Franchising 2008 - 2018

 ερευνα

πανοραμα franchise 2019

ΕΡΕΥΝΑ FRANCHISE 2019

Σταθεροποιητικές τάσεις και ένταση ανταγωνισμού Franchising 2008 - 2018

Για 21η χρονιά παρουσιάζουμε τα συνοπτικά αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας που πραγματοποίησε το FRANCHISE SUCCESS, σε συνεργασία με τους εξειδικευμένους συμβούλους της THE FRANCHISE CO., για την πορεία του franchising στην ελληνική αγορά.

Τ

ο 2018 αποτέλεσε ένα έτος παγιοποίησης των χαρακτηριστικών, όπως αυτά διαμορφώθηκαν στα χρόνια της κρίσης, αλλά ταυτόχρονα σημείο καμπής, όσον αφορά την

86

→ Πανόραμα Franchise 2019

ποιότητα και την ένταση του ανταγωνισμού, τόσο εσωτερικά στον χώρο του franchising, όσο και μεταξύ όμορων συστημάτων και καναλιών διανομής. Το 2018 διατηρήθηκε ένας σταθερός

μεν αλλά αδύναμος ρυθμός ανάπτυξης, σχεδόν στο σύνολο των επιμέρους κατηγοριών, με πρωταγωνιστές τους χώρους της Kαφεστίασης, των TροφίμωνΠοτών και της Προσωπικής Φροντίδας.

Κατανομή Συστημάτων Franchise 2018 Γράφημα 1: Κατανομή Συστημάτων Franchise 2018 ΛΙΑΝΙΚΗ 56 11%

ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 37 7%

ΕΝΔΥΣΗ 92 18% ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 43 9%

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 54 11%

ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ 50 10%

FRANCHISE SUCCESS DATABASE

ΕΣΤΙΑΣΗ 119 24%

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 50 10%

Συνοπτικά, τα χαρακτηριστικά στοιχεία του 2018: • Έντονος διαγκωνισμός για προσέλκυση ποιοτικών franchisees και ένταση του ανταγωνισμού. Αδυναμία διαφοροποίησης, απουσία καινοτόμων, πειστικών, συγκροτημένων προτάσεων.

• Ώσμωση μεταξύ αγορών. Στο επίκεντρο ο Franchisee και οι ανάγκες του.

• Οι συνήθεις παθογένειες όσον αφορά τη θνησιμότητα των νέων συστημάτων και τα προβλήματα οργάνωσης παραμένουν.

• Πολυκάναλη ανάπτυξη σε παραδοσιακές κλάδους. Στροφή των Franchisors και σε εναλλακτικές στρατηγι-

κές ανάπτυξης.

• Νέοι τύποι καταστημάτων και νέα κανάλια διανομής.

• Aδυναμία αξιοποίησης από πλευράς των δικτύων franchise, της ζήτησης όπως αυτή διαμορφώθηκε. Η ζήτηση για Franchise δεν κατέστη δυνατό να καλυφθεί από τα υφιστάμενα; Συστήματα. Σημείο εξαιρετικά ενδιαφέρον και προς ανάλυση και για λήψη μέτρων από πλευράς των συστημάτων franchise.

• Έλλειψη έμπειρου ανθρώπινου δυναμικού.

• Δειλά αλλά θετικά βήματα εξωστρέφειας.

Η έρευνα για το franchising στην Ελλάδα που αφορά το 2018, ολοκληρώθηκε στα τέλη Ιανουαρίου 2019 και εξέτασε ένα δείγμα 501 δικτύων franchise, εκ των οποίων τα 64 καταγράφηκαν για πρώτη φορά και 16 επαναδραστηριοποιούνται στον χώρο. Όσον αφορά τον συνολικό αριθμό σημείων πώλησης διαπιστώνεται αύξηση κατά 4,85%, ποσοστό μη ικανοποιητικό, αν συνεκτιμηθεί η πραγματική ζήτηση, η κατανομή των νέων σημείων είτε σε επίπεδο κλάδων είτε γεωγραφικά, το εύρος διακύμανσης της αρχικής επένδυσης, η θετική πορεία σε κλάδους όπως η καφε-εστίαση κ.λπ.

Πίνακας 1: Κατανομή Δείγματος

ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΕΝΔΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΣΤΙΑΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΛΙΑΝΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ

ΕΤΟΣ 2018 ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΛΥΣΙΔΩΝ (%) 92 18% 42 8% 50 10% 50 10% 118 24% 54 11% 37 7% 56 11% 499 100%

ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ 2.487 1.073 3.940 3.438 3.454 665 1.043 2.865 18.965

(%) 13% 6% 21% 18% 18% 4% 5% 15% 100%

→ Πανόραμα Franchise 2019

87

 ερευνα πανοραμα franchise 2019 Πίνακας 2: Διαχρονική Εξέλιξη και Κατανομή Δικτύων ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ FRANCHISE

SHOP IN A SHOP

CORNERS

2004

2.441

6.112

315

9.704

2005

3.124

6.964

837 1.019 1.208 1.414 1.451 1.514 1.329 1.050 953 911 872 844 827 979 1.113

421

11.508

2006

3.366

8.133

2007

3.378

8.989

2008

3.464

10.030

2009

3.532

10.674

2010

3.922

11.248

2011

3.710

10.569

2012

3.706

9.786

2013

3.703

9.618

2014

4.005

9.877

2015

4.104

9.413

2016

4.068

9.580

2017

4.700 4.879

10.184 10.741

2018

ΣΥΝΟΛΟ

535

13.222

717

14.498

1.009

15.954

1.305

17.025

1.554

18.053

1.770

17.099

1.915

16.360

2.140

16.372

2.383

17.137

2.666

17.027

2.474

16.949

2.229 2.235

18.092 18.968

Πίνακας 3: Ποσοστιαία Κατανομή ανά τύπο καταστήματος ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ FRANCHISE

SHOP IN A SHOP

CORNERS

ΣΥΝΟΛΟ

25%

63%

9%

3%

100%

27%

61%

9%

4%

100%

25%

62%

9%

4%

100%

23%

62%

10%

5%

100%

22%

63%

9%

6%

100%

21%

63%

9%

8%

100%

22%

62%

7%

9%

100%

22%

62%

6%

10%

100%

23%

60%

6%

12%

100%

23%

59%

6%

13%

100%

23%

58%

5%

14%

100%

24%

55%

5%

16%

100%

24%

57%

5%

15%

100%

26%

56%

5%

12%

100%

26%

57%

6%

12%

100%

Παράλληλα, καταγράφηκαν 36 συστήματα που είτε διέκοψαν τη δραστηριοποίησή τους στον χώρο του franchising, είτε σταμάτησαν παντελώς την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Επίσης ανάλογος αριθμός franchisors, δηλώνει ότι προτίθεται να αναζητήσει νέες εναλλακτικές στρατηγικές. Σημαντικό τμήμα από τις εταιρείες που διέκοψαν τη λειτουργία τους ήταν νέες στην αγορά του franchising, δείγμα ακριβώς της έλλειψης προετοιμασίας, ή του «οπορτουνιστικού» χαρακτήρα εισόδου στην αγορά.

