12 09 2014

Page 1

Heimsótti fátækrahverfi og barnungar vændiskonur

Jón Arnar leitar að toppfélagi

Koss prinsins í Þyrnirós upphaf hjónabandsins Friðrik Ómar og stjörnurnar

Kista fyrir kisu Getur kostað tugi þúsunda að grafa gæludýrin 18 ViðtAL

16 útteKt

32 ViðtAL

22 útteKt

38 ViðtAL

12.–14. september 2014 37. tölublað 5. árgangur

Æskuherbergið leikskóli tvíburanna

Vildi vera eins og Birgitta Haukdal dægurmÁL 80

Ljósmynd/Hari

Katrín Júlíusdóttir, varafor­ maður Samfylkingarinnar, er sest á skólabekk og er í MBA­námi við Há­ skólann í Reykjavík. Hún er ánægð með þær tvær stóru ákvarðanir sem hún tók á síðustu árum, að fara aftur í nám og eignast fleiri börn. Hún er námfús og finnst gaman í skólanum enda ætlaði hún sér alltaf að vera langskólagengin. Tvíburarnir hennar eru á þriðja aldursári og svo vill til að leikskóladeildin þeirra í Álfatúni í Kópavogi var áður herbergi Katr­ ínar á æskuheimilinu. Á myndinni er hún þar með drengjunum. Katrín er að verða fertug. Í afmælisgjöf gaf hún sér að komast í gott form.

Ástfanginn í fyrsta sinn dægurmÁL 82

Líftíminn fylgir Fréttatímanum Ríkið framleiðir krabba­ meins­ valdinn

EkkErt lát á flóttanum

7. tölublað 2.

árgangur 12. september

Heilbrigðisstarfsmenn sækja enn í vinnu erlendis og nýliðun hér er ekki næg. Stefnir í óefni.

Krabbamein 2014

Síða 2

í boði ríkisin s

Sífellt fleiri ungir karlmenn taka neftóbak í vörina. reglulega í vörina Um fimmtungur en neyslan getur karla á aldrinum haft alvarlegar 18-24 ára tekur meini í munni, koki, afleiðingar á heilsu. vélinda og brisi Hún eykur líkur og sömuleiðis á á krabbaframleiðir neftóbak hjarta- og æðasjúkdó í gegnum ÁTVR mum. Íslenska ríkið og stuðlar því sjálft sem hún hefur. að neyslu þess og Framleiðsla á íslensku afleiðingum neftóbaki hefur árið 2007 en er aukist mikið. Hún nú komin yfir 30 var 16 tonn tonn á ári. Tekjur ríkisins af sölu neftóbaks nema rúmlega hálfum milljarði á ári hverju.

Síða 4

Snjógallar frá 9990

Kringlunni og Smáralind

síða 26

FACEBOOK: NAME IT ICELAND INSTAGRAM: @NAMEITICELAND

DVÍTAMÍN

Þú færð NOW vörurnar í verslunum og apótekum um allt land. Sjá nánar á www.nowfoods.is

frá NOW fyrir börn og fullorðna

Gæði • Hreinleiki • Virkni


2

fréttir

Helgin 12.-14. september 2014

 Marel StarfSMenn hlaupa 6.500 kílóMetr a Styrktarhlaup í dag

Hlaupa vegalengdina til Fílabeinsstrandarinnar Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is

Starfsmenn Marel á Íslandi ásamt fjölskyldu og vinum hlaupa í dag, föstudag, vegalengdina til Fílabeinsstrandarinnar, samtals 6.500 km, á einum sólarhring og sýna þannig börnunum í Yamoussoukro að þeir standi við bakið á þeim og skólanum þeirra. Alþjóðlegi fjáröflunardagurinn Tour de Marel er haldinn í þriðja inn í dag en í ár hlaupa starfsmenn Marel til styrktar SOS Barnaþorpum á Fílabeinsströndinni. Tour de Marel er fjáröflunarátak allra starfsmanna Marel víða um

heim en þeir hlaupa, hjóla eða taka þátt í ýmisskonar uppákomum og sjálfboðastarfi. Í fyrra söfnuðust 11,5 milljónir króna. Hlaupinn verður 5 kílómetra hringur í Heiðmörk. Alls þarf að ná 1300 hringjum til að ná takmarkinu, en ræst verður í hlaupið klukkan 11 í dag, föstudag, og stendur það yfir í sólahring. Allir eru velkomnir að koma og taka einn hring til stuðnings og heita á starfsmenn Marel á síðunni tourdemarel.com. Tekið verður á móti áheitum til 30. september.

SOS Barnaþorpin eru alþjóðleg hjálparsamtök sem leitast við að veita munaðarlausum og yfirgefnum börnum móður, fjölskyldu og ástríkt heimili. Alls starfrækja samtökin yfir 500 barnaþorp út um allan heim. Margir starfsmenn Marel eru styrktarforeldrar barna sem dvelja í SOS Barnaþorpum. „Neyðin í dag er gríðarleg, en talið er að um 17 milljónir barna í heiminum séu munaðarlaus,“ segir Sunna Stefánsdóttir, upplýsingafulltrúi SOS Barnaþorpanna.

Börnin í Yamoussoukro bíða spennt eftir að skólinn hefjist.

 fjölMiðlar Stórfyrirtæki tilbúin að greiða hundruð Milljóna

Sakaður um svindl í maraþoninu Arnar Pétursson, sem var krýndur Íslandsmeistari í maraþoni eftir Reykjavíkurmaraþonið sem fram fór fyrir skömmu, hefur verið sakaður um svindl í hlaupinu. Þetta kom fram í Kjarnanum í gær. Þar kemur fram að hlauparinn Pétur Sturla Bjarnason, sem hafnaði í öðru sæti, saki Arnar um að hafa brotið skráðar reglur hlaupsins og því kært úrslit þess í karlaflokki til yfirdómnefndar Reykjavíkurmaraþonsins. Er Arnar sakaður um að hafa notið aðstoðar tveggja hjólreiðamanna, svokallaðra héra, í hlaupinu, og að þeir hafi brotið vind fyrir hann. Fram kemur í kærunni að það sé óheimilt. Arnar hafnar því alfarið að hafa farið á svig við reglur hlaupsins. og Haukur gefa spilið út á eigin vegum og hópfjármögnunin stendur yfir næsta mánuðinn.

90 prósent lán í fyrstu íbúðakaupum

Útvegsspilið endurhannað Útvegsspilið kom út árið 1977 og naut talsverðra vinsælda. Margir hafa beðið eftir því að einhver taki sig til og búi til svipað íslenskt borðspil og nú hafa þrír starfsmenn Sjávarklasans gert einmitt það. Þau Bjarki Vigfússon, Haukur Már Gestsson og Milja Korpela hafa unnið að borðspilinu Aflakló í hjáverkum undanfarna mánuði en hópfjármögnun á spilinu hófst á vef Karolina Fund í vikunni. Bjarki sagði í samtali við Nútímann að Aflakló megi lýsa sem nokkurs konar blöndu af Hættuspili og Útvegsspilinu. „Í spilinu keppast leikmenn svo við að byggja upp útgerðarveldi sín á Íslandi með því að sigla kringum landið, sækja miðin og klekkja hver á öðrum. Á hverju horni leynast óvæntir gestir og norskir útgerðarmenn, Grænfriðungar og tíð ríkisstjórnarskipti valda usla í landi aflaklónna.“ Bjarki, Milja

Síminn og 365 bítast um Meistaradeildina Búist er við að tvö stórfyrirtæki verði um hituna þegar opnað verður fyrir tilboð í útsendingarrétt frá Meistaradeild Evrópu í knattspyrnu og Evrópudeildinni. Talið er að Síminn bjóði í réttinn til að mæta aukinni sókn 365 inn á fjarskiptamarkaðinn.

Íslandsbanki hyggst bjóða upp á sérstakt aukalán fyrir þá sem kaupa fasteign í fyrsta sinn. Með aukaláninu fer fasteignalánið upp í allt að 90 prósent af kaupverði íbúðar. Lánið kemur þá til viðbótar við hefðbundna húsnæðisfjármögnun sem er 80 prósent af kaupverði. Hámarksfjárhæð aukalánsins er ein og hálf milljón króna. Samhliða þessu hefur Íslandsbanki ákveðið að veita helmingsafslátt af lántökugjöldum vegna kaupa á fyrstu íbúð fram að áramótum.

Séra Ninna ekki ákærð Séra Ninna Sif Svavarsdóttir, æskulýðsprestur í Selfosskirkju, verður ekki ákærð fyrir að sýna börnum kynfæri fólks í fermingarfræðslu. Eins og Fréttatíminn hefur greint frá fékk hún kynfræðinginn Sigríði Dögg Arnardóttur til að halda fyrirlestur um samskipti kynjanna í fermingarfræðslu í kirkjunni. Kynfræðingurinn sýndi þá fermingarbörnum myndir af kynfærum. Hún var kærð til lögreglunnar en að rannsókn lokinni hefur lögregla ákveðið að fella málið niður.

Cristiano Ronaldo og félagar í Real Madrid fögnuðu sigri í Meistaradeildinni í vor. Ronaldo var mjög ánægður þegar hann skoraði í leiknum. Ljósmynd/ NordicPhotos/Getty

S

ÚTSALA Niðurfellanleg hliðarborð

84.900 FULLT VERÐ

98.900

• 3 brennarar úr ryðfríu stáli • Postulínsemalerað eldhólf • Grillgrindur úr pottjárni • Kveiking í öllum rofum • Auka steikarplata fylgir • Niðurfellanleg hliðarborð • Efri grind • Bakki fyrir fitu • Hitamælir • Fáanlegt í fleiri litum

Er frá Þýskalandi

Skoðið úrvalið á www.grillbudin.is Smiðjuvegi 2, Kóp - S. 554 0400

Opið kl. 11 - 18 virka daga Opið kl. 11 - 16 laugardaga

Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri 365, staðfestir að fyrirtækið muni bjóða í útsendingarrétt frá Meistaradeildinni.

tórfyrirtækin Síminn og 365 munu berjast um útsendingarréttinn frá Meistaradeild Evrópu í knattspyrnu sem boðinn verður út á næstunni. Um er að ræða þriggja ára tímabil, frá 2015 til 2018. Útsendingarréttur að Evrópudeildinni er boðinn út samhliða og hleypur kostnaðurinn á hundruðum milljóna. Frestur til að skila inn tilboðum rennur út mánudaginn 22. september. „Já, við munum bjóða í réttinn. Þetta er líklega dýrasta og stærsta íþróttaefnið sem er verið að bítast um í heiminum og við höfum að sjálfsögðu áhuga á að bjóða okkar viðskiptavinum upp á það áfram,“ segir Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri 365. 365 er með útsendingarréttinn og sendir leiki í Meistaradeildinni og Evrópudeildinni út á Stöð 2 Sport. Samkvæmt upplýsingum Fréttatímans greiðir fyrirtækið um og yfir hundrað milljón krónur á hverju tímabili fyrir réttinn samkvæmt núgildandi samkomulagi sem gildir í ár í viðbót. Þegar allt er talið hleypur kostnaðurinn við útsendingar á þriggja ára tímabili á mörg hundruð milljónum króna. Ekki liggur fyrir hver verðmiðinn er að þessu sinni enda tekur UEFA væntanlega hæsta boði. Úti í heimi hefur verðmiðinn hækkað mikið. Í Bretlandi náði BT réttinum af Sky fyrir

skemmstu og greiðir þrefalt meira en Sky greiddi áður. Ekki er búist við viðlíka hækkunum hér á landi. 365 fær ekki samkeppni frá RÚV um réttinn. Skarphéðinn Guðmundsson, dagskrárstjóri RÚV, staðfesti í samtali við Fréttatímann að ekki væri von á tilboði úr Efstaleiti. Pálmi Guðmundsson, sjónvarpsstjóri Skjásins, vildi ekki tjá sig um málið en samkvæmt upplýsingum blaðsins mun Skjárinn ekki blanda sér í baráttuna. Hins vegar má búast við því að fjarskiptafyrirtækið Síminn, móðurfélag Skjásins, bjóði í réttinn. Verði sú raunin er hugmynd stjórnenda þar á bæ að mæta síaukinni sókn 365 inn á fjarskiptamarkaðinn. 365 býður nú internetþjónustu með fjölmiðlarekstri sínum og fái samruni fyrirtækisins við Tal blessun samkeppnisyfirvalda getur það boðið fólki allan pakkann. Síminn býður nú viðskiptavinum sínum upp á tónlistarveituna Spotify og hyggst greinilega færa sig upp á skaftið. „Þetta er spennandi réttur en það hafa ekki verið teknar neinar ákvarðanir um að bjóða í hann,“ segir Magnús Ragnarsson, framkvæmdastjóri markaðssetningar- og vörusviðs Símans. Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is


Notaðir bílar á nýju og betra láni Lykillán er ný og hagkvæmari leið til að eignast notaðan bíl. Með Lykilláninu bjóðum við nú hærra lánshlutfall og lægri vexti.

Allt að 80% lánshlutfall

Samanlagður aldur bifreiðar og láns getur orðið allt að 12 ár Lægstu vextir

PIPAR\TBWA ∙ SÍA ∙ 142464

8,75%

Kynntu þér spennandi kosti Lykilláns á lykill.is Stofngjald: 2–3,5% I Þinglýsingargjald: 2.000 kr. I Lánshlutfall ræðst af lánshæfis- og/eða greiðslumati hvers umsækjanda og getur hæst orðið 80%. Vextir eru óverðtryggðir og breytilegir. Skylt er að húftryggja bifreiðina á lánstímanum.

Lykill er hluti af Lýsingu hf. I Ármúla 1 I 108 Reykjavík I lykill.is I lykill@lysing.is


fréttir

Helgin 12.-14. september 2014

 Bílar EndurgrEiða þarf afsláttinn Ef BílalEiguBílar Eru sEldir innan 15 mánaða

Bílaleigur fá ekki afslátt af vörugjöldum umhverfisvænstu bílanna Enginn afsláttur er veittur af vörugjöldum bílaleigubíla sem menga minna en 140 grömm af koldíoxíði á ekinn kílómetra en framkvæmdastjóri Brimborgar telur að um helmingur allra bílaleigubíla falli undir þessi mengunarmörk. Flestir seldir bílaleigubílar frá ársbyrjun 2013 hafa verið 8 mánuði í leigu en nú eru aftur í gildi þær reglur að endurgreiða þarf afslátt af vörugjöldum bifreiða sem seldar eru fyrir 15 mánuði í leigu.

B

ílaleigur fá engan afslátt af vörugjöldum umhverfisvænstu fólksbílanna. Afsláttur af vörugjöldum tekur aðeins til bílaleigubíla sem gefa frá sér yfir 140 grömm af koldíoxíði á hvern ekinn kílómetra. Sem dæmi fellur mengun nýrrar Toyotu Corolla og Ford Fiesta undir þessi mörk. „Þessir minni bílar sem menga minna eru vinsælustu bílaleigubílarnir,“ segir Egill Jóhannsson, framkvæmdastjóri Brimborgar, sem bæði selur nýja, notaða og bílaleigubíla. Hann telur

Dæmi 3 milljóna króna sportjeppi (Innflutningsverð)

að þeir bílar sem falla undir þessi mengunarmörk séu um helmingur bílaleigubíla á Íslandi. Frá janúar 2013 hafa langflestir seldir bílaleigubílar á Íslandi verið 8 mánuði í leigu. Almenna reglan er að bílaleigubílar þurfa að hafa verið í leigu í 15 mánuði áður en þeir eru seldir á almennum markaði, annars þurfa bílaleigurnar að greiða viðbótarvörugjöld sem nema afslættinum sem þær fengu. Í ársbyrjun 2011 samþykkti Alþingi undanþágu þess efnis að bílaleigur mættu selja hluta af bílaflota sínum eftir 6 mánaða notkun. Ástæðan var sú að endur-

Dæmi 3 milljóna króna sportjeppi (Innflutningsverð)

nýjun bílaleigubíla var lítil á þessum tíma og var ætlunin að örva hana. Þessi undanþága féll úr gildi síðustu áramót. Samkvæmt upplýsingum frá Samgöngustofu hafa 216 bílaleigubílar verið seldir frá ársbyrjun 2013 eftir 8 mánuði í leigu. Um 100 bílar voru seldir eftir 10, 12, 14 eða 16 mánuði á þessu tímabili, alls tæplega 400 bílar. Gögn frá Samgöngustofu taka ekki tillit til aldurs bílsins en flestir bílaleigubílar eru þó skráðir sem slíkir skömmu eftir nýskráningu. Þær reglur sem eru nú í gildi miða við 15 mánuði í leigu til að þurfa ekki að greiða viðbótarvörugjöld en þó ber að hafa í huga að það er alls ekki afsláttur af vörugjöldum allra bíla heldur aðeins þeirrar sem menga minnst. Almenn vörugjöld eru flokkuð frá A - J þar sem þeir bílar sem menga minnst eru í flokki A og þeir sem menga mest í flokki J. Byrjað er að gefa afslátt af bílaleigubílum í flokki E, bíla sem gefa frá sér 141-

1,5 milljóna króna smábíll (Innflutningsverð)

Gjaldflokkur F: 161-180 gr/km CO2

Gjaldflokkur C: 101-120 gr/km CO2

Almennt vörugjald: 35%

Almennt vörugjald: 15%

Vörugjöld á bílaleigubíl: 10%

Vörugjöld á bílaleigubíl: 15%

Vörugjöld á fólksbifreið: 1,05 milljón

Vörugjöld á fólksbifreið: 225 þúsund

Vörugjöld á bílaleigubíl: 300 þúsund

Gjaldflokkar A-E: 0-160 gr/km CO2

Vörugjöld á bílaleigubíl: 225 þúsund

Afsláttur fyrir bílaleigubíl: 750 þúsund

Afsláttur fyrir bílaleigubíl: 0 krónur

* 1 milljóna króna þak er á afslættinum

Enginn afsláttur af vörugjöldum fyrir bílaleigubíla

Dæmi

160 gr/km CO2. Almenn vörugjöld eru þar 25% en vörugjöld bílaleigubíla 5%. Þegar byrjað var að veita afslátt af vörugjöldum á bílaleigubílum var ekkert þak og gátu bílaleigur þá fengið allt að 3 milljónir í afslátt en nú er einnar milljóna króna þak og aldrei meiri afsláttur en sem því nemur. Egill Jóhannsson segir að fyrir sölu bílaleigubíla sé notað ákveðið reiknilíkan og þegar eknir kílómetrar fara yfir ákveðið viðmið lækki ásett verð sem því nemur. „Afsláttur af vörugjöldum skiptir miklu til að hægt sé að reka bílaleigur. Þegar bílarnir eru mikið eknir eru þeir fljótir að falla í verði og það er því ekki eins og afslátturinn dugi til að búa til ofsagróða,“ segir hann. Á síðasta ári var sérstakt leyfisgjald í fyrsta sinn lagt á bílaleigur og fékk ríkið 65 milljónir króna vegna þessa gjaldaliðs á fyrstu 10 mánuðum síðasta árs. Um 150 bílaleigur voru starfandi á síðasta ári og greiddu þær alls ríflega milljarð til ríkisins í gegnum virðisaukaskatt, tekjuskatt, tryggingagjald og vörugjöld, auk leyfisgjalds. Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is

- i ta ð lu lbo ah ti uk r á A ka k pa

4

FREISTANDI AUKAHLUTAPAKKAR FYRIR AURIS MEÐAN TILBOÐIÐ VARIR

SPORT PAKKI Filmur í rúður Toppgrindarbogar Skíðafestingar fyrir 4 skíði Gúmmímotta í skott Hlíf á afturstuðara (póleruð) Tilboðsverð

105.000 kr. Fullt verð 173.568 kr.

HLÍFÐAR PAKKI Toyota ProTect 5 ára lakkvörn Filmur í rúður Gluggavindhlífar 4 stk. Hliðarlistar (svartir) Hlíf á afturstuðara (póleruð) Stuðaravörn (svört) Gúmmímotta í skott Filmur á handföng að framan Tilboðsverð

168.000 kr. Fullt verð 246.581 kr.

 Vik an sEm Var

CLAUDIA Hettuúlpa kr. 29.990

www.icewear.is

Ölgerðin fær reikning upp á milljarð „Þetta er fúlt mál en ég trúi því að þessu verði snúið við,“ segir Andri Þór Guðmundsson, forstjóri Ölgerðar Egils Skallagrímssonar, en endurálagning ríkisskattstjóra vegna öfugs samruna fyrirtækisins frá árinu 2008 til loka árs 2013 nemur rúmum einum milljarði króna. Ölgerðin kom af þessum sökum út í tapi á síðasta rekstrarári. Bréf í Icelandair féllu um 2,22% Gengi hlutabréfa Icelandair Group féll um 2,22% í Kauphöllinni í gær. Eins og aðra daga var talsverð velta með hlutabréfin en hún nam 254 milljónum króna í gær. Á sama tíma lækkaði gengi bréfa fasteignafélagsins Regins um 1,29%. Þá lækkaði gengi bréfa VÍS um 0,97%, N1 um 0,54%, Sjóvár um 0,49% og TM um 0,20%. Á móti hækkaði gengi bréfa Haga um 0,89%, Marel um 0,41% og HB Granda um 0,17%. Úrvalsvísitalan lækkaði um 0,55% og endaði hún í 1.144 stigum. Heildarvelta með hlutabréf í Kauphöllinni nam 362,7 milljónum króna.

Lyktin berst til Noregs Norska ríkisútvarpið NRK greinir frá því að vart hafi orðið við brennisteinsfnyk yfir norðurströnd Noregs þessa dagana og rekur óþefinn til eldgossins í Holuhrauni. Rætt er við Vibeke Thyness hjá norsku veðurstofunni. Hún segir að sennilega stafi gaslyktin af brennisteinsdíoxíði frá eldstöðinni. Norðmönnum stafi ekki hætta af gasinu sem hafi farið langan veg og sé útþynnt. Leiða má líkur að því að lyktin sem Norðmenn eru að finna sé það sem Íslendingar kannast við sem hveralykt. Thyness segir jafnframt að minni líkur séu á öskuskýi eins og fylgdi eldgosinu í Eyjafjallajökli fyrir fjórum árum. Varamenn fái að taka sæti Átta þingmenn Samfylkingar, Pírata og Bjartrar framtíðar hafa lagt fram frumvarp á Alþingi um þingsetu ráðherra. Samkvæmt því er ráðherra sem jafnframt er kjörinn alþingismaður gert kleift, ef hann telur ástæðu til, að ákveða að varamaður hans taki sæti á Alþingi á meðan hann gegnir ráðherraembætti.

LIVE PAKKI Filmur í rúður Krómlisti á skott Krómstútur á púst Þokuljósasett Krómlistar á hliðar 16” álfelgur (Orion) Tilboðsverð

259.000 kr. Fullt verð 426.829 kr.

*Live pakkinn er ætlaður fyrir grunnútgáfu Auris og Auris TS. Óskir um Live pakka fyrir aðrar útgáfur bílanna kalla á sérsniðna aðlögun í samráði við söluráðgjafa.


pa A u kk ka ar hl á uta ti lb oð i

ENN RÍKARI ÁSTÆÐA TIL AÐ KAUPA AURIS

ÍSLENSKA/SIA.IS/TOY 70077 08/14

Verð frá 3.190.000 kr.

TÍMABUNDIN VERÐLÆKKUN Á AURIS Nú er enn ríkari ástæða til að koma við hjá viðurkenndum söluaðilum Toyota og nýta sér verðlækkun á velflestum útfærslum á Auris. Meðan tilboðið varir bjóðast freistandi aukahlutapakkar fyrir Auris. Komdu við hjá viðurkenndum söluaðilum Toyota og finndu Auris sem er eins og skapaður fyrir þig. Fáðu nánari upplýsingar á www.toyota.is.

TOYOTA TOUCH & GO

5 ÁRA ÁBYRGÐ

Toyota Kauptúni Kauptúni 6 Garðabæ Sími: 570-5070

Toyota Akureyri Baldursnesi 1 Akureyri Sími: 460-4300

Toyota Reykjanesbæ Njarðarbraut 19 Reykjanesbæ Sími: 420-6600

Bíllinn á myndinni kann að vera búinn aukahlutum sem ekki eiga við uppgefið verð og allar upplýsingar eru birtar með fyrirvara um villur.

Toyota Selfossi Fossnesi 14 Selfossi Sími: 480-8000


6

fréttir

Helgin 12.-14. september 2014

veður

Föstudagur

laugardagur

sunnudagur

Helgin verður vindasöm lægðabylgjur verða á sveimi hér vestur af og á sama tíma bifast ekki háþrýstisvæðið suðausturundan. átök verða því hérlendis í formi vinda, en líka hlýtt loft. stormur verður víða í dag af sv og v um landið norðanvert. Heldur hægari á laugardag og víðast þurrt. á sunnudag hvessir aftur og þá rigning vestantil á landinu. þá er líka spáð nokkuð óvenjulegum hlýindum austantil og gæti hiti hæglega komist yfir 20 stig. einar sveinbjörnsson

HEILSUDÝNUDAGAR

vedurvaktin@vedurvaktin.is

10

12

11

16

10

13

15

20

12

11

10

17

12

11

12

Hvöss sv-átt og úrkomubakki fer Hratt yfir landið.

Hægari sv- vindur, en þó strekkingur. víðast þurrt og milt.

rigning sv- og v-til. mjög Hlýtt eystra.

Höfuðborgarsvæðið: Rigning í fyRRamálið, en léttiR síðan til.

Höfuðborgarsvæðið: skýjað með köflum, en þuRRt.

Höfuðborgarsvæðið: stRekkingsvinduR og Rigning um miðjan daginn.

 Ferðaþjónusta vilja Far a með Ferðamenn á gosslóðir

Nature’s Rest

Stærð cm. 100x200 120x200 140x200 160x200 180x200

Verð 72.900,79.900,92.900,99.900,117.900,-

Dýnudagar 61.965,67.915,78.965,84.915,100.215,-

mikil áhersla er lögð á að ferðaþjónustuaðilar hafi allar tryggingar í lagi. Ríkari kröfur eru gerðar í áhættusömum ferðum. myndin er tekin 6. september úr gervitungli nasa. myndin er af vef almannavarna.

Nature’s Comfort

Stærð cm. 100x200 120x200 140x200 160x200 180x200

Verð 99.900,119.900,138.900,149.900,164.900,-

Dýnudagar 84.915,101.915,118.065,127.415,140.165,-

Vilja fara með ferðamenn nær Holuhraunseldum Ferðaþjónustuaðilar eru í samstarfi við Samtök ferðaþjónustunnar að vinna úr hugmyndum að leiðum til að hægt sé að fara með ferðamenn nær gosstöðvunum við Holuhraunselda en áður hefur verið gert. Hugmyndirnar verða síðan bornar undir almannavarnadeild ríkislögreglustjóra. lögfræðingur ferðamálastofu hvetur ferðaþjónustuaðila til að hafa allar tryggingar í lagi og vinna neyðaráætlun.

v Nature’s Luxury

Stærð cm. 120x200 140x200 160x200 180x200

Verð 129.900,155.900,169.900,189.900,-

Dýnudagar 110.415,132.515,144.415,161.415,-

DORMA Holtagörðum, Reykjavík ✆ 512 6800 Dalsbraut 1, Akureyri ✆ 558 1100 Húsgagnahöllinni, Reykjavík ✆ 558 1100

Heyrði þó ekki annað en að menn hefðu skilning á þeim lokunum sem við höfum sett

ið sýnum því skilning að ferðaþjónstuaðilar vilji bjóða upp á ferðir nær gosstöðvunum en allar hugmyndir í þá veru þarf að vinna með fyllsta öryggi allra í huga. Það er gríðarleg hætta á svæðinu og dæmi eru um að vísindamenn hafi þurft að flýja,“ segir Víðir Reynisson, deildarstjóri hjá Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra. Hann skýrði stöðuna við Holuhraunselda og lokanir þar á upplýsingafundi sem Samtök ferðaþjónustunnar boðuðu til á miðvikudaginn. Víðir segir ljóst að gríðarlegur áhugi sé meðal ferðaþjóðustuaðila á að bjóða upp á ferðir nær eldsumbrotunum en verið hefur og leggur áherslu á að öryggi allra sé í fyrirrúmi. Ákveðið var eftir fundinn að Samtök ferðaþjónustunnar myndu vinna hættumat fyrir þá staði sem talið er mögulegt að fara á og hugmyndum um mögulegar ferðir verði skilað til Almannavarnadeildar ríkislögreglustjóra. „Eftir fundinn hef ég fengið mikinn fjölda tölvupósta frá fólki í ferðaþjónustu með hugmyndum að leiðum en ég hef bent þeim öllum á að tala við Samtök ferðaþjónustunnar. Það er eðlilegt að þetta sé unnið á einum stað og þannig næst besta yfirsýnin,“ segir Víðir. Hann tekur fram að af fyrirspurnum á fundinum á miðvikudaginn að dæma hafi verið greinilegt að ekki geri allir sér fyllilega grein fyrir þeirri

hættu sem er á gossvæðinu. „Ég heyrði þó ekki annað en að menn hefðu skilning á þeim lokunum sem við höfum sett á,“ segir Víðir. Helena Þ. Karlsdóttir, lögfræðingur Ferðamálastofu, hélt einnig erindi á upplýsingafundinum og lagði mikla áherslu á að fólk í ferðaþjónstu hefði allar tryggingar í lagi. „Það er öllum skylt að vera með ábyrgðartryggingu. Ég hvatti fólk til að athuga hvernig tryggingar það er með og hvað þær bæta. Það eru gerðar ríkari kröfur í áhættusömum ferðum, það eru meiri kröfur varðandi undirbúning, upplýsingaskyldu og viðbrögð ef eitthvað kemur upp á. Mörg fyrirtæki eru farin að vinna öryggisáætlanir en það er því miður ekki enn orðin skylda samkvæmt lögum,“ segir hún. Helena ítrekar einnig að þeir sem hlíta ekki reglum og beina ferðafólki á hættusvæði verði kærðir og sektaðir. „Það eru dæmi um að farþegar séu látnir skrifa undir yfirlýsingu um sjálfsábyrgð en það er ekkert öruggt að slíkar yfirlýsingar haldi fyrir dómi ef ekki er nægjanleg aðgát höfð. Ferðaþjónustufyrirtæki geta aldrei komið sér undan ábyrgð í slíkum tilfellum,“ segir hún. erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is


ENNEMM / NM64130

Öflugri netleiðir fyrir þitt heimili

siminn.is

Margfalt gagnamagn og enn fleiri leiðir Nú hafa áskriftarleiðir Símans miklu meira gagnamagn innifalið auk þess sem þrjár nýjar leiðir líta dagsins ljós. Frá 1. október verður mælingum á internetumferð breytt.* Þú færð góða yfirsýn yfir netnotkun heimilisins á Þjónustuvef Símans, getur skoðað fjölbreytt úrval áskriftarleiða og valið þá leið sem hentar ykkur best. *Sjá nánar á siminn.is

Fylgstu með netnotkuninni á thjonustuvefur.siminn.is


8

fréttir

Helgin 12.-14. september 2014

 Bækur Bók aSafnið er Byggt eftir hugmyndfr æði „LittLe free LiBr ary“

Smábókasafn risið á Sogavegi Smábókasafnið Skakkasafn er risið á Sogaveginum. Bókasafnsfræðingurinn Brynhildur Heiðarog Ómarsdóttir á veg og vanda af byggingu safnsins sem í raun er eins konar skiptibókamarkaður sem er opinn allan sólarhringinn. Safnið er ætlað fyrir íbúa í hverfinu og eru einkunnarorðin „Taktu bók – gefðu bók.“

S

mábókasafnið er byggt samkvæmt hugmyndafræði Little Free Library. Þetta er annað safnið sem rís hér á landi en það eina sem stendur núna,“ segir Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir bókmenntafræðingur sem lét reisa smábókasafn við garðinn hjá sér á Sogavegi en einkunnarorð hugmyndafræðinnar eru „Taktu bók – gefðu bók!“ Bókasafnið ber heitið Skakkasafn „því staurinn sem heldur því uppi er örlítið skakkur,“ segir hún. Fyrsta smábókasafnið sem reis á Íslandi var Litla bókhlaðan sem Larissa Kyzer, bandarískur bókmenntafræðingur búsettur hér á landi, setti upp í Hljómskálagarðinum í Reykjavík á síðasta ári í samstarfi við Reykjavík bókmenntaborg UNESCO en það var tekið niður nýverið vegna skemmda á hurð. Larissa fékk hugmyndina frá Bandaríkjunum en fyrsta smábókasafnið af þessum toga setti maður í Wisconsin upp í garðinum sínum árið 2009 til minningar um móður sína, grunnskólakennara sem hafði

Skakkasafn stendur á mótum Sogavegar 109 og 111. Það líkist helst gömlum torfkofa og er gervigras á þakinu. Ljósmynd/Face­ book/108 Reykjavík

mikla ást á bókum. Síðan hafa um 15 þúsund smábókasöfn í anda „Little Free Library“ risið víða um heim og á vefsíðunni Littlefreelibrary.com er bæði hægt að nálgast teikningar til að byggja sitt eigið smábókasafn og hreinlega panta efnivið. Brynhildur hreifst mjög af framtaki Larissu og ákvað að reisa nýtt smábókasafn. „Hugmyndin á bak

við þetta er að auka aðgengi að lestri með því að dreifa bókum, en líka að auka á hverfisanda og leyfa fólki að sjá hvað nágrannar þeirra eru að lesa,“ segir Brynhildur. „Þetta snýst líka um endurnýtingu þannig að fólk sé ekki að henda bókum og það er sérstaklega hvatt til þess að notaður sé endurunninn efniviður í húsin,“ segir hún. Skakkasafn á Sogavegi er byggt úr

Takk fyrir komuna! Það blés hressilega á gesti Landsvirkjunar við vindmyllurnar á Hafinu í sumar þegar þúsundir kynntu sér orkuvinnslu úr nýjum orkugjafa. Í sumar, líkt og fyrri ár, opnaði Landsvirkjun aflstöðvar sínar fyrir gestum sem vildu kynna sér starfsemi fyrirtækisins og raforkuvinnslu úr endurnýjanlegum orkugjöfum. Yfir 15 þúsund manns sóttu fyrirtækið heim, í Kröflu, Búrfellsstöð, að vindmyllunum á Hafinu og Kárahnjúkastíflu. Yfir helmingur gestanna voru erlendir ferðamenn sem sýndu orkuvinnslu úr vatni, jarðvarma og vindi mikinn áhuga, enda Ísland eitt af fáum löndum í heiminum sem vinna nánast allt sitt rafmagn úr endurnýjanlegum orkugjöfum. Við þökkum öllum þeim sem lögðu leið sína til okkar kærlega fyrir komuna.

3 m/s - raforkuframleiðsla hefst

15 m/s

Kjöraðstæður til raforkuvinnslu

28 m/s

34 m/s - raforkuframleiðsla stöðvast

endurunnum pallettum og krossviði, og hurðin unnin úr gömlum IKEAramma. „Ég hef ekki eytt meira en um 15 þúsund krónum í þetta. Það eina sem ég þurfti að kaupa var staurinn sem safnið stendur á og einangrunarplastið. Ég kann ekki sjálf að smíða og sneri því upp á höndina á systur minni og handlögnum nágrönnum sem byggðu þetta á meðan ég horfði á,“ segir hún. Brynhildur setti sig í samband við Larissu áður en þau hófust handa og gaf Larissa eftirstöðvar úr sínu safni til Skakkasafns. „Ég reyndar þurfti aðeins að vinsa úr. Þarna var mikið af túristabókum og ítalskar þýðingar af Arnaldi Indriðasyni sem ég býst ekki við að íbúar í póstnúmeri 108 hafi mikinn áhuga á,“ segir hún og bindur vonir við að safnið nái að standa af sér vetrarhörkurnar. „Skakkasafn er annars bara komið upp og opið allan sólarhringinn.“ Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is


fréttir 9

Helgin 12.-14. september 2014

 FjölteFli tækiFæri til að teFla við sterkustu skákmenn landsins

Skákveisla í Pakkhúsinu

Systir Brynhildar og nágrannar komu henni til aðstoðar við að byggja bókasafnið sem að mestu er úr endurunnum efnivið. Alls þurfti hún aðeins að leggja út um 15 þúsund krónur vegna byggingar hússins. Ljósmyndir/Facebook/Skakkasafn

Margir sterkustu skákmenn Íslands eru skráðir til leiks í Flugfélagssyrpu Hróksins 2014 sem hefst í dag, föstudaginn 12. september, klukkan 12 í Pakkhúsi Hróksins við Reykjavíkurhöfn. Skákáhugamenn á öllum aldri eru boðnir velkomnir til leiks á fyrsta hádegismótið af fimm. Sigurvegari syrpunnar fær Grænlandsferð fyrir 2 frá Flugfélagi Íslands. Sömu verðlaun fær heppinn keppandi sem dreginn verður út. Þarna gefst kostur á að glíma við sterka skákmenn, því meðal þeirra sem eru skráðir til leiks eru Jóhann Hjartarson, Helgi Ólafsson, Hannes H. Stefánsson, Hjörvar Steinn Grétarsson, Guðmundur Kjartansson, Róbert Lagerman og Ingvar Þór Jóhannesson. Á laugardag klukkan 14 heldur skákveislan áfram í Pakkhúsinu. Þá teflir Jóhann Hjartarson, stigahæsti skákmaður Íslands, fjöltefli við nokkrar kempur úr skákfélagi eldri borgara og 12 ungmenna úr-

KK treður upp í Pakkhúsi Hróksins klukkan 15 á laugardag.

valslið Björns Ívars Karlssonar skákkennara. Áhorfendur eru velkomnir. Klukkan 15 á laugardag mun hinn eini sanni KK taka lagið fyrir gesti Pakkhússins. Samhliða skák og tónlist verður tekið við framlögum í söfnun

Hróksins fyrir börn á AusturGrænlandi. Pakkahús Hróksins er í vöruskemmu Brims hf. við Geirsgötu. Á laugardag og sunnudag er tekið við fötum milli 13 og 16. Óskað er eftir nýjum eða óslitnum og hreinum fatnaði og skóm á 0 til 15 ára börn. -jh


10

fréttaviðtal

Helgin 12.-14. september 2014

Þróar nýsköpunarmenntun í Sádi-Arabíu úr bílskúr í Hafnarfirði Dr. Rósa Gunnarsdóttir sagði á vordögum upp sem framkvæmdastjóri hjá Háskóla Reykjavíkur til að helga sig þróun nýsköpunar- og frumkvöðlamenntunar, bæði á Íslandi og Sádi-Arabíu. Hún segir ómetanlegt að vinna með ungum hugvitsmönnum sem eru með hreinar og skapandi lausnir sem þeir fullorðnu eru síður móttækilegir fyrir.

É

g ákvað bara að slá til og nú sitjum við, aðstoðarkonan mín, í bílskúrnum mínum í Hafnarfirði að vinna námsefni fyrir Arabíumarkað. Það er eiginlega svolítið óraunverulegt að segja frá þessu,“ segir dr. Rósa Gunnarsdóttir, sérfræðingur í nýsköpunarmennt. Hún hefur um árabil verið frumkvöðull á sviði nýsköpunar- og frumkvöðlamenntunar á Íslandi. Rósa er ennfremur hönnuður námskeiðsins „Litli uppfinningaskólinn“ sem haldið er í Nýsköpunarstofu Klifsins í Garðabæ, og vinnur nú að uppbyggingu nýsköpunar- og frumkvöðlamenntunar í Sádi-Arabíu en sú vinna byggir á þeirri aðferðafræði sem hún hefur þróað hér á landi. „Það býr enginn til unga uppfinningamenn. Við einfaldlega styðjum við þá skapandi virkni sem er í ungum huga,“ segir hún. „Börn koma með afskaplega hreinar og tærar skapandi lausnir sem við erum oft búin að loka á sem fullorðnir. Við verðum svo samdauna samfélaginu að við neitum ómeðvitað að gera hlutina á nýjan og betri hátt. Það er gríðarlega gefandi að vinna með ungum hugvitsmönnum og hvetja þá áfram í að breyta því manngerða umhverfi sem við búum í. Nýsköpunarmennt gengur út á að leyfa fólki að trúa að maðurinn sé skapari síns veruleika en ekki bara þiggjandi. Það er mjög einfalt að leyfa krökkum að fljúga eins og þeir eru fiðraðir í staðinn fyrir að klippa af þeim flugfjaðrirnar,“ segir Rósa.

Sagði upp góðu starfi

„Litli uppfinningaskólinn“ á upphaf sitt að rekja ríflega tvo áratugi aftur í tímann þegar Gísli Þorsteinsson kennari og Bragi Einarsson hugvitsmaður ráku Sumarskóla ungra hugvitsmanna í Ketilsstaðaskóla í Vík í Mýrdal. Rósa kom inn í það verkefni þegar hún lauk námi frá Kennaraháskóla Íslands árið 1993. Hún starfaði einnig við Foldaskóla í Reykjavík og þróaði þar námsefni og námsgreinina nýsköpunarmennt ásamt samstarfsfólki og var skólinn sama ár útnefndur „móðurskóli fyrir nýsköpun í Reykjavík.“ Í raun er „Litli uppfinningaskólinn“ endurvakning á stuttum námskeiðum sem haldin voru í Foldaskóla og Ketilsskóla, og þau þróast áfram. Rósa er með doktorsgráðu í nýsköpunarmennt frá Háskólanum í Leeds í Englandi. „Þegar ég var þar að kynna verkefnið mitt voru þar menn frá Sádi-Arabíu að hlusta. Þeir voru svo hrifnir að þeir báðu mig um að halda stutt námskeið fyrir þá í Leeds til að sýna þeim þetta í verki. Árið 2011 fékk ég síðan tölvupóst frá þessum sömu

Dr. Rósa Gunnarsdóttir Hún hefur um árabil verið frumkvöðull á sviði nýsköpunar- og frumkvöðlamenntunar á Íslandi. Hún vinnur nú að námsefni fyrir Arabíumarkað í bílskúrnum sínum, ásamt aðstoðarfólki. Ljósmnd/Hari

LitLi uppfinningaskóLinn Námskeið sem dr. Rósa Gunnarsdóttir hannaði og stýrir í Klifinu í Garðabæ. Hún hélt 2 námskeið í sumar ásamt Þóru Óskarsdóttur. Það þriðja hefst síðar í þessum mánuði. Námskeiðið er ætlað börnum á aldrinum 9-12 ára þar sem leitað er að þörfum í samfélaginu og fundnar lausnir við þeim, búið til líkön og frumgerðir. Meðal annars heimsækja þau smiðjuna Fab Lab í Breiðholti sem rekin er af Nýsköpunarmiðstöð Íslands.

mönnum sem þá voru orðnir hátt settir innan menntakerfisins þar í landi og vantaði kennara í nýsköpun- og frumkvöðlamennt. Þetta verkefni hefur undið sífellt meira upp á sig og á vordögum sagði ég upp sem framkvæmdastjóri hjá Háskólanum í Reykjavík. Ég er grunnskólakennari í grunninn en hef kennt nýsköpunarmennt á öllum skólastigum hér á landi. Ég ákvað bara að slá til þegar mér bauðst þetta tækifæri,“ segir Rósa. Aðstoðarkona hennar í þessu verkefni er Þóra Óskarsdóttir sem vann Nýsköpunarkeppni grunnskólanema tvö ár í röð. Hún hefur unnið til verðlauna í hönnunarkeppni á vegum Reykjavíkurborgar og tekið þátt í Gullegginu. Auk þess eru í bílskúrnum hjá Rósu þrír forritarar og einn útlitshönnuður og starfa þau undir merkjum fyrirtækis Rósu – RG menntaráðgjöf.

Ný leið til að rista brauð

Þykkt og bragðmikið fyrir þá sem vilja kröftugt beikon.

Gæðavara úr völdu svínafille, matarmiklar og ljúffengar sneiðar.

ÞYKKSKORIÐ BEIKON HEFUR ÞÚ STERKAR BEIKONTILFINNINGAR? Prófaðu þykkskorna beikonið frá SS.

Sérvalið svínafille

PIPAR\TBWA – SÍA

Þykkt og bragðmikið

100% íslenskt kjöt

Gott á grillið eða pönnuna

Dr. Rósa þróaði námskeiðið „Litli uppfinningaskólinn“ sem kennt er í Klifinu í Garðabæ en þar fá börn á aldrinum 9-12 ára tækifæri til að þróa hugmyndir sínar. Ljósmyndir/Ágústa Guðmundsdóttir

Hún segist ekki geta gefið upp hvers konar hugmyndir krakkarnir hafa komið með á námskeiðunum hér á landi því hún sé bundin þagnareiði og sumar hugmyndirnar einkaleyfishæfar. „Oft snýst þetta um að búa til einhvers konar róbot. Það er hluti af námskeiðinu að börnin vinna kynningu á verkefninu sínu, við tökum það upp og krakkarnir fara með upptökuna til foreldra sinna,“ segir hún. Rósa segist þó geta tekið dæmi frá Bretlandi sem hún fékk leyfi til að segja frá en Rósa hefur haldið námskeið víða um heim. „Þar var mjög lesblind stúlka sem upplifði sig sem annars flokks námsmann. Hún fann upp vél sem skar brauð og ristaði eftir ákveðinni forskrift. Hún var mjög hrifin af því að borða „toasted soldiers“ sem er ristað brauð sem síðan er skorið í ræmur og því oft dýft í linsoðið egg. Stúlkan hreinlega tók í sundur brauðristina heima hjá sér og kynnti sér hvern hlut. Hún aflaði sér upplýsinga um leiðni málma og var á endanum heiðruð fyrir tæknilegt innsæi. Hún var síðan hyllt í skólanum sem einstaklingur sem getur. Í dag er hún útskrifaður verkfræðingur. Það sem skiptir máli er að gefa sér tíma til að hlusta á barnið og vinna með því, ekki fyrir það eða yfir það. Fyrir mér er það sem gefur lífinu lit að vinna með þessu unga skapandi fólki, og líta á það sem jafningja.“ Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is


H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A – 1 4 - 1 9 9 4

Þú finnur „Kia Motors Ísland“ á Facebook

ASKJA · Krókhálsi 11 · 110 Reykjavík · Sími 590 2100 · askja.is Viðurkenndur sölu- og þjónustuaðili KIA á Íslandi.


12

viðhorf

Helgin 12.-14. september 2014

LóABOR ATORÍUM

LóA hjáLMTýsdóTTiR

Ert þú að huga að dreifingu? Fréttatímanum er dreift á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri auk lausadreifingar um land allt. Dreifing með Fréttatímanum á bæklingum og fylgiblöðum er hagkvæmur kostur.

Leitið upplýsinga á auglýsingadeild Fréttatímans í síma 531 3310 eða á auglysingar@frettatiminn.is

Breytingar á virðisaukaskattskerfi og niðurfelling vörugjalda

Í

M Mikilvægt Magnesíum plús með B12, B6 og fólinsýru er slakandi og styrkjandi fyrir líkama og sál.

