FP_2021_09 by Shelflife

www.anuga.com nummer 9 • september 2021

TASTE THE FUTURE

ANUGA IN KEULEN: 9 T/M 13-10-2021 ANUGA @HOME: 11 T/M 13-10-2021 EN ON DEMAND

EINDELIJK

weer een Anuga! Hoofdthema ‚Transform‘ – in beeld: de transformatie van voeding Nieuw hybridemodel: fysieke beurzen in Keulen en de digitale Anuga @home Nieuwe economische perspectieven: zakendoen en networken op het belangrijkste internationale platform van de branche

BAM TUK DE NIEUWE‘CHINEES’ BIJ ALBERT HEIJN

Koop nu onlin e een ticket:

anuga.com/t

ickets

Veilig beursb e zo ek

anuga.com/c

h e ck

RS Vision Expo BV Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland Panoven 13, 3401 RA IJSSELSTEIN Tel. + 31 (0) 30 - 3036450 tickets@koelnmesse.nl

anuga_2021_Anzeige_Food_Personality_240x340mm_NL.indd 1 01-02-071-72_cover_01R.indd 1

Stephen Ophof (Plus Retail) Duurzaamheid ‘vriesvers’ beter uitleggen

01.09.21 16:49

Modewoord ‘omnichannel’ Naadloos tussen off- en online: wie doet dat?

Marian Geluk na de FNLI Bouwen aan ‘food-innovatiecentra’

07-09-21 18:43

CROQUET MET KARAKTER. MET OLD AMSTERDAM. Een bekroonde smaak in grootse vorm: De Old Amsterdam Croquet. Een waarachtig gouden combinatie. Gevuld met de onmiskenbare, pittige en lichtzoete smaak van Old Amsterdam. Dat is groots genieten. Knap krokant van Kwekkeboom

01-02-071-72_cover_01R.indd 210002255 - Adv KWO&A OA CQ_Foodpersonality_240x340mm_v1B.indd 2 1

10-06-2021 13:58

07-09-21 18:44

INHOUD

37e jaargang • nummer 9 • september 2021

Deze maand

Hoofdredactioneel: goed fuseren, daar houden we van

Personality’s

Formulecijfers GfK

Met Pim op straat

Gefundenes Fressen

EFMI/Koen Hazewinkel: formule-onderscheid

Bam Tuk: oosters ‘streetfood’ bij Albert Heijn XL

Eelco Hos en Bart Fischer: wie is nou echt ‘omnichannel’?

‘Captain of the Category’: beeldbepalende fabrikanten

‘Kaasrapport’ Westland: Plus, Dirk, Nettorama

Marian Geluk: na de FNLI richting ‘Davos’

Verkiezing ‘Gezonde Innovatie’

Export Partner: leveren aan het Zweedse ICA

Bij Josceline aan tafel: Fleur Jansen (Heineken)

‘Vriesversrapport’ New Forrest: Nettorama, Dekamarkt, Dirk

Stephen Ophof (Plus) is ambassadeur ‘vriesvers’

Uit Gondola: ‘discount-Russen’ in België beland

Femke Mosch: Manaw, de Turkse supermartkt 2.0

Erik Hemmes: Dunnes Stores in Dublin

Formule-atlas: online oriëntatie

Locatienieuws

Vleursvloer: bestellen bij Butlon

Productnieuws

60 3 FoodPersonality september 2021

03_Inhoud_01R.indd 3

07-09-21 11:44

DEZE MAAND

Green is the new orange Plus en Coop gaan fuseren. De formule gaat Plus worden. Aan de rol van Coop als overnemende partij in de sector komt een eind. “We zijn nu druk aan het aflossen. Dat houdt in dat er weer nieuwe financiële ruimte is voor nieuwe deals. Ik nodig iedereen uit om met voorstellen te komen. Op dit congres? Ja. Ik heb wel vaker tijdens congressen winkels gekocht, het is er een goede gelegenheid voor, omdat je ongedwongen met anderen kunt praten.” Dat is de afsluiter van Coop-directeur Fred Bosch, op het Nationaal Food Congres in het najaar van 2019. Het was het eind van zijn presentatie, waarin hij inging op de vele malen dat Coop binnen een groep supermarktbedrijven andere

supermarktketens overnam. De laatste was: 2018: Emté, samen met Jumbo. En daarvoor: 2005: een deel van DeWitKomart 2006 e.v.: Edah-franchisers die overbleven uit de overname door Sligro Food Group en Plus Retail 2010: Coop neemt Super de Boer-winkels over die Jumbo niet in handen wil of mag hebben 2012: nog een keer hetzelfde. met C1000. Maar nu is het anders dan toen bij dat congres. Fred Bosch is voorstander van een nieuwe samenvoeging, maar dat worden dan geen Coopwinkels meer. (Overigens, dat Nationaal Food Congres zit er weer aan te komen, beetje ‘post corona en zo her en der kunnen we weer’, 4 en 5 november.) ■

Op maandag 6 september maakten Plus Retail en Coop bekend dat ze gaan fuseren. Op dinsdag 7 september ging deze FoodPersonality naar de drukker. Alles wat u, lezer, op het moment van openslaan van deze pagina’s leest, is dus opgetekend met de kennis van 7 september en niet van de dagen daarna. De redactie

De beoogde directie

En waarom fuseren? En wat is de bedoeling van deze fusie? De vorming van een nieuwe sterke marktpartij in een branche die zelf steeds meer te duchten heeft van toetreders die meer thuis zijn in online en vaak ook groter zijn of een enorm durfkapitaal achter zich hebben. Of dat nu Amazon is, of Gorillas, of Getir. Daarnaast: Plus en Coop zijn kleiner dan Albert Heijn en Jumbo. En ze zijn ook klein, vergeleken met Aldi en Lidl, die overal in westerse landen, tot Australië aan toe, opereren. De wereldwijde jaaromzet van Lidl is € 100 miljard, om maar ’s wat te noemen. Plus Retail en Coop zijn enigszins vergelijkbaar. Sterker nog, in al die jaren waarin de vakpers speculeerde over verder fusies en concentratie, werden Plus Retail en Coop steevast genoemd. Want? Plus Retail is een ondernemerscoöperatie. Coop is een coöperatie van en voor ondernemers en consumenten. Plus en Coop zijn ieder een fullserviceformule, met een breed en diep aanbod in vers en dkw en daaronder veel A-merken. Plus Retail en Coop hebben ondernemers onder de gelederen die zich zoveel mogelijk in de lokale marktgebieden willen profileren. Plus en Coop zetten zich in voor verduurzaming, waarbij vooral Plus tot de verbeelding spreekt. Plus Retail en Coop zeggen daar dit over in het persbericht: “Door het samengaan van Plus en Coop ontstaat een sterke, toekomstbestendige en concurrerende speler in het Nederlandse supermarkt landschap. De krachtige combinatie biedt een uitstekend perspectief voor de lange termijn in de competitieve foodretailmarkt, zowel voor de coöperatie als haar leden. Plus en Coop hebben sterk overeenkomende kernwaarden en passen daarom

uitstekend bij elkaar. Zij hebben beide een sterke focus op klanttevredenheid, duurzaamheid en maatschappelijke impact.” En waarom passen ze – volgens hen zelf – ook nog bij elkaar? “Met meer focus op gemak, inspiratie en kwaliteit en met behulp van moderne technologie en data gaat de combinatie nog beter inspelen op de veranderende behoeften van de klant, vandaag en in de toekomst. Met een sterkere financiële armslag kan verder geïnvesteerd worden in het winkelnetwerk en de hard groeiende online-propositie. De samenvoeging levert op termijn naar verwachting jaarlijks 50 miljoen euro aan combinatievoordelen op.” Daarbij wijst Coop-directeur Fred Bosch op de schaalvergroting en Plus Retail-directeur Duncan Hoy op het karakter van een coöperatie. En: één retailmerk van 550 winkels is altijd – in theorie, uiteraard – sterker dan twee retailmerken met ieder 314 en 268 winkels. ■

Dit wordt de nieuwe statutaire directie van het nieuwe fusiebedrijf: Duncan Hoy (nu: ceo van Plus Retail) wordt de algemeen directeur, Fred Bosch (nu: algemeen directeur van Coop) wordt de financieel directeur en May Oosterveld (nu: financieel directeur van Plus Retail) wordt de operationeel directeur. Plus Retail en Coop hebben gemeld dat Harry Bruijniks de nieuwe beoogde voorzitter van de rvc is. Bruijniks was jarenlang commercieel directeur van Albert Heijn en hij was een tijd ceo van Laurus, eveneens een fusiebedrijf, maar ook de grote mislukking in de geschiedenis van de Nederlandse supermarktsector. Naderhand werd Bruijniks directeur van Euretco, retailorganisatie achter ondernemers in de detailhandel voor ‘mode, wonen, sport, media en doet-het-zelf’.

Links: een openingsdag van een Plus, in Renkum. Plus-onderneemster Karin van der Zouw deelt bloemen uit aan klanten. Plus zal na de fusie nog aardig wat heropeningsdagen meemaken. Rechts: op de Najaarsbeurs van Coop, in 2019: ondernemers, filiaalleiders en andere medewerkers bekijken de nieuw ontworpen agf-afdeling. Dat zal dan ook de laatste najaarsbeurs van Coop zijn geweest?

4 FoodPersonality september 2021

04-05_Deze Maand_01L.indd 4

07-09-2021 18:00

Hoofdredactioneel Gé Lommen

De nieuwe marktpartij: onder Plus U.A. Plus en Coop gaan fuseren. Een paar feiten op rij. We grijpen even terug naar FoodPersonality mei, die een ‘formule-uitgave’ was. Met informatie van o.a. Nielsen/IRI, Bureau Van de Weerd en Locatus. • Plus: 6,7% marktaandeel, 267 vestigingen, 295.000 m2 vvo totaal, filialiseringsgraad: 4%, geschatte omzet per m2 vvo per week per winkel: € 170. • Coop: 3,9% marktaandeel, 315 vestigingen, 246.000 m2 vvo totaal, filialiseringsgraad: 48%, geschatte omzet per m2 vvo per week per winkel: € 150. In het persbericht van Plus Retail en Coop wordt gesteld: door de fusie ‘ontstaat onder één sterk merk Plus de 3de grootste servicesupermarkt • met circa 550 winkels en • ruim 10% marktaandeel’. Verder melden Plus Retail en Coop over het nieuwe fusiebedrijf dit: • ‘een gezamenlijk consumentenomzet van circa € 5 miljard’ • ruim 40.000 medewerkers • meer dan 4,5 miljoen klanten per week. Het hoofdkantoor komt in Utrecht, waar Plus Retail zijn hoofdkantoor heeft. Daar zou voldoende ruimte zijn om extra mensen te huisvesten, al zal lang niet iedereen vanuit Velp meeverhuizen. ■

Goed fuseren, daar houden we van

en fusie van Plus en Coop, met de

nemers en consumenten ieder vooruit willen

keuze voor Plus als de nieuwe formule:

met de verduurzaming van het levensmid-

ja, dit biedt voordelen.

delenaanbod – je hoopt althans maar dat die

Niet voor de concurrentie. Als deze

consument in dit bestuursgremium er niet op

fusie slaagt, krijgen Albert Heijn, Jumbo, Lidl

uit is dat de barbecueworstjes een nóg lagere

en Aldi er een tegenstander van formaat bij.

actieprijs moeten hebben. Daar zit de warmer

Oké, qua schaal en marktaandeel misschien

wordende wereld niet op te wachten..

niet, maar de combi Plus-Coop zou op de

De komende tijd wordt het ook interessant in

sympathie van de Nederlandse consument

de tiende (Nijmegen) en de zestiende (Arn-

kunnen rekenen.

hem) stad van Nederland. Nijmegen heeft

Voordelen voor de sector als geheel? Duur-

negen Coop-winkels. Arnhem heeft er acht.

zaamheid hoog in het vaandel. Ook onder

Twee steden met een enorme ‘Plus-vergroe-

fabrikanten of andere ‘stakeholders’: iedereen

ning’ de komende tijd?

met een beetje gevoel voor verhoudingen in de sector gunt Plus Retail succes. En die formule wordt nu opeens de nummer drie binnen de serviceformules. Dat is toch heel wat anders dan bijvoorbeeld Marqt, met een mooi winkelbeeld en gedurfde assortimentskeuzes, maar dat zich uiteindelijk gewonnen moest geven

‘Nu krijgt een formule met de nadruk op productkwaliteit, duurzaam produceren en fair trade juist een ‘boost’’

Verderop in dit blad beschrijft EFMI-columnist Koen Hazewinkel waarom hij vindt dat supermarkten te veel op elkaar lijken. Blauw, geel, rood, oranje of groen… alleen de formulekleur is anders, aanbod en beleving zijn vrijwel hetzelfde. Blijft dat zo?

en grotendeels opging in Ekoplaza, met prijs-

Verder voorzien we nog wrijving: Superunie

vechter Jumbo als koper van bijvoorbeeld de

is een inkoopvereniging met veel regionale

locatie van Marqt in Amsterdam-Buitenvel-

formules, veelal met een marktaandeel van

dert. Nu krijgt een formule met de nadruk op

om en nabij de 1 procent. Plus en Coop waren

productkwaliteit, duurzaam produceren en

elk al de grotere partijen binnen dat geheel.

En hoe nu verder?

fair trade juist een ‘boost’.

En nu gaan die twee één partij vormen.

Nietttemin, fuseren kan een complex proces

Het is de vraag of leden als Hoogvliet, Jan

zijn. We weten al wie de drie statutaire

Linders, Poiesz etc. het fijn vinden om aan

En hoe nu verder, Plus en Coop? Wat zijn de vervolgstappen?

directeuren gaan worden. We weten nog niet

tafel besluiten te nemen met een medelid

wie de commercieel directeur gaat worden.

met een marktaandeel bijna tien keer groter

En dat geldt vanaf die functie tot aan de

dan zij zelf.

Allereerst: toestemming krijgen.

category manager brood tot de unit manager

Van?

vers etc. etc.

1/ de ledenraad van Coop

En er zijn vast ook Coop-ondernemers die

2/ de algemene ledenvergadering van Plus

het op dit moment totáál niet zien zitten om

3/ goedkeuring door de Autoriteit Consument &

hun Coop tot een Plus Briljant 2.0 om te laten

Markt (de mededingingswaakhond)

bouwen. En er zijn vast plaatselijke marktge-

4/ advies van de ondernemingsraden

bieden waar Plus en Coop iets te veel de strijd

Plus Retail en Coop hebben gemeld dat zij de

bepalen en dan moet je er een laten gaan,

transactie ‘begin 2022’ willen afronden.

bijvoorbeeld omdat de ACM dat vindt.

Overigens, er is die eerste dag nog geen enkel

Goed fuseren, daar houden we van – om de

financieel detail bekendgemaakt. Wie betaalt

slogan van Plus maar eens te misbruiken.

wie voor wat, en hoeveel? Ja, maar het is toch

Een coöperatie van ondernemers koppelen

een fusie? Nee, dat zou te naïef zijn. Denk alleen

aan een coöperatie met een stem voor zowel

al aan de Coop-ondernemers, van wie hun

ondernemers als consumenten: ook geen

supermarkt een Plus gaat worden. Een fusie is

sinecure. Maar er is wél meteen een ideaal bij

meer dan een samenvoeging van twee jaar-

te bedenken: wat zou het mooi zijn als onder-

ge.lommen@foodpersonality.nl

rekeningen.

5 FoodPersonality september 2021

04-05_Deze Maand_01L.indd 5

07-09-2021 18:00

Personality’s Wie wat waarheen en waarvandaan, in de personaliarubriek van FoodPersonality. Mailen? vakblad@foodpersonality.nl

Rikken, Niggebrugge, Nestlé Sinds vorige maand is Erik Rikken commercieel directeur van Nestlé in Nederland. Rikken is de opvolger van Marjolijn Niggebrugge. Niggebrugge werkt sinds 2006 bij Nestlé in Nederland, vervulde er producten accountmanagementfuncties en sinds 2014 commerciefuncties. Sinds 2017 was zij commercieel directeur. Maar ze heeft binnen Nestlé de functie aanvaard van ‘head plant based meal solutions’, dus de hoogstverantwoordelijke voor de vleesvangers van Nestlé, voor de regio’s Europa, Midden-Oosten en Noord-Afrika,

➦

bij Nestlé in Zwitserland. Net als Niggebrugge werkt ook Rikken al jaren bij Nestlé, sinds 2007, in verschillende account-, category- en productmanagementfuncties. Sinds 2018 was hij ‘customer development lead’ met als accounts Ahold Delhaize en Jumbo. In de vorige editie meldden we de aanstelling van Nikki Adamo als ceo van Nestlé in ons land; Adamo vervulde daarvóór de functie die Niggebrugge afgelopen zomer aanvaard heeft. ■

Erik Rikken

Marjolijn Niggebrugge

Franken, De Boer, Jumbo ➦

Via een brief aan leveranciers van Jumbo is het naar buiten gekomen dat directeur buying & merchandising Olaf de Boer bij Jumbo gaat vertrekken. En Frances Franken, die in juni van Ahold Delhaize overstapte naar Jumbo om er als marketingdirecteur aan de slag te gaan, wordt in zekere zin zijn opvolgster. Want Jumbo blijkt de onderdelen buying & merchandising en marketing onder één directiefunctie te posteren en dat wordt dan Frances Franken. Frances Franken Het is nog niet bekend wat De Boer hierna gaat doen. De Boer begon bij Jumbo in 2018, na van Office Depot te zijn gekomen. Zijn loopbaan omvat verder functies in de foodretailsector, zoals inkoopfuncties bij Metro, Gall & Gall, AMS (de inkoopalliantie waar Ahold Delhaize lid van is) en in een verder verleden functies bij Ahold in Azië en Ahold Coffee Company. Jumbo kondigde enkele maanden geleden aan dat Frances Franken de nieuwe marketingdirecteur van Jumbo zou worden, en dat Olaf de Boer zou met ingang van november zijn. Franken volgde daarmee bij Jumbo de eerder vertrokken Roy van Keulen op. Haar laatste functie is die van ‘chief digital officer’ bij Ahold Delhaize en die blijkt zij vorige maand te hebben neergelegd. Op haar Linkedin-pagina is bij haar naam te lezen: ‘in the garden’. De overstap van Franken van het Zaanse naar Jumbo werd in zakenmedia breed uitgemeten, omdat net een tijd daarvoor een ander persoon een opmerkelijke overstap maakte: Saskia Egas Reparaz, die van Etos naar Hema ging, dat voor de helft in handen is van ‘Jumbo-eigenaren’ de familie Van Eerd. En die overstap ging niet zonder wrijving. Bovendien is Franken de volgende in een lange rij van directieleden en managers die door de jaren heen van Albert Heijn, Ahold of Ahold Delhaize naar Jumbo overstapten, zoals Theo Willemse, Johan Boeijenga, Ed van de Weerd en Cees van Vliet, de laatste was zelfs een tijd ceo van Albert Heijn, maar was vooral jarenlang directeur winkels en distributie bij AH, vergelijkbaar met ‘operations’. Franken werkte o.a. bij Procter & Gamble, Gall & Gall, Albert Heijn en Etos. Franken was overigens ook enkele jaren namens Albert Heijn jurylid voor de FoodAwards, een initiatief van dit blad. ■

Brunsting, Van Houwelingen, Getir ➦ Sinds vorige maand is Florian Brunsting general manager voor de activiteiten van flitsbezorger Getir in Nederland. De functie is nieuw, omdat Getir pas sinds enkele maanden in Nederland actief is en net als de andere flitsbezorgers nog overal in Europese landen organisaties aan het opbouwen is. Brunsting werkte hiervóór o.a. bij Google, bij start-ups met een logistieke inslag en belandde in 2016 bij Florian Brunsting taxiplatform Uber. Bij Uber was hij op het laatst general manager voor Nederland, na eerder als een van de oprichters te hebben gefungeerd van Uber Eats in ons land. Een andere en iets eerdere benoeming bij Getir in Nederland is die van Mira van Houwelingen als ‘head of marketing’. Zij werkte vóór deze functie in de levensmiddelen- en fmcg-sector, zoals bij L’Oréal, Unilever; vervolgens bij cosmeticaketen Rituals en als laatste als ‘head of marketing & digital’ bij Moët Hennessy in Nederland (het drankenonderdeel van LVMH). ■ Mira van Houwelingen

Colpaert, Dira ➦ Hendrik Colpaert is sinds deze zomer sales- en marketingdirecteur van Dira, producent van diepgevroren fruit, zowel voor de retail als voor andere levensmiddelenproducenten (bijvoorbeeld voor smoothies en milkshakes). Colpaert is afkomstig van Astra Sweets, waar hij commercieel directeur was. En daarvóór werkte hij tien jaar bij visleverancier Anova Seafood. Het in België gevestigde Dira is onderdeel van het Oostenrijkse levensmiddelenconcern Agrana, dat vooral aan de levensmiddelenproducenten levert. ■

6 FoodPersonality september 2021

06-7_Personalitys_01L.indd 6

07-09-21 18:41

Pieters, Levi, Dik, Hoogvliet

Bakker, Ruys, NVWA

➦

Sinds vorige maand is Gerard Bakker inspecteur-generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Bakker was hiervóór sinds 2018 hoofddirecteur van de Dienst Justitiële Inrichtingen bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. Andere functies die hij vervulde, waren o.a. die van bestuursvoorzitter van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en directeur mededinging bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Bakker is de opvolger van Maarten Ruys, die vanaf mei vorig jaar inspecteur-generaal was. Gedurende zijn periode moest de NVWA tal van verbeteringen doorvoeren op het gebied van toezicht, interventiebeleid en ict. ■

Deze zomer heeft Hoogvliet bekendgemaakt dat Dave Pieters met ingang van oktober algemeen directeur van Hoogvliet wordt. Hij is daarmee de opvolger van Siep de Haan. Hoogvliet maakte in maart bekend dat De Haan in oktober dit jaar afscheid zou nemen. Daarnaast worden Alfred Levi en Chris Dik commissaris van Hoogvliet. Levi en Dik hebben beiden jarenlang bij Albert Heijn directiefuncties vervuld en soortgelijke functies bij Ahold en/of Ahold Delhaize. Dave Pieters (43) was hiervóór ceo bij PontMeyer, een keten voor bouwmaterialen en gereedschap voor de bouw. Eerder werkte Pieters bij Aldi, Ahold

hij een tijd directeur voor ‘marketing en formule’, vervolgens een tijd directeur commercie binnen het toen gevormde ‘Ahold Europa’, waarbij Albert Heijn de Duitse markt op moest, maar in 2014 werd Ahold Europa opgedoekt. Levi werd toen ‘senior vice president’ voor ‘marketing & media’ en naderhand ‘senior vice president’ voor ‘global sales’ op het gebied van data en media bij Ahold en naderhand Ahold Delhaize. Levi is in de advertisingsector bekend doordat hij jarenlang voorzitter was van de jury van de Effie’s. Dik (54) was van 2003 t/m 2010 financieel directeur bij Albert Heijn en hij was ook een tijd bij AH verantwoordelijk voor franchise. Toen er

➦

Fox, Gorillas ➦

Alfred Levi

Siep de Haan

Delhaize, Nike en bij de Australische supermarktketen Coles. Terug in Nederland was hij ook nog een tijd op interimbasis operationeel directeur bij Hans Anders. Zijn laatste functie bij Ahold Delhaize was een opmerkelijke: ‘director store operations’ voor Ahold Delhaize in Duitsland: het bedrijf probeerde een tijd de Duitse markt uit met enkele AH To Go-vestigingen in Noordrijn-Westfalen. Na enkele jaren stopte Ahold Delhaize daar weer mee. De statutaire directie van Hoogvliet bestaat daarmee – naast Pieters – verder uit Rutger van den Bout (commercieel directeur) en Luuc Turkstra (financieel directeur). Daarnaast zullen Uitze Tjeerdsma (voorzitter) en Peter Verveen binnen de raad van commissarissen worden opgevolgd door Alfred Levi (voorzitter) en Chris Dik. Levi (58) vervulde jarenlang marketingfuncties bij Procter & Gamble en begon daarna met zijn eigen bedrijf, 3MO. In 2012 was hij bij Albert Heijn

Dave Pieters boven Albert Heijn ‘Ahold Europa’ werd gecreëerd, om AH in België te laten groeien en grond onder de voeten te krijgen in Duitsland, werd Dik cfo van Ahold Europa. Daarna was hij ‘executive vice president’ voor ‘planning & performance’ bij Ahold Delhaize. Hij vertrok eind 2017, bleef nog wel aan als toezichthouder van het pensioenfonds van Ahold Delhaize en werd vorig jaar directeur bij Amarant Bakkers, onderdeel van broodleverancier Bake Five. Dik vervult inmiddels al een functie binnen de holdingmaatschappij van Hoogvliet: hij is sinds april dit jaar bestuurder bij ‘Watertoren Hazerswoude B.V.’. Dat is genoemd naar een watertoren bij dat dorp, waar oprichter Leen Hoogvliet naderhand op de bovenste verdieping zijn kantoor liet maken; toen hij zelf niet meer aan het roer stond van de Hoogvliet-formule zelf. Hoogvliet wijst erop dat Dik een verbindende functie gaat vervullen nu hij naast zijn rol van bestuurder bij Watertoren Hazerswoude ook lid van de rvc van Hoogvliet wordt. ■

Sinds vorige maand is Deena Fox ‘global chief people officer’ bij flitsbezorger Gorillas. Zij maakt deel uit van het ‘executive leadership team’, dat waarschijnlijk de hoogste directie van Gorillas is, naast oprichter en ceo Kağan Sümer. Fox heeft in het verleden bij o.a. Amazon en Hugo Boss gewerkt en was de laatste jaren ceo van humanresourcesplatform Brightfox, dat haar eigen initiatief was. Het bericht van haar aanstelling was saillant, omdat het rond die tijd in de Duitse media naar buiten kwam dat medewerkers klaagden over de arbeidsomstandigheden en de bedrijfscultuur van Gorillas. En daar heeft Amazon, waar Fox ook ‘director human resources’ was, ook geregeld mee van doen, door medewerkers van dc’s die klagen over de hoge werkdruk, korte pauzes en over het feit dat ze geen eigen vakbond mogen vormen. ■

Vervolg Personality’s blz. 11 advertentie

TRAININGEN DIE JE HELPEN GROEIEN! De open trainingen starten weer op: Category Management Training Trade Marketing in E-commerce Excel voor Category Management Formule Management Customer Journey Management

28 september 30 september 7 oktober 14 oktober 19 oktober

Bel Evelyn van Leur (+31 6 30 352 147) of Tijn Bresser (+31 6 12 476 536)

Inschrijven: www.ct-company.nl

7 FoodPersonality september 2021

06-7_Personalitys_01L.indd 7

07-09-21 18:41

GfK-formulecijfers

Stijgers/dalers, P07 t.o.v. P06

In FoodPersonality maandelijks de klantenkringen van acht landelijke supermarktformules van onderzoeksbureau GfK. Deze penetratiecijfers - het percentage huishoudens dat per periode een bepaalde formule bezoekt – geven een beeld van het ‘switchgedrag’ van de consument. Deze maand: periode 07 (week 25 t/m 28).

1,4

1,6

0,4

1,3

0,2

0,1

Slechts twee echte stijgers in deze periode: Dirk (+1,4) en Albert Heijn (+0,4). Bij de dalers voert Jumbo (-1,6) het lijstje aan – overigens wel na een aardige stijging in de voorafgaande periode. Ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar zien we nu dat alleen Albert Heijn en Jumbo de klantenkring hebben weten te vergroten.

Klantenkringen, P07 2021 vs. P07 2020 66,9

66,3

47,2

46,9

40,9

41,8

26,8

28,2

17,3

18,6

13,5 13,7

11,9

2021 2020

7,2

Periode 10 2017: weken 37 -40 2017

Klantenkringen naar gezondheidsbewustzijn, P07 2021 80,0 70,0

% kopende huishoudens Totaal 60,0

Albert Heijn Aldi Lidl DIRK PLUS Jumbo EMTÉ Coop

64,8 50,0 29,8 42,7 40,0 12,9 30,0 17,5 43,2 20,0 7,7 8,5 10,0

1 2 3 4 5+ Persoon Personen Personen Personen Personen

68,4 24,2 35,4 12,6 15,8 39,8 6,4 7,2

66,1 34,6 46,3 12,7 18,0 45,6 9,2 9,4 11,0

7,0 7,9 7,0 7,4 6,5

0 ,0

61,2 58,3 32,1 31,1 47,4 48,8 13,2 13,1 19,4 20,6 44,5 46,2 7,5 7,2 11,2 11,2 9,3 9,0 11,0 10,6

53,2 32,4 47,9 14,2 16,0 42,9 9,5 14,9 13,5 15,0 8,9 12,0 13,2

Coop

Hoogvliet

Totaal

40,6 40,941,5 41,6 39,3 26,8 17,3 16,816,8 16,2

DIRK

Niet bang om dik te worden

Let op kleuren!

47,2

49,347,5 47,4 46,3

29,1 25,6 24,8 24,5

18,1

PLUS

Lidl

Aldi

Zou meer op gewicht moeten letten

Let een beetje op gewicht

We kijken dit keer weer eens naar het gezondheidsbewustzijn van de klanten van formules. Welke formule heeft de meeste klanten die op hun gewicht 67,7 66,968,2 66,7 63,8 dan wel aangeven dat ze moeten % kopende letten huishoudens afvallen? Aldi. Verhoudingsgewijs dan. Bij veel formules is deze categorie bovengemiddeld vertenwoordigd (o.a. AH, Lidl, Plus), maar bij Aldi is dit wel zeer uitgesproken. Klanten van Dirk maken zich er relatief het minst druk om.

Jumbo

Albert Heijn

Let er regel-matig op/moet afvallen

Ontwikkeling klantenkring Albert Heijn, P07 2020 - P07 2021 72

69,8

67,2 66,3

68,6

68,2

65,9

68,1

67,5 67,1

66,6

66,5

66,7

66,5

66,9

Per saldo schiet het nog niet zo op met de klantenkring van Albert Heijn. Na een jaar bedraagt de penetratiewinst 0,6%, maar in veel tussenliggende periodes is de klantenkring aanzienlijk groter, met een forse piek in periode 12 van 2020. Het goede nieuws voor AH is dat de stijgende lijn weer lijkt te zijn ingezet.

P072020 P08 2020 P09 2020 P10 2020 P11 2020 P12 2020 P13 2020 P01 2021 P02 2021 P03 2021 P04 2021 P05 2021 P06 2021 P07 2021

8 FoodPersonality september 2021

08_GFK-formulecijfers.indd 8

07-09-2021 14:30

Trots dat we zijn verkozen tot

Captain of the Category in de categorie kaas!

Echte kaas komt uit de Beemster 09_ADV Cono.indd 3

07-09-2021 12:40

Hoera! Captain of the category! Dr. Oetker is verkozen tot Captain of the Category binnen ‘Bake Off & Broodmixen’ en ‘Bakproducten & Decoratie’

Bedankt voor jullie waardering! OET Captain adv 240x340 10_Adv Dr Oetker.indd 10FP 2021 WT.indd 1

31-08-2021 07-09-2021 14:00 12:40

DEZE MAAND

Met Pim op straat Pim van den Berg (van z’n eigen bedrijf ‘Perspectives’) kijkt naar de menselijke maat in detailhandel en bedrijfsleven. Reageren? Mail pimvandenberg@wxs.nl

“Ik woon in Amstelveen. Het zoveelste ‘blauwe gebied’ in Nederland. AH heeft in het Randstedelijke westen altijd aan een dominante positie gebouwd. Je kunt er jaloers op zijn, of het als goed ondernemerschap zien. Ik weet het niet, maar in de Randstad is het marktaandeel van AH misschien wel 50% in plaats van het landelijke 35%. Die dominantie kan tot een ‘er kan ons niets gebeuren’-mentaliteit leiden. Wat betekent een gebrek aan marktdiversiteit? Dat iedereen ’s avonds aan de wijn en aan de nootjes ‘uit dezelfde winkel’ zit.

Uiteraard heb ik respect voor het innovatieve vermogen van de marktleider als het om kwaliteitsverbetering binnen de assortimentsgroepen gaat. Maar de druk op de aandeelhouderswaarde is meestal niet in het voordeel van de klantfocus. Persoonlijke aandacht? Oprechte glimlach? Daar is geen tijd voor. Past niet binnen de spreadsheet. Nieuwe foodaanbieders flitsen in een tour de force – nee, als Tour de France-wielrenners – door onze steden. Boodschappen aan de deur. Zonder fooi. Nog minder aandacht. Hooguit één seconde een glimlach. Nog meer sociaal isolement. We hebben een grotere dynamiek en concurrerende diversiteit nodig. Dat is goed voor het naar buiten gaan en voor de ontwikkeling van onze sector. Tegenover de Albert Heijn XL op het Gelderlandplein in Amsterdam-Buitenveldert, een winkel met een weekomzet boven de miljoen, gaat Jumbo met een Jumbo City aan de slag, in het

Vervolg van blz. 7

Rouweler, Vonk, Promessa/ Bonfait ➦

Harold Rouweler, jarenlang directeur van Promessa, de vleesproducent die in handen was van Coop, is sinds deze maand directeur bij maaltijdenproducent Bonfait. En de nieuwe directeur van Promessa is Arjen Vonk. Die is weer afkomstig van vleesproducent Brandenburg. Harold Rouweler Het is een interne verschuiving van directiefuncties binnen vleesaanbieder Van Loon Group. Van Loon Group had Bonfait en Brandenburg al in handen, en nam begin dit jaar Promessa over van Coop. De positie van een productiebedrijf als Promessa binnen een retailbedrijf, dat werd de laatste jaren steeds uitzonderlijker, maar nog steeds hebben verschillende supermarktbedrijven productiebedrijven in bezit. De bekendste is wellicht Ahold Delhaize Coffee Company, maar ook foodretailers als Detailresult en Hoogvliet hebben nog eigen productie binnen de holding, zoals voor brood of voor vlees. Rouweler was sinds 2014 directeur van Promessa en werkte daarvóór bij Enkco en Vivera, Vandemoortele, Stegeman en Vion. Vonk was pas sinds begin dit jaar directeur bij Brandenburg. Hij werkte daarvóór o.a. bij vlees- en vleeswarenproducenten Offerman en Zwanenberg, en was eerder directielid bij Aldi in Nederland en hij vervulde managementfuncties bij Aldi in Duitsland. ■

pand waar voorheen Marqt was gevestigd. En ook al is een Jumbo City bijlange na geen Albert Heijn XL, ik zie het als een frontale aanval van Jumbo. Midden in het hart van dat blauwe AH-gevoel. Als u dit leest, is de winkel net geopend. Wat een lef van deze Brabantse partij. Gewoon naast je grootste concurrent gaan zitten. Een marktgebied met blauw en geel als de strijdende partijen, het kan niet anders dan dat dat de klant meerwaarde zal opleveren. Met die frontale aanval heb ik als oud-commando het gevoel dat er door de extra vuurkracht binnen het winkelspel veel dynamische vernieuwing tot stand gaat komen. Eindelijk.” ■

Versteden, Vermeulen, Bol.com ➦

Bij Ahold Delhaize-dochter Bol.com wordt Margaret Versteden-van Duijn (45) de nieuwe algemeen directeur, per november. Zij werkt sinds 2015 bij Bol.com, sinds vorig jaar als ‘directeur platform’ en volgt nu de vertrekkende Huub Vermeulen op. Voor de vacante functie van directeur platform gaat Bol.com op zoek naar een opvolger. Vermeulen (57) is sinds 2017 algemeen directeur en was de opvolger van Daniel Ropers. Hij werkte zo’n twintig jaar bij Bol.com. Hij begon er in 2001, als verantwoordelijke voor ‘operations & fulfillment’. In een persbericht verklaart hij een andere balans tussen werk en privé te wensen en de mogelijkheid om ‘in een non-executive rol andere ondernemers bij te staan’. ■

advertentie

Wat verkoopt uw product? Inter

Een goed etiket!

