globe magazine september 2019 by evofenedex

magazine voor internationaal ondernemen

Lely p.12

“ Alle afdelingen werken nu op basis van customer centricity” nr 445 sept 2019

18 Incoterms® 2020 komt er aan

20 Het Europese Btw-actieplan

30 Kansen in Vietnam

International Chamber of Commerce

Vier belangrijke wijzigingen bij intracom-

Het nieuwe vrijhandelsverdrag maakt

lanceert nieuwe versie in september.

munautaire transacties op 1 januari 2020.

exporteren van goederen makkelijker.

Efficient centralization and standardization of your entire customs tariff and export control classification – globally Correct customs tariff & export control classification of parts is a crucial yet often very difficult task in international trade. It is an essential part of corporate compliance and the key factor in the calculation of customs duties and the correct application of rules of origin. Large multinational companies typically have considerable in-house staff alongside external service providers making classification decisions on a daily basis – often duplicating efforts and working with limited information. One of the most common errors found in a customs audit is the use of inconsistent classifications for the same part – an easy win for the authorities, and an often expensive black mark for the company involved.

www.mic-cust.com

To avoid this, a centralized and standardized tool is necessary to manage parts’ tariff & export control classifications. MIC‘s Central Classification System CCS helps companies precisely classify parts to conform to multi-national customs tariff schedules as well as export control lists while reducing costs and workload. Our software permits clear and easy control of the entire product classification process e.g. via a full workflow management with the ability to manage multiple teams on a global basis. You want to know more about MIC CCS? Please contact us: MIC Tel.: +43(0)732-778496 sales@mic-cust.com

magazine voor internationaal ondernemen

Op de cover Colofon

Jan van Buuren Customer service desk representative bij Lely in Maassluis

Globe Magazine voor internationaal ondernemen is het maandblad van evofenedex en richt zich op exporterende en internationaliserende Nederlandse bedrijven, Globe Magazine verschijnt 11x per jaar. Hoofd- en eindredactie Elmar Otten Redactie Esther Riphagen, Gerben Sas, Job Halkes, Karin Mollema, Nathalie van Herk. Redactieraad Dorine Noordam, Linda Koot, Marianne Elissen, Rob Zomer, Willemijn Gwanmesia. Aan dit nummer werkten mee Yvo Amar, Sebastiaan Bennink, Ivo van der Bent, Charles van den Berg, Dries Bertrand, Alice Boonstoppel, Yoan Chung, Marianne Elissen, Johan De Gelder, Mirèse Heijting, Anneke Huybens, Nico Klene, Wiemela Mangroo, Patty Sjerps, Peter Teunisse, Ywert Visser en Samantha Zwart – Speelman. Redactieadres Postbus 350 2700 AJ Zoetermeer T +31 (0)79 3467 346 E redactie@globemagazine.nl Uitgever evofenedex, Bart Jan Koopman Vormgeving/prepress De Communicatie Kliniek Melbournestraat 7, 1175 RM Lijnden telefoon +31 (0)20 4083 100 Druk Veenman+, Rotterdam Globe Magazine wordt milieuvriendelijk en op chloorvrij papier (TCF) gedrukt.

Advertenties vallen buiten de redactionele verantwoordelijkheid van evofenedex. Abonnementen Ledenadministratie evofenedex Postbus 350, 2700 AJ Zoetermeer telefoon +31 (0)79 3467 346 e-mail ledenadministratie@evofenedex.nl Overname Overname van artikelen en andere informatie is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie, mits met bronvermelding. Copyright De inhoud van dit magazine is auteursrechtelijk beschermd. Uitgever, redactie en medewerkers hebben de in deze uitgave opgenomen informatie met de nodige zorg geselecteerd, doch kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor onverhoopte onjuistheden en/ of onvolledige informatie. De inhoud van de artikelen heeft een informatieve strekking, is globaal en beschrijvend van opzet en kan niet worden gezien als juridisch of bedrijfsmatig advies. ISSN 2352-5843

“ Veel praktische problemen ontstonden door cultuurschillen. Ja betekent niet in alle landen echt ja. We leveren aan meer dan veertig landen, dan is het soms een uitdaging om elkaar goed te begrijpen.” Lees het interview op pagina 12. Foto: Ivo van der Bent

Advertenties Mooijman Marketing & Sales Julius Röntgenstraat 17 2551 KS Den Haag T +31 (0)70 3234 070 E dm@mooijmanmarketing.nl

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

voorwoord

Chicken game Mocht u de afgelopen weken met uw ogen

neer ook de euro in dit spel wordt betrokken en

hebben zitten knipperen, dan is dat in een zo-

wat de gevolgen dan zullen zijn. U mag het zeg-

merperiode met felle zon volkomen begrijpelijk.

gen, wie knippert het eerste met zijn ogen?

Normaliter gebeurt dat niet als het gaat om de

Zonder enige twijfel zeg ik dat rust en vertrou-

nieuwswaarde van wat er allemaal in de media

wen in het wereldhandelssysteem deze zomer

is verschenen in de afgelopen komkommertijd.

niet echt is opgebouwd!

Droogte, soms extreem hoge temperaturen en pony’s in Flevoland domineerden het landelijke nieuws. Vochtige ogen zal u er niet van hebben gekregen. Zakelijk zal u echter misschien wél even uw wenkbrauwen gefronst hebben bij het nieuws uit de VS en China. Met zijn laatste tariefverhogingen op goederen uit China heeft de Ameri-

“ U mag het zeggen, wie knippert het eerste met zijn ogen?”

Dichter bij huis is de inzet voor Nederland, zeker op korte termijn, zo mogelijk nog groter. Daar speelt het Britse ‘genie’ Boris Johnson, in de zomerluwte door de Britse conservatieven gekozen als premier, met vuur door het frame te kiezen van de no deal brexit. Alvast de volgende verkiezingscampagne beginnend met een poging het mislukken van de onderhandelingen

kaanse president de lopende handelsoorlog in-

met de EU in diens schoenen te schuiven, ste-

middels in een nog hogere versnelling gebracht.

venen we hier af op een cliff-edge scenario. Wie

Per 1 september wordt ongeveer alles uit China

knippert hier het eerst met zijn ogen of storten

belast met forse tarieven. Daaronder vallen ui-

we met z’n allen in het ravijn?

teraard ook goederen van Nederlandse bedrij-

Wij zijn alvast maar begonnen met het afstoffen

ven die in China produceren en vandaar expor-

van de WTO-tarieflijsten. Als er op 31 oktober

teren naar de VS.

geen deal is, dan kunnen we wel eens gek

Het als vergelding niet meer kopen van Ameri-

staan te kijken naar percentages van 10, 20 of

kaanse goederen (vooral agrarische producten

zelfs 40 tot 50 procent op goederen die uit de

als soja) door Chinezen is één ding, maar het

UK als derde land gaan komen. Ik ben be-

wordt echt goed opletten nu de Chinese over-

nieuwd of u deze dan nog wilt kopen zonder

heid ook de koers van de eigen munteenheid

met uw ogen te knipperen.

onderdeel van het conflict heeft gemaakt. Met een duidelijke waardedaling over de afgelopen periode van de eigen yuan (afgelopen jaar zelfs rond de 10 procent) probeert China het effect van de Amerikaanse tarieven te compenseren. Dit lukt ook nog vrij aardig, terwijl uiteindelijk het Amerikaanse bedrijfsleven en zeker de consumenten de schade dragen. President Trump

Bart Jan Koopman

ziet dit uiteraard anders. De vraag is wel wan-

Directeur evofenedex globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

inhoudsopgave

Voorwoord 05 Chicken game

Expertise 11 Brexit: importeurs moeten extra alert zijn 32 Vrijspraak bij rechtszaak internationale sancties Iran 34 Digitalisering en nieuwe opkomende technologieën 38 Oranje Handelsmissiefonds helpt Somnox naar VS

Ervaringen

Blauwdruk voor efficiëntere exportbinnendienst Meer efficiency, minder fouten en collega’s die beter samenwerken. Bij de Customer Service Desk van Lely hebben ze daar veel ervaring mee.

12 Lely in Maassluis

Thema: douane 18 ICC Nederland lanceert Incoterms® 2020

20 Nieuwe Europese btw-systeem 24 Meest gemaakte fouten douanequiz 26 Handelsoorlogen en –verdragen in relatie tot oorsprong 29 Rusland strikter bij EAC-certificering

Verkenningen 30 Vrijhandelsverdrag met Vietnam: wat nu?

Opinie 44 Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet

Elke maand 08 Kort 09 Vreemde Zaken: Sieraden van textiel 40 Export Matters: Q&A 42 Agenda 45 Expats: Nick Riemsdijk in Adelaide 46 evofenedex contact

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Lancering Incoterms® 2020 Voor iedereen die zich met handel in goederen en leveringsvoorwaarden bezighoudt, zijn er dit najaar vier seminars in Rotterdam, Eindhoven, Utrecht en Zwolle.

Nieuw vrijhandelsverdrag met Vietnam Kansen voor Nederlandse expertise en goederen op het gebied van landbouw, infrastructuur, elektriciteitsvoorziening, havens en waterbeheer.

Ingrijpende wijzigingen in Europese btw-systeem

Eerste wijzigingen van het Europese Btw-actieplan in werking.

Brexit: importeurs moeten extra alert zijn Boris Johnson zweert erbij dat het Verenigd Koninkrijk per 31 oktober 2019 uit de EU vertrekt. Daarom lijkt een no-deal brexit waarschijnlijk. globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

kort

Export groeit bijna 2 procent in juni Het volume van de Neder-

elektrotechnische apparatuur kromp opnieuw. Het volume van

landse goederenexport was

de import was in juni 3,2 procent groter dan een jaar eerder.

in juni 1,6 procent groter dan

Volgens de maandelijkse CBS Exportradar zijn de omstandig-

in mei 2018. Ook was de

heden voor de export in augustus 2019 minder gunstig dan in

groei groter dan in mei dit

juni. Dit komt vooral doordat de krimp op jaarbasis van de Duit-

jaar. De groei zat vooral in de

se industriële productie groter was en het producentenvertrou-

export van aardolieproduc-

wen van de eurozone en Duitsland opnieuw verslechterde.

ten, machines en chemische

Bron: CBS

producten. De export van

Haven Shanghai heeft beste verbindingen De haven van Shanghai is in

ten), Pusan (ook Busan genoemd) in Zuid-Korea (114,45 pun-

augustus 2019 door de Uni-

ten) and Ningbo in China (114,35 punten). Piraeus in Grieken-

ted Nations Conference on

land, eigendom van het Chinese staatsbedrijf COSC, is in het

Trade

Middellandse Zeegebied de best verbonden haven.

and

Development

(UNCTAD) uitgeroepen tot

“Het functioneren van een haven is een kritische factor die de

de best verbonden haven ter

hoogte van de transportkosten en dus de concurrentiepositie be-

wereld. Ook Rotterdam (93

paalt”, vertelt Shamika N. Sirimanne, directeur Technology and

punten) en Antwerpen (94

Logistics van UNCTAD. “Efficiënte en goed verbonden container-

punten) staan in top 10.

havens met frequente en directe verbindingen zijn de sleutel om de

Shanghai scoorde op de ranglijst 134 punten en is daarmee

kosten van goederenvervoer te verlagen en duurzaam te groeien.”

koploper. Daarna komen de havens van Singapore (124 pun-

Bron: UNCTAD

Streamlines Logistics • Stroomlijnt de logistiek met geïntegreerde oplossingen ontworpen voor industriële verzenders, logistieke dienstverleners en douane-agenten • Levert geïntegreerde oplossingen die uw zakelijke processen stroomlijnen, uw management ondersteunen en een platform bieden voor de toekomst

DOUANE EN ACCIJNZEN De Customs Streamliner® is de one-stop oplossing voor douanetechnische en fiscale optimalisatie van douaneagentschappen en departementen in de Benelux: GC, Fiscale Vertegenwoordiging, douane entrepots, economische regimes, PLDA, NCTS, EMCS, Sagitta en GPA in één high-tech communicatie omgeving.

LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS Expediteurs en groupage bedrijven, scheepsagenten en logistieke dienstverleners hebben specifieke behoeften in automatisering. Stream Software is gespecialiseerd in deze zaken en biedt bedrijfsomvattende en flexibele oplossingen.

INDUSTRIELE VERZENDERS Industriële bedrijven hebben core ERP, maar wat met de logistiek? Stream Software brengt een oplossing om de logistieke departementen van de industriële bedrijven volledig te stroomlijnen en te integreren met ERP systemen zoals SAP.

vreemde zaken

Nathalie van Herk

Sieraden van textiel Oprichter Uli Rapp van Uli Jewelry ontwerpt sieraden van textiel. Ze vertelt hier over het opbouwen van handelsrelaties in het buitenland. Kenmerkend voor Uli is dat de stijl van haar sieraden past bij de levensstijl en cultuur van de landen waarmee ze zakendoet. Wat voor producten levert Uli Jewelry?

In welke landen is Uli Jewelry actief?

“Kunstsieraden van unieke materialen, die we in ons eigen ate-

“We zijn actief in de Verenigde Staten, Puerto Rico, Nederland,

lier maken: textiel gecombineerd met medisch flexibel plastic

Duitsland, Italië, Japan, de Verenigde Arabische Emiraten en Li-

en zeefdruk. Ons uitgangspunt is dat de sieraden zich moeten

banon. Deze landen hebben we uitgekozen op basis van de re-

aanpassen aan het lichaam van degene die het draagt.”

acties van eindconsumenten naar aanleiding van onze presentaties en beurservaringen. In de landen waar we nu het meeste

Hoe ben je met het bedrijf gestart?

verkopen, past de levensstijl en cultuur perfect bij de stijl van mijn

“Na mijn studie op de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam

sieraden: kleurrijk, uitbundig en extravert. Verder is het natuurlijk

besloot ik een masteropleiding te volgen aan het Amsterdamse

belangrijk een goede partner in het land zelf te vinden.”

Sandberg Instituut. Mijn afstudeercollectie was de eerste van mijn bedrijf. Ik kom uit een ondernemersfamilie en wilde altijd al

Wat is je grootste uitdaging?

zelfstandig werken. In combinatie met het reizen en ontmoeten

“De productie. Bij mijn product gaat het niet om de massa,

van mensen uit andere culturen is dit mijn droombaan!”

maar om de kwaliteit, die ik moet bewaken. Voor mij als kunstenaar is het dan ook heel belangrijk nauw betrokken te blijven

Wie zijn jullie directe afnemers en hoe bereiken jullie die

bij het productieproces.”

in het buitenland? “De meeste verkoop is op groothandelsniveau. De webshop heeft dan ook geen prioriteit. In het begin stonden we op veel modebeurzen in Parijs en Milaan. Omdat daar al snel duidelijk werd dat de meest enthousiaste reacties uit de Verenigde Staten kwamen, ligt onze focus nu op de Amerikaanse markt.

Uli Jewelry

Sinds 2018 presenteer ik onze collectie daarom alleen nog op

Opgericht: 2003

de New York Fashion Week.

Hoofdkantoor: Amsterdam

Voor onze marketingstrategie zijn sociale media erg belangrijk.

Aantal werknemers wereldwijd: 1 vast

Zo plaatsen we vaak foto’s van onze sieradenlijn op Instagram

Belangrijkste exportproduct: sieraden van textiel

en Pinterest. Op Facebook delen we ons nieuws en via Face-

Voornaamste exportland: Verenigde Staten

Time heb ik regelmatig afspraken met klanten uit het buitenland

Omzet: 80 procent

om het contact te onderhouden.”