88

→ Πανόραμα Franchise 2019

Όσον αφορά τον αριθμό των αλυσίδων του δείγματος, όπως καταγράφεται στο γράφημα 1, υπάρχει αύξηση στην αγορά της Εστίασης, όπου συγκεντρώνεται το 24% των δικτύων franchise, έναντι του 22% του έτους 2017. Στην ένδυση, το 18% έναντι του 20%, στις υπηρεσίες το 10% έναντι του 11%, ενώ στη Λιανική το 11% έναντι το 12%. Στον Οικιακό εξοπλισμό το 7% έναντι του 8%, στην Εκπαίδευση το 9% έναντι του 7% και τέλος στα Τρόφιμα-Ποτά διατηρήθηκε το 10%. Όσον αφορά τον αριθμό των καταστη-

μάτων, στα Τρόφιμα-Ποτά συσσωρεύεται το 21%, δείγμα της ωρίμανσης των δικτύων, ενώ στην Εστίαση το 18%. Στη Λιανική το 15%, στην Ένδυση το 13%, στις Υπηρεσίες το 18%, στην Προσωπική Φροντίδα το 3,5% και στην Εκπαίδευση το 5,7% (πίνακας 1). Όσον αφορά την κατανομή καταστημάτων ανά κατηγορία σε επίπεδο franchise, όπως φαίνεται στο Γράφημα 4, οι κατηγορίες Τρόφιμα-Ποτά, Εστίαση, Λιανική και οι Υπηρεσίες, κυμαίνονται στο 20%. Ενδιαφέρουσα είναι η ανάλυση νέων

Γράφημα 2: Διαχρονική Εξέλιξη Συνολικού Αριθμού Σημείων Πώλησης 12%

19.500 19.000

18.968

10,0%

18.500

6,7%

18.000 17.500

16.500 16.000

17.137

17.099

17.026

17.000

8%

18.092

17.959 5,5% 4,7%

16.360

6,7%

17.023

4,8%

16.949

16.372

15.954

15.500

-2%

-4%

-4,3% -4,8% 2008

2009

2010

2011

2012

4%

0%

-0,4%

-0,7%

15.000

14.000

6%

2%

0,1%

14.500

10%

2013

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

2014

2015

2016

2017

2018

-6%

Ρυθμός ανάπτυξης

Γράφημα 3: Εξέλιξη Συνολικού Αριθμού Καταστημάτων Franchise 12.000

11.248 10.674

11.000 10.000

10.569

10.030

9.786

9.618

2012

2013

9.877

10.184 9.413

9.580

2015

2016

10.741

9.000 8.000 7.000 6.000 5.000

2008

2009

2010

2011

2014

FRANCHISE SUCCESS DATABASE

σημείων ανά κατηγορία (συμπεριλαμβάνει franchise, εταιρικά, corners και shop in shop). Η Εστίαση κατακτά το 30% των νέων συνολικών σημείων, τα Τρόφιμα-Ποτά το 26%, οι Υπηρεσίες το 16% και η Προσωπική Φροντίδα το 12%. Ισχνή ανάπτυξη παρουσιάζεται στον Οικιακό Εξοπλισμό και την Εκπαίδευση, ενώ η Λιανική παρουσιάζει πτώση 3% (Γράφημα 5). Αντίστοιχα, στα νέα franchise σημεία, κυριαρχεί η Εστίαση με 36%, τα Τρόφιμα-Ποτά με 26%, οι Υπηρεσίες με 15% και η Προσωπική Φροντίδα με 8% (Γράφημα 6). Είναι προφανές ότι η πλειονότητα των

2017

2018

Franchise Καταστήματα

νέων υποψήφιων franchisees προτιμά τομείς όπου κατά τη γνώμη τους υπάρχει μεγάλη αγορά, σταθερότητα και ρευστότητα, όπως αυτή της Εστίασης και των Τροφίμων-Ποτών, είτε με χαμηλή αρχική επένδυση, όπως εκτιμά ότι ισχύει στις Υπηρεσίες, την Προσωπική Φροντίδα και την Εκπαίδευση. Όσον αφορά τη δημιουργία των νέων καταστημάτων ανά κατηγορία σε απόλυτα μεγέθη, σε σύνολο 876 νέων σημείων, η Εστίαση υπερέχει με 275 σημεία και τα Τρόφιμα-Ποτά με 246. Από το σύνολο των 876 νέων σημείων που παρουσίασαν όλα τα συστήματα franchise τα 557 είναι franchise.

Αν στα 557 αυτά franchise καταστήματα συνεκτιμήσουμε τον αριθμό που προέρχεται -και δεν καταγράφεται- από resales, δηλαδή από επαναπώληση υφιστάμενων σημείων σε νέους franchisees και από υποκατάσταση των καταστημάτων franchise που έκλεισαν, διαπιστώνουμε ότι 500 συστήματα franchise διεκδικούν 900 περίπου franchisees, αριθμός που επιμεριζόμενος αναλογεί σε 1,8 franchise ανά σύστημα, ετησίως. Η πλειονότητα των δικτύων ουσιαστικά παραμένει στάσιμη, γεγονός που πρέπει να προβληματίζει το σύνολο των επιχειρηματιών και των εμπλεκόμενων στον χώρο. → Πανόραμα Franchise 2019

89

 ερευνα πανοραμα franchise 2019 Κατανομή καταστημάτων Franchise ανά Κατηγορία

Γράφημα 4: Κατανομή καταστημάτων ανά κατηγορία σε επίπεδο franchise ΕΝΔΥΣΗ 7%

ΛΙΑΝΙΚΗ 20%

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 8%

ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 3%

ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ 21%

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 3%

ΕΣΤΙΑΣΗ 20%

FRANCHISE SUCCESS DATABASE ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΝΕΩΝ

ΣΗΜΕΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ANA 18% KΑΤΗΓΟΡΙΑ

Γράφημα 5: Νέα σημεία ανά κατηγορία ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 6%

ΛΙΑΝΙΚΗ -3%

ΕΝΔΥΣΗ 3%

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 4%

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 12%

ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ 26%

ΕΣΤΙΑΣΗ 30%

FRANCHISE DATABASE FRANCHISESUCCESS SUCCESS DATABASE

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 16%

ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΝΕΩΝ FRANCHISE ΣΗΜΕΙΩΝ

Γράφημα 6: Νέα σημεία franchise ΛΙΑΝΙΚΗ -6% ΕΝΔΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ -1% 6% 2% ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 26% 8%

