠterminons entiĂ¨rement sous quelles conditions la marque peut ĂŞtre utilisĂŠe. Nous devons naturellement veiller Ă maintenir une uniformitĂŠ et nous conformer aux dispositions lĂŠgales. Âť BETON : Lâ&#x20AC;&#x2122;asbl BENOR crĂŠe donc les conditions favorables Ă la bonne exĂŠcution du travail des instances de certiďŹ cation ?

BETON : Cette nouvelle structure a-t-elle une inďŹ&#x201A;uence sur la marque en tant que telle ? P % M # : ÂŤ Pas directement. Les utilisateurs devront pouvoir proďŹ ter des mĂŞmes garanties. Nous voulons veiller Ă assurer un niveau uniforme dans tous les secteurs et ĂŞtre plus transparents envers lâ&#x20AC;&#x2122;utilisateur. Dans certains

BETON221

P % M #: â&#x20AC;&#x153;Ja, we zien er ook op toe

of het correct wordt gedaan. Wij doen in feite volledig wat het NBN vroeger deed. Het NBN is nog eigenaar van het merk en krijgt een vergoeding, maar zij bepalen niet meer hoe het merk opgebouwd is.â&#x20AC;? BETON: Heeft die nieuwe constructie een invloed op het merk zelf? P % M #: â&#x20AC;&#x153;Niet onmiddellijk. Gebruikers moeten in de toekomst van dezelfde garanties kunnen genieten. Wij willen wel waken over een gelijkmatig niveau over alle sectoren ĂŠn transparanter zijn naar de gebruiker. In bepaalde sectoren is er op dat vlak verbetering mogelijk. De certiďŹ catie-instellingen hebben bijvoorbeeld een aantal vertrouwelijke clausules te respecteren. Ze moeten heel wat zaken intern houden en dat is niet altijd in het voordeel van de gebruiker.

BETON : La CPR (Construction Product Regulation) est dâ&#x20AC;&#x2122;application depuis le 1er juillet, ce qui entraĂŽne un certain nombre de petits changements. Les caractĂŠristiques dâ&#x20AC;&#x2122;une marque nationale comme BENOR ne peuvent par exemple plus coĂŻncider avec le marquage CE. Cela impliquera-t-il des changements pour BENOR ? P % M # : ÂŤ Le produit doit naturellement satisfaire aux normes harmonisĂŠes, si celles-ci sont dâ&#x20AC;&#x2122;application. Si BENOR se contentait dâ&#x20AC;&#x2122;exiger exactement les mĂŞmes critĂ¨res que le marquage CE, il ne pourrait plus y avoir de marque BENOR sur le produit, la marque BENOR ne prĂŠsenterait dâ&#x20AC;&#x2122;ailleurs plus de valeur ajoutĂŠe. Cela nâ&#x20AC;&#x2122;aura aucun impact sur les produits du bĂŠton parce que la marque BENOR impose malgrĂŠ tout de trĂ¨s nombreuses exigences supplĂŠmentaires par rapport au marquage CE. Âť 36

BETON221

BETON : Les entrepreneurs et autres utilisateurs des produits du bĂŠton BENOR sont-ils suďŹ&#x192;samment informĂŠs de ce que BENOR leur oďŹ&#x20AC;re ? P % M # : ÂŤ On peut certainement encore mieux informer les entrepreneurs des garanties importantes que leur oďŹ&#x20AC;re une marque BENOR. Elle leur ĂŠpargne bien des soucis. Beaucoup dâ&#x20AC;&#x2122;entrepreneurs nâ&#x20AC;&#x2122;en ont pas assez conscience aujourdâ&#x20AC;&#x2122;hui. Je parle dâ&#x20AC;&#x2122;expĂŠrience, en tant que maĂŽtre dâ&#x20AC;&#x2122;ouvrage. Je ne siĂ¨ge pas dans BENOR en tant quâ&#x20AC;&#x2122;autoritĂŠ de rĂŠgulation, mais en tant quâ&#x20AC;&#x2122;utilisateur des produits BENOR. En tant quâ&#x20AC;&#x2122;important maĂŽtre dâ&#x20AC;&#x2122;ouvrage, nous voulons des produits adaptĂŠs Ă nos constructions. Lâ&#x20AC;&#x2122;utilisation des produits BENOR nous simpliďŹ e la vie parce que nous ne devons plus faire procĂŠder Ă des rĂŠceptions prĂŠalables par lot. GrĂ˘ce Ă lâ&#x20AC;&#x2122;ensemble du systĂ¨me en amont de BENOR, nous avons la garantie que les produits satisfont aux exigences imposĂŠes et conviennent Ă lâ&#x20AC;&#x2122;application Ă laquelle nous les destinons. Âť

Sommige bedrijven communiceren heel duidelijk over productiefouten. Denk maar aan Toyota. Dat komt de transparantie ten opzichte van het merk zeker ten goede. Hier zitten we niet met ĂŠĂŠn product, maar met een merk. Toch moeten we zien hoe we transparantie en conďŹ dentialiteit kunnen verzoenen.â&#x20AC;? BETON: Sinds 1 juli is de CPR van kracht, wat een aantal kleine veranderingen meebrengt. Zo mogen de kenmerken van een nationaal merk zoals BENOR niet meer samenvallen met de CE-markering zelf. Zal dat veranderingen inhouden voor BENOR? P % M #: â&#x20AC;&#x153;Uiteraard moet het product voldoen aan de geharmoniseerde normen, waar van toepassing. Als BENOR enkel exact hetzelfde als CE zou eisen, mag op dat product geen

BETON : En Wallonie, le gouvernement, en tant que maĂŽtre dâ&#x20AC;&#x2122;ouvrage, impose moins BENOR dans les marchĂŠs publics. P % M # : ÂŤ Câ&#x20AC;&#x2122;est le choix que font les responsables actuellement. Si des produits sans marque BENOR sont utilisĂŠs dans leurs constructions, ils doivent faire procĂŠder Ă davantage de rĂŠceptions prĂŠalables par lot pour ĂŞtre certains de la qualitĂŠ des produits utilisĂŠs. Dâ&#x20AC;&#x2122;une part, cela augmente les coĂťts parce que beaucoup plus de gens interviennent dans ces rĂŠceptions que dans lâ&#x20AC;&#x2122;inspection continue de BENOR, et, dâ&#x20AC;&#x2122;autre part, les ingĂŠnieurs qui doivent eďŹ&#x20AC;ectuer ces contrĂ´les ne sont pas toujours disponibles sur le marchĂŠ. En outre, les producteurs trouvent aussi leur compte dans BENOR. La systĂŠmatique de BENOR permet de mieux travailler. Cela augmente la qualitĂŠ intrinsĂ¨que des produits. Attention, ce nâ&#x20AC;&#x2122;est pas parce que vous nâ&#x20AC;&#x2122;avez pas de marque BENOR que vous fabriquez de mauvais produits. Mais BENOR est un gage dâ&#x20AC;&#x2122;eďŹ&#x192;cacitĂŠ dans le processus de production. La systĂŠmatique de BENOR garantit dâ&#x20AC;&#x2122;obtenir un travail de qualitĂŠ. BENOR a en ce sens une double valeur : une pour le client et une pour la qualitĂŠ interne. Âť (kda) O

BENOR-merk meer bestaan, het BENORmerk zou dan trouwens ook geen meerwaarde meer bieden. Op betonproducten zal dit geen impact hebben, omdat BENOR toch heel wat extra eisen oplegt ten opzichte van CE.â&#x20AC;? BETON: Zijn aannemers en andere gebruikers van BENOR betonproducten genoeg op de hoogte van wat BENOR hen biedt? P % M #: â&#x20AC;&#x153;Aannemers kunnen zeker nog veel beter op de hoogte zijn van de belangrijke garanties die een BENOR-merk hen biedt. Ze kunnen hier M<<C D@J<I@< D<< MFFIBFD<E 1<<C 88Enemers beseďŹ&#x20AC;en dat vandaag niet voldoende. Ik spreek hier zelf als bouwheer. Ik zit niet in de Benor vzw als regulerende overheid, maar als gebruiker van BENOR-producten. Wij willen als grote

bouwheer producten die geschikt zijn voor onze bouwwerken. Het gebruik van BENOR-producten maakt ons het leven gemakkelijker, want wij moeten geen partijkeuringen meer laten doen. Door het hele systeem achter BENOR hebben wij de nodige garantie dat de producten voldoen aan de gestelde eisen en geschikt zijn voor de toepassing waarin ze gebruikt worden.â&#x20AC;? BETON: In WalloniĂŤ legt de overheid, als bouwheer, minder BENOR op bij aanbestedingen P % M #: â&#x20AC;&#x153;Dat is een keuze die zij momenteel maken. Indien in hun bouwwerken producten gebruikt worden die geen BENOR-merk dragen zullen zij, willen zij zeker zijn van de kwaliteit van de gebruikte producten, meer partijkeuringen moeten doen. Niet alleen

verhoogt dit de kostprijs omdat er voor deze partijkeuringen veel meer mensen nodig zijn dan voor de continue keuring van BENOR, maar ook zijn de ingenieurs die de keuringen moeten uitvoeren niet altijd beschikbaar op de markt. Bovendien, ook de producenten zijn gebaat bij BENOR. Wie een BENOR-systematiek heeft, werkt beter. Dat verhoogt de intrinsieke kwaliteit van de producten. Let op, het is niet omdat je geen BENOR hebt dat je slechte producten zou maken. Maar BENOR brengt wel eďŹ&#x192;ciĂŤntie mee in het productieproces. Onder een BENORsystematiek heb je een verzekering dat je een kwaliteit haalt. BENOR heeft in die zin een dubbele waarde: ĂŠĂŠn voor de klant en ĂŠĂŠn voor de interne kwaliteit.â&#x20AC;? (kda) O

Ontdek de basis voor elke bouwstijl Xella heeft de beste troeven in huis

Ecologisch

! !(( +02) /!-% (!* ! */2++- !* ,!-"! / * ! *+ !* 1 * ! )+ !-*! +02!- ! 5+-#!* / ! 2+*%*# 00-5 ) !*!-#%! !"6 %8*/ !* *#!* ) +) 2+*!* %. ('! 0%/./- (%*# %. )+#!(%&' #! 0-" )+ !-* )!/ !!* "2!-'%*# %* ,(!%./!- $+0/ )!/ ( +" /- %/%+*!!( )!/ #!1!(./!!* ! 0%/./!'!* ! /$!-)%. $! !* '+./!* !., -!* ! !%#!*. $ ,,!* 1 * ! /+*# %(' +" ! !( -02 +02 # - * !-!* !!* +,/%) ( 2++* +)"+-/ $!/ $!(! & - ++-

+(# !(( !(#%8 +,

Bezoek onze gratis infodagen!

Inschrijven via www.xella.be

Passief Luchtdicht Economisch Thermisch comfort

www.xella-mobile.be

!(( *1 . 7 -0% !!'.!./!!*2!# 7 0- $/ 7 7 7 4/+*# ! 3!(( +)

BETON221

Eloy Water « DANS UN FUTUR PLUS OU MOINS PROCHE, CE SERONT LES PARTICULIERS OU LES PETITES COLLECT$1$TÉS QUI DE1RONT TRAITER LEURS EAUX USÉES »

"BINNENKORT ZULLEN PARTICULIEREN EN KLEINE GEMEENSCHAPPEN HUN !1 '2 TER ZELF MOETEN 1ERWERKEN."

, ;7@;,=? /0> ?=,A,@C /0 .:9>?=@.?4:9 0? / 491=,>?=@.?@=0 ;0@A09? Q?=0 =P,74>P> 09 P7P809?> 09 -P?:9 ;=P1,-=4<@P 0> 1,-=4.,9?> /0 7, 1:9? 7 48;:>>4-70 ;:@= >,?4>1,4=0 70@=> .7409?> ,4> :V ?=:@A0= <@07> ;=:/@4?> :@ >:7@?4:9> , =P;:9>0 0>? 1:@=940 ;,= la série « Vous demandez, nous (pré)fabriquons » <@4 ;=P>09?0 N .3,<@0 1:4> @90 09?=0;=4>0 /0 7 49/@>?=40 /@ -P?:9

BETON221

'0=607456 ,770 :9/0=/0709 A,9 -:@B 09 491=,>?=@.?@@=B0=609 E459 8:207456 49 ;=01,- -0?:9 0 1,-=46,9?09 A,9 E0??09 E4.3 8,C48,,7 49 :8 3@9 67,9?09 ?0 -0/40909 ',,= @ B0760 ;=:/@.?09 :1 :;7:>>49209 A49/? /,,=:A0= 2,,? â&#x20AC;&#x2DC;U vraagt, wij (pre)fabriceren 009 =006> B,,= B0 0760 600= 009 ;=01,- -0?:9-0/=451 A::=>?07709

S@E;J @J Eloy Water ĂŠĂŠn van de vier entiteiten van de groep Eloy. Het bedrijf is gevestigd in Sprimont en produceert benodigdheden voor waterverwerking en -recyclage, zoals zuiveringsstations, regenwatertanks of septische putten. Ongeveer vijftig jaar na de oprichting van de ďŹ rma â&#x20AC;&#x2DC;Robert Eloyâ&#x20AC;&#x2122;, ondertussen Eloy, @J ?<K 9<;I@A= JK<IB ><hMFCL<<I; 18E;88> bestaat de eenheid Eloy uit vier aparte maar complementaire bedrijven: Eloy Werken, Eloy Beton, Eloy Projecten en Eloy Water. BETON ontmoette Damien Haulet, productieleider en Julien Hans, commercieel directeur bij Eloy Water, in de ultramoderne kantoren van het bedrijf. BETON: Wat we meteen zien als we jullie kantoren binnenkomen is een wereldkaart met daarop alle landen waar jullie naar uitvoeren. Hoe komt het dat deze buitenlandse klanten bij jullie komen aankloppen? % H #: â&#x20AC;&#x153;Het technologische, commerciĂŤle en logistieke niveau van Eloy is vandaag in weinig andere landen terug te vinden. Onze klanten in binnen- en buitenland zijn eerst en vooral geĂŻnteresseerd in ons complete gamma producten

Damien Haulet, productieleider en Julien Hans, commercieel directeur bij Eloy Water. Damien Haulet, Directeur de production et Julien Hans, Directeur commercial chez Eloy Water.

D<GL@J Eloy water constitue une des quatre entitĂŠs du groupe Eloy. La sociĂŠtĂŠ, basĂŠe Ă Sprimont est active notamment dans la fabrication de produits pour le traitement et la revalorisation de lâ&#x20AC;&#x2122;eau, que ce soit des stations dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠpuration, des citernes dâ&#x20AC;&#x2122;eau de pluie ou encore des fosses septiques. PrĂ¨s de cinquante ans aprĂ¨s la crĂŠation de la sociĂŠtĂŠ ÂŤ Robert Eloy Âť, devenue depuis Eloy, lâ&#x20AC;&#x2122;entreprise sâ&#x20AC;&#x2122;est particuliĂ¨rement dĂŠveloppĂŠe. Aujourdâ&#x20AC;&#x2122;hui, ce sont 4 sociĂŠtĂŠs distinctes mais complĂŠmentaires qui constituent lâ&#x20AC;&#x2122;entitĂŠ Eloy : Eloy Travaux, Eloy Beton, Eloy Projets et Eloy Water qui commercialise notamment des produits en bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ. Câ&#x20AC;&#x2122;est dâ&#x20AC;&#x2122;ailleurs dans des bureaux ultramodernes que

BETON a rencontrĂŠ Damien Haulet, Directeur de production et Julien Hans, Directeur commercial chez Eloy Water. BETON : En entrant dans vos bureaux, on peut voir une carte du monde avec tous les pays dans lesquels vous exportez. Quâ&#x20AC;&#x2122;est ce qui fait que ces clients ĂŠtrangers fassent appel Ă vous ? % H # : ÂŤ Eloy possĂ¨de aujourdâ&#x20AC;&#x2122;hui un niveau technologique que lâ&#x20AC;&#x2122;on retrouve dans peu de pays. Peu de concurrents europĂŠens ont une organisation commerciale et logistique aussi importante que la nĂ´tre. Ce qui intĂŠresse dâ&#x20AC;&#x2122;abord nos clients câ&#x20AC;&#x2122;est la gamme complĂ¨te de produits pour tout ce qui touche au traitement et Ă la revalorisation de

lâ&#x20AC;&#x2122;eau. Nous fabriquons des stations dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠpurations, des fosses septiques, des postes de relevages, des citernes de rĂŠcupĂŠration dâ&#x20AC;&#x2122;eau de pluie avec des groupes de pompages et tous les accessoires qui y sont associĂŠs. Nos produits sont principalement destinĂŠs Ă des particuliers ou Ă des petites collectivitĂŠs qui ne sont pas raccordĂŠes aux rĂŠseaux communaux. PIiJ ;< ;< EFJ M<EK<J sont exportĂŠes vers de nombreux pays Ă travers le monde comme la France, la Nouvelle-CalĂŠdonie, le Costa Rica, la SlovĂŠnie, lâ&#x20AC;&#x2122;Australie, le Mexique ou encore le Portugalâ&#x20AC;Ś Âť

BETON221

die te maken hebben met waterverwerking en -recyclage. Wij maken zuiveringsstations, septische putten, pompputten, regenwatertanks met vacuĂźmpomp en motor en alle accessoires die erbij horen. Onze producten zijn hoofdzakelijk bedoeld voor particulieren of kleine gemeenschappen die niet aangesloten zijn op het gemeentelijke rioleringsnet. M<<I ;8E M8E onze verkochte producten wordt uitgevoerd naar landen over de hele wereld, zoals Frankrijk, Nieuw-CaledoniĂŤ, Costa Rica, SloveniĂŤ, AustraliĂŤ, Mexico en Portugal.â&#x20AC;? D H % $: â&#x20AC;&#x153;Eloyâ&#x20AC;&#x2122;s aanbod is redelijk speciďŹ ek. De meeste processen in onze verschillende branches beheren

we zelf, van het idee over de vervaardiging tot de verkoop en de verdeling ervan. We hebben een gamma standaardproducten, maar ook een eigen multidisciplinair studiebureau. Dit geeft Eloy Water de kans om zowel te werken aan onderzoeks- als aan ontwikkelingsprojecten en om verwerkingsinstallaties op maat te ontwerpen wanneer het standaardgamma niet perfect aan de eisen van de klant beantwoordt. We werken af en toe ook samen met externe partners zoals universiteiten.â&#x20AC;? BETON: Hoe is Eloy georganiseerd? % H #: â&#x20AC;&#x153;De entiteit Eloy omvat vier bedrijven. Eloy Werken, voor wegen-, water- en bouwwerken, Eloy Beton voor

de levering van gebruiksklaar beton, Eloy Projecten voor de realisatie van vastgoedprojecten en Eloy Water voor de verwerking en de recyclage van afvalwater. Eloy Water heeft een eigen productie-eenheid onder de naam Eloy Water Prefab. Deze eenheid is volledig geautomatiseerd en zorgt voor de vervaardiging van betonnen omkastingen, elektromechanische verbindingen, schakelpanelen enzovoort. Daarbij wordt voortdurend gewaakt over de kwaliteit en milieuvriendelijkheid. Er bestaan bovendien meerdere distributie-eenheden zoals Eloy Water Frankrijk of Eloy Water AustraliĂŤ.â&#x20AC;? D H % $: â&#x20AC;&#x153;Eloy beschikt over een internationaal netwerk. In de BENEDELUX-zone verkopen we onze producten

Eloy biedt een gamma aan met producten zoals zuiveringsstations, septische putten, pompputten, regenwatertanks met vacuĂźmpomp en motor en alle accessoires die erbij horen. Eloy propose une gamme de produits comme des fosses septiques, des couches de relevages, des citernes de rĂŠcupĂŠration dâ&#x20AC;&#x2122;eau de pluie avec des groupes de pompages et tous les accessoires qui y sont associĂŠs.

