Flyinn 12

12 •

GR AT I S

•

tetor/oc tober

2016

•

1flyinn

Kumti i editorëve -------A message from the editors Kjo vjeshtë na zuri të gjithëve të përgatitur, pavarësisht se nuk është lehtë kur lë pas pushimet. Kishim që në pranverë që prisnim shenjtërimin e Shën Terezës, shqiptares nga Prizreni e cila u bë 18 vjeç në Shkup deri sa u largua për t’u bërë bamirësja më e famshme në botë, duke lënë pas shpresë dhe ndihmë për të harruarit dhe të braktisurit.

Pavarësisht duket se nuk dimë shumë për të, ndaj jemi ndalur pak t’ju shpejgojmë mbi si u rrit Gonxhja, si i kaloi 18 vitet në Shkup, dhe ç’familje pati ajo. Duke bërë kërkime të ndryshme u mahnitëm dhe vetë mbi shpirtin bamirës të familjes Bojaxhiu, që siç e fitonte çdo cent, ashtu e ndante.

Dhe pse jo një udhëtim virtual deri në Indi? Shteti i dytë në planet për nga popullsia; India përbën ëndrrën e shumë njerëzve për nga kultura, civlizimi i lashtë, ushqimi, natyra e kafshët e rralla.

Ka qenë dhe mbetet një ndër shtetet më të rëndësishme në rruzull.

Ndalojmë pak te sektori ynë i preferuar, shqiptarët e suksesshëm jashtë vendit.

Kësaj radhe biseduam me vëllezërit Muharremi dhe kompania e tyre Autofabrica, dy prodhues dhe modifikues të motorëve që e kanë çuar pasionin e tyre shumë larg.

Vazhdojmë me kuriozitete të ndryshme mbi fobitë e ndryshme, me të rejat në Prishtinë e në aeroportin Adem Jashari, pak muzikë këtë vjeshtë. Ju kujtohen të rinjtë entuziastë të HackerSpace?

Ata vijnë me të reja këtë numër, dhe si gjithmonë ndalemi pak mbi trashëgiminë kulturore.

Fluturim të këndshëm, Stafi editorial.

We were all looking forward to this fall even though it can be a tough season since we leave the holidays behind.

We were waiting since spring for Mother Teresa to be declared a Saint. The Albanian from Prizren was 18 when she left Skopje, to go and wonder the world, becoming the most famous charitable person in the world, leaving behind hope and help for the abandoned and the forgotten.

It sometimes seems that we do not know much about her, that is why we stopped to explain how Gonxhe grew up, how she spent her 18 years in Skopje, and the family she has. By doing various research we were fascinated with the giving spirit of the Bojaxhiu family, that used to share every cent, just like they earned it.

Why not a virtual trip to India? The second biggest country in the world when it comes to population; India is the dream of many when it comes to its culture, ancient civilization, food, nature and wildlife. It was and remains one of the most important countries.

We shall stop at our favorite part, successful Kosovars abroad. We talked to Muharremi brothers and their company called Autofabrica, two producers and designers of motors that took their dream one step further.

We go on with other curious cases like rare phobias, news from Prishtina and Adem Jashari airport, some good music for this Fall. Do you remember the Hacker Space enthusiasts? They join us with news this issue, and as usual we stop and talk a little about heritage.

Have a pleasant flight!

The editorial staff.

2flyinn

Skena ‘drithëruese’ e muzikës së re elektronike të Kosovës Kosovo’s young vibrant electronic music scene

Atje, në 4 Indi…

There, in India…

30

Anjezë Gonxhe Bojaxhiu:

PLAYLIST 32

sfida e guximshme për dashuri -------the brave challenge for love

34 Duke ndodhur tani Happening now

16

Fobitë më të pazakonta të njerëzimit The Unusual Phobias of Humans

Udhëtimet me bicikletë: Kullat autentike shqiptare Bike tours: Authentic Albanian Kulla

38

21 25 Autofabrica – Nga letra në metal Autofabrica – from paper to metal Lajmet e fundit

Latest news

42

4flyinn • world in brief

Në Indi, elefantët përdoreshin edhe si taksi në ujë. Rajan, elefanti që shërbente si taksi në ujë kaloi në pension kur mbushi 60 vjec, pas 30 viteve të shërbimit në oqeanin Indian. Ai tani noton i lirë dhe pa ngarkesë me pronarin e tij.

Elephants were often used as water taxi in India.

Rajan, the most famous elephant water taxi retired at 60, after more than 30 years of service in the Indian Ocean. He now swims alongside his human keeper, free of any carriage.

Atje, në Indi…

There, in India…

Për europianët që nuk e kanë vizituar orientin e largët, sado që të përpiqemi ta imagjinojmë, është paksa e pamundur ta kuptojmë thellësisht se si është zhvilluar qytetërimi në anën tjetër të planetit, ku dhe ndodhen zanafillat e largëta të qytetërimit tonë.

Struktura urbane dhe modeli familjar dallojnë shumë. Megjithatë, dallimi i panoramës në Indi themi se mund të përmblidhet pak a shumë me këtë përshkrim: nëse jeta urbane në botën tonë përbëhet nga njerëzit, 2 rrotakët dhe 4 rrotakët, në Indi ka vend për të gjitha speciet. Kafshët i përdorin rrugët, rrugicat, transportin e ndërtesat po aq sa ti, kryejnë shumë funksione që kryen ti. Kjo i jep një larmishmëri përrallash ecjeve nëpër rrugë, elementë që ne mendonim që Disney i ka përdorur për efekt magjik. E jo, në Indi ka magji të vërtetë.

To the Europeans who have never visited the distant Orient, no matter how much we try to imagine it, it is impossible to deeply understand how civilization came to be on the other side of the planet, where the distant roots of our civilizations are traced too. The urban structure and the family model are very different.

Nevertheless, the panoramic picture India can be summarized pretty much like this: if the urban life in our world is composed of people, 2 wheeled and 4 wheeled vehicles, in India there is room for all species. Animals use the roads, allies, the transport and the buildings, and complete many of the functions that you do too. This gives a tale-like diversity when you take a walk, elements that we thought Disney used only as magic. Well, in India there is real magic.

Mund të qëllojë që je duke ecur në punën tënde, duke bërë foto e duke u mahnitur, dhe në kokë të bien objekte njerëzish. Mos u habit, sipër teje diku, është një majmun ose duke ngrënë, ose duke zhbiriluar pronësinë e tij më të fundit, që mund të jene sende të gjetura ose dhe të vjedhura.

It might so happen that you are minding your own business being marveled and taking pictures, and there is people’s stuff falling in your head, Do not get shocked, over your head somewhere, there is a monkey either eating or exploring his latest belongings, which might be found or stolen things.

5flyinn

Sot ka popullsinë e dytë më të madhe në botë, me 1.2 miliardë banorë.

India në historinë e saj të lashtë ka kaluar lloj lloj perandorish e mbretërish, deri në demokracinë me popullsinë më të madhe në botë.

Duke qenë sipërfaqësisht shumë e gjerë gjithashtu, ajo rrethohet nga shumë ujra dhe shtete të rëndësishme të Azisë, përfshi Pakistan, Nepal, oqeani Indian, deti Arab, Burma, Bangladesh. Pak më tutje ndodhen dhe Sri Lanka dhe ishujt Maldive, një destinacion shumë i lakmuar turistik.

Ka një shumëllojshmëri tejet të lartë të traditave dhe feve, dhe mund të thuhet që gjithë fetë e mëdha jetojnë në Indi: hinduizmi, kristianizmi, budizmi, muslimanizmi, sikhizmi, etj.

Megjithatë një vend gjigant si India vështirë se mund ta vizitosh me një udhëtim të vetëm tipik 2-4 javor.

Kështu që para se të niseni, mendohuni mirë ku doni të fokusoheni përveç vizitave në qytetet e mëdha: plazhe?

Rezervat e kafshëve të egra? Apo udhëtim kulinar? Nuk mund të zemë gjithë revistën me të gjitha aspektet, por do t’ju japim një ide të përgjithshme.

Today India has the second largest population in the world, made of 1.2 billion people. It went through many empires and reigns, up to the democracy with the largest population. Given that covers large amounts of territories as well, it is surrounded by many waters and important countries of Asia including Pakistan, Nepal, the Indian ocean, the Arab sea, Burma, Bangladesh. There is also Sri Lanka and the Maldives ,a very loved touristic destination. There are many traditions and religions, and all big religions dwell in India: Hindu, Christianity, Buddhism, Islam, Sikh, etc.

Nevertheless, a gigantic place like India is hard to visit during a typical travel made of 2-4 weeks. So before leaving, think well where would you like to focus besides the visits in the big cities: beaches? Wild animal resorts? Or a culinary trip? We will not be able to cover everything here, but we will try to give a generic feeling.

Kumbh Mela ose Kumbha Mela është një festë e besimit hindu në të cilën përcjellësit mblidhen për t’u larë në lumë të shenjtë. Edicioni i vitit 2011 i ngjarjes Kumbh Mela ishte mbledhja më e madhe e njerëzve, duke bashkuar më se 75 milion pelegrinë. Kjo mbledhje ishte aq e madhe sa që dukej edhe nga hapësira.

Kumbh Mela or Kumbha Mela is a mass Hindu pilgrimage of faith in which Hindus gather to bathe in a sacred river.

The 2011 Kumbh Mela was the largest gathering of people with over 75 million pilgrims. The gathering was so huge that the crowd was visible from space.

6flyinn

Trekëndëshi i Artë: Dehli, Agra dhe Jaipur.

Emrin e ka marrë nga forma trekëndore që marrin këto tri vende kur lidhen me njëra tjetrën me rrugë, kryesisht me shina treni. Distanca nga një pikë në tjetrën janë nga 200-250 km. Quhet i artë për shkak të pasurisë të thellë kulturore që ofron ky trekëndësh, duke të dhënë një pamje të plotë të Indisë. Ka shumë agjensi turistike që ta përfshijnë këtë shëtitje fantastike në veç një javë.

Me dallimet përkatëse, por të gjitha pak a shumë përfshijnë: kështjellat masive, pallatet e Rajasthanit, tregjet e pazaret e famshme me lloj lloj sendesh e ushqime të gatuara dhe konsumuara në rrugë, perëndimin e diellit nga balonat me gaz, Taxh Mahalin e paharrueshëm cili ndodhet në Agra, në atë çfarë ka qenë dikur perandoria Mogule, liqenin Moata dhe kështjellën e qelibartë Amber, dhe vizitë të tërthortë të Dehlit të vjetër dhe Dehlit të ri, ku shihet qartazi kalimi i civilizimeve duke arritur te India që njohim sot. Dehli ka një popullsi prej 14 milionë banorësh, pa numëruar dhe turistët që përgjithësisht zaptojnë rrugët në 365 ditët e vitit. Po nëse niseni me idetë që po vizitoni diçka krejt të re ku gjithckka është e mundur, atëherë s’ju mbetet tjetër veçse të mahniteni.

The Golden Triangle: Delhi, Agra and Jaipur.

The name comes from the shape these places take when they are connected through roads, mainly railroads. The distance from one point to the other is roughly 200250 km. It is called golden because of the deep cultural richness it offers, giving a full picture of India.

