Ad verbum

Pretopia

Een caleidoscoop van creatieve oplossingen voor een duurzame toekomst

Bernard de Vries Robles & Reinald van der Meer Een pretopie is een mentale (en vaak ook fysieke) vrije ruimte waar met de toekomst geëxperimenteerd kan worden en van waaruit een bestendige stroom beschavingsupdates en -upgrades haar weg kan vinden naar de samenleving, aldus de auteur (bladzijde 16). En dat is precies wat dit boek wil zijn. Een caleidoscoop van voorbeelden van creatieve oplossingen die meestal al bestaan, voor een duurzame toekomst. En daarmee is het geen blauwdruk, maar eerder een waaier van mogelijkheden die wil aanzetten tot innovatie en ondernemerschap. Op weg naar een toekomstbestendige samenleving.

Het boek begint met het schetsen van vier mogelijke toekomstscenario’s voor Antwerpen. De scenario’s zijn feitelijk toepasbaar op elke stad en vertrekken vanuit de twee assen van Welzijn en Klimaat. De vier scenario’s zijn achtereenvolgend de pampermaatschappij, de ecodictatuur, de vrije val en het symbiosceen. De scenario’s worden in de rest van het boek niet verder uitgewerkt maar VanDist stelt in zijn keuzes van de voorbeelden een voorkeur voor het symbiosceen duidelijk voorop. In de hoofdstukken die volgen belicht hij de innovatierichting vanuit zeven thema’s. Die gaan achtereenvolgens over mobiliteit, voeding, ondernemen, welzijn, empowerment, urbanisatie en het streven naar balans. Rondom deze thema’s werkt VanDist zijn 33 toekomstscenario’s uit. Hij behandelt daarin een veelheid aan voorbeelden; van ideeën die nog verder uitgewerkt moeten worden tot al gerealiseerde oplossingen die goed opgeschaald kunnen worden. Veel voorbeelden komen uit Vlaanderen en Nederland en zijn daarmee eenvoudig toegankelijk. Door de tekst worden als terzijdes 9 ‘sleutels’ behandeld die bruikbaar zijn als gereedschappen waarmee toekomstscenario’s ontvouwd kunnen worden. Het zijn technieken en modellen die het denken over de toekomst kunnen structureren.

Als laatste staat VanDist stil bij de vraag hoe je een systeem kunt veranderen. Daarin beschrijft hij hoe we – voor een duurzame samenleving – een omwenteling moeten maken van gecentraliseerde systemen naar gedistribueerde systemen. Het succes van een (eco)systeem wordt uiteindelijk bepaald door de balans tussen effi ciëntie en veerkracht. En was in het verleden effi cientie een belangrijke sturingsvariabele, in de toekomst wordt aandacht voor veerkracht van toenemend belang. Het besturingssysteem van de samenleving moet aldus meer lokaal, meer decentraal, meer digitaal, meer participatief, socialer en transparanter worden. Met die beweging kunnen we ons ingrijpen in niet-lineaire en complexe systemen zoals de natuur of de geologische koolstofcyclus meer iteratief tot stand laten komen. Door ons de toekomst op velerlei manieren voor te stellen kunnen we die al doende tot stand brengen, terwijl we aandachtig luisteren naar wat het systeem ons verteld. Blauwdrukken werken niet. Dit boek vormt een onuitputtelijke inspiratiebron voor die denkwijze.

UITGEVERIJ LANNOO CAMPUS ISBN 9789401477864 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 29,99 VERSCHIJNINGSDATUM JANUARI 2022 SCHRIJVERS STEFAAN VANDIST

HEEL DE ZORG

Mensen beter maken of ondersteunen. Dat is waar professionals in de zorg het voor doen. Ze vinden dit niet te rijmen met de verontreiniging, verspilling en het ziekteverzuim in hun sector. De Nederlandse zorg is een van de vervuilendste ter wereld. Ook is de sector die over gezondheid gaat in ons land de ongezond-

ste om in te werken. Gelukkig komt hier verandering in. Steeds meer professionals in de zorg gaan voorop in verduurzaming. Maar waar begin je? En hoe zorg je dat je met jouw inbreng impact krijgt? Met Heel de Zorg geven Joost Bijlsma en Cathy van Beek de duurzame beweging in de zorgsector een duw in de goede richting. Deze ‘reisgids’ voor duurzame zorg helpt professionals op weg bij het verduurzamen van hun organisatie. De verhalen van duurzame zorg-pioniers dienen daarbij als basis.