ΕΣΤΙΑΣΗ 36%

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 15%

FRANCHISE SUCCESS DATABASE FRANCHISE SUCCESS DATABASE

O αριθμός αυτός είναι ιδιαίτερα μικρός, αν αναλογιστεί κανείς τον βαθμό αυτοαπασχόλησης στην ελληνική αγορά και τον αριθμό των νέων επιχειρήσεων που δημιουργούνται. Είναι προφανές ότι τα ελληνικά δίκτυα franchise, παρά την αύξηση που παρου-

90

→ Πανόραμα Franchise 2019

σιάζουν, αδυνατούν να αξιοποιήσουν την ευκαιρία που τους δίνεται. Όμως, αν αναλύσουμε με ιδιαίτερη προσοχή την κατανομή των νέων συστημάτων franchise, θα διαπιστώσουμε ότι την πλειονότητα κατακτά: • Είτε ένας μικρός αριθμός συστημά-

των franchise, τα οποία είτε επιδεικνύουν επί σειρά ετών σοβαρή προσέγγιση στον χώρο, τόσο σε επίπεδο concept, εξελισσόμενα, δημιουργώντας υποδομές και ένα ολοκληρωμένο σύστημα franchise, είτε σε επίπεδο επικοινωνίας • Είτε νέα concepts που εκμεταλλεύονται την ευνοϊκή συγκυρία και τα trend. Όμως σε αυτήν ακριβώς την κατηγορία παρατηρούνται, μετά από μια περίοδο έντονης αυξητικής πορείας, έντονες φυγόκεντρες τάσεις. Τέτοια συμπτώματα βιώσαμε τα τελευταία χρόνια σε πολλές υποκατηγορίες όπως τα burgers, το σουβλάκι, τα donuts, frozen yogurt κ.λπ. Χαρακτηριστικό επίσης της περιόδου η θετική, σταθερή πορεία των κατηγοριών καφέ, και των σούπερ μάρκετ-μίνι μάρκετ-convenience stores.Δύο κλάδων οποίοι είχαν μεγάλη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, παρουσιάζοντας ισχυρή ελκυστικότητα και ανθεκτικότητα και όπως φαίνεται θα παραμείνουν -εξελισσόμενοι βέβαια- βασικός πόλος προσέλκυσης των υποψηφίων επενδυτών. Οι σοβαρές επενδύσεις στον χώρο από τους ηγέτες της κατηγορίας, είτε νεοεισερχόμενους, είτε υφιστάμενους, έχει δημιουργήσει μια σταθερή συνιστώσα στον χώρο που και για τα επόμενα χρόνια θα αποτελέσει έναν ισχυρό πυλώνα ανάπτυξης για το franchising στην Ελλάδα, συνολικά. Κλείνοντας τη σύντομη αυτή παρουσίαση, είναι ενδιαφέρον να εξετάσουμε τον μέσο αριθμό καταστημάτων-σημείων πώλησης ανά κατηγορία. Ο μέσος αριθμός στα ελληνικά δίκτυα franchise είναι τα 38 σημεία πώλησης, εκ των οποίων τα 10 είναι εταιρικά, τα 21 είναι franchise και τα 7 shop in shop, ή corner. Αντίστοιχα είναι και τα μεγέθη του 2017. Οι αυξομειώσεις είναι μικρές και αξιοσημείωτη είναι η αύξηση στις Υπηρεσίες, όπου καταγράφεται η ωρίμανση των παλαιότερων δικτύων. Στις υπόλοιπες κατηγορίες η είσοδος νέων concepts διατηρεί χαμηλά τον μέσο όρο. Το μέσο μέγεθος των 38 σημείων, συγκρινόμενο με τις χώρες τις Ευρώπης είναι ιδιαίτερα χαμηλό, η δε στασιμότητά του επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά τις παθογένειες στα ελληνικά συστήματα franchise.

Γράφημα 7: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Ένδυσης 324

227

2018

222

2017

1.031 326

955

253

459

240

2011

653

400

CORNERS

800

1.000

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ FRANCHISE

3.500

8%

3.580

3.532

10% 3.308

2.925

3.000

2%

2.500

2.787

2.713

3%

1%

5% 2.595

2.484

1%

2.487 0%

-4% -7%

-8%

1.000

-5%

-7%

-10%

-12%

500 -

2.457 -1%

2.000 1.500

2008

2009

2010

2011

2012

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

ΕΝΔΥΣΗ

Η κατηγορία της Ένδυσης στο σύνολο των καταστημάτων του δείγματος (εταιρικά, franchise, shop in shop, corners) παρουσίασε μετά από 3 χρόνια μια οριακή αύξηση της τάξεως του 1,2%. Η οριακή αυτή αύξηση οδηγείται τόσο από την αύξηση των εταιρικών καταστημάτων (αύξηση 2,2% σε σχέση με το 2017) που ακολουθεί την περσινή θετική πορεία και αναδεικνύει την αναδιάρθρωση του δικτύου των εταιρειών που είχαν επιλέξει το franchising, μετασχηματίζοντας τα καταστήματα από franchise σε εταιρικά, ώστε να διατηρήσουν

2013

2014

2015

1.539

2016

2017

2018

1.200

1.400

1.800

1.600

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

Γράφημα 8: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Ένδυσης και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 3.458

1.518

1.148

600

SHOP IN A SHOP

1.586

1.228

748 200

1.330 1.297

717

-

4.000

1.140 1.199

23

2008

1.101

539

29

2009

1.176

1.069

44

2010

1.175

313 327

2013 2012

1.115 891

262

2014

1.132

822

275

254

2015

1.157

785

308

239

2016

779

318

-15%

Ρυθμός ανάπτυξης

 Αναδιάρθρωση με στόχο τη σταθεροποίηση τη θέση τους στην αγορά, όσο και στα shop in shop καταστήματα (αύξηση 2,3% σε σχέση με το 2017) τα οποία μετά από 9 χρόνια συνεχιζόμενης ύφεσης παρουσίασαν αύξηση 2,3%.

