15 •
GR AT I S
•
m a j / m ay
2017
•
FlyInn është produkt i disejnuar, zhvilluar dhe përgaditur nga Paper Communications. Luteni të na kontaktoni për informata më të hollësishme. FlyInn is a product designed, developed and made available by Paper Media and Communications. Should you require any further information, please contact us. Rr. Perandori Justinian, Soliteri 1/6; 10000 Prishtinë, Kosovë info@paper.al; +381 38 60 99 60
www.paper.al
1FLYINN
KUMTI I EDITORËVE -------A MESSAGE FROM THE EDITORS Teksa ecim në zemër të 2017, nuk mund të anashkalojmë zhvillimet e mëdha teknologjike nëpër botë, që pa dyshim kanë prekur dhe vendin tonë të vogël, dhe kanë lehtësuar publikimin e kësaj reviste që ti po mban në dorë sot. Avancimi i këtyre zhvillimeve ka patur krah të fuqishëm ICK-në, Innovation Center Kosovo, e cila shërben si një inkubator për idetë e reja. Uraniku na flet më shumë se si ajo u nis nga një shpirt komunitar i pasionantëve të teknologjisë, e sot fiton çmime ndërkombëtare. E me këtë rast, po ju rrëfejmë dhe një historik të shkurtër të lindjes së kompjuterave dhe internetit, një univers i plotë informativ në dorën tuaj. Bëjmë një pushim të vogël ndërkohë që lexojmë për skajin më të lartë të Mesdheut, Portugalinë e vogël e të bukur, me diellin e saj që perëndon gjithmonë në det, me ushqimin e detit më të freskët në Europë, me çmime shumë të përballueshme, me festivalet e saj dhe natyrën e krahasueshme me ‘shtëpinë e Zotit’. Në frymat bashkëkohore, Kosova sivjet ka qenë shumë aktive në mbrojtjen e ambientit dhe ka ndërmarrë disa nisma të suksesshme. Si ngahera, mbetemi një vend me platformë ideale për artistë. Për këtë stinë lajmet nga aeroporti ynë janë interesante dhe do sjellin shumë të mira për komunitetin. Udhëtim të këndshëm!
As we progress in the heart of 2017, we cannot skip the huge technological advancements happing in the world today, which undoubtedly touched our little country too, also enabling the publication of the magazine you are now carrying. The advancement of these developments had the strong helping hand of ICK – Innovation Center Kosovo, that serves as an incubator for new ideas. Uranik tells us how it all began by a community spirit made by the technology passionate people, and today, ICK wins international awards. And since we are still talking about technology, we will tell you a little story on how computers and internet were born, a fully informative universe in your hands. We take a little break while we read about the highest Mediterranean point, little beautiful Portugal, with its sun that is always setting above the sea, its seafood – the freshest in Europe and very affordable prices, with its festivals and the nature comparable to the ‘house of god’. And as we talk of the warm weather, we cannot skip the most talked about topic at the moment: global warming. We can all contribute to improvement. When it comes to contemporary waves, Kosovo has been very active in protecting the environment and took some very successful measures. And as always, we remain a great platform for artists. And for this season, the airport news is very interesting and will bring many good things to the community. Have a nice trip!
2FLYINN
PORTUGALIA, 4 PIKËNISJA E MESDHEUT PORTUGAL THE BEGINING OF THE MEDITERRANEAN
SHFAQJET E PËRZGJEDHURA TEATRALE SELECTED THEATRE 30 PLAYS
PLAYLIST
80S INDIE AND ROCK’N’ROLL RAP AND HIP HOP ELECTRONIC
Një copëz Silicon Valley në Kosovë -------Kosovo’s portion of Silicon Valley
ICK
32 UDHËZUESI I ARTDASHËSVE THE ART-LOVERS GUIDE OF KOSOVO
16 NGA QIRINJTË TEK INTERNETI NË NJË SHEKULL _________ FROM CANDLES TO INTERNET IN ONE CENTURY
20
34 28 NGROHJA GLOBALE – ÇFARË PO NA PRET NË TË VËRTETË? GLOBAL WARMINGWHAT SHOULD WE REALLY EXPECT?
LAJMET E FUNDIT LATEST NEWS
42
NLB Kartela pagesore
Kredi për pushime Mos e humbni rastin të vizitoni botën, përjetoni momente të paharruara që mbesin gjithmonë në kujtesë. Ne jemi këtu t’ju financojmë dëshirat tuaja!
www.nlb-kos.com
Qendra Kontaktuese: 038/ 240 230 100
4FLYINN • WORLD IN BRIEF
PORTUGALIA, PIKËNISJA E MESDHEUT PORTUGAL – THE BEGINGGING OF THE MEDITERRANEAN
Me përkëdheljet e diellit, na përkedhelen dhe mendimet se ku mund të shijohen më së miri rrezet këtë vit. Kemi folur për Shqipërinë, Italinë, Francën… Mirëpo ndodhet një rrip toke shumë interesant në gadishullin iberik, që nëse duam edhe mund ta quajmë fillimin e Mesdheut. Gjuha melodioze gati ekzotike– shpesh e krahasur dhe me shqipen! – na ka ndjekur nëpër muzikë, seri, duke u bërë në simbol të gjërave të bukura.
Pjesa më e spikatur e qëndrimit në Lisbonë, është padyshim udhëtimi me tramvajin numër 28. Ky tramvaj kalon në mes të lagjeve më të mira të Lisbonës duke përfshirë Baixa, Graça, Alfama dhe Estrela, por shumica e vizitorëve udhëtojnë me këtë tramvaj për t’u ngjitur në kështjellën Alfama. A highlight of any visit to Lisbon is a ride on the number 28 tram. This enjoyable tram route passes through many of Lisbon’s finest districts, including Baixa, Graça, Alfama and Estrela, but most visitors travel on it to climb the steep hill from Baixa to the castle and Alfama.
Ky rrip i vogël toke, Portugalia, ka shumëçka për të ofruar. Dhe kjo jo vetëm për shkak të klimës së ëmbël dhe daljes së shumtë në det. Portugalia ka dhe një histori tejet interesante që arrin kulmin e vet me eksploratorët e globit (sidomos Amerikave!), dhe destabilizohet në shekullin XX, në fillim të të cilit fiton dhe pavarësinë, duke gëzuar sot demokraci të plotë dhe një turizëm non-chalante, me çmime të favorshme, e ruajtuar e pa komercializuar.
LISBON
Dikur një ndër qytetet më të harruara të Europës perëndimore, sot Lisbona kap radarin e udhëtarëve njësoj si Parisi apo Roma. Në fund të fundit, pse jo? Lisbona ofron gjithçka që pritet prej një qyteti: ngjyra urbane, diell, plazh, ushqim deti të freskët e të lirë, histori e rrënoja, jetë nate unike. Për dashamirësit e historikut, ka plot objekte të Mesjetës, si për shembull kështjella e São Jorge, e ndërtuar në shekullin XI. Hipni në majë të saj për rrënoja arkeologjike të vërteta, të cilat janë me pamje nga qyteti i vjetër i Lisbonës si dhe me pamje nga lumi Tagus. Shumë interesante është dhe zona përreth Praça do Comércio përgjatë të njejtit lum, e cila u shkatërrua tërësisht nga tërmeti i famshëm i 1755. Sot është një zonë shumë e rëndësishme ekonomike e qytetit, duke qenë se në të ndodhen
The caresses of the sun fondle our thoughts with questions about summer beams this year. We have talked about Albania, Italy, France… however, there is a very interesting strip of land on the Iberian peninsula; which if we want, we can call it the beginning of the Mediterranean. The melodic and almost exotic language – often compared to Albanian! – has followed us through music, series, this way becoming a symbol of beautiful experiences. The little strip of land, Portugal, has a lot to offer. Not only because of the smooth climate and the many ways to the sea. Portugal also has a very interesting history that reaches its peak with globe explorers (especially the Americans!), and its destabilization in the XX century; at the beginning of which it also gained the Independence and nowdays enjoying full democracy and nonchalante tourism at favorable, preserved and non commercialized prices.
LISBON
From being one of the forgotten cities of western Europe, today Lisbon has the same number of travelers as Paris or Rome. Why shouldn’t it be this way? Lisbon offers everything expected in a city: urban colors, sun, beaches, fresh and affordable see food, history and historical ruins, unique nightlife. For history lovers there are plenty of Medieval objects, for example São Jorge’s castle built in the XI-th century. Climb to the hill top of the castle for the archeological ruins and enjoy the historic center of Lisbon and Tagus river. Situated along the Tagus river you will find the interesting area of Praça do Comércio that was completely destroyed by
5FLYINN
Edhe pse popullsia e Portugalisë është pak a shumë 10 milionë banorë, portugalishtja është gjuha e shtatë më e folur në botë, përfshi këto shtete: Portugali Brazil, Kape Verde, Ginea-Bisau, Mozambik, Angola, and São Tomé and Príncipe. Even though Portugal’s population is less than 10 million people, portugese is the 7th most spoken language in the world, including the following countries: Portugal, Brazil, Cape Verde, GuineaBissau, Mozambique, Angola, and São Tomé and Príncipe.
