EENDERS & ANDERS AFRIKAANS / NEDERLANDSE ONDERWYSERSGIDS - Graad 6 by Flame Design Cape Town

EENDERS & ANDERS

AFRIKAANS / NEDERLANDSE ONDERWYSERSGIDS

Aangename kennis! Prettig met je kennis te maken!

GRAAD

Afrikaans Huistaal

INLEIDING Hierdie lespakket – die eerste van ’n reeks wat van graad 6 tot graad 11 strek – het dit ten doel om leerders aan die Nederlandse kultuur, taal en letterkunde bekend te stel. Dit heet dan ook Aangename kennis! in Afrikaans en Prettig met je kennis te maken! in Nederlands. Leerders vertrek vanaf ’n bekende terrein (Afrikaans en Suid-Afrika) na nuwe wêrelde (Nederlands en Nederland en België). Hulle fokus op wat dieselfde in die verskillende lande en tale is, maar ondersoek ook dit wat anders is. Die meeste leerders sal bekend wees met die legendariese karakters wat bespreek word, en sal besef dat ons kulture baie deel, maar dat daar tog verskille is – sommige oppervlakkig; ander meer diepgaande. In hierdie lespakket word daar heelwat op België gefokus omdat soveel strokieskarakters daar ontstaan het, In die loop van die reeks sal leerders egter albei die Lae Lande goed leer ken. SASNEV, Sentraalplein 4, Pinelands webwerf: http://sasnev.co.za © SASNEV Alle regte voorbehou. Geen gedeelte van hierdie boek mag gereproduseer, in ’n inligtingstelsel bewaar, of versend word in enige vorm of op enige manier, hetsy elektronies, meganies, deur fotokopiëring, plaat- of bandopname, of andersins, sonder vooraf skriftelike toestemming van die kopiereghouers nie.

KURRIKULUM-INLIGTING Die inhoud dek al die werk wat in week 5 en 6 in kwartaal 2 in die kurrikulum uiteengesit word, maar betrek ook werk uit ander weke. Dit is juis so gekies dat die Nederlandse lespakket ter verryking of as hersiening gebruik kan word. Die taalaspekte dek onder andere gedeeltes waar ooreenkomste en verskille tussen Afrikaans en Nederlands duidelik ter sprake is, naamlik spelling en woordeskatontwikkeling.

Eerste uitgawe: 2017, eerste druk 2017 Titel-ISBN: 978-0-9946647-0-9 Geskryf deur Marieta Nel Geredigeer deur Ronél Gouws Voorbladontwerp deur Dion Rushovich Voorbladfoto van One Dollar Photo Foto’s deur Izak de Vries en Karen Vegt Medewerkers Eureka Barnard, Gerda Grobler en Liza Voppen Geset deur Dion Rushovich Gedruk deur

Aangename kennis!

Dag!

Prettig met je kennis te maken!

Hello!

Erkennings Die skrywer en SASNEV bedank One Dollar Photo vir die gebruik van kopieregmateriaal en foto’s. Alle redelike pogings is aangewend om wettige kopiereghouers op te spoor. Die uitgewer verneem graag van kopiereghouers indien enige regstellings of byvoegings gedoen moet word.

Luister en praat (mondeling) 2 uur Kwartaal 2, Luister na en week 5–6 bespreek ’n fabel/ legende • Gebruik ’n teks van ’n handboek of uit die onderwyser se hulpbronlêer

Lees en kyk

Taalstrukture en -konvensies 5 uur 4 uur 1 uur Lees ’n Skryf ’n fabel/ Werk met kortverhaal/ legende woorde fabel/legende • Gebruik ’n teks van ’n handboek of uit die onderwyser se hulpbronlêer

• Identifiseer temas, • Prevra vrae en bring leesaktiwiteite: idees met eie voorspelling lewenservaring in wat op die titel verband en/of grafiese voorstellings • Identifiseer en gegrond is bespreek hoe

Skryf en aanbied

• Gebruik karakters, agtergrond • Gebruik intrige • Gebruik ’n tema of boodskap • Druk idees duidelik en logies uit • Ontwikkel en organiseer idees

