Ljósgjafinn við Langholtsveg
Svona forðast þú D-vítamínskort
Erna Magnúsdóttir er forstöðukona Ljóssins þar sem krabbameinssjúkir sækja sér styrk
Beinkröm er farin ÓKEYPIS að láta sér Ó K Eá YP I S kræla á nýjan leik Fréttaskýring 12
TAL TROMP FRíTT í háLFT áR
Viðtal 24 21.-23. október 2011 2. árgangur
2. tölublað 1. árgangur 42. tölublað
ÓKEYPIS ÓKEYPIS
viðtal Gunnar og Úlfhildur – ári eftir slysið þar sem foreldr ar daníels fórust
ÓKEYPIS ÓKEYPIS
Zlatko Krickic Kom til Íslands til að spila fótbolta en endaði á hvíta tjaldinu
Ljósmynd/Hari
Hann fékk fimm systkin í sárabætur fyrir foreldramissinn. ÓKEYPIS
28 Viðtal
Lay Low fær
ÓKEYPIS
síða 30
Brotinn strengur er hnarreist meistarastykki
Tyrkneskir fjölmiðlar sátu um Daníel Erni Jóhannsson, þá sex mánaða gutta, sem lifði af óhugnanlegt bílslys við bæinn Mugla fyrir réttu ári. Foreldrar hans létust. Móðurbróðir hans Gunnar og kona hans Úlfhildur tóku Daníel að sér. Þau þakka sýnda samúð og segja frá raunum sínum í Tyrklandi og afdrifum Daníels.
Ónógar eldvarnir í 75 fermetra frístundaheimili fyrir áttatíu börn
60
Stíllinn hennar Tönju Ýrar
Engin lögleg útgönguleið er úr einu herbergi frístundaheimilis Vogaskóla, komi upp eldur, og lofthæð heimilisins er ólög leg. Verði ekki bætt úr fyrir mánudag ætlar slökkviliðið að loka því. 81 barn, þar af átta fötluð, eru þegar mest er á frí stundaheimilinu og var þeim, þar til fyrir hálfum mánuði, úthlutað 75 fermetrum auk gangs, geymslu og klósetts inni við.
A
llt að 81 barn, þar af átta fötluð, og tólf starfsmenn þegar mest er hafast við í 75 fermetrum í frístundaheimili Vogaskóla í Reykjavík eftir kennslu. Heimilið er í kjallara skólans. Þar er ekki full lofthæð, hún mælist 2,17 metrar, og í fimmtán fermetra herbergi er engin lögleg útgönguleið þurfi að rýma húsið. Kvikni í getur það haft „alvarleg áhrif á öryggi fólks,“ að mati slökkviliðsins. Þetta kemur fram í bréfi slökkviliðsins til forstöðumanns heimilisins sem framkvæmdaráð Reykjavíkur og íþrótta- og tómstundaráð fengu afrit af. Þar er sagt að notkun heim-
ilisins þessa vikuna sé algjörlega á ábyrgð forráðamanns húsnæðisins. Slökkviliðið loki heimilinu á mánudag, verði ekki gerðar úrbætur. Bjarni Kjartansson, sviðsstjóri forvarnarsviðs slökkviliðsins, vill ekki taka svo djúpt í árinni að segja heimilið dauðagildru, en segir að alvarleg hætta gæti skapast, væru öll börnin inni við og eldur kæmi upp. Þá fyllist herbergi fyrr af reyk eftir því sem lofthæð sé minni og eldur magnist fyrr upp. Hann segir fleiri frístundaheimili verða skoðuð. Jónína Ólöf Emilsdóttir, skólastjóri Vogaskóla, segir frístundaheimilið hafa verið
Finnst Kim Kardashian töff týpa
rekið í kjallaranum í þrjú ár, en börnum hafi fjölgað. Fundað verði með slökkviliðinu í dag, föstudag. „Við finnum lausn og gefum okkur stuttan tíma til þess,“ segir hún. Það verði í samráði við borgaryfirvöld. Jónína segir að forráðamenn frístundaheimilisins hafi leitað til sín fyrir um tveimur vikum og óskað eftir meira plássi. Þá hafi þau fengið aðgengi að skólastofum, bókasafni og salnum í hópastarfi sínu en ekki aðeins kjallaranum. Þess sé ekki getið í bréfi slökkviliðsins.
Tíska 54
BYKOblaðið 21.-28. október 2011
Allt fyrir eldhús ið á lægra verði!
r Borðplötu Verð frá:
3.690 Fullt verð 5.225
Kr./ lm.
kr.
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Bykoblaðið í miðju Fréttatímans 0
gag@frettatiminn.is
r Áleggshnífu
5.99
kr.
7.990 kr.
Fullt verð
kaffistell Matar- og
5.990
Vnr. 65103006
KHG áleggshnífur,
130W.
Fullt verð
Vnr. 41100105
kr.
7.990 kr.
Matar- og kaffistell með gylltu mynstri. 4 matardiskar, 4 kaffidiskar, 4 skálar, 4 manna, 20 stk., 4 bollar og undirskálar.
Frábært verð á vönduðum ítölskum gönguskóm Mulaz Vibram-sóli Stærðir 41–46 kr. 19.990
Premium Ventra Vibram-sóli Stærðir 37–47 kr. 19.990
Rocker Stærðir 37–45 kr. 9.990
Ronny Lady Stærðir 36–42 kr. 13.990
Kaffistell
7.990 Fullt
kr. verð 9.990
kr.
Hrærivél
19.900 Fullt verð
kr.
25.990 kr.
Vnr. 41119192
LEAF kaffistell, 18
stk. hvítt.
Vnr. 65744405
Opið virka daga kl. 9.00–17.30 BOSCH hrærivél með plastskál, 500W.
Orkuhúsinu Suðurlandsbraut 34 S. 517 3900 w w w.flexor.is
2
fréttir
Helgin 21.-23. október 2011
Heimurinn ESB -viðr æður dr agast fr am yfir kosningar
Vitrænar samræðum ekki mögulegar við suma samningamenn Íslands Áform ríkisstjórnarinnar um að klára aðildarviðræður við ESB í tæka tíð fyrir alþingiskosningar vorið 2013 eru að renna út í sandinn. Viðræður eru ekki hafnar í mikilvægustu málaflokkunum, um byggðamál, landbúnað, gjaldmiðilssamstarf og sjávarútveg, og hefjast ekki fyrr en á næsta ári. Á ríkjaráðstefnu í desember er gert ráð fyrir að sex til átta veigaminni kaflar verið opnaðir. Ísland getur í fyrsta
lagi gengið í ESB árið 2015. Evran fæst ekki fyrr en 2017. Danir, sem taka við formennsku í ESB um áramót, hafa ekki ákveðið hvort þeir kappkosti að komast sem lengst með samninginn eða þá að draga málið á langinn. Auknar efasemdir hafa grafið um sig meðal margra fulltrúa ESB um að nægjanlega traustur pólitískur bakstuðningur sé fyrir málinu hér heima fyrir. Töfin skýrist þó fremur af því að
íslensk stjórnvöld hafa dregið lappirnar. Í nýlegum rýniskýrslum ESB segir að ekki sé hægt að hefja efnislegar viðræður í landbúnaðarmálum og í byggðamálum fyrr en Ísland skilgreini eigin samningsmarkmið. Kallað er eftir tímasettri innleiðingaráætlun sem landbúnaðarráðuneytið hefur ekki enn gefið út. Embættismenn ESB hafa enn fremur furðað sig á því hve mikill munur sé á hæfni íslensku samn-
ingamannanna. Sumir séu afburðamenn en ekki sé hægt að halda uppi vitrænum samræðum við aðra. Dæmi séu um að fulltrúar Íslands skilji ekki tungumálið sem viðræðurnar
fari fram á. Þetta er byggt á heimildum dr. Eiríks Bergmanns sem fjallar um stöðuna í aðildarviðræðum Íslands í hinum vikulega þætti Heimurinn (bls. 46) sem er samstarfsverkefni Fréttatímans og Háskólans á Bifröst. -jk Ísland þykir hreyfa sig mjög hægt í samningaviðræðum við fulltrúa ESB. Ljósmynd/ Nordicphotos Getty-Imgaes
Hæstiréttur Óvenjuleg uppákoma við málflutning
Muammar Gaddafi, fyrrum einræðisherra í Líbíu, var felldur í gær. Ljósmynd Nordic Photos/Getty Images.
Muammar Gaddafi felldur Þjóðarráð Líbíu segir Muammar Gaddafi, fyrrverandi einræðisherra landsins, hafa látist af sárum sínum gær. Gaddafi mun hafa verið í felum í heimaborg sinni, Sirte. Síðustu hverfi borgarinnar féllu í hendur þjóðarráðsins eftir harða bardaga í gærmorgun. Talsmaður þjóðarráðsins segir bílalest Gaddafis hafa reynt að flýja borgina en þá hafi herlið Atlantshafsbandalagsins varpað sprengjum á hana. Hersveitir þjóðarráðsins hafi handsamað Gaddafi, illa særðan, en hann hafi fljótlega látist af sárum sínum. Sagt var að hann hefði fengið skot í báða fætur og höfuð. Myndir voru birtar sem sagðar voru af líki Gaddafis en myndirnar birtust fyrst á á líbísku sjónvarpsstöðinni Al-Ahrar. Aðrar fréttastofur birtu síðan myndirnar sem þóttu staðfesta fregnir dagsins þess efnis að einræðisherrann væri fallinn. Gaddafi komst til valda í Líbíu árið 1969 með byltingu sem herinn stóð fyrir. Hann stjórnaði landinu í 42 ár. - jh
Seðlabankinn fær ekki fasteignirnar
Ofmetið orkuframboð
Bið verður á því að Seðlabankinn fái fasteignirnar sextíu sem samið hafði verið um í skuldauppgjöri Seðlabankans og þrotabús SPRON. Heimildir Fréttatímans herma að uppgjörssamningurinn, vegna fyrirgreiðsluláns Seðlabankans til SPRON fyrir hrun, sé í uppnámi þar sem honum hafi verið mótmælt á fundi kröfuhafa um miðjan mánuðinn. Fréttatíminn sagið frá því fyrir þremur vikum að Eignasafn Seðlabanka Íslands (ESÍ) væri við það að leysa til sín tuttugu íbúðir og fjörutíu eignir í atvinnuhúsnæði úr þrotabúi SPRON. Samkvæmt svörum Seðlabankans þá var ekki búist við mótmælum á kröfuhafafundinum. Magnús Pálmarsson hjá eignaumsýslu Dróma, sem fer með eignir SPRON og dótturfélaga, segir uppnámið ekkert. Fulltrúi margra kröfuhafa hafi einungis óskað frekari upplýsinga áður en hann samþykkti gjörninginn. - gag
Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar, segir samningaviðræður við Alcoa um raforkukaup vegna Bakkaálvers hafa verið á frumstigi, ólíkt því sem forstjóri Alcoa hefur haldið fram, að því er Ríkisútvarpið greindi frá í gær. Alcoa hafi ekki getað lagað sig að orkuframboði og Landsvirkjun ekki getað boðið lægra raforkuverð. Þá hafi álrisinn viljað sitja einn að samningaborðinu og skapa miklar væntingar til verkefnisins áður en gengið yrði til samninga. Haft er eftir Herði að óheppilegt hafi verið hversu ógætilega hafi verið talað um orkuna í Þingeyjarsýslum, orkuframboð þar hafi verið ofmetið. - jh
Húsakynni Hæstaréttar við Arnarhól. Ljósmynd/Hari
Samdómararnir Jón Steinar og Eiríkur Tómasson tókust á Til snarpra orðaskipta kom milli samdómara við Hæstarétt í miðjum málflutningi í síðustu viku.
Í
Jón Steinar Gunnlaugsson varð hæstaréttardómari 2004.
Turninum | Smáratorgi 3 | 201 Kópavogi Sími 575 7500 | www.veisluturninn.is
fyrri viku varð sá óvanalegi atburður í Hæstarétti að í brýnu sló milli tveggja dómara í miðju réttarhaldi. Tókust þar á hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson og Jón Steinar Gunnlaugsson. Þessir núverandi samdómarar eiga sér reyndar átakasögu utan réttarsala en þeir hafa verið vinnufélagar frá því Eiríkur tók sæti við dóminn fyrr á þessu ári. Málflutningur stóð yfir í máli ákæruvaldsins gegn konu sem hafði fengið tvígreitt fyrir bíl inn á reikning sinn og nýtt féð, sem var ranglega greitt, í eigin þágu. Málið flutti Daði Kristjánsson saksóknari en verjandi konunnar var Haukur Örn Birgisson hæstaréttarlögmaður. Auk Jóns Steinars og Eiríks var Greta Baldursdóttir dómari í málinu, en hún var, eins og Eiríkur, skipuð dómari við réttinn í vor. Samkvæmt heimildum Fréttatímans var aðdragandi átaka Jóns Steinars og Eiríks ekki langur, að minnsta kosti ekki í augum þeirra sem voru á staðnum. Jón Steinar var að spyrja málflytjendur þegar Eiríkur greip fram í fyrir honum, sem Jóni Steinari mislíkaði augljóslega Eiríkur Tómasson var skipaður hæstaréttardómari í vor.
mjög. Kom til snarpra orðaskipta milli samdómaranna og þóttust viðstaddir jafnvel greina að Jón Steinar hefði gefið Eiríki olnbogaskot í hita leiksins. Þegar Fréttatíminn hafði samband við Jón Steinar vildi hann ekki ræða þessa uppákomu. „Ég hef ekkert um málið að segja,“ sagði hann. Svipað var uppi á teningnum þegar rætt var við Eirík Tómasson. „Ég tjái mig ekki um þetta mál,“ sagði hann. Þegar Eiríkur var spurður hvort sú lýsing væri rétt að hann hefði fengið olnbogaskot frá Jóni Steinari, hló hann við og sagði hana ekki standast: „Nei, ekki kannast ég við að samdómarar hafi gefið olnbogaskot.“ Niðurstaða málsins sem var til meðferðar hjá Hæstarétti var á þá leið að dómur Héraðsdóms Vesturlands var staðfestur með atkvæðum Eiríks og Gretu. Jón Steinar vildi hins vegar sýkna konuna af ólögmætri meðferð fundins fjár. Konan hafði verið dæmd í þriggja mánaða skilorðsbundið fangelsi í héraði og til að endurgreiða þær 810 þúsund krónur sem hún hafði slegið eign sinni á. Þess má geta að fyrrum eiginmaður hennar, sem hafði fengið hluta af þessum peningum, hafði verið dæmdur í héraði en ekki áfrýjað dómnum. -jk
Fleiri leiðir til að hafa samband Við kynnum nýjar leiðir til að kynnast einstökum þjónustuanda Vodafone NETSPJALL
MÍNAR SÍÐUR
Nýttu þér Netspjallið á vodafone.is til að ræða við þjónustufulltrúa okkar
Á Mínum síðum á vodafone.is ert þú með allar þínar upplýsingar á einum stað
Þín ánægja er okkar markmið vodafone.is
4
fréttir
Helgin 21.-23. október 2011
veður
Föstudagur
laugardagur
sunnudagur
Frekar hæglátt veður, en kólnar á sunnudag
Miðborgin okkar!
Útlit er fyrir fremur aðgerðarlítið veður hjá okkur. Og þó, því víðast verður fremur úrkomusamt í dag og á morgun, en vindur þó alls ekki teljandi. Hitinn ætti að haldast yfir frostmaarki á láglendi, en stutt verður í slabbið og hálkuna á flestum fjallvegum. Á sunnudag er því spáð að lægð sem verður lítil um sig skjótist til norðurs skammt fyrir austan land. Þá með slyddu og síðar snjókomu austan- og norðaustanlands og veður fer kólnandi upp úr því á landinu öllu.
5
8
4
9
6
vedurvaktin@vedurvaktin. is
7
5 8
Einar Sveinbjörnsson
6
3
3
7
Hundruð verslana og veitingahúsa bjóða vörur og þjónustu. Munið Kjötsúpudaginn á laugardag.
5 5
5
SV-átt og frostlaust á láglendi sem og á flestum fjallvegum. Skúrir eða slydduél vestan og suðvestantil og strekkingsvindur
Frekar milt og dálítil rigning í flestum landshlutum. Um morguninn sunnanlands og síðdegis fyrir norðan. Fremur hægur vindur.
Snýst til N-lægrar áttar og kólnandi veðri. Él eða slydduél víða um land, einkum þó norðan- og norðaustanlands.
Höfuðborgarsvæðið: Skúrir af hafi meira og minna, en sól á milli.
Höfuðborgarsvæðið: SA-átt og dálítil rigning, einkum um morguninn.
Höfuðborgarsvæðið: Hægur vindur og skúrir eða slydduél, en birtir upp.
Sjá nánar auglýsingu á bls. 29 og á www.miðborgin.is
Vændi Halla Gunnarsdóttir og Auður Alfífa Ketilsdóttir ekki í Iðnó
Aflaverðmæti 83,6 milljarðar króna Aflaverðmæti íslenskra skipa nam 83,6 milljörðum króna fyrstu sjö mánuði ársins samanborið við 79,8 milljarða á sama tímabili í fyrra. Það hefur því aukist um 3,8 milljarða króna eða 4,8% á milli ára, að því er Hagstofa Íslands greindi frá í gær. Aflaverðmæti botnfisks fyrstu sjö mánuði ársins nam 54,7 milljörðum króna og dróst saman um 3,4%. Verðmæti þorskafla var um 26,5 milljarðar og dróst saman um 2%. Aflaverðmæti ýsu nam 6,7 milljörðum og dróst saman um 29%, en verðmæti karfaaflans nam 7,5 milljörðum, sem er 10% aukning. Verðmæti ufsaaflans jókst um 13,1% milli ára í tæpa 4,9 milljarða. Verðmæti flatfiskafla nam tæpum 6,4 milljörðum króna sem er 0,8% aukning. Aflaverðmæti uppsjávarafla jókst um 30,9% milli ára og nam 19,7 milljörðum. - jh
Guðbjartur sækir á Rétt rúmur þriðjungur stuðningsmanna Samfylkingarinnar, 36,1%, treysta Jóhönnu Sigurðardóttur forsætisráðherra best til að gegna embætti formanns Samfylkingarinnar, að því er fram kemur í skoðanakönnun sem Viðskiptablaðið birti í gær. MMR vann könnunina. Næst á eftir koma Guðbjartur Hannesson velferðarráðherra með 28,3% stuðning og Dagur B. Eggertsson, varaformaður flokksins, með 17,2%. Þá styðja 9,7% Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra en 8,7% Árna Pál Árnason efnahags- og viðskiptaráðherra. - jh
Gullsmiðir bjóða heim Gullsmiðadagurinn verður haldinn hátíðlegur í fyrsta sinn á morgun, laugardag. Þetta er gert í tengslum við afmæli félagsins, 19. október, en ætlunin er að þetta verði að árvissum viðburði. Markmiðið er, að því er fram kemur í tilkynningu félagsins, að vekja athygli á fagmennsku í greininni og fræða almenning um störf gullsmiða og mikilvægi þess að versla við faglærða. Þetta árið ætla gullsmiðir að leggja áherslu á þrif og almennt viðhald á skartgripum og bjóða gestum og gangandi að koma með uppáhaldsskartgripinn sinn, fá létt þrif á honum og spjalla við fagmanninn. Fram kemur að gullsmiðir verða
4,8% Aukning aflaverðmætis milli ára Október 2011 Hagstofa Íslands
til taks í verslunum sínum á laugardaginn þar sem þeir svara þeim spurningum sem brenna á vörum gesta.- jh
Hærri byggingarvísitala Vísitala byggingarkostnaðar, reiknuð um miðjan október, hækkaði um 0,1% frá fyrri mánuði, að því er fram kemur í tölum Hagstofunnar. Verð á innlendu efni hækkaði um 0,1% en verð á innfluttu efni lækkaði um 0,4%. Verð fyrir vélar, flutning og orkunotkun hækkaði samtals um 2,8%. Á síðustu tólf mánuðum hefur vísitala byggingarkostnaðar hækkað um 10,4%. - jh
Tilflutningur skattbyrði Greining á áhrifum skattbreytinga undanfarinna tveggja ára sýnir að verulegur tilflutningur á skattbyrði hefur átt sér stað frá fólki með lægri tekjur yfir á hátekjufólk og að helmingur hjóna, um 31.000 hjón, greiða nú lægra hlutfall af tekjum sínum í tekjuskatta og útsvar, þ.m.t. fjármagnstekjuskatt, á árinu 2010 en þau gerðu árið 2008, segir í tilkynningu fjármálaráðuneytisins. „Með bótum,“ segir enn fremur, „er fjöldi þeirra sem greiða lægra hlutfall meiri eða um 37.000. Ennfremur verður séð að um 77% hjóna eða 47.000 hjón greiða minna í fjármagnstekjuskatt á árinu 2010 en þau hefðu gert skv. 10% flötum skatti.“ - Jh
ATH! ppa Rjómi með taur endist leng !
Hulduherinn sem kallar sig Stóru systur segist ætla að fylgjast með og koma nöfnum vændiskaupenda til lögreglunnar – jafnvel birta opinberlega. Ljósmynd/Hari
Óttast mest að upp um þá komist Hverjar eru Stóru systur? Hópurinn afhenti lögreglu lista yfir menn sem vildu kaupa vændi. Formaður Lögmannafélagsins segir hærri refsingu liggja við aðferðinni sem þær beittu við að ná mönnunum heldur en vændiskaupum. Dæmigert að afvegaleiða umræðuna, segir femínisti.
N Hún: „Ég get verið óþekk fyrir þig fyrir pening.“
Hann: „Hvað viltu fá fyrir það?“
Hún:
gulrótasúpa
með vorlauk og sýrðum rjóma
Skannaðu kóðann eða farðu á gottimatinn.is til að fá alla uppskriftina.
„25 þúsund. Ég kem til þín.“ Heimild: Úr gögnum Stóru systur
ei, ég var ekki í Iðnó,“ segir Halla Gunnarsdóttir spurð hvort hún hafi tekið þátt í afhjúpun hreyfingarinnar Stóru systur. Þar lásu konur upp og spiluðu samtöl sín við karla sem héldu þær vera unglingsstúlkur að bjóða vændi. Halla hefur lent í rimmum vegna baráttu sinnar gegn vændiskaupum, meðal annars við Brynjar Níelsson, formann Lögmannafélagsins. Frá því að Stóra systir afhenti lögreglu lista með 56 nöfnum, 117 símanúmerum og 29 netföngum manna sem þær segja að hafi falast eftir vændi í gegnum auglýsingar í Fréttablaðinu, einkamálavefnum og Rauða torginu, hefur því verið velt upp hvort þær hafi brotið lög. Brynjar benti á í morgunútvarpi Rásar tvö að við því lægi „miklu þyngri refsing en nokkurn tímann því að kaupa vændi.“ Halla segir áhugavert að umræðan um gjörninginn sé nú farin að snúast um meint lögbrot kvennanna og hverjar þær séu. „Að því er mér skilst eru þær að svipta hulunni af lögbrotum og mannréttindabrotum sem viðgangast á Íslandi. Ég hef ekki sterkar skoðanir á því hvort svona hópar eigi að koma fram undir nafni eða ekki. Mér finnst það ekki höfuðatriðið,“ segir hún.
„Mér finnst konurnar vera að kalla fram umræðu um vændi og benda á það sem þrífst á netinu og víðar. Ég kíkti yfir þessi samtöl sem hafa verið birt opinberlega og það eru margir menn tilbúnir að kaupa konur, karla og börn til þess að gera það sem þeir vilja við þetta fólk. Rannsóknir hafa sýnt að þeir óttast ekki að meiða fólkið; að þeir séu að eiga við barn, eða hugsanlega manneskju sem hefur verið seld mansali, eða misnotuð kynferðislega, heldur að það komist upp um þá. Það er það sem þeir óttast mest,“ segir hún og spyr hvort það sé ekki svolítil lenska að skjóta sendiboðann í umræðum á Íslandi? Auður Alfífa Ketilsdóttir, fyrrum ritstjóri Stúdentablaðsins og femínisti, segist heldur ekki hafa verið í hópnum. Hún er sammála því að verið sé að draga athyglina frá vandanum sem Stóra systir bendi á. Spurð hvort hún telji að konurnar feli sig svo að þær verði ekki fyrir aðkasti, telur hún svo ekki vera heldur vilji þær að athyglin beinist að málefninu. „Hitt er annað mál að femínistar hafa verið ofsóttir á Íslandi og þeim hótað fyrir að tala fyrir sjálfsögðum réttindum.“ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
Haust
útsala 20.-26. október
smaralind.is
Opnunartímar: Virka daga 11-19 Fimmtudaga 11-21 Laugardaga 11-18 Sunnudagur 13-18
ENNEMM / SÍA / NM48643
T L I Ð Ð T LBO O I TILB O Ð T B B L O I L Ð I B T O T IL Ð Ð B T Ð O L O I O B Ð B T B L O L I L I I T T T OÐ ILB Ð B Ð T O L I O B Ð T B L I O T Ð OÐ TIL O Ð B TILB B Ð O L L I O I B T T B L IL Ð Ð TI T O O Ð B Ð B O L I L O I B T OÐ L T I B Ð T L Ð I O TILB O Ð T B Ð IL ILB BO O T Ð T L I B O Ð Ð T L B I O O L T Ð I B B T O L Ð I T Ð O TIL ILB B O T L Ð B I O L Ð T I B O IL OÐ ÐT T B O Ð TILB L B I O L T I T Ð ILB Ð O T B O L Ð B I O L TI ÐT O Ð TILB B O L B I T TIL Ð Ð O B O L B TI IL T Ð O TILB
6
nýjar og
fréttir
Helgin 21.-23. október 2011
Áframhaldandi verðhækkun húsnæðis Verð íbúðarhúsnæðis á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 1,3% á milli ágúst og september. Hefur verð íbúðarhúsnæðis á svæðinu þá hækkað um 7,3% á síðustu tólf mánuðum. Að raungildi hefur verð íbúðarhúsnæðis hækkað um 1,6% á tímabilinu. Hækkunin helst í hendur við verulega veltuaukningu á íbúðamarkaði. Í september voru gerðir 453 kaupsamningar með íbúðarhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu samanborið við 347 á sama tímabili í fyrra. Aukningin er 31%. Ef landið allt er skoðað var verð íbúðarhúsnæðis á tímabilinu júní til ágúst í ár 6,7% hærra en á sama tímabili í fyrra, samkvæmt upplýsingum Hagstofunnar. Að raungildi hækkaði verðið um 1,8% á
spennandi bækur
þessu tímabili. Greining Íslandsbanka spáir því að húsnæðisverð muni hækka um 6% milli áranna 2011 og 2012. Hækkunin muni halda áfram á árinu 2013. Því er einnig spáð að nýfjárfesting í íbúðarhúsnæði fari vaxandi. - jh
Afmælismálþing Paul Collier hagfræðiprófessor við Oxford háskóla verður heiðursfyrirlesari á afmælismálþingi sem fram fer í Öskju, náttúrufræðahúsi Háskóla Íslands, í dag, föstudag, klukkan 13.30 til 17.30. Utanríkisráðuneytið og Þróunarsamvinnustofnun Íslands standa að málþinginu ásamt Alþjóðamálastofnun og félagsvísindasviði Háskóla Íslands. Árið 2011 markar 40 ára afmæli íslenskrar þróunarsamvinnu, 30 ára afmæli Þróunarsamvinnustofnunar Íslands og 10
ára afmæli Íslensku friðargæslunnar. Erindi Collier ber yfirskriftina: Nær Afríka sér á strik: og getum við veitt stuðning? Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra flytur ávarp í upphafi málþingsins . -jh
Uppsagnir boðaðar Uppsagnir eru óhjákvæmilegar, að sögn Harðar Högnasonar, framkvæmdastjóra hjúkrunar hjá Heilbrigðisstofnun Vestfjarða, að því er fram kemur á vef Bæjarins besta á Ísafirði. Fjárframlög til stofnunarinnar lækka um 30,3 milljónir króna. Að sögn Harðar er ekki lengur hægt að hliðra til og hagræða til að spara peninga. Nú sé komið að því að skera niður. Stærsti rekstrarliður stofnunarinnar sé laun og þau verði að minnka. Starfsmannafundur verður haldinn í dag, föstudag. - jh
Stjórnmál Ný könnun MMR
Þriðjungur hallast að Guðmundi og Besta Samfylkingarfólk líklegast til að gefa nýja framboðinu atkvæði sitt en stuðningsmenn Sjálfstæðisflokksins ólíklegastir. Heiða Kristín Helgadóttir, sem unnið hefur með Guðmundi að systurframboði Besta flokksins, segir könnunina gefa framboðinu byr í seglin.
Hvað leynist á safninu?
Fyrirmyndarunglingur í flækju
Heiða Kristín Helgadóttir. Hún hefur undirbúið nokkurs konar systurframboð Besta flokksins með Guðmundi Steingrímssyni alþingismanni. Ljósmynd/Hari
Víti í Vestmannaeyjum.indd 3
8.9.2011 13:30
Fjörugt fótboltamót
Víti í Vestmannaeyjum.indd 2
www.forlagid.is
8.9.2011 13:30
Þ
riðjungur kjósenda telur koma til greina að kjósa nýtt framboð Guðmundar Steingrímssonar alþingismanns í næstu alþingiskosningum, að því er fram kemur í skoðanakönnun MMR. Af þeim sem afstöðu tóku sögðu 33,5% að það kæmi til greina að kjósa
Paul Krugman meðal fyrirlesara í Hörpu Hinn frægi hagfræðingur og nóbelsverðlaunahafi Paul Krugman verður meðal þátttakenda á alþjóðlegri ráðstefnu sem íslensk stjórnvöld og Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn efna til um lærdóma af efnahagskreppunni og verkefninu fram undan. Ráðstefnan verður haldin í Hörpu næstkomandi fimmtudag, 27. október. Á ráðstefnunni koma saman íslenskir og erlendir ráðamenn, fræðimenn og fulltrúar félagasamtaka. Meðal helstu ræðumanna, auk Paul Krugman, verða kunnir alþjóðahagfræðingar, Willem Buiter og Simon Johnson. Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra setur ráðstefnuna. Árni Páll Árnason efnahags- og viðskiptaráðherra flytur upphafsávarp, auk þess sem Steingrímur Sigfússon fjármálaráðherra ávarpar hana. - jh
framboðið en 66,5% að það kæmi ekki til greina. Heiða Kristín Helgadóttir, sem unnið hefur með Guðmundi að nokkurs konar systurframboði Besta flokksins, sagði í viðtali við Vísi í gær að könnunin væri jákvæð fyrir framboðið sem ekki hefur hlotið nafn. Hún sagði könnunina gefa því byr í seglin. Af þeim sem tóku afstöðu voru þeir sem bjuggu á höfuðborgarsvæðinu jákvæðari gagnvart framboðinu en þeir sem búa á landsbyggðinni. Þannig sögðu 36,6% höfuðborgarbúa að það kæmi til greina að kjósa nýtt framboð Guðmundar Steingrímssonar en hlutfallið var 28,1% meðal fólks á landsbyggðinni. Þeir sem voru á aldrinum 30-49 ára voru jákvæðari í garð framboðs Guðmundar því 39,4% þeirra sögðu það koma til greina að kjósa hann, borið saman við 36,1% þeirra sem voru í yngsta aldurshópnum, 19-29 ára, og 24,2% elsta aldurshópsins, 50-67 ára. Af þeim sem tóku afstöðu var stuðningsfólk Samfylkingarinnar líklegast til að gefa nýju framboði Guðmundar Steingrímssonar atkvæði sitt en stuðningsfólk Sjálfstæðisflokksins ólíklegast. Þannig sögðu 65,9% Samfylkingarfólks að það kæmi til greina að kjósa framboðið, borið saman við 47,5% stuðningsfólks Vinstri grænna, 17,4% stuðningsfólks Framsóknarflokksins og 7,4% stuðningsmanna Sjálfstæðisflokksins. MMR kannaði í september síðastliðnum afstöðu fólks til þess hvort kæmi til greina að kjósa Besta flokkinn ef hann byði fram í næstu alþingiskosningum. Þá sögðu 21,4% þeirra sem tóku afstöðu það koma til greina að kjósa Besta flokkinn ef hann byði fram og 78,6% sögðust ekki myndu kjósa slíkt framboð. Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is
Telja aðgerðir stjórnvalda helsta vandamálið Rúmlega þriðjungur aðildarfyrirtækja Samtaka atvinnulífsins telur aðgerðir stjórnvalda vera helsta vandamál fyrirtækisins við núverandi aðstæður og tæplega fjórðungur til viðbótar setur aðgerðir stjórn valda í annað sæti meðal helstu vandamála þeirra. Þetta kemur fram í nýrri könnun SA á rekstrarhorfum fyrirtækja sem gerð var nú í október. Um 70% fyrirtækja í sjávarútvegi telja aðgerðir stjórnvalda vera helsta vandamál fyrirtækisins og um 40% í verslun og þjónustu. - jh
Tveir kaflar klárir í aðildarviðræðunum Viðræðum er lokið um tvo samningskafla í aðildarviðræðum Íslands og Evrópusambandsins. Á miðvikudaginn fór fram í Brussel ríkjaráðstefna milli Íslands og sambandsins þar sem fjallað var um þessa tvo kafla. þ.e. um frjálsa för vinnuafls og um hugverkarétt, að því er fram kemur í tilkynningu utanríkisráðuneytisins. Báðir þessir kaflar eru hluti af EES-samningum og var niðurstaða samninganefnda að löggjöf í þessum málaflokkum væri samsvarandi á Íslandi og í ríkjum Evrópusambandsins. Því var ákveðið að ljúka viðræðum í köflunum tveimur þar sem efni þeirra hefur þegar verið tekið upp í íslensk lög. -jh
8
fréttir
Helgin 21.-23. október 2011
er hið ljúfa píanótríó nr. 1, op. 8, eftir Johannes Brahms. Tríó Nordica var stofnað 1993 af Auði Hafsteinsdóttur fiðluleikara, Bryndísi Höllu Gylfadóttur sellóleikara og Mona Kontra, píanóleikara. -jh
Aðrir tónleikar Kamm- Atvinnulausum fækkar Á þriðja ársfjórðungi þessa árs voru erklúbbsins á sunnudag að meðaltali 10.700 manns án vinnu Aðrir tónleikar Kammermúsíkklúbbsins á nýju starfsári verða í Bústaðakirkju næstkomandi sunnudagskvöld, 23. október. Þeir hefjast kl. 20. Þá leikur Tríó Nordica þrjú píanótríó. Fyrst nr. 1, op 8. eftir Dmitri Shostakovich. Síðan píanótríó í fís-moll eftir Armeníumanninn Arno Babadjanian sem samið var 1952. Tónskáldið er nú í fyrsta sinn kynnt íslenskum tónlistargestum. Þriðja verkið sem tríóið leikur
og í atvinnuleit eða 5,9% vinnuaflsins. Atvinnuleysi mældist 5,6% hjá körlum og 6,2% hjá konum. Frá þriðja ársfjórðungi 2010 til annars ársfjórðungs 2011 fækkaði atvinnulausum um 1.000 manns, að því er fram kemur í tölum Hagstofu Íslands. Þegar litið er til aldurs var atvinnuleysi mest meðal fólks á aldrinum 16–24 ára eða 9,5%. Hjá hópnum 24–54 ára var atvinnuleysi 5,1% og 5% hjá 55–74 ára. Á
þriðja ársfjórðungi 2011 var atvinnuleysi 7% á höfuðborgarsvæðinu en 3,7% utan þess. -jh
Skuldatryggingarálag lækkar Skuldatryggingarálag á Ríkissjóð Íslands hefur lækkað nokkuð á síðustu dögum, eða frá því að það náði sínu hæsta gildi á árinu í byrjun þessa mánaðar. Það var komið í 330 punkta, 3,30%, 4. október síðastliðinn en hefur nú lækkað í 279 punkta, samkvæmt gögnum Bloomberg-gagnaveitunnar, sem Greining Íslandsbanka vitnar til. Álagið á Ísland er hið sjöunda hæsta af 17 ríkjum í Vestur-Evrópu í þessum samanburði. Álagið á Grikkland er nær 6.000 punktar, á Portúgal 1.110 punktar og 749 á Írland. - jh
Sogn Saga réttargeðdeildar
Einn. Spyrja má hvort þjóðin hafi á árum áður sent geðsjúka brotamenn úr landi til að þurfa ekki að horfast í augu við eigin fordóma? Íslenskur maður varði 27 árum á erlendum réttargeðdeildum. Myndin er sviðsett. Mynd/gettyimages
Svört saga um meðferð geðsjúkra glæpamanna Ólafur Ólafsson, fyrrum landlæknir, er sáttur við áform um að loka réttargeðdeildinni að Sogni. Hann barðist fyrir opnun hennar eftir að hafa sent um átta geðsjúka brotamenn til útlanda. Hann telur ekki þurfa að rannsaka 27 ára vist geðsjúks manns á erlendum stofnunum.
M
„Hann var með kleyfhugasýki; var geðklofa.“
jög svört saga,“ segir Ólafur Ólafsson, fyrrum landlæknir, spurður um tildrög þess að geðsjúkir glæpamenn voru fluttir á geðsjúkrahús til nágrannalandanna áður en réttargeðdeildin að Sogni á Suðurlandi var opnuð. Ólafur er sagður sá eini sem heimsótti íslenskan mann, sem framið hafði ofbeldisverk, og var hafður á geðsjúkrahúsum í Svíþjóð og Noregi og svo Bretlandi í 27 ár: „Ég útiloka ekki að það hafi fleiri gert,” segir hann. „Hann var með kleyfhugasýki; var geðklofa,“ segir Ólafur spurður um ástæður þess að hann var látinn dúsa svo lengi í útlegð. „Hann var búinn að vera í fangelsi hér heima fyrir 1970. Svo var hann sendur til Þrándheims. Hann kom svo aftur heim og þá fengum við pláss fyrir hann úti í Svíþjóð og Bretlandi.“ Spurður um fjölskyldu mannsins svarar hann. „Hún var ekki sterk. Það voru veikindi þar líka.“ Maðurinn sé nú dáinn.
Sendi sjö til átta út
Ólafur segir að á skrifborði sínu hafi legið bréf þegar hann tók við sem landlæknir árið 1972 um að útvega manni með álíka sögu plássi á réttargeðsjúkrahúsi. „Ég gerði það. Hringdi til Skandinavíu og fékk pláss fyrir manninn. Þannig útvegaði ég sjö til átta mönnum pláss, oft með hjálp Boga Melsted sem var yfirlæknir á réttargeðsjúkrahúsi í Svíþjóð. Í kjölfarið fór ég að berjast fyrir því að koma upp Sogni. Það hafði enginn áhuga á því, hvorki
geðlæknar né stjórnmálamenn, þangað til Guðmundur Bjarnason varð ráðherra og svo Sighvatur Björgvinsson – sem stóð stórkostlega vel að málinu. Þá tókum við Sogn í notkun með aðstoð Boga. Það tók 20 ár,“ segir hann en Sighvatur sagði í Kastljósi í síðustu viku frá heimsóknum Ólafs út og að margir heilbrigðisstarfsmenn hafi barist gegn hugmyndum þeirra að opna réttargeðdeild á sjúkrastofnunum höfuðborgarsvæðisins. „Utan eins,“ segir Ólafur. Sigmundur Sigfússon, yfirlæknir á FSA, hafi tekið tvo til þrjá sjúklinga til sín og komið þeim til góðs bata. „Menn stóðu nú frammi fyrir því að það voru fordómar í þjóðfélaginu gegn geðveiki. Menn vildu gera geðsjúkrahúsin mannlegri og kannski héldu þeir að yrðu teknir inn svo alvarlega veikir menn myndi það auka fordómana.“ Ólafur segir að með opnun Sogns hafi geðsjúkir brotamenn verið fluttir heim. „Þá fengu þeir almennilega meðferð; voru heima, leið betur og reyndar gekk þetta ágætlega á Sogni,“ segir Ólafur en er sáttur við áform um að flytja starfsemina á Klepp. „Við vildum í upphafi hafa þessa deild á geðsjúkrahúsi og nú erum við ánægðir.“ Spurður hvort honum finnist að skipa þurfi nefnd til að fara ofan í saumana á útivist geðsjúkra á árum áður svarar hann afdráttarlaust; „Nei.“ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
Lífís líf- og sjúkdómatryggingar
Það er margt sem felst í því að vera ábyrgir
FORELDRAR Mynd 1.a
Rækta líkama og sál
Afla sér þekkingar
Hlusta á aðra
Vera góð fyrirmynd
Temja sér holla lifnaðarhætti
Halda góðri rútínu
Axla ábyrgð Búa í haginn fyrir breytta tíma
Skipuleggja tímann vel Sýna aðhald í fjármálum
Geta rætt málin af yfirvegun Tileinka sér nýja hluti
Deila verkefnum á heimilinu
Kunna að miðla málum
Njóta stunda í góðra vina hópi
Sýna tillitssemi
Hlúa að vina- og fjölskyldusamböndum Kunna að treysta öðrum
Sýna þolinmæði Rækta ástina
Hrósa því sem vel er gert
Sýna staðfestu með passlegum aga
Vera jákvæður
Sýna tómstundum annarra í fjölskyldunni áhuga
Vertu líf- og sjúkdómatryggður Með líf- og sjúkdómatryggingu hjá Lífís býrðu þér og þínum nánustu öruggari og áhyggjulausari framtíð. Allir þeir sem hafa fyrir öðrum að sjá eða hafa fjárhagslegar skuldbindingar ættu að huga að mikilvægi líf- og sjúkdómatrygginga. Kynntu þér málið á lifis.is eða í síma 560 5000. Líftryggingafélag Íslands hf. / Ármúla 3 / 108 Reykjavik Sími: 560 5000
Lífís tryggingar fást hjá VÍS
Fíton / SÍA
Stappa stálinu í aðra þegar á móti blæs
Hvílast vel
10
fréttir
Helgin 21.-23. október 2011
Útgáfa Olíurisi rólegur á bók amark aði í ár
Vill ekki vera eins og fíll í postulínsbúð Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@ frettatiminn.is
„Það er alveg ljóst að aðkoma okkar að bóksölu fyrir þessi jól verður ekki með sama hætti og í fyrra. Við verðum ekki með einkasölu á bókatitlum,“ segir Hermann Guðmundsson, forstjóri N1, í samtali við Fréttatímann en olíurisinn kom með brauki og bramli inn á bókamarkaðinn í fyrra með því að kaupa einkasölurétt á þremur bókum, ævisögu Jónínu Ben, Stormi, uppgjörsbók Björgvins G. Sigurðssonar við hrunið, og samtalsbók við Bubba Morthens. „Við erum hreinlega ekki búnir að ákveða hvernig þetta verður núna – erum ekki búnir að kortleggja desember. En mögulega verða
valdir titlar til sölu hjá okkur,“ segir Hermann. Eins og fyrr greinir kom N1 af miklum krafti inn á bókamarkaðinn í fyrra og segir Hermann að menn hafi ekki áttað sig á því hversu fyrirferðarmiklir þeir yrðu á þessum litla markaði. „Við viljum ekki vera eins og fílar í postulínsbúð. Það er ekki spennandi. Þetta var góður skóli og bækurnar seldust vel þótt sölutölur væru lakari en okkar björtustu vonir,“ segir Hermann. Aðspurður sagði hann að bókin um Jónínu Ben, sem var skrifuð af Sölva Tryggvasyni, hafi selst í sex þúsund eintökum en upphaflega keypti N1 tíu þúsund eintök. „Það er því eitthvað eftir af henni ef áhugi er fyrir hendi,“ segir Hermann og hlær.
Hermann Guðmundsson, forstjóri N1, segir sitt fólk ætla að taka því rólega í jólabókaflóðinu í ár. Ljósmynd/Hari
Bókin um Jónínu Ben var helsta skrautfjöður bókaarms N1 í fyrra. Ljósmynd/Hari
Leigumark aðurinn
Nýr ljósmyndavefur NordicPhotos hefur opnað nýjan vef undir heitinu Veggmyndir.is. Um er að ræða algjöra nýjung hér á landi því nú er hægt að velja úr hundruðum ljósmynda eftir marga af færustu ljósmyndurum Norðurlandanna og fá þær prentaðar í þeirri stærð og áferð sem hentar hverjum og einum. NordicPhotos hefur nú þegar opnað sams konar vef á ensku www.pickyourimage.com og fljótlega verður einnig opnaður vefur í Svíþjóð. Á skrá hjá NordicPhotos eru ljósmyndir frá yfir 500 fagljósmyndurum sem og myndir úr fjölda annarra myndasafna á Norðurlöndunum. Nú þegar eru hátt í 1.000 myndir komnar inn á Veggmyndir.is og í hverri viku bætast við fleiri, allar sérvaldar úr safni NordicPhotos og því auðvelt að finna réttu myndina fyrir heimilið eða vinnustaðinn. Veggmyndir eru í samstarfi við Merkingu ehf. sem tryggir topp frágang á hverri mynd.