Uw partner in

Zelfklevende Etiketten & Flexibele Verpakkingen L I D VA N :

interket.nl

11 FoodPersonality september 2021

11_Met Pim op Straat_01R.indd 11

07-09-2021 17:24

DEZE MAAND

SUPER-markt: de duurzame protest-super koffie – met een ‘positieve impact’; afkomstig van zo’n 45 kleinere merkleveranciers. De supermarkt is onderdeel van de Changemakers-campagne, als ‘protest’ tegen de grote levensmiddelenfabrikanten. “Het is 2021; tijd dat we onze duurzame woorden omzetten in daden en een standpunt innemen tegenover de ouderwetse voedselindustrie die niet met ons is meegegroeid. Loze claims en beloften behoren tot een het tijdperk waar grote organisaties de voedingsindustrie leiden. Nu duurzaamheid ‘trendier’ is dan ooit, vliegen de groene beloftes van de grote jongens je om de oren. Helaas blijft de daadwerkelijke impact vaak nog uit. Dat. Verandert. Nu.” Aldus de initiatiefnemers op de site. Die initiatiefnemers zijn de oprichters van Sunt, producent van bananenbrood, gemaakt van bananen die anders weggegooid zouden worden (het brood is onder andere te koop bij AH, Coop

en via Picnic). Inmiddels heeft zich een aantal ‘grotere kleine merken’ bij het initiatief aangesloten, zoals Moyee, Fish Tales en Mister Kitchen’s. We spreken Daan Faber, een van de mannen achter Mister Kitchen’s, als de pop-up super een paar dagen open is. Hij zegt veel ‘mooie reacties te krijgen op het initiatief ’ en de winkel vliegt leeg dankzij allerlei klanten uit binnen- en buitenland. Maar wij leggen Faber ook dit voor: Mister Kitchen’s en de andere merken die meedoen willen meer ruimte voor ‘de kleintjes’ op het schap, tegelijkertijd roepen ze de grote voedselfabrikanten op hun leven – of eigenlijk: hun producten – te (ver)beteren. Maar dat betekent extra concurrentie voor henzelf, als die grote fabrikanten daar gehoor aan geven.. Faber: “Ja, en toch is ons doel precies zo tweeledig. We willen zelf bewijzen dat het beter kan en tegelijk de voedingsindustrie uitdagen dat het beter moet. Dat is de paradoxale

“Er is zelden een beter uitlegbare reden geweest om de prijs te verhogen en kosten door te belasten. En de impact van een prijsstijging op de winst is vele malen groter dan de impact van een kostenstijging.” - Hong-May Cheng

“Het is veel makkelijker om een compacte, sappige biefburger na te maken dan de losse, delicate structuur van een visfilet.” - Jen Lamy

ringslag in de horeca, in een bijlage over ‘levens-

Cheng is van ‘prijsadviesbureau’ Simon-Kucher

De manager van het ‘Sustainable Seafood Initia-

stijl’ en consumptie.

en komt aan bod in een artikel over de wereld-

tive’ van het Good Food Institute over de kans op

wijd stijgende grondstofprijzen en wat onderne-

hoogwaardige ‘visvervangers’. Dit naar aanlei-

mingen daarmee moeten.

ding van de komst van ‘Tunato’, een Spaanse

In Amsterdam popte deze maand SUPERmarkt op: een tijdelijke winkel, met alleen maar ‘goede’ producten van kleine merken. Mede mogelijk gemaakt door AH. Het fenomeen pop-up-store is de branche niet vreemd. Merkfabrikanten doen het al jaren, maar ook supermarkten zijn er bekend mee, Zo had Albert Heijn in 2015 een tijdelijke winkel in Amsterdam, om zijn biologische assortiment onder de aandacht te brengen, opende Lidl in 2016 een pop-up-store in Hamburg, waar het kleding verkocht en kwam Ekoplaza in 2018 in Amsterdam met een plasticvrije winkel waar het uitsluitend artikelen met plasticvrije verpakkingen verkocht. Deze maand dook er, opnieuw in Amsterdam, een pop-up store op: de SUPER-markt. De winkel verkoopt alleen producten – van wasmiddelen tot

“Met seks ben je ook kieskeurig over wat je in je lichaam of in je mond stopt, dus met eten moet je dat ook zijn.”- Ricardo Eshuis Eshuis, directeur van SVH (Stichting Vakbekwaamheid Horeca), over de professionalise-

start-up die van Zuid-Spaanse tomaten een ‘tonijnvervanger’ aan het ontwikkelen is.

“Zelf heb ik ook geracet op Zandvoort. Ik zat in een kale Porsche, dan schuif je met 230 kilometer per uur over het rechte stuk. Op een gegeven moment dacht ik: gaat hij nog remmen? Moet je nagaan als je in een F1-auto zit, die minimaal 100 km harder gaat. De adrenaline schoot door mijn lijf, daarna sta je nog wel even na te trillen.” - Marcel van de Kerkhof In de aanloop naar de eerste Formule 1 Grand Prix op Zandvoort na 36 jaar, laat genoemde krant in de weekendbijlage een paar race- en Formule 1-fanaten aan het woord, onder wie Van de Kerkhof, directeur category management bij Deen. Van de Kerkhof vertelt ook dat hij met een vriend op een terras op het Griekse eiland Lefkas de GP van Groot-Brittannië zat te bekijken. Toen ‘Max Verstappen-rivaal’ Lewis Hamilton met de

Gefundenes Fressen “Als je investeert in start-ups, weet je: veel gaan er falen. So be it. De winnaars maken het verschil. Het is net als voetbal: je schiet vaak op doel, en scoort maar af en toe. Door goals win je wedstrijden. Als je dit spel als winnaar eindigt, gaat het om miljarden. We bestaan al zes jaar en maken ons geen zorgen meer over overleven.” Nazim Salur

bolide van Verstappen botste, ‘vloog uit frus-

“Mijn neiging als ingenieur om alles in modellen onder te willen brengen, heb ik pas laat onder controle gekregen. Dan had ik bijvoorbeeld een nieuwe organisatiestructuur bedacht, en net zo lang zitten simplificeren totdat het er perfect uitzag op papier. Ik de bühne op, mijn plan verkondigen. Dan ging iedereen ermee aan de slag totdat je na een dag of drie, vier de managers hoorde mompelen: werkt niet.” Ed van de Weerd De ceo van Kruidvat over een van zijn leermomenten. We weten niet of hem dit bij Kruidvat,

tratie de parasol door de lucht. Andere strand-

Salur, oprichter van Getir, is vol vertrouwen over

Jumbo, Albert Heijn, Ahold Tsjechië of Procter &

gangers keken ons raar aan. Maar mijn dag was

de vraag of Getir bij de toekomstige winnaars

Gamble overkwam.

meteen goed verpest.’

onder de flitsbezorgers zal behoren.

12 FoodPersonality september 2021

012-13_Gefundeness-EFMI_01L.indd 12

07-09-21 17:14

Column EFMI

Stop een tijger in je tank

P doch nobele missie van ons als ‘challenger brands’. Gelukkig zijn we flexibel én vooral creatief genoeg om voor de troepen uit te blijven lopen.” AH steunt de campagne, maar het is datzelfde AH dat nu ook volop ruimte geeft aan grote merken – vaak ten koste van de kleinere. “Klopt. Tegelijk is AH meestal degene die ons als eerste een serieuze kans geeft op het schap. Zij zien ook wel in dat de consument kritischer wordt en meer diversiteit verlangt. De supermarkt van vandaag zou van doorgeefluik voor de grote tien voedingsmerken, naar curator van mooie merken en betere producten moeten bewegen.” En de grote voedingsmerken? Zij hebben nog niet gereageerd op het initiatief. “Die houden zich koest.” De pop-up-supermarkt is tot 19 september geopend. En daarna? “Wij hebben als 45 onafhankelijke merken met een missie niet de ambitie om zelf retailer te spelen. We hebben het druk genoeg met het duurzaam neerzetten van ons eigen merk. Maar we worden wel van verschillende kanten benaderd om onze SUPER-markt een langer leven te geven, in welke vorm dan ook. Ondertussen denken we na over nieuwe plannen om de retail te verbreden en te verbeteren.” ■

ut a tiger in your tank’, deze bijna

Raar eigenlijk, die hang naar prijs. Want

65 jaar oude slogan van Esso ging

een consument laat zich door zoveel meer

door mijn hoofd tijdens mijn

aspecten beïnvloeden dan alleen de prijs.

halfjaarlijkse rondje ‘nieuwste

Waar is de uitbundige productpresentatie,

Nederlandse supermarkten’. Ooit bedacht

wie verleidt er nog vanuit product en mer-

door Emery Smith, een jonge copywriter uit

chandising? Waar is die slager die het vlees

Chicago, om uitdrukking te geven aan de

aanprijst en waar is de kaasboer die me de

extra energie, pit en rijplezier door bij Esso

kaas laat proeven? Waar is die lachende afde-

te tanken. Die slogan werd een ongekend

lingschef die me herkent en me vriendelijk

succes. Miljoenen Amerikanen reden binnen

begroet? Waar is de ‘markt’ van ‘supermarkt’?

de kortste keren rond met een sticker op hun

Allemaal voor de klant relevante zaken die

bumper: ‘I’ve got a tiger in my tank’. En tot

tot voorkeur en onderscheid leiden. Weg-

op de dag van vandaag zijn tijgerstaarten

gesaneerd in een hang naar kostenefficiën-

die je uit je kofferbak kunt laten hangen een

tie. Nogmaals, alsof prijs de allesbepalende

collector’s item in Amerika.

variabele is binnen consumentengedrag.

Maar waarom springt nou net die slogan in mijn hoofd? Bij een rondje ‘nieuwste Nederlandse supermarkten’ valt me één ding op: Nederlandse supermarkten zijn netjes, extreem netjes. Georganiseerd, bijna overgeorganiseerd. Alles heeft zijn plek. Niets staat scheef. Schappen zijn gespiegeld. Versafdelingen gevuld voor de dagverkoop. En geen medewerker te bekennen. Enkele goede uitzonderingen daargelaten, op het kille af. Een bijna zielloos eindpunt van een distributieketen. Efficiëntie

‘Als we de consument niets anders bieden dan netjes, overzichtelijk en efficiënt, dan blijft alleen prijs over als onderscheidende variabele’

en kosten moeten welhaast de doorslag-

Succesvolle internationale voorbeelden zoals

gevende dimensies zijn in de doorontwik-

Central Market, Stew Leonard, FoodLovers en

keling van de Nederlandse supermarkt. En

Grand Frais bewijzen dagelijks dat het ook

in die hang naar netjes, georganiseerd en

anders kan. Uitbundig, vriendelijk, warm,

kostenefficiënt lijken ze allemaal steeds meer

verleidelijk. Boodschappen doen weer leuk

op elkaar. Goed, de een heeft als belangrijke

gemaakt. Misschien wordt het tijd dat we

kleur oranje, de ander geel en weer een

‘de supermarkt’ in samenhang met het busi-

ander groen, maar grosso modo lijken de

nessmodel weer eens grondig overdenken.

Nederlandse supermarkten vreselijk veel op

Want omwille van efficiëntie steeds meer op

elkaar. Dat is gevaarlijk in een overvol land-

elkaar gaan lijken is een doodlopende weg,

schap. Daarnaast dwingt het welhaast tot

die eindigt in verdringing. Ik zou zeggen,

prijsconcurrentie. Want als we de consument

tijd voor een nieuwe slogan: ‘Put some spirit

De ‘taalcolumniste’ van NRC Handelsblad, nu op

niets anders bieden dan netjes, overzichtelijk

in the supermarket’. Hij past net op een

Twitter, over al die berichten om niets.

en efficiënt, dan blijft alleen prijs over als

bumpersticker.

“Hoe was jouw ervaring met de bezorging van je pakket? Mijn god, mensen, kunnen we alsjeblieft stoppen met de bezopen gewoonte om elke commerciële scheet die je online laat een ‘beoordeling’ te moeten geven? Ik word er helemaal gestoord van.” - Japke-d. Bouma

onderscheidende variabele.

“Hollandse pot, daar houd ik van. Ons grapje thuis: als de Allerhande rondslingert, verstoppen we die, anders gaat ze experimenteren.” - Jan Slagter De wisselende columnisten van EFMI Business School: Wat de directeur van Omroep Max betreft, hoeft

Marcel van Aalst, Koen Hazewinkel en Laurens Sloot.

zijn vrouw niet over nog meer kookkunsten te

Deze maand: Koen Hazewinkel.

beschikken. (Mezza - weekendmagazine AD.)

Reacties: hazewinkel@efmi.nl.

13 FoodPersonality september 2021

012-13_Gefundeness-EFMI_01L.indd 13

07-09-21 17:14

Dit is de aanblik van Bam Tuk in de Albert Heijn XL in Eindhoven. Bam Tuk bevindt zich links van de afdeling Sushi Daily, beide afdelingen bij elkaar staan nogal prominent in de winkel: meteen na agf en vlees. De klant kan er visueel eigenlijk ‘niet omheen’, zogezegd.

14 FoodPersonality september 2021

14-17_Bam Tuk_adv Goedhart.indd 14

07-09-21 18:45

BAM TUK

Aziatisch ‘streetfood’ in Albert Heijn XL Jarenlang al hebben Albert Heijn XL-winkels de afdeling Sushi Daily, verse sushi, gemaakt in de winkel zelf. En eind juli begon Albert Heijn met Bam Tuk: Aziatisch ‘streetfood’, ook gemaakt in de winkel zelf. Beide afdelingen zijn van Kelly Deli. Door: Gé Lommen Foto’s: Rob Keeris

Wanneer de eerste Sushi Daily in een Albert Heijn XL te zien was, dat zijn we kwijt, maar Sushi Daily is er al sinds jaren. Het is een unieke samenwerking tussen Albert Heijn en Kelly Deli, een soort shop-in-shop als het ware. Daar is sinds deze zomer nu ook Bam Tuk bijgekomen. Een afdeling met oosters eten, ‘Aziatisch streetfood’. Sushi Daily biedt sushi en dat is typisch Japans, Bam Tuk daarentegen biedt maaltijden uit de Chinese, Maleisische, Thaise, Indonesische en Filipijnse keukens. Albert Heijn heeft bekendgemaakt dat het met deze afdeling is gestart in de Albert Heijn XL in Eindhoven (die aan de Limburglaan) en vervolgens in de Albert Heijn XL in Tilburg aan de Jan Heijnsstraat. Voldoen deze twee afdelingen aan de wensen, dan wordt er uitgebreid naar andere

Albert Heijn XL-winkels. Daar zeggen we niks nieuws mee: als iets succesvol is, wordt het uitgerold. Maar bij gebleken succes kan dat nog veel verder gaan. Sushi Daily bijvoorbeeld was op een gegeven moment vaste prik in elke Albert Heijn XL, maar daarnaast is het sushi-aanbod van Sushi Daily inmiddels in de koelingen en/of bancarella’s van vele AH’s te vinden, omdat sushi best wel ingeburgerd is. Met Bam Tuk heeft Albert Heijn een soort ‘nieuwe Chinees’ in huis gehaald. Nou ja, dat is dan een ‘manier om het te duiden’: niet een Chinese aanbieder van de Chinese keuken, maar een aanbieder van gerechten/maaltijden uit wel vijf Oost-Aziatische keukens. De Levensmiddelenkrant meldde eind juli dat Bam Tuk een assortiment van maaltijden omvat

van 28 sku’s. Daar zit wellicht nog wat ontwikkeling in, want bekijken we het leaflet voor klanten van de Albert Heijn XL in Eindhoven, dan zien we daar 21 sku’s. Kennelijk is Kelly Deli nog aan het zoeken naar het optimale assortiment, waarmee we bedoelen: een aanbod dat ofwel alles omvat, ofwel minder, als het maar op die dag verkocht wordt. Want de tht is maar één dag. Het is voor de dame – de persoon op de foto’s – een soort uitzoekerij die je kunt vergelijken met personeel van de broodafdeling van een nieuwe winkel die op zoek is naar: hoeveel brood moeten we bakken om ook de klant van net vóór negen uur ’s avonds genoeg te bieden, zonder dat je tegen derving aanloopt. De medewerker van Bam Tuk legt ons uit hoe ze het aanbod van dat moment bepaalt. Dat leert ons ook: ondanks alle vriendelijkheid en behulpzaamheid, afdelingen met personeel dat staat te koken of bij te vullen lijken weliswaar ‘bedieningsafdelingen’, maar dat zijn het niet. Een bedieningsafdeling is er een waar de klant iets kan vragen aan een medewerker, maar in het geval van Bam Tuk wordt er (net als bij Sushi

Bam Tuk heeft ook artikelen die je ‘bijbehorend’ kunt noemen, zoals deze Bam Tuk ‘Hot Mayo’ en van dat ‘eigen merk’ (niet AH, maar Bam Tuk zelf) zien we ook zoete chilisaus. Daarnaast zien we aan de zijkant van de centrale maaltijdpresentatie Aziatisch bier, in dit geval Singha, een Thais biermerk. 15 FoodPersonality september 2021

14-17_Bam Tuk_adv Goedhart.indd 15

07-09-21 18:45

d g e l e b s r e v n e ie r e ss ti a van brood, p

GEDREVEN DOOR VERS

Wij leveren elke dag vóór 8.00 uur aan meer dan 1000 winkels door heel Nederland het lekkerste brood, heerlijk gebak en belegde producten.

16 FoodPersonality maand 2017

14-17_Bam 331.025 Goedhart Tuk_adv bakkerij Goedhart.indd adv_240x340mm.indd 16 1

07-09-21 05-08-21 18:46 10:01

21 10:01

Het toetje in het aanbod van Bam Tuk: kleefrijst in kokosmelk en mango, en korianderblad.

Daily) gewerkt in een soort van openbare keuken en worden de gerechten vers gemaakt en in de schappen gelegd voor klanten van Albert Heijn. De medewerkster over wie wij het hebben, is niet in dienst van Albert Heijn, Ze lijkt in dienst van Kelly Deli, dat allang geen onbekende meer is voor AH. Maar het zit ‘nog anders in mekaar’. Kelly Deli – zo leren we van de site van Kelly Deli – is franchisegever en degene die zo’n afdeling als hier draaiende houdt, is franchisenemer. En Kelly Deli is een bijna wereldwijd opererend bedrijf, in handen van de Zuid-Koreaanse Kelly Choi. Zij verdiepte zich in de Japanse keuken, kreeg het zo ver dat een ‘sushi-meester’, Yamamamoto-San, voor haar ging werken en bedacht het idee van ‘kiosks’ in supermarkten, dus: kleine afdelingen waar mensen sushi bereiden (en dat zijn dus franchisenemers). En dat werd Sushi Daily. Inmiddels is Kelly Deli een grote partij geworden. Mevrouw Choi is door haar vele ‘kiosken’ inmiddels multimiljonair. In allerlei landen zijn supermarktbedrijven met haar Kelly Deli gaan samenwerken. Daarbij gelden exclusiviteitsbedingingen. Zo is in Nederland Albert Heijn dé afnemer van Kelly Deli. Maar in België is het juist weer Carrefour dat de sushi-afdelingen bevat die wij in de Nederlandse sector van Albert Heijn kennen, en niet Albert Heijn. In Engeland is Sainsbury weer de partij, en zo verder… zo is Kelly Deli inmiddels in tien Europese landen aanwezig. Kelly Deli is ook lang niet meer alleen Sushi Daily. Ten eerste: er is Bam Tuk bijgekomen, maar in eerdere fasen is na Sushi Daily al Korma Kitchen, Bam’Bu, TukTuk en ‘Kelly Loves’ bijgekomen, voorafgaand aan Bam Tuk. En Bam Tuk lijkt een afgeleide van Tuk Tuk, als we op de uitleg van Kelly Deli op de site moeten afgaan. En is Deli Kitchen, die andere maaltijdbereider die in grotere AH’s te vinden is, dan ook een spruitje van Kelly Deli? Nee. Deli Kitchen is een initiatief van AH zelf. Net al Bakery Café. ■

Hier zien we ‘pancit kanton kip’, een Filipijns gerecht van kip, noedels en groente. De prijs: € 7,95. Het gewicht: 310 gram. De houdbaarheid? ‘Verpakt op: 2.9.2021’, ‘te gebruiken tot: 3.9.2021’. Eén dag dus. Wat is verder het aanbod van Bam Tuk? Acht voorgerechten, twaalf hoofdgerechten en één nagerecht. Een greep uit de voorgerechten: 1/ komkommer-/mango/-taugesalade (€ 3,95), 2/ gebakken Filipijnse kippenvleugels in zoetzure chilisaus (in twee verschillende hoeveelheden), 3/ eendloempia’s (Thaise dim sum met eend en hoisinsaus, vijf stuks € 5,95), 4/ vegetarische groene curryloempia’s (idem, maar dan curry en groenten in plaats van eend en hoisin, vijf stuks, zelfde prijs)… Een greep uit de hoofdgerechten: 1/ nasi goreng met garnalen (€ 8,50), 2/ Macao-rundvlees, met rijst, sojasaus, vissaus, broccoli en champignons (€ 8,10), 3/ ‘satay kip’: met rijst en pindasaus (€ 7,95), 4/ pad thai garnalen (Thaise zoetzure garnalen met noedels, € 8,95), 5/ pancit kanton kip (hartige kip, gewokt met Filipijnse noedels, € 7,95), 6/ pancit kanton rundlvlees (hartig rundvlees, gewokt met Filipijnse noedels, € 8,50)… En er is één nagerecht: Kleefrijst gekookt in kokosmelk, met mango, € 3,95.

De medewerkster van Bam Tuk aan het werk: wokken, portioneren, schoonmaken. De werkpiek zit tussen 14.00 en 16.00 u, als de maaltijden afgekoeld klaar moeten liggen voor de klant als die zo in de namiddag tot in de avond hiervoor kiest: ‘geen zin om te koken’, dan wel ‘iets uitproberen wat ik zelf niet beter kan maken’.

17 FoodPersonality september 2021

14-17_Bam Tuk_adv Goedhart.indd 17

07-09-21 18:46

OMNICHANNEL, ‘WANNEER BEN JE DAT?’

Amazon en Whole Foods, Coolblue wellicht, maar de supermarkt nog niet Omnichannel’. Het is een jeukwoord van jewelste. Maar we gaan het er wel over hebben. Wanneer is een food retailer echt ‘omnichannel’? Door: Gé Lommen Foto’s: archief FoodPersonality

Mensen, mensen, dit gaat me een stukkie worden, zeg. Omnichannel, inline, seamless, customer journey... Allemaal van die woordjes die lekker Engels zijn. Mensen die zo ‘bijdetijds/bijdehands’ mogelijk willen praten over ontwikkelingen in de sector, die gebruiken dat te pas en te onpas. Liever krokante, knapperige Nederlandse duidelijkheid, in plaats van Engels managementgebabbel dat crispy klinkt maar toch meel in de mond is. Maar helaas, die laatste lijkt toch te winnen. Een of andere goeroe met een managementboek op z’n naam en veel congrespraatjes heeft dat natuurlijk een keer voor het eerst gebruikt en hup, binnen een half jaar kent zelfs de eerste

Bart Fischer (l.) en Eelco Hos, hier in een ‘lab’ van Microsoft, dat in dat lab allerlei technologische toepassingen voor winkels onderzoekt.

de beste kruidenier uit Kazachstan via social media het begrip ‘omnichannel’. Japke-d. Bouma, taalbeschouwster van NRC Handelsblad, zou omnichannel, inline, customer journey en seamless meteen ‘jeukwoorden’ noemen. Maar goed, verzin dan maar ’s een goed Nederlands woord voor omnichannel. En als je er al een vindt, krijgt het de kans niet meer om in de sector ingeburgerd te raken, omnichannel is inmiddels niet meer ‘weg te poetsen’. Een soort ‘winner takes all’ in een taalstrijd. Fischer noemt zelfs de term ‘inline’. Dat is een term die opkwam toen techgiganten als Google en Amazon met apparaten als Echo en Alexa begonnen, een praat- en luisterpaal om bijvoorbeeld boodschappen mee te bestellen en voor vragen (‘Alexa, is er nog filenieuws?’). Omnichannel is dat je als retailer een aantrekkingskracht op de potentiële klant hebt, zowel door je winkels als door alles wat je op internet doet of laat zien. Dus: de klant kan naar de winkel, de klant kan bij jou online bestellen en de klant ziet ook dat je nieuwtjes twittert of op Facebook zet. En af en toe maak je als keten reclame via de app en die app heeft jouw klant allang op z’n smartphone staan. Zo ongeveer. Cfo Ton van Veen van Jumbo wijst er in elk interview in Het Financieele Dagblad, NRC of Distrifood bij nieuwe cijfers uit Veghel op, dat hij blij is dat Jumbo omnichannel is. Maar hij zegt ook altijd dat dat onlinegedeelte nog steeds alleen maar geld kost. Zonde van het kapitaal van de familie Van Eerd, zeg ik dan ouderwets: Veghelse verbranding. Maar jullie zeggen… Hos: “Nee, niet mee eens. Ja, wél met je opmerking over gebrek aan winstgevendheid als je het onderdeel online op zichzelf bekijkt. Daarom neem ik het mee in de totale mix en dan is online

Tech in de super Een vaste rubriek in FoodPersonality: ‘tech in de super’. In de vorm van een interview. Met Eelco Hos, van zijn eigen bedrijf Retail Innovation, en Bart Fischer, van zijn eigen bedrijf 7BFT. Zij dienen in deze rubriek als aanspreekpunt en/of uitlegger over technologie in de supermarkt. Eelco Hos en Bart Fischer hebben beiden jarenlang voor AH gewerkt, op het snijvlak van formule, operatie, winkelvoorziening en projecten waarbij AH een technologie uittestte. Sinds enkele jaren hebben zij dus ieder hun eigen bedrijf, waarbij zij formules of levensmiddelenfabrikanten adviseren op het gebied van innovatie en technologie.

gewoon een erg goed idee. Je moet daar zijn waar de klant is. En klanten die online bij je bestellen, zijn loyaal en besteden meer bij je. Albert Heijn, Jumbo, Plus en Coop zijn bezig ‘omnichannel’ te worden of zijn dat al. Vrijwel alle Nederlanders zijn online en verwachten dat hun supermarkt dat ook is. Als je bedenkt wat jonge mensen in grote steden inmiddels steeds meer doen: gewoon met hun smartphone een paar artikelen bestellen bij Gorillas, Getir, Flink, Zapp etc., de nieuwe flitsbezorgers. Je zult mij zeker niet horen zeggen dat al die marktpartijen allemaal succesvol gaan worden, de onderlinge strijd zal hevig zijn. Maar desondanks, ze zullen omzet en marktaandeel gaan weghalen bij de traditionele supermarkt. Daarom verwacht ik dat supermarkten zich ook gaan mengen in deze strijd en gaan testen waar de kansen van flitsbezorgen liggen. De flitsbezorgers zijn ‘daar waar de klant is’: met zijn ogen op z’n smartphone gericht. En die jonge klant zal best nog wel de supermarkt

18 FoodPersonality september 2021

18-21_Tech-Hos-fischer.indd 18

07-09-21 18:51

Links: Albert Heijn XL Eindhoven, met een pick-up point voor bestellingen van zusterbedrijf Bol.com. Rechts: een maaltijdbezorger haalt bij het La Place-gedeelte van Jumbo City op Utrecht CS een maaltijd op die een klant van Thuisbezorgd heeft besteld, via internet. bezoeken. Maar de flitsbezorgers zitten al op die smartphones. En dat is wat Bart met ‘inline’ bedoelt: de klant heeft de flitsbezorger altijd twintig centimeter van zichzelf vandaan, en niet verder.” Fischer: “Het is gemak in een nieuwe vorm. Waarom zou ik nog naar een supermarkt gaan om daar artikelen te selecteren en in een wachtrij bij de kassa aan te sluiten als het voor een bezorgbedrag van € 1,80 extra ook zó kan? Wat Eelco zegt, klopt: op het platteland zie je dit nog niet. Daar gaat de huishoudens ‘netjes naar de supermarkt’. Trouwens, de flitsbezorgers zijn helemaal níet omnichannel! Het enige wat zij hebben, is een app en je ziet – als het goed is – na tien minuten een jongen of een meisje met een grote rugzak voor je neus staan. Maar je kunt geen boodschappen doen in een ‘dark store’.” Maar wat zijn dan goede voorbeelden van omnichannel? Hos: “Die zie ik nog niet in de levensmiddelensector in ons land. Het aanbod van bijvoorbeeld Albert Heijn en Jumbo vind ik nog te veel lijken op traditioneel winkelen en weinig flexibel. Lijstje maken, moment prikken – veelal dagen van tevoren – , artikel niet beschikbaar is pech hebben, thuis twee uur wachten op je boodschappen en een bezorgvergoeding betalen. Dat is op zich al een hele prestatie natuurlijk, ik bestel mijn grote boodschappen al jaren online en ben supertevreden. Maar vernieuwend en disruptief is het natuurlijk niet. Ook de zogeheten online ‘pure players’, denk aan Crisp, Picnic of Hello Fresh – alleen maar via internet – zijn weliswaar een stuk verfrissender,

maar ook niet omnichannel. En aan de andere kant heb je ketens als Dirk, Vomar en Boni, die niet aan online doen, want: enorme investering en verlieslijdend. Ik vraag me af of het op de lange termijn niet nog verliesgevender is om helemaal geen online-oplossing te bieden. Nee, er is geen echte ‘omnichannel’-speler in de food retail op dit moment. Want die spelers hebben ‘twee werelden’ gebouwd. Een: een winkelorganisatie, met overal filialen. Twee: een puist van een site op internet, waar je als klant kunt bestellen. Dat is niet omnichannel, eerder een soort ‘two channels’.” Fischer: “Precies wat je zegt, Eelco. Het gaat om het begrip ‘seamless’ – sorry, Gé, voor het woord… – het naadloos overgaan van offline naar online en vice versa. Stel, ik wil mijn gezin verwennen met een bavette en ik heb op ah.nl gezien dat AH die in het assortiment heeft en op ah.nl komt het op mij over als van een hoge kwaliteit en het is ook nog ’s in een passende hoeveelheid – en ik ga naar mijn Albert Heijn… en daar hebben ze ‘m niet! Goed, ik kan gaan improviseren en een ander stuk vlees kiezen. Maar daar kwam ik niet voor, toch? En stel, ik schiet er medewerkers op aan. En die zeggen dan: ‘Morgen hebben we ze weer’, of ‘Dan zou ik het toch maar bij de slager proberen’. Dat is niet wie je wil zijn als food retailer van vandaag de dag. Ik zou nog via ah.nl kunnen bestellen. Maar ja, ik sta met een halve winkelwagen vol, alleen die bavette heb ik er niet tussen liggen. Kan ik dan bij ah.nl die bavette bestellen? Nee, niet zomaar. Alleen als ik voor minimaal 50 euro bestel. Moet ik dan op dat moment mijn winkelwagentje leeg gaan halen om

vervolgens…? Nee dus. Wat zou moeten, is dit: ‘Vervelend meneer Fischer, maar we gaan die bavette nu meteen bestellen en brengen ‘m morgen meteen naar u. Zegt u maar hoe laat u dat zou willen.’ Dát is ‘seamless, omnichannel’, naadloos van offline naar online en weer terug.” En die bavette wordt dan bezorgd zonder extra bezorgkosten? Fischer: “Daar moet je over nadenken. ‘Meneer Fischer, dan rekenen we wel een extra bedrag x, want die bezorgprijs hanteren we.’ Zou ik niet erg vinden. Als ik die bavette maar in huis heb als ik ‘m nodig heb. En ik zou die service ook meteen waarderen. Er zijn vast ook klanten die die extra prijs niet accepteren. Maar je hebt hoe dan ook een oplossing geboden; zonder een scheiding tussen off- en online.” Die situatie bestaat nog niet. Fischer: “Nee, maar wat vandaag nog niet bestaat, is er morgen wél. Zie Amazon, zie Picnic, zie flitsbezorgers, allemaal initiatieven die niemand zomaar zag aankomen. En als er één mee begint, moet de rest mee. Dan kun je er maar beter zélf als eerste mee beginnen.” Hos: “Ja, een goed voorbeeld voor juist ook die formules die niet in online willen investeren, maar wel in winkels. Investeren in online kost geld, en het lijkt vandaag de dag onmogelijk om er iets in terug te verdienen. Maar niet investeren kost klanten. Omdat die in de toekomst naar concurrenten zullen zijn overgestapt. Als ik zou moeten kiezen tussen ‘kost geld’ en ‘kost klanten’, dan zou ik het wel weten. Dan heb ik wel een

19 FoodPersonality september 2021

18-21_Tech-Hos-fischer.indd 19

07-09-21 18:52

HOERA! VERSTEGEN CAPTAIN OF THE CATEGORY 2021

Captain of the category, dát is nog eens lekkere erkenning! Graag willen wĳ iedereen bedanken die op ons heeft gestemd. Het smaakt absoluut naar meer, dus reken maar dat we de categorieën smaakmakers en maaltĳdversierders op z’n kop blĳven zetten.

