23 november 2012

Page 1

ari dans, dans, dans og síðustu ár hefur hún bæði samið dansa fyrir so You think You Can dance og shakiru. 34 ViðtAl

Vörubæklingur Eirbergs fylgir blaðinu í dag

„Frostið bítur aðeins en mér líður mjög vel í þessum aðstæðum,“ segir vilborg í viðtali við Fréttatímann.

HEilsA 40

Helgarblað

23.-25. nóvember 2012 47. tölublað 3. árgangur

 úttekt Yrsa sigurðardóttir er ókrýnd glæpadrottning Íslands

Með báða fætur á jörðinni

raggi í grensásvideo

Keppir í MasterChef Dægurmál 70

sá við leigu­ svindlara Lára Ingþórs­ dóttir lenti í grunsamleg­ um leigusala

fréttir 8

Afmælisritið fylgir Fréttatímanum í dag!

Yrsa sigurðardóttir rithöfundur ruddi Arnaldi indriðasyni úr fyrsta sæti metsölulista í fyrra. Nú er hún komin með nýja bók og þrátt fyrir velgengnina hér heima og um heim allan heldur hún jarðtengingu. Enn starfar hún á verkfræðistofu sinni og finnst það nauðsynlegt þótt það sé svo mikið að gera hjá rithöfundinum að verkfræðingurinn fékk bara eitt þúsund krónur útborgaðar um síðustu mánaðamót.

Afmælisrit skátanna

Ævintýri í 100 Afmælisrit BAnd

Ljósmynd/Hari

Afmælisrit skátA í FréttatíManuM í dag: IndíánasIðIr – ÆvIntýrI – ErIndI sKátastarFs – ÚtIvIstarráð – undraland vIð ÚlFljótsvatn

Hætt eftir 16 ár Vilborg Katrín Hall kveður Arna á íslenska dansflokkinn en hún er aðaldóm- suðurpólinn

síða 26

Frábært verð á Lytos - vönduðum ítölskum gönguskóm

30% afsláttur út desember af öllum Lytos gönguskóm

Premium Ventra Vibram-sóli Stærðir 40–46 kr. 19.990 kr. 13.993

Rocker Stærðir 40–45 kr. 11.990 kr. 8.393

Ronny Men Stærðir 40–46 kr. 14.990 kr. 10.493

AlAgs íslenskrA

skátA

1

ár

Ævintýr alegur skátaan hefur svifið yfir Íslandidi Í hundra ð ár. á degi hverjum takast Íslensk ir skátar við spenna ndi áskora nirámeð það að markmi ði að gera heiminn örlÍtið betri. en hvað gera skátarn ir annað en að klÍfa fjöll og binda hnúta? afmÆli srit skátann a gefur þér innsýn fjölbre yttan og töfrand Í heim skátastarfsins .i

Skátarnir í 100 ár í miðju FrÉttatímanS

Opið virka daga kl. 9.00–17.30

Orkuhúsinu Suðurlandsbraut 34 S. 517 3900 w w w.flexor.is


2

fréttir

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 Heilbrigðismál Hjúkrunarfr æðingar segja upp vegna bágr a kjar a

Hjúkrunarfræðingar hafa fengið nóg Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@ frettatiminn.is

„Hjúkrunarfræðingar hafa fengið nóg, segir Elsa B. Friðfinnsdóttir, formaður Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, um nýlegar uppsagnir hjúkrunarfræðinga á Landspítalanum sem sagt hefur verið frá í fjölmiðlum. „Kjörin hafa rýrnað á þessum hrunsárum en vinnuálagið aukist, meðal annars vegna þess að ekki er leyfilegt að ráða í afleysingar í staðinn fyrir þá sem veikjast,“ segir Elsa. Harpa Þöll Gísladóttir, hjúkrunarfræðingur á Landspítalanum, skilaði inn uppsagnarbréfi sínu á miðvikudaginn. Hún er ekki sú eina. „Ástæðan er sú að kjör hjúkrunarfræðinga og laun eru svívirðilega lág,“ segir hún. „Það er ekki hægt að hlaupa endalaust hraðar og vinna meira. Mér býðst vinna í Noregi og Svíþjóð og er að skoða það,“ segir hún. Elsa fór á fund fjármálaráðherra og velferðarráðherra

á dögunum þar sem rædd voru kjör hjúkrunarfræðinga í tengslum við fyrirhugaða stofnanasamninga. „Ég er ekki bjartsýn eftir þá fundi,“ segir Elsa. Björn Zoëga forstjóri kannast ekki við að fleiri hjúkrunarfræðingar hafi sagt upp en venjulega. Hann segir ómögulegt að nýta svokallaða stofnanasamninga til að bæta kjör hjúkrunarfræðinga, ekkert fjármagn hafi fylgt þeim frá ríkinu. „Hér er mikil velta á starfsfólki enda erum við með 1200 hjúkrunarfræðinga starfandi á Landspítalanum. Ég væri búinn að heyra af því ef óvenju margir hefðu sagt upp að undanförnu. Ég veit hins vegar af óánægju starfsfólks með kjör sín og það er erfitt að eiga við það,“ segir Björn. Hann bendir jafnframt á að fjöldauppsagnir séu ólöglegar enda yrði tekið á þeim.

Starfsfólk Landspítalans er óánægt með kjör sín og aukið vinnuálag, að sögn hjúkrunarfræðinga.

 barnavernd Hert eftirlit með komu erlendr a barna til landsins

Frú Lauga eignast litla systur „Við erum að opna á Óðinsgötu í des. Það hafa margir falast eftir því að fá vörur beint frá býli í miðbæinn, það er vaxandi krafa á meðal neytenda að fá að vita um uppruna varanna sem það verslar,“ segir Rakel Halldórsdóttir en hún á og rekur, ásamt manni sínum Arnari Bjarnasyni, Frú Laugu bændamarkað. Frú Lauga býður upp á vörur beint frá býli og hefur verslun þeirra í Laugarneshverfinu notið mikilla vinsælda. Nú hyggst Frú Lauga færa út kvíarnar og opnar að því tilefni litla verslun í Þingholtunum í Reykjavík. „Hver veit nema þetta sé framtíð verslunar á Íslandi,“ segir Rakel aðspurð. „Það er allavega vaxandi meðvitund á meðal fólks um hvað það er sem það raunverulega neytir. Það vill ganga að heiðarlega framleiddum og aukaefnalausum mat vísum. Það er svo mikill óþarfi sem fylgir oft í fjöldaframleiðsluferlinu.“ Nýja verslunin verður töluvert smærri en sú fyrri, „svona litla systir,“ segir Rakel. Verslunin opnar í desember og verður til húsa að Rakel og Arnar opna útibú frá Frú Laugu í miðbæ ReykjaÓðinsgötu 1. -mlþ víkur í næsta mánuði. Ljósmynd/Hari

Rannsakað hvort börn séu keypt til ættleiðingar Æ fleiri börn koma hingað til lands undir fölskum formerkjum með falsaða pappíra. Þau hafa hugsanlega verið keypt til ættleiðingar en algengara er að foreldrar komi börnum sínum til ættingja búsettra hér á landi í von um betra líf fyrir börnin sín.

m

Ánægja með efnahagsárangur

Reykjavík kaupi Perluna Borgarráð samþykkti á fundi sínum í gær að Reykjavíkurborg gangi til samninga við Orkuveitu Reykjavíkur um kaup á Perlunni í Öskjuhlíð. Ef samningar nást ætlar borgin að gera breytingar á Perlunni fyrir allt að hundrað milljónir og koma þar upp náttúruminjasýningu í samstarfi við íslenska ríkið. Gert er ráð fyrir að almenningi verði áfram tryggður aðgangur að Perlunni og umhverfi hennar, verði af kaupunum, þótt það sé reyndar stefnt að því að selja inn á náttúruminjasýninguna.

Sendinefnd Alþjóðagjaldeyrissjóðsins lýsti í vikunnni yfir ánægju sinni með þann árangur sem náðst hefur á sviði efnahagsmála eftir hrun fjármálakerfisins árið 2008 og að ríkissjóður hafi náð að endurnýja aðgang að erlendum lánamarkaði. Hins vegar kom fram að veruleg áhætta gæti stafað af efnahagssamdrætti á evrusvæði og ýmsum innlendum þáttum. Stuðningi var lýst við árangurstengda áætlun um afnám gjaldeyrishafta sem miðar meðal annars að því að minnka krónueignir erlendra aðila. -sda

Algengast er að börn sem koma hingað til lands á fölskum forsendum komi í umsjá ættingja sem þykjast vera foreldrar þeirra og með samþykki foreldra í von um betra líf fyrir barnið.

ál eru til rannsóknar hjá lögreglu þar sem grunur er um mansal barna sem flutt hafa verið ólöglega hingað til lands með fölsuðum skjölum, samkvæmt heimildum Fréttatímans. Æ fleiri börn koma ólöglega til landsins en Útlendingastofnun hefur hert eftirlit með þessum málum að undanförnu. Fyrir stuttu barst yfirvöldum tilkynning um grunsemdir um að barn á fjórða ári sem kom til landsins fyrr á árinu væri ekki barn pars sem þóttist vera foreldrar þess. Rannsókn lögreglu, Útlendingastofnunar og barnaverndaryfirvalda leiddi í ljós að grunurinn var á rökum reistur og játaði parið, íslenskir ríkisborgarar, að vera ekki foreldrar barnsins. Ranglega kom fram í fjölmiðlum í gær að barnið væri kornabarn. Þetta er yngsta barn sem vitað er til að komið hafi til landsins á fölskum forsendum. Fyrir tveimur árum féll hins vegar fyrsti dómurinn í hæstarétti í máli sem þessu. Sjö ára stúlka var flutt til landsins árið 2006 en tveimur árum síðar barst barnaverndarnefnd tilkynning um grunsemdir um móðerni barnsins. Rannsókn leiddi í ljós að foreldrarnir voru ekki raunverulegir foreldrar barnsins og það var í kjölfarið tekið af þeim og komið fyrir á fósturheimili. Samkvæmt heimildum Fréttatímans eru nokkur mál sem þessi til rannsóknar hér á landi. Rannsókn þessara mála miðast meðal annars að því að kanna hvort fólk hafi í einhverjum tilfellum farið héðan til útlanda og keypt barn til ættleiðingar. Algengara sé hins vegar að fólk sæki barn ættingja í von um betra líf hér á landi en í heimalandinu. Þegar upp koma mál sem þessi tilkynnir Útlendingastofnun barnaverndarnefnd um barnið og fer nefndin upp frá því með málefni barnsins hvað varðar velferð þess. Að sögn Braga Guðbrandssonar, forstjóra Barnaverndarstofu, er málið rannsakað til fullnustu í því skyni að leiða í ljós hvaðan barnið kemur, hverjir séu foreldrar þess og hvers vegna barnið sé í höndum fólksins sem þykjast foreldrar þess. Þá sé lagt mat á til hvaða aðgerða sé Ekki er hægt rétt að grípa með tilliti til hagsmuna að loka augbarnsins. „Hugsanlegt er að barnið hafi verið tekið ófrjálsri hendi, þá er unum fyrir því barninu skilað til réttmætra forsjárað börn ganga aðila eða foreldra ef þeir finnast og aðstæður réttlæta það,“ segir Bragi. kaupum og „Barninu er hugsanlega fundnir nýir sölum. foreldrar hér á landi og loks er ekki hægt að útiloka að þau sem komu með barnið til landsins fái að halda barninu, sé það því fyrir bestu,“ segir Bragi. „Ekki er hægt að loka augunum fyrir því að börn ganga kaupum og sölum. Fólk langar að eignast barn en getur það ekki og er tilbúið til að reiða fram fjármuni til að láta það gerast,“ segir hann. Algengast sé þó að börn séu færð í umsjá ættingja sem komi með þau hingað til lands þar sem aðstæður eru aðrar til uppvaxtar.

Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@frettatiminn.is



4

fréttir

Helgin 23.-25. nóvember 2012

veður

Föstudagur

laugardagur

sunnudagur

loks skaplegt veður um helgi fjórðu og síðustu helgina í nóvember er loksins útlit fyrir skaplegt vetrarveður! reyndar vantar ekki lægðirnar, en þær verða meira og minna á hringsóli yfir landinu og vindur ekki svo hvass næst þeim. þýðan sem kominn er helst í dag föstudag, en síðan fer hægt kólnandi og á sunnudag er spáð skammvinnri n-átt með snjókomu um tíma norðanlands um leið og aftur frystir um mest allt landið.

2

4

2

0

3

4

1 3

einar sveinbjörnsson vedurvaktin@vedurvaktin.is

1

-2

-1

-1

-3 1

-1

Væg hláka og VÍðast rigning eða skúrir. na-hVassViðri nV-til.

ekki sVo hVasst, en él, einkum á fjallVegum Vestan- og norðantil. hægt kólnandi.

n-átt, frekar meinlÍtil, en snjókoma um tÍma norðan- og norðaustanlands.

höfuðBorgarsVæðið: Hægur vindur, þungbúið og rigning með köflum.

höfuðBorgarsVæðið: Skýjað og úromulítið. fryStir um kvöldið og nóttina.

höfuðBorgarsVæðið: norðan garri, léttSkýjað og vægt froSt.

OYSTER PERPETUAL ROLEX DEEPSEA

 Heilbrigðismál við gætum bjargað allt að Fimm mannslíFum Michelsen_255x50_K_0612.indd 1

14.06.12 16:57

Íslenskur bjór verðlaunaður í Bandaríkjunum

íslenski bjórinn lava, sem bruggaður er í ölvisholti, er einn af 25 áhugaverðustu bjórunum sem komu á markað í bandaríkjunum í ár. þetta er niðurstaða tímaritsins life on tap, draft. í tímaritinu er staðhæft að rúmlega sjö þúsund bjórtegundir komi á almennan markað í bandaríkjunum þetta

árið. blaðið lét framkvæma blinda smökkun á bjórunum og komst lava í hóp 25 áhugaverðustu bjórum ársins. fyrr á þessu ári hlaut lava gullverðlaun í sínum flokki í einni stærstu opnu bjórkeppni bandaríkjanna. þá voru smakkaðir yfir 1.600 bjórar alls staðar að úr heiminum.

lava bjórinn frá ölvisholti fellur vel að smekk bandaríkjamanna.

gengið gegn kynbundnu ofbeldi

amma full með barn í bílnum

í vikunni var amma nokkur stöðvuð af lögreglu en hún reyndist ölvuð við stýrið en með henni Samtökin un Women á íslandi í bílnum var „ólögráða barnabarn standa fyrir ljósagöngu á sunnudaginn, klukkan 19. Gangan hennar“ eins og það er orðað á vef lögreglunnar, logreglan. hefst í alþingisgarðinum en þar hefst um leið undirskriftarsöfnun is. Samkvæmt upplýsingum frá þar sem þátttakendur í göngunni lögreglu gerist það mánaðarlega að foreldrar séu teknir fullir undir geta skrifað undir áskorun þar sem þess er krafist að stjórnvöld stýri með barn í bílnum. Hinsvegar geri allt sem í þeirra valdi stendur er fáheyrt að afar og ömmur keyri full með barnabörnin. „en svo bregðast krosstré sem önnur til að útrýma ofbeldi gegn tré,“ segir lögreglan. konum, hér heima og erlendis.

Á íslandi er lögum um líffæragjöf þannig háttað að gengið er út frá synjun um líffæragjafar eftir dauðs-

Skrítið að bíða þess að einhver láti lífið

Á íslandi neita aðstandendur líffæragjöf í 40% tilfella en í könnunum segjast 80-90% íslendinga vilja gefa líffæri. Árlega deyr fólk á biðlista eftir líffærum og sumir hafa beðið eftir nýju líffæri í áraraðir.

Þ

GLÆSILEG JÓLALJÓS Mikið úrval jólaljósa frá Svíþjóð Srærðir 90 cm 150 cm 200 cm

guðmundur löve, framkvæmdastjóri SíbS

Opið laugardag til kl. 16

Skoðið úrvalið á www.grillbudin.is Smiðjuvegi 2, Kóp - S. 554 0400

matthildur Hrönn matthíasdóttir.

að er svo skrítið að bíða þess að einhver láti lífið,“ segir Matthildur Hrönn Matthíasdóttir. Hún er líffæraþegi sem hefur í tvígang fengið ígrædda lifur. Fyrst árið 2007 og síðan aftur 2008 eftir að líkami hennar hafnaði gjöfinni. „Ég fæddist með erfðasjúkdóm en veiktist mjög skyndilega 2007 og var því sett í mikinn forgang. Líkaminn hafnaði síðan lifrinni og það var mjög skelfileg lífsreynsla. Ég var sett á biðlista á nýjan leik og þó að ég hafi í samhengi við marga aðra ekki beðið lengi eða aðeins um nokkrar vikur þá er það mjög erfitt.“ Hundruð Íslendinga eru á biðlista eftir líffæri og mörg dæmi eru um að fólk láti lífið við biðina. „Þarf ekki að vera svona,“ segir Guðmundur Löve framkvæmdastjóri SÍBS. Á Íslandi eru lögum um líffæragjöf þannig háttað að gengið er út frá synjun um líffæragjafir eftir dauðsfall. Þessu er öfugt farið í flestum nágrannalöndum okkar en þar er gengið út frá samþykki. Guðmundur segir Íslendinga vera langt á eftir nágrannaþjóðunum í líffæragjöfum eftir dauðsfall. Félagið SÍBS kallar eftir breytingum á íslenskum lögum. „Það er okkar krafa að þessi breyting nái fram að ganga og við horfum á að slíkt gæti bjargað allt að 3 til 5 mannslífum á ári,“ segir Guðmundur og bendir á að aðstandendur hafi alltaf síðasta orðið þegar kemur að líffæragjöf, jafnvel þó einstaklingur sé opinber líffæragjafi geta að-

standendur synjað gjöfinni eftir dauðsfall. „Synjanir aðstandenda eru um 40%. Það er allt of hátt ef við gefum okkar að samkvæmt erlendum könnunum sé vilji hjá 90% að gefa líffæri eftir sinn dag.“ SÍBS hóf á dögunum vakningarátak tengt líffæragjöfum. „Fyrst og fremst viljum við þrýsta á stjórnvöld að breyta lögum í ætlað samþykki en einnig viljum við hvetja fólk til þess að kynna sér vilja ættingja sinna í þessum efnum og virða hann við dauðsfall.“ Guðmundur segir Íslendinga eiga í skuld við alþjóðlega líffærabanka. „Við erum aðilar að alþjóðlegum líffærabönkum og stöndum ekki við okkar skuldbindingar þar, þvert á móti erum við í miklum mínus. Það er hægt að rekja beint til ætluðu synjunarinnar. En ekkert annað norrænt land utan Danmerkur stendur jafn illa. En í Danmörku er ekki heldur gengið út frá ætluðu samþykki.“ Hann segir einstaklinga á íslenskum biðlistum skipta hundruðum og hver dagur skipti gríðarlegu máli fyrir það fólk. Matthildur Hrönn er sama sinnis og hvetur fólk til þess að kynna sér mikilvægi líffæragjafa. „Ég hafði sjálf aldrei hugsað út í þetta fyrr en ég þurfti sjálf á því að halda,“ segir hún og bætir við. „Það var tilfinning ólík öðrum að þiggja líffæri úr öðrum, en mér finnst ég ekkert öðruvísi í dag. Ég er svo ótrúlega þakklát og horfi óneitanlega öðruvísi á lífið. Mér finnst að allir ættu að gerast líffæragjafar,“ segir Matthildur. maría lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is


Áður en þær hófu störf hjá Íslandsbanka stunduðu systurnar Dröfn og Bergþóra nám bæði hér heima og erlendis. Þær vita nákvæmlega hvað námsárin ganga út á.

Við lærðum okkar fag til þess að auðvelda þér að læra þitt Hjá Íslandsbanka starfar fólk sem býr að langri reynslu af fjármálaráðgjöf og þjónustu við námsmenn. Við þekkjum reglurnar hjá LÍN, vitum hvað þarf til að framfleyta sér á stúdentagörðum og hversu miklvægt það er að vera í góðu sambandi við bankann sinn þegar maður stundar nám erlendis. Fjármálaviðtal fyrir námsmenn Námsmönnum býðst að koma í fjármálaviðtal sem er sérstaklega sniðið að þörfum þeirra. Þar förum við yfir stöðuna og leitum leiða til að gera fjárhagsáætlun námsáranna eins hagstæða og kostur er. Kynntu þér málið nánar á www.islandsbanki.is og pantaðu fjármálaviðtal í þínu útibúi.

Við bjóðum góða þjónustu islandsbanki.is | Sími 440 4000

Í fjármálaviðtali förum við meðal annars yfir:

Lánshæfi og fjármögnun námsins Hver sé heppilegasta greiðslumiðlunin Fríðindi og kjör í Námsvild Lánafyrirgreiðslu Íslandsbanka vegna LÍN Sparnað vegna skólagjalda Heimilisbókhald með Meniga Möguleika á námslokaláni facebook.com/ Islandsbanki.Namsmenn

ENNEMM / SÍA / NM55374

Sérfræðingar í námsmannaþjónustu í þínu útibúi


6

fréttir

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 nám nóbel námsbúðir undirbúa nemendur fyrir próf

Fá ekki að leigja skólastofur „Á sama tíma og skorið er niður sem aldrei fyrr til skólastofnana þá verða þær af nokkrum milljónum króna í tekjur,“ segir Atli Bjarnason, viðskiptafræðinemi og framkvæmdastjóri Nóbel námsbúða, en hann og samstarfsfólk hans hafa óskað eftir því að leigja skólastofur af menntaskólum fyrir Nóbel námsbúðir. „Við erum ungt fyrirtæki sem býður upp á námsbúðir fyrir nemendur í framhaldsskólum og háskólum. Hugmyndin er að krakkar sem dúxuðu í áfanganum sem þú ert að fara í próf í kenna þér fyrir próf,“ segir Atli en frumkvæðið hefur mælst ótrúlega vel fyrir hjá íslensku námsfólki. Hugmyndina fékk

Atli þegar hann var á öðru ári í viðskiptafræði fenginn til að kenna fyrsta ári í svokölluðum dæmatímum. Þá sá hann að nemendurnir fengu mikið út úr því að læra af honum af því einmitt að hann hafði tekið prófin í fyrra og gengið glimrandi vel. Fjöldi nemenda vinnur hjá Atla og hans fólki í Nóbel námsbúðum (www.nobel.is) og í haust leituðu þau til framhaldsskólanna til að fá leigðar stofur. Þar fást þau svör að skólunum sé ekki heimilt að leigja stofur til einkafyrirtækja. Mikael Torfason Atli Bjarnason vill fá að leigja skólastofur í framhaldsskólum en má ekki.

mikaeltorfason@frettatiminn.is

 Heilbrigðismál eftirtektarverður ár angur íslenskr a lækna í meðferð við lungnakr abbameini

Stórgóður árangur gegn lungnakrabba Árangur íslenskra lækna í meðferð lungnakrabbameins hefur vakið eftirtekt enda er hann með því besta sem gerist í heiminum. Hvergi er styttri biðtími eftir rannsóknum en hér á landi.

Há skurðtíðni er til marks um góðan árangur í meðferð lungnakrabbameins.

Steinn Jónsson, prófessor í lungnasjúkdómum við Landspítalann og læknadeild Háskóla Íslands. Ljósmynd/Hari

í

slenskir læknar hafa náð eftirtektarverðum árangri í skurðaðgerðum við lungnakrabbameini og fara fleiri sjúklingar með lungnakrabbamein í skurðaðgerð hér en víðast hvar í heiminum. Steinn Jónsson, prófessor í lungnasjúkdómum við Landspítalann og læknadeild Háskóla Íslands, og Tómas Guðbjartsson, prófessor í skurðlækningum, hafa fengið birta grein í alþjóðlegu, ritrýndu læknatímariti, Journal of Thoracic Oncology, þar sem skýrt er frá niðurstöðum rannsókna sem þeir hafa stundað á árangri skurðaðgerða síðastliðin 15 ár. „Í ljós kom að árangur á skurðlæknismeðferð við lungnakrabbameini er mjög góður hér á Íslandi í alþjóðlegum samanburði. Einungis á vissum stöðum í Bandaríkjunum er skurðtíðnin hærri,“ segir Steinn. Há skurðtíðni er til marks um góðan árangur í meðferð lungnakrabbameins því það greinist oft svo seint að skurðaðgerðir gagnast ekki til meðferðar vegna þess hve krabbameinið er komið á alvarlegt stig. Steinn segir að ein af ástæðunum fyrir góðum árangri í meðferð við lungnakrabbameini hér á landi sé gott aðgengi að læknum og að síðastliðin fimm ár hafi verið tekið upp nýtt greiningarferli sem styttir til muna biðtíma eftir rannsóknum. „Þegar lungnamynd vekur upp grun um lungnakrabba er sjúklingurinn lagður inn á Landspítala til rannsóknar í einn sólarhring og allar rannsóknir gerðar. Það hefur gert það að verkum að biðtími eftir rannsóknum hjá sjúklingum sem svona er ástatt með er hvergi minni en á Íslandi,“ segir Steinn.

Að sögn Steins er einungis þriðjungur tilfella lungnakrabba skurðtækur við fyrstu greiningu en nær allur sá hluti fer í skurðaðgerð hér á landi, sem er mjög hátt hlutfall á heimsvísu. Miklar rannsóknir eru í gangi á lungnakrabba um allan heim enda veldur lungnakrabbamein fleiri dauðsföllum en næstu fjögur krabbameinin þar á eftir, brjóstakrabbamein, ristilkrabbamein, blöðruhálskirtilskrabbamein og briskrabbamein, samanlagt, að sögn Steins. „Þetta er gífurlegt heilsufarsvandamál um allan heim. Við vitum að það kemur fyrst og fremst til af völdum reykinga en rannsóknir miðast við að bæta árangur við greiningar á frumstigi og í meðferðum. Við tökum þátt í því og fylgjumst vel með,“ segir hann. Landspítalinn fékk nýlega að gjöf nýtt ómberkjuspeglunartæki sem tekið verður í notkun eftir áramót. Það nýtist til að finna meinvörp í eitlum í brjóstkassa með speglun og án þess að sjúklingar þurfi að fara í aðgerð. „Það er mikið framfaraspor og er útlit fyrir að við séum að komast inn í 21. öldina fyrir alvöru með okkar greiningartækni,“ segir Steinn. Mikið og gott samstarf hefur einnig verið við Íslenska erfðagreiningu í rannsóknum um erfðir og lungnakrabbamein sem vakið hafa heimsathygli. Að sögn Steins er sú vinna enn í gangi. Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@frettatiminn.is


12-2382 H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A

Bláa kortið borgar sig Með Bláa kortinu færð þú afslátt hjá fjölda fyrirtækja um allt land. Kortið færir þér aðgang að Hringtorgi, öflugri upplýsingaveitu sem heldur utan um öll fríðindi Bláa kortsins. Korthöfum bjóðast betri kjör m.a. í bíó, á veitingastöðum, af flugferðum, heilsurækt, bensíni og ýmsum viðburðum.

Sæktu um Bláa kortið á hringtorg.is.

Þú getur sótt appið með því að skanna QR kóðann.


8

fréttir

Helgin 23.-25. nóvember 2012  Peningasvindl Hr aðfluttningafyrirtæki notað sem sk álk askjól

Þú leggur línurnar

létt&laggott

Lára Ingþórsdóttir svaraði auglýsingu á leiguíbúð á bland.is en fljótlega hringdu hjá henni viðvörunarbjöllur.

Húsnæðisleitendur fórnarlömb svindlara

Íslenskir íbúðaleigjendur eru fórnarlömb áður óþekkts peningasvindls. Erlendur maður notar TNT hraðflutningafyrirtækið sem skálkaskjól en fyrirtækið varar við svindlinu. Svindlarinn segir fyrirtækið hafa milligöngu um greiðslur og afhendingu húslykla. Margir hafa haft samband við TNT.

69% *konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu. Capacent júlí-sept. 2012

... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*

fjölmargir sett sig í samband við fyrirtækið vegna þessara tveggja íbúða sem séu augljóslega svindl. Reikningsnúmerið sem gefið sé upp vegna millifærslu sé ekki á vegum TNT heldur svindlarans sjálfs. „Það er alþekkt um allan heim að svindlarar nota sér vel þekkt og virt vörumerki á borð við TNT til að gera svindl sitt trúanlegt og við vörum við slíku svindli,“ segir hann. Enginn þeirra sem höfðu sam­ band við TNT hafði tapað pening­ um en tveir voru við það að milli­ færa, annar hætti við eftir að hafa rætt við TNT en hinn var búinn að biðja um millifærslu hjá bankanum en athugull bankastarfsmaður ákvað að hringja í TNT áður en millifærslan var framkvæmd. „Hugsanlega vegna gjaldeyrishaft­ anna,“ segir Héðinn. Lára Ingþórsdóttir er tveggja barna einstæð móðir á stúdenta­ görðum og er að leita að íbúð til framtíðarleigu. „Ég sá auglýsta á bland.is íbúð á Ægisgötu og fannst leigan viðráðanleg og setti mig því í samband við þann sem var að

ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ

J NÝ

UN

G!

Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@frettatiminn.is

ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ

MJÚKUR OG LJÚFFENGUR HVÍTMYGLUOSTUR ÚR DÖLUNUM Við kynnum nýjan hvítmygluost frá Mjólkursamsölunni undir nafninu Dala-Auður. Osturinn er einstaklega mjúkur og bragðgóður og er sá mýksti úr flóru mygluosta frá MS. Dala-Auður er 170 g og er unnin úr nýmjólk. Nafn ostsins er vísun í Auði djúpúðgu sem var landnámskona í Dölunum og ættmóðir Laxdæla.

ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ

ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ

auglýsa. Fljótlega fóru að hringja hjá mér viðvörunarbjöllur því sá sem ég var í sambandi við vildi ekki ræða um íbúðina sérstaklega, til dæmis númer hvað hún væri í húsinu eða á hvaða hæð, heldur einungis um greiðslufyrirkomu­ lagið,“ segir hún. Lára setti sig í samband við íbúa í húsinu sem sögðust ekki vita til þess að í því væri laus íbúð. „Auk þess fannst þeim leiguverðið ansi lágt,“ segir hún. Samkvæmt upplýsingum frá lögreglunni í Reykjavík birtist reglulega auglýsingar á bland.is þar sem reynt er að hafa fé af fólki. Lögreglan er í reglulegu sambandi við ábyrgðarmenn bland.is vegna auglýsinga sem ábendingar berast um og eru þær umsvifalaust fjar­ lægðar af vefnum. Hafliði Þórðar­ son, fulltrúi hjá Lögreglunni í Reykjavík, ítrekar að fólk sendi ekki peninga með peningaflutn­ ingafyrirtækjum á borð við Wes­ tern Union til aðila sem það þekkir ekki.

H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A – 1 2 – 0 6 3 1

Í

slenskir leigjendur eru fórnar­ lömb erlends peningasvindls. Undanfarnar tvær vikur hafa tvær íbúðaauglýsingar verið birtar á bland.is þar sem íbúðir í miðbæ Reykjavíkur hafa verið auglýstar til leigu, annars vegar íbúð á Skúla­ götu og hins vegar á Ægisgötu. Í svarpósti við fyrirspurn um íbúðina á Ægisgötu segist „eig­ andinn“ vera fluttur til Bretlands vegna vinnu sinnar. „Ég keypti íbúðina með það fyrir augum að gera hana upp og breyta í lúxus­ íbúð en vegna efnahagsástands­ ins hefur mér ekki tekist að selja hana,“ segir svindlarinn. Hann segist ekki vera með neina tengi­ liði á Íslandi og því notist hann við þjónustu hraðflutningafyrirtækis­ ins TNT. Leigjandinn á að leggja inn tveggja mánaða leigu, 196 þúsund krónur, á reikning TNT og fær þá afhenta lykla að íbúðinni. Leigjandinn hafi síðan þrjá daga til að ákveða sig, ef hann ákveði að taka ekki íbúðina skili hann ein­ faldlega lyklunum til TNT og fái upphæðina endurgreidda. Að sögn Héðins Gunnarssonar, forstöðumanns TNT á Íslandi, hafa

ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒ



10

fréttir

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Jólamálningin! Deka Meistaralakk 70 Akrýllakk. hvítt. 1 líter

1.595 DekaCryl 7 Innimálning. 10 lítrar

5.490

Hágæða sænsk málning 10% gljástig, verð 10L

5.290

Aqua 25 innimálning á böð 4 lítrar

3.990

allir ljósir litir

Deka Gólfmálning grá 3 lítrar

3.890

 Myndir eftir þekkta ljósMyndar a boðnar upp

Uppboð til að styrkja Ingó Veglegt uppboð á ljósmyndum fer fram í Gyllta sal Hótels Borgar á sunnudag klukkan 19. Tilgangur uppboðsins er að styrkja Ingólf Júlíusson, ljósmyndara og margmiðlunarhönnuð, sem greindist með bráðahvítblæði í byrjun október og hefur verið á sjúkrahúsi síðan. Eftir áramót fer Ingólfur til Svíþjóðar þar sem hann mun gangast undir mergskipti. Ingólfur, eða Ingó eins og hann er jafnan kallaður, hefur verið sjálfstætt starfandi ljósmyndari og hönnuður síðan 2008, meðal annars á Fréttatímanum. Hann hefur tekið ljósmyndir fyrir Reuters á Íslandi og hlotið verðlaun fyrir. Félagar Ingólfs í stétt

ljósmyndara skipuleggja uppboðið til að styðja við bakið á honum og fjölskyldu hans á þessum erfiðu tímum. Á uppboðinu verður meðal annars að finna málverk eftir Tolla og myndir eftir kunna ljósmyndara á borð við R AX, Pál Stefánsson, Ara Magg og Vilhelm Gunnarsson. -hdm Ingólfur Júlíusson ljósmyndari berst við bráðahvítblæði. Vinir hans hafa skipulagt ljósmyndauppboð á Hótel Borg á sunnudagskvöld.

 Vopnahlé stjórnVöld í ísr ael og haMas slíðr a sVerðin Mako pensill 50mm

195

Mako málningarrúlla og bakki 25cm

Deka Spartl LH. 3lítrar

1.745

895

Kletthálsi Reykjavík Reykjanesbæ Akureyri Vestmannaeyjum

– Afslátt eða gott verð? Sími 412 2500 - sala@murbudin.is - www.murbudin.is

5.000 undirskriftir með viðskiptabanni Stefán Jónsson, prófessor við Listaháskóla Íslands, stökk til fyrr í vikunni og stofnaði til undirskriftarsöfnunar á netinu. Honum blöskraði framganga Ísraels gegn íbúum á Gaza í Palestínu og á aðeins örfáum dögum söfnuðust nær fimm þúsund undirskriftir. Það þykir þó nokkuð og Stefán ætlar að afhenda Össuri Skarphéðinssyni undirskriftirnar í dag.

„Reyndar vil ég heldur kalla þetta meðmælafund með friði.“

Vopnahlé náðist í fyrradag á milli Ísraels og Hamas.

þ

67% *konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu. Capacent okt.-des. 2011

... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*

ótt nú sé komið vopnahlé þá heldur þessi barátta áfram,“ segir Stefán Jónsson, prófessor við Listaháskóla Íslands, en hann hefur síðustu daga staðið fyrir undirskriftarsöfnun á netinu þar sem gerð er krafa á hendur íslenskra stjórnvalda að þau beiti sér fyrir viðskiptabanni á Ísrael. „Við erum vön því að átök af þessu tagi blossi upp á þessu svæði með hræðilegum afleiðingum – sérstaklega fyrir palestínsku þjóðina sem býr innan þessarra skelfilegu múra sem reistir hafa verið af Ísraelsmönnum,“ heldur Stefán áfram því vopnahlé breytir litlu í afstöðu hans. „Í stað þess að bíða eftir næsta eldgosi þá á þessi krafa frekar að standa. Við sem höfum skrifað undir á Change.org viljum að Ísraelsmönnum séu settur stóllinn fyrir dyrnar.“ Síðan átökin hófust hafa fimm Ísraelar látið lífið en rúmlega 140 íbúar á Gaza. Þegar Fréttatíminn fór í prent í gær hafði vopnahléið haldist að mestu við mikinn fögnuð íbúa á Gaza. Um ástæðu þess að Stefán, prófessor við Listaháskólann, hafi staðið fyrir undirskriftarsöfnuninni segir hann að oft sé hann æði virkur á Facebook „og þar er maður með skoðanir á öllum hlutum. Ég og aðrir kaupum okkur oft góða samvisku með því að „læka“ það að einhver eigi að hjálpa veikum börnum í Afríku eða að grípa eigi til aðgerða út af þessu eða hinu. Svo heyri maður pælingar um að það eigi að mótmæla þessu eða safna undirskriftum og ég ákvað bara að slá til. Þetta var ekki flókið. Ég fór inn á Change.org og fylgdi þar góðum leiðbeiningum um hvernig eigi að stofna til undirskriftarsöfnunar,“ útskýrir Stefán sem er hvergi nærri hættur og í dag, föstudag, ætlar hann að afhenda stjórnvöldum („vonandi Össuri Skarphéðinssyni utanríkisráðherra“) undirskriftirnar á mótmælafundi fyrir utan stjórnarráðið klukkan 17. „Reyndar vil ég heldur kalla þetta meðmælafund með friði,“ segir Stefán. Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

Stefán Jónsson prófessor efndi til undirskriftarsöfnunar á netinu.


FULL ÞJÓNUSTA Á VERÐI SJÁLFS­ AFGREIÐSLU. Starfsmenn okkar taka upp hanskann fyrir viðskiptavinina. Þeir skipta um rúðuþurrkur, mæla og fylla á olíu, rúðuvökva og frostlög – og dæla á tankinn, en þú greiðir sama verð og í sjálfsafgreiðslu. Fáðu sem mest út úr hverjum dropa.

Athugið að þjónustutími er mismunandi eftir stöðvum.

Nánari upplýsingar á www.skeljungur.is


ALLIR VILJA DO Settu þig í stellingu sem lætur þreytuna líða úr þér! Aðeins kr.

34.754,-

n Inndraganlegur botn n 2x450 kg lyftimótorar n Mótor þarfnast ekki viðhalds n Tvíhert stál í burðargrind n Hliðar- og endastopparar svo dýnur færist ekki í sundur n Botn er sérstaklega hannaður fyrir Shape heilsudýnur n Val um lappir með hjólum eða töppum n 5 ára ábyrgð

í 12 mánuði*

STÆRÐ 2X90X200

STILLANLEGT •

SHAPE

Láttu það

BY NATURE’S BEDDING

Tilboðsverð C&J + Shape dýna

Stærð cm. Með still. botni 2x 80x200 375.800,2x 90x200 399.800,2x90x210 407.800,2x100x200 429.800,120x200 230.900,140x200 257.900,* afborgun pr. mán. í 12 mán. Vaxtalaust lán. 3,5% lántökugj.

Nature‘s Shape heilsurúm Aðeins kr.

Heilsudýna sem: n Lagar sig fullkomlega að líkama þínum n 24 cm þykk heilsudýna n Engin hreyfing n AloaVera áklæði n 5 ára ábyrgð!

14.477,í 12 mánuði*

STÆRÐ 160X200

HJÓNARÚM •

SHAPE BY NATURE’S BEDDING

Dorma-verð Shape dýnur

Stærð cm. Dýna Með botni 80x200 58.900,83.900,90x200 65.900,97.900,100x200 75.900,- 109.900,120x200 85.900,- 121.900,140x200 99.900,- 143.900,160x200 114.900,- 163.900,180x200 129.900,- 181.900,-

-

JÓLA

20% TTUR

Á AFSL

* afborgun pr. mán. í 12 mán. Vaxtalaust lán. 3,5% lántökugj.

Nature‘s Rest heilsurúm n Mjúkt og slitsterkt áklæði n Svæðaskipt gormakerfi n Aldrei að snúa n Sterkur botn n Frábærar kantstyrkingar n Gegnheilar viðarlappir n 320 gormar pr fm2

Aðeins kr.

10.250,-

Dorma-verð

í 12 mánuði*

Nature’s Rest

STÆRÐ 160X200

Stærð cm. Dýna Með botni 90x200 44.900,76.900,100x200 46.900,80.900,120x200 53.900,89.900,140x200 55.900,99.900,160x200 65.900,- 114.900,180x200 75.900,- 127.900,-

FRÁBÆR KAUP •

* afborgun pr. mán. í 12 mán. Vaxtalaust lán. 3,5% lántökugj.

Nature‘s Comfort Pillowtop heilsurúm n Mjúkt og slitsterkt áklæði n Heilsu- og hægindalag í yfirdýnu sem hægt er að taka af n Svæðaskipt pokagormakerfi n Aldrei að snúa n Sterkur botn n Gegnheilar viðarlappir n Steyptar kantstyrkingar

kr. 5.592,-

MILANO hægindastóll Frábært

verð!

Dorma-verð Nature’s Comfort Pillowtop Stærð cm. Dýna Með botni 100x200 65.900,99.900,120x200 77.900,- 113.900,140x200 87.900,- 131.900,160x200 98.900,- 147.900,180x200 107.900,- 159.900,-

Aðeins kr

13.097,í 12 mánuði*

STÆRÐ 160X200

* afborgun pr. mán. í 12 mán. Vaxtalaust lán. 3,5% lántökugj.

DORMA VERÐ •

Nature‘s Luxury heilsurúm n Mjúkt og slitsterkt áklæði með flauelsáferð n 7cm Shape þrýstijöfnunarefni í yfirdýnu n Svæðaskipt pokagormakerfi n Frábærar kantstyrkingar n Aldrei að snúa n Sterkur botn n Gegnheilar viðarlappir n 320 gormar pr fm2

Dorma sængurverasett

Aðeins kr.

15.425,-

Fáanlegur í 4 litum

í 12 mánuði*

kr. 39.900,-

STÆRÐ 160X200

DRAUMA RÚM •

Dorma-verð Nature’s Luxury

Stærð cm. Dýna Með botni 120x200 89.900,- 125.900,140x200 103.900,- 147.900,160x200 125.900,- 174.900,180x200 141.900,- 193.900,* afborgun pr. mán. í 12 mán. Vaxtalaust lán. 3,5% lántökugj.

OPIÐ: Virka daga frá kl. 10.00-18.00 • Laugardaga frá kl. 11.00-16.00 • Sunnudaga frá kl. 13.00-16.00


RMA UM JÓLIN! eftir þér!

Dúnvörur mikið úrval!

Shape heilsukoddar frábær jólagjöf

Jólatilboð!

Shape Classic kr. 5.900,-

Þéttur

TVENNU

Shape Comfort kr. 5.900,-

i

dd Sæng+ko

TILBOÐ

Mjúkur

Shape Original kr. 8.900,-

Stuðningslag

Dúnsæng + dúnkoddi Trölla-dúnsæng Stakur dúnkoddi

kr. 15.900,kr. 13.900,kr. 4.900,-

Sæng: 30% dúnn/70% smáfiður. Koddi:15% dúnn/85% smáfiður.

DAISY svefnsófi

COMO tungusófi

COMFORT SÆNG

kr. 25.900,-

700 gr. 70% andadúnn og 30% smáfiður. Hlý og góð dúnsæng. Stærð: 135x205cm.

CARE-BOX SÆNG

kr. 37.900,-

1000 gr. 90% andadúnn og 10% smáfiður. Ótrúlega hlý og góð haust- og vetrarsæng. Stærð: 135x205 cm.

ÞÚ SPARAR

50.000. Á COMO S MEÐ SK ÓFA EMLI

Með rúmfatageymslu Svefnsvæði 120x195 cm Einnig til án arma.

Daisy án arma Daisy með örmum

kr. 79.900,kr. 89.900,-

Stærð Br. 267 cm D. 88/159 cm H. 85 cm. Tveir litir

Jólasendingin komin!

Yankee Candle

-

Tilboð 129.000,Verð 169.900,-

Skemill 29.900,Verð 39.900,-

-

JÓLA

25% R

ÁTTU

AFSL

Ilmur mánaðarins

Holtagörðum • Pöntunarsími 512 6800

www.dorma.is


14

fréttir

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Noregur

Danmörk

Svíþjóð

Finnland

Ísland

875.930

603.014

564.839

472.405

412.461

ÚtgjölD til heilbrigðiSmálA á hverN ÍbÚA (Í iKr)

Verjum minnst Norðurlanda til heilbrigðis- og menntamála Íslendingar verja lægstu upphæð allra Norðurlandaþjóða til heilbrigðismála og menntamála á hvern íbúa en mest allra til menningarmála, samkvæmt Norrænu hagtölubókinni 2012 sem kom út í fyrradag.

Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@ frettatiminn.is

F 79,9 84,9 21,5 ár eru lífslíkur karla á Íslandi sem er hæst á Norðurlöndunum.

Hvergi á Norðurlöndunum er minni fátækt en á Íslandi þar sem 5,4% íbúa er með lægri tekjur en tiltekinn tekjustaðall. Fátæktin er mest í Danmörku þar sem hlutfallið er 8%.

ár eru lífslíkur kvenna í Færeyjum sem er hæst á Norðurlöndunum.

Hvergi eru færri lífeyris- og örorkuþegar er hér á landi en hlutfall eldri borgara (65+) er alls staðar hærra en hér.

Hlutfall barna sem vistuð er utan heimilis er hvergi lægra en hér, 3,7 af hverjum þúsund börnum. Til samanburðar eru 13 af hverjum 1000 börnum í Finnlandi vistuð utan heimilis, með eða án samþykkis foreldra.

dauðsföll vegna slysa eru á hverja hundrað þúsund íbúa hér á landi og eru þau hvergi færri. Í Finnlandi eru þau rúmlega þrefalt fleiri.

3,7 prósent af þjóðarframleiðslu Íslendinga er varið í menningarmál, mest af öllum Norðurlandaþjóðunum. Hefur þetta framlag meira en tvöfaldast frá aldamótum. Svíar verja minnst, 1,2%.

ramlag okkar til heilbrigðismála á hvern íbúa er helmingur af því sem frændur okkar, Norðmenn, verja til sama málaflokks. Íslendingar verja um 412 þúsundum króna á hvern íbúa en Norðmenn rúmlega 875 þúsundum króna. Íslendingar verja um 1,2 milljónum til menntamála á hvern íbúa en Norðmenn, sem verja stærstu upphæðinni af öllum Norðurlandaþjóðunum, verja um tveimur milljónum króna. Samkvæmt skýrslunni koma Finnar best út í alþjóðlegum samanburði á árangri nemenda (PISA) en þeir verja hins vegar einungis tveimur þriðju hluta af því sem Norðmenn verja til menntamála. „Auðvitað er það áhyggjuefni hve útgjöld til heilbrigðismála hér á landi eru lág. Þau eru til að mynda fjórðungi lægri nú en fyrir fimm árum,“ segir Björn Zoëga, forstjóri Landspítalans. Hins vegar séu ástæðurnar fyrir lægri útgjöldum Íslendinga til heilbrigðismála meðal annars lægri launakostnaður í evrum talið og vegna þess að þjóðin er yngri en aðrar Norðurlandaþjóðir og heilbrigðiskostnaður þjóðarinnar því lægri. Hann bendir á að mælingar sýni hins vegar fram á góðan árangur í heilbrigðisþjónustu miðað við aðrar þjóðir. Árangur byggi hins vegar á meðferð björn Zoëga, forstjóri landspítalans, áranna á undan og því sé ekki hægt að fullyrða um segir það áhyggjuefni hve útgjöld til hvort þær muni breytast í kjölfar hins mikla niðurheilbrigðismála séu lág hér á landi. skurðar á undanförnum árum.

Ævintýrabækur fyir börn á aldrinum 4 - 8

ævintý ævintýRalandið

2.679 kR

dR dRekaR og Ridda RiddaRaR

2.759 kR

bækur

Risabókin um Risa

3.244 kR www.netto.is Mjódd · Salavegur · Hverafold Höfn · Grindavík · Reykjanesbær Borgarnes · Egilsstaðir Selfoss · Akureyri

Tilboðin gilda meðan birgðir endast. | Birt með fyrirvara um prentvillur og myndavíxl | Vöruúrval getur verið breytilegt milli verslana.

Tilboðin gilda 22. - 25. nóvember


16m²


16

úttekt

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Minnka má brottfall með sálfræðistuðningi

F r a m h a l d s s kó l a r

BROTTFALL Fi m m t i h lu t i

Sérfræðingur í sálfræðimeðferð ungs fólks segir að draga megi úr brottfalli úr framhaldsskólum með því að auka sálrænan stuðning við ungmenni. Mikil átök séu í sálarlífinu á þessum aldri. Nauðsynlegt sé að byggja upp sértæka geðþjónustu fyrir aldurshópinn 16-25 ára.