Skortur á starfsfólki Tæplega fimmta hvert aðildarfyrirtækja Samtaka atvinnulífsins, eða 18%, telja skort á ófaglærðu starfsfólki vera eitt af helstu vandamálum fyrirtækisins við núverandi aðstæður, að því er fram kemur
í nýrri könnun Samtaka atvinnulífsins um vinnumarkaðinn og efnahagshorfur. Skortur á starfsfólki með starfs- og framhaldsmennun er eitt af helstu vandamálum 13% fyrirtækja og tíunda hvert fyrirtæki nefnir skort á háskólamenntuðu fólki. -jh
Vanskil tvöfaldast hjá Félagsbústöðum Gríðarleg hækkun á greiðslubyrði leigjenda hjá Félagsbústöðum mikið áhyggjuefni en félagið þurfti að afskrifa um 85 milljónir á síðasta ári.
A
lvarlegasta vandamálið sem við stöndum frammi fyrir er að vanskil eru að aukast verulega hjá okkur,“ segir Sigurður Kr. Friðriksson, framkvæmdastjóri Félagsbústaða, í samtali við Fréttatímann. Eins og Fréttatíminn greindi frá í síðustu viku er ástandið á almenna leigumarkaðnum slæmt þar sem hyldýpisgjá er á milli leigjenda, sem eru komnir að fótum fram í greiðsluþoli, og leigusala, sem þurfa hærri leigu vegna hækk-
andi fjármagnskostnaðar. Staðan á félagslega leigumarkaðnum er ekki jafnslæm en ástæða aukinna vanskila er hækkandi greiðslubyrði þar sem leigan hefur hækkað en stuðningur hefur staðið í stað. Sigurður segir að vanskil hafi rúmlega tvöfaldast frá því fyrir hrun. „Þetta var orðið mjög gott, ekki nema 1,5 prósent vanskil. Núna erum við hins vegar að horfa á 3,5 prósent vanskil. Við færðum 85 milljónir á afskriftarreikning í fyrra og gerum ráð fyrir að færa svipaða upphæð fyrir þetta ár. Við sjáum fram á að félagið verði sjálfbært á næstu árum en það segir sig sjálft að við þolum ekki að vanskil aukist meira,“ segir Sigurður. Leiga hjá Félagsbústöðum er reiknuð sem 8,39 prósent af fasteignamati árið 2003 plús verðlag en hún hækkar í samræmi við vísitölu til verðtryggingar. Samkvæmt tölum frá Félagsbústöðum hefur leiga
á 101 fermetra fjögurra herbergja íbúð í póstnúmeri 104 hækkað um rétt tæp 18 prósent frá 1. október 2008. Greiðslubyrðin hefur hins vegar aukist um 71 prósent þar sem húsaleigubætur og annar sértækur stuðningur hefur staðið í stað á sama tíma. Sigurður segir að leiguverðið á stærri íbúðum sé svipað hjá þeim og á almennum markaði en lægra í minni íbúðunum. Hann segir það liggja fyrir að ríkið þurfi að tengja húsnæðisstuðninginn við verðlag. „Það þarf að vinna að lausn á því vandamáli sem hefur skapast að stuðningur hefur staðið í stað á meðan leigan hækkar. Greiðslubyrðin eykst gríðarlega og margir ráða hreinlega ekki við það. Stuðningurinn verður að vera vísitölutengdur. Það myndi leysa margan vandann,“ segir Sigurður. Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is
Þróun leiguverðs hjá Félagsbústöðum 1.10.2008, vísitala til verðtryggingar 312,8 2ja herb. 3ja herb. 4ra herb. m² 66,8 91,0 101,2 Leiguverð 69.998 88.202 100,545 Stuðningur samtals 41.400 66.152 70.000 Greiðslubyrði leigu 28.598 22.050 30.545 1.10.2009, vísitala til verðtryggingar 346,9 2ja herb. 3ja herb. 4ra herb. m² 66,8 91,0 101,2 Leiguverð 77.591 97.770 111.452 41,400 70.000 70.000 Stuðningur samtals 36,191 27.770 41.452 Greiðslubyrði leigu 1.10.2010, vísitala til verðtryggingar 362,6 2ja herb. 3ja herb. 4ra herb. 66,8 91,0 101,2 m² 81.094 102.184 116.484 Leiguverð Stuðningur samtals 41,400 70.000 70.000 39,694 32.184 46.484 Greiðslubyrði leigu 1.10.2011, vísitala til verðtryggingar 380,9 2ja herb. 3ja herb. 4ra herb. m² 66,8 91,0 101,2 85.180 107.332 122.353 Leiguverð Stuðningur samtals 41,400 70.000 70.000 43,780 37.332 52.353 Greiðslubyrði leigu Allar íbúðir í póstnúmeri 104
Óverðtryggð húsnæðislán
Óverðtryggð húsnæðislán Íslandsbanka geta numið allt að 80% af markaðsverðmæti og eru ýmist með breytilegum vöxtum eða föstum vöxtum fyrstu þrjú árin. Hvort hentar þér betur?
Breytilegir vextir Kostir • Lægri vextir í hagstæðu vaxtaumhverfi • Ávallt hægt að greiða lánið upp án kostnaðar • Hraðari eignamyndun
Ókostir
Breytilegir vextir*
• Greiðslubyrði hækkar með hækkandi vöxtum
Greiðslubyrði tekur mið af gildandi vöxtum á hverjum tíma.
,20
Fastir vextir fyrstu 3 árin
Fastir vextir fyrstu 3 árin*
Stöðug greiðslubyrði fyrstu þrjú ár lánstímans. Að þeim tíma liðnum gilda breytilegir vextir húsnæðislána samkvæmt vaxtatöflu á hverjum tíma.
Kostir • Engin vaxtaóvissa yfir tímabil fastra vaxta • Stöðug greiðslubyrði fyrstu þrjú árin • Hraðari eignamyndun
HVÍTA HÚSIÐ / SÍA 11- 2300
Fáðu allar nánari uppýsingar um húsnæðislán Íslandsbanka hjá þjónustufulltrúa í næsta útibúi eða á islandsbanki.is.
Ókostir • Þú nýtur ekki betri kjara ef vextir lækka • Kostnaður við uppgreiðslu fyrstu þrjú árin
* Vextir skv. vaxtatöflu Íslandsbanka 21.10.2011 og miðast við lánsfjárhæð sem rúmast innan 70% af fasteignamati ríkisins. Íslandsbanki býður upp á viðbótarlán upp að 80% af markaðsverðmæti.
12
fréttaskýring
Helgin 21.-23. október 2011
Barn kjagaði til læknis með löngu gleymdan sjúkdóm 27 mánaða gömul stúlka greindist síðasta vetur með beinkröm vegna skorts á D-vítamíni. Fjögur börn hafa greinst með beinkröm síðustu tvö ár, en sjúkdómurinn var svo gott sem upprættur með lýsisgjöfum í skólum á árum áður.
R Börnin fá beinverki, líður illa. Þau eru þreytt og úthaldslaus. Þau vilja bara sitja.
úmlega t veggja ára gömul stúlka greindist síðasta vetur með beinkröm vegna skorts á D-vítamíni. Hún er ein fjögurra barna sem greinst hafa síðustu tvö ár en Soffía Jónasdóttir læknir hefur ekki séð alvarlegra tilfelli hér á landi. Stúlkan kjagaði inn á sjúkrastofuna, hafði hægt um sig og óx ekki sem skildi. Beinkröm er sjúkdómur sem var hverfandi hér landi. Hann er afleiðing D-vítamínskorts og segir Soffía að fái börn ekki vítamínið vinni líkaminn ekki kalk úr fæðunni með þeim afleiðingum að beinin vaxi ekki eðlilega, sem sjáist á hnjám og úlnliðum sem bólgni út. „Beinin halda ekki líkamsþunga barnanna sem verða hjólbeinótt,“ segir hún. „Börnin fá beinverki, líður illa. Þau eru þreytt og úthaldslaus. Þau vilja bara sitja.“
Foreldrar gefi börnum lýsi
Soffía bendir á að beinkröm hafi svo gott sem horfið með lýsisgjöfum í skólum landsins. Hún hefur áhyggjur af því að börn taki ekki lýsi sem fyrr. Foreldrar treysti leikskólum fyrir lýsisgjöfinni, gangi ekki eftir því að börnin taki það þar og gefi þeim ekki lýsi um helgar. Soffía segir litlu stúlkuna hafa náð undraverðum árangri við háskammta D-vítamínmeðferð og sé nú búist við því að hún nái sér að fullu og að beinbreytingarnar gangi til baka. „Eftir meðferðina var hún hlaupandi og klifrandi upp um alla veggi og tók vaxtarkipp,“ segir hún og bendir á að tilfellið hafi orðið svona alvarlegt þar sem stúlkan var með fæðuofnæmi. Spurð hver örlög litlu stúlkunnar hefðu orðið
hefði hún ekki fengið hjálp segir hún að litla stúlkan hefði vart orðið há í loftinu og hefði átt erfitt með hreyfingar. „Það er stórkostlegur munur á litlu stúlkunni eftir háskammta D-vítamínmeðferð,“ segir hún. „Bein eru lifandi vefur. Þau eru alltaf að breytast. Með því að meðhöndla skort og með nógu D-vítamíni myndast eðlilegt bein aftur. Skorturinn mun þó alltaf sjást á röntgen.“
hjartsláttartruf lanir. Hún hafi ekki séð svo alvarleg tilfelli hér. Í Bandaríkjunum sé þó algengara en hér að ungbörn fái D-vítamín því fleiri fái vítamínbætta þurrmjólk en aðeins móðurmjólk. „Bæði konur á meðgöngu og með börn á brjósti þurfa að taka D-vítamín. Mér hefur ekki fundist algilt að börn fái D-dropa þótt það sé ráðlagt,“ segir hún.
Vaxandi vandi um allan heim
Gunnhildur Arna
Soffía skrifað grein í Læknablaðið, Gunnarsdóttir ásamt læknunum Sigurði Björnssyni, gag@frettatiminn.is Pétri Lúðvíkssyni og læknanemanum Hörpu Kristinsdóttur. Þar rekja þau sjúkrasögu stúlkunnar og bata. Í greininni benda sérfræðingarnir á að heilbrigðisstarfsmenn þurfi að hafa beinkröm og D-vítamínskort í huga, sérstaklega hjá börnum sem þrífast illa og hjá börnum með fæðuofnæmi. Erlendar rannsóknir sýni að sjúkdómurinn sé vaxandi vandamál um allan heim en hann hafi áður verið talinn sjaldgæfur og hverfandi. Sjálf vann Soffía í rúman áratug sem læknir í Kaliforníu í Bandaríkjunum og segir að þrátt fyrir sólina þar, sem er ein helsta leið líkamans til að ná sér í D-vítamín, hafi hún tekið á móti börnum með krampa af völdum D-vítamínskorts Í nýlegri rannsókn, sem gerð var á 40 og jafnkonum með vefjagigt, reyndust 32 (80%) vel þeirra haldnar verulegum D-vítamínskorti. Skorturinn reyndist vera meiri hjá yngri konum í hópnum.**
eðlilegan beinvöxt. D-vítamínskortur hefur einnig verið tengdur við aukna sýkingartilhneigingu og við ýmsa sjálfsónæmissjúkdóma eins og sumar tegundir krabbameins, iktsýki og sykursýki.*
n D-vítamín myndast ekki í húð yfir háveturinn á Íslandi vegna legu landsins.*
n Fáar fæðutegundir innihalda Dvítamín, en það gerir feitur fiskur. Hann inniheldur mikið af D3-vítamíni. Einnig má finna D3-vítamín í eggjarauðum.*
n
n Skortur á D-vítamn D-vítamín er mjög mikilvægt fyrir
Margt um D-vítamín
n Hér á landi er
íni er algengur hjá fólki með vefjagigt, langvinna verki, depurð og þunglyndi. D-vítamínskortur er ekki talinn orsaka vefjagigt heldur eiga þátt í að viðhalda henni og gera einkenni verri.**
ekki algengt að bæta D-vítamíni í matvörur en það er algengt í öðrum löndum.* Sérstaklega í mjólkurvörum.
Heimildir: *Læknablaðið 9. tbl. 97. árg. 2011 **Vefjagigt.is
Laufey Steingrímsdóttir segir þá sem taka ekki lýsi eða töflur skorta D-vítamín
Verðum að bæta D-vítamíni í mat Þeir sem taka ekki lýsi eða D-vítamín sérstaklega fá ekki nóg af því. Alvarlegur skortur veldur hörgulsjúkdómi hjá börnum sem kallast beinkröm og hjá fullorðnu fólki kemur hann ekki aðeins niður á beinheilsu heldur hefur víðtækari áhrif, segir Laufey Steingrímsdóttir, prófessor í næringarfræði við Háskóla Íslands. „Eingöngu þeir sem taka lýsi eða D-vítamín ná núverandi ráðlögðum skammti, aðrir ekki, því D-vítamín er í svo fáum fæðutegundum.“ Laufey segir að nú sé unnið að því að hækka ráðlagða dagskammta og ekki sé ólíklegt að þeir verði hækkaðir. „Það þarf að setja D-vítamín í fæðu sem flestir neyta, svo sem mjólkurvör-
ur. Víða annars staðar á Norðurlöndunum eru menn farnir að gera það.“ Spurð um fjörmjólk, sem er D-vítamínbætt, segir hún að í henni sé einfaldlega ekki nógu mikið af D-vítamíni og að betur færi á því að önnur mjólk væri einnig bætt með vítamíninu sem og olíur, smjörvörur og annað feitmeti.
Evrópa með úrelt ráð
Laufey segir að nú sé ráðlagður dagskammtur hér á landi af D-vítamíni 10 míkrógrömm fyrir fullorðna en 15 fyrir fólk yfir sextugu. Í Bandaríkjunum sé hins vegar mælt með 15 míkrógrömmum fyrir fullorðna og 20 fyrir eldra fólk. „Mér finnst ekki ólíklegt að það verði í líkingu við það hér.“ Annars
staðar í Evrópu hafi hins vegar gætt íhaldssemi og lítið verið haggað við ráðlögðum dagskammti síðustu áratugi. Almennt sé í gildi á Norðurlöndunum 7,5 fyrir fullorðna en aðeins 5 annars staðar. „Þetta er of lágt, því miður. Og fólk ætti að vera vakandi fyrir því að merkingar á vítamíni á matvöru geta verið mjög villandi. Það er vegna þess að gefnar eru upp prósentur af ráðlögðum dagskammti, sem er þá reiknað út frá evrópskum stöðlum. Leiðbeiningarnar eru því villandi.“ - gag Laufey Steingrímsdóttir segir gífurlega mikilvægt að taka D-vítamín. Mynd/Hari Áframhaldandi umfjöllun á næstu opnu
Kröftugur spennutryllir frá myrKum mána feigð er ný Kynngimögnuð saga frá stefáni mána, full af Krafti og taugatreKKjandi spennu
erlendar umsagnir um fyrri bækur stefáns mána „Gætið ykkar, þessi íslenski höfundur er nýr sprengikraftur sem lætur ykkur gleyma öllum þessum eldfjöllum.“
Marianne Magazine
„Skipið er ógnvænleg epísk samtímasaga, þar sem háð er barátta á milli góðs og ills, vináttu og haturs, reisnar og niðurlægingar.“ Internazionale
Kynningarverð krónur
„Meistaralega unnið þrekvirki.“
4.199 Gildir til 2. nóv.
Lögreglumaðurinn Hörður Grímsson berst á hverjum degi við fortíðardrauga og feigðin kallar að honum úr öllum áttum. Hann vill gera heiminn örlítið bærilegri, hvað sem það kostar. Því bíður hann fyrir utan fangelsið þar sem út gengur óvinurinn, dópsalinn, steratröllið og undirheimahrottinn Símon Örn Rekoja. Það stefnir í æsispennandi uppgjör milli þeirra þar sem átökin berast milli Reykjavíkur og Vestfjarða. Þetta er tíunda skáldsaga Stefáns Mána sem áður hefur sent frá sér meistaraverk á borð við Svartur á leik og Skipið.
Eymundsson.is
Ískalda r sögur S spennutefáns Mána hafa va kið ath ygl erlend is og ve i rið gefnar út á no k k rum tungum álum.
Lire
Fréttablaðið + Fréttatíminn
14
fréttaskýring
Helgin 21.-23. október 2011
Sóla sig stutt án varnar Í TÉKK-KRISTAL FIMMTUDAG TIL MÁNUDAGS Fallegar Fallegar
Jólagjafir Jólagjafir
20%
Bandarískur prófessor mælir með því að fólk sóli sig í tíu til fimmtán mínútur á heitasta tíma dagsins án sólarvarnar. Þannig fái líkaminn nægilegt D-vítamín en skortur á D-vítamíni sé eitt alvarlegasta heilsufarsvandamál nútímans. Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir ræddi við Michael Holick sem rannsakað hefur D-vítamínbúskap líkamans í yfir 30 ár.
Þ
að eru mikil mistök að forðast sólarljósið eða verja sig algjörlega gegn því. Sólarljósið er frítt og frábær leið til að fá D-vítamín í kroppinn. Því ber að sóla sig án varnar, segir Michael Holick, prófessor við Boston-háskóla í Bandaríkjunum. Hann tekur þó fram að hófleg sólböð séu lausnin. „Ég mæli því með að fólk með ljósa húð sóli hendur, fætur, bringu og bak í 10 til 15 mínútur á sumrin.“ Spurður hvort eins sé með börn, svarar hann: „Já, jafnvel börn. Fyrir fimmtíu árum léku börn sér úti án sólarvarnar.“ Holick segir það rangt sem margir ráðleggi, að fólk fari út án varnar á morgnana og síðdegis, þegar sólin sé ekki of sterk. „Húðin nær ekki að vinna D-vítamín fyrir klukkan níu á morgnana né eftir þrjú á daginn. Og fólk norðan við 33. breiddargráðu nær ekki að vinna D-vítamín úr sólarljósinu yfir vetrartímann.“
Skortur á D-vítamíni faraldur
MÁLVERKUM
Michael Holick er kominn til landsins og heldur fyrirlestur á ráðstefnu fyrir heilbrigðisstarfsfólk og almenning í dag, föstudag, sem ber yfirskriftina Vertu sólarmegin í lífinu. Ráðstefnan fer fram á Reykjavík Natura-hótelinu (Loftleiðum). Þar verður fjallað um skortinn á D-vítamíni sem eitt alvarlegasta heilsufarsvandamál nútímans. Fréttatíminn náði tali af Holick klukkan sex að morgni í Boston, viku fyrir ráðstefnu. Hann hefur rannsakað D-vítamín í yfir þrjátíu ár og gaf í fyrra út bókina „The Vitamin D Solution“. Þar fjallar hann meðal annars um hversu útbreiddur D-vítamín skortur er um allan heim og telur jafnvel að um faraldur sé að ræða. „Skortur á D-vítamíni, hjá bæði börnum og fullorðnum, hefur alvarleg áhrif á heilsuna. Börn greinast nú með löngu gleymdan sjúkdóm, beinkröm (e. osteomalacia). Börnin finna fyrir sársauka í beinum og vöðvum og ekki er óalgengt að læknar greini þau rangt og telji að þau þjáist af vefjagigt (e. fibromyalgia),“ segir hann. Holick segir D-vítamín einnig mjög mikilvægt í baráttunni við krabbamein, þá sérstaklega í ristli og brjóstum. „Einnig sjúkdóma sem herja á ónæmiskerfið; sykursýki eitt og tvö, hjartasjúkdóma, beinþynningu og jafnvel sjálfsónæmissjúkdóma og sýkingar.“
og fleiru og fleiru
Ungbörn þurfa líka sól
AFSLÁTTUR AF ÖLLUM MATAR & KAFFISTELLUM HNÍFAPÖRUM SWAROVSKI SKARTGRIPUM ÖLLUM GLÖSUM IITTALA VÖRUM ÍTÖLSKUM HITAFÖTUM
NÝTT KORTATÍMABIL
vertu vinur á Facebook
ERUM EINGÖNGU Á LAUGAVEGI 178 www.tk.is
Laugavegi 178 - Sími. 568 9955
En hvað er breytt miðað við fyrri tíma? Holick segir forfeðurna reglulega hafa farið með ungbörn út í sólina. Sérstaklega í Svíþjóð, Finnlandi og Danmörku. „Foreldrar vissu að nýburar þurftu dálítið sólarljós eftir fæðingu. Að mínu mati er ekkert sem bendir til þess að ungbörn eigi frekar á hættu að fá húðkrabbamein en önnur, séu þau án varnar í sólinni í skynsamlega langan tíma.“ Þá segir Holick að fái börn svolitla sól á sig eigi þau síður á hættu að fá sortuæxli Dr. Michael Holick hefur rannsakað Dvítamín í yfir þrjátíu ár. Hann mælir með því að fólk sóli sig varnarlaust á heitasta tíma dagsins í 10 til 15 mínútur svo að það fái nægt D-vítamín í kroppinn.
en þau sem eru varin frá fæðingu. Holick segir að skortur á D-vítamíni sé nýr af nálinni. „Aðallega vegna þess að við höfum ekki áttað okkur á að í gegnum tíðina hefur fólk sótt D-vítamín til sólarinnar. Nú til dags eyðir fólk miklum tíma innandyra. Það makar á sig sólarvörn þegar það fer út undir bert loft, til þess að forðast að fá húðkrabbamein. Þannig kemur fólk í veg fyrir að það fái megnið af því D-vítamíni sem það þarfnast.“ Holick segir þó ekki að hann sé á móti sólarvörn. „Alls ekki, ég mæli með því að fólk beri alltaf sólarvörn framan í sig.“
Fiskur hvern dag
Holick bendir á að fólk sem forðast sólina þurfi að borða fisk á hverjum degi til að fá nægilegt D-vítamín í kroppinn. „D-vítamínið er mest í bleikum fiski, svo sem silungi og laxi, og svo makríl og síld, en hver borðar svo mikinn fisk?“ Hann segir fólk um allan heim aðeins mælast með um 1/10 af því D-vítamíni sem það þurfi til að hámarka lífsgæðin. Til dæmis skorti um 40% fólks í Ástralíu D-vítamín: „Þetta er alheimsvandi.“ Holick mælir ekki með ljósalömpum. „En við höfum rannsakað fólk sem fer oft í ljós, eða einu sinni í viku, hér í Boston. Það mældist með nægilegt D-vítamín á sama tíma og samanburðarhópinn, sem fór ekki í ljós, skorti vítamínið.“ Hann segir þó mjög mikilvægt að nota sólarvörn á andlit í ljósabekkjum. Holick segir það orðið þverfaglegt álit sérfræðinga að D-vítamín minnki líkur á hjartaáföllum, sykursýki og krabbameini. Hann er stórtækur miðað við íslenskar leiðbeiningar og mælir með því að börn taki 15 til 25 míkgrógrömm á dag en fullorðnir 37 til 50. „Það er óraunhæft að halda að fólk um víða veröld taki vítamín á hverjum degi og sólarljósið er því nauðsynlegt.“
Það er stutt yfir í MP banka MP BANKI Borgartúni 18
Borgartún 26
(350 metrar)
MP BANKI Taktu sjálfstæða ákvörðun um bankaviðskipti fyrirtækisins. Það er auðvelt að skipta yfir í MP banka – við sjáum um að flytja viðskiptin fyrir þig.
Ef fyrirtækið þitt skiptir um banka, þá viltu ekki láta einhvern annan velja hann fyrir þig. MP banki er góður valkostur þar sem yfir 90% viðskiptavina bankans eru ánægðir með þjónustuna og langflestir mæla með bankanum við vini og ættingja. Við bjóðum minni og meðalstórum fyrirtækjum sérhæfða bankaþjónustu og hagstæð vaxtakjör. Stuttar boðleiðir tryggja hraða og persónulega þjónustu. MP banki er eini viðskiptabanki landsins sem hefur verið endurfjármagnaður án aðkomu ríkisins.
Verið velkomin í viðskipti
Ármúla 13a | Borgartúni 26 | 540 3200 | www.mp.is
16
samgöngur
Helgin 21.-23. október 2011
Stóru gulu strætisvagnarnir verða ekki eini kosturinn Almenningssamgöngur í höfuðborginni og á höfuðborgarsvæðinu hafa verið í boði í 80 ár. Á þeim tímamótum hillir undir breytingar. Reynir Jónsson, framkvæmdastjóri Strætó bs., segir Íslendinga einblína um of á gulu vagnana. Fleira verði í boði í framtíðinni; láns- og leiguhjól, rafskutlur og samnýting í pöntunarþjónustu. Farþegum Strætó fjölgar um 1,3 milljónir milli ára. Jónas Haraldsson horfir til framtíðar með framkvæmdastjóranum.
Í
krepputíð fjölgar strætisvagna farþegum. Sú tíð breytir líka hugarfari fólks. Einkabíllinn er dýr í rekstri og hann mengar. Vægi almenningsamgangna hefur því aukist. Þar reynir mest á kerfi Strætó bs., samlags sjö sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Vagnarnir eru fullir á álagstímum, jafnvel svo að ekki hefst undan. Áttatíu ár eru liðin frá því að rekstur strætisvagna hófst í Reykjavík. Á þeim tímamót um er í mörg horn að líta. Breyting ar verða. Stóru gulu vagnarnir sem allir þekkja verða sennilega ekki eini kosturinn. Þar sjá menn meðal ann ars fyrir sér samnýttar rafskutlur,
leigu- eða lánshjól, hefðbundin eða rafknúin – en þá er litið til lengri framtíðar.
Yfirfullir vagnar á álagstímum
„Farþegaaukning hjá Strætó bs. fyrstu níu mánuði ársins nemur 16,5%,“ segir Reynir Jónsson, fram kvæmdastjóri fyrirtækisins. Í fyrra voru farþegarnir um átta milljónir en Reynir gerir ráð fyrir að fjölgunin í ár muni nema um 1,3 milljónum far þega. „Þessu veldur fyrst og fremst árferðið. Eldsneyti er orðið dýrt, það er dýrt að taka lán til bílakaupa og almennt er buddan léttari. Fólk fer þá að skoða önnur úrræði.“
LEIKHÚSMATSEÐILL Forréttur
Laxatvenna – reyktur og grafinn lax
Aðalréttir Bleikja & humar með hollandaise sósu Brasserað fennell, kartöflustappa og ostrusveppir eða...
Grillað Lambafille
Með rófutvennu, sveppakartöflum og bláberja anís kjötsósu
Eftirréttur Jack Daniel’s súkkulaðikaka
Djúpsteiktur ís og súkkulaðihjúpuð jarðarber
Þriggja rétta máltíð á
Reynir Jónsson, framkvæmdastjóri Strætó bs. Almenningssamgöngur eru ekki bara stóru gulu strætisvagnarnir. Ljósmynd/Hari
Reynir segir að kerfislega sé fyrirtækið ágætlega í stakk búið til að taka við aukningunni, þ.e. að leiðakerfið sem slíkt þjóni hlutverki sínu ágætlega. Fjölgun farþeganna þýði hins vegar meira álag á flutn ingatækin. „Við fyllum því strætis vagnana og eigum ekki nógu marga vagna á annatímum að morgni til að taka alla farþega með. Við neyðumst til að skilja farþega eftir. Hið sama á við á þyngstu álagstímum síðdegis,“ segir Reynir. Það eru því allir sót raftar á sjó dregnir, líka tuttugu ára gatslitnir bílar en það dugar ekki til. „Við erum enn að skilja eftir farþega og erum þá lens,“ segir Reynir. „Þá er eina ráðið að segja að við þurfum aukið fjármagn til að geta brugðist við og það höfum við gert, en vandinn er að sveitarfélögin sem að Strætó bs. standa eru aðþrengd fjárhagslega. Þá verður að forgangs raða. Við bendum á þörfina og spyrj um hvort ekki sé kominn tími til að draga úr gatnaframkvæmdum og setja fé í almenningssamgöngurnar, þar sé eftirspurnin. Er ekki rétt að hlusta á þessa hreyfingu íbúanna yfir í þetta form úr einkabílaform inu?“ Fargjöld skila fjórðungi tekna Strætó en ekki er langt síðan það hlutfall var um fimmtungur. Þar skiptir máli að fargjöld hafa hækkað en ekki síður að fleiri farþegar eru í hverjum vagni. Reynir segir að vissulega sé notkun vagnanna miklu minni milli þessara tveggja álagspunkta hvers dags en þó mælist líka breytt ferða mynstur á þeim tíma, þ.e. fólk sem áður nýtti einkabílinn til ýmissa er indagjörða nýti sér strætisvagna nú. Tíðum notendum hefur fjölgað; þeir sem áður notuðu vagnana tvisvar á dag eru farnir að nota þá þrisvar til fimm sinnum á dag. Notendasamsetning farþeganna hefur breyst, að sögn Reynis. Áður má segja að Strætó hafi í meginatrið um verið skólabílakerfi, 60-70% far þeganna var fólk í skóla. Þetta hefur breyst. Fólk notar vagnana í vaxandi
mæli til ferða í og úr vinnu. Strætó bs. hefur boðið hluta leiða kerfisins út til verktaka. Reynir segir það vera hagkvæmt. Margir verktak anna séu með starfsemi í tengdum greinum, þ.e. hópferðaakstri, og í því felist samlegðaráhrif. Samningstími við verktaka hafi áður verið of stutt ur, sem hafi komið niður á endurnýj un bílaflota. Hér eftir verði útboðs samningar til verktaka hins vegar lengri, eða til átta ára með mögu leika á tveggja ára framlengingu. Á samningstímanum sé því hægt að reikna með afskrift ökutækja, „en þá gerum við ríkari kröfur til ökutækj anna sem verða að uppfylla kröfur um mengun, þægindi og tækni.“
Höfum mikla trú á rafmagnsvögnum
Olíukostnaður hefur hækkað mikið og íþyngir rekstri samgöngufyrir tækja. Strætó bs. finnur fyrir því. Reynir segir að margir telji æskilegt að strætisvagnaflotinn verði rekinn á metangasi en það sé dýrt og erfitt í dreifingu. Til framtíðar horfi menn því frekar á rafmagnsvagna og svo kallaða tvinnvagna sem brenna í senn olíu og nota rafmagn sem verð ur til úr hemlaorku vagnsins. „Við höfum mikla trú á rafmagnsstrætis vögnum. Þegar valdir eru orkugjafar verður að horfa til þeirrar þróunar sem á sér stað, hvaða orkugjafa bíla framleiðendur horfa til. Þróunin er öll í rafmagnsbílum og menn eru að horfa á rafvæðingu samgangna yfirleitt. Einhvers konar rafknúin ökutæki verða notuð. Við eigum raforkudreifikerfi og nóg rafmagn. Gas yrði margfaldur kostnaður á við rafmagn.“ Reynir segir að þegar séu komn ir á markað litlir rafamagnsvagnar sem geti gengið allan daginn án endurhleðslu. Enn séu þeir dýrir og hafi litla burðargetu en framþró unin sé hröð. „Við fengum lánaðan tvinnvagn í sumar. Raforkunotkun hans er 25-30%, afgangurinn er dís ilolía. Næsta kynslóð þessara bíla mun nota 55-60% hreyfi- og heml
4.900 kr.
Aðalstræti 2 / 101 Reykjavík / Sími: 517 4300 / www.geysirbistro.is
Láns- eða leiguhjól tíðkast sem samgöngumáti almennings í borgum ytra. Framkvæmdastjóri Strætó bs. sér hið sama fyrir sér hér. Ljósmynd/Getty Images
unarorku vagnsins. Framleiðendur segjast geta boðið rafmagnsvagna innan fimm til tíu ára sem taka 100120 manns. Hleðsla þeirra mun duga í 18 tíma þannig að þeir verða hlaðnir yfir nótt. Breytingarnar eru því fyr irsjáanlegar.“
Margar tegundir samgönguforma
Stjórnvöld hafa tilkynnt að þau muni leggja milljarð á ári til að efla al menningssamgöngur á höfuðborg arsvæðinu næstu tíu árin. Þetta snýr að fleiru en rekstri strætisvagna, m.a. að hjólreiðum. Reynir segir varðandi almenningssamgöngur að tilhneiging sé að líta eingöngu til stóru gulu strætisvagnanna. „Við þurfum hins vegar að koma með önnur úrræði sem falla innan hug taksins almenningssamgöngur. Þar má til dæmis nefna reiðhjól sem fólk leigir eða fær að láni úr standi, hjólar og skilur eftir í öðrum standi nálægt áfangastað. Sama gæti gilt um rafknúin hjól. Þurfi til dæmis að erinda frá vinnustað er hugsanlegt að skutlast á litlum rafbíl með svip uðum hætti og skila á sinn stað að notkun lokinni. Loks má nefna pönt unarþjónustu þar sem fólk er sótt og því skilað á áfangastað. Munur á slíku og hefðbundnum leigubíl er að farþeginn getur átt von á því að aðrir séu í bílnum. Trygging þarf samt að vera fyrir því að ferðalagið taki ekki lengri tíma en hálftíma eða rúmlega það. Þetta byggist því upp á því að blanda saman mörgum tegundum samgönguforma. Menn þurfa ekki að eiga tækin. Strætó bs. getur ver ið eins konar kringla samgöngu mátans. Í þeim samskiptum þurfa almennar grundvallarreglur að gilda í samskiptum fólks um þessa þjónustu, það er einn greiðslumáti og reglur um það hvernig greiðslur og gjöld skiptast. Menn kaupa einn miða, hvort heldur er fyrir reiðhjól, rafbíl eða annað. En þróun í þessa átt tekur áratugi,“ segir Reynir. Hann ítrekar að það sé of fast í huga Íslendinga að almenningssam göngur séu bara strætisvagnar. „Ég sakna þess til dæmis að leigubíla samfélagið sé ekki meira skapandi, að menn geti sameinast í leigubíla, að þeir geti orðið áskrifendur að akstri, til dæmis vinnufélagar sem mæta til vinnu og fara heim á sama tíma. Erlendis eru menn jafnvel farnir að skiptast á einkabílum með ákveðnum hætti. Sá sem á til dæmis jeppa getur lagt hann inn og fengið aðgang að minni bíl um tíma. Bíla framleiðendur viðurkenna að eftir nokkra áratugi muni eignarhald á bílum breytast, fólk muni ekki eiga þá heldur leigja.“ Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is
Jólin þín byrja í IKEA
Kjötsúpudagurinn
ALLTAF Ð! NÝBAKA
FLJÓTSHÓLA GULRÆTUR, 600 G
229
Við höldum kjötsúpudaginn hátíðlegan og bjóðum viðskiptavinum upp á gómsæta kjötsúpu í öllum verslunum okkar. Komdu við á morgun laugardag, fyrsta vetrardag og smakkaðu!
KR./PK.
VELJUM T! ÍSLENSK
HEILSUBRAUÐ
289
RÓFUR, ÍSLENSKAR
289
KR./STK.
! 4 Í PAKKA
KR./KG
199
1 kg súpukjöt 1.8 l vatn 1 msk. salt 1-2 msk súpujurtir 1/2 laukur, saxaður
500 g gulrófur 500 g kartöflur 250 g gulrætur 100 g hvítkál Nýmalaður pipar
Leiðbeiningar
BLAÐLAUKUR
119
ÖMMUFLATKÖKUR
KR./KG
Íslensk kjötsúpa
Kjötið sett í pott og hitað að suðu. Froðunni er fleytt ofan af, saltað og súpujurtum og lauk hrært saman við. Soðið í um 40 mínútur, á meðan eru gulrófurnar, gulræturnar og kartöflurnar afhýddar og skornar í bita og þær settar út í og soðið í 15 mínútur til viðbótar. Kálið er síðan skorið í mjóar ræmur og soðið í um 5 mínútur. Bragðbætt með salti og pipar. Kjötið er ýmist borið fram í súpunni eða með henni á sérstöku fati.
KR./PK.
ÍsLensKt Kjöt
R
KJÖTBORÐ
ÍsLensKt Kjöt
Ú
BESTIR Í KJÖTI
KR./KG
R
KJÖTBORÐ
MCCAIN SÚKKULAÐIKAKA, 510 G
20%
698
afsláttur
KR./STK.
noatun.is
B
I
Ú
2548
TB KJÖ ORÐ
Ú
ALI SILKISKORIÐ ÁLEGG, 3 TEGUNDIR
Ú
KR./STK.
I
BESTIR Í KJÖTI
R
KJÖTBORÐ
B
GRÍSALUNDIR MEÐ SÆLKERAFYLLINGU
R
TB KJÖ ORÐ
I
R
I
UNGNAUTAHAMBORGARI, 80 G
Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillu og/eða myndabrengl
I
KR./KG
ÍsLensKt Kjöt
159
B
BESTIR Í KJÖTI
LAMBASÚPUKJÖT AF NÝSLÁTRUÐU
898
KR./KG
1998
TB KJÖ ORÐ
Ú
Ú
1598
I
BESTIR Í KJÖTI
LAMBALÆRISSNEIÐAR
Ú
B
R
KJÖTBORÐ
Ú
TB KJÖ ORÐ
I
afsláttur
R
I
20%
R
ÍsLensKt Kjöt
er á morgun Við gerum meira fyrir þig
ST SYKURLAU
ÍsLensKt Kjöt
I
BESTIR Í KJÖTI
KJÖTBORÐ
KR./KG
B
R
1798
TB KJÖ ORÐ
696
459
MARYLAND KEX, 4 TEGUNDIR
RITZ SALTKEX, 200 G
KR./PK.
129
KR./PK.
ÍSLENSK MATVÆLI KJÚKLINGABRINGUR
2298
KR./KG
HEINZ BAKAÐAR BAUNIR
235
KR./PK.
KR./PK.
159
KR./PK.
ÍSLENSK MATVÆLI FETAOSTUR, 2 TEGUNDIR
129
349
EGILS PILSNER Í DÓS, 0,5 LÍTRI
LAMBI ELDHÚSPAPPÍR, 3 RÚLLUR
KR./STK.
KJÖRÍS TILBOÐSÍS, 1 LÍTRI VANILLU/SÚKKULAÐI
KELLOGG´S RICE KRISPIES, 340 G
Ú
LAMBAFRAMHRYGGJASNEIÐAR
R
I
Ú
ALPEN MÚSLÍ, 560 G
99
KR./STK.
KR./STK.
539
KR./PK.
20
viðtal
Helgin 21.-23. október 2011
Ofsótt af ástaróðum tyrkneskum blaðamanni Malín Brand, aðstoðarritstjóri bleikt.is, er kona sem lætur sér fátt fyrir brjósti brenna en var nokkuð brugðið þegar hún lenti í klóm tyrknesks blaðamanns sem áreitti hana og ofsótti í Lúxemborg í siðasta mánuði. Malin sótti þar fundaröð um Evrópusambandið á vegum Evrópsku fjölmiðlamiðstöðvarinnar ásamt hópi íslenskra blaðamanna. Tyrkinn var þar í sömu erindum en gat ekki séð Malín i friði eftir að Guð hafði tjáð honum að hún ætti að verða konan hans.
Malín Brand komst í hann krappan í blaðamannaferð til Lúxemborgar þar sem hún var ofsótt og áreitt af tyrkneskum kollega þannig að um tíma þurfti hún að fara huldu höfði. Hún hafnar því að vera fórnarlamb og segir mikilvægast af öllu að fólk segi frá gerendum sem brjóti á því. Ljósmynd/Hari
Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is
T
yrkland og Ísland eru í umsóknarferli um aðild að ESB og því var blaðamönnum frá löndunum boðið til kynningarfunda í Lúxemborg. „Þessir hópar mættust stundum enda vorum við á sama hóteli og Tyrkirnir. Við vorum samt lítið að blanda geði við þá, minnug örlaga Guddu,“ segir Malín og glottir og hvað hana varðar er ljóst, eftir á að hyggja, að henni var vart óhætt. „Næst síðasta kvöldið fóru flestir Íslendingarnir út á lífið og ég endaði ein með þessum manni í lobbíinu. Við vorum bara að spjalla og ég gerði þau einu mistök að sýna því sem hann hafði að segja um sjálfan sig áhuga. Hann var búinn að vera mjög almennilegur og virkaði mjög hress en virðist hafa misst það á einhverjum tímapunkti. Hann var í forsvari fyrir tyrkneska hópinn og var drjúgur með sig þegar við fórum að tala saman. Hann sagðist hafa gefið út átta bækur og væri opinber persóna og valdamikill í heimalandinu.“
Og Guð færði honum konu
„Þegar við vorum orðin ein sagði hann mér að hann hefði verið að tala við Guð og hann hefði sagt sér að ég ætti að verða konan hans. Ég sprakk úr hlátri og sagði honum að mér væri alveg sama hvað guðinum hans fyndist. Mér fannst brjálæðislega fyndið að maður sem er eins fráhrindandi og gömul moppa teldi sig geta sagt mér að örlög mín væru ráðin.“ Maðurinn lét viðbrögð Malínar ekki stöðva sig og gerðist æ aðgangsharðari. Hann reyndi að kyssa hana og kjassa og hélt henni nauðugri í um klukkustund og tók á henni þannig að á sá. „Ég var öll blá og marin og grátbað hann um að hætta en þá sagði hann bara: „Hættu að gráta ástin mín. Það er svo sárt að sjá þig gráta.“ Ég er með mannfræðimenntun og hef áhuga á öllu sem viðkemur fólki og ég hef skrifað mikið um ofbeldi, kynferðislegt, andlegt og fjárhagslegt en ég hef sennilega ekki getað sett mig í spor þeirra sem verða fyrir ofbeldi og upplifa svo mikla skömm að þau vilja ekki segja frá. Fyrr en núna. Hann var mjög ágengur og það er magnað að ég skyldi ekkihníga í ómegin af skelfingu,“ segir Malín sem veit ekki betur en árásin sé til á eftirlitsmyndböndum hótelsins.
Umsátur um hótelherbergi
„Við fengum lögregluna ekki á staðinn og vegna aðstæðna var þeim á hótelinu mikið í mun að afgreiða þetta eftir öðrum leiðum.
Eftir að ég slapp frá honum áttaði ég mig á því að hann hafði stolið af mér lyklinum af hótelherberginu og þegar ég spurði hann að því hló hann rosalega.“ Lykillinn var gerður óvirkur og Malín komst inn á herbergið sitt en upplifði það ekki sem öruggt skjól. „Hann elti mig enda voru herbergin okkar á sama gangi og svo stillti hann sér upp fyrir framan herbergisdyrnar og vaktaði það alla nóttina. Þannig að ég svaf ekki mikið og var ekki róleg.“ Maðurinn hringdi látlaust í herbergissímann og farsíma Malínar þannig að hún brá að lokum á það ráð að taka símann úr sambandi og slökkva á farsímanum. „Ég hlóð svo húsgögnum upp við dyrnar og setti í mig eyrnatappa. Þegar ég kveikti á símanum morguninn eftir sá ég að hann hafði sent endalaust SMS um nóttina.“ Eftir svefnlitla nótt fór Malín í kynnisferð með hópnum morguninn eftir.