Mótvægisaðgerðir skili sér

Í fjárlagafrumvarpi næsta árs er gert ráð fyrir hallalausum fjárlögum annað árið í röð. Það er vísbending um að við séum smátt og smátt að vinna okkur út úr vandanum, að hagur ríkisins sé heldur að vænkast. Batnandi horfur sjást í hagtölum, meðal annars 3,4% hagvexti, 2,4% kaupmáttaraukningu og 3,5% atvinnuleysi. Enn eru skuldir ríkisins þó of miklar og vaxtagreiðslur verulega íþyngjandi. Reiknað er með því að skuldahlutfall ríksins á næsta ári verði 74% en það var 90% árið 2011. Að óbreyttu tekur of langan tíma að lækka þetta hlutfall. Því er eðlilegt að hugað sé að sölu 30% hlutar í Landsbankanum hf. en það sem fæst fyrir þann hlut á að nota til greiðslu Jónas Haraldsson skulda, greiða niður lán sem tekin voru til að endurfjárjonas@frettatiminn.is magna fjármálastofnanir í kjölfar hrunsins. Þessi fyrirætlun er vitaskuld háð því að ásættanlegt verð fáist fyrir hlutinn. Reiknað er með því að tekjur ríkisins á næsta ári muni nema 644,5 milljörðum króna en gjöld 640,5 milljörðum. Því er áætlað að afgangur verði 4 milljarður króna. Helstu tíðindin í fjárlagafrumvarpinu eru breytingar á virðisaukaskattskerfinu en með þeim dregur saman milli skattþrepanna. Hið lægra hækkar úr 7% í 12% en hið efra lækkar úr 25,5% í 24%. Tilgangur breytinganna er að auka skilvirkni virðisaukaskattskerfisins og jafnræði milli atvinnugreina. Jafnframt verða almenn vörugjöld afnumin en þau leggjast í dag á sykruð matvæli og drykkjarvörur, byggingarvörur, varahluti í bíla, stærri heimilistæki, auk annarra raftækja. Samhliða breytingunum verða barnabætur hækkaðar. Úrelt neyslustýring fylgdi vörugjöldunum og því er tímabært að fella þau niður. Tollar og vörugjöld hafa verið hærri hér en í nágrannalöndunum. Þá hefur almenna þrepið í virðisaukaskattinum, 25,5%, verið of hátt. Viðskiptaráð hefur til dæmis bent á að með afnámi tolla og vörugjalda og afnámi undanþága frá virðisaukaskatti væri hægt að lækka

almenna hlutfallið í 20% án þess að skerða tekjur ríkissjóðs. Það kom hins vegar fram hjá Bjarna Benediktssyni efnahags- og fjármálaráðherra, við framlagningu fjárlagafrumvarpsins, að slíkt stökk væri of stórt. Með breytingum á virðisaukaskattskerfinu nú er stefnt að aukinni skilvirkni og er full þörf á því en fram hefur komið að Ísland sé 15% undir meðaltali OECD ríkjanna þegar kemur að skilvirkni virðisaukaskatts. Reiknað er með að ráðstöfunartekjur aukist um 0,5% með breytingum á virðisaukaskattskerfinu, afnámi vörugjalda og hækkun barnabóta. Vel þarf að standa að málum til þess að svo verði. Áhyggjur stjórnarandstöðu og launþegasamtaka snúast meðal annars að því. Oddný G. Harðardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar og fyrrverandi fjármálaráðherra, hefði til dæmis viljað sjá meiri mótvægisaðgerðir til að vega á móti hækkun neðra þreps í virðisaukaskattskerfinu. Gylfi Arnbjörnsson, forseti Alþýðusambands Íslands, hefur lýst efasemdum um breytingarnar sem komi einkum illa við tekjulág heimili og barnafólk og telur ólíklegt að þær muni ekki hafa áhrif á verðlag. ASÍ bendir á að hækkun á virðisaukaskatti á matvæli í neðra þrepinu skili sér hratt út í verðlag en niðurfelling vörugjalda og lækkun á efra þrepi virðisaukaskattsins kunni að skila sér síður. Þarna reynir á alla og verðskyn í verðbólgusamfélagi er því miður brenglað – þótt nú um stundir hafi náðst tök þau tök á verðbólgunni að hún sé innan viðmiðunarmarka Seðlabanka Íslands. Stjórnvöldum ber skylda til að fylgjast einarðlega með þróuninni í krafti stofnana sinna. Verslunin verður að sjá til þess að verðlækkun vegna niðurfellingar vörugjalda og lækkunar efra þreps virðisaukaskattskerfisins nái til neytenda. Alþýðusambandið og fleiri fylgjast grannt með verðlagi í verslunum. Herða verður það aðhald. Neytendasamtökin verða að halda vöku sinni en fyrst og fremst er það neytendanna sjálfra, alls almennings, að sjá til þess að nauðsynlegar mótvægisaðgerðir vegna breytinga á virðisaukaskattskerfinu skili sér.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is Fréttastjóri: Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is . Auglýsingastjóri og stjórnarformaður: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is . Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@ frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.


PIPAR \ TBWA •

SÍA •

142970

Sala hefst á íbúðum í lokaáfanga Skuggahverfis Skuggi byggir nú lokaáfanga Skuggahverfis, tvö fjölbýlishús við Lindargötu 39 og Vatnsstíg 20–22.

Sala íbúða í þessum húsum er að hefjast og gert er ráð fyrir að afhending fyrstu íbúða við Lindargötu fari fram í júlí 2015 og við Vatnsstíg í júlí 2016. Íbúðirnar eru vel búnar og mjög vandaðar í alla staði. Skuggahverfið er eitt eftirsóttasta hverfi Reykjavíkur, í hjarta miðborgarinnar. Íbúðirnar eru bjartar og einstaklega vel skipulagðar og úr mörgum þeirra er útsýnið óviðjafnanlegt.

Nýr vefur: skuggi.is Opnaður hefur verið nýr og glæsilegur vefur, skuggi.is, þar sem hægt er að nálgast nánari upplýsingar um íbúðirnar og hverfið. Á vefnum er einnig að finna skemmtilega ljósmyndasýningu um sögu Skuggahverfis, fyrsta úthverfis Reykjavíkur.

Söluaðilar íbúða eru Eignamiðlun og Stakfell.

www.skuggi.is


14

fréttaviðtal

Helgin 12.-14. september 2014

R

Minnisleysi algengt hjá flugfreyjum Minnisleysi helst í hendur við langan vinnutíma og streitu í starfi. Bresk rannsókn sýndi fram á að streituhormónið kortisól mældist í háu magni hjá flugfreyjum- og þjónum sem verða reglulega fyrir truflun á líkamsklukku. Niðurstöður íslenskrar rannsóknar frá árinu 2003 sýndu að um fjórðungur flugfreyja- og þjóna var oftast líkamlega úrvinda eftir vakt en um 1 prósent var það aldrei.

Ásta Kristín Gunnarsdóttir er 52 ára flugfreyja og hefur lokið MA-gráðu í hjúkrunarfræði frá HÍ og MA- gráðu í stjórnun heilbrigðisstofnana og lýðheilsu frá HR. Eiginmaður hennar er Oddur Björnsson, fyrsti básúnuleikari Sinfóníuhljómsveitar Íslands og eiga þau hjónin þrjú börn. Ljósmynd/Hari.

Dagný Hulda Erlendsdóttir dagnyhulda@frettatiminn.is

annsóknir hafa sýnt fram á að mikið andlegt og líkamlegt álag fylgi störfum flugfreyja og flugþjóna. Samkvæmt íslenskri rannsókn frá árinu 2003 var fjórðungur flugfreyja - og þjóna oftast líkamlega úrvinda eftir vinnuvaktina en innan við eitt prósent var það aldrei. Þá sýndi sama rannsókn að um 40 prósent flugfreyja hafði orðið fyrir kynferðislegri áreitni á vinnustað.

Rýrnun á heila

Ásta Kristín Gunnarsdóttir, flugfreyja, hjúkrunar- og lýðheilsufræðingur, hefur rannsakað heilsu vaktavinnu- og flugfólks og segir hún að fyrir utan þreytu og svefnskort sé minnisleysi sé eitt af þeim einkennum sem helst í hendur við langan vinnutíma og streitu í starfi. „Samkvæmt breskri rannsókn mælist hátt magn streitu hormónsins kortisól í munnvatni hjá flugfreyjum - og þjónum sem verða reglulega fyrir truflun á líkamsklukkunni sökum flugs yfir mörg tímabelti. Kortisólið mældist mun hærra hjá þeim flugfreyjum og -þjónum sem fóru lengri flugferðir en hjá þeim sem flugu styttri ferðir, án truflunar á líkamsklukku. Því hærra sem hormónið mældist því fleiri voru andleg og líkamleg einkenni, ásamt skertu langtímaminni og skertum hæfileikum til rökhugsunar. Niðurstöður bresku rannsóknarinnar sýndu að einkennin voru áberandi eftir fimm ára viðveru í starfi og jukust með hækkandi starfsaldri,“ segir hún. Þá sýndi röntgenmyndataka rýrnun á hægra gagnaugablaði hjá flugfreyjum og -þjónum sem urðu fyrir reglulegri truflun á líkamsklukkunni en engin heilarýrnun var merkjanleg hjá þeim sem ekki urðu fyrir truflun. Ásta segir þekkt að áverkar eða slys á gagnaugablaði heilans geti leitt til minnisleysis og skertrar vitsmunalegrar getu hjá heilbrigðum einstaklingum. Starfsfólk sem sinni ýmsum ábyrgðarmiklum og streituhlöðnum störfum finni fyrir samskonar einkennum en fæstir átti sig á orsökunum. Mikilvægt sé að hafa í huga að fleiri þættir geti haft áhrif á aukið minnisleysi, svo sem hækkandi aldur, sjúkdómar, andlegt ástand, áfengis- og lyfjainntaka. Ásta segir flugfreyjur og -þjóna starfa við sérstakar aðstæður. Hávaði sé almennt meiri um borð í flugvélum en á venjulegum vinnustöðum og vinnuaðstaða þröng. „Súrefnismettun í flugvélum á flugi er eins og í 2400 metra hæð yfir sjávarmáli. Þessi mettun súrefnis á einnig sinn þátt í minnisleysi flugfreyjaog þjóna og getur reynst mörgum ónóg.“

Svefn gegn minnisleysi

Þeim er sinna vaktavinnu og krefjandi störfum er afar mikilvægt að hvílast vel

www.volkswagen.is

á milli vinnuvakta og segir Ásta nægan svefn bestu hvíldina. Hún segir að styttri nætursvefn en sjö til átta klukkustundir uppfylli ekki þá hvíldarþörf er líkaminn þurfi á að halda. „Nætursvefninn er okkur nauðsynlegur því hann viðheldur endurnýjun fruma í líkamanum, hann er orkusparandi og hjálpar okkur að aðlagast lífsháttum á ný eftir erfiðan dag eða nótt. Því miður telja margir sig geta komist upp með stuttan nætursvefn. Það er misskilningur því stuttur svefn í lengri tíma getur stuðlað að ýmis konar heilsufarsvandamálum og minnkað vitsmunalega og hugræna getu einstaklingsins,“ segir hún. Flugfreyjur og -þjónar séu fyrst og fremst öryggisverðir um borð í flugvélum og verði að vera árvökul í starfi. Svefnskortur sé ekki óalgengur á meðal vaktavinnufólks og geti auðveldlega orðið að viðvarandi vandamáli sé ekki að gætt. „Þá er algengur misskilningur að svefnþörf minnki með hækkandi aldri. Svefnþörfin breytist hins vegar hjá okkur með árunum, gæði svefnsins minnka og þörf fyrir að leggja sig yfir daginn eykst.“

Kynferðislegt áreiti

Niðurstöður íslenskrar rannsóknar, Heilsufar, líðan og vinnuumhverfi flugfreyja, sem birtar voru árið 2003 sýndu að tæplega 40 prósent flugfreyja höfðu orðið fyrir kynferðislegri áreitni á vinnustað. Af þeim höfðu rúm þrjátíu prósent verið áreittar tvisvar sinnum eða oftar. Farþegar eða samstarfsmenn voru gerendur í flestum tilfellum. Farþegar áttu einnig sök á einelti og hótunum í garð flugfreyja og -þjóna. Í rannsókninni voru sömu spurningar lagðar fyrir kvenkennara og hjúkrunarfræðinga og kom fram að 18 prósent hjúkrunarfræðinga höfðu orðið fyrir kynferðislegu áreiti í vinnunni og átta prósent kennara. Að sögn Ástu eiga þessir hópar það sameiginlegt að megin þorri starfsstéttanna eru konur. „Það sem telst til kynferðislegs áreitis er til dæmis óæskileg snerting, aðdróttanir, kynferðislegar athugasemdir, niðurlægjandi tilboð eða líkamleg valdbeiting.“ Hún segir afleiðingar slíkrar áreitni geta verið alvarlegar svo sem aukin streituviðbrögð, erfiðleikar með svefn, innbyggð reiði, líkamleg og andleg vanlíðan. „Mikilvægt er að reyna að fyrirbyggja kynferðislega áreitni á vinnustöðum. Það er best gert með því að fræða starfsfólk um hvað felst í slíku áreiti svo það viti hvenær slíkt á sér stað. Síðast en ekki síst hvert leita skal hjálpar.“ Hún segir brýnt að endurtaka rannsóknir á þessum viðkvæmu þáttum mannlegra samskipta meðal flugfreyja og -þjóna því ellefu ár séu liðin frá síðustu rannsókn.

Volkswagen up!

Aukabúnaður á mynd: Samlit handföng, sólþak, þokuljós, listar á hurðum, króm á speglum.

Meistari í sparsemi Samkvæmt könnun breska bílablaðsins Autoexpress er enginn bíll ódýrari í rekstri en Volkswagen up! Með Volkswagen up! hafa jafnframt verið sett ný viðmið í hönnun því hann er einstaklega nettur að utan en afar rúmgóður að innan.

Volkswagen Take up! kostar

Eyðsla frá 4

,1 l/100 km

1.990.000 kr. Komdu og reynsluaktu Volkswagen up!

HEKLA · Laugavegi 170-174 · Reykjavík · Sími 590 5000 · hekla.is Umboðsmenn: Höldur Akureyri · Bílasala Selfoss · Bílás Akranesi · HEKLA Reykjanesbæ · Heklusalurinn Ísafirði


GLÆSILEG HÖNNUN FRAMÚRSKARANDI MYNDGÆÐI

Ný LED 7000 og 7500 sjónvörp frá Samsung. Stærðir 46“ og 55“

nánar um

HAUSTTILBOÐ á samsungsetrid.is Ný LED 8000 og 8500 sjónvörp frá Samsung. Stærðir 48“ 55“ 65“ og 78“

SETRIÐ LÁGMÚLA 8 · SÍMI 530 2800 · ormsson.is

OPIÐ VIRKA DAGA KL.10–18 · LAUGARDAGA KL.11–15

ORMSSON KEFLAVÍK SÍMI 421 1535

ORMSSON ÞRISTUR-ÍSAFIRÐI SÍMI 456 4751

KS SAUÐÁRKRÓKI SÍMI 455 4500

SR · BYGG SIGLUFIRÐI SÍMI 467 1559

ORMSSON AKUREYRI SÍMI 461 5000

SÍÐUMÚLA 9 · SÍMI 530 2900 · samsungsetrid.is OPIÐ VIRKA DAGA KL.10–18 · LAUGARDAGA KL.12–16 ORMSSON HÚSAVÍK SÍMI 464 1515

ORMSSON VÍK-EGILSSTÖÐUM SÍMI 471 2038

ORMSSON PAN-NESKAUPSTAÐ SÍMI 477 1900

ORMSSON ÁRVIRKINN-SELFOSSI SÍMI 480 1160

GEISLI VESTMANNAEYJUM SÍMI 481 3333


16

úttekt

Helgin 12.-14. september 2014

Bannað að grafa gæludýrin í Heiðmörk Börn og fullorðnir mynda gjarnan einstakt samband við gæludýrin sín og tekur það því oft á þegar dýrin drepast. Margir kjósa að jarðsetja dýrin sín í sérstökum gæludýragrafreitum, og kaupa jafnvel sérsmíðaða líkkistu eða legstein. Fréttatíminn fór á stúfana og kannaði nokkra möguleika sem standa gæludýraeigendum til boða þegar dýrin þeirra kveðja þessa jarðvist.

F

ólk er afskaplega þakklátt fyrir að hafa þennan valkost, svo ég tali nú ekki um börnin. Fólk greiðir bara eingreiðslu og á grafreitinn eftir það, kemur síðan um helgar með blóm og kerti á leiði gæludýranna sinna,“ segir Jónas Helgi Eyjólfsson, sem rekur gæludýragrafreitinn Örkina hans Nóa á Stapanum í Innri-Njarðvík. Nokkuð er um að fólk grafi gæludýr í Heiðmörk þrátt fyrir að stranglega bannað sé að grafa dýr þar vegna umhverfissjónarmiða enda er vatnsból Reykvíkinga, Kópavogsbúa og Garðbæinga þar við. Einnig eru dæmi um að fólk grafi gæludýrin sín í garðinum en það er sömuleiðis óheimilt á höfuðborgarsvæðinu. Fjöldi annarra leiða stendur gæludýraeigendum til boða þegar gæludýr drepast og kynnti Fréttatíminn sér nokkra kosti. Tekið skal fram að óheimilt er að henda gæludýrum með almennu rusli en meðvitundarlaus Border Collie hundur fannst í ruslagámi við sumarhúsabyggð í vikunni með töluverða áverka og þurfti að aflífa hann.

Líka kanínur og eðlur

Gæludýragrafreiturinn Örkin hans Nóa var opnaður fyrir tveimur árum en hugmyndina fékk Jónas Helgi eftir að hann lamaðist að hluta eftir heilablóðfall, en áður starfaði hann sem rannsóknarlögreglumaður. Grafreiturinn kostar þúsund krónur en fólk þarf sjálft að taka gröfina þar sem Jónas getur það ekki vegna fötlunar. Þegar eru þar jarðsett um 25-30 dýr. „Ég á sjálfur þrjú gæludýr, tvo hunda og einn kött. Ég er búinn að eiga hunda í mörg herrans ár og skil hversu erfitt er að kveðja þessi blessuðu dýr,“ segir hann. Jónas Helgi smíðaði upphaflega líkkistur fyrir gæludýr sem jarðsetja átti í garðinum en nú er smíðin alfarið í höndum Kristjáns Sveinssonar sem rekur smíðafyrirtækið Skógarhól í Reykjanesbæ. Líkkisturnar eru sérsmíðaðar harðviðarkistur sem kostar 15-23 þúsund krónur, eftir stærð gæludýrsins, og ef fólk

vill fylgir þeim flauelspoki fyrir dýrið. Hann smíðar einnig krossa sem með áletrun kosta 5 þúsund krónur. Dýragrafreiturinn að Hurðarbaki í Kjós var opnaður árið 2002 og vígður af séra Pétri Þorsteinssyni. Guðný Ívarsdóttir, bóndi í Flekkudal, hefur rekið hann frá upphafi en hugmyndina fékk hún í viðskiptafræðinámi þegar nemendur áttu að koma með viðskiptahugmynd. „Ég átti þetta land þannig að þetta var frekar einfalt í framkvæmd,“ segir hún. Um 300 dýr eru þar grafin, hundar og kettir en einnig kanínur og eðlur. Grafreiturinn kostar 10 þúsund krónur, Guðný tekur gröfina og er hún tilbúin jafnvel innan nokkurra klukkutíma. Hún segir að flest dýrin í garðinum hafi komið á fyrstu árunum en að undanförnu hafa að jafnaði bæst við 1-2 dýr í mánuði. Að Hurðarbaki er einnig sér grafreitur fyrir stærri dýr. Þar eru nokkrir hestar en einnig bolinn Guttormur sem naut mikilla vinsælda í Fjölskyldu- og húsdýragarðinum. Lengi vel var hægt að grafa gæludýr að Alviðru í Ölfusi en sá dýra-

Grafreiturinn að Hurðarbaki í Kjós er annar tveggja gæludýragrafreita á suðvesturhorni landsins. Hinn er í Innri-Njarðvík. Ekki er lengur tekið við dýrum á Alviðru.

Margri líta á gæludýr sem sína kærustu vini og tengjast þeim órjúfanlegum böndum.

grafreitur tekur ekki við fleiri dýrum.

Sérbrennsla dýrari

Allir dýralæknar geta aflílfað dýr en aðeins er hægt að láta brenna gæludýr hjá Dýraspítalanum í Víðidal og Dýraspítalanum í Garðabæ. Hægt er að velja um hvort fólk vill láta brenna dýrin með öðrum dýrum, eða brenna dýrið sér og fá öskuna til baka í litlu boxi. „Meirihluti fólks vill fá öskuna aftur,“ segir Ólöf Loftsdóttir, dýralæknir hjá Dýraspítalanum í Víðidal. Almenn brennsla katta og smáhunda kostar þar um 3 þúsund krónur en verð á sérbrennslu fer eftir þyngd gæludýrs og kostar allt frá 14 þúsund krónum upp í 50 þúsund. Ef aflífa þarf gæludýrið kostar hún ásamt

sérbrennslu um 21 þúsund krónur fyrir ketti og smáhunda, en verður dýrari eftir því sem hundarnir eru stærri. Ef fólk vill fá hræið aftur eftir aflífun kostar það á bilinu 7500 til 10 þúsund krónur. Þeir sem ákveða að jarðsetja dýrin sín hafa einnig möguleika á að kaupa granítplatta eða legsteina. Ólafur Ragnar Guðbjörnsson, verkstjóri hjá Granítsteinum, segir nokkuð um að fólk kaupi gæludýraplatta sem kosta á bilinu 30-50 þúsund krónur. Það er helst fyrir stærri hunda sem fólk kaupir gæludýralegsteina en þeir kosta allt upp í 100 þúsund krónur. Þeir sem það kjósa hafa einnig val um að láta urða gæludýrin og tekur Sorpa á Álfsnesi við dýrahræjum sem eru urðuð gegn 2691 krónu afgreiðslugjaldi.

Hjá Skógarhóli eru smíðaðar vandaðar líkkistur fyrir gæludýr eftir máli. Hægt er að biðja um ákveðnar áletranir eða myndir á kisturnar, sem kosta á bilinu 15-23 þúsund krónur. Dæmi a F k ettinum Dóróteu

Dæmi a F sch äFer-hunD inum tomm a

Aflífun og sérbrennsla: 21 þúSuNd

Aflífun og sérbrennsla: 50 þúSuNd

Grafreitur að Hurðarbaki: 10 þúSuNd

Grafreitur í Örkinni hans Nóa: 6 þúSuNd

Sérsmíðuð líkkista: 15 þúSuNd

Sérsmíðuð líkkista: 23 þúSuNd

Sérsmíðaður trékross með áletrun: 5 þúSuNd

Granítplatti með áletrun: 50 þúSuNd

Alls 51 þúsund

Alls 129 þúsund

Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is

Andaðu með nefinu Loft innan fárra mínútna Ilmur af mentól og eukalyptus

Otrivin Menthol ukonserveret, nefúði, lausn. Innihaldslýsing: Xýlómetazólínhýdróklóríð 1 mg/ml. Ábendingar: Bólgur og aukin slímmyndun í nefi, kinnholum og nefkoki. Skammtar og lyfjagjöf: Fyrir fullorðna og börn eldri en 12 ára: 1 úði í hvora nös 3 sinnum á sólarhring eftir þörfum, lengst í 10 sólarhringa og ekki úða oftar en að hámarki 3 úða í hvora nös á sólarhring. Snýttu þér. Fjarlægðu glæru plasthettuna. Skorðaðu úðaflöskuna milli fingranna. Úðað er með því að þrýsta kraganum niður að flöskunni. Hallaðu höfðinu örlítið fram. Stúturinn á úðaflöskunni er settur upp í nösina. Úðað er einu sinni, um leið og andað er að sér inn um nefið. Farðu eins að í hina nösina. Ekki má nota lyfið ef þú ert með ofnæmi fyrir einhverju innihaldsefnanna, ef þú hefur gengist undir aðgerð í gegnum nefið eða munninn eða ert með þrönghornsgláku. Ráðfærðu þig við lækni áður en lyfið er notað ef þú ert: Þunguð, með barn á brjósti, næmur fyrir adrenvirkum efnum, ert með skjaldvakaóhóf, sykursýki, háþrýsting, æðakölkun, slagæðargúlp, blóðtappa í hjarta, óreglulegan eða hraðan púls, erfiðleika við þvaglát, æxli í nýrnahettum, þunglyndi og ert á lyfjameðferð við því. Geymið þar sem börn hvorki ná til né sjá. Lesið allan fylgiseðilinn vandlega áður en byrjað er að nota lyfið. Sjá notkunarleiðbeiningar í fylgiseðli. Markaðsleyfishafi: Novartis Healthcare. Umboð á Íslandi: Artasan ehf., Suðurhrauni 12a, 210 Garðabæ.


ráðgjöF

alla helgina í skúTuvogi

sTa e M T T s ei andsin

lærðu að setja

l úrval laukuM hausT

niður haustlauka og

aF

fáðu aðstoð við val á laukum í garðinn þinn.

i r r æ T s ar

klóM laTu ri b be

lára Jónsdóttir garðyrkjufræðingur

Haustlauka

Helgi

Magnpakkningar

FrábærT verð! Túlípanar 50 stk. 1.699 kr krókusar 50 stk. 1.699 kr páskaliljur 20 stk. 1.699 kr

r eriku k lF 3 sT

Tur T o p i T ú

30%

Tur aFsláT

ea orkid

0 9 4 . 1 90 2.4

sjá veljið

999

r lukTiT i & ker

30%

Tur aFsláT

TyTTur garðs lFar & -á

50%

Tur aFsláT Skútuvogur - Grafarholt - Hafnarfjörður - Akureyri - Egilsstaðir Vestmannaeyjar - Akranes - Ísafjörður - Selfoss - Reykjanesbær


18

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

Hausinn þreyttari en líkaminn Íslenska körfuknattleikslandsliðið náði í ágústlok þeim merka árangri að komast á stórmót í fyrsta sinn. Með góðum sigri á Bretum í undankeppninni í tryggði liðið sér farseðilinn á EM 2015. Langþráður draumur þeirra sem unnið hafa fyrir hreyfinguna og margra þeirra sem hafa spilað hvað lengst með íslenska landsliðinu. Einn af burðarásum landsliðsins í körfu og sá atvinnumaður sem náð hefur hvað lengst er Jón Arnór Stefánsson. Jón, sem spilað hefur erlendis nær allt sitt líf, segir þennan áfanga nauðsynlegan fyrir körfuknattleik á Íslandi. Hann segist þó vera kominn á seinni hlutann á sínum ferli og kitlar í fingurna að gera eitthvað annað.

U

ndanfarin 5 ár hefur Jón Arnór Stefánsson spilað á Spáni en á ferlinum hefur hann komið víða við. Spilað m.a á Ítalíu, í Rússlandi, Þýskalandi og í Mekka körfuknattleiksins, NBA-deildinni í Bandaríkjunum, hvar hann spilaði með Dallas Mavericks. Jón Arnór, sem hefur spilað með landsliðinu frá 18 ára aldri, óraði ekki fyrir því að spila á stórmóti á sínum ferli. „Við höfum bara ekkert verið góðir í körfubolta,“ segir Jón Arnór. „Okkur hefur alltaf vantað þetta extra og það kom svolítið með Petter, sem byrjaði að þjálfa landsliðið fyrir þremur árum,“ segir Jón Arnór sem talar þar um Craig Pedersen, sænska þjálfara landsliðsins, sem kom með nýjar áherslur inn í íslenskan körfuknattleik. „Leikmenn fóru að æfa betur og leggja meira á sig. Fleiri strákar fóru út í atvinnumennsku og margt sem spilaði saman. Svo lentum við líka í hagstæðum riðli og náðum hagstæðum úrslitum, komumst í færi á að klára þetta og nýttum það. Við sáum fram á að eiga séns og við það tvíefldumst við,“ segir Jón Arnór. „Ég átti aldrei von á þessu, en samt var hann búinn að innprenta ákveðið hugarfar í okkur svo maður fór að hafa trú á þessu. Hann náði að koma okkur í það ástand að trúa því að við gætum unnið alla, við fórum í leiki á móti Serbum og héldum að við værum að fara að vinna,“ segir Jón Arnór brosandi. Okkur vantaði þessa geðveiki. Þetta smitaði út frá sér í allt starfið og settum okkur markmið að komast á EM á nokkrum árum, sem síðan gerðist, 3 árum á undan áætlun.“

Ætlum að sýna hvað við getum

Hefur landsliðið eitthvað að gera á stórmót? Náum við að koma okkur á kortið? „Við erum að fara að spila á mjög stóru sviði. Erum að fara að spila á móti stærstu þjóðunum og það verður alger geðveiki og rosalega erfitt. Við munum eiga von á því að eiga í bölvuðum vandræðum með einhver lið, en við erum samt ekkert að fara til þess að vera bara með. Við ætlum að sýna hvað við getum og menn eru farnir nú þegar

að undirbúa sig líkamlega og andlega fyrir næsta sumar. Það er eina leiðin, segir Jón Arnór. Það verður samkeppni að komast í lið og allir leikmenn munu hugsa um þetta í vetur, sama hvar þeir spila. Eins gott að menn séu bara í formi þegar að því kemur. Það er líka pressa á liðunum á Íslandi að vera með allt í góðu standi svo leikmennirnir verði tilbúnir.“ Þetta hlýtur að hafa gríðarleg á deildina hér heima í vetur? „Ég mundi halda það, nú verða menn að stíga upp og sanna sig ef þeir ætla að vera með í þessum stærsta viðburði sem nokkurn tímann hefur átt sér stað í íslenskum körfubolta. Þetta er okkar tími og við verðum að nýta okkur þetta, og hreyfingin þá helst. Nota meðbyrinn. Það eru fjölmörg hverfi sem eru ekki einu sinni með körfuknattleiksdeild. Krakkar í dag fara ekki í 2-3 strætóa til þess að fara á æfingu, þetta þarf að vera í hverfinu.“ „Það tók nokkur ár að sannfæra menn um að ráða erlendan þjálfara, það var ekkert vinsælt. Ég er á því að margir hafi bara ætlast til þess að ganga inn í það starf, héldu að þetta yrði bara íslensk staða. Það eru margir færir þjálfarar á Íslandi, en það þurfti svona náunga sem kemur inn með nýja sýn. Þekkir ekkert og þekkir engan, kemur bara og stjórnar þessu. Menn mega heldur ekki líta á það þannig að það sé verið að ganga framhjá einhverjum, við eigum frekar að læra af svona mönnum sem koma hingað til þess að þjálfa. Þetta styrkir bara starfið og forystuna.“ Ertu ánægður með forystuna? „Það er fullt af fólki innan KKÍ sem er að gera ótrúlega hluti, miðað við fjármagn og slíkt. Við höfum lítið fengið af styrkjum og það má skoða af hverju, það er alltaf hægt að bæta hlutina. Kannski þarf að stækka einhverja gulrót en ég er á því að hún sé orðin mjög stór með tilkomu EM. Ég er gríðarlega þakklátur öllu þessu fólki sem vinnur á bakvið hreyfinguna, því það er erfitt starf, og óeigingjarnt.“

Leita að toppfélagi

Jón Arnór ákvað að endunýja ekki samninginn sinn við lið sitt Zaragoza á

Miðbærinn er orðinn svo skemmtilegur í Reykjavík og sérstaklega í kringum Skólavörðustíginn og Þingholtin, segir Jón Arnór sem opnar kjötog fiskbúðina Strætið í Bergstaðastræti nú í september. Þetta verður hverfisbúð, með hverfisbúðaranda. Ljósmynd/Hari

Spáni eftir 5 ára dvöl þar í landi, en hann þarf að halda sér í formi í vetur eins og aðrir leikmenn. „Ég er að leita mér að toppfélagi til þess að spila með í vetur því ég vildi ekki vera áfram á Spáni. 3 ár hjá sama félaginu er alltof langur tími fyrir mig. Ég hefði kannski haldið áfram með

betri þjálfara. Ég náði ekkert að brjóta mig út úr ákveðnu hlutverki sem hann var búinn að setja mér og þarf að fá aðeins stærri rullu. Svo þarf ég bara smá frí frá Spáni eftir 5 ár. Það er nett einræðisstemning í kringum körfuna á Spáni, lítið um samskipti og alltof gamaldags

aðferðir við íþróttina. Eitthvað sem gerir ekkert fyrir leikmann eins og mig, sem er kominn yfir þrítugt.“ Jón Arnór hefur fengið tilboð frá nokkrum liðum í Evrópu og fer vel yfir það allt saman áður en hann tekur næsta skref. Framhalda á næstu opnu

Bílaleigubílarnir komnir í sölu

Nýlegir bílar á betra verði 4x4

Suzuki Grand Vitara

4x4

Opið virka daga kl. 10-18 og laugardaga kl. 12-16

Honda CRV

Árgerð 2013, ekinn 30 þús. km., bensín, sjálfskiptur 4x4.

Árgerð 2012, ekinn 48 þús. km., bensín, sjálfskiptur 4x4.

Verð: 4.890.000 kr.

Verð: 4.690.000 kr.

NOTAÐIR BÍLAR Kletthálsi 2 · 110 Reykjavík Sími 590 2160 · www.notadir.is


ENNEMM / SÍA / NM63944

Húsnæðislán

Ertu að hugsa um að kaupa þína fyrstu fasteign? Við lánum 1.500.000 kr. aukalega til þeirra sem eru að kaupa sér húsnæði í fyrsta skipti.* Að kaupa húsnæði er stór ákvörðun og því um að gera að vega og meta alla kosti í stöðunni. Húsnæðislánaráðgjafarnir okkar hafa víðtæka reynslu og góðan skilning á aðstæðum ungra fasteignakaupenda og geta því gefið þér góð ráð. Ræddu við húsnæðislánaráðgjafa í næsta útibúi. *Heildarlánveiting bankans að meðtöldu viðbótarláni er þó að hámarki 90% af kaupverði. Lántakandi þarf að standast greiðslumat og uppfylla aðrar útlánareglur bankans. Veittur er helmingsafsláttur af lántökugjöldum til þeirra sem eru að kaupa í fyrsta sinn. Lántakandi þarf að greiða kostnað við greiðslumat, skjalagerðargjald, þinglýsingargjald og, ef við á, kostnað við veðbanda- og lánayfirlit. Á www.islandsbanki.is getur þú reiknað mánaðarlegar afborganir, árlega hlutfallstölu kostnaðar og heildarkostnað.

islandsbanki.is

Netspjall

Sími 440 4000

Facebook

50% afsláttur af lántökugjöldum við kaup á fyrstu eign er veittur til áramóta


20

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

„Ég væri til í að fara til Tyrklands. Þeir eru að fá til sín marga af bestu leikmönnum heims í dag og það er einhver stemning. Svo er Istanbúl ein skemmtilegasta borg sem ég hef heimsótt, svo það væri gaman. Eins er ég með tilboð frá Belgíu sem virkar spennandi en það þarf margt að ganga upp í þessu áður en maður ákveður eitthvað. Ég hef líka fengið nokkur tilboð frá Spáni, sem er kannski ekki eins spennandi. Ég vil berjast um titla, ég hef ekki gert það lengi og maður finnur að það er ekki sjálfgefið. Þangað til ég tek ákvörðun nýt ég þess að vera með fjölskyldunni. Ég er mikill fjölskyldumaður,“ segir Jón sem er í sambúð með Lilju Björk Guðmundsdóttur lögfræðingi og eiga þau tvö börn, þau Guðmund Nóel 3 ára og Stefaníu Björk sem varð 1 árs í sumar. Jón verður 32 ára síðar í mánuðinum og gerir sér grein fyrir því að hann á aðeins nokkur ár eftir sem atvinnukörfuknattleiksmaður. „Ég get hæglega spilað í u.þ.b. 4 ár til viðbótar, á háum standard. Ég held samt að hausinn sé orðinn þreyttari en líkaminn. Persónulega langar mig ekki að spila svona lengi, mig langar að fara að koma heim og gera eitthvað annað.“

Þið eruð genatískt heppnir þið bræður, eigið báðir auðvelt með að halda ykkur í toppstandi, þrátt fyrir aldur. „Já, ég hugsa það, en vissulega hefur maður séð vel um líkamann, sérstaklega undanfarin ár og með því getur maður lengt ferilinn um nokkur ár,“ segir Jón sem er, eins og flestir vita, bróðir Ólafs Stefánssonar handboltamanns. „Maður finnur mun á líkamanum, það er ekki lengur hægt að háma í sig McDonalds og fá sér bjór kvöldið fyrir æfingu. Maður gat það þegar maður var yngri og fór létt með það. Ég er samt ekki alveg jafn ferskur og Óli sem spilaði til fertugs og hafði gaman af því. Ég er á öðrum stað. Ég er byrjaður að fá heimþrá og langar að fara að gera eitthvað annað. Konan mín vill líka fara að vinna í sínu fagi, og við viljum að börnin fari í íslenska skóla.“

Kjöt- og fiskverslun

Jón Arnór er komin með annan fótinn heim til Íslands og er farinn að einbeita sér að rekstri kjöt- og fiskverslunar í miðborginni. „Ég hefði aldrei veðjað á að ég mundi opna fisk og kjötverslun fyrir nokkrum árum. Þetta er hug-

mynd frá Pavel Ermolinski, vini mínum og félaga í landsliðinu. Hann fékk mig með í þetta. Við fundum húsnæði sem hentaði og við fengum strákana á SNAPS til þess að vinna í þessu með okkur, þar sem við höfum aldrei unnið í matariðnaði áður. Þá fór hugmyndavinnan í gang og það er svo rosalega gaman. Gaman að fá hugmyndir og gera eitthvað í því. Ég hef aldrei verið týpan sem gerir eitthvað spontant, en þetta var spennandi og eg ákvað að stökkva á þetta,“ segir Jón Arnór. Kjöt og fiskverslunin Strætið mun opna í lok september í gömlu kjallarahúsnæði við Bergstaðastræti 14, sem eitt sinn hýsti Bernhöftsbakarí. „Ég hef lengi verið á Spáni og Ítalíu og þekki vel matarmenningu þessara landa og Pavel var líka lengi á Spáni og Frakklandi. Okkur langar að færa þessa stemningu hingað heim. Miðbærinn er orðinn svo skemmtilegur í Reykjavík og sérstaklega í kringum Skólavörðustíginn og Þingholtin. Þetta vantaði og við ætlum að gera þetta almennilega.“ Ætlar þú þá að standa vaktina við búðarborðið? „Á sumrin, alveg klárlega, ég

Fáðu þetta heyrnartæki lánað í 7 daga - án skuldbindinga

Prófaðu ALTA frá Oticon Góð heyrn er okkur öllum mikilvæg. ALTA eru ný hágæða heyrnartæki frá Oticon sem gera þér kleift

Bókaðu tíma í fría heyrnarmælingu og fáðu Alta til prufu í vikutíma

Sími 568 6880

að heyra skýrt og áreynslulaust í öllum aðstæðum. ALTA heyrnartækin eru alveg sjálfvirk og hægt er

„Við höfum bara ekkert verið góðir í körfubolta,” segir Jón Arnór Stefánsson sem hér sést í leik með Lottomatica Roma á Ítalíu. Jón Arnór lék með Rómverjunum í eitt tímabil.

FErlill Jón Arnórs 2000-2002 ........................................... KR

2006-2007 ................. Parmesa Valencia

2002-2003 ................................. TBB Trier

2007-2008 ................ Lottomatica Roma

2003-2004 ................... Dallas Mavericks

2008-2009 ........................................... KR

2004-2005 ....Dynamo Saint Petersburg

2009-2011 .............................CB Granada

2005-2006 ....................... Carpisa Napoli

2011-2014 ............................ CAI Zaragoza

verð mættur og er mjög spenntur. Við viljum kynnast fólkinu og hverfinu og höfum verið að því. Það eru alltaf einhverjir að kíkja við þegar við höfum verið í framkvæmdunum. Þetta verður hverfisbúð, með hverfisbúðaranda. Ég hlakka mjög mikið til.“ „Mér finnst eins og ég sé að staðna í boltanum, kannski er það vegna þess að ég hef þurft meiri áskorun undanfarin ár. Við erum búin að eignast tvö börn með stuttu millibili þannig að maður vill eyða meiri tíma með þeim. Mig langar að klára stúdentinn, á mjög lítið eftir og í rauninni fáránlegt að vera ekki búinn að því, svo hugurinn er svona aðeins farinn að leita annað.“ Heldurðu að EM á næsta ári verði þínir síðustu leikir með íslenska landsliðinu? „Það gæti verið, en það er ekkert ákveðið. Ég hef velt því fyrir mér og þarf ekkert að fara í felur með það. Það væri fullkominn endir með landsliðinu, ég væri samt alveg til í að taka þátt á einhvern annan hátt.“ Ertu að gæla við þjálfun? „Nei, en hef mikinn áhuga á viðskiptahliðinni á íþróttinni og áhuga á því að hjálpa hæfileikaríkum leikmönnum að komast út. Það getur verið erfitt og þá er gott að geta leitað til einhverra sem vit hafa á því. Ég er með mikil tengsl og í rauninni meiri tengsl en ég geri mér sjálfur grein fyrir.“

Elsta systirin límið í hópnum

að fá þau í mörgum útfærslum.

| www.heyrnartækni.is |

Glæsibæ | Álfheimum 74 | 104 Reykjavík | Þjónusta á landsbyggðinni | Sími 568 6880

Jón Arnór kemur úr stórum systkinahópi og segir þau öll samheldin en ólík. Ásamt Óla eru það Eggert sem spilaði lengi knattspyrnu með Fram, en er flugmaður hjá Icelandair í dag, Stefanía sem er tennisleikari og Íris barnasálfræðingur sem er elst. „Hún er svona stóra systirin sem gnæfir yfir okkur hin

og hefur alltaf verið til staðar, gull af manneskju,“ segir Jón. „Hún er límið í hópnum, finnst mér, en við erum öll mjög náin. Þó við hittumst ekkert endilega oft öll saman, þá er ástin til staðar.“ Þú hefur ekkert hent þér eins djúpt í heimspekina eins og bróðir þinn? „Nei, ég hef alveg lesið hana, en ekki kafað í hana eins og hann. Ég get alveg skilið áhugann en er ekki mikið að velta fyrir mér ósýnilegum hlutum og slíku. Það er hægt að grafa djúpt, en fyrir mér er alltaf hægt að fara dýpra og dýpra, en maður kemst aldrei alveg upp,“ segir Jón Arnór kíminn. „Þetta er endalaus pæling en engin niðurstaða. Það er kannski það sem heillar mig ekki. Ég veit ekki hvort við erum líkir, ég átta mig ekki á því. Örugglega, við erum nú bræður, en allir samt mjög ólíkir.“ „Ég er búinn að vera úti meira og minna síðan ég var 15 ára, þegar ég fór til Bandaríkjanna í skóla, og hef verið einn meira og minna allt mitt líf. Ég kynntist Lilju í kringum 2009 og síðan hef ég viljað rækta samband mitt við vini og fjölskyldu meira. Það er mikill skóli að vera einn erlendis í svona langan tíma. Maður lærði það snemma að standa á eigin fótum og þetta er harður heimur. Mig hefur vantað fjölskylduna oft á tíðum, það er ekkert gaman að upplifa alla hluti einn, erfitt að geta ekki deilt upplifuninni með einhverjum nema í gegnum einhvern síma sem ég er ekki hrifinn af. Ég er mjög mikill Íslendingur í mér. Það kom til dæmis aldrei til greina að eignast erlenda konu, íslenska blóðið er mjög dómínerandi í mér,“ segir Jón Arnór. Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is


Haustslátrun

2014

Móar, ferskur kjúklingur

798 898

ira m me

eru

Við g

fyrir

þig

kr./kg

Lambalæri af nýslátruðu

kr./kg

1598

nga i r b na gl Ísfu k kalkú kg fers kr./

8 9 2349 98

kr./kg

kg kr./

Bestir í kjöti

Lambafille m/fiturönd,

3998 4798

kr./kg

kr./kg

Helgartilboð! Myllu Eyrarbrauð m/ísl byggi, 500 g

Dala fetaostur í kryddolíu, 150 g

Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillur og/eða myndabrengl.

255

269 339

kr./stk.

Gæðabakstur Heilkorna rúgbrauð, 250 g

kr./pk.

kr./pk.

kr./stk.

Emmess vanilluog súkkulaðiís, 1 lítri

598 695

kr./pk.

kr./pk.

Daim Double, 56 g

144 169

kr./stk.

kr./stk.

kr./pk.

kr./pk.

r pe u S fruit

EF sósur, 3 tegundir, 425 ml

359

219 258

Ultje salthnetur, 200 g

237 279

kr./pk.

kr./pk.

Hamraborg – Nóatún 17 – Hringbraut – Austurver – Grafarholt

Healthy People trönuberjasafi, 1 lítri

398 479

kr./stk.

kr./stk.


úttekt

22

Helgin 12.-14. september 2014

Með hundrað manns í vinnu við að setja upp sýningar Það má vera að það sé of mikið framboð en ég tek ekki eftir því á stærri viðburðunum. Vissulega er áhættan alltaf mjög mikil þegar þú ert að halda stóra tónleika, eins og í Eldborg. Maður er alltaf með í maganum enda er fullt af fólki að vinna fyrir mann. Þegar framboðið er mikið þá verður fólk meira „pikkí“ og þá treystir maður á góðar umsagnir. Ég er að byggja upp vörumerki.“

Heiðurstónleikum og sýningum þar sem íslenskir tónlistarmenn flytja lög erlendra kollega sinna hefur fjölgað til muna að undanförnu. Íslenskir tónleikahaldarar nýttu sér glufu á markaði þegar Harpa og Hof voru opnuð og hlé varð á innflutningi erlendra listamanna eftir hrun. Friðrik Ómar virðist ákveðinn í að gera sýningahald að nýrri iðn.

É

g hef haft það að leiðarljósi að fólk upplifi eitthvað sem það hafi ekki séð áður á Íslandi. Þetta er að stærstum hluta tónlist eftir listamenn sem eru ekki lengur að og eru ekki að fara að koma hingað til lands. Þetta er því flott leið fyrir gamla aðdáendur að koma með börnin sín og barnabörnin og kynna tónlistina fyrir næstu kynslóðum,“ segir Friðrik Ómar Hjörleifsson, söngvari og framleiðandi. Friðrik Ómar er landskunnur tónlistarmaður en hefur síðustu misseri skapað sér nafn sem afkastamikill tónleikahaldari. Sérsvið hans eru sýningar þar sem íslenskir tónlistarmenn flytja lög erlendra tónlistarmanna.