H υποκατάσταση franchise καταστημάτων με εταιρικά οφείλεται στη μείωση

της κερδοφορίας, στην αύξηση των σταθερών δαπανών, στη συρρίκνωση των εμπορικών περιοχών, την αύξηση των μεριδίων των πολυκαταστημάτων και τη συμπίεση των μεριδίων των ελληνικών δικτύων της κατηγορίας, έναντι των διεθνών αλυσίδων. Πιο συγκεκριμένα, η αύξηση στα εταιρικά καταστήματα του δείγματος οφείλεται πρωτίστως στα καταστήματα εσωρούχων & καλτσών και δευτερευόντως, στα καταστήματα ειδών εγκυμοσύνης. Αντιστοίχως, ώθηση στα shop in shop έδωσε η υποκατηγορία κοσμήματα (αύξηση 71,4%, σε σχέση με το 2017) και η υποκατηγορία των παιδικών ρούχων (αύξηση 28,6%, σε σχέση με το 2017). Στο δείγμα δεν συμπεριλαμβάνονται εταιρείες που στα προηγούμενα έτη πρωταγωνιστούσαν στην κατηγορία. Η ένταση του ανταγωνισμού, η συγκέντρωση στις μεγάλες αλυσίδες και η συνεχής μείωση της ζήτησης έθεσε εκτός αγοράς σημαντικά δίκτυα franchise. Όσον αφορά το franchising, συνεχίζεται για ακόμα μια χρονιά η περιορισμένη πτώση στην κατηγορία (-0,8% σε σχέση με το 2017), γεγονός που οφείλεται κυρίως στα καταστήματα παιδικών υποδημάτων (μείωση 16,7% σε σχέση με το 2017) και ανδρικών/ γυναικείων ρούχων (μεί→ Πανόραμα Franchise 2019

91

 ερευνα πανοραμα franchise 2019 Γράφημα 9: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Προσωπικής φροντίδας 84

2018 60

2017 2016

61

2011

79

34

-

286

98

104

254

112

53 65

2008

267

90

50

2009

260

94

33

2010

257

88

47 16

257

118

39

2012

272

136

2014 2013

266

141

47

2015

283

215 75

242

112

50

 Νέα υποκατηγορία προκαλεί θεαματική αύξηση

333

248

100

CORNERS

150

SHOP IN A SHOP

200

250

300

FRANCHISE

ΕΤΑΙΡΙΚΑ

350

Γράφημα 10: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Προσωπικής φροντίδας και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 665 25% 19% 20%

700

600 500

19%

513

504

472 7%

14% 436

406

400

401

2%

455

384 -1%

558 16%

482

15% 10%

6%

4%

5% 0%

-4%

300

-5% -10%

200

-15%

100 -

-21% 2008

2009

2010

2011

-20% 2012

2013

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

ωση 25% σε σχέση με το 2017). Ανοδική πορεία στον χώρο του franchising παρουσίασαν τα καταστήματα πώλησης ανδρικών ρούχων (αύξηση 22,6% σε σχέση με το 2017), η υποκατηγορία υποδήματα (αύξηση 17,5% σε σχέση με το 2017), τα δερμάτινα είδη και αξεσουάρ (αύξηση 2,8% σε σχέση με το 2017), τα καταστήματα εσωρούχων (αύξηση 3,4% σε σχέση με το 2017), τα καταστήματα πώλησης καλτσών (αύξηση 5,6% σε σχέση με το 2017) και τα κοσμηματοπωλεία (αύξηση 3,8% σε σχέση με το 2017). Για τα επόμενα χρόνια αναμένεται η αύξηση της ζήτησης franchise σε accessories, εσώρουχα, εξειδικευμένα καταστήματα κ.λπ.

92

→ Πανόραμα Franchise 2019

2014

2015

2016

2017

2018

-25%

Ρυθμός ανάπτυξης

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

Ο κλάδος της Προσωπικής Φροντίδας συνεχίζει για ακόμα μια χρονιά την αυξητική του πορεία. Στο σύνολο των καταστημάτων του δείγματος παρατηρείται θεαματική αύξηση της τάξεως του 19,2% που οφείλεται κυρίως στις κατηγορίες των κέντρων υγείας και ευεξίας, αλλά και της νέας αναδυόμενης υποκατηγορίας, των προϊόντων CBD. Στα εταιρικά καταστήματα συνεχίζεται και εφέτος η ανοδική πορεία, με τη μεταβολή σε σχέση με το 2017 να φτάνει το 15,3%. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στις υποκατηγορίες των καλλυντικών & ειδών περιποίησης (αύξηση 32% σε σχέση με το 2017), των κέντρων solarium

(33,3% σε σχέση με το 2017) και των γυμναστηρίων (αύξηση σε σχέση με το 2017 12,5%). Στασιμότητα παρουσιάζουν τα κομμωτήρια (3,2% σε σχέση με το 2017). Αντίθετη πορεία σε σχέση με την κατηγορία έχουν τα κέντρα αισθητικής με τη μείωση να διαμορφώνεται στο 36,4% σε σχέση με το 2017. Αντίστοιχη πορεία με τα εταιρικά καταστήματα έχουν και τα καταστήματα franchise, καθώς παρουσίασαν συνολική αύξηση 17,7% σε σχέση με το 2017. Η αύξηση αυτή οδηγείται κυρίως από τα κέντρα υγείας & ευεξίας (αύξηση 107,1% σε σχέση με το 2017), ενώ τα καταστήματα καλλυντικά-είδη περιποίησης παρουσίασαν σημαντική στασιμότητα (αύξηση 1,6% σε σχέση με το 2017). Ανοδική τάση παρουσίασαν και τα γυμναστήρια, με βαθμό ανάπτυξης (1,9% σε σχέση με το 2017) στα οποία παρατηρείται αύξηση εταιρικών σημείων, αλλά και αύξηση των σημείων που ελέγχονται από πολυμετοχικά σχήματα. Ο χώρος των γυμναστηρίων, παρά τον έντονο ανταγωνισμό, θα εξελιχθεί σε έναν ελκυστικό πόλο στην κατηγορία. Εξίσου σημαντική συμβολή στην αύξηση των καταστημάτων franchise έχει η νέα υποκατηγορία των προϊόντων CBD, αφού μέσα σε 1 μόλις χρονιά έχουν αναπτυχτεί 35 καταστήματα franchise, δείχνοντας τη δυναμική της αγοράς. Σε αντιδιαστολή με τη θετική πορεία όλων των υποκατηγοριών των καταστημάτων franchise βρίσκεται, όπως και στα εταιρικά καταστήματα, η υποκατηγορία των κέντρων αισθητικής, καθώς παρουσιάζει μείωση της τάξεως του 8,6% σε σχέση με το 2017.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Στον χώρο της Εκπαίδευσης παρατηρήθηκε στο σύνολο των καταστημάτων (εταιρικά & franchise) μια μικρή ποσοστιαία άνοδος της τάξεως του 3,8%, γεγονός που οφείλεται αφενός στις υποκατηγορίες σχολές χορού, κέντρα εκ-

Γράφημα 11: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Εκπαίδευσης 0 0 209 0 0 208 0 0 213 0 28 217 0 28 238 0 32 233 0 45 170 0 43 163 0 177