Madame Lefebeure á flótta
„Ég var enn skjálfandi af viðbjóði á leiðinni út í rútu og hvítnaði upp þegar ég sá hann aftur. Það var að vísu gler á milli okkar en hann myndaði orðin I LOVE YOU með vörunum og mér fannst alveg ótrúlegt að hann væri ekki enn af baki dottinn. En þetta er í síðasta skipti sem ég sá hann.“ Tölvupóstar og SMS héldu þó áfram að berast og Malín taldi öryggi sínu ógnað og gerði hótelstjóranum grein fyrir áhyggjum sínum. Ég gaf upp nafnið á honum og hótelstjórinn sagði að hann vissi alveg hvernig svona karlar væru og þau hefðu reynslu af svona „valdamönnum“ sem telji sig geta komist upp með allt í skjóli valdsins. Hann bauðst því til þess að flytja mig í snarhasti á annað hótel og það yrði séð til þess að enginn vissi hvar ég væri. Þetta var eins og að vera komin í vitnaverndarprógramm. Aðeins tveir úr íslenska hópnum vissu hvar ég var og ég fékk meira að segja nýtt nafn. Ég var skráð á hitt hótelið sem Madame Lefebeure og þannig var ég ávörpuð þegar ég kom þangað. Það fór vel um mig þar en ég var hrædd og
fór ekkert út. Enda var kjötbollan, ofsækjandi minn, komin á stúfana og byrjuð að leita að mér. Hann sendi mér þetta SMS: „Ástin mín. Hvar ertu? Þú veist ég elska þig. Ég finn þig ekki og er búinn að leita út um allt.“ Ég svaraði engu. Aldrei. En hann hringdi stöðugt í farsímann og var búinn að finna netfangið mitt og sendi mér pósta um að hann myndi alltaf elska mig. Og að hann vissi ekki hvað kom fyrir og hvar okkur sinnaðist. Hann hefði áhyggjur og væri furðu lostinn.“
sem leiddi íslenska hópinn í gegnum fundina, sendi greinargerð til European Journalism Centre, lét vita af framferði mannsins. Réttir aðilar fengu þannig vitneskju um málið og mér er sagt að ef hann hafi samband við mig aftur sé hann í vondum málum en ég fékk ekki nánari skýringar á því hvað í því felst,“ segir Malín sem hefur verið laus við ónæði frá ástsjúka Tyrkjanum frá því Sigurður Már sendi EJC erindið.
Skelfilegt hneyksli
Malín segir að rétt eins og fólk telji sig geta forritað sig og ákveðið fyrirfram hvernig það muni bregðast við óvæntum og slæmum aðstæðum hafi hún alltaf séð fyrir sér að ef hún yrði fyrir áreiti eða árás ofbeldisfulls einstaklings þá myndi hún verjast og berjast. „Ég var viss um að ég myndi tryllast og ráða niðurlögum viðkomandi. Ég læt ekki halda mér fastri en svo gat ég hvorki hreyft legg né lið og upplifði þetta fullkomna varnarleysi. Ég er enginn ræfill en þetta er stór og mikill kall þannig að þetta var eins og að vera föst undir vörubíl.“ Þar sem Malín hefur látið kynbundið ofbeldi sig varða og fjallað um mál tengd slíku hefur hún fylgst af athygli með biskupsmálinu og sótti í vikunni málþing í Háskólanum þar sem dr. Marie M. Fortune var aðalfyrirlesari. „Mér fannst það sem Marie Fortune sagði um það sem menn gera í skjóli valds, klerkar eða yfirboðarar og einhverjir sem maður heldur að maður geti treyst, mjög áhugavert. Hvernig þessir menn nýta vald sitt til þess að ræna fólk frelsinu. Kjarninn í þessu er að tala um þetta. Gerendur ganga oft ansi langt til þess að varðveita leyndarmálin þannig að það má ekki þegja. Ég er ekkert í hjólastól eftir þetta og hann nauðgaði mér ekki en það skiptir ekki máli hversu alvarleg brotin eru, með því að þegja höldum við þessum verndarhjúpi utanum rasshausana. Ég vil ekki vera fórnarlamb, enda er ég það ekki og finnst þetta orð ekki eiga við í þessum málum. Fólk er engin jarmandi lömb. Þolendur, sem stíga fram og segja frá, eru töffarar en ekki aumingjar. Til þess að uppræta skömmina verðum við að sjálfsögðu að tala enda er þetta ekkert til þess að skammast sín fyrir í raun og veru. Skömmin liggur hjá gerendunum. Ég er til dæmis búin að velta því fyrir mér hvað þessi maður hlýtur að vera búinn að komast upp með í heimalandinu fyrst hann brást svona við höfnun. Ég er ekki sú fyrsta og Guð hefur pottþétt talað við hann áður. Það er á hreinu.“
Malín segir íslenska blaðamannahópinn hafa verið mjög samheldinn og brotthvarf hennar hafi ekki farið framhjá ferðafélögunum. Mér fannst allt í lagi að þau fengju að vita hvað hafði komið fyrir. Hópurinn var svo samankominn í lobbíinu og þau komu auga á Tyrkjann þar sem hann sat við barinn. Þá vatt fréttamaður á RÚV og mikill meistari, sér að honum og spurði hann hvað hann hefði gert við vin þeirra og var mjög ákveðinn. Tyrkjanum var illa brugðið, varð hvumsa og yfirgaf svæðið. Hann sendi mér svo SMS þar sem hann spurði hvað ég hefði eiginlega verið að segja vinum mínum. Hann væri núna grátandi í herberginu sínu út af þessu. Ég er mjög þakklát fyrir að hafa eignast svona góða vini í þessum hóp.“ Eftir uppákomuna á hótelbarnum fréttu hinir tyrknesku blaðamennirnir af framferði forystusauðsins og hugsuðu honum þegjandi þörfina. „Allir tyrknesku blaðamennirnir snerust gegn honum. Einn kom til mín með tárin í augunum og bað mig afsökunar á þessu og sagði allan hópinn skammast sín fyrir þetta. Hann sagði að þetta væri skelfilegt hneyksli og hann vissi ekkert hvernig yrði tekið á þessu þegar hópurinn kæmi aftur heim til Tyrklands en einhver eftirmál hlytu að verða.“ Malín losnaði ekki undan áreitinu þótt hún væri komin heim til Íslands. Áfram héldu SMS-in og tölvupóstarnir að berast. „Þetta endaði með því að Sigurður Már Jónsson,
Mér fannst brjálæðislega fyndið að maður sem er eins fráhrindandi og gömul moppa teldi sig geta sagt mér að örlög mín væru ráðin.
Þolendur eru töffarar
Ef þú vilt þægindi og góða hvíld eru rúmin frá Passion góður kostur fyrir þig. Passion framleiðir afar vönduð rúm og eru þau tvímælalaust með bestu rúmakaupunum í dag. Dýnan bíður upp á tvo stífleika sem þú getur alltaf breytt á einfaldan hátt. Þráðlaus fjarstýring með barnalæsingu fylgir Passion rúmunum og kraftmiklir en hljóðlátir rafmagnsmótorar gera það að verkum að Passion rúmið færist mjúklega og hljóðlega í hvaða stöðu sem þú velur. Passion rúmin eru fáanleg í mörgum litum og með margar mismunandi gerðir af rúmfótum.
Þægindin í fyrirúmi Með GÆðAhúsGöGnuM frá Lúr
Hvíldarstólar og sófar Við bjóðum upp á mikið úrval af hvíldarstólum og hvíldarsófum, með eða án tungu. Þú finnur þitt útlit, þinn lit og þína áferð í taui eða leðri hjá okkur.
Í LÚR - Betri hvíld færðu hágæða Serta dýnur, framleiddar í verksmiðjum Serta í Ameríku. Serta ber ekki ábyrgð á dýnum sem framleiddar eru í öðrum löndum undir þeirra merki. Verslaðu ósvikna hágæða vöru með viðurkenndri ábyrgð frá framleiðanda í LÚR - betri hvíld.
aðu úrvalið Kíktu í heimsókn, skoð og uppfylltu drauma þína um betri hvíld.
LÚR - BETRI HVÍLD • Hlíðasmára 1 • 201 Kópavogi • sími 554 6969 • Fax 554 3100 • Heimasíða: www.lur.is • NetFaNg: lur@lur.is
22
fréttir
Helgin 21.-23. október 2011
Viltu það besta fyrir barnið þitt? Viltu velja eiginleika þess? Árið 1999 sögðu menn að innan áratugar eða tveggja gæti fólk valið hæð, augnlit, háralit og atgervi barna sinna með tæknifrjóvgun. Árið 2009 sagðist bandarískur læknir ætla að bjóða þjónustuna eftir hálft ár. Árið 2011 er hann ekki farinn af stað – að minnsta kosti ekki opinberlega. En hefur fólk áhuga? Telja Íslendingar hentugt að sameina drauminn um barn og draumabarnið í sama getnaði?
V
elkomin á 21. öldina þar sem hægt verður að velja gljáandi dökkan háralit, tærbláan augnlit, kyn og aðra eiginleika barna sinna rétt fyrir getnað – á tæknifrjóvgunarstöðvum. Og það ekki með því að velja sæðisgjafann, heldur með handvali lækna á eiginleikunum sem í boði eru í erfðaefni hvers manns. Tæknin þróaðist út frá því að læknar hófu að hjálpa fólki að forðast erfðasjúkdóma. Hún er ekki í boði hér á landi en til eru læknar í Bandaríkjunum sem ætla ekki að láta siðfræðina trufla sig. Umræðan um handval í stað náttúruvals, ef svo má segja, magnaðist á vordögum 2009 þegar doktor Jeff Steinberg fullyrti að hann myndi geta boðið upp á slíka þjónustu á tæknifrjóvgunarstöðvum sínum innan sex mánaða. „Þetta heyrir til fegrunarlækninga,“ sagði hann svellkaldur en gaf þó engin fyrirheit um hundrað prósent árangur, heldur meiri líkur en ella. „Já, meira svona áttatíu prósent,“ sagði hann við ABC News í mars 2009. Tæknin er þekkt undir skammstöfuninni, PGD (e. pre-implantation genetic diagnosis). Egg eru frjóvguð, rannsökuð og aðeins þeir fósturvísar sem passa við óskir foreldra eru settir upp í legið. Á heimasíðu kappans kemur ekkert fram um að hann bjóði þessa þjónustu enn sem komið er. Hann býður þó fólki að velja kyn með 100% líkum, skannar fósturvísana fyrir fjögur hundruð erfðasjúkdómum og segist bjóða eitt besta verðið.
Fjarri huga Íslendinga
Bandaríkin eru (eins og Ísland) meðal fárra vestrænna ríkja sem hafa ekki sett sér reglur um hvort hafa megi áhrif á útlit við tæknifrjóvganir, samkvæmt fréttaflutningi á sínum tíma. Ástríður Stefánsdóttir, siðfræðingur og læknir, segir að ekki hafi verið talin ástæða til að taka á því að foreldrar veldu útlit barna sinna í íslenskri löggjöf. „Við höfum ekki fengið þessar spurningar inn á okkar borð og ég hef ekki trú á að það sé eftirspurn eftir þessu,“ segir hún. „Ég tel að þegar fólk er komið út í svona pælingar sé það ekki með rétta afstöðu til barneigna. Það er einfaldlega mín skoðun. Hún er ekkert flókin. Sá sem fer út í að eignast barn verður að vera tilbúinn að taka við þeim einstaklingi sem kemur. Ef hann er ekki tilbúinn til þess ætti hann að snúa sér að öðru.“ Ástríður segir að oftast hafi verið bent á að þetta sé næsta skref tækninnar þegar sýna eigi fram á að þróunin sé ekki á réttri leið. Hér sé einungis unnið með erfðasjúkdóma og fóstrum eytt þegar líkur séu á að lífsgæði einstaklings verði slæm, sem og fjölskyldu hans. „Reyndar vil ég setja fóstur með Downs-heilkenni innan sviga. Það er ágreiningur og skiptar skoðanir um hvort það hafi áhrif á hamingju og lífsgæði fólks að eignast barn með Downs-heilkenni. Rannsóknir benda til þess að einstaklingar
með Downs-heilkenni og foreldrar þeirra séu síst óhamingjusamari en aðrar fjölskyldur og aðrir einstaklingar.“ Þrátt fyrir það segir hún að fóstrunum sé gjarna eytt.
Ekki forsvaranlegt
Árið 1999 greindi ameríska tímaritið TIME frá því að hægt væri að velja kyn með mikilli vissu. Einnig var fullyrt að innan áratugar eða tveggja yrði hægt að sjá hve barnið yrði hátt, hært og gervt. Enn veigra menn sér þó við því að nota þessa tækni. En hvar á að draga mörkin? Af hverju mega foreldrar velja sér kyn en ekki útlit? Af fréttasíðum um handvalið má sjá að 42% allra tæknifrjóvgunarstöðva í Bandaríkjunum bjóða foreldrum upp á að velja kyn barna sinna. Bandarískir læknar sem mæla gegn því að fólk sérsníði börn sín segja að tæknin geti haft í för með sér minni fjölbreytni og enn meiri mismunun milli manna eftir stöðu og stétt. Það sé þar sem þeir með dýpstu vasana geti valið útlit og hæfileika barna sinna. En myndu íslenskir læknar uppfylla slíka drauma skjólstæðinga sinna? Jón Jóhannes Jónsson, yfirlæknir á erfðaog sameindalæknisfræðideild Landspítala, segir íslenska lækna ekki glíma við þetta verkefni. „Það hefur enginn sett sig í samband við okkur hjá erfðaráðgjöf Landspítalans og spurt hvort við gætum haft milligöngu um slíkar athuganir,“ segir hann en telur einnig að fólk með slíkt í huga myndi leita annað. „Við myndum ekki gefa okkur út fyrir að aðstoða með slíkt og mér þætti það ekki forsvaranlegt.“
Kynið skiptir fæsta máli
Jón Jóhannes segir okkur Íslendinga ekki einu sinni setja fram kröfu um kyn eða sýna neinn áhuga á að velja annað kynið umfram hitt, nema að alvarlegir erfðasjúkdómar herji á drengi í ættinni – þá kjósi pörin fremur stúlku. Erfðaráðgjöf spítalans geti þá veitt foreldrum ráðgjöf svo að þeir geti farið í fósturvísisgreiningar erlendis. Það sé tæknilega flóknara en að greina hvort fóstrin séu heilbrigð, en sum pör kjósi það frekar svo að þau þurfi meðal annars ekki að taka ákvörðun um að eyða fóstri. „Við finnum þó að pör sem standa frammi fyrir verulegum erfðavandamálum spyrja miklu meira um þessa erfðaþætti og hverjir möguleikarnir séu. Þar er marktæk breyting,“ segir hann. Að þessu sögðu má velta því fyrir sér hvort betra sé að láta kyrrt liggja þótt tæknin sé til staðar.
Ástríður bendir á að læknar eigi að huga að heilsu einstaklings en ekki hamingju hans. „Það er hlutverk læknisins að fyrirbyggja sjúkdóma og bæta heilsu. Hann á ekki að stuðla að einhvers konar hamingju og markaðsúrvali. Ef heilbrigðiskerfið færi út í svona lagað væri það komið út fyrir sitt verksvið,“ segir hún. Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
Sá sem fer út í að eignast barn verður að vera tilbúinn að taka við þeim einstaklingi sem kemur. Ef hann er ekki tilbúinn til þess ætti hann að snúa sér að öðru.
Draumabarn og draumur um barn getur sameinast með handvali á bestu genum foreldranna á tæknifrjóvgunarstöðvum framtíðarinnar. Ljósmynd/Getty Images
Nýjasta nýtt í tæknifrjóvgunum hér
Ætla að frysta egg og geyma fyrir konur Í framtíðinni geta konur geymt eggjastokkavef frá yngri árum og notað síðar á lífsleiðinni. Ljósmynd/Getty Images
„Næsta skref er að frysta góð egg og geyma,“ segir Guðmundur Arason, sérfræðingur í frjósemislækningum hjá ART Medica. „Einnig að taka hluta úr eggjastokki, eggjastokkavef, og geyma til dæmis fyrir konur sem þurfa að fara í krabbameinsmeðferð. Þá verður hægt að græða hann aftur í konuna og hún verður aftur frjósöm.“
Guðmundur segir að þetta verði dýrt en hann vonist til að þjónustan verði í boði hér á landi á næstu árum. „Við myndum treysta okkur til þess.“ Spurður um fósturvísagreiningar með PGD-tækninni segir hann hana ekki stundaða hér, apparatið sé of dýrt. Séu líkur á því að fólk eignist börn með erfðasjúkdóma sé það sent til Svíþjóðar eða Bretlands. Þá segir hann þau hjá
ART Medica ekki taka undir óskir um að fólk fái að velja kyn. „Það er ekki okkar að velja strák eða stelpu. Náttúran á að stjórna því. Það væri ómögulegt ef við færum að hliðra því til.“ Spurður hvort þau hjá ART Medica hafi ekki áhrif hvort sem er með því að veita þeim aðstoð sem þurfa á henni að halda, svarar hann: „Það er rétt eins og að hjálpa konu sem þarf að fara í keisaraskurð við fæðingu; sé henni ekki
hjálpað deyr hún. Þannig hyrfu á endanum af sjónarsviðinu allar konur með þrönga grind. Nú til dags er eðlilegt að hjálpa konum að verða ófrískar.“ Guðmundur er þó viss um að fyrr eða síðar verði fólki boðið að sérsníða börn. „Ég er viss um að þetta verður gert, eins og allt sem tæknin leyfir. En það er spurning um stað og stund.“
ÍSLENSKA SIA.IS ARI 56722 10/11
„Ég vil hafa meirihluta lánsins óverðtryggðan.“ Sigríður Dögg Arnardóttir, 28 ára.
Nú getur þú blandað saman óverðtryggðu og verðtryggðu íbúðaláni. Kynntu þér málið á arionbanki.is
Hvað skiptir þig máli?
arionbanki.is – 444 7000
24
viðtal
Helgin 21.-23. október 2011
Erna Magnúsdóttir er hugmyndasmiðurinn á bakvið Ljósið: Oft sjáum við fólk koma niðurbrotið á sál og líkama í fyrsta skiptið. Ljósmynd/Hari
Draumur sem varð að veruleika Það lætur ekki mikið yfir sér húsið við Langholtsveginn, þangað sem þúsundir hafa komið til að sækja sér styrk, gleði og endurhæfingu. Þetta er húsið sem hýsir Ljósið. Þar er forstöðukona Erna Magnúsdóttir en hún er líka hugmyndasmiðurinn á bak við verkefnið og yfiriðjuþjálfi staðarins.
E
rna Magnúsdóttir hugmyndasmiðurinn á bak við Ljósið er glæsileg kona. Hún er í rauðum kjól þegar hún tekur vinalega á móti mér og býður upp á kaffi áður en hún sýnir mér húsið við Langholtsveg. Ljósið er draumur sem varð að veruleika. „Ég hafði verið að vinna við að byggja upp endurhæfingu fyrir krabbameinsgreinda á Landspítalanum,“ segir hún. „Deildin var starfrækt suður í Kópavogi og með mér var sjúkraþjálfari. Starfsemin blómstraði og við vorum til dæmis með listasmiðju, garðrækt, hreyfingu og sjálfstyrkingarnámskeið. Þetta var svona sveit í borg, en deildinni var lokað eftir tveggja ára starf vegna sparnaðar. Þá fluttum við á Borgarspítalann í tvö lítil herbergi, Mínar hugmyndir voru miklu stærri og meiri en að vera í tveimur litlum herbergjum á spítala. Ljósið byggir á hugmyndafræði iðjuþjálfunar, þar sem umhverfið skiptir miklu máli. Maður horfir heildrænt á einstaklinginn, fjölskyldu hans og allt umhverfið og þess vegna er Ljósið eins og það er.“
Úr djúpum dal upp á fjall
Árið 2005 ákvað Erna að stökkva út í djúpu laugina, hvorki með kút né kork og fékk húsnæði í kjallara Neskirkju. „Ég fann að sú aðferðarfræði sem ég vildi nota, virkaði ekki á sjúkrahúsi. Mín hugsjón var nákvæmlega eins og Ljósið er rekið núna: þetta er fjölskylduhús, fólk kemur á eigin forsendum, er að vinna með sínar sterku hliðar og efla lífsgleðina og orkuna. Mig langaði að láta gott af mér leiða og ég sé að þetta er að virka. Ég fékk
fullt af fólki með mér, við bjuggum til viðskiptaáætlun og settum upp stjórn. Við héldum stofnfund í janúar 2006 og stofnuðum sjálfseignarstofnunina Ljósið. Með mér allan tímann hefur verið gott fólk, meðal annars Margrét Frímannsdóttir og Tómas Hallgrímsson sem hafa staðið þétt við bakið á mér. Fyrstu vikuna í Ljósinu í Neskirkju komu 20 manns, og svo varð þetta ótrúleg stækkun á mettíma. Um áramótin voru komnir um 70 manns og þá ákvað ég að fara í fullt starf í Ljósinu. „Ótryggt var með laun en þetta var hugsjón.“ Hún segir Ljósið byggja fyrst og fremst á því að fólk hugi að eigin heilsu: „Fólk á að setja sig í fyrsta sæti, hugsa heildrænt; hvernig er umhverfi þess, vinnan, fjölskylduaðstæður og hvað það getur gert til að byggja sig upp. Við erum ekki að velta okkur upp úr fortíðinni, henni er ekki hægt að breyta. Hingað kemur fólk inn á eigin forsendum, það þarf ekki læknisvottorð og við tökum á móti þeim með hlýju, bjóðum upp á kaffi, sýnum húsið og segjum frá dagskránni. Við erum þrír iðjuþjálfar sem tökum á móti fólkinu í fyrsta viðtal, kynnumst því og fólk setur sér markmið með endurhæfingunni. Þá velur það hvað það vill gera. Þetta er líf þess og heilsa. Sumir mæta einu sinni í viku, aðrir mæta alla daga í allt sem er í boði. Sumir karlmannanna mæta bara á fræðslufundi fyrir karlmenn og það er þeim nóg. Þeir hafa hitt og kynnst öðrum í sömu sporum og það skiptir mjög miklu máli. Margir halda að þeir séu einir með eitthvert vandamál, einhverjar áhyggjur eða
hugsanir, en þegar þeir koma í hópinn þá sjá þeir að þeir eru aldeilis ekki einir. Við erum líka með námskeið fyrir nýgreindar konur sem sjá þá að þær eru ekki einar. Oft sjáum við fólk koma niðurbrotið á sál og líkama í fyrsta skiptið. Iðjuþjálfarnir bjóða upp á styrkjandi viðtöl en við getum líka bent á sálfræðinga á Landspítalanum eða geðlækna. Snorri Ingimarsson geðlæknir hefur hjálpað okkur gríðarlega mikið. Það besta við Ljósið og svo gott fyrir okkur og starfsemina, er að við sjáum fólk blómstra. Það er oft niðri í djúpa dalnum þegar það kemur, en kemur upp fjallið. Það verður kannski aldrei eins og það var, en við sjáum það dafna, og sérstaklega þá sem gefa sér tíma í endurhæfinguna. Ég mæli með því við alla sem greinast með krabbamein að koma í Ljósið, fá upplýsingar og leiðbeiningar. Sumir eru smeykir við að taka sér frí frá vinnu; en það er enginn ómissandi og vinnuveitendur sem hafa ekki skilning á aðstæðum fólks eftir að það hefur þurft að kljást við krabbamein, ættu að líta sér nær. Maður veit aldrei hver er næstur. Þetta er eins og fara í flugvél þar sem loftþrýstingurinn fellur. Þú verður fyrst að setja grímuna á þig og svo að sinna umhverfinu.“
Ljósið er ekki gráthús
Þegar komið er inn í þetta hús, tekur á móti manni mikil hlýja og ef hægt er að segja að hús umfaðmi mann, þá gerir þetta hús það. „Já, það er gott að þú kemur inn á þetta, því ég vil endilega eyða þeim fordómum að Ljósið sé eitthvert gráthús þar sem bara er verið að ræða um
Anna Kristine ritstjorn@frettatiminn.is
... ég vil endilega eyða þeim fordómum að Ljósið sé eitthvert gráthús þar sem bara er verið að ræða um krabbamein. Það er fjarri lagi.
krabbamein. Það er fjarri lagi. Við höfum heyrt að fólki sé ráðlagt að koma ekki til okkar, því hér sé bara rætt um krabbamein, en það er algjör firra. Hér er fólk að byggja sig upp og gleyma veikindunum, við notum lífsgleðina og það er mikið hlegið hér. Þeir sem hafa fengið krabbamein og koma hingað eru á aldrinum 18 ára upp í 82 ára. Við höldum námskeið fyrir börn krabbameinsveikra frá sex ára aldri og upp í tvítugt og fyrir aðstandendur yfir 20 ára. Barnanámskeiðunum er stýrt af listmeðferðarfræðingi og iðjuþjálfa sem er með sérmenntun í ævintýrameðferð. Þá er farið í tilfinningarnar í gegnum skemmtileg, uppbyggjandi verkefni.“
Spörum ríkinu tugi milljóna á ári
Í ljósi þess þeir sem heimsækja Ljósið í hverjum mánuði eru 300, en þar sem margir koma daglega fer fjöldinn upp í nokkur þúsund á mánuði er ekki annað hægt en velta fyrir sér hvernig starfsemin er fjármögnuð. „Ég hef bara getað fjármagnað fimm stöðugildi, sem er alltof lítið, og ræð svo verktaka en fyrir stærstum hluta launa söfnum við. Það sem mig langar að sjá núna og ætti að vera löngu komið, er þjónustusamningur við ríkið. Við höfum í sex ár verið að sanna okkur og sýna og það eru allir sammála um að við séum að vinna mjög gott starf. Þetta er grasrótarhreyfing, frumkvöðlastarf og svona miðstöð eins og þessi er ekki til á hinum Norðurlöndunum. Við erum alltaf að eyða tíma, krafti og orku í að safna inn styrkjum til að láta ljósið loga. En það er ekki um auðugan garð að gresja, það er varla hægt að fá styrki frá fyrirtækjum lengur. Við erum Framhald á næstu opnu
™
Plankaparket frá Borðleggjandi gæði Eik Super Rustik plankaparket á frábæru tilboðsverði í október.
kr. 9.365 m² kr. 6.990 m²
25%
afsláttur
30 ára ábyrgð Öllu Baltic Wood parketi fylgir 30 ára verksmiðjuábyrgð.
Íslenskar leiðbeiningar Íslenskar lagningar- og viðhaldsleiðbeiningar fylgja Baltic Wood.
Viðarlæsing
Lengri borð
Einstök viðarlæsing með stórri smellu er eitt af einkennum hágæða gólfefna.
Borðin eru 2.2 m á lengd sem gefur fallegra yfirbragð og auðveldar lögn.
LIVING
Skannaðu QR kóðann með símanum þínum eða skoðaðu netblaðið okkar á egillarnason.is .
Egill Árnason Suðurlandsbraut 20 108 Reykjavík Sími: 595 0500 www.egillarnason.is Opnunartímar: Mánudaga - föstudaga kl. 9 - 18 og laugardaga kl. 11 - 15
viðtal Útisófasett fyrir Útisófasett fyrir íslenskar aðstæður aðstæður íslenskar 26
Helgin 21.-23. október 2011
Nokkar gerðir og litir. Glæsileg og vönduð vara.
Á mynd: Tetris sett
Glæsileg viðhaldsfrí Venice leðursófasett 3 + 1 + 1 kr. 255.000,- stgr. Kauptúni 3 • 210 Garðabær • S 771 3800 • www.signature.is granítborð Sumarvaran er komin Opið: Má. - Fö. 12 - 18 - Lau. 12 - 16 - Sun. 13 - 16
Glæsileg ítölsk leðursófasett í nokkrum gerðum ásamt sófaborðum ofl. á tilboðsverði Helga Björg Barðadóttir og Benedikt G. Grímsson koma í Ljósið að minnsta kosti tvisvar í viku. Benedikt hvetur karla til að vera duglegri að koma þangað, en konur eru í miklum meirihluta þeirra sem sækja Ljósið. Ljósmyndir/Hari Opið: Má. - Fö. 12 - 18 - Lau. 12 - 16 - Sun. 13 - 16
Kauptúni 3 • 210 Garðabær • S 771 3800 • www.signature.is
Mikilvægur stuðningur frá öðrum í svipuðum sporum
H
elga Björg Barðadóttir og Benedikt G. Grímsson sækja bæði í ljósið í Ljósinu, en Helga segir að um það leyti sem Ljósið var stofnað hafi hún verið að ljúka krabbameinsmeðferð, en hafi ekki nýtt sér starfsemina á þeim tíma, „enda var ég búin með allt sem hét krabbamein og naut þess bara að fara aftur út í lífið, en gerði mér grein fyrir því að þarna væri örugglega þarft félag á ferðinni. En krabbameinslífi mínu var ekki lokið, því ég greindist aftur í janúar á þessu ári. Þá var enginn vafi í huga mínum: Ég ætlaði ekki að standa ein í þessu og áður en ég byrjaði í nokkurri meðferð skellti ég mér í heimsókn í Ljósið. Það var tekið afskaplega vel á móti mér; kærleikur skein frá hverju andliti. Ég vissi líka alveg hvað ég vildi: Ég ætlaði ekki að fara í gegnum sjúkdómsferli aftur án þess stuðnings sem ég vissi að væri hægt að fá hjá Ljósinu.“
NÁÐU ÞÉR Í NÝJA N1 APPIÐ Með nýja N N1 appinu geturðu keypt eldsneyti með ímanum þ símanum þínum, skoðað færslur og punktastöðu, kynnt N1 tilboðin, fundið næstu N1 stöð á korti ynnt þér N g jafnvel rréttu dekkin eftir bílnúmerinu þínu. Vertu og með á nótu nótunum og appaðu þig í gang með N1!
DEKK
LÍFIÐ
TILBOÐ
MITT N1
ELDSNEYTI
STAÐIR
www.soleyogfelagar.is
Karlmenn einangra sig frekar
Helga segist nýta sér Ljósið að meðaltali tvisvar í viku og Benedikt tvisvar til þrisvar. „Ég hef nýtt mér Ljósið að meðaltali tvisvar í viku,“ segir Helga. „Ég fer í göngu og jóga og einnig hef ég verið að tálga. Svo hef ég tekið þátt í styttri námskeiðum sem lúta að andlegri og líkamlegri heilsu. Stundum „droppa“ ég inn í hádeginu og fæ mér dýrindis máltíð á vægu verði og hitti gott fólk.“ Benedikt nýtir sér líka hreyfinguna. „Ljósið býður upp á líkamsrækt í samvinnu við Hreyfingu í Glæsibæ. Það eru sér tímar fyrir ljósberana, fólk sem er að koma úr meðferð og aðra sem hafa lokið henni fyrir nokkru, þannig að það er hver á sínum forsendum. Þeir sem eru að byrja fara rólega, hinir sem búnir eru að vera dálítinn tíma Dýrmætur félagsskapur taka meira á. Ég hef nýtt mér að fara þangað tvisvar til þrisvar í viku og hef Benedikt hafði heyrt um Ljósið í gert það frá því í byrjun apríl og stefni fjölmiðlum og aðstandendur hans á að halda því eitthvað áfram, því það sögðu honum frá því, jafnframt sem læknar og hjúkrunarfólk á Lander svo auðvelt að hætta, eða draga það spítala háskólasjúkrahúsi hafi bent að fara ef maður mætir ekki í þessa honum á það: hóptíma. Ég hef ekki sótt aðrar tóm„Eftir fyrstu eða aðra lyfjameðstundir hjá Ljósinu, ennþá. Ég er það ferð fór ég inn á vefsíðu Ljóssins, til heppinn að vera búinn að ná bata og er Ég held að það sé að athuga hvað þar væri að finna, á leið út í atvinnulífið aftur.“ frekar að karlhvort þar væri eitthvað sem ég gæti Þegar ég spyr þau hvað þeim finnist mest gefandi við að mæta í Ljósið nýtt mér í minni baráttu. Ég sá að menn bíti á jaxlinn það voru í boði námskeið og fyrirsvarar Helga: „Það er að hitta fólk – og ætli að takast lestrar sem ég gat vel hugsað mér fólk sem er í svipaðri stöðu og maður sjálfur og skilur þar af leiðandi betur að fara á. Fyrir valinu varð námá við þetta einir en aðrir hvað maður er að fara í gegnskeið sérsniðið fyrir karlmenn, tíu og sér, fremur en fræðslufundir og ýmsir fyrirlesarar. um. Í Ljósinu fær maður hvatningu og Ég fór í Ljósið til að leita stuðnings gleði. Við erum ekkert að velta okkur að þeir þori ekki, hjá fleirum en aðeins ættingjum og upp úr sjúkdómum það er langt frá treysti sér ekki til þá hjá þeim sem voru í svipuðum því.“ sporum en einnig til að láta daginn „Mér finnst mest gefandi að hitta eða telji sig ekki líða, ekki einangra mig heima því ég aðra sem eru í sömu sporum,“ segir þurfa aðstoð, ég gat ekki hugsað mér að loka mig af.“ Benedikt, „og fá tækifæri til að ræða Helgu fannst alls ekki erfitt að um reynslu mína og heyra reynslu skal ekki segja. koma í Ljósið fyrst. „Í Ljósinu starfannarra. Það er mjög gott að eiga þess Mín reynsla er sú ar fagfólk, þar eru iðjuþjálfar sem kost að geta farið á einhvern stað og kunna vel til verka og manneskjur leitað sér félagsskapar auk þess að fá að ég hefði ekki úr öðrum stéttum, allt þetta fólk upplýsingar og fræðslu hjá frábæru viljað fara á mis hefur mikla reynslu og tekur vel á starfsfólki Ljóssins.“ við að kynnast og móti manni, þar að auki hittir maður Lokaspurningunni beini ég til Benefljótt fólk sem er í krabbameinsmeðdikts þar sem karlmenn eru í svo miklnýta mér þessa ferð, er að byrja eða að klára. um minnihluta þeirra sem sækja Ljósþjónustu. Benedikt tekur í sama streng. „Ég ið. Hvers vegna heldurðu að það sé? byrjaði á að hringja þangað og var „Ég held að það sé frekar að karlBenedikt boðið að koma í viðtal. Ég fékk mjög menn bíti á jaxlinn og ætli að takast á góðar móttökur, það þarf enginn að við þetta einir og sér, fremur en að þeir vera smeykur við að fara og kynna sér hvaða starf- þori ekki, treysti sér ekki til eða telji sig ekki þurfa semi fer fram þarna, það er byrjunin. Mér fannst alls aðstoð, ég skal ekki segja. Mín reynsla er sú að ég ekki erfitt að koma þarna inn í fyrsta sinn. Þegar ég hefði ekki viljað fara á mis við að kynnast og nýta kom hitti ég vinalegt starfsfólk og aðra sem eru að mér þessa þjónustu, það hefur hjálpað mér mikið, á glíma við sama sjúkdóm, fólk sem er að mæta í sín því er ekki nokkur vafi í mínum huga. Ég hvet aðra fyrstu skipti og aðra sem eru búnir að koma oft. Fólk karlmenn sem eru í og eiga eftir að fara í gegn um kemur til að sækja námskeið eða bara að spjalla við krabbameinsmeðferð að nýta sér starfsemi Ljóssins.“
Getur Getur þú þú styrkt barn? styrkt barn? www.soleyogfelagar.is
aðra í sömu sporum og leita sér félagsskapar.“
Helgin 21.-23. október 2011
sannfærð um að við erum að spara ríkinu tugi milljóna á ári vegna þess að fólki líður miklu betur, og það er sannað að virkni dregur úr notkun lyfja. Eins erum líka að hjálpa atvinnurekendum, því þeir sem hafa byggt sig upp hér í Ljósinu fara fyrr í vinnu og í skóla en þeir hefðu annars gert. Ég vil sjá Ljósið miklu meira metið, fjárhagslega séð. Þetta hefur gengið fram að þessu, oft hefur það verið gríðarlega erfitt, en ég sé fram á það að ef ríkið hjálpar okkur ekki núna, þá mun rekstur Ljóssins verða erfiður. Ég skoðaði stöð í Árósum, (Maggie center) þar sem dagskráin er miklu minni en í Ljósinu, en þar þurfa þau ekki að hafa neinar áhyggjur af fjármálum. Danska krabbameinsfélagið greiðir 60 prósent af kostnaði og ríkið 40 prósent. Hérna erum við algjörlega sjálfstæð, Krabbameinsfélag Íslands getur ekki styrkt okkur en margir sem styrkja Krabbameinsfélagið telja sig vera að styrkja okkur í leiðinni en það er alls ekki svo. En nú eruð þið með fjölda karlmanna hér, fáið þið ekki styrki úr Mottumars, sem hefur verið að safna þrjátíu, fjörutíu milljónum á ári? „Nei, ég sótti um styrk þangað
fyrir fræðslufundina hér fyrir karlmenn, því við erum að taka við fólkinu eftir að það hefur fengið greiningu, en þau sáu sér ekki fært að styrkja okkur. Auðvitað er frábært að safna fyrir forvörnum, en það þarf líka að styrkja fólk í endurhæfingu. Við erum háð því að safna sjálf fyrir öllu okkar.“ Svo mikið er í boði í Ljósinu að hér er ekki hægt að telja það allt upp og því bent á að skoða heimasíðuna: www.ljosid.is. Hreyfing skiptir miklu máli hjá krabbameinsgreindum og Ljósið vinnur dyggilega í þeim flokki. „Bæði konur og karlmenn sækja í hreyfingu og líkamsrækt og alveg frá upphafi höfum við átt í mjög góðu samstarfi við Ágústu Johnson hjá Hreyfingu. Við stöndum saman hér í Ljósinu og gerum allt til að reksturinn geti gengið. Við erum með fjáröflun, höfum haldið tónleika, verðum með handverkssölu 3. desember í Þróttarheimilinu og nú eru ljósberarnir á fullu að búa til muni á hann. Allir sem koma hingað og líka þeir sem starfa með okkur kallast ljósberar enda er markmið okkar að bera ljósið áfram ...“
LISTMUNA
UPPBOÐ Getum enn tekið við verkum fyrir næsta listmunauppboð okkar. Áhugasamir hafi samband við Ólaf í síma 893 9663 eða oli@gasar.is.
Opnuna
rtímar
10-17
virka dag a
Valtýr Pétursson
10-12
laugarda
ga
Ármúli 38 | 568 5150 | gasar.is
Auglýsingasími Fréttatímans
531 3300 auglysingar@frettatiminn.is HELGARBL AÐ
Gerðu eitthvað eiNStaKt uM JÓLiN FÁÐU JÓLAHLAÐBORÐIÐ bEiNT Á boRÐiÐ „ViÐ Á FISKMARKAÐNUM oG GRILLMARKAÐNUM HÖFUM SETT SaMaN TVÖ dýRiNdiS jólaHlaÐboRÐ. ViÐ STjÖNUM ViÐ þiG oG KoMUM MEÐ HlaÐboRÐiÐ Til þíN, bEiNT Á boRÐiÐ. ViÐ HEFjUM jólaSTEMNiNGUNa 16. NÓvEMBER“. Verið velkomin
JÓLAHLAÐBORÐ FISKMARKAÐSINS
JÓLAHLAÐBORÐ GRILLMARKAÐSINS
FORRÉTTIR Kóngakrabbi með jólamæjónesi og sítrónu Grafin gæsabringa með geitaosti og ristuðu valhnetumauki Rock rækja í tempura með jalapeno dressingu Salat með langtímaelduðum andalærum Fiskmarkaðssíld með rúgbrauði Sushi með jólaívafi – grafinn lax og reyktur áll
FORRÉTTIR Harðfiskur og smokkfiskur Reykt önd með heimalöguðu remúlaði Tvíreykt lamb og nautatunga Síld borin fram á tvo vegu Purusteik
AÐALRÉTTIR Nætursaltaður þorskur með jerusalemætiþyrstlum Robatagrillaður lax með kirsuberjasósu Hreindýra- og purusteik með rauðrófum og hvítu súkkulaði
AÐALRÉTTIR Grillaður lax Önd og gæs Hreindýr og uxahali
EFTIRRÉTTIR Eftirréttarplatti með blönduðum gómsætum jólaeftirréttum
EFTIRRÉTTIR Súkkulaði tiramisu | Volg eplakaka Sherry triffle | Pönnukökur með hvítu súkkulaði
Með aðalréttum fylgir waldorfsalat, sykurbrúnaðar kartöflur, heimalagað rauðkál, villisveppir og sósa til hliðar.
Með aðalréttum fylgir waldorfsalat, sykurbrúnaðar kartöflur, heimalagað rauðkál, svepparagú og sósa til hliðar.
8.900 kr. fim. - lau.
7.600 kr. sun. - mið.
4.900 kr. í hádeginu
8.900 kr. fim. - lau.
7.600 kr. sun. - mið.
4.900 kr. í hádeginu
hádegis jólahlaðborðið inniheldur færri rétti og tekur skemmri tíma
hádegis jólahlaðborðið inniheldur færri rétti og tekur skemmri tíma
FISKMARKAÐURINN aÐalSTRÆTi 12 | 101 REYKjaVíK | SíMi 578 8877 iNFo@FiSKMaRKadURiNN.iS | FiSKMaRKadURiNN.iS
GRILLMARKAÐURINN lÆKjaRGÖTU 2a | 101 REYKjaVíK | SíMi 571 7777 iNFo@GRillMaRKadURiNN.iS | GRillMaRKadURiNN.iS
28
viðtal
Helgin 21.-23. október 2011
Zlatko er tónlistarmaður, kvikmyndaleikari og bifvélavirki og getur vel hugsað sér að hætta í viðgerðunum og snúa sér að einhverju öðru. „Ég spila á píanó án þess að hafa nokkurn tíma lært. Ég get pikkað upp allt sem ég heyri og spilað það. Ég var í hljómsveit í þrjú ár en núna er ég einn míns liðs.“ Ljósmynd Hari
Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is
Kvikmyndaleikur er eins og knattspyrna Serbinn Zlatko Krickic hefur vakið mikla og verðskuldaða athygli fyrir frammistöðu sína í glæpamyndinni Borgríki. Þar leikur hann Sergej, serbneskan bifvélavirkja, sem snýr vörn í sókn eftir að eiginkona hans missir fóstur í árás íslenskra handrukkara á heimili hans. Nærvera hans á hvíta tjaldinu er firnasterk og í gleðskap að lokinni frumsýningu ræddu konurnar um fátt annað en þennan magnaða Serba og einhverjar kiknuðu í hnjánum þegar leikarinn, sem starfar sem bifvélavirki, gekk í salinn. Þórarinn Þórarinsson hitti Zlatko á kránni Catalinu í Kópavogi og ræddi við hann um fótbolta, glímuna við Sergej og samstarfið við Ingvar E. Sigurðsson sem hann á vart orð til að lýsa.
Z
Svo þegar það var kallað á mig þurfti ég að stíga inn í persónuna og setja upp þetta harða, frosna andlit.