• Voorsien ’n • Lees hardop eerste konsep en sag, pas met bewustheid leesstrategieë aan • Bespreek teks van die sentrale om die doel en • Bespreek sosiale, idee en gehoor te pas morele en toepaslike taal en kulturele waardes • Identifiseer konvensies vir die en ontleed in verskillende spesifieke doel en kenmerke van die tekste en lewer gehoor genre kommentaar • Besin oor en op hoe dit • Bespreek sosiale evalueer self die in die teks en kulturele finale produk, oorgedra word, waardes in tekste asook met byvoorbeeld deur • Interpreteer klasmaats en stereotipering en bespreek onderwyser • Gebruik boodskap • Gebruik klanke aanbiedings• Toon begrip en spelreëls om vaardighede vir die teks en te spel soos volume, hoe dit met eie pousering, ervaring verband postuur, gebare, jou ensovoorts stereotipes gevorm word

• Woordvorming: basisvorm, afleiding, samestelling • Woordbetekenisse (woordeboek • gebruik) • Leenwoorde • Werk met sinne • Woordsoorte: voorsetsels • Enkelvoudige sin: gesegde, onderwerp, voorwerp, bepalings • Woordorde • Spelling en punktuasie • Spelling en spelpatrone • Afkortings, verkortings en akronieme • Woordeskat in konteks

ONDERRIGSTRATEGIEË Inleiding

LB bladsy 1

Riglyne vir onderrig • Suid-Afrikaanse leerders is oor die algemeen meer vertroud met Nederland as met België. Op hierdie vlak assosieer hulle Nederland dalk met kaas, klompe en windmeulens, terwyl hulle nie dadelik ’n assosiasie met België sal hê nie. Dit is dus nuttig en sinvol dat hierdie graad 6-lespakket meer op België as Nederland fokus. • Op die openingsbladsy word leerders aan die bekende strokiekarakter Kuifie (internasionaal bekend as Tintin) bekendgestel. Hulle moet die foto goed bekyk voordat hulle die vrae eers in groepe en dan as klas bespreek. • Dit is belangrik dat die oorkoepelende tema van die reeks, Eenders & Anders, en die graad 6-tema, Aangename kennis!, van die begin af ontgin word. • Voorbeelde van hoe Afrikaans en Nederlands ten opsigte van hierdie hoofstuk se tema eenders en anders is, is dat Afrikaans ook nes die Belge strokieskarakters het (bv. Agent Snoet), maar ons Kuifie staan in Nederlands bekend as Kuifje en in Frans as Tintin. Eenders & Anders loop soos ’n refrein deur die reeks en alles wat dieselfde (eenders) en verskillend (anders) omtrent die Nederlandse en Afrikaanse taal, kultuur en letterkunde is, verdien aandag.

ANTWOORDE 1. Kuifie/Tintin 2. België 3. Hy is baie bekend en talle mense weet van en geniet sy avonture. 4. Asterix is ’n voorbeeld van ’n Franse strokieskarakter. 5. Leerders noem voorbeelde van legendariese karakters – werklike mense soos Nelson Mandela en denkbeeldige karakters soos Van Hunks.

INHOUD

Vaardighede

LB-bladsye

OG-bladsye

Luister en praat Lees en kyk Word taalvaardig Skryf en aanbied Taalhersiening

2 4 10 14 16

xx xx xx xx xx

Oh, kom er eens kijken Oh, kom maar eens kijken wat ik in mijn schoentje vind,

LUISTER EN PRAAT LB bladsy 2

Een pop met vlechten in het haar

LEWER ’N PRAATJIE LB bladsy 2

Riglyne vir onderrig • Bekende Belgiese en Nederlandse karakters stel hulself ter inleiding aan die leerders voor. Lees die inligting saam met die leerders en bespreek waarom die verhaal van Brabo, die Vlieënde Hollander-legende is. (’n Definisie van “legende” verskyn op bladsy 4.)

een snoezig jurkje kant en klaar twee kaatseballen in een net een letter van banket Oh, kom maar eens kijken wat ik in mijn schoentje vind, Alles gekregen van die goede Sint.