S

igrún Proppé sálgreinir segir að draga megi úr brottfalli úr framhaldsskólum með því að auka sálrænan stuðning við ungmenni. Hvergi í heiminum er meira brottfall úr framhaldsskólum en á Íslandi. Sigrún hefur sérhæft sig í sálfræðimeðferð fyrir ungt fólk á aldrinum 16-25 ára og starfaði um árabil í Svíþjóð en flutti nýverið heim aftur. „Það er mikið áhyggjuefni hversu hátt brottfall framhaldskólanema er hér á landi, en þessi vandi er einnig vel þekktur í Svíþjóð,“ segir hún. „Reynslan þar hefur sýnt að oft er hægt að fyrirbyggja þessa þróun ef ungmennið fær rétta hjálp í tæka tíð. Tengslin sem byggjast upp í reglubundnum viðtölum með virkum stuðningi meðferðaraðila veitir ungmenninu utanumhald og skapar rými fyrir eigin hugsanir og tilfinningar, sem getur skipt sköpum,“ segir hún. Á þessu aldursskeiði eiga sér stað mikil átök í sálarlífinu og ungmenni verða að leysa fjölmörg þroskaverkefni á farsælan hátt ef vel á að fara, að sögn Sigrúnar. „Þetta þroskaferli tekur mikla orku og margir þurfa aðstoð til að komast yfir sálrænar hindranir sem annars geta seinkað eða heft leiðina til fullorðinsára. Fjöldi ungs fólks er í knýjandi þörf fyrir faglegan sálfræðilegan stuðning til að fyrirbyggja neikvæða þróun í námi og þroska,“ segir hún.

Markmið ríkisins ekki í samræmi við þörf

Markmið ríkisins varðandi geðheilbrigðisþjónustu barna er í engu samræmi við þörfina að því er fram kemur í skýrslu starfshóps um bætta heilbrigðisþjónustu og heilbrigði ungs fólks. Áætla má út frá rannsóknum að 12-15% ungmenna glími við vægan geðrænan vanda

og að 2-5% eigi við alvarlegar hegðunar- eða geðraskanir að stríða. Niðurstöður nýlegrar könnunar á vegum Lýðheilsustöðvar á líðan íslenskra ungmenna eru í samræmi við þessar tölur. Í Heilbrigðisáætlun til ársins 2010, og vísað er í í skýrslu starfshópsins, er sett fram það markmið að geðheilbrigðisþjónustan nái til um 2% barna árið 2010, sem virðist í samanburði við áðurnefndar tíðnitölur heldur lágt hlutfall. Þar kemur einnig fram að algengi örorku vegna geðraskana hefur farið vaxandi hér á landi og notkun geðlyfja aukist. „Ljóst má vera að sporna þarf við þessari þróun og talið árangursríkast að auka áherslu á forvarnir, snemmtæka íhlutun, fjölbreytt gagnreynd meðferðarúrræði og aukna eftirfylgd,“ segir í skýrslunni. Skýrslan er afrakstur starfshóps sem skipaður var árið 2010 sem leita átti leiða til að bæta heilbrigðisþjónustu og heilbrigði ungs fólks. Í henni kemur meðal annars fram að ungt fólk nýtir sér síður þjónustu heilsugæslunnar en þeir sem eldri eru. Í nágrannalöndunum hefur í vaxandi mæli verið komið á fót sérstakri unglingamóttöku og annarri heilbrigðisþjónustu fyrir ungt fólk og var í maí samþykkt þingsályktunartillaga á Alþingi þar sem lögð var til stofnun starfshóps sem meðal annars myndi vinna að stofnun sérstakrar unglingamóttöku í samræmi við tillögur starfshópsins frá 2010.

Nauðsynlegt að byggja upp sértæka geðþjónustu

Sigrún telur nauðsynlegt að byggja upp sértæka geðþjónustu fyrir aldurshópinn 16-25 ára. „Eftir hrunið er þessi aldurshópur kominn í breytta og viðkvæma aðstöðu. Atvinnuleysi og erfiður fjárhagur

www.volkswagen.is

Svíar brugðust við vaxandi vanlíðan ungmenna fyrir hálfum öðrum áratug og náðu góðum árangri.

hefur þau áhrif að margir geta ekki flutt úr foreldrahúsum, en skertir möguleikar og skortur á stuðningi gerir leiðina inn í fullorðinsárin torsótta. Jafnframt er brottfallið úr framhaldsskóla hér á landi það hæsta sem þekkist. Þessar staðreyndir kalla á brýna þörf til að skilgreina þarfir og líðan þessa aldurshóps á nýjan hátt og mæta þörfunum með nýjum, markvissum og virkum leiðum,“ segir hún. Til samanburðar bendir Sigrún á kreppuna í Finnlandi á tíunda áratugnum. „Þá var ekki hugað að utanumhaldi fyrir þennan aldurshóp með þeim afleiðingum að stórt hlutfall ungs fólks í Finnlandi varð útundan. Þau náðu sér aldrei á strik heldur festust á örorkubótum og félagsaðstoð, „glataða kynslóðin“ eins og sagt er i Finnlandi,“ bendir Sigrún á. Erlendar rannsóknir á ungu fólki hafa sýnt fram á að í nútíma samfélagi hefur þörf þessa aldurshóps fyrir markvissan stuðning frá fullorðnum farið hratt vaxandi, að sögn Sigrúnar. Ástæðurnar eru meðal annars breyttir samfélags-

þættir og samskiptamynstur, auknar kröfur og samkeppni í menntun og á atvinnumarkaði með miklum fjölda valkosta sem getur orkað tvímælis og valdið kvíða. „Niðurstaðan er sú að þrátt fyrir fjölda augljósra kosta við að vera ungur í dag er ungt fólk á ýmsan hátt berskjaldaðra og meira áttavillt en fyrri kynslóðir og þarfnast oftar stuðnings frá fullorðnum til að komast i gegnum þroskaátök sem fylgja þessu aldursskeiði,“ segir Sigrún.

Svíar brugðust við

Fyrir hálfum öðrum áratug brugðust sænsk heilbrigðisyfirvöld við kalli um bráðaúrlausn í geðheilbrigðismálum ungs fullorðins fólks, að sögn Sigrúnar. „Slæm geðheilsa og sálrænir erfiðleikar þessa hóps hafði aukist hratt og var orðið áberandi heilbrigðisvandamál. Bráðamóttökur fylltust af ungu fólki með kvíða og þunglyndi og lyfjanotkun og örorkubætur fóru hratt vaxandi. Heilsugæsla og geðlæknar stóðu ráðþrota og augljóst var að það vantaði viðunandi úrræði fyrir aldurshópinn 18

Sigrún Proppé telur nauðsynlegt að byggja upp sértæka geðþjónustu fyrir aldurshópinn 16-25 ára. ljósmynd/hari

ára og eldri,“ segir Sigrún. Átak var gert til að leysa vandann og komið var á fót sérstökum viðtalsmiðstöðvum fyrir þenna aldurshóp með starfsfólki sem hafði fagþekkingu og reynslu af þessu þroskaskeiði, líkt og Sigrún hefur bent á að skorti hér á landi. Sigrún segir brýnt að falla ekki í þá gryfju að einfalda brottfall úr skóla með einhliða útskýringum á að ytri aðstæðum sé um að kenna, svo sem skólakerfi, námsefni og fleira. „Vissulega er mikil þörf fyrir nýhugsun og breytingar á þeim vettvangi en brottfall úr skóla er oft á tíðum í hæsta máta birtingarmynd innri sálrænna ferla og hversu vel eða illa ungmenninu tekst að leysa innri átök og erfiðleika,“ segir hún. Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@frettatiminn.is

Volkswagen up!

Lítill að utan og stór að innan Volkswagen up! setur ný viðmið í hönnun smábíla með því að sameina nett ytra rými og rúmgott innra rými. Hvergi er gefið eftir í kröfum um aksturseiginleika, gæðum né öryggi og því til sönnunar eru einróma hrós bílablaðamanna um allan heim og 5 stjörnu einkunn í árekstrarprófunum EuroNcap. Niðurstaðan er einföld: Volkswagen up! er alvöru smábíll. Volkswagen up! kostar aðeins

1.990.000 kr.

Komdu og reynsluaktu Volkswagen up!


www.dominos.is

sími 58 12345

domino’s app

FÍTON / SÍA

ú

Ef þ sæ a1

un

ik

r, v

ki

óv em

9. –2 5. n

be r2 01 2


18

viðhorf

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Góð vika

SlæM vika

fyrir Magnús Guðmundsson, fyrrverandi forstjóra Kaupþings í Lúxemborg

fyrir Björgvin G. Sigurðsson alþingismann

Þremur ákæruliðum vísað frá

Oddný vann með afgerandi hætti

Þremur ákæruliðum á hendur Magnúsi Guðmundssyni, fyrrverandi forstjóra Kaupþings í Lúxemborg, í Al Thani-málinu svokallaða var vísað frá í Héraðsdómi Reykjavíkur sökum þess að ákæran á hendur honum var ekki nægjanlega skýr, að mati dómara. Úrskurðurinn hefur verið kærður til Hæstaréttar.

Oddný Harðardóttir, fyrrverandi fjármálaráðherra, hafði Björgvin G. Sigurðsson í baráttu um fyrsta sætið á lista Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi síðastliðinn laugardag. Björgvin, sem var viðskiptaráðherra í ríkisstjórn Geirs Haarde, leiddi lista flokksins í síðustu kosningum.

hátíðarútgáfa af sígildri bók Jólin koma kom fyrst út árið 1932 og hefur æ síðan verið ómissandi við undirbúning jólanna.

80

ára gersemi – nú innbundin

Ljóð Jóhannesar úr Kötlum hafa kynnt íslenska þjóðtrú og jólasiði fyrir hverri kynslóðinni á fætur annarri. Fyrir þessa útgáfu voru teikningar Tryggva Magnússonar myndaðar að nýju og hafa aldrei birst lesendum skýrar en nú.

Svört atvinnustarfsemi

Í

Ólíðandi samfélagssvik

Í þingsályktunartillögu um bætt skattskil sem nú liggur fyrir Alþingi er velta svartrar atvinnustarfsemi metin á 98 milljarða króna á ári, eða um 6 prósent af landsframleiðslu. Þetta eru gríðarlega háar tölur og mikið áhyggjuefni. Ný könnun Samtaka atvinnulífsins meðal aðildarfyrirtækja samtakanna leiðir í ljós að 82 prósent stjórnenda telja að svört vinna sé vaxandi vandamál. Þetta fer saman við það sem fram hefur komið hjá Samtökum iðnaðarins um tekjutap hins opinbera vegna skattsvika. Það jafngildir því að fyrir upphæðina væri hægt að leggja þjóðveg kringum landið, fjármagna rekstur Háskóla Íslands í þrjú ár eða reka alla almenna heilsugæslu í tvö ár. Jónas Haraldsson Augljóst er að fyrirtæki sem jonas@frettatiminn.is fara eftir reglum og borga sína skatta og gjöld standa höllum fæti í samkeppni við fyrirtæki í neðanjarðarhagkerfinu. Það er því mikið hagsmunamál að allir fari eftir settum reglum. Ólíðandi er að hópur fyrirtækja og einyrkja sniðgangi skattareglur og leggi lítið sem ekkert af mörkum til samfélagsins. Samtökin nefna dæmi þess að í vettvangsheimsóknum hafi starfsfólk tekið til fótanna, þjónar hafi ekki kunnað að slá inn pantanir í bókhaldskerfi og á einum veitingastað hafi enginn sex starfsmanna verið á launaskrá. Starfsmenn á vegum atvinnulífsins, skattayfirvalda og verkalýðshreyfingarinnar hafa farið í vinnustaðaheimsóknir til að kanna stöðu mála, en þessir aðilar standa saman gegn svartri vinnu. Fyrstu niðurstöðurnar voru birtar fyrir réttu ári. Þá kom í ljós að 12 prósent starfsmanna í yfir tvö þúsund fyrirtækjum sem heimsótt voru reyndust í svartri vinnu. Þegar staðan var könnuð í vor komu fram vísbendingar um heldur minna umfang svartrar vinnu. Það versnaði aftur í sumar þegar fram kom að svarta hagkerfið var í mikilli uppsveiflu, samkvæmt upplýsingum ríkisskattstjóra.

Ástandið reyndist, ef marka má vísbendingar, einna verst í hótel- og veitingaþjónustu og í bygginga- og mannvirkjagerð. Allra verst var það þó hjá þeim sem stunda akstur í ferðaþjónustu en þar var hlutfall svartrar atvinnustarfsemi rúm 27 prósent hjá einyrkjum og litlum fyrirtækjum. Stærri fyrirtæki voru almennt með skattskil í lagi. Dæmi voru um að þeir sem voru í svartri vinnu væru samtímis á atvinnuleysisbótum. Samfélagssvik af þessu tagi eru óþolandi en gangur kerfisins er þunglamalegur. Því benda Samtök atvinnulífsins á að mikilvægt sé að þróa viðeigandi og hraðvirk úrræði gagnvart þeim sem augljóslega eru ekki með sín mál í lagi. Halda þarf úti virku eftirliti á vettvangi í stað þess að rannsaka eingöngu bókhaldsgögn og stefna aðilum fyrir dóm. Ef árangur á að nást þarf lagabreytingar svo unnt sé að innleiða virk og einföld eftirlitsúrræði til að taka á og koma í veg fyrir brot á formreglum skattskila. Stærri fyrirtæki sem fara í einu og öllu eftir reglum standa augljóslega ekki jafnfætis gagnvart svindlurum, hvort heldur eru einyrkjar eða smærri fyrirtæki. Samtök ferðaþjónustunnar bentu á að í febrúar í fyrra hefði gistirými án starfsleyfa í Reykjavík jafnast á við tvö 300 herbergja hótel. Augljóst er að samfélagið verður af miklum fjármunum vegna þessa. Einstaklingar verða að gera sér grein fyrir því að afleiðingar svartrar vinnu eru lakari kjör og töpuð réttindi á vinnumarkaði. Launþegi sem þiggur svarta vinnu er réttlaus gagnvart vinnuveitanda. Lendi hann í slysi er hann ekki slysatryggður. Verði hann veikur fær hann ekki greidd laun þá daga sem hann getur ekki mætt til vinnu. Þegar orlofsgreiðslur eru engar fær starfsmaðurinn ekki laun í sumarfríi. Hann fær ekki framlag vinnuveitanda greitt í lífeyrissjóð og ólíklegt er að hann greiði í lífeyrissjóð yfirleitt. Eftirlaun minnka sem því nemur. Ekkert réttlætir svikin. Þau ber að uppræta.

 Vik an sem Var Tossabekkurinn Ég hef fylgst með, einkanlega þeim sem sitja hér á aftasta bekk í dag, taka sérstaklega fyrir einn þingmann úr röðum Framsóknarflokksins. Mér hefur þótt það sem ég hef heyrt og ég hef séð ljótt. Birnu Lárusdóttur, varaþingmanni Sjálfstæðisflokksins, blöskruðu „skrílslæti“ þingmanna sem sýndu að hennar mati Vigdísi Hauksdóttur eineltistilburði. Vont er þeirra réttlæti Mér dauðbrá og þetta er alveg hundfúlt. Ester Ólafsdóttir, móðir Arons Kristjáns Karlssonar sem var dæmdur í héraði fyrir bankablekkingar, var ekki sátt við dóminn. Á vefsíðu sinni hefur Eiríkur Jónsson eftir henni að hún trúi því ekki að sonur sinn eigi eftir að fara í fangelsi. Skammastu þín! Bjarni, svona talar maður ekki! Mörður Árnason, þingmaður Samfylkingarinnar, skammaði Bjarna Benediktsson,

formann Sjálfstæðisflokksins, úr ræðustóli Alþingis en Bjarni hafði áður sagt að Ísraelar yrðu að gæta meðalhófs í árásum sínum á Palestínu. Þetta eru asnar, Hvati Slíkt væri líkt og reyna að skvetta vatni á gæs. Gersamlega tilgangslaust. Sighvatur Björgvinsson stendur í miklum vígaferlum í kringum greinar sínar um „sjálfhverfu kynslóðina“. Hann kallar þá sem tjá sig í athugasemdakerfum netmiðla bloggara og þeim er, að hans mati, vonlaust að reyna að svara. Hvað er fyrirmynd? Já, ég er fín fyrirmynd. Eða ég vona það. Hvað er fyrirmynd? Egill Einarsson, einnig þekktur sem Gillzenegger, fór yfir það sem hann kallar erfiðasta ár lífs sins í viðtali við Monitor sem þegar er orðið mjög umdeilt.

Fjölmiðladrama Þetta er einungis nýjasti þátturinn í leikriti Gunnars Andersen og Inga Freys á DV og ég efast ekki um að þeir verða örugglega fleiri. Guðlaugur Þór Þórðarson, alþingismaður, sagðist í samtali við Morgunblaðið ekki hafa neinar áhyggjur af því að Gunnar Andersen hefði kært hann til sérstaks saksóknara. Enda víst allt í plati. Möðkuð jólamysa Ég vona að þessir ormar skili perunum því þetta er auka kostnaður fyrir bæjarbúa. Guðrún Björgvinsdóttir, yfirverkstjóri garðyrkjumála hjá Akureyrarbæ, er afar óánægð með einhverja Trölla fyrir norðan sem hafa stolið fjölmörgum jólaljósaperum úr skreytingum bæjarins. Perurnar eru fokdýrar þannig að stuldurinn slær ekki aðeins á jólastemninguna heldur veldur hann bæjarsjóði einnig búsifjum.

MaðuR vikunnaR

Laumaði plötu í jólaplötuflóðið „Þetta er plata sem við erum rosalega stolt af og ánægð með. Og ég er stolt að hún sé komin út,“ segir Sigríður Thorlacius, söngkona í hljómsveitinni Hjaltalín. Mörgum kom á óvart í vikunni þegar tilkynnt var að

www.forlagid.is – alvöru bókaverslun á netinu

þriðja plata Hjaltalín, Enter 4, væri komin út á netinu og kæmi í verslanir í næstu viku. Hjaltalín hefur verið með vinsælli hljómsveitum landsins síðustu ár en lítið hafði heyrst til hennar undanfarið og ekkert hafði lekið út um

að plata kæmi út fyrir jólin. „Við vorum orðin sein fyrir til að fara í hefðbundna kynningu, að senda frá okkur lag og svona, svo við ákváðum að prófa að gera þetta í kyrrþey. Það verður gaman að sjá hvað fólki finnst um plötuna,“ segir Sigríður.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjórar: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is og Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is. Framkvæmda- og auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Útgáfustjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is . Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.


einfaldlega betri kostur

Jólagjafa-

hugmyndir

1.995 mARseILLe Sápa, wild rose. 300 ml. Plastflaska 1.995,Meira úrval í verslun

© ILVA Ísland 2012

14.995 cAmeLot Ljósakróna, plast/gler. Ø 50 cm 14.995,-

9.995

2.995

14.995

gLoBe Hnöttur. Silfur/svartur eða hvítur/ silfur. Ø20 cm 9.995,Til í fleiri stærðum

quAdRo Aðventustjaki f/4 kerti. Ø 20 cm 2.995,-

KeLIm Púði, 60 x 60 cm. Ýmis mynstur 14.995,-

frá

frá

7.995

7.995

795

2.995

chRIstmAs Jólatré m/glerperlum. H 35 cm 9.995,- H 30 cm 7.995,-

KnIt Ábreiða 130 x 170 cm. 100% bómull. Ýmsir litir 7.995,-

spIgA 24 karata gullhúð. Hnífur, gaffall, matskeið 995,- Teskeið 795,-

BIRd Svartur fugl á standi. 18,5 x 19 cm. 2.995,-

895

2.495

7.995

BAse Handklæði, ýmsir litir. 40 x 60 cm 895,- 50 x 100 cm 1.495,- 70 x 130 cm 2.495,100 x 150 cm 3.495,-

KeyRIng spARRow Lyklahringur fuglahús H 10,5cm 2.495,-

BucKet Borðlampi, svartur. Málmur. H 44 cm 7.995,-

frá

3.995

695

ILVA Flokkur 3. Ýmsar gerðir og stærðir 3.995,-

25%

afsláttur af öllum jólaljósum fram til jóla

Camembertbeygla

Camembert ostur, sólþurrkaðir tómatar, rauðlaukur, pestó, basilolía, papriku chillisulta og salatblanda. Áður 895,-

nÚ 695,CHristmas jólastjarna SNÖFLINGA Ø64 cm 12.995,- nú 9.745,Ath. pera og perustæði selt sér.

Bjóðum uppá vaxtalaust lán til 6 mánaða

cActI Keramik kaktus. H 14,5 cm 695,H 18,5 cm 795,- H 20 cm 895,-

sendum um allt land

CHristmas jólastjarna TINA Ø60 cm 12.995,- nú 9.745,Ath. pera og perustæði selt sér.

CHristmas ljósasería, inni. 20 ljós 495,- nú 370,- 50 ljós 945,- nú 695,- 100 ljós 1.595,- nú 1.195,- 200 ljós 2.995,- nú 2.245,-

ILVA Korputorgi, Blikastaðavegi 2-8, 112 Reykjavík s: 522 4500 laugardaga 10-18 sunnudaga 12-18 mánudaga - föstudaga 11-18:30 www.ILVA.is

beygla mánaðarsins


jólaepli, rauð

395

kr./kg

sætar kartöflur

289

kr./kg

20% afsláttur ferskur kalkúnn

1598

BAKAÐ ÐNUM á StA

12

ól 20 j 2 l 201 ó j 12 jól 20

aðeins

1598 1898

kr./kg

ÍSLENSKT KJÖT

15%

afsláttur lamba kótilettur

1868 2198

TB KJÖ ORÐ

B

bestir í kjöti

kr./kg

ísfugl ferskar kalkúnabringur

www.noatun.is

R

3498

kr./kg

Ú

á mann

nóatúns hamborgarhryggur, léttsaltaður

I

2990,-

afsláttur

Ú

Hangikjötsveisla

2012

15%

I

Jólaveislur Jólahlaðborð

AÐUr léttSAlt

ÍSLENSKT KJÖT

KJÖTBORÐ

kr./stk.

R

399

kr./kg

1998

jólabrauð


Við gerum meira fyrir þig

Úrval, gæði og þjónusta í Nóatúni SAGAÐ AÐÓSKUM! ÞÍNUM

ÍSLENSKT KJÖT

30% nóatúns jólasílD, sérlöguð, 300 g

549

20% afsláttur

kr./pk.

Ú

B

kr./kg

3598

I

bestir í kjöti

KJÖTBORÐ

kr./kg

R

1598

TB KJÖ ORÐ

2498

Ú

1278

R

nóatúns koníaksgrafinn lax

I

húsavíkur hangiframpartur

afsláttur

jóla yrja, 150 g

429

ÍSLENSKT KJÖT

kr./stk.

jólaostur, 300 g

598

kr./stk.

20% afsláttur

Ú

I

bestir í kjöti

KJÖTBORÐ

kr./kg

Ur lJÚFFENGréttUr! EFtIr

Den gamle fabrik sultur, 2 teg.

398

kr./stk. stk

egils jólaöl og appelsín 0,5 l

mjólka hátíðarskyrterta

998

B

R

2598

TB KJÖ ORÐ

Ú

1998

R

I

grísalunDir

188

kr./stk.

kr./stk.

beauvais rauðrófur og rauðkál, 570 g

249

kr./stk.

egils malt og appelsín, 0,5 l

188 kr./stk.


fréttir vikunnar

Helgin 23.-25. nóvember 2012

26

VikAn í tölum

Segir sig úr stjórn Félags eldri borgara Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson hefur sagt sig úr stjórn Félags eldri borgara í Reykjavík og nágrenni. Í tilkynningu segir að Vilhjálmur segi sig úr stjórninni þar sem seta hans þar gæti skaðað hagsmuni félagsins og trúverðugleika.

Skotveiðimenn greiddu rúmar 106 milljónir króna fyrir hreindýraveiðileyfi á vertíðinni í ár. Það er tæpum 17 milljónum króna meira en í fyrra.

Tannlækningar barna niðurgreiddar að fullu Ríkisstjórnin samþykkti að freista þess að tannlækningar barna verði niðurgreiddar að fullu. Þar sem ekki eru í gildi samningar um gjaldskrá milli Sjúkratrygginga Íslands og tannlækna hefur niðurgreiðsla á tannlækningum barna numið að meðaltali um 60% af raunkostnaði.

Fær 8 milljónir í biðlaun Gunnsteinn R. Ómarsson, fyrrverandi sveitarstjóri Rangárþings ytra, fær rúmar átta milljónir í biðlaun. Gunnsteini var sagt upp störfum þegar nýr meirihluti var myndaður. Drífa Hjartardóttir, fyrrverandi þingmaður, hefur verið ráðin sveitarstjóri.

Þ

að er enginn leikur að ala upp börn. Maður gerir nánast ekkert annað á meðan. Um leið og ég fer að slaka aðeins á í uppeldinu á yngstu börnunum mínum tveimur (fjögurra og sex ára) fer allt úr böndunum. Þannig hefur það verið hjá okkur hjónum síðastliðnar vikur. Ég hef dálítið dregið mig í hlé undansjónarhóll farnar tvær vikur – verið eitthvað svo orkulaus – og hreinlega varla lagt í að koma þeim í háttinn. Þess ber að geta að þau eru mjög skaprík og sjálfstæð og hrikalega fljót að ganga á lagið sýni maður einhver merki um veikleika. Pabbinn hefur því mestmegnis Sigríður séð um að koma þeim í Dögg rúmið en það er alls ekki Auðunsdóttir eins manns verk á þessu sigridur@ heimili og fyrir vikið heffrettatiminn.is ur háttatíminn færst aftur um klukkustund. Um helgar hafa kósíkvöldin dregist fram á rauða nótt (bókstaflega) og sex ára dóttirin að skríða í rúm um leið og foreldrarnir. Þetta endar náttúrulega bara á einn veg: örþreytt börn með ofvirknilík einkenni af svefnleysi sem hlýða ekki nokkrum sköpuð-

um hlut og úrvinda foreldrar sem eru farnir að snúast í kringum sjálfa sig eins og skopparakringlur því þeir hafa áttað sig á að þeir eru búnir að missa stjórnartaumana yfir til barnanna. Og í þessum aðstæðum verð ég leiðinleg – og það vil ég ekki vera. Í örvæntingu á sunnudagskvöldið síðasta gerði ég það sem ég geri alltaf þegar ég er ráðalaus varðandi barnauppeldi: hringdi í mömmu. Ekki aðeins hefur hún alið upp þrjú börn (þar af eitt mjög krefjandi – mig) heldur er hún með tvöfalda uppeldisfræðimenntun, er bæði leikskólakennari og kennari. Og er alltaf með ráð undir rifi hverju þegar kemur að börnum. Í stuttu máli sagði hún orðrétt: „Sigga mín, þið eruð yndislegir foreldrar bæði tvö, EN þið eigið dálítið erfitt með skipulag.“ (Orðinu „dálítið“ var reyndar ofaukið í þessari setningu en mamma var sennilega að reyna að vera kurteis.) „Ég veit,“ svaraði ég. „Það er alveg satt hjá þér. Ég þurfti bara að fá að heyra það.“ Ég greip til ráðs sem ég fékk eitt sinn frá uppáhaldsgeðlækninum mínum: að stilla símann þannig að

hann hringir á ákveðnum tímum – baðtíma, háttatíma, skólatíma. Og svo kallaði ég á manninn og börnin og við héldum fund (ég hélt fund): „Amma segir að við verðum að vera duglegri að hafa reglur á þessu heimili. Nú ætlum við að hjálpast að við að fara fyrr í háttinn svo okkur líði öllum betur og ég er búin að finna mjög skemmtilega leið til þess.“ Ég útskýrði fyrir þeim að núna myndi síminn hringja þegar þau ættu að fara í bað og hann hringdi aftur þegar þau ættu að fara upp úr baðinu og svo þegar kvöldlesturinn væri búinn og þau þyrftu að fara að sofa (þá myndi ég samt fyrst klára kaflann). Að síðustu hringir síminn svo þegar við eigum að fara út í bíl á morgnana svo við verðum ekki of sein í skólann eða vinnuna. Þau fengu að velja hringitóna – sem þeim fannst ótrúlega skemmtilegt – og síðan hefur þetta bara verið mjög spennandi verkefni sem við tökum öll þátt í. Ég veit alveg að síminn er fyrst og fremst fyrir mig. Hann hjálpar mér að halda í þá rútínu sem nauðsynleg er í barnauppeldi og ég er bara svo léleg í. Því maður getur ekki verið góður í öllu.

58

félagsmiðstöðvar eru skráðar til leiks í Stíl, hönnunarsamkeppni SAMFÉS, sem fer fram á morgun, laugardag, í Hörpu milli klukkan 13-17. Þetta er í tólfta sinn sem keppnin er haldin.

1.600

krónum meira kostar að kaupa sér mánaðarkort í Strætó frá mánaðamótum. Þriggja mánaða kort hækkar um 3.500 krónur og níu mánaða kort um 7.400 krónur.

Amma segir að við verðum að vera duglegri að hafa reglur á þessu heimili.

SK U

Fjárfestingaflokkar

90-100%

Ríkisskuldabréf

0-10%

Innlán / Reiðufé

Sparibréf löng er ríkisskuldabréfasjóður sem fjárfestir í löngum skuldabréfum, verðtryggðum sem óverðtryggðum, með ábyrgð íslenska ríkisins.

Fyrirvari: Sparibréf löng er verðbréfasjóður samkvæmt lögum nr. 128/2011 og lýtur eftirliti Fjármálaeftirlitsins. Landsbréf hf. er rekstrarfélag sjóðsins og Landsbankinn hf. vörslufélag hans. Áhætta fylgir ávallt fjárfestingu í sjóðum þar sem gengi þeirra getur bæði hækkað og lækkað. Ávöxtun í fortíð gefur ekki endilega vísbendingu um framtíðarávöxtun. Nánari upplýsingar um sjóðinn má finna í útboðslýsingu eða útdrætti úr henni á landsbankinn.is eða á landsbref.is. *Ávöxtun miðað við 31.10.2012.

Velkomin í næsta útibú eða hringdu í okkur í síma 410 4000.

ABRÉF LD

Afburða 10,4% ávöxtun Sparibréf löng - 1 árs nafnávöxtun*

Ð

sÍa

106 milljónir fyrir hreindýraveiðileyfi

Maður getur ekki verið góður í öllu

ár eru liðin síðan Jólin koma eftir Jóhannes úr Kötlum kom fyrst út. Bókin kemur nú út í vandaðri hátíðarútgáfu af þessu tilefni.

Slökkviliðs- og sjúkraflutningamenn njóta nánast óskoraðs trausts landsmanna. Í nýrri rannsókn Capacent Gallup kemur fram að um 97% svarenda segist bera mikið traust til stéttarinnar.

80

Hvernig heldur maður rútínu ef maður er meistari í skipulagsleysi?

jl.is

Óskorað traust til slökkviliðs- og sjúkraflutningamanna

ár eru síðan Internet á Íslandi fékk úthlutað höfuðléninu .is.

Fyrirtækið Víkurskel á Húsavík ætlar að hefja tilraunarækt á ostrum í Skjálfandaflóa næsta vor. Fluttar verða til landsins smáostrur frá Spáni og ræktaðar áfram í neyslustærð.

25

Jónsson & Le’macks

Ostrurækt í Skjálfandaflóa

ljósastaurar voru bilaðir í miðborginni um síðustu helgi. Unnið var að viðgerðum í vikunni.

sinnum sögðu Benedikt Valsson og Björn Jörundur Friðbjörnsson „Nova“ þegar sá síðarnefndi var gestur í Hraðfréttum á RÚV. Þingmaður VG vildi meina að um óbeina auglýsingu hefði verið að ræða.

Rjúpnaveiðidögum ekki fjölgað Umhverfisráðuneytið hyggst ekki breyta rjúpnaveiðitímabilinu þó illa hafi viðrað til veiða marga þá daga sem veiðar hafa verið leyfðar. Rjúpnaveiðimenn óskuðu eftir fjölgun veiðidaga.

170

TR KIS YGG RÍ

22


5 A

ár A

frá fimmtudegi til sunnudags

Afmælishátíð í HoltAgörðum í HoltAgörðum

20%

tilboðin gilda eingöngu í Holtagörðum

afsláttur af fatnaði og öllum skóm

næg bílastæði undir þaki

20%

20%

afsláttur af bótarefnumfæðuvítamínum &

afsláttur af lífrænum vörum

20%

afsláttur af ö leikföngumllum

For use on light coloured backgrounds

Gildir aðeins í Holtagörðum til 25. nóvember.

For use on dark coloured backgrounds

20%

öllum afsláttur aöfrum snyrtiv


24

viðhorf

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Þjóðarstolt

Stöðugleiki og hóflegt vaxtastig fylgir upptöku evru

Bætum hag heimilanna

N

framleiðslan segir til um ú eru um 27.000 hvað er til skiptanna milli einstaklingar á heimilanna í landinu. Á vanskilaskrá og fer næstu áratugum verður fjölgandi. Tugir þúsunda hún að aukast hraðar en til viðbótar hafa glatað öllu verið hefur svo að lífskjör eigin fé í eignum sínum og okkar verði ekki síðri en sjá fram á erfiðar afborgnágrannaþjóðanna. Þær anir lána í framtíðinni. munu einnig auka sína Til að bæta hag heimilframleiðslu þannig að það anna svo um munar er þarf ekki bara einhverja nauðsynlegt að taka til aukningu, það þarf góða hendinni. Löngu tímabært Guðjón Sigurbjartsson aukningu svo fólk tolli hér. er að opna á innflutning viðskiptafræðingur Sjávarútvegur og landbúnaðarafurða og Höfundur óskar eftir orkufrekur iðnaður munu minnka styrki til landbún3. til 5. sæti í prófkjöri líklega ekki vaxa mikið úr aðar. Þetta gæti lækkað Sjálfstæðisflokksins þessu. Vöxturinn verður í útgjöld meðalfjölskyldu í Reykjavík sem fram nýjum útflutningsatvinnuá bilinu 50 til 100 þúsund greinum. Eftir 20 ár þurfa krónur á mánuði. Það gerist fer laugardaginn 24. þær að standa undir 50% þannig að matvælaverð nóvember. þjóðarframleiðslunnar. lækkar og fjölbreyttari matFerðaþjónusta stendur nú þegar undir væli verða á boðstólum, skattar lækka 20%. Hátækniiðnaður eins og Marel, og vísitölutryggð lán lækka þegar Össur og Actavis, skapandi starfsemi verðlag matvæla lækkar. svo sem hjá tölvuleikjaframleiðandEf við horfumst í augu við ástandið anum CCP og kvikmyndaiðnaður geta og markaðsvæðum landbúnaðinn vaxið en til þess þarf að búa þeim verður fátt því til fyrirstöðu að gera betri efnahagsumgjörð svo þær byggi góðan samning við ESB og flýta upphér upp og fleiri slík fyrirtæki komi. töku evrunnar. Verðtrygging verður Góðu fréttirnar eru þær að það er þá óþörf og vextir lækka. Það verður hægt að bæta umgjörðina. Til þess stöðugleiki. Þetta er besta kjarabót þurfum við traustan gjaldgengan sem hægt er að koma við á næstu gjaldmiðil, það er evruna og þann árum, en þetta tekur tíma. Að sjálfstöðugleika og hóflegt vaxtastig sögðu eru skuldaleiðréttingar vegna sem henni fylgir. Hagstætt verðlag á forsendubrests vegna hrunsins í skoðnauðsynjum kemur öllum til góða og un, en það er einskiptis aðgerð. aðgangur að vel menntuðu starfsfólki Undanfarin 30 ár höfum við dregist skiptir miklu fyrir ýmsar atvinnuaftur úr Norðurlandaþjóðunum og Bretlandi um 0,4% á ári að jafnaði hvað greinar. Drögum því ekki ESB umsóknina til baka. varðar þjóðarframleiðslu. Þjóðar-

Ég á mér draum

É

verðlauna frumkvæði og þor en g á mér draum,“ sagði aðstoða jafnframt okkar minnstu Martin Luther King Jr. þegar bræður sem ekki hafa til þess hann mælti gegn kynþáttaandlega eða líkamlega heilsu að hatri í Bandaríkjunum fyrir tæpum taka þátt í uppbyggingunni. 50 árum. Nú, árið 2012, á ég mér Afkoma heimilanna og starfdraum. Sá draumur snýst um að semi hins opinbera hvílir á verðÍslendingar verði aftur stoltir af mætasköpun atvinnulífsins. Það landi sínu og þjóð. Að Íslendingar er ekki hægt að skera endalaust vakni til vitundar um eigin getu, niður þegar búið er að skera inn þor og styrk. Við erum einstök á að beini og skattheimta er heldur svo margan hátt, ekki bara af því ekki lausn á öllum okkar vanda. að við erum landfræðilega afskekkt Skattahækkanir og niðurskurður og fámenn þjóð, heldur af því að við Ingibjörg Óðinsdóttir Höfundur býður sig fram virka letjandi á allt frumkvæði, höfum íslenskan hugsunarhátt og í 4.-5. sæti í prófkjöri sem er eitt af aðalsmerkjum þessséríslenska sjálfsbjargarviðleitni. arar litlu þjóðar. Atvinnuleysi og Ég hef haft áhyggjur af því í Sjálfstæðisflokksins í biðstaða breytist að sama skapi kjölfar kreppu að þetta stolt sé á Reykjavík sem fram fer hratt í kjarkleysi og dugleysi. undanhaldi. Ef stoltið hverfur fjarar 24. nóvember. Það verða allir að hafa hlutverk í um leið undan frumkvæði og sjálfsþessu samfélagi til að finnast þeir tilheyra og bjargarviðleitni. Nú eru fjögur ár liðin frá gera gagn. Það er enginn stoltur af því að lifa hruni og ég finn mun á þjóðarstoltinu og ekki á bótum og allra síst ef hann hefur getu til að síst þjóðarhugsuninni. Við erum ofurupptaka þátt. tekin af því að bíða eftir því að betur ári og Blásum lífi í gömlu góðu gildin okkar, það að einhver komi með lausnir á öllum okkar er alls ekki of seint. Fjögur ár er ekki langur vandamálum. Við erum í því að finna blóratími í sögu þjóðar og við verðum að standa böggla og snaga til að hengja byrðir okkar á. vörð um það sem hefur gert þessa þjóð svona Þetta er ekki líkt okkur og þetta er ekki sú einstaka fram til þessa. Forðumst allt sem braut sem við viljum feta. heitir miðstýring og forræðishyggja og ýtum Við eigum þess í stað að sameinast um undir þjóðarstolt, kjark og dug. Setjum okkur að leiða nýja sókn íslensku þjóðarinnar til það markmið að hjálpast öll að við að endurframfara á öllum sviðum þjóðfélagsins. Við reisa íslenskt samfélag með þeim hætti að við eigum að vinna öllum árum að því að auka getum öll verið stolt af landi okkar og þjóð. verðmætasköpun og atvinnuuppbyggingu Það sér hver maður að þetta er sameiginlegt svo allir hafi atvinnu og geti lagt eitthvað hagsmunamál okkar allra. af mörkum til samfélagsins. Við eigum að

Blásum lífi í gömlu góðu gildin okkar, það er alls ekki of seint.

Rannsóknir dr. Gerðar G. Óskarsdóttur

MÁN.-MIÐ.

Niðurstöður sem boða breytingar

11-18 FÖS. 11-19 LAU. 11-18

ENNEMM / SÍA / NM55367

Á

Breytt og bætt Vínbúð á Akureyri

Vínbúðinni á Akureyri var nýverið breytt til hins betra. Við erum stolt af meira vöruúrvali en tegundum okkar hefur fjölgað um þriðjung. Við bjóðum ykkur innilega velkomin í glæsilega verslun.

vinbudin.is

Rannsókn sem dögunum kom byggir á íslenskút bók með um veruleika niðurstöðum rannsóknar dr. Gerðar Skólaþróun og fagG. Óskarsdóttur um mennsku í skólaþað hvað gerist á starfi verður að mörkum skólastiga. byggja á rannsóknNiðurstöðurnar eru um á íslenskum aðstórmerkilegar. Ég er Oddný Sturludóttir stæðum og íslenskþess sannfærð að þær Borgarfulltrúi og um veruleika. Við á verða okkur mikilvæg formaður skóla- og skóla- og frístundaleiðsögn í stöðugri sviði Reykjavíkurfrístundaráðs viðleitni okkar til þess borgar hlökkum að þróa skólastarf á Íslandi í átt til til að gera gott skólastarf þess besta sem gerist. Þær munu betra með hliðsjón af niðurleiða til þess að við horfum í enn stöðum rannsóknarinnar. Við ríkari mæli á nám, þekkingarleit, lýsum einnig yfir vilja okkar þroska og velferð barna sem til samræðu og samstarfs við eina órofa heild – og þar með ýtir alla hlutaðeigandi um umbótahún undir enn frekari samvinnu verkefni þau sem lagt er til að og samstöðu um nám íslenskra fara í. Við brýnum sérstaklega barna og unglinga. mennta- og menningarmálaráðuneytið og Alþingi til að Hvað gerist á mörkum skoða vel hvaða tækifæri felast skólastiga? í niðurstöðunum til að koma íslensku skólakerfi í fremstu röð. Samfella virðist vera mikil á milli skólastiga. Sú staðreynd vekur Virðing fyrir þekkingu upp áleitnar spurningar um ytra skipulag náms; skólaskyldumörk- barna og unglinga in, heildarlengd námstímans frá Börn og unglingar eiga að upphafi leikskólagöngu til lokanjóta allra bestu námslegu og prófs, löggjöf og stjórnskipan félagslegu tækifæra sem til menntamála. eru. Við getum og eigum að Niðurstöðurnar kalla á hispurs- þróa skólastarf á þann máta lausar umræður um starfshætti að virðing sé borin fyrir sjálfog tengsl skólastiganna þriggja. stæði nemenda og þeirri þekkÞær kalla á margvísleg þróunaringu, kunnáttu og leikni sem verkefni, breytingar og ígrundun nemendur taka með sér frá sem og samtal kennara. Þær örva einu skólastigi til þess næsta. umræður um sjálfstæði nemÞeirra þekkingarleit, þroski enda, inntak náms og ólíka hugog velferð skiptir höfuðmáli. myndafræði kennara. Þær leiða Okkar er að breyta, bæta og í ljós að við gerum margt vel en þróa til að því markmiði sé draga líka fram vannýtt tækifæri. náð.


 Vik an sem Var Jón vondi II Vangaveltur mínar hvað varðar þetta lag miðuðust fyrst og fremst að því að vernda hagsmuni Bubba Morthens og réttindi höfunda lagsins Across The Universe, þeirra Johns Lennon og Pauls McCartney. Jón Ólafsson, tónlistarmaður og framkvæmdastjóri Félags tónskálda og textahöfunda, ákvað að grennslast fyrir um hvort fengið hefði verið leyfi fyrir flutningi Bubba Morthens á íslenskum jólatexta við Bítlalag á fyrirhugaðri plötu Bubba. Svo reyndist ekki vera og platan kemur því varla út fyrir þessi jól. Bubbi kann Jóni litlar þakkir en bítlagæslumaðurinn hefur hingað til verið kallaður „Jón góði“ til aðgreiningar frá nafna hans sem stundar viðskipti. Jíhad Ögmundar Ögmundur kynnir Bandaríkjamönnum óvild sína á gyðingum. Björn Bjarnason kunni Ögmundi Jónassyni innanríkisráðherra litlar þakkir fyrir eldræðuna sem hann flutti á mótmælafundi vegna árása Ísraelshers á Gaza.

Hanna Birna 1. sæti » Reykjavík

Ódýr brandari Þetta atriði með Nova var grín, þar sem fyrirtækið hafði verið í fréttum dagana á undan. Þetta var því hvorki bein eða óbein auglýsing og því ekkert greitt fyrir. Sigmar Guðmundsson, ritstjóri Kastljóssins, svaraði kenningum Álfheiðar Ingadóttur, þingmanns VG, um að Nova hefði keypt sig inn í Hraðfréttir í Kastljósi. Drykkjuboltinn rúllar Í þessum Kastljósþætti er verið að segja frá íþróttamanni og það fer fram í áfengisverslun. Þarna er verið að segja algjörlega óskyldar fréttir, en það er einfaldlega þannig að áfengisauglýsingar eru bannaðar. Hraðfréttir síðustu viku stuðuðu Álfheiði Ingadóttur ítrekað og hún gerði á þingi athugasemd við að frétt af félagaskiptum Tryggva Guðmundssonar knattspyrnumanns hefði verið sögð frá verslun ÁTVR.

Sameinumst um sterkan Sjálfstæðisflokk Ég hvet allt sjálfstæðisfólk í Reykjavík til að taka þátt í prófkjörinu og stilla upp öflugum framboðslista fyrir komandi þingkosningar. Þannig aukum við líkurnar á góðum árangri Sjálfstæðisflokksins í vor – og gefum íslenskri þjóð von um breytingar, fleiri tækifæri og nýja tíma!

Sími 499 1261

Walking – fyrir göngufólk Verð: 2.970 kr.

Running – fyrir

Farðu varlega í hálkunni Fjölbreytt úrval af vönduðum broddum

hannabirna.is

hlaupara. Öflug festing

Verð: 4.970 kr. Easy – einstaklega auðvelt að festa á skóna

Verð: 4.970 kr.

69%

Opið kl. 9 -18 • laugardaga kl. 11 - 16 • Stórhöfða 25 • 569 3100 • eirberg.is

... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann* *konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu. Capacent júlí-sept. 2012


26

viðtal

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Fékk 1000 krónur útborgaðar um mánaðamótin

Rithöfundurinn Yrsa Sigurðardóttir hóf feril sinn sem barnabókahöfundur en lagði síðar á glæpabrautina og tekur nú aftur hliðarspor þaðan með sinni annarri draugasögu, Kulda. Á Íslandi trónir hún á toppnum í sinni grein ásamt Arnaldi Indriðasyni en bækur hennar hafa einnig komið út á fjölda tungumála og hafa gert það gott í útlöndum. Yrsa starfar sem verkfræðingur en starf rithöfundarins er farið að taka mikinn tíma frá daglegum störfum hennar. Ljósmyndir/Sigurjón Ragnar

L

ögmaðurinn Þóra Guðmundsdóttir er aðalpersóna glæpasagna Yrsu en hún var kynnt til leiks í Þriðja tákninu árið 2005. Árið 2010 lét Yrsa draum sinn um að fikra sig nær hrollvekjunni rætast, gaf Þóru frí og sendi frá sér draugasöguna Ég man þig. Hún endurtekur þennan leik í ár með Kulda þar sem Þóra er fjarri góðu gamni. Hún segist þó alls ekki vera orðin leið á lögmanninum vaska. „Ég er náttúrlega búin að skrifa sex bækur um hana og það verður alltaf erfiðara að koma með eitthvað ferskt þegar maður er kominn svona langt inn í seríu þannig að það er nú kannski þess vegna sem ég þarf lengri tíma á milli,“ segir Yrsa. Aðdáendur Þóru þurfa þó ekki að örvænta þar sem hún stefnir á nýja Þóru-bók á næsta ári.

Yrsa segir draugasögurnar vera skemmtilega og kærkomna tilbreytingu en í upphafi leit þó út fyrir að Þóra léti til sín taka í Kulda. „Upphaflega hugsaði ég mér Þóru í þessari bók en fannst það ekki passa þannig að ég ákvað að setja hana á hilluna í eitt ár. Þetta er tilbreyting og það er líka gaman að vinna með einnota persónur, en allt hefur þetta sína plúsa og mínusa.“

Framhald á næstu opnu


CARLO leðursófi

OSCAR leðurhornsófi

Stærð 298X210cm Litir: Svart og hvítt

Litur: Svart - Stærð: 276X220

Verð: 389.000,-

Verð: 398.000,-

ERIC skenkur

hnota / svart háglans Breidd: 170cm

ERIC TV Skenkur

Verð: 149.900,-

hnota / svart háglans - Breidd: 210cm

Verð: 139.900,-

FALLEG HÚSGÖGN Á GÓÐU VERÐI Stækkanlegt hnotuborð - 2 stærðir 160(248)X100cm

JESSIE 16.900,-

MONET 19.900,-

TESS 18.900,-

200(288)X110cm

TANGO 18.900,-

Verð: 179.900,Verð: 199.900,-

ORION tungusófi

CORAL tungusófi

Stærð: 300X180

Stærð: 290X156

Tilboðsverð: 229.500,-

Tilboðsverð: 194.650,Skemill m/geymslu Breidd: 88x70cm

Verð: 35.000,-

MALMO þriggja sæta sófi Breidd: 230cm

Tilboðsverð: 116.100,-

CANYON HORN/TUNGUSÓFI Stærð: 318X223X152cm

Tilboðsverð: 239.700,-

Opið mán-fös: 10:00 - 18.00 Opið um helgina: Lau 10.00-16.00 - Sun: 13.00-16.00

Ego Dekor - Bæjarlind 12 S: 5444420 - www.egodekor.is


28

viðtal

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Óttast ekki drauga

Ég man þig kemur út á ítölsku um þessar mundir.