Website: www.ulijewelry.com

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

3 OKTOBER, ZOETERMEER

AANMELDEN WWW.MENS-EN-WERK.NL

Mens&werk in de logistiek 2019 Aan de slag met kansen en uitdagingen van de veranderende arbeidsmarkt De logistieke arbeidsmarkt is volop in beweging. Trends als

Aan de hand van experts en ervaringsdeskundigen

kritische klanten, missende medewerkers en racende robots

uit het onderwijs, de overheid, het bedrijfsleven en

zorgen dat je als ondernemer alle zeilen moet bijzetten om

kennisinstituten krijg je tijdens het evenement inzicht, tips

aan alle verwachtingen te blijven voldoen. Dit betekent dat

en tools over onder meer:

je meer tijd, geld en capaciteit moet steken in strategisch

• duurzame inzetbaarheid

personeelsbeleid, een gestroomlijnd logistiek proces en

• de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB)

sociale innovatie.

• het werven en behouden van talent • de kansen en uitdagingen van robots

Uniek trends- en kennisevenement

• de rol van de mens bij automatisering

Om je te helpen bij het inspelen op deze logistieke trends organiseren we Mens&werk in de logistiek 2019. Een

Extra informatie

nieuw jaarlijks trends- en kennisevenement voor logistiek-

Donderdag 3 oktober 2019 in Zoetermeer

en HR-professionals die de gevolgen van de veranderende

Ledenprijs: gratis & niet-ledenprijs: € 99,-

arbeidsmarkt op mensen en logistieke processen willen omzetten naar een toekomstgerichte bedrijfsstrategie.

Meer informatie op www.mens-en-werk.nl

Job Halkes

Let goed op als je afhankelijk bent van één of meer producten uit het VK.

Importeurs moeten rekening houden met strikte controles

No-deal brexit waarschijnlijk Omdat Boris Johnson, de nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk, zweert bij een vertrek uit de Europese Unie per 31 oktober 2019, lijkt er een no-deal brexit aan te komen. “Bedrijven die goederen uit dit land importeren, moeten extra alert zijn”, waarschuwt directeur van evofenedex Bart Jan Koopman. De kans op een no-deal brexit is fors toegenomen met de komst

reiden op een no-deal brexit zijn laat. “Misschien wel bijna te

van Boris Johnson als nieuwe premier van Groot-Brittannië. Hij

laat”, aldus Koopman. “Als vereniging kunnen we hulp bieden,

heeft diverse malen laten doorschemeren dat 31 okto-

maar de mogelijkheden zijn beperkt. Veel zaken, zoals het aanvragen van de juiste nummers bij de Ka-

ber 2019 de dag is waarop het Verenigd Konink-

mer van Koophandel en Belastingdienst of

rijk (VK) de Europese Unie gaat verlaten. Wie

het aanmaken van een account bij Port-

zaken doet met het VK en zich niet heeft

base, de portal om goederen voor Ne-

voorbereid op een no-deal, moet vol-

derlandse havens aan te melden,

gens Bart Jan Koopman, directeur van evofenedex, extra vrezen voor

nemen weken in beslag.”

zijn handel.

De duidelijke oproep vanuit onder

Er komen signalen uit het VK dat de

meer evofenedex begin dit jaar om

Britse douane na 31 oktober niet

voorbereidingen te treffen voor een

heel strikt gaat controleren, om

no-deal brexit heeft zeker effect gehad. “Veel bedrijven hebben ons toen

chaos en tekorten in het land te voor-

benaderd met vragen en ook onze

komen. “Voor bedrijven die exporteren

speciale Brexit-whitepaper is veel ge-

naar het VK is dat prettig om te weten,

download. In de aanloop naar de brexit-da-

maar andersom zal dat niet of minder het ge-

tum van 31 oktober actualiseren we onze website

val zijn”, waarschuwt Koopman. “Nederland en de andere landen van de Europese Unie die veel handelen met

voortdurend met de nieuwste informatie, zodat niemand

het VK zijn voor zover mogelijk goed voorbereid op een no-deal

verrast kan zijn op het moment dat de no-deal brexit werkelijk-

scenario. Producten die vanuit het VK naar het vasteland ko-

heid wordt.”

men, zullen wel de strikte controles ondergaan, zoals dat ook geldt voor landen die geen speciaal handelsakkoord met de Europese Unie hebben. Houd daar als bedrijf rekening mee als je afhankelijk bent van één of meer producten uit het VK.”

Meer informatie Op www.evofenedex.nl/brexit kun je de laatste updates

Nieuwste informatie

over de brexit vinden.

Ondernemingen die nu nog moeten beginnen zich voor te beglobe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Aan de slag met alle collegaâ&#x20AC;&#x2122;s, bruggen slaan, elkaar begrijpen en van elkaar leren om de processen en organisatie naar een hoger niveau te tillen. Jan van Buuren maakte hier een blauwdruk voor en ging ermee aan de slag op exportgebied.

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Gerben J. Sas Ivo van der Bent

Lely in Maassluis

Samen naar een efficiëntere exportbinnendienst Lely, opgericht in 1948, richt zich op een duurzame, winstgevende en aangename toekomst voor de agrarische sector. Met de koe als middelpunt ontwikkelt het bedrijf hoogwaardige robots en datasystemen die het dierenwelzijn, de flexibiliteit en productie op het melkveebedrijf verhogen. Lely is al meer dan 25 jaar wereldwijd leidend

Lely Centers bij Lely afnemen, producten

in de verkoop en service van geautomatiseer-

(voeren melkrobots) en reserveonderdelen.

de systemen aan opeenvolgende generaties

Daarnaast verzorgt CSD de administratie ten

melkveehouders. Met haar hoofdkantoor in

behoeve van garantie, claims en creditering.

Maassluis en een wereldwijd netwerk van toe-

De afdeling Customer Service Desk bestaat

gewijde Lely Center-vestigingen voor verkoop

uit een Front Office en Back Office en wordt

en service op maat, is de Lely Groep actief in

momenteel bemand door circa 20 enthousi-

meer dan 40 landen en biedt zij werk aan zo’n

aste medewerkers. Front Office is het aan-

1.500 mensen.

spreekpunt voor het center met betrekking tot orderintake en planning en Back Office is ver-

Iedere dag inspireert Lely haar medewerkers

antwoordelijk voor alle werkzaamheden rond-

om klanten innovatieve oplossingen te bieden,

om Transport en Warranty & Administration.

en een vertrouwde partner te zijn voor langetermijnadvies en ondersteuning. Lely heeft in

Klant centraal

2016 orderdesks voor de verschillende divi-

Jan van Buuren werkt als customer service

sies samengevoegd tot één afdeling Custo-

desk representative als onderdeel van de

mer Service Desk (CSD). Deze afdeling is voor

Back Office met een focus op export, en

de Lely Centers (en importeurs) wereldwijd het

maakte een blauwdruk om de exportbinnen-

eerste contactpunt voor alle producten die zij

dienst van Lely te optimaliseren. Meer effici-

bij Lely bestellen. CSD heeft een uitvoerende

ency, minder fouten, collega’s die beter sa-

en coördinerende taak in het proces van order

menwerken en lagere kosten. Alles om de

tot factuur voor de producten en diensten die

klant centraal te stellen. Omdat deze blauw-

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

druk interessant kan zijn voor ieder exportbedrijf, presenteerde Jan hem afgelopen juni op de jaarlijks door evofenedex georganiseerde Dag van de Export Binnendienst. Wij zoeken hem op in Maassluis voor het verhaal achter het verhaal en hoe de blauwdruk zich verhoudt tot de CSD-afdeling. Toen hij in 2015 startte bij Lely, keek Jan zijn ogen uit op de Campus te Maassluis. Dit een jaar daarvoor geopende duurzame bedrijvencomplex met een omvang van 7,5 hectare maakte diepe indruk op hem. “Alles was zó groot, zó nieuw. Het glazen hoofdkantoor met zijn moderne, ruime inrichting en al dat licht. Ik keek echt mijn ogen uit”, vertelt Jan enthousiast. “Maar op mijn eerste werkdag zei mijn

“ Wat wil je bereiken, wanneer en met wie?” toenmalige manager: ‘Het ziet van buiten schitterend uit, maar er zijn nog wel wat uitdagingen.’ Omdat ik bij mijn vorige werkgevers ervaring had opgedaan met soortgelijke uitdagingen, wist ik gelijk dat dit echt iets voor Over het bedrijf

mij was. Samen met alle collega’s aan de

Cornelis en Arij van de Lely startten in 1948

slag, bruggen slaan, elkaar begrijpen en van

hun bedrijf met het maken van graslandmachi-

elkaar leren om de processen en organisatie

nes voor ruwvoederwinning. Sinds dit be-

naar een hoger niveau te tillen.”

drijfsonderdeel in 2017 werd verkocht, ligt de focus op innovatieve roboticaoplossingen

Met z’n allen

voor de melkveehouderij. Melkrobots vormen

Lely is een echt familiebedrijf, getuige de Fa-

het grootste deel van de productie, maar er

miliebedrijven-award die het begin 2019 won.

zijn ook robots voor het voederen en opruimen

De sfeer is informeel en de lijntjes zijn kort.

van mest. In april 2019 werd Lely verkozen tot

Jan was dan ook al snel aan het brainstormen

Familiebedrijf van het Jaar.

met zijn manager. “Waar zitten de obstakels en hiaten, waar liggen de mogelijkheden en

• Exportaandeel: 90 procent

kansen, hoe krijg je nu met z’n allen meer grip

• Actief in: meer dan 40 landen wereldwijd

op de processen? Zo ontstond al snel het

• Aantal medewerkers: 1.500 wereldwijd

idee een plan van aanpak te maken, een soort

• Jaaromzet 2018: 416 miljoen euro, waar-

blauwdruk, waarmee we problemen konden

van jaarlijks 6 procent naar R&D gaat • Website: www.lely.com

omzetten in oplossingen. Naar aanleiding hiervan hebben we onderzoek gedaan naar hoe alle processen lopen en welke informatie we nodig hebben van onze klanten. Hoe kunnen we de klant zo goed mogelijk voorzien

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

van de juiste leverings- en betalingsvoorwaar-

veel waarde aan dat de medewerkers zich

den en de benodigde documenten.”

kunnen ontwikkelen.”

Omdat voor zo’n groot veranderproces draag-

Op technisch gebied was de uitdaging dat

vlak creëren onder alle betrokkenen natuurlijk

beide orderdesks een eigen ERP-systeem

onmisbaar is, werd daar vanaf het begin veel

hadden. “Toen we dat van de graslandmachi-

aandacht aan besteed. “We zijn niet alleen met

nes een-op-een wilden kopiëren voor de

andere afdelingen maar vooral ook met alle be-

melkveehouderij, realiseerden we ons dat

trokken collega’s in gesprek gegaan. Door te

deze bedrijfsonderdelen compleet anders

vragen wat die er van vinden, creëer je betrok-

werkten. Onze graslandmachines werden in

kenheid en draagvlak. Je moet constant feed-

het buitenland verkocht via agentschappen

back vragen, kijken wat je doet en of je daar wel voldoende kennis voor in huis hebt. Of dat je juist kennis van buiten moet halen.” Uiteraard waren de kosten en baten een belangrijk punt. Jan: “Tijdens het doorspitten van alle processen ontdekten we wel wat dingen die ons geld hebben gekost, zaken die voorkomen hadden kunnen worden als we van te voren beter nagedacht hadden. Omdat het

“ Alles met als doel naast je klanten ook de eigen organisatie te ontzorgen”

en voor de melkrobots werken we met Lely Centers via franchiseovereenkomsten. Uiteindelijk konden we alles samenbrengen in ons bestaande ERP-systeem. Daarvoor hebben we dat wel opnieuw moeten inrichten met andere vergunningen, licenties en meer aandacht voor de supplychain.” Gedrevenheid

management de voordelen van onze plannen

Na alle benodigde voorbereidingen was het

inzag, konden we snel starten. We kregen een

tijd om aan de slag te gaan. Als Jan op de

jaar de tijd om de plannen te implementeren,

opstartfase terugkijkt, zegt hij: “De grootste

maar we moesten binnen een half jaar wel

uitdaging was dat we in ons enthousiasme

concrete verbeteringen kunnen aantonen.”

alles te snel wilden doen. We werden echter ingehaald door onze eigen gedrevenheid.

Bijscholing

Daar moet je dus echt rekening mee houden.

De eerste stap voor het maken van de blauw-

Alle collega’s waren heel erg gedreven, maar

druk was het analyseren van de verbeterpun-

die waren al jaren gewend op een bepaalde

ten en het in kaart brengen van de betrokken

manier hun werk te doen. Dat kun je niet van

afdelingen. Daarna konden we de uitdagingen

de een op de andere dag veranderen. Daar-

op een rijtje zetten en prioriteren. Ook moest

om moet je betrokken collega’s ook constant

er een tijdsplan komen. “Wat wil je bereiken,

bij het proces betrekken om te voorkomen ze

wanneer en met wie?”, vat Jan samen. “Want

afhaken. Dat is een belangrijke voorwaarde

alleen ga je dit niet voor elkaar krijgen. Je da-

om je blauwdruk succesvol te maken.”

gelijkse werk gaat immers gewoon door.” Tijdens het bouwen aan een geoptimaliseer-

Database

de orderdesk binnen Lely werd al snel duide-

Bij het realiseren van alle veranderingen stond

lijk dat in elk geval de twee orderdesks van

het intern en extern vergaren van kennis en

het bedrijf tot één geheel gesmeed moesten

het delen daarvan met de juiste afdelingen

worden. Jan: “We hadden toen nog een or-

centraal. Jan: “Gaandeweg bleek dat veel

derdesk voor graslandmachines voor ruw-

praktische problemen ontstonden door cul-

voederwinning [deze bedrijfstak heeft Lely in-

tuurschillen. Ja betekent niet in alle landen

middels verkocht, red.] en een voor robotica

echt ja. We leveren aan meer dan veertig lan-

in de melkveehouderij. Die twee werkten niet

den, dan is het soms een uitdaging om elkaar

of nauwelijks samen en hadden elk hun eigen

goed te begrijpen.”

visie en werkwijze. We hebben veel aandacht

Door goed samen te werken met andere af-

besteed aan opleiden van de collega’s mid-

delingen kwam allerlei verschillende informatie

dels bijscholing. Extern, maar ook intern op

binnen. “Zo heeft Sales veel contacten in het

onze eigen Lely Academy. Want Lely hecht er

veld, waar veel waardevolle informatie uit globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

donderdag 3 oktober 2019 | wtc rotterdam

Op 3 oktober 2019 organiseren wij de 14e editie van het Nationaal Douanecongres Met het thema ‘Handhaving in het douanerecht’ zijn we weer in staat om een uitgebreid en interessant programma te bieden. Daarnaast spelen we natuurlijk ook in op Brexit (dan waarschijnlijk actueel) en alle andere veranderingen op douanegebied en het internationale speelveld. Het belooft weer een interessante dag te worden waarbij alle relevante onderwerpen aan bod komen. Dit jaar hebben we twee nieuwe - en verrassende - dagvoorzitters. Joep van Deudekom en Rob Urgert, beiden bekend van onder andere ‘De Kwis’. Ook dit jaar wordt het weer een topdag!

komt. Bij Finance weten ze dan weer of er subsidies bestaan en hoe er met letters of credit wordt omgegaan. Zo creëer je een database waar alle kennis en specialismes worden samengebracht. Alles met als doel naast je klanten ook de eigen organisatie te ontzorgen, door altijd de juiste en meest recent informatie beschikbaar te hebben.” Om je processen écht te optimaliseren moet je al dit soort ervaringen volgens Jan ook documenteren. “Het up-to-date houden van deze database is een continu proces. Er zijn drie mensen aangewezen die deze database, naast hun dagelijkse werk, actueel houden en zorgen dat de nieuwste informatie altijd beschikbaar is. Ook moet je mensen verantwoordelijk maken en de ruimte geven initiatief te nemen.” Onderhouden en uitbreiden Binnen een half jaar lukte het de door het management gewenste concrete verbeteringen te laten zien. Zoals een vorm van one-stopshop, korte communicatielijnen en dat alle klanten bij één iemand terecht konden. “Medio 2017 begon alles heel gesmeerd te lopen en konden we onze successen gaan vieren.

