Toezichtsverhalen

Samen werken aan passende zorg

PRAKTIJKERVARINGEN MET ONDERLINGE DIENSTVERLENING

Hoe organiseer je zorg die over zorgsectoren en domeinen heen gaat? Bijvoorbeeld in de palliatieve zorg werken zorgverleners vanuit verschillende zorgaanbieders samen om de zorg rondom en dicht bij de patiënt te organiseren. Onderlinge dienstverlening kan daarbij waardevol zijn. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) laat in een nieuwe informatiekaart aan de hand van praktijkvoorbeelden zien welke kansen er zijn als het gaat om onderlinge dienstverlening en waarom goed bestuur daarbij zo belangrijk is.

Dorien Mol en Daniëlle van der Spek, NZa De prestatie onderlinge dienstverlening is een mogelijkheid in de bekostiging om zorgverleners van andere zorgorganisaties te betrekken bij de zorg van een patiënt of cliënt. Zo kan bijvoorbeeld een huisarts makkelijker specialistische kennis kan inschakelen vanuit een ziekenhuis of langdurige zorginstelling. Of kunnen kleine organisaties in de zorg, zoals een hospice, worden ontzorgd. Met verschillende zorgverzekeraars en/of zorgkantoren contracten afsluiten, kan namelijk erg arbeidsintensief zijn.

Overzicht en inzicht

Onderlinge dienstverlening kan in alle zorgsectoren plaatsvinden. Toch waren bij ons, de NZa, weinig voorbeelden bekend waarbij de prestatie onderlinge dienstverlening wordt gebruikt om zorg, zoals palliatieve zorg, vanuit verschillende domeinen (ook wel: transmuraal) rondom de patiënt te organiseren. Om duidelijk te krijgen wat er gebeurt in de praktijk, en kansen en knelpunten inzichtelijk te maken, hebben wij de prestatie in alle zorgsectoren geëvalueerd. Met het uitlichten van verschillende praktijkvoorbeelden geeft de informatiekaart een overzicht van wat onderlinge dienstverlening voor patiënten, zorgaanbieders, zorgverzekeraars en zorgkantoren kan betekenen. Juist omdat zorgverleners hebben aangegeven dat het soms onduidelijk is wat onder onderlinge dienstverlening wordt verstaan en wanneer onderlinge dienstverlening van meerwaarde kan zijn.

Dicht bij huis

Een mooi voorbeeld dat wij hier graag uitlichten is de contractering van kinderoncologie via onderlinge dienstverlening. Het Prinses Máxima Centrum (PMC) voor kinderoncologie is het expertisecentrum in Nederland. Het PMC werkt samen met het UMC Utrecht en zogeheten ‘shared care’ ziekenhuizen door heel het land. Het PMC is de hoofdbehandelaar voor kinderoncologie. Als een shared care centrum een deel van de behandeling levert, wordt dit via onderlinge dienstverlening met het PMC verrekend. Dankzij deze afspraken is de expertise gecentreerd en van hoge kwaliteit. Extra waardevol is dat de zorg voor deze ernstig zieke kinderen op deze manier in een shared care centrum dichter bij huis mogelijk is.

Goed bestuur

Voor alle voorbeelden van onderlinge dienstverlening geldt dat goed bestuur en professionele bedrijfsvoering belangrijke randvoorwaarden zijn. De afspraken die bij onderlinge dienstverlening worden gemaakt, moeten transparant, ordelijk en controleerbaar worden ingericht. Ook moeten ze vanzelfsprekend gericht zijn op het leveren van passende zorg voor de patiënt. Omdat er bij onderlinge dienstverlening sprake is van wederzijdse afhankelijkheid tussen een hoofd- en onderaannemer, kan dit machtsongelijkheid opleveren. Ook daarom is het belangrijk dat de besturing en bedrijfsvoering op orde zijn. Zo kan iedereen erop vertrouwen dat zorgaanbieders passende zorg leveren en deze correct declareren.

Informatiekaart

In onze informatiekaart bespreken we naast mooie voorbeelden ook hoe uitdagingen kunnen worden aangegaan. Zoals de ontwikkeling van een declaratietool en een voorbeeld van een standaardcontract, die in sommige situaties de administratieve lasten kunnen verminderen bij het opstellen en monitoren van afspraken die nodig zijn voor onderlinge dienstverlening.

Onderlinge dienstverlening is één van de manieren om samenwerking rondom de patiënt te organiseren. Laten we de mogelijkheden van transmuraal samenwerken met elkaar goed inrichten. Juist voor de patiënten die dit hard nodig hebben.