UITGEVERIJ MAGMA PUBLICATIES ISBN 9789082 632644 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 26,95 VERSCHIJNINGSDATUM MEI 2022 SCHRIJVERS JOOST BIJLSMA & CATHY VAN BEEK

BETEKENISECONOMIE

We hebben in de afgelopen eeuwen de vruchten van het huidige economische systeem kunnen plukken. De wereldwijde ontwikkeling van welvaart is gepaard gegaan met ontegenzeggelijk positieve ontwikkelingen: de levensverwachting is hoger dan ooit, het percentage mensen dat leeft in armoede is lager dan ooit, meer mensen dan ooit hebben toegang tot schoon drinkwater en onderwijs en het gemiddelde inkomen is hoger dan ooit. Economische groei lijkt het ultieme recept voor een fl orerende wereld. Maar de keerzijde van het succesverhaal is inmiddels bekend: de economische groei blijkt gepaard te gaan met ontwikkelingen die onze samenleving fundamenteel ontwrichten. Denk aan de klimaatverandering, de ineenstorting van de biodiversiteit, de groeiende welvaartsongelijkheid, de polarisatie in de samenleving en de alarmerende toename van het aantal mensen met een depressie of burn-out. Volgens Kees Klomp zijn de ecologische, sociale en individuele kosten van het huidige economische systeem zo hoog geworden, dat er sprake is van een existentiële crisis. Het is daarom noodzakelijk om op zoek te gaan naar een volledig nieuw economisch narratief: de Betekeniseconomie. Betekeniseconomie koppelt ons (individuele, menselijke) levensbestaan aan het (universele, natuurlijke) levensbestaan. Ecologie is daarbij het ontwerpuitgangspunt.

UITGEVERIJ NOORDHOFF ISBN 9789001078584 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 24,95 VERSCHIJNINGSDATUM DECEMBER 2021 SCHRIJVERS KEES KLOMP

WETENSCHAP IS GEEN MENING

Onze stikstofcrisis is een luxeprobleem. Onze energiecrisis is een wereldprobleem. En de klimaatcrisis dreigt een ramp te worden voor de leefbaarheid in de wereld. We lezen, zien en horen er dagelijks over en iedereen heeft wel een mening. Maar waar het bij deze crisissen precies om gaat en wat zij concreet voor ons betekenen, dat kun je pas echt goed begrijpen als je ook enige kennis hebt van de onderliggende schei- en natuurkundige, biologische en geologische wetmatigheden, processen en feiten. Wetenschap is geen mening. Begrijpelijk voor de leek en in samenhang met elkaar bespreekt scheikundige, meesteruitlegger en bestsellerauteur Roel Grit daarom in dit boek relevante natuurwetenschappelijke achtergronden. Na een korte uitleg over moleculen, energie en elektriciteit komen fossiele energie, wind- en zonne-energie, bio-energie, kernenergie, de energie in onze voeding, de waterstofeconomie en de oorzaken van de stikstofproblematiek aan de orde. Soms wat diepgaander en uitvoeriger dan in de krant, maar nog steeds zo dat u het kunt volgen, onthouden en doorvertellen. Wetenschap is geen mening is een must voor nieuwsvolgers, journalisten, politici en andere beslissers.

UITGEVERIJ NOORDHOFF ISBN 9789001010904 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 24,95 VERSCHIJNINGSDATUM NOVEMBER 2021 SCHRIJVERS ROEL GRIT