Leikur ársins Þrír leikmenn Barca fá 10
Eiður Smári Stjarna Sky í úrslitaleik Ó K E Y Meistara PIS ÓKEYPIS deildarinnar 2
úttekt 28
FAST Verð 27.-29. maí 2011 2. árgangur
2. tölublað 1. árgangur 21. tölublað
ÓKEYPIS ÓKEYPIS Fréttaskýring Íslendingar eru meðal mestu neytenda geðlyfja í heiminum
Geðlyfjanotkun sparar milljarða á hverju ári og kemur í veg fyrir vistun um þúsund manns á geðsjúkrahúsum. Við spörum rými sem svarar tveimur til þremur Nordica-hótelum með lyfjanotkun. ÓKEYPIS ÓKEYPIS
Aníta Briem Út úr skápnum sem tónskáld 20 Viðtal
gusgus fær
Y P I S Tómasson, formaður Ó K EKristinn ÓKEYPIS
Besta platan til þessa
Geðlæknafélags Íslands
Dómur 51
Ragnhildur Steinunn Eltir uppi efnilega Íslendinga 54 Viðtal fyrir alla Hálendið er hafa Hálendisferðir sérhæft sig í öræfaog ferðum fyrir börn
Ferðir
fjölskyldufólk.
bls. 6
Helgin 27.-29.
maí 2011
Gönguleiðir að Fjallabaki ta
Fjallabak er eitt vinsælas hvort hálendissvæði landsins gangandi heldur er ferðast eða á jeppa.
bls. 2
Fjallahlaup á Jónsmessunótt
hlaupNýtt fjallahlaup stendur er en það urum til boða í ár, up Útivistar. Fimmvörðuhálshla
bls. 6
Aukablað um Ferðalög
Við opnum kl:
Og lokum kl:
SÍA
•
110613
FLEXOR GÖNGUGREINING stoðkerfisvandamál A ÐU TÍM PANTA 00
fyrir ýmis getur komið í veg ns. www.flexo r.is álagspunktum líkama / Suðurlandsbraut 34 / 108 Reykjavík / S. 517 3900 / og kvilla í helstu Orkuhúsinu
•
www.lyfogheilsa.is PIPAR \ TBWA
JL-húsinu Hringbraut 121
bls. 4
H. Skúlason
Pétur Pétursson heimilislæknir
Síða 24
ð Strút
Gönguleiðir vi
Ljósmynd/Skúli
Oft er verið að meðhöndla fýlu og skapvonsku en ekki þunglyndi.
Ljósmynd/Nordic Photos/Getty Images
t nnu við Útivis Unnið í samvi
517 39
Opnunartímar 08:00-22:00 virka daga 10:00-22:00 helgar
JL-húsinu
2
fréttir
Helgin 27.-29. maí 2011
Fyrirtækjasöfnun Til stuðnings bændum og búaliði
Sárt að sjá fólkið anda að sér rykinu og lömbin deyja Vel tekið í erindið, segir Guðni Ágústsson sem fer fyrir verkefnisstjórn söfnunarinnar. Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is
„Það er gríðarlega vel tekið í þetta erindi. Mönnum þykir sárt að sjá blessað fólkið anda að sér rykinu og litlu lömbin deyja. Menn skilja hvað þetta er mikið tjón,“ segir Guðni Ágústsson, fyrrverandi ráðherra, sem fer fyrir fjögurra manna verkefnisstjórn sem stendur fyrir fyrirtækjasöfnun vegna Grímsvatnagossins til stuðnings bændum og búaliði sem harðast hefur orðið úti á öskusvæðinu sunnan Vatnajökuls. „Margir menn í atvinnulífinu spurðu mig hvað þeir gætu gert og þá varð
þessi hugmynd til, að stofna átakssjóð. Við prófuðum þetta á nokkrum fyrirtækjum og það voru strax komnar 1520 milljónir,“ segir Guðni en söfnunin fer fram í nánu samstarfi við Samtök atvinnulífsins. Hann segir að fyrirtækin leggi fram frá eitt hundrað þúsund krónum upp í milljón, eftir efnum, stærð og ástæðum. „Þetta er fátækt sveitarfélag og erfiðleikarnir miklir.“ Reikningur vegna söfnunarinnar hefur verið stofnaður í Arion banka á Kirkjubæjarklaustri. Stefnt er að því
að henni verði lokið eigi síðar en við júnílok svo hægt verði að bregðast sem fyrst við þeim brýna vanda sem við blasir. Þau fyrirtæki sem þegar hafa lagt málefninu lið eru: Kaupfélag Skagfirðinga, Samherji, Ísfélag Vestmannaeyja, Skinney-Þinganes, N1, KEA, Vinnslustöðin, Mjólkursamsalan, Alcoa-Fjarðaál, Kjarnafæði, Þorbjörn, Norðlenska, Fóðurblandan, Brim, Sláturfélag Suðurlands, SAH-afurðir, Samkaup, Kaupás, Bónus og Olís.
Guðni Ágústsson, fyrrverandi ráðherra, fer fyrir verkefnisstjórn fyrirtækjasöfnunarinnar.
Reikningur í Arion banka á Kirkjubæjarklaustri
Fjölmiðlar Úrslitaleikur meistar adeildar Evrópu
Verðbólgan eykst
11,2%
Vísitala neysluverðs, miðuð við verðlag í maí, hækkaði um 0,94% frá fyrri mánuði. Vísitala neysluverðs án húsnæðis hækkaði um 0,73% frá apríl, að því er fram kemur hjá Hagstofunni. Gjöld fyrir heitt vatn og frárennsli hækkuðu vísitala um 10% (vísitöluáhrif 0,20%) og flugfargjöld til útlanda neysluverðs hækkuðu um 15,5% (0,17%). Kostnaður vegna viðhalds og viðgerða á húsnæði jókst um 3,7% (0,15%), þar af voru Ársvísitala miðað við hækkanir síðustu 0,12% áhrif vegna leiðréttingar á vinnulið byggingarþriggja mánaða vísitölu. Þá hækkaði verð á mat og drykkjarvörum um 0,8% (0,12%). Síðastliðna tólf mánuði hefur vísitala neysluverðs Hagsstofa Íslands hækkað um 3,4% og vísitalan án húsnæðis um 3,1%. Undanfarna þrjá mánuði hefur vísitala neysluverðs hækkað um 2,7% sem jafngildir 11,2% verðbólgu á ári (10,3% verðbólgu fyrir vísitöluna án húsnæðis). - jh
Gjaldþrotum fjölgar Alls voru 83 fyrirtæki tekin til gjaldþrotaskipta í apríl síðastliðnum samanborið við 66 fyrirtæki í apríl í fyrra, sem jafngildir um 26% fjölgun á milli ára, að því er fram kemur hjá Hagstofu Íslands. Eftir bálkum atvinnugreina voru flest gjaldþrot í fjármála- og vátryggingastarfsemi. Fyrstu 4 mánuði ársins 2011 er fjöldi gjaldþrota 519 sem er um 44% aukning frá sama tímabili árið 2010 þegar 360 fyrirtæki voru tekin til gjaldþrotaskipta. En ný fyrirtæki koma í stað þeirra sem fara í þrot. Í nýliðnum apríl voru skráð 145 ný einkahlutafélög samanborið við 119 einkahlutafélög í apríl 2010, sem jafngildir um 22% fjölgun á milli ára. Eftir bálkum atvinnugreina voru flest einkahlutafélög skráð í Heild- og smásöluverslun, viðgerðir á vélknúnum ökutækjum. Heildarfjöldi nýskráðra einkahlutafélaga er 588 fyrstu 4 mánuði ársins og eru nýskráningar jafn margar og á sama tímabili árið 2010. -jh
Fá kröfurnar gerðar upp með hlutafé í N1 Samþykki allra kröfuhafa sem eiga skuldabréf í skuldabréfaflokknum ESSO 0511 liggur fyrir um að þeir fái kröfur sínar gerðar upp með hlutafé í N1 hf., að því er fram kemur í kauphallartilkynningu. „Framangreint samkomulag lánardrottna N1 hf. gerir meðal annars ráð fyrir að
lánardrottnar taki yfir rekstur N1 hf sem lið í uppgjöri á skuldum N1 hf. og Umtaks fasteignafélags ehf.,“ segir enn fremur. „Lánardrottnar skuldbinda sig til þess að breyta stórum hluta krafna sinna í hlutafé og styrkja þannig efnahag N1 hf. Reiknað er með að vinnu við fjárhagslega endurskipulagningu ljúki formlega á miðju þessu ári og frestast útgáfa ársreiknings vegna rekstrarársins 2010 þar til í lok júní af þessum sökum.“ -jh
Bók Björns um Baugsmálið komin út Fá mál hafa verið umtalaðri hér en svokallað Baugsmál sem hófst með kæru Jóns Geralds Sullenbergers til lögreglu sumarið 2002 og síðan húsleit í höfuðstöðvum Baugs í ágúst það ár. Björn Bjarnason, fyrrverandi ráðherra, rekur sögu þessa umtalaða máls sem stóð næstu árin í nýútkominni bók, Rosabaugur yfir Íslandi, en í aðfararorðum höfundar segir að við varnir í málinu hafi verið gripið til aðferða sem séu einstæðar í íslenskri- stjórn mála- og fjölmiðlasögu. „Viðskiptalíf og stjórnmál samþættust og valdabaráttan var harðskeytt,” segir m.a. á bókarkápu um innihald bókarinnar sem spannar mikið umrót í íslensku samfélagi árin 2002 til 2008. -jh
Eiður Smári Guðjohnsen hefur slegið í gegn sem fótboltaskýrandi á Sky-sjónvarpsstöðinni. Nordic Photos/Getty Images
Eiður Smári sérfræðingur Sky í úrslitaleiknum á Wembley Eiður Smári Guðjohnsen hefur slegið í gegn sem sérfræðingur hjá Sky-sjónvarpsstöðinni í Englandi að undanförnu. Hann verður meðal sérfræðinga stöðvarinnar á stærsta knattspyrnuleik ársins á morgun, laugardag.
Sjónvarpsmaðurinn Eiður Smári „Hann kemur vel fyrir. Hann hefur gríðarlega reynslu og kunnáttu á því sem hann er að fjalla um. Hann er vel máli farinn og með góðan húmor. Og svo skemmir útlitið ekki fyrir enda töffari þar á ferð.“ Hilmar Björnsson, sjónvarpsstjóri Skjás Golfs
K
nattspyrnukappinn Eiður Smári Guðjohnsen, sem lék með Fulham í ensku úrvalsdeildinni seinni hluta nýliðins tímabils, mun hafa í mörg horn að líta um helgina þótt komið sé sumarfrí í deildinni. Eiður Smári verður í sérfræðingahópi Sky-sjónvarpsstöðvarinnar í útsendingu stöðvarinnar í úrslitaleik meistaradeildar Evrópu á Wembley-leikvanginum í London á milli Barcelona og Manchester United á morgun, laugardag. Eiður Smári verður, ásamt Jamie Redknapp, í sérstökum kynningarþætti fyrir leikinn á Sky í dag, föstudag, þar sem þeir ræða liðin, kosti þeirra og galla, leikmenn og stjórana tvo, Alex Ferguson og Pep Guardiola. Eiður Smári mun síðan vera á hliðarlínunni á leiknum sjálfum á morgun og koma inn fyrir leik, í hálfleik og eftir leik. Þetta er ekki fyrsta verkefnið sem Eiður Smári tekur að sér fyrir Sky. Hann hefur ver-
ið kallaður til fyrir leiki Barcelona í meistaradeildinni undanfarin ár enda þekkja fáir liðið betur en Eiður eftir þriggja ára dvöl hjá því. Eiður Smári þótti standa sig með glæsibrag útsendingu Sky á undanúrslitaleik Barcelona og Real Madrid. Honum var hrósað í hástert á samskiptasíðunni Twitter enda í þeirri einstöku stöðu að hafa spilað bæði undir stjórn José Mourinho, þjálfara Real Madrid, og Pep Guardiola hjá Barcelona. Að því er Fréttatíminn kemst næst hafa fleiri sjónvarpsstöðvar í Bretlandi óskað eftir kröftum Eiðs Smára í tengslum við beinar útsendingar frá knattspyrnuleikjum. Hann sagði í viðtali við Fréttablaðið fyrir skömmu að hann gæti vel hugsað sér að vinna í sjónvarpi eftir að knattspyrnuferlinum lýkur, sem væri þó ekki alveg strax. Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is
Eiður Smári spilaði með snillingunum þremur, Messi, Xavi og Iniesta, hjá Barcelona og var á varamannabekknum þegar Barcelona vann Manchester United í úrslitaleiknum í Róm fyrir tveimur árum.
u t k a T
ð i r a sum með iPhone!
3.000 kr. símn
otkun mánu á má ði í 12
n.
fylgir iPhon e4 hjá
Nova !
6.990 kr.
á mán. í 18 mán.
i dagur & stein
(16 GB) iPhone 4 hvítur* Svartur og
3.000 kr. símnotkun lgir! á mán. í 12 mán. fy
*Hvítur iPhone: +5.000
kr. útborgun!
4.990 kr. Svartur iPhone stgr.: 12 90 kr. 9.9 12 Hvítur iPhone stgr.:
stita›ur r æ t S mtis
skem í heimi! Lágmúla, inglunni, Smáralind, Verslanir Nova eru í Kr stuver 519 1919 rtorgi Akureyri | Þjónu MM Selfossi og á Glerá itter va.is | Facebook | Tw www.nova.is | m.no afborgun ft og frelsi. Mánaðarleg og Eitt verð í alla, áskri ekki kreditkort. með 0 kr. Nova í Nova að staðgreiða og þá þarf 3.000 kr. símnotkun fylgir slugjald. Það er ódýrara greið án. kr./m 250 + ti með kreditkor
greidd
4
fréttir
Helgin 27.-29. maí 2011
Föstudagur
veður
l augar dagur
Peysuveður
sunnudagur
Þurfum helst mikla rigningu sunnanlands
Á öskusvæðinum þurfum við góða skolun. Svo virðist sem að þessu sinni rætist ósk okkar. Úrkomuskil fara yfir landið í dag með vætu í flestum landshlutum og mest suðaustanlands. Á morgun verður vindur A-lægur, áfram væta austan- og suðaustanlands, en birtir upp vestanlands. Snýst í nokkuð ákveðna NA-átt á sunnudag með áframhaldandi rigningu norðaustan- og austanlands. Jafnvel snjókoma til fjalla undir kvöldið. Það er svo sem enginn hiti sem heitið getur um helgina, helst að það nái 10 stigum þar sem sólin fær að skína. Einar Sveinbjörnsson
Líttu vel út án þess að sjúga stöðugt upp í nefið.
6
7
5
8
7
10
6
8
6
5
5
4
9 8
8
Dálítil rigning í flestum landshlutum, en þá einkum sunnantil. Rofar til síðdegis
Fremur vætusamt verður austanlands, smáskúrir annars og sólríkt suðvestan- vestanlands.
Áfram rigning um austanvert landið og ákveðinn vindur. Heldur kólnandi.
Höfuðborgarsvæðið: Rigning framan af degi en síðan smáskúrir.
Höfuðborgarsvæðið: Fínasta veður, hægur vindur sól með köflum og hlýnandi veður.
Höfuðborgarsvæðið: Lengst af léttskýjað. Blástur þegar líður á daginn, en sæmilega hlýtt.
CINTAMANI WWW.CINTAMANI.IS
vedurvaktin@vedurvaktin. is
Heilbrigðismál Sýkingar spr autufíkla
Spá OECD í takt við aðrar spár Efnahags- og framfarastofnunin (OECD) reiknar nú með því að landsframleiðsla hér á landi komi til með að vaxa að raungildi um 2,2% í ár og 2,9% á næsta ári. Er stofnunin þar með bjartsýnni en hún var í nóvember, en þá spáði hún 1,5% hagvexti í ár og 2,6% árið 2012. Þessi spá OECD kemur Greiningardeild Íslandsbanka ekki á óvart enda í takt við aðrar nýlegar spár. Má þar nefna spár Seðlabankans, Hagstofunnar og Alþjóða gjaldeyrissjóðsins, en þær spá allar 2,3% hagvexti í ár og 2,9% vexti á næsta ári. OECD væntir þess að hagvöxturinn hér verði drifinn áfram af fjárfestingu í orkufrekum iðnaði, auk þess sem stofnunin reiknar með því að einkaneyslan styrkist. Að mati Aukning landsOECD verður atvinnuleysi hér á landi 7,0% í ár og svo 5,8% á framleiðslu næsta ári. Ljóst er að stofnunin horfir nú mun bjartari augum Spá fyrir 2011 á vinnumarkaðinn hér á landi þar sem í nóvember voru þessar tölur 8,1% og 7,5%, segir Greiningin. Líkt og aðrar stofnanir OECD reiknar OECD með því að verðbólgan hér á landi verði minni nú í ár en í fyrra, eða um 2,7% á móti 5,4%. Árið 2012 reiknar hún með 2,6% verðbólgu. Þar með hefur stofnunin hækkað nokkuð verðbólguspá sína frá því í nóvember á síðasta ári en þá spáði hún að verðbólgan yrði um 1,8% í ár og svo 1,6% árið 2012. -jh
Fjöldi fíkniefnaneytenda með HIVsmit
2,2%
ÍSAL-deila til ríkissáttasemjara
nei og 13 atkvæði voru auð og ógild. Þá samþykktu félagar í Drífanda sinn samning með 70 prósentum atkvæða. -jh
Sex verkalýðsfélög hafa vísað kjaradeilu sinni við ÍSAL til ríkissáttasemjara. Félögin eru Verkalýðsfélagið Hlíf, Rafiðnaðarsamband Íslands, Félag iðn- og tæknigreina, MATVÍS, VM og VR, að því er Ríkisútvarpið greinir frá. Starfsmenn innan raða allra félaga vinna hjá ÍSAL og snýr kjaradeilan að kaupi og kjörum þeirra starfsmanna. -jh
Áverkar á konunni ekki eftir hálstak
Verkalýðsfélögin samþykkja með miklum meirihluta Verkalýðsfélögin hafa samþykkt nýgerða samninga með miklum meirihluta en Samtök atvinnulífsins hafa þegar samþykkt samningana. Flóabandalagið, Félag bókagerðarmanna og Drífandi í Vestmannaeyjum urðu fyrstu félögin til að skila niðurstöðum úr kosningum um nýja kjarasamninga ASÍ og SA. 86 prósent þeirra sem kusu greiddu atkvæði með samningi Flóabandalagsins og 89,4% prósent studdu samning Félags bókagerðarmanna. Alls greiddu 305 bókagerðarmenn atkvæði af 769 á kjörskrá. 89,4% sögðu já, 10,6%
Maður á sextugsaldri, sem grunaður var um að hafa veitt sambýliskonu sinni banvæna áverka, hefur verið látinn laus úr varðhaldi, að því er fram kom í fréttum Ríkisútvarpsins. Lögreglan var hinn 15. maí síðastliðinn kölluð að húsi í Reykjavík þar sem konan fannst. Hún var endurlífguð og flutt á slysadeild, þar sem henni var haldið sofandi í öndunarvél. Hún komst aldrei til meðvitundar og lést fimm dögum síðar. Sambýlismaðurinn hringdi sjálfur eftir aðstoð lögreglu og var handtekinn á vettvangi, grunaður um að hafa veitt konunni alvarlega áverka með hálstaki. Hann var undir áhrifum áfengis og vímuefna og bar við minnisleysi um það sem hafði gerst, að því er fram kemur í fréttinni. „Bráðabirgðaniðurstaða krufningar hefur leitt í ljós að áverkarnir voru ekki eftir hálstak og urðu konunni líklega ekki að bana. Lögreglan taldi því ekki ástæðu til að halda honum lengur. Hún bíður nú lokaniðurstöðu krufningar,“ segir enn fremur. -jh
2007 6 2008 0 2009 5 2010 10 2011 10* * allir HIV smitaðir á árinu, meirihluti fíkniefnaneytendur.
HIV-faraldur á meðal rítalínfíkla
Haraldur Briem sóttvarnalæknir. Ljósmynd/Hari
Sóttvarnalæknir segir útbreiðslu rítalíns mikið áhyggjuefni og að allar leiðir séu skoðaðar til að stemma stigu við auðveldu aðgengi að efninu.
Þ
etta veldur okkur miklum áhyggjum. Það er óhætt að segja það,“ segir Haraldur Briem sóttvarnalæknir um þá gríðarlegu aukningu sem orðið hefur á milli ára í sýkingum og HIV-smiti sprautufíkla. Að sögn Haraldar er um að ræða aukningu sem hófst á árinu 2007. „Þetta hefur verið stigvaxandi vandamál og við sjáum það núna að um er að ræða hópsýkingu á meðal fíkniefnaneytenda. Ég held að það sé ekki hægt að tala um neitt annað en það,“ segir Haraldur. Spurður um ástæður þessarar aukningar segir Haraldur að þetta tengist að öllum líkindum aukinni neyslu á rítalíni. „Fólk sem notar rítalín sprautar sig oft því áhrif efnisins virðast fara hratt úr líkamanum. Það virðist gæta kæruleysis á meðal þessara neytenda varðandi notkun á sprautum og lítið er spáð í hvort þær séu notaðar eða nýjar. Þetta er stærsta vandamálið og grafalvarlegt,” segir Haraldur og bætir því við að það sé hans ósk og fleiri að losna við rítalín af götunni. „Það fer mikil vinna í að reyna að finna lausnir á þessum vanda með rítalínið. Við erum stöðugt að reyna að finna leiðir til að gera aðgengi að lyfinu erfiðara. Ein hugmyndin sem kom upp er að eingöngu verði hægt að nálgast lyfið á Landspítalanum. Það er verið að skoða þá hugmynd,“ segir Haraldur en auk þess hefur fjöldi þeirra lækna sem hefur leyfi til að skrifa upp á rítalín verið takmarkaður mjög.
ð
n ú me
tappa
gra leeyn ol msluþ g
Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is
Læknadóp í Kastljósi
Ljúffengar uppskriftir með matreiðslurjóma er að finna á www.gottimatinn.is
Jóhannes Kr. Kristjánsson, sem missti dóttur sína úr of stórum skammti af morfíni fyrir ári, hefur unnið að fréttaskýringu um læknadóp sem birt var í Kastljósi í þessari viku. Þar var varpað ljósi á þá hættu sem steðjar að íslenskum ungmennum í formi læknadóps og það eftirlitsleysi sem ríkir á meðal yfirvalda.
Hverjir smita? Vangaveltur hafa verið um hvernig þessi gríðarlega aukning smits og sýkinga meðal sprautufíkla er tilkomin. Ein kenningin er að einhverjir smitaðir einstaklingar smiti aðra viljandi. Haraldur Briem segir nær ómögulegt að sanna það vegna minnisleysis sjúklinganna. „Þeir læknar sem sinna þessu fólki reyna alltaf að rekja hvaðan smitið kemur. Fólk man hins vegar flest ekki neitt þannig að það er ómögulegt að segja til um hvort sú kenning er rétt. En hún hefur verið skoðuð.“
Úrval gjafabóka fyrir merk tímamót
15.990 KRÓNUR
12.990 KRÓNUR
12.990
15.990
KRÓNUR
KRÓNUR
12.990 KRÓNUR
ÚTSKRIFTARGJAFIR Í EYMUNDSSON
ENNEMM / SÍA / NM 46915
Svo lengi lærir sem lifir! Ritröðin Leiðsögn í máli og myndum er tilvalin gjöf handa nýútskrifuðu menntafólki. Í Eymundsson býðst þér fjölbreytt úrval annarra útskriftargjafa.
Eymundsson.is
Helgin 27.-29. maí 2011
Eldgosið sveiflaði gengi flugfélaga Eldgosið í Grímsvötnum hefur fjarað út eftir kröftuga byrjun. Gosaskan truflaði þó flugumferð í Evrópu en ekkert í líkingu við það sem var vegna gossins í Eyjafjallajökli í fyrra. Mest áhrif hafði gosið á flug á Íslandi og Grænlandi en einnig í Skotlandi, NorðurEnglandi og Þýskalandi. Grímsvatnagosið olli lækkun á hlutabréfaverði flugfélaga sem starfa á svæðinu og lækkuðu verð þeirra strax um 3-5% á mánudaginn þegar fjármálamarkaðir voru opnaðir, eftir að fréttir bárust af upphafi þess um helgina. Gengi hlutabréfa flugfélaga hefur hins vegar verið að hækka á ný eftir að fréttir bárust af rénun gossins, að því er fram kemur hjá Greiningu Íslandsbanka. Áhrifin af eldgosinu á ferðamannaþjónustu í Evrópu virðast ætla að verða mun minni en áhrifin af eldgosinu í Eyjafjallajökli í fyrra en það gos olli töfum á um 100 þúsund flugferðum, hafði áhrif á ferðir um 10 milljónir manns og kostaði flugfélögin um 1,7 milljarða dollara, eða sem nemur um 200 milljörðum íslenskra króna. -jh
Söfnun Hjálparstofnun kirkjunnar
Vilborg Oddsdóttir, félagsráðgjafi hjá Hjálparstofnun kirkjunnar, vonast til að lands menn taki vel í söfnun stofnunarinnar sem hófst í gær, fimmtudag. Ljósmynd/Hari
Safna til að koma úttektarkortum af stað Hjálparstofnun kirkjunnar stendur fyrir söfnun sem hófst formlega á Stöð 2 í gærkvöld. Tilgangurinn er að safna peningum og fjalla hispurslaust um fátækt á Íslandi.
T
WWW.SKJARGOLF.IS
Okkar helstu skjólstæðingar eru ungar barnafjölskyldur á bótum og mikið veikir einstaklingar.
ilgangurinn með þessari söfnun er að safna fjármagni til að vera með úttektarkort frekar en matarpoka fyrir þá sem leita til okkar. Með því erum við að verða við áskorun stjórnvalda og þeirra sem þurfa hjálp og telja það niðurbrot að þurfa að standa í röð til að fá hjálp,“ segir Vilborg Oddsdóttir, félagsráðgjafi hjá Hjálparstofnun kirkjunnar, um söfnun sem hrint var af stað með þætti á Stöð 2 í gærkvöld. Vilborg segir að Hjálparstofnun kirkjunnar vilji jafnframt gerast talsmaður þeirra sem standa höllum fæti í samfélaginu. „Við viljum fjalla um fátækt og gera það hispurlaust,“ segir Vilborg. Aðspurð um fjárhæðir sem Hjálparstofnun kirkjunnar þarf mánaðarlega til að sinna þeim sem leita til hennar segir Vilborg upphæðina vera á bilinu sjö til tíu milljónir ef vel ætti að vera. „Þetta eru nokkur hundruð fjölskyldur. Það varð sprengja í nýjum umsóknum í janúar 2009 en síðan hefur þetta haldist nokkuð jafnt og fjöldi þeirra sem leitar til okkar í fyrsta sinn hefur minnkað að undanförnu. Síðan er auðvitað hópur sem stóð illa fyrir kreppu og stendur enn verr í dag. Okkar helstu skjólstæðingar eru ungar barnafjölskyldur á bótum og mikið veikir einstaklingar,“ segir Vilborg. Aðspurð hvenær úttektarkortin líti dagsins ljós segist Vilborg vonast til að það verði fljótlega. „Það er verið að vinna umsóknir og meta hversu mikla hjálp hver og einn þarf. Það er auðvitað mismunandi eftir aðstæðum. Þetta er mikið púsl,“ segir Vilborg. Hjálparstofnun kirkjunnar hefur sent greiðsluseðla í alla heimabanka upp á 2.400 krónur en auk þess eru frjáls framlög vel þegin. Að auki verður hægt að hringja í styrktarnúmer eða svokölluð 900-númer í söfnuninni á Stöð 2 á fimmtudaginn og síðan áfram á meðan söfnunin stendur yfir. Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is
d Tilbo
d Tilbo
Margarítur
Petuniur
895
kr
695
Sólboði
kr
d Tilbo
d Tilbo
Snædrífa
Dalíur
Hengilobeliur
695
Fuksíur
kr
Nellikkur
695
kr
ad er komid sumar!
Stjúpur | Alísur | Fjólur | Silfurkambur | Flauelsblóm
d Tilbo
d Tilbo
10 1 0s sumarblóm umarbló í bakka
4 matjurtir saman
995kr
380kr d Tilbo
Mikið úrval af bindivír og bindiefni fyrir fjölæringa!
Mikið úrval af ræktunarkössum
15% afsláttur
af öllu gæludýrafóðri
d Tilbo
d Tilbo
Blákorn
Vatnskristallar
15% afslátt afsláttur GÓÐ RÁÐ
GARÐHEIMA:
Sumarblóm þurfa áburð Stráið smávegis af blákorni yfir moldina eftir útplöntun eða vökvið með blómaáaburði blönduðum í vatn þrisvar í viku eftir útplöntun.
Útskriftarblómin
15% afsláttur GÓÐ RÁÐ
GARÐHEIMA:
vatnskristallar t k i t ll geyma í sér é raka k ffyrir i rætur plantnanna. Blandið 1-2 tsk út í vatn og hrærið og blandið út í moldina við gróðursetningu.
fjölskyldufyrirtæki í 19ár
8
Öflugur greiðendavefur með hagnýtum upplýsingum s.s. • Yfirlit mála • Samkomulög • Greiðslur með korti • Góð ráð og margt fleira
Þjónustuver 440 7700 www.ekkigeraekkineitt.is
fréttir
Helgin 27.-29. maí 2011
Aflaverðmæti 23,4 milljarðar
Fjórðungur með háskólapróf
Aflaverðmæti íslenskra skipa nam 23,4 milljörðum króna á fyrstu tveimur mánuðum ársins samanborið við 21,1 milljarð á sama tímabili í fyrra. Aflaverðmæti hefur því aukist um 2,3 milljarða eða 10,8% á milli ára, að því er fram kemur hjá Hagstofu Íslands. Aflaverðmæti botnfisks var í lok febrúar orðið 13,2 milljarðar og dróst saman um 18,7%. Verðmæti þorskafla var um 7,7 milljarðar og dróst saman um 18,3%. Aflaverðmæti ýsu nam tæpum 1,9 milljörðum og dróst saman um 34,9%, en verðmæti karfaaflans nam 1,7 milljörðum, sem er 6,1% samdráttur. Verðmæti ufsaaflans dróst saman um 19,4% milli ára í 679 milljónir. Verðmæti flatfiskafla nam tæpum 1,6 milljörðum króna í janúar til febrúar 2011, sem er 25,4% aukning. Aflaverðmæti uppsjávarafla jókst um 143,4% milli ára og nam rúmum 8,4 milljörðum. Má rekja þá verðmætaaukningu til aukins loðnuafla. Verðmæti hans nam 7,3 milljörðum króna og jókst um 357% milli ára. -jh
Rúmlega 56 þúsund manns á aldrinum 16-74 hafa lokið háskólanámi, eða um fjórðungur íbúa á Íslandi á sama aldursbili. Háskólamenntuðum hefur fjölgað nokkuð frá árinu 2003, þegar þeir voru 22% íbúa, að því er Hagstofan greinir frá. Um 36% íbúa hafa lokið starfs- og framhaldsmenntun, þ.e. lokið námi á framhaldsskólastigi sem er a.m.k. tvö ár að lengd eða lokið námi á viðbótarstigi, alls tæplega 81 þúsund manns. Þeir sem eingöngu hafa lokið styttra námi, þ.e. grunnmenntun, eru tæplega 86 þúsund talsins. Það eru 39% íbúa og hefur fækkað úr 42% árið 2003. Á höfuðborgarsvæðinu hafa 33% íbúa eingöngu lokið grunnmenntun en 30% hafa lokið háskólamenntun. Utan höfuðborgarsvæðisins hafa 49% íbúa aðeins lokið grunnmenntun og 16% lokið háskólamenntun. Yngri konur eru mun líklegri til að hafa lokið háskólanámi en yngri karlar. Rúmlega 41% 25-29 ára kvenna hafa lokið háskólamenntun en tæplega 23% karla á sama aldri. - jh
Unicef Skýrsla um stöðu barna á Íslandi
Hreint & klárt í maí
ATA R N A
Siemens þvottavélar, þurrkarar og uppþvottavélar á tilboðsverði.
Vilja aukið fé í forvarnir gegn kynferðisofbeldi á börnum Framkvæmdastjóri Unicef á Íslandi segir kynferðislegt ofbeldi eina þá stærstu ógn sem steðjar að börnum á Íslandi. Hann vill markvissar aðgerðir til að fyrirbyggja ofbeldið. Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is
Nóatúni 4 · Sími 520 3000 www.sminor.is
TÍMALAUS KLASSÍK
Það þarf að opna umræðuna því gerendur nærast á þögninni.
Í úTSKrifTArgjöf
Stefán Ingi Stefánsson, framkvæmdastjóri Unicef, segir allt til alls á Íslandi til að minnka kynferðislegt ofbeldi gegn börnum. Ljósmynd/Hari
Þ Skagen herraúr PIPAR\TBWA • SÍA • 111301
kr. 24.900
www.jonogoskar.is
Staða barna á Íslandi 2011
Skagen dömuúr
kr. 23.900
Forsíða skýrslunnar Staða barna á Íslandi 2011.
LAUgAvegUr / SMárALind / KringLAn
ÚRVAL
notaðra bíla
3.500 kg dráttargeta
Verð frá kr. 1.850.000
Verð: kr. 2.190.000
Eigum nokkur eintök af vel með förnum Sorento, frá kr. 1.850.000 - 3.690.000 - bensín eða dísil.
Eigum nokkra sérlega sparneytna Kia cee’d dísilbíla, árg. 2008, ekna í kringum 50-60.000 km.
Allt að 70% fjármögnun í boði Krókhálsi 11 · 110 Reykjavík Sími 590 2100 · askja.is
Opið virka daga kl. 9-18 Laugardaga kl. 12-16
að er alveg klárt að kynferðislegt ofbeldi er ein af stærstu ógnum sem steðja að börnum á Íslandi. Rannsóknir sýna að allt að fjórtán prósent af stelpum verða fyrir kynferðislegu ofbeldi fyrir átján ára aldur og þótt talan sé nokkuð lægri hjá strákum þá eru þessar tölur alltof háar,“ segir Stefán Ingi Stefánsson, framkvæmdastjóri Unicef á Íslandi. Samtökin kynntu í gær viðamikla skýrslu um stöðu barna á Íslandi. Stefán Ingi segir að kynferðislegt ofbeldi sé erfitt og flókið mál og ekki sé hlaupið að því að taka á því. Það þýði þó ekki að það eigi ekki að gera neitt. „Við verðum að berjast gegn þessu með öllum tiltækum ráðum,“ segir Stefán Ingi. Í skýrslunni er gagnrýnt hversu fáar rannsóknir hafi verið unnar og hversu litlu eða nær engu fé hafi verið varið til forvarna í þessum málaflokki. Stefán Ingi segir að það þurfi að gera nýjar rannsóknir. „Það liggur fyrir mikið af gögnum sem hægt er að greina. Það hefur verið gert gagnvart öðrum ógnum sem að börnum okkar steðja,“ segir Stefán Ingi og bendir þar til að mynda á neyslu áfengis, tóbaks og vímuefna. „Þar hefur verið unnið aðdáunarvert starf sem hefur skilað miklum árangri, eins og til að mynda með minnkandi unglingadrykkju. Slíkt gerist ekki fyrir tilviljun heldur vegna þess að unnið er í því. Og það kostar peninga,“ segir Stefán Ingi og vill að einhver taki ábyrgð á því að minnka kynferðislegt ofbeldi gagnvart börnum. „Við eigum slysavarnaráð
og manneldisráð. Þetta eru hlutar af öðrum stofnunum með skýr hlutverk að reyna að lækka tíðni þeirra ógna sem heyra undir þær. Þetta vantar fyrir kynferðislegt ofbeldi gegn börnum. Grasrótarsamtök eins og Blátt áfram, Drekaslóð, Stígamót og fleiri hafa unnið frábært starf en það þarf að koma meira frá opinberum aðilum,“ segir Stefán Ingi. Spurður hvort stjórnvöld dragi lappirnar í þessum málaflokki vill Stefán Ingi ekki ganga svo langt að segja það. „Stjórnvöld hafa mikinn áhuga á þessu máli og hafa gert margt gott, til að mynda í aðgerðaráætlunum gegn mansali, heimilisofbeldi og kynferðisofbeldi. Það er stefna í gangi en það þarf að hrinda henni í framkvæmd.“ Um tilgang skýrslu Unicef segist Stefán Ingi vonast til að hún verði jákvætt innlegg í umræðuna um stöðu barna. „Svona heildarskýrsla hjálpar okkur að sjá hlutina í samhengi og til að ræða hlutina áfram. Við erum boðin og búin að halda áfram og hjálpa til eins og við getum,“ segir Stefán Ingi en bendir þó á að forvarnir og fjármagn í forvarnir sé það sem skipti mestu máli. „Það þarf að skoða verklagsreglur – hvernig brugðist er við tilkynningum. Það þarf að opna umræðuna því gerendur nærast á þögninni. Það þarf að tala til gerendanna og skoða áhrif kláms og hvaða tengingar klám hefur við ofbeldi. Það er til mikið af góðum sérfræðingum hér sem geta lagt hönd á plóginn,“ segir Stefán Ingi.