Verstegen is uitgeroepen tot Captain of the category smaakmakers (zuren, specerĳen, mixen en aroma’s) en maaltĳdversierders (sauzen warm en koud). Meer weten of receptinspiratie? Ga naar www.verstegen.nl

VCR 210300 ADV Captain of the category 2021 - Foodpersonality 240x340 V3.indd 1 18-21_Tech-Hos-fischer.indd 20

10-08-21 10:43 07-09-21 18:52

21 10:43

Links: een Whole Foods in Vancouver (Canada) biedt lockers voor klanten die bij Amazon hebben besteld. Rechts: Whole Foods (in het Verenigd Koninkrijk) biedt ook korting aan Amazon-klanten en werft in de winkel voor Amazon Prime. Winkelverleiding en ‘online-verleiding’ door elkaar, aldus Hos en Fischer.

probleem, maar ik kan wel de tijd pakken om te kijken hoe ik dat oplos. Die klanten terugkrijgen door stil te blijven staan: onmogelijk.” Omnichannel… Amazon gaat warenhuizen openen in steden in de VS. Een winkeltype dat overal in de westerse wereld in de problemen verzeild is geraakt. V&D, Selfridges, de Bijenkorf is nu te koop, John Lewis, Karstadt, Galeria Kaufhof, denk ook aan dat vreselijke avontuur van Hudson’s Bay in Nederland; allemaal ellende. Hos: “Ja, maar Amazon zou erin kunnen slagen. Niet dat ik meteen denk dat klanten meteen naar een Amazon-warenhuis rennen en er vaak gaan kopen, maar Amazon is zo rijk dat het zich dat zou kunnen permitteren. De winkelketens van oudsher hadden er moeite meer om online tot een succes te maken, maar: de tegenstrevers op internet zagen in dat ze soms gewoon winkels nodig hadden om klanten het assortiment te laten zien. Amazon is met Amazon Go begonnen en kocht jaren geleden Whole Foods Market. Een Whole Foods-winkel biedt lockers voor klanten die bij Amazon hebben besteld, Whole Foods biedt korting voor Amazon-klanten en Whole Foods werft in de winkel voor Amazon Prime. Hoe succesvol dat allemaal is, weet ik niet, maar je ziet dat Amazon dit doet: beste klant, dit is het Whole Foods-assortiment, maar daarnaast kun je op internet nog een assortiment van weet-ik-hoeveel items bestellen, food, non-food… Winkelverleiding en ‘online-verleiding’ door elkaar.” Maar ja, Amazon, dat vindt iedereen altijd geweldig, maar dat bedrijf heeft een zogeheten ‘marktkapitalisatie’ van meer dan € 1.400 miljard… Hos: “Ga ik dichter bij huis kijken, dan kom ik

bij Coolblue uit. Witgoedaanbieder op internet, maar Pieter Zwart en consorten weten inmiddels allang dat mensen geen Apple watch of tv alleen via internet kopen, maar ‘m graag even van tevoren in een winkel zien, omdat je geen idee hebt bij ‘xxxx inches beeldscherm’. En dus heeft Coolblue inmiddels 17 winkels. Coolblue biedt een geweldige klantervaring en schakelt moeiteloos tussen het direct mee kunnen nemen van voorraadartikelen en het laten bezorgen van grotere artikelen of het uitgebreide assortiment op de site. En het klantcontact in de winkel is perfect om de binding met het merk te vergroten en te zorgen dat de klant toch die mooie accessoires of het duurdere model koopt. Wat mij betreft is Coolblue het beste ‘omnichannel-voorbeeld’ dat ik nu kan bedenken.” Omnichannel is ook: Coolblue komt met mijn wasmachine, maar installeert ‘m ook. Maar als ik die bavette van AH zou willen presenteren aan mijn gezin, kan AH bij mij thuis die bavette bereiden? Dan zijn we volgens mij ‘heel erg inline’… Fischer: “Ja. Dat kost dan wel even wat, mijn eerste voorbehoud. Maar als jij als consument je gasten of je gezin het beste wil voorzetten, kun je dat een kok in huis laten doen. Ik zie het nu niet voor me, maar wel over een paar jaar. Maar dat kunnen ook de maaltijdbezorgers zijn, die nu ook elkaar het leven zuur maken in de strijd om de plak van ‘winner takes all’. Of een ontwikkeling uit de horeca, een traiteur 2.0. En denk ook hieraan: ‘ik heb gekookte aardappelen besteld bij AH en tegen de tijd dat ik er ben, liggen daar gekookte aardappelen voor mij klaar.’ Of AH brengt die naar mij. Dat zijn vergezichten. Vergelijkbaar met, zeg, 1975, toen je nog niet kon vermoeden dat de supermarkt verse maaltijdsala-

des zou hebben.” Even terug naar de supermarktformules die nu zeggen: online, nee, beginnen we niet aan. Hos: “Ik kan niet in de toekomst kijken, maar als je probeert alles bij het oude te houden in een tijd vol disruptie, moet je er rekening mee houden dat anderen jouw marktpositie kunnen gaan aantasten. Of dat nu AH, Jumbo, Plus of Amazon of Gorillas of Picnic is. Of zelfs de horeca, maaltijdbezorging en de boer om de hoek. Als de klant zijn gedrag verandert, moet je mee, of je dat nou fijn vindt of niet. Of je bent in staat om super relevant te blijven in de niche van offlinesupermarkt van straks.” En hoe hou je dat verlies dan vol... Fischer: “Niemand weet hoe en wanneer online winstgevend gaat worden. Iedereen heeft het over die ‘last mile’, die winst in verlies omzet. Maar als er straks sprake is van ‘automated picking’, robotisering en zelfrijdende auto’s, dan kan online winstgevend worden, omdat de kosten lager zijn geworden. Supermarkten hebben een enorme focus op prijs en op kosten, zozeer zelfs dat de kosten en het vermijden van die kosten voorrang krijgt boven de klant en diens wensen. Gezien de lage marges en de andere financieringsstructuur wel begrijpelijk, maar die houding zal deels veranderen. Ook de houding van ‘o jee, hoe scoren wij in met het mandje van de Consumentenbond?’. Want ook op dat punt is de klant al vaak heel anders, zie de behoefte aan het gemak van de flitsbezorgers en hoe jongvolwassenen tegen die extra bezorgkosten aankijken.” ■

21 FoodPersonality september 2021

18-21_Tech-Hos-fischer.indd 21

07-09-21 18:52

belegen met karakter

· ZILT · ZOET · PITTIG

22_Adv Old Amsterdam.indd 2

07-09-2021 12:42

CAPTAIN OF THE CATEGORY

De winnaars van 2021 Captain of the Category, het jaarlijkse onderzoek van FoodPersonality, is er weer: welke fabrikant presteert het beste in welke categorie? Door: Gé Lommen Foto: archief FoodPersonality

Het onderzoek ‘Captain of the Category’ wordt jaarlijks gehouden onder ondernemers en bedrijfsleiders van supermarkten. Dit jaar is het de 22ste keer. Het onderzoek is geen beoordeling door category, assortiments- of unit managers en inkopers, het is vooral een antwoord op de vraag aan ondernemers en filiaalleiders hoe verschillende fabrikanten in hun supermarktschappen presteren en van zich doen spreken. Die ondernemers en filiaalleiders zijn in het onderzoek de ‘respondenten’. • Wie? Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau VisionWorks, in samenwerking met 2gather Data Facilities. • Wanneer? VisionWorks en 2gather hebben in juni met de ondernemers en filiaalleiders gesproken. • Wie geeft de antwoorden? Zoals gezegd: supermarktondernemers en filiaalleiders (supermarktmanagers) van supermarkten. Dit jaar zijn in totaal 787 waarnemingen over categorieën verzameld. Dat is meer dan vorig jaar, en dat is ook wel te verklaren. Vorig jaar was er sprake van een overbelasting van supermarktondernemers en filiaalleiders in een periode van hectiek door de coronacrisis en de lockdown. Van de hard discounters doen Aldi-bedrijfsleiders niet mee aan dit onderzoek, maar die van Lidl wel en dat is nu sinds negen jaar het geval. Dat supermarktmanagers van Lidl hieraan meedoen, maakt voor de benoeming van captains in de categorieën niet zo veel uit, zij voeren immers nauwelijks A-merken in hun filialen. Maar het maakt wel uit voor de trendmatige onderdelen van het onderzoek, die in FoodPersonality oktober en

november nog aan bod zullen komen. Daarnaast: zowel Aldi als Lidl heeft de laatste jaren aardig wat A-merken toegevoegd. Research & consultancy director André Doffer van VisionWorks: “De resultaten zijn daarmee representatief voor de Nederlandse supermarktsector, op basis van de regio, het vloeroppervlak en de retailorganisatie waar de ondernemer bij aangesloten is of waar de supermarktmanager werkzaam voor is.” • Welke categorie-indeling? De categorieën worden sinds jaar en dag bepaald aan de hand van de indeling in productgroepen zoals het CBL die ooit heeft opgesteld. En bij twijfelgevallen over de juiste indeling van een productgroep bepalen VisionWorks en FoodPersonality wat een aannemelijke indeling kan zijn. Het kan voorkomen dat VisionWorks en FoodPersonality een categorie-indeling moeten veranderen, omdat bepaalde segmenten van categorieën door de jaren heen veel meer gewicht in de supermarktomzet krijgen en daardoor een afzonderlijk onderdeel dienen te worden. Zoals bijvoorbeeld jaren geleden door de marktontwikkelingen vlees en vleesvervangers in twee categorieën zijn gesplitst. Ten opzichte van vorig jaar is de indeling in categorieën in dit onderzoek niet veranderd. • Hoe wordt een captain bepaald? De ‘captains’ worden bepaald doordat VisionWorks de respondenten per categorie vraagt een fabrikant te nomineren. Voor een verdere onderbouwing vraagt VisionWorks de ondernemers en filiaalleiders naar een specifiek product of merk, dat er qua aspecten als marge/afzet, promoties, innovatie, succesvolle nieuwe artikelen, attractiviteit, ondersteuning en consumenteninformatie

Research & consultancy director André Doffer van VisionWorks.

uitspringt. Dit wordt dan gekoppeld aan de leverancier daarvan. Zo ontstaan nominaties. De leverancier die door de respondenten binnen een categorie het meest wordt genoemd (‘genomineerd’), wordt ‘captain of the category’. Deze nominaties worden verder ondersteund door middel van de rapportcijfers die de respondenten geven. Voor alle duidelijkheid: het kan voorkomen dat een captain in het overzicht een lager eindcijfer heeft dan ‘alle andere genomineerde fabrikanten’. Dat komt dan doordat de waardering van alle genoemde fabrikanten en het aantal keren dat een fabrikant genoemd wordt verschillende resultaten zijn. Die rapportcijfers hebben betrekking op de volgende zeven aspecten (ze kwamen zojuist in de uitleg al summier voorbij): 1) Goede marges in combinatie met een goede omloopsnelheid van producten, in vergelijking met andere producten in de betreffende categorie.

23 FoodPersonality september 2021

22_Captain of the Category_01L.indd 23

07-09-2021 16:51

Captain of the Category: de winnaars en hun rapportcijfers Captain

Categorie

aardappelen, groente en fruit

Gewogen waardering categorie

Gewogen waardering captain

Aviko

7,3

Nutricia

7,1

Dr.Oetker

7,5

bakproducten en decoratie-artikelen

Dr. Oetker

7,5

bieren

Heineken

7,4

7,5

boterhambeleg (zoet & spreads, dkw)

Kraft Heinz

7,5

7,7

brood en gebak

Goedhart

7,0

7,1

Kon. Peijnenburg

7,5

cosmetica, lichaams- en medische verzorging

Unilever

7,3

7,7

desserts, ijs en dessertingrediënten

Unilever

7,4

7,8

diepvriesproducten en -snacks

Van Geloven

7,5

diervoeding en -benodigdheden

Nestlé Purina

7,0

7,4

Dayes

7,4

7,5

hygiënische en huishoudelijke papierwaren

Reckitt Benckiser

7,2

7,4

kaas (binnen- en buitenlands)

Cono Kaasmakers

7,4

7,6

Mondelez

7,3

7,5

Jacobs Douwe Egberts

7,6

Hak

7,7

7,9

Coca-Cola

7,6

PepsiCo

7,5

7,8

baby- en kindervoeding

broodvervangers (beschuit, ontbijtkoek, crackers etc.)

huishoudelijke artikelen

koek, koekjes, banket, tussendoortjes

maaltijden, maaltijdcomponenten (dkw, vers), groente- & fruitconserven niet-alcoholische dranken (fris, sappen etc.) ontbijtproducten en -granen reform- en dieetartikelen

Ecotone

7,3

rijst en deegwaren

GranFood

7,0

7,2

Philip Morris

6,2

6,4

7,4

7,6

Verstegen

7,4

7,7

Unilever

7,5

6,8

6,9

Promessa

7,1

vleesvervangers

Vivera

7,5

7,8

vleeswaren, vleesconserven, salades

Johma

7,6

7,7

wasmiddelen en wasverzachters

Unilever

7,4

wijnen, ciders en aperitieven

Maxxium

7,1

7,6

7,3

7,6

rookwaren en -benodigdheden schoonmaak-, onderhouds-, vaatwas-, reinigings- en poetsmiddelen smaakmakers (zuren, specerijen etc.) en maaltijdversierders (sauzen, warm/koud) soepen en bouillons verse vis, visconserven, schaal- en schelpdieren vlees, wild en gevogelte

witvet, geelvet, oliën zoetwaren (suikerwerk, chocola, candy bars)

Cloetta

7,5

7,8

zoutjes, chips, cocktailsnacks, noten

PepsiCo

7,6

7,9

FrieslandCampina

7,6

zuivel (melk, melkproducten), eieren, eierproducten

24 FoodPersonality september 2021

22_Captain of the Category_01L.indd 24

07-09-2021 16:51

LT1013

P A C

A N A N I S WOF THE CATR EG

ORY 2

S N I TA

• • • •

02 1

Cosmetica, lichaamsverzorging, mond- en medische verzorging Wasmiddelen en wasverzachters Desserts, ijs, dessert ingrediënten Soepen, soepproducten25 en bouillons FoodPersonality maand 2017

LT1013 wt Adv Unilever Foodpersonality V6.indd 1 22_Captain of the Category_01L.indd 25

26-08-21 12:56 07-09-2021 16:51

2) De uitvoering van promoties in het afgelopen jaar (voorjaar 2020 tot afgelopen juni). 3) De vernieuwing en de innovatie die de fabrikant met de in het onderzoek genoemde merken in de categorie brengt. 4) De regelmaat waarmee de fabrikant succesvolle nieuwe of vernieuwde producten aan de categorie toevoegt. 5) De ondersteuning van de fabrikant aan zijn merk of merken, in de media, sociale media en ‘instore’. 6) De aansprekendheid van de verpakkingen en de uitstraling op het schap. 7) Goede productinformatie aan consumenten, met betrekking tot zaken als ‘fair trade’, verantwoorde voeding, gezondheidsclaims en ingredientenspecificaties.

7,5. Al hun concurrenten, de genomineerden, scoren gemiddeld 7,30, afgerond 7,3. Dit jaar is het gemiddelde van alle fabrikanten 7,33, in de afronding komen we dan net als vorig jaar op 7,3 uit. Het gemiddelde rapportcijfer van de captains is 7,50, net iets hoger dan het cijfer 7,49 van vorig jaar. Met andere woorden, de waardering voor ‘de captains’ in hun categorieën door ondernemers en filiaalleiders is een fractie toegenomen. Het jaar waarin de ‘captains’ het hoogste cijfers haalden, is nog steeds 2019, toen de captains gemiddeld het rapportcijfer 7,56 kregen, terwijl

alle genomineerden bij elkaar een rapportcijfer kregen van 7,31.” Tot slot: dat de verschillen tussen de captains en ‘alle genomineerden’ doorgaans beperkt zijn, is ook goed te verklaren uit de opzet van dit onderzoek. Doffer: “Ondernemers en bedrijfsleiders nomineren met name die fabrikanten, die in hun ogen een ‘winnaar’ zijn. En daarmee verdienen zij volgens hen natuurlijk ook al een goed rapportcijfer.” ■

“De waardering voor ‘de captains’ in hun categorieën door ondernemers en filiaalleiders is een fractie toegenomen’ Alle rapportcijfers die een fabrikant krijgt, resulteren in een gemiddelde. We zeiden het al: de fabrikant die het meest wordt genoemd door de respondenten, wordt ‘captain’ van zijn categorie. Maar bij een gelijk aantal nominaties van twee fabrikanten geeft het gemiddelde rapportcijfer over die zeven criteria de doorslag. • Het resultaat In het overzicht van de captains op deze pagina’s is te zien wie de winnaars zijn en wat hun gemiddelde rapportcijfer is. Ook geven we weer wat het rapportcijfer is van alle genoemde fabrikanten die in zo’n categorie genomineerd zijn. Doorgaans is het verschil in rapportcijfer tussen ‘alle genomineerden’ en de uiteindelijke winnaar (de ‘captain’) vrij klein. Doffer: “Vorig jaar was het verschil tussen de gekozen ‘captains’ en hun concurrenten kleiner geworden. Het gemiddelde van alle gekozen captains was het rapportcijfer 7,49, afgerond

Op de volgende pagina’s gaan achtereenvolgens Goedhart en GranFood in op de manier waarop zij in hun categorie opereren. Volgende maand het volgende deel van het Captain of the Category-onderzoek. Dan gaan we in op de rapportcijfers die de winnende fabrikanten van de supermarktmanagers hebben gekregen en we vervolgen met andere ‘captains’ en hun categorie. Zie tevens: www.captainofthecategory.com

26 FoodPersonality september 2021

22_Captain of the Category_01L.indd 26

07-09-2021 16:51

Bedankt voor de waardering!

Captain of the Category in de categorie zuivel

27_Adv Friesland Campina.indd 2

07-09-2021 15:13

CAPTAIN GOEDHART

De (veelzijdige) bakker van Nederland Goedhart mag zich met recht bekroond noemen, sinds het familiebedrijf eerder dit jaar het predicaat ‘koninklijk’ ontving. De ‘bakker van Nederland’ heeft dan ook veel om trots op te zijn. Maar Goedhart kijkt vooral vooruit. “Uitdagingen genoeg, maar ook volop kansen in brood, gebak en convenience.” In het jaar dat Goedhart het 125-jarige jubileum viert en zich koninklijk mag noemen, wordt het familiebedrijf opnieuw uitverkozen tot ‘Captain of the Category’ op basis van de waardering van supermarktondernemers en bedrijfsleiders. Ruim 1.000 winkels worden dagelijks vóór acht uur ’s ochtends door Goedhart beleverd met brood, vers uit de diverse bakkerijen van het bedrijf. Algemeen directeur Janet Borgesius: “Dankzij de groei van de retailers en de kansen die we van hen hebben gekregen, zijn we gegroeid tot waar we nu staan. Daarom is dit voor ons ook zo’n mooie waardering.” Eerder dit jaar was Goedhart met de hoogste scores winnaar van de verkiezing Foodbedrijf van het Jaar en nu, in het Captain of the Category-onderzoek, behaalt Goedhart opnieuw hoge scores,

met name op de onderdelen promoties, uitstraling op het schap en consumenteninformatie. Borgesius: “Een groot dankjewel aan supermarktmanagers – ondernemers en bedrijfsleiders – is op z’n plaats. De waardering die hieruit spreekt sluit goed aan op onze inzet als bedrijf. Wij delen onze jarenlange kennis op het gebied van bakken met onze retailers en proberen vanuit de strategische uitgangspunten van de diverse formules een unieke identiteit van de bakkerijafdeling te creëren.” Met een bakkerijafdeling kun je volgens De Rijk nog altijd het verschil maken. “Een goed opgezette afdeling is lastig te kopiëren. De bakkerijafdeling blijft in mijn ogen de mooiste afdeling van de supermarkt: het warme kloppende hart, met toegewijde medewerkers, waar klantcontact echt

125 jaar & duurzaam 125 jaar geleden begon Goedhart Borgesius

Captain: Goedhart Categorie: brood en gebak

iets toevoegt aan de formule. Ga maar na: als je een consument vraagt waar hij of zij gelukkig van wordt, is het antwoord heel vaak de geur van vers gebakken brood.”

Gezondheid als kans Goedhart ziet zichzelf graag als partner van de retail in plaats van leverancier. Commercieel directeur Chantal de Rijk-Bex: “Door op die manier naar klanten te kijken, voeg je automatisch waarde toe aan de samenwerking. Wij werken vanuit een omnichannel visie: we willen samen met onze retailers daar zijn waar de klant is en aanbieden wat de klant op dat moment wil en dat moet allemaal naadloos op elkaar aansluiten. Dat houdt in dat je de kwaliteit die je als klant in de winkel gewend bent ook online verwacht én krijgt.” Goedhart kijkt vanuit category management naar de lange termijntrend in de markt. Voor brood is dat best uitdagend, want de broodconsumptie laat al jaren een daling zien. Maar De Rijk ziet ook kansen: “De trend naar gezondheid zet door en als gevolg van het coronavirus is deze trend versneld. Brood past in een gezond voedingspatroon. Vanuit de Schijf van Vijf wordt volkorenbrood geadviseerd, daarnaast hebben de meeste broodsoorten een Nutriscore A. Dat volkorenbrood hard groeit is dan ook geen verrassing. Dat geldt trouwens ook voor koolhydraatarm brood, want veel consumenten mijden vanuit gezondheidsoverwegingen of dieetwensen koolhydraten. Dat levert een extra grote vraag op.”

een bakkerij met een winkel in Wildervanck.

Zoals veel familiebedrijven, heeft Goedhart

Het familiebedrijf heeft een belangrijk keerpunt

een lange termijnvisie. “We willen er over

bereikt in 1967, toen er een wet van kracht werd

honderd jaar nog zijn. We geven onze traditie

die het mogelijk maakte dat supermarkten brood

door van generatie op generatie, zodat onze

mochten verkopen. Borgesius: “Mijn oma en opa

kinderen en de kinderen van de mensen die

hebben destijds de belangrijke keuze gemaakt

bij ons werken ook bakker kunnen worden. We

om te gaan leveren aan supermarkten. Er waren

hebben een prachtige Nederlandse broodcul-

in die tijd maar weinig bakkers die deze stap

tuur, waarin we graag onze bijdrage willen

durfden te zetten.”

leveren”, aldus Borgesius.

De familie is heel trots op het bedrijf en op alle

En omdat Goedhart bakt voor de toekomst, is

mensen die zich met veel met inzet en ken-

duurzaamheid een belangrijk thema. Brood

nis en kunde dagelijks voor het bakkersbedrijf

heeft een lage CO2-footprint. Borgesius:

inzetten. Borgesius: “We vinden het belangrijk

“Onze bakkerijen staan dichtbij de winkels

om te blijven investeren in mensen en mid-

en alle hoofdingrediënten worden dichtbij

delen, om lekker en verse producten te maken.

verbouwd. Al het brood wat aan het einde van

We zijn inmiddels al veel meer dan alleen een

de dag niet verkocht kan worden, wordt in de

broodbakker. We maken naast brood ook gebak

keten gebruikt. Waar het kan zoveel mogelijk

Kunstmatige intelligentie

en belegde broodjes. Sinds kort maken we ook

voor menselijke consumptie en anders wordt

pizza’s, focaccia’s en andere heerlijke producten

iedere kruimel gebruikt om diervoer van te

voor het borrelmoment. Wat we in de toekomst

maken. We verspillen niets. Toch vinden we

ook gaan doen, we zullen altijd voor vers gaan

dat het altijd nog beter kan, dus blijven we

en de beste kwaliteit.”

werken aan een lagere CO2.”

Consumentenonderzoek is voor Goedhart het uitgangspunt voor het bepalen van innovaties, de invulling van seizoenen, maar ook voor de lange termijnvisie op de bakkerijafdeling. Borgesius: “Wij stellen ons de vraag hoe de bakkerijafde-

28 FoodPersonality september 2021

28-29_CoC Goedhart.indd 28

07-09-21 18:09

Vlnr: Emiel Boogaard (algemeen directeur Goedhart Patisserie & Convenience), Janet Borgesius (algemeen directeur Goedhart) en Chantal de Rijk-Bex (commercieel directeur Goedhart). ling van de toekomst eruit ziet. Hierbij kijken we naar de huidige kopers van de bakkerijafdeling en nemen daar de eetgewoonten van de nieuwe generaties in mee. Hierop maken wij een lange termijnvisie voor deze afdeling.” Maar ook op de korte termijn denkt Goedhart mee met klanten. Trademarketing is dan ook een belangrijke tak binnen Goedhart om de wensen van de consument te vertalen in concrete acties voor producten en schappenplannen. “Daarnaast bezoeken onze winkelaccountmanagers iedere dag supermarkten om de medewerkers op de winkelvloer te coachen en de kwaliteit van de producten te borgen en daar waar nodig bij te sturen”, aldus De Rijk. Borgesius: “En omdat wij duurzaamheid als familiebedrijf heel belangrijk vinden, doen we er alles aan om voedselverspilling te voorkomen. Derving op brood is een uitdaging in relatie tot beschikbaarheid. Met ons GoedhartBestelSysteem helpen wij retailers met een goede voorspelling. Hierin blijven we door ontwikkelen. We hebben een nieuw systeem uitgerold dat gebruik maakt van kunstmatige intelligentie en waarbij de eerste resultaten de doelstellingen overtreffen.”

Kleinere gebaksmomenten Maar Goedhart bakt veel meer dan brood. De Rijk: “Wij kunnen onze klanten ontzorgen op meerdere categorieën. We zijn een totaalleverancier van brood, patisserie en convenience en dat geeft ons een unieke toegevoegde waarde voor retailers. Zo levert Goedhart Patisserie – marktleider in dagvers gebak – de lekkerste tompoucen, Limburgse vlaaien, schnitten, taarten en muffins. Daar heeft het bedrijf, met vestigingen in Sevenum en Panningen, sinds kort layercakes, cuptaarten en merenguebollen aan toegevoegd. Emiel Boogaard, directeur Goedhart Patisserie &

Convenience: “Samen met onze klanten creëren we een gebaksaanbod waarvoor je straks speciaal naar de supermarkt gaat. Dat kunnen we doordat we alles in eigen huis doen. Gebak maken is handwerk bij ons. Zo wordt de slagroom handmatig opgespoten.” Goedhart ziet sinds corona een versnelde verschuiving van groot gebak naar klein gebak en is daarom van hele vlaaien naar halve gegaan. Zo heeft Goedhart onlangs minivlaaitjes geïntroduceerd. “Verjaardagen konden niet groots gevierd worden, er waren geen traktaties meer op het werk. Maar mensen blijven wel hun momenten vieren, alleen kleinschaliger. We gaan met z’n allen misschien wat kleinere gebakjes eten, maar wat we dan eten moet ongelofelijk lekker zijn. Daar moet het aanbod op afgestemd zijn”, aldus Boogaard. Het uiterlijk van patisserieproducten wordt intussen steeds belangrijker; ‘instagrammeble’ en easyto-eat. Speciaal hiervoor ontwikkelde Goedhart layercakes en cupcakes. “Sinds kort zijn we in staat om de mooiste en lekkerste minivlaaitjes en sloffen te produceren voor onze klanten. Ook hier maken we de basis weer zelf in eigen bakkerij en werken we deze af op onze banketafdeling De ontwikkeling van gebak zal zich niet beperken tot formaat en uitstraling, ook hier zullen nieuwe (plantaardige) ingrediënten hun intreden doen, zoals producten die natuurlijk gezoet worden met dadels, aquafaba en nog onbekende tropische vruchten en noten.”

Winnende gemaksvoeding Goedhart wil het gebaksaanbod verversen, sneller inspelen op trends en zorgen voor een patisserieaanbod voor iedereen. Maar altijd samen met klanten. Denk aan: kleinere porties, verrassender smaken, ‘internet only’s’, persoonlijk

gebak en een betere invulling van niches, zoals vegan en bijvoorbeeld glutenvrij. Iets vergelijkbaars wil Goedhart ook realiseren als het gaat om sandwiches, belegde broodjes, wraps en andere convenienceaanbod. Boogaard: “We kunnen heel veel op dit vlak. Denk ook aan pizza’s, warme wraps, tosti’s, gevuld flatbread, egg wraps, panini’s, focaccia’s en borrelhapjes. De producten worden elke dag met de hand bereid; wij hebben het dan ook niet over ‘voorverpakt’ maar over ‘voor u verpakt’.” Boogaard: “Wij kicken erop het businessmodel van de klant te versterken met winnende gemaksvoeding. We hebben alles in huis om voor onze klanten een aanbod te realiseren voor bereiding op locatie, directe consumptie en uitgestelde consumptie. Zo willen wij het mogelijk maken om in onze snelle samenleving buiten de deur lekker, gezond en vers te kunnen eten. Ook in dit segment zijn we marktleider, maar zijn we zeker nog niet uitontwikkeld. Juist in deze markt denken we de komende jaren sterk te kunnen groeien.”

Herstellen en groeien Toen vorig jaar corona echt losbarstte viel de omzet van de out-of-home consumptie met 80% terug. In goed overleg met klanten werd er toen gezamenlijk afgeschaald, maar werd er in de coronatijd ook gezamenlijk gebouwd aan producten waar een verhoogde vraag naar was, zoals borrelproducten. Boogaard: “Dat corona ook dit jaar nog aanwezig zou zijn, hadden we toen niet voorzien. Gelukkig kunnen we een dergelijk uitdagend jaar opvangen door met onze klanten samen weer te gaan groeien en op die manier te herstellen van zo’n zware periode.” Daar ziet Goedhart volop mogelijkheden toe. Zo is vegan echt groot aan het worden. Het gaat hier niet zozeer om de hardcore veganist, maar juist om de flexitariër die vaker switcht van vlees naar vegetarisch waar wij op inspelen. Boogaard: “We hebben onlangs een luxe sandwich met pulled seitan geïntroduceerd (vleesvervanger op basis van granen en kruiden, red.). Ook wordt het smaak- en ingrediëntenpalet van de Nederlander steeds breder. Pulled Pork en Kip Ceasar zijn inmiddels bekende smaken, maar ook harissa of ras el hanout vinden gretig aftrek.” Uiteraard blijven de broodjes kaas en de sandwich bacon-ei populair, maar de consument – en met name de jonge consument – wil vaker worden verrast en verwacht ook een duurzaam aanbod. De Rijk: “Samen met onze klanten blijven we ons focussen op een relevant, verrassend, innovatie en gezonder aanbod. En dat allemaal op de juiste plek en op het juiste moment. Daarnaast gaan duurzaamheid en verspilling terecht een steeds belangrijker rol spelen. We moeten samen werken aan een wereld die we met een gerust hart kunnen doorgeven.” ■

29 FoodPersonality september 2021

28-29_CoC Goedhart.indd 29

07-09-21 18:09

CAPTAIN GRANFOOD

Trekker van de pastacategorie Blijven investeren in de pastacategorie, dat is wat GranFood tijdens de coronapandemie heeft gedaan. “We zijn de enige partij die pasta in de volle breedte ondersteunt. Ons doel? Een gezonde waardeontwikkeling van de categorie.” Pasta, het was in de eerste weken van de coronapandemie een van de producten die op grote schaal werden gehamsterd. “Dat was volstrekt onnodig”, aldus Onno Brokke, general manager van GranFood. Brokke had in de weken voorafgaand aan die inmiddels beroemde ‘hamsterweken’ de nodige voorzorgmaateregelen getroffen: “In Italië begon de ellende al eerder en daarop hebben we zoveel mogelijk voorraad naar Nederland gehaald, per vrachtwagen, trein en boot. En tegelijkertijd hebben we in Italië toen meteen de productie opgevoerd.” Maar ook later bleef de druk op de supply chain groot, hoewel de productbeschikbaarheid als zodanig eigenlijk niet in het geding is gekomen. Brokke: “De logistieke capaciteit heeft ook zijn grenzen, waarbij de efficiëntie vanwege de coronamaatregelen ook onder druk stond. We hebben wel steeds de veiligheid van onze mensen voorop gesteld. En onze logistieke partner – NedCargo – heeft in die tijd een wereldprestatie geleverd.”

De andere kant van de medaille was dat GranFood heel veel meer pasta heeft verkocht. Zo groeide de categorie het afgelopen jaar met 15%, terwijl Grand’Italia in diezelfde periode met 23% groeide. Trade & shopper marketing manager Mascha Ekelschot: “Dat heeft er enerzijds mee te maken dat mensen in tijden van onzekerheid eerder voor een bekend en vertrouwd merk kiezen, maar anderzijds komt het ook door ons besluit om te blijven investeren in het merk en de categorie.”

Focus op schap en online GranFood is eigenlijk al jaren de trekker van de pastacategorie. “We zijn de enige partij die pasta in de volle breedte ondersteunt”, aldus Brokke. Ekelschot: “We hebben besloten om ook tijdens de pandemie door te investeren, ook omdat we op het punt stonden om onze saladepasta te introduceren. Er zijn in die tijd veel introducties uitgesteld, maar in overleg met onze handelspartners hebben we besloten de introductie van Grand’Italia Salade Pasta door te zetten – en dus ook de bijbehorende media-ondersteuning. Dat is achteraf een heel goed besluit geweest.” Wel moest GranFood de oorspronkelijk plannen flink bijstellen. Demonstraties op de winkelvlier waren bijvoorbeeld niet mogelijk en dus kwam de focus meer op schapcommunicatie en op ecommerce te liggen. “Dat gold niet alleen voor de activiteiten rondom de introductie, maar in feite voor alles wat we voor de categorie deden”, aldus Ekelschot. Brokke: “Het leidde tot veel extra verkopen, maar aan de achterkant ook tot heel veel extra kosten. Voor de manier waarop we dat hebben gedaan hebben we van handelspartners overigens veel complimenten gekregen.”

Captain: GranFood Categorie: rijst en deegwaren

terwijl deze bij veel retailorganisaties bij één category manager ligt. Die moet daardoor soms strenge keuzes maken. Het feit dat wij de marktleider in pasta zijn helpt ons daarbij natuurlijk wel.” Eén van de zaken die de afgelopen periode een andere invulling kreeg, was het promotiebeleid. GranFood schroefde het aantal promoties terug, aangezien de producten toch al veel meer werden verkocht. Maar Brokke treurt sowieso niet om een lager aantal promo’s: “Grand’Italia wil helemaal geen promomerk zijn. Al onze initiatieven van de afgelopen jaren zijn erop gericht om te groeien vanuit de baseline. Dat geldt voor onze volkorenpasta, speltpasta, onze inspanningen op pasta-pesto, saladepasta etc. En daarbij streven

Geen promomerk

Vanwege corona kwam de nadruk het afgelopen jaar sterker op schapcommunicatie te liggen, zoals hier voor de pasta-pestomaaltijd bij Albert Heijn.

Plannen slaagden ook door intensief contact met handelspartners te onderhouden. En dat is in de internationale straat, waartoe Grand’Italia maar ook veel andere producten van GranFood behoren, soms nog best een uitdaging. Ekelschot: “Dit is een complexe groep met veel leveranciers,

Twee keer waarde toevoegen door de combinatie van Grand’Italia Salade Pasta en een pasta-pestorecept met Grand’Italia Pesto alla Genovese.

30 FoodPersonality september 2021

30-31_CoC Granfood.indd 30

07-09-21 12:38

Trade & shopper marketing manager Mascha Ekelschot en general manager Onno Brokke. “Grand’Italia wil geen promomerk zijn.” (Foto: Guido Benschop)

we naar een gezonde waardeontwikkeling van de hele categorie.” Bij dat laatste hoort dat je zorgt voor een stevige ondersteuning above the line, maar ook dat je merkonafhankelijke recepten als pasta-pesto activeert. Ekelschot: “In Nederland wordt pasta nog vaak in combinatie met rode saus en gehakt gegeten, als een soort Hollandse bolognese. Dat staat gemiddeld één keer per week op het menu. We zien groei op twee vlakken: zowel waardegroei als volumegroei door de frequentie van de pastamaaltijd te verhogen. Waarde: zachte pasta - voornamelijk macaroni - wordt steeds vaker bewust ingeruild voor durum tarwe. Dit helpt de waarde van de categorie. Ook de verschuiving van standaard witte pasta’s richting bijvoorbeeld volkoren, tricolore, spelt en mini-pasta draagt bij aan waardevermeerdering.” De groei van de pasta-pestomaaltijd helpt volgens Ekelschot niet alleen de waardeverhoging, maar juist ook de volumegroei. Want aten consumen-

ten al één keer per week ‘bolognese’, nu eten ze daarnaast ook pasta-pesto en dus gaat de frequentie omhoog. “Als ze de bolognese vervangen voor pasta-pesto gaat het om waardevermeerdering, maar het is dus veelal een combinatie.”

Kennis delen GranFood zet dus niet alleen in op waardegroei, ook volumegroei is in de visie van de pastaspecialist nog heel goed mogelijk. “Momenteel kijken we op basis van shopper- en consumentenonderzoek daarom naar ovenmaaltijden. We staan op het punt om een tweetal ovensauzen te lanceren”, aldus Ekelschot. Ovenmaaltijden op basis van pasta worden nu nog vaak met een droge saus gemaakt. Kwalitatief en qua smaak haalt dat echter niet het niveau dat je met een natte saus kunt bereiken. Ekelschot: “Ook met het onderliggende onderzoek onderscheiden we ons in de markt. Daar investeren we ook veel in en we delen die kennis ook weer met

onze handelspartners. Dat geldt voor dit soort onderzoek, maar ook voor kennis op het gebied van category- en spacemanagement.” En dat is volgens Brokke zowel voor retailers als voor GranFood profijtelijk. Zo groeide het marktaandeel van Grand’Italia vorig jaar met twee procentpunt naar 35%. “Belangrijker is echter dat daarmee in de categorie een hogere marge werd gerealiseerd, terwijl de promotiedruk lager was”, aldus Brokke. Een punt van zorg is wel dat het afgelopen jaar de prijzen van pasta onder het private label zijn verlaagd, waardoor er via die route weer onnodig waarde uit de categorie verdwijnt. Brokke: “Zo wordt ook de prijsafstand met een A-merk als Grand’Italia wel groot. Bovendien, in het licht van de momenteel snel stijgende grondstofprijzen – maar ook de sterk stijgende logistieke kosten – is dat op termijn onhoudbaar. Maar dat gesprek gaan we graag aan.” ■

Waardecreatie met salades en ovenschotels De introductie van Grand’Italia Salade Pasta bleek in het voorjaar van 2020 de juiste impuls op het juiste moment. Een uitgesproken zomers product dat tegemoet komt aan de groeiende populariteit van de pastasalade. Ekelschot: “Saladepasta vertegenwoordigt niet alleen een hogere waarde, maar stimuleert ook nog eens de versverkopen van de supermarkt; rucola, cherrytomaatjes, kip, zalm etc. En voeg je er pesto aan toe, dan wordt het nog interessanter.” Dit najaar doet GranFood iets vergelijkbaars door twee nieuwe ovensauzen te introduceren die ervoor zorgen dat er meer pasta van harde durum tarwe in plaats van zachte tarwe wordt gekocht en dat er meer natte in plaats van droge saus wordt gekocht. Natuurlijk stimuleren we met deze ovenmaaltijden ook weer de verscategorieën. En daar hoort een navenante toegevoegde waarde bij.

GranFoods nieuwste introductie voor het najaar: ovensauzen voor pasta en lasagne.