6FLYINN
Ushqimet e preferuara të portugezëve janë merluci i kripur dhe sardelet në skarë. Portuguese’s favorite foods are salty cod and grilled sardines.
tashmë ndërtesat më të rëndësishme qeveritare dhe rregullatore të shtetit po sidomos të portit. Kur gjendesh në mes të saj, historia mishërohet dhe fillon kupton pushtetin e dikurshëm të këtij shteti të vogël. Sintra-Cascais, tashmë një park kombëtar, është pozicioni më perëndimor i kontinentit të Europës, dhe quhej pika ku ‘mbaron toka dhe fillon deti’. Shumë e favorshme me hotele, restorante dhe jetë nate, vizita në këtë rajon të bën të mësosh shumë mbi Portugalinë. Kjo është dhe një zonë interesante gjeologjike ku dhe dinozaurët kanë lënë gjurmët e tyre. Sot ka plazhet fantastike të Praia Grande me kodrat e rërës dhe dallgë për sërfing. E gjithë zona ka një vegjetacion të pasur dhe përveç plazhit, diellit dhe ushqimit të detit, ofrohen dhe ecje nëpër male e parqe. Palácio de Pena është një kështjellë shumë speciale e periudhës së Romanticitetit, e gjendur në majë të kodrës në malete Sintra, që sheh poshtë Lisbonën, dhe Lisbona e sheh atë. Nuk keni parë kurrë një kështjellë të tillë: plot ngjyra të ndezura, plot veranda, rrethuar nga pemë e gjëlbërim shumë mbresëlënës. Brenda është po aq bukur me stil të fillim të shekullit XX, dhe është një arratisje shumë e mirë në ditët e nxehta të verës.
the 1755’s earthquake. Nowadays important government and regulatory buildings and ports are located there, making it a significant economical area of the city. By being there history embodies and one begins to understand the former power of this small country. Sintra-Cascais, continental Europe’s westernmost point, is nowadays a National Park; it was also known as the place where “ the earth ends, and the sea begins”. Visiting the area one learns more about Portugal and it is also favorable considering the hotels, restaurants and the nightlife. Even dinosaurs have left their prints on this interesting geological area. Today one can find fantastic beaches at Praia Grande on sand hills and waves to surf in. The whole area is rich in vegetation, and besides the beach, the sun and the sea food, one can climb the mountains and walk in the parks. Standing on top of the hill in the Sintra Mountains, Palácio de Pena it’s a very special Romanticist castle: looking down on Lisbon, and Lisbon looking back at it. You have never seen a castle like this one: bright in colors, many terraces, surrounded by trees and impressive greenery. On the inside its just as beautiful with a design from the early XXth century. Palácio de Pena its a great escape on the hot summer days.
7FLYINN
FESTIMET SÃO JOÃO
Eshtë një festë që daton mbi 6 shekuj përpara, me rrënjë pagane. E megjithatë, shumë pak jashtë Portugalisë e dinë, e jo mo të marrin pjesë. Festimet fillojnë në 23 qershor në Porto dhe zgjasin deri në orët ë para të mëngjesit të datës 24, ku të gjithë dalin rrugëve në një ritual gjysëm të shenjtë e gjysëm profan. Përveç sardeleve të pjekurave që ndodhen kudo, të përfunduara ose jo, një nga pjesët e traditës është që qytetarët të godasin njëri tjetrin ose me lule të hudhrës, ose me çekiçë të lehtë plastikë. Festimet përfshijnë koncerte, vallëzime, kapërcime mbi flakë, etj.
SÃO JOÃO CELEBRATION
The celebration dates 6 centuries ago and has Pagan roots. Even so, few out of the country know about the celebration, let alone attend. Celebrations start on the 23rd of June at Porto and last until the morning of the 24th , everybody goes out to be part of a ritual half holy and half pagan. Other than the grilled sardines that can be found everywhere, tradition has it that citizens hit each other either with garlic flowers or plastic light hammers. Celebrations include concerts, dancing, fire jumping etc.
Legjenda e Gjelit të Barcelos flet për intervenimin çudibërës të një gjeli të ngordhur për të dëshmuar pafajësinë e një personi që në mënyrë jo të drejtë është dënuar me vdekje. Tregimi ndërlidhet me kryqëzatat e shekullit 17 dhe është pjesë e koleksionit të Muzeut Arkeologjik në Paço dos Condes. The legend of the Rooster of Barcelos tells the story of a dead rooster’s miraculous intervention in proving the innocence of a man who had been falsely accused and sentenced to death. The story is associated with the 17th-century calvary that is part of the collection of the Archeological Museum located in Paço dos Condes.
8FLYINN
9FLYINN
PORTO
Dikur destinacioni kryesor për të pirë verën e famshme të portit, qyteti i bukur bregdetar, i dyti më i madh në vend, ishte lehtësisht i vizitueshëm për një kohë të shkurtër: shëtit qytetin e vjetër, vitizo urën Dom Luis, vizito bregdetin, pi verë. Po nuk është më e njejta situatë. Porto është bërë destinacion turistik i rëndësishëm, duke e bërë qytetin të fitojë zakone të reja. Kuzhina dhe vera kanë arritur kulmincaione të reja në Porto, kështu që edhe turizmi kulinar do të ishte më se i mjaftueshëm. Megjithatë reklomandojmë një ndalesë në bibliotekën “Lello”, një ndërtesë kryevepër që mban brenda vetes bibliotekën më të vjetër në botë. Njerëzit thonë që ishte dhe frymëzimi i J.K. Rowling kur përshkruante shkollën Hogwarts në Harry Potter. Pastaj është lagja Ribiera përgjatë lumit Douro, që është shpirti i vërtetë i Portos me rrugicat e vogla, djemtë që luajnë futboll dhe gratë që varin rrobat për t’u tharë. Mos hezitoni dhe për një shëtitje me anije që niset çdo ditë nga Cais de Gaia përgjatë lumit Douro që është zonë e verës.
PORTO
Once it was the main destination for drinking the famous port wine, the beautiful costal city, second biggest in the country, was easily visited through: Walk through the old town, visit the Dom Luis bridge, walk through the seashore, drink wine. But it is not the same anymore. Porto has become an important tourist destination and has gained new customs. Culinary and wine have new high peaks in Porto, that’s why the cuisine tourism would be more than enough. Nonetheless we recommend to stop at the “Lello” library, the world’s oldest library is truly a masterpiece. It is also said that J.K. Rowling was inspired and described this library when writing about Hogwarts in Harry Potter. Alongside Douro river, one can find the true spirit of Porto: small alleys, boys that play football and women hanging clothes; the Ribiera neighborhood. Do not hesitate to take boat trips, available everyday, from Cais de Gaia along the Douro river, which is a wine area. The vineyard terraces are perfect for walks.
Portugalia është zona më e madhe e peshkimit në Europë, që e bën peshkun tejet të freskët dhe me çmime fantastike. Portugal is the largest fishing area in Europe, making fish extremely fresh and at fantastic prices.
10FLYINN
OCEANÁRIO
Eshtë akuariumi më i madh në Europë. Për ata që duan gjallesat e detit, kjo është mundësia më e mirë për të parë nga afër në këtë akuarium eksluziv. U hap në 1998 për të përjetësuar lidhjen e fortë që ka Lisbona me oqeanin. Ai përbëhet nga dy godina: ajo e oqeanit, që është e para, dhe ajo e detit, që u ndërtua më vonë, pas suksesit të pamatshëm që sot tërheq 1 milion vizitorë në vit. Oqeania ofron shumë shëtitje me guida për tema të ndryshme, dhe ka në fokus primar të edukojë të interesuarit mbi botën e oqeanëve dhe aq sa njohim ne, si dhe e ka sjellë vëmendjen së fundmi shumë në çështjet ambientaliste, që siç edhe e dimë, kanë prekur më së shumti oqeanët e planetit tonë, duke bashkëpunuar me institucione të ndryshmë për t’i dhënë para kërkimit shkencor dhe për të mbrojtur ujërat e planetit.
OCEANÁRIO
Eshtë akuariumi më i madh në Europë. Për ata që duan gjallesat e detit, kjo është mundësia më e mirë për të parë nga afër në këtë akuarium eksluziv. U hap në 1998 për të përjetësuar lidhjen e fortë që ka Lisbona me oqeanin. Ai përbëhet nga dy godina: ajo e oqeanit, që është e para, dhe ajo e detit, që u ndërtua më vonë, pas suksesit të pamatshëm që sot tërheq 1 milion vizitorë në vit. Oqeania ofron shumë shëtitje me guida për tema të ndryshme, dhe ka në fokus primar të edukojë të interesuarit mbi botën e oqeanëve dhe aq sa njohim ne, si dhe e ka sjellë vëmendjen së fundmi shumë në çështjet ambientaliste, që siç edhe e dimë, kanë prekur më së shumti oqeanët e planetit tonë, duke bashkëpunuar me institucione të ndryshmë për t’i dhënë para kërkimit shkencor dhe për të mbrojtur ujërat e planetit.
11FLYINN
ALENTEJO
12FLYINN
Eshtë një zonë e madhe që fillon nga lumi Tejo në malet Algarve, nga vjen dhe emri alem do Tejo, që do të thotë përtej Tejo-s. E famshme për plantacionet e drunjve të tapave, e sigurisht vreshtave për prodhimtari vere, në Alentejo prit të gjesh gjithçka edhe pse është kryesisht e rrafshët: varre të vjetra, rrënoja romake, plazhe të Atlantikut dhe një faunë unike kryesisht me kafshë të buta si derra të egër, lejleku i zi, etj. Vizitorët kanë shumë qejf qytezat e vogla si dhe fshatrat unikë. Ndër ta veçohen dy qytezat e mbrojtura nga UNESCO, Evora dhe Elvas, që pamja e menjëhershme e qyteteve romake ,me kështjellat dhe muret rrethuese, i kanë vënë këto dy vende menjëherë në shënjestër mbrotjeje dhe destinacion turistik. Pavarësisht, mbeten të paprekura. Veçohet dhe Vila Viçosa, si rezidenca e fundit të monarkisë portugeze. Hidhuni ne Castelo de Vide për pamje përrallash të shtëpijave të bardha, ndërkohë që rrugët me kalldrëm xixëllojnë dhe lulet e diellit arrijnë deri në 2 metra lartësi.