There are many touristic agencies that include this fantastic ride in only one week. They pretty much include: massive castles, the palaces of Rajasthanitm the bazaars and markets famous for all kinds of foods often cooked and consumed in the streets, the sunset from the air balloons, the unforgettable Taj Mahal found in Agra, in what used to be the Mogul empire, the Moata lake and the Amber castle, and a through visit of old and new Delhi, getting to the India we know today. Delhi has a population of 14 million in

7flyinn

E ndërtuar në kujtim të gruas së tretë dhe më të rëndësishme të Perandorit – Mumtaz Mahal, u deshën 17 vjet për të kompletuar Taj Mahal. Sipas legjendës, Perandori Shah Jahan kishte planifikuar ndërtimin e një Taj Mahal-i tjetër nga mermeri i zi në anën tjetër të lumit por lufta dhe bijtë e tij e ndërprenë atë në realizimin e këtij plani.

Built in the memory of the Emperors third and most favorite wife Mumtaz Mahal, Taj Mahal took 17 years to be completed.

According to legend it is believed that Emperor Shah Jahan had planned to construct another Taj Mahal in black marble on the other side of the river but the war with his sons interrupted his plans.

8flyinn

Goa

Goa është një shtet në Indinë perëndimore që shtrihet përgjatë detit Arab. Qendra kryesore e saj është Mumbai, dikur i njohur me emrin Bombei. Ndryshe nga kulturat e tjera të Indisë, këtu gjen një atmosferë tropikale, me plazhet e bardha dhe palmat e gjata që shtrihen edhe horizontalisht mbi ujin e kaltërt. Gazebot e drurit ofrojnë akomodim non-chalante dhe festat deri në orët e para të mëngjeshit nuk mungojnë përgjatë plazheve të Goa. Në Mumbai do të gjeni skenat më kinematografike të Indisë, duke qenë se është toka mëmë e Bollywoodit, por edhe përbërja urbanistike tipike e Indisë me lagjet e varfra e shtëpitë kioska, si dhe në filmin e famshëm Slumdog Millionnaire.

Paralelisht me këtë skenë, në Mumbai fluturojnë shumë lloje të zogjve ekzotikë e lloj lloj kafshësh e qen nëpër rrugë.

Mumbai është gjithashtu vendi i lagjeve shumë të pasura e vilave marramendëse, duke krijuar maksimumin e shumëllojshmërisë së jetesave që mund të ofrojë një qytet i madh.

Ata që ende nuk e kanë vizituar Goan mendojnë se i gjithë rajoni është i mbushur me plazhe, por ka pyje që tejkalojnë 30% të hapësirës gjeografike të vendit.

For those who have not visited Goa, they think this region is only about beaches. But this state has a forest cover in excess of 30%.

The forests teem with exotic wildlife and birdlife.

Goa

Goa is a state in Western India that lies through the Arab coast.

The main center is Mumbai, once known as Bombei. Unlike the other Indian cultures, here you find a tropical atmosphere, with white beaches and long palm trees lying horizontally above the blue sea. The wooden gazebos offer non chalante accommodation and there are parties until the morning hours throughout the beaches of Goa. In Mumbai there are the most cinematic sce3nes of India, being the mother land of Bollywood, but also its typical urban composition made of slums just like in the Oscar winning film Slumdog Millionaire.

There are many exotic birds roaming the skies and stray dogs as well.

Mumbai is coincidentally the place of very rich neighborhoods and breathtaking mansions, offering the maximum diversity one can hope to find in a big city.

Kolkata (Kalkuta)

Njohur nga ne dhe si vendi i Shën Terezës, Kolkata është në fakt vendi ku dyjëzohen India e vërtetë si dhe Anglia, një kolonizator shumë i rëndësishëm i Indisë që dhe e ka formësuar në shumë drejtime kulturën e saj. Pavarësisht se në sytë e një turisti përëndimor varfëria në rrugët e Kolkatës është deprimuese – që ka frymëzuar dhe veprimtarinë e Shën Terezës – qyteti mbetet një djep kulture dhe civilizimi për Indinë. Ndalesa e parë është me patjetër Memoriali i Viktoriës, një muze i ndërtuar në 1921 nga britaniku Sir William Emerson, presidenti i institutit të arkitektëve britanikë. Aty gjendet galleria kushtuar mbretereshë Viktorias, por ka dhe shumë elementë thelbësorë nga historia e vetë Kolkatës.

Ndalesa e dytë është Fortesa William.

Ajo daton që në shekullin e XVII, ndërtuar nga mbreti William. Ka qenë një vend i shumë përleshjeve midis britanikëve dhe vendasve, dhe ka ndërruar emrin disa herë. Ajo është tashmë pronë e ushtrisë indiane.

Për t’u parë mbetet dhe Ndërtesa e Shkrimtarëve, Minarja Sahid, për ta mbyllur me varrin e Shën Terezës.

Kolkata (Calcutta)

Known to us as the place of Saint Theresa, Kolkata is the place where England and India cross paths, since England was a very important colonizer and shaped India up in many directions, including culturally. Even though in the eyes of a random tourist the poverty in the streets of Kolkata is depressing – inspiring Saint Theresa’s activity too – the city remains a cradle of culture and civilization for India.

The first stop is definitely Victoria’s Memorial, a museum built in 1921 by the British Sir William Emerson, the president of the institute of British architects. There you find the gallery dedicated to queen Victoria, but there are other essential elements taken from the history of Kolkata. The second stop is the William Fortress.

It goes back to the XVI century, built by king William. It was a place where many conflicts between the British and the locals took place, and its name was changed many times.

Now it is a property of the Indian army. The Building of the Writers, The Sahid Tower, to end it with Saint Theresa’s tomb.

9flyinn

10flyinn

Ishujt Maldive

Me thënë të drejtën, nuk është se ishujt Maldive janë afër ndonjë vendi në botë, duke qenë se ndodhen në mes të oqeanit Indian. Por sigurisht kur vjen nga Europa, ato janë shumë afër Indisë, dhe duke marrë të mirëqenë që nuk është se do të ktheheni shpesh në Indi, një fluturim deri në Maldive ia vlen, duke qenë se ka dhe paketa turistike të shumta. Edhe pse territorialisht shteti është më i copëtuari në botë, ai është shteti më i vogël në Azi me një popullsi prej 340 mijë banorësh.

Vendi ka kaluar në periudhën budiste, më pas islamiste, më pas britanike e deri sa ka fituar pavarësinë në 1967. Gjatë të gjitha epokave ekonomia është mbajtur kryesisht nga peshkimi. Përzgjedhjen e resorteve e plazheve në këtë arqipelag që i ngjan parajsës po ia lëmë në dorë kërkimit vetiak.

The Maldives

To be honest, it is not like the Maldives are anywhere near any place in the world, since they are located in the middle of the Indian Ocean. But when you come from Europe, they are really close to India, and considering that you might not be going back any time soon, a flight to the Maldives is totally worth it and easy with touristic packages. Even though it is the most divided country in the world territorially speaking, it is the smallest country in Asia, with a population of 340 thousand inhabitants. The country went through the Buddhist age, then Islamic, later on British until it gained its independence in 1967. During all the eras the economy was mainly based on fishing. The choice of resorts in this archipelago is up to you now.

11flyinn

Në Ooty, Festivali Vjetor i Cajit dhe Turizmit tërheq një numër të madh të vizitorëve, që kalojnë kohë të mrekullueshme në këtë vend.

In Ooty, the annual Tea and Tourism Festival attracts visitors in huge numbers to have a great time at this beautiful place.

Ooty

Vazhdojmë me natyrën marramendëse të Indisë, e ku ka më mirë se në Ooty?

Kopshte botanike, liqene, maja malesh, pyje e tempuj. Ka me dhjetra të tilla dhe ndoshta nuk do të mjaftonte as një muaj i plotë, por ne po përmendim disa që mund të shtrydhen në një javë. Filloni me Kopshtet Botanike në majën e Dodabetës, është ndërtuar në 1848 dhe mirëmbahet sot e kësaj dite në formë të shkëlqyer. Eshtë një ecje shumë e gjatë kështu që merrni masa mirë paraprakisht. Mund të vazhdoni në kopshtin kombëtar Mundumalai, ku do të përballeni me speciet me mahnitëse të rajonit. Keni një larmishmëri liqenesh për të vizituar e nga ku mund të zgjidhni, por ne do ta zvogëlonim midis Emeraldit, Avalanchet dhe Ooty-t. Mbylleni me tempullin tipik Mariamman, dhe ditën e fundit përkushtojani stomakut tuaj, dhe këshillohet të ndaloni tek Shtëpia Hyderabadi Biriyani, me ushqim tipik, djegës, me sasi të bollshme dhe çmim shumë të arsyeshëm.

Ooty

Let us keep on riding the wonderful nature of India, where better than Ooty? Botanical gardens, lakes, mountain tops, forests and temples.

There are dozens and maybe an entire month would not be enough but we will go through some that can be squeezed in a week. Let us begin with the botanical gardens in the top of Doddabetta, built in 1848 and well maintained today in excellent shape. It is a very long walk so be well prepared beforehand. We go on with the national park of Mundumalai, where you will see the most fascinating species of the region. There are various lakes to see where you can pick from ,but we would say either Emerald, Avalanche or Ooty. End it with the typical temple of Mariamman, and the last days dedicate it to the love for your stomach. There is the House Hyderbadi Biriyani, with typical spicy food, with adequate amounts of a reasonable price.

12flyinn

India ka një shumëllojshmëri të gjuhëvve të theksuara më shumë, krahasuar me vendet tjera të mëdha. Numri i saktë i gjuhëve të folura në Indi mesiguri tejkalon 1000 por shpeshë është vështirë të definohen gjuhët.

Regjistrimi i vitit 1961 në Indi ka listuar 1652 gjuhë edhe pse disa prej tyre mund të ishin dialekte dhe disa tjera tani më janë shuar.

India nuk ka gjuhë zyrtare.

Gjuha hindi dhe angleze janë që të dyja gjuhë zyrtare, edhe pse shkruesit e kushtetutës kanë paraparë status të përkohshëm dhe kalimtar për gjuhën angleze.

Sidoqoftë, folësit e gjuhëve dhe dialekteve tjera dhe jo të atij Hindi, në veçanti Tamil, e vazhdojnë jetëgjatësinë e gjuhës angleze si gjuhë zyrtare.

India has, arguably, greater linguistic diversity than any other large country. The precise number of languages spoken in India is probably over 1,000, but it is often hard to define when one language begins and another ends.

The 1961 census of India listed 1,652 languages, though some of these may have effectively been dialects, and a few languages have died out since then.

India doesn’t have a national language. Hindi and English are both official languages, though the writers of the constitution envisaged a transitional status for English, but opposition to Hindi hegemony from speakers of other languages, particularly Tamil, mean that English remains an official language.

Mahatma Gandhi

Ky personazh tejet i dashur për popullin indian, por dhe shumë i respektuar nga pjesa tjetër e planetit, ishte një djalosh shumë i zgjuar i cili në fund të shekullit të XIX gjatë sundimit britanik, shkoi në Londër të studionte ligjin. Pasi punoi dhe në Afrikë të Jugut ku dhe u shquajt për aktivizmin e tij, ai u rikthye në fillim të shekullit XX në Indi, pa pasur dijeni që do ishte personi kyç për të fituar pavarësinë e këtij shteti të madh nga Britania e Madhe. I njohur sot e kësaj dite për protestat paqësore dhe stilin e tij tejet diplomatik, Gandhi filloi të shkruajë historinë e planetit. Fillimisht ai mblodhi taksa paguesit dhe popullin e thjeshtë duke ushtruar teknika se si të kundërshtonin taksat e larta pa perdorur dhunën në asnjë moment. Aktiviteti i tij filloi të njohë të drejtat e grave, shkëputjen nga Kalifati, dhe respektin për kafshët, koncepte të panjohura për Indinë. Kur ai filloi thirrjet tek britanikët që të linin Indinë, u burgos për disa vjet por gjurmët e tij vazhduan punën, dhe kur ai doli, në Indi në 1947 më në fund u fitua pavarësia.