Jafnoki Stephen King Ég man þig eftir Yrsu Sigurðardóttur er svo spennandi að mati gagnrýnanda breska stórblaðsins The Times að hann lýkur umsögn sinni um bókina á þeim orðum að ekki sé ráðlegt að lesa bókina í einrúmi eftir myrkur. Hann segir enn fremur að Ég man þig sé æsispennandi tryllir sem veki taumlausa skelfingu hjá lesandanum, Yrsa flétti þræði sögunnar saman með ókjörum af ískyggilegum atburðum og ímyndunum og vissulega hafi margar slíkar sögur verið skrifaðar „en afar fáar ná að vekja viðlíka ótta.“ Á dögunum sagði Independent að Yrsa væri jafnoki Stephen King þegar kemur að því að skapa óhugnað og ótta hjá lesandanum og útnefndi Ég man þig sem eina af tíu bestu glæpaog spennusögum vetrarins í Bretlandi. Þá skrifaði gagnrýnandi Guardian að Yrsa hefði fullkomna stjórn á ógnvekjandi stemningunni, sagan héldi lesandanum föngnum, væri skemmtileg og sannarlega draugaleg. Þá sagði tímaritið Marie Claire að Ég man þig væri hrollvekjandi og lesandinn yrði skelfingu lostinn.

„Ég hef alltaf verið rosalega hrifin af draugum. Ég er ekkert draughrædd eða neitt svoleiðis og gef þessu svona 5% séns að þetta sé satt,“ segir Yrsa um órólegar verur að handan. Hún segist hafa sótt í Þjóðsögur Jóns Arasonar í Ég man þig en bendir á að gömlu þjóðsögurnar virki illa í nútímanum nema með markvissri úrvinnslu. „Málið með íslensku þjóðsögurnar, eins og þær voru í gamla daga, er að í þeim hafa draugarnir engan til­ gang. Þeir eru bara þarna. Eitthvað að labba um, hræða fólk og drepa það og eitthvað álíka. Það verður að vera eitthvað meira á ferðinni en einhver sem er á sveimi og hræðir fólk, einhver þráður. Það er ekki fyrr en upp úr 1960 sem drauga­ sögur fara að breytast og draugar og framliðnir fara að reyna að koma ein­ hverjum skilaboðum áleiðis til þess að fá frið eða eitthvað í þá áttina. Þá fer þetta að verða spennandi og gaman að skrifa um þetta. Fram að þessu eru þetta bara smásögur.“ Lesendur og gagnrýnendur hafa hrósað Yrsu fyrir að ná ógnvekjandi stemningu sem fær hárin til að rísa á lesendum. Hún er þó sjálf alveg pollróleg þegar hún situr ein og skrifar sögurnar og virðist vera ónæm fyrir eigin spennu. „Þegar Ég man þig kom út var ég algjörlega í sjokki vegna þess að mér fannst hún svo innilega ekkert hræðileg og ekkert draugaleg. Ég held að þetta sýni bara að maður er ekkert dómbær á þetta sjálfur og skrifar bara það sem maður heldur að vekji ugg hjá einhverjum. Ég hefði al­ veg eins getað skotið yfir markið eða undir. Ég er semsagt ekki dómbær á þetta og er alltaf stressuð þegar ég er búinn að skila af mér bók.“

Draugagangur á upptökuheimili

Í Kulda fléttar Yrsa saman fortíð og nútíð í sögu af ungum manni sem rannsakar upptökuheimili fyrir ung­ linga á áttunda áratug síðustu aldar. Þá taka undarlegir atburðir að gerast sem trufla tilveru hans og dóttur hans og ekki er ljóst hvort óværuna megi

rekja til hörmunga sem dundu yfir unglingaheimilið eða sviplegs fráfalls barnsmóður hans hálfu ári áður. Yrsa telur rétt að taka fram að upp­ tökuheimilið í Kulda sé ekki nákvæm­ lega eins og Breiðavík og önnur slík heimili sem hafa verið í fréttum vegna illrar meðferðar á börnum á svip­ uðum tíma og ungi maðurinn er að skoða. „Það er mikilvægt að fólk átti sig á þessu þar sem börnin á þessum heimilum voru bara rifin upp frá for­ eldrum sínum af ýmsum ástæðum. Heimilið í bókinni er ekki beint ung­ lingafangelsi þótt það hýsi afbrota­ krakka. Ég er svolítið hrædd um að þetta misskiljist þannig að ég haldi að börnin á Breiðavík og þessum stöðum hafi verið þannig en það er alls ekki svoleiðis. Krakkarnir hjá mér eru líka eldri en krakkarnir í Breiðavík. Þetta eru ekki vondir krakkar en þeir eru baldnir þannig að þetta er heimili fyrir krakka á refilstigum.“

Leið á að vera fyndin

Yrsa byrjaði rithöfundarferil sinn sem barnabókahöfundur árið 1998 með bókinni Þar lágu Danir í því. Hún hlaut Íslensku barnabókaverðlaunin árið 2003 fyrir Biobörn og árið 2000 fékk hún viðurkenningu Barnabóka­ ráðs Íslands fyrir bókina Við viljum jólin í júlí. En hvað kom til að hún skipti yfir í glæpina? „Það var húmor í barnabókunum og ég var bara orðin alveg hryllilega leið á að reyna alltaf að vera fyndin. Það er svo erfitt,“ segir Yrsa og bendir á að rétt eins og með barnabækur þá njóti húmor ekki tilhlýðilegrar virðingar. „Það er nefnilega miklu erfiðara að vera fyndin heldur en hræðilegur eða sorglegur. Góður húmor er ekkert hristur fram úr erminni en þykir ein­ hvern veginn ekki nógu fínn. Ég var eiginlega bara orðin rosalega þreytt á því og langaði líka að skrifa eitthvað þar sem ég þyrfti ekki stöðugt að vera að passa mig á hvað lesandinn þolir. Ég þurfti að fá smá hlé en ég held að ég eigi örugglega eftir að skrifa barnabók aftur. Einhvern tíma. Það er bara að finna tímann. Ég vona það alla vegana. Það er draumurinn.“ Yrsa segir skýringuna á því hvers vegna barnabókum sé ekki gert nægi­ lega hátt undir höfði liggja í því að „okkur fullorðna fólkinu, þótt okkur þyki vænt um börnin okkar og allt það, þá finnst okkur allt okkar merki­

TIL LEIGU 1500 FERMETRA STÓRGLÆSILEGT Æ EGT ÆSIL GT VERSLUNARHÚSNÆÐI Á DALVEGI 10-14 DALVEGI VEGI EG 10

Uppl. Pétur 660-1771 eða petur@klettas.is

Yrsa Sigurðardóttir gefur nú aðalpersónu sinni, Þóru Guðmundsdóttur, frí í annað sinn og segir draugasögu í Kulda. Vinsældir hennar náðu hámarki á Íslandi í fyrra og bækur hennar koma út um víða veröld.

legra. Ég bý að því að hafa byrjað þarna og kynnst þeirri hlið. Það er til dæmis erfitt að fá íslenskar barnabækur þýddar og þannig lagað. Sem er sorglegt vegna þess að þær eiga alveg jafn mikið erindi inn á erlenda markaði eins og fullorðins bækurnar.“

Gaman í útlöndum

Um síðustu helgi var Yrsa í Leip­ zig í Þýskalandi á bókasýningu þar sem Ísland var með kynning­ arbás en hún átti ekki síst erindi þangað þar sem Brakið er að koma út í Þýskalandi. Þessa helgi verður hún síðan í Róm þar sem fyrsta draugasagan hennar, Ég man þig, er að koma út á ítölsku. Hún segir áhugann á verkum hennar í útlöndum mjög ánægju­ legan og það sé skemmtilegt að hitta fyrir útlenda lesendur. „Það er mjög gaman að fara út og gaman að hitta erlenda lesendur en þetta er mjög erfitt út af vinnunni,“ segir Yrsa sem er sjaldséðari í dagvinnunni eftir því sem vegur hennar sem rithöf­ undur vex. „Ég fékk held ég út­ borgaðar þúsund krónur í síðasta mánuði. Sléttar þúsund. Ég veit Bandaríkin ekki af hverju. Brasilía Ég er alltaf í leyfi Búlgaría og get nú ekki Danmörk sagt að ég vinni Egyptaland 100% lengur.“ (og allur Yrsa segist þó hinn arabíski ekki geta hugsað heimur) sér að snúa baki Eistland við verkfræðinni England og þegar hún (og öll lönd komi aftur til breska samvinnu eftir langar veldisins um tarnir í skrifum 70 talsins) sé hún svo fegin Eþíópía að sig langi til þess að kyssa Finnland gólfið á verk­ Frakkland fræðistofunni. Grikkland Yrsa hefur Holland notað sumarfríin, Ísland kvöldin og helgar Ísrael til þess að skrifa Ítalía en þegar skila­ Japan fresturinn nálg­ Kína ast sekkur hún Lettland sér á kaf í verkið Litháen Noregur Portúgal Pólland Rúmenía Rússland Serbía Slóvalíka Slóvenía Spánn – og öll spænskumælandi lönd heims (18 lönd) Svþíþjóð Tékkland Tyrkland Tæland Tævan Ungverjaland Þýskaland

og gerir varla annað síðasta mán­ uðinn fyrir skil. „Þá er varla hægt að líta upp úr þessu.“

Útlendingar vilja draugagang

Lögfræðingurinn Þóra á fjölda aðdáenda og Yrsa segir fólk vissu­ lega eiga það til að kvarta við sig þegar hún gefur lögmanninum frí. En að sama skapi fagni líka margir þegar hún tekur hliðar­ sporin. „Ég á alveg örugglega eftir að taka fleiri svona útúrdúra þótt Þóra sé næst á dagskrá. Mér finnst þetta mjög skemmtilegt og hef fengið pósta að utan, frá erlendum lesendum, sem biðja mig um að halda mig við þessa línu,“ segir Yrsa og brosir. Hún segir það hins vegar ekki mjög markaðsvænt í útlöndum að skipta á milli skáldskapargreina þar sem slíkt geti ruglað lesendur sem hafa vitaskuld ekki sama aðgang að upplýsingum um höf­ undinn og við hér heima. „Þannig að þetta er ekkert sérstaklega markaðsvænt að gera það sem ég er að gera. En maður verður bara að skrifa það sem mann langar til að skrifa. Það þýðir ekkert að vera hugsa um þetta og ef bókin er góð þá verður lesandinn sáttur.“

Ekki aðalatriðið að vera númer eitt

Í fyrra náði Yrsa þeim áfanga að komast upp yfir Arnald Indriða­ son á íslenskum metsölulistum en hann hefur eins og alþjóð veit drottnað yfir sölulistum um langt árabil með reyfurum sínum. „Það er nú ekki aðalatriðið hvort maður er númer eitt eða tvö. Bara alls ekki. Það er samt æðislega gam­ an, eða var það að minnsta kosti þetta eina skipti sem ég hef prófað það. En þetta er bara eins og með svo margt annað sem maður er lengi að vinna sig upp að. Maður heldur að það verði æðislegt en svo þegar að því kemur virkar það bara ósköp venjulegt. Aðalatriðið er að lesendurnir séu glaðir enda missir maður þá bara ef þeir eru það ekki.“ Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is t.def

17599_Siguardorttir_Lich

09.02.2007

15:16 Uhr

Seite 1

_

YRSA SIGURDARDÓTTIR

ISLAND-KR IMI

Yrsa út um allan heim Rétturinn á bókum Yrsu Sigurðardóttur hefur verið keyptur til fjölmargra landa um víða veröld. Fyrsta glæpasagan hennar, Þriðja

táknið, hefur farið til allra landanna á listanum en misjafnt er til hvaða landa aðrar bækur hafa borist. Flestar ef ekki all-

ar hafa til dæmis verið seldar til Þýskalands, Póllands, Bretlands, Bandaríkjanna, Frakklands, Hollands, Noregs og Rússlands.



gjöfin þín fæst í Hrím!

30

sakamál

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Skoðið úrvalið og bloggið okkar

www.hrim.is

H ö n n u n a r h ú s

OPIÐ alla daga

Laugavegi 25 - S: 553-3003

Konan hafði mátt þola ótrúlegt harðræði og grimmd í Litháen áður en hún var send til Íslands í þeim tilgangi að selja hana í vændi. Sá skepnuskapur sem kvalarar hennar beittu er dæmigerður fyrir aðferðir mansalsdólga þegar þeir brjóta fórnarlömb sín niður.

Auglýsing um sveinspróf Sveinspróf í eftirtöldum iðngreinum verða haldin í janúar og febrúar ef næg þátttaka fæst: Í málmiðngreinum, snyrtigreinum, bílgreinum og hönnunar- og handverksgreinum. Umsóknarfrestur er til 1.desember. Dagsetningar prófanna verða birtar á heimasíðu okkar um leið og þær liggja fyrir. Með umsókn skal leggja fram afrit af námssamningi, lífeyrissjóðsyfirlit og burtfaraskírteini með einkunnum eða staðfestingu skóla á því að nemi muni útskrifast í desember 2012. Kostnaður próftaka s.s efniskostnaður er mismunandi eftir iðngreinum. Umsóknareyðublöð má nálgast á heimasíðu okkar, veffang: www.idan.is og á skrifstofunni. IÐAN - fræðslusetur, Skúlatúni 2, 105 Reykjavík, sími: 590 6400, bréfsími: 590 6401, netfang: idan@idan.is

Flutt til Íslands í vændi Fimmti þáttur Sannra íslenskra sakamála verður sýndur á Skjá einum á mánudagskvöld en þá verður farið yfir mansalsmálið svokallaða sem hófst í október 2009 þegar ung kona frá Litháen trylltist um borð í flugvél Iceland Express. Við eftirgrennslan kom í ljós að til stóð að flytja konuna nauðuga til Íslands þar sem henni var ætlað að stunda vændi. Málinu lauk með fyrstu fangelsisdómum sem kveðnir hafa verið upp á Íslandi fyrir mansal.

M

ansalsmálið hófst þegar æði rann á nítján ára konu frá Litháen í flugvél Iceland Express sem var á leið frá Varsjá í Póllandi til Íslands. Konan var sögð í annarlegu ástandi og talið að hún væri undir áhrifum fíkniefna þegar hún sló til fólks og lét öllum illum látum um borð. Farþegar aðstoðuðu áhöfnina við að yfirbuga konuna og ekki þótti annað óhætt en binda hana niður í sæti sitt svo hún færi ekki sjálfri sér eða öðrum að voða. Lögregla handtók konuna við komuna til landsins en í framhaldinu voru þrír litháskir karlmenn, búsettir á Íslandi, handteknir þegar ljóst þótti að selja átti konuna í vændi hér á landi. Málið vatt síðan hratt upp á sig, Íslendingar bendluðust við það og fleiri voru handteknir. Þegar mest lét sátu níu manns í gæsluvarðhaldi en þeir tengdust meðal annars innbyrðis í gegnum verktakafyrirtæki í eigu tveggja Íslendinga, sem hnepptir voru í varðhald, þar sem Litháarnir störfuðu. Rannsókn lögreglu teygði anga sína víða og beindist að skipulagðri glæpastarfsemi og ofbeldisbrotum.

Flókið mál

ALL BAJA MTZ RADIALS FEATURE

Farið var í sex húsleitir í tengslum við handtökur Íslendinganna og leitað var á heimilum, fyrirtækjum og annars konar húsnæði. Lögreglan upplýsti að málið væri flókið og í raun fyrsta mál sinnar tegundar á Íslandi þar sem fórnarlamb mansals var tekið við landamæri landsins. Þá torveldaði það rannsóknina að helstu gerendur voru erlendir ríkisborgarar sem gerði alla gagnaöflun erfiðari. „Þetta er umfangsmikil rannsókn. Menn hafa staðið sig frábærlega eins og þeirra er von og vísa.

Rannsókn lögreglu leiddi í ljós að atburðarásin sem leiddi til þess að konan endaði í örvæntingu í flugvélinni var ofbeldisfull og ógeðsleg.

Það er mikið undir en við erum alls ekki komin að landi. Mansalsmál eru mjög erfið í sönnun almennt og það varðar ekki bara þetta mál,“ sagði Sigríður Björk Guðjónsdóttir, lögreglustjóri á Suðurnesjum í samtali við Víkurfréttir þegar línur voru farnar að skýrast. „Þetta eru erfið mál viðureignar því að í fæstum tilvikum er fórnarlambið samstarfsfúst, því það er ákveðin ógn sem að því steðjar og ýmsar aðrar ástæður sem þar eru að baki.“

í atganginum. Henni tókst að hrópa á hjálp og mennirnir létu sig þá hverfa. Skúrkarnir náðu konunni síðar aftur á sitt vald og héldu áfram að selja hana. Um þetta leyti kynntist hún manni sem bauðst til þess að senda hana til Íslands þar sem hún gæti fengið vinnu. Maðurinn og vinkona hans klipptu konuna, lituðu hár hennar og útveguðu henni vegabréf og flugmiða til Íslands.

Ömurleg forsaga

Konan og aðrar konur sem tengdust málinu hér heima nutu lögregluverndar og þótt framburður konunnar þætti reikull og ruglingslegur þótti ljóst að hún væri fórnarlamb mansals og flöktið í frásögn hennar mætti rekja til sálrænna áfalla sem þekkt eru hjá fólki í þessum aðstæðum þar sem ofbeldismenn brjóta fórnarlömb sín niður og senda þau til landa þar sem þau þekkja engan og treysta glæpamönnum betur en lögreglu. Framburður Litháanna fimm, sem handteknir voru, þótti ótrúverðugur og hafið yfir allan vafa að stúlkan hafi verið flutt til Íslands með blekkingum til þess að stunda vændi. Rannsókn á öllum Íslendingunum sem handteknir voru, fyrir utan einn, var hætt en sá var sýknaður fyrir dómi. Stúlkan sagðist fyrir dómi aldrei hafa séð þann mann og málsgögn og framburður vitna þótti ekki benda til sektar hans. Litháarnir fimm fengu hins vegar dóma fyrir mansal og eru þeir fyrstu sem dæmdir eru fyrir mansal á Íslandi.

Rannsókn lögreglu leiddi í ljós að atburðarásin sem leiddi til þess að konan endaði í örvæntingu í flugvélinni var ofbeldisfull og ógeðsleg. Konan hvarf frá fjölskyldu sinni í september 2008 og var haldið fanginni í íbúð í borginni Panevezys í Litháen. Þar var hún barin og haldið í áfengis- og fíkniefnavímu. Þarna var henni haldið í nokkra mánuði og hún neydd til þess að selja sig allt að fimm mönnum á dag. Henni var hótað því að henni yrði hent út um glugga íbúðarinnar sem var á fimmtu hæð, yrði hún ekki við kröfum kvalara sinna. Konan var síðan flutt í annað hús utan við borgina þar sem hún og fleiri konur voru seldar í vændi. Lögregla fann stúlkuna, allslausa og yfirgefna, í húsinu eftir að vegfarandi hafði heyrt neyðaróp hennar. Þegar hún fékk frelsið dvaldi hún hjá systur sinni í Vilníus í nokkra mánuði en hvarf síðan í mánuð. Síðan kom hún í fylgd tveggja manna og sagðist annar þeirra vera unnusti hennar og brúðkaup væri á næsta leiti. Daginn eftir reyndu mennirnir tveir að fjarlægja konuna nauðuga af heimili systurinnar sem þeir beittu ofbeldi

Tímamótadómar

toti@frettatiminn.is Þórarinn Þórarinsson

Níu manns sátu á tímabili í gæsluvarðhaldi vegna mansalsmálsins sem lauk með dómum yfir fimm mönnum frá Litháen.


Íslenskir sófar sniðnir að þinum þörfum Mál og áklæði að eigin vali

Basel Verðdæmi:

Tungusófar 2+tunga Hornsófar 2H2 Sófasett 3+1+1

frá 268.900kr. frá 343.900kr. frá 378.900kr.

Sófinn þinn útfærður eftir þínum óskum Með nýrri AquaClean tækni er nú hægt að hreinsa nánast alla bletti aðeins með vatni!

Þú velur GERÐ (90 mismunandi útfærslur) STÆRÐ (engin takmörk) ÁKLÆÐI (yfir 3000 tegundir)

og draumasófinn þinn er klár

Texas 3+1+1

Verð frá 428.900 kr

Torino Hlt+1H3+tunga Verð frá 504.550 kr

HÚSGÖGN

Erfiðir blettir eins og eftir tómatsósu, léttvín, kaffi, te, meira að segja kúlupenna, nást á auðveldan hátt úr áklæðinu.

Lyon 3+2

Verð frá 321.800 kr

Vín 3+1+1

Verð frá 362.900 kr

Verslun okkar er opin: Virka daga kl. 9-18 Laugardaga kl.11-16 Sunnudaga lokað

Patti verslun | Dugguvogi 2, 104 Reykjavík | Sími: 557 9510 | Netfang: patti@patti.is | vefsíða: patti.is


32

bækur

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Jon Voigt borðaði pönnukökur í eldhúsinu heima Bíókóngurinn Árni Samúelsson er goðsögn í lifenda lífi í íslenskri bíómenningu en þegar hann opnaði Bíóhöllina 1982 gerbreytti hann íslenskri bíómenningu. Hann lagði áherslu á að fá nýjar myndir til landsins sem fyrst en áður var ekki óalgengt að myndir bærust hingað tveimur til þremur árum eftir frumsýningu í Bandaríkjunum. Ævisaga Árna, Árni Sam – Á fullu í 40 ár, er komin út en í henni segir hann frá lífi sínu og starfi en kvikmyndasaga Íslands fléttast óhjákvæmilega saman við frásögnina. „Það var annað hvort að gera þetta núna eða sleppa því,“ segir Árni um bókina. Fréttatíminn fékk Árna til þess að kíkja á nokkrar gamlar myndir sem teknar hafa verið af honum og stórlöxum í Hollywood við ýmis tækifæri.

Árni Samúelsson opnaði Bíóhöllina fyrir 30 árum en rak áður kvikmyndahús í Keflavík. Hann segir ævi- og starfssögu sína í bókinni Árni Sam – Á fullu í 40 ár. Stælóttur Stallone „Þessi mynd var tekin í Stokkhólmi í tilefni af Rambo III,“ segir Árni um myndina af sér og eiginkonu hans, Guðnýju Ásberg, ásamt Sylvester Stallone. „Hann kom þarna til Stokkhóms og þeir hjá SF, sem áttu réttinn í Svíþjóð, kölluðu á okkur þarna yfir en það var glaumur og gleði í kringum hann. Það voru voðalega miklir stjörnustælar í kappanum þarna. Hann heimtaði að fá að hitta kónginn og fleira sem var nú ekki látið eftir honum. Svo ef hann og föruneyti hans fengi ekki einhvern ákveðinn kvöldrétt ætluðu þau bara að fara í þotunni til London í kvöldmat. Það var mikið um svona lagað. Við hittum hann þarna í ágætis tíma og það var gaman að spjalla við hann. Hann var nú eiginlega á hátindinum þarna með Rocky og Rambo.“

Travolta er fínn náungi „Við hittum John Travolta 1983 þannig að þetta var nú bara stuttu eftir Grease og Saturday Night Fever. Hann er ungur þarna, karlinn. Þetta var tekið í Los Angeles út af spennumyndinni Blow Out sem Brian De Palma leikstýrði. Travolta var viðkunnanlegur náungi og gaman að spjalla aðeins við hann. Hann var ekki með svona stæla eins og Stallone. Allavega ekki þarna á þessari stundu. Mér fannst hann reglulega skemmtilegur og fínn náungi.“

urnar hafi verið góðar hjá henni. Hann man alltaf eftir þeim. Við fórum með hann út í Viðey að borða. Hann er góður kunningi sem við hittum stundum úti. Mjög jarðbundinn, ljúfur og hlýr náungi. Alveg prýðismaður.“ Góðmennið Kevin Spacey „Þessi var tekin um borð í snekkju í Cannes fyrir fjórum eða fimm árum. Það má nú geta þess til gamans að það voru mjög margir í þessari veislu um borð en hann kom til mín og eyddi eiginlega öllum tímanum í að tala við mig og tvo aðra sem vorum þarna frá okkar fyrirtæki. Og hlustaði bara eiginlega ekki á aðra þannig að hann var reglulega skemmtilegur fýr. Hann er mjög jarðbundinn og mjög mikið góðmenni.“

Jon Voigt er góður félagi „Hann er nú félagi okkar, hann Jon Voigt, og kom einu sinni til Íslands að heimsækja okkur. Hann kom heim þar sem Guðný gaf honum pönnukökur í eldhúsinu. Og hann minnist nú oft á það þegar við hittum hann úti í Los Angeles hversu pönnukök-

Jólaævintýramatseðill 2012 4 rétta:

Lambafilet Wellington

Léttsteiktur hörpudiskur með piparrótarfrauði og rauðrófumauki

með beikon kartöflum, seljurótarmauki og jarðsveppaolíu

Vatnakarsa- og blaðlauks súpa

Andabringur

kremuð með reyktum humri

með fíkjum, eplum og rauðkáli

Val á milli 3 aðalrétta:

Bakaður Alaska

Kastaníuhnetufyllt kalkúnabringa með sætumkartöflum, mangómauki og rauðvínssoði

er eftirréttur með ís og ítölskum marengs með Grand-Marnier sæteggjaköku, flamberaður með koníaki eða rommi Verð 8.990.- kr.

restaurant Aðalstræti 16 | 101 Reykjavík | Sími 514 6060 | fjalakotturinn@fjalakotturinn.is | www.fjalakotturinn.is

Valdamaður í Hollywood Hér er Árni á góðri stundu með Michael Eisner sem lengi vel réði ríkjum hjá Disney. „Þessi mynd er tekin í Los Angeles 1992 þegar Disney hóaði saman öllum dreifingaraðilum sínum í heiminum. Disney var þarna á hátindinum en hlutirnir fóru heldur betur að gerast þar eftir að Frank Welles kom þangað yfir frá Warner. Welles er talinn vera heilinn á bak við velgengni Disney á níunda áratugnum en hann lést í þyrluslysi árið 1994. Í kjölfar hans komu Michael Eisner, Jeffrey Katzenberg og fleiri frá Paramount. Þeir setja allt af stað og það var gaman að vinna með þeim. Eisner hafði mjög gaman af því að spyrja um Ísland vegna þess að kunningi hans hafði verið sendiherra hérna. Þessi maður var toppurinn í Hollywood árum saman áður en hann settist í helgan stein. Þetta var mjög skemmtilegt boð hjá þeim.“ Árni hefur verið umboðsmaður Disney á Íslandi í þrjátíu ár og fékk á dögunum viðurkenningu frá fyrirtækinu, styttu af Walt Disney að leiða Mikka mús, en hann er einn elsti viðskiptavinur Disney.


» magazine.66north.is

• Jónsson & Le’macks

Þórsmörk Parka er sígild úlpa frá 66°NORÐUR. Hún er þykk og hlý og fóðruð með 70% gæsadúni. Hugað er að hverju einasta smáatriði til að tryggja að hún standist öll veðurskilyrði.

jl.is

Vinsælasta úlpa 66°NORÐUR - Þórsmörk Parka - er nú einnig fáanleg í takmörkuðu upplagi í silfur- og bronslit.

sÍa

Norðangarri úr öllum áttum


34

viðtal

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Hætt eftir sextán ár hjá Íslenska dansflokknum

J

Katrín Hall hætti í ágúst sem listrænn stjórnandi Íslenska dansflokksins en því starfi hafði hún gegnt í sextán ár. Nú er hún sjálfstætt starfandi listamaður og einn aðaldómari vinsælasta sjónvarpsþáttar landsins; Dans, dans, dans.

ú, ég hætti í ágúst eftir sextán ár,“ segir Katrín Hall dansari sem gegndi starfi listræns stjórnanda Íslenska dansflokksins og var alla tíð óumdeild. Hún tók tiltölulega lítinn og neóklassískan dansflokk og gerði að nútímadansflokki. Frá því hún tók við 1996 hefur íslenskt danslíf breyst til muna og sjálf hefur hún lagt mikið á sig við að auka veg og virðingu dansins á Íslandi. Hún er einn aðaldómari í vinsælum sjónvarpsþætti um dans; Dans, dans, dans, og hún viðurkennir að henni finnist talsverð viðbrigði að vera hætt sem stjórnandi Íslenska dansflokksins. Engu að síður kemur hún sjálfri sér á óvart og nýtur þess að vera hætt: „Þetta er hollt og gott og ég er virkilega að njóta lífsins þessa dagana.“ Katrín ólst upp á Seltjarnarnesi. Elst þriggja systkina (hún á tvo yngri bræður sem segja báðir að hún hafi strax verið mikill leiðtogi).

Pabbi hennar, Frank Hall vélstjóri, var sjómaður (lengst) framan af, og mamma hennar, Guðlaug Magnúsdóttir, vann í banka og rak um tíma sitt eigið fyrirtæki. Frank nafnið er þannig til komið að „pabbi er hálfur Bandaríkjamaður,“ segir Katrín en amma hennar giftist Kana í stríðinu og það gekk svo ekki upp: „Saga ömmu er saga sem mig langar að segja einhvern tíma. Hún er alveg ótrúlega dramatísk, eins og saga margra kvenna.“

Ekki frek: Ákveðin

Í viðkynningu er Katrín róleg og yfirveguð en það sést samt glitta í mjög ákveðna konu sem veit nákvæmlega hvað hún vill. Bræður hennar, Frank Hall (tónlistarstjóri og leiklistarráðunautur í Borgarleikhúsinu) og Bjarni Lárus Hall (söngvari Jeff Who), staðfesta það. Þeir muna báðir að á þeirra æskuheimili var það Katrín sem stjórnaði því hvernig jólatréð var skreytt.

„Hún vildi ráða,“ segir Frank og hlær. „Það var sérstaklega erfitt að skreyta jólatréð með henni. Ég var átta árum yngri en hún og vildi oft setja ljótu hallærislegu kúlurnar á tréð en það tók hún ekki í mál.“ Bjarni tekur undir orð bróður síns. Það eru fimmtán ár á milli þeirra Katrínar en hann hefur heyrt þvílíkar sögur af ákveðni systur sinnar („ekki segja frekju,“ segir hann): „Hún var bara lítil stelpa þegar hún sat uppi í sófa fyrir jól með kassa af jólaskrauti og skipaði mömmu og pabba fyrir um hvert hver jólakúla átti að fara,“ segir Bjarni sem man líka eftir að stóra systir hans hafi verið að þvælast með hann um allt. Hún var dugleg að passa yngri bræður sína þrátt fyrir að vera strax mjög upptekin og metnaðarfull ung danskona. Katrín gekk í Mýrarhúsaskóla úti á Seltjarnarnesi og Valhúsaskóla áður en hún fór í MR. Með MR dansaði hún í Íslenska dansflokkn-

Svo er það bara bein útsending með Nigel Lithgoe í dómarasætinu og eina sem hægt er að gera er að krossleggja fingur og vona það besta.

um en amma hennar, Katrín Hall, var reyndar sú sem hvatti hana til að taka inntökupróf í Listdansskóla Þjóðleikhússins á sínum tíma. Eftir útskrift úr MR fékk hún námssamning við Íslenska dansflokkinn og loks samning. Fljótlega var hún svo farin til Köln þar sem hún dansaði með Tanz-Forum, dansflokkinn við óperuhúsið í Köln, í níu ár.

Á tvö einkabörn

Áður en Katrín hélt utan sem ungur dansari hafði hún kynnst manninum sínum, Guðjóni Pedersen leikstjóra, en þau léku saman í Gæjum og píum í Þjóðleikhúsinu. Þá var Guðjón, eða Gíó eins og hann er kallaður, nýútskrifaður leikari. Þau eiga að tuttugu og átta ára sögu saman og tvö börn: Frank Fannar sem er tuttugu og tveggja ára og Mattheu Láru sem er tólf („það eru tíu ár á milli þeirra þannig að ég á tvö einkabörn,“ segir Katrín). Frank Fannar er atvinnudansari í Þýskalandi en hann flutti til Barcelona aðeins nítján ára („þú getur rétt ímyndað þér hvað var erfitt að sjá á


Einn daginn mætti ég vinnuna og fékk þau skilaboð að umboðsmaður Shakiru væri að reyna að ná í mig. Ég hélt að það hlyti að vera einhvers konar gabb.

JÓLAKÍLÓ–NEI TAKK! Hið geysivinsæla 4-vikna námskeið fyrir þær sem vilja fyrirbyggja hin árlegu „jólakíló“. Á þessu námskeiði kemurðu þér í flott form fyrir jólin og lærir að njóta þess að borða góðan mat án þess að sitja uppi með aukakíló og vanlíðan.

• Þjálfun og mataræði tekið í gegn • Sérstakt mataræði, sykurlöngun minnkar og þú losnar við aukakílóin • Sérhannað brennsluæfingakerfi sem hámarkar fitubruna • Mælingar, vigtun, fitu- og ummálsmælingar - fyrir og eftir • Fræðsla, fróðleikur og uppskriftir 3x í viku frá Ágústu Johnson • Lokaðir tímar 3x í viku • Ótakmarkaður aðgangur að opnum tímum og tækjasal • Aðgangur að glæsilegri útiaðstöðu - jarðsjávarpotti og gufuböðum • Kvöldstund í Blue Lagoon spa • Þær sem ná bestum árangri fá flotta jólagjöf

ATH! Allir námskeiðsþátttakendur fá 15% afslátt af snyrti- og spameðferðum í Blue Lagoon spa Allar nánari upplýsingar á www.hreyfing.is

„Hún hefur alltaf verið ótrúlegur dugnaðarforkur,“ segir Frank Hall um stóru systur sína en þeirra leiðir hafa legið saman í Borgarleikhúsinu. Ljósmynd/Hari

Álfheimar 74 Sími: 414 4000 hreyfing@hreyfing.is www.hreyfing.is

Framhald á næstu opnu

PIPAR \ TBWA • SÍA • 123408

– ómótstæðilega gott

Fullkomið heitt súkkulaði

1 2

100 g Lindu suðusúkkulaði 1 l mjólk

3

Hitið að suðu, setjið í bolla, skreytið með þeyttum rjóma og njótið.


36

viðtal

Helgin 23.-25. nóvember 2012

eftir honum“) þegar hann gekk til liðs við frægan dansflokk. Í vetur mun Íslenski dansflokkurinn sýna verk eftir strákinn og er Katrín að vonum stolt af sínum. Það var samt ekki langt í fordómana þegar Frank Fannar var yngri og í dansnámi. „Þetta var stundum svoldið tabú í hans kreðsum. Viðhorfið í samfélaginu hefur sem betur fer breyst frá því þá en enn eigum við töluvert langt í land.“ Aðspurð um hvað veldur því að við séum ekki komin lengra þá segir hún þetta oft vera sök okkar foreldranna. „Af hverju sendum við syni okkar bara í fótbolta? Oft erum við að yfirfæra okkar eigin fordóma yfir á börnin. Ég vil hinsvegar benda fólki á að það er frábær undirbúningur undir lífið að vera í dansi. Það sýnir líka eftirspurnin og í dag eru allir listdansskólar löngu sprungnir.“ Eftirspurnin eftir námi í dansi hefur líka skilað sér í auknu áhorfi á sýningar hjá Íslenska dansflokknum í tíð Katrínar. Hvort kom á undan eggið eða hænan í því efnum skal látið ósagt en dansinn er inni. Nú er líka komið háskólanám í dansi en fyrir örfáum árum hóf Listaháskólinn að kenna dans. Í því námi er einn strákur og eins og frægt var í fréttum síðustu viku þá deilir hann sturtu með stelpunum. Það hlýtur samt að standa til bóta því fleiri og fleiri strákar eru að byrja að dansa.

Shakira og So You Think You Can Dance

aðdáandi Pinu og sótti allar sýningar hennar meðan hún bjó í Þýskalandi. Það sem höfðaði meðal annars svo sterkt til hennar varðandi Pinu var að hún laðaði að sér dansara sem voru sterkir karakterar. Hún gerðist einu sinni svo fræg að hitta Pinu og það var eftir að Katrín kom heim til Íslands

Katrín er ein af dómurum vinsælasta sjónvarpsþáttar landsins.

Jákvæður dugnaðarforkur Bræður Katrínar, Frank og Bjarni Lárus, segja hana koma fyrir nákvæmlega eins og hún er í sjónvarpinu sem dómari Dans, dans, dans. Þar er hún hlý en ákveðin og með að virðist mjög jákvætt lífsviðhorf. Hún hefur sterkar skoðanir en þær spegla aldrei neikvætt viðhorf til fólks eða samfélagsins almennt. „Hún hefur alltaf verið ótrúlegur dugnaðarforkur,“ segir Frank og bætir við að stóra systir sín hafi frá upphafi verið algjör töffari. „Hún var alltaf að og tók hluta MR utanskóla svo hún gæti dansað með Íslenska dansflokknum. Ég var unglingur þegar hún fór til Þýskalands og maður fann hvað hún var búin að leggja ótrúlega mikið í þetta. Enda var dansflokkurinn sem hún var hjá í níu ár í Þýskalandi ótrúlega flottur.“ Leiðir Franks og Katrínar hafa stundum legið saman uppi í Borgarleikhúsi. Hann hefur komið að verkum Íslenska dansflokksins sem höfundur tónlistar og þeir Bjarni Lárus taka undir að þeim finnist Katrín frábær stjórnandi og það ekki bara þegar skreyta á jólatréð. Nú er framundan að klára Dans, dans, dans. Katrín kennir auk þess í dansdeild Listaháskóla Íslands. Í desember fer hún og vinnur með sænskum dansflokki, þýskum í janúar og apríl og svo framvegis. Það er margt á teikniborðinu en Katrín hafði ákveðna sýn fyrir sextán árum. Hún breytti íslenska dansflokknum í nútímalegan flokk sem á erindi. Hann hefur sérstöðu og er búinn að skapa sín séreinkenni. Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

ENNEMM / SÍA / NM55312

Katrín flutti heim frá Köln gagngert til að taka við Íslenska dansflokknum. Hún hafði fengið frábært uppeldi hjá Tanz-Forum undir dyggri stjórn Jochen Ulrich sem var brautryðjandi og goðsögn hvað nútímadans í Þýskalandi varðar, líkt og Pina Bausch. Þau eru reyndar bæði látin í dag, Jochen og Pina, en Katrín var ávallt mikill

og Gíó, maðurinn hennar, sem þá var Borgarleikhússtjóri (um tíma var hann leikhússtjóri Borgarleikhússins og hún listrænn stjórnandi Íslenska dansflokksins sem er í sama húsi) flutti Pinu og dansflokk hennar til landsins. „Allt í einu sat átrúnaðargoðið mitt bara heima í stofunni hjá mér,“ segir Katrín sem hefur sjálf sett mark sitt mjög á íslenskt danslíf. Fyrir henni er þetta líka hugsjón („það verður engin dansari út af laununum því þau eru ömurleg“) og henni er mikið niðri fyrir þegar hún talar um að hefja dansinn til vegs og virðingar. Hennar framlag hefur samt verið áreynslulaust. Það er eins og velgengnin hreinlega leiti hana uppi. Hún fór að dansa í Köln af því hún kynntist Jochen þegar hann setti upp sýningu hér heima. Katrín samdi líka dansa fyrir Shakiru af því að hún sá stuttmynd sem Katrín og Reynir Lyngdal gerðu sem part af norrænu verkefni. „Einn daginn mætti ég vinnuna og fékk þau skilaboð að umboðsmaður Shakiru væri að reyna að ná í mig. Ég hélt að það hlyti að vera einhvers konar gabb,“ útskýrir Katrín en seinna kom í ljós að Shakira og hennar fólk höfðu leitað logandi ljósi að einhverri „Katrín Hall“ á Íslandi og Katrín endaði með því að semja dans fyrir myndband poppsöngkonunnar. Það kallaði svo á athygli frá So You Think You Can Dance í Bretlandi: „Það var mjög skemmtilegt verkefni en ögrandi. Þú færð takmarkaðan tíma með dönsurunum og mjög stuttan tíma fyrir framan myndavélarnir. Svo er það bara bein útsending með Nigel Lithgoe í dómarasætinu og eina sem hægt er að gera er að krossleggja fingur og vona það besta.“

Fyrirtæki

Vertu með símkerfið í öruggum höndum hjá Símanum

Fast mánaðargjald fyrir aðgang að IP símkerfi

siminn.is · 8004000@siminn.is

Símavist hentar flestum gerðum fyrirtækja, óháð stærð og starfsemi. Með Símavist býðst fyrirtækjum að leigja IP símkerfi gegn föstu mánaðargjaldi sem ræðst af fjölda starfsmanna sem nota kerfið. Símkerfið er hýst í vélasölum Símans og fyrirtæki þurfa ekki að fjárfesta í vélbúnaði eða stýrikerfum.

Hafðu samband við Fyrirtækjaráðgjöf í síma 800 4000 og sérfræðingar okkar finna hagkvæmustu lausnina fyrir þitt fyrirtæki.


Afmælisrit skátanna

1

Ævintýri í 100 ár Afmælisrit BAndAlAgs íslenskrA skátA

Ævintýralegur skátaandi hefur svifið yfir Íslandi Í hundrað ár. á degi hverjum takast Íslenskir skátar á við spennandi áskoranir með það að markmiði að gera heiminn örlÍtið betri. en hvað gera skátarnir annað en að klÍfa fjöll og binda hnúta? afmÆlisrit skátanna gefur þér innsýn Í fjölbreyttan og töfrandi heim skátastarfsins.


Ævintýri í 100 ár

2

Breyttu dósunum þínum í káta skáta Allar dósir og flöskur sem við fáum breytum við í öflugan styrk við íslenska skáta og fjölbreytt skátastarf. Móttökustaðir okkar eru víða m.a. á öllum Sorpustöðvum og við marga stórmarkaði. Nánari upplýsingar færðu í síma 550 9800.

– við elskum dósir!


Afmælisrit skátanna

3

Skátastarf skemmtilegt ævintýri

með skýr uppeldismarkmið

Ævintýri og óformlegt reynslunám. skátahreyfingin hefur það að markmiði sínu að þroska börn og ungt fólk til að verða sjálfstæðir, virkir og ábyrgir einstaklingar í samfélaginu. Ævintýri og óformlegt reynslunám Skátahreyfingin hefur það að markmiði sínu að þroska börn og ungt fólk til að verða sjálfstæðir, virkir og ábyrgir einstaklingar í samfélaginu. Börn og ungmenni sem taka þátt í skátastarfi upplifa ævintýri ásamt vinum sínum í skátaflokknum. Skátinn lærir að setja sér raunhæf markmið og takast á við persónulegar áskoranir. Þannig er skátastarf vettvangur þar sem skátinn þroskar með sér hæfileika á hinum ýmsu sviðum, án þess að vera mjög meðvitaður um það á meðan á því stendur. Nám skátans fer því fram í gengum leiki og samvinnu, ólíkt hefðbundnu, formlegu námi, en er um leið vel skipulagt, formað kerfi með skýrum gildagrunni, sem hver og einn á auðvelt með að tileinka sér á sinn eigin hátt. Því má segja að skátastarfið sé spennandi ævintýri fyrir börn og ungmenni, starf sem hefur skýr uppeldismarkmið sem fullorðnir foringjar kunna góð skil á hvernig best er að ná með skátaaðferðinni.

Leiðtogi í eigin lífi Skátastarf fer fram í smáum einingum sem kallast skátaflokkar. Flokkarnir byggjast upp á 5-8 manna teymi skáta á svipuðum aldri, þar sem hver skáti hefur sitt hlutverk og tekur virkan þátt í skipulagningu og ákvarðanatöku innan hópsins. Skátaflokkarnir öðlast aukið sjálfstæði eftir því sem skátarnir eldast, en þó er mikil áhersla lögð á

virka þátttöku þeirra allt frá unga aldri. Þegar ungmenni ljúka hefðbundnu skátastarfi um 22 ára aldur hafa þau fengið sérlega góð verkfæri og reynslu af notkun þeirra til að taka sjálf við sínu eigin uppeldi og verða leiðtogar í eigin lífi. Skátastarf stefnir að því að bæta heiminn með því að styrkja einstaklinginn og þjálfa hann til sjálfsnáms. Það er sérstaða þess. Afurð skátastarfs sjáum við í mörgum atkvæðamiklum einstaklingum víðs vegar í þjóðfélaginu. Hjálparsveitarfólk hefur oftar en ekki skátabakgrunn, fólk í framvarðarsveit ýmissa verkefna á sviði lýðræðis og mannréttinda, leiðsögumenn í ferðaþjónustu og svo mætti lengi telja. Allt er þetta fólk sem gerir samfélagi okkar oft og tíðum mikið gagn sökum frumkvæðis og ósérhlífni.

Lýðræði og mannréttindi Með sérstökum lýðræðisleikjum hafa skátarnir áhrif á verkefnaval flokksins síns og skátasveitarinnar og læra þannig um leið að þátttöku í ákvarðanatöku stærri hóps fylgir einnig ábyrgð. Af því að skátastarf er frábær vettvangur fyrir tilraunastarfsemi. Skátinn er sífellt að öðlast reynslu af einhverju sem hann hefur aldrei gert. Að auki vinna skátaflokkar þannig að skátarnir fá að spreyta sig á mismunandi hlutverkum innan flokksins auk þess að vera fulltrúar síns hóps í lýðræðislegum ákvörðunum með

öðrum flokkum. Skátarnir læra að færa rök fyrir hugmyndum sínum og skoðunum í flokknum og innan sveitarinnar sem flokkarnir mynda í hverju félagi. Þeir læra það í gegnum skemmtilega leiki og í hópi jafningja þar sem enginn er öðrum æðri í flokknum.

Stærsti vinahópur í heimi Önnur sérstaða skátastarfs er tenging þess við sterka alþjóðahreyfingu skáta. Stígandi skátaaðferðarinnar sem notuð er markvisst í skátastarfinu gerir ráð fyrir því að einstaklingurinn þrói með aldrinum með sér tenginu út fyrir föðurland sitt og hugsi um heiminn sem eina heild, heim sem kemur okkur öllum við. Á alþjóðavísu bjóðast, eftir því sem skátarnir verða eldri, sífellt fleiri tækifæri til að taka þátt í skemmtilegum verkefnum með skátum frá flestum löndum heims, með stuðningi alheimshreyfingarinnar. Með því að vera skáti má þannig segja að barnið verði hluti af stærsta vinahópi í heimi, þar sem hvar sem er í heiminum getur það átt von á að hitta jafnaldra sem hefur sama skátabakgrunn og sama gildagrunn. Reynslan sýnir að alþjóðlegt starf skátahreyfingarinnar hefur alið af sér vináttu milli þjóða, oft ævilanga. Slík vinátta er góður grunnur að því að bæta heiminn dag frá degi... Bætum heiminn alla ævi, eitt sinn skáti ávallt skáti!

U

ll

a rf a

tn

a ð

u

r

Til hamingju með 100 ára afmælið!

íú

ti vi

st

in

a

!

Stúlkurnar í fálkaskátasveitinni Rauðskinnum takast á við ýmis spennandi verkefni á skátafundum, en hér má sjá nokkrar stúlkur úr sveitinni með þæfð listaverk úr íslenskri ull.