D H % $: ÂŤ Ce que propose Eloy

est relativement spĂŠcifique. Nous maĂŽtrisons la plupart des maillons de nos mĂŠtiers, depuis la conception du produit, sa fabrication, sa commercialisation et sa distribution. Nous proposons une gamme de produits standards, ĂŠgalement les services de notre propre bureau dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtude pluridisciplinaire. Ce qui permet Ă Eloy Water dâ&#x20AC;&#x2122;alterner les projets de recherche et dĂŠveloppement et de concevoir des installations de traitement sur mesure lorsque la gamme standard ne rencontre pas idĂŠalement les projets de nos clients. Il nous arrive ĂŠgalement de travailler avec

BETON221

des partenaires extĂŠrieurs comme des universitĂŠs. Âť BETON : Comment est organisĂŠ Eloy ? % H # : ÂŤ Lâ&#x20AC;&#x2122;entitĂŠ Eloy chapeaute quatre sociĂŠtĂŠs. Eloy Travaux, pour les travaux de voiries, de gĂŠnie civil et bĂ˘timent,â&#x20AC;Ś Eloy Beton pour la fourniture de bĂŠton prĂŞt Ă lâ&#x20AC;&#x2122;emploi, Eloy Projets pour la rĂŠalisation de projets immobiliers et Eloy Water pour le traitement et la rĂŠtention des eaux usĂŠes. Eloy water possĂ¨de sa propre unitĂŠ de production nommĂŠe Eloy Water Prefab entiĂ¨rement automatisĂŠes et qui assurent la fabrication des enveloppes en bĂŠton, composĂŠs

ĂŠlectromĂŠcaniques, des tableaux de commande, etc. dans un souci constant de qualitĂŠ et de respect de lâ&#x20AC;&#x2122;environnement. Il existe ĂŠgalement plusieurs unitĂŠs de distributions comme Eloy Water France ou Eloy Water Australia. Âť D H % $: ÂŤ Eloy possĂ¨de un rĂŠseau international. Dans la zone BENEDELUX, nous commercialisons nos produits directement via des installateurs ou des distributeurs rĂŠgionaux. En dehors de cette zone gĂŠographique, nous travaillons avec des partenaires. Ces partenaires, gĂŠnĂŠralement un par pays, sont chargĂŠs de mettre en place des rĂŠseaux de distributeurs rĂŠgionaux dans

rechtstreeks via installateurs of regionale verdelers. Buiten deze geograﬁsche zone werken we met partners. Deze partners, doorgaans één per land, moeten regionale distributienetwerken opzetten in de geograﬁsch grote zones. Dit netwerk moet bestaan uit installateurs, verkopers, architecten, studiebureaus en administratieve krachten. Deze partners kunnen erg uiteenlopend

zijn: verdelers, met andere woorden bedrijven die in eigen naam werkzaam zijn in verschillende landen en onze producten verdelen; concessiehouders, met andere woorden onafhankelijke bedrijven die de naam Eloy dragen (Rwanda, Costa Rica en Ierland). Maar welke werkwijze er ook wordt gehanteerd, de eindklant mag altijd rekenen op hetzelfde serviceniveau.”

BETON: Uw bedrijf is in volle groei. Is dit te danken aan de internationalisering van uw afzetgebieden? % H #: “Het is waar dat onze onderneming groeit, maar ze blijft ook presteren in België. Er zijn landen waar we er nog in slagen marktaandeel te winnen en landen waar we de al bestaande markt gewoon volgen. Bovendien hangen onze resultaten ook af van het beleid dat onze

Dochterondernemingen van Eloy Water Les filiales d’Eloy Les ﬁliales d'Eloy Water Water Partners van Eloy Water Les partenaires d’Eloy Water Les Partenaires d'Eloy Water

Eloy Water is werkzaam in heel wat landen over de hele wereld. Eloy water est actif dans de nombreux pays à travers le monde.

les pays géographiquement grands. Ce réseau doit être constitué d’installateurs, de vendeurs, d’architectes, de bureaux d’études et d’administrations. Ces partenaires peuvent être de différents types : des distributeurs, qui sont des sociétés qui travaillent dans différents pays en leur propre nom et qui distribuent nos produits ; des concessionnaires, qui sont des sociétés indépendantes, mais qui possèdent tout de même le nom d’Eloy (Rwanda, Costa Rica et Irlande). Quoi qu’il en soit, le client final reçoit toujours le même niveau de service. »

BETON : Votre entreprise est en pleine croissance. Est-ce grâce au fait que vous internationalisez vos marchés ? % H # : « Eﬀectivement, l’entreprise réalise de la croissance, mais elle en réalise aussi en Belgique. Il y a des pays dans lesquels nous arrivons encore à prendre des parts de marché et d’autres ou nous suivons le marché déjà existant. Il faut savoir que nos résultats dépendent aussi des politiques instaurées par nos représentants publics, notamment à travers les plans de zonages. Le cabinet du ministère wallon de l’environnement avait décidé sous la mandature 2004-2009 d’obliger les habitations non raccordées

à un réseau municipal de se mettre en conformité avant 2009. Bien entendu, en sachant qu’avec un peu d’adaptation, l’ensemble du réseau aurait pu être réalisé pour 2015 ou 2020. Ce qui équivalait à une production potentielle de 300.000 produits. En 2009, le nouveau Ministre wallon en charge de l’environnement a décidé d’annuler l’obligation et de réinstaurer un nouveau plan de zonage dans lequel certaines zones conservent l’obligation et d’autre non. Le carnet de commande s’est réduit à 30.000 produits. Entre temps, nous avions installé un outil de production en phase avec la création de 300.000 produits. Cela

BETON221

publieke vertegenwoordigers voeren, en dan vooral met de zoneringsplannen. Het kabinet van het Waalse ministerie van Milieu had tijdens de ambtsperiode 2004-2009 beslist dat woningen die niet aangesloten zijn op het gemeentelijke rioleringsnet dit vóór 2009 in orde moesten brengen. Dit terwijl het kabinet ervan op de hoogte was dat het hele rioleringsnet in 2015 of 2020 in orde had kunnen zijn, mits een beetje aanpassing. Dit betekende een mogelijke productie van 300.000 producten. In 2009 besloot de nieuwe minister van Milieu om die verplichting te schrappen en een nieuw zoneringsplan op te stellen, met zones met en zonder verplichting. Dit bracht het aantal bestellingen terug tot 30.000. Ondertussen hadden wij echter al een productietool voorbereid voor 300.000 producten. Dit betekent dat juridische veranderingen grote gevolgen kunnen hebben voor onze onderneming.” D H % $: “Momenteel is het nieuwe zoneringsplan bijna af. Bovendien heeft de regering nu besloten

On peut estimer que d’ici 25 ans toutes les maisons concernées par le plan de zonage wallon seront mises en conformité.

We schatten dat alle woningen op het Waalse zoneringsplan over 25 jaar in orde zouden moeten zijn.

dat alle eigenaars van een niet-aangesloten woning voor een aansluiting moeten zorgen als het goed verkocht F= FM<;I8><E NFI;K 1FFI G8IK@:Llieren is dit een minder bruuske overgang. We schatten dat alle woningen op het Waalse zoneringsplan over 25 jaar in orde zouden moeten zijn.” BETON: Welke toekomstperspectieven heeft Eloy? % H #: “Water is een wereldwijd vraagstuk en het zal steeds moeilijker K< BI@A><E Q@AE 1FFI JK8K<E <E I<><I@E><E wordt het ook altijd maar ingewikkelder om de waterinzameling en -verwerking te bekostigen. In de nabije of minder

prouve que des changements législatifs peuvent avoir d’importantes répercussions sur notre entreprise. » D H % $ : « Aujourd’hui, le nouveau plan de zonage est en voie de ﬁnition. De plus, le gouvernement a instauré le fait que chaque maison non raccordée devra régulariser sa situation en cas de vente ou de transfert du bien. Ce qui constitue pour les particuliers une méthode de transition plus douce. On peut donc estimer que d’ici 25 ans toutes les maisons concernées par le plan de zonage wallon seront mises en conformité. » BETON : Quelles sont les perspectives pour le futur d’Eloy ? % H # : « L’eau est un enjeu mondial et l’accès à cette ressource va être de plus en plus problématique. Les États et les pouvoirs publics ont également de

BETON221

nabije toekomst zullen particulieren en kleine gemeenschappen zelf hun afvalwater moeten verwerken. Het is ook de bedoeling om de vele investeringen die we hebben gerealiseerd winstgevend te D8B<E 1<<K E@<K ;8K <<E 9<;I@A= ;8K zich in een land wil vestigen een certiﬁcaat moet aankopen van ongeveer 100.000 euro.” D H % $: “Eigenlijk zouden we onze producten overal ter wereld kunnen verkopen. Het is onze ambitie om nieuwe producten te creëren en nieuwe markten te ontwikkelen, en dit allemaal via een goed georganiseerde structuur, zoals de structuur die we nu hebben en nog dagelijks ontwikkelen bij Eloy”. (sr) O

plus en plus de difficultés pour financer la collecte et le traitement des eaux. Dans un futur plus ou moins proche, ce seront les particuliers ou les petites collectivités qui devront traiter leurs eaux usées. L’objectif est également de rentabiliser les très nombreux investissements que nous avons réalisés. Il faut savoir que pour s’implanter dans un pays, il faut obtenir une certification qui coûte environ 100.000 €. » D H % $ : « En théorie, il n’existe pas un pays où nous ne serions pas capables de vendre nos produits. Nous avons l’ambition de créer de nouveaux produits et de développer de nouveaux marchés, et tout cela passe par une structure bien organisée, comme celle que nous avons et développons encore chez Eloy. » (sr) O

9 30? /:>>40= A,9 30? 8,2,E490

Passief bouwen EEN TE1REDEN KLANT 1ERTELT:

“Een passiefhuis bouwen was voor mij een uitgemaakte zaak ”

6:9 @ 60994>8,609 met een aantal recente 499:A,?40> 49 /@@=E,,8 -:@B09 09 A,9 /0 84//0709 :8 /@@=E,,8304/ 49 /0 -:@B>0.?:= te brengen is het bouwen van ;,>>40[@4E09 7;3, 0?:9 -40/? @ 009 A:770/42 2,88, A,9 070809?09 A,9 /0 607/0= ?:? /0 E:7/0= :8 009 20>7,,2/0 ;,>>401B:9492 ?0 -:@B09

Geoffrey Depauw, bewoner en eigenaar van een PAMAflex-passiefhuis in Wemmel. Geoffrey Depauw, propriétaire et habitant d’une maison passive PAMAflex à Wemmel.

Construction passive

,9> 70 /:>>40= /0 7, =0A@0 $

A:@> ,A0E ;@ /P.:@A=4= 70> ?:@?0> /0=94S=0>

TÉMOIGNAGE D’UN CLIENT SATISFAIT :

499:A,?4:9> 09 8,?4S=0 /0

« Construire une maison passive était pour moi une évidence »

.:9>?=@.?4:9> /@=,-70> @9 /0> 8:D09> /0 2,=,9?4= 7, /@=,-474?P /,9> 7, .:9>?=@.?4:9 0>? /0 .:9.0A:4= /0> 8,4>:9> ;,>>4A0> Alpha Béton vous propose une 2,880 .:8;7S?0 / P7P809?> /0 7, .,A0 ,@ 2=0940= ;:@= =P@>>4= @90 .:9>?=@.?4:9 ;,>>4A0

BETON221

BETON bracht een bezoek aan een passiefhuis dat werd ontworpen en gemaakt met deze geïsoleerde prefabelementen, en sprak met eigenaar en bewoner Geoﬀrey Depauw. In Wemmel, een faciliteitengemeente in de buurt van Brussel, staat een mooi voorbeeld van een passiefhuis. “Het is het allereerste passiefhuis dat gebouwd is in Wemmel,” zo legt Geoﬀrey Depauw ons uit. “Een passiefhuis bouwen was MFFI D@A <<E L@K><D88BK< Q88B 1FFI ik de stap zette, heb ik wel heel veel

informatie ingewonnen over wat er allemaal mogelijk was. Ik heb heel veel beurzen over passief bouwen bezocht. Er wordt steeds meer over gesproken en ook de media besteden er meer aandacht aan.” Geoffrey Depauw zag veel redenen om te kiezen voor PAMAflex: “De geïsoleerde massieve prefabelementen in beton geven het gebouw stabiliteit, terwijl andere materialen de neiging kunnen hebben om te bewegen. Beton is ook zeer water- en luchtbestendig en is uiterst brandwerend. Ik heb offertes van heel wat aannemers gekregen, maar

geen enkele was zo duidelijk en precies als die van Alpha Beton. Elk onderdeel is tot in de details uitgewerkt. Alles is vooraf duidelijk bepaald: de ruwbouw, de ramen en deuren en de ventilatie. Dankzij de ﬂexibiliteit van het PAMAflex-systeem kon ik mijn bouwplan ook aanpassen en tot op de laatste minuut veranderingen aanbrengen. Ik heb voor bepaalde werken ook kunnen kiezen voor andere aannemers, zoals voor de geventileerde spouw die door een plaatselijke aannemer werd gemaakt. Alpha Beton zorgde voor het monteren van

construction passive. C’est un sujet dont on parle de plus en plus fréquemment et qui est aussi relayé dans les médias. » Les raisons qui ont poussé Geoffrey Depauw à choisir PAMAflex sont nombreuses : « La préfabrication en béton d’éléments isolés massifs offre une stabilité au bâtiment, là où d’autres matériaux peuvent avoir tendance à bouger. Le béton a également une très bonne résistance à l’eau, à l’air et est un excellent matériau coupe feu. J’ai reçu des offres de beaucoup d’entrepreneurs, mais aucune n’était aussi claire et précise que celle d’Alpha Béton. Chaque poste est détaillé. Que ce soit le gros-œuvre, la menuiserie, la toiture

ou encore la ventilation, tout est bien défini à l’avance. La flexibilité du système PAMAflex m’a également permis de s’adapter à mon projet et de pouvoir effectuer des changements de dernières minutes. J’ai pu aussi engager d’autres entrepreneurs pour certains travaux, comme pour le vide ventilé qui a été réalisé par un entrepreneur local. Alpha Béton s’est alors chargé de monter les éléments PAMAflex de caves constitués de prémurs isolés. Pour ma part, je me suis occupé du terrassement, de l’aménagement du jardin et de certains travaux de finition. » C’est l’architecte M. Marc Steffens du bureau d’architecture A-team qui a

De buitenmuren kregen een gevel in traditionele bakstenen. Les murs extérieurs qui entourent la maison sont recouverts d’une façade en briques traditionnelles.