2018 2017

2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010

866 828 782

2009 2008

ωδείων που δείχνουν να αναπτύσσονται δυναμικά και γρήγορα, στα κέντρα εκπαίδευσης (αύξηση 21,3% σε σχέση με το 2017), στις σχολές χορού (αύξηση 57,1% σε σχέση με το 2017), στα φροντιστήρια πληροφορικής (αύξηση 6,8% σε σχέση με το 2017), στα κέντρα ειδικής εκπαίδευσης (αύξηση 14,8% σε σχέση με το 2017) και στα φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης (αύξηση 12,7% σε σχέση με το 2017). Μείωση παρουσίασε για ακόμα μια χρονιά η υποκατηγορία ξένες γλώσσες, καθώς μειώθηκε κατά 7,4% σε σχέση με το 2017, αναδεικνύοντας την ανάγκη να υπάρξουν επενδύσεις σε υποδομές, στη βελ2.500 3.000 αλλά και την έντιστοποίηση ελέγχου θεση franchisee. Τέλος, ο χώρος της Εκπαίδευσης, χαρακτηρίζεται από απουσία νέων καινοτόμων concepts. Ενώ στη διεθνή αγορά υπάρχουν και εξελίσσονται δυναμικά εξαιρετικές νέες προτάσεις, στην Ελλάδα παρατηρείται έντονη στασιμότητα.

855 961 1172 1381 1451 1888

504

0 183 267 0 218 275

1797 1709

-

500

1.000

CORNERS

1.500

2.000

SHOP IN A SHOP

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ FRANCHISE

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

Γράφημα 12: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Εκπαίδευσης και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 3.000

20% 2.569 14%

2.500

8%

2.204

10%

2.249 2%

2.000

1.657

1.596 -4%

1.500

4%

1.437

-10%1.227

4%

-10%

1.100 -15%

1.000

995

-10%

1.036

1.075

0% -10% -20%

500

-30% -36%

-

 Θετικές ενδείξεις και τάσεις αναδιάταξης

2008

2009

2010

2011

2012

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

παίδευσης, ειδική εκπαίδευση και τη νέα υποκατηγορία των ωδείων και αφετέρου στην ανάπτυξη των καταστημάτων franchise στον κλάδο γενικότερα (αύξηση 4,6%, σε σχέση με το 2017). Συγκεκριμένα, στο σύνολο των εταιρικών καταστημάτων του δείγματος παρατηρήθηκε μια μικρή αυξητική τάση της τάξεως του 0,5% με την πορεία αυτή να καθορίζεται από τις υποκατηγορίες των σχολών χορού (αύξηση 33,3% σε

2013

2014

2015

2016

2017

2018

-40%

Ρυθμός ανάπτυξης

σχέση με το 2017) και στα κέντρα ειδικής εκπαίδευσης (αύξηση 11,1% σε σχέση με το 2017). Παράλληλα, παρατηρήθηκε μια μικρή αύξηση στα φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης της τάξεως του 3% σε σχέση με το 2017. Θετικά δείγματα παρουσιάζει και το franchising στην κατηγορία της εκπαίδευσης, σημειώνοντας ανοδική πορεία της τάξεως του 4,6%. Η αύξηση αυτή οφείλεται στη δημιουργία δικτύων

ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ

Ο κλάδος των Τροφίμων-Πότων για ακόμα μια φορά στο σύνολο των καταστημάτων του παρουσιάζει άνοδο 6,7% γεγονός που οφείλεται τόσο στα εταιρικά καταστήματα όσο και στα franchise και τα shop in shop.

H άνοδος των εταιρικών καταστημάτων σε σχέση με το 2017 κυμαίνεται στο 4,1%, σημείο που οδηγείται από τη θεματική αύξηση των αρτοπωλείων (αύξηση 47,4% σε σχέση με το 2017), τα αλλαντικά-delicatessen (αύξηση 24% σε σχέση με το 2017), τα τοπικά προϊόντα (αύξηση 20% σε σχέση με το 2017) και τα super market-mini market (αύξηση 3,6% σε σχέση με το 2017). Στην κατηγορία ψιλικά-mini market -convenience stores υπάρχει ισχυρή υποκατάσταση εταιρικών σημείων με franchise. Αντίστοιχη τάση παρουσιάζουν και τα super market μεσαίου μεγέθους. Οι κατηγορίες αυτές θα αποτελέσουν για το 2019 εξαιρετικό τομέα δραστηριοποίησης των υπο→ Πανόραμα Franchise 2019

93

 ερευνα πανοραμα franchise 2019 Γράφημα 13: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο των Τροφίμων - Ποτών 2018

40

2017

26

2016

1

2015

-

2014

4

2013

4

2012

3

2011

4

2010

7

2009

17

2008

22

2.241

1.659 2.074

1.594

1.997

1.127

2.090

1.089

2.055

1.077

1.690

973

1.750

922

1.682

873 1.349

738

-

(αύξηση 1,1% σε σχέση με το 2017). Για το 2019, αναμένεται αύξηση των εξειδικευμένων καταστημάτων τροφίμων-ποτών όπως βιολογικά και delicatessen. Ο χώρος παρουσιάζει εξαιρετικές ευκαιρίες, όμως απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανάλυση του επιχειρηματικού μοντέλου, των περιθωρίων κέρδους (όσον αφορά τη διατηρησιμότητα), καθώς και την ύπαρξη ισχυρών διατηρήσιμων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων.

1.743

989

1.114

647 500

1.000

CORNERS

1.500

SHOP IN A SHOP

FRANCHISE

2.000

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

ΕΤΑΙΡΙΚΑ

Γράφημα 14: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο Τροφίμων - Ποτών και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 4.000

3.694 22%

3.500

2.676

18%

3.000

3.136 2.666

2.562 2.500 2.000

3.179

3.125

2.736

20% 15%

15%

10%

1.783 7% 3%

1.000

1%

0%

500

2008

2009

2010

2011

2012

2013

ψήφιων franchisees. Πτωτική τάση παρουσίασαν οι υποκατηγορίες ζαχαροπλαστεία (μείωση 8% σε σχέση με το 2017) και καφεκοπτεία-ξηροί καρποί (μείωση 7,7% σε σχέση με το 2017). Αντιστοίχως, τα καταστήματα franchise γνώρισαν αυξητική πορεία, σημείο που οδηγείται κυρίως από τις υποκατηγορίες προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας (αύξηση 100% σε σχέση με το 2017) και ψιλικά-μικρή λιανική (αύξηση 52% σε σχέση με το 2017). Το γεγονός αυτό έρχεται σε αντιδιαστολή με την αρκετά μεγάλη μεί→ Πανόραμα Franchise 2019