31 FoodPersonality september 2021

30-31_CoC Granfood.indd 31

07-09-21 12:38

GFK KAASRAPPORT WESTLAND

Plus, Dirk en Nettorama zijn de winnaars Westland Kaas heeft, in samenwerking met GfK, voor de zestiende keer de resultaten bekend gemaakt van het jaarlijkse kaasrapport. Nettorama, Plus en Dirk gaan met de eerste prijzen aan de haal. Door: Gé Lommen Foto: Jan Willem Houweling

Het kan ondertussen als een traditie worden gezien: de bekendmaking van de resultaten van het ‘kaasrapport’. Elk jaar vraagt kaasleverancier Westland Kaas, vooral bekend van A-merken als Old Amsterdam en Maaslander, aan marktonderzoeksbureau GfK om onderzoek te doen naar de prestaties van kaasafdelingen van alle Nederlandse supermarktformules. Dat doet GfK door aan het GfK-huishoudpanel van zo’n 7.000 huishoudens vragen te stellen. En in die opzet antwoordt de Albert Heijn-klant over Albert Heijn, de Jumbo-klant over Jumbo etc. Sinds vorig jaar wordt daarbij een andere indeling van afdelingen gehanteerd. Voorheen werden ‘zelfbediening’ en ‘bediening’ beoordeeld. Sinds 2020 wordt er een driedeling aangehouden: 1 - zelfbedieningsafdeling 2 - versafdeling met personeel 3 - versafdeling zonder personeel.

Dit onderzoek naar de prestaties van kaasafdelingen heeft veel overeenkomsten met de in de branche bekende ‘kerst- en zomerrapporten’ van GfK. Westland wijst erop dat het kaasrapport veel meer omvat dan alleen de winnaars en de waardering van aspecten. Voor elke formule afzonderlijk biedt dit rapport allerlei onderzoeksresultaten en dus marktinzichten: Westland bezoekt met dit kaasrapport in de hand alle formules om advies te geven over hoe zij hun kaasafdelingen nog beter kunnen laten aansluiten bij de wensen van hun eigen klanten. Er is opnieuw een stijging in scores zichtbaar, wat aangeeft dat de Nederlandse ‘kaasshopper’ ook afgelopen jaar weer tevredener was over de kaasafdeling dan het jaar ervoor. Er zit door de jaren heen een stijgende lijn in.

Kwaliteit en samenstelling van het assortiment blijven voor de shopper de belangrijkste aspecten voor een goede zelfbedieningsafdeling. Prijsstelling, zowel in de actie als regulier, is echter wel het onderdeel waar de verschillen gemaakt worden. Verder valt op dat het aspect ‘voorraad van acties’ aan belang heeft gewonnen. Supermarkten moeten extra goed zorgen voor voldoende voorraad van hun acties op de winkelvloer. Het verschil tussen de nummer 1 en de nummer 15 tenslotte is slechts 0,5 punten, wat aangeeft dat de formules onderling weinig voor elkaar onderdoen.

Versafdeling mét/zónder personeel

In de zelfbedieningsafdeling wint Nettorama deze editie. Het is, ten opzichte van vorig jaar, stuivertje wisselen met nummer twee, Dirk.

Binnen de versafdeling is er sinds vorig jaar een splitsing aangebracht tussen de afdelingen mét personeel achter de kaascounter en de afdelingen zonder personeel. Belangrijk om hierbij te vermelden is dat het dus gaat om de vraag hoe de klant deze afdeling ervaart.

Zelfbedieningsafdeling

Versafdeling zonder personeel

Zelfbedieningsafdeling

De winnaars en de top-vijf Versafdeling met personeel 1 - Plus

7,79

1 - Nettorama

7,72

1 - Dirk

7,59

2 - Poiesz

7,74

2 - Dirk

7,64

2 - Jumbo

7,52

3 - Albert Heijn

7,62

3 - Poiesz/Deen

7,53

3 - Plus

7,46

4 - Hoogvliet/Jumbo/Jan Linders

7,59

5 - Boni

7,51

4 - Vomar

7,45

5 - Hoogvliet

7,39

* waardering formules totaal/gemiddeld: 7,63

* waardering formules totaal/gemiddeld: 7,46

* waardering formules totaal/gemiddeld: 7,40

32 FoodPersonality september 2021

32-33_Kaasrapport Westland.indd 32

07-09-2021 19:57

De drie prijzen voor Plus, Dirk en Nettorama. Die staan op deze foto nog bij Westland zelf, in Huizen, maar hebben daarna zo snel mogelijk hun weg naar de winnaars gevonden.

In de categorie versafdeling met personeel wint Plus. Vooral het aspect ‘voorraad van acties’ is volgens de klant sterk verbeterd.

Westland wijst erop dat versafdelingen zónder personeel lager scoren dan versafdelingen mét personeel.

De beoordeelde aspecten per kaaspresentatie Versafdeling met en zonder personeel

Zelfbedieningsafdeling

Aantrekkelijke aanbiedingen

Lage prijzen

Voldoende voorraad van aanbiedingen

Service

Ruime keuze

Goede kwaliteit van het assortiment

Voldoende voorraad assortiment (op het schap)

Voldoende informatie over producten aanwezig

Voldoende personeel aanwezig

Overzichtelijkheid van de afdeling

Vriendelijk personeel

Netheid van de afdeling

De cijfers laten dat duidelijk zien. Gemiddeld scoort een ‘versafdeling met personeel’ het rapportcijfer 7,63. Een ‘versafdeling zonder personeel’ krijgt gemiddeld het rapportcijfer 7,40. Dat oogt alsof het maar een minimaal verschil is, maar dat is binnen de bandbreedtes van dit onderzoek best opvallend. Bovendien, zelfs de zelfbedieningsafdeling scoort hoger, met 7,46. Het onderzoek wijst dus uit dat shoppers personeel en daarmee persoonlijk contact op de winkelvloer kunnen waarderen. ■

Overzichtelijkheid van de afdeling Deskundig personeel Netheid van de afdeling

33 FoodPersonality september 2021

32-33_Kaasrapport Westland.indd 33

07-09-2021 19:57

VAN FNLI NAAR WORLD ECONOMIC FORUM

Marian Geluk is terug Oud-directeur van de FNLI Marian Geluk is terug in de foodsector: sinds juni is ze werkzaam voor het World Economic Forum. Vanuit Wageningen stuurt ze de opzet en ontwikkeling aan van voedselinnovatiehubs wereldwijd. ‘Ik ben meer van de acties dan van de grote visies’. Door: Marieke Venbrux Foto’s: Jan Willem Houweling.

De Nederlandse levensmiddelensector kent haar vooral als directeur van de FNLI, de koepelorganisatie en belangenbehartiger van levensmiddelenfabrikanten. Ze trad daar in mei 2017 aan, als opvolger van Philip den Ouden, die die functie bijna dertien jaar had vervuld. Geluk was vanuit de FNLI onder andere betrokken bij de ondertekening van het Nationaal Preventieakkoord en het IMVO Convenant, waarin partijen – waaronder levensmiddelenfabrikanten – afspraken zich in te zetten voor betere lonen en arbeidsomstandigheden in de internationale handelspraktijk. Ook leidde ze kort na haar aantreden in 2017 het fipronilcrisismanagementteam. In september 2020 werd bekend dat Marian Geluk zou vertrekken als directeur van de FNLI – een duidelijke reden daarvoor werd niet bekend gemaakt. Al was die reden er volgens haar wel degelijk. “Mede door de coronapandemie wonnen de economische dossiers binnen de FNLI aan gewicht. Daar hoorde een andere directeur bij.” Voor haar zelf volgde een periode van rust en bezinning – een heerlijke tijd. “Het viel samen met de koop van mijn ouderlijk huis in Doorwerth, in de bossen tussen Arnhem en Wageningen. Daar hebben mijn man en ik een geweldige start gehad. Ik ben er een nieuwe hobby begonnen: ik heb de hele zomer verse eigen bloemen op mijn thuiswerkplek gehad en we aten snacktomaatjes uit eigen kas. Ik kon, net als veel mensen die dankzij het thuiswerken geen reistijd meer hadden, veel meer sporten. Daardoor zat en zit ik nu veel beter in mijn vel dan in de periode dat ik voor de FNLI veel naar Den Haag reisde. Bovendien had ik meer tijd om voor anderen dingen te kunnen doen: voor mijn ouders, voor vriendinnen. Dat voelde heel dankbaar.” Tegelijkertijd investeerde ze in haar ‘persoonlijke onwikkeling’ en lag ze op werkvlak niet helemaal stil. “Ik heb een opleiding voor startende commissarissen gevolgd en afgerond. Ook heb ik een

consultancy opdracht voor de Rabobank gedaan en ben ik me gaan verdiepen in the governance structuur van de Nederlandse agri-food-coöperaties.” Ondertussen dacht ze ook na over hoe ze het laatste deel van haar loopbaan – ze was inmiddels 56 – zou willen invullen. “Ik besloot dat ik in mijn werk vooral veel met duurzaamheid te maken wilde hebben. Het is een onderwerp dat mij altijd enorm heeft geboeid. Privé, maar ook in mijn werk. Om even terug te komen op de FNLI: het speelveld van de FNLI was en is enorm breed, maar de thema’s waar ik in die jaren veel energie in heb gestoken, waren toch wel de thema’s gezondheid en duurzaamheid. Zeker duurzaamheid is geen makkelijk thema, maar dat vind ik nou juist ook weer zo fascinerend.” Die functie met die ‘fascinerende duurzaamheidscomponent’ kwam er: sinds afgelopen juni werkt Marian Geluk voor het World Economic Forum (WEF), de club die we vooral kennen van de jaarlijkse bijeenkomst in het Zwitserse Davos (zie kader op blz. 37, MV). Daar gaat ze zich – kort gezegd – inzetten voor een duurzamer voedselsysteem, wereldwijd. Op jouw LinkedIn-pagina staat je nieuwe functie omschreven als ‘Executive Director Global Coordinating Secretariat Food Innovation Hubs’ bij het World Economic Forum. Dat is best een hele mond vol. Wat houdt het in? “De Verenigde Naties heeft voor de periode 2015-2030 de Sustainable Development Goals (Duurzame Ontwikkelingsdoelen, MV) opgesteld om wereldwijd armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering tegen te gaan. Om deze doelen te bereiken, moeten we anders omgaan met de manier waarop ons voedsel wordt geproduceerd en geconsumeerd. Het World Economic Forum heeft een aantal jaren geleden de ambitie uitgesproken om technologische vernieuwingen en innovaties

nadrukkelijker in te gaan zetten om lokale voedselsystemen te verduurzamen en zo een bijdrage te leveren aan het realiseren van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de VN. Dat is natuurlijk niet even vanuit een kantoor in Genève te realiseren; om dat te bereiken wil het WEF wereldwijd food innovation hubs opzetten en aansturen. Dat gebeurt vanuit het Global Coordinating Secretariat Food Innovation Hubs. De Nederlandse overheid en ontwikkelmaatschappij OostNL hebben hier geld in geïnvesteerd, vandaar dat het kantoor ervan in Nederland komt te staan, op de Wageningen Campus. Ik ben aangesteld als executive director van dit ‘coördinatiecentrum’ en moet de opzet van de hubs ‘handen en voeten’ gaan geven.” Wat moet ik me eigenlijk voorstellen bij een food innovation hub, of, in het Nederlands: een voedselinnovatiehub? “Een plek, of een netwerk, waar alle kennis en kunde rondom voedselinnovaties en -verduurzaming bij elkaar komt en van waaruit de daadwerkelijke verbeteringen in gang gezet kunnen gaan worden. In Nederland is dat Foodvalley, dat ook hier in Wageningen zit, en dat onlangs ook is benoemd tot Europese food innovation hub. Overigens: de term ‘food innovation’ is misschien wat verwarrend. Want het gaat bij de hubs niet om het ontwikkelen van allerlei nieuwe producten of ingrediënten, waar je vanuit de levensmiddelensector misschien al snel aan denkt. Het gaat veeleer om het toepassen van nieuwe landbouwtechnieken, een andere inrichting van de supply chain, alternatieve manieren van financiering, het slim gebruik maken van data binnen de agrifoodketen etc. Bij mijn aantreden kreeg ik een rapport van McKinsey aangereikt, met daarin twaalf technologieën/innovaties die het voedselsysteem kunnen verduurzamen. Maar het hangt heel erg af van de lokale situatie welke innovaties er in een land mogelijk of nodig zijn; verbeteringen moe-

34 FoodPersonality september 2021

34-37_Marian Geluk+ ADV Verstegen.indd 34

07-09-2021 16:41

34-37_Marian Geluk+ ADV Verstegen.indd 35

07-09-2021 16:41

sector in dat land, MV), het raakt aan innovatie, iets wat ook vaker terugkomt in mijn loopbaan, dus mijn profiel sloot aan bij de functie. Ik heb niet heel lang hoeven twijfelen. Het World Economic Forum is een club met een internationale statuur, die zich als gezegd inzet voor het realiseren van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen; dat had meteen mijn interesse. Het is een club waar veel sterke partijen bij zijn aangesloten, een club met een enorme visie en ambitie. De taal die wordt gebezigd als het om het veranderen en verduurzamen van voedselsystemen gaat, is vaak groots en ‘daunting’, imponerend. Dat is hier niet anders. Maar vervolgens is de vraag: hoe vertaal je die enorme en abstracte duurzaamheidsambities naar de praktijk – op een zodanige manier dat er lokaal écht concrete verbeteringen voor de inwoners, het klimaat etc. ontstaan? Dat vind ik interessant en dat is ook de grote uitdaging in deze functie. Die uitdaging past ook wel bij me: ik ben meer van de acties dan van de grote visies.”

ten lokaal gedreven zijn, dat is het allerbelangrijkste. Zo zijn India en Vietnam sterke landen op het gebied van data en IT. Daar kijken we dan bijvoorbeeld naar de vraag: kunnen innovaties op het gebied van IT zorgen voor ontwikkeling van de landbouw? Denk aan ultragoedkoop en snel advies aan boeren, of het verminderen van verliezen in versketens door e-marktplaatsen. Een ander voorbeeld is de financiering van boeren in onder andere Kenia en Zambia. Er zijn nog veel boeren zonder goede toegang tot financien of verzekeringen, onder andere omdat ze geen digitale identiteit hebben. We starten nu met het opzetten van voedselinnovatiehubs in India, Colombia, Zambia, Kenia, Vietnam en Europa. Per land en gebied gaan we kijken: waar zit het publieke en private geld, welke duurzaamheidsprogramma’s draaien er al, welke partijen zijn daar nu mee bezig, hoe kunnen we deze partijen bij elkaar brengen zodat zij elkaar niet tegenwerken of het wiel twee keer moeten uitvinden, hoe zorgen we dat er extra middelen komen zodat de hub en daarmee de verbeteringen in het voedselsysteem ter plaatse

ook echt van de grond komt en mensen ter plekke aan de slag kunnen etc.? Wij werken bij het global secretariat met drie personen: één persoon in Genève en twee in Wageningen – daar ben ik er een van. Een kleine club, maar in de landen zelf worden nu ook mensen aangenomen die de hubs ter plekke gaan opstarten en de verschillende initiatieven gaan begeleiden. Daarnaast is er een club van ‘global partners’: Rabo Partnerships, Mastercard, Unilever, Pepsico, World Food Program, FAO, Syngenta Foundation, en de Nederlandse overheid.” Ben jij gevraagd voor deze functie of moest je solliciteren? “Ik ben benaderd door het ministerie van Economische Zaken. Dat is formeel ook mijn werkgever, vanuit het ministerie ben ik gedetacheerd bij het World Economic Forum. Ik heb ervaring in het publieke en private domein, ik kende de levensmiddelenindustrie, ik heb een tijd in het buitenland gewoond en gewerkt, (Geluk werkte drie jaar lang voor Wageningen UR in Chili, waar ze zich bezighield met innovatie van de agrifood-

In Nederland wordt al jaren gesproken over verduurzaming, eerlijke prijzen, nieuwe vormen van financiering om biologisch boeren mogelijk te maken. Toch komt dat alles moeizaam van de grond. Is verduurzaming in andere landen dan makkelijker, omdat wij hier in Nederland al best ver zijn en andere landen van verder moeten komen? Of is het juist lastiger: als het in een klein, georganiseerd land als Nederland al zo moeizaam gaat, hoe moet het dan in Zambia of India? “Goede vraag... Stel hem me over twee jaar nog eens, ik heb daar nu ook nog niet direct het antwoord op. Ja, de achterstand in sommige landen op het vlak van duurzaamheid is groot, daar zijn misschien makkelijker slagen te maken, denk aan het efficiënter omgaan met water, het anders telen van gewassen etc. Aan de andere kant is er in een aantal landen ook sprake van politieke instabiliteit, armoede, wat verder versterkt is door de coronapandemie, en daar gaan wij ook mee te maken krijgen. Dat maakt verduurzaming juist weer ingewikkelder. Daar zullen we slim mee moeten omgaan, we moeten ons niet mee laten sleuren door politieke problemen, corruptie etc. Verder ben ik realistisch: ook met het World Economic Forum kunnen wij niet de wereld oplossen. There’s one way to eat an elephant and that’s in little pieces....We willen daarom heel lokaal en concreet beginnen en zo steeds meer stappen zetten in de goede richting.” Jij vertrok een jaar geleden vrij onverwacht bij de FNLI. Hoe kijk je terug op jouw tijd daar en welke specifieke ervaringen neem je mee naar je nieuwe functie?

36 FoodPersonality september 2021

34-37_Marian Geluk+ ADV Verstegen.indd 36

07-09-2021 16:42

“Ik heb er veel goede contacten met levensmiddelenbedrijven aan overgehouden. Daarnaast opereerde ik bij de FNLI op het scheidsvlak publiek-privaat en zeker daar heb ik heel veel van geleerd. In mijn functie ging het om het verbinden van de industrie, het behartigen van de belangen van die industrie, ik was veel in Den Haag en was voor de politiek het aanspreekpunt op verschillende dossiers. Ik heb zaken gedaan en besprekingen gehad op en met vijf ministeries en heb daardoor ook die kant van het verhaal goed leren kennen – die ervaring komt mij nu heel

‘Natuurlijk was het soms ook lastig; ik werd door leveranciers wel eens als de lange arm van Den Haag gezien’ goed van pas. En natuurlijk was het soms ook lastig. Ik werd door leveranciers wel eens als de lange arm van Den Haag gezien: ‘we moeten (te) grote stappen zetten van de FNLI op het vlak van duurzaamheid en gezondheid’. Andersom werd ik in Den Haag soms gezien als ‘de lobbyist die niet meewerkt met nieuwe stappen en maatregelen die wij als overheid graag willen.’ Dat was wel het spanningsveld waar ik in zat.” Vond je die spanning prettig? “Nou, het is niet iets dat ik van nature opzoek. Maar het hoorde er bij, het was ook een beetje inherent aan de functie. Mijn functie nu is een hele andere. Het is mijn taak om samenwerkingsverbanden op te zetten, ontwikkelingen de goede kant op te sturen, en daar zullen ongetwijfeld af en toe ook spanningen bij komen kijken. Dat is niet iets wat ik per se prettig vind of ambieer in mijn werk, maar soms is het niet anders. Het is vooral ook mijn taak om de mensen die in de landen zelf aan het werk zijn op een goede manier met elkaar om te laten gaan. Samenwerking stimuleren – dat is wat ik misschien nog wel het allerleukste vind in deze functie.” Is er ook iets dat je mist uit je tijd bij de FNLI? “Jawel. Samen met een team ergens aan trekken. Dat komt hier straks ook wel, maar we zijn nu

nog echt een club in opbouw. Verder had ik een fijn netwerk in de levensmiddelenindustrie, die contacten mis ik soms ook nog wel.” Wat gaan Nederlandse levensmiddelenbedrijven merken van de voedselinnovatiehubs zoals het World Economic Forum die voor zich ziet en meer specifiek: van jouw rol daarbij? “Bedrijven mogen me om te beginnen altijd bellen als zij vragen hebben of denken dat ze iets kunnen betekenen. Sowieso wil ik Nederlandse voedingsbedrijven van harte uitnodigen om te participeren in de verschillende duurzaamheidsof verbeterprogramma’s in Europa, voor zover zij dat nu nog niet doen. Maar ook de hubs buiten Europa spelen voor Nederlandse bedrijven een rol. Nederland is een klein land, maar niet onbelangrijk, veel grote productiebedrijven zitten hier. ‘Local for local’ is in opmars, maar bedrijven blijven producten als cacao, sinaasappels en koffie van ver inkopen. Dan is er ook weer een link met met IMVO-convenant, dat de FNLI eerder heeft ondertekend en waarbij het gaat om de vraag ‘wat is je zorgplicht voor de duurzaamheidsrisico’s in de inkoopketen’. Er gebeurt ook best wel al van alles om die ketens duurzamer te maken. Denk aan DISCO: het Dutch Initiative on Sustainable Cacao (waarmee supermarkten, leveranciers en andere partijen sociale en milieu-issues aan willen pakken om daarmee de cacaoketen verder te verduurzamen, MV), of aan het Nestlé Cocoa Plan. Denk ook aan allerlei dedicated supply chains, die we niet alleen nationaal maar ook internationaal steeds meer zien en die zorgen voor afnamegaranties bij boeren en daardoor uiteindelijk ook voor betere prijzen.” Maar die samenwerkingen en verbeterprogramma’s zijn er nu al. Wat is voor die bedrijven dan de meerwaarde van het ontstaan/bestaan van de voedselinnovatiehubs of het deelnemen daaraan? “Een veel gehoorde klacht is dat er veel duurzaamheidsinitiatieven zijn, maar dat deze vaak stranden of uiteindelijk te weinig impact hebben. De meerwaarde van de hubs kan op verschillende fronten liggen. De sterke betrokkenheid van investerende wereldwijd opererende bedrijven die samenwerken met de lokale overheden lijkt op dit moment een sterke formule te zijn in de hubs zoals we die nu opzetten. Ook in Nederland is de rol van de overheid essentieel geweest in het stimuleren van innovatie en ontwikkeling van het ‘innovatie-eco-systeem’ in ons land.” Jij startte je studie moleculaire wetenschappen in Wageningen, werkte onder andere als direc-

teur bij de Topsector Agri & Food in Wageningen en zit nu voor het World Economic Forum ook weer in Wageningen. Is de cirkel rond? “Ja, ik heb absoluut iets met Wageningen. Ik woon als gezegd in Doorwerth, dat is vlakbij. Mijn ouders leven nog en wonen in de buurt, ook om die reden is Wageningen voor mij een goede werkplek; het past bij deze fase van mijn leven. Op 1 oktober opent ons kantoor op de campus, dat wordt mijn thuisbasis. Tegelijkertijd vind ik het ook heel fijn om te reizen en in andere landen te zijn. Ik heb in Chili gewoond, maar ook in Ethiopië; mijn man heeft Tropische Cultuurtechniek gestudeerd. Dat internationale, dat vind ik heel boeiend. Door corona waren we lange tijd aan huis gebonden, maar onlangs ben ik in Genève en New York geweest. Ik vind het prettig om mensen fysiek te ontmoeten, ook verder weg, daar krijg ik energie van. Ik wil straks ook dolgraag naar Colombia, Vietnam, India, en de andere landen waar we nu voedselinnovatiehubs aan het opzetten zijn. Tegelijkertijd heeft corona hybride werken mogelijk gemaakt en zijn mensen overal ter wereld meer gewend geraakt aan werken en vergaderen op afstand, daar heb ik nu in deze functie ook wel profijt van. De afstand tussen ons en de andere landen is daardoor minder groot.” ■

World Economic Forum: meer dan Davos Het WEF, een non-profitstichting, werd in 1971 opgericht door Klaus Schwab, zakenman en hoogleraar politieke economie aan de Universiteit van Genève. Het WEF streeft naar publiekprivate samenwerking en organiseert jaarlijks in de winter een jaarvergadering in het Zwitserse ski-oord Davos, waar ‘de machtigste mensen ter wereld’ – ceo’s van grote bedrijven, staatshoofden, wetenschappers etc. – bij elkaar komen. Zij bespreken met elkaar de sociale, economische en maatschappelijke problemen op de wereld (voor wie nieuwsgierig is hoe het er achter de schermen aan toe gaat: de documentaire The Forum biedt een inkijkje). Overigens ging de vergadering dit jaar niet door, vanwege de coronapandemie, wel was er begin dit jaar een virtuele bijeenkomst. Naast de jaarlijkse conferentie, organiseert het WEF ook diverse regionale conferenties op verschillende continenten. Het WEF kreeg eerder ook wel kritiek, onder andere omdat de club te ‘elitair’ zou zijn en te weinig daadkracht zou tonen.

37 FoodPersonality september 2021

34-37_Marian Geluk+ ADV Verstegen.indd 37

07-09-2021 16:42

NEDAC SORBO MASCOT WORDT DAYES

Nieuwe naam, nieuwe strategie Non-foodspecialist Nedac Sorbo Mascot gaat verder als Dayes. Behalve een nieuwe naam heeft het bedrijf ook een aangescherpte strategie: Dayes zet nog meer in op het ontwikkelen van concepten, merken en producten die het leven van consumenten leuker, makkelijker, hygiënischer en gezonder maken. “We hebben in elk van onze vijf categorieën groei-initiatieven klaarstaan.” De coronapandemie zette Nedac Sorbo Mascot aan het denken. De specialist in non-food voor supermarkten, drogisterijen en discount (sinds de fusie met Mascot in 2018) realiseerde zich hoezeer de producten van het bedrijf een rol spelen in het dagelijks leven van consumenten, zeker wanneer dat dagelijks leven noodgedwongen wordt teruggebracht tot de basis en zich hoofdzakelijk thuis afspeelt. CEO Wouter Meijerink: “Die nieuwe oriëntatie op ‘thuis’ deed ons beseffen hoe relevant onze producten de hele dag door zijn voor consumenten. Door corona zijn voor mensen veel activiteiten buiten het huis weggevallen, maar het heeft consumenten ook doen beseffen wat nu echt belangrijk is. Met dat inzicht hebben we onze concepten, merken en producten verder ontwikkeld. We willen consumenten dagelijks helpen het leven leuker, makkelijker, hygiënischer en gezonder te maken. We hebben onszelf afgevraagd of onze bedrijfsnaam nog wel past bij deze ambitie.”

Everyday Essentials Drie jaar geleden fuseerde Nedac Sorbo met Mascot. Dat laatstgenoemde bedrijf ontwikkelde zich in een tijdsbestek van zo’n 15 jaar tot een toonaangevende leverancier van value retailers. Daarmee was Mascot in hoge mate complementair aan de verkoopkanalen waarin Nedac Sorbo van oudsher sterk is. Het fusiebedrijf ging Nedac Sorbo Mascot heten, om recht te doen aan de gelijkwaardigheid van de twee bedrijven. Meijerink: “Maar zo’n lange naam is niet handig en herinnert ons aan het verleden en niet waar we voor staan. Een korte, krachtige, herkenbare naam die ook aan samenwerkingspartners buiten Nederland goed is uit te leggen. Dayes voldoet daaraan, waarbij de naam verwijst naar die belangrijke rol die wij op heel veel momenten gedurende de dag spelen in het leven van consumenten.” De pay-off Everyday Essentials onderstreept de aard van de producten waar het bedrijf zich op toelegt. De naam Dayes is een samenvoeging van Everyday en Essentials, en past om die reden uitstekend bij de rol die het speelt in de levens van consumenten. Per september is de nieuwe naam van kracht. De behoefte aan een korte, internationaal makkelijke naam is logisch wanneer je bedenkt hoezeer het bedrijf de afgelopen jaren ook in het buitenland is gegroeid, zowel door overnames als

autonoom. België, Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland zijn inmiddels belangrijke afzetmarkten. “Nederland is met een aandeel van circa 55% nog altijd onze belangrijkste markt, maar het groeipotentieel in het buitenland is zeker aanwezig. Neem de Britse markt, waar we met onze lokale dochteronderneming van oudsher sterk zijn in bak- en kookbenodigdheden. In de coronatijd zijn we daar hard gegroeid, terwijl we door die lokale aanwezigheid nauwelijks last hadden van de Brexit.”

Nieuwe naam, nieuw logo

Dayes is de nieuwe bedrijfsnaam van Nedac Sorbo Mascot. En bij een nieuwe naam hoort een nieuw logo. Een eenvoudig woordmerk, passend bij de korte, krachtige en duidelijke nieuwe naam van het bedrijf. Met ingang van september is de nieuwe bedrijfsnaam van kracht. Deze zal vooral in zakelijke communicatie gebruikt worden, maar zal geleidelijk ook als afzender op de achterzijde van de productverpakkingen verschijnen. De con-

Relevantie supermarkt

sumentenmerken van Dayes (o.a. Sorbo, Best

Naast de opdracht voor de consument, ligt er voor Dayes ook een duidelijke opdracht richting retailers. “We moeten supermarkten nog duidelijker maken dat er in non-food nog een hele markt open ligt”, aldus Meijerink. “En in tegenstelling tot de foodcategorieën gaat het in het geval van de non-foodcategorieën veelal om puur additionele omzet. We maken het boodschappenmandje gewoon voller. Onze indexen overstijgen die van de foodcategorieën dan ook aanzienlijk.” Een uitzondering van afgelopen jaar is de categorie health care (o.a. zelfzorggeneesmiddelen, red.). Door toedoen van de preventieve coronamaatregelen bleef het griepseizoen vorig jaar uit. Dat was voor de consument en gezondheidszorg natuurlijk noodzakelijk, maar zette de omzet in deze specifieke productgroep onder druk. Andere productgroepen waar de pandemie effect op heeft gehad, zijn beauty en panty’s in negatieve zin en schoonmaakartikelen en dierverzorging in positieve zin. “Onze verwachting is dat corona de one-stopshoppingtrend heeft versterkt en dat er het afgelopen jaar gewenning heeft plaatsgevonden aan een nieuwe ‘routine’ waarin een deel van de consumenten structureel minder ruimte heeft voor speciaalzaken. We zien bewegingen in de markt waarbij supermarkten steeds meer de rol van de speciaalzaak overnemen. Dat is al jaren zo in food en zal ook binnen de non food-groepen steeds meer ontstaan. Dat sluit aan op onze visie dat de relevantie van de supermarkt voor consumenten de komende jaren verder toeneemt.” Die toenemende relevantie van supermarkten staat volgens Meijerink niet haaks op de groei van het online verkoopkanaal. “Online bestedingen beginnen in de meeste gevallen bij winkelmand-

for your Friend, Tala) gaan gewoon door op het ingeslagen groeipad en worden voorzien van tal van groei-initiatieven.

jes vanaf 15 tot 20 euro. Daaronder bestaat er nog altijd een grote voorkeur voor de fysieke winkel. Natuurlijk zal de verkoop van een deel van de low interest- en bulkproducten naar online verschuiven, maar alleen indien deze gecombineerd worden met food. Dat geeft fysieke supermarkten alleen maar meer mogelijkheden om de relevantie in andere categorieën te vergroten. En dat geldt zeker voor de non-foodcategorieën.” De nieuwe strategie van Dayes is daar zelfs voor een belangrijke deel op gebaseerd. “Uiteraard investeren wij ook in online ondersteuning van onze klanten, maar vanuit de one-stop-shoppinggedachte liggen er meer dan genoeg groeimogelijkheden in de fysieke supermarkt.”

Service merchandising Een ander bijeffect van de coronacrisis, is de hernieuwde belangstelling voor service merchandising. Met dit serviceconcept voor retailers wist Nedac Sorbo in de afgelopen decennia veel succes te boeken, maar het is altijd actueel. “In de coronatijd lag de focus van supermarkten nog meer dan anders op vers, op acties en de foodcategorieën in het algemeen. Dat ging ten koste van de prestatie en aandacht voor nonfood. De voordelen van service merchandising werden hierdoor uitvergroot en onze merchandi-

38 FoodPersonality september 2021

38-39_Adve-Nedac Sorbo.indd 38

07-09-2021 12:43

Ceo Wouter Meijerink in de showroom van Dayes in Duiven, zittend bij een display van Alaise, het nieuw te lanceren premium personal care-merk voor supermarkten. (Foto: Gijs Kroes) sers stonden dag in dag uit klaar voor de winkels met onze betrouwbare dienstverlening.” Hoewel service merchandising voor Dayes geen doel op zich is, verwacht Meijerink dat dit serviceconcept voor retailers de komende jaren verder zal groeien. “Voor retailers is het eigenlijk ondoenlijk om alle non-foodcategorieën volledig in eigen beheer te hebben. Dat gaat namelijk verder dan simpelweg een product inkopen. De processen en systemen moeten er op ingericht zijn en een goede kwaliteitscontrole is essentieel.” Meijerink wijst op de actuele situatie waarin er nog altijd sprake is van aanzienlijke langere leveringstermijnen vanuit Azië en een uiterst gespannen logistieke markt waarin containerprijzen vele malen over de kop gaan door een gebrek aan scheepscapaciteit. “Al dat soort risico’s horen bij non food en daar dienen we continu op te anticiperen, aangezien we vanuit voorraad leveren. Onze inschatting is dat de huidige krapte en hectiek nog zeker een jaar aanhouden. Maar los van deze actuele problemen, geloven wij in een verdere specialisatie waarbij retailers de non-foodcategorieën voor een belangrijk deel uitbesteden, omdat wij in staat zijn het assortiment steeds met relevante concepten van impulsen te voorzien. Desgewenst kunnen we de retailer ontzorgen met merchandising door onze mensen.”

nog zeker alternatieve aanbieders en daar meten wij ons aan. Wij vormen met onze schaalgrootte de uitzondering, want dit is nog altijd een zeer gefragmenteerde markt. Wat je wel ziet, is dat de aanbodsituatie steeds complexer wordt voor kleinere partijen. Kwaliteitseisen nemen alleen maar toe en de financiering en hectiek van de goederenstroom met de lange leadtimes is steeds vaker een breekpunt. Dat betekent dat je uit voorraad moet kunnen leveren en dat vraagt om financieel krachtige bedrijven. Wij zijn dat. In dat opzicht was corona een goede stresstest. Als we samen sterker zijn, begroeten we hierbij van harte

nieuwe samenwerkingspartners.” Maar waar het Meijerink vooral om gaat, is dat er voldoende armslag is om te investeren in nieuwe concepten, merken en producten. Daarbij worden ook non-foodassortimenten steeds lokaler ingevuld. “Nu al is het onderscheid tussen stad en regio een belangrijke omzetdrijver in onze categorieën. Maar we gaan naar een situatie waarin winkelspecifieke concepten de norm zijn. Dat kunnen we nu al operationeel organiseren met ons category management en onze dienstverleningsmodellen.” ■

De vijf categorieën van Dayes

3. Pet Care

Nedac Sorbo Mascot gaat verder als Dayes. In

in snacks, terwijl de waardering van huisdieren

de afgelopen jaren heeft het bedrijf zich verder

sinds corona alleen maar is gegroeid. Binnen

ontwikkeld tot dé specialist in non-food voor

diervoeding is dit impulssegment (waarin promo

retailers, in vijf categorieën waarin het dagelijks

nauwelijks een rol speelt, red.) een belangrijke

een rol speelt in het leven van consumenten.

groeidrijver van de categorie. Dit succes wil Dayes

Met Best For Your Friend is Dayes al marktleider

verder uitbouwen.

1. Personal Care

4. Health Care

In de markt van persoonlijke verzorging werkt

Gezondheid naar de supermarkt brengen kan

Dayes aan de introductie van een volledig nieuw

door een in hoge mate op het verzorgingsgebied

premium merk. Dat wil zeggen, premium voor

van de winkel afgestemd zelfzorgassortiment aan

supermarkten; kwalitatief hoogstaand, maar met

te bieden. Daarvoor heeft Dayes zowel de produc-

een toegankelijk prijspunt. Het biedt supermark-

ten als de expertise om een optimaal assortiment

Lokaal non-food

ten een kans om uit het prijsgeweld in deze

samen te stellen.

Door zichzelf te blijven verbeteren en enkele overnames en fusies te doen, is Dayes inmiddels uitgegroeid tot dé specialist in non-food, met eigen merken, A-merken van derden en private labels. Vergelijkbare bedrijven zijn er eigenlijk niet. “Maar op categorieniveau zijn er

categorie te komen.

5. Kitchen

2. Home Care

Zelf koken en bakken is ongekend populair, zeker

Ook in de huishoudelijke markt liggen er aanzien-

sinds corona. Met toegankelijke concepten is

lijke groeikansen. Verduurzaming door de toepas-

deze markt ook voor supermarkten veel verder te

sing van milieuvriendelijke en verantwoorde

ontwikkelen. Met het Tala merk ontstaan in 1899

materialen is hierbij een belangrijk thema.

in de UK heeft Dayes veel expertise in deze markt.