Eins og á Broadway í gamla daga

Það er vitaskuld ekkert nýtt að íslenskir tónlistarmenn flytji lög erlendra listamanna. Árum saman voru sett upp sjóv á Broadway og Hótel Íslandi og hljómsveitin Dúndurfréttir, sem fagnar á næsta ári 20 ára afmæli, hefur sérhæft sig í að flytja lög eftir hljómsveitir á borð við Pink Floyd og Led Zeppelin. Það sem vekur athygli er annars vegar að mjög mikið er lagt í tónleikana og sýningarnar en hins vegar, og alls ekki síður, magnið sem í boði er. Svo farið sé á hundavaði yfir framboðið á heiðurstónleikum og sýningum síðustu misserin má nefna: Eagles, A fmæli Sgt. Peppers, Freddie Mercury, Bee Gees, Led Zeppelin, Abba, Meatloaf, ELO, Eurovision og Tom Waits. Þá eru ótaldir ýmsir tónleikar á Gauknum þar sem rokksveitir á borð við Nirvana, Pearl Jam, Alice in Chains og Jeff Buckley eru heiðraðar. Friðrik Ómar virðist staðráðinn í að fara lengra með þetta en nokk-

Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is

Hópurinn sem setti upp Bat out of Hell í Eldborgarsal Hörpu var ánægður að sýningunni lokinni.

Framundan hjá Friðriki Bat out of Hell í september. U2 tónleikasýning í október. Töfrar Tom Jones í nóvember. Afmælistónleikar Vilhjálms Vilhjálmssonar í apríl. Til heiðurs Tinu Turner í maí.

Persónur og leikendur Mikill fjöldi tónlistarmanna tekur þátt í heiðurstónleikum og sýningum hér á landi en þetta fólk virðist alltaf vera í framlínunni: Magni Ásgeirsson Regína Ósk Matti Matt

Erna Hrönn

Friðrik Ómar

Heiða Ólafs

Eyþór Ingi

Jógvan

Eiki Hauks

Pétur Jesú

ur annar. Honum hefur enda tekist mjög vel upp. Freddie Mercurysýningin hans var til að mynda sett fimmtán sinnum upp á sínum tíma og Bat out of Hell, þrjátíu ára gömul plata Meatloaf, komst inn á topp tíu yfir söluhæstu plötur landsins eftir Meatloaf-sýningu Friðriks. „Þetta hefur haft mjög víðtæk áhrif. Fólk sem hefur sett sig í samband við mig hefur til dæmis sagt frá krökkum sem hafa ekki hlustað á annað en Meatloaf eftir sýninguna,“ segir Friðrik. Hver er hugsunin hjá þér? „Ég sviðset lögin upp á nýtt og reyni að nota þau í annarri umgjörð en þau hafa kannski verið. Ég legg meira upp úr sjóinu en kannski hef-

ur þekkst, búningum og sviðsmynd. Þetta er samt ekkert annað en það sem var að gerast á Broadway, konseptið er það sama en allt er stærra. Tæknin nú býður upp á meira.“

40-50 manns á launaskrá

Friðrik segir að mikil vinna fari í að setja upp tónleika og sýningar eins og hann geri það. „Það eru á milli 40-50 manns sem vinna við hverja sýningu, fólk sem er á sviðinu að skemmta og fólk á bak við sem sér um búninga, lýsingu og svo framvegis. Þetta er fólk sem er á minni launaskrá. Í vetur er ég með fimm verkefni í gangi og það eru yfir hundrað manns sem taka þátt í þeim.“ Er þetta þitt aðalstarf? „Þetta er mín 9 -5 vinna. Ég byrjaði á þessu sem krakki á Dalvík, að setja upp sjóv í leikhúsinu. Nú er ég farinn að blanda þessu meira saman, tónleikum og sýningum.“

Alltaf með í maganum

Telurðu að þessar sýningar séu viðbót við markaðinn eða fer fólk á færri tónleika fyrir vikið? „Með tilkomu húsa eins og Hörpu og Hofs eru fleiri og fleiri farnir að fara á tónleika. Það hefur viljað loða við að það er alltaf sama fólkið sem fer á tónleika en mér sýnist það vera að breytast. Ég hef til dæmis boðið fólki sem hafði aldrei farið á tónleika en er í kjölfarið farið að sækja þá. Sveitaböllin eru farin þannig að þetta er leiðin til að hlusta á lifandi tónlist í dag. Ég fæ ekki betur séð en að allt styðji þetta við hvert annað.

Otrivin Comp - gegn nefstíflu og nefrennsli Andaðu með nefinu Otrivin Comp, nefúði, lausn. Innihaldslýsing: Xýlómetazólínhýdróklóríð 0,5 mg/ml og ipratrópíumbrómið. Ábendingar: Einkenni nefstíflu (þrútinnar nefslímhúðar) og nefrennslis af völdum kvefs. Skammtar og lyfjagjöf fyrir fullorðna eldri en 18 ára: 1 úðaskammtur í hvora nös eftir þörfum, að hámarki þrisvar á sólarhring. Að minnsta kosti 6 klukkustundir skulu líða milli tveggja skammta, draga skal úr skömmtum þegar einkenni lagast. Ekki má nota Otrivin Comp lengur en 7 daga þar sem langvarandi ngvarandi notkun xýlómetazólínhýdróklóríðs getur leitt til bólgu í nefslímhúð og aukinnar slímmyndunar. Snýttu þér. Fjarlægðu glæru plasthettuna. Skorðaðu úðaflöskuna milli fingranna. Úðað er með því að þrýsta kraganum niður að flöskunni. Hallaðu höfðinu örlítið fram. Stúturinn á úðaflöskunni er settur upp í nösina. Úðað er einu sinni, um leið og andað er að sér inn um nefið. Farðu eins að í hina nösina. Ekki má nota lyfið ef þú ert með ofnæmi fyrir einhverju innihaldsefnanna, ofnæmi fyrir atrópíni eða svipuðum efnum (t.d. hýoscýamín eða skópólamín), ef þú hefur gengist undir aðgerð í gegnum nefið eða munninn, ef þú ert með nefþurrk vegna slímhúðarbólgu eða ert með gláku. Ráðfærðu þig við lækni áður en lyfið er notað ef þú ert: Þunguð, með barn á brjósti, næmur fyrir adrenvirkum efnum, hjarta- eða æðasjúkdóm, skjaldvakaóhóf, sykursýki, háþrýsting, erfiðleika við þvaglát (stækkaðan blöðruhálskirtil), æxli í nýrnahettum, ef þú færð oft blóðnasir (t.d. aldraðir), ert með þarmalömun, slímseigjusjúkdóm, þunglyndi og ert á lyfjameðferð við því. Geymið þar sem börn hvorki ná til né sjá. Lesið allan fylgiseðilinn vandlega áður en byrjað er að nota lyfið. Sjá notkunarleiðbeiningar í fylgiseðli. Markaðsleyfishafi: Novartis Healthcare. Umboð á Íslandi: Artasan ehf., Suðurhrauni 12a, 210 Garðabæ.

Friðrik Ómar setur upp fimm sýningar í vetur og verður með yfir hundrað manns í vinnu. Mynd/Gassi


FRÍHAFNARDAGAR

DAGANA 11.-15. SEPTEMBER AFNEMUM VIÐ VIRÐISAUKASKATT* AF ÖLLUM SNYRTIVÖRUM *Að sjálfsögðu fær ríkissjóður 25,5% virðisaukaskatt af þessari sölu. Verðlækkunin 20,32% er alfarið á kostnað Hagkaups.


24

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

Ég er leikkona É Tinna Gunnlaugsdóttir leikkona er nú á sínu síðasta ári í stöðu þjóðleikhússtjóra. Hún segir þessi 10 ár hafa liðið mjög hratt enda hafi verið mikið að gera og hver dagur falið í sér endalausar áskoranir. Tinna ætlar að leyfa tímanum að ráða því hvað hún tekur sér næst fyrir hendur, en útilokar ekki að hún eigi eftir að stíga á svið aftur.

Demantshringur 0.70ct Verð 680.000.-

Hvítagull og demantar siggaogtimo.is

g er leikkona, þó ég hafi að mestu lagt leikkonuna á hilluna fyrir leikhússtjórann á umliðnum árum. Það er svo sannarlega fullt starf að stýra Þjóðleikhúsinu, og oft meira en það, en þegar því tímabili lýkur kitlar það auðvitað að rifja upp gamla takta. Ég vil líka skoða aðra möguleika, en að svo stöddu er ég aðeins að hugsa um að ljúka starfstímanum og skilja við húsið með eins miklum sóma og ég framast megna,“ segir Tinna. Þegar Tinna sest niður þá er mikið líf í húsinu. Latibær er á síðustu metrunum við æfingar á Stóra sviðinu, meðan Karitas er í æfingu í æfingasal og Konan við 1000° er farin að taka á sig mynd í Kassanum, leikhússalnum við Lindargötu 7. Þjóðleikhúsið iðar af lífi og auðvelt að finna kraftinn sem er þar í gangi. „Ég þekki þetta hús frá blautu barnsbeini og lærði snemma að bera óblandna virðingu fyrir því, bæði húsinu sjálfu og því starfi sem þar var unnið. Móðir mín lék hér frá opnun leikhússins og ég naut þeirra forréttinda að vera talsvert handgengin leikhúsinu,“ segir Tinna, en eins og alþjóð veit er hún dóttir Herdísar Þorvaldsdóttur heitinnar sem var ein ástsælasta leikkona þjóðarinnar í áratugi. „Ég fékk að sjá mikið af sýningum í leikhúsinu, barnasýningar og líka fullorðinssýningar, það var hluti af uppeldinu, en ég fékk líka stundum að kíkja á æfingar og jafnvel að taka þátt. Fyrsta hlutverkið mitt hér var barn í skrúðgöngu í

sýningunni Andorra. Þá var ég átta ára og byrjuð í Ballettskóla Þjóðleikhússins og við vorum fengnar nokkrar til að ganga yfir sviðið með blómakransa á höfðinu. Fyrir mér var leikhúsið ævintýraheimur en líka vinnustaður mömmu og ég vissi það að til þess að geta búið til þau ævintýri sem ég fékk að njóta á sviðinu ásamt öllum hinum leikhúsgestunum þurftu margir að leggja á sig mikla vinnu og vera mikið að heiman. Móðir mín var mjög agaður listamaður og kom því alltaf skýrt til skila til okkar barnanna að það væri enginn dans á rósum að vera leikari á Íslandi.“ Tinna segir því að það hafi ekki verið sjálfgefið að hún færi í leiklist og sem unglingur gerði hún ítrekaðar tilraunir til þess að fjarlægjast leikhúsið. „Ég var samt alltaf viðloðandi, tók þátt í leiklistarstarfi í gagnfræðaskóla og svo Herranótt í MR. Ég gat samt hugsað mér að gera ýmislegt annað í lífinu. Ég vildi gera gagn, jafnvel verða læknir og var komin í líffræðinám þegar Gunnar Rafn Guðmundsson heitinn, félagi minn úr Herranótt og góður vinur, hvatti mig til að koma með í SÁL skólann, sem var spennandi leiklistarksóli rekinn af nemendunum sjálfum og gefa leiklistinni sjens. Fljótlega varð ekki aftur snúið.“

Þjóðleikhúsið er áskorun

Áður en Tinna tók við starfi þjóðleikhússtjóra hafði hún verið leikkona við Þjóðleikhúsið í 25 ár.

„Það kom mér gleðilega á óvart að ég skyldi fá þetta starf á sínum tíma, en áskorunin var mikil. Það getur verið flókið að vera allt í senn, listrænn stjórnandi og axla rekstrarlega ábyrgð. Þjóðleikhúsið er vinnustaður þar sem sköpunargleði er ríkjandi en um leið óvissa, þar sem alltaf er verið að búa til eitthvað alveg nýtt sem aldrei hefur verið til áður. Andrúmsloftið er því oft á tíðum brothætt og þrungið spennu.“ Hver finnst þér hafa verið stærsta áskorunin á þessum áratug? „Það hefur verið svo margt og ekki endilega allt snúið að listrænni stefnumótun og sýn. Húsið sem slíkt var stór pakki að axla, en ástand þess var með þeim hætti að það varð ekki undan því vikist að setja viðgerðir á leikhúsbyggingunni í algeran forgang. Þetta er glæsilegt hús og einstakt í okkar byggingar- og menningarsögu og það var ekki hægt að horfa á það lengur vera beinlínis að grotna niður. Það tók allt í allt tæp þrjú ár, en allan þann tíma var haldið úti fullri starfsemi. Í dag er húsið aftur orðið stórglæsilegt og það sem meira er, það heldur bæði vatni og vindum. Fjárhagsstaðan var ekki heldur góð í upphafi starfstímans, en húsið hefur lengst af verið undirfjármagnað miðað við umfang starfseminnar og sambærileg leikhús erlendis. Þjóðleikhúsið er ríkisstyrkt leikhús og þegar fjárveiting er skorin niður er ekki annað í stöðunni en að leita leiða til að mæta niðurskurðarkröfunni. Það hefur verið gífurleg


viðtal 25

Helgin 12.-14. september 2014

ári tökum við þetta enn lengra og bjóðum upp á íslenskan vetur í Þjóðleikhúsinu þar sem allar nýjar frumsýningar eru á íslenskum verkum. Með því erum við ekki aðeins að sinna ríkri menningarskyldu heldur líka að efna til spennandi samtals við þjóðina. Við eigum ríkulega bókmenntahefð, það er þar sem fjársjóðurinn liggur, þar er okkar klassík, en við höfum vissulega líka eignast nokkra höfunda sem hafa helgað sig skrifum fyrir leikhús. Hvorutveggja ber að efla og rækta eftir bestu getu og það er það sem liggur verkefnavali leikársins til grundvallar.“

Hlutur kvenna mikilvægur

Tinna hefur lagt mikla áherslu á að efla hlut kvenna í leikhúsinu, bæði

Hari

áskorun og kostað fórnir og hefði ekki verið hægt nema vegna þess að mannauður leikhússins er einstakur og hér eru allir alltaf tilbúnir til að gera betur en vel og það þó aðstæður séu erfiðar. Ég held að okkur hafi tekist að höndla þetta með ágætum og mér er til efs að leikhúsgestir hafi fundið nokkurn mun á framboði eða metnaði í starfi. Aðsókn í leikhúsið hefur líka verið að aukast jafnt og þétt og þar með hefur aukið sjálfsaflafé vegið að nokkru upp á móti niðurskurðinum, en þær tekjur eru stopular og það má ekki mikið út af bregða til að það fari að halla á.“ Hvað með listrænar áskoranir? „Þjóðleikhúsið hefur ákveðnum skyldum að gegna gagnvart innlendri leikritun og nýsköpun fyrir svið. Það er beinlínis áskilið í leiklistarlögum og orðað með þeim hætti að leikhúsinu beri að „kosta kapps“ um að efla innlenda leikritun. Þessi áhersla hefur verið undirliggjandi alveg frá upphafi. Vægi innlendrar leikritunar hefur þó lengst af verið lítið miðað við erlend verk,“ segir Tinna. „Ég mótaði þá stefnu þegar ég tók við að helmingur sýndra verka á hverju leikári skyldi vera innlendur og það hefur gengið eftir. Á þessu

Hvernig sérðu fyrir þér framtíð Þjóðleikhússins?

„Þjóðleikhúsið er merkilegt hús. Það var fyrsta og stærsta húsið

sem þjóðin reisti til að hýsa lifandi listastarfsemi. Baráttan fyrir byggingu þess varð á sinn hátt táknmynd fyrir baráttuna fyrir menningarlegu sjálfstæði í upphafi síðustu aldar. Með opnun þess hófst nýr kafli í menningarsögunni og síðan hefur Þjóðleikhúsið gegnt lykilhlutverki í menningu okkar. Það starf sem hér hefur verið unnið í gegnum tíðina er okkar sameiginlega auðlegð, engu síður en húsið sjálft. Ég vona innilega að við sem þjóð berum gæfu til þess að standa vörð um Þjóðleikhúsið til framtíðar,“ segir Tinna Gunnlaugsdóttir þjóðleikhússtjóri. Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is

UNDIR EINU ÞAKI Samgöngustofa flytur starfsemi sína í Ármúla 2 Mánudaginn 15. september mun öll starfsemi Samgöngustofu á höfuðborgarsvæðinu flytjast í eitt húsnæði í Ármúla 2, á horni Háaleitisbrautar og Ármúla. Breytingunni fylgir aukið hagræði, samræmdur afgreiðslutími og bætt þjónusta við viðskiptavini stofnunarinnar. Vegna flutninganna verða skrifstofur og vefkerfi lokuð frá kl. 14 föstudaginn 12. september en stofnunin opnar aftur í nýjum húsakynnum kl. 9 að morgni þriðjudagsins 16. september. Samgöngustofa er stjórnsýslustofnun samgöngumála og varð til við samruna Umferðarstofu, Flugmálastjórnar og stjórnsýsluhluta Siglingastofnunar og Vegagerðarinnar. Afgreiðslutími alla virka daga 9–16

14-1935

„Ég hef lagt mig fram um að efla hlut kvenna, en það verður ekki gert nema við veðjum á konur í auknum mæli. Ef við lítum yfir þetta leikár, þá er hlutur kvenna ríflegur í þessu tilliti. Ljósmynd/

vetur opnaði svo Brúðuloftið í samstarfi við Bernd Ogrodnik brúðumeistara, uppi í rjáfri í aðalbyggingunni sjálfri. Á árinu bjóðum við í allt upp á samtals 10 sýningar sérstaklega ætlaðar börnum. Í því felst rík viðleitni til að efla og glæða áhuga barna á leikhúsi og í raun opna þennan heim fyrir þeim. Ef börn kynnst leikhúsi snemma og njóta þess sem þau sjá, eru miklar líkur á að þau vilji koma aftur og verði handgengin leikhúsinu til framtíðar og það færir þeim heim auðlegð og nærir hugmyndaheiminn.“

H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A

Ég gat samt hugsað mér að gera ýmislegt annað í lífinu. Ég vildi gera gagn, jafnvel verða læknir og var komin í líffræðinám.

sem leikskáld og leikstjórar. Í vetur eru 8 konur listrænir stjórnendur leikverka í Þjóðleikhúsinu. „Ég hef lagt mig fram um að efla hlut kvenna, en það verður ekki gert nema við veðjum á konur í auknum mæli. Ef við lítum yfir þetta leikár, þá er hlutur kvenna ríflegur í þessu tilliti. „Síðast en ekki síst hef ég lagt ríka áherslu á að efla barnastarf í leikhúsinu. Á mínum starfstíma höfum við opnað tvö leiksvið sérstaklega ætluð börnum og barnastarfi. Annarsvegar Kúluna sem er á neðri hæðinni í gamla íþróttahúsinu við Lindargötu 7, en á efri hæðinni er Kassinn. Þar sýnum við styttri sýningar sem eru tilvaldar sem fyrsta leikhúsreynslan. Síðasta

Samgöngustofa - Ármúla 2 - 108 Reykjavík - Sími 480 6000 - samgongustofa.is


26

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

H v er er K atr ín Júlíusdóttir?

Fædd 23. nóvember 1974 í Reykjavík. Stúdent frá Menntaskólanum í Kópavogi og nam síðar mannfræði við Háskóla Íslands. Ritari Alþýðubandalagsins í Kópavogi 1994-1998. Framkvæmdastjóri Stúdentaráðs Háskóla Íslands 1998-1999. Alþingismaður Samfylkingarinnar í Suðvesturkjördæmi síðan 2003. Iðnaðarráðherra 2009-2012 og fjármála- og efnahagsráðherra 2012-2013 Gift Bjarna Bjarnasyni rithöfundi og móðir þriggja drengja; Júlíusar, Péturs Loga og Kristófers Áka.

Leikskóli tvíburanna er æskuheimili Katrínar

Katrín Júlíusdóttir með tvíburunum Pétri Loga og Kristófer Loga á leikskólanum Álfatúni í Kópavogi en sjálf bjó Katrín í húsinu þegar hún var barn. Ljósmynd/Hari

Katrín Júlíusdóttir, varaformaður Samfylkingarinnar, er sest á skólabekk og er í MBA-námi við Háskólann í Reykjavík. Hún segist gríðarlega ánægð með þær tvær stóru ákvarðanir sem hún tók á síðustu árum, að fara aftur í nám og eignast fleiri börn. Tvíburarnir hennar eru á þriðja aldursári og svo skemmtilega vill til að leikskóladeildin þeirra í Álfatúni í Kópavogi var áður herbergi Katrínar á æskuheimilinu. Katrín verður fertug síðar á þessu ári og gaf hún sér í fertugsafmælisgjöf að komast í gott form.

É

g hef tekið tvær mikilvægar ákvarðanir á síðustu árum. Önnur var sú að drífa mig í að eignast fleiri börn. Það var ákvörðun og ég er afskaplega ánægð með hana. Síðan er það ákvörðunin að fara aftur í nám,“ segir Katrín Júlíusdóttir, varaformaður Samfylkingarinnar, sem sest er aftur á skólabekk í MBA-námi við Háskólann í Reykjavík. „Það er svo auðvelt að láta lífið fljóta áfram í einhverju fari sem hættir svo kannski á endanum að veita þér ánægju, stækka þig eða breikka þig. Þessar ákvarðanir eru þær bestu sem ég hef tekið,“ segir hún. Katrín er með skrifstofu í húsakynnum Alþingis við Austurstræti. Það stendur einfaldlega „Samfylkingin“ á bjöllunni fyrir aðra hæð og Katrín svarar skjótt. Ég hef nokkrum sinnum tekið fréttaviðtöl við hana í gegnum árin og það fyrsta sem ég hugsa þegar hún tekur á móti mér í þetta skiptið er hversu gríðarlega hún geislar og virðist líða einstaklega vel. Skýringuna fæ ég skömmu seinna. Við förum inn á skrifstofuna hennar þar sem hún setur fæturna, íklædda háhæluðum leðurstígvélum, upp á borð og spyr: „Er þér ekki sama?“ Ég sagði að mér fyndist ekkert sjálfsagðara.

Með netta „mid life crisis“

Katrín hefur setið á þingi síðan árið 2003 og var iðnaðarráðherra í tíð síðustu ríkisstjórnar. Hún gekk í það heilaga árið 2011 með Bjarna Bjarnasyni rithöfundi og eignaðist með honum tvíburana Pétur Loga og Kristófer Áka ári síðar. Þegar hún sneri aftur úr fæðingarorlofi settist hún í stól fjármála- og efnahagsráðherra, embætti sem hún gegndi þar til núverandi ríkisstjórn tók við. Katrín hefur því afrekað ýmislegt þrátt fyrir að vera aðeins 39 ára gömul en hún er nú þingmaður í stjórnarandstöðu með tvo litla drengi og vílar ekki fyrir sér að fara í krefjandi nám meðfram því. „Mér finnst gaman í skóla. Ég er námfús og finnst gaman að læra nýja hluti. Þegar ég var stelpa ætlaði ég mér alltaf að vera langskólagengin.“ Katrín nam mannfræði við Háskóla Íslands 1995-1997, tók einn kúrs tveimur árum síðan en sama ár eignaðist hún frumburðinn Júlíus. „Ég datt síðan bara út úr námi, fór að vinna og festist þar. Ég fór af þeim farvegi sem ég ætlaði mér að vera á. Ég er að verða fertug í nóvember og held að ég þjáist af nettri „mid life crisis,“ segir hún og hlær. „Ég er búin að vera að taka margt

í gegn hjá mér. Í byrjun þessa árs tók ég ákvörðun um að gefa sjálfri mér það í fertugs afmælisgjöf að koma mér í dúndur form, koma mér á þann stað sem ég vil vera á og er auðvelt að viðhalda. Ég var orðin ofboðslega þung, með verki í baki og verki í hné. Ég tók mig algjörlega í gegn, hef verið dugleg að hreyfa mig, fer í ræktina og borða gríðarlega vel. Ég er búin að taka af mér 10 kíló síðan í janúar og hef farið niður um 10 prósentustig í fituprósentu. Ég er ekki í neinum öfgum og vil bara viðhalda þessum lífsstíl. Samhliða þessu huga ég einnig betur að sálarlífinu og nota hvert tækifæri til að tengja mig betur. Allt hangir þetta saman og mér hefur sjaldan liðið jafn vel. Ég er líka komin með það markmið að á hverjum einasta degi legg ég mig fram um að vera besta mögulega útgáfan af sjálfri mér. Þannig held ég að maður geti gefið meira af sér. Í svo mörg ár hef ég keyrt skarpt áfram án þess að huga að þessum hlutum. Allt geri ég þetta fyrir sjálfa mig. Til að vera góð mamma, góð í sínu starfi og vera góð eiginkona þá þarf maður að hugsa um sjálfa sig. Þetta er svona eins og með súrefnisgrímurnar í flugvélunum. Ég finn að þetta virkar, þetta virkar mjög vel fyrir mig.“

Ég hef sett mér það markmið að á hverjum einasta degi legg ég mig fram um að vera besta mögulega útgáfan af sjálfri mér.

Pínulítið rúðustrikuð

MBA-nám er krefjandi stjórnendanám. Námið í Háskólanum í Reykjavík er sérstaklega skipulagt sem nám með vinnu og tekur það tvö ár. „Ég ákvað bara að slá til og kýla á þetta. Eftir að hafa verið í skóla lífsins í 17 ár þá fannst mér kominn tími til að ég þiggi ráð úr menntakerfinu. Þar eru fagmennirnir. Þetta MBAnám hentar mér afskaplega vel. Það er bókstaflega sniðið í kringum fólk eins og mig. Við nemendurnir erum allir í fullri vinnu, með börn og maka sem líka er upptekinn. Það greinilega fagfólk sem setur þetta nám saman. Námið er skemmtilega samansett sálfræðilega. Það byggist upp af lotum þannig að þú sérð alltaf fyrir endann á lotunni þó þú sért á bólakafi,“ segir Katrín. Hún bendir á að það sé mjög ólíkt að vera ráðherra eða í stjórnarandstöðu á Alþingi. „Í ráðuneytinu ert þú stöðugt með verkefni sem hafa upphaf og endi, það þarf að klára verkefni og taka ákvarðanir. Í stjórnarandstöðu eru upphaf og endir á verkefnum mun óljósari. Ég er pínulítið rúðustrikuð að því leyti að mér finnst gott að hafa slíkt skipulag með og í náminu fæ ég þær þarfir mínar uppfylltar. Að fara í þetta nám hefur kveikt nýjan eld undir mér og ég mæli með því að allir geri það reglulega að fara út úr sínu boxi. Þó það þýði að þú þurfir að leggja meira á þig þá er það bara tímabundið og þú færð svo mikið meira út úr lífinu, verður glaðari og betri í því sem þú ert að gera.“

Leikskólinn var áður æskuheimilið

Katrínu fannst sannarlega vera kominn tími til að fara út úr þægindarammanum og ögra sér á nýjan hátt. „Ég er, innan gæsalappa, búin að vera í sama starfinu í 11 ár. Ég er búin að sitja á þingi síðan 2003. Ég hef vissulega gert þar ólíka hluti, alla mjög lærdómsríka, en það breytir ekki því að stundum þarf að fara út fyrir boxið þitt og opna ný hólf í Framhald á næstu opnu


Litli tónsprotinn Áskrift að skemmtun fyrir alla fjölskylduna þar sem ungir tónlistarunnendur kynnast töfrum tónlistarinnar.

Ástarsaga úr fjöllunum

Jólatónleikar Sinfóníunnar

Hetjur og valkyrjur

Dimmalimm og Svanavatnið

Lau. 4. okt. » 14:00

Lau. 13. des. » 14:00 og 16:00

Lau. 14. feb. » 14:00

Lau. 25. apríl » 14:00

Í Ástarsögu úr fjöllunum eru dregnar upp litríkar hljóðmyndir af dulúðug­ um, spennandi og tregafullum heimi tröllanna. Egill Ólafsson situr við sögusteininn og flytur ævintýrið í tali og tónum undir kraftmiklum trölla­ myndum Brians Pilkington. Tröllslega skemmtilegir tónleikar, stútfullir af ást.

Sun. 14. des. » 14:00 Jólatónleikar Sinfóníuhljómsveitar­ innar hafa notið gífurlegra vinsælda og eru fastur liður í jólahaldi margra fjölskyldna á Íslandi. Í ár, sem endra­ nær, verður hátíðleikinn í fyrirrúmi þar sem sígild jólalög og klassísk balletttónlist er í forgrunni.

Í Hetjum og valkyrjum er farið í spennandi ferðalag um lendur hljómmikilla og gáskafullra tónverka. Indiana Jones, Vilhjálmur Tell, hug­ rakka stúlkan Mulan og valkyrjan Guðrún í Djáknanum á Myrká eru túlkuð af Sinfóníuhljómsveit Íslands á óviðjafnanlegan hátt.

Listmálarinn Muggur samdi ævintýrið um Dimmalimm handa lítilli íslenskri frænku sinni. Gullfallegum myndum málarans verður varpað upp meðan á flutningi ævintýrsins stendur. Tón­ leikunum, þar sem hversdagsleikinn er hvergi nálægur, lýkur á völdum þáttum úr Svanavatninu eftir Tsjajkovskíj.

Bernharður Wilkinson hljómsveitarstjóri Trúðurinn Barbara kynnir

Bernharður Wilkinson hljómsveitarstjóri Trúðurinn Barbara kynnir

Bernharður Wilkinson hljómsveitarstjóri Trúðurinn Barbara kynnir

Guðni Franzson hljómsveitarstjóri Egill Ólafsson sögumaður

Verð á 4 tónleika aðeins 6.720/8.000 kr. Miðasala » www.sinfonia.is » www.harpa.is » Miðasala í anddyri Hörpu » Sími: 528 5050 » Opið 9-18 virka daga og 10-18 um helgar


28

viðtal

Glútenlaust, góðan daginn! H va ð er MBa-ná M?

Í MBA-náminu við HR fá nemendur kennslu og þjálfun í öllum hliðum stjórnunar, allt frá bókhaldi og fjármálum og stefnumótun að mannauðsstjórnun og markaðsfræði. Mikil áhersla er lögð á leiðtogahæfni og persónulega færni. MBA-námið í HR hefur sérstöðu vegna jafns kynjahlutfalls en það er sjaldgæft að helmingur nemenda í MBA-námi séu konur. Námið er með alþjóðlega AMBA-vottun sem staðfestir gæði þess.

Helgin 12.-14. september 2014

höfðinu á sjálfum þér. Ég finn strax að það er byrjað að gerast, ég er komin með gagnrýnna sjónarhorn á það sem ég hef verið að gera og sé fyrir mér að ég nálgist framtíðarverkefni á nýjan hátt. Þau fög sem ég hef verið að lesa fyrir núna sýna mér að ég valdi hárrétt. Þetta er líka hárréttur tími. Litlu kallarnir eru orðnir tveggja og hálfs árs, það er orðið þægilegra að vera með þá og maðurinn minn var að skila af sér bók þannig að hann tekur hitann og þungann af heimilinu á meðan ég stend í þessu. Þetta snýst bara um skipulag og ég er ein af þeim verð skipulagðari eftir því sem ég hef meira að gera og verð í raun betri á öllum sviðum.“ Tvíburarnir, Pétur Logi og Kristófer Áki, hafa verið á leikskóla í eitt ár og því orðnir sjóaðir leikskóladrengir. Þeir eru á leikskólanum Álfatúni í Kópavogi en svo vill til að faðir Katrínar byggði upphaflega húsið sem hýsir leikskólann. Þar bjó fjölskyldan árum saman og tvíburasynir Katrínar eru nú á leikskóladeild sem áður var herbergið hennar. „Þetta er mjög skemmtileg saga. Þegar ég var 9 ára gömul byggðu foreldrar mínir hús í Kópavogi, í nýlegu hverfi við Fossvogsdalinn. Mörgum árum seinna skildu foreldrar mínir, börnin voru farin að heiman og pabbi seldi húsið. Eftir það var húsinu fljótt breytt í leikskóla. Það er á afskaplega fallegum stað við Fossvogsdalinn, liggur í miklum bratta og hægt að stækka það mjög mikið. Undir húsinu var óuppfylltur kjallari sem hægt var að grafa út og búa til heila nýja hæð. Þó við hefðum haft lítinn garð þá vorum við á endalóð og þar tók við stórt svæði sem bærinn átti. Þetta byrjaði sem einkarekinn leikskóli en bærinn tók reksturinn síðan yfir og átti þá þessa góðu lóð í kring.“ Katrín segist afskaplega tengd þessu hverfi en frá árinu 2002 hefur hún búið á fjórum stöðum í hverfinu.

Er mikil blokkarkona

„Þegar ég var ólétt af tvíburunum keyptum við íbúð í Kjarrhólma og þá hentaði vel að fara með strákana á leikskóla hinum megin við götuna þar sem gamla heimilið mitt var.“ Hún viðurkennir að það hafi í fyrstu verið

dálítið skrýtið að koma aftur í húsið sem var heimili hennar í svo mörg ár. „Það er auðvitað búið að gjörbreyta húsinu. Þeir byrjuðu á deild sem var á neðri hæðinni sem var ný og ég þekkti ekkert. Nú í haust fluttust þeir upp um deild og það fyrsta sem ég geri þegar við mætum er að fara með þá á deild sem er gamla herbergið mitt og herbergi annars bróður míns sameinað. Þá var mér aðeins brugðið og fékk undarlega tilfinningu. Þetta var samt mjög jákvæð upplifun. Ég sá til dæmis að gamla gólfefnið er þarna enn þannig að þetta hefur verið ansi vel byggt hjá pabba. Það sóttu síðan að mér ótal minningar þegar ég sá útsýnið út um gluggann. Þarna var glugginn sem ég sat við í 12 ár, lærði, lék mér, teiknaði og skrifaði. Þetta er dálítið skemmtilegt og gaman að húsið sé svona fullt af lífi.“ Hún hefur enn ekki sagt strákunum frá þessari tilviljun enda eru þeir svo litlir. „En ég mun segja þeim það og þeim mun örugglega finnast það mjög merkilegt.“ Þrátt fyrir að Katrín sé mikið fyrir tilbreytingu og lýsi sér sem „óttalegu fiðrildi“ þá finnst henni gott að tengjast stöðum og lítur í raun á hverfið fyrir neðan Nýbýlaveginn í Kópavogi sem þorpið sitt. „Svona hlutir geta gerst þegar maður er alltaf á svipuðum slóðum. Þar átti ég æskuheimili, ég flutti aftur í hverfið með elsta strákinn minn í 2ja herbergja íbúð árið 2002, við stækkuðum síðan við okur og fluttum í þriggja herbergja íbúð. Núna erum við síðan komin í 5 herbergja íbúð. Ég geri síðan ráð fyrir að við hjónin minnkum við okkur seinna þegar börnin eru flutt að heiman. Íbúðin sem við erum í núna er fjórða heimili mitt í hverfinu og það yrði þá fimmta heimilið í sama hverfi, nema ég gerðist svo flippuð að flytja í annað hverfi. Kannski fertugskrossgöturnar leiði mig út úr hverfinu, hver veit? Mér líður samt ótrúlega vel þarna. Íbúðin okkar í Kjarrhólma hefur upp á allt það besta að bjóða, það er flott útivistarsvæði í nágrenninu, útsýni upp á Esju og svo þessi nánd við nágranna. Ég er mikil blokkarkona. Mér finnst ég svo örugg þegar ég bý innan um fólk og

Hraðsuðuketill Meðalnotkun á ári:

503 kr. (37 kWh)

HVAÐ FER MIKIL ORKA Í HEIMILISTÆKIN? Prófaðu reiknivélina á www.on.is og sjáðu hvað blandarinn, kaffivélin og önnur eldhústæki nota mikið rafmagn. Við erum heppin að náttúran skuli sjá okkur fyrir meira en nóg af orku til að létta okkur lífið svo um munar. Forsenda þess að við getum farið vel með auðlindirnar og lækkað kostnað er að vita hvað er í gangi og hversu mikla orku

raftækin nota að staðaldri. Á on.is er handhæg reiknivél sem auðveldar þér að sundurliða orkunotkun heimilisins og meta kostnaðinn í heild og við einstaka þætti.

ORKA NÁTTÚRUNNAR Bæjarhálsi 1, 110 Reykjavík · Sími 591 2700 · www.on.is · on@on.is

Orka náttúrunnar framleiðir og selur rafmagn til allra landsmanna á samkeppnishæfu verði. Við viljum nýta auðlindir af ábyrgð og nærgætni og bæta lífsgæðin í nútíð og framtíð.


viðtal 29

Helgin 12.-14. september 2014

finnst gott að búa í samfélagi við nágranna.“

Búin að slökkva á sjónvarpinu

Í það heila eru þau hjónin með fjóra stráka á heimilinu, litlu tvíburana, 15 ára son Katrínar og 14 ára stjúpson hennar sem býr í Noregi en kemur til Íslands í fríum. „Hann er eins mikið hjá okkur og skólinn hans leyfir. Stóru strákarnir eru mjög duglegir með litlu kallana. Það eru í raun auðveldast þegar við erum öll saman. Litlu kallarnir líta upp til stóra strákanna og elta þá um allt. Það er mjög praktískt að eignast börn með svona löngu millibili. Ég held að það sé jafnvel enn flóknara að vera með tröppugang í aldri barnanna heldur en að vera með tvíbura. Tvíburar eru alltaf á sama skólastigi, á sama stað, það er einn foreldrafundur en ekki tveir, og þroski og þarfir svipaðar. Ég lít á tröppugangsforeldra sem mikla dugnaðarforka.“ Alþingi var sett í vikunni þar sem Katrín er í fullu starfi og hún segist vissulega þurfa að forgangsraða til að hlutirnir gangi upp. „Í staðinn fyrir að leggjast upp í sófa á kvöldin, horfa á sjónvarpið, tala í símann eða vafra á netinu þá les ég núna skólabækur. Ég er pínulítið búin með hinn pakkann síðan ég eignaðist strákana. Nú er ég tilbúin til að ýta sjónvarpinu til hliðar. Dr. Phil og Orange Is The New Black þurfa bara að bíða. Ég nýti tímann með börnunum líka betur en áður. Ég er ekki með símann í hendinni í Candy Crush eða á Facebook. Ég nýti helgarnar í að gera eitthvað skemmtilegt með strákunum mínum. Eflaust verð ég samt fegin þegar jólin koma og ég get aðeins teygt úr mér. Ég er rosalega ánægð núna og maðurinn minn er líka ánægður. Ég held að

Ert þú að huga að dreifingu? Fréttatímanum er dreift á heimili á höfuðborgarsvæðinu Ert þú að huga aðAkureyri dreifingu? og auk Fréttatímanum lausadreifingar um land allt.

Katrín Júlíusdóttir segir það hafa verið hárrétta ákvörðun á þessum tímapunkti að fara aftur í nám og lestur námsbókanna hefur þegar veitt henni nýja sýn á mál sem hún hefur haft til skoðunar á Alþingi. Ljósmynd/Hari

ég sé komin aftur með ákveðið blik í augun. Það eru spennandi tímar fram undan, ég þarf fjölbreytni, ég þarf krefjandi umhverfi og þetta er akkúrat það rétta fyrir mig á þessum tímapunkti. Þetta þýðir auðvitað ekki að ég gefi neitt eftir í vinnu. Eitt kvöldið þegar ég var að lesa námsbók kviknaði hjá mér hugmynd tengd starfi mínu á Alþingi og ég öðlaðist nýtt sjónarhorn á mál sem ég hef verið að skoða. Við erum líklega svolítið misjöfn með þetta en ég er þannig að ef ég afkasta miklu á einu sviði þá smitast það yfir á önnur svið.“ Katrín er ekki í neinum vafa að

þær stóru og mikilvægu ákvarðanir sem hún hefur tekið, að eignast fleiri börn og fara aftur í nám, eigi eftir að hafa miklar og jákvæðar afleiðingar til framtíðar. „Á faglega sviðinu er ég að bæta við mig nýrri þekkingu og efla tenglanetið. Það er mikið af áhugaverðu fólki með mér í þessu námi. Síðan á ég stóra og yndislega fjölskyldu sem gefur mér gleði, ég ætla að verða gömul með börnunum mínum, eiga fullt af barnabörnum og njóta stundanna með þeim.“ Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is

er dreift á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri Dreifing meðauk lausadreifingar um land allt.

Leitið upplýsinga á auglýsingadeild Fréttatímans í síma 531 3310 eða á Leitið upplýsinga á auglýsingadeild auglysingar@frettatiminn.is Fréttatímans í síma 531 3310 eða á auglysingar@frettatiminn.is

Fréttatímanum á Dreifing með bæklingum og fylgiblöðum Fréttatímanum á er hagkvæmur kostur. bæklingum og fylgiblöðum er hagkvæmur kostur.


Vetrartilboð!

Við erum spennt fyrir komandi vetri! Í tilefni útgáfu nýs vetrarbæklings bjóðum við upp á spennandi tilboð í skíði og sól. Athugið að tilboðið er í takmarkaðan tíma.

SKÍÐAFERÐIR

ALLT AÐ 17.000 kr. AFSLÁTTUR Á MANN!

ABTENAU

ZELL AM SEE

ST. JOHANN

STEAMBOAT SPRINGS

AUSTURRÍKI

AUSTURRÍKI

AUSTURRÍKI

COLORADO

VERÐDÆMI 10.–17. janúar 2015 HHH DER ABTENAUER

VERÐDÆMI 10.–17. janúar 2015 HHHH ZUM HIRSCHEN

VERÐDÆMI 17.–24. janúar 2015 HHHH ALPENLAND SPORTH.

VERÐDÆMI 7.–15. febrúar 2015 HHHH STEAMBOAT GRAND

m.v. 2 fullorðna og 1 barn í íbúð með morgunverði. Verð 101.480 kr. m.v. 2 fullorðna.

m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð með morgunverði. Verð 138.000 kr. m.v. 2 fullorðna.

m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð með morgunverði. Verð 129.886 kr. m.v. 2 fullorðna.

m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúðán fæðis. Verð 212.800 kr. m.v. 2 fullorðna.

92.900 kr.

132.500 kr. 119.900 kr.

153.900 kr.


Allt a ð

17.000 BÓKU kr. NARA

FSLÁT TU . SEP TEMB R ER

KANARÍ

KANARÍ

KANARÍ

VERÐDÆMI - 6 NÆTUR 26. nóv. – 2. des. 2014 HH ROQUE NUBLO

VERÐDÆMI 7 NÆTUR 17.–24. febrúar 2015 HHH MONTEMAR

VERÐDÆMI 7 NÆTUR 10.–17. mars 2015 HHHH BARBACAN SOL

m.v. 2 fullorðna og 1 barn í íbúð með einu svefnherbergi án fæðis.Verð 90.351 kr. m.v. 2 fullorðna.

m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð með tveimur svefnherbergjum án fæðis. Verð 109.016 kr. m.v. 2 fullorðna.

m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð með einu svefnherbergi og morgunverði. Verð 137.200 kr. m.v. 2 fullorðna.

78.900 kr.

97.900 kr.

117.900 kr. TI

R TA BÓ

VIÐ

TENERIFE

TENERIFE

TENERIFE

VERÐDÆMI 8 NÆTUR 19.–27. nóvember 2014 HHH HOVIMA JARDIN CALETA

VERÐDÆMI 7 NÆTUR 9.–16. mars 2015 HHHH MARYLANZA

7 NÆTUR 17.–24. september 2015 HHHH ZENTRAL CENTER

m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð með einu svefnherbergi og morgunverði. Verð 95.040 kr. m.v. 2 fullorðna.

m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð með einu svefnherbergi án fæðis. Verð 129.800 kr. m.v. 2 fullorðna.

m.v. 2 fullorðna í tvíbýli með morgunverði.

79.900 kr.

92.900 kr.

Fleiri tilboðsdagsetningar eru í boði á urvalutsyn.is Úrval Útsýn er í Hlíðasmára 19 í Kópavogi. Sími 585 4000 www.uu.is Facebook

69.900 kr.

ÖLL VERÐ ERU BIRT MEÐ FYRIRVARA UM PRENTVILLUR OG STAFABRENGL.

SÓLARFERÐIR

TIL 15


32

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

Það er ekkert mikilvægara en börnin Ólafur Darri Ólafsson leikari er heimsforeldri og varð því sérstaklega glaður þegar honum bauðst að fylgja UNICEF, Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, til Madagaskar á dögunum. Hann mun seint gleyma upplifunum sinum úr ferðinni og eyjan sjálf snerti hann það djúpt að hann hefur ákveðið að heimsækja hana aftur síðar.