Zlatko er ískaldur í hlutverki Sergejs eftir að honum hefur verið ýtt á ystu nöf. Hér býr hann sig undir bardaga þar sem hann ætlar að láta Ingvar E. Sigurðsson og hans menn finna til tevatnsins.
latko hefur búið á Íslandi í þrettán ár. Móðir hans og fjölskylda, frá fyrrum Júgóslavíu, komu hingað árið 1996 í hópi fyrstu flóttamannanna sem fóru til Ísafjarðar. „Ég kom svo tveimur árum síðar en ekki sem flóttamaður. Ég fór fyrst til Hornafjarðar og eftir tíu daga flutti ég til Fáskrúðsfjarðar með tilbúinn samning um að spila fótbolta með Leikni. Ári síðar flutti ég til Reykjavíkur. Af hverju kom ég hingað? Ætli það megi ekki segja að ég hafi verið í leit að betra lífi,“ segir Zlatko og hlær. „Og til þess að vera með fjölskyldunni minni og spila fótbolta. Mér finnst mjög gott að vera hérna. Ég er Serbi en fæddur í Króatíu og þegar stríðinu lauk fór ég til Belgrad í háskólanám og til að spila fótbolta. Ég var bara þrjú ár í Serbíu, frá 1995 til 1998 þegar ég fór til Íslands. Það má segja að ég hafi byrjað nýtt líf eftir að ég kom hingað.“ Zlatko komst ekki hjá herskyldu frekar en aðrir ungir menn en segist þó að mestu hafa sloppið við stríðið. Hann vill lítið tala um stríðið og lætur nægja að segja að þetta hafi verið erfiður tími og áður en yfir lauk hafði
fjölskyldan bæði misst íbúðina sína og húsið í sveitinni. „Ég var með glæsilega íbúð í strandbænum Split í Króatíu en húsið í sveitinni og þaðan fluttist ég til Serbíu.“
Sergej og Zlatko
Zlatko og persóna Sergejs eiga það eitt sameiginlegt að báðir eru þeir bifvélavirkjar en Zlatko segist vera kominn á þann stað í lífinu að hann væri alveg til í að hætta og snúa sér að einhverju öðru starfi. Hann rak um tíma eigið verkstæði en hætti með það í fyrra. „Það er betra. Nú þarf ég ekki að hugsa jafn mikið um skatta og launagreiðslur.“ Staða Sergejs í upphafi Borgríkis minnir um margt á aðstæður Zlatkos þegar Ólafur Jóhannesson leikstjóri hafði samband við hann og sagði honum frá hugmynd sinni að Borgríki. Zlatko er ekki lærður leikari en sýnir stórleik þegar hann umhverfist úr ljúfum bifvélavirkja í harðsnúinn glæpamann. Vandræði Sergejs byrja þegar hann ákveður að verða sér úti um aukapening með því að geyma fíkniefni fyrir íslenska glæpamenn á verkstæði sínu. Síðan er brotist inn á verkstæðið,
dópinu er stolið og Sergej kominn í skuld við íslenskt glæpagengi. „Tveimur eða þremur mánuðum áður en Óli hafði samband við mig var brotist inn á verkstæðið mitt og rétt eins og hjá persónunni minni í Borgríki var ég að reka fyrirtæki og það var lítið að gera. Þegar Óli sagði mér frá persónu Sergejs áttaði ég mig strax á því hvert hann var að fara og hvað hann vildi. Ég sagði honum að eins og ég skildi Sergej þá væri hann nokkurn veginn þrjár persónur í myndinni. Í fyrsta lagi er hann venjulegur maður sem er að reka fyrirtæki og það er ekkert að gera og blablabla. Í öðru lagi er hann fórnarlamb þegar hann er laminn og konan hans missir fóstur og í þriðja lagi er hann alveg brjálaður og breytir alveg um persónuleika. Og Óli tók undir það. Þetta væri akkúrat málið.“
Venjulegur maður með frosið andlit
Zlatko sló því til og gekk ósmeykur til móts við persónu Sergejs, hrökk í karakter og segist í raun ekki hafa gert sér grein fyrir því hvernig hann væri að leika fyrr en hann sá tökurnar eftir á. Glíman við persónuna hafi þó á köflum verið erfið og tekið á hann. „Í fyrsta hlutanum, á verkstæðinu, var ég bara venjulegur. Eiginlega bara eins og ég er. Það var ekki mikið mál að leika það en þegar ég var kominn lemstraður á spítalann fór að reyna meira á mig. Í senunni þar sem ég spyr lækninn hvort ég megi sjá konuna mína var ég hársbreidd frá því að fara að gráta. Ég var svo fastur í þessum karakter í tvo til þrjá daga eftir að atriðið var tekið. Ég kom heim og kærastan mín spurði hvað væri að mér og ég fattaði ekki neitt og sagði bara að það væri ekki neitt. Ég áttaði mig svo á því eftir tvo daga hvað var að hrjá mig. Ég var bara enn í karakter þannig að þetta var svolítið erfitt og mér fannst vinnan við þetta atriði að mörgu leyti erfið og persónuleg.“ Zlatko er mjög ólíkur Sergej eins og hann verður þegar hefndarhugurinn heltekur hann. „Það var svolítið sérstakt þegar ég átti að vera svona harður. Ég er maður sem hlær mikið og er mikið fyrir að spjalla. Þegar ég var á setti var ég bara eitthvað að djóka og kjafta við liðið en svo þegar það var kallað á mig þurfti ég að stíga inn í persónuna og setja upp þetta harða, frosna andlit. En það tókst vel og það var mjög gaman að leika í myndinni. Verkstæðið mitt var lokað á meðan við vorum í tökum en mér var alveg sama.
Þetta var svo skemmtilegt. Jú, jú. Ég væri alveg til í að leika meira en við sjáum bara til.“
Eins og að spila með Real Madrid
Leiðir Zlatkos og Ólafs, leikstjóra, lágu fyrst saman árið 2005 þegar Ólafur gerði heimildamyndina Africa United um knattspyrnulið eingöngu skipað útlendingum. „Ég spilaði með Africa United þegar ég var að reyna að hætta í boltanum. Var aðeins að leika mér með þeim,“ segir Zlatko sem hefur lekið í fjórum myndum Ólafs. Eftir Africa United lék hann handrukkara í Stóra planinu, var síðan í sjónvarpsmyndinni Hringfarar og vinnur síðan þennan mikla leiksigur í Borgríki. Ingvar E. Sigurðsson leikur heildsalann og glæpaforingjann Gunnar, höfuðandstæðing Zlatkos í Borgríki. Ingvar sagði í viðtali við Fréttatímann fyrir skömmu að Zlatko væri magnaður leikari. „Ég veit ekki hvað það er en það er eins og myndavélin elski á honum andlitið og það er eins og hann þurfi ekkert að hafa fyrir þessu,“ sagði Ingvar þá og Zlatko sparar heldur ekki lofið þegar talið berst að Ingvari. „Ég get bara sagt það sama og hann segir um mig og margfaldað það með tíu. Hann er ótrúlegur leikari og það er frábært að vinna með honum,“ segir Zlatko. „Ég verð bara að segja það að ég hefði aldrei náð að gera það sem ég geri í þessari mynd án hans hjálpar. Í senunni sem gerist heima hjá Gunnari átti hann að fara þegar hann var búinn með sitt en hann vildi það ekki og vildi vera áfram til þess að hjálpa mér að komast í karakter. Hann er frábær manneskja og ég veit bara ekki hvað ég á að segja. Ég er orðlaus. Ég er alltaf að bera kvikmyndaleik saman við fótboltann og segjum til dæmis að ég kunni ekkert í fótbolta en fari að spila með Real Madrid þá getur mér gengið vel vegna þess að allir í kringum mig kunna þetta allt. Svona var þetta í Borgríki og það var mjög einfalt og þægilegt að vinna með Ingvari og Sigga [Sigurði Sigurjónssyni] og Ágústu Evu sem stóð sig frábærlega. Það kom mér líka á óvart hvað „mínir menn“, þeir Leo Sankovic og Stanko Djorovic, stóðu sig vel en þeir voru báðir að leika í fyrsta skipti. Svo má auðvitað ekki gleyma öllu liðinu á bak við myndavélina.Við unnum öll saman eins og stór fjölskylda og þetta spilaðist bara mjög vel. Eins og gerist hjá góðu fótboltaliði.“
Símasviðið Hjartatorgi: kl. 14:00 Valgeir Guðjónsson
i 25 S: 571-1704
nar
!
unu
m
Laugavegur 77: kl. 14:00 Elín Ey Ingólfstorg: kl. 15:00 Elín Ey
Restaurant Þrír Frakkar Baldursgötu 14 • sími: 5613939 • 3frakkar.com
Skólavörðustígur göngugata: kl. 16:00 Valgeir Guðjónssdon Rakarastofurnar á Hlemmi bjóða snoðklippingu fyrir kr. 700
Skólavörðustíg 38 • sími: 551 1121
r 22 ga 9- hel ið Op 2 um -2 10
Skólavörðustígur 11 • sími: 540-2350 • eymundsson.is
Laugavegi 82 á horni Barónstígs S: 551-4473 www.lifstykkjabudin.is
erland.is
örðustíg 8b 552-2028 nnkostur.is
arin
Skólavörðustíg 16 www.geysirshops.is
Skólavörðustíg 16 • sími: 555-6310 • www.geysir.net
Í ROKKTÓBERMÁNUÐI Laugavegi 66 • sími: 5652820
Laugavegi 24 S: 578-4888 www.scandinavian.is Laugavegi 28b. S: 533 2023 Ingólfsstræti 2 S: 517-2774 SKÓLAVÖRÐUSTÍGUR - ALLTAF BRATTUR ! www.gjafirjardar.is
STÓRI KJÖTSÚPUDAGURINN Á SKÓLAVÖRÐUSTÍG FYRSTA VETRARDAG, LAUGARDAGINN 22.OKTÓBER
Bergstaðastræti 37 • sími: 552-5700 • www.holt.is
Laugarvegi 13 S: 660-8202
Skólavörðustíg 42 • sími: 551-0449
RAMMÍSLENSK KJÖTSÚPA OG RAMMÍSLENSK HARMONIKKUTÓNLIST ALLAN Laugavegi DAGINN. 4 Sími: 555 4477 RAMMÍSLENSKIR BÆNDUR GEFA KJÖTIÐ OG GRÆNMETIÐ. ÞRÍR FRAKKAR, HÓTEL HOLT, ÓÐINSVÉ, MAMMA STEINA OG SJÁVARGRILLIÐ FRAMLEIÐA OG FRAMREIÐA.
SKÓLAVÖRÐUSTÍGUR VERÐUR LOKAÐUR FRÁ KL. 12:00 TIL KL. 17:00
Laugavegur 35 S: 893-0575
Skólavörðustíg 1a • sími: 534-5286 • nostrum.is
Skólavörðustíg 5 • sími: 551 1161
i llr fa r a ag tu í d t slá ru af vö % lar 20 ul
Ný
t ha
ta
se
nd
ing
Skólavörðustíg 8 • sími: 562 2772
VERUM, NJÓTUM OG VERSLUM ÞAR SEM HJARTAÐ SLÆR. Skólavörðustíg 10, gengið inn bílastæðismegin • sími: 5346489
Skólavörðustíg 14 • sími: 571-1100 • www.sjavargrillid.is
Laugavegur 27 sími:5526260 Eymundsson Skólavörðustíg sími: 8208371 Eymundsson Austurstræti sími: 6607934 Lækjartorg sími: 8644620
30
viðtal
Helgin 21.-23. október 2011
Fjölskyldan saman. Að baki Daníels eru þau Leifur Steinn, sjö ára, Dýrleif Lára, fimm ára, Vésteinn, tveggja og hálfs, Tryggvi er 22 ára og Magnea sautján ára. Og foreldrarnir Gunnar og Úlfhildur. Mynd/Hari
Kraftaverkabarnið Daníel Daníel Ernir Jóhannsson lifði af hörmulegt slys í Tyrklandi fyrir ári, þar sem foreldrar hans létust. Fjölmiðlar þyrptust í kringum hálfs árs gamlan drenginn og vissu það eitt að hann bar nafnið Daníel – það stóð á snuðinu hans. Fyrir nákvæmlega ári pökkuðu móðurbróðir hans, Gunnar Tryggvason, Úlfhildur Leifsdóttir kona hans, föðurafi drengsins og vinur hans niður í töskur til að takast á við raunir sínar í Tyrklandi. Gunnar og Úlfhildur segja Gunnhildi Örnu Gunnarsdóttur frá því sem hefur drifið á daga þeirra og Daníels á þessu ári.
H
luttekning. Vegna hennar hafa þau Gunnar Tryggvason og Úlfhild ur Leifsdóttir ákveðið að verða við bón Fréttatím ans og segja okkur frá því hvað hefur drifið á daga Daníels litla sem lifði af hræðilegt bílslys á fáförnum vegi við bæinn Mugla í Tyrklandi. Fyrir ári sat Daníel Ernir Jóhannsson, þá sex mánaða, reyrður í bílstól og fastur í bílbrakinu eftir ógurlegt slys sem varð foreldrum hans að bana. Þau lentu í árekstri við sendiferðabíl sem kom úr gagnstæðri átt. Veðrið þennan tuttug asta októberdag í fyrra var vont í Tyrk landi. Það var hvasst og rigndi. Bíllinn kastaðist út í vegkant við áreksturinn. Bílstjóri sendibifreiðarinnar slasaðist. „Við vitum ekki hvað Daníel beið lengi eftir hjálp, kannski vel á aðra klukkustund,“ segir Úlfhildur. For eldrar Daníels, Dagbjört Þóra Tryggva dóttir og Jóhann Árnason, voru í af slöppunarferð fyrir næstu skólatörn hans í Danmörku og eftir erfið veikindi hennar um sumarið. Hún hafði nýlokið meðferð við krabbameini í legi. Samúðin snerti þau Gunnar, bróður Dagbjartar, og Úlfhildi. „Við fundum að örlög Daníels hreyfðu við fólki. Við horfðum á fréttakonu RÚV flytja frétt ina af andláti þeirra Dagbjartar og Jó hanns. Hún var klökk,“ segir Úlfhildur og Gunnar grípur boltann: „Við sáum að andlát þeirra var ekki aðeins erfitt fyrir okkur sem stóðum þeim næst.“ Þau vilja því ekki skilja fólkið, sem fylgdist með ferð þeirra út til Tyrklands að sækja Daníel og heimkomu í gegn um fjölmiðla, eftir í lausu lofti. Þau vilja segja frá afdrifum Daníels.
Fjölskyldan óx um fleiri en einn Gunnar og Úlfhildur sitja við langt eldhúsborð í einbýlishúsi sínu við
sjávarsíðuna. Það fer þeim vel að búa við sjóinn hér eins og þau gerðu á æskustöðvum sínum. Hann á Ísafirði en hún í Ólafsvík. Húsið gerðu þau upp af mikilli elju fyrir nokkrum árum. Það iðar af lífi þetta þriðjudagskvöld, því úlfatíminn stendur sem hæst – eins og Hjallastefnuskólastjórinn, Margrét Pála, kallar tímann frá skólalokum að háttatíma barna. Krakkarnir allt um kring biðja um vatn, kókómjólk og nasl. Elsta barnið á heimilinu, Leifur Steinn sem er sjö ára, er úti að leika. Heimasætan, Dýr leif Lára fimm ára, ýtir gleraugunum betur upp á nefið. Hún er að teikna. Vé steinn, sem ekki er nema tíu mánuðum eldri en Daníel, er glanseygur, sogar snuð sitt og kjökrar og tuldrar í fangi móður sinnar. Hann er veikur. Daníel hins vegar hleypur um þótt hann sé kvefaður. „Daníel, sem nú er eins og hálfs árs, er alsæll og líður vel,“ segir Úlfhildur. „Hann fékk fimm systkin í sárabætur fyrir foreldramissinn. Hann á stóra og góða fjölskyldu að. Við teljum okkur geta boðið honum og hinum börn unum upp á gott líf.“ Fimm systkin, því Gunnar á tvö börn fyrir. Tryggvi er 22 ára og Magnea sautján ára. Og þá er stórfjölskyldan ekki upp talin. „Við þekktum foreldra Jóhanns, þau Árna [Inga Stefánsson]og Halldóru [Húnbogadóttur], ekki persónulega áður en kom að slysinu. En við kynnt umst Árna vel þegar við þrjú, auk Stef áns Friðrikssonar vinar Árna, fórum til Tyrklands og tókum á þessum raunum saman. Það var eins og við hefðum alla tíð þekkt hann,“ segir Úlfhildur. „Margir hafa furðað sig á því hvað það gekk vel að ákveða hvar Daníel ætti að vera. En það var út af þessum tengslum sem við náðum í Tyrklandi. Þar tókumst við á við okkar dýpstu til
finningar saman,“ segir hún. „Við höfum því sagt að þarna hafi börnin okkar eignast ömmu og afa, en þau áttu bara eitt par fyrir. Við köllum þau tengdafólkið okkar. Svo vorum við svo heppin að börnin okkar eignuðust líka langömmur og langafa. Dýrleif dóttir okkar hrópaði upp: Vá, hann Daníel á langömmu. Þau fengu því fjár sjóð; hafsjó af gömlu fólki,“ segja þau og hlæja.
Vitja leiðanna á dánardaginn
Fjör hefur færst í leikinn. Dýrleif Lára hefur fundið sér leikfang með góðri hljóðmengun og foreldrarnir grípa í taumana. Leifur kemur heim og Gunnar fer og heldur börnunum upp teknum, nema Vésteini sem situr enn hjá mömmu sinni. Það eru tímamót í lífi fjölskyldunnar. „Við höfum rætt það við stórfjöl skylduna hvað við viljum gera nú þegar ár er liðið frá andláti þeirra. Þessi dag ur verður alltaf erfiður og við viljum ekki gera okkur hann erfiðari en hann er. Í framtíðinni viljum við frekar minn ast afmælisdaga þeirra en dánardags,“ segir Úlfhildur. „Við ætlum að fara til Njarðvíkur í kirkjugarðinn. Amma og afi barnanna ætla að koma í bæinn og við stefnum á að rifja upp liðna tíma.“ Og þau hjónin rifja nú upp þessa ör lagaríku daga í Tyrklandi fyrir ári.
Áfalladagurinn 20.10.2010
„Ég kom heim úr vinnunni. Gunnar beið mín og þar sem hann kemur ekki oft snemma heim úr vinnunni óttaðist ég að eitthvað hræðilegt hefði gerst,“ segir Úlfhildur. „Áfallið var mikið. En við vissum strax að við vildum strákinn til okkar. Við byrjuðum að pakka niður og koma börnunum í pössun. Við vorum lögð af stað um nóttina út á völl og tókum fyrstu vél út með Árna og
Hann er hávaxinn miðað við aldur, eins og pabbi hans. Svo er hann bráðlátur eins og mamma. [...] Hann er prakkari eins og pabbi hans og prílari. Svo er hann úrræðagóður. Þessi strákur á eftir að fara sterkur í gegnum lífið.
Stefáni.“ Gunnar sest aftur við eldhúsborð ið og Úlfhildur heldur áfram. „Árni var í mun erfiðari málum en við þarna úti. Hann þurfti að fara á vettvang og horfast í augu við staðreyndirnar inn að kjarna. Á meðan einbeittum við okkur að Daníel. Hvorki Árni né við fengum tíma til að takast á við sorgina. Keyrslan var svo mikil, bæði líkamleg og andleg. Við sváfum í tvær klukkustundir þessa fyrstu þrjá sólarhringa eftir slysið. Það var ekki fyrr en í flugvélinni á heimleiðinni sem við sváfum eitthvað að ráði,“ segir Úlfhildur. Gunnar lýsir því þegar þau komu til Tyrklands. „Daníel hafði verið á sjúkra húsi í bænum Mugla, þar sem slysið varð. Hann var þar í rúman sólarhring áður en ræðismannshjónin Kardicali sóttu hann og fóru með hann heim til sín. Tyrkneskir blaðamenn höfðu tekið af honum myndir á sjúkrahúsinu. Við sáum myndirnar á netinu á leiðinni til Tyrklands og að honum leið vel. Það var gott. Hann brosti og var ómeiddur,“ segir hann. „Við sóttum Daníel og fórum með hann upp á hótel. Fyrir utan það söfnuðust blaða menn saman. Eiginkona ræðismannsins hringdi í okkur um morguninn og ráðlagði okkur að fara ekkert út. Við ákváðum að fara að ráðum hennar og semja við blaða mennina um að við veittum þeim kortersviðtal og fengjum frið eftir það. Það voru á að giska þrjátíu ljósmyndarar, tökuvélar og blaðamenn á svæðinu. Það var algjört sjokk, en gekk vel,“ segir Gunnar.
Snuð Daníels í sviðsljósinu
„Þeir vildu vita um framtíð Daníels,“ segir Gunnar og lýsir því hvernig Tyrkir höfðu tekið ástfóstri við Daníel, kraftaverka barnið eins og þeir kölluðu hann, þar sem hann lifði slysið af. „Þeir vissu ekkert um hann annað en að hann hafði þessa duddu sem á stóð Daníel. Þeir höfðu því nafnið og hann hló og var kátur og gældi við mynda vélarnar.“ Tyrkneskir fjölmiðlar höfðu sagt frá því – sem rataði í kjölfarið í fjölmiðla hér – að hjúkrunarkonan Sevda Köse hefði gefið Daníel brjóst. Hún hafði nýlega eignast barn og sagt var að Daníel hefði róast þegar honum var boðin móðurmjólkin. Framhald á næstu opnu
ÓKEI.
VIÐ BYRJUÐUM.
EN VIÐ SJÁUM EKKI EFTIR NEINU.
SÆKTU UM DÆLULYKIL Á WWW.ATLANTSOLIA.IS
Atlantsolía var stofnuð til að veita stóru olíufélögunum samkeppni. Við rufum einokun olíurisanna þriggja árið 2003 og höfum haldið keppinautunum við efnið síðan.
Dælulykill gefur afslátt hjá þessum frábæru fyrirtækjum:
Helgin 21.-23. október 2011
12 SÖLU .- 2 TÍ 6. MA OK BIL MEÐ KAUPUM Á KÆRLEIKSKÚLUNNI STYÐUR TÓ BE R ÞÚ STARF Í ÞÁGU FATLAÐRA BARNA OG UNGMENNA.
HVÍTA HÚSIÐ/SÍA - 11-1808
Fyrir rúmu ári. Dagbjört Þóra og Jóhann með Daníel Erni. Ljósmynd/Einkasafn
... fyrir Ísland með ástarkveðju
Casa - Kringlunni og Skeifunni | Epal - Skeifunni, Hörpu og Leifsstöð | Kokka - Laugavegi | Kraum - Aðalstræti og Garðatorgi Listasafn Reykjavíkur - Hafnarhúsinu | Líf og list - Smáralind | Hafnarborg - Hafnarfirði | Módern - Hlíðarsmára Þjóðminjasafnið - Suðurgötu | Blóma- og gjafabúðin - Sauðárkróki | Póley - Vestmannaeyjum | Valrós - Akureyri Verslanir Póstsins um allt land og í netverslun á kaerleikskulan.is
STYRKTARFÉLAG LAMAÐRA OG FATLAÐRA
Þú velur þann bílasamning sem hentar þér
Daníel með danskan passa
Þau Úlfhildur og Gunnar gátu ekki sótt Daníel til Tyrklands og flutt heim án vandkvæða. Daníel er fæddur í Danmörku, bjó þar og er danskur ríkisborgari. Hann er því á forræði danskra stjórnvalda, lýsir Úlfhildur. „Hér þurfti að semja reglugerðir til þess að dæmið gæti gengið upp. Á meðan dönsku yfirvöldin voru að klóra sér í hausnum og hugsa útveguðu barnaverndaryfirvöld Reykjavíkur okkur bráðabirgðavistunarsamning til nokkurra mánaða. Þannig gátum við til að mynda skráð hann inn í heilbrigðiskerfið. Fólk var velviljað, hvar sem við komum. Það vildi greiða úr málum okkar, þótt það hefði ekki
Viðskiptavinir eiga að hafa val. Landsbankinn býður nú nýja óverðtryggða bílasamninga með föstum vöxtum og betri kjör á verðtryggðum og óverðtryggðum bílasamningum með breytilegum vöxtum. 8,95%
Óverðtryggðir Fastir vextir
8,55%*
Óverðtryggðir Breytilegir vextir
7,80%*
„Fjölmiðlamennirnir spurðu hvað okkur fyndist um það og höfðu miklar áhyggjur af þessu, og spurðu okkur hvort það samræmdist okkar trúarskoðunum að ókunnug kona gæfi barninu brjóst. Við slógum strax á áhyggjurnar og þökkuðum henni kærlega fyrir. En það sem þau ekki vissu var að Daníel var ekki á brjósti, því Dagbjört varð að hætta brjóstagjöfinni þegar hún fór í lyfjameðferð við krabbameininu.“ Gunnar segir að þau hafi verið í dálítilli klemmu á blaðamannafundinum því ekkert tóm hafði gefist til að ræða um framtíð Daníels þegar spurningarnar um hvað yrði um hann dundu á þeim. „Við vorum búin að ákveða hvað við vildum en þekktum lítið til fjölskyldu Jóhanns. Við vitum nú að Daníel á góða að í báðar áttir en óttuðumst þarna að troða öðrum um tær, því við vissum ekki hvort aðrir vildu einnig ala Daníel upp,“ segir Gunnar en hann og Dagbjört voru náin, hann næstyngstur og yngstur þriggja bræðra og hún yngst systkinanna. Foreldrar Jóhanns eru einnig á góðum aldri og hann átti tvo eldri bræður. „En það náðist sátt um það fljótlega að Daníel yrði hjá okkur. Það hentar svo mörgum vel,“ segir Gunnar. Foreldrar hans búa á Ísafirði og eru hjá þeim þegar þau koma í bæinn og foreldrar Jóhanns stutt frá þeim.
umboð yfir Daníel. Mér finnst það vel gert.“ Þau Úlfhildur og Gunnar stefna að því að ættleiða Daníel löglega en vita ekki hvenær hún gengur endanlega í gegnum kerfið.
Börnin fögnuðu Daníel
Börnin hafa tekið Daníel vel. „Þeim fannst ekkert sjálfsagðara en að Daníel kæmi hingað.“ Þau segja bræðurna Daníel og Vésteinn fylgja hvor öðrum sem skuggi. „Það eru tíu mánuðir á milli þeirra. Þeir hafa sömu þarfirnar. Þeir sofna hlið við hlið og vilja vera saman. Þeir skilja hvorn annan, eru snuddu- og bleiukarlar. Þeir eru samferðamenn, þótt ólíkir séu. Daníel er frakkur en Vésteinn varkár. Við vonumst því til þess að Daníel eigi eftir að hvetja Véstein áfram en Vésteinn eigi eftir að koma böndum á Daníel. Þeir eru fínir saman.“ Börnin hafi þekkt Daníel vel frá fæðingu hans enda var Dagbjört með hann heima hjá þeim í fyrrasumar. Úlfhildur segir Daníel nú einn af hópnum og að hún beri ekki aðrar tilfinningar til hans en hinna barnanna. „Ég hef velt því fyrir mér hvernig er að tengjast barni sem maður tekur svona að sér, því móðurástin er ekki tilfinning sem hægt er að búa til eða ákveða fyrirfram að bera. Svo virðist að þar sem eftirspurnin er finnist móðurástin. Þannig hefur það verið á milli mín og Daníels.“ Þau halda þó minningu Dagbjartar og Jóhanns á lofti. „Já, við sáum fræjum. Við höfum mynd af þeim hér í eldhúsinu og hann og börnin öll fá að leika með hana. Þau kyssa gjarna myndina. Hún er því svolítið kámug – en við viljum að Daníel viti að hann átti aðra foreldra.“ Og þau sjá persónueinkenni foreldranna í Daníel. „Já, almáttugur,“ segir Gunnar. „Hann er hávaxinn miðað við aldur, eins og pabbi hans. Svo er hann bráðlátur eins og mamman,“ segir hann í sama mund og drengurinn, kominn í fang hans, grípur kaffibolla og fær sér sopa. „Já, hann talar mikið og honum liggur á,“ bætir Úlfhildur við: „Hann er prakkari eins og pabbi hans og prílari. Svo er hann úrræðagóður. Þessi strákur á eftir að fara sterkur í gegnum lífið. Hjá
Verðtryggðir Breytilegir vextir
SÍA
Skilmála og nánari upplýsingar má finna á vefsíðu okkar, landsbankinn.is, eða hjá Bílaog tækja ármögnun Landsbankans í Sigtúni 42.
JÓNSSON & LE’MACKS
•
jl.is
•
*Vildarkjör til Vörðufélaga og núverandi viðskiptavina Bíla- og tækja ármögnunar.
Landsbankinn
landsbankinn.is
410 4000
Daníel með systkinum sínum. Bróðir hans Leifur og systirin Dýrleif . Ljósmynd/Hari
viðtal 33
Helgin 21.-23. október 2011
Kardicali-hjónin aðstoðuðu fjölskyldurnar í heila viku
Danieli Kardicali á rætur í Tyrklandi Ræðismaður Íslands í Izmir í Tyrklandi, Esat Kardicali, og konan hans, Iclal, reyndust fjölskyldum Dagbjartar og Jóhanns ákaflega vel. Hann var kallaður til þegar slysið varð. „Þau sinntu eingöngu þessu máli í heila viku og það kauplaust. Við buðum þeim greiðslu og þau afþökkuðu. En í þakklætisskyni buðu aðstandendur Daníels þeim að koma í tveggja vikna ferð til Íslands og skiptust á að fylgja þeim um landið,“ segir Úlfhildur sem gekk Daníel í móðurstað. Hún var mágkona Dagbjartar, móður hans. Úlfhildur segir þau aldrei gleyma
honum eru hlutirnir ekki vandamál. Hann er rosalega duglegur.“ Úlfhildur segir að það hafi þau Jóhann og Dagbjört einnig verið. „Bæði voru þau aktíf. Þau voru töffarar.“ Hún segir að þótt Dagbjört hafi verið níu árum eldri en Jóhann hafi þau verið mjög samtaka. „Þau áttu sömu áhugamál, stunduðu sama námið úti í Danmörku þar sem þau kynntust. Ég var búinn að þekkja Jóhann í ár þegar hann sagði mér hvað hann væri gamall. Ég ætlaði ekki að trúa honum. Aldur er afstæður og þau voru hjónaefni. Ein frænka hans Jóhanns hafði orð á því við útförina að hún hefði haldið að fjölskyldurnar myndu hittast við brúðkaup.“ Útförin var átakanleg. „Mér fannst fallegt og tilkomumikið að þau Dagbjört og Jóhann voru vígð saman til moldar. Það er til eilífðar. Brúðkaup er aðeins í blíðu og stríðu, þar til dauðinn aðskilur, en þau eru vígð saman að eilífu. Það skilur eftir sig góða tilfinningu,“ segir Úlfhildur. Hún segir að þau reyni að sjá það fallega við endalok lífsins. „Við verðum að gera það því dauðinn má ekki skilja eftir sig slæma tilfinningu hjá börnum, því dauðinn fylgir okkur alla ævi og við læknumst ekki af sorginni þótt við lærum að lifa með henni,“ segir hún. „Það vill enginn deyja eða missa ástvini sína. En við verðum að gera ráð fyrir að það gerist. Maður þarf að vera sáttur og hver og einn að finna sína leið út úr sorginni svo hann sé ekki bitur alla ævi út frá ástvinamissi.“ Úlfhildur segir sorgina þó banka upp á á hverjum degi og Gunnar segir að jólin hafi verið þeim erfið. „Við vorum að fást við svo margt. Pabbi hennar Úlfhildar lést rétt eftir jólin. Hann barðist við krabbamein. Þetta tvinnaðist því saman,“ segir hann. Úlfhildur tekur við: „Daginn sem slysið varð var pabba greint frá því að hann væri veikur. Við fórum á fund læknisins til þess að vita hvers kyns var. Við fengum þar þessar slæmu fréttir að hann væri með mjög alvarlegt krabbamein í lifur. Við vorum í áfalli yfir því. Pabbi bjó þá hjá okkur og þegar við komum heim fæ ég fréttirnar af andláti Dagbjartar og Jóhanns. Ég gat ekki sinnt pabba og varð að senda hann frá mér til systur minnar. Þar var hann þar til hann dó. Ég gat ekki sinnt honum,“ segir Úlfhildur. Þögn. „Já, þau þrjú voru svona heimaalningarnir okkar,“ segir hún af mikilli hlýju. Gunnar segir að það styrki þau í sorginni að hafa Daníel í fjölskyldunni. „ Mér finnst mikilvægt að þau hafi skilið eitthvað eftir sig. Það var ekki ætlunin hjá okkur að eignast fleiri börn og við vildum óska þess að þetta slys hefði aldrei orðið. En úr því að svo fór sem fór er mikil huggun að fá að eiga Daníel og fá hann óskaddaðan út úr þessu slysi.“ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
hvað Tyrkir hafi gott hjartalag. „Kardicali-hjónin stofnuðu minningarsjóð og nefndu eina skólastofu í skóla sem þau reka í góðgerðarskyni í höfuðið á Daníel. Þau kalla hana Johannsson. Þau greiddu allar okkar götur. Esat fylgdi Árna og Stefáni á vettvang og greiddi úr öllum laga- og pappírsmálum. Iclal sá um fjölmiðlana eins og hún hefði aldrei gert annað – afskaplega frambærileg kona. Þau voru með innviði tyrknesks samfélags alveg á hreinu, sem hjálpaði okkur mikið. Hann hafði undirbúið alls staðar þar sem við komum að Daníel gæti fylgt okkur
heim, því þótt við hefðum vegabréfið hans vorum við ekki foreldrar hans.“ Ræðismannshjónin hafa engin tengsl við Ísland en bjuggu lengi í Kanada og höfðu heimsótt Ísland nokkrum sinnum áður. „Þau eru eins og fjarskyldir ættingjar í Tyrklandi. Okkur þykir vænt um Tyrki og Tyrkland og finnst eins og Daníel eigi sína arfleifð þar. Við berum þessar tilfinningar þrátt fyrir slysið og við eigum eftir að rækta samskiptin við Kardicali-fjölskylduna. Í Tyrklandi var hann kallaður Danieli. Við köllum hann því stundum Danieli Kardicali.“
Daníel og duddan. Í Tyrklandi var hann oft kallaður Danieli og vegna góðra tengsla við ræðismannshjónin í Izmir í Tyrklandi og hjálpsemi þeirra er Daníel stundum kallaður Danieli Kardicali, sem er ættarnafn hjónanna. Ljósmynd/Hari
ÖFLUG VIRKNI án kemískra efna
NÁTTÚRULEGAR ILMOLÍUR ferskur ilmur
Allt sem þú þarft er smá umhverfisvæn og húðvæn hreinsiefni sem virka UMHVERFISVÆNT framleitt samkvæmt ströngustu umhverfisstöðlum
HÚÐVÆNT
án ertandi ilm- og litarefna
blettahreinsir
uppþvottalögur
baðherbergishreinsir
uppþvottaefni
yfirborðshreinsir
mýkingarefni
glerhreinsir
þvottaefni og mýkingarefni Hagkaup
Víðir
sturtuhreinsir
þvottaefni
Þín Verslun Seljabraut
Fjarðarkaup
34
fréttir vikunnar
Helgin 21.-23. október 2011
185,4 Vikan í tölum
Vopnaðir úraræningjar Enginn hefur verið handtekinn eða yfirheyrður eftir að birtar voru myndir af manni sem talinn er tengjast vopnuðu ráni í Úra- og skartgripaverslun Frank Michelsen á Laugavegi. Verðmæti ránsfengsins, dýrra úra, er sagt hlaupa á tugum milljónum króna. Lögreglan hefur ekki fengið haldbærar vísbendingar eftir að boðin voru fundarlaun og birtar myndir af manni sem grunaður er um aðild að ráninu. Eftirlit hefur verið hert með sendingum og ferðum úr landi. Eftirlíkingar af byssum fundust í flóttabílum ræningjanna. Enn er ekkert í rannsóknargögnum sem bendir til þess að alvöru skotvopni hafi verið beitt í ráninu.
Stóra systir Ný samtök undir þessu nafni litu dagsins ljós. Meðlimir hylja sig undir búrkum , andlitsklútum og í sumum tilfellum bakvið sólgleraugu. Tilgangurinn er baráttan gegn meintum vændiskaupum.
Tölvuleikjaframleiðandinn CCP, sem þekktastur er fyrir EVO fjölspilunarleikinn, hefur ákveðið að fækka starfsfólki sínu um fimmtung. Alls missa því vinnuna um 120 af 600 starfsmönnum fyrirtækisins. Flest störf tapast í Atlanta en 34 á Íslandi. Starfsmennirnir sem missa vinnuna í Reykjavík eru um tíundi hluti þeirra sem vinnur fyrir CCP á Íslandi. Samdrátturinn er mun meiri í starfsemi félagsins erlendis, þar sem rúmlega fjórðungur starfsmanna missir vinnuna.
Ríkislögreglustjóri ekki lögbrjótur
Brotajárn í Baugsmáli Tugur vitna var yfirheyrður í skattahluta Baugsmálsins í vikunni. Bifreiðar, brotajárn, sófasett, og ýmis hlunnindi bar á góma í réttarsalnum. Meðal þeirra sem báru vitni var fjölskyldufaðirinn, Jóhannes Jónsson. Hann var m.a. spurður út í skil á hlunnindum á bifreiðum sem syni hans, Jóni Ásgeiri, er gert að sök að hafa vantalið í skattskilum sínum. Jóhannes sagði Porche-bifreið hafa verið fjárfestingu, Cherokee-jeppi hefði verið notaður af fyrrverandi eiginkonu Jóns Ásgeirs en Hummer hefði verið lítið notaður, enda flokkist hann frekar sem brotajárn en bifreið í sínum huga.
Vilja að Guðmundar- og Geirfinnsmálin verði tekin upp að nýju samkvæmt skoðanakönnun MMR.
Milljónir króna sem rekstur forsetaembættisins kostar samkvæmt fjárlögum 2012. Til samanburðar er kostnaður við Hæstarétt 203,5 milljónir og skrifstofu Umboðsmanns Alþingis 116,3 milljónir.
CCP fækkar starfsfólki
Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra telur að Ríkislögreglustjóri hafi ekki brotið lög um opinber innkaup, líkt og Ríkisendurskoðun hefur haldið fram. Hann segir að sleggjudómar hafi verið kveðnir upp í málinu. Innkaup Ríkislögreglustjóra voru gagnrýnd harðlega í skýrslu Ríkisendurskoðunar sem birt var í lok september. Rannsökuð voru viðskipti 14 löggæslustofnana við 4 fyrirtæki, sem öll eru í eigu lögreglumanna eða fjölskyldna þeirra. Viðskiptin voru að mestu með óeirðabúnað, svo sem hjálma og grímur. Í tilkynningu Ríkisendurskoðunar kemur fram að stofnunin stendur við upphaflegar aðfinnslur sínar við innkaupin.
82%
Ljósmynd/Hari
Stóra systir stuðar Femíníska neðanjarðarhreyfingin Stóra systir lét heldur betur til skarar skríða í vikunni. Fólki á Facebook var misskemmt yfir aðgerðum hreyfingarinnar.
Heitustu kolin á
Stefán Hrafn Hagalín
Sölvi Tryggvason
Ég er stóra systir.
Er ekki pínulítil hræsni að ganga um bæinn og hóta að birta allar upplýsingar um vændiskaupendur en vera sjálfur hulinn frá toppi til táar?
Rangláti dómarinn
Lísa Kristjánsdóttir Brynjar Níelsson var í morgunútvarpinu. Þar sagði hann aðgerðir Stóru systur refsiverðar og jafnvel refsiverðari en hin ekki svo alvarlegu brot að kaupa vændi ... Það er augljóst að á meðan hæstaréttarlögmönnum finnst þessi brot ekki alvarleg þá er þeim „eðlilega“ ekki mikið sinnt annars staðar í kerfinu. Nauðsyn Stóru systur er því auðsjáanlega alger!
Eiríkur Örn Er nú svona yfirleitt fram og til baka í allri þessari vændisumræðu. En mikið djöfull vildi ég að jörðin gleypti Brynjar Níelsson og skilaði honum aldrei aftur.
Í fyrsta sinn á ÍSLANDI mun ítalski læknirinn
Sölvi Tryggvason Fólk getur ekki hrópað og gargað um að fjölmiðlar á Íslandi eigi að vera á heimsmælikvarða á meðan þar eru greidd lág laun og blaðamenn eru dæmdir í milljónasektir úr eigin vasa. Svo einfalt er það!
Jakob Bjarnar Gretarsson Já, maður hefur verið að jarma um þetta árum saman fyrir daufum eyrum, það að kristaltær sturlun sé að dómarar vegi og meti hvað eigi „erindi við almenning“ og dæmi svo á
þeim forsendum. En menn hafa látið sér fátt um finnast. Skoðið ummælin sem dæmd eru dauð og ómerk! Í skjóli skinhelgi Íslendinga er sannleikurinn dauður og ómerkur og menn ekki svo mikið sem depla auga.
Sjarmalausi Svíinn kemur
Sigurjón Egilsson
Fyrsta verkefni hans verður vonandi að skipta um treyjur, það er ekkert landslið sem nær árangri í svona ljótum búningum ...
Útgáfan borgar. Annað kemur ekki til greina.
Eilífðarvélin Páll Magnússon
TIME RISK Einn virtasti frumkvöðull á sviði lithimnugreiningar - IRIDOLOGY Dr. Daniele Lo Rito læknir (MD) verður með námskeið í TIME RISK greiningu á áföllum á lífsleiðinni í lithimnum
19. - 20. nóvember 2011 Hentar öllum sem vinna með heilsu og lækningar, hefðbundnar og heildrænar s.s.læknum, græðurum og sálfræðingum
Tilboðsverð til 9. september 38.000kr
s. 892-6004
274
Milljarðar króna er upphæðin sem fjárfestingasjóðirnir TPG, Bain, Blackstone og BC Partners vilja greiða fyrir 77 prósent hlut skilanefnda Landsbankans og Glitnis í Iceland smásölukeðjunni í Bretlandi samkvæmt frétt á vef Financial Times.
Freyr Gígja Gunnarsson
Thorvaldur Örn Kristmundsson
Heiða B Heiðars
Trausti Haflidason
Ég bara hreinlega næ ekki utan um þetta! Er Páll Magnússon nýr forstjóri Bankasýslunnar eða ekki?
fínasta ráðning hjá KSÍ, eini ókosturinn er að báðir þjálfararnir búa erlendis.
Bergsteinn Sigurðsson
Sveinn Andri Sveinsson
„Sjarmalaus en nær úrslitum,“ segir DV um nýja landsliðsþjálfarann. Ég held að vandi fyrri landsliðsþjálfara hafi ekki verið sá að þeir „náðu ekki úrslitum“ – þau voru bara sjaldnast okkur í hag.
Skondið að fylgjast með vandræðaganginum í stjórnarliðum út af Páli Magnússyni. Stjórn Bankasýslunnar ákvað á faglegum forsendum að ráða
Vikur í röð er tíminn sem bókin Gamlinginn sem skreið út um gluggann og hvarf eftir Svíann Jonas Jonasson hefur verið á toppi aðallista Eymundssonar.
Ráðning Lars Lagerbäck, nýs landsliðsþjálfara karlalandsliðsins í knattspyrnu, var milli tannanna á boltabullum og öðrum á Facebook um síðustu helgi.
Enn er deilt um ráðningu Páls Magnússonar til Bankasýslunnar og óánægjuraddirnar á Facebook virðast seint ætla að þagna.
Líst vel á ... svo þarf bara að fá 11 góða erlenda knattspyrnumenn í viðbót og þá mössum við þetta!!!
1
Lítill bjór sem Ólafur Páll Gunnarsson fékk ekki afgreiddan á Ölstofu Kormáks og Skjaldar um síðustu helgi varð efni í tvær mest lesnu fréttir á Eyjan.is. Barstúlkur staðarins sögðust ekki afgreiða rudda.
Slæm vika
Góð vika
fyrir Bjarna Benediktsson, formann Sjálfstæðisflokksins
fyrir Gunnar Karlsson myndlistarmann
Ekki rannsakaður en fékk forsíðuna
DR. DANIELE LO RITO kenna
www.heilsumeistaraskolinn.com
Dómur í héraði yfir Jóni Bjarka Magnússyni hleypti illu blóði í fólk á Facebook í vikunni og bar þar mest á pirringi blaðamanna sem að vonum voru óhressir með að blaðamaður væri dæmdur til persónulegra fjársekta fyrir að fjalla um hjónin sem kennd eru við Aratún og ýmsan djöfulgang við þá götu.
hann forstjóra en nú vilja sumir þeir sem fordæmt hafa „pólitískar stöðuveitingar” hnekkja því og veita honum pólitískan starfslokasamning.
3
Í pólitík er góð regla að taka frumkvæðið og stýra umræðunni ef þess er nokkur kostur. Illa getur farið þegar menn láta slík tækifæri fram hjá sér fara. Þetta fékk Bjarni Benediktsson að reyna í vikunni þegar DV sló honum upp á forsíðu með frétt um að hann hefði verið kallaður til yfirheyrslu hjá sérstökum saksóknara í tengslum við sakamálarannsókn á Sjóvá. Til skoðunar voru viðskipti félags, sem Bjarni tengdist, við Sjóvá en sjálfur var hann ekki til rannsóknar né verður ákærður í því máli. Skýrslutakan var fyrir nokkrum mánuðum og hefði Bjarna verið í lófa lagið að senda þá strax frá sér stutta fréttatilkynningu og hnykkja á því að með komu sinni til saksóknara hefði hann verið að aðstoða við rannsókn málsins. Því miður fyrir Bjarna fór slík tilkynning aldrei út. DV gat því skúbbað fínni frétt um yfirheyrslu formanns Sjálfstæðisflokksins og Bjarni var tilneyddur til að leggjast vörn sem hefði verið með öllu óþörf ef hann hefði bara sagt frá málinu sjálfur á sínum forsendum nokkrum mánuðum fyrr.
Hetjur Valhallar slá í gegn Gunnar Karlsson myndlistarmaður er aðalmaðurinn á bak við hönnun og útlit dýrustu kvikmyndar sem hefur verið framleidd á Íslandi: Hetjur Valhallar. Myndin er fyrsta íslenska teiknimyndin í fullri lengd og sló umsvifalaust í gegn þegar hún var frumsýnd um síðustu helgi. Fyrir frumsýninguna var þegar búið að selja myndina til 55 landa en Gunnar og félagar eru nánast tilbúnir með handrit að næstu mynd. Hetjur Valhallar var í smíðum í um sjö ár. Hún segir frá hinum kornunga járnsmiði Þór sem býr í Mannheimum og áttar sig ekki á að hann er sonur Óðins fyrr en hann fær hamarinn Mjölni í lúkurnar. Öruggt má telja að Gunnar og starfsfélagar hans hjá Caoz, sem gerðu myndina, munu hafa nóg að sýsla á næstu mánuðum. Næsta mynd þeirra verður ábyggilega ekki sjö ár í vinnslu.