Grrrrrillandi gott! Sjóðandi heitt sumartilboð!
Grilluð nautalund Lungamjúk 200 g nautalund borin fram með rótargrænmetisturni, salati og piparsósu. Grilled beef tenderloin served with vegetable tower, salad and pepper sauce.
kr. 3.590
Grillað lamba rib-eye Ekta útileguréttur! Safarík lamba rib-eye steik borin fram með paprikutríói, kartöflusalati og tzatziki sósu. Grilled rib-eye of Icelandic lamb served with pepper trio, potato salad and tzatziki dressing.
kr. 2.790
Grískur lambakjötsborgari Suðrænn og seiðandi! Einstaklega safaríkur lambakjötsborgari með fersku salati, tómötum, rauðlauki og grískri tzatziki sósu í ciabatta brauði. Borinn fram með frönskum kartöflum. Lamb meat burger Greek style with mixed salad, tomatoes, red onion and tzatziki sauce in a ciabatta bread. Served with french fries.
kr. 1.490
Sumarsalat Brakandi ferskt blandað salat með ferskum jarðarberjum, kiwi, cantalópumelónu og bragðmikilli salatdressingu. Fresh salad mixed with strawberries, kiwi and cantaloupe melon and tasty salad dressing.
kr. 1.450
Grillhúsið Tryggvagötu og Sprengisandi, sími: 5275000, www.grillhusid.is
10
fréttir
Helgin 27.-29. maí 2011
Seðlabankinn Býðst til að k aupa 15 milljarða af krónueigendum
Fyrsta skrefið stigið til afnáms gjaldeyrishafta Greiðsla í erlendum gjaldeyri til erlendra krónueigenda og þeirra innlendu aðila sem átt hafa krónur í erlendum bönkum. Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is
Mynd er að komast á fyrsta skref í afnámi gjaldeyrishafta samkvæmt þeirri áætlun sem kynnt var fyrir tveimur mánuðum. Seðlabankinn hefur tilkynnt um útboð þar sem bankinn býðst til að kaupa 15 milljarða króna af erlendum krónueigendum, og þeim innlendu aðilum sem hafa átt íslenskar krónur í erlendum bönkum samfellt frá 28. nóvember 2008, gegn greiðslu í erlendum gjaldeyri. Markmið þessara fyrstu aðgerða í fyrri áfanga áætlunarinnar um losun
gjaldeyrishafta er að stuðla að því að fjárfestar geti selt krónueignir sínar með skipulögðum hætti ef þeir svo kjósa, segir í tilkynningu Seðlabankans. Útboðið verður með þeim hætti, að sögn Greiningar Íslandsbanka, að þeir sem fá samþykkt tilboð sín fá þau kjör sem tilboðið hljóðaði upp á, öfugt við „eitt verð fyrir alla“ tilboðafyrirkomulagið sem verið hefur. Útboðið fer fram 7. júní. Niðurstaða þess liggur því fyrir við næstu vaxtaákvörðun Seðlabankans, 15. júní.
„Ekkert liggur fyrir um seinni legg þessa fyrsta skrefs í afnámi gjaldeyrishafta. Sá leggur snýst um að selja lífeyrissjóðum löng verðtryggð ríkisbréf gegn greiðslu í gjaldeyri,“ segir Greiningin enn fremur, en að mati hennar er lykilatriði að einhver mynd komist fyrr en síðar á þann hluta þessa fyrsta skrefs sem snýr að lífeyrissjóðunum. Gjaldeyrisforði Seðlabankans nam 759 milljörðum króna í apríl en bróðurpartur hans er tekinn að láni.
Næsta skref snýst um að selja lífeyrissjóðum löng verðtryggð ríkisbréf gegn greiðslu í gjaldeyri.
Heilbrigðismál R annsókn á heilsutengdum lífsgæðum
Vinaverkefnið í Skagafirði verðlaunað Vinaverkefnið í Skagafirði hlaut Foreldraverðlaun Heimilis og skóla 2011 á þriðjudaginn. Verkefnið er samstarfsverkefni leik-, grunn- og framhaldsskóla í Skagafirði, frístundadeildar Sveitarfélagsins Skagafjarðar, íþróttahreyfingarinnar og foreldra í Skagafirði. Katrín Jakobsdóttir mennta- og menningarmálaráðherra afhenti verðlaunin. Auk Foreldraverðlaunanna sjálfra voru veitt hvatningarverðlaun og dugnaðarforkaverðlaun. Hvatningarverðlaun 2011 hlaut Foreldrafélagið Örkin hans Nóa, leikskólanum Nóaborg, fyrir framúrskarandi gott foreldrasamstarf. Dugnaðarforkaverðlaun 2011 voru veitt til Þórólfs Sigjónssonar og Guðnýjar Vésteinsdóttur, foreldra barna í Hallormsstaðaskóla, fyrir sjálfboðaliðastarf á tímum fjárskorts, og öfluga og virka þátttöku foreldra í skólastarfinu. -jh
Al-Anon 60 ára Al-Anon-samtökin eru sextug um þessar mundir en þau voru stofnuð í New York í maí árið 1951. Al-Anon eru opin samtök jafningja, sem bjóða velkomna aðstandendur alkóhólista. Í tilkynningu frá samtökunum kemur fram að stofnfélagar hafi ekki verið margir en í dag fagna tugmilljónir félaga um allan heim þessum tímamótum samtakanna. Hér er fjöldi þeirra Al-Anonfélaga sem sækja fundi vikulega vel á
annað þúsund talsins. Al-Anon-deildir eru fjölmargar um allt land. Í tilefni af þessum tímamótum bjóða Al-Anon-samtökin almenningi að gleðjast með sér á opnum fundi laugardaginn 28. maí að Héðinsgötu 1-3, 105 Reykjavík, kl. 14-17. Á fundinum deila tveir Al-Anon-félagar reynslu sinni, styrk og von af Al-Anon-bataleiðinni. Enn fremur segja tveir félagar frá því hvernig erfðavenjurnar hafa hjálpað þeim í samtökunum og í lífinu. Milli þessara atriða verður boðið upp á lifandi tónlist. -jh
Skoðar aðgengi og notkun Lektor í hjúkrunarfræði við Háskólann á Akureyri vinnur að rannsókn um heilsutengd lífsgæði og hefur sent 4.500 manns spurningalista.
A
ðgengi að og notkun á heilbrigðiskerfinu og reynsla þeirra sem þangað leita vegna langvinnra verkja hafa lítið sem ekkert verið rannsökuð hér á landi. Einnig hefur lítið sem ekkert verið rannsakað hvaða þættir hafa áhrif á það hvort og hvernig einstaklingar með langvinna verki leita til heilbrigðiskerfisins vegna þeirra. Þekkt er að margir einstaklingar með langvinna verki hafa leitað til margra ólíkra meðferðaraðila án þess að meðferð hafi borið árangur. Þess vegna er mikilvægt að rannsaka þessa þætti til að meta þjónustuna og koma auga á það sem betur má fara,“ segir Þorbjörg Jónsdóttir, lektor við hjúkrunarfræðideild Háskólans á Akureyri, sem vinnur nú að rannsókn á heilustengdum lífsgæðum meðal almennings í tengslum við doktorsverkefni sitt í Háskóla Íslands. Þorbjörg segir að tilgangur rannsóknarinnar sé tvíþættur; annars vegar að skoða heilsutengd lífsgæði, aðgengi að og notkun á heilbrigðisþjónustu meðal almennings á Íslandi, og hins vegar að skoða algengi langvinnra verkja, og notk-
Þorbjörg Jónsdóttir vonast eftir góðri svörun við spurningalista sínum. Ljósmynd/ Birgir Guðmundsson
un á heilbrigðisþjónustu vegna þeirra ásamt reynslu einstaklinga með langvinna verki af samskiptum sínum við fagfólk í heilbrigðisþjónustu. Sendur hefur verið út spurningalisti til 4.500 einstaklinga samkvæmt slembiúrtaki úr þjóðskrá.
Í þessari viku var send út önnur áminning til þeirra sem ekki hafa svarað og vonast Þorbjörg eftir því að sem flestir svari – það sé í þágu rannsóknarinnar. Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is
Nú er fjör !
Frábær sumar tilboð !
Full búð af nýjum vörum
Alex sófasett 3 plús 2
Einnig til í svörtu og brúnu taui. Fullt verð 261.000,-
Aðeins 40 sett!
Nú aðeins 169.65l!0 35% afs
Passar í bústaðinn: 3ja sæta: 190x90x85(h) cm 2ja sæta: 136x90x85(h) cm
Nature’s Rest Dýna, botn og lappir: 90x200 cm kr. 65.900,100x200 cm kr. 69.900,120x200 cm kr. 75.900,140x200 cm kr. 79.900,-
ð e m m ú r u s il e h ð u Vönd rfi. e k a m r o g a k o p u t svæðaskip
Nature’s Comfort Dýna, botn og lappir: 100x200 cm kr. 85.900,120x200 cm kr. 95.900,140x200 cm kr. 105.900,160x200 cm kr. 119.900,180x200 cm kr. 135.900,-
OPIÐ
Komdu núna
Virka daga frá kl. 10-18 Lau frá kl. 11-17 Sun frá kl. 13-17
Yfir 40 ilmtegundir
Molly svefnsófi Aðeins kr. 59.900,Holtagörðum 2. hæð • Sími 512 6800 • www.dorma.is • dorma@dorma.is
Landsbankinn lækkar skuldir yfir 30 þúsund viðskiptavina Við byggjum á traustri fjárhagsstöðu og viljum nú lækka skuldir viðskiptavina okkar með nýjum aðgerðum. Það er yfirlýst stefna bankans að styðja við endurreisn heimila og atvinnulífs. Við leggjum áherslu á einfaldleika og skilvirkni, gagnkvæman ávinning og umbun skilvísra viðskiptavina.
JÓNSSON & LE’MACKS
•
jl.is
•
SÍA
Við ætlum að vera Landsbankinn þinn.
Við endurgreiðum 20% af vöxtum Við endurgreiðum skilvísum viðskiptavinum 20% af öllum vöxtum sem greiddir voru á tímabilinu 31. desember 2008 til 30. apríl 2011.
Endurgreiðslan kemur til lækkunar á eftirstöðvum skulda. Ef viðskiptavinur er skuldlaus verður fjárhæð greidd út. Áður fengin endurgreiðsla vaxta kemur til frádráttar.
Umsóknir: Ekki þarf að sækja um endurgreiðslu vaxta.
Við lækkum fasteignaskuldir Við gerum tvær mikilvægar breytingar á hefðbundnu 110% leiðinni til að koma betur til móts við þarfir þeirra viðskiptavina bankans sem búa í yfirveðsettu húsnæði. Nú verður miðað við fasteignamat á eignum undir 30 milljónum króna en ekki verðmat. Þetta þýðir að úrvinnsla mála gengur mun hraðar
fyrir sig en áður hefur verið. Hin breytingin er sú að aðrar eignir verða alla jafna ekki til að lækka niðurfærslu skulda, ólíkt því sem verið hefur. Þetta þýðir að margir sem ekki gátu farið í 110% leiðina geta gert það nú og fá lækkun sem ekki var áður í boði. Landsbankinn áskilur sér þó rétt
til að kalla eftir verðmati á stærri eignum og ef niðurfærsla fer umfram ákveðið hámark geta aðrar eignir komið til frádráttar. Umsóknir: Ekki þarf að sækja um lækkunina ef öll áhvílandi lán eru í Landsbankanum. Í öðrum tilfellum verður haft samband við viðskiptavin varðandi nánari upplýsingar.
Við lækkum aðrar skuldir Landsbankinn lækkar aðrar skuldir einstaklinga sem eru umfram greiðslugetu um allt að fjórar milljónir króna, að undangengnu sjálfvirku greiðslumati. Undir þetta falla meðal annars yfirdráttur og skuldabréfalán en ekki t.d. kortaskuldir eða lán sem eru með veði í fasteign eða bifreið skuldara.
Dæmi um lækkun
2,5 m. kr.
1 m. kr.
Samningur
Skuldir
1,5 m. kr. Lækkun
Til þess að fá niðurfellingu þarf að heimila bankanum að meta greiðslugetu. Gerður er samningur sem miðast við að viðskiptavinur greiði 10% af ráðstöfunartekjum í 3 ár. Að þeim tíma liðnum eru eftirstöðvarnar felldar niður hafi viðskiptavinur verið skilvís. Umsóknir: Hægt er að sækja um lækkun annarra skulda í netbanka Landsbankans til 15. júlí 2011.
Þær aðgerðir sem nú eru kynntar koma til framkvæmda fyrir 1. október 2011. Skilmála og nánari upplýsingar um skuldalækkun Landsbankans má finna á heimasíðu okkar, landsbankinn.is, eða í næsta útibúi Landsbankans.
Landsbankinn
landsbankinn.is
410 4000
14
fréttaskýring
Helgin 27.-29. maí 2011
Dominique Strauss-Kahn. Ljósmyndir/Nordic Photos/Getty Images.
Frakkar spyrja sjálfa sig ýmissa spurninga í kjölfar handtöku Dominique Strauss-Kahn. Af hverju þögðu franskir fjölmiðlar um alræmt orðspor hans, var yfirhylmingin meðvituð og hvað gerist næst? Einar Már Jónsson skrifar frá París.
Yfirhylming eða samsæri F ranskir fréttamenn líta nú mjög í eigin barm og er ekki laust við að þeir séu nokkuð skömmustulegir. Það hefur komið í ljós að þeir vissu margt og mikið um þessa óviðráðanlegu þukláráttu fyrrverandi formanns Alþjóða gjaldeyrissjóðsins sem birtist í því að ef einhver kona kom nálægt honum leituðu krumlurnar nánast ósjálfrátt, en þó mjög ákveðið, í hina ýmsu líkamshluta hennar. Og kannski vissu þeir eitthvað enn verra. En þeir kusu að þegja sem vandlegast og voru að því leyti trúir hinni rótgrónu hefð franskra fjölmiðlamanna að nefna aldrei neitt sem kallast mætti einkamál stjórnmálamanna. Er þess nú minnst í þessu samhengi að öllum fréttamönnum var fullkunnugt um laundóttur Mitterrands, en enginn nefndi hana fyrr en hann gaf sjálfur sitt leyfi. Þessi afstaða þótti þá sjálfsögð. Þegar ung blaðakona skýrði frá því í
útvarpi að Strauss-Kahn hefði reynt að nauðga henni nokkrum árum áður, en hún hefði verið talin ofan af því að kæra og látið sér nægja afsökunarbeiðni, var nafn gjörningsmannsins alltaf hulið á bak við hávaðasamt og skerandi „bíp-bíp“. Það var ekki fyrr en Strauss-Kahn varð formaður Alþjóða gjaldeyrissjóðsins að blaðamenn fóru að hafa áhyggjur af því, en mjög svo undir rós, hvernig honum myndi farnast í Washington, en þá var sú ástæða ein nefnd að þarna á bökkum Potomac væru menn svo afskaplega siðavandir. Strauss-Kahn ætti til að ganga nokkuð langt þegar konur ættu í hlut, og kynnu Bandaríkjamenn að taka það óstinnt upp. Enda leið ekki á löngu áður en hann lenti þar í legorðsmáli sem var þó að mestu þaggað niður.
Þagnarreglan
Einn maður braut þessa þagnarreglu, en það var ekki fréttamaður heldur húmoristinn Stéphane
Fæst í apótekum
Vatnslosandi Eykur brennslu
Guillou sem kom daglega í útvarpsstöðina France-Inter skömmu fyrir hádegisfréttir og bullaði þá mörgu upp úr sér. Eitt sinn í febrúar 2009, þegar von var á Strauss-Kahn í viðtal í beinni útsendingu, sagði hann: „Eftir nokkrar mínútur mun Strauss-Kahn mæta hér í útvarpssalnum. Það er í fyrsta sinn sem hann kemur til Frakklands eftir ævintýri sitt með ungversku konunni í Alþjóða gjaldeyrissjóðnum. Að sjálfsögðu hafa alveg sérstakar varúðarráðstafanir verið fyrirskipaðar í fréttastofunni. Allar konur eiga að klæðast síðum klæðum, mjög látlausum og algerlega ósexí. Öll skúmaskot í útvarpsbyggingunni hafa verið afgirt. Gert er ráð fyrir fimm aðvörunarstigum, og á síðasta stiginu eiga allar konur að leita tafarlaust á aðrar hæðir hússins. Konur eru beðnar að láta ekki neinn ótta ná tökum á sér, allt fer vel, það verður sett brómíð í kaffið hans.“ Og viðstaddir skellihlógu.
Yfirhylmingin
En eftir það sem nú hefur gerst í New York eru menn farnir að velta því fyrir sér hvort þessi regla franskra fréttamanna sé einhlít, og bætist það við að bandarískir blaðamenn hafa verið að hnýta illilega í starfsbræður sína í Frakklandi: „Þið vissuð þetta allt, af hverju sögðuð þið ekki neitt?“ Spurningin er nefnilega sú, hvar „einkalífið“ endar og hvar tekur við það sem
almenningur á rétt á að vita, því það getur skipt miklu máli. Ef maður býður sig fram til hinna æðstu embætta, þurfa þá kjósendur ekki að vita ef hann hefur einhverja persónulega veikleika sem geta verið honum til alvarlegs trafala í starfi? Og svo er enn annað: Með því að þegja stöðugt um það stjórnleysi á kenndum sínum sem háir Strauss-Kahn greinilega hafa fréttamenn kannski stuðlað að því að honum fyndist hann geta komist upp með hvað sem er, að hann væri ekki aðeins hafinn upp fyrir venjulega mannasiði heldur og líka lög og rétt. Þegar Strauss-Kahn mætti í fréttastofuna eftir pistil húmoristans sem hann hafði heyrt á leiðinni, varð hann æfareiður, honum fannst þetta ekkert annað en mannvonska. Því eru þeir jafnvel til sem ásaka fréttamenn í Frakklandi fyrir að eiga sína sök á því sem nú hefur gerst í hótelsvítunni í New York; ef þeir hefðu ekki hylmt svona yfir með honum, segja þeir, hefði hann kannski séð að sér í tíma.
Lausnin
Almenningur í Frakklandi tekur þessu með ýmsu móti. Svo virðist sem „samsæriskenningin“ sé útbreidd í margvíslegum myndum, en fleiri ásaka þó CIA en Sarkozy. Í sumra augum er þetta allt saman yfirnáttúrulegt: Númerið á svítu Strauss-Kahn var 2806, og það var einmitt 28. júní sem menn áttu að
gefa kost á sér í prófkjöri franskra sósíalista ... Rithöfundur einn, Percy Kemp að nafni, velti hins vegar vandamálinu fyrir sér frá annarri hlið í opnu bréfi sem hann skrifaði til Barroso, þess sem hefur mikil völd í Evrópusambandinu, og birtist það í blaðinu „Libération“. Hann tók þar fyrst dæmi af stjórnendum sem hefðu verið á valdi ástríðna og framið ýmis illvirki og byrjaði á sögunni um Davíð og Betsabe. En eftir það taldi hann upp ýmsa menn sem hefðu hins vegar staðið sig sérlega vel og unnið þjóð sinni og þjóðhöfðingja mikið gagn: víetnömsku þjóðhetjuna Ly Thuong Kiet, býsanska flotaforingjann Narses og þar fram eftir götunum. Og hann spyr nú Barroso hvort hann viti hvað það var sem þeir áttu sameiginlegt. Það veit Evrópuleiðtoginn væntanlega ekki, og því kemur svarið: Þessir menn voru allir geldingar. Því leggur rithöfundurinn nú fram sína tillögu: Þar sem það er afskaplega bagalegt að menn láti besefann hlaupa með sig í gönur þegar betra væri að heilinn réði ferðinni, væri rétt að þeir karlar einir fengju að bjóða sig fram til æðstu embætta sem sviptir væru þeim útlim sem varð Strauss-Kahn að falli. Þetta er góð og fornhelg lausn: Öll völd til handa geldingunum.
Jafnar blóðsykur Dregur úr hungurtilfinningu Örvar losun úrgangsefna Öflug hjálp í baráttunni við aukakílóin
Eplaedik m/krómi
Rithöfundurinn Percy Kemp hefur skrifað bréf til Evrópuleiðtogans Barroso og bent á að sögulega hafi geldingar reynst farsælir stjórnendur.
Í Frakklandi er leitt getum að því að Sarkozy hafi séð sér leik á borði og sent Strauss-Kahn til AGS í Washington árið 2007 vitandi að þar myndi StraussKahn gera af sér einhverjar gloríur í kvennamálum sem útilokuðu frekari pólitískan feril.
KYNNIR Í SAMSTARFI VIÐ SENU
N Ý J A
L A U G A R D A L S H Ö L L I N
9 .
J Ú N Í
2 0 1 1
ÓSÓTTAR PANTANIR SELDAR Í DAG KL. 10! 200 MIÐAR Í A-SVÆÐI Í BOÐI · FYRSTIR KOMA, FYRSTIR FÁ
13
DAG A R Í TÓ NL EI KA !
MIÐASALA Á MIÐI.IS
16
bækur
Helgin 27.-29. maí 2011
knattspyrna Hundr aðasta Íslandsmótið er nýhafið
Kappar Fram og KR ráku soppinn af mikilli snilld Leiksoppurinn heitir nú einfaldlega bolti og gegnir grundvallarhlutverki í knattspyrnunni, eða soppleiknum. Fyrra bindi um 100 ára sögu Íslandsmótsins í knattspyrnu, eftir Sigmund Ó. Steinarsson, var að koma út og það síðara er væntanlegt í haust.
F
ram og KR eru enn í fremstu röð íslenskra knattspyrnuliða en þessi lið léku fyrsta opinbera kappleikinn á landinu fyrir rétt tæpri öld, 20. júní árið 1911. Knattspyrna hér á landi á þó rætur að rekja allt aftur til ársins 1870, eins og fram kemur í fyrra bindi 100 ára sögu Íslandsmótsins í knattspyrnu, eftir hinn kunna íþróttafréttamann, Sigmund Ó. Steinarsson.
Tryggvi Magnússon, Fram, einn fjölhæfasti íþróttamaður Íslands, með knöttinn (soppinn) og níu af tíu Íslandsmeistarapeninga sem hann vann sér inn á árunum 1913-1925.
Soppleikur
Þversláin var úr snæri.
Í frásögn blaðsins Eimreiðarinnar af þessum aldargamla leik Fram og KR, sem þá hét raunar Fótboltafélag Reykjavíkur, kemur fram að kappar félaganna ráku soppinn af mikilli snilld, ekki síst ungir sveinar Fram sem voru miklu þolnari en þeir stóru í Fótboltafélaginu og unnu að lokum frægan sigur. Soppur var nýyrði fyrir knött eða bolta en festist Ríkharður Jónsson, knattspyrnukappi frá Akranesi, og bókarhöfundur, Sigmundur Ó. Steinarsson.
Steypugljái á stéttina í sumar
Þórólfur Beck, miðherji KR, skorar hér eitt þriggja marka sinna gegn Keflavík 1960, 8:1 – sendir knöttinn fram hjá Heimi Stígssyni, markverði Keflavíkur. Þórólfur setti glæsilegt markamet í efstu deild 1958-1961 er hann skoraði 46 mörk í 32 deildarleikjum. Met sem verður eflaust aldrei slegið. Hann skoraði mark í 26 af 32 leikjum sem hann lék og hann setti mark í 15 leikjum í röð, sem hann lék.
ekki í málinu. Í bók Sigmundar kemur fram að soppur hafi verið þekkt orð um knött í íslensku máli allt frá 17. öld. Soppleik er einnig að finna í Guðbrandsbiblíu sem einhvers konar knattleik. Í Ísafold árið 1918 mátti lesa þessa klausu: „Leikvang vill einn af okkar málhögu mönnum kalla íþróttavöllinn. Sá hinn sami bendir á, að fyrrum heiti á knattspyrnu væri soppleikur og héti knötturinn þá leiksoppur.“ Aldarlöng saga Íslandsmótsins er rakin af mikilli íþrótt í bók Sigmundar, þ.e. frá árinu 1912 til 1964, en í upphafi er sérstakur kafli um forsöguna frá 1870 til 1911. Aðstæður voru frumstæðar sem má sjá af því að marksúlur KR-inga um aldamótin voru hreyfanlegar og geymdar heima og þversláin var úr snæri. Þá kom það fyrir að stöðva þurfti æfingar á Melunum vegna umferðar hestvagna. Bogi Ólafsson, einn stofnenda Fram, lánaði félaginu andvirði fyrsta boltans og bauðst til að blása út boltann hvenær sem væri svo ekki þyrfti að leggja út fyrir fótboltapumpu. Vart þarf að taka fram að knettir þessa tíma voru reimaðir. Síðara bindi sögu Íslandsmótsins kemur út í nóvember næstkomandi, nánar tiltekið 11. 11. árið 2011 og stefnir höfundur á að kynna það fjölmiðlum klukkan 11.11 þann ágæta dag.
Aðalatriðið að fá nöfn með öllum myndunum
SUPERSEAL TOP COAT Reykjavík - Reykjanesbæ Akureyri - Húsavík Vestmannaeyjum
– Afslátt eða gott verð? Sími 412 2500 - sala@murbudin.is - www.murbudin.is
„Ég var byrjaður að viða að mér þessu efni þegar ég hætti hjá Morgunblaðinu fyrir þremur árum,“ segir Sigmundur sem allir áhugamenn um íþróttafréttir þekkja af upphafsstöfum nafns hans, SOS. Sigmundur stjórnaði íþróttadeildum þriggja dagblaða allt frá árinu 1971. Hann hóf störf á Tímanum, var síðan á DV og loks á Morgunblaðinu. „Það tók mig þrjú ár að vinna fyrra bindið, safna efni og eltast við myndir,“ segir Sigmundur en hann vinnur nú að gerð síðara bindisins. „Ég heimsótti ættingja gamalla leikmanna, dætur og syni, og fann
hjá þeim myndir. Þá lá ég í Þjóðarbókhlöðunni og grúskaði í gömlum skýrslum, sótti heim Borgarskjalasafn Reykjavíkur og sótti efni í hin og þessi blöð,“ segir Sigmundur. Síðan var það eltingarleikurinn við myndirnar. „Aðalatriðið er að fá nöfn með öllum myndunum. Það er ekkert gaman að birta þær nema nöfn fylgi. Í mörgum bókum er sagt að hinn eða þessi sé óþekktur. Ég hef aldrei vitað til þess að nokkur óþekktur leikmaður hafi spilað með KR,“ segir Sigmundur. Hann nefnir sem dæmi mynd í bókinni þar sem sjá má saman á mynd leikmenn KR og Fram í fyrrgreindum fyrsta opinbera kappleik hér á landi. Vitað var um nöfn leikmanna Fram en ekki KR. Myndin hafði birst í bókum án þessara mikilvægu upplýsinga, m.a. í sögu Fram, KR og hjá KSÍ. Það var ekki fyrr en við grúsk í gömlum Fram-blöðum, sem afi Sigmundar átti, að hann fann myndina með öllum nöfnunum. „Ég fór strax með nafnalistann til gamals KR-ings og hann sagði: Það er rétt, þetta eru mennirnir,“ segir Sigmundur. Til eru bækur um sögu gömlu Reykjavíkurliðanna, KR, Víkings, Fram og Vals, sem öll hafa náð aldarafmæli, og sum vel það, en Sigmundur segist kafa mun dýpra en gert er í þeim bókum auk þess sem hann einbeiti sér að knattspyrnunni í sögu þessara félaga. „Þær bækur eru ekki tæmandi. Ég fylli því í mikið af eyðum sem vantaði, ekki síst með myndunum sem margar eru úr einkasöfnum og hafa ekki birst áður opinberlega.“ Sigmundur segir að við sama vanda sé að etja við gerð síðara bindis sögu Íslandsmótsins í knattspyrnu, þ.e. myndasöfnun. Þótt styttra sé um liðið hafi ljósmyndarar og fjölmiðlar hvorki geymt myndir né filmur nógu vel. Heilu pokunum hafi verið hent. Mikil vinna sé því í þeirri söfnun, m.a. á Ljósmyndasafni Reykjavíkur, þar sem Sigmundur segist m.a. hafa farið í gegnum heilu filmuhrúgurnar. Sér hafi verið vel tekið þar vegna sérþekkingar sinnar. „Það munar um hvert ár,“ segir
Jón Sigurðsson, formaður KSÍ, afhendir Ríkharði Jónssyni Íslandsbikarinn 1951 á Melavellinum. Skagamenn urðu þá fyrstir til að fara með bikarinn út fyrir bæjarmörk Reykjavíkur.
Sigmundur, „ef nöfnin liggja ekki fyrir eru myndirnar ónýtar.“ Í þessari miklu samantekt ætlaði Sigmundur einnig að vera með kvennadeild knattspyrnunnar en hefur horfið frá því. „Það er mitt mat,“ segir hann, „að betra sé að taka kvennaknattspyrnuna sér, Íslandsmótið og landsliðið í eina myndarlega bók. Það er meiri sómi að því en að reyna að skera hana niður með karlaboltanum.“
Varðveisla minninganna
„Bókin mín á að lífga upp á minnið hjá leikmönnum og knattspyrnuunnendum,“ segir Sigmundur og nefnir litla sögu af Gunnari Felixsyni, leikmanni KR, sem síðar varð forstjóri tryggingafélagsins TM. Gunnar var eitt sinn staddur í sjávarþorpi vegna tryggingamáls í sambandi við skip en það var ekki tryggingafélagsforstjórinn sem menn sáu í Gunnari heldur knattspyrnukappinn. „Ert þú ekki Gunnar Felixson sem spilaði með KR og Þórólfi Beck?“ var spurt. Skipið var látið liggja milli hluta. „Ég gerði mér þá grein fyrir, að menn eiga að varðveita betur minningarnar um íþróttirnar, þannig að það sé hægt að taka þátt í umræðum og svara spurningum skammlaust,“ hefur Sigmundur eftir Gunnari. „Þessi litla saga segir hvað það getur verið dýrmætt að muna og virða það sem menn hafa upplifað með félögum sínum og samherjum,“ segir Sigmundur.
Fjórir jafnfætis og sá fimmti upp að hlið þeirra
Það er mat hins reynda íþróttafréttamanns að í íslenskri knattspyrnusögu standi fjórir knattspyrnumenn jafnfætis sem þeir bestu og sá fimmti og yngsti í hópnum hafi nálgast þá og komist upp að hlið þeirra, þ.e. Albert Guðmundsson, Ríkharður Jónsson, Þórólfur Beck, Ásgeir Sigurvinsson og Eiður Smári Guðjohnsen. Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is
KEILIR ER GóÐUR KOstUR Keilir er alhliða menntafyrirtæki í eigu háskóla, fyrirtækja og almannasamtaka og byggist upp á fjórum mismunandi skólum: Háskólabrú, Heilsuskóla, Orku- og tækniskóla og Flugakademíu. Komdu í nútímalegt, metnaðarfullt og skemmtilegt nám. Komdu í Keili.
HÁsKóLabRúIN
HEILsUsKóLINN
Háskólabrú Keilis býður upp á nám fyrir þá sem hafa ekki lokið stúdentsprófi. Að loknu námi uppfylla þeir inntökuskilyrði í háskóla. Heilsuskóli Keilis býður upp á fjölbreytt nám í þjálfun og á sviði heilsu-, heilbrigðis- og íþróttafræða.
HEILsUsKóLINN ÍAK EINKAÞJÁLFUN ÍAK HÓPÞJÁLFUN Heilsuskóli Keilis býður upp á fjölbreytt nám í þjálfun og á sviði heilsu-, heilbrigðis- og íþróttafræða. ÍAK ÍÞRÓTTAÞJÁLFUN
ÍAK einKAþjálfun ÍAK ÍþróttAþjálfun ÍAK Hópþjálfun
fLUGaKadEMíaN flugakademía Keilis leggur áherslu á nútímalega kennsluhætti og flugfloti Keilis er bæði nýstárlegur og hátæknilegur.
einKAflug AtVinnuflug flugumferðArStjórn flugþjónuStA
ORKU- OG tæKNIsKóLINN
PiPar\TBWa • Sía • 111141
Orku- og tækniskóli Keilis býður upp á fjölfaglegt og hagnýtt tæknifræðinám á háskólastigi. námið fléttar saman atvinnutengdum verkefnum og bóklegu námi.
OrKu- Og umHVerfiStæKnifræði meKAtrónÍK tæKnifræði trOmpið VerKefnA- Og ViðBurðAStjórnun
NÁM OG HEIMILI 63.000 KR. Á MÁNUÐI! Verðið miðast við skólagjöld í B.Sc. námi í tæknifræði og leigu á 3ja herbergja fjölskyldu- eða paraíbúð.
UMsóKNaRfREstUR ER tIL 6. júNí.
Nánari upplýsingar er að finna á www.keilir.net
4
r u t t á l s f a
fyrst og fremst ódýr
43
35
33
%r
%r
afsláttu
%r
afsláttu
afsláttu
1039 998 1999 a N í þ G o G i þ R FYRi 20
Verð áður 1598 kr. kg Grísakótilettur í NY marineringu
kr. kg
kr. kg
Verð áður 3498 kr. kg Ungnauta piparsteik
kr. kg
Verð áður 1498 kr. kg Grísakótilettur, magnpakkning
% tur
afslát
% 0 2
afsláttur
223 558 598 698 kr. stk.
kr. fatan
kr. kg
Krónu blandaðir kjúklingabitar
Verð áður 698 kr. fatan Holta kjúklingavængir, BBQ og Buffaló
kr. stk.
Verð áður 279 kr. stk. Úrvals pipar- og hvítlaukssósa, 350 ml
Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillur og/eða myndabrengl
danskir kjúklingar, frosnir, 1,1 kg
2 kg
798
Rauðspretta, frosin
kr. kg
GjaFKaoRt
769
kr. kg
Léttsaltaðir þorskbitar m/roði
1874
kr. pk.
Fiskibollur forsteiktar, 2 kg
Gjafakort Krónunnar fæst á www.kronan.is
35
Ódýrt!
%r
35
afsláttu
%r
afsláttu
1099 1169 1198 ÓdýRt aLLa daGa! kr. kg
Verð áður 1698 kr. kg Grísahnakki, úrb.
kr. kg
kr. kg
Verð áður 1798 kr. kg Grísahnakki m/hvítlauki og rósmarín
Lambalæri, frosið
2 0 í pakka
stk.
589
kr. stk.
Krónuís Bragðarefur 1,33 l
2250
kr. pk.
Emmess topp 5!, 20 stk. í pk.
1lítri
168
kr. stk
Kókómjólk tilboð, 1 l
KíKtU Á
1lítri
198
kr. stk.
allra appelsínusafi, 1 l
539
kr. pk.
Honey Nut Cheerios, 482 g
79
kr. stk.
Coke-Cola, Coke-Light og Coke-Zero, 33 cl
s Sjá opnunartíma verslana Krónunnar i . n a n k– mreoira fyrir minna á www.kronan.is
20
viðtal
Helgin 27.-29. maí 2011
Aníta Briem segist geta verið fullkomlega einlæg í tónsmíðum sínum sem hjálpa henni bæði að undirbúa sig fyrir hlutverk og að tengjast fólki.
Í leikkonunni leynist tónskáld Leikkonan Aníta Briem er sjálfsagt einna þekktust fyrir leik sinn í ævintýrastórmyndinni Journey to the Center of the Earth á móti Brendan Frasier. Aníta er einnig tónskáld en hefur hingað til haldið tónsmíðum sínum að mestu fyrir sjálfa sig. Eftir að leikstjórinn Ezna Sands þrábað hana um að syngja lag eftir sjálfa sig í kvikmyndinni Theo lét hún tilleiðast og er að koma út úr skápnum sem tónskáld.