“ Ja betekent niet in alle landen echt ja”

We hadden een stevig fundament gelegd en

“Lely zoekt vooral HBO’ers vanwege hun zelfstandigheid en de mate waarin we verwachten dat zij de verantwoordelijkheden oppakken. HBO’ers zijn vaak goed in staat om hoofd- van bijzaken te onderscheiden. Maar we sluiten MBO’ers zeker niet uit”, benadrukt Jan.

hoewel je altijd tegen nieuwe uitdagingen aan-

Regierol

Uit dit onderzoek bleek ook dat intern overtui-

loopt, is het daarna vooral een kwestie van

Voor de medewerkers op de Customer Service

gen relatief minder belangrijk wordt gevon-

onderhouden en uitbreiden. Bijvoorbeeld als

Desk is het belangrijk ontzettend goed naar

den, maar daar kan Jan zich niet in vinden.

je in een nieuw land actief wordt”, vertelt Jan.

klanten te luisteren, prettig en efficiënt samen te

“Daarmee creëer je juist een breder draagvlak

“Hiervoor volgen we trainingen en opleidin-

werken, bruggen te willen én kunnen slaan, en

en acceptatie en krijg je achteraf veel minder

gen, lezen we vaktijdschriften en blijven we op

zelf initiatief en eigenaarschap te nemen. “Ze-

discussies. Bovendien voorkom je dat energie

de hoogte van de laatste ontwikkelingen via

ker dat laatste zit in de genen van Lely en komt

gestoken wordt in zaken die elders door an-

internet en social media. Ook houden we

regelmatig voor. Want we zijn een innovatief

dere collega’s misschien ook al zijn aangedra-

steekproeven bij zendingen om te kijken of

bedrijf, waar zelfontplooiing en persoonlijke én

gen, en bestaat de kans dat je een optimalere

alle procedures goed zijn gevolgd. De mede-

teamontwikkeling hoog in het vaandel staan.

samenwerking kunt generen.”

werkers van de infodesks onderhouden de

Als jouw idee echt iets is wat een serieuze kans

informatie over alle landen en koppelen die

verdient, zal dit binnen Lely gestimuleerd en on-

Dankzij alle activiteiten heeft de Customer Ser-

terug aan betrokken collega’s en afdelingen.

dersteund worden. Zo worden de beste ideeën

vice Desk binnen de multinational een regierol

Bovendien spar ik regelmatig met de Douane

ook in de praktijk gebracht en gaan deze niet

gekregen. “Zeker als het om klantcontacten

en het ICC [de Internationale Kamer van

verloren in de waan van de dag”, vertelt Jan.

gaat, streven we ernaar dat we de klant cen-

Koophandel, red.] om ervaringen uit te wisse-

Wat het werven van medewerkers betreft, be-

traal stellen. Alle afdelingen werken nu op ba-

len en nieuwe inzichten op te doen. Bijvoor-

aamt hij de uitkomst van het door evofenedex

sis van customer centricity. Met ons interne

beeld over Incoterms 2020 en de Certified

afgelopen juni op de Dag van de Export Bin-

cultuurprogramma proberen we alle bedrijfs-

Taxable Persons uit het nieuwe Europese

nendienst gepresenteerde onderzoek naar de

doelstellingen en -takken aan elkaar te koppe-

btw-systeem. Zo houden we alles in de gaten

vaardigheden van professionals. Hieruit blijkt

len. Van Inkoop tot Sales en van Finance tot

en zijn we goed voorbereid op nieuwe weten

dat het gevraagde opleidingsniveau voor werk-

Logistiek. Alles voor het ontzorgen van boeren

regelgeving!”

nemers op een exportbinnendienst stijgende is.

en het vergroten van het dierenwelzijn!”

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Gerben J. Sas

Incoterms® 2020 komt er aan! Directeur Marijke Wolfs van ICC Nederland blikt alvast vooruit.

Geactualiseerde versie bekende drielettercodes klaar voor toekomst

ICC Nederland lanceert ® Incoterms 2020

In september lanceert de International Chamber of Commerce de Incoterms® 2020. Deze nieuwe versie van de international commercial terms treedt op 1 januari 2020 in werking. Om ervoor te zorgen dat bedrijven tijdig geïnformeerd zijn, organiseren ICC Nederland en evofenedex dit najaar vier seminars. Als voorproefje vertelt directeur Marijke Wolfs van ICC Nederland deze maand waarom de wereldwijd geldende Incoterms®-regels worden geactualiseerd, hoe dit is gebeurd en wanneer deze in Nederland gelanceerd worden. “Het belang van de Incoterms®-regels is dat ze internationaal

terms®-regels aan te passen aan nieuwe milieurichtlijnen, be-

zakendoen eenvoudiger maken en zo bedrijven efficiënter ma-

leidswijzigingen en douanebepalingen. “Maar als het niet nodig

ken. Omdat weten regelgeving en de behoefte van de gebrui-

is, voeren wij geen aanpassingen door”, benadrukt Marijke.

kers met de tijd veranderen, is het nodig de regels regelmatig

“Het is belangrijk dat je in een volgende editie daadwerkelijk

te actualiseren. Ons doel is altijd dat deze aansluiten bij de

inspeelt op nieuwe weten regelgeving en ervaringen van ge-

praktijk. Want alleen zo creëer je heldere afspraken om proble-

bruikers. Zo kunnen regels goed zijn maar niet aansluiten op de

men tussen verkopers en kopers voor te zijn”, begint directeur

praktijk of onvoldoende duidelijk blijken. Bovendien is het up-

Marijke Wolfs van ICC Nederland. Na de lancering in 1936 zijn

daten een jarenlang en omvangrijk proces vanwege de inbreng

er herzieningen geweest in 1953, 1967, 1976 en 1980. Die

van de ICC-leden, die afkomstig zijn uit de hele wereld. De ac-

laatste twee hadden te maken met de sterke toename van

tualisering van de Incoterms®-regels is dan ook al gestart in

eerst het lucht- en daarna het containertransport. In 1990 was

2016.”

er een volledige herziening en sindsdien is er iedere tien jaar een update geweest.

Meer dan drieduizend Hoewel de ICC enerzijds een grote mondiale organisatie is, is

Wereldwijde impact

het anderzijds een heel platte organisatie waar ideeën voor de

De laatste decennia zijn het vooral ontwikkelingen op het ge-

aanpassingen vanuit de leden komen. “Zo ook die van de Ne-

bied van technologie, digitalisering en nieuwe wetten en regels

derlandse leden. Want het zijn de bedrijven die, op basis van hun

die herziening noodzakelijk maken. Bijvoorbeeld om de Inco-

dagelijkse werkzaamheden, de knelpunten en hun wensen uit-

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

spreken en aan ons doorgeven. Alle negentig lokale afdelingen

matie over de nieuwe Incoterms® opduikt. “Al deze informatie is

hebben voor dit doel een werkgroep, bestaande uit gebruikers

onjuist en dus misleidend. Simpelweg omdat het ICC nog niets

en juristen. Hun suggesties gaan naar de internationale werk-

over de nieuwe Incoterms® naar buiten heeft gebracht. Wij zien bijvoorbeeld dat op websites staat dat de EXW-regel [Ex

groep van ook weer praktijkmensen, die wordt ondersteund

Works ofwel Af Fabriek, red.] komt te vervallen. Dit is

door ons hoofdkantoor in Parijs. Deze bestaat uit vijf

absoluut niet waar. Ook worden er nu al trainin-

juristen en vier experts uit het bedrijfsleven uit Europa, Azië en Amerika. Die hebben meer

gen aangeboden. Trap daar niet in, dat kan

dan drieduizend opmerkingen en sugges-

pas na de officiële lancering van de nieuwe

ties vanuit heel de wereld bekeken. Daar-

regels. De enige juiste informatie vind je op

na volgde een heel verbetertraject.”

www.incoterms2020.nl.” De introductie van de nieuwe Incoterms®-

Misleidende informatie

-regels in Nederland wordt gedaan door ICC Nederland. Marijke: “Wij zorgen voor

jaar wereldwijd. In Nederland vindt de aftrap

de Nederlandse vertaling en distributie. Dit

rla

rij Ma

(ICC) lanceert de Incoterms® 2020 dit na-

De International Chamber of Commerce Wo lfs

plaats op 18 september in Rotterdam. De nieu-

, dire

C cteur van IC

d Ne

doen wij in de vorm van een handige gids. Want wij hebben er heel bewust voor gekozen in het betrouwbare pocketformaat te blijven leveren.

we regels treden op 1 januari 2020 in werking. “Het is niet verboden de versie van 2010 daarna nog te

Daarnaast komt er een digitale versie. Bovendien is er een

gebruiken, maar wij raden aan dit niet te doen”, aldus Marijke.

handige tweetalige uitgave in het Nederlands en Engels, en le-

Zij waarschuwt er ook voor dat online allerlei misleidende infor-

veren we ook weer de bekende wandaffiches.”

Vier seminars in najaar Voor iedereen die zich met handel in goederen en leveringsvoor-

Bekende drielettercode

waarden bezighoudt, zoals kopers, verkopers, importeurs, ex-

Sinds haar oprichting in 1919 zet de Internati-

porteurs, vervoerders, bankiers, verzekeraars en juristen, biedt

onal Chamber of Commerce (ICC) zich in voor

ICC Nederland samen met evofenedex in het najaar vier seminars

een goed klimaat voor internationaal onderne-

aan in het kader van de lancering. Deelnemers krijgen daar uit

men en eerlijke concurrentie. Al vanaf het be-

eerste hand tekst en uitleg over de aanpassingen. Ook de ver-

gin werd onderzoek gedaan naar de meest

schillen tussen Incoterms® 2010 en 2020 worden uitgebreid be-

gebruikte afspraken in internationale koopo-

handeld. De seminars vinden van 13 tot 18 uur plaats in:

vereenkomsten. Hieruit ontstonden in 1936 de

Rotterdam: woensdag 18 september (lancering)

international commercial terms met de beken-

Eindhoven: woensdag 25 september

de drielettercodes. Deze moeten voor ieder-

Utrecht: maandag 30 september (in English)

een overal ter wereld eenvoudig te begrijpen

Zwolle: donderdag 3 oktober

zijn. Doordat het ICC - voor 100 procent een

Kosten: € 425 (excl. 21% btw). Leden van evofenedex en ICC

private ledenorganisatie - een eeuw later 43

Nederland betalen € 325 (excl. 21% btw). Iedere deelnemer ont-

miljoen aangesloten bedrijven in meer dan 130

vangt één exemplaar van de Nederlands/Engelse editie van de

landen telt, hebben de regels sinds de start

Incoterms® 2020-regels t.w.v. € 50 (excl. 9% btw). Voor meer

veel aan kracht en betekenis gewonnen.

informatie en registratie:

www.incoterms2020.nl.

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Charles van den Berg

Dit jaar zijn de eerste wijzigingen van het Europese Btw-actieplan in werking getreden. Op 1 januari 2020 volgen vier belangrijke wijzigingen bij intracommunautaire transacties.

Nieuwe Europese btw-systeem

Ingrijpende wijzigingen gaan zeker impact hebben In 2016 heeft de Europese Commissie het Btw-actieplan gelanceerd als blauwdruk voor de ingrijpende wijzigingen die worden doorgevoerd in het Europese btw-systeem.

Charles van den Berg is eigenaar van VAT Partners BV.

We kennen nog niet alle details, maar dat het impact gaat hebben is zeker.

Bij de meeste ondernemers staat het Europe-

deels vertaald naar wetgeving. De eerste wij-

se btw-systeem niet bovenaan hun lijstje met

zigingen zijn ingegaan op 1 januari 2019. De

favoriete onderwerpen. Zij vinden het sys-

volgende wijzigingen gaan in per 1 januari

teem ingewikkeld, de uitzonderingen zijn niet

2020, 2021 en 2022.

bij te houden, en de verschillen in wetgeving tussen de lidstaten zijn ontelbaar en soms

2019: internetdiensten aan particulieren

niet te verklaren. Maar het ondernemen gaat

Per 1 januari 2019 zijn vereenvoudigingen in

door en voor elke transactie moet je als on-

werking getreden voor de volgende diensten,

dernemer de beslissing nemen welk btw-ta-

mits deze zijn verricht aan particulieren /

rief van toepassing is, of er een vrijstelling

niet-ondernemers:

geldt, in welke lidstaat de btw verschuldigd is

1. Telecommunicatiediensten

en zo kunnen we nog wel even doorgaan.

2. Radio- en televisieomroepdiensten

Daar komt bij dat het Europese btw-systeem

3. Diensten verricht langs elektronische weg

zich ook nog eens gemakkelijk laat lenen voor fraude. Hierdoor verdwijnen elk jaar weer as-

Op basis van de huidige en nieuwe regels

tronomische bedragen in de verkeerde zak-

moeten ondernemers voor deze diensten de

ken. Bovendien heeft het gemak waarmee

btw in rekening brengen van het land waar de

particulieren goederen online kunnen kopen

afnemer woont. Zo moet een Nederlandse

in andere werelddelen en deze vervolgens

ondernemer die telecommunicatiediensten

zonder btw kunnen importeren in de EU, er-

verricht voor een particulier of gemeente in

toe geleid dat het huidige btw-systeem on-

Duitsland, nu Duitse btw in rekening brengen.

houdbaar is geworden. Wijzigingen waren

De Nederlandse ondernemer moet daarvoor

dan ook onontkoombaar. Deze zijn in 2016

ook een btw-registratie aangaan in Duitsland

aangekondigd in het Btw-actieplan van de

of kiezen voor een speciaal compliancesys-

Europese Commissie en inmiddels groten-

teem in Nederland. Deze wijziging staat toe

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

â&#x20AC;&#x153; Het niet voldoen aan deze voorwaarden kan vanaf 2020 betekenen dat je alsnog 21 procent Nederlandse btw verschuldigd bentâ&#x20AC;?