Ólafur Darri er þakklátur fyrir að hafa fengið að heimsækja og kynnast Madagaskar. „Ég hef líka alltaf verið einkar spenntur fyrir eyjum, líklega vegna þess að ég kem frá Íslandi. Ég á til að mynda bók heima um eyjar og Madagaskar er einhver forvitnilegasta eyja sem til er, um 80% af plöntu- og dýralífi eyjarinnar finnst bara þar og hvergi annars staðar. Það er því öruggt að ég muni snúa aftur. Ljósmynd/Hari

Biblíunámskeið Biblían er án efa ein merkasta bók allra tíma. Hún er til á flestum heimilum og hefur orðið þúsundum til mikillar blessunar öldum saman. Missið ekki af þessu einstaka tækifæri til að fræðast um veigamikil efni hennar. Átta fyrirlestrar verða haldnir um eftirfarandi efni á þriðjudögum kl. 20.00 í Loftsalnum, Hólshrauni 3, Hafnarfirði (Við Fjarðarkaup). Hvað segir Biblían um: 16. sept. Hvernig Biblían varð til? 23. sept. Áreiðanleika Biblíunnar? 30. sept. Hver Jesús Kristur sé? 7. okt. Helgidóminn, fagnaðarerindið í myndmáli? 14. okt. Starf Jesú Krists í dag í hinum himneska helgidómi? 21. okt. Pétur og lyklavaldið? 28. okt. Endurkomu Jesú Krists? 4. nóv. Sköpun nýs himins og nýrrar jarðar? Björgvin Snorrason, PhD, guðfræðingur og kirkjusagnfræðingur flytur fyrirlestrana. Hann hefur flutt fyrirlestra á Íslandi og víðar um þessi efni í mörg ár. Aðgangur er ókeypis - gott aðgengi fyrir hreyfihamlaða

Ó

lafur Darri er mjög upptekinn maður og því ekki auðvelt að finna tíma fyrir viðtal. Fyrir utan að vera stöðugt á ferðalagi til og frá Bandaríkjunum, þar sem hann er að leika í bíó með frægum Hollywood-leikurum, þá er hann nýorðinn faðir í annað sinn og vill að sjálfsögðu njóta frítímans í faðmi fjölskyldunnar. En honum tekst þó að finna tíma til að segja frá ferð sinni með UNICEF til Madagaskar, enda málefni sem er honum mjög hugleikið .„Mig hefur mjög lengi langað til að fara eitthvert í burtu og vinna við að gera gagn. Þess vegna þótti mér rosalega vænt um það þegar UNICEF bað mig um að koma með til Madagaskar. Ég sagði bara nei við öllu öðru um leið. Enda er þessi ferð þannig eðlis að ég gat bara sagt; „hey ég er farinn í tvær vikur og get ekkert annað gert á meðan,“ og mínir vinnuveitendur voru mjög skilningsríkir á það.“

Forréttindi að fá að fylgjast með starfinu

Tími endurkomu Krists er í nánd

Ólafur Darri segir það hafa verið algjör forréttindi að hafa fengið að fara með og fá þannig að upplifa beint í æð hvað peningarnir sem renna til UNICEF fara í. Tilgang-


viðtal 33

Helgin 12.-14. september 2014

Ljúfsár upplifun í fátækrahverfinu

Í Tamatave heimsótti Ólafur Darri líka félagsmiðstöð, sem rekin er með hjálp UNICEF. „Ég var frekar hissa þegar ég kom þar inn því hér á Íslandi erum við vön því að félagsmiðstöðvar séu fyrir unglinga en þarna virtist vera fólk á öllum aldri, og þá var mér var sagt að aldursbilið væri fimm til þrjátíu og fimm ára. Þarna héngu bara allir saman, að spila á spil, syngja karaoke eða bara að hafa það notalegt. Húsið sjálft er ekki meira en tvö herbergi, hrein og fín með góðum græjum og allir eru þar velkomnir, sama hvort þeir hafa leiðst á vafasama braut í lífinu eða búa einfaldlega við mikla fátækt. Markmiðið er að veita börnum og ungu fólki stuðning og von, von um að láta drauma sína fyrir framtíðina rætast. Þetta fannst mér alveg stórkostlegt að upplifa.“

ur ferðarinnar var að kynna sér þann árangur sem náðst hefur í uppbyggingarstarfinu og að sama skapi til að sjá hvað mætti betur fara. „Við byrjuðum á að vera í höfuðborginni Antananarivo en svo ferðuðumst við til Tamatave sem er borg á austurströnd eyjunnar. Þar heimsóttum við heilsugæslustöðvar og skóla og fylgdumst með starfinu þar. Mér fannst fallegt að sjá hversu mikið af heimamönnum og þá sérstaklega mæður vinna fyrir UNICEF, jafnvel sem sjálfboðaliðar. Þær fylgjast með börnum og öðrum mæðrum í þorpunum sínum, hjálpa til við bólusetningar og nota málbönd til að mæla litla handleggina til að greina merki um vannæringu.“. Ólafur Darri heimsótti líka spítala. „Það var erfitt að sjá aðbúnaðinn þar, hversu lítið er til af tækjabúnaði og hvað fólk hefur út litlu að spila. Allt er hreint og fínt en undir hreinu yfirborðinu sér maður gamlar vélar, nánast úreltan tækjakost og gamlar dýnur sem sjúklingarnir liggja á. En allir gera sitt besta og UNICEF styrkir spítala eins og þennan til að sinna allt frá fæðingarhjálp til meðferðar við vannæringu og malaríu.“

HVÍTA HÚSIÐ / SÍA

Framhald a næstu opnu

Dagur rauða nefsins er í dag, föstudaginn 12. september. Hann nær hámarki í metnaðarfullum skemmti- og söfnunarþætti á RÚV í kvöld. Útsendingin hefst strax að loknum kvöldfréttum en þar kemur fram fjöldinn allur af listamönnum; tónlistarfólki, leikurum og uppistöndurum, sem allir gefa vinnu sína í þágu góðs málefnis. Tugir sjálfboðaliða verða einnig í símaveri Vodafone og taka við símtölum frá fólki sem kýs að leggja málefninu lið. Í þættinum verður sýnt frá starfi UNICEF, meðal annars á Madagaskar, þar sem Ólafur Darri kynnti sér starfið á vettvangi og sá með eigin augum hvernig gjafir heimsforeldra skipta sköpum.


34

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

„Það var annað sem mér fannst stórkostlegt sterkan hátt innan samfélaganna og með þeim. að upplifa í þessari ferð og það var þegar nokkr- Sjálfboðaliðar í pínu litlu þorpi á Madagaskar, ir strákar úr fátækrahverfinu sem við heimog á ótal öðrum stöðum í heiminum, fá tæki og sóttum við útjaðar höfuðborgarinnar plötuðu tól frá UNICEF sem hefur áhrif svo langt upp mig til að spila með sér fótbolta,“ segir Ólafur stigann.“ Darri og hlær. „Þeir kölluðu í mig og bara Börnin skipta mestu máli drógu mig bókstaflega inn í leikinn og ég hef sjaldan skemmt mér jafn vel. Það er svo merki„Maður fær ákveðið samviskubit yfir því að lifa legt að sjá svona mikla gleði og fegurð innan svona góðu lífi þegar aðrir eiga svona lítið. Ekki um annars þessa miklu neyð sem þarna ríkir. það að ég sé ríkur maður, en samt finnst mér Því eins og þetta var nú falleg ég skyldugur til þess að leggja eittstund þá var þessi heimsókn í hvað af mörkum til að gera heiminn heimsför eldr ar fátækrahverfin eitt það erfiðasta að betri stað,“ segir Ólafur Darri og Heimsforeldrar UNICEF við ferðina. Það fyrsta sem slær notar tækifærið til að hvetja alla til mynda net sem nær mann þar er lyktin og mikið rusl að gerast heimsforeldar UNICEF. um alla heimsbyggðina allsstaðar. Svo eru bara börn út „Fyrir flest okkar eru 2500 krónur á og grípur bágstödd um allt. En samt er svo ábermánuði ekki miklir peningar. Eftir börn sem þurfa hjálp. andi hvað allir eru að reyna að að hafa fengið að fara á stað sem Heimsforeldrar gæta að bjarga sér, það er svo mikil von. nýtur svona góðs af þessu framlagi velferð barna um heim Á einum staðnum sáum við einsþá get ég ekki annað en mælt með allan, hjálpa börnum konar endurvinnslustöð þar sem því að allir sem geti gefi þessa gjöf sem eiga undir högg fólk fer með allt endurnýtanlegt til barnanna með hjálp UNICEF. Ég að sækja, börnum á úr ruslinu og fær greitt fyrir. Á veit að við erum öll sammála um það öllum aldri, í ólíkum öðrum stað í hverfinu er starfað standa vörð um réttindi og hag aðstæðum – allan ársins rækt þvottahús. Það eru allir að barna, allra barna sama hvar þau hring. Í dag gæti gjöf vinna alls staðar.“ fæðast og alast upp. Gamla klisjan þín sem heimsforeldri á vel við um það að þegar maður hjálpað ungri stúlku að Barnungar stúlkur í vændi eignast sjálfur börn og getur ekki ganga í skóla í fyrsta bara rétt öðrum þau þegar maður Blendnar tilfinningarnar sem sinn. Á morgun gæti er orðinn þreyttur þá opnast fyrir Ólafur Darri upplifði í fátækrabarn fengið meðferð manni nýr heimur. Maður verður hverfinu breyttust í sorg þegar við alvarlegri vannærþátttakandi í þessum stórkostlega hann hitti fyrir barnungar stúlkingu eða losnað undan hugarheimi barnsins, sem bara ur sem neyðast til að stunda barnaþrælkun. Heimshættir ekki að koma manni á óvart. vændi til að lifa af. „Sú yngsta foreldrar styðja þannig Dætur mínar gera það að verkum sem við sáum var ellefu ára. ekki við eitt barn í einu að maður getur ekki beðið eftir að Það var hryllilega sorglegt. Ég samfélagi heldur hjálpa vakna og heyra fleiri gullmola og talaði við nokkrar þeirra og þær börnum um allan heim. djúpvitrar pælingar. Á sama tíma, voru bara börn, þetta var mjög um allan heim, hugsa ótal foreldrar átakanlegt. Við hittum þarna það sama en eru í ofanálag áhyggjufullir um konu, sem stundaði vændi áður, sem tók það framtíð og heilsu barnanna sinna vegna þess að upp hjá sjálfri sér að passa upp á vændiskonur ytri aðstæður þeirra eru á annan veg en okkar. í hverfinu, hjálpa þeim og veita þeim ráðgjöf. Hún fór að dreifa smokkum til þeirra og þá setti „It takes a village to raise a child“ og börn heimsins eru á ábyrgð okkar allra. Það er bara UNICEF sig í samband við hana og fór að aðekkert mikilvægara en börnin.“ stoða hana. Svo núna er hún komin í samstarf við UNICEF. Ég verð bara að segja aftur hversu Halla Harðardóttir frábært mér finnst það vera að svona stór samtök sem starfa um allan heiminn vinna á svona halla@frettatiminn.is

„Börnin þurfa að hafa málsvara, einhvern sem passar upp á að þau njóta réttinda sem við á Íslandi teljum sjálfsögð, einhvern sem hjálpar börnunum og fjölskyldum þeirra með mat, skóla, föt, lyf og fleira. Það er það sem UNICEF gerir, á Madagaskar og í ótal löndum í heiminum. UNICEF starfar í yfir 190 löndum í heiminum og eru rekin áfram með hjálp hugsjónafólks eins og heimsforeldra og af ástríðu fyrir réttindum og velferð barna. Það er eitthvað sem ég vil vera hluti af. Þess vegna er ég heimsforeldri.“

citroen.is

NÝR CITROËN C3

LÆGRA BÍLVERÐ - MINNI EYÐSLA

C3

LÆGRA VERÐ - FRÁ 2.250.000 KR.

Við frumsýnum nýja bíltækni á lægra verði. Hinar nýju PureTech vélar frá Citroën hafa meiri kraft, lægri eldsneytiseyðslu og 25% minni losun koltvísýrings en fyrri kynslóðir slíkra véla. Eldsneytiseyðsla Citroën C3 með nýju PureTech vélinni er aðeins 4,3 l/100 km í blönduðum akstri. Komdu og reynsluaktu vel búnum Citroën C3. Nýir og notaðir bílar: Söludeild er opin alla virka daga kl. 9-17 og laugardaga kl. 12-16. Brimborg Reykjavík: Bíldshöfða 8, sími 515 7040 I Brimborg Akureyri: Tryggvabraut 5, sími 515 7050 Brimborg og Citroën áskilja sér rétt til að breyta verði og búnaði án fyrirvara. Útbúnaður getur verið frábrugðinn mynd í auglýsingu.

CRÉATIVE TECHNOLOGIE


Leitum við ekki alltaf að fullkominni samsömun? Lausnin er fundin!

Nordic Moisture Match TÍMAR

NÝJUNG

m fyrir Mýkjandi og létt kareða húð venjulega og bland

rem, Létt UV-fljótandi khúð sem gefur þreyttri meiri ljóma

RAKI andi krem Rakagefandi og fygll þurra húð fyrir þurra og mjö

di krem Mattandi og frískadnaða húð fyrir feita og blan Hvernig er húðgerð þín?

Feit, venjuleg, þurr eða þreytt?– óháð því hver húðgerð þín er finnst nú klæðskerasniðin formúla sem mætir sérhverjum þörfum. Dekraðu við sjálfa þig með kremi sem er gætt frábærum rakagefandi eiginleikum: • Gefur samstundis raka • Rakagefandi í 24 tíma /garniericeland


>

1997 1997 - MARS

SUBWAY kynnir 7 báta með 6 grömmum af fitu eða minna.

1996 - ÁGÚST

1996

Nyrsti SUBWAY í heimi opnar á Akureyri. 1994 - 11. SEPTEMBER

SUBWAY á Íslandi opnar.

1995

1995 - FEBRÚAR

25 manns í vinnu hjá SUBWAY á Íslandi.

1994 - MAÍ

Fyrsta fréttin um SUBWAY á Íslandi.

5000

1994

1990

1990

SUBWAY STAÐIR HAFA VERIÐ OPNAÐIR

1977

1977

1968

SUBWAY nafnið notað í fyrsta sinn.

SNAKK BÁTUR - seinna þekktur sem 6” bátur.

1968

17 ára frumkvöðull byrjar að selja kafbáta.

1965

„PETE´S SUPER SUBMARINE“

320 KAFBÁTAR

SELDUST FYRSTA DAGINN.


>

2000

2002

2002 - NÓVEMBER

SUBWAY opnar í Vesturbænum.

2000

JARED missir 110 kg

og heimurinn fylgist með.

2003

2003 - MAÍ

Kjúklingabringa klárast á Íslandi. 2005

2005

Ristaðir bátar í fyrsta sinn.

2013

2013 - ÁGÚST

SUBWAY opnar 24. staðinn á Íslandi og verður stærsta skyndibitakeðja í heimi með yfir 40.000 útsölustaði.

BÁTURS 2014

DAGSIN

2014 - ÁGÚST

Bátur dagsins kynntur til leiks.

Við þökkum viðskiptin síðustu 20 ár!


38

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

Þyrnirósarkoss leiddi til hjónabands Það var einn af þessum fallegu sumarmorgnum þegar leið mín lá í fallegt hús við Lækinn í Hafnarfirði. Þar innandyra biðu mín tveir eftirsóttir ballettdansarar – sem reyndar hafa aldrei dansað á Íslandi þar sem enginn áhugi var fyrir því að fá ballettinn þeirra hingað heim. Hún er norsk, hann íslenskur. Þau sögðu mér af lífinu innan ballettsins, hörku sem stundum er beitt þegar velja á dansara og hvað það er sem er sterkara en listin.

Í

Kristiansund í Noregi var lítil stelpa að æfa sig í að dansa ballett á leikskólanum og um sama leyti var íslenskur drengur að gera slíkt hið sama í Svíþjóð. Bæði fundu þau ástríðuna fyrir ballettdansi strax á unga aldri en það reyndist drengnum erfiðara en stúlkunni að láta drauma sína rætast. „Þegar ég byrjaði í ballett bjó ég með fjölskyldu minni í Svíþjóð,“ segir Kári Freyr Björnsson. „Mamma keyrði eldri systur mína í balletttíma og beið meðan tíminn var og ég fór alltaf með. Ég skildi ekki hvers vegna ég mætti ekki byrja að læra við sama skóla. Þegar ég var fjögurra ára rættist draumurinn og ég hóf ballettnám í Västerås.“ Þá þegar var eiginkona Kára Freys, Christine Thomassen, byrjuð í námi við ballettskóla þótt þau séu jafngömul – og það er ástæða fyrir því að hún fékk að hefja ballettnám aðeins þriggja ára: „Ég var þriggja ára og átti marga vini á leikskólanum í Kristiansund sem voru byrjuð í ballett. Þau voru að kenna mér ballettspor en ég átti að bíða fram að fjögurra ára afmælinu mínu til að mega byrja í námi við ballettskóla,“ segir Christine brosandi. „Ég neitaði að trúa því að ég yrði orðin nokkuð betri eftir nokkra mánuði, svo mamma fór með mig í ballettskólann til að kennarinn segði mér að fjögur ár væri lágmarksaldur. Kennarinn spurði hvort ég kynni nokkuð í ballett. Ég hélt nú það og dansaði fyrir hann. Þannig fékk ég að byrja í ballettskóla nokkrum mánuðum fyrr þannig að ég var bara þriggja ára þegar ég vissi hvað ég vildi.“

Viðtekin venja að leggja ballettstráka í einelti

Það hefur lengi loðað við Ísland að leggja í einelti börn sem eiga aðra drauma en flestir, hvað þá ef draumarnir tengdust dansi. Ég spyr Kára því hvort hann hafi orðið fyrir einelti: „Já heldur betur,“ segir hann. „Við fluttum heim þegar ég var sjö ára og þá fór ég í Lækjarskóla og stundaði ballettnám hjá Guðbjörgu Björgvinsdóttur. Fyrstu árin var ég eini strákurinn í tímunum en það voru nokkrir eldri komnir lengra. Strákum á mínum aldri fjölgaði eitthvað á unglingsárum mínum. En eineltið í Lækjar-

Kári Freyr og Christine með soninn Sebastian Frey sem fæddist í janúar síðastliðnum. Ljósmynd/Teitur

skóla var svo mikið að ég færði mig í Setbergsskóla, en það hafði lítið að segja. Þetta var einhvern veginn viðtekin venja. Mér leið oft óskaplega illa en sem betur fer gat ég talað við fjölskyldu mína um það. Ef einhver sem les þetta viðtal á barn sem hefur áhuga á að læra eitthvað annað en það sem þykir gott og gilt, ráðlegg ég þeim einstaklingi að fara algjörlega eftir draumi sínum og láta engan verða til þess að eyðileggja hann. Umfram allt að þegja ekki yfir eineltinu… það er mín ráðlegging. Missa aldrei sjónar á draumnum og ræða vanlíðanina.“ Við sitjum á fallegu heimili foreldra

Kára í kyrrðinni við Lækinn. Móðir Kára, Ragnheiður Gestsdóttir, er þrautþjálfuð ballettmamma og segir að þegar börnin hennar hafi farið í ballett, hafi ríkt fordómar gagnvart strákum og því miður ríki þeir enn. „Nú til dags – á Íslandi – veit ég af feðrum sem banna sonum sínum að fara í ballett,“ segir hún. „Það virðist sem margir karlmenn áliti ballett bara vera sokkabuxur, tútúpils og eitthvað bleikt!,“ bætir hún við brosandi. „Þetta er algjör vanþekking, enda kannski ekki skrýtið þar sem ballett er sjaldnast sýndur í sjónvarpi hér. Fólk fær svo lítið innlit inn í þessa veröld.“

Pressan meiri á strákum að gera það sem „allir“ gera

Nú til dags – á Íslandi – veit ég af feðrum sem banna sonum sínum að fara í ballett

„Ég hef aldrei skilið þessa fordóma,“ segir Christine. „Það er oft hópþrýstingur sem orsakar hvað það er sem börn velja og þau láta oft undan þrýstingi vina og skólasystkina um að skipta um áhugamál. Það eru bara þeir sem eru með eru með trausta sjálfsmynd, sem standast það að fara eftir köllun sinni. Það er ekki endilega það sem börnin langar mest til að gera sem verður ofan á. Það vilja kannski ekki allir strákar spila fótbolta en gera það því það er það Framhald á næstu opnu


NÝ SÝN Á FULLKOMNA HÚÐ. Á 4 VIKUM V VERÐUR HÚÐIN SLÉTTARI, FJAÐURM FJAÐURMAGNAÐRI OG LJÓMAR. NÝTT

VISIONNAIRE HÁÞRÓAÐ ALHLIÐA VIÐGERÐARKREM HÁÞRÓ


40

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

sem „allir“ strákar gera. Ég held að pressan sé ennþá meiri á strákum. Stelpur mega spila fótbolta... En ég meina það, af hverju fara ekki fleiri karlmenn í ballett? Í hvaða annarri starfsstétt hafa þeir margar fallegar stelpur sem dansa á tánum í kringum þá?“ segir hún brosandi. „Ég vissi alltaf að það var bara ballett sem ég vildi læra,“ svarar Kári og Christine tekur í sama streng. „Ég man eftir því þegar ég var lítill og mamma spurði mig hvort mér þætti ekki leiðinlegt að gera sömu æfingarnar dag eftir dag, að ég hafði svarað því þannig að þetta væri aldrei eins. Þannig finnst mér þetta ennþá, þótt ég geri sömu æfingarnar í tvo klukkutíma á hverjum morgni alla daga vikunnar, eru þær aldrei eins.“

Fór þrettán ára í ballettnám í London

Christine var svo ákveðin að verða ballettdansmær að hún hélt til Bretlands fyrst þegar hún var þrettán ára og fór á heimavistarskóla. „Ég hafði farið í prufu í London þegar ég var tíu ára, en foreldrum mínum fannst ég of ung til að taka ákvörðun um lífsstarfið. Þegar ég var þrettán ára fór ég í heimavistarskóla rétt fyrir utan London og lærði þá ballett, en mér leið svo illa þar að ég sá að ef ég ætlaði að vera þar áfram, myndi ég fara að hata það sem ég elskaði mest: ballettinn. Ég held að þetta sé þroskaðasta ákvörðun sem ég hef tekið á ævinni,“ segir hún hlæjandi. „Ég fór svo aftur til London þegar ég var fimmtán ára og fór í nám

við The Royal Ballet School. Mér fannst ég svo fullorðin og þroskuð þá – að standa á eigin fótum í London. Við vorum í afmæli hjá frænku hans Kára í gær. Hún varð fimmtán ára og ég hugsaði með mér: „Almáttugur, fimmtán ára eru bara börn!“ „Ég flutti 17 ára til Stokkhólms og stundaði nám við Konunglega sænska ballettskólann í þrjú ár. Svo lá leiðin til London að vinna með litlum flokki, European Ballet, sem er ferðaballett,“ segir Kári Freyr. „Við sýndum fjörutíu sýningar á þremur mánuðum og aldrei fleiri en tvær sýningar á sama stað. Við ferðuðumst um allt Bretland. Þetta var auðvitað þrælavinna fyrir lítil laun, enda nýtti félagið sér það að þarna voru ungir dansarar sem vildu bara fá að dansa. Við hjálpuðum til við að setja upp sviðið, koma upp ljósabúnaði, sýndum og svo vorum við bara keyrð inn í London um miðja nótt og þurftum að koma okkur sjálf heim. Líf ungra dansara gengur út á það að komast í prufur og sýna hvað í þeim býr. Eftir námið í Stokkhólmi fór ég í prufur víðsvegar í Evrópu þar til ég fékk starfið við ballettinn í Osló. Það er eðlilegt fyrir unga dansara að fá mörg nei áður en þeir fá rétta já-ið. Vissulega er það niðurdrepandi þegar manni er synjað aftur og aftur en það er hluti af þessu starfi.“

Þyrnirósarballett og fyrsti kossinn

Örlagadísirnar hafa greinilega ætlað að láta þau Christine og Kára Frey hittast, en það tók hins vegar nokkurn tíma – aðallega að uppgötva að þau væru ekki

Legsteinar Mikið úrval af fylgihlutum Vönduð vinna

Steinsmiðjan Mosaik Stofnað 1952

Hamarshöfði 4 - sími 587-1960 - www.mosaik.is

Kári Freyr Björnsson í hlutverki sínu í The Doctor. Christian Spook´s Woyzeck

eingöngu vinir: „Við kynntumst við Þjóðarballettinn í Osló þar sem við dönsuðum saman Þyrnirósarballettinn í nútíma útgáfu eftir Mats Ek, sem er mikils virtur á sínu sviði. Í stað þess að veðja á reyndari og virtari sólóista, veðjaði hann á okkur unga fólkið. Það var mikil áhætta fólgin í því en það traust sem hann sýndi okkur, ungu dönsurum, var mikið. Kári var prinsinn en mér datt nú ekki í hug þegar hann beygði sig niður að kyssa mig að þarna væri alvöru prinsinn minn mættur,“ segir Christina glaðlega. „Við urðum góðir vinir strax frá fyrstu kynnum. Kári hefur innbyggðan tímaskynjara á sviði og að sama skapi þegar hann er að leika, en hann er mjög góður leikari auk þess að vera svona frábær dansari! segir Christine. „Hann er því yfirleitt valinn þegar sett eru upp verk þar sem kímni er ríkjandi og hann dansaði til dæmis eina af stjúpsystrum Öskubusku með eftirminnilegum hætti,“ segir hún og þau fá hláturskast yfir endurminningunni.

Sjö hundruð manns við vinnu í Norsku óperunni

t

rems – fyrst og f

ódýr!

20

%

Þessir góðu vinir dönsuðu saman í mörgum uppfærslum og örlagadísirnar voru algjörlega komnar í vandræði með að láta þau uppgötva ástina þegar það tókst loksins eftir tíu ár. Hvernig og hvar það gerðist vilja þau halda fyrir sig, en þau hafa verið saman í sex ár, þar af gift í þrjú ár. „Mér finnst það mikil heppni

að við skulum vera bestu vinir,“ segir Christine. „Við höfum gaman af að gera hlutina saman. Það er líka svolítið sniðugt að þegar við förum út að borða, fáum matseðla í hendur og pöntum nákvæmlega sama matinn án þess að hafa talað um það eða skipst á upplýsingum með augunum. Lífið hjá okkur er því mjög einfalt,“ segir Christine og skellihlær. Ég spyr um ballettinn og umhverfið sem þau starfa í: „Við Óperuna í Noregi starfa 650 starfsmenn og 59 dansarar við Þjóðarballettinn,“ segja þau. „Áhorfendasalur stóra sviðsins rúmar 1400 manns og í minni sal eru 500 sæti. Við vinnum 37 og hálfan tíma á viku, eingöngu við æfingar, en við það bætast margar klukkustundir við að horfa á myndbönd, fara til sjúkraþjálfara, teygja, hita upp, förðun og annað á sýningardögum. Það getur því verið mjög mikil vinna, því þá daga sem sýningar eru æfum við til klukkan tvö, fáum tveggja og hálfs tíma frí og erum að dansa til klukkan tíu. Yfirleitt mætum við í vinnu klukkan átta á morgnana, förum í upphitun, síðan í tíma og svo æfum við til klukkan fimm að undanskildum 40 mínútna matartíma. Þetta gerum við fimm daga vikunnar og þá daga sem eru sýningar æfum við til tvö, svo fáum við frí til klukkan hálf fimm þegar við förum í smink og sýningar hefjast klukkan sjö. Oft eru sýningar líka um helgar. Þetta er ekki bara vinna, heldur lífsstíll.“

Hámark 4 pakkar

á mann meðan birgðir endast !

afsláttur

389

kr. pk.

. pk.

Verð áður 48st9k.krx 250 ml

Kókómjólk 6

Christine Thomassen í hlutverki sínu í Shoot the Moon. Ljósmynd/Paul Lightfoot/Sol Leon

Ræktin og sund á hverjum morgni – líka í sumarfríi Þegar viðtalið var tekið voru þau á Íslandi í tveggja vikna fríi – eða „svokölluðu fríi“. Christine er að koma úr barneignarleyfi og Kári var í hvíldarleyfi vegna uppskurðar. Fram undan eru stór verkefni þannig að hvern einasta dag frísins þurftu þau að fara í ræktina eða sund eða hvoru tveggja. „Það er í rauninni aldrei frí við þurfum alltaf að halda okkur við og megum ekki missa úr marga daga á ári,“ segja þau. „Við fáum sjö vikna sumarfrí, sem eru ekki beint frí því við þurfum stöðugt að vera að æfa. Yfirleitt reynum við þó að taka tvær vikur í hvíld. Við komum alltaf til Íslands á sumrin og yfirleitt um jól eða áramót.“ Þegar rætt er við tvo ballettdansara sem eru eftirsóttir í jafn stórum ballett og Þjóðarballett Noregs finnur spyrjandi hversu illa hann er að sér um ballett. Ákveð því bara að spyrja heldur en sleppa því úr. Eruð þið jafnvíg á klassískan ballett og nútímadans? „Orðið ballett hefur víðtæka merkingu,“ segir Christine. ,,Ég lærði klassískan ballett, djassballett, steppdans og þjóðdansa en mesta áherslan var lögð á klassískan ballett í skólanum í Kristiansund, því hann er svo sterkur grunnur undir nám í öðrum dönsum. Við dönsum til jafns klassískan ballett og nútímalegan og fyrir það þarf fólk að hafa sterka líkamsbyggingu. Hávaxnir og sterkbyggðir karlmenn eru Framhald á næstu opnu


1 13

Fæst í öllum verslunum Hagkaups nema á Selfossi og í Njarðvík.

2 3 4

12

5 6 7

11

8

9

Öll Nokian stígvél eru gerð úr mjúku og sterku -40° frostþolnu náttúrugúmmíi. 1. Lykkja til að hengja stígvélin upp. 2. Mjúkt efni efst á stígvélinu. 3. Miði innan í til að merkja. 4. Endurskin. 5. Mjúk og hlý fóðrun. 6. Styrking við hæl. 7. Endurskin.

8. Dempandi hæll. 9. Gott pláss undir sóla fyrir teygju á útifötum. 10. Stöðugur miðsóli. 11. Styrking á hliðum. 12. Slitsterkur sóli með góðu gripi. 13. Snjólás.

10

Wintry Plus stígvél st. 24-36

7.590

Moomin stígvél st. 21-33

7.590


42

Steinbökuð súrdeigsbrauð að hætti Jóa Fel

Nýtt – Toscana, súrdeigsbrauð með heilkorni

viðtal

mjög vinsælir í öllum uppfærslum og Kári hefur þess vegna alltaf fengið mikið að gera, sérstaklega í nútímadansi.“ „Það hefur tekist mjög vel til í Noregi að byggja upp áhuga á ballett,“ segir Kári Freyr. „Á haustin er uppselt á stóran hluta sýninganna. Það er algengt að aðsókn sé 85% á hverja sýningu. Það gefur mjög jákvæða mynd af ballettinum, bæði vegna þess að við sýnum mikið af nútímaballett og áhorfendahópurinn verður yngri. Við sýnum að jafnaði 100 sýningar á ári, en vissulega erum við Christine ekki með í þeim öllum. Fyrir jólin í fyrra tók ég þátt í 45 uppsetningum af 50.“

Mikilvægara en listin

En nú er heldur betur orðin breyting á lífshögum ykkar. „Já, sonurinn Sebastian Freyr fæddist 6. janúar á þessu ári,“ segja þau stolt. ,,Við erum orðin 36 ára og ástæða þess að við biðum með barneignir er sú, að ég hef verið meira og minna löskuð eftir dansferil minn og það hefur tekið mikinn tíma að laga það,“ segir Christine. „Þar sem ég er sólódansari er ég ekki viss um að hægt sé að gefa allt sem þarf til eftir að maður hefur eignast barn. Ég er ekki að segja að ég eigi ekki möguleika á góðri endurkomu – kannski jafnvel sterkari – því nú hef ég annað sjónarhorn á lífið – sem er mikilvægara en listin.“ „Sem betur fer býr mamma Christine í Osló,“ segir Kári Freyr. „Ég veit ekki hvernig við færum að ef hennar nyti ekki við núna þegar vinnan fer á fullt. Það er ekki sjálfgefið að hafa einhvern til að gæta Sebastians. Með okkur vinna margir útlendingar sem eiga lítil börn en eiga engan að í borginni og það er mjög dýrt að kaupa barnagæslu á kvöldin.“ „Ef atvinnan breytist ekkert mun annað okkar þurfa leyfi til að hætta klukkutíma fyrr á æfingum til að sækja hann á leikskólann,“ bætir Christine við. „Það eru bæði ung pör og hjón sem dansa við ballettinn, fólk frá fjórtán þjóðlöndum.“

Harkalegar hæfnisprufur

Fjallabrauð, grófkorna súrdeigsbrauð með fræjum

Sveitabrauð, dökkt súrdeigsbrauð með rúgi

Helgin 12.-14. september 2014

Þau segja oft geta verið erfitt að fara í „audition“ eða hæfnispróf, því þeir sem veljast ekki í dansinn upplifi höfnun: „Það er verið að hafna manni sem manneskju,“ segir Christine. „Það er erfitt að aðgreina manneskjuna og dansarann, því þau eru svo samofin. Ballettheimurinn er harður heimur. Það er ekki auðvelt að fá vinnu og til dæmis má nefna að ef það losnar staða við Oslóarballettinn eru um 100-200 manns sem sækja um hana. Það er mikil samkeppni meðal dansara og jafnvel við sem höfum starfað lengi við ballettinn finnum fyrir henni. Það eru oft hæfnispróf, það koma nýir dansarar og þetta er óvægin atvinnugrein. Ég elska starfið af öllu hjarta, en ef ég á að gefa ungum ballettdönsurunum ráðleggingu, þá er hún sú, að það nægir ekki aðeins að langa til að dansa, þeir verða að hafa brennandi innri þörf til að dansa, Sá sem hefur ekki raunverulega þrá til að leggja ballett fyrir sig, á að sleppa því. Það er erfitt að heyra þegar verið er að ráða inn í hlutverk: „Já þessi er falleg, þessi líka, þessi er ekki nógu falleg“ og eftir því sem ég verð eldri á ég erfiðara með að heyra þessar raddir. Þá skynjar maður hvers konar harka er í þessum heimi. Það er ekki nóg að fólk geti dansað vel, heldur er líka verið að leita að sérstökum einkennum.“ Kári bætir við: „Stundum er valið í hlutverkin þannig að allir fara í röð og svo heyrist: Þú mátt vera, þú ferð, þú ferð, þú verður, þú ferð,

Kári var prinsinn en mér datt nú ekki í hug þegar hann beygði sig niður að kyssa mig að þarna væri alvöru prinsinn minn mættur, segir Christina. Ljósmynd/Teitur

þú verður... Líkaminn er auðvitað hljóðfæri okkar dansaranna og í Oslóarballettnum er farið eftir því hversu góðir dansarar eru.“

Bauð Listahátíð að koma með norska ballettinn

Nú heyrist í herra Sebastian Frey gegnum kalltækið og öll vilja þau fá að sækja hann. Það er afinn, Björn Þór Sigurbjörnsson, sem hefur heiður af að koma með hann til okkar, en umræddur afi hefur líka séð okkur alveg fyrir kaffiog teveitingum þennan morgun. Barnið er hreint út sagt gullfallegt og geislar af hamingju og hann hefur gríðarlega mikið til málanna að leggja: „Hann sagði fyrstu tvö orðin í fyrrakvöld,“ segir Christine stolt. „Hann sagði mamma og svo pabbi, svona til að særa engan!“ En hefur þau aldrei langað til að dansa á Íslandi? „Jú, auðvitað,“ segir Kári. ,,Ég bauð einu sinni Listahátíð í Reykjavík hvort þau vildu að norski Þjóðarballettinn kæmi, en það var enginn áhugi svo ekkert varð úr því.“

París og Prag

Sumarfríið 2014 var að renna sitt skeið og fram undan mikil vinna hjá þeim báðum: „Ég fer með Þjóðarballettnum til Parísar þar sem við sýnum þrjú verk eftir Jiri Kylian,“ segir Christine. „Kári verður þá kominn í feðraorlof og þeir Sebastin munu rölta um göturnar og njóta þess að vera í París meðan mamman vinnur.“ Kára bíður vinna við dansmynd sem Jo Strömgren, sem hefur sett upp leiksýningar hér á Íslandi, ætlar að gera; „Þetta verður dansmynd sem endar á tökum á veitingastað í Prag en í raun veit ég ekki mikið meira um verkið,“ segir Kári. „Ég hlakka mjög til þess að vinna með Jo Strömgren sem er mikils virtur á sínu sviði.“

Hver dagur er veisla

Þau byrjuðu fríið í sumar á því að leigja lítinn sumarbústað í Frakklandi: „Það var mjög notalegt að vera þar, kaupa gott hráefni og dunda okkur við að læra nýjar uppskriftir. Við eldum alltaf saman af þeirri einföldu ástæðu að ballettdansarar hafa ekki tíma fyrir nein áhugamál, svo við urðum að finna okkur sameiginleg áhugamál út frá því sem við gerðum daglega. Og það er náttúrlega að elda mat. Við borðum alltaf við dúkað borð með logandi kertaljós og þægilega tónlist í bakgrunni.“ Ragnheiður, mamma Kára, skýtur inn í að það sé veisla hjá þeim alltaf þegar foreldrarnir koma í heimsókn, en það sé bara þeirra háttur dags daglega: „Hversdagurinn er veisla hjá þeim,“ segir hún. Þau segja mér að þau eigi eftir fimm ár sem dansarar, komi ekkert upp á: „Við förum á lífeyri 41 árs,“ segir Kári. „Hann er 66% af laununum okkar, sem sagt ekkert til að hrópa húrra fyrir. Við verðum því að finna okkur nýtt lífsviðurværi þegar að þessum tímamótum kemur.“ „Flestir dansararanna hafa enga menntun að baki nema dansmenntunina,“ segir Christine. „BA próf dugar ekkert, nú þarf fólk að hafa lokið mastersnámi til að fá vinnu. Þannig að þegar við hættum þurfum við annað hvort að afla okkur nýrrar menntunar – og vera í fyrsta sinn að sækja um vinnu á almennum markaði hátt í fimmtugt – eða skapa okkur eitthvað sem tengist dansgrunninum okkar. En við kvíðum ekki framtíðinni, þótt vissulega muni það verða skrýtið að mæta ekki í Óperuhúsið fimm daga vikunnar eftir tuttugu ára starf þar.“ Anna Kristine ritstjorn@frettatiminn.is


Helgin 12.-14. september 2014

NJÓTTU OG NÝTTU SPOTIFY Fyrirlestur og workshop með Jenny Hermanson Business Manager hjá Spotify um þau gríðarmörgu tækifæri sem tónlistarveitan býður auglýsendum og markaðsfyrirtækjum uppá. Fyrirlesarar eru: Jenny Hermanson, Business Manager hjá Spotify í Stokkhólmi. Halldór Gunnlaugsson, sérfræðingur á markaðsdeild Símans. Halldór heldur utan um markaðsstarf Spotify og Símans.

Októberfest í Vatnsmýrinni Árlegt Októberfest Stúdentaráðs Háskóla Íslands fer fram um helgina á svæði háskólans í Vatnsmýrinni. Hátíðin byrjaði í gær, fimmtudag, og stendur fram á aðfararnótt sunnudagsins. Þetta hefur undanfarin ár verið gríðarleg tónlistarveisla og helstu tónlistarmenn og hljómsveitir landsins sem koma fram. Dagskráin er mjög fjölbreytt. Í dag, föstudag, verður svæðið opnað klukkan 20.30 og verða veitingar í anda germanskra hátíða á boð-

stólum. Þeir sem fram koma í kvöld eru meðal annarra Jón Jónsson, Ojbarasta, Dikta, Reykjavíkurdætur, Úlfur Úlfur, Major Pink, og Unsteinn Manúel. Á laugardaginn er dagskráin einnig stórglæsileg og þá koma fram Högni Egilsson, DJ Margeir, Friðrik Dór, Steindi og Bent, Amabadama og poppkonungurinn sjálfur, Páll Óskar. Miðasala fyrir meðlimi SHÍ er á Háskólatorgi en aðrir geta farið á www.midi.is og keypt miða fyrir hátíðina.

Njáll Þórðarson, vörustjóri hjá Símanum. Njáll fór fyririnnleiðingu á Spotify hjá Símanum Jenny Hermanson hefur í starfi sínu sem Business Manager hjá Spotify, unnið að þróun Spotify í Skandinavíu, Eystrasaltslöndunum og á Íslandi. Frá því hún hóf störf hjá fyrirtækinu árið 2008 hefur hún einnig sinnt auglýsingasölu og markaðsstjórnun. Þar áður starfaði Jenny í fimm ár við markaðs- og auglýsingalausnir hjá Microsoft.

Hvernig geta fyrirtæki nýtt sér Spotify í markaðslegum tilgangi?

19. september Fyrirlestur kl. 9 –11 Sal Arion banka, Borgartúni 19

Workshop kl. 13 –16 í Háskólanum í Reykjavík Almennt verð 21.900 kr. Fyrir ÍMARK félaga 15.900 kr. Ath. takmarkaður sætafjöldi Skráning á imark.is „Jákvæðar hugrenningar og tilfinningar eru oftar en ekki fylgifiskar tónlistarhlustunar. Spotify er vettvangur sem fólk sækir þegar það vill létta sér lundina, hressa sig við eða viðhalda ákveðinni stemningu og þar gefst auglýsendum einstakt tækifæri til að ná til sinna viðskiptavina í jákvæðu hugarástandi.“

Fullt verð 44.590 kr. Kringlunni - Skeifunni - Spönginni

Umgjörð og gler í þínum styrkleika +/- 4

Kringlunni Skeifunni Spönginni Sími 5 700 900


44

METSÖLULISTI EYMUNDSSON VIKAN 02.09.14 - 09.09.14

viðhorf

Siglfirskur zorbadans

V

HELGARPISTILL

1

Afdalabarn Guðrún frá Lundi

2

Lífið að leysa Alice Munro

Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is

3

Iceland Small World - lítil Sigurgeir Sigurjónsson

4

Amma biður að heilsa Fredrik Backman

5

Fangi himinsins Carlos Ruiz Zafón

6

Síðasti hlekkurinn Fredrik T.Olsson

7

Skrifað í stjörnurnar John Green

8

Niceland Kristján Ingi Einarsson

9

Piparkökuhúsið Carin Gerhardsen

10

Helgin 12.-14. september 2014

Skúli skelfir og draugarnir Francesca Simon

Teikning/Hari

SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í PENNANUM EYMUNDSSON UM LAND ALLT

Vera kann að kótelettur í raspi séu karllægur matur. Slík matreiðsla á kótelettum var algeng í æsku minni en hefur mikið til horfið í seinni tíð. Grun hef ég um að konur séu ekkert sérstaklega hrifnar af raspi utan um lambakótelettur, þyki það helst til feit fæða, þótt ég geti vitaskuld ekki alhæft um slíkt. Ég kann að meta kótelettur eins og þær koma fyrir af skepnunni, grillaðar og gjarnan nagaðar með frumstæðum hætti þótt beita megi amboðum á þær í fínni boðum. Í raspi færast kóteletturnar hins vegar yfir á annað plan – og kannski hættulegri nútímamanninum sem fær víst næga fitu í kroppinn – en endrum og eins ætti að vera í lagi að gæða sér á slíku hnossgæti. Kótelettur í raspi mega vegna þessa ekki falla í gleymskunnar dá, nú á tímum spínats, klettasalats, baunaspíra og engiferrótar. Siglfirðingar, bæði heimamenn og brottfluttir, hafa því tekið höndum saman um varðveislu þessarar sérstöku matreiðslu lambakjöts. Siglufjörður á sér merka sögu sem áhersla hefur verið lögð á að varðveita í seinni tíð. Líklegt er að síldarsjómenn í landlegum og söltunarstúlkur hafi stundum fengið kótelettur í raspi í mötuneytum þeirrar tíðar á Sigló, eða jafnvel haft með sér í nesti í rómantíska för í Hvanneyrarskál. Allir hafa verið komnir með upp í kok af fiski, ekki síst síld. Því hefur af sér genginn vinnulýðurinn fagnað kjöti og ekki veitt af fituríku raspi utan um kótelettuna, löðrandi í steikarfitu, líklega fremur smjörlíki en smjöri. Ég er ekki að segja að raspaða kótelettan hafa horfið með jafn dramatískum hætti og síldin á sjöunda áratug liðinnar aldar – en samt. Vinsældir hennar dvínuðu til muna. Síldin er hins vegar komin á sinn hátt aftur til Siglufjarðar, þótt hún sé ekki verkuð þar lengur. Á Síldarminjasafninu er sú merka saga fyrrihluta 20. aldar rakin þegar Siglufjörður skipti sköpum í þjóðarbúskapnum og þau ár komu þegar síldarútflutningur þaðan nam meira en fimmtungi af útflutningi landsmanna. Saga kótelettunnar hefur með sama hætti verið endurvakin á Siglufirði, að minnsta kosti þeirrar í raspinu. Kótelettufjelag Siglufjarðar heldur uppi merkinu og býður upp á kótelettur í raspi. Einkunnarorð félagsins, eða öllu heldur boðorð þess, er tiltölulega einfalt: „Borða skaltu grænar baunir og rauðkál með kótelettum í raspi og kartöflur og ekkert annað grænmeti hafa.“ Siglfirska félagið á sér bræðrafélag í Reykjavík, Kótelettufélag togarajaxla. Það skipa þeir sem á einhverjum tímapunkti voru skipverjar á siglfirska síðutogaranum Hafliða SI 2. Stofnun félags togarajaxlanna bendir til þess að kótelettur í raspi hafi ekki síður notið vinsælda um borð en í landi. Vinnan var enda erfið, hvort heldur var, svo næga orku þurfti í kroppinn til að standa vaktina.

Vinahjón okkar Kópavogshjóna eru frá Siglufirði, eiga sér hús þar í bæ og hugsa til fjarðarins lognmilda í vöku jafnt sem draumi þótt þau hafi lengi búið í höfuðborginni. Þau hafa undanfarin ár boðið hópi góðra vina í heimsókn, haldið uppi stuði og stolt sýnt okkur uppbyggingu Siglufjarðar sem svo sannarlega er risinn úr öskustónni og er að verða einn fallegasti bær landsins. Það má ekki síst þakka athafnamanninum Róbert Guðfinnssyni sem af miklum myndarskap hefur endurbyggt gömul hús sem litskrúðug prýða Siglufjörð sem veitinga- og kaffihús við höfnina. Þar rís líka 68 herbergja hótel á vegum Róberts. Grænt Sunnuhótelið, sem fullbúið verður á næsta ári, rammar því hafnarsvæðið endanlega inn með Kaffi Rauðku í rauða húsinu, veitingastaðnum Hannesi Boy í því fagurgula og Bláa húsinu. Siglufjörður er því í regnbogans litum. Bæjarbúar hafa ekki látið sitt eftir liggja og gert upp gömul hús sem hvert og eitt á sína sögu. Sama á við um þá sem eiga hús í bænum og nýta sem frístundahús. Héðinsfjarðargöngin hafa síðan komið Siglufirði í alfaraleið svo nú streyma ferðamenn þangað og njóta veislu fyrir munn og augu. Það gerði fyrrnefndur vinahópur um liðna helgi. Siglufjörður er ekki stærri en svo að auðvelt er að rata um götur bæjarins – og ekki skaðar að séra Bjarni Þorsteinsson, réttnefndur faðir Siglufjarðar, skipulagði byggð með þeim hætti að þar mætast stræti og „breiðgötur“ með svipuðum hætti og á Manhattan í New York. Leiðsögumaður vinahópsins taldi því sennilegt að skipuleggjendur stórborgarinnar hefðu haft skipulagstillögur séra Bjarna til hliðsjónar þegar drög voru lögð að strætum og stórhýsabyggð á Manhattan! Eftir fræðslugöngu um „miðborg“ Siglufjarðar, fram hjá kirkju, sparisjóði, tískubúð, Allanum, apóteki og bakaríi, gat túrinn varla ratað annað en í faðm forráðamanna Kótelettufjelags Siglufjarðar enda annar gestgjafa okkar fyrrum skipverji á Hafliða og áhrifamaður í Kótelettufélagi togarajaxla. Þar biðu okkar kótelettur í raspi, feitar og girnilegar, með brúnuðum kartöflum, rauðkáli og grænum baunum – og sérstaklega tekið fram að þær væru frá Ora. Auk þess var feiti út á, brætt smjör annars vegar og sykraður laukur í feiti hins vegar. Máltíðin var, sem sagt, svakaleg og svo orkurík að fítonskraftur færðist í kótelettukarlana ekki síður en gestina. Þeir slógu því upp tónleikum í bland við uppistand og dansæfingar við frumsaminn siglfirskan dans sem vart verður stiginn annars staðar en á siglfirskri grund. Hann á sér sess á heimaslóð með sama hætti og sirtaki, grískur dans Grikkjans Zorba, og líkist honum að hluta með hægum taktföstum hreyfingum sem stigmagnast í hraða sveiflu – en á Sigló einkum undir sterkum áhrifum kótelettunnar. Siglfirski dansinn er jafnvel frumlegri en sá gríski, með lokahnykk í sérhæfðu mjaðmaskaki sem aðeins er á færi liðugustu manna – þó því aðeins að þeir séu vel smurðir sykraðri laukfeiti.