Mahatma (një titull nderi nga sanskrishtja – shpirt i lartë) Gandhi i la botës mesazhin e paqes dhe bashkimit të të gjithë jetëve, pavarësisht prapavijës, besimit, gjinisë, orgjinës, specie.

Mahatma Gandhi

The most beloved figure to the Indians, and vast respected by the rest of the planet, was a very intelligent man who at the end of the XIX century went to study law in London. After working on human rights in South Africa where he gained a very well respected reputation, he returned to India at the beginning of the XX century, having no clue at the time that he would be very important in gaining independence of India from the Great Britain. Known for his peaceful protests and his diplomatic style, Gandhi began writing the story of the planet. First he gathered the tax payers and the simpletons teaching them peaceful tactics on how to oppose the high taxes without violence. His activities recognized the rights of women, the detachment from Caliphate, and the respect for animals, all of them much unknown concepts to the Indians. When he started to call the British to quit India, he was jailed for a few years but his work kept on, and when he got out, in 1947 India gained its independence.

Mahatma (a Sanskrit title which means high spirit) Gandhi left the world the message of peace and the union of all lives, regardless of the background, belief, gender, origin, species.

13flyinn

Rabindranath Tagore

Letërsia europiane na mëson shumë pak për figurat shumë të shquara të kontinenteve të tjera. Tagore është tejet i rëndësishëm për Azinë dhe nëse studjohet si duhet, edhe për Europën.

Ai ka fituar çmimin Nobel në letërsi në 1913, i pari jo-europian. I përshkruar si një gjeni që në moshën 8 vjeçare, ku dhe ka shkruar poezitë e para, Tagore i ka lënë Azisë dhe botës kryevepra në letërsi (poezi dhe novela), muzikë, pikturë, teatër. Shumë prej historive të tij janë përshtatur dhe në kinematografi, si filma shumë të famshëm në Azi. Në fëmijërinë e herëshme ai u shkollua në shtëpi, dhe në moshën 17 vjeçare u dërgua në Britani, edhe pse nuk i mbaroi kurrë studimet.

Sigurisht, ka qenë mik i mirë me Gandhi, dhe shpesh i është bashkëngjitur në aktivitetet e tij. Në 1915 mori titullin e kalorësit nga mbretëresha, të cilin më vonë e refuzoi për arsye rezistence.

Gjithësesi, thuhet që ai ishte fillimisht dhe mbeti një poet i shkëlqyer, shkruar ne Bengali, dhe perkthyer në shumë gjuhë. Ai vdiq në Kalkutë dhe varri i tij gjindet atje.

Rabindranath Tagore

The European literature teaches us very little about the famous figures of other continents. Tagore is very important to Asia and if studied properly, to Europe as well. He got the Nobel prize in literature in 1913, the first non-European to ever win such a prize. Described as a genius since he was 8, when he also wrote his first poems, Tagore left to the world literature masterpieces (novels and poems), music, paintings, and theatre. Many of his novels have been adapted in cinema too. In his early childhood he was home schooled, and by the age of 17 he was sent to Britain where he never finished his studies. He was a good friend of Gandhi, and he often joined his activities. It is said that he was first and foremost a poet who wrote in Bengali, translated later in many languages. He died in Calcutta, where his tomb remains.

India është e e fiksuar me thyerjen e rekordeve më shumë se çdo vend tjetër. Sipas Librit të Ginisit të Rekordeve Botërore, India rradhitet e treta pas SHBA dhe Britanisë në numrin e rekordeve të pranuara çdo vit.

India ka edhe librin e vet të rekordeve për të arriturat më të çuditshme dhe më të panjohura që nuk mund të jenë pjesë e Librit të rekordeve të Ginisit.

Këto rekorde përfshijnë kurorën më të madhe të bërë nga ëmbëlsirat e bëra nga bajgat e bagëtisë (2 km), të bërit joga mbi kalë (10 orë), për elektrifikimin dhe ndriçimimin e poçave elektrikë të lidhura me një tel por që kalojnë në lëkurë të njeriut (hundë dhe gojë) etj.

India is more obsessed with breaking records than any other country. According to the Guinness Book of World Records, India ranks third behind the USA and the UK in the number of records claimed each year. India has also its own book of records for often more bizarre and obscure record claims that never make it to the Guinness Book.

The records include the longest garland made of cakes of cattle dung (2 km), for performing yoga on horseback (10 hours), and for lighting electric bulbs by passing a wire through one’s nose and out of one’s mouth etc.

14flyinn

Varanasi

Varanasi është qyteti më i vjetër i banuar i njohur në botën e sotme Varanasi është një qytet në brigjet e Ganges në Uttar Pradesh. I njohur si kryeqytet shpirtëror i Indisë, qyteti është më i shenjti nga shtatë qytetet e shenjta (Sapta Puri) në hinduizëm dhe Jainism, dhe luajti një rol të rëndësishëm në zhvillimin e budizmit.

Sipas legjendës, Varanasi u themelua nga zoti Shiva. Pandavas, heronjtë mitik të Hindus epike Mahabharata, thuhet se kanë vizituar qytetin në kërkim të Shiva për të shlyer mëkatet e tyre të vëllavrasjes dhe të Brāhmanahatya që ata kanë kryer gjatë Luftës Kurukshetra. Të gjetjet arkeologjike rreth vendbanimeve më të njohura përreth qytetit Varanasi në luginën e Ganges datojnë që nga shekulli i 20të para erës së re, duke e vendosur këtë vendndodhje në listën e vendeve më të vjetra të banuara të njohura sipas Kenneth Fletcher.

Varanasi

Varanasi is the oldest inhabited city known in the world today Varanasi is a city on the banks of the Ganges in Uttar Pradesh. The spiritual capital of India, it is the holiest of the seven sacred cities (Sapta Puri) in Hinduism and Jainism, and played an important role in the development of Buddhism.

According to legend, Varanasi was founded by the god Shiva. The Pandavas, the mythic heroes of the Hindu epic Mahabharata, are said to have visited the city in search of Shiva to atone for their sin of fratricide and Brāhmanahatya that they had committed during the climactic Kurukshetra War. Archaeological evidence of the earliest known settlements around Varanasi in the Ganges valley suggest that they began in the 20th century BC, placing it among the world’s oldest continually inhabited cities according to Kenneth Fletcher.

15flyinn

16flyinn

Anjezë Gonxhe Bojaxhiu Sfida e guximshme për dashuri -------The brave challenge for love

G

oxhe Bojaxhiu u lind në 27 gusht 1910 në familjen katolike të përkushtuar të Bojaxhinjve. Ajo ishte fëmija i tretë pas motrës së madhe Age dhe vëllait Lazër. Familja Bojaxhiu, tregëtarë të njohur të asaj kohe, kishin lëvizur para lindjes së Gonxhes nga Prizreni në Shkup për arsye pragmatike biznesi. Shkupi ishte një qytet i madh që ofronte shumë mundësi për binzesin dhe familjen. Nikollë (Kolë) Bojaxhiu, babai i Gonxhes fillimisht shiste barna, dhe si tregëtar i aftë, i investoi paratë në prona të ndryshme nëpër Shkup nga ku dhe mblidhinin qira, dhe kështu familja Bojaxhiu jetonte në kushte shumë të mira ekonomike, në shtëpi të madhe me shërbëtorë. Më pas Kola filloi dhe tregëtinë me Italinë dhe ishtë gjithë kohës nëpër udhëtime, edhe kur u lind Gonxhja, e cila nuk ishte një foshnjë shumë e shëndetshme.

Bojaxhinjtë ishin besimtarë të thellë dhe bamirës në shpirt. Parimet e Kolës ishin çka udhëhoqën shpirtin dhënës të familjes dhe mbase krijuan Shën Terezën aq të dashur për planetin tonë, ndonëse ai e la atë papritmas në moshën 8 vjeçare.

Vdekja e tij e parakohshme është ende një pikëpyëtje.

Kola ndante pasurinë e tij me të gjithë, sidomos me të varfërit. Shtëpia e Bojaxhinjve ishte një derë e hapur, ku të varfërit, të braktisurit, të sëmurët, vinin kalonin kohë, hanin ndonjë vakt, merrnin ndonjë send me vete. Lazëri kujton se si Kola i këshillonte gjithë kohës fëmijët se asnjë kafshatë nuk duhet gëllitur pa u ndarë me ata që kanë nevojë.

G

onxhe Bojaxhiu was born in August 27, 1910, in the devout Catholic Bojaxhi family. She was the third child after the oldest sister Age and her brother Lazër. The Bojaxhi family were famous merchants at the time and they had moved to Skopje from Prizren before Gonxhe’s birth for pragmatic business reasons. Skopje was a big city offering many opportunities to businesses and families. NIkollë (Kolë) Bojaxhiu, the father of Gonxhe, used to sell pharmaceuticals, and as a good merchant, he invested his wealth in different property around Skopje where they would collect rent. So the Bojaxhi family was living in good economic conditions in a big house with servants. Later on Kolë began the trade with Italy and he was travelling all the time even when Gonxhe was born, not a very healthy baby.

The Bojaxhi family were deep religious people charitable at heart. Kolë’s principles was what led the giver spirit of the entire family and what maybe shaped Saint Theresa so loved to our planet, even though he had to leave her suddenly at the age of 8. His premature death remains a question mark to this day.

Kolë would divide his wealth with everyone, especially with the poorest.

Their house was an open door to anyone, where the poor, the abandoned, the sick, came to pass time, have a meal or take something with them. Lazër remembers how Kolë would always advise his children to never have a bite without sharing it with those in need. Lazër remembers how their father would give them things and food so they could throw them inside the windows of the poorest families in the

Lazëri kujton që babai shpesh u jepte sende dhe ata i hidhnin në dritaret e të varfërve pa u ndjerë dhe pa u ditur se kush e bëri këtë të mirë.

Zemërgjerësia e tyre nuk rronte për t’u dukur, por për të ndihmuar vërtetë.

city, without them knowing where this charity came from, as a selfless deed. Their charitable spirit was not a show off, but a real help.

After his death, Gonxhe’s mother Drandofille although not as wealthy as before, also shaken by the earthquake that changed Skopje, Pas vdekjes së tij, mamaja e Gonxhes, continued the same principles of disciplining Drandofillja, edhe pse nuk ish më aspak e pasur her children through their charitable presence si më parë, ndikuar dhe nga tërmeti që rrënoi in the city. Gonxhe was blossoming into a very Shkupin, vazhdoi me ngulm të njejtën edukatë caring girl, quiet, and liked to pray alone while për fëmijët e saj dhe prezencën bamirëse në she wrote her poems, which she did not drop till qytetin e Shkupit. Gonxhja rritej në një vajzë the end of her life. Drandofille feared losing her tejet të dashur, të heshtur, dhe kish qejf të lutej daughter for two main reasons: Gonxhe’s poor vetëm, teksa shkruante poezitë e saj, të cilat nuk health, and the second her devotion to Jesus i la deri në fund të jetës. Drandofillja i druhej which surpassed the level of faith the family gjithmonë dy arsyeve prej të cilave mund ta knew, and as we said, the family was deeply humbte Gonxhen: e para shëndeti i saj i ligë, e dyta devotshmëria ndaj Jezuit që tejkalonte kufijtë religious. e besimit që ajo familje kish parë, dhe siç edhe u They lived near the church and among other tha, ishin shumë besimtarë.