T Hingað til hef ég að mestu haldið tónsmíðum mínum leyndum en varla mikið lengur fyrst ég er að tala við þig.
heo er sögð gamansamt drama en Aníta lætur lítið uppi um innihald myndarinnar annað en það að hún hefst á laginu hennar sem gefur tóninn fyrir það sem koma skal. „Myndin hefur ekki verið frumsýnd en hún hefst á Grænlandi þar sem ekkert er að sjá annað en aðalpersónuna á ísilagðri auðninni,“ segir Aníta. „Þetta þróaðist svo þannig að rödd mín kemur fyrst inn og minnir á eins konar verndarengil sem vakir yfir honum og leggur með honum upp í þetta áhrifaríka ferðalag.“ Leikkonurnar Mira Sorvino og Dakota Johnson eru í stórum hlutverkum í myndinni en sú síðarnefnda er dóttir Miami Vice-hetjunnar Dons Johnson og leikkonunnar Melanie Griffith. Auk kvennanna eru Adrian Martinez og Christopher Backus í mikilvægum hlutverkum og sjálfur Larry King er í eigin persónu í myndinni. Þá spillir varla fyrir að þótt um litla, sjálfstæða mynd sé að ræða er Hollywood-risinn James Cameron á meðal framleiðenda. „Ég hef aldrei spilað tónlistina mína opinberlega en ég nota hana þegar ég er að undirbúa mig fyrir senur og koma mér í karakter. Ég finn mjög sterka tilfinningalega tengingu í tónlistinni og upp úr henni koma oft alls konar nýjar hliðar á persónunni,“ segir Aníta sem á þó ekki langt að sækja tónlistaráhugann þar sem hún er dóttir Gunnlaugs Briem, trommara Mezzoforte, og söngkonunnar Ernu Þórarinsdóttur. „Hingað til hef ég að mestu haldið tónsmíðum mínum leyndum en varla mikið lengur fyrst ég er
að tala við þig,“ segir Aníta og hlær. Tónlistin er eitt af því fáa sem ég hef getað verið alveg einlæg í og þess vegna hef ég haldið henni alveg prívat fyrir sjálfa mig. Ég nota sömu aðferðir við að semja tónlist og þegar ég bý mig undir að leika og þannig hefur þetta farið mjög vel saman.“ Anita og Backus léku saman í spennutryllinum Elevator og Backus kynnti Anítu í framhaldinu fyrir Ezna Sands en hann hefur meðal annars getið sér gott orð sem handritaráðgjafi hjá ekki ómerkari mönnum en Tim Burton og Steven Spielberg. „Christopher sagði að ég yrði að hitta hann og það endaði með því að við fórum í hóp saman út að borða og enduðum heima að hlusta á tónlistina mína. Ég hef gert nokkuð af því að spila tónlistina mína fyrir samstarfsfólk mitt þegar við erum að kynnast og tengjast en tónlistin mín hefur aldrei farið út fyrir einhverja svona þrönga hópa.“ Ezna hreifst greinilega af tónsmíðum Anítu því hann hringdi strax daginn eftir og vildi endilega fá hana í heimsókn til þess að ræða möguleika á því að nota tónlistina í kvikmyndina Theo. „Ég er varkár hérna úti. Ég þekkti hann eiginlega ekki neitt og tók þessu fálega til að byrja með. Maður þarf að fara varlega með heimsóknir til ókunnugra karlmanna. Hann gafst samt ekki upp og hélt áfram að hringja þangað til ég lét tilleiðast.“ Aníta heimsótti síðan leikstjórann sem lét myndina rúlla fyrir hana og hún söng titillagið með. Kannski meira í gamni en alvöru en úr varð að myndin Theo hefst á söng hennar. Aníta býr í Los Angeles ásamt eiginmanni sínum, leikstjóranum og framleiðandanum Dean Paraskevopoulos. „Ég hef alveg nóg að gera hérna og er þessa dagana að byrja í tökum á rosalega spennandi gamanmynd. Maðurinn minn er einn framleiðenda en ég get lítið sagt um myndina núna. Þetta er allt frekar mikið leyndó ennþá,“ segir Aníta sem er nýkomin aftur heim til Los Angeles eftir löngu tímabæra og kærkomna Íslandsheimsókn. „Það er bara alltaf svo mikið að gera. Ef það eru ekki tökur þá er það undirbúningur. Þannig að
það er sjaldan góður tími til að fara til Íslands en nú sagði ég bara hingað og ekki lengra, dreif mig og það var æðislegt. Frábært að hitta ömmu og afa, mömmu og pabba, Katrínu systur og alla,“ segir leikkonan og, nú opinberlega, tónskáldið Aníta Briem. Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is
Stillanlegt og þægilegt ÞRÝSTIJÖFNUNAR HEILSUDÝNUR OG HEILSUKODDAR
30% afsláttur
Stillanlegir dagar í maí. 6 mánaða vaxtalausar greiðslur í boði !
0%
vextir www.betrabak.is • Faxafeni 5, Reykjavík • Sími 588 8477
Ostabakki - à la franskur
Aníta Briem
Dalahringur, steyptur piparostur, gráðaostur, kryddaður Havarti, hvítur Kastali og Stóri Dímon. Undirstaðan á þessum ostabakka eru ferskir ávextir, gott og frekar gróft brauð, hunang, hnetur, ávaxtamauk og portvín. Það er um að gera að prófa sig áfram með hina ýmsu osta og bragðsamsetningar.
Aníta fæddist 29. maí árið 1982 og verður því 29 ára á sunnudaginn. Hún var níu ára þegar hún steig sín fyrstu skref sem leikkona í Þjóðleikhúsinu en þar lék hún í uppfærslum á borð við Emil í Kattholti, Kardimommubænum, Fiðlaranum á þakinu og Óskastjörnunni. Hún menntaði sig í list sinni á Englandi og útskrifaðist frá Royal Academy of Dramatic Art í London árið 2004.
Aníta hefur einnig látið til sín taka í sjónvarpi. Árið 2008 birtist hún í gervi Jane Seymour, þriðju drottningar hins alræmda Hinriks VIII, í öðrum árgangi sjónvarpsþáttanna The Tudors. Aníta hætti í þáttunum undir lok tímabilsins og í þriðja árgangi kom leikkonan Annabelle Wallis í hennar stað. Þá lék Aníta í sjö þáttum bandarísku glæpaþáttaraðarinnar The Evidence árið 2006 en framleiðslu þeirra var hætt fljótlega. The Evidence voru sýndir á Skjá einum og The Tudors á Stöð 2 og óhætt er að segja að þættirnir hafi ekki síst vakið athygli hér heima fyrir þátt Anítu í þeim.
Stóri Dímon
Hvít- og blámygluostur. Þéttur ostur þar sem myglan er einnig inni í ostinum. Milt og rjómakennt bragð. Langt eftirbragð. Ómissandi ostur hjá öllum ostaaðdáendum. Einn af stóru ostunum frá MS.
OSTAVEISLA FRÁ MS Fylltir ostar
Gullostur fylltur með rommlegnum rúsínum, þurrkuðum apríkósum og sultuðum fíkjum. Síðan er sætu apríkósumauki smurt yfir ostinn. Stóri Dímon fylltur með fersku basil, grilluðu eggaldini og ofneða sól-þurrkuðum tómötum. Pinnum með ferskum tómötum, basil og steyptum ítölskum osti er síðan stungið ofan í ostinn. Dala-brie með gráðaostafyllingu, þ.e. 2 msk. af stöppuðum gráðaosti ásamt 2 msk. af mascarpone-osti. Skreytið ostinn með pekanhnetum og hellið síðan hunangi yfir.
Ostasamlokur
·Með bræddum Óðalsosti, skinku, sætu sinnepi, basil og papriku. ·Með heitum camembert, hálfum rauðum vínberjum, fínsöxuðu rósmaríni og svörtum pipar. ·Með Dala-Yrju, eggaldini og hráskinku, sýrðum rjóma og basil.
Ostasnittur
·Með salati, krydduðu mangó, stórri ostsneið, Dalahring, tveimur risarækjum, límónu og kóríander ·Með sól- eða ofnþurrkuðum tómat, grillaðri papriku, ólífu, basillaufi, hráskinku og sneið af Dalahring. ·Með salati, sneið af hvítum Kastala, grillaðri papriku og grilluðu eggaldini.
FA B R I K A N
Aníta hefur komið víða við eftir að hún útskrifaðist. Árið 2006 lék hún á móti Þresti Leó Gunnarssyni í spennumyndinni Köld slóð. Þar lék hún unga blaðakonu sem var kollega sínum innan handar í hremmingum hans úti á landi. Árið 2008 fékk hún stórt tækifæri þegar hún kom fyrir augu heimsbyggðarinnar í ævintýramyndinni Journey to the Center of the Earth þar sem hún lék á móti Brendan Frasier. Myndin var byggð á þekktri sögu Jules Verne sem Íslendingar kannast best við undir heitinu Leyndardómar Snæfellsjökuls. Ævintýraferðin hófst einmitt á jöklinum og Aníta lék „Hannah Ásgeirsson“, íslenskan leiðsögumann aðalsöguhetjunnar.
Nýtt á Íslandi
Handbókin er komin út
Brúnt pallaefni
Brúnt gagnvarið efni Tilbúið til notkunar. Ekki nauðsynlegt að mála strax. Sömu gæði gagnvarnar og áður. Betri grunnur fyrir dökka liti.
Kynningartilboð um helgina 27 x 95 mm
259
kr/ lm
61
Frábær kaupauki með pallinum! OMEGA gasgrill að verðmæti 25.600 kr. fylgja pallaefni fyrir 100.000 kr. eða meira.
SUMAR Í GARÐIN201U1-2M 012 Handbók
Ný og betri B Ný ljósadeild % afsláttur
25
af öllum ljósum og perum
Ný heimilisvörudeild % afsláttur
25
af öllum heimilisvörum
Ný gólfefnadeild % afsláttur
15
af öllum parketi og flísum
Ný hreinlætistækjadeild % afsláttur
15
af öllum hreinlætistækjum og blöndunartækjum
Frábær
opnu
F
Opnum eftir endurbætur
BYKO Breidd!
ð o b l i unart
a n i g l e h alla
Full búeðnnandi af sp sértilboðum!
Tilboðin gilda í öllum verslunum BYKO!
24
fréttaskýring
Helgin 27.-29. maí 2011
Geðlyfjanotkun sparar sjúkrarými Geðlyfjanotkun Íslendinga er litin svo alvarlegum augum að fíkniefnadeild Sameinuðu þjóðanna varaði íslensk stjórnvöld við í lok síðasta árs. Að mati Kristins Tómassonar, formanns Geðlæknafélags Íslands, er árangur geðlyfjanotkunarinnar góður. Vegna hennar segir hann að sparist milljarðar á ári hverju og komi í veg fyrir vistun um þúsund manns á geðsjúkrahúsum. Þóra Tómasdóttir leitaði álits hjá læknum og fræðimönnum sem sumir telja ástandið læknastéttinni til skammar.
E
f við horfum á þróun í geðlæknismeðferð síðustu 40 til 50 ár þá tel ég líklegt að við spörum rými sem svarar tveimur til þremur Nordica-hótelum, með geðlyfjanotkun. Við erum að spara milljarða í beinhörðum peningum og gefum fólki tækifæri til að taka virkan þátt í vinnu og heimilislífi með lyfjameðferð,“ segir Kristinn Tómasson og bendir á að það séu fjölmargar hliðar á tauga- og geðlyfjanotkun Íslendinga. Gagnrýni á lyfjanotkun landans sé ekki öll byggð á staðreyndum.
Vitum að lyfin gera gagn
Við vitum ekki annað en að lyfin geri gagn og þá er notkun þeirra jákvæð. Það getur enginn sagt að lyfjanotkunin sé, á heildina litið, slæm. Kristinn Tómasson, formaður Geðlæknafélagsins
En hvað segir Kristinn, er ekki ástæða til að setja spurningarmerki við uppáskriftir lækna á þessum lyfjum þegar notkun þeirra er miklu meiri hér en hjá þjóðunum sem við berum okkur oftast saman við? „Við vitum ekki annað en að lyfin geri gagn og þá er notkun þeirra jákvæð. Það getur enginn sagt að lyfjanotkunin sé, á heildina litið, slæm. Hins vegar þyrfti að kanna gagnsemi lyfjanna rækilega en það gildir um aðra lyfjaflokka líka,“ segir Kristinn. Hverju svarar hann gagnrýni um að geðlæknar séu of gjarnir á að skrifa upp á geðlyf? „Þorri almennra geðlyfja kemur reyndar frá heimilislæknum. En ég tel að við geðlæknar höfum ekki verið nógu duglegir að flagga ástæðum fyrir aukinni lyfjanotkun. Núorðið er miklu meira úrval af lyfjum sem gerir fólki kleift að ganga til venjulegra starfa og vera þátttakendur í samfélaginu. Árangurinn er sjáanlegur öllum þeim sem þekkja til þessarar breytingar. Fyrir tveimur áratugum voru aukaverkanir vegna lyfja miklar og því erfitt fyrir fólk að lifa venjuleg lífi í slíkri meðferð. Geðlæknar hafa áhyggjur af því þegar geðlyf eru kölluð ýmsum nöfnum. Umræðan er viðkvæm og getur truflað fólk sem er veikt. Vegna
þess að fólk sem nýtur ávaxta lyfjameðferðar fer að óttast að það fái ranga meðferð.“
Verið að meðhöndla geðvonsku og fýlu
Pétur Pétursson, heimilislæknir á Akureyri, telur lækna bera mikla ábyrgð á aukinni lyfjanotkun og vanda sem við blasi. „Notkun þunglyndislyfja er í völdum tilvikum lífsnauðsynleg en yfirgnæfandi meirihluti þessara lyfjaávísana á Íslandi er á afar ótraustum fræðilegum grunni. Oft er verið að meðhöndla gleðileysi þeirra sem hafa yfir fáu að gleðjast, ellegar fýlu og skapvonsku, en ekki þunglyndi. Þetta kallast sjúkdómsvæðing eða læknisfræðileg súrsun. Lyfin fletja síðan út tilfinningalífið þannig að einstaklingurinn finnur ekki eins fyrir hinum andlega sársauka eða tilgangsleysinu en tapar jafnframt heilmiklu af jákvæðum þáttum tilfinningalífsins. Afar sjaldan er ástæða til að taka þessi lyf árum saman, en það er samt gert og við læknar endurnýjum lyfseðlana möglunarlaust. Heimsmet Íslendinga í notkun örvandi lyfja er til stórskammar læknastéttinni. Mikið af þessu endar á markaði götunnar enda ávísað dópistum. Margir kennarar hafa verið mjög hvetjandi til að meðhöndla hegðunarfrávik og einbeitingarvanda með þessum lyfjum, þar sem önnur úrræði virðast ekki í boði.“
Fórnarlömb fordóma hætta á lyfjum
Páll Matthíasson er geðlæknir, doktor í geðlyfjafræði og framkvæmdastjóri geðsviðs Landspítala. Hann bendir á að setja þurfi geðlyfjanotkun í samhengi. „Mér finnst umræðan oft endurspegla fordóma samfélagsins í garð geðsjúkdóma. Þunglyndi og kvíðasjúkdómar eru meðal algengustu sjúkdóma sem hrjá okkur. Talið er að þunglyndi muni á næstu tíu árum verða dýrasti sjúkdómur Vesturlanda. Ekki vegna kostnaðar við að meðhöndla hann heldur vegna tapaðra vinnuára og sjálfsvíga.“ Hann segir það hins vegar ekki rétt að notkun þunglyndislyfja sé á einhvern hátt hættuleg. „Það þarf að nota þessi lyf mjög varlega hjá börnum og unglingum en hjá fullorðnum skila þau verulegum árangri og gera fjölmörgum, sem annars væru óvinnufærir, kleift að lifa ágætis lífi. Vissar tegundir viðtalsmeðferðar gagnast jafn vel og það væri æskilegt að til þeirra væri gripið fyrst í vægari tilfellum kvíða og þunglyndis. Hins vegar þarf lyfja við í alvarlegri tilfellum. Það má heldur ekki gleymast að sjúklingurinn sjálfur
verður að hafa val. Viðtalsmeðferð er dýrari en lyf og áhrifin dvína nema eftirfylgdarviðtöl séu gefin. Viðtöl eru einnig tímafrek og oft og tíðum ekki í boði, sérstaklega úti á landi. Ég hef tekið eftir því að neikvæð umræða um þunglyndislyf hefur leitt til þess að fólk hættir of fljótt á lyfjunum eða skammast sín fyrir að taka þau og er þannig fórnarlömb fordóma.“
Læknar sem neyta lyfjanna sjálfir
Landlæknisembættið gegnir eftirlitshlutverki með læknastéttinni og fylgist með gagnagrunni sem sýnir hve miklu læknar ávísa af lyfjum til sjúklinga. „Það gerist því miður of oft að læknar neyta örvandi og ávanabindandi lyfja sem slæva dómgreind þeirra við störf,“ segir Geir Gunnlaugsson landlæknir. Hann hefur því á liðnum árum þurft ýmist að áminna lækna, takmarka lækningaleyfi þeirra og í einstaka tilvikum svipta þá starfsleyfi vegna þeirra eigin neyslu. „Um er að ræða allt að tvo til þrjá lækna á ári þar sem embættið þarf að beita sér að þessu leyti. Staðreyndin er sú að þetta er algengasta orsök áminningar og sviptingar hér á landi. Landlæknir hefur einnig afskipti af læknum sem ávísa mikið ávanabindandi lyfjum til skjólstæðinga sinna; ýmist í síma, með bréfi eða kallar þá á fund í embættinu. Aftur á móti hefur embættið engar upplýsingar um að læknar selji lyfjaávísanir í gróðaskyni.“
Aðvörun frá fíkniefnadeild Sameinuðu þjóðanna
Í desember í fyrra sendi fíkniefnadeild Sameinuðu þjóðanna, International Narcotics control board, aðvörun til heilbrigðisyfirvalda á Íslandi þar sem áhyggjum var lýst af notkun Íslendinga á metýlfenidat-lyfjum. Samkvæmt samanburði stofnunarinnar á lyfjanotkun í heiminum voru Íslendingar heimsmeistarar í notkun metýlfenidatlyfja á árunum 2007 til 2009. Vakin var athygli á því að í löndum þar sem aðgengi að þessum lyfjum er greitt, sé misnotkun algeng. Vegna mikils innflutnings lyfjanna til Íslands en fámennis í landinu var óskað eftir skýringum á því hvernig lyfin væru notuð. Rétt áður en bréfið barst að utan hafði Álfheiður Ingadóttir, fyrrverandi heilbrigðisráðherra, sett af stað vinnuhóp undir stjórn Einars Magnússonar, lyfjamálastjóra ráðuneytisins, sem falið var að bregðast við vaxandi misnotkun á rítalíni og skyldum geðlyfjum. Meðal þess sem vinnan skilaði voru nýjar verklagsreglur sem nýlega tóku gildi. „Um er að ræða nýja reglugerð um
allan örvandi lyfjaflokkinn sem var niðurstaða samvinnu Landlæknisembættisins, heilbrigðisyfirvalda, sjúkratrygginga og geðlækna. Samkvæmt henni má eingöngu geðlæknir gefa lyfin út til fullorðinna og á lyfjaskírteininu tilgreinir hann aðeins einn annan lækni sem skrifa má upp á lyfið. Þetta er jákvæð þróun og til þess fallin að hemja misnotkun,“ segir Kristinn Tómasson. Guðbjartur Hannesson velferðarráðherra samþykkti frekari tillögur vinnuhópsins til að sporna við misnotkun. Þær fela í sér að yfirumsjón með frumgreiningu á ADHD hjá fullorðnum og eftirlit með meðferð verði bundin við göngudeild og bráðasvið Landspítala. Einungis geðlæknar, barna- og unglingageðlæknar, barnalæknar og taugalæknar sjá um frumgreiningu á ADHD og hefja meðferð í framhaldi af greiningu. Klínískar leiðbeiningar landlæknis um greiningu og meðferð ADHD verða endurskoðaðar og eftirlit landlæknis með ávísunum lækna á metýlfenidat-lyfj verður aukið.
Aukin notkun meðal fullorðinna
Viðmælendum Fréttatímans ber saman um að ekki sé hægt að leggja að jöfnu neyslu allra geðlyfja. Ástandið sé mismunandi eftir því hvort rætt sé um róandi lyf, þunglyndislyf eða örvandi lyf. Aukin neysla og misnotkun rítalíns eða svokallaðra metýlfenidat-lyfja sé mikið áhyggjuefni. Á fjórum árum hefur notkun þessara lyfja aukist um tæp 50 prósent hér á landi. Einkum hefur ávísunum til fullorðinna einstaklinga fjölgað og eru þeir nú rúmlega 40 prósent allra sem fá lyf af þessari gerð. Aukning ávísana á rítalín skýrist þannig nær eingöngu með aukinni ávísun til einstaklinga yfir 20 ára aldri þótt lyfin séu aðallega ætluð börnum, samkvæmt upplýsingum frá velferðarráðuneytinu. Lyfjaefnið metýlfenidat flokkast sem ávana- og fíkniefni og er því vandmeðfarið. Einstaklingar sem koma til meðferðar hjá SÁÁ eru í vaxandi mæli fíklar á þetta efni og sömu þróunar hefur orðið vart hjá fíklum sem leita til bráðamóttöku Landspítala.
Við erum amerískari en aðrar Norðurlandaþjóðir
„Ekkert tekur frá okkur vandann varðandi lyfjanotkun við athyglisbresti og ofvirkni. Við notum mun meira af lyfjum við því en aðrar Norðurlandaþjóðir. Ég held að skýringin sé sú að við erum með amerískari notkun en grannþjóðirnar í þeim meðferðarflokki. Það gerir samanburðinn við þær flókinn,“ segir Kristinn.
fréttaskýring 25
Helgin 27.-29. maí 2011
Til marks um aukninguna voru dagskammtar af metýlfenidat-lyfjum 7,53 á hverja 1.000 íbúa hér á landi árið 2004 en voru komnir í 11,15 árið 2008. Til samanburðar voru dagskammtar á hverja 1.000 íbúa 4,40 í Noregi árið 2008, 3,55 í Danmörku og 2,51 í Svíþjóð, segir í tilkynningu frá heilbrigðisráðuneytinu í lok síðasta árs. Páll segir lyf við ofvirkni og athyglisbresti mikilvirk og að þau geti gjörbreytt lífi barna með alvarleg einkenni
til hins betra. „Meðal annars skilið á milli þess hvort þau ljúka skólagöngu og eignast vini. Hins vegar notum við þessi lyf í meiri mæli en aðrar þjóðir, að Bandaríkjamönnum undanskildum.“ Hann telur ástæður þessarar miklu notkunar meðal annars skort á skipulagðri atferlisnálgun í skólakerfinu, vinnuálag á foreldra og greitt aðgengi að læknum. „Og hugsanlega að hluta til það viðhorf sumra að best sé að leysa málin með töfralausn í formi hylkis, frekar en með því að grandskoða lífsmáta okkar og uppeldisaðferðir. Þegar litið er til aukinnar notkunar meðal fullorðinna, er ljóst að læknar hafa í sumum tilfellum ávísað amfetamín-skyldum lyfjum í tilfellum þar sem heppilegra væri að stíga á bremsuna. Sérstaklega meðal fólks sem hugsanlega er með sögu um fíknivanda eða geðrof. Þá væri heppilegra að nota önnur lyf sem duga á einkennin en ekki er hægt að misnota.“ Hann segir umræðuna viðkvæma í ljósi þess hve mikil misnotkun sé á lyfjunum. „Við sjáum það á fíknigeðdeildum landsins að mikill meirihluti þeirra sem þangað leita hafa sprautað sig með rítalíni. Þessi lyf eru plötuð beint út úr læknum eða keypt á svörtum markaði,“ segir Páll.
Niðurskurðurinn hefur áhrif
Kristinn segir fleiri þætti lítið rædda sem hafa áhrif á geðheilbrigði og lyfjanotkun Íslendinga. „Niðurskurður í geðheilbrigðismálum er meiri en í öðrum heilbrigðismálum. Meðferðarúrræði eru fá á fyrstu stigum og heilsugæslan hefur verið í verulegum vandræðum. Það þarf að bæta fyrstu þjónustuna til muna og tryggja heilsugæslunni betri aðstæður
og meiri mannafla. Eins verður að passa að þjónustan sé á sanngjörnu verði svo að allir geti nýtt sér hana.“ Að mati Kristins gætu almennar forvarnir dregið verulega úr geðlyfjanotkun. „Svo þyrfti að setja meiri fjármuni í forvarnir á sviði geðlækninga. Óhófleg áfengisneysla er eitt af því sem eykur líkur á að fólk veikist og það skiptir máli að takmarka aðgengi að áfengi til að stemma stigu við ofneyslu. Það er dæmi um fyrirbyggjandi aðgerð.“
Greiningarkerfin gölluð
Steindór J. Erlingsson, líf- og vísindasagnfræðingur, er gagnrýninn á aukna geðlyfjanotkun og spyr í fræðigrein, sem birtist í tímariti félagsráðgjafa fyrr á árinu, hvort geðlæknisfræðin glími við hugmyndafræðilega kreppu. Steindór segir kerfið sem byggt hefur verið upp til að flokka og greina geðraskanir vera hluta af vandanum. „Það virðist hafa valdið því að fjöldi þeirra einstaklinga sem hægt er að greina með geðröskun hefur aukist verulega og þar með opnað stóran markað fyrir lyfjafyrirtækin. Hér liggur hundurinn grafinn. Á undanförnum áratugum hefur lyfjaiðnaðurinn farið fram með slíkum þunga í markaðssetningu á nýjum lyfjum að vísindalegur heiðarleiki hefur vikið fyrir markaðshagsmunum. Með þessu móti hafa geðlæknar og annað geðheilbrigðisstarfsfólk, sem langflest er vel þenkjandi og lætur sér annt um skjólstæðinga sína, verið afvegaleitt, að ekki sé talað um almenning og þá sem neyta lyfjanna.“ Steindór segir í greininni að hið ófullkomna flokkunar- og greiningarkerfi virðist hafa að minnsta kosti þær neikvæðu afleiðingar að fjöldi þeirra sem greinast með geðraskanir og eru meðhöndlaðir sem sjúklingar virðist vera talsvert umfram það sem eðlilegt getur talist. Og að lyfjafyrirtækin
hafi nýtt sér þetta veika kerfi til þess að auka gríðarlega ávísun geðlyfja á Vesturlöndum og víðar.
Önnur lyfjanotkun ekki eins umdeild
Bæði Páll og Kristinn benda á að geðlyfjanoktun hafi aukist á öllum Vesturlöndum undanfarna tvo áratugi. „Einkum notkun þunglyndislyfja annars vegar og amfetamín-skyldra lyfja hins vegar. Notkun róandi lyfja hefur minnkað og því ber að fagna,“ segir Páll. Kristinn segir engan vafa leika á að við notum meiri lyf en nágrannaþjóðir okkar. „Hins vegar er nauðsynlegt að allir þættir séu eins þegar slíkur samanburður er gerður. Til dæmis er ekki vitað hver hin raunverulega lyfjanotkun er. Við vitum hve miklu læknar ávísa af lyfjum en ekki hvað raunverulega er notað af þeim. Vegna þess hvernig pakkningum er háttað hjá okkur getur verið að læknir ávísi 100 töflum til sjúklings en hann noti aðeins þrjátíu töflur. Slíkir þættir skipta máli en breytileiki í pakkningastærðum milli landa flækir samanburðinn. Í nýlegum skimkönnunum kemur í ljós að allverulegur hluti af róandi og kvíðastillandi lyfjum sem skrifað er upp á til sjúklinga er ekki tekinn inn.“ Kristinn bendir á að það sé ekki bara notkun á geðlyfjum sem hafi aukist á Íslandi á undanförnum árum. „Alls kyns önnur lyfjanotkun hefur aukist. Ég verð ekki var við gagnrýna umræðu um krabbameinslyfjanotkun. Við erum mjög dugleg að senda fólk í alls konar hjartaþræðingar. Er það skynsamlegasta aðferðin sem við getum beitt? Ég myndi ekki gagnrýna það og tel það vel rökstutt en það er mikilvægt að umræðan sé hófstillt. Sem betur fer hefur magn annarra úrræða en lyfja aukist mjög mikið á undanförnum árum.“
Íslendingar nota hartnær þrefalt meira af rítalíni á hverja þúsund íbúa en Norðmenn. Munurinn er meira en fimmfaldur á milli Íslendinga og Svía.
Ísland
Noregur
Danmörk
Svíþjóð
Oft er verið að meðhöndla gleðileysi þeirra sem hafa yfir fáu að gleðjast, ellegar fýlu og skapvonsku, en ekki þunglyndi. Þetta kallast sjúkdómsvæðing. Pétur Pétursson læknir
Fjarðarkaup 13. - 14. maí
úr kjötborði
KF Íslenskt heiðarlamb
1.398,kr./kg verð áður 1.568,-/kg
úr kjötborði
Lúxus svínakótilettur í mango/chilli
Svínahnakki úrb.
KF Herragarðs svínakótilettur
1.498,kr./kg
998,kr./kg
1.298,kr./kg
1.209,kr./kg
verð áður 1.898,-/kg
verð áður 1.398,-/kg
verð áður 1.800,-/kg
verð áður 1.727,-/kg
Kalkúnagrillsneiðar
úr kjötborði
FK svínahnakki úrb./ svínakótilettur m/beini
Móa BBQ læri og leggir
FK Grill lambalærisneiðar
997,kr./kg
1.745,kr./kg
1.498,kr./kg
verð áður 1.221,-/kg
verð áður 2.245,-/kg
verð áður 2.098,-/kg
1.398,kr./kg
FK brauðskinka með 25% afslætti
ALI álegg með 25% afslætti
Sveppir í boxi 250g
- Tilvalið gjafakort
219,kr./boxið
Svínalundir
Pizzadeig
Pizzasósa 400g
298,kr.
198,kr.
www.FJARDARKAUP.is
Opið mánudaga - miðvikudaga frá 09:00 - 18:00, fimtudaga 09:00 - 18:30, föstudaga 09:00 - 19:00 og laugardaga 10:00 - 16:00, lokað sunnudag
Hamborgarar 2x115g m/brauði
Andabringur
396,kr./pk.
2.924,kr./kg
verð áður 480,-/pk.
verð áður 4.498,-/kg
FK Kjúklingabringur
2.100,kr./kg
Freyju smádraumur 360g
Freyju Hrís 200g
398,kr.
198,kr.
Lúxus Cindy mix
156,kr.
Coca Cola 4x2L
Pagen gifflar
798,kr.
398,kr.
Nestlé Fitness flögur
Lúxus Kasjúhnetur
Egils Mix 2L
598,kr.
382,kr.
198,kr.
Leynist Parísarferð í þínum pakka?
Wagner´s pizzur nokkrar gerðir
Ananas
Palmolive 4 gerðir
Don Simon djús 1,5L
LU Bastogne kex Duo
498,kr./stk.
198,kr./kg
298,kr./stk.
298,kr.
327,kr. BIC rakvélar Comfort 4
998,kr.
Pop Secret 6 í pk.
489,kr.
Maxwhite one cut
598,kr.
Tannbursti Deep soft/medium Lúxus Kaffi 400g Okay eldhúsrúllur 3 í pk.
398,kr./stk.
398,kr.
498,kr.
Tilboð gilda til laugardagsins 14. maí Opið mánudaga - miðvikudaga frá 09:00 - 18:00, fimmtudaga 09:00 - 18:30, föstudaga 09:00 - 19:00 og laugardaga 10:00 - 16:00, lokað sunnudag - www.fjardarkaup.is
BIC rakvélar Soleil
998,kr.
28
fótbolti
Helgin 27.-29. maí 2011
Baráttan á Wembley Stærsti fótboltaleikur ársins fer fram á Wembley á laugardag þegar Barcelona og Manchester United mætast í úrslitaleik meistaradeildar Evrópu.