ALENTEJO
Eshtë një zonë e madhe që fillon nga lumi Tejo në malet Algarve, nga vjen dhe emri alem do Tejo, që do të thotë përtej Tejo-s. E famshme për plantacionet e drunjve të tapave, e sigurisht vreshtave për prodhimtari vere, në Alentejo prit të gjesh gjithçka edhe pse është kryesisht e rrafshët: varre të vjetra, rrënoja romake, plazhe të Atlantikut dhe një faunë unike kryesisht me kafshë të buta si derra të egër, lejleku i zi, etj. Vizitorët kanë shumë qejf qytezat e vogla si dhe fshatrat unikë. Ndër ta veçohen dy qytezat e mbrojtura nga UNESCO, Evora dhe Elvas, që pamja e menjëhershme e qyteteve romake ,me kështjellat dhe muret rrethuese, i kanë vënë këto dy vende menjëherë në shënjestër mbrotjeje dhe destinacion turistik. Pavarësisht, mbeten të paprekura. Veçohet dhe Vila Viçosa, si rezidenca e fundit të monarkisë portugeze. Hidhuni ne Castelo de Vide për pamje përrallash të shtëpijave të bardha, ndërkohë që rrugët me kalldrëm xixëllojnë dhe lulet e diellit arrijnë deri në 2 metra lartësi.
13FLYINN
Edhe pse jo të famshëm për këtë, Portugalia prodhon verë të jashtëzakonshme. Even though its not famous for, Portugal makes amazing wine.
14FLYINN
Në Portugali, dielli perëndon gjithmonë në det. In Portugal, the sun sets always on the sea.
ISHUJT AZORES
Vasco de Gama ka qenë një eksplorator portugez që arriti Indinë i pari me anije në shekullin XV. Vasco de Gama was a Portuguese explorer that reached India by ship in the XV century.
Ky arqipelag unik europian, cilësuar nga Lonely Planet si “Parku tjetër i Edenit”, është sekreti i Atlantikut më pranë nesh, dhe përbëhet nga 9 ishuj ndarë në 3 pjesë: lindoret Sao Miguel dhe Santa Maria, qendroret Terceira, Graciosa, Sao Jorge, Pico dhe Faial, si dhe perëndimoret, Flores dhe Corvo. Kanë tre aeroporte dhe udhëtime të ndryshme me tragete e anije ndërmjet tyre. Ndërkohë që klima të kujton të dy kontinentet që e rrethojnë, nga erat, humiditeti dhe dielli, gjithçka ka në këtë ishuj: kratere vullkanike konike, liqenë të gjelbërt të kulluar, det ngjyrë blu të thellë, kisha mesjetare, shtëpi gjigante private. Legjenda urbane tregon për një fëmijë 6 vjeçar që ka pyetur prindërit e vet: A është kjo shtëpia e zotit?” Së fundmi EasyJet dhe Ryan Air kanë filluar fluturimet e tyre nëpër portet e ishujve, që e bën udhëtimin drejt tyre më të lehtë se kurrë.
AZORES ISLANDS
The unique European archipelago, cited by the Lonely Planet as “The other Eden Park”, its also the closest Atlantic’s secret to us; composed with 9 islands separated in 3 sections: Sao Miguel and Santa Maria to the east, in the center Terceira, Graciosa, Sao Jorge, Pico and Faial, Flores and Corvo to the west. There are three airports and they travel from island to island through boats and ships. The climate has a touch from both surrounding continents such as winds, humidity and sun; one finds everything in this island: volcanic conic craters, pure and green lakes, deep blue sea, medieval churches, giant private houses. According to a urban legend there was a 6 year old kid who asked his parents: “Is this was the house of God?” Lately EasyJet and Ryan Air have started flying to/from Azores ports, making it easier than ever to make a trip there.
15FLYINN
16FLYINN
NJË COPËZ SILICON VALLEY NË KOSOVË -------KOSOVO’S PORTION OF SILICON VALLEY
ICK
Nuk është hera e parë as e fundit që të rinjtë kosovarë bien në radarin e inovacionit dhe që mendojnë të krijojnë diçka ndryshe jashtë kornizave të zakonshme. Dhjetra të rinj e të reja, që edhe pse në realitet i çojnë ditët e tyre në një shtet të vogël europian pa qasje të lehtë në perëndim – aty ku inovacioni i vërtetë ndodh – janë tërë kohës të informuar mbi risitë teknologjike në botë, që ecin me ritëm të pakapshëm për ne të tjerët. Ta kesh pasion vetiak është shumë gjë e bukur, dhe është tregues pozitiv mbi interesat individuale. Ta shndërrosh në profesion tregon guxim dhe fokus. Po kur do të ndryshosh komplet skenën e inovacionit në vend, dhe të ndihmosh të tjerët, si i bëhet vallë? “Duke tejkaluar interesat personale” thotë Uranik Begu, drejtor ekzekutiv i ICK, Innovation Center Kosovo. Vetë kompanitë e sektorit të TIK-ut (Teknologjisë Informative) përmes shoqatës së tyre STIKK, së bashku me mbështetjen e Ministrisë së Punëve të Jashtme të Norvergjisë, u mblodhën së bashku përtej interesave vetiake për të krijuar një qendër mbështetëse e cila do të ndihmonte të rinjtë të fillonin ide dhe biznese të reja, duke pasur prapa vetes një qendër si ICK. “ICK tashmë ka hyrë në vitin e 5-të të funksionimit dhe besoj që e ka arsyetuar besimin e dhënë tek nismëtarët duke qenë në krye te detyrës.” thotë Uraniku. “Tashmë, me mbështetjen e ambasadës suedeze në Prishtinë përmes SIDA, jemi në rrugë të mbarë që ICK me të vërtetë të mos mbetet vetëm një projekt, por një institucion me themele të forta i cili do të jetë në shërbim të zhvillimit të përgjithshëm të Kosovës.”
It is not the first nor the last time that young Kosovars become a part of the innovation radar and think of creating something different rather than the ordinary frames. Young boys and girls, even though leading their days in a small European country, without easy access to the western world, where true innovation occurs – are informed about it at all times, even though for most of us technological innovations in the world represent an unattainable rhythm. Having something to be passionate about it’s beautiful and it’s a positive indicator of our own interests. But, making a profession out of something one is passionate about shows strength and focus. How can one change the scenery of innovation in their country and help others? “By overcoming one’s personal interests”, - Uranik Begu C.E.O of ICK, Innovation Center Kosovo, says. Companies from ICT (Information, Communication and Technology) through the STIKK society, supported by Norway’s Ministry of Foreign Affairs; gathered and overcame their personal interests to generate a support center that would help young people start their ideas and new businesses - creating the ICK. “ICK has been functioning for 5 years now and I believe it has served the purpose of its founders’ good faith.” Uranik says. “Now, by the furtherance of Sweden’s Embassy in Pristina, through SIDA, we are off to a good start so the ICK evolves from being a project to becoming an institution, developed under strong foundations, which will be in Kosovo’s service regarding overall development.”
Uraniku mbushet me krenari teksa i thotë këto fjalë, sepse nuk është e shpeshtë që qëllimet që i vë vetes që në rini, t’i bësh realitet. Uraniku e la Kosovën në vitin 1994 në drejtim të Shteteve të Bashkuara, në një kohë trazirash politike të pakëndshme që nuk i ofronin asnjë të ardhme një të riu siç ish ai vetë. Menjëherë pas lufte ai u kthye në vendlindje pa asnjë ide konkrete sesi do ta realizonte qëllimin e tij, por i vendosur për të ndenjur aty dhe për të dhënë kontributin e tij. Filloi duke ligjëruar në universitete të ndryshme, deri sa u e gjeti veten plotësisht te ky projekt. Uraniku tashmë e dinte që nuk e motivonte në jetë e mira individuale, por ajo e përgjithshmja. E ku më mirë se në vendlindje, pas lufte, ku shpresa po rindizej kudo?
Uranik fills with pride as he talks about it, it is not often that one’s goals when young, become a reality. Uranik left Kosovo in 1994 heading for the United States, Kosovo in such period of unpleasant political turmoil couldn’t offer the young man the future he wanted to. Immediately after the war was over, he returned to Kosovo determined to stay and contribute for his country, even though he did not have any concrete ideas to achieve this goal. He started by lecturing in different universities until he found himself in this project. Uranik knew that he was not motivated by the individual good life, rather the general one. Where could be better than one’s home country, after the war and where hope was reemerging?
Dhe fryma amerikane vërehet menjëherë në shërbimin parësor të ICK: inkubatori alla stilit të Silicon Valley në Shtetet e Bashkuara. Inkubatori ofron shërbime për ato ide apo biznese start-up që kanë nevojë për mbështetje në fillimet e aktivtitetit të tyre komercial. Shërbimet e
The true American spirit is immediately noted in ICK’s primary service: the incubator, styled as if in Silicon Valley, US. The incubator offers services for ideas or start-up businesses by providing support to start their commercial activity. The incubator services are
17FLYINN
18FLYINN
inkubatorit janë të certifikuara edhe nga European Business Network dhe përfshijnë hapësira pune, mentorim dhe këshillim, shërbime të ndryshme zyre, rrjetëzim dhe ndërlidhje me biznese dhe investitorë vendorë dhe ndërkombëtarë, herë pas here edhe grante dhe ndihmë financiare për pjesëmarrje në gara apo panaire ndërkombëtare. Po ashtu përmes ICK, bizneset përfitojnë shërbime pa pagesë nga Microsoft Bizspark, Amazon Web Services etj. Shërbimet e ICK përmirësohen dita ditës, krahas kërkesave që kanë bizneset start-up. “Një fokus të veçantë kemi per femrat ndërmarrëse ne fushën e teknologjisë, dhe po ashtu po punojmë aktivisht që të përmirësojmë klimën legjislative për bizneset e reja, sidomos në sektorin e TIK” vazhdon Uraniku. Deri më sot ICK ka pasur mbi 400 trajnime dhe punëtori të ndryshme të cilat kanë sjellë 25 mijë njerëz dhe biznese pranë njëri tjetrit, edhe për vetë faktin se është parim i ICK që këto të jenë pa pagesë. Një ndër risitë më simpatike të qendrës është hapësira e përbashkët e punës (coworking) ku të rinjtë mund të zënë një tavolinë dhe të gjejnë një ambient të këndshëm për të zhvilluar idetë e tyre. “Kjo nuk është punë, është mënyrë jetese” thotë Uraniku kur e pytëm se çfarë bën ai në kohën e tij të lirë. “Edhe atë kohë të lirë, kur nuk jam duke e kaluar me djemtë e mi Orikun dhe Rronin, jam duke hedhur ndonjë ide, duke përgatitur ndonjë prezantim, i cili pastaj më frymëzon dhe idetë shkojnë degë më degë, gjithmonë lidhur inovacionin dhe ndërmarrësinë”.