21.-28. október 2011
BYKOblaðið Allt fyrir eldhúsið á lægra verði!
ur t ö l p ð Bor Verð frá:
nífur h s g g e Ál
0 9 9 . 5
0 9 3.6
Kr./ lm.
5 kr. 2 2 . 5 ð r Fullt ve
stell ffi a k g -o Matar
kr.
0 9 9 . 5
kr. 7.990 ð r e v t Full
kr. 7.990 ð r e v Fullt
Vnr. 41100105
Matar- og kaffistell með gylltu mynstri. 4 manna, 20 stk., 4 matardiskar, 4 kaffidiskar, 4 skálar, 4 bollar og undirskálar.
Vnr. 65103006
KHG áleggshnífur, 130W.
ell Kaffist
0 9 9 . 7 0 kr. rð 9.99 e v t l l Fu
0 0 9 . 19
él Hræriv kr.
kr. 25.990 ð r e v Fullt
Vnr. 65744405 Vnr. 41119192
LEAF kaffistell, 18 stk. hvítt.
BOSCH hrærivél með plastskál, 500W.
kr.
kr.
æki t s ú h Eld
0 9 6 3.
Vnr. 15400000
Eldhústæki ARMATURA OMEGA eldhústæki.
9.990 kr.
Vnr. 13314501
Stálvaskur Stálvaskur, eitt hólf og borð, 95x50 cm.
12.990 kr.
Vnr. 52227074-5
Ljós MASSIVE ZARA 30 cm, E27, 60 cm.
1.890 kr.
Endurnýjaðu eldhúsið á betra verði! kr.
Vnr. 15400050
ARMATURA FERRYT eldhústæki.
Vnr. 15333281
Vnr. 15333202
Vnr. 15332661
Vnr. 15332918
Eldhústæki
Eldhústæki
Eldhústæki
Eldhústæki
GROHE EUROSMART eldhústæki.
GROHE EUROSMART eldhústæki.
GROHE CONCETTO eldhústæki, hátt.
GROHE MINTA eldhústæki með úðara.
14.990 kr.
16.900 kr.
Vnr. 13314505
Stálvaskur Stálvaskur með hólfi og borði, 80x50 cm.
12.990 kr.
24.900 kr.
Vnr. 13315035
Vnr. 13314502
Stálvaskur
Stálvaskur
STALA stálvaskur, 18 cm djúpur, 39x45cm.
Stálvaskur með tveimur hólfum og einu borði, 95x50 cm.
17.990 kr.
19.990 kr.
55.900 kr.
Vnr. 13314650
Stálvaskur Stálvaskur með einu og hálfu hólfi, 50x65 cm.
29.900 kr.
Vnr. 51120353
Vnr. 51120207
Vnr. 52227611
Vnr. 52236203
Halógenljós
Innréttingaljós
Loftljós
Loftljós
Innfellt halógenljós, 50W, gyllt.
Innréttingaljós, utan á, 3x20W, brass.
HONSEL loftljós með sparperu, 20W.
PARIS halógen loftljós, 5ljósa 40W.
990 kr.
4.990 kr.
7.900 kr.
14.900 kr.
Vnr. 41310394 Vnr. 41120031
Vnr. 41305301
Uppþvottabursti
Uppþvottalögur
Uppþvottabursti, margir litir.
Uppþvottalögur G-350, 1 l.
190 kr.
690 kr.
Vnr. 41302351
Vnr. 41304252
Gólfhreinsir
Eldhúshreinsir
BUZIL gólfhreinsir G-235, 1 l. Fyrir dagleg þrif.
690 kr.
BUZIL eldhúshreinsir G-435, 1 l. Virkar mjög vel á prótein, olíu og fitu.
1.190 kr.
Hreinsiefni Fjölhæft hreinsiefni fyrir álfelgur, gólfþvott, bletti í fötum, gólfteppum, álklæðum, o.fl.
1.590 kr.
Smáheimilistæki í ótrúlegu úrvali á frábæru verði! Vnr. 65753111
GALANZ örbylgjuofn 800W, hvítur, 20 l.
n Örbylgjuof
9.990
kr.
14.990 kr. Verð áður:
Vnr. 65740023 Vnr. 65103091
Handþeytari Handþeytari, 1500W, 5 hraðastillingar.
2.390 kr.
Vnr. 65103033
Töfrasproti KHG töfrasproti, 300W, svartur og siflurlitaður.
4.990 kr.
Samlokugrill Samlokugrill fyrir 2 samlokur, hvítt, 700W.
3.990 kr.
Vnr. 65103001
Brauðrist KHG brauðrist, með hitagrind, 900W, stál.
4.990 kr.
Vnr. 65103035
Kaffivél Kaffivél, 980W, 10-12 bolla.
7.990 kr.
Eldhúsáhöld; pizzaskeri, dósaopnari, hvítlaukspressa, pískur, súpuausa, spaði, fiskispaði, sósuausa eða spaði.
Verð frá:
490 kr.
SEVERIN kaffivél, sýður vatnið, 1450W.
16.900 kr.
Ísvél BESTRON ísvél, 0,6 l ís, jógúrt eða krap á 20-30 mín.
7.490 kr.
Örbylgjuofn KENWOOD örbylgjuofn, 800W, 7 l, með grilli.
21.990 kr.
Vnr. 65742124 Vnr. 65746005
Hraðsuðukanna Hraðsuðukanna, 1,7 l, hvít, 2400W.
7.990 kr.
Vöfflujárn AVIKEN öflugt vöfflujárn, býr til 4 stór hjörtu. Auðvelt að þrífa, 1000W.
14.490 kr.
6 stk. Vnr. 41119101-5 Vnr. 41120260
Kaffidós Kaffidós tekur 500 g.
690 kr.
Vnr. 41130200
Pönnukökupanna
Kaffivél
Vnr. 65740010
Vnr. 41119089-97
Eldhúsáhöld
Vnr. GTAL17 Vnr. 65105700
Hnífar KHG hnífar, vandaðir hnífar, mikið úrval. Verð frá: kr.
790
Vnr. 41119016 Vnr. 49961650
Pönnukökupanna, fyrir allar gerðir af hellum.
Pottur
2.290 kr.
4.990 kr.
ROASTER pottur, stærð 46x31x19 cm.
Panna ALUGUSS panna, 28 cm, fyrir allar gerðir af hellum.
6.990 kr.
Vnr. 41114069
Vnr. 41118001
Glös
Eldhúsvog
ERCOLE glös, 30 cm, 6 stk.
Eldhúsvog, vigtar 5 kg, króm.
990 kr.
Vnr. 63014434
Pönnukökupanna HELLA íslensk pönnukökupanna fyrir keramik og gas.
9.990 kr.
1.590 kr.
Vnr. 41119205
Pottasett Pottasett 4 stk. þrír pottar og ein panna fyrir keramik og gas, svart.
13.990 kr.
Mikið úrval
ísar fl g g e V
af flísum fyrir eldhúsið!
Verð frá:
sar Gólfflí
Á vefverslun BYKO, www.byko.is, getur þú keypt flest allt sem fæst í BYKO. Sjá opnunartíma verslana á www.byko.is Hönnun: EXPO/Ábyrgðarmaður: Ingi Þór Hermannsson. Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillu og/ eða myndabrengl. Allar vörur fást í BYKO Breidd en minna framboð getur verið í öðrum verslunum.
Verð frá:
0 9 4 1.
Kr.2/ m.
0 9 9 2.
Kr.2/ m.
ri a s á l b Hita
0 9 6 1.
kr.
Vnr. 65105754
Hitablásari, 2000W.
Ekki krókna úr kulda í vetur!
Vnr. 65105785-6
Geislahitari Geislahitari á vegg eða á borð, 1200/1500W.
3.990 kr.
Vnr. 65105780-1
Rafmagnsofn Rafmagnsofnar, 2000W, með eða án tímastillir og turbo, gráir. Verð frá:
7.990 kr.
Vnr. 65105737
Vnr. 65105708-10
Hitablásari
Rafmagnsofn
Iðnaðarhitablásari, 3,3kW, 240V.
Olíufylltir ofnar, 7, 9 eða 11 þilja.
9.990 kr.
Verð frá:
7.690 kr.
Vnr. 65105782-3
Vnr. 65105787
Rafmagnsofn
Geislahitari
HELLER rafmagnsofnar.
Geislahitari á fæti, 2000W.
Verð frá:
11.990 kr.
10.990 kr.
Aðalsímanúmer
BYKO Breidd
Timburverslun
LM BYKO
Lagnadeild Breidd
BYKO Grandi
BYKO Akranes
BYKO Akureyri
BYKO Reyðarfjörður
BYKO Suðurnes
BYKO Selfoss
515 4000
515 4200
Breidd 515 4100
515 4020
515 4040
535 9400
433 4100
460 4800
470 4200
421 7000
480 4600
viðhorf 35
Helgin 21.-23. október 2011
Ný stjórnarskrá
Stjórnarskrá er handa minnihlutanum
Þ
jóðverjar héldu upp á sameiningardaginn þann 3. október. Það er þjóðhátíðardagur þótt Þjóðverjar forðist að nota það orð eins og allt annað sem minnir á þjóðrembu. Stjórnarskráin þýska var þema dagsins í ár. Forseti þýska stjórnlagadómstólsins hélt hátíðarræðu. Þar Þorkell Helgason spurði hann hvað samsat í stjórnlagaráði einaði þjóðina. „Hvað á einstæð móðir með tvö ung börn sem situr við kassann í stórmarkaði í Chemnitz [sem hét Karls-Marx-borg í fjóra rauða áratugi!] sameiginlegt með virtum viðskiptalögmanni í München sem ekur á Porsche sportbíl á skrifstofuna sína?“ Þessa spurningu má heimfæra á okkar litla Ísland enda hefur okkur á nokkrum áratugum tekist að elta stórþjóðirnar í ójafnri skiptingu á auði og efnum. Lítum nánar í ræðuna þýsku.
Fjögur gildi
Dómsforsetinn taldi að þrátt fyrir ójöfnuð og ólíka hagsmuni væri margt sem sameinaði og nefndi hann fernt: Frelsi og sjálfsákvörðunarrétt; viðleitni til að fara leið hófsemda, að finna meðalveginn; fastheldni við Evrópuhugsunina; og síðast en ekki síst hugsjónina um lýðræðislegt ríki sem byggt er á grundvallarreglum. Við hömpum frelsi og fullveldi á tyllidögum en vart öðru af þessum gildum. Er það þjóðarvilji að gæta hófs og fara meðalveginn? Vart fyrir hrunið mikla, en vonandi nú. Og um Evrópumálin erum við klofin í herðar niður. Þessir þættir ræðunnar eru ekki umræðuefnið hér heldur sá síðasti: Hugsjónin um lýðræði á traustum grunni stjórnarskrár.
Hvers vegna stjórnarskrá?
Forseti þýska stjórnlagadómstólsins svaraði þessari spurningu skorinort: „Frelsi og lýðræði án grundvallarlaga er óhugsandi.“ Stjórnarskrá er handa minnihlutanum; meirihluti sem ekki býr við aðhald getur leiðst til að kúga minnihlutann. Þess vegna þarf óvefengjanleg grunnréttindi, þess vegna þarf að tjóðra stjórnmálin með réttarreglum og þess vegna er nauðsynlegt að hafa dómstól, stjórn lagadóm, sem gætir þess að farið sé að grunnreglunum. Allt þetta sagði dómsforsetinn. Þjóðverjar eiga í vandræðum með fortíð sína. Þess vegna höfða þeir ógjarnan til þjóðernis, tungu eða menningar þegar þeir skilgreina hvað sameinar þá, nokkuð sem okkur er með réttu tamt að gera. Dómsforsetinn bar fyrir sig annað hugtak þjóðarvitundar, þýska orðið „Verfassungspatriotismus“ sem má ef til vill snara sem stjórnlagaþjóðrækni. Þá er vitnað til þess hvernig þýska þjóðin hefur keppt að þjóðfélagi grundvölluðu á lögum og rétti sem tókst þó lengi vel ekki gæfulega. Fyrsta tilraun til setningar grundvallarlaga árið 1849 fór út um þúfur og markmiðið náðist ekki fyrr en réttri öld síðar, eftir að miklar eldar höfðu brunnið. Síðsumars 1948 lagði einhvers konar stjórnlagaráð grunn að stjórnarskrá fyrir Sambandslýðveldið Þýskaland. Endanleg gerð hennar var undirrituð vorið á eftir. Þessi stjórnarskrá hefur orðið mörgum að fyrirmynd, ekki aðeins nýju lýðræðisríkjunum í Austur-Evrópu, heldur líka okkur í stjórnlagaráðinu íslenska. Þangað sóttum við til dæmis hið glæsilega orðalag um virðingu fyrir reisn mannsins, en líka mikilvægt ákvæði um að þjóðþingið skuli beinlínis
kjósa forsætisráðherra jafnframt því að honum verði ekki velt úr sessi nema með kjöri eftirmanns. Þannig er tryggt að ríkisstjórn sitji ávallt í umboði þingsins. Á hinn bóginn heyktumst við í stjórnlagaráðinu á að taka beint upp frá þeim þýsku hugmyndina um stjórnlagadómstól sem dómsforsetinn taldi vera ómissandi. Við stigum að vísu stórt
skref með tillögu um úrskurðarnefnd, Lögréttu, sem kveði upp um stjórnarskrárgildi lagafrumvarpa. Meira um þetta í komandi pistli.
Þurfum við lagaþjóðrækni?
Okkur kann að þykja að hin þýska lagahyggja, sem birtist í stjórnlagaþjóðrækninni, komi okkur ekki við. Aldrei höfum við búið við hættulegt byltingarástand eða heimatilbúið einræði. Samt getum við tínt til dæmi þar sem mörgum okkar hefur þótt sem yfirvöld eða einstakir ráðamenn hafa gengið fram á – jafnvel fram
yfir – ystu nöf í gerræði. Allur er því varinn góður. Við urðum fyrir efnahagslegu hruni fyrir réttum þremur árum, sem hugsanlega hefði orðið vægara ef allur lagagrunnur, ekki síst stjórnalagagrunnur, hefði verið traustari. Þess vegna þurfum við nýja og vandaða stjórnarskrá, sem sé fólkinu jafnframt hjartfólgin, sé hluti af þjóðarvitundinni. Þess vegna verður að fara fram ítarleg kynning og umræða um nýja stjórnarskrá. Að lokum verður hún að hljóta óskorað fulltingi þjóðarinnar í almennri atkvæðagreiðslu.
Stjórnarskrá er handa minnihlutanum; meirihluti sem ekki býr við aðhald getur leiðst til að kúga minnihlutann. Þess vegna þarf óvefengjanleg grunnréttindi ...
36
viðhorf
Helgin 21.-23. október 2011
Umhverfi
Fært til bókar
Trúarhópar í tönkum? Sex tilboð bárust í eitt helsta kennileiti Reykjavíkur, sjálfa Perluna. Orkuveitan er blönk og vill selja. Forráðamenn hennar hafa þó ekki gefið upp hverjir bjóða í einkennistáknið, hvað boðið er eða hvaða hlutverk bíður Perlunnar, verði einhverju tilboðanna tekið. Sumum finnst það ganga guðlasti næst að selja Perluna, líkja því við að borgaryfirvöld í París seldu Eiffelturninn eða að borgaryfirvöld í New York gerðu slíkt hið sama við Frelsisstyttuna. Aðrir láta sér fátt um finnast, jafnvel Davíð Oddsson sem átti sem borgarstjóri mestan þátt í byggingu Perlunnar. Einhverjum datt þó það snjallræði í hug að úthluta mismunandi trúarhópum einn tank hverjum. Þar gætu þeir komið sér fyrir í sátt og samlyndi. Töluvert hefur verið ritað og rætt um úthlutun lóða til múslima, rússnesku rétttrúnaðarkirkjunnar og fleiri. Kannski mætti slá tvær eða fleiri flugur í einu höggi með því að koma öllum þessum ágætu söfnuðum fyrir á toppi Öskjuhlíðarinnar og eins nálægt almættinu og mögulegt er í miðri höfuðborginni.
Svört mappa og grænn penni Það er nokkurn veginn sama hvar Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra er á ferð, að minnsta kosti í opinberum erindagerðum, hann skilur svarta möppu eða dagbók varla við sig. Nýverið heim-
Áhætta sem ekki má taka
sótti ráðherrann embætti sérstaks saksóknara og fékk að kynnast starfseminni og starfsmönnunum. Á síðu innanríkisráðuneytisins er greint frá heimsókninni með myndum. Þar má sjá að Ögmundur heldur fast um möppuna, að vanda. Innihald hennar liggur ekki fyrir en ýmsir gætu vafalaust hugsað sér að kíkja í þau gögn. Þó þarf alls ekki að vera að þar séu geymd ríkisleyndarmál heldur hafi ráðherrann möppuna einfaldlega með sér til trausts og halds eins og sjónvarpskonan Vala Matt sem aldrei sleppir græna pennanum.
Stærri verður markhópurinn ekki Sérblöð sem fylgiblöð dag- og fréttablaða eru alkunn. Þar leita þeir sem blöðunum stýra leiða til að auka auglýsingatekjur. Í þeim efnum eru margir hugmyndaríkir, fjallað er um bíla, húsgögn, föt og margt fleira sem fólk brúkar. Skrifað er um viðfangsefinð og auglýsingar tengdar því seldar. Fréttablaðið þykir hafa slegið öll met í hugmyndaauðgi í þeirri viku sem nú er að líða. Fyrst bauð blaðið upp á sérblað um rafgeyma og má þá segja að þröngur hafi markhópurinn verið – og fátt um rafgeyma að segja, svona almennt séð. Sérblað Fréttablaðsins á miðvikudaginn sló rafgeymablaðið þó út því það var um útfarir. Gamansamir menn segja þó að þar geti markhópurinn ekki verið stærri því á endanum deyja jú allir!
V
Við undirbúning Hellisheiðarvirkjunar virðast menn ekki hafa haft áhyggjur af jarðskjálftum sem fylgt gætu niðurdælingu vatns. Niðurdælingin var raunar meðal skilyrða fyrir starfsleyfi virkjunarinnar. Í umhverfismati, sem gert var fyrir stækkun hennar árið 2005, er fjallað um niðurdælinguna en ekki minnst á mögulega skjálfta. Skipulagsstofnun, sem samþykkti umhverfismatið, minntist heldur ekki á þá. Haft hefur verið eftir orkumálastjóra að vísindamenn hafi hreinlega ekki gert ráð fyrir skjálftavirkni eins og þeirri sem verið hefur að undanförnu og fundist hefur á öllu höfuðborgarsvæðJónas Haraldsson inu en komið verst niður á jonas@frettatiminn.is Hvergerðingum enda kaupstaðurinn í aðeins nokkurra kílómetra fjarlægð frá virkjuninni. Þetta kemur á óvart því vandamálið er þekkt ytra. Fyrir nokkrum árum var hætt við orkuöflunarverkefni í Basel í Sviss sem gekk út á það að dæla niður köldu vatni þegar sú dæling framkallaði jarðskjálfta í borginni. Í Kaliforníu voru svipuð áform lögð á hilluna vegna óvissu um áhrif niðurdælingarinnar. Hvergerðingar funduðu með fulltrúum Orkuveitu Reykjavíkur um málið fyrr í vikunni og kröfðust þess að niðurdælingunni yrði hætt. Á því eru tormerki. Dælingunni verður að halda áfram til að halda virkjuninni gangandi, ella þornar kerfið upp, eins og Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur benti á í viðtali við Spegil Ríkisútvarpsins fyrr í vikunni. Jafna þarf vatnsforðann í berginu undir og umhverfis virkjunarsvæðið. En það er annað sem Haraldur nefndi í viðtalinu og hefur skrifað um á bloggi sínu
sem veldur enn meiri áhyggjum en skjálftarnir sjálfir. Það eru hugsanleg áhrif niðurdælingarinnar á grunnvatn og þar með neysluvatn á stóru svæði, það er á Reykjanesskaganum öllum og þar með þéttbýlasta svæði landsins, höfuðborgarsvæðinu. Í þeim efnum geta menn ekki tekið neina áhættu. Getur þessi dæling haft áhrif á grunnvatnsforða? Sú er spurning Haraldar. Henni verður að svara. Efnasamsetning jarðhitavökvans og affallsvatnsins veldur Haraldi áhyggjum en í því eru, að hans sögn, „nokkur óæskileg efni, þar á meðal arsen, kadmín og blý, sem geta eyðilagt grunnvatn sem nýtt hefur verið til neyslu í höfuðborginni og fyrir sunnan fjall.“ Nú er affallsvatni dælt niður í holur á um 400 metra dýpi og er talið að það fari neðar eða undir grunnvatn sem tekið er til neyslu. Hversu vel er þetta kannað? spyr Haraldur. Er möguleiki að hið niðurdælda vatn komi upp og berist í efri jarðlög, endi í hringrás sem færi það ofar? Orkustofnun hyggst kanna hvort þörf sé á sérstöku áhættumati vegna niðurdælingar þegar virkjað er nærri byggð. Því mati þarf að flýta. Við mat á umhverfisáhrifum á stækkun Hellisheiðarvirkjunar var áætlað að rennsli og niðurdæling affallsvatnsins tvöfaldaðist. Þá er hætt við, segir Haraldur, að skjálftavirkni verði mun meiri og einnig að hættan á mengun grunnvatns vaxi. Hin óæskilegu efni hverfa ekki, segir hann, ef dælingin verður aukin endar slíkt í eitraðri súpu. Mikil óvissa virðist ríkja á þessu sviði, segir eldfjallafræðingurinn, um leið og hann bendir á að grunnvatn höfuðborgarsvæðisins og reyndar fyrir allan Reykjanesskagann sé svo mikilvægt að sýna verði fyllstu varúð. Um það þarf ekki að fjölyrða. Þar er varlega talað um áhættu sem alls ekki má taka.
Hegðunarstjórnun
Vinnustaðurinn er ekki „tilfinningalaus“
S
t j ó r ne n du r o g mætir á vinnustað með starfsmenn veita gleði sína, hugrekki t i l f i n n i ng u m á eða ótta, metnað, stolt, vinnustöðum oft ekki spennu og jafnvel öfnægjanlega athygli. Við und. Ríkjandi tilfinnlítum stundum svo á að ing hverju sinni hefur vinnustaðir séu lausir við áhrif á hvort starfsmaður leggi hart að allt sem heitir tilfinningar. Jafnvel að skilningur sér, láti sig mál varða á þeim sé í raun óþarfur og taki frumkvæði. R íkjandi tilf inning þar sem starfsmenn séu upp til hópa miklar skynhefur jafnframt áhrif semisverur sem hegði á hverjum viðkomandi sér á grunni góðrar Dr. Auður Arna treystir og vill vinna greiningar á rökum og Arnardóttir með, hver hvatinn til staðreyndum. Raunin er lektor við viðskiptadeild HR vinnu er og hversu á hygg ju f ullur eða hins vegar sú að á vinnustað jafnt sem annars staðar upplifa -laus starfsmaður reynist. Allt hefur einstaklingar litróf tilfinninga og þetta bein áhrif á frammistöðu viðhegðun hvers og eins mótast ætíð af komandi í starfi. Virk greining á tilflóknu samspili aðstæðna, hugsana finningum starfsmanna er því lykilog tilfinninga. Því er mikilvægt að breyta í góðri hegðunarstjórnun á beina sjónum að og hugleiða vel þátt vinnustað. tilfinninga í hegðun bæði stjórnenda Tilfinningar hafa jafnframt víðog almennra starfsmanna og með tæk áhrif á sjálft fyrirtækið. Starfshvaða hætti þær hafa áhrif á þróun menn eru þungamiðja allra fyrirog árangur fyrirtækja. tækja, og samsetning þeirra og Tilfinningar hafa víðtæk áhrif á hegðun valda því hvað fyrirtækið er starfsmanninn sjálfan. Starfsferill og hvað það getur orðið. Hvaða verkgetur blómstrað eða brotlent vegna lag og starfshættir verða ríkjandi sterkra tilfinninga og lélegrar til- innan fyrirtækis mótast af hluta af finningastjórnunar. Hver og einn ríkjandi tilfinningum á vinnustað.
Tilfinningar spila stórt hlutverk í því hvað er mótað, hverju er hafnað, um hvað er samið og hvort endurbætur séu mögulegar. Jafnframt lita tilfinningar sterkt um hvaða mál er tekist, hverju er fagnað og hvað er framkvæmt. Með öðrum orðum skipulagsheildir breytast eða staðna vegna þeirra tilfinninga sem annað hvort verða aflgjafi eða dragbítar á hegðun starfsmanna. Vinnustaðir eru ekki „tilfinningalausir“ staðir og því gerðu bæði stjórnendur fyrirtækja sem og starfsmenn vel í því að hugleiða betur þátt tilfinninga. Í þeim málum eru allir samábyrgir, stjórnendur jafnt sem almennir starfsmenn. Allir þurfa reglulega að spyrja sig hvaða tilfinningar eru ráðandi og ríkjandi á vinnustaðnum og hjá starfsmönnum hans. Mikilvægt er að spyrja hvað gert er innan fyrirtækis til að átta sig á áhrifum tilfinninga í daglegum rekstri og stjórnun. Hugleiða þarf hvernig stutt er við starfsmenn og stuðlað að góðri tilfinningastjórnun þeirra. Markviss greining á tilfinningalegum þáttum sem og markvissar aðgerðir geta skilað skilvirkari og árangursríkari starfsemi og betri vinnustöðum.
Allir þurfa reglulega að spyrja sig hvaða tilfinningar eru ráðandi og ríkjandi á vinnustaðnum og hjá starfsmönnum hans. Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jón Kaldal kaldal@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is Ritstjórnarfulltrúi: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is. Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
DÝNUR OG KODDAR
NÝJA CLOUD
HEILSUDÝNAN
KYNNUM NÝJU TEMPUR ® CLOUD HEILSUDÝNUNA
Komdu og upplifðu TEMPUR þægindi og stuðning með nýrri og mýkri viðkomu ®
Þegur þú sefur á TEMPUR heilsudýnu, hvílast hryggur og liðir í sinni náttúrulegu stöðu. TEMPUR þrýstijöfnunarefnið er mjúkt þar sem þú vilt og stíft þar sem þú þarft™ og veitir þannig þrýstijöfnun, þægindi og náttúrulegan stuðning. Vaknaðu upp endurnærð(ur) og tilbúin(n) í átök dagsins. Kíktu á www.tempur.is til að sjá meira um Tempur heilsuvörurnar.
EINA DÝNAN OG KODDINN SEM VIÐURKENND ERU AF NASA OG VOTTUÐ AF GEIMFERÐASTOFNUNINNI
Næturlöng endurnýjun fyrir líkama og sál™
25%
afsláttur
Stillanlegu heilsurúmin sem Betra Bak býður uppá eru ein þau vönduðustu sem í boði eru. Komdu og skoðaðu möguleikana!
19.900
15.885
Kynningarverð
TEMPUR Comfort heisukoddinn er einstaklega mjúkur og þægilegur, með nýju extra mjúku TEMPUR efni.
með 20% afsl.
TEMPUR Original heilsukoddinn, sem flestir þekkja, styður vel við háls og setur þig í rétta svefnstöðu.
Farðu inn á betrabak.is hér
Leggur grunn að góðum degi
20%
afsláttur
TEMPUR Cloud heilsudýnan er nú á sérstöku kynningartilboði í október.
betrabak@betrabak.is • www.betrabak.is Faxafeni 5, Reykjavík • Sími 588 8477 Skeiði 1, Ísafirði • Sími 456 4566 Opi› virka daga frá kl. 10-18 Laugardaga frá kl. 11-16
38
viðhorf
Helgin 21.-23. október 2011
Viðskiptasiðferðið
Ekki viðskipti ... heldur sjálfskipti
U
eitthvað sem frekar ndanfarin missmætti kalla sjálf-skipti. eri hafa landsGrunnkenning sjálfmenn horft skiptafræðanna: Viðá í forundran þegar skipti má skilgreina „bisnessmenn“, sem sem gagnkvæman stundað hafa glæfralegar hagnað margra. Sjálffjárfestingar og fengið skipti miða að hagnaði afskrifaðar milljónir, eins á kostnað margra. ef ekki milljarða, halda Eigandi sjoppu getur áfram eins og ekkert örugglega fengið sér hafi ískorist. Fyrirtækin Fjalar Sigurðarson kók og prins án þess skila stórfelldu tapi ráðgjafi í almannaað það veki athygli í en ekkert lát virðist á tengslum bókhaldi fyrirtækisathafnasemi þeirra sem ins. Kók og prins er að þeim stóðu. Hvernig nefnilega ekki stórt hlutfall af tuggengur þetta upp? Hvernig geta milljónarekstri. En langi sjoppueigþessir menn rekið fyrirtækin sín í andann í meira en kók og prins, til þrot en haldið samt ótrauðir áfram? dæmis flotta bíla, stór hús, sumarEr þetta ekki í mótsögn við grunnbústað, tíðar utanlandsferðir og atriðin í viðskiptum? málsverði á fínum veitingastöðum, Mælikvarði á velgengni í viðgetur hann ekki tekið slíka fjárskiptum er einfaldur. Fyrirtæki í rekstri þarf að skila hagnaði til þess muni út úr rekstrinum. Sjoppa sem veltir 50 milljónum á ári stendur að hluthafar fái greiddan arð af sinni fjárfestingu. Þegar reikningar ekki undir 20 milljóna launum eins manns eða 40 milljónum í fyrirtækis eru gerðir upp er miðað ferðakostnað, risnu, bílanotkun, við að fyrirtækið ætli að halda fundarhöld, veislur og sölukostnað. áfram rekstri (e. going concern), Sjoppurekstur telst til viðskipta og en ekki að það verði lagt niður eða því eru takmörk sett hversu miklu leyst upp. Miðað við þann mælier hægt að moka í eigin vasa úr kvarða hafa þessir menn fallið á prófinu – og það margoft. En í mæli- rekstrinum. Hefðbundin velta eins fyrirtækis stendur nefnilega ekki kvarðanum liggur misskilningur undir arðvænlegum sjálfskiptum. okkar. Þeirra „going concern“ er Regla númer eitt í sjálfskiptum: Í ekki fyrirtækið og hefðbundnir viðskiptum er markmiðið að auka mælikvarðar viðskipta. Þeir stunda hagnað fyrirtækis. Í sjálfskiptum nefnilega ekki við-skipti, heldur þarf að auka veltuna. Í stað þess að reka „bara sjoppu“ færir eigandinn út kvíarnar og breytir nafninu á fyrirtækinu í Sjoppan-eignarhald ehf. Hann slær þau lán sem hann mögulega getur og stækkar efnahagsreikninginn með skuldsettum yfirtökum á ýmiss konar fyrirtækjum. (Þegar þú kaupir rekstur án þess að eiga Kíktu til gullsmiðsins þíns. fyrir honum kallast það skuldsett Hann tekur vel á móti þér. yfirtaka). Hann fer með stækkaðan efnahagsreikning í fleiri Komdu með uppáhaldsskartgripinn þinn og banka og fær enn hærri lán en áður. Því fjármagni breytir hann láttu hreinsa hann þér að kostnaðarlausu. umsvifalaust í hlutafé í enn fleiri uppblásnum efnahagsreikningum. Þannig nær okkar maður að margfalda þá veltu sem hann stýrir. Ef bankar eru tregir til að lána gerir hann sitt besta til að eignast hlut í Hafnarfjörður banka svo að auðveldara verði að Fríða, Strandgötu 43 fjarlægja slíkar hindranir. Þegar heildarveltan í eignarhaldsfélagi og Gullsmiðjan, Lækjargötu 34c dótturfélögum telur orðið milljarða Sign gullsmíðaverkstæði, við smábátahöfnina er grunnurinn lagður að arðvænlegum sjálfskiptum. Þótt afkoman í Kópavogur hverju félagi fyrir sig sé á núlli eða í Carat, Smáralind mínus, skiptir það ekki máli. Heildarmyndin er það eina sem skiptir okkar mann máli; ekki rekstur og Reykjanesbær afkoma einstakra félaga. SölukostnGeorg V. Hannah, Hafnargötu 49 aður, ferðakostnaður, fundarkostnGull og hönnun, Njarðvíkurbraut 9 aður, bílakostnaður eða ráðgjafargreiðslur upp á tugi milljóna vekja Reykjavík enga sérstaka athygli lengur vegna þess að upphæðin dreifist á mörg Anna María Design, Skólavörðustíg 3 félög. Sem starfsmaður, launþegi Aurum ehf, Bankastræti 4 eða verktaki getur okkar maður nú Gull og Silfur, á miðjum Laugavegi sótt sér margar milljónir á löglegan Gull og silfursmiðjan Erna, Skipholti 3 hátt. Hlutfallslega tekur hann ekki Gullkistan, Frakkastíg 10 meira úr veltu samstæðunnar eða Gullkúnst Helgu, Laugavegi 11 heildarinnar en sem nemur kókflösku og prins í sjoppunni góðu. GÞ Skartgripir og úr, Bankastræti 12 En fyrir hann sjálfan er þetta sama Meba, Kringlunni Leifur Kaldal gullsmiður hlutfall orðið svo miklu verðmætara
BESTA TÓNLISTIN FRÉTTIR & SKEMMTILEGASTA FÓLKID
Gullsmiðadagurinn laugardaginn 22. október
Verið velkomin
í krónum talið. Regla númer tvö í sjálfskiptum: Eigin laun, stjórnarsetugreiðslur, ráðgjafargreiðslur, risnu og dagpeninga má margfalda með fjölda stofnaðra fyrirtækja án þess að það veki athygli í bókhaldi hvers fyrirtækis. Ekki skiptir máli hvort framlag viðkomandi er í samræmi við greiðslurnar. Slíkt skiptir aðeins máli í viðskiptum, ekki sjálfskiptum. Stóri lottóvinningurinn fyrir okkar mann í sjálfskiptum er svo arðgreiðslur. Tekjur og gjöld fyrirtækis eru vissulega eins og sístreymandi fljót en af praktískum ástæðum þarf að taka stöðu á ákveðnum tímapunkti og gera upp tímabil sem kallast reikningsár. Þótt fyrirtæki skili tapi á heildarlíftíma sínum, og endi jafnvel í þroti, geta eigendur tekið út arð ef einstök tímabil koma út í plús til að byrja með. Með skapandi reikningshaldi og frumlegum viðskiptum á milli „ótengdra“ fyrirtækja er hægt að sýna hagnað í einstökum fyrirtækjum á stökum árum. Þaðan hefur okkar maður ríkulegan arð. Þótt sama fyrirtæki sýni bullandi tap á næstu árum verður hann ekki krafinn um útgreiddan arð aftur í tímann. Svona getur lífið gengið í nokkur ár, sérstaklega í góðæri eða bóluhagkerfi. Regla númer þrjú í sjálfskiptum: Með auknum fjölda fyrirtækja og „samspili“ við aðra sjálfskiptamenn er hægt að skapa tímabundinn hagnað til að greiða sér út arð. Endanleg gjaldþrot rekstrarfélaganna eru lítið áfall fyrir okkar mann því velgengni í rekstri var aldrei hans markmið. Hann stundaði sjálfskipti en ekki viðskipti. Eftir öll þessi ár af háum launum, bónusgreiðslum, risnu, ferðakostnaði, dagpeningum – og auðvitað arðgreiðslum – er persónuleg kennitala hans nefnilega í góðum málum og ábyrgðin nær ekki lengra en að innlögðu hlutafé. Lögin um takmarkaða ábyrgð hluthafa voru vissulega sett til að efla viðskiptalífið en koma nú að góðum notum fyrir þann sem stundar sjálfskipti. Regla númer fjögur í sjálfskiptum: Sjálfskiptum stafar ekki ógn af gjaldþrotum rekstrar- eða eignarhaldsfélaga. Slíkt skiptir bara máli í viðskiptum. Ef of margir fara að stunda sjálfskipti í stað viðskipta er hætta á að hagkerfið standi ekki lengur undir sér og hrynji. Fjöldi rekstrar- og eignarhaldsfélaga verður gjaldþrota, afskrifa þarf lán og fjárfestingar og ríkið þarf hugsanlega að hlaupa undir bagga með fjármálaog atvinnulífi. Þegar uppbyggingin hefst á ný hefur veikburða viðskiptalíf ekki efni á miklum fjárfestingum og verð á fasteignum, fyrirtækjum og gjaldmiðli snarlækkar. Sú staða hentar okkar manni vel því hann stundaði jú ekki viðskipti, heldur sjálfskipti. Regla númer fimm í sjálfskiptum: Vertu þolinmóður með sjálfskiptafjármuni þína. Útsölurnar byrja bráðum.
Orr gullsmiðir, Bankastræti 11 Ófeigur, gullsmiðja og listmunahús, Skólavörðustíg 5 Tímadjásn, skartgripaverslun, Grímsbæ
www.gullsmidir.is
Viðskipti má skilgreina sem gagnkvæman hagnað margra. Sjálfskipti miða að hagnaði eins á kostnað margra. Í viðskiptum er markmiðið að auka hagnað fyrirtækis en í sjálfskiptum þarf að auka veltuna.
viðhorf 39
Helgin 21.-23. október 2011
Skyndibitamenningin
List og matur á tímum hraðans
L
istina er oft erfitt að skilgreina. Í dag lifum við á tíma hraðans. Hraðinn væri þó ekki til ef enginn væri tíminn til að mæla hann. Það er margt þessa dagana sem er að verða hraðanum að bráð. Í mínum augum er samasemmerki milli listar og matargerðar, margir tala einnig um matargerðarlistina. Matur hefur það þó fram yfir listina að vera okkur líffræðilega lífsnauðsynlegur. Bæði matargerð og list eru í hnignun sökum hraðans. Skyndibiti tröllríður vestrænni matarmenningu líkt og „mainstream“ tröllríður listinni. Listin er komin að stærstum hluta á „Fast Food“ stig. Tónlistin er til dæmis orðin innhaldslítil, framleidd hratt og maður innbyrðir hana á innan við þremur mínútum, annars er hún ekki hæf til útvarpsspilunar. Þegar þessar þrjár mínútur, tuttugu sekúndur til eða frá, eru liðnar, þá er lagið í flestum tilfellum gleymt. Ef þú byðir ungum einstaklingi
læra að njóta og melta út að borða á veitingaþá list sem unnin er af stað sem hefur áunnið ástríðu. Vera óhrædd sér Michelin-stjörnu þá við að leyfa bragðlauker ekki ósennilegt að unum að taka andköf annað af tvennu myndi yfir nýju ókunnu henda: Viðkomandi bragði. myndi annað hvort List líkt og matur fúlsa við máltíðinni kemur mismunandi eða gleypa hana á svo við okkur, tekur það miklum ofsahraða að okkur stundum tíma bragðið fengi ekki að Kristmundur Helgi að læra að borða nýnjóta sín. Guðmundsson stárlega hluti og njóta Matargerð kokksins kvikmyndagerðarþeirra. (listamannsins) verður maður Það gerði mér gott nánast tilgangslaus. í æsku að hafa verið Ekkert skynbragð er á látinn sitja og klára af disknum því hversu vel kokkurinn ákvarðmínum. Í dag bý ég við það að aði magn krydds og eldunartíma hafa ekki fordóma gagnvart mat, af innsýn og natni. Sá metnaður ég reyni flest og dæmi það sjálfur sem kokkurinn hefur ræktað hvort að maturinn eigi við mig. með sér í gegnum mörg hundruð Ég held það væri hverju barni klukkustunda æfingar, leiðsögn hollt að vera látið klára af disknum og mistaka, er lagður að jöfnu við sínum endrum og sinnum, hvort tímastilltan djúpsteikingarpott á sem að diskurinn er postulíns-, skyndibitastað eða jafnvel hafður hljóm- eða mynddiskur, þannig að að engu. minni líkur verði á því að komandi Það ætti að vera okkur umhugskynslóð verði „listvönd“. unarefni að gefa okkur tíma í að
Eigi skal höggva! Ekki skjóta, ekki skjóta. Sé eitthvað að marka þann sem gengist hefur við því að hafa skotið Muammar Gaddafi í höfuðið hefur harðstjórinn kokhrausti kvatt þennan heim á skáldlegum nótum í anda Snorra Sturlusonar þótt þessi orð verði Gaddafi vart til sóma og tæpast jafn langlíf og andlátsorð Snorra. Imbakassinn? Hvað heitir Ríkisútvarpið? Mörður Árnason lagði fram löngu tímabæra spurningu til fjármálaráðherra á Alþingi en nokkuð hefur verið á reiki síðustu misseri hvað menningarhofið við Efstaleiti heitir. Eiður Guðnason hefur til dæmis ítrekað amast við því að það sem áður hét Ríkisútvarpið virðist nú heita RUV. Húmor er afstæður Það er verst að þetta skuli ekki vera fyndnara. Kristján Kristjánsson, upplýsingafulltrúi Landsbankans, sér ekkert sniðugt við Twitter-sendingar háðfugls sem kallar sig NotLandsbankinn og gerir grín að bankanum. Láttu mig vera og lifð’ upp á nýtt Óskiljanlegt er hvers vegna forsætisráðuneytið hefur afskipti af málum með þessum hætti og sendir forseta bréflegar tilskipanir sem hvorki eiga stoðir í stjórnskipun lýðveldisins ... Ólafur Ragnar Grímsson hefur fengið sig fullsaddan á afskiptum Jóhönnu Sigurðardóttur af embætti sínu og sendi henni frekar pirrað bréf þar sem hann biður um frið. Skollaleikur Mér finnst Páll Magnússon grátt leikinn. Stjórn Bankasýslunnar réð hann og taldi hann hæfastan og þá finnst mér nokkuð langt seilst að meina honum að taka við þessu starfi í ljósi þess eins að hann var aðstoðarmaður ráðherra fyrir nokkrum árum. Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra er maður með stórt hjarta og má ekkert aumt sjá. Hann steig því fram Páli Magnússyni til varnar á meðan hælbítar í flokki hans reyna að bregða fæti fyrir hinn vandaða framsóknardreng.
Nú ókei, þá er þetta allt í lagi Ég hef aldrei talið vísvitandi rangt fram til skatts. Tryggvi Jónsson, fyrrverandi forstjóri Baugs, varðist fimlega fyrir héraðsdómi við aðalmeðferð skattahluta Baugsmálsins. Ég elska alla! Vildi bara láta ykkur vita að við Bragi erum orðin vinir. Sóley Tómasdóttir sendi Eyjunni nótu eftir að vefurinn birti frétt um að hún hefði hafnað Facebook-vinarbeiðni Braga fornbókasala Kristjónssonar. Slíkt gat ekki staðist enda Sóley hvers manns hugljúfi. Beiðnin hafði einfaldlega farið fram hjá henni en hún tók Braga að sjálfsögðu fagnandi þegar hún áttaði sig. Er þá ekki rétt að gera eitthvað í því? Því miður hafa verið og eru menn sem skreyta sig skikkju kristinnar
trúar til að svala ofbeldisfýsn og valdalosta. Karl Sigurbjörnsson biskup komst nærri kjarna ímyndarvanda kirkjunnar í predikun í Reyðarfjarðarkirkju.
Icepharma
Vik an sem var
Sjálfs er höndin hollust Við erum alltaf að fylgjast með. Ónefnd og búrkuklædd Stóra systir vakir ásamt stöllum sínum yfir vændisauglýsingum á neti og í smáauglýsingum þannig að þeir sem reyna að falast eftir kynmökum gegn greiðslu taka mikla áhættu þessa dagana og betra heima setið en af stað farið. Bauðstu fram hina þvottavélina? Þetta er ólánsmaður á allan hátt og ég hef fulla samúð með honum. Séra Þorgeir Arason lenti í svikahrappi sem hafði af honum ísskáp og þvottavél en að hætti kristinna manna erfir presturinn það ekki við svindlarann.
Bepanthen bossakremið
er loksins komið aftur fæst í apótekum
hjÓLBARÐAÞjÓnuSTA
TILBOÐSDAGAR hjá PITSTOP
FjöGuR VETRARDEKK áSAmT umFELGun mEÐ yFIR 25% AFSLæTTI STæRÐ
TILBOÐSVERÐ
175/65 R14
45.900 kr.
fullt verð 61.400 kr.