SKÁTASVEIT Í FÓKUS

Indíánasiðir og ævintýri

á Íslandi eru um 200 starfandi skátasveitir á mismunandi aldursbilum. hér segir Una Guðlaug Sveinsdóttir frá starfi í fálkaskátasveitinni rauðskinnum, en fálkaskátar eru á aldrinum 10 til 12 ára. Skátasveitin Rauðskinnur er rótgróin sveit í skátafélaginu Hraunbúum í Hafnarfirði, en sveitin er rúmlega 45 ára gömul. Starf sveitarinnar hefur í gegnum tíðina verið gríðarlega öflugt og þessi langa saga hennar felur vitaskuld í sér fjölmargar sveitarhefðir sem margar hverjar eru tengdar indíánum og þeirra siðum. Meðal annars fara allir meðlimir sveitarinnar í gegnum sérstaka „Rauðskinnuvígslu.“ Vígslan er að indíánasið, en að öðru leyti háleynileg. Í vetur starfa í Rauðskinnum 25 skátastúlkur á aldrinum 10-12 ára sem fást við spennandi verkefni af ýmsum toga. Í sumar tók sveitin þátt í landsmóti skáta og var þar hluti af því mörg þúsund manna tjaldbúðarsamfélagi sem reis á Úlfljótsvatni og stóð um tíu daga skeið. Brölt og bleyta í svonefndu „vatnasafarí“, víkingasmiðjur, siglingar, gönguferðir og söngvar voru á meðal þess sem gerði þessa daga ógleymanlega fyrir Rauðskinnur og alla aðra sem tóku þátt. Á hverjum degi báru skátarnir sjálfir ábyrgð á því að versla og elda hádegismatinn og lærðu sumir af því dýrmæta lexíu – til dæmis Rauðskinnuflokkurinn sem fór offari í beikon-innkaupum fyrsta daginn, en sýndi í framhaldinu

mikla útsjónarsemi til þess að feta sig í átt að heilbrigðara mataræði. Núna á haustmánuðum hafa Rauðskinnur meðal annars spreytt sig á ljósmyndamaraþoni og þæfingu, kynnt sér lífríki fjörunnar í Hafnarfirði og unnið verkefni um frið. Einnig fór sveitin í útilegu í skála sem heitir Hverahlíð og er staðsettur á svæði þar sem símasamband er af skornum skammti. Úrhellisrigning ákvað að taka þátt í gönguferð sveitarinnar en skátahetjurnar létu það ekki stöðva sig og héldu ótrauðar áfram. Þó er ekki hægt að neita því að kamínan góða í skálanum hafi verið vinsæl þegar snúið var til baka og tóku margar ákvörðun um að pakka fleiri sokkapörum í næstu ferð. Allt er breytingum háð og það á líka við um skátastarf. Með tíma og tækniframförum breytist eðli verkefna og samskipta, en þó erum við skátar svo lánsöm að vissir hlutir breytast seint. Fyrir 45 árum fóru Rauðskinnur líka í útilegu í skála sem heitir Hverahlíð. Þar var eflaust rigning og þar voru engir símar. Þar voru vissulega ævintýri, spenna, vinátta og skátar sem fengu að búa að sinni Rauðskinnureynslu um aldur og ævi.


Ævintýri í 100 ár

4

„...kyrrð og ró, en þó festa og þor...“ það þykir með ólíkindum að aðeins hafi tekið skátahreyfinguna tæplega 5 ár að sigla yfir hið úfna atlantshaf og til eyjunnar einangruðu í norðri. Guðrún Björg Ingimundardóttir fjallar um upphaf skátastarfs á Íslandi upp úr aldamótunum 1900. Fyrir rétt rúmum 100 árum, sumarið 1911, setti Ingvar Ólafsson fyrsta skátafundinn á Íslandi að fyrirmynd hershöfðingjans Sir Robert BadenPowell. Fundur sá var haldinn í Fjósinu svokallaða sem heyrir til húsakosts Menntaskólans í Reykjavík. Síðan þá hefur hið fornkveðna sannast, að mjór er mikils vísir. Fundurinn ól af sér fjölda annarra funda og markaði í raun upphafið að einum stærstu æskulýðssamtökum Íslands sem jafnframt hafa alið af sér fullgilda þátttakendur í alþjóðasamfélagi skátahreyfingarinnar. Ingvar Ólafsson, 16 ára unglingspiltur, var innblásinn af hugsjón Sir Baden-Powell sem fólst í því að gera unga drengi að virkum þjóðfélagsþegnum með því að efla hjá þeim sjálfstæða hugsun og sjálfsbjargarviðleitni. Sjálfur hafði Ingvar kynnt sér skátastarf í

Danmörku sem hann hafði að leiðarljósi þegar efnt var til fyrsta skátafundarins. Þrátt fyrir að Ingvar hafi snúið aftur til Danmerkur fljótlega eftir fundinn fræga í Fjósinu, héldu flokksmeðlimir hans áfram þar sem frá var horfið og stofnuðu Skátafélag Reykjavíkur þann 2. nóvember 1912. Árið 1914 höfðu myndast þrjár sveitir innan vébanda félagsins, allar leiddar af framámönnum úr íslensku íþróttahreyfingunni. Skátafélag Reykjavíkur naut liðsinnis Pálma Pálssonar, íslenskukennara við Menntaskólann í Reykjavík, við að íslenska úr frummálinu orðið „scout”. Á enskri tungu merkir orðið könnuður eða sporrekjandi, hverra hæfni þótti fýsileg í augum Sir Baden-Powell þegar kom að því að ala upp einstaklinga sem ætlað var vera ævinlega virkir í samfélagi sínu. Hins vegar, hvort sem forkólfar

skátahreyfingarinnar voru meðvitaðir um þá stefnu sem mörkuð var eður ei, skapaði íslenskt skátastarf sér óðum sérstöðu innan hinnar ört vaxandi alþjóðlegu skátahreyfingar, án þess þó að glata hinum upprunalegu gildum sem sett voru fram af Sir Baden-Powell í árdaga skátastarfs í heiminum.

Örar þjóðfélagsbreytingar og óblíð náttúruöfl Íslenskt samfélag stóð á tímamótum um það leyti sem fyrstu skátarnir héldu galvaskir af stað í útilegur sínar. Áratugalöng sjálfstæðisbarátta virtist loks ætla vera að bera ávöxt, krafan um aukið frelsi og vægi kvenna varð æ háværari. Í upphafi tuttugustu aldarinnar urðu

straumhvörf í uppbyggingu og atvinnulífi þjóðarinnar er æ fleiri fluttu úr sveit í borg og lífsgæði margra jukust til mikilla muna. Ísland var loksins að takast á við þær þjóðfélagsbreytingar sem átt höfðu sér stað í Evrópu mörgum árum, jafnvel áratugum áður. Óhjákvæmilegt var að slíkar hræringar settu mark sitt á þá þá æskulýðshreyfingu er hafði sjálfstæði og framsækni að leiðarljósi. Bandalag íslenskra skáta, hið fyrsta í heiminum sem opið var bæði drengjum og stúlkum, var stofnað í sinni núverandi mynd árið 1944. Sama ár hlaut Ísland sjálfstæði sitt, svo engan skyldi undra að árin fyrir stofnun íslenska lýðveldisins hafi haft áhrif á íslenskt skátastarf á mótunarárum

þess. Sömuleiðis ber að hafa það í huga að á Íslandi hefur aldrei þekkst nokkuð sem hægt er að nefna her. Leiðtogar skátahreyfingarinnar á Íslandi í upphafi, s.s. Benedikt G. Waage og Helgi Jónasson, áttu uppruna sinn í íslensku íþróttasamfélagi eins og áður hefur komið fram. Meðal upphafsmanna hreyfingarinnar var einnig að finna mikla menntamenn og konur á borð við sr. Friðrik Friðriksson og Jakobínu Magnúsdóttur. Í sameiningu stuðluðu þessir fyrstu skátaforingjar með ráðum og dáð að eflingu heilbrigðrar sálar í hraustum líkama, e.t.v. undir öðrum formerkjum en hershöfðinginn Sir Robert Baden-Powell en án þess þó

Framrúður Hliðarrúður Afturrúður Bílrúðuviðgerðir Vinnum fyrir öll tryggingafélög Skeifan 2 - 108 Reykjavík ím eira e Sími 530 5900 - www.poulsen.is n 100 ár


Afmælisrit skátanna

Með markmið stofnandans að leiðarljósi Íslenskt skátastarf er um margt einstakt. Þær sérstöku aðstæður sem því voru búnar, í upphafi sem endranær, hafa skapað óviðjafnanleg tækifæri til að ögra einstaklingnum. Þessar aðstæður hafa jafnframt stuðlað að mótun skarpskyggnra einstaklinga með jákvæða og opna lífssýn, lífsýn sem þrífst og þroskast einna best í gegnum samvinnu og samskipti ólíkra hópa og

Nú flokkum við!

einstaklinga. Í engu skyldi þó hallmæla því göfuga starfi sem fram fer annars staðar í heiminum þó aðstæður kunni að vera aðrar. Skátahreyfingin á Íslandi hefur markmið Sir Baden-Powell enn að leiðarljósi og sækist stöðugt eftir meiri þekkingu frá skátastarfi úr öllum heimshornum til að styrkja starfið heimafyrir og búa í haginn fyrir æ hnattvæddari framtíð. Skátastarf tekur mið af umhverfi sínu hverju sinni og reisir tjaldbúðir og þjálfar meðlimi sína í samræmi við það. Þó miklar breytingar hafi orðið bæði hjá íslensku þjóðinni og íslensku skátahreyfingunni síðan Ingvar Ólafsson stofnaði fyrsta skátaflokkinn í Reykjavík, má fullyrða að sjálfstæðisbaráttan, herleysið og óbeisluð náttúran þá og nú séu enn styrkar stoðir við það öfluga starf sem fram fer í íslensku skátahreyfingunni, bæði heima og heiman.

Litrík, létt og lífleg lausn! 430.055 maggi@12og3.is

að vera eftirbátar hans þegar kom að aga, kjarki og úrræðasemi. Markmið Sir Baden-Powell var að losa unga drengi úr viðjum stórborganna og gefa þeim færi á að spreyta sig í villtri náttúru og læra mikilvægar lífslexíur af því að bjarga sér í óvæntum og hugsanlega óblíðum aðstæðum. Ljóst er að stórborgarglaumi var ekki fyrir að fara á Íslandi. Hið sérstaka samband sem íslenskir skátar mynda við náttúruna í leik og starfi er því nokkurs annars eðlis en tíðkaðist á Englandi eða í Danmörku. Samneyti íslenskra skáta við sitt nánasta umhverfi hefur ætíð litast af baráttu við náttúruöflin. Kennslustundir og æfingar í sjálfsbjargarviðleitni hafa því haft mun bókstaflegri merkingu fyrir íslensk ungmenni en sú reynsla sem breskir skátar, svo dæmi sé tekið, öðluðust og heimfærðu upp á sinn eigin raunveruleika í frumskógi bresks borgasamfélags. Augljóst dæmi um þetta eru íslenskar hjálparsveitir sem spruttu upp úr íslensku skátastarfi þegar líða tók á 20. öldina.

5

Ecodepo flokkunarbarirnir eru ódýrir og endingargóðir pokastandar þar sem mismunandi litir eru notaðir til að greina sundur úrgang og koma honum í réttan farveg. Þeim er víða hægt að koma fyrir og þeir fara vel í flestu umhverfi. Ecodepo hefur fengið fjölda verðlauna bæði fyrir hönnun og hve auðveldir þeir eru í allri umhirðu.

Upplýsingar í síma 535 2550 Hringhella 6 • 221 Hafnarfjörður • Sími: 535 2550 • info@hafnarbakki.is • www.hafnarbakki.is

ÁS sjúkraþjálfun ÁS SJÚKRAÞJÁLFUN Í HJARTA ÁRBÆJAR

Um blaðið Ritstjóri: Inga Auðbjörg Kristjánsdóttir Ábyrgðarmaður: Hermann Sigurðsson Umbrot: Baldur Árnason Ljósmyndir: Baldur Árnason Unnur Ósk Unnsteinsdóttir Zheko Georgiev og myndir úr safni BÍS

Höfundar efnis: Inga Auðbjörg Kristjánsdóttir Elín Esther Magnúsdóttir Guðrún Björg Ingimundardóttir Ingibjörg Hannesdóttir Una Guðlaug Sveinsdóttir Teikningar: Birkir Kristinsson Gefið út í nóvember 2012 á vegum Bandalags íslenskra skáta

ÁS sjúkraþjálfun

Nýr reynslubolti í hópnum

Hjá ÁS sjúkraþjálfun starfa 6 sérfræðingar sem hafa mikla reynslu í skoðun, greiningu og meðhöndlun stoðkerfisverkja hjá öllum aldurshópum.

Gunnar R. Sverrisson hefur bæst í hóp sjúkraþjálfara hjá ÁS sjúkraþjálfun. Gunnar hefur áralanga reynslu af meðhöndlun íþróttamanna, bakvandamála og vinnuverndar. Viljum við bjóða hann velkominn til starfa hjá ÁS sjúkraþjálfun.

Þjónusta • Almenn sjúkraþjálfun • Nálastungur • Hnykkingar • Íþróttasjúkraþjálfun • Vinnuvernd • Fræðsla

Á S S J Ú K R A Þ J Á L F U N • H R A U N B Æ R 11 5 • 11 0 R E Y K J AV Í K • 5 7 7 5 5 7 5 • w w w. a s s j u k r a . c o m


Ævintýri í 100 ár

6

SKÁTAMÓT AF ÝMSUM STÆRÐUM OG GERÐUM

Tjaldstög og tillitsemi andrúmsloftinu verður vart lýst með orðum. að stíga inn á mótssvæðið er eins og að varpast inn í nýja veröld; -sérstætt samfélag sem byggir á bræðralagi barna, fremur en reglum fullorðinna. skátamót eru vettvangur skáta til þess að koma saman og deila lífskjörum í nokkra daga eða jafnvel nokkrar vikur. á skátamótum gista skátar yfirleitt í tjöldum, setja upp ýmsa nauðsynlega samfélagsinnviði og taka þátt í dagskrá sem miðar að því að læra að bjarga sér í náttúrunni, vinna í teymi og lenda í ævintýrum. Það var árið 1920 sem fyrsta heimsmót skáta var haldið í Englandi að undirlagi stofnanda Skátahreyfingarinnar, Sir Robert BadenPowell. Skátahöfðingi Grikklands, Konstantinos Melos, stakk síðar upp á því að heimsmót yrðu haldin á 4 ára fresti, líkt og Ólympíuleikar íþróttamanna, enda tilgangurinn hinn sami; að leiða saman skáta frá öllum heimshornum til að vinna verkefni í sameiningu. Íslenskir skátar hafa undanfarið sent stóra hópa á heimsmót, en síðasta heimsmót var haldið í Svíþjóð sumarið 2011. Það sóttu tæplega 300 íslenskir skátar og nú þegar hafa skátarnir hafið skipulagningu fyrir för íslenskra skáta á næsta heimsmót sem haldið verður í Japan 2015. Heimsmót eru ætluð 14-17 ára skátum en auk þeirra sækja mótið þúsundir fullorðinna sjálfboðaliða sem leiðbeina ungmennunum á meðan á mótinu stendur. Síðustu áratugi hefur fjöldi þátttakenda á heimsmótum skáta verið á bilinu 20-40 þúsund og því ljóst að um er að ræða allra stærstu viðburði sem haldnir eru á heimsvísu. Á aðeins örfáum vikum fyrir heimsmótin er risastórt mótssvæðið undirbúið þannig að það geti tekið við þeim mikla fjölda íbúa sem munu koma þar upp tjaldbúðum og verja öllum stundum á svæðinu í um hálfan mánuð. Á slíku mótssvæði þarf gífurlega samfélagsinnviði. Á meðan mótinu stendur eru starfrækt fjölmörg veitingahús, læknamiðstöðvar, apótek, bankar, kapellur og moskur, stórmarkaðir og jafnvel skemmtigarðar og stjörnuskoðunarmiðstöðvar.

Landsmót á Íslandi eru vinsæl á meðal erlendra skáta Íslenskir skátar sækja ekki aðeins stórmót á erlendri grundu heldur halda einnig sín eigin skátamót. Landsmót á Íslandi eru að jafnaði haldin á þriggja ára fresti, síðustu ár til skiptis við Úlfljótsvatn og á Akureyri. Landsmótin sækja nokkur þúsund skátar og af þeim er um helmingur erlendur. Á Íslandi tíðkast að auk dagskrár fyrir skátana sjálfa séu svokallaðar fjölskyldubúðir, þar sem foreldrum gefst kostur á að

kynna sér skátastarfið með beinum hætti. Landsmót á Íslandi eru títt rómuð af erlendum gestum, enda fer þar saman spennandi dagskrá, einstæð náttúrufegurð og fagleg skipulagning. Sérstakt hátíðarlandsmót var haldið við Úlfljótsvatn sl. sumar til að fagna 100 ára afmæli íslensku skátahreyfingarinnar. Mótið sóttu á sjötta þúsund manns þegar mest var, en það stóð í rúma viku. Yfirskrift mótsins var Ævintýrið heldur áfram og voru gömul mótsþemu nýtt sem innblástur í dagskrána. Skátarnir fengust við ýmislegt á meðan á mótinu stóð, s.s að semja tónlist,hanna tískufatnað úr plastpokum, fara í ævintýralegar hjólaferðir um Þingvallasveit, búa til litla vatnsmyllu til rafmagnsframleiðslu, heimsækja fornfálegt víkingaþorp og tileinka sér lifnaðarhætti íslenskra landnámsmanna. Skátarnir elduðu sjálfir matinn sinn eftir að hafa verslað hann fyrir sérstakar landsmótskrónur. Þannig lærðu ungmennin útsjónarsemi og hagsýni, auk þess að taka lýðræðislegar ákvarðanir og tileinka sér færni í matseld.

skátastarfi og vafalaust það sem stendur upp úr á skátaferli hvers skáta. Hvort sem um er að ræða 40 manna mót í þýsku dalverpi eða alþjóðlegt stórmót á Íslandi, þá er upplifun skátans ógleymanleg og á stóran sess í að þroska ungmennið til þess að verða, eins og leiðarljós Bandalags íslenskra skáta segir, „sjálfstæðir, virkir, hjálpsamir og ábyrgir einstaklingar í samfélaginu.”

Friðarsamfélag til fyrirmyndar Skátasöngurinn Ging-gang-gúllí-gúllí, sem íslenskur almenningur hefur jafnan tengt sterklega við skátahreyfinguna, var í upphafi samið af Baden-Powell sem söngur á tilbúnu tungumáli sem sameinað gæti allra þjóða skáta, óháð uppruna eða tungumálafærni. Skátamót eru einmitt friðsöm samfélög skáta sem búa saman í sátt og samlyndi, þar sem allir fá að njóta sín, þroska hæfileika sína og blómstra, óháð trúarbrögðum eða litarhætti. Vandamál eða glæpir eru óalgeng sjón á skátamótum, þvert á móti umgangast skátarnir hver annan með virðingu og forvitni að leiðarljósi. Víða má sjá skáta frá samliggjandi löndum sem hafa átt í deilum og stríði, sitja saman og spjalla yfir hádegisverði. Þannig stuðla skátamót að tengslamyndun ungmenna sem er brýnn þáttur í friðarmenningu framtíðarinnar. Skátamót er stór þáttur í

5 hlutir sem aðeins má sjá á skátamótum Unglingar að elda mat á hverjum degi standa táningsskátar við prímusinn og keppast við að malla gúllassúpu eða steikja fisk.

á heimsmóti í svíþjóð í fyrrasumar mátti sjá uppblásna mosku til þess að mæta þörfum múhammeðstrúaðra skáta.

Uppblásin moska Allir eru velkomnir á skátamót, hverrar trúar sem þeir kunna að vera.

Útihátíð án áfengis á landsmóti skáta skemmta allir sér án áfengis og eftir hátíðarkvöldvökur dansa

skátarnir fram á rauða nótt, án þessa að vín sjáist á nokkrum manni.

Palestínsk og ísraelsk börn í sömu tjaldbúð skátastarf gerir ekki greinarmun á fólki eftir trú eða þjóðerni og það gera skátarnir sjálfir ekki heldur.

skátar úr stríðandi fylkingum búa því í sátt og samlyndi enda erum við, þegar öllu er á botninn hvolft, öll bara manneskjur.

Ótrúleg umgengni Oft má sjá tjaldsvæði í skelfilegu ástandi eftir stórmót og útihátíðir. skátar

skilja alltaf betur við svæðið en er þeir koma að því. á skátamótum er allt gert til að draga úr neikvæðum áhrifum á umhverfið. meðan á mótinu stendur leggja skátarnir vinnu í að græða upp mótsvæðið.


Afmælisrit skátanna

ÓMEÐHÖNDLUÐ

7

VIKA 4

VIKA 8

VIKA 12

Dregur úr húðblettum fyrir

jafnari og bjartari húð!

NÝTT Hefðbundnar formúlur meðhöndla litarbletti, brúna bletti og öldrunarbletti aðeins á yfirborðinu. Nýja EUCERIN EVEN BRIGHTER CLINICAL vinnur dýpra og minnkar húðbletti þar sem upptökin eru. EUCERIN EVEN BRIGHTER, með hinu áhrifaríka B-Resorinol, nær sjáanlega jafnari og bjartari húðtón jafnvel á 4 vikum og áhrifin aukast með lengri notkun. AFAR ÁHRIFARÍKT OG KLÍNÍSKT PRÓFAÐ.

Húðvísindi sem sjást


Ævintýri í 100 ár

8

Drekaskátar

Djarfir drekar og róttækir rekkar

aldur: 7-9 ára skátarnir: auðunn og kári hartmannssynir Af því að það er svo skemmtilegt. Maður lærir fullt eins og að gera hnúta og fleira.

skátastarf fer fram á fimm megin aldursbilum, þar sem skátar á svipuðum aldri starfa saman í skátasveitum og skátaflokkum. skátinn telst svo fullnuma við 22 ára aldur og stundar þaðan í frá skátastarf með því að gegna ábyrgðarstöðum innan skátahreyfingarinnar. hér er yfirlit yfir öll aldursbilin og örstutt viðtal við skáta á þeim aldri. skátarnir svara hér spurningunni „af hverju ert þú skáti?”

Fálkaskátar aldur: 10-12 ára skátinn: Anna Dögg Arnarsdóttir Þegar ég var yngri fór ég á útilífsnámskeið. Svo var ég heima og hafði ekkert að gera þannig að mamma spurði mig hvort mig langaði ekki að prufa skátana.

Dróttskátar

aldur: 13-15 ára skátinn: Andrea Dagbjört Pálsdóttir Upphaflega var það nú bara af því foreldrar mínir eru bæði skátar. En núna tek ég hins vegar þátt í skátastarfi af því mér finnst það skemmtilegt, krefjandi og gefandi allt á sama tíma.

I C E L A N D I C B U S C O M PA N Y

www.sba.is

Rekkaskátar

Róverskátar

Fullorðinn skáti

aldur: 16-18 ára skátinn: Maríanna Wathne Kristjánsdóttir Ég er í fyrsta lagi af því að þetta er frábær félagskapur og í öðru lagi því að við ferðumst og lærum svo ótrúlega mikið af nýjum hlutum.

aldur: 19-22 ára skátinn: Sigurgeir B. Þórisson Af því að skátastarf er frábær vettvangur fyrir tilraunastarfsemi. Skátinn er sífellt að öðlast reynslu af einhverju sem hann hefur aldrei gert áður. Það skiptir ekki máli hvort það er að taka þátt í stefnumótun, smíða hús, gista sex í þriggja manna tjaldi eða skoppa niður fjallshlíð í tunnu. Skátabúningurinn ætti því heldur að vera hvítur sloppur og öryggisgleraugu.

aldur: 23+ ára skátinn: Svanbjörg Ólafsdóttir Ég kynntist skátastarfinu í gegnum börnin mín og eftir að ég fór með þeim á landsmótið á Akureyri sumarið 2002 þá varð ekki aftur snúið. Félagsskapurinn, krafturinn og gleðin eru einfaldlega ávanabindandi!


Afmælisrit skátanna

9

Súkkulaðitilfinningar Margir hafa sterkar tilfinningar gagnvart súkkulaði enda hefur gæðasúkkulaði góð áhrif á sál og líkama. Nói Síríus hefur áratugum saman framleitt súkkulaði úr besta fáanlega hráefni, súkkulaði sem er jafngott hvort sem þú hitar það, bræðir, hjúpar með því, bakar úr því eða borðar það bara beint. Sættu þig ekki við málamiðlanir þegar súkkulaði er annars vegar, veldu Síríus súkkulaði – svo allt verði gott.

www.noi.is


Ævintýri í 100 ár

10

„Skátastarf á jafn mikið erindi við ungt fólk í dag eins og fyrir hundrað árum“ Á daginn rekur hann sína eigin lögfræðistofu á Suðurlandsbrautinni en kvöldunum, helgunum og vafalaust flestum hádegishléum ver hann í tómstundastarfið sem hann hefur eytt flestum frístundum sínum í síðastliðin 32 ár. Bragi Björnsson ber hina ýmsu titla, aðra en þann að vera lögfræðingur. Bragi er faðir, eiginmaður, Seltirningur, áhugaljósmyndari og mikill brandarakarl. Áhugaverðasti titillinn er þó vafalaust sá titill sem hann ber einn landsmanna; -Bragi Björnsson er skátahöfðingi Íslands! Skátahreyfingin stendur nú á tímamótum. Það er gaman að líta yfir farinn veg en engu minna spennandi að horfa til framtíðar þar sem ný ævintýri bíða. Ritstjóri afmælisritsins settist niður með skátahöfðingjanum rauðhærða og fékk hans sýn á stöðu hreyfingarinnar í dag og það sem bíður hennar á komandi árum. „Það er ekki sjálfgefið að sjálfsprottið æskulýðsstarf eins og skátahreyfingin hafi lifað í hundrað ár enda hefur fjöldi annarra æskulýðssamtaka og íþróttafélaga vissulega horfið af sjónarsviðinu á liðinni öld.“ Bragi segir skýringuna á því að skátastarf sé nú stærsta æskulýðshreyfingin í heiminum meðal annars vera þá að gildi skátahreyfingarinnar hafi staðið tímans tönn. „Skátastarf á alveg jafn mikið erindi við ungt fólk í dag eins og fyrir hundrað árum og munum eiga erindi við ungmenni um ókomna tíð.“ Bragi segir gaman fyrir þá sem hafa starfað lengi innan skátahreyfingarinnar að horfa til baka í ölduróti nútímans og skoða hvernig þjóðfélagsbreytingar hafa mótað skátastarfið. „Þeim bandalögum skáta sem hafa verið trú grunngildum skátastarfs hefur í raun farnast best. Þess vegna fórum við nýverið í endurskoðun á starfsgrunninum okkar og niðurstaðan á þeirri endurskoðun er að við hverfum aftur til framtíðar! Með öðrum orðum; við leitum til

upphafsins og sjáum að þannig erum við best í stakk búin til að mæta kröfum framtíðarinnar.“ „Skátahreyfingin var upphaflega stofnuð með það að leiðarljósi að breiða út boðskap um frið“ segir Bragi. Skátahreyfingin hélt nýverið alþjóðlega friðarráðstefnu í Hörpu þar sem húsið fylltist af ungum sem öldnum friðarsinnum sem sýndu frið í verki. Bragi segir eina leið til þess að fræða ungt fólk um frið vera að kynna þeim alþjóðastarf. „Með því að leyfa ungmennum að kynnast „framandi slóðum“ og gefa þeim færi á að kynnast öðru fólki, menningu og siðum, er hægt að eyða fordómum sem jafnan eru uppspretta ófriðar manna á milli. Það var einmitt sú leið sem stofnandi skátahreyfingarinnar, Sir Robert Baden-Powell, taldi besta til að stuðla að friði í heiminum.“

Fjölbreytt tækifæri fyrir fullorðið fólk Þær áskoranir sem skátastarf stendur frammi fyrir á þessum tímamótum eru í fyrsta lagi að mæta auknum kröfum samfélagins. Í dag krefjast bæði foreldrar og hið opinbera þess að vera vel upplýst um skátastarf og að eftirlit sé haft með starfinu. Enn fremur eru gerðar ríkari kröfur um óformlega menntun skátaforingja. Þessum kröfum vilja skátar mæta með því að fá fleiri fullorðna leiðbeinendur til þess að starfa með hreyfingunni og gefa um leið ungu fólki tækifæri til að stunda hefðbundið skátastarf mun lengur,

allt þar til

Í ljósi þess hve mikið ég, sem einstaklingur, hef grætt á skátastarfi, bæði í einkalífi og í minni vinnu, þá vil ég gera öðrum kleift að upplifa slíkt hið sama

það hefur náð 22 ára aldri. „Til þess að fá fullorðið fólk til starfa verðum við að bjóða upp á spennandi valkosti fyrir það , s.s. fræðslu og símenntun sem nýtist ekki bara í skátastarfi heldur líka í einkalífi.“ Bragi bætir við að einnig þurfi starfsumhverfið að vera áhugavert og verkefnin bæði fjölbreytt og krefjandi. „Það er engin launung á því að þetta kallar á aukinn kostnað. Þess vegna er mér efst í huga, á þessum tímamótum, sá mikli niðurskurður sem hefur verið á fjárlögum hins opinbera til skátastarfs. Framlög ríkissins hafa á engan hátt fylgt auknum kröfum og verðlagsþróun“. Bragi segir það dapurt að skátahreyfingin á Íslandi sé nauðbeygð til þess að skera niður starf sitt enda bitni það beint á börnunum sjálfum. „Allar rannsóknir sýna að þau samfélög sem standa best að vígi í kjölfar kreppu og annarra áfalla, s.s. náttúruhamfara, eru þau samfélög sem hafa hlúð að svo kölluðum þriðja geira, - þ.e.a.s. fjölbreyttum, frjálsum félagasamtökum. Því ættu stjórnvöld að kappkosta við að styðja vel við bakið á frjálsum félögum, því þau sinna ákveðnum verkefnum sem annars myndu lenda á herðum hins opinbera. Í því fellst sparnaður fyrir ríkið.

Fólki hættir til að horfa á stuðning við skátastarf sem nokkurs konar ölmusu og áttar sig ekki á þeim hag sem þjóðfélagið hefur af starfi skáta.“ Bragi bætir við að þar eigi hann ekki aðeins við óbeinan hag þjóðfélagsins heldur fjárhagslegan hagnað í beinhörðum peningum.“ Á undanförnum árum hafa nefnilega þúsundir erlendra skáta tekið þátt í alþjóðlegum viðburðum á vegum íslenskra skáta. Þetta hefur skapað mikil verðmæti í ferðaþjónustu. „Þó að flestir þeirra fari, líkt og hefðbundnir ferðamenn, í hvalaskoðun og vélsleðaferðir, þá er það líka einkenni þessara ferðamanna að þeir eru öðrum fremur til í að kanna ókunnar slóðir sem er einstaklega dýrmætt fyrir jaðarferðamennsku.“ Landsmót skáta eru að jafnaði haldin þriðja hvert ár og þar skipa erlendir skátar um helming þátttakenda. Ennfremur hefur íslenskum skátum verið treyst til þess að halda World Scout Moot 2017, -alþjóðlegt skátamót fyrir skáta á aldrinum 18-26 og telur Bragi að mótið muni verða einn stærsti alþjóðlegi viðburður sem haldinn hefur verið á Íslandi.

einstaklingur, hef grætt á skátastarfi, bæði í einkalífi og í minni vinnu, þá vil ég gera öðrum kleift að upplifa slíkt hið sama. Ég svara einfaldlega ákalli J.F. Kennedy sem sagði: „Ekki spyrja hvað landið getur gert fyrir þig, heldur hvað þú getur gert fyrir landið“. Þrátt fyrir að ég hafi starfað í skátahreyfingunni í ríflega þrjá áratugi, þá verða stöðugt nýjar áskoranir á vegi mínum.“ Bragi segir að þegar litið sé yfirfarinn veg, þá uppgötvi maður öll þau tækifæri sem skátastarfið hafi gefið manni. „Mikilvægasta tækifærið sem skátastarf gefur er vafalaust tækifærið til að stofna til vináttu við einstaklinga sem maður hefði annars aldrei kynnst.“ Bragi á góða vini í Chile sem hann kynntist á Heimsmóti skáta 1998 og heldur ennþá reglulegu sambandi við. „Minningarnar úr skátastarfi eru mér allar jafn mikilvægar enda spanna þær allt litróf lífsins. Maður lærir af upplifunum sínum, hvort sem þær eru að takast á við að mús komst í nestið manns í köldum skátaskála að vetrarlagi eða að skoða hollensk skátafélög með Svíakonung sér við hlið. Þetta eru tækifæri sem mér hefðu annars ekki boðist í mínu daglega lífi.“ Bragi sér fram á að stunda skátastarf um ókomna tíð. Hann telur að fullorðið fólk sem stundar skátastarf geri það líklega fyrst og fremst af því að það vilji hafa áhrif til góðs á sér yngri einstaklinga. „Endurgjaldið kemur þegar þú upplifir að þú hafir virkilega skipt máli í lífi einhvers. Þess vegna er ég skáti.“

fólki hættir til að horfa á stuðning við skátastarf sem nokkurs konar ölmusu og átta sig ekki á þeim hag sem þjóðfélagið hefur af starfi skáta

Mýs eða sænskt kóngafólk „Þegar spurt er hvers vegna miðaldra, hvítur karlmaður sem rekur sína eigin lögmannsstofu, kýs að verja frítíma sínum í það að hlúa að annarra manna börnum, þá er því til að svara að tólf ára lofaði ég að gera skyldu mína við ættjörðina, -og í því felst að leggja mitt af mörkum til samfélagsins“ er svar Braga þegar hann er spurður hvers vegna hann taki enn svo virkan þátt í skátastarfi. „Í ljósi þess hve mikið ég, sem


11

VEISTU HVAÐ ÞÚ ÁTT?

Heimilið Líf- og heilsa Bíllinn Fyrirtækið

Einu sinni voru allir þessir hlutir með verðmiða. Eftir því sem hlutunum fjölgar renna þeir saman í eina stóra heild. Við gerum okkur því sjaldnast grein fyrir verðmæti þeirra fyrr en eitthvað kemur fyrir. Hvað er langt síðan þú gafst þér tíma til að velta því fyrir þér hversu mikil verðmæti leynast á þínu heimili, til dæmis í barnaherberginu? Hafðu samband við okkur og saman finnum við út hversu mikla tryggingavernd þú þarft. Reiknivélin á www.vordur.is hjálpar þér fyrstu skrefin.

VIÐ VILJUM KYNNAST ÞÉR BETUR.

ÍSLENSKA SIA.IS VOR 58252 04/12

Afmælisrit skátanna


Ævintýri í 100 ár

12 CMYK

PANTONE

PANTONE

CMYK C5 M100 Y100 K0

C100 M60 Y0 K10

PANTONE 1797

PANTONE 661

Mörkinni 4 > 105 Reykjavík > Sími: 533 3500 Hofsbót 4 > 600 Akureyri > Sími: 462 3504

www.lystadun.is

Mörkinni 4 > 105 Reykjavík > Sími: 533 3500 > Hofsbót 4 > 600 Akureyri > Sími: 462 3504 > www.lystadun.is

PANTONE 194 C

Jarðböðin við Mývatn

Mývetningar og gestir þeirra hafa notið þess að stunda heit böð sér til heilsubótar um langan tíma. Heitar uppsprettur má finna í gjám og stígur heit vatnsgufa upp úr jörðinni víða. Margar fornminjar og sagnir eru til um skýli til gufubaða sem reist voru í Jarðbaðshólum og nágrenni. Voru þessi skýli reist yfir gufuholum og fóru menn þangað inn og svitnuðu ákaflega og fengu bót við gigt og öðrum kvillum. Enn þann dag í dag eru gufuböðin sótt reglulega af heimamönnum og öðrum gestum. Nú er rekinn glæsilegur baðstaður í Jarðbaðshólum, Jarðböðin við Mývatn. Allt frá opnun hafa Jarðböðin notið mikilla vinsælda jafnt hjá heimamönnum sem og ferðamönnum. Hefur gestafjöldi aukist á hverju ári en Jarðböðin eru opin allt árið. Þar er boðið upp á náttúruleg gufuböð, baðlón með hveravatni og heita potta. Öll aðstaða fyrir gesti er góð, búningsklefar og sturtur fyrir bæði kynin. Hægt er að leigja sundföt og handklæði í afgreiðslu. Jarðböðin eru fyrir alla sem vilja njóta þess að vera í beinni snertingu við náttúruna, slaka á og endurnæra líkama og sál í einstakri náttúrufegurð Mývatnssveitar. Kaffi Kvika er veitingastaður Jarðbaðanna. Hér geta gestir notið léttra veitinga í fallegu umhverfi og ættu allir að geta fundið eitthvað við sitt hæfi. Í Kaffi Kviku eru sæti fyrir 80 gesti á jarðhæð ásamt skjólgóðu útisvæði með sæti fyrir um 40 gesti. Á annarri hæð er lítill hlýlegur salur fyrir 30 gesti með stórkostlegu útsýni yfir lónið, á Hverfjall og yfir Mývatn. Veitingasalurinn hentar einnig vel fyrir litla fundi og mannamót og er hægt að bóka hann fyrir sérhópa frá október fram til mars. Tekið er vel á móti hópum í Jarðböðin við Mývatn og ef hópar vilja koma í mat fyrir eða eftir bað þá endilega hringið eða sendið okkur tölvupóst um stærð hópsins og áætlaðan tíma. Þannig getum við undirbúið og tekið betur á móti hópnum. Verið velkomin!

Slökun Vellíðan Upplifun

Mývatn

Opnunartími: Sumar - 09:00-23:30 (Júní, Júlí, Ágúst)

Vetur - 2:00-21:30 (September til Maí)

Jarðböðin við Mývatn Jarðbaðshólar, 660 Mývatn Sími 464 4411 www.jardbodin.is


Afmælisrit skátanna

13

Útivistarráð úr skátastarfi

útivist og fjallgöngur hafa notið aukinna vinsælda meðal Íslendinga á síðari árum. það er ekki ofsögum sagt að þar séu skátarnir á heimavelli, enda hafa þeir þrammað um íslenskar óbyggðir í 100 ár. Elín Esther Magnúsdóttir, skáti, björgunarsveitarkona og höfundur bókarinnar Góða ferð gefur hér nokkur góð ráð. Í öllu starfi sínu læra skátar að gera áætlanir og vinna svo að verkefnum í sameiningu. Það er líka góðra skáta siður að bera umhyggju fyrir náttúru landsins og njóta hennar á þann hátt að sem minnst rask verði af. Af þessu getur allt útivistarfólk lært.

Áætlanagerð Mikilvægi þess að gera ferðaáætlun, hvort sem um lengri eða styttri ferðir er að ræða, verður seint ofmetið. Skrifaðu niður nákvæma leiðarlýsingu, hverjir eru með í för, hvernig þið eruð búin og hvenær þið ætlið að vera búin að skila ykkur aftur heim. Ferðaáætlunin er svo skilin eftir hjá einhverjum niðri í byggð sem hefur það hlutverk að

hafa samband við 112 ef hópurinn skilar sér ekki á réttum tíma og ekki næst samband við hann. Ferða áætlunin gefur þá leitarhópum góða vísbendingu um hvar skal byrja að leita og hverjum er verið að leita að. Það sparar þann tíma sem getur skipt sköpum. Eins og gefur að skilja er ferðaáætlunin lítils virði án öryggisfulltrúans í byggð. Því skal

velja hann af kostgæfni og tryggja að hann skilji hlutverk sitt.

Samvinna Það segir fátt af einum. Þess vegna ferðumst við fleiri saman og höldum hópinn. Þannig getum við fylgst með hvoru öðru, veitt stuðning og hjálp þegar við á og haft af hvoru öðru félagsskap. Ef í harðbakkann slær eru tvö höfuð betri en eitt, og átta höfuð jafnvel enn betri. Þurfi að skipta hópnum upp er mjög áríðandi að aldrei sé neinn einn á ferð. Þegar ferðast er í hóp opnast líka fyrir möguleikann á að dreifa sameiginlegum farangri á milli manna, til að létta öllum byrðar. Fimm manna gönguhópur þarf til dæmis ekki fimm prímusa, fimm tjöld eða fimm skóflur.

Að virða náttúruna Við búum í landi sem er heimsfrægt fyrir náttúru sína. Sú náttúra er viðkvæm og þarf á því að halda að þeir sem um hana fara beri hag hennar fyrir brjósti. „Skiljum ekkert eftir nema létt fótspor og tökum ekkert með okkur nema myndir og minningar,“ er stundum sagt. Víða um land er umgengni og átroðningur slíkur að umhverfið er orðið óþekkjanlegt og mengað og

hefur misst aðdráttarafl sitt. Slíkt kemur sér illa fyrir okkur öll og það ætti að vera kappsmál fyrir alla ferðalanga að halda náttúru landsins ósnortinni og fallegri. Við skulum muna að taka með okkur allt rusl, hreyfa ekki við gróðri og dýralífi að óþörfu og skilja ekki eftir okkur óþarfa ummerki. Við kveikjum ekki elda nema á tilætluðum stöðum, stillum umferð manna og dýra um viðkvæm svæði í hóf og tökum tillit til annarra ferðalanga. Reynslumiklir skátar hafa ýmislegt fleira í pokahorninu þegar kemur að útivist, en flestir eru þeir líklega sammála um eitt: Það allra mikilvægasta sem útivistarfólk þarf að muna, þegar það er statt fjarri mannabyggðum, er að staldra aðeins við og njóta þess að vera í hreinu, öruggu og stórfenglegu umhverfi. Það eru forréttindi að hafa aðgang að íslenskri náttúru allt árið um kring, Íslendingar ættu alltaf að vera þakklátir fyrir það.


Ævintýri í 100 ár

14

Framleiðum góðar hugmyndir Síðastliðin ár höfum við framleitt skátapeysur fyrir skátana. Það var góð hugmynd.

Bros - Gjafaver ı Norðlingabraut 14, 110 Reykjavík Sími 569 9000 ı sala@bros.is ı www.bros.is – með þínu merki

Sígræna jólatréð -eðaltré ár eftir ár!

Nældu þér í Sígræna jólatréð, jólatré í hæsta gæðaflokki Þú veist að þú getur ávallt treyst vörum frá skátunum!

Frábærir eiginleikar: • 10 ára ábyrgð • 12 stærðir (90-500 sm) • Stálfótur fylgir með • Ekkert barr að ryksuga • Veldur ekki ofnæmi • Eldtraust • Þarf ekki að vökva • Íslenskar leiðbeiningar

OPNUNARTÍMAR: Virkir dagar: 11-17 Laugardagar: 11-17 Sunnudagar: 13-17 Aðfangadagur 24. desember Lokað Sígræna jólatréð er selt í Skátamiðstöðinni Hraunbæ 123 í Reykjavík, sími: 550 9800 og á skátavefnum: www.skatar.is


Afmælisrit skátanna

15

ÚTILÍFSMIÐSTÖÐ SKÁTA VIÐ ÚLFLJÓTSVATN

Undraland við Úlfljótsvatnið blátt „Það er ósk mín og trú, að skátaskólinn á Úlfljótsvatni og Úlfljótsvatn eigi um langa tíð að verða miðstöð skátastarfseminnar á landinu. Hvernig starfsemin á að vera, er önnur saga. Aðalatriðið er, að starfsemin sé svo rúm og óbundin, að hún fullnægi þörfum hvers tímabils og leysi þau vandamál, sem mest aðkallandi eru á hverjum tíma. Hættulegt er að binda stofnun í of fastar skorður. Fjölbreytni og frjálsræði er grundvöllur hins lifandi starfs, undirstaða lýðræðis og menningar.“ Svo ritaði Jónas. B Jónasson, fyrrum skátahöfðingi, í Morgunblaðið árið 1950 og hafa orð þessi verið eins konar leiðarljós skáta við uppbyggingu Úlfljótsvatns til framtíðar. Starfsemi staðarins hefur vissulega breyst og tekið miklum stakkaskiptum á þeim rúmlega 70 árum sem skátar hafa fengið að njóta þess að dvelja í þessari einstæðu náttúruperlu sem Úlfljótsvatn er. Þó hefur starfsemi staðarins ævinlega byggst fyrst og fremst á því að veita íslenskum ungmennum færi á að kynnast náttúrunni og skátafræðum á ævintýralegan hátt.

Annað heimili hvers íslensks skáta Skátar landsins hafa oft orð á því að það sé eins og að koma heim þegar

maður kemur á Úlfljótsvatn, enda hafa flestir skátar landsins dvalið margsinnis við vatnið bláa og tekið þar þátt í námskeiðum, útilegum og stórmótum. Sumarbúðir sem reknar eru fyrir börn, á Úlfljótsvatni, gefa íslenskum krökkum tækifæri til að taka sín fyrstu skref í útivist og eignast nýja vini. Sumarbúðirnar skjóta þannig enn styrkari stoðum undir frekari uppbyggingu staðarins. Staðurinn hefur alla burði til þess að vera vettvangur fyrir mörg þúsund manna tjaldbúð, en Bandalag íslenskra skáta heldur þar reglulega stórmót af ýmsu tagi.

Fimm stjörnu tjaldsvæði Tjaldsvæðið við Úlfljótsvatn er opið almenningi yfir sumartímann og hefur notið einstakra vinsælda meðal fjölskyldufólks því þar er margvísleg afþreying og þjónusta í boði. Tjaldsvæðið getur hvort heldur sem er tekið við stórum hópum eða einstaklingum. Á svæðinu eru íþrótta- og leikjasvæði, þrautabrautir, klifurturn, bátaleiga og veiðiaðstaða. Úlfljótsvatn er örskammt frá mörgum þekktustu sögu- og náttúruperlum landsins og hentar staðsetningin því vel þeim sem þangað vilja sækja sér unun og upplifun.

J. Frank Michelsen úrsmíðameistari, stofnandi Michelsen úrsmiða, á kontór sínum á Sauðárkróki, ca. árið 1920.

Úrsmiðir síðan 1909 Í fjórar kynslóðir hafa Michelsen úrsmiðir þjónustað Íslendinga af þeirri sérþekkingu og hæfni sem reynslan hefur kennt þeim og gengið hefur áfram innan fjölskyldunnar, mann fram af manni, kynslóð eftir kynslóð. Í tilefni 100 ára afmælis Michelsen úrsmiða árið 2009 voru Michelsen úr endurvakin eftir 70 ára hlé.

Reykjavík 64°N/22°W. Á ári hverju stunda fjölmargir íslenskir skátar skátastarf á erlendri grundu og fá þannig tækifæri til að víkka sjóndeildarhringinn.

Vandað mekanískt sjálfvinduúrverk, 316L stálkassi með rispufríu safírgleri. Svört, steingrá eða silfurlit skífa og 15 mismunandi handgerðar leðurólar í boði. Úrin eru sérframleidd í númeruðu og takmörkuðu upplagi.

ALþJÓÐAVÍdd Í SKÁTASTARFI

Í helgarferð til Singapúr Alþjóðastarf er stór þáttur í skátastarfi og á ári hverju fer fjöldinn allur af skátum til útlanda á skátamót og ráðstefnur af ýmsum stærðum og gerðum. Hvort sem um er að ræða alþjóðleg stórmót eða námskeið með nánum hópi skáta að nema skátafræðin, þá er upplifunin yfirleitt ógleymanleg fyrir þátttakendur. Áfangastaðirnir eru fjölmargir, allt frá norrænum nágrannalöndum til framandi slóða hinu megin á hnettinum. Til að mynda fóru fjórir skátar í helgarferð til Singapúr í vor, en þangað eru ríflega ellefu þúsund kílómetrar. „Okkur var boðið að fara út á vegum verkefnisins Boðberar friðar,“ segir Unnsteinn Jóhannsson,

26 ára skáti. „Námskeiðið var mjög alþjóðlegt, en það sóttu um 70 skátar frá 30 þjóðlöndum. Markmið námskeiðsins var að gera okkur að eins konar erindrekum verkefnisins og það var mikil áskorun að vinna með svo fjölþjóðlegum hópi skáta, því öll höfum við jú mismunandi hugmyndir um frið.“ Bandalag íslenskra skáta er aðili að tveimur alþjóðlegum samtökum skáta, WOSM og WAGGGS, en í þeim eru yfir 41 milljón félagar samtals. Hulda Sólrún Guðmundsdóttir, formaður alþjóðaráðs Bandalags íslenskra skáta, segir það mikilvægt fyrir skáta að fá tækifæri til þess að stunda

Laugavegi 15 - 101 Reykjavík - sími 511 1900 - www.michelsen.is

alþjóðastarf því það víkki sjóndeildarhringinn og þroski einstaklinginn. „Með því að taka þátt í alþjóðastarfi á skátinn auðveldara með að kynnast öðrum menningarheimum og lærir að setja sig í spor annarra. Þannig getur skátinn tileinkað sér tillitsemi og umburðarlyndi sem stuðlar að meiri skilningi manna á meðal.“ Hún bendir á að „skátar um allan heim tengist í gegnum sameiginleg gildi og sameiginlegan áhuga á útilífi, umhverfismálum, samfélagi heimsins og bræðralagi manna á milli. Það þroskar okkur sem virka og ábyrga einstaklinga og eflir sjálfstraust að taka þátt í alþjóðastarfi skátanna.“


Ævintýri í 100 ár

16

FRIÐARþING SKÁTA 2012

Skátar eru boðberar friðar fyrir um ári síðan settu heimssamtök skáta á fót verkefnið Boðberar friðar. markmið þess er að hvetja skáta til þess að skuldbinda sig við að breyta heiminum. skátarnir skipuleggja og framkvæma friðarverkefni að eigin frumkvæði og leggja þannig hönd á plóg við að gera jörðina að betri stað til að búa á. Íslenskir skátar tóku í október höndum saman um að halda friðarþing skáta 2012, glæsilegustu ráðstefnu sem skátar á Íslandi hafa haldið til þessa. tilgangur þingsins var að stefna saman einstaklingum úr öllum áttum og fá þá til að leggja á ráðin um hvernig heimsfriði verði komið á. Aðra helgina í október fylltist Harpa af ungum sem öldnum friðarsinnum í leit að innblæstri til góðra verka. Tuttugu fyrirlesarar fjölluðu um frið frá ýmsum sjónarhornum, svo sem frið og fyrirgefningu, hvernig hver einstaklingur getur haft áhrif og hvort friður sé skapandi ástand. Meðal fyrirlesara voru Magnús Scheving, sem fjallaði um hvernig maður gæti látið drauma sína rætast, Edda Björgvinsdóttir sem flutti fyrirlesturinn „Jákvæð samskipti – dauðans alvara“ og Dr. Eduard Vallory sem fjallaði um þátt skáta í friðarmynd heimsins. Á þinginu voru einnig tvær vinnusmiðjur; Dr. Ashley Deans fjallaði um áhrif hugleiðslu á skólastarf og samfélag og Christina Barruel stjórnaði vinnusmiðju um jafningjamálamiðlun í grunnskólum. Fjöldi góðgerðarsamtaka setti upp kynningarbása og á setningu og slitum þingsins voru pallborðsumræður. Þar ræddu friðarsinnar á borð við Ólaf Ragnar Grímsson forseta Íslands og Katrín Jakobsdóttir mennta- og menningarmálaráðherra um frið og æskulýðsstarf. Um 700 manns tóku þátt í friðarþinginu með einum eða öðrum hætti.