certified from the European Business Network, they include the work space, mentoring and consulting services, different office services, access to local and international networks, grants and financial aid for contestants participating in contests or international fairs. Going through ICK, businesses receive free services from Microsoft Bizspark, Amazon Web Services etc. ICK services, in addition to the requirements of start-up businesses, are improving day by day. “We have a particular focus on women entrepreneurs in technology, and we are actively working to improve the legislative climate for new businesses, particularly in the ICT section” ,- says Uranik ICK has provided so far over 400 trainings and different works, bringing over 25 thousand people and businesses closer to each other, this due to the fact the ICK provides the trainings free of charge. One of the Center’s innovation involves a shared working environment (co-working) where the youngsters can pick a table and find a comfortable setting to develop their ideas. “This is not a job, this is a way of living” Uranik says when asked about how he spends his spare time. “Even during my spare time, when I’m not with my sons Orik and Rron, I’m always throwing ideas, preparing presentations that will inspire me so that ideas flow, it is always about innovation and entrepreneurship”
Only 5 years in and ICK has helped the establishment of over 100 companies, hiring over 300 young women and men Për vetëm 5 vjet, ICK ka ndihmuar from Kosovo. Uranik aspires to multiply themelimin e mbi 100 kompanive të that number over the next years. cilët punësojnë mbi 300 të rinj e të Meanwhile, ICK has won many different reja kosovare, që Uraniku aspiron ta international awards such as “Brand shumëfishojë këtë numër në vitet e and Community Champion” at The ardhshme. E ndërkohë nuk janë për t’u Global Entrepreneurship Congress in anashkaluar disa çmime ndërkombëtare, Colombia, in 2016, the NatEv team won si ‘Brand and Community Champion” the “Space Apps Challenge” (NASA) në Kongresin Global të Ndërmarrësisë contest and many others here and në Kolumbi në 2016, apo dhe ekipi Natev there. shpallet fitues botëror nga gara e Space But that’s not it, ICK has hosted many Apps (NASA), e plot të tjera aty-këtu. international events in Kosovo such Dhe jo vetëm aq, por ICK ka arritur as Global Entrepreneurship Week, të sjellë aktivitete ndërkombëtare NASA Space Apps, Rockstart Answer, të mbahen në Kosovë, si Global Startup Week, GIST, Startup Grind and Entrepreneurship Week, NASA Space many more, this way listing Pristina Apps, Rockstart Answer, Startup Week, and Kosovo alongside other cities and GIST, Startup Grind e shumë te tjera që countries. sot Prishtinen dhe Kosovën e listojnë Stay in touch, this is only the beginning! krahas qyteteve dhe shteteve të tjera. Qëndroni në lidhje, ky është vetëm fillimi!
19FLYINN
Photo: Alsu Khusaenova
20FLYINN
NGA QIRINJTË TEK INTERNETI NË NJË SHEKULL -------FROM CANDLES TO INTERNET IN ONE CENTURY
Mijëra vjet civilizim, që nga Mesopotamia e lashtë diku 6500 vjet para erës sonë, dhe duket se kemi marrë tatëpjetën me shpejtësi ashtu siç i trillonim në tregimet fantastiko-shkencore vetëm tani, në shekullin e fundit. 3500 vjet para erës sonë u shpik rrota; mijëra vjet më vonë, varka; e kështu me radhë, ngadalë po me hapa të sigurtë, arrijmë në Mesjetë, ku shkenca dhe arti lulëzuan dhe morën prioritet nga mbretëritë, duke kapur kulminacionin e vet – elektricitetin në shekullin e XIX. Thuhet kulminacioni, sepse elektriciteti i dha shtysën finale që ne të arrijmë të zhbirlojmë kufijtë e planetit tonë, të lidhemi më fort me njëri tjetrin, dhe të eksplorojmë hapësirën e çfarë ka përtej galaktikës sonë. Kompjuteri që është përdorur për të çuar njeriun e parë në hënë kishte fuqi kompjuterike miliona herë më të ulët se ai telefon inteligjent që ti sot mban në xhep. Menjëherë pas elektricitetit, njerëzimi e dinte që hapi tjetër është krijimi i një
Thousand years of civilization, from ancient Mesopotamia 6500 years B.E, and it seems as if we are on a fast way up, just as we used to create science-fiction stories until now, in the last century. The wheel was invented 3500 years BE; thousands of years later, the boat; and so on, slowly but safely we made it to the Middle Age, where art and science bloomed and achieved priority from the kingdoms, reaching its highest peaks: Electricity, by the end of the XIXth century. Highest peak because electricity gave the final push for us to be able to expand the prospect of our planet’s boundaries, to connect further to each other, and to explorer space and beyond our galaxy. The computer used to take man to the moon had millions of times less computing power than the smart phone you have on your pocket. Immediately after electricity, humanity knew that the next step was creating an intelligent machine which could be programmed.
21FLYINN
22FLYINN
makinerie inteligjente e cila mund të programohet. Z1 ishte kompjuteri i parë mekanin ndërtuar dhe mbështetur financiarisht në mënyrë private nga nga Kondrad Zuse. Ai punonte me pikë binare. Fatkeqësisht, as kompjuteri as manuali nuk i mbijetoi bombardimit të Berlinit në 1943. ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer)ishte kompjuteri tjetër inteligjent në Shtetet e Bashkuara në Universitetin e Pensilvanisë në 1946, dhe shtypi e quajti atë ‘Truri Gjigant’. Ai kryesisht u përdor për qëllime ushtarake – përllogaritje tabelash për lëshimin e artilerive të ndryshme. Një ndër programet e tij të para përfshinte një studim të armëve termo-nukleare. Që të kuptojmë shkallëzimin, kjo makineri kish më pak fuqi përllogaritëse se një makinë llogaritëse bazike sot. Vitet 40-60 shënuan një epokë më të mirë për kompjuterat, dhe tashmë përdornin transistorë në vend të vakumeve, që ishte më e qëndrueshme. Në 1951 iu prezantua publikut UNIVAC -1 (Universal Automatic Computer) dhe 2 vjet më vonë filloi gjenerata e kompjuterave që i përdorim dhe sot, International Business Machine (IBM). Në këtë epokë filluan të rriteshin gjuhët e programimit, të rritej memorja, dhe të mendohej për sisteme operative. Një dhjetëvjeçar më vonë në 1962 Departamenti i Mbrojtjes të Shteteve të bashkuara filloi internetin. Aso kohe në botë ndodheshin rreth 10 mijë kompjutera, që fuqia e secilit nuk e kalonin atë të një ore elektronike – dhe nuk po flasim për smart ëatch! Të djegur më herët nga humbjet e luftërave, Departameti i Mbrojtjes deshi të krijonte një rrjet ku këta kompjutera të ishin të lidhur me njëri tjetrin në rast katastrofe apo lufte. Ata e quajtën ARPANET (Advanced Research Project Agency Netëork). ARPANET ishte një program i qëndrueshëm më fonde të vazhdueshme. Me kalimin e viteve, fitoi më shumë hosts, protokolle (standard për të dërguar dhe marrë informacionin), si dhe rrjete. Në 1975 Departamenti i Energjisë krijoji sistemin e vet për të gjurmuar të dhënat. Në 1984, ARPANET doli publikisht, dhe 6 vjet më vonë, në 1990, u krijua the ëorld ëide ëeb, interneti që njohim sot. Me kalimin e kohës, kompjuterat bëhen më të shpejtë, më të vegjël, më të lehtë, më të qartë, duke zënë gjithmonë e më pak hapësirë në planet. Dhe askush nuk është në gjendje të parashikojë inteligjencën e telefonave (apo objekteve të tjera teknologjike) 5 vjet nga ky moment. Eksituese, apo jo?
Z1 was the first mechanical computer, it was built and financially supported privately by Konrad Zuse. It was based on binary floating point. Unfortunately, during a bombing in Berlin, in 1943, neither the computer nor the manual survived. ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer) was the other intelligent computer created in 1946 at the University of Pennsylvania, United States; the press named it “The Giant Brain” . It was mainly used for military purposes - to calculate artillery firing tables. One of its first programs included the study of thermo-nuclear weapons. To understand escalation, this machine had less computing power than a basic calculator today. The 40s-60s marked a better area for computers, at this point transistors where used instead of vacuums, they provided stability. In 1951 the public was presented UNIVAC -1(Universal Automatic Computer), two years later the new generation of computers started, the International Business Machine (IBM) used to this day. In this era programming languages started to grow, memory started expanding, and thoughts on operative systems became more frequent. A decade later, in 1962, the Defense Department of the United States started the internet. Back in those days there were 10 thousand computers around the world, their power wasn’t more than the computing power of an electronic watch, - and we’re not talking about a smart watch! Because of previous war losses, the Department of Defense wanted to create a network where the 10 thousand computers were connected to each other in case of a catastrophe or another war. They called it ARPANET (Advanced Research Project Agency Network). ARPANET was a stable program that had continuous funds. With the years going by, it earned more hosts, as well as networks. In 1975 the Department of Energy created its own system to track data. In 1990 the world wide web was created, the internet as we know it. In time, computers are becoming faster, smaller, lighter, easier, taking less and less space in the planet. And nobody is capable of predicting the intelligence of smart phone’s (or other technological objects) 5 years from now. Exciting, isn’t it?
