GÜNDEM
AB ile kara sınırı oluşturan Kuzey İrlanda
Brexit’in son açmazı
Geçtiğimiz günlerde Cornwall’de düzenlenen G7 Zirvesi’nde gündemdeki birçok dünya meselesi arasında sıkça dile getirilen konulardan biri de Kuzey İrlanda Protokolü oldu. Brexit müzakereleri sırasında, tüm taraflar Kuzey İrlanda Barış Anlaşması’nın (Good Friday Agreement / Hayırlı Cuma Anlaşması) korunmasının mutlak bir öncelik olduğu konusunda hemfikir oldu ancak uygulamada sorunlar yaşanıyor. Peki Kuzey İrlanda Protokolü ve AB ile ticaretin seyriyle ilgili çekinceler neler? *G7 (Yedili Grup), dünyanın en büyük yedi gelişmiş ekonomisi olan Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri’nden oluşan bir organizasyondur. Bahsedilen bu ülkelerin liderleri, 11-13 Haziran tarihlerinde bu yılki G7 Zirvesi için İngiltere’nin güneybatısındaki Cornwall’da bir araya geldi.
G
eçen ay 11-13 Haziran günlerinde İngiltere’de toplanan G7 Zirvesi’nin gündemi, “hepimizi gelecekteki salgınlardan koruyabilecek daha güçlü bir küresel sağlık sistemi”, iklim değişikliği ve ticaret dahil olmak üzere Covid-19 ve sonrası iyileşme konularını kapsıyordu. Ancak bunların yanı sıra dikkat çeken başlıklardan biri de Brexit sonrası Kuzey İrlanda gümrük sınırı konusuydu. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ABD Başkanı Joe Biden ile yüz yüze görüştü ve Biden, İrlanda sınırındaki kontrolleri önleyen Brexit Anlaşması olan Kuzey İrlanda Protokolü üzerindeki bir anlaşmazlığın barış sürecini tehdit edebileceğinden endişe duyduğunu dile getirdi. Biden’ın bahsettiği Kuzey İrlanda Protokolü, Brexit’ten bu yana İngiltere, İrlanda ve Avrupa Birliği arasında sorun olmaya devam
24 Turkish British Magazine I Temmuz-Ağustos-Eylül 2021
ediyor. Brexit müzakereleri sırasında, tüm taraflar Kuzey İrlanda Barış Anlaşması’nın (Hayırlı Cuma Anlaşması) korunmasının mutlak bir öncelik olduğu konusunda hemfikir oldu. Anlaşma 1998’de imzalandığında, kilit konulardan biri İrlanda Cumhuriyeti ile Kuzey İrlanda arasında açık bir sınır ihtiyacıydı. Bunu çözmek kolaydı çünkü her iki ülke de Avrupa Birliği’nin bir parçasıydı ve ticaretle ilgili aynı AB kurallarına bağlıydılar. Bu nedenle bir ülkeden diğerine seyahat eden mallar için herhangi bir kontrole gerek yoktu. Bununla birlikte, Brexit’ten sonra Avrupa Birliği, AB üyesi olmayan ülkelerden gelen birçok malın muayene edilmesini şart koşarken, bazı ürünlerin girişine hiç izin verilmedi. AB ve Birleşik Krallık, sınır kontrollerinin olmamasını sağlamak için yeni bir yol bulmak zorunda kaldılar, bu yüzden Kuzey İrlanda Protokolü’nü müzakere edip imzaladılar.