• Die leerders kies dan ’n onderwerp, doen navorsing daaroor en lewer ’n praatjie in die klas. Hierdie opdrag kan ook in pare of klein groepies uitgevoer word.

Een bromtol met een zweep erbij,

• Verduidelik aan die klas dat Swarte Piet, Sinterklaas se swart assistent, in Nederland ’n besprekingspunt is. Aan die een kant word daar gesê dit versterk stereotipering van swart mense as onderdanige helpers; aan die ander kant word beweer dat Swarte Piet swart is omdat hy deur die skoorsteen kruip om geskenke af te lewer. As gevolg van die debat daaroor is daar dus deesdae ook rooi, geel, blou en groen Piete.

En schaatsen en een autoped,

• Dit is belangrik om leerders op stereotipering te wys en van jongs af ’n kritiese ingesteldheid te kweek. Nog ’n moontlike besprekingspunt kan wees: Hoekom is Kersvader altyd ’n man?

LUISTER NA ’N LIEDJIE LB bladsy 3

Riglyne vir onderrig • Leer vir die leerders ’n paar Nederlandse woorde voordat hulle na die bekende Kersliedjie “Oh, kom er eens kijken” luister. Jy kan dit vir hulle in die klas speel of hulle kan self op YouTube daarna luister. Jy kan dit moontlik by die skakel opspoor: https://www.youtube.com/watch?v=o7bl2Kj7u6g. Dit sal nodig wees om dit twee of drie keer te speel. As jy ’n entoesiastiese klas het, kan hulle saamsing. • Hier volg die woorde van die liedjie:

Alles gekregen van die goede Sint.

een doos blokken, ook voor mij! een letter van banket. O, kom maar eens kijken wat ik in mijn schoentje vind, Alles gekregen van die goede Sint.

ANTWOORDE 1. De Sint 2. cadeautjes 3. Enige van die volgende: Een pop, snoezig jurkje, twee kaatseballen, letter van banket, bromtol met zweep, doos blokken, schaatsen, autoped 4. Leerders se eie antwoorde. 5. Kinders kry hul eie letter voorletter van banketstaaf of van sjokolade. 6. Die spreker is ’n kind wat opgewonde oor sy komende Kersgeskenke is.

FLINK MET TAAL LB bladsy 4 Die idiomatiese uitdrukkings sluit tematies by die hoofstuk aan. Bespreek dit met die leerders en moedig hulle aan om dit te gebruik.

ANTWOORDE

LEES EN KYK LB bladsy 4

LEES SAAM Pre-lees Riglyne vir onderrig • Doen self nog navorsing oor Manneken Pis, Hans Brinker en Dikkertje Dap en gesels met die leerders oor die drie karakters. Toeriste staan gewoonlik in lang toue om die standbeeldjie te sien en te fotografeer. Hulle is dikwels teleurgesteld as hulle hom die eerste keer sien omdat hy so klein is, maar hulle word tog deur hom bekoor. Manneken Pis is een van die bekendste standbeelde in Europa en waarskynlik die bekendste een in België. • Herinner die leerders om deurentyd te kyk na hoe tekste ooreenkom en verskil. • Bespreek die kenmerke van ’n legende met die leerders aan die hand van die gegewe en ander voorbeelde.

ANTWOORDE • ’n Legendariese persoon. • Die inligtingsteks op bladsy 5 gee inligting oor ’n legende, terwyl die teks “Die held van Haarlem” op bladsy 6 ’n legende vertel. • “Dikkertje Dap” is ’n gedig, terwyl die ander twee in prosavorm is.

’N INLIGTINGSTEKS LB bladsy 5

Riglyne vir onderrig • Gesels met die leerders oor die tale wat in Suid-Afrika (elf amptelike tale, Afrikaans, Engels, Ndebele, Xhosa, Zoeloe, Noord-Sotho, Suid-Sotho, Tswana, Swazi, Venda en Tsonga), Nederland (een amptelike taal) en België (Nederlands, Frans en ’n klein bietjie Duits) gepraat word.