Ato jetonin pranë kishës ku ndër të tjera, Gonxhja

“Ne jemi vetëm një pikë në oqeanin e mjerimeve dhe vuajtjes njerëzore, por po të mos ishte kjo pikë, mjerimi dhe vuajtja njerëzore do të ishte edhe më e madhe.”

“We are just a drop in the ocean of human suffering and misery, but if this drop would not exist, the human suffering and misery would be even bigger.”

17flyinn

18flyinn

ishte soprano me rëndësi për meshën e së dielës. Gonxhja tregon sesi ajo e ka ditur që në moshën 12 vjeçare se kush do të bëhet, e ka ndjerë thirrjen e zotit t’i depërtojë thellë në shpirt, dhe për 6 vjetët e ardhshëm, ajo është lutur e përgatitur për t’u bërë ajo të cilën ne e njohim sot. Ajo u fut në liceun katolik të qytetit dhe më pas iu bashkëngjit Shoqatës së Rinisë Katolike, i cili u udhëhoq për pjesën më të madhe nga Atë Jambrekoviç, i cili e spikati menjëherë dritën e veçantë të Gonxhes, durimin e saj, faktin si ajo kurrë nuk mërzitej me askënd dhe nuk lodhej kurrë së ndihmuari.

Ishte në mësimet që ajo jepte e merrte nëpërmjet kësaj shoqate ku ajo u njoh për herë të parë me misionarët e Lamtumirë Kalkutës dhe punën e jashtëzakonshme Po e lë shtëpinë zemërfanar që ata bënin në një Vendlindje e farefis, vend kaq të largët, Po vete n’Bgalin dergjevrarë Atje në të largtin vis. kaq të madh, kaq në nevojë.

Le të njohurit në mjetime Ajo i shkroi motrave Të afërmit e vatrën shqim, të Loretos në Më tërheqë zemra ime T’i shërbej Krishtit tim.

Dublin të Irlandës, ku dhe kish filluar Nënë e dashur, lamtumirë misioni në Indi Ju lë shënde’n miq të mi, dhe udhëhiqeshin Më djeg o, një fuqi e dlirë, misionarët. Pa Drejt të përflakurës Indi…. dyshim Gonxhja u Dhe anija lehtë lehtë lundron pranua dhe u ftua Pret valët e detit të trazuar, menjëherë të vinte Për herë të fundit syri vrojton në Dublin për t’u Brigjet e Evropës së hakërruar, mësuar.

Dhe kështu, në shtator të vitit 1928, ajo mori rrugët për t’u kthyer pas 63 vjetësh.

Edhe pse nuk kish krenari më të madhe për Dranden, ajo u mërzit. U mërzit se nuk dinte a do e shihte më të bijën, dhe shqetësohej për shëndetin e saj.

Rruga për në Irlandë ish e largët dhe në kushte shumë të vështira.

Gjithësesi Gonxhja mbërriti në Irlandë, u mësua për 3 muaj, dhe me 9 dhjetor 1928 u nis për Indi me anije. Aty shkroi dhe një ndër poezitë e saj më të gjata e të sinqerta.

Qëndron në anije e galduar Fytyr’e përvutur gjithë hare E Krishtit flijetarja e vluar Nuse e njomë e botës së re,

Një kryq hekuri n’dor shtrëngon Shpëtimi levarshëm kumbon në të, E shpirti i gatshëm pranon Baltën e rëndë fli për të, “Pranoje, këtë flijm, o Zot, Dëshmi e përbetimit që të dashuroj, Ndihmoi gjallesës Tënde sot Që emrin do ta madhëroj!

Si shpërblim, Të lus o i Hirt’, O Ati ynë plot mirësi Të më japësh vetëm atë shpirt, Atë shpirt që veçse Ti e di”.

Dhe t’imtë, të pastër si n’ag vere vesojnë Të valët lot rrjedhin qetë, me mall, Që betimin për Ty prore e madhërojnë Për të madhin blatim që tani u shpall.

Gonxhe Bojaxhiu, dhjetor 1928

things, Gonxhe was a soprano singer important to the church’s Sunday Mass. Gonxhe tells how she knew since she was 12 years old that she would become a devoted Christian to the poverty, she felt god’s call penetrating her soul and for the following six y3ears she prayed and prepared to become the one we know today. She went to study in the Catholic lyceum of the city and later on joined The Society of the Catholic Youth, led mostly by Father Jambrekovich, who spotted Gonxhe’s light immediately, together with her patience and the fact that she would never be upset with anyone and was never tired of helping.

Farewell I am leaving my heart lantern home Birthplace and kin, Going to the distant Bgalin, There in the far away land.

Leaving the ones I know, The family and the shelter, My heart is pulling me To serve to my Christ.

Dear mother, farewell, I say goodbye to you my friends, A free power is burning me, Towards the firing India…

And the ship is sailing lightly Awaits for the rocky waves For the last time my eyes see The coasts of old Europe, Remains nailed in the boat The suffered face full of joy, Of Christ, the burning sacrificed The fresh bride of the new world Squeezes an iron cross at hand The salvation rings upon her.

And the ready soul accepts The heavy mud of her.

“Accept this sacrifice, God, Testimony of the promise that I love you Help your being today I will glorify Your Name!

As a reward, I beg you Saint Our Father full of goodness To give me that soul That soul only You know of” And they dew clean like a summer morning And the warm tears leak with longing The faith in You they magnify, For the big oblation declared now.

Gonxhe Bojaxhiu, December, 1928

It was during one of these classes in the society that she first learned about the work of the Catholic missionaries in Calcutta, India, such a distant and big land, and so in need. She wrote to the Loreto Sisters in Dublin, where the India mission first began and where it was managed from. Needless to say Gonxhe was accepted and was invited to join them immediately in Dublin to get the adequate training.

And so it began, in September 1928, she departed only to return 63 years later.

Even though nothing could make Drande prouder, she was upset. She did not know whether she would ever see her daughter again, and she was worried about Gonxhe’s health. The road to Ireland was difficult and very distant.

Gonxhe arrived in Ireland, got the needed training in 3 months, and in December 9, 1928, she left for India by boat. There she write one of her longest and honest poems.

19flyinn

Mbërriti në Indi në Darjeeling për periudhën e gjatë të rishtarisë. Aty motrat mësonin, ndihmonin, e jepnin mësim.

Iu desh kohë të mësohej me klimiën e re dhe një skamje të përmasave që ajo nuk e kish ndeshur më parë. Tre vjet më vonë ajo bëri betimet e saja të para dhe u dërgua në Kalkutë për të dhënë mësim në gjimnazin e vajzave Shën Maria, sërish menaxhuar nga motrat Loreto të cilat donin t’i vinin në ndihmë familjeve të varfra Bengali. Në atë periudhë iu dha nga motrat emri i Terezës Jezuit fëmijë.

Në 1937 ajo bëri betimet e radhës ku do t’i përkushtohej jetës së varfër dhe bamirësisë. Aty e mori titullin “Nënë” nga motrat Loreto, dhe në 1944 ishte drejtoreshe e shkollës. Por dy vjet më pas, tek sa udhëtonte nga Kalkuta në Himalaje, ajo përjetoi atë çka ajo e quajti “thirrje brenda thirrjes”: të braktiste mësimdhënien për t’u ardhur në ndihmë të varfërve, të harruarve dhe të braktisurve. Iu desh 1 vit e gjysëm të merrte leje nga motrat Loreto për shkëputje, dhe në 1948 ajo themeloi Misionarët e Dashurisë me uniformën bardh e blu që njohim të gjithë.

She arrived in Darjeeling in India for her long learning period.

Over there, the sisters would learn, teach, help. It took her some time to get accustomed to the new climate and the poverty of a magnitude she had not known of before. Three years later she took her first vows and was sent to Calcutta to teach in the girls school of Saint Mary, managed by the Loreto Sisters who wanted to help the girls of the poor Bengali families. She then got the name Theresa from the Jesus child.

In 1937 she took the next vows promising to devote her life to poor life and to charity. She was given the title “Mother” by the Loreto sisters and in 1944 she became the school’s principal.

But two years later, while she was travelling from Calcutta to the Himalayan, she experienced what she later called “the call within a call”: she was to abandon teaching so she could devote her life to helping the poor, the forgotten, and the abandoned. It took her a year and a half to get the permission from the Loreto sisters to detach, and in 1948 she founded the Missionaries of Love with the famous white and blue ribbon that we know of.

Vit pas viti Shën Tereza zgjeronte punën e saj në rajon, duke hapur shkolla, streha, për njerëzit më të braktisur të planetit, pavarësisht moshës apo gjendjes së tyre. Misionarët e Dashurisë mbledhin të varfërit, të harrurit e të braktisurit.

Disa shtëpi janë për fëmijët, disa për të sëmurët. Atyre u mësohet dashuri e u jepet vëmendje në oborr e në qiellin e hapur për t’u dhënë gëzim në ditët e fundit të jetës. Rregulli është që shtëpia rri gjithmonë plot, sapo të lirohet një shtrat zëvendësohet.

Ajo e zgjeroi bamirësinë në Europë e SH.B.A., me vizitën e parë në Nju Jork. Vizita koincidioi dhe me përhapjen masive të HIV/SIDA, ku ajo hapi shtëpinë Dhurata e Dashurisë për të sëmurit.

Year after Year Saint Theresa would expand her work in the region by opening schools, shelters, for the most abandoned people of the planet, despite their age or state. The Missionaries of Love collect the poor and the forgotten, and open houses for children or the ill. They are taught love and given attention in open air environments to give them joy in the last days on Earth. The rule has it that the house must always be full, if there is a free bed it is immediately replaced.

She then expanded her charity mission in Europe and U.S., paying her first visit in New York that coincided with the first HIV/AIDS massive spread in America. She opened the Gift of Love home for the sick.

Gonxhja e vogël e zbathur me rroba thuajse të tejdukshme, enigmaike fliste fare pak për veten dhe të kaluarën dhe shëndetin e saj dobët. Në 1979 mori çmimin Nobel të Paqes pasi i solli ndihmë njerëzimit që vuan. Ajo i kaloi 18 vitet e fundit të jetës së saj duke udhëtuar e duke hapur shtëpi të ndryshme kudo që shkonte. Pasi që ra komunizimi në Shqipëri dhe Jugosllavia u shpërbë, në 1991 ajo rivizitoi vendlindjen si dhe tokën mëmë Shqipëri, ku la dhe motrat misionare për të ushtruar aktivitetin e tyre.

The barefoot small Gonxhe would speak very little of herself, always remaining enigmatic of her past and her poor health.

In 199 she got the Nobel Peace Prize for bringing help to the suffering humanity. She spent the last 18 years of her life travelling and opening various homes anywhere she went.

After the fall of communism in Albania and the downfall of Yugoslavia, she returned to Macedonia and Albania in 1991 to open the respective helping shelters.

Pas shumë çmimesh e mirësie që ka pas, Shën Tereza e la këtë tokë në 5 shtator 1997, pasi shëndeti i saj kish vite që po binte poshtë.