BETON a visité une maison passive conçue et réalisée avec ces éléments préfabriqués isolés et a pu s’entretenir avec son propriétaire et habitant Monsieur Geoffrey Depauw. Située à Wemmel, petite commune à facilités proche de Bruxelles, ce projet est un exemple de construction passive. « C’est la toute première maison passive construite à Wemmel » nous explique Geoffrey Depauw. « Construire une maison passive était pour moi une évidence. Toutefois, avant de faire le pas, je me suis énormément renseigné sur les différentes possibilités et j’ai visité de nombreux salons dédiés à la

BETON221

de PAMAflex-kelderelementen uit geïsoleerde premuren. Ik heb zelf gezorgd voor de grondwerken, de inrichting van de tuin en een deel van de afwerking.” Architect Marc Steffens van het architectenbureau A-Team heeft het plan ontworpen. Op esthetisch vlak is met PAMAflex elke gevelbedekking mogelijk, zonder dat dit gevolgen heeft voor het G8JJ@<M< B8I8BK<9FLN 1FFI dit project werd voornamelijk voor twee soorten bekleding gekozen. De buitenmuren kregen een gevel in traditionele bakstenen. De garage aan de voorkant

van het gebouw en het gedeelte dat de raamwerken van de eerste en de tweede verdieping scheiden, zijn met hout bedekt. Geoﬀrey Depauw legt uit: “Het uitzicht van het huis is eenvoudig en minimalistisch: er zijn geen uitspringende raamwerken of volumes en de dakvormen zijn traditioneel ... Maar net door de uitgepuurde stijl, die is opgebouwd rond eenvoudige volumes, kan er gemakkelijk tegen een beperkte kostprijs passief worden gebouwd. Met ingewikkelde volumes ontstaan veel koudebruggen en moet elke verbinding

tussen de elementen zorgvuldig worden 9<JKL;<<I; 18EL@K 8I:?@K<:KLI88C FF>punt kunnen dus uiteraard complexe passiefhuizen worden gebouwd, maar ik denk dat het beter is om een compacte woning te bouwen om alles eenvoudig en binnen een redelijk budget te houden. Met de bekleding krijgt het huis een persoonlijke toets en kan het buitenaanzicht worden veranderd.” In het huis is alleen de garage niet passief. Een waterdichte deur tussen het passieve en niet-passieve volume houdt de warmte binnen in het huis. Aan de achterkant

Ik denk dat het niet zinnig is om vandaag niet passief te bouwen. GEOFFREY DEPAUW

conçu le projet. Au niveau esthétique, PAMAﬂex permet de choisir n’importe quel revêtement de façade sans avoir de répercussion sur le caractère passif du bâtiment. Pour ce projet, ce sont principalement deux sortes de revêtements qui ont été privilégiés. Les murs extérieurs qui entourent la maison sont recouverts d’une façade en briques traditionnelles. Le garage à l’avant du bâtiment ainsi que la partie qui sépare les châssis du premier et du deuxième étage sont recouverts de bois. Et M. Geoﬀrey Depauw de préciser : « C’est une maison avec une esthétique simple et minimaliste, il n’y a pas de châssis ni de volume en saillie et les formes de la

toiture sont traditionnelles,… Mais c’est justement cet aspect épuré, constitué de volumes simples, qui permet d’obtenir facilement la passivité avec un coût limité. Construire des volumes complexes c’est aussi créer des ponts thermiques plus nombreux et augmenter le travail nécessaire pour étudier chaque nœud de construction. Il est bien entendu possible de construire des maisons passives compliquées d’un point de vue architectural, mais je pense que pour faire simple à des prix raisonnables, autant construire une maison compacte. Les revêtements permettent ensuite de personnaliser le projet et d’y varier l’esthétique extérieure.»

Dans la maison, seul le garage n’est pas passif. Une porte étanche entre le volume passif et non passif permet de garder la chaleur à l’intérieur de la maison. On retrouve à l’arrière de la maison une grande baie vitrée qui donne une luminosité importante à la salle de séjour et dans la cuisine. À l’étage, se trouve la salle de bain et les chambres. M. Geoﬀrey Depauw est actuellement également occupé d’aménager le grenier en une salle de projection cinématographique. Un an après s’être installé dans sa nouvelle maison, Geoﬀrey Depauw est amplement satisfait de son habitation: « En terme de confort, je ne vois

BETON221

van het huis vinden we een grote glazen wand die veel licht brengt in de woonkamer en de keuken. Op de bovenverdieping bevinden zich de badkamer en de slaapkamers. Geoffrey Depauw bouwt momenteel de zolder om tot een heuse filmzaal. Geoffrey Depauw woont nu een jaar in zijn huis waar hij zeer tevreden over is: “Op het vlak van comfort zie ik echt geen verschil tussen een passiefhuis en een traditioneel huis. Het enige verschil vind je natuurlijk op het vlak van energie. Geen centrale verwarming, geen gas, geen stookolie. Ik heb zonnepanelen op het dak geïnstalleerd en ik heb ook een warmtepomp om het sanitair water te

verwarmen. De enige verwarming is een klein houtkacheltje dat nodig blijft om voor verwarming te zorgen in de koudste maanden. Tijdens extreme winterse omstandigheden, als de temperatuur fel onder nul zakt, gebruik ik extra elektrische verwarmingstoestellen. Maar in het algemeen zijn de temperaturen constant en aangenaam.” En op de vraag in hoeveel tijd Geoﬀrey Depauw denkt zijn investering te kunnen terugwinnen, antwoordt hij: “Dat heb ik niet berekend. Ik denk eerder dat het niet zinnig is om niet passief te bouwen. Door mijn keuze denk ik aan mijn kinderen en de latere waarde van het huis. In 2015 zal elk nieuw gebouw in Brussel passief

moeten zijn: zowel scholen en kantoorgebouwen als residentiële woningen. Bovendien kost het heel veel om een oud gebouw te verbouwen tot een passief gebouw. Ik ken heel veel mensen die een oud huis alleen hebben gekocht omwille van het bouwterrein. Ze hebben het huis dan afgebroken en er een nieuw op gezet. Zij gooien dus liever alles plat en bouwen dan een nieuw passiefhuis. Dan is het veel interessanter om een nieuw passiefhuis te bouwen”. Geoﬀrey Depauw is bijzonder tevreden met het resultaat. ”Ik kan natuurlijk PAMAﬂex aanbevelen aan iedereen die een passiefhuis wil bouwen. Dat ik de pers uitnodig in mijn huis, is daarvan het beste bewijs. Bovendien heb ik twee vrienden met bouwplannen aangeraden om met Alpha Beton te gaan praten over wat mogelijk is en wat zij wensen van een passiefhuis. Passief bouwen is de beste investering die er is. Over 20 of 30 jaar zullen alleen de passiefhuizen een echte meerwaarde hebben.” (sr) O BBB ;,8,G0C 0@

« Je pense que c’est un non sens de ne pas construire passif aujourd’hui. » pas de réelles différences entre une maison passive et une maison conventionnelle. La seule différence est bien entendu d’un point de vue énergétique. Pas de chauffage central, pas de gaz, pas de mazout. J’ai installé des panneaux photovoltaïques sur la toiture et je dispose aussi d’une pompe à chaleur pour chauffer l’eau sanitaire. Le seul chauffage est un petit poêle à bois qui reste nécessaire pour chauffer pendant les mois les plus froids. Lors de conditions hivernales extrêmes, quand la température est vraiment très basse, j’utilise des chauffages électriques d’appoint. Mais, d’une manière générale, les températures sont constantes et agréables. » Et à la question de savoir en combien de temps M. Geoffrey Depauw pense-t-il

BETON221

amortir son investissement, il répond : « Je n’ai pas calculé cela. Je pense plutôt que c’est un non sens de ne pas construire passif. En eﬀectuant ce choix, j’ai pensé à mes enfants et à la valeur de la maison plus tard. En 2015, toute nouvelle construction à Bruxelles se devra d’être passive que ce soit pour les écoles, pour les immeubles de bureaux mais également pour les constructions résidentielles. De plus, rénover une vieille construction pour la rendre passive est bien trop onéreux. Je connais bon nombre de personne ayant acheté une vieille maison uniquement pour le terrain. Ils l’ont abattue et ont reconstruit une nouvelle. Ils préfèrent donc raser et reconstruire passif. Il est donc bien plus intéressant de construire une nouvelle maison passive ».

GEOFFREY DEPAUW

M. Geoﬀrey Depauw est particulièrement satisfait du résultat. « Je recommande bien entendu PAMAﬂex à tout ceux qui souhaitent construire passif. Le fait de faire visiter ma maison à la presse en est la meilleure preuve. De plus, j’ai déjà recommandé à deux amis qui souhaitent construire de se rendre chez Alpha Béton pour discuter des possibilités et de leurs envies en termes d’habitation passive. Construire passif est le meilleur investissement qu’il soit, les seuls maisons qui auront une réelle plus value dans 20 ou 30 ans, seront les maisons passives ». (sr) O BBB ;,8,G0C 0@

Depuis 100 ans des assurances construites pour vous

Al 100 jaar verzekeringen waar u op kan bouwen Choisissez Fédérale Assurance pour la meilleure protection de votre entreprise.

Kies Federale Verzekering voor de beste bescherming van uw bedrijf.

Depuis 100 ans, Fédérale Assurance protège plusieurs dizaines de milliers d’entreprises contre les risques liés à leurs activités professionnelles.

Al 100 jaar beschermt Federale Verzekering duizenden bedrijven tegen de risico’s van hun professionele activiteiten.

Découvrez nos formules d’assurances sur mesure à des conditions particulièrement compétitives : O accidents du travail ; O responsabilité civile ; O parc automobile ; O bâtiments ; O pension complémentaire.

Ontdek onze verzekeringsformules op maat aan de voordeligste voorwaarden voor: O arbeidsongevallen; O burgerlijke aansprakelijkheid; O wagenpark; O gebouwen; O aanvullend pensioen.

De plus, nous partageons nos bénéfices avec nos clients !

Bovendien delen wij onze winst met onze klanten!

Pour le conseiller ou le bureau de votre région

Plus d’info ou une offre en ligne

www.federale.be Voor de adviseur of kantoorhouder uit uw streek

Meer info of online offerte

L’assureur qui partage ses bénéfices avec vous De verzekeraar die zijn winst metBETON221 u deelt 47

Innovatieve oplossingen dankzij een betrouwbaar partnership.

Kies voor Holcim en u kunt rekenen op een stabiel en betrouwbaar partner, die altijd voor u klaarstaat en die ernaar streeft producten van een constant hoge kwaliteit te leveren. Holcim zoekt voortdurend naar nieuwe oplossingen om de prestaties van zijn producten nog verder op te drijven en hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Bovendien zorgt de klantenondersteuning van Holcim voor de nodige technische bijstand en organiseert Holcim opleidingen van hoog niveau over zijn producten en het gebruik ervan. Holcim, telkens weer een nieuwe oplossing. Voor meer informatie, documentatie of een afspraak: www.holcim.be

Kracht. Prestatie. Passie.

Nieuws uit de wereldâ&#x20AC;Ś van geprefabriceerd beton

Informations sur le monde... du bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ

Workshop Innovatie en Renovatie op Concrete Day

Atelier Innovation et RĂŠnovation lors du Concrete Day

De Concrete Day is de jaarlijkse hoogdag van de betonsector, waar vakmensen uit de sector van beton, leden van de academische wereld, studiebureaus en architecten elkaar ontmoeten. Het is ook de plaats waar nieuwe betonproducten en concepten voorgesteld worden, praktische demonstraties georganiseerd, onderzoeksresultaten gemeld, rondetafelgesprekken en conferenties gehouden worden.

Le Concrete Day est un ĂŠvĂŠnement annuel incontournable dans le secteur du bĂŠton. Il rĂŠunit des professionnels de tout le secteur, des membres du monde acadĂŠmique, des bureaux dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtudes et des architectes. Câ&#x20AC;&#x2122;est ĂŠgalement lâ&#x20AC;&#x2122;occasion de prĂŠsenter de nouveaux produits et concepts en bĂŠton, dâ&#x20AC;&#x2122;organiser des dĂŠmonstrations pratiques, de dĂŠvoiler des rĂŠsultats ou de participer Ă des tables rondes et confĂŠrences.

$E J8D<EN<IB@E> D<K ?<K ) 1 FI>8E@J<<IK !EBE op die dag een workshop met als thema: "Innovatie en Renovatie". Nieuwe betonsoorten creĂŤren nieuwe mogelijkheden, terwijl ook oplossingen ontwikkeld worden voor de instandhouding en opwaardering van ons gebouwenbestand. De ontwerpers kunnen er kennis maken met de meest recente ontwikkelingen op het vlak van prefab beton.

'< F:KF9I< C8 ) 1 <K C8 !EBE organiseront un atelier portant sur lâ&#x20AC;&#x2122;innovation et la rĂŠnovation. Si les types de bĂŠton modernes ouvrent de nouvelles portes, des solutions sont ĂŠgalement dĂŠveloppĂŠes pour conserver et revaloriser notre patrimoine. Les concepteurs auront lâ&#x20AC;&#x2122;occasion de dĂŠcouvrir les derniĂ¨res nouveautĂŠs dans le secteur du bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ.

Het WTCB voerde een vier jaar durende studie uit naar Ultra Hoog Sterktebeton. Alle aspecten, betonsamenstelling, sterkte, berekeningsmethodiek, duurzaamheid, brandwerendheid, wapening, ... werden onder de loep genomen. UHSB werd goed bevonden voor toepassing in bouwconstructies. Naast de uiteenzetting van de bevindingen van het WTCB is er ook plaats voor de voorstelling van praktische, industrieel/architecturale toepassingen in BelgiĂŤ.

Durant quatre ans, le CSTC a menĂŠ une ĂŠtude sur le bĂŠton Ă ultra-hautes performances (BUHP). Tous les aspects, tels que la composition du bĂŠton, la robustesse, la mĂŠthode de calcul, la durabilitĂŠ, la rĂŠsistance au feu, lâ&#x20AC;&#x2122;armature, etc. ont ĂŠtĂŠ examinĂŠs. Le BUHP a ensuite ĂŠtĂŠ approuvĂŠ pour les constructions. Outre les rĂŠsultats de lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtude du CSTC, les applications pratiques et industrielles/architecturales en Belgique seront ĂŠgalement prĂŠsentĂŠes.

Nieuwe regelgeving, veranderende behoeften en veroudering nopen tot de renovatie van bestaande gebouwen. Tijdens de workshop tonen architecten hoe ze prefab beton toepasten in hun renovatieprojecten. FEBE zal de belangrijkste aandachtspunten voor een goed ontwerp, lang behoud en onderhoud/reiniging van gevels in architectonisch beton toelichten. FEREB, de federatie van betonherstellers, heeft het over certiďŹ catie, normalisatie en goede uitvoering van betonherstellingen.

Pour rĂŠpondre Ă la nouvelle rĂŠglementation, Ă l'ĂŠvolution des besoins et au vieillissement, il est nĂŠcessaire de rĂŠnover les bĂ˘timents existants. Les architectes proďŹ teront de lâ&#x20AC;&#x2122;atelier pour montrer comment ils utilisent le bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ dans leurs projets de rĂŠnovation. La FEBE commentera les principaux points dâ&#x20AC;&#x2122;attention Ă observer pour bien concevoir les faĂ§ades en bĂŠton architectonique, les conserver longtemps et les entretenir/nettoyer. La FEREB, la fĂŠdĂŠration de spĂŠcialistes en rĂŠparation du bĂŠton, se penche quant Ă elle sur la certiďŹ cation, la standardisation et la rĂŠparation correcte du bĂŠton.

(17 oktober 2013)

(17 octobre 2013)

Het volledige programma vindt u op BBB .:9.=0?0/,D -0. Inschrijven kan op dezelfde website. FFI ;< J8D<EN<IB@E> D<K ?<K ) 1 BLEE<E ;< <<IJK< @E><J:?I<M<E C<;<E M8E ?<K ) 1 ;< FE:I<K< 8P >I8K@J bijwonen. Zij nemen hiervoor rechtstreeks contact op met ?<K ) 1 J<:I<K8I@88K F= J:?I@AM<E Q@:? @E M@8 BBB 9,A -0 (JM).

1FLJ KIFLM<I<Q C< GIF>I8DD< :FDGC<K <K C< =FIDLC8@I< dâ&#x20AC;&#x2122;inscription sur BBB .:9.=0?0/,D -0. "Ic:< d C8 :FCC89FI8K@FE 8M<: C8 ) 1 C<J GI<D@<IJ membres inscrits pourront assister gratuitement au Concrete Day. Pour ce faire, ils devront prendre contact avec C< J<:IfK8I@8K ;< C8 ) 1 FL J @EJ:I@I< JLI BBB 9,A -0 (JM).

HR?

BETON221

Woning verwarmen met afvalwater?

Des eaux usĂŠes pour chauffer sa maison ?

Het klinkt niet fris, warm water winnen uit het riool. Maar duurzaam is het wel. De temperatuur van rioolwater is nameC@AB ><D@;;<C; >I8;<E En dat is energie die nu ongebruikt door buizen en leidingen wegstroomt naar de gemalen en uiteindelijk naar de rioolwaterzuivering. Met de nieuwe innovatie van Socea, Heijmans en Frank, de HyDreA-Thermpipe (voluit de Hybride Drilling energy Aqua Thermpipe), is het mogelijk deze warmte op een schone en veilige manier te hergebruiken.

Lâ&#x20AC;&#x2122;idĂŠe ne brille peut-ĂŞtre pas par sa fraĂŽcheurâ&#x20AC;Ś rĂŠcupĂŠrer de lâ&#x20AC;&#x2122;eau chaude dans les ĂŠgouts. Elle est par contre dâ&#x20AC;&#x2122;une durabilitĂŠ incontestable. En eďŹ&#x20AC;et, la tempĂŠrature des eaux ; f>FLKJ <JK <E DFP<EE< ;< ;<>IfJ Et cette ĂŠnergie sâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠcoule aujourdâ&#x20AC;&#x2122;hui, totalement inutilisĂŠe, vers les stations de pompage et ďŹ nalement vers les stations dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠpuration dâ&#x20AC;&#x2122;eau. GrĂ˘ce au systĂ¨me HyDreA-Thermpipe (ÂŤ Hybride Drilling energy Aqua Thermpipe Âť en toutes lettres), la nouvelle innovation de Socea, Heijmans & Frank, il est dĂŠsormais possible de rĂŠutiliser cette chaleur dâ&#x20AC;&#x2122;une maniĂ¨re parfaitement propre et sĂťre.