2014

2015

2016

5% 0%

-2%

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

94

25%

18%

1.500

-

3.940

12% 2.104

4%

 Συνεχίζεται η άνοδος με περαιτέρω αυξητικές τάσεις

2017

2018

-5%

Ρυθμός ανάπτυξης

ωση που παρουσίασαν οι αντίστοιχες κατηγορίες στα εταιρικά καταστήματα, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη εκχώρησης αυτόνομων καταστημάτων σε μεγάλες αλυσίδες και την ανάγκη ανάπτυξης μέσω εναλλακτικών μεθόδων χρηματοδότησης. Ανοδική πορεία είχαν επίσης οι κατηγορίες αλλαντικά-delicatessen (αύξηση 18,8% σε σχέση με το 2017), τα αρτοπωλεία (αύξηση 0,8% σε σχέση με το 2017), οι κάβες (αύξηση 33% σε σχέση με το 2017), τα τοπικά προϊόντα (αύξηση 23,1% σε σχέση με το 2017) και τα super market-mini market

Ο κλάδος των Υπηρεσιών για ακόμα μια χρονιά παρουσιάζει ανοδική τάση, οφειλόμενη κυρίως στη μεγάλη ώθηση που έδωσαν οι εταιρείες προώθησης εναλλακτικών παροχών ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα, στο σύνολο των καταστημάτων (εταιρικά, franchise, shop in shop) παρατηρείται αύξηση 4,7% (σε σχέση με το 2017), ενώ το σύνολο των αλυσίδων μειώθηκε κατά 9% (σε σχέση με το 2017). Τα εταιρικά καταστήματα στην κατηγορία παρουσίασαν μια εντυπωσιακή άνοδο της τάξεως του 6,6% σε σχέση με το 2017. Αυτό οφείλεται κυρίως στις υποκατηγορίες επιδιορθώσεις υποδημάτων (αύξηση 100% σε σχέση με το 2017), στα service αυτοκινήτων-ανταλλακτικών (αύξηση 8,3% σε σχέση με το 2017), τα Internet café (αύξηση 41,2% σε σχέση με το 2017), την τεχνική εξυπηρέτηση (αύξηση 25% σε σχέση με το 2017) και τις εταιρείες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες είχαν μια εντυπωσιακή άνοδο της τάξεως του 200% σε σχέση με το 2017. Αντίθετη πορεία με τις προαναφερθείσες υποκατηγορίες είχαν τα μεταφραστικά κέντρα (μείωση -50% σε σχέση με το 2017), οι κατασκευαστικές εταιρείες (μείωση 66,7% σε σχέση με το 2017) και οι ταχυμεταφορές (μείωση 11,5% σε σχέση με το 2017). Τα καταστήματα franchise στην κατηγορία, συνεχίζουν για ακόμα μια χρονιά

Γράφημα 15: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο των Υπηρεσιών 2018 2017

220

127

2014

812

144

158 -

200

400

600

CORNERS

1.342

1.787 1.476

1.340 1.329

1.310 1.305

1.289

1.287 1.050

171

159

2008

1.276

151

161

2009

1.282

176

148

2010

1.234

187

154

2011

1.189

210

158

2012

1.209

210

174

2013

1.365

189

206

2015

1.882

1.110

191

197

2016

1.110

236

210

1.216 1.180

800

1.000

SHOP IN A SHOP

1.200

1.400

FRANCHISE

1.600

1.800

ΕΤΑΙΡΙΚΑ

Γράφημα 16: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Υπηρεσιών και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 4.000 3.500

3.236 2.905

2.898

3.000

2.933

2.931

2.919

3.438

3.285

65%

2.904 55%

2.606 2.500

2.304

45%

2.000

35%

1.500 1.000

25% 14%

13%

11%

0% 1%

2008

2009

15%

11%

500 -

75%

2010

2011

2012

2013

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

την ανοδική τους πορεία (αύξηση 5,3% σε σχέση με το 2017), αλλά με σαφώς μικρότερο ρυθμό σε σχέση με το 2017 (αύξηση 21,1% σε σχέση με το 2016) και το 2016 (22,1% σε σχέση με το 2015). Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην ανάπτυξη των καταστημάτων franchise στην υποκατηγορία των μεσιτικών γραφείων (αύξηση 32,8% σε σχέση με το 2017), των Internet café (αύξηση 16,1% σε σχέση με

 Ανοδική πορεία και τη συμβολή της παροχής ενέργειας

2014

5%

2%

0%

0%

5%

-1%

2015

2016

2017

chise παρουσίασαν οι υποκατηγορίες των μεταφραστικών κέντρων (μείωση 15,4% σε σχέση με το 2017), οι κατασκευαστικές (μείωση 35% σε σχέση με το 2017), τα service αυτοκινήτων- ανταλλακτικάΚτέο (μείωση 7,2% σε σχέση με το 2017), τα καθαριστήρια (μείωση -22,3% σε σχέση με το 2017) και η τεχνική εξυπηρέτηση (μείωση 25% σε σχέση με το 2017) Αξιοσημείωτο στοιχείο που χαρακτηρίζει την κατηγορία είναι η εντυπωσιακή ανάπτυξη των shop in shops στην υποκατηγορία προώθησης εναλλακτικών παροχών ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ άνοδο είχαν και τα shop in shop στην υποκατηγορία των ταχυμεταφορών.

2.000 Για το 2019 θα υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξη της κατηγορία κυρίως σε υπηρεσίες Β2Β outsourcIng καθώς και σε ενέργειαχρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Η αναζήτηση εναλλακτικών δικτύων πωλήσεων και υπηρεσιών marketing ευέλικτων, χαμηλού σταθερού κόστους, θα αναδειχθεί ως ένας ιδιαίτερα ελκυστικός τομέας κυρίως στην περιφέρεια.

2018

-5%

Ρυθμός ανάπτυξης

το 2017) μετά από μια μικρή περίοδο σταθεροποίησης, των ταχυμεταφορών (αύξηση 9,2% σε σχέση με το 2017), γεγονός που χρήζει προσοχής, καθώς έρχεται σε αντίθεση με τη σημαντική πτωτική πορεία των εταιρικών καταστημάτων στη ψυχαγωγία (αύξηση 41,7% σε σχέση με το 2017) και την ηλεκτρική ενέργεια που φαίνεται να εισχωρεί δυναμικά στον χώρο του franchising, με την αύξηση στην εν λόγω υποκατηγορία να αγγίζει το 147,1% ( σε σχέση με το 2017). Μικρή συμβολή σε αυτή την αύξηση της κατηγορίας έχουν και οι υποκατηγορίες υπηρεσίες διακόσμησης και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Πτωτική τάση στα καταστήματα fran-

ΕΣΤΙΑΣΗ

Ο χώρος της Εστίασης συνεχίζει για ακόμα μια χρονιά την ανοδική του πορεία με το σύνολο των καταστημάτων (franchise, εταιρικά και shop in shop) να παρουσιάζουν μια αύξηση της τάξεως του 8,6%, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των καταστημάτων franchise. Στα εταιρικά καταστήματα, η κατηγορία της Εστίασης παρουσίασε άνοδο 7,3%. Η αύξηση των εταιρικών σημείων πώλησης οφείλεται κυρίως σε τρεις παράγοντες: 1. Στην αύξηση νέων δικτύων που έχουν κυρίως εταιρικά-πιλοτικά καταστήματα.