After numerous good deeds and prizes, Saint Theresa passed away in September 5th 1997, as her health had been detreating for years now.

Disa nga çmimet: • Papa Gjon i Parë XXIII Cmimi i Paqes. (1971) • Cmimi Kennedy (1971) • Cmimi Nehru –“për promovim të paqes ndërkombëtare dhe mirëkuptim”(1972) • Cmimi Ndërkombëtar Albert Schëeitzer (1975), • Cmimi Nobel i Paqes (1979) • Medalja Shtetërore Presidenciale e Lirisë (1985) • Medalja e Artë Kongresionale (1994) • Cmimi i Paqes U Thant 1994 • Nënsheteësia e Nderit në Shtetet e Bashkuara (1996) • Deklarohet Shwnjtore nga Papa (2016)

Some of the prizes: • The first Pope John XXIII Peace Prize. (1971) • Kennedy Prize (1971) • The Nehru Prize –“for promotion of international peace and understanding”(1972) • Albert Schweitzer International Prize (1975), • The Nobel Peace Prize (1979) • States Presidential Medal of Freedom (1985) • Congressional Gold Medal (1994) • U Thant Peace Award 1994 • Honorary citizenship of the United States (1996), • Declared Saint by the Pope (2016)

20flyinn

21flyinn

Udhëtimet me bicikletë: Kullat autentike shqiptare -------Bike tours: Authentic Albanian Kulla

Shtëpitë e zakonshme të Kosovës të ndërtuara nga guri të njohura edhe si kulla, ishin pikë identifikuese të kulturës shqiptare të rajonit perëndimor nga shekulli 18 – 19, kur ky rajon ishte nën pushtimin osman. Qendrat gjysmë-autonome të qeverisjes kullat, ndërtoheshin afër shtëpive të familjeve të spikatura dhe përdoreshin për organizimin e mbledhjeve të banorëve, si shkolla, për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve dhe mikpritjen e mysafirëve. Edhe pse shumica e këtyre kullave janë shkatërruar gjatë konflikteve në shekujt XIX dhe XX, disa prej tyre janë duke u renovuar për të mirëpritur një numër më të madh të mysafirëve.

Kosovo’s vernacular stone houses known as kullas were central to the Albanian culture of the western region from the 18th-19th centuries when the area was under Ottoman rule. Centers of semi-autonomous governance, the kullas — built next to the homes of prominent families — were used for town meetings, school, resolving disputes, and welcoming guests.

Though many of the region’s kullas were destroyed during conflict in the 19th and 20th centuries, several are being restored to welcome guests once more.

22flyinn

Përmes vizitave turistike të organizuara me biçikleta, një numër i madh mysafirësh vizituan rajonin historik të Dukagjinit. Vizitat në fshatrat në gurë të Junikut dhe Drenocit të kthejnë në kohë. Grupet vizitojnë shembujt më mbresëlënës të kësaj arkitekture, dhe duke qëndruar në këto kulla të renovuara guri, mësojnë dhe për ushqimin tradicional dhe kulturën.

Më 4 nëntor 1962 Heinz Stucke u largua me biciklete nga vendi i tij i lindjes në Gjermani, për të filluar udhëtimin, që vazhdon edhe sot e kësaj dite. Përgjatë 48 viteve të udhëtimit, ai përshkoi mbi 593,625 kilometra me bicikletë në 257 vende të ndryshme. Heinz është një çiklist që nuk do të dorëzohet pa i parë të gjitha.

On the 4th of November 1962, Heinz Stucke pedaled out of his hometown in Germany to begin a bicycle journey that has yet to reach its end. In 48 years of non-stop touring, he’s chocked up 593,625 kilometers cycling through 257 countries. And still the tour continues.

This is a cyclist who’s not ready to quit until he’s seen it all.

Udhëtimi krijon mundësitë për thellim të mëtejshëm përmes pamjeve, tingujve dhe ndjesisë së krijuar nga ky rajon shumë tradicional brenda Kosovës. Pas kullave, grupet vizitojnë fshatin Dranoc ku mirëpriten nga familje vendore.

Edhe pse të dëmtuara nga konfliktet e ndryshme gjatë shekujve XVIII dhe XIX, kullat e mbetura dhe të restauruara përfaqësojnë rezistencën e banorëve të këtij rajoni, për të cilët mikpritja është virtyt i vërtetë.

Ju do të ndihmoni familjet në përgatitjen e flisë, specialitet tradicional malor shqiptar i përgatitur në zjarr të hapur.

Flija do të shërbehet në odë të kullës (dhoma tradicionale e mysafirëve), në një tavolinë tradicionale të ngrënies - në sofër. Ushqimi juaj do të përcillet nga një kafe turke, e fundit para kthimit në Prishtinë përmes udhëtimit të organizuar.

With this bike tour, guests are introduced to Kosovo’s historic Dukagjini region. The stone villages of Junik and Drenoc harken back to an earlier time. The group tours some of the most impressive examples of this vernacular architecture, even being welcomed in to learn about traditional food and culture in one of the region’s renovated stone houses known as kullas This trip allows you to immerse yourself in the sights, sounds, and scents of this very traditional region of Kosovo. After passing several of the vernacular fortified stone houses, known as kullas, the group pulls into Dranoc to be welcomed into one by a local family. Though many have been damaged by conflict during the 19th and 20th centuries, the remaining restored kullas represent the resilience of the people in this region for whom hospitality is a true virtue.

You will join the family in preparing flija, a traditional Albanian mountain speciality made over an outdoor fire.

The flija will be served in the oda (traditional guest room) of the kulla, on a traditional dining table known as the sofra. Your meal will be topped off with Turkish coffee before the minibus returns you to Pristina.

Falënderojmë Cultural Heritage Without Borders (CHwB) dhe Catun – Adventure in the Balkans për informatat rreth projekteve të trashëgimisë kulturore në Kosovë. CHwB është organizatë e pavarur jo-qeveritare nga Suedia që ka për qëllim ruajtjen e trashëgimisë material dhe shpirtërore të prekur nga konfliktet e ndryshme, neglizhenca ose fatkeqësitë natyrore dhe njerëzore.

We would like to thank Cultural Heritage without Borders (CHwB) and Catun – Adventure in the Balkans, for providing information on projects of cultural heritage in Kosovo. CHwB is an independent Swedish non-governmental organization dedicated to rescuing and preserving tangible and intangible cultural heritage affected by conflict, neglects or human and natural disasters.

23flyinn

24flyinn

25flyinn

Autofabrica – Nga letra në metal -------Autofabrica – from paper to metal

Photos by Julien Brightwell

Qëllon që kur shikon skicat dhe vizatimet që po bën fëmija juaj të automjeteve apo dhe ndonjë objekti tjetër frymëzues, nuk janë me patjetër thjeshtë vizatime hobi. Të paktën nuk duhen trajtuar ashtu. Sepse siç historia shpesh tregon, ato janë zanafilla e një ideje që mund të ketë shkëndija në mbarë botën.

It so happens that when you come across a drawing that your child is making, let that be of an automobile or something else that inspires them, it might not necessarily just be a hobby.

At least it should not be treated as such. Because just like history often tells us, they are the root of an idea that might sparkle around the world.

E tillë është historia e vëllezërve Muharremi, Gazmendi dhe Bujari. Gjatë viteve të tyre të fëmijërisë në Mitrovicë, ata ishin tërësisht të mahnitur me motorat dhe makineritë, dhe kalonin shumë kohë duke krijuar e fantazuar motorin ideal, si nga ana funskionale, por dhe nga estetika e dizajni. Vëllezërit merreshin me ç’t’u zinin duart: modofikim biçikletash e motorësh, eksperimente në garazh që në dukje janë fëminore. Në atë kohë edhe qasja në informacion ka qenë e kufizuar, jo si sot ku me durim dhe pasion, në internet mund të marrësh vesh si ndërtohen motorat.

Such is the story of Muharrremi brothers, Gazmend and Bujar. During their childhood years in Mitrovica, they were entirely fascinated with motors and machineries, and they spent a lot of time creating and fantasizing the ideal vehicle, looking at it from the functional point of view, but as well as design. They would retouch anything they could lay their hands on: modifying bicycles and motorcycles, experiments in the garage that might seem childish at first. At the time even access on information was limited, not like today where some patience will teach you how things are built (with the help of internet, of course).

Këta janë dy vëllezër që pasionin e tyre nuk e reduktuan në thjesht një hobi.

Në 1997 ata u nisën drejt Britanisë së Madhe, dhe në varësi të talentit personal, vazhduan studimet për t’iu përkushtuar një herë e përgjithmonë motorëve. Bujari studioi dizajn të automjeteve në Coventry University, dhe Gazmendi vazhdoi për dizajn produkti në East Anglia Ruskin University.

They are two brothers who did not reduce their passion into a hobby. In 1997 they left towards Great Britain, and depending on the personal talent, they continued to study and to dedicate themselves once and for all to the motors. Boar studied auto design at Coventry University, an Gazmend studied product design in East Anglia Ruskin University.

Photos by Alex Hoyle

26flyinn

27flyinn

Që atëherë kanë hapur punëtorinë e tyre në Essex të Anglisë, dhe themelimi u zyrtarizua në 2012 me kompaninë Autofabrica, ku gjithë idetë kaluan nga letra në prodhimtari. Punëtoria është gjithë kohës shumë e zënë, lista e kërkesave dhe bashkëpunimeve nuk mbaron kurrë, e megjithatë aq e thellë është dëshira për t’u marrë me këtë send, saqë në punëtori gjenden vetëm 2 palë duar: të Gazmendit dhe Bujarit.

Since then they opened their workshop in Essex, England, and the establishment was made official in 2012 under the name of Autofabrica, where all ideas went from paper to actual production. The workshop is busy at all times, the list of requests for collaborations is long, and the desire to do this is deep, that there are only two employees in the workshop: the founding brothers.

Ata merren me: dizajn nga zero të biçikiletave, motorëve, motoçikletave, dhe makineve të ndryshme. Po ashtu ata bëjnë modifikime dhe renovime të këtyre pajisijeve, në bazë të kërkesave dhe marrëveshjeve të ndryshme që kanë arritur me bashkëpunëtorë në të gjithë botën. Klientët kryesisht ndodhen në Europën perëndimore, SH.B.A. dhe Japoni, ku dhe kërkësa për dizajne të tilla është edhe më e lartë. Klientët e vëllezërve Muharremi vijnë nga bota e sportit dhe e aritit.

They deal with: designing bicycles from scratch, motors, motorcycles, and various cars. They also renovate and modify the equipment, according to the requests and various deals that they achieved with collaborators throughout the world. The clients are usually found in Western Europe, U.S.A. and Japan, where the request for such designs is higher. The clients of Muharremi brothers come from the world of sport and art.