Fáðu n n e meira

Flottir bílaleigubílar komnir í sölu. Frábært tækifæri til að eignast nýlegan bíl í ábyrgð.

Chevrolet Spark Verð frá: 1.390.000 kr. Bíll í verksmiðjuábyrð

Chevrolet Aveo Verð frá: 1.690.000 kr. Bíll í verksmiðjuábyrð

Chevrolet Captiva Verð frá: 4.390.000 kr. Bíll í verksmiðjuábyrð

Chevrolet Cruze Verð frá: 1.990.000 kr. Bíll í verksmiðjuábyrð

Fjármögnum það sem upp á vantar

Nú getur þú fengið enn meira við kaup á notuðum Chevrolet.Tryggðu þér nýlegan bílaleigubíl frá Sixt sem eru í verksmiðjuábyrgð. Í boði eru árgerðir frá 2012 og 2013 - veldu þann sem hentar þínum þörfum best.

Nánari upplýsingar á benni.is Reykjavík Bíldshöfða 10 Sími: 590 2035

Reykjanesbær Njarðarbraut 9 Sími: 420 3330


OPIÐ ALLA HELGINA KL . 10–19! RISALAGERSALA á Fiskislóð 39 *Birt með fyrirvara um prentvillur og myndabrengl. Tilboðin gilda á meðan birgðir endast.

990 kr.

1.490 kr.

990 kr.

990 kr.

1.990 kr.

1.800 kr.

990 kr.

2.490 kr.

2.690 kr.

790 kr.

690 kr.

190 kr.

Risalagersala Forlagsins · Fiskislóð 39 · 101 Reyk javík · forlagid@forlagid.is · Opið alla daga kl. 10–19


ttur

lóð kis Fis

9 0 % afslá

4000

Yfir titlar frá öllum helstu útgefendum landsins!

lóð kis Fis

Allt að

k Fis

óð

isl

r

rðu

ga

da

an Gr

t

aus

an Án

M

ýr ar ga ta

Gjafir fyrir öll

tækifæri!

Gerðu góð kaup! 990 kr.

990 kr. 990 kr.

99 kr. H óte l a l i f K

990 kr.

590 kr.

Ef keypt er fyrir 6.000 kr. eða meira fylgir gjöf.

990 kr. 990 kr.

990 kr.

a í n or

490 kr.

990 kr.


óskalistinn

Helgin 12.-14. september 2014

Coffee table frá Vitra er draumasófaborðið, mjúkar línur og falleg form. Kannski einn daginn!

Þetta ljós frá Tom Dixon er svo formfagurt, eins og köngulóarvefur og birtan frá því er alveg mögnuð. Þetta ljós er á óskalistanum og hver veit nema eiginmaðurinn splæsi því í jólapakkann í ár.

Mynd: Rakel Ósk Sigurðardóttir

48

One Chair stóllinn eftir Konstantin Grcic er búinn að vera mjög lengi á óskalistanum og mig grunar að þessi óskastóll muni verða minn bráðlega!

„Svo langar mig líka rosalega mikið í hengirólu í stofuna en ég hef ekki fundið neina nógu fallega ennþá, róla í stofunni er líf og fjör” segir Sigríður Elín Ásmundsdóttir.

Fimm hlutir ritstjórans Sigríður Elín Ásmundsdóttir er ritstjóri tímaritsins Húsa & híbýla. Hún lætur sig dreyma um þægilegan hægindastól og vonast til að eiginmaðurinn splæsi eins og einu Tom Dixon-ljósi í jólapakkann í ár.

Fallegur, mjúkur og þægilegur hægindastóll væri draumur í dós. Eames lounge chair heitir hann og kostar því miður allt of mikið en það má láta sig dreyma stórt.

Sasa clock eftir Þórunni Árnadóttur er einstaklega falleg hönnun og tímalaus með öllu, ekkert stress, engar tölur og engir vísar.


REYKJAVÍK OG KÓPAVOGUR ÁRBÆJARKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.arbaejarkirkja.is ÁSKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.askirkja.is BREIÐHOLTSKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.breidholtskirkja.is BÚSTAÐAKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.kirkja.is DÓMKIRKJAN Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.domkirkjan.is FELLA- OG HÓLAKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.fellaogholakirkja.is GRAFARVOGSKIRKJA Alla sunnudaga í kirkjunni kl. 11 og Kirkjuselinu, Spönginni kl. 13 Nánar á www.grafarvogskirkja.is GRENSÁSKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.grensaskirkja.is GUÐRÍÐARKIRKJA GRAFARHOLTI Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.gudridarkirkja.is

HALLGRÍMSKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.hallgrimskirkja.is

SELTJARNARNESKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.seltjarnarneskirkja.is

HÁTEIGSKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.hateigskirkja.is

HAFNARFJÖRÐUR OG GARÐABÆR

HJALLAKIRKJA Alla sunnudaga kl. 13 Nánar á www.hjallakirkja.is KÓPAVOGSKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.kopavogskirkja.is LAUGARNESKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.laugarneskirkja.is LANGHOLTSKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.langholtskirkja.is LINDAKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 í Lindakirkju og í Boðaþingi Nánar á www.lindakirkja.is NESKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.neskirkja.is ÓHÁÐI SÖFNUÐURINN Annan og fjórða sunnudag mánaðarins kl. 14 Nánar á www.ohadisofnudurinn.is SELJAKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.seljakirkja.is

ÁSTJARNARKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.astjarnarkirkja.is BESSASTAÐAKIRKJA Fyrsta sunnudag hvers mán. í Bessastaðakirkju kl. 11:00 (frá 7. september) Aðra sunnudaga í Brekkuskógum 1 Nánar á bessastadasokn.is FRÍKIRKJAN HAFNARFIRÐI Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.frikirkja.is HAFNARFJARÐARKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.hafnarfjardarkirkja.is VÍÐISTAÐAKIRKJA Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.vidistadakirkja.is VÍDALÍNSKIRKJA – GARÐABÆ Alla sunnudaga kl. 11 Nánar á www.vidalinskirkja.is MOSFELLSBÆR LÁGAFELLSKIRKJA Alla sunnudaga kl. 13:00 í Lágafellskirkju Nánar á www.lagafellskirkja.is


50

viðtal

Helgin 12.-14. september 2014

Hefur komið til allra landa Sameinuðu þjóðanna Árið 2004 setti Ingjaldur Hannibalsson sér það markmið að heimsækja öll 193 lönd Sameinuðu þjóðanna en þá þegar hafði hann heimsótt yfir hundrað þeirra. Í lok ágúst, þó nokkrum flug-, báts-, lestar-, og bílferðum síðar, náði hann takmarkinu. Honum finnst fylgja því góð tilfinning að þekkja til í öllum löndum heimsins og tilfinninguna við að ljúka markmiðinu segir hann vera frábæra.

+

Þ

egar ég var fjórtán ára fór ég í fyrsta sinn með móður minni til útlanda,“ segir Ingjaldur Hannibalsson prófessor. „Við fórum með Heklu, skipi Skipaútgerðar ríkisins. Fyrst fórum við til Færeyja og svo til Bergen, þar sem við áttum mjög fallegan dag. Ferðin endaði í Kaupmannahöfn þaðan sem við tókum svo Gullfoss aftur heim með viðkomu í Edinborg. Mér þótti þetta auðvitað mjög spennandi, að koma til alvöru borgar sem ég hafði aldrei kynnst áður. Í Kaupmannahöfn naut ég þess að fara með sporvögnunum um borgina og læra á hana og síðan þá hefur mér eiginlega fundist Kaupmannahöfn nokkurskonar annar heimabær.“

Ferðaáhuginn kviknaði í SuðurAmeríku

Þó þetta fyrsta ferðalag Ingjalds sitji fast í minni hans, hafði hann þó engar

1 flaska af 2L

Ingjaldur Hannibalsson, prófessor í rekstrarstjórnun og alþjóðaviðskiptum við HÍ, hefur ferðast til allra 193 landa Sameinuðu þjóðanna. Honum líður þó best þar sem hann býr, í miðbæ Reykjavíkur. Ljósmynd/Hari.

Grillaður kjúklingur – heill Franskar kartöflur – 500 g Kjúklingasósa – heit, 150 g Verð aðeins Coke – 2 lítrar* *Coca-Cola, Coke Light eða Coke Zero

2198,-

Hamraborg – Nóatún 17 – Hringbraut – Austurver – Grafarholt

væntingar um að síðar ætti hann eftir að ferðast mikið um heiminn, hvað þá að hann ætti eftir að setja sér það markmið að heimsækja öll lönd Sameinuðu þjóðanna. Það var eftir að hann fékk sumarvinnu á menntaskólaárunum í farskrárdeild Loftleiða að áhuginn á ferðalögum jókst. „Svo fór ég til náms í Bandaríkjunum og þá var ég búinn að heimsækja einhver tíu Evrópulönd. Í náminu hafði ég tækifæri til að ferðast um Bandaríkin, Mexíkó og Kanada. Í skólanum kynntist ég líka fólki alls staðar að úr heiminum og fór að taka upp á því að heimsækja það. En það var ekki fyrr en árið 1981 að ég fer í mína fyrstu löngu ferð, og það var til Suður-Ameríku.“

Skipuleggur sig vel

Þessi fyrsta langa ferð varð til þess að Ingjaldur fékk brennandi áhuga á ferðalögum til fjarlægra og framandi landa. Hann byrjaði strax að skipuleggja næstu löngu ferð, í þetta skiptið til Asíu. Hann segist vera sérstaklega hrifinn af Kína en þangað hefur hann nú komið 26 sinnum. „Í nokkra áratugi hef ég notað ferðabækur Lonely Planet og svo bý ég að því að hafa unnið í farskrárdeildinni,“ segir Ingjaldur sem notar öll sín frí í að ferðast og skipuleggur þau vel. „Ég kann vel inn á fargjaldafrumskóginn og á auðvelt með að skipuleggja ferðirnar. Á mínum fyrri árum var ég kannski ekki jafn skipulagður, en í dag er ég alltaf búinn að ganga frá hótelpöntunum áður en ég fer.“ En afhverju settir þú þér það markmið að heimsækja öll 193 lönd Sameinuðu þjóðanna? „Það var nú þannig að árið 2004 var ég búinn að heimsækja þó nokkuð yfir hundrað lönd og þá sá ég að þetta væri gerlegt. Ég fór yfir það hvaða lönd væru eftir og setti þau upp í Excel og raðaði svo löndunum saman eftir legu þeirra með það í huga

til hvaða landa ég gæti farið í hverri ferð. Ég skipulagði einar fimmtán ferðir til að klára þetta. Þetta tengist bara einhverri persónulegri þrá að sjá heiminn og að fá yfirsýn yfir hann. Nú get ég horft á heimskortið og ég þekki til í öllum löndunum. Það finnst mér vera mikilvægt.“

Aldrei orðið var við kynþáttafordóma

Ingjaldur segist aðeins eiga góðar minningar af ferðalögum sínum. „Almennt finnst mér flest fólk sem ég hef kynnst á mínum ferðalögum hafa verið mjög hjálplegt og alúðlegt. Margir eru smeykir við að ferðast til Afríku en ég hef aldrei upplifað neitt slæmt í minn garð í neinu þeirra fjölda Afríkuríkja sem ég hef heimsótt. Ég hef aldrei orðið var við kynþáttafordóma gagnvart hvítingjum þrátt fyrir að hafa oft verið eini hvítinginn á svæðinu. Eftir nokkra daga þá er mér oftast bara farið að finnast eins og ég sé bara svartur eins og allir hinir.“ Margir hverjir eru hræddir við framandi lönd og leggja þess vegna ekki í að heimsækja þau. Ingjaldur segir það sama hafa átt við um sjálfan sig að einhverju leyti. „Það voru auðvitað lönd í heiminum sem hræddu mig og það voru mörg lönd á þessum lista sem ég ætlaði mér aldrei að heimsækja fyrr en ég setti mér þetta markmið. En eftir það þá varð ég bara að gjöra svo vel og heimsækja þau, hvort sem ég hafði áhuga á því eða ekki,“ segir Ingjaldur en síðastliðið haust voru aðeins sex lönd eftir á listanum, lönd sem Ingjaldur segist hafa látið sitja á hakanum því þau voru afskekkt, hættuleg eða þá vegna erfiðleika við að fá vegabréfsáritun. Hann lauk við að heimsækja þau nú í lok ágúst.

Síðustu sex löndin

„Nouro er pínulítið eyríki í Indlandshafi og fámennasta þjóðríkið í Sameinuðu Þjóðun-

um. Það tekur fjóra klukkutíma að fljúga þangað frá Ástralíu. Þar búa 9500 manns og hringvegurinn er 18 kílómetrar. Þetta var eitt ríkasta land í heimi á áttunda og níunda áratugnum því þar voru svo miklar fosfat námur en nú eru þær uppurnar og landið eitt það fátækasta í heimi,“ segir Ingjaldur en eftir að hafa verið í þrjá daga á þessari afskekktu eyju tók næsta land við, Afganistan. „Daginn áður en ég lenti í Kabúl hafði verið gerð sprengjuárás á flugvöllinn og svo tveimur dögum eftir að ég fór þaðan var gerð önnur sprengjuárás á flugvöllinn. Þetta er auðvitað átakasvæði og ég vissi það fullvel.“ Næst var það Sádi-Arabía en ég hafði frestað því mjög lengi að fara þangað því það er svo erfitt að fá vegabréfsáritun. Ég var þarna á Ramadam tímanum og það var sérstakt að upplifa það. Það var ekkert líf á götunum fyrr en á kvöldin, eftir að fólk var búið að borða heima hjá sér. Það var mikið líf í verslununum og mér fannst sláandi að sjá konurnar í búrkunum skoða þar tískufatnað.“ Eftir Sádi-Arabíu var förinni heitið til Írak. „Ég ákvað ég að fara til borgarinnar Erbil í Kúrdistan því það er svo öruggt,“ segir Ingjaldur en nokkrum dögum eftir að hann yfirgaf borgina voru uppreisnarmennirnir komnir í 20 kílómetra fjarlægð frá henni. Næstsíðasta landið var svo Miðbaugs-Gínea en það er þekkt fyrir það að vera eitt lokaðasta land í heimi. „Það eru mjög stífar reglur til að komast í landið og það tók mig marga mánuði að senda hin ýmsu skjöl, gögn og vottorð. Þegar ég loksins komst inn gerði ég svo eins og ég geri svo oft í mínum ferðalögum, fékk mér leigubíl og leigði hann til að keyra um borgina og nágrenni hennar. Ekki langt frá Miðbaugs-Gíneu er Sao Tome en það var síðasta landið á listanum.“


Helgin 12.-14. september 2014

viðtal 51

Ingjaldur segir ekki hægt að benda á eitt uppáhaldsland, allir staðir hafi sína styrkleika. Borg: New York. Dýralíf: Ljón, fílar og tígrisdýr í Kenýa, risaskjaldbökur og iguana-eðlur á Galapagos, fjallagórillur í Rúanda. Fossar: Niagrafossar á landamærum Kanada og Bandaríkjanna, Iguazufossar á landamærum Brasilíu og Argentínu og Viktoríufossar á landamærum Zimbabwe og Zambíu. Áhugaverðustu fornminjar: Egyptaland. Besti maturinn: Ítalía og Frakkland, en líka mjög góður víða í Asíu. Menning: New York, Þýskaland, Austurríki, Ítalía og Frakkland. Mesta gestrisnin: Íran.

Besta veðráttan á Íslandi

Og hvernig tilfinning var að ljúka markmiðinu? „Hún var frábær,“ segir Ingjaldur og hlær. „Ég var mjög glaður og sérstaklega var gaman að enda í Sao Tome sem er mjög skemmtilegt land og eina landið af þessum sex síðustu löndum sem ég gæti hugsað mér að koma í aftur. Fólkið þar er svo vingjarnlegt og maturinn er mjög góður. Ég fékk þarna mjög minnisstæðan hádegisverð úti á gamalli plantekru sem hafði verið breytt í fínt veitingahús. Mér fannst gott að ljúka ferðinni þar.“ Ingjaldur á erfitt með að benda á eitthvað sérstakt sem heilli hann við ferðalög og það sé ómögulegt að nefna eitt uppáhaldsland, hver staður hafi upp á sitt að bjóða. En hann er þó ekki í neinum vafa um að New York sé sú borg sem hafi upp á hvað mest að bjóða. „Ég átti mér einu sinni þann draum að búa í New York og fékk tækifæri til að vera þar einu sinni í fjóra mánuði. En ég komst fljótt að því að mig langaði heim aftur. Lætin trufluðu mig til lengdar. Það myndi henta mér að búa þar ef ég fengi penthouse-íbúð við Central Park, annars ekki. Það er langbest að vera á Íslandi,“ segir Ingjaldur sem býr við Lækjargötu þar sem honum líður sérstaklega vel. „Ísland hefur svo marga kosti, það er öruggt og veðráttan er einstaklega þægileg. Það verður aldrei það heitt að það verði erfitt að stunda vinnu og heldur aldrei það kalt að maður geti ekki klætt það af sér.“ Og hvað tekur nú við? Tómleikatilfinning? „Nei alls ekki. Nú fer ég bara til skemmtilegustu staðanna. New York, Kaupmannahafnar, Berlínar, Parísar, Austurríkis eða Ítalíu.“ Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is

Ingjaldur Hannibalsson prófessor í því lokaða landi, NorðurKóreu.


fótbolti

52

Helgin 12.-14. september 2014

Svona kemst Ísland á EM Í

slenska landsliðið í knattspyrnu byrjaði undankeppni EM af miklum krafti í vikunni. Öruggur 3-0 sigur á Tyrkjum á Laugardalsvelli á

þriðjudaginn gefur liðinu og stuðningsmönnum byr undir báða vængi og mikil stemning er í kringum liðið. Hvað þarf til þess að liðið tryggi sér

farseðilinn til Frakklands árið 2016? Vissulega hjálpar það okkur að það er búið að fjölga þátttökuþjóðunum sem komast í lokakeppnina, en viljum við

lenda í umspili líkt og liðið þurfti að gera fyrir lokakeppni HM? Lars Lagerback og Heimir Hallgrímsson hafa talað um það að freista þess að lenda

í tveimur efstu sætunum sem gefa beint sæti á EM. Við fengum sparkspekinga til þess að rýna í leiki landsliðsins í undankeppninni.

Leikir Íslands í undankeppni EM Ísland - Tyrkland 3-0 10. okt.´14 Lettland - Ísland 13. okt ´14 Ísland - Holland 16. okt ´14 Tékkland - Ísland 28. mars ´15 Kasakstan - Ísland 12. júní ´15 Ísland - Tékkland 3. sept ´15 Holland - Ísland 6. sept ´15 Ísland - Kasakstan 10. okt ´15 Ísland - Lettland 13. okt ´15 Tyrkland - Ísland Eftir fyrstu umferðina liggur ljóst fyrir að Ísland keppir við Tékkland og Holland um efstu tvö sætin. Tvö efstu sætin skila farseðli á EM í Frakklandi 2016 en þriðja sætið skilar liðinu að líkindum í umspil. Það liggur því fyrir að Ísland má ekki misstíga sig gegn minni spámönnum í riðlinum, Lettlandi, Kasakstan og Tyrklandi. Ísland þarf helst sigur heima gegn Hollandi og Tékklandi en erfitt gæti reynst að sækja stig til þeirra á útivelli. Niðurstaða : Ísland nær öðru sæti í riðlinum og keppir á EM í Frakklandi 2016.

Ljósmynd/Hari

Mega ekki fá heimskuleg spjöld

Ari Freyr með Robben í vasanum

Lykilmenn þurfa að vera meiðslafríir nær alla leikina. Þegar ég tala um lykilmenn á ég við Gylfa Sigurðsson, Kolbein Sigþórsson og Aron Einar Gunnarsson. Einnig er mikilvægt að ná eftir fremsta megni að halda sömu varnarlínu í flestum leikjunum. Leikmenn mega alls ekki ná sér í heimskuleg spjöld. Sérstaklega ekki lykilmenn eins og Gylfi sem fékk gult spjald á móti Tyrkjum fyrir að mótmæla aukaspyrnu úti á miðjum velli. Við verðum að gefa okkur 110% í alla leiki hvað varðar baráttu. Ekki detta í þá gryfju að halda að við séum svo góðir að við þurfum ekki að fórna okkur í alla bolta. Sérstaklega ekki á móti andstæðingum sem við getum kallað minni spámenn. Ef þessir hlutir verða í lagi, ásamt hæfilegum skammti af lukku, tel ég að við getum horft á íslenskt A-karlalandslið í lokakeppni Evrópumóts. Haraldur Gíslason pollapönkari

Tyrkland: Tyrkirnir sýndu það á þriðjudaginn að þeir eru ekki þess verðugir að Tyrkjaránið sé ranglega kennt við þá. Þeir hefðu aldrei getað rænt nokkrum manni. Alsírránið mun ég kalla það framvegis. Útileikurinn verður þó erfiður því þeir fá fáránlegan stuðning frá á sínum heimavelli. Holland: Ari Freyr verður með Robben í vasanum í báðum leikjum og vonandi verður Van Persie bara meiddur. Þá er eftirleikurinn auðveldur. Tékkland: Tékkland er ekki sama Tékkland og það var á EM 96. Þrátt fyrir það er einn maður sem má ALDREI vanmeta. Það er Luboslav Penev, þjálfari Tékka. Kazakstan: Hvernig í ósköpunum á ég að geta komið með ráðleggingar varðandi Kasakkana? Eina sem ég veit er að Borat var frá Kazakstan, en hann var ekki til í alvöru. Sergei Khizhnichenko er samt maður sem þarf að varast í framlínunni. Örugglega. Lettland: Í staðinn fyrir að mynda íslenska fánann með spjöldum í stúkunni, þá myndum við andlitið á Jóni Baldvin. Þeir gefa leikinn í kjölfarið. Sólmundur Hólm skemmtikraftur


Reitir fasteignafélag býður viðskiptavinum sínum upp á grænt leigusamband. Með grænu leigusambandi hjálpum við þér að breyta atvinnuhúsnæðinu þínu í vistvænan vinnustað. Reitir eru stærsta fasteignafélag landsins á sviði útleigu atvinnuhúsnæðis með yfir 130 eignir til leigu um allt land. Markmið okkar er að vera leiðandi í mótun umhverfisvitundar í íslensku atvinnulífi. Kynntu þér græna reiti á reitir.is. Kringlan 4–12

103 Reykjavík

www.reitir.is

575 9000

• jl.is JÓNSSON & LE’MACKS

Grænt umhverfi fyrir þitt fyrirtæki

SÍA

Grænt leigusamband Reita er samstarf um vistvænan rekstur atvinnuhúsnæðis.


54

tíska

Helgin 12.-14. september 2014

Hlýtt og fallegt í vetur Haustboðinn ljúfi, vetrartískan, er nú að koma í verslanir. Í kuldanum í vetur er notalegt að sveipa sig fallegri íslenskri hönnun og slá tvær flugur í einu höggi og vera alveg hrikalega smart og hlýtt. FEVER kjóll

Chic kjóll

stærðir: 8-18

stærðir 8-16

18.990,-

12.990,-

Desigual kjóll

Fever gullkjóll

stærðir S-XXL

stærðir 6-18

17.990,-

15.990,Farmers Market Myrká er hlý og létt slá frá farmers Market. Ytra byrðið er ofið úr íslenskri ull. Verð: 42.500

FRANSA kjóll

Unicorn"magic"

stærðir S-XXL

íslenskt merki stærðir XS/S, S/M, M/L & L/XL

10.990,-

Volcano Design

16.990,-

Kápan Rögg frá Volcano Design er litrík og hlýleg. Verð: 59.900

Mikið úrval Harrington jersey kjóll einnig til í svörtu & grænum stærðir: 8-18

9.990,-

Audrey Dots

einnig til í fleiri litum stærðir: 8-26

10.990,-

Kjólar & Konfekt

Bolur kr. 3.900. buxur kr. 10.900.

Mikið úrval af kjólum í mörgum litum. Frábær verð!

Kjóll kr. 7900

Opnunartími: mánudaga-föstudaga 11:00-18:00 laugardaga 11:00-17:00 sunnudaga:12:00-16:00

Laugavegi 92

101 Reykjavík

Sími 517 0200

www.kjólar.is

Bláu húsin Faxafeni · S. 588 4499 ∙ Opið mán.- fös. 12-18 ∙ laug. 11-16

Ljósmynd/Aldís Páls


tíska 55

Helgin 12.-14. september 2014

VERTU

VAKANDI!

55% þeirra sem beita stúlkur kynferðislegu ofbeldi eru karlar tengdir fjölskyldu þeirra.

blattafram.is

VERNDARI BARNA Í 10 ÁR

GLÆSIKJÓLAR

JÖR by Guðmundur Jörundsson JÖR Oval Coat frá JÖR. Tímalaus og falleg hönnun. Verð: 55.840 Ljósmynd/Baldur Kristjáns

NÝTT NÝTT

María Lovísa Síðkápa frá Maríu Lovísu úr íslenskri gæru og íslenskri ull. Verð: 78.000

Skoðið laxdal.is/kjolar •

facebook.com/bernhard laxdal

Teg 141031 fæst í 80-90 CD skálum á kr. 5.800,Buxurnar M-2X á kr. 1995,-

Kryddaðu fataskápinn með fatnaði frá

OPIÐ: Mán. - fös. 10 - 18, Laugardaga 10 - 14

Laugavegi 178 Sími 551-3366 www.misty.is

Jakki á 13.900 kr. Einn litur Stærð 36 - 46

Mussa á 8.900 kr. Einn litur Stærð 36 - 46

AndreA Boutique Kápan Poncho frá AndreA Boutique. Skemmtilegt snið sem býður upp á ýmsa möguleika. Verð: 34.900

Við elskum skó Smáralind

Laugavegi 178 ( Bolholtsmegin ) l S. 555 1516 l Kíktu á Opnunartími: Virka daga kl. 11-18 Laugard. kl. 10-15

síðuna okkar


56

hönnun

Helgin 12.-14. september 2014

Köflótt er klassískt

Isamu Katayama

Köflótt munstur eru alltaf sígild en náðu auknum vinsældum síðasta vetur. Nú í haust og vetur verður karlatískan litrík og skemmtileg og köflóttu fötin áfram vinsæl, hvort sem það eru skyrtur, buxur, jakkar, peysur eða treflar.

VIOLA

VALENTINE

stærðir 37-41

stærðir 37-41

12.990,-

12.990,-

RANDI

VIOLA

stærðir 37-41

stærðir 37-41

12.990,-

12.990,-

HIPPY

HIPPY

stærðir 37-41

stærðir 37-41

12.990,-

12.990,-

Isamu Katayama

ROBERTA

Lacoste

HEIRESS

stærðir 37-41

stærðir 37-41

12.990,-

12.990,-

HIPPY

SABEAN

stærðir 37-41

stærðir 37-41

12.990,-

11.990,-

Kjólar & Konfekt Opnunartími: mánudaga-föstudaga 11:00-18:00 laugardaga 11:00-17:00 sunnudaga:12:00-16:00

Laugavegi 92

101 Reykjavík

Sími 517 0200

www.kjólar.is

Emre Erdemoglu

Emre Erdemoglu


KÖRFUR BORÐ

NÝ SENDING FRÁ FERM

FYRIR SMÁDÓTIÐ Í BARNAHERBERGINU

NÝ SENDING AF ÚRUM

KOMDU OG KYNNTU ÞÉR ÚRVALIÐ AF VÍNGLÖSUM 4 stk í pk. 7.920,-

20%

FLOTT Á SKRIFBORÐIÐ

AFSLÁTTUR UM HELGINA

SKIPULAGSBOX

3.990 KR

Verð frá 310,-kr

FLOTT ÚRVAL AF POTTUM FYRIR HAUSTRÉTTINA 29.900 kr 21.900 kr

27.900 kr

17.900 kr

39.900 kr Settið

@hrimhonnunarhus

Laugavegi 32 S:553-2002

www.hrim.is

Laugavegi 25 S:553-3003


58

heilsa

Helgin 12.-14. september 2014

Sigrumst á streitunni Sennilega finnum við öll einhvern tíma fyrir streitu, hvort sem það er í vinnunni eða heima. Streitan veldur vanlíðan og þegar hún er orðin viðvarandi þarf að grípa í taumana.

Hugleiðsla

Með nokkurra mínútna hugleiðslu á dag má minnka streitu. Rannsóknir hafa sýnt fram á að dagleg hugleiðsla hafi góð áhrif á heilann og geri okkur betur í stakk búin að takast á við krefjandi verkefni.

Djúpur andardráttur

Gott er að taka sér fimm mínútna pásu á dag og einbeita sér ekki að nokkru öðru en andardrættinum. Með því að anda rólega inn um nefið og út um muninn hægist á hjartslætti og streitan minnkar.

Lifað í núinu

Í amstri dagsins er algengt að fólk framkvæmi margt í einu sem getur verið ruglingslegt. Gott ráð við streitu er að taka frá 5 mínútur á dag til að einbeita sér að einhverju einu. Til dæmis að því að borða í rólegheitum og njóta bragðsins af hverjum bita.

að fá álit annarra og ekki slæmt að geta samtímis ræktað vinskapinn.

Hollur matur

Áfengi, kaffi og reykingar auka streitu en þó virðist stundum sem löngunin í þessi efni aukist þegar streitan er mikil. Höfum þetta í huga og neytum þessara efni í hófi.

Hreyfing

Við hreyfingu streymir súrefni um líkamann og heilinn framleiðir meira af endorfíni sem eykur vellíðan. Þannig fáum við meiri orku og verðum síður niðurdregin og stressuð. Þekkt er að eftir hreyfingu komi fólk til baka með töluvert færri áhyggjur á bakinu en áður en lagt var af stað.

Traustur vinur getur gert kraftaverk

Dagurinn er bara allur annar

Ota haframjölið er framleitt úr 100% sérvöldum höfrum sem eru flokkaðir, valsaðir og síðan ristaðir til að auka enn á bragðgæðin. Hafragrautur úr Ota Solgryn er einfaldur og hollur morgunverður með háu hlutfalli af fjölsykrum, trefjaríkur og mettandi og dugar þér langt inn í daginn.

ENNEMM / SÍA / NM64071

Með því að tala við vini eða fjölskyldu augliti til auglits eða í það minnsta í síma og deila því sem er að gerast hjá okkur í lífinu líður okkur betur. Það er alltaf gott


www.lyfja.is

Heilsa og hreyfing í vetur Í Lyfju finnur þú allt það helsta til að viðhalda heilsunni, forminu og góða skapinu þegar það fer að kólna. Afsláttur gildir til 24. september.

ReCharge

Lifeplan 5:2 fyrir þá sem fasta. Cherry vinnur gegn bólgum og svefnleysi.

20% afsláttur

Bólgueyðandi, skjót hjálp við liðverkjum og stirðleika. Flýtir endurheimt. Styrkir viðkvæma húð. Lútein fyrir augun + E vítamín. Skjót virkni! 2 mánaða skammtur

ÍSLENSKA SIA.IS LYF 70398 09/14

20% afsláttur

Super Beets

AstaZan

Tiger Balm Af mörgum talið áhrifamesta smyrsl í heimi. 100% náttúrulegt hitasmyrsl við bráðum líkamlegum eymslum sem og þrálátum og langvarandi verkjum.

Lágmúla Laugavegi Nýbýlavegi

Sykurlaus orkuskot með nauðsyn­ legum vítamínum. Bragðgóður drykkur sem inniheldur guarana og koffín. Eykur orku og einbeitingu.

Jillian Michaels

Smáralind Smáratorgi Borgarnesi

20% afsláttur

20% afsláttur

Grundarfirði Stykkishólmi Búðardal

og BeetElite rauðrófukristall

Aukin súrefnisuppitaka, meiri ATP orkuframleiðsla, meira úthald. Virkar 30 mín. eftir inntöku.

Nutrilenk Active Náttúruleg lausn fyrir alla þá sem þjást af aumum og stirðum liðum.

Patreksfirði Ísafirði Blönduósi

Hvammstanga Skagaströnd Sauðárkróki

Maximum Strength Fat Burner™ Töflur sem innihalda einstaka blöndu af náttúrulegum efnum sem aðstoða líkamann við að brenna fitu.

20% afsláttur

Biomega

20% afsláttur

Vitamín fjölskyldan. Vitamín sem mæta þörfum allra á heimilinu. Íslensk framleiðsla, litlar töflur, nýtt og betra bragð.

20% afsláttur af allri línunni

OptiBac

20% afsláttur

Húsavík Þórshöfn Egilsstöðum

Sérhæfð meltingagerlalína Með hverjum pakka af For every day fylgir One week flat frítt með á meðan birgðir endast.

Seyðisfirði Neskaupstað Eskifirði

Reyðarfirði Höfn Laugarási

20% afsláttur af allri línunni

Selfossi Grindavík Keflavík


60

heilsa

Helgin 12.-14. september 2014

Ástríðubakari sendir frá sér bók möndlumjöl eða kókoshveiti, ýmist saman eða sitt í hvoru lagi. „Eftir að ég hætti að neyta sykurs og hveitis lærði ég að baka upp á nýtt og hef verið að prófa mig áfram sem er mjög skemmtilegt.“ Vör u r na r frá Funksjonell hent a ei n n ig vel f yrir fólk sem er á lágkolvetnamataræði og með glúten óþol. Hafdís segir mixin einnig mjög sniðug, sérstaklega þegar ekki gefst tími til að baka frá grunni. „Þá er mjög sniðugt að eiga brauð- og kökumix og töfra f r a m ve it i n g a r á örskotsstundu.“

Á vefnum disukokur.is birtir Hafdís Priscilla Magnúsdóttir girnilegar uppskriftir að góðgæti sem hvorki inniheldur hveiti né sykur. Fyrir ári breytti fjölskyldan um mataræði og síðan hefur Hafdís prófað sig áfram í bakstrinum með góðum árangri.

H

afdís Priscilla Magnúsdóttir er ást r íðuba ka r i sem birtir reglulega girnilegar uppskriftir á vefnum disukokur. is. Allar eiga uppskriftirnar það sameiginlegt að vera án sykurs og hveit is . Ei n n með l i mu r fjölskyldunnar er með sykursýki og því ákvað hún fyrir ári að taka allan sykur úr mataræðinu og efla í leiðinni heilsu fjölskyldunnar. Núna fyrir jólin sendir Hafdís frá sér uppskriftabók með 100 ljúffengum uppskriftum að bakstri, eftirréttum og nammi. „ A llar uppskriftirnar verða án sykurs, hveitis og glútens. Mér finnst svo frábært að geta látið eftir sér að borða súkkulaðiköku og kókosbollur án sykurs og hlakka til að koma þessu á bók.“

Við baksturinn not a r H a f d ís iðulega vör ur f rá Funksjonel l. „Sukrin sykurinn er náttúrulegur, kalor íulaus og hefur ekki áhrif á bl ó ð s y k u r. Síðast en ekki síst hefur hann ekki slæm áhrif á tannheilsu og sem móður finnst mér það skipta miklu máli. Börnin mega fá sér eins mikinn kanilsykur og þau vilja,“ segir hún. Í staðinn f yrir hveiti not a r Ha fdís y f irleit t

Unnið í samvinnu við Sanitas heildverslun

Hafdís Priscilla Magnúsdóttir

Laugardagstilboð

– á völdum vörum til ræstinga og þrifa

Funksjonell býður upp á breiða línu af náttúrulegum og heilsusamlegum vörum í matargerð og bakstur.

Pizzusnúðar 18-20 stk.

1 pakki fínt brauðmix frá Funksjonell Mat 2 dl hrein jógúrt 1 msk hvítlaukssalt sykurlaus pizzasósa (til dæmis frá Hunt’s) pepperoni skinka rifinn ostur Setjið brauðmixið ásamt hreinni jógúrt og hvítlaukssalti í skál og blandið vel saman. Látið standa í 5 mínútur. Setjið deigið á smjörpappír og svo annan smjörpappír yfir og rúllið út í ferhyrning. Ef deigið er of blautt er gott að strá smá kókoshveiti eða sesammjöli á smjörpappírinn fyrst. Takið efri pappírinn af. Setjið pizzasósu, skinkubita og rifinn ost á deigið og dreifið vel út. Rúllið deiginu upp og notið pappírinn til að hjálpa ykkur. Skerið lengjuna í um 1 cm rúllu og setjið í muffinsform eða beint á bökunarpappír. Bakið við 175 gráður í um 12 til 15 mínútur.

Sítrónu- og bláberjakaka

Rekstrarvörur - vinna með þér Réttarhálsi 2 • 110 Reykjavík Sími: 520 6666 • sala@rv.is • rv.is

Verslun RV er opin virka daga kl. 8 – 18 og laugardaga kl. 10 – 16

1 pakki kökumix frá Funksjonell 1 dl brætt smjör 4 egg 2 dl jógúrt 1 msk vanillu extract Safi og börkur úr einni sítrónu 200 gr bláber Setjið kökumix, egg, smjör, vanillu extract og jógúrt í skál og hrærið vel

saman. Notið rifjárn til að rífa börkinn af sítrónunni og passið að fara ekki í hvíta hlutann því hann er rammur. Skerið sítrónuna í tvennt og kreistið safann í deigið. Bætið bláberjum við og hrærið vel í. Smyrjið springform með bræddu smjöri eða olíu og setjið deigið í. Bakið við 175 gráður í 30 mínútur. Ef þið viljið mjólkurlausa útgáfu, skiptið út smjöri fyrir olíu og jógúrt fyrir vatn.

Vanillu ostakaka fyrir tvo

Botn: 50 gr kökumix frá Funksjonell 1 tsk sukrin gold 5 gr sykurlaust síróp eða brætt smjör 2 msk vatn Setjið allt í skál og blandið vel saman. Setjið í tvö lítil form eða glös og setjið í kæli. Fylling 2 matarlímsblöð 100 gr jógúrt 50 gr rjómaostur 1 msk sukrin melis 1/2 vanillustöng 2 msk vatn Setjið matarlímsblöð í skál með vatni og látið liggja í 5 mínútur. Jógúrt, rjómaosti og sukrin melis þeytt vel saman í skál. Skafið vanillufræ úr stönginni og bætið ofan í skálina og þeytið vel. Setjið matarlímsblöð í pott ásamt 2 msk af vatni og hitið á miðlungshita þar til uppleyst. Bætið varlega við fyllinguna á meðan þeytt er. Skiptið á milli í formin eða glösin og látið kólna í klukkutíma í kæli. Skreytið með berjum.

1B 6BLS ÆKLINGUR

STÚTFULLUR AF ÖLLUM HEITUS TU TÖLVUGRÆJUNUM

Tölvutek • Reykjavík • Hallarmúla 2 • 563 6900 • Akureyri • Undirhlíð 2 • 430 6900 • www.tolvutek.is


sKRáðu þIg á netto.Is/gRaenasKoRun

kakónibbur 300g mysuprótein iso 544g baunaprótein 340g fruit&green 283g 5.419kr|25%|4.064kr 1.798kr|25%|1.349kr 4.399kr|25%|3.299kr 1.298kr|25%|974kr

naturata vanilluduft 529kr|25%|397kr

heilsu & lífsstílsdagar

Ragga naglI netto.is/naglinn

Skoðaðu bæklinginn á netto.iS

– fjöldi hugmynda, uppSkrifta og Spennandi tilboða

Ragga verður í nettó Mjódd Fimmtudag 11. sept 16:00-18:00 Föstudag 12. sept 16:00-18:00 laugardag 13. sept kl. 12:00 -14:00 hún hjálpar þér að taka þín fyrstu skref í átt að betri heilsu og leyfir þér að smakka góðgæti úr eldhúsi Röggu fyrir alla svanga heilsumeli.

prófaðu kókosvatn í drykkinn til að gefa honum náttúrulegan ferskleikablæ og gera hann ríkari af steinefnum líf

kókosvatn 200 Ml 269kr|25%|202kr

rÆNT

hörfræ 500g 305kr|25%|229kr

hörfræolía 250Ml 798kr|25%|599kr

hampolía 250Ml 1.498kr|25%|1.124kr

græn áskorun hIldaR &

hveitikím 500g

Isola RÍs/MöndluMJÓlK 1l 329kr|25%|247kr 539kr|25%|404kr

www.netto.is | Mjódd · Salavegur · Hverafold · Grandi · Akureyri · Höfn · Grindavík · Reykjanesbær · Borgarnes · Egilsstaðir · Selfoss |

25%

afSláttur af yfir 1.500 heilSu- og lífSStílSvörum, þ.á.m. öllum vörum frá neðangreindum vörumerkjum:

tilboðin gilda 4. - 19. sept. 2014


62

frítíminn

Helgin 12.-14. september 2014

Þar sem atvinnumennirnir hjóla er þér óhætt... ...eða svona næstum því – ef farið er varlega. Það þarf heldur ekkert að leita langt yfir skammt til að finna skemmtilegar fjallahjólabrautir í og við höfuðborgina þar sem þeir allra bestu bæði hanna og keppa.

H

austið er gott til að stunda tiltölulega rólegar fjallahjólreiðar í bæjarhlaðinu. Flestar keppnir sumarsins búnar og engin að setja pressu á þátttöku í þeim. Eldfjöll koma líka í veg fyrir að menn séu mikið að þvælast á hálendinu og svo er líka sam-

félagslega ásættanlegt að kaupa splunkuný grófmynstruð dekk undir hjólið þegar fer að hausta. Þau er hægt er að brúka alveg þangað til það verður samfélagslega ásættanlegt að setja nagladekkin undir við fyrsta frost. Það þarf sem sé ekkert að fara lengst upp á fjöll til þess að

SPECIALIZED BICYCLES & COMPONENTS

KRÍA HJÓL GRANDAÐGARÐUR 7 101 REYKJAVÍK s.5349164

nýta nýju dekkin. Þótt það sé auðvitað gaman – í það minnsta á leiðinni niður. Í Reykjavík og á svæðinu í kringum höfuðborgina er nefnilega að finna margar skemmtilegar leiðir og stíga til að hjóla á. Heiðmörkin er alltaf vinsæl, svæðið í kring um Rauðavatn líka. Helgafellið og Lækjarbotnarnir hafa komið sterkt inn í sumar og það er hægt að hjóla við Hvaleyrarvatn í Hafnarfirði. Jaðarinn svokallaði, svæðið milli Bláfjallaafleggjarans og Heiðmerkur, er svo ein skemmtilegasta og fjölbreyttasta leiðin sem hægt

Á Strava.com er að finna brautina sem notuð var í Íslandsmótinu í fjallahjólreiðum í Öskjuhlíðinni ásamt fleiri skemmtilegum leiðum.

er að finna hérna í bæjarhlaðinu. Þó gleymist oft að í hjarta Reykjavíkur höfum við bæði krefjandi og skemmtilegt svæði með nokkrum mismunandi leiðum. Öskjuhlíðina sjálfa.

Fögur er hlíðin

Öskjuhlíðin er frábær fjallahjólavin þar sem undanfarin ár hefur myndast sú hefð að keppa um sjálfan Íslandsmeistaratitilinn. Það eru því nokkrar leiðir sem hafa verið „skornar“ í hlíðina þar sem fjallahjólagarpar geta valið á milli. Hring-

irnir eru yfirleitt um 5 kílómetrar samkvæmt keppnisstöðlum í greininni. Nokkrar mismunandi „brautir“ er um að velja þótt þær reynist oft erfitt að finna við fyrstu sýn. Þær skarast líka þó oft, enda ekki um það marga ferkílómetra að velja. Auk þess sem hægt er að auka enn á fjölbreytnina með því einfaldlega að hjóla brautirnar öfugt. Það er einfalt að mæta og hjóla eftir stígunum í hlíðinni til að byrja með. Færa sig svo rólega upp á skaftið eða skaptið eftir því hvernig stemningin er. Það eru nokkur hjól-


Þú ferð lengra með SagaPro Melkorka Árný Kvaran

langhlaupari, framkvæmdastjóri og þjálfari kerrupul.is

Óskar Ómarsson og María Ögn Guðmundsdóttir, Íslandsmeistararnir í fjallahjólreiðum, frá því í sumar þjóta um skógi vaxna Öskjuhlíðina íklædd spandexi sem byrjendur ráða hvort þeir brúki.

reiðafélög sem hægt er að skrá sig í og byrja einfaldlega að æfa fjallahjólreiðar. Þær eru líka nokkrar Facebookgrúppurnar sem hægt er að pranga sig inn á og fá innherjaupplýsingar. Svo er það tæknin. Öppin, maður minn, öll öppin! Þar hefur Strava vinninginn í fjallahjólreiðunum og reyndar í götuhjólreiðunum líka. Ef ekkert af þessu heillar er líka einfalt að mæta í Öskjuhlíðina og reyna að halda í við næsta mann.

www.sagamedica.is

Haraldur Jónasson hari@frettatiminn.is

Vinsæl vara við tíðum þvaglátum

Vantar þig gistingu í útlöndum? Gerðu Verðsamanburð á hóteltilboðum út um allan heim oG bókaðu haGstæðasta kostinn á túristi.is.

T Ú R I S T I


64

matur & vín

Helgin 12.-14. september 2014

 RéttuR vikunnaR

“Frábær mynd, einstaklega sönn” - Óli Palli, Rás 2 “Grípandi sýn á listamanni sem hefur fulla stjórn á list sinni”

- Variety

Ari Freyr Valdimarsson, kokkur á Sjávargrillinu, grillar gómsætan haustlax. Ljósmyndir/Hari

tilboðsverð: frá 148.000 kr.

tilboðsverð: 11.920 kr.

Grillaður lax með sítrónusósu Strákarnir á Sjávargrillinu við Skólavörðustíg hafa í nógu að snúast um þessar mundir en létu sig ekki muna um að vippa saman girnilegri uppskrift að laxi á grillið. Nú er um að gera að nota síðustu grilldaga sumarsins og fara eftir leiðbeiningum Ara Freys Valdimarssonar.

Grillaður lax

með nýjum kartöflum, spergilkáli, rúgbrauði, og sítrónusósu Uppskrift fyrir 4

tilboðsverð: 18.000 kr.