De HyDreA-Thermpipe is opgebouwd uit buizen van 3,30 meter lang met een binnen- en buitenschil. De binnenschil bestaat uit een HDPE kunststofbuis, daarrond is een kunststof spiraalleiding gewikkeld. Het gehele kunststof samenstel wordt in een betonnen buitenmantel gestort. Die fungeert als bescherming en heeft diverse constructieve eigenschappen. Hierdoor is het leidingsysteem toe te passen als boorbuis, drukbuis of als traditionele legbuis. Met een binnendiameter van 1600mm kan hij uitstekend dienst doen als hoofdtransportleiding in een rioleringsstelsel en voorziet hij ook in een bergingfunctie. De mooiste toepassing van de HyDreA-Thermpipe is de aanleg via de schildboortechniek. Deze techniek heeft als voordeel dat niet het hele traject hoeft te worden ontgraven: een pers- en ontvangstput is genoeg en de buis wordt met een boor en een pers-vijzelinstallatie ondergronds naar zijn bestemming geleid. Ideaal dus voor in de complexe bebouwde omgeving. Op die manier kan men van 2 boorputten die 300 meter van elkaar verwijderd zijn, 2 warmtewisselaars maken.

Slagroom op de taart Een riool- of kabel- en leidingtunnel aanleggen is een kostbaar project. De HyDreA-Thermpipe heeft dezelfde kostprijs en levensduur (gaat gemakkelijker meer dan 100 jaar mee), is onverwoestbaar bestand tegen olie en rioolgas of graafschade. De verbindingen zijn gezekerd tegen indringing van verontreinigd water, afkomstig van bodemverontreinigingen. Deze buis levert een extra meerwaarde; er zijn ook kabels en leidingen voor gas, water en elektra doorheen te leiden, als de bijkomstige functie van een kabel en leidingtunnel. Het combineren van deze functies past uitstekend in een compacte bebouwde omgeving, waardoor eďŹ&#x192;ciĂŤnt ruimtegebruik van belang is. De mogelijkheid om met deze buis energie te winnen uit het riool (riothermie) is hier wel de kers op de taart. De binnenschil van de buis doet namelijk dienst als warmtewisselaar. Koud water dat door de kunststof spiraalwikkelbuis buis wordt geleid, komt er aan het eind een graad of drie warmer weer uit. We verwachten dat ieder buissegment van 3,30 m twee wooneenheden van de basisbehoefte aan warmte kan voorzien met minimale extra investeringen. In

BETON221

Le systĂ¨me HyDreA-Thermpipe est agencĂŠ Ă partir de tuyaux dâ&#x20AC;&#x2122;une longueur de 3,30 mĂ¨tres, composĂŠs dâ&#x20AC;&#x2122;une coquille interne et dâ&#x20AC;&#x2122;une coquille externe. La coquille interne est un tuyau HDPE, autour duquel est enroulĂŠe une canalisation spiralĂŠe en matiĂ¨re plastique. Lâ&#x20AC;&#x2122;ensemble est coulĂŠ dans une gaine externe en bĂŠton. Celle-ci fait oďŹ&#x192;ce de protection et oďŹ&#x20AC;re diverses propriĂŠtĂŠs constructives. Il est donc possible dâ&#x20AC;&#x2122;utiliser cette canalisation comme tube de sondage, tube de force ou simple tube de pose traditionnel. Avec un diamĂ¨tre interne de 1 600 mm, ce systĂ¨me peut parfaitement remplir le rĂ´le de canalisation principale de transport dans un systĂ¨me dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠgouts et il peut aussi remplir une fonction de rĂŠtention. La plus belle application du systĂ¨me HyDreA-Thermpipe est lâ&#x20AC;&#x2122;amĂŠnagement grĂ˘ce Ă la technique de fonĂ§age Ă bouclier. Cette technique oďŹ&#x20AC;re lâ&#x20AC;&#x2122;avantage de ne pas avoir Ă creuser une tranchĂŠe sur la totalitĂŠ du trajet : un puits de fonĂ§age et un puits de rĂŠception suďŹ&#x192;sent et le tube est guidĂŠ par voie souterraine vers sa destination par une installation de forage et de fonĂ§age. Une solution idĂŠale donc pour un environnement urbain complexe. Il est ainsi possible de transformer 2 puits de forage distants de 300 mĂ¨tres en 2 ĂŠchangeurs de chaleur.

Cerise sur le gĂ˘teau Lâ&#x20AC;&#x2122;amĂŠnagement dâ&#x20AC;&#x2122;un tunnel dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠgouts ou dâ&#x20AC;&#x2122;un tunnel de cĂ˘blages et de canalisations est un projet coĂťteux. Le systĂ¨me HyDreA-Thermpipe reprĂŠsente un coĂťt identique, oďŹ&#x20AC;re la mĂŞme longĂŠvitĂŠ (il oďŹ&#x20AC;re aisĂŠment une durĂŠe de vie de plus de 100 ans) et est indestructible en termes de rĂŠsistance aux produits pĂŠtroliers, aux gaz dâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠgouts ou aux dĂŠgĂ˘ts dâ&#x20AC;&#x2122;excavation. Les raccords sont impermĂŠables aux eaux polluĂŠes qui proviennent des sols. Ce tuyau oďŹ&#x20AC;re un avantage supplĂŠmentaire : il permet le passage de cĂ˘bles et de canalisations pour le gaz, lâ&#x20AC;&#x2122;eau et lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠlectricitĂŠ et remplit ainsi une fonction de gaine de protection pour les cĂ˘blages et canalisations. La combinaison de ces fonctions est donc trĂ¨s utile dans un environnement urbain, oĂš lâ&#x20AC;&#x2122;usage eďŹ&#x192;cace de lâ&#x20AC;&#x2122;espace revĂŞt une grande importance. La possibilitĂŠ dâ&#x20AC;&#x2122;utiliser ce tuyau pour rĂŠcupĂŠrer de lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠnergie qui provient des ĂŠgouts constitue rĂŠellement la cerise sur

totaal kan er maximaal 2 maal 150 meter aan buisdelen aan één stuk worden geboord, die steeds in groepjes van drie aan elkaar zijn gekoppeld. Deze maximale lengte van 300 m (2 maal 150 m gescheiden door een tussendrukstation) heeft te maken met de schildboortechniek.

Koeling Het opgewarmde water uit deze installatie kan via een warmtepomp de aanliggende percelen (tot een afstand van zo'n 300 meter) verwarmen. Door de werking van de warmtepomp om te draaien, is het ook mogelijk op deze

Met de HyDreA-Thermpipe is het mogelijk deze warmte op een schone en veilige manier te hergebruiken. Grâce au système HyDreA-Thermpipe, il est possible de réutiliser cette chaleur d’une façon parfaitement propre et sûre.

manier kantoren en fabrieken te koelen. In één en dezelfde transportleiding zijn beide functies: koelen en verwarmen, te combineren. Dat bespaart een hoop energie. Hoeveel precies, moet binnenkort in een pilot duidelijk worden in de 'riothermie-proeftuin' die de combinatie Socea, Heijmans, Frank samen met Tauw en met Waternet in Amsterdam opzet. Overigens is het ook mogelijk de HyDreA-Thermpipe in te zetten zonder meteen de warmtewisselaar aan te sluiten. Het is dan gewoon een goede, duurzame rioleringsbuis. Op een later tijdstip, bijvoorbeeld als een woningbouwcorporatie haar bestaande appartementencomplexen renoveert en aan nieuwe EPC-normen moet voldoen, is aansluiten alsnog mogelijk zonder ondergrondse werkzaamheden. De aansluiting van de warmtewisselaar bevindt zich namelijk in een put aan het begin en het einde van het traject, die voor de schildboring en voor rioleringsonderhoud toch wordt aangelegd. Het systeem is daarmee volkomen plug & play (AC).

le gâteau. La coquille interne du tuyau fait en eﬀet oﬃce d’échangeur de chaleur. L’eau froide, qui circule à travers le tuyau spiralé en matière plastique, ressort de l’autre côté à une température supérieure d’environ trois degrés. Nous prévoyons que chaque segment de tuyau de 3,30 m puisse alimenter deux unités d’habitation en besoins thermiques de base et ce, moyennant un investissement supplémentaire limité. Au total, il sera possible de foncer au maximum 2 fois 150 mètres de tuyaux d’un seul tenant, toujours assemblés entre eux par groupes de trois. Cette longueur maximale de 300 m (2 fois 150 m, séparés par une station intermédiaire) est liée à la technique de fonçage à bouclier.

Refroidissement L’eau ainsi chauffée en provenance de cette installation pourra chauffer les parcelles voisines (jusqu’à une distance d’environ 300 mètres) par l’intermédiaire d’une pompe à chaleur. En inversant le mode de fonctionnement de la pompe à chaleur, il sera également possible de refroidir des bureaux et des usines. Les deux fonctions - refroidissement et chauffage - peuvent être combinées dans une seule et même canalisation de transport. Cette approche permet d’économiser une quantité d’énergie considérable. L’ampleur exacte de cette économie devra être démontrée dans le cadre du ‘projet d’essai’ que Socea, Heijmans & Frank mettent en place à Amsterdam en collaboration avec les organismes Tauw et Waternet. Il est par ailleurs aussi possible d’utiliser le système HyDreA-Thermpipe sans connecter l’échangeur de chaleur. Il s’agit alors d’un tuyau d’égouts durable. Il est d’ailleurs toujours possible d’effectuer la connexion à un stade ultérieur, sans travaux souterrains, si une société de construction de logements décide par exemple de rénover ses complexes d’appartements existants afin qu’ils répondent à de nouvelles normes en matière de coefficient de performances énergétiques. La connexion à l’échangeur de chaleur se situe en effet dans un puits au début et à la fin du trajet aménagé en vue du fonçage et des travaux d’entretien des égouts. Le système est ainsi parfaitement « plug & play » (AC).

BETON221

Index

Laad-en loskades

Onze fabrikanten maken honderden soorten prefab betonGIF;L:K<E 18E BC<@EJ:?8C@>< <C<D<EK<E KFK MFCC<;@>< ><9FLwen- en infrastructuuronderdelen. Wenst u als aannemer een betonelement te gebruiken? U vindt het zeker terug in deze lijst. Bedrijven zijn echter voortdurend in verandering. De laatste versie van dit overzicht kan u steeds downloaden via BBB 10-0 -0. Heeft u als fabrikant een opmerking over deze lijst? Stuur een mailtje naar SĂŠbastien Russo, >= 10-0 -0 % " " $

Betonmetselstenen Fundering Funderingsbalken Funderingsblok Funderingsplaat Funderingsplaat voor glasbak GeĂŻsoleerde funderingszolen Sleeper Sokkels Stapelblokken Verankeringsplaat Voet voor vlaggenmast

CB<IE 1*R, BĂŠton de la Lomme, Coeck Betonfabriek, Douterloigne, Pauli, Prefer, Roosens bĂŠtons Ebema Altaan beton, Daerden & Co, Ergon, Prefaco, Prefadim, SKIL:KF 18C:B< GI<=89 9<KFE 18E9F:BI@A:B Ebema Ebema Ebema Altaan beton, Ergon, Prefaco, RFEM<8LO 18C:B< GI<=89 9<KFE 18E9F:BI@A:B Ebema Ebema BĂŠton de la Lomme, Douterloigne, Ebema Ebema Ebema

"# " " $

Afvoergoten

Betonmetselstenen Containers voor radio-actief afval Dieselopvangbakken Dubbele wanden GeĂŻsoleerde dubbele wanden Kelders Maatwerkoplossingen Mazouttanks Monoliet gegoten garages Smeerputten Stapelblokken Volle wanden

CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Douterloigne, Ebema, Lithobeton, Marlux, Martens beton, Stradus Infra CB<IE 1*R, Beton de la Lomme, Conforbeton, Coeck Betonfabriek, Douterloigne, Pauli, Prefer, Roosens bĂŠtons Socea Betca Alpha beton, De Smedt beton, Kerkstoel 2000+, Oeterbeton, O Beton, Prefaco, PI<=8O@J 1<I?<JCK 9FLND8K<I@8C<E Alpha beton, Kerkstoel 2000+, LG Products, Prefaco, PI<=8O@J 1<I?<JCK 9FLND8K<I@8C<E Eco beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Prefaco, Stradus Aqua Eco beton, Olivier Ebema, Lithobeton O Beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua BĂŠton de la Lomme, Douterloigne Ergon, LG Products, Oeterbeton, Prefaco, Prefaxis

Betca, Ergon, Martens Beton, Prefaco, Prefadim Belgium, Structo Plinten Altaan Beton, Daerden & Co, Dobbelaere-Bonte, Ergon, Megaton, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< PI<=89 9<KFE 18E9F:BI@A:B 1<I?<P<E Spanten ingewapend bĂŠton 18C:B< Prefab beton Tribune-elementen Alpreco, Altaan Beton, Concreton, Ergon, Prefaco, Prefadim Belgium, Ronveaux, Structo Voorgespannen betonnen palen Alpreco, Ergon, Lithobeton, Martens Beton, Megaton, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< Prefab beton Voorgespannen kolommen Ergon, Martens Beton, Megaton, Ronveaux, Structo Voorgespannen balken Alpreco, Ergon, Lithobeton, Martens Beton, Megaton, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< Prefab beton, Weegbruggen Structo WATERBEHEER

Afvoergoten

Afzinkschachten Bankenversterking Bezinkstraatkolken Boordsteengreppels Buisfunderingen Damplanken Doorpersbuizen Drainagegoten Drainagegreppels Draingoten Drukleidingen Ellipsvormige betonbuizen Gesloten greppels Gewapende betonbuizen

Grachtelementen Grachtinloop Huisaansluitingsputten Inspectieputten

Kanaalelementen Kantstrook Kokerelementen Maatwerkputten

#$"% $%%"

Balken/kolommen in architect- Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, onisch beton Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<P<E 1<I?<CJK Bouwmaterialen Beschoeiingsplaten B<K:8 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Betonproducten op maat Alpreco, Altaan Beton, Betca, Concreton, Ergon, Megaton, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Ronveaux, Structo Borstweringen Alpreco, Altaan Beton, Betca, Concreton, Ergon, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< Prefab beton Borstweringen/plinten in archi- Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, tectonsich beton Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<P<E 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Brugbalken Ergon, Structo Gewapende balken Alpha Beton, Altaan Beton, Alpreco, Alpha Beton, Betca, Concreton, Daerden & Co, Ergon, lllegems beton, Martens Beton, Megaton, Max pels beton, Olivier, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Presol, Remacle, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< PI<=89 9<KFE 1<I?<P<E Gewapende kolommen Alpreco, Altaan Beton, Alpha Beton, Betca, Concreton, Ergon, Megaton, Martens Beton, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Presol, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< Prefab beton, 1<I?<P<E Holle kanaalplaatvloere EI>FE 18C:B< GI<=89 9<KFE Lateien Altaan Beton, Betca, Coeck Betonfabriek, DobbelaereBonte, Mabegra, Max pels beton, Olivier, Prefaco, Prefadim Belgium, R<D8:C< 1<I?<P<E

BETON221

Oeververstevigingen Ongewapende betonbuizen

Opvangputten Opzetstukken Ovale buizen Paaltjes voor gracht- en taludbekleding Pendelbuizen

BPMN, Bovin Beton & Natuursteen, Cobefa, De Smedt beton, Dobbelaere-Bonte, Mabegra, Max pels beton, Olivier, Remacle Socea CB<IE 1*R, BPMN, Ebema, Lithobeton Lithobeton BPMN, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Marlux, Stradus Infra Tubobel Dobbelaere-Bonte, Lithobeton Socea, Tubobel Betca Betca, Ebema Max pels beton, Remacle, Stradus Aqua Socea Tubobel Ebema, Lithobeton CB<IE 1*R, BPMN, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, Dauby Beton, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Omnibeton, Socea, Stradus Aqua, Tubobel, Webeco BPMN, Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, Ciers Beton, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Omnibeton Ebema, Tubobel Beton De Clercq, Eco beton, Lithobeton, Stradus Aqua, Tubobel CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Dauby, De Smedt beton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel, Webeco Lithobeton, Martens Beton Stradus Infra BPMN, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Martens Beton, SKI8;LJ HL8 18E9F:BI@A:B 2<9<:F BPMN, Beton De Clercq, Lithobeton, Martens Beton, Tubobel, Webeco CB<IE 1*R, BPMN, Dobbelaere-Bonte, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Tubobel, Webeco CB<IE 1*R, BPMN, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, Dauby Beton, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Omnibeton, Stradus Aqua, Tubobel Bovin Beton & Natuursteen, Cobefa, Dobbelaere-Bonte, Lithobeton Beton De Clercq, Illegems Beton, Lithobeton, Martens Beton, SKI8;LJ HL8 18E Rysselberghe Beton Bovin Beton & Natuursteen, Omnibeton, Tubobel Lithobeton

Beton De Clercq, De Smedt beton, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel Pompputten Beton De Clercq, Eco beton, Lithobeton, Presol Poreuze betonbuizen Tubobel Putafdekkingen Ebema, Stradus Aqua, Tubobel, Webeco Ronde buizen ongew/gew/ CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & staalvezel Natuursteen, BPMN, De Smedt beton, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Socea, Stradus Aqua, Tubobel Roostergoot Douterloigne, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Schachtelementen & pasringen CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel, Webeco Straatkolken & aanverwanten Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Marlux, Stradus Aqua

Taludgoten Uitstroomelementen

Bovin Beton & Natuursteen, Ebema Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel, 18E9F:BI@A:B 2<9<:F Veiligheidskopmuren Lithobeton, Webeco Verholen goot Ebema, Bovin Beton & Natuursteen, Stradus Aqua, Webeco Waterdoorlatende straatstenen CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Ebema, Lithobeton, Marlux, Martens Beton, Stradus Infra Waterdoorlatende buizen