Photos by Julien Brightwell

28flyinn

Photos by Julien Brightwell

Ata po presin me padurim ditën kur Kosova të ketë lëvizje të lirë, sepse edhe nëse do të ktheheshin tani për ta hapur punëtorinë e tyre në vendlindje, qarkullimi do ishte shumë i vështirë për pjesëtarët e kompanisë, duke qenë se lëvizja nëpër botë është e kufizuar. Autofrabrica bashkëpunon me gjigantët japonezë si Yamaha dhe Honda, dhe janë të ftuar gjatë gjithë vitit në panaire të ndryshme. Emrat e krijimeve ndahen ne tipe, “types”, dhe secili ka numrin përkatës. Ata janë duke punuar intensivisht për Type 11 në bashkëpunim me Yamaha, për ta prezantuar atë këtë nëntor në Milano, në panairin e quajtur EICMA. www.autofrabrica.com

They cannot wait for the day when Kosovo has free movement, because even if they were to return now to open up the workshop at home, travelling would be very hard for the company members, since travelling without visas is limited. Autofabrica collaborates with the Japanese giants like Yamaha and Honda, and throughout the year they attend various fairs. Their creations are divided in ‘types’, and each has a given number. They are working intensively for Type 11 in collaboration with Yamaha, to introduce it this November in Milan, at the EICMA fair. www.autofabrica.com

Photos by Julien Brightwell

29flyinn

Rrjeti më i madh i dyqaneve elektro shtëpiake në Ballkan

NEPTUN PRISHTINË

NEPTUN PRIZREN

NEPTUN PEJË

NEPTUN FUSHË KOSOVË

NEPTUN FERIZAJ

NEPTUN GJILAN

Albi Shopping Center Veternik Tel: 044 193 489

Magj. Fushë Kosovë - Prishtinë (Përballë Jumbo) Tel: 045 434 448

Rr.Tirana Tel: 045 322 767

Rr.Ahmet Kaqiku Nr.1 (Tek Viva Fresh) Tel: 045 286 887

B&M Electronics Rr.Tirana - Gjakovë Tel: 045 286 889

Neptun Kosova është pjesë e BALFIN, Balkan Finance Investment Group

Rr.Bekim Berisha – Abeja (Tek Kompleksi Intereks) Tel: 044 193 861

Rr.Lidhja e Prizrenit (afer Viva Fresh Store) Tel: 045 308 212 www.neptun-ks.com | www.facebook.com/NeptunKS

30flyinn

Skena ‘drithëruese’ e muzikës së re elektronike të Kosovës -------Kosovo’s young vibrant electronic music scene Të shumtë janë artistët e rinj të skenës elektronike të muzikës në Kosovë por edhe më të shumta janë eksperimentimet me tinguj dhe kombinimi me stile të ndryshme të muzikës, e që në fund paraqesin diçka të re dhe të këndshme për të dëgjuar. Këta artistë të rinj tejkalojnë kufijtë dhe thyejnë të gjitha shabllonet e përcaktuara të muzikës, në hap me lëvizjet e fundit në botë dhe jo vetëm.

Tingujt dhe prodhimet e tyre tani më përcaktojnë trende të muzikës dhe kahje të zhvillimit të mëtejshëm. Më poshtë kemi përzgjedhur tre artistë të skenës muzikore të Prishtinës, për të cilët me të drejtë thuhet se e lëvizin gjithë skenën dhe të pranishmit gjatë performimeve të gjalla.

There are many young artists in the Kosovo’s electronic music and there are even more of those that experiment with different sounds and music styles, concluding in something considered as musically highly innovative and also kind to listen to. These artists go far beyond limits and borders and break all the pre-determined musical templates, in line with the latest global trends and not only. Their sounds and productions are now setting up trends and future paths for the development of music. We have selected three different artists of Prishtina’s music scene, who are rightfully known as the ones that move the entire scene, and especially the ones present during their live performances.

Zgjim Elshani

Më herët i njohur si kompozitor, kitarist dhe bas-kitarist në një numër të grupeve indie dhe alternative në Prishtinë, Zgjim Elshani vazhdoi rrugëtimin e tij duke kompozuar dhe prodhouar muzikën e tij personale elektronike brenda grupit të artistëve të bashkëthemeluar nga vetë ai, Angry Youth. Muzika e Zgjimit është e ndikuar nga zhanri ‘grime’ dhe përfaqëson një ndërlidhje inovative të stileve të ndryshme, që në fund rezultojnë me tinguj që janë shumë ‘personalë’ dhe të këndshëm për t’u dëgjuar. https://soundcloud.com/zgjimi

Zgjim Elshani

Previously known as a music writer, guitar and a bass guitar player in a number of Prishtina’s local indie and alternative bands, Zgjim Elshani went on to compose and produce his own electronic music within the newly cofound Angry Youth collective. Zgjim’s music is heavily influenced by grime, but it also represents an innovative fusion of different styles, concluding a sound that is very ‘personal’ and yet pleasurable to listen to. https://soundcloud.com/zgjimi

31flyinn

Blerta Kosova

Blerta Kosova është një artiste e re që doli nga rok skena e qytetit të Mitrovicës. E quajtur edhe si ‘mjeshtre e manipulimit me tinguj’, Blerta Kosova prodhon muzikën e saj dhe është pjesë e një numri të bashkëpunimeve të artistëve në Kosovë. Fillimisht ishte pjesë e shumë bendeve dhe më pastaj vazhdoi rrugëtimin e saj duke bashkëthemeluar dyshen minimaliste Bicalko.

Për momentin, Blerta është artistja udhëheqëse e skenës së muzikës elektronike dhe dark wave të Kosovës dhe këngët e saj kanë tejkaluar kufij.

Blerta Kosova

Blerta Kosova is a young artist that emerged from Mitrovica’s rock scene.

Called as ‘a masterful manipulator of sound’, Blerta Kosova produces her own music but is also part of numerous artist collaborations in Kosovo. Initially part of a number of bands, Blerta continued her journey by co-founding the Kosovan minimalist duo Bicalko and is currently the leading artist in Kosovo’s electronic and dark wave scene. Blerta’s sounds have crossed borders. https://soundcloud.com/blertablerta

https://soundcloud.com/blertablerta

Arta Gjakova

Arta Gjakova (e njohur edhe si Esoteric Bloom), vjen nga qyteti i Shkupit dhe për momentin jeta e saj është e ndarë në mes këtij qyteti dhe qytetit të Prishtinës. Me përgatitje akademike në muzikë klasike dhe kompozim, Arta është një muzikante e re me shumë ndikim në Kosovë dhe Maqedoni dhe prodhon muzikë origjinale të zhanrit Psychill, Psytrance dhe Elektronike.

Tingujt dhe mikset e Artës përfaqësojnë hapat e parë të vendit në fushën e shërimit përmes tingujve. https://soundcloud.com/esotericbloom

Arta Gjakova

Arta Gjakova (also known as Esoteric Bloom), comes from the city of Skopje and is currently dividing her life between the city she was born in and Prishtina.

With academic background on classical music and music composing, Arta is a well-established music producer in both Kosovo and Macedonia and produces original Psychill, Psytrance and Electronic music. Her sounds and mixes are considered to be the country’s first artistic steps to ‘sound-healing’. https://soundcloud.com/esoteric-bloom

Më 1938 pianistja Gjermano – Amerikane Johanna Beyer ka kompozuar ‘Music of the Spheres’, kënga e parë e njohur me instrumente elektronike nga një kompozitore femër.

Kjo ndodhi 10 vite para eksperimentimit të ngjashëm të Elliott Carter në procese të ndërtimit të ritmeve në intonime të ndryshme.

In 1938, GermanAmerican pianist Johanna Beyer composed ‘Music of the Spheres’, the first known work scored for electronic instruments by a female composer, pre-dating Elliott Carter’s similar experiments in pitch-based rhythmic processes by a good ten years.

32flyinn

Playlist 80s playlist Gjurmët Muzikë për disponim të mëngjesit Lindja Zvarraniku Vivien Në Egjipt Minatori Përsëri Seleksioni 039 E shtune mbrëma

New releases: Oborri Alfabeti ecën vetë T’Pame t’vrame Together Fullstop Hëna

Indie and rock’n’roll playlist Oborri Alfabeti ecën vet Urban 21 Larg njëri tjetrit

Rap and hip hop playlist Mc Kresha & Lyrical Son Jeni marre BimBimma Shqipet Nalt’

Fullstop Mr. PM Hëna Midis qytetit Retrovizorja 1999 Asgje sikur dielli Disident

Electronic playlist Sabb Earth Ft Pedro M Natural Mess In dis house Fatos Çeta & Likatek Pauza

Intellect Pse Elinel Dream Esoteric Bloom

Jetoni Chillin’

Vibrational Call Of Counsciousness

33flyinn

34flyinn

Duke ndodhur tani -------Happening now Kosovarët po përdorin ditët e fundit me diell për të organizuar një numër ngjarjesh dhe iniciativash në Prishtinë, deri sa edhe në ditët në vijim vendi do të lulëzojë nga aktivitetet e radhës për të cilat padyshim do të ju informojmë në numrat në vijim të FlyInn. Këtë herë kemi përzgjedhur një numër aktivitetesh dhe ngjarjesh të organizuara si dhe arritjet e disa grupeve të rinjëve brenda dhe jashtë vendit.

Lexim të këndshëm.

Kosovans are using the last sunny days to organize series of events and initiatives in Prishtina, while in the coming days the place will bloom with the coming activities which will surely be covered in the next issues of FlyInn. This time, we have selected a number of implemented activities and events and we have highlighted the achievements of a few groups of young people in and outside Kosovo. We wish you a pleasant time reading.

ECOWEEK reflekton për mjedisin dhe disejnimin e qëndrueshëm

Konferenca Ndërkombëtare dhe Punëtoritë për Disejnim të Qëndrueshëm ‘ECOWEEK Prishtina 2016’ është ideuar dhe organizuar nga ECOciety në bashkëpunim me Fakultetin e Ndërtimtarisë dhe Arkitekturës të Universitetit Publik të Prishitnës ‘Hasan Prishtina’. Këtë vit evenimenti solli një program dinamik për pjesëmarrësit, duke filluar me ligjerata intensive dy-ditore, të mbajtura nga ekspertë nga mbarë bota. Evenimenti ka pritur rreth 65 tutorë dhe pjesëmarrës në pesë punëtori të ndryshme në rajonin e Gërmisë dhe në qendër të Prishitnës.

Kjo është hera e tretë për ECOWEEK në Prishtinë dhe këtë herë është organizuar duke filluar nga 5 – 25 shtator 2016. Evenimenti angazhon një numër ekspertësh si dhe pjesëmarrësish, studentë vendorë dhe ndërkombëtarë të arkitekturës, arkitektë, gjeodetë, disejnatorë etj. ECOWEEK përbëhej nga ligjerata dhe diskutime të ndryshme me specialistë ndërkombëtarë dhe vendorë në fushën e disejnimit të qëndrueshëm. Punëtoritë e ndryshme të organizuara brenda platformës, mund të vlerësohen si një përmbledhje aktivitetesh të gjelbërta të disejnimit brenda dhe jashtë studiove. Pjesëmarrësit ujanë drejtuar disa nga sfidave të Prishtinës të ndërlidhura me arkitekturë, urbanizim, disejnim industrial dhe shoqëror, çështje të banimit, hapësirave publike, etj.

ECOWEEK reflects about environment and sustainable design

ECOWEEK Prishtina 2016 International Conference & Sustainable Design Workshops was initiated and organized by ECOciety and hosted by Faculty of Engineering and Architecture within the Public University of Prishtina “Hasan Prishtina”. This years’ event brought a dynamic program for the participants, starting with two intense lecture days, conducted by experts from different countries in the world. The event hosted around 65 tutors and participants in five different workshops in the Germia region and the centre of Prishtina.