39 FoodPersonality september 2021

38-39_Adve-Nedac Sorbo.indd 39

07-09-2021 12:43

Gezonde Innovatie Awards: inschrijving geopend De Gezonde Innovatie Awards krijgen een vervolg. De uitverkiezing van de producten en initiatieven die het meest bijdragen aan een gezond(der) eetpatroon werd dermate goed ontvangen dat de initiatiefnemers – Foodlog en FoodPersonality – hebben besloten dat er een tweede editie komt. Door: Bianca van der Ha en Dave van Loon Foto: archief FoodPersonality

Vorig jaar, in de coronapandemie, ontstond tijdens gesprekken tussen Foodlog en FoodPersonality het idee om gezamenlijk een prijs in het leven te roepen voor producten en initiatieven die gezonder eten gemakkelijker maken. Een prijs die complimenteert én stimuleert. Immers, gezond(er) eten en leven is een hele uitdaging, terwijl het belang van gezond leven steeds duidelijker wordt. De uitbraak van het coronavirus heeft dat nog maar eens onderstreept. Tegelijkertijd wijzen deskundigen als kinderartsintensivist Koen Joosten (Erasmus MC) en multidisciplinair hoogleraar volksgezondheid Jaap Seidell (VU Amsterdam) erop dat we in een ‘obesogene omgeving’ leven: een omgeving waarin mensen worden aangezet om veel en ongezond te eten en weinig te bewegen en daar spelen supermarkten ook een rol in. Supermarkten zijn daarmee een deel van het probleem, maar kunnen als belangrijkste aankooplocatie voor dagelijkse voeding ook een bijdrage leveren aan de

De Groente en Fruitbrigade, één van de winnaars van de eerste editie van de Gezonde Innovatie Awards, in actie in Venlo voor de voedselbank.

oplossing. De meeste supermarktorganisatie doen dat ook. Extra aandacht voor gezonde producten en initiatieven is echter nooit weg. En daarom organiseren Foodlog en FoodPersonality voor de tweede keer de Gezonde Innovatie Awards.

Gezonde trend versterken Hoezeer de samenleving een ongezonde omgeving heeft gecreëerd als het gaat om voeding, is te zien aan de obesitascijfers. Ongeveer de helft van de Nederlanders is te zwaar. De uitbraak van het coronavirus heeft het belang van gezondheid - en een gezond gewicht - nog eens laten zien. Je weerstand verhogen door gezond(er) te leven lijkt te helpen om niet, of minder ernstig, ziek te worden van Covid-19, zegt onder meer de Rotterdamse internist-endocrinoloog en leefstijlgeneeskundige Liesbeth van Rossum. Leefstijlgerelateerde aandoeningen leiden ook tot meer complicaties bij Covid-19. Tijdens de coronapandemie is een deel van de Nederlandse huishoudens anders gaan eten: een vijfde consumeert meer groente en fruit en minder snacks en alcohol. Zo’n 10% eet juist ongezonder: meer snacks, vaker afhalen of laten bezorgen en meer alcohol. Met de Gezonde Innovatie Awards willen Foodlog en FoodPersonality de gezonde trend stimuleren en versterken. Op basis van de ervaringen in de eerste editie zien de twee mediaplatforms daar goede kansen toe. Uit de ruim 150 aanmeldingen van 2020 nomineerde de vakjury negen initiatieven en 22 producten. Consumenten brachten maar liefst 15.000 stemmen uit op hun favoriete producten en initiatieven. Een breed samengestelde vakjury, die onder meer bestond uit supermarktondernemers, bepaalde de winnaars. Eén van die winnaars was de Groente & Fruitbrigade, een stichting die groenten en fruit uit

overschotten en restpartijen (of product dat niet voldoet aan de reguliere inkoopeisen) verzameld en ter beschikking stelt aan Voedselbanken. Voorzitter Willem van Prooijen was bijzonder trots op de erkenning van zowel jury (nr. 1) als publiek (nr. 3): “Deze prijs is een kroon op het werk van al onze vrijwilligers, leveranciers en anderen die zich hiervoor belangeloos inzetten.” Ook Phaedra Mensen, oprichter van Spoony, was blij met haar award. Spoony combineert groente met eetspelletjes om kinderen er meer van te laten eten. “Deze award geeft ons als startup onderscheid en geloofwaardigheid ten opzichte van andere initiatieven.” Dankzij de feedback van de jury verbeterde Mensen haar producten en strategie: “Mijn producten passen nu beter bij de behoeften van de afzetkanalen.”

Foodlog & FoodPersonality Contact tussen Foodlog en FoodPersonality was er al langer, maar met de uitverkiezing van de Gezonde Innovatie Awards kwam het in 2020 voor het eerst tot concrete samenwerking tussen de twee mediaplatforms. Vanuit ieders eigen kennis en expertise kunnen de twee partijen elkaar op dit onderwerp versterken, was de gedachte. Als vakmedium voor de supermarktbranche is FoodPersonality goed op de hoogte van de trends en ontwikkelingen op het gebied van nieuwe producten en de plek waar consumenten deze

40 FoodPersonality september 2021

40-41_Gezonde innovatie Cooks Crossover.indd 40

07-09-21 12:33

Dole maakt duurzaamheidsbeleid transparant Aanmelden en verkiezingstraject Boeren, verwerkers, levensmiddelenfabrikanten, supermarkten, brancheorganisaties,

In de aanloop naar de beursgang van ’s werelds grootste producent en handelaar in groenten en fruit, geeft Dole maximale inzage in de inspanningen op het gebied van duurzaamheid. Dole wil zijn verantwoordelijkheid nemen voor mens, natuur en voeding.

gemeenten en burgers worden opgeroepen om hun gezonde innovaties aan te melden. De Gezonde Innovatie Awards kennen twee categorieën: • Producten die het beste passen binnen een gezond(er) eetpatroon • Initiatieven die het meest aansporen tot een gezonder eetpatroon Stap 1. Aanmelden: stuur vóór 31 oktober 2021 een mail naar ted@shelflife.nl. Zet daarin uw naam van het product of initiatief en uw contactgegevens. Foodlog of FoodPersonality neemt contact met u op over de inschrijving en het verloop van het verkiezingstraject. Stap 2. Nomineren: uit de aanmeldingen selecteert een vakjury de genomineerden. Half november horen alle aanmelders of ze op de short list staan. Stap 3. Publieksstemming: Foodlog en FoodPersonality vragen consumenten om hun favoriete producten en/of initiatieven te kiezen. Stemmen kan van 1 december t/m half januari. Stap 4. Jurybeoordeling: ook de vakjury kiest zijn favoriete producten en initiatieven. Stap 5. Uitreiking: begin februari 2022 reiken Foodlog en FoodPersonality de publieks- en juryprijzen uit. De precieze invulling is mede afhankelijk van de ontwikkelingen rondom corona. We houden u hiervan op de hoogte.

het meest kopen: de supermarkt. Mede-initiatiefnemer Mark Peeters: “Ik zie veel producten gericht op gezondheid voorbijkomen, sommige goed, andere kunnen beter. Op het gebied van gezondheid is nog veel te winnen. Producenten die een product maken dat past in een gezondere leefstijl én op de schappen van de supermarkt, kunnen het verschil maken. Zij verdienen een compliment.” Foodlog voert dagelijks gesprekken over gezondheid in relatie tot voeding en de uitdagingen die daarbij horen. “Gezond eten is meer dan alleen het product en vraagt om een integrale aanpak. Denk aan de ongezonde voedselomgeving waarin het lastig, zo niet onmogelijk, is om gezonde keuzes te maken. Daarom willen we ook initiatieven aanmoedigen vooral door te gaan”, zegt Bianca van der Ha, projectmanager bij Foodlog en medeinitiator van de Gezonde Innovatie Awards. ■

Brede verantwoordelijkheid nemen voor de wereld van morgen – dat is een van de grote uitdagingen waar ondernemingen voor staan. Dat geldt ook voor Dole, dat zich na de fusie met Total Produce opmaakt voor een beursgang en grote ambities heeft op de Europese markt. In het duurzaamheidsverslag ‘The Dole Way’ zet de agf-leverancier zijn kernwaarden uiteen. Het MVO-verslag vat de doelstellingen voor alle zakelijke activiteiten van Dole overzichtelijk samen. Het beschrijft alle vorderingen van de onderneming op het gebied van duurzaamheid tot eind 2019, maar definieert ook de kwalitatieve en kwantitatieve duurzaamheidsdoelstellingen die tot 2030 moeten worden behaald. Dole zet zich in voor een brede, duurzame ontwikkeling om het behoud van de diversiteit van onze aarde en de hoge kwaliteit van zijn producten te garanderen. Als een van de vooraanstaande ondernemingen binnen de voedingsmiddelensector wil Dole bij de transitie het voortouw nemen. Het kijkt naar de behaalde successen en formuleert zeer concrete duurzaamheidsdoelstellingen. “Sinds onze oprichting streven wij bij Dole ernaar altijd de best mogelijke prestaties te leveren – zowel als het gaat om onze producten als om om de manier waarop wij ze produceren”, zegt Hans de Bel, director Bananas bij Dole. Dole wil daarbij niet alleen voldoen aan de verwachtingen van belangengroepen, maar vooral ook aan haar eigen verwachtingen. Het doel van het duurzaamheidsverslag is dan ook het aangaan van een open dialoog met partners en klanten, om een meetbaar en merkbaar verschil te maken voor mens en aarde. Voor Dole staat vast: je kunt alleen beter worden als je bereid bent tot een constructieve omgang met kritiek en je activiteiten continu evalueert en op duurzaamheid toetst.

handelaar van tropisch fruit actief op zeer afgelegen locaties waar maar weinig infrastructuur aanwezig was. Voor Dole was al snel duidelijk dat het belangrijk was niet alleen de plaatselijke economie op gang te brengen, maar vooral ook de medewerkers ondersteuning op het gebied van gezondheid en onderwijs aan te bieden. Ook later volgden talrijke maatregelen voor duurzame ontwikkeling. Onder andere de certificering volgens de norm ISO 14001 over milieumanagementsystemen in 1998 – als eerste producent binnen de agrarische sector ter wereld. In 2000 kwam daar de certificering volgens de norm over maatschappelijk verantwoord ondernemen SA 8000 bij. “Een uitstekende productkwaliteit behoort van begin af aan tot de kernwaarden van Dole. Onze duurzaamheidsgeschiedenis laat zien dat wij kwaliteit intussen veel breder opvatten. Het gaat om duurzaamheid, transparantie, maatschappelijk verantwoord ondernemen en vertrouwen – langs de gehele waardeketen. Onze doelstellingen voor de toekomst zijn net zo ambitieus als inspirerend.”

Actieve transitie

Campagne ‘The Dole Way’

“Het MVO-verslag en onze doelstellingen vormen een nieuwe mijlpaal binnen ons streven naar duurzaamheid – en de landbouw neemt bij deze transitie een centrale plaats in. Wij worden geconfronteerd met de realiteit van de klimaatverandering en sluiten ons binnen onze productieketen aan bij alle betrokken mensen en ondernemingen die bereid zijn deze uitdaging aan te gaan”, aldus De Bel. Duurzaam ondernemen is voor Dole als ‘global player’ met een grote expertise op het gebied van fruit, die meer dan 180 producten in 80 landen over de hele wereld verkoopt, echter altijd al een belangrijk onderwerp geweest. Al aan het begin van de 20e eeuw was Dole als grote producent en

Op het MVO-verslag volgt dit jaar de gelijknamige campagne ‘The Dole Way’. Bij alle activiteiten staan mens, natuur en voeding centraal. Op basis daarvan is een uitgebreide MVO-campagne met innovatieve videocontent ontstaan. Via aansprekende korte video’s (onder meer op YouTube en LinkedIn) wil Dole mensen enthousiasmeren voor een meer duurzame toekomst. De campagne is een voortzetting van het jarenlange duurzaamheidsbeleid van het groenten en fruitbedrijf. Met het duurzaamheidsverslag en de bijbehorende campagne benadrukt Dole meer dan ooit zijn verplichtingen ten opzichte van mens, natuur en voeding. Het volledige duurzaamheidsverslag en alle video’s zijn beschikbaar op www.dole.com.

Beeld uit de campagne ‘The Dole Way’

41 FoodPersonality september 2021

40-41_Gezonde innovatie Cooks Crossover.indd 41

07-09-21 12:33

Kraft Heinz heeft de smaak te pakken Met de keuze voor drie strategische groeiplatforms, lijkt The Kraft Heinz Company de weg ingeslagen naar een structureel hoger groeitempo. De forse groei van het Heinz-merk alsmede introducties als Karvan Cévitam Signature Blends – winnaar van de FoodTopAward 2021 – zijn succesvolle voorbeelden van die strategie. Daarnaast staat Kraft Heinz dit jaar op de eerste plek in Advantage survey in de grootste categorieën. Dat succes smaakt naar meer. Heinz Burger sauces, Heinz Culinaire Tomaten Sauzen en Karvan Cévitam Signature Blends vertellen een verhaal over hoe Kraft Heinz met een simpele strategie groei naar zowel de categorie als de merken brengt. KC Signature Blends, een reeks siropen met volwassen smaken voor een volwassen doelgroep, werd middenin coronatijd een groot succes en illustreert volgens Montse de Rojas, marketing director Benelux, perfect de door Kraft Heinz ingezette koers naar een structureel hogere groei. “En dat niet alleen in siropen, maar met ons hele portfolio.” Dat omvat internationale merken zoals het iconische Heinz, maar ook tal van lokale merken zoals Karvan Cévitam, maar bijvoorbeeld ook Honig, De Ruijter en Venz. “Voor al onze merken volgen we nu een strategie die zich richt op drie groeiplatforms, die zich beginnen te bewijzen”, aldus sales director Bernard Wouterse. Na het aantreden van Miguel Patricio als ceo van The Kraft Heinz Company (april 2019), nam het bedrijf afscheid van de vele categoriebenaderingen om het uitgebreide merken- en productenfortfolio aan te sturen. Er werden zes wereldwijde consumenten-/groeiplatforms geformuleerd, waarvan er in Nederland drie werden gekozen om structureel harder te kunnen groeien: • Taste elevation (snack sauzen, culinaire sauzen); +9% waardegroei • Easy meals made better (makkelijke maaltijden gezonder maken); +8% waardegroei • Flavorful Hydration (smaakvolle verfrissing) +4% waardegroei

Makkelijk navigeren Van de drie groeiplatforms die Kraft Heinz

hanteert, is ‘taste elevation’ – het verbeteren van de smaakervaring – de grootste. Daarbij kan het gaan om zowel het verbeteren van bestaande producten als om de introductie van nieuwe. Een mooi voorbeeld van taste elevation, is de nieuwe Heinz Burger Sauce, een drietal speciale sauzen voor de toepassing op hamburgers, die dit voorjaar op de markt kwam. De Rojas: “Een hamburger zonder goede saus is niks. We hebben deze sauzenreeks volledig op basis van de consumentenbehoefte en -voorkeuren ontwikkeld. Smaken die aansluiten op de smaak van een goede hamburger.” Het achterliggende shopperinzicht is de zoektocht van de consument als deze voor het sauzenschap staat en op zoek is naar een geschikte saus voor bij de hamburger. “Wat moet je kiezen? Wat hoort waar bij? Dit is een makkelijk navigeerbare sku, omdat we heel duidelijk zeggen waar de saus voor is. Tegelijkertijd is het een premiumsaus met een hoge prijs per liter. Met een aandeel van hoog in de ‘single digits’, een paar maanden na introductie, mag deze introductie nu al een doorslaand success genoemd worden”, aldus De Rojas.

Heldere boodschap Een premium prijs is voor shoppers geen bezwaar gebleken. Wouterse: “De rotaties zijn flink hoger dan verwacht. Het is een overzichtelijk en duidelijk concept: drie sauzen voor een afgebakend gebruiksmoment. Het slaat aan door tegemoet te komen aan een belangrijk shopperinzicht.” Met name voor het barbecuemoment zijn shoppers op zoek naar makkelijke oplossingen. Het liefst wordt alles in één keer gekocht, dus het liefst zet je alles zoveel mogelijk bij elkaar. “In dit

geval hebben we dat ook gedaan. We hebben de saus bij het vlees geplaatst als second placement. En ook in combinatie met een Weber-promotie bij Albert Heijn. We hadden ook wobblers met Heinz Burger Sauce op koelingen. Maar we hadden ook een samenwerking met Coca-Cola. Het centrale thema was steeds het barbecuemoment.” Rondom dat moment zocht Kraft Heinz ook samenwerkingen buiten de gebaande paden, zoals met flitsbezorger Gorillas. De Rojas: “Met Gorillas deden we een proef waarin alles voor de barbecue in één pakket zat. Je ziet dat zoiets aanslaat. Ook daar hebben we weer van geleerd.” Maar dat sluit gezamenlijke acties met supermarkten geenszins uit. Wouterse: “Ook met Plus hebben we een mooie actie rondom Heinz Hamburger Sauce gedaan, afgestemd op het weer. We nemen taste elevation serieus en daar investeren we dan ook in, zowel above als below the line. Waar het om gaat, is dat de consument consequent dezelfde boodschap krijgt, online, op socials en op de winkelvloer.”

Biologisch alternatief Een ander voorbeeld van taste elevation, is de lancering van een biologische lijn Frito-tomatenproducten. Hiermee laat Kraft Heinz niet alleen zien dat het de verduurzaming van het assortiment serieus neemt, maar ook dat het meebeweegt met een groeiende groep consumenten die vaker voor biologisch kiest. De Rojas: “Frito wordt gekocht door mensen die graag zelf koken, maar niet per se zelf tomaten willen koken, pellen en kruiden. Dat doet Frito voor ze: we maken de basis al klaar voor de consument. Die kan daarmee zelf gerechten maken, maar veelal bolognese,

Uitingen van de succesvolle introductie van Heinz Hamburger Sauce: op de winkelvloer, in de vorm van een BBQ Box - een activatie in samenwerking met Gorillas - en online. 42 FoodPersonality september 2021

42-43_Advo Kraft Heinz.indd 42

07-09-21 12:30

we met een introductie komen, heeft dat echte impact op hoe mensen eten. Dat zullen altijd toegankelijke en verantwoorde producten zijn. Wel zullen we ons daarbij nadrukkelijker op een jongere doelgroep richten.”

Aangewezen partner

Marketing director Benelux Montse de Rojas en sales director Bernard Wouterse. “Met onze groeiplatforms en premiumization zijn we in staat geweest veel waarde te creëren voor klant en consument.” (Foto: Ron Offermans) lasagne of fajita’s. En juist deze groep is gevoelig voor een biologisch alternatief.” Daarom heeft Kraft Heinz een biologisch alternatief voor het hele Frito-assortiment geïntroduceerd. En ook dit is volgens Wouterse een vorm van premiumization, maar tegelijkertijd is het ook een strategische keuze om mee te gaan in biotrend. “We willen hiervan leren. De biotrend in Nederland is nog maar klein, zeker in vergelijking met de ons omringende landen, maar we verwachten dat deze markt de komende jaren wel gaat groeien. We willen hiermee ook supermarkten helpen die op zoek zijn naar meer biologisch assortiment. In deze productgroep – tomatenproducten – is het ook een relevante toevoeging, maar dat geldt lang niet voor alle productgroepen”, aldus Wouterse. Tegelijkertijd ziet Kraft Heinz ook dat de Nederlandse consument veel gevoeliger is voor dierenwelzijn, dan voor biologisch als zodanig. Wouterse: “We maken bio beschikbaar, maar zijn zelf ook benieuwd hoe het op termijn uitpakt. De lijn staat nu volledig en zorgt voor een categoriegroei van meer dan 2%.”

Met een merk als Honig is de Nederlandse invulling evident. Met het oer-Nederlandse Honig begeeft Kraft Heinz zich met name op het groeiplatform ‘easy meals made better’. Wouterse: “Honig is een belangrijk merk voor Kraft Heinz in Nederland en voor veel consumenten een vertrouwde naam voor de bereiding van toegankelijke maaltijden. Bij Honig is de reset nu klaar; we hebben heel veel zout uit de producten gehaald, terwijl we veel verpakkingen hebben vernieuwd.” Het vertrouwde, ietwat oubollige merk spreekt nog altijd grote groepen consumenten aan en dat is volgens De Rojas prima, maar het merk moet meer dan nu ook een jongere doelgroep aanspreken. De introductie van peulvruchtenpasta vorig jaar paste bij dat streven, maar laat ook zien dat er nog een weg te gaan is. Wouterse: “We zien goede herhalingsaankopen, maar meer mensen moeten het gaan kopen. We geloven in dit product, maar het betekent wel dat de penetratie in 2022 verder omhoog moet.” Voor Honig staat er voor dit najaar geen introducties gepland, maar daar komt begin volgend jaar zeker verandering in. De Rojas: “Honig weet veel van de Nederlandse consument en als

Het tegenovergestelde doet Kraft Heinz met Karvan Cévitam, want daar waar het merk zich van oudsher op kinderen richt, richt Karvan Cévitam Signature Blends zich nadrukkelijk op volwassenen. ‘Flavorful Hydration’ – het derde groeiplatform van Kraft Heinz – wordt op die manier succesvol vertaald naar merk en product. De Rojas: “Het bewustzijn dat mensen zo’n twee liter water per dag moeten drinken neemt toe. Die opgave moet je interessant maken en dat doet Karvan Cévitam nu ook voor volwassenen. We richten ons op momenten dat je samen met vrienden geniet, en dat is steeds vaker niet noodzakelijkerwijs met alcohol. Met KC Signature Blends heb je geen alcohol nodig; gezond maar ook qua smaakervaring interessant.” Mocktails op basis van siropen zijn nog relatief nieuw, maar het succes heeft het merk op een volledig andere manier op de kaart gezet. Wouterse: “Hier ligt een duidelijke kans voor supermarkten nu er steeds meer momenten zijn waarop alcoholische dranken ongewenst zijn. We zullen dan ook meer smaak in dranken brengen, want wij zijn daar met Karvan Cévitam als marktleider de aangewezen partner voor.” Intussen zijn de voorbereidingen op 2022 in volle gang. Tegenslagen door corona waren er genoeg, desondanks spreekt Wouterse van een succesvol jaar: “Met onze groeiplatforms en premiumization zijn we in staat geweest waarde te creëren voor klant en consument. Maar er zijn ook uitdagingen. Denk aan de grondstofprijzen, de krapte op de arbeidsmarkt en de stijgende vervoerskosten. Desondanks kijken we positief naar 2022, omdat we een bewezen strategie hebben die wordt gewaardeerd door onze klanten – wij houden als belangrijkste principe: waarde bouwen waarmee wij het verschil maken, doe je met een gepassioneerd team.” ■

Vertrouwd, maar eigentijdser Het grootste deel van het assortiment van Kraft Heinz is lokaal, zelfs als het gaat om een merk als Heinz. “Recepturen, verpakkingen, communicatie zijn grotendeels afgestemd op de lokale markt. Dat is voor wat betreft een merk als Heinz misschien tegen de verwachting in, maar alleen zo kun je maximaal tegemoet komen aan de wensen en voorkeuren van consumenten”, aldus De Rojas. Zo horen hamburgers in Nederland bij de barbecue, terwijl dat in veel andere Europese landen gek wordt gevonden. Met Heinz Hamburger Sauce aanhaken bij het barbecuemoment, is dus een volledig Nederlandse invulling.

E-commerce: veel geïnvesteerd, nog meer geleerd. Sinds een jaar beschikt Kraft Heinz over een toegewijd e-commerceteam. Het bedrijf heeft een enorme inhaalslag gemaakt, waarbij veel laaghangend fruit werd geoogst. Wouterse: “De basis staat. Het komend jaar zullen we onze samenwerking op het gebied van ecommerce met partners intensiveren. Maar we weten inmiddels ook dat lang niet alles werkt en de diverse categorieën pakken online heel verschillend uit.” De Rojas: “We zien duidelijk de ontwikkeling van de ‘omni’-shopper; dezelfde shopper wil op meerdere manieren geholpen worden. Die behoefte aan gemak is evident. Snel leren en toepassen is de crux.” Omnichannel is een blijvertje, aldus De Rojas en Wouterse. Maar Kraft Heinz ziet een verschuiving, geen revolutie. “We moeten daar zijn waar de consument is, maar voor veruit het grootste deel van het boodschappenpakket zal dat ook in de toekomst de supermarkt zijn”, aldus De Rojas. 43

FoodPersonality september 2021

42-43_Advo Kraft Heinz.indd 43

07-09-21 12:30

wat een

EER!

Doet wat het belooft.

Captain of the Category HG is gekozen tot Captain of the Category In de categorie schoonmaak- en onderhoudsartikelen; reinigingsmiddelen en poetsmiddelen namens HG, bedankt voor de waardering!!

Adv foodpersonality.indd 1 44_Adv HG.indd 44

25-08-2021 13:38 07-09-2021 12:45

Column Pepijn van der Heijden

Zweedse ballen!

enkend aan Zweden, zie ik lange rechte wegen door uitgestrekte bossen gaan… Het zou een begin van een loflied op dit land kunnen zijn. Zweden is natuurlijk bekend om de grootste retailketen van het land, Ikea. En natuurlijk ook om de mierzoete caramelchocolade van Daim en de Zweedse gehaktballen, al dan niet van Ikea… Maar Zweden heeft ook ongerepte natuur te bieden, veel meren, goede horeca, en veel mooie supermarkten. Zweden is het grootste Scandinavische land, zowel qua oppervlakte als bevolking. De Zweden hebben een goede reputatie. Zaken zijn goed georganiseerd, de cultuur is toegankelijk en open, met relatief platte hiërarchie. Je belandt hierdoor makkelijk en snel bij de juiste contactpersoon, die ook beslissingsbevoegd is. De mentaliteit kenmerkt zich door een grote openheid voor innovaties en technologische toepassingen, experimentierfreudig en progressief. Daarbij zijn ‘natuurlijk’, ‘gezond’ en ‘biologisch’ belangrijke aankoopmotieven voor de Zweedse consument. Verder heeft het land een zeer hoog aandeel éénpersoonshuishoudens (bijna 2 miljoen huishoudens, oftewel 40% van het totaal). Dit heeft de vraag naar convenienceproducten sterk doen groeien. Aangezien je bij een partij als ICA decentraal moet leveren, is het verstandig om je eerst op deze huishoudens te richten, die vooral in en nabij de grote steden wonen. En nou naar ICA. Net buiten Stockholm ligt het hoofdkantoor van ICA, in Solna. ICA is met 1.300 winkels en een marktaandeel van 36% de grootste partij in Zweden. ICA is aangesloten bij het in Nederland gevestigde AMS Group, een internationaal sourcingplatform met o.a. Kesko (Finland) , maar ook Ahold Delhaize als lid. AMS koopt met name privatelabelproducten in voor haar leden. Het private label

Euroshopper – dat Albert Heijn jaren terug ook in de schappen had – komt bijvoorbeeld als discountlabel vanuit AMS. ICA bestaat voornamelijk uit winkels van zelfstandige ondernemers, die hun eigen beleid en assortiment bepalen. Het geeft hun de mogelijkheid zich aan te passen aan de lokale vraag. Voor producenten is dat een uitdaging, omdat een hoge distributiegraad niet snel geborgd is. Lokale aanwezigheid in de vorm van een buitendienst is daardoor bijna een vereiste. Omdat het in Scandinavië vrij normaal is om met een distributeur te werken, is het belangrijk om een partij te kiezen met een

‘Tussentijdse mutaties zijn er niet en dus is het belangrijk om op de juiste momenten aan te kloppen, zodat je in dat schapwisselmoment mee kunt’ buitendienst, zodat ze de lokale retailers kunnen bezoeken en jouw product kunnen laten opnemen op het schap. Er zijn ook partijen in de markt die jouw product bij verschillende ICA-vestigingen kunnen testen. Daarbij stel je je product gratis beschikbaar en wordt er gedurende een aantal weken een test gedraaid. De cijfers die daaruit voortkomen, kun je gebruiken om op het hoofdkantoor de noodzaak van ‘centrale listing’ aan te tonen. Dat betekent dus investeren voordat je er zeker van bent dat je voet aan de grond krijgt. Elk detail kan daarin belangrijk zijn. Het concern ICA omvat ICA Sweden en Rimi Baltic. Rimi Baltic heeft 284 eigen winkels in Estland, Letland en Litouwen. Voor ICA Sweden zijn dat ICA Stormarknad, ICA Kvantum, ICA Supermarket en ICA Nära. ICA en Rimi zijn formules in het midden en aan de bovenkant van de markt. Stormarknad is de hypermarkt, Nära de buurtsuper/conveniencewinkel. Tot

slot kan je bij ICA ook nog terecht in hun 390 apotheken genaamd Apotek Hjärtat. Een van de dingen die opvalt als je een ICA bezoekt, is het enorme aantal schapmeters met repen en dan met name proteïnerepen. Je komt overal in westerse landen veel proteïneproducten tegen, maar het aanbod in Zweden is voor Nederlandse begrippen ongekend. In iedere categorie en schap vind je ook veel biologische producten. De Zweden zijn niet voor niets Europa’s koploper in de consumptie van biologische producten per capita. Een ander in het oog springend element van de laatste jaren zijn de gangpaden met silo’s en tapkranen waaruit de consument zoetwaren, noten en gedroogde vruchten kan aftappen. Voor een gedeelte bedient dit dus ook de grote vraag naar gezonder snacken. De supermarktketens in Zweden hebben onderling zogenoemde ‘trade windows’ afgesproken, hetgeen inhoudt dat ICA, Coop en Axfood (sinds mei inclusief het ingelijfde Bergendahls Gruppen) dezelfde introductiemomenten per categorie afspreken. Dit wordt geregeld binnen ‘Efficient Consumer Response Sweden’, de ECR-organisatie in de branche. Binnen deze ‘trade windows’ zijn er jaarlijks per categorie in principe twee en voor bepaalde categorieën zelfs drie schapwisselmomenten. ECR-documentatie vermeldt ook de contactpersonen. Tussentijdse mutaties zijn er niet en dus is het belangrijk om op de juiste momenten aan te kloppen, zodat je in dat schapwisselmoment mee kunt. In de meeste gevallen kun je ervan uitgaan dat enkele weken na de schapmutatie de voorbereidingen voor de volgende mutatie beginnen. Deze voorbereidingen zijn het beste moment om je als potentiële nieuwe leverancier voor te stellen. Zo’n week of twaalf tot zestien voorafgaand aan de wissel kun je dan een definitief ja of nee op je assortiments- en prijsvoorstel verwachten (vergeet niet dat de btw 25% is in Zweden). Een week of tien van tevoren komt dan de bestelling, dus zorg er op tijd voor dat je product, je verpakking en je etikettering aan alle eisen voldoen. Uiteindelijk lever je de openingsorder in de laatste week voor de mutatie uit. På väg till Sverige!

Guido Jacobs en Pepijn van der Heijden van Export Partner wisselen elkaar af

Guido als co maan

als columnist over ‘Nederlandse levensmiddelenartikelen exporteren’. Deze maand: Pepijn van der Heijden over ICA, pepijn@exportpartner.com.

45 FoodPersonality september 2021

45_Export partner.indd 45

07-09-2021 12:37

Bij Josceline aan tafel

waar verwachten. Daar baseren we onze plannen op en kijken we wat waar nodig is. Ook op het onderdeel prijs. Maar die kosten worden niet per definitie allemaal direct doorberekend. Jullie lanceerden dit jaar Birra Moretti. Hoe gaat het daarmee? Goed. Het is een Italiaans bier dat we hebben geïntroduceerd vanwege de groeiende trend in internationaal bier in combinatie met de trend van thuis genieten. We besloten om voor de lancering niet op de heropening van de horeca te wachten, maar eerst vol te bouwen in retail. Na zes maanden hebben we al 1% aandeel in pils. Op de winkelvloer hebben we al meer dan 4.000 activaties gedaan. Het is een mooi merk en de witte verpakking springt er echt uit. De komende drie jaar willen we er stevig aan doorbouwen. Inmiddels breekt de tijd aan dat retail en horeca elkaar weer kunnen gaan versterken. We zorgen dat onze plannen in deze kanalen goed op elkaar aansluiten, zodat de resultaten elkaar versnellen.

Fleur Jansen, Heineken Door: Josceline Bogaers Foto: Jan Willem Houweling

Eerst maar even dit: jullie bestuursvoorzitter Dolf van den Brink zei onlangs dat hij bij eventuele prijsverhogingen de horeca wil ontzien. Hoe is daar intern op gereageerd? We zien dat de prijzen van grondstoffen toenemen. Van ingrediënten tot verpakkingen. Dit nemen we, naast andere ontwikkelingen in de markt, mee in de plannen voor komend jaar.

Wat zou je nog verder willen verbeteren? De lange termijn samenwerking met onze retailpartners en het werken vanuit een gedeelde strategische agenda. Als je dat end-to-end goed invult, kun je nog meer optimaliseren en elkaar versterken. We zijn goed op weg, maar het kan beter en intensiever.

Maar hij zegt heel concreet dat de horeca ontzien moet worden. We kruipen langzaam uit een van de grootste crises die de horeca- en evenementensector heeft meegemaakt. Waar we sterk naar kijken, is hoe we hier samen met onze klanten in kunnen blijven optrekken. Dat, samen met alle ontwikkelingen die we zien, gebruiken we om de commerciële plannen voor komend jaar te maken voor Heineken Nederland. We zitten momenteel middenin die fase. Meer dan ooit zie je dat we ook daarin echt als een team optrekken, waarbij we in nauw contact staan met zowel onze retail- als horecaklanten.