1 laxaflak

borðstofuborðum og -stólum

borðstofudagar í september tilboðsverð: 29.500 kr.

fjöldi

tilboða

Beinhreinsið og flakið fiskinn, skerið frá fituna sem best frá. Skerið fiskinn niður í um það bil 8 steikur. Hitið grillið vel. Penslið lítið af olíu á fiskinn. Grillið fiskinn á annarri hliðinni í u.þ.b. 2-3 mínútur og látið hann standa í smá stund svo hann klárist að eldast. Kryddið með salti

og hvítum pipar og örlitlu af sítrónusafa. Smælki Smælki Smjör Skalottulaukur Sólselja

Skerið spergilkálið í jafn stóra bita og sjóðið í u.þ.b. 3 mínútur. Setjið helminginn í skál og setjið smá olíu og edik með og smakkið til með salti. Hinn helminginn látið þið í blandara og látið maukast í nokkrar mínútur, smakkið til með salti.

Sjóðið 16 stk. smælki kartöflur. Setjið í skál og stappið þær svo með um það bil 100 grömmum af íslensku smjöri. Saxið lauk mjög fínt ásamt sólselju og smakkið til með salti.

Rúgbrauð Skerið í þunnar sneiðar, penslið brauðið með smjöri og þurrkið í ofni á 140 gráðum þar til brauðið er orðið stökkt.

2 hausar spergilkál

Sítrónu-kjúklingasósa 1 laukur

2 geirar hvítlaukur 1 rósmarín grein 1 anis 4 kardimommur Skorið niður og sett í pott með smá olíu. 100 ml hvítvín 500 ml kjúklingasoð Soðið niður um helming. 200 ml rjómi Soðið niður og smakkað til með sítrónusafa og salti.

Vín vikunnar

Dökkt vöðvabúnt og fleiri kraftajötnar frá Spáni

G

rillsumarinu er að ljúka og grillhaustið er að taka við. Það er nefnilega alltaf tími til að grilla, við bara breytum aðeins því sem fer á grillið. Núna væri

t.d. gott að grilla hráefni í kröftuga haustsúpu sem fær svo að malla í rólegheitunum, já eða bara halda sig við klassíkina eins og naut og lamb en velja aðeins feitari bita og

gefa þeim smá tíma líka á óbeinum hita á grillinu til að ná mýkt í kjötið. Með svona mat er gott að hafa vínin kröftug og bragðmikil og þar eru Spánverjarnir á heimavelli.

El Vinculo Crianza Gerð: Rauðvín Uppruni: La Mancha, Spánn,

tilboðsverð: 111.200 kr.

2006 Styrkleiki: 14% Verð í Vínbúðunum: Kr. 3.545

Nýjasta afkvæmi hinnar spænsku Alejandro Fernándezfjölskyldu sem fræg er fyrir vín sín Pesquera og Condado

tilboðsverð: 99.200 kr. tilboðsverð: 4.720 kr.

tilboðsverð: 34.500 kr. 2 stk.

tekk company og habitat kauptún 3 sími 564 4400 vefverslun á www.tekk.is

2fyrir1

tilboðsverð: 22.500 kr. 2 stk.

opið mánudaga til laugardaga kl. 11-18 og sunnudaga kl. 13-18

de Haza. El Vínculo kemur frá La Mancha héraðinu og er dökkt vöðvabúnt, með sterkum spænskum ilmi af

svörtum berjum, sveit eða eiginlega fjósalykt, jarðvegi og eik. Ávaxtaríkt, bragðmikið og tannískt. Kröfugt og sýruríkt

þannig að sumum þykir eflaust nóg um. Kallar á bragðmikinn mat, og passar með söltum mat, t.d. saltfiski.

1Pulso 2007 Bodegas del Jardín

Faustino I Gran Reserva

Monte Don Lucio Reserva

Gerð: Rauðvín

Gerð: Rauðvín.

Gerð: Rauðvín

Uppruni: Ribera del Queiles, Spánn, 2007

Uppruni: Spánn, 2001.

Uppruni: La Mancha, Spánn, 2007

Styrkleiki: 14%

Styrkleiki: 13,5%

Styrkleiki: 12,5%

Verð í Vínbúðunum: Kr. 1.965

Verð í Vínbúðunum: 3.998 kr. (750 ml)

Verð í Vínbúðunum: Kr. 1.385

Frá Ricardo Guelbenzu, höfundi Evo, Azul og Lautus. Guelbenzu fjölskyldan litríka varð gjaldþrota og missti fjölskylduvíngerðina fyrir nokkuð löngu en stofnaði nýja, Bodegas del Jardín 1851. 1Pulso er dökkt á lit, þétt í bragði og eikað. Þetta vín er á kynningarverði þessa dagana, ætti að kosta hátt í þrjú þúsund en fæst á undir tvö þúsund kalli í betri Vínbúðum nærri þér.

Þetta er eitt þekktasta Gran Reserva frá Rioja héraðinu á Spáni. Vínið er blanda af nokkrum þrúgum en aðalþrúgan er hin spænska Tempranillo. Þetta vín fær að vera lengi í tunnu, 26 mánuði, og hefur því þróað með sér djúpan karakter og þroska.

Þetta er léttfetinn í hópnum, ávaxtaríkt og berjað en um leið nokkuð gróft vín. Þroskaður rauður litur, mild lykt af rauðum berjum og vaxborinni eik. Ræktað og unnið í La Mancha, vindmylluvígvelli hr. Kíkóta. Hentar best með grófari mat, t.d. grilluðum eða brösuðum.


HÚÐIN Í SÍNU BESTA FORMI. NÚNA. Í KVÖLD. Á MORGUN.

NÝTT

SKIN • BEST

LEIGHTON MEESTER

LAGFÆRIR EINS OG SERUM, VERNDAR EINS OG KREM

ÞREYTULEG HÚÐ – ÓJÖFN HÚÐ – FÍNAR LÍNUR STRAX: jafnari og mýkri húð, full af orku. EFTIR DAGINN: húðin er jafn mjúk og slétt og að morgni. EFTIR 8 VIKUR*: jafnvel vinir tala um hvað húðin er miklu fallegri. ANDOXANDI OG VERNDAR HÚÐINA.

*Neytendapróf. 111 konur.


66

ferðalög

Helgin 12.-14. september 2014

 Ferðir Hjálpar asíubúuM að Ferðast uM ísland

Asíubúar elska Ísland

Betty Wang er kínversk kona sem flutti til Íslands árið 2007 með manni sínum sem hafði verið í námi hér á landi og líkað vel. Hún kemur frá borginni Nanjing sem telur um 8 milljónir íbúa svo viðbrigðin hafa örugglega verið einhver þegar til litla landsins var komið. Hún er menntuð í hótel- og ferðamannaiðnaði og fyrir um einu og hálfu ári síðan stofnaði hún veitingastaðinn Bambus sem er í Borgartúni. Á þessu ári fór hún að aðstoða ferðamannahópa frá Asíu og segir vinsældir Íslands mjög miklar í Asíu.

M

inn grunnur er í ferðamannaiðnaði. Ég sá að það eru rosaleg tækifæri í ferðamannaiðnaði á Íslandi og sérstaklega í komu fólks frá Asíu til landsins,“ segir Betty Wang. „Á þessu ári stofnaði ég mína eigin ferðaskrifstofu sem nefnist Iceland-first travel, og enn sem komið er, er ég bara þjónustuaðili fyrir mjög stóra skrifstofu í Evrópu. Þeir hafa skrifstofur í Asíu og ég er þeirra þjónustuaðili. Ferðirnar hjá þeim hafa aukist jafnt og þétt undanfarin tvö ár, sérstaklega hjá Kínverjum.“ Á síðasta ári voru Kínverjar í fyrsta sæti yfir þá ferðamenn sem mestu eyða hér á Íslandi, í fyrsta sinn sem þeir eru ofar Japönum. Betty segir þetta bara byrjunina. „ Á mínu fyrsta sumri hef ég þjónustað á milli 60 og 80 hópa frá Asíu og ég er mjög ánægð með hvernig það hefur gengið. Ég er á

því að við séum bara rétt að byrja í því að flytja Asíubúa til landsins.“ „Bambus hefur gengið mjög vel og ég er ótrúlega þakklát öllum þeim Íslendingum sem koma til okkar. Við erum með okkar fastakúnna sem koma aftur og aftur og eru vinir fyrir mér. Ég hef fengið mikinn stuðning, og mér finnst alltaf gott þegar þeir koma aftur og faðma mann, því í Kína föðmumst við ekki, við bara heilsumst,“ segir Betty með miklu brosi. „Tilfinningin er mjög hlý. Það er mjög erfitt fyrir erlenda konu, sem talar ekki tungumálið að opna stað af þessari stærðargráðu, því þetta er ekki lítill staður. Okkur hefur tekist þetta í 18 mánuði með mikilli vinnu, en einnig með ánægðum kúnnum.“

Lítil markaðssetning

Í vetur má Betty búast við fleiri hópum og þá sérstaklega frá Japan þar sem norðurljósin eru gríðarlega vin-

gríðarlegur. Það sparar því mjög mikinn tíma að láta ferðaskrifstofu sjá um þetta. Asíubúar eiga peninga en þeir hafa ekki mikinn tíma. Svo eru það ungir Asíubúar sem eru við nám í Evrópu og á austurströnd Bandaríkjanna sem koma hingað því Ísland er í miðjunni og stutt í allar áttir. Einnig verður markaðssetningin að vera rétt. Það þýðir ekki að markaðssetja klifur eða göngur fyrir Asíubúa. Þeir vilja keyra á staðinn, kíkja út, taka mynd og svo aftur inn í bíl. Þeir þurfa ekkert að vita hvernig fjallið lítur út að innan,“ segir Betty. Betty Wang segir það erfitt fyrir erlenda konu, sem talar ekki tungumálið, að opna stað af þessari stærðargráðu. Það hafi þó tekist með mikilli vinnu og ánægðum kúnnum. Mynd Hari

sæl meðal þeirra og hún veit af fjölmörgum hópum sem hafa tilkynnt komu sína til þess að sjá þau. „Ísland hefur ekki verið mikið markaðssett í Asíu. Ekki eins og það gæti verið. Mjög mörg lönd hafa markaðssett sig gríðarlega í Asíu með miklum árangri, svo ég held að ef það yrði gert meira af því fyrir Ísland, þá mundi það margborga sig. Ísland er í rauninni ekkert auglýst en samt er mikill fjöldi sem kemur, svo það er hægt að ímynda sér hvað það hefði í för með sér.“ Af hverju er þá þessi fjöldi sem kemur frá Asíu, þetta eru tveir mjög ólíkir staðir? „Það eru nokkrar ástæður fyrir því. Til dæmis er það vegna fríverslunarsamnings Íslendinga og Kínverja sem hefur mikið að segja. Stærsta ástæðan held ég samt bara hreinlega í nafninu Ísland. Þú ert með nafn sem segir þér að landið hafi jökla og ís, og auðvitað eld-

fjöllin. Ég held að Ísland sé í raun vörumerki sem auðvelt er að auglýsa. Það er 50% aukning á asískum ferðamönnum frá ári til árs og nánast það eina sem þeir vita er það að hér er ís, eldur og fiskur. Asíubúar eru líka mjög framarlega í samskiptum á samfélagsmiðlum og eru duglegir að deila upplifun sinni þar. Þeir ferðamenn sem koma hingað breiða út ánægju sína og upplifun sem er mjög mikilvægt.“

Kínverjar vilja ekki klifur

Hverskonar ferðamenn eru Asíubúar? Hvernig eru þeir frábrugðnir öðrum ferðamönnum? „Yfirleitt koma þeir í hópum, vegna tungumálaörðugleika. Það tala ekki allir ensku, en fólk af minni kynslóð gerir það meira. Þeir eru samt mun fleiri sem ferðast í hópum, það er svo miklu auðveldara. Það þarf að sækja um landvistarleyfi og undirbúningurinn er

Mjög gott að vinna á Íslandi

Betty er gríðarlega ánægð með viðtökurnar sem Bambus hefur fengið og er mjög ánægð með þá vinsemd sem hún hefur upplifað á þeim tíma sem staðurinn hefur verið opinn. „Ég upplifi mig sem velkomna hér og finnst mjög gott að vinna hér. Margir af þeim sem ég hef unnið með og verið viðskiptavinir mínir, eru góðir vinir mínir í dag. Það hefur snert mig djúpt hvað fólk er hjálpsamt hér á Íslandi. Auðvitað hefur það líka verið erfitt og ég nota Google translate mikið þegar ég er að lesa tölvupóstana mína,“ segir Betty og hlær. „En annars gengur mjög vel.“ „Ísland er lítið land en mjög sjálfbjarga land. Reykjavík er lík New York að því leyti að hér er suðupottur alls, allra þjóðerna og stílbrota. Íslendingar eru mjög opnir fyrir öllu og taka breytingum opnum örmum. Það er stærsta ástæða þess að ég er hér enn.“ Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is

Nýr miði, nýtt útlit - sömu gæðin! Áleggið frá Kjarnafæði er sannkallað gæðaálegg og því bera margar tegundanna græna skráargatið. Svo má ekki gleyma gullinu sem pepperóníið og spægipylsan státa af. Veldu gæði, veldu Kjarnafæði.

Kjarnafæði framleiðir flestar þær afurðir úr íslensku gæðakjöti sem í boði eru á íslenskum neytendamarkaði. Höfuðáherslur Kjarnafæðis eru á vöruvöndun og gæði framleiðslunnar og því er markvisst stefnt að aukinni hollustu, unnið að fækkun aukefna og ofnæmisvalda. Kjötiðnaðarmeistarar fyrirtækisins hafa hlotið fjölda verðlauna og viðurkenninga fyrir færni sína.

Kjarnafæði hf. 601 Akureyri Sími 460 7400 kjarnafaedi.is


w w w. d i o r. c o m

MAS MASCARA

THE IT-LOOK BY DIOR ADDICT IT-LASH MASCARA FABULOUS IMPACT, VOLUME & LENGTH IT-LINE EYELINER LONG-WEAR, GEL-LIKE SHINE 4 VIBRANT SHADES: IT-BLACK, IT-PINK, IT-BLUE, IT-PURPLE


68

ferðalög

Helgin 12.-14. september 2014

 Skíðaferðir TöluverT úrval í veTur

Flogið í skíðabrekkurnar Í vetur verður í fyrsta skipti flogið beint frá Keflavík til Edmonton í Kanada og svissnesku borganna Basel og Genf. Þar með fjölgar þeim möguleikum sem skíðaáhugafólk hefur á beinu flugi til borga í nágrenni við góð skíðasvæði.

Þ

að er töluvert úrval af skíðaferðum út í heim á vegum ferðaskrifstofanna í vetur, líkt og áður. Mest er framboðið af ferðum í austurrísku Alpanna og eins í ítalska hlutann. Skíðaferðir til Colorado í Bandaríkjunum eru einnig á boðstólum. Þeir sem ætla á eigin vegum geta valið úr beinu flugi til nokkurra borga sem eiga það sameiginlegt að vera í nágrenni við góð skíðasvæði. Hér má sjá hvaða flugfélög fljúga til þessara flugvalla, hvað þarf að borga aukalega fyrir að taka skíðabúnaðinn með sér í flugið og hvernig hægt er að komast upp til fjalla. Kristján Sigurjónsson kristjan@turisti.is

 Leiðin frá Keflavík í svissnesku Alpana hefur styst með beinu flugi easyJet til Basel og Genf. Ljósmynd/Switzerland Tourism/Christian Perret  Það tekur um korter að keyra úr miðborg Edmonton að Snow valley skíðasvæðinu. Það er tekur hins vegar mun lengri tíma að komast á stóru skíðasvæðin í Alberta fylki. Ljósmynd/Explore Edmonton

Basel

Í vor hóf easyJet að fljúga tvisvar í viku til borgarinnar Basel sem er á landamærum Sviss, Frakklands og Þýskalands. Lega borgarinnar er ekki eins góð upp á skíðaferðir að gera og til dæmis Genf en þangað flýgur easyJet einnig frá Keflavík. Þeir sem taka stefnuna frá Basel í suðaustur koma eftir rúmlega tveggja tíma akstur upp í þekkt skíðasvæði eins og Grindelwald og Andermatt. Bílaleigurnar við Basel flugvöll rukka um 30 til 40 þúsund krónur fyrir vikuleigu. Sá sem tekur skíðabúnað með sér í flugið hjá breska félaginu borgar aukalega um 12.500 krónur.

Denver

Vetrarferðir

Við verðum með veglegan sérkafla um vetrarferðir í blaðinu hjá okkur 19. september. Kaflinn verður hæfileg blanda af efni frá okkur auk kynninga á ýmsum vetrarferðum sem í boði eru þetta haustið. Við bjóðum upp á gæðaefni, ríflega 100.000 lesendur og gott snertiverð. Auglýsing í Fréttatímanum skilar árangri. Nánari upplýsingar veita Baldvin og Gígja í símum 531-3311 og 531-3312 eða með tölvupósti á baldvin@frettatiminn.is og gigja@frettatiminn.is

Borgin stendur við rætur Klettafjalla og þar eru mörg einstök útivistarsvæði og einhverjir bestu skíðastaðir í heimi. Frá flugvellinum í Denver tekur rúma tvo tíma að keyra að hinu þekkta skíðasvæði við Vail en aksturinn inn í Aspen tekur um helmingi lengri tíma. Icelandair flýgur oft í viku til Denver og þegar flogið er með félaginu til Bandaríkjanna má taka tvær töskur með sér. Það er því óþarfi að borga aukalega undir skíðin ef ein taska dugar fyrir allan annan farangur. Það er hægt að leigja millistóran bíl í Denver í viku fyrir um 25 þúsund krónur.

Edmonton Það getur orðið kalt í Alberta fylki og

vetraríþróttir eru í hávegum hafðar á þessum slóðum. Icelandair flýgur nokkrar ferðir í viku til Edmonton og innan borgarmarkanna má finna lítið skíðasvæði við Ski Valley. Þar er líka aðstaða fyrir þá sem vilja á skauta eða gönguskíði. Þeir sem ætla að dvelja á stórum skíðasvæðum hafa úr nægu að velja ef þeir eru til í að keyra í þrjá til sjö tíma. Ferðinni er þá oftast heitið í suður í átt til ólympíuborgarinnar Calgary. Þar í grennd eru nokkur svæði, til dæmis Lake Louise þar sem brettalandslið Kanada hefur æft og Kimberley Alpine Resort þar sem finna má lengstu upplýstu skíðaleið í N-Ameríku.

Genf

EasyJet flýgur frá Keflavík til Genfar á mánudögum og föstudögum í allan vetur. Lestarferðin frá flugvellinum inn á aðallestarstöðina í Genf tekur aðeins nokkrar mínútur og er ókeypis. Frá Genf er hægt að komast til fjölda svissneskra og franskra skíðasvæða á nokkrum tímum. Eins má bóka lestir og skíðapassa saman á Swisspasses.com og þar eru stundum veittir ágætis afslættir. Þeir sem vilja heldur leigja bíla mega reikna með að vikuleiga í janúar kosti á bilinu 30 til 35 þúsund krónur.

München

Frá Bæjaralandi er ekki ýkja langt í ljómandi skíðasvæði. Icelandair flýgur til München nokkrum sinnum í viku allt árið um kring

sem hentar vel þeim sem vilja fara í stutta skíðaferð. Hægt er að komast á skíðin með almenningssamgöngum en vikuleiga á bíl kostar tæplega þrjátíu þúsund krónur og skíðagrind kostar um 1800 krónur á dag. Farþegar Icelandair borga 7.800 krónur fyrir að taka með sér skíðabúnað.

Salzburg

Frá miðjum desember og fram til loka febrúar munu vélar WOW air lenda á Mozart flugvellinum í Salzburg um kaffileytið á laugardögum. Það tekur um fimmtán mínútur að komast frá flugstöðinni niður á aðallestarstöð Salzburg og þaðan ganga svo lestir í allar áttir. Fjöldi skíðasvæða er í eins til þriggja tíma fjarlægð frá Salsburg. Til skíðasvæðisins í Zell Am See tekur lestarferðin til að mynda um tvo tíma og kostar um þrjú þúsund krónur. Þeir sem leigja minnstu tegund af bíl borga rúmar 30 þúsund krónur fyrir en skíðagrind kostar aukalega um 2.600 krónur á dag. Auk þessara flugleiða þá mun ferðaskrifstofan Vita vera með vikulegar ferðir til Verona í norðurhluta Ítalíu í vetur og hægt er að bóka aðeins flugsæti. Á heimasíðum margra ferðaskrifstofa er svo að finna úrval af pakkaferðum á skíðastaði út í heimi og þeir sem kaupa þess háttar þurfa sjaldnast að huga að ferðum til og frá flugvelli. Á Túristi.is geta þeir sem vilja út á eigin vegum gert verðsamanburð á bílaleigubílum og gistingu.


Gerðu myndband þar sem Löður kemur við sögu og þú getur unnið

1.000.000 kr. Nánar um leikinn

23 Auglýsingastofa ehf.

www.lodur.is/milljon


70

heilabrot

Helgin 12.-14. september 2014

Spurningakeppni fólksins

 sudoku

1. Hvað heitir Lionsklúbburinn í kvik-

1. Kiddi.

myndinni Stella í orlofi?

9. Gísli Örn Garðarsson.

2. 42.

2. Hvað er söngkonan Beynce Knowles

3. Sigurjón M. Egilsson.

gömul? 3. Hver er fréttaritstjóri Fréttablaðsins?

10. Pass.

11. Brynhildur Guðjónsdóttir.

4. Fordyr helvítis.

4. Hvað var Hliðskjálf í norrænni goða-

5. Hafsteinn Gunnar Sigurðsson.

fræði?

6. Pass.

5. Hver er leikstjóri kvikmyndarinnar París Norðursins?

12. Salka Sól Eyfeld. 13. 710.

inni The Drop sem frumsýnd var á kvik-

15. 1. árs.

upplýsingarfulltrúi Umhverfisstofnunnar

1. Kiddi.

maðurinn Guðjón Valur Sigurðsson?

2 6 3 1 7 8 9 6 2

? 10. Gerard Butler.

2. 31.

9. Hver stýrir sjónvarpsþáttunum Nautnir 10. Hvaða kunni Hollywoodleikari skemmti 11. Hver leikur aðalhlutverkið í leikritinu

6. Einar Vilhjálmsson.

Karítas í Þjóðleikhúsinu? 13. Hvert er póstnúmerið á Seyðisfirði?

8. Pass.

14. Hverjir flytja lag Rauða nefsins í ár?

9. Björn Hlynur.

15. 1. árs.

 4 stig

Björk Þorleifsdóttir

1. Kiwanisklúbburinn Kiddi. 2. 33 ára (Fædd 4. september 1981). 3. Sigurjón M. Egilsson. 4. Hásæti Óðins. 5. Hafsteinn Gunnar Sigurðsson. 6. Einar Vilhjálmsson. 7. James Gandolfini. 8. Barcelona. 9. Gísli Örn Garðarsson. 10. Gerard Butler. 11. Brynhildur Guðjónsdóttir. 12. Salka Sól Eyfeld. 13. 710. 14. Pollapönk og Reykjavíkurdætur. 15. 1. árs.

Björk skorar á Hildi Örnu Gunnarsdóttur, verkefnastjóra í grasagarðinum.

2 2 4

5

9 3 1 3 4 6 8 6 1

?

 svör

7

6 9 5 8 2 1

8 1

sagnfræðingur og gagnastjóri

dögunum?

3 4

14. Pass.

7. Pass.

12. Hvaða kona vinnur í Popplandi?

7

13. 560.

5. Reynir Lyngdal.

2

 sudoku fyrir lengr a komna

12. Heiða Ólafsdóttir.

4. Pass.

sér á Kaffibarnum um síðustu helgi?

11. Ilmur Kristjánsdóttir.

3. Pass.

norðursins á RÚV?

8 2 3 6 5 4

9

 8 stig

Guðfinnur Sigurvinsson

8. Með hvaða félagsliði leikur handbolta-

2 7 3

8. Íslenska landsliðinu.

myndahátíðinni í Toronto á dögunum?

15. Hvaða afmæli fagnaði tímaritið MAN á

bands Íslands? 7. Hver leikur aðalhlutverkið í kvikmynd-

4

14. Páll Óskar.

7. Johnny Depp.

6. Hver er nýr formaður Frjálsíþróttasam-

8 9 6 4

 krossgátan 206

RAULA

ENDA

KÖNNUN

ÖXULENDI

SIGAÐ

ÍLÁT

GAFL

NES

STAULAST GRÚS

205

HALD

S A K A F S T A R A U A S T M I A G E A L S A T U L Ó I L

mynd: Benh LIeU SOnG (CC By-SA 3.0)

SLEGGJA KEYRA

MJÖG

SKESSA ÁTT

GÚLPUR

SÆLA TVEIR EINS VÆTLAR

A

U B U N G Y N D I G G L G A R J Æ R A F K I S Á T T T L A K S H I T I Æ A G G E N G T I G R I T SÁR

KLIFUN

NÝJA

FJALLASKARÐ

FRELSUN YRKJA

HÓFDÝR BÓK

ÓÐ

RÁNFUGL

AFDREP SAMKOMULAGS HYGGJAST

Æ

HLAUP

HERSLI

KÁL

NES

VARMI SJÓ

S LÖBBUÐU PEDALI

S

STEINTEGUND KOPAR

FUGL

RITVINNSLUFORRIT

DURTUR

KLIPPARI SAMTÖK

TITTUR KVIÐ

HRUKKA FYRST FÆDD

SKRÁ FLÓN

REIÐMAÐUR FÆDDI

A H L A G H A A A L S L L Í S L A G Ð A G L H Ó B E A K A R I S N Ú T N I S T A P P I P Í S K I P R A L A U G A T S A K J A L Ó M B K N A P I A B Ú S L A L L LABBA

FÍKNIEFNI

SIÐA

BREKKA

EITURLYF HÁTTUR

ÍSHROÐI LJÓMA

HLÝTT

HANDFANG DUNKUR

ÁNA

BUGÐÓTTUR

VÖNDULL

VERALDARSJÓR YFIRBRAGÐ RÖR

SKORDÝR FRÁSÖGN

BÓKSTAFUR

DRULLA SKRAN

ÚTUNGUN

SKYNFÆRI SKAÐI

EYÐIMÖRK SLÍMDÝR

FÝLDUR STRIT

HLJÓM

DAUÐI

ÓVILD

PUÐ

KLOFHÁ STÍGVÉL

ÓSKERTAR

STÚLKA

EINEINSAMALL DREGINN

M A R Æ L A R E K I I Ú N N I N N TALA

MERGÐ

LYFTA

HVERJUM JURTARÍKI EINASTA

H Í F A

Ö L L U M

F L Ó R A

MEIRI HÁTTAR

EINS UM R

SKÓLI SVARA

A N D I S Ú R A N I D S U R A R

mynd: Oxyman (CC By-Sa 3.0)

 lausn

Lausn á krossgátunni í síðustu viku.

UNDANHALDI STORMUR

Til leigu húsnæði sem hentar vel undir ísbúð-kaffihús-útsölustað frá bakaríi-grænmetisstað. Allt til staðar, frystir, kælir, uppvask, salerni, stólar og borð.

VÖKVI

TÓLF TYLFTIR

SKÓLI FÆDDAR

BETLARI STEINTEGUND

GEFA EFTIR

HÓFDÝR

GABBA

NÚMER

MYNDABÓK VITSKERTUR

NÁ YFIR

ÓHEILINDI

HÁRLEYSI ÓSKUÐUÐ

FORÐAST

MEST

ILLVILJI

ÁTT

SUNDFÆRI

PÍNA

PÚLA

BRÚN

TÍSKU

FJÖLBREYTNI

VINNINGUR

ÓLÆTI

FUGL

KORN MÆLIEINING

TUDDI

TÍMABIL HVERJUM EINASTA

TEGUND PASSI

ÁTT

HEILU

YFIRRÁÐ

TALA MEÐ RYKKJUM

FESTING

LÍTILL BÁTUR

YFIRBRAGÐ

EINS

KEYRA

LOFTTEGUND

HOLA

GEYMSLUTURN

STAMPUR

HEGNA

DRYKKJARÍLÁT

FYRIR HÖND

KVABBA

SVALI

YFIRSTÉTTAR

FYRTAST

INNMATUR ÓSKERTUR FLÍK

TROMMA

RELL

HREYFING

LOKAORÐ

TÓNTEGUND

AÐSKILJA

Í RÖÐ HARLA

HOLUFISKUR

SUSS

DÆLING

HORFÐU

USS

Í RÖÐ

Í RÖÐ

TVEIR EINS

DRYKKUR

BEIN

Nánari upplýsingar í síma 892-0807.

VÖRUMERKI

UMSTANG

SAMTÖK

Glæsilegt húsnæði til leigu !

AÐ BAKI

LÍK

RÁNDÝR

HELBER


NÝJAR

VÖRUR! FRÁBÆRT ÚRVAL AF HAUST- OG VETRARFATNAÐI FYRIR ALLA FJÖLSKYLDUNA

NÚNA

9.990

NÚNA

13.490 Fullt verð: 16.990

FULLT VERÐ: 13.990

NÚNA

NÚNA

12.990

13.490 Fullt verð: 16.990

Fullt verð: 14.990

MCKINLEY TIRANO Loðfóðraðir rúskinnsskór, með grófum og stömum sóla sem gefur gott grip. Stærðir: 36-46.

MCKINLEY NOLLIE/BASE

MCKINLEY ALVA

Vindheld og vatnsvarin úlpa úr Exodus útivistarefni. 5000 mm vatnsvörn, hægt að smella hettunni af. Litur: Dökkblá. Stærðir: 120 -160.

Vattstungin og létt dúnúlpa, vindheld 90/10 dúnn. Litir: Fjólublá, dökkblá. Stærðir: 36-44.

MCKINLEY MALTE

Vattstungin og létt dúnúlpa, vindheld 90/10 dúnn. Litir: Dökkblá, svört. Stærðir: S-XXL.

NÚNA

7.490

NÚNA

5.990

Fullt verð: 9.990

Fullt verð: 7.990

NÚNA

14.990 Fullt verð: 16.990

BUGGA KULDASKÓR Hlýir kuldaskór með riflás, grófur og stamur sóli sem gefur gott grip. Litir: Svartir, fjólubláir. Stærðir: 24-35.

DIDRIKSONS SUTTON Kuldagalli, vatnsvarinn og vindheldur, hægt er að smella hettunni af, endurskin á hnjám og baki. Litir: Dökkblár, rauður. Stærðir: 80-120.

8.990 MCKINLEY BOBER

Vindheld og vatnsvarin úlpa, hægt er að smella hettunni af. Litir: Dökkblá, ljósblá. Stærðir: 80-120.

MCKINLEY AIR LIGHT WEIGHT

Vattstungin og polyesterfyllt úlpa, vindheld og vatnsvarin, hægt er að smella hettunni af. Litir: Dökkblá, rauð. Stærðir: 130-160.

EXPO • www.expo.is

Borgaðu vaxtalaust innan 14 daga eða með raðgreiðslum í verslun Intersport á Bíldshöfda INTERSPORT AKUREYRI / SÍMI 460 4891 / OPIÐ: MÁN. - FÖS. 10 - 18. LAU. 10 - 16. INTERSPORT BÍLDSHÖFÐA / SÍMI 585 7220 / OPIÐ: MÁN. - FÖS. 10 - 18. LAU. 10 - 18. SUN. 13 - 17. INTERSPORT SELFOSSI / SÍMI 480 4611 / OPIÐ: MÁN. - FÖS. 10 - 18. LAU. 10 - 16.


72

sjónvarp

Helgin 12.-14. september 2014

Föstudagur 12. september

Föstudagur

RÚV

19.35 Dagur rauða nefsins Bein útsending frá Degi rauða nefsins sem haldinn er í samvinnu við UNICEF. Grín og alvara í bland. Dagskrárgerð: Egill Eðvarðsson.

19:30 The Biggest Loser. Þættir þar sem fólk sem er orðið hættulega þungt snýr við blaðinu.

Laugardagur

16.50 Forkeppni HM kvenna í fótbolta Bein útsending frá Laugardalsvelli þar sem Ísland og Ísrael eigast við.

20:45 Darling Companion Dramatísk mynd með Diane Keaton og Kevin Kline í aðalhlutverki..

Sunnudagur allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

4

22:25 The Killing (2/6) Bandarísk spennuþáttaröð sem byggð er á hinum vinsælu dönsku þáttum, Forbrydelsen.

allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

4

20:25 Top Gear Festival Special: Sydney

Sunnudagur

Laugardagur 13. september RÚV

STÖÐ 2

RÚV

STÖÐ 2

07.00 Morgunstundin okkar 07.00 Morgunstundin okkar 07:00 Barnatími Stöðvar 2 07:00 Barnaefni Stöðvar 2 10.20 Bráðskarpar skepnur e. 10.20 Dagur rauða nefsins e. 08:05 Malcolm In the Middle (16/22) 12:00 Bold and the Beautiful 11.10 Kastanía: Hetja Miðgarðs e. 14.20 Queen: Sagan öll – (2:2) e. 08:30 Drop Dead Diva (2/13) 13:40 The Crimson Field (5/6) 12.35 Nautnir norðursins e. 15.20 Alheimurinn (7) e. 09:15 Bold and the Beautiful 14:35 Veep (6/10) 13.05 Laxness og svarti listinn e. 15.55 Ástin grípur unglinginn (3:12) 09:35 Doctors (54/175) 15:05 Derek (7/8) 16.40 Táknmálsfréttir (13:365) 10:15 Last Man Standing (19/24) 15:30 How I Met Your Mother (21/24) 14.05 Ó borg mín borg Chicago e. 15.05 Hrúturinn Hreinn 16.50 Forkeppni HM kvenna í fótbolta 10:40 The Smoke (5/8) 15:55 Sósa og salat 15.15 Taka tvö (4:6) e. 19.00 Fréttir 11:25 Junior Masterchef Australia 16:15 Fókus (4/6) 16.05 Chopin til bjargar e. 19.20 Veðurfréttir 12:15 Heimsókn 16:40 ET Weekend (52/52) allt fyrir áskrifendur allt fyrir áskrifendur 17.00 Táknmálsfréttir (14:365) 19.25 Íþróttir 12:35 Nágrannar 17:25 Íslenski listinn 17.10 Vísindahorn Ævars e. 19.35 Lottó (3:52) 13:00 Michael Jackson Life of an Icon 17:55 Sjáðu (356/400) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 17.20 Stella og Steinn (13:42) 19.45 Fía fóstra snýr aftur Emmu 15:30 Hulk vs.Wolverine 18:23 Veður 17.32 Hrúturinn Hreinn (2:5) Thompson fer á kostum í fjöl16:30 Young Justice 18:30 Fréttir Stöðvar 2 17.39 Stundarkorn (2:4) skyldumynd um barnfóstruna 16:50 The Big Bang Theory (20/24) 18:55 Sportpakkinn (5/50) 17.56 Skrípin (21:52) ströngu Nanny PcPhee. Hér 17:10 Bold and the Beautiful 19:10 Stelpurnar (7/20) 18.00 Stundin okkar e. kemur hún ungri móður til 17:32 Nágrannar 19:306 Lottó 4 5 4 5 6 18.30 Camilla Plum - kruð og krydd aðstoðar sem á í mesta basli við 17:57 Simpson-fjölskyldan (9/22) 19:35 The Big Bang Theory (7/24) 19.00 Fréttir óþekktarormana sína. Önnur 18:23 Veður 20:00 Veistu hver ég var ? (3/10) 19.20 Veðurfréttir hlutverk: Maggie Gyllenhaal og 18:30 Fréttir Stöðvar 2 Laufléttur og stórskemmtilegur 19.25 Íþróttir Ralph Fiennes. 18:47 Íþróttir spurningaþáttur í umsjá Sigga 21.35 Skipafréttir Áhrifamikil 18:54 Ísland í dag Hlö þar sem tvö lið skipuð lands- 19.40 Landinn (1) 20.10 Vesturfarar (4:10) mynd um feðgin sem standa á 19:16 Veður þekktum einstaklingum keppa. 20.50 Stóra lestarránið (1:2) Spennutímamótum og hyggjast hefja 19:25 Super Fun Night (14/17) 20:45 Darling Companion mynd í tveimur hlutum byggð á nýtt líf á fornum slóðum. Saga 19:45 Impractical Jokers (6/15) 22:25 Captain Phillips sannsögulegum atburðum frá byggð á verðlaunahandriti 20:10 Mike and Molly (1/22) 00:35 Stolen árinu 1963 þegar lestarrán var eftir Annie Proulx. Aðalhlutverk: 20:35 NCIS: Los Angeles (15/24) 02:10 In Time framið nærri London. Fyrri hluti. Kevin Spacey, Julianne Moore 21:20 Louie (10/13) 03:55 Rampart Aðalhlutverk: Robert Glenister, og Judi Dench. Leikstjóri: Lasse 21:45 Stand Up Guys 05:40 Fréttir Jack Roth og Paul Anderson. LeikHallström. Atriði í myndinni eru 23:20 Insidious stjóri: Chris Chibnall. ekki við hæfi ungra barna. 01:00 Scorpion King 3: Battle for Re 22.25 Hamarinn (3:4) e. 23.25 Psycho Spennumynd eftir 04:25 The Girl 08:50 Austurríki - Svíþjóð 23.20 Alvöru fólk (9:10) Alfred Hitchcock frá árinu1960. 05:55 Fréttir og Ísland í dag 10:30 Tékkland - Holland 00.20 Njósnarar í Varsjá (2:2) e. Aðalhlutverk: Anthony Perkins, 12:10 Ísland - Tyrkland 01.50 Útvarpsfréttir í dagskrárlok Janet Leigh, Vera Miles, John 13:50 Barcelona - Athletic Beint Gavin og Martin Balsam. Atriði í 15:50 Leiðin til Frakklands 11:15 Leiðin til Frakklands SkjárEinn myndinni eru ekki við hæfi ungra 16:50 Þýsku mörkin 12:15 Gummersbach - RN-Löwen 06:00 Pepsi MAX tónlist barna. e. 17:20 La Liga Report allt fyrir áskrifendur 13:35 Þýsku mörkin 13:20 The Talk 01.10 Barnaby – Lifandi lík e. 17:50 Real Madrid - Atletico Beint 14:05 Portúgal - Albanía 14:40 Dr. Phil SkjárEinn 02.45 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 19:50 Celta - Real Sociedadfréttir, Beint 15:45 Demantamótin 16:40 Kirstie (9:12) 06:00 Pepsi MAX tónlist fræðsla, sport og skemmtun 21:50 Meistaradeild Evrópu 17:50 Ísland - Tyrkland 17:00 Catfish (12:12) 08:00 Everybody Loves Raymond SkjárEinn 22:20 UFC Now 2014 19:30 La Liga Report allt fyrir áskrifendur 17:45 America's Next Top Model 08:20 Dr. Phil 06:00 Pepsi MAX tónlist 23:10 UFC Unleashed 2014 20:00 Meistaradeild Evrópu 18:30 Reckless (2:13) 09:00 The Talk 12:55 The Talk 23:55 Real Madrid - Atletico 20:30 Tékkland - Holland fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 19:15 King & Maxwell (9:10) 09:40 Pepsi MAX tónlist 14:15 Dr. Phil 01:35 Barcelona - Athletic 22:10 Danmörk - Armenía 4 5 6 20:00 Gordon Ramsay Ultimate .. 15:25 Marvel: Assembling a Universe 15:35 Men at Work (9:10) 23:55 Euro 2016 - Markaþáttur 20:25 Top Gear Festival Special 16:10 Friday Night Lights (5:13) 15:55 Top Gear USA (16:16) 00:45 UFC Now 2014 21:15 Law & Order: SVU (5:24) 16:55 The Moaning of Life (5:5) 16:45 Vexed (5:6) 22:00 Revelations (5:6) 17:40 Dr. Phil 17:45 Extant (2:13) 08:15 Messan 22:45 Californication (12:12) 18:20 The Talk 18:30 4 The Biggest Loser5(1:27) 6 09:00 Match Pack 23:15 Ray Donovan (2:12) 19:00 America's Funniest Home Vid. 20:00 Eureka (14:20) 09:30 Premier League World 12:25 Andorra - Wales 00:05 Agents of S.H.I.E.L.D. (22:22) 19:30 The Biggest Loser (1 & 2:27) 20:45 NYC 22 (2:13) 10:00 Enska úrvalsdeildin - upphitun 14:10 Premier League World allt fyrir áskrifendur 00:50 Marvel: Assembling a Universe 21:00 The Saint6 21:30 A Gifted Man (11:16) 5 10:30 Upphitun á laugardegi 14:40 Newcastle - Crystal Palace 01:35 Scandal (12:18) 23:00 The Tonight Show 22:15 Vegas (3:21) 11:35 Arsenal - Man. City Beint 16:30 Sviss - England allt fyrir áskrifendur 02:20 Revelations (5:6) 23:40 Law & Order: SVU (4:24) 23:00 Dexter (2:12) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 13:45 Chelsea - Swansea Beint 18:20 Man. City - Stoke 03:05 The Tonight Show 00:25 Revelations (4:6) 23:50 Fleming (3:4) 16:00 Markasyrpa 20:00 Match Pack 03:45 Pepsi MAX tónlist 01:10 The Tonight Show 00:35 Betrayal (13:13) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:20 Liverpool - Aston Villa Beint 20:30 Enska úrvalsdeildin - upphitun 01:50 The Tonight Show 01:20 The Tonight Show 18:30 Sunderland - Tottenham 21:00 Messan 02:30 Pepsi MAX tónlist 02:40 Pepsi MAX tónlist 20:10 Southampton - Newcastle 21:45 Burnley - Man. Utd. 4 5 6 21:50 WBA - Everton 08:00 & 15:00 Everything Must Go 23:25 Messan 23:30 Crystal Palace - Burnley 09:35 & 16:35 Mirror Mirror 00:10 Enska úrvalsdeildin - upphitun 4 5 6 allt fyrir áskrifendur 01:10 Stoke - Leicester 11:20 & 18:20 Story Of Us 08:40 & 15:20 James Dean 11:45 & 16:50 Rumor Has It 12:55 & 19:55 Stepmom 10:15 & 16:55 The Devil Wears Prada 13:20 & 18:25 Diary Of A Wimpy Kid SkjárSport allt fyrir áskrifendur allt fyrir áskrifendur SkjárSport 22:00 Charlie Wilson’s Warfréttir, fræðsla, sport og skemmtun 12:05 & 18:45 Men in Black 14:55 & 20:00 Save Haven 12:25 B. Leverkusen - Hertha BSC 11:25 B. Leverkusen Werder Bremen 23:40 Game of Death 13:40 & 20:20 Johnny English Reborn 22:00 & 02:50 The Hangover 3 14:25 FC Augsburg - B. Dortmund 13:25 Bayern Munich - Stuttgart fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 5 6 01:15 Dredd 22:00 & 02:45 Wallander fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 23:40 Game of Death 16:25 FSV Mainz - Hannover 96 16:25 B.Mönchengladbach - Schalke 02:50 Charlie Wilson’s War 23:35 The Thing 01:15 Don’t Be Afraid of the Dark 18:25 B. Leverkusen - Werder Bremen 18:25 Bayern Munich - Stuttgart 01:20 Attack the Block 20:25 B. Leverkusen - Werder Bremen 4 20:25 B. Mönchengladbach - Schalke 15.40 Ástareldur 17.20 Kúlugúbbarnir (9:18) 17.44 Nína Pataló (37:39) 17.51 Sanjay og Craig (4:20) 18.15 Táknmálsfréttir (12:365) 18.25 Nautnir norðursins (2:8) e. 19.00 Fréttir 19.20 Veðurfréttir 19.25 Íþróttir 19.35 Dagur rauða nefsins Bein útsending frá Degi rauða nefsins sem haldinn er í samvinnu við UNICEF. Grín og alvara í bland með þjóðþekktum grínistum, leikurum, skemmtikröftum og tónlistarmönnum. Dagskrárgerð: Egill Eðvarðsson. 23.40 Wallander – Svik Sænsk sakamálamynd frá 2013. Kurt Wallander rannsóknarlögreglumaður í Ystad á Skáni glímir við erfið sakamál. Leikstjóri er Charlotte Brändström og meðal leikenda eru Krister Henriksson og Charlotta Jonsson. Ekki við hæfi barna. 01.15 Kaldastríðsklækir Bresk bíómynd frá 2011 byggð á sögu eftir John le Carré. Á dögum kalda stríðsins er gamli njósnarinn George Smiley kallaður til starfa aftur til að finna sovéska flugumenn innan bresku leyniþjónustunnar. Atriði í myndinni eru ekki við hæfi barna. e. 03.20 Útvarpsfréttir í dagskrárlok

4

5

6

4

5

6

H E I M S K L A S S A H LJ Ó M F L U T N I N G U R Úrval af gæðahátölurum frá Pioneer Veldu vandað – það borgar sig alltaf. BÍLGEISLASPILARI · DEH-X3600UI

4X50 W MOSFET magnari. Útvarp með 24 stöðva minni. Spilar: CD-R/RW, MP3, WMA, WAV. AUX og USB tengi á framhlið. EEQ, Tónstillir fyrir bassa, mið– og hátóna. Spilar og hleður iPod í gegnum USB (snúra fylgir ekki). Multi-Colour skjár.