23FLYINN
24FLYINN
MJEDISI NË KOSOVË: TREGIME POZITIVE -------ENVIRONMENT IN KOSOVO: THE POSITIVE STORIES
Dita e Tokës po shndërrohet në një ditë motivuese në Kosovë. Me qëllimin e përcaktuar për një të ardhme më të pastër, kosovarët janë ende subjekt i aktiviteteve të ndotjes së mjedisit të shkaktuara nga vetë ata, industria, mungesa e një ‘infrastrukture’ mjedisore dhe prania e një numri të ndotësve.
The Earth Day is becoming a rather inspiring day in Kosovo. Having set goals for a cleaner future, the Kosovans are still subject to numerous environmental pollution activities caused by the industry, the lack of the environmental ‘infrastructure’ and the existence of major pollutants.
Të gjithë duhet të jemi të përgjegjshëm dhe aktivë në fushën e mbrojtjes së mjedisit. Disa të mira mjedisore nuk kërkojnë shumë aktivitete dhe mund të realizohen nga të gjithë ne. Përgatitni strategjinë tuaj mjedisore. Shumë lehtë të gjithë mund të mbjellim drunj, të bashkohemi me ndonjë grup dhe / ose organizatë mjedisore, të minimizojmë lirimin e karbonit, të ushqehemi me më pak mish, të mos përdorim plastikën, të flasim me tjerët… është shumë e rëndësishme të jemi sa më shumë të përgjegjshëm për mjedisin ku jetojmë.
We can all consider being environmentally active and responsible. Some environmental deeds don’t require much action and can be done by each one of us. Make you own green strategy. You can easily plant a tree or donate to plant a tree, join an environmental group, reduce your footprint, eat less meat, stop using disposable plastic, spread the word… try to be as environmentally responsible as possible.
Në këtë numër të FlyInn po prezantojmë disa tregime pozitive të aktiviteteve dhe iniciativave të viteve të fundit në mbrojtje të mjedisit. Bashkohuni dhe përkrahni!
We would like to introduce a number of positive environmental stories and initiatives. Join and support!
25FLYINN
TOKA
TOKA është një organizatë që ka për qëllim të përshpejtojë ndryshimin shoqëror në Kosovë duke investuar në të rinjtë. TOKA ofron një platformë argëtuese të mësimit për të rinjtë e Kosovës, me qëllim të zhvillimit të talenteve dhe shkathtësive të tyre. Organizata ofron një përvojë transformuese për të rinjtë, me qëllim që ata të jenë të pajisur dhe të motivuar për t’u shndërruar në agjentë të ndryshimeve pozitive shoqërore në Kosovë dhe të përmirësojnë shoqërinë. Deri në këtë pikë, TOKA ka implementuar një numër të projekteve dhe aktiviteteve të suksesshme, që kanë tërhequr vëmendjen e komunitetit vendor dhe ndërkombëtar, si dhe të komunitetit në rritje të partnerëve ndërkombëtar të organizatës. TOKA dëshiron që të rinjtë e saj të zhvillojnë shkathtësitë për jetë! Qasja e TOKA u ndihmon të rinjve të zhvillohen dhe të kontribuojnë drejt një shoqërie më të mirë.
TOKA
TOKA is an organization aiming to accelerate social change in Kosovo by investing in Kosovar youth, by focusing on ‘Youth education and development’ and ‘Youth service learning projects’. TOKA provides an engaging and fun educational platform for Kosovo’s youth to develop their talents and skills. They provide transformational experiences for young people, so that they are equipped and motivated to become agents of positive social change and ultimately improve Kosovar society. To this end, TOKA has implemented many successful projects and activities, which have garnered recognition from the local community and institutions, as well as our growing community of international partners. TOKA wants its youth to develop skills for life! It’s approach helps young people become the best they can be, and contribute to a better society.
E VOGËL POR E PASTËR! TINY BUT TIDY 26FLYINN
E vogël por e pastër, ishte një iniciativë e një grupi të qytetarëve të përgjegjshëm të Prishtinës, që kishte për qëllim të ofronte platformë argëtuese dhe të bazuar në komunitet të pastrimit. Çdo të dytin vikend, grupi ishte takuar për të diskutuar rreth mjedisit në ambient të hapur. Diskutimet dhe fushatat spontane të pastrimit përcilleshin nga muzika, ahengjet dhe shumë aktivitete tjera argëtuese, tani më të implementuara në hapësirën e sapo-pastruar me komunitetin dhe / ose pjesëtarët e lagjes. Puna e këtij grupi vazhdoi me nisjen e peticionit për ndalimin e përdorimit të qeseve plastike në Kosovë. Ky aktivitet pasoi në ndryshime politike në lidhje me përdorimin e qeseve plastike.
Tiny but tidy, was an initiative of a group of responsible citizens of Prishtina, aiming to provide entertaining community based cleanup campaigns. Every second weekend, the group would meet and discuss about the environment in an open location. The discussions and the spontaneous clean up campaigns were followed by music, partying and a lot of other entertaining activities, now in clean and healthy spaces. The work of the dis-organized group continued with launching a petition to ban the usage of plastic bags in Kosovo. The initiative was rather responsible, having made policy changes with regard to the plastic bags.
27FLYINN
28FLYINN
NGROHJA GLOBALE – ÇFARË PO NA PRET NË TË VËRTETË? -------GLOBAL WARMINGWHAT SHOULD WE REALLY EXPECT?
Ka ardhur një pikë në shoqërinë tonë ku nuk mund t’i ikim më kësaj teme. Hap instagramin dhe ja ku është aty, Leonardo di Caprio, figura aq e dashur e ekranit, duke ndezur alamrmin për ngrohjen globale. Një në disa lajmë në Facebook e prek temën në një mënyrë apo në një tjetër. Dhe epoka e informacionit, përkundër të mirave të saj shumë të mëdha, siç është vetë informimi, di t’i ngatërrojë njerëzit. Po mirë, po ngrohet planeti? Po pse? Dakord, e kuptova. Po ç’të keqe ka që po ngrohet? Në 4.5 miliardë vjet jetë, Toka ka pasur periudha të nxehta dhe ka mbijetuar. Po sa kohë ka që po ndodh? E ç’na sjell ngrohja, përveç shkrirjes së akullit, dhe më shumë plazh? Ngrohja e planetit sjell kryesisht probleme. Disa prej tyre brezi ynë në cepa të tjerë të planetit po përjeton, duke i ndërruar cilësia e jetës tërësisht. Disa do t’i përjetojnë fëmijët tanë, dhe nëse nuk ndërmarrim hapa sot, tani, mund të përfundojmë vërtetë në skenare fantastiko-shkencorë si në filmin ‘Interstellar’.
There has come a time in our society to where we cannot run away from this subject. Log on to Instagram and there it is, Leonardo di Caprio - the televisions loving figure, alarming over global warming. One every few news’s on Facebook touches the subject one way or another. And the era of communication has a way of confusing people despite the great benefits that have come from it, like informing. Well, is our planet warming? Why is that? Okay, I understand. So what if it’s warming? In 4.5 milliards of years planet Earth has experienced periods of hot temperature and it has survived. For how long has this been going on? What’s the warming going to bring, except ice melting and even more beaches? Global warming mainly causes problems. This generation has already been experiencing some of them, while it completely changes the quality of their life in other parts of the planet. Some of these effects will be lived by our kids and if we do not take action today, right now, we can end up with scenarios from sciencefiction movies such as “Interstellar”.
ÇFARË ËSHTË NGROHJA GLOBALE?
Temperatura e sipërfaqes së planetit Tokë gjatë shekullit të fundit është rritur me 0.6- 0.9 gradë Celsius. Nuk ka asnjë garanci që ritmet nuk do të përshpejtohen.së vendin tonë.
WHAT IS GLOBAL WARMING?
In this last century, planet Earth’s temperature has risen between 0.6 – 0.9 degrees Celsius. There is no warranty that the rise won’t precipitate.
PSE PO NDODH NGROHJA GLOBALE?
Ngrohja globale ndodh nga ajo çka quhet ‘greenhouse effect’. Toka ka rreth vetes atmosferën dhe shtresat e saj, të cilat shërbejnë si rregullatorë midis diellit dhe sipërfaqes së Tokës. Këto shtresa largojnë rrezet e këqija, dhe i ndihmojnë Tokës ta tejëçojë nxehtësinë e saj atje tutje në hapësirë. Gazrat ngecin ne atmosferë. Temperatura në tokë rritet, disa zona e mirëpresin, po shumica jo. Paneli Ndërkombëtar mbi Ndryshimin e Klimës përbërë nga 1300 eskpertë shkencorë konkluduan në ‘Fifth Assesment Report” se ka një shans prej 95% që aktiviteti njerëzor gjatë 50 viteve të fundit është shkaktar për ngrohjen e planetit. Aktivitetet industriale (gazi, nafta, vajërat, plastika) i kanë pothuaj dyfishuar nivelet e dioksidit të karbonit, metanës dhe oksidit të nitratit.
WHY IS GLOBAL WARMING HAPPENING?
Global Warming is happening becauseof the “greenhouse effect”. Earth’s atmosphere has a series of layers, they serve as a regulating mechanisms between the Earth and the Sun. These layers filter through the damaging rays and help the Earth radiate its heat in space. Gases are stuck in the atmosphere. With temperature rising some areas are welcoming, whereas others aren’t. The International Panel on Climate Change, composed of 1300 scientific experts, prepared the “Fifth Assessment Report” that concludes the following: There is a 95% chance that human activity in the past 50 years is responsible for global warming. Industrial activities (gases, oils, plastics, transportation fuel) have almost doubled the levels of carbon dioxide, methane and nitrous oxide.