Jij werd in 2019 directeur Retail bij Vrumona en een jaar later had je die rol al bij Heineken. Dat is heel snel gegaan... Zat dat in je achterhoofd toen je naar Vrumona ging? Ik wist niet dat het zo snel zou gaan. Natuurlijk koos ik twee jaar geleden voor Vrumona met het idee dat het een groot bedrijf is met mogelijkheden om door te ontwikkelen. Maar dít lag niet in de planning. Soms komen er kansen op je pad die je wel moet grijpen. Jouw voorgangers op deze positie waren ook vrouwen. Is dat beleid? Dat is een interessante vraag, die ik vaker hoor en die nooit aan een man gesteld zou worden. Je wordt geselecteerd op je

Zijn prijsverhogingen onvermijdelijk door die toegenomen kosten? Wij kijken naar de kostenstijgingen, naar de inkoopprijzen, naar de grondstoffen, naar de keten en naar welke groei we 46

FoodPersonality september 2021

46-47_Interview_Josceline_02L.indd 46

07-09-2021 12:45

kwaliteiten en capaciteiten en of je de juiste persoon op de juiste plek bent. Het gaat erom wat je kunt en om wat je komt brengen. Het zou gek zijn als dat anders was. Diversiteit in de brede zin wordt overigens zeker gestimuleerd. We zien dat de output en samenwerking van diverse teams beter is. Toch zie je nog steeds relatief weinig vrouwen in sales. Ik snap oprecht niet waarom dat is. Ik vind het juist een mooie rol en ben echt een voorstander van diversiteit in de teams en dat gaat verder dan diversiteit in geslacht. Gelukkig zie ik binnen ons bedrijf steeds meer vrouwen die het goed naar hun zin hebben en het heel goed doen in sales. Dat is gaaf. Ben je blij met deze stap? Zeker, het is een geweldige ervaring. Natuurlijk is het ook een intensief traject, zeker vanwege de nieuwe situatie met de coronapandemie die vier maanden na mijn start in deze rol ontstond. Toch hebben we als bedrijf en als team goede stappen gezet en zijn we gegroeid. De omgeving vroeg meer focus, flexibiliteit en minder planmatig werken. We moesten keuzes maken die we niet allemaal vooraf gepland hadden. Het is bijzonder te ervaren hoe flexibel collega’s zijn en hoe het teamgevoel naar de voorgrond kwam. We hadden niet kunnen hopen dat de output zo zou zijn. Heineken heeft eerder ook veranderingen doorgevoerd qua werklocatie… Klopt, het commerciële team zit nu helemaal in Leiden. Dat was al voor corona besloten en is onderdeel van onze nieuwe manier van werken: veel samenwerking tussen afdelingen, flexibele werkplekken en een locatie dichter bij de klant. Ons kantoor ligt naast het station en heeft bewust weinig parkeerplekken. We willen dat medewerkers zoveel mogelijk met de trein reizen. Dat is duurzamer. Achteraf gezien hebben we nu misschien te veel werkplekken en te weinig vergaderruimtes, want een 100% bezetting zie ik niet meer zo snel gebeuren. Dus gaan we kijken hoe we de ruimte het beste kunnen benutten. We zijn er vorig jaar naartoe verhuisd, maar toen was alles dicht door corona. De plek begint een beetje te leven nu mensen weer wat vaker op kantoor komen werken. Daarnaast hebben we ook de invulling van een aantal functies aangepast aan wat de huidige markt vraagt, werken we meer met data en zijn we verder gedigitaliseerd. Heb jij je leiderschapsstijl aan de nieuwe situatie aangepast? In het begin was het even wennen dat alles online moest. Goed blijven samenwerken was een uitdaging. We wilden dat alle teams nog steeds van elkaar wisten wat er speelde, omdat er veel samengewerkt wordt. Maar dat onderdeel was bij Heineken eigenlijk goed ingericht met Workplace, een soort intern Facebook, dat we al langer gebruikten om collega’s ‘aangelijnd te houden’. Ik merkte wel dat online contacten snel erg functioneel worden. Je moet ook dat schouderklopje blijven geven en waardering uitspreken. Ik let erop dat ik ook 1- op-1-gesprekken blijf voeren. Schoot je ook ergens tekort? Het was lastig om aan het team te bouwen en leuke dingen samen te doen, iets wat toch echt bij de Heineken-cultuur hoort. Gelukkig kunnen we daar nu langzaamaan weer aandacht aan besteden. Is er iets in je carrière dat je anders had willen doen? Je bent zelf verantwoordelijk voor het succes in je werk. Je leert van alles wat je meemaakt. Ik wil me blijven ontwikkelen

en ben nooit uitgeleerd. Als je ervoor openstaat, kun je overal iets waardevols uithalen, ook als je een keer een keuze hebt gemaakt die minder bij je past. Zo ben ik ook van sales naar marketing gegaan. Daar ben ik mezelf tegengekomen want ik ben heel resultaatgericht en wil meteen alles weten en meten. In marketing zie je pas op de langere termijn resultaat. Toch heeft het me een bredere blik gegeven op de business. Als je in een schoen stapt die niet per se als gegoten zit, leer je jezelf aan te passen. Wat is de grootste misvatting over jou? Dat het moederschap en mijn werk niet te combineren zijn. Dat is blijkbaar inherent aan de Nederlandse maatschappij. Mensen vragen mij vaak: ‘red je dat wel?’ Ik ben ervan overtuigd dat het kan. Je moet alleen zorgen dat je alles goed inricht. Als je doet wat je leuk vindt en goed plant, hoeft niemand de dupe te zijn. Sterker nog: ik denk dat iedereen er profijt van kan hebben. Ik vind het ook belangrijk dat mijn kinderen zien dat ik plezier in mijn werk heb. En dat voor niets de zon opgaat. Is jouw leven in balans? Eigenlijk wel. Natuurlijk zijn er uitdagende momenten. Mijn man en ik werken allebei fulltime en we hebben twee kinderen, maar we hebben dat goed geregeld. En als het toch even te druk is, dan kijk ik in mijn agenda en schrap ik een paar dingen. Het is belangrijk om keuzes te maken en niet alles te willen doen.

‘Als iets je stoort, moet je er iets aan doen’ Waar erger jij je aan? Als mensen geen eigenaarschap pakken, alleen problemen constateren en toekijken. Als iets je stoort, moet je er iets aan doen. Ik vind eerlijkheid in mijn team heel belangrijk, je moet met elkaar bespreken wat goed gaat, maar ook wat niet goed gaat. Je leert het meest als je ook dilemma’s op tafel legt en het zegt als dingen niet lopen zoals je gepland had. Zo gaat het soms gewoon. Wees transparant over je belangen. Als team groei je dan ook het meest. Wat staat er op jouw bucketlist? Er zijn een paar dingen die ik graag wil doen. Een feest geven voor familie en vrienden om het leven te vieren. Ik ben onlangs – na een relatie van achttien jaar – getrouwd, maar door corona hebben we nog geen feest gehad. Hopelijk lukt dat volgend jaar. En ik wil graag reizen maken met mijn gezin. Dat hoeft niet per se naar Azië, of een andere verre bestemming, dat kan ook in Europa. Het gaat me om het rondreizen, om herinneringen maken. In het buitenland zijn doet veel voor je geest en levert inspiratie. Verder wil ik vooral genieten van de mooie, kleine dingen in het leven. ■

Josceline Bogaers van Günther + Van Grinsven/People Select Executive + Interim Search interviewt elke maand een manager uit de sector. Deze maand: Fleur Jansen, directeur Retail bij Heineken.

47 FoodPersonality september 2021

46-47_Interview_Josceline_02L.indd 47

07-09-2021 12:45

BACARDIMARTINI ZIET COCKTAILMARKT FLINK GROEIEN

‘Onze strategie past naadloos in deze tijd’ Sales director Merlijn van de Ven van Bacardi-Martini Nederland kon vier jaar geleden niet vermoeden dat de strategie van zijn – op dat moment nieuwe – ceo zozeer uit zou komen. Natuurlijk, de horeca heeft het zwaar sinds de coronapandemie. Maar andere trends zijn daardoor juist sterk opgekomen, zoals: thuis lekkere cocktails drinken.

Bacardi is een bijzonder bedrijf, alleen al door de bijzondere geschiedenis. Bijna 160 jaar geleden begon de familie Bacardi op het eiland Cuba rum van premiumkwaliteit te stoken. En die familie staat nog steeds aan het roer. Allang niet meer vanuit Cuba. Door de revolutie in Cuba en het daarop volgend communistisch bewind van Fidel Castro vluchtte de familie naar Puerto Rico, om daar na de onteigening door de Cubaanse overheid helemaal opnieuw te beginnen. Dus is het bedrijf Bacardi uitgebouwd, ‘ingepikt’ en daarna opnieuw open uitgebouwd tot een wereldwijd opererend bedrijf, met het hoofdkantoor op Bermuda. Bacardi-rum is voor veel consumenten vooral ‘die fles witte rum’, met dat bijzondere logo van een vleermuis erop. Maar Bacardi heeft rumvarianten in overvloed, er is zelf een variant ‘Bacardi Facundo Paraíso’, met een consumentenprijs van € 300,-. En daarnaast: Bacardi is allang niet meer alleen maar Bacardi. Het bedrijf Bacardi omvat wodkamerken als Grey Goose en Eristoff, ginmerk Bombay Sapphire, verscheidene whiskymerken, Patron – een overname van drie jaar geleden en door Van de Ven omschreven als ‘het nummer1-premium-tequilamerk’ – en verder o.a. likeurmerken als Bénédictine, St. Germain en Get 27, de Franse vermouthdrank Noilly Prat… Van de Ven: “Jaren geleden kwam er ook het mooie Italiaanse merk Martini bij, veruit het grootste merk in vermouth. Na die overname vormde de familie Bacardi de bedrijfsnaam om tot Bacardi-Martini.”

Cocktails thuis In Nederland wordt Bacardi-rum nog steeds vaak gedronken als onderdeel van de mix Bacardi-rum met cola, anders gezegd, ‘het baco’tje’. Maar dat is lang niet overal zo. Van de Ven: “De populariteit van cocktails en mixen is enorm toegenomen, maar er zijn nog steeds grote verschillen per land. Daar waar Bacardi in Nederland nog steeds de meest gedronken mix is, is in bijvoorbeeld België

Martini het meest populaire en geliefde merk. Daar wint Martini met de cocktail Bellini dag in, dag uit meer terrein.” Van de Ven wijst erop dat Bacardi natuurlijk ook bekend is van de hype van zo’n twintig jaar geleden: de welbekende Bacardi Breezer. “Een enorm commercieel succes, maar ook een succes waarbij veel verantwoordelijkheden komen kijken. De Breezer als mixdrank werd natuurlijk veelal door jonge consumenten gedronken, en dan moet je als bedrijf echt je verantwoordelijkheid nemen.” De laatste jaren zijn veel merken van BacardiMartini aan een opmars bezig, aldus Van de Ven. Het merk Bacardi zelf, maar ook Bombay Sapphire, Grey Goose en Martini. Cocktails, mixen, maar zeker ook de ‘rtd’s’, (‘ready-to-drink’), de blikjes met kant-en-klare mixdranken. En de coronapandemie heeft dat nog eens versterkt. “We zijn sinds maart vorig jaar uiteraard veel horeca-omzet kwijt, en we proberen onze horecaafnemers op allerlei manieren een helpende hand te bieden. Tegenover die horecasluiting staat natuurlijk een omzetgroei in de supermarkt en de slijterij. Nog meer dan vóór de corona-uitbraak willen consumenten zichzelf thuis verwennen en echt uitpakken met bijzondere dranken. De cocktailmarkt is hierdoor nog sterker gegroeid. De consument experimenteert en probeert uit, of voor zichzelf, of voor als je bezoek over de vloer hebt. Gin-tonic is nog meer terug van weggeweest, maar ook ‘een baco’tje’, een mojito, en ook de cocktails waar je wat meer je best voor moet doen. Het geld dat anders in de horeca zou worden besteed, wordt nu in de supermarkt besteed. De drinker thuis permitteert zich nu meer. Zeker als je als gastheer je bezoek met bijzondere cocktails wilt verrassen.”

jaren komen er nu aan voor Bacardi-Martini. Van de Ven: “Het verschafte alle ‘primos’ en ‘primas’ duidelijkheid. Dat zijn: alle mensen die wereldwijd voor Bacardi-Martini werken en die zogezegd deel uitmaken van ‘de grote Bacardi-familie’. Een ‘primo’ – mannelijk – of ‘prima’ – vrouwelijk – is Spaans voor: een directe verwante, ‘familie dichtbij’ zogezegd. Iets als ‘broeders en zusters’. Madhavan wilde hiermee zeggen: we hebben een strategie en die is goed en daar gaan we ons tien jaar lang aan houden.” Maar wat houden deze strategie en visie dan precies in? ‘Celebrating moments that matter, one drink at the time’. Genieten van een bijzonder drankje, op speciale momenten, met je geliefden. Minder drinken, maar wel lekkerder. De consument wil ultiem genieten en: ‘onze merken en dranken verschaffen dat’. En: ‘bouw verder aan ons erfgoed, ons ‘Bacardi-erfgoed’. En wat is dan de boodschap voor Nederlandse supermarkt en slijterij? Van de Ven: “Dat onze strategie in een totaal andere marktomstandigheid – een samenleving met ‘coronabeperkingen’ – nog steeds gewoon klopt. En dat we sinds enkele jaren doelgerichter te werk gaan. Die strategie omvat wereldwijd, voor Europa en voor de Nederlandse markt vier pijlers.” En dat zijn:

‘Best 10’

1 - ‘Bold bets’, een focus op de verschillende sterke merken in de verschillende landen. “Een kwestie van keuzes maken”, aldus Van de Ven. Voor de Nederlandse markt bijvoorbeeld blijft Bacardi-Martini stevig investeren in de merken Bacardi, Martini, Grey Goose, Patron en Bombay Sapphire en in het segment ‘ready-to-drink’, de blikjes met mixdranken. Waarbij het, als het om de merken gaat, uiteraard ook om de stimulans van de verkoop van flessen gaat.

Nadat Mahesh Madhavan in 2018 als nieuwe ceo van Bacardi-Martini was aangetreden, kwam hij met een nieuwe strategie, die hij ‘the best 10’ zou noemen. Daarmee bedoelde hij: de beste tien

2 - Maximale marketinginspanningen voor de populairste merken. Van de Ven: “Maximale creativiteit, maximale verleiding… De consu-

48 FoodPersonality september 2021

48-49_Advo Bacardi.indd 48

07-09-2021 12:36

Sales director Merlijn van de Ven van Bacardi-Martini (foto: Jan Willem Houweling).

ment moet iets zien en dan denken: ‘Yes!! Dat wil ik ook wel ‘s proberen!’. Neem de consument mee, verleid hem en haar, inspireer hen.... Door corona staan onze inspanning voor festivals en evenementen nu op een laag pitje, maar het gaat om de lange termijn. De consument wil thuis bij wijze van spreken net zoveel plezier hebben als in de horeca. Je mist dus die ‘honderd leuke mensen’ om je heen, maar een geweldig lekker drankje hoef je niet te missen. En zolang de horeca met coronabeperkingen worstelt, kunnen de supermarkt en de slijter die rol gedeeltelijk vervullen.” 3 - Omarm de disruptie. Van de Ven: “Je hoeft niet meteen afscheid te nemen van de traditionele media, al was het maar omdat er ook nog consumenten van een hogere leeftijd zijn die je aan je wilt binden, maar: wacht niet met nieuwe communicatievormen en ook niet met verkoopkanalen. Omarm e-commerce, omarm digitaal, omarm sociale media. Prikkel, verleid, wees innovatief. Alles wat we doen, moet ‘talkable’ zijn. Dus: ‘Dat wil ik ook wel ’s proberen’, dat moet de consument een dag later zelf op Instagram willen zetten.” 4 - Vermeng ‘on-trade’ en ‘off-trade’. Van de Ven: “Vertaal alles wat aanslaat, door naar het verkoopkanaal waar je dat nog niet deed. Slaat iets aan in de horeca? Breng het over op de supermarkt en de slijterij. En vice versa.”

Nieuwe ‘cocktailmomenten’ “Die vier pijlers vergroten ook de omzet van de supermarkt en de slijter”, vervolgt Van de Ven. “Een retailer werkt aan de vergroting van zijn

fair share van een categorie. Een producent werkt aan de vergroting van de categorie. Die doelen vullen elkaar aan. Wij willen de cocktailmarkt groter maken, en dus retailers helpen, zodat hun markt groter wordt. Zodoende kunnen zij ervaren dat onze inspanningen en keuzes voor hen een bijdrage kan zijn. Bijvoorbeeld? Doordat we ons op bepaalde momenten richten, denk aan het aperitiefmoment dat aan een barbecue voorafgaat. Uiteraard zullen we niet alle wijnen alle bierliefhebbers meekrijgen, maar als je als gastheer opeens een cocktail voor alle gasten presenteert, is dat voor velen even een feestelijk proefmoment. Je neemt de consument mee, je inspireert. Ik wil hier geen namen noemen, maar we hebben enkele retailers onlangs onze plannen al gepresenteerd. En wat we terugkrijgen, is: ‘dit voegt voor ons als formule waarde toe’.”

Alcoholvrij Maar dan hebben we nog zoiets als: alcoholvrij. Van de Ven: “Iedereen heeft de opkomst daarvan in de biercategorie gezien. Wij willen daar nu ook onze verantwoordelijkheid pakken. Een voorbeeld: sinds een tijd hebben we de Martinivarianten Vibrante en Floreale, twee alcoholvrije varianten die door hun smaak en bereiding van kruiden heel geschikt zijn voor alcoholvrije of ‘alcohol-lage’, heerlijk frisse cocktails. Een glas vol met ijs, de ene helft tonic, de andere helft Vibrante of Floreale. Even als zijlijn, Martini was decennia terug een populair merk, maar de gebruikersgroep verouderde daarna. We hebben Martini inmiddels hoog op onze prioriteitenlijst staan en we innoveren aan smaken voor Martini, denk aan een variant als bijvoorbeeld Fiero.

En Vibrante en Floreale zijn daar de nieuwste voorbeelden van. Die twee varianten zijn sterk in opkomst en doen het dus prima in die groeiende alcoholvrij-trend.”

Druk op het schap Nu we het toch over alcoholvrij hebben: Van de Ven wil ook graag op een ‘nieuwe uitdaging’ wijzen: de presentatie van alcoholvrij gedistilleerd en van de rtd’s in de supermarkt. Van de Ven: “Het zou eigenlijk gemakkelijk moeten zijn, alcoholvrij naast alcoholhoudend, klaar. Het werkt met bier en met wijn wellicht zo, maar bij gedistilleerd en likeuren minder. Het segment waar onze merken zich in bewegen, staat enorm onder druk en dan bedoel ik niet de omzet – die doet het prima – maar juist de presentatieruimte. De omzet stijgt, maar er komt ook van alles bij de laatste jaren en de druk op de schapmeters stijgt met de week. Ook al doordat een fullserviceformule aan de ene kant de grootste hardlopers in het assortiment wil hebben, maar aan de andere kant ook wil verrassen met dranken en merken die minder voor de hand liggen. Het geldt voor alcoholvrij, maar ook de blikjes. En bij alcoholvrij komt de vraag: de shopper die eerst uitgaat van ‘ik wil iets zonder alcohol’, waar moet die zoeken? Moeten we daarom een afzonderlijk ‘alcoholvrij schap’ gaan inrichten? Met bier en wijn erbij? Of moet je de productsegmenten aanhouden? Van Albert Heijn tot Jumbo tot Plus tot Vomar, iedereen is hierover aan het nadenken nu. En wij willen daar natuurlijk graag over meepraten, op grond van onze expertise.” ■

49 FoodPersonality september 2021

48-49_Advo Bacardi.indd 49

07-09-2021 12:37

VAN KIPPENSLACHTER NAAR FOODBEDRIJF

2 Sisters Storteboom introduceert Barnfield Met de introductie van Barnfield, een vernieuwend assortiment gegaarde kipproducten, zet 2 Sisters Storteboom een belangrijke stap in de ontwikkeling van slachtbedrijf naar een in kipproducten gespecialiseerde ‘food company’. “Barnfield wordt ons breekijzer voor meerdere verkoopkanalen.”

heel goed naar onze klanten te luisteren.” Sales director Koen Mensink: “Dat is in de kern ook waar Storteboom Added Value voor staat: samen met klanten unieke producten ontwikkelen. En hoewel Barnfield een kant-en-klaar concept is, is het een logisch uitvloeisel van onze klantgerichte werkwijze.”

2 Sisters Storteboom treedt niet vaak in de openbaarheid (terwijl het wel een van de grotere voedingsproducenten van Nederland is, red.), dus wanneer het bedrijf naar buiten treedt, dan moet daar een goede aanleiding voor zijn “En die is er nu”, zegt Jeroen Floris, commercieel directeur van 2 Sisters Storteboom. Storteboom Added Value, het Barneveldse bedrijfsonderdeel dat verantwoordelijk is voor maatwerkproducten met voor met name klanten in foodservice, staat

op het punt om Barnfield te introduceren, een vernieuwend assortiment gegaarde kipproducten, primair gericht op de kleine horeca maar in bediening ook geschikt voor andere verkoopkanalen zoals supermarkten. Barnfield, een fonetische vertaling van Barneveld in het Engels, is het eerste resultaat van een op een nieuwe leest geschoeide productontwikkeling van het bedrijf. Floris: “We hebben hier hoge verwachtingen van, aangezien het concept tot stand is gekomen door

Vanaf oktober (week 39/40) is Barnfield beschik-

Smaken van de wereld

baar en gaat bestaan uit een vast assortiment

• Kipvleugel (chicken tulip) Chipotle

malse en smaakvolle kipproducten uit Barne-

• Kippendij (drum tulip) Cajun

veld; ready-to-eat en op basis van unieke recep-

• Drumstick Piri Piri

turen. Barnfield omvat in de visie van 2 Sisters

• Kippendijhapjes Soy & Garlic

Storteboom een weliswaar vast, maar vloeibaar

• Filetreepjes Lemon & Pepper

assortiment. Dat wil zeggen dat het assortiment

Original

kan worden uitgebreid maar ook dat bestaande

• Kipvleugels BBQ

producten kunnen worden vervangen door

• Kipkluifjes (TV-sticks) BBQ

Chicken made easy

andere, al naar gelang de behoefte in de markt.

BBQ & Extra Style

Barnfield wordt niet alleen in Nederland ge-

• ‘Ribs’ BBQ Garlic Hone

lanceerd, maar is als concept bedoeld voor de

Crispy

Europese markt.

• Kipballetjes

Barnfield omvat een assortiment gegaarde kipproducten met toegankelijke maar bijzondere smaken en marinades volgens de laatste trends. Daarbij is Barnfield beschikbaar in kleine volumes en gericht op gemak en veelzijdige toepas-

Uiterst flexibel Vier jaar geleden heeft 2 Sisters Storteboom de locatie in Barneveld, een in het garen van kip gespecialiseerde productielocatie, kunnen toevoegen aan het bedrijf. Floris: “Daarmee hebben we weer een stap voorwaarts in de keten gezet. We willen als bedrijf de beweging maken van commodity naar klant-specifiek. Oftewel, we willen ons ontwikkelen van kippenslachter tot volwaardig foodbedrijf.” 2 Sisters Storteboom is al in de hele keten actief en is expert op het gebied van dierenwelzijn van kippen; van het voer, het houden en het transport tot aan het slachten. Mensink: “Maar we zijn ook goed op de hoogte van de trends in kipproducten, zowel als het gaat om het soort kipproduct als de actuele smaaktrends. De high care omgeving hier in Barneveld is erop ingericht om uiterst flexibel en ‘tailormade’ op deze trends in te spelen.” Toch heeft ook de flexibiliteit van Storteboom Added Value een ondergrens, en wel in de vorm van een minimale productierun van 5.000 kilo. Floris: “Daarmee weten we dat we voor een deel van de markt buiten bereik blijven. Althans, tot dusver, want met Barnfield kunnen we die markt nu ook bedienen. Barnfield wordt ons breekijzer voor meerdere verkoopkanalen.”

50 FoodPersonality september 2021

22_Advertorial_01L_0002.indd 50

06-09-21 11:37

Vlnr: commercieel directeur Jeroen Floris, productontwikkelaar Silvia Hoffmann en sales director Koen Mensink voor de ingang van Storteboom Added Value in Barneveld. (Foto: Jan Willem Houweling)

sing in de keuken. Floris: “Vandaar ook dat we het merk als pay-off ‘Chicken made easy’ hebben gegeven. Het komt tegemoet aan een behoefte in met name de kleine horeca die producten van Barnfield via de groothandel kunnen kopen, maar het is ook geschikt voor andere verkoopkanalen. Een supermarktondernemer die op zoek is naar onderscheid zou het ook kunnen aanbieden.” De voordelen van Barnfield zijn volgens Mensink legio: “Je hebt een kwalitatief uitstekend en altijd onderscheidend en actueel aanbod. En dat in een constante kwaliteit waarbij verspilling tot een minimum kan worden beperkt door de lange houdbaarheid. En niet in de laatste plaats is Barnfield prijstechnisch ook zeer interessant.”

Stapje hoger De ambitie met Barnfield als merk is overigens beperkt. Floris: “We zien Barnfield niet zozeer als consumentenmerk, maar vooral als afzender van kwaliteitskipproducten voor de professional.” Zowel Floris als Mensink hebben uitgebreide ervaring met merkoperaties in de consumenten-

2 Sisters Storteboom & dierenwelzijn Dierenwelzijn speelt een steeds belangrijkere rol bij de vleesconsumptie in ons land. Het besluit van supermarkten om uitsluitend vers kippenvlees met één Beter Leven-ster te verkopen is wat dat betreft illustratief. “Op Europees niveau is er wel beweging met het European Chicken Commitment (een convenant om vóór 2026 het dierenwelzijn in Europa aanzienlijk te verbeteren, red.) maar Dierenwelzijn heeft voor de Europese consument een veel lagere prioriteit dan voor de Nederlandse. Wij opereren als 2 Sisters Storteboom op Europees niveau en hoewel het convenant het dierenwelzijn in Europe aanzienlijk moet verbeteren is de stap naar zoiets als de Beter Leven 1-ster binnen de Europese Unie nog ver weg”, aldus Floris. 2 Sisters Storteboom is expert op het gebied van dierenwelzijn als het gaat om kippen en kan volgens alle gangbare dierenwelzijnsstandaarden (waaronder het Beter Leven-keurmerk werken. Mensink: “Elke productontwikkeling begint bij ons zelfs met die keuze, want ook op die manier voeg je waarde toe in de keten.”

markt (bij resp. Cono (Beemster) en Kraft Heinz, red.) en stellen duidelijk dat Barnfield niet snel op dat toneel zal acteren. Floris: “Als bedrijf streven we naar een optimale vierkantsverwaarding en Barnfield moet net weer dat stapje hoger bieden ten opzichte van het bestaande aanbod in de professionele markt. Wij denken dat een eigen

merk – ons eerste – in die markt van toegevoegde waarde is. Een onderscheidend en vernieuwend concept als dit moet voor klanten immers ook als zodanig herkenbaar zijn.” ■

51 FoodPersonality september 2021

22_Advertorial_01L_0002.indd 51

06-09-21 11:37

Nettorama bovenaan in ‘vriesversrapport’ NewForrest NewForrest, bekend van de snacks van het merk Kwekkeboom Oven & Airfryer, heeft marktonderzoeksbureau GfK opnieuw een onderzoek laten doen naar de vriesverscategorie. Daaruit blijkt dat Nettorama de best presterende formule is, met Dekamarkt en Dirk als nummer twee & drie. Door: Gé Lommen Foto: Jan Willem Houweling

In 2018 gaf NewForrest voor het eerst marktonderzoeksbureau GfK de opdracht om de categorie ‘vriesvers’ te onderzoeken. NewForrest is zelf actief in die categorie, vooral bekend vanwege de diepvriessnacks onder het merk Kwekkeboom Oven & Airfryer. NewForrest nam zich voor om zo’n onderzoek elk jaar te laten uitvoeren, om zodoende met de retail het gesprek aan te gaan over de stand van zaken in ‘vriesvers’ en dan met name het segment ‘snacks’. Vorig jaar is dit onderzoek niet uitgevoerd: corona gooide roet in het eten. Daarom is de vergelijking in dit zogeheten ‘vriesversrapport’ er een tussen 2021 en 2019. Wat is de opzet van het rapport? GfK heeft onderzocht hoe consumenten van de formules het aanbod vriesvers beoordelen: het gaat dan om ‘de eigen kopersgroep’, AH-klanten oordelen over AH, Jumbo-klanten over Jumbo etc. Het vriesversrapport bevat ook dit jaar weer tal van bevindingen van consumenten, over de kwaliteit van het aanbod, de promoties, het prijsniveau, de keuze, de netheid van de vriesversafdeling, de overzichtelijkheid, de voorraad en de voorraad van aanbiedingen. Zowel in een overall-score als uitgesplitst per formule. NewForrest heeft een deel van het rapport aan de redactie van dit blad bekendgemaakt, maar niet het gehele rapport. Account manager Rowen Bruggeling: “Het rapport bevat tal van bevindingen die voor de formules waarmee wij samenwerken relevant zijn. Maar: ze zijn vaak ook vertrouwelijk. We willen die bevindingen de komende tijd met de verantwoordelijke mensen voor vriesvers van die formules bespreken.” Even terzijde: NewForrest is een overtuigd gebruiker van het woord ‘vriesvers’, in plaats

van diepvries. NewForrest is lid van het Vriesvers Platform, dat ‘vriesvers’ wil gebruiken in plaats van diepvries, als een van de middelen om het imago van de categorie te verbeteren. Het Vriesvers Platform omvat inmiddels zo’n zeventig leden, waaronder ook formules als AH, Jumbo, Plus, Coop etc.

De beste drie in de totale score 1. Nettorama:

7,84

2. Dekamarkt:

7,66

3. Dirk:

7,65

Van alle supermarktformules heeft Nettorama

En dan het resultaat. Twee jaar terug kwamen Dirk en Dekamarkt als best scorende formules uit de bus. Samen op nummer één, zogezegd. Nu staat Dekamarkt op twee en Dirk op nummer drie, met Nettorama als de formule met hoogste score. Maar: de verschillen zijn miniem. De onderlinge concurrentie is zoals bekend groot.

het hoogste rapportcijfer in dit vriesversrapport. Dekamarkt is nummer twee en Dirk is nummer drie. Nettorama scoort het hoogst bij diepvriessnacks, bij pizza’s en bij aardappelproducten. De gemiddelde waardering van de consumenten in het onderzoek voor de formules is: het rapportcijfer 7,57. De laatste keer dat dit

Bruggeling: “Jaren geleden was de categorie vriesvers een soort sluitpost binnen het assortiment van de supermarkt. Denk aan diepvriesmeubels of diepvrieswanden, vlak voor de kassazone, waar weinig aandacht voor was. De consument had al tal van aankoopbeslissingen genomen en ging daardoor vaak voorbij aan de ‘vriesvers-alternatieven’. Inmiddels zijn formules steeds meer gaan beseffen dat vriesvers veel relevanter is voor de klant in de winkel. De coronapandemie met de nadruk op ‘thuis lekker eten’ heeft dat nog eens versterkt.” En over Nettorama als winnaar zegt Bruggeling: “Wij weten dat Nettorama zeker niet het ruimste assortiment heeft in ons segment, diepvriessnacks. Maar kennelijk doet Nettorama het heel goed in de ogen van de Nettorama-klant. De formule scoort op bijna alle aspecten bovengemiddeld.” Waarom is NewForrest de ‘afzender en initiatiefnemer’ van dit vriesversonderzoek van GfK?

marktonderzoek is gedaan, was 2019 (vorig jaar is dit onderzoek niet doorgegaan, vanwege corona). In 2019 was het rapportcijfer 7,51. Deze lichte stijging houdt dus in dat de consument het aanbod van de vriesversafdeling iets hoger is gaan waarderen.

Na enkele fusies en overnames van verschillende producenten van diepvriessnacks (voor horeca en food) kwam jaren geleden NewForrest tot stand, het bedrijf dat kroketten, bitterballen en andere mini-snacks op de markt brengt, onder de bekende merknaam Kwekkeboom Oven & Airfryer. Snacks dus voor de oven en/of airfryer. NewForrest brak in 2014 een markt open door snacks te introduceren die geschikt zijn voor de oven en/of airfryer in plaats van de friteuse. NewForrest won met Kwekkeboom Oven & Airfyer bijvoorbeeld de FoodTopAward in 2015, de prijs voor beste introductie van dat jaar (een initiatief van dit blad). Vier jaar later won NewForrest weer: weer met ‘Kwekkeboom Oven &

52 FoodPersonality september 2021

52-53_Vriesrapport.indd 52

07-09-2021 15:17

Marketing manager Arina Abbring en account manager Rowen Bruggeling voor het ‘innovatiecentrum’ van NewForrest

Airfyer’, maar nu ging het om bitterballen, gevuld met Old Amsterdam, het premiumkaasmerk van Westland. In 2019 werd New Forrest bovendien verkozen tot Captain of the Category binnen de vriesverscategorie.

Belang van de aspecten bij diepvriessnacks GfK heeft ruim 6.000 huishoudens gevraagd welke aspecten zij belangrijk vinden bij de aankoop van diepvriessnacks. Het resultaat: 1/ kwaliteit 2/ aantrekkelijke aanbiedingen 3/ lage prijzen 4/ voldoende voorraad van aanbiedingen 5/ ruime keuze 6/ voldoende voorraad van assortiment 7/ netheid 8/ overzichtelijkheid Dit is de volgorde van het belang van deze criteria voor diepvriessnacks. Maar: GfK heeft ook andere segmenten binnen de vriesverscategorie onderzocht. Dat zijn: aardappelproducten en pizza’s. Daar is dat belang van de criteria weer anders: bij aardappelproducten staat ‘lage prijzen’ op de tweede plek en bij pizza’s staat ‘aantrekkelijke aanbiedingen’ als ‘tweede belang’. Maar ook bij deze twee vinden de consumenten ‘kwaliteit’ het belangrijkst. Het ontloopt elkaar niet zo veel. Als de drie segmenten ‘aardappelproducten’, ‘pizza’s’ en ‘snacks’ bij elkaar worden genomen,

NewForrest onderscheidt zich dus met snacks die voor de oven en de airfryer bedoeld zijn en niet voor in de friteuse. “Met die keuze hebben we ons in de markt inmiddels bewezen”, aldus marketing manager Arina Abbring. “De populariteit van frituren neemt duidelijk af. Of men wil die penetrante geur in huis vermijden, of men wil liever geen frituurvet of -olie gebruiken, of een combinatie van beide. Nadelen die bij het gebruik van een oven of airfryer wegvallen. De penetratie van een oven en/of airfryer in de Nederlandse huishoudens is sterk toegenomen. De airfryer wordt inmiddels ook het meeste gebruikt: 47%, tegenover 17% voor de oven en 34% voor de friteuse. Ten opzichte van 2019 houdt dat in: airfryer was 40% en steeg door naar 47%, oven was 19% en daalde naar 17% en friteuse was 39% en daalde naar 34%. Parallel aan die opkomst van dat airfryergebruik: de consument koopt dan uiteraard ook vaker snacks voor de airfryer. Van de shoppers die voor de bereiding van snacks het meeste de oven en/of airfryer gebruiken, koopt vrijwel iedereen – 95% van die huishoudens – oven- en airfryersnacks. Waarvan 61% minimaal één keer per maand.” De coronapandemie en de lockdowns hebben daar natuurlijk invloed op gehad, aldus Abbring. “Veel thuis zijn door corona, huishoudens en gezinnen die veel meer bij elkaar waren: dat heeft ook bijgedragen aan de verdere groei van een snackmoment. Maar je ziet ook dat de consument meer is gaan kiezen voor snacks met een hogere kwaliteit en een ‘grotere verwenfactor’ en tegelijk meer voor bereiding in een oven en/of airfryer.”

Waardering diepvriessnacks gegroeid De consument is alle eerder genoemde aspecten hoger gaan waarderen. Elk cijfer uit 2021 is hoger dan het cijfer uit 2019 (nogmaals: 2019 is de ‘laatste’ vergelijkingsbenchmark, omdat vorig jaar door de corona-omstandigheden het onderzoek niet is uitgevoerd). ‘Aantrekkelijke aanbiedingen’ is het aspect met de hoogste waardering, gevolgd door ‘lage prijzen’ en ‘kwaliteit’.

Kwaliteit Netheid Overzichtelijkheid Voorraad van assortiment Ruime keuze Voorraad van aanbiedingen Aantrekkelijke aanbiedingen Lage prijzen Totaal

2021 7,91 7,72 7,65 7,64 7,63 7,47 7,31 7,24 7,57

2019 7,85 7,65 7,59 7,59 7,56 7,41 7,25 7,21 7,53

een omzet van € 270 miljoen”, legt Bruggeling uit. “Daarvan is de omzet van producten om te frituren ongeveer € 180 miljoen en producten voor de oven of airfryer ongeveer € 90 miljoen. Maar we kunnen nu al zeggen dat die omzet naar € 100 miljoen zal stijgen. De markt voor diepvriessnacks heeft van 2019 naar 2021 tot nu toe een groei laten zien van 22%, door vooral die coronasituatie. Maar: snacks voor in de friteuse groeiden met 10%, terwijl snacks voor in de oven of airfryer een groei van 54% lieten zien.” ■

is de volgorde van het belang van de aspecten exact hetzelfde als deze ranglijst van snacks.