This is the third time ECOWEEK is taking place in Prishtina, and it was held from September 05-25. The event engages an ample of experts as well as the rest of participants, locals and international students of architecture, architects, landscape architects, designers etc. The ECOWEEK Conference, includes lectures and roundtable discussion with international and local specialists in sustainable design. The ECOWEEK Workshops can be summarized as a platform of ‘green’ design activities including work inside a studio and work out on the site. Participants addressed some of the challenges facing Prishtina involving architecture, urbanism, industrial and social design, housing, public space, and more.

35flyinn

Për të mos humbur: Konferenca e disenjatorëve REDO REDO është një eveniment tre-ditor në lëvizje që bashkon disejnatorë nga mbarë bota për të krijuar diskurse rreth cështjeve aktuale të disenjos grafik. Përmes një numri të bisedimeve, punëtorive, librave, vizitave në qytet, REDO ofron një mundësi bashkimi në Prishtinë për të gjithë disenjatorët. / REDO Design Conference, 07 – 09 Tetor 2016

Not to miss: REDO Design Conference

REDO is a three-day event in motion that brings together designers from around the world to create a discourse around the current issues within the practice of graphic design. Through a series of talks, workshops, books, and tours of the city, REDO provides an opportunity for designers to get together in and around the city of Prishtina. / REDO Design Conference, 07 – 09 October 2016

36 flyinn

JASHT KUTISË: -------OUT OF THE BOX: Prishtina Hackerspace ndërton versionin e parë të dorës prostetike të printuar në 3D

Prishtina Hackerspace builds the first open DIY 3D printed prosthetic arm

Prishtina Hackerspace, një grup i disa të rinjve entuziastë të fushës së TI dhe vullnetarëve, kanë prodhuar dorën e parë prostetike të printuar në 3D, duke përdorur të dhënat nga komuniteti i quajtur ‘Enabling The Future’. Dora prostetike është një pajisje e adaptueshme në formë dore me bërryl, por pa kyç të dorës. Kjo dorë prostetike mund të përdoret duke lëkundur bërrylin ose përmes telit ‘Bowden’ të lidhur me supe. Shembulli i parë i dorës së prodhuar tani më është duke u përdorur nga një i ri kosovar dhe deri më tani përdorimi i tij vlerësohet të jetë shumë i suksesshëm.

Prishtina Hackerspace është një hapësirë e hapur e eksperimentimit, e themeluar ekskluzivisht për qëllime teknologjike, edukative, kulturore dhe shkencore.

Hapësira ofron platformë për një numër të të rinjve përmes anëtarësimit, me qëllim të lehtësimit të zhvillimit të ideve të tyre personale. Qendra është hapur me iniciativë të një numri të aktivistëve të rinj nga Kosova. Një nga aktivitetet momentale të qendrës ka për qëllim digjitalizimin e arkivës së Biblotekës Kombëtare të Kosovës dhe krijimin e librarisë digjitale, të përbërë nga një numër librash të shkruar nga autorë të ndryshëm. Luteni të lexoni numrat e kaluar të revistës Flyinn për të mësuar në mënyrë të detajizuar për këtë hapësirë dhe aktivitetet.

Prishtina Hackerspace, a group of young enthusiastic IT experts and volunteers, produces its first open DIY 3D printed prosthetic arm, using the work from the community at Enabling The Future. The prosthetic arm is an adaptive device of an arm with an elbow but no wrist. It can be actuated by bending the residual elbow or via a Bowden cable connected to a shoulder harness. The first produced sample is already being used by a fellow young Kosovar, and has so far proven to be very successful.

Prishtina Hackerspace is an open experimentation space established exclusively for technological, educational, cultural and scientific purposes. The space provides a platform for a number of young people through membership, to develop and implement personal ideas.

The center was open on the initiative of a number of young activists from Kosovo. One of the current activities aims at digitalizing the archive of the Kosovo’s National Library and creating a digital library, consisting of a number of titles of local authors. Please check the previous issues of FlyInn for a thorough description of center and its activities.

Formon pranon Çmimin e Inovacionit në një garë globale

Formon receives the Innovation Prize in a global competition

Formon është fituesi i cmimit të inovacionit në ‘CATCH Challenge’ të Foundcenter Investment, të mbajtur në Beograd, ku ndërmarrja garoi me më shumë se 850 biznese nga mbarë bota. Cmimi i inovacionit përbëhet nga një grant prej 130,000 Eurove, që do të përdoret nga kompania për zhvillim të mëtejshëm.

Formon is the winner of the ‘Innovation’ prize in the ‘CATCH Challenge’ of Foundcenter Investment held in Belgrade, where the center competed with over 850 businesses worldwide. The ‘Innovation’ prize consists of a grant of 130,000 Euros to be used for the further expansion of Formon’s activities.

Formon është një kompani nga Kosova që zhvillon dhe prodhon printera 3D të cilësisë së lartë. Produktet disejnohen dhe zhvillohen për të ofruar një përvojë të jashtëzakonshme në prodhimin e produkteve 3D. Printerat janë të disejnuar për të gjithë arkitektët, disejnaotrët, inxhinierët dhe të gjithë fillestarët dhe entuziastët tjerë të printimit të gjërave në 3D. Kompania është themeluar me qëllim të ofrimit të magjisë së printimit në 3D në çdo kënd dhe është e certifikuar me ISO për sistem të menaxhimit të kompanisë.

Formon is a Kosovan company that develops and manufactures state of the art Desktop 3D Printers.

The products are designed and engineered for a remarkable making experience. They are designed for all the architects, designers, engineers and any 3D printing enthusiasts and beginners. The company is founded on the premise of bringing the magic of 3D printing on every desk. The company is ISO certified for quality management system.

37flyinn

Your best way home.

Tash 35 vite, jemi urë lidhëse për në vendlindje.

Air Prishtina has been the bridge home for the past 35 years.

38flyinn

Fobitë më të pazakonta të njerëzimit -------The Unusual Phobias of Humans

Shpesh hasim shprehje të tipit “e kam fobi këtë”, “e kam fobi atë”, që në fakt është një keqpërdorim i termit. Mospëlqimi i një dukurie, objekti a gjallese të caktuar nuk është fobi. Fobia e vërtetë është një ndjesi e frikshme dhe shumë stresuese për personin në fjalë i cili ka fobi. Pak a shumë e përkufizuar nga komuniteti shkencor, fobia është një frikë irracionale, një çrregullim i ankthit ku personi në fjalë po përjeton frikë të pandalshme ndaj një gjallese, sendi, situate apo vendi. Personat fobikë janë të gatshëm të bëjnë gjeste shumë ekstreme madje me pasoja, për të evituar situatën në të cilën po gjenden.

Ata kanë shumë pak kontroll ndaj këtyre ndjenjave dhe racionalizimi nuk funksionon. Personat fobikë mund edhe të përfundojnë me simptoma e pasoja fizike, duke filluar nga më të thjeshtat si zverdhje, djersitje, rrahje zemre, deri te të fikët dhe kalim gjuhe.

Ndaj identifikimi i kësaj dukurie dhe pranimi i fobive që mund të kemi ne apo të afërmit tanë është i rëndësishëm për të pasur sa më në kontroll situatën.

Nëse thjesht nuk të pëlqejnë macet, është më mirë të thuhet “nuk i dua” sesa “I kam fobi”! Pasi një person që i ka fobi, nuk do bëntë 5 sekonda në të njejtin ambient me to. Fobitë e regjishtruara janë me qindra, dhe ato më të shpeshtat janë fobia e lartësisë (akrofobia), hapësirave të ngushta (agorafobia), gjilpërave (aiknoafobia), fobia e fluturimit(aerofobia), fobia nga merimangat (araknofobia) dhe fobia nga vetëtimat dhe bubullimat (astrafobia).

Por ekzistojnë disa të tjera, që edhe pse shumicës dërrmuese të popullsisë mund t’i duken qesharake, njerëzve që vuajnë nga to u krijohet e njejta ndjesi si atyre që nuk durojnë dot lartësitë.

We often come across expressions like “I am phobic to this or that” which is a misuse of the term. Not liking a phenomenon, object or living thing, is not necessarily a phobia. The real phobia is a scary feeling and very stressful for the person who is suffering from a certain phobia. Pretty much defined by the scientific community, a phobia is an irrational fear, an anxiety disorder where the person is experiencing unstoppable fear towards a living thing, object, situation or place. They are capable of going to great lengths which can leave consequences in order to avoid the situation they find themselves in. They have very little control over these feelings and rationalization does not seem to work much. They can end up with physical symptoms, from the easiest one like paling, sweating, fast heart beating, until passing out.

Identifying the phenomenon and accepting the phobias we or our relatives have is important so to control the situation. If you do not like cats for instance, it is better to say “I do not like cats” rather than they’re my phobia, because a person who has a phobia towards cats, would not stay 5 seconds in the same room with one!

There are hundreds of recognized phobias in the world, most common ones being fear of heights (acrophobia), fear of narrow spaces (agoraphobia), fear of needles (aichnophobia), fear of flight (aerophobia), fear of spiders (arachnophobia) and fear of lightning and thunders (astraphobia). There are some other rare ones though, that might seem ridiculous to the rest of us, but to the people that suffer from them, go through the same ordeal as people who cannot stand heights.

39flyinn

Turofobia fobia nga djathi

Turophobia – Phobia from cheese

Po po, e lexove mirë! Ndërkohë që ne ballkanasve nuk na shtyhet asnje vakt pa djathë, një përqindje shumë të vogël njerëzish u shkakton ankth të pashpjegueshëm. Zakonisht vuajtësit e kësaj e lidhin me një ngjarje traumatike që në një farë mënyre ka përfshirë djathin. Mund të jetë kundrejt gjithë familjes madhështore të djathërave, ose kundrejt një lloji specifik.

Yes you read it right! While us in the Balkans cannot go through a full meal without cheese, a very small percentage of people go through inexplicable anxiety. Usually people suffering from this relate it to a traumatic event that somehow includes cheese. It might be against the large family of cheeses, or towards one specific kind.

Tripofobia – fobia nga vrimat

Trypophobia – Fear of holes

E keni parasysh si e bën qukapiku pemën? Po hojet e bletës, mundësisht me bletë brenda tyre? Një përqindje jo e vogël njerëzish që sa vjen e rritet bëhen shumë keq kur shikojnë një grumbull vrimash së bashku, sidomos në natyrë. Shkenca hedh teorinë që mund të jetë dhe informacion gjenetik trashëguar me qindra breza, duke qenë se kur njeri jetonte në natyrë, ka zhvilluar mekanizma të fuqishëm për të dalluar helmin dhe sendet e helmuara, që zakonisht përfundojnë në vrima apo nga bakterie që shkaktojnë vrima.

Have you seen what a woodpecker does to a tree? What about the honeycomb, with the bees inside the holes? An increasing percentage of people get really uncomfortable when they see lots of holes together, especially found in nature. Science argues that it might be genetic information passed down in hundreds of generations, at the times when humans lived in the wild, they developed strong mechanisms to detect poison or poisoned things that end up in holes or bacteria that create holes.

Nomofobia – frika se mos mbetesh pa mbulim rrjeti telefonik

Nomophobia – the fear that one is left without network coverage.

Si çdo gjë tjetër, edhe fobitë evoluojnë me kohën. Një fobi që është çdo ditë e më shumë në rritje, vjen si pasojë e varësisë së plotë të shoqërisë modern në teknologjinë moderne.

Lidhet gjithashtu dhe me rënien e baterisë dhe pamundësi urgjente për ta mbushur telefonin mobil. Njerëzit që vuajnë nga kjo fobi ndjehen shumë të dobët dhe të ekspozuar nga rreziqet për jeten në momentin që nuk kanë telefonin funksional.