Friðarleikur í Flóa Um 300 íslenskir skátar tóku á laugardeginum þátt í friðarleik sem gekk út á að þroska sig á hinum ýmsu sviðum persónulegra friðareiginleika, s.s. að þjálfa með sér alþjóðavitund og hæfni í ofbeldislausum samskiptum. Skátarnir, sem voru á öllum aldri, þurftu að hlaupa um Flóa, opið svæði í norðvesturhorni Hörpu, og leysa ýmis friðarverkefni. Sem dæmi um friðarverkefnin má nefna það að faðma ókunnuga og að læra að fara með jákvæð ummæli á öðrum tungumálum. Friðarleikurinn er afrakstur 10 daga friðarmóts skáta sem haldið var í Reykjavík vikuna fyrir friðarþingið. Mótið sóttu 60 skátar á aldrinum 16-25.

Þátttakendur úr öllum áttum Markmið friðarmótsins var að stefna saman skátum frá öllum heimshornum og fá þá til að kafa dýpra í hugtakið frið. Að þessu sinni tóku 8 lönd þátt í friðarmótinu. Þátttökulöndin voru Eistland, Palestína, Georgía, Danmörk, Austurríki, Lettland, Búlgaría auk Íslands. „Alþjóðavíddin á friðarmótinu var mjög mikilvæg, þar sem maður kynntist mismunandi menningu og lífstíl,“ segir hin unga Christina Mousa frá Ramallah í Palestínu og bætir við; „Ég skráði

mig á mótið til þess að hitta fólk frá öðrum löndum, þróa með mér dýpri skilning á orðinu „friður“ og takast á við upplifun sem ég gæti dregið lærdóm af.“

Appelsínan sem breytti lífinu „Ef ég á að segja alveg eins og er, þá man ég ekki eftir því að hafa nokkurn tíman hugsað sérstaklega um frið, fyrir Friðarþingið“, segir hinn búlgarski Zheko Georgiev. „Ég hugsaði alltaf um frið sem eitthvað óáþreifanlegt og fjarlægt. Eitthvað sem ekki væri hægt að ná fram; „Mission impossible“. Á friðarmótinu lékum við leik sem gekk út á að berjast um appelsínu. Í stað þess að setjast niður og ræða

málin fórum við strax að fljúgast á. Þá skildi ég loksins að friður er hugarástand og að allir ættu að leitast við að ástunda frið á alla vegu.“ Zheko er ekki sá eini sem telur friðarmótið hafa breytt sér. Félagi hans, Mohammed Abuzaid frá Palestínu bætir við: „Ég breyttist mikið við að fara á friðarþingið, því nú spyr ég mig, í hvaða aðstæðum sem ég lendi, hvað græði ég á því að ýta undir átökin eða skapa vandamál?“

Friðarfræjum sáð Það er von skipuleggjenda að bæði friðarþingið og friðarmótið hafi haft djúpstæð áhrif á þátttakendur og

leiði til þess að hver einstaklingur taki sig til og gerist boðberi friðar með sínum hætti. „Við sáðum friðarfræjum á meðan að mótinu stóð og nú er það okkar að sjá til þess að þau nái að vaxa og dafna,“ segir Anders Skøttegaard Hansen. Anna Íris Pétursdóttir, einn íslensku þátttakendanna í friðarmótinu sagði í ræðu sinni á þingslitununum: „Í þessum litla, 60 skáta hópi, er svo margt hæfileikaríkt fólk. Ef aðeins eitt þeirra kemst í þá stöðu í lífinu að geta haft áhrif á aðra, veit ég að friðarmótið verður í huga þess. Ég veit það mun breiða út þennan boðskap friðar og vináttu.“


Afmælisrit skátanna

17

GÍTARAR - FRÁBÆRT ÚRVAL

Seagull gítarar - skerpa skátalögin Gæða hljóðfæri Sérfræðiþekking Persónuleg þjónusta

Tónastöðin • Skipholti 50d • Reykjavík • sími 552 1185 / Strandgata 25 • Akureyri • sími 456 1185 • www.tonastodin.is


18

Skátastarf ...eitthvað fyrir alla!

Ævintýri í 100 ár

GUÐbJARTUR HANNESSON - VELFERÐARRÁÐHERRA

Sat uppi með heilt námskeið í áfalli

kennari, tómstundafræðingur og stjórnamálamaður. guðbjarti hannessyni er ýmislegt til lista lagt. ferill hans skartar ekki aðeins skólastjóra- og ráðherratitli, heldur hefur hann líka gegnt hinum ýmsu ábyrgðastöðum innan skátahreyfingarinnar.

Hvenær byrjaðir þú í skátastarfi? Ég byrjaði sem ylfingur og varð síðan skáti. Tók nýliðaprófið 11 eða 12 ára. Eftir að hafa svo gegnt flokksforingjastöðu hjá Farúlfum varð ég sveitarforingi yfir Frumbyggjasveitinni og tjaldbúðarstjóri á Botnsdalsmóti. Ég stundaði reyndar líka fótbolta, en skátastarf var samt aðalhobbíið. Í þá daga hétu allar dróttskátasveitir eftir stjörnumerkjum og höfðu sína eigin inntökusiði, svo ég gekk í dróttskátasveitina Óríon. Svo fór ég í

nám í Reykjavík og þá minnkaði starfið hjá mér.

Hættirðu þá alveg í skátastarfi? Nei, alls ekki. Ég var ráðinn hjá skátunum árið 1973, 23 ára gamall, sem erindreki og framkvæmdastjóri til tveggja ára. Starf mitt fólst meðal annars í því að stofna skátafélög og stjórna sveitarforingjanámskeiðum. Það er mér sérstaklega minnistætt þegar við vorum með flokksforingjanámskeið á Egilsstöðum og heimamenn settu upp svo svæsinn næturleik að við sátum uppi með heilt námskeið í áfalli. Það tók okkur marga tíma að vinna úr þessu, en það var áhugavert að sjá að óvæntasta fólk tók frumkvæði í þessum aðstæðum. Allt kennir þetta manni og ég myndi líklegast ekki gera þetta aftur í dag.

Eru einhver atvik í skátastarfi sem eru þér sérstaklega minnistæð? Það er erfitt að gera upp á milli minninganna, þær eru svo margar. Ég átti einsakar stundir á

sveitarforingjanámskeiði í Saltvík og svo má ekki gleyma Nordjamb 1975, en þar unnum við stórfengleg verkefni í bullandi hitanum. Skátahreyfingin hefur nefnilega gefið mér mikið sem alþjóðahreyfing. Það að sækja skátamót og ráðstefnur á alþjóðavettvangi opnaði augu mín fyrir því að raun væri þetta ein stór alheims- og friðarhreyfing með einstaklega góð gildi.

Hvernig hefur skátastarf nýst þér í þínu daglega lífi?

skátastarfi; að stýra hópi, taka ábyrgð, eiga samskipti við fólk og bregðast við ákveðnum aðstæðum. Skátastarf hefur líka haft áhrif á stjórnmálaferil minn, því í grunninn er þetta allt það sama; að treysta öðrum, nýta sér hópa og treysta því að fólk vinni þau verkefni sem maður felur þeim, enda gerir maður minnst af þessu sjálfur. Þetta snýst um að búa til gott starfsumhverfi, hvetja menn áfram og nýta hugmyndaflugið í að takast á við vandamál á nýstárlegan hátt. Svo hef ég nýtt þessa reynslu í starfi mínu sem velferðarráðherra. Þar þarf maður að geta hlustað og tekið ákvarðanir. Grunndvallarhugsjón skátastarfs

skátastarf hefur líka haft áhrif á stjórnmálaferil minn, því í grunninn er þetta allt það sama; að treysta öðrum, nýta sér hópa og treysta því að fólk vinni þau verkefni sem maður felur þeim.

Skátastarfið nýttist mér heldur betur í kennaranáminu. Ég fór svo í eins konar tómstundarfræðinám í Danmörku eftir Kennaraháskólann, að miklu leyti einmitt af því að ég hafði haft svo gaman af skátastarfi. Ég hef tileinkað mér margt í

fellur líka vel að starfinu; allir eiga að vera jafnir, við flokkum ekki fólk eftir litarhætti eða hvaðan það kemur. Fólk er fólk, á sér hæfileika og við þurfum að hjálpa því að nýta það sem það kann og getur.

Af hverju telur þú að skátastarf sé enn við lýði, rúmum 100 árum eftir stofnun hreyfingarinnar? Vinsældir skátastarfs ganga vissulega í bylgjum en skátahreyfingin er með ákveðna sérstöðu, því hún fyllir alltaf ákveðið „tómarúm“. Hún gegnir skyldum og á sér hlutverk í samfélaginu sem er mikilvægt. Þessar skyldur hafa breyst í gegnum árin en margt af því sem við höfum barist fyrir er orðin almannaeign í dag, svo sem skyndihjálp og að læra að bjarga sér í náttúrunni. En þá finna skátarnir einfaldlega ný verkefni til að einbeita sér að og virkja samfélagið.

bJARGEy INGÓLFSdÓTTIR - LISTAMAÐUR

Öðlaðist sjálfstraust í skátastarfinu bjargey ingólfsdóttir er iðjuþjálfi, listakona og hönnuður. hún býr til gagnlega og skemmtilega hluti úr ótrúlegasta efniviði. hin hugmyndaríka bjargey býr ásamt fjölskyldu sinni í garðabænum auk þess sem hún rekur þar vinnustofu og gallerí. Regnið smellur á glæru plastþakinu á Garðatorgi, þar sem Bjargey rekur litla vinnustofu sem er full af undarlegum en dásamlega fallegum munum; -Allt frá hágæða heilsuvörum, til kræklóttra kvikinda úr vír og búsáhöldum.

Hvað hvatti þig til að ganga til liðs við skátahreyfinguna sem barn? Foreldrar mínir hvöttu mig til þess. Ég var feimin sem barn en naut mín í skátastarfinu við að gera það sem ég hafði áhuga á og fékk viðurkenningu fyrir það. Ég varð fljótt foringi og þar fékk ég útrás fyrir sköpunarþörfina; að skapa góða stemningu á kvöldvökum, búa til ævintýralega útileiki og þróa verkefni sem voru gefandi og skemmtileg og til þess fallin að efla hópinn.

Af hverju heldurðu að fólk taki að sér foringjastöður í skátahreyfingunni? Ég held að fólk almennt þrái að hafa áhrif á umhverfi sitt, sjá til þess að fólki líði vel, fái notið sín sem manneskjur og fái tækifæri til að þroskast með öðrum. Við erum saman í þessu þroskaferli og það er bæði ánægjulegt og gefandi.

Hvað þykir þér skátastarf hafa gefið þér? Skátastarf hefur gefið mér ótrúleg tækifæri. Ég hef alltaf verið mikið náttúrubarn og nýt þess að vera úti í náttúrunni. Útilegur og ferðalög um hálendi Íslands bæði að sumri og vetri eru ævintýri sem seint gleymast. Þegar ég var tvítug tók ég þátt í tveggja daga samkeppni þar sem reyndi á hæfileikann til að bjarga sér í náttúrunni og vinna með fólki. Verðlaunin voru að fá að taka þátt í

Operation Drake leiðangrinum sem var alþjóðlegt verkefni fyrir ungt fólk. Þannig komst ég í þriggja mánaða leiðangur til Keníu, þar sem við þurftum að bjarga okkur sjálf, búa í tjaldi og vinna ýmis rannsóknar- og þjónustuverkefni. Án bakgrunns í skátastarfi hefði ég aldrei komist í Drake-leiðangurinn, en það hafði mikil áhrif á mig sem manneskju að taka þátt í því ævintýri.

Hvað ertu að skapa og framkvæma þessa dagana? Í dag rek ég hönnunarfyrirtækið bara og geri aðallega heilsu- og stuðningsvörur fyrir fólk með stoðkerfisvandamál í hálsi, herðum og baki, auk hjálpartækja fyrir mikið fatlaða einstaklinga. Svo bý ég til ljós og ýmsa innanstokksmuni sem oftar en ekki eru innblásnir af íslenskri náttúru og menningu.

Heldurðu að skátastarf hafi haft áhrif á það sem þú gerir í dag?

...þegar á móti blæs er alltaf gott að geta hugsað til baka í aðstæður úr skátastarfinu sem manni fundust vera fjandi erfiðar en maður græjaði samt.

Tvímælalaust! Í skátunum öðlaðist ég sjálfstraust sem ég hef svo sannarlega þurft á að halda í frumkvöðlastarfi sem þessu. Sem frumkvöðull er maður að skapa og móta sitt eigið fyrirtæki og þróa og finna lausnir. Í slíku starfi þarf maður að hafa kjark og þegar á móti blæs er alltaf gott að geta hugsað til baka í aðstæður úr skátastarfinu sem manni fundust vera fjandi erfiðar en maður græjaði samt. Það býr með manni að maður gafst ekki upp og hafði endalausa þrautseigju.

Hvað gerir skátastarf svona einstakt?

Sækirðu innblástur í skátastarfið?

Ég reyni það eftir fremsta megni. Það eru góð heilræði í skátagildunum og líka í mörgum skátasöngvum. Stundum þegar ég er ein og mjög stressuð og þarf að peppa mig upp í að brosa, anda rólega og hugsa jákvætt, þá syng ég einhvern af skátasöngvunum hans Tryggva Þorsteins og svei mér þá, -það bara virkar!

Í skátastarfi er rík áhersla á að hjálpa öðrum og það er einn af lykilþáttunum í minni hönnun að gera vörur sem bæta heilsu og líðan fólks. Það er ekkert betra en að sjá og heyra að það sem maður gerir sé öðrum til góðs. Þannig eflist hið góða.

Grunnstefið í skátagildunum er að stefna að því að verða betri manneskja og bera virðingu fyrir fólki hvaðan og hvernig sem það er. Umgengni og virðing fyrir náttúrunni skiptir líka miklu máli og allt lærist þetta í skemmtilegum leik og í starfi með öðrum. Í skátunum er ekki spurningin að vera bestur heldur gera sitt besta.

Lifirðu sjálf eftir gildunum í skátastarfi?


Afmælisrit skátanna

19

MARÍA ELLINGSEN - LEIKKONA

Eignaðist óteljandi vini

maría ellingsen er leikkona, mamma, náttúrubarn og hugsjónarkona sem átti þátt í að stofna framtíðarlandið og skipuleggja þjóðfundinn 2009. Þó að úti geysi hráslaglegt vetrarveður er hlýlegt um að litast á heimili Maríu við Vesturgötu þar sem hún leyfir kaffinu að malla í pressukönnunni á meðan hún teygir sig í konfekt úr háum hornskáp í eldhúsinu. Maríu Ellingsen þekkja margir af leiksviðinu og hvíta tjaldinu en færri átta sig kannski á að í henni slær skátahjarta, -og hefur gert síðan hún var 11 ára!

Hvað er þér minnisstæðast úr skátastarfinu þegar þú varst barn? Ég byrjaði í Haförnum daginn sem ég mátti byrja og var lengi búin að bíða spennt. Mér fannst ég strax alveg ofboðslega rík, því að það að hefja skátastarf er næstum eins og að fá vegabréf að heilu ríki. Ég tilheyrði strax risastóru samhengi þar sem ég eignaðist svo mikið bakland. Ég var ekki bara einhver 11 ára krakki, heldur partur af alheimshreyfingu skáta þar sem allir voru vinir. Þetta var í raun öflugra en þegar facebook kom fram á sjónarsviðið, allt í einu átti maður inni milljón vinabeiðnir.

að kynnast náttúru Íslands; þegar maður fór að lesa þetta land, labba um þetta land og eignast þetta land. Náttúran á Íslandi getur verið svo mögnuð að maður verður stundum við hræddur við kraftinn í henni. Í skátunum lærði maður að búa sig vel og rata, þannig að manni var óhætt að fara út og lenda í þeim ævintýrum sem náttúran bauð upp á. Þannig stækkaði í raun tilveran aftur. Fyrst eignaðist ég óteljandi vini og nú eignaðist ég allt þetta land. Þetta hvoru tveggja jók sjálfstraustið. Í skátastarfi fá allir að njóta sín á sínum eigin forsendum. Ef maður er með leiðtogahæfileika er maður gerður að foringja og ef manni finnst gaman að teikna er maður gerður að skrautskrifara. Þannig fá allir hlutverk við sitt hæfi og fá að njóta sín í verkefnum sem eru krefjandi sem maður ræður samt við.

Hvaða hlutverk var þér falið?

Hvaða ævintýri biðu þín í skátastarfinu? Mesta ævintýrið var tímælalaust að fá

Ég var snemma gerð að foringja. Ég er alveg rosalega góð í að halda utan um hóp, hafa yfirsýn, skipuleggja og stýra. Í skátunum fékk ég að þroska þann hæfileika. Þegar ég er að stjórna einhverju, hvort sem það er fundur, leikrit eða eitthvert verkefni, þá set ég mig í sömu spor og ég gerði

sem ungur skátaforingi. Ég set mig í spor leiðangursstjóra. Það er hópur sem vill fara eitthvað og maður leiðir hópinn í stað þess að skipa honum fyrir eða ráðskast með hann. Þetta er einfaldlega ferðalag, ég er með yfirsýnina og landakort í höndunum og passa upp á að allir komist sameiginlega frá A til B.

Hvað úr þínu skátastarfi nýtir þú þér í starfi þínu? Ævintýrin! Í skátunum bjó maður til ævintýri úr engu, sem er nákvæmlega það sem maður gerir í leikhúsinu. Svo eru hvers kyns hæfileikar sem maður tileinkaði sér í skátastarfi sem nýtast mér mikið í dag; að vera skapandi, úrræðagóður og sjá lausnir frekar en hindranir. Ég lærði líka að taka frumkvæði og

ábyrgð. Í staðinn fyrir að sitja og kvarta yfir ókostum í samfélagi og stjórnkerfi, þá reyni ég alltaf að hugsa: „Hvað get ég lagt af mörkum til að bæta samfélagið?“ -skrifa bréf, tala við einhvern, halda þjóðfund eða jafnvel stofna baráttusamtök. Það þýðir ekki að sitja aftast í rútunni og kvarta og kveina!

gildi eru djúp þá eru þau eilíf. Gildin sem ég tengi til að mynda mikið við er að bera virðingu fyrir öðrum og umhverfinu. Það að vera náttúruvinur hefur verið mér mjög hugleikið, því við byggjum lífið á náttúrunni og getum ekki skilið okkur frá henni. Ég nota mikið af mínum frítíma til þess að standa vörð um náttúruna annars vegar og vera út í náttúrunni hins vegar.

Í skátastarfi fá allir að njóta sín á sínum eigin forsendum

Hvað er það í skátastarfi sem höfðar svona til þín? Þessi sterku gildi. Það sem maður gerir verður að vera byggt á sönnum gildum. Ég held að gildin í skátastarfi komi til með að ná til ungs fólks um alla framtíð, því þegar

Af hverju ættu foreldrar að senda börnin sín í skátana? Því þetta er einfaldlega einstakt lífsleikni- og lífsgleði-prógramm!

Til hamingju skátabræður og -systur! Skátar eru ávallt viðbúnir með búnað frá Donnu ehf. Sáraumbúðir - brunaumbúðir - Travel John ferðaklósett - Blister-O-Ban bóluplástur á bólur spelkur - hálskragar - sjúkrabörur - sjúkratöskur hjartastuðtæki - endurlífgunarbúnaður o.fl

Sími 555 3100 www.donna.is


Ævintýri í 100 ár

20

þakkir fá: Reykjavík

AB varahlutir ehf, Funahöfða 9 Aðalmálun sf, Bræðraborgarstíg 13 Afreksvörur Glæsibæ, Álfheimum 74 Almerking ehf, Dynskógum 3 Arkform, T.G.M. ráðgjöf, Ármúla 38 Arkís arkitektar ehf, Höfðatúni 2 ArkVerk, Skólavörðustíg 12 Atorka ehf verktakar og vélaleiga, Vættaborgum 117 Auður Capital ehf, Borgartúni 29 Augað gleraugnaverslun, Kringlunni 8-12 Austurlandahraðlestin ehf, veitingahús, Hverfisgötu 64a Álnabær ehf, verslun, Síðumúla 32 Árni Reynisson ehf, Skipholti 50d Ársól snyrtistofa, Efstalandi 26 B.M. Vallá ehf, Bíldshöfða 7 BabySam, Mörkinni 1 Barnalæknaþjónustan ehf, Domus Medica, Egilsgötu 3 Batik ehf, silkiprent og ísaumur, Bíldshöfða 16 Bifreiðasmiðja G & Ó sf, Funahöfða 3 Bifreiðaverkstæði Grafarvogs ehf sími 577 4477, Gylfaflöt 24-30 Bifreiðaverkstæði Svans ehf, Eirhöfða 11 Birtingur ehf, Stigahlíð 51 BílaGlerið ehf, Bílddhöfða 16 Bílaleigan Hertz, Reykjavíkurflugvelli Bílamálun Halldórs Þ Nikulássonar, Funahöfða 3 Bílasmiðurinn hf, Bíldshöfða 16 Bílaviðgerðir sf, Viðarhöfða 6 Blómabúðin Hlíðablóm, Háaleitisbraut 68 Borgarbílastöðin ehf, Skúlatúni 2 Bón Fús, Súðarvogi 32 Cavern ehf, Frakkastíg 8 Controlant ehf, Grensásvegi 7 Creditinfo, Höfðabakka 9 Danica sjávarafurðir ehf, Suðurgötu 10 Dental stál ehf, Hverfisgötu 105 Drafnarfell ehf, Stórhöfða 35 Dún- og fiður ehf, Laugavegi 87 E.T. ehf, Klettagörðum 11 Eignamiðlunin ehf, Síðumúla 21 Fagmálun - Litaval sf, Njálsgötu 2 Farfuglar, Borgartúni 6 Fiskkaup hf, Geirsgötu 11 Fjárfestingamiðlun Íslands ehf, Síðumúla 35 Flugfélag Íslands, www.flugfelag.is Flutningaþjónusta Arnars ehf, Þingási 46 Forum lögmenn ehf, Aðalstræti 6 Fönix ehf, heimilistækjaverslun, Hátúni 6a G.M. Einarsson, Viðarási 75 Gallabuxnabúðin Kringlunni, Kringlunni 4-12 Gallerí Fold, Rauðarárstíg 14-16 GB Tjónaviðgerðir ehf, Draghálsi 6-8 Geitafell ehf, Úlfarsbraut 30 Gigtarfélag Íslands, Ármúla 5 Gissur og Pálmi ehf, byggingafélag, Álfabakka 14a Gjögur hf, Kringlunni 7 Gluggahreinsun Loga, Funafold 4 Gluggasmiðjan hf, Viðarhöfða 3 GP-arkitektar ehf, Aðalstræti 11 Grandakaffi ehf, Grandagarði 101 Grund, dvalar- og hjúkrunarheimili, Hringbraut 50 Guðmundur Jónasson ehf, Borgartúni 34 Gullsmiðurinn í Mjódd, Álfabakka 14b Gunnar Eggertsson hf, Sundagörðum 6 Gæðabakstur, Lynghálsi 7 Hamborgarabúlla Tómasar, Geirsgötu 1 Hamraskóli, Dyrhömrum 9 Hárgreiðslustofa Hrafnhildar, Hraunbæ 119 Hársnyrtistofa Dóra, Langholtsvegi 128 Heilsubrunnurinn ehf, Kirkjuteigi 21 Henson hf, Brautarholti 24 Hjá Guðjónó ehf, Þverholti 13 Hjálpræðisherinn á Íslandi, Kirkjustræti 2 Hótel Cabin ehf, Borgartúni 32 Hótel Leifur Eiríksson ehf, Skólavörðustíg 45 Hótel Óðinsvé hf, Þórsgötu 1 Hreyfill, Fellsmúla 26 Hreysti ehf, Skeifunni 19 Hringrás ehf, Klettagörðum 9 HS pípulagnir ehf, Hraunbæ 78 Hús verslunarinnar sf, Kringlunni 7 Iceland Seafood ehf, Köllunarklettsvegi 2 Iðjuþjálfafélag Íslands, Borgartúni 6 Innnes ehf, Fossaleyni 21 ÍAV þjónusta ehf, Höfðabakka 9 Íslenska Gámafélagið ehf, Gufunesi Íslenskir fjallaleiðsögum ehf, Vagnhöfða 7 Ísmar - Radíómiðun hf, Síðumúla 28 Ís-spor ehf, Síðumúla 17 Íþróttabandalag Reykjavíkur, Engjavegi 6 Íþróttasamband fatlaðra, Engjavegi 6 Kjaran ehf, Síðumúla 12-14 Kjöthöllin ehf, Skipholti 70 og Háaleitisbraut 58-60 Knattborðsstofan Klöpp ehf, Faxafeni 12 Knattspyrnufélagið Fram, Safamýri 26 Knattspyrnusamband Íslands, Laugardal KOM almannatengsl, Höfðatorgi Kringlan, Kringlunni 4-12 Kvika ehf, Bjargarstíg 15 Kvikk Þjónustan ehf, Vagnhöfða 5 Landsnet hf, Gylfaflöt 9 Landssamtök lífeyrissjóða, Sætúni 1

Landvernd, Skúlatúni 6 Lifandi vísindi, Klapparstíg 25 Litir og föndur - Handlist ehf, Skólavörðustíg 12 Loftlínur ehf, Rauðhömrum 8 Logoflex ehf, Smiðshöfða 9 Lyfis ehf, Grensásvegi 22 Lögmannafélag Íslands, Álftamýri 9 Lögmannsstofa Marteins Máss ehf, Lágmúla 7 Lögmenn Laugardal ehf, Síðumúla 9 Lögmenn Laugavegi 3 ehf, Laugavegi 3 Löndun ehf, Kjalarvogi 21 Melabúðin ehf, Hagamel 39 Melaskóli, Hagamel 1 Merkismenn ehf, Ármúla 36 Míla ehf, Stórhöfða 22-30 N1, www.n1.is MS Armann skipamiðlun ehf, Tryggvagötu 17 Nathan & Olsen ehf, Klettagörðum 19 NM ehf, Brautarholti 10 Nýi ökuskólinn ehf, Klettagörðum 11 Optima, Vínlandsleið 6-8 Ólafur Gíslason & Co hf Eldvarnarmiðstöðin, Sundaborg 7 Ósal ehf, Tangarhöfða 4 Páll V Einarsson slf, Suðurlandsbraut 10 PLT ehf, Sóltúni 20 Pipar og salt ehf, Klapparstíg 44 Prófílstál ehf, Smiðshöfða 15 Rafeindaiðjan, verkstæði, Tangarhöfða 2 Rafeindastofan ehf, Faxafeni 12 Rafstilling ehf, Dugguvogi 23 Rafsvið sf, Þorláksgeisla 100 Rangá sf, Skipasundi 56 Rannsóknarþjónustan Sýni ehf, Lynghálsi 3 Renniverkstæði Ægis ehf, Lynghálsi 11 Rikki Chan ehf, Kringlunni 4-12 Rue de Net Reykjavík ehf, Vesturgötu 3a Salon VEH, Kringlunni 7 Samtök atvinnulífsins, Borgartúni 35 Samtök starfsmanna fjármálafyrirtækja-SSF, Nethyl 2e Sálarrannsóknarfélag Reykjavíkur, Síðumúla 31 Setberg, bókaútgáfa, Freyjugötu 14 Silfurberg ehf, Suðurgötu 22 Silfurmúr ehf, Seljabraut 66 Skipaþjónusta Íslands ehf, Skógarvinnslan ehf, Súðarvogi 3-5 Skólavefurinn.is, Laugavegi 163 Skrifstofan ehf, Nönnugötu 16 Skúlason og Jónsson ehf, Skútuvogi 6 Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins bs, Skógarhlíð 14 Sportbarinn ehf, Álfheimum 74 Starfsmannafélag Reykjavíkur, Grettisgötu 89 Stólpi ehf - alhliða viðgerðaþjónusta, Klettagörðum 5 Stórkaup, www.storkaup.is Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra, Háaleitisbraut 13 Suzuki umboðið ehf, Skeifunni 17 Sveinsbakarí, Arnarbakka 4-6 Sæblik ehf, Hraunbergi 4 Sægreifinn - Verbúð 8, við Geirsgötu Söngskólinn í Reykjavík, Snorrabraut 54 Tannlæknar Mjódd ehf, Þönglabakka 1 Tannlæknastofa Barkar Thoroddsen, Borgartúni 33 Teiknistofan Tröð ehf, Laugavegi 26 Timberland, Kringlunni og Laugavegi Tónskóli Sigursveins D. Kristinssonar, Engjateigi 1 Trésmiðjan Jari ehf, Funahöfða 3 Tróbeco ehf, Laugavegi 71 Túnþökuþjónustan ehf, Lindarvaði 2 Tækni ehf, Súðarvogi 9 Urðarapótek ehf, Vínlandsleið 16 Vagnasmiðjan ehf, Eldshöfða 21 Varahlutaverslunin Kistufell ehf, Brautarholti 16 Varma & Vélaverk ehf, Knarrarvogi 4 Varmi ehf, Laugavegi 168 VATH-Verkfræðistofa Aðalsteins sf, Fífuseli 27 Veiðikortið ehf, Kleifarseli 5 Veitingahúsið Caruso, Þingholtsstræti 1 Verkfræðistofan Skipatækni ehf, Lágmúla 5 Verkfræðistofan VIK ehf, Laugavegi 164 Verkfræðistofan Vista ehf, Höfðabakka 9 Verkfræðiþjónusta GGÞ slf, Rauðagerði 59 Verkfærasalan ehf, Síðumúla 11 Vernd,fangahjálp, Laugateigi 19 Verslunin Fríða frænka, Vesturgötu 3 Vélaviðgerðir hf, Fiskislóð 81 Vélfang ehf, Gylfaflöt 32 Vélsmiðjan Harka hf, Hamarshöfða 7 Vífilfell ehf, Stuðlahálsi 1 Vímulaus æska, Foreldrahús, Borgartúni 6 VSÓ Ráðgjöf ehf, Borgartúni 20 Wilson’s Pizza, Gnoðavogi 44

Seltjarnarnes

Seltjarnarneskirkja

Vogar

Selhöfði ehf, Jónsvör 7 V.P.vélaverkstæði ehf, Iðndal 6

Kópavogur

Allianz á Íslandi hf, Digranesvegi 1 AuðÁs ehf, Dalvegi 16c Ásborg slf, Smiðjuvegi 11 BB44 Gisting ehf, Borgarholtsbraut 44 Bifreiðastillingin ehf, Smiðjuvegi 40d Bílamálunin Varmi ehf, Auðbrekku 14 Bílaverkstæði Kjartans og Þorgeirs sf, Smiðjuvegi 48d Borgargarðar ehf - skrúðgarðaþjónusta, Vesturvör 24 Bókasafn Kópavogs, Hamraborg 6a Breiðablik, ungmennafélag, Dalsmára 5 Debenhams á Íslandi ehf, Hagasmára 1 Eyfeld ehf, Hlíðarsmára 13 Glerísetningaþjónustan ehf, Skógarhjalla 4 Guðjón Gíslason ehf, Ennishvarf i15b Hamraborg ehf, Lundi 92 Hefilverk ehf, Jörfalind 20 Hegas ehf, Smiðjuvegi 1 Hvellur - G. Tómasson ehf, Smiðjuvegi 30 Iðnaðartækni ehf, Akralind 2 Íslandsspil sf, Smiðjuvegi 11a Íslenskt sjávarfang ehf, Bakkabraut 2 Járnsmiðja Óðins ehf, Smiðjuvegi 4b K.S. Málun ehf, Fellahvarfi 5 Kópavogsbær Kópavogskirkja Laugin ehf, Smiðjuvegi 4 Léttfeti ehf - Sendibíll, Engihjalla 1 Litlaprent ehf, Skemmuvegi 4 Lín ehf heildverslun, Akralind 3 Ljósvakinn ehf, Vesturvör 30b Menn og mýs hf, hugbúnaðargerð, Hlíðasmára 15 Rafbreidd ehf heimilistækjaviðgerðir, Akralind 6 Rafgeisli ehf, Hamraborg 1-3 Rafmiðlun hf, Ögurhvarfi 8 Réttingaverkstæði Jóa ehf, Dalvegi 16a Sérverk ehf, Askalind 5 Sláttuvélamarkaðurinn Verklaginn, Smiðjuvegi 11e Sólarfilma ehf, Auðbrekku 2 Suðurverk hf, Hlíðarsmára 11 Söluturninn Smári, Dalvegi 16c Tannlæknastofa Tinnu Kristínar Snæland, Hamraborg 5 Tíbrá ehf, Asparhvarfi 1 Vaki fiskeldiskerfi hf, Akralind 4 Vegurinn, Smiðjuvegi 5 Veitingaþjónusta Lárusar Loftssonar, Nýbýlavegi 32

Garðabær

Geislatækni ehf - Laser-þjónustan, Suðurhrauni 12c Hannes Arnórsson ehf, Móaflöt 41 Hjallastefnan ehf, Manus ehf, Smiðsbúð 7 Rafboði, Skeiðarási 3 Raftækniþjónusta Trausta ehf, Lyngási 14 Silfursmári ehf, Birkihæð 1 Tæknistál ehf, Suðurhrauni 2 Val-Ás ehf, Suðurhrauni 2 Vörumerking ehf, Suðurhrauni 4a Öryggisgirðingar ehf, Suðurhrauni 2

Hafnarfjörður

Auglýsingastofa Guðrúnar Önnu ehf, Miðvangi 108 Barkasuða Guðmundar ehf, Hvaleyrarbraut 27 Byggingafélagið Sandfell ehf, Reykjavíkurvegi 66 DS lausnir ehf, Rauðhellu 5 Epoxy flex gólflagnir ehf, Brekkutröð 3 Fasteignasala Gunnars Ólafssonar, Reykjavíkurvegi 60 Fínpússning ehf, Rauðhellu 13 Flúrlampar ehf, Kaplahrauni 20 Hafnarfjarðarbær Hagstál ehf, Brekkutröð 1 Hársnyrtistofan Fagfólk ehf, Fjarðargötu 19 Hella ehf, málmsteypa, Kaplahrauni 5 Hvalur hf, Reykjavíkurvegi 48 Ican ehf, Fornubúðum 5 Lögmenn ehf, Strandgötu 25 Meta-Járnsmíði ehf, Dalshrauni 16 Mjólka ehf, Eyrartröð 2a Músik og Sport ehf, Reykjavíkurvegi 60 Opal Sjávarfang ehf, Grandatröð 8 Pappír hf, Kaplahrauni 13 Promens Tempra ehf, Íshellu 8 Rafeining ehf, Flatahrauni 5b Rafgeymasalan ehf, Dalshrauni 17 Saltkaup hf, Cuxhavengötu 1 Stálsmiðjan Málmey ehf, Reykjavíkurvegi 60 Steinmark, prentsmiðja, Dalshrauni 24 ThorShip, Selhellu 11 Tæki.is, Hjallahrauni 2 Umbúðamiðlun ehf, Fornubúðum 3 Útvík hf, Eyrartröð 7-9 Veislulist - Skútan, Hólshrauni 3 Verkalýðsfélagið Hlíf, Reykjavíkurvegi 64 Vélrás bifreiða- og vélaverkstæði, Álhellu 4 Víking björgunarbúnaður ehf, Íshellu 7 Þvottahúsið ehf, Hraunbrún 40 Þvottahúsið Faghreinsun, Reykjavíkurvegi 68

Álftanes

Dermis Zen slf, Miðskógum 1 Sveitarfélagið Álftanes, Bjarnastöðum

Reykjanesbær

Aflbinding - Járnverktakar ehf, Kliftröð 5 ÁÁ verktakar ehf, Fitjabraut 4 Bílaverkstæði Þóris ehf, Hafnarbraut 12a

Dacoda ehf, Hafnargötu 62 Efnalaugin Vík ehf, Baldursgötu 14 Fjölbrautaskóli Suðurnesja, Sunnubraut 36 Ice Group Ltd, Iðavöllum 7a IGS ehf - Keflavíkurflugvöllur, Fálkavellir 13 Ísfoss ehf, Hafnargötu 60 Millvúd Pípulagnir / Svítan gistiheimili, Túngötu 10 Neslagnir slf, Bergási 12 Paddys Irish pub, Hafnargötu 38 Pulsuvagninn Tjarnartorg ehf, Tjarnargötu 9 Reykjanesbær, Tjarnargötu 12 Samband sveitarfélaga á Suðurnesjum, Skógarbraut 945 Samkaup hf, Krossmóa 4 Smur- og hjólbarðaþjónustan ehf, Framnesvegi 23 Snyrtistofan Dana, Hafnargötu 41 Suðurflug ehf, Keflavíkurflugvelli Toyota Reykjanesbæ, Njarðarbraut 19 Varmamót ehf, Framnesvegi 19 Verkfræðistofa Suðurnesja hf, Víkurbraut 13 Verslunarmannafélag Suðurnesja, Vatnsnesvegi 14 Víkurfréttir ehf, Krossmóa 4a Vökvatengi ehf, Fitjabraut 2 Ýmir ehf, Mávatjörn 20

Grindavík

Eldfjallaferðir ehf, Víkurbraut 2 Marver ehf, Stafholti Verkalýðsfélag Grindavíkur, Víkurbraut 46

Sandgerði

Flugfiskur hf, Holtsgötu 37 Slægingarþjónusta Suðurnesja ehf, Strandgötu 6 Vélsmiðja Sandgerðis ehf, Vitatorgi 5 Þensla ehf, Strandgötu 26

Garður

H Pétursson, Skálareykjum 12 Mosfellsbær Dalsbú ehf, Helgadal Fagverk verktakar sf, Spóahöfða 18 Hestaleigan Laxnesi, Laxnesi Ístex hf, Völuteigi 6 Kjósarhreppur www.kjos.is, Ásgarði Múr og meira ehf, Brekkutangi 38 Nonni litli ehf, Þverholti8 Parket Plús ehf, Hulduhlíð 30 Seljabrekka ehf, Seljabrekku Vélsmiðjan Orri ehf, Flugumýri 10

Akranes

Akraborg ehf, Kalmansvöllum 6 Akraneskaupstaður, Stillholti 16-18 Bifreiðastöð Þórðar Þ Þórðarsonar, Dalbraut 6 Brauða- og kökugerðin ehf, Suðurgötu 50a Glitmálun ehf, Einigrund 21 GT Tækni ehf, Grundartanga Markstofa ehf, Merkigerði 18 Rafnes sf, Heiðargerði 7 Runólfur Hallfreðsson ehf, Álmskógum 1 Steðji ehf vélsmiðja, Ægisbraut 17 Straumnes ehf, rafverktakar, Krókatúni 22-24 Viðskiptaþjónusta Akraness ehf, Kirkjubraut 28 Vignir G. Jónsson hf, Smiðjuvöllum 4

Borgarnes

Bókhalds- og tölvuþjónustan sf, Böðvarsgötu 11 Búvangur ehf, Brúarlandi Dýralæknaþjónusta Vesturlands ehf, Þórðargötu 24 Laugagerðisskóli Límtré Vírnet ehf, Borgarbraut 74 Ræktunarstöðin Lágafelli ehf, Syðra-Lágafelli Sigur-garðar sf, Laufskálum 2 Sprautu- og bifreiðaverkstæðið Borgarness sf, Sólbakka 5 Vatnsverk ehf, Guðjón og Árni ehf, Egilsgötu 17 Verkalýðsfélag Vesturlands, Sæunnargötu 2a Vélaverkstæði Kristjáns ehf, Brákarbraut 20

Stykkishólmur

Rannsóknarnefnd sjóslysa, Stykkishólmsflugvelli Stykkishólmsbær, Hafnargötu 3 Sæfell ehf, Hafnargötu 9

Grundarfjörður

Blossi ehf, Grundargötu 61 Kvenfélagið Gleym-mér-ei

Ólafsvík

Fiskmarkaður Íslands hf, Norðurtanga

Snæfellsbær

Hótel Búðir, Búðir

Hellissandur

Nónvarða ehf, Bárðarási 6 Sjávariðjan Rifi hf, Hafnargötu 8

Búðardalur

Dalabyggð, Miðbraut 11 K.M. þjónustan ehf, Vesturbraut 20

Reykhólahreppur

Þörungaverksmiðjan hf, Reykhólum

Ísafjörður

Bílaverið ehf, Sindragötu 14 Gámaþjónusta Vestfjarða ehf, Góuholti 14


Afmælisrit skátanna

Hafnarbúðin, Hafnarhúsinu Hamraborg ehf, Hafnarstræti 7 Orkubú Vestfjarða hf, Stakkanesi 1 Tækniþjónusta Vestfjarða ehf, Aðalstræti 26 Útgerðarfélagið Kjölur ehf, Urðarvegi 37 Vestfirskar ævintýraferðir ehf, Fjarðarstræti 57

Hnífsdalur

Verkstjórafélag Vestfjarða, Heiðarbraut 7

Bolungarvík

Bolungarvíkurkaupstaður, Aðalstræti 12 Fiskmarkaður Bolungarvíkur og Suðureyrar ehf, Árbæjarkanti 3 Ráðhús ehf, Miðstræti 1 Vélvirkinn sf, Hafnargötu 8

Súðavík

Súðavíkurhreppur, Víkurbúðin ehf, Grundarstræti 1-3

Flateyri

Sytra ehf, Ólafstúni 5

Patreksfjörður

Grunnslóð ehf, Neðri-Arnórsstöðum Heilbrigðisstofnunin Patreksfirði, Stekkum 1 Nanna ehf, við Höfnina Verslunin Albína, Aðalstræti 89 Vesturbyggð

Tálknafjörður

T.V. Verk ehf, Strandgötu 37

Hólmavík

Héraðssamband Strandamanna,HSS, Höfðagötu 3 Kaupfélag Steingrímsfjarðar, Höfðatúni 4

Drangsnes

Útgerðarfélagið Gummi ehf, Kvíabala 6

Árneshreppur

Hótel Djúpavík ehf, Árneshreppi Hvammstangi Húnaþing vestra, Hvammstangabraut 5

21

Siglufjörður

Þórshöfn

Akureyri

Egilsstaðir

Allinn, sportbar, Aðalgötu 30 Siglósport, Norðurtúni 11 Bókhaldsþjónusta Birgis Marinóssonar ehf, Gránufélagsgötu 4 Fasteignasalan Hvammur ehf, Hafnarstræti 99-101 Félag málmiðnaðarmanna Akureyri, Skipagötu 14 Framtal sf Kaupangi, Mýrarvegi Friðrik Páll Jónsson, háls-, nef- og eyrnalæknir, Austurberg Geisli Gleraugnaverslun, Mýrarvegi Grófargil ehf, Glerárgata 36 Hnýfill ehf, Óseyri 22 Keahótel ehf, Hafnarstræti 87-89 Kjarnafæði hf, Fjölnisgötu 1b Lostæti ehf, veislu- og veitingaþjónusta, Naustatanga 1 Malbikun KM ehf, Vörðutúni 4 Miðstöð ehf, Draupnisgötu 3g Möl og sandur, Súluvegi Nomaco sf, Laufásgötu 3 Norðurorka hf, Rangárvöllum Pípulagningaþjónusta Bjarna Fannberg Jónassonar ehf, Melateig 31 Rafeindaþjónustan Brúin ehf, Baldursnesi 4 Raftákn ehf, Glerárgötu 34 Samherji hf, Glerárgötu 30 Samvirkni ehf, Hafnarstræti 97 Sjómannafélag Eyjafjarðar, Skipagötu 14 Sjúkrahúsið á Akureyri, Eyrarlandsvegi Skútaberg ehf, Sunnuhlíð 4 Sólskógar ehf, Sómatúni 3 Steypustöð Akureyrar ehf, Sjafnarnesi 2-4 Steypusögun Norðurlands ehf, Víðivöllum 22 Sýslumaðurinn á Akureyri, Hafnarstræti 107 Trésmiðjan Ölur ehf, Óseyri 4 Útfararþjónusta kirkjugarða Akureyrar, Þórunnarstræti Höfða Þrif og ræstivörur ehf, Frostagötu 4c

Grenivík

Sænes ehf, Stórasvæði 8

Blönduós

Dalvík

Skagaströnd

Ólafsfjörður

Vilko ehf, Ægisbraut 1 Skagabyggð, Höfnum

Sauðárkrókur

Aldan - stéttarfélag, Borgarmýri 1 Héraðsbókasafn Skagfirðinga, Faxatorgi K-Tak ehf, Borgartúni 1 Lögreglustjórinn á Sauðárkróki, Suðurgötu 1 Sjávarleður hf, Borgarmýri 5 Skinnastöðin hf, Syðri-Ingveldarstöðum Steinull hf, Skarðseyri 5 Tannlæknastofa Ingimundar Guðjónssonar ehf, Sæmundargötu 3a Vörumiðlun ehf, Eyrarvegur 21

Varmahlíð

Ferðaþjónustan Bakkaflöt, www.bakkaflot.com Ferðaþjónustan Steinstöðum, Lambeyri

Hofsós

Íslenska fánasaumastofan ehf, Suðurbraut 8

Salka-Fiskmiðlun hf, Ráðhúsinu Árni Helgason ehf, Hlíðarvegi 54 Norlandia ehf, Múlavegur 3

Húsavík

Fjallasýn Rúnars Óskarssonar ehf, Smiðjuteigi 7 Heiðarbær, Reykjahverfi Trésmiðjan Rein ehf, Rein

Mývatn

Vogar, ferðaþjónusta, Vogum

Kópasker

Vökvaþjónusta Kópaskers ehf, Bakkagötu 6

Raufarhöfn

Hótel Norðurljós, Aðalbraut 2 -félagið, Skólabraut 3,1415

Geir ehf, Sunnuvegi 3 Langanesbyggð, Fjarðarvegi 3 Austfjarðaflutningar ehf, Kelduskógum 19 Bílamálun Egilsstöðum ehf, Fagradalsbraut 21-23 Dagskráin Austurlandi, Miðvangi 1 Egilsstaðaskóli, Fellabakstur ehf, Lagarfelli 4 Fljótsdalshérað, Lyngási 12 Skógar ehf, Dynskógum 4 Verkfræðistofa Austurlands ehf, Kaupvangi 5

Seyðisfjörður

Austfar ehf, Fjarðargötu 8 Seyðisfjarðarkaupstaður, Hafnargötu 44

Borgarfjörður eystri Álfacafé, Vörðubrún

Reyðarfjörður

Gagnheiði 74 Ræktunarsamband Flóa og Skeiða, Gagnheiði 35 S. G. Hús hf, Austurvegi 69 Sólheimar í Grímsnesi Stífluþjónusta Suðurlands, Miðtúni 14 Sveitarfélagið Árborg, Austurvegi 2

Hveragerði

Bíl-X ehf, bifreiðaverkstæði, Austurmörk 11 Litla kaffistofan, Svínahrauni Ökukennsla Eyvindar, Heiðarbrún 24

Þorlákshöfn

Eldhestar ehf, Völlum Fiskmark ehf, Hafnarskeiði 21 Garpar ehf, Reykjakoti 2 Sveitarfélagið Ölfus, Hafnarbergi 1 Ölfusgluggar ehf, Ferjukoti

Laugarvatn

Ásvélar ehf, Hrísholti 11

Tærgesen ehf, Búðargötu 4 Félag opinberra starfsmanna á Austurlandi, Stekkjarbrekku 8 Launafl ehf, Hrauni 3

Flúðir

Eskifjörður

Hella

Neskaupstaður

Hvolsvöllur

Egersund Ísland ehf, Hafnargötu 2 Fjarðaþrif ehf, Kirkjustíg 2 Bílaverkstæði Önundar ehf, Vindheimanausti 7c Rafgeisli Tómas R Zoéga ehf, Hafnarbraut 10 Síldarvinnslan hf, útgerð, Hafnarbraut 6

Fáskrúðsfjörður

Loðnuvinnslan hf, Skólavegi 59 Skúðrsverk ehf., Fáskrúðsfirði, Túngötu 1

Flúðajörfi ehf, Ljónastíg 1 Gröfutækni ehf, Iðjuslóð 1 Hrunamannahreppur Fannberg ehf, Þrúðvangi 18 Grunnskólinn Hellu, Útskálum 6-8 Eyrarbúið ehf, Þorvaldseyri Héraðsbókasafn Rangæinga, Vallarbraut 16 Krappi ehf, byggingaverktakar, Ormsvöllum 5

Vík

Hópferðabílar Suðurlands sf, Mánabraut 14

Kirkjubæjarklaustur

Stöðvarfjörður

Grillir ehf, Fjarðarbraut 64

Ferðaþjónustan Efri-Vík ehf, Efri-Vík Icelandair Hótel Klaustur, Klausturvegi 6 Ungmennafélagið Ármann, Skaftárvellir 6

Breiðdalsvík

Vestmannaeyjar

Breiðdalshreppur, Selnesi 25 Verslun Vinamót, Ásvegi 27

Djúpivogur

Hótel Framtíð ehf, Vogalandi 4

Höfn í Hornafirði

Jaspis ehf - hársnyrtistofa, Litlubrú 1 Skinney - Þinganes hf, Krossey Sveitafélagið Hornafjörður, Hafnarbraut 27 Vélsmiðja Hornafjarðar ehf, Álaugarvegi 2 Vélsmiðjan Foss ehf, Ófeigstanga 15

Selfoss

AB-skálinn ehf, Gagnheiði 11 Alvörubúðin, Eyravegi 23 Bláskógabyggð, Aratungu Flúðasveppir, Undirheimar Fossvélar ehf, Hellismýri 7 Framsóknarfélag Árnessýslu, Björnskoti, Skeiðum Garðyrkjustöðin Kvistar ehf, Lyngbraut 1 Grímsneshreppur og Grafningshreppur, Borg Jóhann Helgi og Co ehf, Vatnsholti 2 Renniverkstæði Björns Jensen ehf,

Áhaldaleigan ehf, Faxastíg 5 Bylgja VE 75 ehf, Illugagötu 4 Café María, Skólavegi 1 Grímur kokkur ehf, Eiði 14 Ísfélag Vestmannaeyja hf, Strandvegi 28 Pétursey ehf, Flötum 31 Prentsmiðjan Eyrún hf, Hlíðarvegi 7 Skýlið, Friðarhöfn Stígandi hf, útgerð, Básum Teiknistofa Páls Zóphóníassonar ehf, Kirkjuvegi 23 Vélaverkstæðið Þór ehf, Norðursundi 9 Vinnslustöðin hf, Hafnargötu 2 Vöruval ehf, Vesturvegi 18


22

Ævintýri í 100 ár


Afmælisrit skátanna

23

FyRIR FJÖLSKyLdUNA Umhverfisvænn innkaupapoki

plast er gert úr olíu sem myndast á mörgþúsund árum, djúpt í jarðlögunum. ef þú kaupir plastpoka í hvert sinn sem þú ferð í stórmarkaðinn og verslar í matinn ertu því ekki aðeins að eyða 20 krónum á hvern poka (160kr á viku, 8.320kr á ári) heldur einnig dýrðmætum auðlindum! hér eru leiðbeiningar að því hvernig þú getur breytt gömlum, ónothæfum stuttermabol, í suddalega flottan innkaupapoka án þess að þurfa að taka upp nál og tvinna!