“Binnen de omzet van € 1,3 miljard op jaarbasis aan ‘vriesvers’ is het onderdeel snacks goed voor 53 FoodPersonality september 2021

52-53_Vriesrapport.indd 53

07-09-2021 15:17

54_ADV Vriesvers.indd 54

07-09-2021 12:31

STEPHEN OPHOF PLUS RETAIL:

Duurzaamheidsvoordelen ‘vriesvers’ beter uitleggen Stephen Ophof is junior category manager bij Plus Retail voor ‘vriesvers’ en houdbare zuivel. Hij is sinds april lid van het bestuur van het Vriesvers Platform. Zijn devies: vriesvers aantrekkelijker maken voor de klant. Hoe? De ijsbekers van het Plushuismerk zijn daar een voorbeeld van. Door: Gé Lommen Foto’s: Jan Willem Houweling

Je zal maar 26 jaar zijn en bestuurslid zijn? Dat ligt er maar helemaal aan van wat voor bestuur. In dit geval gaat het om het Vriesvers Platform, een initiatief dat alweer sinds 2008 bestaat en dat tot doel heeft diepvries te promoten, zowel bij de klant van de supermarkt als in de supermarktsector zelf. Het middel: imagoverbetering van de categorie diepvries. Het doel: een hoger volume- en omzetaandeel van diepvries in de supermarktsector. Inmiddels zijn zo’n tientallen bedrijven in de levensmiddelensector bij het Vriesvers Platform aangesloten. Daaronder niet alleen fabrikanten van diepvriesartikelen en logistieke dienstverleners, maar ook supermarktbedrijven als Albert Heijn, Jumbo, Coop, Plus Retail en Boon Food Group. Even tussendoor: ‘wij van dit blad’ gebruiken het woord ‘diepvries’ net zo makkelijk als ‘vriesvers’, omdat er met het woord ‘diepvries’ niks mis is. Het is geen ‘fout woord’, zogezegd. Maar als we in samenspraak met het Vriesvers Platform of met fabrikanten en retailers een onderwerp behandelen, dan vinden ‘wij’ ‘vriesvers’ ook prima. Dus vanaf hier: vriesvers. En dat strookt ook met de inspanningen van bijvoorbeeld Plus Retail. Bij een Plus-supermarkt ziet de klant ‘vriesvers’ boven aan de diepvrieswand staan en niet meer ‘diepvries’. Het Vriesvers Platform heeft een bestuur. Voorzitter van dat bestuur is momenteel Gerben Nijeboer van logistiek dienstverlener Müller. Verder zijn vriesversproducenten lid van dat bestuur. En het is altijd de wens geweest dat er ook minimaal één retailer zitting in heeft. Sinds april is dat Stephen Ophof, zoals gezegd junior category manager voor vriesvers en houdbare zuivel bij Plus Retail. Hij is binnen dat bestuur de opvolger van Jacob Meijboom, senior 55 FoodPersonality september 2021

55-57_VVP-Stephan.indd 55

07-09-21 11:57

“Ja en nee. Natuurlijk kopen klanten veel vers, dat heeft een enorm omzetaandeel. Daar kan vriesvers natuurlijk niet zomaar tegenop. Bovendien, elke formule met het aanbod van een fullservicesupermarkt wil ook excelleren in vers, al was het maar voor het imago en voor de omzet. Maar ik wil natuurlijk de verkopen van vriesvers aanjagen en promoten. Dus: wanneer en op welke gronden koopt een klant een verse pizza versus een diepvriespizza? Wanneer koopt een klant verse spinazie versus een pak spinazie uit de diepvrieswand?” Jij denkt vast: zat/stond/lag elke productgroep maar fijn bij elkaar. Dus: vriesverse groente bij agf, vriesverse vis bij verse vis, vriesverse aardappelproducten bij de koelverse aardappelproducten… “Dat zou ideaal zijn: soortgelijke artikelen bij elkaar gepresenteerd: koelvers, houdbaar of vriesvers. Maar dat is niet haalbaar, qua winkelinrichting niet en je vergroot de kans dat vriesversproducten gaan ontdooien als ze tijdens het boodschappenrondje in de winkelwagen liggen.”

Stephen Ophof hier met bekers schepijs van het huismerk van Plus: 3 sterren Beter Leven-keurmerk, geproduceerd in een klimaatneutrale productielocatie en van zuivel van koeien in Friesland met veel mogelijkheid tot weidegang. Zijn boodschap: dit is een voorbeeld van wat de diepvriescategorie nodig heeft. Een oproep aan producenten: kom over de brug met producten met meer onderscheidend vermogen, of dat nu dankzij de kwaliteit is of vanwege de verduurzaming of beide. En dat is geen wens van Plus Retail alleen, maar een ambitie die de hele sector aangaat.

category manager bij Coop. Hij was tot eind 2019 bij Coop verantwoordelijk voor vriesvers, maar kreeg daarna andere categorieën toebedeeld. Ophof werkt inmiddels vier jaar bij Plus Retail. Jaren geleden werkte hij jarenlang bij een AHfranchiser in de stad waar hij vandaan komt, Hardenberg, en bleef dat zelfs aanhouden tijdens zijn studie marketing management (faculteit economie en bedrijfskunde) aan de Rijksuniversiteit Groningen. Na zijn studie ging hij aan de slag bij Plus Retail. Eerst als assistent-category manager zuivel, vervolgens als junior category manager voor vis en vegetarisch – best spannende categorieën – en sinds juli vorig jaar voor vriesvers en houdbare zuivel. “Ik had eigenlijk niet verwacht dat ik een bijbaan in de supermarkt zou aanhouden toen ik in

Groningen ging studeren, maar dat spel tussen levensmiddelenartikelen, consumenten, eten en drinken en de manier waarop je de consument daarvoor benadert, dat bleef ik boeiend vinden. Bovendien, het bleef een geweldige praktijkervaring tijdens mijn studie marketing, je ziet op de winkelvloer de verschillen en overeenkomsten tussen de dagelijkse praktijk en de theorie van mijn studie. En ik wilde na die studie ook bij een food retailer aan de slag, dat is Plus geworden. En sinds ik als category manager voor vriesvers werk, denk ik eigenlijk altijd na over hoe een consument denkt in zijn of haar keuze als het om vers, houdbaar en vriesvers gaat.” En de bevinding is dan: kennelijk kopen consumenten toch liever vers dan vriesvers?

Het gebeurt soms wel. Emté had verse vis, visconserven en diepvriesvis bij elkaar. Maar goed, Emté bestaat niet meer... Het zal jou storen dat vriesvers doorgaans aan het eind van het boodschappenrondje te vinden is, als de consument al agf, vlees, vis etc. uit de versafdeling heeft gekozen. “Storen is een groot woord, omdat ik het uiteraard ook graag zie dat klanten het versaanbod van Plus waarderen. Maar voor mijn rol voor vriesvers is het wel vaker een kwestie van enerzijds accepteren en anderzijds er alles aan doen om vriesvers toch aantrekkelijk te maken.” Hoe maak je vriesvers aantrekkelijk? “Door die enorm ingrijpende kwestie van milieu en klimaatopwarming is vriesvers een categorie met voordelen die vroeger eigenlijk niet of nauwelijks werden gecommuniceerd. Vriesvers is een geweldig alternatief in de strijd tegen voedselverspilling. Omdat het thuis bij de consument in de vriezer gaat en als hij of zij dat goed oplet, is er die voorraadfunctie – en wordt het vriesversartikel in voorraad goed op tijd alsnog geconsumeerd. Ten tweede, vriesvers kun je veel beter portioneren zonder verspilling. Je gebruikt wat je nodig hebt en wat je niet nodig hebt, gaat terug in de vriezer. Bij vers kun je ook gebruiken wat je nodig hebt, maar je zult toch binnen enkele dagen de rest van de aangekochte hoeveelheid op moeten maken om verspilling of bederf tegen te gaan. Ten derde, van vriesvers is het aanbod veel meer jaarrond verkrijgbaar. Het is prima als

56 FoodPersonality september 2021

55-57_VVP-Stephan.indd 56

07-09-21 11:57

consumenten hun wensen en aankopen op het seizoensaanbod afstemmen, graag zelfs, maar de praktijk laat zien dat lang niet iedereen dat doet. En dan biedt vriesvers het voordeel dat je zomerse producten in de winter kunt eten en vice versa. Want iedereen varieert natuurlijk graag.”

Campagne ‘Vriesverstival’ Dezer dagen is het Vriesvers Platform weer bezig met een campagne waarbij supermarkten, retailers en fabrikanten meedoen, om diepvries/‘vriesvers’ weer te promoten. Die campagne heet: het ‘Vriesverstival’. Begonnen op 1 september en eindigend op 25 september. Zo’n 150 supermarkten doen mee: zij doen hun best om hun ‘vriesversafdeling’ zo aantrekkelijk

Ik zat me dit af te vragen: als je jezelf wil bewijzen als lid van het bestuur van het Vriesvers Platform, wil je intern bij Plus Retail er alles aan doen om vriesvers bij de Plus-formule groter te maken. Maar word je daar dan intern niet op aangekeken? ‘O, daar heb je weer een idee van onze VVP-man’… “Nee, dat is zeker niet de bedoeling! Natuurlijk is er gezonde concurrentie. Bij agf bijvoorbeeld: de category manager voor agf wil dat het goed gaat met háár categorie, ik wil hetzelfde met míjn categorie. Maar het totale belang staat voorop. En daarom bieden we wat de klant wil, verse agf, conserven en vriesverse agf, met onderscheidende eigenschappen, en op grond van die eigenschappen kan de klant kiezen. Vanuit mijn rol wil ik de klant wijzen op de voordelen van vriesvers, zoals ‘altijd wat op voorraad hebben’, de mogelijkheid om te portioneren en het bereidingsgemak.”

en verleidelijk mogelijk te maken. Waarom? Om mee te doen aan de uitverkiezing van ‘vriesverssupermarkt van het jaar’, zowel grotere supermarkten als kleinere, voor de ‘buurtsupermarkt’categorie. Fabrikanten van A-merken hebben producten zogezegd ‘aangemeld’, voor de verkiezing van het ‘vriesversproduct van het jaar’ in de categorie A-merken. En retailers hebben dat ook gedaan, met huismerkartikelen. Voor dezelfde verkiezing, maar dan in de categorie huismerken. Wie de winnaars worden? Dat wordt allemaal bekendgemaakt tijdens het ‘Vriesvers Winnaarsevent’, dat op donderdag 14 oktober zal plaatsvinden. Dat vindt plaats ofwel ‘online’, ofwel live, afhankelijk van de dan geldende coronamaatregelen van het demissionaire kabinet. Ook de consument wordt bij die campagne betrokken, om zijn of haar stem te laten horen. Consumenten kunnen daarbij prijzen winnen, variërend van vakantiecheques tot speakers, gevulde vriezers, heteluchtfriteuses en een koelvriescombinatie. Wat is de rol van Stephen Ophof als lid van het bestuur van het Vriesvers Platform? We spreken hem eind augustus en omdat hij sinds april lid is van dat bestuur, heeft hij er nog niet veel voor hoeven doen. Maar, zegt hij erbij, tegen die tijd dat het evenement plaatsvindt, zal die rol groter worden. En daarnaast zegt Ophof: “Als lid van het bestuur van het Vriesvers Platform wil ik een bijdrage leveren aan de groei van de categorie. En in mijn dagelijkse taak van junior category manager voor o.a. vriesvers bij Plus heb ik gewoonweg dezelfde taak.

Maar nou weer terug naar die situatie: jouw productgroep staat aan het eind van ‘het boodschappenrondje’, de productgroep van je ‘verscollega’ aan het begin… “Ja, en daar zal ik het mee moeten doen. Uitdagingen genoeg, toch? Bovendien, het imago van vriesvers in vergelijking met vers moet echt beter. Als de consument iets wil kopen in vers, maar dat te duur vindt, denkt hij of zij: ‘o, dan koop ik het wel in vriesvers’. En ja, het klopt dat in vriesvers de variant vaker een lagere prijs heeft. Maar het gevolg daarvan is dat die consument denkt: dan zal de kwaliteit ook wel minder zijn. Wij als retailers denken in prijs-kwaliteitverhouding, maar de consument zelf ook. Maar: in vriesvers hóeft die kwaliteit helemaal niet minder te zijn. Dat is een imago waar we nog tegen moeten strijden. Het zou geweldig zijn als de consument vriesvers meer ‘top of mind’ krijgt en als er bij elk boodschappenrondje een vriesvers artikel op het boodschappenlijstje zou staan.” Hoe heeft vriesvers het eigenlijk gedaan ‘sinds corona’? “O, geweldig! In ‘coronajaar’ 2020 is de categorie met 17% gegroeid ten opzichte van 2019. Uitdagingen genoeg, zei ik, maar over die groei kun je moeilijk klagen! De consument begon volstrekt anders te denken over ‘voorraad in huis’, en dat hielp de omzet van vriesvers enorm. Daarnaast: de consument heeft niet meer zichzelf kunnen

verwennen in de horeca, door die lockdowns. En wat gebeurde er: de consument ging zichzelf meer verwennen met aankopen in de supermarkt, en dat gold zeker voor vriesvers: luxere producten, kwalitatief hoogwaardiger producten. De bitterbal thuis werd de ‘black angus’-bitterbal, de liter schepijs in een bak werd schepijs in een beker. Corona is een enorme stroomversneller gebleken van alles wat het Vriesvers Platform voor ogen heeft! Het Vriesvers Platform had nooit voor elkaar kunnen krijgen wat corona in gang heeft gezet. Maar dat moet je jezelf niet verwijten. Corona heeft voor veranderingen in het aankoopgedrag gezorgd die je met instore- of welke andere communicatie dan ook nooit voor elkaar zou krijgen.” Wat is jouw ideale vriesversafdeling? “In elk geval een met veel meer artikelen waar ‘storytelling’ bij komt kijken, dus: het verhaal achter het product. Bij versafdelingen, zeker bij Plus, zie je dat we enorme communicatie-inspanningen doen over de kwaliteit, verduurzaming, fair trade etc van het assortiment. Met keurmerken, met verhalen over boeren, kwekers en telers. Bij de vriesafdeling heb je eigenlijk nauwelijks artikelen die daarmee vergelijkbaar zijn. Ik zou

graag vriesversproducenten willen zeggen: doe dat ook in vriesvers. Neem bijvoorbeeld onze bekers schepijs van het huismerk van Plus: 3 sterren Beter Levenkeurmerk, geproduceerd in een klimaatneutrale productielocatie en van zuivel van koeien in Friesland met veel mogelijkheid tot weidegang. Vriesversproducenten zouden moeten gaan nadenken om de anonimiteit van de vriesversproducten op te heffen. Kom over de brug met producten met meer onderscheidend vermogen, of dat nu de kwaliteit is of de verduurzaming of beide. En daar ga ik me ook sterk voor maken.. Dit is niet alleen een wens die bij Plus leeft, denk ik. Dit is wat wij – alle marktpartijen in de sector – collectief in gang moeten zetten. Verpakkingen vormen een andere heikele kwestie. Vriesversproducten worden stevig verpakt, omwille van functionele redenen. Maar ik zou iedereen in de sector willen uitdagen om met een ambitieus verpakkingsbeleid te komen. We moeten toch ooit echt afscheid gaan nemen van hard plastic en niet-recyclebare materialen. Wij denken graag mee om daar samen stappen in te zetten. Als sector moeten we die verantwoordelijkheid samen met beide handen aangrijpen.” ■

57 FoodPersonality september 2021

55-57_VVP-Stephan.indd 57

07-09-21 11:57

AH en Jumbo krijgen er in België een Rus bij Wij hebben in de supermarksector al een Rus in huis: Vkusvill. De Belgische supermarktsector kan de Rus Mere verwachten: hard discounter. Door: Gé Lommen Foto: Gondola

Nu AH en Jumbo steeds vastere voet aan de

Jumbo is bezig aan een opmars in België. En Albert Heijn is zo’n tien jaar terug in de Belgische supermarktsector begonnen en jaren later werden Ahold en Delhaize één bedrijf, waardoor AH en Delhaize zusterbedrijven van elkaar werden in de Belgische sector. Ahold Delhaize en Jumbo zitten dus in het land waar ook Carrefour en Intermarché opereren. En Aldi en Lidl, uiteraard. Nu heeft de Russische formule Mere te kennen gegeven in België te willen starten. Mere maakt deel uit van Torgservis, een retailgroep met meer dan 2.500 winkels (de formule heet Svetofor), in vooral Rusland en Centraal-Azië. Voor Mere geldt: kostenbesparing. De inrichting van een Mere blijkt amper € 15.000 te kosten. Mere start in Opwijk, ten noordwesten van Brussel. Dat zou in september zijn. Het zou in België tien filialen willen openen dit kalenderjaar… En ook Vkusvill zou in België willen neerstrijken.

Hanenvlees in blik Gondola verdiept zich in de laatste editie vooral in Mere. Een redacteur trok naar een grote Mere in het Duitse Homburg. Gondola beschrijft het

zo: “Binnenin staan de producten uitgestald op pallets en in grijze metalen rekken. No nonsense. Spartaans. Er zijn veel lege plekken, het aanbod is heel beperkt. “Op 27 augustus 2020 zijn we geopend, maar we zijn de winkel nog volop aan het ontwikkelen en het uitbouwen. Het is de bedoeling dat er meer foodproducten komen”, zegt uitbater Denis Krivtsov, die verder van hogerhand geen mededelingen mag doen aan de pers. Voedingsproducten zijn er inderdaad niet zoveel. Bij het binnenkomen van de winkel worden klanten langs schoonmaakproducten, huishoudpapier en onderbroeken uit Polen (89 cent het stuk) geleid. Het lijkt een Wibra of een Action. Er is geen water, (fris)drank, alcohol, melk, brood, zuivel, verse groenten of fruit te vinden. Ook groenten in blik zijn er niet, alleen ingemaakte paprika’s in een bokaal (88 cent voor 900 g). Wel te vinden: hanenvlees in blik (€ 1,06, 525 g), makreel in tomatensaus (83 cent, 80 g) en ‘sok pomidorowy’, tomatensap. Allemaal van Russische of Oost-Europese merken.” “Een filiaal van Mere heeft maximum 1.200 refe-

Een filiaal van de Russische discounter Mere in het Duitse Homburg.

grond krijgen in België, wisselen wij geregeld met Gondola artikelen en info uit. Gondola is een medium voor de Belgische (food)retail.

renties, hier zijn het er veel minder dan dat. Bij Mere kun je soms A-merken vinden, zoals CocaCola of Pringles, maar daar is bij ons bezoek geen spoor van. De retailer hangt volledig af van de leveranciers van de goederen: er zijn geen vaste partners, het is wachten tot er genoeg restpartijen geleverd worden. Leveranciers zijn daarnaast ook zelf verantwoordelijk voor de levering van de goederen aan de verschillende winkels en krijgen enkel betaald wat er effectief verkocht wordt. Zo slaagt Mere erin onder de prijzen van Lidl en Aldi te gaan. De klant moet er voor lief bijnemen dat hij niet alles vindt. Hij moet zich aanpassen aan het aanbod, niet omgekeerd.” De prijzen zijn héél scherp: 40% langer dan die van de naburige Aldi. De Duitse retailanalist Sebastian Rennack zegt in Gondola: “Je leest vaak dat Mere een concurrent is voor Aldi en Lidl, maar dat klopt niet. Lidl en Aldi zijn veel meer upmarket geworden, dat zijn andere supermarkten. In Rusland zoekt Svetofor, de supermarkt in handen van moederbedrijf Torgservis, geen winkelpanden, maar opslagplaatsen die ze vervolgens met een budget van amper € 15.000 inrichten. No frills, heel duidelijk. De kwaliteit en de prijs van de producten zijn ook helemaal anders. Ik heb in Polen een vergelijking gemaakt tussen de prijzen van Mere en die van Aldi en Lidl. Op basis van twintig producten bleek dat de producten van Mere 20% tot 50% goedkoper waren.” Verder: * Mere doet niet aan marketing en communicatie, mond-tot-mondreclame moet het doen. * Mere zou bij de start in Duitsland in 2019 honderd winkels willen openen, maar het zijn er nu nog maar vijf. In het VK zou het er 300 willen openen…de eerste moet nog geopend worden. Gondola: “Duidelijk is wel dat Mere in een gat in de retailmarkt duikt. De Belgische en Europese markt heeft een ‘premiumisering’ meegemaakt. Hard discounters verkochten dertig jaar geleden

58 FoodPersonality september 2021

58-59_Gondola-Mosch.indd 58

07-09-2021 12:34

Column Femke Mosch

bij ons alleen basisproducten (water, bloem, eieren, boter, melk…), maar doen dat vandaag veel minder. Ze verkopen ook merken en hanteren ook geen bodemprijzen meer. De reden is duidelijk: de Europese consument heeft een vrij grote koopkracht, wat grotere marges en meer groei mogelijk maakt. Mere ent zich daarentegen op de economische situatie in Rusland, waar de levensstandaard lager is en de armoede groter. Door de komst van de retailer zal de prijsdruk op de markt opnieuw een beetje stijgen, al is het maar dat Colruyt zich genoodzaakt zal zien de prijzen lokaal aan te passen. Er is bij ons wellicht een publiek voor het aanbod van de Russische supermarkt, alleen is de vraag of er ook genoeg publiek voor is.” Christophe Sancy, hoofdredacteur van Gondola, zegt in het artikel: “Op de non-foodmarkt verwachtte niemand dat er een Nederlandse speler zou komen die nog onder de prijs van Blokker zou gaan. Toch is het gebeurd, met succes.” Action, dus. Maar kan Mere rendabel zijn, als het niet groter is dan de bedrijven Aldi en Lidl en misschien met lagere marges werkt? Analist Rennack: “Anderhalf of twee jaar geleden schatte ik de kansen van Mere een stuk lager in, ook in Oost-Europese landen, doordat de inkomens aan het stijgen waren. Maar door corona is de economische toekomst voor veel consumenten onzeker geworden.” Dat vergroot volgens hem de slagingskans van deze spartaanse formule.

De wereldse keuken van Manaw

egt de nieuwe retailformule

Daardoor kom ik minder vaak bij die Turkse

Manaw u iets? Zo nee, lees dan

super dan ik zou willen.

verder. Manaw is een online re-

Wat me, naast alle specifiek producten, ook

tailer. Ik hoor u denken: weer een

aantrekt bij de Turkse supermarkt, is het

nieuwe? Ja, maar Manaw doet het anders.

aanbod groente en fruit. Dat wordt voor

En dat komt doordat ze denken vanuit een

een lage prijs aangeboden, in grote hoe-

hele grote groep consumenten die, eerlijk

veelheden, en eigenlijk moet het vandaag

gezegd, door de grote supermarktformules

op. Het daagt je uit om uitgebreid en voor

een beetje vergeten wordt, of weggestopt

veel mensen te koken. Het is het gevoel van

in een apart vak. Maar deze groep heeft wel

overvloed en ontzettende rijkdom dat eten

een grote behoefte aan makkelijk en snel

je kan geven. Manaw verkoopt ook agf,

boodschappen doen – ook online.

maar dat gevoel van overvloed blijkt online

Wie is die groep? Het zijn consumenten die

wat lastiger te vangen. Bovendien, groente

van huis uit onder andere de Turkse keuken

en fruit dat zo rijp is, is altijd wat moeilijk in

hebben meegekregen. Zoals de oprichters

een logistieke keten.

van Manaw zelf. Maar de groep die behoefte heeft aan de producten uit de specifieke keuken van Manaw is breder. Het zijn de consumenten die heel hard lachen om de kleine bosjes munt en kleine potjes kikkererwten die door de grote supermarkformules worden verkocht, omdat de toepassing in de gerechten veel meer munt en kikkererwten vereist dan een lut-

‘Voor mij maakt dat het juist leuk: echte goede halva, of Turkse witte kaas in van die hoge blikken’

tele 15 gram. En het zijn de consumenten

Ik ken zelf de toepassing niet van alle

die de authentieke merken willen, in plaats

producten uit de Turkse supermarkt. Vaak

van de westerse varianten die de grote

vraag ik het aan de ondernemer, en dan

VkusVill

retailers op het schap hebben gezet.

krijg ik een uitgebreide uitleg. Iets wat je bij

En dan VkusVill: lokale, biologische producten voor scherpe prijzen. De keten heeft 1.250 winkels in Rusland en sinds kort twee in Amsterdam. Opgericht in 2009, met Andrey Krivenki als ceo, een jaaromzet in 2020 van € 1,15 miljard en tienduizend werknemers. VkusVill – vrij vertaald: smaakdorp – wil ook naar België. Nog vóór de coronacrisis, heeft de Russische keten bevestigd dat het in België op zoek is naar mensen, duidelijker werd het niet. “Het is de bedoeling om meer vestigingen te openen in Nederland en ook in Parijs een winkel te openen. VkusVill werkt samen met lokale boeren en leveranciers: in de Amsterdamse winkel van amper 20 m2 vvo staan naast de karnemelk onder meer kazen van de Gelderse boerderij De Buitenhoeve. VkusVill wordt (…) gedreven door technologische innovatie. Zo beoordelen klanten op de app van de supermarkt producten met maximum vijf sterren. Producten die een gemiddelde score van minder dan vier sterren krijgen, verdwijnen uit het assortiment.” Eric Blondeau, ex-ceo van de Russische keten Mosmart en kenner van de Russische en Europese markt, zegt in Gondola: “In tegenstelling tot Russische oligarchen maken de ceo’s van de Russische retailers die naar Europa komen, deel uit van de intellectuele elite. Ze steunen op geavanceerde logistieke processen en protocollen en digitalisering. Het zijn niet meer de oude Russische supermarkten met babouchkas en samovars.”■

Manaw verkoopt hele specifieke producten

de meeste reguliere supermarktformules

zoals Japanse mochi of Indiase ghee. Maar

niet hoeft te verwachten, daar weet het

ook Superunie is een van de leveranciers

gros van de vakkenvullers weinig over de

van het assortiment. En daarmee verkoopt

ingrediënten – laat staan over recepten of

Manaw naast de specifieke producten

bereidingswijzen. Dat gat wordt gedicht

ook – vrijwel – alles wat een grote retailer

met receptkaartjes. Maar dat is niet te

ook verkoopt. De ‘wereldse producten’,

vergelijken met een ondernemer die je

zoals ze het zelf noemen, onderscheiden

uitlegt hoe je een aubergine moet vullen en

de formule echter van andere formules.

met welke kruiden dat dan het beste kan.

Voor mij maakt dat het juist leuk: echte

Dat ‘plezier in eten’ – zo kenmerkend voor

goede halva, of Turkse witte kaas in van die

de Turkse super – mis ik nu nog een beetje

hoge blikken. Daarvoor moet ik nu naar

op Manaw.nl. Online hebben ze hier juist de

een Turkse supermarkt. Waar ik graag kom,

ruimte voor, maar wellicht staat dat nog op

maar net als iedere consument met een

de planning om dat toe te voegen.

‘druk leven’ maak ik niet altijd tijd voor het bezoeken van meerdere supermarkten.

Manaw bezorgt alleen nog in de regio Amsterdam/Zaandam. Ik woon daar niet en kan daarom helaas (nog) geen gebruik maken van de dienst. Voor mij wordt het dus nog even op-en-neer fietsen naar de Turkse supermarkt.

Productontwikkelaar Femke Mosch en trendwatcher Anneke Ammerlaan wisselen elkaar af als columnist. Deze maand Femke Mosch. E-mail: femkemosch@me.com.

59 FoodPersonality september 2021

58-59_Gondola-Mosch.indd 59

07-09-2021 12:34

Een medewerker bij een bedieningsafdeling schept voor de klant een salade van bulgur, quinoa en rode biet. En op de foto daaronder een koelmeubel met maaltijden voor in het zomerseizoen. De afzender is hier niet Dunnes Stores maar: Baxter & Greene, een cateraar in Ierland. Toen Dunnes enkele jaren terug dit grote filiaal – ‘Cornelscourt, Dublin’ – opende en daarmee een ‘vlaggenschipwinkel’ begon, haalde het externe partijen in huis. Cateraar Baxter & Greene voor de maaltijden, salades etc., slagerijketen James Whelan voor het vlees, Sheridans voor kaas en vleeswaren en ‘The Alternative Bread Company’ voor brood. Andere versafdelingen zijn ‘gewoon van Dunnes zelf’. Dat klinkt best ouderwets. In Nederland namen supermarktketens in de jaren negentig afscheid van de ‘concessionairs’. Dat was: bijvoorbeeld een slager die het vleesaanbod omvatte, die huur betaalde aan de supermarkt en verder zijn eigen exploitatie had. En daar lijkt dit op. Van de andere kant, Ahold Delhaize doet sinds enige tijd weer iets soortgelijks met Foodmaker, dat Belgische maaltijdenbedrijf van Lieven Vanlommel. Foodmakeraanbod vinden we in België bij Delhaize, onder de naam ‘Fresh Atelier’. En vóór de corona-uitbraak wilde Delhaize dat zelfs hanteren voor solitaire maaltijden- en gemakswinkels in binnensteden. Albert Heijn gebruikt ook Foodmaker, als saladebar, een schepmodule, in verschillende filialen.

In de reeks met food retail in het buitenland, met beelden en uitleg van Erik Hemmes, deze maand ‘de flagshipstore’ van Dunnes Stores. Door: Gé Lommen Foto’s: Erik Hemmes

FOOD RETAIL IN IERLAND

Dunnes Stores Voor de trouwe lezers is dit‘bekende koek’: in elke editie van FoodPersonality een impressie van een formule of ‘iets anders uit levensmiddelenland’, met beelden en uitleg van Erik Hemmes, van Erik Hemmes\Retail Advies. Van Delhaize tot Edeka tot Auchan… ojee, waar

waren we ook alweer gebleven.. op het laatst waren we met bezig met een reeks uit Seattle (VS) en Vancouver (Canada), met Amazon Go, Pike Place en een bijzondere Loblaws – marktleider in Canada, van die familie Weston, die ook Associated British Foods bezit (o.a. Jordans, Twinings, Ryvita) en Primark, en die onlangs te kennen heeft gegeven de Bijenkorf te willen verkopen… ja, die was ook van hen. Goed. Tot aan ‘corona’. Want toen werd het ondoenlijk voor Hemmes om naar het buitenland te

gaan. Quarantaines van twee weken, ‘code rood’, hoeven we niet uit te leggen, toch? En dus: ging Erik speuren en rondstruinen in dat wat in bladen voor en over de supermarktsector vaak over het hoofd gezien wordt: bijzondere levensmiddelenzaken in de centra van Nederlandse steden. Hemmes kwam terug met beelden van winkels in Utrecht, Groningen en Amersfoort, met de gekste dingen. Groot? Nee. Als winkel doorgaans marginaal. Maar voor hetzelfde geld straks een trendsetter…

De visafdeling bij Dunnes, met de afdelingsnaam ‘Fishmonger’, een gebruikelijk woord voor visverkoper. Dit is dan weer wél een eigen onderdeel van Dunnes. Je zou zeggen: Ierland en Noord-Ierland vormen samen een eiland, dus dan zullen Ierse consumenten toch ook aardig wat vis consumeren. Maar die Ieren hebben daarnaast ook nog eens een reputatie op het gebied van rundvlees. De afdeling oog in elk geval aanstekelijk. 60 FoodPersonality september 2021

60-65_Hemmes_01L.indd 60

07-09-2021 17:28

Twee klanten staan te neuzen bij Sheridans, ook een extern bedrijf: een kaasproducent uit Ierland, die ook als groothandel van allerlei buitenlandse kaas fungeert.

Buymie als bezorger

Er is een wereld van verschil tussen Dunnes Stores en Gorillas, maar de concurrentiestrijd in e-commerce is kennelijk hevig. Boodschappen bestellen? Binnen het uur bezorgd, zegt Dunnes hier. En dat is dan in samenwerking met ‘Buymie’. Iets wat wij hier in onze sector niet kennen; Buymie ‘doet boodschappen’ voor klanten en bezorgt ze. Werknemers van Buymie halen die bestelde artikelen op in een supermarkt, niet in een dc of een ‘dark store’ zoals Gorillas. En supermarktketens zijn dus aangesloten: Dunnes, maar ook Tesco en Lidl. Hoe dat geregeld is? Weten we niet. Maar het is best mogelijk dat Dunnes hierdoor geen e-commerceverlies draait. De naam ‘Buymie: dat klinkt als ‘buy me’: ‘koop mij’. Maar het is ook een kwinkslag, want het Engels heeft een oud vloekwoord, ‘blimey’, te omschrijven als ‘wel heb ik ooit…’, dus een

Twee totaal verschillende aankledingsvormen op dezelfde afdeling. De biologische agf ligt in kratten, maar die kratten hebben ook nog eens jute zakken, om het ‘ambachtelijker’ of ‘nostalgischer’ te maken. De bananen daarentegen… gewoon in de bananendozen, een discountersprincipe: de omdoos gaat mee het schap in. Dat werd ooit nog verwoord als ‘retail ready packaging’. Hemmes: “Die jutezakken ogen wel onderscheidend en sfeervol, maar qua hygiëne vraagt het wel om extra werk, ik denk dat de medewerkers die geregeld moeten verwisselen.”

verrassing. Een verbastering van ‘may god blind me’.

Maar: vanaf nu is alles in deze rubriek weer bij het oude – tenzij er een coronavariant in aantocht is die alles opnieuw overhoop gooit, natuurlijk. Hemmes is naar Dublin gevlogen – vraag hem niet hoe, als blijkt dat Schiphol je negatieve pcrtest opeens niet doorgekregen heeft… hoe dan ook, hij kwam terug met beelden en impressies van de marktleider, van de nummer drie en zo nog wat opmerkelijke levensmiddelenwinkels en -ketens. Dus trappen we als vanouds af met in dit geval: de Ierse food retail, ‘bezien’ vanuit winkels in Dublin. En we beginnen met de ‘Dunnes’ in winkelcentrum Cornelscourt. Een paradepaardje. En een grote winkel ook, volgens Hemmes zo’n 4.000

m2 vvo, met 20 kassa’s en 8 zelfscankassa’s. Hoe moeten we de Ierse supermarktsector omschrijven? Een land met ongeveer 5 miljoen inwoners. Een branche-omzet van ongeveer € 13 miljard in 2020 (aldus marktonderzoeker Kantar). En binnen die sector is Dunnes de nummer drie. Na SuperValu, de formule van Musgrave Group, en na Tesco, de Britse food retailer die de nummer twee is in de Ierse supermarktsector. Hoe zit dat precies? Zowel Kantar als ‘Statista’ biedt begrijpelijke en aannemelijk informatie. Supervalue, Tesco, Dunnes. Lidl en Aldi hebben bij elkaar bijna 90% van de Ierse supermarktomzet in handen. Volgens Statista heeft SuperValu

22,2% marktaandeel, Tesco 21,6%, Dunnes 21,1% en die drie ontlopen elkaar dus niet veel. Dan volgen Lidl (12,8%) en Aldi (12,2%). De overige marktpartijen hebben die resterende 10%. Als Dunnes Stores 21,1% marktaandeel heeft in een sector van € 13 miljard, dan is de jaaromzet meteen herleidbaar tot: € 276 miljoen. Maar dat is niet alles. Die 276 miljoen is de omzet van Dunnes: 1/ in Ierland en 2/ in de supermarktsector. Maar Dunnes omvat meer dan dat. Het heeft zo’n 115 supermarkten in Ierland, 15 in NoordIerland en voor zover het actueel is en klopt, 5 in Spanje. In Spanje? Waarom dat nou? Omdat

61 FoodPersonality september 2021

60-65_Hemmes_01L.indd 61

07-09-2021 17:28

Tijgergarnalen van Dunnes, onder het private label ‘Simply Better’. € 6,49 voor 125 gram. Hemmes: “Bijna 1 euro per stuk, dat is wel ‘kassa’…” De formule heeft als pay-off ‘Always better value’, maar het speelt ermee, nu eens richting prijs, dan weer richting kwaliteit, het kan ‘meer kwaliteit dan bij de anderen’ betekenen en ‘meer voordeel van bij de anderen’. En of dat ook nog waar is, dat is voor ons niet te beoordelen.

Britse detailhandelsbedrijven altijd kijken naar die enorme vloedgolf aan toeristen in met name Zuid-Spanje: heel veel Britten. Sommigen hebben er ook een tweede huis en als ze ouder zijn, zitten ze daar elke winter te klaverjassen met elkaar, nou ja, bridgen dan. En ook Dunnes is dus ooit in Zuid-Spanje begonnen. Dunnes is trouwens ook ooit in Engeland en in Schotland begonnen. Maar de familie Dunne kwam op dat punt van een kouwe kermis thuis.

Dit lijkt meer op een foodafdeling van een warenhuis dan op een supermarkt: op die koeling met gerookte vis, premiumvleeswaren en kazen staan allemaal buitenlandse ‘borrel-achtige’ dranken en houdbare snacks. Geen efficiency, maar verleiding… Maar die grote, groene en lege flessen, is dat niet wat ver doorgeschoten? Je zou het ook decoratieve ballast kunnen noemen. Hemmes: “Ik vind dit uniek. Nooit eerder gezien, En niks mis mee dat het op een foodafdeling van een warenhuis lijkt – dat lijken de versafdelingen hier allemaal.”

Die winkels zijn in 2018 allemaal weer opgedoekt. Even een zijlijntje: als er één bedrijf is dat graag soepele regelingen wil tussen de EU en het VK na de Brexit, dan Dunnes wel! 116 winkels in Ierland, 15 in Noord-Ierland (onderdeel van het VK): dan hoop je maar dat je vrachtwagens soepeltjes over die ‘Brexit-grens’ op en neer kunnen rijden… En wat is dan de omzet van Dunnes totaal?