KUSH DO E PËSOJË? PYJET: Pa pyje, nuk ka oksigjen. Pa oksigjen, nuk ka asnjë specie, se njerëz jo se jo. Me ndryshimin e klimës, pyjet thahen, dhe tërhiqen më për nga veriu, për mos të duruar të nxehtin. Vdekja ose dobësimi i pyjeve është fatal për ekosistemet rreth tyre, dhe ndikon të gjitha specjet. Kurrë mos prisni pemë, vetëm mbillni. UJI I FRESKËT: Ndryshimi i klimës sjell ose rreshje të paparashikuara, ose thatësira. Këtyre dallimeve kur i shton digat, shpimet, speciet që arratisen, bëjnë që uji i freskët të pakësohet gjithmonë e më shumë në planetin tonë. Kurrë mos shpërdoroni ujë dhe kundërshtoni digat e panevojshme. OQEANËT: ky planet ka shumë nevojë për oqeanët e vet gjigantë, të cilët thithin dioskdin e karbonit duke mos e lënë të vardiset në atmosferë. Mirëpo me mbidozë të dioksidit të karbonit shkaktuar shumë nga plehrat e plastika, ujërat po bëhen shumë acidike, që janë shkatërrimtare për florën dhe faunën e vet, që ndikojnë direkt mirëqënien tonë. Ulni në ekstrem përdorimin e plastikës, dhe mos e gjuani kurrë atë në ujë. AJRI: Shumë prej nesh që jetojnë në zona me urbanizim të keq e dimë ç’do të thotë ajër i papastër: vështirësi në frymëmarrje, shtim sëmundjesh të ndryshme, shkurtesë e jetës. Me ndryshimin e klimës, ajri është çdo ditë e më i pisët!
WHO WILL SUFFER THE CONSEQUENCES?
29FLYINN
Woods/ Trees: Without trees there is no oxygen. Without oxygen no species could exist, humans the least. While the climate is changing, trees dry out and they withdraw to the Northern part not being able to stand the warm. Their weakening or their death will be fatal on the echosystems around and this will affect all species. Never cut trees, only plant them. Fresh water: The climate change brings either unpredictable rainfall or draughts. When humans create dams, drill and when species flee, fresh water resources on our planet are reduced more and more in time. Never waste water and oppose to all the unnecessary dams. Oceans: our planet needs its giant oceans to absorb carbon dioxide and this way protect the atmosphere. But, suffering from an overdose on carbon dioxide, oceans are becoming more acidic, due in large part to their absorption of humans garbage patch and plastics. Ocean’s acidification is deadly of its flora and fauna, and it directly affects our wellbeing. Extremely reduce using plastic, never throw it in the water. Air Many of us live in urban areas poorly regulated so we are aware of what dirty air means: trouble breathing, increase of many different diseases, shorter life span. While climate changes, air becomes dirtier each day!
Konsumoni pak plastikë, mbillni pemë e lule.
Consume less plastic, plant trees and flowers.
SËMUNDJET: Baktere të sëmundjeve katastrofike të të shkuarës, që kanë ngrirë, tashmë po shkrijnë, duke u shpërndarë në kafshë, njerëz e bimë. Ku e dimë ç’mund të shkrijë herës tjetër, dhe ku!
Diseases: Once frozen, bacteria of past catastrophic diseases, are melting. These bacteria is spreading in animals, humans and plants. We don’t know when and where other dangerous species might melt!
Konsumoni pak plastikë, mbillni pemë e lule.
Consume less plastic, plant trees and flowers.
Kjo nuk është një çështje që e zgjidhin shtetet e zhvilluara apo pjesë të tjera të planetit. Jemi 6.7 miliardë banorë në tokë, 95% përgjegjës për këto ndryshime jo të mirëpritura. Ndryshimi fillon me ty. Mos shpërdoro elektricitet. Mos shpërdoro ujë. Mos shpërdoro ushqim. Elimino plastikën. Konsumo pak. Mendo për vete, fëmijët, e të ardhmen e planetit.
Global warming its not an issue that other developed countries, or other parts of the planet will resolve. 95% out of 6.7 milliard people on Earth are responsible for the unwelcomed changes. Change starts with you. Do not waste electricity. Do not waste water. Do not waste food. Eliminate plastic. Consume less. Think of yourself, your children, the planet’s future.
30FLYINN
KOSOVO: BLOOM IN
Me ardhjen e stinës së pranverës, ngjarjet në kryeqytetin e Kosovës po lulëzojnë. Së fundmi, një numër i iniciativave të vogla të reja po e plotësojnë jetën e natës me shumëllojshmëri ngjarjesh. Një numër i bendeve të ‘nëntokës’ së Kosovës janë tani duke realizuar turnetë e tyre në Europë deri sa Kosova, është shndërruar në destinacionin e preferuar për një numër bendesh, kryesisht nga ‘indie’ skena e ‘nëntokës’ në botë. Rezervoni fluturimin tuaj tani dhe fluturoni përmes Aeroportit Ndërkombëtar të Prishtinës ‘Adem Jashari’. Mësoni për festivalet e fundit në Kosovë dhe përjetoni pritjen e ngrohtë dhe strukturën në rritje të vendit. Është shumë emocionuese, apo jo?
NO RECESS Live Music Festival 15 – 21 maj, Hamam Bar Prishtina NO RECESS është platforma më e re e muzikës në Prishtinë, Kosovë, e lëshuar spontanisht por që ka për qëllim zhvillimin në projekt të qëndrueshëm dhe afatgjatë. Prej 15 – 21 maj, në Hamam Bar në Prishtinë organizohet festival i muzikës NO RECESS, një eveniment 7-ditor që publikut do t’i sjellë shtatë performanca ‘live (nga një në çdo mbrëmje të festivalit) të artistëve muzikorë ndërkombëtarë dhe vendorë.
NO RECESS is the newest music platform in Prishtina, Kosovo, launched spontaneously but aiming to become a sustainable and a long-term project. From 15 - 21 May HAMAM Bar Prishtina will host the NO RECESS Live Music Festival, a 7-day event that will bring seven live performances (one each night of the festival) by international and local alternative music artists.
DESERT MOUNTAIN TRIBE (UK) / 15 MAJ MY BABY (NL) / 16 MAJ TRANSFORMER (UK) / 20 MAJ TETRIS (KS) / 21 MAJ
BUNAR FEST 20 – 21 May, Prizren ‘Bunar Fest’ është një garë dhe festival tradicional, i mbajtur në Prizren. Të gjithë mund të marrin pjesë në festival dhe kështu të përjetojnë adrenalinën dhe emocionet e papërshkrueshme që ky festival i ngjall. Loja është shumë e lehtë. Garuesit përdorin goma të përdorura dhe garojnë në lumin shkëmbor dhe me rrjedhë të fuqishme. I pari në vijën e finishit shpallet fitues deri sa pas garës pasojnë aktivitete të shumta rekreative dhe performance të grupeve dhe artistëve në shëtitoren e lumit.
‘Bunar Fest’ is a traditional festival, race, which is held in Prizren. Everyone can show up and participate in the festival and experience the thrill and the adrenaline. The game is easy. Competitors use old second hand tires and race on a fast and a rocky river. The first one that finishes, is declared the winner. The race is followed by a number of entertaining activities and live performances of DJs and bands on the river key.
With the spring in town, the events in the capital of Kosovo are blooming. Recently, a number of smaller initiatives are filling out the city’s nightlife with diverse events. A number of underground bands from Kosovo are now touring Europe while Kosovo itself, is now becoming a preferred destination for a number of bands, mainly from the world’s underground indie scene. Book your flight and fly through Limak Prishtina International Airport ‘Adem Jashari’. Check out the latest upcoming festivals in Kosovo, and get to experience the warm hospitality and the growing local infrastructure. It’s exciting, innit!?
HASI JEHON Maj, Gjonaj Hasi Jehon është një festival që tradicionalisht mbahet në fshatin malor të Gjonaj, në të ashtuquajturën ‘kodër të pajtimit’. Festivali ka për qëllim të promovojë vallëzimin, muzikën dhe zanatet tradicionale të rajonit. Nëse dëshironi të njoftoheni për së afërmi me kulturën folk të trashëguar dhe tradicionale, të përjetoni një martesë tradicionale dhe shumë zakone të tjera, ky festival është mundësia më e mirë për të bërë një gjë të tillë.
Hasi Jehon is a festival held traditionally in the mountainous village of Gjonaj, in the so-called ‘hill of reconciliation’. The festival aims at promoting a number of traditional folk dances, music and crafts. If you wish to meet the traditional folk inherited culture, experience a traditional wedding and great customs, the festival provides a unique chance to do so.
31FLYINN
FESTIVALET TJERA TË RRADHËS -------OTHER UPCOMING FESTIVALS Chopin Piano Fest, Piano performances by local and international pianists April 2017
NGOM Fest, Music festival (electronic, punk, heavy metal) July 2017
PriFilmFest, Prishtina International Film Festival 13 – 20 July 2017
Etno Fest, Folklore and arts festival July / August 2017
Polip, International Literature Festival May 2017
Into the Park Festival, Open Air Music Festival July 2017
North City Jazz & Blues Festival, Mitrovica May 2017
Wine and Beer Festival July 2017
Prishtina Half Marathon May 2017
Dokufest, Major international documentary and short film festival, August 2017
Old Timer Fest Prizren May 2017
Anibar Animation Festival August 2017
Peja International Guitar Festival June 2017
Tour de Culture September 2017
Kosovo Architecture Festival July / October 2017
Festival du film francophone November 2017
32FLYINN
PLAYLIST 80s playlist
Indie and rock’n’roll playlist
Rap and hip hop playlist
Electronic playlist
Gjurmët Le të bëhet ferr
Edona Vatoci Mirëmëngjes
Alvinn Buzqeshja jote
Vegim Analog Tension
Telex Nuk besoj në dashuri
Gipsy Groove Beehive
PINT Clothing
Sabb Earth ft. Pedro M
Liljana Qavolli Rrugë të mbarë dhe lamtumirë
NEW RELEASES: Blla Blla Blla Kaloj
Bloody Foreigners Pek Pek Pek
Ergen Original Raptish
Mongrel Die Flussigkeiten
NEW ALBUMS OUT: 403 Me ty
Humus Vonohem
Bim Bimma 7 Prill
Toton Shoegazing
Moneyfest Djali i hasretit
Gillespie Sipas Lou Reed
Malik Buddha
Blerta Kosova Nocturnal
Earth Day playlist > Joni Mitchell / Big Yellow Taxi / > Talking Heads / (Nothing But) Flowers / > Cat Stevens / Where do the children play? / > The Kinks / Apeman / > Lou Reed / Last Great American Whale /
Bledi Boraku Tha
33FLYINN
34FLYINN
UDHËZUESI I ART-DASHËSVE: VIZITONI TEATRIN KOMBËTAR TË KOSOVËS -------THE ART-LOVERS GUIDE: VISIT THE NATIONAL THEATRE OF KOSOVO
Gjatë viteve që po lëmë pas, në Teatrin Kombëtar të Kosovës janë vënë në skenë tekste të shumta të dramaturgjisë kombëtare dhe botërore. Çdo muaj, teatri prezanton premiera të reja në repertoarin e tij dhe në anën tjetër, një numër i madh i vizitorëve shiqojnë shfaqjet cdo javë. Një pjesë teatrale apo e baletit, shfaqet pothuajse cdo ditë në këtë institucion kryesor të teatrit në vend.