LITASAMKEPPNI SKÁTA

Á leið á landsmót

1. Taktu gamlan stuttermabol, til að mynda gamlan sumarbúðarbol sem barnið hefur vaxið upp úr.

2. Klipptu ermarnar og hálsmálið af, eins og sýnt er á myndinni.

Þessir skátar eru á leiðinni á skátamót og hlakka mikið til að lenda í alls kyns ævintýrum. Getur þú litað þau á skemmtilegan hátt? Sendu myndina þína með nafni og aldri í Skátamiðstöðina, Hraunbæ 123, 110 Reykjavík eða innskannaða á skatar@skatar.is fyrir 20. desember og þú gætir unnið glæsilega hettupeysu. Myndina má líka nálgast á www.skatar.is/litamynd ef fleiri á heimilinu vilja spreyta sig.

5. Þú hefur búið til einstakan innkaupapoka og komið fram af virðingu við náttúruna! 3. Klipptu um það bil 5 sm raufir upp í faldinn.

4. Hnýttu rembihnút á tvo og tvo enda.


Ævintýri í 100 ár

24

MIKILL RAKI FYRIR FERSKA OG GEISLANDI HÚÐ Meiri útgeislun. Nýtt NIVEA rakagefandi dagkrem með Hydra IQ gengur hratt inn í húðina. Eykur rakaflæðið og veitir raka djúpt í húðinni. Inniheldur sólarvörn 15.

www.NIVEA.com


viðhorf 37

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Eitthvað svo að sunnan

É

HELGARPISTILL

Haraldur Jónasson

Teikning/Hari

hari@ frettatiminn.is

Ég er í veiðiklúbbi. Hann er ekki stór, telur fjóra menn á fertugs- og fimmtugsaldri. Flestir frekar grænir bak við eyrun í veiðinni. Við höfum haft af því gaman að henda veiðigír í skottið á sæmilega skóuðum bíl og halda af stað. Þetta rjúpnaveiðitímabilið var hins vegar ákveðið að fljúga, enda fer tímabilinu senn að ljúka. Bara ein helgi eftir og ekkert mátti klikka ef ná átti í jólamatinn. Veiðilendurnar eru í afskekktum dal norður í landi og veiðin gekk svona og svona. Enginn týndist alvarlega enda kannski erfitt að týnast í dal þótt auðvitað leynist hættur hér og þar í giljum og skorningum. Svo átti að halda heim sömu leið og við komum, svona eins og gengur. Nú skal það tekið fram að við erum allir suðvestanmenn. Eigum heima í höfuðstaðnum þar sem vont veður þýðir ekki að ófært verður í búð eða bíó. Nei, það þýðir að það þarf snjódekk til að fara í Bónus – í mesta lagi. Á meðan veiðidótinu var pakkað í töskur hætti bóndanum, gestgjafa okkar, að lítast á blikuna. Það var byrjað að snjóa og draga í skafla. Sérstaklega var hann hugsi eftir að búið var að festa veiðibílinn tvisvar í sjálfri heimtröðinni. Mörgum símtölum seinna og athugunum á færð var þó ákveðið að prófa. Við þóttumst vita að ef við slyppum út úr dalnum væri restin barnaleikur. Flestir legðu sjálfsagt æði mikið á sig til að losna við gesti eins og okkur fjórmenningana. Eftir að veðrinu slotaði lítillega og haft hafði verið samband við menn á stórum vinnutækjum, svona ef allt færi á versta veg, komum við okkur fyrir í jeppanum hjá bónda og hann settist undir stýri. Um leið og út fyrir heimtröðina var komið sást að við vorum ekki á Rauðarárstígnum. Klofdjúpir skaflar mættu okkur strax. Á meðan okkar maður straujaði öruggur í gegn héldumst við farþegarnir í hendur með samanbitna munna. Að svona skaflar geti myndast á örskammri stundu sýnir, svo ekki verður um villst, að það er ekki sama hvar fólk býr. Svona upp á þessar helstu samgöngur. Eftir hetjulega baráttu við skaflana og margar ferðir út að ýta, bæði aftur á bak og áfram, sat jeppinn pikkfastur. Þar sem við

sátum inni í bílnum, klæddir í kaupstaðarfötin, tók bóndi upp símann. Það er sem betur fer nýtilkomið farsímasamband í dalnum. Á hinum enda línunnar var bóndinn sem á stærstu dráttarvélina í sveitinni. Hann sættist á að koma og kippa í okkur. Það var fagnað þegar sást í ljósin á ferlíkinu enda farið að styttast í flugið. Þegar dráttarvélinni var snúið fölnuðum við sunnanmenn þó í framan. Okkur varð ljóst að þarna var ekki kominn björgunarsveitarbíll heldur vinnutæki því aftan á vélinni blöstu við þrjú risavaxin spjót, ekki ósvipuð þeim sem Ásdís okkar Hjálmsdóttir brúkaði á ólympíuleikunum. Titrandi röddu spurðum við bónda til hvurs í ósköpunum þessi óskapnaður væri eiginlega nýttur. Svarið kom um hæl. Spjótin eru notuð til að ná í heyrúllur. Ekki flókið, svo sem, en svo benti hann okkur á að þessir títuprjónar væru nú ekki mikið. Ja, ekki miðað við nokkurra metra langa, flugbeitta sveðjuna sem hékk þar fyrir ofan. Það var dimmt í bílnum en ég er nokkuð viss um að bónda var skemmt þegar það heyrðust fjögur „gúlp!“ í farþegarýminu. Aftan í ferlíkinu héngum við, svona rétt eins og dósir aftan í brúðhjónabíl þá kílómetra sem eftir voru út úr dalnum. Það var ærandi þögn í bílnum sem bóndinn okkar rauf með því að lýsa staðháttum í sveitinni, svona eins og þetta væri venjulegur sunnudagsrúntur en ekki æsilegasta ferð okkar til þessa – sem bara vildi til að var á sunnudegi. Þessi nýi, besti vinur okkar skilaði okkur af sér og þegar við keyrðum í burtu sá ég hvar ungviði vinkaði okkur úr farþegarými ferlíkisins, vingjarnlega en þó með vott af vorkunn í garð þeirra sem voru svona einfaldir og eitt-

hvað svo að sunnan. Á tiltölulega auðum veginum að flugvellinum gafst þó tími til að hugsa. Um allt það fólk sem kemst ekki leiðar sinnar vegna slæmra samgangna hér á landi. Gott ef sýn mín á vega- og jarðgangaframkvæmdum utan höfuðborgarinnar víkkaði ekki örlítið. En hún var þröng, eins og vill verða hjá okkur hérna Faxaflóamegin. En sýn mín á veiðistjórnunarkerfi umhverfisráðherra víkkaði hins vegar ekki. Það hlýtur að vera skynsamlegri leið til að stjórna veiðum en þetta fjögurra helga kerfi. Það, ásamt sölubanninu, er sjálfsagt ágætis veiðistjórnunarkerfi – en kannski ekki alveg jafn gott veiðimannastjórnunarkerfi. Það ana nefnilega vitleysingar eins og við út í alls konar veður þegar betur hefði heima setið. Það eiga ekki allir reynda norðlenska bændur að til að koma þeim út úr ógöngunum. Það hlýtur að finnast á þessu skynsamlegri lausn. Eftir nokkur örvæntingarfull símtöl á leiðinni á flugvöllinn fengum við þær góðu fréttir að flugvélin og farþegarnir biðu okkar á brautinni. Eftir mikið stress, og full djarfa ákvörðun að halda af stað – og með aðstoð góðra karla og kvenna – komumst við allir heim. Ja, nema bjargvætturinn, bóndinn, gestgjafi okkar. Hann varð að fá inni á gistiheimili því það var náttúrlega ekkert vit í að þvælast úti í þessu veðri og þessari færð.

20% kynningarafsláttur á hreindýra, gæsa og sveitapaté á föstudag og laugardag

Trippafillet


38

bílar

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Sjöunda kynslóð Golf kynnt

Nýr Volkswagen Golf var kynntur á Parísarsýningunni í septemberlok.

TIL SÖLU!

Innanrými hins nýja Golf.

Sjöunda kynslóð af Volkswagen Golf var kynnt á bílasýningunni í París nýverið. Allt frá því að Golf kom á götuna árið 1974 hefur hann notið mikilla vinsælda og verið leiðandi í sínum stærðarflokki. Volkswagen hefur selt 29 milljónir Golf. Ef að líkum lætur verður nýi Golfinn mest seldi bíll Evrópu, slík er staða hans á markaðnum. Bíllinn er 100 kílóum léttari en forverinn, eyðslan minni sem og útblástursmengun. Í svokallaðri Bluemotion-útfærslu kemst Volkswagen Golf 31,3 kílómetra á dísilolíulítranum, að því er fram kemur í Jótlandspóstinum danska. Bíllinn er 4255 mm á lengd, 1790 mm á breidd og hæðin er 1452 mm. 1,2 lítra TSI bensínvélin skilar annars vegar 85 og hins vegar 105 hestöflum. 1,4 lítra bensínvélin er annars vegar 122 hestöfl og hins vegar 140 hestöfl. Allar bensínvélarnar eru með beinni innspýtingu. 1,6 lítra TDI dísilvélin er 105 hestöfl og 2,0 lítra TDI dísilvélin er 150 hestöfl. Blumotion-útfærslan kemur á markað 2013. Reiknað er með því að Volkswagan kynni GTI-útgáfu Golf á bílasýningunni í Genf næsta vor. Þar verður um öflugan bíl að ræða en hann verður einnig léttari en forverinn.

 ReynsluakstuR kia Cee‘d

Mikið fyrir peningana 44” breyttur Toyota Hilux. Nýr bíll - óskráður.

38” breyttur Toyota Land Cruiser árgerð 2007

TIL SÝNIS HJÁ ARCTIC TRUCKS! Arctic Trucks | Kletthálsi 3 | 110 Reykjavík | Sími 540 4900 | www.arctictrucks.is

2012-11 - Bílar til sölu 10x13cm.indd 1

22.11.2012 10:49:28

e

Bíllinn er kraftmikill f ég væri að kaupa og léttur í stýri. Of léttur, mér bíl í dag Sigríður Dögg segja sumir, en ég er ekki (og þyrfti bara 5 Auðunsdóttir sammála því. Hann er manna) er ég viss um sigridur@ frettatiminn.is með ýmsar nýjungar sem að nýr Kia Cee‘d yrði stuðla að auknu öryggi, til fyrir valinu. Hann er sérað mynda kviknar hliðarljós sem lýsir í allt staklega fallegur útlits – hönnunin töff og að 90° þegar maður snýr stýrinu til hliðar nútímaleg – enda tók ég eftir því að það var þegar verið er að taka beygju. Það reyndist horft á eftir honum á götu (nema að það mjög vel í myrku skammdeginu. Einnig hafi verið ég sem vakti eftirtekt!). En fyrst kvikna ljós aftan á bílnum og lýsa þegar og fremst er ástæðan sú að maður hefur bakkað er (nei, ekki bakkljósin...). það algjörlega á tilfinningunni að maður Cee‘d er rúmgóður þótt hann megi flokka sé að keyra lúxusbíl – þótt verðið sé alls sem smábíl. Skottið er stórt og tekur mikið ekki í samræmi við það. Maður fær fullt (helgarinnkaup fyrir 9 manna fjölskyldu fyrir peningana sína í Kia Cee‘d. Og hann komust vel fyrir). Hann er sæmilega breiður er sparneytinn, eyðir 4,1 lítrum á hverja (178 cm) og því fór ágætlega um ungling á hundrað kílómetra. milli tveggja barnastóla í aftursætinu þótt Innréttingar eru mjög vandaðar og börnunum fyndist erfitt að spenna beltin sjálf mælaborðið sérstaklega fallegt. Bluetooth því bílstólarnir (pullur með tenging milli hljómtækja og baki) fóru alltaf yfir stykkið síma er staðalbúnaður sem er Plúsar sem beltinu er smellt í – eins og algjör snilld – bæði öryggisins + Fallegur svo algengt er með minni bíla. vegna (svarar í símann með Börnin voru sérstaklega því að ýta á takka í stýrinu og + Fullt af aukahlutum hrifin. Fannst Bluetooth símtalið fer fram í gegnum + Mikið fyrir peningana lausnin stórkostleg og þreytthátalara og míkrafón) og (3,4 milljónir kr.) ust ekki á að spyrja hvernig vegna þess hve gaman er að + Rúmgóður þetta virkaði allt saman. Þeim hlusta á uppáhaldstónlistina + Stórt skott leiddist heldur ekki að fá að sína í bíl með góðum græjum. + Sparneytinn taka þátt í öllum samtölum við Einn morguninn mætti ég tíu + Beygjuljós og bakkljós pabba sinn í símann og sungu mínútum of seint í vinnuna hátt og snjallt, á leiðinni í leikþví ég bara tímdi ekki að enda Mínusar skólann, uppáhaldslagið sitt mómentið á bílastæðinu – ein um þessar mundir: Leyndarí myrkrinu í hljóðeinangruðu ÷ Ekki nógu gott útsýni mál með Ásgeiri Trausta. Eini umhverfi með sætishitann fyrir börn úr aftursæti ókosturinn, sögðu þau, var að stilltan á fullt og uppáhaldstón÷ Börnunum fannst erfitt þau sáu ekki nógu vel út um listina í eyrunum. Sannkölluð að spenna beltin afturgluggann. kyrrðarstund.

Maður hefur það algjörlega á tilfinningunni að maður sé að keyra lúxusbíl


THE

PIPAR\TBWA • SÍA • 122599

B O X - M Á LT Í Ð

Safaríkur Tower®borgari með bragðmikilli ítalskri sósu, kjúklingabiti, maís*, franskar og gos.

1490

Allt þetta á aðeins

krónur!

* Eða annað meðlæti að eigin vali.

svooogott

FAXAFENI • GRAFARHOLTI • SUNDAGÖRÐUM HAFNARFIRÐI • KÓPAVOGI • MOSFELLSBÆ REYKJANESBÆ • SELFOSSI

WWW.KFC.IS


40

heilsa

Helgin 23.-25. nóvember 2012

67%

NÁTTBLINDA

Eplabeygla með hnetusmjöri Millimáltíðir þurfa ekki að vera óhollar og hægt er að setja þær í skemmtilegan búning sem hentar vel öllum í fjölskyldunni. Hér er frábær hugmynd að bragðgóðri og hollri eplabeyglu.

... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*

Það sem þarf:

BEELL BELLAVISTA LLAV AVIS AV ISTA IS TA A nnáttúrulegt áttú át túru tú rulle ru legtt efni fyrir augun, ríkt af lúteini og bláberjum www.gengurvel.is *konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu. Capacent okt.-des. 2011

Fæst í apótekum, heilsubúðum og stórmörkuðum

SóríaSiS

Aðferð:

2 lítil epli. 3 msk lífrænt hnetu- eða möndlusmjör. 3 msk granóla múslí. 2 msk dökkir súkkulaðidropar.

Kjarnhreinsið eplið svo að það sé holt að innan. Skerið það næst þversum í skífur. Smyrjið skífurnar, öðrum megin, með hnetu- eða möndlusmjöri. Stráið granóla og nokkrum súkkulaðidropum yfir annan helminginn og klemmið helmingana saman svo þeir myndi samloku. Hægt er að skipta súkkulaðinu út fyrir rúsínur eða þurrkuð ber. Ef ekki á að bera beygluna strax fram getur verið gott að pensla hliðar eplisins með safa úr sítrusávexti, svo þær verði ekki brúnar.

 Útivist vilborg ArnA gengur til styrktAr lÍF

Gengur á suðurpólinn fyrst íslenskra kvenna Vilborg Arna Gissurardóttir útivistakona er stödd á Suðurskautslandinu þar sem hún hóf nýverið 1100 km göngu á suðurpólinn sem áætlað er að taki um 50 daga. Hún er fyrst íslenskra kvenna að leggja upp í slíka reisu, ein og án fylgdarliðs. Hún safnar áheitum fyrir Líf styrktarfélag. „Mig langaði að láta gott af mér leiða,“ segir þessi kraftmikla kona í viðtali við Fréttatímann.

F Græðikremið hefur virkað mjög vel á sóríasis hjá mér en ég hef líka tekið inn tinktúruna rauðsmára og gulmöðru í 4 mánuði og er mjög góður í húðinni. Kristleifur Daðason

Fæst í heilsubúðum og apótekum

rostið bítur aðeins en mér líður mjög vel í þessum aðstæðum,“ segir Vilborg Arna Gissurardóttir. Hún ræddi við Fréttatímann frá Suðurskautslandinu í stopulu sambandi í gegnum gervihnattasíma á meðan hún kláraði morgunverkin áður en hún lagði af stað á ný. Í vikunni hóf hún langan leiðangur um suðurpólinn, eða um 1100 kílómetra göngu. Áætluð heimkoma er um miðjan janúar. Hún safnar í leiðinni áheitum fyrir styrktarfélagið Líf. „Suðurskautslandið er bara rosalega stór jökull, svo að það fer ekki mikið fyrir stórbrotinni náttúru. Ég er samt komin það skammt á veg að ég sé ennþá nokkur fjöll. Nú er ég að ganga upp á við svo þau hverfa fljótlega úr augsýn. Þetta er samt ekki slétt og fellt þar sem jökullinn er mjög úfinn vegna vinda og skaflarnir því miklir.“ Vilborg er ein á ferð með vistir sem vega um 100 kíló í upphafi ferðar. Það fer óneitanlega hrollur um blaðamann við tilhugsunina en nokkurra mínútna gangur um Þingholtin í vetrarkuldanum í Reykjavík, með barn á handleggnum, voru mér nær ofviða. Vilborg hlær dátt og segir að þó aðstæðurnar séu erfiðar þá kalli þær fram það besta í henni. „Ég er búin að vera lengi í útivist svo ég er ýmsu vön. Þetta tekur óneitanlega á en ég er mjög ánægð hér og líður mjög vel. Ég hef farið í minni leiðangra en þetta ferðalag hefur verið draumur minn mjög lengi.“ Vilborg safnar, sem áður sagði, áheitum fyrir styrktarfélagið Líf „Það er svo rosalegur kraftur í félaginu og starfsemin er eitthvað sem snertir alla. Mig langaði því að láta gott af mér leiða með göngunni,“ sagði Vilborg áður en sambandið við hana rofnaði. Hægt er að fylgjast með ferð hennar og heita á hana í gegnum vefsíðuna lifsspor.is.

„Jökulinn er mjög úfinn vegna vinda og skaflarnir því miklir.“

María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

www.annarosa.is

Frábært verð á Naturtint hárlitum Náttúrulegir hárlitir án skaðlegra aukaefna!

Vilborg ræddi við Fréttatímann frá Suðurskautslandinu þar sem hún hóf nýverið 1100 km göngu á suðurpólinn og safnar áheitum fyrir styrktarfélagið Líf.


Gómsætt Hollt oG

Solla EiríkS

→ besti hráfæðiskokkur í heimi að dómi www.bestofrawfoods.com.

‚ ƒ RAW Eftirréttir Sollu er einstök sælkerabók sem geymir fjölmargar uppskriftir að gómsætum og hollum freistingum. kökur, bökur, konfekt, ís og margt annað ótrúlega girnilegt.

www.forlagid.is

w w w.forlagid.i s – alvör u bókave rslun á net inu


42

heilsa

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 Hr áfæði Sólveig eiríkSdóttir

Hollir og bragðgóðir eftirréttir Sollu Sólveig Eiríksdóttir gaf út nýja hráfæði eftirréttabók á dögunum. Uppskriftirnar er allar miðaðar við lífrænt og hollt hráefni og því ómissandi fyrir sælkera sem vilja huga að heilsunni í kringum hátíðirnar. Sólveig vann nýverið til tvennra verðlauna og var útnefnd besti hráfæðikokkur í heimi. Hún rekur einnig veitingastaðinn Gló.

í

bókinni hennar Sollu má finna allt frá konfektmolum til risa hnallþóra og er hver uppskriftin annari girnilegri. Við fengum að birta tvær fyrir lesendur Fréttatímans.

Súkkulaðikrem:

Brownies uppskrift úr bók Sollu:

Setjið allt hráefnið í matvinnsluvél eða kröftugan blandara og blandið þar til kremið er silkimjúkt og kekkjalaust. Ef það er of þunnt má bæta smávegis kókosmjólk út í. Takið botninn úr kæli eða frysti og smyrjið kreminu ofan á. Geymist í viku í ísskáp eða 1-2 mánuði í kæli.

Botn: 4 dl valhnetur 1 dl kakóduft 1/2 dl kókospálmasykur 1/2 dl döðlur smátt saxaðar 1/2 apríkósur smátt saxaðar 2 msk kaldpressuð kókosolía 1 tsk vanilluduft eða dropar 1/4 tsk kanill Setjið 4 dl ad valhnetum í matvinnsluvél, stillið á minnsta hraða og malið hneturnar í mjöl. Bætið afganginum af hráefninu út í og blandið þangað til allt loðir saman og myndar deig. Þrýstið deiginu niður í 20x20 cm for. Setjið plastfilmu yfir formið og látið inn í kæli eða frysti í smá stund áður en kreminu er smurt á.

1 dl döðlur 1 dl agave síróp 1 dl kakó 1/2 dl kaldpressuð kókosolía 1/4 dl kakósmjör, fljótandi

Hvítt súkkulaði uppskrift frá Sollu: 2 dl kakósmjör 1 1/2 dl hlynsíróp 1 dl kókosolía 1 dl kasjúhnetur, lagðar í bleyti í 2 klst 2 tsk vanilla 1/4 tsk Himalaya salt Bræðið kakósmjör yfir vatnsbaði og setjið kókosolíuna útí. Takið skálina af hitanum þegar allt er bráðið. Blandið hlynsýrópi og kasjúhnetum saman í blandara, hellið þessu í skálina og hrærið saman við ásamt vanillu og salti. Setjið í form og inn í ísskáp.


Aðeins á

Ra fb ók

eBækur.is

Fimmtíu dekkri skuggar eftir EL James

Skáld eftir Einar Kárason

Undantekningin Övu Ólafsdóttur

eftir Auði

Ra fb ók

Illska eftir Eiríkur Örn Norðdahl

Húsið eftir Stefán Mána

H ljó ðb ók

Reykjavíkurnætur eftir Arnald Indriðason

H ljó ðb ók

H ljó ðb ók

H ljó ðb ók

H ljó ðb ók

- Í íslenskri þýðingu Ásdísar Guðnadóttur

Kuldi eftir Yrsu Sigurðardóttur

Fimmtíu gráir skuggar eftir E L James

Fyrir Lísu eftir Steinunni Sigurðardóttur

www.eBækur.is


44

matur

Helgin 23.-25. nóvember 2012  Matur róMantíkin við laMbalærið

HANNAÐU ÞITT EIGIÐ KAFFI

Leyndardómar lærisins Það er komin helgi og eflaust margir farnir að huga að sunnudagssteikinni. Jón Þór Finnbogason vill lambalæri á sinn disk. Hann bendir á að tilvalið sé að prófa að úrbeina lærið.

MEÐ SMEKK FYRIR SMÁATRIÐUM

coFFEE IS NoT jUST blAcK

Úrbeinað lambalæri. Þarna höfum við fjóra álitlega vöðva sem hægt er að prófa mismunandi eldunaraðferðir á, auk leggsins. Ljósmynd/Hari

Finndu okkur á Facebook.com /NESCAFEDolceGustoIsland

Matarsendingar til útlanda Láttu okkur sjá um alla fyrirhöfnina – útvega vottorð, pakka og senda.

Hamraborg – Nóatún 17 – Hringbraut – Austurver – Grafarholt

TINDUR

Þ

að er mikil rómantík fólgin í íslensku lambakjöti. Lærið er eitt besta dæmið um það. Öll eigum minningar um ofnsteikt læri með öllu tilheyrandi. Þó við séum í raun að ofelda mikinn hluta þess skiptir það ekki mestu máli. Þau tengsl sem við höfum myndað við þessa aðferð í gegnum árin valda því að minningarnar verða bragðlaukunum oft yfirsterkari. Því er oft takmarkað vit í því ætla sér að koma með einhverjar nýmóðins uppskriftir en hvetja heldur fólk sem hefur villst af leið, að leita aftur til upprunans. Fyrir ykkur hin þarna úti sem eruð tilbúin að líta framhjá þessum rómantískari gildum annað slagið og prófa eitthvað annað, þá bjóða lærin upp á marga skemmtilega möguleika. Lærið er samheiti yfir vöðva sem að jafnaði eru nokkuð meyrir. Þessa vöðva er tilvalið að aðskilja og vinna með í sitt hvoru lagi. Þessi aðferð er getur hentað vel fólki sem vill minni skammta, hefur styttri tíma til að elda, langar til að fá jafnari eldun, prófa eitthvað nýtt eða beita mismunandi eldunaraðferðum.

Að úrbeina lambalæri

Jón Þór Finnbogason.

Þessi aðferð gengur í rauninni út á að þreifa á lærinu til að finna hvar vöðvarnir liggja og skilja þá svo að með öllum tiltækum ráðum. Byrjið á því að fjarlægja hækilinn og geymið til annara nota. Skerið niður að leggbeininu á innanverðu lærinu þar sem það liggur grynnst. Skerið þar

sem þið sjáið skil milli vöðva. Svo er hægt að byrja að fletja lærið út með því að skera frá beininu auk þessa að aðskilja vöðvana. Þegar þessu er lokið höfum við í höndunum fjóra álitlega vöðva, auk leggsins. Efstu tvo bitana væri hægt að meðhöndla á hefðbundinn hátt og elda í heilu lagi í ofni. Þessi ávali er einnig kjörinn í lamba „roast beef“. Vöðvana er einnig hægt að sneiða niður í hæfilega þykkar steikur sem hægt er að grilla eða steikja á pönnu í örfáar mínútur. Hvor bitinn um sig ætti að duga í máltíð fyrir 2-3. Neðsti bitinn líkist helst filletinu en á honum skiljum við eftir skinnið og fituna. Gott er að steikja hann á fitunni til að fá stökka húð og klára svo í ofni. Hentar vel í máltíð fyrir 2. Síðast en ekki síst er það langi mjói vöðvinn sem sést á myndinni. Get fullyrt að þetta er sennilega einn besti bitinn af öllu lambinu m.t.t. meyrni og bragðs. Verst er að hann dugar yfirleitt ekki nema fyrir eina manneskju.

Að elda læri

Þegar kemur að því að elda lamb, og flest annað kjöt, þarf að byrja á því að gera sér grein fyrir því hvaða bita maður er með í höndunum. Þessir bitar eru allir tiltölulega meyrir og þarfnast því ekki mikils eldunartíma. Hægt er að fylgja eftirfarandi leiðbeningum: Krydda kjötið a.m.k. með salti og pipar, brúna á pönnu og baka svo í ofni. Fyrir þessa bita stillum við ofninn á 180°C og eldum þar til æskilegum kjarnhita er náð, t.d. 60°C fyrir efri mörkin á „medium rare“. Miðað við að elda þessa bita í heilu lagi þurfa þeir frá 10-30 mínútur í ofni eftir stærð.

NýJUNg

NýR osTUR úR skagafIRDINUm Nýjasti meðlimur Óðals fjölskyldunnar er framleiddur í Skagafirði enda nefndur eftir fjallinu Tindastól. Tindur er einstakur ostur sem fengið hefur drjúgan þroskunartíma til að ná hinu einkennandi þétta bragð. Óðals Tindur er sérstaklega bragðmikill, hæfir við ýmis tækifæri en er einnig dásamlegur einn og sér. Hann parast vel með sterku bragði þar sem hann lætur fátt yfirgnæfa sig.

www.odalsostar.is



46

tíska

Helgin 23.-25. nóvember 2012

SKÓMARK AÐUR Grensásvegi 8

TILBOÐ

St. 28-35 Verð 5.295

St. 36-40 Verð 9.995.-

Opið

 TÍSK A Eygló MArgréT láruSdóTTir fATAhönnuður

Sækir innblástur í geimverur og náttúruna Eygló Margrét Lárusdóttir er frækinn fatahönnuður sem hefur hlotið heimsathygli fyrir flíkurnar sínar sem meðal annar eru seldar í Japan, New York og Kaupmannahöfn. Hún er nýkomin heim fá Svíþjóð þar sem hún lagði lokahönd á yfirlitsbók fyrir sumalínu næsta árs. Sú lína er innblásin af íslensku „camoflage“.

mánud-föstud. 11-18 laugard. 11-16

TILBOÐ

St. 41-46 Verð 9.995.-

f

SKÓ

MARKAÐURINN

Grensásvegur 8 - Sími: 517 2040

Notaði táknmál í vetrarlínunni. Þar leynast því skilaboð.

Eygló var innblásin af geimverum og akurhringjum við hönnun vetrarlínunnar.

69% *konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu. Capacent júlí-sept. 2012

atahönnuðurinn Eygló Margrét Lárusdóttir hannar undir eigin nafni Eyglo. Hönnun hennar hefur hlotið mikla athygli og er seld víða um heim. Vetralína Eyglóar er athyglisverð vegna frumlegra sniða og einnig vegna munstursins en hönnuðurinn segist hafa verið innblásin af geimverum. „Þetta eru tvö prent. Annarsvegar yfirborðið á Mars og hinsvegar akur. Ég vildi hafa svolítið drungalega stemningu yfir því en ég var á því tímabili að tapa mér í geimverupælingum. Þar byrjaði ég með að skoða „cropcircles“ eða akurhringi og endaði með að prenta bara akurinn á bómull. Munstrið frá yfirborði Mars kemur frá Nasa en ég lét prenta það á þykkt og djúsí silki. Eins og oftast er svolítil sportleg stemning í fötunum,“ segir hún og bætir við, „svona sparisport.“ Eygló blandaði einnig saman ólíkum efnum í flíkurnar. „Ég prófaði að nota virkilega ljótt efni, einskonar grisju með silkinu og það kom assgoti vel út,“ segir hún og hlær. „Fyrir vetrarlookbókina mína, eða yfirlitsbókina, notaði ég líka táknmál og það eru því dulin skilaboð í línunni. Gangi ykkur vel að ráða þau.“ Eygló segir þægilegt vinnuumhverfi vera mikilvægast vettvangur sköpunarinnar. „Ég er með vinnustofu á Klapparstígnum. Það er „penthouse“, án djóks, en það skiptir rosalega miklu máli að líða vel á vinnustaðnum sínum. Ég sé þar bæði Esjuna og Snæfellsjökul.“ Í sumarlínuna fyrir næsta ár var Eygló því nokkuð innblásin af íslenskri náttúru. „Fyrir næsta sumar bjó ég til íslenskt „camouflage“ eða felumunstur úr grjótinu á Þingvöllum. Ég tók klisjuna með íslensku náttúruna í þetta skiptið en það hefur alltaf verið dálítið mikið tabú að nota það.“ Vörur Eyglóar er hægt að nálgast í Kiosk á Laugaveginum en um helgina verður hún svo einnig á pop-up markaði í Hörpu. „Þar verð ég meðal annars með sundbolina vinsælu,“ segir Eygló.

... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*

Sportlegar línur einkenna oft fatnað Eyglóar, „svona sparisport,“ útskýrir hún.


DAGANA 21.–27. NÓVEMBER ERU

ELDBÖKUDAGAR Á

RIZZO PIZZA BÆJARLIND • HRAUNBÆ • GRENSÁSVEGI • MOSFELLSBÆ

ALLAR SÓTTAR PIZZUR AF MATSEÐLI Á

1.380 kr.*

PIPAR\TBWA · SÍA · 123151

‘Gildir ekki af lúxusmatseðli

WWW.RIZZO.IS


48

tíska

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Kiosk stendur fyrir sínu

Kiosk er eitt best geymda tískuleyndarmál Reykjavíkur. Búðin er staðsett á Laugavegi og þar má finna úrval íslenskrar hönnunar. Að búðinni standa nokkrir hönnuðanna sem einnig standa vaktina í búðinni til skiptis. Það myndar heimilislega stemningu því persónulegri gerist þjónustan vart, beint frá hönnuði til neytanda. Á meðal nýrra hönnuða í búðinni má nefna Hildi Yeoman, Millu Snorrason og Fiona Kribben.

al af Mikið úrv tunicum kjólum og ifæri k við öll tæ Stærðir 40 – 58

Verslunin Belladonna á Facebook

Skeifunni 8 • 108 Reykjavík • Sími: 517-6460 www.belladonna.is

við erum enn í afmælisskapi ... 20% afsláttur

föstudag og laugardag ríkulegt úrval af ... fatnaði töskum fylgihlutum snyrtivörum ilmvötnum

láttu sjá þig – við tökum vel á móti þér

20% afsláttur

af yfirhöfnum föstudag og laugardag

Flottar töskur frá JLO

Fást í Sigurboganum sem fagnar 20 ára afmæli sínu um þessar mundir. Töskuúrvalið er fjölbreytt sem og skartið og klútarnir frá Jennifer Lopez. Afmælistilboð föstudag og laugardag. SIGURBOGINN Laugavegi 80. s: 561 1330.


tíska 49

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Ása í Mammút með fatamarkað

Samfellur mikið úrval

Ný sending góð verð

U

m helgina stendur Ása Dýradóttir ásamt fleiri ungum konum fyrir markaði í Veltusundi 3b við Ingólfstorg, (fyrir ofan Ali baba). Þær hyggjast selja föt og annan varning frá klukkan 1218 báða dagana og bjóða gestum og gangandi upp á heimalagað jólaglögg og piparkökur. Á markaðnum kennir eflaust ýmissa grasa en Ása er annálaður fagurkeri og hefur mjög flottan og sérstakan stíl. Hún hefur getið sér gott orð fyrir bassaleik sinn með hljómsveitinni Mammút og einnig fyrir stórbrotinn myndlistarstíl. Hún stóð meðal annars fyrir sýningunni umdeildu Homies where the heart is, sem haldin var á síðasta ári. Þar fyllti hún allar hæðar fjölbýlishúss af myndlist og hverskyns gjörningum með dyggri aðstoð vina og kunningja. Flestar flíkur á markaðnum eru á verðbilinu 500-2000 krónur og hann byrjar stundvíslega klukkan 12.

Stígvél m/studs

14.995.-

Myndir á Facebook

Laugavegi 53 S. 553 1144 Hælaskór m/steinum

9.995.-

Hár eins og þú hafir verið á ströndinni

Dan Perjovischi í Hafnarhúsinu Dan Perjovschi er einn áhrifamesti innandyra grafíti- og teiknimyndalistamaður samtímans. Sýning hans í Hafnarhúsinu stendur nú yfir. Verk Dans eru mjög ögrandi og gjarnan unnin beint á veggi og gólf sýningarrýmisins. Perjovschi er mjög pólitískur og gagnrýnir áhrifamátt fjölmiðla og markaðshyggju. Hann beinir spjótum sínum að viðteknum gildum í lífinu og gegndarlausri sjálfsdýrkun mannskepnunnar. Dan Perjovschi var fulltrúi Rúmeníu á Feneyjatvíæringnum árið 1999 og sýndi gríðarstóra staðbundna innsetningu í MoMA í New York árið 2008, en hann hefur jafnfram sýnt verk sín víðsvegar um heiminn.

Hárið er sjaldan jafn fallegt og eftir dag á ströndinni. Hægt er að kaupa svokölluð „beach–hair“ sprey víða á hárgreiðslustofum svo þess gerist ekki þörf að norpa í Nauthólsvíkinni fyrir hina fullkomnu náttúrulegu greiðslu. Það er líka auðvelt búa til sitt eigið sprei og til þess þarf aðeins að hrista saman í spreibrúsa: sjávarsalt, kókosolíu og vatn. Fyrir aukinn ilm má setja nokkra dropa af ilmkjarnaolíu með.

Stígvél m/sylg jum

12.995.-

Hælaskór m/platform

8.995.-

Kuldaskór

11.995.-

Músaskór fyrir börn

Kringlan - Smáralind s.512 1733 - s.512 7733 www.ntc.is | erum á


heilabrot

Helgin 23.-25. nóvember 2012

?

Spurningakeppni fólksins 1 2 3 4 5 6

Emil Hjörvar Petersen

7 8 9 10

rithöfundur 1 Helgi Seljan 2 Engin.

11

4 Nærfataauglýsingu. 5 Guðlaugur Þór Þórðarson. 6 Kristen Stewart.

12

7 Með hangandi hendi. 8 Strandir.

13

9 Man ekki. 10 Mr. Bean.

14

11 Abrahamovitch. 12 Vilhjálmur.

13 Pass.

15

14 Eminem. 15 A round the world.

6 stig

Nýbýlavegi 32

Matur fyrir

3

2 340. 3 Pass.

9 1 7 4

 Sudoku fyrir lengr a komna

4 Pass. 5 Guðlaugur Þór.

3

6 Pass. 7 Dúettar.

6 3 7

8 Ökkli og eyra.

4

 10 Mr. Bean.  9 Netanyahu.

5

11 Helgi Björn.

8 9 1

12 Pass. 14 Mc Hammer.

1 7

7

6 4 1 8

15 Pass.

7 stig

9 4 3 8

5 2 9

ATH Nýr vefur með krossgátulausnunum: krossgatur.gatur.net, lausnin er birt að viku liðinni. 113

STILLA

MÁLMUR

RÓTA

HNOÐA

AMLÓÐI

HRÓSS

BERA

VÆTA

SKAPVONSKA SLÖNGU NAGDÝR

 lauSn

mynd: Queen Bee of Beverly Hills (CC By 2.0)

112

Sub-Samlokur Salöt m/kjöti Pizzur +2 l gos

 kroSSgátan

Björgvin Barðdal seglasaumari hefur nú sigrað þrisvar sinnum í Spurningakeppni fólksins og er kominn í úrslit. Hann skorar á Unni Erlu Jónsdóttur lögfræðing.

Lausn á krossgátunni í síðustu viku.

Þú getur valið um:

seglasaumari

13 Nova.

6

6 1 7 3 8 4 5 1

Björgvin Barðdal 1 Jón Gerald Sullenberger.

3 2

8 9 6 2

7 1

Svör: 1. Jón Gerald Sullenberger. 2. 449. 3. Sveinn Rúnar Hauksson. 4. Opnun verslunarkeðju. 5. Guðlaugur Þór Þórðarson. 6. Kristen Stewart. 7. Dúettar. 8. Strandir. 9. Benjamin Netanyahu. 10. Mr. Bean. 11. Roberto DiMatteo. 12. Vilhjálmur prins. 13. Nova. 14. MC Hammer. 15. Across The Universe.

Emil Hjörvar tapar og skorar á Guðnýju Þorsteinsdóttur, forritara og höfund Segulljóða.

5 3

RÆKTA HILLINGAR

T T Í B R S Á A G Ö R R Í M F A R S Ö S R V A A M M L A

HÁSPIL TÆFA

ÁTTI HEIMA SVALL ÁTT

AFHENDING KVK NAFN

SJÓÐA

K R E Ú N N V I L Á A S

STANDA VIÐ MÆLIEINING

ÁTT

ÓSKUÐU

A F S A L HEIMUR LÍTIÐ

S M Á T Æ T S T T U N Á R N

KÆRLEIKS SJÚKDÓMUR

LUFSUR

Í UPPNÁMI

STOPPA

RÓT

ÓNEFNDUR

NÝJA

ÓSKA

ÞESSI SKÓLI

U M N A A H D U Á L T A I T L U Ö Ð G R G A A SKIP

HJÚPUR

GRÁTA

HERMAÐUR

SKJÓÐA

LÖGREGLA

SETT

GENGT SUÐRI

KVK NAFN

ÖSKRA ÆST

DRYKKUR SKST.

EINNIG VÖRUMERKI

KYRTILL HVETJA

RÖLT

FORMÓÐIR

AÐ MATA

Y S R O M P S K S Ó P J Ó L O A L L T M E S T S U N N A A R G A K D R O N A A F A L T T S E M L Í K A E R K U R K U R Á A R K K R Æ F I S M A N Ö T U N G T G L SKILABOÐ

SKAUT

ÞRÁÐ

KÚSTUN ÆSTUR

FISKUR HÆÐ

EFNI

HENGINGARÓL

BEST

SJÁ EFTIR

VEITT EFTIRFÖR EINATT

SLÓRA LAND

ÞRÓTTUR VIÐARTEGUND

TIF

SKORDÝR

ER

FROSTSKEMMD

DRJÚPA

KK NAFN RÖNDIN

DÝRAHLJÓÐ

RÁKIR

BÆRI AÐ

BÓKSTAFUR

FAÐMUR

VESALINGS VERKFÆRI

KARTÖFLUAFBRIGÐI

TVEIR EINS

PILI

TÝNA

HUGSUM UM PÚLA

P U Ð A TVÖ ÞÚSUND PLANTA

N E L L I K A

S I N N U M

FUGL

L Ó A VEGA

M E L T L A

TVEIR EINS

FISKUR

PRÍLA

K A R F S I Á L S D L R I A T

K L I F R A

TVEIR EINS DREIFA

ROF

ANGRA

A M A

KÚLU

mynd: public domain

3 Sveinn Rúnar.

Hver sagði partígesti Jóns Ásgeirs vera „kolvitlausa“ undir áhrifum? Hversu mörg skotvopn eru í eigu íslenska lögregluembættisins? Hver er formaður samtakanna Ísland Palestína? Fyrir hvað fékk poppstjarnan Rihanna milljarð í tímakaup? Hvaða þingmaður var kærður fyrir mútuþægni og umboðssvik á dögunum? Hvaða leikkona fer með aðalhlutverkið í Twilight-myndunum? Hvað heitir nýjasta plata Ragga Bjarna? Hvað heitir ný ljóðabók Gerðar Kristnýjar? Hvað heitir forsætisráðherra Ísraels? Hvaða vinsælu persónu ætlar breski leikarinn Rowan Atkinson að hætta að leika? Hvað heitir fyrrum knattspyrnustjóri enska úrvalsdeildarfélagsins Chelsea, sem sagt var upp störfum í vikunni? Hver er vinsælasti meðlimur bresku konungsfjölskyldunnar samkvæmt nýrri könnun þar í landi? Liv Bergþórsdóttir var valinn markaðsmaður ársins hjá ÍMARK á dögunum. Hvaða fyrirtæki stýrir hún? Suður-kóreski rapparinn PSY heldur áfram að sigra heiminn. Með hvaða gamalkunna rappara tróð hann upp á American Music Awards í vikunni? Bubbi Morthens hefur frestað útgáfu á jólaplötu sinni eftir að í ljós kom að gleymst hafði að sækja um leyfi til að flytja þekkt bítlalag með íslenskum texta. Hvaða bítlalag var það?

 Sudoku

SKRÍPALEIKRIT

NEÐAN

FLÍK

HAFNA

HAFNA

VEITT EFTIRFÖR

HÖGNI

KLAKI

KLIFUN

KLÆÐI

DRABB

TOGVINDA

GANGÞÓFI

AF

ANDAÐUR

MEÐALA

ÁVÖXTUR

DRYKKUR MISSA

BÓK BARDAGI

AÐGREINA

BÚPENINGUR

FYRIRGANGUR

MÖGLA

ÓLÆTI

FUGLAHLJÓÐ

SKYLDA

ÆXLUNARKORN

ÖNDUNARFÆRI

SPIK

KLÚRYRÐI KALL SKAUT

JURT

BOTNVARPA

KVÍSL

SKYLDI

EFTIRLIT

LANGINTES MJÓLKURAFURÐ

SEYTLA

LÍTIÐ EITT

UMTURNUN

ÆTÍÐ

HVAÐ

EIGIND

ÞRÆLASALA

VÖNTUN

LÆKNA

50

LAND

MÆLIEINING

ÁVÖXTUR

BÖGGULL

VÖLLUR

GELT ILMUR

SPERGILL

ÁHRIFAVALD

GILDRA MÁNUÐUR

ÞREKVIRKI

KIRTILL MÁLMUR

FRÁ

BÆN

SKRÁ

SKEL

SEFA

ÁVÖXTUR

DÍNAMÓR

GOLF ÁHALD

TVEIR EINS

ÞÁTTUR

ÞREYTA

STÆKKAÐI

HEIMSÁLFA ÍLÁT

NUDDA

SÝRA

DRAUP


Í Minju finnur flú fallega íslenska hönnun jafnt sem listrænar gjafvörur frá öllum heimshornum!