28. maí 2011. Wembley-leikvangurinn í London. Nýkrýndir Englandsmeistarar gegn nýkrýndum Spánarmeisturum. Manchester United gegn Barcelona. Án nokkurs vafa tvö bestu lið heims í dag. Manchester United á harma að hefna eftir tap í úrslitaleiknum árið 2009. Sir Alex Ferguson getur orðið fyrsti stjórinn til að vinna Meistaradeildina þrívegis. Við erum sem sagt að tala um stórleik. Samt eru það
G-in tvö sem mest er talað um; annars vegar Ryan Giggs, sem staðið hefur í stórræðum í einkalífi sínu, og síðan Grímsvötn en eldgosið þar varð til þess að leikmenn Barcelona komu tveimur dögum fyrr til London en áætlað var. Fréttatíminn fékk þrjá sérfræðinga í Meistaradeildinni, þá Hjörvar Hafliðason, Ólaf Kristjánsson og Heimi Guðjónsson, til að spá í byrjunarliðin og gefa leikmönnum liðanna einkunn. oskar@frettatiminn.is
1 Victor Valdes 8
1 Edwin van der Saar 9
„Vanmetnasti markvörður heims. Eins furðulega og það hljómar þá er mjög erfitt að vera í marki hjá liði eins og Barcelona.“ (HH) „Fínn markmaður sem fær oftast á sig opin skot eða færi. Kvikur og lifandi og hefur bætt sig mjög mikið.“ (ÓK) „Góður á milli stanganna en í vandræðum með fyrirgjafir. Hefur batnað mikið undir stjórn Guardiola.“ (HG)
„Fyrsti nútímamarkvörður knattspyrnunnar. Frábær á löppunum og oft og tíðum eins og þriðji miðvörðurinn.“ (HH) „Reynsla, ró og „respect“. Hefur ekki alltaf mikið að gera en hefur bjargað stigum fyrir Man. Utd í vetur. (ÓK) „Hefur allan pakkann og skemmtilega hrokafullur að auki.“ (HG)
2 Daniel Alves 8,7
„Hefur bætt sig ótrúlega en á það til að vera of aggressífur og gefa mikið af aukaspyrnum á hættulegum stöðum.“ (HH) „Fínn bakvörður. Á það þó til að missa einbeitingu og krækja sér í ruglspjöld sem getur reynst dýrkeypt.“ (ÓK) „Öflugur sóknarlega en stundum í basli varnarlega. Hann nýtur góðs af því að hafa Valencia fyrir framan sig.“ (HG)
20 Fabio 7,3
„Ótrúlegur orkubolti. Frábær spyrnumaður.“ (HH) „Sóknarbakvörður að hætti Brasilíumanna. Honum leiðist ekki að taka þátt í sóknarleik.“ (ÓK) „Frábær sóknarlega og varnarlega. Eftir 60 mínútur eru vængmennirnir sem spila á móti honum sprungnir en væntanlega ekki Park – athyglisvert einvígi.“ (HG)
5 Rio Ferdinand 8,3
3 Gerard Pique 8,3
„Góður með boltann og les leikinn vel. Hefur tapað hraðanum og á það til að fall of djúpt niður, sem skapar hættu.“ (HH) „Yfirvegaður, jaðrar við kæruleysi á köflum, elegant varnarmaður.“ (ÓK) „Frábær með boltann en lendir stundum í vandræðum ef plássið er mikið fyrir aftan hann.“ (HG)
„Dýrari útgáfan af Rio Ferdinand. Óhemjusvalur með boltann og kemur honum alltaf í leik. En full afslappaður í vörninni.“ (HH) „Mjög öflugur, getur varist og sterkur með boltann. Oftast fyrsta stöð í uppspili Barcelona.“ (ÓK) „Sterkur varnarlega. Einnig með góðar sendingar úr vörn, stuttar og langar.“ (HG)
15 Nemanja Vidic 9,3
5 Carles Puyol 8,7 „Herra Barcelona. Áræðinn, harður og fylginn sér.“ (HH) „Ástríða og kraftur. Skiptir engu máli hvar í vörninni hann spilar,“ (ÓK) „Leiðtogi liðsins. Öflugur og veit sín takmörk.“ (HG)
„Besti miðvörður heims. Granítharður og svífst einskis til að stöðva sóknir andstæðinga.“ (HH) „No nonsense, grjótharður miðvörður sem lætur samherja sína líta vel út.“ (ÓK) „Einn besti varnarmaðurinn í boltanum.“ (HG)
22 Eric Abidal 7,7
3 Patrice Evra 8,3
„Öflugur vinstri bakvörður. Er að mínu mati alls ekki síðri sem miðvörður. Hrikalega fljótur og nautsterkur.“ (HH) „Traustur varnarmaður með góðan vinstri fót. Kominn til baka eftir veikindi. Sterkur hlekkur.“ (ÓK) „Vörn og sókn til fyrirmyndar sem og hlaupagetan.“ (HG)
„Hefur átt misjafna leiktíð. Frábær sóknarbakvörður en það sama verður ekki sagt um varnarleikinn.“ (HH) „Sókndjarfur vinstri bakvörður sem á kantinn.“ (ÓK) „Frábær sóknarlega og vanmetinn varnarlega og að auki er alltaf stutt í hjálp frá Vidic.“ (HG)
16 Sergio Busquets 8
16 Michael Carrick 6,7
„Kannski ekki hinn dæmigerði Barcelona-leikmaður en hentar leik liðsins fullkomlega. Hins vegar óheiðarlegur með eindæmum.“ (HH) „Öryggisventill á miðjunni, ekki allra, en mjög drjúgur í hlutverki ruslakalls á miðjunni hjá Barcelona.“ (ÓK) „Fær ekki það lof sem hann á skilið, sem er kannski ekki skrýtið þegar maður spilar í þessu liði. Einn sá besti í sinni stöðu.“ (HG)
„Vanmetnasti leikmaður Manchester United. Flækir ekki hlutina að óþörfu. Öll lið þurfa svona leikmann.“ (HH) „Vanmetinn í þessu liði. Þekkir sín takmörk, enginn stjörnuspilari en fínn liðsmaður.“ (ÓK) „Kann stöðuna sína vel en mætti skipta um gír annað slagið.“ (HG)
6 Xavi Hernández 10 „Heilinn í liði Barcelona. Er með hæstu fótboltagreindarvísitölu sem til er. Venjulegur maður sér tvo leiki fram í tímann, hann sér þúsund!“ (HH) „Vinstra heilahvelið. Besti miðvallarleikmaður heims. Enginn hefur betri sendingargetu en þessi listamaður.“ (ÓK) „Besti miðjumaður heims. Punktur.“ (HG)
8 Andrés Iniesta 10 „Stendur á hátindi ferilsins og hefur aldrei leikið betur.“ (HH) „Hægra heilahvelið. Orð óþörf.“ (ÓK) „Lætur mann stundum halda að það sé ekkert mál að vera einn besti fótboltamaður heims.“ (HG)
Breytingar frá úrslitaleiknum 2009 sem Barcelona vann 2-0 Barcelona Komnir: Daniel Alves, Eric Abidal og David Villa* Farnir: Yaya Toure, Sylvinho, Samuel Eto’o og Thierry Henry *Pedro var á bekknum í þessum leik
13 Ji Sung Park 7,7 „Hvaðan fær hann alla þessa orku? Hleypur úr sér lungun í hverjum leik og er einn af þeim sem leika betur þegar tilefnið er stærra.“ (HH) „Vinnuþjarkur sem lætur fátt utanaðkomandi hafa áhrif á sig. Spilar ekki mikið en er áreiðanlegur leikmaður.“ (ÓK) „Vinnuþjarkur af guðs náð.“ (HG)
11 Ryan Giggs 8,3 „Nýtur sín vel á miðjunni. Er ekki eins fljótur og hann var en bætir það upp með reynslu sinni og þekkingu á leiknum.“ (HH) „Hann er „Grand old man“. Sigurvegari með frábæran leikskilning og magnaðan vinstri fót.“ (ÓK) „Nenni ekki að tala um rauðvín hér – ótrúlegur leikmaður.“ (HG)
Manchester United Komnir: Antonio Valencia og Javier Hernández** Farnir: Cristiano Ronaldo. **Fabio var ekki í leikmannahóp í þessum leik
25 Antonio Valencia 8,7 „Einstakur íþróttamaður. Hefði einhver annar getað komið svona öflugur til baka eftir erfið meiðsl? Gerir alltaf það sama; sparkar boltanum til hægri og gefur fyrir. En það virkar líka nánast alltaf.“ (HH) „Alhliða leikmaður, getur spilað inni á miðju sem og úti á væng. Sterkur bæði varnar- og sóknarlega og býr til mörg færi.“ (ÓK) „Frábær vængmaður einn á einn, góðar fyrirgjafir en einnig mjög góður varnarlega.“ (HG)
17 Pedro Rodriguez 7,7 „Mér finnst orðið seigur eiga vel við hann. Er ótrúlega oft réttur maður á réttum stað á fjærstöng.“ (HH) „Búinn að vera sterkur í vetur, leggur upp og skorar, hverfur eðlilega í skuggann.“ (ÓK) „Getur hlaupið með boltann bæði með hægri og vinstri á þokkalegum hraða sem er athyglisvert.“ (HG)
14 Javier Hernández (Chicharito) 8
10 Lionel Messi 10 „Besti knattspyrnumaður allra tíma. Jafnvægi, knatttækni, hraði, styrkur ... get haldið áfram í allan dag.“ (HH) „Listamaður. Skammast mín fyrir að þurfa að gefa honum einkunn. Þvílíkt jafnvægi og boltatækni, útsjónarsemi og sköpunarhæfileikar.“ (ÓK) „Vantar lýsingarorð.“ (HG)
„Leikmaður sem varnarmenn þola ekki að dekka. Endalaust á ferðinni, gráðugur og markheppinn.“ (HH) „Verðandi stórstjarna hjá Manchester United. Markaskorari af guðs náð, meðfædd þefvísi á færi.“ (ÓK) „Ekki áberandi í spili en alltaf klár í boxinu.“ (HG)
7 David Villa 8,3
10 Wayne Rooney 9
„Finnst Barcelona aldrei hafa náð að fylla í skarð Samuels Eto’o en Villa hefur staðið sig betur en Zlatan.“ (HH) „Lykilmaður í því að skapa pláss fyrir Messi, er sífellt að toga og teygja varnir andstæðinganna.“ (ÓK) „Með einhver bestu þverhlaup á varnir sem sést hafa í langan tíma.“ (HG)
„Hefur verið arkitektinn að leik United að undanförnu. Hefur vaxið ásmegin eftir því sem liðið hefur á mótið.“ (HH) „Gæti spilað miðvörð, hefur allt; sterkur, fljótur, ákafur og einbeittur. Bara spurning um spennustig og ró utan vallar.“ (ÓK) „Alltaf gaman að horfa á leikmann þar sem gæði og vinnusemi fara saman.“ (HG)
Meðaltal Barcelona: 8,7
Skammstafanir: HH = Hjörvar Hafliðason ÓK = Ólafur Kristjánsson HG = Heimir Guðjónsson
Meðaltal Manchester United: 8,2
Ferðir
Hálendið er fyrir alla Hálendisferðir hafa sérhæft sig í öræfaferðum fyrir börn og fjölskyldufólk.
bls. 6
Unnið í samvinnu við Útivist
Helgin 27.-29. maí 2011
Gönguleiðir við Strút bls. 4
Gönguleiðir að Fjallabaki Fjallabak er eitt vinsælasta hálendissvæði landsins hvort heldur er ferðast gangandi eða á jeppa.
bls. 2
Fjallahlaup á Jónsmessunótt Ljósmynd/Skúli H. Skúlason
Nýtt fjallahlaup stendur hlaupurum til boða í ár, en það er Fimmvörðuhálshlaup Útivistar.
bls. 6
PIPAR \ TBWA
•
SÍA
•
110613
GÖNGUGREINING FLEXOR TÍMA PANTAÐU
517 3900
getur komið í veg fyrir ýmis stoðkerfisvandamál og kvilla í helstu álagspunktum líkamans. Orkuhúsinu / Suðurlandsbraut 34 / 108 Reykjavík / S. 517 3900 / www.flexor.is
2
ferðir
Helgin 27.-29. maí 2011
Gönguleiðir að Fjallabaki Að öðrum landsvæðum ólöstuðum er Fjallabak eitt vinsælasta hálendissvæði landsins. Hvort heldur er ferðast gangandi eða á jeppa eftir mismunandi torfærum slóðum býður Fjallabak upp á fjölda skemmtilegra möguleika.
S
væðið sem Fjallabak vísar til er hálendissvæðið norðan Mýrdalsjökuls og allt norður að Tungnaá. Svæðið er á virku eldstöðvabelti og ber allt ummerki eftir eldsumbrot síðustu árþúsundin. Þótt eldgos hafi gert okkur allnokkrar skráveifur upp á síðkastið er því ekki að neita að eldvirknin á stóran þátt í að móta hér stórkostlegt landslag og gera náttúru okkar jafn heillandi og raun ber vitni. Möguleikar á gönguleiðum að Fjallabaki eru óþrjótandi, en staðsetning og uppbygging skála markar möguleika á gönguleiðum þar sem gist er í skálum við góðar aðstæður. Hér verða nokkrar vinsælar leiðir skoðaðar nánar.
Sveinstindur – Skælingar
Gönguleiðin um Sveinstind og Skælinga hefur unnið sér sess sem ein af fegurstu gönguleiðum landsins. Hún er gott dæmi um leið sem opnast göngufólki með uppbyggingu skála, en Útivist hefur gert upp á smekklegan hátt gamla gangnamannakofa á leiðinni sem er í sjálfu sér ævintýri að gista. Gangan hefst á Sveinstindi þar sem stórfenglegt útsýni tekur á móti göngumönnum, en síðan er leiðin þrædd niður með Skaftá þar sem mosaþekjur og sérstakar hraunmyndanir gleðja augað. Gist er í gömlum gangnamannakofum sem hafa verið gerðir upp á smekklegan hátt þannig að þeir eru nánast eins og hluti af náttúrunni. Á fyrsta degi er algengt að ekið sé að Langasjó og gengið á Sveinstind. Langisjór er af mörgum talinn eitt fegursta fjallavatn Íslands og af tindi Sveinstinds er útsýni eftir vatninu endilöngu og yfir breiður Vatnajökuls. Í góðu skyggni sér vel til allra átta, til suðurs niður með Skaftá og yfir Lakagíga og til vesturs víða yfir Fjallabak og jafnvel allt að Hofsjökli. Af tindinum er hægt að ganga beint niður í skálann sem kúrir austan fjallsins. Á öðrum degi er gengið niður með Skaftá um mosabreiður og gil allt þar til komið er að skálanum í Skælingum. Hér þarf að gæta þess
vel að fylgja göngustígum í gegnum mosann og beita ekki göngustöfum af óvarkárni, því náttúran hér er viðkvæm. Í Skælingum eru sérkennilegar hraunmyndanir sem heilla hvern þann sem þangað kemur. Á lokadegi göngunnar er farið eftir Eldgjá og ef vel viðrar er algengt að tekinn sé aukakrókur á tind Gjátinds. Eldgjá er fylgt að vegi áður en stefnan er tekin á Hólaskjól, en þar rekur Veiðifélag Skaftárhrepps góða gistiaðstöðu.
Strútsstígur
Um sunnanvert Fjallabak liggur falleg gönguleið frá Hólaskjóli í austri og vestur í Hvanngil. Margt kætir hug og anda á þessari leið. Fagrir fossar verða á vegi göngumanna og fögur fjallasýn. Farið er um víðfeðmt dalverpi í Hólmsárbotnum þar sem Torfajökull gnæfir við himin og hin rómaða Strútslaug bíður göngumanna. Óhætt er að segja að umhverfi skálans við Strút sé draumaland göngumannsins með ótal möguleikum á skemmtilegum gönguleiðum. Oft er dvalið tvær nætur í Strúti til að kynnast betur þessu skemmtilega svæði. Gönguleiðin liggur síðan áfram í Hvanngil og nú, eftir endurbyggingu Dalakofans, er hægt að lengja gönguna um einn dag með því að ganga þangað úr Hvanngili, en þar á milli er hæfileg dagleið. Á fyrsta degi er ekið í Hólaskjól og gangan hafin þar, en áfangastaður fyrsta daginn er í Álftavötnum. Enn finnum við gamlan gangnamannakofa sem hefur verið endurbyggður af félagsmönnum í Útivist. Álftavötn þykja einstaklega fallegur staður, gróðursæll og friðsæll. Úr Álftavötnum er haldið með Syðri-Ófæru og undir hlíðar Svartahnjúksfjalla. Áfram liggur leiðin um Hólmsárbotna og að Strútslaug þar sem göngumönnum býðst að fara í bað. Frá lauginni er haldið að Strútsskála þar sem gist er um nóttina. Sé tekinn aukadagur í Strúti bjóðast þar ótal möguleikar, en úr Strúti er farið vestur yfir Veðurháls með Mýrdalsjökul á vinstri hönd. Gengið eftir Mælifellssandi hjá Slysaöldu
Gönguferðin þín er á utivist.is
Við Ljósárfoss að Fjallabaki. Ljósmynd/Margrét Fannberg
og þaðan yfir Kaldaklofskvísl að Hvanngil. Þeir sem kjósa að lengja gönguna með því að fara í Dalakofann halda áfram fram hjá Álftavatni um Grashaga og Ljósártungur í Dalakofann og gista þar áður en haldið er til byggða.
hægt að gista í Húsadal, þar sem Farfuglar standa fyrir rekstri, í Langadal, þar sem Ferðafélag Íslands rekur gistiaðstöðu, eða í Básum á Goðalandi þar sem Útivist hefur byggt upp gistiskála og gott tjaldsvæði.
Laugavegurinn
Á undanförnum árum hefur Útivist endurnýjað og byggt við Dalakofann en sá skáli er rétt norðan Laugafells og austan Heklu. Segja má að skálinn sé við jaðar háhitasvæðisins sem kennt er við Torfajökul. Sú staðsetning gerir skálann sérlega heppilegan til bækistöðvaferða þar sem gist er nokkrar nætur á sama stað og gengið út frá skála. Jarðhitasvæðið í nágrenninu býður upp á áhugaverðar dagsgöngur til náttúruskoðunar. Þarna er að finna mikið af því sem margir telja hvað mest heillandi í íslenskri náttúru. Staðsetning Dalakofans býður þó upp á ýmislegt fleira. Hægt er að sjá fyrir sér fjölda tenginga við aðra skála að Fjallabaki, en ágæt dagleið er úr Dalakofanum í Landmannahelli, Hrafntinnusker, Álftavatn, Krók og Hungurfit svo eitthvað sé nefnt. Hér eru því möguleikar á að
Vart er hægt að fjalla um gönguleiðir að Fjallabaki án þess að nefna Laugaveginn, en án nokkurs vafa er hann þekktasta gönguleið landsins. Göngumenn víðsvegar úr heiminum koma til Íslands til þess að ganga þessa rómuðu leið. Á þessari leið má sjá allt það helsta sem Fjallabak býr yfir; jarðhita, hraun, fíngerðan fjallagróður, sanda, tignarleg fjöll og jökla. Flestir byrja þessa leið í Landmannalaugum, þótt einnig þekkist að hefja gönguna í Þórsmörk. Á fyrsta áfanga göngunnar úr Landmannalaugum í Hrafntinnusker er nokkur hækkun, en leiðin ekki löng. Eftir það er haldið niður í landinu, fyrst í Álftavötn eða Hvanngil, þaðan yfir sanda í Emstrur og loks úr Emstrum um Almenninga í skóglendið í Þórsmörk. Í Þórsmörk er
Umhverfi Dalakofans
Skoðaðu ferðir á utivist.is
Í nágrenni Dalakofans. Ljósmynd/Fanney Gunnarsdóttir
flétta saman margvíslegar gönguleiðir þar sem gist er í skálum allar nætur.
Með tjald og bakpoka
Þeir sem eru tilbúnir að axla bakpoka og bera með sér tjald hafa marga möguleika að fótum sér og raunar aðeins hugmyndaflug og hugsanlega þekking á landinu sem setur takmarkanir. Hér verður látið nægja að benda á einn valkost. Sú leið byrjar í Landmannalaugum og þaðan er gengið inn með Jökulgili í Hattver. Heppilegast er að ganga uppi í fjöllunum með því að fara á Skalla og þannig í Hattver, því ef Jökulgilið er gengið þarf að þvera jökulána nokkuð oft eftir því hvernig hún leggst sitt tilhvorrar hliðar í gilinu. Úr Hattveri er gengið við jaðar Torfajökuls í Strútslaug og þaðan áfram í skálann við Strút. Þetta er skemmtileg en krefjandi gönguleið, en vert er að hafa í huga að á þessum slóðum getur reynt á kunnáttu í að rata og almennri fjallamennsku. Eins er rétt að vekja athygli á að innan friðlands að Fjallabaki er óheimilt að tjalda utan skipulagðra tjaldsvæða nema að fengnu leyfi landvarðar.
ÍSLENSKA SIA.IS CIN 54991 05.2011
CINTAMANI BANKASTRÆTI 7 101 REYKJAVÍK, S. 533 3390 OPIÐ 8–20 ALLA DAGA
CINTAMANI AUSTURHRAUNI 3 210 GARÐABÆ, S. 533 3805 MÁN–FöST 10–18. LAU 11–14
CINTAMANI KRINGLUNNI 103 REYKJAVÍK, S. 533 3003 AFGREIÐSLUTÍMi KRINGLUNNAR
4
ferðir
Helgin 27.-29. maí 2011
Nýjasti skáli Útvivistar Vandfundinn fyrir þá sem ekki þekkja til
Skálinn við Strút
Nýjar dagsferðir
F
lugfélag Íslands býður fjölbreytt úrval dagsferða til allra áfangastaða innanlands og til Grænlands. Í sumar verða tvær nýjar dagsferðir í boði. Allar upplýsingar um ferðirnar er að finna á www. flugfelag.is og í síma 570 3030.
Hvalaskoðun á Húsavík
Frábær dagsferð fyrir þá sem vilja fara í hvalaskoðun frá Húsavík og skoða hið eintaka Hvalasafn. Flogið er frá Reykjavík til Akureyrar og þaðan er farið með rútu til Húsavíkur og Hvalasafnið heimsótt. Þar gefst færi á að skoða beinagrindur þessara risa hafsins ásamt ýmsum öðrum fróðleik. Eftir hádegið er haldið í þriggja tíma hvalaskoðunarferð á eikarbát um Skjálfandaflóa. Að þeirri ferð lokinni er stoppað við Goðafoss og sá fagri og sögulegi foss skoðaður. Síðan er haldið til Akureyrar og flogið aftur til Reykjavíkur. Þessi ferð er í boði daglega frá 1. apríl til 17. júní og 1.-31. september. Verð 49.640 krónur.
Sælkeraferð norður í einn dag
Hér er haldið um sjó og sveitir Eyjafjarðar og framleiðendur eyfirsks hráefnis heimsóttir. Farið er á vit ævintýra þar sem reynt er á bragðlaukana jafnt sem önnur skilningarvit. Flogið er frá Reykjavík til Akureyrar og farið í siglingu um fjörðinn, kræklingarækt skoðuð og komið við í Hrísey þar sem hádegisverður er snæddur í húsi Hákarla-Jörundar. Þaðan liggur leiðin í heimsókn til veiðimanna, fiskverkenda, kjötframleiðenda og bruggara. Smökkuð eru sýnishorn af hinni fjölbreyttu eyfirsku matvælaflóru í því umhverfi þar sem hún er ræktuð, veidd, alin eða unnin í. Flogið er til Reykjavikur um kvöldið. Ferðin er upplifun fyrir hvern sælkera og allir ættu að geta notið þeirra kræsinga sem upp á er boðið. Þessi dagsferð er í boði þriðjudaga, fimmtudaga og laugardaga í júlí og ágúst. Verð 46.640 krónur.
S
kammt frá fjallinu Strúti að Fjallabaki stendur nýjasti skáli Útivistar. Skálinn þykir nokkuð vandfundinn fyrir þá sem ekki þekkja til. Sé ekið um Syðri-Fjallabaksleið er farið um Mælifellssand og rétt vestan við Mælifell liggur vegarslóði til norðurs milli Mælifells og Veðurháls. Þessi slóði liggur um allnokkuð dalverpi að skálanum við Strút. Skálinn var byggður af félögum í Útivist haustið 2000. Í honum er svefnpláss fyrir 26 manns, auk borðstofu og eldunaraðstöðu með gashellum og olíueldavél sem jafnframt sér um upphitun skálans. Árið 2005 var byggt salernishús með vatnssalernum, sturtu og farangursgeymslu og er rennandi vatn í skálanum yfir sumartímann. Hér er því um að ræða fullbúinn fjallaskála með öllu því sem æskilegt er að hafa á slíkum stað. Jafnframt er hægt að fá tjaldstæði við skálann og notfæra sér salernisaðstöðuna. Skálinn liggur vel við ýmsum gönguleiðum Fjallabakssvæðisins. Má þar nefna hinn rómaða Strútsstíg, þar sem gengið er frá Hólaskjóli og vestur um Hólmsárbotna og Mælifellssand, og skemmtilega gönguleið úr Landmannalaugum um Hattver inn í Strút. Skálinn hefur einnig notið vinsælda fyrir bækistöðvaferðir þar sem dvalið er í skálanum og farið í gönguferðir út frá honum. Í nágrenni skálans er hægt að velja um fjölda áhugaverðra gönguferða. Fyrst ber þar að nefna gönguferð að Strútslaug sem er náttúruleg laug innst í Hólmsárbotnum. Frá skálanum tekur eina og hálfa klukkustund að ganga að lauginni og er því rétt að ætla sér fjóra tíma í ferðina að baðinu meðtöldu. Ganga á Strút er skemmtileg fjallganga í næsta umhverfi skálans, en útsýni af fjallinu er gott, enda er það 971 m.y.s. sem er nokkuð hærra en næstu fjöll. Hið formfagra Mælifell freistar einnig margra, en þó er rétt að hafa í huga að fjallið er bratt á alla kanta og ekki hægt að komast alls staðar upp. Gróður er einnig viðkvæmur í hlíðum fjallsins og því mikilvægt að velja sér gönguleið af kostgæfni. Austan við Strút er Strútsgil og er skemmtileg ganga út eftir gilinu. Við mynni gilsins er Strútsver og þar má sjá ofan á steinaröð sem
Sumartilboð Fosshótela!
í raun er efsti hluti vegghleðslu. Þessi vegghleðsla var fjárrétt sem hlaðin var þar haustið 1918. Í október sama ár gaus Katla og þykkt öskulag lagðist yfir landið svo að aðeins efsti hluti réttarinnar stóð upp úr. Sé áhugi á lengri göngu má ganga eftir Hólmsárlóni og í Rauðabotn, en þar er að finna einn af fegurstu stöðum að Fjallabaki. Einnig er hægt að ganga á Torfajökul sem gnæfir yfir vestan Hólmsárbotna.
Í Strútslaug Í skálanum við Strút geta gist 26 manns og þar er ágæt eldunaraðstaða. Skálaverðir leiðbeina gestum um gönguleiðir í nágrenninu en einnig verður í sumar hægt að fá gott göngukort af svæðinu. Hægt er að bóka gistingu í Strútsskála á skrifstofu Útivistar í síma 562 1000. Staðsetningarhnit skálans eru N 63° 50.330 / V 18° 58.477 en við vegamótin á Syðri-Fjallabaksleið N 63° 48.023 / V 18° 57.351. Yfir hásumarið er jafnan skálavarsla í Strúti.
Fosshótel vinalegri um allt land Reykjavík: Fosshótel Barón Fosshótel Lind vestuRland:
3 nætur á 39.000 kr. 5 nætur á 49.000 kr.
Fosshótel Reykholt noRðuRland:
Gisting fyrir 2 í tveggja manna herbergi með baði ásamt morgunverði.
Fosshótel Dalvík Fosshótel Laugar Fosshótel Húsavík austuRland:
Gildir frá maí til september.
Fosshótel Vatnajökull Fosshótel Skaftafell suðuRland:
Bókaðu núna í síma 562 4000
Fosshótel Mosfell
Bókaðu á marketing@fosshotel.is
ALLT KLáRT FYRIR þÍNA Heimsókn
FOSSHÓTEL / SIGTÚN 38 / 105 REYKJAVÍK / SÍMI: 562 4000 FAX: 562 4001 / E-MAIL: sales@fosshotel.is
flugfelag.is
Alltaf ódýrast á netinu skemmtum okkur innanlands GRÍMSEY
ÞÓRSHÖFN
ÍSAFJÖRÐUR
VOPNAFJÖRÐUR AKUREYRI EGILSSTAÐIR
Taktu flugið á skemmtilega viðburði um allt land í júní. Hér eru örfá dæmi um það sem er að gerast í mánuðinum:
REYKJAVÍK
Akureyri
17.–19. júní 17.–19. júní 23. – 25. júní 29. júní – 2. júlí
Bíladagar Sólstöðuhátíð í Grímsey Arctic Open Akureyri Pollamót Þórs á Akureyri
Ísafjörður
3. – 5. júní 21. – 26. júní
Sjómannadagurinn Ísafirði, Akureyri eða Reykjavík Tónlistarhátíðin Við Djúpið á Ísafirði
Egilsstaðir
18. – 26.júní 23. – 25.júní 26. júní
Á fætur í Fjarðabyggð - Gönguvika Jazzhátíð Egilsstaða á Austurlandi Skógardagurinn mikli
Reykjavík
20. maí – 5. júní 4. – 5. júní 16. – 20. júní 23. júní
Listahátíð Hátíð hafsins Víkingahátíðin í Hafnarfirði Tónleikar Jamie Cullum í Hörpu
bókaðu flugið tímanlega á flugfelag.is
6
ferðir
Helgin 27.-29. maí 2011
Nýtt fjallahlaup Á Jónsmessunótt
Fimmvörðuhálshlaup Útivistar Nýtt fjallahlaup stendur hlaupurum til boða í ár, en það er Fimmvörðuhálshlaup Útivistar. Hlaupið fer fram föstudaginn 24. júní og er ræst í hlaupið um kl. 20.30. Útivist hefur til fjölda ára staðið fyrir Jónsmessunæturgöngu yfir Fimmvörðuháls og er hlaupið skemmtileg viðbót við þessa stærstu uppákomu í sumardagskrá Útivistar. Margir hlauparar hafa reynt sig við Fimmvörðuhálsinn á undanförnum árum og nú gefst færi á að hlaupa leiðina í skipulögðu hlaupi með tímatöku.
Jónsmessukokkar Útivistar.
Hlaupaleiðin liggur fram hjá gosstöðvunum á Fimmvörðuhálsi. Ljósmynd/Einar Aðalsteinsson
Hlaupaleiðin liggur eftir hinni sígildu gönguleið upp með Skógaá og fer um hæsta hrygg leiðarinnar þar sem skáli Útivistar stendur. Þaðan er hlaupið nokkuð vestan við hefðbundna gönguleið og þannig komið beint að þeim stað þar sem farið er í gegnum eldstöðvarnar þar sem Magni og Móði rísa og hlaupið eftir brún gígsins við Magna. Handan eldstöðvanna er farið yfir Bröttufönn, Heljarkamb og Morinsheiði, um Foldir og Kattahryggi og endað á sléttlendinu í Básum á Goðalandi.
Hálendið er fyrir alla Hálendisferðir hafa undanfarin sumur skipulagt gönguferðir um lítt þekkt svæði á hálendi Íslands sem hafa verið áberandi í umræðunni um virkjunarkosti til raforkuframleiðslu fyrir stóriðju. Að auki hafa Hálendisferðir sérhæft sig í öræfaferðum fyrir börn og fjölskyldufólk.
Ertu búinn að fá þér Veiðikortið?
00000
35 vatnasvæði aðeins kr. 6000
www.veidikortid.is
H
álendisferðir eru í eigu tveggja kvenna, þeirra Óskar Vilhjálmsdóttur og Jónu Fanneyjar Friðriksdóttur, sem báðar hafa víðtæka reynslu af ferðamálum og leiðsögn um landið. Ósk segir að sumarið leggist vel í þær stöllur. „Við finnum að áhugi Íslendinga á eigin landi hefur aukist og að svæði utan alfaraleiðar vekja forvitni. Ísland hefur upp á svo ótrúlega margt að bjóða enda er fólk farið að líta sér nær þegar kemur að því að skipuleggja sumarið.“ Þarf fólk ekki að vera miklir garpar og í toppformi til að slást í för með ykkur? „Alls ekki. Markmið okkar er einmitt að gefa sem flestum tækifæri til að njóta hálendis Íslands. Við bjóðum vissulega upp á krefjandi ferðir þar sem gengið er allt að 18 km á dag en við bjóðum líka upp á auðveldar og aðgengilegar hálendisferðir sérstaklega sniðnar að þörfum barna. Í fyrra var t.d. yngsti þátttakandinn í einni ferðinni 5 ára og sá elsti, Thor Vilhjálmsson, kom með 85 ára gamall, blessuð sé minning hans. Hálendið er fyrir alla; börn og foreldra, ömmur og afa, unga sem aldna. Langflestar ferðirnar eru með trússi og við leggjum áherslu á góðan mat. Órjúfanlegur hluti af því að njóta gæða náttúrunnar er að njóta góðs matar. Oft kemur með okkur fólk sem annars hefði ekki treyst sér í hálendisferð. Við bendum ferðafélögum gjarna á að það sé óþarfi að æða út í kaup á dýrum búnaði.
Ósk Vilhjálmsdóttir í hópi ungra ferðalanga.
Eftirspurn eftir dagsferðum út frá Reykjavík hefur líka aukist og við bjóðum upp á upphitunarprógramm fyrir lengri hálendisferðir. Þannig getur fólk komið sér í form áður en það leggur í þriggja til fimm daga gönguferð. Markmið okkar er „að njóta fremur en þjóta“, það er meginstefið í ferðum okkar; að kynnast náttúrunni, borða góðan mat og njóta samvista við skemmtilegt fólk.“
Fyrsta skrefið upp á hálendið
„Við bjóðum upp á ferðir um náttúrusvæði sem eru fágæt bæði á lands- og heimsvísu en hafa verið áberandi í umræðunni vegna virkjunarkosta. Þetta eru háhitasvæðin við Torfajökul, Kerlingarfjöll og Þjórsárver. Þessi svæði eru furðu lítt þekkt en sannkallaðar náttúruperlur. Okkur er mikið í mun að kynna almenningi þessi svæði því þekkingarleysið getur svo sannarlega unnið gegn verndargildinu. Við ætlum því að bjóða upp á myndakynningu næstkomandi þriðjudag þar sem við sýnum fjölda mynda frá þessum svæðum úr fyrri ferðum.“ Ósk segir fyrsta skrefið upp á hálendi vera að kíkja við á Kaffi Sólon þriðjudagskvöldið 31. maí kl. 20.30. „Við ætlum að sýna fjöldann allan af myndum frá þessum mögnuðu svæðum og það er upplagt að mæta á þriðjudaginn, spyrja spurninga og kynnast okkur betur.“
www.lyfja.is
- Lifið heil
Göngutaskan er ómissandi í farteskið hvort sem þú ætlar í langa og stranga ferð um hálendið eða léttan skreppitúr á næsta fjall. Festu hana í beltið eða stingdu henni í bakpokann. Byrjaðu ferðina með því að koma við í Lyfju og notaðu ferðina til að fylla á sjúkrakassann í bílnum eða bústaðnum og njóttu öryggis í allt sumar.
Regenovex
Lóritín
Regenovex er árangursrík, fljótleg og náttúruleg lausn gegn eymslum og óþægindum í liðum líkamans. Gel, plástrar og perlur til að taka inn. Þú finnur árangurinn samstundis.
Lóritín 10 mg 10 og 30 stk.
Mygga og After Bite „Láttu ekki bíta þig“. Mygga er góð vörn gegn biti frá moskítóflugum, mýflugum, flóm og flestum öðrum skordýrum. Lyktar vel og klístrast ekki. Virkar í a.m.k. 6 klst. „Burt með kláðann!“ After Bite er öflugt krem sem slær á kláða og bólgu undan biti frá moskítóog mýflugum, flóm og flestum öðrum skordýrum. Berist eingöngu á bitið eða stungusvæðið. Notist ekki á börn undir tveggja ára aldri.
Compeed Compeed plástur Verndar fætur og hindrar blöðrumyndun.
Heelen Heelen margnota hlífðarhúð Klippt niður eftir þörfum, límist vel á húðina og hægt að þvo og nota aftur og aftur. Bjargvættur á ferðalaginu.
Danatekt Danatekt ferðasápan sem er ómissandi í langferðina. Danatekt Hår og kropvask er mild sápa sem þvær hár og húð án þess að að nota þurfi vatn. Danatekt - heilnæmar húðvörur án parabena.
Lágmúla - Laugavegi - Garðatorgi - Smáralind - Smáratorgi - Borgarnesi - Grundarfirði - Stykkishólmi - Búðardal - Patreksfirði - Ísafirði - Bolungarvík - Blönduósi - Hvammstanga Skagaströnd - Sauðárkróki - Húsavík - Kópaskeri - Raufarhöfn - Þórshöfn - Egilsstöðum - Seyðisfirði - Neskaupstað - Eskifirði - Reyðarfirði - Fáskrúðsfirði - Höfn - Laugarási - Selfossi - Grindavík - Keflavík
ÍSLENSKA SIA.IS LYF 49491 02/10
öryggi í hverju skrefi
Mjúkar brúðargjafir
Nýtt hjá okk ur
fyrir heilagar stundir
20% kynningartil boð
Full búð af nýjum vörum! Þegar mjúkt á að vera mjúkt getur þú treyst okkar vörumerkjum. Betra bak er einungis með sérvalin sængurverasett, svo ekki sé talað um Aloe Vera bómullar-lökin sem slegið hafa í gegn.
S ængurverasett • Teppasett • Púðar Eitt mesta úrval landsins af hágæða sængurverasettum! Leggur grunn að góðum degi
Öll brúðhjón 2011 fá 10% kaupauka á öll gjafabréf ! Gildir einnig af tilboðum!
betrabak@betrabak.is • www.betrabak.is Faxafeni 5, Reykjavík • Sími 588 8477 Skeiði 1, Ísafirði • Sími 456 4566 Opi› virka daga frá kl. 10-18 Laugardaga frá kl. 11-16
listahátíð 29
Helgin 27.-29. maí 2011
listahátíð Skuggaleikur Renarts
Rebbi reddar sér Listahátíð heldur áfram á fullu um helgina og ungir sem aldnir ættu flestir að geta fundið eitthvað við sitt hæfi. Franska leikhúsið Théâtre du Petit Miroir býður til að mynda upp á barnasýninguna Rebbasögu (Le Roman de Renart). Þar er sótt í miðaldasöguna um refinn Renart sem beitir hin dýrin ýmsum klækjum til þess að komast af. Sýningin er byggð á
Leikur að Íslendingasögum
Á Rebbi deyr ekki ráðalaus og platar hin dýrin sér til framdráttar.
Friðrik Rafnsson þýddi textann en Sölvi Björn Sigurðsson snaraði söngtextunum. Sýnt í Tjarnarbíói á laugardaginn klukkan 14 og 17.
sunnudag varpa sex listamenn frá Íslandi og Þýskalandi nýju ljósi á Íslendingasögurnar með ljóðum, tónum og uppistandi. Hér leiða saman hesta sína þau Nora Gomringer, Bas Böttcher, Finn-Ole Heinrich, Ugla Egilsdóttir, Bergur Ebbi Benediktsson og Dóri DNA. Hópurinn ferðaðist um Ísland síðastliðið vor til þess að kynna sér uppruna og umhverfi Íslendingasagna, las sér til og ræddi við rithöfunda og fræðimenn um íslenskan sagnaarf. Af þeirri ferð
spratt upp verk í anda fornsagna og upplifunar listafólksins af landi og þjóð. Í verkinu ægir saman listgreinum; tónlist, ljóðaflutningi og uppistandi svo að úr verður frumlegt og spennandi verk sem birtir Íslendingasög- Hópurinn leikur sér með Íslendingasögurnar. ur í nýju og óvæntu skemmtun. ljósi. Verkið er öðrum þræði tímaSýnt í Tjarnarbíói á sunnudagsbær skuggsjá sem verður íslensku kvöld klukkan 20. þjóðinni hvatning, uppörvun og
listasafn Íslands Louise Bourgeois
í dag! Dagskrá: Euraxess starfatorg www.euraxess.is Helga Rún Viktorsdóttir, sérfræðingur hjá Rannís Erlendir starfsmenn á Íslandi Sophie Froment, mannauðsstjóri CCP
H N OTS KÓ GUR gr afís k h ö n nu n
kínverskri skuggaleikhúshefð og í henni er notast við brúður og tónlist til þess að miðla sögunni til áhorfenda. Síðan sýningin var frumsýnd í Taílandi árið 1993 hefur hún ferðast um Frakkland og ríflega fjörutíu önnur lönd og verið flutt á fjölda tungumála. Vigdís Gunnarsdóttir og Þór Tulinius ljá að þessu sinni dýrunum í sýningunni raddir sínar.
listahátíð Áflog bænda
START rannsóknarstöðustyrkir Eiríkur Stephensen sérfræðingur hjá Rannís Hvernig er að starfa sem erlendur vísindamaður á Íslandi? Heidi Pardoe, rannsóknastöðustyrkþegi hjá Rannsóknasjóði Veitingar í boði í fundarlok
Louise Bourgeois, Klefi (Svartir dagar), 2006 © Louise Bourgeois Trust. Með leyfi Hauser & Wirth and Cheim and Read. Ljósmynd: Christopher Burke.