1. Belg; Brussel; België 2. Vlaams 3. Petit Jean 4. Die verhaal handel oor ’n seuntjie en die standbeeld is klein. 5. Hy is trots daarop en dink dit is die mooiste mark ter wêreld. 6. Dit is die drie bekendste besienswaardighede in Brussel. 7. Ja, hy spog daarmee dat hy beroemd is. Hy sê hy wil nie spog nie, maar dan spog hy tog. 8. “unieke” 9. Onwaar. In die teks word daar na twee legendes verwys. 10. Hy het daarop geürineer. 11. Nee, hy het talle uitrustings. 12. Dit is deur verskillende lande aan hom geskenk. 13. Op die internet. 14. Hulle moet sê wat hulle van sy uitrustings dink. 15. Dit gee inligting oor Nederland en België.

’N LEGENDE LB bladsy 6

Riglyne vir onderrig • Die legende van Hans Brinker is opgeteken in Volksverhalen uit Noord- en ZuidHolland (1980) van Bert Sliggers (waarin die verhaal in Spaarndam afspeel). Dit is egter bekend gemaak deur die boek Hans Brinker or the Silver Skates (1865) van die Amerikaanse skrywer Mary Mapes Dodge (waarin die verhaal in Haarlem afspeel). • Die legende is nie baie bekend in Nederland nie, maar wel in die res van die wêreld, veral in Amerika. Geen wonder die Amerikaners besoek so graag Haarlem of Spaarndam om die dyk te sien nie. • Lees die teks saam met die leerders of laat hulle dit op hul eie lees voordat hulle die vrae daaroor beantwoord.

• Praat ook oor dialekte. Net soos die Afrikaanse spreektaal in byvoorbeeld die Boland van die spreektaal in Namakwaland verskil, is daar verskillende dialekte van Nederlands. In Afrikaans noem ons die dialek wat in België gebruik word, verkeerdelik Vlaams. • Lees die teks saam met die leerders voordat hulle die vrae beantwoord.

ANTWOORDE

1. Hy moes pannekoek na ’n blinde oom neem. 2. Aan Rooikappie, wat eetgoed vir haar ouma moes neem. 3. “dyk” 4. Dit was byna donker toe Hans weer op pad huis toe was. 5. Die hele omgewing kon oorstroom raak. 6. “onwillekeurig” 7. Daar was niemand daar naby nie. 8. Vreeslik bang. 9. Nee, hy het elke oggend gaan stap. 10. Sy optrede het verhoed dat die omgewing oorstroom het. 11. Rageltjie de Beer; Klara Majola 12. Dit is in die noorde van Holland. 13. Nederland lê onder seevlak – laer as die vlak van seewater. 14. ... water weg te hou. 15. Ja, as sluiswagter moet hy seker maak die watervlak in die kanale is reg, anders oorstroom die land. 16. Soos baie Nederlanders, is Hans lank en blond. Hy is hulpvaardig, want hy neem eetgoed na die blinde oom. Hy is ook verantwoordelik, want hy weet hy moet alles in sy vermoë doen om te keer dat die land oorstroom. Verder het hy uithouvermoë, want hy bly ten spyte van die koue op die dyk totdat hulp opdaag.

’N GEDIG LB bladsy 9

Riglyne vir onderrig • Niemand kan Nederlands leer en nie met die werk van Annie Schmidt kennis maak nie. Sy is in eie reg ’n legende. Sy word saam met Vincent van Gogh en Anne Frank as nasionale ikone beskou (volgens die Kanon van die Nederlandse Geskiedenis wat deur ’n groep Nederlandse geskiedskrywers saamgestel is). Sy staan ook bekend as die koningin van Nederlandse kinderlektuur en het meer as 300 kinderrympies geskryf.

1. maer/laf hartig; dapper/vet 2. Ja en nee. Hy hou daarvan dat hy dapper genoem word, maar hou dalk nie daarvan dat hy dik genoem word nie. 3. Hy wou by Giraf, sy vriend, wees. 4. Giraf se kop/gesig is baie hoog op sy lang nek. 5. Hy het reënstewels gekry. 6. Rode laarsjes voor de regen!/Rooi steweltjies vir die reën! 7. “spellen”; “rekenen”; “tekenen” 8. Hy wil teen Giraf se nek afgly. 9. Hy klim huiwerig op Giraf se nek. 10. a) “roesjj”; “Boem” b) Ja, dit maak die verhaal oortuigend, want ons hoor wat gebeur. 11. Hy sê “au”. 12. Jong kinders vir wie verse voorgelees word.