2. Στην επαναγορά καταστημάτων franchise από τους franchisors.

3. Στη δημιουργία εταιρικών καταστημάτων, από ισχυρούς franchisors, είτε για ιδία αξιοποίηση, είτε για διάθεση σε νέους franchisees. Ειδικότερα, η αύξηση στην κατηγορία οφείλεται κυρίως στην εντυπωσιακή άνοδο της υποκατηγορίας των caféπαγωτά-χυμοί, με ποσοστό 17,8%. Σημαντική συμβολή έχει επίσης η υποκατηγορία του snack-take away (αύξηση 8,1% σε σχέση με το 2017) και με μικρότερο ποσοστό η κατηγορία fast food (αύξηση 1,2% σε σχέση με το 2017). Πτωτική τά→ Πανόραμα Franchise 2019

95

 ερευνα πανοραμα franchise 2019 Γράφημα 17: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Εστίασης 800

7

2018

488

2

2017

455

8

2016

2014

17

2013

19

2012

11

2011

14

2010

14

2009

30

28

2008

321

119 88

1.612

722

1.611

485

1.415

384 1.202

377

188 140

1.768

800

460

426

1.923

800

410

16

2015

2.160

800

1.172

329

1.206

309

1.204

329 1.059

331

-

500

1.000 CORNERS

SHOP IN A SHOP

1.500 FRANCHISE

ΕΤΑΙΡΙΚΑ

Γράφημα 18: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Εστίασης και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 4.000

3.180

3.500 21%

3.000 2.500 2.000 1.500

12% 11% 1.682 1.669 1.506

1.703

3%

2009

2010

2011

0%

2012

ση μετά από αρκετά χρόνια έχει η υποκατηγορία των εστιατορίων, με τη μείωση αυτή να φτάνει το 11,6% (σε σχέση με το 2017) γεγονός που οφείλεται στην ένταση του ανταγωνισμού, όπου σε συνδυασμό με την αύξηση των συντελεστών κόστους, δημιουργεί ισχυρές πιέσεις στην υποκατηγορία. Αντιστοίχως, την πτωτική της πορεία για ακόμα μια χρονιά συνέχισε η υποκατηγορία του ethnic greek (μείωση σε σχέση με το 2017, 5,9%). Η αρνητική αυτή τάση στην υποκατηγορία οφείλεται στις παθογένειες του χώρου, κυρίως σε θέματα → Πανόραμα Franchise 2019

10% 5%

6%

-1% 2008

2013

 Εντυπωσιακή άνοδος και ένταση του ανταγωνισμού

15% 9%

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

96

20%

2.303

2%

500

25% 3.455

2.986

2.888

4%

1.000

-

1.911 12%

21% 2.776

2.000

2014

2015

2016

2017

2018

-5%

Ρυθμός ανάπτυξης

αδυναμίας διαφοροποίησης των concepts, των χαμηλών πραγματικών περιθωρίων και ιδιαίτερα των αναποτελεσματικών δομών λειτουργίας και marketing. Όσον αφορά τα καταστήματα franchise, η ανοδική πορεία συνεχίστηκε για ακόμα μια χρονιά με το ποσοστό της αύξησης να φτάνει το 13% (12,3%). Η άνοδος αυτή οφείλεται κυρίως στην αυξητική πορεία που παρουσίασε η υποκατηγορία snacktake away (αύξηση 9,5% σε σχέση με το 2017), σημείο που οδηγείται από τη δυναμική και εντυπωσιακή ανάπτυξη των αλυσίδων κουλουριών/καφέ. Εξίσου εντυπω-

σιακή είναι και η άνοδος στην υποκατηγορία café-παγωτά-χυμοί (αύξηση 17,5% σε σχέση με το 2017), ενώ στις κατηγορίες fast food (αύξηση 2,6% σε σχέση με το 2017) και pizza (αύξηση 3,1% σε σχέση με το 2017) παρουσιάζεται σχετική στασιμότητα. Ο χώρος της Εστίασης παραμένει βασικός πυλώνας στην ανάπτυξη του franchising, εντούτοις, υπάρχουν σημαντικές παθογένειες και η θνησιμότητα σε νέα δίκτυα είναι ιδιαίτερα υψηλή. Η συνεχής αντιγραφή, η απουσία στοιχείων διαφοροποίησης, η ανυπαρξία πιλοτικής διαδικασίας και υποδομών και τέλος, το προβληματικό επιχειρηματικό μοντέλο με τα ιδιαίτερα συμπιεσμένα πραγματικά (και όχι εικονικά) περιθώρια κέρδους, πρέπει να προβληματίζει τους υποψήφιους επενδυτές. Η προσεχτική έρευνα και η συμβολή εξειδικευμένων συμβούλων είναι ιδιαίτερα απαραίτητη.

2.500

Γράφημα 19: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο του Οικιακού Εξοπλισμού 1

2018

1

2017

230 247

1

2015

1

2014

216

-

2013

31

2012

202

21

2008

-

302

259

342

275

394

295

436

300

572

349

145

21

2009

312

165

21

2010

279

134

21

2011

440

322

228

1

2016

481

337

224

728

313 176

125

100

730

304

733

305

200

300

CORNERS

SHOP IN A SHOP

 Θετική πορεία για franchise και shop in shop

500

600

FRANCHISE

700

800

ΕΤΑΙΡΙΚΑ

Γράφημα 20: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο του Οικιακού Εξοπλισμού και ο Ρυθμός Ανάπτυξης

ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

Ανοδική πορεία στο σύνολο των καταστημάτων παρουσιάζει και ο κλάδος του Oικιακού Eξοπλισμού (αύξηση 5,2% σε σχέση με το 2017). Η άνοδος αυτή οφείλεται πρωτίστως, στη συνεχή ανάπτυξη των shop in shops και δευτερευόντως, στα καταστήματα franchise. Όσον αφορά τα εταιρικά καταστήματα, συνεχίζεται η πτωτική τους πορεία για τρία συναπτά έτη (μείωση 1,8 σε σχέση με το 2017). Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση που παρουσίασαν οι υποκατηγορίες είδη δώρων (3,4% σε σχέση με το 2017) και έπιπλα (3,1% σε σχέση με το 2017). Τα καταστήματα franchise, σε αντίθεση με τα εταιρικά, παρουσιάζουν για ακόμα μια χρονιά σταθερά ανοδική πορεία (αύξηση 4,7 σε σχέση με το 2017), γεγονός που οδηγείται από την αύξηση των καταστημάτων franchise στην υποκατηγορία στρώματα (αύξηση 18,9% σε σχέση με

400

1.400 1.200

25%

1.231 1.184

21%

1.207

1.107 991

1.000 800

901 5%

891

834

809

4%

15% 10%

5% 5% 0%

-3%

-5%

-6%

-8%

400

1.043

2%

-1%

-2%

600

822

20%

-10% -15%

200 -

-19%

2008

2009

2010

2011

2012

-20%

2013

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

το 2017), τα είδη δώρων (αύξηση 4,2% σε σχέση με το 2017) σημείο που χρήζει περαιτέρω ανάλυσης, καθώς έρχεται σε αντίθεση με τη μείωση στα εταιρικά καταστήματα και στην κατηγορία υφάσματα-λευκά είδη (αύξηση 50% σε σχέση με το 2017). Συμβολή στη γενικότερη θετική πορεία του κλάδου, όπως ήδη αναφέρθηκε, έχουν και τα shop in shop, τα οποία συνεχίζουν τη θετική τους πορεία για έξι συναπτά έτη (αύξηση 9,3% σε σχέση

2014

2015

2016

2017

2018

-25%

Ρυθμός ανάπτυξης

με το 2017), σημείο που οδηγείται κυρίως από την αύξηση της υποκατηγορίας των στρωμάτων (αύξηση 24% σε σχέση με το 2017).

ΛΙΑΝΙΚΗ

Ο κλάδος της Λιανικής στο σύνολο των καταστημάτων (franchise, εταιρικά, shop in shop) μετά την περσινή ανοδική πορεία του 2017, παρουσίασε ανεπαίσθητη πτώση της τάξεως του 0,9%. Η πτώση οφείλεται → Πανόραμα Franchise 2019

97

 ερευνα πανοραμα franchise 2019 Γράφημα 21: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Λιανικής -

38

2018

38

2017

36

2016

32

2015

74

2014

78

2013

67

2012

76

2011

103

2010

116

2009

101

2008

2.143

684

-

2.182

671

-

2.157

626

242

2.182

641

1

2.431

516

-

2.448

451

-

2.466

494

-

2.751

510

-

2.585

367

-

2.606

395

-

2.454

488

-

500

1.000

1.500

CORNERS

2.000

SHOP IN A SHOP

FRANCHISE

Γράφημα 22: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Λιανικής και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 3.500 3.000

15%

3.337 3.043

3.117

3.055

3.027

10%

3.022

2.977

3.097 2.819

9%

2.891

2.500 3%

2%

2% 2%

0%

-2%

-2%

1.500

-5%

1.000 -9%

-9%

500

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων

κυρίως στην πτωτική τάση των καταστημάτων franchise και των shop in shop, ενώ αυξητικό ρυθμό παρουσίασαν τα εταιρικά καταστήματα. Συγκεκριμένα, τα εταιρικά καταστήματα παρουσίασαν αύξηση 1,9% σε σχέση με το 2017, γεγονός που οδηγείται από την αυξητική πορεία των υποκατηγοριών αθλητικά είδη (27,3% σε σχέση με το 2017), των pet shops (αύξηση 6,9% σε σχέση με το 2017), των τεχνικών εταιρειών (6,3% σε σχέση με το 2017) και των

98

3.000

ΕΤΑΙΡΙΚΑ

 Ευκαιρίες από νέα μοντέλα ανάπτυξης

5%

2.000

-

10%

2.500

→ Πανόραμα Franchise 2019

2014

2015

2016

-10%

2017

-15%

Ρυθμός ανάπτυξης

καταστημάτων πώλησης ηλεκτρονικών τσιγάρων που για ακόμα μια χρονιά συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία (27,3% σε σχέση με το 2017). Αντίστοιχα, αρνητική πορεία παρουσίασαν τα καταστήματα πώλησης ειδών καθαρισμού (μείωση 5,3% σε σχέση με το 2017), τα μουσικά όργανα (5,6 σε σχέση με το 2017), τα οικοδομικά υλικά (76,9% σε σχέση με το 2017), τα παιχνίδια (15,4% σε σχέση με το 2017) και τα ηλεκτρικά είδη (3,3% σε σχέση με το 2017).

Όσον αφορά τη μείωση του 1,8% που παρατηρήθηκε στα καταστήματα franchise, οφείλεται κυρίως στην πτωτική πορεία των υποκατηγοριών ανακύκλωση αναλωσίμων (μείωση 11,1% σε σχέση με το 2017), home entertainment (4,8% σε σχέση με το 2017), κινητά-ψηφιακή τεχνολογία (2,2% σε σχέση με το 2017), οπτικά (21,3% σε σχέση με το 2017), παιχνίδια (5,9% σε σχέση με το 2017) και στα ηλεκτρικά (2,2% σε σχέση με το 2017). Αντίθετη πορεία είχαν οι υποκατηγορίες discount stores (αύξηση 17,6% σε σχέση με το 2017), τα είδη καθαρισμού (5,9% σε σχέση με το 2017), οι τεχνικές εταιρείες (3,7% σε σχέση με το 2017) και τα καταστήματα ηλεκτρονικού τσιγάρου (3,7% σε σχέση με το 2017). Και στην κατηγορία της Λιανικής, για μια ακόμα χρονιά, η αγορά αναζητά νέες ιδέες και εξειδικευμένα καταστήματα, όπως π.χ. στον τουριστικό χώρο ή σε θεματικά concepts. Επίσης, η σύνδεση e-shop - φυσικών καταστημάτων αναμένεται να προσδώσει δυναμική στον κλάδο. ■

3.500

SALES CHANNEL STRATEGY & MANAGEMENT

FINANCIAL SERVICES & ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΚΤΥΩΝ

ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ & ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ FRANCHISE

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ BUSINESS CONCEPT & CONSULTING

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΛΥΜΕΤΟΧΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ & ΔΙΚΤΥΩΝ

FRANCHISE HEALTH CHECK

Management Consulting & Business Development παναορμ 100 - 102, 152 32 α ο ρ, e-mail: pgr@tfc.gr Web site: www.thefranchiseco.gr

οα: 210 6756200, fax: 210 6752864