Bovin Beton & Natuursteen, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel

Watergreppels

CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Marlux, Stradus Infra, Tubobel, Webeco

Zinkputten

Bovin Beton & Natuursteen, Webeco

% # % ' $ " " 1A,7B,?0=

BuďŹ&#x20AC;erbekkens IBA Kantstroken

Olie-en benzineafscheider RegenwaterďŹ lters Sedimentatiebekken Septische put

Slibvanggoot Slibvangput Vetafscheider Waterzuiveringstation Zetmeelafscheider

Beton De Clercq, Eco Beton, Eloy water, Lithobeton, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Beton De Clercq, Eco Beton, Eloy water, Olivier, Remacle, Max pels beton CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Dauby, Ebema, Lithobeton, Marlux, Martens Beton, Stradus Infra Beton De Clercq, Eloy water, Max pels beton, O Beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Beton De Clercq, Eco Beton, Illegems Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Beton De Clercq, Eco Beton Beton De Clercq, De Smedt beton, Eco Beton, Eloy water, lllegems Beton, Mabegra, Max pels beton, Olivier, O Beton Remacle Beton De Clercq, Eco Beton Beton De Clercq, Eco Beton, Eloy water, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Beton De Clercq, Eco Beton, Eloy water, Max pels beton, O Beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Eloy water Beton De Clercq, Eco Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle

Regenwater

Bezinkput

Beton De Clercq, Eco Beton, Illegems Beton, Max pels beton Olivier, Remacle Caissons Ebema Geperforeerde pasringen Illegems Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua InďŹ ltratieblokken Beton De Clercq, Eco Beton Poreuze regenwaterput Eco Beton,Stradus Aqua, Webeco Regenwaterput Beton De Clercq, Dauby, De Smedt beton, Eco Beton, Eloy water, Illegems Beton, Mabegra, M8O G<CJ 9<KFE )1 O Beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua, Tubobel Regenwaterput met Beton De Clercq, Eco Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle, geĂŻntegreerde ďŹ lter Stradus Aqua Regenwaterput met vertraagde Beton De Clercq, Eco Beton, Max pels beton, Olivier, afvoer Remacle, Stradus Aqua " "

Betonglooiingsblok Cyclopen Holle stapelblokken (bekistingsblokken) Decibelblokken Keerwanden L-elementen

T-elementen

U-elementen Volle stapelblokken

Ebema, Lithobeton Lithobeton BĂŠton de la Lomme, Douterloigne, Ebema BĂŠton de la Lomme, Douterloigne Ebema Stradus Infra Betca, Beton De Clercq, BĂŠton de la Lomme, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Cobefa, De Smedt beton, Seveton, SKI8;LJ $E=I8 18E #<JJ:?< 18E9F:BI@A:B 18E ;<I M<C;<E Beton, Webeco Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, Cobefa, De Smedt beton, S<M<KFE 18E9F:BI@A:B 18E #<JJ:?< 18E ;FE %8:F9J )1 Illegems Beton, Stradus Infra

& "

Balken en vulelementen Beschoeings breedplaten Breedplaten

GeĂŻsoleerde gewapende

vloerelementen GeĂŻsoleerde vloerplaten Geribde vloerelementen Gewapende holle vloerelementen Hulpstukken (passe-partout) Voorgespannen breedplaten Voorgespannen holle vloerelementen

Coeck Betonfabriek, De Doncker, Desmedt beton, Douterloigne, Mabegra, Roosens bĂŠtons B<K:8 1<I?<JCK 9FLND8K<I@8C<E Alpha Beton, Batidal, De Doncker, Desmedt beton, Kerkstoel 2000+, Oeterbeton, Prefaco, PI<=8O@J 1<I?<CJK bouwmaterialen, Desmedt beton, Prefaco, Kerkstoel 2000+, PI<=8O@J 1<I?<CJK bouwmaterialen, De Doncker, Alpha Beton, Oeterbeton, B8K@;8C 1<I?<P<E Daerden & Co Xella Ergon, Ronveaux, Structo Douterloigne, Desmedt beton, De Doncker, Daerden & Co, Fingo, Nerva, Pauli, Ronveaux, Roosens bĂŠtons, Trilco, 18?<A8 B<K:8 18?<A8 Betca Oeterbeton De Doncker, De Smedt beton, Ergon, Fingo, Megaton, Nerva, Pauli Beton Prefaco, Ronveaux, SKIL:KF 18?<A8

& # " $

Bekledingspanelen in architectonisch beton (voor gebouwen, bruggen, tunnels, â&#x20AC;Ś) Betonmetselstenen

Cellenbetonmetselstenen Comfortwanden Dubbele wanden GeĂŻsoleerde dubbele wanden GeĂŻsoleerde sandwichpanelen Geprefabriceerd metselwerk GeproďŹ leerde betonwanden Gevelkaders Gevelpanelen in voorgespannen beton Gladde gevelpanelen

Agref, BWK Sierbeton, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E CB<IE 1*R BĂŠton de la Lomme, Coeck Betonfabriek, Conforbeton, Dauby, Douterloigne, Pauli, Prefer, Roosens bĂŠtons, Xella Altaan Beton Alpha beton, Kerkstoel 2000+, Oeterbeton, Prefaco, PI<=8O@J 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Alpha beton, Kerkstoel 2000+, LG Products, Prefaco, Prefaxis Alpha beton, LG Products, S1& Decomo, Loveld, S1& Prefadim Belgium Prefaco 18C:B< Prefab beton

Altaan Beton, Betca, De Smedt beton, Ergon, LG Products, Prefaco, Prefadim Belgium, Ronveaux, Structo, 18C:B< GI<=89 9<KFE Global construct BĂŠton de la Lomme Lateien /linteien Coeck Betonfabriek Muurkappen Coeck Betonfabriek PamaďŹ&#x201A;ex Alpha beton Agref, BWK Sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Prefab betonwanden met inwerking van andere materialen LG Products, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& zoals ceramiek, natuursteen,.. 1<I?<P<E Sandwichpanelen in Agref, Decomo, Elbeton, Eurobeton, LG Products, Loveld, architectonisch beton Prefaco, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Sandwichpanelen in LG Products, Prefadim Belgium, Structo, industrieel sierbeton 18C:B< GI<=89 9<KFE Stapelblokken BĂŠton de la Lomme, Douterloigne Volle wanden Alpha beton, LG Products, Oeterbeton, Prefaco, Prefaxis Kerkstoel 2000+, LG Products Wandelementen in voorgespannen beton Wandpanelen Alpha Beton, LG Products, Oeterbeton, Prefaco, Stijlbeton Wandpanelen in LG Products, Prefadim Belgium, Stijlbeton, Structo architectonisch beton Wandpanelen in industrieel LG Products, Prefadim Belgium, sierbeton Wandplaten Altaan Beton, Betca, Ergon, Prefadim Belgium, Prefaco, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< GI<=89 9<KFE 3<CC8 Zichtbetonmetselstenen CB<IE 1*R, BĂŠton de la Lomme, Coeck Betonfabriek, Douterloigne, Pauli, Prefer, Roosens bĂŠtons DAK

Dakgoten in voorgespannen beton Dakkapellen in architectonisch beton Dakplaten Dunschalige dakelementen voor platte daken

18C:B< GI<=89 9<KFE Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Xella Ronveaux

BETON221

Schouwen

Mabegra, Max pels beton, Olivier, Remacle

TT elementen in voorgespannen beton

Ergon, SKIL:KF 18C:B< GI<=89 9<KFE

# $ "" ## # " $

Afdekbanden in glad grijs industrieel beton Allerhande sierelementen in architectonisch beton: koepels, dakkapellen, Columbariums, Balkon in architectonisch beton

Balkon in industrieel glad grijs beton Bordes

Borstwering

Dakoversteek

Deksteen

Deur- en raamkader

Fronton

Gevelbanden

Gevelelementen in glad grijs industrieel beton Inkomportiek

Kroonlijsten

Kroonlijsten in industrieel glad grijs beton Luifels

Ossenoog

Plinten/dorpels

Randafwerkinge (bvb balkons, luifels) Schouwdeksteen

Schouwsierelementen

Zwembadrandsteen

Altaan Beton, Prefadim Belgium, Prefer Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Hoolants-Beton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Altaan Beton, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, 18C:B< Prefab Beton Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefaco, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Altaan Beton, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Altaan Beton, Prefadim Belgium, Prefer Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E < Smedt beton Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Presol, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, 1<I?<P<E

B '

Argexblokken Betonmetselstenen

Binnenwanden in architectonisch beton Binnenwanden in industrieel glad grijs beton Brandwanden Cellenbetonmetselstenen Dubbele wanden

BETON221

Dauby CB<IE 1*R, Batidal, BĂŠton de la Lomme, Coeck Betonfabriek, Conforbeton, Dauby, Douterloigne, Prefer, Pauli, Roosens bĂŠtons Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Ergon, Prefaco, Prefadim Belgium, Ronveaux, 18C:B< Prefab beton Xella Xella Alpha Beton, Kerkstoel 2000+, Oeterbeton, Prefaco, Prefaxis

Lateien Silikaatstenen Volle wanden Wandplaten Zichtbetonmetselstenen $"

Coeck Betonfabriek, De Smedt beton Xella, Prefaco Alpha Beton, LG Products, Oeterbeton, Prefaco, Ergon, Prefaxis Xella, Prefadim Belgium Coeck Betonfabriek, BĂŠton de la Lomme, Douterloigne, Roosens bĂŠtons

Bordessen

Hele trappen in architectonisch beton Hele trappen in sierbeton Trap- en liftschachten Trappen

Trappen en treden in granito Traptreden

Traptreden in architectonisch beton Traptreden in sierbeton

Altaan beton, Deconstruct, De Smedt beton, Ergon, Prefadim Belgium, Prefaco, Ergon, RFEM<8LO 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 18C:B< GI<=89 9<KFE 1<I?<CJK bouwmaterialen Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E Altaan beton, Ergon, Prefaco, Prefadim Belgium, Ronveaux, 18C:B< GI<=89 9<KFE Altaan beton, Deconstruct, De Smedt beton, Ergon, Jacobs )1 Max pels beton, Olivier, Remacle, Prefadim Belgium, Prefaco, Prefer, Presol, RFEM<8LO 18C:B< GI<=89 9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, S1& Altaan beton, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Ergon, Marlux, Max pels beton Olivier, Prefadim Belgium, Presol, Remacle, Stradus Infra, 18C:B< GI<=89 9<KFE Agref, Decomo, De Smedt beton,Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Agref, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E

% " Z $ " %")

Bank / zitmeubelen Douchebakken Haardbekleding Keukenblad/keukenblok

Tafels/bureauâ&#x20AC;&#x2122;s

Tegels

Toonbanken Wasbakken Wijncassettes

Agref Beton De Clercq Agref Agref, Beton De Clercq, BWK Sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, 1<I?<P<E Agref, BWK Sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BWK Sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Marlux, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E 1<I?<CJK bouwmaterialen Agref, BWK Sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E Beton De Clercq Jacobs , Lithobeton, Max pels beton, Olivier, Remacle

$% " $

(smalle) boordstenen

Afbakeningspalen

Afvoergoten Betonplaten Betonstraatstenen

Bloembakken

Brievenbussen Draadpalen met gleuf Elementen voor muurtjes

Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Coeck Betonfabriek, Dauby, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Marlux, Max pels beton, Olivier, Prefadim, Remacle, Stijlbeton, Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Illegems Beton, Mabegra, Max pels beton, Olivier, Remacle, Prefadim, Stijlbeton Bovin Beton & Natuursteen, Dobbelaere-Bonte, Douterloigne Illegems Beton CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BWK sierbeton, Coeck Betonfabriek, Dauby, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Marlux, Stradus infra, Stijlbeton Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck Betonfabriek, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Max pels beton, Marlux, Olivier, Prefadim, Remacle, Stradus Infra, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Agref, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Stijlbeton Illegems Beton Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck Betonfabriek, Ebema, Marlux

Gazonboordsteen (met maairand) Grasbetontegels Groot formaat tegels

Inrittegels Keerwanden voor vijvers en zwembaden L-tuinelementen

Maatwerk diverse tuinproducten (kleine elementen) Meubilair Muurdeksels

Omheiningen Palissades Randstenen zwembad Tegels

Traptreden Waspalen Weidepalen Zwembaden in premuren

Olivier, Remacle, Dauby, Bleijko, Marlux, Max pels beton, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Stijlbeton CB<IE 1*R, Olivier, Remacle, Max pels beton, Stradus Infra, Marlux, Coeck Betonfabriek Agref, BWK sierbeton, Bovin Beton & Natuursteen, Dobbelaere-Bonte, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Marlux, Rodal, Prefadim, Stijlbeton Bovin Beton & Natuursteen, Ebema 18E9F:BI@A:B Béton de la lomme, Coeck Betonfabriek, De Smedt beton, Ebema, Max pels beton, Olivier, Remacle, Seveton, 18E #<JJ:?< 18E9F:BI@A:B Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim, S1& SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq, Bleijko, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Prefadim, Stijlbeton Agref, BWK sierbeton, Ebema, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Illegems Beton, Max pels beton, Olivier, Prefadim, Remacle, Stijlbeton Ciers beton, Jacobs, Max pels beton, Olivier, Remacle, 18E #<JJ:?< Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Coeck Betonfabriek, De Smedt beton, Ebema, Marlux Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Marlux, Stijlbeton Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Coeck Betonfabriek, Douterloigne, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Illegems Beton, Marlux, Olivier, Prefadim, Remacle, Rodal, Stijlbeton, Stradus Infra Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck Betonfabriek, Ebema, Marlux, Stradus Infra Max pels beton, Olivier, Remacle, Dobbelaere-Bonte, Illegems Beton Kerkstoel 2000+, Oeterbeton

Aardappelroosters Ammoniak Emissiearm stalsysteem Balken en goten voor containerveld Elementen voor inrichting van stallen Emissiearme rundveeroosters Erfverhardingsplaten Massief afgewerkte plaat Mestopslag Mestopvangputten Opstortvloeren Opvangputten silosappen Roostervloerelementen (Varkens en Runderen) Silo-elementen (Blokken) Silo-elementen (L- en T-elementen) Sleufsilopanelen Steunpalen en draagbalken Stockagepanelen (granen, meststoﬀen) Ventilatieroosters Weidepalen, dampalen

Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton, 18E #<JJ:?< Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton, 18E #<JJ:?< Dobbelaere-Bonte Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton, 18E #<JJ:?< 18E ;<I 1<C;<E Beton Ciers Beton, Cobefa, Dobbelaere-Bonte, 18E ;<I 1<C;<E Beton Béton de la Lomme, Ciers Beton, Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton Béton de la Lomme, Dobbelaere-Bonte, Prefer Dobbelaere-Bonte, Max pels beton, Olivier, Remacle, Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton, 18E #<JJ:?< Dobbelaere-Bonte, Eco Beton, Ciers Beton, Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< Cobefa, Structo Betca, Cobefa, S<M<KFE 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E9F:BI@A:B Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton, 18E #<JJ:?< 18E9F:BI@A:B Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton, 18E #<JJ:?< Dobbelaere-Bonte Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton, 18E #<JJ:?< Dobbelaere-Bonte

#$ # " $ " "% $

Banken Betontegels

Blindegeleidetegels

Agref CB<IE 1*R, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck Betonfabriek, Ebema, Marlux, Stradus Infra, Roosens bétons Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra

Bloembakken

Boomkransen

Boomrand

Boomventilatietegels Boordstenen

Boordstenen met reﬂectoren of LED Busperronbanden Bushaltebanden Fietsblokken Fonteinen Geluidsschermen Grasbetontegel

Groot formaat tegels

Kantstroken

Monument

Onkruidvrije bestrating Luchtzuiverende bestrating Opritboordstenen

Perronboorden en -platen

Rotondeblokken Sier- en veiligheidstegels Spel- en sporttegels Spoorwegovergangen Straatmeubilair

Straatstenen

Symbooltegels

Trambaanplaten Trambusbanen Traptreden Verbandtegels Vloerplaten Watergreppels

Waterdoorlatende bestrating Zandbakelementen

Agref, Beton de Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Bleijko, Coeck Betonfabriek, De Smedt beton, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Mabegra, Marlux, Prefadim Belgium, Stijlbeton, Stradus Infra, S1& 1<I?<CJK bouwmaterialen Agref, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt Beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Marlux, Prefadim Belgium, Stradus Infra Agref, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Loveld, Marlux, Prefadim Belgium, Stradus Infra,S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra >I<= CB<IE 1*R, BPMN, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck Betonfabriek, Dauby, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Marlux, Mabegra, Prefadim Belgium, Stradus Infra, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E CB<IE 1*R, Ebema ,Lithobeton, Marlux, Stradus Infra Ebema, Marlux, Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra Agref Eco Beton, Prefaco, Watertechnologies CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck Betonfabriek Ebema, Marlux, Martens Beton, Stradus Infra Agref, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt Beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Marlux, Prefadim Belgium, Stijlbeton, Stradus Infra, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E CB<IE 1*R, BPMN, Bleijko, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Stradus Infra Agref, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK bouwmaterialen Stradus Infra Stradus Infra CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Dauby, Ebema, Lithobeton, Marlux, Stradus Infra Agref, Betca, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Ebema, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<P<E 18E9F:BI@A:B Beton De Clercq, Ebema, Marlux, Stradus Infra Agref, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& Bleijko, Ebema, Stradus Infra Ebema, Prefaco Agref, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Marlux, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& SKI8;LJ $E=I8 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E CB<IE 1*R, Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, BPMN, Bleijko, Coeck Betonfabriek, Dauby, Douterloigne, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Marlux, Roosens bétons, Stradus Infra Agref, De Smedt Beton, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Lithobeton Ebema, Socea Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Ebema, Marlux, Stradus Infra Stradus Infra Dobbelaere-Bonte, Stradus Infra CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Marlux, Stradus Infra Stradus Infra Stradus Infra

