6 minute read
Czy istnieje ekologiczne opakowanie?
Również Michał Sikorski, kierownik działu rozwoju badawczo-naukowego KB Folie Polska Sp. z o.o. obserwuje, że konsumenci w natłoku niekiedy sprzecznych informacji nie są w stanie dokonać właściwych wyborów. – Niektóre przykłady rynkowe świadczą o nieświadomym lub świadomym wprowadzaniu klientów w błąd przez stosowanie na opakowaniu nierzetelnych, niewłaściwych i niezgodnych z prawdą informacji budzących skojarzenia ekologiczne. Jego zdaniem opakowanie korzystne dla środowiska to takie, które w całym cyklu życia powoduje najmniejsze obciążenia środowiskowe. Do podstawowych kryteriów oceny środowiskowej należy zaliczyć: • przydatność do recyklingu, • źródła pochodzenia materiału opakowaniowego, • oszczędne wykorzystywanie surowców przez obniżanie masy i objętości opakowań, • wykorzystanie alternatywnych źródeł materiałowych (biotworzywa, materiały naturalne oraz surowce z recyklingu), • rozwiązania techniczne oraz materiałowe minimalizujące wskaźniki emisji gazów cieplarnianych, • rezygnacja z wielomateriałowości stanowiącej bariery w recyklingu, • stosowanie w opakowaniach elementów z różnych materiałów opakowaniowych, które dają się łatwo oddzielić itp.
Z kolei o tym, że nie ma ekologicznych opakowań, przekonana jest Marta Krawczyk z organizacji Rekopol. Jej zdaniem można za to mówić o opakowaniach zrównoważonych. – To takie, które do wypełnienia swojej funkcji mają najmniejszy wpływ na środowisko w całym cyklu życia. Dla każdego produktu to będzie inny materiał. Czasem wystarczy zrezygnować z jakiegoś elementu opakowania, niepotrzebnej zawieszki, zdobienia czy farby, a możliwości recyklingu nagle wzrastają.
Advertisement
Opakowanie, którego nie ma
Michał Sikorski
Kierownik działu rozwoju badawczo-naukowego KB Folie Polska
Istnieje jednak również grupa konsumentów, którzy oceniają, że opakowanie ekologiczne to takie, którego nie ma. – Jest to najbardziej radykalne podejście, a jednocześnie – moim zdaniem, najbardziej trafne z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju – mówi Dorota Kabała, projektantka prowadząca we-design. studio. – Osoby o takich przekonaniach to klienci sklepów z żywnością dostępną na wagę – zarówno tradycyjnych, małych sklepów spożywczych i straganów, jak i coraz modniejszych sklepów i stanowisk pod szyldem “zero waste”. W przypadku sprzedaży produktów na wagę, kluczowe znaczenie Dorota Kabała Projektantka prowadząca we-design.studio mają: opakowanie zbiorcze, hurtowe, które pozwala dostarczyć towar do sklepu. Opakowania tego typu mają dużo większą szansę by być ekologicznymi, ponieważ dużo łatwiej wprowadzić system opakowań wielorazowych i zwrotnych niż w przypadku opakowań jednostkowych. Drugim – istotnym z punktu widzenia użytkownika, opakowaniem stosowanym przy żywności sprzedawanej luzem, są wielorazowe torby i pojemniki, które najczęściej klient przynosi sam do sklepu i je napełnia. W zakresie takich opakowań można zaobserwować rozwój dedykowanych produktów, a konsumenci są coraz bardziej Marta Krawczyk Organizacja Rekopol
świadomi zalet i wad materiałów, z których powstaje opakowanie (np. szklany pojemnik a plastikowy, woreczek lniany a bawełniany itp.). Producenci opakowań przekonują, że w bardzo wielu przypadkach brak opakowania skróci termin przydatności produktów, co spowoduje wzrost marnotrawstwa żywności, a to z kolei ma gorszy wpływ na środowisko niż stosowanie opakowań.
– Opakowania, a często również atmosfera modyfikowana znajdująca się w ich wnętrzach po to, aby wyprzeć powietrze, wydłuża termin przydatności do spożycia. Bez tego już po kilku dniach żywność byłaby popsuta – mówi Piotr Świąć z Mflex.
Dorota Kabała sugeruje, że warto na wyrzucanie żywności spojrzeć szerzej. – Analizując dane na temat marnotrawienia żywności, np. opracowane łącznie w artykule Green Projects (Jedzenie, które niszczy klimat i środowisko. I to jak!, 17 października 2019) oraz dane m.in. firmy Statista i Eurostatu, można wyciągnąć wniosek, że sami konsumenci odpowiadają za 53 proc. strat żywności. Jednocześnie najczęstszymi powodami wyrzucania jedzenia przez konsumentów są (w badaniu możliwe było podanie wielu odpowiedzi): zepsucie jedzenia (65,2 proc.), przeoczenie daty ważności (42 proc.), przygotowywanie zbyt dużych porcji (26,5 proc.) oraz robienie zbyt dużych zakupów (22,2 proc.) i nieprzemyślane zakupy (19,7 proc.). Aż cztery z głównych pięciu powodów nie są związane w żaden sposób z opakowaniem, a wyłącznie z zachowaniami konsumenckimi.