During the last years, many works of national and world dramaturgy have been put into play in the Kosovo’s National Theater. Each month, the theater introduces new premieres on its repertoire while an increasing number of visitors, get to see great plays throughout the week. A theatre and / or a ballet performance, is played almost every day at the Kosovo’s main theatre institution.
Vetëm gjatë muajit Prill, Teatri Kombëtar ka përgatitur dy premiera për të gjithë art-dashësit, deri sa shumë tjera do të shfaqen gjatë muajit maj.
Only during the month of April, the National Theatre has provided artlovers with two premiere’s, while a lot is coming during May.
Vizitoni teatrin, mësoni më shumë për shfaçjet në program, por edhe të rejat që pritet të shfaqen gjatë muajve në vijim.
Visit the theatre to learn more of the shows that are being shown, but to also learn more on the plays to come in the next months.
--------
“I love all of the arts. I love motion pictures. I love stage. I love theater.” Ray Bradbury
Dëshira Tours ‘Dëshira Tours’ is adapted by the original play ‘A streetcar named desire’ by Tennessee Williams. The play was adapted and directed by Ardi Mejzini and stars Qendresa Kajtazi, Bujar Ahmeti, Molike Maxhuni, Labinot Raci, Adelina Xharrahu, Edlir Gashi and Flamur Ahmeti. The play reflects the change of circumstances in Kosovo after the 1999 conflict and the consequences of such changes within different social groups of diverse backgrounds and contradictory prejudices. The event takes place in the town of Fushe Kosove in 2004.
Dëshira tours ‘Dëshira Tours’ është shfaqje e adoptuar nga vepra e Tennessee Williams e emëruar ‘A streetcar named desire’. Shfaqja në rexhi të Ardi Mejzini dhe e adoptuar nga i njejti, në skenën e teatrit shfaq aktorët Qëndresa Kajtazi, Bujar Ahmeti, Molikë Maxhuni, Labinot Rraci, Adelina Xharrahu, Edlir Gashi dhe Flamur Ahmeti. Dëshira Tours pasqyron ndryshimin e rrethanave në Kosovë pas konfliktit 1999 dhe pasojat në raportet mes të grupeve shoqërore me prapavijë, vetëdije, dhe paragjykime kontradiktuese. Me saktësisht, ngjarja zhvillohet në Fushë Kosovën e vitit 2004.
Bordel Ballkan ‘Bordel Balkan’ is based on the Aeschylus’s drama ‘Orestia’. Relocated to a contemporary Balkan context, it deals with moral transgressions and false beliefs, highly present at nowadays society. It is directed by Andras Urban and was written by Jeton Neziraj, the director of Multimedia Centre, a theatre production company based in Pristina. Bordel Balkan brings a dark and a pessimistic view over our places. The play characters are subject to fate and helpless journey towards the unhappiness and destruction.
Bordel Ballkan ‘Bordel Balkan’ është e bazuar në dramën ‘Orestia’ nga autori Aeschylus. E zhvendosur në kontekstin e Ballkanit bashkohor, shfaqja flet për shkeljet morale dhe besimet e rrejshme, që të dyja prezente në shoqëritë e ditëve të sotit. Shfaqja me regji të Andras Urban dhe e shkruar nga Jeton Neziraj, drejtor në Qendrën Multimedia (kompani e prodhimit teatral e vendosur në Prishtinë), sjell një casje pesimiste dhe të errët për vendet tona. Karakteret në shfaqje janë subjekt i fatit dhe i rrugëtimit të pashprese drejt palumutirsë dhe shkatërrimit.
35FLYINN
36FLYINN
KANGË E DEFA Këngëtarja e vendosur në Berlin, Fatime Kosumi dhe Vincent Moon, filmbërës i pavarur nga Parisi, i njohur për krijimin e video klipeve të indie rok bendeve të njohura si REM, Arcade Fire ose Beirut, kanë udhëtuar në Kosovë për të gjetur dhe inçizuar këngë të vjetra popullore të kënduara nga gratë, këngë pothuajse të harruara deri më tani. Ata ishin në kërkim të një qasjeje specifike ndaj muzikës popullore, atë të rapsodisë të kënduar nga gratë fshatare. Gjeneratat e mëhershme të grave në Kosovë shumë rrallë kishin mundësinë e mësimit të leximit dhe shkrimit. Për ato, këngët dhe këndimi ishte një medium i shprehjes së mendimit personal. Këngët që kishin kultivuar festojnë ritual tradicionale, shpirtërore dhe fetare. Sidoqoftë, tema më e shpeshtë ndër këto këngë është festimi i ritualit të martesës. Filmi shfaq traditën e vjetër të këndimit të këtyre këngëve, duke filluar nga një natë para se gruaja të shkonte tek shtëpia e burrit, nata kur gratë e të gjitha moshave nga fshati mblidhen dhe organizojnë natën e vajtimit për gratë që po martohen. Këngët e kënduara këtë natë janë rreth largimit nga familja dhe fëmijëria, e që më së miri sqarohet duke cituar një pjesë nga njëra këngë - ‘Sot je vajzë, nesër do të bëhesh grua.’. Pas arritjës në Kosovë, autorët kishin vizituar pjesë të ndryshme të vendit. Ata kanë takuar gra që performojnë këngë të rajonit të tyre nga pjesë të ndryshme, si: Prishtina, Dragash, Besiana, Gjilan, Shurdhan, Zym, Romaje dhe Prizren. Gra nga përkatësi të ndryshme fetare dhe etnike dhe nga rajone të ndryshme të Kosovës kanë kontribuar në ruajtjen e këtij lloji të muzikës popullore shqiptare.
KANGË E DEFA Berlin based singer Fatime Kosumi from ANDRRA and Vincent Moon, an independent filmmaker from Paris, who is known for his music videos for indie rock bands like REM, Arcade Fire or Beirut, traveled to Kosova to find and record nearly forgotten old female folk songs. They were in search of a specific approach to folk music, that of, rhapsodies sung by peasant women. Older generations of women in Kosova rarely had the opportunity to learn reading and writing. For them, songs and singing was the medium of selfexpression. The songs that they cultivate celebrate traditional, spiritual and religious rituals. However, the most recurring theme in these songs is the one celebrating the rite of marriage. There is an old tradition that informs this singing practice, a night before a woman is sent away to her unknown husband, young and old women of the village organize a weeping night for her. The songs sung in those nights are all about leaving behind one’s family and childhood, to quote one of many songs, “Tonight you are a girl, but tomorrow you’ll be a bride.” Upon their arrival in Kosova, to look for these songs they headed in different rural and urban areas of the country. They met with women who performed songs of their region, from places like, Prishtina, Dragash, Besiana, Gjilan, Shurdhan, Zym, Romaje and Prizren. Women of different religions, regions and ethnic backgrounds in Kosova have made an important contribution in cultivating and preserving a very rare kind of Albanian folk music.
37FLYINN
一伀䄀 䘀䰀夀 嘀攀爀愀 ㈀ 㜀
⬀㌀㠀㘀㐀㤀 㔀 㠀㠀㠀 漀û攀爀猀䀀渀漀愀ⴀⴀ礀⸀挀漀洀 刀爀爀⸀䜀愀爀椀戀愀氀搀 ⴀ 倀爀椀猀栀琀椀渀 渀爀㨀㜀㌀ 渀漀愀ⴀⴀ礀⸀挀漀洀
38FLYINN
LAJME NGA AEROPORTI -------AIRPORT NEWS FILLON GJENERATA E TRETË E LIMAK ASI
Qindra aplikime nga studentë janë vlerësuar dhe qindra studentë janë testuar, për të qenë pjesë e 30 më të mirëve në Institutin e Limak për Shërbime të Aeroportit. Sipas programit të projektit, çdo vit kompania Limak do të bëjë trajnimin dhe certifikimin e studentëve për menaxhim të aeroportit, trajnime këto të certifikuara ndërkombëtarisht dhe të pranuara në më se 200 aeroporte në botë. Programi parasheh edhe programe të stazheve për studentët pjesëmarrës si dhe punësim për studentët më të mirë në Aeroportin Limak Ndërkombëtar të Prishtinës “Adem Jashari” dhe / ose në institucione të ngjashme në botë. Programi i Limak ASI organizohet nga Limak në Kosovë, në bashkëpunim me Universitetin e Prishtinës Institutin ENAC në Francë, Universitetin Bogazici në Turqi dhe Ministrinë e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë në Kosovë dhe është i hapur për studentë që vijnë nga Fakultete të ndryshme brenda Universitetit të Prishtinës. Programi ka pranuar një numër të çmimeve prestigjioze ndërkombëtare, që rikonfirmojnë cilësinë dhe arritjet e programit.