%$#& "Z

Afstandhouders Balken en goten voor containerveld Columbaria

CB<IE 1*R, Max pels beton, Olivier, Remacle Dobbelaere-Bonte Ecobeton, Hoolants-Beton, Remacle, Stijlbeton

BETON221

Lithobeton, Ronveaux Dobbelaere-Bonte, Illegems Beton Lithobeton Beton De Clercq, Ebema Ciers beton, Dobbelaere-BFEK< %8:F9J )1 *DE@9<KFE SKI8;LJ HL8 18E9F:BI@A:B 18ERysselberghe Beton, Lateien Max pels beton, Olivier, Remacle Lateien / U-lateien / U-blokken Xella Ytong Laskamers $CC<><DJ 18ERysselberghe Beton 18ERysselberghe Beton Omlijstingen voor waterleidingen Spoorwegovergangen Prefaco Stationsoverwegblok Ebema Straatnaamborden Lithobeton Traverses voor spoor BPMN

Index

Trekput

Ebema, Lithobeton

Verlichtingspalen

Lithobeton, Ronveaux

Vloerplaten

Altaan Beton, Dobbelaere-Bonte, Stradus Infra

Watertellerput

Beton De Clercq

Blocs Ă empiler Blocs bĂŠton pour fondations Blocs de maĂ§onnerie en bĂŠton apparent Dalle de fondation Dalle de fondation pour conteneurs Ă verre Dormant Fondation Longrines

Elektriciteitspalen Gewapende balken HS cabines Kabelbeschermers Kabelgoten

& " "#& $ $

Aafsluitpaaltjes/scheidingsblokken Beschermingsblokken Biggenruggen Blindegeleidetegels Bollen, paaltjes, tegels, Palissades, â&#x20AC;Ś in architectonisch beton Boordstenen met LED/reďŹ&#x201A;ector Busperronband Eilandbanden Hoge schampkant Kantstroken

Katafootpaaltjes Lage schampkant Markeringspaaltjes Merkpaaltjes Parkeerplaatsbegrenzer RoďŹ&#x20AC;eltegels Rotondebanden Slagboomsokkels Stootband

Stootband voor wegmarkering Symbool, letter- en cijfertegel Trailer block Veiligheidsstootband Verkeersdrempels Verkeerseiland Verkeersgeleidingsblokken en-banden (allerlei) Verkeersremmers Verkeersscheidingsbanden en -blokken (allerlei) Wegmarkeringen Verkeersscheidingsbanden en -blokken (allerlei) Wegmarkeringen

BETON221

Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Marlux, Stradus Infra Lithobeton Ebema, Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Stradus Infra, Marlux Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Stijlbeton, De SD<;K 9<KFE 1<I?<P<E CB<IE 1*R, Ebema, Lithobeton, Marlux, Stradus Infra Ebema, Stradus Infra Ebema Bovin Beton & Natuursteen , Ebema, Lithobeton, 18E9F:BI@A:B CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Dauby, Ebema, Lithobeton, Marlux, Martens Beton, Stradus Infra Lithobeton Bovin Beton & Natuursteen, Dauby, Ebema, Lithobeton, 18E9F:BI@A:B Lithobeton Ebema Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen Ebema Ebema, Marlux, Stradus Infra Dauby, Lithobeton CB<IE 1*R, Beton De Clercq, BPMN, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Marlux, SKI8;LJ $E=I8 18E9F:BI@A:B CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, SKI8;LJ $E=I8 18E9F:BI@A:B Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Stradus Infra Lithobeton CB<IE 1*R, BPMN, Dauby, E9<D8 '@K?F9<KFE 18E9F:BI@A:B Beton De Clercq, Bleijko, BPMN, Ebema, Lithobeton, Marlux, Prefer, SKI8;LJ $E=I8 18E9F:BI@A:B Beton De Clercq Bleijko, Ebema, Stradus Infra Bleijko, Ebema, Marlux, Prefer, Stradus Infra BPMN, Ebema , Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Ebema, Lithobeton BPMN, Ebema , Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Lithobeton, Ebema, Stradus Infra

Les fabricants membres de la FEBE produisent des centaines de sortes de produits en bĂŠton prĂŠfabriquĂŠ. Cette gamme de produits sâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠtend des petites piĂ¨ces en bĂŠton jusquâ&#x20AC;&#x2122;au bĂ˘timent tout <EK@<I 1FLJ gK<J <EKI<GI<E<LI <K MFLJ JFL?8@K<Q LK@C@J0-,>?409 =@>>: 10-0 -0

$ # K$ "K " !%K

BĂŠton de la Lomme, Ebema, Douterloigne Ebema CB<IE 1*R, BĂŠton de la Lomme, Coeck betonfabriek, Douterloigne, Pauli, Prefer, Roosens bĂŠtons Ebema Ebema

Ebema Ebema Altaan beton, Daerden & Co, Ergon, Prefaco, Prefadim, Structo, 18C:B< GI<=89 9<KFE 18E9F:BI@A:B Plaques d'ancrage Ebema Semelles de fondations Altaan beton, Ergon, Prefaco, RFEM<8LO 18C:B< GI<=89 9<KFE isolĂŠes 18E9F:BI@A:B Socle pour porte-drapeau Ebema Socles Ebema " # & # ## # " #

Bacs de rĂŠtention pour gazole Blocs Ă empiler Blocs de maĂ§onnerie innovants Caniveaux d'ĂŠvacuation

Betca

BĂŠton de la Lomme, Douterloigne CB<IE 1*R, BĂŠton de la Lomme, Coeck betonfabriek, Conforbeton, Douterloigne, Pauli, Prefer, Roosens bĂŠtons CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Douterloigne, Ebema, Lithobeton, Marlux, Martens Beton, Stradus Infra Caves Eco beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Citernes Ă mazout Eco beton, Olivier Conteneurs pour dĂŠchets Socea radioactifs Fosses de garages Olivier, O Beton, Remacle, Stradus Aqua Garages monoblocs Ebema, Lithobeton prĂŠfabriquĂŠs Murs pleins Ergon, LG Products, Oeterbeton, Prefaco, Prefaxis PrĂŠmurs Alpha beton, De Smedt beton, Kerkstoel 2000+, Oeterbeton, O Beton, Prefaco, PI<=8O@J 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E PrĂŠmurs isolĂŠs Alpha beton, Kerkstoel 2000+, LG Products, Prefaco, Prefaxis, 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Solutions sur mesure Prefaco, Stradus Aqua #TRUCTURE

AllĂ¨ges

Alpreco, Altaan Beton, Betca, Concreton, Ergon, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< Prefab beton AllĂ¨ges/plinthes en bĂŠton Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, architectonique Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK BFLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E ArbalĂŠtrier en bĂŠton armĂŠ 18C:B< Prefab beton Colonnes armĂŠes Alpha Beton, Alpreco, Altaan Beton, Betca, Concreton, Ergon, Megaton, Martens, Structo, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Presol, RFEM<8LO 18C:B< PI<=89 9<KFE 1<I?<P<E Colonnes prĂŠcontraintes Ergon, Martens Beton, Megaton, Ronveaux, Structo Ă&#x2030;lĂŠments de tribune Alpreco, Altaan Beton, Concreton, Ergon, Prefaco, Prefadim Belgium, Ronveaux, Structo Hourdis pleins EI>FE 18C:B< GI<=89 9<KFE Linteaux Altaan Beton, Betca, Coeck betonfabriek, Dobbelaere-Bonte, Mabegra, Max pels beton, Olivier, Prefaco, Prefadim Belgium, R<D8:C< 1<I?<P<E Longerons de passerelles Ergon, Structo Palplanches B<K:8 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E

Plinthes

Altaan Beton, Daerden & Co, Dobbelaere-Bonte, Ergon, Megaton, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< PI<=89 9<KFE 18E9F:BI@A:B 1<I?<P<E Ponts-bascules Structo Poteaux en béton Alpreco, Ergon, Martens Beton, Lithobeton, Megaton, Ronveaux, précontraint SKIL:KF 18C:B< Prefab beton Poutres armées Altaan Beton, Alpreco, Alpha Beton, Betca, Concreton, Daerden & Co, Ergon, Illegems Beton, Martens Beton, Megaton, Max pels beton, Olivier, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Presol, Remacle, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< PI<=89 9<KFE 1<I?<P<E Poutres et colonnes en Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, béton architectonique Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<P<E 1<I?<CJK Bouwmaterialen Poutres précontraintes Alpreco, Ergon, Lithobeton, Martens Beton, Megaton, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< Prefab beton Produits en béton Alpreco, Altaan Beton, Betca, Concreton, Ergon, Megaton, Prefaco, sur mesure Prefadim Belgium, Prefer, Ronveaux, Structo Quais de (dé)chargement Betca, Ergon, Martens Beton, Prefaco, Structo $" $ $ # %(

Avaloir de sédimentation de rue Avaloirs de chausée Avaloirs de rue & variantes Bordure-ﬁlets d'eau

Lithobeton

Beton De Clercq, Eco beton, Lithobeton, Stradus Aqua, Tubobel Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Lithobeton, Marlux, Mabegra, Stradus Aqua, BPMN, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Marlux, Stradus Infra Caniveau de drainage Ebema Caniveaux à fente Ebema, Bovin Beton & Natuursteen, Stradus Aqua, Webeco Caniveaux avec grille Douterloigne, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua, Caniveaux d'évacuation BPMN, Bovin Beton & Natuursteen, Cobefa, De Smedt beton, Dobbelaere-Bonte, Mabegra, Max pels beton, Olivier, Remacle Caniveaux fermés Ebema, Lithobeton Chambre de visite CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Dauby, De Smedt beton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel, Webeco Chambres de pompage Beton De Clercq, Eco beton, Lithobeton, Presol Chambres sur mesure CB<IE 1*R, BPMN, Dobbelaere-Bonte, Ebema, Lithobeton, Martens Beton,Tubobel, Webeco Conduites sous pression Socea Couvercles Ebema, Stradus Aqua, Tubobel, Webeco Cuve de Stockage Bovin Beton & Natuursteen, Cobefa, Dobbelaere-Bonte, Lithobeton Éléments de Pertuis BPMN, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Martens Beton, SKI8;LJ HL8 18E9F:BI@A:B 2<9<:F Éléments de canalisation Lithobeton, Martens Beton Éléments de cheminées CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, et anneaux d'ajustement De Smedt beton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel, Webeco Éléments de fossé BPMN, Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, Ciers Beton, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Omnibeton Éléments de talus Bovin Beton & Natuursteen, Ebema Entrée de fossé Ebema, Tubobel Filets d'eau CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Marlux, Stradus Infra, Tubobel, Webeco Fonçage de puits Socea Fossés de drainage Betca, Ebema Goulottes Max pels beton, Remacle, Stradus Aqua Palplanches Dobbelaere-Bonte, Lithobeton Pavés en béton drainants CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Ebema, Lithobeton, Marlux, Martens Beton, Stradus Infra Piquets et poutres pour Lithobeton revêtement de talus Puits de décantation Bovin Beton & Natuursteen, Webeco Rehausses Beton De Clercq, Illegems Beton, Lithobeton, Martens Beton, SKI8;LJ HL8 18E Rysselberghe Beton Renforcement des berges CB<IE 1*R, BPMN, Ebema, Lithobeton Têtes d'aqueduc Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Stradus Aqua, TL9F9<C 18E9F:BI@A:B 2<9<:F Lithobeton, Webeco Têtes d'aqueduc de sécurité Tuyaux en béton armé CB<IE 1*R, BPMN, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, Dauby Beton, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Omnibeton, Stradus Aqua, Tubobel, Webeco Tuyaux en béton Tubobel en forme d'ellipse

Tuyaux en béton non armé Tuyaux en béton poreux Tuyaux courts Tuyaux de fonçage Tuyaux de fondation Tuyaux ovales Tuyaux perméables Tuyaux ronds en béton armé/non-armé/ﬁbres d'acier

CB<IE 1*R, BPMN, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, Dauby Beton, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Omnibeton, Stradus Aqua, Tubobel Tubobel Beton De Clercq, De Smedt beton, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel Socea, Tubobel Tubobel Bovin Beton & Natuursteen, Omnibeton, Tubobel Bovin Beton & Natuursteen, Martens Beton, Stradus Aqua, Tubobel CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, De Smedt beton, Lithobeton, Mabegra, Martens Beton, Socea, Stradus Aqua, Tubobel

$" $ $ # %( #$ !% # % %

Anneaux perforés Bandes de contrebutage

Illegems Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua CB<IE 1*R, BPMN, Bleijko, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Lithobeton, Stradus Infra, Ebema, Marlux, Martens Beton, Blocs d'inﬁltration Beton De Clercq, Eco Beton Citerne d'eau de pluie Beton De Clercq, De Smedt beton, Dauby, Eco Beton, Eloy water, Illegems Beton, Mabegra, M8O G<CJ 9<KFE )1 * Beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua, Tubobel Citerne d'eau de pluie Beton De Clercq, Eco Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle, avec ﬁltre intégré Stradus Aqua Citerne d'eau de pluie Beton De Clercq, Eco Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle, avec vidange temporisée Stradus Aqua Citerne d'eau de pluie Ecobeon, Stradus Aqua, Webeco poreuse Cuve de sédimentation Beton De Clercq, Eco Beton, Illegems Beton, Max pels beton Olivier, Remacle %( %#K #

Bassin d'orage

Beton De Clercq, Eco Beton, Eloy water, Lithobeton, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Bassin de sédimentation Beton De Clercq, Eco Beton Caissons Ebema Cuve de sédimentation Beton De Clercq, Eco Beton, Eloy water, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Filtres d'eau de pluie Beton De Clercq, Eco Beton, Illegems Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Fosses septiques Beton De Clercq, De Smedt beton, Eco Beton, Eloy water, Illegems Beton, Mabegra, Max pels beton, Olivier, O Beton, Remacle Beton De Clercq, Eco Beton Gouttière de sédimentation IBA Beton De Clercq, Eco Beton, Eloy water, Max pels beton, Olivier, Remacle Piège à graisse Beton De Clercq, Eco Beton, Eloy water, Max pels beton, O Beton, Olivier, Remacle, Stradus Aqua Séparateur d'amidon Beton De Clercq, Eco Beton, Max pels beton, Olivier, Remacle Séparateur Beton De Clercq, Eloy water, Max pels beton, Olivier, O Beton, d'hydrocarbures Remacle, Stradus Aqua # %$ $ % #

Blocs à empiler creux Blocs à empiler pleins Blocs de talus Blocs décibel Blocs pour brise-lames Éléments en L

Éléments en T Éléments en U Mur de soutènement

Béton de la Lomme, Douterloigne, Ebema CB<IE 1*R, Beton De Clercq, Ebema, EI>FE %8:F9J )1 $CC<><DJ Beton, Stradus Infra Ebema, Lithobeton Ebema Lithobeton Betca, Beton De Clercq, Béton de la Lomme, Bovin Beton & Natuursteen, BPMN, Cobefa, De Smedt beton, Seveton, Stradus $E=I8 18E ;<I M<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< 18E9F:BI@A:B 2<9<:F Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq, Cobefa, De Smedt beton, S<M<KFE 18E9F:BI@A:B 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< E9<D8 18E9F:BI@A:B 2<9<:F Stradus Infra

"# K$ "K " !%K

Carrelage (intérieur) Compléments (passe-partout) Dalles de plancher isolées Hourdis alvéolés en béton armé Hourdis alvéolés en béton précontraint

Agref Agref B<K:8 18?<A8 Xella Douterloigne, Desmedt beton, De Doncker, Daerden & Co, Fingo, Nerva, Pauli, Roosens bétons, Ronveaux, TI@C:F 18?<A8 De Doncker, De Smedt beton, Ergon, Fingo, Megaton, Nerva, Pauli Beton, Prefaco, Structo, RFEM<8LO 18?<A8

BETON221

Hourdis isolés Hourdis nervurés Poutrelles et entrevous Prédalles Prédalles pour soutènement Prédalles précontraintes

Daerden & Co Ergon, Ronveaux, Structo Coeck, Douterloigne, Desmedt beton, De Doncker, Mabegra, Roosens bétons Alpha Beton, Batidal, Desmedt beton, De Doncker, Kerkstoel 2000+, Oeterbeton, Prefaco, PI<=8O@J 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E B<K:8 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Oeterbeton

# K$ "K " !%K

Blocs à empiler Blocs de maçonnerie en béton Blocs de maçonnerie en béton apparent Blocs en béton cellulaire Couvre-murs Global construct Linteaux Maçonnerie préfabriquée Murs pleins Pamaﬂex Panneaux de façade en béton lissé Panneaux de façade en béton préfabriqué Panneaux de mur en béton précontraint Panneaux de revêtement en béton architectonique (pour bâtiments, ponts, tunnels,…) Panneaux muraux Panneaux muraux en béton architectonique Panneaux muraux en béton décoratif industriel Panneaux muraux pleins Panneaux sandwiches en béton architectonique