185/65 R14
49.900 kr.
fullt verð 66.400 kr.
185/65 R15
51.900 kr.
fullt verð 70.200 kr.
195/65 R15
54.900 kr.
fullt verð 73.400 kr.
205/55 R16
63.900 kr.
fullt verð 83.000 kr.
225/45 R17
72.900 kr.
fullt verð 97.400 kr.
Tilboðin gilda af neglanlegum og óneglanlegum veTrardekkjum á öllum þjónusTusTöðvum piTsTop á meðan birgðir endasT.
568 2020 SÍmI
PITSTOP.IS www
DuGGuVOGI 10 RVK
RAuÐhELLu 11 hFj
hjALLAhRAunI 4 hFj
40
viðhorf
Helgin 21.-23. október 2011
Hliðrun í samsettum föllum
S
HELGARPISTILL
Jónas Haraldsson
endur hefðu haft varanleg áhrif á þann góða mann. Þrátt fyrir allt virðist hann aldrei hafa verið í verulegri íkveikjuhættu – en það var ekki handauppréttingahópnum að þakka.
•
jl.is
•
sÍa
Þegar verst lét og skilningur nemenda var langt neðan boðlegra marka bað kennarinn þá að gefa merki sem engan áhuga hefðu á stærðfræðinni. Svo hreinskilnir voru máladeildarstúdentarnir tilvonandi að stór hluti þeirra rétti upp hönd til vitnis um lítinn áhuga og þeir sem áhugalausir voru með öllu réttu upp báðar hendurnar. Eflaust var þessi óformlega könnun stærðfræðikennaranum léttir því þá gat hann snúið sér að þeim í bekknum sem líklegir voru til að ná einhverjum árangri. Hinir urðu að bjarga sér, með aukatímum ef ekki vildi betur til, þess að ná lágmarkseinkunn. Þessi fríði hópur setti allur upp hvítu kollana þegar upp var staðið, líka þeir sem hugsanlega björguðu sér með aukatímum í stærðfræði þegar að prófi kom. Skóladúxinn kom meira að segja úr bekknum en þess ber að geta að hann var ekki í hópnum sem rétti upp hönd eða hendur. Þrátt fyrir lítinn stærðfræðiáhuga hefur þessum hópi gengið prýðilega í lífinu. Það er því hægt að sigla í gegnum þetta án þess að kunna að diffra eða hliðra, að því gefnu þó að aðrir sinni slíku. Áhugamálin eru, sem betur fer, misjöfn. Margir kennarar muna eftir nemendum sínum, þekkja þá jafnvel með nafni löngu síðar þótt margir hafi farið í gegnum þeirra hendur á löngum kennsluferli. Eðlilegt er að kennararnir muni eftir bestu nemendunum, þeim sem raunverulegan áhuga höfðu og getu, en svo merkilegt er að sumir muna líka eftir hinum. Það kom pistilskrifaranum því þægilega á óvart þegar hann rakst á gamla stærðfræðikennarann fyrir fáum árum í allt öðru umhverfi en gömlu skólastofunni. Hann var að dytta að sumarhúsi sínu, uppi á þaki að mála í nóttlausri veröld. Ég þekkti hann strax en reiknaði ekki með því að hann kannaðist við þann sem fremur rétti upp hendur í tíma en leysa úr jöfnu eða hliðra sig frá vandanum, en það var öðru nær. Hann kallað til mín, heilsaði með virktum og minntist gamalla og góðra tíma. Ekki var hægt að merkja það að vandiffraðir og mengjasnauðir nem-
Jónsson & Le’macks
Teikning/Hari
jonas@ frettatiminn.is
Stærðfræðikennari kveikti í sér, sagði í fyrirsögn á stuttri frétt á Vísi nýverið. Atvikið átti sér stað í Suður-Frakklandi. Samkennarar stukku til og björguðu lífi kennarans. Hann nær sér vonandi. Við lestur fréttarinnar varð mér hugsað aftur í tímann, frá því að við bekkjarsystkin í máladeild á fyrstu árum Menntaskólans við Hamrahlíð gerðum stærðfræðikennara okkar lífið leitt. Ekki með beinum leiðindum þó því allir voru þessir nemendur vel af Guði gerðir og skemmtilegir en sumir, að minnsta kosti, án mikils stærðfræðiáhuga – og sennilega getu líka. Í bekknum voru að sönnu einhverjir með bærilega þekkingu á þessari merku fræðigrein en höfðu engu að síður valið sér máladeildina, farið styttri leiðina frá eðlis- og efnafræði og ekki síst stærðfræðinni sjálfri. Aðrir í hópnum voru átakanlega áhugalausir um þessi fræði sem þó voru einfaldari gerðar og léttari en félagar okkar í stærðfræðideildinni kusu að glíma við. Við höfðum öll komist í gegnum landspróf, sem þá tíðkuðust, og fyrsta bekk menntaskólans þar sem námsefnið var hið sama hjá öllum. Ýmsir hafa eflaust valið máladeild af einlægum tungumálaáhuga, hvort heldur voru nútímamál eða latína. Aðrir tóku einfaldlega fyrstu hægri beygju frá stærðfræðinni enda um að ræða vísindagrein sem beitir ströngum, rökfræðilegum aðferðum til að fást við tölur, rúm, varpanir, mengi, mynstur og fleira. Þessi element voru lítt eða ekki til staðar í kolli sumra máladeildarnemanna. Þegar kom að hliðrun í hnitakerfi litu þeir hver á annan í skilningsleysi og í fullkominni uppgjöf þegar hliðrunin var í samsettum föllum. Heiladauði varð þegar lýst var tvívíðum vörpunum, diffurjöfnum og fylkjum. Kennarinn sat hins vegar uppi með hjörðina. Honum var gert að koma inn í hausinn á síðhærðum unglingum fræðum sem þeir höfðu hvorki áhuga né getu til að móttaka. Það er önugt verkefni fyrir bestu menn og vissulega var stærðfræðikennarinn hinn besti maður, ljúfur í viðmóti og kunni ágæt skil á fræðunum. Trúlega hefur hann oft verið þreyttur þegar heim kom en aldrei samt svo að hann hafi reynt að kveikja í sér, sem betur fer.
Það er alltaf nóg að gera! Borgun gerir það eins auðvelt og hægt er.
Á r m úla 3 0 | 10 8 Re y k ja v í k | S ím i 5 6 0 16 0 0 | w w w. b o r g u n .i s
www.husa.is
Gerðu fínt fyrir jólin! af l a v r ú ð i k i M stparketi
ik paarrkkeett eeik Lasttp Pla P
la viðar- og p
verði! á ótrúlegu
MEGA FLOO R
15%
afslá
ttur *
um la nd
999kr/m
2
or Allt Megaflo t ke ar tp as pl tti á 15% afslæ
LÆG S LÁGA TA VER Ð HÚS AS
allt
MIÐ JUNN AR
Eik þriggja stafa Plastparket 6 mm. 146937,147049
ALLAR FLÍSA R
20%
3.999kr/m
2
4.999kr/m
2
afslá
ttur *
um la nd
VIÐ
allt
ÖLL L JÓS
Öl
innim l álnin g
25%
afslá
25%
afslá
ttur *
um la nd
MÆL
U MEÐ M
4.490 5.990
Eik Rustic viðarparket
Veggljós Nemi
Fjögurra stafa viðarparket .
6000540
146900
Einungis 3% lántökugjald af upphæðinni og 325 kr. greiðslugjald
Nánar á husa.is LÆG S LÁGA TA VER Ð HÚSA SM IÐJU NNAR
Afsláttur gildir ekki af vörum merktum " Lægsta lága verð Húsasmiðjunnar". enda er það lægsta verð sem við bjóðum á hverjum tíma. Allar upplýsingar birtar með fyrirvara um prentvillur og myndavíxl. Úrval getur verið misjafnt milli verslana
ttur *
um la nd all t í okt óber
allt
VIÐ MÆL U MEÐ M
Afmælistilboð Bónus 10 ár í Kringlunni Síríus konsúm súkkulaði 100g Nóa kropp 150g Pepsi og Pepsi Max 1 ltr. egils appelsín 1 ltr. Bónus kornbrauð 500 g Kit Kat 5 stk í pakkningu emmess popp-pinnar 4 stk. Eggjabakki / sex egg Bónus skúffukaka me ð ekta súkkulaðikremi 420g
98 kr. 98 kr. 98 kr. 98 kr. 98 kr. 195 kr. 198 kr. 198 kr. 198 kr.
298 kr.
Bónus ís 2 ltr. box
súkkulaði-vanillu-jarðarbe rja
íslandsfugl frosinn heill kjúklingur 598 kr.kg. frosnar kjúklingabringur 1698 kr.kg. ali fersKar grísalundir
998 kr.kg.
1000 pakkningar á afmælistilboði
ali fersKar grísakótilettur 798 kr.kg. bestkaup: afmælistilboð
i n n u l g n i r K í s u n ó B n Verslu
44
bækur
Helgin 21.-23. október 2011
Bækur fyrir duglega foreldra
Lokakafli þríleiksins
Út er komin bókin Tölur og stærðir í leik og starfi, 116 blaðsíður, ríkulega myndskreytt. Höfundur bókarinnar, Kristín Arnardóttir, er sérkennari og á að baki langan starfsferil í sérskóla, leikskóla og almennum grunnskólum. Kristín er einnig höfundur Ég get lesið, handbókar um lestrarkennslu fyrir leik- og grunnskóla þar sem er fjallað ítarlega um skipulag kennslunnar, samverustundina, hópverkefni og einstaklingsverkefni sem þroska skilning barna á stærðar- og fjöldahugtökum, tímahugtökum, uppbyggingu talnakerfisins og einföldum reikniaðgerðum. Margar hugmyndanna í bókinni eru sniðnar fyrir leikskóla í samverustundum og hópastarfi. Bókin er hvalreki á fjörur þeirra sem vilja efla skilning og áhuga barna strax frá unga aldri. Bókin er til viðbótar almennu námsefni í stærðfræði og ætluð kennurum sem vilja dýpka skilning og efla áhuga barna á stærðfræði með leik og léttum æfingum. Hugmyndirnar eru sprottnar úr sérkennslu og henta því vel nemendum sem þurfa á mikilli endurtekningu að halda í stærðfræðináminu. Flestar hugmyndir og leiki sem finna má í bókinni geta foreldrar notað heima við í námi og leik með börnum sínum. Tölur og stærðir ásamt námsefninu Ég get lesið má panta á netfanginu steinn@ steinn.is-pbb
Bókadómur Götumálarinn Þórarinn Leifsson
Tóti á flækingi Ekki er fráleitt að líkja utanlandsferðum ungra manna, karla og kvenna, til meginlanda Evrópu og Ameríku á sjöunda og áttunda áratugnum við Grand Tour átjándu aldarinnar þegar heldri manna börn lögðust í ferðalög um merkisstaði meginlandsins, flestöll af norðurströnd og eyjum álfunnar, fóru út í heim eins og sagt er í ævintýrunum: ensku mála skólarnir, sumarbúðirnar austantjalds, langferðir undir því yfirskini að næla sér í vinnu við uppskeru sunnar í álfunni; allt var þetta partur af tíðarandanum og liður í því að hleypa heimdraganum snemma. Þórarinn Leifsson er partur af þess ari bylgju sem var á ferðinni upp úr ‘72 þegar hassið var tekið að streyma um meginlandið og leysti af hólmi amfeta mínið, sem var stríðsáradóp. Það hillti víða í álfunni undir heróínið og sýran var á fullu og sullaðist um hausinn á Þórarinn æskunni með tilheyrandi bruna. Þórarinn leggst í víking, Leifsson. Ljósdólar sér á milli borga og bæja víða um suðurpartinn af mynd/JPV Evrópu, sniglast niður til Afríkustranda og lifir á snöpum, betli og gæsku annarra á milli þess sem hann málar götu myndir. Reynslu sína rekur hann í skemmtilegri en nokk uð einhæfri sögu; tíminn er síðla árs 1985 til mars 1986. Hann er alveg á jaðrinum, á hættulegum slóðum, á tíðum í útistöðum við lögreglu, er flækingur í besta skilningi orðsins og endar sögu sína á vel þekktu minni: á götuhorni bera ættingjar á hann kennsl og er sú saga kunn í munnmælum. Hann ferst því ekki eins og margir gerðu á þessum árum: dánar tala Íslendinga í þessum Grand Tour sem íslenskir krakkar fóru er nokkuð há: Úr þorpinu Reykjavík man maður andlitin sem hurfu; sumir myrtir, aðrir drápust fyrir slysni eða eigin hendi. Góðir strákar og fínar stelpur. Krakkar. Þórarinn er sögumaður, skemmtilegur stílisti; átakalaust getur hann dregið upp snöggar myndir sem sindra, skínandi klárar, talfærið er munnmáls kennt og sagan hlýtur að njóta sín vel á hljóðbók Götumálarinn í hans eigin flutningi. Þegar lesanda er, um miðja Þórarinn Leifsson bók, gefin von um að mamma og systir finni þennan Mál og menning , 276 bls. 2011 saklausa svallara léttir honum, en sagan dregur enga dul á að þótt víða flækist frómur voru hættur á hverju horni. Og um síðir verður þessum fróma manni ljóst að hann nær ekki í skottið á sjálfum sér; fullorðinn sér hann glópsku æskunnar reyndum augum. Vendingin er upphaf að endi sögunnar og um leið upphaf að nýrri og annarri sögu. -pbb
Hjarta mannsins, lokabókin í þríleik Jóns Kalmans Stefánssonar, rýkur beint á toppinn yfir mest seldu íslensku bækurnar í bókaverslunum Eymundssonar.
Í tóm sáir illskan sér
Ármann Jakobsson býður upp á skínandi söguefni og sjónarhorn sögumannsins er án efa eitt það frumlegasta sem við höfum séð í langan tíma.
Ármann Jakobsson Er með Glæsi búinn að ryðja sér fremsta stæði á básnum í fjósi íslenskrar ritmenningar – lærður en um leið fyndinn, snjall og skemmtilegur. Ljósmynd/JPV
300 kr. skyrtan – ef komið er með þrjár eða fleiri í einu. Opnunartími Hverafold: Virka daga 8:00–18:00 og föstudaga 8:00–18:30 Opnunartími í Smáralind:
Smáralind 201 Kópavogur Hverafold 1- 3 112 Reykjavík 511 1710 svanhvit@svanhvit.is www.svanhvit.is
Sama dag og þýðing á sögunni Hausaveiðararnir stakk sér inn um bréfalúguna með þýddum tékkneskum smásögum eftir Ota Pavel, sem Gyrðir sendir frá sér, kom nýjasta Harry Hole-sagan (Gjenferd upp á norskuna sem útleggst Afturganga á íslensku) út í danskri þýðingu og áttu danskir gagnrýnendur góðan dag við að lofa hlunkinn. Kom reyndar mest á óvart við lestur dóma sunnan að hve menn þar í landi eru tilbúnir að blaðra um efnisþætti, greina plottþræði og gefa forvitnum lesendum allt upp. Hausaveiðararnir eru sóttir í annan bransa en hörkulegt líf löggumannsins langa: Nesbö gerir efri hluta samfélagsins að leikvelli sínum í Hausaveiðurunum. Sagan er styttri en þær af Harry en byggist á fínni hugmynd enda er hún komin á hvíta tjaldið og verður, gott ef ekki er, frumsýnd í íslenskum kvikmyndahúsum í vikunni. Á Bylgjunni er að minnsta kosti mikið auglýst frumsýning á Headhunters, einhverri norrænni kvikmynd. Þeir geta ekki borið fram norsku á Bylgjunni ... -pbb
Bók adómar Glæsir Ármann Jakobsson
SKYRTUTILBOÐ!
Virka daga 11:00–19:00 og laugardaga 11:00–18:00
Næsti Nesbö
Glæsir Ármann Jakobsson JPV, 204 bls. 2011
Á
rmann Jakobsson hefur sett saman skáldsögu og upplýst að efnið sæki hann að stórum hluta í fornsögur sem hann las fyrst sem barn. Sagan heitir Glæsir og ber nafn með rentu; þaulhugsuð endursköpun á gömlum minnum en um leið splunkuný sýn. Hvort ætli þjóni erindi höfundarins betur að sagan lifi á eigin forsendum eða verði lesin af þeim smáa hópi sem vill lesa hana sem neðanmálsgrein við Breiðfirð ingasögur? Sögusniðið er frumlegt: Af bási í fjósi heyrist rödd, torkennileg en mannleg, og smátt og smátt gerir lesandi sér ljóst að hann er á fornum tíma; draugur er sestur að í nautsskrokki og draugsi á harma að hefna. Og sagan vindur ofan af löngu liðnum atburðum: Drengur býr við harðan kost, er tekinn ungur að aldri í siglingar til fjarlægra landa, menntaður í heimi grimmdar og ofbeldis, fjarri móðurhlýju, sest að í heimalendum en er bæklaður á fæti og er fyrir vikið hafður að háði og spotti, uppnefndur og smáður. Umhverfið mótar lundina og hetjan – andhetjan – verður andsnúin og óhamingjusöm, leggst gegn samfélagi sínu á ýmsa vegu og fórnar að lokum öllu á altari lundar sinnar. Þórólfur bægifótur er samtímamaður frægra persóna úr Íslendingasögum. Snorri goði, Gestur Oddleifsson, Súrs ættin öll, Guðrún Ósvífursdóttir – það er liðið sem er umhverfis þennan mann, lifandi og svo dauðan. Þetta er sögualdar stöff. Hér er farið á þing, bæði á Þórsnes og Þingvelli; skartmenni og vopnaburður, þrælar og höfðingjar, galdur og meinsæri eru virkir þættir sögunnar. En þrátt fyrir allt er þetta nútímaleg saga. Persónulýsingin, sem hvílir alfarið í ísmeygilegum frásagnarhætti, er furðu lega samsett og lesandi sveiflast hratt milli andúðar og meðaumkunar með röddinni
sem sniglast áfram á þremur tímaplönum: Þótt hetjan sé aukapersóna í stærri átök um hvílir hún í baksæti stórra örlaga en fer síðan að ota sér fram og endar í átökum sem verða lifandi manni ofurliði, hetjan tortímist og snýr aftur margefld sem draugur og veldur þá miklum óskunda uns afturgöngunni er komið fyrir, en sökum duttlunga örlaganna rennur hún í bolakálf og eftir langa vetur á stalli býst hinn illi andi til hefnda. Ármann hefur hér dottið niður á skín andi söguefni sem hann glæðir glæsileg um samtölum, hraðri atburðarás og setur svo undir lokin í stærra sögulegt sam hengi: Hinir smáu eru peð þeirra sem fara með völdin. Lestur hans á fornsögunum er brilljant og niðurstaða sögunnar er í senn myndræn og táknleg. Vanmáttugt afl sekkur í díki eftir að hafa orðið leiksoppur valdhafa. Lítum okkur nær ... Sjónarhorn sögumannsins er án efa eitt það frumlegasta sem við höfum séð í langan tíma og vísar reyndar til nýrri bókmennta furðusagna og alþýðlegri bókmenntagreina eins vampírusagna og okkúlt-bókmennta. Allt þó á rammís lenskum fornum grunni. Víst var vitað af bloggi og rannsóknarritum Ármanns að hann væri prýðilega ritfær en með Glæsi er hann búinn að ryðja sér fremsta stæði á básnum í fjósi íslenskrar ritmenningar – lærður en um leið fyndinn, snjall og skemmtilegur.
Bækur
Páll Baldvin Baldvinsson pbb@frettatiminn.is
46
heimurinn
Helgin 21.-23. október 2011
Samningsferillinn
Samningskaflarnir
Hinn 16. júlí 2009 samþykkti Alþingi aðildarumsókn að ESB. Viku síðar var Carl Bildt, utanríkisráðherra Svíþjóðar og formanni ráðherraráðs ESB, afhent umsóknin í Stokkhólmi. Í lok mánaðarins samþykktu leiðtogar ESB að vísa umsókninni til framkvæmdastjórnar ESB sem sendi Íslandi viðamikinn spurningalista í kjölfarið. Íslensk stjórnvöld svöruðu á mettíma, hinn 22. október. Í nóvember var samninganefnd Íslands skipuð. Jákvætt álit framkvæmdastjórnarinnar barst 24. febrúar 2010. Á þjóðhátíðardegi Íslands sama ár samþykkti leiðtogaráð ESB að hefja formlegar aðildarviðræður, sem ýtt var úr vör á ríkjaráðstefnu í Brussel í lok júlí 2010. Rýnivinna hófst 15. nóvember 2010 og lauk 27. júlí 2011. Efnislegar viðræður hófust í kjölfarið. Sex kaflar hafa verið opnaðir. Fjórum var samstundis lokað án efnislegra viðræðna. -eb
Viðræðurnar fara fram í 35 köflum sem skiptast svona: Þegar yfirteknir í EES: 1. Frjálst vöruflæði, 2. Frjáls för vinnuafls, 3. Staðfesturéttur og þjónustufrelsi, 4. Frjáls för fjármagns, 5. Opinber útboð, 6. Félagaréttur, 7. Hugverkaréttur, 8. Samkeppnismál, 9. Fjármálaþjónusta, 10. Upplýsingatækni og fjölmiðlun, 25. Vísindi og rannsóknir, 26. Menntun og menning. Að mestu yfirteknir í EES og Schengen: 12. Matvælaöryggi, 14. Samgöngur, 15. Orka, 18. Hagtölur, 19. Félagsmála- og atvinnustefna, 20. Iðnstefna, 21. Evrópsk samgöngunet, 23. Réttarvarsla og grundvallarréttindi, 24. Dóms- og innanríkismál, 27. Umhverfismál, 28. Neytenda- og heilsuvernd. Utan EES og Schengen: 11. Landbúnaður, 13. Sjávarútvegsmál, 16. Skattamál, 17. Gjaldmiðilssamstarf, 22. Byggðaþróun og uppbyggingarstyrkir, 29. Tollabandalag, 30. Utanríkistengsl, 31. Utanríkis-, öryggis- og varnarmál, 32. Fjárhagslegt eftirlit, 33. Fjárframlag. Óefnislegir kaflar: 34. Stofnanir, 35. Annað. -eb
35
Carl Bildt tók við umsókn Íslands.
Fr á umsókn Til aðildar
Ljósmynd/Nordic Photos
ESB Viðr æður dr agast á langinn
Í gíslingu gagnverkandi afla Rúmum tveimur árum frá umsókn hafa efnislegar viðræður í mikilvægustu málaflokkunum fjórum, landbúnaði, sjávarútvegi, byggðamálum og peningamálum, enn ekki hafist. Áform ríkisstjórnarinnar um að klára málið í tæka tíð fyrir alþingiskosningar vorið 2013 virðast runnin út í sandinn.
Í
vikunni voru tveir efniskaflar opnaðir á ríkjaráðstefnu embættis-
ESB-aðild mögulega 2015 – evran ekki fyrr en 2017 Lýðræðisríki í Evrópu sem búa við virkt markaðshagkerfi, stöðugt stjórnarfar og trygg mannréttindi, auk þess að hafa getu til að taka yfir lagasafn ESB, geta fengið aðild að sambandinu. Í nýlegri úttekt framkvæmdastjórnarinnar er staðfest að Ísland uppfylli öll þessi skilyrði auk þess sem að lagaumhverfi og efnahagslíf hafi nú þegar að mestu verið lagað að innri markaði ESB. Björninn er þó þar með ekki unninn. Staðfestingarferlið er nefnilega ansi flókið. Auk ríkisstjórna þurfa Evrópuþingið og þjóðþing allra 27 aðildarríkjanna að staðfesta samninginn. Þau starfa eftir margvíslegu fyrirkomulagi, hvert með sínu nefi eftir hefðum heima fyrir, póltískum kenjum og innri stjórnskipan. Sum þinganna starfa í fleiri en einni málstofu. Önnur eru reist á sambandsríkjakerfi þar sem hvert og eitt undirþing þarf einnig að samþykkja aðildina. Í Belgíu einni þarf samþykki sjö aðskilinna þinga. Svæðisþingin eru þrjú, í Vallóníu, Flandri og á Brussel-svæðinu, auk þinga tungu-
málasvæðanna, frönsku og þýsku. Svo þarf bæði neðri og efri deild belgíska sambandsríkisins að votta allt saman – það er að segja, að því gefnu að undirþingin fimm hafi veitt aðildarsamningnum brautargengi. Það er því engan veginn sjálfgefið að ríki fái inngöngu þótt það undirriti samning og staðfesti í atkvæðagreiðslu heima fyrir. Króatar luku aðildarviðræðum snemma í sumar. Ekki er gert ráð fyrir inngöngu fyrir en í júlí 2013. Ef gert er ráð fyrir að aðildarsamningur Íslands liggi fyrir einhvern tíma árið 2013, eins og nú stefnir í, er ólíklegt að af aðild geti orðið fyrr en árið 2015. Óháð afdrifum frumvarps stjórn lagaráðs þarf að breyta stjórnarskránni áður en Ísland getur gengið í ESB. Það er svo ekki fyrr en eftir inngöngu að hægt er að hefja þann feril sem nauðsynlegur er áður en hægt er að skipta íslenskum krónum út fyrir evru. Verja þarf að minnsta kosti tveimur árum í aðlögunarkerfinu (ERM II) áður en hægt verður að taka upp evru, að uppfylltum ströngum efnahagsskilyrðum.-eb
t t e s u f o t s ð Hringbor
Stefán Haukur Jóhannesson og Högni Kristjánsson þykja bera af í samninganefnd Íslands.
Ð! GOT T VER
ar. ata og 8 stól , snúningspl cm 0 15 ál . 10-17 iður, þverm a daga frá kl Kirsuberjav stanum virk tm .h gn Til sýnis í Li go stinn.is/hus og á www.li
LISTINN
A k r a l i n d 7 • 2 0 1 Kó p av o g i • S : 5 6 4 - 4 6 6 6 • w w w. l i s t i n n . i s
Kaflar
Einn orðaði það svo að getustig íslensku sendinefndarinnar félli um meira en helming þegar embættismennirnir yfirgæfu herbergið og þingmennirnir sætu einir eftir.
Sú spá rættist ekki heldur. Króatar luku sínum aðildarviðræðum snemma í sumar.
Misvísandi skilaboð
manna í Brussel; annars vegar um frjálsa för launafólks og hins vegar um hugverkarétt. Báðum var samstundis lokað enda ekki um neitt að semja. Í gegnum EES-samninginn hefur lagabálkur ESB á þessum sviðum þegar verið innleiddur. Í tíu köflum eru efnisþættir að mestu utan við EES-samstarfið. Af þeim eru fjórir erfiðastir – og verða væntanlega tímafrekastir; byggðamál, landbúnaður, gjaldmiðilssamstarf og sjávarútvegur. Athygli vekur að rúmum tveimur árum eftir að aðildarumsóknin var afhent við hátíðlega athöfn eru raunverulegar og efnislegar viðræður ekki enn hafnar í mikilvægustu málaflokkunum; hefjast líkast til ekki fyrr en á næsta ári. Gert er ráð fyrir að sex til átta veigaminni kaflar verði opnaðir á ríkjaráðstefnu nú í desember.
Efasemdir hafa grafið um sig, meðal margra fulltrúa ESB, um að nægjanlega traustur pólitískur bakstuðningur sé fyrir málinu hér heima fyrir. Skilaboð hérlendra ráðamanna eru enda misvísandi. Í áberandi viðtölum í heimspressunni hefur sjálfur forsetinn lagst gegn málinu. Fjármálaráðherrann átti einnig erfitt með að mæla fyrir því á BBC um daginn – eðlilega, hann er jú andvígur aðild. Minna hefur farið fyrir boðberum umsóknarinnar í erlendum fjölmiðlum. Töfin skýrist þó fremur af því að Íslendingar hafa sjálfir dregið lappirnar í erfiðustu málaflokkunum. Í nýlegum rýniskýrslum ESB segir að ekki sé hægt að hefja efnislegar viðræður í landbúnaðar- og byggðamálum fyrr en Ísland skilgreini eigin samningsmarkmið og leggi fram innleiðingaráætlun. Engin athugasemd er gerð við þau áform að bíða fram yfir þjóðarakvæða greiðslu með að innleiða breytingar en kallað er eftir tímasettri áætlun þar að lútandi. Málið hefur, með öðrum orðum, strandað í landbúnaðarráðuneytinu.
Ekkert hraðamet
Gapandi getumunur
Vonast er til að aðrir kaflar verði opnaðir meðan á formennsku Dana í ESB stendur á fyrri hluta næsta árs. Samkvæmt heimildum innan úr dönsku utanríkisþjónustunni eru menn þar á bæ þó ansi tvístígandi yfir því hvort keyra eigi aðildarumsókn Íslands áfram – og reyna að komast sem lengst með samninginn – eða þá að draga málið á langinn og flytja þungann yfir á Kýpur, sem tekur við formennsku í ESB um mitt ár 2012. Mat á pólitískri stöðu málsins hér heima mun ráða úrslitum. Írar taka svo við formennskunni um áramót 2013. Áform ríkisstjórnarinnar um að klára málið í tæka tíð fyrir alþingiskosningar vorið 2013 virðast runnin út í sandinn. Þegar umsóknin var afhennt sumarið 2009 var rætt um að Ísland gæti slegið hraðamet. Helsti forsvarsmaður ESB, sænski utanríkisráðherrann Carl Bildt, sagði að þó svo að Ísland fengi enga sérstaka flýtimeðferð væri leiðin einfaldlega mun styttri en fyrir önnur ríki vegna náinnar samþættingar við regluverk ESB í gegnum EES. Í úttekt AFP-fréttastofunnar álitu sérfræðingar að Ísland gæti kosið um aðild um mitt ár 2011. Það væri enda í samræmi við reynslu Norðmanna sem kusu um sinn aðildarsamning (og felldu) innan við tveimur árum frá því að umsóknin var send inn í lok nóvember 1992. Margir töldu að Ísland gæti jafnvel skotist fram úr Króötum.
Reynst getur tímafrekt að semja um sérlausnir við ESB. Eftir því sem lengur dregst að opna erfiðu kaflana, þeim mun minni möguleika höfum við á að ná góðum árangri. Í einkasamtölum hafa sumir fulltrúar ESB furðað sig á því hve mikill munur sé á hæfni, getu og þekkingu íslensku samningamannanna. Á sama tíma og embættismönnum á borð við Stefán Hauk Jóhannesson aðalsamningamann – og ekki síst Högna Kristjánsson sendiherra – er hrósað í hástert og þeir sagðir bera af í flóru diplómata á heimsvísu, sé tæpast hægt að halda uppi vitrænum samræðum við ýmsa aðra í samninganefndinni. Sumir eigi jafnvel erfitt með að skilja tungumálið sem viðræðurnar fari fram á. Einn orðaði það svo að getustig íslensku sendinefndarinnar félli um meira en helming þegar embættismennirnir yfirgæfu herbergið og þingmennirnir sætu einir eftir.
heimurinn
dr. Eiríkur Bergmann dósent og forstöðu maður Evrópufræðaseturs Háskólans á Bifröst eirikur@bifrost.is
Snýst um þjónustu Hjá Eik finnur þú hentugt húsnæði
Dekkjahöllin er í húsnæði hjá Eik fasteignafélagi sem sérhæfir sig í rekstrarleigu atvinnuhúsnæðis. Við bjóðum m.a. húsnæði sem hentar vel fyrir verkstæði. Einnig er í boði húsnæði fyrir verslanir, lagerhald, skrifstofur, veitingaog skemmtistaði og margt fleira. Ef þú ert að efla starfsemina, flytja, stækka, endurskipuleggja eða hefja rekstur er Eik með rétta kostinn fyrir þig.
Hafðu samband við sérfræðinga okkar í síma 590 2200 eða utleiga@eik.is.
48
heilabrot
Helgin 21.-23. oktĂłber 2011
?
Spurningakeppni fĂłlksins
ďƒ¨
Sudoku
4
2 5 3 9 1 4
9
Spurningar 1. HvaĂ° heitir nĂ˝r ĂžjĂĄlfari Ăslenska karlalandsliĂ°sins
7
Ă fĂłtbolta? 2. Hvar er Hrefna SigurjĂłnsdĂłttir framkvĂŚmda-
9 6
stjĂłri?
9 1 2 3
8
3. ViĂ° hvaĂ°a bĂŚ stendur Bakki, Ăžar sem ekkert ĂĄlver rĂs? 4. Hvert er fjĂłrĂ°a fjĂślmennasta rĂki heims?
Ă“lĂśf HugrĂşn ValdimarsdĂłttir leikkona og blaĂ°akona ĂĄ SĂŠĂ° og heyrt 1. Veit ĂžaĂ° ekki.
Breki Logason
5. HvaĂ° hĂŠt hundurinn sem Andri Freyr drĂśslaĂ°ist meĂ° um landiĂ°?
1. Lars Lagerbäck.
kempu sem spilar meĂ° FH?
2. Veit ĂžaĂ° ekki. 4. Indland?
himinn – kvÜldsólarskart og með hverjum er
3. HĂşsavĂk.
ĂžaĂ°?
4. Indland?
8. Ă? hvaĂ°a sveitarfĂŠlagi er HĂłlmavĂk?
5. Man ĂžaĂ° ekki.
6. Veit ĂžaĂ° ekki.
9. HvaĂ° heitir sĂĂ°asta bĂłkin Ă ĂžrĂleik JĂłns Kalmans
6. Man ekki.
ďƒź
11. Atli Rafn SigurĂ°arson.
ďƒź
12. Ekki hugmynd.
ďƒź
14. Ekki lĂta undan.
10. AldĂs HafsteinsdĂłttir.
12. Hver er forstjĂłri Alcoa ĂĄ Ă?slandi? 13. HvaĂ°a bĂĂłmynd hlaut KvikmyndaverĂ°laun
12. TĂłmas SigurĂ°sson.
Ă“lafsdĂłttur?
ďƒź
6 rĂŠtt
14. Ekki lĂta undan.
15. ViĂ° hvaĂ°a liĂ° hefur MargrĂŠt LĂĄra ViĂ°arsdĂłttir,
15. Potsdam
landsliĂ°skona Ă knattspyrnu, gert samning?
Ă“lĂśf HugrĂşn skorar ĂĄ MarĂu Hebu ĂžorkelsdĂłttur leikkonu Ă trausti Ăžess aĂ° hĂşn bĂŚti um betur.
2
ďƒź
13. Svinalangorna eĂ°a SvĂnastĂan.
14. HvaĂ° heitir bĂłk ElĂnar Hirst um lĂf GuĂ°rĂşnar Ebbu
15. Þýska liðið Potsdam.
ďƒź
11. Veit ĂžaĂ° ekki.
ďƒź
ďƒź
ďƒź
krossgĂĄtan
1
2 4
7 rĂŠtt
ďƒ¨
3 2 7 7 8 8 9
9. Pass.
NorĂ°urlandarĂĄĂ°s 2011?
ďƒź
Sudoku fyrir lengr a komna
7 4 6
8. Veit ĂžaĂ° ekki.
Valhallar – Þór?
10. Pass.
13. SvĂnastĂan.
10. Hver er bĂŚjarstjĂłri Ă HveragerĂ°i?
8 5 5 6
7. Þetta hlýtur að vera Bubbi?
11. Hver talar fyrir Þór Ă Ăslensku ĂştgĂĄfunni af Hetjur
9. Veit ĂžaĂ° ekki.
ďƒ¨
SvĂśr: 1. Lars Lagerbäck, 2. Heimili og skĂłli - landssamtĂśk foreldra, 3. HĂşsavĂk, 4. IndĂłnesĂa, 5. TĂłmas, 6. Ă–rn Ingi Bjarkason, 7. Stingum af meĂ° Mugison, 8. StrandabyggĂ°, 9. Hjarta mannsins, 10. AldĂs HafsteinsdĂłttir, 11. Atli Rafn SigurĂ°arson, 12. TĂłmas SigurĂ°sson, 13. Svinalängorna eĂ°a SvĂnastĂan, 14. Ekki lĂta undan, 15. Potsdam à Þýskalandi.
8. StrandabyggĂ°.
ďƒź
sem kemur Ăşt nĂşna fyrir jĂłlin?
6
1 2
ďƒź
5. Ă“mar? 7. Stingum af meĂ° Mugison.
ďƒź
2. SamtĂśk verslunnar og ĂžjĂłnustu?
7. HvaĂ°a lag hefst ĂĄ orĂ°unum ĂžaĂ° er andvĂśkubjart,
3. Pass.
5
frÊttamaður å StÜð 2
6. Hver er sonur Bjarka SigurĂ°ssonar handbolta-
1 3 6 6 3 7
8
ATH Nýr vefur með krossgåtulausnunum: krossgatur.gatur.net, lausnin er birt að viku liðinni. .-. #-"/%"
(*'5*
#-Âť.
)&*-"
"6š."š63
3ÂŤ/%Ă…3
'03
)"-%
)"3š #3+45" MYND: PIET SPAANS (CC BY-SA 3.0)
"4," ':-(4/* 45&'/"
53+Âť/"
56/(6.ÂŤ-
)7035
&,,* -"/%
Spurning sĂĂ°ustu viku: Bikini-sundfĂśt komu ĂĄ markaĂ° ĂĄriĂ° 1946 og voru kennd viĂ° eyju Ă Kyrrahafi. Ekkert Ă sĂśgu Bikini-eyjunnar tengdist Þó sĂŠrstaklega sundfĂśtum af Ăžessu tagi. Hvers vegna varĂ° nafniĂ° fyrir valinu? Svar: BandarĂkin stóðu fyrir tilraunum meĂ° kjarnorkusprengjur ĂĄ Bikini dagana ĂĄĂ°ur en sundfĂśtin komu ĂĄ markaĂ°. NafniĂ° Bikini var ĂžvĂ mikiĂ° Ă frĂŠttunum og framleiĂ°andinn ĂĄkvaĂ° ĂžvĂ aĂ° stĂśkkva ĂĄ nafn sem allir hĂśfĂ°u heyrt.
%3&1"
Â?3&:5"
#",4"
)Âť-.*
)½3'6/
57&*3 &*/4
ÂŤ'"--
œ�355" '²-"(
(Âť/"
4,45
.6/
)36/
%"/4
(&53"6/
/6((" .&*š4-*
-Ă 4"&((
3*45"
453&:."
,+"'563
7*-+6(63
)3Âś4-6 4,Âť(63
47*16š .Š-* &*/*/(
4-Š."
Ă 5*)Ă 4
œ 3½š
4".Â?:,,*
'03/5 4,ÂŤ-%
4&5+" œ 1Š,*-
41055*
7&34-6/ 7&36/%
6.)7&3'*4 "/("/
536'-"
-0("
63("
(0š.½(/
)/0š"š*
(:š+"
5".63
6.):((+"
)0-6 '*4,63
.+½š63 &-4," -"/%4
MeĂ° hverjum dekkjaumgangi fylgir ĂĄvĂsun aĂ° verĂ°mĂŚti 4.000 kr. ĂĄ dekkjaskipti hjĂĄ MAX1.
1'/
56//63
,Š3-&*,4
7½36 .&3,*
,&33"
Ă BYKO
,+"44"
45&*/ 5&(6/%
'&3š"45
Ódýr vetrardekk
41055
.-" ½36(( -&("
)/61-"š* /&'/%63
,"-%*3
,Š-"
%3&*'" Â?705563
ÂŤ7&3,*
."4
&41"45
)&*š3"
57&*3 &*/4
'03'"š*3
ÂŤ7*//"
5Âś." &*/*/(
453œš"
*--(3&4* ,7*,"
²563 "--5 '6(-
:'*3#3"(š
&'/*
'6(-
'*4, )7&34 &*/"45"
50
sjónvarp
Helgin 21.-23. október 2011
Föstudagur 21. október
Föstudagur
Sjónvarpið
19:50 Spurningabomban (4/9) Spurningaþáttur í umsjá Loga Bergmanns Eiðssonar.
allt fyrir áskrifendur
fréttir, fræðsla, sport og skemmtun
20:50 Mr. Sunshine (10:13) Matthew Perry fer fyrir 4 frábærum hópi leikara í þessum sprenghlægilegu þáttum.
Laugardagur
16.00 Leiðarljós e 16.40 Leiðarljós e 17.25 Otrabörnin (29:41) 17.50 Galdrakrakkar (41:47) 18.15 Táknmálsfréttir 18.25 Andri á flandri (5:6) e 19.00 Fréttir 19.30 Veðurfréttir 19.35 Kastljós 20.10 Útsvar Skagafjörður - Vestmannaeyjar 21.20 Með á nótunum 23.10 Wallander – Engill dauðans Kurt Wallander rannsóknarlögreglumaður í Ystad á Skáni glímir við erfitt sakamál. Leikstjóri er Agneta Fagerström-Olsson 5 6 og meðal leikenda eru Krister Henriksson, Lena Endre, Sverrir Guðnason, Nina Zanjani og Stina Ekblad. Atriði í myndinni eru ekki við hæfi barna. Sænsk sakamálamynd frá 2009. 00.45 Jackie Brown e 03.15 Útvarpsfréttir í dagskrárlok
SkjárEinn 23.40 Flugvélin Bandarísk gamanmynd frá 1980. Aðalhlutverk Kareem Abdul-Jabbar, Peter Graves og Leslie Nielsen.
12:55 Þýski handboltinn Bein útsending frá leik RN Löwen og Göppingen
allt fyrir áskrifendur
Sunnudagur
fréttir, fræðsla, sport og skemmtun
4
5
6
21.25 Lífverðirnir Viðburðaríkt og háskalegt starf lífvarða í dönsku öryggislögreglunni.
21:50 The Borgias - Sögulegir atburðir taka óvænta stefnu í þessum lokaþætti um Boriga ættina.