Vanaf 2020 kunnen ondernemers gebruikmaken van het ‘bewijsvermoeden’ om export naar een andere lidstaat aan te tonen.

dat als de omzet onder de 10.000 euro blijft,

btw-tarief bij een intracommunautaire levering.

andere lidstaat zijn vervoerd. Gek genoeg is

de Nederlandse ondernemer Nederlandse

Vanaf 1 januari 2020 wordt dit wél een wette-

nergens wettelijk vastgelegd met welke (trans-

btw in rekening mag brengen. Deze kan hij op

lijke voorwaarde. Dit geldt ook voor het juist en

port)bewijzen je dit vervoer moet onderbou-

de normale wijze in zijn Nederlandse btw-aan-

tijdig verantwoorden van dit btw-nummer in

wen. Door de jaren heen heeft elke onderne-

gifte verantwoorden.

de ‘Listing’ / ‘ICP’. Dit is de aangifte waarin

mer daarin zijn eigen weg gevonden door met

Per 1 januari 2019 is de Nederlandse onder-

een ondernemer de intracommunautaire leve-

een combinatie van documenten te werken

nemer bovendien niet meer verplicht twee be-

ringen per afnemer specificeert op het respec-

(bijvoorbeeld zijn CMR) of met verklaringen

wijsstukken te verzamelen om de woonplaats

tievelijke btw-nummer van die klant.

door de afnemer. Bedrijven hebben ook af-

van de afnemer vast te stellen. Sinds die da-

Het niet voldoen aan deze voorwaarden kan

spraken met de fiscus gemaakt over welke

tum is dit teruggebracht naar één bewijsstuk

vanaf volgend jaar betekenen dat je alsnog 21

bewijzen voorhanden moeten zijn om nader-

(bij een omzet onder de 100.000 euro).

procent Nederlandse btw verschuldigd bent

hand discussies te voorkomen.

over deze transacties. Het is dan altijd de

Vanaf 2020 kun je ook gebruikmaken van een

2020: ‘Quick Fixes’ – vier belangrijke wij-

vraag of je deze btw alsnog in rekening kunt

nieuw systeem (bewijsvermoeden). In dit sys-

zigingen

brengen bij je klant. Ondernemers moeten in

teem krijg je de mogelijkheid met een combi-

Op 1 januari 2020 treden bij intracommunau-

elk geval - nog meer dan vandaag - het proces

natie van twee documenten vooraf zekerheid

taire transacties vier belangrijke wijzigingen in

van opvragen, vastleggen en correct gebruik

te verkrijgen op het transport. Deze twee do-

werking. Deze wijzigingen staan ook bekend

van het btw-nummer van hun klant goed vast-

cumenten moeten afkomstig zijn van partijen

als de ‘Quick Fixes’:

leggen en uitvoeren.

die onafhankelijk zijn van de leverancier én de

1. Btw-nummer

2. Transportbewijzen

zorgt, moet deze vanaf 2020 ook een schrifte-

Alhoewel iedere adviseur zal adviseren het

Sinds in 1993 het intracommunautaire stelsel

lijke verklaring afgeven. Deze verklaring moet

btw-nummer van de klant op te vragen, te ve-

werd ingevoerd, wordt er veel gediscussieerd

de nodige gegevens bevatten zoals datum

rifiëren in het VIES-systeem en te vermelden

over transportbewijzen. Ondernemers moeten

van vervoer, beschrijving van de goederen en

op de factuur, is dit geen wettelijke voorwaar-

bij een intracommunautaire levering immers

datum en plaats van aankomst. Als je tijdig de

de voor toepassing van het nul procent

kunnen aantonen dat de goederen naar een

juiste documenten in je administratie hebt, kan

afnemer. Als de afnemer voor het vervoer

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Aan dubbele btw-registraties voor call-off-voorraden komt in 2020 een einde.

er in principe geen discussie meer ontstaan

den van een register (door zowel de leveran-

probeerd een vereenvoudiging aan te brengen,

over het transport van de goederen.

cier als de afnemer) met daarin details over de

waardoor de eerste (Nederlandse) leverancier

goederen, datum van overbrenging en het bij-

ervan uit kan gaan dat hij de intracommunau-

3. Call-off voorraad

houden van de goederen die weer geretour-

taire levering verricht. Op basis van de hoe-

Wie een deel van zijn voorraad overbrengt

neerd worden.

veelheid tekst die de wetgever nodig heeft om

naar een andere lidstaat, bijvoorbeeld op basis van een overeenkomst tot call-off voorraad of consignment-voorraad, moet zich in die andere lidstaat registreren voor de btw. De latere levering aan de afnemer in die andere lidstaat is vervolgens ook nog eens belast met lokale btw. Om deze btw-registratie te voorkomen zijn er nu al lidstaten die een vereenvoudiging

“ Vanaf 2020 zijn alle lidstaten verplicht de vereenvoudiging voor call-off voor raad toe te passen”

deze vereenvoudiging toe te lichten, bestaat echter de kans dat deze vereenvoudiging juist tot meer verwarring gaat leiden. 2021: afstandsverkopen / nieuw com pliancesysteem Afstandsverkopen zijn verkopen van goederen aan particulieren in andere lidstaten, waarbij

hebben ingevoerd op basis waarvan je je niet

4. Ketentransacties

een verkoopgrens wordt overschreden. Wie

hoeft te registreren. Nederland hanteert een

Bij ketentransacties worden goederen meer-

als leverancier onder deze grens blijft, dient

vereenvoudiging voor zowel call-off- als con-

dere keren verkocht, waarbij deze uiteindelijk

Nederlandse btw in rekening te brengen. Wie

signment-voorraad. Veel lidstaten hanteren

één keer de grens overgaan naar een andere

de grens overschrijdt, is verplicht de btw van

echter geen enkele vereenvoudiging.

lidstaat. Zoals een Nederlandse ondernemer

het land waarvan hij de verkoopgrens heeft

Vanaf 2020 zijn alle lidstaten verplicht de ver-

die goederen verkoopt aan een Belgische af-

overschreden in rekening te brengen. In zo’n

eenvoudiging voor call-off voorraad toe te

nemer, die op zijn beurt de goederen weer ver-

geval ben je ook verplicht tot een btw-registra-

passen. Daarmee kun je een registratie in het

koopt aan een andere afnemer in België. Bij dit

tie in dat land. Deze omzetgrenzen gelden nu

buitenland voorkomen en de huidige registra-

soort transacties is het altijd de vraag in welke

voor de omzet per lidstaat. Per 1 januari 2021.

ties wellicht annuleren. Belangrijk is dat deze

schakel van de keten de intracommunautaire

Op hoofdlijnen betekent dit dat er geen om-

vereenvoudiging alleen geldt voor call-off

levering plaatsvindt. Met andere woorden, wie

zetgrens meer geldt per lidstaat. Daarvoor in

voorraad en níet voor consignment-voorraad.

is verantwoordelijk voor het vervoer van de

de plaats komt één omzetgrens voor de ver-

Voor toepassing van de vereenvoudiging voor

goederen naar België? Want alleen in deze

kopen aan alle lidstaten. Deze nieuwe omzet-

call-off voorraad moet worden voldaan aan

schakel is sprake van een intracommunautaire

grens is beduidend lager, namelijk 10.000

een aantal stevige administratieve voorwaar-

levering. In de praktijk levert dit veel discussie

euro. Hierdoor ben je dan ook veel eerder

den. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het bijhou-

op. Op basis van een nieuw artikel wordt ge-

buitenlandse btw verschuldigd. Het goede

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Duitse afnemer. Aan deze afnemer dient dan

Het spreekt voor zich dat dit voor onderne-

registratie aan te gaan in de andere lidstaten.

19 procent Mehrwertsteuer in rekening ge-

mers ingewikkelde situaties gaat opleveren en

Op basis van een nieuw compliancesysteem

bracht te worden.

waarschijnlijk meer discussie met klanten en

kun je straks deze buitenlandse btw via het

Dit nieuwe systeem moet gaan gelden voor

de fiscus over toepassing van het juiste tarief.

Nederlandse aangiftesysteem verantwoorden.

alle transacties aan ondernemers in andere lid-

De huidige btw-vrijstelling bij invoer van goe-

staten. Voor al deze transacties moet je dan

Vereenvoudigingen voor kleine ondernemers

deren met een lage waarde (minder dan 22

lokale btw in rekening te brengen. Deze buiten-

Voor kleine ondernemers zijn voorstellen ge-

euro) komt te vervallen gezien het overduidelij-

landse btw kun je vervolgens via het Neder-

daan om tot een zekere harmonisatie te ko-

ke misbruik van deze vrijstelling. In het nieuwe

landse aangiftesysteem verantwoorden zodat

men van de vereenvoudigingen op btw-ge-

systeem kan deze vrijstelling alleen nog onder

je je niet in alle lidstaten hoeft te registreren.

bied. In deze voorstellen wordt bepaald dat je

zeer strikte voorwaarden worden toegepast.

Voor deze nieuwe hoofdregel geldt straks één

als ondernemer ‘klein’ bent als je omzet min-

uitzondering. Deze is van toepassing als een

der is dan twee miljoen euro, en welke vereen-

2022: Nog veel onduidelijkheden

klant zich heeft gekwalificeerd als een Certi-

voudigingen dan toegepast kunnen worden.

In het Btw-actieplan staan ook plannen voor

fied Taxable Person (CTP). In die situatie kun

Denk hierbij aan vereenvoudigde registratie-

2022. Omdat nog niet alle voorstellen zijn aan-

je de verlegginsregeling toepassen, zodat de

en aangifteprocedures en versoepelingen met

genomen of uitgewerkt, zijn er echter nog veel

leverancier geen btw in rekening hoeft te

betrekking tot de administratie.

onduidelijkheden zoals:

brengen. Alle ondernemers in de EU krijgen

Al met al is het met het Btw-actieplan van de

nieuws is dat je niet langer verplicht bent een

straks de mogelijkheid zich te kwalificeren als

Europese Commissie net als met de brexit: we

Intracommunautaire transacties en de Certi-

CTP. Dit is in zekere zin de ‘lichte’ btw-versie

weten nog niet hoe de details er precies uit

fied Taxable Person

van de AEO-status voor douanedoeleinden.

gaan zien. Dat de wijzigingen impact gaat

Het voorstel tot intrekking van het huidige sys-

Over de daadwerkelijke invoering van de

hebben weten we wel. Wacht daarom niet te

teem van intracommunautaire transacties is

CTP-status is nog veel discussie, zodat er

lang met het starten van de voorbereidingen!

nog niet aangenomen. Op basis van het huidi-

nog geen duidelijkheid bestaat over de invoe-

ge voorstel staat de invoeringsdatum gepland

ring, het uitstel of afstel van de CTP.

Noot van de redactie: dit artikel is geschreven op basis van de stand van zaken tot en met

op 1 juli 2022. Het effect van dit voorstel is dat

medio juli 2019.

er feitelijk geen onderscheid meer zal zijn tus-

Meer btw-tarieven

sen een levering aan een Nederlandse afne-

Er zijn ook voorstellen gedaan om lidstaten

mer en een afnemer in een andere lidstaat

meer ruimte te geven voor het invoeren van

(bijvoorbeeld Duitsland). In het nieuwe sys-

aanvullende btw-tarieven. Hierbij zouden de

teem moet nog steeds 21 procent Nederland-

lidstaten ook meer vrijheid moeten krijgen om

Ontbijtbijeenkomsten

se btw in rekening worden gebracht aan de

deze tarieven zelf vast te stellen. Dit zou kun-

Het Btw-actieplan, bereid je voor!

Nederlandse afnemer, maar is er geen nul pro-

nen betekenen dat per 1 juli 2022 per lidstaat

Het wijzigen van het Europese btw-sys-

cent btw-tarief meer voor de levering aan de

vijf verschillende btw-tarieven gaan gelden.

teem is onderdeel van een omvangrijk plan: het Btw-actieplan. Dit is een verzamelnaam voor een groot project met als doel de btw-wetgeving te vereenvoudigen en weerbaarder te maken tegen fraude. Voor bedrijven is een gedegen voorbereiding op deze wijzigingen een vereiste. Daarom organiseert evofenedex een reeks ontbijtbijeenkomsten over de belangrijkste wijzigingen voor internationaal ondernemende bedrijven. Dinsdag 08-10 • Eindhoven Woensdag 09-10 • Zwolle Dinsdag 15-10 • Zoetermeer

Begin dit jaar is de btw-afhandeling voor on-

Donderdag 17-10 • Veenendaal

der meer radio- en televisieomroepdiensten aan particulieren vereenvoudigd.

www.evofenedex.nl/evenementen

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Elmar Otten

De douanekennis bij Nederlandse importeurs en exporteurs is ruim voldoende, als we mogen afgaan op de douanequiz die evofenedex dit jaar organiseerde. Toch schiet bij sommige vragen de kennis tekort.

Douanequiz

Een dikke voldoende! Om uit te vinden hoe het met de douanekennis van internationaal opererende ondernemingen is gesteld, organiseerde evofenedex dit voorjaar een douanequiz. De deelnemers scoorden gemiddeld een 7+, een dikke voldoende dus. De meeste vragen bleken goed te doen, maar bij drie ervan gingen toch veel mensen de mist in. Deze komen in dit artikel aan bod, maar eerst wat meer over de deelnemers aan de quiz. Bij het schrijven van dit artikel hebben 695

c. De factuurwaarde van de goederen, inclu-

mensen de quiz volledig ingevuld. Ongeveer de

sief transport en verzekering tot aan de

helft besteedt meer dan de helft van zijn tijd aan douanegerelateerde

werkzaamheden.

grens van het land van invoer

Net

d. De factuurwaarde van de goederen, inclu-

geen kwart zelfs negentig procent of meer.

sief vracht en verzekering tot de uitgaande

Hoewel de quiz over het algemeen goed ge-

grens

maakt werd, hadden slechts 46 mensen alle tien de vragen goed. 113 maakten één fout. Meest gemaakte missers Hieronder komen de vragen aan bod die het vaakst fout zijn beantwoord.

“ Kosten voor transport en verzekering tellen wel mee”

woord. Opvallend veel mensen (ruim een op de vijf) dachten dat kosten voor transport en verzekering niet meetellen. Dat klopt niet. Het correcte antwoord is c: de factuurwaarde van de goederen, mét daarbij inbegrepen de kosten

Welke waarde is bepalend voor het heffen

van transport en verzekering tot aan de grens

van de invoerrechten?

van het land van invoer.

a. De factuurwaarde van de goederen, exclu-

Een klein deel (tien procent) meende dat de to-

sief transport en verzekering

Deze vraag werd door 61 procent fout beant-

tale transport- en verzekeringskosten tot aan de

b. De factuurwaarde van de goederen, inclu-

plaats van bestemming meetellen. Vanuit het

sief transport en verzekering tot de plaats

oogpunt van het betalen van invoerrechten zou

van bestemming van de goederen

dat niet logisch zijn. Vanaf het passeren van de

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

laatste grens gaat het immers om binnenlands

stuk. Het correcte antwoord op deze vraag is

ne-unie met Turkije is het nodig aan te tonen

transport en is het fysieke invoeren afgerond.

daarom b.

dat de geïmporteerde goederen daadwerkelijk uit Turkije of de EU komen. De herkomst wordt

Wat wordt bedoeld met het legaliseren van

Met Turkije heeft de EU een douane-unie

vastgelegd in het ATR-certificaat. Zonder ATR

een document?

gesloten. Dit betekent dat:

moeten er toch invoerrechten betaald worden.

a. De KvK bekrachtigt de inhoud

a. Zonder ATR toch invoerrechten betaald

Antwoord a is juist.

b. De KvK bevestigt dat het document is ondertekend door een binnen de betreffende firma bevoegde persoon c. Het document voldoet aan de EU-richtlijnen d. Het document bevat de juiste prijzen

moeten worden b. Er een preferentie mogelijk is bij invoer uit Turkije

Vacatures Aan de deelnemers van de quiz is gevraagd of

c. Turkije aangesloten is bij de interne markt van de EU

zij denken dat het aantal douaneaangiftes binnen hun bedrijf zal toenemen. Twee derde antwoordt hierop ja. Niet vreemd, met de brexit in

Slechts 45 procent van de deelnemers had

Ook deze vraag werd vaker fout dan goed be-

het vooruitzicht. Iets meer dan dertig procent

deze vraag juist. Vaak werd gedacht dat de Ka-

antwoord. Ruim twintig procent meende dat de

laat weten dat er ondanks de verwachte toene-

mer van Koophandel de inhoud ‘bekrachtigt’.

douane-unie inhoudt dat Turkije ook bij de in-

mende werkdruk geen vacatures voor decla-

Dit zou betekenen dat de KvK de inhoud van

terne markt van de EU is aangesloten (ant-

ranten in de organisatie open staan. Bij bijna de

een document officieel rechtsgeldig maakt en

woord c). Dit zou betekenen dat er tussen de

helft is dat wel zo en van hen denkt maar liefst

dat is niet zo.