Heico lamparnir Mikið úrval – margir litir

Sveppur. Kr. 6.200

Hani, krummi, hundur, svín Veggskraut með 4 snögum. Kr. 11.900

Dádýr. Kr. 13.300

Myndarammaklukka

Magnet vasar

Settu fjöldskyldumyndirnar í klukkuna. 2 litir, svart og silfurgrátt. Kr. 3.390

Mögnuð borðskreyting. 5 í pakka. Kr. 5.900

Eilíf›ardagatal MoMA

Kr. 8.400

Pú›ar

Rjómaferna

Einstök hönnun frá nútímalistasafni NY borgar.

Dýramyndir eftir Ross Menuez - Mikið úrval! Kr. 7.790

„Half pint“ glerkanna fyrir mjólkina í kaffið

Armband Kr. 4.900

Kr. 3.900

Kr. 4.900

Helgarhamar

Skartgripir

Hönnun eftir Hlín Reykdal - Fjölbreytt úrval!

Fjölnota verkfæri fyrir vinnu og helgargleði. Kr. 2.790

Kjarnapú›ar Fylltir kirsuberjakjörnum. Lina bólgna og stífa vöðva. Kr. 1.930

Distortion kertastjaki

Hönnun eftir Paul Loebach Formið úr skorðum, hmm, áhugavert...

Cubebot

Ferningsmennið fjölbreytilega í ótal litum! Undir áhrifum japanskra þrauta er cubebot jafnt leikfang, skraut og þraut.

Alarm Dock Skartgripatré

Breytir iPhone í vekjaraklukku. 7 litir. Kr. 6.900

KeepCup kaffimál

Linsukrús

Kaffikrús í dulargervi. Kr. 2.690

Létt, þétt & kúl fyrir heita drykki!

Vandað úr eðalvið. Kr. 3.490

High Heel kökuspa›i Kökuspaðinn nýstárlegi! Kr. 3.390 skólavörðustíg 12 • sími 578 6090 • www. minja.is • facebook: minja

KRAFTAVERK

Kr. 3.390

Espresso mál.....kr. 2.100,Lítið mál............kr. 2.290,-

Miðlungs mál....kr. 2.490,Stórt mál...........kr. 2.690,-


52

skák

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 Sk ák ak ademían

Meistarar og skáktúristar í Hörpu skeyttir meistarar í grennd við toppinn á heimslistanum, og Ivan Sokolov er sigursælasti erlendi skákmaður sem teflt hefur á Íslandi. En Reykjavíkurskákmótið er ekki bara hátíð þeirra bestu – því segja má að það sé haldið undir kjörorðum skákhreyfingarinnar: Við erum ein fjölskylda. Svokölluðum skáktúristum fjölgar ár frá ári, og alls voru erlendir keppendur á síðasta móti 130. Nú er reiknað með að erlendir keppendur og fylgifiskar þeirrar verði allt að 200. Hinir erlendu gestir dvelja hér á landi í 1012 daga og því ljóst að Reykjavíkurskákmótið er dágóður búhnykkur fyrir ferðaþjónustuna. Seldar gistinætur vegna mótsins fara væntanlega yfir 2000, auk þess sem veitingastaðir munu vitanlega njóta góðs af. Þannig er skákíþróttin sannarlega að skila sínu!

Allar sterkustu skákkonur heims úr leik!

Heimsmeistaramót kvenna stendur nú yfir í KhantyMansiysk í Síberíu. 64 skákkonur hófu útsláttarkeppni, sem einkennst hefur af mjög óvæntum úrslitum. Þannig var Íslandsvinkonan og heimsmeistarinn Hue Yifan slegin út í 2. umferð, sömuleiðis hinar stigaháu skákdrottningar Koneru Humpy (Indlandi), Kateryna Lahno (Úkraínu) og Anna Muzychuk (Úkraínu). Af átta skákkonum sem eftir eru, þegar þetta er skrifað, eru þrjár frá Kína. Sigurvegari mótsins mun tefla einvígi á næsta ári við Hue Yifan, svo aldrei er að vita nema hin geðþekka snilldarvinkona okkar haldi kórónu sinni.

Skákmaraþon í þágu Barnaspítala Hringsins

Ivan Sokolov verður með á N1 Reykjavíkurskákmótinu. Hér teflir hann við Hauk heitinn Angantýsson skákmeistara í Vin.

Eftir viku efnir Skákakademían til skákmaraþons í Kringlunni, þar sem fé verður safnað í þágu Barnaspítala Hringsins. Liðsmenn Skákakademíunnar heimsækja Hringinn vikulega og tefla við hinar ungu hetjur, og þannig kviknaði sú hugmynd að krakkarnir í úrvalsliði akademíunnar söfnuðu peningum til tækjakaupa fyrir Hringinn. Maraþonið fer fram föstudaginn 30. nóvember og laugardaginn 1. desember við Bónus í Kringlunni og eru allir hvattir til að mæta og spreyta sig gegn krökkunum. Skákkunnátta er algert aukaatriði – þarna gildir að leggja göfugu málefni lið!

Fjársjóðskistan á metsölulista...

... nýja sígilda ævintýrabókin hreinlega rýkur út,

enda ekki skrítið. Hérna er á ferðinni glæsilegt sagnasafn með 18 sígildum ævintýrum. Sögurnar eru passlega langar þannig að hægt er að lesa þær á um fimm mínútum.

Heyrst hefur...

... að Stekkjastaur

fari þessa dagana á milli verslana og næli sér í þessa frábæru þrautabók. Nú er bara spurning, hvaða krakkar verða svo heppnir að fá bókina í skóinn? Sími 866-8800 www.facebook.com/odinsauga

Skákdrottningin Hue Yifan (fyrir miðju) er úr leik á heimsmeistaramótinu. Hér er hún með íslensku skákprinsessunum Doniku Kolica og Elínu Nhung.

SkákþrAutin

Svartur leikur og vinnur! Tékkinn Hracek hafði hvítt gegn Judit Polgar, bestu skákkonu sögunnar, í Istanbul árið 2000. Svarta drottningin er í uppnámi, en Polgar lumaði á algerri sleggju... 1.... Bxf3!! 2.gxf3 Dc2 0-1 Hvítur er óverjandi mát!

Þ

að stefnir í mikla veislu á N1 Reykjavíkurskákmótinu í Hörpu, sem haldið verður í febrúar. Margir sterkir skákmenn hafa þegar skráð sig til leiks og von er á fjölda áhugamanna úr fjarlægum deildum jarðar. Keppendur á síðasta Reykjavíkurskákmóti voru um 200, en Gunnar Björnsson hinn atorkusami forseti Skáksambandsins, hefur einsett sér að slá það met. Reykjavíkurmótið var fyrst haldið árið 1964. Þá var teflt í 14 manna lokuðum flokki, og meðal keppenda voru Mikail Tal, Friðrik Ólafsson, Svetozar Gligoric og Nona Gaprindashvili, sem lengi var heimsmeistari kvenna. Tal var óstöðvandi á þessu móti, gerði aðeins eitt jafntefli, en Friðrik og Gligoric komu næstir. Síðan hefur Reykjavíkurmótið fest sig í sessi sem eitt áhugaverðasta mót heims og mun senn fagna hálfrar aldar afmæli. Síðustu þrjá áratugi hefur mótið verið opið, og þar hafa margir af sterkustu skákmönnum heims leikið listir sínar. Meðal keppenda á N1 Reykjavíkurskákmótinu í Hörpu 2013 verða stórmeistararnir Ivan Sokolov, Nigel Short, Pavel Eljanov og Ivan Cheparinov sem eru í hópi albestu skákmanna heims. Ástæða er til að staldra sérstaklega við Nigel Short (f. 1965) sem er frægasti skákmaður Breta og náði svo langt að tefla um heimsmeistaratitilinn við sjálfan Gary Kasparov. Short nýtur mikilla vinsælda og virðingar um skákveröld víða, og fagnaðarefni að hann skuli vera með í Hörpu. Þeir Eljanov (Úkraínu) og Cheparinov (Búlgaríu) eru harð-

 verðlaunaÞr autir

talnaþrautir

KenKen-talnaþrautirnar eru frábær heilaleikfimi. Fréttatíminn mun birta tvær gátur í hverju tölublaði næstu vikurnar. Lesendur geta sent inn svör við gátunum og í hverri viku verður dreginn út heppinn þátttakandi sem fær KenKenbækurnar sendar heim að dyrum frá Bókaútgáfunni Hólum.

Reglurnar eru einfaldar:  Ef þrautin er 3 x 3 reitir eru notaðar tölurnar 1 til 3, ef hún er 4 x 4 reitir eru notaðar tölurnar 1 til 4 o.s.frv.  Sama tala má einungis koma fyrir einu sinni í hverjum dálki og hverri línu.  Svæðin, sem eru afmörkuð með þykkum línum, kallast hólf.  Stundum nær hólfið bara yfir einn reit og þá er augljóst hvaða tala á að koma þar.  Oftast nær hólfið þó yfir fleiri en einn reit og þá fylgir þeim tala og eitthvert stærðfræðitákn, þ.e. +, –, x eða ÷. Ef talan er t.d. 5 + þá á summa talnanna í því hólfi að vera samtals 5. Ef talan er 2- þá á mismunur talnanna að vera 2. Í erfiðari þrautunum er svo einnig margföldun og deiling. Svör við talnaþrautunum má senda í hefðbundnum pósti á ritstjórn Fréttatímans, Sætúni 8, 105 reykjavík. Lesendur geta líka tekið mynd af lausnunum með símanum eða myndavél og sent á netfangið leikur@frettatiminn.is Nafn Heimili Sími

Netfang

Lausn á þrautum síðustu viku Vinningshafi síðustu viku er Helgi Hafliðason, Stuðlaseli 44, 109 Reykjavík, og fær hann sendar KenKen talnaþrautabækurnar frá Hólum.


Verslaðu

RISA

ódýrt í ár

ALLT AÐ

9 0 % AFSLÁTTUR

ka u a 20% tur t afslá a! s á kas

ÚTSÖLUMARKAÐUR AÐUR Á

SMÁRATORGI OG SKEIFU

40-90% AFSLÁTTUR

20% AUKA AFSLÁTTUR Á KASSA FÖNDUR · PARKER PENNAR BÆKUR · TÖSKUR · BLÖÐRUR GJAFAPOKAR · GJAFAKORT· LITIR

AFMÆLISGJAFIR · LEIKFÖNG

PÚSL · SPIL · LITABÆKUR

A4 Skeifunni 17

A4 Smáratorgi 1

www.a4.is / sími 580 0010 / sala@a4.is


54

sjónvarp

Helgin 23.-25. nóvember 2012

Föstudagur 23. nóvember

Föstudagur RÚV

21.50 The Rolling Stones (The Rolling Stones - Crossfire Hurricane) Heimildamynd um rokkhljómsveitina The Rolling Stones og feril hennar.

20:55 The X-Factor (18/27) Önnur þáttaröð af bandarísku útgáfunni af þessum sívinsæla þætti.

Laugardagur

15.40 Ástareldur 16.30 Ástareldur 17.20 Babar (1:26) 17.44 Bombubyrgið (12:26) 18.15 Táknmálsfréttir 18.25 Hljómskálinn (1:4) e. 19.00 Fréttir 19.30 Veðurfréttir 19.40 Á tali við Hemma Gunn (Gísli Marteinn Baldursson) 20.30 Útsvar (Álftanes - Reykjavík) 21.40 Dans dans dans - Keppendur kynntir 21.50 The Rolling Stones (The Rolling Stones - Crossfire Hurricane) 23.45 Í landi mínu (In My Country) Blaðamaður af Washington Post er sendur til Suður-Afríku að fylgjast með yfirheyrslum Sannleiksnefndarinnar. Bresk bíómynd frá 2005. Atriði í myndinni eru ekki við hæfi ungra barna. e. 01.25 Útvarpsfréttir í dagskrárlok

allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

4

19:45 The Bachelor (2:12) Rómantísk þáttaröð um piparsvein sem er í leit að hinni einu sönnu ást.

20.30 Dans dans dans Spennandi danskeppni einstaklinga og hópa í beinni útsendingu.

Sunnudagur

21:10 Homeland (8/12) Önnur þáttaröð þessarra mögnuðu spennuþátta þar sem við fylgdumst við með Carrie Mathieson.

allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

22:00 Dexter (5:12) Deb 4 kemst að því að yfirmaðurinn LaGuerta sendi blóðsýni til rannsóknar hjá utanaðkomandi fyrirtæki.

SkjárEinn 06:00 Pepsi MAX tónlist 08:00 Rachael Ray (e) 5 08:45 Dr. Phil 6(e) 09:35 Pepsi MAX tónlist 15:20 Parenthood (17:22) (e) 16:05 My Mom Is Obsessed (6:6) (e) 16:55 Rachael Ray 17:40 Dr. Phil 18:20 Survivor (3:15) (e) 19:05 Running Wilde (1:13) (e) 19:30 Solsidan (1:10) (e) Nýr sænskur gamanþáttur sem slegið hefur í gegn á Norðurlöndunum. Hér segir frá tannlækninum Alex og kærustu hans Önnu og kynnum þeirra af undarlegum fígúrum hverfisins sem þau eru nýflutt í. 19:55 America's Funniest Home Videos 20:20 America's Funniest Home Videos 20:45 Minute To Win It 21:30 The Voice (11:15) 00:05 Excused 00:30 House (10:23) (e) 01:20 CSI: New York (14:18) (e) 02:10 Last Resort (1:13) (e) 03:00 A Gifted Man (12:16) (e) 03:50 CSI (6:23) (e) 04:30 Pepsi MAX tónlist

STÖÐ 2

Laugardagur 24. nóvember RÚV

08.00 Morgunstundin okkar / Lítil 07:00 Barnatími Stöðvar 2 prinsessa / Háværa ljónið Urri / Kioka 08:05 Malcolm In the Middle (19/22) / Úmísúmí / Spurt og sprellað / Babar / 08:30 Ellen (48/170) Grettir / Nína Pataló / Skrekkur íkorni 09:15 Bold and the Beautiful / Unnar og vinur / Geimverurnar 09:35 Doctors (29/175) 10.30 Hanna Montana 10:15 Sjálfstætt fólk (28/30) 10.55 Dans dans dans - Keppendur 10:55 Hank (8/10) kynntir 11:20 Til Death (1/18) 11:50 Masterchef USA (4/20)allt fyrir áskrifendur11.05 Á tali við Hemma Gunn 11.55 Útsvar (Álftanes - Reykjavík) 12:35 Nágrannar 12.55 Landinn 13:00 Last Man Standing (4/24) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 13.25 Kiljan 13:25 Field of Dreams 14.15 360 gráður e. 15:10 Game Tíví 14.45 Íslandsmótið í handbolta 15:35 Barnatími Stöðvar 2 (Haukar - ÍR) 16:50 Bold and the Beautiful 16.45 Þrekmótaröðin 17:10 Nágrannar 4 5 17.30 Ástin grípur unglinginn (59:61) 17:35 Ellen (49/170) 18.15 Táknmálsfréttir 18:23 Veður 18.25 Úrval úr Kastljósi 18:30 Fréttir Stöðvar 2 18.54 Lottó 18:47 Íþróttir 19.00 Fréttir 18:54 Ísland í dag 19.30 Veðurfréttir 19:11 Veður 19.40 Ævintýri Merlíns (3:13) 19:20 Simpson-fjölskyldan (14/22) 20.30 Dans dans dans 19:45 Týnda kynslóðin (12/24) 22.05 Hraðfréttir 20:10 MasterChef Ísland (1/9) 22.15 Mömmudrengur (Mama's Boy) 20:55 The X-Factor (18/27) Slugsara um þrítugt sem býr hjá 22:25 Dodgeball: A True Underdog mömmu sinni þykir tilveru sinni Story Óborganleg gamanmynd með Ben Stiller og Vince Vaughn. ógnað þegar mamman og sjálfshjálpargúrúinn hennar fara að 00:00 Crank: High Voltage draga sig saman. 01:35 Magnolia 23.50 W. (W.) e. 04:40 Rambo 01.55 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 06:10 Simpson-fjölskyldan (14/22)

SkjárEinn

STÖÐ 2

Sunnudagur RÚV

08.00 Morgunstundin okkar / Froskur 07:00 Strumparnir / Brunabílarnir og vinir hans / Herramenn / Franklín og / Algjör Sveppi / Skoppa og Skrítla vinir hans / Stella og Steinn / Smælki / enn út um hvippinn og hvappinn / Kúlugúbbar / Kung fu panda - Goðsagnir Fjörugi teiknimyndatíminn / Lukku frábærleikans / Litli prinsinn láki / Scooby-Doo! Leynifélagið 10.10 Ævintýri Merlíns (3:13) e. 10:50 Big Time Rush 10.55 Dans dans dans e. 11:15 Glee (4/22) 12.30 Silfur Egils 12:00 Bold and the Beautiful 13.50 Djöflaeyjan (14:30) e. 13:40 The X-Factor (18/27) allt fyrir áskrifendur 14.30 Varasamir vegir – Nepal (2:3) e. 15:10 Neyðarlínan 15.30 Íslensku björgunarsveitirnar e. 15:40 Sjálfstætt fólk fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16.15 Þegar tíminn hverfur e. 16:15 ET Weekend 17.00 Völundur - nýsköpun í iðnaði e. 17:00 Íslenski listinn 17.30 Hrúturinn Hreinn (2:40) 17:30 Game Tíví 17.40 Teitur (5:52) 18:00 Sjáðu 17.50 Táknmálsfréttir 18:306 Fréttir Stöðvar 2 4 18.00 Stundin okkar 5 18:47 Íþróttir 18.25 Tomas Tranströmer e. 18:56 Heimsókn 19.00 Fréttir 19:13 Lottó 19.30 Veðurfréttir 19:20 Veður 19.40 Landinn 19:30 Wipeout 20.15 Downton Abbey (2:8) 20:15 Spaugstofan (10/22) 21.10 Íslensku björgunarsveitirnar 20:45 The Good Witch's Garden (3:4) (Fjallabjörgun) Rómantísk og áhrifamikil mynd 22.00 Sunnudagsbíó - Tilgangur lífsins um unga konu. (The Meaning of Life) Monty 22:25 Repo Men Python-gengið veltir fyrir sér líf00:20 Any Given Sunday inu í öllum þess margbreytilegu 02:45 Terminator Salvation myndum. Atriði í myndinni eru 04:40 The Russell Girl ekki við hæfi ungra barna. 23.45 Silfur Egils 01.05 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 09:00 Meistaradeildin í handbolta 09:30 Sterkasti maður Íslands SkjárEinn 10:00 Spænsku mörkin 06:00 Pepsi MAX tónlist 10:30 Meistaradeild Evrópu (E) 08:40 Rachael Ray (e) 12:10 Þorsteinn J. og gestir 10:45 Dr. Phil (e) 12:55 Brasilía - Æfing 3 12:05 America's Next Top Model (e) 14:00 Lazio - Tottenham allt fyrir áskrifendur12:55 The Bachelor (2:12) (e) 15:50 Brasilía - Tímataka 14:25 A Gifted Man (13:16) (e) 17:30 Meistarad. Evrópu - fréttaþáttur fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 15:15 A View To A Kill (e) 18:05 Being Liverpool 17:30 30 Rock (14:22) (e) 18:55 Croatia Zagreb - Fuchse Berlin 17:55 House (10:23) (e) 20:20 La Liga Report 18:45 Last Resort (1:13) (e) 20:50 Spænski boltinn 19:35 Survivor (4:15) 23:00 Árni í Cage Contender 15 4 20:20 Top Gear (3:4) 5 00:10 Spænski boltinn 21:15 Law & Order: Special Victims Unit

06:00 Pepsi MAX tónlist 12:00 Brasilía - Æfing 1 09:50 Rachael Ray (e) 16:00 Brasilía - Æfing 2 11:10 Dr. Phil (e) 17:30 Equipment 13:10 Kitchen Nightmares (6:17) (e) 18:00 Spænsku mörkin 14:00 Parks & Recreation (4:22) (e) 18:30 Þýski handboltinn 20:00 Meistarad. Evrópu - fréttaþáttur 14:25 Happy Endings (4:22) (e) 14:50 My Mom Is Obsessed (6:6) (e) 20:30 La Liga Report allt fyrir áskrifendur 15:40 The Good Wife (2:22) (e) 21:00 24/7 Pacquiao - Marquez 16:30 The Voice (11:15) (e) 21:30 Evrópudeildarmörkin fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 19:00 Minute To Win It (e) 22:20 Tvöfaldur skolli 19:45 The Bachelor (2:12) 22:50 UFC 116 21:15 A Gifted Man (13:16) 22:00 Ringer (13:22) 22:45 Flawless 4 5 6 00:35 Rocky IV (e) 15:55 Sunnudagsmessan 09:25 West Ham - Stoke 02:10 Secret Diary of a Call Girl (e) 17:10 Liverpool - Wigan 11:05 Premier League Review Show 02:35 Excused (e) 18:50 Man. City - Aston Villa 12:30 Sunderland - WBA 03:00 Ringer (13:22) (e) 20:30 Premier League World 2012/13 14:45 Man.Utd. - QPR allt fyrir áskrifendur allt fyrir áskrifendur 03:50 Pepsi MAX tónlist 21:00 Premier League Preview Show 17:15 Aston Villa - Arsenal 21:30 Football League Show 2012/13 19:30 Everton - Norwich fréttir, fræðsla, sport og skemmtun fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 22:00 WBA - Chelsea 21:10 Stoke - Fulham 23:40 Premier League Preview Show 22:50 Wigan - Reading 10:05 Being John Malkovich 09:55 Charlie St. Cloud 00:10 Arsenal - Tottenham 11:55 Spy Next Door 11:35 Sammy's Adventures SkjárGolf allt fyrir áskrifendur allt fyrir áskrifendur 13:30 Adam 13:00 Pride and Prejudice SkjárGolf 06:00 ESPN America 4 5 6 4 15:10 Being John Malkovich 15:05 Charlie St. Cloud 06:00 ESPN America 07:00 US Open 2000 - Official Film fréttir, fræðsla, sport og skemmtun fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:45 Sammy's Adventures 08:00 World Tour Championship 2012 17:05 Spy Next Door 08:00 World Tour Championship 2012 18:40 Adam 18:10 Pride and Prejudice 13:00 Golfing World 13:00 Golfing World 5 20:20 Main Street 6 20:20 I Love You Phillip Morris 13:50 World Tour Championship 2012 13:50 World Tour Championship 2012 22:00 Paul 22:00 Unstoppable 18:50 Ollie´s Ryder Cup (1:1) 18:50 Champions Tour - Highlights 23:45 Angel and the Bad Man 23:35 Seven 19:15 World Tour Championship 2012 19:45 2012 4 World Tour Championship 5 4 5 01:206 I Love You Phillip Morris 01:40 Main Street 00:15 ESPN America 00:45 ESPN America 03:00 Paul 03:15 Unstoppable

6

6

22:00 Dexter (5:12) 23:00 Bedlam (5:6) 23:50 Pig Farm (e) 00:50 House of Lies (6:12) (e) 01:15 In Plain Sight (9:13) (e) 02:05 Bedlam (5:6) (e) 02:55 Pepsi MAX tónlist

10:45 Gulliver's Travels 12:10 Robots allt fyrir áskrifendur 13:40 Death Becomes Her 5 15:25 Gulliver's Travels6 fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:50 Robots 18:25 Death Becomes Her 20:10 Love Happens 22:00 3:10 to Yuma 23:55 The Mist 4 6 Love Happens 02:00 03:50 3:10 to Yuma

Betri gæði á góðu verði Rúm, dýnur, hægindasófar, svefnsófar, gjafavörur og fleira

Hlíðasmára 1 | 201 Kópavogur | Sími: 554-6969 | www.lur.is


sjónvarp 55

Helgin 23.-25. nóvember 2012  Sjónvarp MaSterChef ÍSland

25. nóvember STÖÐ 2 06:15 Spaugstofan (10/22) 07:00 Villingarnir / Strumparnir / Algjör Sveppi / Svampur Sveins / Algjör Sveppi / Tasmanía / Skrekkur skelfingu lostinn / Tommi og Jenni / iCarly (21/25) 11:35 Victorious 12:00 Spaugstofan (10/22) 12:25 Nágrannar allt fyrir áskrifendur 14:10 The X-Factor (19/27) 15:00 Dallas (7/10) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 15:45 Týnda kynslóðin (12/24) 16:15 MasterChef Ísland (1/9) 17:05 60 mínútur 18:30 Fréttir Stöðvar 2 18:55 Um land allt 4 19:25 Frasier (10/24) 19:50 Sjálfstætt fólk 20:25 The Mentalist (1/22) 21:10 Homeland (8/12) 22:00 Boardwalk Empire (3/12) 22:55 60 mínútur 23:45 The Daily Show: Global Edition 00:10 Fairly Legal (12/13) 00:55 The Newsroom (7/10) 01:50 Nikita (21/22) 02:35 A Woman in Winter 04:15 This is England 05:55 Fréttir

Eldað fyrir milljón Íslenska útgáfan af raunveruleikaþættinum vinsæla MasterChef hefur göngu sína á Stöð 2 á föstudagskvöld. Í fyrsta þættinum reyna áhugakokkar úr ýmsum áttum að heilla kröfuhart dómaratríó þáttarins sem skipað er sjónvarpskokknum Friðriku Hjördísi Geirsdóttur, Eyþóri Rúnarssyni, yfirmatreiðslumanni á Nauthól, og Ólafi Erni Ólafssyni, yfirþjóni á Hótel Marina. Þeir sem komast áfram úr fyrstu umferð fá MasterChef-svuntu og halda áfram í næstu umferð. Þá byrjar alvara eldhússlífsins fyrir alvöru þar sem þeir bestu úr áheyrnarprufunum spreyta sig á ýmsum matreiðsluþrautum. Úr þessum krefjandi hluta komast aðeins átta áfram í MasterChef-eldhúsið sem mun vera 5

6

5

6

stærsta eldhús sem hefur verið útbúið fyrir sjónvarp á Íslandi. Ekki reyndist mikið mál að finna áhugakokka til þess að fylla þáttinn og ljóst að margir slíkir leynast á íslenskum heimilum, fullir áhuga á því að láta ljós sitt skína fyrir augum almennings. Sá kokkur sem stendur uppi sem sigurvegari eftir níu þætti fær eina milljón króna í verðlaun en í úrslitaþættinum standa aðeins tveir eftir og etja kappi við klukkuna, eldavélina, bragðlauka dómara og hvor annan.

08:40 Meistaradeild Evrópu 10:20 Þorsteinn J. og gestir 11:05 Croatia Zagreb - Fuchse Berlin 12:30 Liverpool - Young Boys 14:10 Evrópudeildarmörkin 15:00 Tvöfaldur skolli 15:40 Brasilía allt fyrir áskrifendur 18:20 Flensburg - Hamburg 19:50 Spænski boltinn fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 22:00 24/7 Pacquiao - Marquez 22:30 Brasilía

08:15 Sunderland - WBA 09:55 Aston Villa - Arsenal 11:35 Everton - Norwich 13:15alltSwansea - Liverpool fyrir áskrifendur 15:30 Chelsea - Man. City 18:00 Sunnudagsmessan fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 19:15 Southampton - Newcastle 20:55 Sunnudagsmessan 22:10 Tottenham - West Ham 23:50 Sunnudagsmessan 01:05 Chelsea - Man. City 4 02:45 Sunnudagsmessan

4

5

6

SkjárGolf 06:00 ESPN America 07:00 US Open 2002 - Official Film 08:00 World Tour Championship 2012 13:00 Golfing World 13:50 World Tour Championship 2012 18:50 Golfing World 19:40 World Tour Championship 2012 00:40 ESPN America

SÝNINGAR HAFNAR Í BÍÓ PARADÍS

Dómaratríóið í Meistarakokki Íslands brosir breitt en gerir miklar kröfur til keppenda.


56

bíó

Helgin 23.-25. nóvember 2012  svartir sunnudagar browning -kvöld

 Frumsýndar

Viðrinin útlægu

Áhrif Exorcist Hryllingsmyndin The Possession er sögð byggð á raunverulegum atburðum en hún segir frá ungri stúlku sem illur andi tekur sér bólfestu í eftir að hún opnar fornt skrín sem hefði betur verið lokað áfram. Fráskilinn faðir tveggja dætra kaupir skrínið handa yngri dóttur sinni á garðsölu. Á því er dularfull áletrun og ekki virðist nokkur leið til þess að opna það. Stúlkan fer þó að heyra raddir sem hún telur koma úr skríninu og þegar henni tekst loks að opna það verður fjandinn laus, bókstaflega. Sam Raimi (Evil Dead, Drag Me To Hell) kann sitt fag þegar kemur að hryll-

ingi en hann framleiðir The Possession. Kvikmyndarýnirinn Roger Ebert gefur myndinni ágætis einkunn og segir hana með betri myndum sem gerðar hafa verið undir áhrifum frá hinni sígildu The Exorcist.

Bíókvöld þeirra Hugleiks Dagssonar, Sigurjóns Kjartanssonar og Sjóns hafa farið vel af stað í Bíó Paradís en á sunnudagskvöldum velja þeir félagar klassískar „költ“ myndir til sýninga. Á sunnudaginn fá þeir Pál Óskar til leiks og hann mun kynna leikstjórann Tod Browning. Sá gerði Dracula með Bela Lugosi 1931 og Páll Óskar mun sýna 17 mínútna útgáfu af þeirri mynd úr 8 millimetra filmusafni sínu. Aðalmynd kvöldsins verður svo hin umdeilda Freaks sem

Browning gerði 1932. Myndin fjallar um furðufólk í sirkus og áform um að myrða eitt þeirra til þess að komast yfir arf. Browning kærði sig ekki um að nota gervi og förðun og fékk raunveruleg furðufyrirbæri úr sirkus til þess að leika helstu hlutverk. Þótt viðundrin séu upp hópa til heiðarleg og góð í myndinni og skúrkarnir séu tvær „venjulegar“ manneskjur fékk Browning bágt fyrir að nota sirkusfólkið í myndinni og var gerður útlægur úr Hollywood fyrir vikið.

 Frumsýnd silver linings Playbook

www.sigsig.is

SIGURÐUR SIGURÐARSON

6

.

sætið

Pat og Tiffany eru furðufuglar og komin út í horn í lífinu en vinátta þeirra hefur góð áhrif á tilveru þeirra.

Allslaus ræfill rís upp Rómantíska gamanmyndin Silver Linings Playbook hefur gert stormandi lukku frá því hún var frumsýnd á Alþjóðlegu kvikmyndahátíðinni í Toronto. Gagnrýnendur keppast við að ausa myndina lofi og hún þykir til dæmis brakandi fersk á Rotten Tomatoes þar sem hún stendur í 90%. Í myndinni leikur hinn þokkafulli Bradley Cooper mann sem hefur misst allt en er staðráðinn í því að komast aftur á lappir með hjálp dularfullrar konu sem sú frábæra, unga leikona Jennifer Lawrence leikur.

b

Gegn átakastjórmálum

sameinum þjóðina

Leiðréttum óréttlætið! Flestum er ofboðið eftir nær fjögurra ára vinstri stjórn. Ég legg áherslu á að leysa úr þessum málum: 1. Atvinnuleysi: 6.3%, 11.200 manns 2. Skuldastaða heimilanna: Óásættanleg eignarýrnum 3. Fátækt: Fjölmargir líða skort 4. Verðtrygging lána: Afnemum hana af neytendalánum 5. Atvinnulífið: Forsendan er að koma atvinnulífinu í gang

Prófkjör Sjálfstæðisflokksins 24. nóvember 2012

Tiffany hefur einnig sína djöfla að draga en býðst til þess að aðstoða Pat við að ná eiginkonunni aftur.

radley Cooper leikur kennarann fyrrverandi Pat Solitano sem hefur misst allt. Eiginkonuna, húsið og vinnuna. Eftir áfallið eyddi hann átta mánuðum á stofnun fyrir fólk með geðraskanir en er nú fluttur inn á foreldra sína og er staðráðinn í því að koma lífi sínu aftur á réttan kjöl. Hugmyndir hans um sjálfan sig og líf sitt eru þó dálítið undarlegar og hann botnar ekki alveg í sjálfum sér. Hann er til dæmis ekki síst bjartsýnn á að geta unnið aftur hjarta eiginkonunnar fyrrverandi þótt skilnaðurinn hafi verið þess eðlis að í raun bendi fátt til þess að möguleikar séu á sáttum og að hún hafi fengið á hann nálgunarbann. Foreldrar hans, sem Jacki Weaver og Robert De Niro, leika hafa mun hóflegri hugmyndir um framtíð sonarins og vilja bara að hann rífi sig upp taki þátt í áköfum ef ekki trylltum stuðningi fjölskyldunnar við ruðningsliðið Philadelphia Eagles. Málin flækjast enn frekar þegar Pat kynnist Tiffany, dularfullri, ungri konu, sem Jennifer Lawrence leikur. Tiffany hefur einnig sína djöfla að draga en býðst til þess að aðstoða Pat við að ná eiginkonunni aftur gegn því að hann geri dálítíð mjög mikilvægt fyrir hana í staðinn. Á meðan Pat og Tiffany taka þátt í brölti hvors annars myndast sterk tengsl á milli þeirra og þau átta sig á að lífið er kannski ekki jafn glatað og það virtist í byrjun. Leikstjórinn, David O. Russell, sem á meðal annars þær ágætu myndir The Fighter og Three Kings að baki, skrifaði handritið að

Silver Linings Playbook upp úr samnefndri skáldsögu eftir Matthew Quick sem kom út 2008 við töluverðar vinsældir. Bradley Cooper hefur verið á jafnri og stöðugri uppleið undanfarið. Hann leikur einn vinanna í The Hangover-myndunum, sýndi harðhausatilþrif ásamt Liam Neeson í The A-Team og lét til sín taka í Wedding Crashers og Limitless. Í fyrra var hann valinn kynþokkafyllsti núlifandi karlmaðurinn hjá tímaritinu People. Jennifer Lawrence er aðeins 22 ára en þegar búin að festa sig rækilega í sessi sem ein efnilegasta kvikmyndaleikkona sinnar kynslóðar í Hollywood. Hún sýndi frábæran leik í Winter's Bone 2010 og hefur verið á fleygiferð síðan. Hún stóð sig með prýði sem Katniss Everdeen í The Hunger Games og á eftir að leika persónuna í það minnsta í tveimur Hunger Games-myndum til viðbótar. Þá lék hún Mystique í X-Men: First Class í fyrra og er að hita upp fyrir X-Men: Days of Future Past. Lawrence sást síðast í bíó á Íslandi fyrir nokkrum vikum í hrollinum House at the End of the Street. Aðrir miðlar: Imdb: 8.2, Rotten Tomatoes: 90%, Metacritic: 82%.

Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is


EIN BESTA MYND ÁRSINS! FRÁBÆRLEGA VEL LEIKIN, FYNDIN OG SKEMMTILEG SAGA SEM SITUR LENGI EFTIR Í MINNINGUNNI.

8.2 í einkunn á imdb.com 91% fresh á rottentomatoes

„ein af bestu myndum ársins... ...mann verkjar af hlátri.“ –Rolling Stone

"Rómantísk, öðruvísi, meinfyndin en í senn ótrúlega hjartnæm. Sjáðu hana strax! Án gríns." -T.V. Séð og Heyrt/Vikan

FRUMSÝND Í DAG!


58

bækur

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 ritdómur herr a hjúkket

Ljóð jafn mikilvæg og morgunkaffið „Ég vinn mikið með blöndun myndlistar og ljóða og set því líka myndir í bækurnar,“ segir Ásta Fanney Sigurðardóttir sem gefur út sína fyrstu ljóðabók í dag. Bókin heitir Herra Hjúkket og er önnur í röðinni í bókaflokknum „meðgönguljóð“. Bókaflokkurinn samanstendur af ljóðabókum sem eiga það sameiginlegt að vera ódýrar, eða á verði við kaffibolla. Með því hyggjast útgefendur fá fólk til þess að grípa með sér ljóð út í daginn með morgunkaffinu. „Bækurnar eru svo seldar á kostnaðarverði og þannig aðgengilegar flestum. Ég held það geri öllum gott að lesa svolítið af ljóðum,“ segir Ásta Fanney.

Ásta Fanney útskrifaðist úr myndlistardeild Listaháskóla Íslands í vor. Hún hefur fengist mikið við súrrealíska blöndun ljóða og teikninga í myndlist sinni. Bók Ástu einskorðast ekki aðeins við ljóðlistina en hún er einnig myndskreytt af höfundinum sjálfum. „Mér finnst mjög gaman að ímynduðum heimi og því að leyfa sér að flakka um hugann. Ég leitast við að fanga þann heim þegar ég skapa. Hvort sem það eru ljóð eða myndir.“ Hún segir að ljóðin hjálpi sér að takast á við daglegt amstur. Þau spegli því líðan hennar og upplifanir hverju sinni. „Þau hjálpa mér að takast á við

 útgáfa Barna- og unglingaBækur

allt sem kemur upp í lífinu og losa um vandamál. Mér datt ekki í hug fyrst að bókin yrði svona dramatísk,“ segir hún og hlær, „en hún er mjög einlæg. Ég sendi það frá mér sem kom frá dýpstu hjartarótum.“ Ásta Fanney rekur einnig í samstarfi við fleiri, galleríið Kunstlager á Rauðarárstíg. „Okkur langaði til að skapa vettvang fyrir ný útskrifað listafólk til að setja upp sýningar og einnig stað þar sem almenningur gæti fjárfest í myndlist sem kostar ekki milljónir.“ María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

Ásta Fanney semur ljóð og blandar við þau súrrealískri myndlist. Hún fagnar útgáfu ljóðabókarinnar Herra Hjúkket í dag. Ljósmynd/Hari

 Skrifuðu Saman Bók í Sitt hvoru heimShvelinu

Fimm forvitnilegar bækur fyrir yngri kynslóðina Mitt eigið Harmagedón Heimili fröken Mitt eigið Harmagedón, unglingasaga Peregrine fyrir eftir Önnu Heiðu Pálsdóttur er komin út sérkennileg börn hjá bókaforlaginu Sölku. Dagbjört Elísabet er að verða sextán ára og hefur fengið sumarvinnu á leikskóla þegar líf hennar tekur stakkaskiptum. Hún er alin upp í samfélagi votta Jehóva en þetta sumar kynnist hún nýjum vinum og heillandi valkostum sem verða til þess að vekja spurningar um þá trú og lífsstíl sem hún hefur treyst á alla tíð. Um haustið þegar Dagbjört byrjar í Fjölbrautaskólanum í Breiðholti, er hún breytt manneskja og tekst á við námið með nýjum styrk.

Þegar Jakob er lítill strákur segir afi Portman honum sögur af dularfullu barnaheimili sem hann ólst upp á og sýnir honum furðulegar ljósmyndir af munaðarlausum börnum. Sextán ára gamall er Jakob hættur að taka mark á þessum lygilegu sögum og það er ekki fyrr en eftir fjölskylduharmleik sem hann fer að gruna að kannski sé eitthvað hæft í frásögn afa hans. Jakob fer til afskekktrar eyju við strönd Wales að leita að barnaheimilinu en þar fer líf hans að flækjast með hætti sem hann hefði aldrei getað órað fyrir. Æsispennandi saga um dularfulla eyju, sérkennileg börn og merkilegt barnaheimili. Twentieth Century Fox hefur þegar keypt kvikmyndaréttinn. Salka gefur út.

Rökkurhæðir – Ófriður

Bókin Mary Poppins eftir P.L. Travers hefur verið endurútgefin hjá bókaforlaginu Sölku. Í nútímasamfélagi þar sem allir eru uppteknir af því að skilgreina sjálfa sig minnir Mary Poppins okkur á að það sem mestu máli skiptir er að vera maður sjálfur og reyna ekki að vera eitthvað annað. Sjálf er hún ekki dæmigerð að neinu leyti, hvorki sem barnfóstra, kennari, vinkona né kvenmaður. Íslensk þýðing Hallur Hermannsson.

Bókabeitan dreifði fjórðu bókinni um krakkana í Rökkurhæðum, Ófriði, á dögunum en þriðja bókin í flokknum, Kristófer, kom út í apríl. Bókaflokkurinn hefur notið vinsælda meðal krakka á öllum aldri. Við fyrstu sýn eru Rökkurhæðir eins og hvert annað úthverfi. Þegar betur er að gáð kemur í ljós að svo er ekki.

Grimmsystur: Ævintýraspæjarar Fyrsta bókin í bókaflokknum um systurnar Sabrínu og Dagnýju Grimm, Ævintýraspæjarar eftir Michael Buckley, er komin út. Systurnar komast að því að þær eru afkomendur hinna frægu Grimmsbræðra. Útgefandi er Bókabeitan.

Mary Poppins endurútgefin

Vera í ískulda í Stokkhólmi og Helgi Hrafn í hlýjunni í Buenos Aires. Fjarlægðin hefur lítil áhrif á samstarfið.

Vinirnir unnu bókina í gegnum samskiptamiðla. Þau eiga líka reglulega fundi í gegnum Skype forritið þegar kemur að því að stýra Lemúrnum, (lemurinn.is).

Hryllingssögur kryddaðar með húmor og innsæi höfunda.

Gáfu út bók en hafa ekki séð hana

Vera Illugadóttir og Helgi Hrafn Guðmundsson gáfu út Svörtu bókina á dögunum. Bókin er samsafn af hryllingssögum af voveiflegum atburðum í sögunni. Morðingjasögum og öðrum hryllingi. Áhugi þeirra á hryllingssögunum hefur að þeirra sögn lengi verið til staðar. Þau hófu að skrifa þær í kringum 2008 en þá unnu þau saman á tímaritinu Skakki turninn. Aðstæður eru þó töluvert breyttar frá þeim tíma þar sem þau búa nú í sitt hvoru heimshvelinu. Bókina unnu þau í gegnum samskiptamiðla á borð við Facebook og Skype.

Þ Reynum að draga fram hið sérstaka og einkennilega í mannlegri tilveru.

etta gekk furðuvel, við erum svo vön því að vinna saman,“ segir Vera Illugadóttir. Hún er stödd í Svíþjóð þar sem hún nemur arabísku í háskólanum í Stokkhólmi. Helgi Hrafn er hinsvegar í Buenos Aires í Argentínu þar sem hann nemur og starfar meðal annars við íslenskukennslu. Þrátt fyrir vegalengdina sem aðskilur skrifuðu þau saman Svörtu bókina sem kom út á dögunum og halda úti vefsíðunni Lemúrnum. „Samstarf okkar Veru er einstaklega þægilegt þó við séum á sitt hvoru heimshvelinu,“ segir Helgi Hrafn. Hann segir þau hafa svipaða sýn á hlutina og vera oftast sammála. Við vinnslu bókarinnar notuðu þau Skype og önnur spjallforrit og það gera þau líka til að stýra Lemúrnum. „Það er kannski tímanna tákn,“ segir Helgi, „nú á dögum getur fólk setið við tölvu hvar á hnettinum sem er ,skrifað fyrir tímarit og gefið út bækur, án vesens.“ Vera segir að áhuginn á hryllingssögunum hafi lengi blundað í sér. Hún segir að þó það hljómi furðulega hafi vinnan við að safna sögunum verið skemmtileg. „Þó efnið sé hræðilegt er þetta eitthvað sem allir hafa áhuga á. Ég held að minnstakosti séu flestir mjög forvitnir um óeðli mann-

skepnunar.“ Helgi tekur í sama streng. „Þessi bók varð til því við erum bæði miklir sagnfræðigrúskarar. Ég held að allir sem opni bók um mannkynssöguna reki sig á einhvern hrylling eftir eina eða tvær blaðsíður. Maðurinn er versta ófreskjan á jörðinni og ég held að það sé hættulegt að leiða það hjá okkur. Við verðum að horfast í augu við þá myrku staðreynd.“ Athygli vekur að vegna búsetu hefur hvorugt þeirra séð bókina fullkláraða. En þau bíða komu hennar bæði með póstinum. „Það er skrýtið að hafa ekki séð eintak af bókinni,“ segir Helgi Hrafn og Vera tekur í sama streng. „Við áttum líka að sjá um að auglýsa útgáfupartíið, en hvorugt okkar gat verið á staðnum,“ segir hún og Helgi bætir við: „Einn vinur líkti því við minningarathöfn um okkur, skemmtilega jarðarför.“ Þó að bókin sé fullkláruð, halda þau áfram að vinna saman á milli landa en líkt og áður sagði halda þau úti vefsíðunni Lemúrnum. Enda kannski af nógu að taka. „Þessi heimur er ótrúlega skrýtinn þegar að er gáð,“ segir Helgi. María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is


T ? IS I N RÐ LD GE TJÖ AÐ IÐ HV K V BA

Á

„Stórmer kil og afar eg áhugaver ð“ RUNÓLFU R ÁGÚSTSS O

N

DYNAMO R EYK JAVÍK

Nýjar ar upplýsing úr innsta hring!

SPILIN Á BORÐIÐ! Hér býður Styrmir Gunnarsson lesendum inn í bakherbergi stærsta stjórnmálaflokks íslensku þjóðarinnar þar sem tekist var harkalega á – fjarri kastljósi fjölmiðla – um ráðherrastóla, formennsku, embætti seðlabankastjóra, hvort sprengja ætti ríkisstjórn, svo fátt eitt sé nefnt. Ómissandi fyrir alla áhugamenn um sögu og samtíð!


60

menning

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 Kórsöngur Íris Erlingsdóttir stjórnar

Tveggja kóra tónleikar á Hvolsvelli Tónleikar tveggja karlakóra verða haldnir í Hvoli á Hvolsvelli í kvöld, föstudag, klukkan 20.30 en þar munu syngja Karlakór Grafarvogs og Karlakór Rangæinga. Kórarnir eru báðir undir stjórn Írisar Erlingsdóttur sem jafnframt er stofnandi Karlakórs Grafarvogs. Íris er fyrsta konan hér á landi sem stofnar karlakór að eigin frumkvæði. Karlakór Grafarvogs er gestur Karlakórs Rangæinga á tónleikunum, þar sem fjölbreytt

dagskrá verður flutt og syngja kórarnir margar þekktar innlendar og erlendar söngperlur. Kórarnir munu syngja meginhluta efnisskrárinnar hvor um sig, en þeir munu einnig taka lagið sameiginlega undir stjórn Írisar. Meðal laga á dagskránni verða íslensk lög eftir tónskáldin Gunnar Þórðarson, Inga T. Lárusson, Jón Nordal og Sigfús Halldórsson. Af erlendum uppruna má nefna afrísk, amerísk, ensk, skosk og rússnesk

þjóðlög auk söngleikjalaga og ýmissa þekktra slagara. Píanóleikari á tónleikunum Arnbjörg Arnardóttir. Hún hlaut nýlega styrk til framhaldsnáms erlendis úr minningarsjóði Birgis Einarssonar apótekara. Auk Arnbjargar munu félagar í Karlakór Rangæinga leika með á gítar í einu laganna á tónleikunum. Aðgöngumiðar eru seldir við innganginn. Karlakór Grafarvogs

 BæKur Fr ændsystKin gEFa út BarnaBóK

MEÐ STUÐNINGI REYKJAVÍKURBORGAR OG KVIKMYNDAMIÐSTÖÐVAR ÍSLANDS  MIÐASALA: 412 7711

NÝTT Í BÍÓ PARADÍS!

Flóðhestur leitar að rassinum á sér F

SVARTIR SUNNUDAGAR: Kl. 20 sunnudag. Aðeins þessi eina sýning.

Sjá sýningartíma á BIOPARADIS.IS og MIDI.IS SKÓLANEMAR: 25% afsláttur

gegn framvísun skírteinis!