O tym, że planetę chronimy myśląc więcej podczas zakupów przekonany jest również Marek Świś z Plast-Farbu. – Dlaczego mamy kupować 20 gramów jogurtu zapakowanego w 30-gramowe opakowanie? Kiedy przestaniemy promować firmy, które zużywają ogromnie ilości opakowań w swojej logistyce wyrobu? Marnowanie żywności to również łańcuch dystrybucji – kiedyś mleko było roznoszone codziennie w butelkach zwrotnych, a dziś możemy kupić sobie zapas w kartonikach (folia z papierem) na dwa tygodnie.
Tam, gdzie opakowania są niezbędne lub korzystne, optymalnych rozwiązań szukają przedsiębiorcy, inżynierowie i designerzy zajmujący się ekoprojektowaniem. Proces ten jest korzystny nie tylko dla środowiska, ale również dla producentów opakowań, ich klientów (np. producentów żywności), jak i konsumentów, wpływając m.in. na obniżenie kosztów produkcyjnych, transportowych i eksploatacyjnych, redukcję masy generowanych odpadów i sprostanie wymogom regulacyjnym.
,,
O konkretnych przykładach mówi Anita Frydrych z KGL S.A. – Wykorzystujemy dobre praktyki eko-projektowania m.in. redukując masę oferowanych opakowań, dzięki opracowaniu w ramach procesu badawczorozwojowego materiałów spienionych, wykorzystując recyklaty i surowce odnawialne, stosując jednorodne materiały do produkcji folii i opakowań. – Producenci mają odpowiedzialność względem społeczeństwa i środowiska naturalnego w zakresie współpracy w zarządzaniu odpadami z opakowań, stosowania właściwych surowców, opracowywania odpowiednich opakowań, wykorzystywania optymalnych technologii oraz rzetelnej edukacji konsumentów w zakresie postępowania z opakowaniem oraz w zakresie składu. W tym zakresie istotne są zarówno kampanie, informacje na produkcie, ale także zrozumiały wygląd opakowania – nie jest etycznym i moim zdaniem jest absolutnie niedopuszczalne wprowadzanie konsumentów w błąd poprzez np. produkowanie opakowań z tworzywa sztucznego, które udaje papier, wiązanie opakowań sztuczną rafią, która ma udawać naturalny materiał – uważa Dorota Kabała z we-design.studio.
Źródło: materiały stowarzyszenia Natureef
Anita Frydrych
Dyrektor ds. rozwoju technologii tworzyw sztucznych i funduszy UE w KGL S.A.
Prawa autorskie - Niniejsze opracowanie podlega prawom autorskim i prawom do bazy danych Prokonsument Sp. z o.o. Nie może być, w części ani w całości, kopiowany, reprodukowany, sprzedawany, wykorzystywany w celach innych niż niekomercyjne. W przypadku kopiowania, powielania lub używania w celach niekomercyjnych zawsze należy podać odpowiednie odniesienie z powiadomieniem o prawach autorskich. Żadne z postanowień niniejszego dokumentu nie może stanowić licencji, bezpośredniej lub pośredniej, wynikającej z jakichkolwiek praw autorskich lub praw do bazy danych Prokonsument Sp. z o.o. Cała zawartość niniejszej opracowania chroniona jest prawami własności przemysłowej i intelektualnej. Wszelkie znaki towarowe, logo, zdjęcia, rzuty graficzne itp. zawarte w niniejszym opracowaniu stanowią własność Prokonsument Sp. z o.o. lub osób trzecich. Ich używanie, kopiowanie i/lub rozpowszechnianie bez uprzedniej zgody właściwego podmiotu jest niedozwolone. Dostęp do wersji online tego dokumentu odbywa się za pomocą portalu www.foodfakty.pl poprzez wypełnienie odpowiedniego formularza. Opracowania nie należy ich udostępniać osobom trzecim. Zastrzeżenie - Niniejszy dokument zawiera informacje pochodzące z literatury opublikowanej przez strony trzecie lub innych zasobów publicznych wyłącznie do celów ogólnych. Mimo dołożenia wszelkich starań, by informacje publikowane w niniejszym opracowaniu były prawdziwe oraz dokładne, Prokonsument Sp. z o.o. w konsekwencji Prokonsument Sp. z o.o. nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek błędy, nieścisłości lub pominięcia w treści tego dokumentu, które nie mają zastępować porad udzielanych przez ekspertów lub innych specjalistów. Ani Prokonsument Sp. z o.o., ani żadna inna strona zaangażowana w tworzenie, produkcję lub dostarczanie tego dokumentu nie może być przedmiotem jakichkolwiek bezpośrednich, pośrednich, przypadkowych lub umyślnych roszczeń wynikających z użycia dokumentu przez jakąkolwiek osobę. Informacje zawarte w niniejszym opracowaniu nie są prawnie wiążące i nie stanowią oferty handlowej, w tym w rozumieniu art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego. Zawarte w opracowaniu informacje nie stanowią zapewnienia, w szczególności w rozumieniu art. 556 Kodeksu cywilnego.