EU en Turkije vrij verkeer van goederen, perso-

drie kwart dat het moeilijk zal zijn om die in te

Wat de Kamer van Koophandel doet door een

nen, diensten en kapitaal mogelijk is. Een dou-

vullen.

document te legaliseren, is bevestigen dat het

ane-unie is echter minder verstrekkend. Het

document is ondertekend door een binnen de

betekent dat de aangesloten landen onderling

betreffende firma bevoegde persoon. De KvK

geen invoerrechten heffen en dat er een ge-

doet dit overigens niet met documenten die in

meenschappelijk douanetarief geldt voor goe-

Rectificatie

strijd zijn met de wet, bijvoorbeeld als het docu-

deren uit landen buiten de unie. Geen invoer-

In de vorige editie van globe magazine

ment gericht is tegen een geloof of ras. Ook

rechten betekent ook geen preferentieel tarief

zijn op pagina 42 de antwoorden van de

legaliseert de KvK geen document dat een

(bij preferentie is er namelijk wél een invoerhef-

quiz afgedrukt. Hier is helaas een fout in

aantoonbare onwaarheid bevat. Essentieel is

fing, al kan deze nul zijn). Antwoord b is dus

geslopen. Het antwoord op vraag 5 is

dat de KvK met een legalisatie verder geen en-

eveneens fout.

niet a, maar b.

kele uitspraak doet over de inhoud van het

Om als handelaar te profiteren van de douaglobe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Samantha Zwart–Speelman

Maakt het uit wat de oorsprong van een product is? Voor handelsverdragen en handelsoorlogen wel!

Oorsprong

Gemaakt in… waar eigenlijk? Handelsoorlogen en handelsverdragen zijn misschien niet de eerste woorden waar je aan denkt bij oorsprong. Toch hebben deze twee begrippen hier alles mee te maken. Bij handelsoorlogen verhogen landen de tarieven van goederen uit een bepaald land. Bij handelsverdragen gunnen landen elkaar juist lagere tarieven of wordt het tarief voor goederen uit deze landen zelfs verminderd tot nul. In beide gevallen is de oorsprong

bij Customs Knowledge in Heerenveen.

Samantha Zwart–Speelman is adviseur en jurist

van de goederen erg belangrijk. Als goederen worden ingevoerd of uitge-

met deze maatregelen voor dat Europese

voerd, kunnen de herkomst en oorsprong

producenten niet worden benadeeld doordat

hiervan een belangrijke rol spelen. Bij her-

producenten van buiten de EU lagere ver-

komst hebben we het over de status van de

koopprijzen hanteren. Het tarief op goederen

goederen. Komen deze bijvoorbeeld uit het

met een bepaalde oorsprong wordt dan ho-

vrije verkeer van de Europese Unie? Met oor-

ger.

sprong wordt het land of gebied bedoeld waar een goed is voortgebracht of een toereikende be- of verwerking heeft ondergaan. De herkomst van goederen is dus niet hetzelfde als de oorsprong daarvan. Hoger tarief bij oorsprong (niet-preferentieel) Om politieke redenen en om de markt te or-

“ De herkomst van goederen is niet hetzelfde als de oorsprong daarvan”

denen wil de EU sommige goederen weren.

Dit soort maatregelen zijn de afgelopen maanden vaak in het nieuws geweest. Denk bijvoorbeeld aan de extra heffingen op cosmetica uit de Verenigde Staten en aan de extra heffingen in de VS op staal uit de EU. Tussen de VS en China woedt een heuse handelsoorlog. Over en weer worden heffingen op elkaars goederen ingesteld, al lijkt er op het moment van schrijven [juli 2019, red.] een ‘wapenstilstand’ te zijn.

Hiervoor zijn niet-preferentiële maatregelen in

het leven geroepen. Enkele voorbeelden hier-

Vaststelling niet-preferentiële oorsprong

van zijn antidumpingheffingen, antisubsidie-

Voor de toepassing van de diverse niet-prefe-

maatregelen en landbouwmaatregelen. Ook

rentiële maatregelen is van belang welke oor-

in- en uitvoerverboden vallen onder de

sprong van toepassing is. De niet-preferentië-

niet-preferentiële maatregelen. De EU zorgt er

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

oorsprong

moet

daarom

worden

China en de VS zijn verwikkeld in een intensieve handelsoorlog. Over en weer zijn heffingen op elkaars goederen ingesteld

vastgesteld. Hiervoor wordt vaak een certifi-

verkregen product in een bepaald land, moet

niet kunnen leiden tot de niet-preferentiële

caat van oorsprong afgegeven. Deze certifi-

worden vastgesteld of er sprake is van een

oorsprong, de zogeheten minimale handelin-

caten kunnen bij een controle aan de Douane

toereikende be- of verwerking, zoals vastge-

gen. Denk hierbij aan het samenvoegen of

worden overgelegd. Voor de bepaling van

legd in artikel 60 lid 2 DWU. Het is dan nodig

splitsen van colli of het strijken van textiel.

deze oorsprong is een set van oorsprongsregels van toepassing, deze zijn vastgelegd in het Douanewetboek van de Unie (DWU). Het DWU maakt een onderscheid tussen goederen die geheel en al zijn verkregen in een bepaald land en goederen die een toereikende be- of verwerking hebben ondergaan. Beide opties licht ik hierna toe. In artikel 60 lid 1 DWU is het begrip ‘geheel en

“ De regels voor de bepaling van de preferentiële oorsprong zijn vastgelegd in het protocol bij het handelsverdrag”

Lager tarief bij oorsprong (preferentieel) De EU heeft met bepaalde landen een handelsverdrag gesloten. Een van de belangrijkste redenen om zo’n verdrag af te sluiten, is het stimuleren van de handel tussen de EU en het land. In deze verdragen zijn bepalingen opgenomen over het verlenen van een verlaagd tarief (of zelfs een afschaffing daarvan) voor bepaalde goederen.

al verkregen’ opgenomen. Goederen die geheel en al verkregen zijn in een bepaald land,

dat “in een daartoe ingerichte onderneming,

Daarnaast heeft de EU eenzijdig het tarief op

hebben de niet-preferentiële oorsprong van

de laatste ingrijpende, economisch verant-

bepaalde goederen uit sommige landen ver-

dat land. Stel, een kalfje is geboren in

woorde verwerking of bewerking heeft plaats-

laagd. Deze eenzijdige tariefsverlaging is toe-

Nieuw-Zeeland en is daar volgroeid tot koe.

gevonden die hetzij tot de fabricage van een

gepast om de ontwikkelingslanden in het ka-

Vervolgens wordt de koe in de EU ingevoerd.

nieuw product heeft geleid, hetzij een belang-

der van het Algemeen Preferentieel Systeem

De koe heeft dan de niet-preferentiële oor-

rijk fabricagestadium vertegenwoordigt”. In

een betere toegang te geven tot de markten

sprong Nieuw-Zeeland. X

artikel 33 Gedelegeerde Verordening DWU

van de ontwikkelde landen. Dit zijn de zoge-

Als er geen sprake is van een geheel en al

(GVo.DWU) is opgenomen welke handelingen

noemde APS-landen.

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Wat is de oorsprong van een broek die in Indonesië is genaaid met in Zuid-Korea voorgesneden stukken weefsel?

In vrijwel alle gevallen zijn de preferentiële oor-

verordening. De regels voor de bepaling van

teur niet aantonen dat de goederen in dat

sprongscriteria ‘zwaarder’ dan de niet-prefe-

de preferentiële oorsprong bij landen waarmee

land zijn gemaakt.

rentiële oorsprongscriteria. Dat wil zeggen dat

de EU een verdrag heeft gesloten, zijn vastge-

Vanuit bepaalde landen wordt veelvuldig ge-

wanneer een product een bepaalde oor-

legd in het protocol bij het handelsverdrag.

fraudeerd. Documenten worden dan afgegeven – soms zelfs door autoriteiten om te ko-

sprong heeft in de zin van een preferentiële regeling, het die normaal gesproken ook heeft

Oorsprongsbescheiden

pen – maar achteraf blijkt dat er sprake is van

in de zin van een niet-preferentiële regeling.

Om de oorsprong van de goederen aan te to-

valsheid in geschrifte. In dergelijke gevallen is

Andersom is de niet-preferentiële oorsprong

nen, is vaak een oorsprongsbescheid nodig.

de importeur vaak toch aansprakelijk.

van een product geen enkele garantie voor de

Ook hier is een verschil tussen niet-preferentiële

Om het risico op het ontvangen van onjuiste

oorsprong in preferentiële zin.

en preferentiële bescheiden. Een certificaat van

of vervalste certificaten te beperken, is het no-

oorsprong is een niet-preferentieel oorsprongs-

dig precies te weten wie de leverancier is. Een

Bepalen preferentiële oorsprong

bescheid. Dit bescheid kan een ondernemer

inschrijving in het handelsregister in het land is

Als een varken wordt geslacht in Canada, het

dan ook niet gebruiken voor de preferentiële

niet genoeg. Onderhoud daarom goede con-

vlees daar vervolgens wordt verwerkt en de

oorsprong. Voor de preferentiële oorsprong is

tacten, ga na of de leverancier daadwerkelijk

goederen daarna naar Nederland komen, be-

bijvoorbeeld een Form A, een EUR.1 of een oor-

een productielocatie heeft en vraag hem ook

staat er weinig onduidelijkheid over de oor-

sprongsverklaring op een factuur bruikbaar.

om bewijzen.

een broek in Indonesië wordt vervaardigd door

Let op fraude

Oorsprong is complex

het aan elkaar naaien en afwerken van uit

Ondanks het feit dat een ondernemer zijn le-

Het vaststellen van zowel de niet-preferentiële

Zuid-Korea ingevoerde al op maat gesneden

verancier en exporteur wellicht al goed kent,

oorsprong als de preferentiële oorsprong is

stukken weefsel. Heeft de broek dan de oor-

komt het voor dat er onregelmatigheden wor-

complex. Daarom is het belangrijk goed op de

sprong Indonesië of Zuid-Korea? Ook in dit ge-

den gepleegd. Zo worden documenten soms

hoogte te zijn van de bepalingen in handels-

val spelen de begrippen ‘geheel en al verkre-

vervalst en heeft het document bijvoorbeeld

verdragen en wetgeving. Een nieuw handels-

gen’ en ‘toereikende be- of verwerking’ een rol.

slechts betrekking op 100 stuks in plaats van

verdrag kan bepaalde kansen bieden en een

De regels met betrekking tot de preferentiële

10.000 stuks. Of een oorsprongsbewijs is

handelsoorlog kan tot andere keuzes in de

oorsprong voor de APS-landen zijn vastgelegd

weliswaar afgegeven en geldig gemaakt door

toeleveringsketen leiden. Wees goed voorbe-

in het DWU, de GVo.DWU en de Uitvoerings-

de autoriteiten, maar achteraf kan de expor-

reid!

sprong. Het wordt een stuk ingewikkelder als

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Mirèse Heijting

EAC-certificering: Factory audits, test reports of samples opsturen. Je komt er niet meer onderuit als je wilt exporteren naar de Eurasian Economic Union.

Goede voorbereiding is meer dan het halve werk

Rusland scherpt regels en naleving aan Wie producten wil leveren aan Rusland, Wit-Rusland, Kazachstan, Armenië of Kirgizië heeft vaak CU/EU TR-certificering nodig. Deze afkorting staat voor Customs/Economic Union Technical Regulations. Sinds eind 2018 zien wij dat de naleving van de

Daar waar onjuist wordt gehandeld, kun je problemen krijgen.

Minder moeite en tijd

Zoals goederen die vaststaan bij de grens of vertraging bij de

Intussen zijn we druk bezig voor dit bedrijf alles goed uit te

inbedrijfstelling. Het gaat zelfs zo ver dat de Russische over-

werken en heeft de Russische expert alsnog toegezegd onder

heid met terugwerkende kracht geregistreerde certificering on-

bepaalde voorwaarden mee te werken. Zodat de aanpak vol-

geldig heeft verklaard, omdat de betreffende Certification Body

doet aan de eisen. Alles had echter veel minder moeite en tijd

(een deel van) de reglementen niet juist had opgevolgd.

gekost met een betere voorbereiding en met werken binnen de

Zo had een groot bedrijf altijd een goede relatie met de Russi-

grenzen van de reglementen. Douane, customs brokers en de

sche douane en dacht men in te kunnen voeren zonder een

Certification Body zijn dan veel meer bereid mee te denken en

factory audit vooraf. Dat had officieel wel gemoeten, maar zo

het meest gunstige plan van aanpak uit te werken.

deden zij het altijd. Het bedrijf heeft meerdere malen tevergeefs geprobeerd de douane te overtuigen, en dus waren ze onge-

Kortom: flexibel denken kan nog steeds. Doe dit echter wel

merkt een aantal maanden verder.

binnen het gestelde kader en begin er op tijd mee. Waar moet je op letten:

BV in Berkel en Rodenrijs.

Mirèse Heijting is directeur-eigenaar van CIS Certification

reglementen enorm is aangescherpt.

Twee keuzes

1. Iedere DoC (Declaration of Conformity) of CoC (Certificate

De levering betrof een installatie met meerdere componenten,

of Conformity) moet gepaard gaan met óf fabriekstestrap-

er was echter geen goed overzicht van die componenten. Er

port(en), óf het versturen van monsters naar testlaboratoria

waren twee keuzes: invoeren (en dus benoemen en certifice-

in Rusland, óf factory audits inclusief het bijwonen van tes-

ren) als gehele installatie (1) of als individuele componenten (2).

ten door een Russische expert. Plan daar extra tijd voor in;

In dit geval gaf invoer als gehele installatie een voordeel wat de

2. Het op een akkoordje gooien met de douane of de lokale

inklaringskosten betrof, het woog zelfs op tegen de hogere

autoriteit kan financieel gunstig lijken, maar uiteindelijk heel

certificeringskosten. Door gebrek aan overzicht, een overeen-

ongunstig uitpakken;

stemmend contract met de producent en goede technische documentatie weigerden de betere Certification Bodies eraan mee te werken. Ze waren weer een maand verder.

3. Vertrouw het niet zomaar als personen of bedrijven zeggen iets makkelijker en goedkoper te kunnen regelen; 4. En cliché maar waar: een goede voorbereiding is het halve werk. Vaak zelfs meer dan het halve werk, het scheelt tijd, kosten en stress.

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Kansen voor Nederlandse expertise en goederen op het gebied van landbouw, infrastructuur, elektriciteitsvoorziening, havens en waterbeheer.

Ywert Visser

Vrijhandelsverdrag met Vietnam getekend: wat nu?

Vietnam

Op 30 juni 2019 werd in Hanoi het vrijhandels- en investeringsverdrag tussen de Europese Unie en Vietnam getekend. Het EU-Vietnam vrijhandelsverdrag (EVFTA) verwijdert geleidelijk meer dan 99 procent van de invoerheffingen tussen de EU

Foto: Embassy of the Kingdom of the Netherlands in Vietnam.

bovendien makkelijker goederen te exporteren naar Vietnam.

van de European Chamber of Commerce in Vietnam.

Daarnaast is hij bestuurslid bij de Dutch Business Association Vietnam en vicevoorzitter

Ywert Visser werkt in Vietnam als international sales manager bij Mueller Asia.

en Vietnam. Dit handelsverdrag tussen de Europese Unie en Vietnam maakt het

Zo zullen technische barrières verminderen of

lijk in de eerste helft van 2020 afgerond zijn.

verdwijnen. Bij technische barrières gaat het

Ratificatie van de EVIPA zal langer duren, om-

bijvoorbeeld om goederen die aan alle Europe-

dat dit verdrag goedgekeurd moet worden

se eisen voldoen, maar die in Vietnam opnieuw

door iedere EU-lidstaat. Zodra het EVFTA ge-

gecertificeerd of geïnspecteerd moeten wor-

ratificeerd is, wordt een groot aantal bepalin-

den volgens Vietnamese standaarden. Dankzij

gen direct actief en vervalt direct een aantal

het verdrag kunnen Europese bedrijven ook

douaneheffingen. Voor veel goederen is ech-

makkelijker participeren bij publieke aanbeste-

ter afgesproken dat de heffingen op termijn

dingen. In theorie kunnen deze bedrijven hierbij

zullen vervallen. Op de website van de EU is

in de toekomst op gelijke voet meedoen met

per HS-code te zien hoeveel jaar na ratificatie

Vietnamese bedrijven. Bescherming van intel-

dit zal zijn.

lectuele eigendommen, duurzame ontwikkeling, goede arbeidsomstandigheden en milieu

Kansen

zijn ook onderdeel van het verdrag.