KOMDU Í KLÚBBINN! bioparadis.is/klubburinn

rændsystkinin Salbjörg Rita Jónsdóttir og Kristján Hjálmarsson blaðamaður hafa sent frá sér barnabókina Flóðhesturinn sem vildi sjá rassinn á sér. Kristján skrifar söguna en Salbjörg myndskreytir bókina en eins og nafnið kannski bendir til þá fjallar hún um sjálfhverfan flóðhest sem eyðir dögunum í að dást að sjálfum sér en leiðist að geta ekki séð afturenda sinn. „Hugmyndin kviknaði hjá mér þegar konan mín gekk með son okkar,“ segir Kristján. „Þá vorum við eitthvað að gantast með hversu stór og mikil hún væri orðin og þetta flóðhestanafn kom upp í gríni. Við héldum þessum leik áfram og einhvern tíma teiknaði ég mynd af flóðhesti. Ég er lélegur teiknari þannig að þetta kom svolítið út eins og flóðhesturinn væri að horfa aftur fyrir sig og reyna að kíkja á rassinn á sér. Og þaðan er hugmyndin komin.“ Kristján segir hugmyndina vera ellefu ára gamla. „Þannig að ef mér reiknast rétt til má segja að ég hafi skrifað tvö og hálft orð á mánuði. Þannig að hvert orð er vandlega valið.“ Hreyfing komst á gerð bókarinnar þegar Kristján fékk Salbjörgu, frænku sína, til þess að myndskreyta söguna. „Ég var mjög ánægður með þessar glæsilegu myndir hennar og þegar önnur frænka okkar, Ólöf María, kom að þessu, með verkvit, þá var bókin tilbúin til útgáfu á tveimur mánuðum. Þannig að það sem hafði tekið tíu ár kláraðist á tveimur mánuðum eftir að hún kom í þetta.“ Frændsystkinin stofnuðu lítið félag, Vörðustígsútgáfuna, utan um bókina en nafnið vísar til þess sem Kristján kallar ættaróðalið, heimilis ömmu þeirra og afa í Hafnarfirði. „Og ef þetta gengur vel er aldrei að vita nema það verði eitthvert framhald á útgáfunni.“

Kristján Hjálmarsson ætlaði að gera bókina um flóðhestinn sem vildi sjá rassinn á sér til þess að gleðja börnin sín. „En þau eru nú kannski orðin of gömul fyrir bókina sem er hugsuð fyrir yngstu lesendurna.“ Ljósmynd/Hari

Þórarinn Þórarinsson toti@centrum.is

Gallerí Fold 1992–2012

Jóhannes S. Kjarval

Listmunauppboð í Gallerí Fold mánudaginn 26. nóvember, kl. 18 í Gallerí Fold, á Rauðarárstíg Á uppboðinu verður gott úrval verka samtímalistamanna svo og fjöldi frábærra verka gömlu meistaranna. Verkin verða sýnd í dag föstudag 10–18, laugardag 11–17, sunnudag 12–17, mánudag 10–17 Hægt er að skoða uppboðsskrána á myndlist.is Rau›arárstígur 14 · sími 551 0400 · www.myndlist.is

Þannig að ef mér reiknast rétt til má segja að ég hafi skrifað tvö og hálft orð á mánuði.


g y Tr

r é þ u ð g

T f i r k ás

595 6000 – skjarinn.is


62

menning

Guðrún og Selma heiðraðar fyrir störf í þágu leiklistar

Selma Björnsdóttir var heiðruð ásamt kollega sínum Guðrún Snæfríði Gísladóttur fyrir framlag til leikhúsmenningar.

Tvær listakonur, þær Guðrún Snæfríður Gísladóttir og Selma Björnsdóttir voru heiðraðar á dögunum með styrk úr minningarsjóði frú Stefaníu Guðmundsdóttur. Styrkinn hlutu þær fyrir framlag sitt til leiklistar í landinu. Minningarsjóðurinn var stofnaður til þess að styrkja og efla leikhúslífið á Íslandi og telst styrkveiting úr sjóðnum viðurkenning á góðum árangri. Styrkirnir úr sjóðnum hafa verið veittir frá árinu 1970 en þá hafa hlotið fjölmargir af fremstu leikurum okkar, alls 37. Leikkonurnar tvær eru landsmönnum að góðu kunnar en Guðrún Snæfríður hefur um árabil verið ein af helstu leikkonum Þjóðleikhússins en í vetur leikur hún meðal annars í Macbeth og Dýrunum í Hálsaskógi. Auk styrksins hefur hún hlotið Grímuverðlaunin fyrir leik sinn í leikritinu Mýrarljós. Selma Björnsdóttir starfar sem söng- og leikkona, dansari, leikstjóri og danshönnuður. Hún leikstýrði meðal annars Vesalingunum á síðasta ári og hlaut mikið lof fyrir. Ásamt styrknum fá leikkonurnar Stefaníustjakann sem hannaður er af Þorsteini Gunnarssyni arkítekt. María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

Ljúfir tónar frá liðnum öldum í Seltjarnarneskirkju

Kammerkór Seltjarnarneskirkju heldur tónleika í Seltjarnarneskirkju á morgun, laugardaginn 24. nóvember klukkan 17, undir heitinu „Ljúfir tónar frá liðnum öldum“. Á tónleikunum verða flutt verkin Abendlied, Ave María, Wie lieblich sind deine Wohnungen e. J. G. Rheinberger. Einnig Hear my prayer, Drei geistliche Lieder op.96 og Magnificat e. F. B. Mendelsohn. Þess má geta að um frumflutning hér á Íslandi er á Drei Geistliche Lieder og Magnificat e. Mendelsohn. Í Kammerkór Seltjarnarneskirkju eru einkum lærðir einsöngvarar og koma allir einsöngvarar tónleikanna úr röðum kórfélaga. Einsöngvarar eru: Agnes Amalía Kristjónsdóttir sópran, Guðrún Helga Stefánsdóttir sópran, Sigurlaug Arnardóttir sópran, Eygló Rúnarsdóttir mezzósópran, Þóra Hermannsdóttir Passauer kontraalt, Halldór Unnar Ómarsson tenór og Unnsteinn Árnason bassi. Félagar úr Sinfóníuhljómsveit áhugamanna leika undir ásamt Judith Þorbergsson orgelleikara. Stjórnandi er Friðrik Vignir Stefánsson.

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 EllEn Margrét nítján ár a á svið MEð íslEnsk a dansflokknuM

Ungt fólk á nýju sviði Íslenski dansflokkurinn frumsýnir á Nýja sviði Borgarleikhússins fjögur dansverk eftir unga og upprennandi danshöfunda undir yfirskriftinni Á nýju sviði. Yngsti danshöfundur kvöldsins er Karl Friðrik Hjaltason með verkið ALLEGRO CON BRIO. Þá stígur hin nítján ára gamla Ellen Margrét Bæhrenz á svið með flokknum í fyrsta sinn.

Bæði verkin sem Margrét Bæhrenz dansar í eru eftir félaga hennar í dansflokknum, Steve Lovenz

E Það má segja að með þessu sé gamall draumur að rætast.

llen Margrét Bæhrenz dansar í tveimur af verkunum fjórum. Hún er nítján ára gömul og gekk til liðs við Íslenska dansflokkinn í ágúst. „Þetta er ótrúlega gaman, mikill heiður og auðvitað mikil lífsreynsla,“ segir Ellen Margrét sem byrjaði að læra dans níu ára gömul í Listdansskóla Íslands. „Það má segja að með þessu sé gamall draumur að rætast og ég er rosalega spennt. Ég er auðvitað smá stressuð líka en það hjálpar bara til á meðan það er hæfilegt.“ Ellen Margrét tók þátt í sjónvarpsþættinum Dans, dans, dans í síðustu viku og spreytti sig einnig í fyrra en hún hefur bæði dansað ein í þættinum og með vinkonu sinni. „Það var mjög skemmtilegt að prufa að koma fram í Dans, dans, dans. Það getur verið erfitt að koma svona fram og dansa í beinni útsendingu þannig að þetta var mjög góð reynsla,“ segir Ellen Margrét sem hefur æft stíft, frá morgni til kvölds, með Íslenska dansflokknum. Bæði verkin sem Ellen Margrét dansar í eru eftir félaga hennar í dansflokknum. Steve Lorenz, sem hefur gert það gott í Dans, dans dans, semur verkið ... OG ÞÁ ALDREI FR AMAR þar sem hann tekur á umpólun og breytingum og skoðar augnablik þegar eitthvað stórvægilegt gerist sem breytir lífi manns varanlega. Steve gekk til liðs við Íslenska dansflokkinn árið

2002, fyrst sem gestanemandi en var svo fastráðinn árið eftir. Hann samdi verkið Images fyrir Danssmiðju Íslenska dansflokksins árið 2007. Ásgeir Helgi Magnússon, Hjördís Lilja Örnólfsdóttir og Unnur Elísabet Gunnarsdóttir eru öll dansarar í flokknum og semja verkið ÓT TA um óróleikann sem margir finna fyrir milli klukkan 3.00 til 6.00. Hin tvö verkin sem Íslenski dansflokkurinn frumsýndi eru TIL eftir Frank Fannar Pedersen. Verkið er um konu sem lifir á mörkum ímyndunar og raunveruleika og sækir danshöfundurinn innblástur í persónu Guðrúnar Ósvífursdóttur og setningar hennar; „Þeim var ég verst er ég unni mest“. Karl Friðrik Hjaltason er yngsti danshöfundur sýningarinnar en hann samdi verkið ALLEGRO CON BRIO utan um tónverk Dmitri Shostakovich og reynir hann að draga fram upplifun sína af tónsmíðum Shostakovich. Karl keppti í samkvæmisdönsum á árunum 2004-2008 með góðum árangri og hóf nám á klassískri listdansbraut í Listdansskóla Íslands árið 2008. Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is


2012

d r o b d a Jólahl Í Perlunni

Frábærir tónlistamenn flytja tónlist í Jólahlaðborðinu. Grétar Örvarsson og Sigga Beinteins á fimmtudögum og sunnudögum. Þórir Baldursson og Sveinn Óli Jónsson spila á föstudögum og laugardögum.

Foréttir

Villibráðasúpa Kavíar Reyktur lax Graflax Reyktur áll á eggi Parmaskinka Hreyndýra paté Andalifra-terrine Sveitapaté Lifrarkæfa Sjávarréttasalat Rækjur Síldar salöt Heitreyktur silungur Salat Nautatunga Hvala eða Gæsa carpaccio

Opið í hádeginu

Adalréttir

Grillað dádýr Purusteik á Danska vísu Roastbeef Hamborgarhryggur Kjúklingur tandoori Kalkúnabringur Hangikjöt Kalkúnalæri Andarleggir Flamberað góðgæti 2 tegundir

8.790 kr.

tilboð mánud.-miðvikud 7.790 kr.

C100 M60 Y0 K30

Veitingahúsið Perlan Sími: 562 0200 · Fax: 562 0207 Netfang: perlan@perlan.is Coated 281 Vefur:Pantone www.perlan.is

Svart

Góð g jöf v öll tækifæ ið ri!

Ris á l’allemande Súkkulaðiterta Perlu súkkulaði bomba Heit eplakaka Dimekaka Karmellukaka Eggjabúðingur Dessert í glösum Ísar Smákökur Gulrótarkaka Súkkulaðibollar Rúlluterta

15 des. & . 8 .7 .1 v ó n . 0 3 Uppselt: 24. &

Föstudagana 7. og 14. desember Laugardagana 8. og 15. desember

Aðeins 5.290 kr.

Eftirréttir

Gjafabréf Perlunnar

Skötu og Jólahlad bord 23. desember

5.290 kr.

Nýá rskvöld í Perlunni

1. janúar - opnum kl. 19

Mekka verður með vínsmökkun á eðalvínum fyrir mat, á hlaðborðum Perlunnar.


64

leikhús

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 Frumsýning Leikhópurinn Á senunni sýnir ævintýri í tjarnarbíói

Dýrin í Hálsaskógi (Stóra sviðið)

Sun 25/11 kl. 14:00 23.sýn Sun 9/12 kl. 17:00 28.sýn Sun 25/11 kl. 17:00 24.sýn Lau 29/12 kl. 14:00 29.sýn Sun 2/12 kl. 14:00 25.sýn Lau 29/12 kl. 17:00 30.sýn Sun 2/12 kl. 17:00 26.sýn Sun 30/12 kl. 14:00 31.sýn Lau 8/12 kl. 14:00 Aukas. Sun 30/12 kl. 17:00 32.sýn Lau 8/12 kl. 17:00 Aukas. Sun 6/1 kl. 13:00 33.sýn Sun 9/12 kl. 14:00 27.sýn Sun 6/1 kl. 16:00 34.sýn Sýningar í janúar komnar í sölu!

Tveggja þjónn (Stóra sviðið)

Fös 23/11 kl. 19:30 16.sýn Fim 29/11 kl. 19:30 18.sýn Lau 24/11 kl. 19:30 17.sýn Fös 30/11 kl. 19:30 19.sýn Óborganlega skemmtilegur nýr gamanleikur!

Sun 13/1 kl. 13:00 35.sýn Sun 13/1 kl. 16:00 36.sýn Sun 20/1 kl. 13:00 37.sýn Sun 20/1 kl. 16:00 38.sýn Sun 27/1 kl. 13:00 39.sýn Sun 27/1 kl. 16:00 40.sýn

Lau 1/12 kl. 19:30 20.sýn

Jónsmessunótt (Kassinn)

Fös 23/11 kl. 19:30 18.sýn Fim 29/11 kl. 19:30 20.sýn Lau 1/12 kl. 19:30 22.sýn Lau 24/11 kl. 19:30 19.sýn Fös 30/11 kl. 19:30 21.sýn Fim 6/12 kl. 19:30 23.sýn Meinfyndið nýtt íslenskt verk, svört kómedía beint úr íslenskum samtíma.

Kolbrún Halldórsdóttir, Guðmundur Felixson, Felix Bergsson og Orri Huginn Ágústsson.

Kolbrúnarson og Felixson taka við Ævintýri Augasteins Árið 2002 leikstýrði Kolbrún Halldórsdóttir Felix Bergssyni í Ævintýri Augasteins eftir Felix. Þá var sonur hennar meðleikari og sviðsstjóri en nú hefur hann tekið við keflinu og leikur aðalhlutverkið. Sonur Felix er þá orðin meðleikari og sviðsstjóri.

Þ

Macbeth (Stóra sviðið)

Mið 26/12 kl. 19:30 Frums. Fim 3/1 kl. 19:30 4.sýn Fös 11/1 kl. 19:30 7.sýn Fim 27/12 kl. 19:30 2.sýn Fös 4/1 kl. 19:30 5.sýn Fös 28/12 kl. 19:30 3.sýn Fim 10/1 kl. 19:30 6.sýn Miðasala hafin á jólasýningu Þjóðleikhússins! Tryggðu þér sæti!

Leitin að jólunum (Þjóðleikhúsið)

Lau 24/11 kl. 11:00 Lau 1/12 kl. 13:00 Sun 9/12 kl. 11:00 Lau 24/11 kl. 13:00 Lau 1/12 kl. 14:30 Sun 9/12 kl. 12:30 Lau 24/11 kl. 14:30 Sun 2/12 kl. 11:00 Lau 15/12 kl. 11:00 Sun 25/11 kl. 11:00 Sun 2/12 kl. 12:30 Lau 15/12 kl. 13:00 Sun 25/11 kl. 12:30 Lau 8/12 kl. 11:00 Fös 21/12 kl. 13:00 Lau 1/12 kl. 11:00 Lau 8/12 kl. 13:00 Miðasala hafin á vinsæla aðventuleikrit Þjóðleikhússins - og miðarnir rjúka út!

Með fulla vasa af grjóti (Stóra sviðið )

Fim 31/1 kl. 20:30 19.sýn Fös 8/2 kl. 20:30 21.sýn Sun 3/2 kl. 20:30 20.sýn Sun 10/2 kl. 20:30 Nýtt sýningatímabil hefst eftir áramót - miðasala í fullum gangi!

VIÐ SÝNUM TILFINNINGAR Hverfisgötu 19

551 1200

leikhusid.is

midasala@leikhusid.is

Saga þjóðar – HHHHH JVJ. DV Á sama tíma að ári (Stóra sviðið)

Fös 23/11 kl. 20:00 aukas Lau 1/12 kl. 19:00 11.k Sun 30/12 kl. 20:00 Sun 2/12 kl. 20:00 aukas Lau 24/11 kl. 19:00 10.k Fös 30/11 kl. 20:00 aukas Lau 8/12 kl. 20:00 Rómantískur gamanleikur í leikstjórn Sigga Sigurjóns og Bjarna Hauks

Gulleyjan (Stóra sviðið)

Tíu ár eru liðin frá því Ævintýrið um Augastein var fyrst frumsýnt í London.

Lau 24/11 kl. 14:00 16.k Sun 9/12 kl. 14:00 Sun 30/12 kl. 14:00 lokas Sun 25/11 kl. 14:00 17.k Sun 16/12 kl. 14:00 Sun 2/12 kl. 14:00 Mið 26/12 kl. 14:00 Ævintýralegasta fjársjóðsleit allra tíma. Sýningum lýkur í desember

Rautt (Litla sviðið)

Sun 25/11 kl. 20:00 Mið 28/11 kl. 20:00 Þri 27/11 kl. 20:00 Lau 1/12 kl. 20:00 Margverðlaunað meistaraverk. Síðustu sýningar

Gullregn (Nýja sviðið)

Lau 24/11 kl. 20:00 11.k Lau 15/12 kl. 20:00 aukas Sun 25/11 kl. 20:00 12.k Sun 16/12 kl. 20:00 aukas Fim 29/11 kl. 20:00 13.k Fim 27/12 kl. 20:00 Fös 30/11 kl. 20:00 14.k Fös 28/12 kl. 20:00 Lau 1/12 kl. 20:00 aukas Lau 29/12 kl. 20:00 Fös 7/12 kl. 20:00 15.k Sun 30/12 kl. 20:00 Lau 8/12 kl. 20:00 16.k Fim 3/1 kl. 20:00 Fös 14/12 kl. 20:00 17.k Fös 4/1 kl. 20:00 Mannlegt verk um íslenskt fólk og útlenskt tré

Sun 2/12 kl. 20:00 lokas

Lau 12/1 kl. 20:00 Sun 13/1 kl. 20:00 Mið 16/1 kl. 20:00 Fim 17/1 kl. 20:00 Fös 18/1 kl. 20:00 Lau 19/1 kl. 20:00 Mið 23/1 kl. 20:00 Lau 26/1 kl. 20:00

að er frábært að leikstýra syni sínum,“ segir Kolbrún Halldórsdóttir leikstjóri en á sunnudaginn frumsýna þau mæðginin Ævintýrið um Augastein eftir Felix Bergsson í Tjarnarbíói. Svo skemmtilega vill til að sonur Kolbrúnar, Orri Huginn Ágústsson, er að taka við af Felix Bergssyni sem lék í verkinu á sínum tíma. Þegar Felix lék þá var Orri meðleikari og sviðsstjóri í sýningunni en við hlutverki Orra tekur Guðmundur Felixson, sonur Felix Bergssonar, sem nú er á fyrsta ári í Fræði og framkvæmd í Listaháskólanum („hann er gríðarlega ritfær og er að fíla sig í botn í náminu,” segir stoltur pabbinn). Kolbrún og Felix eru að vonum ánægð að strákarnir þeirra haldi uppi merkjum þessarar vinsælu sýningar. Ævintýrið um Augastein var fyrst frumsýnt í Drill Hall leikhúsinu í London árið 2002 og ári síðar var það sýnt á Íslandi. Það var tilnefnt til Grímuverðlauna á sínum tíma og hefur notið fádæma vinsælda í gegnum árin. Þá hefur Felix einnig skrifað bók um Ævintýri Augasteins.

ef lífið væri Söngleikur Einstök jólagjöf

Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

Gjafakort á tvenna stórglæsilega söngleikjatónleika í jólapakkann á aðeins 5.800 kr. 1. febrúar kl. 20.00

Stóru SöngleikjaSkáldin

Leitin að jólunum.

12. apríl kl. 20.00

Uppselt sjö ár í röð

Saga Þjóðar (Litla sviðið)

Fös 23/11 kl. 20:00 10.k Fös 7/12 kl. 20:00 14.k Fös 4/1 kl. 20:00 Lau 24/11 kl. 20:00 11.k Lau 8/12 kl. 20:00 15.k Fös 11/1 kl. 20:00 Fim 29/11 kl. 20:00 12.k Fös 14/12 kl. 20:00 16.k Fös 30/11 kl. 20:00 13.k Lau 15/12 kl. 20:00 Íslandssagan á hundavaði í tónsjónleik með Hundi í óskilum.

rokkóperur og poppSöngleikir

Gói og baunagrasið (Litla sviðið)

Miðasala alla virka daga kl. 12 – 17 í síma 5700 400

Sun 25/11 kl. 20:00 Leikhústöfrar með Góa og Þresti fyrir börn á öllum aldri. Allra síðasta sýning

Íslenski Dansflokkurinn: Októberuppfærsla (Stóra sviðinu) Sun 25/11 kl. 20:00 6.k It is not a metaphor, Cameron Colbert og Hel haldi sínu, Jérôme Delbey.

Íslenski Dansflokkurinn: Á nýju sviði (Nýja sviðið)

Fös 23/11 kl. 20:00 2.k Sun 2/12 kl. 20:00 4.k Sun 9/12 kl. 20:00 Fim 6/12 kl. 20:00 Fim 13/12 kl. 20:00 Mið 28/11 kl. 20:00 3.k Fjögur spennandi og ólík dansverk eftir dansara Íslenska dansflokksins

Miðasala | 568 8000 | borgarleikhus.is

„Þetta er ferlega fyndið,“ segir Felix og bætir við að hann sé nú ekkert að yngjast og að því leytinu sé það skemmtilegt „reality check“ að þau Kolbrún séu að rétta strákunum sínum keflið. „Ég verð auðvitað með hjartað í buxunum á frumsýningunni,“ heldur Felix áfram en bætir við að hann viti að strákarnir eigi eftir að gera þetta vel. Sjálfur leikstýrði hann Orra í Algjör Sveppi þar sem Orri lék öll hlutverkin á móti Sveppa með miklum bravúr. Sem fyrr segir er verkið eftir Felix Bergsson og upphaflega hugsunin var að kynna íslensku jólasveinana fyrir breskum börnum. Íslensk útgáfa verksins þróaðist hinsvegar þannig að Felix fann innblástur í Jóhannesi úr Kötlum. Felix samdi sínar eigin vísur um jólasveinana sem Hróðmar Ingi tónskáld vann svo lög við. Kolbrún segir gaman að taka þátt í jafn miklu fjölskylduverkefni og að sögn standa strákarnir hennar og Felix sig með prýði. Þetta er samt ekki í fyrsta sinn sem hún leikstýrir syni sínum því hann tók þátt í uppfærslu Kolbrúnar á Kabarett í Íslensku óperunni árið 2005. „Þá var hann ný útskrifaður,“ segir hún.

www.salurinn.is

Um helgina sýnir Þjóðleikhúsið ævintýrið um Leitina að jólunum eftir Þorvald Þorsteinsson í áttunda sinn. Undanfarnar sjö aðventur hefur verið uppselt á allar sýningar en búið er að sýna verkið yfir 200 sinnum. Það liggur því mikið við ef fólk ætlar að verða sér úti um miða á þessa vinsælu jólasýningu. Þórhallur Sigurðsson leikstýrir verkinu en Ólafur Egill Egilsson fer með aðalhutverk ásamt Ragnheiði Steindórsdóttur, Eddu Arnljótsdóttur, Hilmi Jenssyni og Ævari Þór Benediktssyni.



Prófkjör Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík 24. nóvember

66

tónlist

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 Borko Önnur Breiðskífa komin út

Plötuupptökur eru eins og að smíða hús Önnur breiðskífa Borko, Born To Be Free, er komin út. Mikil þróun hefur orðið í tónlist Borkos á þeim fjórum árum sem liðin eru síðan fyrri platan kom út. Björn Kristjánsson keyrir frá Drangsnesi til að troða upp á útgáfutónleikunum á laugardagskvöld.

Áslaug María 4. sæti

www.aslaug.is

Þú getur nálgast Fréttatímann frítt á þjónustustöðvum N1 um land allt

m

ér finnst ég ekki vera að gera neitt öðruvísi. Mér finnst ég alveg vera að experimenta jafn mikið en einhvern veginn virðist sungin tónlist höfða meira til fólks en ósungin,“ segir Björn Kristjánsson tónlistarmaður. Björn gaf á dögunum út aðra breiðskífu sína undir listamannsnafninu Borko, Born To Be Free. Sú fyrri, Celebrating Life, kom út fyrir fjórum árum. Talsverð þróun hefur orðið í tónlistarsköpun Björns á þessum fjórum árum. Á fyrri plötunni var að mestu ósungin raftónlist en nú reiðir Björn fram hefðbundari popplög, sungin og mörg hver afar grípandi. Stökkið frá fyrstu plötu að annarri minnir að mörgu leyti á þróun Mugisons á sama tímapunkti. Var platan fjögur ár í vinnslu? „Ég er búinn að vera að vinna að henni í og með síðan fyrri platan kom út. En það hefur ýmislegt annað komið upp á milli, barneignir og önnur verkefni. Ætli þetta hafi ekki verið svona eitt og hálft ár í massífum törnum með góðum hléum inni á milli.“ Björn segir að lögin sín verði oftast til fyrst á kassagítar eða píanó. Því næst spái hann í útsetningu í tölvunni og þá verði gjarnan til rafhljóð og fleira. Þá er komið að því að fleira fólk sé til kallað; Maggi trommari og Ingi Garðar sem útsetti strengi og brass á plötunni og þannig mætti áfram telja. Hann fellst á að þetta sé svolítið púsluspil. „Þetta er svolítið eins og að smíða hús. Ég geri teikningarnar en svo er ég ekkert rosalega flinkur að draga rafmagn í, þó ég kunni að skipta um peru. Það er kúnst að velja sér rétta samstarfsfólkið sem fattar hvað maður er að fara og getur kastað hugmyndum á milli.“ Aðspurður samsinnir Björn því að raftónlist hafi minna vægi í lögum hans en áður. Hann bendir til dæmis á að mörg nýju laganna

Áætlunarflug

HELGARBLAÐ

Borko hefur sent frá sér velheppnaða plötu, Born To Be Free. Ljósmynd/Lilja Birgisdóttir

hafi orðið til sem raftónlist en þeim hlutum hafi verið ýtt til hliðar þegar platan var mixuð. „Mér finnst nýja platan rökrétt framhald á þeirri fyrri, mér finnst þetta rökrétt þróun,“ segir Björn. Hann segir jafnframt að það hafi verið erfitt skref að hefja upp raust sína í hljóðverinu. „Það var skrítið að fara að syngja einn í hljóðverinu. Það tók mig tíma í að manna mig upp í það. En svo var það mjög skapandi ferli að útsetja raddir, að ákveða hversu margar tökur þetta væru og hvort það ætti að nota effekta eða ekki.“ Born To Be Free kom út um heim allan hjá þýska útgáfufyrirtækinu Sound of a Handshake í byrjun mánaðarins. Björn segir ekkert ákveðið um hvort henni verði fylgt eftir erlendis. Það er enda ekki auðvelt mál því Björn er búsettur á Drangsnesi þar sem

Leiguflug

alltaf ódýrara á netinu

sími: 562 2640 netfang: ernir@ernir.is vefur: www.ernir.is

Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is

Skipulagðar ævintýraferðir

Bókaðu flugið á ernir.is Upplýsingar og bókanir

hann og kona hans eru kennarar. Aðdáendur Borkos hér á landi þurfa þó ekki að örvænta því útgáfutónleikar hans verða í Iðnó annað kvöld, laugardagskvöld, klukkan 21. Miðaverð er 1.500 krónur í forsölu á Miði.is en 2.000 krónur við dyrnar. Eins og gestir á nýafstaðinni Airwaves-hátíð geta vitnað um er Björn með einvala lið í tónleikasveit sinni. Þar ber kannski fyrst að nefna Magnús Trygvason Eliassen trommara og Guðmund Óskar Guðmundsson bassaleikara sem báðir hafa leikið með Borko um fimm ára skeið. Auk þeirra eru í bandinu Örn Eldjárn gítarleikari og blásararnir Ingi Garðar Erlendsson og Áki Ásgeirsson.

Bíldudalur

Gjögur

Húsavík

Höfn

Reykjavík Vestmannaeyjar


EINLÆG, ELDFJÖRUG OG ÁLEITIN AUÐUR HL A U T ÍS L E N SK U BÓK M ENNTA V E R ÐL AUNIN F YRIR FÓLKIÐ Í KJALL ARANU M

Hvað á að gera við unga konu sem giftist mörgum sinnum eldri manni og sest að í bæ sem merktur er djúpri sorg?

„Dúndurskemmtileg bók um mjög skemmtilegt fólk.“ EGILL HELGASON / KILJAN

„Undirliggjandi í öllum hennar verkum er himinhá siðræn krafa sem verður logandi í huga lesandans.“ PÁLL BALDVIN BALDVINSSON

/ FRÉTTABLAÐIÐ

ALVÖRUÞRUNGIN

ÆRSLASAGA Rauðarárstígur, í næsta nágrenni við Hlemm. Í kjallaranum býr tónskáld, á fyrstu hæðinni prófarkalesari. Á hæðinni fyrir ofan hefst við dularfullur söfnuður.

www.forlagid.is – alvöru bókabúð á netinu


68

dægurmál

Helgin 23.-25. nóvember 2012

 Í takt við tÍmann Sunneva SverriSdóttir

Fékk fótboltaáhuga í vöggugjöf Sunneva Sverrisdóttir er tvítugur nemi í viðskiptafræði við Háskólann í Reykjavík. Hún er annar stjórnenda þáttarins Tveir + sex sem sýndur verður á Popptíví á næstunni. Sunneva elskar snjóbretti og ferðalög og heldur með Manchester United. Staðalbúnaður

Fatastíllinn minn er að ég held mjög eðlilegur háskólastíll. Ég geng oftast í gallabuxum, Converse-skóm og skyrtu eða peysu við það. Svo er ég að taka fram Timberland-skóna og 66 gráður norður úlpuna fyrst það er kominn vetur. Ég kaupi oftast föt í Topshop, Monki og H&M, ég versla eiginlega aldrei á Íslandi. Svo er ég eiginlega alltaf með perlueyrnalokka sem ég fékk frá mömmu minni.

Hugbúnaður

Ég bý í 101 þannig að ég fer rosa mikið á kaffihús. Ég fer helst á Súfistann í Máli og menningu, mér finnst æðislegt að fá mér kaffi og lesa blöðin eða taka með mér tölvuna. Svo fer ég mikið í sund í Neslauginni, sérstaklega á sumrin. Ég er þekkt fyrir það að verða aðeins of brún á sumrin, enda geri ég fátt annað en að fara þangað. Ég fer

mikið á djammið enda bý ég niðri í bæ og er á háskólaaldri. Ég fer helst á b5 og Faktorý. Uppáhalds sjónvarpsþættirnir mínir eru 60 Minutes og Modern Family og svo var ég að byrja að fylgjast með Homeland, þeir eru frekar skemmtilegir. Ég fer líka mjög mikið í bíó, örugglega einu sinni í viku. Ég fer bæði á nýjustu myndirnar og í Bíó Paradís en ég er með kort þar. Svo fylgist ég dálítið með enska boltanum og held með Manchester United. Það er frá mömmu og pabba komið, það var búið að setja mig í búninginn áður en ég vissi hvað Manchester United væri.

Vélbúnaður

Ég er með Macbook Pro, minnstu gerðina, og iPhone. Ég held að ég gæti ekki verið án iPhone-sins, maður verður gersamlega háður honum þegar maður hefur prófað hann. Ég nota Instagram sem er mjög skemmtilegt en uppáhaldsappið mitt er Sound Hound sem þekkir lög sem maður heyrir í útvarpinu. Ég nota Facebook en held ég hafi ekki sett inn

status í meira en hálft ár. Facebook er fínt til að fylgjast með vinum og spjallið er sniðugt og þetta er náttúrlega drullusniðugt auglýsingatól ef út í það er farið. Ég er lítið fyrir tölvuleiki en spila þó Tetris Battle og er ógeðslega góð í honum.

Aukabúnaður

Ég elska að vera á bíl og keyri um á Volkswagen Bjöllu. Ég fer stundum út að borða og skemmtilegast er að fara á Grillmarkaðinn en það er bara við sérstök tilefni. Ég fer oftar á Vegamót því þar er fínn matur á viðráðanlegu verði. Þegar ég fer á bari panta ég mér oftast Sommersby og er rosa sátt við að hann sé kominn á krana. Stærsta áhugamál mitt er að fara á snjóbretti og eftir stúdentsprófið tók ég mér árshlé og fór til Austurríkis til að kenna á snjóbretti. Ég hef alltaf ferðast mikið, hef búið í fjórum löndum og heimsótt margar heimsálfur. Uppáhalds staðurinn minn er Jamaíka, bæði kúltúrinn og náttúran eru ótrúlega heillandi. Snilldarstaður.

Sunneva Sverrisdóttir er dugleg að fara á kaffihús og skemmtistaði, enda býr hún í miðbæ Reykjavíkur. Ljósmynd/Hari

 tónliSt Spennandi markaður og tónleikar

nu „Konur mu a og n a tala um h enni.“ h r fi y gráta JARÐVÍK IR N JÓNSDÓTT MARGRÉT

„MÖGNUÐ ÖRLAGASAGA“ Ljósmóðirin á Eyrarbakka stóð uppi í hárinu á yfirvöldum um aldamótin 1900. Hún upplifði óendanlega gleði – en skuggi dauðans var aldrei

„Hrífandi bók. Mögnuð örlagasaga sem ég drakk í mig.“

langt undan. Tvívegis fann hún ástina og tvívegis glataði hún henni. Heillandi saga um horfna tíma, saga fátækrar alþýðukonu sem vildi fá að vera

Sirrý - Rás 2

höfundur eigin lífs! EYRÚN INGADÓTTIR

DYNAMO REYKJAVÍK

Krakkarnir í Retro Stefson gáfu út frábæra plötu á dögunum og verður hún til sölu á vínyl á Kex Hostel á laugardag. Ljósmynd/Hari

Íslenskur vínyll kynntur á Kexi Tónlistarútgáfa á Íslandi hefur breyst talsvert undanfarin misseri og nú er svo komið að margir listamenn af yngri kynslóðinni leggja mikið upp úr útgáfu á vínyl. Á morgun, laugardaginn 24. nóvember, verður þessum menningargeira gert hátt undir höfði á Kex Hosteli með stórum íslenskum vínylmarkaði. Markaðurinn stendur frá klukkan 13 til 17 og verður hægt að kynna sér og kaupa vínylplötur hjá eftirfarandi listamönnum og hljómsveitum: Snorri Helgason,

Borko, Tilbury, Retro Stefson, Ojba Rasta, múm, Ásgeir Trausti, Ólöf Arnalds, Sin Fang, Legend, The Heavy Experience, Prinspóló, Hjálmar, Sigurður Guðmundsson og Memfismafían, Of Monsters and Men, For a Minor Reflection, Moses Hightower og Kira Kira. Þá munu nokkrir listamenn og hljómsveitir sömuleiðis troða upp. Meðal þeirra sem fram koma eru Borko, Ojba Rasta, Snorri Helgason, Tilbury, múm og Ólöf Arnalds.


AUKATÓNLEIKAR

VEGNA MIKILLAR EFTIRSPURNAR

Eldborg í Hörpu 8. des. kl. 15:00 AUKATÓNLEIKAR 8. des. kl. 19:00 UPPSELT 8. des. kl. 22:30 UPPSELT 9. des. kl. 16:00 UPPSELT 9. des. kl. 20:00 UPPSELT Miðasala á midi.is, Harpa.is og í s. 528 5050

Hofi Akureyri 15. des. kl. 15:00 15. des. kl. 19:00 15. des. kl. 22:30

Sérstakur gestur KRISTINN SIGMUNDSSON

21. des. kl. 20:00 ÖRFÁ SÆTI LAUS 21. des. kl. 23:00 MIÐNÆTURTÓNL.

ÖRFÁ SÆTI LAUS UPPSELT UPPSELT

Miðasala á Menningarhus.is og í s. 450 1000

frostrosir.is/klassik

Frostrosir.is

VÆNTANLEGT Í VERSLANIR

Grafarvogskirkja Guðrún Árný

Kemur út 7. des

Regína Ósk

Jógvan Hansen

Guðrún Gunnars

20.12 kl. 18.00 AUKATÓNLEIKAR 20.12 kl. 21.00 UPPSELT

Kemur út 28. nóv

Kynntu þér alla 19 tónleikastaðina um landið á jolinallsstadar.is

Ljósmyndir: Gassi.is Grafísk hönnun: Bjarni - nothing.is

UPPLIFÐU VINSÆLUSTU JÓLATÓNLEIKA Á ÍSLANDI


70

dægurmál

Helgin 29. júní-1. júlí 2012

 tónleiK aR eva guðný byR jaði að læR a á fiðlu þRiggja áR a

Í heimavist til Englands tólf ára Mikael Torfason mikaeltorfason@ frettatiminn.is

„Jú, það er rétt. Ég flutti til Englands tólf ára,“ segir Eva Guðný Þórarinsdóttir fiðluleikari sem mun halda sína fyrstu einleikstónleika á Íslandi í Norðurljósasal Hörpu fimmtudaginn 13. desember. Eva hélt utan af því að henni bauðst skólavist við hinn virta Yehudi Menuhin tónlistarskóla í Englandi en þangað komast aðeins útvaldir en um er að ræða heimavistarskóla. „Ég held að það hafi verið erfiðara fyrir mömmu og pabba að horfa á eftir mér en fyrir mig að fara,“ segir Eva en viðurkennir þó að um mikil viðbrigði hafi verið að ræða. Hún var aðeins tólf ára og fór úr vernduðu umhverfi í Garðabæ í skóla sem minnti

helst á Harry Potter söguheiminn. Hún talaði heldur ekki ensku og var því ýtt út í djúpu laugina svo um munar. Nú hefur fórnin heldur betur borgað sig. Eva er atvinnufiðluleikari og spilar oft með Hallé hljómsveitinni í Manchester en þar er hún búsett. Hún er tuttugu og sex ára og hefur ekki haldið tónleika á Íslandi síðan hún fór út tólf ára en hún hafði þá stundað tónlistarnám á Íslandi síðan hún var þriggja ára. Í fyrra varð hún í þriðja sæti í Carl Nielsen fiðlukeppninni í Danmörku og það vakti athygli fólks á Íslandi og þaðan kom hugmyndin að halda hér tónleika sem eru, eins og fyrr segir, í Hörpunni 13. desember.

Eva spilar á fiðlu sem smíðuð var af Joseph Rocca 1845 og var áður í eigu Alfredo Compoli.

 R aggi í gRensásvideo KeppiR í MasteRChef

Hvítir skór Ágeirs Trausta

Lærði mikið af kokkaþáttum á DVD-diskum

Tónlistarmennirnir Erpur Eyvindarson og Ásgeir Trausti eru vægast sagt ólíkir í tónlistarsköpun sinni. Þeir hafa engu að síður fundið snertiflöt og sendu í vikunni frá sér saman lagið Hvítir skór. Lagið þykir hljóma vel og þarf ef til vill engan að undra þar sem þarna koma saman þrautreyndur rapphundur og einn allra vinsælasti tónlistarmaður landsins um þessar mundir. Stíll Erps hefur í gegnum árin verið hrár og óheflaður en Ásgeir Trausti hefur slegið í gegn með angurværum lögum sínum. Lagið Hvítir skór verður að finna á væntanlegri plötu Erps.

Bogi blessar Baggalút

Ingvar E og Ágústa Eva fara með aðalhlutverk í Borgríki.

Borgríki á DVD Íslenska glæpamyndin Borgríki, eftir Ólaf de Fleur, er komin út á DVD. Myndin gerði stormandi lukku þegar hún var frumsýnd í kvikmyndahúsum fyrir réttu ári. Hún fékk til dæmis fjórar stjörnur hjá Fréttatímanum í dómi þar sem hún var sögð „fantavel leikin, skemmtilega tekin og eitursvöl í útliti og áferð.“ Leikstjórinn James Mangold stefnir á endurgerð myndarinnar í Bandaríkjunum en Ólafur hefur verið í Los Angeles undanfarið án þess að vilja gefa upp við hvað hann hefur verið að sýsla þar. Hann hefur einnig uppi áform um að gera Borgríki 2 og vonast er til að hún verði tilbúin ekki síðar en 2015.

Þriðja bókin í flokknum Vísdómsrit Baggalúts er komin út en fyrir eru í flokknum samhverfusafnið Riddararaddir og þjóðháttaritið Týndu jólasveinarnir. Nýja bókin heitir einfaldlega Baggalútsfréttir og í henni er að finna úrval frétta af vefnum baggalutur.is en þar hefur Baggalútur skemmt fólki með kostulegum fréttaflutningi síðan 2001. Sá reyndi fréttahaukur Bogi Ágústsson ritar formála útgáfunnar þar sem hann fer yfir helstu vinnureglur vandaðra fréttamiðla en hrósar síðan Baggalúti fyrir þverbrjóta í fréttum sínum allar reglur um óhlutdrægni, jafnrétti, sanngirni og heiðarleik. „Þeir gefa skít í Ara fróða, en hafa í heiðri þá gullnu reglu að hafa skuli það sem betur hljómar. Okkur öllum til mikillar ánægju!,“ skrifar Bogi.

Raggi í Grensásvideo er einn þeirra sem taka þátt í MasterChef Ísland á Stöð 2. Fyrsti þátturinn er í kvöl. Ljósmynd/Hari

Á föstudagskvöld hefjast matreiðsluþættirnir MasterChef Ísland á Stöð 2. Þar keppa vaskir áhugakokkar í eldamennsku undir strangri dómgæslu Ólafs Arnar Ólafssonar, Friðriku Geirsdóttur og Eyþórs Rúnarssonar. Ragnar Snorrason, eigandi myndbandaleigunnar Grensásvideo, er á meðal keppenda. Hann unir sér best í eldhúsinu og hefur lært ýmislegt af kokkaþáttum sem hann leigir út á DVD-diskum.

R

HRINGURINN EFTIR STRANDBERG OG ELFGREN

HÖRKUSPENNANDI FANTASÍA „Sambland af Hungurleikunum og Harry Potter“. KOLBRÚN BERGÞÓRSDÓTTIR, MORGUNBLAÐIÐ

Ég reyni að vera sem mest við eldavélina.

agnar Snorrason hefur um langt árabil rekið myndbandaleiguna Grensásvideo, litla leigu sem telst þó til þeirra betri á höfuðborgarsvæðinu þegar úrval er annars vegar. Ragga er fleira til lista lagt en að handvelja gæðaefni ofan í viðskiptavini sína þar sem hann er býsna flinkur við eldavélina. Hann tekur þátt í MasterChef Ísland en vill þó ekki gera of mikið úr hæfileikum sínum í eldhúsinu. „Ja, ég er allavegana með í keppninni eins og kemur í ljós á föstudagskvöld. Annars má maður ekki tala mikið um þetta. Maður er alveg múlbundinn norður og niður,“ segir Raggi. Hann segir eldamennsku hafa verið áhugamál sitt og tómstundagaman í lengri tíma og hann reyni að vera sem mest í eldhúsinu. „Ég er þar þegar ég fæ einhverju ráðið sem er nú ekki alltaf. En ég reyni að vera sem mest við eldavélina.“ Raggi skráði sig ekki til leiks í MasterChef Ísland, heldur skoruðu dætur sambýliskonu hans á hann að taka þátt. „Ég vissi ekki einu sinni af þessum þætti fyrr en þær bentu mér á þetta en ég tók auðvitað áskoruninni og fór í þetta.“ Raggi segist aðspurður ekki aðhyllast neinn sérstakan skóla í matargerð sinni. „Ég geri eiginlega bara allt. Ég var náttúrlega að vinna lengi með Kínverjum þegar ég var þjónn á kínverskum stað úti í Noregi og

kynntist þeirri matargerð vel. Ég hef líka mjög gaman af því að gera indverskan mat en annars held ég nú eiginlega að ég hafi gert mat frá flestum heimsálfum. Það er eiginlega alveg sama hvar borið er niður, þótt það hafi kannski ekki alltaf tekist jafn vel.“ Raggi hefur sameinað þetta áhugamál sitt vinnunni og býður á leigunni upp á stórt safn mynddiska um matreiðslu. „Þetta er kennsluefni í matargerð með frægu fólki í þessum bransa að minnsta kosti og ég hef lært mikið í matargerð af þessu efni. Ég er líka með mikið safn af diskum með fólki sem hefur áhuga á því að rækta hráefnið sitt sjálft úti í garði. Það er alltaf gaman að rækta og gera eitthvað úr því sem maður býr til sjálfur.“ Raggi segir ástandið á vídeóleigumarkaðnum vera orðið ansi dapurlegt og sjálfur lifi hann á öðruvísi efni en fólk sæki sér með niðurhali eða á stafrænar myndbandaleigur sjónvarpsstöðvanna. „Þetta er náttúrlega allt á hverfanda hveli og ég veit ekki hvernig þetta endar. Niðurhalið hefur haft lang mest áhrif. Ég held að það fari ekkert á milli mála og það er ekki hægt að keppa við það. Það er varla spurt um nýjar myndir lengur og ég lifi á efni frá BBC og evrópskum myndum einna helst breskum, frönskum og ítölskum.“ Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is


DRÖGUM

27.

NÓVEMBER

NÚ KEYRUM VIÐ ÚT MILLJÓNIR Þann 27. nóvember er dregið í Milljónaveltunni og vinningurinn er 2O milljónir á einn miða. Í hverri Milljónaveltu drögum við að auki út 5 stakar milljónir, aðeins úr seldum miðum.

EINN MIÐI 11. TVEIR LEIKIR DRÖGUM

PIPAR\TBWA • SÍA • 121574

í mánuði, fyrir aðeins 1.1OO krónur.

DESEMBER

Tryggðu þér miða á www.hhi.is, í síma 563 83OO eða hjá næsta umboðsmanni.

Aðalútdráttur Vinningshafar eru um 3.OOO í hverjum mánuði.


HE LG A RB L A Ð

Hrósið... ... fær Aðalheiður Rósa Harðardóttir karatekona sem náði þeim frábæra árangri að enda í 9. til 16. sæti á heimsmeistaramótinu í karate í París í vikunni.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is  BakHliðin HelgA ZoëgA

ALLiR dúnkOddAR

Róleg og ljúf en lúmskt frek Aldur: 36 ára (f. 7. mars 1976). Starf: Lektor í lýðheilsuvísindum við Háskóla Íslands og nýdoktor í faraldsfræðirannsóknum á Mount Sinai sjúkrahúsinu í New York. Búseta: Seltjarnarnes. Maki: Jóhann Pétur Harðarson lögfræðingur. Tvö börn. Foreldrar: Tómas Zoëga geðlæknir og Fríða Bjarnadóttir hjúkrunarfræðingur. Menntun: Nýdoktor í faraldsfræðirannsóknum. Fyrri störf: Alltaf verið í námi segir Guðrún, eldri systir. Áhugamál: Hlaup og jóga (komin með jógakennararéttindi). Stjörnumerki: Fiskur. Stjörnuspá: Þú ert ákveðin í dag, en einnig má búast við að smá spenna sé innra með þér og í umhverfinu. Það er best að leggja áherslu á vinnu og líkamlega athafnasemi, svo sem að hreinsa til heima við eða á vinnustað, fara í líkamsrækt eða vera úti við. (Stjornuspeki.is).

H

elga var búin að læra allt sem við eldri systur hennar gátum kennt henni þegar hún var sex ára,“ segir Guðrún Zoëga, stóra systir Helgu. „Það var ljóst frá unga aldri að hún yrði hámenntuð enda var hún alltaf svo fróðleiksfús. Hún leynir á sér – þótt hún sé svona ljúf og róleg er hún frekust af okkur systrum,“ segir Guðrún og hlær. Helga Zoëga, lektor í lýðheilsuvísindum við Háskóla Íslands og nýdoktor í faraldsfræðirannsóknum á Mount Sinai sjúkrahúsinu í New York, var að fá birta grein í hinu virta vísindatímariti Pediatrics, fagtímariti bandarísku barnalæknasamtakanna. Í greininni segir af niðurstöðum rannsóknar sem leiðir í ljós að þeir nemendur, sem yngstir eru í hverjum bekk, eru líklegri til þess að fá ávísað örvandi lyfjum við ofvirkni og athyglisbresti (ADHD) en þeir sem eldri eru. Námsárangur yngstu nemendanna er jafnframt líklegri til að vera lakari en þeirra eldri.

FISLÉTT OG HLÝ

DÚNÚLPA MEÐ HETTU MARGIR LITIR

20%

ALLiRSTÓLAR

SkRiFBORÐS

25% 25% 25% AFSLÁTTUR

AFSLÁTTUR

ÖLL

Ð R O B U F O T S BORÐ

ALLUR JÓLATeXTíLL

AFSLÁTTUR

ALLiR BOLiR

ALLAR úTiSeRíUR

20% AFSLÁTTUR

1987

30% AFSLÁTTUR

Rúmfatalagerinn í 25 ár.

www.rumfatalagerinn.is TILBOÐIN GILDA 23.11 til 25.11

AFSLÁTTUR

ÖLL LíkAmS-i RækTARTæk

25% AFSLÁTTUR

2012


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.