Béton de la Lomme, Douterloigne CB<IE 1*R , Béton de la Lomme, Coeck betonfabriek, Conforbeton, Dauby, Douterloigne, Pauli, Prefer, Roosens bétons CB<IE 1*R, Coeck betonfabriek, Béton de la Lomme, Douterloigne, Pauli, Prefer, Roosens bétons Xella Coeck betonfabriek Béton de la Lomme Coeck betonfabriek Decomo, Loveld, S1& Alpha beton, LG Products, Oeterbeton, Prefaco, Prefaxis Alpha beton Altaan Beton, Betca, De Smedt beton, Ergon, LG Products, Prefadim Belgium, Prefaco, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< GI<=89 beton 18C:B< GI<=89 9<KFE Kerkstoel 2000+ Agref, BWK Sierbeton, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK bouwmaterialen Altaan Beton, Betca, Ergon, Prefadim Belgium, Prefaco, Ronveaux, SKIL:KF 18C:B< GI<=89 9<KFE 3<CC8 LG Products, Prefadim Belgium, Stijlbeton, Structo LG Products, Prefadim Belgium

Alpha beton, LG Products, Oeterbeton, Prefaco, Stijlbeton Agref, Decomo, Elbeton, Eurobeton, LG Products, Loveld, Prefaco, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Panneaux sandwiches en LG Products, Prefadim Belgium, SKIL:KF 18C:B< GI<=89 9<KFE béton décoratif industriel Panneaux sandwiches Alpha beton, LG Products, Prefaco isolés Parois confort Altaan Beton Parois murales en Agref, BWK Sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, LG Products, béton préfabriqué avec Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<P<E l'intégration d'autres matériaux (céramique, pierres naturelles,…) Parois murales en béton Prefadim Belgium proﬁlé Prémurs Alpha beton, Kerkstoel 2000+, Oeterbeton, Prefaco, Prefaxis, 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Prémurs isolés Alpha beton, Kerkstoel 2000+, LG Products, Prefaxis, Prefaco Voiles de façade

Prefaco

$ $%" #

Cheminées Éléments de toiture ﬁns pour toitures plates Éléments TT en béton préfabriqué Gouttière en béton préfabriqué Plaque de toiture Tuiles en béton architectonique

Mabegra, Max pels beton, Olivier, Remacle Ronveaux Ergon, SKIL:KF 18C:B< GI<=89 9<KFE 18C:B< GI<=89 9<KFE Xella Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E

# $ $ "" ## # $ " $

Auvents

BETON221

Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E

Balcons en béton architectonique

Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Balcons en béton Altaan Beton, Prefer, Prefaco, Prefadim B<C>@LD 18C:B< Prefab industriel lissé gris Beton Bandes de façade Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Bandes de recouvrement Altaan Beton, Prefadim Belgium, Prefer en béton industriel lissé gris Bordures et ﬁnition Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, (ex. balcons, auvents) Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E S1& Brique intérieure Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, de goulotte pour piscines Eurobeton, Lithobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E Châssis de porte et Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, fenêtre Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Corniches Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Corniches en béton Altaan Beton, Prefadim Belgium, Prefer industriel lissé gris Couvre cheminée Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Dalle de couverture Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Débords de toit Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Divers éléments décora- Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton Elbeton, tifs en béton architectEurobeton, Hoolants-Beton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& onique: dôme, lucarnes, 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E columbarium,… Éléments de façade en Altaan Beton, Prefadim Belgium, Prefer, Prefaco béton industriel lissé gris Éléments décoratifs de Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, cheminée Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Fronton Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Garde-corps Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefaco, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Oeil de boeuf Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Plinthes/Seuils Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefaco, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Portique d'entrée Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Terrasse Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefaco, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E M%"# $K" %"#

Blocs à empiler Blocs d’Argex Blocs de maçonnerie en béton Blocs de maçonnerie en béton apparent Blocs en béton cellulaire Linteaux Murs coupe-feu Murs intérieurs en béton

Douterloigne, Prefaco, Xella Dauby , Douterloigne CB<IE 1*R, Batidal, Béton de la Lomme, Coeck betonfabriek, Conforbeton, Dauby, Douterloigne, Prefer, Pauli, Roosens bétons Coeck betonfabriek, Béton de la Lomme, Douterloigne, Roosens bétons Xella Coeck betonfabriek, De Smedt beton Xella Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Alpha Beton, Ergon, LG Products, Oeterbeton, Prefaco, Prefaxis Prefadim Belgium, Xella Ergon, Prefadim Belgium, Prefaco, RFEM<8LO 18C:B< Prefab beton

Murs pleins Panneaux muraux Parois intérieures en béton lissé industriel gris Prémurs Alpha Beton, Kerkstoel 2000+, Oeterbeton, Prefaco, Prefaxis

E# "#

Escaliers

Escaliers entiers en béton architectonique Escaliers entiers en béton décoratif Escaliers et cages d’ascenseur Escaliers et marches en granito Marches d’escalier

Marches d’escalier en béton architectonique Marches d’escalier en béton décoratif Paliers

Mobilier Altaan beton, De Smedt beton, Deconstruct, Ergon, Jacobs, Max pels beton, Olivier, Prefaco, Prefadim Belgium, Prefer, Presol, Remacle, RFEM<8LO 18C:B< GI<=89 9<KFE 1<I?<CJK bouwmaterialen Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E 1<I?<CJK bouwmaterialen Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<P<E Altaan beton, Ergon, Prefaco, Prefadim Belgium, Ronveaux, 18C:B< GI<=89 9<KFE Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, S1& Altaan beton, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Ebema, Ergon, Marlux, Max pels beton, Olivier, Remacle, Prefadim Belgium, Presol, SKI8;LJ @E=I8 18C:B< GI<=89 9<KFE Agref, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Agref, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Altaan beton, Deconstruct, De Smedt beton, Ergon, Prefaco, Prefadim Belgium, PI<JFC 18C:B< GI<=89 9<KFE 1<I?<CJK bouwmaterialen

Bacs de douche Bancs Cassettes à vin Comptoir /présentoir Dalles

Lavabos Plan de travail /Blocs de cuisine Revêtement de foyer Tables/bureaux

Beton De Clercq Agref Jacobs, Lithobeton, Max pels beton, Olivier, Remacle Agref, BWK Sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Loveld, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BWK Sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Marlux, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E Beton De Clercq Agref, Beton De Clercq, BWK Sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E Agref Agref, BWK Sierbeton, Decomo, De Smedt beton,Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E 1<I?<CJK bouwmaterialen

A K $ DU "

(petite) bordures

Bacs à ﬂeurs

Boîtes aux lettres Bordures de pelouse (avec bord de coupe) Caniveaux d’évacuation Clôtures Couvre-murs

Dalles

Dalles d'entrée Dalles gazon Dalles grand format

Éléments de jardin en L

Éléments de muret Marches d’escalier Margelles

Agref, BWK sierbeton,Beton De Clercq, Bleijko,Bovin Beton & Natuursteen, Coeck betonfabriek, Dauby, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Marlux, Max pels beton, Olivier, Prefadim, Remacle, Stijlbeton Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck betonfabriek, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton,Ebema, Lithobeton, Marlux, Max pels beton, Olivier, Prefadim, Remacle, Stradus Infra, SK@AC9<KFE 1<I?<CJK bouwmaterialen Agref, Decomo,De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Stijlbeton Bleijko, BWK sierbeton, Dauby, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Marlux, Max pels beton, Olivier, Remacle, Stijlbeton Bovin Beton & Natuursteen, Douterloigne, Dobbelaere-Bonte Ciers beton, Jacobs, Max pels beton, Olivier, R<D8:C< 18E #<JJ:?< Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Illegems Beton, Max pels beton, Olivier, Prefadim, Remacle, Stijlbeton Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck betonfabriek, Decomo, De Smedt beton, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Illegems Beton, Marlux, Olivier, Prefadim, Remacle, Rodal, Stijlbeton, Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Ebema CB<IE 1*R, Coeck betonfabriek, Marlux, Max pels beton, Olivier, Remacle,Stradus Infra Agref, BWK sierbeton, Bovin Beton & Natuursteen, Decomo, Dobbelaere-Bonte,Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Marlux, Prefadim, Rodal, Stijlbeton Béton de la Lomme, Coeck Betonfabriek, De Smedt beton, Ebema, Max pels beton, Olivier, Remacle, S<M<KFE 18E #<JJ:?< 18E9F:BI@A:B Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Coeck betonfabriek, Ebema, Marlux Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck betonfabriek Ebema, Marlux, Stradus Infra Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Marlux, Stijlbeton

Murs de soutènement pour étangs et piscines Palissades

Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq, Bleijko, Decomo, Elbeton, Ebema, Eurobeton, Prefadim, Stijlbeton 18E9F:BI@A:B

Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Coeck betonfabriek, De Smedt beton, Ebema, Marlux Pavés en béton CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, BWK sierbeton, Coeck betonfabriek, Dauby, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Martens Beton, Stradus Infra, Marlux, Stijlbeton Piquet pour ﬁl à linge Max pels beton Olivier, Remacle, Piquets clôture Dobbelaere-Bonte, Illegems Beton Piscines en prémus Kerkstoel 2000+, Oeterbeton Plaque de béton Illegems Beton Poteau électrique cannelé Illegems Beton Poteaux de bornage Agref, BWK sierbeton, Beton De Clercq,Decomo, Elbeton, Eurobeton, Illegems Beton, Mabegra, Max pels beton, Olivier, Prefadim, Remacle, Stijlbeton Travail fait sur mesure Agref, BWK sierbeton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Loveld, pour produits de jardin Prefadim, S1& SK@AC9<KFE 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E (petits éléments) P" % $# " #

Caillebotis pomme de terre Caillebotis bovin faibles en émissions Couche de compression Cuve de stockage du lisier Cuves de stockage des jus de silos Éléments de caillebotis (Porcs et Bovin) Éléments de silo (blocs) Éléments de silo (éléments en L et en T) Éléments pour l'aménagement d'étables Grille de ventilation Panneaux de stockage Panneaux Silo Piliers de soutien et poutre porteuse Piquets de clôture Plaque massive

Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< 18E ;<I 1<C;<E Beton Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< Dobbelaere-Bonte, Max pels beton Olivier, Remacle Dobbelaere-Bonte, Eco Beton Ciers Beton, Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton, 18E #<JJ:?< Cobefa, Structo Betca, Cobefa, S<M<KFE 18E9F:BI@A:B 18E ;<I 1<C;<E Beton Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< Dobbelaere-Bonte Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< 18E9F:BI@A:B Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< Dobbelaere-Bonte Béton de la Lomme, Ciers Beton, Cobefa, Dobbelaere-Bonte, 18E ;<I 1<C;<E Beton Ciers Beton, Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E Beton

Plaques de revêtement de la cour Poutres et caniveaux pour Dobbelaere-Bonte parc à conteneur Stockage du lisier Béton de la Lomme, Dobbelaere-Bonte, Prefer Systèmes d’étables Cobefa, Dobbelaere-BFEK< 18E ;<I 1<C;<E B<KFE 18E #<JJ:?< pauvres en émissions ammoniacales $ # %

Bacs à ﬂeurs

Bancs Bande de plateforme de bus Bandes de contrebutage

Agref, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck betonfabriek De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Marlux,Prefadim Belgium, Stijlbeton, Stradus Infra,S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Agref Ebema, Marlux, Stradus Infra,

CB<IE 1*R, BPMN, Bleijko, Beton De Clercq, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Stradus Infra, Bandes pour trams et bus Ebema, Socea Blocs de rotondes Beton de Clercq, Ebema, Marlux, Stradus Infra Blocs-vélo Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra Bordures >I<= CB<IE 1*R, Bovin Beton & Natuursteen, Beton de Clercq, BPMN, Bleijko, Coeck betonfabriek, Dauby, De Smedt beton, Decomo, Douterloigne, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Mabegra, Prefadim Belgium, Stijlbeton, SKI8;LJ $E=I8 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Bordures à cataphotes CB<IE 1*R, Ebema, Lithobeton, Stradus Infra, ou LED Bordures d'accès CB<IE 1*R, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Dauby, Ebema, Lithobeton, Marlux, Stradus Infra

BETON221

Dalles à motifs Dalles de plancher Dalle de ventilation pour arbres Dalle/plaque de quai Allione Dalles de sport et jeu Dalles de tramway Dalles décoratives & de sécurité Dalles connexes Dalles en béton

Agref, De Smedt, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Loveld, Prefadim, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Dobbelaere-Bonte, Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra

Agref, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<P<E B<K:8 18E9F:BI@A:B Bleijko, Ebema, Stradus Infra Lithobeton Agref, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& Stradus Infra CB<IE 1*R, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck betonfabriek, Ebema, Marlux, Roosens bétons, Stradus Infra, Dalles gazon en béton CB<IE 1*R, BPMN, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck Betonfabriek, Ebema, Martens Beton, Marlux, Stradus Infra Dalles grand format Agref, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, Marlux, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& SKI8;LJ $E=I8 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Dalles guide Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra Écrans acoustique Eco Beton, Prefaco, Watertechnologies Éléments de bacs à sable Stradus Infra Encadrements d'arbres Agref,Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt beton, Decomo, Ebema, Elbeton, Eurobeton, Marlux, Prefadim Belgium Stradus Infra Filets d'eau CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Marlux, Martens Beton, Stradus Infra Fontaines Agref Marches d'escalier Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra Mobilier urbain Agref, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Marlux, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& SKI8;LJ $E=I8 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E Monument Agref, De Smedt beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Prefadim Belgium, Stijlbeton, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E Passages à niveau Ebema, Prefaco Pavage en béton CB<IE 1*R, BPMN, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Coeck betonfabriek, Dauby, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Marlux, Mabegra, Roosens bétons, Stradus Infra Pavage résistant aux Stradus Infra mauvaises herbes Pavage drainant Stradus Infra Pavage puriﬁant l'air Stradus Infra Planchers Altaan Beton, Dobbelaere-Bonte, Stradus Infra Protection d'arbres Agref, Beton de Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, De Smedt Beton, Decomo, Elbeton, Eurobeton, Ebema, Lithobeton, Loveld, Marlux, Prefadim Belgium, Stradus Infra, S1& 1<I?<CJK 9FLND8K<I@8C<E 1<I?<P<E $K $ #K %" $K " %$ L"

Bande de plateforme de bus Bandes de contrebutage

Bandes de démarcation basses Bandes de démarcation hautes Bandes et blocs de gestion du traﬁc (divers) Blocs de protection Bollard, poteaux, dalles palissades,…en béton architectonique Bordures

Ebema, Stradus Infra CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Dauby, Ebema, Lithobeton, Marlux, Martens Beton, Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Dauby, Lithobeton, 18E9F:BI@A:B Bovin Beton & Natuursteen, E9<D8 '@K?F9<KFE 18E9F:BI@A:B Bleijko, Ebema Stradus Infra Lithobeton Agref, BWK sierbeton, Decomo, De Smedt beton, Elbeton, Eurobeton, Lithobeton, SK@AC9<KFE 1<I?<P<E

CB<IE 1*R, BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Martens Beton, Marlux, SKI8;LJ $E=I8 18E9F:BI@A:B Ebema, Stradus Infra Ebema BPMN, Ebema, Stradus Infra

Bordures à dos arrondi Bordures d'îlot Bordures et blocs de séparation de traﬁc (divers) Bordures réﬂectives/LED CB<IE 1*R, Ebema, Lithobeton, Marlux, Stradus Infra Bornes Ebema

BETON221

Butoirs pour indication routière Dalles de symbole, de lettre et de chiﬀre Dalles guide pour malvoyants Dalles sonores Éléments rotonde Glissière de sécurité Ilots de traﬁc Limiteurs de parking Marquage routier Poteaux de signalisation Potelets cataphotes Ralentisseurs de vitesse Séparateurs Socles barrières Trailer-block

CB<IE 1*R, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, SKI8;LJ $E=I8 18E9F:BI@A:B Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Ebema, Lithobeton, Stradus Infra Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Marlux, Stradus Infra Ebema Ebema, Marlux, Stradus infra BPMN, Beton De Clercq, Bleijko, Ebema, Lithobeton, Marlux, Prefer, SKI8;LJ $E=I8 18E9F:BI@A:B Beton De Clercq Bovin Beton & Natuursteen, Beton De Clercq Bovin Beton & Natuursteen, Bleijko, Ebema, Lithobeton Lithobeton Lithobeton Bleijko, Ebema, Marlux, Prefer, Stradus Infra Beton De Clercq, Bleijko, Bovin Beton & Natuursteen, Ebema, Lithobeton, Marlux, Stradus Infra Dauby, Lithobeton Lithobeton

%$ $ " #

Blocs de tirage Blocs traversée rails Cabines MT Cadres pour conduites d'eau Caniveau à câbles Chambre de soudage Columbaria Ecarteurs Gaines de protection de câble Linteaux Linteaux/Linteaux en U/ Blocs U et Ytong Passages à niveau Planchers Plaques de rue Poutres armées Poutres et caniveaux pour parc à conteneur Poteaux d'éclairage Poteaux d'électricité Regards à compteur d'eau Traverses de chemins de fer

Ebema, Lithobeton Ebema Lithobeton 18ERysselberghe Beton Dobbelaere-BFEK< @<IJ 9<KFE %8:F9J )1 *DE@9<KFE SKI8;LJ HL8 18E9F:BI@A:B 18ERysselberghe Beton $CC<><DJ 18ERysselberghe Beton Ecobeton, Hoolants-Beton, Remacle, Stijlbeton CB<IE 1*R, Max pels beton, Olivier, Remacle, Beton De Clercq, Ebema Max pels beton, Olivier, Remacle Xella Prefaco Altaan Beton, Dobbelaere-Bonte, Stradus Infra Lithobeton Dobbelare-Bonte, lllegems Beton Dobbelaere-Bonte Lithobeton, Ronveaux Lithobeton, Ronveaux Beton De Clercq BPMN

Fabricanten | Fabricants AGREF N.V.

Tragelweg 4 9230 WETTEREN

T 09/369.19.11 F 09/369.07.04

www.agref.be @E=F 8>I<= 9<

ALKERN VOR BETON N.V.

Ieperseweg 112 ROESELARE

T 051/23.24.20 !

www.alkern.be @E=F MFI 9<KFE 9<

ALPHA BETON S.P.R.L.