Het verdrag is met name interessant voor Ne-

Behalve de EVFTA is ook het investeringsver-

derlandse bedrijven die in Vietnam (willen) in-

drag (EVIPA) ondertekend. Dit verdrag regelt

vesteren in een productielocatie en wellicht via

de bescherming en arbitrage van Europese

deze locatie ook willen exporteren naar lan-

investeerders in Vietnam en van Vietnamese

den in de regio. Vietnam maakt immers deel

investeerders in Europa.

uit van de ASEAN-vrijhandelszone. Daarnaast helpt het Nederlandse bedrijven die goederen

Volgende stap

exporteren die (nu nog) aan speciale eisen

Het EVFTA moet nog wel worden geratificeerd

moeten

door het Europees Parlement en het Vietna-

voertuigen, producten voor de landbouw en

mese Nationale Parlement. Dit zal waarschijn-

financiële diensten.

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

voldoen,

zoals

geneesmiddelen,

Ondernemers aan het woord

Waar kan ik meer informatie vinden over de EVFTA?

“Vanuit Vietnam focussen wij ons onder meer op Eu-

De complete tekst (circa 1.400 pagina’s) van de EVFTA is gepubliceerd op

ropa. Hoe eenvoudiger de formaliteiten, hoe beter dit

de website van de Europese Unie:

is voor de vrije handel. Lagere importheffingen en het

http://trade.ec.europa.eu/doclib/press/index.cfm?id=1437

verdwijnen van blokkades komen uiteindelijk de Europese consument ten goede. Die krijgt meer keus

Wat is de nieuwe importheffing voor de goederen die ik exporteer

tegen een lagere prijs.”

naar Vietnam?

Robert-Jan Meijers, international retail director Lien’A.

Dit is de vinden in de tekst van de EVFTA, annex Appendix 2-A-1. In deze lijst staat wat het nieuwe tarief is en ook wanneer deze in werking zal treden:

“FTA zal handel tussen EU en Vietnam op korte, maar

http://trade.ec.europa.eu/doclib/html/157341.htm

vooral op lange termijn, positief bevorderen. Maar de supplychain is lang, de afstand groot en het verschil

Wat voor impact heeft het verdrag op mijn bedrijf?

in wetgeving en de omgang daarmee is complex.

Voor specifiek advies over de impact van dit verdrag op jouw onderneming

Voor in de landen gevestigde serviceproviders zijn er

kun je het best professioneel advies inwinnen bij een advocaat of adviseur.

daarom veel mogelijkheden diensten te verlenen op

Een document dat per sector de impact en stand van zaken weergeeft, is te

het gebied van logistiek, inspectie, certificering en

vinden op de website van de European Chamber of Commerce in Vietnam:

consultancy.”

https://www.eurochamvn.org/The-EVFTA-Report.

Richard de Boer, managing director Control Union Vietnam.

De Vietnamese economie groeit al jaren meer dan 6 procent per jaar. Daarnaast neemt de bevolking elk jaar met meer dan een miljoen mensen toe. Dit biedt kansen voor Nederlandse expertise en goederen, bijvoorbeeld op het gebied van landbouw. Ook is er behoefte aan nieuwe infrastructuur, van elektriciteitsvoorziening tot nieuwe havens. Snelle urbanisatie en klimaatverandering vragen om expertise op het gebied van waterbeheer. Tegenwerking Een vrijhandelsverdrag werkt alleen als beide partijen implementeren wat er in het verdrag staat. Vrije handel betekent dat bepaalde sectoren zullen groeien, terwijl andere zullen krimpen. Diverse Vietnamese procedures en regels zullen moeten worden versimpeld. Vietnam neemt de implementatie van het verdrag serieus, maar moet rekening houden met tegenwerking van bedrijven en instanties Premier Mark Rutte wordt welkom geheten door zijn Vietnamese ambtgenoot Nguyen

die eigen belang boven vrije handel hebben

Xuan Phuc en schoolkinderen. Foto: Thong NhatVNA

staan.

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

mr. Yvo Amar en mr. Sebastiaan Bennink

gebied van sanctierecht en exportcontrole.

Advocaten in Den Haag zijn advocaat en experts op het

Mr. Yvo Amar en mr. Sebastiaan Bennink van Wladimiroff

Tegengehouden zending is geen ‘voltooide export’

Vrijspraak Vanaf 2017 is de handhaving van exportcontrole en internationale sancties sterk toegenomen in Nederland. Sinds dat jaar heeft het Openbaar Ministerie (OM) een speerpunt gemaakt van deze rechtsgebieden en zijn er inmiddels vier officieren van justitie belast met de handhaving. Met name het sanctieregime tegen Rusland en Iran is door het OM streng gehandhaafd. Ook op exportcontrole heeft het OM van zich doen spreken.

Nederland loopt daarmee voorop in Europa

Achtergrond zaak

op het gebied van strafrechtelijke handhaving.

In deze kwestie werd een leverancier van

Dit heeft inmiddels ook geleid tot een toene-

pompen en pomponderdelen ervan verdacht

mende stroom jurisprudentie. Enerzijds wordt

zonder de daarvoor benodigde uitvoerver-

dit in de markt ervaren als oneerlijk, met name

gunning goederen te hebben verkocht aan,

omdat andere Europese lidstaten aanzienlijk

en te hebben geëxporteerd naar, een Iraanse

minder streng handhaven. Anderzijds leidt

partij. Volgens het Openbaar Ministerie (OM)

deze jurisprudentie soms tot nieuwe inzich-

ging het daarbij om producten die geschikt

ten. Zo is aan het begin van dit jaar door de

zijn voor gebruik in de nucleaire industrie. De

Rechtbank Amsterdam een vonnis gewezen,

verkoop, levering, overdracht en export van

dat antwoord geeft op de vraag of een export

dergelijke producten naar Iran zonder de be-

voltooid is wanneer deze voortijdig wordt te-

nodigde vergunning is verboden. Tegen het

gengehouden door de douane.

bedrijf werd door het OM een geldboete van 20.000 euro geëist. De directeur werd even-

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

“ Van export is pas sprake wanneer de goederen het grondgebied van de EU hebben verlaten”

Definitie van ‘export’

zonder vergunning, er slechts sprake kan zijn

Voor het vaststellen van de definitie van ‘ex-

van een overtreding en niet van een misdrijf.

port’ (die niet is gedefinieerd in de sanctiere-

Een misdrijf wordt pas aangenomen als er op-

gelgeving) zoekt de Rechtbank aansluiting bij

zet in het spel was. Indien er dus in een geval

bepalingen uit het Douanewetboek van de EU

als het onderhavige geen opzet bestond op de

en het Handboek Douane. Uit deze bepalin-

export zonder vergunning, en de lading wordt

gen volgt, dat met de aangifte van de goede-

tegengehouden door de douane, dan is er dus

ren bij de douane (hetgeen wel al was ge-

slechts sprake van een poging tot een overtre-

beurd) de goederen weliswaar onder toezicht

ding. Het interessante is dat een poging tot het

van de douane vallen, maar dat hiermee nog

plegen van een overtreding niet strafbaar is. Dit

geen sprake is van export, zoals het OM wel

zou dus moeten leiden tot vrijspraak. Een kant-

had betoogd, aldus de rechtbank. Van export

tekening daarbij is echter dat ‘opzet’ al snel

is pas sprake wanneer de goederen feitelijk

wordt aangenomen, dus in de regel zal veelal

de grens van het douanegebied overschrij-

sprake zijn van een poging tot een misdrijf. Dit

den. Met andere woorden: de goederen moe-

laatste is wel strafbaar, maar wordt aanzienlijk

ten het grondgebied van de EU hebben verla-

minder zwaar aangerekend dan een voltooide

ten, wil er sprake zijn van export. Nu de

export zonder vereiste vergunning.

rechtbank voor de export van de goederen

Ten slotte is het belangrijk erop te wijzen dat

Zonder vergunning is het niet toegestaan

niet tot een bewezenverklaring komt, zijn de

het vonnis van de rechtbank betrekking heeft

goederen naar Iran te exporteren die in de

verdachten vrijgesproken.

op de uitvoer van goederen. Voor doorvoer

nucleaire industrie te gebruiken zijn. Op de foto een niet-nucleaire centrale in Zuid-Irak.

geldt volgens de rechtbank een bredere defiConsequenties

nitie. Hieronder kunnen ook goederen worden

Deze uitspraak heeft belangrijke consequen-

verstaan, die de grens nog niet hebben over-

ties voor de strafbaarheid van export zonder

schreden. Daarbij komt dat de verkoop van

vergunning op grond van sanctiewetgeving.

de betreffende goederen aan een partij in Iran

eens vervolgd en hoorde een werkstraf van

Indien van export pas sprake is wanneer een

op zichzelf al strafbaar is, zodat de verkoper

160 uur tegen zich eisen, waarvan de helft

zending het Europese grondgebied verlaat,

daarvoor vervolgd zou kunnen worden onge-

voorwaardelijk.

dan kan in gevallen waarin de douane een

acht de vraag of de export is voltooid.

De autoriteiten waren bekend geraakt met de

zending stopzet en terugstuurt naar de verko-

zending toen deze door de douane op Schiphol

per in Nederland geen sprake zijn van export

Conclusie

werd gestopt. Waarna de zending, na onder-

zonder vergunning. Dat betekent dat dit straf-

Het maakt voor de vraag of een exporterend

zoek, werd teruggestuurd naar het bedrijf. Voor

rechtelijk ‘slechts’ kan kwalificeren als een

bedrijf verantwoordelijk kan worden gehouden

de zending was geen vergunning aangevraagd.

poging tot export, wat de maximale straf met

voor een uitvoer zonder uitvoervergunning uit

Het OM heeft zich vervolgens op het standpunt

een derde vermindert. In de praktijk leidt het

of de goederen daadwerkelijk zijn uitgevoerd

gesteld, dat de export al was ‘voltooid’ op het

vaak nog tot aanzienlijk lagere straffen, omdat

of dat de goederen zijn tegengehouden door

moment dat de zending werd tegengehouden

dit als minder ernstig wordt ervaren dan bij

de douane. In dat laatste geval geldt een aan-

op Schiphol en het strafbare feit dus op dat mo-

een voltooid delict.

zienlijk lagere maximumstraf en moet, bij ge-

ment al was gepleegd. De Rechtbank Amster-

Bovendien geldt dat, indien een bedrijf of per-

brek aan opzet, zelfs worden vrijgesproken.

dam dacht daar echter anders over.

soon geen opzet heeft gehad op de export globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Dries Bertrand Johan De Gelder

Nieuwe technologische ontwikkelingen bieden de mogelijkheid je aan te passen aan veranderingen in de markt. Deze spelen een belangrijke rol in het snel, correct en optimaal laten verlopen van de internationale handel in goederen.

De toekomst voor iedere internationale handelsorganisatie

Johan De Gelder is senior manager Global Trade Advisory bij Deloitte Nederland.

Dries Bertrand is director Global Trade Advisory bij Deloitte België.

Digitalisering en nieuwe opkomende technologieën In de voortdurend veranderende wereld van de internationale handel gebruiken bedrijven steeds vaker nieuwe technologieën en toepassingen daarvan om zich te wapenen tegen de talloze uitdagingen die eigen zijn aan het opereren binnen de internationale handel. Zoals blockchain, kunstmatige intelligentie en data-analyse. In het kader van douaneaangelegenheden zien

lingen: het gebruik van GTM-systemen, da-

we dat de Europese wetgever sterk inzet op di-

ta-analyse, procesbeheer, robotica, block-

gitale communicatie (MASP), efficiënt en risico-

chain en kunstmatige intelligentie.

gedreven toezicht door middel van nieuwe technologieën (risk profiling) en een verplaatsing van verantwoordelijkheid naar de importeur/exporteur (AEO-regime). Niet alleen de overheid zet in op vernieuwing, ook importeurs en exporteurs wenden technologie aan om operationele kosten te drukken en de ‘compliance’ te verhogen. Nieuwe technologische ontwikkelingen bieden ondernemingen de mogelijkheid zich aan te passen aan veranderingen in de markt. Deze spelen een belangrijke rol in het snel, correct en optimaal laten verlopen van de internationale handel in goederen. Gelet op het kleine aantal

“ We rijden in auto’s uit Japan, drinken koffie uit Brazilië en gebruiken smartphones uit China”

Beheer van informatie De wereld wordt steeds kleiner: we rijden in auto’s uit Japan, drinken koffie uit Brazilië en gebruiken smartphones uit China. Doordat het productieproces typisch is opgebroken in verschillende stappen, uitgevoerd in verschillende landen, worden ondernemingen geconfronteerd met een uiteenlopend pallet aan wetgeving. Dit heeft niet alleen betrekking op de heffing van douanerechten maar ook op veiligheid en milieu. Als gevolg hiervan worden ondernemingen geconfronteerd met moeilijkheden bij het beheren van hun processen.

beschikbare douane-experts is automatise-

Om de administratieve kosten en drukkende

ring van processen voor ondernemingen niet

werklast te verminderen en de handelspro-

langer een optie, maar een absolute vereiste

cessen optimaal te faciliteren zonder daarbij

om compliant te blijven.

de wettelijke vereisten uit het oog te verliezen,

Hieronder gaan wij dieper in op enkele global

wordt gebruikgemaakt van Global Trade Ma-

trade gerelateerde technologische ontwikke-

nagement-systemen die aangesloten zijn op

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

bestaande ERP-pakketten. Deze GTM-syste-

douaneagent. Het onjuist indienen van een

historische data bij de overheid. Een dash-

men staan de onderneming bij in het mana-

douaneaangifte kan leiden tot boetes of het

board ontsluit deze data op een toegankelijke

gen van masterdata, het standaardiseren en

intrekken van vergunningen, die essentieel

manier om inzicht te geven aan de gebruiker.

beheren van douaneprocessen, en het indie-

zijn voor het uitvoeren van bedrijfsprocessen.