BÍLGEISLASPILARI · DEH-150MP

4X50 Mosfet magnari · Útvarp með 24 stöðva minni · Spilar: CD, MP3, WMA WAV · USB og Aux-in af framan

Verð: 19.900

Verð: 28.900

LÁGMÚLA 8 · SÍMI 530 2800 · www.ormsson.is · Verslanir og umboðsmenn um land allt


sjónvarp 73

Helgin 12.-14. september 2014  Í sjónvarpinu r ay Donovan

14. september STÖÐ 2 07:00 Barnatími Stöðvar 2 12:00 Nágrannar 13:50 Mr. Selfridge (9/10) 14:35 Gatan mín 14:55 Veistu hver ég var ? (3/10) 15:30 Léttir sprettir 15:50 Louis Theroux 16:45 60 mínútur (49/52) 17:30 Eyjan (3/16) allt fyrir áskrifendur 18:23 Veður 18:30 Fréttir Stöðvar 2 fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 18:55 Sportpakkinn (55/60) 19:10 Ástríður (5/12) 19:35 Fókus (5/6) 20:00 The Crimson Field (6/6) 20:55 Rizzoli & Isles (9/18) 4 21:40 The Knick (5/10) Glæný þáttaröð með Clive Owen í aðalhlutverki. Hún fjallar um lækna og hjúkrunarkonur á Knickerbocker sjúkrahúsinu í New York í upphafi tuttugustu aldar. Á þeim tíma voru læknavísindin ekki langt á veg komin og dánartíðnin í aðgerðum var há. 22:25 The Killing (2/6) 23:10 60 mínútur (50/52) 23:55 Eyjan (3/16) 00:45 Daily Show: Global Edition 01:10 Suits (6/16) 01:55 The Leftovers (10/10) 02:50 Boardwalk Empire (1/8) 03:40 Green Hornet 05:35 Fréttir

Sjóðheitur Ray Síðustu kvöld hafa verið óvenju viðburðarík hjá mér. Ég hef beðið vandræðalega spennt eftir því að dóttirin sofnaði og síðan kveikt á sjónvarpinu og helgað mig Ray Donovan. Hann er í grunninn frekar ömurlegur gaur; vinnur við að redda ríka og fræga fólkinu úr vanda með alls konar klækjum, heldur óspart framhjá eiginkonu sinni, já og svo kom hann pabba sínum í 20 ára fangelsi fyrir glæp sem hann framdi ekki. En hann er líka fáránlega myndarlegur, vel stæltur og ég er nokkuð viss um að framleiðendur þáttanna gera sér vel grein fyrir því þar sem við fengum að líta stæltan gluteus maximus á Ray nýverið þegar hann var að koma úr sturtu. Liev Schreiber skilar þessu hlutverki fullkomlega. Önnur sería af Ray Donovan var að hefjast á 5

6

5

6

08:40 Kasakstan - Lettland 10:20 Barcelona - Athletic 12:00 Moto GP - Ítalía Beint 13:00 Celta - Real Sociedad 14:45 Real Madrid - Atletico 16:30 Spánn - Makedónía 18:15 Meistaradeild Evrópu allt fyrir áskrifendur 18:45 Moto GP - Ítalía 19:45 Stjarnan - Keflavík Beint fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 22:00 Pepsímörkin 2014 23:15 Stjarnan - Keflavík 01:05 Pepsímörkin 2014 4

08:50 Stoke - Leicester 10:30 Arsenal - Man. City 12:10 Nottingh. Forest - Derby Beint 14:20 Match Pack allt fyrir áskrifendur 14:50 Man. Utd. - QPR Beint 17:00 Liverpool - Aston Villa fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 18:40 Nottingham Forest - Derby 20:20 Man. Utd. - QPR 22:00 Chelsea - Swansea 23:40 Sunderland - Tottenham 4 SkjárSport

11:25 B. Mönchengladbach - Schalke 13:25 Eintr. Frankfurt - Augsburg 15:25 Hannover 96 - Hamburger SV 17:25 Eintr. Frankfurt - Augsburg 19:25 Hannover 96 - Hamburger SV

5



6

SkjáEinum en ég er hrifnari af því að horfa á seríur í SkjárFrelsi og því hef ég að meðaltali horft á 3 þætti af fyrstu seríu á kvöldi að undanförnu. Sem betur fer er önnur serían líka komin í heilu lagi á SkjárFrelsi þannig að ég þarf ekkert að örvænta. Að Ray sjálfum ólöstuðum þá verður að geta þess að faðir hans, óforskammaði glæpamaðurinn sem leigir hórur í innflutningspartí sonar síns og gefur barnabörnunum áfengi, á sannarlega sína spretti. Það er enginn annar en pabbi Angelinu Jolie sem leikur hann, Jon Voight, og saman halda þeir Donovan-feðgar uppi spennu, kómík og smá sexí time. Einstæðar mæður þessa lands verða ekki sviknar af Ray Donovan. Erla Hlynsdóttir


74

menning

Helgin 12.-14. september 2014

 TónlisT nýdönsk sendir fr á sér plöTuna diskó Berlín og heldur Tónleik a

Bandið er í stuði, það munar öllu Hljómsveitin Nýdönsk er á 28. aldursári en það er enginn uppgjafartónn í Birni Jörundi og félögum. Um helgina fagna þeir útgáfu plötunnar Diskó Berlín með tvennum tónleikum í Hörpu.

n

íunda breiðskífa hljómsveitarinnar Nýdönsk, Diskó Berlín kom út á dögunum. Það eru 6 ár síðan Nýdönsk sendi frá sér breiðskífuna Turninn, en síðan hefur ekki komið út plata með nýju efni, þó einstaka lög hafi fylgt safnskífum sem hafa komið út á undanförnum árum. Björn Jörundur Friðbjörnsson, einn aðal lagahöfundur sveitarinnar til margra ára og annar söngvara hennar, sagði sveitina hafa farið aðrar leiðir við vinnsluna en þeir voru vanir. „Við tókum lögin og skárum þau í tætlur ef svo má segja, við æfðum lögin mikið áður en við fórum inn í hljóðver til þess að taka upp,“ segir Björn sem segir ferlið ekkert ósvipað og á plötunni Deluxe sem kom út árið 1991. „Þegar maður æfir lög svona mikið, þá fer sveitin að vinna sem eitt líffæri og slær aðeins meiri takt. Á undanförnum plötum höfum við bara mætt í hljóðverið og unnið okkur þaðan, þetta var lífrænni nálgun.“ Nýdönsk er á 28. aldursári sem er lengri ævi en mörg stærstu fyrirtæki landsins og plöturnar orðnar 17 talsins ef allt er talið, breiðskífur, safnskífur og leikhús- og tónleikaplötur. Á Diskó Berlín var ákveðið að fara til Berlínar til þess að taka upp.

„Við hefðum allt eins getað farið til Katmandú eða Færeyja. Við vildum bara komast í burtu og vinna í friði,“ segir Björn. „Við vorum í viku og unnum allan tímann. Við fundum hljóðver á netinu sem hentaði okkar stærð og var hagstætt. Auðvitað hefði verið gaman að fara í Hansa studio, en sökum þess hvað mörgum finnst gaman að fara þangað, kostar það töluvert meiri peninga,“ segir Björn sem minnist þar á fornfrægt stúdíó í Berlín þar sem David Bowie og Iggy Pop dvöldu gjarna. „Þetta stúdíó er í gamalli byggingu sem eitt sinn hýsti austurþýska hluta ríkisútvarpsins í Þýskalandi og húsið var yfirgefið í hruni kommúnismans. Í húsinu eru ótal stúdíó og það sem við vorum í var eitt af þeim.“ Er Diskó Berlín frábrugðin fyrri plötum hvað varðar texta og lagasmíð? „Ekki beint, en það sem var kannski öðruvísi var það að við sömdum alla textana á staðnum. Ég og Daníel mættum á kvöldin þegar strákarnir voru búnir að taka upp allan daginn og settum textana saman í sameiningu. Ég er mjög ánægður með þá útkomu. Svo var bandið bara í stuði, sem munar öllu,“ segir Björn. Nýdönsk heldur tvenna tónleika í Eldborgarsal Hörpu á laugardags-

Björn Jörundur og félagar í Nýdönsk halda tvenna tónleika í Hörpu á laugardalskvöld og halda svo til Akureyrar síðar í mánuðinum. Ljósmynd/Hari

kvöldið og enn eru einhverjir miðar til á seinni tónleikana sem hefjast klukkan 22.30. „Það eru margir sem koma á alla okkar tónleika, en það er gaman hvað það kemur alltaf

mikið af fólki sem hefur ekki enn séð okkur, eftir 28 ár,“ segir Björn Jörundur. Sveitin heldur svo tónleika í Hofi á Akureyri þann 27. september svo

aðdáendur hennar norðan heiða fá líka sinn skerf. Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is

 MyndlisT opnun í TveiMur hröfnuM

Hallgrímur sýnir Parísarmyndir „Þetta eru kaldhæðnislegar myndir af heitustu hugðarefnum mannsins, eins og ástinni, hamingjunni, heimilinu og sjálfsímynd hvers og eins, hinni brosandi passamynd. Hallgrímur gerir stólpagrín að þessu öllu saman í verkum sem luma þó á væntumþykju ef betur er að gáð,“ segir Ágúst Skúlason í Tveir hrafnar listhúsi um nýja sýningu Hallgríms Helgasonar sem opnuð verður í dag, föstudag. Sýningin kallast Parísarpakkinn og á henni eru verk frá árunum 19931997 þegar Hallgrímur var búsettur í París. Hluti verkanna fannst í kjallara í París fyrir tveimur árum. Höfðu þau verið á sýningu sem Hallgrímur hélt í Rizzo-galleríinu árið 1997. Hallgrímur taldi verk þessi glötuð þar til kollegi hans, myndlistarmaðurinn Sigurður Árni, sagði honum

frá pakka merktum honum sem lá í geymslu annars gallerís í bílakjallara í austurhluta Parísarborgar. Verk þessi, ásamt öðrum frá sama tímabili þegar Hallgrímur bjó í tíunda hverfi og var upptekinn af nýjum leiðum til að mála portrett og mannlegar sögur úr hversdagslífinu, verða á sýningunni í Tveimur hröfnum. Galleríið er til húsa að Baldursgötu 2.

Hallgrímur Helgason opnar sýningu í Tveimur hröfnum í dag, föstudag.


Allir eru á leiðinni í BORGARleikhúsið! Borgarleikhúsið þakkar leikhúsgestum sínum fyrir einstakar viðtökur á nýju leikári. Í gær var sett met í sölu áskriftarkorta en aldrei fyrr í sögu Borgarleikhússins hafa selst jafn mörg kort á einum degi. Við viljum einnig þakka leikhúsgestum biðlundina því mikið álag hefur verið á símkerfi leikhússins undanfarna daga.

ÁSKRIFTARKORT FJÓRAR SÝNINGAR AÐ EIGIN VALI Á AÐEINS

14.500 kr. Sem er 30% afláttur af almennu miðaverði.

Miðasala | 568 8000 | borgarleikhus.is


76

menning

Helgin 12.-14. september 2014

 K arlsvaK a 23 ár fr á fr áfalli K arls J. sighvatssonar

Kór,kór,kvennakór. Kvennakórinn Kyrjurnar eru að hefja sitt 17.starfsár og getur bætt við sig nýjum kórfélögum. Við byrjum miðvikudaginn 17.september kl.19:30 í Friðrikskapellu við Vodafonhöllina. Kyrjurnar leggja metnað sinn í fjölbreytt og skemmtilegt lagaval. Stjórnandi er Sigurbjörg Hvanndal Magnúsdóttir söngkennari og söngkona. Láttu nú drauminn rætast, hafðu samband við Sigurbjörgu í síma 8655503 eða Auði í síma 8646032. Það verður tekið vel á móti þér.

Brautryðjandi í orgelleik Á mánudaginn síðastliðinn hefði píanó- og orgelleikarinn Karl J. Sighvatsson fagnað 64 ára afmæli. Hann lést fyrir aldur fram í bílslysi þann 2. júní árið 1991, aðeins 41 árs gamall.

K

arl var einn magnaðasti píanóleikari hinnar íslensku rokkbylgju sem gekk yfir landið á seinnihluta sjöunda áratugarins og á áttunda áratugnum. Framkoma hans með Trúbrot var yfirleitt mjög lífleg og stal hann alla jafna senunni. Seinna meir stofnaði hann, ásamt Agli Ólafssyni, Hinn íslenska þursaflokk og í þeirri sveit setti Karl, eða Kalli eins og hann var alltaf kallaður, markið hátt fyrir

aðra orgelleikara sem á eftir honum komu. Karl vann við allar gerðir tónlistar og honum var fátt óviðkomandi í sínu starfi sem listamaður, hvort sem það var að spila byltingarkennt rokk á Hammondorgelið eða sitja við kirkjuorgelið í Hveragerði eða á Selfossi í vikulegum messum. Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is

Jakob Frímann Magnússon GEORGINA hægindastóll 79.000 kr.

Nýjar vörur!

Ég var svo heppinn að kynnast Kalla sem kornungur og nýbakaður áhugamaður um rafmagnsorgelleik. Hann tók mig strax að hjarta sér, reyndist mér einstaklega góður og hjálpsamur, var mér í raun sem besti bróðir. Það sakaði ekki að foreldrar okkar voru vinir, mamma þeirra Sigurjóns var einstaklega falleg og góð kona sem bauð mann strax velkominn í vinahóp sona sinna á heimilinu í Álfheimum. Kalli kenndi mér allt um Hammond orgel, sýndi mér margt af því sem hann kunni og hvatti mig áfram og hjálpaði er ég eignaðist mitt eigið Hammond orgel sem ég lenti í smá brasi með. Hann bjó yfir mjög sérstakri orku og skar sig strax út úr flóru íslenskra tónlistarmanna. Hann var góð fyrirmynd í snerpu og innblásinni spilamennsku, bjó yfir bestu tækni íslenskra rokkorganista

þess tíma og það varð snemma ljóst að hugur hans stefndi til æðra náms í fjarlægum löndum, Austurríki og síðar við Berkely skólann í Boston. Hann var leiftrandi músíkalskur og ógleymanlegur öllum sem honum kynntust. Um það votta þrjár metnaðarfullar Karlsvökur sem vinir hans hafa staðið fyrir honum til heiðurs allt frá andlátsári hans 1991. Minningarsjóður í hans nafni er enn starfræktur og hefur stutt tugi efnispilta- og stúlkna til náms í útlöndum, kostað orgelviðgerðir og kaup nóttnaheftaútgáfu og sitthvað fleira. Á hátindi frægðar sinnar með Trúbroti átti hann gullfallega unnustu, Rósu Björgu Helgadóttur. Sígild mynd af þeim tveimur, síðhærðum í Afganpelsum hippaskeiðsins, hangir enn uppi á vegg hjá mér. Kalli var einstakur, snillingur með stórt hjarta.

Hljómsveitir Kalla

Magnús Kjartansson ETHNICRAFT bakkar Verð frá 17.500 kr. Margar gerðir

LUCA stólar Verð 45.000 kr.

Gerum hús að heimili

TEkk COMpANy OG HAbITAT kAUpTúN 3 síMI 564 4400 VEFVERsLUN á www.TEkk.Is

Opið mánudaga til laugardaga kl. 11-18 og sunnudaga kl. 13-18

Ég og Kalli heitinn kynntumst fyrst sem unglingar. Þá var hann orgelleikari Dáta. Ég fylgdist síðan með honum í Flowers en sú hljómsveit var í miklu uppáhaldi hjá mér. Það var siður hjá okkur strákunum að fara í Silfurtunglið á sunnudögum og hlusta. Frábærir hljóðfæraleikarar og ekki skemmdi Jónas vinur minn. Hann var líflegur á sviði. Það var eitthvað segulmagnað við strákinn á orgelinu. Hann var ör og spilaði með öllum líkamanum og skipti oft um sound og leitaði í sífellu að réttu hljóðmyndinni. Við skemmtum okkur saman og lifðum hátt og hratt. Siðar urðum við samstarfsmenn. Það var gaman. Við höfðum báðir fengið klassískt uppeldi í æsku og áttum að einhverju leyti líkan bakgrunn. Við gerðum eina plötu saman, Lifun,

og lékum saman í Þjóðleikhúsinu í Fást ásamt félögum okkar í Trúbroti. Ég kom inní það band í staðinn fyrir bæði Shady og Kalla á sínum tíma. Það var ekki auðvelt. Hvorki fyrir mig né aðra hljómsveitarmeðlimi. Kalli kom svo aftur í bandið. Það var hans stíll. Hann kom bara og fór eins og honum sýndist. Bara eins og að drekka vatn. Það var enginn möguleiki á að vita hvað honum dytti næst í hug. Tónlistin var í blóðinu á honum og flæddi með því um allan líkamann. Það var ekki hægt annað en að hafa gaman af honum og svo að sakna hans. Nú minnumst við hans og reynum að sjá hann fyrir okkur einu sinni enn. Það verður ekki auðvelt, eins klunnalegir og við erum orðnir, en við reynum. Blessuð sé minning hans.

Um helgina er staðið fyrir svokallaðri Karlsvöku í Eldborgarsal Hörpu. Þar koma fram meðal annarra Flowers, Mannakorn, Hjaltalín, Ólafur Arnalds, Megas, Mugison, KK og Apparat Organ Quartet. Allur ágóði af tónleikunum rennur til Minningarsjóðs Karls J. Sighvatssonar sem styrkir ungt tónlistarfólk til náms.

Flowers Trúbrot Náttúra Þokkabót

Hinn íslenski þursaflokkur Mannakorn

Fræg lög með handbragði Kalla Sighvats Án þín Trúbrot

Reyndu aftur Mannakorn

Starlight Trúbrot

Göngum yfir brúna Pálmi Gunnarsson

Þú skalt mig fá Trúbrot Slappaðu af Flowers Glugginn Flowers Gegnum holt og hæðir Þursaflokkurinn

Hvers vegna varst´ekki kyrr Pálmi Gunnarsson Platan Loftmynd Megas

Brúðkaupsvísur Þursaflokkurinn Einnig gerði hann tónlist við kvikmyndirnar Atómstöðina og Dalalíf, auk þess sem hann vann í leikhúsi og sjónvarpi við hin ýmsu tilefni.



NM64241

78

menning

Helgin 12.-14. september 2014

 TónlisT Blásar aokTeTTinn Hnúk aþeyr

Ljúfir tréblásaravindar í Hörpu Borgartúni 37 / Kaupangi Akureyri / nyherji.is

Stjörnurnar frá Sony

Blásaraoktettinn Hnúkaþeyr heldur tónleika í Hörpu og leikur tvo klassíska blásaraoktetta, Partítu í Es-dúr eftir Johann Nepomuk Hummel og Serenöðu í Es-dúr KV 375 eftir Wolfgang Amadeus Mozart á hádegistónleikum í Kaldalóni á sunnudaginn, 14. september, klukkan 12.30. „Oktettarnir eru meistaralega samdir, hátíðlegir en jafnframt leiftrandi fjörugir, frá síðari hluta 18. aldar þegar vinsælt var meðal aðalsmanna

að halda sína eigin hljómsveit og hafa tónskáld í þjónustu sinni. Efnisskráin er brotin upp með fjörlegri útsetningu eftir Pál P. Pálsson á íslenskum lögum fyrir blásarakvintett,“ segir í tilkynningu. Blásraoktettinn Hnúkaþeyr var stofnaður 2003 og samanstendur af blásurum sem hafa verið virkir í íslensku tónlistarlífi síðustu tvo áratugi, ýmist sem meðlimir Sinfóníuhljómsveitar Íslands eða sjálfstætt starfandi.

Blásaraoktettinn Hnúkaþeyr.

 leiklisT lína langsokkur frumsýnd á laugardaginn

Veldu verðlaunamyndavél

Fullkomnun í vasann þinn Sony RX100III Verð: 159.990 kr.

20.1 MP myndflaga ZEISS® 24-70mm F1.8-2.8 linsa Full HD vídeótaka

Bylting í full-frame myndavélum Sony a7R Verð: 369.990 kr.

36.4 MP full-frame myndflaga BIONZ® X örgjörvi Full HD 4K vídeótaka

Ótrúlegur hraði – mögnuð myndgæði Sony a6000 Verð: 159.990 kr. með 16-50mm linsu

24.3MP myndflaga Eitt hraðasta AF kerfi veraldar 11 rammar á sek.

Ágústa Eva Erlendsdóttir leikur hjartahlýja prakkarann Línu langsokk.

Sterkasta stelpa í heimi í Borgarleikhúsinu B

Frumsýning á morgun, laugardaginn 13. september, klukkan 14.

orgarleikhúsið frumsýnir Línu langsokk í leikstjórn Ágústu Skúladóttur á morgun, laugardaginn 13. september, klukkan 14. Nafna leikstjórans, Ágústa Eva Erlendsdóttir, fer með hlutverk hinar einu sönnu Sigurlínu Rúllugardínu Nýlendínu Krúsimundu Efraimsdóttur Langsokks. Örn Árnason leikur pabba Línu. Leikmyndin er í höndum Ilmar Stefánsdóttur og María Th. Ólafsdóttir sér um búninga. Astrid Lindgren, höfundur Línu langsokks, er einn ástsælasti barnabókahöfundur allra tíma. „Lína langsokkur, Herra Níels api og hesturinn eru aftur mætt til leiks ásamt

vinum sínum Tomma og Önnu,“ segir í tilkynningu Borgarleikhússins um þessa sterkustu stelpu í heimi. „Leiðindaskarfurinn frú Prússólín er staðráðin í að koma Línu fyrir á vandræðaheimili þannig að Lína þarf að hafa sig alla við vilji hún búa áfram á Sjónarhóli. Lína langsokkur er hjartahlýr og réttsýnn prakkari sem allar kynslóðir barna verða að kynnast. Ágústa Eva fer á kostum sem Lína í þessu bráðfyndna og skemmtilega leikriti sem sýnir okkur að við eigum alltaf að vera við sjálf og ekkert annað.“ Þýðing verksins er eftir Þórarin Eldjárn. - jh

 ásmundarsafn samsýning sjö lisTamanna

Tilvísanir í ýmsar byggingar Samsýningin, A posterori: Hús, höggmynd, verður opnuð í Listasafni Reykjavíkur, Ásmundarsafni, á morgun, laugardaginn 13. september klukkan 16. Listamennirnir Birgir Snæbjörn Birgisson, Guðjón Ketilsson, Hulda Hákon, Kathy Clark, Kristín Reynisdóttir, Stefán Jónsson og Þorbjörg Þorvaldsdóttir sýna þar verk sín ásamt verkum Ásmundar Sveinssonar. Á sýningunni eru listaverk með nýstárlegar tilvísanir í hinar ýmsu byggingar og hús. „Verkin eru ýmist gerð út frá raunverulegri eða ímyndaðri byggingarlist og endurspegla oft liðna tíð. Sjálft Ásmundar-

safn er hluti af sýningunni bæði sem hús og höggmynd. Ásmundur hannaði húsið með listaverkin sín í huga og nýtti sem vinnustofu og sýningarrými. Byggingarnar bjóða jafnframt upp á óhefðbundinn vettvang fyrir listsköpun annarra listamanna. Ásmundur byggði húsið á sama tíma og hann vann margar af þeim höggmyndum sem nú standa í garðinum,“ segir í tilkynningu. Á sýningunni verða sett upp minni útgáfur af þessum höggmyndum sem spila bæði saman við stærri verkin og við verk annarra listamanna á sýningunni. Sýningarstjóri er Yean Fee Quay. -jh

Sjálft Ásmundarsafn er hluti af sýningunni bæði sem hús og höggmynd.


AFRÍSK BAKA

NÝR STAÐUR BÍLDSHÖFÐA

TÓLF ÁRA OG YNGRI BORÐA FRÍTT AF BARNAMATSEÐLI OG ÖLL FJÖLSKYLDAN FÆR L JÚF FENGAN EFT IR R ÉT T. SVO ER ALLTAF LÍF OG FJÖR Í BARNAHERBERGINU!

VIÐ BJÓÐUM YKKUR VELKOMIN Á NÝJAN OG GLÆSILEGAN STAÐ OKKAR Á BÍLDSHÖFÐA 12.

Tilboðið gildir til 16. september í sal á Bíldshöfða.

Bíldshöfði • Bæjarhraun • Dalvegur • Glæsibær • N1 Ártúnsbrekku • Skoðaðu matseðilinn á saffran.is


80

dægurmál

Helgin 12.-14. september 2014

 Í takt við tÍmann HólmfrÍður ólafsdóttir

Klæddi mig eins og Birgitta Haukdal Hólmfríður Ólafsdóttir er 22 ára upprennandi söngkona. Hún vinnur á leikskóla meðfram söngnámi í FÍH. Hólmfríður elskar allt sænskt og borðar pítsu uppi í rúmi á letidögum. Staðalbúnaður

Ég get ekki sagt að ég hafi einhvern spes fatastíl og er ekkert að spá í tísku of mikið. Ég á mér til dæmis engin sérstök uppáhalds merki. Það fer mikið eftir skapinu hvernig ég klæði mig hverju sinni. Ég hef reyndar tekið allskyns tímabil í klæðnaði, sérstaklega þegar ég var yngri en ég hef róast aðeins í því með tímanum. Þar má helst nefna þegar ég klæddi mig upp sem Birgitta Haukdal í merkilega langan tíma og oft hef ég verið svolítið glysgjörn í gegnum tíðina. Í dag geng ég mikið í gallabuxum en finnst mjög gaman að gera mig fína og fara í kjóla eða pils og háa hæla. Ég versla svolítið á netinu en annars mest í útlöndum og þá aðallega í H&M, Topshop og Zöru.

Hugbúnaður

Ég er mjög manísk manneskja eins og þeir sem þekkja mig vita og hef frá blautu barnsbeini verið hreinn Svíþjóðargeðsjúklingur. Ég horfi þar af leiðandi mikið á sænskar bíómyndir og hlusta mest á sænska tónlistarmenn, elska Beck kvikmyndaseríurnar og Wallander er fínn líka. Uppáhalds sjónvarpsþættirnir mínir eru Will & Grace og svo er ég mjög spennt fyrir nýju seríunni sem er að koma út af Sons of Anarchy. Ég er að vinna á leikskóla samhliða söngnámi í FÍH þar sem ég kem til með að eyða mestum tíma í haust vænti ég. Ég þyrfti að vera duglegri að hreyfa mig en tek stundum syrpur í því að fara út að hlaupa sem mér finnst mjög gott en þyrfti að vera aðeins duglegri við það. Þegar ég fer út á

lífið finnst mér best að fá mér bjór og ég fer líklega mest á Prikið og stundum á b5 á happy hour.

Vélbúnaður

Ég á iPhone og Macbook Pro tölvu. Ég nota símann mikið og er mest á Instagram, Facebook og Snapchat. Mér þykir líka mjög vænt um míkrafóninn minn en annars er ég ekki mikil tækjamanneskja.

Aukabúnaður

Ég elska mat og sem betur fer eigum við það sameiginlegt, ég og kærastinn minn. Við tökum allskyns æði saman í því og á tímabili borðuðum við sushi aðeins of marga daga vikunnar. Okkur finnst líka gaman að elda eitthvað gott en á miklum letidögum liggjum við stundum með pítsu upp í rúmi. Mamma mín er líka góður kokkur og það eru miklir gleðidagar hjá mér þegar hún hefur lambalæri í matinn en þessa dagana eru samt pulsur uppáhalds maturinn minn. Ég er ekki með bílpróf og pabbi minn sýpur mest seyðið af því. Uppáhalds snyrtivaran mín í augnablikinu er meikið frá Coolcos sem vinkona mín og mamma hennar flytja inn og selja, ég mæli eindregið með því. Ég ferðaðist ekki mikið í sumar en hér heima á Íslandi fer ég mest í Skorradalinn. Þar á föðurfjölskylda mín stórt land með húsi og þar líður mér best. Svíþjóð er uppáhaldsstaðurinn minn í heiminum og þar finnst mér best að vera í sumarhúsi með fjölskyldunni. Uppáhaldsborgin mín er auðvitað Stokkhólmur

 appafengur

Sætar franskar frá McCain

Vinsælar hjá Íslendingum í mörg ár

Sætu kartöflurnar frá McCain eru ómótstæðilega bragðgóðar. Þú skellir þeim í ofninn og áður en þú veist af hefurðu töfrað fram girnilegt og gómsætt meðlæti. Prófaðu núna!

Beer Buddy Beer Buddy er app sem hæglega getur orðið besti vinur mannsins. Appið virkar þannig að maður tekur mynd af strikamerki bjórsins og fær um leið allar upplýsingar um bjórinn, humlana, vinnsluna, framleiðsluna, heimalandið og eiginlega bara allt sem hægt er að vita um nánast allan bjór í heiminum. Það sem er einnig skemmtilegt er u ms ög n a n n arra bjórþyrstra einstaklinga um heim allan. Það er ekkert nauðsynlegt að skanna strikamerkið, því einnig er hægt að skrifa bara inn heitið og fá þá allar helstu upplýsingar. Þetta er mikil biblía fyrir bjóráhugamanninn og þarna er auðvelt að halda utan um alla sína uppáhalds bjóra og þá bjóra sem maður á eftir að smakka og er búinn að setja á óskalistann.


Í FYRSTA SINN Á ÍSLANDI:

R

I S TAR · 24.-2 N Í R G 4 1 · R A 6. OK G N I N TÓB Ý S ER ·5

RPU Í HÖ

3 DA GA

ALÞJÓÐLEG GRÍNHÁTÍÐ Á HEIMSMÆLIKVARÐA

ROB DEER ING · HARR IET KEMS LEY JOEL DOM METT · SEAN MCLO UGHLIN

RICKY VELEZ · JAM ES ADO MIA N AND REW SCH ULZ

NEW YORK’S FUNNIEST

KERRY GODLIMAN HANNAH ÚR GAMANÞÁTTUNUM DEREK

STEPHEN MERCHANT MEÐHÖ FUNDU R THE OFFICE

JIM BREUER EINN AF 100 BESTU Í HEIMI, SAMKVÆMT COMEDY CENTRAL

ÁSAMT FYNDNASTA FÓLKI ÍSLANDS

ARI ELDJÁRN · DÓRI DNA · SAGA GARÐARS · ÞORSTEINN GUÐMUNDSSON

MIÐASALA ER HAFIN! 20% ALLSHER JAR AFSLÁTT UR AF HEILDAR VERÐI INGA RNA R* EF ÞÚ KAUPIR MIÐ A Á ALL AR 5 SÝN528-5050 * EINGÖNGU FÁANLEGUR Í MIÐASÖLU HÖRPU EÐA Í SÍMA

WWW.RCF.IS OG WWW.SENA.IS/RCF MIÐASALA Á MIÐI.IS, HARPA.IS, Í MIÐASÖLU HÖRPU OG Í SÍMA 528-5050 LÉTTÖL

BBC PRESENTS: BEST OF FEST


82

dægurmál

Helgin 12.-14. september 2014

 TónlisT ÁTTa Ár a bið efTir plöTu Damiens rice Á enDa

Fjöldi Íslendinga spilar á plötu Damiens Rice Ný plata með írska tónlistarmanninum og Íslandsvininum Damien Rice, sem ber nafnið My Favorite Faded Fantasy, kemur úr í byrjun nóvember. Nýs efnis hefur verið beðið með mikilli eftirvæntingu en 8 ár eru liðin frá útgáfu plötunnar „9“ sem naut gríðarlega vinsælda. Síðan hefur lítið spurst til Damien Rice. Á þessarri nýju plötu hans vinnur hann með Rick Rubin sem unn-

ið hefur að mörgum bestu plötum sem út hafa komið, að mati gagnrýnenda. Það sem vekur áhuga okkar Íslendinga er þó það, að upptökur fóru m.a fram á Íslandi og nokkrir íslenskir hljóðfæraleikarar koma við sögu á plötunni. Þar má helst nefna Magnús Trygvason Eliassen trommuleikara, Bryndísi Höllu Gylfadóttur sellóleikara og básúnuleikarann Helga Hrafn Jónsson, en hljóðver hans á Seltjarnar-

Gísli og Nína flytja út á Nes Leikarahjónin Gísli Örn Garðarsson og Nína Dögg Filippusdóttir flytja á næstunni úr miðbæ Reykjavíkur og út á Seltjarnarnes. Þau hafa undanfarin ár verið búsett við Bergstaðastræti en hafa nú fest kaup á húsi við bæjarmörk Reykjavíkur og Seltjarnarness. Húsið nefnist Sækambur. Gísli Örn er þegar farinn að máta sig við bæinn því hann hefur sést reglulega í Sundlaug Seltjarnarness síðustu morgna.

Hjaltalín í Hrauninu Spennuþáttaröðin Hraunið verður frumsýnd á RÚV í lok þessa mánaðar. Þættirnir eru sjálfstætt framhald Hamarsins sem sýndir voru fyrir fimm árum síðan. Sem fyrr er valinn maður í hverju rúmi við gerð þáttanna; leikstjóri er Reynir Lyngdal og þau Björn Hlynur Haraldsson og María Ellingsen eru í stórum hlutverkum eins og í fyrri þáttaröðinni. Hljómsveitin Hjaltalín á titillagið í þáttunum og ættu aðdáendur sveitarinnar að fylgjast vel með því lagið er sagt gefa forsmekkinn af væntanlegri plötu...

Met í Borgarleikhúsinu Met var slegið í Borgarleikhúsinu síðastliðinn þriðjudag í sölu áskriftarkorta. Aldrei áður í sögu Leikfélags Reykjavíkur hafa

fleiri áskriftarkort selst á einum degi. Mikil gleði og eftirvænting ríkti í húsinu en strax daginn eftir fór metið enn hærra. Því er óhætt að segja að nýtt leikár Kristínar Eysteinsdóttur leikhússtjóra fari afar vel í leikhúsgesti.

Flóamarkaður Sagafilm Framleiðslufyrirtækið Sagafilm heldur flóamarkað í húsakynnum sínum við Laugaveg 176 á laugardaginn. Sagafilm auglýsir eftir nýjum eigendum að leikmunum, fatnaði, tækjabúnaði

og fleiru sem safnast hefur upp í farsælli og fjölbreyttri 36 ára sögu fyrirtækisins. Þar er fatnaður ýmiskonar, eldhúsáhöld, leikföng, húsgögn, raftæki og allt milli himins og jarðar. Þá eru þar einstakir leikmunir úr framleiðslu fyrirtækisins, bæði kvikmyndum, auglýsingum og sjónvarpsþáttum. Einnig mun starfsfólk Sagafilm leggja í púkkið úr eigin geymslum. Að minnsta kosti einn eldhúsvaskur verður á boðstólum. Markaðurinn verður opnaður klukkan 13 og stendur til klukkan 17.

nesi, Big Spring Studio, var eitt af þeim sem notað var til upptöku á plötunni. Einnig notaði Rice sundlaug Sigur Rósar í Mosfellsbæ og Gróðurhús Valgeirs Sigurðssonar í Breiðholti til þess að vinna. Fjölmiðlafólk og gagnrýnendur hlustuðu á plötuna fyrr í þessari viku og verður fróðlegt að fylgjast með dómum um þessa plötu, sem beðið hefur verið af mikilli eftirvæntingu. -hf

Damien Rice er Íslandsvinur af bestu gerð. Ný plata hans var að stórum hluta tekin upp hér á landi og fjöldi íslenskra listamanna lagði honum lið.

 sjónvarp ingó sTýrir minuTe To win iT Á skjÁeinum

Ástfanginn í fyrsta sinn Í næstu viku hefur göngu sína á Skjá 1 nýr þáttur sem nefnist Minute to win it Ísland. Þættirnir, sem hafa verið framleiddir í mörgum löndum, ganga út á það að keppendur hafa eina mínútu til þess að framkvæma erfiða þraut sem lögð er fyrir þá í hverjum þætti. Umsjónarmaðurinn verður söngvarinn og tónlistarmaðurinn knái Ingólfur Þórarinsson, eða Ingó eins og allir þekkja hann, en hann mætir til leiks með nýjar tilfinningar sem bærast í brjóstinu.

Þ

etta er búið að vera mjög skemmtilegt, og ég upplifi þetta ekki mikið öðruvísi en að mæta bara með gítarinn,“ segir Ingó sem reynir fyrir sér í fyrsta sinn sem þáttastjórnandi í sjónvarpi. „Maður er búinn að vera að koma fram í tíu ár með kassagítarinn og núna undanfarið er ég búinn að vera að koma fram með allskonar þrautir og það er ótrúlega skemmtilegt og fjölbreyttara oftar en hitt.“ Búið er að taka upp nokkra þætti og segir Ingó það vera erfitt ferli. „Það getur verið mjög strembið og mikil orka sem fer í það, ekkert ósvipað og að spila á fjögurra tíma balli. En einnig er mikil orka í keppendum og mér finnst þeir smita mjög út frá sér og hrífa mann með. Það verður auðvelt fyrir áhorfendur að halda með mörgum sem taka þátt í þessu því áhuginn og metnaðurinn er svo mikill. Ég hef mikla trú á því að þegar fólki sér einn þátt, þá vilji það pottþétt horfa á annan. Þetta er ávanabindandi.“ Þættirnir hafa verið sýndir um allan heim og margir skrautlegir karakterar sem hafa verið

stjórnendur. Einn allra frægasti er sjónvarpskokkurinn Guy Fieri sem stýrir þáttunum í Bandaríkjunum. Er Ingó búinn að læra alla taktana? „Ég geri þetta svolítið á minn hátt, mér finnst kjánalegt að herma. Stundum er ég spenntur og stundum er maður bara ekkert spenntur,“ segir Ingó sem fer sínar eigin leiðir í sinni nálgun.

Sumarið vonbrigði

Ingó gerðist þjálfari Hamars frá Hveragerði í 3. deild karla í knattspyrnu í sumar en árangurinn var alls ekki sá sem Ingó ætlaði sér. „Það gekk ömurlega, ekkert flóknara en það. Þetta var aðeins öðruvísi en ég hélt þetta mundi verða, og þessi deild er öðruvísi en það sem ég þekkti áður. Ég veit ekki hvað tekur við, en ég mun pottþétt sprikla eitthvað í fótbolta áfram. Það verður bara að koma í ljós hvar og með hverjum.“ Veðurguðinn hefur verið að spila hverja einustu helgi og oft í viku undanfarinn áratug og hann segir ennþá vera mjög mikið að gera í því. „Já, það er allt vitlaust að gera í því. Ég er oftar einn eða með píanóleikara heldur en með Veðurguðunum. Það hefur bara

þróast út í það, en auðvitað koma böll inn á milli. Stemningin er samt alveg jafn góð. Ég ætla að senda frá mér ný lög í vetur, og nokkur eru nú þegar tilbúin. Ég er samt ekki svo spenntur fyrir því að gera plötu, en það er gaman að senda frá sér lög.“

Fann ástina

Ingó stendur á ákveðnum tímamótum um þessar mundir þar sem hann er búinn að finna ástina og er kominn í samband, eitthvað sem hann hefur aldrei verið mikið fyrir. „Ég er ástfanginn í fyrsta sinn og það er bara frábær tilfinning. Hún heitir Rakel og er hárgreiðslukona og vinnur í Borgarleikhúsinu. Við kynntumst fyrir nokkrum mánuðum og hún er bara frábær manneskja. Þetta er ný tilfinning og mjög góð,“ segir Ingó léttur. Fyrsti þátturinn af Minute to win it Ísland verður frumsýndur á Skjá 1 fimmtudaginn 18. september. Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is

Viðbótarsæti í næstu viku

7 nætur á Tenerife 17.–24. september 2014 HHHH ZENTRAL CENTER

69.900 kr. á mann m.v. 2 fullorðna í tvíbýli með morgunverði.

Bókaðu ferðina á uu.is Úrval Útsýn er í Hlíðasmára 19, Kópavogi. Sími 585 4000 www.uu.is

Þetta er ný tilfinning og mjög góð.

Ingó segist mjög spenntur fyrir viðbrögðum áhorfenda í sjónvarpsþættinum Minute to win it. Ljósmynd/Hari


2 bitar, franskar og gos

Klassískir og svooo góðir PIPAR \ TBWA •

SÍA •

140120

Kjúklingabitarnir sem Sanders

Kryddaðir með 11 mismunandi

Láttu það eftir bragðlaukunum

kryddum og jurtum og steiktir

að rifja upp

og komu KFC á kortið. Klassískir

til

heimsbyggðin fær ekki nóg af –

og standa alltaf fyrir sínu.

Óviðjafnanleg blanda!

ofursti

fullkomna i árið 1940

gullinnar fullkomnunar.

svooogott

brag i

sem

kynslóð fram af kynslóð.

WWW.KFC.IS


HE LG A RB L A Ð

Hrósið...

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is  Bakhliðin Valgerður Björk Pálsdóttir

Ævintýragjarn fiðluleikari Aldur: 27 ára. Maki: Trúlofuð Eyþóri Sæmundssyni, blaðamanni og fjölmiðlafræðinema. Börn: Engin enn. Menntun: Er að klára meistaranám í alþjóða stjórnmálafræði. Starf: Framkvæmdarstjóri Bjartrar framtíðar. Fyrri störf: Sendiráðið í Berlín. Verkefnastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands. Blaðamaður á Víkurfréttum. Áhugamál: Ferðalög, körfuknattleikur og stjórnmál. Stjörnumerki: Hrútur. Stjörnuspá: Reyndu að bíta á jaxlinn og ljúka verkefnum sem þér eru falin. Ef þú finnur handfangið opnast dyr og hleypa þér inn í leynigöng sem liggja þangað sem þú vilt.

V

algerður er skipulögð og mjög metnaðargjörn, en alls ekki ferköntuð,“ segir Eyþór Sæmundsson, unnusti Valgerðar. „Hún er mjög ævintýragjörn, flippuð og alltaf stutt í léttleikann. Hún á mjög auðvelt með að draga mig út í hin ýmsu ævintýri. Hún er mjög músíkölsk, lærði í 14 ár á fiðlu og getur glamrað á gítar og píanó ásamt því að halda lagi.“ Valgerður Björk Pálsdóttir, stjórnmálafræðingur úr Reykjanesbæ, var ráðin framkvæmdastjóri Bjartrar framtíðar á dögunum. Mikil samkeppni var um stöðuna, sem er ný innan Bjartrar framtíðar, og var valið mjög vandasamt. Alls bárust 54 umsóknir. Kom Valgerður að mati valnefndar best út úr viðtölum og hæfnisgreiningu.

Flottir plötuspilarar

Verð 59.900,-

Laugavegur 45 Sími: 519 66 99 Vefverslun: www.myconceptstore.is

... fær Gylfi Sigurðsson sem var frábær í sigri Íslands á Tyrklandi í vikunni. Hann hefur auk þess byrjað frábærlega með Swansea í ensku úrvalsdeildinni og er tilnefndur sem leikmaður ágústmánaðar.


EkkErt lát á flóttanum Heilbrigðisstarfsmenn sækja enn í vinnu erlendis og nýliðun hér er ekki næg. Stefnir í óefni. 7. tölublað 2. árgangur

12. september 2014

Síða 2

Krabbamein í boði ríkisins

Sífellt fleiri ungir karlmenn taka neftóbak í vörina. Um fimmtungur karla á aldrinum 18-24 ára tekur reglulega í vörina en neyslan getur haft alvarlegar afleiðingar á heilsu. Hún eykur líkur á krabbameini í munni, koki, vélinda og brisi og sömuleiðis á hjarta- og æðasjúkdómum. Íslenska ríkið framleiðir neftóbak í gegnum ÁTVR og stuðlar því sjálft að neyslu þess og afleiðingum sem hún hefur. Framleiðsla á íslensku neftóbaki hefur aukist mikið. Hún var 16 tonn árið 2007 en er nú komin yfir 30 tonn á ári. Tekjur ríkisins af sölu neftóbaks nema rúmlega hálfum milljarði á ári hverju.

Síða 4


—2—

12. september 2014

Ekkert lát á flóttanum Frá hruni hafa margir heilbrigðisstarfsmenn sótt sér atvinnu á erlendri grund þar sem laun og vinnuaðstæður eru betri. Þó sex ár séu liðin virðist lítið lát vera á flóttanum og stefnir í óefni. Nýliðun er ekki næg meðal sjúkraliða, lækna og hjúkrunarfræðinga og fer aldur stéttanna hækkandi. 900 hjúkrunarfræðingar geta farið á eftirlaun á næstu þremur árum. Á sama tíma er áætlað að um 400 nýir hjúkrunarfræðingar ljúki námi. D ag n ý H u l Da E r l E n D s D ó t t i r

Á þriðja þúsund látin vegna ebólu Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin greindi frá því í vikunni að um 2.300 manns hafi látist úr ebólu í Gíneu, Líberíu og Sierra Leone síðan sjúkdómurinn kom upp þar í byrjun árs. Veiran dregur nafn sitt af ánni Ebólu í Austur-Kongó en þar og í Súdan kom hún fyrst fram á sjónarsviðið árið 1976. Talið er að ebóla smitist frá dýrum í menn en vísindamenn hafa ekki enn komist að því hvort apar eru dýrahýsillinn eða hvort önnur spendýr, fuglar, skriðdýr, moskítóflugur eða blóðmítlar komi við sögu í lífsferli veirunnar. Ebóla veldur því að frumur og vefir skemmast. Tíminn frá smiti til einkenna getur verið 4 til 16 dagar en er oftast innan við tvær vikur. Tíminn frá því að sjúkdómurinn gerir vart við sig þar til sjúklingurinn annað hvort deyr eða byrjar að jafna sig er oftast sjö til tíu dagar.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. Ritstjóri: Höskuldur Daði Magnússon hdm@ frettatiminn.is . Ritstjórnarfulltrúi: Dagný Hulda Erlendsdóttir dagnyhulda@frettatiminn.is . Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@ frettatiminn.is . Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is . Líftíminn er gefinn út af Morgundegi ehf., prentaður í 85.000 eintökum í Landsprenti og dreift mánaðarlega með Fréttatímanum og á heilbrigðisstofnanir.

H

júkrunarfræðingar sækja enn mikið til Noregs þar sem mikil eftirspurn er eftir starfskröftum þeirra, að sögn Ólafs G. Skúlasonar, formanns Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga. „Sífellt fleiri vinna í lotum í Noregi. Í einhverjum tilfellum minnkar fólk við sig starfshlutfall hér á landi og hefur lotuvinnuna á móti. Með flutningum á norskum launum yfir til Íslands fást mun hærri laun en hjúkrunarfræðingur fær fyrir sama starf hér á landi.“ Þá segir hann einnig töluvert um að hjúkrunarfræðingar flytji búferlum til Noregs og nú nýlega í auknum mæli til Svíþjóðar. „Erfitt hefur verið að manna stöður hjúkrunarfræðinga upp á síðkastið og er ástandið sérstaklega slæmt á hjúkrunarheimilum. Einnig hefur borið á skorti á stærri heilbrigðisstofnunum.“ Á næstu þremur árum geta um 900 hjúkrunarfræðingar farið á eftirlaun og telst Ólafi til að á þeim tíma muni um 400 hjúkrunarfræðingar útskrifast. Því blasi við verulegur vandi varðandi mönnun hjúkrunarfræðinga. Að sögn Kristínar Á. Guðmundsdóttur, formanns Sjúkraliðafélags Íslands, heldur straumur íslenskra sjúkraliða til Noregs áfram en einnig er algengt að þeir starfi í Svíþjóð og Danmörku. „Nú hefur keyrt um þverbak varðandi fjöldann sem starfar í Noregi. Einnig er mikið um að fólk nýti sumarfríin sín frá vinnu á Íslandi til að vinna þar.“ Þá segir Kristín nokkuð um að sjúkraliðar sem vilji flytja aftur til Íslands treysti

Ný tækni við göngugreiningu

Flexor notast við nýja tækni við göngugreiningu. Göngu- og hlaupabrettið okkar býr yfir innbyggðum þrýstinemum sem skilar nákvæmum upplýsingum um göngulag. Fáðu góð ráð, faglega göngugreiningu og lausnir við stoðkerfisvandamálum hjá Flexor.