06:00 Pepsi MAX tónlist 07:30 Game Tíví (6:14) e 08:00 Rachael Ray e 08:45 Pepsi MAX tónlist 12:00 Game Tíví (6:14) e 12:30 Pepsi MAX tónlist 16:50 Being Erica (9:12) e 17:35 Rachael Ray 18:20 Parenthood (9:22) e 19:10 America's Funniest ... - OPIÐ e 19:35 America's Funniest ... OPIÐ 20:00 Will & Grace - OPIÐ (3:22) e 20:25 According to Jim (10:18) 20:50 Mr. Sunshine (10:13) 21:15 HA? (5:12) 22:05 The Bachelorette (10:12) 23:35 Hæ Gosi (4:8) e 00:05 Tobba (5:12) e 00:35 30 Rock (8:23) e 01:00 Got To Dance (8:21) e 01:50 Smash Cuts (41:52) 02:10 Judging Amy (17:23) e 02:55 Jimmy Kimmel e 04:25 Pepsi MAX tónlist
STÖÐ 2
Sjónvarpið
08.00 Morgunstundin okkar 07:00 Barnatími Stöðvar 2 08.02 Lítil prinsessa (30:35) 08:15 Oprah 08.15 Sæfarar (19:52) 08:55 Í fínu formi 08.29 Otrabörnin (30:41) 09:10 Bold and the Beautiful 08.54 Múmínálfarnir (24:39) 09:30 Doctors (6/175) 09.05 Veröld dýranna (34:52) 10:15 Fairly Legal (1/10) 09.13 Engilbert ræður (32:78) 11:50 The Amazing Race (9/12) 09.21 Teiknum dýrin (3:52) 12:35 Nágrannar 13:00 What a Girl Wants allt fyrir áskrifendur09.26 Lóa (35:52) 09.41 Skrekkur íkorni (14:26) 15:00 Sorry I’ve Got No Head 10.05 Skúli skelfir (3:52) 15:30 Ofuröndin fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 10.16 Geimverurnar (1:52) 15:55 Nornfélagið 10.25 Ísþjóðin e 16:20 Ævintýri Tinna 10.55 360 gráður (3:20) e 16:45 Kalli kanína og félagar 11.25 Leiðarljós e 17:05 Bold and the Beautiful 12.05 Leiðarljós e 17:30 Nágrannar 4 5 12.50 Kastljós e 17:55 The Simpsons (18/21) 13.25 Kiljan e 18:23 Veður 14.20 Fjársjóður framtíðar e 18:30 Fréttir Stöðvar 2 15.20 Smáþjóðaleikar (1:2) e 18:47 Íþróttir 15.50 Útsvar e 18:54 Ísland í dag 17.05 Ástin grípur unglinginn (22:23) 19:11 Veður 17.50 Táknmálsfréttir 19:20 Týnda kynslóðin (10/40) 18.00 Franklín (13:13) 19:50 Spurningabomban (4/9) Nýr 18.25 Úrval úr Kastljósi spurningaþáttur í umsjá Loga 18.54 Lottó Bergmanns Eiðssonar. Logi egnir 19.00 Fréttir saman tveimur liðum, skipuðum 19.30 Veðurfréttir tveimur keppendum hvort. 19.40 Kexvexmiðjan (5:6) 20:45 The X Factor (8 & 9/26) 20.10 Hljómsveitakeppnin 23:45 Twister 22.05 Riddararnir 01:35 Saw III 23.40 Flugvélin e 03:20 American Crude 01.05 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 04:55 The Simpsons (18/21) 05:20 Fréttir og Ísland í dag
Sunnudagur
Laugardagur 22. október
SkjárEinn
06:00 Pepsi MAX tónlist 13:25 Rachael Ray e 07:00 Udinese - Atl. Madrid 14:50 Real Housewives of (16:17) e 16:30 Udinese - Atl. Madrid 15:35 Friday Night Lights (9:13) e 18:15 Tottenham - Rubin Kazan 16:25 Top Gear USA (3:10) e 20:00 Fréttaþáttur Meistaradeildar 17:15 Game Tíví (6:14) e 20:30 La Liga Report 17:45 The Bachelorette (10:12) e 21:00 Evrópudeildarmörkin 19:15 The Marriage Ref (8:10) e 21:50 UFC 123 allt fyrir áskrifendur 20:00 Got To Dance (9 & 10:21) 21:15 Mermaids fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 23:05 Misery e 00:55 HA? (5:12) e 15:35 Sunnudagsmessan 01:45 Smash Cuts (42:52) 16:50 Man. City - Aston Villa 02:05 Judging Amy (18:23) e 18:40 WBA - Wolves 02:50 Jimmy Kimmel e 20:30 Football League Show allt fyrir áskrifendur 4 5 03:35 Jimmy Kimmel e 21:00 Premier League Preview 04:20 Got To Dance (9 & 10:21) e 21:30 Premier League World fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 05:35 Pepsi MAX tónlist 22:00 Man. City - Tottenham, 1994 22:30 Premier League Preview 23:00 Norwich - Swansea
Sjónvarpið
STÖÐ 2
08.00 Morgunstundin okkar / Poppý 07:00 Brunabílarnir / Strumparnir / Latibær / Algjör Sveppi / Grallararnir kisukló / Teitur/ Herramenn / Skellibær / Töfrahnötturinn /Disneystun10:20 Maularinn din /Finnbogi og Felix 10:45 Bardagauppgjörið 09.19 Sígildar teiknimyndir (3:42) 11:10 Geimkeppni Jóga björns 09.27 Gló magnaða (29:52) 11:35 iCarly (36/45) 09.49 Grettir (5:52) 12:00 Bold and the Beautiful 10.01 Enyo (5:26) 13:00 The X Factor (8 & 9/26) 10.26 Bombubyrgið (5:26) e 16:00 Sjálfstætt fólk (4/38)allt fyrir áskrifendur 10.55 Melissa og Joey (5:30) e 16:40 Týnda kynslóðin (10/40) 11.20 Landinn e 17:10 ET Weekend fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 11.50 Djöflaeyjan (5:27) e 17:55 Sjáðu 12.30 Silfur Egils 18:30 Fréttir Stöðvar 2 13.55 Maður og jörð e 18:49 Lottó 15.05 Ísþjóðin e 18:57 Íþróttir 15.40 Landsleikur í handbolta 19:04 Ísland í dag - helgarúrval 4 5 6 (Ísland - Úkraína) beint 19:29 Veður 17.30 Hér er ég (12:12) 19:35 Spaugstofan 17.37 Leó (4:4) 20:05 America’s Got Talent (31/32) 17.45 Táknmálsfréttir 20:50 America’s Got Talent (32/32) 18.00 Stundin okkar 22:15 A Dog Year 18.25 Kexvexmiðjan (5:6) e 23:35 Loverboy 19.00 Fréttir 01:00 Ghost Voyage . 19.30 Veðurfréttir 02:30 Braveheart 19.40 Landinn 05:25 Spaugstofan 20.10 Bakgarðurinn 05:50 Fréttir 21.25 Lífverðirnir 22.30 Sunnudagsbíó - Skuld (Rent) 00.40 Silfur Egils e 08:35 Spænsku mörkin 02.00 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 09:30 EAS þrekmótaröðin 10:00 Meistaradeild Evrópu: SkjárEinn 11:45 Meistaradeildin - meistaramörk 06:00 Pepsi MAX tónlist 12:25 Fréttaþáttur Meistaradeildar 12:40 Rachael Ray e 12:55 RN Löwen - Göppingen Beint 14:45 Being Erica (9:12) e 14:35 Udinese - Atl. Madrid allt fyrir áskrifendur 15:30 Kitchen Nightmares (3:13) e 16:20 Evrópudeildarmörkin 16:20 Nýtt útlit (6:12) e 17:15 La Liga Report fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:50 HA? (5:12) e 17:50 Malaga - Real Madrid Beint 17:40 Outsourced (6:22) e 19:50 Barcelona - Sevilla 18:05 According to Jim (10:18) e 22:00 RN Löwen - Göppingen 18:30 Mr. Sunshine (10:13) e 23:20 Malaga - Real Madrid 18:55 The Office (1:27) e 4 5 19:20 30 Rock (8:23) e 19:45 America's Funniest ... (26:50) e 20:10 Top Gear USA (4:10) 09:40 Premier League Review 21:00 L&O: Special Victims Unit (6:24) 10:35 Premier League World 21:50 The Borgias - LOKAÞÁTTUR 11:05 Premier League Preview 22:40 Hæ Gosi (4:8) e 11:35alltWolves Swansea Beint fyrir áskrifendur 23:10 House (7:23) e 13:45 Aston Villa - WBA Beint 00:00 Nurse Jackie (3:12) e 16:15 Liverpool - Norwich Beint 6 fræðsla, sport og skemmtun fréttir, 00:30 United States of Tara (3:12) e 18:45 Newcastle - Wigan 01:00 The Borgias (9:9) e 20:35 Bolton - Sunderland 01:50 Top Gear USA (4:10) e 22:25 Aston Villa - WBA 02:40 Pepsi MAX tónlist 00:15 Liverpool - Norwich
08:00 Dirty Rotten Scoundrels 10:00 Paul Blart: Mall Cop Stór 4 allt fyrir áskrifendur SkjárGolf 12:00 Dr. Dolittle: Million Dollar Mutts 08:00 The Rocker 06:00 ESPN America 14:00 Dirty Rotten Scoundrels SkjárGolf 4 5 10:00 Ocean’s Eleven 6 allt fyrir áskrifendur 07:20 Golfing World 16:00 Paul Blart: Mall Copfréttir, fræðsla, sport og skemmtun 12:00 The Last Song 06:00 ESPN America 08:10 Children´s Miracle Classic (2:4) 18:00 Dr. Dolittle 08:10 Children´s Miracle Classic (1:4) 14:00 The Rocker fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 10:20 Golfing World 20:00 The International 16:00 Ocean’s Eleve 11:10 PGA Tour - Highlights (37:45) 11:20 Inside the PGA Tour (42:45) 22:00 A Cool, Dry Place 18:00 The Last Song 12:05 PGA Championship 2011 (2:4) 11:45 Presidents Cup ... 2009 (1:1) 00:00 The Hoax 20:00 Con Air 17:35 Inside the PGA Tour (42:45) 4 12:35 Golfing World 02:00 Feast 18:00 Children´s Miracle5 Classic (2:4) 22:006 First Born 13:25 PGA Championship 2011 (3:4) 04:00 A Cool, Dry Place 21:00 Children´s Miracle Classic (2:4) 00:00 Daddy’s Little Girls 4 5 18:00 Children´s Miracle Classic (3:4) 06:00 Con Air 02:00 The Hitcher 00:00 ESPN America 21:00 Children´s Miracle Classic (3:4) 04:00 First Born 00:00 ESPN America 06:00 As Good as It Gets Jack
5
6
6
08:15 Land of the Lost 10:00 When In Rome allt fyrir áskrifendur 12:00 Jonas Brothers: The 3D Concert 14:00 Land of the Lost fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:00 When In Rome 18:00 Jonas Brothers: The 3D Concert 20:00 As Good as It Gets 22:15 The Green Mile 01:206 Road Trip 4 02:55 Adam and Eve 04:30 The Green Mile
BLOMBERG AFSLÁTTARDAGAR Þvottavélar, ofnar, kæliskápar, uppþvottavélar og fleira ...
6
15% afsláttur
sjónvarp 51
Helgin 21.-23. október 2011
23. október
Í sjónvarpinu Law & Order: Special Victims Unit
STÖÐ 2 07:00 Lalli / Dóra könnuður / Stubbarnir / Algjör Sveppi 08:55 Algjör Sveppi og leitin að Villa 10:15 Kalli kanína og félagar 10:20 Geimkeppni Jóga björns 10:45 Daffi önd og félagar 11:10 Histeria! 11:35 Tricky TV (10/23) 12:00 Spaugstofan allt fyrir áskrifendur 12:30 Nágrannar 14:15 American Dad (15/20) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 14:40 Heimsréttir Rikku (8/8) 15:15 Spurningabomban (4/9) 16:15 Heimsendir (2/9) 16:55 Oprah 17:40 60 mínútur 4 18:30 Fréttir Stöðvar 2 19:20 Frasier (13/24) 19:45 Sjálfstætt fólk (5/38) 20:25 Heimsendir (3/9) 21:10 The Killing (5/13) 22:00 Game of Thrones (10/10) 22:55 60 mínútur 23:40 Louis Theroux: Law & Disorder in Philadelphia 00:40 Covert Affairs (2/11) 01:25 It’s Always Sunny In Philad. 01:50 The Godfather 2 05:05 Heimsendir (3/9) 05:45 Fréttir
Komdu fagnandi, yndið mitt Mariska Hargitay, sú sem leikur rannsóknarlögguna Oliviu Benson í Law&Order: Special Victims Unit, er ein af þessum bíó- og sjónvarpskonum sem mér finnst ómótstæðilegar og er skotinn í án þess að átta mig alveg á af hverju. Kannski bara vegna þess að hún er svo ósköp venjuleg eitthvað, krútt undir harðri skel og alls engin glamúrgella. Mér skilst meira að segja að karlmönnum þyki mörgum hverjum röddin í henni óþolandi. Skil það ekki. Mér finnst hún þokkafull. Ég get varla varið það með góðum rökum að Law & Order: Special
Victims Unit séu besta afurðin frá Law&Order búgarðinum í Bandaríkjunum en af öllu þessu ágæta löggudóti eru þessir þættir í sérstöku uppáhaldi hjá mér. Þess vegna fagnaði ég ógurlega þegar Benson og félagi hennar, hinn síreiði Stabler, mættu aftur til leiks á Skjá einum um daginn. Þessir þættir eru meðal fárra sem ég legg mig fram um að missa ekki af og því veldur fyrst og fremst hún Mariska mín. Fyrrverandi vinnufélagi minn, Tómas Þór Þórðarson, íþróttasérfræðingur og dægurmenningarrýnir á DV, lagði mig í einelti þeg-
Nýtt
Gráða og feta ostateningar í olíu
5
6
ar við unnum saman og fann ást minni á Marisku allt til foráttu. Sagði hana leiðinlegustu leikkonu í heimi. Og ég veit ekki hvað. Okkur til varnar get ég bara bent á að Mariska er ein hæst launaða leikkonan í amerísku sjónvarpi þannig að ég er varla einn um að dýrka hana og dá. Þar fyrir utan ná Benson og Stabler oft góðu flugi í rannsóknum á ljótum kynferðisbrotum og ekki spillir fyrir að þeim til halds og trausts eru þeir Munch og Fin sem þeir miklu höfðingjar Richard Bel-
zer og Ice-T túlka eins og þeim einum er lagið. Alltaf jafn notalegt að sjá Ice-T sem er eins og hann hafi verið geymdur í frosti frá því hann lék löggu í New Jack City. Maður verður hreinlega ungur aftur vikulega um þessar mundir þegar Mariska fær hjartað til að slá örar og Ice-T töfrar fram nostalgískar minningar unglingsáranna. Lengi lifi Mariska og megi Special Victims Unit halda áfram út í hið óendanlega! Þórarinn Þórarinsson
ms.is
11:00 Meistaradeildin - (E) 12:45 Meistaradeildin - meistaramörk 13:25 Malaga - Real Madrid 15:10 Barcelona - Sevilla Beint 16:55 RN Löwen - Göppingen 18:20 Golfskóli Birgis Leifs (10/12) 18:45 Tottenham - Rubin Kazan allt fyrir áskrifendur 20:30 Evrópudeildarmörkin 21:25 No Crossover: Allen Iverson fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 22:50 Box: S. Martinez - D.Barker
08:20 Newcastle - Wigan 10:10 Liverpool - Norwich 12:00 Man. Utd. - Man. City Beint 14:45 QPR - Chelsea Beint allt fyrir áskrifendur 17:00 Sunnudagsmessan 18:15 Arsenal - Stoke fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 20:05 Sunnudagsmessan 21:20 Fulham - Everton 23:10 Sunnudagsmessan 00:25 Blackburn - Tottenham 02:15 Sunnudagsmessan 4
4
5
5
t t ý N 6
6
SkjárGolf
Gráða & feta ostateningar í olíu Gráða & feta ostateningar henta vel í kartöflusalatið, á pítsuna, í sósuna, salatið, ofnréttinn og á smáréttabakkann.
H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A
06:00 ESPN America 07:05 Golfing World 07:55 Children´s Miracle Classic (3:4) 10:55 THE PLAYERS 2011 (1:1) 11:45 The Open Championship (1:1) 12:45 PGA Championship 2011 (4:4) 18:00 Children´s Miracle Classic (4:4) 21:00 Children´s Miracle Classic (4:4) 00:00 ESPN America
52
bíó
Helgin 21.-23. október 2011
Bíódómur Hetjur Valhallar - Þór
Góður sopi af sagnabrunni Þórarinn Þórarinsson toti@ frettatiminn.is
Dásamlegar sögur af breyskum goðum norrænnar goðafræði eru frábær efniviður í hressilegar teiknimyndasögur og í raun er með ólíkindum að Disney, sem oft þjáist af andleysi og hugmyndafátækt, skuli ekki fyrir löngu vera búið að ramba á þessa fornu en sífersku uppsprettu. Góðu heilli voru það þó Íslendingar sem réðust í að gera þrívíða teiknimynd sem byggir á sögum um þrumugoðið Þór og hamarinn Mjölni. Þessi fyrsta íslenska teiknimynd í fullri lengd er ákaflega vel heppnuð, áferðarfögur, bráðskemmtileg og spennandi og öllum sem að gerð hennar komu til mikils sóma. Handrit myndarinnar er byggt á bók Friðriks
Erlingssonar um hinn unga járnsmið Þór sem lætur sér leiðast í mannheimum enda bjargfastur í þeirri trú að hann sé sonur alföðurins Óðins og ætti því frekar að berja á jötnum frekar en að hamra heitt járn. Þegar hið öfluga undravopn Mjölnir fellur óvart til jarðar og hafnar í höndum Þórs tekur líf hans algeran viðsnúning og áður en hann veit af er hann kominn á bólakaf í harða baráttu við hina valdagráðugu og bitru Hel, sem beitir jötnum fyrir sig í tilraun til þess að steypa Óðni af stóli. Þetta tilbrigði við stef úr goðsögnum um Þór, sem þurfti nú ekki að eyða æskunni á jörðinni, er lagað að öllum helstu reglum ævintýrisins. Hér
bergmála litskrúðug forn minni um leit sonar að föður og þá um leið sjálfum sér, unga manninn sem með réttri leiðsögn verður hetja og erfir í það minnst hálft konungsríkið og svo framvegis. Allt er þetta gert með miklum ágætum og kryddað með klassískum íslenskum húmor þannig að börn jafnt sem fullorðnir eiga auðvelt með að hrífast með. Nú er bara að vona að Þór reiði sem best af jafnt heima sem erlendis þannig að áfram verði hægt að ausa af þessum mikla sagnabrunni norrænnar goðafræði ofan í íslensk börn. Æsir standast tímans tönn fyllilega og eru klárir í alla samkeppni að utan.
Þór lætur sér leiðast og dreymir um alvöru ævintýri.
The thing geimver a tekin aftur úr frosti
Frumsýndar
Hausaveiðarar Nesbøs
Norska spennumyndin Hodejegerne, eða Hausaveiðararnir, er gerð eftir skáldsögu krimmahöfundarins vinsæla Jo Nesbø sem hefur haslað sér völl víða um heim, þar með talið á Íslandi, með glæpasögum sínum um drykkfellda rannsóknarlögreglumanninn Harry Hole sem glímir við morðingja og annað hyski í Osló. Hole er að vísu víðs fjarri í Hausaveiðurunum þar sem sagan hverfist um Roger Brown sem lifir hátt og nýtur þess. Hann Hætturnar leynast víða í kringum er einn fremsti mannaveiðari Noregs og er hausaveiðarann Roger Brown. kvæntur hinni stórglæsilegu Diönu. Hún rekur listasafn en tekjur þeirra hjóna af dagvinnunni duga ekki fyrir lífsgæðum þeirra þannig að Roger drýgir tekjurnar með listaverkaþjófnaði. Fórnarlömbin finnur hann í gegnum gallerí frúarinnar þannig að allt er þetta eins og best verður á kosið. Þegar Diana kynnir Roger fyrir hinum dularfulla Clas, eiganda verðmæts málverks, ákveður Roger að láta til skarar skríða. Clas er illu heilli gamall málaliði og er ekki á þeim brókunum að láta ræna sig þannig að fyrr en varir er Roger kominn í úlfakreppu og bráða lífshættu og þarf að leika flókinn blekkingarleik eigi hann að eiga möguleika á að sleppa lifandi. Aðrir miðlar: Imdb: 7.6
Frumsýndar
The Three Musketeers
Hin sígilda saga Alexandre Dumas um skytturnar þrjár dúkkar upp í bíó með reglulegu millibili. Í þessari nýjustu útgáfu leika Matthew Macfadyen, Luke Evans og harðhausinn Ray Stevenson, sem lék Titus Pullo í Rome, skytturnar þrjár en Logan Lerman leikur D’Artagnan sem hinar vösku skyttur taka upp á sína arma. Sem fyrr þráir D’Artagnan að ganga í raðir skyttna Frakklandskonungs og berjast gegn fjendum hans. Hann fær tækifærið þegar óvinir í austri og vestri sameinast um innrás í Frakkland. Aðrir miðlar: Imdb: 5.9, Rotten Tomatoes: 30%
d
Tommi, Jenni og Palli
Mary Elizabeth Winstead og Joel Edgerton eiga fótum fjör að launa á heimskautinu eftir að hafa grafið snaróða geimveru upp úr ísnum.
Páll Óskar stóð fyrir vinsælum uppákomum í Bíó Paradís á síðasta starfsári og nú tekur hann upp þráðinn að nýju og verður að jafnaði með sýningar í bíóinu mánaðarlega. Á sinni fyrstu sýningu teflir hann fram hinu trausta og dáða tvíeyki Tomma og Jenna og sýnir úrval mynda úr safni sínu um þá fjandvini. Seinheppna köttinn og músina úrræðagóðu þarf vitaskuld ekki að kynna enda hafa þeir skemmt mörgum kynslóðum um víða veröld áratugum saman. Páll Óskar sýnir alls tólf stuttar myndir um þá félaga og er heildarlengd dagskrárinnar um hundrað mínútur með hléi.
-
Forleikur að sígildum hrolli Árið 1982 sendi hrollvekjuleikstjórinn John Carpenter frá sér hryllingsmyndina The Thing þar sem vísindamenn á Suðurheimskautinu stóðu bráðfeigir í baráttu við illviðráðanlegt sníkjudýr utan úr geimnum. Myndin var endurgerð, eða byggði í það minnsta á sömu smásögunni og myndin The Thing from Another World frá árinu 1951 og nú snýr „hluturinn“ aftur í bíó í The Thing. Mynd segir frá hildarleik á Suðurheimskautinu sem lýkur á nákvæmlega sama stað og mynd Carpenters hófst.
Aðrir miðlar Imdb: 6,6 Rotten Tomatoes: 33% Metacritic: 49/100
K
urt Russell fór fyrir hópnum sem komst í kast við geimskrímslið í mynd Carpenters en þeir félagar áttu gott samstarf á árum áður sem skilaði sér í sjónvarpsmynd um ævi Elvis, The Thing, Escape from New York, Big Trouble in Little China og Escape from L.A. töluvert síðar. Nú þegar 29 ár eru liðin frá því Russell lauk keppni í baráttunni við geimveruna sem var þeirri ónáttúru gædd að geta tekið sér bólfestu í líkömum fólks og siglt þannig undir fölsku flaggi og komist í óheppilega nálægð við grunlaus fórnarlömb sín er þráðurinn tekinn upp að nýju. Höfundar þessarar nýju Thing-myndar leita ekki langt yfir skammt þegar kemur að nafngift og þótt hér sé ekki um endurgerð Carpenter-myndarinnar að ræða, heldur forleik, bera myndirnar sama nafn. Mary Elizabeth Winstead (Scott Pilgrim vs. the World, Live Free or Die Hard), Joel Edgerton, sem lék ungan Owen Lars, uppeldisföður Luke Skywalker í Star Wars: Episode II, og Daninn Ulrich Thomsen (Festen, The World Is Not Enough, Brothers) eru í hópi bandarískra og norskra vísindamanna á Suðurheimskautinu sem finna gegnfrosna geimveru djúpt ofan í heimskautsísnum. Blessað fólkið áttar sig aðeins of seint á því að veran er sprelllifandi og þegar hún hefur þiðnað býður hún ekki boðanna og plantar sér í leiðangursfólk sem týnir í framhaldinu tölunni eftir kúnstarinnar reglum hryllingsmyndanna. Þegar leiðangursfólkið áttar sig á eðli geimverunnar tekur vænisýkin völdin og mannskapurinn verður hálf ofsóknarbrjálaður enda engum treystandi þar sem geimveran getur leynst í hverjum sem er. Þessi sama stemning var einnig allsráðandi í Carpenter-myndinni þannig að margt er líkt með skyldum þótt þrír áratugir skilji að. Þeir sem muna eftir The Thing frá árinu 1982 vita að skepnan laumaði sér í raðir Russells og félaga í sleðahundi sem
hópurinn tók að sér eftir að hafa orðið vitni að manni elta hundinn á þyrlu og reyna að skjóta hann á færi. The Thing, árgerð 2011, lýkur einmitt á þessum sama þyrlueltingarleik og markaði upphafið að óförum suðurheimskautsleiðangurs Kurts Russell og Carpenters. Myndirnar eru því nátengdar og glöggir áhorfendur taka eftir ýmsum aðstæðum og hlutum sem vísa beint í eldri myndina sem er í þessu tilfelli framhaldsmynd þótt hún hafi komið langt á undan. Hinn frosni vágestur utan úr geimnum lét fyrst á sér kræla í bíó árið 1951 í myndinni The Thing from Another World, oftast kölluð The Thing áður en Carpenter tók skrímslið til meðferðar, löngu síðar. Báðar myndirnar eru byggðar á nóvellunni Who Goes There? frá árinu 1938. Carpenter fylgir sögunni í raun betur en The Thing from Another World en í þeirri mynd heldur sveit úr Flugher Bandaríkjanna á Norðurpólinn þar sem talið er að geimfar hafi hrapað. Hópurinn finnur geimveru frosna í ís og flytur hana í klakaböndum í hús. Þar þiðnar ófreskjan, sleppur laus og ógnar lífi og limum her- og vísindamanna á svæðinu. Skrímslið er ekki alveg jafn ógnvekjandi í þessu tilfelli og þeim síðari og er eins og einhvers konar umlandi Frankensteinskrímsli af plöntuætt sem þrífst á blóði. Grænmetið er samt síður en svo lamb að leika sér við og flughersveitin má hafa sig alla við eigi hún að komast lifandi frá þessum hildarleik sem nú er endurtekinn í þriðja sinn með heilmiklum tilþrifum.
bíó
Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is
íslensk framleiðsla til framtíðar
Maxí Súkkulaðipopp Húðað með 56% súkkulaði.
Maxí Ostapopp Ostahúðað með Cheddarosti.
Maxí Bíó Poppsalt Alvöru bíó poppsalt. Bíóstemmingin heim í stofu.
Maxí Popp Gamla góða bíópoppið klikkar ekki.
Maxí Sultaður rauðlaukur Sultaður laukur af Frönskum ættum, hentar t.d. með Paté, villibráð og lambi.
Maxí Chili sulta Frábær sulta sem hentar t.d. með ostum, kjúklingi, villibráð o.fl.
Maxí Brauðraspur Hentar sérstaklega vel í fyllingar, fyrir djúpsteikta osta o.fl.
Maxí Bíó Poppmaís Hágæða poppmaís sem Maxí hefur notað í yfir 40 ár.
Maxí Hot Wings sósa Orginal Hot wings sósa sem bragð er af, ættuð frá USA.
Maxí Gullraspur Gefur gullna áferð.
Maxí Chili Pizza olía Frábær olía fyrir þá sterku. Maxí Hvítlauks Pizza olía Alvöru hvítlauksolía af ítölskum ættum.
Maxí Jurtaolia með smjörbragði Smjörbragð án transfitu. Frábær í Bearnaise og til steikingar á flestum mat.
Maxí kartöflumús Gæða kartöflumús í flögum, dugar fyrir 8 manns.
Maxí Kókosolía Bragð og lyktarlaus kókosolía sem hentar í alla steikingu. Einnig frábær á húðina.
Maxí Grillmarinering Hvítlaukur og rósmarín Ríkulegt bragð, hentar á fisk og kjöt.
Maxí Borðedik 4% Í sultuna, rauðkálið, salatdressinguna o.fl.
Allar vörur undir vörumerki Maxí eru framleiddar og/eða pakkaðar á íslandi. Frá 1. september 2008 hafa fjöldi nýrra starfa skapast í kringum starfsemi Maxí. Bak við hvern starfsmann er fjölskylda. Hlúum að íslenskri framleiðslu til framtíðar. Kíktu á heimasíðuna okkar www.maxi.is
Maxí Grillmarinering Jurtablanda Marinering full af kryddjurtum, hentar á allt kjöt.
Maxí Ediksýra 15% Einn tappi í skápinn og lyktin hverfur.
54
tíska
Helgin 21.-23. október 2011
Tíu kílóa gullstytta af Kate Moss
Afmæliseintök frá Louboutin
Í tilefni af tuttugu ára afmæli fyrirtækisins Christian Louboutin mun hönnuðurinn frægi hanna vandaða skó fyrir verslunina Barneys í New York. Aðeins tuttugu skópör verða til sölu, eins ólík og þau eru mörg, og mikilvægt er að mæta fyrstur á staðinn til að ná sér í eintak. Rauða sólann, sem er aðaleinkenni Louboutin, mun að sjálfsögðu ekki vanta á þessi fáu eintök og hörðustu aðdáendur bíða spenntir eftir að hönnuðurinn gefi upp dagsetningu.
Breski hönnuðurinn Marc Quinn vann hörðum höndum að því í marga mánuði að móta höggmynd sem hann kallar Siren og er eftirmynd fyrirsætunnar Kate Moss. Hún er gerð úr tíu kílóa, átján karata gulli. Ofurmódelið situr í jógastellingu, með báða fætur aftan við höfuð, og eftirmyndin er í fullri stærð. Styttan hefur verið til sýnis í British Museum síðan árið 2008 en fór á uppboð í síðustu viku og seldist á rúmar hundrað milljónir króna.
Hönnuðurinn Jeremy Scott frumsýndi á dögunum nýjustu skóhönnun sína, vor/ sumar 2012, fyrir Adidas og vakti mikla athygli. Hann er þekktur fyrir að vera frumlegur í starfi og ekki kom mörgum á óvart að flestir skórnir skörtuðu apahausum og tígrisdýraskottum. Línan er væntanleg í byrjun næsta árs og er nú þegar kominn biðlisti eftir fyrstu pörunum.
5
Mánudagur Buxur: Stradivarium Skór: H&M Skyrta: H&M
Tíska er list Tískuvikurnar eru tiltölulega nýyfirstaðnar í helstu tískuborgum heims. Tískuaðdáendur, blaðamenn, bloggarar og hönnuðir flykkjast að ásamt fræga fólkinu; allir spenntir að fylgjast með tískubylgjum framtíðarinnar. Horaðar fyrirsætur í hönnun frá færustu hönnuðum heims svífa fram og aftur tískupallana og allra augu beinast að þeim. Fólkið á fremsta bekk situr agndofa og dáist af frumleika hönnuðanna. Við hin fylgjumst með og skiljum ekki alveg um hvað þetta snýst.
tíska
Kolbrún Pálsdóttir skrifar
Fatahönnuðir eru miklir listamenn og þeir sem hafa náð langt í þessum bransa eru duglegri að taka áhættu en þeir sem enn eru að reyna að fóta sig. Þessi stóru nöfn hanna flíkur sem eru gjarna of mikið fyrir okkur hin sem skiljum ekki alltaf hvert þetta stefnir. Flíkunum eru gjarna breytt áður en þær koma í búðir. Þær eru gerðar hefðbundnari og kæðilegri. Sýningin er bara „sjó“ þar sem hönnuðurinn fær að spreyta sig. Áhrifamikið fólk innan tískubransans skilur þó hvert hönnuðirnir eru að fara. Stjörnur og ritstjórar þekktra tískutímarita dragast að óvenjulegri hönnun tískusýningarinnar og ná að eigna sér nokkrar flíkur aðeins nokkrum dögum seinna. Þetta eru þau sem vilja klæðast tísku framtíðarinnar og skilja þessa list. List sem fáir skilja eins og svo margt annað.
Kr in glu ka st
Apahausar og tígrisdýraskott frá Jeremy Scott
dagar dress
Þriðjudagur Skór: Guess Buxur: Pollyester Bolur: Pollyester
Með venjulegan en opinn stíl
Tanja Ýr Ástþórsdóttir er nítján ára nemi í Menntaskólanum við Sund og rekur samhliða því sólbaðstofuna Bahamas. „Ég myndi segja að stíllinn minn væri mjög venjulegur. Ég er opin fyrir alls konar fatnaði svo lengi sem það er kannski ekki eitthvað rosalega artí. Fötin sem ég geng í kaupi ég aðallega í Abercrombie & Fitch og Guess, sem mér finnst rosalega flott, en kjólarnir mínir koma þó flestir frá Hot
Miami Styles sem er í Miami. Hérna heima kaupi ég mest í Sautján og All Saints. Mjög flottur fatnaður þar. Ég fylgist ekkert sérlega vel með tískunni, skoða ekki tískublöð, blogg eða neitt slíkt. En raunveruleikastjarnan Kim Kardashian finnst mér þó vera rosalega töff týpa, með flottan fatastíl sem er samt rosalega venjulegur.“
20% afsláttur af öllum kjólum, bolum, mussum, skyrtum og skóm.
50% af völdum vörum.
Föstudagur Kjóll: Hot Miami Styles Skór: Pimkie
Vertu vinur okkar á Facebook
Miðvikudagur Skór: Zara Buxur: Kiss Bolur: Berska Jakki: Pimkie
Fimmtudagur Skór: Fókus Buxur: Pollyester Bolur: Abercrombie & Fitch
Ótrúlegt verð
Afmælistilboð í Dorma Afmælisveisla Dorma, Holtagörðum, er í allan október !
AFMÆLISTILBOÐ!
N.Rest 160x200
kr. 99.900,-
Svæðaskipt pokagormakerfi
100% bómullaráklæði
Góðar kantstyrkingar
Sterkur botn
Hlífðardýna og lak FYLGIR FRÍTT
Afmælistilboð
KOMDU NÚNA •
Nature’s Rest
Stærð cm. 90x200 100x200 120x200 140x200 160x200 180x200
Gegnheilar viðarlappir MEÐ ÖRMUM
ÁN ARMA
Daisy svefnsófi
Daisy svefnsófi
TVEIR LITIR •
TVEIR LITIR •
kr. 89.900,-
MEÐ
Dýna Með botni 39.000,- 59.900,42.000,- 69.900,48.000,- 75.900,53.000,- 79.900,67.900,- 99.900,73.900,- 109.900,-
Dúnæng & koddi
kr. 18.800,-
kr. 79.900,-
Tvennutilboð FULLT AF DÚN •
RÚMF ATAG EY
+
MSLU
Dorma handklæði Mjúk og góð handklæði, til í átta litum.
Afmælistilboð Baðhandklæði
kr. 999,-
Handklæði
kr. 499,-
Þvottastykki
kr. 99,-
kr. 999,-
70 x 140 cm •
50 x 100 cm •
30 x 30 cm •
85 x 50 cm •
OPIÐ
Virka daga frá kl. 10-18 Lau frá kl. 11-17 Sun frá kl. 13-16
Baðmotta
Ilmur mánaðarins
-25% afsl. EKTA
HAUSTILMUR •
dorma.is
Pöntunarsími ☎ 512 6800 Holtagörðum 2. hæð • Sími 512 6800 • www.dorma.is • dorma@dorma.is
KENNEL
Helgin 21.-23. október 2011
SCHMENGER
SCHU HMANU FAKTU R
SKÓSPRENGJA 20% AFSLÁTTUR AF ÖLLUM SKÓM Skór þar sem falleg hönnun og þægindi fara saman
Endurnýjanleg gleraugu frá Stellu
H
önnuðurinn og bítladóttirin Stella McCartney hefur náð að fóta sig ansi vel í sólgleraugnabransanum og segist æt la að framleiða ný ja og frábrugðna línu næsta vor. Hún hefur lítið tjáð sig um línuna en lét þó frá sér fara að gleraugun verði úr umhverfisvænum og endurnýjanlegum efnum. Í viðtali við tímaritið
WWD sagði hún að helsta áskorunin hefði verið að finna réttu efnin í þau og að langur tími hefði farið í rannsóknir. Sólgleraugnalínan er partur af vor/sumar 2012 línunni frá Stellu en
ekki sýndi hún gleraugun á tískupöllunum í september líkt og annað úr línunni.
Dita Von Teese með snyrtivörulínu
F
yrirsætan Dita Von Teese gaf nýlega út snyrtibók fyrir ungar stelpur og seldist sú bók upp úr öllu valdi. Það kom þá kannski ekki mörgum á óvart þegar fyrirsætan tilkynnti á Twitter-síðu sinni í vikunni að hún ynni nú að nýrri snyrtivörulínu undir eigin nafni. Dita hefur verið ansi upptekin síðustu vikur við undirfata- og naglalakkslínuna sína og ekki ætlar hún að hægja á starfseminni með snyrtivörulínunni. Hún gefur þó ekki mikið upp og aðdáendur bíða spenntir eftir frekari upplýsingum.
NÝ NÁMSKEIÐ AÐ HEFJAST Vilt þú breyta um lífsstíl en veist ekki hvar þú átt að byrja? Pantaðu tíma í Lífsstílsráðgjöf og við leiðbeinum þér með næstu skref
Námskeiðin hefjast 31. október Zumba!
Þri og fim, kl. 17.30/18.30. 4 vikur - Verð 11.900 kr.
Morgunhanar
Mán, mið og fös, kl. 6.20. 4 vikur - Verð 13.900 kr.
Stoðkerfishópur
Þjálfun með sjúkraþjálfara. Kennsla í líkamsstöðu og fyrirlestrar um verki, svefn ofl. Mán, mið og fös, kl. 16.30. 8 vikur - Verð 42.400 kr.
Skráning í síma 560 1010 eða á mottaka@heilsuborg.is
ATH!
Heilsulausnir Heilsulausnir hefjast 24. október
Hentar þeim sem eru í ofþyngd og eru búnir að prófa „allt“ án árangurs! Þjálfun, fræðsla, ráðgjöf, viðtöl, aðhald og stuðningur. Mán, mið og fös, kl. 10.00, 14.00 eða 19.30. Tilboð á grunn- og framhaldsnámskeið saman kr. 14.900 pr. mán í 12 mán. Hefst 24. október
60 ára og eldri
Mán, mið, kl. 11.00. 4 vikur - Verð 9.900 kr
Mömmumorgnar
Þri, fim, kl. 10.00. 4 vikur - Verð 11.900 kr
Faxafeni 14 www.heilsuborg.is
tíska 57
Helgin 21.-23. október 2011
Slaufurnar gera heildarlúkkið
A
ð undanförnu hafa slaufur um háls kvenna verið einstaklega áberandi. Þetta eru gjarna stórar slaufur sem ná langt niður á bringu. Þetta trend hefur verið vinsælt meðal íslenskra stúlkna jafnt sem þeirra í Hollywood og slaufan er oft notuð við blússur eða kjóla í alls konar stærðum, gerðum og litum. Hún gerir oft heildarlúkkið og er toppurinn yfir i-ið þegar við ætlum að gera okkur fínar.
D-VÍTAMÍN frá NOW fyrir börn og fullorðna
D vítamín er án efa eitt af þeim fæðubótarefnum sem hver og einn þarf að taka fyrir almennt heilbrigði og sem forvörn gegn fjölda sjúkdóma. Haraldur Magnússon osteópati B.Sc (hons)
2 dálkar = 9,9 *10 myndir: Julianne Moore Kourtney Kardashian Olivia Wilde Kim Kardashian Penelope Cruz Kim Kardashian Þú færð NOW vörurnar í verslunum um allt land. Nánar á www.yggdrasill.is
Penelope Cruz
Olivia Wilde
Julianne Moore
Kourtney Kardashian
Lugtir frá kr 2590,Vindhanar kr 9900,fyrir bústaðinn og heimilið
Opið: má-fö. 12:30-18, lokað um helgar. Dalvegi 16a. Rauðu múrsteinshúsunum Kóp. 201 - S: 517 7727 www.nora.is facebook.com/noraisland
St. 41-46 Verð 15.295
St. 40-47 Verð 18.995
Mjög FulltÊ afÊfallegumÊ mikið všrum úrval OgÊyfirhafnirÊ medÊ af 50-70% fallegum afsl¾tti
KÁPURNAR KOMNAR
St. 40-47 Verð 13.595
St. 40-46 Verð 16.395
Opið
mánud-föstud. 11-18 laugard. 11-16
á Sjð Skoði oinrná á niosrhn sýnsiýsh .xladx l.iasl.is ad w.lwa www
peysum
Bæjarlind 4, 201 Kópavogur Sími: 544-2222 www.feminin.is feminin@feminin.is
Grensásvegur 8 & Nýbýlavegur 12 Sími 517 2040
Laugavegi 63 • S: 551 4422
58
yfirhafnir
Helgin 21.-23. október 2011
Eggert feldskeri Um 70% selt til útlendinga
Kynning
Feldskeri og dýraverndunarsinni Dóttirin og tengdasonur framleiða hatta. Leggjum umfram allt áherslu á að framleiða fallegar flíkur.
É
g er dýraverndunarsinni og mikill náttúruverndarsinni,“ segir Eggert Jóhannsson, sem rekur verslunina Eggert feldskeri á Skólavörðustíg. Hann framleiðir og selur fallegar flíkur úr t.d. lamba-, sela- refa- og minkaskinni. Hann segir fyrirtækið hafi farið eftir strangri náttúruverndarstefnu árið 1992 þegar það fór að vinna flíkur úr selskinni, sem felst í því að ofnýta ekki náttúruna en nýta vel það sem skepnan gefur. Þegar blaðamaður heimsækir Eggert í verslunina tekur hann á móti honum ásamt dóttur sinni, Önnu Gullu, og tengdasyninum Harper. Þau hófu störf í fyrirtækinu í sumar. Þau eru lærðir hattarar og leggja áhersla á að framleiða handgerða hatta sem seldir eru í versluninni, en undanfarið hafa flestir hattarnir farið til New York. „Það hefur hentað fyrirtækinu vel að þau leggja mikla rækt
Eggert Jóhannsson feldskeri með dóttur sinni, Önnu Gullu. Hún hóf störf í fyrirtækinu í sumar með manni sínum. Ljósmynd/Hari
Kynning
BerNharð Laxdal Um leið og kólnar kemur fólk til okk ar
Elsta sérverslunin með yfirhafnir í Reykjavík Verslunin selur einnig almennan kvenfatnað. Fólk kann að meta rótgróið fyrirtæki.
V
erslunin er elsta sérverslunin með yfirhafnir í Reykjavík,“ segir Guðrún Axelsdóttir, eigandi Bernharð Laxdal á Laugavegi, en fyrirtækið var stofnað 1938 og hefur alla tíð lagt áherslu á yfirhafnir. „Við höfum mikið úrval af yfirhöfnum fyrir konur – af öllum stærðum og gerðum,“ segir hún og nefnir sem dæmi ullarkápur og dúnúlpur. Guðrún segir að þróunin sé sú að fólk kaupi léttari flíkur en áður. „Okkar tilfinning er sú, að fólk kunni að meta rótgróið fyrirtæki eins og Bernharð Laxdal,“ segir Guðrún og nefnir að því fylgi ákveðin stöðugleiki sem fólk líki við á róstusömum tímum. „Við finnum fyrir mikilli viðskiptatryggð.“ Hún segir að fólk treysti fyrirtækinu og það skipti miklu máli. Guðrún bendir jafnframt á að fyrirtækið hafi staðið af sér margar kreppur. Sama f jölskyldan átti Bernharð Laxdal frá stofnun þar til fyrir um áratug þegar hún og eiginmaður hennar keyptu fyrirtækið. Verslunin hefur ætíð lagt áherslu á að selja gæðavörur, og segir Guðrún að fyrirtækið hafi alls ekki viljað slá af kröfum um gæði í
vörum eftir efnahagshrunið. „Við erum að selja gæðavörur.“ Nú er byrjað að kólna og þá fara margir og kaupa vetrarflíkur. „Um leið og það kólnar þá
kemur fólk til okkar,“ segir Guðrún og bætir við að sá tími árs sé kominn. „Fólk kemur oft á sumarkáp unni inn og fer út í vetrarkápunni,“ segir hún og bæt ir v ið: „Allt veður er gott ef þú klæðir þig rétt.“ Hún segir að konur á öllum aldri versli við Bernharð Laxdal. „Dæturnar byrja að koma með mömmu sinni. Svo þegar þær
vaxa úr grasi koma þær sjálfar. Hér versla dætur, mæður og ömmur, konur á öllum aldri.“ Þá nefnir hún að ferðamenn versli þar einnig. Guðrún bendir á að verslunin selji einnig almennan kvenfatnað. „Hann er sígildur og klassískur eins og fyrirtækið,“ segir hún. Helstu kápumerkin eru Creenstone sem eru sérlegar glæsilegar og flottar og sameina bæði að vera allra veðra kápa og flott kvöldkápa , önnur helstu kápumerki eru , Fuchs/SchmittGerry Weber-Junge- og ítölsku ullarkápurnar frá Erre. Í öðrum kvenfatnaði eru helstu nýjungar sérlegar glæsilegir sparikjólar frá Frank Lyman sem kemur frá Kanada en er orðið gríðarlega vinsælt í Evrópu.
við handverkið. Það er það sem við erum, fyrst og fremst, handverksfólk,“ segir Eggert. Stoltur af handverkinu sýndi Eggert blaðamanni flíkurnar, til að mynda herrajakka úr lambaskinni og karfa. Hann nefnir að útlendingar hafi oft mjög gaman af því að flíkurnar séu gerðar úr dýrum sem við Íslendingar borðum. Eggert segir að hann vinni mikið með íslenskt efni. „Mikið af þessu er íslenskt. Við höfum lagt áherslu á það. En umfram allt leggjum við áherslu á að framleiða fallegar flíkur,“ segir hann og því kaupir hann einnig talsvert efni frá útlöndum. Úrvalið er mikið í versluninni. Það er hægt að finna þar fallegar flíkur, fyrir konur og karla, eða fá sérsaumað. „Um 70% af því sem við seljum framleiðum við sjálf,“ segir hann og bætir því við að svipað hlutfall sé selt til útlendinga. „Sumir þeirra gera sér jafnvel sérstaka ferð hingað.“ Lengi var hlutfallið sem var selt til útlendinga um 30%. Eggert hefur lengi starfað sem feldskeri. Fyrir 41 ári hélt hann til London til að læra iðnina, þá 17 ára gamall og hóf eigin rekstur 1978. Þegar blaðamaður, sem skoðað hefur vandaða loðfeldi og annað slíkt, spyr hvað sé merkilegast,
segir Eggert það vera að hafa haldið sumastofunni gangandi öll þessi ár, og þá sérstaklega í góðærinu, því þá var gengið svo lágt að það var erfitt að framleiða vörur hér á landi. Engu að síður tókst fyrirtækinu þá að standa í útflutningi. „Það er mikil viðurkenning fyrir okkar handverk að fólk komi víða að til að kaupa af okkur,“ segir hann og bætir við að saumastofan verði aldrei stór. Hann kunni vel við þá stærð sem hún er núna í. Hann hafi góða yfirsýn yfir saumastofuna, fólkið sem starfi þar hafi gert það lengi og því þekkist allir vel og líði vel í vinnunni. „Þetta snýst ekki bara um að selja, selja og selja, heldur að gera það sem maður hefur gaman af.“ Þegar forvitnast er um hönnunina á flíkunum segir hann að flíkurnar séu hugsaðar til þess að fólk eigi þær í nokkurn tíma. Því sé aldrei farið út á ystu nöf með tískuna. „Maður gerir kannski eina og eina þannig flík, en það er ekki það sem selst best,“ segir hann. Aðspurður hvort svona gæðavara endist ekki endalaust, þá nefnir Eggert að þegar flík endist lengur en 10-15 ár, þá hafi kaupin að líkindum verið vond, því hún hafi ekki verið notuð nógu oft! Það hafi væntanlega verið betri kaup slíti menn flíkinni á tíu árum. Sumir reyna að horfa tvo, þrjá áratugi fram í tímann, þegar keyptar eru dýrar yfirhafnir, en það sé ógerlegt.