Naast het gebruik van data-analyse als nulme-

nen van in- en uitvoeraangiften waarbij reke-

De eerste stap is het in kaart brengen van de

ting wordt dit ook gebruikt om managemen-

ning gehouden wordt met eventueel van toe-

huidige situatie: hoeveel douaneaangiften

trapporten te maken, verbetertrajecten te mo-

passing zijnde tariefpreferenties. Hierbij zien

worden er gedaan? Door wie en waar worden

nitoren, KPI’s te monitoren en realtime risico’s

wij dat ondernemingen steeds vaker kiezen

deze ingediend? Wat is het totaalbedrag aan

te spotten voordat zich problemen voordoen.

voor cloud based-systemen, omdat deze

betaalde douanerechten wereldwijd, per land,

Bij een meer vooruitstrevende data-analyse,

minder onderhoud met zich meebrengen en

kunnen bedrijven kansen ontdekken en be-

overal ter wereld benaderbaar zijn.

nutten en zogenaamde wat-als-simulaties uit-

Data-analyse Omdat een GTM-systeem typisch is aangesloten op een of meerdere ERP-systemen, en aldus beschikt over de data die daarin vastgelegd zijn, vormt GTM vaak de basis voor verdere automatisering. Hiervoor wordt het gebruik van data-analyse onmisbaar in het beheren en interpreteren van informatie in

“ Wat is het totaalbedrag aan betaalde douanerechten wereldwijd, per land, per site?”

productie- en supplychainprocessen.

voeren met betrekking tot supplychain, veranderende douanestrategie of wetgeving. Procesbeheer Het belang van data is overduidelijk, maar even belangrijk is het procesbeheer. Zowel het volgen van werkinstructies en het uitvoeren van reguliere checks, als het houden van interne audits vinden plaats door het volgen van een bepaald proces. Als deze processen

Bij het automatiseren van global trade-pro-

per site? Wordt er altijd optimaal gebruikge-

niet duidelijk beschreven zijn of onvoldoende

cessen is het van groot belang dat deze data

maakt van preferentiële tarieven? Kunnen we

nageleefd worden, zal dit onvermijdelijk leiden

accuraat zijn. Het is immers lastig een juiste

gebruik maken van schorsingsregelingen?

tot problemen binnen de global trade-functie.

douaneaangifte op te stellen als de waarde

Hiervoor worden data-analyse-oplossingen ge-

Dit is in het bijzonder het geval als een onder-

niet vastgesteld kan worden, de (non-)prefe-

bruikt om de juistheid van de data te verifiëren

neming AEO-gecertificeerd is en om die reden

rentiële oorsprong van de goederen niet be-

en inzichten rond de bedrijfsprocessen in kaart

geacht wordt haar global trade-functie op

kend is of de classificatie daarvan niet bijge-

te brengen. Data-analyse kan toegepast wor-

orde te hebben.

werkt is. Zelfs wanneer een onderneming niet

den op GTM- en ERP-systemen. Bovendien

Om deze processen te beschrijven en de na-

zelf haar douaneaangifte indient, zullen deze

kan het gebruikt worden om interne data te

leving daarvan af te dwingen maken onderne-

data aangeleverd moeten worden aan de

vergelijken met externe datasets, bijvoorbeeld

mingen gebruik van zogeheten Control

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

donderdag 3 oktober 2019 | wtc rotterdam

Op 3 oktober organiseren wij alweer de 2e editie van het Trade Compliance Congres Met het thema â&#x20AC;&#x2DC;Snijvlak tussen commercie en complianceâ&#x20AC;&#x2122; bieden we u, net als vorig jaar, een ruim programma met onderwerpen in relatie tot international trade en compliance. In het programma komen onder andere IT, privacywetgeving en producten voedselveiligheid aan de orde. U kunt sessies volgen die betrekking hebben op theoretische en juridische aspecten. Ook zijn er diverse sessies die dieper ingaan op de gevolgen voor de praktijk en commerciĂŤle uitdagingen voor het bedrijfsleven. Dit congres loopt tegelijk met ons Nationaal Douanecongres en is vooral bedoeld voor deelnemers die minder met douanematerie in aanraking komen. Als deelnemer van het Trade Compliance Congres kunt u ook kiezen uit themasessies van het Nationaal Douanecongres. Volop keuze dus. Graag tot ziens op 3 oktober 2019!

Nieuwsgierig? Houd de website in de gaten! www.tradecompliancecongres.nl

schakel en betrokken partij. Binnen de global

deneringen worden nagebootst door een zelf-

global trade-processen worden vastgelegd

trade-omgeving zien wij momenteel toepas-

lerende en ontwikkelende machine. AI kan

en de naleving van deze processen gemoni-

singen in uitgifte van oorsprongsdocumenten,

worden gebruikt voor het verzamelen, analy-

tord kan worden door de eindverantwoordelij-

fytosanitaire certificaten, het gebruik van data

seren en beoordelen van data en informatie.

ken. Control Frameworks worden veelal ge-

voor het indienen van douaneaangiften en het

Een voorbeeld van een dergelijke toepassing

koppeld aan GTM- en/of ERP-systemen,

tracken/tracen van goederenstromen. Derge-

is onze in eigen huis ontwikkelde Trade Clas-

oplossingen voor data-analyse en andere toe-

lijke toepassingen worden zowel door de in-

sifier die classificatiecodes valideert, consis-

passingen waarin nuttige informatie beschik-

dustrie als door de autoriteiten geïmplemen-

tentiechecks uitvoert en classificatievoorstel-

Frameworks. Dit zijn dashboards waarin de

baar is.

len maakt. Aangezien het hier om een zelflerende en ontwikkelende machine gaat is

Robotica Bij het beheren van global trade-processen kunnen bepaalde taken soms zeer repetitief en tijdrovend zijn. Als een proces zich daarvoor leent, kunnen deze handmatige en repetitieve activiteiten gedeeltelijk of volledig geau-

“ Blockchain garandeert dat er geen fraude kan optreden”

tomatiseerd worden door middel van Robotic

belangrijk dat de oplossing op een veelzijdige en correcte manier wordt getraind. Conclusie Met het gebruik van de bovenstaande technologieën kunnen heel wat global trade-processen en activiteiten worden geautomatiseerd en

Process Automation. Daarbij is wel vereist dat

geoptimaliseerd. Bedrijven krijgen hierdoor be-

deze activiteiten vasthangen aan een vast

teerd. Een blockchainoplossing garandeert

tere inzichten in supplychainprocessen, kun-

proces en er toegang kan worden gegeven

dat er geen fraude kan optreden en dat er een

nen operationele kosten drukken, besparingen

tot de gebruikte systemen.

open en transparante communicatie plaats-

realiseren en hun complianceniveau verhogen.

Voorbeelden van vaak voorkomende roboti-

vindt gedurende de volledige transactie.

Het is zaak hiervoor een strategie uit te werken

catoepassingen zijn het archiveren van global

die rekening houdt met de bedrijfsspecifieke

trade gerelateerde documenten, het (semi-)

Kunstmatige intelligentie

processen, vereisten vanuit de industrie en

automatisch voorbereiden van douaneaangif-

Kunstmatige intelligentie of artificial intelligen-

wetgevers, de systeemomgeving, resources

ten, het beheren van masterdata en het voe-

ce (AI) is een oplossing waarbij menselijke re-

en de global trade-toekomstvisie.

ren van een douaneadministratie. Met een dergelijke automatisering kunnen we de foutenlast verminderen en zo heel wat tijd en kosten besparen. Blockchain Wanneer data beschikbaar moeten worden gesteld aan verschillende partijen en deze de data allemaal moeten kunnen wijzigen maar elkaar niet vertrouwen, of als er volledig transparant handel gedreven moet worden, dan kan het nuttig zijn te kiezen voor een blockchaintoepassing. Blockchain kun je je letterlijk voorstellen als een groeiende ketting van aaneengeschakelde blokken van gegevens, die aan elkaar worden gekoppeld via cryptografie. Op een blockchain kunnen partijen op een veilige manier transacties uitvoeren zonder tussenkomst van een derde partij, terwijl er volledige transparantie en controle is van iedere globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Patty Sjerps

Somnox maakte een vliegende start in hun droommarkt Amerika. Lees hoe de jonge ondernemers dat voor elkaar hebben gekregen.

“Aan tafel bij Oprah én live in de uitzending van Fox News”

Oranje Handelsmissiefonds helpt Somnox naar VS Start-up Somnox was vorig jaar een van de winnaars van het Oranje Handelsmissiefonds (OHMF). De start-up uit Delft wil met zijn slaaprobot de wereld veroveren. Te beginnen in de Verenigde Staten, een enorme groeimarkt voor hun innovatieve product. Met hulp van het OHMF ligt de robot al binnen een jaar in 52 Amerikaanse winkels. Bovendien verkopen ze deze ook online via Amazon. De slaaprobot Somnox dankt zijn bestaan aan

ken. Het resultaat is een hechte samenwerking

een viertal roboticastudenten aan de TU Delft.

met het al honderd jaar oude bedrijf, waar inno-

Julian Jagtenberg (24), een van de oprichters,

vatie hoog op de agenda staat.”

vertelt: “We ontmoetten elkaar in het robotica-instituut Delft, daar ontstond het idee. Over

Amerikaanse droom

de hele wereld slapen mensen slecht. Wij zoch-

Slecht slapen is een wereldwijd probleem, legt

ten naar een oplossing om een goede nacht-

Jagtenberg uit: “Nederland is maar een drup-

rust te krijgen met de technologie van morgen.

peltje water op de gloeiende plaat. In de Ver-

We wilden iets ontwikkelen dat echt een ver-

enigde Staten heeft een op de drie mensen

schil zou maken. Eind 2016 sloten wij ons aan

slaapklachten. Daarvoor zitten ze allemaal aan

bij de incubator Yes! Delft om ons bij te scholen

de medicatie. Kortom, in Amerika is het pro-

in ondernemerschap. Een product uitvinden is

bleem het grootst. Naar Amerika gaan met

namelijk één, maar dit naar de markt brengen

onze start-up was een droom, maar ook een

en een bedrijf runnen is twee.”

grote uitdaging. Alle hulp is welkom. Een ande-

Naam bedrijf: Somnox

re Nederlandse ondernemer én OHMF-winnaar

Product: Slaaprobot

In 2016 startte het bedrijf en inmiddels staan er

uit 2017, TWTG, is ook naar Amerika gegaan.

Aantal medewerkers: 24

24 mensen op de loonlijst. Ook werkt Somnox

Hun verhaal en ervaring inspireerde ons om

Oranje Handelsmissiefonds

nauw samen met beddenfabrikant Auping. “In

mee te doen aan de wedstrijd.”

winnaar in: 2018 Bestaat sinds: 2016

de ontwikkelfase van de slaaprobot waren we

“ Het winnen van het fonds opent letterlijk deuren in het buitenland”

op zoek naar zachte materialen voor de robot.

Fox News

Exporteert naar Verenigde

Daarvoor liepen we een showroom van Auping

Het winnen van het fonds opent letterlijk deuren

Staten

binnen om te vragen of we de afvalmaterialen

in het buitenland. Zo gaan winnaars onder an-

Ligt in 52 winkels en verkoopt

mochten gebruiken. Al snel volgden gesprek-

dere mee op handelsmissie, winnen ze vliegtic-

via Amazon

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

kets, krijgen ze persoonlijk advies van experts

voor elkaar dat de slaaprobot via

tere versie van jezelf. Dat wil-

en maken ze gebruik van het internationale net-

Amazon wordt verkocht? “Dat is

len wij verwezenlijken. We

werk van de partners van het fonds. Dit netwerk

namelijk een enorm bedrijf, het

bestaat uit deelnemers en oud-winnaars. Jag-

werkt echt anders dan bijvoorbeeld

tenberg: “Wij namen in januari meteen deel aan

Bol.com in Nederland. We hadden ook

de grootste consumentenelektronicashow CES

hulp nodig om in de winkels te komen. Hoe

heel klein segment van de totale slaapmarkt.

in Las Vegas. Toen ging het helemaal los in de

kom je bij de juiste mensen aan tafel? Hoe we-

Wij willen in de toekomst een portfolio ontwik-

media. We waren in een live-uitzending van Fox

ten Amerikanen dat het product er is en dat het

kelen met producten die bijdragen aan een

News, stonden in de Wall Street Journal en The

betrouwbaar is? Het OHMF heeft ons heel veel

goede nachtrust. Kortom: in het slaapdomein

New York Times. Ook zochten we via de am-

gebracht. Het fonds biedt tools en middelen

zijn wij de komende twintig tot dertig jaar zoet

bassade naar distributeurs. En we wilden con-

om het proces te versnellen. Maar het feit dat

met het op zoek gaan naar slimme producten.”

tact met influencers waaronder Oprah Winfrey.

we nu in Amerika verkopen, is wel helemaal

Dat lukte, via via kwamen we binnen en zetten

aan onszelf te danken. Je moet het zelf doen!”

we voet aan wal in Amerika. Onze slaaprobot

hebben nu één product gemaakt dat straks hopelijk in elke slaapkamer ligt. Maar dan nog is het maar een

Levende producten Bedoelt Jagtenberg dan ook dat ze bijvoor-

ligt nu in 52 fysieke winkels en is verkrijgbaar via

Beter slapen

beeld pillen in het portfolio gaan opnemen?

Amazon. We hebben nu al tweeduizend Ameri-

De Amerikaanse droom van Somnox is waar-

“Nee, dat zeker niet. We zullen nooit pillen, che-

kaanse gebruikers van ons product.”

gemaakt. Hoe ziet de toekomst van de start-up

micaliën of een thee gaan ontwikkelen. Dat zit

eruit? “Kort gezegd zijn wij pas klaar als ieder-

niet in ons DNA. Wij zijn robotica-ingenieurs,

Hulpvraag

een op de wereld beter slaapt. Wij willen voor

dat bloed stroomt door onze aderen. Het zal

Concreet wilde Somnox hulp bij het betreden

elke leeftijd en voor elk budget een product of

altijd iets met techniek te maken hebben. Maar

van de Amerikaanse markt. Welke online en of-

service bieden die ervoor zorgt dat je beter

dan wel altijd vanuit de zogenoemde ‘compani-

fline kanalen moet je gebruiken? Hoe krijg je het

slaapt. Als je echt goed slaapt, ben je een be-

on-gedachte’. Ons product komt op een emotioneel niveau binnen. Mensen geven het een naam en het geeft ze een gevoel van veiligheid

Julian Jagtenberg: “Slecht slapen is wereldwijd een probleem.”

en geborgenheid. Het voelt levend. Dat hebben heel veel producten niet. Wij geloven dat dit het verschil maakt. Dat je het gevoel dat er iemand is, in plaats van iets. Daar willen we op voortborduren. Dát is onze ontwerpfilosofie.”

Winnaars OHMF 2019 6 november 2019 Nationaal Export Event Ieder jaar helpen de partners van het Oranje Handelsmissiefonds tien veelbelovende bedrijven via hun internationale netwerk, ervaring en kennis. Tijdens het Nationaal Export Event in Breda worden de gelukkige winnaars van het Oranje Handelsmissiefonds 2019 bekend gemaakt. Meer informatie: www.oranjehandelsmissiefonds.nl

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Q&A

Export matters

Levering aan particulier als beperkte fiscaal vertegenwoordiger

meer optreden en is het verplicht een algemeen fiscaal vertegenwoordiger aan te stellen. Als het VK straks geen EU-lid meer is, kan de Zuid-Afrikaanse partij waarschijnlijk 0 procent voor export toepassen, wat de BFV als zodanig kan aangeven. Ook is er een grote kans dat de

“Ik vertegenwoordig een partij uit Zuid-Afrika in

Zuid-Afrikaanse partij zich in het VK moet registreren. Hoe een en

Nederland als Beperkte Fiscaal Vertegenwoordiger

ander uitwerkt, zal uiteindelijk afhangen van het brexit-akkoord.”

(BFV) door hier goederen te importeren. Mijn opdrachtgever wil deze goederen nu verkopen aan een particulier in Engeland. Het transport wordt door de BFV geregeld in opdracht van de Zuid-Afrikaanse partij. De opdrachtgever verwacht dat de verkoop onder het drempelbedrag in het Verenigd Koninkrijk komt. Hoe zit het dan met de btw? En

Turkije eist weer vaker Certificaat van Oorsprong

wat moet ik straks na de brexit doen?”

“Voor dergelijke gevallen hanteert de Belastingdienst de regeling voor afstandsverkopen. Hierbij hebben de

“Klopt het dat er een wetswijziging in Turkije is geweest, waardoor we naast een ATR-certificaat ook

altijd een Certificaat van Oorsprong moeten aanleveren?”