Konan og Louise
L
istakonan Louise Bourgeois var 98 ára þegar hún lést á liðnu vori. Listasafn Íslands opnar í kvöld, föstudagskvöld, klukkan 20 fyrstu stóru sýninguna á verkum hennar hér á landi. KONA/ FEMME er yfirgripsmikil sýning yfir fjölbreyttan feril þessarar fjölhæfu listakonu sem var síður en svo einhæf í list sinni en á sýningunni gefur að líta málverk, höggmyndir, teikningar, grafík og innsetningar, frá 1946 til 2008. Louise Bourgeois er talin ein af fremstu listamönnum ofanverðrar 20. aldar Hún fæddist í París og flutti til New York 1938 þar sem hún bjó og starfaði alla ævi. Hún varð bandarískur ríkisborgari árið 1955. Bourgeois hóf feril sinn sem listmálari en sneri sér að höggmyndalist í stríðslok. Elstu viðarhöggmyndir hennar, oddmjóar að neðanverðu og festar beint á gólfið án stöpuls, urðu meðal fyrstu umhverfisinnsetninga í New York. Í gallerísalnum gekk áhorfandinn innan um höggmyndirnar líkt og í samkvæmi. Þær voru einar og sér eða hópað saman. Snemma á sjöunda áratugnum hvarf Bourgeois frá tréskurðinum og tók í staðinn til við að móta völundarsmíð úr fljótandi gifsi, latexi og trjákvoðu. Sérkennileg verk hennar hlutu ekki alþjóðlega viðurkenningu fyrr en Nútímalistasafnið í New York skipulagði yfirlitssýningu á list hennar 1982. Á KONA/FEMME í Listasafni Íslands er innsetning hennar CELL (BLACK DAYS), frá 2006, sem nú er sýnd í fyrsta sinn. Samanlagt munu 28 verk eftir Louise Bourgeois prýða sýningu á höggmyndum, málverkum, teikningum og veflist. Þau eru úr fórum einkasafns Ursulu Hauser í Sviss, Hauser & Wirth, Louise Bourgeois Trust í New York og öðrum einkasöfnum.
Sérkennileg verk hennar hlutu ekki alþjóðlega viðurkenningu fyrr en Nútímalistasafnið í New York skipulagði yfirlitssýningu á list hennar 1982.
Laugavegi 13, 101 Reykjavík sími 515 5800, rannis@rannis.is
F í t o n / S Í A
www.rannis.is
Mundu eftir að kjósa Rafrænni atkvæðagreiðslu um kjarasamning VR og FA, Félags atvinnurekenda, lýkur kl. 12:00 á hádegi 3. júní. Nánari upplýsingar og aðgangur að atkvæðaseðli á vef VR, www.vr.is Kjörstjórn VR
VR | KRINGLUNNI 7 | 103 REYKJAVÍK | S. 510 1700 | F. 510 1717 | WWW.VR.IS
Virðing Réttlæti
30
viðhorf
Helgin 27.-29. maí 2011
Þörf á viðhorfsbreytingu
Fært til bókar
Ólafur og Davíð snúa bökum saman Undarlegustu bandalög geta orðið til þar sem fornir féndur snúa bökum saman. Nýjasta dæmið um slíkt er samstaða Davíðs Oddssonar, ritstjóra Morgunblaðsins, og Ólafs Arnarsonar, pistlahöfundar á Pressunni. Ólafur hefur í greinum sínum sent Davíð marga pilluna og hætt er við að ritstjórinn hafi á stundum hugsað þessu afsprengi Clausen-ættarinnar þegjandi þörfina. Nú bregður hins vegar svo við að þeir Ólafur og Davíð hafa fundið sér sameiginlegt skotmark, Steingrím J. Sigfússon fjármálaráðherra, auk þess sem Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra fær sinn skerf. Ólafur segir beinlínis að í skýrslu um endurreisn bankanna, sem Steingrímur hafi reynt að fela fyrir þingi og þjóð, komi fram svart á hvítu að fjármálaráðherrann hafi selt íslensk heimili í ánauð til útlendra vogunarsjóða í febrúar 2009. Málið er ekki flókið, segir Ólafur. Skuldabréfasöfn voru flutt úr gömlu bönkunum í þá nýju á afslætti sem nam 60-70 prósentum. Stefna ríkisstjórnar Geirs H. Haarde hafi verið að afslátturinn gengi til íslenskra heimila og fyrirtækja. Strax eftir að ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur og Steingríms. J. Sigfússonar hafi tekið við völdum hafi verið horfið frá þessari stefnu og þess í stað gengið til samninga við erlenda kröfuhafa um það hversu stóran hluta afsláttarins væri mögulegt að láta ganga til baka til kröfuhafanna í gegnum skilanefndir. „Kröfuhafarnir, sem fengu veiðileyfi á skuldara frá íslenskum stjórnvöldum, eru vogunarsjóðir, sem keyptu kröfurnar á spottprís. Slíkir fjárfestar eru kallaðir „hrægammar““ .... „Þeirra hagsmunir felast í því að kreista sem mest úr úr íslensku bönkunum – og þar með íslenskum heimilum og fyrirtækjum,“ segir Ólafur. Leiðarahöfundur Morgunblaðsins er á sömu nótum en þar er talað um að Jóhanna og Steingrímur hafi sigað erlendum kröfuhöfum í gegnum hina föllnu íslensku banka gegn íslenskum fyrirtækjum og almenningi. „Þarna virðast á ferðinni einhver
Ókeypis efni og sprautunálar
alvarlegustu afglöp sem sést hafa hjá pólitískum leiðtogum,“ segir í leiðaranum þar sem vísað er í fréttaskýringu blaðsins um að gengið hafi verið gegn alvarlegum aðvörunum Fjármálaeftirlitsins um að „veigamikil rök væru gegn því að þrotabú gömlu bankanna færu með virkan eignahlut í í nýju bönkunum.“
Leitað til eldfjallasérfræðings Ef stóru alþjóðlegu sjónvarpsstöðvarnar leita álits Íslendings kemur aðeins einn maður til greina, Ólafur Ragnar Grímsson forseti. Litlu virðist skipta hvert tilefnið er. Aðrir ráðamenn hafa verið lítt sýnilegir. Forsetinn þótti standa sig vel í viðtölum við erlenda fréttamenn í Icesave-málinu. Skiljanlegt var að fréttamennirnir leituðu álits forsetans enda lék hann stórt hlutverk í því máli, vísaði lögum frá Alþingi í tvígang í þjóðaratkvæðagreiðslu. Það liggur hins vegar ekki eins beint við að hringja í forsetann til þess að fá sérfræðiálit hans á eldgosum. Samt er það gert. Hér eru fjölmargir sérfræðingar um hegðun eldgosa, jarðfræðingar með áratugareynslu. Forsætisráðherra kallar ríkisstjórn sína saman til þess að bregðast við vanda vegna hamfaranna. Samt er hvorki hringt í forsætisráðherrann né jarðfræðingana, ekki einu sinni jarðfræðinginn í ríkisstjórninni, Steingrím J. Þótt Ólafur Ragnar hafi hvorki setið ríkisstjórnarfundinn né hafi sérfræðimenntun í eldfjallafræðum hringja sjónvarpsrisarnir í forsetann og stjórnmálafræðiprófessorinn fyrrverandi. Í fyrra svaraði hann til um Eyjafjallajökulsgosið og bætti við ógnarspá um væntanlegt Kötlugos. Þegar gosið hófst í Grímsvötnum leitaði CNN upplýsinga hjá forseta Íslands. Ólafur Ragnar hikaði hvergi og sagði að Evrópubúar ættu alls ekki von á jafn miklum töfum á flugumferð og varð í kjölfar Eyjafjallajökulsgossins í fyrra. „Þetta er öðruvísi gos,“ sagði Ólafur Ragnar, „þetta verður ekkert í líkingu við það sem gerðist í fyrra.“ Miðað við þróun gossins virðist hinn sjálfskipaði eldfjallasérfræðingur hafa haft rétt fyrir sér.
U
Undanfarna viku hefur Kastljós flutt upplýsandi fréttaskýringaröð Jóhannesar Kr. Kristjánssonar um skelfilegan heim íslenskra sprautufíkla. Þar hefur meðal annars komið fram að stór hluti þeirra sem lengst eru leiddir sprautar sig með löglegum efnum, oftast fengnum eftir krókaleiðum frá lyfjaverslunum landsins. Framsetning Jóhannesar er áhrifamikil en þetta eru því miður ekki nýjar fréttir. Það hefur lengi verið vitað að lyf á borð við rítalín og contalgin eru mjög útbreidd í fíkniefnaheiminum. Heilbrigðisyfirvöld hafa undanfarin ár þrengt verulega aðgengið að þessum lyfjum en það hefur ekki dugað til. Í Kastljósinu hefur verið kallað eftir því Jón Kaldal að reglurnar verði hertar kaldal@frettatiminn.is enn frekar. Heimildir innan Landlæknisembættisins herma að það sé einmitt í skoðun. Þetta eru kunnuglegar hugmyndir í baráttunni gegn misnotkun fíkniefna. Ýmsir hafa látið sig dreyma um að hægt sé að loka Íslandi fyrir innflutningi ólöglegra fíkniefna með því að fjölga í fíkniefnadeild lögreglunnar og efla gæslu við hafnir og á flugvöllum. Þetta er misskilningur. Það er ekki raunhæft að eftirspurnin hverfi með því að skrúfa fyrir framboðið. Vandi sprautufíkla mun hvorki minnka né hverfa með hertu eftirliti með útgáfu lyfseðla. Stríðið gegn fíkniefnum hefur alltof lengi snúist um framboð þeirra fremur en eftirspurn. Vandamálið er ekki að fíkniefnasalar selja skólabörnum dóp. Vandinn er að skólabörn kaupa dópið.
Sem betur fer hafa þau undanfarin ár keypt sífellt minna af því. Neyslan hefur farið minnkandi ár frá ári og byrjar síðar en áður. Ákveðin merki eru um að kannabisreykingar kunni að vera vaxandi á nýjan leik meðal elstu barna í grunnskóla og hefur verið hart brugðist við því. Almennt hafa þó rannsóknir sýnt að yfirgnæfandi meirihluti íslenskrar æsku hegðar sé betur en foreldrar þeirra gerðu þegar þeir voru ungir. Vondu fréttirnar eru hins vegar þær að þeir sem eiga í vanda eru í mun verri málum en áður. Sprautufíklar á Íslandi eru að öllum líkindum orðnir hátt í 1.000 talsins. Það er geigvænleg tala. Fíknin er ekki aðeins djöfulleg fyrir viðkomandi einstakling. Oftast hefur hún skelfileg áhrif á fjölskyldur þeirra líka. Börn, systkin, foreldar, ömmur og afar, þetta er fólkið sem verður verst úti. Er svikið, svívirt og stolið frá. Allt til að fíkillinn geti útvegað sér næsta fix. Þetta þarf ekki að vera svona. Sprautufíklar eru nú nánast meðhöndlaðir eins og skíturinn á skósólum samfélagsins. Það þarf að ná þeim inn fyrir garðinn á ný. Leiðin til þess er að gefa þeim efnin og hreinar nálar undir eftirliti fagfólks í heilbrigðisgeiranum. Fíklarnir þyrftu þá ekki að selja sig, ljúga eða stela til að eiga fyrir efnunum. Álagið af fíkn þeirra myndi ekki koma niður á vandalausum og minnka á fjölskyldur þeirra. Að deila óhreinni nál með hættu á lifrarbólgueða HIV-smiti yrði úr sögunni. Tengsl væru komin á við heilbrigðisstarfsfólk og meðferð þar með líklegri. Ávinningurinn er margfaldur.
Fíknin er ekki aðeins djöfulleg fyrir viðkomandi einstakling. Oftast hefur hún skelfileg áhrif á fjölskyldur þeirra líka. Vaxtartækifæri
Fjárfestum í menntun og hugviti til framtíðar
T
ölvuleikir, hátæknivörur, hugað þau geta ekki vaxið á Íslandi vegna búnaður, kvikmyndir og fleiri skorts á tæknimenntuðu starfsfólki. afurðir hugvits eru ört vaxandi Þarna verður Ísland af dýrmætum tækihluti okkar útflutnings. Hugtakið hugfærum til að nýta sér ávinning af þeim verkaiðnaður hefur stundum verið grunni sem er til staðar, jafnframt því notað til að ná utan um þennan geira að mikil hætta er á að fyrirtæki verði sem nýtir fyrst og fremst menntun og að flytja úr landi eða a.m.k. flytja hluta hugvit okkar sem hráefni. Þessi iðnstarfseminnar úr landi. aður er eitt besta tækifæri Íslendinga Aukin verðmætasköpun er forsenda til að vaxa á sjálfbæran hátt og efla þess að hægt sé að bæta lífskjör á Íssamkeppnishæfni okkar í alþjóðlegu landi og gildir þá einu hvort horft er umhverfi. til ráðstöfunarfjár heimilanna eða fjárÍsland hefur mikla burði til vaxtar mögnunar velferðarsamfélagsins. Nýtá sviði hugverkaiðnaðar. Í nýsköpuning náttúruauðlinda er í eðli sínu takarvog Evrópu má sjá ýmsa þætti sem mörkuð svo að horfa þarf til fleiri þátta styðja vel við nýsköpun á þeim sviðum til að standa undir aukinni verðmætaá Íslandi. Má þar nefna að innviðir á Ís- Dr. Ari Kristinn Jónsson, sköpun. landi eru góðir og hlutfallsleg framlög rektor Háskólans í Reykjavík Menntun og hugvit eru auðlindir sem hins opinbera til rannsókna og þróunar nýta þarf til framtíðar, en þetta eru líka eru há. Sama nýsköpunarvog sýnir hins vegar að í sam- auðlindir sem vel má stækka á nokkrum árum með hlutanburði við önnur lönd eru efnahagsleg áhrif nýsköp- fallslega litlum tilkostnaði í gegnum aukna menntun í unar lítil og nýsköpunarfyrirtæki of fá. Hvað veldur því atvinnulífstengdum greinum. Fjárfesting í góðri menntað þrátt fyrir að ýmsar forsendur séu fyrir hendi, þá un er ein besta leið sem völ er á til að halda atvinnuleysi nýtast tækifærin ekki til ávinnings sem skyldi? í skefjum og efla verðmætasköpun. Þetta á bæði við Ein ástæðan er skortur á starfsfólki með góða þekk- um einstaklinga sem geta styrkt verulega stöðu sína á ingu og færni í atvinnulífstengdum greinum, en slíkt vinnumarkaði með góðri háskólamenntun í atvinnulífsstarfsfólk er grunnurinn að nýsköpun og öflugu starfi tengdum greinum, sem og atvinnulífið og samfélagið í hugverkaiðnaði. Þetta á sérstaklega við um fjölda í heild sinni. tæknimenntaðra, en þar stöndum við því miður náHorfum því til framtíðar og fjárfestum í menntun og hugviti til að skapa meiri verðmæti úr öllum þeim auðgrannalöndum okkar að baki. Áhrif þessa sjást skýrt í dag: Á meðan glímt er við lindum sem þjóðin ræður yfir og ekki síst þeirri auðlind mikið atvinnuleysi eru fjölmörg fyrirtæki í þeirri stöðu sem fólkið sjálft er. Austurströnd 3, 170 Seltjarnarnesi. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jón Kaldal kaldal@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is Ritstjórnarfulltrúi: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is. Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
Helgin 27.-29. maí 2011
Fært til bókar
Valdabarátta Mogginn þykist sjá valdabaráttu innan raða VG og þar takist helst á um formennsku, þegar Steingrímur J. Sigfússon hættir, ráðherrarnir Katrín Jakobsdóttir og Svandís Svavarsdóttir. Fjarri lagi var, segir vefur blaðsins, að einhugur og sættir ríktu á flokksráðsfundi Vinstri grænna sem fram fór um síðustu helgi. Flokkurinn hefur orðið fyrir umtalsverðum áföllum að undanförnu og helst þeim að þrír þingmenn, Lilja Mósesdóttir, Atli Gíslason og Ásmundur Einar Daðason, sögðu sig úr þingflokki hans. Meirihluti ríkisstjórnar Samfylkingarinnar og VG hangir því á einum manni. Hver og einn þingmaður hefur því í raun neitunarvald. Mikið hefur mætt á Steingrími flokksformanni í fjármálaráðuneytinu enda staðan á ríkiskassanum bágborin eftir hrun. Það bætist ofan á innanflokksdeilurnar. Formaðurinn er því lúinn. Moggi heldur því fram að Steingrímur styðji mennta- og menningarmálaráðherrann Katrínu til frekari pólitískrar vegsemdar en Svavar Gestsson, fyrrverandi ráðherra og formaður Alþýðubandalagsins sáluga, styðji dóttur sína. Það þarf engum að koma á óvart en Svavar er enn sterkur innan raða vinstri manna. Katrín hverfur raunar af hinum pólitíska vettvangi um hríð en hún á von á barni, svo sem kunn-
ugt er. Svandís leysir hana af á meðan á fæðingarorlofinu stendur. Allar þessar vangaveltur byggjast þó á því að Steingrímur gefi stólinn eftir. Hann hefur ekki gefið neinar vísbendingar í þá veru og vill væntanlega sitja í formannssætinu að minnsta kosti á meðan á ríkisstjórnarsamstarfinu stendur. Tvö ár eru í þingkosningar – ef ekki fækkar frekar í stuðningsliði stjórnarinnar.
Alþjóðlegur gosmiðill Vefur Morgunblaðsins, mbl.is, hefur um langt skeið verið mest lesni vefur landsins. En hróður hans fer víðar. Heimsbyggðin leitar þangað þegar mikið liggur við. Í frétt á vefnum kom fram að liðlega 584 þúsund notendur heimsóttu hann í liðinni viku en venjulega sækja þangað um 360 þúsund notendur vikulega. „Aldrei hafa verið fleiri notendur á mbl.is á einni viku en fyrra metið var frá þeirri viku sem Eyjafjallajökull gaus ásamt því að rannsóknarskýrsla Alþingis var gefin út í apríl í fyrra. Þá hafði aldrei mælst viðlíka umferð á mbl.is, eða yfir 500 þúsund notendur. Gosið í Grímsvötnum hófst á sjöunda tímanum sl. laugardag og fór umferð inn á fréttavef mbl.is þá strax að aukast verulega en heimsóknir voru 50-60 þúsund talsins á hverri klukkustund á laugardagskvöldið. Innan við 60% notenda í vikunni voru frá Íslandi en nærri fjórðungur var frá Bandaríkjunum,“ segir þar. Af þessu má sjá að Moggavefurinn verður alþjóðlegur – að minnsta kosti þegar náttúruöflin láta til sín taka svo einhverju nemur.
viltu læra
meira? Háskólinn á Akureyri býður framhaldsnám á öllum sviðum:
Heilbrigðisvísindasvið ▶ Diplómu- og meistaranám í heilbrigðisvísindum - M.S. í heilbrigðisvísindum - Diplómunám í heilbrigðisvísindum (40 einingar)
Hug- og félagsvísindasvið ▶ Heimskautalögfræði L.L.M/M.A. ▶ Nám til kennsluréttinda ▶ Menntunarfræði - Diplómunám í menntunarfræðum (60 einingar) - M.Ed. í menntunarfræðum - M.A. í menntunarfræðum
viðskipta- og raunvísindasvið ▶ M.S. í auðlindafræði ▶ M.S. í viðskiptafræði Engin skólagjöld, skrásetningargjald fyrir skólaárið kr. 45 þúsund. Nánari upplýsingar á www.unak.is eða í síma 460 8000
www.unak.is
Umsóknarfrestur er til 5. júní
32
viðhorf
Helgin 27.-29. maí 2011
W. a. moZart
Ú HELGARPISTILL
frumsýning 22. október 2011
miðasala hefst á mánudag kl. 12 í hörpu, á www.harpa.is og í síma 528 5050
Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is
Þóra Einarsdóttir Finnur Bjarnason Garðar thór CortEs ÁGúst ólaFsson jóhann smÁri sævarsson siGrún hjÁlmtýsdóttir hulda Björk Garðarsdóttir auður Gunnarsdóttir siGríður ósk kristjÁnsdóttir snorri Wium valGErður Guðnadóttir kolBEinn jón kEtilsson viðar Gunnarsson
35C
Útþrá er rík í mínum betri helmingi. Þótt þeirri góðu konu þyki vænt um land sitt vill hún gjarna komast utan, að minnsta kosti annað veifið. Allt er það gott og blessað og raunar þakkarvert. Vegna þessa áhuga hennar höfum við víða ratað. Þótt ég þumbist stundum við læt ég yfirleitt undan og kann ekki síður að meta ferðirnar en hún þegar á áfangastað er komið. En til þess að komast til hinna ýmsu landa þarf að fljúga. Við búum úti í ballarhafi og eigum vart annan kost. Ferjusiglingar eru ekki inni í myndinni nema til hátíðabrigða. Flugið er um margt þægilegur ferðamáti. Það skilar fólki hratt og örugglega langar vegalengdir. En það fylgir því vesen að fljúga. Þeir sem búa annars staðar á Norðurlöndunum, svo ekki sé talað um þá sem heima eiga á meginlandi Evrópu og ætla að bregða sér bæjarleið, geta hent farangri í bílskottið, fest krakkana í aftursætið, spennt beltin og brunað af stað. Annar kostur er að taka lest, sitja í rólegheitum og sjá skóga, vötn og engi líða hjá. Slíkur munaður stendur eyjarskeggjum ekki til boða. Það þarf að mæta út á flugvöll tveimur tímum fyrir brottför. Takmarkaður farangur er leyfilegur, eða sem nemur tösku á mann. Útsjónarsamir geta troðið góssi í handtösku sem taka má með inn í vélina. Biðraðir eru algengar við brottför frá landinu enda fara flestar flugvélar af landi brott á sama tíma. Ástandið í Leifsstöð á morgnana er því eins og í þokkalega stórri flugstöð en á öðrum tímum sólarhringsins fer ein og ein flugvél. Vandi okkar hjónanna er hins vegar sá að við eigum erfitt með að mæta á réttum tíma. Þótt leiðbeiningarnar segi að mæta skuli tveimur tímum fyrir brottför tekst okkur það ekki. Stundum mætum við klukkutíma áður en vélin á að fara og stundum er enn styttra í brottför. Það þýðir að við fáum oft sæti á vondum stöðum og oftar en ekki sitt á hvorum stað í vélinni, konan í miðjusæti í sætaröð 16 og ég í miðjusæti í sætaröð 25. Miðjusæti eru óþægilegri en önnur og ætti ekki að selja á sama verði. Einu sinni vorum við svo seint á ferð, á leið frá London, að senda þurfti sérstakan bíl með okkur að vélinni. Það er ekki til fyrirmyndar en tekið skal fram að þetta var fyrir tíma víðtækra öryggisráðstafana sem fylgdu í kjölfar hryðjuverkaárásanna á Bandaríkin fyrir tæpum áratug. Í öðru tilviki vönduðum við okkur alveg sérstaklega. Þá vorum við á leið til Peking, í 11-12 tíma flug. Við vorum ákveðin í því að fá sæti saman þennan hálfa sólarhring í samfelldu flugi. Því tókum við okkur saman í andlitinu og mættum á Keflavíkurflugvöll tveimur tímum fyrir flug. Það kom okkur á óvart hversu fáir biðu afgreiðslu þar sem
hljómsvEitarstjóri: daníEl Bjarnason
Teikning/Hari
lEikstjóri: ÁGústa skúladóttir
um 500 manna breiðþotu var að ræða, enda kom í ljós að við vorum síðust, eins og venjulega. Hinir höfðu mætt 3-5 tímum fyrir brottför til þess að tryggja sér sæti. Við fengum því ekki sæti saman og sátum í eins konar biðröð í þotunni breiðu, sitt í hvorri sætaröðinni. Við lendingu í Kínaveldi var tilkynnt að sömu sætanúmer giltu á bakaleiðinni. Á heimleið frá evrópskri borg á dögunum ákváðum við að leggja lykkju á leið okkar út á flugvöll. Við þóttumst bæði vita hvað það þýddi enda vorum við síðust allra á völlinn, öftust í biðröð þeirra sem biðu afgreiðslu. Allar líkur voru á því að tuttugu sætaraðir yrðu á milli okkar í fluginu. Svo varð að vera, þetta var okkur að kenna, enn einu sinni. Því kom okkur þægilega á óvart þegar við sáum númerin á sætunum okkar, 35 B og C. Við fengum sæti saman, þrátt fyrir allt. Ástæðu fyrir þessu örlæti afgreiðslustúlkunnar á flugvellinum sáum við þegar við gengum aftur eftir vélinni. Sætaröð númer 35 var sú aftasta í vélinni, við klósettin. Við fengum mið- og gangsætið. Konan fórnaði sér í miðsætið. Ég fékk ganginn enda talsvert handleggja- og lappalengri. Flugfélagið var erlent og þéttleiki sæta eins og í hefðbundnu lágfargjaldaflugi. Þeir sem sestir voru gátu sig vart hrært. Svo þröngt er milli sæta í þessum vélum að varla er hægt að skipta um skoðun. Verstur er aftasti bekkurinn, við klósettin, og verstu sætin eru sennilega tvö öftustu gangsætin, jafnvel verri en öll miðsæti vélarinnar. Hægt er að halla aftur bökum allra sæta í flugvélinni nema í öftustu röð, líka sætunum í næstöftustu röð. Þetta er þolanlegt í flugtaki. Þá ber öllum að hafa sætisbökin upprétt. Farþeginn fyrir framan mig skellti sínu sætisbaki aftur um leið og leyfilegt var. Ég gat talið hárin í hvirflinum á manninum. Hann var sem betur fer ekki með flösu. Hárafarið á honum dró því ekki að gagni úr matarlyst þegar kvöldverður var borinn fram. Það breytti kannski ekki öllu því örðugt var að hreyfa handleggina til að matast. Með lagi var þó hægt að draga þá alveg að síðum og smeygja þeim upp með bringunni og tína molana með þeim hætti upp í sig. Teygja varð fingurna fram, út frá viðbeinunum, með fullkominni varúð þó til þess að rekast ekki í hvirfilhárin á farþeganum í sætinu fyrir framan. Örðugra var að koma í sig vökva vegna hættu á að fá innihald bollans yfir sig. Ekki batnaði ástandið þegar leið á flugið og aukning varð á salernisferðum farþega. Bumbukallar og mjaðma- og barmbreiðar konur voru beinlínis í andlitinu á mér. Ég gat illa vikið mér undan þunganum þar sem ég sat klemmdur af farþeganum fyrir framan. Kostir gangsætisins, þ.e. að smeygja fæti fram, nýttust ekki. Þess í stað dró ég hnén upp undir höku, eða eins langt og komist varð án þess að reka þau í herðablöðin á hallandi manninum. Konan slapp betur. Sætisbakið framan við hana var óhreyft allan tímann og ég varði hana að mestu fyrir klósettförum. Úr prísundinni losnaði ég ekki fyrr en flugfreyja tilkynnti að vélin væri að lækka flugið í átt á Keflavíkurflugvelli. Farþegar voru vinsamlega beðnir að setjast í sæti sín, spenna beltin og koma sætisbökum í upprétta stöðu. Náladofinn gekk ég frá borði og blóð var tæpast farið að renna í handleggina á mér þegar eiginkona mín, konan með útþrána, hnippti í mig. „Þetta var æðislegt,“ sagði hún og átti líklega frekar við ferðina í heild en setu bónda síns í sæti 35C, „pöntum okkur aðra ferð um leið og við komum heim.“
Stjórnarskrá lýðveldisins varðar okkur öll Fylgist með störfum Stjórnlagaráðs og hafið áhrif á endurskoðun stjórnarskrár lýðveldisins. Bein útsending frá sameiginlegum fundi ráðsins er á hverjum fimmtudegi kl. 13 á vefsíðu ráðsins: www.stjornlagarad.is. Fundirnir eru opnir almenningi. Öll gögn ráðsins má finna á vefsíðunni.
Vefslóð Stjórnlagaráðs: www.stjornlagarad.is Stjórnlagaráð, Ofanleiti 2, 103 Reykjavík - sími: 422-4400 - netfang: skrifstofa@stjornlagarad.is - vefslóð: www.stjornlagarad.is
Vik an sem var
100%
HÁGÆÐA MYSUPRÓTEIN
Sjötta vika sumars á Íslandi „Allt á kafi í snjó“ Enn snjóar á Austurlandi. Fjarðarheiði er ófær og víða er illfært innanbæjar, til að mynda á Egilsstöðum. Meira af sumarveðrinu „Bílrúður brotna í Hvalsnesskriðum“ Óveður er á milli Hafnar og Djúpavogs og ekkert ferðafæri. Framrúður hafa brotnað í bílum í miklu sandfoki. Bjartasti tími ársins „Fundu ekki féð í myrkrinu“ Í Ásgarði í Landbroti var kolniðamyrkur fram yfir hádegi og bændur þar, þau Eyþór Valdimarsson og Þóranna Harðardóttir, orðin uggandi um fé sitt.
PRÓTEINDRYKKURINN SEM ÍSLENDINGAR FÁ ALDREI NÓG AF NÚ EINNIG MEÐ KÓKOS OG SÚKKULAÐI
Litir íslenska vorsins „Græn tún orðin grá“ Tún sem á laugardaginn voru orðin græn eru nú öskugrá. Má það fjær 15 metrum frá gangstéttarbrún? „Öskufall byrjað í Reykjavík“ Íbúar austast í Reykjavík fundu fyrir því um kl. 20 að aska hafði borist til höfuðborgarinnar. Fastir liðir eins og venjulega „Töf á flugi 8.500 farþega“ Allt millilandaflug hefur legið niðri í allan dag og flugi á morgun hefur verið aflýst. Um 8.500 flugfarþegar hafa orðið fyrir töfum vegna gossins. Samtök ferðaþjónustunnar hafa áhyggjur af ástandinu. Loksins fjölgar á ný „Strandaðir á Íslandi“ Fjöldi erlendra ferðamanna er nú strandaður á Íslandi vegna eldgossins í Grímsvötnum.
Hlutverkið tekið með trukki „Bæjarfulltrúar í fæðingarorlofi“ Þrír bæjarfulltrúar af sjö í Vesturbyggð eru nú samtímis í fæðingarorlofi. Sagt er frá þessu á vef sveitarfélagsins undir fyrirsögninni „Bæjarfulltrúar í Vesturbyggð leggja sitt af mörkum við að fjölga í sveitarfélaginu.“
HLEðSLA ER KJÖRIN FYRIR ALLA ÞÁ SEM TREYSTA Á HOLLA OG UPPBYGGILEGA NÆRINGU EFTIR GÓðA ÆFINGU, LANGT HLAUP EðA MILLI MÁLA. ÞAð ER ENGIN TILVILJUN Að HLEðSLA ER EINN VINSÆLASTI PRÓTEINDRYKKUR Á ÍSLANDI. HENTAR VEL FÓLKI MEð MJÓLKURSYKURSÓÞOL.
Hið ábyrga kyn „Streita hefur aukist hjá konum eftir hrun“ Efnahagshrunið hefur haft meiri áhrif á heilsu kvenna hér á landi en karla samkvæmt niðurstöðum nýrra rannsókna.
MJÓLKURSAMSALAN
Bröns alla laugardaga og sunnudaga
Verð aðeins
1.795
með kaf fi eða te Aðalstræti 2 | 101 Reykjavík | Sími: 517 4300 | www.geysirbistrobar.is
WWW.MS.IS
ÍSLENSKA SIA.IS MSA 54959 05/11
Geiri í góðum félagsskap „Vill opna spilavíti í Kópavogi“ Ásgeir Þór Davíðsson, betur þekktur sem Geiri í Goldfinger, vinnur að opnun spilavítis hér á landi. Hann leitar nú að heppilegum meðfjárfestum, en sterkir fjárfestar frá Austur-Evrópu hafa sýnt verkefninu áhuga.
34
bækur
Roth veldur deilum Fyrir viku var tilkynnt að bandaríski rithöfundurinn Philip Roth hefði fengið verðlaun í London sem oft eru kölluð Alþjóðlegi Bookerinn. Aðrir sem komu til greina voru kínversku skáldin Wang Anyii og Su Philip Roth veldur Tong, Spánverjinn Goytisolo, Dacia Maraini og enn deilum á gamals líbanski rithöfundurinn Amin Maalouf. Þriggja aldri. Ljósmynd/Nordic mann nefnd valdi sigurvegarann og þar varð undir Photos/Getty Images. ritstýran og útgefandinn Carmen Callil en hún stofnaði á sínum tíma bókaútgáfuna Virago sem einbeitti sér með góðum árangri að verkum kvenna. Að niðurstöðu fenginni í verðlaunaveitingunni sagði hún sig frá störfum nefndarinnar og hóf þegar að mótmæla því að Roth fengi verðlaunin – enn einn Ameríkaninn. Í greinum og viðtölum um liðna helgi vandaði hún Roth ekki kveðjurnar, sagði hann vera nýju fötin keisarans, hann væri í litlum metum hjá sér sem höfundur, enda þvældist sama efnið fyrir honum ár eftir ár, í bók eftir bók. Meirihluti nefndarinnar, tveir karlar komnir yfir miðjan aldur, taldi Roth vel að heiðrinum kominn enda flest verka hans frá síðasta áratug 20. aldar meistaraverk. -pbb
Helgin 27.-29. maí 2011
Handbók á flugi
Handbók um íslensku í ritstjórn Jóhannesar B. Sigtryggssonar situr í efsta sæti aðallista Eymundssonar þessa vikuna. Handbókin hefur fengið einróma lof gagnrýnenda, þar á meðal fimm stjörnur í Fréttatímanum.