Just like anything else, phobias evolve with time. Another increasing phobia is this one, coming from the complete dependency of modern society in technology. It is also connected to the dying of the phone battery and lack of immediate means to recharge it.

People suffering from it feel weak and exposed to dangers at the moment they do not have a functional phone.

40flyinn

Pogonofobia – Fobia nga mjekrat.

Lajm i keq për djemtë që ndjekin modën dhe vuajnë nga kjo fobi: duke qenë se vitet e fundit, si pjesë e kulturës hipster, mjekrat janë shumë in, sa më të gjata aq më mirë… Nuk do jenë në gjendje të rrisin një. Dhe lajm edhe më i keq për ata që kanë fobi mjekrat – dalja në rrugë është më e vështirë tani. Personazheve televizivë, si për shembull prezantuesve të lajmeve, shpesh u kërkohet të mos kenë mjekër, në mënyrë që të mos pengojnë shikuesit që vuajnë nga kjo fobi.

Globofobia – Fobia nga ballonet

Më saktë, kjo është fobia nga zhurma që bëjnë ballonat kur plasin. Por prezenca e këtyre personave në një ambient ku ka shumë ballona, sigurisht u kujton atyre që ata mund të fillojnë e të pëlcasin duke i futur ata në ankth e frikë. Shumë keq për fëmijët e njerëzve që vuajnë nga kjo fobi, sepse festat e tyre duhet të kenë natyrë tjetër!

Klourofobia – Fobia nga kllounët

Dhe meqë jemi te festat e fëmijëve, ka shumë fëmijë që kanë fobi serioze nga kllounët, dhe kjo nuk i lëshon edhe kur janë adultë. Frika lidhet me maskën, ngjyrat, apo filmat e frikshëm që përfshijnë kllounë. Cilado qoftë arsyeja, kjo fobi është e përhapur sidomos në SH.B.A., edhe pse ende nuk njihet zyrtarisht si fobi.

Pogonophobia – fear of beards.

Bad news for fashion men and boys, since the recent years as part of the hipster culture, beards are very in, the bigger the better. If you suffer from this phobia you will not be able to grow one.

Bad news even to others – going in the streets is very tough, there are many people with beards! TV anchors are often asked to not have a beard, so that they do not bother the viewers.

Globophobia – Fear of balloons

To clarify, this is the fear from the clack that exploded balloons make. The presence of the people who suffer from it reminds them of the idea that one of them might explode at any point, leaving them in full state of anxiety.

Not so good for the children of these people, their parties will have to be of a different nature!

Clourophobia – Fear of clowns

Since we are talking about children’s parties, there are many children seriously fearing clowns, and those fears do not always go away when they become full adults. The fear is connected to the mask, the colors, or the scary films that include clowns.

Whichever the reason, this phobia is mostly spread in the United States, even though not yet recognized as a phobia.

41flyinn

42flyinn

lajme nga aeroporti -------airport news Aeroporti i Prishtinës certifikohet nga ‘Airport Carbon Accreditation’

Aeroporti Ndërkombëtar Limak i Prishtinës “Adem Jashari” është certifikuar në nivelin e parë të programit për akreditimin e karbonit në aeroporte (ang. Airport Carbon Accreditation) për kontributin e dhënë në përcaktimin e burimeve dhe kalkulimin e emetimit të gazrave sere në baza vjetore brenda kompanisë. Duke marrë parasysh problemet qe vijnë si rezultat i kësaj dukurie dhe ndikimin e aeroporteve në rritjen e vetëdijes për mbrojtjen e ambientit, aeroporti i Prishtinës ka filluar me identifikimin e faktorëve ndikues, për të vazhduar me planifikimin e strategjive që do të ndikojnë pozitivisht në zvogëlimin e emetimit te gazrave. Akreditimi i karbonit në aeroporte është program i cili administrohet nga kompania WSP | Parsons Brinckerhoff të caktuar nga Këshilli Ndërkombëtar i Aeroporteve në Evropë (ang. ACI Europe), i cili përfaqëson rreth 500 aeroporte nga 45 vende europiane.

Numri i udhëtarëve vazhdon rritjen në vitin 2016

Numri i udhëtarëve të Aeroportit Ndërkombëtar Limak të Prishtinës ‘Adem Jashari’ vazhdon të rritet edhe në vitin 2016. Sipas Autoritetit të Aviacionit Civil të Kosovës (AACK), vetëm gjatë Korrikut 209,053 udhëtarë kaluan përmes aeroportit, duke konkluduar një rritje prej 8.9% krahasuar me muajin korrik të vitit të kaluar.

Sipas AACK, krahasuar me vitin që po lëmë pas, në vitin 2016 aeroporti ka përjetuar rritje të përgjithshme prej 13.6% të numrit të udhëtarëve.

Prishtina Airport acquires ‘Airport Carbon Accreditation’ certificate

Limak Prishtina International Airport ‘Adem Jashari’ acquires first level certification of the Airport Carbon Accreditation program for the contribution in in determining the sources and calculation of greenhouse gas emissions on an annual basis within the company. Given the problems that come as a result of this phenomenon and the impact of airports in increasing awareness on environmental protection, Prishtina Airport began with the identification of influencing factors, to continue planning strategies that will impact positively on reducing greenhouse gas emissions. Airports Carbon Accreditation program is administered by the company WSP | Parsons Brinckerhoff appointed by Airports Council International Europe (ang. ACI Europe), which represents around 500 airports from 45 European countries.

The number of passengers continues to increase in 2016

The number of passengers of the Limak Prishtina International Airport ‘Adem Jashari’ is continuing to increase in the 2016 as well. According to the Kosovo Civil Aviation Authority (AACK), only during July 209,053 passengers travelled through the Airport, resulting in an 8.9% increase compared to July 2015. According to AACK, in 2016 the Airport has experienced an overall increase of 13.6% in the number of passengers compared to the year before.

43flyinn

Bëhet procesimi i fluturimit të parë nga aeroporti i Limak në Kairo

Limak Airport in Cairo processes the first flight

Limak has recently constructed the new modern terminal in Cairo, Egypt and has increased the capacities in processing a bigger number of passengers and flights of the Airport. With the successful completion of the construction phase and the opening of the terminal within the deadline, the Airport in Cairo has successfully processed the first flight. Please visit the web site of Limak for more detailed information on the Cairo Airport.

Limak ka ndërtuar terminalin modern në Kairo të Egjiptit, duke mundësuar procesim të një numri më të madh të udhëtarëve dhe fluturimeve në këtë aeroport. Me përfundimin e suksesshëm të fazës së ndërtimit dhe hapjes së këtij terminali brenda afatit të paraparë kohor, aeroporti në Kairo në mënyrë të suksesshme realizoi fluturimin e parë. Luteni të vizitoni uebfaqjen e Limak për informata më të hollësishme për aeroportin në Kairo.

Hej njerëz, bëhuni pjesë e aeroportit në rrjete sociale!

Zbuloni botën e shërbimeve tona në mënyrë shumë kreative dhe interaktive. Aeroporti Ndërkombëtar i Prishtinës Limak “Adem Jashari” është tanimë prezent në shumicën e rrjeteve sociale – nga Facebook në Twitter; nga Instagram në YouTube. Bëhuni pjesë e të gjitha faqeve tona në rrjete sociale për informim të rregullt dhe informata për shërbimet tona dhe lajme tjera në fushën e shërbimeve aeroportuale dhe aeronautikës.

Këto faqe ofrojnë lojëra, gara dhe përmbajtje ekskluzive për komunitetin prezent në rrjete sociale. Andaj, me padruim presim të jeni pjesë e këtyre rrjeteve për të bërë gjëra të mëdha së bashku. #PRNairport

Hey folks, join the airport’s social media channels!

Discover the world of our services in a highly creative and interactive approach.

Limak Prishtina International Airport “Adem Jashari” is now present at major social networks – from Facebook to Twitter; from Instagram to YouTube.

Please subscribe to all our pages for regular updates and information about our services and other news in the field of airport services and aeronautics. Games, contests and exclusive content are being regularly brought to community in social media channels. Therefore, we can’t wait you to join and do great things together.

Facebook.com/ airportpristina

Twitter.com/ airportpristina

Instagram.com/ airportpristina

44flyinn

Reklamoni në aeroportin Advertise at Prishtina e Prishtinës Airport

Terminali më modern në Ballkan, i ndërtuar dhe përuruar së fundmi, është një prej hapësirave më të kërkuara dhe më strategjike për reklamimin e biznesit dhe / ose produktit tuaj në Kosovë. Me një rritje të fuqishme të udhëtarëve për vitin 2015 dhe me rritje te metutjeshme ne 2016, reklamimi i produktit tuaj në aeroportin ndërkombëtar të Prishtinës “Adem Jashari” ka një arritshmëri të madhe dhe përfaqëson momentin e parë kontaktues të blerësve dhe klientëve potencialë pas ardhjes në Kosovë. Pako të ndryshme reklamimi në bazë të preferencave të klientëve dhe reklamime tjera në forma të ndryshme, mund të kontraktohen përmes kontaktimit me kompaninë menaxhuese të hapësirave reklamuese në Aeroport, Paper Communications. Kontaktoni tani dhe zhvilloni biznesin ose produktin tuaj duke reklamuar në vendin më të mirë dhe me ofertat më të lira në Ballkan.

The most modern terminal in the Balkans, recently constructed and officially inaugurated, is one of the most desired and strategic locations to advertise your business and / or product in Kosovo.

With a powerful increase of the number of passengers in 2015 and a continuing trend in 2016, advertising your product at the Prishtina International Airport “Adem Jashari” ensures a big reach and represents the ‘first contact’ moment with potential buyers and clients after landing in Kosovo. Different advertising packages based on clients preferences and other forms of advertising, can be contracted by contacting the company that manages the advertising spaces at the Airport, Paper Communications. Contact now and develop your business and / or product by advertising it in the best place in Kosovo with the cheapest offers in the Balkans. +386 (0)49 388 800 info@paper.al www.paper.al

Aeroporti Limak përkrah Limak Airport sponsors evenimentet e KAEF për supports KAEF mbledhje të fondeve fundraising events

Aeroporti Ndërkombëtar Limak i Prishtinës ‘Adem Jashari’ ka përkrahur evenimentin e vitit 2016 për mbledhje të fondeve të Kosovo American Education Fund (KAEF), të mbajtur në Muzeun Etnologjik të Kosovës gjatë muajit shtator 2016. Edhe pse fillimisht i krijuar nga USAID, KAEF sot përkrahet nga bizneset private dhe fondacionet e ndryshme. Cdo vit, KAEF organizon aktivitete të mbledhjes së fondeve për përkrahje të programit për të siguruar qëndrueshmërinë e programit. Evenimentet vjetore të ngritjes së fondeve kanë për qëllim të promovojnë burimet njerëzore në Kosovë, sukseset ekonomike dhe kulturën.

Limak Prishtina International Airport ‘Adem Jashari’ was the presenting sponsor of the 2016 fundraising event of Kosovo American Education Fund (KAEF) held at the Kosovo Ethnological Museum during September 2016. Though initially created

by USAID, today KAEF is supported by private businesses and foundations.

Additionally, each year, a fundraiser in support of the program is organized in order to ensure its perpetuity. The annual fundraiser events intend to celebrate Kosovo’s human capital, economic successes and culture.