EU-landen drempelbedragen afgesproken; deze verschillen

per land. Tot aan die drempelbedragen mag je Nederlandse btw in rekening brengen. Daarboven moet je de btw van het

“Op 24 mei 2019 is in de Turkse staatscourant inderdaad een wijziging gepubliceerd. Deze schrijft voor dat

land van de klant in rekening brengen.

bepaalde soorten goederen, ongeacht hun oorsprong of her-

In dit geval is onder de drempel 21 procent Nederlandse btw

komst, moeten zijn voorzien van een Certificaat van Oorsprong.

verschuldigd, die via de btw-aangifte van de BFV moet worden

Dit moet zijn afgegeven door de Kamer van Koophandel in het

afgedragen. Boven de drempel (GBP 70.000) is in het Verenigd

land van export. Uit navraag blijkt dat dit te maken heeft met

Koninkrijk VAT verschuldigd. Hiervoor moet de Zuid-Afrikaanse

het heffen van een extra invoerheffingen (een soort antidum-

partij zich in het VK registreren en daar de VAT afdragen. Let

pingheffing) bij de invoer in Turkije.

op: bij overschrijding van het drempelbedrag kan de BFV niet

Het algemene advies is om vooraf aan de Turkse importeur te

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

maak kennis met:

Marianne Elissen Jurist Internationaal Ondernemen Zo’n vijftien jaar maak ik deel uit van de afdeling Bedrijfsjuristen van evofenedex. Ik adviseer en ondersteun leden bij hun juridische vraagstukken op het gebied van internationaal ondernemen. vragen of hij in het computersysteem van de Turkse Douane

Bieden mijn algemene voorwaarden ook voor internationale

(BILGE) in de ‘Tariff Module’ kan laten checken of een Certifi-

handel wel voldoende bescherming? Welke zaken moet ik

caat van Oorsprong daadwerkelijk verplicht is voor de goede-

opnemen in het contract met mijn buitenlandse handelsagent of

ren die jullie willen exporteren.”

distributeur? Hoe kan ik mijn aansprakelijkheid zoveel mogelijk beperken als ik ga leveren aan de Verenigde Staten? Kan ik het contract van mijn Russische klant met een gerust hart onder tekenen? Waar moet ik rekening mee houden als ik mijn Franse

Non-concurrentiebeding na afloop distributiecontract

handelsagent wil opzeggen? Als evofenedex-lid kun je dit soort vragen, maar ook andere juridische kwesties op het gebied van internationaal ondernemen, bij mij of mijn collega’s van de bedrijfsjuridische afdeling neerleggen. Wij behandelen deze

“Kan ik mijn distributeurs een non-concurrentie

graag, al dan niet met behulp van ons internationale netwerk

beding opleggen, dat doorloopt na de afloop van

van juristen en advocaten.

hun contract?”

“Dit is slechts in beperkte mate mogelijk. Na afloop van de overeenkomst mag alleen een non-concurrentiebe-

Heb jij ook een exportvraag?

ding worden bedongen als aan de volgende vier voorwaarden

Als lid van evofenedex kun je kosteloos je vragen

wordt voldaan:

neerleggen bij onze ledenadviseurs.

• Het beding heeft betrekking op goederen of diensten die met

Zij zijn thuis in allerlei onderwerpen zoals Incoterms®,

de contractproducten of -diensten concurreren;

brexit, btw of marktentree en helpen je graag verder!

• Het beding is beperkt tot de ‘lokaliteiten’ waar de distributeur tijdens de contractperiode werkzaam is geweest; • Het beding is onmisbaar om door de exporteur aan de distributeur overgedragen kennis te beschermen; • De duur van het beding is beperkt tot maximaal één jaar na

Contactinformatie evofenedex +31 (0)79 346 73 46 ledenservice-io@evofenedex.nl

het einde van de overeenkomst." globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

agenda September wo 25

Douaneprocedures in de praktijk

do 26

CvO, EUR.1 en factuurverklaringen

vr 27

Documenten bij export

Avondopleiding • Eindhoven

Workshop • Zwolle

Cursus • Zwolle

wo 02

Manager Export Binnendienst Opleiding • Utrecht

Tijdens deze driedaagse cursus leren onze experts je

Tijdens deze opleiding krijg je diepgaande kennis en

alles over exportdocumenten. Natuurlijk krijg je ook

inzichten van Incoterms®, betalingscondities, trans-

praktische tips over het gebruik en invullen ervan.

portverzekeringen, douanezaken en communiceren met buitenlandse klanten. Daarna kun je zelfstandig het gehele exportproces binnen je eigen organisatie en afdeling optimaliseren en managen.

vr 27

Export for decisionmakers Cursus • Utrecht Met deze cursus doe je kennis op over de belangrijkste aspecten van export. Daarna ben je in staat hier-

di 08

ATA-carnet

di 09

De internationale handel en zeevracht

do 10

Elektronische douaneaangifte

do 10

Het effectief selecteren en managen van

Workshop • Eindhoven

naar te handelen voor het (her)inrichten van je export.

Oktober di 01

Letters of Credit - in English Workshop in English • Utrecht

Workshop • Utrecht

Workshop • Eindhoven

Na het volgen van deze workshop ben je in staat met de juiste kennis een L/C correct te beoordelen en weet je hoe je om moet gaan met afwijkingen in een L/C.

buitenlandse zakenpartner Workshop • Apeldoorn

di 01

Incoterms® – in English Workshop • Utrecht

do 10

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

Optimalisatie van het exportproces Masterclass • Utrecht

Evenementen Seminars Lancering Incoterms® 2020 Wo 18 september in Rotterdam Wo 25 september in Eindhoven

do 17

do 24

Export van A t/m Z

Ma 30 september in Utrecht (in English)

Cursus • Zwolle

Do 3 oktober in Zwolle Do 3 oktober

Wo 6 november

Documenten bij export

Nationaal Douane Congres

Breda

Cursus • Eindhoven

Rotterdam

Nationaal Export Event

Do 7 november

di 29

Do 3 oktober

Dag van de Declarant

Trade Compliance Congres

Amersfoort

Export van A t/m Z Cursus • Eindhoven

Rotterdam

Nieuw Europees btw-stelsel

Do 10 oktober

Ontbijtsessies op di 8 / wo 9 /

Symposium VS en Canada

di 15 / do 17 oktober

Indeling douanetarief Workshop • Utrecht

Veenendaal

Zoetermeer / Veenendaal

Eindhoven / Zwolle /

www.evofenedex.nl/evenementen

do 31

Oorsprong Masterclass • Utrecht

Leerlijn douane-opleidingen Met de juiste kennis van douanezaken kun je grenzeloos ondernemen én

November

bovendien veel kosten besparen. De meest complete informatie krijg je bij de douane-opleidingen van evofenedex. Wij bieden als enige opleider een complete leerlijn van assistent-declarant tot manager customs and trade

wo 06

Documenten bij export

affairs. In het najaar gaan alle opleidingen weer van start:

Cursus • Rotterdam Basisopleiding declarant Dag-, avond- en online opleidingen Vakopleiding declarant

do 07

Manager Export Binnendienst

Dag-, avond- en online opleidingen

Opleiding • Eindhoven

Coördinator Customs & Trade Affairs Avondopleiding Managers Customs & Trade Affairs Avondopleiding

do 07

Export Control en sanctiebeleid

do 07

Sales contract het de Letter of Credit

Training • Eindhoven

Workshop • Zoetermeer

www.evofenedex.nl/opleidingen/douane

Meer info over de trainingen of inschrijven: www.exporttrainingen.nl Bij vragen: opleidingen-io@evofenedex.nl of +31 (0)79 346 69 90.

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

column

Nico Klene

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet “Lees maar, er staat niet wat er staat”, is een

Nog een voorbeeld. De uitvoer bedraagt

intrigerende zin uit een gedicht van Martinus

ruim tachtig procent van het bbp, lees je wel

Nijhof. Er is veel over deze zin geschreven.

eens. Inderdaad, als je de omvang daarvan

Wat de betekenis ervan ook mag zijn: wat je

afzet tegen het bbp (de grootte van onze

leest, geeft inderdaad niet altijd het juiste of volledige beeld. Ik bedoel niet dat er dan sprake is van ‘alternatieve’ feiten (nepnieuws), maar dat er ook ‘verborgen’ feiten zijn. Een voorbeeld. “Het aantal werklozen daalde sinds februari met gemiddeld drieduizend per maand”, meldde het CBS onlangs. Wat zegt dit cijfer? Dat maandelijks zo’n drieduizend

“ Naast feiten en ‘alternatieve feiten’ zijn er ook verborgen feiten”

economie) kom je op dat - hoge - cijfer uit. Maar de uitvoer levert níet tachtig procent van ons bbp. Hier worden appels met peren vergeleken, want bij uitvoer gaat het om omzet terwijl het bij bbp om toegevoegde waarde gaat. Het maakt nogal uit wát ons land exporteert én hoeveel daar eerst voor is geïmporteerd. Zo bestaat ruwweg de helft van

personen die werkloos waren, een baan heb-

de Nederlandse goederenuitvoer uit ‘weder-

ben gevonden? Nee, dat waren er veel meer:

uitvoer’. Dit zijn door een Nederlands bedrijf

bijna tien maal zoveel. Dit heeft te maken met

ingevoerde goederen die zonder noemens-

de definitie van ‘werkloos’.

waardige bewerking weer worden uitge-

Volgens internationale afspraken ben je werk-

voerd. Het gaat hier vooral om logistieke ac-

loos als je: (a) geen werk hebt, (b) naar werk

tiviteiten. Naar verhouding verdienen we daar

zoekt én (c) meteen kunt beginnen. Dit bete-

niet zoveel aan.

kent nogal wat. Bijvoorbeeld dat een werklo-

Anders ligt het bij goederen (grondstoffen of

ze persoon die stopt met zoeken – maar zon-

halffabrikaten) die een ingrijpende bewerking

der werk gevonden te hebben - in de

hebben ondergaan: ‘Made in Holland’. Daar

statistieken simpelweg niet langer meetelt als

zit veel meer toegevoegde waarde in. Dit

werkloos... In feite is die daling van de werk-

geldt nog sterker voor het exporteren van

loosheid het resultaat van vier stromen op de

diensten. Het CBS heeft berekend wat we

arbeidsmarkt, die stuk voor stuk veel groter

Vanuit zijn optiek als

echt verdienen aan onze uitvoer. Die blijkt

zijn: werklozen die werk vinden, werkenden

senior-econoom bij het

goed te zijn voor ruim dertig procent van het

die hun baan verliezen, werklozen die stop-

economisch bureau van ABN

bbp. Dat scheelt nogal wat met die eerdere

pen met zoeken/niet meer beschikbaar zijn,

AMRO becommentarieert Nico

tachtig procent.

en mensen die op zoek gaan naar werk.

Klene ondernemend Nederland.

Goed dat er uitleggers van cijfers zijn…

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

expats

Nathalie van Herk

Standplaats

Adelaide Hoe is het om in het buitenland te wonen en werken? Deze maand vragen wij het Nick Riemsdijk. Hij woont sinds tweeënhalf jaar in Adelaide en werkt als senior consultant Information Security & Business Continuity voor consultancybureau Business As Usual. Hoe is het om in Adelaide te wonen?

‘sorry’, ‘please’ of ‘thank you’ gebruikt. Be-

“Adelaide is een hele rustige stad. De stad

sluitvorming verloopt hier wat trager dan in Ne-

heeft 1,2 miljoen inwoners maar staat in Aus-

derland. Omdat Australiërs niet graag verant-

tralië bekend als een beetje saai. Ik kan dat

woordelijkheid nemen, beslissen soms wel zes

grotendeels beamen en moest hier zeker in

managers over een idee. Bovendien zijn ze op

het begin aan wennen. Want ik kom uit Den

de werkvloer wat minder persoonlijk qua soci-

Haag en ben een echt stadsmens. Adelaide is

aal contact. Zo zijn weekendplannen en het

zeer compact: binnen twintig minuten ben je

gezinsleven onderwerpen die al snel te per-

bij het centrum, strand, vliegveld of een van

soonlijk worden. Ook werken met overheidsor-

de vele natuurgebieden. Vaak vliegen was

ganisaties gaat hier een stuk langzamer.”

ook even wennen. Veel van mijn projecten zijn in Melbourne en Sydney, waar ik wekelijks

Waar ga je het liefste naar toe?

naar toe vlieg. Ik reis hier vaker met het vlieg-

“Het natuurpark Morialta Park in de Adelaide

tuig dan ik in Nederland de tram pakte!”

Hills is prachtig. Op vijftien minuten rijden sta

Adelaide

je tussen de koala’s en kangoeroes. Ook MelWat is het grootste verschil qua zaken-

bourne en Sydney zijn geweldig. Deze bin-

cultuur?

nensteden met wolkenkrabbers zijn heel tof

“Wanneer een Australiër iets geen goed idee

en voelen als New York. Als ik daar rondloop,

vindt, zal hij zeggen dat het een interessant

krijg ik echt veel energie! In Melbourne verblijf

Nick Riemsdijk

plan is maar níet dat het een slecht idee is. Hier

ik vaak in een appartement op de 45e verdie-

Organisatie: Business As Usual

is het niet gebruikelijk te zeggen waar het op

ping. Wakker worden terwijl je uitkijkt op de

Functie: senior consultant Information

staat. De communicatie is een stuk indirecter

skyline is altijd mooi. In Sydney blijft lunchen

Security & Business Continuity

en ik ervaar het soms als een overdaad aan

met uitzicht op het Opera House en de Har-

Standplaats: Adelaide, Australië

politieke correctheid. In bijna elke zin wordt

bour Bridge heel bijzonder.”

Website: www.businessasusual.net.au

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

komend nummer In het komende nummer van Globe Magazine voor internationaal ondernemen kun je lezen over onder meer de volgende onderwerpen:

Politieke risico’s maken exporteren duurder

online

China: Foreign Investment Law in 2020

Lancering Incoterms® 2020

www.evofenedex.nl Hét startpunt voor exporterende ondernemers.

linkedin.com/company/evofenedex Discussieer mee met meer dan 1500 betrokkenen in de LinkedIn groep Export en Internationaal Ondernemen.

twitter.com/evofenedex www.globemagazine.nl

Volg evofenedex op Twitter voor het laatste

facebook.com/evofenedex

Website met het archief van globe magazine

nieuws over logistiek en internationaal onder-

Volg de activiteiten van evofenedex op

voor internationaal ondernemen.

nemen.

Facebook.

evofenedex is dé vereniging voor bedrij-

Postadres

Contact

ven met een logistiek of internationaal

Postbus 350

belang. Via evofenedex nemen zij hinder-

2700 AJ Zoetermeer

nissen in de logistiek en internationaal

Ledenservice ledenservice-io@evofenedex.nl

ondernemen weg en voegen zij kansen

Bezoekadres

toe. Regionaal, nationaal en internatio-

Signaalrood 60

Opleidingen en trainingen

naal. Van een veiliger en efficiënter ma-

2718 SG Zoetermeer

opleidingen-io@evofenedex.nl

gazijn, slimmer vervoer, goede opslag

T +31 (0)79 346 73 46

+31 (0)79 346 69 90

van gevaarlijke stoffen tot meer export. Bedrijfsjuristen Met ruim 15.000 leden is evofenedex een krachtig collectief van handelaren, producenten en exporteurs die samen werken aan 360 graden logistiek en internationaal ondernemen.

globe magazine voor internationaal ondernemen | september 2019

bedrijfsjuristen@evofenedex.nl

GRATIS toegang tot het belangrijkste Brexit nieuws?

Activeer uw abonnement!

GRATIS abonnement op de Brexit nieuwspagina van In-en Uitvoer Toegang tot het belangrijkste nieuws over de Brexit Handige documenten, zoals ‘Ter voorbereiding op de Brexit’ en ‘Wat betekent de Brexit voor mijn douanezaken?’ Links naar alle relevante websites op een rij

Activeer uw abonnement op sdu.nl/brexit

Vertrouwen verzekerd. Waar gehandeld wordt is Atradius. Wij helpen voorkomen dat bedrijven ten onder gaan aan vorderingen die te laat of niet worden betaald, wereldwijd. Door onze jarenlange ervaring en kennis van de markt kunnen onze klanten met vertrouwen de toekomst tegemoet zien â&#x20AC;&#x201C; zelfbewust, veerkrachtig en vooruitstrevend. Het is de perfecte balans tussen risicobeheersing en het bevorderen van handeldrijven, tussen zekerheid en vrijheid, tussen veiligheid en vertrouwen. Grijp uw kans en ontdek meer. Bel: 020 553 3131 Mail: sales.nl@atradius.com Bezoek: www.atradius.nl

Kredietverzekering | Incasso | Bedrijfsinformatie