Landshagir á Íslandi
Vorhefti Sögu komið út Landshagir á Íslandi, lauslæti og kynsjúkdómar, Gamli sáttmáli, miðaldasagnfræði og rannsóknarstyrkir eru meginviðfangsefni vorheftis Sögu 2011. Hrefna Róbertsdóttir ríður á vaðið með mikla grein um hagstjórnarstefnu stjórnvalda og viðreisnaráform um Ísland á 18. öld í ljósi þróunar ullarframleiðslu og handiðnaðar. Grein Hrefnu er byggð á viðamikilli rannsókn hennar á efninu þar sem fléttað er saman greiningu á hugmyndum og gögnum um ullarframleiðslu á þessu tímabili. Vilhelm Vilhelmsson beinir hins vegar sjónum að umræðum um lauslæti og frjálsar ástir í Reykjavík við upphaf 20. aldar, einkum með hliðsjón af skrifum þeirra Ingibjargar Ólafsson og Bríetar Bjarnhéðinsdóttur. Hefur grein hans þegar vakið nokkra athygli fjölmiðla. Helgi Skúli Kjartansson vekur svo upp umræðu um aldur Gamla sáttmála, sem hófst árið 2005 með útgáfu doktorsritgerðar brasilísku fræðikonunnar Patriciu Pires Boulhosa. Magnús Lyngdal Magnússon svarar umfjöllun Sigurðar Gylfa Magnússonar, um styrkúthlutanir til vísindastarfa, sem birtist í grein hans í síðasta hefti. Þá birtir Saga erindi um Jón Jóhannesson miðaldafræðing sem flutt voru á samkomu í tilefni aldarafmælis hans sumarið 2009, og Viðar Pálsson skrifar ítardóm um nýleg verk um konungsvald á miðöldum. Landshagir á Íslandi, lauslæti og kynsjúkdómar, Gamli sáttmáli, miðaldasagnfræði og rannsóknarstyrkir. Það er hrein tilviljun að öll þessi viðfangsefni skuli á einn eða annan hátt tengjast þeirri sögupersónu sem bæði prýðir kápu heftisins að þessu sinni, ásamt eiginkonu sinni, og er viðfangsefni Spurningar Sögu. Hópur fræðinga veltir þar upp ímynd Jóns – og Ingibjargar. Ef til vill er sú tilviljun ekki svo merkileg í ljósi þess hversu margföld þessi sögupersóna er, bæði í fortíð og nútíð. Hún heitir Jón Sigurðsson, á tvö hundruð ára afmæli nú í sumar og hefur frá upphafi 20. aldar ekki aðeins verið óþrjótandi rannsóknarefni fræðimanna heldur pólitískt og menningarlegt viðfangsefni. Ritdómar og fregnir eru átta talsins og endurspeglar fjöldinn þó ekki á nokkurn hátt umfang sagnfræðirannsókna síðustu tveggja ára, en vonandi næst að gera flestum þeim sagnfræðiverkum sem komu út á síðasta ári skil með útgáfu haustheftis 2011. -pbb
Lesbretti og rafbækur Nú eru rafbækur í niðurhali orðnar fleiri í sölu Amazon á Bandaríkjamarkaði en bækur á prenti. Amazon er, sem kunnugt er, eini söluaðili á Kindle-lesbrettinu og hefur því beinan hag af því að það nái sem bestri fótfestu á markaði meðal enskulæsra þjóða. Til að fjölga seldum bókum er komið út nýtt lesbretti vestanhafs sem er selt á sérstaklega lágu verði enda eru öll kynningarspjöld í brettinu auglýsingar. Á Amazon kostar þetta nýja lesbretti aðeins 114 dollara eða 13.670 kr. Vandamál þeirra sem vilja komast yfir Kindle hér á landi með beinum kaupum frá Amazon er að íslensk tollyfirvöld flokka lesbrettið sem afspilunartæki og tolla eftir því þótt það geymi bæði harðan disk og örgjörva. Rafrænar bækur njóta sífellt meiri vinsælda og er framboð íslenskra bóka að aukast. Edda útgáfa hefur leitt innleiðingu íslenskra rafbóka fyrir iPad og iPhones og er eitt íslenskra fyrirtækja með beinan sölusamning við Apple-fyrirtækið á rafrænum bókum. Edda hefur á síðustu misserum aðstoðað aðrar íslenskar útgáfur við að dreifa efni sínu fyrir iPad og iPhone og nánast daglega bætast við nýjar bækur frá íslenskum útgáfum. Enn sem komið er nota flestir rafbækur fyrir niðurhal af verkum á öðrum tungumálum en ætla má að útgefendur hér á landi leggi kapp á að sem flestir titlar Kindle-lesbrettið getur geymt verði fáanlegir í stafrænu formi. -pbb mörg hundruð rafbækur.
Bók adómar Myrkr aslóð og Sumardauðinn
Hiti og kuldi, sumar og vetur Tveir sænskir krimmar bjóða upp á heitt og kalt með kvenhetjum sem báðar vinna í löggunni í smáborgum þar í landi, Linköping og Kiruna. Þetta eru jarðbundnar konur sem þurfa að kljást við afleiðingar brotinna heimila í velferðarríkinu sænska.
Åsa Larsson Ljósmynd/Orlando G. Boström.
Krabbameinsfélagið
Myrkraslóð Ása Larsson Eyrún Edda Hjörleifsdóttir þýddi 414 bls. JPV
„Þetta er svo lúmskt“ Fræðslumynd um krabbamein í ristli og endaþarmi sýnd á RÚV sunnudaginn 29. maí kl. 13:00
Sumardauðinn
Krabbameinsfélag Reykjavíkur, Ristilfélagið og Stómasamtök Íslands. Auglýsingin er gerð í samvinnu við Roche og Merck Serono.
Mons Kallentoft Ísak Harðarson þýddi 478 bls. Uppheimar
Á
sa Larsson og Mons Kallentoft sendu þessar sögur, Myrkraslóð og Sumardauðann, frá sér 2006 og 2008. Báðar eru sögurnar þættir í lengri bálki, seríusögur. Larsson segir enn af Rebekku Martinsson sem í fyrri sögum hennar, Sólgosi og Blóðnóttum, lenti í miklum persónulegum hremmingum. Hér er Rebekka í jaðri sögunnar en AnnaMaria, sem er í löggunni í Kiruna, tekur söguna að mestu yfir, sæl með sinn kall og sína krakka. Umhverfi sögunnar er sem fyrr norður Svíaríkis, Lappabyggðir, vetur, myrkur og nístandi kuldi. En sögusviðið er miklu stærra, teygir sig suður eftir Svíþjóð til velferðarsvæðanna þar sem hinir ríku hafa komið sér fyrir, fornar landeigendaættir, nýríkir menn af lægra standi, næturgosar með púðrað nef og brjóstsviða af kampavíni, og enn lengra suður til óróasvæða Afríku, námahéraðanna í Uganda þar sem ógnaröld ríkir með stríðsflokkum barnahermanna og jörðin er máttug af góðmálmum. Í tíma sækir Ása aftur til bernsku flestra höfuðpersóna verksins: Rebekku, Önnu Maríu, kynblendingsins Esterar sem er alin upp af lappaseiðkonu en getin á læstri geðdeild. Ester er sammæðra auðkýfingnum Mauri sem hefur brotist til virðingar með verðbréfaviðskiptum og verslun með hrávöru. Hann hefur í þjónustu sinni systkinin, afæturnar Innu og Didda, fallega fólkið sem er svo siðlaust. Og svo finnst lík konu í veiðihýsi á vatni um hávetur. Kallentoft er sunnar í Svíþjóð með sögusvið nýrrar sögu um lögreglukonuna Malin Fors sem starfar í Linköping. Það er heitasta sumar í manna
minnum, samfélagið lamað af hitanum og skógareldar geisa í nágrenni borgarinnar (Hvenær lætur einhver íslenskur krimmahöfundur sögu gerast á meðan á eldgosi stendur?). Janne, fyrrum maður Malinar, starfar í slökkviliðinu og hluta sögunnar er hann með Tove, dóttur þeirra á táningsaldri, á Balí í fríi. Malin er þeim báðum háð en hefur komið sér upp hjásvæfu þótt lífið sé heldur tómt. Þá finnst kviknakin unglingsstúlka minnislaus í almenningsgarði. Og brátt verður ljóst að raðmorðingi er kominn í gang í sumarhitanum. Kallentoft stendur Larsson að baki sem höfundur. Margt í fléttugerð hans er kunnuglegt, persónugalleríið ekki jafn margbreytilegt og hjá Larsson. Bæði dvelja þó við afleiðingar af félagslegri upplausn og hvernig brugðist var við henni, eða öllu heldur hvernig brotnar manneskjur geta af sé afkvæmi sem bera skaðann alla sína ævi. Larsson setur sitt litla morð í miklu stærra efnahagslegt samhengi, dvelur með áhrifaríkum hætti við spillingu yfirstéttar sem skirrist hvergi við að vernda völd sín og eignir þvert yfir jarðarkringluna ef þess þarf. Skalinn í sögutækni hennar er unninn af meiri metnaði og hugviti á meðan Kallentoft verður, er á líður, býsna fyrirsjáanlegur í fléttunni. Grimmdin í lýsingum hans á misþyrmdum kvenlíkömum er sóðalega truflandi, en sumar persónur sem hann bregður upp eru fallegar: íranski strákurinn sem er mikill töffari en stingur af á nóttunni til að hugsa um brómberjaakurinn sem hann hefur komið sér upp í borgarjaðrinum – minnugur þeirra sælustunda þegar afi hans leiddi hann um brómberjagarð sinn í Teheran. Lýsingin á lesbíunni í skóginum, barnaníðingnum sem alltaf slapp með slóð af sködduðum sálum. Norðrinn er þetta: Venjulegt gamaldags glæpamál sem gefur höfundum færi á breiðri samfélagslýsingu sem teygir sig gjarna aftur í tíma; fölnuðum minningum af einfaldara samfélagi sem er horfið, bernsku sem sölnar í minninu; meginpersónum sem reyna að komast af í hversdagslífinu; hægri spennuuppbyggingu í átt að spennutrylli á lokaspelinum. Dægileg afþreying.
Bækur
Páll Baldvin Baldvinsson pbb@frettatiminn.is
B
augsmálið var ekki aðeins rekið fyrir dómstólum heldur einnig á vettvangi stjórnmála og fjölmiðla. Viðskiptalíf og stjórnmál samþættust og valdabaráttan var harðskeytt. En ekki var allt sem sýndist. Einskis var svifist til að festa ýmsar ranghugmyndir í sessi. Máttur peninganna kom glöggt í ljós. Þessa sögu rekur Björn Bjarnason ítarlega í þessari mögnuðu bók. Hún spannar mikið umrót í íslensku samfélagi árin 2002 til 2008 og segir jafnframt sögu Baugs og Baugsmiðlanna.
BÓKAFÉLAGIÐ UGLA
ODDI-P11.03.701
Margir munu líta þjóðlífið öðrum augum eftir að hafa lesið þessa bók. Hún er sannkölluð skyldulesning.
matur
36
Helgin 27.-29. maí 2011
Fáeinar reglur Fyrir hófsaman kúr
Sjö lyklar að velgengni
1
Hættu alveg að drekka gos eða sykraða drykki (Nema þú búir þá til sjálf/ur: Límonaði er safi úr 6 sítrónum, börkur af þremur, 4 msk. sykur og 1,5 lítri vatn; geymt í ísskáp þar til límonaðið verður ískalt. Gos út úr búð er eins og eitthvað úr Grímsvötnum í samanburði).
2
Hættu alveg að borða nammi. Nammi er eins og gos. Það gefur meiri lífsgleði að neita sér um það en að borða það.
3
Ekki borða kökur nema þær sem þú bakar sjálf/ ur og ekki borða ís nema þú búir hann til sjálf/ur. Það eykur tilfinningu þína fyrir mat og matseld að standa í þessu en fyrst og fremst eru engar líkur til að þú notir jafn mikinn sykur og er í tilbúnum kökum, kexi og ís.
4
Ekki kaupa neinn tilbúinn mat sem hefur verið sykraður eða saltaður fyrir þig (þetta strokar út megnið af fram-
leiðsluvörum MS og Sláturfélagsins).
5
Borðaðu bara góðan mat! Njóttu þeirrar matarlystar sem gosið og nammið skilur eftir. Fylltu hana með öllu því sem þér dettur í hug. Lestu um mat og matarsiði, prófaðu ókunna rétti. Haltu matardagbók – ekki til þess að telja kaloríur heldur til að hvetja þig áfram í að borða fjölbreyttan mat og spennandi. Eftir að þú venur þig af sykrinum munu
bragðlaukarnir vakna upp og fara að skynja fínlegri tóna tilverunnar og heill heimur opnast fyrir þér (sem þung tjöld sykursins birgðu þér sýn á).
heimboðum kjöt sem ekki var slátrað samkvæmt gyðinglegum stöðlum, en að hanga í stífustu trúarsetningum. Gestrisni og vinátta er mikilvægari en vigtin.
6
7
Farðu hófsamlega með kúrinn þinn. Ekki messa yfir öðru fólki. Þiggðu allan mat í húsum annarra og hældu honum, sama hversu sætur eða búðarkeyptur hann er. Páll postuli ráðlagði frumkristnum að borða frekar í
Notaðu bíl bara í neyð – í stað þess að ganga bara í neyð. Farðu í heilsubótargöngu. Ef þeir leiðist að horfa á fuglana og sjóinn og skýjafarið og dásama síkvikan breytileika sköpunarverksins fáðu þér ipod og taktu inn alla þá músík sem þú átt eftir
að uppgötva eða hlustaðu á hljóðbækur – en þá aðeins meistaraverk; engan sykur eða feitmeti.
8
Hlustaðu aldrei á einkaþjálfara eða fólk sem vill selja þér einhverjar lausnir. Þú þarft ekki meiri neyslu – Wold Class er neysla – heldur minni.
9
Viktaðu þig á sama tíma á hverjum degi. Horfðu fram hjá dagsveiflum. Fylgstu með vikumeðaltalinu.
Allsnægtir Hvernig hægt er að lifa af
Matartíminn Megrunarkúr fyrir fólk í allsnægtarsamfélögum
Sá hófsami lifir
Hófsemdarkúrinn
Til að finna leiðsögn um hvernig megi lifa af í allsnægtum verður millistéttin í dag að horfa til erfðastéttanna í Evrópu, aðalsins; fólks sem hefur ekki af efnahagslegum ástæðum þurft að neita sér um neitt kynslóðum saman. Nú er loks ljós tilgangurinn með tilvist þessa fólks. Það hefur öldum saman þreifað fyrir sér í lífsstíl og neyslu; og eftir mikið brottfall, miklar iðrakvalir og andlegar óhófsraunir má merkja nokkuð skýrar niðurstöður þessarar tilraunar. En fyrst skulum við minnast allra þeirra ístrubelgja sem féllu í valinn á leiðinni; ofdrykkjumanna og partíljóna. Það er fyrir fórnfúsan lífsstíl þeirra sem við vitum að það er ekki gott markmið, þegar við komumst í álnir, að breyta öllum dögum í sunnudaga, hátíðisdaga – kjötkveðjuhátíð. Ýmist glutruðu þessir menn niður ættarauði sínum í lifanda lífi eða ólu börn sín upp við slíkt óhóf og eftirlátssemi að þau átu sjálf sig út á gaddinn. Og ef þessir menn höfðu auðgast óhóflega, svo mjög að það Lífsbarátta hinna skipti í raun engu hversu mikið þeir átu eða svölluðu, hófsömu er ekki þá koðnaði heilsa þeirra niður og þeir hrukku upp af á alltaf auðveld og miðjum aldri, börn þeirra urðu mæðin og löt, feit og sóttstundum þarf að sækin; og eftir eina, tvær, þrjár kynslóðir dóu þessar beita hörku; ekki ættir út – nema þær mægðust við einhvert af hófsemdarsíst þegar hætta fólkinu. er á mægðum Kunnust af hófsemdarfólkinu er Windsor-ættin; við óhófslið og breska konungsfjölskyldan. Þar er enginn feitur. Þar nýríka sukkara. ganga karlarnir í jökkum með ermabótum, svo þeir endBreska konungsist lengur. Þeir líta jakka sömu augum og bíla. Ef þú átt fjölskyldan beit nóga peninga þá kaupir þú þér auðvitað besta bílinn. Og þannig Wallis ef þú ert svo heppinn að eiga besta bílinn dugar hann í Simpson af sér og 25 ár og þú þarft ekki að tala við bílasala nema fjórum hjó erfðaprinsinn sinnum á öld. Edward af sér Þetta er hugmyndin á bak við lúxus-varning. Hann er eins og hönd vel hannaður og úr bestu efnum, hann byggist á þrautsem hneykslaði. Óhóf frú Simpson reyndri tækni og gömlum hefðum. Þess vegna endist hann og frelsar eigandann frá því að þurfa að hanga úti í skemmdi ekki góðan fatasmekk búð. Nýríkt fólk, sem kaupir bestu bílana en endurnýjar þá svo árlega, hefur þannig algjörlega misskilið lærdóm prinsins en kom sögunnar: Kosturinn við að efnast er að þurfa að versla fram í nýjungaminna – ekki meira. girni og græðgi Maturinn sem Windsorar bjóða upp á gengur fram af á öðrum sviðum. nýríkum fyrir hversu óspennandi og venjulegur hann Hér eru hjónin til dæmis með nýjum er. Þar er ekkert fusion, engir heilsteiktir mjólkurgrísir, engar ísbombur og engin goja-ber (eða hvað það nú er vini árið 1937. sem er í tísku hverju sinni). Og eftir hófstilltan ábæti er Ljósmyndir/Nordic Photos/Getty Images fólki boðið í göngu.
Útimálning
Mikið úrval
Málaðu
í allt sumar!
Eins og fótboltinn hefur á okkar tímum orðið farvegur vangaveltna um tilgang samfélags, mátt hópsins og getu einstaklingsins; þá hefur megrunarkúrinn gleypt hina almennu umræðu um mat og hollustu. Við beygjum okkur undir þessa staðreynd og hér er okkar fyrsta tilraun: Hófsemdarkúrinn; losnið við hálft kíló á viku! Eða fyrir þá áköfu: Kraftaverkakúrinn; losnið við 26 kíló á einu ári!
Hófsemd er ekki lífsafneitun. Hófsemdin lengir lífið og auðgar það. Fyrir hvert kíló af nammi og lítra af gosi sem við neitum okkur um opnast magarými til að borða miklu fjölbreyttari, óvæntari, líflegri og kátari mat. Valið er því ekki á milli tómrar eða fullrar körfu heldur spurning um með hverju þú vilt fylla körfuna þína?
P
ollýanna var góður kennari í hófsemd. Með hennar aðferðum geturðu sagt næst þegar þú verður svöng/svangur; O, það eru nú örugglega margir svengri en ég. Þetta gefur þér eilítið andrúm til að velta fyrir þér mun á milli góðrar matarlystar, græðgi og hungurs. Og með æfingunni munt þú læra að innbyrða mat með mismunandi hætti eftir því hvað við á: Þú gælir við matarlystina, seður hungrið en segir græðginni að halda kjafti. Og þar sem þið eruð í raun aldrei hungruð þá færast matarsiðir ykkar hægt og bítandi yfir á svið gælanna. Það er hin eiginlega lífsnautn. Að fá að gera allt vel og gera allt fallega.
Erfðir og umhverfi, matur og hreyfing
En samkennd Pollýönnu hálpar okkur líka að setja hluti í samhengi. Ef þú ert of feit/ur ertu líklega of feit/ur af sömu ástæðu og flestir aðrir eru of feitir. Það eru nánast engar líkur til þess að efnaskiptin í þér séu öðruvísi en hjá öðru fólki svo að það tekur því ekki að eyða orðum á það. Við skulum gera samning: Skoðaðu allar myndir sem þú kemst yfir úr fangabúðum nasista og þegar þú hefur fundið einn feitan fanga skaltu opna fyrir þann möguleika að vegna brenglaðra efnaskipta fitnir þú, sama hversu lítið þú borðar. Fólk á Íslandi hefur fitnað mikið og ört síðustu þrjá áratugi. Holdafar ræðst af tvennu; erfðum og umhverfi. Í þróunarsögu mannsins eru þrír áratugir aðeins leiftur. Það eru engar líkur til þess að rekja megi fitusöfnunina til stökkbreyttra gena. Sökin liggur í umhverfinu; neyslunni. Fitusöfnun er samspil tveggja þátta; of lítillar hreyfingar eða brennslu og of mikillar neyslu á mat. Og þar sem þú ert meira og minna nákvæmlega eins og annað fólk – og þar sem fólk fór almennt að fitna upp úr 1980 – geturðu beitt tiltölulega einfaldri mælistiku á hreyfingu þína og matarneyslu; færðu þetta aftur um 30 ár.
ískápurinn fullur af mat sem þú endar oftast með að henda? Fylgstu með daglegri virkni: Notar þú lyftu oftar en amma? Styður þú þig við handrið á leið niður stiga, ferðu á bíl út í búð, syndirðu í sundi eða siturðu bara í heita pottinum? Skoðaðu innkaupakörfuna: Hversu mikið af eldamennskunni hefur þú flutt af heimilinu og til iðnaðareldhúsa? Náðu þessari eldamennsku aftur heim til þín. Þú þarft að byggja upp heilbrigðar samvistir við mat. Þær færðu ekki nema með því að kynnast mat og kunna að fara með hann. Kauptu aðeins hráefni til eldamennsku. Og áttaðu þig á hversu lítinn hluta verslunarinnar þú notar. Afgangurinn af hilluplássinu er matur sem var ekki til fyrir 1970 – og mest af honum ekki heldur fyrir 1980. Þetta er maturinn sem fólk er almennt að fitna af. Og þetta er umfang hans; hann tekur um 85 prósent af hillunum. Þú verður því að eyða þeirri hugsun að þú getir borðað eins og hinir gera almennt. Þú verður að setja þér þín eigin mörk.
Hættu
Þegar neyslubreytingar síðustu þriggja áratuga eru skoðaðar sést gríðarleg aukning í gosdrykkju og sætindaáti. Ef þetta hefur almennt þyngt fólk þá á það einnig við um þig. Hættu því að drekka gos og borða nammi og þú munt missa hálft kíló á viku þar til þú sígur inn fyrir kjörþyngd. Lærðu af drykkjusjúklingum og reyndu ekki að trappa niður neysluna. Hættu alveg. Þegar þér hefur tekist að halda þig frá nammi og gosi í þrjá mánuði áttar þú þig á að þú saknar þess ekki. Þér finnast þær málamiðlanir sem þú vilt gera í dag hlægilegar.
Matur
Aftur til fortíðar
Horfðu á heimili þitt: Eru sófarnir dýpri en þeir voru hjá ömmu? Borðar þú kannski í sófunum? Eru diskarnir stærri en hjá ömmu? Er
Þórir Bergsson og Gunnar Smári Egilsson matur@frettatiminn.is
H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A
G O U Í B Í L I Ð FLÚ A T T Ó L F L Í E ABD BÝR M U Ð Ú B A a N r á N 3 MA
HVERT BARN SKIPTIR MÁLI
-VERTU HEILLAVINUR
Fjölskylda Abdels flúði átökin í Líbíu og býr í flóttamannabúðum við landamæri Líbíu og Túnis. Þar hafa Barnaheill – Save the Children sett upp verndað svæði fyrir börn og berjast fyrir því að tryggja réttindi þeirra. Taktu þátt í að efla mannréttindi barna með því að vera heillavinur. Farðu á barnaheill.is og vertu heillavinur með 1.000 kr. framlagi eða meira á mánuði.
Friðrik Dór heillavinur
heilabrot
Helgin 27.-29. maĂ 2011
?
Spurningakeppni fĂłlksins
ďƒ¨
6 7
HĂŠr meĂ° hefjast ĂĄtta manna Ăşrslit milli Ăžeirra sem nĂĄĂ° hafa aĂ° sigra Ăžrisvar Ă rÜð Ă Spurningakeppni fĂłlksins. Ă? nĂŚstu viku mĂŚtast ÞórdĂs Elva Bachmann og KatrĂn JĂşlĂusdĂłttir.
sagnfrĂŚĂ°ingur 1. Lars Von Trier. Melancolia.
ďƒź
2. BerlĂn. 3. KatrĂn JĂłnsdĂłttir.
ďƒź
ďƒź 5. Boris Johnson. ďƒź 4. Ă gĂşsta Eva.
6. Veit ĂžaĂ° ekki. 7. DĂłdĂłma.
ďƒź
8. Harold Camping.
ďƒź
9. Bubbi. Pass. 10. 100 Þúsund pund. 11. Pass. 12. 500 Þúsund.
ďƒź
13. Pass. 14. FriĂ°rik ArngrĂmsson. 15. Maria Shriver.
ďƒź
ďƒź
9 rĂŠtt
2 8 9 3 4
MargrĂŠt Erla Maack dagskrĂĄrgerĂ°arkona 1. Lars Von Trier og Melancholia.
ďƒź
3. Man ĂžaĂ° ekki. 4. Ă gĂşsta Eva ErlendsdĂłttir.
ďƒ¨
ďƒź
6. Veit ĂžaĂ° ekki. 7. Pass. 8. Harold Camping.
ďƒź
9. Bubbi. 10. Hef ekki hugmynd. 11. Sigrún Eva à rmannsdóttir. 12. 500 Þúsund.
ďƒź
ďƒź
13. Veit ekki. 14. Veit ekki. 15. Man ĂžaĂ° ekki.
ďƒ¨
krossgĂĄtan
viĂ° Ă nĂŚstu viku. Þå mĂŚtast Marta MarĂa JĂłnasdĂłttir og Gunnar Reynir ValÞórsson og aĂ° lokum HalldĂłr HĂśgurĂ°ur og Þóra ArnĂłrsdĂłttir.
Hringdu nĂşna
4
47*,6--
)&3."
"'563'½3
Âť)3&*/ */%*
'Ă…-" /Âť5"
/Ă
œ 3½š
7Âś563
3&*'63
46/%'Š3* 45*--" 45*,-"
Âś-ÂŤ5
)ÂŤ5563
4"/,"
%Å3" )-+š
4,½31 #3à /
6. )7&3'*4
4-"("
,"//
œ 3½š
Â?633.&5*
4-ÂŤ
7*// */(63
'&/(63 "6(/)3 ,7*š4-*5
)Šš
ÂŤ55
'&*,/
œ 3½š (3š*
7²-
,04563 -Âś'4)-"61
4"// 'Š3*/("3
,Âť' &'/" 4".#"/%
"/%-&(5 Â?3Âť55 -&:4* ."3 #&/%*--
,"114&.* �+'/"š 63
FrĂtt verĂ°mat Þórarinn JĂłnsson hdl. lĂśgg. Fasteignasali
7 5
"6š ."š63
615 0005 Anton MĂĄni Svansson SĂślufulltrĂşi antonmani@remax.is
Sudoku fyrir lengr a komna
3+ÂŤ-"
undanfarin ĂĄr. Hann er yfirvegaĂ°ur, nĂĄkvĂŚmur og sĂŠrlega samningalipur, sĂŠrstaklega góður Ă mannlegum samskiptum.“
Hildur JĂłnsdĂłttir, Ăbúðarkaupandi og seljandi
2
8
%Å3" )-+š
„Anton Måni hefur verið okkar maður à fasteignaviðskiptum
Hann er fylginn sĂŠr og nĂŚr ĂĄrangri.
1 3
lausn krossgĂĄtunnar er birt ĂĄ vefnum: www.this.is/krossgatur, aĂ° viku liĂ°inni
MYND: FIONA SHIELDS (CC BY 2.0)
Þå drĂłgust ÞÌr ÞórdĂs Elva ĂžorvaldsdĂłttir og KatrĂn JĂşlĂusdĂłttir saman og eigast ÞÌr
9 5
5 rĂŠtt
frĂĄ keppni. Þóra telst ĂžvĂ sigurvegari sĂĂ°ustu viku og fyllir Ăžar meĂ° Ăžann ĂĄtta manna flokk sem
fĂłlksins. Fyrsta viĂ°ureiginin er ĂĄ milli MargrĂŠtar Erlu Maack og Sigurlaugs IngĂłlfssonar.
8 4 5
8 3 2 5 8 3 1 7 9 4 4 7 5 2 3 6 1 7 8 2 9
5. Paddington.
eign sinni viĂ° Þóru ArnĂłrsdĂłttur Ă Spurningakeppni fĂłlksins Ă sĂĂ°ustu viku var honum vĂsaĂ°
Ăžetta fĂłlk keppir nĂş innbyrĂ°is ĂžangaĂ° til einn stendur uppi sem meistarinn Ă Spurningakeppni
1
2. London?
Eftir aĂ° EirĂkur JĂłnsson viĂ°urkenndi glaĂ°hlakkalegur ĂĄ bloggi sĂnu aĂ° hafa svindlaĂ° Ă viĂ°ur-
hefur haft sigur à keppninni Þrisvar à rÜð.
3 6 2 9 6
SvĂśr:1. Lars Von Trier og Melancholia, 2. Frankfurt, 3. KatrĂn JĂłnsdĂłttir, 4. Ă gĂşsta Eva ErlendsdĂłttir, 5. Boris Johnson, 6. Jamie Bell, 7. DĂłdĂłma, 8. Harold Camping, 9. Serbinn meĂ° Bubba Morthens, 10. 15 milljĂłnir krĂłna eĂ°a um 81 Þúsund pund, 11. UngfrĂş Vesturland, SigrĂşn Eva Ă rmannsdĂłttir, 12. Um 520 Þúsund krĂłnur, 13. Morgunengill, 14. FriĂ°rik JĂłn ArngrĂmsson, 15. Maria Shriver.
Fyrsta umferĂ° ĂĄtta manna Ăşrslita
2 8 6
1. HvaĂ°a leikstjĂłri gerĂ°i allt brjĂĄlaĂ° Ă Cannes ĂĄ dĂśgunum og hvaĂ° heitir myndin hans sem sĂ˝nd var ĂĄ hĂĄtĂĂ°inni? 2. Ă? hvaĂ°a borg er Commerzbank-turninn, hĂŚsta bygging EvrĂłpu? 3. HvaĂ° heitir fyrirliĂ°i Ăslenska kvennalandsliĂ°sins Ă knattspyrnu? 4. Hver syngur lagiĂ° Lengi skal manninn reyna meĂ° Megasi? 5. HvaĂ° heitir borgarstjĂłrinn Ă London? 6. Hver leikur Tinna Ă vĂŚntanlegri stĂłrmynd um kappann? 7. HvaĂ° heitir hĂśfuĂ°borg TansanĂu? 8. HvaĂ° heitir dĂłmsdagspredikarinn sem boĂ°aĂ°i heimsendi 21. maĂ? 9. HvaĂ°a lag hefst ĂĄ orĂ°unum Spegilmyndir ĂĄ votu malbiki, Ăśskur trúðsins Ă nĂłttinni – og hver flytur ĂžaĂ°? 10. FurĂ°uhattur sĂĄ er Beatrice prinsessa bar viĂ° brúðkaup VilhjĂĄlms prins og Kate Middleton hefur verĂ° seldur ĂĄ eBay. HvaĂ° kostaĂ°i hann Ăžegar upp var staĂ°iĂ°? 11. Hver er nĂ˝kjĂśrin ungfrĂş Ă?sland? 12. Hversu hĂĄtt er Ăžingfararkaup ĂĄn hlunninda? 13. HvaĂ° heitir nĂ˝jasta sakamĂĄlasaga Ă rna Þórarinssonar? 14. Hver er framkvĂŚmdastjĂłri LĂ?Ăš? 15. HvaĂ° heitir fyrrverandi eiginkona Arnolds Schwarzenegger?
Sigurlaugur IngĂłlfsson
Sudoku
.-. #-"/%" 7*š5Š,* 4,3"65
#&*4-*
63(
Âť/&'/%63
Š7*/-&("
7½--63
œ4)30š*
56//"
7&-%*4
41:3 4"."/ #63š"35
,Š,63
+½56//
.ÂŤ-.63
3:,,03/
(*//"
/š)à 4
"/%.Š-*
)".*/(+"
45&*/ 5&(6/%
-Š5*
4,"1 3"6/"
1&/*/("3 5"1"
"š "6,* 03š3.63
)3Âť1" )"/% '&45"/
)70'563
38
4,3*'"
4/+Âť3 '3ÂŤ
4"'/" 4"."/
%3"61
"/("/
(3ÂŤ563
&3-&/%*4
%3:,,63
("5
ÂŤ55
'03'"š*3
'3Âś"
"'563 &/%*
(Âť/" -*5"
-+ÂŤ
'"3š*
LAGADEILD Doktorsnám • PhD í lögfræði
mEIstArAnám • ML í lögfræði
GrUnnnám • BA í lögfræði
tÆknI- oG VErkFrÆÐIDEILD Doktorsnám • PhD í verk- og tæknivísindum mEIstArAnám • MEd í heilsuþjálfun og kennslu • MSc í ákvarðanaverkfræði • MSc í byggingarverkfræði – Framkvæmdastjórnun – Mannvirkjahönnun – Steinsteyputækni – Umferð og skipulag • MSc í fjármálaverkfræði • MSc í framkvæmdastjórnun • MSc í íþróttavísindum og þjálfun • MSc í heilbrigðisverkfræði • MSc í lífupplýsingafræðum • MSc í orkuverkfræði (REySt) • MSc í rafmagnsverkfræði • MSc í rekstrarverkfræði • MSc í skipulagsfræðum og samgöngum • MSc í vélaverkfræði
GrUnnnám • • • • • • • • • • • • • • •
BSc í byggingafræði BSc í byggingartæknifræði BSc í fjármálaverkfræði BSc í hátækniverkfræði BSc í heilbrigðisverkfræði BSc í iðnaðartæknifræði BSc í íþróttafræði BSc í rafmagnstæknifræði BSc í rekstrarverkfræði BSc í vélaverkfræði BSc í vél- og orkutæknifræði Diplóma í byggingariðnfræði Diplóma í rafiðnfræði Diplóma í rekstrariðnfræði Diplóma í véliðnfræði
tÖLVUnArFrÆÐIDEILD Doktorsnám • PhD í tölvunarfræði
mEIstArAnám
• MSc í hugbúnaðarverkfræði • MSc í tölvunarfræði
GrUnnnám
• BSc í tölvunarfræði • BSc í hugbúnaðarverkfræði • Diplómanám í kerfisfræði
VIÐskIPtADEILD Doktorsnám • PhD í viðskiptafræði
mEIstArAnám • • • • • •
MABI | stjórnunarreikningsskil og viðskiptafærni MACC | reikningshald og endurskoðun MBA MCF | fjármál fyrirtækja MSc í alþjóðaviðskiptum MSc í OBtM
Organisational Behaviour and Talent Management
• MSIM | fjárfestingarstjórnun
GrUnnnám
• BSc í viðskiptafræði – dagskóli eða háskólanám með vinnu • BSc í sálfræði • Diplómanám í viðskiptafræði
UMSÓKNARFRESTUR ER TIL 5. JÚNÍ
Doktorsnám mEIstArAnám
GrUnnnám VIÐ HÁSKÓLANN Í REYKAVÍK Háskólanám er góð fjárfesting. Í Háskólanum í Reykjavík leggjum við áherslu á að skapa og miðla þekkingu í greinum þar sem stærstu tækifæri framtíðarinnar liggja; í viðskiptum, tækni og lögum.
40
sjónvarp
Helgin 27.-29. maí 2011
Föstudagur 27. mái
Föstudagur
Sjónvarpið 16:20 Kallakaffi (11:12) e 16:50 ormenn Íslands (5:7) e 17:20 Mörk vikunnar 17:50 Táknmálsfréttir 18:00 Otrabörnin (22:26) 18:22 Pálína (16:28) 18:30 Hanna Montana 19:00 Fréttir 19:30 Veðurfréttir 19:35 Kastljós 20:15 Furðuveröld Mr. Magorium's e 21:55 Wallander: Þjófurinn Innbrotahrina ríður yfir Ystad og hópur bæjarbúa tekur málin í5sínar hendur6og er á verði á nóttunni. Á sama tíma kemur eiginkona pólsks byggingarverkamanns til lögreglunnar í öngum sínum og tilkynnir að maðurinn hennar sé horfinn. Hvorugt málið er á forgangslista hjá lögreglunni en þegar Wallander og samstarfsfólk hans fer að rannsaka málin kemur annað og meira í ljós en nokkurn óraði fyrir. 23:25 Strákur frá Texas 01:20 Útvarpsfréttir í dagskrárlok
19:20 The Simpsons (1/23) Tuttugasta og fyrsta þáttaröðin í þessum langlífasta gamanþætti bandarískrar sjónvarpssögu. allt fyrir áskrifendur
fréttir, fræðsla, sport og skemmtun
23:25 Strákur frá Texas 4 Ethan Hawke skrifaði bókina The Hottest State og síðan handritið upp úr bókinni auk þess að leikstýra og leika í henni.
Laugardagur
18:30 Barcelona - Man. Utd. Bein útsending frá úrslitaleik Meistaradeildarinnar. Það eru Barcelona og Manchester United sem leika til úrslita.
SkjárEinn
allt fyrir áskrifendur
fréttir, fræðsla, sport og skemmtun
4
5
20:55 Trauma Hörkuspennandi sálfræðitryllir með Colin Firth og Mena Suvari í aðalhlutverkum. Stranglega bönnuð börnum.
Sunnudagur
20:15 Skarfar - einstök aðlögun. Heimildamynd eftir Pál Steingrímsson. Skarfa er að finna í öllum heimsálfum að því tilskyldu að þeir finni opið vatn og fisk.
21:00 Law & Order: Criminal Intent - NÝTT (1:16) Bandarískir spennuþættir sem fjalla um störf rannsóknarlögreglu og saksóknara í New York.