REKLAMONI NË AEROPORTIN E PRISHTINËS
Terminali më modern në Ballkan, i ndërtuar dhe përuruar së fundmi, është një prej hapësirave më të kërkuara dhe më strategjike për reklamimin e biznesit dhe / ose produktit tuaj në Kosovë. Me një rritje të fuqishme të udhëtarëve për vitin 2015 dhe me rritje te mëtejshme ne 2016, reklamimi i produktit tuaj në Aeroportin Ndërkombëtar të Prishtinës “Adem Jashari” ka një arritshmëri të madhe dhe përfaqëson momentin e parë kontaktues të blerësve dhe klientëve potencialë pas ardhjes në Kosovë. Pako të ndryshme reklamimi në bazë të preferencave të klientëve dhe reklamime tjera në forma të ndryshme, mund të kontraktohen përmes lidhjes me kompaninë menaxhuese të hapësirave reklamuese në aeroport, Paper Communications. Kontaktoni tani dhe zhvilloni biznesin ose produktin tuaj duke reklamuar në vendin më të mirë dhe me ofertat më të lira në Ballkan.
LIMAK ASI THIRD GENERATION COMMENCES
Hundreds of applications by students were evaluated and hundreds of applicants tested, to select the best 30 to participate at the Limak Aviation Services Institute. As per the project program, each year Limak trains and certifies students on airport management, trainings that are internationally accredited and accepted at more than 200 Airports in the world. The program foresees internships for participating students and employment opportunities for the best participants at the Limak Prishtina International Airport “Adem Jashari” and / or any other similar institution in the world. The Limak ASI program is organized by Limak in Kosovo, in cooperation with the University of Prishtina, ENAC Institute in France, Bogazici University in Turkey and the Ministry of Education, Science and Technology of the Republic of Kosovo and is open to a number of students coming from different faculties within the University of Prishtina. The program has receive a number of international prestigious awards assuring the quality and the positive outcomes.
ADVERTISE AT PRISHTINA AIRPORT
The most modern terminal in the Balkans, recently constructed and officially inaugurated, is one of the most desired and strategic locations to advertise your business and / or product in Kosovo. With a powerful increase of the number of passengers in 2015 and a continuing trend in 2016, advertising your product at the Prishtina International Airport “Adem Jashari” ensures a big reach and represents the ‘first contact’ moment with potential buyers and clients after landing in Kosovo. Different advertising packages based on clients preferences and other forms of advertising, can be contracted by contacting the company that manages the advertising spaces at the Airport, Paper Communications. Contact now and develop your business and / or product by advertising it in the best place in Kosovo with the cheapest offers in the Balkans.
+386 (0)49 388 800 / info@paper.al / www.paper.al
AEROPORTI NDËRKOMBËTAR I PRISHTINËS FESTON DITËN E TOKËS
Aeroporti Limak Ndërkombëtar i Prishtinës ka zbatuar një numër të praktikave mjedisore brenda hapësirës së aeroportit, me qëllim të promovimit të jetesës së shëndoshë dhe të mbrojtjes së mjedisit. Këto praktika u mirëpritën nga i gjithë personeli i aeroportit dhe janë vënë në punë bashkarisht, duke rezultuar në një numër të akreditimeve ndërkombëare dhe cmimeve prestigjioze që përgëzojnë këto iniciativa. Për të vazhduar, Aeroporti i Prishtinës ka vendosur të bëjë mbjelljen e drunjve brenda hapësirave të aeroportit me fëmijët e personelit. Bashkë me ta, ne kemi mbjellur 40 drunj në oborrin e aeroportit dhe këtë aktivitet mëtojmë ta vazhdojmë. Jemi gati për mjedisin!
PRISHTINA INTERNATIONAL AIRPORT CELEBRATES EARTH DAY
Limak Prishtina International Airport Adem Jashari, has implemented a number of environmental practices within its premises, with the goal of promoting the healthy living and protecting the environment. Such practices were welcomed by all the Airport staff and were jointly implemented, leading to the receipt of a number of international accreditations and awards commending the practices. In addition, Prishtina Airport has decided to organize a tree-planting event at the Airport premises with the children of the personnel. Together with children, we have managed to plant additional 40 trees in our garden and we are planning to continue doing so. We’re ready for the environment!
39FLYINN
WIZZ AIR INAUGURON FLUTURIMIN E PARË NË KOSOVË
Aeroporti Limak Ndërkombëtar i Prishtinës ka zbatuar një Wizzair ka inauguruar fluturimin e parë në Kosovë. Në ceremoninë e përurimit mori pjesë edhe ambasadori i Hungarisë në Kosovë, pasi që fluturimi lidh Prishtinën me kryeqytetin e këtij vendi, Budapestin. Linja e re nga Wizzair për në Londër, do të ofrojë fluturime direkte në këtë qytet duke filluar nga 24 qershori.
SHKARKONI APLIKACIONIN E AEROPORTIT TË PRISHTINËS
Dëshironi të jeni të informuar rregullisht nga aeroporti ynë? Të pranoni informata për orarin e fluturimeve në kohë reale? Të informoheni për fluturimet, destinacionet, shtyrjet dhe të gjitha informatat tjera të ndërlidhura me aeroportin? Ekipet tona kanë përgatitur një aplikacion të shkëlqyeshëm për t’ju informuar rregullisht. Shkarkoni kët aplikacion duke përdorur vegëzat më poshtë: iOS: http://bit.ly/instaloPRNairportiOS Android: http://bit.ly/instaloPRNairportAndroid
AEROPORTI ‘ADEM JASHARI’: NXITJE TË REJA PËR KOMPANITË AJRORE
Limak bën hapin e madh në Aeroportin Ndërkombëtar të Prishtinës-ANP “Adem JASHARI”, bënë uljen prej 50% të tarifave për shërbimet e trajtimit në tokë për kompanitë ajrore që bartin vetëm pasagjerë dhe bagazhin e tyre. Fokusi i produktit nxitës është i orientuar drejt kompanive ajrore që transportojnë pasagjerë dhe bagazhin e tyre, duke mundësuar kështu procesim edhe më të shpejtë të fluturimeve. Objektivi i Limak është që në ANP “Adem JASHARI” të ketë
WIZZ AIR INAUGURATES THE FIRST FLIGHTS TO KOSOVO
Wizzair has inaugurated the first flight to Kosovo. The ceremony was also attended by the Hungarian Ambassador in Kosovo as the first flights connect Prishtina with the capital of Hungary, Budapest. The new WizzAir direct flight to London will commence as of the 24th of June. Stay tuned!
GET THE PRISHTINA INTERNATIONAL AIRPORT APP
Do you want to be regularly updated by our Airport? Get informed on your flight schedule at real time? Receive news on flights, destinations, delays and any other Airport related information? Our teams have prepared a great app to keep you regularly updated. Download the app using the links below: iOS: http://bit.ly/instaloPRNairportiOS Android: http://bit.ly/instaloPRNairportAndroid
AIRPORT ‘ADEM JASHARI’: NEW INCENTIVES FOR AIRLINES
Limak makes the big step ahead at the Prishtina International Airport-PIA “Adem Jashari” by reducing 50% fees of ground handling services for airlines that carry only passengers and their luggage. The focus of the new incentive product is oriented towards airlines carrying passengers and their luggage, thus enabling even faster processing of flights. Objective of Limak is to increase the competition, and increase the number of air operators at PIA “Adem Jashari” and what is very important to have greater presence of low cost airlines. These developments will increase the opportunities for flights from many destinations directly to Prishtina and vice versa and also provides an opportunity for even more suitable flights, normally within the level of impact of airport fees applied to airlines.
40FLYINN
Facebook.com/ airportpristina Twitter.com/ airportpristina Instagram.com/ airportpristina
rritje të konkurencës dhe të ketë rritje të numrit të operatorëve ajrorë dhe ajo që është shumë e rëndësishme, të ketë prezencë më të madhe të kompanive ajrore që operojnë me kosto të ulët. Këto zhvillime do të rrisin mundësitë për të udhëtuar nga shumë destinacione direkt për në Prishtinë dhe anasjelltas, gjithashtu mundësi për oferta edhe më të përshtatshme për udhëtime, normalisht për aq sa është niveli e impaktit të tarifave të aeroportit të aplikuara për kompanitë ajrore.
HEJ NJERËZ, BËHUNI PJESË E AEROPORTIT NË RRJETE SOCIALE!
Zbuloni botën e shërbimeve tona në mënyrë shumë kreative dhe interaktive. Aeroporti Limak Ndërkombëtar i Prishtinës “Adem Jashari” është tanimë prezent në shumicën e rrjeteve sociale – nga Facebook në Twitter; nga Instagram në YouTube. Bëhuni pjesë e të gjitha faqeve tona në rrjete sociale për informim të rregullt dhe informata për shërbimet tona dhe lajme tjera në fushën e shërbimeve aeroportuale dhe aeronautikës. Këto faqe ofrojnë lojëra, gara dhe përmbajtje ekskluzive për komunitetin prezent në rrjete sociale. Andaj, me padruim presim të jeni pjesë e këtyre rrjeteve për të bërë gjëra të mëdha së bashku. #PRNairport
HEY FOLKS, JOIN AIRPORT’S SOCIAL MEDIA CHANNELS!
Discover the world of our services in a highly creative and interactive approach. Limak Prishtina International Airport “Adem Jashari” is now present at major social networks – from Facebook to Twitter; from Instagram to YouTube. Please subscribe to all our pages for regular updates and information about our services and other news in the field of airport services and aeronautics. Games, contests and exclusive content is being regularly brought to community in social media channels. Therefore, we can’t wait you to join and do great things together.
Paper është agjenci e integruar komunikimi nga Kosova. Paper ofron shërbime për një numër të klientëve brenda dhe jashtë Kosovës. Paper is an integrated communications agency of clients in and outside Kosovo.
www.paper.al