Pantaðu tíma í síma 517 3900 Orkhúsinu / Suðurlandsbraut 34 / 517 3900

sér ekki til þess og að launin séu ekki eina ástæðan, heldur einnig gríðarlegt álag í vinnu. „Á hinum Norðurlöndunum er menntun sjúkraliða mun betur nýtt. Þar sinna þeir þeim störfum sem þeir hafa menntun og þjálfun til. Hér á landi er það orðið þannig á sumum hjúkrunarheimilum að sjúkraliðar starfa í þvottahúsum og við skúringar.“ Mikill meirihluti sjúkraliða á Íslandi er kominn yfir fimmtugt og því líkur á enn meiri vöntun á þeim á næstu árum. Á Landspítalanum eru aðeins 58 sjúkraliðar 50 ára eða yngri en 309 eru komnir yfir fimmtugt. Flótti meðal íslenskra lækna var mestur árin 2009 og 2010 og fækkaði þeim þá um 10 prósent. Að sögn Þorbjörns Jónssonar, formanns Læknafélags Íslands, hefur þeirri þróun ekki enn verið snúið við. „Megin vandinn er sá að ungir læknar flytja ekki til Íslands að sérnámi loknu. Frá hruni hefur meðalaldur sérfræðinga og yfirlækna á Íslandi hækkað um 3 ár og er í dag liðlega 55 ár. Þá er einnig töluvert um að læknar á miðjum aldri annað hvort minnki við sig vinnu á Íslandi og vinni að hluta til erlendis eða starfi alfarið erlendis.“ Samantekt Læknafélagsins leiddi í ljós að af þeim læknum sem fengu lækningaleyfi og störfuðu á Íslandi á árunum 2004 til 2006 hafi aðeins fjórðungur komið til baka að loknu sérnámi. Þorbjörn segir það mun minna en fyrir hrun þegar búast mátti við að 80 til 90 prósent lækna flyttu til baka. Á næstu fimm árum fara 130 læknar á eftirlaun sem er helmingi meira en síðustu fimm ár.

Í dag koma

25% lækna aftur til Íslands að loknu sérnámi. Áður

var hlutfallið 80

til 90%.

Á Landspítal-

anum eru 58 sjúkraliðar yngri

50 ára en 309 eldri en 50 ára.

en

900 hjúkrunarfræðingar geta farið á eftirlaun á næstu 3 árum.

Árin 2009 og 2010 fækkaði læknum á Íslandi um 10 prósent. Ungir læknar flytja síður hingað til lands að loknu sérnámi og töluvert er um að þeir eldri starfi að hluta til eða alfarið erlendis. Ljósmynd/NordicPhoto/GettyImages

Hér á landi er það orðið þannig á sumum hjúkrunarheimilum að sjúkraliðar starfa í þvottahúsum og við skúringar.

Áhrif BPA á frjósemi kvenna Niðurstöður rannsókna vísindamanna við University of Illinois benda til að efnið BPA geti haft skaðleg áhrif á frjósemi. BPA er skammstöfun á orðinu Bisphenol A. Efnið má finna í plastílátum, drykkjarflöskum og matarílátum úr plasti, niðursuðudósum og kassakvittunum. Efnið er notað til að herða plast. Í rannsókninni var ungum kvenkyns músum gefið ákveðið magn af BPA daglega í mánuð og eggjastokkar þeirra síðan rannsakaðir. Niðurstöðurnar bentu ótvírætt til að egg músanna sem fengið höfðu BPA voru færri og smærri en annarra músa. Frekari rannsóknir sýndu að BPA getur valdið röskun á starfsemi hormóna. Þá sýndu niðurstöðurnar að mýsnar hættu að framleiða lífvænleg egg óeðlilega ungar. Niðurstöður annarra rannsókna hafa jafnframt sýnt fram á áhrif BPA á menn og dýr. Vísindamenn hafa áhyggjur af því að BPA á æskuárum geti haft áhrif á frjósemi kvenna síðar meir og að innbyrði fullorðnar konur efnið geti það haft þau áhrif að barneignaraldur þeirra styttist. BPA var bannað í pelum fyrir ungbörn á Íslandi árið 2011. Frá og með 1. janúar 2015 verður efnið bannað í matarumbúðum í Frakklandi. Nokkur lönd hafa þegar bannað sölu á ungbarnapelum, snuðum og fleiru sem inniheldur BPA.


PIPAR \TBWA SÍA

VERTU MEÐ!

Ekki missa af degi rauða nefsins á RÚV klukkan 19:35 í kvöld!


—4—

Fimmtungur ungra karla tekur í vörina

12. september 2014

Í HNoTSkuRN Neysla tóbaks í vör fer vaxandi meðal ungra karla á Íslandi. Notkunin verður fljótt að fíkn sem flestir eiga erfitt með að brjótast út úr. Sænskar rannsóknir hafa sýnt að meðalneysla ungra karla sé 12 til 14 tímar á sólarhring.

Þ

rátt fyrir að neysla tóbaks í vör geti aukið líkur á krabbameinum, hjarta- og æðasjúkdómum og valdið langvarandi bólgum í tannholdi kjósa rúmlega 20 prósent karla á Íslandi á aldrinum 18 til 24 ára að neyta þess. Þar af eru 15 prósent sem neyta þess daglega. Algengt er að íslenskt neftóbak sé notað til neyslu í vör. Íslenska tóbakið er framleitt af ÁTVR sem eykur framleiðsluna eftir því sem eftirspurn eykst. Þannig aukast tekjur ríkisins með aukinni notkun en kostnaður heilbrigðiskerfisins á líklega eftir að vaxa. Það sem af er þessu ári hefur ríkið selt rúmlega 21 tonn af íslensku neftóbaki. Árið 2004 seldi ÁTVR 12,7 tonn af neftóbaki en árið 2013 27,6 tonn. Tekjur ÁTVR af sölu neftóbaks í fyrra voru 576,9 milljónir. Að sögn Viðars Jenssonar, verkefnisstjóra tóbaksvarna hjá embætti landlæknis, er aukin neysla ungra karlmanna mikið áhyggjuefni. „Fimmtungur ungra karlmanna á Íslandi er háður tóbaki í vör og ræður illa við að hætta neyslunni. Sænskar rannsóknir sýna að meðalneysla ungra karlmanna er 12 til 14 tímar á sólarhring,“ segir hann. Í byrjun árs 2013 var verð ÁTVR á neftóbaki hækkað um helming og sló þá verulega á neysluna en nú lítur út fyrir að þau áhrif séu að fjara út, að sögn Viðars.

Jón Gunnlaugur Jónasson, yfirlæknir Krabbameinsskrár.

Kristín Heimisdóttir, tannréttingasérfræðingur og formaður Tannlæknafélags Íslands.

Ekki aðeins tengt íþróttum Eftir bankahrun minnkaði ólöglegur innflutningur á sænska snusinu hingað til lands og sala á íslenska neftóbakinu jókst. Viðar segir neyslu tóbaks í vör hreina viðbótarneyslu við sígarettur hjá þessum aldurshópi því reykingar minnki ekki í hlutfalli við aukna neyslu tóbaks í vör. Neyslan mælist mjög lítil meðal kvenna. Lengi vel var neysla munntóbaks hér á landi bundin við ákveðnar íþróttagreinar, líkt og var í Svíþjóð þar sem neyslan er um 40 prósent meðal karlmanna. Samkvæmt niðurstöðum íslenskrar rannsóknar á framhaldsskólanemum frá árinu 2004 var neysla tóbaks í vör meiri meðal iðkenda íþrótta hjá íþróttafélögum en meðal íþróttaiðkenda almennt. Algengust var notkunin í handbolta, fótbolta, körfubolta, í júdó, karate, jujitsu, boxi og vaxtarrækt. „Neyslan í dag er mun víð-

Viðar Jensson, verkefnastjóri tóbaksvarna hjá embætti landlæknis.

tækari og hafa niðurstöður rannsóknar sem Íþróttabandalag Reykjavíkur lét gera sýnt fram á að ungir menn í íþróttum nota tóbak í vör til jafns við aðra sem ekki stunda íþróttir,” segir Viðar.

Fíkn sambærileg við heróín

Nikótín í munntóbaki og sígarettum leiðir fljótt til þess að neytandinn verður háður efninu líkamlega, andlega og félagslega. Á vef embættis landlæknis kemur fram að nikótín í munntóbaki hafi áhrif á vellíðunarstöð heilans með svonefndri geðvirkni. „Vellíðunin“ felist ýmist í slökun eða örvun, stundum hvoru tveggja. Þá er geta nikótínsins til að vekja fíkn að sumu leyti sambærileg við heróín. Að sögn Kristínar Heimisdóttur, tannréttingasérfræðings og formanns Tannlæknafélags Íslands, er ógnvekjandi hversu sterk fíknin er. „Ég veit aðeins um einn sem hefur getað

hætt neyslunni. Það er mjög hættulegt að fólk líti á tóbak í vör sem hættulausa neyslu því hún er það svo sannarlega ekki.” Kristín kveðst sjá það glöggt að neyslan sé að aukast meðal ungra karla. „Afleiðingarnar sjást á slímhúðinni því neyslan getur valdið breytingum í tannholdi og langvarandi bólgum sem leiða til beintaps, líkt og gerist hjá reykingafólki. Þar sem tóbakið liggur hörfar tannholdið þannig að slímhúðin yfir tönninni þynnist.“

Meira nikótín en í sígarettum

Í tóbaki eru 28 krabbameinsvaldandi efni og inniheldur neftóbakið svipað magn nikótíns og sígarettur. Talið er að notendur þess innbyrði svipað, ef ekki meira magn nikótíns en reykingamenn. Jón Gunnlaugur Jónasson, yfirlæknir Krabbameinsskrár, segir talið að neysla tóbaks í vör auki líkur á myndun krabbameins í munni, koki, vélinda, brisi og maga. „Þó ber að taka fram að tengslin eru ekki eins skýr og á milli reykinga og lungnakrabbameins. Þó er víst að líkurnar á þessum krabbameinum eru auknar með neyslu munntóbaks.“ Því er stundum haldið fram að sænska snusið sé hættuminna en annað tóbak en Jón Gunnlaugur varar við slíkum sjónarmiðum. „Það er gott að hafa í huga að þetta er allt slæmt fyrir heilsuna.”

Hafa selt 21 tonn á árinu Algengt er að neftóbak sé notað sem munntóbak og hefur sala þess aukist frá fyrra ári. Fyrstu átta mánuði þessa árs seldi ÁTVR rúmlega 21 tonn af neftóbaki sem er 25,4 prósent aukning frá í fyrra. Til samanburðar má geta að árið 2007 voru framleidd 16 tonn. Neftóbakið er framleitt hjá ÁTVR á Stuðlahálsi og inniheldur tóbakslauf, ammoníak, vatn, pottösku og salt.

Íslenskt neftóbak er framleitt hjá ÁTVR á Stuðlahálsi. Yfir 30 tonn eru framleidd á hverju ári. Ljósmyndir/Hari

Neftóbak inniheldur svipað magn nikótíns og sígarettur. Í tóbaki eru 28 krabbameinsvaldandi efni. Talið er að notendur þessi innbyrði svipað, ef ekki meira magn nikótíns en reykingamenn. Neyslan getur aukið líkur á krabbameini í munni, koki, vélinda, brisi og maga. Þá er hún talin auka líkur á hjarta- og æðasjúkdómum. Neytendur verða fljótt háðir efninu og er geta nikótíns til að vekja fíkn er að sumu leyti sambærileg við heróín.

Notkun tóbaks í vör meðal karla eftir aldri 8

Nota tóbak í vör sjaldnar en daglega

7 6 5 4 3 2 1 0

15

18–24 25–39 40–54 55–79 ára

Nota tóbak í vör daglega

12 9 6 3 0

18–24 25–39 40–54 55–79 Heimild: Heilsa og líðan Íslendinga 2012



—6—

Með Gum Original White munnskoli og tannkremi verða tennurnar hvítari. Vörurnar innihalda flúor, veita vörn og hreinsa burt bletti og óhreinindi.

12. september 2014

Soft Picks tannstönglarnir komast vel á minni tanna, innihalda flúor og engan vír.

Hvítari tennur með Gum Original White áður ekki tannkul. Slípimassinn er agnarsmár svo hann rispar ekki upp glerunginn eins og oft vill verða þegar notuð eru hvíttunartannkrem.“ Guðný segir það einnig kost að Original White línan viðhaldi árangri eftir lýsingameðferð á tannlæknastofu. „Soft Picks tannstönglarnir eru mitt uppáhald því þeir komast vel á milli tannanna og innihalda engan vír og eru ríkir af flúori. Frábærir einnota tannstönglar sem virka eins og millitannburstar en þá er hægt að hafa í veskinu eða heima fyrir framan sjónvarpið.“ Hvíttunarvörurnar innihalda sérstaka blöndu sem Gum hefur einkaleyfi á og hreinsar betur en bleikiefni. Vörurnar eru fáanlegar í flestum apótekum, í hillum heilsuverslana, í Hagkaup og Fjarðarkaup.

Gum Original White munnskol og tannkrem hreinsa burt bletti og óhreinindi og veita tönnunum vernd. Guðný Ævarsdóttir tannfræðingur hefur notað Gum vörurnar í mörg ár á tannlæknastofunni Brostu. „Ég mæli heilshugar með Gum vörunum. Vörulínan er breið og góð og í henni má finna allt frá tannburstum og Soft Picks tannstönglum til tannhvíttunarefna. Sérfræðingar Gum eru fljótir að tileinka sér nýjungar og mæta þörfum fólks sem er virkilega gott í þessum geira,“ segir Guðný. Gum Original White munnskol og tannkrem hreinsa burt bletti og óhreinindi og tennurnar fá sinn upprunalega lit. Báðar vörurnar innihalda flúor og má nota að staðaldri. Þær hafa ekki skaðleg áhrif á almenna tannheilsu og innihalda ekki bleikiefni sem geta skaðað náttúrulega vörn tannanna. „Hvíttunarlínan, Original White, er mjög góð því hún virkar vel en fólk fær samt sem

UNNIð í saMVINNU VIð icecare

Mun færri konur mæta í skimun fyrir leghálskrabbameini í dag en áður og segir yfirlæknir Leitarstöðvar Krabbameinsfélags Íslands það mikið áhyggjuefni. HPV-veira er nær undantekningarlaust ástæða leghálskrabbameins en almenn þekking um hana er lítil.

OKKAR STYRKUR - YKKAR STYRKUR Sjúkraþjálfun Styrkur - Höfðabakka 9 - sími: 587 7750 www.styrkurehf.is

Í heilsurækt Sjúkraþjálfunar Styrks er haustdagskráin að hefjast í rúmgóðum og björtum húsakynnum að Höfðabakka 9

Hólmfríður

Sigrún

Arnar Már

Meðalaldur við greiningu leghálskrabbameins er 45 ár. Talið er að HPV-veira orsaki nær 100 prósent tilvika leghálskrabbameins og um helming tilfella krabbameins í skapabörmum og í leggöngum. Ljósmynd/NordicPhoto/GettyImages

Tuttugu og tvö andlát árlega vegna krabbameina í kynfærum

Guðný Ævarsdóttir tannfræðingur mælir með Gum vörunum.

Auður

Þegar best lét tóku 84 prósent kvenna þátt í skimun en nú er hlutfallið komið niður í 65 prósent.

Baldur

Einar Örn

Erla

María

Ásta

Margrét

VEFJAGIGTARHÓPAR FYRIR KONUR

HJARTA- OG LUNGNAHÓPAR

kenna þessa leikfimi sem byggir á úthaldi, liðleika, styrk, jafnvægi og slökun.

sér um þjálfun þessa hóps ásamt blóðþrýstings, púls- og mettunarmælingum, reglubundnum eftirliti og fræðslu.

DAGSKAMMTUR

FÆRNI- OG JAFNVÆGISHÓPUR

leiða 30 mínútna kröftuga og fjölbreytta stöðvaþjálfun fyrir konur og karla í hádeginu.

sér um þjálfun aldraðra með byrjandi færniskerðingar og jafnvægisleysi.

HEILSUGRUNNUR

TÆKJASALUR

Sigrún og María sjúkraþjálfarar

Baldur, Einar Örn og Arnar Már

Auður sjúkraþjálfari

Hólmfríður sjúkraþjálfari

Erla og María sjúkraþjálfarar

mánaðarkort / árskort í vel útbúnum tækjasal

bjóða upp á nýtt þjálfunarúrræði fyrir einstaklinga sem ekki hafa fundið sér þjálfun við hæfi. Fræðsla og góð leiðsögn.

Einstaklingsmiðuð þjálfun ásamt reglulegum árangursmælingum og eftirfylgni sjúkraþjálfara

PILATES

JÓGA

Margrét pilateskennari

Ásta jógakennari

Frábærar 50 mínútna styrktaræfingar í hádeginu. Æfingar sem þjálfa djúpvöðva líkamans.

kennir jóga sem eflir einbeitingu, bætir öndun og eykur styrk, liðleika og jafnvægi líkamans. Byrjenda- og framhaldshópar, vefjagigtarjóga og krakkajóga.

Kynnið ykkur fjölbreytta þjálfunarmöguleika og faglega leiðsögn á www.styrkurehf.is

A

ð meðaltali létust 22 konur á ári hér á landi af völdum krabbameina í kyn- og æxlunarfærum á tímabilinu 2008 til 2012, samkvæmt tölum frá Krabbameinsskrá. Árin 2005 til 2009 voru að meðaltali 67 konur sem greindust með fyrrgreind krabbamein árlega. Á sunnudag verður Globathon hlaupið haldið til að vekja fólk til vitundar um krabbamein í kyn- og æxlunarfærum kvenna og mikilvægi þess að fara reglulega í leghálsskoðun. Krabbameinsfélagið mælir með því að konur á aldrinum 23 til 65 ára mæti í skoðun á þriggja ára fresti. Að sögn Kristjáns Oddssonar, yfirlæknis Leitarstöðvar Krabbameinsfélagsins, hefur þátttaka í skimun fyrir leghálskrabbameini farið minnkandi hér á landi á undanförnum árum. „Það er okkur mikið áhyggjuefni. Þegar best lét tóku 84 prósent kvenna þátt í skimun en nú er hlutfallið komið niður í 65 prósent. Samkvæmt alþjóðlegum við-

miðunum ætti þátttakan ekki að fara undir 80 prósent,“ segir hann. Kristján telur skýringarnar vera nokkrar, meðal annars sú að krabbameinið sé sjaldgæfara en áður og því hafi árveknin minnkað og skoðun ekki eins ofarlega á forgagnslista kvenna og áður. Vitað er að HPV-veira er ástæða leghálskrabbameins í nær 100 prósent tilvika. Hún smitast á milli fólks við kynmök. Kristján segir almenna þekkingu um HPV-veiruna litla. „Ef konur vissu þetta almennt myndu þær mæta betur í skoðun því það er eina aðferðin sem við höfum í dag til að vita hvort HPV-veiran veldur konum skaða.“ Nýlega gerði Krabbameinsfélagið könnun í samvinnu við Maskínu sem sýndi að vel innan við helmingur þeirra kvenna sem þátt tóku vissu að HPV-veiran orsakar leghálskrabbamein en meðalaldur við greiningu þess er 45 ár. Þá er talið að HPVveiran orsaki um 50 prósent tilfella krabbameins í skapabörmum og um 50 prósent krabbameins í leggöngum.

Líf styrktarfélag og Krabbameinsfélagið halda Globeathon hlaup næstkomandi sunnudag, klukkan 14 og hefst hlaupið við Háskólann í Reykjavík. Í boði verður að hlaupa 5 og 10 km og að ganga 5 km. Tilgangur hlaupsins er að vekja fólk til vitundar um krabbamein í kyn- og æxlunarfærum kvenna. Globeathon hlaupið var haldið í fyrsta sinn í fyrra á 130 stöðum um heiminn. Upphafsmaður hlaupsins er læknir í Washington, Larry Maxwell, sem nýtti tengslanet sitt til að hefja vitundarvakningu um allan heim. Að sögn Þórunnar Hildu Jónasdóttur, framkvæmdastjóra Lífs, tóku um 150 manns þátt í hlaupinu á Íslandi í fyrra en búist er við fleirum í ár. „Með hlaupinu viljum við ýta við ungum konum að fara reglulega í skoðun. Því fyrr sem krabbamein greinist, því fyrr er hægt að grípa inn í,“ segir hún. Í hlaupinu verða glæsileg verðlaun í boði og margir útdráttarvinningar.

Með Globathon hlaupinu er ætlunin að vekja fólk til vitundar um krabbamein í kynog æxlunarfærum kvenna.


—7—

12. september 2014

Mikilvægt að huga að heilsu og líðan starfsmanna

Á

hersla á heilsueflingu á vinnustöðum hefur verið sífellt meira áberandi seinustu ár. Vaxandi áhugi er hjá fyrirtækjum og stofnunum að bjóða upp á heilsustyðjandi vinnuumhverfi, segir Guðbjörg Helga Birgisdóttir, hjúkrunar- og lýðheilsufræðingur hjá Vinnuvernd ehf. Hvert er ykkar starfssvið? „Vinnuvernd er þjónustufyrirtæki sem sérhæfir sig á sviði vinnuverndar og heilsueflingar á vinnumarkaðinum. Starf okkar beinist að starfsmönnum, en breiður hópur fagaðila starfar hjá Vinnuvernd. Með sameiginlegri sérfræðiþekkingu er boðið upp á heildræna þjónustu á þessu sviði og eru verkefnin sniðin að þörfum hvers og eins. Viðskiptavinahópurinn er fjölbreyttur og fyrirtæki af öllum stærðargráðum nýta þjónustuna.“ Hvert er markmiðið með þjónustunni sem veitt er? „Markmið þjónustunnar er að stuðla að bættri heilsu og líðan starfsmanna, auk þess að huga að öryggi og almennri starfsánægju. Við Íslendingar erum ennþá aftarlega á merinni í þessum efnum ef við berum okkur saman við nágrannaþjóðirnar. Það er þó jákvæð þróun í gangi og hægt og rólega erum við að mjakast í rétta átt, sem eru góðar fréttir, því ekki er vanþörf á auknum heilsutengdum forvörnum hérlendis.“

Hver er ávinningurinn af svona þjónustu? „Heilsuefling er án efa góð fjárfesting sem skilar ávinningi til starfsmanna jafnt sem vinnustaðarins sjálfs. Við hjá Vinnuvernd finnum fyrir breyttum áherslum stjórnenda og auknum kröfum starfsfólks í þessum efnum. Það hefur orðið mikil vakning seinustu ár og stórnendur eru meðvitaðari en áður um mikilvægi þess að vera vakandi fyrir sínu fólki hvað vinnuumhverfi snertir og heilsufar starfsmanna varðar. Í heilsustyðjandi vinnuumhverfi er líðan fólks að jafnaði betri, sem aftur skilar sér í jákvæðari og heilsuhraustari starfskrafti, sem er dýrmætt.“ Af hverju heilsuefling á vinnustöðum? „Það er margt sem einstaklingurinn sjálfur getur gert til þess að auka lífsgæði sín, en ekki er verra að vinnustaðurinn stuðli að heilsusamlegri vinnustaðarmenningu. Vinnustaðurinn er frábær vettvangur til að ná til fjölda fólks og hafa áhrif. Þar dvelur fólk löngum stundum og eyðir jafnvel meirihluta sólarhringsins. Árangur af heilsueflingu hefur gjarnan margföldunaráhrif, s.s. út í fjölskyldu viðkomandi starfsmanns, sem aftur skilar sér í bættri almennri lýðheilsu. Það er afar ánægjulegt að verða vitni að hugarfarsbreytingu í átt að auknu heilbrigði hjá einstaklingum og jafnvel vinnustaðnum í heild, þá er árangrinum svo sannarlega náð.“

Hvaða þjónusta er svo í boði hjá ykkur? „Þessa dagana erum við að bjóða upp á skemmtilega heilsueflingu sem er jafnframt árangursríkt hópefli á vinnustaðnum. Þar er fléttað saman á skemmtilegan hátt, verkefni sem sjúkraþjálfari, sálfræðingur og hjúkrunarfræðingur koma að. Er þá boðið upp á prógramm í nokkrar vikur með fræðslu, forvörnum, hreyfiáskorun og heilsufarsmælingum í einum pakka. Ótal margt er hægt að gera til að efla heilsuna, stundum dugar jafnvel að einhver einn starfsmaður sé hugmyndaríkur og gefi sér tíma til að skipuleggja heilsueflingarprógramm en mörgum finnst gott að geta þegið sérhæfða þjónustu eins og hjá okkur ekki síst þegar tímaskortur er algengur. Fyrir utan það að skipuleggja heilsueflingu er þjónustan margvísleg sem í boði er. Gjarnan er byrjað á því að gera samning um ákveðna þjónustu og lagður grunnur að trúnaðarlæknisþjónustu sem felur í sér aðgang að lækni. Trúnaðarlæknisþjónusta gefur starfsmannahaldi möguleika á óháðu mati á veikindum starfsmanna, meðferðarmöguleikum, horfum og starfshæfni þeirra. Úrlausnir veikinda og fjarvista verða skjótari og geta því flýtt fyrir bata. Þá bjóðum við upp á fjarvistarskráningu og símaráðgjöf hjúkrunarfræðings sem hentar fyrirtækjum með margar starfsstöðvar og síbreytilegt vinnuafl.

Markmið heilsueflingar 

Bæta félagslega-, andlega og líkamlega heilsu

  

Stuðla að vellíðan

Tryggja öryggi

Auka stafsánægju Bæta vinnuskipulag og vinnuumhverfi

Ávinningur heilsueflingar      

Heilsuhraustara stafsfólk Jákvæðari starfsmenn Meiri starfsánægja Meiri samheldni Færri veikindadagar Betri almenn lýðheilsa

Í vetur langar okkur að leggja meiri áherslu á fyrirtæki í iðnrekstri og framleiðslu. Á þeim vettvangi eru fyrirækin oftar fámennari sem gera þau minna sýnileg. Við höfum tiltölulega minna þjónustað þau gegnum tíðina og við höfum hug á að bæta úr því.

Fjarvistasamtöl eru einnig vaxandi þáttur í þjónustunni og hefur mælst vel fyrir og gefið góðan árangur. Fyrir utan fasta þjónustu stendur fyrirtækjum til boða að kaupa stök verkefni, má þar nefna ýmis fræðsluerindi, skyndihjálparnámskeið, heilsufarsmælingar og árlegar bólusetningar gegn inflúensu sem einmitt eru að fara í gang þessa dagana. Einnig bjóðum við upp á sérhæfða þjónustu í bólusetningum fyrir ferðamenn, sem kallast Ferðavernd. Þá annast sjúkraþjálfarar úttektir á vinnuaðstæðum, gerð áhættumats ásamt mati á umhverfisþáttum og fleira. Síðast en ekki síst, þá er fókusinn líka á andleg málefni, vinnusálfræðingur býður upp á álags- og streitustjórnun, eineltisáætlunargerð, viðtalsmeðferðir og áfallahjálp, svo eitthvað sé nefnt.“ Að lokum segir Guðbjörg að þrátt fyrir jákvæða þróun og vitundarvakningu á þessu sviði þá sé akurinn að mörgu leyti óplægður og því spennandi þróunarvinna fram undan hjá Vinnuvernd sem horfir jákvæðum augum til framtíðarinnar. Unnið í samstarfi við VinnuVernd.


—8—

12. september 2014

Vefur um næringu mikilvægasta æviskeiðsins Enginn næringarfræðingur er starfandi í mæðra- og ungbarnavernd á Íslandi og því ákvað ingibjörg Gunnarsdóttir, doktor í næringarfræði, að opna vefinn nmb.is þar sem verðandi mæður og foreldrar ungra barna geta nálgast upplýsingar um næringu á gagnvirkan hátt.

Á

dögunum var vefurinn Næring móður og barns, www. nmb.is, opnaður en þar geta barnshafandi konur svarað spurningum um mataræði sitt og fengið einstaklingsmiðaðar ábendingar um hugsanlegan skort á næringarefnum og um hvað megi betur fara í mataræðinu. Foreldrar barna að átján mánaða aldri geta sömuleiðis fengið ráðleggingar um mataræði barna sinna. Vefurinn er einnig hannaður til að halda utan um upplýsingar um þyngdaraukningu á meðgöngu og vöxt barna fram á fullorðinsár. Meðal annars geta foreldrar borið saman vaxtarkúrfur barna sinna á myndrænan hátt, séu þau skráð í kerfið. Að vefnum standa dr. Ingibjörg Gunnarsdóttir, prófessor í næringarfræði

við Háskóla Íslands og eiginmaður hennar, Ólafur Heimir Guðmundsson viðskiptafræðingur. Gangi vefurinn vel hér á landi er aldrei að vita nema gerðar verði nýjar útgáfur sem nota mætti í öðrum löndum. Að sögn Ingibjargar var kveikjan að stofnun vefsins meðal annars sú að engir næringarfræðingar starfa hjá mæðra- og ungbarnavernd hér á landi. „Stöðugt eru að koma fram nýjar uppgötvanir tengdar næringarfræði. Ég vildi því koma þekkingu vísindamanna á lesanlegt og aðgengilegt form þannig að barnshafandi konur og foreldrar ungra barna gætu lesið um allt það nýjasta og fengið persónulegar ráðleggingar um bætt mataræði, sé þörf á því,“ segir Ingibjörg.

Kveikjan að stofnun vefsins var meðal annars sú að engir næringarfræðingar starfa hjá mæðra- og ungbarnavernd hér á landi. Konur fá bækling um næringu á meðgöngu en einstaklingsmiðaðar ráðleggingar eru ekki í boði.

Þekkt er að næringarskortur móður á meðgöngu og barna á fyrsta aldursári geti haft áhrif á þroska barna.

Dr. Ingibjörg Gunnarsdóttir.

Tengsl milli næringar og þroska Ingibjörg hefur brennandi áhuga á næringu á meðgöngu og á fyrstu æviárunum og hefur komið að fjölda rannsókna á því sviði. „Ég er sannfærð um að þetta sé eitt mikilvægasta tímabil ævinnar með tilliti til næringar. Þekkt er að næringarskortur móður á meðgöngu og barna á fyrsta aldursári geti haft áhrif á þroska barna. Þetta ætti að taka alvarlega og ætti ekki að gerast hér á landi, að það fæðist börn sem ekki hafa fengið að njóta þess að móðirin hafi borðað hollan mat á meðgöngunni.“ Hún bendir á að ekki séu nema 20 ár síðan því var haldið fram að mataræði móður á meðgöngu skipti ekki máli, barnið fengi alltaf sitt. „Slík sjónarmið standast ekki skoðun í dag.“

Óháð auglýsingum

Vefurinn er lokaður og nauðsynlegt að kaupa áskrift til að nýta þjónustuna þar sem lagt var

upp með að engar auglýsingar væru á vefnum. „Ég hefði getað gert síðu þar sem allt væri ókeypis og fjármagnað með auglýsingum en ákvað að fara aðra leið. Efnið er því algjörlega óháð styrktaraðilum og byggir aðeins á bestu mögulegu þekkingu en ekki því hvaða fyrirtæki styrkja síðuna.“

Sérhannað fyrir íslenska foreldra

Ráðleggingarnar á vefnum er sérstaklega hannaðar fyrir íslenska foreldra og segir Ingibjörg mikilvægt að næringarráðgjöf sé unnin með tilliti til fæðuúrvals á hverjum stað. „Eins og staðan er í dag fá konur bækling um næringu á meðgöngu en einstaklingsmiðaðar ráðleggingar eru ekki í boði. Algengt er því að þær leiti frekari upplýsinga á erlendum vefsíðum og fá upplýsingar sem í sumum tilfellum eiga ekki við á Íslandi, til dæmis um hvaða fæðutegundir eru bestu D-vítamín gjafarnir.“

Hljómgæði með hæstu einkunn Dönsku heyrnartækin LiNX frá ReSound tengjast þráðlaust við iPhone, iPad og iPod. Í óháðri rannsókn gaf hópur heyrnartækjanotenda þeim hæstu einkunn. Nýlega komu á markað ný heyrnartæki frá danska fyrirtækinu ReSound sem hlotið hafa mikla athygli. Þau eru bæði hágæða heyrnartæki og þráðlaus heyrnartól fyrir snjalltæki og hægt er að tengja þau við öll snjalltæki sem eru með blátannartækni (Bluetooth). Tækin eru svo fíngerð að þau sjást varla þegar þau eru komin á bak við eyrun. Heyrnartækin frá ReSound eru fáanleg hjá Heyrn og þar eru einnig allar gerðir af heyrnartækjum sem henta mismunandi heyrnartapi og lífsstíl. Ellisif Katrín Björnsdóttir er löggiltur heyrnarfræðingur og starfar hjá Heyrn sem er einkarekin heyrnarþjónusta, stofnuð árið 2007. Að hennar sögn minnkar heyrnarskerðing lífsgæði og getu til að sinna vinnu og námi. „Þegar möguleikinn á því að eiga snurðulaus samskipti er skertur getur það valdið félagslegri einangrun. Algengt er að fólk hætti að vinna og að taka þátt í öðru sem það hefur gaman að þegar heyrnin tapast,“ segir hún. Margir halda að allir aðrir séu farnir að tala hratt og óskýrt, en í raun og veru er það visst tíðnisvið sem tapast úr heyrninni og því greinir fólk tal illa. „Það getur gerst að fólk viti ekki af því að það sé farið að tapa heyrn. Þegar sagt er við okkur að við séum farin að hvá, er rétt að bregðast við og fara í heyrnargreiningu. Ekki þarf tilvísun til að koma til okkar.“

Heyrnartækin frá ReSound er svo fíngerð að þau sjást varla þegar þau eru komin á bak við eyrun. Tækin eru fáanleg hjá Heyrn sem er einkarekin heyrnarþjónusta.

Þegar nýr Apple búnaður kemur á markað stendur fólk í löngum röðum til að tryggja sér eintak en þegar kemur að því að kaupa heyrnartæki dregur fólk það árum saman, jafnvel þó það viti að slík tæki geti aukið lífsgæðin til muna. „Rannsóknir sýna að fólk bíður í um sjö ár að meðaltali frá því það grunar að það sé farið að heyra illa þangað til það gerir eitthvað í málunum og fær

sér heyrnartæki. Það er einhver feimni ríkjandi gagnvart því að fá sér heyrnartæki,“ segir Ellisif. LiNX heyrnartækin er búin Surround Sound by ReSound sem er einstök kringnæm hljóðvinnsla sem hermir eftir vinnslu mannseyrans. Með ReSound heyrnartækjum verður heyrnin notaleg og áreynslulaus og öll hljóð eru mjög greinileg og eðlileg.

Þess vegna er talmál ætíð skýrt með góðum styrk sem auðvelt er að skilja. „Tilfinning fyrir umhverfinu breytist þegar maður tekur betur eftir og heyrir eðlilega á ný.“ Ef LiNX heyrnartæki týnist er hægt að nota tenginguna við iPhone til að finna það. Síminn getur staðsett tækin með GPS tækni. Ljós á símanum verður

skærara eftir því sem hann er nær tækinu. Hjá Heyrn getur fólk komið í greiningu og fengið lánuð tæki til reynslu. Nánari upplýsingar má nálgast á síðunni www.heyrn.is og á Facebooksíðunni Heyrn. UNNið Í SamviNNU við Heyrn


—9—

12. september 2014

Snilldarlausn gegn aukakílóum

G

arcinia Camboga er 100% náttúrulegt fæðubótarefni. Það er tilval ið fyrir alla sem vilja borða minna í hverri máltíð, ná stjórn á mauli milli mála, sykuráti, kvöldsnarli, losna við aukakílóin og upplifa vellíðan í eigin skinni. Fæðubótaefnið er unnið úr ávext inum Garcina Cambogia sem finnst í Suðaustur-Asíu. Ávöxturinn hefur verið notaður í mörg hundruð ár, bæði sem almenn fæða og sem lækningarlyf. Virkni ávaxtarins má rekja til efnisins HCA eða hýdroxýsýru sem hindrar fitubygg ingu, minnkar matarþörf, býr til seddutilfinningu, jafnar blóðsykur og eykur serótónín framleiðslu sem býr til jafnaðargeð, eykur vellíðan og minnkar stress.

Vinsælasta fæðubótarefnið á Heimkaup frá upphafi Garcina Cambogia er þegar orðið eitt allra vinsælasta fæðubótaefni í heiminum og er nú m.a. fáanlegt í fjölda apóteka. Meðal þeirra eru Lyfja, Apótekið, Heilsuhúsið, Hagkaup, Heimkaup, Fjarðarkaup, Heilsuver, Heilsulausn. is og Heilsuhornið Blómavali.

Unnið í samstarfi við Balsam.

Borða minna og líður betur Þórdís Lilja Bergs hefur notað Garcinia Cambogia í nokkra mánuði og árangurinn leynir sér ekki. Hún sá umfjöllun í heilsuþættinum Dr. OZ. og kynnti sér ávöxtinn ítarlega á netinu í kjölfarið. „Ég borða mun minni skammta og er hætt öllu kvöldsnarli. Mér líður einfaldlega miklu betur.“

Ráðlögð notkun Taktu 2 hylki af Garcina Cambogia með vatnsglasi um 30-60 mínútum fyrir aðalmáltíð eða taktu 2 hylki stuttu eftir aðalmáltíð. Dagsskammtur er 2-6 grænmetishylki.

Heilbrigð lausn við svefnvanda

M

agnolia Officinalis er það nýjasta frá Natural Health Labs. Það er tilvalið fyrir þá sem vilja aðstoð vegna svefnvandamála, stuðla að samfelldum svefni, vinna gegn þunglyndi, kvíða og depurð og bæta andlega og líkamlega líðan. Börkur af plöntunni Magnolia officinalis sem vex í fjallahéruðum Kína hefur verið notaður við svefnvandamálum, kvíða- og þunglyndi í yfir tvö þúsund ár í Asíu. Rekja má ótrúlegan lækningamátt hans til náttúrulegu efnanna honokiol og magnolol. Börkurinn virkjar taugaboðefni í heilanum sem hafa slakandi og róandi áhrif og stuðlar að heilbrigðum, samfelldum svefni. Börkurinn vinnur einnig gríðarlega vel gegn kvíða og þunglyndi með því að koma jafnvægi á hormónið kortísól, sem er stundum kallað stresshormónið. Nýleg rannsókn frá Landlæknisembættinu sýnir að um þriðjungur Íslendinga á við svefnvandamál eða þunglyndi að stríða.

Umfjöllun í fræðiritum

Mikið hefur verið fjallað um plöntuna nýlega, til að mynda í fræðiritinu The Nutrition Journal og á vefsíðunni webmd.com.

Ný sending komin í verslanir

Magnolia officinalis hefur nú þegar notið mikilla vinsælda á Íslandi og seldust fyrstu sendingarnar upp með hraði. Það er nú til að mynda fáanlegt í nær öllum apótekum landsins. Þeirra á meðal eru Lyfja, Lyf og Heilsa, Heilsuhúsið, Hagkaup, Fjarðarkaup, Heilsuhornið Blómavali, Heilsuver, Heilsulausn. is og Heimkaup.

Margir hafa haft samband

Ómar Þór Ómarsson, framkvæmdastjóri hjá Balsam, þakkar frábærar móttökur. „Svefnvandi og þunglyndi eru virkilega erfið vandamál sem geta sett mikið álag á líf fólks. Margir hafa nú þegar haft samband og sagt mér að með hjálp Magnolia hafi þeim tekist að ná mun betri stjórn á svefninum og hafi ekki liðið betur í langan tíma.“ Unnið í samstarfi við Balsam.


— 10 —

12. september 2014

Meðferð við þurrki í augum Almenn ráð við Augnþurrki

Talið er að 5 til 30 prósent fólks 50 ára og eldra hafi augnþurrk. Á undanförnum árum hefur mikil þróun átt sér stað á sviði meðferðar við augnþurrki. Mikil tölvunotkun getur aukið einkennin.

Tölvunotkun Mikil tölvunotkun er líklega ein algengasta orsök þurra augna. Við blikkum augunum mun sjaldnar þegar við horfum á tölvuskjá og veldur það aukinni uppgufun tára. Hægt er að koma í veg fyrir þetta með því að breyta uppstillingu skjásins, skrifborðsins og stólsins. Skjárinn ætti að vera í 50-70 cm fjarlægð frá augum, hann ætti að halla 15-20 gráður aftur og miðja hans ætti að vera 15-30 gráðum undir beinni sjónlínu. Einnig er gott ráð að minnka birtustig skjásins og gera reglulega hlé á vinnu.

þ

egar tárafilma augans nær ekki að viðhalda nauðsynlegri vörn á yfirborði augans myndast augnþurrkur. Að sögn Gunnars Más Zoëga, augnlæknis hjá Táralind, er augnþurrkur afar algengt vandamál sem valdið getur allt frá vægum óþægindum til verulegra vandamála. „Erlendar rannsóknir hafa áætlað að 5 til 30 prósent þeirra sem eru eldri en 50 ára hafi augnþurrk. Helstu einkenni eru augnþreyta, ljósfælni, sviða- og kláðatilfinning, breytileg sjónskerpa og síðan getur aukið tárarennsli verið einkenni augnþurrks,“ segir hann.

Ástæður augnþurrks

Orsakir augnþurrks eru fjölþættar og afleiðingar hans sjást í tárafilmunni og á yfirborði augans. Minnkuð táraframleiðsla er algeng orsök augnþurrks. Gunnar segir fitukirtla augnlokanna nauðsynlega fyrir heilbrigða tárafilmu. Hvarmabólga geti truflað framleiðslu þessara fitukirtla og leitt til augnþurrks. Ástæður augnþurrks geti einnig verið tengdar lyfjum sem einstaklingurinn þarf að taka af öðrum orsökum.

Augnþurrkur er algengt vandamál sem rétt er að bregðast við. Mikil þróun hefur orðið á sviði meðferðar við augnþurrki undanfarin ár.

mataræði Augnþurrkur er einnig tengdur ýmsum gigtarsjúkdómum og sjálfsofnæmissjúkdómum. „Umhverfi okkar hefur einnig veruleg áhrif á einkennin, þannig getur þurrt og kalt loft verið til vandræða auk þess sem mikil tölvunotkun getur aukið einkennin. Oft er hins vegar enga

sérstaka ástæðu að finna fyrir augnþurrkinum.“

Greining á augnþurrki

Þegar augnþurrkur er greindur er nákvæm saga lykilatriði. „Staðlaðir spurningalistar, hefðbundnar prófanir og tæknilega þróaðar rannsóknir eru gundnvöllur greiningar, í samræmi við alþjóðlegar leiðbeiningar TFOS (Tear Film and Ocular Surface Society). Táralind notast við nýtt tæki, svo kallaðan „OCULUS Keratograph“, sem gerir okkur kleift að skoða tárafilmuna og fitukirtlana í augnlokunum á mun nákvæmari hátt en áður hefur verið mögulegt.“ Síðan eru augun skoðuð með smásjá, táraframleiðslan og fituinnhald í tárum eru metin auk þess sem sérstök litarefni eru notuð til að meta ástand yfirborðs þeirra.

Meðferð við augnþurrki

Undanfarin ár hafa miklar breytingar orðið í meðferð augnþurrks. Gunnar segir að áður fyrr hafi verið talið að þurrk í augum mætti oftast rekja til minnkaðrar táraframleiðslu en í dag sé augnþurrkur meðhöndlaður sem margþættur sjúkdómur sem einnig megi rekja til minnkunar, eða minni gæða, olíu í tárafilmu augans. Augnþurrkur er meðhöndlaður eftir því hversu alvarlegur hann er samkvæmt alþjóðlegum viðmiðunar-

reglum (Tear Film and Ocular Surface Society). Gervitár eru grundvöllur meðferðarinnar ásamt bólgueyðandi lyfjum eftir því sem við á. „Það hefur orðið mikil þróun á þessu sviði á undanförnum árum og ýmsar nýjungar á sjóndeildarhringnum. Tappar í táragöngin sjá síðan til þess að þau tár sem eru til staðar gagnist sem allra lengst,” segir hann. „Hvarmarnir gegna eins og áður kom fram lykilhlutverki fyrir yfirborð augans og tárafilmuna. Þá er nauðsynlegt að hita, nudda og hreinsa. Þetta er gert til að koma eðlilegri starfsemi kirtla í augnlokunum af stað, þannig að nóg verði til af fituefnum. Hitameðferð bætir starfsemi fitukirtlanna og þar með gæði tárafilmunnar. Þetta má til dæmis gera með heitum bökstrum og nuddi á augnlokin til að dreifa fituefnunum sem hafa bráðnað við upphitun“ segir Gunnar Már. Að auki getur svokölluð Blephasteammeðferð komið að góðum notum. Þá eru sérstök hita- og rakagefandi gleraugu notuð í 10 mínútur í senn allt að tvisvar sinnum á dag í þrjár vikur. Nánari upplýsingar má nálgast á vefnum www.taralind.is Unnið í samvinnU við Táralind

Rannsóknir hafa sýnt að ómega-3 fitusýrur, sem fást meðal annars úr lýsi, geta dregið úr einkennum augnþurrks.

lyf Mörg lyf geta valdið augnþurrki. Meðal þeirra lyfja eru blóðþrýstingslyf, ofnæmislyf, þunglyndislyf og lyf við bólum. Ef þú greinist með augnþurrk og notar eitthvað af þessum lyfjum mælum við með því að þú hafir samband við heimilislækninn þinn og athugir hvort þú getir hætt að taka lyfið, minnkað skammtinn eða skipt lyfinu út.

þurrt loft Orsök augnþurrks má ekki sjaldan rekja til þess að loftið innanhúss er of þurrt. Vinnueftirlitið hefur birt leiðbeiningar um inniloft á vinnustöðum, meðal annars um hvernig má stilla raka og bæta inniloftið á vinnustað.

ÞURR AUGU

Náttúruleg vörn Án rotvarnarefna Þægilegar umbúðir auðvelda skömmtun 2ja mánaða skammtar Má nota með linsum

Thealoz inniheldur trehalósa sem er náttúrulegt efni sem finnst í mörgum jurtum og dýrum sem lifa í mjög þurru umhverfi. Trehalósi eykur viðnám þekjufrumna hornhimnunnar gegn þurrki.

Nýjungrki r gegn þuum í aug

Fæst í flestum lyfjaverslunum


Geratherm Family line Þvagfærasýkingarpróf Infection control • Nemur hvít blóðkorn, prótein, nítröt og blóð í þvagi • 3 strimlar í pakka • Öruggt og auðvelt í notkun • Ætlað til heimilisnota

Snemmtækt þungunarpróf

Fjölnota frjósemispróf

Early detect

• Einfalt fjölnota próf sem segir til um frjósemi

• 99% áreiðanlegt 4 dögum fyrir áætlaðar blæðingar

OVU control

• Greinir saltkristalla í munnvatni

• Öruggt, einfalt og fljótlegt

• Handhægt, nákvæmt og hreinlegt

• Ætlað til heimilisnota

• Ítarlegar leiðbeiningar fylgja

Sveppasýkingarpróf Fungal infection • Próf til greiningar á Candida sveppasýkingu í leggöngum • Yfir 90% áreiðanlegt og einfalt í notkun • Ætlað til heimilisnota Fæst eingöngu í apótekum

Útsöluaðilar: Apótek, Fjarðarkaup, Hagkaup, Iceland og þín verslun

Eirberg ehf. Stórhöfða 25 • eirberg@eirberg.is • Sími 569 3100 • eirberg.is



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.