IN ’N NEUTEDOP LB bladsy 10

Riglyne vir onderrig Lei die leerders om die ooreenkomste en verskille tussen die drie tekste raak te sien.

ANTWOORDE 1. dapper, heldhaftig, legendaries 2. Albei is helde wat dapper opgetree het ten einde ’n groot groep mense se lewens te red. 3. Albei is klein en jonk, maar dapper. 4. Moontlike antwoorde: Klara Majola, Racheltjie de Beer. Wolraad Woltemade, Nelson Mandela, Zackie Achmat, ens.

• Dit die tweede Nederlandse teks in hierdie hoofstuk waarmee die leerders kennis maak. Werk saam met hulle deur die Nederlandse teks en die Afrikaanse vertaling. Fokus veral op die titel, wat die gedig ontsluit.

PAS JOU TAALKENNIS TOE

ANTWOORDE 1. a) dyk b) uniek c) dapper d) storie 2. a) selfstandige naamwoord b) legendes; legendetjie c) drie d) Die derde is baie anders as die eerste twee.

ANTWOORDE 1. Suid-Afrikaners 2. Nederlanders 3. Belge 4. Amsterdammers 5. Haarlemmers 6. Utrechters 7. Pretorianers 8. Kapenaars 9. Johannesburgers 10. Durbaniete

LEENWOORDE LB bladsy 12

Riglyne vir onderrig

WORD TAALVAARDIG LB bladsy 11

WERK MET ’N WOORDEBOEK LB bladsy 11

Riglyne vir onderrig • Vir die volgende oefening moet die leerders toegang tot ’n verklarende woordeboek hê. • Gebruik die woord “dapper” as voorbeeld om leerders te leer hoe om ’n woordeboek te gebruik. Maak seker hulle ken die alfabet voordat hulle die oefening doen. • Verduidelik dat die onverboë vorm van ’n woord gebruik word wanneer ’n mens ’n woord in ’n woordeboek naslaan, byvoorbeeld “droog” in plaas van “droë”.

• Dit is belangrik om leerders daarop te wys dat Afrikaans meer as 80 persent van sy woordeskat van Nederlands geërf het. Hierdie woorde staan bekend as erfgoed. Leenwoorde verwys weer na woorde wat tale by mekaar leen, terwyl eiegoed woorde is wat in ’n taal self ontstaan. Hierdie aktiwiteit fokus op leenwoorde.

ANTWOORDE Kolom A

Kolom B

piekniek

Engels

bredie

Maleis

toi-toi

Afrikatale

gogga

Khoi-Khoi

restaurant

Frns

führer

Duits

ENKELVOUDIGE SIN

• Bespreek die woordeboekinskrywing vir “legende”. Wys op die verdeling in lettergrepe, woordsoort, aanduiding van meervoud en verkleining, verskillende betekenisse, voorbeeldsinne, ens.

Riglyne vir onderrig

• Noem dat af kortings soos L (Latyn), D (Duits) en F (Frans) in ’n woordeboek soos die HAT aandui wat die herkoms van ’n woord is.

• Bespreek die dele van die enkelvoudige sin met die leerders. Jy kan nog eenvoudige enkelvoudige sinne soos die volgende gebruik om hul begrip vas te lê:

LB bladsy 13

• Die oulike kind neem gereeld pragtige foto’s. Die kind – onderwerp oulike – byvoeglike bepaling neem – gesegde gereeld – bywoordelike bepaling pragtige – byvoeglike bepaling foto’s – voorwerp

c) Ons Smurfe is ’n kolonie fiktiewe, blou karakters wat in sampioene woon. d) Op ons koppe dra ons wit, keëlvormige pette wat vryheid simboliseer. e) In Smurf-taal vervang ons dikwels werkwoorde en selfstandige naamwoorde met die woord “smurf ”. 3. a) Jy herken Oupa Smurf aan sy rooi broek, rooi mussie en lang, wit baard. b) Al die Smurfies is dol oor Smurfien met haar blonde hare en mooi glimlag. c) Nutsman Smurf se hande staan vir niks verkeerd nie. d) Musieksmurf se gebrek aan talent maak dat die ander Smurfe wegvlug as hy begin speel. e) Babasmurf is nooit sonder sy rammelaar nie.