08:00 Rachael Ray (e) 08:45 Pepsi MAX tónlist 14:15 WAGS, Kids & World Cup Dreams 15:05 Ungfrú Ísland 2011 (e) 17:05 Girlfriends (16:22) (e) 6 17:25 Rachael Ray 18:10 Life Unexpected (3:13) (e) 19:10 Real Hustle (4:8) (e) 19:20 America's Funniest Home Videos (17:50) 19:45 Will & Grace (14:25) 20:10 The Biggest Loser (5 & 6:26) 21:40 The Bachelor (5:11) 23:10 Parks & Recreation (3:22) (e) 23:35 Law & Order: Los Angeles 00:20 Whose Line is it Anyway? 00:45 Saturday Night Live (21:22) (e) 01:40 High School Reunion (2:8) (e) 02:25 Will & Grace (14:25) (e) 02:45 Girlfriends (15:22) (e) 03:05 Penn & Teller (3 & 4:9) (e) 04:05 Pepsi MAX tónlist
STÖÐ 2
Laugardagur 28. maí Sjónvarpið
08:00 Morgunstundin okkar / Lítil 07:00 Barnatími Stöðvar 2 prinsessa / Skellibær / Konungsríki 08:15 Oprah Benna og Sóleyjar / Litlu snillingarnir 08:55 Í fínu formi 08:56 Múmínálfarnir (3:39) 09:10 Bold and the Beautiful 09:06 Veröld dýranna (13:52) 09:30 The Doctors 09:11 Sveitasæla (5:20) 10:15 60 mínútur 09:23 Millý og Mollý (22:26) 11:00 Life on Mars (4/17) 09:36 Hrúturinn Hreinn (39:40) 11:50 Jamie Oliver’s Food Revolution 09:44 Engilbert ræður (11:78) 12:35 Nágrannar allt fyrir áskrifendur 09:52 Lóa (14:52) 13:00 Frasier (21/24) 10:05 Hérastöð (8:26) 13:25 Proof fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 10:30 Enginn má við mörgum (4:6) e 15:05 Auddi og Sveppi 11:00 Að duga eða drepast (27:31) e 15:30 Barnatími Stöðvar 2 11:45 Kastljós e 17:05 Bold and the Beautiful 12:20 Mörk vikunnar e 17:30 Nágrannar 12:50 Íslenski boltinn e 17:55 The Simpsons (19/22) 4 5 13:45 Vormenn Íslands (5:7) e 18:23 Veður 14:15 Demantamót í frjálsum 18:30 Fréttir Stöðvar 2 16:15 Úti í mýri 18:47 Íþróttir 16:45 Góðir gestir 18:54 Ísland í dag 17:05 Ástin grípur unglinginn (4:10) 19:11 Veður 17:50 Táknmálsfréttir 19:20 The Simpsons (1/23) 18:00 Friðþjófur forvitni (7:10) 19:45 American Idol (38 o g39/39) 18:23 Eyjan (7:18) 22:15 Jerry Maguire 18:46 Frumskógarlíf (7:13) 00:30 Silence of the Lambs 18:54 Lottó 02:25 Taking Chance 19:00 Fréttir 03:40 Factotum 19:30 Veðurfréttir 05:10 The Simpsons (19/22) 19:40 Popppunktur Vinir Sjonna - Stjórnin 05:35 Fréttir og Ísland í dag 20:45 Spenska 23:00 Endurreisn Restoration 00:55 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 07:00 Valitor mörkin 2011 16:40 FH - Fylkir SkjárEinn 18:30 Valitor mörkin 2011 12:05 Rachael Ray (e) 19:40 Fréttaþáttur Meistaradeildar 12:50 Rachael Ray (e) 20:10 Evrópudeildarmörkin 13:35 Rachael Ray (e) 21:00 F1: Föstudagur 14:20 High School Reunion (2:8) (e) 21:35 Chicago - Miami allt fyrir áskrifendur15:05 90210 (20:22) (e) 23:30 European Poker Tour 6 15:50 America's Next Top Model 00:25 F1: Föstudagur 16:35 The Defenders (18:18) (e) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 01:00 Oklahoma - Dallas 17:20 An Idiot Abroad (6:9) (e)
17:45 Bolton - Man. City 19:30 Sunnudagsmessan 20:30 Ensku mörkin 21:00 Nottingham Forest - Man. Utd. allt fyrir áskrifendur 21:30 Premier League World 22:00 Tottenham - Liverpool, 1993 fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 22:30 Fulham - Arsenal Útsending
SkjárGolf
18:10 Girlfriends (17:22) 18:30 The Bachelor (5:11) (e) 20:00 Saturday Night Live - LOKAÞÁTTUR 4 5 20:55 Trauma 22:30 Wonderland (e) 00:15 The Real L Word: Los Angeles 01:05 Whose Line is it Anyway? 01:30 Girlfriends (16:22) (e) 01:50 Out of Reach (e) 03:20 Penn & Teller (5:9) (e) 03:50 Penn & Teller (6:9) (e) 04:20 Pepsi MAX tónlist
STÖÐ 2
Sunnudagur Sjónvarpið
08:00 Morgunstundin okkar / 07:00 Brunabílarnir / Strumparnir / Fæturnir á Fanneyju / Herramenn / Algjör Sveppi / Latibær / StuðboltasÓlivía / Töfrahnötturinn / Með afa í telpurnar / Bardagauppgjörið / vasanum / Leó iCarly / Glee (19/22) 09:00 Disneystundin 12:00 Bold and the Beautiful 09:01 Finnbogi og Felix 13:45 American Idol (38 & 39/39) 09:24 Sígildar teiknimyndir (36:42) 16:20 Sjálfstætt fólk 09:30 Fínni kostur (15:21) 17:10 ET Weekend 09:53 Hið mikla Bé (4:20) 17:55 Sjáðu allt fyrir áskrifendur 10:20 Popppunktur Vinir Sjonna - Stjórnin 18:30 Fréttir Stöðvar 2 / Íþróttir 11:15 Landinn e 18:56 Lottó fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 11:45 Í góðum tilgangi - Grænlensku börnin 19:04 Ísland í dag - helgarúrval 12:30 Gos í Grímsvötnum 19:29 Veður 13:00 Þetta er svo lúmskt e 19:35 Beethoven’s Big Break 13:30 Úr Háskólabíói í Hörpu 21:15 I Love You Beth Cooper 14:15 Vertu eðlilegur e 22:55 Nights in Rodanthe 4 5 6 15:40 Aldrei hittumst við áður e 00:30 Street Kings 17:20 Önnumatur frá Spáni (2:8) e 02:15 Jindabyne 17:50 Táknmálsfréttir 04:15 Glee (19/22) 18:00 Stundin okkar e 05:00 ET Weekend 18:25 Með afa í vasanum (39:52) 05:45 Fréttir 18:37 Skúli Skelfir (30:52) 18:48 Ungur nemur - gamall temur 19:00 Fréttir 08:25 F1: Föstudagur 19:30 Veðurfréttir 08:55 Formúla 1 - Æfingar 10:05 Vildargolfmót Audda og Sveppa 19:40 Landinn 20:15 Skarfar - einstök aðlögun 10:55 Evrópudeildarmörkin 11:45 Formúla 1 2011 - Tímataka Beint 21:10 Downton Abbey (6:7) 22:00 Sunnudagsbíóið - Töfraflautan 13:15 Golfskóli Birgis Leifs (9/12) 00:15 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 13:40 Oklahoma - Dallas allt fyrir áskrifendur 15:30 Grillhúsmótið 16:05 Spænsku mörkin fréttir, fræðsla, sport og skemmtun SkjárEinn 12:25 Rachael Ray (e) 17:00 Veiðiperlur 13:10 Rachael Ray (e) 17:35 Fréttaþáttur Meistaradeildar 13:55 Million Dollar Listing (4:9) (e) 18:00 Meistaradeildin - upphitun 14:40 Top Chef (1:15) (e) 18:30 Barcelona - Man. Utd. Beint (e) 20:50 Meistaradeildin - meistaramörk 15:30 4 The Biggest Loser (5:26) 5 16:15 The Biggest Loser (6:26) (e) 21:10 Without Bias 17:00 Survivor (2:16) (e) 22:05 Barcelona - Man. Utd. 00:10 Meistaradeildin - meistaramörk 17:45 WAGS, Kids & World Cup Dreams 18:35 Girlfriends (18:22) 00:30 Miami - Chicago 18:55 Rules of Engagement (3:26) (e) 19:20 Parks & Recreation (3:22) (e) 19:45 America's Funniest Home Videos 12:45 Sunnudagsmessan 20:10 An Idiot Abroad (7:9) 14:00 6 Premier League World 21:00 Law & Order: (1:16) 14:30 Ronaldinho 21:50 Californication (9:12) 14:55 Man. Utd. - Blackpool 22:20 Blue Bloods (17:22) (e) allt fyrir áskrifendur 16:40 Wolves - Blackburn 23:05 Royal Pains (17:18) (e) 18:25 Aston Villa - Liverpool 23:55 Saturday Night Live (22:22) (e) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 20:10 Everton - Chelsea 00:45 The Real L Word: Los Angeles 21:55 Stoke - Wigan 01:35 CSI: New York (14:23) (e) 23:40 Premier League Review 02:20 Pepsi MAX tónlist
SkjárGolf
6
6
4 5 6 06:00 ESPN America 06:30 The Dark Knight 06:00 ESPN America 4 6 08:10 HP Byron Nelson Championship 5 08:55 Waynes’ World 2 06:35 Iron Man 07:35 Golfing World allt fyrir áskrifendur 11:10 Golfing World 10:30 Paul Blart: Mall Cop 08:00 Naked Gun 2 ½ 08:25 HP Byron Nelson Championship 08:40 Love at Large allt fyrir áskrifendur 12:00 Golfing World 12:00 Hairspray 10:15 Sisterhood of the Traveling Pants 2 10:00 More of Me 11:20 PGA Tour - Highlights (19:45) allt fyrir áskrifendur 12:50 PGA Tour - Highlights (19:45) 14:00 Waynes’ World 2 fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 12:00 Astro boy 12:10 Stuart Little 12:10 Golfing World fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 13:45 HP Byron Nelson Championship 16:00 Paul Blart: Mall Cop 14:00 Naked Gun 2 ½ 14:10 Love at Large 13:00 BMW PGA Championship (1:2) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:50 Champions Tour Highlights 18:00 Hairspray 16:00 More of Me 16:00 Sisterhood of the Traveling Pants 2 17:05 Inside the PGA Tour (21:42) 17:45 Inside the PGA Tour (21:42) 20:00 The Dark Knight 18:00 Astro boy 18:00 Stuart Little 17:35 Golfing World 18:10 Golfing World 22:25 Stig Larsson þríleikurinn 20:00 Funny Money 20:00 Iron Man 18:30 Inside the PGA Tour (21:42) 4 HP Byron Nelson Championship 5 19:00 00:30 The Love Guru 22:006 Stig Larsson þríleikurinn 19:00 HP Byron Nelson Championship 22:05 The Godfather 3 4 22:00 Golfing World 02:00 Vantage Point 00:25 Texas Chainsaw Massacre 00:50 The Hitcher 22:00 LPGA Highlights (6:20) 4 5 6 22:50 PGA Tour - Highlights (19:45) 04:00 Stig Larsson þríleikurinn 02:00 A Raisin in the Sun 02:15 The U.S. vs. John Lennon 23:20 Inside the PGA Tour (21:42) 23:45 ESPN America 06:05 Funny Money 04:10 Stig Larsson þríleikurinn 04:00 The Godfather 3 23:45 ESPN America
sjónvarp 41
Helgin 27.-29. maí 2011
2. maí
STÖÐ 2 07:00 Lalli / Könnuðurinn Dóra 07:35 Stubbarnir 08:00 Algjör Sveppi 09:30 Fjörugi teiknimyndatíminn 09:50 Histeria! 10:15 Abrafax og sjóræningjarnir 11:35 Sorry I’ve Got No Head 12:00 Nágrannar 13:45 Mad Men (6/13) allt fyrir áskrifendur 14:35 Gossip Girl (15/22) 15:20 Grey’s Anatomy (21/22) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:10 The Ex List (6/13) 16:55 Oprah 17:40 60 mínútur 18:30 Fréttir Stöðvar 2 19:15 Frasier (16/24) 4 19:40 Sjálfstætt fólk 20:20 The Mentalist (21/24) 21:05 Rizzoli & Isles (3/10) 21:50 Damages (2/13) 22:35 60 mínútur 23:20 Daily Show: Global Edition 23:50 Glee (19/22) 00:35 The Event (21/22) 01:20 Saving Grace (9/14) 02:05 Nikita (10/22) 02:50 The Closer (5/15) 03:35 Undercovers (5/13) 04:20 The Mentalist (21/24) 05:05 Damages (2/13) 05:45 Fréttir
Í sjónvarpinu Taggart
Taggart: In memoriam Sjálfsagt er nú einhver þversögn fólgin í því að tala um ótímabært andlát skoskrar fyllibyttu en mér finnst engu að síður leikarinn Mark McManus hafa kvatt þennan heim of fljótt. Ætli maður hafi ekki verið svona 12-13 ára þegar maður sá sinn fyrsta Taggart-þátt á þriðjudagskvöldi á RÚV? McManus heillaði mann strax með fúllyndi sínu og geðvonsku í titilhlutverki rannsóknarlögregluforingjans þreytulega. Fyrsti þátturinn var sýndur í Bretlandi árið 1983 og McManus lést 1994 en síðasti þátturinn með honum fór í loftið ári síðar. Síðan eru liðin 16 ár en þættirnir hafa haldið áfram án Taggarts undir merkjum hans til dagsins í dag og eru á sínu 28. ári. 5
6
5
6
Mark McManus. Gamli, góði Taggart.
Auðvitað segir það allt sem segja þarf um styrk persónunnar og töfra leikarans að þættirnir hafi gengið undir nafni Taggarts öll þessi ár. En nú sýnist mér þetta því miður vera búið. Þættirnir voru áberandi bestir á þeim árum sem Mike Jardine (James MacPherson) var hægri hönd Taggarts. Leikarinn sagði svo skilið við þættina 2002 og persóna hans var drepin. Þá stendur nú eiginlega hún Jackie (Blythe Duff) eftir sem fulltrúi gömlu þáttanna en það er fyrir lifandi löngu búið að vinda allt úr persónunni. Þegar Jardine féll frá kom Alex Norton nokkuð sterkur inn sem arftakinn Burke. Minnti um margt á gamla Taggart, uppstökkur og pirraður
gæi með gott hjartalag. Hann er enn við stjórn en handritshöfundarnir eru komnir í þrot. Ég hef einu sinni staðið þá að því að endurtaka fléttu úr eldgömlum þætti og þátturinn sem RÚV sýndi fyrir sléttri viku bendir eindregið til þess að nú sé mál að linni. Fléttan var óspennandi og maður þurfti að beita sig aga til þess að nenna að setja sig inn í aðstæður persónanna. Eftir að hafa haldið tryggð við þættina öll þessi ár langar mig ekki til að sjá meir. Ekki láta mig setjast niður á föstudagskvöldum í minningu látins vinar til þess eins að láta mér leiðast. Þórarinn Þórarinsson
09:40 Miami - Chicago 11:30 Mónakó Beint 14:00 F1: Við endamarkið 14:30 Barcelona - Man. Utd. 16:15 Meistaradeildin - meistaramörk 16:35 SK Telecom Open 19:35 Valitor mörkin 2011 allt fyrir áskrifendur 20:50 Mónakó 22:50 F1: Við endamarkið fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 23:25 Kobe - Doin ‘ Work 01:00 Oklahoma - Dallas
12:00 Premier League Review 12:55 Premier League World 13:25 Goals of the Season 2010/2011 14:20 ManUn - Middlesbrough, ´96 allt fyrir áskrifendur 14:50 Fulham - Arsenal 18:20 Goals of the Season 2010/2011 fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 19:25 Tottenham - Birmingham
4
SkjárGolf 06:00 ESPN America 07:00 HP Byron Nelson Championship 5 4 10:00 BMW PGA Championship (1:2) 13:00 BMW PGA Championship (2:2) 17:00 Golfing World 17:50 Inside the PGA Tour (21:42) 18:10 Golfing World 19:00 HP Byron Nelson Championship 22:00 Golfing World 22:50 ETP Review of the Year 2010 23:40 ESPN America
6
Rjómaskeljar
Skeljar úr hinu sígilda Síríus rjómasúkkulaði
Síríus
56% Konsumskeljar
Skeljar úr ljúffengu 56% dökku súkkulaði
Fylltar skeljar
Veldu skelina sem þér finnst best! Síríus skeljarnar eru frábærar með kaffinu, eftir matinn, með sjónvarpinu, í saumaklúbbunum eða bara hvenær
Sex spennandi og bragðgóðar fyllingar
F í t o n / S Í A
Orange skeljar
Súkkulaðiskeljar með frískandi appelsínubragði
sem er. Þú getur valið skelina sem þér finnst best eða látið bragðið koma þér skemmtilega á óvart.
42
bíó
bíódómur Pir ates of the Caribbean: On Str anger Tides
Helgin 27.-29. maí 2011
Eldur í Paradís
Rommið er búið! Mikið skelfing ætlar Jerr y Bruckheimer að takast að halda lífi í Sjóræningjunum í Karabíska hafinu í nafni fyrstu myndarinnar. The Curse of the Black Pearl er frábær ævintýramynd, spennandi, fyndin. Hún keyrði á dásamlegum persónutöfrum Johnnys Depp í hlutverki Jacks Sparrow sem var dyggilega studdur skemmtilegum leikurum og persónum. Framhaldið olli vonbrigðum en þrátt fyrir að Dead Man’s Chest hafi verið slöpp hélt ástandið enn áfram að versna í þriðju myndinni,
At World’s End. Og ekki skánar það í þeirri fjórðu. Rommið í þessu öllu saman er löngu búið og ekkert eftir nema tóm flaskan. Meira að segja Jack Sparrow, sem hingað til hefur bjargað því sem bjargað varð, er orðinn þunnur. Þeir sem standa að Sjóræningjunum í Karabíska hafinu virðast hafa ofmetnast svo af öllu gullinu að þeir telji að það dugi að bjóða upp á flottar senur, smart hasar og láta Jack Sparrow fíflast eitthvað inn á milli. Hér er boðið upp á þvælda og óspennandi, ef ekki tilgangslausa,
frumsýndar
Súpermann bjargar Anítu
Kvikmyndin Dylan Dog: Dead of Night var frumsýnd í vikunni en þar leikur Aníta Briem á móti Brandon Routh sem spreytti sig á hlutverki Superman fyrir nokkru með frekar dapurlegum árangri. Myndin byggist á ítölsku hryllingsmyndasögunum Dylan Dog sem komu fram á sjónarsviðið á níunda áratugnum.
sögu og holar persónur. Barbossa (Geoffrey Rush) er kippt út úr sínu náttúrulega umhverfi og hann er hvorki fugl né fiskur. Sá mæti maður og eðaltöffari, Ian McShane, nær engu flugi í hlutverki Blackbeards. Persónan og leikarinn bjóða upp á margt en niðurstaðan er bara enn einn Disney-skúrkurinn. Penélope Cruz er fögur sem fyrr en það neistar nú ekki beint milli hennar og Jacks. Og verst af öllu er að Jack er að missa kúlið og Depp á ekki séns í að breiða yfir allt það sem er að í On Stranger Tides.
Routh leikur einkaspæjarann Dylan Dog sem
Depp á ekki séns í að breiða yfir allt það sem er að í On Stranger Tides.
Fyrsta myndin var þvottekta sumarsmellur og þessi mynd veldur mjög áþreifanlegum sumarvonbrigðum. Manni hrís eiginlega hugur við því að Jack endurheimtir Svörtu perluna sína í myndinni og á því örugglega eftir að taka stefnuna í bíó eina ferðina enn. Þórarinn Þórarinsson
Sýningar hefjast á kanadísk/frönsku kvikmyndinni Eldur í dag, föstudag. Myndin fjallar um ferð tvíbura til Mið-Austurlanda þar sem þau reyna að varpa hulunni af dularfullri fortíð móður sinnar sem er nýlátin. Í upphafi vita þau aðeins að faðir þeirra er ekki látinn, eins og þau töldu, og að auki eiga þau bróður sem þau höfðu enga hugmynd um. Myndin var tilnefnd til Óskarsverðlauna sem besta erlenda myndin auk þess sem hún sópaði til sín verðlaunum á The Genie Awards og fékk meðal annars verðlaun fyrir bestu mynd, besta leikstjóra, bestu leikkonu, besta handrit, bestu kvikmyndatöku og bestu klippingu.
Hangover II Djammið heldur áfr am
sérhæfir sig í yfirnáttúrulegum málum vegna yfirgripsmikillar þekkingar á því sviði. Hann hefur snúið baki við öllu skrímslastússi og starfar sem hefðbundinn einkaspækari. Það breytist aftur á móti þegar Elizabeth (Aníta Briem) leitar á náðir hans og þarf á sérþekkingu hans að halda. Hann vill lítið hafa með mál hennar gera en þegar aðstoðarmaður hans breytist í uppvakning dregst hann aftur inn í heim varúlfa, vampíra og fleiri skrattakolla.
Zoolander tíu árum síðar
Nighy í Total Recall
Allt útlit er fyrir að breski eðalleikarinn Bill Nighy verði með í endurgerð vísindaspennumyndarinnar Total Recall. Nighy er í viðræðum um að taka að sér hlutverk uppreisnarleiðtogans Quatto en í myndinni leitar Colin Farrell, í hlutverki aðalhetjunnar Doughs Quaid, liðsinnis uppreisnarmanna Quattos. Myndin er gerð eftir skáldsögu Philips K. Dick en í eldri myndinni lék Arnold Schwarzenegger Dough. Kate Beckinsale og Jessica Biel hafa þegar verið ráðnar í hlutverk kvenpersónanna, annars vegar svikullar eiginkonu Dougs og hins vegar konu sem kemur honum til hjálpar.
Ben Stiller stefnir enn ótrauður að því að gera framhald af hinni vinsælu gamanmynd um tískumódelið Zoolander. Hann segir í samtali við Empire að hugmyndin sé að láta myndina gerast tíu árum eftir að hinni myndinni lauk. Tískubransinn er þá búinn að kasta
stjörnunum Zoolander og Hansel (Owen Wilson) til hliðar þannig að þeir eru í tómu rugli og komnir aftur á byrjunarreit. Stiller segir margt í fyrri myndinni sem megi byggja á og vinna úr og hann sé mjög spenntur fyrir því að láta Zoolander 2 verða að veruleika.
á
Grillið
Meiri þynnka Gamanmyndin The Hangover sló í gegn svo að um munaði í bíó sumarið 2009. Þar steig Zach Galifianakis fram sem aðalbrandarakall augnabliksins og Mike Tyson tók eftirminnilegt loft-trommusóló við undirleik Phils Collins. Myndin gekk býsna lengi í íslenskum kvikmyndahúsum og nú reynir á hvort fólk vill detta í það aftur með lánlausu fjórmenningunum úr fyrri myndinni og fylgjast með þeim taka afleiðingunum.
Þ ódýrt alla daga
frábært
Phil, Stu, Doug og Alan leggja land undir fót á ný og vitaskuld fer ekkert eins og ráð var fyrir gert.
% 5 3 afsláttur
1169
kr. kg
Verð áður 1798 kr. kg Grísahnakki m/hvítlauki og rósmarín
Fjórmenningarnir stökkva því um borð í flugvél en þeir eru sjálfum sér líkir og villast fljótt af leið.
egar félagarnir Phil (Bradley Cooper) og Stu (Ed Helms) drifu vin sinn Doug (Justin Bartha) til Las Vegas til þess að halda honum ógleymanlegt steggjapartí klikkaði allt sem klikkað gat. Ekki síst þar sem tilvonandi mágurinn og hálfvitinn Alan (Galifianakis) fékk að dröslast með. Steggjapartíið reyndist auðgleymanlegt þar sem Alan byrlaði hópnum sýrða hressingu til þess að þjappa hópnum saman og þegar menn komust til rænu daginn eftir var brúðguminn týndur og tröllum gefinn þannig að þremenningarnir máttu gera svo vel að leggjast í ævintýralega leit í kapphlaupi við klukkuna þar sem stórfenglegt brúðkaupið var við það að bresta á. Björgunarleiðangurinn varð óslitin runa fáránlegra og fyndinna uppákoma sem skiluðu sér í einfaldri, groddalegri gamanmynd og óvæntum sumarsmelli. Framhaldsmyndin tekur
við eftir að skilið var við vinina; laskaða, lemstraða og reynslunni ríkari í brúðkaupi Dougs. Nú er komið að smáborgaralega tannlækninum og áhyggjubúntinu Stu að ganga í það heilaga. Brenndur af fjörinu í Las Vegas ákveður Stu að fagna yfirvofandi hjónabandi með vinum sínum í meinlausum morgunverði í Taílandi. Fjórmenningarnir stökkva því um borð í flugvél en þeir eru sjálfum sér líkir og villast fljótt af leið. Þeir drepast á fylliríi, týna 16 ára bróður unnustu Stus og þegar þeir vakna í Bangkok vita þeir ekkert hvað á hefur gengið og þurfa að reyna að rekja drykkjuslóða sinn og finna unglingspiltinn í leiðinni. Framleiðendur Hangover höfðu svo góða tilfinningu fyrir myndinni að þeir byrjuðu að leggja drögin að framhaldsmynd áður en Hangover var frumsýnd. Leikstjórinn Todd Philips var því ráðinn til þess að skrifa handrit að framhaldi
bíó
Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is
ásamt Scot Armstrong tveimur mánuðum áður en Hangover var frumsýnd og sló í gegn. Nokkrir vaskir góðkunningjar úr fyrri myndinni láta einnig að sér kveða í framhaldinu. Sá frábæri gamanleikari Jeffrey Tambor (Arrested Development) snýr aftur sem tengdafaðir Doughs en hann þykist oft luma á góðum ráðum fyrir unga menn. Ken Jeong endurtekur rullu sína sem Mr. Chow en hann reyndist vinunum vægast sagt skeinuhættur í Las Vegas. Hnefaleikatröllið Mike Tyson lætur heldur ekki sitt eftir liggja og hinn óborganlegi leikari Paul Giamatti kemur svo nýr í hópinn.
máltíð ins r a ð a n má á kfc
®
PIPAR \ TBWA • SÍA • 111001
899 kr.
svooogott
™
www.kfc.is
0gr. transfita
FAXAFENI • GRAFARHOLTI • HAFNARFIRÐI • KÓPAVOGI • MOSFELLSBÆ • REYKJANESBÆ • SELFOSSI
BAKAÐ UM Á STAÐN NÁTTÚRA BÖKUNARKARTÖFLUR
SNÚÐUR GLASSÚR EÐA SÚKKULAÐI
299
129
KR./PK.
Fyllt með Camembert og villisveppum
KR./STK.
NÁTTÚRA KLETTASALAT 200 G
GRÆNAR MELÓNUR
BRODDABRAUÐ
269
BESTIR Í KJÖTI
FYLLT LAMBALÆRI
2198 KR./KG
KR./STK.
Við gerum þig! meira fyrir
Ú
NÝBAKAÐ NDI OG ILMA
B
ÐI
KR./PK.
TB KJÖ ORÐ
JÖTBOR
KR./KG
Ú
399
R
I
498
GIRNILEG STEIK HELGAR
RK
FERSKT TI MEÐLÆ
GOTT Á GRILLIÐ
ÍSLENSKT KJÖT
20% afsláttur
Ú
B
I
BESTIR Í KJÖTI R
KJÖTBORÐ
KR./KG
Ú
1598
TB KJÖ ORÐ
R
I
LAMBALÆRISSNEIÐAR
1998
Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillu og/eða myndabrengl
I
T FLJÓTLETGT! OG GO
Nýttu þér sérþekkingu okkar því við erum hér fyrir þig. Við erum boðin og búin að vinna kjötið eftir þínum óskum. Við skerum í pöruna, fyllum svínalundina og kryddum lærið að okkar besta hætti. Leitaðu ráða hjá okkur og tryggðu þér þannig vel heppnaða máltíð.
20% afsláttur
HOLTA, TEXAS KJÚKLINGALEGGIR
798 998
noatun.is
BESTIR Í KJÖTI
KJÖTBORÐ
Kjötmeistarar Nóatúns
B
KR./KG
Hamraborg – Nóatún 17 – Austurver - Hringbraut – Grafarholt
R
KR./KG
TB KJÖ ORÐ
Ú
1990
R
I
UNGNAUTAGÚLLAS
Ú
ÍSLENSKT KJÖT
Við gerum meira fyrir þig
ÍSLENSKT KJÖT
KRYDDAÐIN VALI AÐ EIG
ÍSLENSKT KJÖT
20% R
TB KJÖ ORÐ
Ú
B
I
GRÍSAKÓTILETTUR
I
BESTIR Í KJÖTI R
KJÖTBORÐ
KR./KG
Ú
1498
I FRÍSKANRD! A Í SUM MO SAFI 250 ML 5 TEGUNDIR
afsláttur
1198
Úrval, gæði og þjónusta í Nóatúni 299 KR./STK.
EMMESS HNETUTOPPAR 6 Í PAKKA
798 KR./PK.
FYRIR ERANA SÆLK
ÍSLENSKT KJÖT
GÓU KÚLUR EÐA BINGÓKÚLUR
189
20%
KR./PK.
DALA FETA Í KRYDDOLÍU EÐA MEÐ ÓLÍFUM
389
KR./STK.
afsláttur
Ú
B
FRÁBÆRT VERÐ!
I
BESTIR Í KJÖTI
KJÖTBORÐ
KR./KG
R
2698
TB KJÖ ORÐ
Ú
2158
R
I
UNGNAUTASNITZEL
NÓATÚN MEÐ MÆLIR
JAMIE OLIVER PESTÓ 3 TEGUNDIR
419
KR./STK.
EGILS KRISTALL MEXIcAN LIME 2L
198
KR./STK.
FYRIR ! KISUNA Ú
F
ISKBORÐ
KR./KG
RF
I
FERSKIR Í FISKI Ú
1498
R
FISKBORÐ
I
STEINBÍTUR KARRý/cAPERS/ BANANA
FRISKIES KATTAMATUR 100 G 3 TEGUNDIR
98
KR./PK.
FREYJU HRÍS FLÓÐ
399 KR./PK.
46
tíska
Helgin 27.-29. maí 2011
Mynstraðar flíkur fyrir ferðalögin Tískurisinn Topshop hefur sent frá sér nýjustu fatalínuna sína, Urban Traveler Collection, sem er sérhönnuð fyrir sumarið. Innblástur línunnar kemur frá Marokkó, Indlandi og Mið-Ameríku þar sem mynstraðar flíkur eru í fyrirrúmi. Hönnuðum línunnar fannst vanta föt sem
hentuðu vel fyrir útihátíðir og ferðalög í sumar og hefst salan á næstu dögum bæði í Bretlandi og á Topshop.com.
Við Íslendingar fáum einnig að njóta góðs af línunni því vel valdar flíkur úr henni koma í verslanir hér á landi.
Sækjumst eftir samþykki kynsystra Það er eins og samfélagið setji þær reglur og kröfur að við þurfum að eiga mikið af öllu. Mikið af buxum, skóm, bolum og yfirhöfnum. Við reynum að passa okkur að klæðast ekki sömu flíkinni tvo daga í röð. Viljum ekki að aðrir fari að tala um okkur. Tali um okkur eins og við eigum ekki ný, flott föt sem eru samkvæmt nýjustu tísku. Þess vegna finnst okkur við þurfa að eiga mikið af öllu.
tíska
Kolbrún Pálsdóttir skrifar
Ég hef oft orðið vitni að því þegar stelpur segja: „Af hverju þurfti ég að hitta hana einmitt í dag. Síðast þegar ég hitti hana var ég í sömu fötunum.“ Og takið eftir því – hana. Þegar stelpur klæða sig, til dæmis fyrir skemmtanalífið, velja þær yfirleitt ekki flíkurnar til þess að tæla hitt kynið. Þær klæða sig upp til að vera samþykktar af kynsystrum sínum. Passa sig að klæða sig rétt samkvæmt reglum samfélagsins og vonast eftir því að falla í fjöldann.
Undirfatalína Beckhams
Alexa Chung virt í tískuheiminum
Fótboltastjarnan David Beckham hefur trúlega ekki þolað alla þá athygli sem konan hans, Victoria, hefur fengið frá tískuheiminum síðustu mánuði og ætlar nú að hefja sinn eigin tískuferil.
Breska tískudrósin og þáttastjórnandinn Alexa Chung hefur skapað sér stórt nafn innan tískuheimsins og mun prýða tvær Vogue-forsíður núna í júní, því breska og kóreska. Það er ekki oft sem sama manneskjan prýðir tvær forsíður á sama blaði, í sama mánuði, og það er greinilegt merki um að Chung er orðin virt innan tískubransans. Hún hefur einu sinni áður setið fyrir hjá Vogue og var það í mars í fyrra, einnig hjá breska tímaritinu.
Mánudagur Skór: H&M Buxur: Acne Skyrta: Levi’s Peysa: Diesel Jakki: Diesel
Hann fékk í lið með sér framkvæmdarstjórann Simon Fuller sem hefur hjálpað Victoriu mikið gegnum tíðina og munu þeir saman hanna undirfatalínu fyrir karlmenn. Sjálfur hefur David verið andlit undirfatalínu tískufyrirtækisins Armani og segir hann hugmyndina að nýrri línu hafa fæðst þar. Einnig mun nýr ilmur frá kappanum koma í sölu í september og fékk konan hans að skipta sér mikið af þeirri hönnun.
5
dagar dress
Þriðjudagur Skór: Nike Buxur: Cheap Monday Bolur: Urban Outfitters Peysa: Hollister Jakki: Revolution
Miklar andstæður eru flottar
Samkvæmt minni kenningu eru það þó aðeins við sjálfar sem tökum eftir og pælum í hvort við göngum í sömu fötunum tvo daga í röð. Hverjum er ekki sama þótt við notum eina flík meira heldur en aðra. Og ef það vill svo til að þú sért manneskja sem aðrir tala um; af hverju ætti þér ekki að vera sama hvað öðrum finnst? Vertu sjálfri þér trú, kauptu föt sem þér líður vel í og láttu baktalið og gagnrýnina sem vind sem eyrun þjóta. Vandamálið liggur ekki hjá þér.
Viktor Breki Óskarsson er 22 ára og starfar hjá World Class. Áhugamál hans eru golf, fótbolti og líkamsrækt. „Undanfarið hef ég keypt fötin mín erlendis, í Zöru, H&M, Urban Outfitters og fleiri algengum verslunum. Uppáhaldsbúðin mín er þó klárlega All Saints; flott föt sem oft eru öðruvísi. Fötin sem ég kaupi eru
blanda af mörgu sem ég set saman í minn persónulega stíl. Miklar andstæður finnst mér töff: fínir jakkar – snjáðar buxur og fleira. Ég er mikið í núinu, klæðist því sem mér dettur í hug. Ég er svolítið eins og fótboltamaðurinn David Beckham, með sams konar fatastíl og líferni.“
Miðvikudagur Skór: Hudson Buxur: Diesel Bolur: G-star Peysa: H&M Jakki: Junk De Luxe
Nýttu þér nóttina í
Nóatúni
Verslanir Nóatúns eru opnar allan sólarhringinn
www.noatun.is
Föstudagur Skór: Jónsson Buxur: Mao Skyrta: Bruuns Bazaar Vesti: Zara Bindi: Marco Gleraugu: Tiger of Sweeden Úr: Dolce & Gabana Belti: Calvin Klein Fimmtudagur Skór: All Saints Buxur: Diesel Bolur: H&M Skyrta: Zara Úr: Casio Taska: Forever 21 Gleraugu: Ray Ban
Helgin 27.-29. maí 2011
Chanel undirstrikar gular flíkur
Sautján, 4.990 kr.
Tískuframleiðandinn Chanel frumsýndi nýjustu línu sína, Chanel Cruise 2012, á dögunum og sýndi þar fram á að guli liturinn myndi verða það allra heitasta þegar líða færi á árið. Guli liturinn hefur komið gríðarlega sterkur inn í allar sumarlínur stærstu tískufyrirtækja heims og samkvæmt Chanel munu vinsældir hans aukast í haust. Vero Moda, 4.990 kr.
Warehouse, 16.990 kr.
Fimmtudaga til laugardaga opið allan sólarhringinn
Sunnudaga til miðvikudaga opið frá kl. 11-23
Oasis, 8.990 kr.