Sommige Ierse financieel-economische sites houden het op bijna € 4 miljard. Want: Dunnes is een soort ‘Ierse Marks & Spencer’. Het verkoopt eten en drinken en daarnaast: kleding en huishoudelijke en interieurartikelen. Ga naar de site ‘dunnesstores.com’ en je ziet niet meteen ‘Bonusacties van deze week’, maar: ‘women, men, home, kids, school’, kleding en interieur dus. En een trui is doorgaans duurder dan een pak melk, dus behaalt Dunnes vooral omzet met mode en

Dunnes geeft Baxter & Greene enorm de ruimte om uit te pakken, in zb, maar vooral op die bedieningsafdeling. Van hammen tot pesto’s tot ‘mash potato salad’ tot strudel met spinazie en ricotta. Met dat aanbod zal Dunnes vast een reputatie hebben van ‘king of food’, meer dan bijvoorbeeld Tesco. Maar: heeft Dunnes dit doorvertaald naar al die andere 115 filialen in Ierland, of is een uitzondering in deze ‘vlaggenschipwinkel’? Hemmes: “Dit is ‘Dunnes nieuwe stijl’, verbouwde filialen hebben dit ook, alleen kleinere filialen niet.” 62 FoodPersonality september 2021

60-65_Hemmes_01L.indd 62

07-09-2021 17:28

En dit is de vleesafdeling. Anders gezegd: slagerijketen James Whelan als vleesafdeling van Dunnes. ‘Visueel vleestheater’, zo te zien. Hemmes: “De slagers staan achter glas te werken, met perfecte verlichting voor sfeer, maar ook voor hun werk.” De pay-off ‘feoil is fearr’ is Iers voor iets als ‘het beste vlees’.

Gepocheerde zalm met pasta en geblancheerde groente en ‘cornfed’ kip met pasta en geblancheerde groente. € 5,00 per maaltijd. Maar het zijn geen avondmaaltijden. Er staat op: ‘lunchbox’. Hemmes: “Het lijken mij redelijke prijzen.”

En weer een vreemde eend in de Dunnes-bijt. De ‘Alternative Bread Company’ als ‘bakker van Dunnes’ in deze supermarkt. Met zo te zien ook stevige, voedzame broden. Hemmes: “Die wandpresentatie met broden, afgewisseld met bloemen, viel me meteen op.”

63 FoodPersonality september 2021

60-65_Hemmes_01L.indd 63

07-09-2021 17:28

Nog eens die ‘fishmonger’: alle vis, schaal- en schelpdieren liggen los in die gekoelde presentatie, verder zien we een ‘fish burger’, niet plat, maar rond van vorm, als een gehaktbal bijna. Hoe de Ieren die bereiden? Geen idee. Verder heeft Dunnes tonijn en garnalen voorverpakt, en in de actie. Tonijn in de actie! Daar zullen ‘overbevissings-ngo’s’ niet blij mee zijn. Maar het ziet er wel goed uit.

Lamsvlees moet in Ierland natuurlijk Iers zijn. Denk aan al die wol van Ierse truien en vesten die overal verkocht worden. ‘Donegal-wol’ en zo. Maar wellicht is een Iers jong schaap voor vlees iets heel anders dan een schaap dat wol moet leveren. Zoals melk- in plaats van vleeskoeien.

interieur, veel meer dan met food. Dunnes is een van de oude winkelbedrijven die de concentratietendens doorstaan heeft. Zelf heeft het niet heel veel overgenomen door de jaren heen, maar het bedrijf heeft wel flink uitgebreid en uitgebouwd. En soms stevig de neus gestoten, zoals in Engeland en Schotland. Ene Ben Dunne begon in 1926 een ‘fourniturenwinkel’ – millennials, zoek dat even op… Toen nog vrij normaal, omdat ‘vrouwen’ vaak zelf kleren maakten voor het gezin. Meteen na de Tweede Wereldoorlog opende hij een winkel in het Ierse Cork, met ‘pre-war prices’ – en dat schijnt revolutionair te zijn. Vanaf dat moment stroomden er genoeg inkomsten binnen om alsmaar uit te breiden in thuisland Ierland.

En dit ontnuchtert dan weer. De presentaties en gangpaden met dkw zijn een enorm contrast met al dat mooi gepresenteerde vers. We zien opeens een ratjetoe van acties, promoties, prijscommunicatie, we zien zelfs zwarte schapstroken (sjiek, premium) met gele prijsetiketten (platvloers rammen). Dit komt in de Nederlandse fullservicesupermarkt eigenlijk niet meer voor.

De geschiedenis van de familie Dunne is redelijk spectaculair. Oprichter Ben heeft vijf kinderen, onder wie Ben jr. en die werd een keer ontvoerd door de IRA (pro-Ierse, rooms-katholieke beweging in Noord-Ierland, met steun van Ierland). Ben jr. werd de opvolger van zijn vader, maar ergens in de jaren negentig werd hij alsnog verwijderd uit het bestuur, omdat er beelden in de publiciteit kwamen van hem onder invloed van drugs en in gezelschap van prostituees. De andere vier kinderen werkten hem daarna het bedrijf uit. En van die andere vier kwamen er ook nog eens twee op jonge leeftijd te sterven. Zo rond 2003 bleek er een financieel schandaal in de lucht te hangen. Alleen, geen enkele Ierse krant van destijds publiceerde over een onderzoek van de Ierse overheid in de boekhouding

van Dunnes, omdat geen enkele krant zonder de advertentie-inkomsten van Dunnes kan. Een situatie die zelfs ‘de democratische rechtsstaat’ in Ierland op z’n grondvesten deed schudden. Vandaag de dag is Dunnes nog steeds een familiebedrijf, met Frank Dunne als ceo en Margaret Heffeman als bekende ‘BI’er’, ‘bekende Ierse’, en ceo voor de mode- en interieurdivisie. De meisjesnaam van Margaret is Dunne, naderhand getrouwd met ene Heffeman.

30.000 supermarktfoto’s Van Tesco tot Edeka, van Carrefour tot Walmart, van Migros tot M-Preis. Sinds 2008 fotografeert Erik Hemmes buitenlandse formules.

64 FoodPersonality september 2021

60-65_Hemmes_01L.indd 64

07-09-2021 17:29

Met liefde voor jouw baby en de planeet Nieuw jasje

r e e m k e d t n O over Olvarit & duurzaamheid

BB154-009918-00 65_Adv Nutricia.indd Olvarit 65 Captain of the Category Adv - 240x340mm_v4.indd 1

19/08/2021 07-09-21 10:12 11:59

FORMULEATLAS

In de formule-atlas van FoodPersonality beschrijven we per editie de geografische aspecten van supermarktformules vanuit een wisselende invalshoek Dit keer is dat de positie van de verschillende online supermarkten naar viercijferig postcodegebied. De informatie is afkomstig van Bureau van der Weerd, adviesbedrijf in winkelonderzoek.

Picnic-bezorgautootje in Eindhoven.

Oriëntatie online boodschappen per postcodegebied ofwel het aandeel huishoudens dat aangeeft wel eens online boodschappen te doen. Juist in stedelijke gebieden zijn doelgroepen dominant die vaak online boodschappen doen, waardoor de oriëntatie hier relatief hoog is. De markt voor online supermarktaanbieders is in (hoog) stedelijke marktgebieden groot, wat ook de opmars van ‘flitsbezorgers’ goed verklaart. Vooral in deze stedelijke gebieden zijn de afgelopen jaren diverse concepten met flitsbezorgers (online bestellen en binnen tien minuten bezorgd) gestart. Vooral in (hoog) stedelijke gebieden is sprake van een snelle groei van dit soort partijen. In het meest recente onderzoek van Supermarkt & Ruimte is gevraagd naar de geholpen naamsbekendheid van een aantal bezorgdiensten. Crisp ‘scoort’ een geholpen naamsbekendheid van 13% onder consumenten die wel eens online boodschappen doen. Gorillas is een goede tweede met 10%. Concepten als Getir en Flink zijn nog nauwelijks bekend bij de doelgroep. Ter vergelijking: 83% van alle ‘online boodschappers’ kent Picnic.

Sterke ‘pure player’ De drie grootste online aanbieders zijn Albert Heijn, Picnic en Jumbo. Een nadere analyse op regionaal niveau leert dat er verschillen zijn in de online Ontwikkeling aantal vestigingspunten 2005 -heden naar typeoriëntaties winkelgebied en ontwikkeling op deze formules. Zototaal blijkt metrage dat 53% wvo van de ‘online boodschap2005 2010 2015 heden

Centraal 93 127 126 123

Ondersteunend 61 99 92 97

Verspreide bewinkeling Totaal m ² wvoen Den Haag) georiënpers’ in de drieOverig grote stedenTotaal (Amsterdam, Rotterdam 68 0 222 164.300 teerd is op Albert Heijn, 33% op Picnic en 8% op Jumbo. In West-Nederland 44 1 271 246.700 verdeling, maar scoort Jumbo aanmerkelijk 42 is sprake van een2vergelijkbare 262 269.700 42 beter. In het noorden 2 300.100 van het264 land valt op dat Albert Heijn en Jumbo een

relatief lage oriëntatie hebben. Ondanks de lage gemiddelde oriëntatie op online als aankoopkanaal voor de dagelijkse boodschappen, kunnen Als initiatiefnemer van het platform Supermarkt & Ruimte is Bureau van der

alternatieve aanbieders zoals Plus of Coop hier kennelijk beter concurreren,

Weerd sinds 2015 elk half jaar nauw betrokken bij de onderzoeksmonitor

mede dankzij directe levering door de ondernemer vanuit de supermarkt.

naar de ontwikkeling van online supermarktbestedingen door consu-

In het oosten van het land timmert Picnic flink aan de weg en concurreert

menten. Elke meting worden ongeveer 3.000 huishoudens ondervraagd

deze ‘pure player’ sterk met Albert Heijn en Jumbo. Ditzelfde geldt in wat

Formule-Atlas wordt op basis van dit onderzoek een analyse gepresenteerd,

Plus hand heeft.

2005 waarbij wordt gekeken welke online speler in welk marktgebied een sterke

747 770boodschappen doen is fascinerend en voortdurend De geografi e van online

Ontwikkeling gemiddeld metrage wvo per het filiaal mindere mate ook voor zuiden van het land, waar Albert Heijn de overover hun supermarktbestedingen met extra aandacht voor ‘online’ . In deze

917

2010 positie heeft. In eerste instantie wordt landelijk een beeld gegeven van de 2015 oriëntatie van Nederlandse huishoudens op online als aankoopkanaalheden voor

Landelijk 860

aan1.033 veranderingen onderhevig, dankzij verschuivingen in concurrentie930

verhoudingen, veranderingen in consumentengedrag en technologische 1.111 950

supermarktbestedingen en vervolgens wordt regionaal verder ingezoomd.

vernieuwing. Supermarkt & Ruimte blijft dan ook samen met Bureau van

Geografisch is sprake van grote verschillen tussen regio’s. Zo ligt de gemid-

der Weerd en ondersteunende partners SuperVastgoed, Locatus, Annexum

delde oriëntatie op Ontwikkeling online in Noord-Nederland marktaandeelmet 11% aanzienlijk lager.

en Altera Vastgoed de markt van ‘online boodschappen doen’ periodiek

(Nielsen/IRI) Dat geldt in mindere mate ook voor Oost-Nederland (18%) en Zuid-Neder-

onderzoeken.

6,1%in de die grote steden (27%) ligt 2008(28%) en vooral land (20%). In de Randstad

2010 2015 2018

6,0% 6,2% 6,5%

Oriëntatie online boodschappen naar regio en formule

de gemiddelde oriëntatie op online juist boven het landelijk gemiddelde.

Onbekende flitsbezorgers

Albert Heijn

Dankzij de grote hoeveelheid data uit het onderzoek van Supermarkt & Ruimte is het mogelijk om via een ‘datacrunch’ met het doelgroepsegmentatiemodel Whize een goede benadering te geven van de online oriëntatie op niveau van viercijferig postcodegebied. Zoals goed te zien op het kaartbeeld is er sprake van een sterk verband tussen stedelijkheid en online oriëntatie,

Picnic

Jumbo

Overig

Drie grote steden West-Nederland Noord-Nederland Oost-Nederland Zuid-Nederland

53% 45% 38% 30% 36%

33% 35% 0% 26% 26%

8% 16% 33% 31% 20%

6% 4% 29% 13% 18%

Landelijk

41%

27%

21%

11%

66 FoodPersonality september 2021

11_Formule-Atlas_02R.indd 66

07-09-21 17:26

Maandelijks een overzicht van openingen, uitbreidingen, opheffingen en de planvorming van supermarktlocaties. Tips? Mail de redactie: vakblad@foodpersonality.nl BLERICK - De bouw van een nieuwe supermarkt en 25 appartementen

pand De Nieuwe Start, een winkel in tweedehands goederen. Wanneer

aan het Laurentiusplein kan direct beginnen. Een kort geding dat een

de verbouwing start en hoe groot de winkel wordt is nog onbekend.

buurtbewoner aanspande om de bouwstart te blokkeren is op niets uitgelopen. Naar verluidt gaat het om een supermarkt van Jumbo die zal

SNEEK - Na uitspraak van de Raad van State kan Jumbo beginnen met de

worden geëxploiteerd door ondernemer Geert Benders. Benders heeft

bouw van een nieuwe supermarkt aan de Molenkrite ter vervanging van

al een supermarkt in Blerick aan de Vossenerlaan (Mooiste Supermarkt

de huidige winkel verderop. De hockeyclub in de wijk Tinga krijgt geen

van Nederland 2017). De locatie aan het Laurentiusplein zou oorspron-

nieuw veld en de bezwaren van branchegenoot Poiesz zijn afgewezen.

kelijk door Albert Heijn ingevuld worden.

De nieuwe supermarkt van multi-franchiser Kooistra wordt gebouwd op gemeentegrond die bij het sportpark hoort, daar waar nu bezoekers parkeren. Het sportpark krijgt elders een nieuw parkeerterrein. VEENENDAAL - Supermarktketen Dekamarkt telt einde dit jaar 99 filialen. Momenteel zijn dat er nog 79. Een nieuw te openen vestiging in Veenendaal wordt de 99e vestiging. De keten telt er momenteel nog 79. Het totaal van 99 wordt bereikt doordat 19 vestigingen van het door Albert Heijn, Vomar en Dekamarkt overgenomen Deen nog voor het einde van het jaar worden omgebouwd. De nieuwe vestiging neemt de plaats in van een filiaal van Boni. Boni maakte januari dit jaar bekend de locatie in winkelcentrum Scheepjeshof per 1 oktober te verlaten.

WAALWIJK - Lidl opende in juli een nieuwe supermarkt aan het Laageinde. Er komen voorlopig geen andere winkels bij, zoals volgens de

LEIDEN - De verbouwing van winkelcentrum De Diamantlaan is nog in

gemeente wél de afspraak was. De zaak krijgt mogelijk nog een staartje.

volle gang. Op een bord dat voor het winkelcentrum staat, kondigt Aldi

De oude supermarkt en de aangrenzende winkels gingen al een tijd

aan dat het hier een vestiging gaat openen. De nieuwe Aldi komt tegen-

geleden tegen de vlakte. Er zou een nieuw winkelcentrum op deze plek

over de Jumbo en zal naar verwachting in december openen. Dat wordt

verrijzen, maar nu de Lidl aan de Mr. G. Borgesiusstraat bijna klaar is,

dan het derde filiaal van de discounter in Leiden.

pakken de plannen toch anders uit. De andere winkels keren voorlopig niet terug. De nieuwe Lidl is wel groter, doordat de eerder geplande

NIEUWERKERK A/D IJSSEL - De bouw van de nieuwe Aldi aan de

ruimtes er deels bijgetrokken zijn.

Hoofdweg is gestart. De grond is al bouwrijp gemaakt. Aldi gaf eerder al aan dat de winkel open gaat. Hiermee heeft de Aldi de strijd om een

HAARLEM - Aan de Casablancaweg bij winkelcentrum Schalkwijk is

discounter in Nieuwerkerk met Lidl beslecht. Aldi ontdekte een omissie

een grote nieuwe Albert Heijn geopend. De nieuwe supermarkt komt

in het bestemmingsplan Groene Zoom; er was in de bestemming van de

in plaats van de Albert Heijn in het winkelcentrum. De nieuwe winkel

bedrijfspanden langs de Hoofdweg geen uitsluiting opgenomen voor

is 700 m² groter dan de oude. De vernieuwde Albert Heijn is ingericht

detailhandel. Door het gat in het bestemmingsplan kon Aldi starten

naar het actuele formuleconcept. Opmerkelijk is dat Albert Heijn Vos op

met de bouw. Aan de Hoofdweg, bij de grens met Capelle aan den IJs-

de locatie van de voormalige Kimman-garage aan de Schipholweg in

sel, komt het filiaal met 1.500 m² oppervlakte en 100 parkeerplaatsen.

Haarlem – op korte afstand van de nieuwe Albert Heijn in Schalkwijk –

Hiermee richt Aldi zich niet alleen op Nieuwerkerk aan den IJssel, maar

onlangs is gestart met de bouw van een nieuwe Albert Heijn.

ook op Capelle aan den IJssel en de Rotterdamse wijken Nesselande en Zevenkamp.

HILVERSUM – Albert Heijn heeft aan de Bodemanstraat in het Rode Dorp een nieuwe vestiging geopend. Het pand, dat beschikt over

NOARDBURGUM - Waar nu een fontein staat naast de rotonde aan de

een wvo van een kleine 800 m2, bood eerder al onderdak aan diverse

Rijksstraatweg, opent in 2023 een nieuwe Poiesz-supermarkt. Dat blijkt

supermarktformules, onder meer Golff en Dagwinkel. Albert Heijn heeft

uit bouwplannen van Poiesz die ter inzage liggen bij de gemeente Tyt-

het pand flink verbouwd. Sinds de opening heeft Albert Heijn negen

sjerksteradiel. De supermarkt moet een oppervlakte krijgen van zo’n 700

vestigingen in Hilversum: Kerkelanden, Seinstraat, Langestraat, Gijs-

m². Daarnaast is er plek voor een rij bomen en in totaal 48 parkeerplaat-

brecht van Amstelstraat, Hilversumse Meent, Riebeeckgalerij, Heigalerij,

sen. Op dit moment heeft Noardburgum nog geen supermarkt. Voor

NS-station en de Bodemanstraat.

boodschappen moeten inwoners uitwijken naar omliggende kernen. Medio 2022 wordt gestart met de bouw.

ALKMAAR – Begin deze maand is de nieuwe Albert Heijn op Overstad in winkelcentrum Ringers geopend. De winkel bevindt zich tegenover Prenatal, in het nieuwe gedeelte van het Ringers. De winkel krijgt het nieuwste formuleconcept van Albert. Tot februari 2018 was hier al een Albert Heijn gevestigd, maar nu er steeds meer woningen komen op Overstad, wil de marktleider het opnieuw proberen. LEIDEN - Aan de Hoge Rijndijk 4 in Leiden komt een nieuwe vestiging van Albert Heijn. De vergunning om het pand geschikt te maken voor een supermarkt is inmiddels aangevraagd. Op dit moment zit in het 67 FoodPersonality september 2021

67_Locatienieuws _01L.indd 67

07-09-2021 15:16

Vleursvloer Evelyn van Leur, partner bij de Category & Trade Company, bezoekt een supermarkt of levensmiddelenwinkel en kruipt in de huid van de weldenkende shopper. Reageren? Mail evelyn@ct-company.nl

Butlon Al enige tijd stond Butlon op mijn lijstje om eens uit te proberen. Butlon claimt de goedkoopste online-boodschappen te leveren. Naast scherpe prijzen wordt ook horecakwaliteit beloofd. Butlon levert door heel Nederland, vanuit Enschede. En: vóór 12 uur besteld, morgen bezorgd. Dus: de proef op de som genomen en besteld. Butlon heeft een website en een app. Ik heb via de website besteld. Waar start je op een nieuwe website? Eerst maar eens de digitale folder bekijken. Op de voorpagina diepgevoren biefstuk en entrecote, fruit, eieren, bier, fris, brood en rijst. Kortom, een breed assortiment. Op de achterpagina staan speciale tht-acties, op = op. Nu weet ik niet of de gemiddelde consument weet wat tht-acties zijn, maar dat is natuurlijk wel een onderscheidende manier van partijhandel verkopen. Vervolgens naar de bestelpagina geklikt. Het eerste product dat je ziet, is diepgevroren kipfilet, in formaten van 5 en 10 kg. Nu is dat me wat te veel, dus door naar de op = op-acties, de tht-acties uit de folder. De tht’s zijn wel echt kort, de meeste producten zijn nog een of twee weken goed. Dat is wel kort, van de andere kant, wat kan er mis zijn met een blikje ananasschijven, met Milkakoekjes of Toblerone? De eerste producten zitten nu in het mandje. Vervolgens is er nog een pagina met dagknallers, maar daar zit niets van mijn gading bij.

Daarna werk ik mijn gebruikelijke boodschappenlijstje af. Het assortiment is breed, maar niet diep. Er is maar één soort aardappelen: kruimig, in een formaat van 5 kg: dat is me te veel en ik wil vastkokend, dus die slaan we over. Bij de pasta kom ik geen Grand’Italia tegen, maar wel Barilla en nog twee merken: Lydia en Melissa. De laatste twee ken ik niet, maar Barilla lijkt me prima en die koop ik. De Grana Padano-kaas… dat is een stuk van maar liefst 1,9 kg, voor € 26,90. De ‘horecakwaliteit’ vertaalt zich op de website vooral in horecahoeveelheden. Bij de koffie ontbreekt Douwe Egberts, maar Segafredo en Lavazzo zijn wel verkrijgbaar, zoet broodbeleg heeft Nutella en verder alleen producten van het Superuniehuismerk G’woon. Coca Cola en Red Bull zijn wel verkrijgbaar. Kortom, het is een beetje zoeken naar welke producten er beschikbaar zijn in de juiste hoeveelheden. De minimale bestelhoeveelheid is 60 euro, en bij 90 euro is de bezorging gratis. Om aan de 60 euro te komen, doe ik er nog twee flessen wijn bij. Even zoeken naar goede Italiaanse wijn. In eerste instantie zie ik vooral Griekse wijn, maar die ken ik onvoldoende om te bestellen. De prijzen zijn doorgaans scherp, zeker de aanbiedingen. Voor de meeste A-merken is het prijsniveau gelijk aan dat van Albert Heijn, andere A-merken zijn significant goedkoper dan bij Albert Heijn. De grootverpakkingen zijn wel

voordelig, maar ja, 10 kg kipfilet... Het bestellen gaat vlot. Direct na het bestellen krijg ik het bericht dat een van de twee wijnen, de primitivo, niet leverbaar is, het bedrag wordt binnen twee dagen op mijn rekening teruggestort. Via track & trace kan ik volgen hoe laat de bestelling geleverd wordt. Daarna gaat helaas het een en ander mis. Op het afgesproken tijdstip worden twee enorme dozen van ongeveer 60 bij 40 bij 60 cm afgeleverd, zeg maar formaat verhuisdoos. In de ene doos liggen vier diepvriesproducten die half ontdooid zijn, in een plasje water. In de andere doos liggen de overige producten los door elkaar op de bodem van de doos. De producten zijn koud: ijskoude wijn met een nat etiket, druiven, citroenen. Hier is iets helemaal niet goed gegaan. Ik dien per mail een klacht in en wacht op de reactie. Ondertussen ga ik de reviews bekijken. 88% van de reviews is positief, maar ook 12% dus niet. De ontevreden reviews gaan over de zaken die wij ook zien: te grote dozen, alles door elkaar heen, fruit en houdbare producten te koud en diepvriesspullen ontdooid. Op mijn mail krijg ik geen antwoord. Vervolgens ga ik chatten met ene Latoya. Zij biedt excuses en een tegoedbon aan. Maar dat wil ik niet, na enig aandringen wordt dit omgezet in ‘geld terug’. Dat doet Butlon dan weer heel netjes. Maar alles bij elkaar toch jammer, want veel zin om opnieuw te bestellen heb ik niet. Butlon heeft een nauwe samenwerking met horecagroothandel ILG Food Group. Daarnaast moet er op de een of andere manier een samenwerking zijn met Superunie, omdat Butlon het huismerk G’woon heeft. Butlon claimt de online-variant te zijn van Aldi en Lidl. Ik zie Butlon meer als een horecagroothandel die ook aan consumenten levert. Met een compact assortiment, grootverpakkingen diepvriesvlees en -kip. En met een logistiek met de nodige uitdagingen, zowel qua verpakken als qua aflevering op de juiste temperatuur. Online food retailen is nog niet zo gemakkelijk en er zijn voor Butlon nog wel wat hordes te nemen. ■

68 FoodPersonality september 2021

68_Vleursvloer_01L.indd 68

07-09-21 11:55

PRODUCTNIEUWS

Met Gulden Krakeling haal je meer rendement uit het seizoen Seizoenen zijn ideale momenten om extra impulsverkopen te genereren. Dit realiseert Gulden Krakeling door het seizoensassortiment conceptmatig op de winkelvloer te presenteren. Het succesvolle thema ‘Op de koffie met Gulden Krakeling’ is daarbij gecombineerd met de seizoenen. Ieder seizoen heeft zijn eigen look & feel door duidelijke kleursegmentatie en sprekende visuals. Verkopen is natuurlijk een must; rendement is voor de winkel echter nóg belangrijker. Dit is exact waar Gulden Krakeling op stuurt. Welke factoren zijn

daarbij ‘key’? • Complementair aan private label • Geen kannibalisatie • Optimale lokale invulling Dit in combinatie met de seizoenen vormt een echte succesformule. Met de seizoensproducten van Gulden Krakeling hebben consumenten gegarandeerd iets lekkers bij de koffie en winkels behalen een rendementvolle omzet. Ook meer rendement halen uit het seizoen? Neem contact op. ■ Inlichtingen: Gulden Krakeling, 073 – 513 12 11 www.guldenkrakeling.nl

Dr. Oetker introduceert feel good FrieslandCampina groentepizza’s lanceert Chocomel Lactosevrij Het vriesverse pizza-assortiment is drie varianten rijker met The Good Bakerpizza’s van Dr. Oetker. Het zijn vegetarische en veganistische pizza’s met knapperige bodems en veel groente. Een gezondere, maar vooral lekkere keuze. De knapperige bodems worden gemaakt met gezondere ingrediënten, zoals havervlokken, zuurdesem of spinazie. Er zijn drie kleurrijke varianten, twee vegetarisch en één veganistisch. Alle drie rijkelijk belegd met groenten, zonder kunstmatige kleuren smaakstoffen en met Nutri-Score A of B. Kortom: lekkere feel-good vega(n) pizza’s. Naast gezondheid is duurzaamheid een belangrijk onderdeel van The Good Baker. Het zijn echte feel-good pizza’s die beter zijn voor de gezondheid en de planeet. Dat sluit aan bij Dr. Oetker’s Sustainability Charter, waarmee het bedrijf niet alleen lekkere pizza’s ontwikkelt, maar

er ook voor zorgt dat je verantwoord kunt kiezen. Zo bestaat de doos volledig uit gerecycled karton en zijn de pizza’s de gezondere keuze, dankzij verbeterde voedingswaarden, waarbij de lekkere smaak bovenaan staat.

Deze drie varianten brengt Dr. Oetker onder The Good Baker op de markt: • The Good Baker – Spinach & Pumpkin Seeds – 100% plantaardig Een pizza met een knapperige bodem met havervlokken. Getopt met spinazie, pompoenpitjes, gemarineerde tomaatjes, rode ui en plantaardig alternatief voor kaas. Adviesprijs € 3,49 (335 gram, 718 kcal, Nutri-Score B) • The Good Baker – Broccoli & Mushroom – 100% vegetarisch Een pizza met een dunne en krokante spinaziebodem. Belegd met broccoli, champignons, basilicum, knoflook en mozzarella. Adviesprijs € 3,49 (345 gram, 683 kcal, Nutri-Score A) • The Good Baker – Veggie Mix – 100% vegetarisch Een pizza met een krokante bodem met zuurdesem. Met als topping een groentemix van gegrilde courgette, gegrilde paprika, gemarineerde tomaat, olijven, ui en mozzarella. Adviesprijs € 3,49 (397 gram, 735 kcal, Nutri-Score A) The Good Baker pizza’s stromen deze maand in bij Albert Heijn en Jumbo. ■ Inlichtingen: Dr. Oetker, 033 - 451 79 00 www.oetker.nl

FrieslandCampina heeft onlangs een nieuw product op de markt gebracht: Chocomel Lactosevrij. De introductie betekent een unieke uitbreiding van het huidige zuivelassortiment. Chocomel zit in de lift, het wint marktaandeel en ziet de penetratie fors groeien. Parallel hieraan zien we dat de lactosevrije markt flink is gegroeid. In België is Chocomel Lactosevrij al langer een succes, onder de naam CéCémel. Op dit moment bestaat het lactosevrije segment nog voornamelijk uit naturel producten en er is een wens om hier meer diversiteit aan toe te voegen. Deze ontwikkelingen zijn voor FrieslandCampina des temeer reden om Chocomel en Lactosevrij nu ook in Nederland te combineren. Het product is sinds week 32 verkrijgbaar bij Albert Heijn, maar stroomt ook in bij Jumbo, Hoogvliet en Dirk. ‘Genieten van de enige èchte Chocomel-smaak kan nu dus ook lactosevrij!’ ■ Inlichtingen: FrieslandCampina, 033 - 713 33 33 www.frieslandcampina.com

69 FoodPersonality september 2021

69-70_Productnieuws Colofon.indd 69

07-09-2021 16:26

PRODUCTNIEUWS

Alfa heeft beste pils

FoodPersonality Onafhankelijk maandblad voor managers in de levensmiddelenhandel en -industrie

Het afgelopen jaar heeft Alfa Bier al diverse prijzen gewonnen bij zowel de London Beer Competition (‘Beste Pils ter Wereld’) als de European Beer Challenge. Daar is nu de bekroning van de World Beer Awards bijgekomen. De onafhankelijke jury heeft het Alfa Edel Pils als ‘Country Winner’ uitgeroepen tot Beste Pils van Nederland in de categorie ‘Lager Classic Pils’. Om die reden is Alfa Bier dus niet alleen wereldkampioen, maar ook nationaal kampioen. Verschillende competities, verschillende prijzen, maar keer op keer uitgeroepen tot het Beste Pils door verschillende gerenommeerde bierwedstrijden. Die competities bewijzen keer op keer wat er op de brouwerij al langer geroepen wordt: Alfa Bier is het meest kwalitatieve en lekkerste pils. Het is de passie, het ambacht en het vakmanschap die Alfa Edel Pils maken tot het ‘Beste Pils van

FoodPersonality is een uitgave van: Shelflife Publishing bv Molenveldlaan 104 6523 RN Nijmegen Telefoon: 024 – 365 16 70 E-mail: vakblad@foodpersonality.nl www.foodpersonality.nl www.fpplus.nl www.shelflife.nl

Nederland’, maar ook het ‘Beste Pils ter Wereld’. Op de brouwerij wordt met gepaste trots gekeken naar de gewonnen prijzen, maar ook hard doorgewerkt om in 2022 wederom als hoogste te eindigen, en zo de herkenbare smaak voor de consument te waarborgen. ■

Abonnementen: € 297- per jaar exclusief btw Collectieve afname: prijs op aanvraag Opzegging abonnementen: 2 maanden voor einddatum van het abonnement Prijs los nummer: € 29,- exclusief btw en portokosten

Inlichingen: Alfa Bierbrouwerij, 046 - 443 28 88 www.alfabier.nl

Wholy Greens: VeggiPasta met 50% ‘geredde’ groente Meer dan de helft van de Nederlanders komt niet aan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid groenten. Het is niet lekker genoeg, thuiskoks hebben moeite met bereiden of men komt simpelweg niet aan het volume. Wholy Greens komt nu met een gezonde oplossing: VeggiPasta. De combinatie van een door jong en oud geliefd en veel gegeten (houdbaar) product, de smaak en het mondgevoel van goede pasta en gemaakt van 50% groenten. Na een succesvol proefjaar in business, introduceert het vernieuwde Wholy Greens haar kwartet smaken: wortel, rode biet, pompoen en spinazie.

HR 09160015

te produceren. Terwijl variatie juist zo belangrijk is voor de bodem en het natuurlijke evenwicht. Groenten met afwijkende vormen, kleuren of afmetingen en overproductie worden weggegooid. Met Wholy Greens gebruiken we wat de natuur ons biedt en hebben boeren meer mogelijkheden om te doen waar ze goed in zijn: op een duurzame manier samenwerken met de natuur,” aldus Van der Manden. Daarnaast heeft Wholy Greens een opmerkelijke groeistap voor ogen: “Zelf boer worden”, zegt Groen. “Daardoor kunnen we de keten van veld naar bord ultrakort houden - en alle groenten verwerken, ook als die een wat afwijkend formaat of uiterlijk hebben. We willen hiervan een schaalbaar concept maken dat ook in andere landen kan draaien.”

Abonnementsopgave, klachten en/of (verhuis)mededelingen: Vakblad FoodPersonality T.a.v. Klantenservice Molenveldlaan 104 6523 RN Nijmegen Redactie: Gé Lommen, ge.lommen@foodpersonality.nl Dave van Loon, dave.vanloon@foodpersonality.nl Marieke Venbrux, marieke.venbrux@foodpersonality.nl Redactionele medewerking: Constant Berkhout Jeroen van der Weerd Ivonne de Thouars Verkoop en marketing: Robin Kramp, robin.kramp@foodpersonality.nl Mark Peeters, mark.peeters@foodpersonality.nl Vormgeving: Giesbers Communicatie Groep Velp, Ariadne Nijsse, Esther Peters Druk: VellendrukkerijBDU - Werkendam Distributie: PostNL Auteursrecht

Wholy Greens is begonnen vanuit een grote toewijding aan een gezonde biodiversiteit in de landbouw. Voortbouwend op de succesvolle research van Sean Patrick zien Wholy Greens oprichters Walter Zantinge, Pieter van der Manden en Maurits Groen volop mogelijkheden voor verbeteringen: “Boeren krijgen van de markt steeds minder ruimte om verschillende gewassen

Wholy Greens stapt in een groeimarkt: de afgelopen jaren winnen gezondere pasta’s en andere concepten wereldwijd snel terrein. Overal zijn in het koelschap groentevarianten op wraps en pizza’s verkrijgbaar. Zantinge: “Wholy Greens VeggiPasta is geen vervanger van groenten. Maar met onze VeggiPasta krijg je wel ongemerkt veel vitamines binnen, zonder concessies te doen aan smaak en bite”. Naast vitamines bevat Wholy Greens pasta ook meer eiwitten en voedingsvezels dan ‘gewone’ pasta. ■

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd bestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopie of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Aansprakelijkheid Hoewel FoodPersonality met de meeste zorg wordt samengesteld, kunnen uitgever en redactie niet aansprakelijk worden gesteld voor mogelijke onjuiste berichtgeving en/of zetfouten.

ISSN: 0925 – 8051

Inlichtingen: Wholy Greens, 06 – 17 88 06 17 (Pieter van der Manden) | www.wholygreens.com

70 FoodPersonality september 2021

69-70_Productnieuws Colofon.indd 70

07-09-2021 16:26

01-02-071-72_cover_01R.indd 210002255 - Adv KWO&A OA CQ_Foodpersonality_240x340mm_v1B.indd 2 1

10-06-2021 13:58

07-09-21 18:44

www.anuga.com nummer 9 • september 2021

TASTE THE FUTURE

ANUGA IN KEULEN: 9 T/M 13-10-2021 ANUGA @HOME: 11 T/M 13-10-2021 EN ON DEMAND

EINDELIJK

BAM TUK DE NIEUWE‘CHINEES’ BIJ ALBERT HEIJN

Koop nu onlin e een ticket:

anuga.com/t

ickets

Veilig beursb e zo ek

anuga.com/c

h e ck

RS Vision Expo BV Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland Panoven 13, 3401 RA IJSSELSTEIN Tel. + 31 (0) 30 - 3036450 tickets@koelnmesse.nl

anuga_2021_Anzeige_Food_Personality_240x340mm_NL.indd 1 01-02-071-72_cover_01R.indd 1

Stephen Ophof (Plus Retail) Duurzaamheid ‘vriesvers’ beter uitleggen

01.09.21 16:49

Modewoord ‘omnichannel’ Naadloos tussen off- en online: wie doet dat?

Marian Geluk na de FNLI Bouwen aan ‘food-innovatiecentra’

07-09-21 18:43

FP_2021_09

Articles inside

Hoofdredactioneel: goed fuseren, daar houden we van