• Die woelige kinders het smiddae speletjies in die tuin gespeel. Die kinders – onderwerp woelige – byvoeglike bepaling het gespeel – gesegde smiddae – bywoordelike bepaling speletjies – voorwerp in die tuin – bywoordelike bepaling

SPELLING VAN MEERVOUDE LB bladsy 15

• Vanmiddag sal die moeë werkers die honger diere vinnig voer. Vanmiddag – bywoordelike bepaling sal voer – gesegde die werkers – onderwerp moeë – byvoeglike bepaling die diere – voorwerp honger – byvoeglike bepaling vinnig – bywoordelike bepaling

Riglyne vir onderrig • Bespreek die taalteorie met die leerders en gee verdere oefeninge, indien nodig. Ter verryking kan die Nederlandse meervoude in die kolom heel regs bespreek word. Laat die leerders self aflei hoe meervoude in Nederlands gevorm word (dikwels deur ’n -n of -en by ’n woord by te voeg).

ANTWOORDE

VOORSETSELS LB bladsy 13

Riglyne vir onderrig Werk saam met die leerders deur die taalteorie voordat hulle die aktiwiteit doen.

ANTWOORDE 1. a) Manneken Pis het ’n staf in sy hand. b) Hy het ’n snaakse hoed op sy kop. c) Hy dra niks onder sy Skotse rokkie nie. d) Hy staan teen die Suid-Afrikaanse vlag. e) Hy het ’n Dracula-kleed om sy skouers. 2. a) Die Smurfe is ’n skepping van die Belgiese stripkunstenaar Peyo. b) Die Nederlandse “de Smurfen” is die vertaling van die Franse “les Schtroumpfs”.

1. a) nagte b) dae c) damwalle d) rûe e) potlode f ) teorieë g) karakters h) verhale i) skepe j) treë k) stiefma’s l) neefs m) gebede n) heldinne o) oupas p) taxi’s

2. Woorde wat op i, o, u en ’n lang a eindig, kry ’n af kappingsteken in die meervoud. 3. Voorbeeldantwoorde: a) Afrikaanse meervoude eindig op ’n -s wanneer Nederlandse meervoude op ’n -s eindig. b) Afrikaanse meervoude eindig op ’n -e wanneer Nederlandse meervoude op ’n -en eindig.

SKRYF EN AANBIED LB bladsy 16

Riglyne vir onderrig Werk saam met die leerders deur die riglyne. Maak seker almal verstaan wat ’n legende is: • Dit is ’n storie oor ’n held, ’n avontuur of ’n wonderbaarlike gebeurtenis. • Dit kan ’n ware verhaal of ’n opgemaakte verhaal wees. • Dit is ’n storie wat lekker is om te vertel en lekker is om na te luister.

Nee

Inhoud My storie is ’n legende. My legende handel oor ’n held, avontuur of besondere gebeurtenis. Dit is duidelik waar die legende afspeel. Daar gebeur iets in my legende. Struktuur My legende het ’n titel. My legende het ’n duidelike begin, middel en einde. My legende bestaan uit paragrawe. Redigering Ek het my legende se inhoud verbeter. Ek het veranderinge aangebring sodat dit vlotter lees. Ek het my taalgebruik, spelling en punktuasie nagegaan. Ek het my legende geproeflees en netjies oorgeskryf. Algemeen My legende is die regte lengte. Ek is tevrede met my werk.

Gebruik die departementele assesseringsrubriek om die leerders se legendes te bepunt.

SKRYF SAAM LB bladsy 17

Moedig die leerders aan om die skryfproses te volg. Voordat hulle hul legendes begin skryf, moet hulle: • besluit wie hul karakters gaan wees. • dink aan wanneer en waar hul legende gaan afspeel. • beplan wat in hul storie gaan gebeur. • dan verder beplan deur ’n kopkaart te teken.