Oasis, 8.990 kr.
FLOTTIR ÍTALSKIR DÖMUSKÓR, TÖSKUR, JAKKAR - MARGIR LITIR - MIKIÐ ÚRVAL 11.790,-
15.390,-
11.990,-
7.990,-
11.790,-
15.990,-
11.790,-
12.990,-
NÝ SENDING
11.990,-
MARGAR TEGUNDIR AF SKÓSKRAUTI
KÓM - MIKIÐ ÚRVAL AF SANDÖLUM MESTA ÚRVAL LANDSINS AF ÍTÖLSKUM SPORTSKÓM 10.990,-
12.990,-
12.990,-
11.490,fyrstu hæð
Sími 511 2020
Erum á
48
tíska
Helgin 27.-29. maí 2011
Wixson þiggur hjálp Madonnu Hin sextán ára Lindsey Wixson er rísandi stjarna í fyrirsætuheiminum og hefur landað stærri verkefnum en margar reyndari fyrirsætur dreymir um. Hún hefur setið fyrir hjá tískurisum á borð við Dior, Chanel, Prada og nú hefur hún verið valin til þess að vera andlit McQueen. Hún segir að sig hafi alltaf dreymt um að sitja fyrir hjá tískumerkinu McQueen og það var söngkonan Madonna sem hjálpaði henni
að láta þann draum rætast. Unga fyrirsætan fór í danstíma hjá söngkonunni og starfsmenn McQueen urðu gríðarlega heillaðir af henni. Linsey er með áberandi og óvenjulegt útlit sem hefur komið henni að góðum notum í fyrirsætubransanum. Skarðið milli tannanna vakti þó ekki jafn mikla lukku á hennar yngri árum og það gerir nú, en að eigin sögn myndi hún ekki vilja láta laga tanngarðinn.
K auptu stílinn Nicole Richie
Friis & Co, 5.990 kr.
Alltaf eitthvað nýtt og spennandi Erum fluttar í Skeifuna 8
Sautján, 12.990 kr.
vertu vinur á facebook
Skeifunni 8 • 108 Reykjavík • Sími: 517-6460 www.belladonna.is
Vila, 6.590 kr.
r ó k s r i g e l l Fa a k k a r k a l l áa rnarnesi ja lt Se i, rg to is ð Ei á a im e h m Við eigu ook b ce Fa g o u n ti e n á a lík m ru og við e
www.smaskor.is
Vero Moda, 2.490 kr.
Sumarleg og sæt
N
icole Richie er ung, falleg og veit svo sannarlega hvernig hún á að klæða sig. Fatalína hennar, Hose of Harlow, endurspeglar fatastíl hennar sjálfrar sem gerir öðrum stelpum kleift að klæða sig líkt og hún. Hún er mikill frumkvöðull þegar kemur að tísku og stíllinn er talsvert hippalegur. Sumarlegur hattur, gegnsæ blússa og stuttbuxur er flott í sumar og fyrir okkur Íslendingana henta sokkabuxurnar vel ef vindurinn fer að blása.
GS skór, 15.990 kr.
Helgin 27.-29. maí 2011
NÝ SENDING Fullar verslanir af fallegum sumarfatnaði
Heitt í sumar fyrir strákana
Frá H&M.
Strákar eru ekki eins mikið með puttann á púlsinum og stelpur þegar kemur að tísku. Ekki er eins mikið af frumkvöðlum og flestir þeirra fylgja tískustraumunum.
Svört Ray Ban gleraugu sem passa við allt.
Nú í sumar býður tískan upp á ótal möguleika fyrir stráka. Það er ekki nauðsynlegt að fleygja gömlum bolum, skyrtum eða buxum því það heitasta í dag eru „klippt“, sumarleg föt. Hægt er að breyta gömlum flíkum í flottar tískuvörur á litlum tíma aðeins með litlu handtaki. Gerir stílinn persónulegri. Háu, vinsælu strigaskórnir eru ekki eins vinsælir nú í sumar og þeir hafa verið og lágu, léttu og sumarlegu skórnir taka við. Þeir passa vel við kvartbuxur, stuttbuxur og hreinlega hvað sem er.
Kjóll
4500
Sumarlegir bleiser-jakkar eru áberandi. Þunnir, í öllum litum og passa við hvað sem er. Hvort sem það er í ísbíltúrinn eða samkvæmið.
Gallaskyrta frá Deres.
Ray Ban gleraugun er flott fyrir sumarið og hreinlega ómissandi. Þau hafa náð ákveðnum stalli innan tískunnar. Gallaefni er vinsælt í sumar, hvort sem það eru skyrtur, vesti eða buxur. Blái liturinn klæðir hvern sem er og hentar vel við hvaða veðráttu sem er.
Hvítir Van skór vinsælir.
Sumir segja að það þurfi ákveðna týpu til að púlla hattatískuna. En svo virðist ekki vera. Stráhattarnir eru áberandi í ár, sérstaklega í sumar. Gráir, svartir eða drappaðir, skiptir ekki máli.
KRINGLAN SMÁRALIND WWW.FACEBOOK.COM / VEROMODA ICELAND
HEILBRIGÐI ER LÍFSTÍLL Hreyfing - Næring - Jákvæðni
Létt og trefjaríkt
www.snakk.is
Fitness popp er á
50
menning
Helgin 27.-29. maí 2011
Ævisagan sett upp sem söngleikur Maður myndi ekki lýsa æskuárum tískufrömuðarins Coco Chanel sem dans á rósum. Hún var munaðarlaus, ólst upp í nunnuklaustri en átti sér svo sannarlega drauma sem seinna urðu að veruleika. Nú hefur verið settur upp söngleikur sem byggist á áhugaverðu lífi hennar og verður sýndur í London í næsta mánuði. Stjórnandi er André Previn og Sara Kestelman leikur Coco. Miðasala er nýhafin á söngleikinn og rjúka fyrstu miðarnir nú út á 4.000 krónur stykkið.
halldór Laxness Ný heimildarmynd
Laxness í stærra samhengi Halldór Halldórsson stefnir að því að sýna brot úr nýrri heimildarmynd sinni um tengdaföður sinn, Halldór Laxness.
Þetta er mynd um rithöfundinn og stefnur og strauma í heiminum
SÓLAR Lottó Spilaðu með og láttu sólina leika við þig!
H
eimildarmyndahátíðin Skjaldborg verður haldin með pomp og pragt á Patreksfirði um hvítasunnuhelgina. Dagskráin er þétt og áhugaverð en meðal annars er fyrirhugað að sýna úr ókláraðri heimildarmynd um Halldórs Laxness sem tengdasonur hans, Halldór Halldórsson, vinnur nú að. Heimatökin ættu að vera nokkuð hæg fyrir Halldór sem er eiginmaður kvikmyndagerðarkonunnar Guðnýjar, dóttur skáldsins. „Það er hann sem hefur verið að pukrast
Hálft fæði innifalið!
Sólarlottó - Almería
Verð á mann frá: 17. júní - vika
88.844 kr. m.v. 2 fullorðna og 2 börn
við þetta og ég hef bara látið honum í té þær myndir sem hann þarf,“ segir Guðný aðspurð um innihald myndarinnar. „Þetta er mynd um Halldór og pólitíkina í kringum hann, þótt hún fjalli líka um verk hans að einhverju marki,“ segir Halldór. „Þær myndir sem gerðar hafa verið um Halldór hingað til hafa verið svolítið lókal í eðli sínu og ekkert skrýtið við það en nú er hugmyndin að færa hann meira í alþjóðlegt samhengi.“ Halldór bendir á að Laxness hafi dvalið mikið erlendis. Marga mán-
uði á ári nánast alla sína tíð. „Hér er bara maður sem kemur úr Mosfellsdal. Hann ferðast víða og ætlar sér að gera stóra hluti. Lærir tungumál, kynnir sér allt sem hann getur. Verður síðan vinstrisinni og fylgir í raun trendi sem þá er í gangi. Eftir stóru kreppuna 1929 voru margir á því að það væri bara annað hvort kommúnisminn eða nasisminn. Kapítalisminn gat ekki gengið. Og svo fellur hann nú á því seinna um ævina. Þannig að þetta er mynd um rithöfundinn og stefnur og strauma í heiminum.“ -þþ
lögreglukórinn GAS
Syngur um óréttlæti og fordóma
L
ögreglukór Reykjavíkur hefur sent frá sér sinn þriðja geisladisk. Óhætt er að segja að löggurnar syngjandi séu með húmorinn í lagi því diskurinn heitir GAS, eða góðir alþýðusöngvar. Kórinn er einnig samkvæmur sjálfum sér og fer út fyrir hefðina í lagavali með því að takast nú á við annað en hefðbundinn kórsöng. Á GAS flytur kórinn lög og ljóð íslenskra farandsöngvara á borð við Bergþóru Árnadóttur, Bubba, Megas, KK og Hörð Torfason. Úrval einsögvara kemur fram með kórnum á disknum þar sem Sigríður Thorlacius, Sigurður Guðmundsson, Sigtryggur Baldursson, Jónas Sigurðsson, Elvar Örn Friðriksson, Steingrímur Karl Teague og Samúel Jón Samúelsson hefja upp raust sína. Í lögunum á disknum er tekist á við áleitnar spurningar og fjallað um siðgæði, óréttlæti, fordóma, mannvonsku og smáborgarahátt.
Lögreglumönnum í Reykjavík er margt til lista lagt eins og kór þeirra ber með sér.
Helgin 27.-29. maí 2011
Plötuhorn Dr. Gunna
Arabian Horse
GusGus
Besta plata GusGus! Gusarar hafa ekki alltaf vitað í hvorn fótinn þeir ættu að stíga. Stundum verið popp, stundum rafmagnað taktatorf. Nú – eftir langt ferðalag – koma þessir hlutar saman í saumlausa og sterka heild; fágað og heillandi taktpopp með sál, sem ég get ekki ímyndað mér annað en að muni blakta í sumar. Öll lögin (nema hið óvænta opnunarlag Selfoss og lokalagið) eru sungin af Daníel, Urði eða Högna úr Hjaltalín, saman eða sitt í hvoru lagi. Það gera þau stormandi vel. Stephan og Birgir, hinn eiginlegi kjarni sveitarinnar, eru orðnir gríðarlega leiknir í að búa til ofursvala tónlist með rafdótinu (aðallega á einhver þýsk
galdratól, sem mátti sjá á sviðinu í Hörpu á opnunargigginu þar), en virkilega smart álegg dettur inn í formi lífrænna aukahljóðfæra. Þar eru fagmennirnir Samúel Jón Samúelsson með safaríka strengi og Davíð Þór Jónsson með alls konar að gera góða hluti. Það er óvenjulegt að hljómsveitir komi með sína bestu plötu þegar plata númer átta skríður í rekkana, en það er einmitt það sem nú hefur gerst hjá GusGus. Þetta er klárlega besta platan þeirra, fnæsandi gullfallegur gæðingur, langfremstur á skeiðvellinum. Mygluostur, rauðvín og GusGus – þetta verður bara betra með aldrinum!
Náttúru- og umhverfisfræði skógfræði og laNdgræðsla umhverfisskipulag
BúvÍsiNdi hestafræði
háskóli lífs og lands hægt er að stunda nám til Bs- prófs á fimm námsbrautum við lbhÍ: Búvísindum, hestafræði, náttúruog umhverfisfræði, skógfræði/landgræðslu og umhverfisskipulagi (fornám að landslagsarkitektúr). miðstöð háskólanámsins er á hvanneyri í Borgarfirði. Eyfi 50 ... ykkur syng ég mína söngva
Born This Way
Eyjólfur Kristjánsson
Lady GaGa
Margfaldur Eyfi
Lafðin lafir í hásætinu
Eyfi varð fimmtugur í apríl og fagnar því glæsilega: spilar á 50 tónleikum um land allt og gefur út þennan þrefalda diskapakka með 50 lögum sem hann hefur sungið og samið (í flestum tilvikum). Eyfi er miklu betri lagahöfundur en maður hefur gefið honum kredit fyrir, líklega vegna þess að mikið af tónlistinni hans kom til framkvæmda á sándlega niðurlægingartímabilinu 19881994 og ber þess dauðhreinsað vitni. Stundum er lífrænna sánd á lögunum og fjarlægi maður lyftu-sándið í huganum blasa oftast við verulega flott popplög. Í þykkum bæklingi eru textar, myndir og ágætt ferilsyfirlit. Splæst hefði mátt í diskógrafíu fyrir nördana, en í heildina litið er þetta hinn fínasta pakki frá stórpoppara sem er ekki allur þar sem hann er séður.
Með algjörlega frábærum popplögum eins og Poker Face og Bad Romance hlammaði Lady GaGa sér í hásæti poppsins. Það skiptir þó engu hvað hún glennir sig eða er í fríkuðum múnderingum; ef hún er ekki með góð lög til að bakka upp fyrirferðina mun hún þurfa að hörfa úr sætinu. Eitthvað mun hún þó lafa þar enn, því þótt ekkert á þessari annarri plötu hennar sé jafn æðislegt og það æðislegasta sem hún hefur gert, er hér alveg hellingur af ágætis nútímapoppi. Platan er tröllaukin. Meira en klukkutími af músík en flest lögin svipuð, ýkt hressileg með búmmbúmm-takti og sykursætum gusu-viðlögum. Dálítið yfirþyrmandi og einsleitt, en gott í minni skömmtum.
umsóknarfrestur um háskólanám er til
4. júní.
Nemendagarðar á hvanneyri bjóða einstaklingsherbergi, einstaklingsíbúðir og tveggja til fjögurra herbergja íbúðir. allar upplýsingar um verð og stærð húsnæðis á vegum garðanna eru á heimasíðu Nemendagarða. félagslíf nemenda er með miklum ágætum, en því stýrir stjórn Nemendafélags landbúnaðaháskóla Íslands.
kyNNtu þér Bs Nám við laNdBúNaðarháskóla ÍslaNds. á heimasÍðu skólaNs - www.lBhi.is - fiNNur þú greiNagóðar upplýsiNgar um Námið. sÍmiNN er 433 5000
Helgin 27.-29. maí 2011
Alvar Aalto endurlífgaður
ÓDÝRA VEIÐIBÚÐIN
NORINCO RIFFILPAKKI
22 cal lr. riffill með boltalás. 9 skota magasín. Sigti og snittað hlaup. 3-9x40 Norconia sjónauki ásamt festingum. Aim Pod tvífótur með veltihaus. Byssupoki. Góður pakki á frábæru verði. Aðeins 54.900,-
TILBOÐ AÐEINS
49.900,-
STOEGER P350 SYNTHETIC PUMPA
Vinsæl pumpa. Tekur 2 ¾“, 3“ og 3 ½“ skot. 26“ hlaup. 3 þrengingar fylgja. Fullt verð 61.900,Tilboð aðeins 49.900,-
TILBOÐ AÐEINS
45.900,-
ESCORT FIELDHUNTER PUMPA
Vinsæl pumpa. Tekur 2 ¾“ og 3“ skot. 26“ hlaup. 5 þrengingar fylgja ásamt skeftishallaplötum. Fullt verð 55.900,Tilboð aðeins 45.900,-
TILBOÐ AÐEINS
89.900,-
OPTIMA B12 TVÍHLEYPA
Yfir / undir tvíhleypa. Tekur 2 ¾“ og 3“ skot. Einn gikkur, val á milli hlaupa. Útdragari. 28“ hlaup. 5 þrengingar. Fullt verð 109.900,Tilboð aðeins 89.900,-
TILBOÐ AÐEINS
104.900,-
BOITO MIURA I SUPREME TVÍHLEYPA
Yfir / undir tvíhleypa. Tekur 2 ¾“ og 3“ skot. Einn gikkur, val á milli hlaupa, útkastari. 28“ hlaup. 5 þrengingar. Fullt verð 129.900,Tilboð aðeins 104.900,-
AÐEINS
54.900,TILBOÐ AÐEINS
52.720,-
STOEGER P350 MAX4 PUMPA
Vinsæl pumpa. Tekur 2 ¾“, 3“ og 3 ½“ skot. 26“ hlaup. 3 þrengingar fylgja. Fullt verð 65.900,Tilboð aðeins 52.720,-
TILBOÐ AÐEINS
59.900,-
ESCORT MARINEHUNTER PUMPA
Vinsæl pumpa. Tekur 2 ¾“ og 3“ skot. 26“ hlaup. 5 þrengingar fylgja ásamt skeftishallaplötum. Fullt verð 69.900,Tilboð aðeins 59.900,-
TILBOÐ AÐEINS
89.900,-
OPTIMA S12 TVÍHLEYPA
Yfir / undir tvíhleypa. Tekur 2 ¾“ og 3“ skot. Einn gikkur, val á milli hlaupa. Útdragari. 28“ hlaup. 5 þrengingar. Fullt verð 109.900,Tilboð aðeins 89.900,-
TILBOÐ AÐEINS
74.900,-
BOITO MIURA I TVÍHLEYPA
Yfir / undir tvíhleypa. Tekur 2 ¾“ og 3“ skot. Einn gikkur, útdragari. 28“ hlaup. 5 þrengingar. Fullt verð 99.900,Tilboð aðeins 74.900,-
Norræna húsið býður upp á þá nýjung í sumar að nú gefst gestum kostur á að fá leiðsögn um þetta fræga hús sem finnski arkitektinn Alvar Aalto teiknaði. Alto er talinn meðal frægustu arkitekta heims en hann lést árið 1976. Íslenski leikarinn Jóel Sæmundsson bregður sér í hlutverk Aaltos og leiðir gesti um húsið alla daga. Í Norræna húsinu eru allar innréttingar, lampar og nær öll húsgögn eftir Aalto, og stóru bronshöldunum á dyrunum er lýst eins og handtaki hans sjálfs; mjúkt og þétt. Aalto hannaði innanstokksmuni í flestallar byggingar sínar og margir þessara muna eru enn framleiddir. –ÞT
Jóel Sæmundsson.
Alvar Aalto.
mummi Opnaði félagsmiðstöð mótorhjólafólks
Húðflúruð ljúfmenni í leðri Guðmundur Týr Þórarinsson, þekktastur sem Mummi í Mótorsmiðjunni, opnaði í vetur mótorhjólabúð, húðflúrstofu og kaffihús í Skipholtinu. Staðurinn er orðinn að félagsmiðstöð hjólafólks sem virðist loks geta farið að þenja mótorfáka sína.
É
g er að fara inn í fyrsta vorið mitt ef það drullast til að koma, það er að segja. Það er búið að vera svo kalt og þótt menn séu bikerar þá eru þeir kuldaskræfur og hjólin hafa lítið hreyfst,“ segir Mummi. „Það má segja að hér sé allur mótorhjólaheimurinn kominn á einn stað. Ég sel notuð hjól í umboðssölu og alls konar leðurdrasl; skó, buxur, boli, jakka og eitthvað af hjálmum. Bara svona þetta sem þarf til þess að koma sér af stað. Þetta er nú ekki stórt hjá mér og ég er með sex hjól hérna núna, af öllum stærðum og gerðum.“ Húðflúrlistamaðurinn Sigurður Páll er með Mumma í þessu og hann sér um að skreyta fólk. Sjálfur segir Mummi útilokað að hann reyni að bródera viðskiptavini sína. „Nei. Ég geri það ekki nokkrum einasta manni að koma nálægt honum með svona græjum. Það yrði ávísun á skaðræði og lögsókn jafnvel,“ segir hann. Mummi segir að staðurinn hans sé hálfgerð félagsmiðstöð mótorhjólafólks. „Þetta er bæði almennt kaffihús og staður sem hjólafólk hangir á. Fólk kemur bara og fær sér kaffi og sest jafnvel með það út á sólpall. Og svo
er þetta líka samkomustaður fyrir fólk sem kemur mikið saman hérna þegar það er að fara út að burra,“ segir Mummi. En eru þetta þá ekki bara eintómir krimmar sem hanga þarna? „Nei. Þetta er alveg indælisfólk,“ segir Mummi og hlær. „Auðvitað er til vafasamt fólk í mótorhjólaheiminum eins og í KR og Landsbankanum. Svoleiðis fólk finnst alls staðar en það er nú oft þannig að eftir því sem menn eru hörkulegri og með fleiri tattú þá er hjartað mýkra og ljúfmennskan meiri.“ Mummi er með opið frá kl. 12 á hádegi til tíu á kvöldin alla
daga vikunnar nema sunnudaga. Þá er lokað enda þarf hann sinn tíma til þess að hjóla. „Ég er nú bara einyrki hérna en ég er auðvitað alltaf á hjóli. Ég er ómögulegur ef ég á ekki mótorhjól. Hérna næ ég að sameina áhugamálið og vinnuna. Það vita allir hvernig hitt dæmið fór hjá mér og eitthvað verð ég að gera. Umdeildir menn eins og ég fá ekki vinnu svo glatt þannig að ég skapaði mér mína eigin vinnu. Maður verður bara að redda sér. Og hvað er næst best í heimi? Mótorhjólin og sá lífsstíll sem þeim fylgir.“
Mummi er sinnar gæfu smiður og unir sér vel í Skipholtinu þar sem hann sameinar vinnu og áhugamál.
Auðvitað er til vafasamt fólk í mótorhjólaheiminum eins og í KR og Landsbankanum.“
toti@frettatiminn.is
Viltu breyta mataræðinu til batnaðar á einfaldan og öfgalausan hátt?
INGA KRISTJÁNSDÓTTIR næringarþerapisti D.E.T. kennir ykkur hve einfalt það getur verið að bæta mataræðið og hvaða ráð hún hefur til þess.
firi›judaginn 14. júní kl.19:30 ÞETTA ER EKKI FLÓKIÐ! Inga er búin að halda yfir 40 fyrirlestra um efnið enda nálgunin einföld, skýr og hentar öllum sem áhuga hafa á breyttum lífsháttum.
FARIÐ VERÐUR MEÐ EINFÖLDUM HÆTTI YFIR:
KRÓKHÁLSI 5 - 110 REYKJAVÍK - SÍMI 517 8050 Í leiðinni úr bænum MÁN. TIL FÖS.- 9 TIL 18 /// LAU. - 10 TIL 16
• Hverju er hægt að skipta út og hvað kemur þá í staðinn • Hvernig hægt er að þekkja muninn á hollri og skaðlegri fitu • Hvernig þú getur haldið fullri orku allan daginn og losnað við sykurþörf og þreytuköst
Staður og stund: Heilsuhúsið Lágmúla 5, kl.19:30 - 22:00 Innifalið er mappa með uppskriftum og fróðleik. Verð: 4.400 kr. Nánari upplýsingar og skráning í síma 8995020 eða á eig@heima.is
www.heilsuhusid.is
54
dægurmál
Helgin 27.-29. maí 2011
bíó Tómas Lemarquis með aðalhlutverk í spænskri mynd
Í aðalhlutverki á Spáni
eikarinn Tómas Lemarquis fer með eitt af tveimur aðalhlutverkum í spænsk-frönsku kvikmyndinni Painless sem tekin verður upp í Barcelona í haust. Myndin segir frá börnum með sjúkdóm sem gerir það að verkum að þau finna ekki til sársauka. Tveimur persónum er teflt saman; önnur finnur ekki til tilfinningalega en karakter Tómasar skynjar ekki líkamlegan sársauka. „Þetta eru heimspekilegar spurningar um hvort það sé sársaukinn sem gerir okkur mannleg,“ segir Tómas.
Kvikmyndin gerist á tímum Frankós og er frumraun leikstjórans Juans Carlos Medina. Að baki myndinni standa meðal annars Canal+ og dreifingarfyrirtækið Wild Bunch. „Í sögunni taka nasistar yfir sjúkrahúsið þar sem börnin eru og minn karakter er notaður til að pynta aðra því hann skilur ekki sársaukann. Það er ákveðinn hryllingur í þessari mynd. Ég er búinn að vera í strangri líkamsþjálfun og missa mörg kíló fyrir þetta hlutverk.“ Tómas hefur reynt ýmislegt til
Andri á flandri
Útvarpsmaðurinn glaðbeitti, Andri Freyr Viðarsson, sem hefur verið í miklu stuði á Rás 2 ásamt Guðrúnu Dís Emilsdóttur í þættinum Virkir morgnar, verður á skjánum í sumar með nýjan þátt, Andri á flandri. Þátturinn hefur göngu sína þegar Kastljós fer í sumarfrí í júlí og Andri verður þá á sínu flandri á föstudagskvöldum hjá RÚV. Í þáttunum þvælist Andri um landið og kynnist landi og þjóð á sinn skemmtilega einlæga hátt. Þættirnir eru sagðir vera nokkurs konar Stiklur nýrra kynslóða þar sem Andri fetar á vissan hátt í djúp spor Ómars Ragnarssonar.
Mannréttindi í gosmekki
Gosið í Grímsvötnum hefur truflað daglegt líf víða þótt mest hafi vitaskuld mætt á þeim sem búa í nágrenni við eldstöðina. Flugsamgöngur gengu úr skorðum og um tíma hafði fólkið hjá Íslandsdeild Amnesty International nokkrar áhyggjur af því að gosmökkurinn myndi trufla 50 ára afmælishátíð samtakanna sem haldin verður á Hótel Borg á laugardaginn. Gert var ráð fyrir líflegri þátttöku Jóns Gnarr borgarstjóra í hátíðahöldunum auk þess sem grínarinn Pétur Jóhann var á dagskrá. Báðir voru þeir erlendis í vikunni og útlitið á tímabili dökkt en góðu heilli komst flug í samt lag í tæka tíð.
að koma sér á framfæri sem leikari í Evrópu og segir að nú loksins rofi til. „Ég er búinn að reyna fyrir mér í átta ár og nú er ég með umboðsmenn í Þýskalandi, Frakklandi og Danmörku. Það hefur verið mikil hreyfing í gegnum þann þýska undanfarið.“ Tómas var nýlega á kvikmyndahátíðinni í Cannes að kynna indversku myndina Chatrak. Hann lék líka í þýskri sjónvarpsþáttaröð á dögunum og segir fleiri verkefni í pípunum. thora@frettatiminn.is
Tómas Lemarquis fær nóg af verkefnum í Evrópu og er með umboðsmenn í þremur löndum.
Ljósmynd:Celine Nieszawer
... minn karakter er notaður til að pynta aðra því hann skilur ekki sársaukann.”
L
r agnhildur Steinunn Snýr aftur á skjáinn í haust
Gerir þætti um unga og framúrskarandi Íslendinga Sjónvarpsstjarnan Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir hefur síðustu tvo mánuði verið á fleygiferð innanlands og utan við gerð nýrra sjónvarpsþátta þar sem hún ræðir við unga og efnilega Íslendinga sem hafa lagt út á framabrautina. Ragnhildur Steinunn hefur lítið sést á skjánum undanfarin misseri. Hún mætir tvíefld í sjónvarpið í haust eftir langt barneignarfrí.
Ari hvergi af baki dottinn
Hugskot, eignarhaldsfélag sem var að stærstum hluta í eigu Ara Edwald, forstjóra 365 miðla, hefur verið lýst gjaldþrota. Félagið átti 1% hlut í 365 fyrir hrun. Ari sjálfur er þó hvergi nærri af baki dottinn enda ennþá forstjóri 365 og þar fyrir utan skráður fyrir 6,17% eignarhlut í vinnuveitanda sínum, 365 miðlum.
Betra loft betri líðan Airfree lofthreinsitækið • Eyðir frjókornum og svifryki • Vinnur gegn myglusveppi og ólykt • Eyðir bakteríum og gæludýraflösu • Er hljóðlaust og sjálfhreinsandi Hæð aðeins 27 cm Í sumar er opið virka daga frá kl. 9 -18 Stórhöfða 25 • Sími 569 3100 • eirberg.is
Þ
etta er búið að vera æðislega skemmtilegt og það eru líka alger forréttindi að geta virkilega gefið sér góðan tíma með hverjum og einum, hitt fjölskyldu og vini viðkomandi og komist að einhverjum góðum leyndarmálum sem viðmælandinn segir manni kannski ekki alveg sjálfur,“ segir Ragnhildur Steinunn sem gerði það gott í Kastljósi um árabil áður en hún tók sér langt barneignarfrí. „Ég hef getað lagt aðeins meira í þetta og farið dýpra heldur en maður getur gert þegar maður er í einhverjum dagstengdum málum.“ Ragnhildur Steinunn segir að sér finnist ekki nógu mikið gert af því að fjalla um ungt og framúrskarandi fólk á Íslandi og þaðan sé hugmyndin að þáttunum komin. „Þannig að ég ákvað að ráðast í þetta. Að búa til átta þætti um fólk sem mér finnst vera að gera góða hluti. Hvort sem það er í íþróttum, tónlist, leiklist eða annarri list. Þannig að þetta er ungt fólk úr öllum áttum. Sumir eru hérna heima en aðrir komnir til útlanda í nám eða vinnu. Þættirnir hafa ekki enn fengið nafn þannig að allar hugmyndir eru vel þegnar. Ég held að það erfiðasta við þetta allt saman sé að finna nafnið en þeir hafa gengið undir vinnuheitinu Ungir Íslendingar.“
Ef maður pælir í því þá er þetta náttúrlega eitthvað sem RÚV á að gera.
Ragnhildur Steinunn segist hafa lagt upp með að fá að kynnast lífssýn ungu Íslendinganna, draumum þeirra og væntingum og hvaða leiðir þau hafa farið að markmiðum sínum. „Ef maður pælir í því þá er þetta náttúrlega eitthvað sem RÚV á að gera. Og ég geri ráð fyrir að þættirnir geti orðið söguleg heimild þegar fram í sækir enda er ég tilbúin að veðja á að þetta fólk eigi eftir að verða enn meira áberandi í framtíðinni. Þannig að ég held að við séum líka að búa til góðar heimildir fyrir ókomin ár.“ Litla stúlkan hennar Ragnhildar Steinunnar tók sín fyrstu fjögur skref um daginn, móðurinni til mikillar gleði. „Hún fer sér samt hægt og hefur látið þar við sitja,“ segir Ragnhildur Steinunn og bætir því við að sú stutta sé að byrja á leikskóla. „Kosturinn við að gera þætti eins og þessa er að þegar maður er með lítið barn ræður maður svolítið tímanum sjálfur, hvenær maður fer í upptökur, og getur líka unnið meira heiman frá sér.“ toti@frettatiminn.is
Ragnhildur Steinunn hefur verið á þeytingi við efnisöflun fyrir þætti sína um unga og framúrskarandi Íslendinga sem fara í loftið í haust.
- í tilefni Grafarvogsdagsins...
Milljón Kaloríu kökupartý! Opið hús hjá Íslenska Gámafélaginu Gufunesi – 28. maí milli 13:00-16:00 Komdu í Fyrirtæki ársins á Grafarvogsdeginum - Annað árið í röð!
Ruslabílarúntur - Motorhjólarúntur - Blöðrur - Andlitsmálning Snú snú,- brennó,- skotbolti - leiktæki - Listaverkahorn Ganga um Gufuneskirkjugarð og sögustaði þar í kring Fræðslutúr í vagni um Endurvinnsluþorpið Kynning á metanbílum og –breytingum Fræðsla um moltu og flokkun Fyrirtæki ársins tvö ár í röð
Viðey
00. .1 000.0kakan kaloríu metanbill.is
Gufunesi - gamur.is - 577 5757
Hrósið …
HE LG A RB L A Ð
... fær bloggarinn árvökuli, Jón Frímann Jónsson, en hann greindi fyrstur frá yfirvofandi eldgosi í Grímsvötnum á bloggsvæði sínu jonfr.com/volcano á laugardagskvöldið.
Austurströnd 3, 170 Seltjarnarnesi. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is
Skráðu þig í netklúbbinn - VITA.is
Hilmir Snær leikstýrir Kirsuberjagarðinum
Hilmir Snær Guðnason mun leikstýra Kirsuberjagarðinum eftir Anton Tsjekhov sem sett verður upp á stóra sviðinu í Borgarleikhúsinu í október. Mikið einvalalið leikara tekur þátt í þessari sýningu ÍTALÍA en þeirra á meðal eru Sigrún Edda Björnsdóttir, Þröstur Leó Gunnarsson, Guðjón Davíð Karlsson, Ilmur Kristjánsdóttir, Birgitta Birgisdóttir og Rúnar Freyr Gíslason. Leikstjórinn, Hilmir Snær, stefnir að gáskafullri sýningu, uppfullri af ólgandi tilfinningum. Leikritið fjallar um ástir, átök, brostnar vonir og væntingar til framtíðar en líka eftirsjá eftir horfnum heimi. -óhþ
Korfu
GRIKKLAND
Korfu
Börn fljúga frítt!
Einstakt fjölskyldutilboð
ADRÍAHAF
10-11 nátta ferðir 7. og 18. júní
Ekkert lát á vinsældum Adele
Breska söngkonan Adele hefur svo sannarlega sungið sig inn í hjörtu landsmanna. Lög hennar, Rolling in the Deep og Someone like You, hafa trónað nær sleitulaust á toppi Lagalistans, lista Félags íslenskra hljómplötuútgefenda yfir mest spiluðu lögin í útvarpinu, frá því í byrjun febrúar á þessu ári. Vinir Sjonna með Aftur heim, Magni með Ég trúi á betra líf og Valdimar með lagið Okkar eigin Osló eru einu lögin sem hafa náð að varpa bresku sönggyðjunni af stalli – allir þó í stuttan tíma í senn. Lagið Someone like You hefur setið á toppi Lagalistans undanfarnar sjö vikur. -óhþ
Lukkulíf VITA 7. og 18. júní
Atli Rafn sem Axlar-björn
SANYL
ÞAKRENNUR
Verð frá 123.900 kr.*
Verð frá 96.250 kr.*
Innifalið: Gisting í tvíbýli með hálfu fæði og flugvallarskattar 7. júní.
á mann m.v. 2 fullorðna og 2 börn (2-11) í 10 nætur, 18. júní með hálfu fæði og afslátt af flugverði barna.
og 15.000 Vildarpunktar
* Verð án Vildarpunkta 133.900 kr.
*Verð án Vildarpunkta 106.250 kr. m.v. 2+2. Innifalið: Flug, skattar, gisting með hálfu fæði og íslensk fararstjórn.
Lukkulíf VITA gerir þér kleift að velja áfangastað, brottfarardag og lengd ferðar en upplýsingar um gististað berast þér síðar.
BEINT
Allt innifalið
MORGUNFLUG
Verð frá 130.625 kr.* og 15.000 Vildarpunktar
á mann m.v. 2 fullorðna og 2 börn (2-11) í 10 nætur, 18. júní með öllu inniföldu og afslátt af flugverði barna.
ICELANDAIR Ótal fleiri gistimöguleikar á VITA.is
Lois Corcyra Beach Gott 4ra stjörnu „allt innifalið“ hótel, vel staðsett við ströndina í bænum Gouvia. Á hótelinu er barnaklúbbur og skemmti dagskrá. Fallegt útsýni yfir Gouvia flóann.
MEÐ • • • • •
Elea Beach Látlaust en gott 3ja stjörnu hótel, mjög vel staðsett við strönd og í aðeins í 5. mín. göngufjarlægð frá miðbæ Dassia.
og 15.000 Vildarpunktar
ÍSLENSKA SIA.IS VIT 55194 05/11
Leikhópurinn Vesturport hlaut á dögunum hæsta styrkinn úr Auroru -sjóði til að setja upp leikverk byggt á sögunni um Axlar-Björn. Stefnt er að því að setja verkið á svið Borgarleikhússins í október. Björn Hlynur Haraldsson skrifar handritið og leikstýrir verkinu. Alxar-Björn er einn þekktasti fjöldamorðingi Íslandssögunnar og myrti átján manns áður en upp um hann komst. Með hlutverk AxlarBjörns fer Atli Rafn Sigurðarson.
Hálft fæði
*Verð án Vildarpunkta 140.625 kr. m.v. 2+2. Innifalið: Flug, skattar, gisting með öllu inniföldu og íslensk fararstjórn.
* Gildir eingöngu í ferðir 7. og 18. júní og þegar um pakkaferð er að ræða.
RYÐGA EKKI PASSA Í GÖMLU RENNUJÁRNIN STANDAST ÍSLENSKT VEÐURFAR AUÐVELDAR Í UPPSETNINGU ÓDÝR OG GÓÐUR KOSTUR
VITA er lífið VITA | Skútuvogi 13a | Sími 570 4444 | VITA.is