Rue John Cockeril 13 ST 1$TH

T !

www.alphabeton.com @E=F 8CG?89<KFE :FD

ALPRECO N.V.

1@:KFI LDFEC88E 2$''EBROEK

T !

www.alpreco.be @E=F 8CGI<:F 9<

ALTAAN PREFAB BETON N.V.

Industriezone Lanklaar Siemenslaan 7 3650 DILSEN-STOKKEM

T !

www.altaan.be @E=F 8CK88E 9<

B.A.S.F.

)@AM<I?<@;JN<> 3945 HAM

T 011/34.04.34 F 011/40.13.92

www.basf-cc.be 98J= :: 9< 98J= :FD

B.P.M.N. S.A.

Avenue Emilie Rousseaux 40 6001 MARCINELLE

T 071/44.02.25 F 071/44.02.50

www.betondc.com 9GDE6;@I 9<KFE;: :FD

BATIDAL S.A.

Rue de Chesseroux 13 4651 HER1E-BATTICE

T !

www.batidal.be @E=F 98K@;8C 9<

BETCA N.V.

F<C?88>JKI88K RUMST

T !

www.betca.be @E=F 9<K:8 9<

BETON DE CLERCQ N.V.

Steenkaai 111 BRUGGE

T 050/31.73.61 F 050/31.73.65

www.declercq-beton.be @E=F ;<:C<I:H 9<KFE 9<

BETON DE LA LOMME S.A.

Parc industriel Rue de la Dolomie, 2 ROCHEFORT

T !

www.betondelalomme.be @E=F 9<KFE;<C8CFDD< 9<

BLEIJKO ROESELARE N.V.

Beurtkaai 4 ROESELARE

T 051/27.23.50 !

www.bleijko.com 9C<@ABF 9C<@ABF :FD

BOVIN BETON & NATUURSTEEN N.V.

Schoolstraat 6 3470 KORTENAKEN

T !

www.bovin-beton.be @E=F 9FM@E 9<KFE 9<

BWK SIERBETON N.V.

Hollestraat 104 9150 KRUIBEKE

T 03/774.16.67 !

www.bwksierbeton.be @E=F 9NBJ@<I9<KFE 9<

CIERS BETON B.V.B.A .

Gentstraat 26 **STROZEBEKE

T !

www.ciersconcrete.be @E=F :@<IJ:FE:I<K< 9<

COBEFA S.P.R.L.

Rue des Rubaniers 7-21 *MINES

T !

www.cobefa.be @E=F :F9<=8 9<

COECK BETONFABRIEK N.V.

De Laetstraat 6 )$EL

T !

www.coeck.be @E=F :F<:B 9<

CONCRETON

Diebeke 23 9500 GERAARDSBERGEN

T 054/41.55.77 F 054/41.71.25

www.concreton.be @E=F :FE:I<KFE 9<

CONFORBETON S.A.

Rue du Pays-B8J T 071/20.22.02 6061 MONTIGNIES SUR SAMBRE F 071/20.22.00

CRH BELGIUM

Molenpoort 12 box 2 3500 HASSELT

T 011/23.06.60 F 011/23.06.61

www.crh.com @E=F :I? 9<

DAERDEN & CO B.V.B.A.

Industriezone, Reeckervelt 9 3770 RIEMST

T 012/45.14.53 F 012/45.55.56

www.daerden.be @E=F ;8<I;<E 9<

DAUBY & FILS S.P.R.L.

Rue Georges Tourneur 17 6030 MARCHIENNE AU PONT

T 071/51.99.91 !

www.daubybeton.be : C8I@M< ;8L9P9<KFE 9<

DE DONCKER B.V.B.A.

Nieuwe Kaai 20 1760 ROOSDAAL

T 054/33.22.63 F 054/32.91.11

www.ddr.be @E=F ;;I 9<

BETON221

DE SMEDT BETON N.V.

Molenstraat 47 )$EUWENRODE

T F 015/71.02.62

www.desmedtbeton.be @E=F ;<JD<;K9<KFE 9<

DECOMO N.V.

Boulevard Industriel 96 7700 MOUSCRON

T !

www.decomo.be @E=F ;<:FDF 9<

DOBBELAERE BONTE N.V.

Galgenveldstraat 31 TIELT

T 051/40.09.10 F 051/40.63.17

www.beton-dobbelaere.be D8E8><I 9<KFE ;F99<C8<I< 9<

DOUTERLOIGNE

1@:?KJ<JK<<EN<> )5EGEM

T 056/69.40.40 !

www.douterloigne.be 8EQ<><D ;FLK<ICF@>E< :FD

EBEMA N.V.

Dijkstraat 3 3690 ZUTENDAAL

T !

www.ebema.be CL;F G8E@J <9<D8 9<

ECOBETON WATER TECHN. N.V.

Hasseltsteenweg 119 SINT-TRUIDEN

T !

www.eco-beton.be @E=F <:F9<KFE 9<

ELBETON N.V.

Nijverheidslaan 10 'TER

T 09/237.11.70 F 09/374.06.14

www.elbeton.be @E=F <C9<KFE 9<

ELOY PREFAB S.P.R.L.

Rue des Spinettes 13 4140 SPRIMONT

T !

www.eloy.be @E=F <CFP9<KFE 9<

ERGON

Marnixdreef 5 2500 LIER

T 034/90.04.11

www.ergon.be @E=F FE 9<

EUROBETON N.V.

188IKJKI88K 5 ) #*1EN

T 03/466.09.91 F 03/466.09.97

www.eurobeton.be @E=F <LIF9<KFE 9<

GA VRA B.V.B.A.

Fabriekstraat 16 2440 GEEL

T 014/56.29.25 !

www.gavra.be @E=F >8MI8 9<

FINGO N.V.

Nijverheidsstraat 21 2390 MALLE

T 03/309 26 26 F 03/311 72 41

www.ďŹ ngo.be UE>F UE>F 9<

HOOLANTS & ZOON B.V.B.A.

Holstraat, 3-5 $EGEM

T !

www.hoolants-beton.be @E=F ?FFC8EKJ 9<KFE 9<

I-BETON B.V.B.A.

Industriezone TTS $K8C@hJKI88K 9140 TEMSE

T 03/711.25.44 F 03/711.25.45

www.ibeton.be @E=F @9<KFE 9<

JACOBS N.V.

Berlaarbaan 404 * ' 1R*02 2 1ER

T 015/75.53.66 F 015/75.41.13

www.jacobsbeton.be GI<=89 A8:F9J9<KFE 9<

KERCKHOVE N.V.

Keibergstraat 107 TORHOUT

T 050/21.15.67 !

www.kerckhove.be @E=F B<I:B?FM< 9<

KERKSTOEL 2000+ N.V.

Industrieweg 11 "ROBBENDONK

T 014/50.00.31 F 014/50.15.73

www.kerkstoel.be @E=F B<IBJKF<C 9<

LEBRUN ETS S.P.R.L.

ChaussĂŠe du Roeulx 129 7060 SOIGNIES

T 067/33.23.73 F 067/33.16.71

:CFKLI<J C<9ILE JBPE<K 9<

LG PRODUCTS

Weg op Bree 125 3670 MEEUWEN

T 011/79.02.00 !

www.lgproducts.be @E=F C>GIF;L:KJ 9<

LITHOBETON N.V.

&8E88CJKI88K "$STEL

T 059/27.60.60 F 059/27.65.03

www.lithobeton.be @E=F C@K?F9<KFE 9<

LOVELD N.V.

Brug Zuid 12 'TER

T F 09/374.05.32

www.loveld.com @E=F CFM<C; :FD

MABEGRA S.A.

Rue de la Jonction 20 6990 HOTTON

T !

www.mabegra.com :FEK8:K D89<>I8 :FD

MARLUX

Dellestraat 413 3550 HEUSDEN

T 013/53.05.00 F 013/55.05.42

www.marlux.be @E=F D8ICLO 9<

MARTENS BETON N.V.

Berkebossenlaan 10 2400 MOL

www.martensgroep.nl M<IBFFG D8DF D8IK<EJ>IF<G <L

MAX PELS BETON

Steenweg 109 3570 ALKEN

T 011/31.37.33 F 011/31.30.37

www.maxpels.com @E=F D8OG<CJ 9<

MEGATON N.V.

Industriezone II Nederwijk-Oost 279 )$)*1E

T 054/33.45.11 F 054/32.60.47

www.megaton.be @E=F D<>8KFE 9<

NERVA

Kortrijksesteenweg 244 # RELBEKE

T 056/73.50.10 !

http://www.nerva.be @E=F E<IM8 9<

O-BETON

Schaapbruggestraat, 26 RUMBEKE

T !

http://www.obeton.be @E=F F9<KFE 9<

OETERBETON

Hooggeistersveld 15 MAASEIK-NEEROETEREN

T !

www.oeterbeton.be AFJ M<IJC<<><IJ F<K<I9<KFE 9<

OMNIBETON N.V.

Kempische steenweg 170 3500 HASSELT

T 011/21.14.61 F 011/22.75.11

www.omnibeton.be @E=F FDE@9<KFE 9<

PAESEN BETON HOUTHALEN N.V.

Centrum Zuid 2007 3530 HOUTHALEN

T 011/52.36.54 F 011/52.56.67

www.paesenbeton.be @E=F G8<J<E9<KFE 9<

PAULI BETON

Industrielaan 19 3730 HOESELT

T !

www.paulibeton.be @E=F G8LC@9<KFE 9<

PREFACO

Hoeksken 5a 'EBBEKE

T 053/76.73.73 F 053/79.00.12

www.prefaco.be @E=F GI<=8:F 9<

PREFADIM BELGIUM N.V.

<JJ<C><DJ<JK<<EN<> EERLIJK

T 056/72.70.11 F 056/72.70.22

www.prefadim.be @E=F GI<=8;@D 9<

PREFAXIS

Kasteelstraat 9 "E'01ELD

T 057/401.414 F 057/401.415

www.prefaxis.be @E=F GI<=8O@J :FD

PREFER S.A.

Sart dâ&#x20AC;&#x2122;Avette 110 4400 AWIRS

T 042/73.72.00 F 042/75.65.09

www.prefer.be GFIK@IFLG GFIK@<I 9<

PRESOL N.V.

Sint-Truidensesteenweg 220B 3300 TIENEN

T !

www.presol.be @E=F GI<JFC 9<

RBB N.V.

Industrieterrein Ravenshout 3319 TESSENDERLO

T 013/67.09.40 F 013/66.79.46

;8BG8EE<E I99 9<

REMACLE

Rue SFLJ C8 1@CC< 5150 FLORIFFOUX

T !

www.remacle.be @E=F I<D8:C< 9<

RODAL N.V.

Meiselaan 96 )$EUWENRODE

T 015/71.00.36 F 015/71.00.37

www.rodal.be @E=F IF;8C 9<

RONVEAUX S.A.

Rue Rebonmoulin 16 5590 CINEY

T !

www.ronveaux.be @E=F IFEM<8LO 9<

ROOSENS BETONS S.A.

Rue de Familleureux 152 7170 BOIS-Dâ&#x20AC;&#x2122;HAINE

T 064/23.95.55 F 064/55.77.09

www.roosens.com @E=F IFFJ<EJ :FD

S.V.K. N.V.

Aerschotstraat 114 9100 SINT-NIKLAAS

T 037/60.49.00 !

www.svk.be @E=F JMB 9<

SEVETON

Industriezone M<<IJ9CF<D 9700 OUDENAARDE

T 055/23.25.60 F 055/23.25.70

www.seveton.be @E=F J<M<KFE 9<

SOCEA N.V.

188IJKI88K 2520 OELEGEM-RANST

T !

www.socea.be @E=F JF:<8 9<

STIJLBETON N.V.

Schollebeekstraat 74/1 2500 LIER

T !

www.stijlbeton.be @E=F JK@AC9<KFE 9<

STRADUS AQUA

BreeĂŤrweg 33 )EEROETEREN

T !

www.stradusaqua.be @E=F JKI8;LJ8HL8 9<

STRADUS INFRA

Dellestraat 41 3550 HEUSDEN-ZOLDER

T 013/53.05.00 F 013/55.05.44

www.stradusinfra.be @E=F JKI8;LJ@E=I8 9<

STRUCTO

Steenkaai 107 BRUGGE

T 050/44.43.42 F 050/44.43.43

www.structo.be @E=F JKIL:KF 9<

TUBOBEL N.V.

Albertkade 4 TESSENDERLO

T 013/67.07.10 F 013/67.07.11

www.tubobel.be @E=F KL9F9<C 9<

BETON221

VALCKE PREFAB BETON N.V.

Rodenbachstraat 72 1' MERTINGE

T 057/20.25.01

www.valcke-prefab.be @E=F M8C:B< GI<=89 9<

VAN DER VELDEN BETON N.V.

Meerseweg 135A 2321 HOOGSTRATEN-MEER

T 03/315.72.72 !

www.vdvbeton.be @E=F M;M9<KFE 9<

VAN HESSCHE B.V.B.A.

Industrielaan 5 PITTEM

T F 051/46.66.69

www.vanhessche.be @E=F M8E?<JJ:?< 9<

VAN RYSSELBERGHE BETON B.V.B.A.

Gentsesteenweg 374 9240 ZELE

T 09/367.59.11 F 09/367.59.12

www.vrb.be @E=F MI9 9<

VAHEJA

Lillerheidestraat 51 3910 NEERPELT

T 011/64.00.41 !

www.vaheja.be @E=F M8?<A8 9<

VANBOCKRIJCK N.V.

Industrieweg 10 BORGLOON

T F 012/74.55.59

www.vanbockrijck.be @E=F M8E9F:BI@A:B 9<

VERHELST BOUWMATERIALEN N.V.

Stationstraat 30 *0 ENBURG

T 059/25.50.73 F 059/25.50.69

www.verhelst.be @E=F M<I?<CJK 9<

VERHEYEN

Hoge Mauw 460 2370 ARENDONK

T !

www.verheyenbeton.be @E=F M<I?<P<E9<KFE 9<

WEBECO

Hasseltstesteenweg 119 A SINT-TRUIDEN

T 011/76.57.19 F 011/76.57.20

www.webeco.be @E=F N<9<:F 9<

XELLA N.V.

Kruibeeksesteenweg 24 2070 BURCHT

T 03/250.47.00 F 03/250.47.06

www.xella.be PKFE> 9< O<CC8 :FD

CONCRETE DAY

17. 10 . 2013

Constant Vanden Stock Stadium Anderlecht / Constant Vanden Stock-Stadion Anderlecht Depuis quelques mois, lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠquipe du Concrete Day a tout mis en oeuvre pour mettre sur pied lâ&#x20AC;&#x2122;ĂŠdition 2013 du Concrete Day. Votre Ă&#x2030;VĂ&#x2030;NEMENT annuel. Toutes les nouveautĂŠs et derniĂ¨res tendances du bĂŠton y sont prĂŠsentĂŠes. Ce salon incontournable sâ&#x20AC;&#x2122;articule sur 4 axes qui se complĂ¨tent parfaitement :

Workshops

Zone dâ&#x20AC;&#x2122;exposition et de dĂŠmonstration

Actions liĂŠes aux ĂŠtudiants en construction et architecure

Networking ( walking dinner )

Het Concrete Day team zet sinds enkele maanden alles op alles om de editie 2013 van de Concrete Day. Uw jaarlijks EVENEMENT. Alle nieuwigheden en laatste trends in beton worden er voorgesteld. Deze niet te missen beurs is opgebouwd rond 4 krachtlijnen, die elkaar naadloos aanvullen:

Workshops

Expozone

Acties die gericht zijn op studenten

Networking ( walking dinner )

Soutenez le Concrete Day : devenez sponsor !

Steun de Concrete Day: word sponsor!

Ă&#x160;tre partenaire du Concrete Day, câ&#x20AC;&#x2122;est vous assurer une excellente visibilitĂŠ. Câ&#x20AC;&#x2122;est aussi montrer votre dynamisme en tant quâ&#x20AC;&#x2122;acteur du secteur. Rendez-vous vite sur www.gbb-bbg.be ( Concrete Day 2013 > Partenaires > Sponsoring )

Als partner van de Concrete Day krijgt u bijzonder veel zichtbaarheid. Zo toont u meteen ook uw dynamisme als speler in de sector. Ga snel naar www.gbb-bbg.be ( Concrete Day 2013 > Partners > Sponsoring )

Inscrivez-vous sur / Inschrijft u op www.gbb-bbg.be

BETON221

Choisissez un partenaire à la hauteur de vos ambitions

RONV GEN ?

RONVEAUX CONSTRUCTION CONCEPTION FABRICATION TRANSPORT ET MONTAGE D ÏLÏMENTS EN BÏTON ARMÏ ET PRÏCONTRAINT BÊTIMENTS s GÏNIE CIVIL s OUVRAGES D ART POTEAUX s CANDÏLABRES x

RONVEAUX ELECTRICITE LIGNES AÏRIENNES s POSES SOUTERRAINES s ÏCLAIRAGE PUBLIC TÏLÏDISTRIBUTION s lBRE OPTIQUE s TÏLÏCOMMUNICATION ÏLECTROTECHNIQUE s ATELIER DE CÊBLAGE x

RONVEAUX RENOVATION RÏPARATION ET RENFORCEMENT DE BÏTON RESTAURATION DU PATRIMOINE ET BÊTIMENTS CLASSÏS RÏNOVATION DE FA ADES ET IMMEUBLES RÏNOVATION DE PISCINES

LA PERFORMANCE EST UN ETAT D’ESPRIT CHEMIN DE 2EBONMOULIN s " #INEY 4ÏL s &AX INFO RONVEAUX COM