Beklemtoon die belangrikheid van redigering en proeflees nadat hulle hul eerste poging geskryf het. Laat hulle die onderstaande kontrolelys invul om seker te maak dat hul legendes aan die nodige vereistes voldoen.

TAALHERSIENING LB bladsy 19

Riglyne vir onderrig Die finale aktiwiteit is ’n taal-in-konteks-oefening wat fokus op die taalkomponente wat in die hoofstuk gedek is. Hierdie oefening kan gebruik word om vas te stel of die leerders nog oefening met sommige van die aspekte benodig.

ANTWOORDE 1. a) Franse b) avonture c) in d) tale e) met f ) stede g) vir h) uit

(8)

2. a) ken b) goed c) skep d) dapper e) kryg (5) 3. Obelix is groot en swaar en hou nie daarvan om ’n leë maag te hê nie. (3) 4. a) tjank b) eina/swaap (2) 5. a) Asterix het begin veg toe hy nog ’n jong seun was. b) Witblix tjank droewig omdat ’n boom afgekap word. c) Obelix vang ’n wildevark in die bos en braai dit oor die kole. d) Asterix en Obelix word na België gestuur. (4) 6. a) asseblief b) volgende c) bladsy d) byvoorbeeld (4) 7. a) ons (1) b) u (1) c) help (1) d) bewys (1) Totaal: 30

KWARTETSPEL Die kwartetkaartspel kan saam met lespakkette 6 tot 8 gespeel word. Dit word soos volg gespeel:

• Belgiese besienswaardighede • Nederlandse kos • Belgiese kos.

Die speler wat gedeel het, speel eerste. Sodra sy vier kaarte van ’n tema het, word dit as ’n pakkie uitgesit. Sy sit soveel pakkies moontlik uit. Dan vra die deler die speler aan haar regterkant vir ’n kaart wat sy benodig. Die deler moet kyk hoeveel van ’n pakkie sy het en vra dan vir die ander kaarte. (Elke kaart se naam staan boaan, gevolg deur ’n prentjie en dan die ander drie kaarte.) As die speler regs van die deler die kaart het, moet hy dit vir die deler gee. Die deler kan dan weer roep. Die deler roep totdat sy verkeerd roep (m.a.w. die speler regs het nie die kaart om te gee nie). Dan speel die speler regs van die deler. Hy pak eers sy pakkies uit en vra dan ’n kaart van die speler aan sy regterkant. Die speler wat eerste al sy of haar kaarte as pakkies uitgepak het, wen. Aangename kennis

Aangename kennis

Enchanté(e)

Please to meet you

Bly te kenne

Aangename kennis

Enchanté(e)

Please to meet you

Prettige met je kennis te maken

Enchanté(e)

Aangename kennis

Please to meet you

Enchanté(e)

Bly te kenne

Please to meet you

Twee tot nege spelers kan speel. Die 36 kaarte word uitgedeel. Elke speler plaas die kaarte wat saamhoort, bymekaar. Daar is vier elk van die volgende temas (wat onderaan elke kaart aangedui word): • Aangename kennis • Nederlandse stede • Belgiese stede • Nederland is bekend vir … • België is bekend vir … • Nederlandse besienswaardighede

Nederland is bekend vir:

Nederlandse stede Amsterdam

Rotterdam

kaas

windmeule

Den Haag

Utrecht

klompe

Delftse blou

BelgiĂŤ is bekend vir:

Belgiese stede

Brussel

Brugge

kant

sjokolade

Gent

Antwerpen

bier

riet (slaptjips)

Nederlandse besienswaardighede

Nederlandse kos

Huis van Anne Frank

Madurodam â&#x20AC;&#x201C; miniatuur Nederland

stroopwafels

maatjesharing

Nagwag in Rijksmuseum Huis

Keukenhof

snert

krokette

Belgiese besienswaardighede

Belgiese kos

Manneken Pis

Grote Mark

wafels

moules-frites (mossels met slaptjips)

Brugge se kanale

Het Lam Gods in Gent

waterzooi (ryk bredie)

konijn in geuze (haas in bier)

NOTAS

��

NOTAS

��

NOTAS

��

NOTAS

��