Hlýr vetur í 66°NORÐUR ysa KUL herrape
Vajole t gö frá LaS nguskór por tiva
ESJA parka
kkgrænu
Fæst líka í dö
Stærðir
eysa
mup KUL dö
: 36 - 4
6
Kuldaskór frá LaCrosse
Fæst líka í svö
r tu
DÚNÚLPUR, VATTÚLPUR,
nýkomnar frá Olsen.
20%
afsláttur af öllum bolum og buxum. vítu
áu og h
ka í gr Fæst lí
Dömustærðir: 38 - 43 Herrastærðir: 42.5 - 47.5
Höfuðborgarsvæðið: Bankastræti 5, Faxafen 12, Kringlan, Smáralind og Miðhraun 11 Akureyri: Glerártorg
www.66north.is
Klæddu þig vel
KLIPPTU AUGLÝSINGUNA ÚT OG KOMDU MEÐ HANA TIL OKKAR - HÚN GILDIR SEM 2 FYRIR 1 AÐGANGSMIÐI FRAM TIL 31.12. 2011
Laugarvatn Laugarvatn Laugarvatn FontanaGeysir Geysir Fontana Þingvellir Fontana Geysir Þingvellir
Þingvellir Reykjavík Reykjavík Reykjavík
Flúðir Komdu með Flúðir Flúðir Kerið Kerið Skálholt Kerið Skálholt auglýsinguna Skálholt Hveragerði Hveragerði Hveragerði til okkar – hún Selfoss Selfoss Selfoss gildir sem
FA B R I K A N FA B R I K A N
FA B R I K A N
2 fyrir 1
Opið alla daga frá 14-21 www.fontana.is www.fontana.is www.fontana.is
FRÍTT fyrir börn í fylgd fullorðinna
NJÓTTU ÞESS AÐ VERA TIL Í NÁTTÚRULEGUM GUFUBÖÐUM OG HEITUM POTTUM Komdu og upplifðu Laugarvatn Fontana, óviðjafnanlegan baðstað í aðeins um klukkutíma fjarlægð frá Reykjavík.
Hverabraut 1 | 840 1Laugarvatn | fontana@fontana.is | Sími 4 8|6Sími 1404 086 1400 Hverabraut | 840 Laugarvatn | fontana@fontana.is
Hverabraut 1 | 840 Laugarvatn | fontana@fontana.is | Sími 4 8 6 1 4 0 0
Galdrakarlinn í Oz – úr dómum????
60 NEI, RÁÐHERRA! – HHHHH
I.Þ. Mbl
menning
Helgin 21.-23. október 2011
Frumsýning Íslensk a óper an frumsýnir í Hörpu
Ágúst Ólafsson og Valgerður Guðnadóttir í hlutverkum Papagenó og Papagenu. Hrafns-
Töfraflautan tryllir óperunnendur Þ Listaverkið
(Stóra sviðið)
Fös 21.10. Kl. 19:30 3. sér. U Sun 23.10. Kl. 19:30 14. sýn. U Sun 30.10. Kl. 19:3017. sýn. Ö Lau 22.10. Kl. 16:0012. sýn. Ö Lau 29.10. Kl. 16:0015. sýn. U Mið 2.11. Kl. 19:30 4. au. Lau 22.10. Kl. 19:3013. sýn. U Lau 29.10. Kl. 19:3016. sýn. U Fim 3.11. Kl. 19:30 5. au.
Svartur hundur prestsins Fös 21.10. Kl. 19:3014. sýn. U Lau 22.10. Kl. 19:30 15. sýn.Ö Fim 27.10. Kl. 19:30 4. auks. U Fös 28.10. Kl. 19:30 16. sýn. Ö Lau 29.10. Kl. 19:30 17. sýn. Ö Mið 2.11. Kl. 19:30 1.sér.
Hreinsun
að verður ólíkt rýmra um óperugesti og flytjendur en áður þegar Töfraflautan eftir Mozart verður frumsýnd á laugardag. Í stað Gamla bíós eru salarkynnin Eldborg, stóri salur Hörpu, sem rúmar um það bil þrefalt fleiri gesti. Og ópereunnendur ætla að fagna fyrstu sýningunni á nýjum
sviðinu verða svo meðal annars Þóra Einarsdóttir, Finnur Bjarnason, Garðar Thór Cortes, Ágúst Ólafsson, Sigrún Hjálmtýsdóttir og Valgerður Guðnadóttir. Þá er þáttur brúðuhönnuðarins Bernd Ogrodnik stór en hann hefur hannað og smíðað fugla, snáka og ýmis önnur kvikindi sem lifna við á sviðinu í Eldborg.
Plötuhorn Dr. Gunna
(Kassinn)
Fim 3.11. Kl. 19:3018. sýn. Ö Fös 4.11. Kl. 19:305. aukas. Ö Lau 5.11. Kl. 19:30 6. aukas. Ö Mið 9.11. Kl. 19:30 19. sýn. Ö Lau 12.11. Kl. 19:3020. sýn.Ö Sun 13.11. Kl. 19:30 21. sýn. Ö
Lau 19.11. Kl. 19:30 22. sýn. Sun 20.11. Kl. 19:30 23. sýn. Fim 24.11. Kl. 19:30 24. sýn. Fös 25.11. Kl. 19:30 25. sýn. Sun 27.11. Kl. 19:30 26. sýn. Fim 1.12. Kl. 19:30 27. sýn.
(Stóra sviðið)
Fim 27.10. Kl. 19:30Frums. Fös 28.10. Kl. 19:302. sýn. Fös 4.11. Kl. 19:30 3. sýn. Lau 5.11. Kl. 19:304. sýn.
U Ö Ö Ö
Lau 12.11. Kl. 19:305. sýn. Sun 13.11. Kl. 19:30 6. sýn. Lau 19.11. Kl. 19:30 7. sýn. Sun 20.11. Kl. 19:30 8. sýn.
Hlini kóngsson
(Kúlan)
Sun 23.10. Kl. 15:00
SÍÐASTA SÝNING
Ö Ö Ö Ö
Fim 24.11. Kl. 19:309. sýn. U Fös 25.11. Kl. 19:3010. sýn.Ö Fös 2.12. Kl. 19:3011. sýn. Lau 3.12. Kl. 19:30 12. sýn.
Lau 22.10. Kl. 16:00
Sun 23.10. Kl. 19:30 Síðasta sýning
Judy Garland
(Þjóðleikhúskjallarinn)
Fös 21.10. Kl. 22:00
Lau 22.10. Kl. 22:00
Sun 30.10. Kl. 22:00
Uppnám (Þjóðleikhúskjallarinn) Lau 29.10. Kl. 22:00 8. sýn.
Fös 2.12. Kl. 22:00
FRÓÐLEIKUR OG SKEMMTUN Líf í alheimi
hefst 24. október
Heimur jazzins hefst 26. október
Eystrasalt – ferð um fögur lönd með Jóni Björnssyni
Brostinn stengur
Kjarr
Grúsk
Lay Low
Kjarr
Grúsk
Framúrskarandi Þrammað á Lay Low fylgir hér ströndinni
Hvílíkt snilldarverk er maðurinn (Þjóðleikhúskjallarinn)
hefst 31. október
stað með stæl. Hátt í tíu þúsund miðar eru þegar bókaðir á þær átta sýningar sem eru áætlaðar. Sérstakt einvalalið er á bakvið þessa uppsetningu. Tónlistarstjóri er Daníel Bjarnason, leikstjóri er Ágústa Skúladóttir, Axel Hallkell Jóhannesson sér um leikmynd og Filippía Elísdóttir um búninga. Á
son
Súkkulaði … himneskt um jólin
skráningarfrestur til 31. október
Barokk list: málverk, höggmyndir og arkitektúr skráningarfrestur til 1. nóvember
Kínversk heimspeki
skráningarfrestur til 2. nóvember
Námskeið Endurmenntunar eru öllum opin Nánari upplýsingar og skráning: sími 525 4444 endurmenntun.is
Getur þú styrkt barn? www.soleyogfelagar.is
eftir hinni frábæru plötu Farewell Good Night’s Sleep (2008) með blíðu en hnarrreistu meistaraverki. Hún syngur nú á íslensku og hefur samið lög við ljóð kvenna, bæði ný og gömul. Að semja við þessi ljóð hefur greinilega kveikt á sköpunarhreyflum Lovísu. Tilraunamennskan er léttleikandi og gengur glæsilega upp. Lögunum er leyft að fara í allskonar öngstræti og blindgötur, en það tekst alltaf að klifra með þau yfir veggi eða sleppa með þau í gegnum gat. Hljómurinn er minna ryðgaður en síðast og stílinn frábær samruni og nýsköpun úr bæði amerísku folk, blús og kántrí-deildinni og evrópskri poppklassík. Þetta er alveg frábær plata. Af ellefu lögum eru bara sirka tvö sem eru ekki framúrskarandi. Ein af albestu plötum ársins, ofurskemmtilegt gæðastöff!
Kjarr er sóló/hljómsveit Kjartans F. Ólafssonar, sem var/er önnur aðal sprautan í hljómsveitinni Ampop. Hinni ágætu poppframleiðslu Ampop er hér haldið áfram í svipaðri mynd og Kjartan hefur sett í fína plötu með samverkamönnum. Hljómurinn er stökkur og mikið lagt upp úr flúruðum útsetningum og fjölda skemmtilegra smáatriða. Lagasmíðarnar eru oft mjög góðar – Beðið eftir sumrinu og hið George Harrisons-lega Confide in you eru ljómandi góð lög – en sum eru síðri. Kjartan hefur greinilega hlustað á helstu afrek Brians Wilsons og vinnur ekki ósvipað úr þeirri snilld og hljómsveitin The High Llamas. Hinn glaðlegi sumarfílingur og þrammandi lúðrasveitataktar nálgast það þó að virka sem einhæfni og því væri gott ef Kjartan myndi horfa víðar næst – jafnvel gerast dýpri og persónulegri – því hann er óneitanlega mjög flinkur í poppinu.
Þoka og mark Grúsk er verk Einars Oddssonar. Hann hefur verið viðloðandi bransann en þessi plata er klárlega hans metnaðarfyllsta verk til þessa. Hann semur öll lögin, bæði við texta ljóðskálda og texta sem hann gerði með Magnúsi Þór. Hann spilar á hljómborð og fær hjálp hjá valinkunnum hljóðfæraleikurum og söngvurum til að klára djobbið – þá mest frá Pétri Hjaltested. Tónlistin er bæði ballads og stuð. Oft hittir Einar í mark, til dæmis í besta lagi plötunnar Burt, sem hljómar eins og Mannakorn og 10cc í einni sæng. Önnur fín lög eins og Góða skapið og Útópía sýna að Einar er lúnkinn höfundur, en svo eru þokulega óspennandi lög innan um – lög sem hljóma eins og afgangslög úr Söngvakeppni Sjónvarpsins 1989 og draga heildina niður.
62
dægurmál
Helgin 21.-23. október 2011
– Lifið heil
Lægra verð í Lyfju
20% afsláttur
D-3 vítamín er nauðsynlegt fyrir alla – börn, konur og karla.
Gildir til 31. október 2011.
Vertu viss um að D-vítamínið þitt skili sér fljótt út í líkamann og nýtist sem best! DLUX1000 er byltingarkennt D-vítamín í munnúðaformi Tryggir hámarksnýtingu !
ÍSLENSKA / SIA.IS / LYF 56824 10/11
www.lyfja.is
Þrælahald í verksmiðjum Gucci
Ítalska tískuhúsið Gucci lenti ansi illa í því í lok september þegar fimm fyrrverandi starfsmenn sendu opið bréf til fyrirtækisins þar sem þeir kvörtuðu undan þrælahaldi. Starfsmennirnir höfðu unnið í verksmiðju fyrirtækisins í Kína og sögðu vinnudagana vera langa og erfiða, fólk fengi engar pásur, væri bannað að fara á klósettið og neitað um allt matarkyns. Starfsmenn verksmiðjunnar þurfa að standa í meira en tólf tíma án þess að fá að setjast niður og margir eru sagðir þjást af maga- og þvagfærasjúkdómum vegna þessa. Talsmaður Gucci er ekki par sáttur við starfsmennina fimm og segir fyrirtækið hvorki stunda né styðja þrælahald. Hann viðurkennir þó að eftir kvartanirnar hafi stjórnin ákveðið að skipta út stjórnendum verksmiðjunnar og að skipulag og velferð starfsmanna Gucci verði framvegis í fyrirrúmi.
Barnalán Fr ægar fjölga mannkyninu
4 óléttar og alsælar
Þ
að vekur jafnan athygli þegar frægar konur verða óléttar. Fjórar slíkar, söngkonurnar Beyonce og Lilly Allen og leikkonurnar Hilary Duff og Jennifer Garner, eru konur ekki einsamlar. Beyonce, Allen og Duff eru allar að eignast sitt fyrsta barn en Garner á fyrir tvær stúlkur með eiginmanni sínum, leikaranum Ben Affleck.
3
mánaða a ur skammtur
Af hverju DLux 1000? • DLUX 1000 er olíublandað og tryggir því betri nýtingu. • Vítamínið fer beint út í blóðrás í stað þess að fara í gegnum meltingarveginn sem tryggir hraðari upptöku. • Skammtakerfi sem skammtar 1000IU í hverjum úða. • Í hverju glasi eru 100 úðar um 3ja mánaða skammtur. • Hentar grænmetisætum
Söng- og leikkonan Hilary Duff á von á sínu fyrsta barni með Mike Comrie.
D vítamín til daglegra nota
Nordic Photos/Getty Images
Hentar öllum aldri Náttúrulegt piparmyntubragð
Stórstjarnan Beyonce Knowles tilkynnti á MTV-hátíðinni í lok ágúst að hún ætti von á barni með manni sínum, tónlistarmanninum fræga Jay-Z.
DLux1000 var þróað í samvinnu við Jan de Vries, en hann er frumkvöðull á sviði náttúrulegra lækninga, rithöfundur, fyrirlesari og hefur yfir 40 ára reynslu af fæðubótarefnum og áhrifum þeirra á heilsuna.
Eins og náttúran hafði í hyggju
magnaða sólarvíta mínið
Fáanlegt í flestum apótekum, heilsubúðum, Fjarðarkaup, Krónunni, Nóatúni, Vöruvali Vestmanneyjum og Lifandi Markaður
Tilboðspakkar 1. jólapakki:
Gisting og jólahlaðborð
Tveggja manna herbergi á kr. 11.900 á mann.
2. Sælkerapakki:
Gisting og kvöldverður með þriggja rétta sælkeraveislu í Fjörunni.
Innflutningsaðili:
Jólahlaðborð
Jennifer Garner á dæturnar Violet, fimm ára, og Seraphinu, tveggja ára, með eiginmanni sínum, stórleikaranum Ben Affleck. Þau eiga von á sínu þriðja barni. Nordic Photos/Getty Images.
Gift eftir fjögurra mánaða samband
Dansleikir
Að vanda verður glæsilegt jólahlaðborð hjá okkur og verður engin undantekning í ár. Verð á jólahlaðborði með fordrykk (Grýlumjöður) er kr. 6.900 föstudaga og laugardaga í Hellinum á Hótel Viking.
Föstudagskvöldin 25. okt og 2. des spilar Rúnar Þór ásamt hljómsveit.
Laugardagskvöldin 26. okt og 3. des
Tveggja manna herbergi kr. 11.900 á mann.
spila þeir Gylfi, Megas og Rúnar Þór.
3. Þorrapakki:
Gisting og fordrykkur með þorrahlaðborði í Fjörugarðinum.
Tveggja manna herbergi kr. 11.900 á mann.
4. Árshátíðarpakki:
Helgarnar 9. - 10. og 16. - 17. desember
Gisting með fordrykk og þriggja rétta hátíðarkvöldverði í Fjörugarðinum. Tveggja manna herbergi kr. 12.550 á mann.
- ATH. Morgunmatur innifalinn í öllum pökkum. Tilboð gilda til 15. apríl 2012. Auka gistinótt kostar kr. 5.000 á mann fyrir tveggja manna herbergi.
Ólafur Árni Bjarnason og Færeyingurinn Holgar Jacobsen trúbadorar sjá um að halda
Fjörukráin
mönnum við efnið eftir að borðhaldi lýkur.
www.fjorukrain.is Pöntunars.565 1213
Söngkonan Lily Allen gifti sig í sumar og á von á sínu fyrsta barni. Hún hefur áður orðið ólétt en missti sex mánaða fóstur. Nordic Photos/Getty Images
Hotel Viking
Twilightleikkonan Nikki Reed gekk í það heilaga með unnusta sínum og Idolsöngvaranum Paul McDonald á mánudaginn var. Parið hafði þó aðeins verið saman síðan í júní síðastliðnum. „Ég vissi að þetta væri sú eina rétta þegar ég hitti hana. Þetta var ást við fyrstu sýn,“ sagði leikarinn í viðtali við tímaritið People á dögunum. Í veislunni söng hann til hennar frumsamið ástarlag og nú segjast þau ekki geta verið hamingjusamari.
dægurmál 63
Helgin 21.-23. október 2011
Söfnun Styrktarfélag lamaðar a og fatlaðr a
Kærleiksrík Yoko Y
oko Ono er greinilega einstaklega vel af guði gerð. Á 79. aldursári lætur hún sér ekki nægja að rokka af krafti með Plastic Yoko Ono Band heldur sinnir hún listinni og ýmsum mannúðarstörfum af krafti. Nýjasta verkefnið á síðarnefnda sviðinu er liðsinni Yoko við Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra (SLF) hér á Íslandi en hún hannar Kærleikskúlu félagsins fyrir þessi jól. Þetta er í níunda skiptið sem SLF sendir frá sér Kærleikskúlu og ávallt hafa þekktir listamenn lagt
verkefninu lið. Í fyrra var hönnunin í höndum listakonunnar Katrínar Sigurðardóttur, en þar áður hafa meðal annars Erró og Gabríela Friðriksdóttir lagt verkefninu lið. Allir listamennirnir gefa vinnu sína en kúlurnar eru handgerðar, blásnar og eru því engar tvær nákvæmlega eins Allur ágóði af sölu kúlunnar fer í að auðga líf fatlaðra barna og ungmenna sem dvelja í dvalarbúðum félagsins í Reykjadal, en þar koma fötluð börn og ungmenni saman jafnt sumar sem vetur og sprella ýmislegt saman.
Kúla Yoko heitir Skapaðu þinn eigin heim og er til sölu á fjölmörgum stöðum, þar á meðal Epal, Kokku, Casa og Þjóðminjasafninu. Þann 1. nóvember stendur Yoko svo fyrir íhugunarstund á heimsvísu til þess að beina athygli að baráttunni gegn fátækt og hungri meðal barna. Stundina kallar hún „Imagine There's No Hunger“ og biður hún fólk um að staldra við klukkan 17 þetta þriðjudagssíðdegi og leiða hugann að þessu málefni.
Þann 1. nóvember stendur Yoko fyrir íhugunarstund á heimsvísu til að minna á baráttuna gegn fátækt og hungri barna. Stundin kallast „Imagine There’s No Hunger“ og hefst klukkan 17 að íslenskum tíma.
UPPLIFÐU JÓLIN Í EINUM GLÆSILEGASTA SAL LANDSINS
Gagnrýnir holdafar Christinu
Raunveruleikastjarnan og fyrrum dópistinn Kelly Osbourne sýndi á sér klærnar fyrr í vikunni þegar hún gagnrýndi holdafar söngkonunnar Christinu Aguillera. Kelly vinnur á sjónvarpsstöðinni E! og stjórnar þætti sem heitir Fashion Police þar sem hún gagnrýnir stjörnur fyrir bæði fataval og holdafar. „Christina kallaði mig feita í mörg ár en nú er hún þögnuð. Ég var aldrei jafn feit og hún er núna,“ sagði Kelly í þættinum sínum.
Jólahlaðborð á LAVA - Bláa Lóninu Helgarnar 25. & 26. nóvember, 2. & 3. desember, 9. & 10.desember og 16. & 17 desember Verð 7.900 krónur á mann Innifalið: Jólahlaðborð, fordrykkur og boðsmiði í Bláa Lónið
Brúðarkjóll Kate Middleton hefur dregið 600 þúsund forvitna ferðamenn inn í bresku konungshöllina frá því í júlímánuði og miðasalan hefur halað inn tæpa tvo milljarða króna. Peningarnir áttu upphaflega að renna í sjóð konungsfjölskyldunnar sem ákvað þó að gefa meirihlutann til góðgerðarmála. Talsmaður konungsfjölskyldunnar lét svo eftir sér hafa að restin af peningunum yrði notuð til að endurnýja listaverk konungshallarinnar.
ANTON&BERGUR
Hundruð milljóna til góðgerðarmála
„Við viljum þakka fyrir alveg einstaklega vel heppnað jólahlaðborð. Við vorum alsæl með allt sem þessu kvöldi tengdist, maturinn var alveg æði, þjónustan framúrskarandi og veitingastaðurinn sjálfur svakalega flottur.“ Starfsfólks Frímerkjasölu Íslandsspósts
Bókanir í síma 420 8800 eða sales@bluelagoon.is
www.bluelagoon.is
64
Topplistinn
Helgin 21.-23. október 2011
Orlando myndar konuna
Efstu 5 - Vika 42
L
Verslun 1
MacLand
2
Spilavinir ehf
3
Kostur lágvöruverslun ehf
4
IKEA
5
SI verslun og raflagnir ehf
Klapparstíg 30
11 ummæli
Langholtsvegi 126
12 ummæli
Dalvegi 10
Hafnargötu 61
dægurmál
20 ummæli
3 ummæli 2 ummæli
eikarinn Orlando Bloom var einn af þeim sem tóku þátt í óvenjulegri auglýsingaherferð Rag & Bones ásamt konu sinni, fyrirsætunni Miranda Kerr, fyrr í mánuðinum. Fatafyrirtækið lét fyrirsæturnar hafa fullan poka af fatnaði og eina stafræna myndavél. Þær áttu svo sjálfar að stýra myndatökunni og fá einhvern náinn sér til að mynda þær. Þetta gerði stjörnuparinu mögulegt að taka upp auglýsingarnar í
Ástralíu þar sem þau voru stödd. Fleiri þekktar f yrirsætur tóku þátt í herferðinni, þar á meðal Karolina Kurkova, sem my nduð var af fyrirsætunni Helenu Christensen, og Carolyn Murphy sem mynduð var af móður sinni.
Hafnarhvoll Glæsilegar stássstofur í sögufr ægu húsi
Jólavökur með Ástu og Valgeiri E Lærðu að gera þitt eigið jólakonfekt Komdu á skemmtilegt námskeið í konfektgerð hjá Matreiðslunámskeið.is. Nú geta allir komið saman á námskeið bæði börn og fullorðnir, vinir, saumaklúbbar og vinnuhópar. Hvert námskeið stendur í um tvær klukkustundir. Öll námskeið byrja klukkan 18:00. Námskeiðin eru haldin í viðurkenndu kennslueldhúsi. Þátttakendur læra grunnatriði súkkulaðifræða og búa til sitt eigið konfekt. Í BOÐI DAGSETNINGAR Allir fara heim með fullt af konfekti. 3. nóvember 10. nóvember Það er fátt skemmtilegra en að 17. nóvember vinna saman í eldhúsinu. 22. nóvember Allar upplýsingar og skráning á ÐLISTI 24. nóvember – BI
www.matreidslunamskeid.is
þátttakenda á Takmarkaður fjöldi hvert námskeið
itthvert stásslegasta hús höfuðborgarinnar er Hafnarhvoll sem stendur á horni Tryggvagötu og Geirsgötu. Húsið var byggt af stórhug árið 1944 í tengslum við útgerð far- og fiskveiðiskipa. Tæpum sjötíu árum eftir að það reis er enn ein hæð, sú fjórða, í nánast upprunalegu horfi. Brjóstpanell á veggjum og fiskibeinsparkett á gólfum er tákn um horfinn tíma sem fólk getur nú upplifað á nýjan leik fyrir tilstilli Ástu Kristrúnar Ragnarsdóttur og Valgeirs Guðjónssonar. Þau ákváðu að endurvekja stemningu betri stofa eftirstríðsáranna og bjóða svo fólki afnot af húsnæðinu fyrir minni og stærri samkomur. Að sögn Ástu var ekki einfalt að ná saman gömlum húsmunum í svo margar stofur sem fjórða hæðin í Hafnarhvoli geymir. Þau gripu því til þess ráðs að mublera upp með eigin munum sem þau hafa safnað á löngum tíma og eru sumir gamlir ættardýrgripir. „Við erum til dæmis með postulín frá langömmu og langafa, Magdalenu og Ellerti Schram, sem var skútuskipstjóri. Plussgardínurnar eru úr Hljómskálanum og hafa örugglega engar gardínur á landinu hlustað jafn mikið á tónlist. Ég er með þær í langtímafóstri og þær fá líka að heyra tónlist hér,“ segir Ásta. Sumir munir og húsgögn á staðnum eru hátt í 300 ára gamlir og því er andrúmsloftið í ætt við safn nema hvað mikið líf er í NemaForum eins og Ásta og Valgeir kalla þetta setur sitt. Þar fara fram jafnt og þétt ýms-
Ásta og Valgeir hafa komið sér fyrir við gömlu höfnina í einu fallegasta húsi borgarinnar: Hafnarhvoli á horni Tryggvagötu og Geirsgötu. Ljósmynd/Hari
ir árstíðabundnir viðburðir, fyrirlestrar og námskeið en fram undan er einmitt einhver annasamasti tími ársins þegar jólavökur Ástu og Valgeirs fara af stað. Ásta segir að jólavökurnar hafi í byrjun verið haldnar til að gefa erlendum gestum innsýn í íslenska jólamenningu á íslensku heimili og hafi þá verið haldnar heima hjá þeim hjónum. „Tiltækið spurðist út og smám saman fóru að berast óskir um jólavökur frá vinnustöðum, vinahópum og stórfjölskyldum, en stærðarinnar vegna eru ekki öll heimili sem bjóða upp á mögu-
Við
án rotvarnarefna
leikann á að hóa öllum til sín á sama tíma. Á jólavökunum geta líka allir slappað af og notið samverunnar, sem er oftast ekki raunin þegar einn úr fjölskyldunni býður heim því að gestgjafahlutverkið kallar alltaf á sitt,“ segir Ásta. Og það er heimilislegt andrúmsloft á jólavökunum hjá þeim hjónum. Sögur, söngur og spil með jólalegri hressingu eftir óskum hópa. Súkkulaði með rjóma og smákökur, jólabrauð eða annað sem bæði yljar og kætir. Nánari upplýsingar er að finna á nemaforum.com.
lífrænt
enginn viðbættur sykur
dægurmál
66
Helgin 21.-23. október 2011
Stefán Máni Ný bók og hlutverk á hvíta tjaldinu
Leikur löggu í Svartur á leik
Þ
etta eru viðburðaríkar vikur og mánuðir í lífi Stefáns Mána rithöfundar. Í vikunni kom út tíunda skáldsaga hans: spennutryllirinn Feigð og í byrjun árs er stefnt að því að frumsýna kvikmyndina Svartur á leik sem er gerð eftir samnefndri bók hans. Stefáni mun bregða fyrir í litlu hlutverki í myndinni. Hversu mörg andartök hann fær á hvíta tjaldinu er enn óljóst, myndin er
í klippingu, en hann óttast þó ekki að enda í tunnu klippitölvunnar. „Nei, nei, þetta er hluti af by r jun my nda r innar. Ég er í hlutverki löggu sem er að yfirheyra einn af aðalkrimmum sögunnar Stebba Sækó, sem Þorvaldur Davíð Kristjánsson leikur.“ Aðspu rðu r um hvernig það hafi verið
Bloggari æðrast yfir bók Fallið, bók Þráins Bertelssonar um það þegar hann féll fyrir freistingum Bakkusar í sumar og fór í kjölfarið á Vog, hefur almennt fallið í frjóan jarðveg enda ber hún helstu einkenni höfundarins, er lipurlega skrifuð og bráðskemmtileg þótt umfjöllunarefnið sé grafalvarlegt. Bloggarinn Harpa Hreinsdóttir, sem sló í gegn ekki alls fyrir löngu með banvænni gagnrýni sinni á Sögu Akraness, las hins vegar bókina sér til mikils ama í vikunni og slátraði henni á bloggi sínu. Dómur Hörpu varð Eyjunni síðan tilefni til að slá málinu upp sem frétt. Harpa virðist nokkuð pirruð út í Þráin fyrir að hafa ekki verið jafn duglegur að stunda AA-fundi og „við hin“. Þá er ljóst að þau deila ekki
skopskyni en Harpa stimplar bókina „skrípó“. Þráinn situr ekki þegjandi undir þessu og segir á Facebook-síðu sinni að gremju Hörpu megi rekja til þess að hann vilji ekki vingast við hana á Facebook. Þá segir hann bók sína of góða til þess að fá svona „hýsterískan illgirnisvaðal yfir sig.“ Þá óskar Þráinn Hörpu góðs bata sem og „alkóhólistanum á eyjan.is sem ákvað að gera uppsláttarfrétt úr þessu aumkunarverða bloggi.“ Ekki fylgir þó með hvort sneiðin er ætluð Karli Th. Birgissyni, ritstjóra Eyjunnar, eða einhverjum sérstökum húskarli hans.
Fórnarlömb mannorðsmorðingjanna
Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, tók hús á félögum sínum í Sjálfstæðisfélaginu í Kópavogi að morgni laugardags í fyrri viku. Þar ræddi hann við sitt fólk í bænum yfir kaffi og kruðeríi og eins og við var að búast bar margt á góma. Gunnar I. Birgisson, fyrrverandi bæjarstjóri í Kópavogi, lét sig ekki vanta á samkomuna og hreyfði við hinu viðkvæma vafningamáli sem hefur verið Bjarna fótakefli síðustu misseri. Bæjarstjórinn fyrrverandi vildi með fyrirspurn sinni gefa Bjarna kost á að skýra málið í eitt skipti fyrir öll fyrir flokksfélögum og gera upp sinn þátt. Nokkurrar samúðar virtist þó gæta hjá Gunnari sem vandaði DV ekki kveðjurnar í inngangi sínum að spurningunni til Bjarna. DV hefur, sem kunnugt er, leitt umræðuna um vafningana og talaði Gunnar í því sambandi meðal annars um „mannorðsmorðingjana á DV“. Sjálfur er hann ekki alveg ókunnugur DV því hann hefur nokkrum sinnum farið í gegnum hakkavél Reynis Traustasonar ritstjóra. Allur gangur var svo á því hvort sjálfstæðisfólki í Kópavogi þóttu skýringar Bjarna fullnægjandi.
að leika löggu segir Stefán að það hafi þyrmt yfir hann þegar hann skoðaði sig í spegli í búningnum. „Ég hafði vonast til að fá að leika einhvern töffara en svo er maður orðinn plús 40 ára og smellpassaði bara í bláu skyrtuna. Ég leit nákvæmlega út eins og lögga. Þetta var hrikalegt.“ Stefán aftekur að hafa sett sem kröfu að hann færi með hlutverk í myndinni þegar hann seldi handritið. „Þetta var eins og gerist í íslenskri kvikmyndagerð. Allir sem eru tilbúnir að leika ókeypis fá hlutverk.“ En hver myndi leika hann ef gerð
Fékkstu ekki Fréttatímann heim?
Fréttatímanum er dreift á öll heimili á höfuðborgarsvæðinu. Ef þú fékkst ekki blaðið heim, láttu okkur þá vita með tölvupósti á dreifing@frettatiminn.is Sjáðu blaðið líka á frettatiminn.is
Stefán Máni. Nýja bókin hans er spennusaga sem gerist í Reykjavík og á Vestfjörðum. Snjóflóðin í Súðavík 1995 leika meðal annars stórt hlutverk. Ljósmynd/Jónatan Grétarsson
Hrefna Sætr an Enginn tími fyrir fæðingarorlof
Mætt í vinnu með mánaðargamlan soninn Landsliðskokkurinn Hrefna Rósa Sætran stóð kasólétt í ströngu í sumar þegar hún færði út kvíarnar og opnaði Grillmarkaðinn í brunarústunum á horni Lækjargötu og Austurstrætis. Veitingastaðurinn var opnaður í júní og nýtur slíkra vinsælda að Hrefna er komin á kreik með rétt mánaðargamlan son sinn á handleggnum. Hún hefur einfaldlega engan tíma fyrir almennilegt fæðingarorlof.
Mikill áhugi á högum flóttafólks Bókinni Ríkisfang: Ekkert eftir Sigríði Víðis Jónsdóttur hefur verið tekið gríðarlega vel. Gagnrýnendur halda vart vatni yfir frásögn Sígríðar af nokkrum flóttakonum sem komu til Íslands og settust að á Akranesi. Í tengslum við útkomu bókarinnar var efnt til fjögurra fyrirlestra raðar um flóttafólk en bókin tengir saman málefni flóttamanna, Íraks og Palestínu. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir talaði fyrir fullum sal um friðarhorfur í Palestínu, og þegar Lína Mazar, önnur tveggja aðalpersóna bókarinnar, lýsti á íslensku í fyrsta fyrirlestrinum aðbúnaðinum í flóttamannabúðunum féllu ófá tár. Sveinn Guðmarsson fréttamaður lokaði fyrirlestraröðinni í vikunni en þær Sigríður og Lína hafa verið hvattar til að halda áfram að vekja athygli á ástandinu í þessum heimshluta. Og þar sem hér eru konur sem láta ekkert stöðva sig eru góðir möguleikar á að framhald verði á málefnalegum umræðum um þessi viðkvæmu mál.
yrði bíómynd um Stefán Mána? „Ég hugsa að Hlynur Björn Haraldsson gæti klárað sig af því.“ Og ef myndin yrði endurgerð í Hollywood? „Mögulega Colin Farrell. Hann hefur andlitið í það.“
É
g er nú ekki beint að elda en er að sinna ýmsu sem maður þarf að gera þegar maður er eigandi,“ segir Hrefna sem hefur í mörg horn að líta enda rekur hún einnig hinn margrómaða Fiskmarkað. „Ég held að það sé bara ekki hægt að taka sér almennilegt fæðingarorlof þegar maður á staðina sjálfur. Það væri svolítið erfitt.“ Hrefna segir þó að sér gangi vonum framar að sameina móðurhlutverkið starfinu enda sé litli drengurinn vær og sofi svo mikið að mamma hans fái svigrúm til að sinna vinnunni. „Hann er byrjaður að koma með mér í vinnuna og er mjög góður. Hann er athugull og hefur gaman af því að horfa út í loftið,“ segir Hrefna um soninn sem unir sér vel á Fiskmarkaðnum og Grillmarkaðnum enda margt að sjá og skoða á vinnustöðum móðurinnar. Þegar Hrefna er ekki á veitingastöðunum fjarstýrir hún þeim að heiman, ýmist með þann stutta á handlegg eða brjósti. Hrefna segist hafa opnað Grillmarkaðinn full bjartsýni en viðtökurnar hafi engu að síður farið fram úr björtustu vonum hennar og félaga hennar. „Ég var bjartsýn en átti ekki von á því að þetta myndi ganga alveg svona vel. Þetta er aðeins meira en við bjuggumst við. Þetta gerðist líka svo hratt og staðurinn varð strax
Hrefna Rósa þeytist á milli Grillmarkaðarins og Fiskmarkaðarins, oftar en ekki með litla strákinn sinn í fanginu, en sá stutti unir sér vel í vinnunni með mömmu sinni.
Hann er byrjaður að koma með mér í vinnuna og er mjög góður.
vinsæll. Það er eiginlega búið að vera fullt frá fyrsta degi. Hér er fullt út úr dyrum á fimmtudögum, föstudögum og laugardögum margar vikur fram í tímann þannig að ég mæli með að fólk panti sér borð í tíma. Aðsóknin er svo mikil.“ Grillmarkaðurinn fær helstu hráefni sín beint frá bændum. Sá háttur hefur mælst vel fyrir og í vikunni hrósaði sá kröfuharði matgæðingur, Jónas Kristjánsson, staðnum í hástert á bloggi sínu undir fyrirsögninni: „Ótrúlega flott og gott“ og lýsti sérstakri ánægju með hráefnisvalið. „Jú, jú. Beint af býli hefur slegið í gegn enda finnur fólk alveg muninn og það er ekki verra að Jónas sé svona ánægður með okkur.“ Hrefna segir að það sé svolítið skrýtin tilfinning að standa í rekstrinum eftir að drengurinn kom í heiminn. „Þetta er öðruvísi og dálítill munur en það er náttúrlega líka mjög skemmtilegt starf að sjá um lítið barn. Það kemur svolítið í staðinn en þetta er skrýtið. Maður þarf líka að venjast því að geta ekki alltaf komist í burtu þegar maður þarf þess. Nú þarf alltaf að gera ráðstafanir en ég á svo góðan kærasta þannig að þetta gengur upp. Hann er í skóla og er rosaduglegur að sinna barninu.“ Þórarinn Þórarinnsson toti@frettatiminn.is
219.000 leikhúsgestir geta ekki haa rangt fyrir sér
Kortasölunni lýkur 31. október
Vertu með í Borgarleikhúsinu!
4 sýningar að eigin vali á 11.900 kr
Hringdu í síma 568 8000, farðu á borgarleikhus.is eða kíktu við í miðasölu Borgarleikhússins við Listabraut.
Leikhús á bíóverði
fyrir ungt fólk. Áskriftarkort á aðeins 6.500 kr. fyrir 25 ára og yngri.
HE LG A RB L A Ð
Hrósið …
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is
... fá Aðalheiður Birgisdóttir, eða Heiða í Nikita, og félagar fyrir frábæra frammistöðu við hönnun og framleiðslu á snjóbrettafatnaði og snjóbrettum sem eru seld um allan heim.
FJÖLSTILLANLEG HEILSURÚM
NÝ SENDING!
Íslensk kjötsúpa og harmóníkutónlist
FJÖLSTILLANLEGU HEILSURÚMIN FRÁ
Íslenski kjötsúpudagurinn verður haldinn hátíðlegur á Skólavörðustíg á morgun, laugardag. Að vanda er þetta samvinnuverkefni þeirra sem eru með rekstur við götuna og sauðfjár- og grænmetisbænda sem gefa allt hráefnið. Þetta er áttunda árið í röð sem slegið er upp kjötsúpu fyrir gestkomandi á Skólavörðustíg við upphaf vetrar, en fyrsti vetrardagur er einmitt á laugardag. Vegur dagsins hefur farið vaxandi ár frá ári og reiknað er með miklum mannfjölda þar sem hver og einn fær kraftmikla súpu eins og hann getur í sig látið. Hópur harmóníkuleikara mun að auki setja svip sinn á daginn og annast undirleik við súpuátið.
ERGOMOTION
30% AFSLÁTTUR!
EKKI MISSA AF ÞESSU EINSTAKA TÆKIFÆRI Á AÐ EIGNAST RÚM FRÁ
ERGOMOTION
Youtube-treiler fyrir leiksýningu
Leikhópurinn Suðsuðvestur hitar upp fyrir frumsýningu hinn 29. október með stuttu en dramatísku myndskeiði á youtube. Hópurinn á bak við sýninguna sést sitja í góðum fíling á veitingastaðnum Kexi en ógnvekjandi tónlist Gísla Galdurs er þvert á stemninguna við borðið. Eitthvað hræðilegt er í aðsigi. Þarna er vel lukkaður tónn gefinn fyrir leikritið Eftir lokin, en það fjallar um tvo vinnufélaga, Markús og Lísu, sem eru innilokuð í sprengjubyrgi eftir kjarnorkuárás. Með hlutverk þeirra fara Sveinn Ólafur Gunnarsson og Lilja Nótt Þórarinsdóttir.
ERGOMOTION 100 LÍNAN • Ergomotion er einn öflugasti og sterkasti stillanlegi botninn sem er fáanlegur í dag. • Botninn er inndraganlegur á sleða svo hægt er að nýta ljósið á náttborðinu. • Lyftigetan er gífurleg þar sem í botninum eru tveir mótorar. Einn fyrir höfuðgafl og annar fyrir fótgafl. • Öll tannhjól og liðamót eru úr hágæða næloni svo ekkert ískur og óþarfi að smyrja. • Hljóðlátt og öflugt. • 3 mm. tvíhert stálgrind undir öllum botninum. • 20 ára ábyrgð á mótor og grind. Argh! 201011
• Einföld og þægileg fjarstýring.
ERGOMOTION 400 LÍNAN • Ergomotion er einn öflugasti og sterkasti stillanlegi botninn sem er fáanlegur í dag. • Botninn er inndraganlegur á sleða svo hægt er að nýta ljósið á náttborðinu. • Lyftigetan er gífurleg þar sem í botninum eru tveir mótorar. Einn fyrir höfuðgafl og annar fyrir fótgafl.
Judy Garland í Þjóðleikhúskjallaranum
Leikkonurnar Lára Sveinsdóttir og Charlotte Böving sýna verk sitt um ævi Judy Garland í Þjóðleikhúskjallaranum á föstudags- og laugardagskvöld klukkan 22. Verkið byggist á ævi og starfi leik- og söngkonunnar sem skaust ung upp á stjörnuhimininn þegar hún lék Dóróteu í kvikmyndinni um Galdrakarlinn í OZ árið 1939. Lára og Charlotte setja verk sitt upp eins og um tónleika væri að ræða en inn á milli laga kynnast áhorfendur betur Judy og stormasömum köflum í lífi hennar. Lára leikur Judy en Charlotte leikstýrir.
• Öll tannhjól og liðamót eru úr hágæða næloni svo ekkert ískur og óþarfi að smyrja. • Hljóðlátt og öflugt.
HJÓNARÚM MEÐ ÞRÝSTIJÖFNUNARDÝNU (2X 90X200 cm)
TILBOÐSVERÐ FRÁ
398.721 kr. Fullt verð 569.600 kr. ATH! VIÐ EIGUM FLEIRI STÆRÐIR AF ERGOMOTION HEILSURÚMUM OG FLEIRI TEGUNDIR AF HEILSUDÝNUM FYRIR ÞAU.
• 3 mm. tvíhert stálgrind undir öllum botninum. • 400 línan er með öflugu nuddi, þremur mismunandi hraðastillingum og tímarofa. • 20 ára ábyrgð á mótor og grind. • Þráðlaus fjarstýring með útvarpssendi svo ekki þarf að beina fjarstýringunni á móttakara. • Rúmið fært niður í flata stöðu með einum takka. • Þyngdarleysistakkinn (Zero G) færir rúmið í þyngdarleysisstöðu. Njóttu þægindanna og upplifðu tilfinninguna. Staðan hjálpar blóðrásinni og minnkar pressu á mjóbak og axlir.
Rekkjan ehf ≤≥ Suðurlandsbraut 48 (Bláu húsin í Faxafeni) ≥≥ 108 Reykjavík ≥≥ 588 1955 ≥≥ www.rekkjan.iS ≥≥ Opið virka d. 10–18 og lau 11–16
H E I L S U R Ú M